jaargang 2015 03

19
Nieuwsbrief Internationaal Yogacongres in Zinal Portret van Robert Swami Persaud Vacatures bij de VYN Het praatstokje met Danielle Bersma Jaargang 37 • Nº 3|2015

Upload: vudang

Post on 11-Jan-2017

226 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: jaargang 2015 03

NieuwsbriefInternationaal Yogacongres in Zinal

Portret van Robert Swami Persaud

Vacatures bij de VYN

Het praatstokje met

Danielle Bersma

Jaargang 37 • Nº 3|2015

Page 2: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 3

Inhoud Jaargang 37 • Nº 3|2015

Van de redactie 4

Van de voorzitter 5

Internationaal Yogacongres in Zinal 6

Portret van Robert Swami Persaud 9

Collegiaal 13

Werken in de EUY 14

Oog krijgen voor ... 15

Van het bestuur 16

Vacatures bij de VYN 18

Erkende bijscholingen 20

Oefeningen voor ouderen 23

Het praatstokje: Danielle Bersma 24

Zitzak 26

Yoga & poëzie 27

Recensies 28

Gesignaleerd 29

Yoga en meer... 30

Colofon 35

Sarve Bhavantu Sukhina

ॐ सर्व भवन्तु सुखिनः

ॐ सर्व भवन्तु सुखिनः

Jaargang 37 • Nº 2|2015 9

Tijdens het Samsara Yoga Congres ‘Ouder Worden’ op 15 november staat keynote speaker Robert Swami Persaud stil bij de wijze waarop de Ayurveda kijkt naar het proces van ouder worden. In deze oude Indiase traditie luidt de zegswijze 'Sarve Bhavantu Sukhina', wat betekent 'Moge iedereen zich goed voelen'. Swami Persaud verbindt dit met het ouder worden.

Robert Swami Persaud is Ayurvedisch geneeskundige en initiatiefnemer van de Hogeschool voor Ayurvedische Geneeskunde in Nijmegen. Hij volgde zijn opleiding bij Dr. Varier in het Arya Vadya Sala in Kerala, India en vulde dit aan met een artsenbezoekersopleiding in Nederland. Eind jaren 80 startte hij zijn eigen praktijk in Nijmegen en schreef hij het 'Handboek Ayurveda' alsmede diverse werken over het Hindoeïsme en Gnosis. Hij richtte in 2004 met enkele collega's de Algemene Vereniging Ayurveda Geneeskunde (ANVAG) op.

Wl je jezelf even voorstellen?Ik ben Robert Swami Persaud, geboren in 1956 in Den Haag. In mijn vroege jeugd woonde ik in Suriname. In 1975 kwamen wij weer naar Nederland. Vanaf 1976 bezocht ik vanwege familiaire omstandigheden India, mijn grootouders komen namelijk uit Bihar, N.O. India. Vanaf de jaren negentig ging ik daar Ayurvedische geneeskunde studeren. In de Ayurveda praktijk die ik voer vanaf 1988, kon ik mij daardoor nog meer specialiseren, vooral in voeding, massages en reinigingskuren. Ook zette ik de Hogeschool Ayurveda Geneeskunde op, hier geef ik vooral les in de Ayurvedische massagetherapie.Hoe is jouw liefde voor Ayurveda ontstaan?Na een zwaar verkeersongeluk in Nijmegen, verzekerden de artsen mij dat ik niet meer normaal zou kunnen werken. Via Ayurvedische technieken die ik van huis uit had meegekregen én door Ayurvedische behandelingen in Londen heb ik toch een totale genezing bereikt. Toen ik daarom in India de Ayurveda ging studeren is mijn enthousiasme alleen maar gegroeid. Ik voel mij een passioneel beoefenaar van de Ayurveda.

Welke verbinding zie je tussen Ayurveda en yoga? Zowel de Ayurveda als de yoga streven naar een optimale gezondheid voor lichaam en geest. Men kan meer resultaten vanuit de yoga verkrijgen als bij de beoefening daarvan ook Ayurvedische richtlijnen worden toegepast, zoals het gebruiken van voeding die zo goed mogelijk bij je past. Binnen de Ayurveda adviseren wij mensen met name de asana's te praktiseren die bij hun constitutie passen, dat maakt yoga persoonlijker en effectiever. Door middel van een persoonlijke wijze van yoga beoefenen kan een genezingsproces vlotter verlopen.

Waarom spreek je op het Samsara Yoga Congres over ouderen? Vooral ouderen hebben in onze moderne samenleving veel last van zogenaamde welvaartsziekten. Wij kunnen nu juist de ouderen de gelegenheid bieden zich bewust te maken van de mogelijkheden om het eigen lichaam op een unieke wijze als het ware te regenereren. Natuurlijk kun je niemand biologisch jonger maken, maar je kunt wel veel meer energie krijgen (wij noemen dat rasayana) door je voeding in balans te brengen met wie en wat je precies bent. Het verouderingsproces kun je daarmee bijzonder vertragen. Ook biedt de Ayurveda daarin oliemassages aan die voor ouderen het regeneratieproces enorm bevorderen.

Kun je een tipje van de sluier oplichten over je voordracht op het congres? Op het Samsara Yoga Congres wil ik iedereen dus bewuster maken van unieke mogelijkheden voor ouderen om op een goedkope en duurzame manier hun eigen lichamelijke en geestelijke gezondheid sterker te maken. Ik zal spreken over wát Ayurveda is, en wat het betekenen kan voor de mens van nu.Ik nodig de deelnemers van het congres uit om vragen te stellen.

TIP: Lever je vraag in bij binnenkomst in de daarvoor bestemde box of stel 'm alvast op onze Facebookpagina.Kijk voor meer informatie op www.samsaracongres.nl.

Portret van Robert Swami Persaud

Moge iedereen zich goed voelen

6 16

9

2426

2724 - 31 oktober - teacher training“hands on adjustment and the use of props”

Verdiepings cursus voor yoga docenten “veilig les geven”.O.l.v. Oona Giesen, yoga docente die al 43 jaar yoga beoefent en al 23 jaar les geeft,(lid van IYF & VYN & HYA) . Klassieke basic hatha yoga, met duidelijke invloeden van mr B.K.S. Iyengar, vanwege o.a. de props (hulpmiddelen) die gebruikt worden. Leer veilig lesgeven, hoe om te gaan met al bestaande blessures en hoe nieuwe blessures te voorkomen. Hoe hulpmiddelen te gebruiken, zodat mensen oefeningen beter uit kunnen voeren.

Prijs: 1.250 Euro, inclusief 7 nachten hotel, ontbijt, lunch, diner, exclusief de reis.

Oona GiesenAliki Yoga SchoolParosGreece

Meer informatie: www.yoga-paros.com/specialization.html e-mail: [email protected]

Een week intensief je kennis verdiepen op het gebied van veilig yoga les geven, op het prachtige Griekse eiland Paros, met prachtige natuur, gezond eten, frisse lucht en schone zee.

Organiseert

- De 4-jarige opleiding tot yogadocent

- 1-jarige opleiding tot docent zwangerschapsyoga

- Zeer interessante bijscholingen voor yogadocenten

Nieuwsgierig?

Bel of mail voor informatie met de Yoga Academie Nederland - Tel. : 0297-284597 - Email : [email protected] - Of kijk op : www.yoga-academie.nl

Onze activiteiten vinden plaats in Amsterdam

Erkend door de Vereniging van Yogaleerkrachten Nederland

Voldoet aan de eisen van de Europese Yoga Unie

Organiseert

- De 4-jarige opleiding tot yogadocent

- 1-jarige opleiding tot docent zwangerschapsyoga

- Zeer interessante bijscholingen voor yogadocenten

Nieuwsgierig?

Bel of mail voor informatie met de Yoga Academie Nederland - Tel. : 0297-284597 - Email : [email protected] - Of kijk op : www.yoga-academie.nl

Onze activiteiten vinden plaats in Amsterdam

Erkend door de Vereniging van Yogaleerkrachten Nederland

Voldoet aan de eisen van de Europese Yoga Unie

Organiseert

- De 4-jarige opleiding tot yogadocent

- 1-jarige opleiding tot docent zwangerschapsyoga

- Zeer interessante bijscholingen voor yogadocenten

Nieuwsgierig?

Bel of mail voor informatie met de Yoga Academie Nederland - Tel. : 0297-284597 - Email : [email protected] - Of kijk op : www.yoga-academie.nl

Onze activiteiten vinden plaats in Amsterdam

Erkend door de Vereniging van Yogaleerkrachten Nederland

Voldoet aan de eisen van de Europese Yoga Unie

VERE

NIG

IN

G YOGADOCENTEN NED

ERLAN

D

lid van de Europese Yoga Unie

Erkend door de Vereniging Yogadocenten NederlandVoldoet aan de eisen van de Europese Yoga Unie

Page 3: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 54 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

Letterlijk vertaald betekent het: ‘Staan op de schouders’. Een andere benaming is de Kaars. De schouderstand heeft een positieve invloed op de werking van de schildklier. Een gezonde schildklier betekent een goede functie van de bloedsomloop, ademhaling en balans in het zenuwstelsel. Na een stimulerende en inspannende yogahoudingenreeks brengt een afsluiting met een 'omgekeerde yogahouding' rust en verstilling. Begin vanuit rugligging, duw je rug plat op de grond en houd je voeten bij elkaar. Strek op een inademing je benen recht omhoog, til je heupen op en plaats de handen in de rug. Maak een rechte lijn van rug en je benen, zet de ellebogen zo dicht mogelijk bij elkaar en adem diep naar je buik. Het borstbeen drukt tegen de kin (jalandhara bandha). De voeten blijven ontspannen. De bovenarmen zijn op schouderbreedte. Bouw de tijdspanne voor deze houding langzaam op.Wanneer je uit Sarvangasana komt, mag je het hoofd en het

bovenlichaam niet optillen op het moment dat je de heupen en de benen laat zakken. Kom uit de houding door op een uitademing je rug wervel voor wervel af te rollen. Houd daarbij je benen als tegen-wicht schuin omhoog. Is dit te zwaar, buig dan de benen. Je kunt ook je handen gebruiken om tegen-druk te geven. Focus op de buikspieren, hou deze continue op spanning voor stabiliteit en controle.

De volgende contra indicaties dienen in acht te worden genomen: rugletsel, hoofdpijn, hartaandoeningen, hoge of lage bloeddruk, menstruatie, nekletsel en zwangerschap.

Gerreke van den Bosch

Geleidelijk aan doet de herfst haar intrede. Het afscheid van de zomer viel menigeen zwaar, gezien de aanlevering van stukken naar de redactie. Gelukkig is het allemaal toch nog gelukt en vind je in dit nummer weer veel informatie. Er staan dit najaar een aantal boeiende activiteiten en workshops op de rol, deze vind je op de activiteitenladder. Steeds meer leden leveren een actieve bijdrage aan de nieuwsbrief of plaatsen activiteiten in de zogenaamde regeladvertenties. Een positieve ontwikkeling. Om te voorkomen dat de wezenlijke inhoud moet worden opgeofferd voor activiteiten zijn er vanuit het bestuur en de redactie nieuwe kaders opgesteld. Dit garandeert zowel een lezenswaardige inhoud als een goed aanbod van activiteiten, workshops, lezingen en bijscholingen. Doordat de nieuwsbrief nu ook in full colour wordt uitgegeven is het tarief per regeladvertentie verhoogd van € 10,- naar € 12,50. De nieuwe prijs en kaders treden na het verschijnen van dit nummer in werking. De details voor het aanleveren vind je in de passage boven de activiteitenladder.In deze editie is er ook aandacht voor noemenswaardige evenementen die afgelopen periode plaatsvonden zoals Zinal. De Vereniging Yogadocenten Nederland was goed vertegenwoordigd in Zwitserland, zowel door het bestuur, de docenten als de aangesloten leden. Misschien valt het je op dat de vacatures er weer instaan.

Er zijn helaas erg weinig reacties binnengekomen na de oproep in onze laatste uitgave. Draag je de yoga een warm hart toe en wil jij je steentje bijdragen aan het grote geheel, reageer dan op één van de vacatures. We hebben echt versterking nodig! Help mee onze visie en idealen uitdragen, als yogadocent ben je aangesloten bij onze vereniging, dan deel je die toch ook? Nu is er slechts een kleine groep die veel werk moet verzetten en dat is jammer want samen kunnen we veel meer bereiken. Op vraag naar tips voor beginners of vragen van beginnende yogadocenten is geen enkele reactie gekomen. Wij leiden hieruit af dat er geen behoefte aan bestaat en bezinnen ons over verdere invulling van dit item.Ik bedank iedereen die een bijdrage aan het herfstnummer heeft geleverd en ik wil ook andere potentiële schrijvers aanmoedigen om iets in te sturen voor de volgende nieuwsbrief. Denk niet te snel dat het niet lezenswaardig zou zijn of te moeilijk. Wanneer je er voor gaat zitten komt de inspiratie vanzelf. Elke bijdrage die over yoga gaat is welkom. Let daarbij wel op het maximum aantal woorden. Hierover kun je contact met mij opnemen.Ik wens jullie allemaal een kleurrijke herfst toe in goede gezondheid,

Gerreke van den BoschRedacteur

Van de redactie

Coverfoto: Sarvangasana

Gerreke van den [email protected]

René [email protected]

Het nieuwe yoga seizoen is weer begonnen. De meeste groepen zijn opgestart. Het is altijd even afwachten wie er van vorig jaar terugkomt en welke nieuwe gezichten er verschijnen. Ik vind dit zelf altijd een leuke periode. Door de jaren heen zie je een groep veranderen. Sommige van mijn deelnemers ‘zitten al 35 jaar op les’. Mijn oudste deelnemer is 92 jaar en jongste zit in de laatste klas VWO. Wat een rijkdom aan ervaringen! Ik wens jullie allemaal een heel fijn nieuw seizoen. Dan de vereniging. We hebben in bestuur en commissies een aantal vacatures. Daar hebben we op het congres over gesproken en ook in deze nieuwsbrief wordt er weer aandacht aan besteed. We geven de vereniging samen vorm en het is dan ook van groot belang dat we zowel voor bestuur als voor de commissies collega's vinden die er tijd en energie in willen steken. Onze vereniging is de beroepsvereniging voor alle professionele yogadocenten. Dat lijkt voor ons gewoon, maar dat is het in vergelijking met andere landen niet. Daar hebben de zusterorganisaties meestal de vorm van een ‘federatie’, een samenwerking van opleidingen. Het bestuur van die federaties wordt gevormd door de directeuren van de opleidingen. In Nederland hebben we bij de oprichting van de VYN besloten dat er geen directieleden van opleidingen in ons bestuur komen. We zijn een belangenvereniging die wordt bestuurd door gekozen gewone leden. Toen ik lid werd van het bestuur is mij dat grote verschil pas duidelijk geworden na een bezoek aan de Belgische federatie. Dat is een echte federatie met de oude directeuren van de opleidingen in het bestuur. Ik heb daarover destijds in de nieuwsbrief een stukje geschreven met als titel ‘Vlaamse Yoga’.

We hebben de laatste jaren een groei gezien van yoga in Nederland en ons ledenaantal neemt toe. Dat is mooi, maar dat vraagt ook van onze vereniging meer. Meer commissie leden en bij voorbeeld een actiever en professioneler PR beleid. We krijgen nu ook een PR commissie onder bezielende leiding van Maroesja Grabijn. Kortom, een lang verhaal om aan te geven dat we een beroep op jullie doen voor actieve deelname aan bestuur en commissies!En dan de bijscholingen. In 2005 is de bijscholingscommissie opgezet. Ik mocht daar vanaf het begin deel van uitmaken.

Januari 2016 is het zover dat we gaan controleren of ook jij voldoet aan alle voorwaarden

die we inmiddels via ALV besluiten hebben vastgesteld. Zorg dat je jouw bijscholings-punten via de website hebt ingevoerd.

Lees op de website nog eens het bijscholings-reglement. We hebben

zo goed mogelijk nagedacht over hoe het allemaal moet en hoe we het gaan controleren. Het zal echt nog wel even duren voor alles op rolletjes loopt. De Bijscholingscommissie zal vanaf januari een behoorlijk deel van de leden controleren. Niet omdat we politieagent willen spelen, maar omdat we allemaal belang hebben bij kwaliteit en professionaliteit. Als je er niet uitkomt vraag dan een collega of vraag het aan onze secretaris. Het gaat niet automatisch, je moet het zelf doen. Op het congres zullen we verslag doen van onze eerste ervaringen. Veel succes met de bijscholingen en met het invoeren van de punten.

René Tolvoorzitter VYN

Van de voorzitter

Onze vereniging is

de beroepsvereniging voor alle

professionele yogadocenten.

Page 4: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 76 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

Jan Faasen, Anne Bjørndal en Gerreke van den Bosch maakten het yogacongres in het Zwitserse Zinal mee. Ieder van hen volgde een aantal workshops, lezingen en vergaderingen. Ze beleefden het allemaal op hun eigen manier. Hieronder vind je verslag van hun beleving van het 42ste internationale yoga congres.

Ontspannen in een andere wereldDit jaar werd ik in de gelegenheid gesteld deel te nemen aan het congres in Zinal. De eerste dag volgde ik om 7 uur de ochtendpraktijk met Alberto Paganini. Eerst enige opwarmoefeningen, daarna ging het in een flow van de ene oefening over in de andere, met bijbehorende muziek. Prima ervaring!Van 10 tot 12 uur had ik gekozen voor Kundalini Yoga bij Christine Michon. Haar sprituele naam is Hariang Kaur. Kaur staat voor prinses, Christine is een krachtige vrouw met een tulband, die ons na enige uitleg uitnodigde om mantra’s te zingen en kriya’s te beoefenen.Voor mij als hatha yogadocent was het een zeer bijzondere ervaring. Kundalini is namelijk heel anders dan Hatha yoga.We begonnen de les met het zingen van de volgend mantra in het Gurmukhi, een taal die niet meer wordt gebruikt:

"Ong Namo Guru Dev Namo" (voor innerlijke leiding)

"Ik begroet het oneindig scheppend bewustzijn, de in mij aanwezige Goddelijke wijsheid die ook in de hele schepping aanwezig is"

Dit is de mantra waarmee iedere Kundalini les begint.De Kriya’s waren zeer krachtig en intensief. Voor mij soms te veel, door de langdurige herhalende bewegingen. Waarbij je je afvroeg: hoe lang gaat dit nog duren? Een stief kwartiertje? Gelukkig was het toegestaan tussendoor even af te haken, zo om mij heen kijkend was ik niet de enige die daar gebruik van maakte. De bedoeling van al die bewegingen vanuit het bekken, zoals de soefidraai, zittend vanuit de heupen naar rechts naar voor, inademen, buik bol, linksom naar achter, buik in, uitademen en zo verder. De bedoeling is om de lagere aardse energie welke volgens mij nog in slaaptoestand verkeert, in het eerste chakra op te wekken en te doen opstijgen door de chakra’s. Het resultaat daarvan is een hogere staat van zijn.

De Kundalinilessen duurden 4 ochtenden. Tsjonge, tsjonge, wat hebben we driftig gesprongen, gezongen en veel plezier gehad. Aan het eind van de les waren we volledig doorzweet, gelukkig had ik voldoende kleding meegebracht. ’s Middags lichtelijk vermoeid naar Yvonne Esser voor de van Dixhoorn ademtherapie met als doel: herstel van de natuurlijke adembeweging. Te letterlijk opgevolgd, liggend, adem rustig in door de neus, blaas zachtjes door de lippen met een ff geluid uit. Na 5 of 6 keer was ik weg, in een andere wereld.Een collega vroeg: waar doe jij de ochtenden? Bij Christine Michon, Kundalini yoga, antwoordde ik. Ja, zei ze, dat ken ik, vind je het niet wat weg hebben van een kleuterklasje? Nou…dat ook weer niet helemaal.Hoewel? Mijn kleindochter werd afgelopen week 1 jaar. Mijn dochter stuurde een filmpje en daar zat Josephine te bewegen. Moeder zong: klap eens in je handjes, blij, blij, op je boze bolletje enz. Meteen moest ik weer aan Kundalini denken.In de jaren zeventig van de vorige eeuw is deze yoga vorm via yogi Bhajan tot het grote publiek gekomen. Hij is al als kind begonnen. Kijk voor meer informatie eens naar ‘Celestial communication’ mantra Ad Gurei Nameh.https://www.youtube.com/watch?v=iKRXIztqy5QJe kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen.

Jan Faasen

Ananda en de betekenis ervan vandaagAnanda, gelukzaligheid, was het thema van het congres van de Europese Unie van Yoga in augustus. Het thema was door de docenten verwerkt in lezingen en workshops en liep als een rode draad door het congres heen.Eregast en tevens hoofdspreker was Swami Nityamuktananda Sarasvati. Zij is Duitse van geboorte met een zeer indrukwekkende CV. Zo heeft zij maar liefst 8 academische studies voltooid, en verschillende leraren gehad. Ook in de Himalaya met onder andere Swami Veda Barati, die in juli van dit jaar overleed. Zij noemt hem haar voornaamste leraar. Hij verleende haar de titel van Swami en droeg haar vervolgens op om over de hele wereld onderricht te geven.Zij gaf hieraan gehoor en geeft nu inderdaad lezingen en symposia over de hele wereld. Haar kracht is de helderheid, waarmee zij grote vraagstukken over weet te brengen. Zij laat Oost en West mooi samenkomen. Dit maakt haar toegankelijk en haar lezingen laagdrempelig. In Zinal werd het thema ananda, door de hele week steeds verder uitgediept.

De staat van ananda, gelukzaligheid, kan alleen worden bereikt, als er geen beleving is van afgescheiden zijn van de omringende wereld.

Alleen vanuit een ervaring van één zijn, kan ananda ontstaan, zo betoogde zij.Dit vinden wij terug in zowel Hindoeisme als Boeddhisme. In het Hindoeisme zijn atman, de individuele ziel, en brahman, het grote allesomvattende geheel één. In Advaita Vedanta, Jnana yoga, wordt non-dualiteit onderstreept. Jean Klein als exponent van Advaita Vedanta zei tijdens zijn seminars herhaaldelijk: ‘Het geziene en de ziener zijn één. Er is zien’. In het Boeddhisme wordt de onderlinge samenhang tussen al, wat leeft, genoemd. In de Yoga Sutra’s van Patanja staat in sutra 1.3 ook: tada drastuh svarupe’vasthanam, oftewel: dan is het ziende thuis in zichzelf. Prachtig verwoord.

Het komt allemaal neer op de ervaring van éénzijn, niet afgescheiden van de rest van de wereld. Swami Nityamuktananda Sarasvati benadrukte dit steeds. Alleen dan, als dit ervaren wordt, is de staat van ananda mogelijk.

Vanuit dit perspectief kom je bij de milieuvraagstukken en misstanden, als gevolg van niet bewust omgaan met de bronnen en alles, wat de aarde biedt. Zij noemde hierbij misstanden als slavernij, kinderarbeid maar ook de vluchtelingenproblematiek. Volgens de Swami zijn deze problemen voortgekomen uit het gevoel van meer of beter te zijn dan de ander, met als gevolg geen respect voor de medemens of de aarde. Zo kwam zij op de manier, waarop wij omgaan met de voorraden van de aarde: fossiele brandstoffen, het regenwoud, water en hoe wij de aarde cultiveren en genetisch gemodificeerde gewassen telen. Allemaal tegen de natuur in.Mooi hoe Swami Nityamuktananda Sarasvati een thema als ananda zo heel dichtbij brengt en laat zien, dat het relevant is voor het huidige tijdperk en de problemen van deze tijd. Conclusie is, dat als wij deze inzichten omtrent ananda begrijpen en weten hoe wij die staat kunnen bereiken vanuit de ervaring van éénzijn, wij vanzelf ook verantwoordelijkheid zullen aanvaarden voor de omringende wereld met de medemens, dieren, planten, kortom alle levende wezens. Wij zullen ons bewuster worden van onze rol hierin en de onderlinge samenhang en afhankelijkheid. Dan pas kan er sprake zijn van ananda.

Anne Bjørndalbestuurslid VYNwww.anneyoga.nl

Een impressie van het

Internationaal Yogacongres in Zinal

Page 5: jaargang 2015 03

Sarve Bhavantu Sukhina

ॐ सर्व भवन्तु सुखिनः

ॐ सर्व भवन्तु सुखिनः

Jaargang 37 • Nº 3|2015 98 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

Mediteren op de bergtoppen Voor mij ging er in augustus een langgekoesterde wens in vervulling: Zinal. Ik vond het geweldig: het authentieke dorp, de besneeuwde bergen en de yoga vormden een geweldige mix. Enige minpunt was de chaos bij de inschrijving voor de workshops. Naast de workshops waren er ook bijzondere activiteiten, zoals het wandelen met Margriet in de bergen. ‘Berggeit’ Margriet hield bij het lopen gelukkig rekening met minder doorgewinterde wandelaars zoals ondergetekende. We eindigden in een fleurige kruidentuin hoog tegen een berghelling waar Margriet ons liet proeven en kennis liet maken met de verschillende kruiden. Wat mij ook raakte was de ochtendmeditatie op de bergtoppen rondom Zinal. Ik moest er ’s ochtends wel om half 6 mijn bed voor uit, maar het was geweldig. Eerst met het hele internationale gezelschap in de lift naar boven, daarna installeren op je matje en wachten tot de zon opkwam. De 91- jarige Franse yogadocent Maurice Daubard hield een korte speech en gaf wat instructies links en rechts. Langzaamaan kwamen de aanwezigen op stoom voor het moment suprême: het opkomen van de zon. Sommigen gingen daarin behoorlijk ver. Kwamen ze ingepakt als mummies naar boven, onder toeziend oog van de meester gingen de kleren vrij snel uit. Mijn Franse buurvrouw eindigde in badpak terwijl ik mijn omslagdoek nog wat dichter om mij heen trok.

Grappig om te zien was dat de Nederlanders zich niet lieten meeslepen door hun Franse collegae en rustig met hun kleren aan, bleven zitten wachten tot de zon haar eerste stralen over de besneeuwde bergtoppen liet schijnen.

Onder het gezang van 'Om mani padme hum' klom de zon langzaam boven de witte bergtopppen uit. Een magisch moment… door sommigen uitbundig begroet terwijl anderen er in stilte van genoten.

De Franse collegae maakten er een hele show van en op de terugweg in de lift klonk de hele weg ‘Om mani padme hum’. Een bijzondere ervaring die ik niet had willen missen. Volgend jaar weer, zeker weten!

Gerrreke van den Boschbestuurslid VYNwww.yogadeventer.nl

Tijdens het Samsara Yoga Congres ‘Ouder Worden’ op 15 november staat keynote speaker Robert Swami Persaud stil bij de wijze waarop de Ayurveda kijkt naar het proces van ouder worden. In deze oude Indiase traditie luidt de zegswijze 'Sarve Bhavantu Sukhina', wat betekent 'Moge iedereen zich goed voelen'. Swami Persaud verbindt dit met het ouder worden.

Robert Swami Persaud is Ayurvedisch geneeskundige en initiatiefnemer van de Hogeschool voor Ayurvedische Geneeskunde in Nijmegen. Hij volgde zijn opleiding bij Dr. Varier in het Arya Vadya Sala in Kerala, India en vulde dit aan met een artsenbezoekersopleiding in Nederland. Eind jaren 80 startte hij zijn eigen praktijk in Nijmegen en schreef hij het 'Handboek Ayurveda' alsmede diverse werken over het Hindoeïsme en Gnosis. Hij richtte in 2004 met enkele collega's de Algemene Vereniging Ayurveda Geneeskunde (ANVAG) op.

Wl je jezelf even voorstellen?Ik ben Robert Swami Persaud, geboren in 1956 in Den Haag. In mijn vroege jeugd woonde ik in Suriname. In 1975 kwamen wij weer naar Nederland. Vanaf 1976 bezocht ik vanwege familiaire omstandigheden India, mijn grootouders komen namelijk uit Bihar, N.O. India. Vanaf de jaren negentig ging ik daar Ayurvedische geneeskunde studeren. In de Ayurveda praktijk die ik voer vanaf 1988, kon ik mij daardoor nog meer specialiseren, vooral in voeding, massages en reinigingskuren. Ook zette ik de Hogeschool Ayurveda Geneeskunde op, hier geef ik vooral les in de Ayurvedische massagetherapie.

Hoe is jouw liefde voor Ayurveda ontstaan?Na een zwaar verkeersongeluk in Nijmegen, verzekerden de artsen mij dat ik niet meer normaal zou kunnen werken. Via Ayurvedische technieken die ik van huis uit had meegekregen én door Ayurvedische behandelingen in Londen heb ik toch een totale genezing bereikt. Toen ik daarom in India de Ayurveda ging studeren is mijn enthousiasme alleen maar gegroeid. Ik voel mij een passioneel beoefenaar van de Ayurveda.

Welke verbinding zie je tussen Ayurveda en yoga? Zowel de Ayurveda als de yoga streven naar een optimale gezondheid voor lichaam en geest. Men kan meer resultaten vanuit de yoga verkrijgen als bij de beoefening daarvan ook Ayurvedische richtlijnen worden toegepast, zoals het gebruiken van voeding die zo goed mogelijk bij je past. Binnen de Ayurveda adviseren wij mensen met name de asana's te praktiseren die bij hun constitutie passen, dat

maakt yoga persoonlijker en effectiever. Door middel van een persoonlijke wijze van yoga beoefenen kan een genezingsproces vlotter verlopen.

Waarom spreek je op het Samsara Yoga Congres over ouderen? Vooral ouderen hebben in onze moderne samenleving veel last van zogenaamde welvaartsziekten.

Wij kunnen nu juist de ouderen de gelegenheid bieden zich bewust te maken van de mogelijkheden om het eigen lichaam op een unieke wijze als het ware te regenereren. Natuurlijk kun je niemand biologisch jonger maken, maar je kunt wel veel meer energie krijgen (wij noemen dat rasayana) door je voeding in balans te brengen met wie en wat je precies bent. Het verouderingsproces kun je daarmee bijzonder vertragen. Ook biedt de Ayurveda daarin oliemassages aan die voor ouderen het regeneratieproces enorm bevorderen. Kun je een tipje van de sluier oplichten over je voordracht op het congres?Op het Samsara Yoga Congres wil ik iedereen dus bewuster maken van unieke mogelijkheden voor ouderen om op een goedkope en duurzame manier hun eigen lichamelijke en geestelijke gezondheid sterker te maken. Ik zal spreken over wát Ayurveda is, en wat het betekenen kan voor de mens van nu.Ik nodig de deelnemers van het congres uit om vragen te stellen.TIP: Lever je vraag in bij binnenkomst in de daarvoor bestemde box of stel 'm alvast op onze Facebookpagina.

Kijk voor meer informatie op www.samsaracongres.nl.

Portret van Robert Swami Persaud

Page 6: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 1110 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

Op 3 juni 2015 kwamen meer dan 145 deelnemers bijeen voor bovengenoemde conferentie welke werd georganiseerd door Anneke Sips in samenwerking met de ‘International Association of Yogatherapists’.

Yoga & Modern Healthcare: a Synergy? De meeting vond plaats in de Amsterdamse Keizersgrachtkerk. Het was een sfeervolle ambiance en geschikt om synergie te creëren. De deelnemers uit verschillende landen wilden een stevig fundament creëren voor samenwerking tussen Yogatherapeuten en geestelijke gezondheidsprofessionals.

Doel van de dag was meer begrip te krijgen over de psycho-fysiologische mechanismen waarmee de positieve effecten van yoga samenhangen en hoe deze kennis op een vernieuwende en veilige manier gebruikt kan worden door verschillende (geestelijke) gezondheidsgroepen.

Verder was deze conferentie een mogelijkheid voor wetenschappers, yogatherapeuten, yogadocenten, artsen en andere professionals om elkaar te ontmoeten en met elkaar te netwerken.

Het programma omvatte een zestal lezingen van sprekers uit binnen- en buitenland met een breed overzicht van de verschillende gebieden waarop wetenschappelijk onderzoek naar yoga plaatsvindt. Daarbij kwamen onderstaande vragen aan de orde. ● Welke invloed heeft de beoefening van yoga op

de fysiologie en daarmee op het hersenfuncties en psychische gezondheid? Heather Mason (UK).

● Welke bijdrage kan de yogabeoefening leveren aan de kwaliteit van leven van kankerpatiënten? Holger Cramer (Duitsland).

● Welke gevolgen heeft Ashtanga Yoga op aandacht en aandachtsregulatie? Valentina Perdomo (NL).

● Hoe kan yoga bijdragen aan fysiologische en psychologische veranderingen bij zowel studenten als cliënten met stoornissen op het gebied van emotieregulatie? Nina Vollbehr (NL).

● Kan yoga bijdragen aan het verlagen van stress bij kankerpatiënten? Clementine Vos (NL).

● Hoe bied je yoga aan, aan getraumatiseerd mensen? David Emerson (USA).

Het menselijk lichaam is een chemische fabriek en het is fascinerend om te zien welke stofjes vrijkomen bij yogaoefeningen en dat het zelfs de structuur van de hersenen kan veranderen.

Zo levert wetenschappelijk onderzoek veel kennis en die heeft de yogatherapie nodig. Als je weet wat het effect is van bepaalde oefeningen in lichaam en geest, dan kun je dat toepassen.Heather Meason, oprichtster van de Minded Institute for Mental Health in Londen, werkzaam in Boston (USA) en de UK, bracht deze onderwerpen naar voren. In haar lezing besprak zij de resultaten van wetenschappelijk onderzoek en toonde zij hoe yogabeoefening veranderingen in de hersenen teweegbrengt. ‘Is yoga een unieke interventie om mentale gezondheid te bevorderen?’ is een belangrijke vraag in haar onderzoek. Ze sprak onder andere over de werking van yoga op het autonome zenuwstelsel.

Een voorbeeld hiervan is GABA, een stof in de hersenen van de mens. Het is een belangrijke neurotransmitter die het zenuwstelsel reguleert.

Uit onderzoek blijkt nu dat yogabeoefening de concentratie van GABA verhoogt, en dit heeft een kalmerend effect. Dit heeft gevolg voor de hoeveelheid oxytocine, de ‘feelgoodstof’ in de hersenen. Deze wordt tot 300% verhoogd tijdens yogabeoefening. En dit is maar één voorbeeld van de vele onderzoeksresultaten die door de sprekers verteld werden. De tweede spreekster was Valentina Perdomo. Zij is psychologe en onderzoekster op de UVA op het gebied van de neurowetenschappen. Haar onderzoek beschrijft de effecten op de ‘mind’ van mensen die langere tijd Ashtanga yoga beoefenen. Verder sprak Clementine Vos, dru-yogadocente en oprichtster van Centrum voor leven, yoga, meditatie en stressreductie in Harderwijk. Zij faciliteert wetenschappelijk onderzoek op weg naar integrale zorg door een stressreductieprogramma voor borstkankerpatiënten.

Na de lunch sprak David Emerson, director of yoga services bij the Trauma Center at Justice Resource Institute in Brookline, Massachusetts. Hij introduceerde de term ‘trauma-sensitive yoga’. Hierbij spelen twee zaken een belangrijke rol: ‘Empowerment’ en ‘Practising being in the present moment’. De manier waarop de yogadocent instructies geeft is daarbij bepalend. Geen dwang of aanzetten tot prestatie, maar de aanzet tot het aannemen van yogahoudingen moet uitnodigend zijn bijvoorbeeld ‘If you like’. Ook moeten er altijd keuzemogelijkheden zijn, zodat de yogabeoefenaar zelf kan bepalen hoe hij de houding doet. Hiermee neemt hij het heft in eigen hand en krijgt hij de zeggenschap over zijn leven weer terug. Hij deed een oefening met de aanwezigen en dit raakte mij. Ik voelde veel respect en ruimte.

ConclusieHet was een dag waarop artsen, wetenschappelijke onderzoekers, yogadocenten en therapeuten zich met elkaar konden verbinden.

De synergie was voelbaar.

En het werd me duidelijk hoe uniek de werking van yoga is. Het wetenschappelijk bewijs werd volop geleverd. En het wordt hoog tijd dat yogadocenten hiervan kennis nemen. In 2016 komt er weer een conferentie. Hopelijk heeft deze synergie dan al meer vorm aangenomen. De tweet is hiervan een reflectie. (www.networkyogatherapy.org).

Vera Uit de Weerd

The first Dutch International Conference on Yoga Therapy and Research

Impressie

Page 7: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 13

CollegiaalIn onderstaand artikel geeft yogadocent Dirk Ooijevaar uitleg over gebruik van Pranayama in de yogalessen.

“Over het werken met adem worden de meest verschil-lende meningen naar voren gebracht. Variërend van het onveranderd laten van de adem tot gedetailleerde instructies. Wat is nu eigenlijk een goede norm voor werken met adem in yogalessen?”

DirkVraag een arts of het gebruik van een medicijn goed is en je zal geen antwoord krijgen. Alleen maar wedervragen: welk medicijn, welke klacht, voor wie, welke dosis of wat is de voor-geschiedenis? Met adem en Pranayama in de yoga is dat vergelijkbaar. Zolang je niet specificeert, hangt het oordeel in de lucht.Als een goede norm alleen mogelijk is door nader te specificeren, hoe doe je dat dan? Ik realiseer me, dat het echte antwoord op die vraag een heel boek-werk zou beslaan. Dat zou dan naast standaardwerken over Pranayama staan, die vanuit een verschillende optiek geschreven zijn (zie onder literatuur). Door deze werken naast elkaar te leggen, wordt duidelijk wat voor megaklus dat is.Om verwarrende uitspraken over adem te voorkomen is het goed om drie funda-mentele categorieën uit elkaar te houden: 1. basisadem, wat staat voor het instellen of herstellen van een natuurlijke ademhaling, in feite de anatomisch-fysiolo-gische basis;2. klassieke adem, Pranayama, waarbij oefeningen globaal zijn onder te brengen bij zes werkzame principes; 3. het werken met Pranayama vanuit energie en aandacht, Prana Vidya.

In feite hoort de basisadem in iedere yogales thuis, of dat nu expliciet gebeurt of impliciet door het bijvoorbeeld te integreren in houdingen. Het gaat om veel instructies en procedures, die ons allemaal voor een kleiner of groter deel vertrouwd zijn. In mijn lessen orden ik vaak de uitleg onder vijf punten van aandacht:

1. de technische behandeling van de ademfacetten buik-, flank-, en borstademhaling;2. de juiste instelling van ontspanning in de adem, als contra van te ‘kunstmatig of gewild’ ademen;3. het installeren van het juiste ademtempo door terugkop-peling op de ademprikkel; 4. de invloed van, juiste of verkeerde, houdingen op het adempatroon; 5. het vastgelegde adempatroon wat zich alleen op langere termijn kan wijzigen. Over Pranayama valt van alles te beweren maar besef, dat

de domeinen waar met lateralisatie van de adem, het intensief werken met Kumbhaka of met klanken niet gelijk te beoordelen zijn. Dat ademen in ritme met Kumbhaka uiteindelijk de hart-slag verandert, maakt de vraag of dat zonder aanziens des persoons moet worden gedaan natuurlijk al overbodig. Maar het verschijnsel dat mensen met lage bloeddruk bij het doen van Bhra-mari, hoofdpijn kunnen ontwikkelen, wordt als minder voor de hand liggend gezien.Het werken met Prana Vidya is niet aan te bevelen, zonder de context te kennen en op zijn minst vertrouwd te zijn met de basale beginselen van de eerste twee categorieën.

Tot slot: kennis van zaken, het aangeven van structuur en opbouw en het aanpassen aan degenen die je lesgeeft zijn elementen van goed lesgeven. Niet alleen in de yoga. Bij het werken met adem en Pranayama moet vooral het aangeven van structuur en opbouw niet onderschat worden.

Te vergelijken literatuur:B.K.S.Iyengar: Light on Pranayama Harish Johari: Adem en bewust-zijnAndré van Lysebeth: Pranayama, de dynamiek der ademhalingNiranjanananda Saraswati: Prana Pranayama Prana VidyaDouwe Tiemersma: Pranayama

MEDITATIE ~ YOGA-WEEKENDEN SPECIALISATIES ~ BIJSCHOLINGEN

BASISOPLEIDING

HATHARAJAYOGA

OPLEIDING TOT

YO G ADOCENT(E)

BIJSCHOLING

JAARTRAINING

MEDITATIE-BEGELEIDING

HARAONTWIKKELING

Aangesloten bij:Vereniging van Yoga leerkrachten NederlandUnion Européenne de Yoga.

voor info en studiegids:LeoXIIIstraat 55, 5046 KH TilburgT: 013-5350760 / 5356137E. [email protected]: www.blikopener.info

14 donderdagavonden, verdie-pend, oriënterend als inleiding tot de praktijkopleiding

de vierjarige opleiding start medio januari; hatha/raja yoga (ashtanga) - esoterie; filosofie (oost - west) chakraleer; kundalini, meditatie en adem-leer.

aanvang eerste vrijdag van de maand 11.00 tot 15.00, 1x per maand; 10 keer; je kunt maandelijks instappen

één maal per veertien dagen op de donderdag.

MEDITATIE ~ YOGA-WEEKENDEN SPECIALISATIES ~ BIJSCHOLINGEN

BASISOPLEIDING

HATHARAJAYOGA

OPLEIDING TOT

YO G ADOCENT(E)

BIJSCHOLING

JAARTRAINING

MEDITATIE-BEGELEIDING

HARAONTWIKKELING

Aangesloten bij:Vereniging van Yoga leerkrachten NederlandUnion Européenne de Yoga.

voor info en studiegids:LeoXIIIstraat 55, 5046 KH TilburgT: 013-5350760 / 5356137E. [email protected]: www.blikopener.info

14 donderdagavonden, verdie-pend, oriënterend als inleiding tot de praktijkopleiding

de vierjarige opleiding start medio januari; hatha/raja yoga (ashtanga) - esoterie; filosofie (oost - west) chakraleer; kundalini, meditatie en adem-leer.

aanvang eerste vrijdag van de maand 11.00 tot 15.00, 1x per maand; 10 keer; je kunt maandelijks instappen

één maal per veertien dagen op de donderdag.

Dirk [email protected]

Page 8: jaargang 2015 03

In het vorige nummer hebben we 'De Upanishads' door Wim van de Laar besproken. Deze oude geschriften in een nieuwe jasje, zijn voor veel yogadocenten onlosmakelijk verbonden met yoga en vormen voor hen een inspirerende bron. Reden waarom het nu is opgenomen als vast item in onze nieuwsbrief.

In de herfst trekken de sapstromen van planten en bomen zich terug. De uitbundigheid van lente en zomer verdwijnt. Bomen laten hun bladeren los, takken lijken te verdorren. Alleen de naakte stammen blijven in zichzelf gekeerd staan. In de winter krijgt dat proces zijn uiterste verstilling. Het uiterlijke leven is teruggekeerd naar zijn welhaast vormloze, ongeziene oorsprong. Waar het in de lente weer uit tevoorschijn komt.In de Katha Upanishad wordt de innerlijke weg van yoga op soortgelijke wijze omschreven. De 'ommekeer' begint met een afwenden van de wereld buiten, het loslaten van de hang naar zintuiglijke prikkels. Daarna verstilt het denken dat daarmee verbonden is (manas). Hoewel de verstrikking met het ik-gevoel (ahamkāra) nog voortduurt, voelt de yogi zijn interesse voor het mijn en dijn wegvallen. Zijn beleving 'beperkt' zich tot zijn innerlijke wereld en wordt subtieler. Met deze zuivering van zijn aandacht nadert hij meer en meer de bron van zijn diepste zijn.Door het ene los te laten gaat hij op in dat wat het overstijgt. In de toestand van totale verstilling, wanneer ook de uiterst fijne, intuïtieve intelligentie (buddhi) roerloos is, kan de 'plotse' herkenning en vereniging met het Zelf (ātman) gebeuren. Dan verenigt hij zich met het oorspronkelijke 'zelf-zijn', ofwel louter Bewustzijn. De Aitareya Upanishad bezingt die ongeziene, innerlijk verblijvende oorsprong als volgt: 'Al dit wordt opgeworpen door Bewustzijn. Bewustzijn geeft het werkelijkheid. Dit hele universum wordt geleid door Bewustzijn. Bewustzijn is zijn grondslag. Bewustzijn is Brahman.' Het grote wonder dat dan geschiedt is het wegvallen van alle onderscheid. Het eigen zelf en al wat is, binnen en buiten. Er is geen verschil meer. Alles is het Zelf en het Zelf is alles. Je bent dát waaruit alles wordt geboren, waarin alles bestaat en waarin alles verdwijnt. Én wat dat alles overstijgt. Er is geen ander.

Wim van de [email protected]

Upanishads in de schijnwerpers

Oog krijgen voor ...

14 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland Jaargang 37 • Nº 3|2015 15

In onderstaand artikel vertelt bestuurslid Anne Bjørndal meer over haar baanbrekende werk voor de Europese Unie van Yoga.

De afgelopen vier jaar ben ik vanuit het bestuur van de VYN werkzaam binnen de Europese Unie van Yoga. Ik maak deel uit van het Education Team en heb meerdere malen opgetreden als afgevaardigde van de VYN.

Wat is de Europese Unie van Yoga, de EUY? De EUY is een overkoepelend orgaan voor yogaopleidingen in Europa. Momenteel zijn er 21 volwaardige leden, waaronder de VYN, 1 geassocieerd lid en 2 geassocieerde organisaties, waaronder de Stichting Yoga en Vedanta, aangesloten.De EUY bestaat inmiddels 42 jaar en laat zich een beetje zien als een Europese Unie op het gebied van yoga. De VYN is, zoals bekend, een vereniging van en voor professionele yogadocenten. In dat opzicht zijn wij uniek als lid. De andere leden zijn in de meeste gevallen docentenopleidingen of federaties van yogaopleidingen, die rechtstreeks zijn aangesloten als leden.

De werkzaamheden binnen de EUYWaaruit bestaat het werk van de EUY? De meeste leden zullen wel bekend zijn met het jaarlijkse yogacongres in het Zwitserse Zinal. Dit 5-daagse congres biedt een unieke kans om workshops te volgen van internationale docenten plus het ontmoeten en uitwisselen van ervaringen met Europese collegae. Vanuit de leden en de vertegenwoordigers van de aangesloten leden houdt een team zich bezig met het organiseren van dit jaarlijkse yogacongres. Daarnaast is er een 4-koppig bestuur, een PR team, een Support Team en Education Team.Een van de hoofddoelen van de EUY is het op één lijn brengen van het yogaonderwijs in Europa en het bewaken van kwaliteit met enerzijds respect voor de yogatraditie en anderzijds het relevant maken voor het huidige tijdperk en waar nodig aanpassen.Jaarlijks zijn er 2 vergadermomenten: tijdens het congres te Zinal en in het voorjaar op een andere locatie. De aangesloten leden zijn op toerbeurten gastheer voor de vergaderingen in het voorjaar. De vergaderingen zijn tweetalig, Engels en Frans, en hetzelfde geldt voor alle documenten van de EUY. Sinds kort staan de teksten naast elkaar in een document in plaats van onder elkaar.

Werken in de Europese Unie van Yoga EUYNaast deze 2 vergaderingen vergaderen de teams via SKYPE een keer per maand. Dit vergemakkelijkt het doorlopen van documenten en het geven van commentaar erop. In het Education team zijn wij nu bezig met het afstemmen van het Europese basis programma opleidingen, wat ten grondslag ligt aan ons BPO. De tekst was aan revisie toe, want het was geschreven in een taal die niet meer van deze tijd is. Daarbij komt het goed op elkaar afstemmen van de Engelse en de Franse tekst ook aan de orde. In het verleden leidden de verschillen regelmatig tot misverstanden.Wij hebben inmiddels een heel reorganisatietraject doorlopen, en de verschillende teams zijn nu druk bezig de resultaten en besluitvormingen daaruit te implementeren.

ToekomstVoor de toekomst zijn de plannen:● Duidelijk en visueel herkenbaar zijn, zeg maar als het

gezicht van de EUY. ● Het opzetten van een database voor alle yogadocenten,

die in hun land zijn aangesloten bij een organisatie die reeds lid is, zoals leden van de VYN.

● Doel is om het uitwisselen en aanbieden van activiteiten te faciliteren.

● Een databank neerzetten waarin alle docenten tegen een eenmalige vergoeding hun profiel kunnen opmaken.

● Een archief van artikelen en teksten op het gebied van yoga aanleggen.

● Het stimuleren om elkaars congressen en evenementen te bezoeken en het kenbaar te maken via links over en weer.

In de 4 jaar dat ik meedraai, heb ik op zijn zachtst gezegd, bijzondere vergaderingen bijgewoond. Eens was dat in een partytent waarin we ons in dekens moesten hullen tegen de kou en een andere keer was het op een picknickplek langs het stromend water. Ondanks de verschillende culturele achtergronden die er zijn, blijft het boeiend om elkaar te vinden en te verbinden door onze passie voor yoga.

Anne Bjørndalbestuurslid VYN en lid Education Team EUY

Page 9: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 1716 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

VERE

NIG

IN

G YOGADOCENTEN NEDERLAN

D

lid van de Europese Yoga U

nie

Van het bestuur

Bestuursmededelingen● Amitabha heeft meegedeeld met ingang van 1 juli 2015 niet langer door de VYN erkend te willen zijn.● Yogacentrum Curacao ziet af van het beginnen van het toetsingstraject voor yogaopleidingen van de VYN.● Yogacentrum Utrecht is met ingang van september gestopt met het opleiden van yogadocenten.

Zijn jouw gegevens in de zoekportal up to date?Heb je jouw website, specialisaties of locatie al actueel in de zoekportal ikzoekeenyogadocent.nl geplaatst?Met de VYN staan we eind oktober op het Yoga Magazine Festival om bij alle bezoekers de zoekportal flink te promoten. We hopen hiermee voor onze leden meer cursisten te werven. Help ons en jezelf en check even je gegevens.In de volgende nieuwsbrief vertellen we je wat meer over hoe het was op het Festival.

Meedenken over de koersZoals in de afgelopen ALV aangegeven, hebben we met het bestuur een brainstormsessie gehad over het punt op de horizon van de Vereniging. Er is meer zicht op de doelgroepen waarop we ons willen richten. Maar hoe stippelen we de koers dan verder uit?Nu willen we graag samen met jullie, ± 25 leden, een dag verder denken over de missie en visie van onze Vereniging. Heb jij ideeën over waar we heen moeten? Wil je graag meedenken? Stuur dan een mail naar het secretariaat o.v.v. ‘Meedenken koers’. De dag staat gepland in het begin van het nieuwe jaar.Maroesja [email protected]

Bericht van de bijscholingscommissieHerinnering voor alle leden van de VYN.Vanaf januari 2016 gaan wij steekproefgewijs alle leden controleren op voldoende bijscholingspunten, ingaande vanaf 01-01-2010 (60 punten).Lees nog eens het bijscholings/specialisatie reglement afgedrukt in deze Nieuwsbrief goed door.Bij herhalingen voor erkenning van bijscholingen en specialisaties, dienen altijd opnieuw volgens Format te worden opgestuurd, alleen de data moeten worden gewijzigd.Namens de bijscholingscommissie, Helga Klinkers

Waarom bestuurslid worden of zitting nemen in een commissie?Er is een nijpend tekort aan kaderleden. Het voortbestaan van onze vereniging is mede afhankelijk van het bestuur en de commissies die de yoga uitdragen en de belangen van de aangesloten leden behartigen.

Secretaris Chris Bieze vertelt wat hem drijftIk vind het belangrijk dat er een beroepsvereniging is voor Yogadocenten. Om die reden ben ik ooit lid geworden van het bestuur van de VYN. Al vrij snel bleek dat er, op termijn, een vacature zou komen voor de functie van secretaris. Ik heb me daarvoor aangemeld omdat ik vind dat er een goede communicatie moet zijn tussen de vereniging en het bestuur enerzijds en de (toekomstige) leden anderzijds. Via de nieuwsbrief, via de website, én via een persoon, in dit geval de secretaris. Naast administratieve werkzaamheden bestaat mijn functie dan ook voor een deel uit het beantwoorden van vragen van (toekomstige) leden, telefonisch of via de mail. Veel andere werkzaamheden gaan via de computer maar toch blijft het contact met de leden een belangrijk onderdeel van het secretariaat.De overdracht van het secretariaat naar mij verliep destijds chaotisch door het plotseling overlijden van secretaris Dick. Inmiddels hebben we alles goed op de rit en is veel gedigitaliseerd. Dat maakt het werk er een stuk makkelijker op. Er is een goede samenwerking met de andere bestuursleden. Ik hoop dat er binnenkort een kandidaat komt, die de functie van mij wil overnemen. In dat geval zorg ik voor een goede begeleiding van mijn opvolger, die taak voor taak door mij zal worden ingewerkt. De overdracht zal soepel en in fases verlopen. Dus mocht je interesse hebben, wees dan niet bang dat je opeens bedolven wordt onder het werk. Uiteraard blijf ik na de overdracht ook beschikbaar voor vragen zolang als de volgende secretaris dat nodig vindt.Ik hoop op enthousiaste reacties van collega’s die een actieve rol als secretaris in de vereniging willen spelen.

Chris Bieze secretaris

Bestuur Vereniging Yogadocenten NederlandVoorzitter René Tol [email protected] 06 - 46 22 02 00Secretariaat en aanmelden lid Chris Bieze Oudeweg 22 9608 PM Westerbroek [email protected], [email protected], 050 - 404 2926 ma/di/do 9.30 - 12.00Penningmeester Marian Faasen Eikenlaan 31a 3203 BE Spijkenisse [email protected] 01 81 - 61 63 11ING: IBAN: NL05 INGB 0005 3638 36 of ABNAmro: IBAN: NL15 ABNA 0539 0160 98Bijscholingscommissie René Tol [email protected] 06 - 46 22 02 00Public Relation Maroesja Grabijn [email protected] 06 - 29 29 73 92Toetsingscommissie Anne Bjørndal [email protected] 026 - 364 10 60 of 06 - 27 49 20 25Algemeen bestuurslid Gerreke van den Bosch [email protected] 06 - 28 31 86 22

Page 10: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 1918 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

VERE

NIG

IN

G YOGADOCENTEN NEDERLAN

D

lid van de Europese Yoga U

nie

Algemene bestuursledenVoor ons bestuur zijn we op zoek naar twee Algemene bestuursleden.We zoeken leden die achter de visie en de missie van de vereniging staan (www.yoganederland.nl/vyn) en die het leuk vinden om diverse klussen op te pakken. De werkzaamheden bestaan onder andere uit:● Het leggen van contacten met een collega-yogavereniging of het onderzoeken van mogelijkheden om als VYN aan te

sluiten bij een bond.● Het ondersteunen van de PR met hand- en spandiensten en het speuren naar interessante artikelen voor plaating op de

site en in de Nieuwsbrieven.● Het signaleren van boeiende ontwikkelingen op het gebied van yoga die relevant kunnen zijn voor leden en waar de VYN

op moet acteren.Kortom een enthousiaste duizendpoot met kennis van het yogaveld.Je bent bereid om zes keer per jaar deel te nemen aan bestuursvergaderingen, meestal op vrijdag. Je krijgt in ieder geval een reiskostenvergoeding. Heb je interesse in deze functie of heb je vragen? Neem contact op of stuur een mail met je motivatie en je CV naar [email protected].

SecretarisVanaf mei 2016 (na de ALV) zoeken wij een secretaris voor het beheer van het secretariaat met een overgangstraject/inwerkperiode tot eind december 2016. De werkzaamheden bestaan onder andere uit: ● Agenda en notulen voor bestuursvergaderingen maken. ● Ondersteuning van de activiteiten en advertenties voor de nieuwsbrief. ● Beheren van de ledenaministratie. ● Samen met PR commissie en de webmaster een deel van het website beheer. ● Mail en post beantwoorden en voor 2 vaste dagdelen per week ook telefoon bezetting.We zoeken iemand die communicatief en flexibel is en goed kan organiseren. Kennis heeft van programma’s zoals onder andere Google Docs en Wordpress of open staat om dit te leren.Er staat een vergoeding tegenover van € 60,- per dagdeel, met een maximum van 4 dagdelen per week. Voor informatie over het secretariaat: bel op maandagochtend, dinsdagmiddag of donderdagmiddag naar Chris (06 - 53 78 83 80). Neem contact op of stuur een mail met je motivatie en je CV naar [email protected].

Vacatures bij de VYN

PR CommissieledenVoor PR zijn wij op zoek naar 2 PR commissieleden die gedurende het tijdsbestek van 2 jaar willen helpen bij het opzetten van de PR commissie. De werkzaamheden bestaan onder andere uit: ● Contacten met de pers.● Het vinden van interessante informatie en (wetenschappelijke) artikelen voor de website, nieuwsbrieven en social media. ● Het opzetten van PR en perspakketten, beheer van huidige middelen en ontwikkelen nieuwe communicatiemiddelen.● Het (laten) maken van filmpjes. ● De VYN meer onder de aandacht brengen bij de doelgroepen, zoals (toekomstige) leden, erkende opleidingen, yoga

beoefenaars en pers.

Het is handig als je thuis bent in de communicatiewereld en eventueel een netwerk hebt met perscontacten. Je hebt kennis van social media en communicatie. Heb je interesse in deze functie of heb je vragen. Neem dan contact op of stuur een mail met je motivatie en je CV naar [email protected].

CongrescommissielidVoor onze congrescommissie zijn wij op zoek naar versterking. De werkzaamheden bestaan onder andere uit:● Meedenken over de inhoud van het jaarlijkse congres van de VYN.● Vier keer per jaar vergaderen over het yogacongres.● Als aanspreekpunt fungeren bij het congres en zorgdragen voor een goede afwikkeling van organisatorische zaken.

Wil je eerst meer informatie? Neem dan contact op met Astrid Eijgenberger via telnr. 06 - 44 83 29 00 of Ingrid Coenen via telnr. 06 - 51 71 34 28.

Lid voor de Klachten Advies Commissie (KlaC)Voor onze Klachten Advies Commissie (KlaC) zoeken wij twee nieuwe leden. De commissie bestaat momenteel uit voorzitter, secretaris en juridisch deskundige. De werkzaamheden bestaan onder andere uit:● Procedureel denken en accuraat kunnen handelen.● Integer omgaan met vertrouwelijke informatie.● Tijd investeren in het behandelen van een klacht. ● Probleemloos mail- en computergebruik beheersen.

Voor nadere informatie kun je contact opnemen met voorzitter Guus van den Ekart [email protected] of secretaris Sas Breeuwsma [email protected].

Page 11: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 2120 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

VERE

NIG

IN

G YOGADOCENTEN NEDERLAN

D

lid van de Europese Yoga U

nie

Erkende bijscholingen

Yoga verjongingsoefeningen, gezichtsdiagnose en jadesteen massageGezichtsdiagnose wordt in de traditionele Chinese geneeskunde gebruikt om meer te weten over de gezondheidstoestand van de persoon. Markeringen, lijnen, verkleuringen en onzuiverheden zeggen iets over het functioneren van een bepaald orgaan of systeem.Deze workshop is voor iedereen die geïnteresseerd is in gezichtsdiagnose en verjonging. Als yogadocent kunt u deze informatie gebruiken in uw lessen om gerichte oefeningen aan te bevelen bij een disbalans.

Datum 28 november 2015Locatie Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX OosterbeekDocent Gonnie van de LangKosten € 91,50 exclusief 21% BTWInfo/opgave www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen, organisatie Lea Vos 06- 42315757VYN punten 5

Op Authentieke wijze leraar zijn, lesgeven is filosofie in bewegingEr kan zoveel in beweging komen tijdens een yoga les! Wil je de leerlingen de kans geven de diepere dimensie te ervaren, dan is daarvoor de taal die je gebruikt van groot belang. De juiste woorden geven de leerling de mogelijkheid het ervarene ook in verband te brengen met zijn/haar essentie, de levende bron van al wat is.

Datum 16 januari 2016Locatie Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX OosterbeekDocent Rob ObermeijerKosten € 91,50 exclusief 21% BTWInfo www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen, organisatie Lea Vos tel. 06-42315757VYN punten 5

Yoga en Klank, improvisatie stem en zielMiddels lichaamsoefeningen, stemwerk en speelse improvisaties word je uitgenodigd bij je eigen innerlijke beeldenwereld stil te staan en je verlangens in stem en beweging vorm te geven. Op een speelse maar directe manier, in een veilige sfeer, kunnen belemmeringen in expressie losgelaten worden en kan de expressie tevens een verdieping van contact met de ander zijn.

Datum 30 januari 2016Locatie Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX OosterbeekDocent Maurice WillemsKosten € 91,50 exclusief 21% BTWInfo www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen, organisatie Lea Vos tel. 06-42315757VYN punten 5

Alleen nieuw erkende bijscholingen worden in deze rubriek bekend gemaakt. De volgende bijscholingen zijn na bespreking in de Bijscholingscommissie erkend:

Karma- en Bhakti-YogaKun je de filosofie van Karma- en Bhakti-yoga toepassen binnen jouw Sadhana en persoonlijke Dharma? In de workshop ‘De plaats van Karma- en Bhakti-Yoga binnen je persoonlijke Dharma’, worden deze thema’s met elkaar onderzocht. De workshop is interactief en bestaat uit het aanbieden van relevante theorie, oefeningen en het uitwisselen van ervaringen.

Datum 14 november 2015Locatie Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX OosterbeekDocent Frank WissinkKosten € 91,50 exclusief 21% BTWInfo/opgave Organisatie Lea Vos, tel. 06-42315757, www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingenVYN punten 5

Eenjarige vervolg opleiding voor yogadocenten door William YangDeze vorm van yoga is ontwikkeld in het werken met mensen met een levensbedreigende ziekte voor wie het uitvoeren van de meeste yogahoudingen niet meer mogelijk is. De yoga wordt tot zijn essentie teruggebracht en het contact met de bron van kracht, leven en liefde hersteld. Vandaaruit stroomt de levensenergie weer voelbaar door ons lichaam en naar de wereld om ons heen. De oefeningen zijn eenvoudig, speels, dynamisch soms, uiteindelijk altijd verstillend.

Data 15 april, 17 juni, 26 augustus, 30 september en 28 oktober 2016Tijd 10.30 tot 16.30 uurLocatie Centrum De Appel, NijmegenDocent William YangKosten € 695,- exclusief 21% BTW

Data 1ste weekend 27 tot en met 29 mei, 2de weekend 25 tot en met 27 november 2016Tijd vrijdag 17.00 tot en met zondag 17.00 uurLocatie Hof van Kairos, WinterswijkKosten € 375,- per weekend, excl. 21% BTW Info Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, mogelijkheid tot individuele begeleidingsconsulten met William Yang

Uitsluitend op afspraak. Kosten: € 85,- per consult; www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen VYN punten 51

Page 12: jaargang 2015 03

22 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

VERE

NIG

IN

G YOGADOCENTEN NEDERLAN

D

lid van de Europese Yoga U

nie

Jaargang 37 • Nº 3|2015 23

Dru-Yoga: ‘Hoe maak ik van mijn leven toch een feest’Dru-yoga in combinatie met yoga aplomb van Maartje van Hooft, geeft soepelheid vanuit stabiliteit. Dru-yoga is de yoga van het hart en yoga Aplomb betekent yoga vanuit de juiste houding, vanuit stabiliteit bewegen vanuit de goede houdingspieren. Een goede combinatie om het hart te openen terwijl je jezelf kunt dragen en ondersteunen in de stappen die je neemt in het leven.

Datum 6 februari 2016Locatie Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX OosterbeekDocent Yvonne BalKosten € 91,50 exclusief 21% BTWInfo Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757 www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingenVYN punten 5

Opbouw van de asana’s vanuit de bekkenbodemHet goede gebruik van de bekkenbodemkracht komt tot uiting bij het uitvoeren van de oefeningen. Bij elke voorwaartse, achterwaartse of zijwaartse buiging en bij elke lichaamsdraai krijg je vanuit het aangespannen bekkenbodemdeel de juiste spieropbouw naar de verderop gelegen spieren, waardoor over het hele lichaam de juiste spierspanning ontstaat. Op deze manier wordt de ervaring van de houding completer en bescherm je de rug.

Datum 12 maart 2016Locatie Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX OosterbeekDocent Iekelien BuurmanInfo Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, Kosten 91,50 euro exclusief 21% BTW, www.zweiersdal.nl/yoga/ workshops&bijscholingenVYN punten 5

Yoga, meditatie en verstillingDeze dag staat in het teken van inkering en verstilling door visualisatie, mudra’s, meditatie en het zingen van mantra’s. Er is veel aandacht hoe we deze technieken toegepast kunnen worden in de praktijk van het lesgeven.

Datum 26 maart 2016Locatie Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX OosterbeekDocent Lea VosInfo Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, Kosten 91,50 euro, exclusief 21% BTW, www.zweiersdal.nl/yoga/

workshops&bijscholingenVYN punten 5

Zowel meditatief als fysiek

Oefeningen voor ouderen

Atie [email protected]

Ervaringen komen dagelijks door vele deuren bij ons binnen. Op onze tocht over de bergen en dalen van onze levensweg is het nodig onszelf van tijd tot tijd een plek te gunnen voor bezinning. Het leven van alledag geeft ons zelden de kans een poos stil te zijn. Vaak is een dag al voorbij voordat we zijn toegekomen aan meditatieve bezinning. Vandaar het belang om hier in een aantal stappen de dag mee te beginnen. Wat we in woorden en daden die dag uitzenden zal naar ons reflec-teren. Je zult zien dat zo‘n dag dan heel anders verloopt.

Stap 1. AandachtRicht je aandacht op een bemoedigend woord en spreek dit een paar keer innerlijk uit. Schrijf dit op een stukje papier en draag dit de hele dag bij je, bijvoorbeeld in je zak. Spreek dit die dag innerlijk een paar keer uit op je uitademing. Als je ’s avonds naar bed gaat leg je het papier naast je bed. Als je hier de volgende dag weer behoefte aan hebt, draag je het weer bij je en herhaal je dit uitspreken. Blijf dit uitvoeren tot je het niet meer nodig hebt of een andere bemoediging wil kiezen. Denk er aan: herhaling, geduld en vast-houdendheid zijn de pijlers hiervan.

Stap 2. AdembewustwordingHet is belangrijk om een meditatieve houding aan te nemen op een vaste plaats, waar je niet kunt worden gestoord. Het is belangrijk om dit uit te voeren met een lege maag. Ga recht op een stoel zitten met je voeten een stukje uit elkaar op de grond en je handpalmen op je dijen. Zorg voor een rechte rug. Laat je lichaam tot rust komen. Sluit je ogen en wacht tot je ontspannen rechtop zit. Wees toeschouwer van wat je

opmerkt in deze wijze van zitten. Voel welke signalen je lichaam je geeft. Om meer ontspannen en onbeweeglijk te blijven, kun je nog iets wijzigen aan de stand van je benen, lijf, hoofd of armen. Adem door je neus in en uit. Span snel en regelmatig je bilspieren aan en laat ze weer los. Blijf dit in een vrij snel tempo uitvoeren: bilspieren aanspannen en weer loslaten, tot je het genoeg vindt. Laat daarna voor-overgaand uitademend beide handen langs de buitenkant van je benen naar beneden glijden richting enkels en inademend langs de binnenkant van je benen weer omhoog. Voer dit een paar maal uit. Als het genoeg is stop je ermee en leg je de handen terug op je dijen. Open daarna weer de ogen. Voel na of je nu meer buikademhaling hebt dan in het begin.

Stap 3. Een ruimer perspectiefSluit je ogen. Ga naar een ruimer perspectief toe. Stel je voor dat je op een hoogte bevindt in de natuur, waar je het landschap goed kunt overzien en ver kunt kijken. Geniet van wat je ziet. Kijk vanuit dit ruimere gezichtspunt naar je innerlijke kracht die ‘meer’ kan betekenen dan alles wat je beperkt.

Wat doe je bijvoorbeeld met plezier en met je hele hart? Hoe vaak breng je dit tot uitdrukking? De hoogte waarop je zit en de ruimte om je heen doet je verder kijken en brengt je tot rust. Gedachten komen vaak zo snel bij ons op, dat we niet merken dat tussen twee gedachten een moment van stilte optreedt. Telkens als er een gedachte bij je opkomt, laat je die, zonder mee te gaan, samen met je uitademing los. Ga hiermee door, tot het steeds leger in je wordt. Kom terug in het hier en nu en open je ogen. Ga hierna weer dieper door-ademen, rek je uit met armen en benen en open de ogen.

Iets heeft altijd twee kanten: een beper-king en een kracht. Kijk of je dit laatste mee kunt laten spelen in oplossingen die je vindt, als je vanuit een ruimer perspectief kijkt naar gebeurtenissen, naar mensen en naar jezelf. Op onze tocht over de bergen en dalen van onze levensweg is het nodig onszelf een plek te gunnen voor bezinning. Dit is te vergelijken met een lens waar de zon op schijnt. Die energie in ons wil worden vervuld.

Vervolg Erkende bijscholingen

Page 13: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 2524 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

In deze rubriek vertellen docenten iets over zichzelf en beantwoorden een aantal vragen. De geïnterviewde geeft het stokje door aan een collega.

Wil je jezelf voorstellen aan de lezers? Mijn naam is Danielle Bersma (1958), gelukkig getrouwd en moeder van twee kinderen. Als kind zat ik op gymnastiek en ik was dol op grondoefeningen. Het voelen, ervaren en doen van een oefening gaf mij het gevoel van vleugels. Het menselijk lichaam heeft mij altijd gefascineerd: waarom kan de één de oefening makkelijk aan en ervaart een ander dezelfde oefening als moeilijk. Voor mij was het een logische stap om mij na de middelbare school hier verder in te verdiepen en de fysiotherapie sloot het meest aan bij mijn passie.

Hoe is de liefde voor Yoga in jou ontvlamd? Tijdens de opleiding fysiotherapie was er een geweldige docent, die vond dat wij verder moesten kijken dan alleen de fysiotherapie. Hij nam ons mee naar een yogales. De tijd nemen en voelen wat een oefening doet, was wat mij aansprak. De waakvlam was aangezet en ontvlamde een jaar later bij Samsara.

Welke yogaopleidingen heb je gevolgd en wat voor soort Yoga geef je?In 1983 startte Rita Beintema de Samsara Yoga docentenopleiding. Kwaliteit staat voorop bij Samsara en Rita wist als geen ander het belang van praktische en toepasbare anatomische kennis bij yogadocenten te benadrukken. Rita belde mij op en vroeg mij te komen. In het eerste gesprek liet zij mij voelen hoe de adembeweging ook naar de rugzijde kon gaan: niet alleen buik-, borst- en flankademhaling. Een adembeweging die dààr heen kon gaan waar jij maar wilde: naar de rug, naar de bekkenbodem, naar de bovenbuik of de onderbuik. Het was heerlijk, iemand die begreep waar het om ging. Iemand die 'niet-oordelen' en 'je bent goed zoals je bent' hoog in het vaandel had staan. Ik begon daar als docent praktische en toepasbare anatomie en als yogastudent.

Ik heb nooit gezocht naar yoga, maar yoga heeft mij gevonden en zeven jaar lang werd ik ondergedompeld

in de yoga. In 1990 kreeg ik de leiding van Samsara en ontwikkelde Samsara zich verder tot een 4-jarige docentenopleiding met diverse bijscholingen.

Wat is volgens jou de basis van een goede yogales?

Een yogales is voor mij een ontmoeting tussen oost en west. De adem en de adembeweging spelen altijd een

rol in een goede yogales. Een goed opgeleide yogadocent geeft niet een oefening die hij/zij zelf 'lekker' vindt, maar zet zijn cursisten centraal en kijkt welke oefeningen voor hen geschikt zijn. Een goede yogadocent heeft zijn ogen open en doceert. Hij/zij doet oefeningen voor maar doet niet alle oefeningen mee, omdat er ondertussen ook oog is voor het aanpassen van een oefening aan het lichaam van de

cursist.

Het praatstokje

Danielle BersmaMaak je gebruik van jouw medische kennis in de les? Ik ben als fysiotherapeut natuurlijk vergroeid met de kennis die ik heb en ik kan niet zonder mijn kennis lesgeven. Yoga is 'in balans' zijn of komen, zowel lichamelijk als geestelijk. Alle oefeningen, zowel fysiek als meditatief, zullen in mijn les altijd ten goede komen aan lichaam en geest. Geen oefening mag klachten veroorzaken. Ik bied de oefeningen heel simpel aan. Tijdens de les worden ze moeilijker, zwaarder en ingewikkelder. Diegene die zich prettiger voelt en die een stapje verder kan, die doet dat. Iedereen oefent op zijn eigen niveau, zodat de oefening altijd innerlijke balans brengt.

Volg je de Indiase Yogatraditie? Shankara (+ 800), spiritueel leider in de school van Advaita Vedanta, laat zien aan de hand van vele voorbeelden, dat je zelf verdeeldheid aanbrengt. Leven vanuit de non-dualiteit is mijn dagelijks bezigheid. Leven in een maatschappij vol regels en verdeeldheid is dan ook een enorme uitdaging voor mij. Als moeder van twee dochters nu 20 en 22 jaar heb ik dat het sterkst ervaren. Toen ze jonger waren werd in mij een leeuwin geboren en ben ik meerdere keren in een situatie beland door mijn gedrevenheid, die niets meer met non-dualiteit te maken had. Gelukkig zijn ze nu ouder en komt dit niet meer voor. Maar ik weet zeker, dat als iemand ze onrecht aan zou doen de leeuwin weer te voorschijn komt. Het laatste wat ik in dit leven 'loslaat' zijn de kinderen.

Hoe zie je de toekomst van de Yoga in Nederland? Vanuit de geitenwollensokken is de yoga ontpopt tot de glitter en glamourpakjes. De hype gaat vanzelf weer over. Wat hoop ik blijft, is dat mensen zich realiseren dat lichaam en geest één zijn en voedsel nodig hebben om te kunnen leven. Zuurstof, eten en drinken, beweging en bezinning is een noodzakelijk goed om je te ontwikkelen tot een volwaardig mens.

Aan wie geef jij dit stokje door? Ik wil het interviewstokje graag doorgeven aan Femke Hol.

Een yogales is voor mij

een ontmoeting tussen oost en west

Page 14: jaargang 2015 03

26 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland Jaargang 37 • Nº 3|2015 27

Gaap. Nóg een half uur te gaan. Nog maar even verzitten. Mijn been slaapt nu al. Regelmatig heb ik dat soort momenten gehad in mijn ‘meditatiecarrière’. En inmiddels loop ik al aardig wat jaren mee in de wereld van mindfulness en yoga. Deze tradities zijn aparte grootheden die ieder op hun eigen weg zijn uitgegroeid. In de basis zijn er veel overeenkomsten. Het streven naar de ontsluiering van de wereld zoals we die kennen, het ervaren van eenheid en verlichting… om maar iets te noemen. Verder kennen beide tradities een belangrijke rol toe aan het cultiveren van gezonde vrttis, de tendensen van de geest uit het Hindoeisme of Bhramaviharas, onmetelijke kwaliteiten, zoals men ze in het boeddhisme noemt. Hieruit is mindfulness voortgekomen. Die vier hoedanigheden zijn het cultiveren van vriendelijkheid, mededogen, medevreugde en kalmte. Wat maak ik hiervan mee in de praktijk? Heel zwart-wit gesteld lijkt de meditatiewereld op ‘zitten tot je een ons weegt’ en de yogawereld lijkt zich ogenschijnlijk te beperken tot ‘asana’s doen tot je erbij neervalt’.“Laat je hersenen niet zitten”, zegt Erik Scherder in zijn boek met dezelfde titel. Nou, dat is interessant, gezien in het licht van de ultiemste zitters, de Vipassanaretraitegangers. Tuurlijk wordt met dat zitten iets beoogd, iets verondersteld, gehoopt, gewerkt naar… Maar misschien verdient het zitten wat meer nuance? Is het geen doel op zich maar een middel? Het zitten lijkt een eigen leven te gaan leiden. Het Centrum voor Mindfulness in Amsterdam stelt bijvoorbeeld als voorwaarde voor deelname aan een mindfulnesstraining dat je ‘drie jaar meditatie-ervaring en een regelmatige, dagelijkse praktijk van zitmeditatie’ moet hebben. Wat wil dat dan zeggen? Dat je ontdekt wat Boeddha ontdekt? Kortom, dat je WIJS wordt? Zo niet verlicht? Was het Boeddha niet die zoiets zei als ‘doe niet wat ik doe maar zoek zelf’?Een documentaire van de Boeddhistische Omroep Stichting ‘Drie jaar, 3 maanden en 3 dagen zitten’, laat een echtpaar zien dat in stilte en volledig van de wereld mediteert. Zij laten hun min of meer volwassen kinderen voor wat ze zijn. Geen contact toegestaan. Indrukwekkend en huiveringwekkend. Na 3 jaar concluderen ze dat ze zich nog steeds ergerden aan het feit dat hun voorganger de douche nat heeft achtergelaten en zijn handdoek niet heeft opgeruimd. En je mag er niks van zeggen…. hier past diep mededogen.

Ik beken, ik kijk weleens rond, zo tijdens een retraite. Een gedachte heeft me in de greep: waar ben ik eigenlijk mee bezig? Soms nogal opstandig, of verveeld, dat lijkt me niet zó raar, na uren zitten of vooruit, lopen. En dan zie ik mijn buren. De gebogen ruggen, de hangende hoofden. En dan vult mijn hart zich met compassie. Ik zou zó graag even wat lichtheid brengen in hun houding. Tuurlijk mag je oefenen met pijn en ongemak. Maar je hoeft het niet te op te roepen of te versterken? Het lichaam, de houding, is de drager van stemmingen, gevoelens. En ze hebben een wisselwerking op elkaar! Gaat het bij meditatie niet ook om het zien van gewoontepatronen. In denken én doen? En als iets een gewoontepatroon volgt is het wel ons lichaam. Reframing the body is a kind of reframing the mind. Het kan ook anders. Lopen als een Lama. De Tibetanen kennen behalve het 3-jarige zitten ook een rennende lama: Mipham, de spiritueel leider van de Shambalatraditie. Hij loopt marathons. Je hoeft niet te rennen, met gewoon basale yogaoefeningen kom je ook een eind. Al was het alleen al het loskomen van je kussen en dan bedoel ik niet alleen fysiek. ‘Asana’ betekent nog steeds ‘zetel’ en ruimer vertaald ‘de manier van zitten’. Asana’s zijn er om licht en ruimte te ervaren. En om in de beweging te zien, dat het lichaam zijn eigen wetten en wijsheid heeft. Ook dan kun je ervaren dat alles verandert, vergankelijk is en ongrijpbaar. En dan weer met compassie je kussen opzoeken. Met hernieuwde aandacht en openheid Zijn. Ergens wetend, te midden van dit al; die zit……als een wijze.

Wonderbaar mens

tracht waarachtig geweldloos te zijn

want,

al is de leugen nog zo snel

de waarheid achterhaalt haar wel.

Vroeger of later komt

je onmatige diefstal

van wat je begeert

aan het licht.

Zuiver tevreden en doortastend

elke loden last

tot een gouden vogel

van vele veren.

Blijf delven naar inzicht,

in volle overgave aan

wat je bent:

verscholen verschijning van het heelal.

Stap in de mogelijkheden

van je lichaam.

Beaam het beheerst.

Ga aandachtig naar binnen.

Laat buiten er buiten.

In de geconcentreerde cirkel

van het niets

valt alles samen.

Heel en al.

Johan

september 2015

Johan [email protected]

Yoga & poëzie

Het geachte pad

Mooie bochtige wegen in de oude Zijderoute tussen China en India, Sikkim

Zitzak

Ina [email protected]

Page 15: jaargang 2015 03

28 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland Jaargang 37 • Nº 3|2015 29

Thema'sLeen werkt met thema's die kinderen erg zullen aanspreken. Denk hierbij aan: vakantie, piraten, spoken, tuin, bloemen en beestjes. Ook de 7 leefregels van Patanjali komen aan bod op een voor kinderen begrijpelijk niveau. Ademoefeningen zijn verpakt in een verhaaltje. Je wordt gestimuleerd om je fantasie te gebruiken, oefeningen die worden aangereikt zijn geschikt om alleen te doen of met meerderen.

UitleidingIn de uitleiding wordt beknopt, in goed te begrijpen taal, uiteengezet wat yoga is en het doel van yoga met kinderen.

ToelichtingBij elke oefening staat het doel en eventuele uitleg aangegeven: activerend, rustgevend, evaluerend, of verbeterend voor relatie kind/ouder.

ConclusieMijn eerste indruk van het boek: de illustraties zijn grappig, felgekleurd en creatief prikkelend en de auteurs spreken uit ervaring. Je merkt dat zij gewend zijn om met kinderen te werken.

Ik vind dit boek geschikt voor yogadocenten die zich willen specialiseren in kinderyoga. Maar ook voor onderwijzend personeel, die yoga willen toepassen in hun lesprogramma en/of andere beroepen die met kinderen werken.

Helga Klinkers

Transformatieve Yoga Ganga Hoogendoorn & Meena StilmaISBN 9789020211399

Het getuigt van moed dat Ganga Hoogendoorn en Meena Stilma ‘Een Cursus in Wonderen’, als uitgangspunt voor hun yogaboek hebben genomen. Omdat de Cursus een non-dualistisch spiritueel pad is, verwachtte ik Advaitayoga of Kashmiryoga aan te treffen. Transformatieve Yoga is echter gebaseerd op de chakra’s met als uitgangspunt je steeds dieper bewust te worden van wat je denkt. Het is niet het lichaam dat vrijmaakt, het is de invloed van het denken dat dit doet. Gedachten op basis van liefde helen en angstgedachten leveren pijn op. (Zelf)vergeving is het sleutelwoord voor transformatie. Transformatieve Yoga ziet er prachtig uit, vernieuwend en overzichtelijk. Van elk chakra worden eerst de kenmerken beschreven, vervolgens de bijbehorende asana’s. Dit is zeer zorgvuldig gedaan. Elke asana krijgt twee pagina’s voor de beschrijving en afbeeldingen van de asana in opeenvolgende stadia van de opbouw van de houding. Moeilijke houdingen worden niet geschuwd: wat mij betreft had er meer ruimte mogen zijn voor yogabeoefenaars die minder soepel in hun lijf zitten. Alhoewel de asana’s geplaatst zijn bij het bijbehorende chakra, wordt steeds de transformerende uitwerking op alle erbij betrokken chakra’s aangegeven. Een rode draad door de asana’s is de inademing naar het eerste en daarvandaan de uitademing naar het zevende chakra waarmee je de energie van veiligheid, eerste chakra, door alle andere chakra’s verspreidt. Als je dit boek wilt aanschaffen om ‘Een Cursus in Wonderen’ in de praktijk te brengen, word je teleurgesteld. Daarover komen steeds meer toegankelijke boeken op de markt. Wil je een yogaboek met naast een fysieke beschrijving van de asana’s ook veel aandacht voor de transformerende werking, dan is dit boek een uitstekende keus.

Mieke de Bockwww.saimithrayoga.nl

Nelsons yogaboek een doe-het-samen-boek met 24 yogaspelletjesvoor kleine en grote avonturiers.

Leen Demeulenaere & Laura van BouchoutISBN België: 9789082224641Nederland: 978-94-92077-15-8

InhoudZeer overzichtelijk.

Woord vooraf● De yoga is overduidelijk bedoeld voor kinderen. ● De yoga wordt spelenderwijs aangereikt: spelplezier/

maar wel een echte yoga-ervaring. ● Bij elk spel (in plaats van oefening) staat een symbool,

waar het accent ligt en vanaf welke leeftijd de oefening geschikt is.

● Je voelt je vrij om te experimenteren. ● Nelsons yogaboek vergelijkt yoga met een heerlijk stukje

vakantie.● Yoga is voor iedereen niet alleen voor de kinderen, maar

ook goed voor degene die met de kinderen oefent.● Het kind waar je mee werkt bepaalt het tempo.● Er is een logische volgorde in spelletjes, maar het kind

kan zappen waar de behoefte ligt.

DoelgroepKinderen vanaf 4 jaar, (groot)ouders, broers en zussen.

Handige tipsDe tips zijn heel nuttig. Er is goed over nagedacht, bijvoorbeeld wat draag je, welk tijdstip, hoe richt je jouw yogaplekje in?Er wordt gebruik gemaakt van een opvoedingsdriehoek: liefde, geduld en discipline.Navoelen is heel belangrijk, in de vorm van het bespreken van oefeningen of het creatief nabootsen ervan.

Recensies

* bijscholingen & workshops * Satyananda Yoga boeken * schapenwollen matten, latex onderlaag * neuskannetjes - tongschrapers * yogakussens * yoga nidra cd's - mala’s - chakra kaarten

www.yogabindu.nl

Y o g a b i n d u

S a t y a n a n d a Y o g a c e n t r u m

TipYoga docente Jacqueline Pompe uit Overasselt las in haar vakantie niet alleen een boek over Yoga maar surfde ook veelvuldig op Internet. Zij gaf ons onderstaande waardevolle tip om te delen met collega’s.

Via http://www.unitedyogis.com/ kom je bij interessante artikelen, filmpjes van een yogales van 20 minuten en mantra’s. Ook zijn er leuke stickers te koop van yogahoudingen om snel en visueel je les op papier te zetten. Kennis van de Engelse taal is wel handig.

Je les samenstellen op papier is een interessante discussie voor yogadocenten. Zelf doe ik het nooit, maar ik noteer de oefeningen die belangrijk zijn voor het thema van mijn les. Voordat ik mijn sessie begin, kijk ik daar even naar en terwijl ik de eerste oefening inspreek, herinnert mijn lichaam zich automatisch de hele les. Die eerste les, die ik voorbereid heb met inspiratie uit boeken en tijdschriften, laat ik van binnenuit komen rondom de geselecteerde oefeningen. Ik kijk nooit op een papiertje om te weten wat de volgende oefening is. De eerder genoemde link sla ik op in mijn computer in de map Yoga-oefeningen. Wanneer ik dan een les maak over de rug, neem ik de computer mee naar mijn yogaruimte.

Wat ik ook leuk vind in de vakantie is puzzelen op een sutra van Patanjali. Wat vind ik nou dat er staat. Ik vergelijk dan vijf vertalingen met elkaar en maak mijn eigen vertaling. Ik ben nu bezig met sutra 13 van hoofdstuk 3, en terwijl ik aan het zwemmen ben in de Maas, denk ik opeens het verschil te begrijpen tussen dharma en dharmin. Maar de volgende dag is het weer anders. Ik vind het veel leuker dan een kruiswoordpuzzel oplossen.

Jacqueline [email protected]

Gesignaleerd

Page 16: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 3130 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -YOGA BIj KANKEr * 11 x zaterdag 19-09-2015 t/m 18-06-2016, 10.00-17.00 uur * www.yogaenkanker.nl * WG-plein 108, Amsterdam; Stichting Yoga & Kanker: team van gespecialiseerde yoga- en gastdocenten o.l.v. hoofddocent Josette van Leeuwen; Professioneel en verantwoord yogales geven aan een groep (ex-) kankerpatiënten, bel met tel. 020- 6122780; 60 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -INDIAsE mEDItAtIE* Zaterdag 7-11-2015 van 9.45 - 16.45 uur * www.acanta.nl *Yogastudio Hazenkamp, Nijmegen; Stella van Dinten (Acanta Bijscholingen); Aum chakrameditatie; Eenwordingsmeditatie; Mantra japa met mala; Tratak; Mealprayer. Vanuit de chakra-psychologie. Bronnen: Santosh Puri ashram Haridwar, Par-marth Niketan ashram Rishikesh en Saswitha traditie. Kosten 95 euro incl. BTW, handleiding, lunch, tel. 024-3441052; 6 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -BAlANcErEN* www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen * Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek; Maartje van Hooft; Yoga biedt bij uitstek handvatten om vaar-dig te leren manoeuvreren door de dynamiek van het auto-nome zenuwstelsel en zo onnodige spanning af te voeren en vitaliteit op te bouwen; Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, 2 dagen; Kosten 180 euro exclusief 21% BTW; 10 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -YOGA NIDrA* 2 december 2015 * www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen *Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek; Docent Lea Vos; Yoga Nidra is een staat van algehele balans waarin de twee hersenhelften in harmonie worden gebracht. Spierspanningen, emotionele spanningen én mentale span-ningen worden geleidelijk losgelaten. Yoga Nidra kan een waardevolle aanvulling betekenen in het lesgeven. Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, Kosten 91,50 euro, exclusief 21% BTW; 5 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -YIN YOGA* 23 januari 2016 * www.zweiersdal.nl/yoga/workshops&bijscholingen *Centrum Zweiersdal, Weverstraat 65, 6862 BX Oosterbeek; Docent Eric Staals; Yin yoga gaat uit van het ontspannen van spieren in een asana. Hierdoor komt er ‘beweging’ in de dieper gelegen lagen in en rondom de gewrichten zoals: bindweef-sels, kapsels en ligamenten. Organisatie Lea Vos tel. 06-42315757, Kosten 91,50 exclusief 21% BTW, 5 VYN punten - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -ZEN-mEDItAtIE* 6 zaterdagen, 3/10/2015 tot en met 2/4/2016, 8.45 tot 11.45 uur * www.nicoliplijn.nl *Yoga studio Nico Liplijn, Molenheide 18, 6027PZ Soerendonk; Nico Liplijn, Yogadocent en medium; Met hulp van ZEN-meditatie komen innerlijke emoties meer naar de oppervlakte, waardoor je nog diepere vreugde kunt ervaren, , [email protected]. Kosten 120 euro, inclusief drinken. Graag vooraf bellen, tel. 0495-592946; 18 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Alleen VYN-leden kunnen hun activiteiten in de Yoganieuwsbrief plaatsen. De kosten bedragen 12,50 per keer en per activiteit. Aanleveren van kopij dient te geschieden volgens een vaste indeling met korte tekst. Inhoud en volgorde: wat, wanneer, waar en door wie. Totale lengte van de tekst achter info mag niet meer dan 250 tekens bedragen, inclusief spaties. Kaders:● Niet meer dan 3 regeladvertenties per adverteerder per uitgave.● Plaatsing vindt pas plaats na ontvangst van betaling van 12,50 euro per regeladvertentie.● Plaatsing aanleveren volgens format. Anders wordt de advertentie aangepast door de redactie.● De VYN is niet inhoudelijk verantwoordelijk voor de aangeboden activiteiten en geeft met plaatsing in deze nieuwsbrief

niet automatisch erkenning van de kwaliteit. Mailadres: [email protected] activiteit wordt geplaatst als de kosten voor plaatsing zijn voldaan op girorekening 5363836 (IBAN: NL05INGB0005363836) of bankrekening 539016098 (IBAN: NL15ABNA0539016098) ten name van Vereniging Yogadocenten Nederland, Spijkenisse onder vermelding van: activiteitenkalender.

Yoga en meer... De aanmeldingen voor het nieuwe yogaseizoen 2015/2016 stromen binnen. Verschillende cursisten schrijven in de gezondheidsverklaring: ‘Ik heb artrose’.In het ErasmusMC wordt de aandoening van alle kanten bekeken, zo las ik in het personeelsblad van mijn laatste werkgever. Dat het geen ouderdomsziekte is en niet wordt veroorzaakt door slijtage van het kraakbeen is inmiddels duidelijk. Dat het gewricht niet verder kan beschadigen door beweging weten we ook. Het kraakbeen en andere delen van een gewricht raken beschadigd door een verstoorde balans in de aanmaak en afbraak van allerlei stoffen in het gewricht.Hormoonveranderingen schijnen hier invloed op uit te oefenen want bij vrouwen boven de 50 jaar komt artrose het meest voor. Er zijn veel oorzaken die het artroseproces op gang brengen. Maar altijd betreft het een afweging tussen belasting en belastbaarheid. Zo gaat het bij extreme overbelasting, zoals topsport, vaker fout met de balans van stofjes in het gewricht. Aan de andere kant zijn er ook mensen wier belastbaarheid juist heel laag is. Dat kan komen door erfelijke aanleg of een trauma. Ook bij personen met overgewicht is de belastbaarheid lager en niet alleen in de gewrichten die extra belast worden. Veel cusisten lijden eraan en zelf ben ik er al sinds mijn dertigste jaar mee bekend. De pijn komt en gaat. De pijn wordt vooral veroorzaakt doordat het gewrichtsmembraam ontstoken raakt. Er wordt meer vocht geproduceerd en dat veroorzaakt een zwelling. Ook in het bot onder het gewricht kunnen kleine holtes ontstaan die pijn veroorzaken. Zowel uitwendig als op röntgenfoto´s zijn later vaak artrotische veranderingen te zien.

Oefentherapie is heel belangrijk, dit verbetert de functie van het gewricht en laat de pijn afnemen. Daarnaast hebben mensen met overgewicht er baat bij om af te vallen.Intussen is het onderzoek in Rotterdam in volle gang en werken verschillende afdelingen met elkaar samen aan de ziekte artrose. Orthopedie onderzoekt of kraakbeen is te regeneren. Bij Interne Geneeskunde wordt met genetisch onderzoek het mechanisme achterhaald en binnen de Ergo studie worden risicoprofielen gemaakt. De afdeling Radio-logie werkt aan nieuwe imaging technieken om afwijkingen nog beter in beeld te brengen.Welke klachten voorspellen artrose? Met geld van het Reumafonds wordt aan vroegtijdige herkenning van artrose gewerkt door de afdeling Huisartsengeneeskunde, want iedereen in de wereld is het erover eens dat behandelingen te laat worden gestart. Welke klachten kunnen een voorloper zijn van artrose? Door mensen tien jaar te volgen en hun klachten en MRI beelden te combineren, hoopt men een goed diagnostiek model te ontwikkelen, waarmee huisartsen artrose bijtijds kunnen herkennen.Hoewel artrose (nog) niet te genezen is, kunnen de klachten wel beperkt worden. Blijven bewegen! Niets forceren. Eventueel in overleg met de behandelende specialist of fysiotherapeut in beweging blijven. Ik geloof er heilig in.

Bron: Scanner juli/augustus 2015 (personeelsblad ErasmusMC)

Trude Matla-van der [email protected]

Yoga-Props Benelux

Snelle levering binnen Benelux tegen aantrekkelijke prijzen. Voor advies kun je ook contact opnemen met:

Andreas Vogel: +31-20-80 81 634 www.yoga-props.nl

Page 17: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 3332 Yoga Nieuwsbrief Vereniging Yogadocenten Nederland

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -ZwANGErscHApsYOGA* 12 za, 10.00-17.15 uur, 10/2015-/062016 * www.yoga-docentenopleiding.nl *Docentenopleiding Yoga en Vedanta, Doorn; Docententeam en verloskundige; Je bouwt kennis op rondom het transfor-matieproces van geboorte. Het accent ligt op yoga, meditatie, psychologie en verloskunde; [email protected]; 60 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -YOGAlEs tIENErs/jONGErEN* 28 en 29 november 2015 * www.kidsyoga.nl *Arnhem; Femmy Brug, Kidsyoga; Leer yogales geven aan deze doelgroep; asana’s, geschikte ademtechnieken, me-ditaties, ontspanning, gebruik van muziek, korte series, en filosofie introduceren op een manier die jongeren aanspreekt. Uitgebreide reader met oefeningen; [email protected], tel. 0317-617555- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -BIjscHOlING lIvING YOGA* 21 en 22 november * Wageningen; Swami Vedantananda Saraswati: Satyananda yoga; Swami Vedanta van de Satyananda yoga traditie geeft 2 dagen theorie en praktijk over het onderwerp living yoga; yoga is een levende wetenschap én het moet geleefd worden, dus niet alleen op de mat. Hoe kun je yoga integreren in het da-gelijks bestaan en hoe kun je je cursisten helpen dit te doen. Vraag de uitgebreide brochure. Voertaal Engels, opgave en Informatie Femmy Brug [email protected], tel. 0317-7617555 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -KINDErYOGA OplEIDING* 3 weekenden, januari, februari, maart, start 23 januari * www.kidsyoga.nl *Arnhem; Femmy Brug, Kidsyoga; Professionele duidelijk opgezette training, waarbij yoga voorop staat. Leer de theorie en praktijk van het lesgeven aan kinderen; de rol van spel en verhalen, geschikte én ongeschikte technieken, veiligheid, special needs en yoga op school; [email protected], tel 0317-617555- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -NON-DuAlItEIt EN YOGA*23 januari, 20 februari, 19 maart, 23 april en 21 mei 2016 * samsara.nl/non-dualiteit-en-yoga/ *Yogacentrum Bunnik, Smalleweg 8a te Bunnik; Marjo Vreden-bregt; De energetische yoga oefeningen zijn ter voorbereiding van het dóórbreken van het inzicht in de non-dualiteit. Het gaat het vooral om de ervaring van verruiming, stilte, zonder gedachten zijn, openheid, transparant zijn, bewustwording en inzicht. In brede zin gaat het om het oplossen van bindingen en beperkingen op alle niveaus. Kosten: 385 euro, Voor vra-gen mail [email protected]; 25 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -KINDErYOGA OplEIDING* 3 weekenden, januari, februari, maart; start 23 januari * www.kidsyoga.nl *Arnhem; Femmy Brug, Kidsyoga; Professionele duidelijk opgezette training, waarbij yoga voorop staat. Leer de theorie en praktijk van het lesgeven aan kinderen, de rol van spel en verhalen, geschikte én ongeschikte technieken, veiligheid, special needs en yoga op school; [email protected], tel 0317-617555 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -lEt’s twIst AGAIN* 7 november 2015 * www.yoga-marijkeludwig.nl *Parallelweg Noord 97, 5281hk Boxtel; Marijke Ludwig; Torsies, draaihoudingen, ondersteunen de natuurlijke beweging van de wervelkolom, reinigen de organen en stimuleren de energeti-sche circulatie. Na een torsie onstaat ruimte, dit maakt de tor-sie de meest effectieve hartopener. Kosten 125 euro, inclusief geïllustreerd lesmateriaal en lunch; 4 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -YOGA vOOr DE 4 sEIZOENEN* 21 november 2015 * www.yoga-marijkeludwig.nl *Parallelweg Noord 97, 5281hk Boxtel; Marijke Ludwig; work-shop Winter: Een aantal oefenseries om de energie van de winter nog bewuster te beleven. Kijk voor de inhoud op de website. Kosten 125 euro, inclusief geïllustreerd, lesmateriaal en lunch; 4 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -YOGA vEDErlIcHt* 16 januari 2016 * www.yoga-marijkeludwig.nl *Parallelweg Noord 97, 5281 HK Boxtel; Marijke Ludwig; In deze workshop de ingrediënten die een houding licht en moeiteloos maken door de inzet van de bekkenbodem en aan-dachtspunten die uitgaan van de anatomie van het lichaam. Belangrijk zijn ook de beelden die je, tijdens het inspreken van een oefening, schetst. Dit alles bij elkaar maakt yoga moeite-loos, vederlicht. Kosten 125 euro, incl. geïllustreerd lesmateri-aal en lunch; 4 VYN punten - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -cONGrEs: OuDEr wOrDEN* 15 november 2015 * www.samsaracongres.nl *Conferentiehotel Kontakt der Kontinenten, Soesterberg; Plenair spreker Robert Swami Persaud (Hogeschool Ayurveda Geneeskunde), Daniëlle Bersma (directeur Samsara Yoga Opleiding). Gespecialiseerde yogadocenten verzorgen het workshopprogramma met o.a. stoelyoga, mudra’s, himalaya traditie, voeding, proces van verinnerlijking, valpreventie, ana-tomie en ouderdomsklachten, satsang, intervisie, pranayama’s en spel en fun; Aanmelden: [email protected]. Kosten 98,50 euro (early bird tot 15 september 2015 89,50 euro 5 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -KlANKscHAlENcONcErtEN* iedere 1ste zondag van de maand en 24 december, 11.30-13.00 uur * www.klankschaal.nl *Centrum Samavihara, Hoofdstraat 84, Gasselternijveen; Romy van der Pool en René Stahn: gespecialiseerde klankwerkers, Yoga en Meditatie docenten. 25 jaar ervaring; Ook voor aan-koop zeer oude klankschalen, klankmassage [email protected], tel. 06-29036168 of 0599-512075- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -mAHAYOGA* 16 en 30 januari, 13 februari, 5 en 19 maart, 2 april * www.abhayoga.nl *Centrum voor bewustzijnsontwikkeling Tapovan, Loenen Gld; Abha Hontelez in samenwerking met Gauranga Hontelez (klanktherapeut); MahaYoga heeft alle vormen van yoga in zich. MahaYoga beoogt een spontane vereniging van het per-soonlijke bewustzijn en de spirituele dimensie in ons. De ver-diepingsserie omvat 6 dagen voor 6 chakra’s, iedere dag staat er één centraal. Met yoga, pranayama’s, meditatie, filosofie, klank en mantrazang wordt er een energieveld geschapen; Je kunt afzonderlijke dagen volgen of de gehele serie.VYN punten in aanvraag - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -BEKKENBODEm YOGA * Vr 20/11, 11/12, 15/01 2016, 12/02 en 11/3, 10.30 - 17.00 uur * www.samsara.nl, www.yogastudiogrootbaltink.nl *Yogastudio Groot Baltink, Oxersteeg 37, Deventer; Ieke-lien Buurman; Cursus op basis van het boek ‘Herstel zelf je spierkracht’ van Rita Beintema, Informatie: 390 euro, inclusief lunch, tel. 0570-540405/ 06-28911751 VYN-erkende bijscholing- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -2-DAAGsE wOrKsHOp DE Op-BOuw vAN DE AsANA’s vAN-uIt DE BEKKENBODEm * Vr 27/11 en za 28/11van 10.30 - 16.00 uur * www.samsara.nl, www.yogastudiogrootbaltink.nl *Yogastudio Groot Baltink, Oxersteeg 37, Deventer; Iekelien Buurman; 150 Euro, inclusief lunch, tel. 0570-540405 / 06 28911751, VYN-erkende bijscholing- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -wOrKsHOp ADEmBEwEGING* Za 18/4/2015, 10.30 - 17.00 uur * www.samsara.nl, www.yogastudiogrootbaltink.nl *Yogastudio Groot Baltink, Oxersteeg 37, Deventer; Iekelien Buurman; Cursus op basis van het boek ‘Adembeweging’ van Rita Beintema, 80 euro inclusief lunch; tel. 0570-540405/06 28911751, VYN-erkende bijscholing - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -vIpAssANA-YOGArEtrAItE* 12 tot en met 14 februari 2016 * www.inafischer.nl *Centrum Oostraven, Epe; Coby van Herk en Ina Fischer; Een weekend om te vertragen en te verstillen. Veel stilte maar ook uitwisseling, dhammatalks en mogelijkheid voor een gesprek. Kosten: 230 euro op basis van een 2-persoonskamer plus Dana.- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -tAstE Of YOGA* 14 november 2015, 13.30-18.00 uur * www.yoga-docen-tenopleiding.nl *Docentenopleiding Yoga en Vedanta, Doorn; Hein van Dongen (filosofie) en Ingrid van Dijk (yoga); Filosofieles en Yogales. Toegankelijk voor oud studenten, andere geïnteresseerden of jouw yogacursisten. Kosten: 25 euro inclusief een vegetari-sche maaltijd; [email protected]; geen YVN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -AANwIjZINGEN EN cOrrEc-tIEs IN DE YOGAlEs* 9 januari 2016, 12.30-17.00 uur * www.yoga-docentenop-leiding.nl *Docentenopleiding Yoga en Vedanta, Doorn; Esther de Wind; Je leert in deze workshop verschillende manier om jouw cursisten persoonlijke aanwijzingen en correcties te geven. Kosten: 35 euro inclusief nieuwjaarsborrel; [email protected]; 3 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -EHBO vOOr DE YOGADOcENt* 20 februari 2016, 12.15-17.15 uur * www.yoga-docenten-opleiding.nl *Docentenopleiding Yoga en Vedanta, Doorn; Daphne van Lunzen; Deze dag ga je in op situaties die zouden kunnen ge-beuren in je les. Er wordt praktisch geoefend. Kosten: 55 euro inclusief koffie, thee en soep; [email protected]; 4 VYN punten- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Page 18: jaargang 2015 03

Jaargang 37 • Nº 3|2015 35

ColofonDe Yoganieuwsbrief wordt uitgegeven door de Vereniging Yogadocenten Nederland (VYN), opgericht op 23 maart 1978, ter behartiging van de belangen van yogadocenten en als informatiepunt voor yogacursisten. De VYN is lid van de Europese Yoga Unie. De Yoganieuwsbrief verschijnt vier keer per jaar aan het eind van ieder kwartaal en heeft een oplage van 1100 exemplaren.

Opzegging van het VYN lidmaatschap kan alleen schriftelijk via het secretariaat. De opzegging moet voor 1 december van het lopende jaar door het secretariaat zijn ontvangen. Je opzegging is definitief wanneer je een bevestiging hebt ontvangen. Bij opzegging dient het muurschild, indien gehuurd van de VYN, geretourneerd te worden aan het secretariaat. Het secretariaat telefonisch te bereiken (0653788380) op maandag 9.30-12.00 uur en dinsdag en donderdag van 13.30-16.00 uur.

Redactie Gerreke van den Bosch, [email protected], (0570 - 652533)

Opmaak en vormgeving Christiane Gathmann

Medewerkers aan deze aflevering Chris Bieze, Maroesja Grabijn, René Tol, Wim van de Laar, Dirk Ooijevaar, Jan Faasen, Anne Bjørndal, Ina Fisher, Atie Olff, Mieke de Bock, Vera Uit de Weerd, Johan Hoft, Helga Klinkers, Trude Matla-van der Veer, Danielle Bersma en Femke Hol-Kroonen.

Sluitingsdata voor kopij en advertenties Yoganieuwsbrief jaargang 3713 november YNB 2015-4 (verschijnt week 52, eind december)

Kopij zonder opmaak in Word font Verdana 11pt. sturen naar [email protected].

Kopij voor de activiteitenkalender door leden VYN in ‘Word font Verdana 11pt. volgens vast formaat sturen naar [email protected].

Advertenties sturen naar het secretariaat: Chris Bieze, Oudeweg 22, 9608 PM Westerbroek, [email protected]. Graag je advertentie insturen onder vermelding van het gewenste formaat in mm en publicatienummer nieuwsbrief.

Gegevens en tarieven 2015 t.b.v. advertenties

pagina formaat leden niet-leden

1/1 (zwart/wit) 190 x 277 mm € 110,- € 220,-

1/1 (kleur) idem € 220,- € 440,-

1/2 (zwart/wit) 190 x 135 mm € 60,- € 120,-

1/2 (kleur) idem € 110,- € 220,-

1/4 (zwart/wit) 68 x 190 mm of 92 x 135 mm € 38,- € 77,-

1/4 (kleur) idem € 60,- € 120,-

1/8 (zwart/wit) 68 x 92 mm € 21,- € 42,-

1/8 (kleur) idem € 38,- € 77,-

Zetspiegel 190 mm breed en 277 mm hoog

Advertentievoorwaarden• pdf-bestand - resolutie: 300 dpi - tekst, afbeeldingen en foto’s in CMYK• zonder snijtekens en kadersOver plaatsing van artikelen, brieven en advertenties beslist het bestuur van de VYN.

Foto cover Sarvangasana

Zondag 15 november 2015Conferentiehotel Kontakt der Kontinenten, Amersfoort

Key note speaker:Robert Swami Persaud - Hogeschool Ayurveda Geneeskunde, Nijmegen

Gevarieerd workshop programma:Anatomie & Ouderdomsklachten - Himalaya traditie - Intervisie - Mudra’s - Pranayama - Satsang - Spel & Fun - Stoelyoga - Valpreventie - Verinnerlijking - Voeding

Bazar

www.samsaracongres.nl | [email protected]

Ouder worden

Tevens erkend als VYN bijscholing met 5 punten

Samsara Congres 2015

WWW.YOGA.NL

• traditie • interviews • kennis • trends • impact

• kwaliteit

Voor verrijking en ontwikkeling van lichaam en geest

WWW.TIJDSCHRIFTVOORYOGA.NL

Al 26 jaar hét platform voor yoga

Neem nu een abonnement:4 nummers voor t 32,00

Attendeer jouw cursisten op Tijdschrift voor Yoga!

Saswitha Opleiding voor Yoga en Wijsbegeerte

Yoga workshops en bijscholingen najaar 2015

Wijsheid in verhalenCursus Yoga en Wijsbegeerte - 7 dg ook als losse lesdag te volgenstart: zo 5 okt 2015

Yoga voor Vata Pitta KaphaWorkshop Yoga en Ayurveda - 3 dgdo 5, 12, 19 nov 2015

FamilieyogaBijscholing voor docenten kinderyoga - 3 dgzo 15, 22 nov 2015, 6 mrt 2016

www.yoga-saswitha.nl

Adv YogaNieuwsbrief 2015 92x134 mm.indd 1 04-09-15 16:03

[email protected] – 030-2310911

inspirerend – verdiepend – professioneelyogadocent – 4 jaar – 20 zaterdagen per jaarspecialisatie zwangerschapsyoga – 1 jaar – 12 zaterdagen

Vereniging Yoga- docenten Nederland

Kies voor kwaliteitsyoga

Voor (potentiële) docenten: • belangenbehartiging • contact met collega docenten • goedkope collectieve verzekering

Voor (potentiële) cursisten: • vind een erkende yogadocent

Vereniging Yogadocenten NederlandContact secretariaat: 050-4042926 [email protected] Facebook.com/yogadocenten.nl

www.YOGANEDERLAND.nl

Page 19: jaargang 2015 03

Het beweegt en het beweegt niet. Ver weg, is het dichtbij. Binnenin alles, is het toch buiten.(Upanishads)

Meer van Geneve, Zinalreis 2015