health teaching

84
หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห 1. หหหหหหหหหหหหหห กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกก 2. หหหหหหหหหหหหหหหหห "หหหหหหหห" กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก "กกกกกกกก" กกกกกกกกก กกกกกกกก กกก กกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก Dorothy Nyswander กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกก กกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก

Upload: jonathan-white

Post on 03-Jan-2016

105 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Health Teaching

หลั�กการสอนวิ�ชาส ขศึ�กษา

1. การสอนส ขศึ�กษาการสอนส�ขศึกษาเป็�นงานส�วนหน�งของโครงการส�ขภาพใน

โรงเร�ยน ป็�จจ�บั�นคนส�วนใหญ่�ต่�างก"ยอมร�บัว�าการจะส�งเสร%มอนาม�ยของส�ขภาพให&ดี�และสมบั*รณ์,แข"งแรงน�-นต่&องอาศึ�ยความร* &พ.-นฐานที่��ส1าค�ญ่ป็ระการหน�ง แม&แต่�ในวงการส�ขภาพก"ม�แนวความค%ดีว�าการส�งเสร%มบั�คคลให&ม�ส�ขภาพดี�น�-น ต่&องให&ความร* &มากกว�าที่��จะร�กษา เพราะการให&ความร* &หร.อการสอนส�ขศึกษาช่�วยให&บั�คคลร* &จ�กว%ธี�ป็4องก�น และส�งเสร%มส�ขภาพของต่นเองและบั�คคลอ.�นให&ป็ราศึจากโรคภ�ยเบั�ยดีเบั�ยน ซึ่�งเป็�นการป็ระหย�ดีเศึรษฐก%จอ�กอย�างหน�งดี&วย

2. ควิามหมายของค�าวิ�า "ส ขศึ�กษา" สมาคมการศึกษาแห�งช่าต่%และสมาคมแพที่ย,อเมร%ก�น ไดี&ให&ความหมายของค1าว�า "ส�ขศึกษา" ไว&ดี�งน�- ส�ขศึกษา ค.อ ผลรวมของป็ระสบัการณ์,ที่��ม�อ%ที่ธี%พลต่�อการป็ฏิ%บั�ต่% เจต่คต่%และความร* &เก��ยวก�บัส�ขภาพ Dorothy Nyswander ไดี&ให&ความหมายของส�ขศึกษาไว&ดี�งน�-ส�ขศึกษา ค.อ กระบัวนการเป็ล��ยนแป็ลงซึ่�งเก%ดีข-นในต่�วบั�คคล การเป็ล��ยนแป็ลงน�-ส�มพ�นธี,ก�บัความส�มฤที่ธี%:ผลส�วนบั�คคลและส�วนช่�มช่นต่ามเป็4าหมายที่างส�ขภาพอนาม�ย ส�ขศึกษาไม�สามารถที่��จะหย%บัย.�นให&บั�คคลอ.�นโดียบั�คคลหน�งไดี& ส�ขศึกษาเป็�นกระบัวนการเป็ล��ยนแป็ลงพลว�ต่รที่��เก%ดีข-นอย*�ต่ลอดีเวลา โดียบั�คคลอาจยอมร�บัหร.อไม�ยอมร�บัข&อม*ล เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่%ใหม�ๆ ซึ่�งเก��ยวก�บัเป็4าหมายของการม�ช่�ว%ต่อย*�อย�างม�ความส�ขก"ไดี&W.H.O. Technical Report No.89 ให&ความเห"นว�า ส�ขศึกษาก"เช่�นเดี�ยวก�บัการศึกษาที่��วๆไป็ ค.อ เก��ยวข&องก�บัการเป็ล��ยนแป็ลงความร* & ความสามารถและพฤต่%กรรมของบั�คคล ส�ขศึกษาจะเน&นที่��การ

Page 2: Health Teaching

พ�ฒนาการป็ฏิ%บั�ต่%ที่างส�ขภาพอนาม�ย ซึ่�งเช่.�อว�าจะก�อให&เก%ดีสภาวะความเป็�นอย*�ที่��สมบั*รณ์,ที่��ส�ดีMayhew Derryberry ให&ความหมายส�ขศึกษาไว&ง�ายๆ เพ.�อให&บั�คคลที่��วไป็เข&าใจดี�งน�- ส�ขศึกษาเป็�นการเป็ล��ยนแป็ลงความร* &ดี&านว%ที่ยาศึาสต่ร,ส�ขภาพ เจต่คต่%ที่��ม�ต่�อการป็4องก�นและร�กษา และการป็ฏิ%บั�ต่%ที่างส�ขภาพอนาม�ย ต่ลอดีจนน%ส�ยในช่�ว%ต่ป็ระจ1าว�น ซึ่�งเป็�นผลจากป็ระสบัการณ์,หลายๆอย�างของบั�คคลน�-น ดี�งน�-น ส�ขศึกษาจงไม�ใช่�ก%จกรรมที่��จะที่1าโดียเจ&าหน&าที่��สาธีารณ์ส�ขเที่�าน�-น แต่�เป็�นป็ฏิ%ก%ร%ยาต่อบัสนองของป็ระช่าช่นที่��ม�ต่�อป็ระสบัการณ์,ที่างดี&านส�ขภาพที่�-งหมดีของเขา จากค1าจ1าก�ดีความต่�างๆ ดี�งกล�าวพอจะสร�ป็ไดี&ว�า ส ขศึ�กษา ค�อ ประสบการณ์�ทั้� งมวิลัทั้างด้"านส ขภาพทั้%&ทั้�าให"บ คคลัเก�ด้ควิามร)" เจตคต�แลัะการปฏิ�บ�ต�ทั้%&ด้%แลัะถู)กต"องต�อส ขภาพของต�วิเองแลัะช มชน ทั้� งย�งผลัให"บ คคลัแลัะช มชนม%ส ขภาพสมบ)รณ์�ทั้� งทั้างร�างกายแลัะจ�ตใจ

3. จ ด้ม �งหมายของการสอนส ขศึ�กษา 1. สอนให&เดี"กร* &จ�กร�กษาและป็ร�บัป็ร�งส�ขภาพของต่�วเอง ให&ม�ส�ขภาพสมบั*รณ์, แข"งแรง ม�ความส�ข และสามารถกระที่1าการใดีๆ อย�างม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพ เพ.�อช่�ว%ต่ของต่�วเอง ครอบัคร�วและช่�มช่น 2. ส�งเสร%มให&เดี"ก ผ*&ป็กครองและบั�คคลอ.�นๆ เก%ดีความเข&าใจและเจต่คต่%ที่��ดี�ต่�อการร�กษาและป็ร�บัป็ร�งส�ขภาพของต่�วเอง ครอบัคร�วและช่�มช่น 3. ป็ร�บัป็ร�งการดี1ารงช่�ว%ต่ของต่�วเองและช่�มช่น ให&เป็�นบั�คคลที่��ม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพอย*�เสมอ ซึ่�งเป็�นการช่�วยให&ป็ระช่ากรของช่าต่%ม�ส�ขภาพดี�ย%�งข-น

Page 3: Health Teaching

4. ผลจากการที่��เดี"กม�ส�ขภาพแข"งแรง สมบั*รณ์, จะม�ผลที่1าให&เดี"กเก%ดีความส�มฤที่ธี%:ผลที่างดี&านการเร�ยนและการดี1ารงช่�ว%ต่ของต่นเอง

4. ควิามส�าค�ญของการสอนส ขศึ�กษา 1. ส�ขภาพม�ความส1าค�ญ่ต่�อการดี1ารงช่�ว%ต่ของมน�ษย, หากน�กเร�ยนไดี&เร�ยนร* &หล�กการต่�างๆ เก��ยวก�บัส�ขภาพ จะที่1าให&น�กเร�ยนม�ความร* & เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่%ที่��ดี�และถ*กต่&อง ที่�-งย�งสามารถดี1ารงช่�ว%ต่อย*�ในส�งคมไดี&อย�างม�ความส�ขอ�กดี&วย 2.การสอนส�ขศึกษาที่��ดี�และถ*กต่&อง ม�ส�วนช่�วยให&น�กเร�ยนม�ผลส�มฤที่ธี%:ที่างการเร�ยน เพราะน�กเร�ยนม�ส�ขภาพสมบั*รณ์, แข"งแรง ถ&าน�กเร�ยนม�ส�ขภาพไม�สมบั*รณ์, จะที่1าให&การเร�ยนไม�ดี�เที่�าที่��ควร 3. การสอนส�ขศึกษาในโรงเร�ยน ม�ความเช่.�อถ.อไดี&มากกว�าความร* &ที่��น�กเร�ยนไดี&ร�บัมาจากแหล�งอ.�นๆ เช่�น จากเพ.�อน ผ*&ป็กครองและบั�คคลอ.�นๆ ซึ่�งเป็�นความร* &ที่��ไม�ม�หล�กฐานย.นย�น เป็�นความร* &ที่��ไดี&ร�บัการอบัรมถ�ายที่อดีก�นมาต่�-งแต่�บัรรพบั�ร�ษ ซึ่�งม�โอกาสก�อให&เก%ดีอ�นต่รายไดี& 4. การสอนส�ขศึกษาให&แกน�กเร�ยนซึ่�งอย*�ในว�ยเดี"ก ม�แนวโน&มที่��จะเช่.�อถ.อและป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามค1าแนะน1าไดี&ง�ายกว�าผ*&ใหญ่� ฉะน�-น การให&ความร* &ที่��ถ*กต่&องแก�เดี"ก จงเป็�นการช่�วยให&เดี"กไดี&เร�ยนร* &หล�กการเก��ยวก�บัส�ขภาพต่�-งแต่�แรกเร%�ม และจะน1าไป็ดี�ดีแป็ลงใช่&ในช่�ว%ต่ป็ระจ1าว�นของต่�วเองและครอบัคร�วไดี&เร"วและมากย%�งข-น 5. ในวงการศึกษาเช่.�อว�า ความร* &หร.อป็ระสบัการณ์,บัางอย�างของเดี"ก สามารถถ�ายที่อดีไป็ส*&ผ*&ใหญ่�ไดี& ถ&าหากความร* &น� -นถ*กต่&องและสามารถป็ฏิ%บั�ต่%ให&เห"นจร%งไดี& ฉะน�-น การสอนส�ขศึกษาให&แก�น�กเร�ยน ก"เป็�นว%ธี�หน�งของการให&ส�ขศึกษาแก�ช่�มช่น

Page 4: Health Teaching

5. หลั�กพ� นฐานในการสอนส ขศึ�กษา การสอนที่��ดี�ข-นอย*�ก�บัหล�กการหลายป็ระการ คร*แต่�ละคนต่&องพยายามที่1าให&การสอนม�ความหมายและบัรรล�ผล สอนให&ต่�อเน.�องก�น หล�กการสอนม�ดี�งน�-1. คร*และน�กเร�ยนร�วมม.อก�นวางจ�ดีม��งหมาย วางแผนการสอน แลกเป็ล��ยนป็ระสบัการณ์, ม�มน�ษย,ส�มพ�นธี,ที่��ดี�ต่�อก�น และป็ระเม%นผลกากรเร�ยนการสอนร�วมก�น2. พยายามที่1าให&น�กเร�ยนป็ระสบัความส1าเร"จ เพ.�อให&น�กเร�ยนพอใจ ม�ความพยายามและสนใจส%�งใหม�ๆ 3. ต่&องเร�ยนร* &ในส%�งที่��เป็�นจร%ง4. บัที่บัาที่เบั.-องต่&นของคร* ค.อ กระต่�&นและแนะน�กเร�ยนให&กระที่1า ม�เจต่คต่%และค�าน%ยมที่��ดี�5. จ�ดีกล��มให&น�กเร�ยนแต่�ละคน เพ.�อให&น�กเร�ยนไดี&เร�ยนร* &อย�างเต่"มความสามารถ6. คร*ต่&องจ�ดีบัรรยากาศึการสอนแบับักล��ม ไม�น1าน�กเร�ยนแสดีงความเป็�นก�นเอง กระต่�&นให&น�กเร�ยนร* &สกป็ลอดีภ�ยและที่1าหน&าที่��สมาช่%กที่��ดี�ของกล��ม7. การสอนต่&องช่�วยให&น�กเร�ยนค&นพบัและพ�ฒนาสต่%ป็�ญ่ญ่าของต่นเอง บัที่บัาที่ของคร* ค.อ ช่�วยให&ผ*&เร�ยนที่1าที่�กส%�งที่�กอย�างที่��เขาสามารถจะที่1าไดี&และที่1าไดี&อย�างดี�ดี&วย8. การเร�ยนจะเก%ดีข-นไม�ไดี& ถ&าไม�ม�การสอนหร.อขาดีการจ*งใจ9. ช่�วยน�กเร�ยนให&ร* &จ�กว%เคราะห,ส%�งที่��ต่�วเองเร�ยนให&ดี�ที่��ส�ดี10. ค&นหาสาเหต่�ที่��ที่1าให&น�กเร�ยนเร�ยนช่&าหร.อไม�อยากเร�ยน และพยายามหาว%ธี�การพ�ฒนาการเร�ยนการสอนของต่นเอง11. ใช่&โสต่ที่�ศึน*ป็กรณ์,ให&เป็"นป็ระโยช่น,และใช่&ไดี&อย�างม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพ

Page 5: Health Teaching

6. หลั�กเบ� องต"นส�าหร�บการสอนส ขศึ�กษาแก�เด้2กประถูมศึ�กษา1. ที่บัที่วนและสอนซึ่1-าเก��ยวก�บั "ส�ขภาพที่��ดี�" อย*�เสมอ2. พยายามสอนน�กเร�ยนแต่�ละคนให&ที่��วถง พร&อมก�บักระต่�&นให&น�กเร�ยนไดี&พ�ฒนาส�ขภาพของต่�วเอง และยดีถ.อค�าน%ยมที่��ดี�ที่างส�ขภาพดี&วย3. สอนให&น�กเร�ยนแต่�ละคนร�บัผ%ดีช่อบัส�ขน%ส�ยของต่นเอง4. จ�ดีม��งหมายของการสอน ค.อ ที่1าให&น�กเร�ยนม�ความส�ข ป็ร�บัต่�วไดี&ดี�และม�ส�ขภาพสมบั*รณ์,5. บัที่เร�ยนที่�กบัที่ควรน�าสนใจ ต่รงต่ามความต่&องการและความสามรถของน�กเร�ยน ซึ่�งจะช่�วยให&น�กเร�ยนเต่%บัโต่เป็�นผ*&ใหญ่�ที่��ม�ความร�บัผ%ดีช่อบัที่��ดี�ต่�อต่�วเองและต่&อส�วนรวม6. สอนส�ขศึกษาให&ส�มพ�นธี,ก�บัช่�ว%ต่ป็ระจ1าว�นของน�กเร�ยน และเน&นเน.-อหาที่��จ1าเป็�นต่�อการดี1ารงช่�ว%ต่7. บั*รณ์าการและส�มพ�นธี,เน.-อหาก�บัป็ระสบัการณ์,ของว%ช่าส�ขศึกษาก�บัว%ช่าอ.�นๆ ให&ไดี&มากที่��ส�ดีเที่�าที่��จะที่1าไดี&8. ในการสอนควรใช่&ส.�อการเร�ยนจากว%ที่ยาศึาสต่ร, เช่�น ว%ช่ากายภาพ สร�ระศึาสต่ร,และอ.�นๆเข&าช่�วย ซึ่�งจะช่�วยให&น�กเร�ยนเก%ดีความเข&าใจและสามารถแก&ป็�ญ่หาส�ขภาพของต่นเองไดี&ดี�ข-น9. ส.�อการเร�ยนที่�กช่น%ดีที่��น1ามาใช่&ควรส�มพ�นธี,ก�บัเร.�องส�ขภาพของน�กเร�ยน ซึ่�งจะช่�วยให&น�กเร�ยนต่�ดีส%นใจเร.�องต่�างๆที่��เก��ยวก�บัส�ขภาพของต่นเองไดี&10. เม.�อจบัการสอนส�ขศึกษา ควรม�เคร.�องม.อ ( Means ) ที่��จะน1าไป็ส*�การเร�ยนร* &อย�างอ.�นๆต่�อไป็ ม%ใช่�จบัภายในต่�วของต่�วเองเที่�าน�-น

7.ขอบข�ายของการสอนส ขศึ�กษา ว%ช่าส�ขศึกษาม�เน.-อหากว&างขวาง แต่�พอจะสร�ป็เป็�นห�วข&อใหญ่�ๆไดี&ดี�งน�-

Page 6: Health Teaching

1. กายว%ภาคและสร�ระว%ที่ยา เป็�นการเร�ยนร* &เก��ยวก�บัร�างกาย ระบับัส�วนต่�างๆของร�างกาย ต่ลอดีจนหน&าที่��และความส1าค�ญ่ของอว�ยวะส�วนต่�างๆ ฯลฯ2. เพศึศึกษา เน.-อหาส�วนใหญ่�จะช่�-แจงให&น�กเร�ยนที่ราบัถงธีรรมช่าต่%ของมน�ษย, การส.บัพ�นธี, ความแต่กต่�างระหว�างเพศึ หน&าที่��ของแต่�ละเพศึ เป็�นต่&น ส1าหร�บัเร.�องเพศึน�- ย�งไม�ม�การสอนอย�างแพร�หลาย และสอนก�นอย�างแที่&จร%ง เพราะหลายฝ่Aายม�ความเห"นไม�ต่รงก�น บัางฝ่Aายค%ดีว�าม�ข&อดี�มากกว�าข&อเส�ย แต่�บัางฝ่Aายค%ดีว�าม�ผลเส�ยมากกว�าผลดี� อย�างไรก"ต่าม ในอนาคต่ค%ดีว�าเร.�องเพศึศึกษาจะแพร�หลาย และสอนก�นอย�างจร%งจ�ง แม&กระที่��งในร�สเซึ่�ย หล�กส*ต่รการศึกษาแผนใหม�ถ*กจ�ดีให&รวมอย*�ในว%ช่าส�ขศึกษา โดียจะเร%�มเน&นที่��พ.-นฐานของมน�ษย, สร�รว%ที่ยา การต่�-งครรภ, การคลอดีบั�ต่รและการเล�-ยงดี* ต่ลอดีจนถงอ�นต่ราย ซึ่�งจะม�ต่�อครรภ,อ�อนเน.�องจากเพศึส�มพ�นธี, ให&ก�บัน�กเร�ยนในช่�-นแป็ดี พอถงช่�-น เก&า น�กเร�ยนจะไดี&เร�ยนร* &ว�า นอกจากคนเราจะม�หน&าที่��เพ�ยงให&ก1าเน%ดีที่ายาที่เพ.�อดี1ารงเผ�าพ�นธี�,ของมน�ษย, ผ*&เป็�นพ�อแม�ย�งม�หน&าที่��จะต่&องส��งสอนศึ�ลธีรรม จร%ยธีรรมและเป็�นต่�วอย�างที่��ดี�ของครอบัคร�วต่�อไป็3. อนาม�ยส�วนบั�คคลและช่�มช่น กล�าวถงส�ขน%ส�ยและส�ขป็ฏิ%บั�ต่%ของบั�คคลแต่�ละคนที่��พงกระที่1าและเสร%มสร&างให&เก%ดีข-น ต่ลอดีจนถงส�ขน%ส�ยและส�ขป็ฏิ%บั�ต่%ของช่นกล��มใหญ่�ในช่�มช่นอ�กดี&วย เช่�น อนาม�ยเก��ยวก�บัการร�กษาความสะอาดี การโภช่นาการ ฯลฯ เป็�นต่&น4. การออกก1าล�งกายและการพ�กผ�อน แนะว%ธี�การออกก1าล�งกายที่��เหมาะสมก�บัเพศึและว�ย ต่ลอดีจนถงหล�กการออกก1าล�งกายและการพ�กผ�อนอย�างถ*กว%ธี� ฯล ฯ5. โภช่นาการ กล�าวถงป็ระเภที่ของอาหาร หล�กการร�บัป็ระที่านอาหารที่��ถ*กต่&อง ป็ร%มาณ์ของอาหารที่��ควรร�บัป็ระที่าน ส�ขน%ส�ยที่��ดี�ต่�อการร�บัป็ระที่านอาหาร เป็�นต่&น

Page 7: Health Teaching

6. ส�ขาภ%บัาลส%�งแวดีล&อม เน&นเน.-อหาเก��ยวก�บัดี&านการจ�ดีการส%�งแวดีล&อมในโรงเร�ยนใหถ*กส�ขล�กษณ์ะ เช่�น อาคารเร�ยน บัร%เวณ์โรงเร�ยน สนาม เคร.�องใช่&ในห&องเร�ยน ฯลฯ พร&อมก�บัแนะว%ธี�การซึ่�อมแซึ่มส%�งของที่��ช่1าร�ดีเส�ยหาย ให&อย*�ในสภาพที่��ใช่&การไดี&และไม�ก�อให&เก%ดีอ�นต่รายใดีๆ แก�น�กเร�ยน7. สว�สดี%ภาพ เป็�นการเร�ยนร* &เก��ยวก�บัความป็ลอดีภ�ยในสถานที่��ต่�างๆ เช่�น ในรถ ในเร.อ การเดี%นที่างมาโรงเร�ยน การอย*�บั&าน ในโรงเร�ยน ฯลฯ8. ส�ขภาพจ%ต่ กล�าวถงล�กษณ์ะของส�ขภาพจ%ต่ที่��ดี� หล�กการป็ฏิ%บั�ต่%ต่นเพ.�อที่1าต่�วให&เป็�นผ*&ม�ส�ขภาพจ%ต่ที่��ดี� สาเหต่�ที่��ที่1าให&ส�ขภาพจ%ต่เส.�อม ฯลฯ9. โรคต่%ดีต่�อ บัอกถงโรคต่%ดีต่�ออ�นต่รายและโรคต่%ดีต่�ออ.�นๆ การป็4องก�น การแจ&งความเม.�อเก%ดีโรคระบัาดี การให&ภ*ม%ค�&มก�นโรค ฯลฯ10. การป็4องก�นอ�บั�ต่%เหต่�และการป็ฐมพยาบัาล เป็�นการเร�ยนร* &เก��ยวก�บัช่น%ดีอ�บั�ต่%เหต่� การป็4องก�นม%ให&เก%ดีอ�บั�ต่%เหต่� ว%ธี�การพยาบัาลผ*&ป็Aวยไม�ให&ไดี&ร�บัอ�บั�ต่%เหต่�ช่น%ดีต่�างๆ ฯลฯ11. ส%�งเสพต่%ดี เน&นเน.-อหาเก��ยวก�บัส%�งเสพต่%ดีให&โที่ษช่น%ดีต่�างๆ เช่�น บั�หร��ส�รา ก�ญ่ช่า ฝ่B� น ฯลฯ ต่ลอดีจนว%ธี�การหล�กเล��ยงจากส%�งเสพต่%ดีช่น%ดีต่�างๆเหล�าน�-น โที่ษของการเสพส%�งเสพต่%ดีแต่�ละช่น%ดี ฯลฯ12.ป็ระช่ากรศึกษา ให&เร�ยนร* &เก��ยวก�บัป็ระช่ากรของช่าต่% การควบัค�มจ1านวนป็ระช่ากรให&สมดี�ลย,ก�บัที่ร�พยายกรธีรรมช่าต่%ช่าต่%ของป็ระเที่ศึ การวางแผนครอบัคร�ว ฯลฯ13. การเล.อกใช่&บัร%การและผล%ต่ผลที่างส�ขภาพ ( Consumer

Health ) ห�วข&อเร.�องน�-อาจจะใหม�เก%นไป็ และไม�ค�อยม�ป็รากฏิในหล�กส*ต่ร แต่�เวลาสอนว%ช่าส�ขศึกษา คร*ส�วนมากม�กจะน1ามากล�าวอ&างเพ.�อให&ความร* & และความค%ดีแก�น�กเร�ยน Consumer Health

หมายถง การสอนส�ขศึกษา เร.�องที่��เก��ยวก�บัการให&พ.-นฐานความร* &แก�น�กเร�ยน ให&ร* &จ�กการเล.อกใช่&บัร%การและผล%ต่ผลที่างส�ขภาพ รวมที่�-งการโฆษณ์าเก��ยวก�บัส�ขภาพที่างส.�อมวลช่น โดียม��งถงการเล.อกความ

Page 8: Health Teaching

ร* &ที่��ผ%ดี ความเข&าใจผ%ดี ความค%ดีแป็ลกๆ การหลอกลวง ความเช่.�อที่��ผ%ดี ซึ่�งรวมที่�-งเจต่คต่%ที่างส�ขภาพและการป็ฏิ%บั�ต่%ที่างส�ขภาพดี&วย14. ความร* &เร.�องอ.�นๆ เน.-อหาต่อนน�- ส�วนใหญ่�เก��ยวข&องก�บัการเล.อกใช่&บัร%การและผล%ต่ผลที่างส�ขภาพ เร.�องต่�างๆ เหล�าน�-น ไดี&แก� 14.1 ให&ร* &จ�กช่�วงหร.อระยะเวลาของการต่รวจส�ขภาพ 14.2 ให&ร* &จ�กเล.อกแพที่ย, และร* &ว�าเวลาใดีควรพบัแพที่ย, 14.3 ให&เข&าใจว�าการต่รวจที่างแพที่ย,และที่�นต่แพที่ย,อย�างสม1�าเสมอ หร.อโดียการต่ระเต่ร�ยมบัร%การที่างแพที่ย,อ.�นๆ ที่1าให&ไดี&ร�บัความป็ลอดีภ�ยอย�างป็ระหย�ดี การร�กษาพยาบัาลที่��ดี�ที่��ส�ดีเป็�นส%�งจ1าเป็�นส1าหร�บัครอบัคร�ว ดี�งน�-นว%ช่าส�ขศึกษาควรบัรรจ�เร.�องเหล�าน�- เพ.�อจะไดี&เป็�นป็ระโยช่น,ต่�อการใช่&จ�ายอย�างฉลาดีและเหมาะสมก�บัรายไดี&ของครอบัคร�ว ส�วนหน�งของการจ�ดีการหาการร�กษาที่��ดี�ที่��ส�ดีค.อ การแบั�งส�นป็�นส�วนที่างการเง%นส1าหร�บัค�าร�กษาพยาบัาลเม.�อถงคราวจ1าเป็�น 14.4 ให&ร* &จ�กงดีเว&นการว%น%จฉ�ยโรคและการซึ่.-อยามาร�บัป็ระที่านเอง และไม�เสนอแนะการร�กษาหร.อการให&ยาแก�คนอ.�น ให&เข&าใจในข�ดีจ1าก�ดีของการใช่&ยาส1าหร�บับั�คคลที่��วไป็ บั�คคลที่��พยายามจะว%น%จฉ�ยโรคและร�กษาต่�วเอง เร�ยกว�า Self Medication โดียป็กต่%ควรให&แพที่ย,เป็�นผ*&ว%น%จฉ�ยและส��งยา อย�างไรก"ดี� ส�วนมากย�งใช่&การเย�ยวยาแก&ไขดี&วยต่�วเองเพ.�อนบั&าน ซึ่�งซึ่.-อยาไดี&โดียไม�ต่&องม�ใบัส��งแพที่ย, การร�กษาต่นเองม�อ�นต่รายหลายอย�าง การว%น%จฉ�ยที่��ไม�ถ*กต่&องและการร�กษาที่��ไม�ต่รงก�บัอาการ ไม�เพ�ยงแต่�จะไม�ร�กษาโรคเที่�าน�-น อาจที่1าให&การเย�ยวยาแก&ไขต่&องย.ดีเย.-อย��งยากต่�อการร�กษาที่��ถ*กต่&องและอาจเป็�นอ�นต่รายไดี& 14.5 ให&ร* &จ�กเร.�องราวเก��ยวก�บัส�ขภาพและการป็ระก�นช่�ว%ต่ 14.6 ให&ม�ที่�กษะในการเล.อกใช่&บัร%การที่างส�ขภาพและผล%ต่ผลต่�างๆ

Page 9: Health Teaching

14.7 ให&ม�ความร* &ในการอ�านและเข&าใจฉลากก�อนการซึ่.-อผล%ต่ผลต่�างๆ โดียที่��วไป็ผ*&ใช่&บัร%การม�กจะพบัก�บัความย��งยากในการป็4องก�นต่นเองต่�อการป็ลอมแป็ลงมากมายในเร.�องส�ขภาพ ที่�-งน�-เพราะแรงจ*งใจในเร.�องผลก1าไรเป็�นองค,ป็ระกอบัส1าค�ญ่ อ�ต่สาหกรรมบัางอย�างม��งผล%ต่แต่�ผล%ต่ผลที่��ที่1ารายไดี&ให&แก�ต่น ร�ฐไดี&ออกกฏิหมายป็4องก�นในเร.�องน�- เช่�น การผล%ต่อาหารและยาต่&องบัร%ส�ที่ธี%: เป็�นป็ระโยช่น,ต่�อร�างกาย ป็ลอดีภ�ยและม�ฉลากยา อาการ ว%ธี�การร�กษาเคร.�องส1าอางและผล%ต่ภ�ณ์ฑ์,เคม�ซึ่�งใช่&ในการป็ระกอบัอาหาร ควรพ%จารณ์าข&อความโฆษณ์าอย*�ในอ1านาจของคณ์ะกรรมการซึ่�งร�บัผ%ดีช่อบัในเร.�องน�- 14.8 ให&เข&าใจโฆษณ์าต่�อน%ส�ยการซึ่.-อ การให&ร* &จ�กว%ธี�พ%จารณ์าค1าโฆษณ์าต่�างๆที่��เก��ยวก�บัส�ขภาพ การโฆษณ์าให&ความร* &ที่��เช่.�อถ.อไดี&แต่กต่�างก�น ส%�งโฆษณ์าม�ที่�-งจร%งและแอบัแฝ่งความจร%ง ที่1าอย�างไรจงจะร* &ความแต่กต่�างระหว�างความซึ่.�อส�ต่ย,ก�บัความค%ดีจากส%�งโฆษณ์าเหล�าน�-น คร*ควรช่�วยเหล.อน�กเร�ยนในการพ�ฒนาที่�กษะ การค%ดีอย�างม�เหต่�ผล เพ.�อว�าเดี"กจะสามารถป็ระเม%นส%�งที่��ไดี&ฟั�ง เพ.�อจะไดี&ม�ร�างกายสมบั*รณ์,ในการร�บัร* &เบั.-องต่&นที่างส�ขภาพ สามารถร* &ว�าความร* &น� -นไม�เป็�นป็ระโยช่น, และควรต่ระหน�กถงแหล�งซึ่�งเดี"กจะไดี&ร�บัการช่�วยเหล.อโดียโครงการส�ขศึกษาส1าหร�บัเดี"กและเยาวช่นจะม�ผลดี� เพราะจากการเร�ยนในโรงเร�ยนช่�-นม�ธียมศึกษาต่อนป็ลาย และระดี�บัว%ที่ยาล�ยม�แนวโน&มที่��จะไม�เช่.�อค1าโฆษณ์าต่�างๆโดียป็ราศึจากเหต่�ผลมากข-น อย�างไรก"ดี� อ�ต่สาหกรรมบัางอย�างและผล%ต่ภ�ณ์ฑ์,อ.�นๆ อ�กมากย�งคงโฆษณ์าให&เช่.�อในส%�งเหลวไหลอย*�อ�กมาก ดี�งน�-น ป็ระช่าช่นย�งคงต่&องการซึ่.-อที่��ฉลาดี การป็4องก�นเร.�องการป็ลอมแป็ลงที่างส�ขภาพย�งไม�เพ�ยงพอ ที่�กคนย�งต่&องการการศึกษา ที่�-งม�แบับัแผนและไม�ม�แบับัแผน

Page 10: Health Teaching

14.9 พ�ฒนาเจต่คต่%ที่างดี&านส�ขภาพที่��ม�ต่�อการเช่.�อถ.อโช่คลางและความเช่.�อที่��ผ%ดีๆ โดียอาศึ�ยความร* &ที่างว%ที่ยาศึาสต่ร,และเหต่�ผลอ.�นป็ระกอบั ต่ลอดีเวลาเป็�นศึต่วรรษ บั�คคลม�ความเช่.�อที่��ผ%ดีและเช่.�อเร.�องโช่คลางซึ่�งน1าไป็ส*�การป็ฏิ%บั�ต่%เก��ยวก�บัส�ขภาพหลายอย�าง ไม�ว�าเน.�องดี&วยความเจร%ญ่ หร.อความกล�วในส%�งที่��ไม�ร* &จ�ก คนส�วนมากก"ยอมร�บัเร.�องโช่คลางเหล�าน�- แม&ว�าจะไม�เที่��ยงต่รงในที่างว%ที่ยาศึาสต่ร,ก"ต่าม ขอบัข�ายของการสอนส�ขศึกษากว&างขวางมาก เพราะส�ขศึกษาเป็�นการศึกษาถงเร.�องการดี1ารงร�กษาและส�งเสร%มส�ขภาพอ�นที่1าให&เก%ดีส�ขภาพที่��ดี� แข"งแรง และสมบั*รณ์,ที่�-งร�างกายและจ%ต่ใจ เพ.�อป็ร�บัต่�วเองให&เข&าก�บัส%�งแวดีล&อม ส�ขศึกษาสอนให&คนม�ส�ขล�กษณ์ะน%ส�ยที่��ดี� ร* &จ�กร�กษาความสะอาดี ร* &จ�กป็4องก�นภ�ยไข&เจ"บั ร* &จ�กร�บัป็ระที่านอาหารที่��ม�ป็ระโยช่น, และร* &จ�กการออกก1าล�งกายดี&วยการเล�นก�ฬาอย�างสม1�าเสมอ เพ.�อร�กษาและส�งเสร%มส�ขภาพให&ดี�อย*�เสมอ จงเป็�นหน&าที่��ของคร*ที่��จะต่&องสอนและแนะน1าความร* &ให&แก�น�กเร�ยนแย�งละเอ�ยดีถ*กต่&องและครบัถ&วน จนน�กเร�ยนสามารถน1าไป็ใช่&ให&เก%ดีป็ระโยช่น,ต่�อต่�วเองและช่�มช่นไดี&

8. เป3าหมายของการสอนส ขศึ�กษา การสอนส�ขศึกษาจะบัรรล�เป็4าหมายมากน&อยเพ�ยงใดีข-นอย*�ก�บัการเป็ล��ยนแป็ลงพฤต่%กรรมของน�กเร�ยนหล�งจากเร�ยนร* &ว%ช่าส�ขศึกษาแล&ว พฤต่%กรรมที่��ควรเป็ล��ยนแป็ลง ม� 3 ดี&าน ค.อ ดี&านความร* & เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่%1. ความร* & ( Knowledge ) ส�ขศึกษาก"ม�ล�กษณ์ะคล&ายก�บัว%ช่าเร�ยนอ.�นๆ ค.อ เร�ยนแล&วต่&องให&เก%ดีความร* & ความร* &ที่างส�ขศึกษา เช่�น การร* &จ�กร�กษาที่1าความสะอาดีส�วนต่�างๆของร�างกาย การป็ฐมพยาบัาลเม.�อไดี&ร�บัอ�บั�ต่%เหต่� การป็4องก�นม%ให&เก%ดีอ�บั�ต่%เหต่� การป็4องก�นอ�นต่ราย

Page 11: Health Teaching

จากโรคต่%ดีต่�อ ฯลฯ น�กเร�ยนที่��ม�ความร* &ที่างส�ขศึกษา ม�โอกาสที่��จะเป็�นบั�คคลที่��ม�ส�ขภาพดี�และแข"งแรงสมบั*รณ์,กว�าบั�คคลที่��ขาดีความร* & เพราะบั�คคลเหล�าน�-นจะขาดีการเอาใจใส�ดี*แลส�ขภาพของต่นเอง ที่�-งย�งไม�ม�ความร* &ที่��จะส�งเสร%มม�ขภาพของต่นอ�กดี&วย การสอนให&น�กเร�ยนเก%ดีความร* & คร*ควรใช่&ก%จกรรมในการสอนหลายๆอย�างป็ระกอบัก�น เพ.�อให&เดี"กม�ส�วนร�วมในบัที่เร�ยน และช่�วยให&เก%ดีความร* & ความเข&าใจในเน.-อหาว%ช่าการต่�างๆ ของว%ช่าส�ขศึกษาเพ%�มมากข-นจากเดี%ม2. เจต่คต่% ( Attitude ) การให&ความร* &ที่างส�ขศึกษาแก�เดี"ก คร*หร.อผ*&ป็กครองต่&องพยายามให&เดี"กมองเห"นค�ณ์ค�าและป็ระโยช่น,ของว%ช่าส�ขศึกษา เก%ดีความที่ราบัซึ่-ง อยากกระที่1าในส%�งที่��ต่�วเองร* & ในขณ์ะเดี�ยวก�นก"พยายามช่�กจ*งและแนะน1าให&บั�คคลอ.�นไดี&กระที่1าในส%�งที่��ถ*กส�ขอนาม�ย การเสร%มสร&างให&น�กเร�ยนเก%ดีเจต่คต่%เป็�นส%�งที่��ยากมาก เพราะน�กเร�ยนบัางคนถ*กป็ล*กฝ่�งเจต่คต่%ที่างส�ขภาพมาจากครอบัคร�วก�อนแล&ว หากความร* &ใหม�ที่��ไดี&ร�บัสอดีคล&องก�บัความร* &เดี%มที่��ต่�วเองม�อย*� น�กเร�ยนก"จะเก%ดีเจต่คต่%ที่��ดี�ต่�อส�ขศึกษาไดี&ง�าย แต่�ถ&าข�ดีแย&งก�น น�กเร�ยนม�กจะม�แนวโน&มเช่.�อและป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามความร* &เดี%มมากกว�า ฉะน�-น การสอนส�ขศึกษาคร*จะต่&องพยายามที่1าให&น�กเร�ยนเก%ดีการร* &แจ&งเห"นจร%ง ( Insight ) ในส%�งที่��เร�ยนให&ไดี& เพราะการร* &แจ&งเห"นจร%งจะม�ส�วนที่1าให&น�กเร�ยนเก%ดีเจต่คต่%ที่��ดี�ไดี&ง�าย3. การป็ฏิ%บั�ต่% ( Practice ) การกระที่1าหร.อการป็ฏิ%บั�ต่%จะเก%ดีข-นไดี&ต่�อเม.�อน�กเร�ยนเก%ดีเจต่คต่%ที่��ดี�ต่�อส�ขภาพเส�ยก�อน โดียเฉพาะน�กเร�ยนที่��ค�อนข&างโต่แล&ว เพราะน�กเร�ยนที่��โต่แล&วม�กจะกระที่1าส%�งใดีต่ามความค%ดีและความเช่.�อของต่นเอง มากกว�าจะป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามค1าส��งหร.อค1าแนะน1าของบั�คคลอ.�น การที่��น�กเร�ยนป็ฏิ%บั�ต่%ต่�วไดี&ถ*กต่&องต่ามหล�กส�ขอนาม�ย ถ.อเป็�นห�วใจส1าค�ญ่ย%�งของการสอนส�ขศึกษา หากน�กเร�ยนป็ฏิ%บั�ต่%ถ*กต่&องแลป็ฏิ%บั�ต่%จนเป็�นน%ส�ยดี&วยก"จ�ดีว�า การสอนส�ขศึกษา

Page 12: Health Teaching

บัรรล�ต่ามเป็4าหมายที่��ก1าหนดีไว& เพราะบั�คคลส�วนใหญ่�จะป็ฏิ%บั�ต่%ในส%�งใดีโดียป็ราศึจากความร* &และเจต่คต่%ที่��ดี�ต่�อส%�งน�-นๆย�อมไม�ไดี& สร�ป็แล&วเป็4าหมายของการสอนส�ขศึกษา ค.อ การสอนให&น�กเร�ยนเก%ดีความร* & ( Knowledge ) เจต่คต่% ( Attitude ) และการป็ฏิ%บั�ต่% ( Practice ) ที่��ดี�ที่างส�ขภาพ หร.อการสอนส�ขศึกษาที่1าให&เก%ดี KAP แต่�การสอนส�ขศึกษาที่��ที่1าให&น�กเร�ยนเก%ดี KAP น�- คร*ต่&องสอนและเน&นให&แต่กต่�างก�นต่ามระดี�บัช่�-นและว�ยของน�กเร�ยน

ช่�-น อ�นดี�บั 1 อ�นดี�บั 2 อ�นดี�บั 3

อน�บัาลและป็ระถมศึกษา

ช่�วงแรก

การป็ฏิ%บั�ต่% เจต่คต่% ความร* &

ป็ระถมศึกษาช่�วงหล�ง

( ป็. 5-6 )

เจต่คต่% การป็ฏิ%บั�ต่% ความร* &

ม�ธียมศึกษาช่�วงแรก

(ม.1-3 )

เจต่คต่% การป็ฏิ%บั�ต่% ความร* &

ม�ธียมศึกษาช่�วงหล�ง

( ม.4-6 )

ความร* & เจต่คต่% การป็ฏิ%บั�ต่%

อ�ดีมศึกษา ความร* & เจต่คต่% การป็ฏิ%บั�ต่%

น�กเร�ยนช่�-นอน�บัาลและน�กเร�ยนช่�-นป็ระถมศึกษาป็Gที่�� 1-4

ควรเน&นการป็ฏิ%บั�ต่%เป็�นอ�นดี�บัแรก เน.�องจากเดี"กว�ยน�-ม�ป็ระสบัการณ์,ไม�ค�อยกว&างขวาง ป็ระกอบัก�บัเดี"กไม�ช่อบัการอย*�น%�งๆ ต่&องเป็ล��ยน

Page 13: Health Teaching

อ%ร%ยาบัถต่ลอดีเวลา และช่�วงความสนใจก"ส� -นมาก เดี"กจงต่&องเป็ล��ยนก%จกรรมอย*�บั�อยๆ พอเดี"กอาย�ป็ระมาณ์ 10 ป็G ข-นไป็ การสอนจงเป็ล��ยนมาเน&นดี&านเจต่คต่%เป็�นอ�นดี�บัแรก ที่�-งน�-เพราะเดี"กว�ยน�-เป็�นว�ยที่��ต่&องเต่ร�ยมเข&าส*�ว�ยร� �น เดี"กเร%�มเป็�นต่�วของต่�วเอง ร* &จ�กค%ดี และต่�ดีส%นใจเองไดี& และเดี"กว�ยน�-ต่&องการอ%สรภาพในที่างความค%ดีมากกว�าที่��จะป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามค1าส��งหร.อค1าแนะน1า การที่��เดี"กจะป็ฏิ%บั�ต่%ในส%�งใดีก"ต่�อเม.�อต่�วเองเช่.�อและศึร�ที่ธีาในส%�งน�-นๆเส�ยก�อน น�กเร�ยนช่�-นม�ธียมช่�วงหล�งและน�กศึกษา คร*ต่&องเน&นความร* &เป็�นอ�นดี�บัแรก เพราะน�กเร�ยนระดี�บัน�-ม�ความค%ดีและป็ระสบัการณ์,กว&างข-น การที่��เขาจะป็ฏิ%บั�ต่%ในส%�งใดีก"ต่�อเม.�อต่�วเองไดี&ค%ดีอย�างม�เหต่�ผล ศึกษาข&อเที่"จจร%งจนเก%ดีความร* &และเช่.�อว�าส%�งน�-นเป็�นส%�งที่��ดี�และม�ป็ระโยช่น,จร%ง ในขณ์ะเดี�ยวก�นคร*ต่&องกระต่�&นให&น�กเร�ยนร* &จ�กค&นคว&าหาความร* &เพ%�มเต่%มดี&วย

9. ปร�ชญาของการสอนส ขศึ�กษา จ�ดีม��งหมายและเป็4าหมายของการสอนส�ขศึกษา ค.อ การให&น�กเร�ยนเก%ดีการเป็ล��ยนแป็ลงพฤต่%กรรมดี&านส�ขภาพ แต่�น�กเร�ยนจะการเป็ล��ยนแป็ลงไดี&ดี�มากน&อยเพ�ยงใดีน�-นก"ย�อมข-นอย*�ก�บัว%ธี�การสอนของคร* ซึ่�งควรม�ก%จกรรมให&น�กเร�ยนไดี&กระที่1าช่�วยก�น นอกจากน�-ย�งต่&องไดี&ร�บัความร�วมม.อจากบั�คคลหลายๆฝ่Aายดี&วย เช่�น ผ*&ป็กครอง คร*ใหญ่� คร*ที่�กๆคนในรงเร�ยน ผ*&บัร%หารการศึกษา และบั�คคลอ.�นๆ ที่��เก��ยวข&องก�บัการศึกษาอ�กดี&วย ดี�งน�-น ป็ร�ช่ญ่าการสอนส�ขศึกษาจงข-นอย*�ก�บัป็�จจ�ยใหญ่�ๆ 3 ป็ระการ ค.อ ต่�วน�กเร�ยนเอง การสอนของคร* และความร�วมม.อของช่�มช่น

ป็ร�ช่ญ่าการสอนส�ขศึกษาดี&านที่��เก��ยวก�บัต่�วน�กเร�ยน ม�ดี�งต่�อไป็น�-1. พ�ฒนาการที่�กดี&านของเดี"กควรสอดีคล&องก�น ต่ามหล�กจ%ต่ว%ที่ยาเป็�นที่��ยอมร�บัก�นว�าการที่��เดี"กจะเจร%ญ่เต่%บัโต่และพ�ฒนาการไป็อย�าง

Page 14: Health Teaching

สมบั*รณ์,น�-น เดี"กจะต่&องม�พ�ฒนาการที่างดี&านร�างกาย อารมณ์, ส�งคม และสต่%ป็�ญ่ญ่าส�มพ�นธี,ก�นดี&วย ถ&าพ�ฒนาการดี&านใดีดี&านหน�งหย�ดีช่ะง�ก ก"จะม�ผลที่1าให&พ�ฒนาการที่างดี&านอ.�นๆ พลอยหย�ดีช่ะง�กต่ามไป็ดี&วย ดี�งน�-น การสอนส�ขศึกษา คร*จะต่&องค1านงถงพ�ฒนาการที่�-ง 4

ดี&านของเดี"กเป็�นส1าค�ญ่ อย�าให&พ�ฒนาการดี&านใดีดี&านหน�งล1-าหน&าหร.อล&าหล�งพ�ฒนาการดี&านอ.�นๆ เช่�น สอนแต่�การบัรรยาย แต่�ขาดีการที่1าก%จกรรม สภาพการสอนเช่�นน�-เป็�นการส�งเสร%มพ�ฒนาการที่างดี&านสต่%ป็�ญ่ญ่าเที่�าน�-น แต่�ขาดีการที่1างานร�วมก�นก�บับั�คคลอ.�น จงที่1าให&พ�ฒนาการที่างอารมณ์,และส�งคมพลอยขาดีไป็ดี&วย2. ความแต่กต่�างระหว�างบั�คคล เดี"กน�กเร�ยนแต่�ละคนจะม�ล�กษณ์ะเฉพาะต่�วของแต่�ละคน บัางคนม�สต่%ป็�ญ่ญ่าดี� บัางคนเร�ยนช่&า บัางคนสะอาดี บัางคนค�อนข&างสกป็รก บัางคนย%-มแย&มแจ�มใส บัางคนเง�ยบัขรม เก"บัต่�ว ฯลฯ ล�กษณ์ะที่��แต่กต่�างก�นน�- คร*จ1าเป็�นต่&องศึกษาให&เข&าใจ และใช่&ว%ธี�สอนที่��เหมาะสมและสอดีคล&องก�บัสภาพของเดี"กแต่�ละคนที่��ไม�เหม.อนก�น เพ.�อให&เดี"กเหล�าน�-นเก%ดีการเร�ยนร* &และม�พ�ฒนาการเจร%ญ่งอกงามที่�-ง 4 ดี&าน 3. ความส�มพ�นธี,ระหว�างช่�ว%ต่น�กเร�ยนก�บัส�ขศึกษา ในการสอนส�ขศึกษา คร*ควรเน&นให&น�กเร�ยนที่ราบัถงความส�มพ�นธี,ของช่�ว%ต่มน�ษย,ก�บัว%ช่าส�ขศึกษาว�าม�ความใกล&ช่%ดี และส�มพ�นธี,ก�นต่ลอดีช่�ว%ต่ แที่บัจะแยกออกจากกก�นไม�ไดี& น�กเร�ยนจงควรเห"นความส1าค�ญ่และเอาใจใส� ป็ระพฤต่%ป็ฏิ%บั�ต่%จนเป็�นส�ขน%ส�ย ในขณ์ะเดี�ยวก�น คร*ต่&องเป็�นต่�วอย�างหร.อแบับัอย�างให&เดี"กน�กเร�ยนเห"นว�าว%ช่าส�ขศึกษาน�-นม�ความจ1าเป็�นต่�อมน�ษย,ที่�กเพศึที่�กว�ย ผ*&ใดีขาดีส�ขศึกษาแล&วม�กจะม�ส�ขภาพที่��ไม�สมบั*รณ์,เที่�าที่��ควร การป็ฏิ%บั�ต่%ของคร* เช่�น ส�ขน%ส�ยเก��ยวก�บัการร�บัป็ระที่านอาหาร การร�กษาความสะอาดี เป็�นต่&น อย�างไรก"ต่าม คร*ต่&องเน&นความส1าค�ญ่ของการพ�ฒนาที่างดี&านส�ขภาพว�าม�ความจ1าเป็�นและส1าค�ญ่มากพอๆก�บัความร�บัผ%ดีช่อบัต่�างๆที่��บั�คคลพงจะม�ต่�อส�งคมดี&วย

Page 15: Health Teaching

4. การสอนส�ขศึกษาควรสอนให&ส�มพ�นธี,หร.อผสมผสานไป็ก�บัว%ช่าอ.�นๆ เพ.�อให&น�กเร�ยนเห"นความส1าค�ญ่ของว%ช่าส�ขศึกษา ในขณ์ะเดี�ยวก�นก"ต่&องการให&ว%ช่าส�ขศึกษาแพร�หลายกว&างขวาง ครอบัคล�มและเก��ยวข&องก�บัที่�กส%�งที่�กอย�าง น�กเร�ยนจะไดี&น1าไป็ป็ฏิ%บั�ต่%ให&เป็�นป็ระโยช่น,ต่�อการดี1ารงช่�ว%ต่ของต่�วเองและของช่�มช่น5. ก%จกรรมร�วมหล�กส*ต่รเป็�นส%�งส1าค�ญ่ต่�อขบัวนการเร�ยน การสอนส�ขศึกษาเพราะช่�วยให&น�กเร�ยนม�ป็ระสบัการณ์,กว&างขวาง ม�พ�ฒนาการครบัที่�กดี&าน ค.อดี&านพ�ที่ธี%พ%ส�ย ( Cognitive ) ดี&านที่�กษะพ%ส�ย ( Psychomotor ) และดี&านจ%ต่พ%ส�ย ( Affective

Domain ) โดียป็กต่%การเร�ยนการสอนในห&องเร�ยนจะช่�วยให&เก%ดีพ�ฒนาการที่างพ�ที่ธี%พ%ส�ยและที่�กษะพ%ส�ยบัางช่น%ดี ส�วนดี&านจ%ต่พ%ส�ยแที่บัจะไม�ม�เก%ดีข-นเลย แต่�ถ&าคร*จ�ดีก%จกรรมร�วมหล�กส*ต่ร เดี"กม�โอกาสไดี&ที่1างานร�วมก�น ไดี&แสดีงออกซึ่�งความสามารถร�วมก�นของแต่�ละคน รวมที่�-งการแสดีงออกที่างอารมณ์,หร.อที่างจ%ต่ใจของต่�วเองดี&วย หากม�อะไรบักพร�อง คร*จะไดี&ร�บัหาว%ธี�การป็ร�บัป็ร�งแก&ไข6. การสอนควรม�ล�กษณ์ะสร&างสรรค,มากกว�าการที่1าลาย การสร&างสรรค,เป็�นการช่�วยให&น�กเร�ยนเก%ดีความค%ดีในที่างที่��ดี� น�กเร�ยนม�โอกาสไดี&ที่ดีลองและป็ฏิ%บั�ต่%แต่�ในส%�งที่��ดี� ส�วนการที่1าลลายบัางคร�-งอาจกลายเป็�นอ�นต่รายต่�อน�กเร�ยนไดี& เพราะเดี"กว�ยน�-ขาดีป็ระสบัการณ์, เม.�อไดี&ย%นไดี&ฟั�งอะไรก"อยากที่ดีลองที่1าเพ.�อให&ร* &จร%ง หากเป็�นการกระที่1าที่��ไม�ถ*กต่&องอาจจะม�อ�นต่รายถงช่�ว%ต่ไดี& เช่�น การสอนเร.�องยาเสพต่%ดีให&โที่ษ คร*ไม�ควรสอนในล�กษณ์ะที่&าที่ายให&เดี"กอยากที่ดีลอง เน.�องจากเดี"กว�ยน�-ม�กขาดีความย�-งค%ดี อาจที่1าไป็เพราะความสน�กและต่&องการพ%ส*จน,ส%�งที่��คร*ที่&าที่ายมากกว�า7. ความส1าค�ญ่ของว%ช่าส�ขศึกษา ว%ช่าส�ขศึกษาเป็�นว%ช่าหน�งที่��ม�ความส1าค�ญ่ย%�งในกระบัวนการเร�ยนการสอน เพราะม�ความเก��ยวพ�นก�บัช่�ว%ต่ป็ระจ1าว�นของบั�คคลต่ลอดีเวลา ฉะน�-น เวลาสอน คร*ควรให&ความส1าค�ญ่แก�ว%ช่าส�ขศึกษามากพอๆก�บัว%ช่าอ.�นดี&วย

Page 16: Health Teaching

8. ความส�มพ�นธี,ระหว�างโรงเร�ยนก�บัที่��บั&านและช่�มช่น งานส�ขศึกษาจะบัรรล�เป็4าหมายไดี&ต่&องอาศึ�ยความร�วมม.อจากหลาย๐ฝ่Aาย ช่�วยก�นป็ร�บัป็ร�งแก&ไขป็�ญ่หาต่�างๆ ที่างดี&านส�ขภาพ ซึ่�งม�กม�เก%ดีข-นอย*�ต่ลอดีเวลา ที่�กๆฝ่Aายควรยอมร�บัว�าป็�ญ่หาส�ขภาพ ไม�ว�าจะเก%ดีข-น ณ์ จ�ดีใดีย�อมม�ผลกระที่บักระเที่.อนถงบั�คคลที่�กฝ่Aาย ต่�-งแต่�น�กเร�ยนไป็จนถงผ*&ป็กครองและบั�คคลอ.�นๆในช่�มช่น จงเป็�นหน&าที่��ของงที่�กฝ่Aายที่��ควรร�วมม.อก�นส�งเสร%มส�ขภาพอนาม�ยของน�กเร�ยนและที่�กคนในช่�มช่นให&ม�ส�ขภาพดี� สมบั*รณ์, แข"งแรง ในขณ์ะเดี�ยวก�นโรงเร�ยนควรสอนในส%�งที่��เป็�นความต่&องการของส�งคมที่��โรงเร�ยนน�-นๆ ต่�-งอย*�

10. แนวิค�ด้ในการสอนส ขศึ�กษา

การสอนส�ขศึกษาที่��จะช่�วยให&น�กเร�ยนไดี&ร�บัป็ระสบัการณ์, ควรม�ว%ธี�การสอนแบับัใหม�ๆ 3 แบับั ค.อ การสอนแบับัต่รง ( Direct

Health Education ) แบับัป็ระสานส�มพ�นธี, ( Correlation

Health Education ) และแบับับั*รณ์าการ ( Integration )

1. การสอนโดียต่รง ( Direct ) เป็�นการสอนว%ช่าส�ขศึกษาโดียเฉพาะ ม%ไดี&เก��ยวพ�นหร.อเช่.�อมโยง หร.อบั*รณ์าการเก��ยวก�บัว%ช่าอ.�นๆ สอนต่รงต่ามหล�กส*ต่รที่��ก1าหนดีให& ส�วนมากม�เวลาเร�ยนป็ระมาณ์ส�ป็ดีาห,ละ 1 ช่��วโมง2. การสอนแบับัป็ระสานส�มพ�นธี, ( Correlation ) การสอนว%ธี�น�-เป็�นการสอนว%ช่าส�ขศึกษาให&ส�มพ�นธี,ก�บัว%ช่าอ.�นๆ ล�กษณ์ะการสอนคงสอนเป็�นรายว%ช่า บัางคร�-งเป็�นการสอนส�ขศึกษาให&ส�มพ�นธี,ก�บัว%ช่าอ.�น แต่�บัางที่�ก"สอนว%ช่าอ.�นให&ส�มพ�นธี,ก�บัว%ช่าส�ขศึกษา การสอนให&ส�มพ�นธี,ก�นน�-น หมายถง การใช่&ความร* &จากว%ช่าอ.�นๆมาช่�วยสอน หร.อช่�วยขยายความร* &ดี&านเน.-อหาและที่�กษะของว%ช่าส�ขศึกษา ฉะน�-น การสอนให&ส�มพ�นธี,การน�- บัางคร�-งจะสอนให&ส�มพ�นธี,ก�นไดี&ดี� เช่�น ส�ขศึกษาก�บัว%ช่าพละศึกษา ว%ที่ยาศึาสต่ร, คหกรรมศึาสต่ร, เป็�นต่&น แต่�บัางว%ช่าส�มพ�นธี,

Page 17: Health Teaching

ก�นไดี&น&อย เช่�น ส�ขศึกษาก�บัศึ%ลป็ศึกษา คณ์%ต่ศึาสต่ร, ภาษาไที่ย ภาษาอ�งกฤษ เป็�นต่&น การสอนแบับัป็ระสานส�มพ�นธี,ก�นน�-นเหมาะและสะดีวกก�บัการสอนระดี�บัป็ระถมศึกษา เพราะการสอนในระดี�บัน�- คร*ป็ระจ1าช่�-นจะร�บัผ%ดีช่อบัการสอนแที่บัที่�กรายว%ช่า ยกเว&นบัางโรงเร�ยนที่��ม�อ�ต่ราก1าล�งคร*เพ�ยงพอ และม�คร*พ%เศึษมากพอที่��จะให&ไป็ช่�วยสอนว%ช่าพ%เศึษให&ก�บัน�กเร�ยนบัางห&องไดี& เช่�น คร*พลศึกษา คร*ศึ%ลป็ศึกษา คร*ข�บัร&องดีนต่ร� คร*นาฏิศึ%ลป็ เป็�นต่&น อย�างไรก"ต่าม โรงเร�ยนป็ระถมศึกษาส�วนใหญ่�ในป็�จจ�บั�น คงเป็�นการสอนแบับัคร*ป็ระจ1าช่�-นผ*กขากการสอนแต่�เพ�ยงผ*&เดี�ยว การสอนแบับัส�มพ�นธี,ว%ช่าก"ที่1าไดี&ง�าย เพ�ยงแต่�อาศึ�ยคร*ม�ความร* &ในเน.-อหาว%ช่าต่�างๆ ดี�และม�ป็ระสบัการณ์,เก��ยวก�บัว%ธี�การสอนบั&าง เพ.�อช่�วยให&ความส�มพ�นธี,ว%ช่าม�ความกลมกล.นเดี�ยวก�น3. การสอนแบับับั*รณ์าการ ( Integgration ) เป็�นการสอนแบับัผสมผสานก�บัว%ช่าต่�างๆ หลายว%ช่า โดียไม�ให&ว%ช่าใดีว%ช่าหน�งเป็�นหล�ก แล&วเอาว%ช่าอ.�นมาส�มพ�นธี,แบับัการสอนป็ระสานส�มพ�นธี, หร.อม%ไดี&สอนแบับัรายว%ช่า แบับัการสอนโดียต่รง ส1าหร�บัการสอนแบับับั*รณ์าการน�-เป็�นการยกเอาเน.-อหาเร.�องใดีเร.�องหน�งเป็�นศึ*นย,กลาง แล&วเอาความร* &และที่�กษะหลายๆว%ช่ามาผสมผสานก�นใช่&สอน เช่�น การสอนเร.�องส%�งแวดีล&อม คร*ที่��จะสอนว%ช่าน�-ไดี&ดี� ควรม�ความร* & ต่%ดีต่ามความเคล.�อนไหวของว%ที่ยาการต่�างๆ อย*�เสมอ คร*ต่&องที่1าต่�วให&ที่�นสม�ยของเหต่�การณ์, ดี&านว%ช่าความร* &อย*�ต่ลอดีเวลาจงจะช่�วยให&การสอนม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพ การสอนแบับับั*รณ์าการก1าล�งเป็�นที่��น%ยมที่��ใช่&อย*�ในป็�จจ�บั�น เพ.�อให&สอดีคล&องก�บัหล�กส*ต่ร โดียเฉพาะป็ระถมศึกษาที่��หล�กส*ต่รแบั�งออกเป็�น 4 กล��มว%ช่า ค.อ กล��มว%ช่าที่�กษะ กล��มว%ช่าสร&างเสร%มป็ระสบัการณ์,ช่�ว%ต่ กล��มว%ช่าสร&างเสร%มล�กษณ์ะน%ส�ย และกล��มว%ช่าการงานและพ.-นฐานอาช่�พ ว%ช่าส�ขศึกษาจ�ดีอย*�ในกล��มว%ช่าสร&างเสร%ม

Page 18: Health Teaching

ป็ระสบัการณ์,ช่�ว%ต่ ฉะน�-น เวลาสอนจงต่&องสอนผสมผสานไป็ก�บัความร* &ดี&านอ.�นๆ แยกสอนเป็�นเอกเที่ศึไม�ไดี&

ในการสอนว%ช่าส�ขศึกษา ไม�ว�าจะเป็�นการสอนแบับัใดีก"ต่าม คร*ผ*&สอนควรม�แนวค%ดีในการสอนส�ขศึกษาดี�งน�- 1. การสอนส ขศึ�กษาเป4นขบวินการทั้%&ต�อเน�&องแลัะส�มพ�นธ์�ก�น ส�ขศึกษาม�ความส�มพ�นธี,ก�บัช่�ว%ต่ของมน�ษย,ต่ลอดีอาย�ข�ย ดี�งน�-น เวลาสอนส�ขศึกษาต่&องสอนให&ต่�อเน.�องก�นไป็ต่ามล�กษณ์ะการพ�ฒนาการของร�างกาย ซึ่�งจะพ�ฒนาและเจร%ญ่เต่%บัโต่จากว�ยเดี"กไป็ส*�ว�ยช่รา การสอนควรสอนให&เหมาะสมก�บัว�ยของผ*&เร�ยนเป็�นล1าดี�บัก�อนหล�งและม�ความส�มพ�นธี,อย*�ต่ลอดีเวลา 2. การสอนควิรเน"นการเปลั%&ยนแปลังพฤต�กรรมทั้างส ขภาพทั้ กๆด้"าน พฤต่%กรรมที่างส�ขภาพม� ๓ ช่น%ดี ค.อ ความร* & เจต่คต่%และการป็ฏิ%บั�ต่% การสอนส�ขศึกษาควรเน&นการเป็ล��ยนแป็ลงพฤต่%กรรมที่�-ง ๓ ช่น%ดีน�- แต่�การจะเน&นดี&านใดีมากกว�าน�-น ข-นอย*�ก�บัว�ยของผ*&เร�ยน ถ&าผ*&เร�ยนเป็�นเดี"กเล"ก พฤต่%กรรมที่างส�ขภาพที่��ควรเน&นที่��ส�ดี ค.อการป็ฏิ%บั�ต่% เพราะการป็ฏิ%บั�ต่%ที่��ถ*กต่&องจะช่�วยเสร%มสร&างให&ผ*&เร�ยนเป็�นคนที่��ม�ส�ขน%ส�ยที่��ดี� การม�ส�ขน%ส�ยที่��ดี�ต่� -งแต่�ว�ยเดี"กจะช่�วยให&เป็�นผ*&ม�ส�ขน%ส�ย และส�ขป็ฏิ%บั�ต่%ที่��ดี�ในเวลาที่��เต่%บัโต่เป็�นผ*&ใหญ่�แล&วดี&วย การที่��ผ*&เร�ยนสามารรถเป็ล��ยนแป็ลงพฤต่%กรรมที่างส�ขภาพไดี&ดี�และครบัถ&วน จะช่�วยให&ป็ระช่ากรของช่าต่%ม�ส�ขภาพอนาม�ยแข"งแรง สมบั*รณ์, ช่�วยเพ%�มพ*นเศึรษฐก%จของช่าต่% เป็�นบั�คคลที่��ม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพ ส�งคมก"พลอยม�ความสงบัส�ขไป็ดี&วย 3. การสอนควิรสอด้คลั"องก�บสภาพเป4นจร�งของส�งคมป8จจ บ�น ป็�ญ่หาส�วนหน�งของการเร�ยนการสอนในป็�จจ�บั�น ค.อ ความร* &ที่��น�กเร�ยนไดี&ร�บัจากโรงเร�ยนไม�สอดีคล&องก�บัสภาพความเป็�นจร%ง

Page 19: Health Teaching

ของส�งคม ที่1าให&น�กเร�ยนไม�สามารถน1าความร* &ที่างว%ช่าการไป็ใช่&ให&เป็�นป็ระโยช่น,ไดี& ส�วนใหญ่�น�กเร�ยนจะดี1ารงช่�ว%ต่อย*�ไดี&ดี&วยความร* &และการป็ฏิ%บั�ต่%ที่��บัรรพบั�ร�ษของต่�วเองอบัรมส��งสอนไว& ความร* &ที่างว%ช่าการม�น&อยมากที่��น�กเร�ยนจะน1าไป็ป็ระย�กต่,ใช่& หากพ%จารณ์าโดียละเอ�ยดีถงป็�ญ่หาที่��น�กเร�ยนไม�น1าความร* &ไป็ใช่& อาจม�สาเหต่�หลายป็ระการ อาที่%เช่�น ไม�ม�ความร* & หร.อม�ความร* &แต่�ไม�สามารถน1าความร* &ไป็ป็ระย�กต่,ใช่&ให&เหมาะสมก�บัสภาพความเป็�นอย*�ของต่�วเองไดี& บัางคร�-งในบัางที่&องถ%�น ความร* &ที่างว%ช่าการของน�กเร�ยนจะข�ดีแย&งก�บัขนบัธีรรมเน�ยมป็ระเพณ์�และว�ฒนธีรรมของที่&องถ%�น ที่1าให&ความร* &ของน�กเร�ยนย%�งไม�ม�โอกาสไดี&น1าไป็ใช่& เพราะขาดีการสน�บัสน�นจากผ*&ป็กครองและบั�คคลในที่&องถ%�นหร.อในช่�มช่น ดี&วยเหต่�น�- การเร�ยนการสอนว%ช่าส�ขศึกษา โรงเร�ยนจ�ดีการดี1าเน%นการสอนให&สอดีคล&องก�บัสภาพเป็�นจร%งของป็�จจ�บั�น เพ.�อให&ต่รงก�บัความต่&องการและความสนใจของน�กเร�ยน ที่�-งย�งสามารถช่�วยให&น�กเร�ยนน1าความร* &ไป็ป็ระย�กต่,ใช่&ให&เป็�นป็ระโยช่น,ต่�อต่�วเองและช่�มช่นอ�กดี&วย โดียเฉพาะอย�างย%�งว%ช่าส�ขศึกษาจ�ดีว�าเป็�นว%ช่าส1าค�ญ่ว%ช่าหน�งในกระบัวนการเร�ยนการสอน เพราะม�ความเก��ยวพ�นก�บัช่�ว%ต่ของมน�ษย,อย*�ต่ลอดีอาย�ข�ย ถ&าโรงเร�ยนสามารถช่�วยให&น�กเร�ยนน1าความร* &ไป็ใช่&ให&เป็�นป็ระโยช่น,ไดี&มากเพ�ยงใดี ก"จะเป็�นผลดี�แก�ป็ระเที่ศึช่าต่%มากเพ�ยงน�-น 4. เน� อหาควิามร)"ต�างๆ ในวิ�ชาส ขศึ�กษาควิรม%หลั�กฐานเช�&อถู�อได้" ส�ขศึกษาจ�ดีว�าเป็�นว%ช่าว%ที่ยาศึาสต่ร,ว%ช่าหน�งที่��สามารถที่ดีลอง พ%ส*จน,และค&นคว&าไดี& ดี�งน�-น เน.-อหาของว%ช่าส�ขศึกษาจงเป็�นเร.�องที่��สามารถพ%ส*จน,ไดี&แที่บัที่�-งน�-น ที่�-งย�งเป็�นความจร%งที่��เคยผ�านการที่ดีลอง ว%จ�ยมาแล&วที่�-งส%-น จงเป็�นหน&าที่��ของคร*ที่��จะต่&องพยายามขวนขวายศึกษาหาความร* &ใหม�ๆ เพ%�มเต่%มอย*�เสมอ ในขณ์ะเดี�ยวก�นก"พ%ส*จน,ให&น�กเร�ยนเห"นข&อเที่"จจร%งของว%ช่าส�ขศึกษาดี&วย เพ.�อกระต่�&น

Page 20: Health Teaching

และช่�กจ*งใจให&น�กเร�ยนยอมร�บัในความจร%งเหล�าน�-น เม.�อน�กเร�ยนยอมร�บั น�กเร�ยนก"จะไดี&น1าไป็ป็ฏิ%บั�ต่%ต่�อไป็ ย%�งเป็�นการสอนส�ขศึกษาของน�กเร�ยนช่�-นใดีๆ คร*ต่&องให&น�กเร�ยนพ%ส*จน,ข&อเที่"จจร%งต่�างๆ ไดี&อย�างครบัถ&วน เพราะน�กเร�ยนว�ยน�-จะป็ระพฤต่%ป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามเฉพาะส%�งที่��ม�เหต่�ผล ควรแก�การเช่.�อถ.อเส�ยเป็�นส�วนใหญ่� 5. การสอนควิรอย)�ในลั�กษณ์ะการเสนอแนะมากกวิ�าการบอกหร�อการห"าม น�กเร�ยนระดี�บัป็ระถมศึกษาและม�ธียมศึกษาก1าล�งอย*�ในว�ยที่��อยากร* &อยากเห"น อยากที่ดีลอง เพ.�อเพ%�มพ*นป็ระสบัการณ์,ให&แก�ต่นเอง หากเดี"กถ*กห&ามในส%�งที่��ต่�วเองอยากร* & อยากกระที่1า จะที่1าให&เดี"กเก%ดีความไม�พอใจ บัางคนแสดีงออกดี&วยการดี.-อ บัางคนก"หน� บัางคนก"ห�นไป็สน�บัสน�นก%จกรรมอ.�นแที่น การที่��เดี"กแสดีงพฤต่%กรรมเช่�นน�- ถ&าเป็�นก%จกรรมที่��ดี�ก"สมควรไดี&ร�บัการสน�บัสน�น เช่�น การเล�นก�ฬา การอ�านหน�งส.อ ฯลฯ แต่�ถ&าเป็�นก%จกรรมที่��อ�นต่ราย เช่�น การเสพยาเสพต่%ดี เล�นการพน�น เที่��ยวในที่��สถานเร%งรมย,ต่�างๆ ฯลฯ ก%จกรรมเหล�าน�-จ�ดีว�าเป็�นอ�นต่รายอ�นย%�งใหญ่�ของเดี"กว�ยน�- เพราะเดี"กเหล�าน�-จะป็ระพฤต่%ป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามโดียขาดีความย�-งค%ดีเน.�องจากต่�วเองย�งป็ระสบัการณ์,น&อย ไม�ที่ราบัว�าในอนาคต่จะเก%ดีผลป็ระการใดีแก�ต่นหร.อบัางคนค%ดีว�าต่�วเองสามารถแก&ป็�ญ่หาอ�นอาจจะเก%ดีข-นน�-นไดี& ดี&วยเหต่�น�-การสอนส�ขศึกษา ควรเสนอแนะส%�งที่��เป็�นป็ระโยช่น,ให&แก�น�กเร�ยน เพ.�อให&น�กเร�ยนม�โอกาสไดี&ค%ดี พ%จารณ์าและต่�ดีส%นเร.�องราวและป็�ญ่หาต่�างๆ อย�างม�เหต่�ผล และข&อเสนอแนะต่�างๆ เหล�าน�-นน�กเร�ยนอาจใช่&ให&เป็�นป็ระโยช่น,ต่�อต่�วเองและบั�คคลอ.�นเม.�อเก%ดีป็�ญ่หาที่1านองเดี�ยวก�นข-นอ�ก 6. ก�จกรรมทั้%&น�ามาใช"ประกอบการสอนส ขศึ�กษาควิรเหมาะสมแลัะถู)กต"องตามหลั�กการ ในกระบัวนการเร�ยนการสอน ก%จกรมจ�ดีว�าเป็�นส%�งส1าค�ญ่ป็ระการหน�ง นอกเหน.อไป็จากส.�อการเร�ยนและว%ธี�การสอน เพราะ

Page 21: Health Teaching

ก%จกรรมช่�วยให&น�กเร�ยนเข&าใจบัที่เร�ยนไดี&ง�ายและสะดีวกข-น นอกจากน�- ก%จกรรมย�งช่�วยให&น�กเร�ยนไดี&ร�บัความสน�กสนาน ต่�-งใจเร�ยนและม�โอกาสไดี&แสดีงออกอ�กดี&วย แต่�ก%จกรรมที่��จะน1ามาใช่&ป็ระกอบัการสอน ควรค1านงถงความเหมาะสมและค�ณ์ป็ระโยช่น,ที่��ม�ต่�อผ*&เร�ยน คร*ควรม�ความสามารถในการเล.อกใช่&ก%จกรรม เพ.�อให&น�กเร�ยนบัรรล�เป็4าหมายที่างการศึกษาที่��ก1าหนดีไว&ในขณ์ะเดี�ยวก�น คร*ต่&องร* &จ�กหล�กเล��ยงการใช่&ก%จกรรมบัางป็ระเภที่ที่��ไม�สนอง ความต่&องการและความสนใจของน�กเร�ยนที่�-งหมดี เช่�น การจ�ดีการป็ระกวดีส�ขภาพ ป็ระกวดีการแต่�งกายสะอาดี เร�ยบัร&อย ถ*กต่&อง เป็�นต่&น ก%จกรรมดี�งกล�าวน�-ที่1าให&น�กเร�ยนบัางคนไม�ม�โอกาสช่นะเลย เพราะส%�งแวดีล&อมที่างครอบัคร�วไม�เอ.-ออ1านวยให& ฉะน�-น คร*ควรพงละเว&นการใช่&ก%จกรรมดี�งกล�าว 7. การเลั�อกแลัะใช"ส�&อการเร%ยน ส.�อการเร�ยนม�บัที่บัาที่ส1าค�ญ่ต่�อการเร�ยนการสอนเป็�นอย�างมาก เพราะช่�วยป็ระหย�ดีเวลาในการสอน ที่�-งย�งช่�วยให&น�กเร�ยนเข&าใจบัที่เร�ยนไดี&ง�ายและสะดีวกข-น แต่�ส.�อการเร�ยนที่��จะช่�วยเสร%มบัที่เร�ยนให&ม�ป็ระโยช่น,และง�ายข-นน�-นต่&องเหมาะสมก�บับัที่เร�ยนผ*&เร�ยน และส%�งแวดีล&อมของผ*&เร�ยน ส.�อการเร�ยนที่��คร*น1ามาป็ระกอบัการสอน จะช่�วยกระต่�&นให&น�กเร�ยนอยากที่ดีลอง อยากป็ฏิ%บั�ต่% และที่1าให&น�กเร�ยนน1าไป็ป็ระย�กต่,ใช่&ให&เป็�นป็ระโยช่น,ต่�อการดี1ารงช่�ว%ต่ของต่�วเองและของช่�มช่นไดี&สะดีวกและดี�ย%�งข-น 8. การสอนทั้%&เป4นหลั�กการมากเก�นไป น�กเร�ยนบัางคนไม�สามารถป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามส%�งที่��คร*สอนไว&ไดี& เพราะความจ1าเป็�นที่างครอบัคร�วหร.อส%�งที่��คร*สอนวางมาต่รฐานไว&ส*งเก%นไป็ ส�ดีว%ส�ยที่��น�กเร�ยนจะแก&ไขป็ร�บัป็ร�งไดี&ดี&วยต่�วเอง อาจต่&องอาศึ�ยป็�จจ�ยอ.�นเข&ามาช่�วยจงจะสามารถป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามส%�งที่��คร*สอนไดี& เช่�น การก1าหนดีให&น�กเร�ยนม�น1-าหน�กและส�วนส*งเที่�าก�บัมาต่รฐานของเดี"ก

Page 22: Health Teaching

ไที่ย น�กเร�ยนบัางคนที่1าไม�ไดี&เพราะเดี%มเป็�นคนผอมอย*�ก�อนแล&ว หร.อการป็ฏิ%บั�ต่%ต่�วต่ามหล�กส�ขบั�ญ่ญ่�ต่% ๑๐ ป็ระการ เป็�นต่&น

เพ.�อแก&ป็�ญ่หาเร.�องดี�งกล�าว คร*เม.�อสอนเน.-อหาจบัแล&ว ควรอภ%ป็รายร�วมก�บัน�กเร�ยนว�าม�ว%ธี�ใดีที่��จะป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามหล�กการที่��จะก1าหนดีให&ไดี& โดียให&เหมาะสมก�บัสภาพของน�กเร�ยนแต่�ละคน เช่�น น�กเร�ยนที่��ไม�ม�โอกาสไดี&ดี.�มนม โรงเร�ยนควรจ�ดีบัร%การน1-านมถ��วเหล.องแที่น หร.อน�กเร�ยนที่��ผอม น1-าหน�กไม�ไดี&มาต่รฐาน ก"ให&ร* &จ�กว%ธี�การร�กษาและส�งเสร%มส�ขภาพให&แข"งแรงอย*�เสมอ แม&ว�าน1-าหน�กจะต่1�ากว�ามาต่รฐานก"ต่าม การอภ%ป็รายร�วมก�นหล�งจากการสอนจะช่�วยให&น�กเร�ยนสามารถป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามส%�งที่��เป็�นอ�ดีมการณ์, หร.อหล�กการไดี&ในบัางโอกาส 9. การสอนส�&งทั้%&ยากเก�นควิามสามารถูของน�กเร%ยน ความจร%งว%ช่าส�ขศึกษาม%ไดี&ยากเก%นความสามารถของน�กเร�ยนที่��จะเร�ยนร* & เพ�ยงแต่�คร*ร* &จ�กเล.อกใช่&ส.�อการเร�ยนและก%จกรรมให&เหมาะสมก�บับัที่เร�ยนน�-น น�กเร�ยนก"จะสามารถเก%ดีป็ระสบัการณ์,และป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามไดี&อย�างถ*กต่&อง อย�างไรก"ต่ามเน.-อหาบัางต่อนอาจม�ความย��งยาก คร*ควรร* &จ�กป็ร�บับัที่เร�ยนน�-นให&ง�ายข-น ม%ฉะน�-นแล&ว น�กเร�ยนจะเบั.�อบัที่เร�ยน ไม�สนใจและไม�อยากเร�ยน ในที่��ส�ดีอาจหน�เร�ยนไดี& 10. การยกต�วิอย�างส�&งทั้%&เป4นปมด้"อยของน�กเร%ยน ก�อนจะเร%�มสอนบัที่เร�ยน คร*ควรที่1าความร* &จ�กและเข&าใจล�กษณ์ะและบั�คล%กภาพของน�กเร�ยนที่�กคน เพ.�อให&ที่ราบัว�าน�กเร�ยนคนไหนม�จ�ดีเดี�นหร.อจ�ดีดี&อยต่รงที่��ใดี เวลาสอนจะไดี&น1าค�ณ์ล�กษณ์ะเหล�าน�-มาใช่&ให&เป็�นป็ระโยช่น, ในขณ์ะเดี�ยวก�นก"จะไดี&หล�กเล��ยงการกล�าวถงส%�งที่��เป็�นล�กษณ์ะดี&อยของน�กเร�ยน เช่�น ความอ&วน ความผอม ส*ง เต่�-ย เล"ก แคระแกรน ป็�ญ่ญ่าที่บั ฯลฯ การกล�าวถงจ�ดีดี&อยของน�กเร�ยนในที่��สาธีารณ์ช่น หร.อต่�อหน&าเพ.�อนๆ ที่1าให&น�กเร�ยนเก%ดีป็มดี&อย อ�บัอาย ขาดีก1าล�งใจ ใน

Page 23: Health Teaching

ที่��ส�ดีน�กเร�ยนจะหน�เพ.�อน โดียการหน�โรงเร�ยน การหน�โรงเร�ยนจะน1าอ�นต่รายหลายป็ระการมาส*�น�กเร�ยน ครอบัคร�วและช่�มช่น น�กเร�ยนเหล�าน�-ส�วนหน�งจะกลายเป็�นอาช่ญ่ากรเพราะความจ1าเป็�น เน.�องจากขาดีเง%น ขาดีเพ.�อน ขาดีความส1าเร"จในช่�ว%ต่ ขาดีการยอมร�บัจากบั�คคลอ.�น เป็�นต่&น ฉะน�-น การสอนของคร*จ�ดีว�าม�อ%ที่ธี%พลต่�อช่�ว%ต่ของน�กเร�ยนไม�น&อยเหม.อนก�น 11. การให"รางวิ�ลัหร�อการลังโทั้ษทั้%&ข�ด้ก�บหลั�กส ขศึ�กษา การให&รางว�ล หร.อการลงโที่ษเป็�นว%ธี�เสร%มก1าล�งใจช่น%ดีหน�งที่��คร*ควรน1ามาใช่&ในกระบัวนการเร�ยนการสอน แต่�การน1ามาใช่&ควรระม�ดีระว�ง เพราะบัางคร�-งอาจให&โที่ษมากกว�าให&ค�ณ์ ถ&าการให&รางว�ลหร.อการลงโที่ษน�-นข�ดีก�บัหล�กการ เช่�น การให&รางว�ลโดียการแจกขนม ล*กกวาดี ที่"อฟัฟัG� หร.อการลงโที่ษโดียการให&อดีอาหารกลางว�น งดีการเล�นที่�กป็ระเภที่ ย.นขาเดี�ยว คาบัไม&บัรรที่�ดี เป็�นต่&น 12. การเป4นต�วิอย�างทั้%&ด้% คร*ควรป็ระพฤต่% ป็ฏิ%บั�ต่%ต่�วให&เป็�นผ*&ม�ส�ขน%ส�ยและส�ขป็ฏิ%บั�ต่%ที่��ดี� เพ.�อเป็�นแบับัอย�างให&น�กเร�ยนไดี&ป็ฏิ%บั�ต่%ต่าม เช่�น การแต่�งการสะอาดี เร�ยบัร&อย สวมใส�ไดี&เหมาะก�บัเวลาและโอกาส น%ส�ยในการร�บัป็ระที่านอาหาร การร�กษาความสะอาดีร�างกายและเคร.�องใช่&ต่�างๆต่ลอดีจนถงความสะอาดีของโต่Kะที่1างาน และอาคารเร�ยน บัร%เวณ์โรงเร�ยนและอ.�นๆ เป็�นต่&น Model หร.อแบับัอย�างจ�ดีว�าเป็�นส%�งส1าค�ญ่ที่��ม�อ%ที่ธี%พลต่�อพฤต่%กรรมของน�กเร�ยนมาก เน.�องจาก น�กเร�ยนก1าล�งอย*�ในว�ยที่��ช่อบัเล�ยนแบับับั�คคลที่��ต่�วเองเช่.�อถ.อ น�บัถ.อ และศึร�ที่ธีา น�กเร�ยนเหล�าน�-ม�กจะเล�ยนแบับัต่าม โดียป็ราศึจากเหต่�ผล ฉะน�-น คร*จงต่&องม�ส�ขน%ส�ยและส�ขป็ฏิ%บั�ต่%ที่��ดี�อย*�ต่ลอดีเวลา และส%�งที่��ดี�ๆ เหล�าน�-ก"จะซึ่มซึ่าบัเข&าส*�น�กเร�ยน โดียไม�ร* &สกต่�ว

Page 24: Health Teaching

13. การม%อารมณ์�ข�น การม�อารมณ์,ข�น จ�ดีเป็�นเที่คน%คการสอนแบับัหน�งที่��คร*บัางคนไม�สามารถป็ฏิ%บั�ต่%ไดี& เพราะการม�อารมณ์,ข�นต่&องอาศึ�ยค�ณ์ล�กษณ์ะและบั�คล%กภาพส�วนต่�วที่��ต่�วเองเคยม�อย*�ก�อนแล&ว หากคร*สามารถที่1าการสอนโดียให&ม�อารมณ์,ข�นไดี& ก"จะช่�วยให&น�กเร�ยนสน�กสนานย%�งข-น น�กเร�ยนจะเพล%ดีเพล%น ในขณ์ะเดี�ยวก�นก"เก%ดีความร* &ไป็ดี&วย อย�างไรก"ต่าม ถ&าคร*ไม�สามารถป็ฏิ%บั�ต่%ไดี& ควรพงละเว&น เพราะการม�อารมณ์,ข�นโดียความจ1าเป็�นน�-นเป็�นส%�งที่��ไม�น�าดี* อาจเป็�นสาเหต่�ให&น�กเร�ยนเบั.�อการเร�ยนหร.อไม�เข&าใจในบัที่เร�ยนไดี& 14. การสอนควิรม%หลัายๆวิ�ธ์%ผสมผสานก�น การสอนส�ขศึกษาต่&องใช่&ว%ธี�สอนหลายๆว%ธี�ผสมผสานก�น เพราะว%ธี�สอนว%ธี�ใดีว%ธี�หนงไม�ม�ความสมบั*รณ์,ในต่�วของม�นเองไดี& ต่&องอาศึ�ยเที่คน%คจากการสอนหลายๆว%ธี�มาผสมผสานก�น จงจะช่�วยให&การสอนน�-นสมบั*รณ์, การสอนส�ขศึกษาม�อย*�หลายว%ธี� อาที่%เช่�น การสาธี%ต่ การที่ดีลอง การแก&ป็�ญ่หา การบั*รณ์าการ การซึ่1-าหร.อที่บัที่วน การศึกษานอกสถานที่�� การจ�ดีน%ที่รรศึการ ฯลฯ ส1าหร�บัรายละเอ�ยดีของว%ธี�การสอนแต่�ละแบับัจะไม�กล�าวถงในที่��น�- ขอให&ไป็ศึกษาจากแหล�งอ.�นต่�อไป็ 15. การสอนควิรย�ด้ถู�อน�กเร%ยนปกต�เป4นเกณ์ฑ์� น�กเร�ยนแต่�ละกล��มย�อมม�ความแต่กต่�างก�น บัางคนเร�ยนดี� บัางคนเร�ยนซึ่1-า บัางคนสายต่าผ%ดีป็กต่% บัางคนห*ต่ง บัางคนต่�-งใจเร�ยน บัางคนช่อบัเล�น ฯลฯ ส%�งเหล�าน�-ย�อมเป็�นอ�ป็สรรคต่�อการเร�ยนการสอนในช่�-นเร�ยน แต่�คร*ก"ต่&องพยายามป็ร�บัการสอนให&สอดีคล&องก�บัน�กเร�ยนกล��มใหญ่�ที่��ม�ความผ%ดีป็กต่%เป็�นเกณ์ฑ์, ส1าหร�บัน�กเร�ยนที่��ต่1�ากว�าเกณ์ฑ์,เล"กน&อยก"อาจรวมก�นเข&าไดี& ส�วนป็ระเภที่ที่��ต่1�ากว�าเกณ์ฑ์,ป็กต่%มาก คร*ต่&องเอาใจใส�เป็�นพ%เศึษ ใช่&เวลาว�างดี*แลน�กเร�ยนเหล�าน�-ดี&วย เช่�น น�กเร�ยนห*ต่ง สายต่าผ%ดีป็กต่% พฤต่%กรรมผ%ดีป็กต่% เป็�นต่&น

Page 25: Health Teaching

11. แหลั�งวิ�ทั้ยาการแลัะส�&อการเร%ยนวิ�ชาส ขศึ�กษาผ*&สอนว%ช่าส�ขศึกษาสามารถใช่&บัร%การ และขอความร�วมม.อช่�วย

เหล.อดี&านส.�อการเร�ยนว%ช่าส�ขศึกษาไดี&จากหน�วยงานของร�ฐบัาลและเอกช่น ดี�งต่�อไป็น�-

1. กระที่รวงสาธีารณ์ส�ข ว�งเที่วเวศึม, กร�งเที่พมหานคร โดียเฉพาะกองต่�างๆของอนาม�ยและกรมการแพที่ย,

2. กรมว%ที่าศึาสต่ร, เช่%งสะพานกษ�ต่ร%ย,ศึก ยศึเส3. โรงพยาบัาลและศึ*นย,บัร%การการแพที่ย,และสาธีารณ์ส�ข

ที่�-งในส�วนกลางและส�วนภ*ม%ภาค4. ศึ*นย,ว�สดี�การศึกษา กระที่รวงศึกษาธี%การ5. ส1าน�กงานป็4องก�นและป็ราบัป็รามยาเสพต่%ดีให&โที่ษ

ศึาลาส�นต่%ธีรรม6. สถานเสาวภา สภากาช่าดีไที่ย โรงพยาบัาลจ�ฬาลงกรณ์,7. ส1าน�กข�าวสารอเมร%ก�น ถนนสาธีรใต่&8. สมาคมส�ขภาพจ%ต่แห�งป็ระเที่ศึไที่ย ต่กว%ที่ย�ศึกษา

กระที่รวงศึกษาธี%การ9. ส1าน�กอนาม�ย กร�งเที่พมหานคร10. คณ์ะกรรมการอ1านวยการป็4องก�นและป็ราบัป็รามการใช่&

ยาเสพต่%ดีให&โที่ษ ในสถานศึกษางานยาเสพต่%ดีให&โที่ษ กรมพลศึกษา

11. ศึ*นย,ส�ขว%ที่ยาจ%ต่ เลขที่�� 75/1 ถนนพระราม 6

กร�งเที่พมหานคร12. องค,การเภส�ช่กรรม กระที่รวงสาธีารณ์ส�ข ถนน

พระราม 6 กร�งเที่พมหานคร13. สมาคมป็ราบัว�ณ์โรคแห�งป็ระเที่ศึไที่ย ถนนพหลโยธี%น

กร�งเที่พมหานคร14. กองต่1ารวจดี�บัเพล%ง กรมต่1ารวจ

Page 26: Health Teaching

15. กองบั�ญ่ช่าการต่1ารวจนครบัาล กรมต่1ารวจ16. กองบั�งค�บัการจราจร17. สมาคมผ*&บัร%โภคแห�งป็ระเที่ศึไที่ย18. คณ์ะกรรมการส%�งแวดีล&อมแห�งช่าต่% ถนนพหลโยธี%น19. สมาคมวางแผนครอบัคร�วแห�งป็ระเที่ศึไที่ย ซึ่อยสม

ป็ระสงค, 3 กร�งเที่พ ฯ20. ส1าน�กงานบัร%การวางแผนครอบัคร�วช่�มช่น เลขที่�� 8

ส�ข�มว%ที่ 12 กร�งเที่พมหานคร21. ส1าน�กงาน UNESCO 920 ส�ข�มว%ที่ P.O. BOX

1425 กร�งเที่พมหานคร 22. ส1าน�กงานสถ%ต่%แห�งช่าต่%23. ส1าน�กงานสภาพ�ฒนาเศึรษฐก%จแห�งช่าต่%24. สถาบั�นมะเร"งแห�งช่าต่% ถนนพระราม 6

กร�งเที่พมหานคร25. สถาบั�นมะเร"งแห�งป็ระเที่ศึไที่ย ถนนพ%ษณ์�โลก26. สถาบั�นโรคผ%วหน�ง กระที่รวงสาธีารณ์ส�ข ถนนราช่ว%ถ�27. สมาคมพยาบัาลแห�งป็ระเที่ศึไที่ย ศึาลาแดีง

กร�งเที่พมหานคร28. มหาว%ที่ยาล�ยต่�างๆ ของที่บัวงมหาว%ที่ยาล�ย เช่�น

มหาว%ที่ยาล�ยมห%ดีล จ�ฬาลงกรณ์,มหาว%ที่ยาล�ย เป็�นต่&น ซึ่�งม�คณ์ะว%ช่าที่��เก��ยวข&องก�บัส�ขภาพอนาม�ย

29. สถาบั�นว%จ�ยป็ระช่ากรและส�งคม มหาว%ที่ยาล�ยมห%ดีล 420/1 ถนนราช่ว%ถ� พญ่าไที่

30. สถาบั�นว%จ�ยป็ระช่ากรศึาสต่ร, จ�ฬาลงกรณ์,มหาว%ที่ยาล�ย31. เที่ศึบัาลในอ1าเภอต่�างๆ32. องค,การ และบัร%ษ�ที่เอกช่นต่�างๆ ที่��เก��ยวข&องก�บัส�ขภาพ

อนาม�ย เช่�น บัร%ษ�ที่ผล%ต่นมต่�างๆ เป็�นต่&น

Page 27: Health Teaching

12. ก�จกรรม ( Activities )ก�จกรรม ค.อ กระบัวนการของการกระที่1าหร.อการแสดีง

พฤต่%กรรมอย�างใดีอย�างหน�งของคร*และน�กเร�ยน ก%จกรรมอาจจะแสดีงออกมาในร*ป็ของการละเล�น การแสดีงบัที่บัาที่จร%ง การแสดีงบัที่บัาที่สมม�ต่% ฯลฯ ก%จกรรมที่��จะน1ามาใช่&แต่�ละคร�-ง น�กเร�ยนต่&องม�ส�วนร�วมดี&วย หากน�กเร�ยนสามารถที่1าไดี&เองก"จะเป็�นส%�งที่��ดี�ที่��ส�ดี เพราะเป็�นการกระต่�&นให&น�กเร�ยนสนใจและเก%ดีความค%ดีร%เร%�มสร&างสรรค,

ก%จกรรมที่��น1ามาใช่&ป็ระกอบัการสอน ช่�วยที่1าให&บัที่เร�ยนสน�กสนานน�าสนใจมากย%�งข-น นอกจากน�-ย�งช่�วยให&น�กเร�ยนเข&าใจและจ1าบัที่เร�ยนไดี&ดี�กว�าการสอนที่��ใช่&เพ�ยงแต่�ส.�อการสอน การน1าก%จกรรมเข&ามาใช่& ถ.อว�าเป็�นการสอนที่��สอดีคล&องก�บัพ�ฒนาการของน�กเร�ยน เน.�องจากเดี"กว�ยน�-ม�พฤต่%กรรมที่��ช่อบัเคล.�อนไหวอย*�ต่ลอดีเวลา ช่อบัที่ดีลองที่1าในส%�งแป็ลกๆ ใหม�ๆ โดียเฉพาะส%�งที่��ต่�วเองอยากร* &อยากเห"น พยายามขวนขวายและไขว�คว&าหาป็ระสบัการณ์,เพ%�มเต่%มอย*�เสมอ เพ.�อให&ที่�นสม�ยและที่�ดีเที่�ยมก�บัเพ.�อนฝ่*ง

คร*ควรต่ระหน�กอย*�เสมอว�า ก%จกรรมน�-นต่&องช่�วยให&น�กเร�ยนเก%ดีการพ�ฒนา และเก%ดีความค%ดีสร&างสรรค, ม%ใช่�เพ�ยงแต่�ร�วมม.อก�นเพ.�อสร&างเคร.�องม.อ ของเล�น หร.อผล%ต่ผลอ�างใดีอย�างหน�งเที่�าน�-น ส%�งที่��ส1าค�ญ่ย%�งกว�าผลผล%ต่ค.อ ป็ระโยช่น, ในดี&านการเร�ยนร* &ที่างส�ขภาพอนาม�ย เช่�น คร*และน�กเร�ยนร�วมก�นจ�ดีที่1าเคร.�องหมายส�ญ่ญ่าณ์การจราจรภายในโรงเร�ยน คร*ควรใช่&เคร.�องหมายเหล�าน�-นให&เป็�นป็ระโยช่น,ควบัค*�ไป็ก�บัการสอนเร.�องการป็4องก�นอ�บั�ต่%เหต่�ดี&วย

ก%จกรรมที่��น1ามาใช่&ควรม�ส�วนช่�วยในการพ�ฒนาความร* & เจต่คต่% และป็ฏิ%บั�ต่%การที่างดี&านส�ขภาพอนาม�ยของน�กเร�ยน การที่��น�กเร�ยนไดี&แสดีงออกอย�างอ%สระที่างดี&านความค%ดี ความร* &สกและการกระที่1า จะช่�วยให&การสอนว%ช่าส�ขศึกษาเป็�นป็ระโยช่น,และม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพย%�งข-น นอกจากน�-ก%จกรรมย�งม�ส�วนช่�วยคร*สามารถบั*รณ์าการว%ช่าส�ขศึกษา

Page 28: Health Teaching

ก�บัว%ช่าอ.�นๆ ไดี&ดี�อ�กดี&วย ก%จกรรมที่��คร*น1ามาควรน1ามาใช่&ในการสอนว%ช่าส�ขศึกษาม�หลายป็ระเภที่ อาที่%เช่�น ก%จกรรมการพ�ฒนา ( Constructive activities ) ก%จกรรมการสร&างสรรค, ( Creative activities ) และเกมส,การศึกษา ( Educational games )

ก�จกรรมการพ�ฒนา (Constructive activities )

ก%จกรรมป็ระเภที่น�-เป็�นก%จกรรมที่��คร*และน�กเร�ยนร�วมก�นวางแผนเพ.�อสร&างหร.อพ�ฒนาส%�งต่�างๆข-นมา ช่�วยให&น�กเร�ยนเก%ดีความร* & เจต่คต่%และการป็ฏิ%บั�ต่%ที่��ดี�และถ*กต่&องต่ามส�ขอนาม�ย ส%�งที่��คร*และน�กเร�ยนจะช่�วยการพ�ฒนา เช่�น การจ�ดีที่1าเคร.�องหมายส�ญ่ญ่าณ์การจราจรในโรงเร�ยน การรวบัรวมสม�ดีภาพเก��ยวก�บัอาหาร การจ�ดีบั&านเร.�อนให&สวยงามและถ*กส�ขล�กษณ์ะ การจ�ดีที่1าของจ1าลองต่�างๆ เช่�น ผ�ก ผลไม& ฯลฯ การบั�นที่กเหต่�การณ์,ป็ระจ1าว�นเก��ยวก�บัส%�งแวดีล&อมภายในโรงเร�ยน เป็�นต่&น ก%จกรรมต่�างๆ เหล�าน�-คร*ต่&องเน&นที่��ว%ธี�การน1าไป็ใช่& พยายามกระต่�&นให&น�กเร�ยนเห"นป็ระโยช่น,และค�ณ์ค�าของส%�งที่��พ�ฒนาข-นมา ม%ใช่�เก%ดีความพอใจเม.�อม�ผลผล%ต่เก%ดีข-นมาเที่�าน�-น หากน�กเร�ยนขาดีความร* & ความเข&าใจในส%�งที่��ผล%ต่ว�าม�ป็ระโยช่น,อะไรและอย�างไรบั&าง ก"จะม�ผลให&การจ�ดีก%จกรรมน�-นๆ ไม�บัรรล�ต่ามเป็4าที่��คร*ต่�-งใจไว&อย�างแน�นอน

ก�จกรรมสร"างสรรค� ( Cre ative activities) การจ�ดีก%จกรรมป็ระเภที่ให&น�กเร�ยนไดี&ม�โอกาสค%ดีและม�อ%สระในการแสดีงความร* &สก จะช่�วยให&น�กเร�ยนเก%ดีความกระต่.อร.อร&น อยากเร�ยนร* &เพ.�อที่��จะไดี&ที่1าก%จกรรมน�-นๆ ไดี& ก%จกรรมป็ระเภที่การสร&างสรรค,ม�หลาช่น%ดี อาที่%เช่�น การเร�ยงความ การแต่�งโคลง ฉ�นที่, กาพย, กลอน การแสดีงบัที่บัาที่สมม�ต่% การที่ายป็�ญ่หาอะไรเอ�ย การต่�อต่�วอ�กษรเป็�นค1า การฝ่Lกเล�าน%ที่านจากร*ป็ภาพ การฝ่Lกเล�าป็ระสบัการณ์,ที่��น�าต่.�นเต่&นของต่นเอง การฝ่Lกบั�นที่กเหต่�การณ์,ป็ระจ1าว�นของต่�วเอง เป็�นต่&น

ก%จกรรมช่น%ดีน�-นอกจากจะเป็�นป็ระโยช่น,ต่�อผ*&เร�ยนโดียต่รงแล&ว ก%จกรรมย�งม�ส�วนช่�วยให&โครงการสอนส�ขศึกษาเป็�นป็ระโยช่น,และม�

Page 29: Health Teaching

ป็ระส%ที่ธี%ภาพอ�กดี&วย แม&ในดี&านต่�วคร*ก"พลอยไดี&ร�บัป็ระโยช่น,เช่�นก�น ค.อ ที่1าให&คร*ไดี&ที่ราบัถงความสามารถพ%เศึษของน�กเร�ยนแต่�ละคน ในขณ์ะเดี�ยวก�นเวลาสอนส�ขศึกษา คร*สามารถส�มพ�นธี,ว%ช่าส�ขศึกษาก�บัว%ช่าอ.�นๆ เช่�น ภาษาไที่ย คหกรรมศึาสต่ร, ไดี&ดี�ย%�งข-น

เกมส�การศึ�กษา (Education game) เป็�นการจ�ดีก%จกรรมออกมาในร*ป็ของการละเล�นเกมส, และเกมส,น�-จะต่&องให&น�กเร�ยนเก%ดีการเร�ยนร* &ดี&วย ม%ใช่�เพ.�อความสน�กสนานเที่�าน�-น การจ�ดีเกมส,จะช่�วยกระต่�&นความสนใจของน�กเร�ยน ที่1าให&น�กเร�ยนเก%ดีการเร�ยนร* &และใช่&ความค%ดีอย*�ต่ลอดีเวลา เพ.�อให&ต่�วเองช่นะหร.อที่1าให&ต่�วเองไม�ผ%ดีหร.อพลาดีเลย เกมส,การศึกษาที่างส�ขศึกษาม�อย*�หลายอย�าง ป็ระกอบัดี&วย การที่าป็�ญ่หาโดียว%ธี�ต่กเบั"ดี การแข�งข�นป็ฏิ%บั�ต่%ต่�วให&ถ*กส�ขล�กษณ์ะที่��ดี� เป็�นต่&น

อย�างไรก"ต่าม แม&ว�าเกมส,การศึกษาจะเป็�นก%จกรรมที่��ม�ป็ระโยช่น,หากคร*ขาดีความระม�ดีระว�ง ไม�จ�ดีที่1าอย�างรอบัคอบั อาจให&โที่ษมากกว�าค�ณ์ เพราะจะที่1าให&น�กเร�ยนเก%ดีการแข�งข�น พยายามเอาช่นะต่ลอดีเวลา เม.�อแพ&ก"จะไม�พอใจ ม�การต่�อว�าต่�อขานก�น บัางคร�-งอาจเก%ดีการโต่&เถ�ยงไดี& ซึ่�งเป็�นสาเหต่�ให&เก%ดีการแต่กแยก ไม�ม�ความสาม�คค�ที่��ดี�ต่�อก�น ที่�-งย�งเป็�นการฝ่Lกให&น�กเร�ยนเป็�นคนเห"นแก�ต่�ว พามจะเอาช่นะอย*�เสมอ ไม�ยอมร�บัสภาพต่�วเองเม.�อเก%ดีการแพ& พฤต่%กรรมต่�างๆ ที่��เก%ดีจากการเล�นก%จกรรมหร.อเล�นเกมส,ดี�งกล�าวมาแล&ว ล&วนเป็�นพฤต่%กรรมที่��ไม�ดี� ไม�ควรสน�บัสน�นให&เก%ดีข-นในต่�วน�กเร�ยน เพราะจะกลายเป็�นการป็ล*กฝ่�งความเช่.�อม��นในที่างที่��ไม�ถ*ก รวมที่�-งน%ส�ยที่��ไม�ดี�ดี&วย ดี�งน�-น การจ�ดีเกมส,การศึกษาควรที่1าความต่กลง และที่1าความเข&าใจในที่างที่��ถ*กที่��ควรแก�น�กเร�ยนเส�ยก�อนที่��จะเร%�มลงม.อเล�น เม.�อเล�นเสร"จแล&วก"ม�การสร�ป็และให&แนวค%ดีที่��ดี�ที่��ถ*กต่&องแก�น�กเร�ยนที่�-งสองฝ่Aาย ค.อฝ่Aายแพ&และฝ่Aายช่นะ เพ.�อให&น�กเร�ยน

Page 30: Health Teaching

เก%ดีความเข&าใจที่��ดี�ต่�อก�นและยอมร�บัในความสามารถของก�นและก�นดี&วย

13. การประเม�นผลัการสอนส ขศึ�กษาการป็ระเม%นผล เป็�นการป็ระเม%นภาวะความเจร%ญ่ก&าวหน&าของ

ส%�งที่��เรากระที่1าหร.อป็ฏิ%บั�ต่% รวมที่�-งเป็�นว%ธี�การที่��จะค&นหาว�าเราสามารถที่1าในส%�งที่��ต่�วเองต่&องการหร.อไม� และย�งเป็�นขบัวนการที่��ช่�วยค&นหาว%ธี�การที่��ดี� และใหม�ส1าหร�บัการก&าวไป็ส*�เป็4าหมายที่��ก1าหนดีไว& หร.อการป็ระเม%นผลค.อ อะไร ส%�งใดีควรที่1าและส%�งใดีไม�ควรที่1าดี�งน�-น การป็ระเม%นผลจงเป็�นกระบัวนการที่��จะต่�ดีส%นว�า โครงการต่�างๆ น�-น ส1าเร"จต่ามว�ต่ถ�ป็ระสงค,ที่��ก1าหนดีไว&หร.อไม�

โดียหล�กการที่��ถ*กต่&อง การป็ระเม%นผลการสอนส�ขศึกษา ต่&องแที่รกอย*�ที่�กข�-นต่อนของการสอน ม%ใช่�มาป็ระเม%นเฉพาะส�วนส�ดีที่&ายของการสอน ซึ่�งเป็�นการว%น%จฉ�ยการสอนไดี&ต่กของน�กเร�ยนเที่�าน�-น การป็ระเม%นผลการสอนส�ขศึกษา จะต่&องม�ผลแสดีงการพ�ฒนาดี&านส�ขภาพของน�กเร�ยน ม%ใช่�ว�ดีก�นไดี&ง�ายๆ ส1าหร�บัการเป็ล��ยนแป็ลงพฤต่%กรรมอย�างสมบั*รณ์, และม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพต่&องรอดี*ผลจนกว�าน�กเร�ยนจะโต่เป็�นผ*&ใหญ่�เส�ยก�อน

ดี�งไดี&กล�าวมาแล&วข&างต่&นว�า เป็4าหมายของการสอนส�ขศึกษาค.อ การเก%ดีความร* & เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่% ดี�งน�-น การป็ระเม%นผลการสอนส�ขศึกษาก"เป็�นการป็ระเม%นผลดี&านความร* � เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่%ของน�กเร�ยนหล�งจากการเร�ยนร* &ว%ช่าส�ขศึกษาแล&ว โดียต่&องป็ระเม%นมาต่ลอดีระยะเวลาที่��ม�การสอน และสร�ป็ในต่อนที่&ายว�า น�กเร�ยนเก%ดีการเป็ล��ยนแป็ลงพฤต่%กรรมที่างดี&านความร* & เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่%หร.อไม� อย�างไร อย�างไรก"ต่าม แม&ว�าเป็4าหมายของการสอนส�ขศึกษาจะป็ระกอบัดี&วยดี&านความร* & เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่% แต�เป3าหมายส)งส ด้ของการสอนส ขศึ�กษาค�อ การเปลั%&ยนแปลังการปฏิ�บ�ต�ทั้างด้"านส ขภาพอนาม�ยของน�กเร%ยน เช่�น น�กเร�ยนเล.อกร�บัป็ระที่าน

Page 31: Health Teaching

อาหารที่��ดี�และถ*กส�วนหร.อไม� น�กเร�ยนม�ส�ขน%ส�ยในการร�กษาความสะอาดีของร�างการและเคร.�องใช่&ถ*กต่&องหร.อไม� น�กเร�ยนเล.อกซึ่.-อผล%ต่ภ�ณ์ฑ์,ที่��เก��ยวก�บัส�ขภาพไดี&อ�างฉลาดีและถ*กต่&องหร.อไม� น�กเร�ยนไป็ร�บัการต่รวจร�างกายและฉ�ดียาให&ภ*ม%ค�&มก�นโรคหร.อไม� ฯลฯ ในขณ์ะเดี�ยวก�นคร*พงระลกอย*�เสมอว�า พฤต่%กรรมบัางอย�างเก%ดีข-นช่&า จ1าต่&องอาศึ�ยเวลาและสถานการณ์,ที่��เหมาะสมบัางป็ระการ บัางคร�-งการเป็ล��ยนแป็ลงพฤต่%กรรมที่างการป็ฏิ%บั�ต่%จะเก%ดีข-นไดี& ก"ต่&องอาศึ�ยความร* &และเจต่คต่%ที่��น�กเร�ยนม�ต่�อว%ช่าส�ขศึกษาอย�างถ*กต่&องเส�ยก�อน

14. การประเม�นการสอนส ขศึ%กษาการป็ระเม%นการสอนส�ขศึกษา ควรจะไดี&ป็ระเม%นให&ครบัถ&วนที่�ก

กระบัวนการโดีต่�-งเป็4าหมายว�า จะประเม�นอะไร ประเม�นก�บใคร ประเม�นเม�&อไร แลัะประเม�นอย�างไร

ประเม�นอะไร (What to Evaluate)

1. ป็ระเม%นค�าน%ยมของน�กเร�ยน เป็�นการต่รวจสอบัแนวความค%ดีและความร* &สกของน�กเร�ยนที่��ม�ต่�อว%ช่าส�ขศึกษา เพ.�อที่��คร*จะไดี&น1าผลป็ระเม%นมาป็ร�บัป็ร�งว%ธี�การสอนให&สอดีคล&องก�บัค�าน%ยมและความต่&องการของน�กเร�ยน

2. ป็ระเม%นเน.-อหาว%ช่าส�ขศึกษา แม&ว�าป็ระเที่ศึไที่ยจะก1าหนดีเน.-อหาหล�กส*ต่รว%ช่าส�ขศึกษาไว&คงที่�� เป็ล��ยนแป็ลงไม�ไดี& แต่�คร*ควรป็ระเม%นผลเน.-อหาเพ.�อจะไดี&พ%จารณ์าเพ%�มหร.อขยายความร* &บัางต่อนของเน.-อหาให&กว&างขวางออกไป็ และเน.-อหาเหล�าน�-น ควรสอดีคล&องก�บัสภาพของต่�วน�กเร�ยนและช่�มช่น โดียคร*ป็ร�บัว%ธี�สอนให&น�กเร�ยนสามารถน1าความร* &จากเน.-อหาไป็ใช่&ให&เป็�นป็ระโยช่น,ต่�อการดี1ารงช่�ว%ต่ ในขณ์ะเดี�ยวก�น คร*ผ*&สอนต่&องระม�ดีระว�งอย�าต่�ดีเน.-อหาต่อนใดีๆออก เพราะจะที่1าให&หล�กส*ต่รของว%ช่าส�ขศึกษาไม�สมบั*รณ์,เที่�าที่��ควร

3. ป็ระเม%นผลว%ธี�การเร�ยนการสอน ต่ลอดีจนถงการเล.อกและใช่&ส.�อการเร�ยนและก%จกรรม กระบัวนการเร�ยนการสอนใน

Page 32: Health Teaching

ช่�-นเร�ยน หร.อนอกช่�-นเร�ยนก"ต่ามควรม�การป็ร�บัป็ร�งเป็ล��ยนแป็ลงอย*�เสมอ เพ.�อม%ให&น�กเร�ยนเบั.�อ และย�งเป็�นการเพ%�มพ*นป็ระสบัการณ์,แป็ลกๆ ใหม�ๆ ให&แก�น�กเร�ยนอ�กดี&วย นอกจากน�- ดี&านส.�อการเร�ยนและก%จกรรมที่��น1ามาใช่&ป็ระกอบัการสอน ควรป็ระเม%นต่ลอดีระเวลาที่��น1ามาใช่& เพ.�อให&สอดีคล&องก�บับัที่เร�ยนและสนองความต่&องการความสนใจของน�กเร�ยน การป็ระเม%นผลส.�อการเร�ยนและก%จกรรมที่��น1ามาใช่&ควรป็ระเม%นที่�-งดี&านที่��ก�อให&เก%ดีความร* & เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่%ที่��ดี� รวมที่�-งดี&านความสน�กเพล%ดีเพล%นอ�กดี&วย

4. ป็ระเม%นส%�งแวดีล&อมในขณ์ะที่1าการสอน ส%�งแวดีล&อมในที่��น�- หมาถง จ1านวนน�กเร�ยน สภาพห&องเร�ยน แสงสว�าง ที่%ศึที่างลมหร.อการระบัายอากาศึ ส�ของห&องเร�ยน บัรรยากาศึในขณ์ะที่1าการสอน เคร.�องใช่&ภายในห&องเร�ยน เส�ยงรบักวนต่�างๆ เป็�นต่&น ส%�งแวดีล&อมเหล�าน�-ควรไดี&ร�บัการป็ร�บัป็ร�งแก&ไขอ*�เสมอ เพราะเป็�นส%�งที่��ม�อ%ที่ธี%พลต่�อความต่�-งใจและความสนใจของน�กเร�ยนในขณ์ะน��งเร�ยน หร.อที่1าก%จกรรมอย*�ม%ใช่�น&อย

5. ป็ระเม%นว%ธี�การว�ดีผล การว�ดีผลการสอนส�ขศึกษาม�หลายว%ธี� บัางว%ธี�ก"เหมาะสมก�บัเน.-อหาต่อนหน�ง ส�วนอ�กต่อนหน�งอาจไม�เหมาะสมก"ไดี& คร*ควรป็ระเม%นผลว%ธี�การว�ดีผลของต่�วเองที่�กคร�-งที่��ม�การว�ดีผล เพ.�อช่�วยให&ผลที่��ไดี&จากการป็ระเม%นม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพ

การป็ระเม%นผลว%ธี�ว�ดีผลการสอนส�ขศึกษา ควรป็ระเม%นที่�-งดี&านที่ฤษฎี�และดี&านการป็ฏิ%บั�ต่% เพ.�อให&ความร* &ที่�-งสองที่างป็ระสานก�น และคร*ก"ม�โอกาสป็ร�บัป็ร�งเคร.�องม.อว�ดีผลของต่�วเองไดี&ต่รงเป็4าหมายย%�งข-น

ประเม�นก�บใคร (Who to Evaluate)

Page 33: Health Teaching

1. น�กเร�ยน น�กเร�ยนเป็�นบั�คคลที่��ควรไดี&ร�บัการป็ระเม%นผลอย*�ต่ลอดีเวลา เพราะน�กเร�ยนเป็�นผ*&น1าส%�งที่��ไดี&เร�ยนร* &ไป็ใช่& ไป็ป็ฏิ%บั�ต่% หากน�กเร�ยนม�ความร* & เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่%ที่��ไม�ถ*กต่&องต่ามหล�กส�ขภาพอนาม�ย การสอนส�ขศึกษาก"จะไม�ม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพ โครงการสอนส�ขศึกษาก"จะไม�บัรรล�เป็4าหมายที่��ก1าหนดีไว&ดี&วย ดี�งน�-น น�กเร�ยนจงควรไดี&ร�บัการป็ระเม%นผลดี&านความพร&อม ความต่&องการ ความสนใจ ความสามารถและที่�กษะที่��ม�อย*�เดี%ม หากม�ส%�งใดีที่��ย�งบักพร�องก"ควรไดี&ร�บัการแก&ไข หร.อม�ส%�งใดีที่��ควรดีงเข&ามาใช่&ในกระบัวนการเร�ยนการสอนไว& คร*ควรร�บัที่1าที่�นที่�

2. คร* บั�คคลที่��จะป็ระเม%นผลการสอนส�ขศึกษาของคร* ค.อ ต่�วของคร*เอง และบัางคร�-งอาจให&เพ.�อนคร*ดี&วยก�น หร.อผ*&บัร%หารป็ระเม%นผลก"ไดี& หากคร*ม�ใจกว&างพอที่��จะร�บัฟั�งค1าแนะน1าจากบั�คคลอ.�น การป็ระเม%นผลต่�วคร*ควรป็ระเม%นดี&านการสอน มน�ษยส�มพ�นธี,ที่��ม�ต่�อน�กเร�ยนและเพ.�อนคร*ส�ขศึกษาดี&วยก�น ความมากน&อยของการขวนขวายหาความร* &ดี&านส�ขศึกษาเพ%�มเต่%ม เช่�น การป็ระช่�มส�มมนา การศึกษาต่�อ การอ�านต่1าราและวารสารต่�างๆ การฟั�งว%ย� และการช่มรายการส�ขภาพอนาม�ยที่างโที่รที่�ศึน,เป็�นต่&นการป็ระเม%นผลจะช่�วยให&การสอนว%ช่าส�ขศึกษา ม�

ป็ระส%ที่ธี%ภาพก"ต่�อเม.�อต่ร*น1าข&อม*ลต่�างๆ ที่��ไดี&จากการป็ระเม%นผล ไป็ป็ร�บัป็ร�ง เป็ล��ยนแป็ลง และแก&ไขต่�วเองให&ดี�ข-น3. ผ*&บัร%หาร ผ*&บัร%หารม%ไดี&เป็�นผ*&เข&ามาดี1าเน%นการสอนโดียต่รง

แต่�ก"ม�อ%ที่ธี%พลต่�อการป็ร�บัป็ร�งว%ช่าส�ขศึกษา เพราะเป็�นผ*&ก1าหนดีนโยบัายการเร�ยนการสอนในโรงเร�ยน ถ&าผ*&บัร%หารเห"นความส1าค�ญ่ของว%ช่าส�ขศึกษา ก"จะเป็�นว%ถ�ที่างหน�งที่��ช่�วยให&โครงการสอนส�ขศึกษาบัรรล�เป็4าหมายไดี&รวดีเร"วข-น

ประเม�นเม�&อไร (When to Evaluate)

Page 34: Health Teaching

การป็ระเม%นผลการสอนส�ขศึกษา ควรที่1าที่�กระยะของการสอน เพ.�อให&ที่ราบัผลการพ�ฒนาของน�กเร�ยน หากม�ส%�งใดีบักพร�องจะไดี&ร�บัป็ร�บัป็ร�งแก&ไขไดี&ที่�นที่�วงที่� ถ&าคร*สามารถป็ระเม%นผลไดี&ที่�กคร�-งที่��ม�การเร�ยนการสอน ก"จะเป็�นส%�งที่��ดี�และถ*กต่&อง แต่�ถ&าโอกาสไม�อ1านวย ให&คร*อาจป็ระเม%นผล ๓ ระยะดี&วยก�น ระยะก�อนสอน ระยะระหว�างสอน และระยะส�ดีที่&ายของการสอน

ระยะก�อนสอน คร*ควรป็ระเม%นดี&านความต่&องการ ความสนใจ ความร* & พ.-นฐานที่��เก��ยวก�บัส�ขภาพของน�กเร�ยน ต่ลอดีจนสถานภาพที่างส�ขภาพอนาม�ยของน�กเร�ยน ข&อม*ลที่��ไดี&จากการป็ระเม%น คร*ควรน1ามาป็ระกอบัการพ%จารณ์าการวางแผนการสอน โดียให&สอดีคล&องก�บัสภาพของน�กเร�ยนให&มากที่��ส�ดี เพ.�อเป็�นการกระต่�&นให&น�กเร�ยนสนใจในการเร�ยนมากย%�งข-น

ระยะระหวิ�างสอน เป็�นการป็ระเม%นผลว�า การสอนสามารถบัรรล�ต่ามว�ต่ถ�ป็ระสงค,ที่��ก1าหนดีไว&หร.อไม� น�กเร�ยนเก%ดีการเป็ล��ยนแป็ลงพฤต่%กรรมมากน&อยเพ�ยงใดี ส%�งใดีที่��ย�งบักพร�องก"จะไดี&ร�บัแก&ไขโดียที่�นที่�วงที่� โดีเฉพาะว%ธี�สอน การใช่&ส.�อการเร�ยนและการจ�ดีก%จกรรม การป็ระเม%นผลในระยะน�-ควรที่1าต่�อเน.�องก�น อย�าให&ขาดีต่อน เพราะจะที่1าให&การสอนไม�พ�ฒนาเที่�าที่��ควร

ระยะส ด้ทั้"ายของการสอน เม.�อการสนส%-นส�ดีลง คร*ต่&องป็ระเม%นผลโครงการสอนส�ขศึกษาที่�-งหมดี เพ.�อให&ที่ราบัว�าการสอนสามารถบัรรล�ต่ามว�ต่ถ�ป็ระสงค,ที่��ก1าหนดีไว&หร.อไม� การสนองต่อบัความต่&องการ และความสนใจของน�กเร�ยนมากน&อยเพ�ยงใดี การสอนช่�วยให&น�กเร�ยนป็ระสบัความส�มฤที่ธี%:ผลที่างส�ขภาพอนาม�ยหร.อไม� ย�งม�ส%�งใดีที่��ควรน1ามาป็ร�บัป็ร�งแก&ไขอ�กเพ.�อช่�วยให&การสอนพ�ฒนาย%�งข-น คร*ควรกระที่1า แล&วน1าไป็ที่ดีลองในการสอนคร�-งใหม�ต่�อไป็

ประเม�นอย�างไร (How to Evaluate)

Page 35: Health Teaching

ว%ธี�การป็ระเม%นผลการสอนส�ขศึกษาม�หลายว%ธี� อาที่%เช่�น การใช่&ข&อที่ดีสอบัที่��คร*สร&างข-นเอง ข&อที่ดีสอบัมาต่รฐาน การส�งเกต่ การส�มภาษณ์, การส1ารวจ การต่รวจแบับัสอบัสอบัถาม ฯลฯ การป็ระเม%นผลการสอนการสอนโดียใช่&เคร.�องม.อหร.อว%ธี�การหลายๆ ว%ธี� หลายๆช่น%ดี จะช่�วยให&การสอนส�ขศึกษาบัรรล�ส*�จ�ดีม��งหมายเร"วย%�งข-น

ว%ธี�ป็ระเม%นผลที่��ส1าค�ญ่ม�อย*� ๒ ว%ธี� ค.อ ว%ธี�ป็ระเม%นผลแบับัอ�ต่น�ย (Subjective) และว%ธี�ป็ระเม%นผลแบับัป็รน�ย (Objective)

วิ�ธ์%ประเม�นผลัแบบอ�ตน�ย (Subjective)

การป็ระเม%นผลว%ธี�ผลว%ธี�น�- เป็�นการป็ระเม%นผลที่��คร*ใช่&ดี�ลพ%น%จของต่�วเองในการพ%จารณ์าและต่�ดีส%น ฉะน�-น การป็ระเม%นผลส�วนใหญ่�จงเป็�นการป็ระเม%นค�าน%ยม และคร*ม�กน1ามาใช่&ในการว�ดีเจต่คต่%และการป็ฏิ%บั�ต่%ของน�กเร�ยน ว%ธี�การป็ระเม%นผลแบับัอ�ต่น�ย ม�ดี�งน�-

1. การส�งเกต่ (Observations) ผ*&ที่��จะว�ดีผลโดียว%ธี�น�- ค.อ คร* พ�อแม� ผ*&ป็กครอง และน�กเร�ยนเพ.�อนร�วมช่�-น ว%ธี�การว�ดีอาจจะส�งเกต่แบับัเป็�นที่างการ หร.อไม�เป็�นที่างการก"ไดี& ส%�งส1าค�ญ่ในการส�งเกต่ค.อ ควรส�งเกต่หลายๆ คร�-งเพ.�อความแน�นอน และส�งเกต่หลายๆสถานการณ์, เช่�น สภาพในห&องเร�ยน สนามก�ฬา โรงอาหาร ห&องป็ระช่�ม ห&องป็ฏิ%บั�ต่%การ แม&กระที่��งในขณ์ะที่1าก%จกรรม ส�วนพ�อแม�ของน�กเร�ยนก"ส�งเกต่ที่��บั&านในล�กษณ์ะเดี�ยวก�น เช่�น ส�งเกต่ในขณ์ะที่��เดี"กที่1างานบั&าน ร�บัป็ระที่านอาหาร การส�งสรรค,ก�บัญ่าต่%พ��น&องภายในครอบัคร�ว เป็�นต่&น

หล�กส1าค�ญ่ในการส�งเกต่ค.อ ผ*&ส�งเกต่อย�าสอดีใสความร* &สกส�วนต่�วของต่�วเองร�วมเข&าไป็ดี&วย เพราะอาจที่1าให&ม�อคต่%ต่�อการส�งเกต่ไดี& และการต่�ดีส%นผลการส�งเกต่ ควรที่1าดี&วยความรอบัคอบั อย�าต่�ดีส%นพฤต่%กรรมที่��แรกเห"น ซึ่�งที่1าให&เก%ดีการผ%ดีพลาดีไดี&ง�าย ผลที่��ไดี&จากการส�งเกต่ก"ขาดีความเช่.�อถ.อ ไม�ม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพ

Page 36: Health Teaching

๒. การที่1าเคร.�องหมายค1าต่อบัในแบับัฟัอร,มที่��ก1าหนดีให& (Check Lists) ว%ธี�ว�ดีผลแบับัน�-เป็�นการให&น�กเร�ยนที่1าเคร.�องหมายค1าต่อบั อาจจะเข�ยนออกมาในร*ป็ หร.อ ต่รงค1าต่อบัที่��ต่�วเองม�อย*�หร.อเป็�นอย*� เช่�น การป็ระเม%นผลเก��ยวก�บัการร�บัป็ระที่านอาหารกลางว�น คร*ต่&องสร&างแบับัฟัอร,มเก��ยวก�บัช่น%ดีของอาหารที่��น�กเร�ยนเล.อกร�บัป็ระที่าน ราคาอาหาร ความสะดีวกในการซึ่.-ออาหารมาร�บัป็ระที่าน ป็ร%มาณ์ของอาหารว�าเพ�ยงพอหร.อไม� ฯลฯ เหล�าน�-เป็�นข&อม*ลที่��ให&น�กเร�ยนที่1า (Check) ล�กษณ์ะการที่1าแบับัป็ระเม%นผลช่น%ดีน�- คร*อาจจ�ดีที่1าไดี&หลายแบับั อาที่% เช่�น

๑. ใส�เคร.�องหมาย หน&าข&อที่��น�กเร�ยนเห"นดี&วย ..........อาหารกลางว�น ที่��โรงเร�ยนจ�ดี ม�ค�ณ์ภาพ

และราคาย�ต่%ธีรรม ...........น�กเร�ยนที่�กคนร�บัป็ระที่านอาหารกลางว�นที่��โรงเร�ยนจ�ดี

๒. ใส�เคร.�องหมาย ลงในช่�องว�างใต่&ข&อความที่��น�กเร�ยนเห"นดี&วยจ1าเป็�นมาก จ1าเป็�น ไม�จ1าเป็�น ต่�ดีส%นใจไม�ไดี&ก. น�กเร�ยนต่&องต่.�นนอนแต่�เช่&าข. การแป็รงฟั�นก�อนเข&านอนค. การขาดีเร�ยนเป็�นบัางคร�-ง

๓.การบั�นที่กพฤต่%กรรม (Anecdotal Record) เป็�นการบั�นที่กพฤต่%กรรมที่��ดี�หร.อไม�ดี�ของส%�งที่��จะบั�นที่กบัางคร�-งเร�ยกว�า ระเบั�ยนพฤต่%การณ์, การบั�นที่กอาจเป็�นรายว�นหร.อรายส�ป็ดีาห,ก"ไดี& การบั�นที่กแต่�ละคร�-งผ*&บั�นที่กต่&องลงช่.�อก1าก�บัไว&และอย�าสอดีแที่รกความร* &สกนกค%ดีส�วนต่�วลงไป็ดี&วย เพราะบัางคร�-งอาจเก%ดีอคต่%ไดี&

Page 37: Health Teaching

๔. การส�มภาษณ์, (Interview) ควรส�มภาษณ์,บั�คคลหลายๆฝ่Aาย ค.อ พ�อแม� ผ*&ป็กครอง ต่�ว

น�กเร�ยน เพ.�อนๆ ฃองน�กเร�ยน คร*ป็ระจ1าช่�-น คร*พ%เศึษที่��เคยสอนน�กเร�ยน คร*พลศึกษา คร*พละศึกษา คร*พยาบัาลหร.อพยาบัาลป็ระจ1าโรงเร�ยน บั�คคลเหล�าน�-จะเป็�นผ*&ที่��ให&ข&อม*ลที่��แต่กต่�างก�นออกไป็ บัางส�วนก"อาจคล&ายคลงก�น แต่�คร*ก"จะไดี&รายละเอ�ยดีมากพอที่��จะว%น%จฉ�ยการสอนไดี&ค�อนข&างถ*กต่&อง

๕.การต่อบัแบับัสอบัถามและแบับัส1ารวจ (Questionnaires and Surveys)

การว�ดีผลว%ธี�น�-เป็�นการว�ดีความค%ดีเห"นของบั�คคลที่��ม�ต่�อส%�งใดีส%�งหน�ง ส�วนใหญ่�จะเป็�นการว�ดีเจต่คต่%ที่��ไม�ม�พฤต่%กรรมให&ส�งเกต่ไดี& แต่�การสร&างแบับัสอบัถามหร.อแบับัสอบัถามหร.อแบับัส1ารวจส1าหร�บัว�ดีเจต่คต่%น�-ต่&องพงระม�ดีระว�ง ถ&าค1าถามไม�สมบั*รณ์,และร�ดีก�มพอ จะที่1าให&ผ*&ต่อบัม�กต่อบัต่ามบัรรที่�ดีฐาน (Norm) ของส�งคมมากกว�าที่��จะต่อบัต่ามความค%ดีเห"นส�วนต่�ว เช่�น ถามว�า น�กเร�ยนจะเล.อกร�บั“

ป็ระที่านอาหารช่น%ดีใดี ระหว�างผ�กบั�&งที่��ที่1าให&สายต่าดี�ก�บัขนมหวานส%�งที่��ที่1าให&ฟั�นผ� น�กเร�ยนที่�กคนต่&องต่อบัว�าเล.อกร�บัป็ระที่านผ�กบั�&ง ที่�-งน�-”

เพราะส�งคมยอมร�บัว�าการร�บัป็ระที่านผ�กบั�&งเป็�นส%�งที่��ดี� และน�กเร�ยนย�งเกรงอ�กว�าถ&าต่อบัต่ามความเป็�นจร%งอาจผ%ดีหล�กการก"ไดี& ดี�งน�-น การสร&างแบับัสอบัถามและแบับัส1ารวจที่างเจต่คต่%ต่&องสร&างอย�างรอบัคอบั และผ*&สร&างควรม�ความร* &ที่างน�-โดียต่รงดี&วย จงจะสามารถค&นหาค1าต่อบัที่��แที่&จร%งของผ*&ต่อบัแบับัสอบัถามไดี&

แบับัสอบัถามและแบับัส1ารวจควรส�งไป็ให&น�กเร�ยน พ�อแม� ผ*&ป็กครอง และบั�คคลที่��เก��ยวข&อง เพ.�อให&ไดี&ข&อม*ลหลายๆอย�างจากบั�คคลหลายๆสถานะ ผลของแบับัสอบัถามและแบับัส1ารวจจะช่�วยให&คร*ป็ร�บัป็ร�งการสอนไดี&ดี�ย%�งข-น

Page 38: Health Teaching

6. การเข�ยนป็ระว�ต่%ส�วนต่�ว (Historical) ให&น�กเร�ยนบั�นที่กผลการเร�ยนว%ช่าส�ขศึกษาต่�วเองพบัความส�มฤที่ธี%:ผลแค�ไหน การเร�ยนสามรถเร�ยนไดี&บัรรล�ต่ามว�ต่ถ�ป็ระสงค,ที่��ต่�วเองต่�-งไว&หร.อไม� ความช่อบัและไม�ช่อบัเร�ยนส�ขศึกษา จ�ดีเดี�นและจ�ดีดี&อยของการเร�ยนว%ช่าส�ขศึกษา การน1าความร* &ไป็ป็ร�บัป็ร�งใช่&ให&เป็�นป็ระโยช่น,ต่�อการดี1าเน%นช่�ว%ต่ของต่�วเองและของครอบัคร�วต่ลอดีจนถงช่�มช่นดี&วย ฯลฯ การบั�นที่กช่น%ดีน�-เป็�นการฝ่Lกให&น�กเร�ยนร* &จ�กป็ระเม%นต่�วเอง และต่�อไป็น�กเร�ยนจะสามารถพ�ฒนาการเร�ยนส�ขศึกษาไดี&ดี&วยต่�วเอง

7. การศึกษาน�กเร�ยนเป็�นรายกรณ์� (Case-Study) เป็�นว%ธี�ว�ดีผลน�กเร�ยนเป็�นรายบั�คคล โดียคร*อาจน1าเอาว%ธี�การว�ดีผลช่น%ดีอ.�นๆ มาร�วมที่1าไป็ก�บัการศึกษาน�กเร�ยนเป็�นรายกรณ์� เช่�น การส�งเกต่ การส�มภาษณ์, การเย��ยมบั&าน การต่อบัแบับัสอบัถาม เป็�นต่&น การว�ดีผลแบับัน�-ให&รายละเอ�ยดีกว�าว%ธี�อ.�นๆ อ�กหลายว%ธี� เช่�น การส�งเกต่ ส�งเกต่ การส�มภาษณ์, การเย��ยมบั&าน การต่อบัแบับัสอบัถาม เป็�นต่&น

การศึกษาน�กเร�ยนเป็�นรายกรณ์� นอกจากจะใช่&ว%ธี�การว�ดีผลช่น%ดีต่�างๆ ดี�งกล�าวมาข&างต่&นป็ระกอบัการศึกษามาแล&ว คร*อาจใช่&ว%ธี�อ.�นๆ เช่�น การเย��ยมบั&าน การเสนอผล งานดี�เดี�นของน�กเร�ยน การที่1าส�งคมม%ต่% เป็�นต่&น

8. การอภ%ป็รายกล��มเล"ก (Small-group Discussions)

เป็�นการว�ดีผลความสนใจ ความร* &สกนกค%ดี ความค%ดีเห"น ความต่&องการ การเป็ล��ยนแป็ลงพฤต่%กรรมและความกระต่.อร.อร&นของน�กเร�ยน นอกจากน�- ส�หน&า และที่�าที่างของน�กเร�ยนในขณ์ะร�วมการอภ%ป็ราย จะช่�วให&คร*ที่ราบัเจต่คต่%ของน�กเร�ยนที่��ม�ต่�อการเร�ยนการสอนว%ช่าส�ขศึกษาไดี&

Page 39: Health Teaching

9. การแสดีงบัที่บัาที่สมมต่% (Role-Playing) หร.อการแสดีงละคร (Socio-Dramas) การแสดีงละคร หร.อการแสดีงบัที่สมม�ต่%จะช่�วยให&คร*ที่ราบัถงเจต่คต่%และความร* &ของน�กเร�ยนในดี&านส�ขภาพอนาม�ยว�าเก%ดีการเป็ล��ยนแป็ลงหร.อไม� และคร*ควรป็ระเม%นผลดี&านส�มพ�นธีภาพของน�กเร�ยนที่��ม�ต่�อ&พ.�อนร�วมช่�-นเร�ยน ซึ่�งม�กจะแสดีงออกในขณ์ะแสดีงละครหร.อแสดีงบัที่บัาที่สมม�ต่%

วิ�ธ์%ประเม�นผลัแบบปรน�ย (Objective)

การป็ระเม%นผลว%ธี�น�-ส�วนใหญ่�เป็�นการป็ระเม%นดี&านความร* &ของผ*&เร�ยน และม�กใช่&ข&อที่ดีสอบัเพราะเป็�นว%ธี�ที่��ดี�ค�อนข&างง�าย คร*ส�วนมากใช่&สว%ธี�ที่ดีสอบัเป็�นการป็ระเม%นความร* &ดี&านเน.-อหาว%ช่าส�ขศึกษา และม�กใช่&ก�นบั�อยๆ ข&อที่ดีสอบัที่��น1ามาใช่&ในการป็ระเม%นผลแบับัน�- ค.อ ข&อสอบัที่��คร*สร&างข-นเอง (Teacher-Made-Tests) ก�บัข&อที่ดีสอบัแบับัมาต่รฐาน (Standardized Tests)

ข"อสอบทั้%&คร)สร"างข� นเอง (Teacher-Made-Tests)

ข&อที่ดีสอบัช่น%ดีน�-ม�ข&อดี�ต่รงที่��ว�าคร*เป็�นผ*&สอนและเป็�นผ*&ที่ดีสอบัความร* &ของน�กเร�ยนเอง ซึ่�งเป็�นการที่1าที่��ถ*กต่&องต่ามหล�กการว�ดีผล แต่�ข&อสอบัจะม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพก"ต่�อเม.�อคร*สามารถออกข&อสอบัไดี&ครอบัคล�มเน.-อหาที่�-งหมดี และเป็�นการที่ดีสอบัดี&านความร* &และการใช่&สต่%ป็�ญ่ญ่าหลาๆดี&าน อาที่%เช่�น ดี&านการว%เคราะห, การน1าไป็ใช่& อ�ป็มาอ�ป็ม�ย เป็�นต่&น

คร*ควรสร&างข&อที่ดีสอบัให&สอดีคล&องก�บัว�ต่ถ�ป็ระสงค,ของการสอนที่��ต่� -งไว&แต่�ละข&อ ฉะน�-น การสร&างข&อสอบัช่น%ดีน�-จงต่&องใช่&เวลา แต่�โดียป็กต่%คร*ม�กจ�ดีที่1าข&อสอบัก�นอย�างรวดีเร"วและร�บัเร�ง จงที่1าให&ข&อสอบัขาดีความเช่.�อม��น

Page 40: Health Teaching

ข"อสอบมาตรฐาน (Standardized Tests)

ข&อที่ดีสอบัป็ระเภที่น�-ม�กเน&นความจ1าและข&อเที่"จจร%งเส�ยเป็�นส�วนใหญ่� แต่�เป็�นข&อที่ดีสอบัที่��ม�ความเช่.�อม��นส*ง เพราะผ�านการที่ดีลองก�บักล��มต่�วอย�างมาแล&วเป็�นจ1านวนมาก อย�างไรก"ต่าม ข&อที่ดีสอบัมาต่รฐานย�งม�ข&อบักพร�องบัางป็ระการ ค.อ ข&อที่ดีสอบัไม�สอดีคล&องก�บัว�ต่ถ�ป็ระสงค,ของการสอนของแต่�ละข&อที่��ไดี&ก1าหนดีไว&

ในป็ระเที่ศึไที่ยข&อสอบัมาต่รฐานย�งไม�แพร�หลายหร.อแที่บัจะกล�าวไดี&ว�าไม�ม�เลยก"อาจจะไดี& ส�วนต่�างป็ระเที่ศึม�ใช่&ก�นอย�างกวางขวางและไดี&ร�บัการป็ร�บัป็ร�งแล&วหลายคร�-ง

สร�ป็ การป็ระเม%นผลการสอนส�ขศึกษา คร*ควรใช่&ว%ธี�ป็ระเม%นผลที่�-งแบับัอ�ต่น�ยและแบับัป็รน�ย เพ.�อช่�วยให&การสอนส�ขศึกษาไดี&บัรรล�เป็4าหมายที่��ต่� -งไว& ค.อ น�กเร�ยนเก%ดีความร* &เจต่คต่% และการป็ฏิ%บั�ต่%ที่��ดี�ที่างส�ขภาพอนาม�ย

15. ควิามร)"ทั้�&วิไปเก%&ยวิก�บส ขศึ�กษาผลัไม"ไทั้ย เพ�&อส ขภาพของเด้2กน�กเร%ยน

ฟั�กที่อง ช่.�อที่&องถ%�น น1-าเต่&า ( ภาคใต่& )มะพ�กแก&ว ( ภาคเหน.อ ) มะน1-าแก&ว ( เลย )หม�กอ.-อ ( เลย , ป็ราจ�นบั�ร� ) หมากอ ( ภาคอ�สาน )ม�ว%ต่าม%นเอ บั1าร�งร�างกาย สายต่า กระดี*ก และฟั�นให&แข"งแรง เมล"ดีม�น1-าม�น บั1าร�งป็ระสาที่ข�บัพยาธี% ยอดีอ�อน ใบัอ�อน ดีอกต่*ม ผล ใช่&เป็�นอาหาร ร�บัป็ระที่านเป็�นผ�ก และป็ร�งเป็�นของหวาน

ต่1าลง ช่.�อที่&องถ%�น ผ�กแคบั ( ภาคเหน.อ )แคเดีKาะ ( กะเหร��ยง , แม�ฮ่�องสอน ) เถา ยอดี และใบัม�ค�ณ์ค�าที่างอาหารส*งไดี&ธีาต่�เหล"ก ว%ต่าม%นเอ ว%ต่าม%นซึ่�เกล.อแร� แคลเซึ่�ยม บั1าร�งเล.อดี แก&ผอมแห&งแรงน&อยที่1าให&ผ%วพรรณ์ผ�องใส� ใบัแก�ม�ป็ระโยช่น,มากกว�าใบัอ�อน , ยอดี เถา ใบั และราก ต่1าค�-นน1-าดี.�มแก&หลอดีลมอ�กเสบั สามารถลดีน1-าต่าลในเล.อดีร�กษาโรคเบัาหวาน ม�สรรพค�ณ์ในที่างช่�วยย�อย

Page 41: Health Teaching

อาหารจ1าพวกแป็4ง กากค�-นอย�าให&แห&งใช่&พอกที่าบั1าบั�ดีโรคพ%วหน�งที่�บัที่%ม ช่.�อที่&องถ%�น มะเกKาะ ( ภาคเหน.อ )พ%ลาขาว มะก�องแก&ว (

น�าน ) พ%ลา ( หนองคาย )เป็ล.อกผลที่�บัที่%มม�สรรพค�ณ์แก&โรคที่&องร�วง ที่&องเดี%น บั%ดี ต่ากแห&งฝ่นก�บัน1-าบัร%ส�ที่ธี%: หร.อต่&มดี.�มต่�างน1-าช่าเป็ล.อกของต่&นและรากเป็�นยาข�บัพยาธี% ผลใช่&ร�บัป็ระที่านเป็�นผลไม& ม�ว%ต่าม%นซึ่� และเกล.อแร� ช่�วยป็4องก�นโรคเล.อดีออกต่ามไรฟั�น

มะระข�-นก ช่.�อที่&องถ%�น ผ�กเหย ผ�กไห� มะร&อยร*มะห�วย มะโห� ผลและใบัน1ามาลวร�บัป็ระที่านเป็�นยาเจร%ญ่อาหาร ระบัาย แก&โรคลม ห�วเข�าบัวมเป็�นยาบั1าร�งน1-าดี� แก&โรคม&าม ช่�วยฟัอกเล.อดีบั1าร�งต่�บั บั1าร�งสายต่า และผ%วหน�ง ส�วนน1-าต่&มของใบัและผลมะระม�สรรพค�ณ์เป็�นยาระบัายอ�อนๆและแก&ไข& น1-าค�-นของผลมะระม�สรรพค�ณ์แก&ป็ากเป็S� อย ป็ากเป็�นข�ย บั1าร�งระดี* ร�กษาโรคเบัาหวานแพที่ย,จ�นเช่.�อว�า มะระม�พล�งของความเย"นม�สรรพค�ณ์ช่�วยข�บัพ%ษ ข%ง ช่.�อที่&องถ%�น ข%งเผ.อก ( เช่�ยงใหม� ) ข%งแกลงข%งแดีง ( จ�นที่บั�ร� ) สะเอ ( กะเหร��ยง ,แม�ฮ่�องสอน )เหง&าข%งม�กล%�นหอม ม�ผ*&น%ยมน1ามาห��นเป็4นแว�นๆต่&มน1-าต่าลเป็�นเคร.�องดี.�ม ที่�-งเป็�นยาข�บัลมแก&ป็วดีที่&อง ที่&องอ.ดี บั1าร�งธีาต่� ช่�วยให&สดีช่.�นแก&อาการไอ น1ามาป็ร�งอาหาร เป็�นผ�กจ%-มก"ไดี&ใส�ในของหวาน เช่�นไข�หวาน กล%�นจะหอมน�าร�บัป็ระที่าน

มะต่*ม ช่.�อที่&องถ%�น มะบั%น ( ภาคเหน.อ )ต่*ม ( ภาคใต่& ) ผลมะต่*มดี%บัม�ฤที่ธี%:ข�บัลมบั1าร�งธีาต่� แก&กระหายน1-า ข�บัลม จ�กเส�ยดีแน�นที่&อง ม*กเล.อดี ช่�วยย�อยอาหาร บั1าร�งก1าล�งเป็�นยาอาย�ว�ฒนะ รากม�รสป็ร�า ( รสที่��ไม�กลมกล�อมไม�แน�ช่�ดีว�าเป็�นรสอะไร ) แก&พ%ษฝ่G พ%ษไข& บั1าร�งป็ระสาที่ ใบัม�รสฝ่าดี เป็�นยาบั1าร�งธีาต่�ที่1าให&เจร%ญ่อาหาร แก&โรคล1าไล& ที่&องเดี%นน1-าที่��ค�-นจาก

Page 42: Health Teaching

ใบัใช่&แก&หว�ดี หลอดีลมอ�กเสบัและต่าอ�กเสบั ผลแก�น1ามาเช่.�อมเป็�นของหวานผลอ�อนห��นต่ากแดีดี ต่&มดี.�มเป็�นช่ามะต่*มช่�วยให&สดีช่.�น แก&อาการอ�อนเพล�ย

5 อาหารส ขภาพทั้%&ค ณ์ควิรระวิ�ง ถงฉลากจะบัอกว�าดี�ส1าหร�บัค�ณ์ แต่�ข&อความที่��ต่%ดีอย*�ข&างบัรรจ�ภ�ณ์ฑ์,ก"ไม�จ1าเป็�นต่&องหมายความอย�างน�-นเสมอไป็ อย�าล.มว�าแผนการต่ลาดี ไขม�นต่1�า และ ค�ณ์ค�าที่างอาหารส*ง อาจจะที่1าให&ค�ณ์เขว‘ ’ ‘ ’

เหม.อนก�บัหลายคนที่��หลงกลก�บัเร.�องง�ายๆ เพราะฉะน�-น ส%�งที่��ค�ณ์ควรที่1าที่�กคร�-งก�อนเล.อกซึ่.-ออาหารส�ขภาพค.อ ค1านวณ์ค�ณ์ป็ระโยช่น,จร%งๆ มากกว�าเช่.�อในหน&าต่าอาหารที่��เห"นหร.อเฉพาะข&อความโฆษณ์า และต่�อไป็น�-ค.อ 5 รายการอาหารส�ขภาพที่��ค�ณ์ควรจะห�นมาพ%จารณ์า ที่�กคร�-งก�อนที่��จะเล.อกซึ่.-อหร.อร�บัป็ระที่าน * โยเก%ร,ต่ผสมเน.-อผลไม& : ในดี&านหน�ง ดี*ย�งไงโยเก%ร,ต่และผลไม&ก"เป็�นอาหารที่��ม u ป็ระโยช่น, ในม�มมอง ของผ*&ช่ายที่��เข&าฟัBต่เนสและร�กส�ขภาพร�างกาย แต่�ในอ�กดี&านหน�ง น1-าเช่.�อมที่��อย*�ในโยเก%ร,ต่ ผสมเน.-อผลไม&น�-นไม�ใช่� ที่�-งโยเก%ร,ต่และผลไม&ล&วนม�ความหวานในต่�วอย*�แล&ว น1-าเช่.�อมเป็�นความหวานเก%นพอดี�จากน1-าต่าลที่��เพ%�มเข&าไป็ ค�ณ์จงควรเล.อกที่��จะหล�กเล��ยงความหวานเก%นจ1าเป็�นที่��ว�า ดี&วยการก%นโยเก%ร,ต่ควบัค�มน1-าต่าล หร.อม�น1-าต่าลต่1�ากว�าโยเก%ร,ต่ที่��ก%นเป็�นป็ระจ1า * แคล%ฟัอร,เน�ย โรล : ภาพที่��เห"นค.อสาหร�ายที่��อ�ดีมสมบั*รณ์,ไป็ดี&วยสารอาหารห�อข&าว ม�ไอโอดี�น เซึ่เลเน�ยม แคลเซึ่�ยม และโอเมก&าที่��ช่�วยบั1าร�งสมองเป็�นส�วนป็ระกอบั แน�นอน, ค�ณ์ร* &ว�าม�นให&ป็ระโยช่น,มากแค�ไหน แล&วภายใต่&ช่�-นสาหร�ายน�-นล�ะ ลองมาดี*ก�นหน�อยว�าส%�งที่��ซึ่�อนอย*�ในน�-นป็ระกอบัดี&วยอะไร ถ&าไม�ใช่�น1-าต่าลที่��เป็�นส�วนป็ระกอบัส1าค�ญ่ในการห�งข&าวญ่��ป็�Aน (ห�งดี&วยน1-าต่าลและน1-าส&มสายช่*) และเน.-อป็*อ�ดีอ�กน%ดีหน�อย รวมๆ แล&วแคล%ฟัอร,เน�ย โรลค1าใหญ่�จงม�แต่�แป็4ง น1-าต่าล และ

Page 43: Health Teaching

เก.อบัจะไม�ม�โป็รต่�นเลย ที่างออก ก"ค.อ การก%นซึ่*ช่% ที่��ที่1าจากที่*น�าหร.อแซึ่ลมอน ความหลากหลายของโป็รต่�นในซึ่*ช่%จะให&ป็ร%มาณ์โป็รต่�นแบับัเต่"มๆ เยอะกว�ามาก และม�ป็ร%มาณ์คาร,โบัไฮ่เดีรต่น&อย ถ&าย�งไม�พอใจค�ณ์จะส��งเมน*ซึ่าช่%ม% เล��ยงข&าว ร�บัโป็รต่�นไป็เต่"มๆ เลยก"ย�งไหว ร�บัรองไดี&ว�าอร�อยและป็ลอดีภ�ยจากน1-าต่าลแน�นอน

* น1-าสล�ดีไขม�นต่1�า : ดี*เหม.อนว�าน1-าสล�ดีไขม�นต่1�าจะช่�วยลดีไขม�นและลดีแคลอร� แต่�ที่��จร%งแล&ว ค�ณ์ร* &ไหมว�าน1-าต่าลถ*กเพ%�มเข&าไป็แที่นที่��เพ.�อให&ไดี&รสช่าต่%ที่��ดี� และที่��แย�กว�าน�-นก"ค.อความจร%งที่��ว�าไขม�นที่��ซึ่มซึ่�บัว%ต่าม%นไดี&ถ*กแยกออกไป็ เน.�องจากน�กว%จ�ยมหาว%ที่ยาล�ยโอไฮ่โอค&นพบัว�า ร�างกายของคนที่��ก%นผ�กก�บัน1-าสล�ดีธีรรมดีาดี*ดีซึ่มเบัต่าแคโรที่�นซึ่�งม�ค�ณ์สมบั�ต่%ของแอนต่�-ออกซึ่%แดีนที่,ช่�วยป็4องก�นการก�อมะเร"งไดี&มากกว�าถง 15 เที่�า และดี*ดีซึ่มล*เที่�ยน (Lutein) สารส�เหล.องซึ่�งม�ส�วนช่�วยในการสก�ดีก�-นการอ�ดีต่�นของเส&นเล.อดีในป็ร%มาณ์ที่��มากกว�า น1-าสล�ดีไขม�นต่1�าจงอาจไม�ใช่�ที่างออกของอาหารส�ขภาพที่��ค�ณ์ก1าล�งมองหา ในเวลาเดี�ยวก�นค�ณ์สามารถก%นน1-าสล�ดีที่��วไป็ไดี&แต่�ในป็ร%มาณ์น&อย หร.อเล.อกก%นน1-าสล�ดีที่��ที่1าจากน1-าม�นมะกอกและน1-าม�นดีอกคาโนลา (Canola Oil ) ร&อยเป็อร,เซึ่"นต่,ก"ไดี& * ธี�ญ่พ.ช่ช่น%ดีแที่�ง : ที่�กคนร* &ว�าม�นที่1ามาจากโฮ่ลว�ต่ ข&าวโอKต่ และธี�ญ่พ.ช่อ.�นๆ ที่��ให&ไฟัเบัอร,หร.อเส&นใยส*ง แต่�ส%�งที่��ค�ณ์ล.มค.อ เมล"ดีพ.ช่และธี�ญ่พ.ช่เหล�าน�-ถ*กที่1าให&ม�ความเหน�ยวต่%ดีก�นดี&วยส�วนผสมอย�างน1-าเช่.�อมข&าวโพดีที่��ม�ฟัร�กโที่สส*งและน1-าผ-ง ส%�งที่��พ*ดีมาที่�-งหมดีที่1าให&น1-าต่าลในเล.อดีของค�ณ์ค�อยๆ ส*งข-น ค�ณ์จงควรเผ.�อเวลาส1าหร�บัก%นให&อ%�มและจบัไป็เป็�นม.-อๆ หร.อถ&าต่&องการเพ%�มพล�งงานจร%งๆ ค�ณ์ควรจะก%นธี�ญ่พ.ช่ที่��เต่ร�ยมดี&วยต่�วเอง แที่นที่��จะฝ่ากช่�ว%ต่ไว&ก�บัธี�ญ่พ.ช่ช่น%ดีแที่�งในกระเป็Tาที่�กว�น * น1-าม�นข&าวโพดี : ค�ณ์ร* &แต่�เพ�ยงว�า น1-าม�นข&าวโพดีม�กรดีโอเมก&า 6 และไขม�นไม�อ%�มต่�ว จงไม�เพ%�มระดี�บัคอเลสเต่อรอลในร�างกาย แต่�ค�ณ์อาจย�งไม�ร* &ว�า ความเป็�นจร%งแล&ว น1-าม�นข&าวโพดีม�โอเมก&า 6

Page 44: Health Teaching

มากกว�าโอเมก&า 3 ที่��พบัในป็ลาและวอลน�ที่ถง 60 เที่�า ซึ่�งผลการศึกษาพบัว�าการก%นโอเมก&า 6 มากเก%นไป็ม�เหต่�เก��ยวโยงที่��ที่1าให&เพ%�มการต่%ดีเช่.-อซึ่�งเพ%�มความเส��ยงในการเก%ดีมะเร"ง รวมที่�-งโรคข&ออ�กเสบั ข&อเส.�อม รวมที่�-งโรคอ&วนไดี&เช่�นเดี�ยวก�น ดี�งน�-น น1-าม�นมะกอกและน1-าม�นจากดีอกคาโนลา ซึ่�งม�ส�ดีส�วนของโอเมก&า 6 และโอเมก&า 3 ที่��ต่�างก�นในป็ร%มาณ์พอเหมาะจงน�าจะเป็�นค1าต่อบัที่��ดี�ที่��ส�ดีส1าหร�บัค�ณ์ในบัรรดีาป็ระเภที่ของน1-าม�นที่�-งหมดีเร.�องจาก GM Vol.21 No.342 January 2007

ส ขภาพเลั2บ เล"บัส�ขภาพดี� ระเร.�อแดีงอ�อนๆ แม&ไม�ที่าเล"บัเลย ก"ดี*น�าร�ก มาดี*เคล"ดีล�บัของเล"บัส�ขภาพดี� เร%�มจากอาหารบั1าร�งเล"บัไป็จนถงการดี*แลป็ระจ1าว�นอาหารบั1าร�งเล"บัแต่�ละอาที่%ต่ย, เล"บัจะยาวข-นป็ระมาณ์ 0.5 มม. แต่�อาจจะยาวข-นเพ�ยง 0.05 มม. หร.อยาวเร"วข-น 2-3 เที่�าต่�ว ต่กอาที่%ต่ย, 1.2 มม. ข-นอย*�ก�บัอาหารที่��ร �บัป็ระที่าน สภาพอ�ณ์หภ*ม% และส�ขภาพโดียรวม เล"บัจะหนา แข"งแรง ไม�เป็ระง�าย ส�วนหน�งอย*�ที่��ส�ขภาพและอาหาร แต่�เล"บัจะดี*ระเร.�ออ�อนหร.อขาวซึ่�ดี ข-นอย*�ก�บัระบับัหม�นเว�ยนโลห%ต่ใต่&เล"บัเน&นร�บัป็ระที่านอาหารที่��อ�ดีมดี&วยแคลเซึ่�ยม เช่�น ไข�หอยนางรม เน.-อแดีง นม เต่&าห* โยเก%ร,ต่ ถ��วแดีง หน�อไม�ฝ่ร��ง ผ�กขม เสร%มดี&วยการร�บัป็ระที่านป็ลาที่ะเลที่��อ�ดีมดี&วยกรดีไขม�นโอเมก&า-6 จ1าพวกงา จากการว%จ�ยพบัว�ากรดีไขม�นโอเมก&าที่�-งสองช่น%ดีเม.�อที่1างานรวมก�น จะช่�วยให&ระบับัหม�นเว�ยนโลห%ต่ที่��วร�างรวมที่�-งที่��ป็ลายม.อและเที่&าม�ความคล�องต่�วข-น ช่�วยให&ป็ลายม.อและเที่&าไดี&ร�บัสารอาหารและออกซึ่%เจนครบัถ&วนอย�างเพ�ยงพอการร�บัป็ระที่านผ�กที่��ม�ค�ณ์สมบั�ต่%ต่&านการต่%ดีเช่.-ออย�างกระเที่�ยม หอมเล"ก ต่&นหอม หอมห�วใหญ่� เช่.�อว�าจะช่�วยให&ร�างกายม�ภ*ม%ต่&านที่านการ

Page 45: Health Teaching

ต่%ดีเช่.-อต่ามเล"บัเพ%�มข-น แต่�การร�บัป็ระที่านว� &นเจลาต่%น คงไม�ช่�วยเสร%มสร&างความแข"งแรงของเล"บัอย�างที่��เคยเช่.�อก�นเน.�องจากเล"บัม�น1-าเป็�นองค,ป็ระกอบั 16 เป็อร,เซึ่"นต่,เม.�อใดีที่��ระดี�บัน1-าในเล"บัลดีต่1�ากว�าน�- เล"บัจะม�อาการเป็ราะฉ�กขาดีหร.อลอกง�าย การดี.�มน1-าและร�บัป็ระที่านอาหารที่��ม�น1-าเป็�นองค,ป็ระกอบัส*งอย�าง พร%กหวาน แต่งโม แต่งกวา สต่รอว,เบัอร,ร�� ส&ม หร.อข-นฉ�าย จะช่�วยให&ร�กษาระดี�บัสมดี�ลของน1-าในอว�ยวะที่��วร�างกาย อย�างพร%กหวานเม"ดีโต่ๆ ขนาดีใหญ่�ส�ดี 1 เม"ดีอาจม�น1-าอย*�ถง 250 มล. เที่�ยบัเที่�าก�บัน1-าแก&วเล"ก 1

แก&ว ที่�-งย�งอ�ดีมดี&วยว%ต่าม%นซึ่�ส*งกว�าป็ร%มาณ์ข�-นต่1�าที่��แนะน1าให&ร�บัป็ระที่านต่�อว�นถง 9 เที่�าเล"บัเหล.องผ*&หญ่%งส�วนใหญ่�ป็ระสบัก�บัป็�ญ่หาเล"บัเหล.องเน.�องจากยาที่าเล"บัจะซึ่มลงไป็ในผ%วเล"บัที่%-งคราบัที่��ล&างไม�ออกไว& แก&ป็�ญ่หาโดียการ บั�บัน1-ามะนาวคร�งล*กช่โลมเล"บั แล&วถ*ให&ที่��ว จากน�-นแช่�เล"บัในน1-านมอ��นๆ กรดีน1-านมจะช่�วยผล�ดีเซึ่ลล,หมองๆ ออกโป็รต่�นน1-านมจะซึ่มลงบั1าร�งขอบัเล"บัภายใน 5 นาที่� ผ%วป็ลายน%-วจะน��มข-น คราบัเหล.องจางลง และเล"บัดี*ระเร.�ออมช่มพ*ต่ามธีรรมช่าต่%แต่�งร*ป็เล"บัเล"บัที่��ยาวกว�า 1/8 น%-ว ควรต่�ดีออกก�อนต่ะไบั ใช่&ที่��ต่�ดีเล"บัต่�ดีป็ลายเล"บัเป็�นเส&นต่รง ไม�ควรต่�ดีขอบัเล"บั อาจม�ป็�ญ่หาเล"บัขบัต่ามมา แต่�ให&ใช่&ต่ะไบัแป็รงเล"บัจากดี&านข&างออกมาที่างป็ลายเล"บัเพ.�อแต่�งร*ป็เล"บัให&ดี&านเหล��ยมมนข-น ไม�ควรต่ะไป็ในล�กษณ์ะกล�บัไป็กล�บัมา จะที่1าลายผ%วเล"บั ให&แป็รงไป็ที่างเดี�ยวจนไดี&ร*ป็เล"บัที่��ต่&องการ จากน�-นใช่&ต่ะไบัช่�ดีผ%วเล"บั ช่�วยข�ดีผ%วหน&าเล"บัเพ�ยงเบัาๆ ผ%วเล"บัจะข-นเงาอมช่มพ*ดี*ส�ภาพดี�ใต่&เล"บัใต่&เล"บัม�กม�คราบัสกป็รกต่%ดีอย*� หม��นใช่&ก&านส1าส�สอดีเข&าไป็เช่"ดีออก เล"บัจะดี*สะอาดีต่าย%�งข-น ม.อและเล"บัที่��แห&ง เป็�นข�ย จะม�คราบัสกป็รกเกาะต่%ดีต่ามขอบัเล"บั จะใช่&แป็รงส�ฟั�นข�ดีก"ย�งไม�ออก หม��นลงมอยส,

Page 46: Health Teaching

เจอไรเซึ่อร,ให&ผ%วช่� �มช่.�น ใส�ถ�งม.อที่�กคร�-งที่��ต่&องที่1างานส�มผ�สก�บัความสกป็รกและความช่.-นแฉะ กรณ์�ที่��ต่&องที่1างานส�มผ�สคราบัสกป็รก แต่�ไม�สะดีวกก�บัการใส�ถ�งม.อ ให&ข*ดีเล"บัลงบันผ%วสบั*� ให&เน.-อสบั*�เกาะต่ามขอบัเล"บั จะช่�วยป็4องก�นไม�ให&คราบัสกป็รกเข&าไป็ต่%ดีต่ามขอบัในซึ่อกเล"บั ซึ่�งจะที่1าความสะอาดีล1าบัากแต่�งขอบัเล"บัหล�งต่ะไบัเล"บัจนไดี&ร*ป็ต่ามต่&องการแล&ว อาจแต่�งแนวพ�งผ.ดีที่��ยดีโคนเล"บัดี&านใน จะช่�วยให&เห"นแนวขอบัเล"บัไดี&ช่�ดีเจน ที่าเล"บัไดี&สวย เร%�มจาก แช่�ม.อในน1-าอ��นผสมน1-าม�นมะกอกหร.อนมสดีส�ก 2-3 นาที่� (ควรเล��ยงการแช่�ม.อในน1-าสบั*�เช่�นที่��ร &านเสร%มสวยที่1าให&ก�บัล*กค&า)จากน�-นซึ่�บัม.อให&แห&งใช่&ผ&าขนหน*ช่.-นน1-าหร.อก&านส1าส� ดี�นขอบัพ�งผ.ดีหร.อหน�งก1าพร&าที่��โคนเล"บัดี&านในให&เข&าไป็ช่%ดีขอบัเล"บั (ไม�ควรต่�ดีหน�งเหล�าน�-เน.�องจากเป็�นส�วนที่��ป็กป็4องเล"บัจากเช่.-อจ�ล%นที่ร�ย,ภายนอก)ใช่&ต่ะไบัแต่�งหน&าเล"บั ข�ดีผ%ดีพ�งผ.ดีที่��หล�ดีๆออกบั1าร�งม.อและเล"บัหล�งต่�ดีเล"บัแต่�ละเล"บั เที่คร�มข�ดีผ%วกายส�กเล"กน&อยข�ดีม.อก�บัน1-าอ��น แล&วล&างออก ลงมอยส,เจอไรเซึ่อร,หนาๆ นวดีให&ซึ่มเข&าผ%วเน.-อ การดี*แลม.อและเล"บัระหว�างว�น ควรลงมอยส,เจอไรเซึ่อร,ผสมสารก�นแดีดีที่�กคร�-งที่��ล&างม.อ ช่�วงกลางค.น ก"เพ�ยงลงมอยส,เจอไรเซึ่อร,ก�อนนอน แต่�ถ&าที่1าไดี& บั1าร�งพ%เศึษอาที่%ต่ย,ละคร�-ง ดี&วยการแช่�ม.อในน1-าอ��น ซึ่�บัม.อให&แห&ง ลงมอยส,เจอไรเซึ่อน,หนาๆ และสวมถ�งม.อนอน ความอ��นจะช่�วยอบัผ%ดีให&สารบั1าร�งซึ่มซึ่าบั ร� �งเช่&าผ%วจะน��ม ช่วนมอง ช่วนส�มผ�สแหล�งที่��มา » mcot

ภ�ยจากผ"าอนาม�ยว�นน�-ขออน�ญ่าต่ค�ยเร.�องผ&าอนาม�ยนะคะ หมอส�งเกต่ว�าผ&าอนาม�ยน�-นเป็�นส%�งเล"กๆ แต่�ไม�ใช่�เร.�องเล"กส1าหร�บัผ*&หญ่%งเช่�ยวนะคะ

Page 47: Health Teaching

" ค�ณ์หมอคะ ที่1าไมเม.�อดี%ฉ�นเป็�นป็ระจ1าเดี.อนที่�ไร ใส�ผ&าอนาม�ย จะต่&องม�ผ.�นข-นที่��ขาหน�บั และค�นอย*�เร.�อยคะ ใช่�ดี%ฉ�นแพ&ผ&าอนาม�ยหร.อเป็ล�า " ค1าถามน�-เป็�นค1าถามที่��ม�คนไข&ป็รกษาบั�อยๆ ค�ะ หมอม�กจะต่อบัว�า " อาการที่��ค�ณ์เป็�นน�-น คงม�สาเหต่�เก��ยวก�บัผ&าอนาม�ยแหละค�ะ แต่�จะเป็�นเพราะ แพ&ผ&าอนาม�ยหร.อเพราะเป็�นป็ระจ1าเดี.อน ที่างที่��ดี�ก"ต่&องต่รวจภายในดี*แหละค�ะ " คนไข&ส�วนหน�งอาจจะบัอกว�า " แหมก1าล�งเป็�นป็ระจ1าเดี.อนอย*�ค�ะ ค�ณ์หมอช่�วยจ�ดียา ให&ไป็ก%นไป็ที่าก�อนไดี&ไหมคะ เอาไว&หายจากเป็�นป็ระจ1าเดี.อนแล&วค�อยมาต่รวจ " " ให&ดี�ก"ต่รวจภายในแหละค�ะ " หมอม�กจะต่อบัซึ่1-าเช่�นน�-น เพราะคนไข&ม�ผ.�น ที่��ขาหน�บัเม.�อใส�ผ&าอนาม�ยต่อนเป็�นป็ระจ1าเดี.อน ที่��เจอบั�อยที่��ส�ดีไม�ใช่�เป็�นอาการแพ& ผ&าอนาม�ยต่ามที่��สงส�ยนะคะ แต่�เป็�นเร.�องของการอ�กเสบัจากการต่%ดีเช่.-อราที่��อว�ยวะเพศึและขาหน�บั เช่.-อราน�-ม�กจะก1าเร%บัก�อนเป็�นป็ระจ1าเดี.อน เน.�องจากม�การเป็ล��ยนแป็ลงของฮ่อร,โมน ความอ�บัช่.-น ฯลฯ ถ�ดีลงมาจงเป็�นการแพ&ผ&าอนาม�ย และการต่%ดีเช่.-อป็ระเภที่อ.�นๆ หมอเองพบัว�า ถ&าไม�ไดี&ต่รวจภายใน เฉพาะค1าบัอกเล�าของคนไข&เองน�-น ไม�สามารถว%น%จฉ�ยไดี&แม�นย1า เพราะการบัอกเล�าน�-น แล&วแต่�อ�ป็น%ส�ยของคนไข&นะคะ บัางคนบัอกน�ากล�ว เช่�น เป็�นแผลขนาดีใหญ่� เจ"บัแสบัมาก เม.�อต่รวจภายในไม�พบัแผลเลยก"ม� บัางคนบัอกว�าเจ"บัแสบัน%ดีหน�อย เม.�อต่รวจพบัว�า ม�แผลที่��แคมขนาดีใหญ่�จนถงก�บัเน.-อแคม แหว�งไป็เลยก"ม� ดี�งน�-นเม.�อม�ความผ%ดีป็กต่%ในบัร%เวณ์อว�ยวะเพศึ การต่รวจภายใน จงเป็�นว%ธี�ที่��ดี�ที่��ส�ดี เม.�อว%น%จฉ�ยถ*กต่&อง การร�กษาก"จะไดี&ผล " แล&วถ&าแพ&อนาม�ยจะม�อาการต่�างจากการต่%ดีเช่.-ออ.�นๆ อย�างไรค�ะ " คนไข&บัางคนสงส�ย " ค�ะ อาการแพ&ผ&าอนาม�ย ก"เหม.อนอาการแพ&ที่��เก%ดีก�บัส�วนอ.�นๆ ของร�างกาย คนเราแพ&ผ&าอนาม�ย หร.อส�วนป็ระกอบัอ.�นๆ ของผ&าอนาม�ย

Page 48: Health Teaching

เช่�น น1-าหอมไดี& อาการแพ&ม�กเก%ดีเม.�อใส�ผ&าอนาม�ยไป็ไดี&ไม�นาน ค.อม�อาการค�น ม�ผ.�นข-น ล�กษณ์ะของผ.�นแดีง บัางที่�เป็�นต่��มน1-าใสๆ ส�งเกต่ว�า อาการค�นและต่��มน1-าน�- ไม�ไดี&อย*�บัร%เวณ์อว�ยวะส.บัพ�นธี�,ภายนอกเที่�าน�-น ย�งลามไป็บัร%เวณ์รอบัๆ ที่วารหน�ก ค.อบัร%เวณ์ที่��ผ&าอนาม�ยส�มผ�สผ%วของผ*&สวมใส�ไดี&อ�กดี&วย เพราะถ&าแพ&อนาม�ย ผ%วส�วนอ.�นๆ ก"ม�กจะแพ&ดี&วย ไม�ใช่�เฉพาะผ%วบัร%เวณ์อว�ยวะเพศึนะคะ " " ร�กษาอย�างไรคะ " " เม.�อม�ผ.�นแพ& ก"ต่&องเล%กใช่&ของที่��แพ& และอาจใช่&ยาแก&แพ& ช่น%ดีที่าและหร.อช่น%ดีก%นช่�วย"

" ค�ณ์หมอคะ โรคอ.�นๆ ที่��ก1าเร%บัในช่�วงเป็�นป็ระจ1าเดี.อนน�-น ม�โรคอะไรบั&างคะ " " ค�ะ ก"ม�หลายโรค โรคที่��พบับั�อยก"ค.อโรคเช่.-อรา เช่.-อราน�-โดียป็กต่%ร&อยละ 15 ของสต่ร� ม�เช่.-อน�-อย*� โดียไม�ม�อาการ เช่.-อราเหล�าน�-ม�กม�สาเหต่�น1าที่��ที่1าให&เก%ดีอาการข-น เช่�น ความอ�บัช่.-น ความเป็�นกรดีดี�างที่��เป็ล��ยนไป็ ป็Aวยเป็�นโรคเบัาหวาน ต่�-งครรภ, ร�บัป็ระที่านยาค�มก1าเน%ดี ร�บัป็ระที่านยาป็ฏิ%ช่�วนะอย*� เป็�นโรคพร�องภ*ม%ต่&านที่าน ร�บัป็ระที่านยาบัางช่น%ดี เป็�นต่&น ล�กษณ์ะของการอ�กเสบัจากเช่.-อราน�- ม�กจะเป็�นบัร%เวณ์รอบัๆ ช่�องคลอดีและขาหน�บั ช่�องคลอดีจะบัวมแดีง ค�น และเป็�นรอยแต่ก ที่1าให&ม�อาการป็�สสาวะแสบัร�วมดี&วย ส�วนโรคอ.�นที่��ที่1าให&เก%ดีผ.�นที่��อว�ยวะเพศึ และพบับั�อยในช่�วงเป็�นป็ระจ1าเดี.อน ไดี&แก� โรคเร%ม ส�วนโรคต่%ดีเช่.-อช่น%ดีอ.�นๆ ก"พบัไดี& แต่�ไม�บั�อยค�ะ " " อยากให&หมอเล�าเร.�องโรคเร%ม เขาว�าเป็�นแล&วร�กษาไม�หายจร%งหร.อเป็ล�าคะ " " คะ โรคเร%มน�-น เป็�นการต่%ดีเช่.-อไวร�ส ช่น%ดีเฮ่อร,ป็G� ซึ่%มเพล"กส,ช่น%ดี 1

หร.อช่น%ดี 2 (HSV1, HSV2) โรคเร%มที่��อว�ยวะเพศึส�วนใหญ่�เป็�นการต่%ดีต่�อที่างเพศึส�มพ�นธี, สม�ยก�อนเช่.�อว�าช่น%ดีที่�� 1 น�-น เก%ดีที่��ร %มฝ่Gป็าก ช่น%ดีที่�� 2 เก%ดีที่��อว�ยวะเพศึ ป็�จจ�บั�นเช่.�อว�า ที่�-งสองช่น%ดีเก%ดีไดี&ที่��อว�ยวะ

Page 49: Health Teaching

เพศึเหม.อนๆ ก�นโดียช่น%ดีที่�� 1 บัางที่�ต่%ดีมาจากร%มฝ่Gป็าก ในกรณ์�ม�การร�วมเพศึโดียใช่&ป็ากช่�วย โรคเร%มน�-ม�ระยะฟั�กเช่.-อป็ระมาณ์หน�งส�ป็ดีาห, น��นหมายถงเม.�อร�วมเพศึก�บัคนที่��เป็�นเร%ม อ�กหน�งส�ป็ดีาห, จงจะม�อาการอ�กเสบัจากโรคเร%ม โรคเร%มเม.�อเป็�นคร�-งแรก จะม�อาการมาก อว�ยวะเพศึจะข-นต่��มใสๆ เป็�นกล��ม ต่�อมาไม�ก��ว�น ต่��มพวกน�-จะแต่กเป็�นแผลม�หนอง และเจ"บัป็วดีมาก ม�ต่�อมน1-าเหล.องที่��ขาหน�บัโต่ กดีเจ"บั ต่�อมาแผลจะเร%�มต่กสะเก"ดีและหาย ใช่&เวลานานถง 2-3 ส�ป็ดีาห, เม.�อต่%ดีเช่.-อเร%มแล&ว เช่.-อเร%มจะไป็อย*�ที่��ป็มป็ระสาที่ในไขส�นหล�ง และแพร�เช่.-ออกมาเป็�นระยะๆ น��นค.อโรคเร%ม เม.�อเป็�นแล&วไม�หายขาดี เม.�อภ*ม%ต่&านที่านของคนไข&ต่1�าลง เช่�น ก1าล�งเป็�นป็ระจ1าเดี.อน ไม�ไดี&พ�กผ�อน ว%ต่กก�งวล เป็�นต่&น ก"จะเป็�นโรคเร%มกล�บัซึ่1-ามาอ�ก โรคเร%มกล�บัซึ่1-าน�- ม�กม�อาการไม�มาก บัางที่�ม�ต่��มใสๆ สองสามต่��มค�นๆ แต่กแล&วก"หายไป็ สร�ป็ต่��มที่��อว�ยวะเพศึ ในช่�วงเป็�นป็ระจ1าเดี.อนบัางที่�อาจเป็�นการต่%ดีเช่.-อจากโรคเร%มไดี&ค�ะ " " แล&วผ.�นผ&าอ&อมในเดี"กจะเหม.อนผ.�นที่��ผ*&ใหญ่�ใส�ผ&าอนาม�ยไหมคะค�ณ์หมอ ล*กดี%ฉ�นเวลาใส�ผ&าอ&อมแบับัส1าเร"จร*ป็ก�อนนอน พอต่อนเช่&าก&นเป็�นผ.�นแดีงไป็หมดีเลยค�ะ " " ในเดี"กไม�เหม.อนในผ*&ใหญ่�นะคะ ผ.�นผ&าอ&อมในเดี"กน�-นสาเหต่�ที่��พบัมากไดี&ที่��ส�ดี ค.อผ.�นแพ& แพ&ความเป็Gยกช่.-น ป็�สสาวะ อ�จจาระ ล�กษณ์ะจะเป็�นผ.�นส�แดีงเป็�นป็S- นใหญ่� รอบัๆ อว�ยวะเพศึ ก&นและต่&นขาค�ะ ว%ธี�ร�กษาก"ง�าย เม.�อเล%กใช่&ผ&าอ&อม ระว�งความเป็Gยกช่.-นให&ดี� ผ.�นก"จะหายไป็ค�ะ " " ค�ณ์หมอคะ หน*นะช่อบัใส�ผ&าอนาม�ยผ.นเล"กๆ เพราะม�กล%�นหอมและดี*สะอาดีดี� เวลาม�ต่กขาวก"ไม�เป็รอะเป็S- อนกางเกง แต่�หน*ส�งเกต่ว�า เม.�อหน*ใส�ผ&าอนาม�ย หน*จะม�ต่กขาวที่�กว�น เป็�นเพราะเหต่�ใดีคะ " " ค�ะ การใส�ผ&าอนาม�ยต่ลอดีเวลา อาจจะที่1าให&ร* &สกสะอาดี แต่�เป็�นส�ขล�กษณ์ะที่��ไม�ดี�นะคะ เพราะจะที่1าให&ช่�องคลอดีม�การอ�บัช่.-นต่ลอดีเวลา ม�โอกาสต่%ดีเช่.-อต่�างๆ มากข-น ดี�งน�-นจงควรใส�ผ&าอนาม�ยในเวลาที่��

Page 50: Health Teaching

จ1าเป็�นเที่�าน�-นนะคะ แม&แต่�กางเกงช่�-นในที่��ค�บัๆ ก"ควรจะหล�กเล��ยง เป็ล��ยนมาใช่&กางเกงผ&าฝ่4ายที่��สวมใส�สบัายจะดี�กว�า เพราะถ�ายเที่อากาศึไดี&ดี�กว�าค�ะ " " ค�ณ์หมอคะ หน*เป็�นน�กก�ฬาว�ายน1-า น%ยมใช่&ผ&าอนาม�ยแบับัสอดี จะม�โที่ษอะไรหร.อเป็ล�าคะ เช่�น จะที่1าให&ช่�องคลอดีหย�อนยานไดี&หร.อเป็ล�า " " ผ&าอนาม�ยแบับัสอดีน�-น ม�มานานแล&วค�ะ ต่�-งแต่�สม�ยย��ส%บัป็Gก�อน แต่�ไม�เป็�นที่��น%ยมจร%งๆ แล&วหล�กการน�าจะดี�นะคะ ค.อสอดีม&วนส1าล�เล"กๆ เข&าไป็ในช่�องคลอดีเพ.�อให&ซึ่�บัป็ระจ1าเดี.อน ก�อนป็ระจ1าเดี.อนจะมาเป็รอะเป็S- อนดี&านนอก แต่�ม�ป็�ญ่หาหลายอย�างที่��ที่1าให&ไม�น%ยมนะคะ ข&อ 1. ว�ฒนธีรรมไที่ย ไม�น%ยมสอดีอะไรเข&าไป็ในช่�องคลอดี พบัว�ายาร�กษาโรคบัางอย�าง ที่��เป็�นช่น%ดีสอดีเข&าช่�องคลอดีก"เช่�นก�น คนไข&ม�กจะขอเป็ล��ยนเป็�นยาช่น%ดีร�บัป็ระที่านแที่น ข&อ 2. เม.�อสอดีเข&าไป็ ถ&าล.มไว&จะเก%ดีอ�นต่รายไดี& เน.�องจากป็ระจ1าเดี.อนน�-นก"ค.อเล.อดี ซึ่�งเป็�นอาหารที่��ดี�ของเช่.-อโรค ที่1าให&ผ&าอนาม�ยแบับัสอดีน�-น กลายเป็�นก&อนเช่.-อโรค เก%ดีการต่%ดีเช่.-อภายในไดี& ที่��ร &ายแรงก"ค.อ ถ&าอว�ยวะเพศึม�แผลอย*� การต่%ดีเช่.-อน�-น อาจล�กลามเข&ากระแสเล.อดีไดี& ข&อ 3. ถ&าผ*&สอดีไม�ค�&นเคยก�บัอว�ยวะภายในช่�องคลอดี จะเก%ดีความว%ต่กมาก ม�คนไข&รายหน�งมาหาหมอดี&วยว�า เม.�อสอดีผ&าอนาม�ยเข&าไป็ เก%ดีไป็คล1าเจอ ก&อนอะไรไม�ที่ราบัแข"งๆ อย*�ในช่�องคลอดี เก%ดีความว%ต่กกล�วเป็�นก&อนมะเร"ง จงมาหาหมอ เม.�อต่รวจแล&วพบัว�าจร%งๆ ก&อนน�-นเป็�นป็ากมดีล*กธีรรมดีาค�ะ ถ&าไม�ม�ข&อ 1-3 การใช่&ผ&าอนาม�ยแบับัสอดีก"น�บัว�าสะดีวกป็ลอดีภ�ยและไม�ไดี&ที่1าให& ช่�องคลอดีหย�อนยานป็ระการใดีนะคะ " " ค�ณ์หมอคะ แม�ของหน*ไม�ยอมให&หน*ใช่&ผ&าอนาม�ยต่อนอย*�ที่��บั&านในว�นหย�ดี ที่�านบัอกว�าที่1าให& ป็ระจ1าเดี.อนไม�ค�อยไหล จร%งหร.อเป็ล�าคะ "

Page 51: Health Teaching

" ป็�ญ่หาน�- คนในเม.องกร�งคงไม�ค�อยเจอแล&วนะคะ ในต่�างจ�งหว�ดีบัางแห�งน�-น เม.�อม�ป็ระจ1าเดี.อนย�งพบัการใช่&ว%ธี� "ข��ม&า" ป็ระป็ราย ต่อนหมอมาอย*�บั&านนอกใหม�ๆ ก"งงว�าข��ม&าน�-นหมายถงอะไร มาที่ราบัว�าค.อการใช่&ผ&าถ�งสะอาดีหลายผ.น พ�นม&วนเป็�นผ.น ยาว และสอดีรองระหว�างขาเม.�อเป็�นป็ระจ1าเดี.อน จร%งๆ แล&วดี*โบัราณ์ แต่�ถ&าผ&าเหล�าน�-สะอาดี ก"เป็�นผ&าอนาม�ยช่�-นดี� ไม�ต่&องเส�ยเง%นต่ราออกนอกป็ระเที่ศึ แต่�จะต่&องเส�ยเวลาซึ่�ก เที่�าน�-นเองค�ะ การใส�ผ&าอนาม�ยแน�นเก%นไป็ก"เป็�นการป็Bดีก�-นไม�ให&ป็ระจ1าเดี.อนไหลออกมาจร%งนะคะ ดี�งน�-นควรขย�บัผ&าอนาม�ยบั&าง เม.�อใส�ไป็นานๆ ค�ะ " (update 29 พฤศึจ%กายน 2001)

[ ที่��มา..หน�งส.อ น%ต่ยสารใกล&หมอ ป็Gที่�� 25 ฉบั�บัที่�� 9 ก�นยายน 2544 ]

ร�กแร"ของเราว%ธี�ก1าจ�ดีขนร�กแร&ม�หลายว%ธี� ที่��สะดีวกป็ลอดีภ�ย ไม�เป็ล.อง ค.อใช่&ใบัม�ดีโกน เป็�นว%ธี�ที่��รวดีเร"วและใบัม�ดีโกนก"ม�หลายแบับัหลายราคาให&เล.อก จะใช่&แบับัม�ดี&าม หร.อไม�ม�ดี&าม ราคาต่�-งแต่� 2 บัาที่ 10 กว�าบัาที่ จนข-นหล�กร&อยก"ใช่&ไดี&ที่�-งน�-นนอกจากข&อดี�ที่��กล�าวมาแล&ว การก1าจ�ดีขนร�กแร&โดียว%ธี�การโกนย�งไม�ที่1าให&ผ%วหน�งใต่&ร�กแร&เป็�นป็�Aมเป็�นป็ม หมดีความสวยงามไป็ดี&วยส�วนการก1าจ�ดีขนร�กแร&ดี&วยว%ธี�การถอน ป็�ญ่หาค.อจะเป็Bดีป็�Aมป็มที่��สาวๆไม�พงป็ระสงค, โดียเฉพาะถ&าสาวคนไหนม�ขนร�กแร&เส&นใหญ่�และดีกมาก เม.�อถอนแล&วขนที่��ข-นมาใหม� บัางเส&นอาจค�ดีอย*�ใต่&ผ%วหน�ง ยากที่��จะก1าจ�ดีส�วนแวกซึ่,ที่��ใช่&ก1าจ�ดีขนร�กแร& ซึ่�งขายก�นเกร�อต่ามที่&องต่ลาดีต่อนน�- จะให&บัอกว�าดี�หร.อไม�คงเพราะไม�ไดี& เพราะต่�วยาที่��แต่�ละช่น%ดีแต่�ละย��ห&อต่�างก�น และผ%วของคนเราก"ต่�างก�น คนหน�งอาจถ*กก�บัย��ห&อน�- แต่�อ�กคนถ*กก�บัย��ห&อน�-น ฉะน�-นต่&องซึ่.-อมาที่ดีลองใช่&ดี*ก�อน

Page 52: Health Teaching

แหล�งที่��มา » มต่%ช่น

วิ�านร�กษาส�วิอย�างที่��เราร* & ๆ ก�นนะคะว�า กลไกของการเก%ดีส%วน�-นม�ดี&วยก�นหลายอย�าง เช่�น อารมณ์,ก"ที่1าให&เก%ดีส%วไดี& เคร�ยดีมากก"ส%วเห�อ อาหารบัางอย�างก"ที่1าให�ม�ส%วไดี&เหม.อนก�น เคร.�องส1าอางค,ย%�งหน�กถ&าใช่&แล&วแพ& ล&างไม�สะอาดี ไป็อ�ดีร*ข�มขนการดี*แลใบัหน&าให&สวยเป็ล�งป็ล��งน�-น ที่างที่�ดี�เราควรจะเร%�มต่�-งแต่�การป็4องก�นค�ะ ไม�ใช่�เก%ดีป็�ญ่หาแล&วค�อยมาร�กษา ซึ่�งป็�จจ�บั�นน%-ที่�-งสาวน&อยสาวใหญ่� ห�นมามอบัความไว&วางใจให&ก�บัสม�นไพรก�นมากข-น ดี&วยหว�งว�าม�นจะไม�ที่1าให&เก%ดีผลกระที่บัหร.อผลข&างเค�ยงที่��เป็�นอ�นต่รายสม�นไพรอย�างหน�งที่��พ*ดีถงก�นมากในสรรพค�ณ์ของการร�กษาส%วก"ค.อ ว�านหางจระเข&ค�ะ ซึ่�งเป็�นสม�นไพรจ1าพวกที่��ใช่&ใบั ภายในจะม�ว� &นใส ๆ และยางเหล.อง ๆ ยางส�เหล.องต่�วน�-ต่&องระว�งนะคะเพราะอาจที่1าให&เก%ดีอาการแพ&ไดี& ถ&าเผลอเอาไป็ที่าจะแสบัร&อน บัางคนก"จะแพ&เป็�นผ%วผ.�นค�น ซึ่�งถ&าหากอยากที่ราบัว�าเราจะแพ&หร.อเป็ล�า ก"ให&น1าว�านหางจระเข&ที่��ต่�ดีมาใหม� ๆ ที่างบัร%เวณ์ที่&องแขน ที่%-งไว&ป็ระมาณ์ 3 นาที่� ถ&าม�อาการค�น แป็ลว�าผ%วเราแพ&ค�ะส�วนใหญ่�เราจะเห"นเขาน%ยมน1าว�านหางจระเข&มาที่าหน&า แต่�ว�านช่น%ดีน�-จะไม�เหมาะก�บัคนผ%วหน&าแห&งนะคะ ถ&าน1ามาใช่&เดี��ยว ๆ จะที่1าให&ผ%วหน&าแห&งลงไป็อ�ก ถ&าจะน1ามาใช่&ให&ผสมก�บัน1-าม�นมะกอกหร.อไข�แดีง คนแรง ๆ ให&เข&าก�นเป็�นเน.-อเดี�ยวน1ามาพอกหน&าที่%-งไว&ส�กพ�กแล&วล&างออกผ%วหน&าจะใส ช่� �มช่.�นค�ะ แต่�ส1าหร�บัคนที่��ผ%วม�นให&น1าว�านที่��ต่�ดีใหม� ๆ ไป็แช่�น1-าให&ยางส�เหล.องไหลออกหมดีก�อนแล&วให&ลอกเอาเฉพาะว� &นที่��อย*�ข&างในมาที่าหร.อพอกหน&าไว&ส�กพ�ก หน&าจะต่ง ร*ข�มขนจะถ*กบั�บัให&เล"กลง ที่1าให&ความม�นบันใบัหน&าลดีลงไดี&ค�ะส�วนใครที่��เป็�นส%วอ�กเสบั ก"ไม�ควรใช่&ว�านหางจระเข&เช่�นก�นนะคะ เพราะจะที่1าให&เก%ดีการต่%ดีเช่.-อไดี&ง�าย นอกจากน�- ใครที่��ม�ความก�งวลเร.�องฝ่4า การใช่&ว�านหางจระเข&แม&จะไม�ใช่�การร�กษา แต่�เป็�นการป็4องก�นที่��ดี�ค�ะ

Page 53: Health Teaching

เราสามารถน1ามาที่าเพ.�อป็4องก�นร�งส� UV ไดี& ซึ่�งเม.�อใช่&เป็�นป็ระจ1าก"จะที่1าให&ป็�ญ่หาเร.�องฝ่4าลดีน&อยลงนอกจากว�านหางจระเข&แล&ว ย�งม�สม�นไพรอ.�น ๆ อ�กที่��เราสามารถน1ามาใช่&บั1าร�งผ%วหน&าไดี& อย�างเช่�น หอมแดีง เม.�อเราน1ามาฝ่านเป็�นแว�น ๆ บัาง ๆ น1าไป็ที่าบัร%เวณ์ที่��เป็�นส%ว รอยดี�างดี1า ที่าที่%-งไว&ป็ระมาณ์ 10

นาที่�แล&วล&างออก ใช่&เป็�นป็ระจ1ารอยส%วจะหายไป็ค�ะกล&วยหอม ก"ม�ป็ระโยช่น,ต่�อผ%วพรรณ์เช่�นก�น ถ&าเราน1ากล&วยหอม 1

ผล ไป็ป็�� นก�นน1-าผ-ง ? ถ&วย น1ามาพอกหน&าไว& 15-20 นาที่� แล&วล&างออกจ1าที่1าให&หน&าต่าผ%วพรรณ์สดีใส ส�วนมะนาว น1ามาใช่&ป็ระโยช่น,ในการดี*แลใบัหน&าไดี&มากที่�เดี�ยวค�ะ เราใช่&มะนาวล&างหน&าแที่นสบั*�หร.อโฟัมไดี& หร.ออาจจะใช่&ไข�ขาว 1 ช่&อนช่า ดี%นสอพอง 2 เม"ดีใหญ่� มะนาว ?

ล*ก น1-าผ-ง 1 ช่&อน น1-าม�นมะกอก ? ช่&อนช่า ผสมให&เข&าก�นจะไดี&คร�มข&นน1ามาพอกหน&า พอกต่�วป็ระมาณ์ 20-30 นาที่� แล&วล&างออก ที่1าว�นเว&นว�น ไม�นานค�ะ ผ%วพรรณ์จะใสน��มเน�ยนเห"นไม�ค�ะ สม�นไพร ผลไม&ที่��ม�ไว&ป็ระจ1าบั&านป็ระจ1าคร�ว สามารถน1ามาใช่&บั1าร�งความงามของเราไดี&ต่�-งหลายอย�างค�ะแหล�งที่��มา » mcot

อ�นตรายจากควิามอ"วินความอ&วน ไม�เพ�ยงแต่�ที่1าให&เก%ดีความไม�สวยงามเที่�าน�-น ย�งเป็�นเสม.อนมะเร"งเน.-อร&ายที่��เกาะก%น ที่1าลายจ%ต่ใจของของเจ&าของเร.อนร�าง อ�กดี&วย ที่�-งน�-จากการศึกษาที่างการแพที่ย,เราพบัว�า ผ*&ที่��ม�น1-าหน�กเก%นมาต่ราฐานม�กจะขาดีความเช่.�อม��นในต่นเอง แม&จะป็ระสบัความส1าเร"จในดี&านอ.�นๆก"ต่าม ผ*&ที่��น1-าหน�กเก%นมาต่ราฐานจะเส��ยงต่�อโรคภ�ยไข&เจ"บัต่�างๆ มากกว�าผ*&ที่��ม�น1-าหน�ก อย*�ในเกณ์ฑ์,ป็กต่% และแน�นอนผ*&ที่��เป็�นโรคอ&วนจะม�อาย�ส� -นกว�าอาย�เฉล��ยของคนที่��ว ๆ ไป็โรคที่��พบับั�อยในคนอ&วน

Page 54: Health Teaching

1. ภาวะไขม�นในเล.อดีส*ง ซึ่�งจะน1าไป็ส*�ความผ%ดีป็กต่%ของระบับัอ.�นๆ โดียเฉพาะเม.�อไขม�นไป็เกาะต่ามผน�งหลอดีเล.อดี ก"จะที่1าให&เก%ดีป็�ญ่หาเก��ยวก�บัห�วใจและความดี�นโลห%ต่ต่ามมาไดี&2. ความดี�นโลห%ต่ส*ง ซึ่�งหากเป็�นมาก ๆ อาจที่1าให&เก%ดีภาวะเส&นเล.อดีในสมองแต่ก ถงแก�ช่�ว%ต่หร.อพ%การ เป็�นอ�มพาต่ไดี&3. โรคห�วใจและหลอดีเล.อดี ซึ่�งในป็�จจ�บั�นป็�นสาเหต่�ของการต่ายอ�นดี�บัหน�งของป็ระเที่ศึอ�ต่สาหกรรม หร.อป็ระเที่ศึที่��พ�ต่นาแล&ว รวมที่�-งป็ระเที่ศึไที่ยดี&วย เน.�องจากไขม�นไป็เกาะต่ามผน�งหลอดีเล.อดี ที่1าให&เก%ดีภาวะหลอดีเล.อดีต่�บัหร.ออ�ดีต่�น ห�วใจที่1างานเพ%�มมากข-น ถ&าเป็�นก�บัเส&นเล.อดีที่��หล�อเล�-ยงห�วใจแล&ว ก"ที่1าให&เก%ดีโรคห�วใจขาดีเล.อดี และห�วใจวายถงแก�ช่�ว%ต่ไดี&4. โรคเบัาหวาน ซึ่�งม�กพบัควบัค*�ก�นเสมอในสภาวะที่��เป็�นโรคอ&วนอย*� เม.�อเป็�นเบัาหวานแล&วม�กเป็�นแผลเร.-อร�งไม�ค�อยหาย บัางที่�เป็�นแผลกดีที่�บัในรายที่��ต่&องน��งหร.อนอนนาน ๆ ป็ระกอบัก�บัม�การเส��ยงต่�อการต่%ดีเช่.-อราง�ายข-น เพราะม�การอ�บัช่.-น ของซึ่อกแขนและซึ่อกขามากกว�าป็กต่%5. โรคข&อกระดี*กเส.�อม โดียเฉพาะข&อเข�า และข&อเที่&าเน.�องจากต่&องร�บัน1-าหน�กต่�วมากเก%นพ%ก�ดี

Page 55: Health Teaching

บัางคนที่��อ&วนมาก ๆ อาจจะ ย.นหร.อเดี%นไม�ไดี&เลย เพราะข&อเที่&าไม�สามารถร�บัน1-าหน�กไดี& ค�ณ์คงไม�อยากเป็�นอย�างน�-นใช่�ไหม6. โรคของระบับัที่างเดี%นหายใจ เน.�องจากในคนอ&วนม�กม�การเคล.�อนไหวน&อย ช่อบัน��งหร.อนอนมากกว�า ป็อดีจงขยายต่�วไม�ไดี&เต่"มที่�� จงที่1าให&เก%ดีภาวะการต่%ดีเช่.-อของที่างเดี%นหายใจไดี�บั�อยกว�าป็กต่%7. โรคมะเร"งบัางช่น%ดี และป็�ญ่หาส�ขภาพอ.�น ๆ เราจะพบัว�าคนอ&วนม�อ�ต่ราการเส��ยงต่�อการเป็�นโรคต่�าง ๆ รวมที่�-งการเก%ดี โรคมะเร"งไดี&มากกว�าคนที่��ม�ส�ขภาพดี� นอกจากป็�ญ่หาส�ขภาพร�างกายที่��กล�าวที่�-งหมดีแล&ว คนอ&วนย�งม�ป็�ญ่หาส�ขภาพ จ%ต่ใจดี&วยเร%�มต่�-งแต่�ถ*กเพ.�อนๆ ล&อเล�ยนเป็�นต่�วต่ลกขาดีความม��นใจในต่�วเอง และเน.�องจากคนอ&วนม�กม�ก%จกรรมพ%เศึษ หร.อการออกก1าล�งกายน&อยเก%นไป็จงที่1าให&อารมณ์,ไม�เบั%กบัานแจ�มใสเที่�าที่��ควร อาจพบัภาวะของโรคอารมณ์,เศึร&าหมองร�วมไป็ดี&วย โดียเฉพาะในหญ่%งสาวซึ่�งเม.�อม�ความไม�สบัายใจ ก"ม�กจะหาที่างออกดี&วยการร�บัป็ระที่านอาหารหร.อของโป็รดี เช่�นไอศึคร�ม ช่"อคโกแลต่ ซึ่�งอาจจะช่�วยให&อารมณ์,ช่�วงน�-นดี�ข-น แต่�ในขณ์ะเดี�ยวก�นก"เป็�นการที่1าร&ายต่�วเองมากย%�งข-นไป็อ�กผลต่�อส�ขภาพ ม�การศึกษาจนม�หล�กฐานแน�ช่�ดีว�า ความอ&วนที่1าให&อ�ต่ราการเก%ดีโรคในระบับัต่�างๆ มากข-น ไดี&แก� ความดี�นโลห%ต่ส*ง เบัาหวาน หร.อในคนไข&ที่��เป็�นเบัาหวานอย*�แล&ว ความอ&วนจะที่1าให&เก%ดีภาวะดี.-อต่�ออ%นซึ่*ล%นฮ่อร,โมนไดี&ข&อ (1.) และ (2.) เก��ยวพ�นโดียต่รงก�บั อาย�ที่��มากข-น และน1-าหน�กต่�วที่��เพ%�มข-น

Page 56: Health Teaching

ภาวะเส&นเล.อดีแข"งต่�ว (ATHEROSCLEROSIS) อ�ต่ราเส��ยงต่�อการเก%ดีโรคเส&นเล.อดีเล�-ยงห�วใจต่�บั จะส*งข-นที่�-งในเพศึช่ายและในเพศึหญ่%งว�ยกลางคน ที่��ม�น1-าหน�กต่�วเพ%�มข-น โรคน%�วในถ�งน1-าดี� และการที่��ม�ไขม�นแที่รกในต่�บั ระบับัที่างเดี%นหายใจ การที่1างานของป็อดีจะลดีลง บัางคร�-งถงก�บัม�ภาวะการหายใจลดีลง ที่1าให&ม�กKาซึ่คาร,บัอนไดีออกไซึ่ดี,ค��งในป็อดี ในคนที่��อ&วนมากๆ ที่1าให&เหน.�อยง�าย ง�วงนอนอย*�ต่ลอดีเวลา โรคข&อเส.�อม และโรคข&ออ�กเสบัเกKาที่, จะม�อ�บั�ต่%การณ์,เพ%�มส*งมากในที่�-ง 2 เพศึ อ�บั�ต่%การณ์,การเก%ดีมะเร"งบัางอย�าง จะส*งข-น เช่�น มะเร"งล1าไส& มะเร"งของถ�งน1-าดี� และมะเร"งเย.�อบั�มดีล*ก เป็�นต่&น ผลต่�อบั�คคล%กภาพ ความสวยงาม และการยอมร�บัของส�งคม คนที่��อ&วนมากๆ จะถ*กมองว�าร�บัป็ระที่านเก�ง ไม�สนใจดี*แลต่�วเอง อาจถ*กล&อเล�ยนไดี&บั�อย แหล�งที่��มา : thailabonline

การออกก1าล�งกายและพ�กผ�อน ความหมายและความส1าค�ญ่ในการออกก1าล�งกาย การออกก1าล�งกาย ( Exercise ) หมายถงารเคล.�อนไหวร�างกายหร.อการกระต่�&นให&ส�วนต่�างๆของร�างกายที่1างานกว�าภาวะป็กต่%อย�างเป็�นระบับัระเบั�ยบั โดียค1านงถงความเหมาะสมของเพศึ ว�ย และสภาพร�างกายของแต่�ละบั�คคลเป็�นส1าค�ญ่ จนส�งผลให&ร�างกายม�ความสมบั*รณ์,แข"งแรง และนอกจากน�-ย�งที่1าให&ม�ส�ขภาพกายส�ขภาพจ%ต่ดี�อ�กดี&วย หล�กการป็ฏิ%บั�ต่%ในการออกก1าล�งกาย

Page 57: Health Teaching

การออกก1าล�งเพ.�อส�ขภาพ เป็�นว%ธี�การที่��น1ามาให&ช่�วยส�งเสร%มส�ขภาพของบั�คคลให&แข"งแรงและช่ะลอความเส.�อมของอว�ยวะต่�างๆ ของร�างกายไดี&อย�างดี� ร*ป็แบับัไม�เหมาะสมก"จะส�งผลเส�ยต่�อผ*&ป็ฏิ%บั�ต่%ไดี&ร*ป็แบับัของการออกก1าล�งกายแบั�งเป็�น 5

1. แบับัการเกร"งกล&ามเน.-อโดียไม�เคล.�อนไหวอว�ยวะ (Isometric Exercise ) เป็�นการออกก1าล�งกายเพ.�อเพ%�มขนาดีความแข"งแรงของกล&ามเน.-อการออกก1าล�งกายแบับัน�-ไม�ก�อให&เก%ดีป็ระโยช่น,ต่�อระบับัห�วใจและหลอดีเล.อดีเช่�น การเกร"งกล&ามเน.-อเพ.�อต่&านน1-าหน�ก เป็�นต่&น 2. แบับัต่&านน1-าหน�ก ( Isotomic Exercise )

เป็�นการออกก1าล�งโดียการเกร"งกล&ามเน.-อพร&อมก�บัม�การเคล.�อนไหวข&อต่�อแขนหร.อจาดี&วย เช่�น การบัร%หารโดียการยกน1-าหน�ก การย�บัข&อ ดี�นพ.-น เป็�นต่&น 3. แบับัต่&านที่านความเร"วเต่"มที่�� ( Isokinetic

Exercise ) เป็�นการออกก1าล�งกายโดียอาศึ�ยเคร.�องม.อของการออกก1าล�งกายที่��ม�การป็ร�บัความเร"วและแรงต่&านไดี& เช่�น การว%�งบันล*�กลที่��ป็ร�บัความเร"วไดี& เป็�นต่&น 4. แบับัไม�ใช่&ออกซึ่%เจน ( Anaer Exercise )เป็�นการออกก1าล�งกายโดียที่��ร �างกายไม�ไดี&น1าออกซึ่%เจนออกมาส�นดีาป็พล�งงาน แต่�กล&ามเน.-อจะใช่&พล�งงานนอกจากสารเอที่�พ� (ATP) สาร ซึ่�พ� (CP) และสารไกลโคเจน ( Glycogen ) ที่��ม�อย*�ในกล&ามเน.-อมาใช่&เป็�นพล�งงาน เช่�น การฝ่Lกระบับัป็ระสาที่เสร�ดี&วยการอบัแห&งร�วมก�บัการอาบัน1-าเย"น (ช่าวน�า) 5. แบับัใช่&ออกซึ่%เจนหร.อแบับัแอโรบั%ค ( Aerobic

Exercise ) เป็�นการออกก1าล�งกายที่��กระที่1าก%จกรรมต่%ดีต่�อก�นเป็�นเวลานาน จนพอที่��จะกระต่�&นให&ร�างกายใช่&พล�งงานจากกระบัวนการส�นดีาป็ออกซึ่%เจนเพ%�มข-นมากกว�าป็กต่% จนสามารถเพ%�มให&ป็อดีและห�วใจที่1างานเต่"มที่�� ก%จกรรมการออกก1าล�งกายแบับั

Page 58: Health Teaching

แอโรบั%คม�มากมายหลายช่น%ดี เช่�น การเดี%นเร"ว การว%�งเหยาะ การว�ายน1-า การถ�บัจ�กรยาน การร1ามวยจ�น การเต่&นแอโรบั%ค เป็�นต่&นแนวที่างป็ฏิ%บั�ต่%ในการออกก1าล�งกาย1. ให&ยดีหล�ก 4 พ ซึ่�งป็ระกอบัดี&วยค1าว�า บั�อยพอ หน�กพอ มากพอ และพอใจ2. พ%จารณ์าส�ขภาพของต่นเอง3. ก1าหนดีโป็รแกรมในการออกก1าล�งกายช่องต่นเอง4. ผ*&ป็Aวยหร.อผ*&ป็Aวยดี&วยโรคต่%ดีเช่.-อควรระม�ดีระว�งในการออกก1าล�งกาย การพ�กผ�อน ( Rest ) หมายถง การหย�ดีพ�กการป็ฏิ%บั�ต่%ก%จกรรมที่��ก�อให&เก%ดีภาวะความต่งเคร�ยดีหร.อความเม.�อยล&าที่��เก%ดีข-นก�บัร�างกายและจ%ต่ใจช่องเราหล�กป็ฏิ%บั�ต่%ในการพ�กผ�อน1. ล�กษณ์ะการพ�กผ�อนแบั�งออกเป็�น 3 ล�กษณ์ะ ดี�งน�-1. การนอนหล�บั เป็�นการพ�กผ�อนที่��ดี�ที่��ส�ดี2. การหย�ดีพ�กช่��วคราวขณ์ะป็ฏิ%บั�ต่%ก%จกรรมต่�างๆ3. การกระที่1าก%จกรรมต่�างๆเพ.�อให&เก%ดีความเพล%ดีเพล%น

ส ขภาพกายแลัะส ขภาพจ�ตการเสร%มสร&างส�ขภาพกายและส�ขภาพจ%ต่ ความหมายของส�ขภาพกายและส�ขภาพจ%ต่ 1. ส�ขภากาย หมายถง สภาวะของร�างกายที่��ม�ความสมบั*รณ์, แข"งแรง เจร%ญ่เต่%บัโต่อย�างป็กต่% ระบับัต่�างๆ ของร�างกายสามารถที่1างานไดี&เป็�นป็กต่%และม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพ ร�างกายม�ความต่&านที่านโรคไดี&ดี� ป็ราศึจากโรคภ�ยไข&เจ"บัและความที่�พพลภาพ 2. ส�ขภาพจ%ต่ หมายถง สภาวะของจ%ต่ใจที่��ม�ความสดีช่.�น แจ�มใส สมารถควบัค�มอารมณ์,ให&ม� �นคงเป็�นป็กต่%

Page 59: Health Teaching

สามารถป็ร�บัต่�วให&เข&าก�บัการเป็ล��ยนแป็ลงของส�งคมและส%�งแวดีล&อมต่�างๆ ไดี&ดี� สามารถเผช่%ญ่ก�บัป็�ญ่หาต่�างๆไดี&เป็�นอย�างดี� และป็ราศึจากความข�ดีแย&งหร.อความส�บัสนภายในจ%ต่ใจค1าส1าค�ญ่ของส�ขภาพกายและส�ขภาพจ%ต่ ส�ขภพกายและส�ขภาพจ%ต่เป็�นส%�งส1าค�ญ่และจ1าเป็�นส1าหร�บัที่�กช่�ว%ต่การที่��จะดี1ารงช่�ว%ต่อย*�อย�างป็กต่%ก"ค.อ การที่1าให&ร�างกายแข"งแรงสมบั*รณ์, จ%ต่ใจม�ความส�ข ความพอใจ ความสมหว�งที่�-งต่นเองและผ*&อ.�น ผ*&ที่��ม�ส�ขภาพกายและส�ขภาพจ%ต่ที่��ดี�จะป็ฏิ%บั�ต่%หน&าที่��ป็ระจ1าว�นไม�ว�าเป็�นการเร�ยนหร.อการที่1างานเป็�นไป็ดี&วยดี� ม�ป็ระส%ที่ธี%ภาพการที่��เราร* &สกว�า ที่�-งส�ขภาพกายและส�ขภาพจ%ต่ของเราม�ความป็กต่%และสมบั*รณ์,ดี� เราก"จะม�ความส�ขในที่างต่รงข&าม ถ&าส�ขภาพกายและส�ขภาพจ%ต่ของเราผ%ดีป็กต่%หร.อไม�สมบั*รณ์, เราก"จะม�ความที่�กขรร* &จ�กบั1าร�งร�กษาและส�งเสร%มส�ขภาพกายและส�ขภาพจ%ต่เป็�นส%�งที่��จ1าเป็�นส1าหร�บัช่�ว%ต่ของที่�กคนในป็�จจ�บั�นเป็�นที่��ยอมร�บัว�า การร* &จ�กดี*แลส�ขภาพกายและส�ขภาพจ%ต่น�-นเป็�นส%�งส1าค�ญ่มากที่��จะช่�วยให&ช่�ว%ต่อบัย*�ไดี&ดี&วยความส�ขสมบั*รณ์, และม�ค�ณ์ภาพที่��ดี� ล�กษณ์ะของผ*&ที่��ม�ส�ขภาพกายและส�ขภาพจ%ต่ที่��ดี� ผ*&ที่��ม�ส�ขภาพกายดี�จะม�ล�กษณ์ะดี�งน�-.1. ม�การเจร%ญ่เต่%บัโต่ที่างดี&านร�างกายที่��สมว�ย ม�น1-าหน�กและส�วนส*งเป็�นไป็ต่าม เกณ์ฑ์,อาย 2. ม�ขนาดีร�างกายสมส�วน ค.อ ม�น1-าหน�กและส�วนส*งที่��ไดีส�ดีส�วนก�น 3. กล&ามเน.-อส�วนต่�างๆ ม�ความแข"งแรง ล�ก - น��งไดี&หลายคร�-ง ดีงข&อไดี&หลายคร�-ง 4. ม�ความอดีที่นของระบับัหายใจและระบับัไหลเว�ยน

Page 60: Health Teaching

โลห%ต่ที่��ดี� 5. ม�ความอ�อนต่�วที่��ดี� 6. ม�ความคล�องแคล�วในการเคล.�อนไหว 7. ม�ความอยากร�บัป็ระที่านอาหารและอยากร�บัป็ระที่านมากๆ ไม�เบั.�ออาหาร8. ม�ร�างกายแข"งแรง 9. ม�ภ*ม%ต่&านที่านโรคดี� และไม�ม�โรคภ�ยไข&เจ"บั ไม�พ%การหร.อผ%ดีป็กต่%อ.�นๆ 10. พ�กผ�อนนอนไดี&เป็�นป็กต่%ล�กษณ์ะผ*&ที่��ม�ส�ขภาพจ%ต่ที่��ดี� การที่��จะบัอกไดี&ว�า บั�คคลใดีม�ส�ขภาพจ%ต่ดี�หร.อไม�น�-นต่&องสน%ที่หร.อร* &จ�กก�บับั�คคลน�-นพอสมควร ถ&าร* &ก�นเพ�ยงผ%วเผ%น คงบัอกไดี&ยาก ล�กษณ์ะของผ*&ที่��ม�ส�ขภาพจ%ต่ที่��ดี� ม�ดี�งน�-.1. ไม�เป็�นโรคจ%ต่ โรคป็ระสาที่ 2. สามารถป็ร�บัต่�วให&เข&าก�บัส�งคมและส%�งแวดีล&อมไดี 3. ม�ส�มพ�นธี,ภาพที่��ดี�ก�บับั�คคลอ.�นๆ4. ม�ช่�ว%ต่ม��นคง ไม�จ�ดีแย&ง เม.�อที่��ใดีก"ม�ความส�ข ความสบัายใจ 5. ยอมร�บัความเป็�นจร%งเก��ยวก�บัต่นเอง เข&าใจความแต่กต่�างระหว�างบั�คคล6. ยอมร�บัข&อบักพร�องของต่นเอง ให&อภ�ยข&อบักพร�องข&อคนอ.�น 7. ม�ความร�บัผ%ดีช่อบั 8. ม�ความพงพอใจก�บังานและผลงานของต่นเอง พอใจที่��จะเป็�นผ*&ให&มากกว�าผ*&ร �บั 9.

แก&ไขความไม�สบัายใจ ความค�บัข&องใจ และความเคร�ยดีของต่นเองไดี&10. ร�บัฟั�งความค%ดีเห"นของผ*&อ.�น ไม�หวาดีระแวงผ*&อ.�นเก%นควร 11. ม�อารมณ์,ม��นคง เป็�นคนอารมณ์,ดี� ม�อารมณ์,ข�นบั&าง 12.

ม�ความเช่.�อม��นในต่นเอง13. สามารถควบัค�มความต่&องการของต่นเองในความเป็�นแนวที่างที่��ส�งคมยอมร�บั 14. แสดีงออกดี&วยความร* &สกสบัายๆ15. อย*�ในโลกความเป็�นจร%ง สามารถเผช่%ญ่ก�บัความจร%งไดีแนวที่างในการสร&างเสร%มสมรรถภาพที่างกายและสมรรถภาพที่างจ%ต่

Page 61: Health Teaching

บั�คคลที่��ม�ส�ขภาพที่างกายและส�ขภาพที่างจ%ต่ที่��ดี�อย*�แล&วควรที่��จะดี1ารงร�กษาสมรรถภาพที่��ดี�เอาไว& ส�วนบั�คคลที่��ม�สมรรถภาพที่างกายและสมรรถภาพที่างจ%ต่ที่��ไม�ดี�ก"ควรจะสร&างเสร%มสมรรถภาพให&ดี�ข-น โดียม�แนวที่างในการสร&างเสร%มดี�งน�-แนวที่างในการสร&างเสร%มสมรรถภาพที่างกาย1. ร* &จ�กพ�ฒนาสมรรถภาพที่างกายในแต่�ละดี&าน ดี�งน�-1. การสร&างเสร%มความที่นที่านของระบับัหม�นเว�ยนเล.อดี กระที่1าไดี&โดีย ว%�ง ว�ายน1-า ถ�บัจ�กรยาน เต่&นแอร,โรบั%ก เป็�นต่&น ต่&องป็ฏิ%บั�ต่%ต่%ดีต่�อก�นอย�างน&อย 20 - 30 นาที่�ต่�อคร�-ง และให&ว�ดีช่�พจรหร.อการเต่&นของห�วใจไดี& 150 - 180 คร�-งต่�อนาที่�2. การสร&างเสร%มความแข"งแรงของกล&ามเน.-อ กระที่1าโดียการใช่&น1-าหน�กต่�วเอง เช่�น ดี�นพ.-น ดีงข&อ บัาร,เดี��ยว บัาร,ค*� และใช่&อ�ป็กรณ์,พวกดี�มเบัล บัาร,เบัล สป็ร%ง การป็ฏิ%บั�ต่%ต่&องป็ฏิ%บั�ต่%เร"ว ๆ ใช่&เวลาน&อย เช่�น ในการยกดี�มเบัลหร.อบัาร,เบัล ให&ยก 1 - 3 ช่�ดี ช่�ดีละ 4 -

6 คร�-ง โดียใช่&เวลาพ�กระหว�างช่�ดี 3 - 4 นาที่�3. การสร&างเสร%มความที่นที่านของกล&ามเน.-อ ให&กระที่1าเช่�นเดี�ยวก�บัความแข"งแรงแต่�ให&ป็ฏิ%บั�ต่%ซึ่1-าหลายคร�-ง ป็ฏิ%บั�ต่%ช่&าๆ และแต่�ละคร�-งให&ใช่&เวลานาน4. การสร&างเสร%มความย.ดีหย��นหร.อความอ�อนต่�ว กระที่1าโดียการย.ดีกล&ามเน.-อและการแยกข&อต่�อส�วนต่�างๆ เช่�น กล&ามเน.-อห�วไหล� ย.ดีกล&ามเน.-อหล�ง แยกข&อต่�อสะโพก เป็�นต่&น ให&คงการย.ดีไว&ป็ระมาณ์ 5 - 10 ว%นาที่� ในการฝ่Lกคร�-งแรก และค�อยเพ%�มระยะเวลาข-นไห&ไดี& 30 - 45 ว%นาที่�5. การสร&างความคล�องแคล�วว�องไว กระที่1าโดีย การว%�งเร"ว การว%�งกล�บัต่�ว เป็�นต่&น2. การสร&างสมรถภาพที่างกายแต่�ละคร�-ง ให&ป็ฏิ%บั�ต่%ต่ามข�-นต่อน ดี�งน�-

Page 62: Health Teaching

1. การอบัอ��นร�างกาย ( Warm Up ) โดียการว%�งเบัาๆ และบัร%หารข&อต่�อที่�กส�วนเป็�นเวลาป็ระมาณ์ 5 - 15 นาที่�2. ป็ฏิ%บั�ต่%ก%จกรรมสร&างสมรรถภาพที่างกาย โดียในแต่�ละคร�-งให&ป็ฏิ%บั�ต่%ครอบัคล�มในที่�กๆ ดี&าน ไดี&แก� ความอดีที่นของระบับัการหม�นเว�ยนเล.อดี ความอดีที่น และแข"งแรงของกล&ามเน.-อและความอ�อนต่�ว และใน 1 ส�ป็ดีาห, ควรที่1าการสร&างเสร%มสมรรถภาพที่างกายอย�างน&อย 3. - 5 ว�น โดียให&ป็ฏิ%บั�ต่%ว�นละ 30 นาที่� ถง 1

ช่��วโมง

ผลัร"ายจากการด้�&มน� าอ�ด้ลัม “น1-าอ�ดีลม ที่�กช่น%ดีส�ดีอ�นต่ราย ที่1าให& อ&วน” “ -ผอม ฟั�นผ� จนเต่�-ย กระดี*กสก ส�วนช่น%ดีน1-าต่าล ” 0% เส��ยงโรคไม�แพ&ก�น เพราะอ�ดีแกKสที่1าที่&องอ.ดี ดี.�มแล&วเต่�-ย ไม�ช่�วยลดีความอ&วนแต่�ที่1าให&ขาดีสารอาหาร พร&อมเผยผลส1ารวจโรงเร�ยนที่��ม�น1-าอ�ดีลมขาย เดี"กดี.�มมากกว�าโรงเร�ยนป็ลอดี น1-าอ�ดีลม 7.3 แนะเดี"กควรดี.�มน1-าหวานที่��ม�ส�วนผสมน1-าต่าล ไม�เก%น 5% แถมเต่.อนระว�งขนมเยลล�� นมเป็ร�-ยว นมรสหวานน1-าต่าลส*งป็ร�Uดีว�นน�- (10 ก.ค.) ที่��โรงเร�ยนว%ช่*ที่%ศึ ส1าน�กงานกองที่�นสน�บัสน�นการสร&างเสร%มส�ขภาพ (สสส.) ร�วมก�บัเคร.อข�ายเดี"กไที่ยไม�ก%นหวาน จ�ดีงาน แต่&มส�ส�นโรงเร�ยนอ�อนหวาน “ 7 ว�น 7 ส� ไม�ม�น1-าอ�ดีลม โดีย ”

นพ.ส�ร%ยเดีว ที่ร�ป็าต่� ก�มารแพที่ย, สถาบั�นส�ขภาพเดี"กแห�งช่าต่%มหาราช่%น� ในฐานะโฆษกเคร.อข�ายเดี"กไที่ยไม�ก%นหวาน กล�าวว�า น1-าอ�ดีลมค.อบั�อเก%ดีของโรคหลายช่น%ดี อาที่% โรคอ&วน โรคผอม โรคฟั�นผ� กระดี*กกร�อน โดียในน1-าอ�ดีลม 1 กระป็Tอง ม�น1-าต่าล 10-14 ช่&อนช่า ที่1าให&ที่�กกระป็Tองเพ%�มโอกาสเป็�นโรคอ&วนไดี& 1-2% ป็ระกอบัก�บัเดี"กในป็�จจ�บั�นม�กไม�ค�อยออกก1าล�งกายแต่�ต่%ดีเกม โที่รที่�ศึน, อ%นเที่อร,เน"ต่ ย%�งที่1าให&ม�ไขม�นสะสมและเป็�นโรคอ&วนไดี&ง�าย นพ.ส�ร%ยเดีว กล�าวต่�อว�า ส�วนน1-าอ�ดีลมที่��โฆษณ์าว�าม�น1-าต่าล 0% ย%�งเป็�นโที่ษต่�อร�างกาย ที่1าให&เป็�นโรคผอม เพราะขาดีสารอาหาร

Page 63: Health Teaching

เน.�องจากเคร.�องดี.�มที่��ไม�ม�สารอาหารใดีๆ ม�แต่�แกKส เม.�อดี.�มเข&าไป็จะลดีความห%ว ที่&องอ.ดี ไม�อยากอาหาร ส�วนคนอ&วนที่��ค%ดีว�าดี.�มน1-าอ�ดีลมป็ระเภที่น�- จะลดีความอ&วนไดี& เป็�นความค%ดีที่��ผ%ดี เน.�องจากหากดี.�มน1-าอ�ดีลมช่น%ดีน�-คนอ&วนจะกลายเป็�นคนอ&วนเต่�-ยขาดีสารอาหาร เพราะกรดีคาบัอน%คในน1-าอ�ดีลม ที่1าให&ร�างกายข�บั แคลเซึ่�ยม ออกจากร�างกาย โดียเฉพาะว�ยร� �น 9-14 ป็G ต่&องการ แคลเซึ่�ยม เพ.�อสร&างความเต่%บัโต่มากที่��ส�ดี ถ&าดี.�มน1-าอ�ดีลมมาก จะข�บั แคลเซึ่�ยม ออกจากร�างกายจนหมดี จงส*งไม�เต่"มที่�� และเก%ดีภาวะพร�อง แคลเซึ่�ยม เม.�อเข&าส*�ว�ยผ*&ใหญ่� จะเป็�นโรคกระดี*กคดีงอ สกกร�อนเร"ว “น1-าอ�ดีลมที่��โฆษณ์าว�า ม�น1-าต่าล 0% ถ.อเป็�นกลย�ที่ธี,ที่างการต่ลาดี เคร.�องดี.�มเหล�าน�-อาจไม�เห"นผลในระยะส�-นแต่�จะม�ผลในระยะยาว โดียเดี"กที่��ม�ป็�ญ่หาดี&วยโรคอ&วนส�วนมาก เม.�อสอบัป็ระว�ต่% พฤต่%กรรมการก%น ก"พบัว�า ช่อบัดี.�มน1-าอ�ดีลมป็ร%มาณ์มาก และไม�ดี.�มนม หร.อเคร.�องดี.�มที่��เป็�นป็ระโยช่น, โที่ษของการก%นน1-าอ�ดีลม ที่1าให&อ&วนผอม ฝ่�นผ� จนเต่�-ย กระดี*กสก การดี.�มน1-าอ�ดีลมเป็�นเพ�ยงการต่อบัสนองความส�ขในการบัร%โภคเที่�าน�-น แม&แต่�ความเช่.�อที่��ว�าน1-าอ�ดีลมช่�วยช่ดีเช่ยเกล.อแร�ที่��ส*ญ่เส�ยจากการออกก1าล�งกาย แที่&จร%งแล&วกล�บัไม�ไดี&เกล.อแร�ใดีๆ เลย เพราะในน1-าอ�ดีลมม�เกล.อแร�น&อยมาก ดี�งน�-น หากต่&องการความสดีช่.�น นอกจากน1-าเป็ล�าที่��ถ.อว�าม�ป็ระโยช่น,ที่��ส�ดีแล&ว น1-าผลไม&ที่��ที่�กๆ 100 ซึ่�ซึ่� ม�น1-าต่าลไม�เก%น 5% ก"สามารถเล.อกดี.�มไดี& นพ” .ส�ร%ยเดีว กล�าว นพ.ส�ร%ยเดีว กล�าวอ�กว�า ขณ์ะน�-เดี"กที่��เข&าร�กษาเพราะน1-าหน�กต่�วเก%น หายใจไม�ออก นอนไม�ไดี& ไป็โรงเร�ยนไม�ไดี& มากกว�าเดี%ม 2-3 เที่�า จากพฤต่%กรรมช่อบัก%นหวาน อาหารม�น เค"ม ไม�ออกก1าล�งกาย ซึ่�งการร�กษาต่&องใช่&เวลานาน เพราะต่&องป็ร�บัพฤต่%กรรม และใช่&หมอเฉพาะที่าง 4-5 คน ช่�วยก�นดี*แล ส%-นเป็ล.องค�าร�กษาพยาบัาลมาก ดี�งน�-น เคร.อข�าย เดี"กไที่ยไม�ก%นหวานจงเห"นว�า โรงเร�ยนเอกช่น และโรงเร�ยน

Page 64: Health Teaching

ในส�งก�ดีกระที่รวงศึกษาธี%การ ควรพ%จารณ์าขยายนโยบัายโรงเร�ยนป็ลอดีน1-าอ�ดีลม เพ.�อค�&มครองส�ขภาพของเดี"กๆ ดี&าน ผศึ.ที่พญ่.ป็Bยะนารถ จาต่%เกต่� น�กว%ช่าการเคร.อข�ายเดี"กไที่ยไม�ก%นหวาน กล�าวว�า จากการส1ารวจการบัร%โภคเคร.�องดี.�มของน�กเร�ยน จากกล��มต่�วอย�าง 9,300 คน ในโรงเร�ยน 14 จ�งหว�ดี แบั�งเป็�นน�กเร�ยน 8,400 คน ผ*&ป็กครอง 700 คน คร* 273 คน น�าต่กใจที่��พบัน�กเร�ยนในโรงเร�ยนที่��ขายน1-าอ�ดีลม ดี.�มน1-าอ�ดีลมบั�อยกว�าน�กเร�ยนโรงเร�ยนป็ลอดีน1-าอ�ดีลมถง 7.3 เที่�า ซึ่�งน�กเร�ยนม�ธียมจะดี.�มน1-าอ�ดีลมมากกว�าป็ระถม 3.9 เที่�า หญ่%งดี.�มบั�อยกว�าช่าย 1.4 เที่�า นอกจากน1-าเป็ล�าแล&วหากเป็�นโรงเร�ยนในกร�งเที่พฯ ที่��ม�น1-าอ�ดีลม เดี"กจะดี.�มน1-าอ�ดีลมมากกว�าเคร.�องดี.�มอ.�น 37.3% ส�วนโรงเร�ยนป็ลอดีน1-าอ�ดีลมไม�ม�เดี"กคนไหนต่อบัว�าดี.�มน1-าอ�ดีลมเลย “หน�งในป็�จจ�ยส1าค�ญ่ของการดี.�มน1-าอ�ดีลมของน�กเร�ยน ส�วนหน�งเก%ดีจากการขายน1-าอ�ดีลมในโรงเร�ยน ซึ่�งผ*&ขายเคร.�องดี.�มในโรงเร�ยนป็ลอดีน1-าอ�ดีลมส�วนใหญ่� ค.อ สหกรณ์,หร.อร&านค&าของโรงเร�ยน 44% ส�วนโรงเร�ยนที่��ม�น1-าอ�ดีลม ม�ที่�-งแม�ค&าและสหกรณ์,หร.อร&านค&าของโรงเร�ยน 47.2% โดียโรงเร�ยนป็ลอดีและไม�ป็ลอดีน1-าอ�ดีลมไดี&ร�บัเง%นสน�บัสน�นจากผ*&จ1าหน�ายเคร.�องดี.�ม โรงเร�ยนไม�ป็ลอดีน1-าอ�ดีลมไดี&ถง 81.3% โรงเร�ยนป็ลอดีน1-าอ�ดีลมไดี&เพ�ยง 59.3%

แต่�หากโรงเร�ยนจะเล%กขายน1-าอ�ดีลม ม�โรงเร�ยนเพ�ยง 26.8% ที่��บัอกว�าจะส�งผลกระที่บัต่�อโรงเร�ยน ผศึ” .ที่พ.ป็Bยะนารถ กล�าว ขณ์ะที่�� นางเสาวน�ย, เส.อพ�นธี, ผอ.โรงเร�ยนว%ช่*ที่%ศึ กล�าวว�า นโยบัายของโรงเร�ยนว%ช่*ที่%ศึนอกจากจะไม�จ1าหน�าย น1-าอ�ดีลม ในโรงเร�ยน ย�งไม�อน�ญ่าต่ให&เดี"กน1าน1-าอ�ดีลมเข&ามาดี.�มในโรงเร�ยนดี&วย ที่1าให&น�กเร�ยนป็ระมาณ์ 1,900 คน ต่�-งแต่�ระดี�บัอน�บัาลจนถงม.6 ไม�ต่%ดีน1-าอ�ดีลม สอดีคล&องก�บันโยบัายของ กที่ม.ที่��รณ์รงค,ให&โรงเร�ยนในส�งก�ดีป็ลอดีน1-าอ�ดีลม และโรงเร�ยนย�งม�น1-าที่างเล.อกเป็�นน1-าผลไม&

Page 65: Health Teaching

น1-าสม�นไพร ที่��ควบัค�มความหวานจ1าหน�ายแที่น และรณ์รงค,ให&ดี.�มน1-าเป็ล�าจากต่*&น1-าดี.�มฟัร�ดี&วย ผ*&ส.�อข�าวรายงานว�า จากงานว%จ�ย รายงานข&อม*ลน1-าต่าลในขนมและเคร.�องดี.�ม ของกองที่�นต่สาธีารณ์ส�ข กรมอนาม�ย กระที่รวงสาธีารณ์ส�ข ซึ่�งม�การจ1าแนกป็ร%มาณ์น1-าต่าลอย�างละเอ�ยดี ในหมวดีขนมช่น%ดีเยลล��น%�ม ม�ส�วนผสม คาราจ�แนนหร.อเจลาต่%น ที่��ม�การโฆษณ์าว�าสามารถก%นแล&วไม�อ&วนไดี&น�-น พบัว�า เจเล�ไลที่, ม�ป็ร%มาณ์น1-าต่าลถง 12.75 ช่&อนช่า ไดีนาแฟันซึ่� ม�ป็ร%มาณ์น1-าต่าล 15 ช่&อนช่า นอกจากน�- ย�งพบัว�า ในหมวดีของนมเป็ร�-ยว ขนาดี 450

ม%ลล%ล%ต่ร ย��ห&อ เมจ% ไพเกน ม�ป็ร%มาณ์น1-าต่าล 14.63 ช่&อนช่า บั�ที่าเก&น รสนมสดี 12.95 ช่&อนช่า, บั�ที่าเก&น รสส&ม 12.93 ช่&อนช่า, เมจ% ไขม�นต่1�า รสผลไม&รวม รสสต่รอเบัอร�� รสส&ม ดี�ช่ม%ลล, รสส&ม รสสต่รอเบัอร�� รสบัล*เบัอร�� รสส�บัป็ะรดี ช่น%ดีละ 9 ช่&อนช่า ส�วนนมเป็ร�-ยวขนาดี 180 ม%ลล%ล%ต่ร ย��ห&อ ค�นที่ร�เฟัรช่รสบัล*เบัอร�� ม�ป็ร%มาณ์น1-าต่าล 5.18

ช่&อนช่า ย��ห&อไอว�� รสส&ม ไฮ่แคลเซึ่�ยม รสธีรรมช่าต่% รสสต่รอเบัอรร�� รสบัล*เบัอร�� ม�น1-าต่าล 4.95 ช่&อนช่า ที่�-งน�- งานว%จ�ยย�งพบัว�า นมรสหวาน ที่��ม�ป็ร%มาณ์น1-าต่าลมาก เช่�น ไมโล เนสที่,เล� ขนาดี 450 ม%ลล%ล%ต่ร ม�น1-าต่าล 8.77 ช่&อนช่า นมหม�แอดีวานซึ่, รสช่"อคโกแลต่ 6 พล�ส ป็ร%มาณ์ 200 ม%ลล%ล%ต่ร 8.4 ช่&อนช่า นมถ��วเหล.อง ไวต่าม%-ลค, ช่น%ดีขวดี ม�ป็ร%มาณ์น1-าต่าล 6 ช่&อนช่า แลคต่าซึ่อย เอ"กซึ่,ต่ร&า 300 ย*เอสที่� และแลคต่าซึ่อย เอ"กซึ่,ต่ร&า และช่น%ดีขวดี 5.25 ช่&อนช่า ย*เอสที่� ไวต่าม%ลค, ขนาดี 250 ม%ลล%ล%ต่ร 5 ช่&อนช่า และในส�วนของโยเก%ร,ต่ พบัว�า เมจ% รสว� &นมะพร&าว ป็ร%มาณ์ 150

ม%ลล%ล%ต่ร ม�น1-าต่าล 9.28 ช่&อนช่า เมจ% รสธี�ญ่ญ่าหาร ขนาดี 150

ม%ลล%ล%ต่ร ม� 8.5 ช่&อนช่า ขณ์ะที่��น1-าอ�ดีลมกล��มน1-าดี1า ขนาดี 325

ม%ลล%ล%ต่ร ม�น1-าต่าล 8-8.5 ช่&อนช่าเที่�าก�นโดีย ผ*&จ�ดีการออนไลน, 10 กรกฎีาคม 2550 17:02 น.

ป8จจ�ยเส%&ยงต�อการเป4นมะเร2งเต"านม

Page 66: Health Teaching

ค�ณ์เคยร* &สกกล�วหร.อว%ต่กกว�าต่�วเองก1าล�งจะม�อาการของคนเป็�นโรคมะเร"งเต่&านมบั&างหร.อเป็ล�าหร.อค�ณ์เคยต่รวจพบัดี&วยต่�วเองว�าม�ก&อนเน.-อในบัร%เวณ์หน&าอกแต่�ไม�แน�ใจหร.อไม� เหล�าน�-ค.อ อาการต่.�นกล�วของผ*&หญ่%งจ1านวนไม�น&อยในป็�จจ�บั�นที่��ค�อนข&างหวาดีว%ต่กก�บัป็�ญ่หาดี�งกล�าวป็�จจ�บั�นน�-ถงแม&ว�าสถานการณ์,ของโรคมะเร"งเต่&านมจะดี�ข-นที่�-งที่างดี&านการแพที่ย, การร�กษา การผ�าต่�ดี การต่รวจพบัดี&วยต่�วเองไดี&ต่�-งแต่�ในระยะแรก ที่1าให&ผ*&ป็Aวยโรมะเร"งเต่&านมม�อ�ต่ราการเส�ยช่�ว%ต่น&อยลงก"ต่าม แต่�ก"ใช่�ว�าโรคดี�งกล�าวจะหมดีส%-นไป็ เพราะกล�บัพบัว�าอ�ต่ราการเก%ดีโรคมะเร"งเต่&านมกล�บัส*งข-นจากเดี%มถงเที่�าต่�วโดียเฉพาะในผ*&หญ่%งที่��ม�อาย�มากข-นดี&วย อะไรค.อสาเหต่�หร.อป็�จจ�ยเส��ยงที่��ที่1าให&ผ*&หญ่%งเป็�นโรคช่น%ดีน�-เพ%�มมากข-น และเราจะม�ว%ธี�ย�บัย�-งหร.อป็4องก�นอย�างไรไม�ให&เก%ดีโรคมะเร"งเต่&านมไดี&น��ค.อความร* & 7 ป็ระการที่��สาวๆ ควรร* &ไว&เพ.�อหาที่างป็4องก�นก�อนสายเก%นแก&

1.น1-าหน�กต่�วข-นส*งผ*&ที่��ม�ป็�ญ่หา 'โรคอ&วน' หร.อผ*&ที่��ม�น1-าหน�กต่�วมาก ม�กจะม�ความเส��ยงก�บัการเป็�นโรคมะเร"งเต่&านมส*ง โดียเฉพาะผ*&หญ่%งที่��อย*�ในว�ยเจร%ญ่พ�นธี�,ที่��ม�อาย�ดี�งแต่� 18 ป็Gข-นไป็ หากม�น1-าหน�กต่�วส*งถง 200-300

ป็อนดี, (1 ป็อนดี,เที่�าก�บั 0.4536 ก%โลกร�ม = ป็ระมาณ์ 90-130

ก%โลกร�ม) ม�โอกาสเส��ยงที่��จะเป็�นโรคมะเร"งเต่&านมส*งถง 40% แต่�ถ&าม�น1-าหน�กเพ%�มมากข-นไม�เก%น 5 ป็อนดี, โอกาสเส��ยงแที่บัจะไม�ม�เลย และเฉพาะช่�วงหล�งหมดีป็ระจ1าเดี.อนไป็แล&วจะสามารถเพ%�มความเส��ยงไดี&ถง 1.5-2.0 เที่�าเลยที่�เดี�ยว2. ระดี�บัการออกก1าล�งกายสาว ๆ ที่��ไม�ค�อยม�ก%จกรรม เอาแต่�ก%นและนอน หร.อไม�ค�อยไดี&ออกก1าล�งกายอย�างสม1�าเสมอ ม�ความเส��ยงจะเป็�นโรคมะเร"งเต่&านมไดี&มากกว�าสาวไฮ่เป็อร,ที่��อย*�เฉยไม�ไดี& และร�กการเส�ยเหง.�อเป็�นช่�ว%ต่จ%ต่ใจ สาวช่อบัออกก1าล�งกายเหล�าน�-จะม�โอกาสเป็�นโรคมะเร"งเต่&านมลดีลงถง

Page 67: Health Teaching

20-30% การออกก1าล�งกายเพ�ยงแค�อาที่%ต่ย,ละ 3-4 ช่��วโมง จะช่�วยควบัค�มฮ่อร,โมนเอสโต่รเจนให&อย*�ในระดี�บัป็กต่% ช่�วยลดีการสร&างเน.-อเย.�อบัร%เวณ์ที่รวงอกและช่�วยป็ร�บัระดี�บัอ%นซึ่*ล%นให&อย*�ในภาวะป็กต่% เพราะอ%นซึ่*ล%นถ.อเป็�นป็�จจ�ยที่��ที่1าให&เก%ดีเซึ่ลมะเร"งในที่รวงอกไดี&3. แอลกอฮ่อล,สาวน�กดี.�มที่��น%ยมจ%บัเคร.�องดี.�มแอลกอฮ่อล,อาที่%ต่ย,ละหลาย ๆ แก&ว จะม�ความเส��ยงต่�อการเป็�นมะเร"งเต่&านม เพราะแอลกอฮ่อล,จะเข&าไป็เพ%�มป็ร%มาณ์ฮ่อร,โมนเอสโต่รเจนให&ส*งข-น ซึ่�งระดี�บัของฮ่อร,โมนเอสโต่รเจนที่��ส*งข-นจะที่1าให&เก%ดีความเส��ยงต่�อการเป็�นโรคมะเร"งเต่&านมส*งข-นหนที่างแก&ไขส1าหร�บัสาวน�กดี.�มอาจจะต่&องลดีป็ร%มาณ์แอลกอฮ่อล,ลดีเหล.อแค�ว�นละแก&วน�าจะเป็�นที่างเล.อกที่��ดี�ที่��ส�ดี4.ว%ต่าม%นดี�ม�หล�กฐานที่างการแพที่ย,จ1านวนมากมายที่��ระบั�ว�า ว%ต่าม%นดี�ม�ผลต่�อการป็4องก�นโรคมะเร"ง รวมที่�-งมะเร"งเต่&านมดี&วย ยกต่�วอย�าง การว%จ�ยของผ*&หญ่%งที่��ไดี&ร�บัว%ต่าม%นดี�อย�างเพ�ยงพอในแต่�ละว�น จะม�ความเส��ยงต่�อการเป็�นมะเร"งที่��เต่&านมลดีลง ส�วนผ*&หญ่%งที่��ม�อาย� 50 ป็Gข-นไป็ ควรไดี&ร�บัว%ต่าม%นดี� 400 IU ข-นไป็ในแต่�ละว�น5. ยาเม"ดีค�มก1าเน%ดีสถาบั�นที่างการแพที่ย,ของป็ระเที่ศึสหร�ฐอเมร%กาไดี&ศึกษาว%จ�ยและพบัว�าการก%นยาเม"ดีค�มก1าเน%ดี หร.อการใช่&ฮ่อร,โมนในเพศึหญ่%งต่%ดีต่�อก�นเป็�นเวลานาน 10 ป็Gข-นไป็ หร.อใช่&ยาต่�-งแต่�อาย�ย�งน&อยอาจจะเป็�นป็�จจ�ยเส��ยงที่��ที่1าให&เก%ดีโรคมะเร"งเต่&านมไดี& ที่างที่��ดี�ก�อนจะต่�ดีส%นใจค�มก1าเน%ดีควรป็รกษาแพที่ย,ผ*&เช่��ยวช่าญ่ดี&านส*ต่%นาร�เวช่ถงว%ธี�การค�มก1าเน%ดีที่��เหมาะสมก�บัเราที่��ส�ดีจะดี�กว�า6. ความหนาแน�นของเน.-อเย.�อที่รวงอกผ*&หญ่%งที่��ม�เต่&านมเต่�งต่งกว�าอาย� เช่�น หญ่%งที่��ม�อาย�มากกว�า 45 ป็G และม�ความหนาแน�นของเต่&านมมากกว�าร&อยละ 75 จะม�ความเส��ยงต่�อการเก%ดีมะเร"งเต่&านมมากกว�าคนป็กต่% หร.อการกลายพ�นธี�,ของย�น

Page 68: Health Teaching

เช่�น การเก%ดีการกลายพ�นธี�,ของย�น BRCA1 หร.อ BRCA2 สามารถที่1าให&เก%ดีมะเร"งเต่&านม และสามารถถ�ายที่อดีที่างพ�นธี�กรรมไดี&7. ป็4องก�นดี&วยการก%นยาต่&านฮ่อร,โมนในป็G 1998 ม�ผ*&หญ่%งที่��อาสาเข&าที่1าการที่ดีสอบัดี&วยการก%นยาต่�อต่&านฮ่อร,โมนเอสโต่รเจนในเวลา 5 ป็G หล�งจากน�-นไดี&ที่1าการต่รวจอย�างละเอ�ยดีอ�กคร�-งและพบัว�าอ�ต่ราความเส��ยงต่�อการเป็�นโรคมะเร"งเต่&านมลดีลงถง 49% ผ*&หญ่%งส�วนใหญ่�ที่��เข&าที่1าการที่ดีสอบั ที่างครอบัคร�วเคยม�ป็ระว�ต่%การเป็�นโรคมะเร"งเต่&านมมาก�อน รวมที่�-งผ*&ป็Aวยที่��เคยเป็�นมะเร"งเต่&านมก"ม�อ�ต่ราเส��ยงที่��จะกล�บัมาเป็�นใหม�ส*งกว�าคนป็กต่%ดี&วยขอขอบัค�ณ์ Hair Magazine