j«mhh$ {vvwh$m ‘oidmdm ‘mm© 2020

24

Upload: others

Post on 31-Dec-2021

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020
Page 2: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

2

1. {‘Šga, AmoìhZ, A°ŠdmJmS©> dmnaë`mda

pñdM~moS©>darb Ë`mM§ ‘w»` ~Q>U ~§X H$amd§ H$m

Zmhr? H$maU H$m`?

2. {Q>ìhr [a‘moQ>Zo ~§X Ho$bm Var Ë`mMo ‘w»` ~Q>U

~§X H$aVm H$m? Vg¨ Zmhr Ho$b§ Va H$m` hmoD$

eH$V§?

3. Vw‘À`m KamVrb {Xdo H$moUË`m àH$maMo AmhoV?

4. nmUrnwadR>m I§S>rV hmoUma Agob Va AmnU

AmYrM nmUr gmR>dyZ R>odVmo. ‘J nmUrnwadR>m

gwairV gwê$ Pmbm H$s Ë`m gmR>boë`m nmÊ`mM§

H$m` H$aVm?

5. Vw‘À`mH$S>rb H$m‘dmbr ~mB© ^m§S>r KmgVmZm

Zi gwê$M R>odVo H$s ~§X R>odVo? gwê$M R>odV

Agob Va Vwåhr {Vbm Zi ~§X H$aÊ`mg H$go

gm§JVm?

CÎmao Whatsapp H$am- 8097519114`mo½` CÎmao XoUmè¶m g^mgXm§Mr Zmdo Ë`m§À`m CÎmam§ghrV à{gÕ hmoVrb- nwT>rb A§H$mV ZdrZ àým§gh!

- ñdmVr {Q>ëby

1. {H$MZ‘Ü`o ñdÀN>Vm H$aVmZm nmÊ`mMm dmna H$‘rV H$‘r H$amdm.

2. XwYmMr {nedr H$monam Z H$mnVm H$mnmdr. XyY AmoVë`mda ñdV:Mm hmV {eê$ eHo$b Aer CKS>br H$s Hw$H$a‘Yrb Ja‘ nmÊ`mZo ñdÀN> H$ê$Z gwH$dmdr. Z§Va nwZM©H«$sH$aUmgmR>r O‘m H$amdr. amoOÀ`m H$Mè`mV Q>mHy$ Z`o.

3. {H$MZ AmoQ>çmda doimodoir O‘m Pmboë`m Amoë`m H$Mè`mMo KamVM CÎm‘ O¡{dH$ IV H$amdo.

4. VwnmM§ [aH$m‘§ ^m§S§> {nR>mZo nwgyZ KoD$Z Hy$H$a‘Yrb Ja‘ nmÊ`mZo ñdÀN> H$aVm `oVo.

5. Hw$H$a‘Yrb AÞ Hw$H$aÀ`m EH$hr {eÅ>r hmoD$ Z XoVm {eOdVm `oVo. Ë`m‘wio B§YZ ~MV hmoVo, Ja‘ dm’$ hdoV OmV Zmhr Am{U nXmWm©Mr Mdhr Mm§Jbr bmJVo.

6. {’«$O‘Ü`o AÞnXmW© PmHy$Z R>odë`m‘wio Ë`m§Vrb nmÊ`mMo à‘mU H$‘r hmoV Zmhr Am{U BVa nXmWmªZm Ë`m§Mm dmg bmJV Zmhr.

7. {’«$O‘Yrb dñVy§‘Ü`o WmoS>r OmJm {eëbH$ R>odë`mg W§S> hdoMo A{^gaU ì`dpñWV hmoVo.

àíZ‘§Owfm - ^mJ 2

"KamVrb n`m©daU' - àíZ‘§Owfm

’o$~«wdmar ‘{hÝ`mVrb "KamVrb n`m©daU' `m àíZ‘§OwfoMo `mo½` CÎmao XoUmè`m H$mhr {ZdS>H$ g^mgXm§Mo

A{^Z§XZ1. aí‘r H${U©H$ 2. AZKm Ym|S>-A§Yoar

3. ‘{Zfm nwam{UH$-~moardbr 4. g¨Ü`m gmR>o- Hw$bm©

5. `mo{JVm nmQ>rb 6. dfm© OJXmio-~moB©ga

‘mJrb àíZm§Mr CÎmao

Page 3: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

3

J«J«J«J«J«JJ«J«J«J«J«J«mhmhH$H$H$H$HH$H$H$HH$HH$HHHH$H {{{{{{{{{{{{{{{{{{VVVVVVVVV wHwHwHH$mmmm ‘‘‘‘oiiiiiiioioiiiiiiiiiiidmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmmdddmdddmdmdm ‘m‘m‘m‘mM©©©©©©M©M©©©©M©©©© 2222222222222222220200000020000000 000000

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm1 ‘mM© 2020

’$mëJwZ 1941/M¡Ì 1942{dídñV ‘§S>iS>m°. A{Zc H$mH$moS>H$a

S>m°. ~mi ’$m|S>Ho$b{bVm Hw$bH$UuaqdÐ ‘hmOZAZwamYm Jmoao

AܶjS>m°. ~mi ’$m|S>Ho$

CnmÜ`jAZwamYm Jmoao

H$m`©H$mar ‘§S>iA°S>. {earf Xoenm§So> (ñdrH¥$V H$m`m©Ü`j)

AZwamYm Xoenm§So> (H$m`m}nmÜ`j)à^mH$a JdmUo (H$m`m}nmÜ`j)A{ZVm ImZmobH$a (H$m`©dmh){dZm¶H$ gmo‘U (H$m`©dmh)erbm XodioH$a (I{OZXma)

g^mgX{Z{eH$m§V JwO©a, Á¶moVr ‘moS>H$

A^¶ XmVma (ñdrH¥$V)amO|Ð amUo, ew^Xm Mm¡H$a,

AZKm AmMaoH$a, JOmZZ dV©H$, {‘qcX gmZo,

AmcmoH$ hS>uH$a (ñdrH¥$V){dO¶ dJi (ñdrH¥$V)

XrnH$ ^§S>margwYra Vmdao

{ddoH$ Ho$iH$a

{Z‘§{ÌV · lr. H$‘bmH$a n|S>go · lr‘. g{dVm Xm|Xo· AÜ`j, IaoXr g{‘Vr· {ejU {d^mJ à‘wI· g‘Ýd¶H$ n¶m©daU {d^mJ

`m A§H$mV à{gÕ Pmboë`m ‘Vm§er g§nmXH$/ g§KQ>Zm gh‘V AgVrbM Ago Zmhr.

Printed & Published by NISHIKANT VINAYAK GURJAR on behalf of Mumbai Grahak Panchayat, Printed at India Printing Works, 42 G. D. Ambekar Marg, Wadala, Mumbai - 400 031 and Published at Mumbai Grahak Panchayat, Grahak Bhawan, Sant Dnyaneshwar Marg, JVPD Scheme, Juhu, Vile Parle (West), Mumbai - 400 056 Ph.: 26288624, 26281832, Fax : 26250916. • Email : [email protected] • Vitaran Email : [email protected] • Website: mumbaigrahakpanchayat.org • Editor : Shubhada Chaukar

OoZo[aH$ Am¡fYo åhUOo H$moUVr? 4g§nmXH$s¶ 5JmdmV gmY§gmon§ OJVmZm... 6ñd`§nmH$KamVbm amOm- Jhÿ! 8Xmnmobr noR>oMr KmoS>Xm¡S> 10öX`{‘Ì Vob? 10J¥h{Z‘m©U g§ñWm§Zm J«mhH$ Ý`m`mb`m§Mo XadmOo ~§X 11{då`mg¨~§Yr AmUIr {Q>ßg 12hdohdogo Jw§VbonU 14R>mUo {d^mJmMm dm{f©H$ ñZoh‘oimdm 15VH«$ma Aer gwQ>br... 16dmQ>nmVrb ßb°pñQ>H$ {neì`m§Mo g¨H$bZ 17nm°da hmD$g 17~moardbr {d^mJ ‘oimdm - a§JVXma gmohim! 18dmMy AmZ§Xo 19National Consumer Convention 20Housing Society - not in CPA? 21New Consumer Protection Act, 2019 22

g§nmXH$ …- ew^Xm Mm¡H$a g„mJma …- A°S>. {earf Xoenm§S>o, dg§wYam XodYa ‘wIn¥ð> :- amO|Ð amUo g§nmXZ gmhmæ¶ :- e{‘©cm ZmB©H$, pñ‘Vm XodYa, gw{‘Vm {MVioAjaOwiUr d aMZm, H$bm d ‘wÐU …- B§{S>¶m qàqQ>J d³g©, dS>mim, ‘w§~B©

AZwH«$‘{UH$m‘§w~B© J«mhH$ n§Mm¶V

Am°ZbmB©Z ‘mJUrnÌH$ ^amgd© {dVaU H|$Ðm§Vrb g^mgXm§Zr eŠ`Vmo Xa ‘{hÝ`mMo ‘mJUrnÌH$ Am°ZbmB©Z ^amdo, hr {dZ§Vr. ‘mo~mB©b, g§JUH$ AWdm Q>°~boQ>dê$Z Am°ZbmB©Z ‘mJUrnÌH$ ^aUo A{Ve` gmono Amho. `mMo g§nyU© ‘mJ©Xe©Z g§ñWoÀ`m http://mumbaigrahakpanchayat.org `m g§Ho$V ñWimdarb "S>mD$ZbmoS>' `m n`m© mA§VJ©V CnbãY Amho. gdmªÀ`m `mÚm§Mr So>Q>m-E§Qr H$aʶmMm IM© Ë`m‘wio dmMob. A{YH$m{YH$ g^mgXm§Zr ñ‘mQ>©’$moZ qH$dm gJUH$mÀ`m ‘XVrZo Am°ZbmB©Z ‘mJUrnÌH$ ^amdo, hr H$iH$irMr {dZ§Vr!

Page 4: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

4

OoZo[aH$ Am¡fYo åhUOo H$moUVr?- S>m°. gwhmg qnJio, Zm‘d§V d¡ÚH$s` ì`mdgm{`H$

"Am¡fY ZbJo ‘Obm' ho X‘`§VrMo CX²Jma à{gÕ AmhoV. nU Ë`mVyZ hohr {gÕ hmoVo H$s Am¡fYo hr g§H$ënZm IynM nwamVZ Amho! AmO EH${dgmì`m eVH$mV Va Am¡fYm§Mo ‘hÎd AZÝ`gmYmaU Amho. H$maU EH$sH$So> Xoe ñdV§Ì hmoVmZm Am`w‘m©Z gamgar 36 hmoVo Vo AmVm 68 Pmbo Amho. ghm{OH$M Á`oð> ZmJ[aH$m§Zm EH$m XeH$mbm EH$ `mà‘mUo gmV-AmR> AmOma gmo~Vrbm AgVmV. `m AmOmam§Mr H$m`‘Mr gmW {Z^dm`Mr åhUOo Am¡fYo KoUo H«$‘àmßV hmoVo.

`oWo àíZ `oVmo Am¡fYm§À`m {H$‘VrMm! Va ho àH$aU ZrQ> g‘OmdyZ KoD$. àË`oH$ g‘mOmMr ñdV…Mr EH$ CnMmanÕVr AgVo. Oer Amnbr Am`wd}X. Aa~m§Mr `wZmZr d `wamonMr AmYw{ZH$ d¡ÚH$. AWm©V OoË`m§~amo~a Amnë`m XoemV BVahr CnMmanÕVtMo AmJ‘Z Pmbo. Am`wd}XmV EH$sH$So> amOd¡Ú d XwgarH$So> AmOr~mB©Mm ~Q>dm hmoVm d {ejU ‘m¡IrH$ nÕVrZo hmoB©! B§J«Om§Zr 1852À`m gw‘mamg ga Oo.Oo. `m d¡ÚH$s` ‘hm{dÚmb`mMr ‘whÿV©‘oT> amodbr. `WmdH$me VoWrb g§emoYZm‘wio AZoH$ Am¡fYm§Mm emoY bmJbm.

AmVm `m Am¡fYm§À`m {H$‘Vr H$em R>aVmV ho ~Ky. gd©àW‘ g§emoYZ `m àH$mabm doi d n¡gm Iyn bmJVmo. Z§Va m ZdrZ Am¡fYmÀ`m MmMÊ`m ’$ma H$mQ>oH$moanUo H$ê$Z ho Am¡fY ‘mZdmg Anm`H$maH$ ZgyZ Cnm`H$maH$ Amho ho {gÕ H$amdo bmJVo. Z§Va Ë`mMo ì`mnmar VÎdmda CËnmXZ H$amdo bmJVo. VX²Z§Va Am¡fYmMo ‘mH}$Q>tJ, Om{hamV B. IM©. `m gdmªMr Jmoim~oarO A{YH$ ’$m`Xm {‘iyZ Am¡fYm§Mr qH$‘V R>aVo. Amnë`m XoemV g§emoYZ A{Ve`

OoZo[aH$ Am¡fYo åhUOo H$m`? Vr H$‘r qH$‘VrV H$m {‘iVmV? Vr KoÊ`mV YmoH$m Va Zmhr?g‘OyZ KoD$`m `m ‘m{bHo$VyZ... Am{U {dMma H$ê$`m H$s Amnë`m g^mgXm§Zm H$er {‘iy eH$Vrb hr Am¡fYo `mMmhr!

VwQ>nw§Oo; {edm` Amnbo MbZ (ê$n`m) IynM H$‘Omoa `m‘wio Am¡fYm§Mr qH$‘V OmñV dmQ>Vo. {edm` Á`oð>m§À`m gmo~Vrbm Amboë`m ‘Yw‘oh, Cƒ aŠVXm~, öX`{dH$ma, g§{YdmV B. AmOmam§‘wio gVV d XrK©H$mi Am¡fYo ¿`mdr bmJVmV. Aemdoir Cnm` H$m`? H$‘r {H$‘VrV Am¡fYo Hw$R>o {‘iVrb hm àíZ {Z‘m©U hmoUo ghm{OH$ Amho.

`mMo CÎma emoYy bmJë`mg AmnU "OoZo[aH$ Am¡fYo' `m {df`mer `oVmo. Zo‘H$s hr H$m` g§H$ënZm Amho? Va, da Am¡fYm§À`m g§emoYZm{df`r {bhrbo Amho. `m à{H«$`oMo "noQ>§Q>' `m g§emoYZ H$aUmè`m H§$nZrbm {‘iVo d Xwgao H$moUrhr Ë`m Am¡fYmMo CËnmXZ H$ê$ eH$V Zmhr. Agm OmJ{VH$ H$m`XmM Amho. ‘mÌ H$mhr H$mimZ§Va ho noQ>§Q> aÔ hmoVo d BVa H§$nÝ`mXoIrb `m Am¡fYmMo CËnmXZ H$ê$ eH$VmV. ho Am¡fY ~mOmamV pñWamdë`m‘wio Om{hamVr, ‘mH}$qQ>J hm IM©hr H$‘r hmoVmo d hr ZdrZ H§$nZr ñnY}nmoQ>r hoM Am¡fY ~mOmamV AmUVo. ’$ŠV ho H$aVm§Zm hr H§$nZr ‘yi H§$nZrMo ~«°ÝS>Zo‘ Z dmnaVm Am¡fYmÀ`m ‘yi agm`ZÀ`m ZmdmMm dmna H$aVo. CXm. "H«$mogrZ' EodOr ‘yi "n°am{gQ>°‘m°b' `m ZmdmZo Vo Am¡fY ~mOmamV `oVo. `mbmM "OoZo[aH$ Am¡fY' åhQ>bo OmVo.

Aer AZoH$ Am¡fYo {d{dY AmOmam§H$[aVm CnbãY AmhoV. AWm©V `mda g§e`mË‘H$ àíZ CnpñWV hmoVmo `m Aem Am¡fYm§À`m àVrMo, ewÕVoMo H$m`? `mMo CÎma nwT>rb A§H$s!

Page 5: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

5

d{Y©V ìhmdo!g§nmXH$s`

Jhÿ, Vm§Xyi, gmIaoÀ`m H$mnS>r {neì`m, H¥$Ìr‘ a§J Z KmVbobo qb~y gm°g d ga~V, amO{Jam bmhrgmaIo nm¡{ï>H$ d ñWm{ZH$ CËnmXZ... J«mhH$ ^dZmVrb Q>o~bda IaoXr A{YH$mar amdamUo `m§Zr ho gd© Z‘wZo ngabo... eoOmar Amnbo ‘mJUrnÌHo$ R>odbo... Am{U do{~Zma gwê$ Pmbm! "Consumers International (CI)'À`m g§emoYH$ bm°am ~oñQ> Amnbr {dVaU ì`dñWm Hw$VwhbmZo g‘OyZ KoV hmoË`m. Amåhrhr Amnë`m EH$‘odm{ÛVr` ‘m°So>bMr ~bñWmZo Ë`m§Zm CbJSy>Z gm§JV hmoVmo.

`§Xm OmJ{VH$ J«mhH$ hŠH$ {XZmMr (15 ‘mM©) Wr‘ Amho - "Sustainable Consumer'- emídV OrdZe¡br Am{U J«mhH$. n`m©daUmMm èhmg amoIÊ`mgmR>r OJ^amV AZoH$ Xoem§V à`ËZ gwê$ AmhoV. CI Mo g^mgX Agbobo Xoe n`m©daUñZohr J«mhH$ËdmgmR>r H$m` H$m` H$aV AmhoV `mMm AmT>mdm KoV AgVmZm CI bm ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrMr AmR>dU oUo ñdm^m{dH$ hmoVo. Amnë`m {dVaU §ÌUoMo Ë`m§Zm àM§S> Aàwn Amho. Ë`m§À`m Q>r‘‘Yrb bm°am ~oñQ> Amnë`m `§ÌUoMm arVga Aä`mg H$aV AmhoV. Amnbr `§ÌUm Ë`m§Zm g‘OmdyZ gm§{JVë`mda Ë`m ^mamdyZ Va Joë`mM, nU Amnbr ‘m°So>b‘Yrb àË`oH$ n`m©daU H¥$Vr Ë`m§Zm AM§{~V H$aV hmoVr.· 5 {H$bmoÀ`m H$mnS>r {neì`m d Ë`m§Mm gw‘mao 17-

18 doim nwZdm©na.· OodT>r ‘mJUr VodT>rM IaoXr, Cab§gwab§ dm`m Job§-

hm àH$ma Zmhr.· {dVaUmÀ`m doimnÌH$mZwgma ‘mbmMr AmdH$,

Ë`m‘wio gmR>dUwH$sMm ì`mn d IM© Zmhr.· WoQ> CËnmXH$mH$Sy>Z dm KmD$H$ ~mOmamVyZ IaoXr,

Ë`m‘wio ‘Ü`ñWrnm`r hmoUmam IM© d doi `m§Mr ~MV.

· g§KmVrb g^mgXm§Mr EH${ÌV IaoXr, Ë`m‘wio àË`oH$mÀ`m dmhVyH$ IMm©Mr d B§YZmMr ~MV.

· ‘mog‘mZwgma dñVy§Mo {Z`moOZ d IaoXr Ë`m‘wio F$VwM`}Mo nmbZ.

· ñWm{ZH$ {nH$m§Zm àmYmÝ` CXm. ‘Š`mÀ`m nXmWmªZm

amO{Jè`mMm, ZmMUrMm n`m©`- Ë`m‘wio Amnë`m ‘mVrVrb {nH$m§Zm àmoËgmhZ.

· bKwCÚmoOH$m§À`m XO}Xma CËnmXZm§Zm àmYmÝ` Ë`m‘wio AZoH$ ñQ>mQ>©AnZm àmoËgmhZ VgoM ñWm{ZH$ H$m‘Jmam§Zm amoOJma.

· {Z`moOZnyd©H$ AmYrM ‘mJUr, ‘J {dVaU - Ë`m‘wio hmdaQ> IaoXrbm Iri.

· hiX, {VIQ>, ‘gmbo `m§Mo Amnë`m XoIaoIrV CËnmXZ- ^ogirbm dmd Zmhr. Ë`m‘wio ewÕ, ñdÀN>, ImÌrbm`H$ ‘mbmMr h‘r.

· Amamo½`mMm {dMma H$ê$Z IaoXr. CXm. dZñnVr VwnmEodOr ~Q>a KmVbobr ZmZH$Q>mB©.

· H¥$Ìr‘ a§J Agboë`m V`ma ImÚ CËnmXZm§Zm ZH$ma.· n`m©daUñZohr CËnmXZm§Zm àmYmÝ`. CXm. BH$mo’«|$S>br

hmoir a§J, Jm§Sy>i IV B."n`m©daUmMm {dMma' ho Amnë`m {dVaU `§ÌUoMo

‘hÎdmMo A§J Amho Am{U Jobr 45 df} Aì`mhVnUo, ñd`§godr H$m`©H$Ë`mªÀ`m ~imda ho ‘m°So>b gwê$ Amho, ho EoHy$Z m g§emo{YHo$bm ’$maM Anydm©B© dmQ>br Am{U ho gmao g‘OmdVmZm Amåhr Amnë`m g§ñWmnH$m§Zm ‘Zmo‘Z gbm‘ Ho$bm. hr `§ÌUm MmoI am~dUmao gd© nXm{YH$mar ñd`§godr H$m`©H$V} (AJXr H$m`©H$mar ‘§S>i Vo g§Kà‘wI), g^mgX, ñQ>m’$ gdmªMo `moJXmZ ‘hÎdmMo Amho.

`m dfm©V CIÀ`m Wr‘Mr {OWo, Ooìhm {S>‘{S>‘ hmoB©b Voìhm, {VWo Amnbr {dVaU §ÌUm ZŠH$sM "emoHo$g' Ho$br OmB©b. Amnë`m g§ñWoMm 45 dm dYm©nZ {XZ gmOam hmoV AgVmZm `mMm A{^‘mZ AmnU gd©OU ~miJy`m Am{U Amnë¶m g§ñWoMm A{YH$m{YH$ àgma H$aÊ`mMr O~m~Xmarhr KoD$`m. emœV OrdZe¡br OnV OJÊ`mMo ho EH$ ‘mÜ`‘ Amnë`mnmer Amho. {OVHo$ A{YH$ J«mhH$ Amnë`m Omù`mV `oVrb, {VVH$m hm {dMma ngaUma Amho!

‘J, àË`oH$ OU Zdo gXñ` OmoS>Uma Zm? - ew^Xm Mm¡H$a

mMr nV ho.

Vrb,

Zm?Mm¡H$a

J«J«J«J«J«JJ«J«J«J«J«J«mhmhH$H$H$H$HH$H$H$HH$HH$HHHH$H {{{{{{{{{{{{{{{{{{VVVVVVVVV wHwHwHH$mmmm ‘‘‘‘oiiiiiiioioiiiiiiiiiiidmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmdmmdddmdddmdmdm ‘m‘m‘m‘mM©©©©©©M©M©©©©M©©©© 2222222222222222220200000020000000 000000

ggg§§§§§nmXH$s`Jh Vm§Xi gmIaoÀ`m H mnSr {neì`m H Ìr‘ a§J ZJJ amO{Jè`mMm ZmMUrMm n`m©` Ë`m‘io Amnë`m

Page 6: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

6

JmdmV gmY§gmon§ OJVmZm...- Xrnmbr JmoJQ>o

gmYmaU 8 Vo 9 dfmªnydu Amåhr Zm{eH$ gmoSy>Z Oìhmabm Ambmo. JmdmM§ AmH$f©U hmoV§M. nU JmdmV OmD$Z amhU§ BVH§$ gmon§ AgUma Zmhr, hohr H$iV hmoV§. {edm` JmdmV ZŠH$s H$m Om`M§ Am{U OmD$Z H$am`M§ H$m` hohr àíZ hmoVo. eodQ>r VmoM VmoM {dMma H$aÊ`mnojm CS>r ‘mê$Z nmhÿM Ag§ R>adb§... Am{U Ambmo.

ehamV amhU§ åhUOo AZmdí`H$ IM©. ehamV amhU§ åhUOo AZmdí`H$ H$‘mB©Mr gVV ^yH$. ehamV amhU§ åhUOo AZmdí`H$ dñVwg§M`. ehamV amhU§ åhUOo AZoH$ gw{dYm§daMo(!) Adb§{~Ëd. ehamV amhU§ åhUOo {dMmambm doi Z {‘iVm YmdV amhU§.. Voìhm JmdmV OmD$Z `m Jmoï>r H$am`À`m ZmhrV EdT>§ dmQ>V hmoV§. ~mH$s H$mhrhr Voìhm gwMÊ`mMo {Xdg ZìhVo. AmÎmm BWb§ Wm§~dy Am{U {ZKy, Ag§ åhUyZ ‘r d ‘mPm OmoS>rXma {‘qbX WÎmo nmM dfmªÀ`m boH$sbm KoD$Z OìhmaÀ`m nmQ>rbnmS>m `m JmdmV `oD$Z CVabmo.

JmdmV `oÊ`mM§ EH$ T>mo~i {XgUma§ H$maU hmoV§ "d`‘²' MidirÀ`m H$m‘mM§. JmdmVrb VéUm§Zm H$m`ÚmZ§ {Xboë`m ‘yb^yV hŠH$m§Mr OmUrd H$ê$Z XoU§ Am{U JmdmM§ ZoV¥Ëd H$aÊ`mgmR>r Ë`m§Zm gj‘ ~ZdU§ Ag§ Am‘À`m MidirM§ H$m‘. Amåhr H$mhr {‘Ìm§Zr gwê$ Ho$boë`m `m MidirÀ`m ‘mÜ`‘mVyZ Amåhr Jmd§ ~Xbm`M§ ñdßZ

Yab§. AWm©V, hm JmdmV `oÊ`m‘mJMm daMm nmnwÐm hmoVm.JmdmZ§ n{hbr narjm nm{hbr Vr nmÊ`mMr. Am{U

AmO BVŠ`m dfmªZr Amåhr narjm XoVM AmhmoV. JmdmV nmÊ`mMm gmd©O{ZH$ ‘mbH$sMm òmoV Amho. Vmo JmdmMr JaO ^mJdm`bm nwaogm Amho. åhUyZ yOb IoMUmam ImgJr òmoV Amåhr ZmH$mabm. JmdmV nadSo>b Ë`mZo ~moAa IUm`bm KoVë`m Va nmÊ`mMr emœVVm {Q>H$Uma Zmhr. {ZXmZ AmnU Ë`mMm nm §S>m nmS>bm, Ago Va Amåhmbm Am{O~mV ‘mZdUmao ZìhVo. åhUyZ Amåhr {MH$mQ>rZo gmd©O{ZH$ ZinmUr ì`dñWm JmdmZo Mm§Jbr dmnamdr, {Q>H$dmdr `mgmR>r à`ËZ H$aV am{hbmo. nmD$g nmUr gmR>dU hm n`m© hmoVmM nU H$mhr H$miM nwaUmam. gmd©O{ZH$ nmUr ì`dñWm Mm§Jbr dmnaVr R>odÊ`mMo à`ËZ AZoH$Xm R>oMH$mibo. Var AOyZ gmd©O{ZH$ òmoVmbm gmoS>bobo Zmhr.

JmdmV amhÊ`mZo gm§S>nmUr KamVM ‘wadÊ`mMo ñdmV§Í` {Xbo. em¡Mmb`mMo emofIS²So> ~m§~y, eodJm `m PmS>m§Zm AI§S> {hado amIV Ambo AmhoV. ÝhmUrKa Am{U ^m§S>r Kmgm`Mo nmUr Amnë`m S>moù`m§XoIV ^mOrnmë`mbm ’w$bdV OmVo, ho ~KUo n{hë`m {XdgmnmgyZ Vo AmOn`ªV H$Yrhr g‘mYmZ XoVo.

KamV Ag§ {H$Vrg§ gm‘mZ bmJV§, Ag§ dmQy>Z Amåhr Zm{eH$À`m KamVyZ {H$aH$moi gm‘mZ KoD$Z Oìhmabm hbbmo. JmdmV Ka ~m§Yb§ Am{U JmdmVë`m ~m`m Ka ~Km`bm Amë`m. "gB©À`m AmB©erZ§ Kar XwH$mZM Og§ WmQ>b§`²..' Ag§ ~m`m åhUmë`m Am{U ‘mPr ‘mÂ`mM KamH$So> ~KÊ`mMr ZOa ~Xbbr. Á`mbm ‘r H$‘rVH$‘r gm‘mZ g‘OV hmoVo, Vo Hw$UmÀ`mVar ZOaoV "XwH$mZm'EdT>§ hmoV§... ‘J ‘r JmdmV Hw$UmÀ`mhr Kar ~gbo H$s Ë`m§À`m Mma ^m§S>çm§À`m ñd`§nmH$KamH$S§> AàwnmZ§ ~Km`Mo. Vo ‘mÂ`mboIr Xm[aÐç ZìhV§. {ZJwVrZ§ gmadbobr, [aH$m‘r- ñdÀN>- gmYr Var KaÀ`m§Mr ^yH$ g‘mYmZmZ§ ^mJdUmar Vr ñd`§nmH$Ka§ ‘bm ’$maM AmdSy> bmJbr. "H$‘rVH$‘r g§gmYZo dmnê$Z nU Var ‘OoV' Ag§ OJVm oD$ eH$V§ H$m, `m emoY`mÌoVbo ho Ag§»` AZw^d Amåhmbm H$‘mbrM§ ‘wimVb§ H$mhrVar XmIdV hmoVo.

emœV OrdZe¡br OnV OJUmè`m `m VéU OmoS>ß`mMm OrdZàdmg g‘OyZ KoD$`m-

Page 7: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

7

EH$Xm ehamVyZ Amåhmbm ^oQ>m`bm åhUyZ H$mhr ‘hm{dÚmb`rZ Vê$U Ambo. BVH§$ N>moQ>§ Jmd Vo n{hë`m§XmM ~KV hmoVo. Vwåhmbm Hw$R>brhr dñVy ¿`m`bm H$‘rVH$‘r Xhm {H$‘r Omd§ bmJV§, ‘J Vw‘M§ MmbV§ H$g§? hm àíZ Ë`m§À`m ZOaoV ‘mdV ZìhVm. eodQ>r Hw$UrVar Ë`mbm Vm|S> ’$moS>b§M. ‘J OmUdb§ H$s Amnë`mbm Z H$iVmhr hmVyZ KS>V§`. Amnë`mbm O‘V§` H$s.

JmdmV Ka ~m§Ym`M§ R>adb§ Am{U AmOy~mOyÀ`m g§gmYZm§H$So> Amåhr S>moio CKSy>Z nhm`bm bmJbmo. Ka AmnUM ~m§Yy Agm {dœmg Amåhmbm Am‘À`m Jmddmë`m§Zr {Xbm. AmOw~mOybm Ag§»` bmoH§$ AmË‘{dœmgmZo Amnmnbr Ka§ ~m§YVmZm {XgV hmoVr. Ia§Va AmË‘{dœmg ho ‘mPo ^mfm§Va hmoVo. bmoH$m§gmR>r Vr OodUImÊ`mBVH$s ghOgmYr ~m~ hmoVr. Ka ~m§Ym`M§ Vo AmOy~mOybm nmM-Xhm {H$bmo‘rQ>a‘Ü`o {‘iUmè`m gm‘mZmVyZ ~m§Ym`M§, Ag§ Jm§YrOrM§ dmMyZ dmQ>V hmoV§. Amåhr Ag§»` Hw$eb bmoH$m§Zm ^oQ>bmo. EH$m Am{H©$Q>oŠQ>Zr AIoaMr H$mS>r Q>mH$br. AmnU ~m§YVmo Vr Ka§ Amdí`H$Vonojm drg nQ>tZr OmñV ‘O~yV AgVmV. ho gË` H$ië`mda {ZU©` nŠH$m Pmbm. eoH$S>mo dfª OJ^amVbr bmoH§$ ‘mVrMr Ka§ ~m§YV Ambr AmhoV. AmnUhr Ë`mMdmQ>oZo Om`Mo! OodT>o JaOoMo Agob VodT>oM {ZgJm©VyZ ¿`m`Mo, Ag§ R>adb§.

Ka ~m§YVmZmMo {Xdg ho Am‘À`mgmR>r AmR>dUtMm R>odm PmboV. àË`oH$ q^V aMVmZm Pmboë`m J‘Vr, n§»`m{edm` hdoera amhUmè`m KamMo {S>PmB©Z Am‘À`m JmdR>r Jd§S>çm§Zm nQ>dVmZm Pmboë`m J‘Vr Hw$R>ë`mhr ’$moQ>mo-pìh{S>Amo {edm` ‘ZmV VmÁ`m AmhoV. H$maU Vo jU Amåhr nyU© OJbmo. ñdñW AgUo hr emœVVoÀ`m dmQ>odaMr n{hbr nm`ar Amho. Vr Mmbm`bm bmJy Ag§ åhUyZ Mmbm`bm KoVbobm hm àdmg.

Ka Pmb§ Am{U ~mOyMr O‘rZ IwUmdm`bm bmJbr. AmnUM WmoS§>Var {nH$dy Ag§ dmQy> bmJb§. VrZ dfª ‘J ^mV, H$mai§, CS>rX, ^mOrnmbm Ag§ bmdyZ nm{hb§. O‘rZnmUr Am{U WmoS>rer ^ŠVr Aer ^Å>r O‘ë`mda Oo H$mhr CJdV§ Vo {H$Vr doS> bmdUma§ AgV§, ho H$ê$ZM nhm`bm hd§. Xwgè`m dfu nmdgmZ§ hÿb {Xbr Am{U Ë`mda nmoQ> Adb§~yZ ZgVmZmhr ‘r ~oM¡Z Pmbo. ZwgVr ~oM¡Z Zmhr Va ‘mZ{gH$ ñdmñÏ`M hadyZ ~gbo. {ZgJm©Mm (Amnë`m boIr) ~o^adernUm dmMyZ ‘mhrV hmoVm. nU

Agm A§Jmda AmXibm ZìhVm. nU ‘mÂ`m AmOw~mOybm ‘mÌ ‘r EH$ AZw^dr em§VnU ~KV hmoVo. EH$ df© dmhUma§ Va EImX df© H$moaS§>. Ë`mVyZ CJob Vo Og§ Amnb§ Vg§ nmIam§M§ {Z {H$S>çm§M§hr. Var Amnë`m nmoQ>mbm Vmo Cnmer Zmhr R>odUma... ho eãX Hw$Um nT>rH$ n§{S>VmMo ZìhVo. `mVbm àË`oH$ eãX eoH$S>mo dfmªÀ`m nmoQ>mVyZ dmhmV Ambobm. Amnë`m n[agambm AmoiIyZ Ë`mÀ`m ~amo~a OwidyZ ‘OoV OJÊ`mM§ {Q>H$mD$ ehmUnU ‘bm {dZmgm`mg nhm`bm {‘iV hmoV§.

XmoZ dfmªnydu H$mhr H$maUmZ§ Am‘M§ JmdmVb§ gbJ amhU§ Wm§~b§. AmVm H$mhr {Xdg ehamVbo Va H$mhr {Xdg JmdmVbo. nU AmVm ehamVbo {Xdg nydu BVHo$ N>iV ZmhrV. gmY§gmon§ Amnë`m n[agambm AmoP§ Z hmoUma§ OJU§ ehamVhr AJXr O‘UmaM Zmhr Ag§ Zmhr ho {eH$db§ `m H$mhr ~moQ>mda ‘moOVm `oB©b BVŠ`mM dfmªZr.

H|$Ðr` ‘hgyb godoVrb àYmZ Am`wŠV g§JrVm JmoS>~mobo gmo‘dma 17 ’o$~«wdmar 2020 amoOr J«mhH$ ^dZmV Amë`m hmoË`m. ^maVmVrb ^mÁ`m, ’$io, AÞYmÝ` {d{dY H$maUm§Zr Xy{fV hmoV AgVmV. Ë`m‘wio ^maVmVyZ hmoUmar {Z`m©V ‘moR>çm à‘mUmda ZmH$mabr OmVo. eodQ>r ho ImÚ ^maVr`m§À`m nmoQ>mV OmVo. Ago H$m hmoVo, XoemVrb ‘moR>r J«mhH$ g¨ñWm åhUyZ AmnU H$m` H$amdo, `m~Ôb g¨JrVm JmoS>~mobo `m§Zr à~moYZ Ho$bo.

J«mhH$ n§Mm`VrZo `m {df`m~Ôb J«mhH$m§Mr OmUrdOmJ¥Vr H$amdr, Vm§Xyi, ImÚVob, H$S>YmÝ o `m§Mo Q>opñQ¨>J H$ê$Z ¿`mdo, H¥${Ì‘ a§J Agbobr CËnmXZo Q>mimdr, CËnmXH$m§da dMH$ R>odmdm- Ago Ë`m§Zr gm§{JVbo. AmnU ewÕ ê$nmVrb hiX, {VIQ> ñdV… V`ma H$ê$Z KoVmo, Amnë`m O°‘-ga~V AmXr CËnmXZm§V H¥${Ì‘ a§J ZgVmV, Amnbr IaoXr g{‘Vr MmoI§Xi Amho- ho g‘OyZ KoVë`mda Ë`m åhUmë`m H$s, ho Vw‘Mo USP AmhoV. Ë`mMm ^anya àgma H$am Am{U A{YH$m{YH$ gXñ` H$ê$Z ¿`m.

`m g^obm g§ñWoMo nXm{YH$mar, H$m`©H$mar g{‘VrVrb H$m`©H$V} Am{U IaoXr g{‘Vr Q>r‘ Ago gw‘mao 20OU CnpñWV hmoVo.

Xy{fV ^mÁ¶m, ’$io - MMm©gÌ

Page 8: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

8

ñd`§nmH$KamVbm amOm- Jhÿ!- N>m`m dma§Jo, IaoXr g{‘Vr à‘wI

Amnbr {ZdS>!

g§nyU© OJ^amV AÞmVrb ‘hÎdmMm KQ>H$ åhUOo Jhÿ! Vm§Xyimà‘mUo WoQ> Z {eOdVm nrR>, adm, ‘¡Xm, X{b`m Ago XiUmMo àH$ma H$ê$Z ‘J AÞ åhUyZ Jhÿ dmnabo OmVmV. VgoM amoQ>r, nmd, MnmVr, {eam, Cn‘m, namR>o, ’w$bHo$, Hw$H$sO, Ho$H$, ñn°JoQ>r, eod`m, Hw$aS>çm, ‘m`H«$moZr, nmñVm, ZyS>ëg Aem ñdê$nmVhr Ý`mhar d nmoQ>^arMo AÞ åhUyZ JìhmMo ñWmZ AìdbM Amho.

AmnU {dVaUmVyZ XmoZ àH$maMm Jhÿ XoVmo. EH$ {ghmoa Jhÿ d Xwgam bmoH$dU Jhÿ. ho XmoÝhr Jhÿ JìhmÀ`m ‘w»` 8 OmVtn¡H$s {Q´>Q>rH$‘ EpñQ>ìh‘ åhUOo nmdmMm Jhÿ åhUyZ OJ^a AmoiIë`m OmUmè`m OmVrVrb AmhoV. {Vgam Jhÿ AmnU XoV Zgbmo Varhr AmnU Ë`mMoM Jhÿ bmSy>nrR> ~ZdyZ XoVmo. hm Jhÿ Xo{Ib ‘w»` AmR> OmVtn¡H$s {Q´>{Q>H$‘

S>m`H$m°H$‘- Inbr Jhÿ àH$mamVrb ‘mbdamO åhUyZ AmoiIbm OmVmo. ‘Ü`àXoemVrb ‘mbdamO `m JmdmVM hm Jhÿ hmoVmo. `m JìhmV ½bwQ>oZ ‘mÌm OmñV Agë`mZoM eod`m, nmñVm, ‘m`H«$moZr `mgmR>r ‘mJUr OmñV d nwadR>m ‘`m©{XV Aer pñWVr Amho. ~m°på~Zmo H§$nZrZo Va `m JmdmVM Amnbr eod`m d nmñVmMr ’°$ŠQ>arM C^mabr Amho, Vr `m JìhmMo CËnmXZ VoWo hmoVo åhUyZ d `m JìhmÀ`m Img d¡{eï>çm§‘wioM. `m OmVrMm XmUm bm§~Q>, Aé§X d XmoÝhr Q>moH$m§À`m ~mOybm AUHw$MrXma AgVmo.

Q´>r{Q>H$‘ EñQ>rìh‘ `m OmVrMm XmUm ’w$Jra (Q>nmoam) d H$S>H$ AgyZ darb Q>moH$mÀ`m ~mOybm {Z‘wiVm AgVmo.XmÊ`mMm a§J nm§T>am, bmb AJa VobH$Q> ñ’${Q>H$s AgVmo. ^maVmV n§Om~, h[a`mUm, CÎma àXoe, {~hma, ‘Ü` àXoe Am{U amOñWmZ `m amÁ`m§V ’$ma ‘moR>çm joÌmda `m OmVrMr bmJdS> hmoVo. m OmVrMo 52 nojmhr AZoH$ àH$ma bmJdS>rImbr AmhoV. àH$mamà‘mUo XmÊ`mÀ`m AmH$mamV d JwUdÎmoV ’$aH$ AmT>iVmV. H$mhr àH$mamV XmUm OmñV H$R>rU AgVmo, Ë`mbmM AmnU {ghmoa åhUVmo. H$mhr àH$mam§V {nRy>i AgVmo, Ë`mbmM AmnU bmoH$dU åhUVmo. Amnbo {ghmoa `oWrb Jhÿ ì`mnmar a‘oe gmhÿ Va

"ImIam' ‘mJUrMr gbm‘r!MGPÀ`m ’o$~«wdmar 2020À`m ‘m{gH$ {dVaUmVyZ Cndmg ImIam d ewÕ Kr ImIam `m§Mm g‘mdoe hmoVm. dñVy ZdrZ, Ë`mV CËnmXH$ ’o$‘g Zmhr, Ë`m‘wio {H$Vr ‘mJUr oB©b mMmhr A§XmO ZìhVm. CËnmXH$mbm 3,000 Vo 5,000 nm{H$Q>m§Mr ‘mJUr `oB©b, Ë`mZwgma V`mar H$amdr Ago A§XmOo gm§{JVbo hmoVo. ‘mÌ g¨nyU© MGPMr ’o$~«wdmar 2020 ‘Yrb XmoÝhr ImIè`m§Mr {‘iyZ ‘mJUr (Cndmg ImIam 16,000 n°Šg, ewÕ Kr ImIam 13,117 n°Šg) 29,197 BVH$s Ambr. gXa CËnmXH$mZo Md d XOm©V IaoXr g{‘VrZo gwMdbobo gd© Amdí`H$ Vo ~Xb H$ê$Z CËnmXZ Ho$bo. Amåhr CËnmXZ ñWimMr nmhUrhr Ho$br hmoVr.

"ImIam' hm nXmW© åhQ>bm H$s Vr ~Z{dÊ`mMr ‘ÎmoXmarhr JwOamWr, ‘madmS>r dJm©Mr AgVo, ho AJXr gdmªZmM ‘mhrV Amho. Ë`mV Cndmg ImIam Va Hw$Urhr ~ZdV Zmhr. ‘mÌ ‘w§~B© MGPÀ`m {dVaUmVyZ EH$m ‘hmamï´>r`Z CÚmoOH$mZo V`ma Ho$boë`m ImIè`mMr EdT>r ‘mJUr AM§{~V H$aUmar, ZdrZ CÚmoOH$mbm ~i XoUmar hmoVr. ImIao g^mgXm§Zm AmdS>bo, Mdrbm Aà{V‘ dmQ>bo, åhUyZ nwÝhm {‘iob H$m, Ho$ìhm {‘iob, Ago ’$moZ `oD$ bmJbo AmhoV. g^mgXm§Zr {Xbobr IaoXr g{‘Vrbm {Xbobr hr bmI ‘mobmMr nmoMnmdVr Amho. gd© g^mgXm§Zm YÝ`dmX.

Page 9: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

9

"Ho$db MGPhr `h Johÿ± I[aXVr h¡, BVZr ^mar ‘mÌm ‘| `h Johÿ± AmO H$moB© I[aXVmhr Zhr' Ago H$m¡VwH$mZo gm§JVmV. {ghmoa Jhÿ ’w$bHo$ d namR>çm§gmR>r CÎma ^maVmV OmñV dmnabm OmVmo, Va bmoH$dU ‘D$gyV MnmVrgmR>r ‘hmamï´>mV bmoH${à` Amho.

JìhmMo darb AmdaU H$mTy>Z AmVrb H$S>H$ ^mJmbm {d{eð> nÕVrZo Xibo H$s ~ZVmo Vmo X{b`m, ‘Ü`‘ adm d ~marH$ adm! X{b`m, adm XiÊ`mÀ`m à{H«$`obm JìhmÀ`m A§V^m©JmMo H$qQ>J-n¡by nmS>Uo AgoM åhUVmV. ho H$qQ>J OodT>o VrúU VodT>m adm N>mZ ’w$bVmo, ‘mÌ Ë`mV nrR> hmVmbm bmJVm H$m‘m Z`o. aì`mÀ`m

Jhÿ H$go {Q>H$dmb?nmdgmù`mZ§Va d W§S>rZ§Va Ooìhm Vmn‘mZmV ~Xb hmoVmo, Voìhm gwßVmdñWoVrb JìhmVrb gOrd A§S>mdñWoVyZ ~mhoa oVmV d S>moù`m§Zm {XgVmV. Vo {H«$`merb Pmbo H$s

AmnU åhUVmo JìhmV nmoa{H$So>/Q>moHo$ AmhoV. Aemdoir Jhÿ Amë`m~amo~a ñdÀN> H$ê$Z, eŠ` Agob Va dmidyZ dmnamdoV. gmR>dUrMohr Jhÿ AmnU XoVmo. Vohr Vm~S>Vmo~ ñdÀN> H$ê$Z, MmiyZ, dmidmdoV. gmR>dUrMr ^m§S>r ñdÀN> d H$moaS>r AgmdrV. H$Sw>qb~mMm nmbm qH$dm {Va’$io KmbyZ Jhÿ ^amdoV. ^aVmZm ‘Yrb Wam§Vhr H$Sw>qb~mMm nmbm qH$dm {Va’$io KmbmdrV. PmH$U bmdVmZm gwVr H$nS>m KmbyZ ^m§So> ~§X H$amdo OoUoH$ê$Z A{V[aŠV AmЩVm emofbr OmB©b. dmnam Xaå`mZ hmV H$moaSo> AgVrb ho nhmdo.

àM§S> à‘mUmV hmoUmar hr CbmT>mbrMr IaoXrhr VodT>çmM O~m~XmarZo IaoXr g{‘Vr gXñ`m§Zm nma nmS>mdr bmJVo. hm gd© H¥$fr‘mb Amho. AZoH$ àH$maMo ‘mZdr Xwdo `mV H$m`©aV AgVmV. IaoXr g{‘VrZo H$miOrnyd©H$ H$m‘ Ho$bo Varhr EImÚm H$ÀÀ`m Xwì`m‘wio VH«$mar CX²^dVmV. na§Vw Ë`mVhr gmVË`mZo H$ÀÀ`m Xwì`m§Mm ‘mJmodm KoD$Z H$m‘ A{YH$ {ZIi H$aÊ`mH$So> IaoXr g{‘VrMo bj AgVo. AmnUhr `mo½` àH$mao VH«$mar d A{^àm`hr Am‘À`mn`ªV nmohmoMdmdoV. VyQ>r Xya H$aUo hm IaoXr g{‘VrMm dgm Va Amnbo A{^àm` hm Omo‘mZo H$m‘ H$aÊ`mgmR>r Am‘À`mgmR>r {Xbmgm Amho!

H$qQ>JÀ`m ‘hÎdm‘wioM aì`mbm Amåhr "ñd`§nmH$KamVrb {ham' åhUVmo!

JìhmÀ`m A§V^m©JmMo dñÌJmi nrR> åhUOoM ‘¡Xm! ‘¡Xm H$aÊ`mgmR>r ‘mÌ g’o$X d ‘D$ Jhÿ dmnaVmV. gyOr, adm, ‘¡Xm ~Z{dVmZm JìhmMo darb AmdaU H$mT>bo OmVo. ho AmdaUM VwbZoZo A{YH$ nm¡ï>rH$ AgVo. JìhmMo ho darb AmdaU XiÊ`mÀ`m {H«$`oV Oiy Z`o, nmofU ‘yë` {Q>Hy$Z ahmdo åhUyZ AmnU nrR> EH$X‘ ~marH$ (’$mB©Z) XiV Zmhr.

~hþVoH$ gd© Jìhm‘Yrb {nR>mV ñQ>mM©`wŠV H$mo{eH$m AgVmV. Ë`m‘Yrb ½bm`S>rZ d ½bwQ>oZrZ øm XmoZ à{WZm§‘wio nrR>mV nmUr {‘gië`mda ½bwQ>oZ V`ma hmoVo. Oa H${UH$ qV~br qH$dm ‘ibr, Va ½bwQ>oZMo Omio V`ma hmoVo. Ë`m‘wio nmoir ^mOVmZm V`ma hmoUmar dm’$ ~mhoa OmÊ`mg AS>Wim `oVmo. `mbmM AmnU nmoir ’w$Jbr Ago åhUVmo. øm ½bwQ>oZ Omù`m‘wio Am{U ñQ>mM©À`m {Obo{Q>ZrH$aUm‘wio nmoir, ’w$bHo$, namR>m, nwar `m nXmWm©bm AmH$ma XoVm `oVmo Am{U Jmob bmQ>Vm `oVmV.

AmnU Xa‘hm {dVaUmVyZ Jhÿ XoVmo. Jhÿ, JhÿnrR>o, bmneradm, ‘Ü`‘adm, ~marH$ adm, bmSy> nrR> `m§À`m df©^amVrb ‘mJUrMo {H$bmoVrb AmH$So> nwT>rbà‘mUo-

Jhÿ1. bmoH$dU Jhÿ - 5,32,980 {H$bmo2. {ghmoa Jhÿ - 3,07,075 {H$bmo3. {ghmoa Jhÿ (gmR>dUrMm) - 28,560 {H$bmo

nrR>o1. bmoH$dU JhÿnrR> - 2,18,890 {H$bmo2. {ghmoa JhÿnrR> - 3,30,701 {H$bmo3. Jhÿ bmSy>nrR> (‘mbdamO) - 14,656 {H$bmo

adm1. bmner adm - 9,810 {H$bmo2. ‘Ü`‘ adm - 1,46,822 {H$bmo3. ~marH$ adm - 33,185 {H$bmo‘¡Xm1. ‘¡Xm - 31,216 {H$bmo

Page 10: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

10

Xmnmobr noR>oMr KmoS>Xm¡S>- A{œZr d¡Ú

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrMr noR> {X. 7 Vo 12 ’o$~«wdmar 2020 `m H$mbmdYrV {Q>iH$ ñ‘maH$ ‘§{Xa Xmnmobr `oWo ‘moR>çm CËgmhmV g§nÞ Pmbr. Xadfu {S>g|~a-OmZodmarÀ`m gw‘mamg hmoUmè`m n§Mm`V noR>oMo ’$bH$ AOyZ H$go PiH$bo ZmhrV `mMr Mm¡H$er XmnmobrH$am§H$Sy>Z gwê$ Pmbr. XmnmobrÀ`m MmoI§Xi J«mhH$m§Zm XmnmobrV df©^a ^aUmao ZmZm{dY gob Am{U ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrÀ`m noR>oVrb Cƒ XOm©Mm d¡{dÜ`nyU© ‘mb `mVrb ’$aH$ {deof OmUdVmo.

`mdfu J«mhH$ noR>oMo CX²KmQ>Z Xmnmobr ZJan§Mm`VrÀ`m ZJamÜ`jm ‘m. nadrZ eoI `m§À`m hñVo Pmbo. CX²KmQ>Z àg§Jr ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V noR> g{‘VrÀ`m gXñ` AZKm AmMaoH$a `m§Zr n§Mm`V noR>m§Mr AmOdaMr dmQ>Mmb CnpñWVm§g‘moa ‘m§S>br. XmnmobrVrb nÌH$ma ~§Yy, noR> g{‘VrÀ`m àrVr H$moi‘H$a, {dÚm eoao, g{dVm damSo> Am{U JUoe J«mhH$ g§KmÀ`m g^mgXm§À`m CnpñWVrV nma nS>boë`m CX²KmQ>ZmMo gyÌg§MmbZ `elr {^So> `m§Zr Ho$bo.

`m dfu MmXar, gmS>çm, aoS>r‘oS> Hw$V}, H$b‘H$mar, {MH$Z dH©$, ImXr, hmo{OAar, Mm‘S>çmÀ`m dñVy, Xm{JZo, ng}g, AÎmao, ^m§S>r `m~amo~aM XmnmobrH$am§À`m ‘mJUrZwgma H«$moH$arMo XmbZhr CnbãY H$aÊ`mV Ambo. gmd§VdmS>r IoiÊ`m§À`m g‘moa ~mbJmonmim§Mr JXu AI§S> O‘V hmoVr. JdVmda à{H«$`m Ho$boë`m {deof MQ>`m Ë`m§À`m a§Jê$nmZo J«mhH$m§Mo bj doYyZ KoV hmoË`m. XmnmobrVrb B§{Xam~mB© dm‘Z ~So> H$U©~Yra {dÚmb`mVrb {dÚmÏ`mªZr V`ma Ho$boë`m dñVy§Mr {dH«$s H$aÊ`mMr g§Yr ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V noR> g{‘VrZo CnbãY H$ê$Z {Xbr. qMÜ`m§Mm Cn`moJ H$ê$Z ~ZdÊ`mV Amboë`m Hw$eÝg, bmoS> `m§À`m IaoXrbm J«mhH$m§Zr ng§Vr {Xbr.

"OmJmo J«mhH$'À`m XmbZmV {ejU {d^mJmÀ`m {dÚm ‘ohVm Am{U g{dVm damSo> `m§Zr J«mhH$m§Mo à~moYZ Ho$bo. JUoe J«mhH$ g§KmÀ`m g^mgXm§Zrhr ho XmbZ gm§^miyZ ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrMr {dVaU ì`dñWm Am{U

J«mhH$m§À`m hŠH$m§gmR>r Mmbdboë`m MidirMr ‘m{hVr {Xbr. AZoH$ XmnmobrH$am§Zr {dVaU ì`dñWoV gh^mJr hmoÊ`mMr BÀN>m ì`º$ Ho$br.

nZdob `oWrb JrVm§Obr J«mhH$ g§KmMo a‘oe Ea§So> Am{U Ë`m§À`m ghH$m`mªZr XmnmobrVrb n§Mm`V noR>oMo Am`moOZ g‘OyZ KoÊ`mgmR>r Xmnmobr noR>obm AmdOy©Z ^oQ> {Xbr Am{U XmnmobrVrb Am`moOH$ H$m`©H$Ë`mªer g§dmX gmYbm. lr JUoe J«mhH$ g§KmMo à‘wI CX` Vm÷UH$a, noR> g‘Ýd`H$ A{œZr d¡Ú, amhþb ‘§S>{bH$, AmaVr Xm~Ho$, qbJm`V, JÐo, {dMmao, ndma, IoSo>H$a Am{U XmnmobrÀ`m gd© H$m`©H$Ë`mªZr hr noR> `eñdr H$aÊ`mgmR>r gh^mJ {Xbm.

öX`{‘Ì Vob?amB©g ~«mZ VobmV "Amoam`PZm°b' AgVo, Aer Om{hamV Ho$br OmVo. AgVo, ho

Iao Amho. Amoam`PZm°b öX`mgmR>r Cn`wº$ Amho, hohr Iao. ‘mÌ Ë`mMm JwUY‘© g‘OyZ ¿`m`bm hdm. Vob OgOgo Ja‘ ìhm`bm bmJVo, VgVgm Amoam`PZm°b hm KQ>H$ H$‘r H$‘r hmoV OmVmo, Zï>hr hmoD$ eH$Vm, H$maU Amoam`PZm°b hrQ> goÝgo{Q>ìh Amho. Ë`m‘wio ViÊ`mgmR>r Vob Ja‘ Ho$ë`mda hm öX`{‘Ì KQ>H$ Ë`mVyZ H$‘r H$‘r hmoV OmUmaM.

Olive Oil, Salad Oil hr ImÚVobogwÕm Z VmndVm, dê$Z noê$Z dmnabr VaM Ë`mVrb öX`{‘Ì KQ>H$ Amnë`mbm {‘iVmV.

nydu H$mhr nXmWmªda H$ƒo Vob dmnaÊ`mMr nÕV hmoVr. CXmhaUmW©, Vob-‘gmbm-^mH$ar, XS>no nmoho, MQ>Urda Vob B. Ë`m‘mJo H$mhr {dMma hmoVm. AmVm AmnU Vob åhUOo ’$moS>UrgmR>r, ViUrgmR>r AgoM OmñV dmnaVmo. Vobmbm ~XZm‘ H$ê$Z hÔnma H$ê$ Z`o. H$moUVo Vob H$go dmnam¶Mo ho g‘OyZ KoVbo nm{hOo.

à‘moX XodYag„mJma- IaoXr g{‘Vr, AÞ-VÁk

AÞ-gË`!

Page 11: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

11

gdm}ƒ Ý`m`mb`mZo 14 ’o$~«wdmarbm Kmo{fV Ho$boë`m EH$m {ZU©`m‘wio mnwT>o ghH$mar J¥h{Z‘m©U g§ñWm§Zm {~ëS>a{déÕ B‘maVrbm Vm~m à‘mUnÌ ( ) Z AmUë`m~Ôb, B‘maVrMr ‘mbH$s J¥h{Z‘m©U g§ñWobm hñVm§V[aV Z Ho$ë`m~Ôb (Conveyance), J«mhH$ Ý`m`mb`m§V XmX ‘mJÊ`mMo XadmOo ~§X hmoUma AmhoV. BVH§$M Zìho Va Á`m J¥h{Z‘m©U g§ñWm§À`m {~ëS>am{damoYr Aem VH«$mar àb§{~V AgVrb Va m gd© VH«$mar aÔ~mVb hmoÊ`mMr rVr {Z‘m©U Pmbr Amho. Ë`mhþZhr `§H$a åhUOo Á`m àH$aUr J«mhH$ Ý`m`mb`m§Zr J¥h{Z‘m©U g§ñWm§À`m ~mOyZo {ZU©` XoD$Z {~ëS>am§Zm Vm~m à‘mUnÌ {‘idyZ XoÊ`mMo VgoM B‘maVrMo ‘mbH$sh¸$ hñVm§VarV H$am`Mo AmXoe {Xbo AgVrb Am{U Ë`m{déÕ {~ëS>aZo Ho$bobo A{nb d[að> J«mhH$ Ý`m`mb`m§V àb§{~V Agob Va Aem àH$aUm§Vhr ‘yi J«mhH$ Ý`m`mb`mZo {Xbobo {~ëS>a{déÕMo gd© {ZU©` Ho$di Vm§{ÌH$ ‘wX²Úmda aÔ~mVb hmoD$ eH$Uma AmhoV.

MwH$ma {~ëS>am§Zm ‘moH$mQ> gmoS>Umam d J«mhH$ {hVmda Kmd KmbUmè`m `m {ZU©`mV gdm}ƒ Ý`m`mb`mZo, H$m`ÚmÀ`m Amdí`H$Vo‘wio (statutory mandate) {Z‘m©U hmoV Agboë`m Ka IaoXrXmam§À`m g§ñWm `m "ñd`§godr J«mhH$ g§ñWm' åhUyZ åhUVm `oUma Zmhr, Ago Kmo{fV Ho$bo Amho. Ë`m‘wio J«mhH$ g§ajU H$m`ÚmV, Aem H$m`ÚmZo ñWm{nV hmoV Agboë`m Ka IaoXrXmam§À`m g§ñWm§Zm Ë`m§À`m gXñ`m§V’}$ J«mhH$ Ý`m`mb`mV VH«$mar XmIb H$aÊ`mMm A{YH$maM Zmhr Agohr gdm}ƒ Ý`m`mb`mZo `m {ZU©`mV åhQ>bo Amho.

gmo^m {h{~ñH$g H§$S>mo{‘{Z`‘ `m H$Zm©Q>H$ AnmQ>©‘|Q> AmoZa{en H$m`ÚmA§VJ©V ñWm{nV Ka IaoXrXmam§À`m g§ñWoZo gmo^m So>ìhbng© {déÕ amï´>r` J«mhH$ Am`moJmV 2010‘Yo VH«$ma XmIb Ho$br hmoVr. Ë`m{déÕ gmo^m So>ìhbng©Zo

VH«$maXma hr "ñd`§godr J«mhH$ g§KQ>Zm' Zgë`mMm Vm§{ÌH$ Amjon KoD$Z VH«$ma XmIb H$éZ KoÊ`mg {damoY Ho$bm hmoVm. amï´>r` J«mhH$ Am`moJmZo hm Vm§{ÌH$ ‘wÔm ‘mÝ` H$éZ 2015 ‘ܶo hr VH«$ma XmIb H$éÝ KoÊ`mg ZH$ma {Xbm hmoVm. Ë`m{déÕ VH«$maXma g§ñWoZo gdm}ƒ Ý`m`mb`mV Ymd KoVbr. Ë`mda {ZU©` XoVmZm gdm}ƒ Ý`m`mb`mZo amï´>r` Am`moJmMm {ZU©` `mo½`M Agë`mMm {Zdm©im {Xbm Amho.

Aem [aVrZo Vm§{ÌH$Voda AZmdí`H$ ^a XoVmZm amï´>r` Am`moJ Am{U gdm}ƒ Ý`m`mb`mZo Amnë`m {ZU©`mZo J«mhH$ g§ajU H$m`ÚmÀ`m CÔrï>m§ZmM haVmi ’$mgbm OmD$ eH$V Agë`mZo Ë`m‘wio ~X‘mf Am{U MwH$ma {~ëS>am§Mo AmUIr ’$mdbo OmB©b, ’$gdboë`m Ka IaoXrXmam§EodOr ’$gdUwH$ H$aUmè`m {~ëS>am§MoM g§ajU hmoB©b ho bjmV KoVbo Zgë`mMo ‘V ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrZo ì`º$ Ho$bo Amho.

gd© XoemVrb {d{dY J«mhH$ Ý`m`mb`m§Vrb hOmamo Ka IaoXrXma g§ñWm§À`m {~ëS>g©{déÕÀ`m àb§{~V VH«$mar Ho$di `m g§ñWm ñd`§godr J«mhH$ g§ñWm ZmhrV Ago gdm}ƒ Ý`m`mb`mZo Kmo{fV Ho$ë`mZo VH«$marV VÏ` AgwZhr Ho$di Vm§{ÌH$ ‘wX²Úmda Aem hOmamo VH«$mar ’o$Q>mië`m OmD$ eH$VmV. VgoM `mnwT>ohr Aem VH«$mar J«mhH$ Ý`m`mb`mV XmIb H$éZ KoVm `oUma ZmhrV. Ë`m‘wio ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrV’}$ Jwédma, 20 ’o$~«wdmar amoOr J«mhH$ ì`dhma ‘§Ìmb`mÀ`m ghg{Mdm§Mr ^oQ> KoD$Z `m~m~V J«mhH$ g§ajU H$m`ÚmV dQ>hþHy$‘ H$mTy>Z nyd©bjr à^mdmZo g§~§{YV VaVwXt‘Ü`o XwéñVr H$ê$Z `m {ZU©`mZo hmoUmao Xwîn[aUm‘ Q>mimdoV, Aer ‘mJUr Ho$br Amho. VgoM J«mhH$ ì`dhma ‘§Ìr am‘ {dbmg nmgdmZ `m§Zmhr nÌ {bhÿZ hr ‘mJUr Ho$br Amho.

J¥h{Z‘m©U g§ñWm§Zm J«mhH$ Ý`m`mb`m§Mo XadmOo ~§XH$m`ÚmV ËdarV XwéñVr H$aÊ`mMr Amnbr ‘mJUr

- A°S>. {earf Xoenm§So>H$m`m©Ü`j, ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V

Page 12: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

12

{då`mg¨~§Yr AmUIr {Q>ßg- A^` XmVma

OmZodmarÀ`m ‘m{gH$mV "{d‘m Am{U J«mhH$' `m boImV CX` qnJio `m§Zr A{Ve` ZoQ>Ho$nUmZo {d‘mYmaH$m§À`m AS>MUr Am{U Ë`mdarb Cnm` ‘m§S>bo AmhoV, Ë`m~Ôb Ë`m§Zm YÝ`dmX. `m {df`mg§~§Yr ‘r J«mhH$m§gmR>r AmUIr H$mhr {Q>ßg XoD$ BpÀN>Vmo, Ë`m nwT>rbà‘mUo -· {d‘m nm°{bgr KoÊ`mAmYr gd© AQ>r d eVu, Img

H$ê$Z Ë`mV H$m` A§V^y©V Amho, H$m` Zmhr Am{U H$moUVo ’$m`Xo {d{eï> H$mbmdYrZ§Va {‘iVrb Vo ZrQ> g‘OyZ ¿`mdo. ho ‘o{S>Šbo‘ nm°{bgrbmhr ImgH$ê$Z bmJy Amho.

· AO© eŠ`Vmo ñdV: ^ê$Z ‘JM Ë`mda ghr H$amdr. nwT>o H$mhr dmX CX²^dë`mg "‘bm ho ‘m{hVr ZìhVo' Ago åhUyZ MmbUma Zmhr.

· {d‘m nm°{bgr Zoh‘r ñdV:À`m nÎ`mda ‘mJdyZ ¿`mdr Am{U Vr Amë`mda bJoM dmMyZ H$mT>mdr. `mMm ’$m`Xm Agm H$s, H$mhr VwQ>r Agë`mg Ë`mdoirM {d‘m H§$nZrbm H$idVm `oVrb. VgoM nm°{bgrV {Xboë`m AQ>r d eVu Zm‘§Oya Agë`mg nm°{bgr {‘imë`mnmgyZ 15 {Xdgm§V Vr naV H$aVm `oB©b, OoUoH$ê$Z Amnbo H$moUVohr ZwH$gmZ hmoUma Zmhr.

· Or nm°{bgr H$mT>br Amho, {VMm àH$ma g‘OyZ ¿`mdm. Am`w{d©å`m‘Ü`o gÜ`m "EÝS>mod‘|Q>' Am{U "‘Zr~°H$' nm°{bgr~amo~aM "Q>‘© nm°{bgr' Am{U "eoAa ~mOmamer g§~§{YV' nm°{bgr Ago BVa XmoZ

‘hÎdmMo àH$ma AmhoV, Vo ZrQ> g‘OyZ ¿`mdoV.· ‘m{gH$, Ì¡‘m{gH$, AY©dm{f©H$ hßË`m§nojm dm{f©H$

hßVm ñdñV nS>Vmo. Ë`m‘wio eŠ`Vmo VmoM n`m©` ñdrH$mamdm. Agm n`m©` ñdrH$maë`mg hßË`mÀ`m aH$‘obm 12 Zo ^mJyZ VodT>çm ‘m{gH$ aH$‘oMo EH$ df© ‘wXVrMo [aH$[a¨J {S>nm°{PQ> CKS>mdo. ho ImVo Á`m {Xder g§nob, Ë`m {Xder dm{f©H$ hßË`mnojm OmñV aŠH$‘ Amnë`m ~MV ImË`mV O‘m hmoB©b; Ë`mVyZ hm dm{f©H$ hßVm ^amdm. ì`mOmnar ì`mO {‘iob Am{U Xo` aH$‘oVyZ dm{f©H$ hßVmhr ^abm OmB©b.

· hßË`mgmR>r NACH (nyduMo ECS)Mm n`m©` ñdrH$mamdm, åhUOo "hßVm ^am`Mo {dgabmo ~wdm (qH$dm {dgabo ~mB©)' Aer nmir `oUma Zmhr.

· JaO ^mgë`mg Amnë`m {d‘m nm°{bgrda {d‘m H§$nZr H$O©hr XoVo, ‘mÌ Vo gbJ VrZ df} Z MwH$Vm hßVo ^aë`mZ§VaM. `m H$Om©darb ì`mOXa ~±H$m§À`m ì`mOXamnojm H$‘r AgVmo hm EH$ ’$m`Xm. H$mhr {d‘m H§$nÝ`m ‘m{gH$ hßË`mgmR>r AmJ«h YaV ZmhrV. H$Om©Mr aŠH$‘ nm°{bgrÀ`m ‘wXVnyVudoir nañna diVr Ho$br OmVo. ì`mO ‘mÌ {Z`{‘VnUo ^amdo bmJVo.

· ‘o{S>Šbo‘ nm°{bgr H$mT>Vm§Zm Amnbr JaO H$m` Agy eH$Vo, nyU© Hw$Qw>§~mbm g§ajU hdo Amho H$m, Xmdm H$em nÕVrZo hmVmibm OmUma, (åhUOo é½Udm{hHo$gmR>r A‘wH$, é½Umb`mVrb ImobrÀ`m

"J«mhH$' ‘m{gH$mMo ZdrZ dfm©nmgyZ ~Xbbobo ñdê$n gdm©Wm©Zo N>mZ dmQ>bo. J«mhH$m§À`m Zoh‘rÀ`m {Oìhmù`mÀ`m {df`m§~amo~aM g§ñWoZo am~{dboë`m {d{dY CnH«$‘m§Mr ‘m{hVr hþê$n dmT>dUmar Amho. Á`oð> H$m`©H$Ë`mªMr AmoiI H$ê$Z XoUmao Zdo gXa, "{d‘m Am{U J«mhH$' hm CX` qnJio `m§Mm boI, "àH$memMm A{VaoH$ ZH$mo' hm amOZ g‘oi `m§Mm boI, "Internet of Things' hm gd©ñdr doJù`m {df`mMm n[aM` H$ê$Z XoUmam e{‘©bm ZmB©H$ `m§Mm boI, ZdrZ J«mhH$ g§ajU H$m`ÚmMr A°S>. nyOm Xoenm§So>-Omoer `m§Zr WmoS>Š`mV H$ê$Z {Xbobr AmoiI, V§ÌkmZ joÌmV gmVË`mZo ^oS>gmdUmè`m "‘mbdoAa'Mr Moneylife MagazineÀ`m ghH$m`m©Zo H$ê$Z {Xbobr AmoiI, ho gd© ~XbË`m AmìhmZm§er gwg§JV AgoM boI AmhoV.

Page 13: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

13

amoOÀ`m ^mS>çmnmoQ>r A‘wH$, S>m°ŠQ>am§Mo amoOMo ewëH$ A‘wH$ Aem ‘`m©Xm AmhoV H$m?) ho ZrQ> g‘OyZ KoUo Amdí`H$ Amho.

· XmdmnyVu doioV Z Ho$ë`mg qH$dm MwH$sÀ`m H$maUmñVd Xmdm ’o$Q>mië`mg {d‘m H§$nZrbm X§S> bmJy hmoVmo, Vo {Z`‘hr nm°{bgrYmaH$mZo g‘OyZ KoVbo nm{hOoV.

· {d‘m hr Jw§VdUyH$ Zìho, Va Amnbo Am{U Amnë`m Hw$Qw>§~mMo ^{dî`mV KSy> eH$Umè`m H$mhr A{à` KQ>Zm§nmgyZ g§ajU H$aUo hm ‘yi hoVy àË`oH$ nm°{bgrYmaH$mZo bjmV R>odm`bm hdm. Ë`m‘wio "[aQ>Ýg© {H$Vr?' hm àíZ Q>mimdm.

`m gdmªÀ`m OmoS>rbm nwT>rb ~m~VrV A{Ve` gmdY ahm`bm hdo -· "EH$aH$‘r hßVm Amho' Ago gm§JyZ àË`jmV AOm©da

"dm{f©H$ hßVm' Ago {b{hbo OmVo Am{U AmnU Z dmMVm ghr H$aVmo. ho bjmV Ho$ìhm `oVo, Va nwT>Mm hßVm ^aÊ`mMr ZmoQ>rg `oVo Voìhm!

· "nm°{bgrda bJoM H$O© {‘iob' Aer bmbyM XmIdbr OmVo. H$O© ’$ŠV R>am{dH$ àH$maÀ`m Am w{d©‘m nm°{bgrdaM {‘iVo Am{U Vohr da åhQ>ë`mà‘mUo gbJ VrZ df} Z MwH$Vm hßVo ^aë`mZ§VaM. Ë`m‘wio `m àbmo Zmbm A{O~mV ~ir nSy> Z o.

· "Vw‘À`m nm°{bgrda ‘moR>r aŠH$‘ ~moZg åhUyZ O‘m Pmbr Amho Am{U Vw‘Mm EO§Q> Vr Vwåhmbm {‘iy XoUma Zmhr', Ago H$moUr gm§{JVbo Va A{O~mV {dœmg R>ody ZH$m. hm Vw‘À`mgmR>r EH$ ’$ma ‘moR>m gmnim Amho. AmYrMr nm°{bgr ‘wXVnyVu hmoÊ`mAmYrM ‘moS>m`bm bmdVmV Am{U Oo n¡go O‘m hmoVrb Vo eoAa ~mOmamer {ZJS>rV nm°{bgrV dm å`wÀ`wAb ’§$S>mV diVo Ho$bo OmVmV. H$moUVrhr ‘m{hVr ZrQ> Z XoVm ho bmoH$ doJdoJù`m AOmªda gøm KoVmV, ñdV:Mo H${‘eZ H$‘mdVmV Am{U Amnë`mbm dmè`mda gmoSy>Z XoVmV. `mbm "{‘g goqbJ' Aer g§km Amho. H$mhrhr Z dmMVm AmnU ghr H$ê$Z ‘moH$io hmoVmo Am{U ‘J VH«$mar XmIb H$aVm§Zm VH«$ma ‘mJ©Xe©Z H|$ÐmVrb Amnë`m H$m`©H$Ë`mªMr AS>MU hmoVo.

· Ë`mM~amo~a XwX£dmZo hr gË` n[apñWVr Amho H$s, Á`oð> ZmJ[aH$m§Zm ~XbË`m H$mim~amo~a O‘dyZ KoUo, ZdrZ V§ÌkmZ {eHy$Z KoUo H$R>rU OmV Agë`mZo Aem§ZmM AbrH$So> OmñVrV OmñV bú` ~Z{dbo OmV Amho. Voìhm gmdY ahm Am{U m gdmªMm {dMma H$ê$Z H$moUVrhr nm°{bgr H$mT>Ê`mAmYr Am‘À`mer {dMma{d{Z‘` H$am, Am‘À`m H$m`©H$Ë`mªMo ‘mJ©Xe©Z ¿`m Am{U ‘JM nwT>o Om.

Á`oð> H$m¶©H$˶m© Z§{XZr ~mimgmho~ gam’$ `m§Zm 29

{S>g|~a 2019 amoOr Xodmkm Pmbr. A§Yoar {d^mJmÀ`m C^maUrV Z§{XZrVmBªMm qghmMm dmQ>m hmoVm. gmßVm{hH$ ~¡R>H$m§gmR>r Amnë`m gmogm`Q>rÀ`m AmdmamV Ë`m§Zr OmJm {‘idyZ {Xbr hmoVr. VgoM àË`oH$ ~¡R>H$sÀ`m doir ˶m Oæ`V V`mar H$ê$Z R>odrV. "J«mhH$ ^dZ'À`m C^maUrgmR>r

XÎmmUr nmH©$ J«mhH$ g¨K Z§. 1 Mo gXñ`, A{OV AZ§V KaV `m§Mo d`mÀ`m 66 ì`m dfu 10 {S>g|~a 2019 amoOr AH$ñ‘mV {ZYZ Pmbo. Vo g¨KmÀ`m ñWmnZonmgyZ (1988) g¨KmÀ`m H$m‘mV g{H«$` hmoVo.

Am{W©H$ ‘XVrMr Amdí`H$Vm hmoVr. Ë`mdoir g¨K^oQ>r XoD$Z, Am{W©H$ C^maUr H$aÊ`mV Ë`m§Mm ‘moR>mM gh^mJ hmoVm.

lÕm§Obr

Page 14: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

14

AWH$ -A{daV{

hdohdogo Jw§VbonU- aoIm Omoer

d` df} 80hÿZ A{YH$ ... ghóM§Ð gmohim gmOao H$aÊ`mMo d`! Var AmOhr Amnë`m g§ñWoMo H$m‘ H$arV AmhoV, Aem Á`oð> H$m`©H$Ë`mªer JßnmJmoï>r H$ê$Z gmH$mabobo ho Zdo gXa -

R>mUo {d^mJmV H$m`©aV Agboë`m gwYm AmMm`©- d` df} ’$ŠV 86. 1991 gmbr BPT ‘YyZ {Zd¥Îm Pmë`mZ§Va ZmVd§S>m§À`m g§JmonZmMr O~m~Xmar Ë`m§Zr hgV ñdrH$mabr. ZmVd§S§> WmoS>r ‘moR>r hmoD$Z ñdmdb§~r Pmë`mda g§ñWoV H$m‘ H$aÊ`mÀ`m gwßV BÀN>oZo S>moH§$ da H$mT>b§. Ë`mM doir åhUOo 1998 gmbr Ë`m§À`m gmogm`Q>r‘Ü`o ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrMm J«mhH$ g§K ñWmnZ Pmbm. Ë`mdoir gwYmVmB©

g§Kà‘wI ZìhË`m, nU g§KmMr H$m‘§ Ë`m {hararZo H$aV AgV. {d^mJmV’}$ Am`mo{OV Ho$boë`m H$m`©H«$‘m§Zm Ë`m AmdOy©Z CnpñWV amhV.

AemM EH$m H$m`©H«$‘mV gwf‘m ZmVy `m§Zr g§ñWoV H$m‘ H$aÊ`mgmR>r AmdmhZ Ho$bo hmoVo.

Ë`mbm à{VgmX XoV Ë`m§Zr {dVaU {d^mJmV H$m‘ Ho$b§ Am{U bJoMM R>mUo {d^mJmV H$m‘ gwê$ Ho$b§, Vo AmOhr A{daVnUo Mmby Amho. nSo>b Vo H$m‘ H$am`Mr Ë`m§Mr V`mar AgVo. Xadfu noR>oVhr Ë`m nyU© doi H$m‘ H$aVmV. {d^mJr` dmQ>nm‘Ü`o ‘XV H$aVmV. d`mÀ`m

86ì`m dfu ho H$g§ H$m` eŠ` hmoV§, `mda Ë`m åhUVmV H$s, gVV ‘mZ{gH$ nmVirda H$m`©aV ahmU§ Amdí`H$ AmhoM, nU emar[aH$ hmbMmbhr gVV Ho$ë`m‘wioM ho eŠ` hmoV§. g§ñWoV H$m‘ H$am`bm Iyn C{eam gwédmV Ho$ë`mMr I§V Ë`m§À`m ~mobÊ`mVyZ dma§dma OmUdV hmoVr.

emioV AgVmZm Ë`m§Zr nydu amï´> godm XbmM§ H$m‘ Ho$b§ hmoV§. Ë`m‘wio g‘mOmgmR>r H$mhrVar H$aÊ`mM§ ~rO bhmZ d`mV amodb§ Job§ hmoV§. MGPer K{Zï> g§~§Y Amë`m‘wio hrM g§ñWm hm CÎm‘ n`m©` Amho, `m{df`r Ë`m§Zm ImÌr dmQ>br.

gwYmVmBªM§ g§ñWogmR>r AOyZ EH$ `moJXmZ åhUOo Ë`m§Zr Ë`m§Mr boH$ ñZohb ZmS>H$Uu {hbmhr g§ñWoV H$m‘ H$aÊ`mgmR>r àmoËgmhZ {Xb§ Am{U Vr Amnë`m R>mÊ`mÀ`m {ejU {d^mJmV CËgmhmZo H$m‘ H$aV Amho. VgoM gwYmVmBªÀ`m ñZwfmhr Amnë`m g§ñWoM§ H$m‘ Jobr AZoH$ df© A{Ve` AmdS>rZo H$aV AmhoV.

`m g§ñWoV H$m‘ H$am`bm bmJë`mZ§Va Amnë`m‘Ü`o Iyn gH$mamË‘H$ ~Xb Pmbo, Ago Ë`m gm§JVmV. åhUOo gVV D$Om© OmUdVo. H$moUVrhr dñVy IaoXr H$aVmZm OmJê$H$VoZo H$aVo; Ago AZoH$ ~Xb Pmbo, Oo OJÊ`mbm AW© XoD$Z Jobo!

`oUmè`m H$mimV Amnbr g§ñWm gd©Xya nmohmoMmdr Am{U Ë`mgmR>r g‘mO‘mÜ`‘m§Mm Iyn Mm§Jbm dmna H$aVm `oB©b, {edm` BVa AZoH$ ^mfm§‘Ü`ohr g§ñWoMm àgma hmoU§ JaOoM§ Amho, Ag§ Ë`m§Zm dmQ>V§.

Amnbr g§ñWm OmJ{VH$ nmVirda JmOVo`. naXoemV Amnë`m {dVaU ì`dñWoM§ Iyn H$m¡VwH$ hmoV Amho Am{U {VWo Vem nÕVrM§ AZwH$aU Ho$b§ Job§, {edm` g§ñWoMr OmJ{VH$ nmVirda XIb KoVbr OmVo, Ago jU EH$ H$m`©H$Vm© åhUyZ Iyn g‘mYmZ XoD$Z OmVmV, Ago gwYmVmB© åhUVmV. åhUyZM gwYmVmBªÀ`m ~m~VrV Ag§ ZŠH$sM åhUVm `oB©b H$s, "Zdm {Xdg Iyn Amem, MGPÀ`m Jw§Ë`mVM Zdr {Xem!'

Page 15: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

15

{d^mJr¶ d¥Îm

R>mUo {d^mJmMm dm{f©H$ ñZoh‘oimdm- dfm© ^wH}$

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V R>mUo {d^mJmMm dm{f©H$ ñZoh‘oimdm 19 OmZodmar amoOr Am`mo{OV Ho$bm hmoVm. amo{hUr ^mdo `m§Zr àmñVm{dH$ Ho$ë`mZ§Va H$m`©H«$‘mÀ`m à‘wI nmhþÊ`m dra‘mVm ‘m. AZwamYm Jmoao d ZdXwJm© nwañH$mamÀ`m ‘mZH$ar Z§{XZr ~d} `m§Zr JUoenyOZ d XrnàÁdbZ Ho$bo. àmOº$m Omoer d ~mbH$bmH$ma `m§Zr gwaob AmdmOmV JUoed§XZm Amidbr.

àm. {dÚmYa dmbmdbH$a AÜ`jñWmZr hmoVo. ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrMo H$m`m}nmÜ`j à^mH$a JdmUo `m§Zr àmñVm{dH$mV g§ñWoÀ`m àJVrMr ‘m{hVr {Xbr. Aé§YVr amZSo> `m§Zr {d^mJmZo df©^amV doimodoir am~dboë`m CnH«$‘mMm AmT>mdm AhdmbmVyZ gmXa Ho$bm.

Zrbm bw‘U `m§Zr ZdXwJm© nwañH$mamÀ`m ‘mZH$ar Z§{XZr ~d} `m§Mr AmoiI H$ê$Z {Xbr. Amnë`m ‘ZmoJVmV Z§{XZr ~d} `m§Zr Amnë`m g§ñWoÀ`m H$m`m©~Ôb A{^Z§XZ Ho$bo. Z§{XZr ~d} `m§Mr Vrd« ‘{V‘§X ‘wbm§Zm VhømV gm§^miUmar g§ñWm ñWmnZ Ho$br Amho. gVV 30 df© Ë`m§Mo H$m`© Mmby Amho.

amo{hUr ^mdo `m§Zr AZwamYm Jmoao `m§Mm n[aM` H$ê$Z {Xbm. "g§ajU Am{U gÚpñWVr' `m {df`mda ~mobVmZm AZwamYm Jmoao `m§Zr g§ajUmMm B{Vhmg, ^yJmob d gÚpñWVr `m§M§ ZmV§ {deX Ho$b§.

AÜ`jr` ^mfUmV dmbmdbH$a `m§Zr ßbmpñQ>H$ dmnamg§X^m©V ZdrZ gaH$mar {Z`‘m§~Ôb WmoS>Š`mV ‘m{hVr {Xbr. R>mUo {d^mJmÀ`m Á`oð> H$m`©H$Ë`m© Aé§YVr amZSo> d Ë`m§Mo nVr `m§Zm R>mUo ‘hmZJa nm{bHo$Zo gm‘m{OH$

H$m`m©gmR>r {Xboë`m nwañH$mam~Ôb Ë`m§Mm gËH$ma H$aÊ`mV Ambm. C.A. n{hë`mM à`ËZmV CÎmrU© Pmboë`m d embm§V narjoV 90% A{YH$ JwU {‘i{dboë`m Mma {dÚmÏ`mªMo H$m¡VwH$ ‘mÝ`dam§À`m hñVo H$aÊ`mV Ambo. ñZohb ZmS>H$Uu `m§Zr gd© CnpñWVm§Mo Am^ma ‘mZbo. Ë`mZ§Va "gya {Ma§VZ {Za§Va' hm ~hmaXma JmÊ`m§Mm H$m`©H«$‘ Pmbm. H$m`©H«$‘mMo gyÌg§MmbZ dfm© ^wH}$ `m§Zr Ho$bo.

hiXrHw§$Hy$ g‘ma§^mV gOJ J«mhH$ËdmMo dmU

- e¡bOm AmnQ>og¨ñWoÀ`m n§Mm`V noR>oVrb OmJmo J«mhH$', hm {ejU {d^mJmV’}$ Mmb{dbm OmUmam CnH«$‘, Á`m§Zm Zì`mZo ‘mhrV hmoVmo, Ë`mn¡H$s H$mhr J«mhH$ Ë`m XmbZm‘wio gOJ hmoVmV Am{U H$Yr {H«$`merb gwÕm hmoVmV. hm AZw^d nZdobÀ`m n§Mm`V noR>obm ^oQ> XoUmè`m qgYwXwJ© {Oëhm a{hdmgr {hVdY©H$ g¨KmMo' nZdobMo g^mgX lr. amdio `m§À`m‘wio naV EH$Xm Ambm.

OmJmo XmbZmV H$m‘ H$aUmè`m CËgmhr Am{U AZw^dr H$m`©H$Ë`m© e¡bOm AmnQ>o `m§Zr lr. amdio `m§Zm gH$mamË‘H$ à{VgmX {Xbm Am{U qgYwXwJ© {Oëhm a{hdmgr {hVdY©H$ ‘§S>imV OmD$Z ‘{hbm gXñ`m§Zm gOJ H$aÊ`mMr g¨Yr hiXrHw§$Hw$ {Z{‘ÎmmZo Ë`m§Zr gmYbr. 25 OmZodmarÀ`m `m g‘ma§^mV ‘r g¨ñWoMo {dVaU, J«mhH$ {hVm` J«mhH$ gwIm` `m g¨ñWoÀ`m ~moY dmŠ`mZwgma hmoUmao CnH«$‘, g¨ñWoZo naXoer g¨nmXZ Ho$bobo `e, J«mhH$m§Mo h¸$, doï>U dmMZ, gwa{jVVm Ago AZoH$ ‘wÔo ‘m§S>bo. hiXrHw§$Hw$dmÀ`m {Z{‘ÎmmZo gOJ J«mhH$ hmoÊ`mMm YS>m' OUy dmU åhUyZ {‘imbm, Aer ^mdZm AZoH$s¨Zr ì`º$ Ho$br. 60-65 ‘{hbm CnpñWV hmoË`m.

Page 16: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

16

AkmZmMm J¡a’$m¶Xm

VH«$ma Aer gwQ>cr....

g[aVm à^y `m§Zr ~mo[adbrVrb gmoimì`m ‘Oë`mda Agbobo Ë`m§Mo Xwgao Ka EH$m ZS>boë`m ì`º$sbm ^mS>çmZo amhmd`mg {Xbo hmoVo. Ë`m ^mSo>H$ê$À`m KamMm nwZ{d©H$mg nyU© Pmë`mda åhUOoM nmM dfmªZr, Ë`mZo g[aVm à^y m§Zm Ë`m§Mo KoVbobo Ka naV Ho$bo Am{U Ë`m KamVrb Ë`m§Mo ñdV:Mo gd© gm‘mZ Ë`m§Zr VoWo Agboë`m {bâQ>‘YyZ EHo$H$ H$aV Imbr Zobo! gmogm`Q>rÀ`m goH«o$Q>arZo Ë`m§Zm gm§{JVbo H$s, n{hë`m ^mSo>H$ê$Zo {bâQ>‘YyZ gm‘mZ Imbr ZoVmZm drg doim {bâQ>Mm dmna Ho$bm Vmohr H${‘Q>rMr nadmZJr Z KoVm, åhUyZ `m KamÀ`m ‘mbH$mZo åhUOoM g[aVm à^y `m§Zr àË`oH$ ’o$arMo é.2000 (EHy$U é.40,000) gmogm`Q>rbm X§S> åhUyZ ^amdoV Am{U Xwgao åhUOo, gm‘mZ ZoVm§Zm {bâQ>Mo Oo ZwH$gmZ Pmbo Amho Vohr Ë`m§Zr ^ê$Z Úmdo åhUOoM, Vr {bâQ> Ë`m§À`m IMm©Zo XwéñV H$ê$Z Úmdr! XwéñV H$ê$Z XoUma ZgVrb Va EHy$U IM© é. 1,27,509 gmogm`Q>rbm Úmdm! Ë`m§Zr ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrÀ`m J«mhH$ ^dZ `oWrb VH«$ma ‘mJ©Xe©Z H|$ÐmV Ymd KoVbr. (nydu Ë`m§Mr {hè`mÀ`m A§JR>rMr VH«$ma AmnU gmoS>dbr hmoVr.)

lr‘. à^y `m§Mr gd© VH«$ma EoHy$Z KoVë`mda Ago dmQ>bo H$s, é.1,27509 hm IM© {bâQ>À`m H§$nZrZo H$moUË`m {hemo~mZo H$mT>bm `mMr ‘m{hVr {‘iUo Amdí`H$ Amho. g¨ñWoÀ`m g„²`mZwgma lr‘. à^y boIr nÌ KoD$Z 'qeS>ba B§{S>`m àm`ìhoQ> {b{‘Q>oS>' `m Ë`m§À`m gmogm`Q>rV {bâQ> ~g{dUmè`m H§$nZrH$So> Joë`m Am{U Ë`m§Zr VoWrb B§{O{Z`abm AmnU {bâQ> XwéñV Ho$brV H$m Am{U Ho$br Agë`mg {H$Vr IM© Pmbm Ago Vo boIr nÌ XoD$Z {dMmabo. Voìhm Vmo B§{O{Z`a åhUmbm Vw‘À`m gmogm`Q>rÀ`m {bâQ>bm Va H$mhrM Pmbo Zmhr, ’$º$ WmoS>rM XwéñVr H$amdr bmJbr {VMm IM© AJXr ZJÊ` Pmbm Amho!

Ë`m B§Or{Z`aMo Vgo Vo boIr nÌ à^y§Zr goH«o$Q>arbm XmI{dbo Voìhm ‘mÌ Vmo IOrb Pmbm Am{U lr‘. à^y§Mo

1,27,509 én`o dmMbo! gwédmVrbm {bâQ> dmnaÊ`mMr nadmZJr Z KoVm 20 doim dmnabr åhUyZ Omo 40 hOma én`o X§S> AmH$mabm hmoVm, Ë`mhr ~m~VrV lr‘. à^y§Zr boIr CÎma ‘m{JVë`mda Ë`m goH«o$Q>arZo Mma hOma én`o H$‘r H$ê$Z 36 hOma én`o XoÊ`mMm AmJ«h Yabm Am{U à^y Ë`mg ~ir nS>ë`m Am{U Ë`m§Zr Vo 36 hOma én`o ^abo! Ë`m ~m~VrVhr lr‘Vr à^y§Zr boIr nwamì`mMm AmJ«h Yabm Amho, Amnë`m g¨ñWoÀ`m gm§JÊ`mdê$ZM!

{bâQ> EH$m doiog 600 {H$bmo dOZ ZoD$ eH$Vo.gmogm`Q>rMo ‘{hÝ`mMo ‘|Q>oZÝgMo MmO}g lr‘. à^y ^aV Agë`mZo Iao Va Ë`m Vo 40 hOma én`o ^aUo bmJV ZmhrV, nU AkmZmZo Ë`m§Zr Vo ^abo AmhoV.

lr‘. à^y Oa Amnë`m g¨ñWoH$So> Amë`mM ZgË`m Va gmogm`Q>rbm åhUOoM Ë`m goH«o$Q>arbm N>mZM IwamH$ {‘imbm AgVm 1,27,509 én`mMm!

`m ~m~VrV Ago gm§Jmdogo dmQ>Vo H$s, Hw$R>bmhr ì`dhma H$aVm§Zm J«mhH$m§Zr Amnë`m h¸$m§~Ôb OmJê$H$ AgUo Ë`m§À`mM {hVmMo AgVo! ‘hÎdmMo åhUOo H$moUË`mhr ì`dhmam~Ôb Vm|S>r qH$dm ’$moZda ~mobUo qH$dm Vm|S>r CÎmao XoUo Q>mimdo Am{U gd© ì`dhma boIrM H$amdm, Ago AmdOy©Z gm§Jmdogo dmQ>Vo!

- dZ‘mbm ‘§Owao

M|~ya‘Ü`o ñd`§{gÕm d {dÎmgIr `m g¨Km§V’}$ Am`mo{OV ñZoh‘oimì`m§‘Ü`o n`m©daU {d^mJ gXñ` S>m°. ^m½`lr {Q>iH$ `m§Zr "n`m©daU àíZ‘§Owfm' hm H$m`©H«$‘ Am`mo{OV Ho$bm. `mgmR>r n`m©daU {d^mJmZo V`ma Ho$boë`m àíZmdbrMm Ë`m§Zr AmYma KoVbm. g^mgXm§Zr X¡Z§{XZ gd`t‘Ü`o WmoS>mgm ~Xb Ho$bm Var {ZgJ© ajUmg ‘XV hmoD$ eH$Vo, ho `m àíZmoÎmam§À`m H$m`©H«$‘mbm CnpñWV 35 ‘{hbm§Zm Ë`m§Zr g‘OmdyZ gm§{JVbo. `mM H$m`©H«$‘mV Ho$. A{œZr `m§Zr O¡dd¡ÚH$s` H$Mam H$aUmè`m g°{ZQ>ar Z°n{H$Ýgbm n`m©` åhUyZ Menstrual cup~Ôb ‘m{hVr {Xbr.

Page 17: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

17

nm°da hmD$g- ew^m§{JZr Omoer (AÞ-VÁk)

W§S>rÀ`m {XdgmV {‘iUmao ho ’$i EH$ "gwna ’y$S>' åhUVm `oB©b. ‘yVu bhmZ nU JwU ‘hmZ Agm hm Amdim EH$ "nm°da hmD$g' Amho.

Md Am§~Q>-VwaQ> Agë`m‘wio {VIQ>, ‘rR> bmdyZ ImUo hm ‘wbm§Mm Am{U ‘moR>çm§Mm nU N>§X! gJù`m ’$im§‘Ü`o gdm©{YH$ {dQ>°{‘Z "C' AgUmao ho ’$i, Amnbo gXu nS>emnmgyZ g¨ajU H$aVo. øm ì`{V[aŠV amoJ à{VH$ma eº$s dmT>dUo, earambm Jmadm XoUo, ‘m¡pIH$ Amamo½` dmT>dUo, Ho$g JiÊ`mnmgyZ VgoM {nH$Ê`mnmgyZ ajU H$aVo, aŠVewÕr H$aUo, H$H©$ amoJmnmgyZ Amnbo ajU H$aUo Ago Am{U AZoH$ JwU Á`m ’$im§‘Ü`o AmT>iVo Vo ’$i åhUOo Amdim. Am`wd}XmZo øm ’$imMo JwU AZoH$ eVH$m§nydu AmoiIbo hmoVo. AmOhr "À`dZàme' ~mOmamV {‘iVo; ~è`mM Kam§‘Ü`o ~Zdbo OmVo.

Amdù`mMm aghr Iyn JwUH$mar Amho. VmÁ`m Amdù`mnmgyZ Vmo AmnU Kar nU ~Zdy eH$Vmo. Amdù`mnmgyZ ~ZUmao BVa nXmW© AmhoV- bmoUMo, ‘wam§~m, Amdim ‘mdm, Amdi H$mR>r dJ¡ao.

‘Yw‘ohmÀ`m amoJm‘Ü`o Amdù`mMo AZÝ`gmYmaU ‘hÎd Amho. {deofV… Amdù`mMm ag aŠVmVrb gmIa H$‘r H$aVo. na§Vw àË`oH$ ì`ŠVrZo Amnë`m àH¥$Vr‘mZmà‘mUo Am{U S>m°ŠQ>aÀ`m gëë`mZwgma ømMm dmna H$amdm.

^maVr` Amhma nÕVr‘Ü`o Amdù`mMm g‘mdoe AJXr ghOnUo hmoVmZm {XgVmo. åhUyZ Va Amnë`m dmQ>nmVhr À`dZàme, Amdim ‘mdm, Amdim ga~V Ago nXmW© AgVmV.

dmQ>nmVrb ßb°pñQ>H$ {neì`m§Mo g¨H$bZ- a§OZm ‘§Ìr

XmXa-‘m{h‘-dm§Ðo {d^mJmZo ZwH$VoM Amoë`m H$Mè`mnmgyZ KaÀ`m Kar IV ~ZdVm `mdo `mgmR>r g^mgXm§Zm IV ~mñHo$Q>m§Mo dmQ>n Ho$bo. hr IV ~mñHo$Q> "n`m©daU XjVm ‘§S>i' R>mUo, `m ñd`§godr g§ñWoH$Sy>Z dmOdr qH$‘VrV {‘imbr. VgoM IV ~ZdÊ`mMr à{H«$`m

ZrQ> g‘OmdyZ gm§JÊ`mgmR>r Ë`mM g§ñWoÀ`m H${dVm dmbmdbH$a `m§Zm Amåhr {Z‘§{ÌV Ho$bo hmoVo. EH§$Xa 83 g^mgXm§Zr `mV ^mJ KoVbm hmoVm.

VgoM {d^mJmH$Sy>Z gwŠ`m H$Mè`mMohr g§H$bZ ìhmdo `mgmR>r g^mgXm§Zm AmdmhZ H$aÊ`mV Ambo. gwédmVrbm Amnë`m dmQ>nmV `oUmè`m ßb°pñQ>H$ {neì`m (g§nyU© g§KmÀ`m) EH${ÌV H$ê$Z Ë`m {d^mJmVrb g|Q>ada AmUyZ XoÊ`mg gm§{JVbo. `mbmhr g^mgXm§H$Sy>Z A{Ve` CÎm‘ à{VgmX {‘iVmo Amho. g§H${bV Ho$boë`m ßb°pñQ>H$ {neì`m Sampurn(e)arth `m g§ñWoH$So> gwnyX© Ho$ë`m OmVmV. Ë`m g§ñWoH$Sy>Z m§Sy>n oWo Segregation centre d nwT>o Ë`m {Za{Zamù`m recycle centre da nmR>dë`m OmVmV.

g§K g^mgXm§Mm BVa gJim gwH$m H$Mam amhË`m {R>H$mUmdê$Z `mo½`[aVrZo recycle centreda nmR>dVm `mdm, `mgmR>rhr {d^mJ à`ËZerb Amho.

Page 18: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

18

~moardbr {d^mJ ‘oimdm - a§JVXma gmohim!- AnUm© {nÌo

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrÀ`m ~moardbr {d^mJmMm 33 dm dm{f©H$ ‘oimdm 2 ’o$~«wdmar 2020 amoOr ‘moR>çm CËgmhmV g§nÞ Pmbm. ‘oimì`mbm à‘wI nmhþÊ`m åhUyZ ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrÀ`m {dœñV d CnmÜ`jm AZwamYm Jmoao `m CnpñWV hmoË`m Am{U H$m`©H«$‘mMo AÜ`jñWmZ {d^mJmÀ`m AÜ`jm S>m°. gwhm{gZr g§V `m§Zr ^yf{dbo. ‘oimì`mbm BVa {d^mJmVrb à{V{ZYr ~hþg§»`oZo CnpñWV hmoVo. gwédmVrbm {d^mJmMo ‘mOr AÜ`j Am{U g§ñWoMo AÜ`j S>m°. am‘Xmg JwOamWr `m§Zm VgoM {d^mJmVrb

kmV AkmV {Xd§JV g^mgXm§Zm lÕm§Obr An©U Ho$ë`mda ‘mÝ`dam§Zr Xrn àÁdbZ d JUoenyOZ Ho$bo.

àW‘ ~mbJ«mhH$ {l`m hiXUH$a {hZo gañdVr d§XZm gmXa Ho$br. ‘mÝ`da AZwamYmVmBªMo ñdmJV {d^mJmÀ`m AÜ`jm S>m°. gwhm{gZr g§V `m§Zr Va S>m°. gwhm{gZr g§V `m§Mo ñdmJV {d^mJmMo H$m`m©Ü`j à’w$ëb Omoer `m§Zr Ho$bo. S>m°. am‘Xmg JwOamWr gam§À`m ñ‘¥VtMo ~moardbr {d^mJmVrb H$m`©H$V} n§H$O Hw$bH$Uu `m§Zr eãXm§H$Z Ho$bo d Ë`mMo gmXarH$aU Ë`m§À`m~amo~a aoIm eoQ>o `m§Zr Ho$bo. ~moardbr {d^mJmV S>m°. am‘Xmg JwOamWr AÜ`j åhUyZ H$m`©aV AgVmZm J«mhH$ g§KQ>Z, {ejU VgoM VH«$ma ‘mJ©Xe©Z, J«mhH$ n§Mm`V noR> Am{U {dÚmWu J«mhH$ noR> Ago {d{dY CnH«$‘ Aì`mhV gwê$ am{hbo. Ë`mZ§Va Vo 2009 Vo 2019 n`ªV g§ñWoV AÜ`j åhUyZ H$m`©aV hmoVo. `m H$mimV g§ñWoMm ~hwA§JmZo {dH$mg Pmbm.

g§ñWoZo Am`mo{OV Ho$boë`m {d{dY ñnYmª‘Ü`o ~mo[adbr {d^mJmVrb g^mgXm§Zr {‘i{dboë`m `em~Ôb Ë`m§Mm gËH$ma AZwamYmVmB© Jmoao `m§À`m hñVo H$aÊ`mV Ambm. "‘r Am{U ‘mPr ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V' `m boIZ ñnY}V àW‘ H«$‘m§H$ {dOoË`m ñZohb gmVS}>H$a Am{U {ÛVr` H«$‘m§H$ {‘idboë`m ‘mYwar d¡Ú Va Xwgar ñnYm© {df` "‘mPr n`m©daU H¥$Vr' `mV V¥Vr` H«$‘m§H$ {dOoË`m S>m°. ñdmVr XmË`o `m§Mm gËH$ma H$aÊ`mV Ambm. Ë`mZ§Va AZwamYmVmB© Jmoao `m§Mm ‘{Zfm nwam{UH$ `m§Zr

n[aM` H$ê$Z {Xbm. AZwamYmVmBªZr {e{jH$m Vo ‘w»`mÜ`m{nH$m `m àdmgmV {dÚmÏ`mªÀ`m JwUdÎmm {dH$mgmgmR>r {d{dY `eñdr CnH«$‘ Ho$bo. AZwamYmVmBªÀ`m ^mfUmV g¡{ZH$m§~Ôb Ë`m§Zm dmQ>Umar AmñWm d Vi‘i àH$fm©Zo OmUdbr. g¡Ý`m~Ôb Ë`m§Zr dU©Z Ho$bobo àg§J EoHy$Z gd© àojH$ ‘§Ì‘w½Y Pmbo hmoVo.

~moardbr {d^mJmVrb CËH¥$ï> H$m`©H$Ë`m© åhUyZ gw{‘Vm {MVio `m§Mmhr AZwamYmVmBªÀ`m hñVo gÝ‘mZ H$aÊ`mV Ambm. AÜ`jr` ^mfUmV S>m°. gwhm{gZr g§V åhUmë`m H$s AmVm

H$mi ~Xbbm Agë`mZo g§ñWonwT>o Iyn ‘moR>r AmìhmZo AmhoV. dñVy§Mm ^anya gmR>m, ‘m°ëg, Am°ZbmB©Z IaoXrMo à‘mUhr Iyn dmT>bo Amho; `mVyZM Amnë`mbm g^mgX g§»`m dmT>dm`Mr Amho. Ë`m§Zr J«mhH$m§Zm H$iH$irMr VrZ AmdmhZo Ho$br Vr åhUOo- nmUr d {dOoMm dmna H$‘rV H$‘r H$am, ßb°pñQ>H$Mm dmna Q>mim, M§JidmX H$‘r H$ê$Z Cn^moJmda {Z`§ÌU R>odm. H$m`©H«$‘mMm g‘mamon H$aVmZm Ë`m§Zr gd© H$m`©H$Ë`mªMo H$m¡VwH$ H$ê$Z gdmªMo Am^ma ‘mZbo. `m dm{f©H$ ‘oimì`mMo gyÌg§MmbZ gw{‘Vm {MVio `m§Zr Ho$bo hmoVo.

`mZ§Va "Am‘Zo gm‘Zo' `m ZmQ>H$mMm a§JVXma à`moJ Pmbm. Ë`mMm gd© g^mgX Am{U Ë`m§À`m Hw$Qw>§{~`m§Zr AmZ§X KoVbm.

~moardbrVrb H$m¶©H$˶mªMr Q>r‘

Page 19: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

19

dmMy AmZ§Xo‘o 2020À`m dmQ>nmVrb nwñVHo$

Am`{S>`mO² X°Q> h°d dŠS©²>Xoembm A{^‘mZ dmQ>mdm Ago CÎm‘ CËnmXZ hoM Ü`o` AgUmar, `mgmR>r PQ>Umar 20 ì`pŠV‘Ëdo ~mobVmhoV `m nwñVH$mV. AM§{~V hmoUmè`m dmMH$mbm, m àH$ënm§Zr C^r

Ho$bobr AmìhmZo, C^maUrVrb H$ënH$Vm, Am`moOZ, {Z`moOZ, AW©H$maU, amOH$maU Am{U H$m‘màVr g‘n©U `m§Mo {dbmo^Zr` Xe©Z KS>Vo.H$mhtZr am~dboë`m H$ënZm§Mr hr PbH$ -· maV hm Xwgam Agm Xoe Amho H$s Omo ì`mdgm{`H$ VgoM

g¨H$arV Vm§XwimÀ`m V§ÌkmZm‘Ü`o AJ«oga Amho - àm. E‘. Eg. ñdm{‘ZmWZ

· na§namJV nÕVrZo H$m‘ H$aUmè`m gwB©UtZm AmYw{ZH$ nÕVrZo ~mi§VnU H$aVm `oÊ`mgmR>r `mo½` à{ejU Amåhr {Xbo - Bbm ^Å>

· ^maVmbm OmJ{VH$ XOm©Mr JmS>r Úm`Mr `m {dMmam^modVrM Am‘Mo gd© à`ËZ EH$dQ>bo hmoVo - aVZ Q>mQ>m

· EH$m W|~mnmgyZ AmO Am‘À`mH$So> XwYmMm ‘hmnya {Z‘m©U Pmbm Amho - dJug Hw$ar`Z

· g¨ajU JaOonmoQ>r hË`mao Am{U gmYZ {Z{‘©Vr `mgmR>r AmnU ~mhoaÀ`m OJmda Adb§~yZ amhUo gmoSy>Z {Xbo nm{hOo - E.nr.Oo. AãXwb H$bm‘ ho nwñVH$ dmMZr` d g¨J«mø Amho.

- dgw§Yam XodYa

Am`{S>`mO² X°Q> h°d dŠS©>, ‘yi àH$meH$ - àemH$s` gwYmaUm Am{U VH«$ma {ZdmaU {d^mJ, Zdr {Xëbr, AZwdmX - àH$me {‘gmi, àH$meH$ - gw{ZYr npãbeg©, N>mnrb qH$‘V - 350/- dmQ>nmVrb qH$‘V - 230/-

nyb, A§YmamM§ Jmd Am{U emoYbhmZ ‘wbm§Mr nwñVHo$ Aer AgmdrV H$s H$m` {~emX Amho H$s ‘wbo Vr hmVmVyZ ~mOybm R>odVrb! ‘wbm§Zm AmdSo>b Aer Jmoï>, Ë`m§Mo bj doYyZ KoVrb Aer {MÌo, Ë`m§Zm àgÞ dmQ>ob Aer gwaoI ‘m§S>Ur Am{U gw§Xa N>nmB©, `m§Mm gwaoI g¨J‘ Agbobr EH$ nwñVH$-‘m{bH$m

åhUOo- nyb, A§YmamM§ Jmd Am{U emoY Aer VrZ nwñVHo$. ñdmVr amOo `m§À`m H$Wm AmhoV `m§V. "nyb'‘Ü`o Amho AéUmMb àXoe‘Ü`o KS>bobr EH$ öX`ñneu Jmoï>. `mVrb N>moQ>çm {‘arMm ‘mUwgH$sMm nyb OmoS>Umam AZw^d Amnbo ‘Z hobmdyZ Q>mH$Vmo. "emoY' `m Jmoï>rV Amho {M‘wH$ë`m YwirÀ`m H$UmMr ‘OoXma Jmoï>. "A§YmamM§ Jmd' KoD$Z OmVo EH$m gw§Xa {Zù`m ñdßZnú`mnmer. YrQ> gmD$À`m bT>mB©Mr ‘Zñdr Jmoï> Amho hr. hm g¨M KamVrb, ZmË`mVrb, eoOmamVrb bhmZm§Zm Oê$a Úmdm Am{U ‘moR>çm§Zrhr dmMmdm. B§J«Or emioV {eH$Umè`m ‘wbm§Zmhr ZŠH$s dmMm`bm Úmdm. H$maU Ë`mVrb M§Ð‘mohZ Hw$bH$Uu `m§Mr {MÌohr Iyn ~mobH$s AmhoV. Ë`m {MÌm§Zm ^mfoMo ~§YZ Zmhr. bhmZ½`m§Zm dmMyZ XmIdÊ`mMm AmZ§X nmbH$m§Zm, AmOr-AmOmo~m§Zm ZŠH$s {‘iob!

- ew^Xm Mm¡H$a

nyb, A§YmamM§ Jmd Am{U emoY- 3 nwñVH$m§Mm g¨M- ñdmVr amOo, M§Ð‘mohZ, amohZ àH$meZ, N>mnrb qH$‘V - àË`oH$s 80 én`o (240é.), dmQ>nmVrb nyU© g¨MmMr qH$‘V - 158/-

Page 20: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

20

National Consumer Convention

Consumer Coordination Council (CCC) is the national level apex body for all consumer organisations in India. It has 2,500 members spread all over India and 56 member organisations. MGP is amongst the top 5 active Consumer Organization in CCC. The National Consumer Convention was organized by the Consumer Coordination Council (CCC) on 11th January, 2020 at the Institute of Engineers, India, Lucknow. Abhishek Shrivastava, Chairman, CCC welcomed the gathering. The Conference was inaugurated in the presence of Suresh Shrivastava, MLA and Sanyukta Bhatia, Mayor

of Lucknow. In the keynote address Rajesh Maheshwari, CEO (National Accreditation

need of quality control and importance of accreditation of certifying bodies. Sharmila Ranade among other Member representatives was also invited on the dais to share views in the Opening Session when she apprised the audience of the activities of MGP and made a brief reference to the Consumer Protection Act, 2020 and required amendments proposed by MGP to the Ministry of Consumer Affairs to remove the anomaly observed.

Sharmila Ranade elaborated on the proposed amendment suggested by MGP to the Consumer Affairs Ministry and explained in detail the impact of the term ‘the value of goods and services paid as consideration’

used in Section 34, 47 and 58 of the CPA, 2019 to determine the pecuniary jurisdiction and also requested CCC Governing Council and the members to support MGP and press for the proposed amendment by writing to the Ministry of Consumer Affairs. She also insisted that the Governing Council pass a resolution to send the said proposed amendment to the Ministry of Consumer Affairs as a request from CCC.

subject, Ms. Sharmila Ranade highlighted the role of MGP in the new CPA, 2020 which has been reported in the Lucknow edition of Nav Bharat Times dated 12th January, 2020.

The National Consumer Convention was followed by the Annual General Meeting of CCC where Sharmila Ranade spoke about the role of a Voluntary Consumers Organization in framing the law by sharing the exemplary work done by MGP in framing the Real Estate Regulation and Development Act, 2020 and the successful implementation of Alternate Dispute Resolution mechanism by way of Conciliation under RERA in Maharashtra Real Estate Regulatory Authority.

She also suggested that all Consumer Organization have to unite and make suggestions to the Government as collective

movement. She further suggested that the CCC should convene Regional events and also consider taking new topics for discussion and deliberations such as digital transaction, e-commerce, etc. and modern techniques like Skype calls be used to stay connected and for information sharing. Her suggestion for holding Regional events was well received by the General Council Members and the Participants equally.

Page 21: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

21

Housing Society - not in CPA?- Adv. Shirish Deshpande

In recent Supreme Court judgement dated 14th February, 2020, (in “Sobha Hibiscus Condominium v/s Managing Director, M/s Sobha Developers Ltd & Anr”) the complaint

Apartments under the Karnataka Apartments Ownership Act has been dismissed on the ground that such body which has come into an existence by the mandate of a law cannot be treated as a ‘Voluntary Consumer Association’ under Section 12(1)(b) of the Consumer

Protection Act, 1986 and hence a complaint

The Supreme Court has thus upheld the order of the National Consumer Disputes Redressal Commission.

The said Supreme Court judgement will result in dismissal of hundreds of such cases

District Fora, State Commissions and National Commissions by several Condominiums of apartment-owners, registered under the state Apartment Ownership Acts. Similarly, several

housing societies registered under state Cooperative Societies Acts will also be eventually dismissed as a consequence of this Supreme Court Judgement.

In many cases, the builders/developers avoid or neglect giving conveyance to

the housing societies, which admittedly

the builder under CPA, 1986. Many such societies are before various consumer courts seeking directions to the builders to execute the conveyance in favour of such societies. However, the said Supreme Court judgement denies the locus standi to such societies as a ‘complainant’ or as a ‘consumer’ on the ground that such housing societies or condominiums have come into existence by way of a mandate of a law and are not voluntary consumer associations.

In such cases, individual home buyers of

conveyance because the conveyance needs to be executed in favour of the society, and not in favour of individual home buyers. This Supreme Court judgement is, thus, bound to create chaotic conditions and wrongfully deny the legitimate locus to such housing societies.

Such malpractices by the builders will now stand protected with dismissal of such

Consumer District Fora, State Commissions and National Commission.

Such disastrous effect of this Supreme Court Judgement needs to be immediately

action. We have therefore proposed to amend suitably the Explanation clause under Section 12 of the Consumer Protection Act, 1986 as per the text given below:

“For the purpose of this Section, recognized consumer association” means any voluntary consumer association registered under the Companies Act, 1956 (1 if 1956), or any other law for the time being in force and shall include any housing society or any condominium of apartment owners, registered under any law for the time being in force.

Page 22: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

22

New Consumer Protection Act, 2019- Sharmila Ranade

Part 7

Since we know the Composition of Central Authority, let us understand its Powers and Functions.General Powers and Functions1. To protect, promote and enforce the

rights of consumers as a class, and prevent violation of consumer’s rights under the CPA, 2019.

2. To prevent unfair trade practices and ensure that no person engages himself in unfair trade practices

3. To ensure that no false or misleading advertisement is made of any goods or services which contravenes the provisions of the CPA, 2019 or the rules or regulations made there under

4. To ensure that no person takes part in the publication of any advertisement which is false or misleading.

1. Inquire or cause an inquiry or investigation to be made into violation of consumer rights or unfair trade practices, either on its own or on a complaint received or on the directions from the Central Government.

2. File complaints before the District Commission, the State Commission or the National Commission, as the case may be, under the CPA, 2019.

3. Intervene in any proceedings before the District Commission, the State Commission or the National Commission, as the case may be, in respect of any allegation of violation of consumer rights or unfair trade practices.

4. Review the matters relating to, and the factors inhibiting enjoyment of, consumer rights, including safeguards

provided for the protection of consumers under any other laws for the time being in force and recommend appropriate remedial measures for their effective implementation.

5. Recommend adoption of international covenants and best international practices on consumer rights to ensure effective enforcement of consumer rights.

6. Undertake ad promote research in the

7. Spread and promote awareness on Consumer rights

8. Encourage non Governmental organization and other institutions

to cooperate and work with consumer protection agencies.

9. Mandate the use of unique and universal

be necessary, to prevent unfair trade practices and to protect consumers’ interest.

10. Issue safety notices to alert consumers against dangerous or hazardous or unsafe goods or something.

11. Advise the Ministries and Departments of the Central and State Governments

On consumer welfare measures.12. Issue necessary guidelines to prevent

unfair trade practices and protect consumers’ interest.

Apart from these powers there are following additional powers:1. Power to refer the matter for

Investigation2. Power to Recall Goods3. Power to issue directions and

penalties against false or misleading advertisements. We shall understand the same in our next session.

Page 23: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

23

A§Yoar-OmoJoœar ‘oimdm

~moardbr {d^mJ ‘oimdm

~moardbrMo H$m`m©Ü`j à’w$ëb Omoer, ~moardbrÀ`m AÜ`j S>m°. gwhm{gZr g¨V, g¨ñWoÀ`m CnmÜ`j AZwamYm Jmoao Am{U amO|Ð amUo

~moardbr H$m¶©H$˶mªMr Q>r‘.

ZdrZ H$mio ¶m§Mo ñdmJV H$aVmZm A°S>. {earf Xoenm§S>o. gmo~V A§Yoar {d^mJmMo AÜ`j g§Ord ‘§Ìr, g¨ñWoÀ`m CnmÜ`j AZwamYm Jmoao Am{U Ame¶ ‘hmOZ.

Jm{¶H$m Anydm© n|T>maH$a ¶m§Mm gwlmì¶ H$m¶©H«$‘.

Page 24: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm ‘mM© 2020

• Postal registration No. MCN/158/2020-2022 • WPP License No. MR/TECH/WPP-137/North/2020-2022 • License to post without prepayment, on 5th & 6th • Vile Parle (W) P.O. Mumbai 400 056 RNI No. MAHBIL/2011/39044

24

Xmnmobr n§Mm¶V noR> - jU{MÌo

JmoaoJmdmV J«mhH$ n§Mm`V noR>

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V Am`mo{OV 2020-21 ¶m Am{W©H$ dfm©Vrb n{hbr J«mhH$ n§Mm`V noR> `§Xm ‘§Jidma {X. 9 E{àb Vo 15 E{àb 2020 `m H$mbmdYrV JmoaoJmd (n.) Amao amoS> `oWrb "Xidr g^mJ¥h' `oWo Am`mo{OV H$aÊ`mV Ambr Amho. b½ZgamB© Am{U ‘w§~B©H$am§Mo Jmdmbm OmUo Ago AZoH$ ‘wÔo bjmV KoD$Z `m n§Mm`V noR>oMo Am`moOZ Ho$bo Amho. AZoH$ ZdrZ ñQ>m°b Amnbr dmQ> nmhmV AmhoV. Voìhm oQ> Úm`bm {dgê$ ZH$m. noR>oMr doi Amho Xwnmar 12.00 Vo amÌm¡ 8.30