jaarverslag 2008 - parteon · nieuwe strategisch voorraadbeleid steeds duidelijker. afhankelijk van...
TRANSCRIPT
Parteon logo-varianten
Jaarverslag 2008
Parteon logo-varianten
Volkshuisvestingverslag Parteon 3
Volkshuisvestingsverslag
1 Inleiding ��������������������������������������������������������������� 6 2 Verslag Bestuur en Raad van Commissarissen ���� 7 2.1 Verslag Bestuur .......................................... 7 2.1.1 Strategische visie-missie-koers .............. 7 2.1.2 Bestuur - Statutair directeur ................... 10 2.2 Verslag Raad van Commissarissen ....... 12 2.2.1 Samenstelling Raad v. Commissarissen..12 2.2.2 Reglement Raad v. Commissarissen ......17 2.2.3 Vergaderingen en behandelde onderwerpen .............................................17 2.2.4 Besluiten van de Raad van Commissarissen ...................................... 18 2.2.5 Remuneratierapport Parteon 2008 ....... 20
3 Missie, visie en strategie ����������������������������������22 3.1 Focus 2008 .............................................. 22 3.2 Jaarplan 2008 Parteon ........................... 24 3.3 Jaarplan 2008 Parteon Projectontwikkeling b.v. .......................... 27 3.3.1 De ontwikkeling van PPO in 2008.......... 27 3.3.2 Personeel .................................................. 28 3.3.3 Meerjarenprognose ................................. 28 3.3.4 Pioniersfase .............................................. 28
4 Organisatie en interne beheersing �������������������30 4.1 Inleiding .................................................... 30 4.2 Ontwikkelingen in de organisatie........... 30 4.3 Personeelsopbouw .................................. 31 4.4 Beoordelingssystematiek ....................... 31 4.5 Medewerkerstevredenheidsonderzoek 31 4.6 KWH-label ................................................. 31 4.7 Geschillen en klachten ............................ 32 4.8 Klanten Informatie Centrum................... 32 4.9 Organogram per 31-12-2008 ................... 33 4.10 Strategisch Voorraadbeleid ..................... 33 4.11 Milieubeleidsplan ..................................... 34 4.12 Maatschappelijke stages ........................ 35 4.13 Woningmarktonderzoek ......................... 35 4.14 Klantrelatiemanagement ........................ 35 4.15 Communicatiestrategie .......................... 35 4.16 Werkprocessen ........................................ 36 4.17 Planning & Control ................................... 36 4.18 INK-managementmodel .......................... 37
4.19 Projectmatig werken ............................... 38 4.20 HRM-beleidsplan ...................................... 39
5 Algemene beschouwingen ��������������������������������40 5.1 Inleiding .................................................... 40 5.2 Landelijke ontwikkelingen ...................... 40 5.3 Lokale ontwikkelingen ............................ 40 5.3.1 Woonvisie Zaanstad ................................. 41 5.3.2 Woonvisie Wormerland ........................... 41 5.3.3 Regels Woonruimteverdeling ................. 41 5.4 Woningmarkt ............................................ 41
6 Leefbaarheid �����������������������������������������������������42 6.1 Inleiding .................................................... 42 6.2 Leefbaarheidsactiviteiten per rayon ..... 42 6.2.1 Rayon Noord ............................................. 42 6.2.2 Rayon Midden ........................................... 43 6.2.3 Rayon Zuidwest ....................................... 44 6.2.4 Rayon Zuidoost ........................................ 46 6.3 Leefbaarheidsactiviteiten Wijktoezicht 47 6.4 Overlast, onrechtmatige bewoning en bemiddeling .............................................. 48 6.5 Lokale samenwerking op gebied van leefbaarheid.............................................. 49 6.6 Persoonlijk contact met bewoners ........ 50 6.7 Overzicht activiteiten 2008 in kader uitvoeringsovereenkomst Poelenburg .. 52
7 Wonen en zorg ���������������������������������������������������54 7.1 Inleiding .................................................... 54 7.2 Woonservicewijken ................................. 54 7.2.1 Woonservicewijken strategie ................. 54 7.2.2 Woonservicewijken realisatie ................ 54 7.3 Overige woon- en zorgprojecten bestaand bezit ......................................... 55 7.4 Prestatiecontracten partners ................. 57
8 Toewijzing, verhuur en verkoop �����������������������58 8.1 Inleiding .................................................... 58 8.2 Verhuur ...................................................... 58 8.3 Huurbeleid ................................................ 58 8.4 Huurincasso, deurwaarderszaken en ontruimingen ...................................... 59 8.5 Verkoop ..................................................... 60 8.6 Te Woon ......................................................61
Inhoudsopgave
4 Volkshuisvestingverslag Parteon
9 Onderhoud en verbetering ������������������������������ 62 9.1 Inleiding ...................................................62 9.2 Reparatie-, mutatie- en contractonderhoud .................................62 9.3 Projectmatig onderhoud ....................... 64 9.4 Keuzemogelijkheden bij wijzigingen ... 64
10 Overleg huurders en overige belanghebbenden ������������������������������������������� 65 10.1 Inleiding ...................................................65 10.2 Participatie Bewonersraad ....................65 10.3 Participatie dagelijks beheer ................ 66 10.4 Participatie bij herstructurering ........... 68 10.5 Prestatieafspraken gemeente .............. 69 10.6 Maatschappij Relatie Management (MRM) ..................................................... 70
11 Herstructureringsprojecten ����������������������������71 11.1 Inleiding ...................................................71 11.2 Gebiedsontwikkeling door herstructurering .....................................71 11.3 Overzicht projecten ................................75
12 Nieuwbouwprojecten �������������������������������������� 76 12.1 Inleiding .................................................. 76 12.2 Opgeleverde eenheden ......................... 77 12.3 Productie in voorraad/ontwikkeling .... 77 12.4 Overzicht lopende projecten................. 77 12.4.1 Toelichting projecten start bouw in 2007 .....................................................79 12.4.2 Toelichting projecten start bouw in 2008 ..........................................79 12.4.3 Toelichting projecten start bouw 2009 en later ............................... 80
13 Financieel beheer en beleid ���������������������������� 84 13.1 Inleiding .................................................. 84 13.2 Ontwikkelingen in 2008 ........................ 84 13.3 Treasury .................................................. 85 13.4 Beleggingen ............................................ 86 13.5 Bedrijfseconomisch renterisico ........... 86 13.6 Analyse van het resultaat ......................87 13.7 Kengetallen verleden en toekomst ...... 89 13.8 Integrale Vennootschapsbelasting- plicht ........................................................91 13.9 Transparantiemethodiek ........................91
14 Verbindingen ��������������������������������������������������� 92 14.1 Inleiding .................................................. 92 14.2 Verbindingen .......................................... 92 14.3 Toezicht op verbindingen ...................... 93 15 Governance ����������������������������������������������������� 95 16 Toekomst ������������������������������������������������������� 105 16.1 Inleiding ................................................ 105 16.2 Overheid ................................................ 105 16.3 Organisatie............................................ 105 16.4 Economische crisis ............................. 105 16.5 Rol bij leefbaarheid .............................. 106
Jaarrekening
17 Kengetallen �������������������������������������������������� 108
18 Geconsolideerde balans ������������������������������� 110
19 Geconsolideerde winst- en verliesrekening 112
20 Geconsolideerd kasstroomoverzicht ���������� 113
21 Algemene toelichting ����������������������������������� 114
22 Geconsolideerde waarderingsgrondslagen 117 22.1 Activa en passiva ..................................117 22.2 Opbrengsten en kosten ........................121
23 Toelichting op de geconsolideerde balans �� 124
24 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening ���������������������������� 135
25 Waardemutaties bedrijfswaarde ����������������� 140
26 Enkelvoudige balans ������������������������������������ 142
27 Enkelvoudige winst- en verliesrekening ����� 144
28 Enkelvoudige waarderingsgrondslagen ������ 145
29 Toelichting op de enkelvoudige balans ������� 146
30 Overige gegevens ����������������������������������������� 151
31 Accountantsverklaring ��������������������������������� 153
Volkshuisvestingverslag Parteon 5
Volkshuisvestingverslag
6 Volkshuisvestingverslag Parteon
1 Inleiding
Voor u ligt het jaarverslag van Parteon over het jaar 2008. In dit jaarverslag zetten wij ons gevoerde beleid en de gelever-
de prestaties uiteen op de terreinen zoals benoemd in het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH). Daarmee voldoen
wij aan onze wettelijke verplichtingen. Veel belangrijker vinden wij het echter om ons als transparante maatschappelijke
onderneming te verantwoorden naar onze belanghouders. Daarom kiezen we er ook dit jaar weer voor om de volledige
verantwoordingsstukken, conform het BBSH, aan te bieden aan iedereen die daarin geïnteresseerd is. Mede daarom is
dit jaarverslag geplaatst op onze website www.parteon.nl.
Volkshuisvestingverslag Parteon 7
2 Verslag Bestuur en Raad van Commissarissen
2�1 Verslag Bestuur
2�1�1 Strategische visie-missie-koers
In 2007 heeft Parteon haar Ondernemingsplan 2007-2011 vastgesteld. Daarin beschrijft zij haar visie en missie als
maatschappelijke onderneming:
Onze missie luidt:
‘Parteon is een maatschappelijke onderneming die zorgt voor plezierig wonen’
De kerntaak van Parteon is als volgt:
‘Parteon is er in het bijzonder voor mensen die een steuntje in de rug nodig hebben om kwalitatief goed te wonen. We
zetten onze middelen in, in de fysieke en sociaal maatschappelijke infrastructuur, daar waar ze het hardst nodig zijn.
We werken aan vitale buurten en wijken waar mensen graag wonen en leven en waar ze zich kunnen ontwikkelen en
ontplooien. In ons handelen, stellen we de wensen en behoeften van onze klanten centraal. We werken samen met onze
partners, zijn responsief naar onze omgeving en laten ons beïnvloeden door onze belanghouders. We verbinden ons
met onze bewoners en dagen ze uit hun talenten in te zetten en we zetten de talenten van onze eigen medewerkers
bewust in om onze prestaties te kunnen realiseren. Over onze keuzes en prestaties verantwoorden we ons helder en
transparant. We zijn ons zeer bewust van onze lange termijn verantwoordelijkheid en staan voor integer ondernemer-
schap. Onze organisatie wordt professioneel bestuurd en heeft een onafhankelijke Raad van Commissarissen als
toezichthouder en raadgever.’
In hoofdstuk 2 van dit verslag laten we zien hoe dit is vertaald naar onze missie en hoe die missie vervolgens weer is
vertaald naar doelstellingen voor het jaar 2008. Ook geven we aan in hoeverre we deze doelstellingen hebben gerea-
liseerd. Voor 2009 en volgende jaren hebben we de koers aangescherpt, we blijven dichter bij ’wonen’, dichter bij onze
kerntaak.
Financiële positie
Onze financiële positie is onder druk komen te staan. We hebben te maken met een opeenstapeling van factoren die een
druk leggen op onze geldstromen: een hoge ambitie op het gebied van de projectontwikkeling en herstructurering, de
Vogelaarwijken, de integrale vennootschapsbelasting, het inflatievolgend huurbeleid. Daarnaast wordt het beeld van het
nieuwe Strategisch Voorraadbeleid steeds duidelijker. Afhankelijk van kwaliteitskeuzes met betrekking tot de bestaande
voorraad, het huurbeleid en behoud of verkoop van delen van de voorraad wordt mogelijk ook een fors beslag gelegd op
ons vermogen en de financierbaarheid. De per 1 januari 2008 herziene toetsingscriteria van het Centraal Fonds voor de
Volkshuisvesting (CFV) en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW), spelen ook een belangrijke rol.
Dit alles dwingt ons tot een nauwlettende bewaking van (meerjaren)geldstromen. Daarbij zijn keuzes gemaakt. Rand-
voorwaarden voor deze te maken keuzes waren in ieder geval het streven naar het behoud van de A-status conform de
CFV-voorwaarden en blijvende financierbaarheid met voldoende borgingsruimte conform de WSW-voorwaarden. Gezien de
8 Volkshuisvestingverslag Parteon
opgave van Parteon en de huidige marktsituatie, mede in relatie tot de verzwaring van de normen van het CFV, is de B1
status tijdelijk ook acceptabel.
De gemaakte keuzes hebben wij vastgelegd in onze nieuwe Meerjarenbegroting 2009-2013, opgesteld in december
2008. Wij hebben daarbij zorgvuldig afgewogen hoe wij de nieuwe koers vormgeven. Wij blijven de focus richten op
investeren in de bestaande wijken, het onderhoudsniveau volgt de kaders van het Strategisch Voorraadbeleid. Binnen
de meerjarenbegroting is fors ingezet op de verkoopopgave. Conclusie is dat we financieel gezond blijven, maar wel heel
goed de vinger aan de pols moeten blijven houden, mede gezien de huidige marktsituatie.
Aanpassing indeling productmarktcombinaties
Bij de berekening van de onrendabele toppen (dit zijn niet in de verhuur terug te verdienen investerings- en exploitatie
uitgaven) werd bij Parteon tot en met het boekjaar 2007 uitgegaan van de rayonindeling als productmarktcombinaties.
Dit houdt in dat per rayon de totale bedrijfswaarde werd vergeleken met de totale boekwaarde. Gebleken is dat hierdoor
veel onrendabele investeringen gedekt werden door de ruimte in het rayon en zodoende niet zichtbaar werden in de
resultatenrekening. Dit is niet langer gewenst en vanaf het boekjaar 2008 zullen de onrendabele toppen per cluster wor-
den berekend. Dat leidt in de jaarrekening 2008 tot een aanmerkelijk ander beeld; het wordt zichtbaar dat het resultaat
- en daarmee het vermogen - aanzienlijk onder druk staat.
Herschikking materiële vaste activa in exploitatie
Daarnaast is gebleken dat in het verleden niet consequent is omgegaan met het activeren van de (onderhouds)verbete-
ringen en met het berekenen van de afschrijvingen. Om vanaf het boekjaar 2008 te komen tot zuivere berekeningen van
de onrendabele toppen dienen de onjuiste boekingen uit het verleden te worden gecorrigeerd. Het is niet mogelijk om de
boekingen uit het verleden zodoende te analyseren dat we tot een exacte correctie kunnen komen. Daarom heeft (met
terugwerkende kracht) per 1 januari 2008 een eenmalige herschikking van de boekwaarde per cluster plaatsgevonden.
Governance
Parteon hecht er waarde aan de maatschappelijke omgeving waarbinnen zij functioneert duidelijk te maken dat maat-
schappelijke belangen op een verantwoorde wijze worden behartigd. Transparant en integer handelen en daar verant-
woording over afleggen, is daarvoor heel belangrijk. In dat kader onderschrijft Parteon de sinds 1 januari 2007 van
kracht zijnde Aedescode en daarmee ook de Governancecode voor woningcorporaties. Dit geldt zowel voor het bestuur,
als het toezicht daarop door de Raad van Commissarissen.
In hoofdstuk 14 van dit jaarverslag is beschreven hoe Parteon omgaat met de principes van de Governancecode. Wij
onderschrijven de hoofdlijnen, maar op een beperkt aantal onderdelen wijken wij daar gefundeerd van af.
Interne beheersing
Op dit terrein zijn in 2008 goede vervolgstappen gemaakt. Bij projectontwikkeling wordt per project een risico-inschat-
ting gemaakt, verdeeld over een aantal relevante aspecten binnen het proces van een project.
In samenwerking met de accountant zijn de beheersmaatregelen in het kader van fraude- en integriteitsrisico’s uitge-
werkt. De uitkomsten daarvan zijn verwerkt in het in 2008 opgestelde Interne Controleplan.
In 2008 zijn diverse interne audits uitgevoerd. De bevindingen daarvan worden teruggekoppeld aan de proceseigena-
ren, om zo de kwaliteit van de werkprocessen te kunnen verbeteren. Alle werkprocessen binnen Parteon zijn benoemd
in een zogenaamd ‘Proceshuis’. Daarmee is het totaalbeeld van de te maken procesbeschrijvingen helder en kunnen
afgewogen keuzes in de aanpak worden gemaakt.
In 2008 is de keuze gemaakt om te stoppen met het huidige primaire systeem, Empire. Begin 2009 wordt duidelijk
welke opvolger daarvoor wordt gekozen.
Volkshuisvestingverslag Parteon 9
Het proces en de inhoud van de meerjarenprognoses zijn in 2008 projectmatig aangepakt. Daarmee is de inzichtelijk-
heid van gemaakte keuzes en de financiële effecten daarvan, flink verbeterd.
Relatie met belanghouders
Parteon is werkzaam in de gemeenten Zaanstad en Wormerland. De gemeente Wormerland heeft een woonvisie
opgesteld en afgerond, de gemeente Zaanstad heeft deze bijna afgerond. Op basis van deze woonvisies zullen presta-
tieafspraken op corporatieniveau worden opgesteld. Daarbij geldt het uitgangspunt van ‘wederkerige hardheid’. Dat wil
zeggen dat beide partijen elkaar verplichten tot nakoming van deze afspraken.
Naast de gemeenten, kennen wij nog een groot aantal andere belanghouders. Wij hechten er waarde aan met deze par-
tijen op een open en transparante wijze afspraken te maken en verantwoording af te leggen over de realisatie daarvan.
Met onze Bewonersraad, de officiële huurdersvertegenwoordiging, vindt zeer regelmatig overleg plaats. De wederzijdse
afspraken zijn vastgelegd in een participatiereglement. Onlangs is deze vernieuwd en door beide partijen ondertekend.
Daarnaast onderschrijft Parteon het instrument ‘visitatie’ van harte. Dit onafhankelijke oordeel geeft belanghouders een
goed beeld van de maatschappelijke prestaties van Parteon en hun rol daarbij. In het voorjaar van 2009 bespreken wij
onze bijgestelde koers met onze belanghouders.
Ontwikkelingen binnen de sector
Was 2007 een turbulent jaar binnen de sector, 2008 stond in het teken van evaluatie en rust nemen om Aedes als
sectorinstituut goed op de kaart te krijgen. Binnen Aedes is het functioneren van de vereniging in de afgelopen periode
uitgebreid tegen het licht gehouden. Dat heeft ertoe geleid dat de aansturing van de vereniging op een andere wijze zal
worden ingericht. Daarnaast is onderkend dat verschillende corporaties ook verschillende belangen (kunnen) hebben.
Daarom verdwijnt een (groot) deel van de gemeenschappelijke belangenbehartiging van de agenda. Aedes transfor-
meert tot koepelinstituut.
Ook de relatie met de overheid was aan een herijking toe. Deze herijking is ingezet vanuit de sector en vanuit de over-
heid. Die heeft de Stuurgroep Meijerink ingesteld. Vanuit beide kanten wordt de toekomstrichting nu helder.
Het streven is dat er een Woonautoriteit wordt ingesteld. Wij onderschrijven deze ingezette koers, vooral de in de Stuur-
groep genoemde driedeling in activiteiten van de corporatie: pas toe of leg uit, ja mits (op het gebied van activiteiten
inzake leefbaarheid) en nee tenzij (op het gebied van buurt- en wijkaanpak buiten ‘Wonen’). De genoemde Woonautori-
teit moet uitgroeien tot een onafhankelijk en gezaghebbend instituut, gebruikmakend van de bestaande instrumenten
zoals visitatie, transparante jaarverslagen en de Aedes/Governancecode.
Afhandeling klachten/geschillen
Parteon hecht waarde aan een goede dienstverlening naar al haar klanten toe. Toch gebeurt het dat een klant vindt dat
hij/zij niet op een goede manier is behandeld. Daarover kan bij de organisatie een klacht worden ingediend. Als de af-
handeling daarvan voor de klant onvoldoende is, wordt de zaak doorgeschoven naar de interne Klachtencommissie. Die
doet een uitspraak. Is die voor de klager niet bevredigend, kan de klacht bij de onafhankelijke externe Geschillencom-
missie worden neergelegd. De uitspraak van deze commissie wordt aan het bestuur overgebracht ter afhandeling. Het
bestuur houdt de RvC middels de kwartaalrapportages op de hoogte van lopende klachten en geschillen. Ook wordt het
jaarverslag van de externe Geschillencommissie ter informatie aan de RvC en de Bewonersraad aangeboden.
In 2008 is er één klacht ingediend bij de externe Geschillencommissie. De uitspraak daarover volgt begin 2009.
10 Volkshuisvestingverslag Parteon
2�1�2 Bestuur - Statutair directeur
Het bestuur van Parteon bestaat per 31 december 2008 uit één statutair directeur.
De heer V. van Luit, 52 jaar, werkzaam als statutair directeur van Parteon en haar rechtsvoorganger De Woonmij Zaan-
stad sinds 1 september 2002. De heer Van Luit heeft een aanstelling voor onbepaalde tijd.
In zijn hoedanigheid als bestuurder van Parteon, is de heer Van Luit tevens bestuurder van:
• stichtingMonumentenZaanstad
• stichtingBeheerenExploitatieRegistergoederenParteon
• ParteonProjectontwikkelingb.v.
• lidvandeRaadvanCommissarissenvanAanZetbedrijfsfaciliteitenn.v.
In hoofdstuk 14 Verbindingen wordt verder ingegaan op de relatie tussen Parteon en deze verbindingen.
Daarnaast is de heer Van Luit op verschillende manieren betrokken bij landelijke en regionale organisaties, alle functio-
nerend op het gebied van de volkshuisvesting:
• lidvandeLedenraadvanAedes
• vice-voorzittervandeSamenwerkendeWoningcorporatiesZaanstreekWaterland(SWZW)
• voorzittervandeFederatievanZaanseWoningcorporaties(FZW)
• lidvanhetplatformDeVernieuwdeStad
• lidvanhetWoonNetwerk
• lidvanhetPlatformWoningcorporatiesNoordvleugelRandstad(PWNR)
• lidvandeAedes-KieskringNoordvleugelRandstad
• lidvanhetDirecteurencontactAedes
De heer Van Luit heeft geen andere relevante nevenfuncties.
Taak en werkwijze
Het bestuur is belast met het besturen van de corporatie. Dat houdt onder meer de verantwoordelijkheid in voor de
realisatie van de doelstellingen, de strategische koers, de financiële positie vooral ten aanzien van financierbaarheid en
resultaat/vermogensontwikkeling en het beleid ten aanzien van het aangaan van verbindingen.
Het bestuur legt over het gevoerde beleid verantwoording af aan de Raad van Commissarissen. Bij haar taakvervulling
richt het bestuur zich op het belang van de corporatie in het licht van haar volkshuisvestelijke en maatschappelijke
doelstellingen. Het bestuur verschaft de Raad van Commissarissen juiste, tijdige en volledige informatie zodat deze
haar rol als toezichthouder adequaat kan uitoefenen. Het bestuur is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante
wet- en regelgeving en voor het beheersen van de risico’s, verbonden aan de door de corporatie uitgeoefende activitei-
ten. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het bestuur zijn omschreven in artikel 3 tot en met 9 van
de statuten en verder uitgewerkt in het Bestuursreglement.
In 2008 is geen sprake geweest van tegenstrijdige belangen zoals bedoeld in principe II.3 van de Governancecode.
Verklaring van het bestuur
Het bestuur van Parteon heeft het Volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening over 2008 vastgesteld. Dit besluit is ter
goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Commissarissen. In de RvC-vergadering van 23 juni 2009 zijn de jaarstukken
besproken, in aanwezigheid van Deloitte Accountants. Daarbij is ook kennisgenomen van de bevindingen van Deloitte
Accountants en de daarop door hen afgegeven goedkeurende verklaring. Op grond daarvan heeft de RvC dit bestuursbe-
sluit goedgekeurd.
Volkshuisvestingverslag Parteon 11
Er is in 2008 geen sprake geweest van belangenverstrengeling.
In het kader van artikel 26.2.g van het BBSH verklaart het bestuur dat de middelen van Parteon uitsluitend zijn besteed
in het belang van de volkshuisvesting.
Parteon onderschrijft de Aedescode.
Zaanstad, 25 mei 2009
Vincent van Luit,
directeur-bestuurder
12 Volkshuisvestingverslag Parteon
2�2 Verslag Raad van Commissarissen
2�2�1 Samenstelling Raad van Commissarissen
De samenstelling van de Raad van Commissarissen van Parteon per 31 december 2008:
• deheerM.J.F.Dupon
• deheermr.P.W.Middelhoven
• mevrouwW.J.C.deGraaff-LammersCB
• mevrouwdrs.J.Keegstra
• deheerJ.Betlem
• deheerJ.vanTentBeking
• deheerdrs.J.B.Postel
De heer M�J�F� Dupon
62 jaar, lid sinds 2005, daarvoor meerdere jaren lid van de RvC van de rechtsvoorganger(s) van Parteon, herbenoem-
baar in 2009. Voorzitter van de RvC, lid van de Remuneratiecommissie, lid van de Audit Commissie. De heer Dupon was
tot 2005 werkzaam als voorzitter van de directie Achmea Retailbank n.v. en Achmea Beleggingsfondsen n.v.
Relevante nevenfuncties:
• voorzitterRaadvanCommissarissenvanAFABFinanciëleDienstenHoldingn.v.
• lidRaadvanToezichtvanstichtingWelsaen
• voorzittervanbestuurvanJ.A.Meijerinkfonds,sociaalfondsvoor(eendeelvan)demedewerkersvanAchmea
Holding n.v.
Binnen de RvC voldoet de heer Dupon aan de profielen:
• voorzitter
• financieel-economisch
De heer mr� P�W� Middelhoven
62 jaar, lid sinds 2005, daarvoor meerdere jaren lid van de RvC van de rechtsvoorganger(s) van Parteon, herbenoemd in
2008. Vice-voorzitter van de RvC, voorzitter van de Projectontwikkeling Commissie. De heer Middelhoven is werkzaam
als ondernemer en is projectontwikkelaar van grootschalige winkels.
Relevante nevenfuncties:
• voorzitterRaadvanToezichtROCZaanstreek-Waterland
• voorzitterstichtingZaansMuseum
• diversecommissariateninhetbedrijfsleven,waaronderhetbeursgenoteerdefondsANDPublishersn.v. te Rotterdam
• voorzitterRaadvanCommissarissenvanAanZetBedrijfsfaciliteitenn.v. te Zaandam. Parteon heeft een belang van
9,53% in deze n.v.
Binnen de RvC voldoet de heer Middelhoven aan de profielen:
• juridisch
• financieel-economisch
• marktenmarketing
Volkshuisvestingverslag Parteon 13
Mevrouw W�J�C� de Graaff-Lammers CB
58 jaar, lid sinds 2005, daarvoor meerdere jaren lid van de RvC van de rechtsvoorganger(s) van Parteon, herbenoemd
in 2007, herbenoembaar in 2011. Lid van de RvC. Voorzitter van de Audit Commissie. Mevrouw De Graaf is werkzaam als
Controller bij het Nederlands Huisartsen Genootschap en heeft geen relevante nevenfuncties.
Binnen de RvC voldoet mevrouw De Graaff aan het profiel:
• financieel-economisch/fiscaal
Mevrouw drs� J� Keegstra
58 jaar, lid sinds 2005, daarvoor meerdere jaren lid van de RvC van de rechtsvoorganger(s) van Parteon, herbenoemd
in 2008. Lid van de RvC op voordracht van de OR. Voorzitter van de Remuneratiecommissie. Mevrouw Keegstra is werk-
zaam als Psycholoog NIP bij haar bureau Carrière Support en heeft geen relevante nevenfuncties.
Binnen de RvC voldoet mevrouw Keegstra aan het profiel:
• personeelenorganisatie
De heer J� Betlem
57 jaar, lid sinds 2005, daarvoor meerdere jaren lid van de RvC van de rechtsvoorganger(s) van Parteon, herbenoem-
baar in 2010. Lid van de RvC. Lid van de Projectontwikkeling Commissie. De heer Betlem is werkzaam als adviseur bij
de ABC Management Groep en tevens verbonden aan het ROC Zaanstreek-Waterland en heeft geen relevante nevenfunc-
ties.
Binnen de RvC voldoet de heer Betlem aan het profiel:
• volkshuisvesting/ruimtelijkeordening
De heer J� van Tent Beking
60 jaar, lid sinds 2005, daarvoor meerdere jaren lid van de RvC van de rechtsvoorganger(s) van Parteon, herbenoemd in
2007, herbenoembaar in 2011. Lid van de RvC op voordracht van de Bewonersraad. De heer Van Tent Beking is werk-
zaam als registertaxateur onroerende zaken bij het Ministerie van Financiën en heeft geen relevante nevenfuncties.
Binnen de RvC voldoet de heer Van Tent Beking aan het profiel:
• lokaal(huurders)netwerk
De heer drs� J�B� Postel
44 jaar, lid sinds 2005, daarvoor meerdere jaren lid van de RvC van de rechtsvoorganger(s) van Parteon, herbenoem-
baar in 2009. Lid van de RvC op voordracht van de Bewonersraad. De heer Postel is werkzaam als communicatieadvi-
seur bij DIN Marketing & Communicatie, het reclamebureau van Dutch Insurance Network, een netwerkorganisatie in de
financiële en assurantiebranche en heeft geen relevante nevenfuncties.
Binnen de RvC voldoet de heer Postel aan het profiel:
• lokaal(huurders)netwerk
• marketingencommunicatie
Herbenoeming
In december 2008 zijn mevrouw Keegstra en de heer Middelhoven herbenoemd als lid van de RvC. Zij waren aftredend
conform het rooster van aftreden. Voor de herbenoeming van mevrouw Keegstra heeft de Ondernemingsraad van Par-
teon een bindende voordracht gedaan.
14 Volkshuisvestingverslag Parteon
Taak en werkwijze
De taak van de Raad van Commissarissen is het toezicht houden op het beleid van de directie en op de algemene gang
van zaken binnen de werkorganisatie van Parteon. De Raad van Commissarissen staat de directie met raad terzijde.
De strategie van Parteon is vastgelegd in het Ondernemingsplan. Dit is de basis voor de beleidsvorming binnen Parteon
en de daarop gebaseerde begroting en afdelingsjaarplannen. Door middel van periodieke rapportages houdt het bestuur,
en daarmee ook de RvC, zicht op de voortgang van de realisatie. In de loop van 2007 is een nieuw Ondernemingsplan
opgesteld, mede op basis van input van belanghouders.
Om het functioneren van de organisatie onafhankelijk te laten toetsen, heeft Parteon deelgenomen aan het SEV-experi-
ment om te komen tot een goed stelsel van visitatie. Het visitatierapport is medio 2007 verschenen.
Kerncommissies
In verband met de toenemende complexiteit en verdergaande professionalisering rondom het commissariaat heeft de
Raad van Commissarissen besloten om drie kerncommissies in te stellen. Deze commissies bestrijken belangrijke deel-
gebieden van het interne toezicht van de RvC, ze kunnen en zullen dieper ingaan op de diverse terreinen. De kerncom-
missies rapporteren aan de voltallige RvC, deze blijft als gehele raad gezamenlijk verantwoordelijk voor de kwaliteit van
het totale interne toezicht.
De commissies zijn eind 2006 ingesteld, in 2007 zijn zij daadwerkelijk van start gegaan. Voor de commissies zijn regle-
menten opgesteld. De onderscheiden commissies zijn:
• Remuneratiecommissie
• AuditCommissie
• ProjectontwikkelingCommissie
De reglementen van deze commissies maken deel uit van het reglement van de RvC. Dit is te vinden op de website van
Parteon.
Remuneratiecommissie
De samenstelling van de Remuneratiecommissie is als volgt:
• mevrouw.J.Keegstra,voorzitter
• deheerM.Dupon,lid
De in het reglement vastgelegde taakomschrijving is:
• hetdoenvaneenvoorstelbetreffendedebeloningvandeledenvanhetbestuur,tervaststellingdoordeRaadvan
Commissarissen, in welk voorstel in ieder geval aan de orde komen: de beloningsstructuur; de hoogte van de vaste
bezoldiging; de toe te kennen andere variabele beloningscomponenten; pensioenrechten; afvloeiingsregelingen,
indien op voorhand vastgelegd; de prestatiecriteria die als toetssteen worden toegepast
• hetvervullenvaneenklankbordfunctievoordedirecteur-bestuurderbijhetopstellenenuitvoerenvanhet
beloningsbeleid voor de hoofden van de afdelingen van Parteon
• hetdoenvaneenvoorstelvoorselectiecriteriaenbenoemingsprocedurebetreffendededirecteur-bestuurder
• hetwerven,selecterenenvoordragenvandirecteur-bestuurder(s)terbenoemingdoordeRaadvanCommissarissen
• hetdoenvaneenvoorstelvooreenprofielschetsvandeRaadvanCommissarissen
• hetwerven,selecterenenvoordragenvandeledenvandeRaadvanCommissarissenterbenoemingdoordeRaad
van Commissarissen en het voordragen van leden voor een eventuele herbenoeming
• hetdoenvaneenvoorstelaandeRaadvanCommissarissenbetreffendehettevoerenbeloningsbeleidtenaanzien
van de individuele leden van de Raad
• hetvoorbereidenvandeevaluatievergaderingtenaanzienvanhetfunctionerenvandeindividueleledenvande
Raad van Commissarissen en de Raad van Commissarissen als college
Volkshuisvestingverslag Parteon 15
• hetopmakenvanhetRemuneratierapportalsbedoeldindeuitwerking(II.2.3)vanhetprincipe‘Rechtspositieen
bezoldiging bestuur’ van de Governancecode woningcorporaties
De Remuneratiecommissie heeft drie vergaderingen gehouden. Daarin zijn de volgende onderwerpen aan de orde geweest:
• deherbenoemingsprocedurevoormevrouwKeegstraendeheerMiddelhoven
• deevaluatievanhetprocesronddeinterneevaluatieover2007endevoorbereidingvoordeinterne
evaluatievergadering van november 2008
• deevaluatievanhetprocesronddebeoordelingvandebestuurderover2007endevoorbereidingvoorde
beoordeling van de bestuurder over 2008
• devoorbereidingvoorhetmakenvanplannings-/prestatieafsprakenover2009voordebestuurder
• debeloningvanhetbestuur,inclusiefaanpassingvandepensioenregelingvandebestuurdernaarde
oorspronkelijk afspraken binnen de arbeidsovereenkomst
• hetopmakenvanhetRemuneratierapport(ditisopgenomenaanheteindevandezeparagraaf)
Audit Commissie
De samenstelling van de Audit Commissie is als volgt:
• mevrouwW.deGraaff,voorzitter
• deheerM.Dupon,lid
De in het reglement vastgelegde taakomschrijving is:
De onafhankelijke toetsing en beoordeling van de financiële administratie en verslaglegging, de organisatie-inrichting
en het beheersingsmechanisme behoren tot de kernaspecten van de Audit Commissie. Het bestuur draagt in begin-
sel zorg hiervoor. Het bestuur draagt er tevens zorg voor dat de interne auditfunctie, die deze toetsing en beoordeling
uitvoert, in de praktijk lijnonafhankelijk functioneert. De Raad van Commissarissen ziet er op toe, dat het bestuur deze
uitgangspunten realiseert. In het bijzonder dient de raad zich concreet uit te laten over het waarborgen van zelfstandig-
heid ten opzichte van het bestuur.
De Audit Commissie houdt toezicht op het adequaat functioneren van:
• dewerkingvandeinternerisicobeheersing-encontrolesystemensystemen,waaronderhettoezichtopdenaleving
van de relevante wet- en regelgeving en het toezicht op de werking van gedragscodes
• definanciëleinformatieverschaffingdoordeinstelling(onderanderekeuzevanaccountingpolicies,inzichtinde
behandeling van ‘schattingsposten’ in de jaarrekening, prognoses, de externe accountant ter zake)
• denalevingvanaanbevelingenenopvolgingvanopmerkingenvandecontrollerendeexterneaccountant
• derolenhetfunctionerenvandeinterneauditfunctie
• hetbeleidvandeinstellingmetbetrekkingtottaxplanningendeimpactvandefiscaliteitindefinanciëlesturing
• derelatiemetdeexterneaccountant,waaronderinhetbijzonderzijnonafhankelijkheid,debezoldigingeneventuele
niet-controle werkzaamheden voor de instelling
• definancieringvandeinstelling
• detoepassingvandeinformatie-encommunicatietechnologie(ICT)
De Audit Commissie heeft in 2008 drie vergaderingen gehouden. Daarin is een groot aantal onderwerpen behandeld.
De belangrijkste zijn:
• dejaarrekening,hetvolkshuisvestingsverslagenhetcontrolerapportover2007vanParteon(concern)in
aanwezigheid van Deloitte Accountants
• diversekwartaalrapportages,zowelvanParteonalsvanParteonProjectontwikkelingb.v.,inclusiefdebeoordeling
van het nieuwe format
• destandvanzakenmetbetrekkingtotdeAI/IB,risicomanagementenCompliance
• deimplementatievandeVSO(VaststellingsovereenkomstmetdeBelastingdienstronddeinvoeringvandepartiële
vennootschapsbelastingplicht)
16 Volkshuisvestingverslag Parteon
• destandvanzakenrondhetprimaireregistratiesysteemEmpire
• dejaarstukken2007vaneentweetaldochterondernemingen,stichtingMonumentenenstichtingBeheeren
Exploitatie Registergoederen Parteon
• demanagementlettervanDeloittenaaraanleidingvandeinterim-controle.DekritischeopstellingvandeRvC
rond deze managementletter waren voor de Audit Commissie aanleiding om een gesprek aan te gaan met Deloitte
Accountants
• debegroting2009endemeerjarenbegroting2009-2013
• hetTreasurystatuut
• hetInterneControleplan
• aanpassingvanhetreglementvandeAuditCommissie
• deontwikkelingvandefinanciëlesituatie(opkorteenlangetermijn)vanParteon,metnameinrelatietotde
A-status (CFV) en financierbaarheid (WSW)
Projectontwikkeling Commissie
De samenstelling van de Projectontwikkeling Commissie is als volgt:
• deheerP.Middelhoven,voorzitter
• deheerJ.Betlem,lid
De in het reglement opgenomen taakomschrijving luidt als volgt:
Het toezien op, in dit geval beoordelen van activiteiten/handelen, de directeur-bestuurder in dit geval Parteon Project-
ontwikkeling b.v. op de volgende gebieden:
• deprojectontwikkelingsactiviteitenmetbetrekkingtothetvastgoed
• hetomgaanmetdemetdezeontwikkelingsamenhangenderisico’soppolitiek,bestuurlijk,maatschappelijken
economisch terrein
• hetbeoordelenvanrisico’sinverbandmetfinanciëleparameters
• hetbeoordelenvandegegevensmetbetrekkingtotsamenwerkingsconstructies
• debeoordelingenwaarborgingvandekwaliteitvandeprojectplannenenhetexploitatiemodel
• debeoordelingvanderuimtelijkeentechnischerisico’s
• hetzorgenvoorbewustzijnbijdeRaadvanCommissarissenvanzakendieeenbelangrijkeinvloedkunnenhebben
op de financiële positie en/of activiteiten van de onderneming, inclusief (grote) financiële risico’s die worden
gelopen en in de wijze waarop het management deze risico’s effectief beheerst
Met betrekking tot de organisatie (Parteon Projectontwikkeling b.v. en haar (klein)dochters) het beoordelen van:
• destructuurvandeorganisatie,waarondertaken,bevoegdhedenenverantwoordelijkheden
• deprocessenrondprojectontwikkelingenprojectmanagement
• decultuurbinnendeorganisatie(normenenwaarden,managementstijl,besturingsfilosofie)endekwaliteiten
capaciteit van de medewerkers
De Projectontwikkeling Commissie vergaderde twee keer. De volgende onderwerpen kwamen aan de orde:
• deontwikkelingenronddeVSO
• deportefeuilleanalysevanParteonProjectontwikkelingb.v..
• hetprocesvanverzelfstandigingvanParteonProjectontwikkelingb.v.
• deprestatieafsprakenmetdegemeente
• derisicobeheersingbinnendeteontwikkelenprojecten
• dekwartaalrapportagesvanParteonProjectontwikkelingb.v.
• devoortgangvandelopendeprojecten
Volkshuisvestingverslag Parteon 17
2�2�2 Reglement Raad van Commissarissen
De werkwijze van de Raad van Commissarissen van Parteon is vastgelegd in een reglement. Dit reglement is in
2006/2007 aangevuld met de reglementen voor de ingestelde kerncommissies. Daarnaast is het reglement aangevuld
met bepalingen die het toezicht op dochterondernemingen regelen.
Toezicht op dochterondernemingen/verbindingen
De RvC functioneert als intern toezichthoudend orgaan voor Parteon als gehele organisatie, dus inclusief de dochteron-
dernemingen waarover overwegende zeggenschap kan worden uitgeoefend. In hoofdlijnen gebeurt dit, waar sprake is
van b.v.’s, doordat het bestuur van Parteon als meerderheidsdeelnemer invloed heeft op de besluitvorming binnen de
Algemene Vergadering van Aandeelhouders van de betreffende dochter. De wijze waarop het bestuur voor belangrijke
besluiten als Aandeelhouder standpunt inneemt, behoeft de voorafgaande instemming van de RvC. Deze bepaling is
ook opgenomen in het reglement voor de RvC. Voor verbindingen die als rechtspersoon een stichting zijn, geldt dat bin-
nen deze organisaties statutair is vastgelegd dat het bestuur van die stichting bestaat uit de rechtspersoon stichting
Parteon.
2�2�3 Vergaderingen en behandelde onderwerpen
Reguliere vergaderingen
De Raad van Commissarissen van Parteon heeft in 2008 vier reguliere vergaderingen gehouden.
De belangrijkste onderwerpen waren:
• deperiodiekerapportages
• detoekomstigehuisvestingvanParteon
• begroting2009,demeerjarenbegroting2009-2013
• deontwikkelingenronddefinanciële(meerjaren)situatie,metnameookinrelatietothetbehoudvandeA-status
(CFV) en voldoende financierbaarheid (WSW)
• jaarrekeningenvolkshuisvestingsverslag2007vanParteonenhaarrelevanteverbindingen
• terugkoppelingenuitdevergaderingenvandekerncommissies
• herbenoemingmevrouwJ.KeegstraendeheerP.Middelhoven
• destandvanzaken/aanpassingvandeGovernancecode
• hethuurbeleidvoor2008
• deontwikkelingenrondhetprimairesysteemEmpireenhaarleverancierDSA
• deintegriteitsregeling
• deontwikkelingenronddemogelijkeoprichtingvaneenNVStadsherstelvoordeZaanstreek
• hetTreasurystatuut
• hetreglementvoordeRaadvanCommissarissen,inclusiefdekerncommissies
• demanagementletternaaraanleidingvandeinterim-controle2008
Extra vergaderingen
Gezien de ontwikkelingen rond de financiële (meerjaren)situatie van Parteon, het behoud van de
A-status en voldoende financierbaarheid, heeft het bestuur besloten om het project Verbetering Meerjarenprognose
Parteon op te starten. Dit project beoogt inzichtelijk te maken hoe de financiële meerjarenpositie zich ontwikkelt met
gebruikmaking van diverse stuurinstrumenten (verkoop-onderhoud-projecten). Om dit project goed te monitoren, heeft
de RvC besloten een tweetal extra vergaderingen in te lassen.
Themavergadering
De RvC heeft in oktober een themavergadering gehouden. Bij deze bijeenkomst waren directie en rayonmanagers ook
aanwezig. De avond stond in het teken van de ontwikkelingen rond de Metropool Amsterdam.
18 Volkshuisvestingverslag Parteon
Overleg met het bestuur van de Bewonersraad
In december 2008 heeft de RvC haar jaarlijks overleg gehouden met het bestuur van de Bewonersraad van Parteon. In
die vergadering is gesproken over het Ondernemingsplan van Parteon en dan met name hoe minder breed de maat-
schappelijke en sociale rol door Parteon in de toekomst zal worden ingevuld. De Bewonersraad vond eerder al dat Par-
teon haar opgave zeer breed opvatte, nu blijkt dat Parteon meer bij het ‘Wonen’ wil blijven. Dat wordt mede veroorzaakt
door de ontwikkelingen op de financiële markten. Die dwingen ook Parteon om keuzes te maken. Gesproken is ook over
de effecten van deze kredietcrisis op de woningmarkt, met name voor Te Woon en de reguliere verkoop van bestaande
en nieuwbouwwoningen. Ook kwamen de effecten van deze situatie op de onderhoudsplanning aan de orde.
Overleg met de Ondernemingsraad
De voltallige Raad van Commissarissen heeft in juni 2008 overleg gevoerd met eveneens de voltallige Ondernemings-
raad van Parteon. In dat overleg is gesproken over de werkwijze van de RvC, met name de rol, taken en verantwoorde-
lijkheden van de diverse kerncommissies. Verder is uitvoerig stilgestaan bij de ontwikkelingen binnen de organisatie.
Met name de uitkomsten van het medewerkerstevredenheidsonderzoek, de werkdruk en het ziekteverzuim. Ook de
toekomstige centrale huisvesting van Parteon is aan de orde geweest.
Interne evaluatievergadering
De Raad van Commissarissen heeft in 2008 vergaderd over haar eigen functioneren. Dit is gebeurd in afwezigheid van
het bestuur. Tijdens deze bijeenkomst is onder meer gesproken over wat er met betrekking tot de uitoefening van het
interne toezicht het afgelopen jaar goed en minder goed is gegaan en welke acties zijn ondernomen met betrekking tot
de eventuele verbeterpunten. Aandachtspunten daarbij waren onder meer het toezicht houden, de klankbordfunctie, de
Governance, de statutaire goedkeuringsbesluiten en de eigen werkzaamheden en verantwoording. Daarbij is ook nage-
dacht over, of de Raad van Commissarissen voor de uitoefening van haar taken over voldoende informatie en kennis en
kunde beschikt en of de leden van de RvC de goede instelling en voldoende tijd beschikbaar hebben om de desbetref-
fende taken op een juiste wijze uit te oefenen. De bevindingen zijn in een verslag vastgelegd.
Ook is het functioneren van het bestuur in deze vergadering aan de orde geweest. Dat leidde niet tot opmerkingen van
de kant van de RvC. De voor het bestuur gehanteerde bezoldiging is getoetst aan de uitkomsten van de ‘commissie
Izeboud’. De evaluatievergadering is in een verslag vastgelegd.
2�2�4 Besluiten van de Raad van Commissarissen
In het jaar 2008 heeft de RvC een aantal besluiten van het bestuur goedgekeurd, conform het bepaalde daaromtrent in
de statuten. De belangrijkste zijn:
• goedkeuringvanjaarrekeningenvolkshuisvestingsverslagover2007
• goedkeuringvandebegroting2009endemeerjarenbegroting2009-2013
• goedkeuringvandejaarstukkenvanstichtingMonumentenenstichtingBeheerenExploitatieRegistergoederen
Parteon over 2007. Beide zijn dochters van Parteon, het bestuur van deze stichtingen ligt bij de rechtspersoon Parteon
• goedkeuringvanhetTreasurystatuut
Daarnaast heeft de RvC nog een aantal besluiten genomen met betrekking tot:
• deherbenoemingvandemevrouwKeegstraendeheerMiddelhoven
• aanpassingvandeGovernancecode
• degoedkeuringvandeintegriteitsregeling
• deontwikkelingenronddemogelijkeoprichtingvaneenNVStadsherstelvoordeZaanstreek
• dereglementenvoordediversekerncommissies
Volkshuisvestingverslag Parteon 19
Beloningen
De Raad van Commissarissen van Parteon heeft in 2007 een aanpassing doorgevoerd in de beloningsstructuur. Voor
het jaar 2008 heeft de Remuneratiecommissie de argumenten daarvoor tegen het licht gehouden. Op grond daarvan is
de honorering van de RvC over het jaar 2008 gelijk aan die van 2007. De Remuneratiecommissie heeft daarbij aan-
sluiting gezocht bij de Adviesregeling ‘Honorering toezichthouders in woningcorporaties’ van april 2006. Daarin wordt
gemotiveerd aangegeven wat er van professioneel toezicht wordt verwacht en wat daar aan beloning tegenover kan/
moet staan.
Voor de opbouw van de honorering wordt uitgegaan van tijdsbesteding en een daarbij horend uurtarief. Dit tarief moet
enerzijds marktconform zijn en anderzijds passen bij het karakter van een maatschappelijke onderneming. Dat geldt
zowel voor de zittende leden, maar ook in geval er sprake is van instroom van nieuwe leden. Dat betekent een even-
wicht zoeken tussen de benodigde professionaliteit en dat wat maatschappelijk te verantwoorden is. De tijdsbesteding
bestaat uit het voorbereiden en bijwonen van de diverse vergaderingen van de RvC, de kerncommissies in dit geval de
huurdersvertegenwoordiging en daarnaast het bijhouden van allerlei ontwikkelingen in brede zin. De voorzitter (en in
mindere mate de vice-voorzitter) hebben ook nog periodiek overleg met het bestuur van de corporatie. De tijdsbeste-
ding in uren is gesteld op 100 uur per jaar, voor de vice-voorzitter 12,5 uur extra en voor de voorzitter 50 uur extra. Voor
het uurtarief is aansluiting gezocht met wat in het bedrijfsleven wordt gehanteerd. Het tarief is vastgesteld op € 80 per
uur.
Daarmee ontstaat de volgende beloningsstructuur:
voorzitter € 12.000,-
vice-voorzitter € 9.000,-
lid € 8.000,-
De vergoeding is een vaste vergoeding, aparte onkostenvergoedingen worden niet gegeven.
Met de leden van de RvC zijn geen arbeidsovereenkomsten gesloten.
De statutair directeur van Parteon krijgt een vaste beloning, gebaseerd op het ‘Advies arbeidsvoorwaarden statutair
directeur’. Over het jaar 2008 bedroeg deze in totaal € 140.000,-. Er is een variabel deel van maximaal 10%. Voor dit
variabele deel zijn door de RvC met de statutair directeur specifieke prestatieafspraken gemaakt. Bij de bepaling van de
toekenning van dit variabele deel heeft de RvC geconstateerd dat de statutair directeur voldoende gepresteerd heeft om
dit variabel deel grotendeels toe te kennen. De heer Van Luit heeft uit eigen beweging van deze extra beloning afgezien.
Voor de (vroeg)pensioenregeling geldt dat de heer Van Luit daarbij aansluit bij de normale regeling zoals geldt voor
personeel in dienst van woningcorporaties, zowel voor de premiebetaling als voor het recht op vervroegde uittreding.
De daarbij geldende middelloonregeling wordt aangevuld tot een eindloonregeling.
De overige aanvullende arbeidsvoorwaarden zijn gelijk aan die van het personeel van Parteon.
In geval van beëindiging van de arbeidsovereenkomst door de RvC zijn afspraken gemaakt over de schadeloosstelling,
gebaseerd op de kantonrechtersformule.
20 Volkshuisvestingverslag Parteon
Rooster van aftreden
De Raad van Commissarissen heeft een rooster van aftreden. Dat is als volgt tot en met het jaar 2015:
Naam Aftredend in Herbenoembaar in
M.J.F Dupon 2009 2013
P.W. Middelhoven 2008 2012
mw. W.J.C. de Graaff 2011 2015
mw. J. Keegstra 2008 2012
J. Betlem 2010 2014
J. van Tent Beking 2011 2015
J.B. Postel 2009 2013
Bij het opstellen van het rooster is rekening gehouden met de benoemingen ‘op voordracht van’. Deze zijn zo gekozen
dat in enig jaar steeds één lid aftredend is. Ook voor de voorzitter en vice-voorzitter is daarmee rekening gehouden. Het
rooster van aftreden is op de website van Parteon geplaatst. In 2009 zal de RvC het rooster van aftreden heroverwegen.
Daarbij zal het evenwicht gezocht worden tussen voldoen aan de Governancecode en zorg voor voldoende continuïteit
in het toezicht.
Onafhankelijkheid
De samenstelling van de Raad van Commissarissen van Parteon is zodanig dat de leden ten opzichte van elkaar en de
directie geheel onafhankelijk opereren. Er wordt veel waarde gehecht aan het voorkomen van en gelet op belangenver-
strengeling binnen de RvC. In 2008 is hier geen sprake van geweest.
Tot de RvC behoren geen leden van het College van Burgemeester en Wethouders of van Gedeputeerde Staten. In aan-
sluiting daarop onderschrijft de RvC de in de Governancecode opgenomen criteria voor onafhankelijkheid. Uitzondering
daarop is het criterium ‘huurder van de corporatie tot relaties in de tweede graad’. Deze beschouwt de RvC niet als een
onafhankelijkheidscriterium.
2�2�5 Remuneratierapport Parteon 2008
Inleiding
Bestuur en Raad van Commissarissen van Parteon onderschrijven de principes van de Governancecode (GC) voor wo-
ningcorporaties. In de notitie ‘Governancestructuur bij Parteon – 2007’ wordt aangegeven op welke onderdelen Parteon
de GC volgt en op welke onderdelen zij daar gemotiveerd van afwijkt. Parteon doet dit met ingang van 2007. Conform de
afspraken in de GC wordt jaarlijks een Remuneratierapport opgesteld.
Samenstelling van de Remuneratiecommissie
Het Remuneratierapport is opgesteld door de Remuneratiecommissie. Deze commissie is een zogenaamde kerncom-
missie van de RvC. Voorzitter van de Remuneratiecommissie is mevrouw J. Keegstra, lid is de heer M. Dupon, voorzitter
van de RvC. De Remuneratiecommissie heeft een reglement. Het Remuneratierapport bevat de hoofdlijnen van het
beoordelings- en beloningsbeleid ten aanzien van het bestuur van Parteon.
Beoordelingsbeleid bestuur
Het beoordelingsbeleid ten aanzien van het bestuur van Parteon is gebaseerd op het meten van de behaalde resultaten,
gebaseerd op gemaakte prestatieafspraken. Daarnaast beoordeelt de Remuneratiecommissie, en daarmee in feite de hele
RvC, jaarlijks of de invulling van de bestuursrol nog past bij omvang, ambities, visie en missie van de corporatie. Daarmee
wijkt de RvC bewust af van de GC die daarvoor een periode van vier jaar hanteert. Ter ondersteuning voor de feitelijke beoor-
deling voert de RvC ook gesprekken met sleutelfiguren uit de werkorganisatie, naast haar eigen waarneming.
Volkshuisvestingverslag Parteon 21
Beloningsbeleid bestuur
Voor het beloningsbeleid wordt uitgegaan van de ‘Adviesregeling toepassing arbeidsvoorwaarden statutair directeur
woningcorporaties’. In het dagelijks spraakgebruik heet dat de ‘Izeboud-regeling’. De beloning van het bestuur is vastge-
steld binnen die bandbreedte. Daarbij is in 2008 gekozen voor een vaste beloning, aangevuld met een variabel deel van
maximaal 10%. Voor het variabele deel zijn specifieke prestatieafspraken gedefinieerd.
Overige arbeidsrechtelijke afspraken
De bestuurder heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Voor een beëindiging van het dienstverband, an-
ders dan op eigen verzoek, zijn afspraken gemaakt voor een regeling conform de Kantonrechtersformule. De correctie-
factor daarbij bedraagt 2 voor boventalligheid bij fusie en 1,5 voor beëindiging in geval van onoverkomelijke verschillen
van inzicht. De bestuurder krijgt een onkostenvergoeding, gebaseerd op de geschatte werkelijk te maken onkosten en
een auto ter beschikking gesteld die ook privé gebruikt mag worden. Voor de overige arbeidsvoorwaarden wordt aan-
gesloten bij de Aanvullende Arbeidsvoorwaarden van Parteon. Voor de opbouw van het pensioen gelden de afspraken
conform de Cao Woondiensten en Pensioenfonds voor Woningcorporaties, aangevuld echter tot een eindloonregeling.
Voorbereiding interne evaluatievergadering
De Remuneratiecommissie heeft, mede op basis van de in het jaar daarvoor opgedane ervaringen, de voorbereiding en
coördinatie op zich genomen van de eigen interne evaluatievergadering van de RvC met betrekking tot het functioneren
van de RvC als geheel en de individuele leden afzonderlijk.
Herverkiezing leden RvC
Conform het rooster van aftreden waren er in 2008 twee leden aftredend en herkiesbaar. De Remuneratiecommissie
heeft het proces van de herverkiezing voorbereid en uitgevoerd. Eén van de aftredende leden was benoemd op voor-
dracht van de Ondernemingsraad. De Remuneratiecommissie heeft de OR een bindende voordracht gevraagd voor deze
herverkiezing.
Verklaring van de Raad van Commissarissen
De Raad van Commissarissen van Parteon verklaart hierbij akkoord te zijn met het jaarverslag en de jaarrekening over
2008. De Raad baseert zich daarbij mede op de verklaring van Deloitte Accountants over de jaarrekening 2008 en het
volkshuisvestingsverslag 2008. De Raad van Commissarissen stelt vast dat er in het verslagjaar geen aanleiding is
geweest besluiten van directie of bestuur te schorsen of ongedaan te maken.
Wormerveer, 23 juni 2009
De Raad van Commissarissen,
namens deze,
M.J.F. Dupon, voorzitter
22 Volkshuisvestingverslag Parteon
3 Missie, visie en strategie3�1 Focus 2008
In 2007 is door Parteon een ondernemingsplan opgesteld voor de periode 2007-2011. In dit ondernemingsplan is de
missie van Parteon verwoord. Deze luidt:
Parteon is een maatschappelijke onderneming die zorgt voor plezierig wonen.
Daaraan zijn een aantal doelen gekoppeld.
Parteon biedt plezierig wonen en perspectief op een wooncarrière
voor een brede doelgroep met ‘voor-elk-wat-wils’-vastgoed
Plezierig wonen
Parteon vergroot de keuzevrijheid en het zelfbeschikkingsrecht
van mensen
Parteon signaleert en speelt tijdig in op veranderingen in de persoonlijke omstandigheden
van mensen en het functioneren van wijken
Parteon laat mensen, die om financiële redenen geen eigen
woning kunnen realiseren, plezierig wonen
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
Parteon laat mensen, waarvan de omstandigheden bijzondere
of specifieke eisen stellen aan de woning of woonomgeving,
plezierig wonen
Parteon laat, samen met het maatschappelijk netwerk,
mensen, wijken en de Zaanstreek beter functioneren
Parteon maakt de juiste keuzes, levert de juiste prestaties en is daarop zichtbaar en
aanspreekbaar
Onderneming Parteon
Parteon zet middelen efficiënt en effectief in
Parteon zet mensen efficiënt en effectief in
Parteon is een maatschappelijke onderneming die zorgt voor plezierig wonen
Parteon gaf aan een brede taakopvatting te hebben ten aanzien van het behalen van doelen. De focus lag vooral bij de
doelen aan de maatschappelijke kant. De oplossing van maatschappelijke doelen is in het algemeen integraal. Zowel de
gemeentelijke overheid als de rijksoverheid verwachtten van woningcorporaties vergaand bij te dragen aan de oplossing
van vraagstukken. In Aedesverband hebben woningcorporaties de handschoen opgepakt.
In 2008 is deze brede taakopvatting bijgesteld. Om plezierig te wonen is meer nodig dan een goede en betaalbare
woning alleen. Kerndomein voor Parteon is echter het wonen. Daar is Parteon verantwoordelijk voor. Vanuit dit domein
spreekt Parteon partners aan.
Redenen voor het verengen van de taakopvatting zijn;
• deBewonersraad,depubliekeopinieenonzepolitiekebelanghoudershebbenmoeitemetdebredetaakopvatting
• Parteonisfinancieelgezond,maaromfinancieelgezondteblijven,kunnenwenietallesoppakkenenbekostigen
wat bijdraagt aan plezierig wonen. Daarbij speelt een rol dat de economische ontwikkelingen vanaf september 2008
turbulent zijn
Volkshuisvestingverslag Parteon 23
De nadruk is meer komen te liggen op de ondernemingsgerichte doelstellingen. Wat betreft haar maatschappelijke taak
is er sprake van een verschuiving. Onderstaande figuren geven deze verschuiving in de taakopvatting aan.
Vrije
tijd
/ spo
rt
Opvoeding
Inrichting openbare ruimten
Taal
Cultuur Veiligheid
Werk
Onderwijs
Wonen
Figuur 1: tot voor kort; ruime taakopvatting
Vrije
tijd
/ spo
rt
Opvoeding
Inrichting openbare ruimten
Taal
Cultuur Veiligheid
Werk
Onderwijs
Wonen
Figuur 2: nieuwe focus; primair domein ‘Wonen’
24 Volkshuisvestingverslag Parteon
Parteon denkt vooral vanuit haar maatschappelijke taak voor het wonen. Voor de oplossing van maatschappelijke pro-
blemen die een integrale aanpak vragen, is medewerking van andere organisaties nodig.
Wat betreft de doelen in verband met plezierig wonen is de primaire doelgroep van Parteon ‘iedereen die niet in staat
is op eigen kracht zelfstandig te wonen’. In 2008 is besloten daarbinnen specifiek te focussen op jongeren en ouderen.
Parteon wil daarnaast wijk- en buurtgericht werken.
Parteon is een woningcorporatie die alleen in de Zaanstreek actief is. Zij voelt zich betrokken bij het wel en wee van de
Zaanstreek. Aan fusies met woningcorporaties in de regio wordt niet gedacht om deze betrokkenheid te blijven behouden.
3�2 Jaarplan 2008 Parteon
Eind 2007 is op basis van het ondernemingsplan een jaarplan 2008 opgesteld. Hierin staan 35 activiteiten genoemd,
gerelateerd aan de doelen uit het ondernemingsplan.
In onderstaande tabel leggen we hier verantwoording over af;
Plezierig wonen
Parteon biedt plezierig wonen en perspectief op een wooncarrière voor een brede doelgroep met ‘voor elk wat wils’-
vastgoed.
1. Een uitgewerkt Strategisch Voorraadbeleid Uitwerking heeft vertraging opgelopen als gevolg van confrontatie plannen met financiële mogelijkheden
2. Borging van het Strategisch Voorraadbeleid Dit heeft samenhangend met het eerste punt ook vertraging opgelopen
3. Milieubeleidsplan voor vastgoed en omgeving Is in 2008 afgerond
Parteon vergroot de keuzevrijheid en het zelfbeschikkingsrecht van mensen.
4. Doorontwikkelen van Te Woon Tweede tranche is begin 2008 uitgerold. Verdere uitrol wacht op besluitvorming over erfpacht
5. Herijking van de regelgeving en systemen met betrekking tot woonruimteverdeling en woning- toewijzing
In september 2008 is in regionaal verband de regelgeving aangepast
6. Meer keuzemogelijkheden bieden aan klanten bij wijzigingen aan de woning
Afgerond
Parteon vergroot de keuzevrijheid en het zelfbeschikkingsrecht van mensen.
7. Het uitvoeren van een voorstudie en het opstellen van een plan van aanpak met betrekking tot het ontwikke-len en aanbieden van meer diensten, vooral gericht op diensten voor koopwoningen
Gelet op het bijstellen van de koers is deze activiteit vervallen
Parteon signaleert en speelt tijdig in op veranderingen in de persoonlijke omstandigheden van mensen en het functio-
neren van wijken.
Volkshuisvestingverslag Parteon 25
8. Het organiseren van persoonlijk contact tussen medewerkers van Parteon en de mensen die wonen in de wijken waar Parteon haar woningen heeft
In 2008 is hiervoor beleid opgesteld. In mei/juni heeft een project plaatsgevonden en dit is geëvalueerd
9. Het ondersteunen en stimuleren van het contact tus-sen buren door faciliteren onderlinge kennismaking
Diverse activiteiten hebben plaatsgevonden
10. In samenwerking met belanghouders vertalen en concretiseren wat ‘wijkgericht werken’ betekent
In 2008 nog niet afgerond. Gemeente evalueert eerst zelf
11. Het voortdurend anders vormgeven van manieren van bewonersparticipatie op wijkniveau, zodanig dat er meer constructieve en representatieve invloed is van bewoners op het plezierig wonen in hun wijk of buurt
Visie en beleid zijn gereed en concrete projecten lopen
12. Samen met partners actief werken aan het welbevinden van kinderen en jongeren
Diverse projecten zijn uitgevoerd. Beleidsvisie wordt in relatie tot koerswijziging in 2009 opgesteld
Parteon signaleert en speelt tijdig in op veranderingen in de persoonlijke omstandigheden van mensen en het functio-
neren van wijken.
13. Opstellen van een passend huurbeleid Discussie met de Bewonersraad is vertraagd omdat advies is gevraagd over verhogen referentiehuur
14. Prestatieafspraken maken met onder andere de gemeenten
Gemeentelijke woonvisie in januari 2009 door gemeen-teraad goedgekeurd. Daarna is traject prestatieafspraken gaan lopen
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
Parteon laat mensen waarvan de omstandigheden bijzondere of specifieke eisen stellen aan de woning of woonomge-
ving plezierig wonen.
15. Inzicht verkrijgen in de behoefte aan bijzondere woonvormen
In het kader van de koersverandering vindt uitwerking plaats naar ouderen en jongeren
16. Meer prestatiecontracten afsluiten met zorg- en welzijnspartners
In verkennende fase
17. In de gehele Zaanstreek samen met partners Woon-servicewijken realiseren
Parteon participeert in stuurgroep. De stuurgroep heeft besloten het aantal Woonservicewijken uit te breiden
26 Volkshuisvestingverslag Parteon
Parteon laat, samen met het maatschappelijk netwerk, mensen, wijken en de Zaanstreek beter functioneren.
18. Het (samen met partners) uitwerken van hoe Parteon ‘achter de voordeur’ komt
Diverse projecten lopen in wijken en op gebied huurin-casso
19. Het bevorderen van de ‘ontschotting’ van het maat-schappelijk netwerk
Als gevolg van koerswijziging vervallen
20. Creëren van ‘leerplekken’ in het kader van wonen, le-ren en werken bij Parteon, bij partners en in projecten
Parteon voert actief stagebeleid. Gelet op koerswijziging zetten we zelf geen leerwerkplekken op
21. Concrete ‘souterrain’ projecten uitwerken In 2008 is het project ‘Kamers met Kansen’ samen met partners uitgewerkt
22. Het verder implementeren van Maatschappij Relatie-management (MRM)
Een plan van aanpak is opgesteld
Parteon maakt de juiste keuzes, levert de juiste prestaties en is daarop zichtbaar en aanspreekbaar.
23. Het structureel verzamelen van marktinformatie. Vervolgens deze informatie analyseren, beoordelen en consequenties formuleren
Plan van aanpak is opgesteld
24. Optimaliseren Klantrelatiemanagementsysteem Dit wordt meegnomen in een nieuw bedrijfsinformatie-systeem
25. Implementeren van een transparantiemethodiek Prioriteit ligt niet bij een specifieke methodiek. Wel willen we de begroting, het jaarverslag en rapportages transpa-ranter maken
26. Communicatiestrategie bepalen en uitvoeren Dit is afgerond
Onderneming Parteon
Parteon zet middelen efficiënt en effectief in.
27. De werkprocessen van Parteon toetsen op klantge-richtheid en efficiënte interne samenwerking en waar nodig (opnieuw) beschrijven
Dit is een continu proces
28. Het planning- en control-denken verbreden naar de gehele Parteon-organisatie
De plaats van control wordt opnieuw overdacht
29. Een plan maken voor invoering van het INK manage-mentmodel
Loopt op schema
30. Een beleidsplan opstellen waarin is uitgewerkt op welke manier Parteon zorgt voor duurzaamheid en milieubewustzijn in de bedrijfsvoering en het gebruik van middelen
Dit beleidsplan is gecombineerd met het milieubeleids-plan onder punt 3
31. Een ICT-beleidsplan opstellen naar aanleiding van het ondernemingsplan
Dit is eerste kwartaal 2009 gereed
Volkshuisvestingverslag Parteon 27
Parteon zet mensen efficiënt en effectief in.
32. Het verbeteren en beter gebruiken van klachtenma-nagement, het uitwerken van de visie en een plan van aanpak met betrekking tot klantencontacten, bereikbaarheid en de aanwezigheid van medewer-kers in de wijk en het verbeteren, respectievelijk goed houden van de interne en externe telefonische bereikbaarheid
•Klachtenmanagementwordtopgepaktin2009•Opstellenvisieopklantencontactenbijcentrale
huisvesting is nog niet afgerond•TelefonischebereikbaarheidscoordebijKWH-meting
goed
33. Een plan opstellen voor organisatiebreed uitwerken van Projectmatig Werken
Afgerond
34. Een HRM-beleidsplan opstellen naar aanleiding van het ondernemingsplan
Afgerond
35. Het beschikbaar stellen van ontwikkelings- en experi-menteerbudgetten ten behoeve van de medewerkers van Parteon
Dit is geregeld
3�3 Jaarplan 2008 Parteon Projectontwikkeling b�v�
Het jaarplan 2008 van Parteon Projectontwikkeling (PPO) stond volledig in het teken van het realiseren van doelen en
ontwikkelingen die verwoord staan in het ondernemingsplan. Met het Plan van Aanpak ‘Organisatieontwikkeling Project-
ontwikkeling’ als leidraad, is in samenwerking met het personeel koers en richting gegeven aan de verdere ontwikkeling
hiervan.
3�3�1 De ontwikkeling van PPO in 2008
Zeker in het begin van het jaar 2008 waren de ontwikkelingen van PPO gericht op het op orde brengen van de interne
organisatie. Dat wil overigens niet zeggen dat de kerntaak, het bouwen van woningen, uit het oog is verloren. De
bouwproductie is begin 2008 opgetrokken naar circa 120 woningen teneinde een opstap te maken te maken naar de
gewenste bouwproductie van 600 woningen per jaar. Daarnaast zijn de contacten met de gemeente geïntensiveerd (de
verbeterde projectplanningen zijn afgestemd waardoor meer draagvlak ontstaat voor de dagelijkse werkelijkheid) en er
zijn gesprekken met aannemers en projectontwikkelaars opgestart.
Primair lag begin 2008 de nadruk op:
• detechnischeafsplitsingvanPPO(zoalsopstellenbegroting2008,definitieveafsplitsingvandeadministratie,
opstellen betalingsschema tussen de stichting en PPO, inrichten van de project-b.v.’s)
• hetprofessionaliserenvandeprojectplanningenendezeopeenuniformewijzeinbeeldbrengen
• eenintensereafstemmingmetdeafdelingHerstructureringvandestichting.Hierdoorisereengoedbeeldontstaan
van de productie voor de komende jaren
• depotentievandebestaandegrondpositiesinbeeldbrengen,metalsresultaatdatdetotaleportefeuilleis
geordend en op strategisch niveau kan worden gestuurd
• hetaantrekkenvangoedemedewerkers,waardooreengoedebasisgelegdvoordestructureleaansturingvandeb.v.
28 Volkshuisvestingverslag Parteon
3�3�2 Personeel
Met de komst van twee nieuwe managers projecten zijn in de loop van het jaar de projectmanagers en projectleiders
verdeeld in twee teams, waarbij gelijktijdig de projecten over deze twee teams zijn verdeeld. Tevens heeft één manager
projecten de verantwoordelijkheid gekregen voor de acquisitie en is één manager projecten sparringpartner voor de
herstructurering. Met deze verdeling van projecten en taken is de ‘span of control’ beter gespreid en wordt de kennis en
kunde over meerdere medewerkers verdeeld.
Het aantal vacatures bij PPO is zeker in de tweede helft van 2008 gedaald. In het kader van de verbreding van kennis en
elkaar goed informeren over de ontwikkelingen bij PPO zijn in 2008 diverse themabijeenkomsten gehouden. Kennisver-
breding en -borging staan bij PPO hoog in het vaandel.
3�3�3 Meerjarenprognose
Ook in de tweede helft van 2008 nam de interne gerichtheid een belangrijke plaats in. Met name kan het verbeterings-
traject Meerjarenprognose (MJP) genoemd worden. Dit verbeteringstraject had de hoogste prioriteit, waardoor de ove-
rige verbeterontwikkelingen onder druk zijn komen te staan. Voor het MJP traject was het noodzakelijk om financiële
duidelijkheid te realiseren van de lopende projecten, de nieuwe projecten, maar ook van de projecten die in de cate-
gorie acquisitie vallen. Daarbij moest aansluiting gevonden worden bij de diverse beheerprogramma’s. Reden voor dit
omvangrijke traject was te bezien in hoeverre een stabielere woningbouwproductie voor de komende jaren gerealiseerd
kan worden. Ook is de ambitie in lijn gebracht met de financiële positie van Parteon.
3�3�4 Pioniersfase
Bij PPO is alles in beweging; zoeken naar houvast, wie doet wat en wie is waar verantwoordelijk voor, bekende onderwer-
pen die in een dergelijke fase voorkomen.
Daarnaast speelden onderwerpen zoals:
• deintroductievanhetprocesmodel;derollenenverantwoordelijkhedenzijnineentweetalworkshopsmetde
medewerkers en leidinggevenden behandeld. Hierbij waren tevens functionarissen van Herstructurering en
rayonmanagers aanwezig. Dit heeft er onder andere toe geleid dat afstemmingsoverleg met meer regelmaat
plaatsvindt
• afstemmingmetdeoverigeonderdelenvandestichting
• decultuurbinnendeorganisatiezientestroomlijnen
• dewijzevanleidinggeveninbeeldbrengen
Terugkijkend naar het eerste jaar van PPO kan de conclusie getrokken worden dat veel in beweging is gezet en er zicht
en grip is op de bouwontwikkelingen. In combinatie met het verbeteren en standaardiseren van de bedrijfsvoering is
PPO in de loop van 2008 steeds meer ‘in control’ gekomen.
De context waar PPO zich in beweegt, is continu in beweging. Dat vraagt om medewerkers die kunnen inspelen op ver-
anderingen en MT-leden die kunnen anticiperen op externe signalen waardoor PPO tijdig stappen kan ondernemen om
de veranderingen op te kunnen vangen. Daarvoor moeten de juiste competenties in de organisatie aanwezig zijn. Al met
al een uitdaging voor 2009 om dit alles verder te optimaliseren.
Volkshuisvestingverslag Parteon 29
De afgelopen maanden hebben in het teken gestaan van negatieve berichtgeving over de woningmarkt. De economi-
sche ontwikkelingen schetsen een beeld waarbij de verkoop van woningen onder enorme druk staat. PPO speelt daarop
in door op een gedegen wijze naar haar bouwproductie te kijken en deze af te stemmen op de vraag uit de markt.
Nieuwe projecten worden kritisch onder de loep genomen en meer nog dan in het begin van het jaar wordt gestuurd op
een stabiele bouwproductie.
Het eerste jaar van PPO moet gezien worden als de pioniersfase. Waarbij opbouwen, koers bepalen en een goede
uitgangsbasis centraal stonden. Het jaar 2009 zal gezien moeten worden als het jaar van consolideren, dat wil zoveel
zeggen als datgene wat in 2008 is opgebouwd en als standaard is neergezet ook daadwerkelijk in de praktijk gaan
uitvoeren.
30 Volkshuisvestingverslag Parteon
4 Organisatie en interne beheersing
4�1 Inleiding
2008 was voor Parteon een overgangsjaar. Het was het jaar waarin duidelijk werd dat de koers zou worden aange-
scherpt en ook het jaar waarin de conclusie werd getrokken dat maatregelen noodzakelijk waren om Parteon financieel
gezond te houden. Voor 2009 zullen dit belangrijke speerpunten zijn.
In het Jaarplan 2008 zijn een aantal actiepunten benoemd. Die worden in onderstaande paragrafen behandeld. Daar-
naast wordt een aantal relevante organisatieaspecten behandeld.
4�2 Ontwikkelingen in de organisatie
In 2008 zijn organisatiewijzigingen doorgevoerd met als doel de organisatie verder te professionaliseren:
• Projectontwikkelingb.v.heeftvoortvloeienduithetondernemingsplaneenPlanvanAanpakgemaaktdatisbedoeld
om, vanuit de al behaalde resultaten en rekeninghoudend met de lopende trajecten, het spoorboekje te zijn naar
de realisatie van de doelen vermeld in het ondernemingsplan. Het jaar 2008 is daarin een overgangsjaar waarin de
puntjes op de ‘i’ worden gezet
• deoptimalisatieinhetclusterWonenisinmei2008gerealiseerd
• ookhetBedrijfsbureauheefteenoptimalisatieondergaan.Inhetlaatstekwartaalvan2008iseen
organisatiewijziging voorbereid waarbij het Bedrijfsbureau is opgeheven en er een stafafdeling binnen Technisch
Beheer & Ontwikkeling is ontstaan. In 2009 wordt deze organisatiewijziging doorgevoerd
• gedurendehetlaatstekwartaalisereenvoorstelgeschrevenomdeafdelingMiddelen&Organisatieoptesplitsen
en de afzonderlijke afdelingen Personeel & Organisatie (P&O), Communicatie, Facilitaire Zaken en ICT op een
andere plaats in de organisatie onder te brengen. De startdatum is 1 januari 2009. De teams P&O, Communicatie
en Strategie & Innovatie worden samengevoegd tot de afdeling Scope. Facilitaire Zaken, ICT en Financiën worden
samengevoegd tot de afdeling Financiën & Middelen
In 2008 kwamen de leidinggevenden (het volledige kader) van Parteon zes maal bij elkaar op de zogenaamde kaderda-
gen. Centrale thema’s tijdens deze kaderdagen waren de inhoudelijke koers van Parteon, cultuurwaarden, de financiële
situatie en zaken die van belang zijn voor managers (tools). De kaderdagen hebben opgeleverd dat de leidinggevenden
zijn betrokken bij de stappen die de directie wilde zetten.
Afdeling P&O heeft in 2007 het nieuwe personeelsinformatiesysteem DBS ingevoerd. Het doel om meerdere modules in
2008 in te voeren is uitgesteld naar 2009. De verlofmodule is in 2008 uitgebreid gebruikt door medewerkers/leidingge-
venden. De ervaringen gedurende 2008 hebben informatie opgeleverd om in 2009 verbeteringen aan te brengen. De lijn
om meer P&O werkprocessen efficiënter en effectiever vorm te geven, wordt in 2009 voortgezet.
Volkshuisvestingverslag Parteon 31
4�3 Personeelsopbouw
Per 31 december 2008
Totaal aantal medewerkers 243
Fulltime 140
Parttime 103
Mutaties 2008 In dienst Uit dienst
Totaal 38 30
Eigen verzoek 16
Einde contract 4
Vroegpensioen 5
Andere reden 5
4�4 Beoordelingssystematiek
In 2008 is de nieuwe beoordelingssystematiek ingevoerd. Deze systematiek omvat vier beoordelingsaspecten, te
weten: professionele ontwikkeling, resultaten, competenties en instelling/motivatie.
2008 Is een proefjaar. Tussentijdse evaluaties hebben geleid tot bijstellingen. De laatste beoordelingsgesprekken
vinden plaats in december. In 2009 wordt met de Ondernemingsraad geëvalueerd of het beoordelingssysteem definitief
wordt ingevoerd.
4�5 Medewerkerstevredenheidsonderzoek
In oktober 2007 is bij Parteon een medewerkerstevredenheidonderzoek gehouden. Uit dit onderzoek kwamen vijf
verbeterpunten naar voren waarover een werkgroep zich heeft gebogen. Het onderzoek is organisatiebreed ingezet
waardoor het niet inzichtelijk was waar de knelpunten zich bevonden. Om die reden is in de tweede helft van 2008, op
basis van de vijf verbeterpunten, een enquête gehouden om inzichtelijk te krijgen hoe deze onderdelen per afdeling
gewaardeerd worden. De vijf elementen zijn op die manier specifieker gemaakt waardoor concrete verbeteringen
kunnen worden aangebracht.
De resultaten uit de enquête worden het eerste kwartaal van 2009 verwacht.
4�6 HRM-beleidsplan
In 2008 is een HRM-beleidsplan opgesteld. De visie is dat Parteon professionele, competente medewerkers heeft en
houdt als zij vertrouwen stelt in mensen, deze aanmoedigt zich te ontwikkelen, weet om te gaan met diversiteit en kijkt
naar de toekomst. Professionele, competente medewerkers vormen het kritische kapitaal om met enthousiasme de
ambities voor de toekomst te realiseren en daarmee voor de lange termijn veilig te stellen dat plezierig wonen mogelijk
is en blijft. Deze visie sluit aan op het Parteon Ondernemingsplan 2007-2011.
32 Volkshuisvestingverslag Parteon
In het beleidsplan wordt een drietal thema’s benoemd, te weten:
• talentontwikkeling
• capaciteiten
• samenhangendethema’salsinstroom,arbeidsvoorwaardenenarbeidsomstandigheden
Vanuit de thema’s zijn een vijfentwintigtal acties benoemd waar de komende jaren uitvoering aan gegeven wordt.
4�7 Organogram per 31-12-2008
4�8 KWH-label
In januari 2009 ontving Parteon de resultaten van de KWH-meting die eind 2008 heeft plaatsgevonden. In totaal zijn we op
zes labelonderdelen getest, namelijk Corporatie bellen, Woning zoeken, Woning veranderen, Woning onderhouden, Woning
verlaten en Klachten afhandelen. Op vijf van de zes onderdelen is een goede score behaald, ruim boven de norm. Op het
onderdeel Klachten afhandelen heeft Parteon net onder de norm gescoord, waardoor het KWH-label niet is behaald.
In het kader van de behaalde resultaten zal in 2009 een verbetertraject gestart worden, waarbij we ons in het bijzonder
richten op het onderdeel Klachten afhandelen. Eind 2009 wordt Parteon weer door KWH getest op de kwaliteit van de
dienstverlening. Het doel is om de komende meting het KWH-label te bemachtigen.
Wonen
Bestuurssecretaris
Financiën
AlgemeenDirecteur
RayonMidden
Technisch Beheer& Ontwikkeling
RayonZuidoost
Maatschappelijk Beheer &
Ontwikkeling
Parteon Project- ontwikkeling b.v.
RayonZuidwest
Klanten InformatieCentrum
RayonNoord
Scope
Strategie & InnovatieControl
CommunicatieFinanciële Zaken
P&OFinanciële
Administratie
Volkshuisvestingverslag Parteon 33
4�9 Geschillen en klachten
Parteon heeft een klachtenprocedure waarin staat omschreven welke stappen een klant kan zetten wanneer hij niet
te tevreden is. Laatste stappen in deze procedure zijn behandeling door een interne Klachtencommissie en eventueel
gevolgd door behandeling door een externe, onafhankelijke Geschillencommissie. In 2008 heeft de Klachtencommis-
sie één zaak behandeld. Het betrof een klacht over de gewijzigde frequentie van het cv-onderhoud. De interne Klach-
tencommissie heeft geoordeeld dat het beleid verantwoord is en op de juiste wijze tot stand gekomen. De klant heeft
vervolgens besloten haar klacht voor te leggen aan de externe Geschillencommissie. In 2008 is de zitting geweest,
uitspraak van de Geschillencommissie is binnengekomen in 2009 en overgenomen door de directie.
De Geschillencommissie was van oordeel dat inhoudelijk gezien het besluit om de frequentie van het cv-onderhoud te
verlagen verantwoord was, maar heeft Parteon wel verzocht hier alsnog een keer met de Bewonersraad over te overleg-
gen. Dat is in 2009 gebeurd.
Met de Bewonersraad van Parteon is, conform de overlegwet, de evaluatie over de werkzaamheden en uitspraken van
de Geschillencommissie in 2008 besproken.
4�10 Strategisch Voorraadbeleid
Strategisch voorraadbeleid kent een aantal onderdelen:
• Kwaliteitsbeleid
• Huurbeleid
• Beleidopgebiednieuwbouw
• Beleidopgebiedherstructurering,sloopennieuwbouw
• Verkoopbeleid
Op basis van een nieuwe toekomstprognose bleek in 2008 dat de financiële middelen van Parteon ontoereikend waren
om alle plannen te bekostigen. De prognose van de inkomstenkant moest neerwaarts worden bijgesteld als gevolg van
uitgaven aan vennootschapsbelasting, andere heffingen en een inflatievolgend huurbeleid. Daarnaast veranderde de
systematiek die het WSW hanteert voor borging van leningen.
Keuzes zijn gemaakt in het licht van de woningmarktsituatie in Zaanstad. Er zijn in Zaanstad relatief veel sociale huur-
woningen. De kwaliteit van veel sociale huurwoningen is matig. Dit heeft te maken met het bouwjaar van de woningen.
Parteon heeft relatief veel woningen die van voor de tweede wereldoorlog dateren. Naast woontechnische veroudering is
er ook vaak sprake van funderingsproblemen. Deze problemen leiden er toe dat sloop gevolgd door nieuwbouw vaak on-
ontkoombaar is. Dit is bijvoorbeeld het geval in Wormerveer-zuid en mogelijk in de Havenbuurt in Zaandam. Op termijn
kan dit ook het geval zijn in de bomenbuurt in Wormerveer, Krommenie-oost, oud-Koog en oud-Zaandijk.
In Zaanstad is daarnaast veel gebouwd in de jaren vijftig en zestig. Om de woontechnische kwaliteit op peil te brengen,
zijn hoge investeringen noodzakelijk. Deze woningen zijn in sommige gevallen gelegen in wijken, die een bredere
aanpak vereisen op het gebied van de woonomgeving en de sociale structuur. Te noemen vallen de wijken Wormerveer-
noord, de Walvisvaardersbuurt, Rosmolenwijk en Poelenburg in Zaandam. De laatste wijk is een krachtwijk in het kader
van het Rijksbeleid.
In Zaanstad is bovendien, net als elders in het land, sprake van toenemende vergrijzing. In combinatie met het rijks-
beleid van het scheiden van wonen en zorg leidt dit er toe dat senioren steeds langer in onze woningen willen blijven
wonen. Parteon heeft haar focus op senioren uitgesproken en pakt dit op in haar beleid. Dit vraagt andere (hogere)
kwaliteitseisen en in sommige gevallen zijn aanpassingen noodzakelijk.
34 Volkshuisvestingverslag Parteon
Parteon onderschrijft tevens de Aedes afspraken in het kader van het milieu over besparing van CO²-uitstoot. Juist in de
bestaande voorraad zijn besparingen mogelijk, maar dat betekent extra investeringen.
De gemeente Zaanstad heeft een gemiddeld inkomensniveau. Er zijn relatief weinig hogere en lagere inkomensgroepen.
Er is vooral vraag naar meer kwaliteit. De gemeente wil meer inspelen op de behoefte van midden- en hogere inkomens-
groepen om de woonaantrekkelijkheid van Zaanstad te verhogen en een negatieve spiraal om te buigen. Daarbij past
een beleid om minder sociale huurwoningen te bouwen dan in het verleden het geval is geweest.
In het licht hiervan zijn de volgende keuzes gemaakt om toekomstige inkomsten en uitgaven in balans te brengen:
• geenbezuinigingopkwaliteit.Parteongeeftmeeruitaanonderhoud,danlandelijkgebruikelijk.Datpastbijhet
bouwjaar van de woningen van Parteon en de opgaven die er zijn in het licht van de vergrijzing en het milieu
• verhogenhuurprijsbijmutatienaar90%vandemaximalehuur.Ditgebeurtinhetlichtvaninvesteringeninde
kwaliteit van woningen en de vraag die er in Zaanstad is naar woningen met een iets hogere huur
• extraverkoopvanwoningen,aansluitendbijdevraag.Ditsluitaanbijdegemeentelijkewoonvisieommidden-en
hogere inkomensgroepen aan Zaanstad te binden. De eenzijdige structuur van sommige wijken kan hiermee
doorbroken worden
• nietafdingenopdeopgavevoorsloopennieuwbouwtegenhetlichtvandefunderings-enwijkproblemenin
Zaanstad
• optimalisatievannieuwbouw
4�11 Milieubeleidsplan
In het ondernemingsplan stonden voor 2008 twee activiteiten opgenomen in het kader van milieu. Doelstelling daarbij
is het ontwikkelen van een milieubeleidsplan met betrekking tot vastgoed en omgeving en een beleidsplan voor duur-
zaamheid en milieubewustzijn in de bedrijfsvoering. Een breed samengestelde interne projectgroep is hiermee van
start gegaan en heeft in december zijn eindrapportage opgeleverd.
Er is gekozen voor een aanpak waarbij in eerste instantie de ‘agenda’ is opgehaald bij diverse partijen en instanties,
zoals de Bewonersraad van Parteon, gemeente Zaanstad, GGD Zaanstreek, NUON en Kontakt Milieubeheer. Daarnaast
heeft een nadere oriëntatie plaatsgevonden op overheidsbeleid, bestaande ontwikkelingen bij collega-corporaties en is
een communicatieplan opgesteld. In vervolg hierop is gestart met het ontwikkelen van draagvlak bij de medewerkers.
Hiertoe zijn enkele artikelen in het personeelsblad ‘Groos’ verschenen en heeft een themalunchbijeenkomst met een
prijsvraag plaatsgevonden.
In de fase hierna zijn de onderwerpen nader uitgewerkt op basis van de hoofdstukken; energieverbruik/CO² besparing,
duurzaamheid en communicatie. In deze hoofdstukken is een onderverdeling gemaakt van de inzet bij de interne
bedrijfsvoering, de toepassing bij nieuwbouw, toepassing bij bestaande bouw en de benodigde investeringen. Bij deze
onderwerpen zijn de doelstellingen benoemd met daarbij de te ondernemen activiteiten en de te verwachten resultaten
in de periode tot 2018. Het resultaat is een milieubeleidsplan met een praktisch geformuleerd activiteitenoverzicht over
2009 t/m 2012. Bij afdelingen en medewerkers biedt dit goede mogelijkheden om naar realisatie te komen. Eind februari
2009 is door de directie van Parteon ingestemd met het milieubeleidsplan.
Volkshuisvestingverslag Parteon 35
4�12 Maatschappelijke stages
Er is een samenwerking met het Altra College (een school voor speciaal onderwijs te Krommenie) en de afdeling
Wijktoezicht. Leerlingen van het Altra College verrichten in het kader van maatschappelijke stages gedurende het jaar
werkzaamheden die voortkomen uit projecten in de wijken en/of complexen. Parteon heeft op korte termijn verder geen
plannen om maatschappelijke stages te begeleiden. De aard van deze stages sluit niet goed aan bij de werkzaamheden
van Parteon.
4�13 Communicatiestrategie
Er is in 2008 gewerkt aan een communicatiebeleidsplan. De bijgestelde koers van Parteon is vertaald in een visie op
communicatie naar alle doelgroepen. Specifieke aandachtsgroepen voor Parteon zijn jongeren en senioren. Naast de
leeftijd, is ook leefstijl een factor om rekening mee te houden. Een andere ontwikkeling is een verschuiving naar digitale
communicatie. Steeds meer huurders van Parteon hebben een internetaansluiting. Van dit digitale loket willen we meer
gebruik gaan maken. Daarnaast willen we meer werken aan corporate branding; het creëren van een sterk merk of
‘brand’. Open communiceren en verantwoording afleggen over maatschappelijke prestaties kan bijdragen aan een beter
imago in de publieke opinie. Daarbij past een proactieve houding. Belangrijk onderdeel van de communicatie is tot slot de
communicatie en participatie rond (sloop/nieuwbouw) projecten.
4�14 Projectmatig werken
Naast de dagelijkse werkzaamheden, zijn er bij Parteon steeds meer werkzaamheden met een projectmatig karakter.
Deze vereisen een andere organisatie en een andere aansturing dan de dagelijkse werkzaamheden. Projectmatig wer-
ken is van belang om de relatie opdrachtgever/opdrachtnemer helder te hebben. Verder is het van belang om op voor-
hand het eindresultaat goed te verwoorden en een inschatting te maken van interne uren en externe kosten, zodat deze
goed kunnen worden afgewogen en na afloop geen teleurstellingen ontstaan over de kwaliteit van werkzaamheden in
relatie tot de inspanningen. Het verhoogt verder de effectiviteit van werkzaamheden omdat op voorhand een relatie kan
worden gelegd tussen resultaten en te behalen doelen. Om dit bij Parteon meer ingang te doen vinden, hebben een groot
aantal medewerkers een training gevolgd. Er zijn standaard formulieren voor projectmatig werken en op intranet worden
de projecten gevolgd.
Projectmatig werken is verder belangrijk om verantwoordelijkheden in de organisatie en de coördinatie van werkzaam-
heden op een lager niveau te leggen.
4�15 Woningmarktonderzoek
Uitgangspunt voor het Strategisch Voorraadbeleid is het landelijke onderzoek WoON06. Voor Zaanstad zijn extra enquê-
tes gehouden. Hierover is in 2008 gerapporteerd. Het onderzoek wordt in 2009 herhaald.
In 2008 is een plan van aanpak opgesteld voor woningmarktonderzoek. Dit plan van aanpak kent de volgende onderdelen:
• deopzetvaneenwijkmonitortenbehoevevanwijkgerichtwerken
• eenjaarlijkseupdatevanmarktontwikkelingen
• deopzetvaneenbewonerspanel
In 2009 wordt dit traject voortgezet.
In 2008 is als pilot een onderzoek gedaan naar huurders die verhuisd zijn. Dit wordt niet voortgezet, omdat de kosten
niet in verhouding staan tot de opbrengsten (resultaten).
36 Volkshuisvestingverslag Parteon
4�16 Klanten Informatie Centrum
Telefonie
Norm KWH Totaal 2007 Totaal 2008
Service level (%/seconden) =/> 85/20 70/20 86/20
Bereikbaarheid =/> 90% 90% 95%
Doorverbinden =/< 20% 15% 17%
Prestaties Klanten Informatie Centrum (KIC)
Het KIC is de frontoffice van Parteon en verantwoordelijk voor de eerste afhandeling van alle soorten klantvragen en het
aannemen en inplannen van reparatieverzoeken. Voor het beoordelen van de bereikbaarheid van Parteon is voor een
aantal onderwerpen het minimaal te leveren kwaliteitsniveau geformuleerd.
Bovenstaande tabel geeft een overzicht van het gewenste kwaliteitsniveau en de in 2008 geleverde prestaties van het
KIC. Ten opzichte van 2007 zijn de prestaties aanzienlijk verbeterd; in 2008 is aan alle gestelde normen voldaan. De
grootste verbetering heeft plaatsgevonden op het gebied van het service level.
Het service level 85% - 20 seconden, betekent dat minimaal 85% van alle binnenkomende telefoontjes binnen 20 se-
conden dient te worden opgenomen. Aan de norm is met 86%/20 seconden voldaan. De bereikbaarheid dient minimaal
90% te zijn. Aan de norm is met 95% ruim voldaan. De norm doorverbinden houdt in dat maximaal 20% van alle binnen-
gekomen telefoontjes mag worden doorverbonden. De normen van Parteon zijn gelijk aan die van KWH welke stelt dat
een frontoffice, zoals het KIC bij Parteon, 80% van alle klantvragen zelf dient af te handelen. Aan de norm is met 17%
doorverbinden ruim voldaan.
4�17 Klantrelatiemanagement
In het ondernemingsplan zijn ten aanzien van dit punt diverse doelstellingen opgenomen:
• hetverbeterenenbetergebruikenvanklachtenmanagement
• hetuitwerkenvandevisieeneenplanvanaanpakmetbetrekkingtotklantencontacten,bereikbaarheidende
aanwezigheid van medewerkers in de wijk
• hetverbeteren,respectievelijkgoedhoudenvandeinterneenexternetelefonischebereikbaarheid
Ten aanzien van het eerste punt is in de loop van 2008 besloten dit onderwerp te parkeren tot 2009.
In het jaarplan 2009 heeft het opnieuw een plaats gekregen.
De visie ten aanzien van klantencontacten is in 2008 uitgewerkt en geplaatst in het kader van de toekomstige, centrale
huisvesting. Bij de opstelling van dat beleid zijn medewerkers en klanten (in de vorm van de Bewonersraad) betrokken.
Dat heeft geleid tot een beleidsdocument waarin is vastgelegd dat we streven naar een zodanige wijze van organiseren
van de dienstverlening dat de klant geen ‘last’ hoeft te ondervinden van de overgang naar een centrale huisvesting.
Sterker nog, de overgang is een impuls om de wijze waarop we klantcontacten organiseren verder te ontwikkelen: sti-
muleren van telefonische contacten, doorontwikkelen van de website, meer bij de klant aan huis en uitwerking van het
concept dat elke medewerker een ‘mobiel steunpunt’ is.
Er is in 2008 hard gewerkt aan het verbeteren van onze telefonische bereikbaarheid, zowel bij het KIC, de plaats waar
alle telefoontjes binnenkomen en bij voorkeur afgehandeld worden, als in de backoffice. Resultaat is dat we ons in 2008
op dit onderdeel sterk hebben verbeterd, uitmondend in een rapportcijfer van 7.6 bij de in 2008 uitgevoerde KWH-
meting.
Volkshuisvestingverslag Parteon 37
4�18 Werkprocessen
In het kader van Parteon zet middelen efficiënt en effectief in, zijn alle werkprocessen bij Parteon benoemd in het pro-
ceshuis. Hiermee is een totaaloverzicht gecreëerd van alle processen en dus de activiteiten bij Parteon.
Het primaire verhuurproces is al eerder uitvoerig beschreven en diverse malen geoptimaliseerd. Toch zijn ook 2008 in
dit proces nog verbeteringen doorgevoerd:
1. Digitaal aanbieden via WoningNet� Het (traditionele) aanbiedingsproces per post is vervallen;
woningzoekenden kunnen nu via de website reageren op een woning en via e-mail of telefoon worden de belangstel-
lenden uitgenodigd en geïnformeerd. Dit versnelt het aanbiedingsproces.
2. Mobiel pinnen in de woning mogelijk� Vooral bij het opleveren van een woning levert dit tijdwinst op. Bovendien
hoeven nieuwe huurders na het opleveren van hun woning niet meer mee naar kantoor om de eerste huur per pin te
betalen. Dit kan nu in de woning met de mobiele pinapparaten.
Daarnaast hebben de volgende (minder omvangrijke) processen en de ondersteunende processen veel aandacht
gekregen:
1. Verhuren bedrijfsonroerendgoed� In dit proces wordt nauwer samengewerkt met een NVM makelaar om snel
passende huurders te vinden en een marktconforme prijs te realiseren.
2. Verkoop. Zowel de processen rondom Te Woon en de gewone verkoop zijn verder uitgerold in de organisatie en
hebben nu een vaste plaats gekregen in de diverse rayons.
3. ICT. Beheren en beveiligen van informatie en gegevens wordt steeds belangrijker. In 2008 hebben we bij Parteon de
processen rondom het dagelijkse beheer, de beveiliging en het wijzigingenbeheer opnieuw vastgelegd.
4. Nieuwbouwprojecten. Het administratieve proces rondom nieuwbouwprojecten is verder
geprofessionaliseerd en overgedragen aan een aparte b.v.
Om procesmatig werken een nieuwe impuls te geven binnen de organisatie zijn intern trainingen gegeven. Het resul-
taat is dat medewerkers enthousiast zelfstandig met het beschrijven en optimaliseren van processen aan de slag zijn
gegaan. Voor 2009 staat vooral het sturen op processen centraal.
AO/IC & naleving wet- en regelgeving
In samenwerking met de accountant zijn de beheersmaatregelen in het kader van fraude- en integriteitrisico’s nader
uitgewerkt (met nadruk op financiële risico’s). De managers hebben hierbij voor hun eigen werkgebieden de risico’s
ingeschat. Deze risicoaandachtsgebieden zijn verwerkt in het interne controleplan van Parteon. In 2009 wordt dit plan
tot uitvoering gebracht.
Hiermee samenhangend is onder de loep genomen, wie welke bevoegdheden heeft binnen de organisatie. Wie mag er
wat, op basis van welke functie? Hiervoor is een aangescherpt procuratieschema en een autorisatiematrix voor ons
primaire systeem opgesteld.
Een betere beheersbaarheid van het primaire systeem was een van de aanleidingen voor Parteon om een heroriëntatie
uit te voeren betreffende het primaire systeem. In september is er een projectgroep benoemd die deze keuze intern
begeleidt.
De belangrijkste argumenten voor dit besluit zijn geweest:
• deleverancierheeftslechtseenbeperktaantalmedewerkersmetuitgebreidekennisvanEmpireindienst
• deopleidingenwordennuinterngegeven,deleverancierheefthiervoorslechtsbeperktemogelijkheden.Parteon
streeft naar een hoger kennisniveau van haar systemen en processen
• erisweinigondersteuningvandeleverancierbijhetoplossenvanknelpunten.
Eind 2008 is definitief het besluit genomen voor een andere leverancier dan de huidige leverancier te kiezen.
In het voorjaar van 2009 wordt definitief besloten met welke leverancier en welk systeem we in de toekomst verder gaan.
38 Volkshuisvestingverslag Parteon
In 2008 zijn verder de volgende audits uitgevoerd:
• postenarchief,afhandeltermijnenenarchievenvandocumenten
• leegstand,hetgebruikvanleegstandcodes
• technischemutatieproces
De uitkomsten van deze audits waren over het algemeen positief, de processen waren grotendeels bekend en worden
opgevolgd. De bevindingen en daarmee de adviezen waren op uitvoerend niveau. Bijvoorbeeld een brief te laat verstu-
ren, een code te laat ingevuld, het niet altijd gebruiken van de standaard documenten. Deze punten moeten in de di-
verse werkoverleggen verder worden opgepakt. Parteon hecht er grote waarde aan om de vervolgacties op de desbetref-
fende afdelingen te beleggen om eigenaarschap te creëren en verantwoordelijkheden laag in de organisatie te leggen.
Bij Parteon hebben we Compliance in eerste instantie in enge vorm geïnterpreteerd; in hoeverre leeft Parteon de gelden-
de wet & regelgeving na en hoe gaan we in de dagelijkse praktijk om met interne normen en regels en de borging daar-
van. In 2008 hebben we een analyse gemaakt bij de verschillende bedrijfsonderdelen. Conclusie: er gebeurt veel maar
nog erg verspreid in de organisatie. De bedoeling is om dit in 2009 beter te verankeren in de organisatie en een vaste
stap in de vaststellingsprocedure te laten zijn bij het goedkeuren van nieuwe processen. Dit gaat echter wel verder dan
de al bestaande processen bij Parteon. In 2008 is er bijvoorbeeld gewerkt aan richtlijnen voor legionellabestrijding en
het toepassen van de EPA-labels. In 2009 gaan we Compliance een expliciete plaats geven binnen de organisatie.
4�19 Planning & Control
In het kader van Parteon zet middelen efficiënt en effectief in en het doel om de inzichtelijkheid en toegankelijkheid
hiervan te vergroten in begroting en rapportages zijn in 2008 onder andere de volgende acties uitgevoerd:
Verbeteringen in meerjarenbegroting
Parteon heeft in 2008 nog meer aandacht besteed om te komen tot een kwalitatief goede meerjarenbegroting. Het
proces om te komen tot een meerjarenbegroting is grootschalig aangepakt en een externe projectleider is hiervoor
tijdelijk ingehuurd. Alle afdelingen zijn nauw betrokken bij het aanleveren van informatie die in de meerjarenbegroting
is gebruikt. Hierdoor is de meerjarenbegroting niet alleen een document van de financiële afdeling, maar van de gehele
organisatie. De betrokkenheid van de gehele organisatie is hiermee vergroot hetgeen ook zijn weerslag krijgt bij de
realisatie van de meerjarenbegroting.
In de meerjarenbegroting is onze opgave voor de komende jaren opgenomen. Die is fors, zowel voor nieuwbouw- en
herstructureringsprojecten, als ook voor het onderhoud en verkopen van nieuwbouw en bestaand bezit. Uit de meerja-
rencijfers blijkt dat de tijd ‘dat alles maar kon’, echt voorbij is. Parteon moet, om gezond te blijven, keuzes maken. Bij het
maken van die keuzes, voor de korte en lange termijn, blijft de primaire doelstelling van Parteon overeind: we blijven
investeren in de bestaande wijken. Ook blijven we bij onze core business ‘wonen’. Door de directie van Parteon is intern
en extern duidelijk gemaakt dat Parteon een financieel gezonde corporatie is. Realisatie van de meerjarenbegroting is
daarbij echter van het grootste belang. Het begrotingsproces is het startpunt geweest voor een nog efficiënter en ef-
fectiever werkend Parteon.
Rapportage
Parteon heeft in 2008 gewerkt met een nieuwe kwartaalrapportage. Hierbij is de focus verlegd van achteraf verantwoor-
den, naar informatie om op/bij te sturen. De kwartaalrapportage is bovendien een belangrijke basis voor de verant-
woording aan de RvC. In de periodieke rapportage wordt inmiddels behalve de begroting afgezet tegen de gerealiseerde
cijfers ook de eindejaarsprognose weergegeven. Daarnaast wordt continu gewerkt aan het optimaliseren van het
Management Informatie Systeem, dagelijks door de managers te raadplegen, waardoor ze altijd met de meest actuele
gegevens werken om hun dagelijkse processen bij te sturen. Dit systeem zal ook in 2009 verder worden uitgebreid.
Volkshuisvestingverslag Parteon 39
Naast de dagelijkse informatie voor het management wordt er momenteel gewerkt aan een maandrapportage voor
de directie voor een nadrukkelijke monitoring van de realisatie van de begroting. De eerste ideeën zijn besproken en
worden in 2009 uitgewerkt. Hoewel de nadruk in 2008 nog op de financiële rapportage ligt, is er een groeiend besef bij
zowel directie als management dat Planning & Control niet alleen iets is van financiën. Er komt steeds meer aandacht
voor zaken als management informatie, jaarplannen en projectbewaking. Dit werd in 2008 nog zijdelings meegenomen.
Vanaf 2009 worden deze in dezelfde jaarlijkse cyclus meegenomen. Tevens worden in 2009 deze zaken nadrukkelijker
in de organisatie(structuur) belegd.
4�20 INK-managementmodel
Bij de opstelling van een nieuw koersdocument is het INK-model gehanteerd om tot een afgewogen opstelling van
activiteiten te komen. In 2009 wordt dit verder opgepakt.
40 Volkshuisvestingverslag Parteon
5 Algemene
5�1 Inleiding
In 2008 zijn allerlei veranderingen op landelijk niveau doorgevoerd. Lokaal betrof het eerder ingezette wijzigingen.
Samen met de veranderende markt geeft dit richting aan de strategie van Parteon.
5�2 Landelijke ontwikkelingen
Als gevolg van het invoeren van vennootschapsbelasting en andere heffingen was er begin 2008 in de woningcorpo-
ratiesector ontevredenheid over de relatie tussen de overheid en de woningcorporaties. Dit heeft ertoe geleid dat enige
corporaties uit het woningcorporatiebestel wilden treden. Parteon ziet hierin geen toegevoegde waarde.
In het najaar was er veel aandacht over vermeend minder goed intern toezicht op woningcorporaties naar aanleiding
van incidenten bij Woonbron in relatie tot de SS Rotterdam en bij Rochdale over het handelen van de directeur. In het
najaar trad Minister Vogelaar af. Minister Van der Laan is haar vervanger.
Eind 2008 adviseerde de Commissie Meijerink over een nieuw arrangement tussen overheid en woningcorporaties. Een
belangrijke rol was daarin opgenomen voor een autoriteit op het gebied van extern toezicht.
Op 10 oktober sloten Aedes, de rijksoverheid en de Woonbond een convenant over energiebesparing en gevolgen voor
de huur. Het doel is een besparing van 20% op energieverbruik in 10 jaar. In het milieubeleidsplan van Parteon onder-
schrijven we deze doelstelling.
Op 1 januari 2009 werd een nieuwe overlegwet huurders en verhuurders van kracht.
Nieuwe regels van het WSW voor de borging van leningen in combinatie met een inflatievolgend huurbeleid, vennoot-
schapsbelasting en heffingen, betekenen dat de investeringsruimte voor veel corporaties minder rooskleurig is. De
kredietcrisis die sinds september 2008 is ontstaan en het dientengevolge inzakken van de markt voor koopwoningen
maakt het daarbij lastiger inkomsten te behalen uit de verkoop van woningen. Ook voor Parteon een reden om de plan-
nen te herzien.
5�3 Lokale ontwikkelingen
Op 31 maart 2008 hield gemeente Zaanstad een bijeenkomst, gewijd aan de sociale structuurschets. Tot 2010 zullen
zich waarschijnlijk de volgende trends in Zaanstad voordoen:
1. Verkleuring: het aandeel allochtonen neemt toe van 16% tot 24%. Nieuwe allochtonen komen uit Amsterdam en naar
Zaandam-Zuidoost. Sociale stijgers gaan vooral naar Saendelft.
2. Vergrijzing: het aandeel ouderen neemt toe van 14,5% tot 17,8%.
3. Ontgroening: het aandeel jongeren neemt af van 24% tot 22,5%.
4. Individualisering: het aandeel alleenstaande huishoudens neemt toe van 31,6% tot 36,4%.
Een opvallend punt in Zaanstad is het relatief lage opleidingsniveau.
beschouwingen
Volkshuisvestingverslag Parteon 41
5�3�1 Woonvisie Zaanstad
Het College van B & W stelde in september 2008 een woonvisie vast. Deze wordt in januari 2009 in de gemeenteraad
behandeld. In de woonvisie constateert de gemeente dat de woonaantrekkelijkheid van Zaanstad vergeleken met an-
dere gemeenten in de regio is afgenomen. Het lukt niet goed om midden en hogere inkomensgroepen vast te houden en
dat leidt tot verschraling van het voorzieningenniveau. Ook voor huishoudens in een kwetsbare positie geeft dit minder
kansen. Investeringen in kwaliteit moeten de stad aantrekkelijker maken.
De gemeente Zaanstad telt relatief veel sociale huurwoningen. In de toekomst kan dit aandeel lager, gelet op de omvang
van de groep huishoudens die hiervoor in aanmerking komt. Dit kan door verkoop van bestaande huurwoningen. Inves-
teringen in bestaande huurwoningen en een fors herstructureringstempo moeten de kwaliteit van sociale huurwonin-
gen verhogen. In de nieuwbouw, blijven sociale huurwoningen noodzakelijk. Toevoegingen kunnen aan de bovenkant
van de markt plaatsvinden. De totale nieuwbouw in Zaanstad zal naar 700 á 900 woningen per jaar zakken.
Op 5 juni 2008 kwam Minister Vogelaar naar Zaanstad toe om een charter te ondertekenen waarin Rijk, gemeente en
woningcorporaties hun onderlinge afspraken bekrachtigen.
5�3�2 Woonvisie Wormerland
Ook de gemeente Wormerland heeft een woonvisie vastgesteld. De gemeente Wormerland kiest voor een groter nieuw-
bouwprogramma dan benodigd om te voorzien in de lokale woonbehoefte. Dit kan jonge huishoudens aantrekken en
zorgen voor vitaliteit. De gemeente kiest voor 30% van de totale nieuwbouw in de sociale sector.
5�3�3 Regels Woonruimteverdeling
Per 1 september 2008 werden andere regels voor woonruimteverdeling in de stadsregio Amsterdam van kracht. Tussen
het bestuur van de stadsregio en het Platform Woningcorporaties noordvleugel Randstad is een convenant gesloten.
5�4 Woningmarkt
Basis voor het Strategisch Voorraadbeheer en de woonvisie van de gemeente Zaanstad vormt het WoON06 (landelijk wo-
ningmarktonderzoek) uit 2006. Vooruitberekeningen op basis van dit onderzoek gaven aan dat in Zaanstad voldoende
huurwoningen zijn. Tot 2020 is er behoefte aan in totaal 10.000 woningen, waarvan 9000 eengezinswoningen. De
behoefte aan gestapelde koopwoningen is circa 80 per jaar.
Als gevolg van de kredietcrisis stagneert de woningmarkt in de laatste maanden van 2008. Het aantal huuropzeggin-
gen is daardoor in de regio met 10% afgenomen. De gemiddelde woon- en inschrijfduur is gestegen. In Zaanstad is de
gemiddelde inschrijfduur voor starters 6,8 jaar en de wachttijd voor doorstromers 17,1 jaar. Ook bij Parteon is het aantal
huuropzeggingen gedaald.
De verkoop van koopwoningen stagneert. Eind 2008 stonden in Zaanstad 992 woningen te koop tegen 881 medio 2008.
De bestaande bouw vormt daarmee steeds meer een concurrent voor nieuw te bouwen woningen. Verkoopcijfers van
nieuwbouw in aanbouw, zoals de Conrad en Schepenhof in Zaandam halen de 70% niet. De gemeente waarschuwt dat er
teveel gestapelde woningen tegelijkertijd op de markt komen, als gevolg van de verwachte opleveringen in Inverdan.
42 Volkshuisvestingverslag Parteon
6 Leefbaarheid6�1 Inleiding
In haar ondernemingsplan heeft Parteon als doelstelling opgenomen dat ze streeft naar ‘plezierig wonen’ waarbij ze in-
speelt op de persoonlijke omstandigheden van mensen en het functioneren van wijken. Ook is in het ondernemingsplan
als doel opgenomen dat we contact tussen huurders onderling willen faciliteren en dat we meer bij bewoners ‘achter de
voordeur’ willen komen. Daarmee nemen we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid.
In dat kader zijn in het jaarplan 2008 een groot aantal activiteiten opgenomen die moeten bijdragen aan deze doelstel-
lingen. Activiteiten uitgevoerd in nauwe samenwerking met het maatschappelijk netwerk in de Zaanstreek. Hieronder
per rayon een greep uit de meest aansprekende activiteiten. In totaal is in 2008 ruim € 800.000 uitgegeven aan di-
recte kosten. Qua personele inzet gaat het om 5,5 fte medewerkers Leefbaarheid & Wijkontwikkeling, 7 fte consulenten
bewonerszaken en ruim 19,5 fte wijktoezichthouders/huismeesters.
6�2 Leefbaarheidsactiviteiten per rayon
6�2�1 Rayon Noord
Tuinfeest, plantenbakken vullen, tuinieren rond de flat, snertfeest en nieuwjaarsbijeenkomsten (Assendelft en
Krommenie)
Een gezamenlijke bijeenkomst in een complex of tijdens het tuinieren bij de voordeur is voor nieuwe bewoners een
goede gelegenheid om kennis te maken met de buren. Daarom organiseren diverse bewonersgroepen in Krommenie
en Assendelft, met behulp van lichte ondersteuning van de huismeesters/wijktoezichthouders, diverse bijeenkomsten
door het hele jaar. Het blijken zeer gewaardeerde activiteiten te zijn, gezien de opkomst en reacties. Deze activiteiten
worden in 2009 herhaald.
Schilderactiviteit bij de complexen Grote en Kleine Beer (Krommenie)
Kunst in de openbare ruimte kan mensen verbinden als het een gesprek losmaakt. In overleg met bewoners, de wijk-
toezichthouder en kunstenaars zijn twee grote, grijze muren beschilderd met een kleurige afbeelding die in werkelijk-
heid niet veel verderop ligt: het is een blik op het groene landschap tussen Krommenie en Uitgeest. Zowel tijdens het
schilderen als daarna is dit buitenschilderij een aanleiding om onbekende buren op straat aan te spreken. In 2009 zijn
geen vervolgacties gepland.
Opruim- en veegacties (Krommenie)
De wijktoezichthouder heeft in Krommenie samen met bewoners en jongeren van het Altra college in de herfst en na
het oud en nieuwfeest geveegd rondom het complex van de bewoners. Enkele bewonersgroepen stellen het erg op prijs
om met regelmaat samen met jongeren hun directe leefomgeving schoon te houden. Zo hopen ze jongeren bewust te
maken van het weggooien van afval in de vuilnisbakken. In 2009 wordt dit gecontinueerd.
Steegverlichting (Krommenie)
Wijktoezichthouders en consulenten bewonerszaken hebben in overleg met bewoners twee stegen van extra verlich-
ting voorzien om de veiligheid en het gevoel positief te beïnvloeden. Jaarlijks zijn er meer aanvragen voor steegverlich-
ting dan kan worden gehonoreerd, hetgeen betekent dat bewoners extra verlichte stegen als prettig ervaren. Bewoners
bevestigen dit. In 2009 zijn weer twee stegen begroot om extra te verlichten.
Volkshuisvestingverslag Parteon 43
Huttenbouw (Assendelft, Westzaan, Krommenie)
In Assendelft, Krommenie en Westzaan wordt jaarlijks het huttenbouwen georganiseerd voor kinderen. Deze activiteit
vindt plaats in samenwerking met de gemeente en medewerkers van Welsaen. Parteon levert in Assendelft ook de
technische kennis en wat klein materiaal om een mooi huisje te bouwen. Zo’n 100 kinderen en hun ouders vinden het
leuk om een week te timmeren, hun ‘tijdelijke nieuwe buren’ te ontmoeten en lekker buiten aan het werk te zijn. In een
week tijd hebben kinderen en hun ouders voldoende gelegenheid om elkaar beter te leren kennen en nieuwe vriendjes
en vriendinnetjes te ontmoeten.
Huiskamergesprekken (Assendelft)
Op basis van globale indrukken van de buurt zijn de consulent bewonerszaken en de medewerker Leefbaarheid &
Wijkontwikkeling een onderzoek gestart naar de buurtbeleving van de bewoners van Marskamp. Er zijn zes huiskamer-
gesprekken gevoerd en twintig enquêtes uitgedeeld. Het resultaat was dat bewoners gemiddeld hun buurt het cijfer
8 gaven als het gaat om ‘plezierig wonen’. Interventies om dat te verbeteren bleken niet nodig. De buurt heeft nu een
vaste contactpersoon bij Parteon. Continueren in 2009 is niet nodig.
6�2�2 Rayon Midden
Buurtontmoetingsplek het Zonnehuis (Wormerveer)
Eind 2007 werd Parteon benaderd door vier buurtmoeders die in de (sociaal zwakkere) Schrijversbuurt in Wormerveer
een buurtontmoetingsplek wilden openen. Parteon bood hen kosteloos een woning aan en een aantal uren begeleiding
via het welzijnswerk. In maart 2008 werd de buurtontmoetingsplek, het Zonnehuis, officieel geopend. De knutselmid-
dagen voor buurtkinderen waren direct een groot succes.
Op verzoek van Parteon heeft het Zonnehuis ook één maand in het teken van ‘Onkruid en Zwerfvuil’ gestaan. De hele
buurt werd door kinderen en vrijwilligers opgeruimd en met een deel van het gevonden afval is een kunstwerk gemaakt.
Ook volwassenen weten het Zonnehuis steeds beter te vinden voor een praatje, workshops en spelletjesmiddagen. De
activiteiten in het Zonnehuis hebben er zeker voor gezorgd dat veel buurtkinderen elkaar op een positieve manier heb-
ben leren kennen. Voor de vrijwilligers zijn zij makkelijker aanspreekbaar en daardoor kunnen zij beter worden gestuurd
op verkeerd gedrag. Via het contact met de kinderen zijn de ouders ook makkelijker te benaderen.
Om ook komende jaren de mogelijkheden van het Zonnehuis ten volle te benutten, is in 2008 een subsidieaanvraag bij
de gemeente Zaanstad ingediend om één van de vrijwilligers als sociaal-cultureelwerker aan te stellen. Deze aanvraag is
toegekend per januari 2009.
Pannakooi (Wormerveer)
Naar aanleiding van veel overlast van voetballende jeugd tegen deuren en ramen bij twee flats, heeft Parteon een
pannakooi geplaatst op het binnenterrein van de Krommenieërweg. Om de kinderen de spelregels van het panna bij
te brengen, is door Parteon een pannatoernooi georganiseerd. De jeugd vond het geweldig en daarom wordt deze actie
herhaald. We proberen hiervoor een buurtbewoner te enthousiasmeren.
Huis-aan-huisgesprekken (Wormerveer)
Om de beweegredenen van bewoners te achterhalen waarom zij hun voor- en achtertuin niet onderhouden, besloot Par-
teon huis-aan-huisgesprekken te voeren in de Bloemenbuurt. Er zijn gesprekken gevoerd met 74% van de 74 huishou-
dens. De belangrijkste conclusie luidt dat bewoners wel bereid zijn om te werken aan de uitstraling van de wijk, maar
dat zij daarbij steun verwachten van Parteon. Daartoe zal in 2009, samen met de bewoners, een tuinenproject worden
gestart.
44 Volkshuisvestingverslag Parteon
Straatnaam gerelateerde kunst (Wormerveer)
Parteon vindt dat kunst een positieve bijdrage kan leveren aan de leefbaarheid van buurten omdat het een gesprek los-
maakt. De enigszins grauwe flats in de Schrijversbuurt in Wormerveer zijn door graffitikunstenaar Peter Meijn opgesierd
met drie aan de straatnamen gerelateerde schilderingen en teksten.
Leefbaarheid Indische buurt (Wormerveer)
In samenwerking met welzijnsorganisatie Welsaen en zorgleverancier Evean heeft Parteon vier themamiddagen voor
de bewoners van de Indische buurt in Wormerveer georganiseerd. Het doel was de leefbaarheid, in een buurt waar veel
herstructurering plaatsvindt, op peil te houden en met de bewoners in gesprek te blijven. De bijeenkomsten werden
door de buurtbewoners druk bezocht. Tijdens de bijeenkomsten is een oproep gedaan voor het vinden van redactiele-
den voor het opzetten van een buurtkrant. Inmiddels is een redactie opgericht bestaande uit vijf buurtbewoners, die
twee buurtkranten hebben uitgebracht. De buurtkrant is een initiatief van Parteon in samenwerking met Welsaen om
buurtbewoners op een andere manier te betrekken bij de buurt. Het is de bedoeling om de krant vier keer per jaar te
laten verschijnen.
GSM antennes (Zaandijk)
Twee GSM antennes zijn van een woongebouw in Zaandijk verwijderd, omdat deze onrust onder de bewoners veroor-
zaakten. Eén provider heeft na het verzoek het contract zelf opgezegd, de provider van de andere antenne heeft via een
gerechtelijke procedure het verzoek gekregen de antenne te verwijderen. Deze antenne wordt in het eerste kwartaal
van 2009 verwijderd.
Vrijwilligersproject rayonmedewerkers (Zaandijk)
De medewerkers van rayon Midden hebben in het kader van maatschappelijke betrokkenheid één kantoordag verruild
om een dag vrijwilligerswerk te doen bij een kinderboerderij in Zaandijk. Met subsidie van het Wijkoverleg konden nieu-
we hekken worden aangeschaft die door de medewerkers rondom het terrein zijn geplaatst. Ook werden een duivenhok
en twee keukenblokken geplaatst. Daarnaast heeft Parteon de kinderboerderij een waardecheque geschonken.
6�2�3 Rayon Zuidwest
Sociale veiligheid Inverdan de Knoop (Zaandam centrum)
Het convenant tussen NS-Poort, Multi-Vastgoed, de gemeente Zaanstad en Parteon werd ook dit jaar voortgezet. In het
convenant staan afspraken om tijdens de bouw gezamenlijk te investeren in leefbaarheid en sociale veiligheid. Het
festival ‘Records of Inverdan’, dat het winnende idee van een evenementenwedstrijd was, heeft op 18 oktober 2008
plaatsgevonden, rond onder andere het bouwterrein van de Poort van Rustenburg. De doelstelling was om de overlast
van het bouwen voor omwonenden te verzachten. In 2009 wordt wederom een evenement gesubsidieerd.
Sociale Visie Inverdan West (Zaandam centrum)
Om ervoor te zorgen dat Zaandam geen stationsachterkant krijgt, maar een tweede voorkant met een open en uitno-
digende uitstraling, hebben Parteon, ZVH, gemeente Zaanstad, Welsaen, ROC en STIPO (samen het Uitvoerteam Nieuw
West) een start gemaakt met de programma’s die in 2007 zijn samengesteld. Bij het Elsbroekplantsoen is door Parteon
en de gemeente Zaanstad een jeu de boulesbaan met speeltafel voor ouderen gerealiseerd. Dit was het startpunt om
van die plek een ontmoetingsplek voor ouderen te maken, verdere uitwerking daarvan volgt in 2009. Overige projecten
van het Uitvoerteam Nieuw West in 2008 waren onder andere de Loodsdagen met diverse activiteiten, beachvolleybal
op het terrein waar in de toekomst ‘De Eilanden’ zullen komen en het onderwijsprogramma ‘Regiotop voor burgerschap’
voor leerlingen aan het ROC.
Volkshuisvestingverslag Parteon 45
Huiskamergesprekken (Zaandam west)
In samenwerking met woningcorporatie Rochdale en stichting Samen Thuis (een kerkgemeenschap die zich inzet
om ‘elke bewoner met plezier te laten wonen, zodat deze zich thuis voelt in de eigen wijk’) zijn huiskamergesprekken
gevoerd. Vrijwel alle medewerkers van rayon Zuidwest hebben hieraan meegedaan. De doelstelling was om in kaart te
brengen welke wensen bewoners hebben voor hun buurt en wat zij daaraan zelf willen en kunnen bijdragen. Ruim 30%
van alle bewoners in de Hofwijk is bezocht, zij reageerden erg positief op de bezoeken. De gegevens worden in 2009 in
verschillende deelprojecten verder uitgewerkt, te weten:
• ontwikkelenvrijwilligersactiviteitendoorenvoorbewoners
• aanpakjongerenoverlast
• actie‘pimpjewijk’
Naast de acties die uitgevoerd gaan worden, zijn ook een hoop wensen van bewoners naar voren gekomen. Zoals aan-
pak van hondenpoep, verkeersdrempels en het huurbeleid aanpassen. Niet alle wensen zijn uitvoerbaar, maar de meest
realistische zaken worden als eerste aangepakt in bovenstaande deelprojecten.
Schoon, heel en veilig (Zaandam west)
Door middel van individuele en portiekgesprekken in de Hofwijk is intensief gewerkt aan het verantwoordelijkheidsge-
voel van bewoners om hun eigen portiek schoon te houden. Als stimulering is in december in elk portiek een waterme-
terkast ingericht als schoonmaakkast. Ieder portiek heeft daarbij een set schoonmaakspullen ontvangen. In 2009 gaat
dit project verder, zodat in 2010 de maandelijkse schoonmaakbeurt, die overigens niet in de servicekosten is verwerkt,
kan stoppen.
Buurtbureau (Zaandam west)
De activiteiten in het Buurtbureau worden druk bezocht. Steeds meer Hofwijkbewoners weten de weg te vinden naar
deze ontmoetingsplek waar de sociale cohesie op duidelijk zichtbare manier tot stand komt. Naar aanleiding van de
huiskamergesprekken voeren diverse bewoners hier activiteiten uit. Onder andere het geven van Nederlandse les,
creatieve ochtenden en voorlichtingsdagen behoren tot de mogelijkheden. Op 4 november 2008 heeft hier wederom
succesvol de ‘Dag van de Dialoog’ plaatsgevonden, waarbij de vrouwenkookclub kookte voor de deelnemers. Mensen die
elkaar niet kenden, gingen met elkaar in gesprek over het thema ‘bewegen’.
Leefbaarheid HAT-eenheden (Zaandam midden)
Wegens een groot aantal meldingen van onrechtmatige bewoning en overlast in 2007, is in 2008 onderzocht hoe bewo-
ners de leefbaarheid in het oude deel van het Kalf ervaren. Uit onderzoek bleek dat het aanzien van de straat, vervuiling,
hondenpoep en het gedrag van bewoners voor veel ergernis zorgen. De uitkomst van het onderzoek is in oktober aan
de bewoners gemeld. In 2009 wordt gewerkt aan het verbeteren van de leefbaarheid, waarbij het rapport van 2008 als
nulmeting dient.
Sponsoring rayon Zuidwest (Koog aan de Zaan en Zaandam)
Ook dit jaar is een financiële bijdrage geleverd aan de Sinterklaasintocht in oud Koog en de Koninginnedagmarkt op
het Eiland in Zaandam. In het kader van een milieuproject, waarbij de omgeving van buurthuis de Vuister is opgeruimd
door de schoolkinderen van de Golfbreker, is een schoolpuzzel gesponsord. Ook is dit jaar de huttenbouw in Westerkoog
gestart, waaraan Parteon een bijdrage heeft geleverd.
Westerkoogsport opent deuren (Koog aan de Zaan)
Om de leefbaarheid en de veiligheid te verbeteren en de jongerenoverlast te verminderen rond buurthuis de Vuister is
samen met de gemeente Zaanstad mogelijk gemaakt dat Westerkoogsport zijn deuren kon openen in het gebouw van
de Vuister. Deze sportclub richt zich op de jongeren.
46 Volkshuisvestingverslag Parteon
Binnenterrein oud Koog weer leefbaar (Koog aan de Zaan)
Na een geslaagde inspraakavond heeft Parteon eind 2008 de eerste aanpassingen aan het terrein aan de Wilhelmina-
straat verricht. Het gaat om een klein terrein, omsloten door eengezinswoningen. In 2009 wordt samen met de bewo-
ners verdere invulling aan dit terrein gegeven.
Jongerennetwerk en de A8erna (Koog aan de Zaan)
In 2008 is gestart met een jongerennetwerk. Eén van de veelbesproken zaken was en is de situatie onder de snelweg
A8. Een prachtige locatie voor jongeren, alleen er ontbreekt beheer. Hierdoor ervaren de bewoners van de omliggende
flats veel overlast. In 2009 zet de gemeente samen met Welsaen, de jongerenwerkers en Parteon alles op alles om een
structurele verbetering te bewerkstelligen van de leefbaarheid. Parteon onderzoekt in 2009 de leefbaarheid in haar
complexen bij de A8.
6�2�4 Rayon Zuidoost
Ontmoetingsruimte P5 (Peldersveld in Zaandam)
In 2007 is door Parteon een ontmoetingsruimte gecreëerd voor de jeugd in Peldersveld. De ruimte aan de Rode Zee is
begin 2008 in gebruik genomen door een drietal gebruikersgroepen (de brede school, stichting jongeren P5 en een mei-
dengroep). In 2008 hebben de kinderen van de brede school en stichting Welsaen een open huis georganiseerd in P5.
Achter de voordeur (Zaandam zuidoost)
De Walvisvaardersbuurt is een buurt waar herstructurering is gepland. Om inzicht te krijgen in de kansen en mogelijk-
heden van de bewoners, is in 2008 een pilot gedaan om achter de voordeur te komen. Er is voor gekozen 100 adres-
sen te selecteren en huis-aan-huis de gesprekken te voeren. Uiteindelijk zijn aan 93 huishoudens vragen gesteld over
taalvaardigheid, onderwijs, opvoeding en vrije tijd, sociale participatie, veiligheid, werk en inkomen en gezondheid en
welzijn. De rapportage is uitgebracht en een vervolgadvies is gepresenteerd. Het uitgangspunt is de bewoners uit de
Walvisvaardersbuurt vooruit te helpen. Hierbij is een laagdrempelige plek in de wijk gewenst en is gekozen om klein-
schalig te beginnen met het vervolgtraject. De gemeente en Parteon trekken tijdens dit vervolg samen op.
Kunstproject Walvisvaardersbuurt (Zaandam zuidoost)
Om het herstructureringsproces wat te verzachten, heeft een kunstenares in opdracht van Parteon een kunstproject in
de Walvisvaardersbuurt gerealiseerd. Dit geeft aan dat de wijk en haar bewoners de moeite waard zijn, ook op het mo-
ment dat deze schuilgaat achter een waas van herstructurering. Begin 2009 zijn de door haar ontworpen ‘wijkjuwelen’
feestelijk onthuld en symbolisch overgedragen aan de bewoners.
Tuinenproject Wibautstraat (Zaandam zuidoost)
Aan de achterkant van de Wibautstraat zijn de erven door Parteon aangepakt. Bewoners hadden de gelegenheid om zelf
een tuintje in gebruik te nemen op grond van Parteon. Voorwaarde was dan wel dat de erven werden opgeknapt conform
de norm zoals Parteon die stelt. Veel bewoners hebben hier gebruik van gemaakt. De tuinen van bewoners die niet
geïnteresseerd waren, zijn bij de openbare ruimte getrokken en door Parteon opgeknapt.
Pilot schoonmaaknorm (Zaandam zuid)
In de wijk Poelenburg is eind 2008 de ontwikkeling gestart van een pilot gericht op de basiskwaliteit van schoonmaak
van de complexen in deze wijk. Met deze pilot wil Parteon meten of de middelen die we inzetten voldoende zijn en/of
anders ingezet dienen te worden. In het eerste kwartaal van 2009 zijn de resultaten bekend.
Rosmolenwijk (Zaandam centrum)
In 2008 heeft Parteon een kantoorgebouw wat leeg staat (wordt in 2009 gesloopt), beschikbaar gesteld aan bewo-
ners en groepen om initiatieven in het kader van leefbaarheid en sociale cohesie uit te voeren. Als tegenprestatie werd
Volkshuisvestingverslag Parteon 47
gevraagd om activiteiten voor de buurt te organiseren. Zo heeft het jongerenwerk activiteiten voor (overlastgevende)
jongeren uit de wijk georganiseerd, heeft een kunstenaar workshops voor bewoners georganiseerd en hebben een
aantal bands repetities gehouden in het pand en als tegenprestatie workshops georganiseerd.
In samenwerking met één van de scholen en een kunstenaar uit de Rosmolenwijk, hebben kinderen houten panelen
beschilderd die geplaatst zijn op sloopwoningen. Dit project leverde een ‘zichtbare’ bijdrage aan de leefbaarheid.
Cleanteam Talent Actief (Zaandam centrum)
Ook in 2008 heeft het zogenaamde Cleanteam (een onderdeel van de Brijderstichting) een bijdrage geleverd aan leef-
baarheid door twee keer per week zwerfvuil in de Rosmolenwijk te verwijderen.
6�3 Leefbaarheidsactiviteiten Wijktoezicht
Vanuit de afdeling Wijktoezicht wordt vorm gegeven aan de levering van diensten aan rayons en Vereniging van
Eigenaren (VvE) op het gebied van wijktoezicht en huismeesterdiensten. De werkzaamheden worden uitgevoerd door
twintig wijktoezichthouders die door hun buurtcontacten het eerste aanspreekpunt voor onze bewoners zijn. Zij houden
dagelijks spreekuur en vanuit de gesprekken en eigen waarnemingen signaleren zij vaak zaken die op het gebied van
veiligheid en woonbeleving voor onze bewoners van belang zijn. Afhankelijk van de situatie ondernemen zij de nodige
activiteiten, soms in samenwerking met bijvoorbeeld de wijkagent of gemeentelijk diensten die een belangrijk onderdeel
vormen van hun netwerk. Via de inzet van deze afdeling levert Parteon een bijdrage aan de leefbaarheid van buurten en
complexen en aan het woonplezier van de individuele huurders.
De afdeling Wijktoezicht levert verschillende diensten waarvan we hieronder de belangrijkste noemen:
• deafdelinghoudttoezichtopdeuitvoeringvangroenonderhoudenschoonmaakwerkindealgemeneruimtesdoor
derden. Het aanzicht van ons bezit en de netheid van de algemene ruimtes dragen voor een belangrijk deel bij aan
een positieve woonbeleving van onze bewoners en kunnen tevens van invloed zijn op de verhuurbaarheid van
ons bezit. Als de situatie in een complex dat verlangt, worden ook extra schoonmaakmaatregelen genomen. Ook
dit jaar is hierin geïnvesteerd en zijn volgens schema de entrees van de portieken gereinigd. Ook het eenmaal per
jaar schoonspuiten van de galerijen van alle hoogbouwflats is uitgevoerd, zodat er een zekere waarborg is dat de
basiskwaliteit wordt behouden
• dewijktoezichthoudersverlenen,naastdedagelijksewerkzaamheden,ondersteunendedienstenaanderayons
op het gebied van aanpak onrechtmatig bewoning. Zij worden ook ingezet bij het opleveren en bezichtigen van
woningen bij mutatie (aan de nieuwe bewoners)
• deafdelingleverthuismeesterdienstenaanbewonersenaandediverseVvE’s
• dewijktoezichthoudershebbeneenactieverolbijallerleiactiviteitendiealsvoornaamstedoelhebbende
betrokkenheid van bewoners bij hun directe leefomgeving vergroten. Voorbeelden daarvan zijn paaseieren zoeken
rondom de Pharus en de Perim en in de wijk Vijfhoek, wat dit jaar is uitgebreid naar Zaandijk (Tripasflats) en
Krommenie (Grote en Kleine Beer). Ook hebben de wijktoezichthouders weer een aantal buurtvoetbaltoernooien in
diverse wijken georganiseerd en zijn ze betrokken geweest bij de uitvoering van projecten gericht op de vergroting
van de cohesie, zoals het jaarlijks terugkerend project ‘Buurt in het zonnetje’ in Wormerveer-Noord
Ondersteunende activiteiten
Portiekportiers
Door rayon Zuidoost is in samenwerking met stichting ‘de Bakkerij’ het initiatief genomen voor het project Portiek-
portiers. Het voornaamste doel van dit project is de betrokkenheid van de kinderen bij hun directe woonomgeving te
vergroten, door ze actief te betrekken in activiteiten zoals schoonmaak. Door de kinderen ook (mede)verantwoordelijk
te maken voor de kwaliteit geven ze het goede voorbeeld, waarbij ze zelfs volwassenen aanspreken op hun gedrag. De
wijktoezichthouder in de wijk geeft praktische ondersteuning aan de kinderen en heeft hierdoor ook een goed contact
48 Volkshuisvestingverslag Parteon
met de kinderen (en ouders) uit de wijk. Dit project heeft landelijke aandacht gekregen en is zelfs door de toenmalige
minister van Wonen Wijken en Integratie (WWI) tijdens de huismeesterdag in Amsterdam genoemd als voorbeeld van
bewonersparticipatie in wijken.
Altra College
In het kader van onze doelstelling om mensen die in een kwetsbare positie verkeren, kansen te bieden, is de afdeling
Wijktoezicht een samenwerking aangegaan met het Altra College. Het Altra College geeft praktisch onderwijs aan leerlin-
gen die in het reguliere onderwijs buiten de boot vallen. Wij bieden stageplaatsen aan waar de leerlingen onder bege-
leiding van een wijktoezichthouder of huismeester werkervaringen kunnen opdoen ter voorbereiding van hun maat-
schappelijke carrière. Zo zijn een aantal klussen uitgevoerd zoals het sauzen van de drie trappenhallen aan de Albert
Meijnstraat te Wormerveer, het opknappen van de boxgangen in de Grote en Kleine Beer te Krommenie, in de Tripasflats
te Zaandijk en in de L-vormige flats in Poelenburg te Zaandam.
Stichting Leefbaarheid Zaanstreek
Vanaf de oprichting in 1994 is Parteon vertegenwoordigd in het bestuur van de stichting Leefbaarheid Zaanstreek. Deze
stichting heeft als voornaamste doel de leefbaarheid in de wijken te verbeteren en doet dit ondermeer door het inzetten
van buurtconciërges. Dit zijn vrijwilligers die tegen een geringe vergoeding allerlei klusjes uitvoeren en toezicht houden
op of in de flat waar zij wonen. Hun taken zijn voornamelijk ondersteunend aan die van onze wijktoezichthouders. Juist
deze bundeling van de vrijwillige inzet van de betrokken bewoner en onze professionele wijktoezichthouder zien wij
als een grote kracht. In mei is de bestuurszetel overgenomen door de medewerker leefbaarheid & wijkontwikkeling van
rayon Zuidoost.
6�4 Overlast, onrechtmatige bewoning en bemiddeling
2008 heeft in het teken gestaan van een doorontwikkeling bij de afdeling Wonen. De belangrijkste verandering in
deze doorontwikkeling is de splitsing van de functie woonconsulent en het vervallen van de afdeling Sociaal Beheer.
Voorheen waren de taken van de woonconsulent heel divers (verhuur, nieuwbouwprojecten, overlast en onrechtmatige
bewoning) waarbij de nadruk vooral lag op het verhuren van woningen. In de nieuwe situatie kennen we bij Parteon een
woonmakelaar en een consulent bewonerszaken, deze laatste houdt zich alleen nog bezig met overlast, onrechtmatige
bewoning en leefbaarheid.
Overlast
In 2008 kreeg Parteon 409 meldingen van overlast, dit waren vooral klachten over geluidsoverlast. Ten opzichte van
2007 is het aantal meldingen met ruim 100 gestegen. Deze stijging is mede veroorzaakt door het creëren van de
functie van consulent bewonerszaken waardoor Parteon in de gelegenheid was meer zaken op te pakken en er meer
aandacht voor de registratie van overlastklachten is. In totaal hebben drie ontruimingen op basis van overlast plaats-
gevonden. Huishoudens die ontruimd zijn vanwege overlast komen in principe in aanmerking voor het Tweede kans
Beleid. Onder zeer strikte voorwaarden, waarbij begeleiding van de juiste instanties altijd aan de orde is, krijgen deze
huishoudens een tweede kans.
Buurtbemiddeling
Het project Buurtbemiddeling is in 2002 gestart en is een initiatief van de gemeente Zaanstad, ZVH, Parteon, Rochdale,
politie en stichting Welsaen. In 2008 is ook de gemeente Wormerland bij dit project aangesloten. Het doel van het
project is de communicatie tussen bewoners herstellen en burenruzies oplossen. Dit initiatief draagt weer bij aan de
sociale cohesie, veiligheid en leefbaarheid in de wijken. Buurtbemiddeling helpt, door middel van het inzetten van ge-
trainde vrijwilligers, buren weer met elkaar in gesprek te brengen en tot een gezamenlijke oplossing van het probleem
te komen.
Volkshuisvestingverslag Parteon 49
In 2008 heeft Parteon ongeveer 65 overlastklachten doorgestuurd naar Buurtbemiddeling. Voor ruim 30 overlastklach-
ten is, door middel van het inzetten van Buurtbemiddeling, door de bewoners een oplossing voor het probleem gevon-
den. Behalve het realiseren van de doelstelling, neemt Buurtbemiddeling werk uit handen van corporatie en politie. Het
project Buurtbemiddeling wordt voortgezet in 2009 en 2010. Volgend jaar vindt een evaluatie plaats, vervolgens wordt
bepaald hoe na 2010 de financiering structureel vorm wordt gegeven en op welke manier het maatschappelijk rende-
ment inzichtelijk gemaakt kan worden.
Onrechtmatige bewoning
Sinds april 2006 hebben de gemeente Zaanstad, de Zaanse corporaties en de politie een convenant afgesloten om
onrechtmatige bewoning tegen te gaan. Het project is bekend onder de naam Woon wijs! Onrechtmatige bewoning is
niet wenselijk in het kader van de woonruimteverdeling, maar komt ook de leefbaarheid niet ten goede; een onderhuur-
der leeft in de anonimiteit en zal zich niet bemoeien met de buurt. In de beginfase van het project werd vooralsnog een
passieve aanpak gehanteerd; meldingen werden onderzocht, er werd echter nog niet actief gezocht naar onrechtmatige
bewoning. De bedoeling is dat de passieve aanpak overgaat in een actieve aanpak. Daarom is opdracht aan de project-
leider gegeven te zoeken naar een geautomatiseerd systeem om snel en efficiënt bestanden te kunnen vergelijken. Dit
gebeurde handmatig en kostte veel tijd van zowel de medewerkers bij de gemeente als bij de corporaties. 2008 heeft in
het teken gestaan van de implementatie van dit geautomatiseerde systeem, waarmee een start is gemaakt om actief
onrechtmatige bewoning tegen te gaan.
Parteon heeft 142 zaken aangemeld, ongeveer 30% daarvan bleken terechte meldingen te zijn. Dit percentage is verge-
lijkbaar met grote steden, zoals Amsterdam.
6�5 Lokale samenwerking op gebied van leefbaarheid
Wijkgericht werken
In ons ondernemingsplan is als doelstelling opgenomen dat we ‘in samenwerking met belanghouders vertalen en
concretiseren wat wijkgericht werken betekent’. Achterliggend doel is ervoor te zorgen dat alle belangrijke partijen in de
wijken actief de werkwijze, visie op en uitvoeringsprogramma’s in de wijken vroegtijdig op elkaar afstemmen. Zo kunnen
wederzijdse investeringen elkaar versterken en ontstaat meerwaarde.
Met de gemeente zijn hierover in 2008 enkele gesprekken gevoerd om te verkennen in hoeverre de gebiedsgerichte
werkwijze, van zowel de gemeente als Parteon, meer in lijn met elkaar gebracht kan worden. In 2008 heeft dat nog niet
geleid tot concrete onderlinge afspraken. Wel is zowel de gemeente als Parteon intern aan het evalueren en uitwerken
wat wijkgericht werken voor de eigen organisatie feitelijk betekent en lijkt het erop dat we op visieniveau dezelfde
insteek hebben. In 2009 krijgt dit thema een vervolg.
Politie
Op 1 januari 2008 is het convenant met de politie getekend. Hierin is vastgelegd dat de politie gebruik kan maken van
leegstaande slooppanden om oefeningen te houden. In het najaar heeft de politie oefeningen gedaan in de te slopen
woningen in de Jan Bouwmeesterstraat te Zaandam.
Brandweer
Met de brandweer is geen convenant getekend voor gebruik van woningen om te kunnen oefenen. Toch heeft de brand-
weer hiervoor samenwerking met Parteon gezocht. Dit leidde in Wormerveer tot een geslaagde brandweeroefening in
leegstaande woningen.
50 Volkshuisvestingverslag Parteon
Hennepconvenant
Op 27 juni 2008 is een convenant getekend door de gemeenten Zaanstad en Waterland, Regiopolitie Zaanstreek Wa-
terland, het Openbaar Ministerie, woningcorporaties en de Belastingdienst om met een integrale aanpak een einde te
maken aan de ongewenste ontwikkeling van hennepteelt. Het doel van de samenwerking is het nemen van preventieve
en repressieve maatregelen die ertoe leiden dat gevaarlijke situaties worden beëindigd, activiteiten met betrekking tot
hennepkwekerijen worden voorkomen en bestreden, de leefbaarheid in de betreffende straten en buurten verbetert,
gevoelens van onveiligheid worden weggenomen en het oneigenlijk gebruik van woonruimte wordt tegengegaan. Na de
ondertekening heeft de gemeente initiatief genomen de integrale aanpak te vertalen in werkbare afspraken.
6�6 Persoonlijk contact met bewoners
In het dagelijkse werk worden op diverse manieren en om verschillende redenen contacten onderhouden met onze
bewoners. Het grootste deel van de bewoners spreken of zien we echter niet of nauwelijks. Het ondernemingsplan van
Parteon zet in op versterking van de contacten met onze bewoners. Eén van de nieuwe manieren om contact te krijgen,
is het voeren van huiskamergesprekken. Dit zijn open gesprekken bij de bewoners thuis, waarin de facetten die bijdra-
gen aan ‘plezierig wonen’ centraal staan. In juni 2008 hebben 30 Parteon-medewerkers onder de noemer ‘FF buurten’ 37
huiskamergesprekken gevoerd in diverse buurten. De inzet van de pilot was om de grote ‘stille’ groep huurders met wie
we nooit te maken hebben, het gevoel te geven dat wij ook aandacht aan hen besteden.
De bewoners waardeerden de door Parteon gegeven aandacht zeer en Parteon heeft bij de bereikte bewoners een
‘gezicht’ gekregen. Ook werd duidelijk dat de bewoners met wie wij gesproken hebben plezierig wonen. Veelal waren dit
oudere bewoners met een lange woonduur.
FF Buurten is echter een arbeidsintensieve activiteit. Het resultaat; 37 gesprekken waaruit blijkt dat deze huurders
plezierig wonen, leidt tot de vraag of Parteon ook in 2009 doorgaat met het voeren van dit soort open gesprekken. Veelal
hebben oudere bewoners, die over het algemeen tevreden zijn en plezierig wonen, meegedaan aan de gesprekken. Om
het contact met deze bewoners aan te halen, zijn huiskamergesprekken een goed middel. Wanneer we deze doelgroep
op willen zoeken, kan gekozen worden voor een opzet als FF Buurten. Parteon heeft er op dit moment niet voor gekozen
om deze opzet met een vrijblijvend karakter in 2009 breed in te zetten.
Volkshuisvestingverslag Parteon 51
52 Volkshuisvestingverslag Parteon
6�7 Overzicht activiteiten 2008 in kader uitvoerings- overeenkomst Poelenburg
Activiteit Rendabel deel
Onrendabel deel
Out-of-pocket-kosten e
Veiligheid•Stimuleringnuttigetijdsbestedingviasport.Deplaatselijkgymzaal
Chokugym ontwikkelt activiteiten voor jeugd, allochtone vrouwen en ouderen.
•Portiekportiers.Jongerenwordenactiefbetrokkenbijhetoppeilbrengen/houden van de leefbaarheid in hun wijk. Zij zijn opgeleid tot ‘Portiekportiers’ en functioneren in die functie als een ‘verlengstuk’ van de wijktoezichthouders. Wekelijks gaan de Portiekportiers met de huismeester in en rondom de complexen waar ze wonen zwerfvuil weghalen. Ook spreken ze bewoners en kinderen aan op hun gedrag.
•Socialeveiligheid,toetsStedenbouwkundigPlan.Ditoptestellenplanwordt specifiek getoetst op aspecten zoals veiligheid, beheerbaarheid en gebruiksvriendelijkheid.
•Veiligheid.Parteoniseind2008gestartmetdeeerstewerkzaamhedentot het realiseren van cameratoezicht in een complex aan de Lobelius-straat. Dit project is gericht op het tegengaan van vandalisme, het ver-beteren van leefbaarheid en de veiligheid van bewoners in dit complex.
5.603
18.034
1.398
4.661
Leren en opgroeien•Terugdringenaantalschoolverlaters.Hetopsporenvandezedoelgroep
en het doorleiden van hen naar werk en/of school.•KinderadviesStedenbouwkundigplan.Omkinderenactiefbijontwikke-
lingen in Poelenburg te betrekken en te laten kijken naar het Steden-bouwkundig plan start in 2009 het Kinderreisbureau. Dit project wordt uitgevoerd door stichting de Bakkerij.
•Jongerenkeet.Erisopditmomentgeenjongerenvoorzieningindebuurt. Zo’n plek stimuleert jongeren en beperkt overlast.
•JongerenactiviteitenTOP(TrotsopPoelenburg).Bindingbewerkstel-ligen tussen verschillende groepen jongeren door samen te werken aan bijvoorbeeld film en muziek.
•In2009gaathetprojectAllStarsvanstart.Hetmottovanditprojectisdat iedereen een ster is. Dit wordt gestimuleerd door het ontwikkelen en uitvoeren van projecten gericht op dans, muziek en presentatie (uitge-voerd door Welsaen in opdracht van de gemeente).
6.526
21.43832.628
9.322
1.398
Werken•Afbakeningambitieniveau.Activiteitinhetkadervanhetstimuleren
van de wijkeconomie. Onderzoek naar de kwaliteit van de huidige eco-nomische structuur en de potentiële mogelijkheden. Op basis daarvan wordt een realistisch ambitieniveau bepaald.
•Overbruggingsplanwinkelcentra.Detweebestaandewinkelcentra(waarvan er één begin 2009 is afgebrand) moeten zo goed mogelijk blijven functioneren tot het nieuw te bouwen winkelcentrum in gebruik kan worden genomen.
•Ondernemersvereniging.Eengoedfunctionerendeondernemersver-eniging zorgt voor goede samenwerking tussen winkeliers en andere ondernemers. Gestart in 2008, hangt nauw samen met het overbrug-gingsplan.
•Branchering.Eenmarktverkenningmoetleidentoteenrealistischambitieniveau voor het winkelaanbod. Dat vormt de basis voor de keuze van het concept van het te ontwikkelen nieuwe winkelcentrum.
16.314
9.322
6.992
16.314
Volkshuisvestingverslag Parteon 53
Activiteit Rendabel deel
Onrendabel deel
Out-of-pocket-kosten e
Integratie en sociale samenhang•BasiscursusWonen&Leefbaarheid.Levertbasiskennisovercorporaties,
gemeente, rechten en plichten en beleidsbeïnvloeding en vaardigheden om mee te doen aan de vernieuwing van Poelenburg.
•Activiteiten.In2008isinkadervan45jaarPoelenburgeenfeestgeorga-niseerd door bewoners in samenwerking met maatschappelijke instel-lingen.
•Communicatie.Erzijntweewijkbredeinformatiebijeenkomstengeorga-niseerd. Ook zijn diverse werkgroepen met thema’s bezig geweest. Naast verschillende brieven is in 2008 vier keer een nieuwsbrief verschenen.
•Imago.Deslogan‘NieuwPoelenburg,maakhetmee!isonderdeelvaneen brandingstraject, gebaseerd op een imago-onderzoek dat is uitge-voerd. De toekomstige identiteit en de identiteitsdragers van de wijk zijn bepaald.
•InformatiecentrumNieuwPoelenburg.Ditwordtin2009geopend.Hetin-formatiecentrum is een plek die open en toegankelijk is. De gastvrouwen en/of gastheren van het informatiecentrum zijn bewoners van Poelen-burg. In het Informatiecentrum worden het projectbureau, het onderne-mersinformatiepunt, het sociaal servicepunt, het activeringscentrum en het Kinderreisbureau gehuisvest.
37.609
16.314
14.916
46.611
3.496
•Presentatievormsociaaleneconomisch.InhetInformatiecentrumhangteen plankaart van het nieuwe Stedenbouwkundig Plan waarop een over-zicht van de sociale en economische projecten zichtbaar wordt gemaakt.
•Uitvoeringparticipatie.TijdensdevoorbereidingenvanhetUitvoerings-programma 2009-2018 zijn er maandelijkse participatiemomenten geweest met de verschillende klankbordgroepen.
•PlanvanAanpakuitvoeringsprogramma.HetWijkactieplanisvertaaldineen Uitvoeringsprogramma 2009-2018. Deze bevat de programmadoelen en de daaraan gekoppelde projecten en activiteiten.
•Planvanaanpakparticipatieplan.EenvanonderdelenvanhetUitvoe-ringsprogramma 2009-2018 is een plan voor de participatie. Dit plan is afgerond en geeft de mate van participatie aan in de Uitvoeringsfase van Nieuw Poelenburg.
•Vroegeropaf.Eenvroegtijdigesignaleringenaanpakmiddelsschuldhulp-verlening bij huurachterstanden.
•KanWel!gaatverder.KanWel!iseeninitiatiefombewonerstestimulerentot bewonersinitiatieven. Bewoners worden geholpen bij het organiseren van hun initiatief. Kan wel! gaat verder is een vervolg initiatief dat als voor-loper dient voor de coördinator sociaal die wordt aangesteld voor de wijk.
•Opstellensociaaluitvoeringsprogramma2009–2018.VoorhetUitvoe-ringsprogramma 2009-2018 is ook een programma opgesteld voor Wijkeconomie en Werkgelegenheid. De partners zijn hierbij ondersteund door het NICIS. Het programma bestaat uit programmadoelen en daarbij behorende projecten en activiteiten.
6.992
13.983
9.322
29.262
27.967
5.593
Toelichting tabel: de kolommen rendabel en onrendabel deel zijn niet gevuld omdat geen van de gedane uitgaven daar-onder vallen.
54 Volkshuisvestingverslag Parteon
7 Wonen en zorg
7�1 Inleiding
Parteon streeft ernaar mensen in de gelegenheid te stellen zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen. Deze
doelstelling wordt gerealiseerd door enerzijds woningen voor senioren te bouwen en woningen voor senioren geschikt
te maken. Anderzijds willen we er ook voor zorgen dat deze woningen in een geschikte woonomgeving staan en dat
de benodigde zorg- en welzijnsdiensten beschikbaar zijn. Dat doen we door samen met maatschappelijke partners te
streven naar Woonservicewijken waarin een integraal aanbod van wonen, zorg en welzijn tot stand komt.
7�2 Woonservicewijken
7�2�1 Woonservicewijken strategie
In 2006 heeft Parteon het initiatief genomen om te komen tot Woonservicewijken in Zaanstad. Een Woonservicewijk is
een wijk waar iemand tot in lengte van jaren kan wonen, ook als er zorg nodig is.
Als gevolg van vergrijzing en extramuralisering (voorkeur voor wonen buiten een verzorgingshuis) zullen er steeds
meer mensen zijn met een zorgbehoefte die in woningen van Parteon wonen. Parteon wil woningen hierop aanpassen.
Maar om zelfstandig te blijven wonen, is het ook nodig dat er adequate welzijns- en zorgvoorzieningen zijn en dat de
woonomgeving toegankelijk is. Juist voor mensen die zorg nodig hebben, is het van belang dat sociale verbanden in
stand blijven. Afstemming van investeringen van partijen op wijkniveau is daarom noodzakelijk.
De Zaanse woningcorporaties, Evean, Welsaen, SMD en de gemeente Zaanstad werken samen in een stuurgroep Woon-
servicewijken. In de stuurgroep is gesproken over de eisen waaraan een wijk moet voldoen, zodat de bewoners daar
kunnen blijven wonen. Uitwerking vindt plaats in projectgroepen per wijk. De wijken Westerkoog en Zaandam-Zuid zijn in
2006 als Woonservicewijk van start gegaan. In 2008 zijn Wormerveer, Poelenburg en de Rosmolenwijk begonnen. In de
toekomst vindt verdere uitrol plaats in Krommenie en Zaandam Nieuw West. De gemeenteraad nam een motie aan om
meer geld te investeren in de openbare ruimte ten behoeve van Woonservicewijken.
7�2�2 Woonservicewijken realisatie
Westerkoog
De wijk Westerkoog zal de komende jaren vergrijzen. Er is geen steunpunt in de wijk van waaruit zorg kan worden ver-
leend. Door Parteon is per 1 januari 2008 buurthuis de Vuister in de wijk Westerkoog overgenomen. Op 19 april opende
wethouder C. Noom een woonservicewijksteunpunt van Evean. Evean kan van hieruit zorg verlenen. Ook de buurthulp-
centrale en de wijktoezichthouder van Parteon vonden daar onderdak. De buurthulpcentrale, gerund door Welsaen,
heeft een belangrijke rol bij het werven van vrijwilligers die klusjes kunnen doen voor mensen die zorg nodig hebben.
Parteon heeft plannen eengezinswoningen in de wijk beter geschikt te maken voor mensen die zorg nodig hebben.
In het kader van de woonservicewijkontwikkeling is in 2007 besloten de tien flats (290 appartementen) in Westerkoog
te labelen voor senioren. Parteon heeft in het verslagjaar de voorbereiding verricht om in de jaren 2009, 2010 en 2011
het projectmatig onderhoud uit te kunnen voeren. Opplusmaatregelen worden gecombineerd met noodzakelijk tech-
nisch onderhoud, het aanbrengen van isolerende voorzieningen, het verbeteren van de ventilatie, het vervangen van
Volkshuisvestingverslag Parteon 55
keukens en badkamers, het realiseren van scootmobielruimtes en het verfraaien van de entrees. Middels de labeling en
de maatregelen realiseert Parteon comfortabele en veilige (voorschriften label) appartementen.
Zaandam-Zuid
In Zaandam-Zuid is het minder goed mogelijk bestaande woningen geschikt te maken voor mensen die zorg nodig heb-
ben. Daar is het de bedoeling nieuw te bouwen voor deze doelgroep in combinatie met zorg- en welzijnsvoorzieningen.
Rosmolenwijk
In de Rosmolenwijk sloten Parteon en verzorgingshuis Hervormd Centrum Pennemes op 25 maart 2008 een overeen-
komst. Hervormd Centrum Pennemes was tot nu toe een intramurale organisatie en wil zich meer richten op mensen
die zorg nodig hebben in de Rosmolenwijk. Daartoe werken Parteon en het verzorgingshuis samen.
7�3 Overige woon- en zorgprojecten bestaand bezit
Scootmobielruimte
In de Pharus in Zaandam is een boxruimte omgebouwd tot een ruimte waar drie scootmobielen gestald en opgeladen
kunnen worden.
Plint TriPaS-flats in Zaandijk
Parteon is met Kindzorg in gesprek om de mogelijkheden te onderzoeken om invulling te geven aan de plint van de
TriPaS-flats in Zaandijk. Kindzorg is op zoek naar een locatie in Zaandijk voor naschoolse opvang (NSO) en een kinderdag
verblijf, de plint van twee flats van TriPaS lijkt daar heel geschikt voor te zijn. De bouwkundige mogelijkheden worden
onderzocht en er wordt gesproken met de bewonerscommissie. De verwachting is dat in de eerste helft van 2009 meer
duidelijk is en vervolgstappen genomen kunnen worden.
A-complex
In samenwerking met het RIBW committeerde Parteon zich aan het realiseren van een complex voor schizofrene men-
sen. Parteon, Ypsilon (de belangenvereniging van de familieleden van mensen met schizofrenie of een psychose) en
RIBW zijn met elkaar in gesprek om te komen tot een Programma van Eisen en vervolgens een haalbaarheidsonderzoek
te starten. Begin 2009 wordt een aantal voorbeeldlocaties bezocht.
Herstelhuis
In 2007 is Parteon akkoord gegaan met een verzoek van de stichting 12-stappen en Moedige Moeders om op zoek te
gaan naar een pand om in gebruik te nemen door ex-verslaafden die, om verschillende redenen, na hun afkickprogram-
ma niet direct naar huis kunnen terugkeren. Na een aantal panden te hebben bekeken en door ervaringen op andere
locaties is geconstateerd dat twee woningen bij elkaar gelegen geschikter en beter beheerbaar zijn. Deze twee wonin-
gen worden nu in Krommenie gezocht, waarbij de verwachting is dat deze in het eerste kwartaal van 2009 in gebruik
worden genomen.
Stichting Voor je kiezen
In 2008 zijn voorbereidingen getroffen om vier eengezinswoningen aan de Siërra Nevada in Saendelft op te leveren
aan stichting Voor je kiezen. In dit NextDoor-project zijn vier eengezinswoningen samengevoegd tot twee zeer royale
woningen. Dit project biedt ruimte voor kinderen tot 18 jaar die (even) niet thuis kunnen wonen. Deze woningen bieden
een veilige plaats waar kinderen kunnen wonen, spelen, leren en beleven. Zo draagt Parteon bij aan het wegwerken van
lange wachtlijsten in de jeugdzorg. Op 1 oktober 2008 stonden in heel Nederland ruim 6.300 jongeren op de wachtlijst.
In de woningen komen twee gezinsgroepen te wonen met hun eigen kinderen en pleegkinderen. In een gezinsgroep
56 Volkshuisvestingverslag Parteon
wordt op professionele basis middels een arbeidsovereenkomst gewerkt. Dit geeft de stichting de mogelijkheid om
controle uit te oefenen op de kwaliteit van de gezinshuishoudens. Op 15 mei 2009, de dag van het gezin, is de officiële
opening van dit eerste NextDoor-project in regio Amsterdam.
Sociaal Pension
Het plan voor tijdelijke uitbreiding van het Sociaal Pension met een dubbele rij wooncontainers, is helaas financieel niet
haalbaar gebleken. Bij het oorspronkelijke plan werd uitgegaan van een periode van vijf jaar, met een verlenging van
nogmaals vijf jaar. De gemeente Zaanstad bleek niet voornemens de vergunning na vijf jaar te verlengen; de exploitatie-
kosten zijn dan niet realistisch en haalbaar voor deze korte periode. Er wordt gewerkt aan een nieuw plan op basis van
vijf jaar.
Hospice
Halverwege oktober is onder grote belangstelling het hospice ‘de Schelp’ aan de Evenwichtstraat in Krommenie
geopend. ‘Huiselijk verzorgd in de laatste levensfase’ is het motto waaronder de stichting Hospice Zaanstreek mensen
in deze laatste levensfase zorg wil bieden. De officiële openingshandeling werd verricht door wethouder C. Noom en Vin-
cent van Luit. Met het onthullen van het kunstwerk, de schelp, werd het hospice officieel in gebruik genomen. Parteon
heeft niet alleen het pand aangekocht, maar heeft ook de verbouwing geleid. De honderden belangstellenden die het
hospice bezochten, waren zeer onder de indruk van het resultaat.
Kamers met Kansen
Parteon heeft samen met corporatie ZVH het initiatief genomen om een project Kamers met Kansen in Zaanstad te
ontwikkelen. Kamers met Kansen biedt een plek voor jongeren van circa 16 tot 26 jaar waar hen de mogelijkheid wordt
geboden te kunnen wonen, leren, werken en recreëren. Het initiatief heeft in oktober 2008 geresulteerd in de onderte-
kening van een intentieverklaring door vijftien organisaties: Parteon, ZVH, gemeente Zaanstad, Fluxus, Regio College,
RIBW, Samen Thuis, Straathoekwerk, Spirit, Odion, Welsaen, SMD, SWA HR Advies, Leger des Heils en Baanstede.
De intentieverklaring is een eerste stap naar samenwerking en verdere ontwikkeling van Kamers met Kansen. Door
ondertekening verbindt elke partij zich aan de ontwikkeling van en inzet voor Kamers met Kansen. Kort na de onderte-
kening heeft ZVH vanwege haar financiële situatie moeten besluiten zich terug te trekken uit het project. Desondanks
wordt in 2009 Kamers met Kansen in een werkprogramma uitgewerkt. Parteon richt zich daarin met name op de
huisvesting van jongeren.
Appartementen voor RIBW
In het nieuwbouwproject Poort van Wormer komt een appartementengebouw voor het RIBW. In 2008 is samen met het
RIBW gewerkt aan de uitwerking van dit project.
Durghorst fase 1
De bouw van 79 seniorenwoningen met één- of tweekamerappartementen is in november 2008 gestart. De oplevering
wordt begin 2010 verwacht.
Heliomare in Krommenie
Heliomare heeft Parteon verzocht om te onderzoeken of uitbreiding van haar locatie in Krommenie mogelijk is. Op dit
moment wonen er tien mensen met niet-aangeboren hersenletsel en is het activiteitencentrum aan de overkant. Voor deze
doelgroep is meer woonruimte nodig. Daarom wordt nu onderzocht of uitbreiding van de bestaande locatie mogelijk is.
Overdracht zorgwoningen Elsbroekplantsoen
Per 1 januari 2009 zijn 92 aanleunwoningen door Evean aan Parteon overgedragen. Evean is gespecialiseerd in het
bieden van zorg en niet in wonen, dat is de kerntaak van Parteon. In 2008 is hard gewerkt om de overdracht zo soepel
Volkshuisvestingverslag Parteon 57
mogelijk te laten verlopen voor bewoners, zodat zij vanaf 2009 optimaal gebruik kunnen maken van de professionaliteit
van beide organisaties.
Personenalarmering
In samenwerking met een zorginstelling heeft Parteon het voornemen om personenalarmering voor de aanleunwonin-
gen in Guisveld te realiseren. In 2008 is daar een subsidieaanvraag voor ingediend.
7�4 Prestatiecontracten partners
Parteon heeft met verschillende organisaties convenanten afgesloten over te leveren prestaties. Het doel van deze
convenanten is doorstroming van cliënten vanuit de maatschappelijke instellingen met voorrang mogelijk te maken.
Cliënten kunnen doorstromen naar zelfstandige woonruimte, maar ook naar verschillende woonvormen met begelei-
ding, in veel gevallen door Parteon beheerd. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de convenanten en aantallen
geleverde woningen in 2008:
Naam instantie Afspraak in convenant Aantal geleverde woningen in 2008
Leger des Heils 15 totaal 1
Odion 5 per jaar 3
Brijderstichting 3 per jaar 4
RIBW 12 per jaar -
Heliomare 2 per jaar -
Brandweer 3 per jaar 1
Vrouwenopvang 8 per jaar 5
Toelichting tabel: het convenant met Vrouwenopvang is afgesloten met meerdere corporaties die in totaal 15 woningen
kunnen leveren.
Ten opzichte van 2007 hebben, behalve bij het convenant met het Leger des Heils, geen belangrijke wijzigingen plaats-
gevonden in de bestaande convenanten en zijn geen nieuwe convenanten afgesloten. In 2008 is het aantal woningen
beschikbaar voor het Leger des Heils verhoogd van twaalf naar vijftien woningen. Deze woningen zijn bestemd voor
cliënten die onder begeleiding zelfstandig gaan wonen. De gedachte bij dit convenant is dat een cliënt bij succesvolle
bewoning en ontwikkeling deze woning op zijn eigen naam krijgt en dat het Leger des Heils vervolgens een andere
woning zou krijgen. Dit zogenaamde ‘omklappen’ gebeurt echter bij hoge uitzondering, waardoor het Leger des Heils
onvoldoende woningen beschikbaar kreeg voor de doorstroming. Parteon is erg tevreden over de begeleiding van het
Leger des Heils en heeft drie extra woningen beschikbaar gesteld. In 2008 is daarvan één woning in gebruik genomen.
In 2008 zijn over het algemeen minder woningen afgenomen dan verwacht. Het RIBW en Heliomare hebben zelfs geen
woningen aangevraagd. In 2009 wordt bepaald of voortzetting van bepaalde convenanten nog noodzakelijk is en of de
genoemde woningaantallen nog relevant zijn.
In het jaarplan 2008 van Parteon staat als doel geformuleerd ‘meer prestatieafspraken met zorg- en welzijnsinstel-
lingen’. Hoewel met verschillende instanties gesprekken hebben plaatsgevonden (Dijk en Duin, Prinsenstichting en de
GG&GD), hebben deze niet geresulteerd in convenantafspraken.
In 2009 onderzoekt Parteon of het afsluiten van nieuwe prestatieafspraken met zorg- en welzijnsinstellingen nog
steeds gewenst is en zo ja, op welke manier aansluiting gezocht kan worden met de wensen van de instellingen.
58 Volkshuisvestingverslag Parteon
8 Toewijzing, verhuur en verkoop
8�1 Inleiding
Bij het aanbieden van vrijkomende woningen hanteert Parteon verschillende instrumenten. De verhuur van woningen
gebeurt conform de woonruimteverdelingregels zoals overeengekomen binnen de Stadsregio en de resultaatafspraken
die Parteon heeft met de gemeente Zaanstad.
Een aantal gelabelde woningen (in totaal 406) zijn in 2008 aan zittende bewoners te koop aangeboden en worden bij
leegstand verkocht. Daarmee draagt Parteon bij aan meer differentiatie binnen nu nog eenzijdig samengestelde buur-
ten, wordt de portefeuille geoptimaliseerd en ontstaan inkomsten voor bekostiging van gestelde doelen. Om klanten
optimale keuzevrijheid te geven, bood Parteon in 2008 woningen aan binnen Te Woon. Dat houdt in dat zowel zittende
bewoners als nieuwe bewoners kunnen kiezen uit twee koopvarianten en drie huurvarianten.
In 2009 zal nog meer nadruk worden gelegd op verkoop en het aanbieden via het Te Woon concept, mede om hierdoor
extra inkomsten te kunnen genereren.
8�2 Verhuur
In 2008 bedroeg de mutatiegraad voor woningen 6,7%, is 97,5% van de voorraad passend toegewezen en werd elke
geadverteerde woning gemiddeld door de zesde kandidaat geaccepteerd. Ten opzichte van 2007 is er sprake van een
daling van de mutatiegraad en is 1% minder passend toegewezen. Deze daling van de mutatiegraad duidt op een stagne-
rende doorstroming. Het aantal mutaties bedroeg circa 1.090, met daarnaast ook nog 24 verhuringen in bedrijfsonroe-
rend goed en 52 mutaties in overig bezit, met name garages.
Naast de reguliere toewijzing via WoningNet, wordt ook een deel van de woningen met voorrang toegewezen. Het
betreft woningzoekenden die een urgentie van het Sociaal Medisch Team of het RIO hebben gekregen en woningzoeken-
den of huurders die, vanwege speciale omstandigheden, direct door de corporatie worden bemiddeld naar een (andere)
woning. Volgens de ROA Raamovereenkomst mag dit aantal directe bemiddelingen niet groter zijn dan 25% van het
jaarlijkse aanbod. Parteon is in 2008, met een kleine 14%, ruim onder de afgesproken hoeveelheid directe bemiddelin-
gen gebleven.
Tevens heeft Parteon 62 woningen geleverd ten behoeve van status- en vergunninghouders en zeven woningen aan
huishoudens die in aanmerking kwamen voor het Tweede Kans-beleid.
8�3 Huurbeleid
Het huurbeleid kent een aantal onderdelen:
• destreefhuursystematiek
• hetgemiddeldepercentagevandemaximalehuurprijs
• hethuurverhogingsbeleid
Volkshuisvestingverslag Parteon 59
De streefhuursystematiek
Parteon hanteert bij verhuur van woningen een streefhuur die een percentage vormt van de maximale huur op basis
van het woningwaarderingsstelsel. Omdat de punten van het woningwaarderingsstelsel niet op een juiste manier de
kwaliteit van een woning representeren, wil Parteon ook de waarde van een woning volgens de onroerende zaakbelas-
ting een rol laten spelen. Een voorstel daartoe is in 2008 met de Bewonersraad besproken.
Het gemiddelde percentage van de maximale huurprijs
Parteon hanteert verschillende streefhuurpercentages. Het gemiddelde streefhuurpercentage is 76% van de maximaal
te vragen huur. Eind 2008 besloot Parteon dit percentage bij mutatie op te trekken naar 90%. Daarmee blijft Parteon
voldoen aan de aanbiedingsafspraak met de gemeente Zaanstad (zie 10.5). Uitzonderingen zijn woningen waarvan de
exploitatie binnen vijf jaar afloopt en nieuwbouw, waarover afspraken met andere partijen zijn gemaakt.
Jaarlijkse huurverhoging
Per 1 juli 2008 zijn de huren van alle woningen, met enkele uitzonderingen, met 1,6% verhoogd. Dat is het maximum
wat volgens het rijksbeleid mogelijk is. Verdere differentiatie heeft niet plaatsgevonden.
8�4 Huurincasso, deurwaarderszaken en ontruimingen
Resultaten in cijfers
De totale huurachterstand van alle verhuureenheden over 2008 bedraagt per 31 december 2008 € 1.499.516,41. Het
huurachterstandpercentage gebaseerd op de bruto jaarhuur bedraagt van de actieve huurders 1,15% en van de niet-
actieve huurders 0,6%. Vergeleken met 2007 is er een daling van 0,23% bij de actieve huurders. Het achterstandpercen-
tage bij de niet-actieve huurders is gedaald met 0,19%.
In 2008 hebben in totaal 44 ontruimingen plaatsgevonden. Ten opzichte van 2007 (56 ontruimingen) is dat een daling
van 12 ontruimingen. Hiermee is onze doelstelling van 2007, om eind 2008 minder ontruimingen te hebben uitgevoerd,
ruimschoots behaald. Effecten van het nieuwe incasso-instrument (huisbezoek) zal naar verwachting in 2009 zorgen
voor een verdere daling in het aantal ontruimingen.
Preventie
Nieuwe juridische ontwikkelingen verplichten corporaties vanaf 2008 hun huurders eerst een schuldhulpverleningstraject
aan te bieden, waarbij gedwongen schikkingen aan de orde zijn. Door deze nieuwe wetgeving ligt de focus op het preven-
tieve deel van het incassotraject. Hierdoor is een intensievere aanpak nodig, waardoor de medewerker huurincasso naast
de reguliere incasso instrumenten, inzet van een extra incasso-instrument tot zijn beschikking moet hebben.
Reguliere incasso-instrumenten zijn;
• hettelefonischbenaderenvanhuurders
• hetafsprekenenbewakenvanbetalingsregelingen
• hetbezoekenvandehuurderdooronzewijktoezichthouder,methetverzoekdeafdelingHuurincassotebellenof
langs te komen op kantoor
• hetdoorverwijzennaar/contactopnemenmetterzakedoendeinstanties.Uiteraarddientditcontactook
onderhouden en bewaakt te worden
• hetregistrerenenbewakenvanallecontactmomenten
• hetvoerenvaninternoverlegmetcollega’sophetgebiedvanoverlastendergelijke
• hetonderhoudenvancontactmetdiverseinstantiesomdesamenwerkingtebevorderenenlijnenzokortmogelijk
te houden
• hetschrijvenvanbrievenopmaatdiebetrekkinghebbenopdespecifiekesituatie/afspraken
60 Volkshuisvestingverslag Parteon
Extra incasso-instrument: ‘outreachend’ werken
In 2007 hebben wij, samen met het RIBW, een succesvole pilot afgerond in het kader van ‘outreachend’ werken. Dit
heeft geresulteerd in minder ontruimingen in 2008. Huurders worden geleid naar deskundige schuldhulpverlenings- en/
of zorgtrajecten en hierdoor is de kans op recidive beduidend lager. Zij krijgen de kans zowel financieel als psychisch
weer helemaal op de rit te komen. Vanaf mei 2008 hebben wij dit incasso-instrument doorontwikkeld in samenwerking
met het Meldpunt Overlast en Bemoeizorg van de GGD vanuit een federatieve gedachte (Rochdale participeert hierin
ook en het is de bedoeling dat ook ZVH in de toekomst aanschuift). Hiermee worden ook hoge kosten in verband met
ontruiming voorkomen en wordt bespaard op gemeenschapsgeld en corporatiebudgetten. In mei 2009 wordt de samen-
werking met het Meldpunt geëvalueerd en mogelijk ingebed in het reguliere incassoproces.
Extra incasso-instrument: slepersactie
Bij een slepersactie neemt de incassomedewerker in de avonduren telefonisch contact op met huurders die telkens één
maand huur achteraf betalen en dus een minimale achterstand hebben. Zij krijgen de mogelijkheid een betalingsrege-
ling te treffen van maximaal zes termijnen om zodoende één maand huur in te lopen. Zij betalen dan zes maanden lang
een extra bedrag bovenop de lopende huur zodat zij toch aan het eind van de maand kunnen blijven betalen, maar dan
per vooruitbetaling.
Om ervoor te zorgen dat de juridische ontwikkelingen zo min mogelijk van invloed zijn op ons achterstandspercentage,
heeft de afdeling Huurincasso deze slepersactie gehouden. Het doel is zowel financieel als maatschappelijk:
• verminderingvanhetcontinutotaalopenstaandebedrag
• verminderingrisicodatdehuurachterstandhogerwordt
• voorkomendriedubbelehuurkostenbijverhuizing
Omdat ‘slepers’ vaak huurders zijn met een uitkering die aan het eind van de maand wordt gestort, wordt een uitzonde-
ring gemaakt op het aantal termijnen van de betalingsregeling. Zij mogen één maandhuur in zes termijnen, in plaats van
drie, aflossen. Van de totaal 324 benaderde huurders, zijn er 259 die of een betalingsregeling hebben of vooruitbetalen
of een machtiging hebben afgegeven. Dat is een percentage van 79%. Veel huurders waren erg blij met de geboden kans
om vooruitbetaling te realiseren. Gezien het grote succes wordt in 2009 bovenstaande actie opnieuw gehouden en
daarmee ingebed in het reguliere incassoproces.
Algemene ontwikkeldoelstellingen 2009
In 2009 wil de afdeling Huurincasso in samenwerking met Welsaen en interne belanghebbenden onderzoeken of, bij
nieuwe huurovereenkomsten, jongeren onder de 25 jaar een verhoogde kans op huurachterstand hebben. Het onder-
zoek moet uitwijzen of een nieuw incasso-instrument ontwikkeld moet worden voor deze doelgroep.
Bij de afdeling Huurincasso bestaat het vermoeden dat allochtone huurders zich schamen om contact op te nemen met
de corporatie op het gebied van huurachterstand. Om te bevestigen of ons vermoeden juist is, doen wij hier in 2009
nader onderzoek naar.
8�5 Verkoop
Parteon streeft naar menging in wijken en buurten, keuzevrijheid voor bewoners en een gezonde financiële positie. In
dat kader worden ook woningen uit de bestaande voorraad ter vrije verkoop aangeboden. Verkoop wordt gedaan door
externe makelaars waarbij een onderscheid is gemaakt tussen taxerend en verkopend makelaar. Bij één adres is, door
een interne fout, dit onderscheid per abuis niet gemaakt. Desalniettemin is de woning wel tegen een marktconforme
prijs verkocht.
Volkshuisvestingverslag Parteon 61
In totaal bestond de verkoopvijver bij Parteon in 2008 uit ongeveer 800 woningen. In het verslagjaar zijn 24 woningen
uit de bestaande voorraad verkocht. Dat komt overeen met de planning opgenomen in de begroting. Daarnaast zijn nog
vijf verspreid liggende panden, nadat ze zijn opgeknapt, verkocht.
8�6 Te Woon
In het kader van het bieden van keuzevrijheid bieden we ook het concept Te Woon aan. In diverse complexen kunnen
zittende en nieuwe bewoners kiezen voor de onder de Te Woon vallende varianten van huur, huurvast, koopgarant
(25% korting op de marktwaarde met terugkoopverplichting en het delen van winst/verlies) en koopcomfort (geen
korting, verplichting bij verhuizing aan te bieden aan Parteon). De varianten waarvoor gekozen kan worden, kunnen per
complex verschillen:
• bijongeveer210woningenkunnenzittendebewonerskiezenuitalleTeWoonvarianten,maarwordenwoningenbij
leegkomst alleen in koopcomfort aangeboden (complex Pharus te Zaandam)
• bijongeveer255woningenkunnenzittendebewonerskiezenuitalleTeWoonvarianten,maarwordenwoningenbij
leegkomst aangeboden in koopcomfort of koopgarant (complex Perim te Zaandam)
• daarnaastzijninhetbezitnogruim720huurwoningenbeschikbaarvooralleTeWoonvariantenbijzowelzittende
huurders als bij leegkomst
In 2008 hebben 43 bewoners gekozen voor koopgarant en 12 voor koopcomfort. Het aantal verkopen binnen koopga-
rant is flink achter gebleven bij het begrote aantal van 106. Daaraan liggen diverse redenen ten grondslag:
• hetblijktdatonderdebewonersvandein2008nieuwuitgeroldeTeWooncomplexen(gestapeldebouw)deanimo
om een woning te kopen lager is dan verwacht
• eriseencomplexteruggetrokkeninverbandmetgeconstateerdegebrekenaanderiolering.Hetwasniet
maatschappelijk verantwoord de woningen met allerlei voorbehouden aan te bieden
• bijeengedeeltevandewoningenheeftdeuitrolvertragingopgelopenalsgevolgvandelopendeerfpachtdiscussie
met de gemeente en de (voor de kooptussenvormen) beperkende erfpachtvoorwaarden onder deze woningen
In 2008 zijn er geen bewoners die hebben gekozen voor de huurvast-varianten. Komend jaar gaan wij het Te Woon
concept evalueren.
Doorkijk naar 2009
Als gevolg van de tegenvallende verkopen binnen Te Woon hebben we gedurende het jaar het besluit moeten nemen de
vijver voor verkoop en Te Woon te vergroten. Ongeveer 1100 woningen extra zijn aangewezen voor Te Woon, ongeveer 50
woningen extra voor vrije verkoop.
Daar bovenop is in het kader van de meerjarenbegroting het aantal voor verkoop beschikbare woningen verder vergroot
met een kleine 1500 huurwoningen teneinde het aantal noodzakelijke verkopen te kunnen realiseren.
62 Volkshuisvestingverslag Parteon
9 Onderhoud en verbetering
9�1 Inleiding
In 2008 is de doorontwikkeling van het Strategisch Voorraadbeleid een belangrijke opgave geweest. Doelstelling daarbij,
ten aanzien van onderhoud en verbetering, is het bereiken van kostenbesparingen en efficiency bij en tussen de
verschillende onderhoudssoorten, door het goed afstemmen van het exploitatieperspectief (slopen, doorexploiteren,
verbeteren) en de doelgroepen.
Het basiskwaliteitsniveau voor technische en woontechnische kwaliteit waaraan alle woningen, behoudens die met een
nog beperkte exploitatieperiode, moeten voldoen, is nader uitgewerkt. Op basis van externe inventarisaties is een plan
uitgewerkt om in de komende negen jaar meer dan 60 clusters met projectmatig onderhoud naar het gewenste kwali-
teitsniveau te brengen. De met de voorgestelde aanpak gepaard gaande investeringen en capaciteitsbeslag is in beeld
gebracht. Als gevolg van deze ingrepen moeten de reguliere onderhoudsuitgaven in de toekomst sterk afnemen.
Voor de opzet van de Meerjaren Onderhoud Planning is een nieuw automatiseringsprogramma (O-prognose) in gebruik
genomen. Voor een deel van de complexen is de technische conditie opnieuw gemeten. Op basis van deze gegevens is
de meerjarenplanning geactualiseerd.
Binnen het leveranciersbeleid zijn verdere stappen genomen op het gebied van standaardovereenkomsten voor
mutatie- en contractonderhoud. Ook zijn de leveranciersvoorwaarden geactualiseerd en heeft een leverancierstoetsing
plaatsgevonden.
9�2 Reparatie-, mutatie- en contractonderhoud
Reparatieonderhoud
De uitgaven voor reparatieonderhoud zijn in 2008 binnen de begroting gebleven, gerealiseerd is € 4.979.000.
Dit is € 303 per woning. De begroting bedroeg € 5.182.000 ( € 301 per woning). In 2007 is aan reparatieonderhoud
€ 5.404.000 uitgegeven. Dit was € 334 per woning. Hoewel nog beperkt, lijkt enig effect merkbaar van de investerin-
gen in planmatig onderhoud en de aanpak binnen het contractonderhoud.
Reparatieonderhoud
Begroting 2008 Realisatie 2008 Realisatie 2007
Totaal Per woning Totaal Per woning Totaal Per woning
€ 5.182.000 € 301 € 4.979.000 € 303 € 5.404.000 € 334
Mutatieonderhoud
De totale uitgaven voor mutatieonderhoud zijn eveneens binnen de begroting gebleven. Voor woningen is gerealiseerd
€ 5.933.000 exclusief bedrijfonroerend goed (BOG) en overig onroerend goed (OOG). Dit is € 361 per woning. De
begroting bedroeg € 6.528.000 exclusief BOG en OOG. In de begroting 2008 is een mutatiegraad van 9% aangehouden.
Door stagnatie in de doorstroming is dit in werkelijkheid uitgekomen op 6,7%. De gemiddelde onderhoudsuitgaven per
mutatie overschrijden echter de aannamen in de begroting. Begroot was € 4.617 per woning en gerealiseerd is €5.603.
Belangrijke oorzaak van deze overschrijding zijn de hoge mutatiekosten als voorloper op projectmatig onderhoud.
Volkshuisvestingverslag Parteon 63
In 2007 is € 6.287.000 uitgegeven. De geplande investeringen in planmatig en projectmatig onderhoud moeten in de
toekomst een aanzienlijke kostenverlaging opleveren.
Mutatieonderhoud
Begroting 2008 Realisatie 2008 Realisatie 2007
Totaal Per woning Totaal Per woning Totaal Per woning
€ 6.528.000 € 366 € 5.933.000 € 361 € 6.287.000 € 388
Kosten per mutatie
Begroting 2008 Realisatie 2008
€ 4.617 € 5.603
Contractonderhoud
Aan contractonderhoud is in 2008 € 2.313.000 uitgegeven. Dit is per woning € 141. De begroting bedroeg
€ 2.202.000. In 2007 is € 2.193.000 uitgegeven. De overschrijding is ontstaan door toevoeging van onderhoudscon-
tracten en verdere standaardisatie naar all-inn contracten voor onder andere cv-installaties en liften. Voor het reparatie-
onderhoud heeft deze omzetting kostenbesparende effecten.
Contractonderhoud
Begroting 2008 Realisatie 2008 Realisatie 2007
Totaal Per woning Totaal Per woning Totaal Per woning
€ 2.202.000 € 128 € 2.313.000 € 141 € 2.193.000 € 135
Planmatig en projectmatig onderhoud
Een planmatige en projectmatige aanpak van onderhoud en verbetering van het bezit blijft een belangrijk uitgangspunt.
Totaal is in 2008 € 12.065.000 aan planmatig onderhoud uitgegeven. Dit is € 734 per woning. In 2007 waren de plan-
matige onderhoudsuitgaven € 10.131.000.
Naast het reguliere planmatig onderhoud is er € 795.000 uitgegeven aan het opknappen van losse (onke) panden
voor de verkoop. De individuele verbeteringen op verzoek van de huurders zijn ten opzichte van 2007 gelijk gebleven,
in totaal is in 2008 € 2.218.000 uitgegeven, waarbij € 349.000 is doorbelast aan huurders in de vorm van een eigen
bijdrage. In het kader van het Te Woon project, waarbij drie clusters naar een VvE zijn omgezet, is een bedrag van
€ 1.867.000 uitgegeven.
Gezamenlijk bedragen de bovengenoemde onderhoudsuitgaven € 16.945.000. In de begroting van 2008 was
€ 19.459.000 opgenomen. Van het begrote planmatig onderhoud is 87% gerealiseerd.
Specialistisch onderhoud
Voor een aantal specialistische zaken zijn, zowel door het Bedrijfsbureau als de afdeling Planmatig Onderhoud & Verbe-
teringen, deskundige bedrijven ingeschakeld. Voor het Bedrijfsbureau waren dit opdrachten op het gebied van externe
conditiemeting en inventarisaties ten aanzien van dakveiligheid. Door Planmatig Onderhoud & Verbeteringen zijn advi-
seurs aangetrokken voor het beheer van liften, collectieve technische installaties en schilderwerken.
In totaal is er € 384.000 uitgegeven. Dit is € 23 per woning. In de begroting van 2008 was € 209.500 opgenomen. De
verhoogde uitgaven worden veroorzaakt door de externe conditiemetingen en dakveiligheidinventarisaties.
64 Volkshuisvestingverslag Parteon
9�3 Projectmatig onderhoud
Projectmatig onderhoud is een verzameling van uit te voeren werkzaamheden aan bezit. Die werkzaamheden zijn
bedoeld om de kwaliteit van de woning (maar ook de directe omgeving van die woning) voor een lange periode te waar-
borgen of te verbeteren. Hierbij wordt beoordeeld welke huidige woonwensen in comfort en gebruiksgemak gerealiseerd
kunnen worden. Ook kijkt Parteon of ingrepen van voldoende kwaliteit zijn om deze woningen tenminste vijftien jaar of
langer verantwoord te kunnen verhuren. De energieprestatie van de woning wordt beoordeeld en, als dit noodzakelijk
is, verbeterd. De voorbereiding van dergelijke werkzaamheden wordt over het algemeen uitgevoerd in overleg met een
vertegenwoordiging van huurders, zodat Parteon inzicht krijgt in de wensen op gebied van comfort en gebruiksgemak.
Plannen in uitvoering/uitgevoerd
Projectnaam Aantal woningen Ingreep Uitvoering Kosten
Molenmakerstraat, Zaandam
138 Keuken, badkamer, toilet opknap-pen, gevels reinigen, schilderwerk, opknappen van portieken
Tot oktober 2008 1.434.772
Jacob Rekstraat, Zaandam
64 Keuken, badkamer, toilet opknappen, watermeter in de woning plaatsen, be-gane grond isoleren, entree tegelwerk vernieuwen
2008 1.773.000
Plannen in voorbereiding
Projectnaam Aantal woningen Ingreep Uitvoering
TriPaS, Zaandijk 384 Vervangen liften, opknappen portieken, schilderen, keuken, badkamer, toilet op-knappen, isolatie verbeteren, kleinschalige werkruimte c.q. woonruimte bijmaken
2009 en 2010
Laagbouw, Zaandijk 178 Keuken, badkamer, toilet opknappen, isolatie verbeteren, kozijnen vervangen, metselwerk herstellen
2009 en 2010
Complexen Westerkoog, Koog aan de Zaan
290 Keuken, badkamer, toilet opknappen, isolatie verbeteren, ventilatie verbeteren, entrees opknappen
2009, 2010 en 2011
Complexen Heiligeweg, Krommenie
102 Keuken, badkamer, toilet opknappen, isolatie verbeteren, ventilatie verbeteren, entrees opknappen
2009 en 2010
Met de plannen in voorbereiding is een totaalbedrag van circa € 37,5 miljoen gemoeid.
9�4 Keuzemogelijkheden bij wijzigingen
Bij het vervangen van keukenblokken, douche- en toiletruimten hebben bewoners keuzevrijheid. Binnen het pakket ba-
siskwaliteit is het kosteloos mogelijk meerdere kleuren en uitvoeringsvormen te kiezen. Voor extra voorzieningen wordt
een eigen bijdrage van de huurder gevraagd.
Uit een in 2008 gehouden klanttevredenheidsonderzoek is gebleken dat deze keuzevrijheid voldoet aan de wensen van
de klanten. Het afgelopen jaar maakten ruim 600 huurders gebruik van deze keuzemogelijkheden, gemiddeld werden
voor € 700 extra voorzieningen gekocht. Begin 2009 wordt een uitgebreide keuzeshowroom geopend waar huurders de
extra voorzieningen kunnen uitzoeken.
Volkshuisvestingverslag Parteon 65
10 Overleg huurders en overige belanghebbenden
10�1 Inleiding
‘Parteon wil bewoners betrekken bij het opstellen en uitvoeren van beleid en activiteiten om invulling te geven aan de
twee belangrijke elementen uit onze missie: plezierig wonen en het zijn van een maatschappelijke onderneming. En dat
willen we ook uitdragen.’ Dit is onze visie op bewonersparticipatie.
Om invulling te geven aan de missie en visie van Parteon zijn bewoners van essentieel belang. Wij zien en benaderen
bewoners als ervaringsdeskundigen in de wijken. Zij weten als geen ander wat er speelt in de woon- en leefomgeving.
Daarom is het voor ons logisch en goed om hen, waar mogelijk, zoveel mogelijk medeverantwoordelijk te maken voor
het plezierig wonen in de wijken. En om bij het ontwikkelen van participatiemiddelen ook zoveel als mogelijk aan te slui-
ten bij hun behoeften. Voor de daadwerkelijk invulling is in 2008 gewerkt aan het opstellen en vaststellen van visie en
beleid op het gebied van participatie. Daarin is omschreven welke doelen we nastreven, welke kaders, randvoorwaarden
en participatievormen we hanteren en wat dat betekent voor de competenties van medewerkers.
In samenhang hiermee is in 2008 de samenwerkingsovereenkomst tussen de Bewonersraad en Parteon opnieuw opge-
steld en vastgesteld. In deze overeenkomst is vastgelegd welke rechten (en plichten) en faciliteiten de Bewonersraad,
bewonerscommissies en andere participatievormen krijgen. Ze vormen daarmee het kader voor participatie.
Tot slot zijn we in 2008 begonnen met de voorbereiding van een KWH-meting op het gebied van participatie (het zoge-
naamde KWH-participatielabel).
In ons ondernemingsplan hebben we als doelstelling opgenomen het voortdurend anders vormgeven van manieren van
bewonersparticipatie op wijkniveau, zodanig dat er meer constructieve en representatieve invloed is van bewoners op
het plezierig wonen in hun buurt of wijk. Onderstaand lichten we toe hoe we daaraan vorm hebben gegeven.
10�2 Participatie Bewonersraad
In 2008 is weer zeer intensief en constructief overleg gevoerd met de Vereniging Bewonersraad Parteon. De Bewoners-
raad is in 2008 gevraagd over de volgende onderwerpen gekwalificeerd advies uit te brengen:
• huurbeleid2008(positiefgeadviseerd)
• wijzeafrekenenbijdragebewonerscommissiesdoorParteon(positiefgeadviseerd)
• samenwerkingsovereenkomstBewonersraadmetParteon(positiefgeadviseerd)
• tarievenservicekosten(positiefgeadviseerd)
• beleidbijonderhoudaanenrenovatievanliften(positiefgeadviseerd)
• vergoedingaanbewonersbijrenovatie(positiefgeadviseerd)
• systematiekafrekeningservicekostenvertrokkenbewoners(positiefgeadviseerd)
• visieopparticipatie(adviesvolgtin2009)
• verhogingaantalwoningentenbehoevevanverkoopenTeWoon(adviesvolgtin2009)
• afgrendelinghuurbeleid(adviesvolgtin2009)
66 Volkshuisvestingverslag Parteon
Daarnaast is gedurende het jaar gesproken over (de uitvoering van) het ondernemingsplan en is de Bewonersraad in
dat kader direct betrokken geweest bij beleidsonderwerpen uit dat ondernemingsplan zoals het werken met leefstijlen,
het project FF buurten (huiskamergesprekken met huurders waar we normaal gesproken weinig contact mee hebben),
duurzame sloop en milieubeleidplan.
Tevens zijn op het reguliere overleg de volgende zaken met elkaar besproken:
• uitkomstKWH-metingen
• achterdevoordeurprojectenbijhuurachterstanden
• uitkomstenklanttevredenheidsonderzoeknaarhetaanbrengenvanindividuelegemaksverbeteringen
• evaluatieklachten-engeschillencommissie
• mogelijkeuitruilbezitmetcollega-corporaties
Met een separate werkgroep van de Bewonersraad is actief overleg gevoerd over het Strategisch Voorraadbeleid van
Parteon (portefeuillestrategie, kwaliteitsbeleid, huurbeleid, verkoopbeleid). Dat zal uiteindelijk in 2009 uitmonden in
een definitieve adviseringsaanvraag aan de Bewonersraad in 2009.
Tevens zijn in het verslagjaar gesprekken gestart om te onderzoeken wat de toenemende professionalisering van Par-
teon en de sector en toenemende complexiteit van het werkterrein van de corporatie betekent voor de wijze waarop de
Bewonersraad georganiseerd is. Daarover zijn diverse informele gesprekken gevoerd. Dat heeft uiteindelijk bij de Raad
tot de conclusie geleid dat de wijze waarop ze georganiseerd is aanpassing behoeft en meer toegesneden zal moeten
worden op de toenemende vraag naar kwaliteit en slagvaardigheid en naar een organisatie en werkwijze die meer aan-
sluit op de specifieke kennis en behoeftes van haar leden.
Het Volkshuisvestingverslag 2008 is voor advies aan de Bewonersraad voorgelegd. Hun advies volgt in een later sta-
dium, na afronding van het verslag.
10�3 Participatie dagelijks beheer
Bewonersvertegenwoordiging project Heiligeweg/Gerrit Schaarstraat, Krommenie
De complexen aan de Heiligeweg, Gerrit Schaarstraat, Deken Schmidtstraat en Van Bloisstraat, worden gerenoveerd. De
verwachte start van de renovatie is direct na de bouwvak in 2009. Ondertussen is een adviesgroep met acht bewoners
gevormd die wordt geraadpleegd en geïnformeerd tijdens de voorbereiding en uitvoering van de renovatiewerkzaamheden.
Parteon en Projecten Kan wél!, Saendelft
Parteon heeft in samenwerking met de gemeente Zaanstad, Eigen Haard, Wijkoverleg Saendelft, de Bewonersraad van
Parteon en met Projecten Kan wél! diverse vormen van participatie opgezet met de bewoners van Saendelft. De over-
eenkomst bij alle vormen van participatie is dat de bewoners van jong tot oud zelf een thema kiezen en verantwoorde-
lijk zijn voor de realisatie van hun plan. Projecten Kan wél! ondersteunde de bewoners bij de uitvoering. Er zijn veertien
projecten georganiseerd door de bewoners, waarvan tot nu toe tien met succes zijn afgesloten. Enkele daarvan zijn:
• openluchtbioscoopmet500bezoekers.Wordteenjaarlijksterugkerendevenement
• kerstboomtussenhetoudeennieuweAssendelft.Erkomtooknogeenbankjebij
• kinderbuurtfeest:‘JumpAround’met100kinderenenouderebuurtbewoners.Eenplanvoor‘eendikkebandenfiets
wedstrijd’ is in ontwikkeling naar aanleiding van dit kinderfeest
• IndianConnectionDayinSaendelft:150bewonershebbenelkaarontmoetenmetelkaargesprokenoverhun
cultuur. Een vervolg; een themabijeenkomst organiseren over andere culturen, is in bespreking bij de bewoners
Volkshuisvestingverslag Parteon 67
Actieve bewonersgroepen in rayon Noord, Krommenie/Assendelft/Westzaan
In rayon Noord wonen veel actieve bewoners die in diverse overlegvormen hun betrokkenheid tonen bij het schoon, heel
en veilig houden van hun woning, flat en buurt. Deze groepen zijn in kaart gebracht om in 2009 samen met professio-
nals een samenwerking op te bouwen voor een meer structurele aanpak per wijk. Daarbij kunnen diverse inspanningen
beter op elkaar afgestemd worden met ieder een eigen rol en verantwoordelijkheid.
Belangenvertegenwoordigers Schavenbuurt, Zaandam
In vervolg op de schouw (controle van de wijk) van 2007 in de Schavenbuurt is een klein groepje bewoners ontstaan
dat optreedt als belangenvertegenwoordiger van de Schavenbuurt. Na overleg met deze groep zijn extra sloten op de
voordeuren van alle bewoners geplaatst. Ook de drie doorgangen naar het dak zijn voorzien van sloten.
Molukse Raad praat mee, Wormerveer
Na succesvolle onderhandelingen met de Molukse Raad over huurbetalingen in 2007, is in 2008 met hen gesproken
over het verbeteren van de woningen in de Molukse wijk (56 woningen). In samenspraak met de Molukse Raad is een
wensenlijst met verbeteringen en onderhoud ontstaan welke in 2009 wordt uitgevoerd.
Leefstijlenavond de Oase (woongroep voor ouderen), Zaandam
In 2007 is gestart met een leefstijlenpilot. Het doel was te onderzoeken of het leefstijlenconcept te gebruiken zou zijn
om makkelijk nieuwe, geschikte bewoners aan te trekken. In 2008 is de uitwerking geweest van dit project. Zo zijn
enquêtes verspreid, gevolgd door gesprekken. Omdat er nog veel onduidelijkheid was, is een leefstijlenavond georgani-
seerd. Het leefstijlenspel was daarbij een hulpmiddel. Wat is het gewenste profiel van de typische Oase-bewoner? Een
aantal bewoners gaven zich op voor een werkgroep om hiermee aan de slag te gaan. Uiteindelijk is het niet gelukt om de
werkgroep van de grond te krijgen. Het bestuur heeft duidelijk aangegeven hier niet verder mee te willen. Compliceren-
de factor is de moeizame samenwerking tussen het bestuur en de bewoners. Dit betekende het einde van de leefstij-
lenpilot. Één van de conclusies die getrokken kan worden, is dat dit concept alleen succesvol is als bewoners vanaf het
begin daadwerkelijk betrokken zijn. In 2009 zal dit dan ook het uitgangspunt zijn bij de ondersteuning van de bewoners.
Portiekportiers, Zaandam
In 2008 heeft het project Portiekportiers in Poelenburg in samenwerking met stichting de Bakkerij handen en voeten
gekregen. In totaal zijn 25 kinderen opgeleid tot Portiekportier. Zij hebben in april hun diploma uitgereikt gekregen
door de directeur van Parteon. Middels dit project zijn deze kinderen actief betrokken bij hun woon- en leefomgeving.
Regelmatig maken ze met de wijktoezichthouder diverse wooncomplexen schoon en spreken bewoners, jong en oud,
aan. Tijdens de jaarlijkse ‘Dag van de Huismeester’ is door de voormalige minister Vogelaar dit project van Parteon als
voorbeeld genoemd hoe een corporatie zich inzet in het kader van leefbaarheid in de wijk.
In de Rosmolenwijk, een wijk in herstructurering, zijn in 2008 twee bewonersbijeenkomsten georganiseerd in het kader
van de leefbaarheid in deze wijk. Tijdens deze bijeenkomsten is een aantal plannen door bewoners bedacht om zich
actief in te zetten in hun straat of buurt. Voor deze plannen heeft Parteon middelen beschikbaar gesteld en de bewoners
hebben deze plannen uitgevoerd. Voor kinderen uit deze wijk is een kinderparticipatieproject uitgevoerd, waar kinderen
als zogenaamde ‘buurtinspecteurs’ hun mening over leefbaarheid in de buurt gaven en concrete voorstellen hebben
aangedragen. Dit wordt in 2009 verder uitgewerkt.
Complex De Salamander, Zaandam
Bij dit complex (een mix van wonen en zorg) is de binnentuin in overleg en in samenwerking met de bewoners heringe-
richt en in de zomer van 2008 opgeleverd. De tuin sluit nu aan op wat de bewoners met elkaar voor ogen hadden; een
plek waar bewoners uit het complex elkaar kunnen ontmoeten en samen met elkaar activiteiten kunnen organiseren.
68 Volkshuisvestingverslag Parteon
10�4 Participatie bij herstructurering
Een herstructureringsopgave start met een inventarisatie van de fysieke, sociale en maatschappelijke situatie. De
inventarisatie geeft een beeld van de sterke en zwakke kanten en van een mogelijk toekomstige situatie. Dan volgt
een oordeel over de gewenste nieuwe situatie en daar komen maatregelen uit voort. Het betrekken van bewoners en
potentiële nieuwe huurders of kopers bij deze inventarisatie kan een bijdrage leveren aan het in beeld krijgen van een
gewenste situatie. Parteon heeft het afgelopen jaar aan drie gebieden gewerkt.
Walvisvaardersbuurt
In 2008 is een schets van een nieuwe stedenbouwkundige invulling voor de Walvisvaardersbuurt gemaakt. Dit is
gebeurd op basis van geformuleerde uitgangspunten rond het aantal nieuw te bouwen woningen en het gewenste
voorzieningenniveau. Deze planvorming heeft plaatsgevonden in overleg met een platform van huidige bewoners uit de
buurt, eigenaren/bewoners uit de aangrenzende Bomenbuurt en van enkele winkeliers. Nadat de laatste zaken met het
platform begin 2009 zijn besproken, wordt de gemeente om instemming gevraagd. Het platform zou dan ontbonden
kunnen worden waarna een aangepaste vorm van participatie gedurende de uitvoering toegepast kan worden.
Masterplan Poelenburg
De plannen voor Poelenburg zijn al enige tijd in voorbereiding. Als één van de ‘Vogelaarwijken’ lag de nadruk in 2008 op
het maken van een uitvoeringsprogramma. Naast een bouw- en onderhoudprogramma is nadrukkelijk gewerkt aan een
sociaal maatschappelijk plan en een uitvoeringsplan voor onder andere wijkeconomie en werkgelegenheid.
Eén van de projecten uit het uitvoeringsprogramma wijkeconomie is de oprichting van een ondernemersvereniging
Poelenburg als aanspreekpunt, contactpersoon en vertegenwoordiger voor organisaties in de wijk. In 2009 start de
ondernemersvereniging met netwerkbijeenkomsten in de wijk. Omdat de huidige winkelcentra een moeilijke tijd hebben
tot de start van het nieuwe winkelcentrum, heeft Parteon in nauwe samenwerking met de nieuw opgerichte onderne-
mersvereniging en de winkeliers een overbruggingsplan opgesteld.
Daarnaast zijn twee klankbordgroepavonden georganiseerd, waarin bewoners, ondernemers en winkeliers input hebben
geleverd voor het uitvoeringsprogramma. Hierbij zijn onder andere de gewenste winkel- en commerciële voorzieningen voor
Poelenburg besproken. Omdat de allochtone ondernemers niet vertegenwoordigd waren op de twee klankbordgroepavonden,
is een extra klankbordavond georganiseerd in samenwerking met ondernemersvereniging Agiad. Tijdens deze avond is gespro-
ken over het bedrijfsverzamelgebouw, het infopunt voor ondernemers en de invulling van het nieuwe winkelcentrum.
Vanuit een onderzoek door de Universiteit Tilburg naar de participatietrajecten tot aan het wijkactieplan heeft Poelen-
burg het cijfer 8 gescoord. De bewoners waren goed geïnformeerd.
Rosmolenwijk
In 2008 heeft reguliere afstemming over de herstructureringsplannen plaatsgevonden met het platform Herstructurering.
Er is een werkgroep Bereikbaarheid, Leefbaarheid, Veiligheid en Communicatie (BLVC) opgericht bestaande uit bewo-
ners, gemeente en Parteon. Om te voorkomen dat na de veranderingen de Rosmolenwijk als los zand aan elkaar hangt,
is in overleg met gemeente, Parteon en het wijkplatform besloten een BLVC-plan te laten opstellen. Dit plan omvat de
fasering van het werk, de benodigde omleidingsroutes voor diverse weggebruikers, maatregelen om knelpunten op te
lossen, veiligheids- en leefbaarheidsaanbevelingen.
In de deelprojecten in de Rosmolenwijk is overlegd met bewoners uit de projecten Bloemstraat en Callierstraat over
de planontwikkeling en uitplaatsing. Er is een informatiebijeenkomst gehouden voor de omwonenden en toekomstige
bewoners van de Luikse Hoven.
Volkshuisvestingverslag Parteon 69
In juni 2008 is een zogenaamde ‘sloopontmoeting’ voor de bewoners en omwonenden van de Koning Davidstraat geor-
ganiseerd. Veel beelden van historie, duurzaam slopen en hoe de toekomst eruit gaat zien, zijn vastgelegd en op doeken
aan de hekken rondom het sloopterrein gehangen.
Met de omwonenden van de Jan Bouwmeesterstraat is intensief overlegd. Er is bezwaar gemaakt tegen de sloopver-
gunning in verband met het ontbreken van een sloopveiligheidsplan. Parteon heeft alsnog een sloopveiligheidsplan
ingediend en deze tijdens een bijeenkomst met de bezwaarmakers toegelicht.
De planning van de projecten Hoveniersstraat, Kakesblok en Belgischestraat is in overleg met de gemeente uitgesteld.
Dit is gebeurd, mede op verzoek van het wijkplatform, omdat anders teveel projecten gelijktijdig zouden gaan lopen.
Bovendien is het voor Parteon belangrijk dat ook de bewoners in latere projecten voldoende kans hebben om naar een
woning binnen de wijk te verhuizen. In oktober 2008 is een inloopspreekuur georganiseerd om dit toe te lichten. Ook
heeft inmiddels een vervolgbijeenkomst plaatsgevonden om specifieke vragen van bewoners te beantwoorden.
In 2008 is een aantal activiteiten in het kader van leefbaarheid en sociale cohesie in de Rosmolenwijk geïnitieerd en
uitgevoerd. Deze activiteiten zijn erop gericht de leefbaarheid, de fysieke leefomgeving en de sociale infrastructuur te
verbeteren. Dit alles gebeurt onder regie van Parteon. Er zijn inmiddels vier leefbaarheidsbijeenkomsten voor de bewo-
ners van de wijk georganiseerd. Deze bijeenkomsten hadden een interactief karakter.
In overleg met de gemeente is een interim beheerplan gemaakt. In dit interim beheerplan zijn de kaders voor het extra
beheer (fysiek en sociaal) tijdens de periode van herstructurering vastgesteld. In dit kader is in de zomer het gebieds-
beheerteam van start gegaan. In dit gebiedsbeheerteam wordt de dagelijkse leefbaarheid en veiligheid besproken en
daar waar nodig actie ondernomen. Aan dit team nemen een aantal mensen van Parteon, de gemeente en de politie deel.
In januari is de aftrap geweest voor de start van de Woonservicewijk met alle betrokken partners, waar Parteon er één
van is. Aansluitend was er een drukbezochte informatiemarkt voor bewoners.
Parteon en de gemeente willen in het kader van de herstructureringsopgave voor de Rosmolenwijk ook een sociaal
programma op stellen. Hiervoor moet eerst een sociaal streefbeeld geformuleerd worden. Dit zal in samenwerking met
het platform Herstructurering gebeuren en met andere partijen die woonachtig of werkzaam zijn in de wijk. Het meeste
werk wordt in het voorjaar van 2009 verricht, maar in 2008 is het platform hierover uitgebreid geïnformeerd. De leden
van het platform hebben zich positief uitgesproken over het plan en zijn bereid actief mee te werken.
10�5 Prestatieafspraken gemeente
In februari 2008 sloten de in Zaanstad actieve woningcorporaties en de gemeente Zaanstad een gezamenlijke prestatie-
afspraak voor de periode 2008-2010. Deze omvat - kort samengevat - de volgende onderdelen:
• Aanbiedingsafspraak,bodemgarantieenprimairedoelgroep.Minimaal70%vanhetjaarlijksvrijkomende
woningaanbod wordt aangeboden met een subsidiabele huur van maximaal de hoge aftoppingsgrens (€ 527 per 1
juli 2007). Daarbij geldt een bodemgarantie van in totaal 1.100 woningen per jaar. Ook is afgesproken dat minstens
60% van het totale jaarlijkse aanbod wordt toegewezen aan de primaire doelgroep
• Nieuwbouw,herstructureringenleefbaarheid.Degezamenlijkewoningcorporatiessprekendeintentieuitinde
periode t/m 2010 tenminste 750 woningen gemiddeld per jaar te realiseren. Over de verdeling daarvan naar de
afzonderlijke corporaties, worden nadere afspraken gemaakt. In totaal wordt uitgegaan van 30% sociaal en 70% in de
marktsector. Om huurders binnen Zaanstad een wooncarrière te kunnen laten maken, worden bij herstructurering
zoveel mogelijk gedifferentieerde woonprogramma’s ontwikkeld
• Grondbeleid.Zelfstandigteontwikkelenlocatieszullendoordegemeenteviatenderingindemarktwordengezet.
Dit kan ook gebeuren via de ‘bouwenvelop’. Voor zelfstandig te ontwikkelen locaties in herstructureringsgebieden,
wordt allereerst de daar bezit hebbende corporaties gevraagd een bod te doen door middel van de bouwenvelop
70 Volkshuisvestingverslag Parteon
• Erfpacht.Degemeentegaat,nadein2008ingeganenieuweomzettingsmethodiekvoordeerfpacht,metde
afzonderlijke corporaties in overleg over deze omzetting
Alle hiervoor genoemde afspraken worden regelmatig gecontroleerd.
Op basis van de woonvisie die de gemeente Zaanstad begin 2009 vaststelt, maken we in dat jaar individuele prestatieaf-
spraken met de gemeente. Deze woonvisie is in nauw overleg met de betrokken corporaties tot stand gekomen.
10�6 Maatschappij Relatie Management (MRM)
Voor het behalen van haar doelen is Parteon afhankelijk van samenwerking met andere maatschappelijke organisaties.
Dit is van des te groter belang nu Parteon zich meer wil richten op haar kerntaak. Parteon heeft in 2007een groot aantal
organisaties betrokken bij het opstellen van haar ondernemingsplan. Het ondernemingsplan is eind 2007 gepresenteerd.
In 2008 heeft samenwerking plaatsgevonden met een groot aantal partijen op uitvoeringsniveau. In deze samenwer-
king levert een ieder zijn bijdrage op basis van zijn eigen professie. Met diverse partijen die woonbegeleiding geven, zijn
afspraken over verhuur van woningen. Een aantal van die partijen is:
• LegerdesHeils
• stichtingVrouwenopvang
• Odion
• Heliomare
• RIBW
Parteon heeft in het kader van een pilot in 2007 een maatschappelijke visitatie laten uitvoeren. In 2011 wordt dat herhaald.
Volkshuisvestingverslag Parteon 71
11 Herstructurerings-projecten
11�1 Inleiding
Daar waar bezit wordt geherstructureerd, maakt Parteon een Programma van Eisen (PvE). Niet alleen voor de nieuw
te ontwikkelen of op te knappen woningen, maar ook voor de omgeving. In een PvE wordt onder andere opgenomen;
ruimtelijke invulling, beeldkwaliteit, woningomvang, gewenst voorzieningenniveau en prijsklassen. Bij de uitwerking
van een project letten we erop dat de beoogde doelgroep ook verleid wordt tot huren of kopen. Hierbij vraagt Parteon het
oordeel van professionals op het gebied van leefstijlen en marketingcommunicatie. Afhankelijk van de omvang van een
project vindt mogelijk samenwerking plaats met andere corporaties of ondernemers. Ook met de gemeente onderhou-
den we veelvuldig contact.
In de Rosmolenwijk benadert Parteon ook particuliere eigenaren met de vraag hun bezit op te knappen. Parteon onder-
steunt hen bij het organiseren van herstelwerkzaamheden en incidenteel koopt of ruilt zij ook bezit.
11�2 Gebiedsontwikkeling door herstructurering
In 2008 heeft Parteon aan grootschalige gebiedsontwikkeling gewerkt in Poelenburg, de Walvisvaardersbuurt en de
Rosmolenwijk in Zaandam en in Wormerveer-Noord. Voor Poelenburg hebben Parteon, de gemeente en corporaties
Rochdale en ZVH een gezamenlijk masterplan gemaakt, dat tevens is goedgekeurd door de gemeente Zaanstad. In de
overige drie gebieden is Parteon de enige eigenaar van de woningen en zijn andere corporaties niet betrokken bij de
ontwikkeling.
In de Rosmolenwijk is met de uitvoering van diverse projecten uit het masterplan gestart. Voor de Walvisvaardersbuurt
en Wormerveer-Noord wordt in 2009 een uitvoeringsplan vastgesteld. Dat moet ervoor zorgen dat achterblijvende en
nieuwe bewoners tijdens de uitvoering van projecten veilig en verantwoord kunnen wonen en de noodzakelijke voorzie-
ningen kunnen gebruiken.
Poelenburg
Poelenburg is, zoals eerder gemeld, één van de veertig krachtwijken van minister Vogelaar. Er worden 500 woningen
gesloopt en op deze plaats 320 woningen teruggebouwd. Ook komt er een nieuw winkelcentrum en een brede school.
Op een strook waar nu nog school- en volkstuinen liggen, willen Parteon, ZVH en Rochdale nog eens 400 nieuwe wonin-
gen bouwen. Daarnaast voert Parteon bij 144 woningen projectmatig onderhoud uit. De totale uitvoering vindt over een
periode van ongeveer tien jaar plaats.
In samenwerking met betrokken organisaties en buurtbewoners is het wijkactieplan (het sociaal programma) uitge-
werkt in een concreet uitvoeringsprogramma. Dit is opgesteld vanuit de aandachtsgebieden sociaal, werkgelegenheid,
wijkeconomie, duurzaamheid en communicatie. Voor het bereiken van een sociaal sterke wijk leggen de partijen de
nadruk op het bieden van kansen om vooruit te komen. Het opheffen van de achterstandssituatie, vooruitzicht bieden
aan jongeren, een betere inburgering en integratie van allochtone bewoners, verbetering van de positie van ouderen en
het benutten van sterke kanten van de mensen in participatie.
72 Volkshuisvestingverslag Parteon
De projecten uit het uitvoeringsprogramma werkgelegenheid hebben als doel dat iedereen die kan, ook aan het werk
gaat; betaald of onbetaald en dat het aantal bijstandsgerechtigden in Poelenburg op hetzelfde niveau komt als in
vergelijkbare wijken in Zaanstad. De projecten gericht op de wijkeconomie hebben als doel een bijdrage te leveren aan
een gezonde, aantrekkelijke woonwijk door het bieden van commerciële basisvoorzieningen op het vlak van winkelen
en ontspanning, door zichtbaar ondernemerschap en door verbetering van het imago van de wijk (vanuit communicatie
en participatie). Dit willen we bereiken door passende bedrijfshuisvesting te bieden, begeleiding en informatie voor
(startende) ondernemers en een hecht netwerk te ontwikkelen.
Twee centrale punten in de wijk worden het multifunctionele centrum en het nieuwe winkelcentrum, met aan de over-
kant een bedrijfsverzamelgebouw ook voor publieksgerichte ondernemers met etalagefuncties. Het multifunctionele
centrum huisvest een activiteitencentrum, culturele activiteiten en middelen voor inburgering. Ook biedt het centrum
plaats aan een gezondheidscentrum en een sociaal servicepunt (één loket voor alle vragen). Er komt ook een biblio-
theek midden in de wijk: een belangrijke schakel bij inburgering.
De brede school biedt mogelijkheden voor voorschoolse, tussenschoolse en naschoolse programma’s, nauwe samen-
werking met organisaties voor kinderopvang, culturele educatie en welzijn. De brede school is, met het Centrum voor
Jeugd en Gezin, een ingang voor allochtone ouders naar inburgeringcursussen en informatie, advies en hulp bij het
opvoeden. Deze combinaties van functies vereist begeleiding bij het samenbrengen van organisaties. Ten slotte komen
op een centraal punt in de wijk sportfaciliteiten.
Het is gewenst om goed inzicht te krijgen in de behoefte en aard van de bedrijfsruimtes in het bedrijfsverzamelgebouw.
We starten daarom met een tijdelijk bedrijfsverzamelgebouw. Deze ‘proeftuin’ geeft richting aan de invulling van het
definitieve bedrijfsverzamelgebouw.
Op 28 maart 2009 was de opening van het informatiecentrum Nieuw Poelenburg gepland. Door een brand is dit niet
doorgegaan. Een nieuwe locatie voor het informatiecentrum wordt gezocht en in november 2009 geopend. Hier kunnen
buurtbewoners en organisaties met alle vragen terecht over de vernieuwing van Poelenburg. Naast informatie over de
(bouw)projecten is hier ook het activeringscentrum ‘Ttif company’ te vinden, die mensen aan de slag kan helpen met
vrijwilligerswerk of een betaalde baan. Tevens is dit het informatiepunt voor ondernemers dat informatie en ondersteu-
ning kan bieden en herbergt het een sociaal servicecentrum met alle noodzakelijke projecten voor ondersteuning in
inkomen en werk bijvoorbeeld met stages, leerplekken en werk. Het informatiecentrum speelt ook een belangrijke rol in
goede doorverwijzing en leggen van contacten tussen klanten en organisaties.
Walvisvaardersbuurt
In 2008 is een schets gemaakt van een nieuwe stedenbouwkundige invulling voor de Walvisvaardersbuurt. Dit is
gebeurd op basis van geformuleerde uitgangspunten rond het aantal nieuw te bouwen woningen en het gewenste
voorzieningenniveau. Het hoge aantal woningen, het toevoegen van winkels en ruimte voor een AHOED (Apotheek en
huisartsen onder één dak) heeft geresulteerd in een plan dat bij nadere beschouwing als ongewenst is betiteld. Zowel
bij de kwaliteit van het nieuwe woonmilieu werden vraagtekens geplaatst, als bij de mogelijkheden om in de markt
zoveel appartementen af te zetten. We hebben dan ook in 2008 gewerkt aan een aanpassing van het plan, waarbij de
woningaantallen zijn verlaagd en waardoor de parkeersituatie niet onder grote druk komt te staan. Het aantal nieuwe
woningen ligt lager dan aanvankelijk bedoeld en ook de uitvoering gaat geleidelijker waardoor er recht gedaan wordt aan
het behouden van de rust in de buurt. Een klankbordgroep beoordeelt de plannen op inhoud en draagvlak. Naast nieuwe
woningen worden er nog wel nieuwe winkelruimte en huisvesting met een medische bestemming gereserveerd. Het
bestaande winkelcentrum wordt waarschijnlijk aangepast voor maatschappelijke functies. Eind 2010 is de start van de
eerste bouwactiviteiten gepland.
Volkshuisvestingverslag Parteon 73
Rosmolenwijk
In het wijkplan voor de Rosmolenwijk (opgesteld in 2000) zijn sloop, nieuwbouw, projectmatig onderhoud en ondersteu-
ning van particuliere woningverbetering opgenomen. Ook het renoveren van een park en herinrichten van de wegen
staan in het plan. Voor elk deelgebied is een detailplan gemaakt. Bewoners en andere belanghebbenden kunnen hun
visie geven op de ontwikkelingen van ‘hun’ deel. Een wijkplatform volgt het proces, dat de komende zes jaar nog loopt.
Hieronder wordt per project aangegeven welke ontwikkelingen hebben plaatsgevonden. Projecten zonder ontwikkelin-
gen en zonder consequenties voor de planning worden buiten beschouwing gelaten.
• LuikseHoven
De bouwvergunning is in januari 2008 afgegeven. Oorzaken van de vertraging in de uitvoering zijn onder andere de be-
nodigde extra sanering en problemen rond de ondergrondse infrastructuur. De sanering blijkt ontoereikend uitgevoerd.
Er is inmiddels een plan van aanpak opgesteld voor de aanvullende werkzaamheden, om die volgens de zogenaamde
BUS-regeling (Besluit Uniforme Saneringen) uit te voeren. Hiermee wordt tijd gewonnen.
• KoningDavidstraat
In het derde kwartaal van 2007 is de bouwaanvraag voor het nieuwbouwplan ingediend. De bouwvergunning is in twee
delen ingediend. Voor de laagbouw is de bouwvergunning afgegeven en onherroepelijk. De bouwvergunning voor de
hoogbouw is nog niet afgegeven. In april 2008 zijn de sloopwerkzaamheden afgerond. De aanpak heeft plaatsgevonden
volgens de zogenaamde ‘duurzaam slopen’-methode. De voorbereidende werkzaamheden voor de nieuwbouw vinden
tot omstreeks mei 2009 plaats.
• JanBouwmeesterstraat
De aanvraag voor de bouwvergunning is op 9 juni 2008 ingediend. In november 2008 is de sloopvergunning afgegeven.
Er is bezwaar gemaakt tegen de sloopvergunning in verband met het ontbreken van een sloopveiligheidsplan. Parteon
heeft alsnog een sloopveiligheidsplan ingediend. Inmiddels is de onherroepelijke sloopvergunning afgegeven. Vanwege
uitstel van de sloop van de projecten Jan Bouwmeesterstraat en Veeringplein is een aantal extra maatregelen betref-
fende het beheer genomen. Bijvoorbeeld extra verlichting in de straat en het inzetten van een beveiligingsbedrijf tijdens
de avonduren en weekenden.
• Veeringplein
De sloopvergunning is ingediend. Zodra de sloop gereed is, dient gestart te worden met het omleggen van de gasleiding.
Dit is seizoensafhankelijk en kan alleen tussen april en oktober worden uitgevoerd. Het Voorlopig Ontwerp is zo goed als
afgerond. Aan de planontwikkeling van het bouwdeel Veeringplein met daarin het maatschappelijk programma wordt
nog gewerkt. Hierin wordt het Woonservicewijk-concept betrokken.
• Mgr.Callierstraat
De visieontwikkeling voor de Mgr. Callierstraat is bijna afgerond. Er is op twee punten nader onderzoek verricht:
• behoefteseniorenwoningenbinnenhetnieuwbouwproject
• optiehoogniveaurenovatie
• Bloemstraat
De fase van het haalbaarheidsonderzoek is afgerond en vastgesteld. Er wordt op dit moment gewerkt aan het Voorlopig
Ontwerp. De herhuisvesting loopt voorspoedig, 27 van de 42 huishoudens zijn reeds uitgeplaatst.
In het Uitvoeringsplan Rosmolenwijk uit 2005 is een planning gemaakt voor de komende tien jaar. In deze planning
staat onder andere welke woningen, wanneer worden aangepakt. Ook is beschreven wat voor soort nieuwbouw er komt
en voor wie die nieuwe woningen bedoeld zijn. De eerste projecten in de Rosmolenwijk zijn in uitvoering. In de loop
van de jaren is veel veranderd. Niet alleen zijn wellicht de inzichten veranderd, maar ook de wensen van burgers en de
74 Volkshuisvestingverslag Parteon
marktomstandigheden. Dit jaar zal het uitvoeringsbesluit nog eens goed tegen het licht worden gehouden. Ook worden
de planning en het programma nog eens kritisch bekeken.
Wormerveer-Noord
Voor Wormerveer-Noord is een sociale visie opgesteld. Dit biedt een toekomstbeeld voor de wijk met een aantrekkelijk
woonmilieu met een gewenst leefklimaat en passende voorzieningen. Deze sociale visie biedt uitgangspunten bij ver-
dere uitwerkingen en ontwikkelingen in de wijk.
Diverse projecten
Op kleine schaal heeft Parteon gewerkt aan visies op wonen en woonomgeving in de Vijfhoek, Wormerveer-Zuid fase 3
en oud-Koog aan de Zaan. Het gaat om kleinschalige locaties, maar de gevolgen van ingrijpend onderhoud of zelfs sloop,
zijn voor bewoners groot. Voor Wormerveer-Zuid fase 3 is in 2008 een voorlichtingsbijeenkomst gehouden. De eerste
bewoners zijn ook direct verhuisd, in verband met de snel slechter wordende situatie van hun woning. Voor de overige
plannen wordt in 2009 de communicatie en inspraak op gang gebracht.
De ontwikkeling van Gibraltar, een bestaand winkelcentrum dat volgens de visie op Zaandam-Zuidoost, mogelijk uitge-
breid kan worden met ongeveer 3000 m² winkeloppervlak en appartementen, is stopgezet. Het is Parteon niet mogelijk
gebleken met de ontwikkelaar van de winkels, het schoolbestuur en de gemeente voldoende overeenstemming te
krijgen.
Sociale visie Inverdan-West
Nieuw-West wil zich profileren als leefwijk: aantrekkelijk voor jong en oud en een leefgebied waar nieuw en bestaand
elkaar aanvullen. Er wordt gestreefd naar een positieve bijdrage aan de wijkeconomie en versterking van sport en recre-
atie. Parteon, de gemeente Zaanstad, Welsaen, ZVH, Regiocollege, Evean, de belangenverenigingen en de ondernemers-
vereniging hebben een manifest opgesteld. Daarin spreken zij de intentie uit om van Inverdan-West een wijk te maken
‘waar het goed vertoeven is’. De sociale visie Inverdan-West biedt hiervoor de uitgangspunten. De sociale visie Inverdan-
West wordt in twee delen uitgewerkt en uitgevoerd. Een kwartiermaker geeft de concrete initiatieven vorm. Het Stipo
begeleidt het bouwprogrammaoverleg.
In de communicatie is gekozen om niet de sociale visie op zich uit te dragen, maar voor illustratie van het beeld aan
de hand van concrete acties en projecten. Tijdens een bijeenkomst voor de wijk en andere geïnteresseerden is het
toekomstbeeld van de wijk gepresenteerd met concrete bouwprojecten door de ontwikkelende partijen en sociale pro-
jecten vanuit de kwartiermaker, zoals de activiteiten voor jongeren in de wijk.
Na een eerste aanzet voor de invulling van de maatschappelijke voorzieningen in Inverdan-West heeft Parteon beslo-
ten niet meer mee te werken aan de ontwikkeling van de Slinger. De maatschappelijke voorzieningen in Inverdan-West
worden nu concreet uitgewerkt door de gemeente Zaanstad met de andere ontwikkelende partijen.
Na een aantal bijeenkomsten van het bouwprogrammaoverleg is besloten om zich te bezinnen op deze overlegstruc-
tuur. Er wordt gezocht naar mogelijkheden om bij de uitwerking van de sociale visie in de projecten, naast informatie-
overdracht door de partijen, ook meer sturing aan de ontwikkelingen te geven.
Volkshuisvestingverslag Parteon 75
11�3 Overzicht projecten
Naam Soort planvorming Te verwachten deelprojecten
Walvisvaardersbuurt Uitvoeringsplan op buurtniveau Morgensterstraat, Straat Davis/Sluispad sloop en nieuwbouw, middengebied beoordeling over meer dan tien jaar
Poelenburg Masterplan en uitvoeringsprogramma op wijkniveau in samenwerking met gemeente en corporaties
Vier sloop- en nieuwbouwprojecten, vier opknapbeurten, diverse nieuwbouwpro-jecten op plaats huidige volkstuinen
Vijfhoek Masterplan op buurtniveau In drie fasen sloop en nieuwbouw
Wormerveer-Noord Uitvoeringsplan op wijkniveau Sloop, nieuwbouw en opknappen van bezit, het aantal nader vast te stellen
Wormerveer-Zuid fase 3 Complexniveau herpositioneren Deel sloop en nieuwbouw, deel projectma-tig onderhoud
Oud-Koog aan de Zaan Gebiedsvisie beperkte sloop en nieuwbouw Afstoten voor of na sloop aan externe ontwikkelaar
Nieuwbouwprojecten in voorbereiding vanuit herstructureringsopgave
Naam Aantal woningen oud (sloop) Aantal woningen nieuw Verwachte start bouw
1. Morgensterstraat 64 54 2010
2. Straat Davis 90 82 2012
3. Veeringplein 83 85 2010
4. Koning Davidstraat 75 144 2009
5. Jan Bouwmeesterstraat 122 120 2009
6. Bloemstraat 42 40 2011
7. Albert Meijnstraat 90 50 2011
8. Krokusstraat 24 24 2013
Totaal 590 599
Toelichting tabel:
De nummers 1 en 2 vallen onder uitvoeringsplan Walvisvaardersbuurt
De nummers 3 tot en met 6 vallen onder masterplan Rosmolenwijk
De nummers 7 en 8 vallen onder uitvoeringsplan Wormerveer-Noord
76 Volkshuisvestingverslag Parteon
12 Nieuwbouwprojecten
12�1 Inleiding
Het jaar 2008 is voor Parteon Projectontwikkeling (PPO) het eerste jaar dat het zelfstandig (binnen de context van de
stichting) actief is geweest. Een jaar dat in het kader van nieuwbouwprojecten volop in het teken stond van beweging.
Als startende b.v. is, naast de organisatorische ontwikkeling, veel aandacht uitgegaan naar inzicht krijgen in de ontwik-
keling, voortgang en financiële stand van zaken binnen alle projecten. Door een gestructureerde aanpak, door middel
van inzicht verkrijgen in projecten, de bedrijfsvoering op orde brengen, de juiste mensen op de juiste posities plaatsen,
afstemming met de overige onderdelen van de stichting, kennis en ervaring opbouwen met programmatuur, is PPO er in
geslaagd zicht te krijgen op de nieuwbouwontwikkeling en de daaruit voortvloeiende verantwoordelijkheden.
Parteon Projectontwikkeling is een 100% dochteronderneming van Parteon. De bestuurder van de stichting is tevens
bestuurder van de b.v.
De omgeving waar PPO zich in beweegt, is continu in beweging. Dat vraagt om medewerkers die kunnen inspelen op
veranderingen, dat vraagt om MT-leden die kunnen anticiperen op externe signalen waardoor PPO tijdig stappen kan
ondernemen om de veranderingen op te kunnen vangen.
De marktsituatie is eind 2008 sterk onder invloed van de ‘kredietcrisis’. Vooral de koopmarkt heeft te kampen met af-
nemende vraag doordat kopers voorzichtig zijn met grote investeringen. PPO moet haar risico beperken. Projecten met
koopwoningen zullen pas starten indien 70% van de koopwoningen zijn verkocht. Mede daardoor lopen in herstructure-
ringsgebieden projecten vertraging op. Over deze stagnatie moet goede communicatie plaatsvinden met de omwonen-
den van de projecten. Ook zoeken we hierbij naar creatieve oplossingen.
Met betrekking tot risicomanagement is in 2008 veel werk verzet. In samenwerking met Atrivé is daarvoor een model
ontwikkeld. Per project wordt een model gevuld met de aanwezige risicogebieden. De uitkomst wordt vertaald in een
‘spinnenweb’-diagram waarbij duidelijk zichtbaar wordt op welke gebieden maatregelen getroffen moeten worden om de
risico’s te beheersen. Het systeem geeft de risico’s niet in een kwantificeerbare eenheid weer. Tevens is een model in
ontwikkeling omtrent de portefeuillerisico’s. Dit model zal op portefeuilleniveau risico’s zichtbaar maken welke afgezet
worden tegen het maximaal te hanteren risico. Het model zal mogelijk in 2009 als pilot worden doorgerekend op de
portefeuille van PPO.
Verslag Volkshuisvesting Parteon 77
12�2 Opgeleverde eenheden
In 2008 zijn de volgende woningen opgeleverd:
Projectnaam Deelgemeente Totaal Huur Koop Verkocht
Saendelft 7D Triatlon Assendelft 30 30
Indische buurt Oost Wormerveer 54 31 23 23
Smeeke Ven 1 Assendelft 28 14 14 11
Boon Blok 3
Onder de Cacaotoren Wormerveer 10 10
Totaal 122 85 37 34
Toelichting tabel: de tien appartementen ‘Onder de cacaotoren’ in Wormerveer hebben stichtingskosten boven de
e 200.000. De oorzaken zijn hoge saneringskosten, dure aankoop grond, extra kosten in verband met infrastructuur en
kleinschalige binnenstedelijke bouw.
12�3 Productie in voorraad/ontwikkeling
Totale productie lopende projecten exclusief herstructurering:
Boekjaar Huur Koop Totaal
2009 193 60 253
2010 328 455 783
2011 502 522 1.024
2012 243 231 474
2013 49 56 105
Totaal 1�314 1�325 2�639
Toelichting tabel: bovenstaand overzicht kan door bouwfaseringen niet rechtstreeks herleid worden naar het overzicht
bij 12.4.
12�4 Overzicht lopende projecten
Op de volgende pagina het overzicht van de bestaande portefeuille:
78 Volkshuisvestingverslag Parteon
Project nummer
Projectnaam Totaal aantaleenheden
Aantal Koop
Aantal huur
Verwachte start bouw
Verwachte eindople-vering
1001 Toermalijn 13 0 13 2008 2009
1003 Pionier 26 0 26 2008 2009
1006 Boon blok 3 28 28 0 2009 2011
1008 Boon blok 5 + 6 12 12 0 2008 2009
1010 Indische buurt West 58 33 25 2009 2010
1011 Gasfabriekterrein 14 14 0 2010 2012
1012 Noordeinde 195 132 63 2011 2012
1013-1 Rietvelden fase 1 98 28 70 2009 2010
1013-2 Rietvelden fase 2 72 14 58 2009 2011
1015 Warmoesstraat Hartog 12 0 12 2014 2015
1016 Poort van Wormer 368 238 130 2009 2011
1019 Boon Blok 7 2 2 0 2009 2010
9525/2002 Rosariumpark 110 73 37 2011 2012
2004 Durghorstplantsoen 79 0 79 2008 2009
2006 Fortuinschool 70 56 14 2010 2012
3003 De Dansschool 29 21 8 2012 2013
3006 Saendelft 7D/Triatlon 7 0 7 2007 2009
3007 Winkelcentrum 81 0 81 2007 2010
3008 Luyt 24 24 0 2011 2012
3010 Smeeke Ven 2 17 0 17 2012 2013
3012 Gemeentehuis 1 0 1 2008 2009
4002 Brede School 5 0 5 2009 2010
4006 Westzanerwerf 178 107 71 2011 2015
5005 Loggerstraat 18 0 18 2009 2010
6005 Luikse Hoven 44 27 17 2009 2010
6013 Jan Bouwmeesterstraat 111 64 47 2009 2010
6027 Bloemstraat 40 24 16 2010 2011
8007 Sociaal pension 1 0 1 2009 2009
8008 Jedelooschool 66 46 20 2008 2010
8009 Nuon terrein 147 94 53 2010 2011
9001 Overtuinen A 153 98 55 2011 2012
9003 Inverdan De Eilanden 178 112 66 2010 2011
9004 Inverdan De Slinger 11 0 11 2010 2012
9005 Inverdan Planonderdeel 20 20 0 2010 2011
9006 Kiss & Ride 149 0 149 2009 2011
9007 Inverdan Poort van Rus- 87 0 87 2009 2011
9999 De Haal 11 11 0 2011 2012
9999 De Heul 21 21 0 2011 2012
9999 Heliomare 8 0 8 2011 2012
9999 Inverdan 16.2 19 0 19 2013 2014
Totaal 2583 1299 1284
,
Volkshuisvestingverslag Parteon 79
12�4�1 Toelichting projecten start bouw in 2007
3006Saendelft7DTriatlon,Assendelft
Turnkey-overeenkomst voor afname van 37 sociale huurwoningen.
• 30eengezinswoningenvan115m2 GBO (135 m2 BVO), met een aanvangshuur van € 609 per maand. 30 woningen
zijn in 2008 opgeleverd, 7 worden in 2009 opgeleverd
• 7benedenboven-woningen,van86m2 GBO (115,2 m2 BVO), met een aanvangshuur van € 524 per maand
3007 Saendelft winkelcentrum, Assendelft
Bouw van 74 appartementen.
• Appartementenvan62m2 GBO (83 m2 BVO), met een variërende aanvangshuur van € 440 tot € 500 per maand.
De appartementen zijn bestemd voor Odion
• 7vrijesectorhuurwoningenvan76m2 GBO (101 m2 BVO)
12�4�2 Toelichting projecten start bouw in 2008
1008 Boon blok 5+6 Wormerveer
Boon blok 5+6 bestaat uit 12 grondgebonden rijenwoningen.
• 7dorpswoningenmettweewoonlagen,oppervlaktecirca105m²GBO
• 5woon-werkwoningenmetdriewoonlagen,oppervlaktecirca160m²GBO
1001 Acaciahof (voorheen Toermalijn), Wormerveer
Een gecombineerd nieuwbouw- en renovatieproject in Wormerveer. De oude basisschool ‘De Toermalijn’ aan de Acacialaan
wordt omgebouwd tot een complex met 8 appartementen. Op de plek van de gymzaal komen 5 eengezinswoningen.
• 8appartementen,variërendvan66tot88m2 GBO, met een huurprijs van € 386 tot € 519 (v.o.n.-prijs van
Projectontwikkeling naar Parteon € 155.000), doelgroep starters
• 5eengezinswoningen,circa124m2 GBO, met een vrije sector huurprijs van € 787 (v.o.n.-prijs van
Projectontwikkeling naar Parteon € 265.000), doelgroep gezinnen
1003 Schrijvershof (voorheen Pionier), Wormerveer
Evenals het project Acaciahof betreft het hier de locatie van een basisschool ‘De Pionier’ te Wormerveer.
• 10appartementen,vancirca91m2 GBO, met een huurprijs van € 535 (v.o.n.-prijs van Projectontwikkeling naar
Parteon € 215.000), doelgroep gezinnen en senioren
• 8appartementen,vancirca87m2 GBO, met een huurprijs van € 505 (v.o.n.-prijs van Projectontwikkeling naar
Parteon € 195.000) doelgroep senioren
• 8eengezinswoningen,vancirca139m2 GBO, met een vrije sector huurprijs van € 678 (v.o.n.-prijs van
Projectontwikkeling naar Parteon € 240.000), doelgroep gezinnen
3012 Gemeentehuis, Assendelft
Parteon laat het voormalige gemeentehuis van Assendelft restaureren met als doel het behouden van een monument
en dit een publieke functie geven. De restauratie van het hoofdgebouw is gestart. Het oude raadhuis is een markant,
niet weg te denken gebouw, waarvoor in 1898 de eerste steen is gelegd. Door de restauratie blijft het behouden voor
Assendelft als het Culturele Raadhuis met als mogelijkheid hier te trouwen en te vergaderen.
2004Durghorstplantsoen,Krommenie
Hier worden twee- en driekamerappartementen gerealiseerd voor senioren, gelegen in 5 blokken van 3 bouwlagen welke
zijn verbonden door een ruim atrium.
80 Volkshuisvestingverslag Parteon
• 79huurappartementenmeteenoppervlakvan85tot94m²GBO,meteenaanvangshuurvan€ 521 tot € 573 per
maand (dit is afhankelijk van het type woning en bepaald op basis van 85% van de maximale redelijke huur)
Binnen het plan wordt een aantal woningen gelabeld als aanleun- of zorgwoningen.
8008Jedelooschool,Zaandam
Het Jedeloo project omvat in totaal 66 woningen en is opgedeeld in twee fasen. Fase I is de renovatie van het hoofdge-
bouw en de conciërgewoning, in totaal 30 woningen. De bouw van fase I is eind september 2008 gestart.
• 20socialehuurappartementen
• 10koopwoningen,waarvan9appartementenen1eengezinswoning
Fase II bestaat uit nieuwbouwwoningen achter het hoofdgebouw en omvat 36 eengezinswoningen, allen koopwoningen.
Voor de 36 nieuwbouwwoningen van fase II loopt de artikel 19- en bouwvergunningprocedure.
12�4�3 Toelichting projecten start bouw 2009 en later
1006 Boon blok 3, Wormerveer
Het huidige bouwplan voor Boon blok 3 bestaat uit 20 koopappartementen en 8 hofwoningen op de eerste en tweede
verdieping. Op de begane grond bevinden zich 5 commerciële winkelruimten (circa 1.220 m² VVO).
Omschrijving van de verschillende woningen:
• 8hofwoningen,meteenoppervlaktevancirca65m²GBO
• 18driekamerappartementen,meteenoppervlaktevan91tot105m²GBO
• 2vijfkamerappartementen,meteenoppervlaktevancirca163m²
Omschrijving van de commerciële winkelruimtes:
• 3units,metiedereenoppervlaktevancirca275m²VVO
• 1unit,meteenoppervlaktevancirca225m²VVO
• 1unit,meteenoppervlaktevancirca170m²VVO
1010 Indische buurt West, Wormerveer
Ontwikkeling van 58 grondgebonden woningen, zowel koop als huur.
• 33eengezinswoningenindrietypesvan110tot135m2. Verkoopprijzen van € 250.000 tot € 275.000
• 25huurwoningenintweetypes:8eengezinswoningenvan110m2, met een huurprijs van circa € 630 per maand.
En 17 nultredenwoningen, met volledig woonprogramma op de begane grond en extra ruimte op de verdieping van
94 m2, met een huurprijs van circa € 550 per maand
1011 Gasfabriekterrein, Wormerveer
Er worden 3 in plaats van 4 kantoren gerealiseerd. Het programma van de HOED (Huisartsen onder één dak) is nog niet
definitief verstrekt door de afnemer. Het plan wordt met instemming van de gemeente gefaseerd.
1012 Noordeinde, Wormerveer
Dit project is een samenwerking tussen Bouwfonds en Parteon. De grond is al in eigendom. Het project gaat uit van het
realiseren van 195 woningen, koop en huur. In 2008 is onderzoek gedaan naar de status van het bestemmingsplan.
1013 Rietvelden, Wormerveer
In het plangebied realiseert Parteon in fase 1 (noord) en 2 (zuid) in totaal 154 woningen, waarvan 113 huur en 42 koop.
Tevens worden 12 kleinschalige groepswoningen met in totaal 96 zorgplaatsen gerealiseerd met ondersteunende zorg-
infra. Evean is verantwoordelijk voor fase 3 in het project Rietvelden.
Volkshuisvestingverslag Parteon 81
1015 Warmoesstraat-Hartog, Wormerveer
Na een eerdere overweging bestaand bezit van Parteon te betrekken bij dit verworven perceel, is thans in overleg met
het rayon besloten een solitaire ontwikkeling uit te werken voor 12 appartementen voor het RIBW.
1016 Poort van Wormer, Wormer
Het programma voor de Poort van Wormer, een uitbreidingswijk in de gemeente Wormerland, bestaat uit 367 woningen,
circa 200 gebouwde parkeervoorzieningen en circa 1.000 m2 bedrijfsruimte. De woningen zijn onderverdeeld in koop-
en huurwoningen in zowel de laagbouw als gestapelde bouw. In het project worden verschillende doelgroepen bediend.
De belangrijkste doelgroepen zijn senioren, starters en gezinnen. Bij de entree van de locatie wordt een appartementen-
gebouw met circa 20 wooneenheden als zorgcomplex gerealiseerd. Parteon zal deze woningen aanbieden met een huur
van ongeveer € 600 per maand.
1019 Boon blok 7, Wormerveer
Dit project wordt mogelijk beëindigd.
2006Fortuinschool,Krommenie
Dit project bestaat uit 70 woningen, waarvan 56 koopwoningen en 14 huurwoningen.
3003DeDansschool(DD),Assendelft
Er is een samenwerking/ontwikkelovereenkomst (van 26 mei 2005) met Heddes Vastgoed voor de ontwikkeling van huur-
en koopwoningen op de locatie dansschool DD in Assendelft. Op dit moment worden programma en bouwplan heroverwo-
gen. Vanuit het rayon is aangegeven dat geen aanvulling op de portefeuille meer wordt verwacht vanuit dit project.
3008 Luyt, Assendelft
De geplande koopwoningen konden niet met een positief financieel resultaat worden ontwikkeld op deze locatie. In
mei is besloten dat het programma wordt aangepast naar 24 grondgebonden huurwoningen van 90 m² GBO, met een
huurprijs van ongeveer € 500 voor de doelgroep starters.
3010 Smeeke Ven 2, Assendelft
Bij de ontwikkeling van Smeeke Ven 2 is het de bedoeling om met Ypsilon zelfstandige woningen te ontwikkelen voor
mensen met een schizofrene stoornis. Als beoogd zorgverlener is de RIBW benaderd. De eerste studie bevatte 16 appar-
tementen en 1 moedergebouw, waaruit de nodige zorg verleend kan worden. De maandhuur bedraagt ongeveer € 450.
4002Bredeschool,KoogaandeZaan
Er is overeenstemming bereikt met de aannemer over de aanneemsom voor de realisatie van het bouwprogramma van
circa 4200 m². De bouw start in januari 2009 met een verwachte oplevering in januari 2010. Parteon wordt eigenaar en
verhuurt het pand voor 10 en 30 jaar aan de gebruikers.
4006 Westzanerwerf, Westzaan
Het definitieve aantal woningen wordt ten opzichte van de bouwaanvraag van 2004 (185 woningen) teruggebracht naar
170 woningen. Als gevolg van een nog bestaande milieucontour van een mestkelder op een belendend perceel wordt het
project gefaseerd. De voorgestelde fasering binnen het bouwplan is door de gemeente niet akkoord bevonden. Er wordt
een nieuw voorstel voorbereid zodanig dat elke fase als afzonderlijk bouwplan kan worden beoordeeld.
5005 Loggerstraat, Zaandam
Odion heeft Parteon verzocht als ontwikkelaar/belegger op te treden en een voorziening te realiseren bestaande uit
16 wooneenheden en 2 algemene ruimten. Het definitieve ontwerp is gereed en er is onder voorbehoud overeenstem-
ming bereikt met de gemeente over het afnemen van de bouwrijpe grond. Het huidige ontwerp is opnieuw getoetst en
financieel doorgerekend, waarna enkele bezuinigingen zijn doorgevoerd.
82 Volkshuisvestingverslag Parteon
6005 Luikse Hoven, Zaandam
Het sloop/nieuwbouwproject is onderdeel van de herstructureringaanpak Rosmolenwijk in Zaandam, waarvoor in 2005
een samenwerkingsovereenkomst met de gemeente is gesloten. Het programma bestaat uit:
• 17huurwoningen,meteengemiddeldeoppervlaktevan118m²GBOeneenhuurvan€ 400 per maand
• 27koopwoningen,meteengemiddeldeoppervlaktevan138m²GBOeneenv.o.n.-prijsvan€ 272.500
• 52parkeerplaatsen
6013JanBouwmeesterstraat,Zaandam
Dit project is een ontwikkeling binnen de herstructurering van de Rosmolenwijk. Het programma bestaat uit 111 wonin-
gen; eengezinswoningen en beneden-/bovenwoningen (bebo’s).
• eengezinswoningenvan113tot140m²,metverkoopprijzenvan€ 243.000 tot € 280.000
• benedenboven-woningenvancirca100m²,metverkoopprijzenvanaf€ 210.000
6027 Bloemstraat Zaandam
In de fase Haalbaarheidsonderzoek is overeenstemming met zowel de stichting Parteon als de gemeente gezocht en
gevonden om het geplande aandeel appartementen te minimaliseren en met name in te zetten op grondgebonden
woningen. Dit betekent een vermindering van het geplande aantal tot 40 woningen.
8007 Sociaal Pension, Zaandam
Het Leger des Heils huurt momenteel twee panden ten behoeve van daklozen. De panden worden gesloopt en er wordt
tijdelijke huisvesting gebouwd die het Leger des Heils gaat huren.
8009 NUON terrein, Zaandam
Parteon is één van de partijen in een samenwerkingsovereenkomst (2006) met Giesbers en Bouwfonds (voorheen
Rabo Vastgoed) voor de ontwikkeling van het voormalig gasfabriekterrein in Zaandam. Parteon deelt voor een derde deel
mee in de ontwikkelwinst en -risico en neemt daarnaast ongeveer 50 woningen af. Het project bestaat uit:
• 120exclusieveappartementen
• 25eengezinswoningen
• 2geschakeldewoningen,vanongeveer1500m²GBO
Er moet een ruimtelijke procedure worden doorlopen, deze proceduretijd beslaat 53 weken.
9001 Overtuinen A, Zaandam
Op dit plan drukt een groot financieel tekort, gevolg van hoge verwervingskosten (aankoop 2000) in relatie tot een
woonprogramma wat later door de gemeente is vastgelegd in hun Stedenbouwkundig Programma van Eisen (SPvE) uit
2007. In het najaar 2008 is gewerkt aan optimalisatie van het plan, waarbij het SPvE van de gemeente als uitgangspunt
diende. Dit leidde tot herziening van de uitgangspunten waarover overleg met de gemeente is gestart. Met instand-
houding van het aandeel sociale huur (30%) vindt een verschuiving plaats in de verhouding van appartementen naar
eengezinswoningen en het omzetten van middeldure en dure huur naar koop. Het totaal aantal woningen, nu 153,
blijft ongeveer gelijk. Discussiepunt met de gemeente is de te betalen exploitatiebijdrage aan de gemeente van circa
€ 1.000.000 voor Inverdan. Parteon acht deze niet van toepassing aangezien de gronden lang voor de lancering van
Inverdan zijn verworven.
9004DeSlinger(voorheendeBuiging),Zaandam
Parteon heeft een afspraak inzake de afname van 11 sociale huurwoningen. Hiervoor is een concept afnameover-
eenkomst opgesteld. De Ontwikkelingscombinatie heeft echter nog steeds geen overeenstemming met de gemeente,
waardoor de overeenkomst tussen de Ontwikkelingscombinatie en Parteon niet kan worden getekend.
Volkshuisvestingverslag Parteon 83
9003DeEilanden,Zaandam
Op het plan drukt een groot financieel tekort. Aan de gemeente Zaanstad is een optimalisatievoorstel voorgelegd.
De gevolgen van dit voorstel zijn:
• hetaantaleengezinswoningenneemttoemetcirca14totminimaal126(isondergrensvanbestemmingsplan)
• geenappartemententorensinhetplan;eengezinswoningensluitenbeteraanbijdemarkt(kleinerverkooprisico)
• geen(dure)gebouwdeparkeervoorzieningennoodzakelijk(parkerenopmaaiveld)
• kortereplanning
Met dit wijzigingsvoorstel, waarbij de grondprijs gewaarborgd blijft (voorwaarde gemeente Zaanstad), wordt een aan-
zienlijke verbetering van het projectresultaat verwacht.
9005 Planonderdeel 19.3, Zaandam
Over de programmawisseling van het oorspronkelijke gestapelde programma (Masterplan 2004) en het huidige grond-
gebonden programma van 20 ruime eengezinsstadswoningen met mogelijke woon/werkfunctie bestaat overeenstem-
ming met de gemeente Zaanstad en Parteon.
9006Kiss&Ride,Zaandam
Parteon is in dit project afnemer van de woningen, die door NS Poort worden ontwikkeld. De oorspronkelijke afspraken
zijn gebaseerd op 149 woningen. Op dit moment bestaat het project uit 139 woningen. NS Poort heeft aangegeven dat zij
dit project minimaal 1 jaar doorschuift. Parteon heeft daarop aangegeven dat zij de financiële consequenties van deze
vertraging niet zal aanvaarden.
9007 Poort van Rustenburg, Zaandam
In het vierde kwartaal 2008 is het plan geoptimaliseerd. Tevens zijn in een bestuurlijk overleg met de gemeente defi-
nitieve afspraken gemaakt over het niet realiseren van één van de drie gebouwdelen. Het programma zal bestaan uit
circa 62 sociale huurappartementen.
9999DeHaal,Oostzaan
Dit project in Oostzaan betreft alleen koopwoningen. De onderhandelingen omtrent de grondverwerving zijn gestart
alsmede de planontwikkeling. Het project betreft 11 koopwoningen.
9999DeHeul,Oostzaan
Dit project zal gecombineerd worden met De Haal indien dit project in de definitieve fase komt. Het project heeft 21
koopwoningen op het programma staan.
9999Heliomare,Krommenie
Ten behoeve van Heliomare wordt onderzocht of deze locatie in Krommenie (in eigendom van Parteon) geschikt is voor
deze speciale doelgroephuisvesting. Het nieuwe pand zou 8 eenheden bevatten.
9999 Planonderdeel 16.2, Zaandam
Dit project maakt onderdeel uit van de Samenwerkingsovereenkomst over Inverdan-West van 13 januari 2004. Oor-
spronkelijk bestond dit project uit 60 sociale koopappartementen. In verband met de gewijzigde ontwikkeling van het
tegenover gelegen project De Slinger (9004) is de ontwikkelingslocatie voor Planonderdeel 16.2 onder druk komen te
staan. De ontwikkeling van De Slinger zit momenteel vast in de onderhandelingen tussen de gemeente Zaanstad en de
grondeigenaren. Hierdoor blijft de ontwikkeling van Planonderdeel 16.2 voorlopig onzeker.
84 Volkshuisvestingverslag Parteon
13 Financieel beheer en beleid
13�1 Inleiding
Parteon is een maatschappelijke onderneming die zorgt voor plezierig wonen. Deze missie is uitvoerbaar als er vol-
doende financiële middelen beschikbaar zijn die efficiënt worden ingezet. Om dit te bereiken is goed financieel beheer
en beleid noodzakelijk.
13�2 Ontwikkelingen in 2008
In 2008 heeft zich bij Parteon een aantal ontwikkelingen voorgedaan op financieel gebied. Deze ontwikkelingen/verbe-
teringen zorgen ervoor dat Parteon op het financiële vlak nog beter ‘in control’ komt. Hieronder volgt een opsomming
van een aantal verbeteringen die in 2008 zijn doorgevoerd:
Verbetering kwartaalrapportages
Begin 2008 is een nieuw format voor de kwartaalrapportage geïmplementeerd. De insteek van dit format is om perio-
diek een overzichtelijk beeld te geven van hoe Parteon er (financieel) voor staat. Naast de periodieke weergave van een
budgetrealisatie-overzicht omvat de nieuwe kwartaalrapportage tevens een prognoseoverzicht. Deze prognose geeft
de financiële verwachtingen voor de rest van het jaar weer, op basis van alle inzichten die er tot en met het betreffende
kwartaal zijn. Zodoende kan tijdig worden ingespeeld op (onverwachte) ontwikkelingen om zo problemen te voorkomen.
Ook in 2009 ligt de nadruk op het verder optimaliseren van de kwartaalrapportage.
Vastleggen financiële uitgangspunten
Het vastgestelde financieel beleid van Parteon was inmiddels al weer enkele jaren oud. Daarom heeft Parteon deze
herzien middels het opstellen van financiële uitgangspunten. Doel van deze financiële uitgangspunten is om financiële
randvoorwaarden aan te geven waarbinnen Parteon zich kan bewegen. Bij Parteon is de financiële positie geen doelstel-
ling, maar een randvoorwaarde. Anders gezegd; ‘geld is een middel en geen doel’. Er dient continue bewaakt te worden
dat het bereiken van de doelstellingen gebeurt binnen de financiële randvoorwaarden. Zolang de financiële meerjaren-
planning aan deze randvoorwaarden voldoet, is Parteon in hoge mate vrij om haar strategische doelen te realiseren. De
randvoorwaarden komen voort uit de doelstelling van Parteon om borging van financiering te behouden (via het WSW;
Waarborgfonds Sociale Woningbouw) en om te streven naar zogenaamde A-status bij het Centraal Fonds voor de Volks-
huisvesting (CFV). Gezien de opgave van Parteon en de huidige marktsituatie, mede in relatie tot de verzwaring van de
normen van het CFV, is de B1 status tijdelijk ook acceptabel. Op basis van de managementinformatie wordt getoetst of
aan de financiële randvoorwaarden wordt voldaan.
In het jaar 2008 heeft Parteon de A-status toebedeeld gekregen van het CFV.
Verbetering Management Informatie Systeem
Parteon beschikt over een Management Informatie Systeem (MIS). Met behulp van dit MIS kan het management (en
waar nodig ook overige medewerkers) worden voorzien van allerlei soorten stuurinformatie. In 2008 is in het MIS een
aantal verbeterslagen doorgevoerd. Er zijn bijvoorbeeld extra budgetrealisatie-overzichten voor een aantal kostencate-
gorieën toegevoegd.
Volkshuisvestingverslag Parteon 85
Verder is een begin gemaakt met een verbeterplan voor het MIS om zo te komen tot een nog beter en gecontroleerd
aanbod van stuurinformatie.
Verbetering meerjarenprognose
In 2008 is een hoge prioriteit gegeven aan het opstellen van een kwalitatief goede meerjarenbegroting 2009-2013.
Hiervoor is onder andere een externe projectleider aangetrokken. Daarnaast zijn alle afdelingen van Parteon, nog meer
dan andere jaren, nauw betrokken geweest bij het opstellen van de begroting. Diverse verbeterslagen zijn gemaakt
om tot een nog betrouwbaardere meerjarenraming te komen. Ook is voorafgaand aan het vaststellen van de begroting
beoordeeld in hoeverre deze past binnen de financiële uitgangspunten van Parteon.
13�3 Treasury
Het treasurystatuut bepaalt de spelregels voor de treasuryactiviteiten van Parteon. Het statuut is de basis voor een
treasuryjaarplan, op basis waarvan treasuryoperaties worden uitgevoerd. Het treasurystatuut heeft de volgende doel-
stellingen:
• hetwaarborgenvandetoegangtotdekapitaalmarkt
• hetbeheersenvanrenterisico’s
• hetfinancierentegenzolaagmogelijkekosten
• hetbeschikkenovervoldoendeliquiditeit
In het treasurystatuut staan de grenzen voor het maken van treasurykeuzes, risicoprofielen, verantwoordelijkheden en
bevoegdheden.
Op grond van het treasurystatuut wordt ook een treasuryjaarplan gemaakt dat wordt vastgesteld door de directeur-
bestuurder en goedgekeurd door de Raad van Commissarissen. Het treasuryjaarplan 2008 werd vastgesteld door de
directeur-bestuurder en goedgekeurd door de Raad van Commissarissen.
Waarborgfonds Sociale Woningbouw
De belangrijkste kredietbeoordelaars hebben het WSW hun hoogste rating toegekend (triple A-status). Dankzij deze
status kunnen corporaties geld lenen tegen gunstige voorwaarden indien deze leningen zijn geborgd door het WSW.
Vanaf 2008 beoordeelt het WSW haar deelnemers op basis van kasstromen. Hierbij wordt beoordeeld of de organisatie
vanuit de exploitatiekasstroom in staat is om de rente te voldoen, vermeerderd met een normatieve aflossingsplicht van
2% over de verwachte leningenportefeuille (inclusief toekomstige financieringsbehoefte).
Het faciliteringsvolume is het maximale bedrag aan externe financiering waarvoor het WSW van tevoren aangeeft dat
zij borg gaat staan. Dit volume wordt bepaald op basis van de prognosecijfers die voor 1 februari aan CorpoData zijn
aangeleverd. Voor het jaar 2008 is gekeken naar de prognoses van de jaren 2008 tot en met 2010.
Het WSW heeft bij Parteon voor ruim € 501 miljoen aan leningen geborgd. Parteon bleef in het verslagjaar binnen het
afgegeven faciliteringsvolume.
Mutatie 2008
In 2008 is € 35 miljoen aan nieuwe leningen aangetrokken om zo over voldoende liquiditeiten te beschikken. Parteon
heeft een lening met uitgestelde stortingsdatum (€ 20 miljoen) aangetrokken en is een Payers swap aangegaan om
het renterisico in 2010 te verminderen.
86 Volkshuisvestingverslag Parteon
13�4 Beleggingen
In 2009 zijn geen beleggingen aangehouden. Parteon heeft haar middelen volledig nodig voor de uitvoering van het
strategisch voorraadbeleid en voor de realisatie van nieuwbouwprojecten.
13�5 Renterisico
In de volgende grafiek wordt het renterisico weergegeven, zowel inclusief als exclusief investeringen.
2009 2010 2011 2012 2013
Totale renterisico 11% 9% 12% 14% 9%
Totale renterisico ex. inv. 2% -8% 5% 5% 5%
Norm 15% 15% 15% 15% 15% 15%
20%
15%
10%
5%
0%
-5%
-10%
Toelichting tabel: de interne risiconorm is vastgesteld op 15%.
Het relatieve renterisico bedraagt 11% (inclusief investeringen) in 2009 en 9% in 2010 en blijft daarmee binnen de
‘acceptabele’ grens van 15%. Ook in de overige kalenderjaren doen zich geen bovenmatige renterisico’s voor. In de jaren
2009 tot en met 2013 wordt het renterisico in belangrijke mate veroorzaakt door de voorgenomen investeringen.
Volkshuisvestingverslag Parteon 87
13�6 Analyse van het resultaat
Het boekjaar is afgesloten met een negatief resultaat van € 12,5 miljoen. Het resultaat over 2007 bedroeg
€ 0,4 miljoen positief. Het verschil in resultaat tussen beide boekjaren is als volgt te specificeren:
Omschrijving (bedragen x € 1�000) Verschil positief Verschil negatief
Huren 589
Vergoedingen 4
Overheidsbijdragen 4
Verkoopopbrengsten onroerende zaken 2.661
Geactiveerde productie voor eigen bedrijf 1.686
Overige bedrijfsopbrengsten 55
Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa 150
Overige waardeveranderingen materiële vaste activa 40.350
Erfpacht 3
Lonen en salarissen 1.851
Sociale lasten 93
Pensioenlasten 241
Lasten onderhoud 1.546
Overige bedrijfslasten 689
Rentebaten en soortgelijke opbrengsten 1.212
Mutatie overige voorzieningen 100
Waardeveranderingen financiële vaste activa 94
Opbrengsten financiële vaste activa 305
Rentelasten en soortgelijke kosten 790
Belastingen 25.711
Resultaat deelnemingen 16
Totaal positief 32.662
Totaal negatief 45.488
Per saldo 12�826
Huren
De huuropbrengsten vielen in 2008 hoger uit. Dit komt voornamelijk door de jaarlijkse huurverhoging per 1 juli, hierbij
zijn de huren in 2008 met 1,6% gestegen.
Vergoedingen
De vergoedingen zijn afhankelijk van de gemaakte kosten voor leveringen en diensten, bijvoorbeeld stookkosten en
verzekeringen. De vergoedingen in 2008 lagen in lijn met de vergoedingen in 2007.
Verkoopopbrengsten onroerende goederen
De verkoopopbrengsten vielen in 2008 hoger uit dan in 2007. De voornaamste reden hiervoor is een lager verlies met
betrekking tot (nog te realiseren) nieuwbouwprojecten koop. Wanneer alleen een vergelijking wordt gemaakt op basis
van de verkopen in het bestaande bezit vallen de verkoopopbrengsten in 2008 lager uit ten opzichte van 2007. Dit wordt
vooral veroorzaakt door de tegenvallende animo onder huurders om hun woning te kopen. Verder heeft de vergroting
van het aanbod Te Woon vertraging opgelopen.
88 Volkshuisvestingverslag Parteon
Geactiveerde productie voor eigen bedrijf
Dit betreft de aan projecten toegerekende algemene kosten (AK).
Overige bedrijfsopbrengsten
De overige bedrijfsopbrengsten hebben onder andere betrekking op de doorbelasting van kosten aan huurders/instel-
lingen. De realisatie 2008 ligt in lijn met 2007.
Afschrijvingen en overige waardeveranderingen materiële vaste activa
Het grote negatieve verschil wordt veroorzaakt door de wijziging van de productmarktcombinaties. Bij de berekening
van de onrendabele toppen (dit zijn niet in de verhuur terug te verdienen investerings- en exploitatie uitgaven) werd bij
Parteon tot en met het boekjaar 2007 uitgegaan van de rayonindeling als productmarktcombinaties. Dit houdt in dat
per rayon de totale bedrijfswaarde werd vergeleken met de totale boekwaarde. Gebleken is dat hierdoor veel onrenda-
bele investeringen gedekt werden door de ruimte in het rayon en zodoende niet zichtbaar werden in de resultatenreke-
ning. Dit is niet langer gewenst en vanaf het boekjaar 2008 worden de onrendabele toppen per cluster berekend.
De hoogte van de afboeking is te verdelen in twee categorieën. Ten eerste bestaan er onrendabele toppen op het
bestaande bezit. Ten tweede bestaan er onrendabele toppen op toekomstig op te leveren nieuwbouwprojecten die
uiteindelijk in de verhuur gaan. In 2008 is de afboeking als volgt te verdelen:
Afboeking onrendabele top bestaand bezit € 15.386.000
Afboeking onrendabele top nieuwbouwprojecten huur € 25.243.000
Totaal: € 40�629�000
Lonen en salarissen, sociale lasten en pensioenlasten
De loon- en salariskosten zijn gestegen ten opzichte van 2007 (circa € 1,8 miljoen). Enerzijds komt dit door het
aannemen van meer personeel (circa € 1 miljoen). Anderzijds is meer uitgegeven aan uitzendkrachten (circa € 0,8
miljoen). Een gedeelte van deze kosten is geactiveerd ten behoeve van nieuwbouw- en herstructureringsprojecten.
Deze activering vertaalt zich in een dekking in de Winst- en Verliesrekening van ongeveer € 2,9 miljoen in 2008 (2007:
€ 1,2 miljoen).
Lasten onderhoud
De onderhoudslasten vielen in 2008 hoger uit ten opzichte van 2007. Dit is voornamelijk te wijten aan hogere uitgaven
ten behoeve van onderhoud bij VvE’s (ongeveer € 2,5 miljoen hoger). Daarentegen vielen de kosten in het planmatig
onderhoud lager uit (ongeveer € 0,8 miljoen lager).
Rentebaten
De rentebaten vallen in 2008 hoger uit in vergelijking met 2007 (circa € 1,2 miljoen). Dit komt voornamelijk door een
stijging van het gemiddelde bedrag aan onroerende zaken in ontwikkeling en onderhanden werk, als gevolg waarvan er
meer rente is geactiveerd (circa € 1 miljoen meer geactiveerd).
Rentelasten
De rentelasten vielen in 2008 hoger uit ten opzichte van 2007 (circa € 0,8 miljoen). Dit komt doordat er in 2008 nieuwe
leningen zijn aangetrokken, waardoor de rentelasten oplopen.
Belastingen
Door de invoering van de volledige belastingplicht heeft Parteon per eind 2008 een belastinglatentie gevormd voor
tijdelijke verschillen en voor (fiscale) verliescompensatie.
Volkshuisvestingverslag Parteon 89
13�7 Financiële kengetallen
Marktwaarde van het bezit
De kapitaalwaarde van het bezit van Parteon bedroeg ultimo 2007 € 1.876 miljoen (conform de Aedex definitie).
Solvabiliteit
De verhouding tussen het eigen vermogen en het totaal vermogen in 2008 was 17%.
2003 2004 2005 2006 2007 2008
Solvabiliteit 16,61% 18,89% 19,48% 20,08% 20,13% 17,13%
Beschikbaarheid financiële middelen
Op basis van de in 2008 ontvangen financiële beoordeling van het CFV, beschikt Parteon over een volkshuisvestelijk
vermogen van circa € 136 miljoen. Hier staat tegenover dat de voor Parteon minimale vermogenseis neerkomt op
€ 97 miljoen. Op basis van deze gegevens heeft Parteon een risicobuffer c.q. inzetbaar vermogen van ongeveer
€ 39 miljoen.
Kasstroom
Uitgangspunt van Parteon is een positieve kasstroom per woning. De operationele kasstroom per woning kwam in 2008
uit op € 1.833 positief.
Operationele kasstroom per woning (in e)1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
-200
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Meerjarenbegroting
Parteon heeft een meerjarenprognose 2009-2013 opgesteld. Basis voor de meerjarenbegroting zijn de goedgekeurde
jaarrekening 2007 en de begroting 2009. Voor het opstellen van de meerjarenbegroting wordt een aantal parameters
gehanteerd die ook geldt bij het berekenen van de bedrijfswaarde.
90 Volkshuisvestingverslag Parteon
Parameters uit de meerjarenbegroting
Huurstijging 2009 2,60%
Huurstijging 2010 2,25%
Huurstijging 2011 2,25%
Huurstijging 2012 2,25%
Huurstijging 2013 2,25%
Lastenstijging variabele lasten 2009 t/m 2013 2,60%
Lastenstijging variabele lasten 2014 en verder 2,25%
Lastenstijging onderhoud 2009 en verder 3,25%
Disconteringspercentage 6,00%
Rente bij herfinanciering 2009 en verder 4,81%
Hieronder volgt een perspectief op basis van de meerjarenbegroting van Stichting Parteon. De meerjarenbegroting is
gebaseerd op de ‘oude’ inschatting van productmarktcombinatie. Momenteel wordt een nieuwe meerjarenbegroting
vervaardigd op basis van bedrijfswaarde.
Omschrijving (bedragen x € 1�000) 2009 2010 2011 2012 2013
Solvabiliteit 19,93% 18,37% 17,13% 17,09% 16,21%
Omvang eigen vermogen 131.564 137.289 137.031 144.692 142.764
Lang vreemd vermogen 493.061 565.637 616.217 652.945 687.714
Rente vreemd vermogen 24.238 26.646 29.743 32.348 34.289
Operationele kasstroom* 9.214 12.394 7.466 6.311 3.187
Jaarresultaat rayonniveau 6.815 5.728 260- 7.661 1.928-
Jaarresultaat clusterniveau 34.049- 4.593- 6.931- 172 3.431-
Toelichting tabel: * operationele kasstroom uitgaande van de WSW systematiek
In bovenstaande tabel worden twee jaarresultaten genoemd, het jaarresultaat rayonniveau en het jaarresultaat clus-
terniveau. Bij de bepaling van het jaarresultaat rayonniveau zijn de onrendabele toppen berekend, uitgaande van de
rayonindeling als productmarktcombinaties (de werkwijze van Parteon tot en met het boekjaar 2007). Bij de bepaling
van het jaarresultaat clusterniveau zijn de onrendabele toppen berekend, uitgaande van de clusterindeling als product-
marktcombinaties (de werkwijze van Parteon vanaf het boekjaar 2008).
Zoals eerder genoemd, is bij Parteon de financiële positie geen doelstelling, maar een randvoorwaarde. De randvoor-
waarden komen voort uit de doelstelling van Parteon om borging van financiering te behouden en om te streven naar de
zogenaamde A-status bij het CFV te behouden. De randvoorwaarden van het huidige financiële beleid zijn:
• Operationelekasstromen
Randvoorwaarde: cumulatief positief saldo komende 5 jaar (uitgaande van de definitie voor operationele kasstromen
van het WSW)
• Faciliteringsvolume
Randvoorwaarde: faciliteringsvolume is groter dan het totaal saldo te borgen leningen komende 3 jaar
• Volkshuisvestelijkvermogen
Randvoorwaarde: volkhuisvestelijk vermogen is groter dan het minimaal noodzakelijk vermogen
• Solvabiliteit
Randvoorwaarde: solvabiliteit ligt tussen risicogrens 12,5% en 30%
Volkshuisvestingverslag Parteon 91
13�8 Integrale VPB-plicht
Eind 2007 besloten de Eerste en Tweede Kamer dat woningcorporaties vanaf 1 januari 2008 integraal belastingplichtig
werden voor de vennootschapsbelasting. Hierdoor is de vaststellingsovereenkomst I (VSO I) komen te vervallen.
Parteon moet sinds 2008 over al haar activiteiten vennootschapsbelasting betalen. Hoeveel dit is, wordt bepaald aan
de hand van het fiscale resultaat. Het fiscale resultaat wijkt meestal af van het bedrijfseconomische resultaat zoals
opgenomen in de jaarrekening. Hierdoor kan de belastingdruk substantieel hoger uitkomen dan circa 25% (VPB-tarief)
van het bedrijfseconomische resultaat. De afboeking van onrendabele toppen (niet in de verhuur terug te verdienen
investerings- en exploitatie uitgaven) op verhuur mogen bijvoorbeeld niet worden meegenomen in het fiscale resultaat,
terwijl deze toppen wel voor verlaging zorgen van het bedrijfseconomische resultaat.
Om duidelijkheid te scheppen over de concrete details van de integrale belastingplicht hebben Aedes en de belasting-
dienst overeenstemming bereikt over vaststellingsovereenkomst II (VSO II). VSO II betreft onder meer de openingsba-
lans, projectontwikkelingen en tussenvormen.
Parteon richt zich de komende maanden op de fiscale afhandeling vennootschapsbelasting 2008, waarbij de fiscale
openingsbalans een hoge prioriteit zal krijgen. Vervolgens gaat Parteon de integrale belastingplicht inbedden in de
organisatie.
Aanvullende informatie over de VPB-plicht en de cijfermatige afwerking hiervan voor Parteon staat in de jaarrekening.
13�9 Transparantiemethodiek
Het begrip transparantiemethodiek voor woningcorporaties wordt veelal gezien als het inzichtelijk maken van in-
vesteringen ten behoeve van maatschappelijke doeleinden. Bij deze transparantiemethodiek wordt een onderscheid
aangebracht tussen de kasstromen vanuit de rol als vastgoedondernemer en vanuit de maatschappelijke rol die een
corporatie heeft. Op basis van dit onderscheid kan een corporatie aangeven waar de mogelijkheden en grenzen liggen
voor de inzet van financiële middelen ten behoeve van maatschappelijke doeleinden.
Hoewel Parteon momenteel geen specifieke transparantiemethodiek heeft geïmplementeerd, is in het jaar 2008 wel
een aantal verbeterslagen gemaakt om de begroting, periodieke rapportages en de jaarrekening nog transparanter te
maken (zie paragraaf 13.2 ‘ontwikkelingen in 2008’).
Op basis van de huidige rapportages is het voor Parteon mogelijk om een helder beeld te creëren waar de mogelijkheden
en grenzen liggen met betrekking tot de inzet van haar financiële middelen voor maatschappelijke doeleinden. Hiermee
stelt Parteon zeker dat ook in de toekomst voldoende middelen beschikbaar zijn om haar maatschappelijke rol te vervul-
len.
92 Volkshuisvestingverslag Parteon
14 Verbindingen
14�1 Inleiding
Parteon heeft als organisatie een aantal verbindingen. Een verbinding wordt door Parteon gedefinieerd als het hebben
van (belangrijke) invloed op een andere rechtspersoon. Dat kan door deelneming in het aandelenkapitaal, door in direc-
tie of bestuur deel te nemen of door eventuele overige vormen van zeggenschap.
De keuze voor het aangaan van verbindingen door Parteon vloeit in een aantal gevallen voort uit de keuze om bepaalde
activiteiten te ontplooien. Voorbeelden daarvan zijn WoningNet NV en stichting Koopgarant. In andere gevallen wordt
bewust voor een verbinding gekozen vanwege risicospreiding of om een bijdrage te leveren aan specifieke volkshuis-
vestingsactiviteiten.
14�2 Verbindingen
Verbindingen algemeen
• ParteonProjectontwikkelingb.v.
In 2007 is deze b.v. opgericht. Daarmee werd de afdeling Projectontwikkeling van Parteon verzelfstandigd.
Stichting Parteon is 100% aandeelhouder van de b.v. Per 31 december 2008 had het eigen vermogen van de b.v.
een omvang van -/- € 1.854.000. Het resultaat over 2008 was -/- € 1.327.000. De overdracht van de projecten
vanuit de stichting aan de b.v. € 20.684.543. De cijfers van Parteon Projectontwikkeling b.v. zijn opgenomen in de
geconsolideerde cijfers van stichting Parteon.
• StichtingMonumentenZaanstad
Deze stichting exploiteert een tiental monumentale panden (woningen) en het voormalige gemeentehuis van
Zaandam De Burcht (bedrijfsonroerend goed). Deze stichting is van oorsprong opgericht om subsidiegelden
voor de monumentale panden binnen te halen. Het beheer van deze panden past binnen het reguliere beheer
van woningcorporatie Parteon. Stichting Parteon is de enige bestuurder van de stichting en heeft door deze
zeggenschap invloed op de risicobeheersing. Zij staat garant voor € 50.000 voor betalingsverplichtingen. Het eigen
vermogen bedroeg per ultimo 2008 € 71.000. De jaaromzet over 2008 bedroeg € 171.000. De cijfers van stichting
Monumenten Zaanstad zijn opgenomen in de geconsolideerde cijfers van stichting Parteon.
• StichtingBeheerenExploitatie Registergoederen Parteon (SBERP)
Deze stichting beheert het kantoorpand van Parteon aan de Rosmolenstraat in Zaandam. De stichting is opgezet
vanuit een fiscale invalshoek en voldoet volledig aan de bij een woningcorporatie behorende activiteit, het beheer
van een eigen kantoorpand. Parteon is de enige bestuurder van deze stichting en heeft een lening verstrekt welke
verantwoord is onder de financiële vaste activa. Het eigen vermogen bedroeg ultimo 2008 € 136.000 de jaaromzet
€ 119.000. De cijfers van SBERP zijn opgenomen in de geconsolideerde cijfers van stichting Parteon.
• StichtingKoopgarant/stichtingOpMaat
Deze stichting is een netwerkorganisatie die al het werk levert voor het product Koopgarant. Stichting Koopgarant
heeft in 2008 haar krachten gebundeld met het Te Woon platform. Daarbij is de naam veranderd in stichting OpMaat.
Het doel van die stichting is om producten en diensten aan te bieden die de kloof tussen kopen en huren kleiner
maken. Naast het al genoemde koopgarant is dat koopcomfort. Beide maken deel uit van het Te Woon concept. Deze
producten worden gesteund door Aedes en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Parteon maakt deel
uit van het bestuur van deze stichting. De activiteiten van deze stichting passen binnen de activiteiten van een
woningcorporatie. Financiële banden zijn er niet.
Volkshuisvestingverslag Parteon 93
• WoningNet
Deze vennootschap is opgericht door woningcorporaties met als doelstelling de woonruimteverdeling van hun
woningbezit in het ROA-gebied (Regionaal Orgaan Amsterdam) te coördineren. De activiteiten van deze verbinding
passen binnen de kernactiviteiten van Parteon. Vooral voor het prestatieveld ‘bij voorrang en passend huisvesten
van de primaire doelgroep’. Het belang in het aandelenkapitaal van WoningNet is 3,8%, verantwoord onder de
financiële vaste activa. Vanwege haar deelname in het aandelenkapitaal, houdt Parteon de vinger aan de pols met
betrekking tot beleidsplannen en de ontwikkeling van vermogen en resultaat. De meest recente cijfers zijn van het
boekjaar 2007. De jaaromzet over dat jaar bedroeg € 14,3 miljoen, het resultaat € 0,7 miljoen. Deze cijfers zijn niet
geconsolideerd.
• AanZetBedrijfsfaciliteitenNV
Deze Naamloze Vennootschap is opgericht in 2002. Haar doelstelling is het (her)ontwikkelen van oude,
beeldbepalende panden voor de vestiging van specifieke doelgroepen, zoals creatieve en zakelijke
dienstverlenende bedrijven en startende productiebedrijven. Dit stimuleert de werkgelegenheid en de betreffende
panden blijven behouden doordat ze een nieuwe functie krijgen. Parteon heeft sinds 2004 een belang van 14,29% in
het aandelenkapitaal. Dit belang is opgenomen onder de financiële vaste activa en gewaardeerd tegen de intrinsieke
waarde. De meest recente cijfers zijn over het boekjaar 2007 en laten een eigen vermogen zien per ultimo boekjaar
van € 112 en een resultaat over het boekjaar van € 12.000. Deze cijfers zijn niet geconsolideerd.
• VvE Appart b.v.
De doelstelling van deze vennootschap is het verzorgen van het beheer van onroerend goed voor Verenigingen van
Eigenaren (VvE’s) en vastgoed van derden. Een en ander in brede zin. Parteon heeft een belang van 100% in het
aandelenkapitaal. Begin 2007 heeft Parteon besloten deze vorm van beheer niet (meer) te zien als onderdeel van
haar kernactiviteiten. Besloten is dan ook het aandelenkapitaal af te stoten. Vooruitlopend daarop zijn de activiteiten
van deze b.v., zijnde het beheer van een aantal VvE’s, overgedragen aan Pro VvE Beheer te Amsterdam. Wij zijn met
deze partij in overleg om aan hen ook het aandelenkapitaal over te dragen. Dit belang wordt dus niet gehouden
met de intentie om dit duurzaam te laten zijn. De cijfers van VvE Appart b.v. zijn dan ook niet meegenomen in de
geconsolideerde cijfers van stichting Parteon.
Verbindingen vanuit projectontwikkeling
Specifiek voor het ontwikkelen van projecten, is Parteon een aantal samenwerkingsverbanden aangegaan. Onderstaand
een overzicht van deze verbindingen. De inhoudelijke beschrijving van de projecten is opgenomen in hoofdstuk 12.
• ParteonProjectontwikkelingb.v.heeft30dochterondernemingen,PPO1totenmetPPO30b.v.
• DeHemmesb.v.endeHemmesc.v.Parteonisaandeelhouderindeb.v.encommanditairvennootindec.v.
• Zaanprachtv.o.f.(voorheenNoordeinde).Parteoniséénvandetweevennoten
• Gasfabriekterreinb.v.enGasfabriekterreinc.v.Parteonisaandeelhouderindeb.v.encommanditairvennootindec.v.
• Rosariumv.o.f.Parteoniséénvandevennoten
Voor de eventuele verdere financiële gegevens van deze verbindingen, zie ook de jaarrekening.
14�3 Toezicht op verbindingen
In het Reglement Raad van Commissarissen Parteon is het toezicht op daarvoor in aanmerking komende verbindingen
geregeld. De verantwoordelijkheid voor het toezicht op dochterondernemingen geldt als Parteon in een rechtspersoon
meer dan de helft van de stemrechten in de algemene vergadering van aandeelhouders kan uitoefenen (n.v. of b.v.), dan
wel een stichting waarvan het bestuur wordt gevormd door de rechtspersoon Parteon.
94 Volkshuisvestingverslag Parteon
15 Governance
Governancestructuur bij Parteon
I Naleving en handhaving van de Governance Code
Principe Het bestuur en de RvC zijn verantwoordelijk voor de inrichting en toepassing van de governance van de woningcorporatie en de naleving van de governance code woningcorporaties�
Deze notitie bevat de door Parteon gemaakte keuzes met betrekking tot de principes van de per 1 januari 2007 in wer-
king getreden Governancecode (GC). Deze GC maakt deel uit van de Aedescode.
Bestuur en Raad van Commissarissen (RvC) zien actief toe op naleving en handhaving van de gemaakte afspraken. Dat
wordt in het jaarverslag van Parteon uiteengezet.
Door het ondertekenen van deze GC geven bestuur en RvC aan de code te onderschrijven. De Governancecode en de op
basis daarvan door Parteon gekozen governancestructuur zijn geplaatst op de website van Parteon.
De gehanteerde hoofdstuk/paragraafindeling sluit aan op die van de Governancecode. Per paragraaf is (vetgedrukt) het
principe van de GC opgenomen. Daaronder wordt verantwoord hoe Parteon met dit principe omgaat.
II Het bestuur
II�1 Taak en werkwijze
Principe Het bestuur is belast met het besturen van de woningcorporatie, hetgeen onder meer inhoudt dat het bestuur verantwoordelijk is voor de realisatie van de doelstellingen van de woningcorporatie, de strategie, de financiering en het beleid en de daaruit voortvloeiende resultatenontwikkeling en het beleid ten aanzien van deelnemingen van de corporatie� Het bestuur legt hierover verantwoording af aan de RvC� Het bestuur richt zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van de woningcorporatie in het licht van haar volkshuisvestelijke en maatschappelijke doelstelling en weegt daartoe de in aanmerking komende belangen van bij de woningcorporatie betrokkenen af� Het bestuur verschaft de RvC tijdig de informatie die nodig is voor de uitoefening van de taak van de RvC�
Het bestuur is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante wet- en regelgeving en voor het beheersen van de risico’s verbonden aan de activiteiten van de woningcorporatie� Het bestuur rapporteert hierover aan en bespreekt de interne risicobeheersings- en controlesystemen met de RvC en zijn auditcommissie, indien ingesteld�
Volkshuisvestingverslag Parteon 95
Bij Parteon wordt elke drie jaar een ondernemingsplan opgesteld. Hier worden visie, missie en strategische uitgangs-
punten vastgesteld. Dit wordt jaarlijks vertaald in een jaarplan en begroting, welke op hun beurt weer bestaan uit afde-
lingsplannen en daaraan gekoppelde budgetten. Bij het opstellen van het ondernemingsplan worden de belanghouders
nauw betrokken. Tussentijds wordt het ondernemingsplan daar waar nodig bijgesteld.
Jaarlijks wordt overleg gevoerd met (een delegatie van) de onderkende belanghouders. In dit overleg wordt aan de
betrokken belanghouders verantwoord hoe hun inbreng in de organisatie vorm heeft gekregen.
In de statuten van Parteon is opgenomen welke besluiten vooraf aan de goedkeuring van de RvC onderworpen zijn:
• devaststellingvanhetvolkshuisvestingsverslag,dejaarrekeningenhetjaarverslag
• vaststellingdanwelwijzigingvandebegroting
• vaststellingvandemeerjarenprognosesendefinanciëlemeerjarenplanning
• eenvoorsteltotwijzigingvandestatutenen/ofhethuishoudelijkreglement
• eenvoorsteltotontbindingvandestichtingofwijzigingvanderechtsvorm
• hetvaststellendanwelwijzigenvanhetfinancieelstatuut
• eeningrijpendewijzigingindearbeidsomstandighedenvaneenaantalwerknemers
• debeëindigingvandedienstbetrekkingvaneenaanmerkelijkaantalwerknemers
• hetaangaanofverbrekenvaneenaldannietduurzamesamenwerkingmeteenandererechtspersoon,indiendeze
samenwerking ingrijpend is
• hetoprichtenvanandererechtspersonen
• hetvaststellendanwelwijzigenvandevoorenigjaarofreeksvanjarenopgesteldebeleidsplannen
• hetaanvragenvansurseancevanbetalingoffaillissement
• hetaangaanvanverplichtingenboveneendoordeRvCtebepalenwaardevoorzoverdeRvCaandezeverplichtingen
niet reeds eerder haar goedkeuring heeft gehecht bij goedkeuring van de begroting of het beleidsplan
Met betrekking tot het toezicht op deelnemingen is het volgende opgenomen in het Reglement voor de RvC:
Overeenkomstig het bepaalde in de statuten is een besluit van het bestuur tot het oprichten van een rechtspersoon aan
voorafgaande goedkeuring van de RvC onderworpen. Het bestuur legt ter goedkeuring aan de RvC voor de uitoefening
van het stemrecht met betrekking tot de aangelegenheden vermeldt in artikel 7 lid 4 van de statuten van de stichting
in haar dochtermaatschappij. Onder een dochtermaatschappij wordt verstaan een rechtspersoon waarin de stichting
of één of meer van zijn dochtermaatschappijen meer dan de helft van de stemrechten in de algemene vergadering kan
uitoefenen. Het bestuur staat er voor in dat in een dochtermaatschappij van de stichting de onderwerpen bedoeld in
artikel 7 lid 4 van de statuten van de stichting door de betreffende dochtermaatschappij aan voorafgaande goedkeuring
van haar algemene vergadering van aandeelhouders worden onderworpen.
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het bestuur zijn in een door de RvC goedgekeurd bestuursregle-
ment opgenomen.
Parteon beschikt over een systeem voor interne controle en risicobeheersing. Dit systeem is nog in opbouw, daar vindt
in 2009 een verdere aanscherping op plaats.
Parteon beschikt over een Integriteitscode op papier. In 2007 is uitvoerig in alle geledingen van het bedrijf over de
inhoud van deze code gesproken. Dit omdat het ‘tussen de oren krijgen’, in dit geval bewust omgaan met integriteit, in
de ogen van Parteon belangrijker is dan een papieren code. Deze gesprekken werden gevoerd aan de hand van een voor
Parteon ontwikkeld Integriteitsspel. Op basis van de uitkomsten van deze gesprekken is in 2008 een Gedragscode in-
gevoerd. In samenhang daarmee is ook een klokkenluidersregeling opgesteld. Het streven is de cultuur binnen Parteon
zodanig te laten zijn dat er open en eerlijk met elkaar gecommuniceerd wordt. Dat betekent dat de klokkenluidersrege-
ling er slechts ‘op papier’ hoeft te zijn.
96 Volkshuisvestingverslag Parteon
Parteon beschikt, conform artikel 16 van het BBSH, over een Externe Geschillencommissie die jaarlijks verslag uit-
brengt. Het reglement en de te volgen werkwijze door klagers zijn opgenomen op de website van Parteon. Deze Externe
Geschillencommissie komt in beeld als de bij Parteon bestaande Interne Klachtencommissie de zaak niet naar tevre-
denheid heeft kunnen oplossen.
II�2 Rechtspositie en bezoldiging
Principe De RvC stelt het bezoldigingsbeleid voor het bestuur vast� De RvC bepaalt de bezoldiging van individuele bestuurders binnen het kader van het bezoldigingsbeleid� Het bezoldigingsbeleid wordt vastgesteld met inachtneming van de aanbevelingen van het advies arbeidsvoorwaarden statutair directeuren woningcorporaties zoals periodiek aangepast, en met inachtneming van de toepasselijke wet- en regelgeving�
Het jaarverslag bevat de hoofdlijnen van het remuneratierapport van de RvC waarin zijn opgenomen het bezoldigingsbeleid van de woningcorporatie en de wijze waarop dit in het afgelopen boekjaar in de praktijk is gebracht� De toelichting op de jaarrekening bevat in ieder geval een vermelding van de hoogte en de structuur van de bezoldiging van de individuele leden van het bestuur volgens de aanbevelingen van het advies arbeidsvoorwaarden statutair directeuren woningcorporaties zoals periodiek aangepast�
Het bestuur van Parteon is arbeidsrechtelijk benoemd voor onbepaalde tijd. Benoeming voor een periode van vier jaar is
in de ogen van de RvC niet aan de orde. Jaarlijks wordt het bestuur beoordeeld. Bij onvoldoende functioneren door welke
reden dan ook, zal de RvC hoe dan ook passende maatregelen nemen, los van een ergens vastgelegde periode.
Het bestuur krijgt geen persoonlijke leningen of garanties van de corporatie.
Het functioneren van het bestuur wordt jaarlijks beoordeeld door de Remuneratiecommissie. Die bespreekt de uitkom-
sten daarvan in de volledige RvC. Er wordt een Remuneratierapport opgesteld. Dit maakt deel uit van het jaarverslag van
de Raad van Commissarissen, opgenomen in het jaarverslag van Parteon, wat geplaatst wordt op de website.
Op grond van het functioneren, stelt de RvC de beloning van het bestuur vast. Daarbij wordt aangesloten bij het advies
van de commissie ‘arbeidsvoorwaarden statutair directeuren bij woningcorporaties’. Daarbij is gekozen voor een gedeel-
telijke variabele beloning. De beloning wordt ook vermeld in het jaarverslag.
II�3 Tegenstrijdige belangen en nevenfuncties
Principe Elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen de woningcorporatie en leden van het bestuur wordt vermeden� Besluiten tot het aangaan van transacties waarbij tegenstrijdige belangen van leden van het bestuur kunnen spelen die van materiële betekenis zijn voor de woningcorporatie en/of voor de betreffende leden van het bestuur, behoeven de goedkeuring van de RvC�
Het door een lid van het bestuur aanvaarden van een nevenfunctie die gezien aard of tijdsbeslag van betekenis is voor de uitoefening van de taak van bestuurder behoeft voorafgaande goedkeuring van de RvC�
Volkshuisvestingverslag Parteon 97
Het bestuur doet alles binnen haar vermogen om de schijn van belangenverstrengeling te vermijden. Uitgangspunt
daarbij is dat het bestuur zelf, c.q. zijn aanverwanten, nooit transacties aangaan waarbij tegenstrijdige belangen kunnen
ontstaan, ook niet als die van ondergeschikt belang zijn. Goedkeuring in welke vorm dan ook door de RvC is dan ook niet
aan de orde. Mocht er echter toch sprake zijn van schijn, dan informeert het bestuur terstond de voorzitter van de RvC.
Hierover wordt gerapporteerd in het jaarverslag.
Nevenfuncties van het bestuur zijn/worden gemeld aan en goedgekeurd door de RvC. Deze nevenfuncties mogen geen
tegenstrijdige belangen opleveren.
III RvC
III�1 Taak en werkwijze
Principe De RvC heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken in de woningcorporatie en de met haar verbonden onderneming en staat het bestuur met raad ter zijde� De RvC richt zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van de woningcorporatie en weegt daartoe de in aanmerking komende belangen van bij de woningcorporatie betrokkenen af� De RvC is verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen functioneren� De RvC beslist over benoeming, beoordeling, beloning, schorsing en ontslag van bestuurders�
De RvC heeft voor haar functioneren een Reglement opgesteld en handelt ook conform de daarin vastgelegde afspraken.
De volledige RvC vergadert minimaal eenmaal per jaar met de Ondernemingsraad en apart daarvan ook met het bestuur
van de bij Parteon functionerende Bewonersraad.
De RvC stelt jaarlijks een jaarverslag op. Daarin worden in ieder geval de relevante gegevens van de leden van de RvC
vermeld, naast het verslag met betrekking tot haar functioneren.
Het toezicht van de RvC omvat in ieder geval:
• derealisatievandedoelstellingenvandewoningcorporatie
• destrategieenderisico’sverbondenaandeactiviteitenvandewoningcorporatie
• deopzetendewerkingvandeinternerisicobeheersing-encontrolesystemen
• hetkwaliteitsbeleid
• dekwaliteitvandemaatschappelijkeverantwoordingalsvoorzieninhoofdstukVvandeGC
• hetfinanciëleverslaggevingproces
• denalevingvantoepasselijkewet-enregelgeving
Specifiek ten aanzien van de maatschappelijke verantwoording geldt dat jaarlijks in overleg met de belanghouders de
te realiseren actiepunten worden bepaald. De RvC ziet erop toe dat dit gebeurt. Periodiek wordt door de RvC beoordeeld
hoe de stand van zaken is met betrekking tot de afhandeling van deze actiepunten.
De RvC vergadert eenmaal per jaar zonder het bestuur. In deze vergadering bespreekt zij haar eigen functioneren als
RvC als geheel, als ook dat van de individuele leden. Zij vraagt daartoe de visie van het bestuur. Aan dit functioneren
verbindt zij, indien nodig, gevolgen. Deze werkwijze wordt vastgelegd in het reglement van de Remuneratiecommissie.
In diezelfde vergadering bespreekt de volledige RvC de bevindingen van de Remuneratiecommissie.
98 Volkshuisvestingverslag Parteon
III�2 Onafhankelijkheid
Principe Ieder lid van de RvC heeft de verantwoordelijkheid onafhankelijk en kritisch bij te dragen aan de besluitvorming zodanig dat de RvC de in aanmerking komende belangen op evenwichtige wijze kan afwegen� De RvC is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar, het bestuur en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen opereren�
De RvC is van mening dat de individuele leden allen onafhankelijk moeten zijn. Dat staat los van de in de GC opgeno-
men criteria waardoor die onafhankelijkheid voor een deel van de leden niet zou gelden, met name ten aanzien van het
begrip ‘huurder’. Dit uitgangspunt doet onrecht aan het functioneren van de betreffende leden. De RvC onderschrijft dat
formele criterium, genoemd in de GC, dan ook niet. Zij verklaart bij dezen dat alle leden onafhankelijk hun rol vervullen.
Overigens voldoen alle leden wel aan alle overige onafhankelijkheidscriteria zoals genoemd in de code.
III�3 Deskundigheid en samenstelling
Principe Elk lid van de RvC dient in staat te zijn om de hoofdlijnen van het totale beleid te beoordelen� Elk lid van de RvC beschikt over de specifieke deskundigheid die noodzakelijk is voor de vervulling van zijn taak, binnen zijn rol in het kader van de profielschets van de raad� Ook leden die op voordracht zijn benoemd dienen aan dit profiel te voldoen� De RvC dient zodanig te zijn samengesteld dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen� Een herbenoeming van een lid van de RvC vindt slechts plaats na zorgvuldige overweging� Ook bij een herbenoeming wordt de hiervoor genoemde profielschets in acht genomen�
De RvC heeft een profielschets waarin de algemene en specifieke eisen zijn opgenomen waaraan de leden van de RvC
moeten voldoen. Deze profielschets is te vinden op de website.
Voor de specifieke eisen geldt dat bij de RvC de volgende disciplines vertegenwoordigd dienen te zijn:
• volkshuisvestelijkekennis
• financieel-economischekennis
• juridischekennis
• kennisoverpersoneelenorganisatie
• kennisvanhuurdersparticipatie
• kennisovermarktenmarketing
Deze deskundigheden zijn vertaald in een aantal kwaliteitsprofielen. Deze profielen zijn leidend bij de benoeming en
herbenoeming van de leden.
Deze profielen zijn:
• kwaliteitsprofielvoorzitter
• kwaliteitsprofielvolkshuisvesting/ruimtelijkeordening
• kwaliteitsprofielfinancieel-economisch
• kwaliteitsprofieljuridisch
• kwaliteitsprofielmarktenmarketing
• kwaliteitsprofiellokaal(huurders)netwerk
• kwaliteitsprofielpersoneelenorganisatie
De leden van de RvC volgen, indien noodzakelijk, de benodigde scholing.
De maximale zittingsduur van de leden van de RvC is driemaal een periode van vier jaar. Er is een rooster van aftreden.
Dit is te vinden op de website.
Volkshuisvestingverslag Parteon 99
Hoewel een aantal leden al langere tijd deel uitmaken van de onderscheiden RvC’s van diverse rechtsvoorgangers, is
het jaar 2005, het jaar van ontstaan van Parteon, als startmoment voor het rooster van aftreden gekozen. Zij achtte
dit verantwoord in het kader van de continuïteit en in het licht van de sterk veranderende rol van het toezicht. In 2009
zal de RvC het rooster van aftreden heroverwegen. Daarbij zal het evenwicht gezocht worden tussen voldoen aan de
Governancecode en zorg voor voldoende continuïteit in het toezicht.
III�4 Rol van de voorzitter van de RvC
Principe De voorzitter van de RvC bereidt de agenda van de vergadering voor en leidt de vergaderingen van de raad, ziet toe op het goed functioneren van de raad en zijn commissies, draagt zorg voor een adequate informatievoorziening aan de leden van de raad, zorgt ervoor dat voldoende tijd bestaat voor de besluitvorming, draagt zorg voor een adequate introductie, is namens de RvC het voornaamste aanspreekpunt voor het bestuur, en initieert de evaluatie van het functioneren van de RvC en van het functioneren van het bestuur�
De woningcorporatie draagt zorg voor een adequate ondersteuning van de voorzitter van de RvC (informatie, agendering, evaluatie, introductie nieuwe leden, etc�)�
De RvC heeft een voorzitter, niet zijnde een voormalig bestuurder van de corporatie. De voorzitter ziet erop toe dat:
• deledenvandeRvCtijdigdeinformatieontvangendienodigisvoordegoedeuitoefeningvanhuntaak
• voldoendetijdbestaatvoordeberaadslagingenbesluitvormingdoordeRvC
• decommissiesvandeRvCnaarbehorenfunctioneren
• deledenvanhetbestuurendeledenvandeRvCtenminstejaarlijkswordenbeoordeeldophunfunctioneren
• decontactenvandeRvCmethetbestuur,deBewonersraadendeOndernemingsraadnaarbehorenverlopen
• decommissarissendebenodigdescholingvolgen.
III�5 Samenstelling en rol kerncommissies
Principe Indien de RvC meer dan vijf leden omvat, kan de RvC uit zijn midden een auditcommissie en een selectie/remuneratiecommissie instellen� De taak van de commissies is om de besluitvorming van de RvC voor te bereiden� In het jaarverslag van de woningcorporatie doet de RvC verslag van de uitvoering van de taakopdracht van de commissies in het boekjaar�
Het speelveld van de corporaties omvat veel aspecten. Op al die gebieden is de rol van het intern toezicht van groot
belang. Daartoe is de samenstelling van de RvC ook zodanig dat de benodigde aandachtsgebieden bestreken kunnen
worden. Deze aandachtsgebieden zijn en blijven altijd de verantwoordelijkheid voor de gehele RvC. Desondanks heeft de
RvC besloten tot de instelling van een drietal kerncommissies. Deze commissies bestaan uit leden van de RvC.
Deze commissies zijn:
Remuneratiecommissie, met als belangrijkste taken:
• hetdoenvaneenvoorstelvoorselectiecriteriaenbenoemingsprocedureinzakedeledenvandeRvCenledenvan
het bestuur
• hetdoenvaneenvoorstelvooreenprofielschetsvandeRvC
• hetwerven,selecterenenvoordragenvanledenvandeRvCterbenoemingdoordeRvC
• hetdoenvaneenvoorstelaandeRvCbetreffendehettevoerenbezoldigingsbeleid
• hetdoenvaneenvoorstelinzakedebezoldigingvandeindividueleledenvanhetbestuurtervaststellingdoordeRvC
• hetopmakenvanhetremuneratierapport
100 Volkshuisvestingverslag Parteon
Audit Commissie, met als belangrijkste taken:
• dewerkingvandeinternerisicobeheersings-encontrolesystemen,waaronderhettoezichtopdenalevingvande
relevante wet- en regelgeving en het toezicht op de werking van de integriteitcode
• definanciëleinformatieverschaffingdoordewoningcorporatie(zoalskeuzevanaccountingpolicies,toepassingen
beoordeling van effecten van nieuwe regels, prognoses, werk van in- en externe accountants ter zake)
• denalevingvanaanbevelingenenopvolgingvanopmerkingenvanin-enexterneaccountants
• devoorgeschrevenfinanciëleinformatieverschaffingaandeexternetoezichthouder
Projectontwikkeling Commissie, met als belangrijkste taken:
• dewerkingvanhetrisicobeheersingssysteem,specifiekophetterreinvandeprojecteninontwikkeling
• deontwikkelingenindekoop-enhuursectorinrelatietotdeteontwikkelenprojecten
Voor iedere commissie is er een reglement waarin in ieder geval is opgenomen; de rol en verantwoordelijkheden van de
betreffende commissie, de samenstelling, de wijze van verantwoording naar de gehele RvC en de vergaderfrequentie.
Het voorzitterschap van deze commissies wordt in geen geval vervuld door de voorzitter van de RvC.
III�6 Tegenstrijdige belangen
Principe Elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen de woningcorporatie en leden van de RvC wordt vermeden�
Besluiten tot het aangaan van transacties door de woningcorporatie waarbij tegenstrijdige belangen van leden van de RvC kunnen spelen, die van materiële betekenis zijn voor de woningcorporatie en/of voor de betreffende leden van de RvC, behoeven de goedkeuring van de RvC� De RvC is verantwoordelijk voor de besluitvorming over de omgang met tegenstrijdige belangen bij leden van het bestuur, leden van de RvC en de externe accountant in relatie tot de woningcorporatie�
Het door een lid van de RvC aanvaarden van een nevenfunctie die gezien aard of tijdsbeslag van betekenis is voor de uitoefening van de taak van commissaris behoeft voorafgaande goedkeuring van de RvC�
De leden van de RvC doen alles binnen hun vermogen om de schijn van belangenverstrengeling te vermijden. Uitgangs-
punt daarbij is dat leden van de RvC zelf, c.q. hun aanverwanten, nooit transacties zullen aangaan waarbij tegenstrijdige
belangen zouden kunnen ontstaan, ook niet als die van ondergeschikt belang zijn. Nevenfuncties van de leden van de
RvC zijn/worden gemeld aan en goedgekeurd door de RvC. Deze nevenfuncties mogen geen tegenstrijdige belangen
opleveren.
Mocht de schijn van belangenverstrengeling worden gewekt, dan meldt de RvC dit in haar jaarverslag.
Volkshuisvestingverslag Parteon 101
III�7 Bezoldiging
Principe De RvC stelt de bezoldiging van de leden van de RvC vast� De bezoldiging van een lid van de RvC is niet afhankelijk van de resultaten van de woningcorporatie� De toelichting op de jaarrekening bevat in ieder geval informatie over de hoogte en de structuur van de bezoldiging van de individuele leden van de RvC�
De leden van de RvC ontvangen een vaste bezoldiging, gebaseerd op de verwachte tijdsbesteding. De vicevoorzitter
ontvangt 125% van deze beloning, de voorzitter 150%. Deze beloning wordt vermeld in het jaarverslag. Aan de leden van
de RvC worden geen persoonlijke leningen of garanties verstrekt.
IV De audit van de financiële verslaggeving en de positie van
de interne control-functie en van de externe accountant
IV�1 Financiële verslaggeving
Principe Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de volledigheid van de openbaar gemaakte financiële berichten� De RvC ziet er op toe dat het bestuur deze verantwoordelijkheid vervult�
Het bestuur is verantwoordelijk voor de juiste, tijdige en volledige informatievoorzieningen, zowel van de corporatie zelf
als van de betreffende deelnemingen. Daarvoor zijn procedures opgesteld. De financiële informatie van de betreffende
deelnemingen wordt rechtstreeks aan het bestuur van Parteon verstrekt. Waar nodig wordt bij andere informatie dan de
jaarstukken, de externe accountant ingeschakeld.
De RvC houdt toezicht op de gang van zaken rond de algehele informatiestromen.
IV�2 Rol, benoeming, beloning en beoordeling van het functioneren van de externe accountant
Principe De RvC benoemt de externe accountant en stelt de beloning van de externe accountant vast� De RvC laat zich daartoe door het bestuur adviseren�
De keuze voor de externe accountant wordt door de RvC bepaald, na overleg met het bestuur en na advies van de Audit
Commissie. Daarbij wordt een periode van vier jaar aangehouden, met na die periode een eventuele herbenoeming voor
weer vier jaar. In 2005 is voor Deloitte Accountants gekozen.
Periodiek beoordeelt de Audit Commissie het functioneren van de externe accountant. Zij laat zich daarbij adviseren
door het bestuur. De uitkomsten van deze beoordeling worden vermeld in het jaarverslag.
Opdrachtverstrekking voor niet-controlewerkzaamheden aan de externe accountant is de verantwoordelijkheid van het
bestuur. In principe wordt voor dergelijke werkzaamheden een andere partij dan de externe accountant gekozen.
102 Volkshuisvestingverslag Parteon
IV�3 Interne controle functie
Principe De interne accountant c�q� controller, die een belangrijke rol kan spelen in het beoordelen en toetsen van interne risicobeheersings- en controlesystemen, functioneert onder de verantwoordelijkheid van het bestuur� Indien aan een woningcorporatie geen interne accountant c�q� controller is verbonden is dit principe en daaruit afgeleide uitwerking van overeenkomstige toepassing op de financieel verantwoordelijke van de woningcorporatie�
In het dagelijkse spraakgebruik worden de functies van interne controle en controller vaak door elkaar gebruikt. Parteon
beschouwt dit als twee wezenlijk verschillende functies.
Bij de afdeling Financiën bestaat de subafdeling Control. Deze wordt aangestuurd door de manager Control onder
verantwoordelijkheid van de directeur Financiën & Middelen. Deze manager Control is de controller van Parteon. Interne
controle is een eigen verantwoordelijkheid van de onderscheiden afdelingen. De afdeling Control ziet erop toe dat deze
interne controle op een adequate wijze door de afdelingen zelf wordt uitgevoerd.
De manager Control valt formeel onder de directeur Financiën & Middelen, de manager heeft het recht (in dit geval de
plicht) om, indien nodig, rechtstreeks aan het bestuur in dit geval de RvC te rapporteren.
Het werkplan voor de interne controle wordt besproken in de Audit Commissie.
IV�4 Relatie en communicatie van de externe accountant met de organen van de woningcorporatie
Principe De externe accountant woont in ieder geval de vergadering van de RvC bij waarin over de vaststelling van de jaarrekening wordt besloten� De externe accountant rapporteert zijn bevindingen betreffende het onderzoek naar de jaarrekening gelijktijdig en op dezelfde wijze aan het bestuur en de RvC�
Het verslag van de externe accountant met betrekking tot de controle op de jaarstukken gaat met name in op:
Met betrekking tot de accountantscontrole:
• informatieoverzakendievanbelangzijnvoordebeoordelingvandeonafhankelijkheidvandeexterneaccountant
• informatieoverdegangvanzakentijdensdecontrolealsookdesamenwerkingmetdeinterneaccountant,
discussiepunten met het bestuur en een overzicht van niet aangepaste correcties
Met betrekking tot de financiële cijfers:
• analysesvanontwikkelingenvanhetvermogenenresultaat,dienietintepublicerencijfersvoorkomenendie
naar de mening van de externe accountant bijdragen aan het inzicht in de financiële positie en resultaten van de
woningcorporatie
• commentaaropdeverwerkingvaneenmaligeposten,deeffectenvanschattingenendewijzewaaropdezetot
stand zijn gekomen, de keuze van accountingpolicies wanneer ook andere keuzes mogelijk waren, alsmede
bijzondere effecten als gevolg daarvan
• opmerkingenoverdekwaliteitvanprognosesenbudgetten
Met betrekking tot de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen (inclusief betrouwbaarheid en
continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking) en de kwaliteit van de interne informatievoorziening:
• verbeterpunten,geconstateerdeleemtenenkwaliteitsbeoordelingen
Volkshuisvestingverslag Parteon 103
• opmerkingenoverbedreigingenenrisico’svoordewoningcorporatieendewijzewaaropdaaroverintepubliceren
gegevens gerapporteerd dient te worden
• nalevingvanstatuten,instructies,regelgevingenvereistenvanexternetoezichthouders
V Maatschappelijke verantwoording en beleidsbeïnvloeding door belanghebbenden
V�1 De visie van de corporatie op haar maatschappelijke functie en benoeming van de belanghouders
Principe Het bestuur hanteert een visie op de maatschappelijke positie van de woningcorporatie als uitgangspunt voor zijn beleid� Het bestuur vertaalt die visie in een missie en beleidsdoelstellingen� Het bestuur betrekt belanghebbenden bij beleidsvorming en voert met hen een dialoog over de uitvoering van het beleid� Het bestuur geeft inzicht in de realisatie van de beleidsdoelstellingen en communiceert hierover met relevante belanghebbenden�
Parteon ziet zichzelf als een maatschappelijke onderneming met een stevige verankering in de Zaanstreek. Om haar
maatschappelijke en volkshuisvestelijke missie te kunnen realiseren, werkt zij nauw samen met belanghouders.
Deze belanghouders zijn te onderscheiden in ten minste de volgende categorieën:
• degemeenteZaanstad
• degemeenteWormerland
• dehuurdersvanParteonindevormvanBewonerscommissiesenBewonersraad
• projectontwikkelaars
• makelaars
• zorginstellingen
• welzijnsinstellingen
• maatschappelijkeorganisaties
• lokalecollega-woningcorporaties
V�2 Overleg met belanghouders en verantwoording over het gevoerde beleid
Principe De woningcorporatie voorziet in een vorm van overleg met de door haar benoemde belanghebbenden over het door de woningcorporatie voorgenomen beleid en de uitvoering daarvan� In het governance hoofdstuk in het jaarverslag verantwoordt de woningcorporatie de vorm van overleg die zij heeft gekozen� De door de woningcorporatie benoemde belanghebbenden worden tenminste eenmaal per jaar in het overleg betrokken�
104 Volkshuisvestingverslag Parteon
Er wordt natuurlijk regelmatig overleg gevoerd door diverse vertegenwoordigers van Parteon met de onderscheiden
belanghouders. Dit heeft echter geen structureel karakter en vaste inhoud. Daarom is het streven jaarlijks één overleg-
vergadering te houden met (een deel van) de belanghouders gezamenlijk. Op deze wijze wil het bestuur van Parteon
de belanghouders in de gelegenheid stellen advies uit te brengen over de strategie en beleidsvoornemens van Parteon,
specifiek in het kader van haar maatschappelijke en volkshuisvestelijke doelstellingen voor de komende periode. Te-
vens wordt deze vergadering gebruikt om aan te geven wat de stand van zaken is met betrekking tot de afspraken over
de afgelopen periode. Ook wordt, indien van toepassing, het visitatierapport besproken.
Het bestuur van Parteon is bij dit overleg aanwezig. Van dit overleg wordt een verslag op hoofdlijnen gemaakt wat bin-
nen drie maanden na de overlegdatum op de website wordt gepubliceerd.
De RvC ziet deze overleg- en verantwoordingstaak als een taak voor het bestuur. Zij is dan ook niet vertegenwoordigd op
deze overlegvergadering. In haar taakstelling heeft de RvC opgenomen dat zij erop toeziet dat dit overleg op een goede
wijze plaatsvindt.
V�3 Visitatie
Principe De woningcorporatie laat zich een keer per vier jaar visiteren waarbij een gestructureerd oordeel wordt gegeven over het volkshuisvestelijk en maatschappelijk presteren� Visitatie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van bestuur en RvC�
Parteon laat zich eenmaal per vier jaar visiteren door een daartoe bevoegde onafhankelijke organisatie. Dit is voor de
eerste keer in 2007 gebeurd, in het kader van een door de Stichting Experimenten Volkshuisvesting begeleid experi-
ment.
Deze visitatie geeft een beeld van het maatschappelijk en volkshuisvestelijk presteren, de wijze waarop de belanghou-
ders bij beleidszaken zijn/worden betrokken en de kwaliteit van de governance van de corporatie. De uitkomsten van de
visitatie zijn openbaar en beschikbaar via de website van Parteon.
Volkshuisvestingverslag Parteon 105
16 Toekomst
16�1 Inleiding
Landelijke en regionale ontwikkelingen hebben veel effect op de koers en de invulling van het toekomstbeeld van Parteon.
De regelingen vanuit de overheid en de kredietcrisis vragen van Parteon een behoorlijke bezuinigingslag. De koers van
Parteon om vooral bezig te zijn met het domein Wonen en de daarbij behorende beperkte taken op het gebied van leefbaar-
heid wordt verder uitgewerkt.
16�2 Overheid
Het is te verwachten dat in de loop van 2009 meer zicht komt op het arrangement tussen overheid en woningcorporaties.
De plannen van de commissie Meijerink hebben kritiek gekregen vanuit Woonbond en VNG die de belangen van bewoners
respectievelijk gemeenten slecht tot uiting zien komen. Het is dus afwachten wat de overheid gaat beslissen. Daarbij heeft
de negatieve publiciteit naar aanleiding van perikelen in de sector geen positieve uitwerking op de sector. Minister van
der Laan maakt zich zorgen over de integriteit en heeft in maart 2009 een interventieteam ingesteld. De sterk gestegen
bedrijfslasten van woningcorporaties hebben ook de aandacht van de politiek getrokken. Er is grote commotie ontstaan
over de vertrekpremie van de directeur van Aedes, Willem van Leeuwen. De Tweede Kamer zet vraagtekens bij het salaris
van zijn beoogd opvolger.
Corporaties reageren verschillend op de kredietcrisis, afhankelijk van de situatie waarin ze zich bevinden en de plannen die
ze hebben. Enerzijds zijn er plannen om anticyclisch te investeren en koopwoningen in huurwoningen om te zetten, ander-
zijds zijn er corporaties die gedwongen zijn plannen te schrappen, omdat de inkomsten uit verkoop tegenvallen.
16�3 Organisatie
Intern spelen we op gewijzigde omstandigheden in door een nieuw koersplan. We willen meer focussen op onze kerntaak,
namelijk wonen. Verkoop van woningen krijgt bijzondere aandacht om meer liquiditeiten te generen, die kunnen worden
geïnvesteerd in nieuwbouw en de bestaande voorraad. Parteon wil binnen 3 jaar, 15% op haar bedrijfslasten besparen. Zij
stelt daartoe in de eerste helft van 2009 een bezuinigingsplan op. We denken dat de koers van Parteon goed past in wat de
maatschappij momenteel van ons vraagt.
16�4 Economische crisis
Het zijn voor de huurders van Parteon en ook voor Parteon zelf onzekere tijden. De economische crisis, duurt voort. Er is
soms sprake van massaontslagen, vergelijkingen worden gemaakt met de jaren dertig. Juist Zaanstad heeft hieronder te
lijden met zijn industrie. Wat dit voor de plannen van Parteon betekent, valt nog moeilijk te overzien. We zullen flexibel
moeten zijn in ons handelen. We zullen plannen moeten bijstellen als ze niet aansluiten bij de wensen en noden van onze
doelgroep.
Juist voor woningcorporaties is nu een belangrijke rol weggelegd door ervoor zorg te dragen dat mensen die door de crisis
worden getroffen, op een adequate en betaalbare manier kunnen worden gehuisvest. Deze rol moet bovenaan staan in onze
activiteiten. Betaalbaarheid kan daarbij wel eens van meer belang zijn dan kwaliteit.
106 Volkshuisvestingverslag Parteon
16�5 Rol bij leefbaarheid
De leefbaarheid van wijken is van groot belang om plezierig te wonen. In het kader van wijkgericht werken gaan we ons,
samen met andere partijen, inspannen om de leefbaarheid te vergroten. De insteek van Parteon is daarbij vooral gericht
op de woningen en portieken en eventueel de naaste omgeving, voor zover deze bij Parteon in eigendom is. Uitgangs-
punt is een analyse van factoren die in het kader van leefbaarheid slecht scoren en een daarbij behorende aanpak.
Daarnaast kijken we vooral hoe we de taken kunnen verdelen onder de maatschappelijke partijen, zonder alles direct
zelf op te pakken.
Jaarrekening Parteon 107
Jaarrekening Parteon
108 Jaarrekening Parteon
17 Kengetallen
Aantal verhuureenheden in exploitatie 2008 2007 2006 2005 2004
Woningen en woongebouwen 16.448 16.575 16.730 16.814 16.940
Bijzondere woongebouwen 17 17 17 17 17
Overige woongelegenheden 356 356 356 339 339
Boxen 40 38 36 37 21
Bedrijfspanden 136 143 155 150 217
Parkeerplaatsen 75 75 63 63 63
Garages 1.036 1.038 1.069 1.045 1.052
Maatschappelijk gebonden onroerend goed 21 11 11 10 10
Overig 5 6 4 6 6
Totaal 18�134 18�259 18�441 18�481 18�665
Mutaties in het aantal verhuureenheden 2008 2007 2006 2005 2004
Mutaties in verhuureenheden: nieuwbouw 86 59 139 79 171
Mutaties in verhuureenheden: aankoop 23 5 3 7 9
Mutaties in verhuureenheden: verkoop (89) (161) (157) (156) (27)
Mutaties in verhuureenheden: sloop (146) (71) (66) (90) (22)
Mutaties in verhuureenheden: toevoeging 1 (14) 41 (24) (24)
Totaal (125) (182) (40) (184) 107
Aantal woningen naar huurprijsklasse 2008 2007 2006 2005 2004
Goedkoop 6.194 6.349 6.626 6.765 6.325
Betaalbaar 9.713 9.675 9.613 9.652 10.334
Duur 914 924 864 753 637
Totaal 16�821 16�948 17�103 17�170 17�296
Kosten onderhoud per woning 2008 2007 2006 2005 2004
Kosten mutatieonderhoud per woning 363 379 369 232 182
Kosten klachtenonderhoud/contractonderhoud per woning 443 458 420 444 417
Kosten planmatig onderhoud per woning 842 771 693 756 440
Totaal 1�648 1�608 1�482 1�432 1�039
Verhuren van woningen 2008 2007 2006 2005 2004
Mutatiegraad 6,7% 7,5% 8,3% 7,6% 7,6%
Acceptatiegraad 6,0% 5,9% 5,4% 5,2% 5,2%
Huurachterstand in % van de jaarhuur 1,8% 2,2% 2,3% 2,6% 3,0%
Huurderving in % van de jaarhuur 1,1% 1,3% 1,5% 2,4% 1,0%
Jaarrekening Parteon 109
Financiële continuïteit 2008 2007 2006 2005 2004
Solvabiliteit 17,13% 20,13% 20,08% 19,48% 18,89%
Liquiditeit (current ratio) 1,16% 1,40% 1,46% 1,70% 1,57%
Rentabiliteit eigen vermogen (7,44%) 0,21% 4,29% 4,27% (8,18%)
Rentabiliteit vreemd vermogen 4,71% 4,76% 5,49% 5,28% 5,34%
Rentabiliteit totaal vermogen (3,18%) 3,15% 4,53% 3,87% 3,02%
Renteresultaat in % eigen vermogen 17,58% 16,10% 18,72% 15,55% 21,39%
Operationele cash-flow per woning 1.833 (4) 163 886 266
Balans en Winst- en verliesrekening 2008 2007 2006 2005 2004
Eigen vermogen per woning 6.526 7.402 7.309 6.643 6.386
Afgeboekte onrendabele investeringen per woning 2.470 (73) 246 121 35
Totaal opbrengsten per woning 5.544 5.333 5.996 5.704 5.166
Kapitaallasten per woning 1.423 1.397 1.572 1.511 2.744
Overige bedrijfslasten per woning 979 1.037 1.030 1.157 1.841
Renteresultaat per woning 1.133 1.159 1.349 1.632 753
Jaarresultaat per woning (757) 23 300 183 (393)
De categorisering binnen het aantal verhuureenheden in exploitatie is aangepast. Dit is gedaan om de onderverdeling
aan te laten sluiten op de categorisering zoals Corpodata die hanteert. Nota bene: door deze aanpassing is het aantal
verhuureenheden niet aangepast. De kengetallen, die een waarde per woning uitdrukken, kunnen door de aanpassing
voor alle weergegeven jaren zijn gewijzigd.
110 Jaarrekening Parteon
18 Geconsolideerde balans (na resultaatbestemming)
ACTIVA 31-12-2008 31-12-2007
x e 1.000 x e 1.000
VASTE ACTIVA
MATERIËLE VASTE ACTIVA
1. Onroerende en roerende zaken in exploitatie 495.757 496.904
2. Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling 16.618 12.115
3. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie 6.940 7.047
Totaal materiële vaste activa 519�315 516�066
FINANCIËLE VASTE ACTIVA
4. Te vorderen BWS subsidies 2.445 2.899
5. Deelnemingen 345 247
6. Leningen u/g 4.027 4.037
7. Latente vennootschapsbelasting 26.397 341
Totaal financiële vaste activa 33�214 7�524
Totaal vaste activa 552�529 523�590
VLOTTENDE ACTIVA
8. VOORRADEN 191 174
9. ONDERHANDEN WERK 57.042 52.170
VORDERINGEN
10. Huurdebiteuren 968 1.271
11. Gemeenten 539 499
12. Overige vorderingen 7.184 14.738
13. Overlopende activa 1.086 565
Totaal vorderingen 9�777 17�073
14. LIQUIDE MIDDELEN 7.046 2.022
Totaal vlottende activa 74�056 71�439
TOTAAL ACTIVA 626�585 595�029
Jaarrekening Parteon 111
PASSIVA 31-12-2008 31-12-2007
x e 1.000 x e 1.000
15. EIGEN VERMOGEN 107.333 119.783
VOORZIENINGEN
16. Voorziening juridische claims - 270
17. Voorziening reorganisatie 102 472
18. Voorziening toekomstige verliezen koopprojecten 2.364 3.984
19. Voorziening toekomstige onrendabele top huurprojecten 13.553 -
Totaal voorziening 16�019 4�726
LANGLOPENDE SCHULDEN
20. Leningen overheid en kredietinstellingen 438.698 418.727
21. Waarborgsommen 98 89
22. Overig 374 511
Totaal langlopende schulden 439�170 419�327
KORTLOPENDE SCHULDEN
23. Schulden aan kredietinstellingen 34.992 28.258
24. Schulden aan gemeenten 13 374
25. Schulden aan leveranciers 9.082 6.178
26. Belastingen en premies sociale verzekering 6.926 3.900
27. Overlopende passiva 13.050 12.483
Totaal kortlopende schulden 64�063 51�193
TOTAAL PASSIVA 626�585 595�029
112 Jaarrekening Parteon
19 Geconsolideerde winst- en verliesrekening
2008 2007
x e 1.000 x e 1.000
BEDRIJFSOPBRENGSTEN
28. Huren 81.238 80.649
29. Vergoedingen 3.736 3.732
30. Overheidsbijdragen 42 46
31. Verkoopopbrengsten onroerende goederen 2.709 48
32. Geactiveerde productie ten behoeve van het eigen bedrijf 2.883 1.197
33. Overige bedrijfsopbrengsten 580 635
Som der bedrijfsopbrengsten 91�188 86�307
BEDRIJFSLASTEN
34. Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa 9.936 9.786
35. Overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa 40.629 279
36. Erfpacht 57 54
37. Lonen en salarissen 13.867 12.016
38. Sociale lasten 1.330 1.237
39. Pensioenlasten 1.854 1.613
40. Lasten onderhoud 27.324 25.778
41. Overige bedrijfslasten 16.096 16.785
Som der bedrijfslasten 111�093 67�548
BEDRIJFSRESULTAAT (19�905) 18�759
FINANCIËLE BATEN EN LASTEN
42. Rentebaten en soortgelijke opbrengsten 4.537 3.325
43. Mutatie overige voorzieningen (100) -
Waardeveranderingen financiële vaste activa en effecten - (94)
44. Opbrengsten financiële vaste activa en effecten 323 628
45. Rentelasten en soortgelijke kosten (23.401) (22.611)
Financieringsresultaat (18�641) (18�752)
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING VÓÓR BELASTINGEN (38�546) 7
46. Belastingen 26.052 341
47. Resultaat deelnemingen 44 28
JAARRESULTAAT (12�450) 376
Jaarrekening Parteon 113
20 Geconsolideerd kasstroomoverzicht (indirecte methode)
2008 2007
x e 1.000 x e 1.000
Bedrijfsresultaat (19.905) 18.759
Aanpassingen voor:
Afschrijvingen 9.936 9.786
Onrendabele top 12.837 -
Vrijval/dotatie voorzieningen 11.292 3.032
34.065 12.818
Voorraden (17) (33)
Onderhanden werk (4.873) (5.802)
Vorderingen 7.299 (6.945)
Kortlopende schulden 6.131 (136)
Mutatie overige voorzieningen (100) -
Belastingen 26.052 -
Veranderingen in werkkapitaal 34.492 (12.916)
Kasstroom uit bedrijfsuitoefening 48.652 18.660
Ontvangen rente 4.537 3.325
Betaalde rente (23.401) (22.611)
Opbrengsten financiële vaste activa 323 534
Resultaat deelnemingen 44 28
Kasstroom uit financiële baten en lasten (18.497) (18.725)
KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN 30.155 (64)
Investeringen in materiële vaste activa (39.237) (15.334)
Desinvesteringen van materiële vaste activa 13.216 14.652
Mutatie financiële vaste activa (25.688) (769)
KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN (51.709) (1.451)
Ontvangsten uit langlopende schulden (nieuw) 50.004 6
Mutatie waarborgsommen 9 (10)
Aflossing langlopende schulden (10.444) (10.498)
Mutatie overige langlopende schulden (137) (129)
KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN 39.432 (10.630)
KASSTROOM TOTAAL 17�878 (12�146)
Saldo liquide middelen 1 januari (15.585) (3.439)
Saldo liquide middelen 31 december 2.293 (15.585)
KASSTROOM TOTAAL 17�878 (12�146)
114 Jaarrekening Parteon
21 Algemene toelichting
Grondslagen voor consolidatie
In de consolidatie worden de financiële gegevens van woningcorporatie Parteon en haar groepsmaatschappijen
opgenomen. Dit betreft alle maatschappijen waarmee zij een organisatorische en economische eenheid vormt.
Integraal in de consolidatie worden deelnemingen opgenomen waarin beslissende zeggenschap op het beleid kan
worden uitgeoefend. In het algemeen betreft het deelnemingen waarin het belang meer dan 50% bedraagt. Het aandeel
van derden in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt afzonderlijk vermeld. Vanaf de oprichtings-/
overnamedatum worden de resultaten en de identificeerbare activa en passiva van nieuwe groepsmaatschappijen
opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. De oprichtings-/overnamedatum is het moment dat beslissende
zeggenschap kan worden uitgeoefend over de betreffende groepsmaatschappij.
De verkrijgingsprijs bestaat uit het geldbedrag of equivalent dat is overeengekomen voor de verkrijging van de
overgenomen entiteit vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten. Indien de verkrijgingsprijs hoger is
dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva wordt het meerdere als goodwill
geactiveerd onder de immateriële vaste activa. Groepsmaatschappijen blijven in de consolidatie opgenomen tot het
moment dat zij worden verkocht; deconsolidatie vindt plaats op het moment dat de beslissende zeggenschap wordt
overgedragen. De in de consolidatie begrepen rechtspersonen en vennootschappen zijn:
Volledig geconsolideerd Aandeel
Parteon Projectontwikkeling b.v. 100%
Stichting Monumenten 100%
Stichting Beheer en Exploitatie Registergoederen Parteon (SBER) 100%
Overige deelnemingen, gewaardeerd op nettovermogenswaarde
De Hemmes Beheer b.v. 25,00%
De Hemmes c.v. 25,00%
WoningNet 3,89%
VvE Appart 100,00%
Gasfabriekterrein Zaandam b.v. 33,33%
Gasfabriekterrein Zaandam c.v. 34,00%
V.o.f. Zaanpracht 50,00%
De Rosarium v.o.f. 50,00%
Aanzet Bedrijfsfaciliteiten n.v. 14,29%
Parteon Projectontwikkeling b.v.
Parteon Projectontwikkeling b.v. verzorgt de projectontwikkeling van Parteon. Nieuwbouwprojecten worden uitgevoerd
binnen deze b.v. Parteon is 100% eigenaar van Parteon Projectontwikkeling b.v.
Stichting Monumenten
Stichting Monumenten exploiteert tien monumentale panden waaronder De Burcht in Zaandam. De verbinding is van
oorsprong opgericht om subsidiegelden te ontvangen voor de monumentale panden binnen deze stichting. Het beheren
van deze panden om ze te behouden voor de toekomst is voor Parteon een kernactiviteit en kan onder het prestatieveld
‘leefbaarheid’ worden gerangschikt. Parteon heeft als bestuurlijke vertegenwoordiger van de stichting invloed op de
risicobeheersing.
Jaarrekening Parteon 115
Stichting Beheer en Exploitatie Registergoederen Parteon (SBER)
De SBER beheert het kantoorpand van Parteon in Zaandam. Deze stichting is opgezet vanuit een fiscale invalshoek en
voldoet volledig als kernactiviteit, namelijk het beheer van een eigen kantoorpand. Parteon is de bestuurder van de
stichting.
DeHemmesb.v.enc.v.
De doelstelling van deze b.v. en c.v. is met andere partners woningbouw te ontwikkelen op een locatie in Zaanstad. De
activiteiten van de verbinding zijn in het kader van de kernactiviteiten van Parteon.
WoningNet
WoningNet is opgericht door woningcorporaties, met als doelstelling de woningruimteverdeling van corporatiewoningen
voor het ROA-gebied te coördineren. De activiteiten van de verbinding passen bij de kernactiviteiten van Parteon.
Parteon houdt deze verbinding aan voor het prestatieveld ‘voorrang en passend huisvesten primaire doelgroep’.
VvE Appart
VvE Appart b.v. heeft als doel het verzorgen van het beheer van onroerende zaken voor verenigingen van eigenaren en
vastgoed van derden, zowel wooncomplexen als bedrijfspanden. Daarnaast het verrichten van alle handelingen, die met
het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk zijn. Parteon is 100 procent aandeelhouder
van VvE Appart.
Gasfabriekterrein Zaandam b.v. en c.v.
Parteon heeft een deelname in deze b.v. en c.v. uit hoofde van haar projectontwikkelingsactiviteiten.
V.o.f. Zaanpracht
De vennootschap heeft tot doel het voor eigen rekening en risico ontwikkelen en realiseren van het project Noordeinde
te Wormerveer.
DeRosariumv.o.f.
De activiteiten van deze deelneming bestaan voornamelijk uit het ontwikkelen en realiseren van Plan Rosarium.
Aanzet Bedrijfsfaciliteiten n.v.
Aanzet Bedrijfsfaciliteiten n.v., opgericht op 19 maart 2002, heeft als doel zich te profileren als (her)ontwikkelaar
van oude, beeldbepalende panden voor de vestiging van specifieke doelgroepen, zoals creatieve en zakelijke
dienstverlenende bedrijven en startende productiebedrijven. Dit stimuleert de werkgelegenheid en oude,
beeldbepalende panden blijven behouden doordat zij een nieuwe functie krijgen.
Voor een uitgebreidere toelichting op de deelnemingen en de risico’s daarin verwijzen wij naar de jaarrekening.
Intercompany-transacties en -posities
Intercompany-transacties, intercompany-winsten en onderlinge vorderingen en schulden tussen groepsmaatschappijen
worden geëlimineerd. Ongerealiseerde verliezen op intercompany-transacties worden ook geëlimineerd tenzij er
sprake is van een bijzondere waardevermindering. Resultaten op intercompany-transacties tussen in de consolidatie
opgenomen groepsmaatschappijen worden volledig uit zowel de balanswaardering als het groepsresultaat geëlimineerd
voor zover deze resultaten nog niet door een overdracht van het verkregen actief of passief aan derden buiten de groep
zijn gerealiseerd.
116 Jaarrekening Parteon
Kasstroomoverzicht
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij deze methode wordt het nettoresultaat
aangepast voor posten van de winst- en verliesrekening die geen invloed hebben op ontvangsten en uitgaven in
het verslagjaar, mutaties in de balansposten en posten van de winst- en verliesrekening waarvan de ontvangsten
en uitgaven niet worden beschouwd als behorende tot de operationele activiteiten. De liquiditeitspositie in het
kasstroomoverzicht bestaat uit de liquide middelen onder aftrek van bankkredieten. In het kasstroomoverzicht wordt
onderscheid gemaakt tussen operationele, investerings- en financieringsactiviteiten. De kasstromen uit hoofde
van de financiering zijn gesplitst in kasstromen met betrekking tot mutaties in de hoofdsom (opgenomen onder
financieringsactiviteiten) en betaalde interest (opgenomen onder operationele activiteiten). De investeringen in
materiële vaste activa worden opgenomen onder aftrek van de onder overige schulden voorkomende verplichtingen.
Jaarrekening Parteon 117
22 Geconsolideerde waarderingsgrondslagen22�1 Activa en passiva
Algemeen
De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW
en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.
Toelichtingen op posten in de balans, winst- en verliesrekening en kasstroomoverzicht worden in de jaarrekening genummerd.
De gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van het
voorgaande jaar.
Verwerking verplichtingen
In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die
kunnen worden gekwalificeerd als ‘intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd’. Hiervan is sprake wanneer
uitingen namens de corporatie zijn gedaan richting huurders, gemeenten en overige stakeholders aangaande
verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuwbouwprojecten. Een feitelijke verplichting
is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de corporatie rondom projectontwikkeling en herstructurering. Van een
feitelijke verplichting is sprake indien de formalisering van de definitief ontwerp fase en afgeleid het aanvragen van de
bouwvergunning heeft plaatsgevonden. Dit komt overeen met fase 4 in de Parteon fasestructuur.
Onroerende en roerende zaken in de exploitatie
Waardering
De oorspronkelijke investeringen in complexen worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder
aftrek van cumulatieve afschrijvingen en (naar verwachting duurzame) bijzondere waardeverminderingen.
De verkrijgings- of vervaardigingsprijs wordt bepaald als de som van alle direct toe te rekenen uitgaven, eventueel
vermeerderd met na-investeringen. Tevens worden hierbij de rente tijdens de bouw op vreemd vermogen en direct
toerekenbare interne kosten alsmede transactiekosten geactiveerd. Voor zover verkregen subsidies te kwalificeren zijn
als investeringssubsidie worden deze in mindering gebracht op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De geactiveerde
rente wordt berekend tegen de gemiddelde rentevoet over het totale vreemde vermogen. Voor onroerende zaken
waarvoor specifieke financiering is aangetrokken, wordt de interestvoet van deze specifieke financiering gehanteerd.
Uitgaven na eerste verwerking (de zogeheten na-investeringen) die leiden tot een waardeverhoging van het actief
worden aangemerkt als activeerbare kosten van vernieuwing.
Uitgaven die betrekking hebben op toekomstige herstructureringen, waarvan de feitelijke verplichtingen dan wel de in
rechte afdwingbare verplichtingen zijn aangegaan, worden in de waardering betrokken. Herstructurering onderscheidt
zich van renovatie door het verbeteren of vergroten van de oorspronkelijke capaciteit.
De lasten van onderhoud waaronder renovatie onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat geen sprake
is van een waardeverhoging van het actief. De lasten van onderhoud worden direct in het resultaat verantwoord.
118 Jaarrekening Parteon
Indeling productmarktcombinaties
(On)rendabele toppen worden berekend per productmarktcombinatie. Bij de bepaling van de productmarktcombinaties
wordt vanaf het boekjaar 2008 uitgegaan van clusterniveau. De indeling sluit aan op de wijze waarop het interne
beleid en de bedrijfsvoering is gedefinieerd. De interne en externe rapportages vinden volgens deze indeling plaats.
Deze wijziging in de indeling van de productmarktcombinaties heeft gevolgen voor de hoogte van de, in het resultaat,
te verantwoorden onrendabele toppen. Als gevolg van deze schattingswijziging heeft in 2008 een afboeking van
onrendabele toppen plaatsgevonden ad e 40,6 miljoen.
Bedrijfswaarde
Jaarlijks vindt toetsing plaats van de boekwaarde aan de bedrijfswaarde. De toetsing geschiedt op clusterniveau.
De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van de kasstroom uit hoofde van toekomstige
exploitatie-opbrengsten en toekomstige exploitatielasten over de geschatte resterende looptijd van het complex.
Daarbij wordt rekening gehouden met de voorgenomen bestemming van het bezit. De uitgangspunten bij de
bedrijfswaardeberekeningen zijn gebaseerd op de meerjarenbegroting. Deze zijn als volgt:
• Jaarlijksehuurverhogingvan2,6%voor2009endejarendaarna2,25%conformbestpractice.
• Jaarlijksehuurdervingvan1,25%.
• Demutatiegraadisgestandaardiseerd.Eenclustermeteengezinswoningen4%,eenclustermet
meergezinswoningen 9% en alle overige clusters 7,5%.
• Huurharmonisatievan90%vanmaximaalredelijk.
• Stijgingvandevariabelelasten:
- Stijging van de variabele lasten jaarlijks met prijsindex: 2,6% voor 2010-2013 en vanaf 2014 2,25%.
- Stijging onderhoudslasten jaarlijks met bouwindex: 3,25%.
• Indexatieverkoopvolgensmarktindex2009-20133,25%envanaf20142,25%.
• Devariabelelasten(OZB,verzekeringenalgemeenbeheer)wordenbepaaldaandehandvandebegroting2009.
• Dekostenvoorplanmatigennietplanmatigonderhoudwordenconformdebegrotingmeegenomen.
• Hetdisconteringspercentageis6%gebaseerdopdebestpracticebinnendebranche.
• Indebedrijfswaardeberekeningisrekeninggehoudenmetdeverkopenzoalsopgenomeninhetgeoptimaliseerde
Strategisch Voorraadbeleid. Deze worden over een periode van vijf jaar meegenomen in de berekening. Hierbij is
aangenomen dat de verkopen op basis van de mutatiegraad plaatsvinden.
De verkopen uit koopgarant kennen een lagere opbrengstwaarde, daar zij tegen 75% van de verkoopopbrengst
worden verkocht. Investeringen worden vijf jaar meegenomen.
De kans op verhuur bij ‘Te Woon’ clusters is 94%, 5% kans op koopgarant en 1% kans op koopcomfort.
Tevens is er een extra verkoopimpuls ingerekend en de derde tranche ‘Te Woon’.
Er is vanuit gegaan dat 7% hiervan in het eerste jaar van aanbieden, verkocht zal worden. Met 95% kans op
koopgarant en 5% kans op koopcomfort. In het tweede jaar en verder worden de woningen verhuurd/verkocht
volgens het bestaande ‘Te Woon’ beleid.
Bij de bepaling van de bedrijfswaarde wordt rekening gehouden met de rentabiliteitswaardecorrectie van de bestaande
leningenportefeuille, deze bedraagt € 46 miljoen (2007 € 48,9 miljoen).
De restant levensduur is, conform de best practice, gezet op minimaal 10 jaar indien er nog geen concrete plannen voor
woningen zijn beschreven (zoals sloop, verkoop, etcetera).
Jaarrekening Parteon 119
Bij de bedrijfswaardeberekening wordt op de volgende uitgangspunten afgeweken van de best practice:
Onderwerp Best practice Uitgangspunten Parteon
Restwaardegrond
De best practice gaat uit van een restwaarde grond van € 20.000 minus sloopkosten (€ 5.000), minus kosten bouwrijp maken (€ 5.000) en minus een verhuiskosten-vergoeding (€ 5.000)
Parteon gaat uit van een restwaarde grond van € 40.000 minus sloop-kosten (€ 5.000), minus kosten bouwrijp maken (€ 5.000) en minus een verhuiskostenvergoeding (€ 5.000). Parteon wijkt dus af van de grondwaarde. Dit is gebaseerd op een onderzoek van de gemeentelijke grondafdeling van de gemeente Zaanstad uitgevoerd in 2007. In het onderzoek staat dat de gemiddelde marktwaarde van de grond van een sociale huurwoning € 40.000 is.
Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling
Dit betreffen complexen in aanbouw die worden gewaardeerd tegen uitgaafprijzen en toegerekende kosten van
het werkapparaat uit hoofde van voorbereiding, toezicht en directievoering onder aftrek van een bijzondere
waardevermindering uit hoofde van te dekken stichtingskosten. Bij de bepaling van de bijzondere waardevermindering
worden de boekwaarde en de reële waarde van de kasstroomgenererende eenheid waartoe de onroerende zaken gaan
behoren, betrokken. Voorts wordt rente tijdens de bouw toegerekend. De geactiveerde rente wordt berekend tegen de
gemiddelde rentevoet over het totale vreemde vermogen. Indien de bijzondere waardevermindering hoger is dan de
waarde van de onroerende zaken in ontwikkeling, dan wordt de onroerende zaak op nihil gewaardeerd en wordt een
voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen.
Ingenomen grondposities worden onder deze post verwerkt tegen aanschafprijs en bijkomende kosten.
Rentetoerekening vindt eerst plaats nadat ontwikkelactiviteiten zijn gestart.
Met betrekking tot zogeheten gecombineerde projecten wordt het aandeel van de koopwoningen verantwoord onder
de post voorraad onderhanden werk, het aandeel huurwoningen wordt verantwoord onder de onroerende en roerende
zaken in ontwikkeling. Voor wat betreft het onrendabele deel van het gecombineerde project wordt bij het aangaan van
de verplichting het onrendabele deel verminderd met het verwachte verkoopresultaat in de winst- en verliesrekening
verantwoord onder de post overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa. Bij oplevering van het totale
project wordt het verkoopresultaat zowel verantwoord onder de post verkoop onroerende zaken als onder de post
overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa. Daarmee wordt de economische realiteit van de transactie
het best zichtbaar gemaakt.
Afschrijving vindt eerst plaats nadat de betreffende complexen in exploitatie zijn genomen.
Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie
De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie worden gewaardeerd op basis van aanschafwaarde
onder aftrek van lineaire of annuïtaire afschrijvingen en waardeverminderingen.
Afschrijvingstermijnen
Bouw 50 jaar annuïtair
Erfpacht grond 50 jaar annuïtair
Geiser 10 jaar annuïtair
Verbeteringen 20 jaar annuïtair
Vervangingen 20 jaar annuïtair
Kantoor 50 jaar annuïtair
Inventaris 5 jaar lineair
Automatisering 3 jaar lineair
Materiële investeringen in software 5 jaar lineair
Vervoermiddelen 5 jaar lineair
120 Jaarrekening Parteon
Voor complexen in de sociale verhuur, waarvoor nog geen wijzigingen in de exploitatie of bestemming zijn aangegeven
wordt een minimale resterende levensduur van tien jaar aangehouden. Op het moment dat voor een dergelijk complex
een levensduurverlengende ingreep wordt uitgevoerd of tot sloop wordt besloten, wordt de levensduur aangepast. Op
grond (exclusief erfpachtgrond) vindt geen afschrijving plaats.
Te vorderen BWS-subsidies
Dit betreft de vordering uit hoofde van binnen het Besluit Woninggebonden Subsidies toegezegde bedragen. Aflossing
vindt plaats middels annuïteiten. Jaarlijks wordt de vordering verlaagd met de ontvangen bedragen van de gemeente.
Het kortlopende deel van deze post is opgenomen onder de vlottende activa.
Deelnemingen
Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden
uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder
geval verondersteld aanwezig te zijn bij een aandeelhoudersbelang van meer dan 20%.
De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor
deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt
uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de betreffende deelneming.
Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil
gewaardeerd. Indien en voor zover Parteon in deze situatie geheel of ten dele instaat voor de schulden van de
deelneming respectievelijk het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te
stellen wordt een voorziening getroffen.
Deelnemingen waar geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of,
indien hiertoe aanleiding bestaat, een lagere waarde.
Overige financiële vaste activa en effecten
De overige financiële vaste activa (waaronder effecten), die bestemd zijn om de uitoefening van de werkzaamheid van
de onderneming duurzaam te dienen, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde. Indien bij de
verstrekking van leningen of de verwerving van obligaties sprake is van disagio of agio, wordt dit gedurende de looptijd
ten gunste respectievelijk ten laste van het resultaat gebracht.
Voorraden
Waardering van voorraden grond- en hulpstoffen vindt plaats tegen verkrijgingsprijs. Tevens wordt rekening gehouden
met een aftrek voor mogelijke incourantheid gebaseerd op verwachte lagere marktwaarde.
Onderhanden werk
De waardering van deze post geschiedt tegen de werkelijk gemaakte kosten minus de reeds gefactureerde
termijnen. Het betreft hier projecten van koopwoningen, aankopen van onroerend goed in ontwikkelingsprojecten en
koopwoningen van de in ontwikkeling zijnde combinatieprojecten van koop- en huurwoningen. De winsten worden in
principe genomen naar rato van de voortgang van het project. Indien verliezen op koop voorzienbaar zijn, wordt een
voorziening in mindering gebracht op de balanspost ‘Onderhanden werk’. Combi-projecten (huur en koop in één project)
waarvoor alleen nog maar onderzoekskosten zijn gemaakt, worden geheel verantwoord onder het onderhanden werk.
Grondposities zijn per jaareinde beoordeeld op basis van de minimumwaarderingsregel. Dit houdt in dat de boekwaarde
van de grondposities getoetst is aan de actuele waarde van de grondposities en eventuele noodzakelijke afboekingen
hebben plaatsgevonden.
Jaarrekening Parteon 121
Huurdebiteuren, vorderingen gemeenten en overige vorderingen
Waardering geschiedt tegen nominale waarde rekening houdend met een voorziening voor mogelijke oninbaarheid.
Liquide middelen
Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-
courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden.
Overige reserve
De overige reserve is de reserve van Parteon waarover de daartoe bevoegde organen zonder belemmering door
wettelijke of statutaire bepalingen kunnen beschikken.
Voorzieningen
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen en verliezen die op balansdatum
bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de hoogte
redelijkerwijs kan worden geschat. Voorzieningen worden tegen nominale waarde opgenomen.
De voorziening voor reorganisatiekosten betreft de kosten samenhangend met in gang gezette reorganisaties. De
vorming van de reorganisatievoorziening vindt plaats op het moment waarop tot aanpassing van de organisatie is
besloten en dit kenbaar is gemaakt.
De voorziening voor juridische claims betreft een inschatting van de uit te betalen schadevergoedingen inzake
juridische claims. De voorziening wordt gevormd indien de kans op een negatief vonnis als reëel wordt ingeschat.
De voorziening voor toekomstige projecten wordt gevormd voor projecten welke zich in de fase van ‘definitief ontwerp’
(intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd) of verder bevinden en een begroot verlies/onrendabel aanwezig is.
Langlopende schulden
De leningen worden afgelost op basis van annuïteiten, lineair of worden na afloop van de leningsduur ‘ineens’ (fixe-
leningen) afgelost. Ook worden leningen afgelost volgens het dynamische kostprijssysteem. In het laatste geval vindt
geen aflossing plaats zolang de exploitaties van de activa, die met klimleningen zijn gefinancierd, voorgecalculeerde
exploitatieverliezen opleveren. Gedurende die periode worden deze leningen jaarlijks met genoemde verliezen verhoogd. De
aflossingsverplichting voor het komend jaar van de langlopende schulden is opgenomen onder de kortlopende schulden.
Overige activa en passiva
Voor zover in het bovenstaande niet anders is aangegeven, worden activa en passiva gewaardeerd op nominale waarde.
Hierbij wordt op vorderingen, indien dit noodzakelijk is, een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid in mindering
gebracht.
22�2 Opbrengsten en kosten
Algemeen
Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en
andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd;
verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn.
Opbrengsten uit de levering van goederen worden verwerkt zodra alle belangrijke rechten en risico’s met betrekking tot
de eigendom van de goederen zijn overgedragen aan de koper.
Opbrengsten uit de levering van diensten geschieden naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte
diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten.
122 Jaarrekening Parteon
Opbrengsten met betrekking tot onderhanden projecten in opdracht van derden bestaan uit de contractueel
overeengekomen tegenprestaties, meer- en minderwerk en claims en vergoedingen voor zover het waarschijnlijk is dat
die opbrengsten zullen worden gerealiseerd en betrouwbaar kunnen worden vastgesteld.
Bijzondere posten zijn baten of lasten die behoren tot de gewone bedrijfsuitoefening, maar op grond van de aard,
omvang of het incidentele karakter afzonderlijk worden toegelicht, teneinde een goed inzicht te geven in het resultaat
uit gewone bedrijfsuitoefening van de corporatie en met name de ontwikkeling daarin. Bijzondere posten worden met
het oog op de analyse en de vergelijkbaarheid van de resultaten zoveel als mogelijk naar aard en omvang afzonderlijk
en ongesaldeerd toegelicht.
Huren
Jaarlijks worden de huren verhoogd met een percentage welke door het huurbeleid is vastgesteld. De ontvangsten
bestaan uit de huren van de woningen, kantoren, winkels, bedrijfspanden en garages.
Vergoedingen
De vergoedingen bestaan uit bijdragen voor geisers en de voorschotten van servicecomponenten. Deze vergoedingen
zijn gebaseerd op de geraamde kosten. Jaarlijks vindt op basis van de werkelijke kosten een afrekening plaats.
Overheidsbijdragen
Jaarlijks worden bijdragen ontvangen van de gemeente voor in het verleden aangebrachte woningaanpassingen ten
behoeve van mindervaliden.
Verkoopopbrengsten onroerende zaken
De post verkopen onroerende zaken betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de boekwaarde
(bestaand bezit) danwel de vervaardigingsprijs. Winsten op de verkopen bestaand bezit worden verantwoord op het
moment van levering (passeren transportakte). Eventuele verliezen op nieuwbouw koopprojecten worden verantwoord
zodra deze voorzienbaar zijn.
Geactiveerde productie ten behoeve van het eigen bedrijf
De toe te rekenen interne directe kosten in het kader van voorfinanciering ten behoeve van onroerende zaken in
ontwikkeling worden hieronder verantwoord.
Overige bedrijfsopbrengsten
Alle overige opbrengsten kunnen verdeeld worden naar vergoedingen voor IHS aanvragen, contractkosten en
administratiekosten.
Afschrijvingen op materiële vaste activa
De afschrijvingen op materiële vaste activa worden gebaseerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs.
Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode danwel de annuïtaire methode op basis van de geschatte
economische levensduur. Met een mogelijke restwaarde wordt geen rekening gehouden.
Overige waardeveranderingen materiële vaste activa
De overige waardeveranderingen worden gebaseerd op de waardering van de betreffende activaposten. De onder
deze post verantwoorde bedragen hebben betrekking op een afboeking dan wel terugneming van een bijzondere
waardevermindering. Deze bijzondere waardevermindering ontstaat door een jaarlijkse toets van de reële waarde ten
opzichte van de waarde gebaseerd op boekwaarde.
Jaarrekening Parteon 123
Periodiek betaalbare beloningen
Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst- en
verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers.
Pensioenregeling
De pensioenregeling van SPW is een toegezegde pensioenregeling. In het geval van een tekort bij SPW heeft de werkgever
geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen, behalve een verplichting tot het voldoen van hogere
toekomstige premies. Indien een tekort/overschot in het fonds een mutatie van de premie tot gevolg heeft, dient de
werkgever informatie van SPW te ontvangen betreffende het tekort/overschot en de mogelijke gevolgen voor de werkgever.
Lasten onderhoud
Onder deze post worden alle direct aan het verslagjaar toe te rekenen kosten van onderhoud verantwoord. Van
toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. Reeds
aangegane verplichtingen waarvan de werkzaamheden nog niet zijn uitgevoerd op balansdatum worden verwerkt onder
de niet uit de balans blijkende verplichtingen.
Het klachten- en mutatieonderhoud wordt onderscheiden in kosten van derden en eigen dienst, alsmede de kosten van
het materiaalverbruik. In de winst- en verliesrekening zijn de kosten van de eigen dienst opgenomen bij de kostensoort
salarissen en sociale lasten. De lasten van onderhoud onderscheiden zich van activeerbare uitgaven door het feit dat er
geen sprake is van een waardeverhoging van het actief.
Overige bedrijfslasten
De overige bedrijfslasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.
Rentebaten en -lasten
Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de
betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde
transactiekosten op de ontvangen leningen.
Rentelasten worden geactiveerd voor kwalificerende activa gedurende de periode van vervaardiging van een actief,
indien het een aanmerkelijke hoeveelheid tijd vergt om het actief gebruiksklaar of verkoopklaar te maken. De te
activeren rente wordt berekend op basis van de verschuldigde rente over specifiek voor de vervaardiging opgenomen
leningen en van de gewogen rentevoet van leningen die niet specifiek aan de vervaardiging van het actief zijn toe te
rekenen, in verhouding tot de uitgaven en periode van vervaardiging.
Belastingen
Vanaf 1 januari 2008 zijn woningcorporaties volledig belastingplichtig geworden voor de vennootschapsbelasting. Voor
in de toekomst te verrekenen tijdelijke verschillen en/of verliescompensatie wordt een belastinglatentie opgenomen.
Indien er sprake is van een actieve belastinglatentie wordt beoordeeld of de realisatie hiervan wordt verwacht.
124 Jaarrekening Parteon
23 Toelichting op de geconsolideerde balans(bedragen x € 1�000)
1� Onroerende zaken in exploitatie
De mutaties in de onroerende zaken in exploitatie zijn als volgt:
Woningen en woon-
gebouwen
Onroerende zaken niet
zijnde woningen Overige
goederen Totaal 2008
Totaal 2007
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 602.417 33.956 460 636.833 630.948
Cumulatieve afschrijvingen 133.806- 5.842- 281- 139.929- 131.057-
Boekwaarde per 1 januari 468�611 28�114 179 496�904 499�891
Investeringen 24.540 1.355 - 25.895 12.584
Desinvesteringen 5.891- 27- 4- 5.922- 5.993-
Desinvesteringen afschrijvingen 3.301 1 - 3.302 1.400
Afschrijvingen 8.645- 371- 20- 9.036- 8.813-
Waardeverminderingen 15.386- - - 15.386- 1.459-
Overboekingen 74 74- - - 706-
Mutaties 2008 2�007- 884 24- 1�147- 2�987-
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 621.140 35.210 456 656.806 636.833
Cumulatieve afschrijvingen 154.536- 6.212- 301- 161.049- 139.929-
Boekwaarde per 31 december 466�604 28�998 155 495�757 496�904
Bedrijfswaarde per 31 december 720�036
2� Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling
De mutaties in de onroerende en roerende zaken in ontwikkeling zijn als volgt:
2008 2007
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 17.075 24.091
Cumulatieve afschrijvingen 4.960- 6.140-
Boekwaarde per 1 januari 12�115 17�951
Investeringen 11.680 3.030
Waardeverminderingen - 2.550-
Terugneming van waardeverminderingen 4.960 3.730
Oplevering projecten 12.137- 10.046-
Mutaties 2008 4�503 5�836-
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 16.618 17.075
Cumulatieve afschrijvingen - 4.960-
Boekwaarde per 31 december 16�618 12�115
Jaarrekening Parteon 125
In de post onroerende en roerende zaken in ontwikkeling is een bedrag van € 0,7 miljoen (2007: € 0,6 miljoen) aan
toegerekende rente en € 0,6 miljoen (2007: € 1,3 miljoen) aan toegerekende algemene kosten opgenomen. Het
rentepercentage over 2008 bedroeg 5,0% (2007: 5,0%). Het percentage toegerekende algemene kosten over 2008
bedroeg 5,0% (2007: 5,0%).
3� Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie:
De mutaties in de onroerende en de roerende zaken ten dienste van de exploitatie zijn als volgt:
2008 2007
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 18.824 17.646
Cumulatieve afschrijvingen 11.777- 10.932-
Boekwaarde per 1 januari 7�047 6�714
Investeringen 820 1.319
Desinvesteringen 122- 141-
Desinvesteringen afschrijvingen 95 128
Afschrijvingen 900- 973-
Mutaties 2008 107- 333
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 19.522 18.824
Cumulatieve afschrijvingen 12.582- 11.777-
Boekwaarde per 31 december 6�940 7�047
Verzekeringen
De onroerende zaken (kantoorpanden inclusief inventaris) zijn per 31 december 2008 voor € 1,3 miljard verzekerd
tegen het uitgebreide risico van brand- en stormschade. De waarde van de onroerende goederen bedroeg volgens de
aanslag onroerend zaakbelasting ruim € 2,6 miljard. De onroerende en roerende zaken zijn per 31 december 2008
verzekerd. De specificatie van de lopende verzekeringen is:
- Kantoorpanden, woningen en BOG: brand/storm
- Inventaris: inboedelverzekering
- Vervoermiddelen: wa + casco
- Reconstructie: premie risque
Verkopen
Door de corporatie is een verkoopplan opgesteld tot en met 2018. Parteon verwacht de komende tien jaar 763 woningen
te verkopen, waarvan 481 in Te Woon. De verwachte verkoopopbrengst bedraagt € 138 miljoen, waarvan € 63
miljoen voor Te Woon. De boekwaarde van de te verkopen woningen bedraagt € 38 miljoen. Daarnaast zullen er naar
verwachting 146 woningen teruggekocht worden.
Actuele waarde (bedrijfswaarde)
De actuele waarde (gecorrigeerde bedrijfswaarde) van de onroerende en roerende zaken in exploitatie gebaseerd op
actuele waarde bedraagt € 720 miljoen. Voor de toelichting op de mutatie ten opzichte van vorig jaar wordt verwezen
naar de paragraaf ‘Waardemutaties bedrijfswaarde’.
126 Jaarrekening Parteon
4� Te vorderen BWS-subsidie 2008 2007
Saldo 1 januari 2.899 3.295
Aflossingen 415- 376-
Naar kortlopende vorderingen 39- 20-
Saldo 31 december 2�445 2�899
5� Deelnemingen 2008 2007
Saldo 1 januari 247 231
Investeringen 70 -
Afboeking deelneming - 12-
Resultaat deelnemingen 28 28
Saldo 31 december 345 247
Plaats Aandeel Netto vermo-genswaarde
Netto vermogenswaarde (aandeel Parteon)
De Hemmes Beheer b.v. Wormerveer 25,00% 17.623 4.406
De Hemmes c.v. Wormerveer 25,00% 45.000 11.250
WoningNet Utrecht 3,89% 6.454.000 251.061
Aanzet n.v. Zaandam 14,29% 112 16
Gasfabriekterrein Zaandam b.v. Utrecht 33,33% 6.000 2.000
Gasfabriekterrein Zaandam c.v. Utrecht 34,00% 10.000- 3.400-
V.o.f. Zaanpracht Haarlem 50,00% 146.000 73.000
De Rosarium v.o.f. Womerveer 50,00% 13.750- 6.875-
VvE-Appart Zaandam 100,00% - -
Hemmes b�v�
De vennootschap heeft ten doel het beheren, exploiteren, financieren en administreren, alsmede het verkrijgen
en vervreemden van aandelen en andere registergoederen en roerende zaken, alsmede het beheren van
vermogenswaarden, het deelnemen in, het bestuur voeren over en het financieren van andere ondernemingen, van
welke aard ook en voorts het verrichten van alle overige handelingen op commercieel, financieel en industrieel gebied
en alles wat met het vorenstaande samenhangt of daartoe bevorderlijk is, daaronder begrepen het toezicht houden op
andere ondernemingen.
Hemmes c�v�
Doel van Hemmes c.v. is om partner te zijn van gemeente Zaanstad voor ontwikkeling, realisatie en verkoop van
woningen alsmede bedrijfsruimte op het schiereiland De Hemmes en het tot stand brengen van optimaal woon- en
werkmilieu.
WoningNet
WoningNet is opgericht door woningcorporaties, met de doelstelling om de woningruimteverdeling van corporatie-
woningen voor het ROA-gebied te coördineren. De activiteiten van de verbinding passen bij de kernactiviteiten van Parteon.
Aanzet n�v�
Deze deelneming heeft als doel zich te profileren als (her)ontwikkelaar van oude beeldbepalende panden ten behoeve
van de vestiging van specifieke doelgroepen zoals creatieve en zakelijke dienstverlenende bedrijven alsmede
startende productiebedrijven. Eigendom van de aandelen loopt via de Stichting Bijzondere Huisvesting. Parteon heeft de
verplichting om de aandelen vol te storten met een bedrag van € 73.928 indien dit wordt opgeëist door de directie van
Aanzet n.v.
Jaarrekening Parteon 127
Gasfabriekterrein Zaandam b�v�
Parteon heeft een deelname in deze b.v. uit hoofde van haar projectontwikkelingsactiviteiten.
Gasfabriekterrein Zaandam c�v�
De vennootschap heeft ten doel het voor rekening van de vennoten ontwikkelen, financieren en exploiteren van een
woningbouwproject en commerciële ruimten in de Zaanstreek, waaronder, maar niet beperkt tot, het gebied aangeduid
als de “Nuon-Lokatie” te Zaandam.
V�o�f� Zaanpracht
De vennootschap heeft tot doel het voor eigen rekening en risico ontwikkelen en realiseren van het project Noordeinde
te Wormerveer.
De Rosarium v�o�f�
De activiteiten van deze deelneming bestaan voornamelijk uit het ontwikkelen en realiseren van Plan Rosarium.
VvE-Appart
Doelstelling van VvE Appart is het verzorgen van het beheer van onroerende zaken voor verenigingen van eigenaren en
vastgoed van derden, zowel wooncomplexen als bedrijfspanden. Het verrichten van alle verdere handelingen, die met
het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk zijn.
6� Leningen u/g 31-12-2008 31-12-2007
Lening u/g Dobbeven - 1
Leningen Personeel 27 36
Lening u/g Zaanse Verpakkingsholding 4.000 4.000
Totaal 4�027 4�037
Voor de lening aan de Hemmes wordt verwacht dat deze niet terugbetaald wordt door de Hemmes c.v. Ten behoeve van
de vordering is een voorziening getroffen. De uitstaande lening staat nu nog voor € 1 op de balans.
Lening u/g Dobbeven 2008 2007
Saldo 1 januari 2 2
Aflossing 1- 1-
Naar kortlopende vorderingen 1- -
Saldo 31 december - 1
Leningen Personeel 2008 2007
Saldo 1 januari 36 53
Afname/toename 9- 17-
Saldo 31 december 27 36
Lening u/g Zaanse Verpakkingsholding 2008 2007
Saldo 1 januari 4.000 2.500
Toevoeging - 1.500
Saldo 31 december 4�000 4�000
De lening heeft als onderpand het recht op hypotheek.
128 Jaarrekening Parteon
7� Latente vennootschapsbelasting 31-12-2008 31-12-2007
Latentie uit hoofde van tijdelijke verschillen 25.872 128
Latentie verrekenbaar resultaat 2006 - 56-
Latentie verrekenbaar resultaat 2007 525 269
26�397 341
Van de totale latentie is naar verwachting € 10,3 miljoen verrekenbaar binnen 1 jaar. Het overige gedeelte van de
latente zal naar verwachting binnen 5 jaar worden verrekend. Bij bepaling van de belastinglatentie is gebruik gemaakt
van contante waardering. Bij discontering is gebruik gemaakt van een rentepercentage van 6%.
De nominale waarde van de latentie bedraagt € 30 miljoen per 31-12-2008.
De latentie uit hoofde van tijdelijke verschillen bestaat uit:
Actieve latentie uit hoofde van tijdelijke verschillen 25.979
Passieve latentie uit hoofde van tijdelijke verschillen 107-
25�872
8� Voorraden 31-12-2008 31-12-2007
Onderhoudsmaterialen 99 89
Overige voorraden 92 85
Totaal 191 174
9� Voorraad onderhanden werk
De post onderhanden projecten is als volgt samengesteld en verkeren in de volgende fases:
31-12-2008 31-12-2007
Fase 1: Haalbaarheidsonderzoek en/of grondposities 40.031 34.032
Fase 2: Stedenbouwkundig plan 4.204 5.116
Fase 3: Voorlopig ontwerp 6.844 9.439
Fase 4: Definitief ontwerp 5.852 4.789
Fase 5: Bouwvoorbereiding 111 1.026
Fase 6: In uitvoering - -
Fase 7: Nazorg - -
Totaal 57�042 52�170
In de post onderhanden werk is een bedrag van € 3,2 miljoen (2007: € 0,4 miljoen) aan toegerekende rente en
€ 2,3 miljoen (2007: € 1,6 miljoen) aan toegerekende algemene kosten opgenomen. Het rentepercentage over 2008
bedroeg 5,0% (2007: 5,0%). Het percentage toegerekende algemene kosten over 2008 bedroeg 5,0% (2007: 5,0%).
10� Huurdebiteuren 31-12-2008 31-12-2007
Huurdebiteuren 1.607 1.973
Voorziening dubieuze huurdebiteuren 639- 702-
Totaal 968 1�271
Jaarrekening Parteon 129
11� Gemeenten 31-12-2008 31-12-2007
BWS subsidie (kortlopend deel) 445 405
BWS subsidie oude jaren al vrijgevallen 94 94
Totaal 539 499
12� Overige vorderingen 31-12-2008 31-12-2007
Kortlopende deel leningen u/g 1 13.732
Nog te transporteren verkochte woningen 342 335
Te vorderen b.t.w. 5.862 127
Vereniging van eigenaren 103 85
Vorderingen op huurders/instellingen 876 459
Totaal 7�184 14�738
13� Overlopende activa 31-12-2008 31-12-2007
Vooruit betaalde energie- en waterleveringen 49 12
Rente spaarrekeningen en rekening courant 37 191
Vooruitbetaalde glasverzekering - 227
Vooruitbetaalde bijdrage VvE 167 -
Vooruitbetaalde contributies 51 -
Vooruitbetaalde servicenota 113 -
Nog te ontvangen servicekosten 40 40
Overige overlopende posten 629 95
Totaal 1�086 565
14� Liquide middelen 31-12-2008 31-12-2007
Kas 2 2
Rekening couranten 7.044 2.020
Totaal liquide middelen 7�046 2�022
15� Eigen vermogen (na resultaatbestemming) 2008 2007
Saldo 1 januari 119.783 119.407
Jaarresultaat 12.450- 376
Saldo 31 december 107�333 119�783
Eigen vermogen volgens enkelvoudige balans 107.269 119.735
Aanpassing voorziening onderhoud Stichting Monumenten 64 48
Eigen vermogen volgens geconsolideerde balans 107�333 119�783
Het eigen vermogen wordt in de toelichting op de enkelvoudige balans nader toegelicht.
130 Jaarrekening Parteon
16� Voorziening juridische claims 2008 2007
Saldo 1 januari 270 950
Onttrekking 270- 680-
Saldo 31 december - 270
De voorziening voor juridische claims betreft een inschatting van de uit te betalen schadevergoedingen inzake
juridische claims. De voorziening wordt gevormd indien de kans op een negatief vonnis als reëel wordt ingeschat.
17� Voorziening reorganisatie 2008 2007
Saldo 1 januari 472 744
Dotatie - 160
Onttrekking 370- 432-
Saldo 31 december 102 472
De voorziening dient ter dekking van de kosten van boventallige niet-actieve personeelsleden als gevolg van de fusie
met GWA per 01-01-2007. De voorziening is berekend op basis van de begrote kosten en de looptijd tot aan het (vroeg)
pensioen. Indien er afspraken met de medewerkers zijn gemaakt over een vroegtijdig verlaten van de organisatie, is de
voorziening hierop aangepast.
De voorziening wordt in 2009 afgewikkeld.
18� Voorziening toekomstige verliezen koopprojecten 2008 2007
Saldo 1 januari 3.984 -
Dotatie - 3.984
Onttrekking 1.620- -
Saldo 31 december 2�364 3�984
De voorziening toekomstige verliezen koopprojecten is gevormd ter dekking van de verwachte verliezen op de
koopprojecten. Indien een koopproject de fase van Definitief Ontwerp is gepasseerd wordt een eventueel begroot verlies
opgenomen in deze voorziening. De totale voorziening wordt naar verwachting binnen vijf jaar afgewikkeld.
19� Voorziening toekomstige onrendabele top huurprojecten 2008 2007
Saldo 1 januari - -
Dotatie 13.553 -
Saldo 31 december 13�553 -
Van de voorziening wordt naar verwachting € 0,7 miljoen binnen 1 jaar afgewikkeld. Het overige gedeelte van de
voorziening zal naar verwachting binnen vijf jaar worden afgewikkeld.
Jaarrekening Parteon 131
20� Leningen overheid en kredietinstellingen 31-12-2008 31-12-2007
Waarvan leningen met een looptijd > 5 jaar 370.357 343.806
Het verloop van deze post is als volgt:
2008 2007
Saldo 1 januari 429.378 439.870
Nieuwe lening 50.004 6
Aflossingen 7.463- 7.211-
Extra aflossingen 2.982- 3.287-
468.937 429.378
Overboeking naar kortlopend schulden 30.239- 10.651-
Saldo 31 december 438�698 418�727
Rentevoet en aflossingssysteem
De gemiddelde rentevoet van de uitstaande leningen bedraagt in 2008 circa 5,03% (5,14% in 2007). Binnen een periode
van vijf jaar dienen 43 leningen met een schuldrestant van € 98 miljoen afgelost te worden. Voor de afzonderlijke
leningen wordt bezien op welke wijze zij geherfinancierd worden. De leningen van kredietinstellingen worden op
basis van het annuïteiten, lineair dan wel het dynamisch kostprijssysteem afgelost. In geval van het dynamische
kostprijssysteem vindt geen aflossing plaats zolang de exploitaties van de activa die met de klimleningen worden
gefinancierd, voorgecalculeerde exploitatietekorten opleveren. Gedurende die periode worden deze leningen jaarlijks
met de genoemde tekorten verhoogd.
Zekerheden
De rente en aflossing van alle leningen zijn door het WSW gegarandeerd.
21� Waarborgsommen 31-12-2008 31-12-2007
Waarborgsommen 98 89
Totaal 98 89
Dit betreffen waarborgsommen voor kantoren en bedrijfsruimten. Er wordt eenmaal de maandhuur als waarborg
gevraagd. De toegerekende rente wordt bij begroting vastgesteld voor het komende jaar. De waarborgsom inclusief de
rente wordt bij beëindiging van de huurovereenkomst verrekend.
22� Overige langlopende schulden 2008 2007
Saldo 1 januari 511 640
Bij: rente 7% 36 44
Af: vrijval ten gunste van de exploitatie 173- 173-
Saldo 31 december 374 511
Dit betreft vooruit ontvangen huur gemeente Zaanstad. Het betreft de vergoeding (huur) voor een periode van 15 jaar,
die van de gemeente Zaanstad is ontvangen voor het gebruik van de schoolwoningen die wij in de wijk Westerwatering
hebben gerealiseerd. De schoolwoningen zijn in juni 1996 aan de betrokken scholen ter beschikking gesteld. Jaarlijks
wordt aan het saldo 7,0% rente toegerekend en wordt € 173.057 ten gunste van de exploitatie gebracht.
132 Jaarrekening Parteon
23� Schulden aan kredietinstellingen 31-12-2008 31-12-2007
Saldo Postbank - 15.268
Saldo ING (combinatierekening) 4.753 2.339
Kortlopend deel langlopende schulden 30.239 10.651
Totaal 34�992 28�258
24� Schulden aan gemeente 31-12-2008 31-12-2007
Te betalen facturen aan de gemeente 13 374
Totaal 13 374
25� Schulden aan leveranciers 31-12-2008 31-12-2007
Schulden aan leveranciers 9.082 6.178
Totaal 9�082 6�178
26� Belasting en premies sociale verzekering 31-12-2008 31-12-2007
Af te dragen integratieheffing omzetbelasting i.v.m. nieuwbouw 1.759 1.759
Omzetbelasting 4.277 1.323
Loonheffing en sociale lasten 710 664
Pensioenfonds woningcorporaties 180 154
Totaal 6�926 3�900
27� Overlopende passiva 31-12-2008 31-12-2007
(Niet) vervallen rente leningen 10.229 9.320
Te betalen aan Vereniging van Eigenaren - 23
Vooruit ontvangen huur 693 820
Af te rekenen servicekosten 568 444
Nog te betalen rente 67 189
Nog te betalen netto-salarissen 14 12
Personeelsvereniging 56 41
Nog te betalen kosten diverse projecten 136 213
Nog te betalen onderzoekskosten legionella - 46
Nuon 54 224
Accountantskosten 20 48
Nog te betalen advieskosten vennootschapsbelasting - 15
Nog te betalen human capital premie 2007 - 27
Nog te betalen kosten volkshuisvestingsverslag 15 30
Nog te betalen kosten EL-certificaten - 97
Nog te betalen contributie SWZW 2007 - 10
Nog te betalen uitzendkrachten 77 -
Nog te betalen verlof 320 305
Overig 801 619
Totaal 13�050 12�483
Jaarrekening Parteon 133
Financiële instrumenten
Om het renterisico dat voortkomt uit vrij zekere kasstromen te reduceren, is besloten tot voorfixatie over te gaan. Dit is
de reden dat met de Bank Nederlandse Gemeenten diverse fixerende Interest Rate Swaps (IRS) zijn gesloten.
Begindatum Einddatum Hoofdsom Parteon betaalt Parteon ontvangt
16-08-2006 18-08-2024 € 4.000.000 5,060% 6 maand Euribor
03-03-2008 03-03-2036 € 15.000.000 4,097% 6 maand Euribor
01-04-2009 01-04-2037 € 15.000.000 4,100% 6 maand Euribor
01-03-2010 01-03-2021 € 20.000.000 4,789% 6 maand Euribor
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
Afgeleide financiële instrumenten
In het kader van de beheersing van haar renterisico’s maakt Parteon gebruik van afgeleide financiële instrumenten
(derivaten) zoals renteswaps (interest rate swaps). Deze instrumenten worden nimmer gebruikt voor speculatieve
doeleinden. Parteon gebruikt derivaten om te komen tot het gewenste risicoprofiel met betrekking tot haar vaste
en variabele renteposities, voorvloeiende uit haar activiteiten. Parteon heeft voor een totaalbedrag van 54 miljoen
aan payers swaps in portefeuille waarmee de rente op reeds aangetrokken dan wel in de toekomst aan te trekken
financiering is vastgelegd. De marktwaarde van de swaps bedraagt op 31 december 2008 € 5,3 miljoen negatief.
Hiervan heeft € 3,1 miljoen negatief betrekking op swaps, waarvan de onderliggende financiering per 31 december
2008 nog moet worden aangetrokken.
Gegarandeerde leningen
Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw heeft per balansdatum voor ruim € 501 miljoen leningen gegarandeerd. Op de
verstrekte leningen rust een obligo van € 20 miljoen. Dit obligo kan worden opgevraagd door het WSW indien het eigen
vermogen van het WSW onder een bepaald niveau komt.
Garantstelling Stichting Monumenten Zaanstad
Parteon staat garant voor de betalingsverplichtingen van stichting Monumenten Zaanstad in het geval dat het eigen
vermogen negatief is. Het maximale bedrag waarvoor Parteon bereid is garant te staan bedraagt € 50.000 in de vorm
van kort krediet tegen maandelijkse Euribor-rente met een opslag van 20 basispunten.
Leaseverplichtingen
De leaseverplichting inzake kantoormachines bedraagt ultimo 2008 circa € 83.000 per jaar (2007: € 65.000).
Aangegane verplichtingen nieuwbouwprojecten
Ultimo 2008 is voor € 22 miljoen aan verplichtingen aangegaan met betrekking tot het ontwikkelen van projecten.
Verplichting huur bedrijfspand
Er is een verplichting voor de betaling van huur voor een bedrijfspand dat wordt gebruikt ten dienste van de exploitatie
ter hoogte van € 221.000.
Hoofdelijke aansprakelijkheid
De dochterondernemingen van Parteon Projectontwikkeling b.v. zijn firmant in Zaanpracht v.o.f. en De Rosarium v.o.f. en
uit dien hoofde hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van deze v.o.f.’s.
134 Jaarrekening Parteon
Terugkoopverplichting Te Woon
Dit betreft de terugkoopverplichting met betrekking tot de woningen welke zijn verkocht onder voorwaarden
Koopgarant of MGE. De terugkoopverplichting is gewaardeerd tegen een reële waarde van € 22 miljoen. In 2008 zijn
10 woningen teruggekocht in het kader van Te Woon.
Verstrekking lening
Op 31-12-2009 zal Parteon Projectontwikkeling Holding b.v. een extra lening verstrekken aan de Zaanse Verpakking
Holding b.v. ter hoogte van € 500.000.
Jaarrekening Parteon 135
24 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening(bedragen x € 1.000)
28� Huren 2008 2007
Te ontvangen netto huur 82.073 81.693
Huurderving wegens leegstand 517- 750-
Huurderving wegens overige redenen 318- 294-
Totaal 81�238 80�649
De te ontvangen netto huur is ten aanzien van het vorige boekjaar gewijzigd als gevolg van de huurverhoging per 1 juli
van 1,6% (2007: 1,1%), de huurharmonisatie, sloop en verkoop van woningen. De huurderving bedraagt 1,02% (2007:
1,28%) van de te ontvangen huur.
29� Vergoedingen 2008 2007
Overige zaken, leveringen en diensten 3.819 3.880
Vergoedingsderving wegens leegstand 83- 148-
Totaal 3�736 3�732
De vergoedingsderving bedraagt 2,2% (2007: 3,8%) van de ontvangen vergoedingen.
30� Overheidsbijdragen 2008 2007
Mindervalideaanpassing bijdrage 42 46
Totaal 42 46
31� Verkoopopbrengsten onroerende goederen 2008 2007
Verkoopresultaat huurwoningen 6.878 14.009
Verkoopresultaat koopwoningen 1.185 -
Verlies op koop 7.393- 14.347-
Winstneming op koop 2.039 386
Totaal 2�709 48
32� Geactiveerde productie ten behoeve van het eigen bedrijf 2008 2007
Geactiveerde productie met betrekking tot projecten koop 2.257 683
Geactiveerde productie met betrekking tot projecten huur 626 514
Totaal 2�883 1�197
136 Jaarrekening Parteon
33� Overige bedrijfsopbrengsten 2008 2007
Doorbelasting aan huurders/instellingen 399 443
Administratievergoedingen 108 84
Overige 73 108
Totaal 580 635
34� Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa 2008 2007
Woningen en woongebouwen 8.645 8.244
Onroerende zaken niet zijnde woningen 371 546
Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie 900 973
Overige zaken 20 23
Totaal 9�936 9�786
35� Overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa 2008 2007
Mutatie onrendabele toppen 40.629 279
Totaal 40�629 279
De mutatie in de onrendabele toppen heeft betrekking op:
Materiële vaste activa in exploitatie 15.386
Materiële vaste activa in ontwikkeling 25.243
Totaal 40�629
De onrendabele toppen met betrekking tot activa in ontwikkeling worden genomen voor zover het project zich in
de fase ‘Definitief Ontwerp’ of in een verder gevorderd stadium bevindt. Dit laatste betekent dat het project intern is
geformaliseerd en extern is gecommuniceerd.
36� Erfpacht 2008 2007
Erfpacht 57 54
Totaal 57 54
37� Lonen en salarissen 2008 2007
Bruto salarissen (inclusief ziekengeld) 10.852 9.844
Uitzendkrachten/inhuur personeel 3.460 2.605
Dotatie reorganisatievoorziening 369- 273-
Ontvangen ziekengelden 76- 160-
Totaal 13�867 12�016
Voor de salariëring en onder andere de pensioenregeling van het bestuur is verband gelegd met de CAO voor de
woningcorporaties. Het aantal werknemers aan het eind van het boekjaar was 239 (2007: 227) omgerekend naar
formatieplaatsen is dit 213,19 fte (2007: 202,62).
De directeur-bestuurder komt over het jaar 2008 op een totale vergoeding uit van € 171.000 (2007: € 171.000),
bestaande uit brutoloon en pensioenopbouw.
Jaarrekening Parteon 137
38� Sociale lasten 2008 2007
Sociale lasten 1.330 1.237
Totaal 1�330 1�237
39� Pensioenlasten 2008 2007
Pensioenlasten 1.854 1.613
Totaal 1�854 1�613
40� Lasten onderhoud 2008 2007
Reparatieonderhoud 4.979 5.404
Mutatieonderhoud 5.976 6.287
Contractonderhoud 2.313 2.193
Planmatig onderhoud 13.843 12.785
Bijdrage onderhoud aan Vereniging van Eigenaren 1.159 400
Af: lasten werkapparaat eigen dienst 946- 1.291-
Totaal 27�324 25�778
De kosten onderhoud van de eigen dienst zijn opgenomen bij de kostensoorten salarissen, sociale lasten en overige
bedrijfslasten.
41� Overige bedrijfslasten 2008 2007
Zakelijke lasten 4.192 4.477
Overige lasten 11.904 12.308
Totaal 16�096 16�785
Zakelijke lasten 2008 2007
Belastingen 3.364 3.786
Verzekeringen 828 691
Totaal 4�192 4�477
Overige lasten 2008 2007
Overige personeelskosten 965 940
Huisvestingskosten 932 745
Participatiekosten 118 70
Algemene kosten 4.298 5.241
Overige directe exploitatielasten 5.591 5.312
Totaal 11�904 12�308
Bezoldiging leden van de Raad van Commissarissen
Onder de algemene kosten valt de bezoldiging van de commissarissen. Deze bedroeg over het jaar 2008 € 61.000
(2007: € 61.000).
138 Jaarrekening Parteon
Onder de algemene kosten vallen ook de accountantskosten. Deze kostenpost is als volgt te specificeren:
Kosten ten behoeve van de controle jaarrekening 125
Kosten ten behoeve van fiscale advisering 4
Overige kosten 3
Totaal 132
De overige bedrijfslasten zijn allen ten behoeve van de gewone bedrijfsvoering. De specifieke post ‘overige directe
exploitatiekosten’ bestaat uit de volgende posten:
2008 2007
Leveringen en diensten 3.378 3.400
Deurwaarderskosten, afboekingen etc. 168 154
Mutatie voorziening overige debiteuren 125- 85-
Overige 2.170 1.843
Totaal 5�591 5�312
42� Rentebaten en soortgelijke opbrengsten 2008 2007
Toegerekende rente onroerende en roerende zaken in ontwikkeling 3.940 2.998
Rente rekening-courant/spaarrekeningen 597 327
Totaal 4�537 3�325
De toegerekende rente onroerende en roerende zaken in ontwikkeling is berekend op basis van een rentepercentage
van 5,0% (2007: 5,0%).
43� Mutatie overige voorzieningen 2008 2007
Voorziening investering Hemmes 100- -
Totaal 100- -
44� Opbrengsten financiële vaste activa en effecten 2008 2007
Rente te vorderen subsidie BWS 195 224
Rente overige vorderingen 128 404
Totaal 323 628
45� Rentelasten en soortgelijke kosten 2008 2007
Rente leningen lang 23.261 22.345
Rente waarborgsommen 2 2
Overige rente en kosten 138 264
Totaal 23�401 22�611
46� Belastingen 2008 2007
Latentie uit hoofde van tijdelijke verschillen 25.744- 128-
Latentie verrekenbaar resultaat 2006 56- 56
Latentie verrekenbaar resultaat 2007 256- 269-
Betaalde vennootschapsbelasting 4 -
Totale vennootschapsbelasting 26�052- 341-
Het gemiddelde wettelijke belastingtarief bedraagt 25,5%. De lagere effectieve belastingdruk wordt veroorzaakt door
fiscaal vrijgestelde winstbestanddelen.
Jaarrekening Parteon 139
47� Deelnemingen 2008 2007
Resultaat deelneming Woningnet 42 32
Resultaat overige deelnemingen 2 4-
Totaal 44 28
Toerekening jaarresultaat 2008 2007
Overige reserves 12.450- 376
Jaarresultaat 12�450- 376
Overige vermeldingen
Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens
In 2008 hebben geen van de directieleden of medewerkers een vergoeding ontvangen welke boven de WOPT-grens
(€ 181.000) uitkomt.
140 Jaarrekening Parteon
25 Waardemutaties bedrijfswaarde(bedragen x € 1.000)
De bedrijfswaarde in het verslagjaar is afgenomen met een bedrag van € 26�355 (x € 1�000,-) ten opzichte van de
bedrijfswaarde ultimo 2007� De mutatie in de bedrijfswaarde laat zich als volgt verklaren:
Stap 1: Effecten realisatie en autonome ontwikkelingen
Mutatie in de bedrijfswaarde van de materiële vaste activa 28.381-
Effect contante waarde en restant levensduur 39.537
Subtotaal 11.156
Stap 2: Gevolgen van aanpassingen beleidsparameters en uitgangspunten
Huurbeleid 38.030
Onderhoudslasten 42.770-
Overige exploitatie baten en lasten 15.295-
Mutatiegraad 5.414
Levensduur 12.130-
Voorgenomen investeringen 71.263-
Inflatie 8.728
Subtotaal 89.286-
Stap 3: Gevolgen van mutaties in het bezit
Aankoop en nieuwbouw 12.139
Sloop, verkoop en uit exploitatie 30.512
Subtotaal 42.651
Stap4:Gevolgenvanmutatieinstelsel-/schattingswijziging
Disconteringsmethodiek 11.978
Subtotaal 11.978
Stap 5: Rentabiliteitswaarde correctie
Effect jaar opschuiven 1.585-
Invloed nieuwe leningen 3.280
Mutatie in bestaande leningen 4.549-
Subtotaal 2.854-
Totale mutatie 26�355-
Jaarrekening Parteon 141
Stap 1: Effecten realisatie 2008 en autonome ontwikkelingen
Eerste stap in de aanpassing van de bedrijfswaarde is het doorrekenen van het effect van de realisatie 2008. Doordat
gerealiseerde verkopen, slopen en opleveringen nieuwbouw 2008 afwijken van de begroting heeft dit effect op de
toekomstige kasstromen. Vervolgens wordt de autonome waardeontwikkeling zichtbaar gemaakt. In deze stap wordt
er 1 jaar opgeschoven in de tijd. De waardemutatie wordt verklaard, doordat kasstromen uit 2008 wegvallen, overige
kasstromen één jaar dichterbij komen en nieuwe desinvesteringen binnen de waarderingshorizon van 5 jaar komen.
Stap 2: Gevolgen van aanpassingen beleidsparameters en uitgangspunten
In de tweede stap wordt de waardemutatie inzichtelijk gemaakt als gevolg van de voorraadmutaties. Het gaat hierbij
om aantallenmutaties van woningen, maar ook om overige mutaties van woninggegevens. Verder worden in deze stap
de effecten van de gewijzigde aannames voor de parameters in kaart gebracht. Belangrijkste mutatie is het huurbeleid
is de harmonisatie van 80% naar 90%. Dit heeft een effect op de bedrijfswaarde van € 27,9 miljoen. De effecten in
de onderhoudslasten bestaan voor € 22,5 miljoen uit planmatig onderhoud en voor € 20,3 miljoen uit klachten- en
mutatieonderhoud. De levensduren zijn geactualiseerd en in overeenstemming gebracht met de werkelijke technische
levensduren. Het effect van de voorgenomen investeringen wordt met name veroorzaakt door de gewijzigde inzichten
in de (des)investeringen voor de komende vijf jaar.
Stap 3: Gevolgen van mutaties in het bezit
Dit betreft de veranderingen in de bedrijfswaarde als gevolg van het nieuwe beleid verkoop, sloop, nieuwbouw en
aankoop.
Stap4:Gevolgenvanmutatieinstelsel-/schattingswijziging
Conform de methodiek van Corpodata worden voortaan de kasstromen medio jaar contant gemaakt in plaats van primo
jaar, zoals in de jaarrekening 2007.
Stap 5: Rentabiliteitswaarde correctie
De mutatie in de rentabiliteitswaardecorrectie wordt alleen veroorzaakt door nieuwe leningen, renteconversies en
aanpassingen in de bestaande leningenportefeuille.
Voor nadere informatie: zie geconsolideerde waarderingsgrondslagen paragraaf ‘Bedrijfswaarde’.
142 Jaarrekening Parteon
26 Enkelvoudige balans (na resultaatbestemming)
ACTIVA 31-12-2008 31-12-2007
x € 1.000 x € 1.000
VASTE ACTIVA
MATERIËLE VASTE ACTIVA
48. Onroerende en roerende zaken in exploitatie 494.140 495.220
49. Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling 6.299 12.115
50. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie 6.619 6.708
Totaal materiële vaste activa 507�058 514�043
FINANCIËLE VASTE ACTIVA
51. Te vorderen BWS subsidies 2.445 2.899
51. Deelnemingen 459 415
51. Groepsmaatschappijen 1.090 1.109
51. Leningen u/g 27 4.037
51. Latente vennootschapsbelasting 26.397 341
Totaal financiële vaste activa 30�418 8�801
Totaal vaste activa 537�476 522�844
VLOTTENDE ACTIVA
VOORRADEN 191 174
ONDERHANDEN WERK 24.080 52.170
VORDERINGEN
Huurdebiteuren 967 1.269
Gemeenten 539 499
52. Groepsmaatschappijen 56.995 979
Overige vorderingen 4.166 14.611
Overlopende activa 1.078 536
Totaal vorderingen 63.745 17.894
LIQUIDE MIDDELEN 6.450 1.626
Totaal vlottende activa 94�466 71�864
TOTAAL ACTIVA 631�942 594�708
Jaarrekening Parteon 143
PASSIVA 31-12-2008 31-12-2007
x € 1�000 x € 1�000
53. EIGEN VERMOGEN 107.269 119.735
VOORZIENINGEN
54. Voorziening deelnemingen 1.854 527
54. Voorziening juridische claims - 270
54. Voorziening reorganisatie 102 472
54. Voorziening toekomstige onrendabele top huurprojecten 22.134 -
54. Voorziening toekomstige verliezen koopprojecten 2.421 3.984
Totaal voorziening 26�511 5�253
LANGLOPENDE SCHULDEN
55. Leningen overheid en kredietinstellingen 438.270 418.259
56. Waarborgsommen 98 89
57. Overig 374 511
Totaal langlopende schulden 438�742 418�859
KORTLOPENDE SCHULDEN
Schulden aan kredietinstellingen 34.952 28.220
Schulden aan gemeenten 13 374
Schulden aan leveranciers 4.349 6.178
Belastingen en premies sociale verzekering 6.926 3.900
Overlopende passiva 13.180 12.189
Totaal kortlopende schulden 59�420 50�861
TOTAAL PASSIVA 631�942 594�708
144 Jaarrekening Parteon
27 Enkelvoudige winst- en verliesrekening
2008 2007
x € 1.000 x € 1.000
BEDRIJFSOPBRENGSTEN
Huren 81.070 80.479
Vergoedingen 3.736 3.732
Overheidsbijdragen 42 46
Verkoopopbrengsten onroerende goederen 1.967 48
Geactiveerde productie ten behoeve van het eigen bedrijf 492 1.197
Overige bedrijfsopbrengsten 2.605 630
Som der bedrijfsopbrengsten 89�912 86�132
BEDRIJFSLASTEN
Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa 9.793 9.697
Overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa 40.629 279
Erfpacht 57 54
Lonen en salarissen 12.173 12.016
Sociale lasten 1.330 1.237
Pensioenlasten 1.854 1.613
Lasten onderhoud 27.287 25.757
Overige bedrijfslasten 15.449 16.356
Som der bedrijfslasten 108�572 67�009
BEDRIJFSRESULTAAT (18�660) 19�123
FINANCIËLE BATEN EN LASTEN
Rentebaten en soortgelijke opbrengsten 4.438 3.398
Waardeveranderingen financiële vaste activa en effecten - (94)
Opbrengsten financiële vaste activa en effecten 323 628
Rentelasten en soortgelijke kosten (23.368) (22.578)
Financieringsresultaat (18�607) (18�646)
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING VÓÓR BELASTINGEN (37�267) 477
Belastingen 26.052 341
Resultaat deelnemingen (1.251) (409)
JAARRESULTAAT (12�466) 409
Jaarrekening Parteon 145
28 Enkelvoudige waarderingsgrondslagen
Grondslagen van waardering en bepaling van het resultaat
De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling voor de vennootschappelijke jaarrekening en de
geconsolideerde jaarrekening zijn gelijk. Deelnemingen in groepsmaatschappijen worden gewaardeerd op de
nettovermogenswaarde. Voor de grondslagen van de waardering van activa en passiva en voor de bepaling van het
resultaat wordt verwezen naar de opgenomen toelichting op de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening.
146 Jaarrekening Parteon
29 Toelichting op de enkelvoudige balans(bedragen x € 1.000)
48� Onroerende zaken in exploitatie
De mutaties in de onroerende zaken in exploitatie zijn als volgt:
Woningen en woon-
gebouwen
Onroerende zaken niet
zijnde woningenOverige
goederen Totaal 2008
Totaal 2007
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 597.288 33.956 460 631.704 625.815
Cumulatieve afschrijvingen 130.361- 5.842- 281- 136.484- 127.666-
Boekwaarde per 1 januari 466�927 28�114 179 495�220 498�149
Investeringen 24.540 1.355 - 25.895 12.588
Desinvesteringen 5.891- 27- 4- 5.922- 5.993-
Desinvesteringen afschrijving 3.301 1 - 3.302 1.400
Afschrijvingen 8.578- 371- 20- 8.969- 8.759-
Waardeverminderingen 15.386- - - 15.386- 1.459-
Overboekingen 74 74- - - 706-
Mutaties 2008 1�940- 884 24- 1�080- 2�929-
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 616.011 35.210 456 651.677 631.704
Cumulatieve afschrijvingen 151.024- 6.212- 301- 157.537- 136.484-
Boekwaarde per 31 december 464�987 28�998 155 494�140 495�220
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting in de geconsolideerde jaarrekening.
Jaarrekening Parteon 147
49� Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling
De mutaties in de onroerende en roerende zaken in ontwikkeling zijn als volgt:
2008 2007
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 17.075 24.091
Cumulatieve afschrijvingen 4.960- 6.140-
Boekwaarde per 1 januari 12�115 17�951
Investeringen 2.203 3.030
Waardeverminderingen - 2.550-
Terugneming van waardeverminderingen 2.550 3.730
Oplevering projecten 6.630- 10.046-
Overdracht naar Parteon Projectontwikkeling b.v. (verkrijgingsprijs) 6.349- -
Overdracht naar Parteon Projectontwikkeling b.v. (cum. afschrijvingen) 2.410 -
Mutaties 2008 5�816- 5�836-
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 6.299 17.075
Cumulatieve afschrijvingen - 4.960-
Boekwaarde per 31 december 6�299 12�115
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting in de geconsolideerde jaarrekening.
50� Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie:
De mutaties in de onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie zijn als volgt:
2008 2007
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 18.450 17.646
Cumulatieve afschrijvingen 11.742- 10.932-
Boekwaarde per 1 januari 6�708 6�714
Investeringen 761 945
Desinvesteringen 122- 141-
Desinvesteringen afschrijvingen 95 128
Afschrijvingen 823- 938-
Mutaties 2008 89- 6-
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 19.089 18.450
Cumulatieve afschrijvingen 12.470- 11.742-
Boekwaarde per 31 december 6�619 6�708
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting in de geconsolideerde jaarrekening.
148 Jaarrekening Parteon
51� Financiële vaste activa
De mutaties in de financiële vaste activa zijn als volgt:
BWS Deel-
nemingen
Groeps-maat-
schappijen Leningen
u/g Latente
VPB Totaal 2008
Totaal 2007
Verkrijgings-/vervaardigingsprijs 2.899 415 1.109 4.037 341 8.801 7.946
Cumulatieve afschrijvingen - - - - - - -
Boekwaarde per 1 januari 2�899 415 1�109 4�037 341 8�801 7�946
Investeringen - - - - - - 8.618
Desinvesteringen - - - - - - -
Afschrijvingen - - - - - - -
Waardeverminderingen - - - - - - -
Terugneming van waardeverminderingen
- - - - - - -
Aflossingen 415- - 17- 233- - 665- 697-
Te vorderen rente - - - - - - 25
Mutatie latente VPB - - - - 26.056 26.056 341
Resultaat deelnemingen - 1.267- - - - 1.267- 448-
Afboeking deelneming - - - - - - -
Naar kortlopende vorderingen 39- - 2- - - 41- 7.533-
Naar voorzieningen - 1.327 - - - 1.327 549
Overboekingen - 16- - 3.777- - 3.793- -
Mutaties 2008 454- 44 19- 4�010- 26�056 21�617 855
Verkrijgings/vervaardigingsprijs 2.445 459 1.090 27 26.397 30.418 8.801
Cumulatieve afschrijvingen - - - - - - -
Boekwaarde 31 december 2�445 459 1�090 27 26�397 30�418 8�801
De deelnemingen betreffen:
Woonplaats Aandeel
Netto vermogens-
waarde
Netto vermogenswaarde (aandeel Parteon)
WoningNet Utrecht 3,89% 6.454.000 251.061
Aanzet n.v. Zaandam 14,29% 112 16
Stichting Monumenten Wormerveer 100,00% 71.335 71.335
SBER Wormerveer 100,00% 136.241 136.241
VvE Appart b.v. Zaandam 100,00% - -
Parteon Projectontwikkeling b.v. Zaandam 100,00% 1.854.207- 1.854.207-
Stichting Parteon heeft voor de vennootschapsbelasting een fiscale eenheid gevormd met Parteon Projectontwikkeling b.v.
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting in de geconsolideerde jaarrekening.
Jaarrekening Parteon 149
52� Vorderingen op groepsmaatschappijen 31-12-2008 31-12-2007
Vordering op Parteon Projectontwikkeling b.v. 56.980 947
Vordering op SBER - 17
Vordering op Stichting Monumenten 15 15
Totaal 56�995 979
Over het saldo van de rekening courantverhoudingen in 2008 is rente berekend. Hiervoor is het 3-maands euribor tarief
gehanteerd. Omtrent aflossing en zekerheden is niets overeengekomen.
53� Eigen vermogen 2008 2007
Saldo 1 januari 119.735 119.326
Jaarresultaat 12.466- 409
Saldo 31 december 107�269 119�735
54� Voorzieningen
De mutaties in de voorzieningen zijn als volgt:
Deel- nemingen
Juridische claims
Reorga-nisatie
Verlies op koop-projecten
Onrenda-bele top
huur- projecten
Totaal 2008
Totaal 2007
Saldo 1 januari 527 270 472 3.984 - 5.253 1.694
Dotatie 1.327 - - - 22.134 23.461 4.671
Onttrekking - 270- 370- 1.563- - 2.203- 1.112-
Vrijval - - - - - - -
Saldo 31 december 1�854 - 102 2�421 22�134 26�511 5�253
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting in de geconsolideerde jaarrekening.
55� Leningen overheid en kredietinstellingen 31-12-2008 31-12-2007
Waarvan leningen met een looptijd > 5 jaar 369.889 343.513
Het verloop van deze post is als volgt:
2008 2007
Saldo 1 januari 428.872 439.328
Nieuwe lening 50.004 6
Aflossingen 7.425- 7.175-
Extra aflossingen 2.982- 3.287-
468.469 428.872
Overboeking naar kortlopende schulden 30.199- 10.613-
Saldo 31 december 438�270 418�259
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting in de geconsolideerde jaarrekening.
150 Jaarrekening Parteon
56� Waarborgsommen 31-12-2008 31-12-2007
Waarborgsommen 98 89
Totaal 98 89
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting in de geconsolideerde jaarrekening.
57� Overige langlopende schulden 2008 2007
Saldo 1 januari 511 640
Bij: rente 7% 36 44
Af: vrijval ten gunste van de exploitatie 173- 173-
Saldo 31 december 374 511
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting in de geconsolideerde jaarrekening.
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
Afgeleide financiële instrumenten
In het kader van de beheersing van haar renterisico’s maakt Parteon gebruik van afgeleide financiële instrumenten
(derivaten) zoals renteswaps (interest rate swaps). Deze instrumenten worden nimmer gebruikt voor speculatieve
doeleinden. Parteon gebruikt derivaten om te komen tot het gewenste risicoprofiel met betrekking tot haar vaste
en variabele renteposities, voorvloeiende uit haar activiteiten. Parteon heeft voor een totaalbedrag van 54 miljoen
aan payers swaps in portefeuille waarmee de rente op reeds aangetrokken dan wel in de toekomst aan te trekken
financiering is vastgelegd. De marktwaarde van de swaps bedraagt op 31 december 2008 € 5,3 miljoen negatief.
Hiervan heeft € 3,1 miljoen negatief betrekking op swaps, waarvan de onderliggende financiering per 31 december
2008 nog moet worden aangetrokken.
Gegarandeerde leningen
Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw heeft per balansdatum voor ruim € 501 miljoen leningen gegarandeerd. Op de
verstrekte leningen rust een obligo van € 20 miljoen. Dit obligo kan worden opgevraagd door het WSW indien het eigen
vermogen van het WSW onder een bepaald niveau komt.
Garantstelling Stichting Monumenten Zaanstad
Parteon staat garant voor de betalingsverplichtingen van Stichting Monumenten Zaanstad in het geval dat het eigen
vermogen negatief is. Het maximale bedrag waarvoor Parteon bereid is garant te staan bedraagt € 50.000 in de vorm
van kort krediet tegen maandelijkse Euribor-rente met een opslag van 20 basispunten.
Leaseverplichtingen
De leaseverplichting inzake kantoormachines bedraagt ultimo 2008 circa € 83.000 per jaar (2007: € 65.000).
Verplichtingen aankoop woningen
Er zijn niet in de balans opgenomen verplichtingen voor aankoop van nieuwbouwwoningen van Parteon Projectont-
wikkeling b.v. tot een bedrag van € 111 miljoen tot en met 2013. Dit betreft projecten vanaf fase ‘Definitief Ontwerp’.
Terugkoopverplichting Te Woon
Dit betreft de terugkoopverplichting met betrekking tot de woningen welke zijn verkocht onder voorwaarden
Koopgarant of MGE. De terugkoopverplichting is gewaardeerd tegen een reële waarde van € 22 miljoen.
In 2008 zijn 10 woningen teruggekocht in het kader van Te Woon.
Jaarrekening Parteon 151
30 Overige gegevensAccountantsverklaring
Hiervoor wordt verwezen naar de hierna opgenomen verklaring.
Statutaire regeling betreffende de bestemming van het resultaat
Parteon kent geen statutaire bepalingen omtrent de winstverdeling. Artikel 70 van de Woningwet bepaalt dat toegelaten
instellingen alleen uitkeringen mogen doen in het belang van de volkshuisvesting. De directie bepaalt met goedkeuring
van de Raad van Commissarissen dat het resultaat van een boekjaar aan de reserves wordt toegevoegd.
Gebeurtenissen na balansdatum
Er zijn geen gebeurtenissen na de balansdatum die een significant effect op de balans hebben.
Bestemming van het resultaat over het boekjaar 2007
De jaarrekening 2007 is vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen gehouden op 23 juni 2008. De
vergadering van de Raad van Commissarissen heeft de bestemming van het resultaat vastgesteld conform het daartoe
gedane voorstel.
Voorstel tot bestemming van het resultaat over het boekjaar 2008
De resultaatbestemming is vooruitlopend op en onder voorbehoud van de goedkeuring door de Raad van
Commissarissen reeds in de jaarrekening verwerkt. Het jaarresultaat is volledig toegerekend aan de overige reserves.
Deze jaarrekening is opgemaakt op 25 mei 2009.
152 Jaarrekening Parteon
Accountantsverklaring 153
31 Accountantsverklaring
154 Volkshuisvestingverslag Parteon 154 Accountantsverklaring
Volkshuisvestingverslag Parteon 155 Accountantsverklaring 155
156 Volkshuisvestingverslag Parteon
Parteon logo-varianten
Plezierig wonen in de Zaanstreek