LUM

CR

IME07

IN 2016 IS DE SCANDIMANIA TERUG!

-3--2- -3-

Zo gaat dat in het leven. Als iets in de smaak valt, wil iedereen een graantje meepikken. Het is niet anders met Scandinavische tv-fictie. Jaar na jaar blijft de bijval van de series groeien, en jaar na jaar groeit ook het aantal titels dat meedingt naar de aandacht van de kijker. Daar kunnen we enkel blij om zijn, temeer omdat de producenten van al dat lekkers er zich heel goed van bewust zijn dat ze het publiek enkel met kwaliteit aan hun kant zullen krijgen. Nieuwe (en bestaande) series kunnen zich er niet snel van afmaken, want de kijker heeft alternatieven genoeg.

De aandacht van het publiek grijpen betekent in de eerste plaats dat je genoeg variatie presenteert. Routine is dodelijk, al is het niet altijd even gemakkelijk om iedereen daarvan te overtuigen. “In Zweden heeft de commerciële omroep TV4 altijd gezworen bij traditionele misdaadseries, waar de moord aan het einde van elke aflevering netjes opgelost wordt,” legt producente Sandra Harms uit. “Wij voelden echter dat de Zweedse kijker stilaan de buik vol had van die voorspelbare plotjes. Daarom hebben we gezocht naar iets anders.” Ze kwamen uit bij de boeken van de Noorse schrijfster Anne Holt, goed opgebouwde en wijd vertakte verhalen die onmogelijk naar behoren verfilmd kunnen worden op anderhalf uur. Dus neemt ‘Modus’ — zoals de reeks rond misdaadpsychologe Inger Johanne Vik heet — nu zijn tijd

Inleiding

om alles op een meeslepende manier te vertellen. Met Mai Brostrøm en Peter Thorsboe haalde de serie ook de nodige ervaring aan boord, want dat Deense scenaristenduo tekende eerder onder meer voor ‘Unit One’ en ‘The Team’.Harms’ collega’s zijn het trouwens volledig met haar eens. De Noorse producent Håkon Briseid neemt zelfs niet meer het woord ‘televisie’ in de mond om te omschrijven wat hij maakt. “Ik vertel mensen liever dat we lange verhalen vertellen,” stelt hij. “Als ik naar een speelfilm kijk, heb ik vaak het gevoel dat het te snel voorbij is. Je steekt even je hoofd onder de oppervlakte en dan moet je alweer uit het water. Ik duik liever naar de bodem van het verhaal, waar ik de personages kan leren kennen. Daar heb je tijd voor nodig. Het grote publiek geeft daar ook de voorkeur aan. Het legt uit waarom series zo populair zijn en vaak een bijkomend seizoen krijgen.”

Variatie betekent echter niet alleen dat je verhalen op een andere manier vertelt. Ook de inhoud kan een groot verschil maken. Misdaad blijft hoe dan ook het populairste genre, maar producenten staan steeds meer open voor alternatieven. Denemarken verkent al langer die optie — denk maar aan ‘Borgen’, ‘The Legacy’ of ‘1864’ — en nu zoeken ook andere landen vaker in die richting. Zelfs Yellow Bird, het Zweedse productiebedrijf dat dankzij series als

De strijd om de kijker

indexInleiding 3

MODUS Producent Sandra Harms 6

ÅSA LARSSON’S REBECKA MARTINSSON Producent Daniel Gylling 8

OCCUPIED Johannes Jensen, CEO van Yellow Bird 10

SPRINGVLOED Schrijvers Cilla & Rolf Börjlind 12

NOBEL Producent Håkon Briseid 14

THICKER THAN WATER 2 Geestelijke vader Henrik Jansson-Schweizer 16Actrice Aliette Opheim 18

TRAPPEDScenarist Clive Bradley 20

THE BRIDGE 3 Scenarist Camilla Ahlgren 22

Catalogus 24

‘Wallander’ en ‘Millennium’ zowat synoniem is geworden met Scandina-vische noir, heeft dat begrepen. Zij onderstrepen hun ambitie om meer te variëren met ‘Occupied’, een spannend drama waarin Noorwegen besluit om niet langer fossiele brandstoffen om te pompen, daar striemende kritiek voor krijgt van Europa en vervolgens bezet wordt door Rusland. Håkon Briseids serie ‘Nobel’ wijkt ook af van het geijkte pad en heeft het over een politieke samenzwering waar een niets vermoedende soldaat bij betrokken raakt.‘Nobel’ springt nog om een andere reden in het oog: zijn forse budget. Met bijna 8 miljoen euro komt hij in de buurt van de duurste serie uit de Noorse geschiedenis, ‘The Heavy Wa-ter War’. Ook dat is een gevolg van de stijgende concurrentie, vertelt Briseid: “Ik vind het alleen maar logisch. Als je het publiek wil boeien, moet je het naartoe nemen waar het nog nooit is geweest, naar een stuk realiteit dat het niet kent of naar het verleden. De verhalen moeten het dagelijks leven overstijgen. Maar om dat voor elkaar te krijgen, heb je afdoende budgetten nodig. Je ziet die evolutie ook niet enkel in Noorwegen. Over heel Europa beseffen tv-zenders dat mensen in de eerste plaats op zoek zijn naar evenementen, iets wat uit de band springt. En als je een serie groot genoeg maakt, wordt ze een evenement. Zulke series vinden bovendien gemakkelijker een internationaal publiek.”

Het valt ook op dat veel nieuwe tv-reeksen meer ambiëren dan enkel de zoektocht naar een moordenaar. Dat is op zich niets nieuws. Scandinavische misdaadfictie heeft al een halve eeuw een duidelijke sociale inslag, sinds het befaamde schrijverskoppel Sjöwall & Wahlöö er een punt van maakte om een misdaad steevast in een ruimere maatschappelijke context te situeren. Die invalshoek blijft auteurs en producenten ook vandaag nog inspireren. “Anne Holt vertelt in haar boeken altijd iets over de wereld waarin we leven,” merkt ‘Modus’-producente Sandra Harms op. “Ze weet ook waarover ze het heeft, want ze was vroeger journaliste, advocate en minister van justitie. Dankzij die ervaring kan ze thema’s vanuit diverse invalshoeken bekijken, en in een tv-serie hebben we de ruimte om die zij-sprongetjes voldoende uit te spitten.” Zo krijgt hoofdfiguur Inger Johanne Vik in het eerste seizoen van ‘Modus’ te maken met een moordenaar die ogenschijnlijk extreem conserva-tieve motieven heeft, een thema dat overigens ook terugkeert in het derde seizoen van ‘The Bridge’.‘Occupied’ kiest misschien nog het meest voor een uitgesproken politieke insteek. “Door de ontwikkelingen van de actualiteit is onze serie nog relevanter geworden dan ze al was,” stelt Yellow Bird-CEO Johannes Jensen. “Rusland die op een ‘zachte’ manier een soevereine staat bezet, de verbeten zoektocht naar energie,

-5--4-

de grote crisissen waarmee Europa worstelt, het is de wereld die we uit het raam zien.” De Deense staatsomroep DR situeert ‘Follow the Money’, zijn opvolger voor ‘The Killing’, ‘Borgen’ en ‘The Legacy’, dan weer in een milieu dat regelmatig de krantenkoppen haalt maar eigenaardig genoeg zelden de focus van een misdaadreeks is geweest: de wereld van de wittenboordencriminaliteit, bankiers en beursmakelaars die het niet nauw nemen met de spelregels en geen moer geven om de gevolgen van hun beslissingen. En dan is er nog ‘Springvloed’, gebaseerd op de roman van Cilla & Rolf Börjlind. Daarin heeft het schrijverspaar het niet alleen over daklozen in Stockholm, ze lieten zich ook inspireren door een opmerkelijk nieuwsfeit. “Een paar jaar geleden werden twee Zweedse journalisten ontvoerd toen ze in Soedan onderzoek deden naar een Zweeds bedrijf,” vertelt Cilla. “We hebben bepaalde elementen uit dat dossier gebruikt voor ons verhaal. We hopen dat we op die manier de kijker een beetje meer bewust kunnen maken van wat zich afspeelt in de wereld.” Al blijft het uiteraard in de eerste plaats de bedoeling om het publiek te entertainen, benadrukt ‘Nobel’-producent Håkon Briseid: “We willen een spannende plot uitbouwen en personages opvoeren waarmee de kijker zich kan identificeren. Tegelijk hopen we dat de mensen even stilstaan bij de thema’s die we aankaarten. Noem het entertainment met inhoud.”

Intussen beginnen de Scandinavische landen ook steeds meer de handen in elkaar te slaan. “Zweden is te klein om series als ‘Modus’ te dragen,” constateert Sandra Harms. “Onze productie is weliswaar 100% Zweeds maar dat wil niet zeggen dat we geen buitenlands talent kunnen inschakelen. Deense scenaristen hebben bijvoorbeeld een veel langere traditie op het vlak van uitgesponnen drama dan wij. Waarom zouden we dan geen beroep doen op hun ervaring?” Harms trekt wel de grens bij Noorwegen en Denemarken, ook al doen Ijsland en Finland steeds meer hun duit in het zakje, zoals series als ‘Trapped’ (over een moordzaak in een klein stadje in het noordoosten van Ijsland) en ‘Tellus’ (over een groep Finse eco-activisten) bewijzen. “Het voordeel met Noren en Denen is dat we elkaars taal spreken,” legt Harms uit. “Met Ijslanders en Finnen is dat niet zo. We zouden Engels moeten praten en dan kan je evengoed met Duitsers in zee gaan.”Het familiedrama ‘Thicker Than Water’ toont echter dat zo’n samenwerking niet onmogelijk is. De serie speelt zich af op Åland, een eilandengroep in de archipel tussen Zweden en Finland, officieel deel van Finland maar bevolkt met mensen die liever Zweeds spreken. En de reeks kwam tot stand omdat die Zweedse producenten wilden samenwerken met de Finse staatsomroep Yle. Om te laten zien dat de toekomst boeiende kansen biedt.

-7-

Twee personages beheersen haar oeuvre: politierechercheur Hanne Wilhelmsen (9 romans) en misdaadpsychologe Inger Johanne Vik (5 romans). Die laatste maakt nu ook haar opwachting op het kleine scherm, in een serie met de titel ‘Modus’. Hoog tijd, vindt producente Sandra Harms, ook al omdat ‘Wees niet bang’, het boek waarop de serie gebaseerd is, zeer actuele thema’s aansnijdt.

Sandra Harms: De waarheid is dat de Zweedse kijker stilaan de buik vol heeft van traditionele misdaadverhalen met elke week een andere plot. Het is hoog tijd dat er een frisse wind door het genre waait. Sommige series doen dat met verve, zoals ‘The Bridge’. Dat was ook onze ambitie. We wilden niet zozeer op zoek gaan naar een extreem verrassende misdaadplot maar naar goed geprofileerde personages. Dat is ook het sterke punt van de boeken van Anne Holt. Ze schetst karakters die je verleiden en ze vertelt tegelijk iets over de wereld waarin we leven. Omdat ze zoveel ervaring heeft in verschillende vakgebieden kan ze een thema ook vanuit diverse invalshoeken bekijken.

Sjöwall & Wahlöö, Henning Mankell, Stieg Larsson, Jo Nesbø, Karin Fossum, Camilla Läckberg, het is maar een greep uit het indrukwekkende rijtje Scandinavische misdaadauteurs met internationale uitstraling. Ook Anne Holt hoort onderhand thuis in dat illustere gezelschap. De Noorse schrijfster heeft een kleine 20 boeken op haar naam, mee geïnspireerd door haar vroegere carrières. Holt werkte jaren als journalist, tv-presentator en advocaat — eerst bij de politie, daarna privé — en ze was zelfs even Minister van Justitie.

‘Wees niet bang’ is eigenlijk het vierde boek uit de serie rond Inger Johanne Vik. Waarom hebben jullie dat gekozen als startpunt?

Sandra Harms: Onze bedoeling was in de eerste plaats om iets te doen met het universum van Anne Holt. Ik had geen specifiek boek in gedachten toen ik contact opnam met haar manager. Ik legde hem uit wat we in gedachten hadden, en hij raadde me aan om Inger Johanne Vik te kiezen als centrale figuur. ‘Modus’ is trouwens niet helemaal de verfilming van het vierde boek. We nemen ook elementen uit de andere romans. De eerste ontmoeting met Ingvar Nyman, de rechercheur die een belangrijke rol zal spelen in Ingers leven, komt bijvoorbeeld uit het eerste boek.

‘Modus’ heeft een complexe plot, met veel personages. Was het niet logischer geweest om te beginnen met een eenvoudig verhaal?

Sandra Harms: Nee, we wilden meteen duidelijk maken welke sfeer we voor ogen hebben. In de verhalen van Anne Holt gaat het niet enkel om de hoofdpersonages.

Meer dan een moordmysterieProducent Sandra Harms

MODUS

Die zijn belangrijk en boeiend, maar de andere karakters leggen ook veel gewicht in de schaal. Slachtoffers, getuigen, families, hun inbreng telt mee. Een moord is tenslotte veel meer dan enkel een mysterie dat opgelost kan worden. Het is een trauma dat zware schokgolven veroorzaakt bij andere mensen. Series zoals ‘The Killing’ hebben dat heel knap geïllustreerd. Alleen moet je ook de tijd nemen om daar dieper op in te gaan. Uiteindelijk wordt het verhaal dan ook angstaanjagender omdat je als kijker veel beter begrijpt wie de personages zijn en wat de inzet is voor iedereen.

© A

ndre

as H

iller

gre

n

-6- -7-

-9--8-

Daniel Gylling: Het hoge noorden van Zweden is heel dun bevolkt. De mensen wonen er in kleine dorpen. Voor de rest is het een uitgestrekte wildernis, met wolven en rendieren en beren. De bergen op de achtergrond en de vele meren op de voorgrond vormen een prachtig decor. Bovendien verandert de streek voortdurend van uiterlijk. Elk seizoen krijgt de omgeving een heel nieuwe kleur. In de zomer is alles groen, in de herfst zie je overal geel en rood, in de winter ligt er dik pak sneeuw. Voeg daar de middernachtzon en het noorderlicht aan toe en je krijgt een unieke setting.

Rebecka Martinsson lijkt me ook een ongewoon hoofdpersonage voor een misdaadserie. Hoe zou je haar omschrijven?

Gylling: Ze is inderdaad niet het soort personage waar series als deze gewoonlijk om draaien. Rebecka is geen ervaren speurneus of getrainde rechercheur. Ze

We hoeven u niet te vertellen dat het aanbod aan Scandinavische misdaadseries vandaag bijzonder groot is. Omdat het publiek er maar niet genoeg van krijgt, komen er bovendien steeds nieuwe tv-reeksen bij. Als die verse verhalen de aandacht willen trekken, moeten ze dan ook op zoek naar een manier om zich van de moordende concurrentie te onderscheiden. ‘Rebecka Martinsson’, die zich baseert op de boeken van de bejubelde Zweedse schrijfster Åsa Larsson, speelt twee troeven uit die de kijker moeten prikkelen. Aan de ene kant heb je het titelpersonage, die voor een keer geen politievrouw, journaliste of detective is maar zowaar een belastingconsulente — zoals Åsa Larsson zelf trouwens. Bovendien spelen de misdaden waarmee de jonge vrouw geconfronteerd wordt zich af in een deel van Zweden dat nog maar zelden te zien is geweest op televisie. Alles begint wanneer Rebecka na 10 jaar het grote Stockholm verlaat en terug naar haar geboortedorp Kiruna verhuist, in het verre noorden van het land. Een adembenemende streek, vertelt producent Daniel Gylling.

is een gewone vrouw die haar boterham verdient met fiscaliteit. Wanneer ze dan in haar geboortedorp betrokken raakt bij vreselijke misdaden kan ze dat niet zomaar verteren. Althans niet in het begin. De vier boeken die we verfilmen, vormen echter een geheel, en in de loop van die verhalen zie je hoe Rebecka een duidelijke evolutie doormaakt. Ze is diep onder de indruk van wat ze ziet en meemaakt, maar ze wordt er ook een sterkere persoon door. Ze legt een heel interessante weg af.

Hoe ziet Rebecka’s leven eruit wanneer we haar leren kennen?

Gylling: Ze is een beetje ontworteld. Ze voelt zich nergens thuis. Ze heeft moeite met haar relaties. Dat is ook de reden waarom ze Stockholm verlaat. Ze voelt dat er iets niet juist zit in haar leven, maar ze weet niet wat het is. Ze is heel goed in haar vak, al doet ze alles op haar eigen manier. Ze vertrouwt heel

Thuis in het Hoge NoordenProducent Daniel Gylling

ÅSA LARSSON’SREBECKA MARTINSSON

-8- -9-

sterk op haar instincten. Als ze terug in Kiruna komt, beseft ze meteen dat het antwoord op haar probleem daar ligt, maar het betekent ook dat ze in het reine zal moeten komen met haar verleden. Er is namelijk een goeie reden waarom ze destijds überhaupt haar thuis achtergelaten heeft en 1.200 kilometer naar het noorden is gaan wonen.

-11--10-

Johannes Jensen: We proberen fictie te maken die zo breed mogelijk mikt. De twee speelfilms die we onlangs geproduceerd hebben, waren bijvoorbeeld een romantische komedie en een avonturenfilm voor kinderen. En we werken ook aan een thrillerserie met sciencefiction-elementen. We zijn zeker niet van plan om voorgoed op te houden met misdaadseries. Dat genre is tenslotte nog altijd extreem populair. Maar we streven ook naar genoeg variatie.

Hoe is ‘Occupied’ precies bij jullie beland?

Jensen: We kenden Jo Nesbø al een paar jaar omdat we in 2011 een succesvolle film hebben gemaakt van zijn roman ‘Headhunters’. We hebben altijd contact gehouden met hem en we bespraken vaak

Van ‘Millennium’ tot ‘Irene Huss’ en van ‘Wallander’ tot ‘Annika Bengtzon’, het productiebedrijf dat al die series op zijn conto heeft staan, mag zich met recht en reden een van de powerhouses van de Scandinavische misdaadfictie noemen. We hebben het over Yellow Bird, ooit mee opgericht door ‘Wallander’-auteur Henning Mankell en ook bekend vanwege het koddige vogeltje dat in hun logo opduikt. Voor hun nieuwste project verlaten ze hun thuisland en strijken neer bij de buren uit Noorwegen. ‘Occupied’ werd dan ook verzonnen door Jo Nesbø, de meest vooraanstaande misdaadschrijver van dat land, en vertelt een verhaal dat zich enkel daar kan afspelen. Noorwegen financiert zijn welvaart sinds de jaren 70 met de grote olie- en aardgasreserves uit de Noordzee en voedt op die manier ook de grote honger naar energie van de rest van Europa. Aan het begin van ‘Occupied’ heeft het land een premier gekregen, Jesper Berg, die inziet dat fossiele brandstoffen enkel tot tot een rampscenario zullen leiden. Hij beslist om de olie- en gaskraan voorgoed dicht te draaien, maar dat valt niet in goede aarde bij zijn buitenlandse collega’s, Rusland voorop. En het ondenkbare gebeurt: de Russische regering grijpt militair in. ‘Occupied’ is geen misdaadserie zoals we van Yellow Bird gewoon zijn, maar dat is niet zo uitzonderlijk, vertelt CEO Johannes Jensen.

eventuele nieuwe projecten. Jo liet het basisidee voor ‘Occupied’ al vallen tijdens de productie van ‘Headhunters’, en toen klonk dat gegeven nog weinig waarschijnlijk. Nauwelijks vijf jaar later liggen de kaarten al helemaal anders. ‘Occupied’ was iets wat we nog nooit gedaan hadden, maar dat sprak ons juist aan. Ook al was het een risico.

Zijn jullie blij dat het scenario van ‘Occupied’ plots niet meer zo vergezocht lijkt? De serie spreekt daardoor nog meer tot de verbeelding.

Jensen: De realiteit is soms sterker of vreemder dan fictie. Zelf voel ik me er eerder ongemakkelijk bij, omdat ik de indruk krijg dat we stappen terugzetten in onze evolutie als maatschappij. Maar als producent kan ik

Noors avontuurJohannes Jensen, CEO van Yellow Bird

OCCUPIED

niet ontkennen dat de serie door de ontwikkelingen van de actualiteit nog relevanter is geworden dan ze al was. Rusland die op een ‘zachte’ manier een soevereine staat bezet, de zoektocht naar energie, de grote crisissen waarmee Europa worstelt, dat is de wereld waarin we vandaag leven. De hamvraag die ‘Occupied’ dan stelt, is of je als land nog beslissingen kan nemen terwijl er een internationale crisis woedt. We zien elke dag op het nieuws hoe moeilijk dat is.

-10- -11-

Reeds beschikbaar op DVD en Blu-ray

-13--12- -13--13-

Als je het palmares van de Börjlinds overloopt, hoeft het niet te verwonderen dan de tv-rechten voor ‘Spring Tide’ — en de twee andere boeken — al verkocht waren nog voor het echtpaar een letter op papier had gezet. En toen het tijd werd om de roman in een scenario te gieten, kregen ze het niet over hun hart om die taak aan iemand anders toe te vertrouwen.

Cilla Börjlind: Eigenlijk wou Rolf het wel uit handen geven, maar ik heb hem kunnen overhalen om het toch zelf te doen. Ik wou niet dat iemand anders aan mijn kindje kwam. (lacht) Ik weet dat het in de regel geen goed idee is om de auteur van het oorspronkelijke boek ook de filmbewerking te laten schrijven omdat hij niet de nodige afstand kan bewaren. Wij kennen echter de kneepjes van het vak. We hebben de boeken van andere schrijvers al regelmatig compleet uit elkaar gehaald. (lacht) We weten hoe je een roman in een tv-serie

“We waren het een beetje beu om tv-series te schrijven.” Cilla Börjlind heeft een nuchtere reden waarom ze een paar jaar geleden samen met haar echtgenoot Rolf aan het boek ‘Spring Tide’ begon. ‘Beck’, ‘Arne Dahl’, ‘The Grave’, ‘The Murders’: het voorbije decennium leverde het echtpaar de ene topreeks na de andere af. Tussendoor hadden de Börjlinds al een paar keer een roman geprobeerd, maar telkens lukte het hen niet om voldoende tijd vrij te maken. Pas toen de uitgeverij van de ‘Millennium’-trilogie hen benaderde met een voorstel vielen de puzzelstukken in elkaar. Uiteindelijk werden het zelfs drie boeken, met naast ‘Springvloed’ (zoals de Nederlandse vertaling van ‘Spring Tide’ heet) ook ‘De derde stem’ en ‘Zwarte dageraad’. De drie verhalen delen dezelfde hoofdpersonages, de aan lager wal geraakte ex-rechercheur Tom Stilton en de jonge politiestudente Olivia Rönning. Die ontmoeten elkaar wanneer Olivia als opdracht een onopgeloste moordzaak uit de archieven vist waar Stilton ooit nog aan gewerkt heeft.

moet omzetten. Dat zijn namelijk twee totaal verschillende beestjes.

Hoe hebben jullie de twee hoofdpersonages bedacht?

Rolf Börjlind: We wilden sowieso geen politiekantoor met gewone politie-agenten, want dat hadden al genoeg gedaan met ‘Beck’. Dus hebben we twee compleet tegenovergestelde karakters gezocht, zowel qua leeftijd als geslacht als positie in de maatschappij. We hebben hen bij elkaar gebracht en gekeken wat er zou gebeuren. Elk personage maakt ook een eigen reis, Tom Stilton tussen de daklozen, Olivia Rönning op persoonlijk vlak.

‘Spring Tide’ verbindt twee sociale thema’s: het wangedrag van multinationals en het lot van daklozen. Zijn thrillers beter als ze een zekere nieuwswaarde hebben?Cilla: Voor mij wel. In het beste geval kan

Geen gewone politieserieSchrijvers Cilla & Rolf Börjlind

-12- -13-

zo’n thriller het perspectief van de kijker op een thema veranderen. We hopen bijvoorbeeld dat je na ‘Spring Tide’ daklozen als mensen ziet en niet langer als profiteurs.

Rolf: Toen het boek verscheen, kwamen mensen ons vertellen dat die daklozen plots een gezicht hadden kregen. Ze waren plots zichtbaar op straat. Misschien kan de serie ook zo’n effect teweegbrengen. Een tv-serie heeft tenslotte een groter publiek dan een roman. Enfin, dat hoop ik toch. (lacht)

SPRINGVLOED

-15--14-

Håkon Briseid: Ons verhaal gaat meer over vrede dan over oorlog. Officieel streeft Noorwegen naar vrede. Daar gaan we graag prat op. We zijn er ook heel trots op dat de Nobelprijs voor de Vrede uitgereikt wordt in Oslo. Maar tegelijkertijd nemen we deel aan internationale militaire operaties. We sturen troepen naar Afghanistan en vliegtuigen naar Libië. En dat verzwijgen we liever. We vinden het fijn om over ons oorlogsverleden te praten, zoals in ‘The Heavy Water War’, of over oorlog in een fictieve toekomst, zoals in ‘Occupied’. In beide gevallen gaat het bovendien over zelfverdediging en dat is al helemaal prima. ‘Nobel’ wil de minder fraaie kant van oorlog aankaarten, de pijnlijke morele dilemma’s die zich stellen.

Bedoel je het idee dat je oorlog niet kan afschudden? Niet als individu maar ook niet als land?

Een prestigieuze tv-serie met de titel ‘Nobel’, dan denk je spontaan aan een productie over het leven en werk van de beroemde Zweedse industrieel, uitvinder van het dynamiet en de man wiens fortuin uitmondde in de jaarlijkse prijzen die zijn naam dragen. Deze ‘Nobel’ is echter van een heel ander allooi. De 8-delige reeks komt om te beginnen uit Noorwegen, hij speelt zich af in het heden en hij staat met beide benen in een internationale samenzwering. De centrale figuur is Erling Riiser (rol voor de Noorse ster Aksel Hennie), een gedecoreerde militair die terugkeert naar zijn gezin nadat hij zijn land gediend heeft in Afghanistan. En dan komt hij tot de vaststelling dat hij een pion is geworden in een internationaal politiek spel. Als je ‘Nobel’ naast ‘The Heavy Water War’ en ‘Occupied’ legt, dringt de vraag zich op waarom Noorse tv-producenten de laatste tijd zo geïnteresseerd zijn in het thema oorlog. Producent Håkon Briseid wijst echter op een essentieel onderscheid tussen ‘Nobel’ en die andere series.

Briseid: Precies. Wie zich met oorlog bezighoudt, maakt dingen mee die zo indringend zijn dat ze onder de huid kruipen. ‘Nobel’ is een verhaal over het gebruik van geweld. Dat kan je vertellen met een politieman in de hoofdrol maar we vonden een soldaat interessanter. Andere landen, zoals Amerika en Denemarken, hebben zulke verhalen al verteld, Noorwegen niet. Toch noem ik ‘Nobel’ liever geen oorlogsverhaal, net omdat het over veel meer gaat. Ik omschrijf de serie liever als een samenzweringsdrama.

Heeft de serie een politieke agenda?

Briseid: Zo ver zou ik niet gaan. We willen een bepaalde discussie aanzwengelen, het schizofrene gezicht blootleggen dat Noorwegen aan de buitenwereld laat zien. We willen ook tonen hoe complex het leven

De hoge tol van vredeProducent Håkon Briseid

NOBEL

van een soldaat is. De kijker hoeft het niet eens te zijn met die militairen maar het zou mooi zijn mocht het publiek na ‘Nobel’ een bepaalde vorm van respect hebben voor het lastige werk dat soldaten opknappen. Het maakt deel uit van de missie die we voor ogen hebben, en de openbare omroep is heel blij met die ‘educatieve’ kant van de serie, als je het zo wil noemen. Maar alles bij elkaar wil ‘Nobel’ in de eerste plaats een entertainend en spannend verhaal vertellen, met boeiende karakters en een meeslepende plot.

-14- -15-

-17--16- -17--17-

Henrik Jansson-Schweizer: Mijn grootmoe-der baatte vroeger ook zo’n pension uit. Als kind vond ik het geweldig om daar naartoe te gaan. In de jaren 70 heb ik er elke va-kantie doorgebracht en alle grote familie-feesten vonden daar plaats. Toen ik ouder werd, besefte ik echter dat er onder al dat ogenschijnlijke geluk nogal wat duisternis verborgen zat. Ik liep ook al lang rond met het idee om een film of een tv-serie te ma-ken die zich afspeelt in zo’n typisch Zweeds pension.

Je had het kunnen houden bij een gewoon drama over een familiereünie. Waarom heb je het verhaal richting thriller geschoven?

Jansson-Schweizer: Ik vond dat het verhaal nog een onverwachte wending nodig had. En omdat Zweden nu eenmaal goed zijn in misdaadverhalen, leek het me een goed idee om er dan maar een lijk of twee tus-sen te mengen. (lacht) Het gevolg was dat het hele verhaal plots een heel andere ge-daante aannam.

Oskar, Lasse en Jonna Waldemar delen dan wel dezelfde ouders en familienaam, voor de rest hebben ze weinig met elkaar gemeen. Ze houden nauwelijks contact met elkaar, tot hun moeder hen terug samenbrengt op een manier die ze nooit hadden verwacht. Haar testament stelt namelijk onomwonden dat de kinderen het familiepension in Åland, een eilandengroep in de archipel tussen Zweden en Finland, pas zullen erven als ze een heel seizoen lang samen succesvol de zaak kunnen runnen. Als dat niet lukt, zal alles wegge-schonken worden aan een goed doel. Binnen de kortste keren lopen de spanningen echter hoog op, met name tussen de broers. En daar heeft het familieverleden alles mee te maken. De Zweedse serie ‘Thicker Than Water’ speelt met allerlei thrillerelementen — hebzucht, jaloezie, fraude, diefstal, zelfs moord — maar staat toch met beide voeten in de realiteit. Henrik Jansson-Schweizer, die het hele verhaal bedacht, liet zich dan ook inspireren door zijn eigen herinneringen.

Had je meteen door wat voor karakters de drie hoofdpersonages moesten worden?

Jansson-Schweizer: Toen ik het idee van de erfenis kreeg, wist ik dat het om twee broers en een zus moest gaan. En hun res-pectieve persoonlijkheid lag ook snel vast. Het moesten botsende karakters zijn, men-sen die lang weggeweest zijn en zich enkel om hun eigen carrière bekommeren. Maar ondanks alles hebben ze iets heel belang-rijks gemeen: hun jeugd.

De serie speelt zich af in Åland. Wat trok je aan in die locatie?

Jansson-Schweizer: Eerlijk gezegd was dat voor een stuk een zakelijke beslissing. We wilden al langer samenwerken met de Finse openbare omroep Yle, en dan was Åland de ideale locatie. Het was altijd al de bedoeling om het pension ergens in de Finse archipel te situeren. Åland is een van de mooiste plaatsen die je kan vinden in Noord-Europa, vooral in de zomer.

Erfenis met weerhaakjesGeestelijke vader Henrik Jansson-Schweizer

THICKER THAN WATER 2

-16- -17-

Is het niet eigenaardig dat iedereen er Zweeds praat terwijl het deel uitmaakt van Finland?

Jansson-Schweizer: Åland is een vreemde plek op dat vlak. Het is een verzameling van 6.000 eilandjes en er wonen 30.000 mensen die allemaal eigenlijk liever bij Zweden zou-den horen. Ze vormen een heel eigen samenleving, nogal geïsoleerd van de buitenwereld.

Reeds beschikbaar op DVD

-19--18- -19--19-

Aliette Opheim: Het was plezierig om daarmee te spelen maar niet altijd even gemakkelijk. In een bepaalde episode doet ze auditie voor een rol en ik was heel zenuwachtig voor die scène. Ik moet zeggen dat ik die dag niet bepaald mijn beste werk heb geleverd. (lacht) Maar dat was perfect, want zo gaat dat echt bij audities. Jonna is daarom nog geen slechte actrice. Alleen staat haar ervaring nog niet op het niveau van haar ambities.

Herken je jezelf in Jonna?

Opheim: Niet echt, behalve dat we allebei acteren. Ik hoefde bijvoorbeeld niet thuis weg te lopen om naar de toneelschool te gaan. Mijn ouders waren heel gelukkig dat ik iets deed wat ik echt wou doen.

Wist je al op jonge leeftijd dat je actrice wou worden?

Opheim: Nee. Toen ik 18 was, heb ik in Zweden een beetje per toeval de hoofdrol gekregen in ‘Sandor slash Ida’, een film die

Net geen 10 miljoen mensen. Dat is de totale bevolking van Zweden. Anderhalf miljoen minder dan in België, dik zeven miljoen minder dan in Nederland. Op zich is het dan ook een half mirakel dat de Zweedse tv-producenten in die relatief kleine massa genoeg acteurs vinden om hun talloze tv-series te bevolken. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat je bepaalde gezichten regelmatig terugziet, al past iedereen er goed voor op om daar niet in te overdrijven. Tegelijk springt een serie als ‘Thicker Than Water’ daardoor des te meer in het oog. Het meeslepende erfenisdrama voert namelijk drie hoofdacteurs op die — zeker bij het internationale publiek — geen enkel belletje doen rinkelen. Dat geldt ook voor Aliette Opheim, die jongste zus Jonna Waldemar speelt. Het is een sappige en uitdagende rol, ook al omdat de jonge vrouw in de serie zelf ook actrice is.

een groot succes werd. Ik vond het plezierig om te doen maar ook niet meer dan dat. De jaren daarna heb ik links en rechts een paar kleinere rolletjes gespeeld, zonder er echt werk van te maken. Op mijn 26ste heb ik echter besloten dat ik er toch voor wou gaan en heb ik auditie gedaan voor de toneelschool. Tijdens die studies kreeg ik al meteen de rol in ‘Thicker Than Water’ aangeboden.

Wat bedoel je als je zegt dat je per toeval die eerste film hebt gekregen?

Opheim: Voordien had ik nooit gedacht dat het me zou interesseren. Je moet weten dat ik geen gemakkelijke tiener was. Mijn leraren hadden de handen vol aan mij. (lacht) Toen ik op de middelbare school zat, kwam er een regisseur langs die op zoek was naar een meisje voor de hoofdrol in een kortfilm. Hij stond vooraan in de klas, ik stak mijn hand op en zei tegen de leraar “Wat doet die eikel hier?” Net wat die regisseur zocht natuurlijk. Via die kortfilm ben ik dan in de speelfilm beland.

Actrice in de huid van een actriceActrice Aliette Opheim

THICKER THAN WATER 2

-18- -19-

Ben je het eens met Jonna’s uitspraak dat alle acteurs in wezen op zoek zijn naar aandacht?

Opheim: Ja, natuurlijk! Hoe meer aandacht we krijgen, hoe beter we ons voelen. (lacht) Maar dat hoeft geen probleem te zijn. Bij ‘Thicker Than Water’ werd het bijvoorbeeld op prijs gesteld als we suggesties deden om het verhaal interessanter en geloofwaardiger te maken. Geen enkele acteur heeft daar misbruik van gemaakt om zijn eigen rol te pimpen.

-21--20- -21--21-

Clive Bradley: Ik ben erbij gekomen als onderdeel van een internationale coproductie, om de thrillerkant van het verhaal wat meer aan te scherpen. Uiteindelijk heb ik alle 10 afleveringen geschreven en die werden vervolgens terug naar het IJslands vertaald door Sigur-jón Kjartansson, die samen met Baltasar Kormákur het oorspronkelijke concept verzonnen had. Het gaat natuurlijk om meer dan zomaar vertalingen, want hij heeft alles ook zorgvuldig omgezet naar de IJslandse leefwereld.

Hoe goed kende je IJsland voor je aan de serie begon?

Bradley: Enkel wat ik in de krant gelezen had. Ik ben er begin januari 2014 voor het eerst naartoe gereisd. Reykjavík was toen nog in volle kerststemming en de dagen waren heel kort. Toen heb ik wat

Eigenlijk is het niet zo verwonderlijk dat nu ook IJsland zich in de Scandinavische crimi-discussie mengt. Tenslotte heeft het eiland met namen als Arnaldur Indriðason en Yrsa Sigurdardottir schrijvers in huis die al een hele reputatie hebben opgebouwd op het vlak van misdaadliteratuur. Bovendien is er sinds een paar jaar een productiebedrijf met echte internationale uitstraling gevestigd. RVK wordt namelijk geleid door Baltasar Kormákur, een regisseur met een aantal Amerikaanse films op het cv — zoals onlangs nog het klim-mersdrama ‘Everest’. Een van de projecten die Kormákur meteen op touw zette, was een originele misdaadserie, waarvoor hij zelf het uitgangspunt verzon. ‘Trapped’ speelt zich af in een klein havenstadje waar nooit iets gebeurt, tot in het ijskoude water een lijk gevon-den wordt zonder hoofd of ledematen. En de conclusie luidt al snel dat de moordenaar zich aan boord van de pas aangemeerde ferry uit Denemarken moet bevinden. ‘Trapped’ is niet alleen spannende misdaadfictie, hij laat ook een stukje Scandinavië zien dat tot nog toe onderbelicht is gebleven. Dat net een Britse scenarist de opdracht kreeg om alles op papier te zetten, is dan ook des vreemder. Of niet, Clive Bradley?

meer research gedaan. Maar ik wist ook dat we met een team van vier schrijvers zouden werken en dat eventuele fouten weggefilterd zouden worden.

Heb je zulke fouten gemaakt?

Bradley: Natuurlijk. Sommige gebruiken zijn nu eenmaal heel anders. Neem nu het hoofdpersonage, Andri, een beer van een vent en een politieagent die met privéproblemen worstelt. Dus had ik een scène geschreven waarin hij thuiskomt en zichzelf een goed glas whisky inschenkt. “Dat doen wij niet,” kreeg ik meteen te horen. Dus zie je Andri in de serie een glas melk drinken. Sommige dingen begrijp ik niet. In IJsland is het bijvoorbeeld heel ongewoon dat je tijdens een familiefeest een fles alcohol opent. Zelfs geen wijn. IJslanders drinken als ze uitgaan, maar niet thuis.

Moord in IJslandScenarist Clive Bradley

TRAPPED

De grote uitdaging voor een originele misdaadserie is om een insteek te vinden die zich van de concurrentie onderscheidt. Heb je er lang op gezwoegd?

Bradley: De locatie en de omstandigheden maken het verschil. Het havenstadje raakt afgesloten van de buitenwereld door een geweldige storm. En dus is het dossier in handen van drie agenten, van wie er twee totaal geen ervaring hebben met moordzaken. Enkel Andri, die vroeger in Reykjavík gewerkt heeft, weet hoe je zoiets aanpakt. En dat zorgt voor een heel bijzondere situatie.

-23--23-

Camilla Ahlgren: Eerlijk gezegd wisten we in het eerste seizoen zelf heel weinig af van Saga. Ze was wie ze was en dat vonden we voldoende. We gingen er bijvoorbeeld van uit dat haar beide ouders overleden waren. Maar om bepaalde gebeurtenissen toch persoonlijk te maken voor Saga hebben we haar achtergrond meer en meer ontwikkeld. Dat komt in dit derde seizoen meer dan ooit tot uiting.

Oorspronkelijk was het de bedoeling dat Kim Bodnia, de acteur die Saga’s Deense collega Martin Rohde speelde, zou terugkeren, maar hij haakte op het laatste moment af. Kwam dat als een schok voor jullie?

Ahlgren: Ja, omdat het hele seizoen al gepland was en hij daar een belangrijk deel van uitmaakte. Plots moesten we niet alleen een heel nieuw hoofdpersonage verzinnen maar ook de relatie tussen hem en Saga opnieuw uittekenen. Zo’n seizoen is als een bouwwerk. Als je een fundament weghaalt, stort de boel in elkaar. En Martin en Saga vormden samen zowat het belangrijkste fundament van ‘The Bridge’. Het publiek was dol op hun gesprekken, de manier waarop ze met elkaar omgaan. Toen Kim afhaakte, zaten we met de handen in het

Wat voor iemand is Saga Norén, de eigenaardige hoofdfiguur uit ‘The Bridge’? Hoe redeneert en reageert ze? Heeft ze een emotioneel leven? Is ze eigenlijk wel een goeie rechercheur? Is ze überhaupt geschikt voor politiewerk, dat toch ook inlevingsvermogen vergt? En vooral: hoe zorg je ervoor dat zo’n star personage boeiend blijft voor een groot publiek? Het zijn vragen die de Zweedse scenarist Camilla Ahlgren nu al drie seizoenen lang bezig houden. Hans Rosenfeldt, de geestelijke vader van de reeks, en haar Deense collega Nikolaj Scherfig zijn het met haar eens dat die vragen even belangrijk zijn voor het succes van ‘The Bridge’ als de gruwelijke moorden en de verwrongen geest van de dader.

haar. Achteraf bekeken was het echter een goeie zaak, want het gaf ons de kans om Saga meer te ontwikkelen als personage.

Saga krijgt wel een nieuwe Deense collega, Henrik. Hoe hebben jullie hem op papier gezet?

Ahlgren: We hebben geprobeerd om hem zoveel mogelijk van Martin te onderscheiden. Henrik heeft geen groot gezin en hij is geen open boek. Er hangt een mysterie rond hem. We wilden dat hij Saga graag mocht, maar op een andere manier dan Martin. Martin verbetert haar en probeert haar dingen aan te leren. Henrik tracht haar te begrijpen en te nemen zoals ze is.

In de vijfde episode is de Bob Dylan-klassieker ‘Ballad of a Thin Man’ te horen. Was het een dure aangelegenheid om die rechten te betalen?

Ahlgren: Bob Dylan heeft zelf contact met ons opgenomen! Op een bepaald moment kreeg onze producent een telefoontje van Dylans agent, met de boodschap dat Bob Dylan een enorme fan van ‘The Bridge’ is en dat hij het fantastisch zou vinden als

De vrouw achter Saga NorénScenarist Camilla Ahlgren

THE BRIDGE 3

-22-

we een van zijn songs zouden gebruiken. We zeiden dat we ons gevleid voelden maar dat ons budget heel beperkt was. Geen probleem, klonk het antwoord, een symbolische vergoeding was voldoende. Normaal gezien ligt onze soundtrack al vast, maar we vonden uiteindelijk één scène in episode 5 waar die song perfect in paste. En daar was Bob het helemaal mee eens. (lacht)

Reeds beschikbaar op DVD en Blu-ray

BECKVolume 4

BECKVolume 3

THE BRIDGESeizoen 1

BECKSeizoen 1

ARNE DAHLVolume 2

BECKVolume 2

THE BRIDGESeizoen 2

THE BRIDGESeizoen 3

DEATH OF A PILGRIM

ARNE DAHLVolume 3

BECKVolume 1

ANNO 1790 ARNE DAHLVolume 1

DICTESeizoen 1

THE FALLSeizoen 1

DEN FÖRDÖMDESeizoen 1

INSPECTOR WINTERVolume 1

DEN FÖRDÖMDESeizoen 2

DICTESeizoen 2

GOMORRADE SERIE

THE FALLSeizoen 2

THE CODESeizoen 1

BECKVolume 5

BECKDe boekverfilmingen

-24-

CAMILLA LÄCKBERG’SFJALLBÄCKA MURDERS

Seizoen 1

IRENE HUSSSeizoen 1

IRENE HUSSSeizoen 2

MARIA LANG MYSTERIES

LIZA MARKLUND’S ANNIKA BENGTZON

Seizoen 1

MILLENNIUM TRILOGIE

SHOKUZAI THE SPIRALVolume 1

THOSE WHO KILLVolume 1

TOP OF THE LAKE

Jane Campion

VAN VEETEREN

VARG VEUMSeizoen 1

VARG VEUMSeizoen 2

VERBRECHEN WALLANDER BBCVolume 1|2

WALLANDER BBCVolume 3

STOCKHOLM TRILOGY

THE KILLINGSeizoen 2

THE SANDHAMN MURDERS

Volume 1

THE KILLINGSeizoen 1

THE KILLINGSeizoen 3

MAMMONSeizoen 1

THE KILLINGSeizoen 2

JOHAN FALKSeizoen 2

JOHAN FALKSeizoen 1

THE TEAMSeizoen 1

-25--25--25-

TELLUSSeizoen 1

ook beschikbaar op blu ray ook beschikbaar op blu ray

-27-

WALLANDERVolume 5

WALLANDERVolume 2

WALLANDERVolume 3

WALLANDERVolume 4

-26-

WALLANDER Volume 1

ANNIKA BENGTZON PARADIJS

Liza Marklund

ANNIKA BENGTZON SPRINGSTOFLiza Marklund

DE ZOMER VAN KIM NOVAKHakan Nesser

MAN ON THE ROOFBo Wilderberg

MILLENNIUM 1 Stieg Larsson

MILLENNIUM 2 Stieg Larsson

MILLENNIUM 3 Stieg Larsson

MURKAnders Thomas Jensen

NIGHTWATCHOle Bornedal

SUNSTORMÅsa Larsson

WHEN DARKNESS FALLS

Edouard Molinaro

BABYCALL Pål Sletaune

ANKLAGET Jacob Thuesen

THE HYPNOTISTLasse Hallström

DE VROUW IN DE KOOI/THE KEEPER OF

LOST CAUSES Jussi Adler Olsen

PIONEER

AGENT HAMILTON In the interest of the nation/

Dans l’intérét de la nation

AGENT HAMILTON But not if it concerns your

daughter/Détention sécrète

DE TERUGKEER VAN DE DANSLERAAR

Henning Mankell

HEADHUNTERSJo Nesbø

ECHOES FROM HE DEAD

Johan Theorin

-27--27--27-

DE FAZANTEN-MOORDENAARS

Jussi Adler-Olsen

BORGEN Seizoen 2

BERLIN ALEXANDERPLATZ

Rainer Werner Fassbinder

BORGENSeizoen 1

BORGEN Seizoen 3

LE COSE CHE RESTANO

FANNY & ALEXANDER

Ingmar Bergman

THE HALF BROTHER HEIMAT 2 Edgar Reitz

HEIMAT 3 Edgar Reitz

HEIMAT 4 Edgar Reitz

JACK TAYLOR DER KOMMISSAR UND DAS MEER

LA MEGLIO GIOVENTÙ

MISTERIOS DE LISBOA MONTALBANOVolume 1|2

THE LEGACYSeizoen 1

HOLLANDS HOOP

THE LEGACYSeizoen 2

THE HEAVY WATER WAR

1864

N I CO L A I CLEVE BROCH

VAN DE MAKERS VAN LILYHAMMER

L E N A ENDRE

SY N N ØV EMACODY LUND

TO B I A SSANTELMANN

LUM

…

© 2015 … © 2015 Licensed rights, design and packaging Lumière; Marketing & Distribution Lumière Home Entertainment The copyright proprietor has licensed the picture contained in this DVD video for private home use only and prohibits any other use, copying, reproduction or performance in public, in whole or in part. All rights reserved.

TAAL: ENGELS EN NEDERLANDS ONDERTITELING: NEDERLANDS

DUUR4 X 60 MIN.

16:9KLEUR

BELGIË2013 1OV

VFn5.1

ACQUITTED

-28-

BLUE EYES

BANKEROT1992

THE KILLING BUDGET BOX

MONTALBANOVolume 3|4

MONTALBANOVolume 5

P’TIT QUINQUINBruno Dumont

VERDICT REVISEDSeizoen 2

THE YOUNG MONTALBANO

VERDICT REVISEDSeizoen 1

THICKER THAN WATER

TERUG NAAR OOSTERDONK

RED SONJA

QUIZ ME QUICK

REAL HUMANSSeizoen 1

REAL HUMANSSeizoen 2

LE RAGAZZE DELLO SWING

THE BRIDGE 1-2-3 BORGEN 1-2-3 THE KILLING 1-2-3

-29--29--29-

OCUPIEDJo Nesbø

SCANDI CRIME BOX COSY CRIME BOX

BECK BUDGET BOX

BORGEN BUDGET BOX

WALLANDER BUDGET BOX

ook beschikbaar op blu ray ook beschikbaar op blu ray

-31-

Lumière-dvd’s zijn verkrijgbaar bij alle bekende film- en muziekwinkels in Nederland en België

Verkooppunten België:Carrefour - Colruyt - Boekenmarkt De Markies - Boekhandel Beatrijs

Boekhandel De Boekuil - Boekhandel De Reyghere - Boekhandel De Zondvloed Mechelen Boekhandel Het Voorwoord - Boekhandel Letters & Co

Boekhandel Plato Leuven - Boekhandel Plato Tienen - Boekhandel Salvator Boekhandel ‘T Oneindige Verhaal - Boekhandel ‘T Verschil - Bol.com

FNAC - Gobelix - Librairie Graffiti - Librairies Filigranes - Librairie Papyrus - Livre aux trésors Lumière webshop - Makro - Media Markt - Azur.be & Proxis.be - Moose in The City

Paard Van Troje - Park Music Arlon - Standaard Boekhandel - Strips & prentenboeken www.tvserieshop.be

Verkooppunten Nederland:Albert Heijn - Boekenvoordeel - Boekhandel Binnert Overdiep - Boekhandel Bloemendaal

Boekhandel Cursief - Boekhandel Broekhuis - Boekhandel Daan Nijman Boekhandel de Koperen Tuin - Boekhandel Den Boer - Boekhandel Enschede

Boekhandel Martyrium - Boekhandel Mulder - Boekhandel Nawijn & Polak - Boekhandel PlukkerBoekhandel Snoek - Boekhandel Stevens - Boekhandel van Pampus - Boekhandel van de Ven

Boekhandel van der Velde - Boekhandel Venstra - Boekhandel Vrolijk Boekhandel Waanders in de Broeren - Broese Utrecht - Sounds - Blokker

Bol.com - Bruna Nieborg - Cine Qua Non - Concerto - De Drvkkerij - Discovery Books - EYEFame powered by Media Markt - KRO webshop - Kroese - Larense Boekhandel - Lumière webshop

Media Markt - Music All In - Nauta boek - NRC webwinkel - Boekhandel Kramer & van Doorn Paagman - Parool webshop - Plato - Sounds - The Silver Screen - Trouw webshop - VARA webshop

Velvet Music - Verhoog Muziek en Entertainment- V&D - VKshop.nl - VPRO webshop

Alle informatie in deze Lumière dvd-catalogus is met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan Lumière geen aansprakelijkheid

aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de dvd-catalogus rechten worden ontleend.

Onze titels zijn beschikbaar op dvd/blu-ray en doorgaans ook te bekijken via digitale kanalen zoals:

www.lumiere.be

@Lumiere_NL /LumiereGroep @Lumiere_BE /LumiereBelgium

Genoten van deze Lumière uitgave en wil je voortaan meer weten over onze titels, acties en promoties? Schrijf je dan snel in op onze maandelijkse nieuwsbrief!

Naam Voornaam

Nationaliteit

E-mailadres

Geboortedatum (niet verplicht)

invulstrook terug te sturen aan Lumière Publishing (BE), Hof Ter Mere 28, 9000 Gent of Lumière Publishing (NL), KNSM laan 171, 1019 LC Amsterdam of een stuur snel mailtje aan info@lumiere.be met vermelding ‘nieuwsbrief’

Verantwoordelijke uitgever: Jan De Clercq, Hof Ter Mere 28, 9000 Gent

Available onXbox Video

MODUS

TRAPPED

FOLLOW THE MONEY

NORSKOV

THE SANDHAMN MURDERS 2

SPRINGVLOED

WALLANDER BBC 4

BECK 6

NOBEL

THICKER THAN WATER 2

GENTLEMEN & GANGSTERS

ÅSA LARSSON’ S REBECKA MARTINSSON

VERWACHT IN 2016