jumbo mag c1000 onder voorwaarden overnemen ... · 5. jumbo, skipper en c1000 hebben eind 2011...

BESLUIT

Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in

artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

Nummer 7323/81

Betreft zaak: 7323/ Jumbo - C1000

Openbare versie

Nederlandse Mededingingsautoriteit

1 Openbare versie

I. MELDING

1. Op 14 december 2011 heeft de Raad van Bestuur van de Nederlandse

Mededingingsautoriteit (hierna: NMa) een melding ontvangen van een voorgenomen

concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat Jumbo

Groep Holding B.V. voornemens is uitsluitende zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artikel 27,

eerste lid, onder b, van de Mededingingswet, over C1000 B.V., onderdeel van CVC Capital

Partners (hierna: CVC).

2. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant 23586 van 21 december 2011.

Naar aanleiding van de mededeling in de Staatscourant is een zienswijze ingediend.1 Ambtshalve

zijn vragen gesteld aan verschillende marktpartijen.

II. PARTIJEN

3. Jumbo Groep Holding B.V. (hierna: Jumbo) is een besloten vennootschap naar

Nederlands recht. Jumbo is voornamelijk actief op het gebied van de inkoop van en de

detailhandel in levensmiddelen. Jumbo exploiteert circa 174 eigen supermarktfilialen onder de

naam ‘Jumbo’ of ‘Super de Boer’. Daarnaast levert zij goederen en diensten aan

franchiseondernemers die in totaal circa 126 supermarkten exploiteren onder de naam ‘Jumbo’ of

‘Super de Boer’. Ten slotte exploiteert Jumbo Beheer B.V., een aan Jumbo gelieerde vennootschap,

acht golfwinkels onder de naam ‘Golfwereld’.

4. C1000 B.V. (hierna: C1000) is een besloten vennootschap naar Nederlands recht. Zij is

een portfolio onderneming van één van de investeringsfondsen die worden beheerd door CVC.

Skipper Investments B.V. (hierna: Skipper) is het investeringsfonds2 dat, via Skipper Acquisitions

B.V., alle aandelen in C1000 houdt. CVC houdt een meerderheid van de aandelen in Skipper. Net

als Jumbo is C1000 actief op het gebied van de inkoop van en de detailhandel in levensmiddelen.

1 Omdat de zienswijze niet ziet op de inhoudelijke beoordeling van deze concentratie, wordt hier verder niet op ingegaan.

2 Naar aanleiding van de vertrouwelijke versie van dit besluit hebben partijen de NMa erop gewezen dat Skipper geen

investeringsfonds is, maar een door CVC opgerichte rechtspersoon die optreedt als investeringsvehikel.

Openbare versie

2 Openbare versie

C1000 exploiteert circa 36 eigen supermarktfilialen. Daarnaast levert zij goederen en diensten aan

franchiseondernemers die in totaal circa 397 supermarkten exploiteren op basis van de

supermarktformule ‘C1000’.

III. DE GEMELDE OPERATIE

5. Jumbo, Skipper en C1000 hebben eind 2011 overeenstemming bereikt over de

voorgenomen transactie die inhoudt dat Jumbo middels een aandelentransactie uitsluitende

zeggenschap verwerft over C1000. Het voornemen blijkt uit een door partijen geparafeerde Sale

and purchase agreement3 zoals partijen die bij de melding hebben gevoegd.

6. Teneinde tegemoet te komen aan mogelijke mededingingsrechtelijke bezwaren op het

gebied van de verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten hebben partijen

aangegeven dat zij als onderdeel van de concentratie in achttien plaatsen afstand zullen doen van

een winkel van Jumbo of C1000. Na overleg met de NMa hebben partijen op 13 februari 2012 de

melding gewijzigd.

IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT

7. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, eerste lid, onder b,

Mededingingswet. De hierboven, onder de punten 5 en 6, omschreven transactie leidt ertoe dat

Jumbo uitsluitende zeggenschap verkrijgt over C1000.

8. Betrokken ondernemingen zijn Jumbo en C1000.

9. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde

concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde

concentratietoezicht valt.

V. BEOORDELING

A. RELEVANTE MARKTEN

Relevante productmarkten

10. De activiteiten van partijen overlappen op de volgende drie gebieden: (i) de verkoop van

dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten, (ii) de inkoop van dagelijkse

3 Bijlage 10 bij de melding van 14 december 2011; de datum van ondertekening is onbekend.

Openbare versie

3 Openbare versie

consumptiegoederen voor afzet via de detailhandel en (iii) het aanbieden van franchisediensten

op het gebied van supermarkten.

(i) Verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten

11. Evenals in eerdere besluiten van de NMa4 en in beschikkingen van de Europese

Commissie5 zal in deze zaak worden uitgegaan van een afzonderlijke markt voor de verkoop van

dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten waarbij geen nader onderscheid is gemaakt

tussen supermarkten, hypermarkten en discounters. Wel is bij de beoordeling van de gevolgen

van de concentratie rekening gehouden met de grootte van de vloeroppervlakte van de winkels.6

Bij de berekening van de (gezamenlijke) marktaandelen van partijen en hun concurrenten is

uitgegaan van de grootte van het verkoopvloeroppervlak (hierna: vvo) en waar mogelijk ook van

omzetgegevens.

(ii) Inkoop van dagelijkse consumptiegoederen voor afzet via de detailhandel

12. Evenals in eerdere besluiten7 zal in deze zaak worden uitgegaan van een aparte markt

voor de inkoop van dagelijkse consumptiegoederen voor de afzet via de detailhandel, waarbij

rekening wordt gehouden met de verschillen tussen productgroepen. In deze zaak kan echter in

het midden worden gelaten of een eventuele nadere onderverdeling van de markt in

productgroepen dient te worden gemaakt omdat de uiteindelijke beoordeling van de zaak

hierdoor niet wordt beïnvloed.

(iii) Aanbieden van franchisediensten op het gebied van supermarkten

4 Zie bijvoorbeeld het besluit van de NMa van 5 maart 2001 in zaak 6879/ Schuitema - SdB Activa, punt 11, en het besluit

van de NMa van 4 december 2009 in zaak 6802/ Jumbo - Super de Boer, punt 12.

5 Zie de beschikking van de Europese Commissie van 20 november 1996 in zaak IV/M.784 – Kesko/Tuko, de beschikking

van 27 augustus 1996 in zaak IV/M.803 – Rewe/Billa, de beschikking van 15 januari 1998 in zaak IV/M.1071 – Spar/Pro, de

beschikking van 3 februari 1999 in zaak IV/M.1221 – Rewe/Meinl en de beschikking van 25 januari 2000 in zaak IV/M.1684

– Carrefour/Promodes.

6 Supermarkten met een verkoopvloeroppervlak van minder dan 500 m2 hebben over het algemeen een beperkter

assortiment en worden daarom door consumenten niet als volwaardig alternatief voor grotere supermarkten, zoals de

winkels van partijen, gezien. Dit is bevestigd in het onderzoek van de NMa onder marktpartijen. Deze kleinere winkels

heeft de NMa daarom buiten de beoordeling gelaten.

7 Zie bijvoorbeeld de besluiten van de NMa in zaak in zaak 6879/ Schuitema - SdB Activa, reeds aangehaald, punt 12, en

in zaak 6802/ Jumbo - Super de Boer, reeds aangehaald, punt 13.

Openbare versie

4 Openbare versie

13. In eerdere zaken is een aparte markt voor het aanbieden van franchisediensten op het

gebied van supermarkten in Nederland onderscheiden.8

14. In absolute aantallen leveren de franchisewinkels van Jumbo (126)9 slechts een beperkte

toevoeging op aan het totale aantal franchisewinkels van C1000 (circa 400). Op het totale aantal

franchisesupermarkten in Nederland is het aandeel van Jumbo circa [0-10%]∗ en dat van C1000

circa [10-20%].10 Op deze markt zijn meerdere concurrenten actief, zoals Albert Heijn

(marktaandeel [10-20%]), Plus ([10-20%]) en Spar ([20-30%]) Gezien de geringe toevoeging van

Jumbo aan C1000 en de beperkte gezamenlijke positie van partijen ([20-30%]) zal in het

hiernavolgende niet verder worden ingegaan op de markt voor het aanbieden van

franchisediensten op het gebied van supermarkten.11

Relevante geografische markten


15. Evenals in eerdere besluiten12 kan in deze zaak in het midden worden gelaten of de markt

voor de verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten een nationale of een lokale

dimensie heeft aangezien dit voor de beoordeling van de concentratie geen verschil maakt. Voor

de beoordeling van de gevolgen van de concentratie zijn hieronder zowel de effecten van de

concentratie op de mogelijke landelijke markt als de effecten op de mogelijke regionale/lokale

markten in kaart gebracht.

16. Voor de afbakening van mogelijke lokale markten is in deze zaak als vertrekpunt gekozen

het gebied dat binnen een straal van 15 minuten reistijd per auto rond een winkel van Jumbo of

8 Zie onder meer de besluiten van de NMa in zaak 6879/ Schuitema - SdB Activa, reeds aangehaald, punt 14, en zaak

6145/ Sperwer - Sligro - Spar - Meermarkt - Attent, punten 24 en 25. 9 In de vertrouwelijke versie van dit besluit heeft de NMa vermeld dat het om 47 winkels gaat. Hierbij zijn abusievelijk de

franchisewinkels van Super de Boer niet opgenomen. ∗ In deze openbare versie van het besluit zijn delen van de tekst vervangen of weggelaten om reden van

vertrouwelijkheid. Vervangen of weggelaten delen zijn met vierkante haken aangegeven In het geval van getallen of

percentages kan de vervanging hebben plaatsgevonden in de vorm van vermelding van bandbreedtes.

10 Gebaseerd op gegevens van partijen en het rapport Bedrijfsvergelijking 2011 Zelfstandige levensmiddelendetailhandel,

te raadplegen via: http://www.deloitte.com/assets/Dcom-

Netherlands/Local%20Assets/Documents/NL/Branches/Consumentenmarkt/nl_nl_cb_bedrijfsvergelijking_2011.pdf,

zoals geraadpleegd op 17 februari 2012.

11 In lijn met eerdere besluiten van de NMa wordt hierbij uitgegaan van een geografische markt die nationaal van

omvang is. 12 Zie onder meer de besluiten van de NMa in zaak in zaak 6879/ Schuitema - SdB Activa, reeds aangehaald, punt 13, en

in zaak 6802/ Jumbo - Super de Boer, reeds aangehaald, punt 16.

Openbare versie

5 Openbare versie

C1000 ligt.13 Dit gebied is vervolgens ingeperkt tot de betrokken plaats waar de over te nemen

winkel is gevestigd. Dit vanwege het feit dat de concurrentie binnen de woonplaats als het meest

relevant moet worden beschouwd omdat de consument over het algemeen niet geneigd is om zijn

dagelijkse boodschappen te doen in een andere plaats dan zijn woonplaats. Op dit uitgangspunt

kan echter een uitzondering worden gemaakt als een woonplaats in feite is vastgegroeid aan een

grotere plaats of als de meldende partijen duidelijke bewijzen aandragen dat consumenten ook

bereid zijn om supermarkten in (een) andere nabijgelegen plaats(en) te bezoeken, ongeacht de

vraag of deze plaats groter of kleiner is dan de eigen woonplaats.

(ii) Inkoop van dagelijkse consumptiegoederen voor afzet via de detailhandel

17. In deze zaak zal er, evenals in eerdere zaken, van worden uitgegaan dat de markt voor

inkoop van dagelijkse consumptiegoederen voor afzet via de detailhandel, mogelijk nader

onderverdeeld in productgroepen, een nationale omvang heeft.14

B. GEVOLGEN VAN DE CONCENTRATIE


a) Nationale markt

18. De omvang van een Nederlandse markt voor de verkoop van dagelijkse

consumptiegoederen via supermarkten was in 2010 circa EUR 33 miljard.15 Op basis van omzet

bedragen de marktaandelen van Jumbo en C1000 op een dergelijke markt respectievelijk circa [10-

20%] en circa [10-20%]. Het gezamenlijke marktaandeel van partijen op de (mogelijke) gehele

Nederlandse markt voor de verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten komt

hiermee op circa [20-30%].

19. De belangrijkste concurrenten van partijen op de markt voor de verkoop van dagelijkse

consumptiegoederen via supermarkten in Nederland zijn Albert Heijn, Aldi, Lidl, Samenwerkende

Dirk van den Broek Bedrijven, Plus, Jan Linders, Nettorama en Spar.

20. Gelet op de beperkte marktaandelen van partijen, alsmede de aanwezigheid van

sterke(re) concurrenten op deze markt is er geen reden om aan te nemen dat de concentratie de

daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt op significante wijze zou kunnen

13 Dit komt overeen met de benadering die bij de afbakening van de (mogelijke) geografische markt is gekozen in het

besluit van de NMa in zaak 6879/ Schuitema - SdB Activa, reeds aangehaald, punt 14, en het besluit van de NMa in zaak

6802/ Jumbo - Super de Boer, reeds aangehaald, punt 23. 14 Zie onder meer het besluit van de NMa in zaak 6879/ Schuitema - SdB Activa, reeds aangehaald, punt 15.

15 Bron: Rapport Bedrijfsvergelijking 2011 Levensmiddelendetailhandel van Deloitte, reeds aangehaald.

Openbare versie

6 Openbare versie

belemmeren, met name als het resultaat van het in het leven roepen of het versterken van een

economische machtspositie.

b) Regionale/lokale markten

21. Conform de benadering beschreven in punt 16 is in 97 woonplaatsen sprake van overlap

tussen de activiteiten van partijen wanneer als vertrekpunt het gebied wordt gekozen dat in die

woonplaatsen binnen een straal van 15 minuten reistijd per auto rond een winkel van Jumbo of

C1000 is gelegen.16 Indien geen rekening wordt gehouden met de grenzen van de betreffende

woonplaats, is in 269 woonplaatsen of gebieden17 sprake van overlap tussen de activiteiten van

partijen.

22. Marktaandelen zijn een belangrijke eerste aanwijzing voor de economische macht die een

winkel op lokaal niveau heeft. Voor de beoordeling van de gevolgen van de concentratie op de

mogelijke lokale markten is daarom, evenals in eerdere besluiten van de NMa en in beschikkingen

van de Commissie, gekeken naar het gezamenlijke marktaandeel van partijen op basis van omzet

en, indien dit niet mogelijk was, op basis van vvo.18

23. Omdat lokale markten in de praktijk doorgaans niet volledig geïsoleerd zijn van invloeden

van daarbuiten en daarom enige flexibiliteit kunnen vertonen, moet met de marktaandelen op

regionale/lokale markten met de nodige voorzichtigheid worden omgegaan. Voor de (mogelijke)

lokale markten waar het gezamenlijke marktaandeel van partijen op basis van omzet of in gevallen

waarin niet alle omzetcijfers beschikbaar zijn19 op basis van vvo beneden de 50% ligt, is ervan

16 Jumbo heeft verklaard dat zij afziet van de voorgenomen nieuwbouwlocatie in […] als gevolg waarvan in […] geen

overlap tussen de activiteiten van partijen zal ontstaan. 17 Met woonplaats wordt bedoeld de plaats waar één of meerdere winkels van partijen is / zijn gevestigd. Een gebied

bestaat uit een combinatie van twee of meer woonplaatsen. De mogelijke relevante geografische markten die in dit

besluit worden besproken, betreffen zowel woonplaatsen als gebieden. 18 Overeenkomstig het besluit 6879/ Schuitema - SdB Activa, reeds aangehaald, punt 20 en zaak 6802/ Jumbo - Super de

Boer, reeds aangehaald, punt 23.

19 Omdat Lidl als enige ondervraagde marktpartij heeft geweigerd omzetgegevens ter beschikking te stellen aan de NMa

is het niet mogelijk geweest om voor alle mogelijke regionale / lokale markten het marktaandeel op basis van omzet te

berekenen. Voor deze markten kan op basis van vvo wel een berekening van het marktaandeel worden gemaakt die de

positie van partijen in ieder geval niet onderschat. Het is immers bekend dat discounters zoals Lidl over het algemeen

een hogere omzet per vierkante meter behalen dan full service supermarkten zoals de winkels van partijen. Voor deze zaak

betekent dit voor regionale / lokale markten waar naast de winkels van partijen ook winkels van Lidl zijn gevestigd dat

marktaandeelberekeningen op basis van vvo voor partijen naar verwachting niet tot een lager marktaandeel zullen leiden

dan op basis van omzet.

Openbare versie

7 Openbare versie

uitgegaan dat de winkels van partijen ook na het samengaan voldoende zullen worden

gedisciplineerd door winkels van concurrenten en er geen mededingingsprobleem aanwezig is.

24. Indien het marktaandeel op basis van omzet, dan wel in gevallen waarin omzetgegevens

niet aanwezig zijn op basis van vvo, de 50% overschrijdt, is de situatie op de desbetreffende lokale

markt in eerste instantie als potentieel problematisch aangemerkt en daarom nader onderzocht.

Vanwege afwijkingen in vvo zoals vermeld in openbare bronnen20 is ervoor gekozen om ook alle

woonplaatsen en gebieden waar het gezamenlijke marktaandeel van partijen op basis van één van

de bronnen of volgens opgave van partijen hoger is dan 40% nogmaals te controleren.

25. Vervolgens is onderzocht of er mogelijk relativerende factoren zijn die ertoe leiden dat er

ondanks het hoge gezamenlijke marktaandeel van partijen op die markt als gevolg van de

voorgenomen concentratie toch geen sprake is van een significante belemmering van de

mededinging, met name als gevolg van het ontstaan of het versterken van een economische

machtspositie. Bepaalde lokale omstandigheden zijn beschouwd als relativerende factoren. Zo is

onder meer gekeken naar de grootte van de concurrenten zowel qua vvo als waar mogelijk qua

omzet en naar consumentenstromen.

26. In een aantal woonplaatsen is sprake van overlap tussen de activiteiten van partijen

waarbij het gezamenlijk marktaandeel op basis van vvo groter is dan 40%, maar kleiner dan 50%

(afgerond naar hele procenten).21 Het gaat dan om: Coevorden (49%), Delfzijl (44%), Duiven

(42%), Emmeloord (44%), Emmen (41%), Geleen (41%), Goor (50%), Hardenberg (49%),

Hoogezand (49%), Krimpen aan den IJssel (47%), Leusden (46%), Nieuwegein (circa 47%),

Nuenen (41%), Oldenzaal (45%), Papendrecht (44%), Schijndel (43%), Terneuzen (43%) en

Wolvega (49%).

27. Evenzo is er in een aantal gebieden sprake van overlap tussen de activiteiten van partijen

waarbij het gezamenlijk marktaandeel op basis van vvo groter is dan 40%, maar kleiner dan 50%

(afgerond naar hele procenten). Het gaat om Aalten (42%), Beneden-Leeuwen (45%),

Biddinghuizen (42%), Damwoude (41%), Dreumel (44%), Grou (46%), Hasselt (42%), Heino

(50%), Heteren (41%), Hoek (41%), Klundert (41%), Made (44%), Marknesse (49%), Oldemarkt

(50%), Oost- West- en Middelbeers (46%), Ruinerwold (40%), Sappemeer (40%), Schildwolde

(49%), Schoonebeek (42%), Siddeburen (43%), Slagharen (41%), Urk (50%), Vianen (45%),

Weert (42%) en Zwartemeer (45%).

20 Voor de berekening van het marktaandeel op basis van vvo is gebruik gemaakt van de volgende openbare bronnen:

Supermarktgids 56e editie, Ter Aar: Ondernemers Pers Nederland 2011 en Distrifood Supermarktpocket 2011, Doetinchem:

Reed Business Food & Horeca 2011. 21 Op basis van de in punt 24 genoemde nadere controle is vastgesteld dat in Deurne het marktaandeel van partijen op

basis van vvo groter is dan 50%. Deze plaats wordt hierna in de punten 57 tot en met 59 besproken.

Openbare versie

8 Openbare versie

28. Ten aanzien van alle hiervoor genoemde plaatsen en gebieden kan worden vastgesteld

dat, uitgaande van een straal van 15 minuten per auto rond de winkels van partijen, de winkels van

partijen ook na het samengaan voldoende zullen worden gedisciplineerd door winkels van

concurrenten. In de hiervoor genoemde plaatsen is geen nader onderzoek verricht naar

daadwerkelijke consumentenstromen omdat het gezamenlijk marktaandeel van partijen daar

kleiner is dan 50%. Gelet hierop is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de

concentratie de daadwerkelijke mededinging op de in de punten 26 en 27 genoemde mogelijke

lokale markten op significante wijze zou kunnen worden belemmerd, met name als het resultaat

van het in het leven roepen of het versterken van een economische machtspositie.

29. In de overlapplaatsen Baarle-Nassau, Beilen, Bleiswijk, Bunschoten-Spakenburg,

Dedemsvaart, Deurne, Dokkum, Grave, Heerenveen, Heeswijk-Dinther, IJsselstein, Kampen,

Klazienaveen, Leek, Lichtenvoorde, Meijel, Oirschot, Raalte, Raamsdonksveer, Stadskanaal,

Surhuisterveen, Ter Apel, Ulft, Vlijmen en Zuidlaren bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van

partijen op basis van vvo en/of omzet 50% of meer.

Plaatsen waar geen mededingingsprobleem ontstaat na de concentratie

30. Voor de (mogelijke) lokale markten Heerenveen, IJsselstein, Klazienaveen, Lichtenvoorde

en Vlijmen heeft de NMa na nader onderzoek vastgesteld dat het niet aannemelijk is dat hier een

mededingingsprobleem zou kunnen ontstaan als gevolg van de concentratie, omdat aangenomen

kan worden dat de winkels van partijen op deze (mogelijke) lokale markten ook na het samengaan

van partijen voldoende zullen worden gedisciplineerd door de winkels van concurrenten.

31. Zoals hierna in de punten 32 tot en met 40 zal worden toegelicht, is de NMa na nader

onderzoek ook voor de (mogelijke) lokale markten Leek, Stadskanaal en Ulft tot de conclusie

gekomen dat er geen mededingingsprobleem zal ontstaan als gevolg van de concentratie.

Leek

32. In Leek zijn drie winkels van partijen gevestigd (twee van Jumbo en één van C1000).

Naast de winkels van partijen zijn in Leek een Albert Heijn, een Aldi en een Lidl gevestigd. Op

basis van vvo hebben partijen een marktaandeel van circa 53%.22

33. Partijen hebben betoogd dat bij de berekening van het gezamenlijk marktaandeel van

partijen ook de winkel van Poiesz in Tolbert moet worden meegerekend, omdat die plaats aan

Leek is vastgegroeid. Als gevolg hiervan daalt het gezamenlijk marktaandeel volgens partijen tot

circa 48%.

22 Zie hiervoor, voetnoot 17.

Openbare versie

9 Openbare versie

34. De NMa volgt het standpunt van partijen dat Leek en Tolbert gezamenlijk als de relevante

(mogelijke) lokale markt moeten worden aangemerkt, omdat de twee plaatsen in feite aan elkaar

zijn vastgegroeid. Het marktaandeel van partijen overschrijdt op deze mogelijke lokale markt de

50% niet. Aangenomen kan worden dat de winkels van partijen op deze (mogelijke) lokale markt

ook na het samengaan van partijen voldoende zullen worden gedisciplineerd door de winkels van

concurrenten.

Stadskanaal

35. In Stadskanaal zijn drie winkels van partijen (één van Jumbo en twee van C1000)

gevestigd. Naast de winkels van partijen zijn in Stadskanaal een Lidl, een Aldi, een Albert Heijn en

een Spar gevestigd.23 Het gezamenlijke marktaandeel van partijen in deze plaats bedraagt op

basis van vvo circa 58%.24

36. Partijen hebben betoogd dat er concurrentiedruk uitgaat op de supermarkten van partijen

van de supermarkten in Nieuw-Buinen, Vlagtwedde en Borger. Partijen hebben betoogd dat bij de

berekening van het gezamenlijk marktaandeel van partijen ook de supermarkten in Nieuw-Buinen

moeten worden meegerekend, omdat die plaats aan Stadskanaal is vastgegroeid. Als gevolg

hiervan daalt het gezamenlijk marktaandeel volgens partijen naar minder dan 50%.

37. De NMa volgt het standpunt van partijen dat Stadskanaal en Nieuw-Buinen gezamenlijk

als de relevante (mogelijke) lokale markt moeten worden aangemerkt, omdat de twee plaatsen in

feite aan elkaar zijn vastgegroeid. Het marktaandeel van partijen overschrijdt op deze mogelijke

lokale markt de 50% niet. Aangenomen kan worden dat de winkels van partijen op deze

(mogelijke) lokale markt ook na het samengaan van partijen voldoende zullen worden

gedisciplineerd door de winkels van concurrenten.

Ulft

38. In Ulft zijn twee winkels van partijen (een Jumbo (Super de Boer) en een C1000). Naast

de winkels van partijen zijn in Ulft een Aldi en een Lidl gevestigd. Het gezamenlijke marktaandeel

van partijen bedraagt in deze plaats op basis van vvo circa 61%.25

39. Partijen hebben aangegeven dat de Super de Boer aan de Ir. Sassenstraat in Ulft gesloten

is met ingang van 28 januari 2012 wegens tegenvallende resultaten. Hierdoor bestaat er geen

23 De Spar in Stadskanaal heeft een vvo kleiner dan 500 m2 en wordt daarom niet als een volwaardig alternatief

beschouwd voor de winkels van partijen. Bij de berekening van het gezamenlijke marktaandeel van partijen op basis van

vvo en omzet is daarom geen rekening gehouden met deze winkel.



Openbare versie

10 Openbare versie

overlap meer in Ulft waardoor de voorgenomen concentratie geen gevolgen zal hebben op de

(mogelijke) lokale markt Ulft. Ter bevestiging hiervan heeft Jumbo de opzegging van de

huurovereenkomst aan de NMa overgelegd.

Conclusie

40. Gelet op het vorenstaande is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de

concentratie de daadwerkelijke mededinging op de (mogelijke) lokale markten Heerenveen,

IJsselstein, Klazienaveen, Leek, Lichtenvoorde, Stadskanaal, Ulft en Vlijmen op significante wijze

zou kunnen worden belemmerd, met name als het resultaat van het in het leven roepen of het

versterken van een economische machtspositie.

Plaatsen waar een mededingingsprobleem zou kunnen ontstaan als gevolg van de concentratie

41. Voor de (mogelijke) lokale markten Baarle-Nassau, Beilen, Bleiswijk, Bunschoten-

Spakenburg, Dedemsvaart, Deurne, Dokkum, Grave, Heeswijk-Dinther, Kampen, Meijel, Oirschot,

Raalte, Raamsdonksveer, Surhuisterveen, Ter Apel en Zuidlaren heeft de NMa na onderzoek

vastgesteld dat er mogelijk wel een mededingingsprobleem zou kunnen ontstaan als gevolg van

deze concentratie. Deze (mogelijke) lokale markten worden hierna op alfabetische volgorde

besproken in de punten 42 tot en met 94.

Baarle-Nassau

42. In Baarle-Nassau zijn twee winkels van partijen (een Jumbo en een C1000) gevestigd.

Daarnaast is in Baarle-Nassau een Aldi gevestigd. Het gezamenlijke marktaandeel van partijen in

deze plaats bedraagt op basis van omzet circa [80-90%].

43. Volgens partijen doen de inwoners van Baarle-Nassau hun dagelijkse inkopen in Chaam

en Alphen. Ook zouden inwoners van Baarle-Nassau voor hun supermarktboodschappen naar de

verder weg gelegen plaatsen Goirle, Breda, Tilburg en het Belgische Turnhout gaan. Ter

onderbouwing voeren partijen aan dat uit een onderzoek van de Kamer van Koophandel26 blijkt

dat 9% van de inwoners van Baarle-Nassau hun dagelijkse inkopen in een andere plaats doen.

Daarnaast voeren zij aan dat uit klantenherkomstonderzoek van de C1000-vestiging in Baarle-

Nassau zou blijken dat [50-60%] van de klanten uit de omringende plaatsen komt.

44. Volgens de NMa hebben partijen met de overgelegde informatie niet overtuigend

aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Baarle-Nassau

relativeren. Ook het onderzoek van de NMa onder concurrenten heeft niet laten zien dat er

consumentenstromen naar nabijgelegen plaatsen zijn. Niet is aangetoond dat consumenten uit

26 Zie <http:www.kvk.nl/download/Baarle-Nassau_tcm14-222544.pdf>.

Openbare versie

11 Openbare versie

Baarle-Nassau ook naar supermarkten in omliggende plaatsen gaan voor hun dagelijkse

boodschappen, nu 91% van de inwoners van Baarle-Nassau de supermarktboodschappen in de

eigen woonplaats doet. Het feit dat [50-60%] van de klanten van de C1000 vestiging in Baarle-

Nassau uit de omgeving komt, zou volgens de NMa juist de sterke aantrekkingskracht van de

winkels van partijen in deze plaats benadrukken, als gevolg waarvan er eerder reden is alleen naar

de concurrentie in de plaats Baarle-Nassau zelf te kijken. Onvoldoende duidelijk is of deze

consumenten uit de gehele omgeving afkomstig zijn of bijvoorbeeld uit naburige plaatsen waar

geen andere supermarkt is gevestigd, zodat hieraan lastig conclusies kunnen worden verbonden.

Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat van supermarkten in omringende plaatsen

voldoende disciplinerende werking uitgaat op de winkels van partijen. Hiernaar zou nader

onderzoek moeten worden gedaan in een vergunningsfase.

Beilen

45. In Beilen zijn twee winkels van partijen (een Jumbo en een C1000) gevestigd. Naast de

winkels van partijen zijn in Beilen een Poeisz en een Aldi gevestigd. Het gezamenlijke

marktaandeel van partijen in deze plaats bedraagt op basis van omzet circa [80-90%].

46. Partijen betogen dat er sterke concurrentiedruk uitgaat van supermarkten in Assen en

Hoogeveen. Deze plaatsen liggen op meer dan 15 minuten reistijd per auto van de winkels van

partijen. Ten aanzien van Assen stellen partijen dat uit onderzoek27 blijkt dat Assen een sterke

regiofunctie vervult en dat 17%28 van de omzet van supermarkten in Assen wordt gerealiseerd

door inwoners van omringende plaatsen. Met betrekking tot Hoogeveen voeren zij aan dat 33%

van de consumenten niet uit Hoogeveen zelf komen.29


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Beilen

relativeren. Ook het onderzoek van de NMa onder concurrenten heeft niet laten zien dat er

consumentenstromen naar nabijgelegen plaatsen zijn. Niet is aangetoond dat consumenten uit

Beilen ook naar supermarkten in omliggende plaatsen gaan voor hun dagelijkse boodschappen.

Uit de onderbouwing van partijen blijkt bijvoorbeeld niet welk deel van de 33 % van de bezoekers

van buiten Hoogeveen uit Beilen komt. Hetzelfde geldt voor het percentage van 17% van de

omzet van supermarkten in Assen dat van inwoners uit omliggende gebieden afkomstig is.


27 Zie “Detailhandelsmonitor Assen 2010” van de gemeente Assen:

http://www.assen.nl/dsresource?objectid=19349&type=org.

28 Ten aanzien van de binnenstad geldt een percentage van 28%.

29 Zie “Koopstromenonderzoek 2010” van de gemeente Hoogeveen:

http://www.hoogeveen.nl/dsresource?objectid=23945&type=org.

Openbare versie

12 Openbare versie



Bleiswijk

48. In Bleiswijk zijn twee winkels van partijen (een Jumbo en een C1000) gevestigd. Naast de

winkels van partijen is in Bleiswijk een Lidl gevestigd. Het gezamenlijke marktaandeel van partijen

in deze plaats bedraagt op basis van vvo circa 68%.30

49. Partijen stellen dat het aannemelijk is dat inwoners van Bleiswijk voor hun dagelijkse

boodschappen naar supermarkten in Berkel en Rodenrijs en Zoetermeer gaan. Deze stelling is

niet nader onderbouwd, bijvoorbeeld aan de hand van consumentenherkomstonderzoek.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Bleiswijk

relativeren. Ook het onderzoek van de NMa onder concurrenten heeft dit niet laten zien. Niet

aangetoond is dat consumenten uit Bleiswijk ook naar supermarkten in omliggende plaatsen

gaan voor hun dagelijkse boodschappen. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat

van supermarkten in omringende plaatsen voldoende disciplinerende werking uitgaat op de

winkels van partijen. Hiernaar zou nader onderzoek moeten worden gedaan in een

vergunningsfase.

Bunschoten-Spakenburg

51. In Bunschoten-Spakenburg zijn drie winkels van partijen (één van Jumbo en twee van

C1000) gevestigd. Naast de winkels van partijen zijn in Bunschoten-Spakenburg een Aldi en een

Lidl gevestigd. Het gezamenlijke marktaandeel van partijen in deze plaats bedraagt op basis van

vvo circa 68%.

52. Partijen hebben betoogd dat inwoners van Bunschoten-Spakenburg ook bij supermarken

in Baarn en Amersfoort hun dagelijkse boodschappen doen. Deze stelling is niet nader

onderbouwd, bijvoorbeeld aan de hand van consumentenherkomstonderzoek. Bevraagde

marktpartijen hebben aangegeven dat hun winkels in Baarn, Nijkerk en Amersfoort nauwelijks

worden bezocht door inwoners van Bunschoten-Spakenburg.

53. Volgens de NMa hebben partijen niet aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge

marktaandeel van partijen in Bunschoten-Spakenburg relativeren. Ook het onderzoek van de NMa

onder concurrenten heeft dit niet laten zien. Niet aangetoond is dat consumenten uit

Bunschoten-Spakenburg ook naar supermarkten in omliggende plaatsen gaan voor hun dagelijkse


Openbare versie

13 Openbare versie

boodschappen. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat van supermarkten in

omringende plaatsen voldoende disciplinerende werking uitgaat op de winkels van partijen.

Hiernaar zou nader onderzoek moeten worden gedaan in een vergunningsfase.

Dedemsvaart

54. In Dedemsvaart zijn twee winkels (een Jumbo en een C1000) van partijen gevestigd.

Naast de winkels van partijen zijn in Dedemsvaart een Aldi en een Lidl gevestigd. Op basis van

vvo hebben partijen een marktaandeel van circa 57%.31

55. Partijen hebben betoogd dat Dedemsvaart samen met de plaatsen Ommen, Hardenberg ,

Balkbrug, Zuidwolde en mogelijk ook Hoogeveen, als één geografische markt moet worden

gezien, omdat het volgens hen aannemelijk is dat inwoners van Dedemsvaart hun dagelijkse

boodschappen doen bij supermarkten in deze plaatsen. Alle genoemde plaatsen liggen op meer

dan 15 minuten reistijd per auto van de winkels van partijen in Dedemsvaart. Partijen voeren ter

onderbouwing aan dat uit het Koopstromen Onderzoek 2010 van de gemeente Hoogeveen volgt dat

33% van de klanten van de supermarkten in Hoogeveen niet uit deze plaats komt en dat 50% van

de non-food omzet in Hoogeveen wordt gerealiseerd door inwoners van buiten de gemeente.32

Daarnaast hebben partijen mede op basis van consumentenherkomstonderzoek van de Jumbo in

Hardenberg een ruwe schatting gemaakt van het percentage inwoners van Dedemsvaart dat ten

minste één keer per week voor de dagelijkse boodschappen naar Hardenberg gaat ([5-15%]).


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Dedemsvaart

relativeren. Ook het onderzoek van de NMa onder concurrenten heeft dit niet laten zien. Uit de

onderbouwing van partijen blijkt bijvoorbeeld niet welk deel van de 33% van de bezoekers van

buiten Hoogeveen uit Dedemsvaart komt. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat



vergunningsfase.

Deurne

31 Zie hiervoor, voetnoot 17. 32 Gemeente Hoogeveen, “Koopstromen Onderzoek 2010”, website:

http//:www.hoogeveen.nl/dsresource?objectid=23945&type=org.

Openbare versie

14 Openbare versie

57. In Deurne zijn vijf winkels (twee van Jumbo en drie van C1000) gevestigd. Naast de

winkels van partijen zijn in Deurne een Albert Heijn, een Aldi33, een Lidl en een Jan Linders

gevestigd. Op basis van vvo hebben partijen en marktaandeel van circa 58%.34

58. Partijen hebben gesteld dat de winkels van partijen in Deurne gedisciplineerd worden

door supermarkten in het nabijgelegen Helmond, zonder hiervoor een onderbouwing te geven.

Ook uit het onderzoek onder marktpartijen van de NMa is niet naar voren gekomen dat inwoners

van Deurne voor hun dagelijkse boodschappen naar Helmond of andere omringende plaatsen

gaan.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Deurne

relativeren. Niet aangetoond is dat consumenten uit Deurne ook naar supermarkten in

omliggende plaatsen gaan voor hun dagelijkse boodschappen, zodat zou kunnen worden

aangenomen dat hiervan een voldoende disciplinerende werking uitgaat op de winkels van

partijen.

Dokkum

60. In Dokkum zijn drie winkels (twee van Jumbo waarvan één Super de Boer, en een C1000)

van partijen gevestigd. Naast de winkels van partijen zijn in Dokkum een Lidl, een Poiesz, een Aldi

en een Spar gevestigd.35 Op basis van vvo hebben partijen een marktaandeel van circa 55%.36

61. Partijen stellen dat Dokkum samen met Damwoude, waar naast een C1000 ook een Spar

en een Lidl zijn gevestigd, als één geografische markt moet worden gezien. Het gezamenlijke

marktaandeel van partijen zou in dat geval circa 51% bedragen. In het onderzoek onder

marktpartijen van de NMa is echter niet gebleken dat de supermarkten in Damwoude voor

inwoners van Dokkum een alternatief vormen.

62. Daarnaast zou uit consumentenherkomstonderzoek van de C1000 in Dokkum blijken dat

[30-40%] van de klanten van deze winkel niet uit Dokkum komt, maar (vooral) uit omringende

plaatsen, waaronder Damwoude. Volgens partijen is het aannemelijk dat hetzelfde geldt voor

Jumbo en Super de Boer in Dokkum.

33 Aldi heeft verklaard dat deze winkel binnenkort zal worden gesloten. Bij de berekening van het marktaandeel is geen

rekening gehouden met het vvo van Aldi.

34 Zie hiervoor, voetnoot 17. 35 De Spar in Dokkum heeft een vvo kleiner dan 500 m2 en wordt daarom niet als een volwaardig alternatief beschouwd

voor de winkels van partijen. Bij de berekening van het gezamenlijke marktaandeel van partijen op basis van vvo en

omzet is daarom geen rekening gehouden met deze winkel.


Openbare versie

15 Openbare versie


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Dokkum

relativeren. Ook in het onderzoek van de NMa onder concurrenten is niet naar voren gekomen dat

consumenten uit Dokkum ook naar supermarkten in omliggende plaatsen gaan voor hun

dagelijkse boodschappen. Het feit dat [30-40%] van de klanten van de C1000-vestiging in

Dokkum uit de omgeving komt, zou volgens de NMa juist de sterke aantrekkingskracht van de


de concurrentie in de plaats Dokkum zelf te kijken. Onvoldoende duidelijk is of deze

consumenten uit de gehele omgeving afkomstig zijn of bijvoorbeeld uit naburige plaatsen waar

geen andere supermarkt is gevestigd, zodat hieraan lastig conclusies kunnen worden verbonden.




Grave

64. In Grave zijn twee winkels (een Jumbo en een C1000) van partijen gevestigd. Naast de

winkels van partijen zijn in Grave een Nettorama en een Lidl gevestigd. Op basis van vvo hebben

partijen een marktaandeel van circa 55%.37

65. Partijen hebben gesteld dat het aannemelijk is dat supermarkten in de omliggende

plaatsen Wijchen, Cuijk en Mill en het verder weg gelegen Nijmegen (op 20 minuten reistijd per

auto) een alternatief zijn voor inwoners van Grave, zonder dit nader te onderbouwen. Verder zou

uit consumentenherkomstonderzoek blijken dat [20-30%] van de klanten van de C1000-

supermarkt in Grave niet uit Grave komt.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Grave relativeren.

Ook uit het onderzoek onder marktpartijen van de NMa is dit niet naar voren gekomen. Niet

aangetoond is dat consumenten uit Grave ook naar supermarkten in omliggende plaatsen gaan

voor hun dagelijkse boodschappen. Het feit dat [20-30%] van de klanten van de C1000-vestiging

in Grave uit de omgeving komt, zou volgens de NMa juist de sterke aantrekkingskracht van de


de concurrentie in de plaats Grave zelf te kijken. Onvoldoende duidelijk is of deze consumenten

uit de gehele omgeving afkomstig zijn of alleen uit bepaalde delen, zodat hieraan lastig conclusies

kunnen worden verbonden. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat van

supermarkten in omringende plaatsen voldoende disciplinerende werking uitgaat op de winkels

van partijen. Hiernaar zou nader onderzoek moeten worden gedaan in een vergunningsfase.


Openbare versie

16 Openbare versie

Heeswijk-Dinther

67. In Heeswijk-Dinther zijn twee winkels van partijen gevestigd (een Jumbo en een C1000)

en geen andere supermarkten. Op basis van vvo en omzet hebben partijen een marktaandeel

100%.

68. Partijen hebben gesteld dat het aannemelijk is dat inwoners van de kleine plaats

Heeswijk-Dinther hun dagelijkse boodschappen doen in de nabijgelegen plaatsen Veghel,

Schijndel en Uden, bijvoorbeeld omdat het gemiddelde vvo van supermarkten in de omliggende

plaatsen gemiddeld hoger is dan in Heeswijk-Dinther. Ook zouden zij hun dagelijkse

boodschappen doen in ’s-Hertogenbosch (op 20 minuten reistijd per auto), omdat deze plaats

een regiofunctie heeft. Consumentenherkomstonderzoek van de Jumbo in Schijndel is gebruikt

om een globale schatting te maken van het percentage inwoners van Heeswijk-Dinther dat ten

minste één keer per week voor de dagelijkse boodschappen naar Schijndel gaat ([0-10%]).


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Heeswijk-Dinther

relativeren. Niet aangetoond is dat consumenten uit Heeswijk-Dinther in voldoende mate ook

naar supermarkten in omliggende plaatsen gaan voor hun dagelijkse boodschappen. Ook uit het

onderzoek onder marktpartijen is dit niet naar voren gekomen. Zo hebben bevraagde

marktpartijen die supermarkten in de genoemde omliggende plaatsen exploiteren bevestigd dat

zij vrijwel geen klanten uit Heeswijk-Dinther krijgen en dat inwoners van deze plaats de snelweg

A50 als een barrière ervaren voor het doen van hun dagelijkse boodschappen elders. Vooralsnog

kan dan ook niet worden aangenomen dat van supermarkten in omringende plaatsen voldoende

disciplinerende werking uitgaat op de winkels van partijen. Hiernaar zou nader onderzoek moeten

worden gedaan in een vergunningsfase.

Kampen

70. In Kampen zijn vier winkels (twee van Jumbo en twee van C1000) van partijen gevestigd.

Naast de winkels van partijen zijn in Kampen een Albert Heijn, een Aldi en een Coop Compact

gevestigd.38 Op basis van vvo en omzet hebben partijen een marktaandeel van circa [60-70%].

71. Partijen stellen dat Kampen en IJsselmuiden, die door de rivier de IJssel van elkaar

gescheiden worden, deel uitmaken van dezelfde geografische markt. In IJsselmuiden zijn naast

een C1000 ook winkels van Aldi, Lidl en Boni Supermarkt gevestigd. Kampen en IJsselmuiden zijn

38 De Coop Compact in Kampen heeft een vvo kleiner dan 500 m2 en wordt daarom niet als een volwaardig alternatief



Openbare versie

17 Openbare versie

door een stadsbrug met elkaar verbonden en behoren tot dezelfde gemeente. Volgens partijen is

het gezien de geografische ligging aannemelijk dat supermarkten in Kampen en IJsselmuiden met

elkaar concurreren. Het gezamenlijke marktaandeel zou in dat geval volgens partijen circa [50-

60%] bedragen. Ten slotte hebben partijen gesteld dat er voor inwoners van Kampen een prikkel

bestaat om voor de dagelijkse boodschappen naar Zwolle (op circa 18 minuten reistijd per auto

van de winkels van partijen in Kampen) te reizen, omdat deze grotere stad een aantrekkelijk

winkelaanbod heeft.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Kampen

relativeren. De stelling dat consumenten uit Kampen voor hun boodschappen ook naar

supermarkten in IJsselmuiden of Zwolle gaan, is niet onderbouwd, bijvoorbeeld aan de hand van

consumentenherkomstonderzoek. Ook uit het onderzoek onder marktpartijen van de NMa is dit

niet naar voren gekomen. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat van



Meijel

73. In Meijel zijn twee winkels van partijen gevestigd (een Jumbo en een C1000) gevestigd en

geen andere supermarkten. Op basis van vvo en omzet hebben partijen een marktaandeel van

100%.

74. Partijen stellen dat het aannemelijk is dat inwoners van Meijel voor hun food en non-food

inkopen naar de omliggende (grotere) plaatsen Panningen, Heythuysen, Helden, Neerkant, Asten

en Nederweert gaan. De supermarkten in die plaatsen kunnen volgens partijen een alternatief

vormen voor de in Meijel gevestigde winkels van partijen. Uit consumentenherkomstonderzoek

van de Jumbo in Meijel zou blijken dat [30-40%] van de klanten van deze supermarkt uit

omringende plaatsen komt.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Meijel

relativeren. Ook uit het onderzoek onder marktpartijen van de NMa is dit niet naar voren

gekomen. Bevraagde marktpartijen hebben aangegeven dat inwoners van Meijel niet geneigd zijn

om hun boodschappen in andere plaatsen te doen. De stelling dat consumenten uit Meijel voor

hun boodschappen ook naar supermarkten in omliggende plaatsen gaan, is niet onderbouwd

door partijen. Het feit dat [30-40%] van de klanten van de Jumbo-vestiging in Meijel uit de

omgeving komt, zou volgens de NMa juist de sterke aantrekkingskracht van de winkels van

partijen in deze plaats benadrukken, als gevolg waarvan er eerder reden is alleen naar de

concurrentie in de plaats Meijel zelf te kijken. Onvoldoende duidelijk is of deze consumenten uit

Openbare versie

18 Openbare versie

de gehele omgeving afkomstig zijn of alleen uit bepaalde delen, zodat hieraan lastig conclusies

kunnen worden verbonden. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat van



Oirschot

76. In Oirschot zijn twee winkels van partijen (een Jumbo en een C1000) gevestigd. Naast de

winkels van partijen is in Oirschot een Lidl gevestigd. Het gezamenlijke marktaandeel van partijen

bedraagt in deze plaats op basis van vvo circa 72%.39

77. Partijen hebben aangevoerd dat een groot deel van de inwoners van Oirschot ook naar

omliggende plaatsen gaat voor de dagelijkse boodschappen, zoals in de nabijgelegen plaats Best

en het verder gelegen Eindhoven. Ter onderbouwing voeren partijen het ‘regionaal

koopstromenonderzoek 2009’40 voor de Stadsregio Eindhoven aan waaruit zou blijken dat 43% van

de inwoners van Oirschot de dagelijkse boodschappen buiten Oirschot doen.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Oirschot

relativeren, met name omdat uit het onderzoek onder marktpartijen is gebleken dat er slechts

beperkte stromen plaatsvinden tussen Oirschot en het nabijgelegen Best. Onvoldoende duidelijk

is hoe groot deze stromen precies zijn. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat van



Raalte

79. In Raalte zijn drie winkels van partijen (één van Jumbo en twee van C1000) gevestigd.

Naast de winkels van partijen zijn in Raalte een Albert Heijn en een Aldi gevestigd. Het

gezamenlijke marktaandeel van partijen in deze plaats bedraagt op basis van omzet circa [60-

70%].

80. Partijen hebben betoogd dat er concurrentiedruk plaatsvindt op de supermarkten van

partijen in Raalte door de supermarkten in de nabij gelegen plaatsen Heeten, Lemerveld en

Luttenberg en van de supermarkten in de verder gelegen plaatsen Heino, Nijverdal en Wijhe.

39 Zie hiervoor, voetnoot 17. 40 Eindhoven, Regionaal koopstromenonderzoek SRE 2009, te raadplegen via:

http://www.broplan.nl/sre_koopstromenonderzoek/

Openbare versie

19 Openbare versie

81. Volgens de NMa hebben partijen met de overlegde informatie niet overtuigend

aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Raalte

relativeren. Bevraagde marktpartijen hebben aangegeven dat er slechts beperkte

consumentenstromen zijn tussen Raalte en de omliggende plaatsen. Onvoldoende duidelijk is

hoe groot deze stromen precies zijn. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat van



Raamsdonksveer

82. In Raamsdonksveer zijn twee winkels van partijen (een Jumbo en een C1000) gevestigd.

Naast de winkels van partijen is in Raamsdonksveer een Plus gevestigd. Volgens de hiervoor

beschreven benadering bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in deze plaats op

basis van omzet circa [80-90%].

83. Partijen hebben gesteld dat Geertruidenberg is vastgegroeid aan Raamsdonksveer en

derhalve meegenomen zou moeten worden in de berekening van het marktaandeel. Indien

Geertruidenberg wordt meegenomen, zou het marktaandeel uitkomen op circa 62% op basis van

vvo. Ook hebben partijen betoogd dat er concurrentiedruk uitgaat van de nabijgelegen plaats

Oosterhout en het verder gelegen Breda.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Raamsdonksveer

relativeren. Ook indien Raamsdonksveer en Geertruidenberg als één lokale markt gezien zouden

moeten worden, blijft het gezamenlijke marktaandeel van partijen hoog. In het onderzoek van de

NMa onder concurrenten is bovendien niet naar voren gekomen dat inwoners van

Raamsdonksveer voor hun dagelijkse boodschappen naar Geertruidenberg of Oosterhout gaan.




Surhuisterveen

85. In Surhuisterveen zijn twee winkels van partijen (een Jumbo en een C1000) gevestigd.

Naast de winkels van partijen zijn in Surhuisterveen een Aldi en een Lidl gevestigd. Het

gezamenlijke marktaandeel van partijen bedraagt in deze plaats op basis van omzet circa [60-

70%].41


Openbare versie

20 Openbare versie

86. Partijen stellen dat dit marktaandeel geen goede weergave is van de werkelijke positie van

partijen in Surhuisterveen gelet op het feit dat er twee discounters zijn gevestigd (Aldi en Lidl)

met relatief lage vvo’s en een hoge omzet per vierkante meter. Zij hebben echter niet aangetoond

waarom dat juist voor deze plaats zou gelden. Vanwege het ontbreken van omzetgegevens van

Lidl kan de NMa de stelling van partijen niet nader onderzoeken in deze fase van het onderzoek

en moet zij zich baseren op de gegevens over het vvo. Verder stellen partijen dat er

concurrentiedruk uitgaat van de supermarkten in Buitenpost, Harkem, Grootegast en Drachten.

Deze stelling is echter niet nader onderbouwd.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Surhuisterveen

relativeren. Ook in het onderzoek van de NMa onder concurrenten is dit niet naar voren

gekomen. Niet aangetoond is dat consumenten uit Surhuisterveen ook naar supermarkten in

omliggende plaatsen gaan voor hun dagelijkse boodschappen. Vooralsnog kan dan ook niet

worden aangenomen dat van supermarkten in omringende plaatsen voldoende disciplinerende

werking uitgaat op de winkels van partijen. Hiernaar zou nader onderzoek moeten worden gedaan

in een vergunningsfase.

Ter Apel

88. In Ter Apel zijn twee winkels van partijen (een Jumbo en een C1000) gevestigd. Naast de

winkels van partijen zijn er in Ter Apel een Aldi, een Lidl en een Troefmarkt gevestigd.42 Het

gezamenlijke marktaandeel van partijen bedraagt in deze plaats op basis van vvo circa 62%.43

89. Partijen stellen dat dit marktaandeel geen goede weergave is van de werkelijke positie van

partijen gelet op het feit dat er twee discounters zijn gevestigd (Aldi en Lidl) met relatief lage vvo’s

en een hoge omzet per vierkante meter. Zij hebben echter niet aangetoond waarom dat juist voor

deze plaats zou gelden. Vanwege het ontbreken van omzetgegevens van Lidl kan de NMa de

stelling van partijen niet nader onderzoeken in deze fase van het onderzoek en moet zij zich

baseren op de gegevens over het vvo. Verder hebben partijen aangevoerd dat er disciplinerende

werking uitgaat van de supermarkten in Musselkanaal, Emmer-Compascuum en Emmen. Deze

stelling is echter niet nader onderbouwd.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Ter Apel


42 De Troefmarkt in Ter Apel heeft een vvo kleiner dan 500 m2 en wordt daarom niet als een volwaardig alternatief




Openbare versie

21 Openbare versie

aangetoond is dat consumenten uit Ter Apel ook naar supermarkten in omliggende plaatsen gaan

voor hun dagelijkse boodschappen. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat van



Zuidlaren

91. In Zuidlaren zijn twee winkels van partijen (een Jumbo en een C1000) gevestigd. Naast

de winkels van partijen zijn in Zuidlaren een Albert Hein en een Coop Compact gevestigd.44 Het

gezamenlijke marktaandeel van partijen bedraagt in deze plaats op basis van omzet circa [60-

70%].

92. Partijen stellen dat er op de winkels van partijen in Zuidlaren concurrentiedruk uitgaat

van supermarkten in Hoogezand en Annen. Een bevraagde marktpartij heeft echter aangegeven

dat inwoners van Zuidlaren niet of nauwelijks hun dagelijkse boodschappen in Annen doen.


aangetoond dat er lokale factoren zijn die het hoge marktaandeel van partijen in Zuidlaren


aangetoond is dat consumenten uit Zuidlaren ook naar supermarkten in omliggende plaatsen

gaan voor hun dagelijkse boodschappen. Vooralsnog kan dan ook niet worden aangenomen dat



vergunningsfase.

Conclusie

94. Gelet op de hoge marktaandelen van partijen en de afwezigheid van relativerende lokale

factoren is er reden om aan te nemen dat als gevolg van de concentratie de daadwerkelijke

mededinging op de mogelijke regionale/lokale markten Baarle-Nassau, Beilen, Bleiswijk,

Bunschoten-Spakenburg, Dedemsvaart, Deurne, Dokkum, Grave, Heeswijk-Dinther, Kampen,

Meijel, Oirschot, Raalte, Raamsdonksveer, Surhuisterveen, Ter Apel en Zuidlaren op significante

wijze zou kunnen worden belemmerd, met name als het resultaat van het in het leven roepen of

het versterken van een economische machtspositie.

44 De Coop Compact in Zuidlaren heeft een vvo kleiner dan 500 m2 en wordt daarom niet als een volwaardig alternatief



Openbare versie

22 Openbare versie

Overlapgebieden

95. De NMa heeft ook overlapgebieden als mogelijke lokale/regionale markt geanalyseerd,

waarbij is uitgegaan van gebieden binnen een straal van 15 minuten reistijd per auto rondom de

winkels van partijen zonder rekening te houden met de grenzen van de betreffende woonplaats.

Bij deze analyse is bezien of een uitzondering moet worden gemaakt op het uitgangspunt dat de

woonplaats als de relevante markt moet worden beschouwd, bijvoorbeeld omdat consumenten

bereid zijn om voor hun dagelijkse boodschappen te reizen naar supermarkten buiten hun eigen

woonplaats. Dit kan met name het geval zijn in (doorgaans kleinere) plaatsen met een beperkt

supermarktaanbod waardoor consumenten mogelijk bereid zijn om te reizen naar nabijgelegen

plaatsen.

96. Hieronder zal alleen worden ingegaan op de overlapgebieden waarin het gezamenlijke

marktaandeel van partijen 50% of meer bedraagt. Het gaat om de overlapgebieden Den Ham,

Dinxperlo, Havelte, Luyksgestel, Onstwedde, Steenwijk, Vollenhove, Westerbork,

Klundert/Fijnaart/Willemstad en Meerssen.

97. Na onderzoek van de NMa is gebleken dat geen mededingingsproblemen ontstaan als

gevolg van de concentratie in de overlapgebieden Den Ham, Dinxperlo, Havelte, Onstwedde,

Steenwijk, Westerbork en Klundert/Fijnaart/Willemstad. De redenen hiervoor zijn dat het

gezamenlijk marktaandeel van partijen de 50% niet duidelijk overschrijdt of dat de toevoeging van

het marktaandeel als gevolg van de concentratie relatief gering is, dan wel dat uit het

marktonderzoek niet is komen vast te staan dat de markt vanwege consumentenstromen als

groter dan de betreffende woonplaat(en) moet worden gezien.

98. De overlapgebieden Luyksgestel, Meerssen en Vollenhove behoeven een nadere

toelichting en worden hieronder besproken.

Luyksgestel e.o.

99. Het gebied Luyksgestel e.o. bestaat uit Luyksgestel en Bergeijk. In het gebied Luyksgestel

e.o. zijn twee winkels van partijen gevestigd, te weten een Jumbo in Luyksgestel en een C1000 in

Bergeijk. Naast de winkels van partijen zijn in dit gebied nog supermarkten van Albert Heijn, Aldi

en Attent gevestigd.45 Op basis van vvo bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen op

de mogelijke lokale/regionale markt Luyksgestel e.o. 60%.

45 De Attent in Bergeyk heeft een vvo kleiner dan 500 m2 en wordt conform de in punt 11 beschreven benadering niet als

een volwaardig alternatief beschouwd voor de winkels van partijen. Bij de berekening van het gezamenlijke marktaandeel

van partijen op basis van vvo en omzet is daarom geen rekening gehouden met deze winkel.

Openbare versie

23 Openbare versie

100. Uit consumentenherkomstonderzoek van C1000 is volgens partijen naar voren gekomen

dat slechts een zeer klein percentage van de omzet van de C1000 in Bergeijk afkomstig is van

inwoners van Luyksgestel. De C1000 in Bergeijk lijkt daarmee weinig concurrentiedruk uit te

oefenen op de Jumbo in Luyksgestel. Ook in het onderzoek onder marktpartijen is bevestigd dat

er nauwelijks consumentenstromen tussen Luyksgestel en Bergeyk plaatsvinden. Gelet op de

beperkte consumentenstromen tussen beide plaatsen, kan worden aangenomen dat

consumenten in beide plaatsen de winkels slechts in beperkte mate als alternatief zien en dat

daarom alleen van de concurrentie binnen de afzonderlijke woonplaatsen uitgegaan moet worden.

Als gevolg daarvan is er geen overlap tussen de activiteiten van partijen binnen de plaatsen in dit

gebied.


concentratie de daadwerkelijke mededinging op de (mogelijke) lokale/regionale markt Luyksgestel

op significante wijze zou kunnen worden belemmerd, met name als het resultaat van het in het

leven roepen of het versterken van een economische machtspositie.

Meerssen e.o.

102. Net als in zaak 6802/Jumbo - Sdb Activa gaat de NMa uit van een (mogelijke)

lokale/regionale markt die de plaatsen Meerssen, Bunde, Rothem en Ulestraten omvat. In het

gebied Meerssen e.o. zijn drie winkels van partijen gevestigd, te weten een Jumbo in Rothem, een

Jumbo in Meerssen en een C1000 in Bunde. Naast de winkels van partijen zijn in dit gebied

supermarkten van Lidl (Meerssen) en Spar (Ulestraten) gevestigd.46 Op basis van vvo bedraagt

het gezamenlijke marktaandeel van partijen in Meerssen e.o. 65%.

103. Net als in zaak 6802/Jumbo - Sdb Activa heeft een marktpartij erop gewezen dat de

voorgenomen concentratie er in de gemeente Meerssen (Meerssen en Bunde) toe leidt dat de

keuzemogelijkheden voor consumenten in dit gebied zullen worden beperkt. Het

consumentenherkomstonderzoek van Jumbo in Maastricht uit 2007 dat partijen hebben

overgelegd, toont niet aan dat deze winkel voor inwoners uit het gebied Meerssen e.o. een reëel

alternatief is. Ook het onderzoek van oktober 2010 van Super de Boer in Meerssen laat zien dat

deze winkel na ombouw naar Jumbo (in 2011) naar verwachting van Jumbo een (nog) grotere

aantrekkingskracht op inwoners van andere plaatsen in dit gebied zal krijgen.

104. Volgens de NMa hebben partijen niet overtuigend aangetoond dat er lokale factoren zijn

die het hoge marktaandeel van partijen in Meerssen e.o. relativeren. Ook het marktonderzoek van

46 De Spar in Ulestraten heeft een vvo kleiner dan 500 m2 en wordt conform de in punt 11 beschreven benadering niet als

een volwaardig alternatief beschouwd voor de winkels van partijen. Bij de berekening van het gezamenlijke marktaandeel

van partijen op basis van vvo en omzet is daarom geen rekening gehouden met deze winkel.

Openbare versie

24 Openbare versie

de NMa onder concurrenten heeft dit niet laten zien. Vooralsnog kan dan ook niet worden

aangenomen dat van supermarkten in Maastricht en andere omringende plaatsen voldoende

disciplinerende werking uitgaat op de winkels van partijen. Hiernaar zou nader onderzoek moeten

worden gedaan in een vergunningsfase.

105. Gelet op het hoge marktaandeel van partijen in Meerssen e.o en de geringe

concurrentiedruk van supermarkten buiten dit gebied is er reden om aan te nemen dat als gevolg

van de concentratie de daadwerkelijke mededinging op de mogelijke regionale/lokale markt

Meerssen e.o op significante wijze zou kunnen worden belemmerd, met name als het resultaat

van het in het leven roepen of het versterken van een economische machtspositie.

Vollenhove e.o.

106. Het gebied Vollenhove e.o. bestaat uit Vollenhove, Marknesse, Zwartsluis, Ens en Sint-

Jansklooster. In Vollenhove is een winkel van C1000 gevestigd.47 In Marknesse is een winkel van

Jumbo gevestigd, in Sint-Jansklooster een Coop, in Ens een Spar en in Zwartsluis ook een C1000.

In andere, kleinere plaatsen in de omgeving zijn supermarkten gevestigd met een vvo kleiner dan

500 m2, zodat die in deze beoordeling niet als volwaardige concurrent van partijen worden

beschouwd (zie hiervoor punt 11).

107. Op basis van vvo hebben partijen op deze mogelijke lokale/regionale markt op dit

moment een marktaandeel van ongeveer 60%. Aldi heeft bevestigd dat zij naar verwachting in

2014 een nieuwe winkel zal openen in Vollenhove, en dat zij vooruitlopend daarop in de loop van

2012 al een tijdelijke winkel opent. Als gevolg hiervan zal het marktaandeel van partijen in het

gebied Vollenhove dalen.

108. Uit het onderzoek van de NMa is naar voren gekomen dat de C1000 in Vollenhove en de

Jumbo in Marknesse vooral een lokale functie vervullen. Uit de door partijen overgelegde

gegevens uit de ‘Grote Consumenten Enquête’48 blijkt dat slechts [0-10%] van de klanten van de

C1000 in Vollenhove ook boodschappen doet bij de Jumbo in Marknesse.49 Gelet op de beperkte

consumentenstromen tussen beide plaatsen, kan worden aangenomen dat consumenten in beide

plaatsen de winkels slechts in beperkte mate als alternatief zien en dat daarom alleen van de

concurrentie binnen de afzonderlijke woonplaatsen uitgegaan moet worden. Als gevolg daarvan is

er geen overlap tussen de activiteiten van partijen binnen de plaatsen in dit gebied.

47 Dit is een voormalige winkel van Super de Boer die in oktober 2011 is omgebouwd naar C1000.

48 Bijlage 18 bij de aanvulling op de melding van 20 februari 2012. De ‘Grote Consumenten Enquête’ is uitgevoerd door

onderzoeksbureau WDM, www.wdm.nl. 49 In de Grote Consumenten Enquête wordt verder bevestigd dat inwoners van het primaire verzorgingsgebied van de

C1000 vooral de C1000 bezoeken ([70-80%]).

Openbare versie

25 Openbare versie


concentratie de daadwerkelijke mededinging op de (mogelijke) lokale/regionale markt Vollenhove

op significante wijze zou kunnen worden belemmerd, met name als het resultaat van het in het

leven roepen of het versterken van een economische machtspositie.

Wijziging van de melding

Voorstel partijen

110. Om mededingingsrechtelijke problemen op voorhand weg te nemen, heeft Jumbo op 13

februari 2012 de melding van de voorgenomen concentratie gewijzigd. Deze wijziging is hieronder

in de punten 111 tot en met 124 integraal opgenomen.

111. De voorgestelde wijziging van de melding houdt in dat Jumbo binnen een termijn van […]

na het besluit van de NMa in de onderstaande achttien plaatsen de hieronder genoemde

supermarkten van Jumbo en C1000 zal afstoten.

Naam Adres VVO (mVVO (mVVO (mVVO (m²))))

1. Baarle-Nassau

[…] […] […]

2. Beilen

[…] […] […]

3. Bleiswijk

[…] […] […]

4. Bunschoten-Spakenburg

[…] […] […]

5. Dedemsvaart

[…] […] […]

6. Deurne

[…] […] […]

7. Dokkum

[…] […] […]

8. Grave

[…] […] […]

9. Heeswijk-Dinther

[…] […] […]

10. Kampen

[…] […] […]

11. Meerssen

[…] […] […]

Openbare versie

26 Openbare versie

Naam Adres VVO (mVVO (mVVO (mVVO (m²))))

12. Meijel

[…] […] […]

13. Oirschot

[…] […] […]

14. Raalte

[…] […] […]

15. Raamsdonksveer

[…] […] […]

16. Surhuisterveen

[…] […] […]

17. Ter Apel

[…] […] […]

18. Zuidlaren

[…] […] […]

112. Jumbo verbindt zich om binnen een zo kort mogelijke termijn, doch uiterlijk binnen […] na

het besluit van de NMa de af te stoten supermarkten, althans in voorkomende gevallen de

betrokken franchiseovereenkomst, aan één of meer onafhankelijke koper(s) over te dragen. Na

overdracht zullen er geen structurele banden meer bestaan tussen Jumbo en de betreffende

supermarkten. Ten aanzien van het vastgoed waarin de betreffende supermarkten zijn gevestigd,

zal gelden dat Jumbo geen eigendom zal hebben, niet als verhuurder zal optreden en direct noch

indirect invloed zal hebben op de huurcondities.

113. Jumbo zal slechts tot overdracht van de af te stoten supermarkten overgaan nadat de

NMa de voorgestelde koper, de koopovereenkomst en andere overeenkomsten met deze koper

voorafgaand schriftelijk heeft goedgekeurd.

114. De koopovereenkomst zal erin voorzien dat de koper en eventuele opvolgende kopers de

betrokken supermarkt niet zonder voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de NMa binnen een

periode van […] na de overdracht van de winkel door Jumbo doorverkoopt. De NMa zal die

doorverkoop toetsen in overeenstemming met de criteria die gelden voor de koper, zoals

neergelegd in de Richtsnoeren Remedies.

115. Jumbo zal, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de NMa, gedurende 10

jaar na het besluit van de NMa in onderhavige zaak direct noch indirect enig economisch belang

in, noch enige invloed op, de af te stoten supermarkten verwerven of enige

franchiseovereenkomst aangaan ten aanzien van de af te stoten supermarkten.

Openbare versie

27 Openbare versie

Instandhouding concurrentievermogen af te stoten supermarkten

116. Jumbo verbindt zich, voor zover dat in haar invloedssfeer ligt, om ten aanzien van alle in

punt 2 genoemde supermarkten:

a) De dienstverlening voort te zetten. Dit betreft onder meer de advisering ter zake van

bedrijfseconomische, organisatorische en commerciële aangelegenheden die zich bij de

bedrijfsuitoefening kunnen voordoen.

b) Niets te doen of nalaten en geen enkele ontwikkeling te (doen) voortzetten of te gedogen,

die de uitvoering van de overdracht zou kunnen bemoeilijken of belemmeren of de waarde van de

over te dragen supermarkt nadelig zou kunnen beïnvloeden.

c) De vaste activa, de knowhow, de commerciële informatie die vertrouwelijk is of aan

intellectuele eigendomsrechten is onderworpen, de klantenbestanden en de technische en

commerciële bekwaamheid van de werknemers in stand te houden.

d) Ervoor te zorgen dat alle relevante beheers- en administratieve functies worden vervuld,

dat er voldoende kapitaal en krediet is (voor zover dit bedrijfseconomisch verantwoord is) en dat

aan alle andere voorwaarden is voldaan die nodig zijn om optimaal te kunnen blijven concurreren.

e) De gebruikelijke standaard voor kwaliteit, prijs en service van de supermarkt te

handhaven.

f) Het sleutelpersoneel te stimuleren aan te blijven. En

g) Niets te doen of nalaten en geen enkele ontwikkeling te (doen) voortzetten of te gedogen,

die de uitvoering van de overdracht zou kunnen bemoeilijken of belemmeren of de waarde van de

over te dragen supermarkt nadelig zou kunnen beïnvloeden.

117. Jumbo zal er voor zorg dragen dat de in punt 111 van dit besluit genoemde supermarkten

hun bedrijfsvoering op normale wijze zullen kunnen blijven voortzetten in overeenstemming met

de contractuele verplichtingen die reeds op Jumbo dan wel C1000 rusten op basis van de

bestaande overeenkomsten met de desbetreffende supermarkten en in overeenstemming met de

normale gang van zaken in het verleden.

Monitoring trustee

118. Jumbo zal er voor zorg dragen dat binnen drie weken na het besluit van de NMa een

monitoring trustee in de zin van de Richtsnoeren Remedies van de NMa wordt benoemd voor de

periode tot en met de overdracht van de betrokken supermarkten in alle achttien plaatsen aan een

koper en totdat de NMa décharge heeft verleend.

Openbare versie

28 Openbare versie

119. De monitoring trustee zal toezien op de levensvatbaarheid, het concurrentievermogen en

de overdraagbaarheid van alle in punt 2 genoemde supermarkten en op de volledige nakoming

door Jumbo van de in dit verband hierboven genoemde verplichtingen. Tevens zal de monitoring

trustee toezicht houden op de voortgang van het afstotingsproces, in het bijzonder de

inspanningen van Jumbo om een geschikte koper te vinden.

120. In dit kader zal de monitoring trustee de NMa maandelijks rapporteren conform het door

de NMa goedgekeurde mandaat.

121. Jumbo verbindt zich om de monitoring trustee te voorzien van informatie met betrekking

tot de bedrijfsvoering van de in punt 111 van dit besluit genoemde supermarkten voor het toezicht

op de levensvatbaarheid, het concurrentievermogen en de overdraagbaarheid van de betreffende

supermarkten.

122. De benoeming van een onafhankelijke trustee zal na voorafgaande schriftelijke

goedkeuring van de NMa geschieden. De trustee zal over de vereiste expertise en

vakbekwaamheid beschikken en onafhankelijk zijn van partijen. De trustee zal geen strijdige

belangen hebben. Jumbo zal de NMa alle relevante gegevens verstrekken die benodigd zijn om te

beoordelen of de trustee voldoet aan de voorwaarden van punt 53 van de Richtsnoeren Remedies

van de NMa. De kosten van alle diensten die de trustee in de uitoefening van zijn taken verricht,

zijn voor rekening van partijen en de vergoedingsregeling zal geen afbreuk doen aan de

onafhankelijkheid of de effectiviteit van de trustee bij het vervullen van zijn opdracht.

Verkooptrustee

123. Indien Jumbo er binnen […] na het besluit van de NMa niet in slaagt een of meerdere

door de NMa goedgekeurde koper(s) te vinden voor de af te stoten 18 supermarkten, dan zal

binnen een week na afloop van deze […] aan een onafhankelijke verkooptrustee een door de NMa

voorafgaand schriftelijk goedgekeurde onherroepelijke opdracht en volmacht worden gegeven om

namens Jumbo de dan nog te verkopen supermarkten alsnog aan een onafhankelijke derde over

te dragen binnen een termijn van […]. De verkooptrustee zal de volmacht krijgen om de betrokken

supermarkten tegen elke prijs te verkopen, bijvoorbeeld door middel van een veiling.

124. De benoeming van een onafhankelijke verkooptrustee zal slechts na voorafgaande

schriftelijke goedkeuring van de NMa geschieden. Jumbo zal de NMa alle relevante gegevens

verstrekken die benodigd zijn om te beoordelen of de verkooptrustee voldoet aan de voorwaarden

van punt 53 van de Richtsnoeren Remedies van de NMa. De verkooptrustee zal tweewekelijks aan

de NMa rapporteren over de voortgang.

Openbare versie

29 Openbare versie

Beoordeling voorstel partijen

125. Door de verkoop van de in punt 111 van dit besluit genoemde winkels in Baarle-Nassau,

Beilen, Bleiswijk, Dedemsvaart, Grave, Heeswijk-Dinther, Meijel, Oirschot, Raamsdonksveer,

Surhuisterveen, Ter Apel en Zuidlaren wordt de overlap in die plaatsen weggenomen.

In Bunschoten-Spakenburg, Deurne, Dokkum, Kampen, Meerssen en Raalte daalt het

gezamenlijke marktaandeel van partijen als gevolg van de verkoop van de vermelde winkels op

deze (mogelijke) lokale markten op basis van vvo naar minder dan 50%.

126. De wijziging, zoals deze door partijen is ingediend, is aan de concurrenten van Jumbo en

C1000 voorgelegd in een zogenaamde markttest. Uit de reacties op de markttest kan de conclusie

worden getrokken dat de gesignaleerde mogelijke belemmeringen van de mededinging worden

weggenomen indien het voorstel van partijen wordt geaccepteerd.

127. Een concurrent heeft in zijn reactie gesteld dat Jumbo in de plaatsen Deurne en Raalte

niet de sterkste winkellocaties heeft aangeboden voor de verkoop en dat het effect kleiner zal zijn

dan wanneer een andere, sterkere locatie in die plaats zou worden verkocht. Volgens de NMa kan

ervan worden uitgegaan dat met de aangeboden remedies de gesignaleerde

mededingingsproblemen met voldoende zekerheid worden weggenomen. Omdat het

gezamenlijke marktaandeel van partijen wordt teruggebracht tot beneden de 50%, kan worden

aangenomen dat de winkels van partijen voldoende zullen worden gedisciplineerd door de winkels

van concurrenten.

128. De Raad heeft gezien het vorenstaande reden om aan te nemen dat met de wijziging van

de melding de in de punten 42 tot en met 94 en in de punten 102 tot en met 105 geïdentificeerde

mogelijke mededingingsproblemen zijn weggenomen.

Inkoop van dagelijkse consumptiegoederen voor afzet via de detailhandel, waarbij rekening wordt

gehouden met de verschillen tussen productgroepen.

129. Op de inkoopmarkt voor dagelijkse consumptiegoederen voor afzet via de detailhandel

bedraagt het marktaandeel van C1000 voor alle productgroepen gezamenlijk circa [10-20%]. Het

marktaandeel van Jumbo op deze markt is circa [10-20%]. Het is niet aannemelijk dat de

percentages van de afzonderlijke productgroepen sterk afwijken van voornoemde percentages.

Sinds januari 2010 vormen Jumbo en C1000 samen de inkooporganisatie Bijeen.50

50 Volgens informatie op de website van Bijeen (www.bijeen.com, zoals geraadpleegd op 14 februari 2012) koopt Bijeen

voor Jumbo en C1000 voor het hele assortiment food en nonfood-producten in, zowel verse als houdbare producten.

Bijeen zegt hiermee circa 25% van de markt te vertegenwoordigen.

Openbare versie

30 Openbare versie

130. Gezien de beperkte gezamenlijke marktaandelen van partijen op de inkoopmarkt voor

dagelijkse consumptiegoederen en de aanwezigheid van grote(re) concurrenten op deze markt,

waaronder Ahold (Albert Heijn) en Superunie, is er geen reden om aan te nemen dat de

concentratie de daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt op significante wijze zou

kunnen belemmeren, met name als het resultaat van het in het leven roepen of het versterken van

een economische machtspositie.

VI. CONCLUSIE

131. Na onderzoek van deze melding is de Raad van Bestuur van de Nederlandse

Mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat de gemelde operatie binnen de

werkingssfeer valt van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht.

Hij heeft geen reden om aan te nemen dat na wijziging van de melding de concentratie, onder de

voorwaarden zoals beschreven in de punten 111 tot en met 124 van dit besluit, de daadwerkelijke

mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze zou kunnen

belemmeren.

132. Gelet op het bovenstaande deelt de Raad van Bestuur van de Nederlandse

Mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de

melding betrekking heeft geen vergunning is vereist.

Datum: 21 februari 2012

De Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit,

namens deze:

W.g. Henk Don

Lid van de Raad van Bestuur

Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de

dag van bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de Rechtbank te

Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM Rotterdam