Java Dərs 2-Proqmlaşdırmaya giriş

Murad İmanbəyli-Oracle və Java Developer

JDK-Java Development kit,içərisində java proqramlarının işləməsi üçün xususi proqramlar və kitabxanalar daşıyan paket.Javac.exe- Java Compile java kodlarının byte koda çevirən kompliyator.JRE-Java Runtime Environment Hazır java proqramlarını işlətmək üçün istifadə olunur.Əgər java proqramı yazmaq yox sadəcə işlətmək istəyirsinizsə onda JRE sizə kifayət eliyir.JVM-Java Virtual Machine javac ilə çevirlən byte kodları işlətmək üçün istifadə olunur.

Əsas anlayışlar

Sadədir-Java proqramçılar üçün öyrənilməsi və istifadəsi sadə bir dildir.Çünkü sitaksini C++ dilindən götürşüdür.OOP anlayışı olan bir üçün daha da rahatdır.

OOP-Object Oriented Programmin-Obyekt yönlü proqramlaşdırma.Java tamamilə obyekt yönlü proqramlaşdırmadır.Javada hər şey ya obyektdır yada obyektın bir hissəsi.

Multiplatform-Java platformadan aslı olmayaraq JVM olan hər yerdə java proqramını işlətmək olar.

Niyə Java ?

Paralel proqramlaşdırma-Javada eyni zamanda bir neçə proqram işləyə bilər.

Şəbəkə proqramlaşdırma Dinamiklik-Java dinamik bir dildir

Niyə Java ?

Java 1.0 – Javanın ik versiyasıdır.Bu versiya ilə java bazara çıxdı

Java 1.1- Java 1.0 versiyası üstündən uzun vaxt keçmədən çıxdı.Bu versiyada yeni kitabxanalar əlavə olundu əvvəlki versiyada olan bəzi xususiyyətləri çıxarıldı.

Java 2-Javanın 1.2 versiyasını bu şəkildə adlandırdılar.Bu versiya ilə Sun şirkəti javanı Java 2SE paketdi altında bazara çıxdı.Swing ve Collection əlavə olundu.

Java versiyaları

Java 1.3-Bu versiyada əvvəlkinə nisbətən daha az dəyişikliklər ilə bazara çıxdı.

Java 1.4-assert,zincir istisna hallar və IO bəzi xüsusiyytələr əlavə olundu.

Java 1.5-Bu versiyada çox böyük dəyişiklər əlavə olundu.Generic,Boxing,for-each,varargs,static,Threat əlavə funskiyalar.

Java SE 6-Əvvəlki versiyadakı bir xüsusiyyətlərin çoxunu yenilənmiş olaraq gəldi.

Java Versiyaları

Kod yazarkən öz kamentariyalarımız qeyd eləmək üçün istifadə olunur.İki növ şərh sətri mövcuddur

Bir sətir -// Çox sətir /* */

Şərhlər

public class example{public static void main(String[] args){System.out.println(“Salam Dunya”);

}}

İlk Sadə proqram

Javada kompyuterin yaddaşında saxlanan dəyləri dəyişənlər vasitəsi ilə ifadə olunur.

Dəyişənlər RAMda saxlanılır və qalıcı deyillər. Dəyişənlərin hansı növ dəyər saxladığını

tiplər ilə müyyən olunur.Məsələn bu dəyişən Tam qiymətlidir yoxsa simvol

Dəyişənlər və Tiplər

Dəyişənləri könlümüzdən keçən kimi adlandıra bilmərik.Aşağdakı qaydalara riayət eləməliyil yoxsa proqramımız işləməyəcəkdir. A-Z,a-z və 1-9 kimi istifaə etmək olar. Dəyişənlərin adlarında boşluq ola bilməz. Rəqəm ola bilər ancaq rəqəm ilə başlaya

bilməz $ və _ simvolarını istifadə eləmək olarJava Case sensitive-dir

Dəyişənlərin adlandırılması

Dəyişənlər iki yerə ayrılır 1. Primitvlər2. ReferanslarPrimitvlər yaddaşdan daha az istifadə edər.Ancaq əlavə funksiya və metodları yoxdur.Referanslar isə Daha çox yer tutar əvəzində isə bir necə funksiya malikdir.

Dəyişənlərin növləri

Tam ədədlər tipi byte-8 bit (-128 to +127) short – 16 bit (-32768 to +32767) int- 32 bit(-2 147 483 648 to 2 147 483 647) long- 64 bit (daha böyük qiymətlər üçün)

Primitv tiplər

Həqiqi ədəd tipiləri float-4 byte double-8byteSimvol tipi char- bir simvoldan ibarət unicode(ANSII

deyil)Məntiqi tip boolean-true/false

Primitv tiplər

Tam ədəd tipləri•Byte•Short•Long• Integer

Həqiqi ədə tipləri•Float•Double

Simvol•Char

Məntiqi•Boolean

Referans Tiplər

String mətn şəklində (ardıcıl simvolları) saxlamaq üçün istifadə olunur.Referans tipdir ancaq pimitiv tip kimidə davranır

String

Dəyişənləri elan edərkən ilk əvvəl onun hansı tipdə dəyər saxlaycağını sonra isə ona verəcəyimiz adı qeyd etməliyik.(Qeyd sonda ; simvolu qoyulur.Bu simvol sətrin bitdiyini göstərir)Nümünəint a;double heqiqi_tipli_deyisen;char simvol;

Dəyişənlərin elanı

Dəyişəni elan etdikdən sonra onu istifadə etmək üçün ona qiymət verilməlidir.

Məsələn int a; //a adina bir deyisen elan etdika=5; // yaddasda tutguun deyerin 5 oldugunu dedik Həmçinin elan olunan sətirdə də dəyişənin

qiymətini verə bilərdik.int a=5;

Dəyişənləri elan etmə

Eyni tipdən bir necə deyişən elan edəcəyiksə onları eyni sətirdəd elan edə bilərik.Vergul ile bir birden ayirirq.Meselen

Int a=8,b=9,tt=78;

Qeyd:long tipində dəyişən elan etdiyimizdə sonun l hərfi qoymalıyıq əks halda java bunu int tip dəyişən kimi qəbul edəcək.

Dəyişənlərin elanı

Referans tiplər iki çür elan olunur.Primitv tiplərdə olduğu kimiInteger a=8;new açar sözünün köməyi iləInteger a=new Integer(8)

Refeans tiplərin elanı

Bu tiplərin elanı bir daha fərqlidir.Char simvol tipində dəyişən elan etdiyimizdə ona verdiyimiz dəyəri tək dıraq arasına yazırıq.

Char simvolumuz=‘%’; String tipdə bir dəyişənə dəyər verdiyimizdə

isə iki dıraq arasına yazırıqString ad=“Murad”;

Char və String elanı

Məntiqi tip iki dəyər qəbul edir true(doğru) və false(yanlış) dəyərlərini qəbul edir.

MəsələnBoolean a=true

Bəzi dillərdə true əvəzinə 1 false əvəzinə 0 yazmaq ilə dəyərlər qəbul edilir ancaq bu javada ödənmir

Məntiqi tip

Bir tipidə elan olunan dəyişəni di

Tip çevirmə-Casting

Murad İmanbəyli-Oracle və Java Developer

http://muradimanbayli.com

Suallar