Uzm. Diyabet Hemş. Gülay GÜLŞEN

2

Glisemik kontrolün sağlanması ve hastanın insülin tedavisine uyumunun artmasında önemlidir!

Kas içine enjeksiyonun azaltılması,

Lipodistrofilerin önlenmesi,

Doğru kalem iğnesi seçimi

ve kullanımı ile diğer komplikasyonların önlenmesi.

Hipoglisemi riski

Kanama

Ağrılı enjeksiyon

Lipodistrofi

3

Dermis tabaka (Ortalama 1,8-2,5 mm)

Subkutan doku

Kas

Subkutan doku kişiden kişiye, bölgeden bölgeye ve hatta aynı enjeksiyon bölgesi içinde

dahi değişkenlik gösterir.

İnsülin Enjeksiyonu

Gibney et al., Skin and subcutaneous adipose layer thickness in adults with diabetes at sites used for insulin injections: implications for needle length recommendations. CMRO 2010;26(6):1519-1530.

Gibney et al., Skin and subcutaneous adipose layer thickness in adults with diabetes at sites used for insulin injections: implications for needle length recommendations. CMRO 2010;26(6):1519-1530.

BKİ yüksek hastalarda artar. Kadınlarda erkeklere kıyasla 5.1 mm daha kalın % 95 güven aralığı: 7.0 – 18.5 mm

Ortalama sc doku kalınlığı KOL ≈ UYLUK < ABDOMEN < KALÇA

İnsülin Enjektörleri

1 ml. Enjektör üzerindeki

her çizgi 2 üniteye

karşılık gelir.

100 üniteye kadar

insülin yapabilme

imkanı sağlar.

0,5 ml. Enjektör üzerindeki

her çizgi 1 üniteye

karşılık gelir.

50 üniteye kadar

insülin yapabilme

imkanı sağlar.

İnsülin Kalemleri

İnsülin Kalem ve Kartuşunu Taşıma!

Açıldıktan sonra dolapta veya oda ısısında (+22+24 °C) 28 gün saklanabilir.

Yedek insülinler ve açılmamış şişeler son kullanma tarihine kadar buzdolabı rafında +4°C arasında saklanır.

İnsülin dondurulmamalıdır.

Direk güneş ışığından ve ısı kaynağından uzak tutulmalıdır.

Çevre ısısı yüksek ve seyahat durumlarında buz aküleri/taşıma çantaları kullanılmalıdır.

Kan şekeri kaç?

Kullanılan insülin tipi hangisi?

Günde kaç kez insülin yapıyor?

Doğru kalem (insülin) olduğuna emin olma!

Kullanılan insülin tipi, Hastaya ait özelliklere göre (EL BECERİSİ)

13 TÜRKDİAB Diyabet Tanı ve Tedavi Rehber, 2016.

Aynı doz/aynı saat/ aynı bölge

Bölgeyi en az bir hafta kullanmak

Aynı bölgeye 4 hafta sonra gelinir

TÜRKDİAB Diyabet Tanı ve Tedavi Rehber, 2016 ADA,Diabetes care January.(2013).36:S1-S2;doi:10.2337/dc13

15

Enjeksiyonlar doku travmasını önlemek için birbirlerinden en az 1-2 cm uzakta olmalıdır.

Bölge İçi Rotasyonu

Ödem

Kist

Nekroz

Kızarıklık

Kaşıntı

Hematom

Lipodistrofi

1- Uygulama ile ilgili nedenler

Aynı bölgeye sık enjeksiyon

Yanlış enjeksiyon tekniği

2- İnsülinin yağ dokusu üzerindeki lipojenik etkisi

3- İnsülin antikorları

4- Aynı iğnenin birden fazla kullanımı

5- Kalitesiz kalem iğneleri

Rotasyon

İğneleri bir defa kullanmak

Kaliteli kalem iğneleri

Yara izlerinin üzerine, yakınına enjeksiyon

yapmamak.

Unutkanlık! Görme problemi olanlar!

Dikkatsizlik!

Son kullanma tarihi

Renk

Hava

Partikül

Kristalleşme

Donmuş insülinler

Kalem/kartuşta ki hava kabarcıklarının

çıkarılması!

İnsülinin kalem iğnesinden

çıktığını kontrol etmek(1 U ile)

●Hunter,J.(2008). Subcutaneous injection technique. Nursing Standard, 22 (21), 41-44.

%70’lik alkolle silmek!

Cilt kuruyunca enjeksiyon uygulamak.

Cildi Kaldırma Yöntemi

Kalem iğnesinin boyutuna/giriş açısına,

Enjeksiyon bölgesinde ki SC yağ dokusunun kalınlığına, göre değişir.

Öneriler kişiye özel olmalıdır!

● Wilkinson MJ, Treas LS. (2012). Pocket Skills Nursing, What You Need to Know Now. FA Davis Company, Philedelphia, p. 105.

Dermis tabaka

(Ortalama 1.8-2.5 mm)

Hastanın kilosu İğne uzunluğu

Enjeksiyon açısı

Cildi kaldırma

Normal kilo

(BKİ ≤25kg/m²)

4mm

5mm

6 mm

90 derece

90 derece

90 derece

Cilt kaldırılmaz

Cilt kaldırılmaz

Cilt kaldırılır

Normal kilonun üzerinde

(BKİ >25kg/m²)

6 mm

8 mm

12 mm

90 derece

90 derece

45 derece

Karında cilt kaldırılmaz Uylukta,kolda cilt kaldırılır Cilt kaldırılır

Cilt kaldırılır

●Hansen B ve ark.(2006),Published by Danish Nurses Organisation, December, s.53.

İğne uzunluğu

2-6 yaş 6 yaş ve üzeri zayıf çocuklar

6 yaş ve üzeri

4mm 5mm 6 mm

Cilt kaldırılır 90°

Cilt kaldırılır 45°

Cilt kaldırılır 45°

Cilt kaldırılır 90°

Cilt kaldırılır 45°

Cilt kaldırılır 45°

Cilt kaldırılmaz

Cilt kaldırılır/kaldırılmaz 90°

Cilt kaldırılır 45°

Enjeksiyon Rehberi, Ocak 2015

2-17 yaş arası, 101 Tip 1 DM yapılan bir çalışmaya göre, deri kalınlıkları 1.58 mm-2.29 mm arasında bulunmuştur.

Enjeksiyon süresince ve iğne çıkarılıncaya kadar deri kıvrımı bırakılmaz.

Cilde girerken/çıkarırken iğnenin açısı değiştirilmez.

Enjeksiyondan sonra cilde masaj yapılmaz.

Ağrı olursa, kan ya da berrak bir sıvı gelirse 5-8 sn basınç uygulanabilir.

●Hunter,J.(2008). Subcutaneous injection technique. Nursing Standard, 22 (21), 41-44.

1. kullanım 2. kullanım 3. kullanım 4. kullanım

Ağrı Tahriş Tıkanma

4mm,5 mm,6mm ve 8mm iğne uçları mevcut

Yapılan çalışmalara ve önerilere göre çok kısa iğne uçları ile enjeksiyonun

deri altında çok yüzeyel sonlanmasına bağlı;

Deriden sızıntı

Acı hissinde artış

İmmün reaksiyonlar oluşabilir.

Strauss K. Report from an expert workshop on insulin injection techniques. Pract Diabetes Int 1998; 15: 181–184. Strauss K, Hannet I, McGonigle J, Parkes JL, Ginsberg B, Jamal Ret al. Ultra-short (5 mm) insulin needles: trial results and clinical recommendations. Pract

Diabetes Int 1999; 16: 218–222 Canadian Diabetes Association: 2009–10 Guide to Diabetes Products and Diabetes Medications

Çocuklarda 6 mm,

Yetişkinlerde 8 mm üzeri iğnelerin kullanımı önerilmiyor.

Obezler dahil, yetişkinlerde 4 ve 5 mm’lik iğneler deri kıvrımı

gerektirmeden kullanılabilir.

Not: Çok zayıf kişilerde kola yapılan enj.’da deri kıvrım yöntemi

uygulanmalıdır.

TÜRKDİAB Diyabet Tanı ve Tedavi Rehber, 2016.

Kalemin ucundan iğne çıkarılırken dış koruyucu kapağı takılmalıdır.

İğnenin ele batması!!!

Eksik doz/Cilt altına hava kabarcığı enjeksiyonu

İğne ucundan insülin sızması/Karışım insülinler de karışım oranın değişmesi

İnsülini oda ısısında uygulamak.

Hava enjekte etmemeye özen göstermek.

%70’lik alkol cilt üzerinde kuruyuncaya kadar

beklemek.

Enjeksiyon bölgesinde ki kasları uygulama

esnasında germemek.

SC dokuya girildiğinde iğnenin yönünü

değiştirmemek.

Sinir ve damar hasarı olursa o bölgeyi enjeksiyon

için bir daha kullanmamak.

Lipohipertrofi

Enjeksiyon dozu

Enjeksiyon yeri ve derinliği

Egzersiz

Ortam ve vücut sıcaklığı

İnsülin türü

Yeterince karıştırılmaması sebebiyle insülin yoğunluğunun

değişmesi

Emilimi Etkileyen Faktörler