İletişim süreci ve türleri.pdf

7/22/2019 letiim Sreci ve Trleri.pdf

1/80

T.C.

MLL ETM BAKANLII

GAZETECLK

LETM SREC VE TRLER90KG00013

Ankara, 2011


2/80


3/80


4/80


5/80

iii

AIKLAMALAR

KOD 90KG00020

ALAN Gazetecilik

DAL/MESLEK Ortak Alan

MODLN ADI letiim Sreci ve Trleri

MODLN TANIMIletiim sreci ve iletiim trleri hakknda temel bilgilerinverildii retim materyalidir.

SRE 40/24

N KOUL

YETERLK letiim srecini incelemek ve iletiim trlerini kullanmak

MODLN AMACI

Genel Ama:Gerekli ortam salandnda iletiimin unsurlarn emayaeksiksiz olarak yerletirebilecek ve amacna uygun iletiimtrn seerek kullanabileceksiniz.Amalar:

1. letiim emasn tam ve eksiksiz bir ekildeizebileceksiniz.

2. Amacnza uygun iletiim trn seerek kullanabileceksiniz.

ETM RETMORTAMLARI VEDONANIMLARI

OrtamTam donanml gazetecilik ve iletiim laboratuar, snfortam.DonanmProjeksiyon cihaz, yerel, blgesel, ulusal ve uluslararasgazeteler, TV, Radyo nternet.

LME VEDEERLERDRME

Modln iinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen lmearalar ile kazand bilgi ve becerileri lerek kendikendinizi deerlendireceksiniz.retmeniniz modl sonunda size lme arac uygulayarakmodl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri

lerek deerlendirecektir.

AIKLAMALAR


6/80

iv


7/80


8/80

2


9/80


10/80


11/80

5

letiim, insanlarn duygu, dnce, inan, tutum ve davranlarn szl, yazl veszsz olarak iletilmesidir.

letiim, kaynaktan hedefe bilgi ve anlamlarn aktarlmasdr.

letiim, semboller yoluyla anlamlarn iletilmesidir.

letiim, bir kiiden dier kii veya kiilere bilgi veya anlam aktarm srecidir.

letiim bilginin, fikirlerin, duygularn, becerilerin vb.nin simgeler kullanlarakiletilmesidir.

letiim bir anlam arama abasdr.

letiim esas olarak simgeler araclyla bir kiiden ya da gruptan dierine bilginin,fikirlerin veya duygularn iletimidir.

letiim, mesajlar araclyla gerekleen toplumsal etkileimdir.

letiim, kiilerin kendini ifade edebilme ve kendilerini dinletme gereksinimleri sonucuortaya kar.

letiim, mesaj, gnderici ve mesaj alan olmak zere, nemli unsuru olan ve bilgi,duygu, grnt veya sesin iletilmesi ve ilenmesi srecidir.

Anlamak ve anlalmaktr.

Doru yapldnda mutluluklarn, olumlu duygularn ve heyecanlarn kaynadr.Bu tanmlar dorultusunda iletiim iin unlar syleyebiliriz.letiim,

Toplumun temelini oluturan bir sistem,

rgtsel ve ynetsel yapnn dzenli ileyiini salayan bir ara,

Bireysel davranlar grntleyen ve etkileyen bir teknik,

Sosyal sreler bakmndan zorunlu bir bilim, Sosyal uyum iin gerekli bir sanattr.

1.1. Neden letiim Kurarz?

Bir sosyal yap ierisinde iletiime ihtiya gstermeyen hibir i yoktur. nk iletiim,insanlarn birbirini anlamalar iin gerekli olan bir kprdr.

nsan ister tek bana, ister toplumla birlikte yaasn, iletiim kurarak amalarna ular.nsanda iletiim kurma ihtiyac, evreyi etkileme isteinden kaynaklanr. Bu nedenle iletiim,


12/80


13/80


14/80


15/80

9

1.3. letiimin Fonksiyonlar

letiim, kaynaktan hedefe bilgi transferidir. Buna gre iletiim kurmann drt temelfonksiyonu vardr. Bilgi, motivasyon, kontrol ve heyecanlandrma fonksiyonudur.

letiimin her hangi bir sosyal sistem iindeki temel fonksiyonlar da u ekildesralanabilir.

Enformasyon: Kiisel, evresel, yerel, ulusal ve uluslararas koullar anlamak, bilinlitepki gstermek ve doru sonulara ulamak iin gerekli olan haber, veri, bilgi, mesaj, fikir veyorumlarn toplanmas, depolanmas, ilenmesi ve yaylmasdr.

Sosyalizasyon: Kiilerin iinde yaadklar toplumun etkin yeleri olarak, faaliyetgstermelerini salayp: toplumsal ball ve bilinci besleyecek genel bilgi birikiminioluturmak ve bylelikle, toplumsal yaama aktif birekilde katlmalarna izin vermek.

Motivasyon: Her toplumun ve topluluun yakn ve uzak hedeflerini oluturmak, kiiseltercihlerin teviki, kiisel ve toplumsal etkilerini gelitirmek, herkese kabul gren hedeflereulamaya yardmc olmak.

Tartma: Karlkl fikir birliini ve alveriini kolaylatrmak ve kamuoyunu ilgilendirenkonularda farkl grleri netletirmek iin gerekli ortam oluturmak, genel kabul gren tm

yerel, ulusal ve uluslararas konularda daha geni kamuoyu ilgisi ve katlm salamaktr.

Eitim: Yaamn tm aamalarnda entelektel gelime, kiilik oluumu, kiisel yetenek vekapasitenin geliimi iin bilgi aktarmak.

Kltrel Gelime: Kltrel miras korumak amacyla, kltrel ve sanatsal rnlerinyaynlanmas, bireyin ufkunun geniletilmesi, hayal gcnn, estetik gereksinimlerinin veyaratclnn canlandrlmas yoluyla, kltrel geliimin salanmas.

Elence: Kiisel veya toplu olarak elenme amacyla iaret, sembol, ses, grnt araclylatiyatro, dans, sanat, edebiyat, mzik, spor vb. aktivitelerin yaygnlatrlmasn salamak.

Entegrasyon: Tm insanlarn, gruplarn ve uluslarn birbirini tanma ve anlamlarnsalamak, kendileri dndakilerin yaam koullarn, grlerini ve isteklerinideerlendirebilmek iin gereksinim duyduklar farkl mesajlara ulamalarn salamak.

Bireyler aras iletiimin saylan fonksiyonlarnn yannda rgt ii iletiimin de nemlifonksiyonlar vardr. rgt ii iletiim fonksiyonlarn u ekilde sralamak mmkndr.

Bilgi Salama


16/80

10

kna Etme ve Etkileme

Emredici ve retici letiim Birletirme levi

letiim, insann sosyal bir varlk olarak yaamasnn temel koullarndan biridir.letiim ayn zamanda, toplumsal bir ileve de sahiptir. nsanlar ve rgtler arasndaenformasyon dalmn ve deiimini salar. Toplumun en doal hakk olan haber alma,

bilgilendirme ilevi, iletiim ve kitle iletiim aralar sayesinde gerekleir. letiim,bilgilendirme dnda duygu ve dnceleri bildirme, eitme ve retme, sorunlar zme vekayglar azaltma, bireysel ve dolaysyla toplumsal geliim salama, dllendirme, toplumsalstat kazandrma gibi, birok ilevi yerine getirir.

letiimin gnmzde, uluslararas alanda enformasyon gcn dnyaya ileten vebildiren bir ilevi vardr. letiim, uluslararas arenada siyasi, ekonomik, toplumsal bir gkazanmann en etkili yoludur. Bugn gelimiliin lt olarak, enformasyon retimikullanlmaktadr. Bir toplum ne kadar fazla enformasyon retiyorsa, o oranda geli mi, glve saygn bir toplum saylr. Enformasyonu pazarlamann tek yolu vardr; o da tm dnyaylailetiim kurmak.

letiimin Bireysel ve Toplumsal FonksiyonlarBireysel Fonksiyonlar Toplumsal Fonksiyonlar

Enformasyon toplar ve datr Toplumu bilgilendirir Duygu ve dnceler paylalr renme srecini desteklerKarar destek sistemi salar Kltrel yak nlama salarToplumsal stat kazandrr Kltrel aktarma salarBirey kendini gerekletirir Toplumsal yak nlama salarTemsil yetenei kazandrr Toplumu motive eder Sosyalleme srecine katk salar Toplumu ynlendirir.

letiimin bireysel ve toplumsal fonksiyonlar

1.4. letiim Srecinin Unsurlar

letiim kaynak ile hedef arasnda kurulur. Kaynak ile hedef arasndaki iletiim,iletiim kanal ile salanr. Mesaj kanaldan gererek hedefe ular; bunun iin kanal iletiyeuygun olmaldr. Kaynak birey veya grup olabilecei gibi; organizasyon veya kitle de olabilir.

letiim sreci temel aamada ortaya kar.

letiimin kayna veya gnderici

Mesaj

Alc


17/80


18/80

12

Temel letiim Sreci

Yukardaki ekilde de grld gibi, iletiim ikincil unsurlar ile birlikte, yediunsurdan oluan bir sretir. Bu unsurlar srasyla: 1) Gnderici (kaynak), 2) Gnderici vealcnn alglama ve deerleme biimi (kod), 3) Mesaj, 4) Kanal (iletiim arac) 5) Alc veyahedef (mesajn iletilmek istendii taraf) 6) Geri besleme (feed-back), 7) Grlt (mesajniletilmesini engelleyen her trbozucu evresel faktrler) dr.

letiim sreci, kaynan bir mesaj anlalr biimde kodlayarak, alcya gndermesiylebalar. letiim srecinde kaynak iletmek istedii mesaj, nce hedef tarafndan alglanabilirve anlalabilir iaretlere dntrr; yani kodlar. Kodlad mesaj bir ara (szel ve grsel)veya kanal araclyla gnderir. Mesaj alan hedef, gnderilen mesajn kodunu aar, onualglar; yani yorumlar ve bu yorumuna gre tepkisini kodlayp geri gnderir (geri-bildirim).Kaynak, hedefin tepkisine gre, kendi amacnn, karsndakinin alglamasyla ayn olupolmadn kontrol etme imknna sahip olur. letiimin etkinliini, iletiim srecinin etkinlii belirler.

letiim srecinin ileyii gnderici (kaynak) ile balar. Kaynak, mesajn kodlaycsdr.Bireysel iletiimde birey hem kaynak, hem de hedeftir. Gnderici, mesaj hedefe gnderenahstr. Alglama ve deerleme dediimiz ikinci aamada, kiiler kendilerine ulaanmesajlar deerlendirir; ksaca, onlar "filtre" eder. Bir baka deyimle kodlarn zer. letiimsrecinin nc unsurunu mesaj oluturur. Mesajlar, gndericinin fikir, dnce ve arzularn

belirten sembollerdir. Tam iletiim ancak, mesaja gnderici ve alcnn ayn anlam vermesiile kurulabilir.


19/80

13

letiim srecinin drdnc unsurunu, iletiim kanal oluturur. letiim kanal, mesajngndericiden alcya doru akt yolu ifade eder. rnein szl ve yz yze iletiimde, mesajatmosfer yoluyla alcya ular. Telefon grmelerinde ise kanal, telefon hatlardr. letiimsrecinin nemli bir unsuru da evresel faktrlerdir. evre faktrleri, mesajn iletiim kanaliinden akn etkileyen koullar ifade eder. rnein, grlt bir evre kouludur. Aynekilde, hava artlarnn radyo dalgalar zerindeki etkisi de, bir bakaevre kouludur.

Alc (hedef), iletiim srecinin en nemli dier unsurudur. letiim gnderici ve alcarasnda kurulur. Hedef, mesaj alan kiidir. Alcnn, mesaj tayan sembolleri alglamas vegeri bildirimde bulunmas ile iletiim sreci tamamlanr. letiim srecinin son aamasngeri-bildirim oluturur. Geri-bildirim, alcnn, gndericinin mesajna cevabdr. Bu cevap sayesinde,gnderici mesajnn anlalp anlalmadn renir.

1.4.1. Kaynak (Gnderici)

letiimin tam olarak gerekleebilmesi iin, temel faktrn bulunmas gerekir.letiimin temel faktrleri denilen bu faktr, kaynak, al c ve mesajdr. Bu faktrolmadan iletiim salanamayaca gibi, gerekleen iletiim olgusunun etkinlii de, sz konusuolan faktrn tayaca zelliklere baldr.

Gnderici, mesajn kayna, iletiimin balatcsdr. Gnderici, iletiimi balatan veyailetiyi gnderendir. Gnderici olmadan iletiim kurulamaz. letiimde en nemli sorumlulukgndericiye aittir; nk iletiim srecini balatan ve mesaj kodlayarak gnderen odur. letiim ilknce gndericinin zihnindeki dncelerle ortaya kar. Kaynak, sahip olduu tecrbe ve

bilgilere gre, bir mesaj oluturur; yani mesaj iletmeden nce onu "kod"lar. Bir dnceyiformle eder ve mesaj halinde kanal kullanarak alcya gnderir.

Kiiler aras iletiim, gnderici ve alc olmak zere en az iki kiiyi gerektirir. Kiileraras iletiimin alcs ikiden fazla olabilecei gibi, gndericisi de, ikiden fazla olabilir. Kiileraras iletiim, insanlar arasnda veri deiimini kapsar. letiimin baarl bir ekildegereklemesinin koullarndn biri, gndericinin uygunluudur. Gnderici mesajn, alcnnzihinsel alg yeteneine gre kodlamaldr. Alcnn alglayamayaca bir mesaj, onun asndansadece bir grltdr.

Bir iletiim ilikisinin balamas iin ncelikle kaynaa ihtiya vardr. nk kaynakbekledii bir davran gerekletirmek zere, alc veya alclara mesaj iletecektir. Bu nedenle

iletiim, kaynan mesaj gndermeye balamas ile ortaya kar. Kaynak, mesaj ileten kiiveya mesajn k noktas olarak tamamlanabilir. yi bir iletiim iin kaynan tamasgereken zellikleri ksaca u ekilde belirtebiliriz:

Kaynak bilgili olmaldr. Kaynak gnderecei mesaj konusunda bilgili olmaldr.Kaynak, bilgisi orannda kodlama, mesaj gnderme gcne sahiptir. Bilgi, mesajn kodlanma

biimini belirledii gibi, ieriini, alcdan beklenecek olan davran da etkiler. Kaynakgnderecei mesajn oluturaca davran hakknda, mesajn nedeni konusunda ve mesajnkodlarnn etkisi konusunda bilgili olmaldr. Kaynan bilgili olmas iletiimin srekliliinide etkiler. Eer kaynak gerekli bilgiye sahip olursa, alcnn istedii bilgileri salayabilir, aksitakdirde, kaynak bir aktarc olmaktanteye geemez.


20/80

14

letiim her zaman yz yze kurulmaz; bir arac ile de iletiim kurulabilir. Arac, birrapor veya kitap olabilir. Bu durumda asl kaynakphesiz rapor veya kitabn yazardr. Kaynak

byle bir aracy kullanrken ne lde bilgili ise ve bilgisini ne lde ak biimde ortayakoyabiliyor ise, iletiimo lde etkin olacaktr.

Kaynak kodlama zelliine sahip olmaldr. Kaynak, alcya gnderecei mesajn naslkodlanacan, szlerin ve iaretlerin anlamnn ne olduunu bilmelidir. Yanl veya yetersiz

biimde kodlanan bir mesaj, etkin olmayaca gibi, istenilenin dnda bir davran da yaratabilir.Kaynan kodlama zellii, alc ile kltr ba kurmu olmasna da baldr. Eer kaynakalcyla benzer kltr dzleminde ise, masaj daha kolay kodlayabilecektir. zellikle jest vemimiklere dayal iletiimde kltrel yaknlk ve kaynan kltrel kodlamalarbilmesi, daha nemliolacaktr.

Kaynak dzlem ve rolne uygun davranmaldr. Kaynak bulunduu dzleme uygundavranmal, gnderecei mesaj ile stats ve rol arasnda iliki olmaldr. Kaynan,davrann gerekletirdii stat ve role uygun dmeyen bir mesaj gndermesi halinde,mesaj ya alclarca ileme konmaz ya da olumsuz etkileime neden olur. Ayrca kaynak birdavrana neden olmak zere mesaj gnderiyorsa, bu davran bulunduu rol davran ileilikili olmal ve alclarn da sz konusu rol dzlemi ile ba olmaldr.

Kaynak tannmaldr. Etkin bir iletiimin salanmas iin, alclar kayna tanmakisterler. Alc ald mesaj deerlerken, kaynan zelliine gre deerler. Kaynak, alc

tarafndan ne lde tannyorsa ve bu tanma ne lde olumlu ise, gerekleen iletiim o ldeetkin olur. Tannmayan veya olumsuz tannan kaynan gnderdii mesajlar, alclar zerindeolumlu etki oluturmaz.

Etkin ve tam bir iletiimin kurulabilmesi iin kaynan ses, yz, beden, szckler gibisembolleri etkin biimde kullanmas gerekir. Ayrca kaynak; kitap, fotoraf, izim, plan, harita,yerleim plan gibi "temsil eden iletiim aralarn" etkili bir ekilde kullanabilmelidir.zellikle dili ilk anlamlar ve alt anlamlaryla etkili bir ekilde kullanabilmelidir. Kaynanilettii mesajn etkili olabilmesi iin, mesajlar ileten telefon, radyo, televizyon, film, yazl basngibi mekanik kanallarn (kitle iletiim aralar) etkin kullanm gerekir. letiim etkinliinde,kaynan iletiim becerisi kadar, mesajn iletildii aracn da nemi byktr. Etkin iletiim

aralar, mesaj iletiminde herhangi bir kesintiye veya kopuklua neden olmadan mesajniletimini salar.

1.4.2. Mesaj

Mesaj, alc iin bir uyaran olarak ilev gren bir sinyal ya da sinyaller birleimidir.Mesaj teriminin birok anlam vardr. rnein mesaj, herhangi bir yerde bir biimde aavurulan bir dizi szck, ya da imgeyi ifade eder. Mesaj, gndericinin fikirlerinin veisteklerinin sembollere dnm halidir. Sembollerin tek balarna bir anlamlan yoktur.Sembollere, anlamlan gnderici ve alc ykler. Eer, alcnn verdii ve gndericininalglad anlamlar birbirlerine uygun ise, "tam iletiim" sz konusu olur. Etkin bir iletiimin


21/80

15

gereklemesi iin, nce iletiimin tam olmas gerekir. Bunun iin gndericinin sembollerini,alcnn tanmas gerekir, aksi takdirde alc sembolleri tanyamaz ve iletiim gereklemez.


22/80

16

letiim, kaynan gnderdii mesajn, alc tarafndan alglanmasdr. letiimin grnryn genellikle mesajdr; nk mesajn alclar ve iletiimin izleyicileri, ncelikle mesaj,mesajn anlamn, amacn ve etkisini alglamak durumundadrlar. Bu nedenle, iletiimin ilkalglanan yn olan mesajn, iletiim trn ve etkinliini belirlemede nemli bir pay vardr.

Dnce, duyu ya da bilginin kaynak tarafndan kodlanm biimi olarak tanmlananmesaj, bir duygu veya dnceyi aktarmay isteyen kaynan rettii szel, grsel ve iitselsimgelerden oluan somut bir rndr. Mesaj, gndericinin alcya gnderdii veri iletileridir. Mesaj birkonuma ise, duyulan bir mesaj, yazl szckler ise, okunan bir mesaj, jest ise, grlen ve hissedilen birmesajdr. Mesaj zel anlam olan kodlanm sembollerdir. Mesaj gnderen kii, gnderdii mesaja zel

bir anlam verir. Orijinal mesaj ve alglanan mesaj arasnda fark ne kadar byrse, kiiler arasiletiim o kadar zayflar; mesajn anlamnda o lde sapma olur. Etkin bir iletiim iin, gnderici vealc, ayn anlampaylamaldrlar.

Bir mesaj bilgi ierir. Genellikle insanlar arasnda konuma ve yazma ile ilikili, eitliiaretler mesaj olarak dnlr. Bu iaretler, szl veya szsz olabilir. Jestlerle, gz krpmakla,ka atmakla insanlar szsz olarak mesajlarn iletirler. nsanlar yazl ve szl olarak damesaj iletirler. Mesaj, gndericinin dnce veisteininsembollerednm halidir.

Mesajn etkin iletiimi salayabilmesi, baka bir deyimle, hedefin olumlu geribildirimde bulunmasn salayabilmesi iin, tamas gereken baz artlar vardr. Bu artlarunlardr:

Hedefin, bilgi, dnce ve deneyimlerine uygunluk, Hedefin tutum, inan ve deer yarglarna uygunluk, Hedefin ihtiya, istek ve amalarna uygunluk, Hedefin ilgi alanlarna uygunluk, Hedefin toplum iindeki rollerine ve konumuna uygunluk gstermelidir.

Gnderici, alcya ulatrmak istedii mesaj, semboller araclyla iletir. Sembolleri alanalc da, bu sembollere kendi kiiliine, kltrel yapsna ve bilgi birikimine gre bir anlam verir.letiimde mesajn dili ve ierii byk birnemtar.

Mesajn Tamas Gereken zelliklerMesajn tamas gereken zelliklerden en nemlisi, kullanlan dildir. Mesajda kullanlandil, alc ve hedef tarafndan kolayca anlalabilen ortak, ak, net ve kesin bir niteliktamaldr. Mesajn ierii ise, yanl yoruma yer brakmayacak derecede ak anlam vedncelerden olumaldr. Mesajn doru anlalabilmesi, mesaj ieriinin alc tarafndanalglanabilmesine ve yorumlanabilmesine baldr. Bunun iin gnderici mesaj kodlarken,alcnn onu alglama yeteneini gz nnde bulundurmaldr.


23/80


24/80

18

Szel mesajlarn tamas gereken zellikler:En belirgin iletiim biimi, konuma ve yazmadr. Bu iki tr iletiim, szel iletiim

olarak isimlendirilir. Yazl talimatlar, i mektuplar, organizasyon el kitaplar, konumaseklinde yaplan grmeler, eitim almalar, grup tartmalar, toplantlar szel iletiimtrleridir.

Szel iletiimin temel biimi kelimelere dayal olmasdr. Kelimeler, anlamlarn vedavranlarn kavramlatrlm biimidir. nsan kelimeler yoluyla dncesini bir bakasnaaktarr; bylece temel konuma biimini gelitirir. Kelimelerle iletiim, konuma biimindeolabilecei gibi, yazl da olabilir. Konuma ve yazl iletiimde etkinliin ilk art, uygun

kelimeleri, deyimleri semek ve onlar allm, biimde kullanmaktr. Anlalmayan, toplumcabenimsenmeyen kelime ve szcklerle gerekletirilen iletiim, ya mesaj tam olarak alcyailetemeyecek veya alcnn mesaj yanl yorumlamasna neden olacaktr. phesiz yazl veszl iletiim, alcnn alglama gc ile de snrldr. Uzman olmayan kiiler arasdakiiletiimde, zel deyimlere ve teknik terimlere (jargon) yer verilmemelidir.

Szel iletiimin bir baka biimi de resim ve saylara dayan "grafik iletiim"dir. Builetiimde mesaj, say veya resim-desen olarak verilir. Eer mesaj bu tr bir mesaj ise, resim veyadesenin fikri vurgulayacak biimde ve alcnn alglayabilecei trde olmas gerekir. Baka bir deyilegrafik, desen ve resimler, sade ve kapsaml olmaldr. statistik tablolar ve grafikler, tm alclardnlerek dzenlenmeli, ksa alt yazlar veya aklayc saylarla resim, desen veya grafikler

anlaml hale getirilmelidir.

Szel olmayan mesajlar ve tamas gereken zellikler:

Yz yze iletiimde bilerek veya kontrolsz biimde, szel olmayan iletiim yolunabavurup, jest ve mimiklere dayal mesajn gnderildii sk grlmektedir. Jest ve mimikler,toplumun kltrel yapsna gre anlam kazanr. Bazen uzun cmlelerin anlamn basit bir hareketesdrmak mmkndr. Eer gnderilen mesaj, szel olmayan bir mesaj ise, ncelikle mesajnanlam, iliki sistemi ierisinde anlalr olmaldr. Kltrel yapya uymayan veya anlamkavranmayan szel olmayan mesajlar, iletiimde kullanlamaz..

Her ortamda szel olmayan mesajn gnderilmesi uygun deildir. Uygunluk mesajnierii asndan dnlecei gibi, gelitirilen iliki asndan da dnlmelidir. Belirli birsosyal yap ierisinde szel mesaj yerine, szel olmayan iletiim kullanlmas, alc ile kaynakarasnda anlamay salasa bile, izleyicilerce yanl alglanabilir ve istenmeyen iletiimengellerinin dogmasna yol aabilir.

Szel olmayan mesajn bir baka zellii de, tanmnn tam yaplm olmasdr. Birtoplumda belirli alt kltrel gruplarda geerli olan, ancak kltrel yap ierisinde evrenselolmayan jest ve mimikler vardr. Bu tr szel olmayan mesajlarn iletiimde kullanlmashalinde etkin iletiim salanamayabilir. O halde szel olmayan mesajla, etkin iletiimi salamakiin jest ve mimiklerin kaynak ve alclarca tanmlanm olmas gerekir.


25/80

19

1.4.3. Kodlama - Kod AmaBilginin, dncenin duygunun iletime uygun, hazr bir mesaj haline getirilmesine

kodlama denir. Kaynan aklndan geirdii, dnceler alcnn anlayabilecei simgelerle kodlanarak,mesaja dntrlr. Kaynan mesaj kodlamas, ayni zamanda onun tecrbelerini de kapsar.Kodlama, mesajn gnderilecei ortamn seimi ile de ilgilidir. Kiilerin arkadalaryla gnlkkonumalar, resmi toplant konumalar veya teknik bir konuda konumalar, ortama bal deiikkonuma yntemlerini gerektirir ve bu konumalar ortamnagrekodlanr.

Kodlama, bir mesajn iletiim kanallarnn zelliklerine uygun olacak ekilde, birsimgeletirme sistemi araclyla fiziksel olarak iletilebilecek veya tanabilecek biime

evrilmesidir. Kodlama, basit bir el hareketinden, karmak bir matematik formlne kadarok geni bir alan kapsayabilir. Kodlama simgelerin anlama dntrlmesidir. Bir "ey"i temsileden ama onunla doal bir ilikisi olmayan simgeler kodlanarak mesaj a dntrlr. Simge(sinyal) mesaja, iletilmesi amacyla verilen fiziksel biimdir. Simgenin ierik ya da anlamlahibir ilgisi yoktur; sadece mesajn fiziksel varln yada biimini ifade eder.

letiimin gereklemesi, kaynan mesaj alcya ulatrmasyla; iletiimin etkinlii ise,gnderilen mesajn anlam ve etkisinin, alcya tam olarak iletilme gcyle llr. Gerekiletiim etkinlii, hedefte istenen davrann salanmasyla gerekleir. Bu da ancak mesajnkodunun, kaynaa kodlad gibi, hedef tarafndan almasyla mmkn olabilir. Kaynaagre etkinlik, istenen davrann salanmasyla olur; ancak kaynan bekledii davrann

gereklemesi, mesajn tam alnmasnn yan sra, alcnn mesaj ve kaynaa kar tutumuna dabaldr.

Kaynak, alcya mesaj gnderirken, bekledii bir davran vardr. Alc mesaj "A", "B"ve "C" dncelerinden herhangi biri seklinde alabilir. Eer kaynan gnderdii mesaj, "A "dncesi dorultusunda ise, alc mesaj "A " dncesi eklinde alyorsa, iletiim tamdr. Kaynak

bu dnce dorultusunda istenen davran da gsteriyorsa, iletiimin etkinlii de salanm olur.Ancak alc, "B" veya "C" dncelerini oluturacakekilde mesaj alr ve bu dncelerden

biri dorultusunda veya bu dncelerin gerei dnda bir davran gsterirse, iletiim tamolmad gibi, istenen etkinlikten de uzak olur. O halde, iletiimin tam olabilmesi iin mesajniyi kodlanmas, alcnn mesaj doru alglamas ve istenen davran gstermeye istekli

olmas gerekir.

Mesajn yorumlanarak, anlaml bir ekilde alglanmasna kod-ama denir. letiimsreci ierisinde mesajlar ancak kod-ama yoluyla, kt zerindeki anlamsz iaretler, ya da

bir takm ses ve grnt sinyalleri olmaktan kp, anlam kazanrlar. Kodlama, kaynak, kod-am ise alc tarafndan yaplr.


26/80


27/80


28/80


29/80


30/80


31/80

25

Geri-bildirimde bir mesaj alndktan sonra, kodu zlr ve mesaja bir tepkide bulunulur.Hedef, onu tekrar kodlayarak, uygun bir kanalla tekrar kaynaa gnderir. Gnderilen mesajntekrar kodlanarak, geri bildirimde bulunulmas durumunda, ilk "kaynak" bu kez "hedef olur.Bu dngsel srece ksaca geri bildirim denir.

Etkin bir geri-bildirim;

Kaynaa yardmc olmay amalar,

Mesajn tam bir karldr,

Zamanlamas tamdr,

Kaynan amacna ulamasn salayacak kadar ak ve seiktir, Yapcdr ve davran zerinde durur.

Etkin olmayan geri-bildirim ise;

Mesajn anlamn zel olarak iermez ve geneldir,

Mesajn anlam ile dorudan ilgisi yoktur,

Zamanlama itibariyle hataldr,

Kiiyi ve kiilii vurgular, Anlalmayacak kadar karmaktr,

Speklasyonlara dayaldr; veri ve bilgi iermez, yorum arlkldr.

stenen Geri-Bildirimin Belirlenmesi

letiimde mesaj, hedefin dikkatini ekecek biimde dzenlenmelidir. Mesajn arzuedilen sonucu dourabilmesi, hedefin durumuna gre kodlanmasna baldr. Goethe'nindedii gibi "hi kimse bildiinden fazlasn iitemez. Kimse hissedebildiinden, hayal

edebildiinden ve dnebildiinden fazlasn alglayamaz." Mesajn kodlanmasnda kullanlansimgelerin, mesaj gnderen kadar, mesaj alacak, alglayacak, amlayacak hedef/kitletarafndan da bilinen simgeler olmas gerekir. Mesaj, insanlarn bireysel bir gereksinmesine hitapetmeli veya bu gereksinmenin farkna varmalarna yardmc olmaldr.

Hangi dnemde ve ortamda olursa olsun, organize olmann ve ileri yoluna koymannen nemli unsurlarndan biri, etkin iletiim salayabilme yeteneidir. Etkili iletiim, bir zamanynetimi unsurudur. letiim yeterli derecede ak olursa iletilmek istenen mesaj etkin biimdealcya ular etkin bir iletiim ksaca DAA forml ile ifade edilir.

Dikkatleri kazann. rnein ok ilgin bir sz veya anekdot aktararak sze

balayn


32/80


33/80

27

1.5. letiim Srecinin leyiinsanlar arasndaki iletiimin, iki tr vardr. Yz yze iletiim ve yz yze olmayan

iletiim yz yze iletiimde hedefin kaynan gnderdii mesaja annda tepki verme olanavardr. letiim kuran taraflar arasndaki iletiim, interaktif olarak e zamanl yapld iin,geri bildirim de ayn anda yaplr. Srecin olumlu biimde tamamlanma ihtimali yksektir.nandrcl artrr ve annda cevap verme olana salar.

ki kii arasnda iletiim sreci

Yz yze olmayan iletiim ise daha ok kitle iletiim aralar kullanlarak yaplaniletiimdir. Yz yze olmayan iletiim ekilde gerekleir.

Fotorafl iletiim (resim, grafik ve afilerle kurulan iletiim)

Hem yazl hem de fotorafl iletiim (dergiler, gazeteler, brorler

yardmyla kurulur.)

Sesli ve grntl iletiim (radyo televizyon ve sinema ile kurulur.)

1.5.1. Tek Ynl letiim

letiim, ileyi yn bakmndan; tek ynl veya iki ynl iletiim olmak zere ikiyeayrlr. Tek ynl iletiim, bir mesajn kaynaktan alcya, alcnn aktif geri bildirimiolmakszn yaplan iletiim biimidir. Tek ynl iletiim, bir kaynakla bir veya birden fazlahedef arasnda kurulur. Tek ynl iletiimde kaynak bir kii, hedef bir veya birden fazlaolabilecei gibi, kaynak birden fazla, hedef bir kiiden oluabilir. Ancak sk yaanan tek ynl


34/80

28

iletiim biimi, kaynan tek, hedefin birden fazla olmasdr. Tek ynl iletiimin dier biryn, tek ynl iletiimde kaynak mesaj gnderdii zaman, hedeften geri bildirimde

bulunmasn beklemez. Burada asl ama, mesaj hedefe ulatrmaktr.


35/80


36/80

30

Tek ynl iletiim, tek bana kullanld srece, ou kez etkisiz veya yetersizkalmasna karn, ift ynl iletiim, teknik adan olduu kadar, ynetsel adan da etkin biriletiimdir. Bu nedenle, etkin iletiime, iki ynl iletiim sreci denebilir. Bu sre, yalnz uyarmdeil, yant da ierir. Hem iletiyi, hem iletiim etkilerini kapsar. ki ynl iletiimin etkinlii,gnderici ve alcnn bir birlerine yakn kavramsal ereveye sahip olmalarna baldr.


37/80


38/80


39/80

33

KONTROL LSTES

Aada hazrlanan deerlendirme leine gre kendiniz ya da arkadanzn yaptalmay deerlendiriniz. Gerekleme dzeyine gre Evet / Hayr seeneklerinden uygunolan kutucuu iaretleyiniz.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr

1. letiim srecinin emasn izerek srecin temel elerinive ikincil elerini emaya yerletiriniz mi?

2. Yukardaki hikyeyi dikkatli birekilde inceleyiniz mi?

3. Hikyedeki iletiim srecinin temel elerinibelirleyebildiniz mi?

4. Hikyedeki iletiim srecini inceleyerek hikyeye greiletiim srecinin ikincil elerini belirlediniz mi?

5. Hikyeye gre belirlediiniz iletiim elerini emayayerletirdiniz mi?

6. Yukardaki hikyede iletiim srecinin istenilen ekildegerekleip gereklemediini incelediniz mi?

7. Hikyeye gre iletiim srecinin salkl gereklemesiniengelleyen eleri tespit ettiniz mi?

8. Hikyeyi iletiimi olumsuz etkileyen unsurlar deitirerekyeniden yazdnz m?

Cevaplarnzda hayr seenei iaretli ise ilgili faaliyete dnerek tekrar ediniz.

Cevaplarnzn tm evet ise bir sonraki faaliyete geebilirsiniz.


40/80


41/80


42/80


43/80


44/80

38

Alnan szl mesaj, zamanla ya tamamen, ya da ksmen unutulur veya deiiklieurar.


45/80

39

nsanlar, hayvan veya fotorafik grntlerle, resimlerle de iletiim kurabilirler.Bunlarn hepsi birer gstergedir. Simge bir grnt ile nesne arasndaki iletiimi tam anlamile veya iki nesne arasndaki yerleik ilikiyi iermektedir. Bu ilikiler sosyo-kltrelkoullara baldr. rnein terazi adaletin simgesidir. Btn kltrler ok eitli simgeleresahiptir ama onu izleyen kltrlere gre baz simgeler deimektedir. Szgelimi siyah renk

batl toplumlarda yan simgesidir; ama Asyada beyaz renge yklenen yan anlam yatr. Dilbilimsel bir zmleme iin ok nemli olan bu farkllklara ramen, iletiimde simge, iaretve ikon iletiler tayan gstergeler olarak kabul edilir. Bir okulun niformas zel bir gruba,eitsel bir yerleiklie ilikin anlam ifade etmektedir. Bu ilikin olma ayn zamanda bir trhava veya ifade tarznn da anlam olabilmektedir. Bu anlamlarn bireylere dorudan anlatlmaveya iaretlerle yaylma olanaklar vardr. Bu kullanm szle ifade edildii kadar kltrelkoullara da baldr.

Simgeletirme ou toplumda olduka gndeliktir. Yaamn tm alanlarnkullanmaktadr. Yani kullanm kamuyu kavramay gerektirmektedir. Seilen simge biroksimgenin arasndan seilmektedir. Bu nedenle geni bir btn tarafndan bilinmekte ve birtopluluk tarafndan sahiplenilmektedir. Bu, ortak inan ve duygu simgesinin esas zdr.Halknn byk bir ounluunun okuryazar olmad toplumlarda simgeler nemli bir deertamaktadr.

2.1.2. Szsz letiim

Beden dili olarak da adlandrlan szsz anlatmlar, insanln tarihiyle birlikte balar.

Yaplan aratrmalar, kiilerin karlkl konumalarnda mesajn yzde 35 inin sesli, yzde65inin ise, sessiz kanalarla iletildiini gstermitir. Sesin tonlanarak kullanm, mesaja farklanlamlar ykleyebilir. Konuulan dil, dilin kullan ekli, ses tonu, yazl iletiimde yaznn

biimi, iinde bulunulan ruhsal durum, gnderici veya hedefi kitle durumundaki kiinin dilegetirmek istediklerine ilikin bir anahtar oluturur.

Szsz iletiim, iletiimin en temel trlerinden biridir. letiimin birincil arac dildir.Fakat mesajn gnderilmesinde ve alnmasnda, iletiime katk salayan baka faktrlerdevardr. Szsz iletiim veya vcut dili yoluyla; elbiseler, mekn kullanm, jest ve mimikler,gz hareketleri ve gz temas, mesaj iletimine yardmc olur.

Szsz iletiim, yzdeki anlamlar, gz hareketlerini, duruu, giyimi, sesin zelliklerinierir. En ilkel toplumsal davran olarak tanmlanan beden dilinin ortak ifadesidir. Grn,davran, dokunu gibi szsz ileti kaynaklar yer ve zaman en iyi kullanma sreci ierisindede ok nemli bir yere sahiptir. Duygu ve dncelerin kelimelere dklemedii durumlarda

bir bak, ban bir dn, kavrayan bir jest, savunucu bir mimik binlerce kelimeden fazlaanlam tamaktadr.

Beden dili evrenseldir. Burada evrensellik, beden dilinin dnyann her yerinde tminsanlar tarafndan kullanlmasdr. Beden dilinde kullanlan iaretler deiik kltr vetoplumlarda farkl anlamlar iermektedir. Beden dilinde dokunma en ilkel toplumsaldavrantr.


46/80


47/80


48/80


49/80


50/80


51/80


52/80


53/80


54/80


55/80


56/80

50

retmenler ounlukla renciden sayg bekler, ama kendisi renciye sayggsterme noktasnda ok bilinli olamayabilmektedir. retmenlerin meslektalarylailetiiminde ibirlii sz konusudur. retmenlerin genel iletiim konusu rencilerdir.retmenler rencileri ve dier okul alanlaryla profesyonel i ilikisi ierisinde alrlar.Okul ii iletiimde alnan kararlarn herkes tarafndan kabul grmesi nemlidir. Ynetim ekibidier alanlar, renciler ve velilerle birlikte baarl olabilmek iin i birlii yapmaldr.

2.3.2. Hayatnda letiim

Ne kadar bilirsen bil, anlattklarn karndakinin anlayabildii kadardr Mevlana iletiimi, sadece brolarda ve kamu kurulularnda gerekleen bir olay deildir.

Toplumsal, arkadaa iletiimin aksine; i hayatndaki iletiim, dikkatli birekilde dzenlenir.Resmidir, gzel duygularn alveriinden ok, bir ii sonulandrma amacna yneliktir. iletiimi, ifade ve ierik bakmndan belirli amalara uygun olarak planlanr, telefonu en hzl

bilgi aktarmak iin, mektubu ksa ve temel bilgi ierdii iin kullanrz. Toplumsal iletiimkendiliinden geliir, kat kurallara (telefonu gevezelik etmek iin, mektubu kiisel bilgileraktarmada kullanmak gibi) bal kalmaz. yaamnda iletiim; planlama, koordine etme,

rgtleme ve kontrol gibi temel ynetim fonksiyonlarnn gerekletirilmesine yardmc olur.Bu sayede rgtler, grevini yapabilir. yapan asndan da etkili iletiimle performansgelitirmeye ve i doyumuna katkda bulunur. letiim; ak, net, ierikli, dolayszolduundan, para ve emek boa harcanmam ve i yerinde salkl, retken bir iletiimkurulmu olur.

Bize deer kazandran eyler, yaptmz ilerdir Baneroft

letiim alanndaki her baarszln, maddi ve manevi maliyeti vardr. Etkili iletiiminise kazanmlar olacaktr. Kt ve iyi iletiimin olumlu-olumsuz sonular vardr.


57/80

51

Kt iletiimde:

nsanlar, ne yapmalar gerektii konusunda ak bir bilgiye sahip deildir.nsanlar, dierlerinin sylediklerini yanl anlarlar.nsanlar, fikirlerini aklamaz ve paylamazlar (beceri gelitirmede yavalk, sorunlarn

zmnn ok zaman almas gibi).nsanlar, neyi neden yaptklarn bilmezler.alanlarn morali bozulur, verim der.Mterilerde kt bir izlenim oluur ve sonuta i kayb meydana gelir.

yi iletiimde ise:

Herkes ne yapmas gerektiini bilir.Herkes amacnn ne olduunu bilir.Kaynaklar, doru zamanda doru yerdedir.inizi yapmak iin, tm bilgilere ulaabilirsinizSorunlar, kurum iindeki bilgi birikimiyle zlebilir.Kurulu esnektir, ksa srede tepki verebilir


58/80


59/80


60/80


61/80


62/80

56

Cinsiyet ve Kltrel Farkllklar

Kadnlarla erkekler arasnda ortak baz beden dili zellikleri vardr. Bunun yanndacinsiyete gre, toplumdan topluma deien farkl szsz iletiim yntemleri de

bulunmaktadr. Cinsiyet farkllklar zellikle geleneksel toplumlarda nemli bir iletiimengelidir. letiim srasnda farkl cinsiyetlerin farknda olmak bile bir iletiim engelidir.letiimde beden dili iletiimi, stat ve g, egemenlik ve teslimiyet durumu gibi faktrler,cinsiyete dayal iletiim engeli ortaya karr.

Aratrmalar, kadnlarn ve erkeklerin iletiimde baz farkllklarnn olduunugstermektedir. Kadnlar konuma ve samimi bir dil kullanma konusunda daha duyarl iken,erkekler konumayla birlikte dilde stat ve bamszlk elerine daha fazla yer verirler.

Hatal Tanmlama

ki kiinin birbirleriyle srekli yakn dostluk veya arkadalk ilikisi ierisinde olmasiletiimi olumsuz ynde etkileyebilir. Ar samimiyet mesajn yeterince dinlenmemesine veeksik geri bildirimde bulunmaya neden olur.

2.4.4. letiimin Kanal Engelleri

letiim kanallarndan kaynaklanan engellerin bir ksm, fiziksel ve teknolojik, bir ksmsosyo-psikolojik niteliktedir. Fiziksel ve teknolojik nitelikte olan iletiim kanallarndan

kaynaklanan engeller, mesajn mekanik olarak iletimine engel olur. Yani mesaj ya hiiletilmez ya da mekanik bir grlt olarak kalr. Sosyo-psikolojik engellere gre dahakolaydr. Sosyo-psikolojik engeller insan kadar karmak ve zm de o derece zordur.

2.4.5. letiimin Psikolojik Engelleri


63/80

57

nsanlar genellikle kendi inanlaryla atan mesajlar inkr ve reddederler. Bazeninkr etmedii mesaj nyarglarna uydurmak iin eklini deitirir veya dntrr ileti,alcnn inancna uygun deilse alc onun gerekliini reddeder, arptr, unutmaya alrveya saptrr. Sadece alcnn kiisel tecrbesi deil; ayn zaman da gndericinin anlatm

biimi ve psikolojisi de iletiim engeli oluturabilir. Kaynan verdii mesaj, alc tarafndanalnmak istenmediinde iletiim engellenir, buna tkank iletiim denir. Bu tr iletiimdemesajlar genellikle alcsz kalr. Alc fiziksel olarak var olmasna ramen psikolojik olarakorada deildir. Eer alglananlar kullanlmyor ve geri bildirimde bulunulmuyor ise, byle birortamda iletiim tkanktr. Geri bildirimi olmayan bir iletiim de tkank iletiimdir.

2.4.6. letiimin Teknik Engelleri

letiim kanallarnn ou, eitli teknik kargaa nedeni ile mesajn kaybolmasna,ertelenmesine veya yanl anlalmasna neden olabilir. Grlt, mesajn iletilmesinde vealglanmasnda belirsizliklere neden olur. Grltnn dnda mesajn bozulmasna neden olanfaktrlerin banda ok sayda mesajn aktarmnn gerekletirildii rgt kademelerigelmektedir. Bu hiyerarik dzen ierisinde farkl kiiler, srekli mesaj ifreleyip, iletip,yeniden deifre ettikleri iin anlatlmak istenen ifade, nihai alcya ulancaya kadar nemlilde bozulur.

2.4.7. Fiziksel Uzaklk

Yz yze grmenin yaplamad farkl meknlarda bulunma durumu iletiim engelioluturur. Telefonda grme srasnda beden dilini iletememenin sknts yaanr. Yz kiiyekonferans veriyorsak n sralarda oturanlarla kurduumuz dolaysz ilikiyi, arka sralarlakuramayz. Bu da fiziksel uzaklktan kaynaklanan bir iletiim engelidir.

2.4.8. Zaman Basks

Zaman basks nemli bir iletiim engelidir. Hzl konutuumuz da zamankstlamasyla kar karya olduumuzu anlatmaya alrz. Zaman engelini amann biryolu, iletiim sreci balamadan bir zaman erevesi izmektir. rnein bir grmeye

balarken bu grme iin sadece yarm saatimiz var. kimizin de zaman bunu amaya

yetmeyecek kadar kstl. Tarzndaki ifadeler iletiimde zaman kullanmnn kstllngstermektedir. Bir yerde zamannda bulunup bulunmamak, kiiye verilen nemi gsterir. Budurum, ilikilerin biimi ve dzeyi ile yakndan ilgilidir. Resmi ilikilerde iletiiminzamanlamasna daha fazla dikkat etmek gerekir.


64/80


65/80


66/80

60

letiim Etkinliini artrmann Yntemleri

2.5.5. kna Edici letiimEn basit bir diyalogun bile ikna etme ile ilikisi vardr. nsanlar genelde bakalarnn

davranlarn, kendi arzular dorultusunda deitirmek iin iliki kuralar. Ya g kullanarakya da ikna yoluyla bu isteklerini gerekletirmek isterler. Formel ilikiler g, informalilikilerde ise ikna sayesinde gerekleir.

kna etmek inandrc olmaya baldr. nan, tutum ve davran deitirmede ikna dahakalcdr. Bir at zorla suya gtrebilirsiniz ama zorla su iiremezsiniz. diyen atasziknann nemini mkemmel bir ekilde vurgulamaktadr. knann temelinde inandrma,inandrmann temelinde de gvenirlik vardr. letiimde ikna srecinin temel amac vardr.

Bunlar;

Alcda yeni bir tutum oluturmak, Alcnn tutumunun iddetini arttrmak, Alcnn tutumunu deitirmek,

kna etme, bir sretir. Srecin ilk admn, alcnn dnce ve nesnelere kar takndtavrlarnda baz deiimlere yol amak oluturur. kna etmenin ilk admnda, bireyin nesne veortamlara, olumlu veya olumsuz birekilde tepkide bulunma eiliminde, ksaca tutumunda birdeiiklik yapmak vardr. Srecin ikinci admn, tutumun iddetini arttrmak oluturur.Tutum bir davran deildir, sadece davran n eilimidir. letiimde ama ncelikle


67/80

61

tutumlarda deiiklik yapmaktr. Davrann iten gelerek yaplmas, tutum deiikliinenemli etkide bulunur.


68/80

62

Sylemediklerimi itin Ltfen

Bana aldrmayn!Yzm bir maskedir,Sizi aldatmasn.

Binlerce maskem var,karmaya korktuumVEHibiri ben deilim...Olmadm gstermekikinci doam oldu.

"Kendinden emin biri" dersiniz,sanki gllk glistanlkBenim iin herey...Adm gven belirtirVEOyunumun ad"Arballktr".MDE ve dmda denizler sakin,Hereyin kumandan BEN...Kimseye gereksinme duymayanBEN...Fakat, inanmayn bana,ltfen!...

Herey dta dzgn ve cilal,Hi ypranmayan,her zaman saklayano maske!..Alttan ne gven, ne de rahatlk...Altta,Karklk,korku ve yalnzlk iinde

bocalayanGERCEK BEN!...Ama saklarm bu gerei savunuculukla...Kimsenin bilmesini istemem...zayf taraflarm dndke,Titrer ve sararrm...VE bakalar grrse i dnyam...Gerek ben ve yalnzlm!

TE,

Onlar,Gsterite kullanabileceim

parlatlm yzlerim.Beni korur, bakan gzlerden...

Beni olduum gibi kabul edecek,SEVECEKBAKILAR BULAMAZSAM,Solacak kuruyacak gerek ben...ve,Ben bunu biliyorum.Beni kendi maskelerimden kurtaracak,kurduum hapishaneden karacakDiktiim engellerden aracak,BEN SEVEN,BEN ANLAYANBAKILAR OLACAK.Bana,"Sen deerlisin" diyecek,"Maskesizken, daha bir insansn""Daha yakn, daha bir DOSTSUN"DYECEK BR BAKIABEN GREN BR BAKIAMUHTACIM...Benim yanma sokulman kolayolmayacaktrUYARIRIM SEN DOST!...

Uzun yllar kendini yetersiz hissetmi ben,sana kendini kolayca aamayacaktr...Btn gcmle tutunacam maskelerime,

Ne kadar sokulursan yaknma,O denli iddetli geri iteceim seni...

Kim olduumu merak ediyor musun?Hi merak etme...Ben evrendekiHER ERKEK VE KADINIM...MASKE TAKAN HERNSANIM.

CHARLES C.FINN


69/80

63

MASKELERM onun iin takarm...onun iin, arkalarna saklanacakMASKELER YARATIRIM...

(eviren: Doan CCELOLU)


70/80

64

UYGULAMA FAALYET

UYGULAMA FAALYET


71/80

65

lem Basamaklar neriler letiim trlerini avantajlar vedezavantajlarn sralaynz.

Gerekirse renme faaliyetinednerek tekrar ediniz.

Bir hafta boyunca, kiisel olarak veyatelefonla, sizinle iletiim kuran kiilerhakknda bir gnce tutunuz. Kiinin adn,kulland iletiim trn ve iletiimnedenini yaznz. Sonra bu iletiimin nederece baarl olduu hakknda kiiselyorumlarnz yapnz. Gerekletirileniletiim srecinin daha baarl olabilmesi

iin neler yaplabileceini belirtiniz.

Dikkatli birekilde not alnz. Kiilerle olan yaknlk derecenizi gz

nnde bulundurunuz. letiim srelerinin baarsn

dikkatli birekilde analiz ediniz. Sizden kaynaklanan iletiim

engellerinin olup olmadn dikkatlive objektif birekilde

deerlendiriniz. Aadaki durumlarn her biri iin hangiiletiim trnn kullanlmasnn daha doruolacan belirtiniz.

5 Kiiden oluan okul personelinin,bilgisayarl bilgi iletiim sistemine gei ileilgili grlerini almak.

Bir renciyi baarlarndan dolaykutlamak.

Son iki yln okul baar analizinisergilemek.

Sinirli bir ziyaretiyi yattrmak. Yarmada dereceye giren fotoraflarnsergilenmesi.

letiim trleri konusunu tekrarediniz.

Verilen iletiim rneklerini dikkatlibirekilde inceleyiniz.

Benzer rnekleri inceleyiniz.

Yukardaki 1. hikyede iletiimi olumsuzetkileyen iletiim engellerini belirleyiniz.

Dikkatli olunuz.

Yukardaki 1. hikyeyi iletiim engelleriniortadan kaldracakekilde yeniden yaznz.

Gerekirse renme faaliyetine geridnerek tekrar ediniz.

Yukardaki 2. Hikyeyi dikkatli birekildeinceleyerek iletiim engellerini belirleyiniz.

ncelemeyi iletiim unsurlarasndan dikkatli birekilde yapnz.

2. Hikyedeki bu engellerin nasl aldnbelirtiniz.

Dikkatli olunuz.


72/80


73/80

67

LME VE DEERLENDRME

LME SORULARI

Aadaki sorular dikkatli bir ekilde okuyarak doru seenei iaretleyiniz.

1. Aadakilerden hangisi szl iletiim arasnda yer almaz?

A) Yz yze grmeler,B) Halka hitaplar,C) Telefonla yaplan grmeler,D) Fotoraflar

2. Aadakilerden hangisi szl iletiimin avantajlar arasnda yer alr?

A) Verilen haberin anlalma derecesi denetlenebilir.B) Sylenen kelimenin yazyla ifade edilen bir kelimeye oranla, yanl anlalma

ihtimali daha yksektir.C) Planlar, politikalar ve stratejilerle ilgili kalc ve uzun sreli iletiimler iin uygun

bir iletiim yntemi deildir.D) Alnan szl mesaj, zamanla ya tamamen, ya da ksmen unutulur veya deiiklie

urar.

3. Aadakilerden hangisi szsz iletiimin zellikleri arasnda yer almaz?

A) Szsz iletiim etkilidir.B) Szsz iletiim duygular belirtir.C) Szsz iletiim tek anlamldr.D) Szsz iletiim belirsizdir.

4. Aadakilerden hangisi rgtsel iletiimde yaznn neminin artmasnn nedenleriarasnda deildir?

A) rgtsel yaplarda yaanan byk lekli gelimeler.B) Ynetimin profesyonel bir ura alan olarak gelimesi.C) Ekonomik yap ierisinde bilgiye duyulan ihtiyacn azalmas.D) Bilgi alannda artan uzmanlama,

5. Aadakilerden hangisi grup iletiiminin etkinliini artrmak iin takip edilecekkurallardan biridir?

A) Birey kendini vurgulamaldr.B) Grup yesinin dnce ve grleriyle ilgili olarak syledikleri, bir ihtiyala balantl

olmaldr,C) Belli bir zamanda sylenenler, sadece belli bir konu ile ilgili olmaldr. Bylece

grup sylenenleri daha iyi hazmedecektir,D) Sylenenlerin grup yeleri tarafndan anlaldndan emin olmak iin, konuma zl

ve yelerin anlayacadille yaplmaldr.

LME VE DEERLENDRME


74/80


75/80

69

MODL DEERLENDRMEAadaki sorular dikkatli bir ekilde okuyarak doru seenei iaretleyiniz.

1. Aadaki seeneklerden hangisi iletiimin zelliini ifade etmez?

A) letiim ancak insanlarn birbirlerini anlama ihtiyalar sayesinde kurulabilir.B) letiimde gnderici ve alc, mesajn ortak bir anlam zerinde anlamaldr.C) Her zaman tek ynldr.D) letiim semboliktir. Semboller, jestler, mimikler, sesler, harfler, rakamlar ve

szcklerdir

2. Aadakilerden hangisi rgt ii iletiim fonksiyonlar arasnda yer almaz?A) Bilgi salamaB) n plana kmaC) kna etme ve etkilemeD) Birletirme ilevi

3. Aadakilerden hangisi iletiim srecinin ikincil unsurlarndan biridir?

A) KaynakB) MesajC) Alc

D) Kanal4. Aadakilerden hangisi etkin bir iletiim iin alcda bulunmas gereken zelliklerden biridir?

A) Alc seii olmaldr.B) Alc mesaj alglayabilmesi nemli deildir.C) Alc, kaynak olma zellii tamaldr.D) Alc bilgili olmamaldr.

5. Aadakilerden hangisi etkin bir geri-bildirimin zelliklerinden biridir?

A) Kaynan amacna ulamasn salayacak kadar ak ve seiktir.B) Zamanlama itibariyle hataldr,

C) Kiiyi ve kiilii vurgular,D) Anlalmayacak kadar karmaktr.

6. Aadakilerden hangisi szl iletiimin dezavantajlar arasnda yer alr?

A) Soru sorulabilir.B) Unutulma olasl vardr.C) Verilen cevaplar kontrol edilebilir.D) Anlalmayan konulara aklk getirilebilir.

MODL DEERLENDRME


76/80

70

7. Aadakilerden hangisi szsz iletiimi kapsamaz?A) Yzdeki anlamlar,B) Gz hareketleri,C) Duru,D) Telefonla konuma

8. Aadakilerden hangisi i ortamnda kt iletiimin dourduu sakncalardan biridir?

A) Herkes ne yapmas gerektiini bilir.B) nsanlar, dierlerinin sylediklerini yanl anlarlar.C) inizi yapmak iin, tm bilgilere ulaabilirsinizD) Sorunlar, kurum iindeki bilgi birikimiyle zlebilir.

9. Aadakilerden hangisi bir iletiim etkinliinin, kiiler aras iletiim saylabilmesi iin sahipolmas gereken unsurlardan biri deildir?

A) Kiiler aras iletiime katlanlar, belli bir yaknlk iinde yz-yze iliki halindeolmaldrlar,

B) Katlmclar arasnda tek ynl iletiim olmaldr.C) Sz konusu mesajlar, szl ve szsz nitelikte olmaldr.D) Katlmclar arasnda ift ynl iletiim olmaldr.

Aadaki ifadeleri dikkatli bir ekilde okuyarak doru ifadelerin sonuna D; yanl ifadelerinsonuna Y koyunuz.

10. Sosyal etkileim arac olan iletiim, ayn zamanda insan ihtiyalarnn dourduu, hattainsann temel faaliyetlerinden biridir. ( )11. letiim rgt ii ilikilerde nemli deildir. ( )12. Kiiler aras iletiim, gnderici ve alc olmak zere en az iki kiiyi gerektirir. ( )13. letiim her zaman yz yze kurulur. ( )

14. letiim, ileyi yn bakmndan; tek ynl veya iki ynl iletiim olmak zere ikiyeayrlr. ( )

15. Ortalama olarak iletiimde kelimeler% 60, ses tonu % 30, beden dili % 10 rol oynar. ()

16. Dil ile iletiimde, kiilerin ne syledikleri; dil tesi iletiim de ise nasl syledikleri

nemlidir. ( )17. rgtlerde iletiim, sadece formel gruplar arasndaki iletiim eklinde gerekleir.

( )

18. Yazl iletiim, bireyler ve gruplar arasndaki iletiimden ok, rgtsel iletiimde bykbir neme sahiptir. ( )


77/80


78/80

72

CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET 1 CEVAP ANAHTARI

1 D 13 D

2 A 14 Y

3 B 15 D

4 C 16 Y

5 A 17 COMMUNS

6 D 18 LETM KANALI

7 C 19 GNDER C- ALICI,

8 D 20 KODLAMA

9 Y 21 K

10 D 22 OLUMLU- OLUMSUZ

11 Y 23 TEK YNL- K

12 D

RENME FAALYET 2 CEVAP ANAHTARI

1 D 11 Y

2 A 12 D

3 C 13BMSEL

OLMAYAN(NFORMEL)-

4 C 14 KONUMA DL

5 A 15 35- 65

6 C 16 DESTEKLEYC

7 D 17 LETM

8 Y 18 LETMTEKNOLOJLERNDEK

9 Y 19 EMPAT

10 D

CEVAP ANAHTARLARI


79/80

73

MODL DEERLENDRME CEVAP ANAHTARI

1 C 14 D

2 B 15 Y

3 D 16 D

4 C 17 Y

5 A 18 D

6 B 19 KAYNAK- HEDEF

7 D 20FORMEL (RESM)- NFORMEL

(RESM OLMAYAN)

8 B 21KTLE LETM

ARALARI

9 D 22 SZEL- SZEL OLMAYAN

10 D 23 PROFESYONEL

11 Y 24 FZKSEL

12 D 25 MESAJIN

13 Y 26 K


80/80

KAYNAKA

BRDGE Berna, Okulda letiim, Beyaz Yaynlar, stanbul 2003. GKE Orhan, letiim Bilimine Giri, stanbul 2003. LAZAR Judith, letiim Bilimi, Vadi Yaynlar, Ankara 2001. MEB, MEGEP, letiim Modl, Ankara 2005. RGEL Nurdoan, Rya Krlemesi, Der Yaynevi stanbul 2000. SLLARS Stuart, letiim, MEB Yaynlar, Ankara 1995. TUTAR Hasan , M. Kemal YILMAZ, Temel letiim, Nobel Yayn Datm

Ankara 2003. YKSEL Erkan , H. brahim GRCAN, Haber Toplama ve Yazma.

USLUATA Ayseli, letiim, letiim Yaynlar, stanbul. http://www.geocities.com/psikolojiarsivi/iletisim_kurallari.html.

KAYNAKA

İletişim süreci ve türleri.pdf

Documents