kbs malİ İstatİstİk uygulamasi

Oktay ARIDURU

Maliye Uzmanı

Genel Yönetim Mali İstatistik Şubesi

Oktay ARIDURU - Maliye Uzmanı 1

1) 100 Kasa Hesabının kullanılmaması

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği 49.madde:

Bu hesap, muhasebe birimleri veznelerince kanunidolaşım niteliğine sahip ulusal paraların alınması, verilmesive saklanmasına ilişkin işlemlerin izlenmesi için kullanılır.

Muhasebe birimlerine döviz olarak her ne şekildeolura olsun intikal eden tutarlar bu hesapla ilişkilendirilmez.

3Oktay ARIDURU - Maliye Uzmanı

Belediyelerin veznesince;

- Su

- Emlak

- Çevre Temizlik Vergisi

- Altyapı Katılım Bedeli

- Kira

gibi tahsilatlar yapılır.


5

Veznece tahsilat yapılmasına rağmen kasahesabının kullanılmaması, bunun yerine günsonunda tahsil edilen tutarlar bankayayatırılınca 102-Banka hesabının kullanılaraktahsilatın banka tarafından yapılmış gibigösterilmesi.

Oktay ARIDURU - Maliye Uzmanı

ÖRNEKTahakkuk kaydı:

6

120 Gelirlerden Alacaklar (Su bedeli)

120 Gelirlerden Alacaklar (ÇTV)

120 Gelirlerden Alacaklar (KDV)

600 Gelirler (Su bedeli)

600 Gelirler (ÇTV)

391 Hesaplanan KDV

10.000

1.000

80010.000

1.000

800


Tahsil kaydı:

7

100 Kasa Hesabı

120 Gelirlerden Alacaklar (Su bedeli)

120 Gelirlerden Alacaklar (ÇTV)

120 Gelirlerden Alacaklar (KDV)

11.800

10.000

1.000

800


2) 100 Kasa Hesabı varken 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının kullanılmaması

8

108 DİĞER HAZIR DEĞERLER HESABI

108 01 Kasa Varlığından Bankaya Yatırılmak Üzere Gönderilen Tutar

108 02 Veznedar Adına Düzenlenen Çekler

108 03 Bankaya Yatırılmak Üzere Gönderilen Dövizler

108 09 Diğer Çeşitli Hazır Değerler


Yönetmelik 71. madde:

108- Diğer Hazır Değerler Hesabı

Kasa ihtiyacı nedeniyle bankadan çekilecekparalar için veznedar adına düzenlen çek tutarları vebunlardan tahsil edilip kasa varlığına dahil edilentutarlar bu hesaba kaydedilir.

Kasa fazlası paraların veznedarla bankayagönderilmesi ve bu tutarların bankaca tahsil edildiğinigösteren banka hesap özet cetvelinin alınması üzerinebu hesap kullanılır.


ÖRNEK Sarıyahşi Belediyesi Kaynak Suları Harcı olarak

15.000 TL tahsil etmiştir.

10

100 Kasa Hesabı

600 Gelirler Hesabı

15.000

15.000

805-Gelir Yansıtma Hesabı

800-Bütçe Gelirleri Hesabı

15.000

15.000


Tutar gün sonunda belediyenin hesabının bulunduğu bankaya gönderilmiştir.

11

108 Diğer Hazır Değerler Hesabı

100 Kasa Hesabı

15.000

15.000


Gelen banka hesap özet cetvelinden bankaya gönderilen tutarların bankadaki mevduat hesabına geçtiği anlaşılmıştır.

12

102 Banka Hesabı

108 Diğer Hazır Değerler Hesabı

15.000

15.000


ÖRNEKKeçiören Belediyesi’nin veznesinde bulunan

paraların o günkü ödemelere yetmeyeceğianlaşıldığından veznedar adına 2.000 TL tutarında çekdüzenlenmiş ve bu tutar aynı gün içerisinde bankadançekilerek vezneye yatırılmıştır.

Veznedar adına çek düzenlenince yapılacak kayıt:


108- Diğer Hazır Değerler Hs. 2.000103-Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hs. 2.000

Bankadan çekilen tutarların kasaya yatırılmasının kaydı:

Veznedarın bankadan para çektiğine dair banka hesap özet cetvelinin gelmesinin kaydı:


100- Kasa Hesabı 2.000108- Diğer Hazır Değerler Hs. 2.000

103-Verilen Çekler ve Öd. Emr. Hs. 2.000102-Banka Hesabı 2.000

3) 101 Alınan Çekler Hesabının kullanılmaması

Bu hesap, muhasebe birimlerinin yapacakları hertürlü tahsilat karşılığında muhasebe birimine hitabendüzenlenerek teslim edilen banka çekleri ve özel finanskurumlarının çekleri ile muhasebe yetkilisi mutemetleritarafından muhasebe birimine teslim edilen aynınitelikteki çeklerin izlenmesi için kullanılır.


ÖRNEKBelediyece işgal harcı olarak 1.000 TL tutarında

banka çeki alınmıştır.

Yapılan yanlış kayıt:

16

102- Banka Hesabı

600- Gelirler Hesabı

1.000

1.000

805- Gelir Yansıtma Hesabı

800- Bütçe Gelirleri Hesabı

1.000

1.000


Yapılması gereken kayıt:

17

101- Alınan Çekler Hesabı

101.01-Muhasebe Birimindeki Çekler


1.000

1.000



1.000

1.000


Alınan çek aynı gün tahsil için bankaya gönderilmiştir.

18

101-Alınan Çekler Hesabı

-101.02.Tahsildeki Çekler


-101.01. Muhasebe Birimindeki Çekler

1.000

1.000


Bankadan gelen hesap özet cetvelinden çekin tahsil edilip hesaba aktarıldığı görülmüştür.

19

102-Bankalar Hesabı


-101.02.Tahsildeki Çekler

1.000

1.000


4) 103-Verilen Çekler ve Gönderme EmirleriHesabının alacak bakiyesi vermesi


Kurumun hesabının bulunduğu bankalarca, birgün içerisinde kurum adına tahsil edilen paralarınmiktarları ile karşılığında onaylanan veya düzenlenenalındıların tarih ve numaralarını; kurum adına ödenenveya gönderilen paraların miktarları ile bunlara ait çek vegönderme emirlerinin tarih ve numaralarını gösteren ikinüsha banka hesap özet cetveli düzenlenerek ertesi günkuruma gönderilir.


Hesap özet cetveli bankadan alındığında 103hesabın kapatılması gerekmektedir. Ancak ay sonlarındatoplu olarak kapatıldığı tespit edilmiştir.


ÖRNEKBelediye 100.000 TL’ye taşıt almıştır. Bedeli banka

aracılığıyla ödenmiştir. (KDV ihmal edilecek.)

22

254-Taşıtlar Hesabı

191-İndirilecek KDV Hesabı

103-Verilen Çekler ve Gönderme

Emirleri Hesabı

100.000

18.000

118.000


Bankadan hesap özet cetveli geldiğinde yapılacak kayıt:

23

103- Verilen Çekler ve Gönderme

Emirleri Hesabı

102-Bankalar Hesabı

118.000

118.000


5) 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının borç tutarının 102-Bankalar Hesabının alacak tutarına eşit olmaması


Bankaca kuruma gönderilen banka hesap özetcetvelleri ile ödendiği veya ilgili yerlere gönderildiğibildirilen çek veya gönderme emri tutarları bu hesabaalacak, 103-Verilen Çekler ve Gönderme EmirleriHesabına borç kaydedilir.


Bu durum çek veya gönderme emridüzenlenmeksizin belediye hesaplarından para çıkışıolduğu sonucunu ortaya çıkarmaktadır.

İSTİSNA: Bankalar arası işlemler


ÖRNEK

Taşıt alımı için gönderme emri düzenlenmesi



254- Taşıtlar Hesabı 40.000191- İndirilecek KDV 7.200

360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 300102- Banka Hesabı 46.900

830- Bütçe Giderleri Hesabı 47.200835- Gider Yansıtma Hesabı 47.200


Paranın bankadan çekildiğine dair banka dekontunun gelmesi üzerine yapılacak kayıt:


254- Taşıtlar Hesabı 40.000191- İndirilecek KDV 7.200

360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 300103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri 46.900


103- Verilen Çekler ve Gön. Emir. Hs. 46.900102- Banka Hesabı 46.900

6) 104-Proje Özel Hesabının borç tarafında tutarvarken 630.11.1 Döviz Mevcudunun DeğerlenmesindeOluşan Olumsuz Kur Farkları Hesabının borç tarafındaveya 600.11.1.1 Proje Özel Hesabında Kayıtlı TutarlarınDeğerlemesinden Kaynaklananlar Hesabının alacaktarafındaki tutarlarda artış olmaması


Bu hesaplar yerine 600.11.99. Diğer Değer veMiktar Değişimleri Gelirleri ve 630.11.99. Diğer Değer veMiktar Değişimleri Giderleri yardımcı hesabınakaydedildiği tespit edilmiştir.


ÖRNEKKur artışı durumunda:

Kur azalışı durumunda:

30

104-Proje Özel Hesabı

600-Gelirler Hesabı

-600.11.1.1

1.000

1.000

630-Giderler Hesabı

-630.11.1.

104-Proje Özel Hesabı

1.000

1.000


7) 105-Döviz Hesabında tutar varken 630.11.1.Döviz Mevcudunun Değerlenmesinde Oluşan OlumsuzKur Farkları hesabının borç tarafında veya 600.11.1.2Proje Özel Hesabında Kayıtlı TutarlarınDeğerlemesinden Kaynaklananlar hesabının alacaktarafındaki tutarlarda artış olmaması


105-Döviz Hesabının değerlemesindenkaynaklanan kur artışları ve azalışları için farkhesaplanmamıştır.

Gün sonlarında kuruma ait konvertibl yabancıparalar mevcudunun MB döviz satış kuru üzerindendeğerlemesi sonucu oluşan farklar 630.11.1. veya 600.11.1.hesaplarına kaydedilir.

NOT: Kişilere ait olarak alınan ve emanethesaplarda izlenen yabancı paralar için değerleme işlemiyapılmaz.


33

KONVERTİBL DÖVİZLER

Türü Kaydedileceği Hesap Değerleme

Kurum Malı 105- Döviz Hesabı Var

Kişi Malı 105- Döviz Hesabı Yok

KONVERTİBL OLMAYAN DÖVİZLER

Türü Kaydedileceği Hesap Değerleme

Kurum Malı 117- Menkul Varlıklar Hesabı Yok

Kişi Malı 912- Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabı Yok


ÖRNEKKur artışı durumunda:

Kur azalışı durumunda:

34

105-Döviz Hesabı

600-Gelirler Hesabı

-600.11.1.2

1.000

1.000


-630.11.1.

105-Döviz Hesabı

1.000

1.000


8) 106-Döviz Gönderme Emirleri Hesabının borçtutarının 105-Döviz Hesabının alacak tutarına eşitolmaması


ÖRNEKEmanetler hesabında bulunan 1.000 $ hak

sahibinin talebi üzerine döviz gönderme emridüzenlenerek bankadan ödenmiştir. (1$=1,5 TL)

36

333- Emanetler Hesabı

106- Döviz Gönderme

Emirleri Hesabı

1.500

1.500

106- Döviz Gönderme Emirleri

105- Döviz Hesabı

1.500

1.500


9) Gelir tahsilatlarında 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabının kullanılmaması

Bazı mahalli idareler tahakkuk eden gelirlerini120-Gelirlerden Alacaklar hesabına almayıp, tahsilettiğinde doğrudan bütçeye gelir kaydetmektedir. Böylebir durumda mahalli idarelerde tahakkuk edengelirlerden ne kadarının tahsil edildiği bilgisinemuhasebe kayıtlarından ulaşılamamaktadır.


ÖRNEK

Emlak vergisi tahakkuk kaydı:

38

120- Gelirlerden Alacaklar Hesabı

120-01.02.09.51

600- Gelirler Hesabı600-01.02.09.51

10.000

10.000


Tahsilat kaydı:

39

100- Kasa Hesabı

120- Gelirlerden Alacaklar Hs.

10.000

10.000



800.01.02.09.51

10.000

10.000


10) 121-Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabının Aralık ayı borç bakiyesinde Kasım ayı borç bakiyesine göre artış olmaması. (Yıllık)

121 den ödeme yapılmışsa bakiye azalmış da olabilir.



Gelirlerden Alacaklar Hesabında kayıtlıtutarlardan mali yıl sonuna kadar tahsili gerekenlerdentahsil edilemeyen tutarlar, mali yıl sonunda 121-Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına borç, 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına alacak kaydedilir.


ÖRNEKBelediyenin 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabında

bulunan ve yılsonuna kadar tahsil edilemeyen alacakların toplamı 10.000 TL’dir.

31/12/… tarihli kayıt:

42

121- Gelirlerden Takipli Alacaklar

Hs.

120- Gelirlerden Alacaklar

10.000

10.000


11) 140.01.01. Alacağın Aslı Hesabının alacak tutarı ile 800.05.09.01.06. Kişilerden Alacaklar Hesabının alacak tutarının birbirine eşit olmaması.

140.01.02. ve 140.02.02 Alacağın Faizi Hesaplarının alacak toplamları ile 800.05.01.09.01. Kişilerden Alacaklar Faizleri Hesabının alacak tutarının birbirine eşit olmaması.

İSTİSNA: Terkin kayıtları


140 KİŞİLERDEN ALACAKLAR HESABI

140 01 Tahsilinde Bütçeye Gelir Kaydedilecek Olan Alacaklar

140 01 01 Alacağın Aslı

140 01 02 Alacağın Faizi

140 02 Diğer Alacaklar

140 02 01 Alacağın Aslı

140 02 02 Alacağın Faizi


140.01.01 yardımcı hesaptaki tutarlar içintahakkuk eden faizlerin 140.01.02 yardımcı hesabına,140.02.01 yardımcı hesaptaki tutarlar için tahakkuk edenfaizlerin ise 140.02.02 yardımcı hesabına alınması vefaizin tahsilinde alacağın cinsine (140.01 veya 140.02)bakılmaksızın bütçeye gelir kaydedilmesi gerekmektedir.



Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gerekenlerbir taraftan 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veyailgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak; diğertaraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-BütçeGelirleri Hesabına alacak kaydedilir.


ÖRNEKKasa noksanlığının tespit edilmesi:

Noksanlığın, sorumluları adına hesaba alınması:

Noksan tutar için gecikme faizi hesaplanması:


197- Sayım Noksanlar Hs. 100100- Kasa Hesabı 100

140- Kişilerden Alacaklar Hesabı 100-140.02.01

197- Sayım Noksanları Hs. 100


600- Gelirler Hesabı 5

Noksanlık ile birlikte tahakkuk etmiş olan faizin tahsil edilmesi:


100- Kasa Hesabı 105140- Kişilerden Alacaklar Hesabı 100-140.02.01140- Kişilerden Alacaklar Hesabı 5-140.02.02

805- Gelir Yansıtma Hs. 5800- Bütçe Gelirleri Hs. 5-800.05.01.09.01

ÖRNEKFazla maaş ödemesinin kayıtlara alınması:

Fazla ödenen tutar için gecikme faizihesaplanması:






Fazla ödenen tutar ile tahakkuk eden faizin tahsil edilmesi:


100- Kasa Hesabı 105140- Kişilerden Alacaklar Hesabı 100-140.01.01140- Kişilerden Alacaklar Hesabı 5-140.01.02

805- Gelir Yansıtma Hs. 105800- Bütçe Gelirleri Hs. 100-800.05.09.01.06800- Bütçe Gelirleri Hs. 5-800.05.01.09.01

12) 140.01- Tahsilinde Bütçeye Gelir KaydedilecekOlan Alacaklar ile 140.02- Diğer Alacaklar yardımcıhesapların doğru kullanılmaması.

Kişilerden alacaklar hesabına alınmasına kararverilenlerden tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesigereken tutarlar 140.01.01 yardımcı hesabına, tahsilindebütçeye gelir kaydedilmemesi gerekenlerin ise 140.02.01yardımcı hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.


140.01- Tahsilinde Bütçeye Gelir Kaydedilecek OlanAlacaklar:

Bütçe giderleri hesabına borç kaydı suretiyle ödenerekgerek yılı içinde, gerek yılı geçtikten sonra belgeler ve kayıtlarüzerinde yapılan incelemeler sonunda, fazla ve yersizödendiğinin anlaşılması üzerine Sayıştay ve mahkemeilamları ile borç hükmolunan tutarlar.

Ayniyatın çalınmasından, kaybedilmesinden,kanunsuz veya yersiz harcanmasından dolayı doğan zararlaraait olmak üzere dairelerce bildirilen miktarlarla Sayıştay vediğer mahkemelerce bu doğrultuda hüküm altına alınantutarlar kişilerden alacaklar hesabına alınır.


140.02- Diğer alacaklar:

Bütçe içi veya bütçe dışı olarak verildiği veyagönderildiği halde süresinde mahsup edilmeyen veyazimmete geçirilen avans ve krediler, tahsildar, veznedarveya bu işlerle görevlendirilmiş bulunan memur vemutemetler tarafından alındı veya diğer resmi belgelerkarşılığında tahsil edildikten sonra zimmete geçirilenveya kaybedilen tutarlar kişilerden alacaklar hesabınaalınır.


13) 150- İlk Madde ve Malzeme Hesabının alacaktarafında ekod1 seviyesindeki tutarların toplamı ile630.14. ile başlayan hesaplarda ekod2 seviyesinde borçtarafındaki tutarların toplamına eşit olmaması.



Tüketilmek amacıyla kamu idaresinin ilgilibirimlerine verilen veya kullanılan ilk madde vemalzemeler 150- İlk Madde ve Malzeme Hesabına alacak,630- Giderler hesabına borç kaydedilir.


ÖRNEK

Belediyenin ambarından Eğitim Müdürlüğü’nünihtiyaçlarında kullanılmak üzere 800 TL kırtasiyemalzemesi çıkışı yapılmıştır.

56


-630.14.01

150-İlk Madde ve Malzeme Hs.

-150.01…

800

800


İSTİSNASI

İlk madde ve malzemelerin maddi duran varlıkyapımında kullanılmak üzere 258- Yapılmakta OlanYatırımlar hesabına aktarılması


ÖRNEKİnşaat malzemesi satın alınmasına dair kayıt:

İnşaat malzemelerin bina yapımında kullanılmasına ait kayıt:


150- İlk Madde ve Malzeme Hs. (Çimento)5.000 150- İlk Madde ve Malzeme Hs. (Demir) 4.000

103- Verilen Çekler ve Gönd. Emir. Hs. 9.000

258- Yapılmakta Olan Yatırımlar Hs. 9.000150- İlk Madde ve Malzeme Hs.(Çimento) 5.000150- İlk Madde ve Malzeme Hs.(Demir) 4.000

14) Taşınırlarda kayıtlı durum ile fiili durumunbirbirine uymaması

Bu durum 2007 yılında yürürlüğe giren TaşınırMal Yönetmeliği uyarınca envanter yapılmamasındanveya satın alınan taşınırın, (tüketilmediği halde) taşınırkayıtlarına alınmadan doğrudan giderleştirilmesindenkaynaklanmaktadır.


ÖRNEKBelediye tarafından kırtasiye malzemesi

alınmıştır.



630- Giderler Hesabı 5.000191- İndirilecek KDV 900

360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 37,5103- Verilen Çekler ve Gön. Emr. Hs. 5.862,5



Tüketim:


150- İlk Madde ve Malzeme Hs. 5.000191- İndirilecek KDV 900

360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 37,5103- Verilen Çekler ve Gön. Emr. Hs. 5.862,5


630- Giderler Hesabı XXXX630.14…150- İlk Madde ve Malzeme Hs. XXXX

ÖRNEKKadıköy Belediyesi makam aracının deposuna 200

TL, belediye sarayındaki kalorifer deposuna ise 2.800 TL’lik yakıt alımı yapılmıştır.


150- İlk Madde ve Malzeme Hs. 2.800630- Giderler Hesabı 200

360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 22,5103- Verilen Çekler ve Gön. Emir. Hs. 2.977,5


Taşınır Mal Yönetmeliğinin 10’uncu maddesinegöre ihtiyaç duyulduğunda kullanılmak üzere satınalınarak depolananlar hariç olmak üzere doğrudantaşıtların depolarına konulan akaryakıt, likit gaz (LPG)ve yağlar için taşınır işlem fişi düzenlenmez. Dolayısıylataşınır işlem fişi düzenlenmeden satın alınan ve ilkmadde ve malzeme grubunda sayılan alımlar taşınırhesaplarına alınmadan doğrudan 630-Giderler Hesabınaalınarak muhasebeleştirilmesi gerekir.


Taşınır Mal Yönetmeliğine göre Taşınır İşlem Fişidüzenlenmeyecek haller:

İhtiyaç duyulduğunda kullanılmak üzere satın alınarakdepolanan ya da arşivlenenler ile süreli yayınlardan ciltletilmişolanlar hariç olmak üzere aşağıda sayılan hallerde Taşınır İşlem Fişidüzenlenmez:

1- Satın alındığı andan itibaren tüketimi yapılan su,doğalgaz, kum, çakıl, bahçe toprağı, bahçe gübresi ve benzerimaddeler,

2- Makine, cihaz, taşıt ve iş makineleri ile demirbaşlarınservislerince yapılan bakım ve onarımlarında kullanılan yedekparçalar ile doğrudan taşıtların depolarına konulan akaryakıt, likitgaz (LPG) ve yağlar,

3- Kısa sürede tüketilen mutfak tipi tüpler ve yangınsöndürme tüplerine yapılan gaz dolumları ile yazıcı kartuşlarınındolumları,

4- Dergi ve gazete gibi süreli yayınlar ile arşivlenme niteliğiolmayan kütüphane materyalleri


15) Yıl sonunda (Aralık ayında) 160-İş Avans veKrediler ve 161-Personel Avansları Hesaplarının borçbakiyesi vermesi. (Yıllık)

Yönetmelik 113. ve 116. madde:

Bu hesapta kayıtlı tutarlardan mahsup dönemineaktarılanlar bu hesaba alacak, 165-Mahsup DönemineAktarılan Avans ve Krediler Hesabına borç kaydedilir.


ÖRNEKAvansın mahsup dönemine aktarılması:

66

165- MDA Avans ve Krediler Hesabı

160- İş Avans ve Kredileri Hesabı

161- Personel Avansları Hesabı

1.000

1.000

906- MDA Kullanılacak Ödenekler Hs.

900-Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hs.

901- Bütçe Ödenekleri Hesabı

907- MDA Ödenekler Hesabı

1.000

1.000

1.000

1.000


Mahsup döneminde avansın mahsubu:

Mahsup dönemini izleyen ayın ilk iş günüyapılacak muhasebe kaydı:


630- Giderler Hesabı 1.000165-MDA Avans ve Krediler Hs. 1.000

834- Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hs. 1.000835- Gider Yansıtma Hesabı 1.000

907- MDA Ödenekler Hesabı 1.000906- MDA Kullanılacak Ödenekler Hs. 1.000

835- Gider Yansıtma Hesabı 1.000834- Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hs. 1.000

16) 162-Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabının yıl sonunda (Aralık ayında) borç bakiyesi vermemesi. (Yıllık)

Aralık ayında ödenen maaş ve ücretlerinertesi yıl bütçesinden karşılanması gerekenkısmı için 162 Hesabının çalıştırılmadığıtespit edilmiştir.



Aralık ayının 15 inde yapılan maaş ve ücretödemelerinin ertesi yıl 01-14 Ocak dönemine karşılıkgelen tutarları bu hesapta izlenir. Yeni mali yılda bututarlar, düzenlenecek ödeme emri ile bütçe giderlerihesabına aktarılır. Bu tutarlar yeni yıl bütçesiödeneklerinden karşılanacağından, avans olarakverildiği yıldan herhangi bir ödenek devri yapılmaz.


ÖRNEKEvren Belediyesi’nde çalışan personelin 15 Aralık-

14 Ocak dönemine ilişkin maaş bordrosundaki veriler aşağıdaki gibidir:

Tahakkuk toplamı: 3.500 TL

- Gelir Vergisi :100 - Memur Sendika Aidatı:35

- Damga Vergisi:25 - Emekli Keseneği : 200

- Lojman Kirası:50 - İlaç Kesintisi :40

- İcra Kesintisi:50 - Ödenecek Tutar :3000


15 Aralık 2010 kaydı:

71

630- Giderler Hesabı

162- Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hs.

333-Emanetler Hs. (İcra Kes.)

333- Emanetler Hs.(Sendika Aid.)

333- Emanetler Hs. (İlaç Kesintisi)

360- Ödenecek Vergi ve Fon. Hs.


361- Ödenecek Sos. Güv. Kes.

600- Gelirler Hesabı (Lojman Ki.)

103- Verilen Çekler ve Gön. Emir.

1.750

1.750

50

35

40

100

25

200

50

3.000


830- Bütçe Giderleri Hesabı

835- Gider Yansıtma Hesabı

1.750

1.750


800- Bütçe Gelirleri Hesabı- Lojman Kirası

50

50


1 Ocak 2011 kaydı:

73


162- Bütçe Dışı Avans ve Kr. Hs.

1.750

1.750



1.750

1.750


17) 165-Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabının borç bakiyesi vermesi.

Mart ayı mizanında 165 hesabın borç bakiyesi verdiği görülmüştür.


5018 sayılı KMYKK 51 inci madde:

Kamu hesapları malî yıl esasına göre tutulur. Malîyılın bitimine kadar fiilen yapılmış olan ödemelerdenmahsup edilememiş olanların, ödenekleri saklıtutulmak suretiyle, mahsup işlemleri malî yılınbitimini izleyen bir ay içinde yapılabilir. Zorunluhallerde bu süre, Maliye Bakanlığı tarafından bütçegiderleri için bir ay, diğer işlemlerde beş ayı geçmemeküzere uzatılabilir.



Mahsup dönemine aktarılan avans ve kredilerleilgili harcama belgeleri muhasebe birimine geldiğinde,tutarı bir taraftan bu hesaba alacak, 630-GiderlerHesabına ya da varlığa dönüştürülecek bir harcamaunsuru ise ilgili varlık hesabına borç; diğer taraftan 834-Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabına borç, 835-GiderYansıtma Hesabına alacak kaydedilir.


ÖRNEKAvansın ödeneğiyle birlikte mahsup dönemine

aktarılmasının kaydı:

77

165- MDA Avans ve Krediler Hesabı

160- İş Avans ve Kredileri Hesabı

5.000

5.000


900-Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hs.

901- Bütçe Ödenekleri Hesabı


5.000

5.000

5.000

5.000


Mahsup döneminde avansın mahsubunun kaydı:

78

150- İlk Madde ve Malzeme Hesabı

165- MDA Avans ve Krediler Hs.

5.000

5.000

834- Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hs.


5.000

5.000



5.000

5.000


Mahsup dönemini izleyen ayın ilk iş günü yapılacak muhasebe kaydı:

79


834- Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hs.

5.000

5.000


18) 191 İndirilecek KDV Hesabınınkullanılmaması.

Mal ve hizmetin satın alınması durumundasatıcılara ödenen veya borçlanılan ve kurum açısındanindirim hakkı doğuran katma değer vergisinin izlenmesiiçin 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabıkullanılır. Dolayısıyla 191-İndirilecek Katma DeğerVergisi Hesabının kullanılması ve ay sonunda ilgilihesaplara devredilerek kapatılması gerekmektedir. Bukonuda herhangi bir mükellefiyet yoksa ödenen tutarmalın veya hizmetin maliyetine eklenir.


ÖRNEKSatın alma kaydı:

81

150- İlk Madde ve Malzeme Hesabı

191- İndirilecek KDV Hesabı


20.000

3.600

23.600



23.600

23.600


19) 191-İndirilecek KDV Hesabının borç bakiyesi,391-Hesaplanan KDV Hesabının ise alacak bakiyesivermesi.


ÖRNEKManisa Belediyesinin KDV hesaplarının ay sonu

görünümü aşağıdaki gibidir:

191- İndirilecek KDV 391- Hesaplanan KDV

17.000 25.000


Ay sonu kaydı:

84

391- Hesaplanan KDV Hesabı

191- İndirilecek KDV Hesabı


25.000

17.000

8.000


ÖRNEKKırıkkale Belediyesinin KDV hesaplarının ay sonu

görünümü aşağıdaki gibidir:

190-Devreden KDV 191- İndirilecek KDV 391- Hesaplanan KDV

7.000 36.000 58.000


Yukarıdaki defter kayıtlarına göre ay sonu kaydıaşağıdaki gibi olacaktır.


391- Hesaplanan KDV Hs. 58.000190- Devreden KDV 7.000191- İndirilecek KDV 36.000360- Ödenecek Vergi ve Fonlar 15.000

20) 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının kullanılmaması

İller Bankası tarafından mahalli idarelereaktarılan mahalli idare paylarından yapılan ortaklık payıkesintilerinin 240- Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayelerhesabına kaydedilmediği görülmüştür.


ÖRNEK

Maliye Bakanlığı, 2012 yılı Mart ayı itibariylebüyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçevergi gelirleri tahsilatından Adapazarı BüyükşehirBelediyesi adına 52.500.000 TL tahakkuk ettirilmiş olupİller Bankası adına sermaye payı olarak 1.000.000 TL,Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan borcuna istinaden1.500.000 TL ve vergi borcuna istinaden ise 2.000.000 TLkeserek kalan 48.000.000 TL’yi Adapazarı BüyükşehirBelediyesi’ne göndermiştir. Adapazarı BüyükşehirBelediyesi’nin yapacağı kayıt:



102- Banka Hesabı 48.000240- Mali Kuruluşlara Yat. Serm. 1.000360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 2.000361- Ödenecek Sosyal Güv. Kes. Hs. 1.500

600- Gelirler Hs. 52.500-600.05.02.02.51

805- Gelir Yansıtma 52.500800- Bütçe Gelirleri 52.500

-800.05.02.02.51

830- Bütçe Giderleri 1.000-830.05.08.09.51

835- Gider Yansıtma 1.000

21) Mal ve hizmet üreten kuruluşların zararlarının241- Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara YatırılanSermayeler hesabından düşülmemesi


Bu hesap, mal ve hizmet üreten kuruluşlaranakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları ve busermaye tutarlarının işletilmesinden doğan kar vezararlar, bütçeye iade olunan sermayelerin izlenmesi içinkullanılır.



Sermaye iştiraklerinin değerlemesi sonucu ortayaçıkan artış ve azalışlar da ilgili mal ve hizmet üretenkuruluşların kayıtlarına uygun olarak bu hesabakaydedilir.


ÖRNEKErzurum Büyükşehir Belediyesinin bağlı kuruluşu

olan Er-Tansa Ltd. Şti. 18.000 TL kar etmiş olup, sözkonusu karın belediyenin, şirketteki sermayesineeklenmesine karar verilmiştir.


241- Mal ve Hiz. Üreten Kur. Yat. Ser. 18.000600- Gelirler Hesabı 18.000


830- Bütçe Giderleri 18.000835- Gider Yansıtma 18.000

22) Arsa ve bina satışlarında tahsil edilentutarların 250- Arazi ve Arsalar Hesabı ile 252- BinalarHesabı kullanılmadan, doğrudan 600- Gelirler Hesabınakaydedilmesi


ÖRNEK

Elbistan Belediyesinin 70.000 TL bedel ile kayıtlıolan arsası peşin olarak,

a) 70.000 TL’ye satılmıştır,

b) 80.000 TL’ye satılmıştır,

c) 65.000 TL’ye satılmıştır,




102- Banka Hesabı 70.000600- Gelirler Hesabı 70.000

805- Gelir Yansıtma Hesabı 70.000800- Bütçe Gelirleri Hesabı 70.000

Yapılması gereken doğru kayıtlar:

Kayıtlı değer: 70.000 TL Satış tutarı: 70.000


102- Banka Hesabı 70.000250- Arazi ve Arsalar Hs. 70.000




250- Arazi ve Arsalar Hesabı 10.000600- Gelirler Hesabı 10.000





630- Giderler Hesabı 5.000250- Arazi ve Arsalar Hesabı 5.000



23) Yıl sonunda 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri,252-Binalar, 253-Tesis, Makine ve Cihazlar, 254-Taşıtlar,255-Demirbaşlar ve 256-Diğer Maddi Duran VarlıklarHesaplarının ekod1 seviyesinde borç bakiyesi varken 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabının ekod2 seviyesindealacak tutarında artış olmaması. (Yıllık)

251, 252, 253, 254, 255 ve 256 kodlu Hesaplardaizlenen varlıklar için amortisman ayrılmadığıgörülmüştür.


10 Ocak 2008 tarihli ve 26752 sayılı ResmiGazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Genel YönetimMuhasebe Yönetmeliği Genel Tebliği (Sayı:1) uyarıncasatın alınan taşınmazlardan (yeraltı ve yerüstü düzenleri,binalar ve tesisler) değeri 34.000 TL’nin altında olanlariçin %100 amortisman ayrılır, değeri 34.000 TL’ninüstünde olanlar için ise tebliğ ekindeki oranlara göreyıllar itibarıyla amortisman ayrılır.

Dayanıklı taşınırlar (makine, cihaz, taşıt vedemirbaşlar) için ise değeri 14.000 TL’nin altında olanlariçin %100 amortisman ayrılır, değeri 14.000 TL’ninüstünde olanlar için ise tebliğ ekindeki oranlara göreyıllar itibarıyla amortisman ayrılır.


Edinme tarihindeki yıl için belirlenen limitinüzerinde bir maliyet bedeli olan amortismana tabitutulmuş bir varlığın değeri sonraki yıl/yıllardabelirlenen limitin altında kaldığı taktirde, kalanamortisman süresine bakılmaksızın varlığın henüzamorti edilmemiş kısmı tamamen amortismana tabitutulacaktır.


102

257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI (-)

257 01 Yer Altı ve Yerüstü Düzenleri

257 02 Binalar

257 03 Tesis, Makine ve Cihazlar

257 04 Taşıtlar

257 05 Demirbaşlar

257 06 Diğer Maddi Duran Varlıklar


251 YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ HESABI 257 1 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri

251 01 Boru Hatları 257 01 01 Boru Hatları251 02 Enerji Nakil Hatları 257 01 02 Enerji Nakil Hatları251 03 Su İsale Hatları 257 01 03 Su İsale Hatları251 04 Kanalizasyon Hatları 257 01 04 Kanalizasyon Hatları251 05 Tüneller 257 01 05 Tüneller251 06 Köprü ve Geçitler 257 01 06 Köprü ve Geçitler251 07 Yollar 257 01 07 Yollar251 08 Sulama Kanalları 257 01 08 Sulama Kanalları251 09 Baraj ve Göletler 257 01 09 Baraj ve Göletler251 10 Hava Meydanları 257 01 10 Hava Meydanları251 11 Liman ve Rıhtımlar 257 01 11 Liman ve Rıhtımlar251 12 İskeleler 257 01 12 İskeleler251 13 Çekek Yerleri 257 01 13 Çekek Yerleri251 14 Balıkçı Barınakları 257 01 14 Balıkçı Barınakları251 15 Mendirekler ve Dalgakıranlar 257 01 15 Mendirekler ve Dalgakıranlar251 16 Şamandıra, Dolfen ve Platformlar 257 01 16 Şamandıra, Dolfen ve Platformlar

251 17 Toplu Taşıma Hatları ve İstasyonları 257 01 17 Toplu Taşıma Hatları ve İstasyonları

251 18 Park ve Bahçeler 257 01 18 Park ve Bahçeler251 19 Kuyular 257 01 19 Kuyular251 20 Duraklar 257 01 20 Duraklar251 99 Diğer Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri 257 01 99 Diğer Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri



Maddi duran varlıklar hesapları için ayrılanamortisman tutarları yıl sonunda bu hesaba (257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı) alacak, 630-GiderlerHesabına borç kaydedilir.


ÖRNEK251- Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabında kayıtlı

sulama kanalları için amortisman ayrılması:

105


257- Birikmiş Amortismanlar Hs.

-257.01.08

4.000

4.000


24) 257.1. ekod2 seviyesinde Kasım ayına görealacak tutarındaki artışın 251 hesap ekod1 seviyesindekiborç bakiyesinden fazla olması. (Yıllık)

251 Hesapta izlenen varlıklar için ayrılanamortismanın ilgili varlığın değerinden fazla olduğugörülmüştür.

(Yukarıdaki durumlar 252, 253, 254, 255 ve 256kodlu hesaplar için de geçerlidir.)


Maliyet bedeli Genel Yönetim MuhasebeYönetmeliği Genel Tebliğinde belirtilen limitleriaşmayan amortismana tabi duran varlıklar, varlıkhesaplarına alınacak ve dönem sonunda bunlara %100oranında amortisman ayrılacaktır. Ama söz konusuvarlıklar için Duran Varlıklar Amortisman ve YenidenDeğerleme Defterine kayıt yapılmayacaktır. Değeriyukarıda belirtilen limiti aşan amortismana tabi duranvarlıklar hem ilgili varlık hesaplarına kaydedilecek hemde dönem sonunda Duran Varlıklar Amortisman veYeniden Değerleme Defterine sicil numarası ile kayıtedilecektir.


Yukarıda açıklanan şartları taşıyan taşınır vetaşınmazlar için Duran Varlıklar Amortisman ve YenidenDeğerleme Defterinin tutulması gerekmektedir. Ancakbazı mahalli idarelerde bu defter tutulmamaktadır. Budefterin tutulmaması ise mükerrer amortismanayrılmasına ve aşağıdaki gibi bir durumun oluşmasınaneden olabilmektedir.

254-Taşıtlar Hesabı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı

30.000 40.000


25) 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri, 252-Binalar,253-Tesis, Makine ve Cihazlar, 254-Taşıtlar, 255-Demirbaşlar ve 256-Diğer Maddi Duran VarlıklarHesaplarından satış yapılması, devredilmesi, sermayeolarak verilmesi, hurdaya ayrılması veya kullanılamazhale gelmesi sonucu çıkışlar yapılırken daha öncekidönemlerde ayrılan amortismanların ilgili varlığınkayıtlı değerinden düşülmemesi.


ÖRNEKA Belediyesince kayıtlı değeri 70.000 TL, birikmiş

amortismanı 17.500 TL olan iskele B Belediyesine 52.500TL’ye satılmıştır.

110

102- Banka Hesabı


251- Yeraltı ve Yerüstü Düz.

Hs.

52.500

17.500

70.000



52.500

52.500


ÖRNEKKayıtlı değeri 250.000 TL, ayrılan amortismanı

50.000 TL olan bir bina Evren Belediyesi’nce HalkEkmek Fabrikasına sermaye olarak verilmiştir.

111

241- Mal ve Hiz. Üreten Kur.Yat.Ser.Hs.


252- Binalar Hesabı

200.000

50.000

250.000



200.000

200.000


ÖRNEKKayıtlı değeri 40.000 TL, ayrılan amortismanı

16.000 TL olan bir makine Şereflikoçhisar Belediyesitarafından hurdaya ayrılmasına karar verilmiştir.

112

294- Elden Çık. Stoklar ve MDV Hs.


253- Tesis,Makine ve Cihazlar Hs.


40.000

16.000

40.000

16.000


ÖRNEKKayıtlı değeri 25.000 TL, birikmiş amortismanı

5.000 TL olan taşıt kaza sonucu tamamen kullanılamazhale gelmiştir.

113



254- Taşıtlar Hesabı

20.000

5.000

25.000


ÖRNEKKeçiören Belediyesi kayıtlı değeri 12.000 TL,

birikmiş amortismanı 4.000 TL olan demirbaşı 10.000TL’ye satmıştır.

114

100- Kasa Hesabı


255- Demirbaşlar Hesabı


10.000

4.000

12.000

2.000



10.000

10.000


26) 800.03.06.01.01 Lojman Kira GelirleriHesabının alacağında kayıt varken 252.01.07. Konutlarhesabının kullanılmaması

Belediyenin veya bir birimin lojman kira gelirielde edebilmesi için 252-Binalar Hesabında kayıtlı varlığıbulunmak zorundadır.


ÖRNEKBankadan verilen ödeme emrine karşılık 180.000

TL karşılığında lojman olarak kullanılmak üzere bir bina satın alınmıştır.

116

252- Binalar Hesabı -252.01.07

103-Verilen Çekler ve Gön. Emir.

180.000

180.000



180.000

180.000


Lojman olarak satın alınan binadan aylık kira gelirli olarak toplam 2.000 TL banka aracılığıyla tahsil edilmiştir. Yapılacak kayıt:


102- Banka Hesabı 2.000600- Gelirler Hesabı 2.000

-600.03.06.01.01


-800.03.06.01.01

27) 830.3.7.3.2- Makine, Teçhizat bakım veOnarım Giderleri varken 253-Tesis, Makine ve CihazlarHesabının kullanılmaması.

Bir birimin makine veya teçhizat onarım gideriyapabilmesi için 253 hesapta tesis, makine veya cihazınkayıtlı olması gerekmektedir.


ÖRNEKMarmaris Belediyesi, kayıtlarında yer almayan

50.000 TL değerindeki inşaat makinelerinin bakımı için 3.000 TL banka hesabından ödemiştir.

Envanter kaydı:


253- Tesis, Makine ve Cihazlar Hs. 50.000500- Net Değer Hesabı 50.000

Yapılan bakım için gider kaydı:


630- Giderler Hesabı 3.000-630.03.07.03.02

103- Verilen Çekler ve Gön. Emr. Hs. 3.000

830- Bütçe Giderleri 3.000-830.03.07.03.02

835- Gider Yansıtma 3.000

28) 800.6.2.2.1. Taşıt Satışı Gelirleri Hesabınınalacak tutarında bir önceki aya göre artış varken 254-Taşıtlar Hesabının alacak tarafında daha az artış olması.


Mahalli idare birimlerince satışı yapılıp 800-Bütçe Gelirleri Hesabının 06-Sermaye Gelirleri kaleminekaydedilen taşıt satışları gelirlerine ilişkin tutarların,254-Taşıtlar Hesabının alacağına kaydedilen tutarlardanfazla olmaması gerekmektedir.


ÖRNEK

Belediye ihtiyacı kalmadığı 20.000 TL değerindekitaşıtı 12.000 TL’si çek kalanı da içinde bulunulan faaliyetdöneminde tahsil edilmek üzere vadeli olarak satılmıştır.

123

101- Alınan Çekler Hesabı

120- Gelirlerden Alacaklar Hesabı

254- Taşıtlar Hesabı

12.000

8.000

20.000



-800.06.02.01.01

20.000

20.000


29) 830.06.01.02.02 Bilgisayar Alımları hesabınınborç tarafındaki bir önceki aya göre artış tutarı 255.02.01Bilgisayarlar ve Sunucular hesabının borç tutarındaki birönceki aya göre artış tutarından büyük olması.


Yapılan bilgisayar alımı sonucu 255.02.01ekonomik kodu çalışacak ve aynı tutarda bütçe gideriyapılacak, 830 hesabın 06.01.02.02 ekonomik kodunakayıt yapılacaktır.


ÖRNEK 5.000 TL’lik bilgisayar alım kaydı:

126

255- Demirbaşlar Hesabı

255-02.01

103-Verilen Çekler ve Gön.

Emir.

5.000

5.000


830-06.01.02.02


5.000

5.000


30) 630.13.01. ekod3 seviyesinde borç tutarı ile 257Hesap ekod1 seviyesinde Kasım ayına göre alacaktutarındaki artışın eşit olmaması. (Yıllık)


Amortisman ayrılırken kullanılan 630.13.01. MaddiDuran Varlıkların Amortisman Giderleri Hesabınınekonomik kodun 3. Seviyesindeki hesapların borçtutarları ile 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabınınekonomik kodun 1. seviyesindeki hesapların Kasım ayınagöre alacak tutarlarındaki artışların birbirine eşit olmasıgerekmektedir.


257BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI ( - )

257 01 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri

257 02 Binalar

257 03 Tesis, Makine ve Cihazlar

257 04 Taşıtlar

257 05 Demirbaşlar

257 06 Diğer Maddi Duran Varlıklar

129

630 GİDERLER HESABI630 13 Amortisman Giderleri

630 13 01Maddi Duran Varlıkların Amortisman Giderleri

630 13 01 01Yeraltı ve Yerüstü Düzenlerinin Amortisman Giderleri

630 13 01 02 Binaların Amortisman Giderleri

630 13 01 03Tesis, Makine Ve Cihazların Amortisman Giderleri

630 13 01 04 Taşıtların Amortisman Giderleri

630 13 01 05 Demirbaşların Amortisman Giderleri

630 13 01 06Diğer Maddi Duran Varlıkların Amortisman Giderleri


ÖRNEKYıl sonunda belediyeye ait demirbaşlara 2.000 TL

tutarında amortisman ayrılmıştır.

130


630.13.01.05


257.05.01

2.000

2.000


31) Ödenen telif ücretleri ile bilgisayar yazılımlarının, 260- Haklar hesabına kaydedilmeden doğrudan giderleştirilmesi.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği 9. madde:

(Varlıklara İlişkin İlkeler)

b) Faaliyet dönemi içinde paraya dönüştürülebilecek veya kullanılarak tüketilecek varlık ve alacaklar bilançoda dönen varlıklar ana hesap grubu içinde gösterilir.

c) Faaliyet dönemi içinde paraya dönüştürülmesi öngörülmeyen ve hizmetlerinden bir faaliyet döneminden daha uzun süre yararlanılacak varlıklar ve vadesi faaliyet dönemini aşan alacaklar bilançoda duran varlıklar ana hesap grubu içinde gösterilir.


ÖRNEK12.000 TL + %18 KDV’ye bilgisayar yazılımı satın

alınması



630- Giderler Hesabı 12.000191- İndirilecek KDV Hs. 2.160

360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 90103- Verilen Çek ve Gönd. Emir. Hs. 14.070

830- Bütçe Giderleri Hs. 14.160835- Gider Yansıtma Hs. 14.160

Yapılması gereken doğru kayıt:


260- Haklar Hesabı 12.000191- İndirilecek KDV Hs. 2.160

360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 90103- Verilen Çek ve Gönd. Emir. Hs. 14.070

830- Bütçe Giderleri Hs. 14.160835- Gider Yansıtma Hs. 14.160

32) 260-Haklar Hesabının ekonomik kod1seviyesinde borç tutarları toplamının 268.1. ekonomikkod2 seviyesinde alacak tutarları toplamına eşitolmaması. (Yıllık)


1 sayılı Genel Yönetim Muhasebe YönetmeliğiGenel Tebliğine göre maddi olmayan duran varlıkhesaplarını ilgilendiren ve satın alınmış olan duranvarlıkların değeri ne olursa olsun söz konusu tutarlarilgili varlık hesaplarına kaydedilmekle beraber dönemsonunda %100 amortismana tabi tutulacaktır.


ÖRNEKKayıtlı değeri 20.000 TL olan bilgisayar programı için

yıl sonunda %100 oranında amortisman ayrılmıştır:

136



20.000

20.000


33) 830.6.3.1.1 Bilgisayar Yazılımları Hesabınınborç tutarının 260.1 Bilgisayar Yazılımları Hesabınınborç tutarındaki cari yılda meydana gelen artışa eşitolmaması.

Bedeli karşılığı edinilen hukuki tasarrufların 830-Bütçe Giderleri Hesabına (Örneğin bilgisayar yazılımhizmetleri 830.6.3 Gayri Maddi Hak Alımları alt koduna)kaydedilmesi ve ardından söz konusu hukukitasarrufların 260- Haklar Hesabında izlenmesigerekmektedir.



Bütçeye gider kaydıyla edinilen haklar bir taraftanbu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaba, ödenecek tutar103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veyailgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-BütçeGiderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabınaalacak kaydedilir.


ÖRNEKÇankaya Belediyesince 17.000 TL tutarında

bilgisayar programı alınmıştır. (KDV ihmal edilecektir.)

139

260- Haklar Hesabı


17.000

17.000



17.000

17.000


34) 294.2 Elden Çıkarılacak Maddi DuranVarlıklar hesabı ile başlayan ekonomik kodlardaki borçbakiyesi ile 299.2. Elden Çıkarılacak Maddi DuranVarlıklar hesabı ile başlayan ekonomik kodlardaki alacakbakiyesinin eşit olmaması. (Yıllık)

294 hesabına alınarak izlenen değerlerin tamamıiçin amortisman ayrılmadığı tespit edilmiştir.


Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği GenelTebliği’nde yer alan «Maddi Olmayan Duran Varlıklar veÖzel Tükenmeye Tabi Varlıklar hesap gruplarıyla 256-Diğer Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenen varlıklariçin, amortisman oranı % 100 olarak belirlenmiştir.»ifadesine istinaden 294-Elden Çıkarılacak Stoklar veMaddi Duran Varlıklar hesabında kayıtlı varlıklara %100oranında amortisman ayrılması gerekmektedir.


ÖRNEKYenimahalle Belediyesi eskimiş olan bilgisayarını

hurdaya ayırmıştır. Bilgisayarın kayıtlı değeri 1.000 TL, birikmiş amortismanı ise 800 TL’dir.


294- Elden Çıkarılacak Stoklar ve MDV Hs. 1.000257- Birikmiş Amortismanlar Hs. 800

255- Demirbaşlar Hs. 1.000299- Birikmiş Amortismanlar Hs. 800

Yılsonunda yapılacak kayıt:


630- Giderler Hesabı 200299- Birikmiş Amortismanlar Hs. 200

35) 320- Bütçe Emanetleri hesabının devirkayıtlarının yapılmaması, 5 yıl bekleyen emanetlerin yılsonunda bütçeye gelir kaydedilmemesi. (Yıllık)

5018 sayılı Kanun 34 üncü madde:

İlgili olduğu malî yılın sonundan başlayarak beşyıl içinde alacaklıları tarafından geçerli bir mazeretedayanmaksızın, yazılı talep edilmediğinden veyabelgeleri verilmediğinden dolayı ödenemeyen borçlarzamanaşımına uğrayarak kamu idareleri lehine düşer.



Dönem sonunda bu hesabın zaman aşımısürelerine göre bölümlenmiş alt hesaplarında kayıtlıtutarlar, zaman aşımı sürelerini güncellemek için, buhesaba borç ve alacak kaydedilir.

145

320 BÜTÇE EMANETLERİ HESABI

320 01 Cari Yıla (N) Ait Borçlar

320 02 N-1 Yılına Ait Borçlar






ÖRNEKAltındağ Belediyesi, belediye binasında

kullanmak amacıyla 16.000 TL tutarında yakıt almış,ancak nakit yetersizliğinden dolayı bunun 3.000 TL’siniödeyememiştir. (KDV ve DV ihmal edilmiştir.)


150- İlk Madde ve Malzeme Hs. 16.000

103- Verilen Çekler ve Gönd. Emr. Hs. 13.000

320- Bütçe Emanetleri Hesabı 3.000

-320.01.

830- Bütçe Giderleri Hesabı 16.000

835- Gider Yansıtma Hesabı 16.000

ÖRNEKBütçe emanetine alınan tutarın yıl sonuna kadar

ödenmemesi halinde dönem sonu kaydı:

Buna göre Aralık mizanında 320.1-Cari Yıla (N) AitBorçlar ekonomik kodunun alacak bakiyesi vermemesigerekmektedir.

147

320- Bütçe Emanetleri Hesabı

-320.01.

320- Bütçe Emanetleri Hesabı

-320.02.

3.000

3.000


Bütçe emanetine alınan tutarın 5. yılın sonunakadar ödenmemesi halinde yapılacak kayıt:


320- Bütçe Emanetleri Hesabı 3.000-320.06.

600- Gelirler Hesabı 3.000


36) 333 hesap kodu seviyesinde alacak toplamının333.99.99 Diğer Çeşitli Emanetler detay kodu alacaktutarının 2 katından az olması.

Bu madde, emanet olarak tahsil edilen tutarınilgili ekonomik kod yerine diğer çeşitli emanetlerkoduna alındığını, bu durum ise emanette bekleyenparaların ayrıntılarının görülmesini engellediğini ifadeetmektedir.


ÖRNEKÇiçekdağı Belediyesi’nce yakıt alım ihalesi için üç istekliden toplamda 18.000 TL geçici teminat banka aracılığıyla tahsil edilmiştir.


102- Banka Hesabı 18.000 330- Alınan Depozito ve Tem. Hs. 18.000

-330.01.01

37) 830.3 Mal ve Hizmet Alım Giderleri hesabı ve830.6 Sermaye Giderleri hesabı ile başlayan ekonomikkodların borç tutarında bir önceki aya göre artış varken360.3 Damga Vergisi ile başlayan ekonomik kodlarda birönceki aya göre alacak tutarında artış olmaması.

Damga Vergisinin hesaplanmaması


ÖRNEKLaçin Belediyesi, KDV hariç 4.000 TL’ye kırtasiye

malzemesi satın almış olup düzenlenen göndermeemri ile ödenmiştir.


150-İlk Madde ve Malzeme Hs. 4.000191-İndirilecek KDV Hs. 720

360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 30103-Verilen Çekler ve Gön. Emr. Hs. 4.690

38) 361-Ödenecek Sosyal Güvenlik KesintileriHesabının borç tarafındaki tutarda bir önceki aya göreartış olmaması.


Bu hesap, sosyal güvenlik mevzuatı hükümlerinegöre sosyal güvenlik kurumları adına nakden veyamahsuben tahsil edilen tutarların izlenmesi içinkullanılır.


ÖRNEKEvren Belediyesi’nde çalışan personelin 15 Ocak-

14 Şubat dönemine ilişkin maaş bordrosundaki veriler aşağıdaki gibidir:

Tahakkuk toplamı: 3.500 TL

- Gelir Vergisi :100 - Memur Sendika Aidatı:35

- Damga Vergisi:25 - Emekli Keseneği : 200

- Lojman Kirası:50 - İlaç Kesintisi :40

- İcra Kesintisi:50 - Ödenecek Tutar :3000


15 Ocak 2012 kaydı:

155


333-Emanetler Hs. (İcra Kes.)

333- Emanetler Hs.(Sendika Aid.)

333- Emanetler Hs. (İlaç Kesintisi)



361- Ödenecek Sos. Güv. Kes.

600- Gelirler Hesabı (Lojman Ki.)


1.750

50

35

40

100

25

200

50

3.000


39) Yıl sonunda (Aralık ayında) 472-KıdemTazminatı Karşılığı Hesabının alacak tutarında birönceki yılın Aralık ayına göre artış olmaması. (Yıllık)

Yönetmelik 290 ıncı madde:

Bu hesap, belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılanuzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesiiçin kullanılır.


ÖRNEKDinar Belediyesi, belediyede çalışan işçileri için 70.000 TL kıdem tazminatı karşılığı ayırmıştır.

Kıdem tazminatı karşılığı ayrıldığında bütçeyeherhangi bir gider kaydı yapılmamaktadır. Ayrılankarşılıklar ödendiği yılın bütçesine gider olarakkaydedilmektedir.


630-Giderler Hesabı 70.000472-Kıdem Tazminatları Karş. Hs. 70.000

40) 391-Hesaplanan KDV Hesabınınkullanılmaması.

Teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetlerüzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarları ilebu tutarlardan mahsup edilen ve ödenen tutarlarınizlenmesi için 391-Hesaplanan KDV Hesabı kullanılır.

Dolayısıyla 391-Hesaplanan Katma Değer VergisiHesabının kullanılması ve ay sonunda ilgili hesaplaradevredilerek kapatılması gerekmektedir. Bu konudaherhangi bir mükellefiyet yoksa ödenen tutar malın veyahizmetin maliyetine eklenir.


ÖRNEKMuğla Belediyesince tahakkuk ettirilen su

faturalarının içeriği aşağıdaki gibidir:

Su bedeli : 3.000 TL

KDV : 240 TL

Çevre Temizlik Vergisi: 300 TL


120- Gelirlerden Alacaklar Hs. (Su Bedeli) 3.000120- Gelirlerden Alacaklar Hs. (ÇTV) 300120- Gelirlerden Alacaklar Hs. (KDV) 240

600- Gelirler Hesabı (Su Bedeli) 3.000600- Gelirler Hesabı (ÇTV) 300391- Hesaplanan KDV Hs. 240

41) 500.1.1 İlk Yıl Denge Kaydı Hesabında birönceki yılın Aralık ayına göre artış olması. (Yıllık)

500.1.1 İlk Yıl Denge Kaydı Hesabı 01.01.2006yılında kullanılmıştır ve bir daha kullanılmamasıgerekmektedir.


ÖRNEKAğaçören Belediyesi’nin Mahalli İdareler Bütçe ve

Muhasebe Yönetmeliğinin yürürlüğünden önceki varlık ve yükümlülükleri aşağıdaki şekilde olup söz konusu varlık ve yükümlülükler 01.01.2006 tarihinde kayıtlara alınmıştır.

- Banka Mevduatı : 100.000

- İlk Madde ve Malzeme : 250.000

- Binalar : 600.000

- Taşıtlar : 150.000

- Demirbaşlar : 200.000

- Hazineye Olan Kısa Vadeli Borç : 300.000

- Uzun Vadeli Banka Kredisi : 550.000



102- Banka Hesabı 100.000150- İlk Madde ve Malzeme Hs. 250.000252- Binalar Hesabı 600.000254- Taşıtlar Hesabı 150.000255- Demirbaşlar Hesabı 200.000

303- Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hs. 300.000400- Banka Kredileri Hesabı 550.000500- Net Değer Hesabı 450.000

- 500.01.01

42) 570-Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonucu ile 580-Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonucu hesaplarının tek yardımcı hesabında kayıt bulunması, dönemler itibariyle aktarma kayıtlarının yapılmaması.



570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı,geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan olumlu faaliyetsonuçlarının izlenmesi için kullanılır.


580- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı,geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan olumsuz faaliyetsonuçlarının izlenmesi için kullanılır.

Bu hesaplar en az beş yıllık geçmiş faaliyet sonuçlarınıgösterecek şekilde bölümlenir ve ayrı ayrı gösterilir.


570 GEÇMİŞ YILLAR OLUMLU FAALİYET SONUÇLARI HESABI

570 01 N-1 Yılına Ait Olumlu Faaliyet Sonuçları





580 GEÇMİŞ YILLAR OLUMSUZ FAALİYET SONUÇLARI HESABI ( - )

580 01 N-1 Yılına Ait Olumsuz Faaliyet Sonuçları






ÖRNEKKırıkkale Belediyesi’nin 31.12.2006 tarihli kapanış

bilançosunda dönem sonu olumlu faaliyet sonucu olarakgerçekleşen 500.000 TL, 01.01.2007 tarihindeki açılışkaydından sonra geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçlarıhesabına aktarılmıştır.


590- Dönem Olumlu Faal. Sonucu Hs. 500.000570- Geçmiş Yıl. Olumlu Faal. Son. Hs. 500.000

-570.01

Kırıkkale Belediyesi mizanında 570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabındaki (N-1) 500.000 TL 01.01.2008 tarihindeki açılış kaydından sonra ilgili yardımcı hesaba aktarılmıştır.


570- Geçmiş Yıl. Olumlu Faal. Son. Hs. 500.000-570.01


Kırıkkale Belediyesi mizanındaki 570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabındaki (N-5) 500.000 TL, izleyen dönem başı olan 01.01.2012 tarihinde 500-Net Değer Hesabına aktarılmıştır.



500- Net Değer Hesabı 500.000-500.09

43) 570.1. ekodunun alacağı ile 580.1. ekodunun borç tutarının aynı yıl içinde artması. (Ocak)

Aynı yıl içerisinde hem 570.01 N-1 Yılına Ait Olumlu Faaliyet Sonuçları hesabının alacağının hem de 580.01 N-1 Yılına Ait Olumsuz Faaliyet Sonuçları hesabının borcunun artması bir önceki yıl sonunda belediyenin hem kar hem de zarar ettiği gibi bir durumu ifade eder, bu ise muhasebe mantığı açısından mümkün değildir.


44) 590-Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu hesabının borç tutarı ile 570.01 ekonomik kodunun alacak bakiyesinin aynı olmaması

591-Dönem Olumsuz Faaliyet sonucu hesabının alacak tutarı ile 580.01 ekonomik kodunun borç bakiyesinin aynı olmaması


ÖRNEK31.12… tarihinde yapılacak kayıt:

İzleyen 01.01…. Tarihinde yapılacak kayıt:


690-Faaliyet Sonuçları Hesabı 10.000590-Dön. Olumlu Faal. Son. Hs. 10.000

590-Dön. Olumlu Faal. Son. Hs. 10.000570-Geç. Yıl. Olumlu Faal.Son.Hs.(N-1) 10.000

ÖRNEK31.12… tarihinde yapılacak kayıt:

İzleyen 01.01…. Tarihinde yapılacak kayıt:


580-Geç.Yıl.Olumsuz Faal. Son. Hs. (N-1) 10.000591-Dönem Olumsuz Faal.Son. Hs. 10.000

591-Dön. Olumsuz Faal. Son. Hs. 10.000690-Faaliyet Sonuçları Hesabı 10.000

45) 570.01 N-1 Yılına Ait Olumlu Faaliyet Sonuçlarıhesabının alacak tutarı artmış iken 590-DönemOlumlu Faaliyet Sonucu hesabının kullanılmaması

580.01 N-1 Yılına Ait Olumsuz Faaliyet Sonuçlarıhesabının borç tutarı artmış iken 591-Dönem OlumsuzFaaliyet Sonucu hesabının kullanılmaması


46) 570-Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları hesabı için tek detay kodu kullanılması

580-Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları hesabı için tek detay kodu kullanılması


47) Aynı yıl içinde 590-Dönem Olumlu FaaliyetSonucu Hesabı ve 591-Dönem Olumsuz Faaliyet SonucuHesabının bulunması


48) 590- Dönem Olumlu Faaliyet SonucuHesabının alacak bakiyesi vermesi.

591- Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu hesabınınborç bakiyesi vermesi.


49) 830-Bütçe Giderleri Hesabının ekonomik kodbazında borç tutarları ile 905-Ödenekli Giderler Hesabınınekonomik kod bazında borç tutarlarının eşit olmaması

Bütçe giderleri hesabının her kullanılışında ödenekkayıtlarının yapılabilmesi adına 905-Ödenekli GiderlerHesabının çalıştırılması gerekmektedir. 905-ÖdenekliGiderler Hesabı detaylı hesap planında ekonomik kod 2düzeyde detaylandırılmış iken 830-Bütçe Giderleri hesabıekonomik kod 4 düzeyde detaylandırılmıştır. Bu hesaplarınparalel çalıştırıldığı göz önünde bulundurulursa her ikihesabın da ekonomik kod 2 seviyesinde tutarların birbirineeşit olması gerekmektedir. (905.09 ekonomik kod ilebaşlayan hesaplar hariç)


50) 800,805 ve 810 hesaplar arasında uyum olmaması

800- Bütçe Gelirleri hesabı, mevzuatı gereğince bütçe geliri olarak nakden veya mahsuben yapılan tahsilatın izlenmesi için kullanılır.

805-Gelir Yansıtma hesabı, bütçe gelirleri hesabı veya bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabına kaydedilen tutarlar karşılığında kullanılır.

810- Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler hesabı, bütçe geliri olarak nakden veya mahsuben yapılan tahsilattan kanunları gereğince yapılan ret ve iadelerin izlenmesi için kullanılır.


ÖRNEKBelediye tarafından bina inşaat harcı olarak 800

TL alınması gerekirken 1.000 TL tahsil edilmiştir.

Harcın tahsil edilmesinin kaydı:


100-Kasa Hesabı 1.000600- Gelirler Hesabı 1.000

805-Gelir Yansıtma Hesabı 1.000800-Bütçe Gelirleri Hesabı 1.000

Yapılan fazla tahsilatın yılı içinde iade kaydı:


600-Gelirler Hesabı 200100-Kasa Hesabı 200

810-Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hs. 200805- Gelir Yansıtma Hesabı 200

Belediyenin 800, 805 ve 810 hesaplarının büyük defterdeki görünümü aşağıdaki gibidir:

800-Bütçe Gelirleri 805-Gelir Yansıtma 810-Büt.Gel. Ret İade

1.000 1.000 200 200


805-Gelir Yansıtma hesabının borç bakiyesinin,800-Bütçe Gelirleri hesabıyla 810-Bütçe GelirlerindenRet ve İadeler hesabının arasındaki farka eşit olmasıgerekmektedir.


51) 920-Gider taahhütleri hesabının borç ve alacaktutarları ile 921-Gider taahhütleri karşılığı hesabının borç vealacak tutarlarının eşit olmaması

920-Gider Taahhütleri hesabı, yılı için geçerlisözleşmeler ile ertesi mali yıl veya yıllara geçerli olmak üzereyapılan sözleşmelere dayanılarak girişilen ve mevzuatıgereğince bunlara ilave edilen taahhüt tutarlarıyla bunlardanyerine getirilenler ve feshedilenlerin sözleşme fiyatlarıylaizlenmesi için kullanılır.

921-Gider Taahhütleri Karşılığı hesabına ise gidertaahhütleri hesabına borç ve alacak yazılan tutarlarkaydedilir.


Belediyelerin görevleri itibariyle hemen hementüm belediyelerin bu hesapları kullanması gerektiğidüşünülmektedir. Ayrıca 920 ve 921 kodlu hesaplarınborç ve alacak tutarlarının birbirine eşit olmasıgerekmektedir.


52) Kapanış kayıtları ile açılış kayıtlarınınbirbirine uygun olmaması

Kamu idarelerinde, kesin mizan düzenlendiktensonra yapılan kapanış kaydının tam tersinin, izleyenmali yılbaşında açılış kaydı olarak yapılması gerekir.


TEŞEKKÜRLER…

[email protected]


kbs malİ İstatİstİk uygulamasi

Documents