22 Ekim 2009

Liderliğin vazgeçilmez on kuralı

Lider olmak üzerine çeşitli kaynaklardan yazılar okurken küçük bir liste yapmıştım. Bu listeyi

kısaca değerlendirmek istiyorum.

1:Konuşmaya içten bir övgü ve iltifatla başlayın: William James’in “İnsan doğasının temel

unsuru, beğenilme tutkusudur” dediğini düşünürsek bu teorinin hiç de yanlış olmadığını

görebiliriz. Herkes iltifattan hoşlanır ama bu iltifatın ölçüsü çok önemlidir. Karşınızdaki kişiyi

iyi gözlemeli, övgü ve iltifatlara vereceği tepkilere göre dozu ayarlamalısınız. Aksi halde

karşınızdaki kişinin -özellikle topluluk içerisinde ise- utanmasına, sıkılmasına, rahatsız

olmasına sebep olabilirsiniz.

2:İnsanlara hataları dolaylı yollardan anlatarak gösterin: Doğrudan söylemek kolaydır ama

kolay olması tercih edilmesi gerektiği anlamına gelmez. “Kendime olan güvenimin

desteklenip beslenmesi kadar hiçbir şeye ihtiyacım yok” diyor Alfred Lunt. Doğrudan

söylemek kişinin kendine güveninin kırılmasına sebep olabilir. Bunun yerine dolaylı olarak

göstermek onun farkında olmadan bu

hatadan kurtulmasına ve kendine olan

güveninin artmasına yardımcı olacaktır.

3:Karşınızdaki insanı eleştirmeden önce

kendi hatalarınızdan söz edin. Her insan

hata yapar. Ama öyle bir zaman gelir ki

kendi hatalarını unutup başkalarının

hatalarını düzeltmeye çalışır. Bir zamanlar

aynı hataları kendinin yaptığını

kabullenemez çünkü o artık aynı hataları

yapmayacaktır. İyi bir lider kendi

hatalarından ders aldığı kadar, aynı hataları

başkalarının da yapabileceğini göz ardı etmemlidir. Karşınızdaki kişiye “Bir zamanlar ben

böyle bir hata yapmıştım. Bana şunlara mal oldu. Ama sonra dersimi aldım ve artık aynı

hatayı yapmıyorum. Sen de şu hatadan ders alırsan bundan sonra aynı hataları

tekrarlamazsın” gibi bir konuşma yaparsanız sizin onu anladığınızı ve çalışmalarını

desteklediğinizi anlar ve hayata daha sıkı sarılır. Sizin istediğiniz de bu değil mi zaten!

4:Emir vermek yerine sorular sorun: Lider ve yönetici arasındaki farklar her zaman tartışılır.

Herkes yönetici olabilir ama lider olamaz gibi sözler de söylenir. İşte bunun ortaya çıkacağı

noktalardan birisi. Emir vermek kolaydır. Hiyerarşik olarak üst-ast ilişkisi içerisinde

olduğunuz bir kişiye her türlü emri verebilirsiniz ama bu emri vermek onun bu işi isteyerek

yapacağı anlamına gelmez. 9. maddede de göreceğimiz gibi iyi bir lider isteklerini insanların

severek, keyif alarak yapmalarını sağlar. Emir vermek kolaydır ama emir almak zordur.

İnsanların emir alırken zorlanacağını göz önünde bulundurarak sorular sorar ve onu bu

sorularla yönelendirirseniz işte gerçek bir lider gibi hem karşınızdaki kişiyi emir vererek

incitmemiş hem de sorunsuz bir şekilde işlerin yürümesini sağlamış olursunuz.

22 Ekim 2009

5:Gerçek bir liderseniz kimsenin hatasını yüzüne vurmayın. Hataları bulmak kolaydır. Kalp

kırmak da kolaydır. Bunlar herkesin yapabileceği şeylerdir. Bir lider ise yapılan bu hataları

nasıl en az hasarla atlatırız diye düşünmelidir. Hatayı yapan kişiye bağırıp çağırmak, yaptığı

hatadan dolayı onu cezalandırmak bir yönetici için normal karşılanabilir (tabi ki olmamasını

isteriz ama genelde bu şekilde sonuçlanır). Zaten bir yönetici hatadan dolayı sizin yerin

dibine sokmuyorsa o gerçek bir liderdir, hatta bir lider ile bir yönetici arasındaki farkı da

gösteren bir işarettir bu davranışlar aslında.

6:En küçük bir gelişmeyi bile övün. Daha önce John Devey’in “Önemli olma tutkusu, insan

doğasındaki en önemli tutkudur” dediğini söylemiştim. Siz bir lider olarak insanların bu

tutkularını kullanmalısınız. Etik mi değil mi şeklinde bir tartışmaya hiç gerek duymuyorum.

Evet kullanmalısınız. Lider kişi yönlendirici kişi olacaksa bu yönlendirmeyi yapması için bazı

araçlara ihtiyaç duyacaktır. İşte bu araçlardan biri de insanların beğenilme tutkusu olacaktır.

En basit örnek. Akşam işten geldiniz, küçük kızınız sizin için bir resim yapmış. Bu resmini ne

kadar överseniz o kadar sevinecek ve sizin için daha fazlasını yapmak için çalışacaktır. Her

şeyi “iş” çerçevesinden düşünmemek lazım.

7:Karşınızdaki kişiye korumak isteyeceği bir özellik yakıştırın. Lakap takmak gibi bir

huyumuz vardır. Her ne kadar çoğunlukla “kötü” özelliklerini içeren lakaplar takıyor olsak da

zaman zaman insanların iyi özelliklerini taşıyan lakaplar da görüyoruz. Tam olarak konu

lakap olmasa da bir parça bağlantısı var.

İnsanlar farkında olarak ya da olmayarak

taşıdıkları bazı özelliklerin ön plana

çıkarılmasını isterler. Bazen buna beğenilme

ya da önemli olma diyoruz. Uğur

Özmen hocamız bununla ilgili defalarca

yazdı. Önemli olmak isteyen kişiler masaya

önem verir. Masasını kapıya bakacak şekilde

yerleştirir vs. gibi çok güzel örnekler verdi.

Tabi ki bir lider olarak yakıştıracağımız özellik bu şekilde olmayacak. Örneğin bir kişiye

gülümsemesinin çok güzel olduğunu söyleyin. Ve bunu içinizden gelerek yapın. Ne kadar

hoşuna gideceğini tahmin edemezsiniz. Her zaman bu güzelliği göstermek için

gülümseyecektir.

8:İnsanları yüreklendirin, hataların kolayca düzeltilebilecek gibi görünmesini sağlayın. Dale

Carnegie demiş. ki; “Çocuğunuza, eşinize ya da bir çalışanınıza herhangi bir konuda çok

beceriksiz olduğunu, aptallık ettiğini, bunu için hiç yeteneği olmadığını, her şeyi yanlış

yaptığını ve mahvettiğini söylerseniz bütün cesaret ve azminin kaybolmasına neden

olursunuz. Ancak tam tersi bir teknik uygularsanız, onu yüreklendirirseniz, yapacağı şeyin ne

kadar kolay olduğunu, onun bu konudaki yeteneğine inandığınızı gösterirseniz, bunu yapmak

için elinden gelen çabayı sarf edeceğini görürsünüz.”

9:İnsanların isteklerinizi seve seve yerine getirmelerini sağlayın. Hani bir tabir vardır. Bazı

insanlar için “kitleleri peşinden sürükleyen” denir. Bu sürükleme şekli iki türlü olabilir. Ya

zorla sizi takip ederler, ya da seve seve sizin istediklerinizi yaparlar. Peki siz hangisini tercih

edersiniz? Kendinizi işi yapan kişi yerine koyduğunuzda birinin size zorla birşeyler

yaptırmasını ister misiniz? Sanırım istemezsiniz. Öyleyse siz de bir liderin sahip olması

gereken en önemli özelliği düşünün. Empati yapın ve insanların sizin isteklerinizi seve seve

yerine getirmelerisi sağlayacak şekilde davranın.

22 Ekim 2009

10:xxx: Yazının başlığında on adım dedim ama onuncu adımı boş bırakıyorum. Fakat bu

adımı sizin seçmenizi isteyecek de değilim. Aslında yukarıda parça parça anlatılanlar bir

bütün halinde onuncu adımı oluşturuyor. Gerçek bir lider bütünü görebilendir.

Kaynak: http://blog.erakbas.com/liderligin-vazgecilmez-on-kurali/#ixzz0iyHRajZg