james redhouse

James RedhouseJames Redhouse

1811-18921811-1892

Hayatı…Hayatı…

30 Aralık 1811 yılında Londra’da doğmuştur.30 Aralık 1811 yılında Londra’da doğmuştur. Dil bilgini, mütercim, sözlük yazarıdır.Dil bilgini, mütercim, sözlük yazarıdır. Çocuk yaşta anne ve babasını kaybetmiştir.Çocuk yaşta anne ve babasını kaybetmiştir. 1819'da Christ's Hospital adlı yardım ve eğitim 1819'da Christ's Hospital adlı yardım ve eğitim

kurumuna yerleştirilmiştir.kurumuna yerleştirilmiştir.


Burada denizcilik, haritacılık, teknik Burada denizcilik, haritacılık, teknik resim, trigonometri gibi konularda resim, trigonometri gibi konularda öğrenim görmüştür.öğrenim görmüştür.

1826’da disiplinsizlik nedeniyle 1826’da disiplinsizlik nedeniyle okuldan çıkarılınca, Akdeniz’e açılan okuldan çıkarılınca, Akdeniz’e açılan bir gemi ile İstanbul’a gelmiştir.bir gemi ile İstanbul’a gelmiştir.

İstanbul’da Mühendishane-i Berri-i Hümayun'da teknik ressam olarak çalışmıştır.

Hayatı… Hayatı… İstanbul'da kaldığı 8 yıllık sürede İstanbul'da kaldığı 8 yıllık sürede

Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızca Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızca öğrenmiştir.öğrenmiştir.

Türk dilini en iyi bilen yabancıdır.Türk dilini en iyi bilen yabancıdır. 1826'da 'da İstanbul'da 'da Bahriye'de 'de

İngilizce muallimi idi. muallimi idi. 1838'de 'de sadrazam mütercimi oldu. mütercimi oldu.


1840'tan sonra Hariciye Nezareti tercümanı 1840'tan sonra Hariciye Nezareti tercümanı olarak bütün dış temasların çevirisini yürüttüolarak bütün dış temasların çevirisini yürüttü..

1853'de İngiltere'ye döndü, Dışişlerinde Doğu 'de İngiltere'ye döndü, Dışişlerinde Doğu dilleri tercümanlığı yaptı.dilleri tercümanlığı yaptı.

Londra’ya döndükten sonra, bir yandan Londra’da Londra’ya döndükten sonra, bir yandan Londra’da Osmanlı Elçilerine çevirmenlik yaparken, diğer Osmanlı Elçilerine çevirmenlik yaparken, diğer yandan Türkçe-Fransızca-İngilizce bir sözlük yandan Türkçe-Fransızca-İngilizce bir sözlük hazırlama girişiminde bulunmuş, ancak o sırada hazırlama girişiminde bulunmuş, ancak o sırada Bianchi’nin Türkçe-Fransızca sözlüğü yayınlaması Bianchi’nin Türkçe-Fransızca sözlüğü yayınlaması üzerine kendi hazırladığı sözlüğü yayınlamaktan üzerine kendi hazırladığı sözlüğü yayınlamaktan vazgeçmiştir.vazgeçmiştir.

1838’de tekrar Türkiye’ye gelen Redhouse, 1838’de tekrar Türkiye’ye gelen Redhouse, önce sadrazama, daha sonra da hariciye önce sadrazama, daha sonra da hariciye nâzırına tercüman tayin edilmiştir. Görevi, nâzırına tercüman tayin edilmiştir. Görevi, 1840’da Bahriye Nezareti'ne nakledilmiş, 1840’da Bahriye Nezareti'ne nakledilmiş, 1843’te İngiliz Sefarethanesi ile Osmanlı 1843’te İngiliz Sefarethanesi ile Osmanlı Devleti arasında irtibat tercümanı olmuş Devleti arasında irtibat tercümanı olmuş ve on yıl bu görevde kalmıştır.ve on yıl bu görevde kalmıştır.

Görevinin ilk yıllarını 1847’ye kadar Erzurum’da geçiren Redhouse, Osmanlı Devleti ile İran arasındaki barış görüşmelerine de katılmıştır.


Hayatı…Hayatı… 1841’de Sultan Abdülmecid tarafından

"Nişân-ı İftihar", 1847’de de İran Şahı tarafından "Arslan ve Güneş Nişânı" ile ödüllendirilmiştir.

1851’de Encümen-i Daniş Üyeliği'ne seçilmiştir.

1853’te, Londra’ya dönerek Dışişleri Bakanlığı’nda ve Kraliyet Asya Derneği’nde çalışmıştır.


1855’te, Kırım Savaşı sırasında Osmanlı Devleti’ne geri dönmüştür.

İngiliz kara ve deniz birlikleri için Türkçe el kitabı niteliğinde olan "The Turkish Campaigner’s Vade-Mecum of Ottoman Colloguial Language" (Osmanlıca Konuşma Dili Cep Klavuzu) adlı küçük bir kitap hazırlamıştır.

Redhouse, daha sonra İngilizce-Türkçe ve

Türkçe-İngilizce küçük bir sözlük hazırlamış ve eser, tek cilt halinde 1856-1857’de yayınlanmıştır.

1860’da kurulan, mali bakımdan Amerikalı şahıs ve kuruluşlarca desteklenen bir komitenin isteği üzerine, 47.000 kelimeden oluşan İngilizce Türkçe Sözlük adlı sözlüğü hazırlamış ve sözlük 1862’de yayınlanmıştır.

4 Ocak 18924 Ocak 1892 tarihinde vefat etti.tarihinde vefat etti.


Redhouse Sözlüğü… Osmanlıca’ya ait çok zor bulunabilen

birçok yerel deyimi ifade etmesi ve tarihi tabirleri içermesi açısından değerlidir.

Bu açıdan, uzun süre bu esere denk bir yapıt ortaya çıkarılamamıştır.

Daha sonraları hazırlanan Şemseddin Sami’nin "Kâmûs-ı Türkî" si böyle bir niteliğe sahip olabilmiştir.

Redhouse Sözlüğü…

Osmanlıcadan İngilizceye yapılan ilk Osmanlıcadan İngilizceye yapılan ilk ve kapsamlı sözlük 1856'da ve kapsamlı sözlük 1856'da yayımlandı. Redhouse'un elyazması yayımlandı. Redhouse'un elyazması 12 cilttir ve British Museum'dadır.12 cilttir ve British Museum'dadır.

Arap harflerine göre alfabetik yaptığı harflerine göre alfabetik yaptığı bu sözlükte kelimelerin bu sözlükte kelimelerin Arapça, , Farsça, , Türkçe oluşları gösterilmiştir. oluşları gösterilmiştir.

Redhouse Sözlüğü…

Latin harfleriyle okunuşları verilmiştir.

Türü belirtilmiştir.

Numaralarla anlam farkları ve deyimler İngilizce verilmektedir.

Eserleri…Eserleri…

İlk sözlüğü yazmıştırİlk sözlüğü yazmıştır


Grammaire raisonne de la langue Grammaire raisonne de la langue Ottomane Ottomane


Turkish vade mecum Turkish vade mecum


A simplified grammer of the A simplified grammer of the Ottoman-Turkish Ottoman-Turkish


Müntehabatı lügatı Osmaniye Müntehabatı lügatı Osmaniye


A Turkish and English lexicon A Turkish and English lexicon shewing the English significations of shewing the English significations of the Turkish terms the Turkish terms


The Mesnevi The Mesnevi


A Vindication of the Ottoman Sultans A Vindication of the Ottoman Sultans title of caliph title of caliph


Kitabı maanii lehçe li James Kitabı maanii lehçe li James Redhouse el İngiliziRedhouse el İngilizi

james redhouse

Documents