luan van tot nghiep ke toan (60).pdf

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ

KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

DỊCH VỤ THẺ ATM TẠI NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƯƠNG

CHI NHÁNH CẦN THƠ

Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: Th.S TRƯƠNG HÒA BÌNH NGUYỄN HOÀNG MINH TUẤN MSSV: 4053669 Lớp: Kế toán tổng hợp K31

Cần Thơ – 2009

www.kinhtehoc.net

http://www.kinhtehoc.net

GVHD: Th.S Trương Hòa Bình SVTH: Nguyễn Hoàng Minh Tuấn

i

LỜI CẢM TẠ

Sau bốn năm học tại trường Đại Học Cần Thơ và qua một thời gian thực

tập tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương chi nhánh Cần Thơ, em đã tích luỹ được

một số kiến thức và kinh nghiệm để có thể hoàn thành Luận Văn Tốt Nghiệp của

mình. Ngoài sự cố gắng nỗ lực của bản thân, em còn được sự giúp đỡ của nhiều

người, em xin gửi lời chân thành cảm ơn đến:

Quý thầy cô trường Đại Học Cần Thơ, thầy cô khoa Kinh Tế - Quản Trị

Kinh Doanh đã dành cho em tình cảm quý báu và truyền đạt cho em những kiến

thức, những kinh nghiệm trong thời gian còn học tập tại trường.

Đặc biệt là thầy Trương Hòa Bình đã tận tình giúp đỡ, chỉ bảo em trong

suốt quá trình viết bài để em có thể hoàn thành được luận văn này.

Ban lãnh đạo, các cô chú anh chị trong Ngân hàng TMCP Ngoại Thương

chi nhánh Cần Thơ đã chỉ dẫn và tạo điều kiện thuận lợi cho em hoàn thành

luận văn này.

Đặc biệt em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến cô Võ Thị Cẩm Nhung

đã dành nhiều thời gian giúp đỡ em tìm hiểu về các hoạt động của Ngân hàng

cũng như thu thập các số liệu có liên quan.

Chân thành cảm ơn!

Sinh viên thực hiện

Nguyễn Hoàng Minh Tuấn

www.kinhtehoc.net



ii

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu và kết

quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất cứ đề tài

nghiên cứu khoa học nào.

Cần Thơ, ngày… tháng …năm 2009

Nguyễn Hoàng Minh Tuấn

www.kinhtehoc.net



iii

NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

Ngày… tháng… năm 2009

Thủ trưởng đơn vị

(ký tên và đóng dấu)

www.kinhtehoc.net



iv

BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Họ và tên người hướng dẫn: ....................................................................................

Học vị: ......................................................................................................................

Chuyên ngành: .........................................................................................................

Cơ quan công tác: ....................................................................................................

Tên học viên: ...........................................................................................................

Mã số sinh viên: .......................................................................................................

Chuyên ngành: .........................................................................................................

Tên đề tài: ................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

NỘI DUNG NHẬN XÉT

1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

2. Về hình thức

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

www.kinhtehoc.net



v

5. Nội dung và các kết quả đạt được (theo mục tiêu nghiên cứu, …)

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

6. Các nhận xét khác

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

7. Kết luận (Cần ghi rõ mức độ đồng ý hay không đồng ý nội dung đề tài và các yêu cầu chỉnh sửa)

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

Cần thơ, ngày …. tháng …. năm 2009

Người nhận xét

www.kinhtehoc.net



vi

MỤC LỤC

Trang

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI .................................................................. 1

1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ...................................................................... 1

1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ........................................................................... 2

1.2.1. Mục tiêu chung ........................................................................................ 2

1.2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................ 2

1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU .............................................................................. 2

1.3.1. Không gian .................................................................................................................. 2

1.3.2. Thời gian.................................................................................................. 2

1.3.3. Đối tượng nghiên cứu .............................................................................. 3

1.4. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU ............................................................................... 3

CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ... 4

2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN ................................................................................ 4

2.1.1 Những vấn đề chung về thẻ ngân hàng ................................................... 4

2.1.1.1 Khái niệm về thẻ ngân hàng .............................................................. 4

2.1.1.2 Đặc điểm cấu tạo thẻ ......................................................................... 4

2.1.1.3 Phân loại thẻ ...................................................................................... 4

2.1.1.3.1 Theo đặc tính kỹ thuật ................................................................. 4

2.1.1.3.2 Phân loại theo tính chất thanh toán của thẻ ................................. 5

2.1.1.4 Các chủ thể tham gia vào hoạt động phát hành và thanh toán thẻ .... 6

2.1.1.4.1 Ngân hàng phát hành thẻ ............................................................. 6

2.1.1.4.2 Chủ thẻ ......................................................................................... 7

2.1.1.4.3 Ngân hàng thanh toán .................................................................. 8

2.1.1.4.4 Đơn vị chấp nhận thẻ ................................................................... 8

2.1.2 Quy trình phát hành và sử dụng thẻ thanh toán ...................................... 9

2.1.2.1 Quy trình phát hành thẻ ..................................................................... 9

2.1.2.1 Quy trình thanh toán thẻ .................................................................. 12

2.1.3 Khái quát về thẻ ATM ........................................................................... 15

2.1.3.1 Khái niệm ........................................................................................ 15

2.1.3.2 Một số loại thẻ thanh toán thông dụng ở Vietcombank Việt Nam.. 16

www.kinhtehoc.net



vii

2.1.3.2.1 Thẻ ghi nợ nội địa ......................................................................... 16

2.1.3.2.2 Thẻ ghi nợ quốc tế ........................................................................ 17

2.1.3.2.3 Thẻ tín dụng quốc tế ..................................................................... 18

2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................ 20

2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu ............................................................... 20

2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu ............................................................ 20

CHƯƠNG 3: GIỚI THIỆU NGÂN HÀNG NGOẠI THƯƠNG

CHI NHÁNH CẦN THƠ ......................................................................... 23

3.1 LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN ............................................... 23

3.1.1 Giới thiệu Vietcombank Việt Nam ....................................................... 23

3.1.1.1 Lịch sử hình thành ........................................................................... 23

3.1.1.2 Những thành tựu .............................................................................. 24

3.1.2 Giới thiệu Vietcombank chi nhánh Cần Thơ ........................................ 26

3.2 CƠ CẤU TỔ CHỨC, QUẢN LÝ .................................................................. 27

3.2.1 Cơ cấu tổ chức, quản lý ......................................................................... 27

3.2.2 Chức năng nhiệm vụ của các phòng nghiệp vụ..................................... 30

3.3 KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA VCB

CẦN THƠ ..................................................................................................... 32

3.3.1 Nguồn vốn .............................................................................................. 33

3.3.2 Sử dụng vốn ............................................................................................ 33

3.3.3 Kinh doanh ngoại tệ ............................................................................... 34

3.3.4 Kinh doanh thẻ ....................................................................................... 34

3.4 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI VCB

CẦN THƠ ...................................................................................................... 35

3.4.1 Thu nhập ................................................................................................. 36

3.4.2 Chi phí .................................................................................................... 37

3.4.3 Lợi nhuận ................................................................................................ 37

3.5 QUY TRÌNH PHÁT HÀNH VÀ SỬ DỤNG THẺ THANH TOÁN

ATM TẠI VCB CẦN THƠ ........................................................................... 38

3.5.1 Quy trình phát hành thẻ .......................................................................... 38

3.5.2 Quy trình sử dụng và thanh toán thẻ ...................................................... 40

www.kinhtehoc.net



viii

3.6 THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA NGÂN HÀNG .......................... 41

3.6.1 Thuận lợi................................................................................................. 41

3.6.2 Khó khăn ................................................................................................ 42

CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH KINH DOANH CỦA DỊCH VỤ

THẺ ATM TẠI VIETCOMBANK CẦN THƠ .......................................... 44

4.1 TÌNH HÌNH PHÁT HÀNH THẺ ATM TẠI VCB CẦN THƠ .................... 44

4.1.1 Công tác phát hành thẻ ........................................................................... 44

4.1.2 Tình hình phát hành thẻ theo địa bàn ..................................................... 46

4.1.3 Tình hình phát hành thẻ của các Ngân hàng trên địa bàn Cần Thơ ....... 47

4.2 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SỬ DỤNG VÀ THANH TOÁN THẺ ATM

TẠI VCB CẦN THƠ ..................................................................................... 48

4.2.1 Tình hình thanh toán qua máy ATM ..................................................... 48

4.2.2 So sánh doanh số thanh toán thẻ Connect 24 và tín dụng quốc tế ........ 51

4.2.3 Số lượng giao dịch thực hiện qua hệ thống ........................................... 52

4.2.4 Số phí thu từ dịch vụ thẻ ....................................................................... 54

4.3 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

THẺ ATM TẠI VCB CẦN THƠ .................................................................... 55

4.3.1 Yếu tố môi trường vĩ mô ....................................................................... 55

4.3.1.1 Môi trường quốc tế .......................................................................... 55

4.3.1.2 Môi trường kinh tế .......................................................................... 56

4.3.1.3 Môi trường pháp lý .......................................................................... 56

4.3.1.4 Hạ tầng công nghệ - khoa học kỹ thuật ........................................... 57

4.3.2 Yếu tố môi trường vi mô ....................................................................... 57

4.3.2.1 Khách hàng ...................................................................................... 57

4.3.2.2 Ngân hàng ........................................................................................ 58

4.3.2.3 Đối thủ cạnh tranh ........................................................................... 61

4.4 PHÂN TÍCH SWOT VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA

NGÂN HÀNG TRONG TƯƠNG LAI ......................................................... 62

4.4.1 Phân tích SWOT.................................................................................... 62

4.4.1.1 Điểm mạnh ...................................................................................... 62

4.4.1.2 Điểm yếu ......................................................................................... 62

4.4.1.3 Cơ hội .............................................................................................. 63

www.kinhtehoc.net



ix

4.4.1.4 Thách thức ....................................................................................... 63

4.4.1.5 Ma trận SWOT ................................................................................ 64

4.4.2 Định hướng phát triển dịch vụ thẻ của Ngân hàng trong tương lai ...... 65

CHƯƠNG 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT

ĐỘNG KINH DOANH DỊCH VỤ THẺ ATM ................................................ 67 5.1 HẠN CHẾ - NGUYÊN NHÂN ..................................................................... 67

5.2 GIẢI PHÁP .................................................................................................... 69

5.2.1 Tăng số lượng máy ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ ........................ 69

5.2.2 Tăng các dịch vụ tiện ích trên máy ATM ............................................ 69

5.2.3 Phát triển các liên minh thẻ và thành lập hệ thống chuyển mạch thẻ

thống nhất ........................................................................................................... 70

5.2.4 Tăng tính bảo mật và an toàn cho thẻ thanh toán ................................. 71

5.2.5 Thực hiện tốt công tác khách hàng ...................................................... 72

5.2.6 Nâng cao nghiệp vụ của nhân viên ...................................................... 73

5.2.7 Tăng cường công tác quảng cáo, tiếp thị .............................................. 74

CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................... 76

6.1 KẾT LUẬN .................................................................................................... 76

6.2 KIẾN NGHỊ ................................................................................................... 77

6.2.1 Kiến nghị với ngân hàng nhà nước ....................................................... 77

6.2.2 Kiến nghị với VCB cần thơ ................................................................... 77

TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 79

www.kinhtehoc.net



x

DANH MỤC BIỂU BẢNG

Trang

Bảng 1: Tình hình hoạt động kinh doanh của VCB Cần Thơ (2006-2008) ........ 32

Bảng 2: Kết quả hoạt động kinh doanh của VCB Cần Thơ (2006-2008) ........... 36

Bảng 3: Tình hình phát hành thẻ tại VCB Cần Thơ (2006-2008) ....................... 44

Bảng 4: Tình hình phát hành thẻ Connect 24 theo địa điểm giao dịch

(2006-2008) ............................................................................................ 47

Bảng 5: Tình hình phát hành thẻ của các Ngân hàng trên địa bàn Cần Thơ

năm 2008 ................................................................................................ 48

Bảng 6: Tình hình thanh toán thẻ tín dụng tại VCB Cần Thơ (2006-2008) ........ 49

Bảng 7: Tình hình thanh toán thẻ Connect 24 tại VCB Cần Thơ

(2006-2008) ............................................................................................ 49

Bảng 8: Chênh lệch doanh số thanh toán thẻ qua các năm (2006-2008)............. 49

Bảng 9: So sánh doanh số thanh toán thẻ tín dụng và thẻ Connect 24

(2006-2008) ............................................................................... 52

Bảng 10: Số lượng giao dịch thực hiện (2006-2008) .......................................... 53

Bảng 11: Phí thu từ hoạt động thanh toán thẻ tín dụng (2006-2008) .................. 54

www.kinhtehoc.net



xi

DANH MỤC HÌNH

Trang

Hình 1: Quy trình phát hành thẻ.......................................................................... 10

Hình 2: Quy trình thanh toán thẻ ........................................................................ 12

Hình 3: Cơ cấu bộ máy tổ chức và quản lý của VCB Cần Thơ năm 2009 ......... 29

Hình 4: Kết quả hoạt động kinh doanh của VCB Cần Thơ (2006-2008) ........... 36

Hình 5: Quy trình phát hành thẻ tại VCB Cần Thơ ............................................ 38

Hình 6: Quy trình sử dụng và thanh toán thẻ tại VCB Cần Thơ......................... 40

Hình 7: Tình hình phát hành thẻ tín dụng (2006-2008) ...................................... 44

Hình 8: Tình hình phát hành thẻ Connect 24 (2006-2008) ................................. 45

Hình 9: Số lượng giao dịch rút tiền mặt và chuyển khoản qua hệ thống

(2006-2008) ............................................................................................ 53

www.kinhtehoc.net



xii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

VCB: Vietcombank

ĐVCNT: Đơn vị chấp nhận thẻ

EDC: Máy ứng tiền mặt

ATM: Máy rút tiền tự động

NHNT: Ngân hàng Ngoại thương

NHNN: Ngân hàng Trung ương – Ngân hàng Nhà nước

PIN: Mã số cá nhân

CIF: Số hồ sơ khách hàng

Banknetvn: Công ty cổ phần chuyển mạch tài chính quốc gia Việt Nam

Smartkink: Công ty cổ phần dịch vụ thẻ

ĐVT: Đơn vị tính

CL: Chênh lệch

WTO: Tổ chức thương mại thế giới

Tr: Triệu

SL: Số lượng

www.kinhtehoc.net



1

CHƯƠNG 1

GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI

1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

Trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế đang diễn ra mạnh mẽ, Việt Nam trở

thành thành viên thứ 150 của WTO. Sự kiện này đã đưa nước ta vào một sân chơi

chung mang tính toàn cầu và nước ta đang từng bước hòa mình vào dòng chảy

kinh tế thế giới đó, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại. Khi thương mại phát

triển cũng đồng nghĩa với các mối quan hệ mua bán, trao đổi giao dịch ng ày càng

nhiều. Các mối quan hệ này không chỉ gói gọn trong phạm vi quốc gia mà rộng

khắp thế giới, nó tạo nên sự giao thương, hội nhập kinh tế giữa các quốc gia, các

vùng, các khu vực và thế giới. Chính vì vậy, việc thanh toán sẽ ngày càng đa

dạng và phức tạp hơn, khi đó vai trò trung gian thanh toán của các Ngân hàng

Thương mại là hết sức quan trọng và cần thiết. Việc ra đời của các dịch vụ thanh

toán không dùng tiền mặt (điển hình là thẻ thanh toán) đã góp phần cải thiện khả

năng thanh toán giữa các doanh nghiệp nói riêng và cho cả nền kinh tế nói chung.

Trong nền kinh tế thị trường sôi động như hiện nay, việc sử dụng thẻ thanh toán

là một điều tất yếu, vì đây là một loại hình dịch vụ đa tiện ích giúp các chủ thể

tham gia có thể tiết kiệm được chi phí và thời gian. Mặc dù thẻ thanh toán là một

dịch vụ rất phổ biến trên thế giới nhưng nó chỉ mới được phát triển ở nước ta

trong khoảng hơn chục năm trở lại đây và bắt đầu phát triển mạnh trong thời gian

gần đây. Cùng với sự phát triển ốn định của nền kinh tế nước ta, thẻ thanh toán

dần được người dân chấp nhận và sử dụng ngày càng nhiều bởi những tiện ích

mà nó mang lại.

Ngân hàng ngoại thương Việt Nam đã không ngừng phát triển các dịch vụ

hiện có, đồng thời đưa vào sử dụng các dịch vụ thanh toán mới, hiện đại, tiện ích

nhằm đáp ứng tối đa nhu cầu của khách hàng sử dụng dịch vụ thanh toán. Dịch

vụ thanh toán thẻ (ATM) là một trong những dịch vụ sẽ được Ngân hàng ưu tiên

phát triển trong những năm tới, bởi tiềm năng và xu hướng sử dụng thẻ ATM của

người tiêu dùng ngày càng nhiều. Việc phát hành thẻ ATM không những đem lại

nhiều lợi ích cho người sử dụng mà còn giúp ngân hàng huy động được nguồn

vốn nhàn rỗi dồi dào, làm tăng khả năng kinh doanh của chính ngân hàng. Do đó,

“Phân tích hiệu quả kinh doanh của dịch vụ thẻ ATM tại ngân h àng ngoại thương

www.kinhtehoc.net



2

chi nhánh Cần Thơ” là một việc cực kỳ quan trọng, nó giúp ta tìm ra những điểm

mạnh cũng như những mặt còn hạn chế của hoạt động kinh doanh thẻ ATM tại

ngân hàng. Bên cạnh đó, tìm ra những nhân tố ảnh hưởng, đồng thời đưa ra các

giải pháp hợp lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của dịch vụ thẻ ATM nói

riêng và của cả ngân hàng nói chung trong thời kỳ hội nhập kinh tế như hiện nay.

1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

1.2.1 Mục tiêu chung

- Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh thẻ ATM tại Vietcombank chi

nhánh Cần Thơ trong 3 năm 2006-2008. Từ đó thấy được điểm mạnh, điểm yếu

của dịch vụ thẻ ATM và đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh

doanh của dịch vụ thẻ ATM tại Vietcombank chi nhánh Cần Thơ.

1.2.2 Mục tiêu cụ thể

- Khái quát hoạt động kinh doanh của ngân hàng Vietcombank chi nhánh Cần

Thơ

- Đánh giá thực trạng kinh doanh của dịch vụ thẻ ATM tại Vietcombank chi

nhánh Cần Thơ

- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng thẻ ATM.

- Đưa ra các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện các dịch vụ hiện có, nâng cao

hiệu quả kinh doanh của dịch vụ thẻ ATM nói riêng và của cả ngân hàng nói

chung.

1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU

1.3.1 Không gian

- Đề tài được thực hiện tại Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Cần Thơ.

1.3.2 Thời gian

- Thời gian thực tâp tại ngân hàng là khoảng 3 tháng, từ ngày 02/02/2009 đến

ngày 22/04/2009. Số liệu sử dụng phân tích trong đề tài là kết quả hoạt động kinh

doanh của dịch vụ thẻ ATM tại ngân hàng Vietcombank chi nhánh Cần Thơ

trong 3 năm từ 2006-2008.

1.3.3 Đối tượng nghiên cứu

- Do giới hạn về không gian cũng như thời gian thực tập, tôi chỉ tiến hành

phân tích hiệu quả hoạt động của nghiệp vụ kinh doanh thẻ tại Ngân hàng

Vietcombank chi nhánh Cần Thơ.

www.kinhtehoc.net



3

1.4 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU

- Giáo trình Nghiệp vụ Ngân hàng thương mại (Thạc Sĩ Thái Văn Đại), trình

bày phần phương pháp luận về “Quy trình thanh toán thẻ ATM”.

- Bài giảng Kế toán Ngân hàng (Thạc Sĩ Trần Quốc Dũng), trình bày sơ lược

về thẻ Ngân hàng, quy trình phát hành thẻ ATM.

- Bài giảng môn quản trị học trình bày “Ảnh hưởng của môi trường đối với

Ngân hàng”, các yếu tố môi trường vi mô, vĩ mô. Từ đó, đưa ra những điểm

mạnh, điểm yếu, cơ hôi và thách thức nhằm hình thành ma trận SWOT.

- Luận văn tốt nghiệp với đề tài “ Nghiên cứu nâng cao hiệu quả hoạt động

kinh doanh thẻ ghi nợ tại Vietcombank Cần Thơ", sinh viên thực hiện: Nguyễn

Trung Việt lớp Ngân hàng 6A2. Tác giả đề ra những giải pháp nhằm nâng cao

hiệu quả kinh doanh thẻ tại VCB Cần Thơ.

www.kinhtehoc.net



4

CHƯƠNG 2

PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN

2.1.1 Những vấn đề chung về thẻ ngân hàng

2.1.1.1 Khái niệm về thẻ ngân hàng

Thẻ ngân hàng là một phương thức thanh toán không dùng tiền mặt do ngân

hàng phát hành cho khách hàng, theo đó người sử dụng thẻ có thể dùng để thanh

toán tiền hàng hóa, dịch vụ tại các đơn vị chấp nhận thẻ hay rút tiền mặt tại các

ngân hàng đại lý thanh toán thẻ hoặc tại các máy rút tiền tự động ATM.

2.1.1.2 Đặc điểm cấu tạo thẻ

* Mặt trước của thẻ gồm:

- Nhãn hiệu thương mại của thẻ

- Tên và logo của ngân hàng phát hành thẻ

- Số thẻ, tên chủ thẻ được in nổi

* Mặt sau thẻ gồm:

- Dải băng từ chứa các thông tin đã được mã hóa theo một chuẩn thống nhất

như: số thẻ, ngày hết hạn, các yếu tố kiểm tra an toàn khác

- Ô chữ ký dành cho chủ thẻ

2.1.1.3 Phân loại thẻ

2.1.1.3.1 Theo đặc tính kỹ thuật

Thẻ băng từ: được sản xuất dựa trên kỹ thuật từ tính với một dải băng từ chứa

2 rãnh thông tin ở mặt sau của thẻ.

Thẻ điện tử có bộ xử lý chíp (thẻ thông minh): là thế hệ mới nhất của thẻ

thanh toán, thẻ thông minh dựa trên kỹ thuật vi xử lý tin học nhờ gắn vào thẻ

“chip” điện tử có cấu trúc như một máy tính hoàn hảo. Thẻ thông minh có nhiều

nhóm với dung lượng nhớ của “chip” điện tử khác nhau.

Thông thường, một tấm thẻ thông minh được gắn chíp điện tử thay thế cho

dải băng từ sau thẻ. Cũng có trường hợp thẻ thông minh được gắn cả chíp điện tử

và băng từ. Thẻ thông minh gắn chip xử lý dữ liệu có khả năng vừa lưu trữ các

thông tin về chủ thẻ, điểm thưởng tích lũy đồng thời lưu giữ số liệu về những lần

giao dịch tại đơn vị chấp nhận thẻ. Tính năng vượt trội này của thẻ thông minh

giúp cắt giảm chi phí xử lý đối với ngân hàng và các trung gian thanh toán bởi

www.kinhtehoc.net



5

việc đối chiếu thông tin tài khoản và thông tin của chủ thẻ cũng như việc cập

nhật thông tin liên quan tới thẻ giờ đây được thực hiện ngay tại đơn vị chấp nhận

thẻ.

2.1.1.3.2 Phân loại theo tính chất thanh toán (nội dung kinh tế) của

thẻ

* Thẻ ghi nợ (Debit card) – thẻ loai A

Là loại thẻ có quan hệ trực tiếp và gắn với tài khoản tiền gửi thanh toán của

chủ thẻ. Để sử dụng loại thẻ này, chủ thẻ phải có tài khoản hoạt động thường

xuyên tại ngân hàng. Loại thẻ này khi rút tiền tại các máy rút tiền tự động (ATM)

hay mua hàng hóa dịch vụ tại các đơn vị chấp nhận thẻ, giá trị những giao dịch sẽ

được trừ ngay lập tức vào tài khoản của chủ thẻ. Như vậy người sử dụng thẻ này

không phải lưu ký tiền vào tài khoản đảm bảo thanh toán thẻ, căn cứ để thanh

toán là số dư tài khoản tiền gửi của chủ sở hữu thẻ tại ngân hàng và hạn mức

thanh toán tối đa của thẻ do ngân hàng quy định.

Trong số các loại thẻ ghi nợ, thẻ ATM là hình thức phát triển đầu tiên, nó cho

phép chủ thẻ tiếp cận trực tiếp với tài khoản của mình tại ngân hàng bằng máy rút

tiền tự động. Chủ thẻ có thể thực hiện nhiều giao dịch khác nhau tại máy rút tiền

tự động ATM, bao gồm: xem số dư tài khoản, chuyển khoản, rút tiền, in sao kê,

xem các thông tin quảng cáo… hệ thống máy ATM hiện đại còn cho phép chủ

thẻ gửi tiền vào tài khoản của mình từ những máy rút tiền tự động. Đây là một

hạn chế bởi tài khoản cá nhân chưa được tận dụng triệt để trong thanh toán hàng

hóa, dịch vụ tại các đơn vị chấp nhận thẻ.

Sự tiện lợi là đặc điểm quan trọng nhất của thẻ ATM. Bằng cách nhập mã số

cá nhân PIN, chủ thẻ có thể tiếp cận tài khoản cá nhân của mình tại các máy rút

tiền tự động 24/24h một ngày và 7 ngày trong tuần. Điều này có nghĩa là nhiều

giao dịch được thực hiện ngoài giờ làm việc của ngân hàng và các ngày nghỉ.

* Thẻ trả trước (Prepaid card) – thẻ loại B

Đây là loại thẻ mới được phát triển trên thế giới, khách hàng không cần phải

thực hiện các thủ tục phát hành thẻ theo yêu cầu của ngân hàng như điền vào yêu

cầu phát hành thẻ, chứng minh tài chính… họ chỉ cần trả cho ngân hàng một số

tiền sẽ được ngân hàng bán cho một tấm thẻ với mệnh giá tương đương. Đặc tính

của loại thẻ này giống như mọi thẻ bình thường khác, chỉ có điều thẻ này chỉ

www.kinhtehoc.net



6

được giới hạn trong số tiền có trong thẻ và chi tiêu trong một khoảng thời gian

nhất định tủy thuộc vào quy định của mỗi ngân hàng, tức là hạn mức thẻ không

có tính chất tuần hoàn.

* Thẻ tín dụng (Credit card) – thẻ loại C

Đây là loại thẻ được sử dụng phổ biến nhất, theo đó người chủ thẻ được sử

dụng một hạn mức tín dụng quy định không phải trả lãi (nếu chủ thẻ hoàn trả số

tiền đã sử dụng đúng kỳ hạn) để mua sắm hàng hóa, dịch vụ tại những cơ sở chấp

nhận loại thẻ này. Thẻ tín dụng là một phương thức thanh toán không dùng tiền

mặt cho phép người sử dụng khả năng chi tiêu trước trả tiền sau. Khoảng thời

gian từ khi thẻ được dùng để thanh toán hàng hóa, dịch vụ tới lúc chủ thẻ phải trả

tiền cho ngân hàng có độ dài phụ thuộc vào từng loại thẻ tín dụng của các tổ chức

khác nhau. Thời gian này chủ thẻ hoàn toàn được miễn lãi đối với số tiền phát

sinh. Nếu hết thời gian miễn lãi này mà toàn bộ số tiền phát sinh chưa được thanh

toán cho ngân hàng thì chủ thẻ sẽ chịu những khoản phí và lãi chậm trả. Khi toàn

bộ số tiền phát sinh được hoàn trả cho ngân hàng, hạn mức tín dụng của chủ thẻ

được khôi phục như ban đầu. Đây gọi là tính chất “tuần hoàn” (revolving) của

thẻ tín dụng.

Các tổ chức tài chính như ngân hàng hay các công ty tài chính phát hành thẻ

tín dụng cho khách hàng dựa trên uy tín và khả năng đảm bảo chi trả của từng

khách hàng. Khả năng đảm bảo chi trả được xác định dựa trên tổng hợp nhiều

thông tin khác nhau như: thu nhập, tình hình chi tiêu, mối quan hệ sẵn có đối với

các tổ chức tài chính, địa vị xã hội… của khách hàng. Do đó, mỗi khách hàng có

hạn mức tín dụng khác nhau.

2.1.1.4 Các chủ thể tham gia vào hoạt động phát hành và thanh toán thẻ

Hoạt động phát hành, sử dụng và thanh toán thẻ ngân hàng có sự tham gia

chặt chẽ của 4 chủ thể là: ngân hàng phát hành thẻ, ngân hàng thanh toán thẻ, chủ

thẻ và các đơn vị chấp nhận thẻ. Từng chủ thể đóng vai trò quan trọng khác nhau

trong việc phát huy tối đa vai trò làm phương tiện thanh toán hiện đại của thẻ

ngân hàng.

2.1.1.4.1 Ngân hàng phát hành thẻ: là ngân hàng thực hiện việc

- Thẩm định tính năng pháp lý và khả năng tài chính khách hàng.

- Phát hành thẻ cho các khách hàng có kết quả thẩm định đạt yêu cầu.

www.kinhtehoc.net



7

- Tạo sao kê cho chủ thẻ và quyết toán với chủ thẻ.

Ngoài ra, ngân hàng phát hành còn có quyền ký kết hợp đồng đại lý với bên

thứ ba, là một ngân hàng hoặc một tổ chức tài chính tín dụng khác trong việc

phát hành thẻ tín dụng. Trong trường hợp này, ngân hàng phát hành tận dụng

được ưu thế của bên thứ ba về kinh nghiệm, khả năng thâm nhập thị trường và

những ưu việt về vị trí địa lý; tuy nhiên, cũng phải chỉ rủi ro về tài chính bởi bên

thứ ba lúc này hoạt động dưới danh nghĩa là ngân hàng phát hành. Bên thứ ba khi

ký kết hợp đồng đại lý với ngân hàng phát hành được gọi là ngân hàng phát hành

đại lý (ngân hàng đại lý). Các ngân hàng này không tham gia toàn bộ vào quá

trình phát hành thẻ mà chủ yếu có nhiệm vụ phân phát các tờ rơi tại hệ thống chi

nhánh của mình và nhận những đơn xin phát hành thẻ của khách hàng và trong

một số trường hợp tham gia vào quá trình thẩm định khả năng tài chính của

khách hàng dựa trên kinh nghiệm và mối quan hệ sẵn có. Ngân hàng phát hành là

tổ chức thực hiện các công việc còn lại như quyết định hạn mức tín dụng cho

khách hàng, ký kết hợp đồng và in thẻ.

Để phục vụ việc phát hành thẻ, các ngân hàng phải đầu tư lớn vào trang thiết

bị bởi công tác phát hành đòi hỏi cần phải có những công nghệ hiện đại. Trong

đó, ngân hàng phát hành phải trang bị hệ thống in thẻ, hệ thống quản lý và cập

nhật dữ liệu liên quan đến chủ thẻ và tình hình chi tiêu của chủ thẻ… Chính vì

vậy, thông thường, để trở thành ngân hàng phát hành thẻ, ngoài uy tín, những

ngân hàng và các tổ chức tài chính tín dụng nói chung phải đáp ứng được những

yêu cầu nhất định về khả năng tài chính, đầu tư công nghệ và chất xám.

2.1.1.4.2 Chủ thẻ

Là những cá nhân hoặc người được ủy quyền (nếu là thẻ do công ty ủy quyền

sử dụng) được ngân hàng phát hành thẻ, có tên in nổi trên thẻ và sử dụng thẻ theo

những điều khoản trong hợp đồng đã ký kết với ngân hàng phát hành.

Theo thông lệ, mỗi chủ thẻ chính thường có thể phát hành thêm một thẻ phụ.

Như vậy, phát sinh hai khái niệm chủ thẻ chính và chủ thẻ phụ. Tuy nhiên, chủ

thẻ chính và chủ thẻ phụ cùng chi tiêu chung một tài khoản. Chủ thẻ phụ cũng có

trách nhiệm thanh toán các khoản phát sinh trong kỳ nhưng chủ thẻ chính là

người có trách nhiệm thanh toán cuối cùng đối với ngân hàng.

www.kinhtehoc.net



8

Chủ thẻ sử dụng thẻ của mình để thanh toán hàng hóa, dịch vụ tại các đơn vị

chấp nhận thẻ, ứng tiền mặt tại các điểm ứng tiền mặt thuộc hệ thống ngân hàng

hoặc sử dụng thẻ để thực hiện các giao dịch tại máy rút tiền tự động ATM. Trong

trường hợp thẻ tín dụng, sau một khoảng thời gian nhất định tùy theo quy định

của từng ngân hàng phát hành, chủ thẻ sẽ nhận được sao kê (statement) là bản

sao thông báo số tiền mà chủ thẻ phải thanh toán với ngân hàng và thời điểm

thanh toán cũng như số tiền thanh toán tối thiểu bắt buộc. Nếu là thẻ ghi nợ, ngân

hàng sẽ tự động trích nợ tài khoản của chủ thẻ theo giá trị giao dịch được thực

hiện bằng thẻ.

2.1.1.4.3 Ngân hàng thanh toán

Là ngân hàng chấp nhận các loại thẻ như một phương tiện thanh toán thông

qua việc ký kết hợp đồng chấp nhận thẻ với các điểm cung ứng hàng hóa dịch vụ

trên địa bàn. Trong hợp đồng chấp nhận thẻ ký kết với các đơn vị cung ứng hàng

hóa, dịch vụ ngân hàng thanh toán thẻ cam kết:

Chấp nhận các đơn vị này vào hệ thống thanh toán thẻ của ngân hàng.

Cung cấp các thiết bị đọc thẻ tự động cho các đơn vị này kèm theo những

hướng dẫn sử dụng hoặc chương trình đào tạo nhân viên cách thức vận hành

cùng với dịch vụ bảo trì, bảo dưỡng đi kèm trong suốt thời gian hoạt động.

Quản lý và xử lý những giao dịch có sử dụng thẻ tại những đơn vị này.

Thông thường ngân hàng thanh toán thu từ các đơn vị cung ứng hàng hóa,

dịch vụ có ký kết hợp đồng chấp nhận thẻ với họ một mức phí chiết khấu

(discount rate) cho việc xử lý các giao dịch có sử dụng thẻ tại đây. Mức phí này

cao hay thấp phụ thuộc vào từng ngân hàng và mối quan hệ chiến lược đối tác

với các đơn vị khác nhau.

Trên thực tế, rất nhiều ngân hàng vừa là ngân hàng phát hành vừa là ngân

hàng thanh toán thẻ. Với tư cách là ngân hàng phát hành, khách hàng của họ là

chủ thẻ còn với tư cách là ngân hàng thanh toán, khách hàng của họ là các đơn vị

cung ứng hàng hóa, dịch vụ có ký kết hợp đồng chấp nhận thẻ.

2.1.1.4.4 Đơn vị chấp nhận thẻ

Là các đơn vị cung ứng hàng hóa, dịch vụ ký kết hợp đồng chấp nhận thẻ như

một phương tiện thanh toán được gọi là đơn vị chấp nhận thẻ. Các ngành kinh

doanh của các đơn vị chấp nhận thẻ trải rộng từ những cửa hiệu bán lẻ, những

www.kinhtehoc.net



9

ngành ăn uống, đến các khách sạn, sân bay… tại nhiều nước trên thế giới, khi thẻ

ngân hàng đã trở thành một phương tiện thanh toán thông dụng, chúng ta có thể

nhìn thấy những biểu trưng của thẻ xuất hiện thường tại các cửa hàng. Ở Việt

Nam, các đơn vị chấp nhận thẻ tập trung chủ yếu tại những ngành hàng, dịch vụ

có thu hút nhiều khách hàng nước ngoài như những cửa hàng bán đồ thủ công mỹ

nghệ, lưu niệm tại các trung tâm thương mại, những nhà hàng, khách sạn lớn, các

đại lý bán vé máy bay…

Để trở thành đơn vị chấp nhận thẻ đối với một loại thẻ ngân hàng nào đó, nhất

thiết là đơn vị này phải có tình hình tài chính tốt và có năng lực kinh doanh.

Cũng như việc ngân hàng phát hành thẩm định khách hàng trước khi phát hành

thẻ cho họ, các ngân hàng thanh toán cũng sẽ chỉ quyết định ký kết hợp đồng

chấp nhận thẻ với những đơn vị kinh doanh hiệu quả, có khả năng thu hút nhiều

giao dịch sử dụng thẻ.

Mặc dù phải trả cho ngân hàng thanh toán một tỷ lệ phí chiết khấu theo số

tiền trong mỗi giao dịch, các đơn vị chấp nhận thẻ vẫn có được lợi thế cạnh tranh

bởi việc chấp nhận thanh toán bằng thẻ ngân hàng sẽ giúp các đơn vị này thu hút

được một lượng khách hàng lớn, nâng cao số lượng các giao dịch thực hiện, giảm

chi phí quản lý tiền mặt, góp phần tăng hiệu quả kinh doanh.

2.1.2 Quy trình phát hành và sử dụng thẻ thanh toán

2.1.2.1 Quy trình phát hành thẻ

www.kinhtehoc.net



10

(1) Khách hàng có nhu cầu sử dụng thẻ, ngân hàng hướng dẫn khách hàng

làm đơn theo mẫu và nộp cho ngân hàng.

(2) Xét duyệt yêu cầu phát hành thẻ: cán bộ thẩm định thực hiện thẩm định

hồ sơ yêu cầu phát hành thẻ và phân loại khách hàng theo các hạng đặc biệt

(VIP), hạng 1 hoặc thường trình cấp trên có thẩm quyền phê duyệt.

(3) Sau khi thẩm định hồ sơ khách hàng, nếu hồ sơ đảm bảo yêu cầu thì

ngân hàng gửi hồ sơ về trung tâm phát hành thẻ (phải có xác nhận của Giám đốc

hoặc trưởng phòng nghiệp vụ).

(4),(5),(6),(7),)(8) Tại trung tâm, các thông tin về khách hàng sẽ được cá

nhân hóa, sau đó gửi kèm theo số PIN cho chủ thẻ thông qua ngân hàng phát

hành.

(9) Nhận được thẻ từ trung tâm, ngân hàng phát hành xác nhận bằng văn

bản có chữ ký của trưởng phòng nghiệp vụ hoặc người được ủy quyền cho trung

tâm thẻ.

Khi được trao quyền sở hữu thẻ, khách hàng được gọi là chủ thẻ, ngân hàng

được gọi là ngân hàng phát hành trong quá trình sử dụng thẻ, chủ thẻ có quyền sử

dụng thẻ để thanh toán hàng hóa, dịch vụ hoặc rút tiền mặt tại các máy rút tiền tự

Nhận yêu cầu

Nhận từ trung tâm thẻ

Thẩm định/ quyết định phát hành

Nhập dữ liệu phát hành

Chạy Batch (xử lý)

NH phát hành

Mã hóa, in nổi

Mailing

Nhận yêu cầu

Tại chi nhánh Tại trung tâm thẻ Chuyển về

trung tâm thẻ

Khách hàng

(3) (4)

(9)

(2)

(1)

(5)

(6)

(7)

(8)

HÌNH 1: QUY TRÌNH PHÁT HÀNH THẺ

www.kinhtehoc.net



11

động (ATM), yêu cầu được giải trình khi có thắc mắc đối với bảng kê giao dịch

do ngân hàng phát hành gửi. Ngân hàng phát hành có nghĩa vụ phải giải quyết

thấu đáo các thắc mắc của khách hàng, phải kịp thời thanh toán cho các cơ sở

chấp nhận thẻ, ngân hàng thanh toán, hướng dẫn họ thực hiện đúng quy trình

nghiệp vụ trong thanh toán thẻ đảm bảo an toàn cho khách hàng và ngân hàng.

Tùy từng điều kiện trình độ hoàn cảnh của mỗi ngân hàng mà có sự điều

chỉnh cho phù hợp. Cụ thể như có ngân hàng thì chi nhánh phát hành và hội sở

chính là một sẽ không có các bước (3) và (9); có hệ thống ngân hàng giao cho hội

sở chính phát hành thì “công ty thẻ” được thay bằng “trung ương” và sẽ phát

hành một số luân chuyển khác.

* Ngân hàng thương mại muốn được cung ứng dịch vụ thẻ phải thỏa mãn các

điều kiện theo yêu cầu của ngân hàng nhà nước như:

- Có năng lực tài chính.

- Đàm bảo hệ thống trang thiết bị cần thiết phù hợp với tiêu chuẩn và đảm bảo

an toàn cho hoạt động phát hành, thanh toán thẻ.

- Có đội ngũ cán bộ đủ năng lực chuyên môn để vận hành và quản lý hệ thống

này theo thông lệ quốc tế.

- Chứng minh được tính hiệu quả, sự cần thiết và tính khả thi của việc đầu tư

vào hệ thống phát hành và thanh toán thẻ.

- Báo cáo và cung cấp đầy đủ, chính xác các thông tin tài liệu có liên quan

theo yêu cầu của ngân hàng nhà nước khi xem xét đơn xin phát hành thẻ.

- Khi được sự đồng ý của ngân hàng nhà nước, ngân hàng thương mại bắt đầu

triển khai các nghiệp vụ cần thiết, nghiệp vụ kinh doanh bắt đầu khi khách hàng

có nhu cầu muốn sử dụng thẻ ngân hàng.

* Quy trình phát hành, thay thế, in loại thẻ, nâng cấp thẻ

Tại chi nhánh phát hành, khi nhận được yêu cầu in lại thẻ, thay thế thẻ và

nâng cấp thẻ của khách hàng thì phải kiểm tra lại các điều kiện đảm bảo như tiền

ký quỹ, tài sản thế chấp (nếu cần) trong trường hợp nâng cấp thẻ, tạo dữ liệu thay

thế gửi nơi in thẻ để thực hiện. Sau khi in xong, chi nhánh phát hành kiểm tra

tình trạng thẻ như trong trường hợp nhận thẻ mới.

www.kinhtehoc.net



12

* Quy trình in thẻ kỳ hạn mới

Hàng tháng nơi in thẻ in ra danh sách các chủ thẻ sẽ hết hạn vào tháng sau để

các chi nhánh phát hành thông báo cho chủ thẻ và chủ thẻ sẽ có ý kiến về việc

tiếp tục sử dụng hay chấm dứt. Nếu không có ý kiến gì của chủ thẻ thì việc sử

dụng mặc nhiên chấm dứt. Trong trường hợp tiếp tục sử dụng thì xử lý tương tự

như phát hành lại.

2.1.2.2 Quy trình thanh toán thẻ

Quy trình nghiệp vụ thanh toán thẻ tổng quát được xác định từ khi chủ thẻ bắt

đầu sử dụng thẻ cho đến khi hoàn thành nghĩa vụ đối với ngân hàng và các bên

liên quan.

(1) Khách hàng lập và gửi đến ngân hàng phát hành thẻ giấy đề nghị phát

hành thẻ thanh toán (nếu là thẻ ký quỹ thanh toán, khách hàng nộp thêm ủy

nhiệm chi trích tài khoản tiền gửi của mình hoặc nộp tiền mặt để lưu ký tiền vào

tài khoản thẻ thanh toán tại ngân hàng phát hành thẻ).

(2) Ngân hàng căn cứ giấy đề nghị phát hành thẻ của khách hàng, sau khi

kiểm tra thủ tục lập chứng từ và các điều kiện sử dụng thẻ của khách hàng, nếu

đủ điều kiện ngân hàng phát hành thẻ làm thủ tục để cấp thẻ cho khách hàng và

hướng dẫn khách hàng sử dụng khi thanh toán.

(3) Chủ sở hữu thẻ giao thẻ cho đơn vị chấp nhận thẻ để kiểm tra, đưa vào

máy thanh toán thẻ, máy tự động ghi số tiền thanh toán và in biên lai thanh toán

(3 liên).

(4) Đơn vị chấp nhận thẻ đưa biên lai thanh toán cho chủ sở hữu thẻ.

(5) Đơn vị chấp nhận thẻ lập bảng kê biên lai thanh toán và gửi cho ngân

hàng đại lý thanh toán để thanh toán.

(1)

Chủ thẻ

NH phát hành

ĐVCNT (Điểm ứng tiền mặt)

NH thanh toán

HÌNH 2: QUY TRÌNH THANH TOÁN THẺ

(5)

(4)

(6)

(2)

(3)

(7)

www.kinhtehoc.net



13

(6) Nhận được biên lai thanh toán kèm theo bảng kê biên lai thanh toán do

đơn vị chấp nhận thẻ gửi đến sau khi kiểm tra đủ điều kiện thanh toán, ngân h àng

đại lý thanh toán thẻ có trách nhiệm thanh toán ngay cho đơn vị chấp nhận thẻ.

(7) Ngân hàng phát hành thẻ thanh toán tiền với ngân hàng đại lý thanh toán

qua thủ tục thanh toán giữa các ngân hàng.

* Nghiệp vụ thanh toán thẻ tại đơn vị chấp nhận thẻ hoặc điểm ứng tiền mặt

Đơn vị chấp nhận thẻ phải kiểm tra thẻ, thông tin chủ thẻ trước khi giao dịch

theo các yếu tố quy định về bảo mật của thẻ theo quy định.

Giao dịch thực hiện tại cơ sở chấp nhận thẻ hoặc tại điểm ứng tiền mặt được

trang bị máy EDC (Electronic Data Cupture).

Khi chủ thẻ sử dụng thẻ tại cơ sở chấp nhận thẻ hoặc tại điểm ứng tiền mặt

được trang bị máy EDC, máy sẽ tự động xin cấp phép giao dịch. Nếu giao dịch bị

từ chối cấp phép, đơn vị chấp nhận thẻ hoặc điểm ứng tiền mặt có thể tiếp tục

thực hiện giao dịch cấp phép với số tiền nhỏ hơn hoặc liên hệ với nơi cấp phép để

được hướng dẫn. Sau khi việc cấp phép hoàn thành hoặc giao dịch dưới hạn mức

quy định, đơn vị chấp nhận thẻ thực hiện việc in hóa đơn, lấy chữ ký của chủ thẻ

(phải khớp chữ ký mẫu trên thẻ).

Giao dịch thực hiện tại đơn vị chấp nhận thẻ hoặc tại điểm ứng tiền mặt trang

bị máy cà tay (Imprinter).

Nếu giá trị giao dịch hàng hóa, dịch vụ nhỏ hơn hạn mức thanh toán: Đơn vị

chấp nhận thẻ có thể không phải xin cấp phép. Đơn vị chấp nhận thẻ có thể tiến

hành kiểm tra, đối chiếu số thẻ với danh sách thẻ cấm lưu hành mới nhất và các

thông tin bổ sung, khác do ngân hàng phát hành cung cấp để tránh thanh toán

những thẻ giả mạo hoặc mất cắp.

Nếu giá trị giao dịch thẻ lớn hơn hoặc bằng hạn mức thanh toán, đơn vị chấp

nhận thẻ phải liên hệ với ngân hàng phát hành để xin cấp phép giao dịch bằng

các phương tiện có thể như điện thoại, telex…

Tất cả các giao dịch ứng tiền mặt đều phải liên hệ để in cấp phép tại ngân

hàng phát hành trước khi tiến hành giao dịch.

* Nghiệp vụ thanh toán tại ngân hàng thanh toán thẻ

Ngân hàng thanh toán thực hiện thanh toán thẻ với đơn vị chấp nhận thẻ và

ngân hàng phát hành.

www.kinhtehoc.net



14

Nghiệp vụ thanh toán với đơn vị chấp nhận thẻ

Sau khi thực hiện giao dịch với chủ thẻ xong, đơn vị chấp nhận thẻ thực hiện

thanh toán với ngân hàng thanh toán.

Đối với các đơn vị chấp hoặc các điểm ứng tiền mặt được trang bị máy EDC

kiểm tra lại và xử lý các giao dịch đã thực hiện trước khi thanh toán với ngân

hàng, cần chú ý là nếu sau thời gian quy định kể từ ngày giao dịch nếu đơn vị

chấp nhận thẻ hoặc điểm ứng tiền mặt không nhận được báo có từ ngân hàng

thanh toán thì phải liên lạc ngay với ngân hàng thanh toán để kiểm soát.

Đối với các đơn vị chấp nhận thẻ hoặc điểm ứng tiền mặt được trang bị máy

cà tay thực hiện thanh toán với ngân hàng như sau: Đơn vị chấp nhận thẻ tập hợp

hóa đơn và lập bảng kê theo từng loại thẻ. Bảng kê ghi rõ họ tên, số hiệu đơn vị

chấp nhận thẻ, tổng số tiền của các hóa đơn, số lượng hóa đơn, ngày nộp bảng kê,

tên và chữ ký người nộp. Tên và chữ ký của nhân viên ngân hàng nhận theo mẫu

do ngân hàng thanh toán quy định.

Ngân hàng thanh toán thực hiện ứng tiền trả cho đơn vị chấp nhận thẻ hoặc

điểm ứng tiền mặt trước. Sau đó báo cáo sang ngân hàng phát hành để đòi tiền.

Nghiệp vụ thanh toán với ngân hàng phát hành:

Ngân hàng thanh toán gửi dữ liệu thanh toán thẻ tới ngân hàng phát hành.

Hàng ngày, ngân hàng thanh toán cập nhật và tập hợp toàn bộ các giao dịch thẻ,

tra soát từng loại thẻ theo mẫu quy định bao gồm các khoản phí cũng như các

thông tin về thẻ bị thu hồi và truyền cho ngân hàng phát hành.

Thanh toán với ngân hàng phát hành: ngân hàng thanh toán nhận được lệnh

chuyển có hay báo cáo số tiền và số giao dịch được thanh toán từ các ngân hàng

phát hành gửi về, tiến hành đối chiếu báo cáo thanh toán thẻ gửi đi và báo cáo

nhận về.

* Nghiệp vụ thanh toán tại ngân hàng phát hành thẻ:

Ngân hàng phát hành có trách nhiệm tiếp nhận các thông tin yêu cầu thanh

toán liên quan từ ngân hàng thanh toán, xử lý tổng hợp, ghi nợ cho chủ thẻ vào

các tài khoản thích hợp tùy thuộc đó là thẻ loại A, B hay C và thanh toán tiền cho

các ngân hàng thanh toán.

www.kinhtehoc.net



15

2.1.3 Khái quát về thẻ ATM

2.1.3.1 Khái niệm

Máy rút tiền tự động hay máy giao dịch tự động (còn được gọi là ATM, viết

tắt của Automated Teller Machine hoặc Automatic Teller Machine trong tiếng

Anh) là một thiết bị ngân hàng giao dịch tự động với khách hàng, thực hiện việc

nhận dạng khách hàng thông qua thẻ ATM (thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng) hay các thiết

bị tương thích, và giúp khách hàng kiểm tra tài khoản, rút tiền mặt, chuyển

khoản, thanh toán tiền hàng hóa dịch vụ.

Thẻ ATM là một loại thẻ theo chuẩn ISO 7810, bao gồm thẻ ghi nợ và thẻ tín

dụng, dùng để thực hiện các giao dịch tự động như kiểm tra tài khoản, rút tiền

hoặc chuyển khoản, thanh toán hóa đơn, mua thẻ điện thoại… từ máy rút tiền tự

động (ATM). Loại thẻ này cũng được chấp nhận như một phương thức thanh

toán không dùng tiền mặt tại các điểm thanh toán có chấp nhận thẻ.

Thẻ thường thiết kế với kích thước chữ nhật tiêu chuẩn để phù hợp với khe

đọc thẻ, có kích thước thông thường là 8,5cm x 5,5cm. Trên bề mặt thẻ dập nổi

tên chủ thẻ, số thẻ, băng giấy để chủ thẻ ký tên, và băng từ (thẻ từ) hoặc chip (thẻ

chip) lưu trữ thông tin về tài khoản đã được khách hàng đăng ký tại ngân hàng

nào đó.

Tại Việt Nam thẻ ATM thường được hiểu là thẻ ghi nợ, hay còn gọi là thẻ ghi

nợ nội địa, là loại thẻ có chức năng rút tiền dựa trên cơ sở ghi nợ vào tài khoản.

Chủ tài khoản phải có sẵn tiền trong tài khoản từ trước và chỉ được rút trong giới

hạn tiền có trong tài khoản của mình. Một số ngân hàng cho phép rút đến mức 0,

tuy có một số ngân hàng khác yêu cầu bắt buộc phải để lại một số tiền tối thiểu

trong tài khoản.

Tuy nhiên, trong thực tế thẻ ghi nợ vẫn có thể rút tiền ở mức âm, hay rút thấu

chi, như một dịch vụ tín dụng giá trị gia tăng mà các ngân hàng triển khai cho các

chủ tài khoản dựa trên cơ sở có tài sản thế chấp, có sự tin cậy nhất định, hoặc

thực hiện phương thức trả lương qua tài khoản.

Thẻ ATM trong thực tế còn là tên gọi khái quát, chung nhất cho các loại thẻ

sử dụng được trên máy giao dịch tự động (ATM), bao gồm trong nó cả các loại

thẻ tín dụng (như thẻ Visa, MasterCard, thẻ American Express…). Thẻ tín dụng

dựa trên yếu tố hạn mức tín dụng, theo đó tùy loại thẻ và tùy khách hàng, ngân

www.kinhtehoc.net



16

hàng sẽ cấp cho khách hàng một hạn mức tín dụng nhất định. Hạn mức tín dụng

là số tiền tối đa chủ thẻ được chi tiêu trong một khoảng thời gian nào đó (1 tháng,

45 ngày hay hơn). Khách hàng có thể rút số tiền được ngân hàng cấp đó trong

thời hạn nhất định và buộc phải thanh toán khi đáo hạn. Nếu quá hạn mức tín

dụng chưa thanh toán kịp ngân hàng sẽ tính lãi suất cao.

Điểm khác biệt của loại thẻ tín dụng này so với thẻ ghi nợ nói trên, ngoài

yếu tố tín dụng như một đặc điểm ngày càng mờ nhòe (vì trong thực tế thẻ ghi nợ

vẫn có thể chấp nhận tín dụng, và thẻ tín dụng vẫn có thể rút tiền dựa trên yếu tố

ghi nợ vào tài khoản), là thẻ tín dụng thường có thể thực hiện tại các điểm chấp

nhận giao dịch bằng thẻ trên toàn cầu, khác biệt với loại thẻ ghi nợ nội địa chỉ

chấp nhận giao dịch trong nước (hoặc hạn chế ở vùng mậu biên các quốc gia lân

cận).

2.1.3.2 Một số loại thẻ thanh toán thông dụng ở Vietcombank Việt Nam

2.1.3.2.1 Thẻ ghi nợ nội địa

Vietcombank là Ngân hàng đầu tiên phát hành thẻ ghi nợ nội địa, đến nay

Vietcombank đã có hơn 3 triệu khách hàng tin tưởng sử dụng. Không chỉ dừng

lại ở các tiện ích cơ bản của một chiếc thẻ ghi nợ như rút tiền mặt, chuyển khoản,

thanh toán hàng hóa dịch vụ tại các ĐVCNT, các dịch vụ tiện ích dành cho chủ

thẻ ghi nợ của Vietcombank ngày càng phong phú và đa dạng đáp ứng tối đa nhu

cầu của khách hàng.

Tại máy ATM của Vietcombank, chủ thẻ có thể sử dụng thẻ ghi nợ mang

thương hiệu Vietcombank để:

- Rút tiền mặt từ tài khoản cá nhân tiền VNĐ hoặc USD.

- Kiểm tra số dư tài khoản.

- In sao kê các giao dịch gần nhất.

- Chuyển khoản trong hệ thống Vietcombank

- Thanh toán hoá đơn dịch vụ:

+ Điện, nước

+ Điện thoại trả trước và cước thuê bao trả sau của Vinaphone, Mobifone,

Viettel và EVN

+ Phí bảo hiểm

+ Dịch vụ trả tiền trước …

www.kinhtehoc.net



17

+ Một số các dịch vụ khác

* Vietcombank Connect24

Ra đời năm 2002, thẻ Vietcombank Connect 24 là sản phẩm thẻ ghi nợ nội

địa đầu tiên được phát hành tại Việt Nam và hiện đang được sử dụng rộng rãi

trên toàn quốc. Với nhiều giải thưởng có uy tín như giải thưởng “Sao Vàng Đất

Việt”, “Thương hiệu quốc gia”, thẻ Vietcombank Connect24 đã và đang mang lại

những thay đổi lớn lao trong thói quen cũng như cách suy nghĩ của một bộ phận

không nhỏ người dân đối với dịch vụ ngân hàng và hình thức thanh toán không

dùng tiền mặt.

* Vietcombank SG24

Được phát triển dựa trên nền tảng của thẻ Vietcombank Connect24, thêm vào

đó là nhiều tính năng bổ sung mang tính đột phá và ưu việt hơn:

Thoả mãn nhu cầu mua sắm, chăm sóc sức khoẻ, giải trí… một cách nhanh

chóng và tiện lợi nhất với mạng lưới rộng khắp trên toàn quốc. Mạng lưới ưu đãi

tại hàng trăm khu spa, nhà hàng, khách sạn, rạp chiếu phim…cao cấp và sang

trọng.

Thực hiện các giao dịch tại hệ thống ATM của Vietcombank và các ngân

hàng đại lý liên kết với Vietcombank.

Hạn mức sử dụng thẻ linh hoạt dựa trên số dư tài khoản.

Đem lại giá trị thặng dư qua giá trị bảo hiểm tai nạn được đảm bảo bởi hãng

bảo hiểm uy tín.

2.1.3.2.2 Thẻ ghi nợ quốc tế

Bên cạnh những tính năng của một thẻ ghi nợ nội địa, Thẻ ghi nợ quốc tế

Vietcombank MTV MasterCard hay Vietcombank Connect24 Visa còn có những

ưu việt như:

- Thanh toán tại hàng chục triệu Đơn vị chấp nhận thẻ và rút tiền tại hàng

triệu máy ATM trên toàn cầu có biểu tượng của các Tổ chức thẻ quốc tế.

- Thanh toán qua mạng Internet

- Được giảm giá và hưởng các dịch vụ ưu đãi tại rất nhiều ĐVCNT của

Vietcombank.

www.kinhtehoc.net



18

* Vietcombank MTV

Thẻ thanh toán Vietcombank MTV MasterCard là dòng sản phẩm thẻ thanh

toán mang thương hiệu MasterCard do Vietcombank liên kết với Kênh truyền

hình nổi tiếng MTV và là một trong số những sản phẩm MasterCard

Unembossed liên kết đầu tiên trên thế giới.

Bên cạnh những tính năng cơ bản của thẻ ghi nợ quốc tế, thẻ Vietcombank

MTV Mastercard được hưởng những chương trình ưu đãi như giảm giá, hưởng

các dịch vụ tiện ích…tại những địa điểm mà giới trẻ ưa chuộng như các cửa hàng

thời trang, trung tâm đào tạo, các cửa hàng mỹ phẩm…

* Vietcombank Connect24 Visa

Thẻ Vietcombank Connect24 Visa là tấm thẻ nội địa khoác trên mình thương

hiệu quốc tế với các tiện ích sẵn có của 1 chiếc thẻ ghi nợ nội địa và nổi bật với

các tiện ích ngày càng được nâng cao cùng hệ thống xử lý giao dịch tiên tiến và

được bảo mật theo tiêu chuẩn quốc tế đã và đang mang lại cho khách hàng những

tiện ích bất ngờ trong cuộc sống:

Chủ thẻ Vietcombank Connect24 Visa được chào đón và phục vụ với chất

lượng tốt nhất không chỉ tại Vietcombank mà tại bất cứ nơi nào có biểu tượng

của Visa và Connect24 trên toàn cầu.

Được hưởng các ưu đãi đặc biệt về giá khi mua hàng tại các cửa hàng, siêu

thị, khách sạn, nhà hàng… mang biểu trưng của thẻ Vietcombank Connect24

Visa.

Trong năm đầu tiên, khách hàng sẽ được các hãng bảo hiểm uy tín bảo vệ cho

sự an toàn của mình trên toàn lãnh thổ Việt Nam

2.1.3.2.3 Thẻ tín dụng quốc tế

Với đặc trưng “chi tiêu trước, trả tiền sau”, thẻ tín dụng quốc tế là một

phương thức thanh toán không dùng tiền mặt rất tiện dụng được sử dụng rộng rãi

trên toàn thế giới, ưu điểm cùa thẻ là có thể:

- Thanh toán hàng hoá, dịch vụ hoặc rút tiền tại hàng chục triệu điểm bán

hàng hoặc hàng triệu máy ATM có biểu tượng chấp nhận thẻ tại 230 quốc gia

trên toàn thế giới.

- Sử dụng để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ qua mạng Internet.

www.kinhtehoc.net



19

- Dễ dàng quản lý và kiểm soát được toàn bộ những giao dịch chi tiêu của

mình thông qua bản sao kê chi tiết mà chủ thẻ nhận được hàng tháng.

* Vietcombank Visa và Vietcombank MasterCard

Thẻ Vietcombank Visa và Vietcombank MasterCard “Cội Nguồn” là hai dòng

sản phẩm thẻ tín dụng được khách hàng ưa chuộng và sử dụng rộng rãi tại Việt

Nam bởi tính an toàn, bảo mật và tiện lợi. Chủ thẻ Vietcombank Visa/

Vietcombank MasterCard “Cội Nguồn” được hưởng những quyền lợi sau :

- Hạn mức tín dụng tuần hoàn từ 10 triệu đến 90 triệu VNĐ

- “Chi tiêu trước, trả tiền sau” với thời hạn ưu đãi miễn lãi lên đến 45 ngày.

- Mỗi chủ thẻ chính được phát hành thêm 2 thẻ phụ cho người thân

- Được cung cấp sao kê hàng tháng miễn phí

- Đến kỳ thanh toán, chủ thẻ có thể lựa chọn thanh toán hết hoặc thanh toán

một phần dư nợ cuối kỳ.

* Vietcombank Express

Hiện nay, tại Việt Nam Vietcombank là ngân hàng độc quyền phát hành thẻ

Vietcombank American Express- sản phẩm thẻ tín dụng quốc tế cao cấp, sang

trọng bậc nhất và với dịch vụ đẳng cấp thượng hạng trên toàn thế giới. Chủ sở

hữu thẻ Vietcombank American Express sẽ được Vietcombank cung cấp các dịch

vụ vượt trội sau:

- Được chấp nhận tại hàng triệu điểm cung cấp hàng hoá, dịch vụ và rút tiền

mặt tại hàng triệu máy ATM có biểu tượng American Express trên toàn thế giới.

- Sử dụng hạn mức chi tiêu cao nhất (có thể lên tới 250 triệuVNĐ/tháng)

- Được yêu cầu cung cấp dịch vụ du lịch từ các văn phòng dịch vụ du lịch của

American Express trên khắp thế giới, bao gồm:

+ Thông tin về du lịch

+ Tiện ích thanh toán (séc du lịch, đổi tiền, ứng tiền mặt khẩn cấp…)

+ Dịch vụ trợ giúp khẩn cấp toàn cầu, thay thế thẻ khẩn cấp

- Miễn phí dịch vụ bảo hiểm y tế du lịch quốc tế với mức tối đa là 5.000 USD,

miễn phí bảo hiểm mất mát, thất lạc hành lý lên tới 1.000 USD (áp dụng với sản

phẩm thẻ Vietcombank American Express hạng vàng).

- Chủ thẻ có nhiều sự lựa chọn trong việc thanh toán sao kê hàng tháng bằng

cách nộp tiền mặt hoặc tự động trích nợ tài khoản theo ngày hoặc theo tháng.

www.kinhtehoc.net



20

* Vietcombank VietnamAirlines American Express

Là sản phẩm kết hợp của hai thương hiệu lớn tại Việt Nam là Vietcombank và

Vietnam Airlines với thương hiệu thẻ tín dụng nổi tiếng trên thế giới American

Express, sản phẩm thẻ Bông Sen Vàng mang các tính năng cao cấp nhất của thẻ

tín dụng quốc tế American Express bao gồm:

- Được bảo hiểm với số tiền bảo hiểm tối da dành cho chủ thẻ tín dụng quốc

tế.

- Được hưởng các chương trình ưu đãi điểm thưởng dành cho khách hàng

thường xuyên Bông Sen Vàng (GLP) của Vietnam Airlines.

- Với hạn mức tín dụng linh hoạt nhất, từ 10 đến 200 triệu VNĐ/tháng, thẻ

Bông Sen vàng chính là sản phẩm thẻ đáp ứng được hầu hết các nhu cầu đa dạng

của các chủ thẻ tín dụng trong và ngoài nước.

2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu

- Các số liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo của Ngân hàng trong thời

gian 2006-2008.

- Các số liệu thu thập từ báo, đài, internet, các luận văn và do các cán bộ

Ngân hàng cung cấp.

- Các tạp chí ngân hàng, tài liệu phát hành nội bộ của Vietcombank và các

quy chế, thông tư về việc hướng dẫn phát hành và thanh toán và sử dụng thẻ

ATM của Vietcombank.

2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu

- Phương pháp so sánh, tổng hợp.

Phương pháp so sánh: là phương pháp xem xét một chỉ tiêu phân tích bằng

cách dựa trên việc so sánh với một chỉ tiêu cơ sở (chi tiêu gốc).

+ So sánh số tuyệt đối: là hiệu số của hai chỉ tiêu, chỉ tiêu kỳ phân tích và

chỉ tiêu kỳ gốc.

∆y = y1 - yo

Trong đó:

yo : chỉ tiêu năm trước

y1 : chỉ tiêu năm sau

∆y : là phần chệnh lệch tăng, giảm của các chỉ tiêu kinh tế.

www.kinhtehoc.net



21

Phương pháp này sử dụng để so sánh số liệu năm tính với số liệu năm

trước của các chỉ tiêu xem có biến động không và tìm ra nguyên nhân biến động

của các chỉ tiêu kinh tế, từ đó đề ra biện pháp khắc phục.

+ Phương pháp so sánh bằng số tương đối: là kết quả của phép chia giữa

trị số của kỳ phân tích so với kỳ gốc của các chỉ tiêu kinh tế.

y1 - yo

∆y = * 100%

yo

Trong đó:

yo : chỉ tiêu năm trước.

y1 : chỉ tiêu năm sau.

∆y : biểu hiện tốc độ tăng trưởng của các chỉ tiêu kinh tế.

Phương pháp này dùng để làm rõ tình hình biến động của mức độ của các

chỉ tiêu kinh tế trong thời gian nào đó. So sánh tốc độ tăng trưởng của chỉ tiêu

giữa các năm và so sánh tốc độ tăng trưởng giữa các chỉ tiêu. Từ đó tìm ra

nguyên nhân và biện pháp khắc phục.

- Phương pháp thống kê bằng biểu bảng, thể hiện sự tăng giảm của các chỉ

tiêu phân tích qua các năm.

- Dùng đồ thị minh họa.

- Phương pháp phân tích bằng ma trận SWOT.

Ma trận SWOT là một công cụ giúp cho nhà quản trị trong việc tổng hợp các

kết quả nghiên cứu của môi trường làm cơ sở cho việc đề ra kế hoạch chiến lược.

Tìm ra điểm mạnh điểm yếu bên trong ngân hàng, cơ hội và nguy cơ bên ngoài

ngân hàng.

SWOT Điểm mạnh (S) Điểm yếu (W)

Cơ hội (O) Các chiến lược SO Các chiến lược WO

Nguy cơ (T) Các chiến lược ST Các chiến lược WT

SO (Strengths Opportunities): Sử dụng các điểm mạnh để tận dụng cơ hội.

ST (Strengths Threats): Sử dụng các điểm mạnh bên trong để tránh các nguy

cơ.

WO (Weaknesses Opportunities): Tranh thủ các cơ hội nhằm khắc phục điểm

yếu.

www.kinhtehoc.net



22

WT (Weaknesses Threats): Giảm thiểu tối đa những điểm yếu để tránh được

nguy cơ.

www.kinhtehoc.net



23

CHƯƠNG 3

GIỚI THIỆU NGÂN HÀNG NGOẠI THƯƠNG

CHI NHÁNH CẦN THƠ

3.1 LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

3.1.1 Giới thiệu Vietcombank Việt Nam

3.1.1.1 Lịch sử hình thành

Ngày 01 tháng 04 năm 1963, NHNT chính thức được thành lập theo Quyết

định số 115/CP do Hội đồng Chính phủ ban hành ngày 30 tháng 10 năm 1962

trên cơ sở tách ra từ Cục quản lý Ngoại hối trực thuộc Ngân hàng Trung ương

(nay là NHNN). Theo Quyết định nói trên, NHNT đóng vai trò là ngân hàng

chuyên doanh đầu tiên và duy nhất của Việt Nam tại thời điểm đó hoạt động

trong lĩnh vực kinh tế đối ngoại bao gồm cho vay tài trợ xuất nhập khẩu và các

dịch vụ kinh tế đối ngoại khác (vận tải, bảo hiểm...), thanh toán quốc tế, kinh

doanh ngoại hối, quản lý vốn ngoại tệ gửi tại các ngân hàng nước ngoài, làm đại

lý cho Chính phủ trong các quan hệ thanh toán, vay nợ, viện trợ với các nước xã

hội chủ nghĩa (cũ)... Ngoài ra, NHNT còn tham mưu cho Ban lãnh đạo NHNN về

các chính sách quản lý ngoại tệ, vàng bạc, quản lý quỹ ngoại tệ của Nhà nước và

về quan hệ với Ngân hàng Trung ương các nước, các Tổ chức tài chính tiền tệ

quốc tế.

Ngày 21 tháng 09 năm 1996, được sự ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ,

Thống đốc NHNN đã ký Quyết định số 286/QĐ-NH5 về việc thành lập lại

NHNT theo mô hình Tổng công ty 90, 91 được quy định tại Quyết định số

90/QĐ-TTg ngày 07 tháng 03 năm 1994 của Thủ tướng Chính phủ.

Năm 2008 chuyển đổi Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam từ Ngân hàng

thương mại Nhà nước sang Ngân hàng thương mại cổ phần theo quyết định số

138/GP-NHNN ngày 23/05/2008 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước và giấy

chứng nhận đăng ký kinh doanh công ty cổ phần số 0103024468 ngày

02/06/2008.

Trải qua hơn 45 năm xây dựng và trưởng thành, tính đến thời điểm cuối năm

2008, NHNT đã phát triển lớn mạnh theo mô hình ngân hàng đa năng với 63 chi

nhánh và 205 phòng giao dịch ở các tỉnh và thành phố trên cả nước, 1 Hội sở

chính, 1 sở giao dịch, , 1 công ty con ở nước ngoài, 4 công ty liên doanh, 3 công

www.kinhtehoc.net



24

ty liên kết và 2 văn phòng đại diện tại Singapore và Paris, với đội ngũ cán bộ gần

9.000 người. Ngoài ra, NHNT còn tham gia góp vốn, liên doanh liên kết với các

đơn vị trong và ngoài nước trong nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau như kinh

doanh bảo hiểm, bất động sản, quỹ đầu tư... Tổng tài sản của NHNT tại thời điểm

cuối năm 2008 lên tới xấp xỉ 220 nghìn tỷ VND (tương đương 12,6 tỷ USD),

tổng dư nợ đạt gần 112 nghìn tỷ VND (6,4 tỷ USD), tăng trưởng dư nợ tín dụng

đạt 16%, vốn chủ sở hữu đạt hơn 13.100 tỷ VND, đáp ứng tỷ lệ an toàn vốn theo

chuẩn quốc tế.

3.1.1.2 Những thành tựu

Ngày 30 tháng 10 năm 1962, NHNT được thành lập theo Quyết định số

115/CP do Hội đồng Chính phủ ban hành trên cơ sở tách ra từ Cục quản lý Ngoại

hối trực thuộc Ngân hàng Trung ương (nay là NHNN).

Ngày 01 tháng 04 năm 1963, chính thức khai trương hoạt động NHNT như là

một ngân hàng đối ngoại độc quyền.

Năm 1978, NHNT thành lập Công ty Tài chính ở Hồng Kông – Vinafico

Hong Kong.

Ngày 14 tháng 11 năm 1990, NHNT chính thức chuyển từ một ngân hàng

chuyên doanh, độc quyền trong hoạt động kinh tế đối ngoại sang một NHTM NN

hoạt động đa năng theo Quyết định số 403-CT ngày 14 tháng 11 năm 1990 của

Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.

Năm 1993, NHNT được Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng

Hai.

Năm 1993, NHNT thành lập ngân hàng liên doanh với đối tác Hàn Quốc

(First Vina Bank) nay là ShinhanVina Bank.

Năm 1994, NHNT thành lập Công ty Thuê mua và Đầu tư trực thuộc NHNT

nay là Công ty Quản lý Nợ và Khai thác Tài sản.

Năm 1995, NHNT được tạp chí Asia Money – tạp chí tiền tệ uy tín ở Châu Á

bình chọn là Ngân hàng hạng nhất tại Việt Nam năm 1995.

Ngày 21 tháng 09 năm 1996, Thống đốc NHNN ra Quyết định số 286/QĐ-

NH5 về việc thành lập lại NHNT trên cơ sở Quyết định số 68/QĐ-NH5 ngày 27

tháng 3 năm 1993 của Thống đốc NHNN. Theo đó, NHNT được hoạt động theo

mô hình Tổng công ty 90, 91 quy định tại Quyết định số 90/QĐ-TTg ngày 07

www.kinhtehoc.net



25

tháng 03 năm 1994 của Thủ tướng Chính phủ với tên giao dịch quốc tế: Bank for

Foreign Trade of Viet Nam, tên viết tắt là Vietcombank.

Năm 1996, NHNT thành lập Văn phòng đại diện tại Paris – Cộng hòa Pháp,

tại Moscow – Cộng hòa liên bang Nga.

Năm 1996, NHNT khai trương Công ty liên doanh Vietcombank Tower 198

với đối tác Singapore.

Năm 1997, NHNT thành lập Văn phòng đại diện tại Singapore.

Năm 1997, NHNT đăng ký nhãn hiệu kinh doanh độc quyền tại Cục sở hữu

Công Nghiệp, Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường.

Năm 1998, NHNT thành lập Công ty cho thuê tài chính NHNT – VCB

Leasing.

Năm 2002, NHNT thành lập Công ty TNHH Chứng khoán NHNT – VCBS.

Năm 2003, NHNT được Nhà nước trao tặng Huân chương Độc lập hạng Ba.

Năm 2003, NHNT được tạp chí EUROMONEY bình chọn là ngân hàng tốt

nhất năm 2003 tại Việt Nam.

Năm 2003, sản phẩm thẻ Connect 24 của NHNT là sản phẩm ngân hàng duy

nhất được trao giải thưởng "Sao vàng Đất Việt".

Năm 2004: NHNT được tạp chí The Banker bình chọn là "Ngân hàng tốt nhất

Việt Nam" năm thứ 5 liên tiếp.

Năm 2005: NHNT được trao giải thưởng Sao Khuê 2005 – do Hiệp hội doanh

nghiệp phần mềm Việt Nam (VINASA) tổ chức dưới sự bảo trợ của Ban chỉ đạo

quốc gia về công nghệ thông tin và Bộ Bưu chính Viễn thông. NHNT là đơn vị

ngân hàng duy nhất được nhận giải thưởng này.

Năm 2005: NHNT chi nhánh Đồng Nai vinh dự là chi nhánh đầu tiên của hệ

thống NHNT được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu cao quý "Anh hùng lao

động" vì đã có thành tích đặc biệt xuất sắc trong thời kỳ đổi mới từ năm 1995-

2004, góp phần vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Năm 2005, NHNT góp vốn thành lập Công ty liên doanh quản lý Quỹ đầu tư

Chứng khoán – VCBF.

Năm 2006: Tổng Giám đốc NHNT nhận giải thưởng "Nhà lãnh đạo ngân

hàng châu Á tiêu biểu".

www.kinhtehoc.net



26

Năm 2006: NHNT vinh dự là 1 trong 4 đơn vị được trao danh hiệu "Điển hình

sáng tạo" trong Hội nghị quốc gia về thúc đẩy sáng tạo cho Việt Nam.

Năm 2006: Tổng Giám đốc NHNT được bầu giữ chức Phó Chủ tịch Hiệp hội

Ngân hàng Châu Á.

Năm 2007, NHNT được trao tặng giải thưởng Thương hiệu mạnh Việt Nam

2006 do Thời báo Kinh tế và Cục xúc tiến Bộ Thương mại tổ chức. Đặc biệt

thương hiệu Vietcombank lọt vào Top Ten (mười thương hiệu mạnh nhất) trong

số 98 thương hiệu đạt giải. Đây là lần thứ 3 liên tiếp Vietcombank được trao tặng

giải thưởng này.

Năm 2007, NHNT được bầu chọn là "Ngân hàng cung cấp dịch vụ ngoại hối

cho doanh nghiệp tốt nhất năm 2007" do tạp chí Asia Money bình chọn.

Năm 2008 chuyển đổi từ Ngân hàng thương mại Nhà nước sang Ngân hàng

thương mại cổ phẩn.

Năm 2008, NHNT nhận giải thưởng “Quản lý tiền mặt” tốt nhất tại Việt Nam.

Năm 2008, NHNT được trao tặng giải thưởng Cúp Vàng “Thương hiệu chứng

khoản uy tín và công ty cổ phần hàng đầu Việt Nam” do hiệp hội kinh doanh

chứng khoán Việt Nam bình chọn.

Năm 2008, Tổng Giám Đốc NHNT nhận giải thưởng “Nhà lãnh đạo xuất sắc

trong lĩnh vực bán lẻ năm 2008”.

3.1.2 Giới thiệu Vietcombank chi nhánh Cần Thơ

Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam chi nhánh Cần Thơ có tiền thân ban đầu

là phòng ngoại hối Hậu Giang, trực thuộc và có cùng trụ sở với Ngân hàng Nhà

nước chi nhánh Hậu Giang, số 2 Ngô Gia Tự, Thành phố Cần Thơ.

Ngày 25/01/1989 Tổng Giám Đốc Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam ra

quyết định số 16/NH-QĐ về việc thành lập Doanh nghiệp Nhà nước Ngân hàng

Ngoại thương chi nhánh Cần Thơ, chuyển từ phòng ngoại hối Hậu Giang đại

diện pháp nhân của Ngân Hàng Ngoại thương chi nhánh Cần Thơ.

Ngày 01/10/1989 Ngân hàng Ngoại thương chi nhánh Cần Thơ chính thức

được thành lập, chịu sự quản lý trực tiếp của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Cần

Thơ và Hội sở chính Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam.

Tên đầy đủ: Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Cần Thơ.

Tên tiếng Anh: Bank for Foreign Trade of VietNam, CanTho Branch.

www.kinhtehoc.net



27

Tên giao dịch: Vietcombank Cần Thơ.

Trụ sở: Số 7 Đại lộ Hòa Bình, Thành phố Cần Thơ.

Website: http:// www.vietcombankcantho.com

Vietcombank Cần Thơ được xem là một trong những chi nhánh lớn của vùng

Đồng bằng sông Cửu Long. Với chức năng là một Ngân hàng thương mại chuyên

ngành, phạm vi kinh doanh chủ yếu của Vietcombank Cần Thơ là thực hiện tín

dụng xuất nhập khẩu, tổ chức thanh toán quốc tế, kinh doanh ngoại tệ v à các dịch

vụ ngoại hối khác.

Nhân sự ban đầu chỉ có 18 người với 5 phòng nghiệp vụ: phòng Kế hoạch và

Tín dụng, phòng Thanh toán quốc tế, phòng Kế toán tài vụ, phòng Ngân quỹ và

phòng Hành chính nhân sự. Khi mới thành lập phương tiện còn thiếu thốn so với

các Ngân hàng hoạt động trên địa bàn. Vietcombank Cần Thơ đã phải đương đầu

với không ít những khó khăn thách thức của cơ chế thị trường. Sau hơn 19 năm

hoạt động, Vietcombank Cần Thơ đã không ngừng phát triển vươn lên, nâng cao

uy tín, mở rộng phạm vi hoạt động trong và ngoài nước với chức năng nhiệm vụ

của mình, chi nhánh đã thể hiện vai trò của một Ngân hàng chủ lực góp phần tích

cực thúc đẩy phát triển kinh tế của cả vùng kinh tế Đồng bằng sông Cửu Long

nói chung.

3.2 CƠ CẤU TỔ CHỨC, QUẢN LÝ

3.2.1 Cơ cấu tổ chức, quản lý

Năm 2008, Ngân hàng có 1 trụ sở chính và 6 phòng giao dịch trực thuộc với

tổng số cán bộ là 200 người.

Tại trụ sở chính bao gồm 1 Giám Đốc, 4 Phó Giám Đốc và 10 phòng nghiệp

vụ.

- Giám Đốc:

+ Tổ chức và điều hành mọi hoạt động của đơn vị theo chức năng, phạm vi

hoạt động của đơn vị và chịu trách nhiệm toàn diện trước Nhà nước và cơ quan

chủ quản cấp trên.

+ Phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ phận và nhận thông tin phản hồi

từ cấp dưới.

+ Ký kết các văn bản tín dụng, tiền tệ, thanh toán trong phạm vi hoạt động

của chi nhánh.

www.kinhtehoc.net



28

+ Có quyền quyết định tổ chức, bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng, kỉ luật

cán bộ công nhân viên trong đơn vị

- Phó Giám Đốc:

+ Hỗ trợ Giám Đốc điều hành một số lĩnh vực hoạt động.

+ Tham gia với Giám Đốc trong việc chuẩn bị, xây dựng và quyết định về

chương trình công tác, kế hoạch kinh doanh và các phương hướng hoạt động.

+ Giải quyết và ký các văn bản thuộc lĩnh vực được phân công.

- Các phòng nghiệp vụ: là những bộ phận tham mưu giúp việc cho Giám Đốc

trong việc quản lý và điều hành kinh doanh, có trách nhiệm thực hiện tốt từng

lĩnh vực công tác được giao, đưa mọi hoạt động của Ngân hàng vào nề nếp.

- Các phòng giao dịch: tạo điều kiện cho khách hàng trên địa bàn Thành phố,

đặc biệt là các hộ tiểu thương, doanh nghiệp vừa và nhỏ thuận lợi trong việc vay

vốn, tiếp cận với các sản phẩm ngân hàng hiện đại và các dịch vụ tiện ích.

www.kinhtehoc.net



29

Giám Đốc

P.KTNB Tổ chức Chi bộ

Phó Giám Đốc

Phòng QL nợ

Phòngvốn

Phòng TTQT

PGD Hậu

Giang

PGD Ninh Kiều

Phòng KD DV

PGD An Hòa

PGD Cái

Răng

PGD Vĩnh Long

PGD Nam CT

Phòng hành chính

Phòng ngân quỹ

Phòng vi

tính

Phòngkế

toán

Phó Giám Đốc

Thi đua Công đoàn

Phó Giám Đốc

P.Khách hàng

Phó Giám Đốc

XDCB Phát triển mạng lưới

Đoàn thanh niên

: Phụ trách chỉ đạo

: Phụ trách trực tiếp

HÌNH 3: CƠ CẤU BỘ MÁY TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ CỦA

VIETCOMBANK CẦN THƠ NĂM 2009 Chú thích

(Nguồn: Phòng hành chính nhân sự – VCB Cần Thơ )

www.kinhtehoc.net



30

3.2.2 Chức năng nhiệm vụ của các phòng nghiệp vụ

3.2.2.1 Phòng thanh toán quốc tế

Thực hiện các nhiệm vụ có liên quan đến quá trình thanh toán xuất nhập khẩu

với các đơn vị nước ngoài bằng các phương thức thanh toán: tín dụng, chứng từ,

nhờ thu, chuyển tiền…với các công việc chủ yếu:

- Thanh toán tiền hàng xuất, nhập khẩu giữa các doanh nghiệp Việt Nam

với các công ty doanh nghiệp nước ngoài.

- Phát hành và thực hiện các nghiệp vụ có liên quan đến thư tín dụng.

- Thực hiện chuyển tiền ra nước ngoài, mở L/C, bảo lãnh… theo yêu cầu

của khách hàng nhanh chóng, bảo mật và tiết kiệm được phần lớn chi phí.

- Thực hiện phương thức nhờ thu, ủy nhiệm chi.

3.2.2.2 Phòng vốn

- Theo dõi, thường xuyên bám sát tình hình nguồn vốn và sử dụng vốn hàng

ngày của toàn chi nhánh.

- Kết hợp với phòng kế toán, phòng thanh toán quốc tế, phòng tín dụng và

các chi nhánh cấp II để thực hiện việc điều chuyển vốn, lập điện điều chuyển.

- Gởi hoặc trả nợ một cách kịp thời đảm bảo khả năng thanh toán cũng như

tăng nhanh vòng quay vốn.

- Thực hiện chương trình lãi suất bình quân để biết chênh lệch giá vốn đầu

ra và đầu vào.

- Tham mưu cho ban lãnh đạo về lãi suất cho vay.

- Phòng còn thực hiện một số chức năng khác: kế toán vốn, kinh doanh

ngoại tệ…

3.2.2.3 Phòng kế toán

Thực hiện các bút toán có liên quan đến quá trình thanh toán như:

- Ủy nhiệm thu, ủy nhiệm chi.

- Kế toán các khoản thu chi trong ngày.

- Mở tài khoản mới cho khách hàng.

- Thực hiện các bút toán chuyển khoản giữa ngân hàng với khách hàng, giữa

ngân hàng với các ngân hàng khác và giữa ngân hàng với ngân hàng trung ương.

3.2.2.4 Phòng quản lý nợ

- Thu nợ và theo dõi các khoản tiền của các đơn vị nhập khẩu để thu nợ.

www.kinhtehoc.net



31

3.2.2.5 Phòng hành chính nhân sự

- Tổ chức sắp xếp, bố trí nhân sự giữa các phòng ban.

- Tham mưu cho ban lãnh đạo công tác tuyển dụng, đề bạt, khen thưởng cán

bộ, giải quyết các chế độ chính sách có liên quan đến cán bộ, công nhân viên.

- Tổ chức điều chỉnh lương, bảo hiểm, trợ cấp hưu trí.

3.2.2.6 Phòng kiểm tra nội bộ

- Kiểm tra, giám sát hoạt động các phòng ban trong việc thực hiện các quy

định của Ngân hàng Nhà nước.

- Kiểm tra việc chấp hành pháp luật về tiền tệ tín dụng ngân hàng.

- Đôn đốc, nhắc nhở cán bộ, công nhân viên làm đúng nguyên tắc.

- Phối hợp với các đoàn thanh tra, kiểm tra đột xuất theo yêu cầu ngân hàng

ngoại thương trung ương, hoặc các đoàn thanh tra cùng cấp để kiểm tra chéo kho

ngân hàng bạn có yêu cầu.

3.2.2.7 Phòng vi tính

- Thực hiện việc quản lý toàn bộ hệ thống vi tính của Ngân hàng, đảm bảo

cho hoạt động của Ngân hàng thực hiện một cách thông suốt thông qua hệ thống

máy tính.

3.2.2.8 Phòng ngân quỹ

- Là nơi thực hiện các khoản thu chi bằng tiền mặt, ngoại tệ và các phương

tiện thanh toán có giá trị khi có nhu cầu và có xác nhận của phòng kế toán hay

phòng kinh doanh dịch vụ.

3.2.2.9 Phòng kinh doanh dịch vụ

- Kinh doanh ngoại tệ

- Chi trả kiều hối

- Chuyển tiền nhanh

- Phát hành và thanh toán các loại thẻ nội địa và thẻ tín dụng quốc tế

- Thực hiện các giao dịch mua bán chứng khoán.

3.2.2.10 Phòng quan hệ khách hàng

-Thực hiện các chiến lược tiếp thị rộng rãi đến từng khách hàng, đảm nhận

việc tiếp thị và bán sản phẩm, cung cấp các dịch vụ tổng thể cho khách hàng.

www.kinhtehoc.net



32

3.3 KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA VCB

CẦN THƠ

Từ khi thành lập đến nay, VCB Cần Thơ đã có nhiều đóng góp tích cực cho

nền kinh tế của Thành phố nói riêng cũng như cho cả vùng Đồng bằng sông Cửu

Long nói chung. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng được thể hiện trên nhiều

khía cạnh, từ những khó khăn khi mới thành lập cho đến những thách thức trong

quá trình tồn tại và phát triển của Ngân hàng. Tuy nhiên, VCB Cần Thơ luôn đạt

được những kết quả khả quan và luôn tự hào là một Ngân hàng hàng đầu của

Thành phố và của cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

BẢNG 1: TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

CỦA VCB CẦN THƠ (2006-2008)

Khoản mục ĐVT 2006 2007 2008 Chênh lệch

2007/2006 2008/2007

1. Nguồn vốn Tổng nguồn vốn Vốn huy động

tỷ đồng tỷ đồng

2.336 1.245

791

2.080 1.162

918

4.423 2.338 2.085

- 256 - 83 127

2.343 1.176 1.167

2. Sử dụng vốn Doanh số cho vay Doanh số thu nợ Dư nợ cho vay Tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng nguồn vốn

tỷ đồng tỷ đồng tỷ đồng

%

15.261 15.119 2.282

0,13

10.787 10.339

2.730 0,68

17.532 17.926 2.336

0,46

- 4.474 - 4.780

448 -

6.745 7.587 - 394

-

3. Kinh doanh ngoại tệ Doanh số mua Doanh số bán

USD USD

8.359.000 8.362.000

4.761.000 4.763.000

7.757.000 7.763.000

- 3.598 - 3.599

2.996 3.000

4. Kinh doanh thẻ Số lượng phát hành Doanh số thanh toán

thẻ

tr đồng

14.727

913.837

20.246

1.224.791

23.161

1.575.724

5.519

310.954

2.915

350.933

( Nguồn: Phòng Kế Toán VCB - Cần Thơ )

www.kinhtehoc.net



33

3.3.1 Nguồn vốn

Nguồn vốn giữ một vai trò rất quan trọng đối với tất cả các hoạt động của

Ngân hàng nói chung, nó là nền tảng cơ bản để Ngân hàng hoạt động và phát

triển. Với nguồn vốn lớn thì Ngân hàng sẽ mở rộng được quy mô hoạt động kinh

doanh cũng như trang bị thêm các cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho

các hoạt động kinh doanh của Ngân hàng.

Tổng nguồn vốn của VCB Cần Thơ qua các năm có tăng và có giảm. Cụ thể,

tổng nguồn vốn vào năm 2007 đạt 2.080 tỷ đồng giảm 256 tỷ đồng so với năm

2006, năm 2008 tổng nguồn vốn đạt 4.423 tỷ đồng tăng 2.343 tỷ đồng so với năm

2007. Năm 2007 tổng nguồn vốn của VCB Cần Thơ giảm nhẹ là do vào cuối

năm 2006 Ngân hàng thực hiện việc tách các chi nhánh cấp II nên phải tốn khá

nhiều chi phí trong công tác đầu tư trang thiết bị, cơ sở hạ tầng cũng như Ngân

hàng phải chia sẻ nguồn vốn với các chi nhánh mới tách ra này.

3.3.2 Sử dụng vốn

Tình hình cho vay và thu nợ của VCB Cần Thơ qua các năm là rất tốt, do có

được nguồn vốn kinh doanh lớn nên qua qua các năm Ngân hàng luôn đẩy mạnh

công tác cho vay nhất là các đối tượng doanh nghiệp. Các đối tượng cho vay chủ

yếu của Ngân hàng là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu

như: xăng dầu, lương thực thực phẩm, xi măng, phân bón, hóa chất…

Doanh số cho vay của VCB Cần Thơ qua các năm (2006-2008) đều khá lớn.

Cụ thể là năm 2006 doanh số cho vay đạt 15.261 tỷ đồng, năm 2007 là 10.787 tỷ

đồng và năm 2008 đạt 17.532 tỷ đồng. Doanh số thu nợ qua các năm đều đạt tr ên

95% tổng doanh số cho vay, năm 2006 doanh số thu nợ đạt 15.119 tỷ đồng, năm

2007 là 10.339 tỷ đồng và năm 2008 đạt 17.926 tỷ đồng.

Dư nợ cho vay qua các năm cụ thể như sau: năm 2006 là 2.282 tỷ đồng năm

2007 là 2.730 tỷ đồng và năm 2008 là 2.336 tỷ đồng. Năm 2007 tỷ lệ dư nợ cho

vay của Ngân hàng cao hơn các năm khác là do trong năm này nền kinh tế Việt

Nam gặp nhiều khó khăn, biến động gây tác động trực tiếp đến tình hình kinh

doanh của các doanh nghiệp. Mặt khác, trong năm 2007 có sự thay đổi lớn về cơ

cấu của Ngân hàng cũng là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến tình

hình cho vay.

www.kinhtehoc.net



34

Chất lượng hoạt động tín dụng của Ngân hàng còn phụ thuộc vào tỷ lệ nợ quá

hạn cao hay thấp. Tỷ lệ nợ quá hạn vào các năm 2006 và 2008 đạt tỷ lệ an toàn

(dưới mức 0,5%), còn vào năm 2007 tỷ lệ nợ quá hạn lên đến 0,68%. Nguyên

nhân chủ yếu là do tình hình kinh tế gặp nhiều biến động cùng với lạm phát, giá

cả hàng hóa tăng cao tác động không nhỏ đến hoạt động tín dụng của các Ngân

hàng nói chung và VCB Cần Thơ nói riêng. Tỷ lệ quá hạn đang dần được cải

thiện (năm 2008 đạt mức 0,46%), tuy vẫn còn ở mức cao nhưng với tình hình

kinh tế thế giới đang dần được phục hồi bởi các gói cứu trợ thì tình hình nợ quá

hạn sẽ có chiều hướng giảm dần trong thời gian sắp tới.

3.3.3 Kinh doanh ngoại tệ

Tiền thân của VCB Cần Thơ là phòng ngoại hối trực thuộc NHNT Việt Nam,

do đó kinh doanh ngoại tệ luôn là một lĩnh vực hoạt động khá mạnh của Ngân

hàng trong những năm qua. Tình hình mua bán ngoại tệ năm 2007 đạt 4,76 triệu

USD giảm hơn so với năm 2006 là 3,6 triệu USD, năm 2008 kinh doanh ngoại tệ

đạt 7,76 triệu USD tăng 3 triệu USD so với năm 2007. Trong những năm qua,

một mặt là do sự cạnh tranh rất gay gắt từ các Ngân hàng khác trên cùng địa bàn,

một mặt do tình hình kinh tế thế giới biến động làm cho tình hình kinh doanh của

các doanh nghiệp xuất nhập khẩu ngày càng khó khăn nên lĩnh vực kinh doanh

ngoại tệ của VCB Cần Thơ cũng ngày một giảm. Cụ thể là vào năm 2007 kinh

doanh ngoại giảm xuống mức thấp nhất trong những năm qua (4,76 triệu USD).

Tuy nhiên, năm 2008 tình hình kinh doanh ngoại tệ của VCB Cần Thơ đã tăng

mạnh trở lại và có xu hướng tăng hơn nữa trong những năm tới do sau khi nước

ta gia nhập WTO thì các doanh nghiệp sẽ mở rộng kinh doanh, hợp tác là điều tất

yếu cùng với sự phục hồi của nền kinh tế thế giới sau thời kỳ khủng hoảng trầm

trọng. Đây sẽ là tiền đề để lĩnh vực kinh doanh ngoại tệ của VCB Cần Thơ phát

triển hơn nữa.

3.3.4 Kinh doanh thẻ

Một trong những dịch vụ ngân hàng bán lẻ có tình hình khả quan nhất trong

các lĩnh vực kinh doanh của VCB Cần Thơ là dịch vụ kinh doanh thẻ. VCB Cần

Thơ là ngân hàng đi tiên phong trong việc đưa thẻ thanh toán vào sử dụng rộng

rãi trong cộng đồng dân cư. Ngân hàng luôn tự hào với vị trí dẫn đầu về thị phần

phát hành và thanh toán thẻ trên thị trường, đến nay thẻ thanh toán của VCB chấp

www.kinhtehoc.net



35

nhận thanh toán cho cả 6 loại thẻ nổi tiếng trên thế giới là: VisaCard,

MasterCard, JCB, American Express, Diners Club và China UnionPay.

Mặc dù các dịch vụ kinh doanh khác của Ngân hàng gặp nhiều khó khăn

trong thời gian qua nhưng dịch vụ thanh toán thẻ lại không ngừng phát triển và

luôn đạt mức tăng trưởng cao qua các năm. Cụ thể, số lượng thẻ phát hành năm

2006 là 14.727 thẻ, năm 2007 đạt 20.246 thẻ tăng 5.519 thẻ so với năm 2006,

năm 2008 số lượng thẻ phắt hành đạt 23.161 thẻ tăng 2.915 thẻ so với năm 2007.

Doanh số thanh toán qua máy ATM cũng không ngừng tăng qua các năm, năm

2006 doanh số thanh toán đạt 913.837 triệu đồng, năm 2007 doanh số thanh toán

đạt 1.224.791 triệu đồng tăng 310.954 triệu đồng so với năm 2006, năm 2008

doanh số thanh toán đạt 1.575.724 triệu đồng tăng 350.933 triệu đồng so với năm

2007.

Số lượng thẻ phát hành và doanh số thanh toán luôn tăng trong các năm qua

là do thẻ thanh toán ATM thực sự đã mang lại những lợi ích nhất định cho các

khách hàng sử dụng. Bên cạnh đó, với chất lượng phục vụ của Ngân hàng ngày

càng cao cùng với các hình thức quảng cáo khuyến mãi đã thu hút được sự quan

tâm từ khách hàng nhiều hơn.

3.4 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI VCB CẦN

THƠ

Cũng giống như các loại hình sản xuất, kinh doanh khác, các hoạt động kinh

doanh, dịch vụ của Ngân hàng cũng đi đến mục đích cuối cùng là lợi nhuận. Lợi

nhuận là tiêu chí chính xác nhất để đánh giá kết quả kinh doanh của Ngân hàng.

Lợi nhuận của VCB Cần Thơ được thể hiện qua bảng số liệu sau:

www.kinhtehoc.net



36

BẢNG 2: KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA

VCB CẦN THƠ (2006-2008)

ĐVT: tỷ đồng

Khoản mục 2006 2007 2008

Chênh lệch 2007 so 2006


Số tiền TL % Số tiền TL %

Thu nhập 273 202 357 - 71 - 26,01 155 76,73

Chi phí 241 147 339 - 94 - 39,00 192 130,61

Lợi nhuận 32 55 18 23 71,86 - 37 - 67,27

( Nguồn: Phòng Kế Toán - VCB Cần Thơ )

HÌNH 4: BIỂU ĐỒ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

CỦA VCB CẦN THƠ

3.4.1 Thu nhập

Nguồn thu nhập chủ yếu của VCB Cần Thơ là từ lãi của hoạt động cho vay

với các khách hàng doanh nghiệp và cá nhân, bên cạnh đó còn bao gồm thêm các

khoản thu nhập khác như tiền lãi từ tiền gửi ở các tổ chức tín dụng, kinh doanh

dịch vụ thẻ, ngoại tệ, và các hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu…Theo biểu

đồ, ta có thể thấy thu nhập của VCB Cần Th ơ từ 2006-2008 tăng giảm rõ rệt qua

các năm. Năm 2007 thu nhập là 202 tỷ đồng giảm 71 tỷ đồng so với năm 2006

(giảm 26,01%), còn năm 2008 thu nhập là 357 tỷ đồng tăng 155 tỷ đồng so với

050

100150200250300350400

2006 2007 2008

Thu nhậpChi phíLợi nhuận

Tỷ đồng

Năm

www.kinhtehoc.net



37

năm 2007 (tăng 76,73%). Sở dĩ thu nhập tăng giảm đột biến như vậy là do vào

cuối năm 2006 Ngân hàng thực hiện việc tách các chi nhánh cấp II thành các chi

nhánh độc lập nên làm cho tổng thu nhập của VCB Cần Thơ năm 2007 giảm đột

biến so với năm 2006, mặt khác thu nhập năm 2007 giảm là do vào năm này

Ngân hàng cũng hạn chế cho vay để hạn chế rủi ro do nền kinh tế có biến động.

Năm 2008, Ngân hàng áp dụng các chính sách hợp lý nhằm mở rộng cho vay và

thu nợ có hiệu quả, thêm vào đó là các nguồn thu nhập đáng kể từ các dịch vụ

như kinh doanh thẻ, ngoại tệ, thanh toán xuất nhập khẩu và từ hoạt động kinh

doanh, môi giới chứng khoán làm cho tổng thu nhập năm này tăng lên 155 tỷ

đồng so với năm 2007.

3.4.2 Chi phí

Các khoản chi phí của Ngân hàng chủ yếu là chi trả lãi tiền gửi của khách

hàng, chi phí tiền vay các tổ chức tín dụng khác và Ngân hàng trung ương, bên

cạnh đó là các chi phí hoạt động của Ngân hàng như: trả lương cho cán bộ công

nhân viên, thuế thu nhập, các chi phí thanh toán, chi phí hoạt động dịch vụ, điện,

nước… Chi phí của VCB Cần Thơ từ 2006-2008 cũng tăng mạnh và giảm mạnh.

Cụ thể, chi phí năm 2007 giảm 94 tỷ đồng (giảm 34%) so với năm 2006, do vào

cuối năm 2006 Ngân hàng tách các chi nhánh cấp II, làm cho chi phí năm 2007

giảm mạnh. Năm 2008 chi phí của Ngân hàng tăng mạnh tăng 192 tỷ đồng

(130,61%) so với năm 2007 do trong năm 2008 Ngân hàng đẩy mạnh việc huy

động vốn từ dân chúng và cũng trong năm này do lạm phát nên Ngân hàng phải

chi trả lãi suất tiền gửi với mức lãi suất rất cao. Bên cạnh đó, Ngân hàng cũng

đầu tư khá lớn vào các trang thiết bị cũng như những các máy móc công nghệ

mới, hiện đại làm cho chi phí năm 2008 tăng 192 tỷ đồng so với năm 2007.

3.4.3 Lợi nhuận

Hoạt động kinh doanh của VCB Cần Thơ qua các năm 2006-2008 nhìn chung

là tốt do kết quả kinh doanh qua các năm đều có lợi nhuận. Theo bản số liệu có

thể nhận thấy rằng cả 3 năm vừa qua, lợi nhuận kinh doanh đều dương, có nghĩa

là kinh doanh có lời. Tuy nhiên lợi nhuận qua các năm cũng tăng giảm rõ rệt,

năm 2007 lợi nhuận của Ngân hàng là 55 tỷ đồng tăng 23 tỷ đồng (71,86%) so

với năm 2006, do năm 2007 so 2006 thì thu nhập giảm ít nhưng chi phí lại giảm

mạnh làm cho lợi nhuận năm 2007 tăng so với 2006. Năm 2008 lợi nhuận của

www.kinhtehoc.net



38

Ngân hàng có xu hướng giảm mạnh, cụ thể là lợi nhuận trong năm này là 18 tỷ

giảm 37 tỷ đồng (67,27%) so với năm 2007. Năm 2008 tốc độ tăng thu nhập

không bằng tốc độ tăng chi phí làm cho lợi nhuận của Ngân hàng giảm. Việc lợi

nhuận của Ngân hàng giảm mạnh là do hiện nay trên địa bàn có nhiều Ngân hàng

được thành lập và cạnh tranh rất gay gắt với VCB Cần Thơ, thêm vào đó là

khủng hoảng kinh tế toàn cầu cũng xảy ra vào năm này. 3.5 QUY TRÌNH PHÁT HÀNH VÀ SỬ DỤNG THẺ THANH TOÁN ATM

TẠI VCB CẦN THƠ

3.5.1 Quy trình phát hành thẻ

HÌNH 5: QUY TRÌNH PHÁT HÀNH THẺ TẠI VCB CẦN THƠ

3.5.1.1 Nhận hồ sơ xin phát hành thẻ

Đơn đăng ký mở tài khoản cá nhân tại Ngân hàng (đối với khách hàng chưa

có tài khoản cá nhân).

Đơn đăng ký phát hành thẻ kèm theo tài khoản sử dụng thẻ.

Bản sao giấy chứng minh nhân dân.

3.5.1.2 Xét duyệt yêu cầu xin phát hành thẻ

Khi khách hàng hoàn thành và nộp hồ sơ phát hành thẻ vào Ngân hàng thì

Ngân hàng phải có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ.

Trong quá trình xét duyệt, Ngân hàng cũng tiến hành phân hạng thẻ: hạng

chuẩn, hạng vàng và hạng đặc biệt.

Nhận hồ sơ xin phát hành thẻ

Xét duyệt yêu cầu xin phát hành thẻ

Lập hồ sơ khách hàng

Gửi danh sách KH đến trung tâm thẻ

Nhận lại thẻ và số PIN và giao cho KH

www.kinhtehoc.net



39

3.5.1.3 Lập hồ sơ khách hàng

Đối với khách hàng đã có tài khoản cá nhân tại Ngân hàng, thì Ngân hàng sẽ

kiểm tra để xác định xem khách hàng có phải là chủ tài khoản mở tại Ngân hàng

không.

Đối với khách hàng chưa có tài khoản tại Ngân hàng thì bộ phận thẻ sẽ trực

tiếp mở tài khoản cho khách hàng. Sau đó bộ phận thẻ sẽ chuyển hồ sơ khách

hàng và tài khoản sang phòng kế toán giao dịch để lưu, theo dõi và quản lý.

3.5.1.4 Gửi danh sách khách hàng đến trung tâm thẻ

Ngân hàng lập và gửi danh sách khách hàng phát hành thẻ ATM tới trung tâm

thẻ để phát hành. Danh sách bao gồm các thông tin sau:

- Họ tên khách hàng

- Số tài khoản cá nhân

- Số CIF

- Hạng thẻ của khách hàng

- Tại trung tâm thẻ sẽ tiến hành các bước:

+ Tạo thẻ và dữ liệu in thẻ

+ In thẻ

+ Gửi thẻ và số PIN cho Ngân hàng phát hành

3.5.1.5 Nhận thẻ và PIN từ trung tâm và giao cho khách hàng

Sau khi nhận thẻ từ trung tâm, Ngân hàng phát hành sẽ tiến hành:

- Kiểm tra các thông tin trên thẻ để đảm bảo đầy đủ và chính xác.

- Giao thẻ và số PIN cho khách hàng.

- Hướng dẫn khách hàng sử dụng và bảo quản thẻ.

- Thu phí phát hành thẻ (nếu có).

www.kinhtehoc.net



40

3.5.2 Quy trình sử dụng và thanh toán thẻ

HÌNH 6: QUY TRÌNH SỬ DỤNG VÀ THANH TOÁN THẺ


* Tại các máy rút tiền tự động ATM

- Chủ thẻ đưa thẻ vào khe đọc thẻ của máy ATM theo đúng chiều đã được

hướng dẫn.

- Số PIN là chìa khóa để thẻ hoạt động và chỉ có chủ thẻ mới biết được mã số

PIN này. Sau khi đưa thẻ vào máy chủ thẻ phải nhập đúng mã số PIN nếu được

chấp nhận thì chủ thẻ mới thực hiện được các giao dịch trên máy ATM. Nếu 3

lần liên tiếp nhập mã số PIN không chính xác thì thẻ ATM sẽ tự động bị khóa

không sử dụng được. Để tiếp tục sử dụng lại thẻ chủ thẻ phải liên hệ với ngân

hàng để làm thẻ mới hoặc nhận lại thẻ cũ nhưng phải chịu một khoản phí nhất

định.

- Khách hàng không phải trả phí đối với các giao dịch. Các giao dịch mà

khách hàng có thể thực hiện: rút tiền mặt, xem số dư, thanh toán dịch vụ, chuyển

khoản, các giao dịch khác…

- Sau khi thực hiện xong giao dịch, khách hàng nhận tiền, hóa đơn và nhận lại

thẻ từ máy ATM.

* Tại các đơn vị chấp nhận thẻ

- Khách hàng đưa thẻ cho nhân viên thu ngân, sau đó nhân viên thu ngân

kiểm tra các thông tin trên thẻ và liên hệ với ngân hàng để được cấp phép.

- Nếu các thông tin trên thẻ khớp đúng, ngân hàng sẽ đồng ý cấp phép, sau đó

khách hàng sẽ nhập số PIN.

- Sau khi mã số PIN được nhập chính xác nhân viên thu ngân sẽ in hóa đơn

(gồm 3 liên) thanh toán hàng hóa, dịch vụ cho khách hàng.

Chủ thẻ

Đưa thẻ vào máy ATM

Nhập số PIN Thực hiện các giao dịch trên máy ATM

Nhận tiền, hóa đơn

www.kinhtehoc.net



41

- Khách hàng nhận lại thẻ, ký vào phần chữ ký dành cho chủ thẻ trên hóa đơn,

chủ thẻ sẽ nhận được 1 liên hóa đơn và kết thúc giao dịch.

3.6 THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA NGÂN HÀNG

3.6.1 Thuận lợi

Nằm trong hệ thống VCB Việt Nam, VCB Cần Thơ có những điều kiện rất

thuận lợi để phát triển hoạt động kinh doanh của mình nhờ những lợi thế nhất

định của VCB Việt Nam.

+ Hệ thống VCB Việt Nam đi đầu trong lĩnh vực thanh toán thẻ

Với vị thế là Ngân hàng đi tiên phong trong lĩnh vực thẻ ở Việt Nam, VCB

luôn là một thương hiệu lớn trong phát hành và thanh toán thẻ. Là Ngân hàng đầu

tiên được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận thực hiện đại lý thanh toán thẻ tín

dụng quốc tế cho các Ngân hàng và các tổ chức tài chính nước ngoài, VCB có

thể chấp nhận thanh toán cho cả 6 loại thẻ tín dụng thông dụng nhất hiện nay l à:

VisaCard, MasterCard, JCB, American Express, Diners Club và China

UnionPay. Bên cạnh đó, VCB cũng là Ngân hàng thực hiện việc phát hành thẻ

thanh toán nội địa đầu tiên trên địa bàn Việt Nam nên luôn chiếm được thị phần

lớn trong lĩnh vực kinh doanh thẻ và có được nhiều khách hàng truyền thống.

+ VCB Cần Thơ là một Ngân hàng lớn và có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh

vực thanh toán, dịch vụ

VCB Cần Thơ được biết đến là một Ngân hàng hoạt động trên lĩnh vực đối

ngoại, vì vậy trong lĩnh vực thanh toán quốc tế VCB Cần Thơ luôn là Ngân hàng

đi đầu, VCB Cần Thơ có nhiều kinh nghiệm và tạo được nhiều mối quan hệ kinh

doanh với các tổ chức lớn trong nước cũng như nước ngoài. Trong công tác

thanh toán thẻ, chủ yếu là thanh toán quốc tế, với các mối quan hệ sẵn có với các

tổ chức thanh toán quốc tế, VCB có một lợi thế to lớn khi tham gia lĩnh vực thẻ.

Bên cạnh đó, VCB sẵn có những trang thiết bị phục vụ cho công tác thanh toán,

điều này giúp cho hệ thống VCB nói chung và VCB Cần Thơ nói riêng bước vào

thanh toán thẻ mà không cần đầu tư quá nhiều cho cơ sở hạ tầng.

+ Công nghệ thông tin trong những năm gần đây ở Việt Nam có những bước

tiến bộ nhanh chóng

Ngày nay, tốc độ phát triển của tin học trên thế giới được ví như vũ bão và ở

Việt Nam công nghệ thông tin là một ngành đang có những tiến bộ vượt bậc.

www.kinhtehoc.net



42

Những bước phát triển vượt bậc trong công nghệ thông tin là một thuận lợi cho

các Ngân hàng nói chung và VCB Cần Thơ nói riêng trong hoạt động kinh doanh

thẻ. Ngân hàng có thể áp dụng những thành tựu trên thế giới cũng như những

phần mềm, phần cứng và sử dụng đội ngũ nhân lực trong nước để đáp ứng những

đòi hỏi về mặt tin học trong công nghệ thẻ. Đây là một yếu tố quan trọng giúp

Ngân hàng phát triển tốt công tác phát hành và thanh toán thẻ.

+ Vị trí thuận lợi, quy mô hoạt động rộng lớn

VCB Cần Thơ có vị trí địa lý thuận lợi nằm trên trục đường chính của Thành

phố cùng với cơ sở vật chất hiện đại, quy mô hoạt động rộng lớn với mạng lưới 6

phòng giao dịch trực thuộc. Ngân hàng luôn chiếm ưu thế so với các Ngân hàng

khác về số lượng máy ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ, mặc dù nguồn vốn để

đầu tư lắp đặt và bảo trì các trang thiết bị này là khá lớn khoảng vài trăm triệu

trên một máy ATM. Đó cũng là một bước đi đúng đắn nhằm khuyến khích khách

hàng sử dụng thẻ ATM do Ngân hàng phát hành trong điều kiện cạnh tranh khó

khăn như hiện nay.

+ Bên cạnh đó, VCB Cần Thơ còn có những thuận lợi khác như:

- Có nguồn vốn hoạt động rất lớn

- Có đội ngũ cán bộ hơn 200 người và có trình độ chuyên môn cao

- Luôn ưu tiên phát triển các dịch vụ và công nghệ hiện đại

- Nhà nước khuyến khích sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt thông qua

“Đề án thanh toán không dùng tiền mặt” và chỉ thị 20 của Ngân hàng nhà nước

“Trả lương qua tài khoản”

3.6.2 Khó khăn

Trên địa bàn hiện nay có rất nhiều ngân hàng cùng hoạt động nên không thể

tránh khỏi sự cạnh tranh trong các lĩnh vực kinh doanh của Ngân hàng, đặc biệt

là dịch vụ thẻ thanh toán. Trong khi số lượng người có nhu sử dụng thẻ chỉ có

hạn thì các Ngân hàng lại đua nhau phát hành thẻ với nhiều chính sách khuyến

mãi khác nhau.

Một khó khăn khác nữa là thói quen sử dụng tiền mặt cũng như người dân

chưa có kiến thức về việc sử dụng các máy móc hiện đại như máy ATM cũng là

hạn chế trong việc phát hành thẻ cho người dân. Bên cạnh đó, họ cũng chưa thấy

www.kinhtehoc.net



43

hết được sự tiện ích của thẻ thanh toán trong việc chi tiêu trong các sinh hoạt

hằng ngày.

Gia nhập WTO cũng đem lại những khó khăn nhất định cho Ngân hàng, Ngân

hàng phải cạnh tranh quyết liệt với các Ngân hàng có 100% vốn nước ngoài để

giành lấy thị phần trong dịch vụ thẻ nói riêng và các hoạt động kinh doanh khác

nói chung.

Bên cạnh đó, hoạt động tiếp thị quảng bá của Ngân hàng cũng chưa được chú

trọng và phát triển, trong thị trường hội nhập như hiện nay nếu không có chính

sách tiếp thị phù hợp thì Ngân hàng sẽ đánh mất hình ảnh và vị thế của mình

trong khách hàng. Ngân hàng cũng khó khăn trong việc giữ chân các cán bộ công

nhân viên của mình trước sức hút và sự đãi ngộ từ các Ngân hàng khác cạnh

tranh trên cùng địa bàn.

www.kinhtehoc.net



44

Năm 0

100200300400500600700

2006 2007 2008

Thẻ

287 406

659

CHƯƠNG 4

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH KINH DOANH CỦA DỊCH VỤ THẺ ATM

TẠI VIETCOMBANK CẦN THƠ

4.1 TÌNH HÌNH PHÁT HÀNH THẺ TẠI VCB CẦN THƠ

4.1.1 Công tác phát hành thẻ

VCB Cần Thơ là Ngân hàng thực hiện phát hành thẻ thanh toán đầu tiên trên

địa bàn, do đó số lượng người sử dụng thẻ không ngừng gia tăng qua các năm. Số

lượng thẻ do VCB Cần Thơ phát hành được thể hiện qua bảng sau:

BẢNG 3: TÌNH HÌNH PHÁT HÀNH THẺ TẠI VCB CẦN THƠ

(2006-2008)

Khoản mục 2006 2007 2008

Thẻ Connect 24 14.440 19.840 22.502

Thẻ tín dụng 287 406 659

- Thẻ Visa 79 266 428

- Thẻ Master 205 129 152

- Thẻ American Express 3 11 79

Tổng số thẻ phát hành 14.727 20.246 23.161

(Nguồn: Phòng kinh doanh dịch vụ - VCB Cần Thơ)

Tình hình phát hành thẻ tín dụng được thể hiện qua biểu đồ sau:

HÌNH 7: TÌNH HÌNH PHÁT HÀNH THẺ TÍN DỤNG (2006-2008)

www.kinhtehoc.net



45

0

5000

10000

15000

20000

25000

2006 2007 2008 Năm

Thẻ

14.440

19.840 22.502

Tình hình phát hành thẻ Connect 24 được thể hiện qua biểu đồ sau:

HÌNH 8: TÌNH HÌNH PHÁT HÀNH THẺ CONNECT 24 (2006-2008)

Thẻ tín dụng quốc tế đã được VCB Cần Thơ phát hành cách đây rất lâu bao

gồm: thẻ Visa Card, Master Card và American Express. Tuy nhiên, việc phát

hành các thẻ tín dụng quốc tế này chủ yếu dành cho các đối tượng có điều kiện đi

nước ngoài và sinh sống ở nước ngoài như: du học sinh, sinh viên, các cán bộ

nhân viên của các doanh nghiệp nước ngoài hoạt động trên địa bàn… và những

đối tượng sử dụng, chi tiêu bằng các loại thẻ này có thể nói là rất ít. Trong những

năm gần đây, do nhu cầu vui chơi, du lịch ngoài nước tăng cao cũng như các

doanh nghiệp nước ngoài xuất hiện ngày càng nhiều do chinh sách mở cửa của

nước ta cũng làm cho số lượng thẻ tín dụng tăng lên khá nhiều so với những năm

trước. Cụ thể, số lượng thẻ tín dụng quốc tế phát hành qua các năm từ 2006 -

2008 đều tăng, năm 2007 tăng 119 thẻ (41,46%) so với năm 2006, và năm 2008

tăng 253 thẻ (62,31%) so với năm 2007. Tuy tình hình phát hành thẻ tín dụng

quốc tế nói chung có tăng nhưng xét trên phương diện tổng thể thì vẫn còn quá ít

so với dân số và nhu cầu của người dân trên địa bàn. Năm 2006 thẻ tín dụng chỉ

chiếm tỷ trọng 1,95%, năm 2007 là 2,01%, năm 2008 là 2,85% trên tổng số

lượng thẻ được VCB Cần Thơ phát hành.

Mặc dù ra đời sau được phát hành sau thẻ tín dụng quốc tế (phát hành vào

năm 2002), tuy nhiên thẻ ghi nợ nội địa Connect 24 lại có tốc độ phát triển rất

nhanh. Nắm bắt được nhu cầu sử dụng trong dân chúng nên việc sản phẩm thẻ

Connect 24 ra đời là một bước đột phá lớn, bởi thói quen thích tiêu dùng tiền nội

địa cũng như có nhiều tiện ích mà thẻ Connect 24 có thể mang lại cho người sử

www.kinhtehoc.net



46

dụng nó. Bên cạnh đó, là các chính sách khuyến mãi, hậu mãi rộng rãi đến các

tầng lớp dân cư, Ngân hàng cũng tích cực đầu tư vào việc trang bị và đổi mới hệ

thống máy ATM, đến nay trên địa bàn hoạt động của VCB Cần Thơ đã có 30

máy ATM và 56 đơn vị chấp nhận thẻ. Số lượng máy ATM và các đơn vị chấp

nhận thẻ khá lớn cũng là một điều kiện thuận lợi để người dân dễ dàng chấp nhận

trong việc yêu cầu phát hành và sử dụng thanh toán bằng thẻ Connect 24 của

VCB Cần Thơ. Doanh số phát hành thẻ Connect 24 của VCB Cần Thơ đều tăng

qua các năm cụ thể năm 2007 số lượng thẻ được phát hành tăng mạnh tăng 5.400

thẻ (37,39%) so với năm 2006, năm 2008 tăng nhẹ 2662 thẻ (13,42%) so với năm

2007. Số lượng thẻ trong thời gian gần đây tuy có tăng nhưng chỉ tăng nhẹ

nguyên nhân là do từ khoảng đầu 2007 đến nay có nhiều Ngân hàng tham gia

phát hành thẻ và xu hướng sử dụng trong người dân là sử dụng cùng lúc nhiều

loại thẻ để thuận tiện cho việc sử dụng thanh toán và rút tiền. Bên cạnh đó, thị

trường thẻ cũng đã gần đạt mức bão hòa nên số lượng thẻ càng về những năm

gần đây tuy có tăng nhưng chỉ tăng chậm.

4.1.2 Tình hình phát hành thẻ theo địa bàn

Do số lượng thẻ thẻ tín dụng được phát hành với số lượng rất ít nên không thể

thống kê theo địa bàn. Chỉ có thẻ Connect 24 là được thống kê phát hành theo địa

điểm giao dịch. Tình hình phát hành thẻ Connect 24 được thể hiện qua bảng sau:

www.kinhtehoc.net



47

BẢNG 4: TÌNH HÌNH PHÁT HÀNH THẺ CONNECT 24 THEO

ĐỊA ĐIỂM GIAO DỊCH (2006-2008)

Khoản mục 2006 2007 2008

Hội sở Cần Thơ 12.226 14.749 14.500

PGD Ninh Kiều 1.782 2.006 3.488

PGD Vĩnh Long 432 2.815 1.923

PGD Cái Răng - 270 1.037

PGD Hậu Giang - - 1.044

PGD An Hòa - - 484

PGD Nam CT - - 26

Tổng 14.440 19.840 22.502


Từ bảng số liệu ta thấy, tại hội sở chính là địa điểm có số lượng phát hành lớn

so nhất và vượt trội so với các phòng giao dịch trên cùng địa bàn. Đây cũng là

việc dễ hiểu khi Hội sở nằm tại một vị trí rất thuận lợi (giữa trung tâm của Th ành

phố) để khách hàng có thể giao dịch cũng như là đầu não trong việc điều hành

phát hành và thanh toán thẻ. Còn tại các phòng giao dịch được mở thêm tại các

trung tâm kinh tế mới được xây dựng chủ yếu để cho các khách hàng thuận tiện

trong việc đi lại và sử dụng các dịch vụ thanh toán của Ngân hàng nói chung.

Tình hình phát hành thẻ tại hội sở chính và các phòng giao dịch qua các nhìn

chung là khá tốt, cụ thể qua các năm đều tăng.

4.1.3 Tình hình phát hành thẻ của các Ngân hàng trên địa bàn Cần Thơ

Trên địa bàn Thành phố Cần Thơ có rất nhiều Ngân hàng thực việc phát hành

thẻ vì đây là một thị trường tiềm năng để phát triển. Dưới đây là bảng số liệu về

tình hình phát hành thẻ của một số Ngân hàng có số lượng thẻ phát hàng lớn trên

địa bàn.

www.kinhtehoc.net



48

BẢNG 5: TÌNH HÌNH PHÁT HÀNH THẺ CỦA CÁC NGÂN HÀNG

TRÊN ĐỊA BÀN CẦN THƠ NĂM 2008

Khoản mục Đông Á Agribank Eximbank Vietcombank

SL máy ATM 15 12 15 30

SL thẻ phát hành 18.528 17.602 13.896 23.161

( Nguồn: Ngân hàng Đông Á, Aribank, Eximbank và VCB )

Qua bảng số liệu ta thấy số lượng máy ATM và số lượng thẻ thanh toán của

VCB Cần Thơ vào cuối năm 2008 là vượt trội so với các Ngân hàng khác trên

cùng địa bàn. Cụ thể, số lượng thẻ ATM đã phát hành của VCB Cần Thơ là

23.161 thẻ và số lượng máy ATM hiện có là 30 máy, gấp đôi so với các Ngân

hàng khác. Tuy nhiên, trong tình hình cạnh tranh gay gắt như hiện nay, các loại

thẻ thanh toán của các Ngân hàng khác không ngừng gia tăng tiện ích, điển hình

như thẻ thanh toán Đa năng của Đông Á khách hàng có thể nạp tiền trực tiếp qua

máy mà không cần phải đến Ngân hàng cùng nhiều hình thức thanh toán tiện lợi

khác, trong khi thẻ thanh toán của VCB chỉ dừng lại ở việc rút tiền và thanh toán

một số loại phí nhất định. Và với việc các Ngân hàng gia nhập liên minh thẻ thì

số lượng máy ATM của VCB Cần Thơ sẽ không còn là lợi thế đối với Ngân

hàng, do đó nếu muốn giữ vững được thị phần thì Ngân hàng phải cố gắng hoàn

thiện nhiều trong việc mang lại các tiện ích cũng như sự phục vụ chu đáo nhất

đối với khách hàng của mình.

4.2 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SỬ DỤNG VÀ THANH TOÁN THẺ ATM


4.2.1 Tình hình thanh toán qua máy ATM

Với thói quen sử dụng tiền mặt của dân chúng trong thanh toán nên việc triển

khai dịch vụ thanh toán bằng thẻ ATM của Ngân hàng là khá khó khăn. Tuy

nhiên với sự nỗ lực của Ngân hàng trong việc đưa dịch vụ thẻ đến với cộng đồng

trong những năm gần đây, tình hình thanh toán qua thẻ dần được cải thiện và

cũng đạt được những kết quả khả quan.

www.kinhtehoc.net



49

BẢNG 6: TÌNH HÌNH THANH TOÁN THẺ TÍN DỤNG

TẠI VCB CẦN THƠ (2006-2008)

ĐVT: Triệu đồng

Khoản mục 2006 2007 2008

Thanh toán HH, DV 5.429 11.423 13.679

Ứng tiền mặt 2.522 2.620 3.296

Tổng 7.951 14.043 16.975


BẢNG 7: TÌNH HÌNH THANH TOÁN THẺ CONNECT 24

TẠI VCB CẦN THƠ (2006-2008)


Khoản mục 2006 2007 2008

Doanh số rút tiền mặt 860.592 1.138.103 1.448.701

Doanh số chuyển khoản 45.294 72.645 110.048

Tổng 905.886 1.210.748 1.558.749


Từ bảng 6 và bảng 7 ta có bảng số liệu sau:

BẢNG 8: CHÊNH LỆCH DOANH SỐ THANH TOÁN THẺ

QUA CÁC NĂM (2006-2008)


Khoản mục 2006 2007 2008



Số tiền TL % Số tiền TL %

Thẻ tín dụng 7.951 14.043 16.975 6.092 76,62 2.932 20,88

Thẻ Connect 24 905.886 1.210.748 1.558.749 304.862 33,65 348.001 28,74


Đối với thẻ tín dụng quốc tế tổng doanh số thanh toán qua các năm 2006-

2008 đều tăng nhưng không đáng kể. Cụ thể năm 2007 tổng doanh số thanh toán

là 14.043 triệu đồng tăng 6.092 triệu đồng (tăng 76,62%) so với năm 2006, năm

www.kinhtehoc.net



50

2008 tổng doanh số thanh toán là 16.975 triệu đồng tăng 2.932 triệu đồng (tăng

20,88%) so với năm 2007, tuy có tăng nhưng tốc độ tăng của năm 2008 không

bằng tốc độ tăng của năm 2007. Trong thanh toán bằng thẻ tín dụng thì việc

thanh toán bằng chuyển khoản tại các điểm POS chiếm phần lớn trong tổng

doanh thanh toán của thẻ tín dụng vì các đối tượng thanh toán chủ yếu là các

khách du lịch nước ngoài. Doanh số thanh toán tại POS qua 3 năm không ngừng

tăng, năm 2007 doanh số thanh toán tại POS là 11.423 triệu đồng tăng 5.994 triệu

đồng (tăng 110,41%) so với năm 2006, năm 2008 tăng doanh số thanh toán tại

POS là 13.679 triệu đồng tăng 2.256 triệu đồng (tăng 19,765%) so với năm 2007.

Doanh số ứng tiền mặt bằng thẻ tín dụng qua các năm cũng tăng, cụ thể năm

2007 tăng 98 triệu đồng (tăng 3,88%) so với năm 2006, năm 2008 tăng 676 triệu

đồng (tăng 25,8%) so với năm 2007. Các khách h àng sử dụng và thanh toán bằng

thẻ tín dụng chủ yếu là các khách du lịch nước ngoài nên việc ứng tiền mặt là rất

hạn chế mà thanh toán bằng chuyển khoản là chủ yếu, do đó tỷ trọng ứng tiền

mặt trong tổng doanh số thanh toán ngày càng giảm. Năm 2006 tỷ trọng ứng tiền

mặt là 31,72%, qua năm 2007 và 2008 giảm xuống lần lượt là 18,65% và

19,42%.

Cuối năm 2006 Ngân hàng thực hiện việc tách chi nhánh nhưng tổng doanh

số thanh toán của thẻ tín dụng qua các năm 2007 và năm 2008 vẫn không ngừng

tăng lên. Năm 2008, tổng doanh số thanh toán qua thẻ tín dụng chỉ tăng chậm,

điều này cũng dễ hiểu khi trong năm này xảy ra khủng hoảng kinh tế toàn cầu

làm cho khá nhiều công nhân bị thất nghiệp và giảm chi tiêu trong mỗi gia đình

là điều tất yếu. Tuy nhiên, trong năm 2009 nền kinh tế các nước sẽ được phục hồi

và với chính sách mở cửa của nước ta, tăng cường hợp tác, kinh doanh với các

đối tác nước ngoài như hiện nay, thì trong tương lai thì doanh số thanh toán bằng

thẻ tín dụng sẽ không ngừng tăng do nhu cầu sử dụng thẻ tín dụng sẽ ngày càng

tăng và trở nên phổ biến hơn đối với người dân của chúng ta chứ không riêng gì

các đối tượng khách nước ngoài.

Đối với ghi nợ nội địa Connect 24 doanh số thanh toán qua các năm 2006-

2008 tăng với tốc độ rât nhanh. Cụ thể năm 2007 tổng doanh số thanh toán là

1.210.748 triệu đồng tăng 304.862 triệu đồng (tăng 33,65%) so với năm 2006,

năm 2008 tổng doanh số thanh toán là 1.558.749 triệu đồng tăng 348.001 triệu

www.kinhtehoc.net



51

đồng (tăng 28,74%) so với năm 2007. Đối với thẻ tín dụng quốc tế thanh toán

chủ yếu là bằng chuyển khoản, còn thẻ ghi nợ Connect 24 thì được sử dụng chủ

yếu để rút tiền mặt. Doanh số rút tiền mặt qua các năm từ 2006-2008 luôn đạt

trên 90% tổng doanh số thanh toán qua máy ATM. Việc doanh số rút tiền mặt

luôn cao như vậy là do thói quen sử dụng tiền mặt của người Việt Nam nói

chung, chỉ quen thanh toán bằng tiền mặt chứ ít khi sử dụng thẻ để thanh toán

bằng chuyển khoản. Họ chỉ xem thẻ ATM là một ví tiền điện tử có thể rút tiền dễ

dàng và không phải mang theo ví cũng như một số lợi ích khác mà thẻ ATM

mang lại. Doanh số rút tiền mặt trên máy ATM không ngừng tăng lên và tăng rất

mạnh. Cụ thể, doanh số rút tiền mặt năm 2007 đạt 860.592 triệu đồng tăng

277.511 triệu đồng (tăng 32,25%) so với năm 2006, năm 2008 doanh số rút tiền

mặt đạt 1.448.701 triệu đồng tăng 310.598 triệu đồng (tăng 27.29%) so với năm

2007. Bên cạnh việc sử dụng thẻ để rút tiền thì thẻ Connect 24 còn được sử dụng

để chuyển khoản, doanh số thanh toán chuyển khoản qua 3 năm 2006-2008 đều

tăng. Năm 2007, doanh số thanh toán chuyển khoản qua thẻ Connect 24 là

72.645 triệu đồng tăng 27.351 triệu đồng (tăng 60,39%) so với năm 2006, năm

2008 doanh số thanh toán chuyển khoản đạt 110.048 triệu đồng tăng 37.403 triệu

đồng (tăng 51,49%) so với doanh số thanh toán chuyển khoản năm 2007. Doanh

số thanh toán qua các năm đều tăng là do càng ngày càng có nhiều doanh nghiệp

thực hiện việc chi trả lương cho nhân viên qua tài khoản ATM (tốn ít chi phí và

thời gian), bên cạnh đó là nhu cầu chuyển tiền từ gia đình cho các sinh viên ở xa,

hoặc đi du lịch… cũng là khá lớn. Nhu cầu chuyển khoản sẽ có xu hướng tăng

trong tương lai gần do Ngân hàng Nhà nước đã ra Chỉ thị 20 khuyến khích các

doanh nghiệp trả lương qua tài khoản, mà bước đầu sẽ được thực hiện với các cơ

quan hành chính sự nghiệp hưởng lương từ Ngân sách nhà nước.

4.2.2 So sánh doanh số thanh toán thẻ Connect 24 và thẻ tín dụng quốc tế:

Thẻ thanh toán nội địa luôn chiếm ưu thế về doanh số thanh toán so với thẻ

tín dụng quốc tế. Từ bảng 6 và bảng 7 ta có bảng số liệu so sánh sau:

www.kinhtehoc.net



52

BẢNG 9: SO SÁNH DOANH SỐ THANH TOÁN

THẺ TÍN DỤNG VÀ THẺ CONNECT 24 (2006-2008)


Khoản mục 2006 2007 2008

Số tiền Tỷ trọng Số tiền Tỷ trọng Số tiền Tỷ trọng

Thẻ tín dụng 7.951 0,87% 14.043 1,15% 16.975 1,08%

Connect 24 905.886 99,13% 1.210.748 98,85% 1.558.749 98,92%

Tổng 913.837 100% 1.224.791 100% 1.575.724 100%


Nhìn chung, tổng doanh số thanh toán thẻ qua các năm có thể nói là khá tốt,

năm 2006 là 913.837 triệu đồng, năm 2007 là 1.224.791 triệu đồng và năm 2008

là 1.575.724 triệu đồng. Tuy nhiên, doanh số thanh toán bằng thẻ tín dụng chiếm

tỷ trọng khá nhỏ chỉ khoảng 1%, còn doanh số thanh toán bằng thẻ Connect 24

lại chiếm tỷ trọng đến khoảng 99%. Sở dĩ có sự chênh lệch đáng kể vậy là do:

Số lượng thẻ tín dụng được VCB Cần Thơ phát hành cũng như số người sử

dụng là khá ít (khoảng hơn 600 thẻ), nên doanh số thanh toán không đáng kể nếu

so với số lượng thẻ Connect 24 được phát hành và sử dụng (trên 22.500 thẻ) tính

đến hết năm 2008. Phần lớn khách hàng sử dụng và thanh toán thẻ tín dụng chủ

yếu là người nước ngoài làm việc, sinh sống trên địa bàn, khách du lịch nước

ngoài. Bên cạnh đó, các giao dịch bằng thẻ tín dụng thì phải tốn một khoảng phí

nhất định trong khi thanh toán bằng thẻ Connect 24 không tốn phí. Nhu cầu sử

dụng và thanh toán bằng thẻ Connect 24 trên địa bàn là rất lớn và ngày càng có

xu hướng tăng cao cũng là một trong những nguyên nhân làm cho tỷ trọng thanh

toán của thẻ tín dụng ngày càng giảm.

4.2.3 Số lượng giao dịch thực hiện qua hệ thống

Bên cạnh sự tăng trưởng doanh số thanh toán của dịch vụ thẻ thì số lượng các

giao dịch thực hiện qua máy ATM cũng có những kết quả khả quan, số liệu được

thể hiện qua bảng sau:

www.kinhtehoc.net



53

BẢNG 10: SỐ LƯỢNG GIAO DỊCH ĐƯỢC THỰC HIỆN

(2006-2008)

Khoản mục 2006 2007 2008

Số lượng giao dịch rút tiền mặt 1.080.000 1.200.000 1.066.360

Số lượng giao dịch chuyển khoản 72.000 84.000 70.060

Tổng số lượng giao dịch 1.152.000 1.284.000 1.136.420


Số lượng giao dịch được thể hiện qua biểu đồ sau:

0

200000

400000

600000

800000

1000000

1200000

1400000

2006 2007 2008

Giao dịch rút tiền mặtGiao dịch chuyển khoản

HÌNH 9: SỐ LƯỢNG GIAO DỊCH RÚT TIỀN VÀ CHUYỂN KHOẢN

QUA HỆ THỐNG (2006-2008)

Qua biểu đồ cho thấy, số lượng các giao dịch thực hiện qua máy ATM và tại

các đơn vị chấp nhận thẻ tăng giảm rõ rệt. Cụ thể, số lượng giao dịch năm 2006

là 1.152.000, năm 2007 tăng lên 1.284.000 giao dịch và năm 2008 giảm xuống

mức 1.136.420 giao dịch. Số lượng giao dịch năm 2007 tăng là do trong năm này

Ngân hàng đã đầu tư rất lớn vào hệ thống máy ATM trên toàn địa bàn (tăng 12

máy ATM so với 2006), bên cạnh đó cũng đẩy mạnh chính sách phát hành thẻ

bằng các hình thức miễn phí mở thẻ, giảm mức ký quỹ. Còn trong năm 2008, số

lượng giao dịch giảm mạnh cũng là điều dễ hiểu bởi năm này đã xảy ra khủng

hoảng kinh tế toàn cầu làm cho đại đa số người dân trên thế giới nói chung và

người Việt Nam nói riêng phải giảm thiểu các chi tiêu không cần thiết.

www.kinhtehoc.net



54

Trong tổng số lượng các giao dịch thực hiện thì các giao dịch rút tiền mặt là

chủ yếu (khoảng 94%) trong tổng số lượng giao dịch. Nguyên nhân là do nhu cầu

sử dụng tiền mặt cũng như thói quen tiêu dùng tiền mặt đã làm cho phần lớn các

giao dịch rút tiền mặt chiếm đại đa số, người dân chưa có thói quen thanh toán

tiền dịch vụ qua thẻ và chỉ xem thẻ ATM như một chiếc ví điện tử an toàn, tiện

lợi có thể rút tiền một cách dễ dàng.

4.2.4 Phí thu từ dịch vụ thẻ

Do đặc trưng của thẻ Connect 24 là thẻ ghi nợ nội địa phát hành chủ yếu là

cho người dân trong nước sử dụng nên không thực hiện thu phí các giao dịch

thực hiện qua các máy trong hệ thống, tuy nhiên trong thời gian sắp tới Ngân

hàng sẽ thực hiện thu phí đối với các giao dịch của các chủ thẻ ngoài hệ thống

thực hiện giao dịch trên máy của VCB Cần Thơ để bù đắp các khoản chi phí.

Tình hình thu phí thẻ tín dụng được thể hiện qua bảng sau:

BẢNG 11: PHÍ THU TỪ DỊCH VỤ THANH TOÁN

THẺ TÍN DỤNG (2006-2008)


Khoản mục Năm CL 2007 so 2006 CL 2008 so 2007

2006 2007 2008 Số tiền % Số tiền %

Phí thu 183 144 320 - 39 -21,31 176 -122,22


Số phí thu của thẻ tín dụng quốc tế được tính bằng tỉ lệ phần trăm trên mỗi

lần thanh toán của các khách hàng tại các điểm giao dịch. Tình hình thu phí thẻ

tín dụng qua các năm 2006-2008 tăng, giảm mạnh. Cụ thể, năm 2007 tổng số phí

thu đạt 144 triệu đồng giảm 39 triệu đồng (21,31%) so với năm 2006, năm 2008

tổng số phí thu đạt 320 triệu đồng tăng 176 triệu đồng (122,22%) so với năm

2007.

Năm 2007, VCB Cần Thơ đầu tư mạnh vào hệ thống thanh toán thẻ, bên cạnh

đó là các chính sách khuyến mãi giảm mức khấu cho các giao dịch tại máy ATM

và các đơn vị chấp nhận thẻ nhằm khuyến khích sử dụng thanh toán, do đó trong

năm này tổng phí thu giảm mạnh chỉ đạt 144 triệu đồng.

www.kinhtehoc.net



55

4.3 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ

ATM TẠI VCB CẦN THƠ

4.3.1 Yếu tố môi trường vĩ mô

Những máy giao dịch rút tiền tự động ATM và những chiếc thẻ ATM đầu tiên

ở Việt Nam được triển khai trong một dự án do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

chủ trì vào năm 1996. Tại thời điểm đó, máy ATM và thẻ ATM là những thứ rất

lạ đối với thị trường Việt Nam. Có thể nói, khi đó những người hiểu biết về ATM

và thẻ ATM còn rất ít, hơn nữa, những điều kiện cần có để phát triển dịch vụ

ATM vào thời gian này cũng chưa có gì. Vietcombank là Ngân hàng thương mại

đầu tiên thực hiện việc đưa vào lắp đặt thử nghiệm 2 máy ATM trên địa bàn Hà

Nội. Thẻ ATM được phát hành chủ yếu để trả lương cho các cán bộ ngân hàng là

chính. Có thể nói giai đoạn 1996-2000 là thời kỳ mở đầu, chủ yếu nghiên cứu,

tiếp cận thị trường thanh toán thẻ ở Việt Nam.

Từ năm 2001 đến năm 2005 chứng kiến sự phát triển vượt bậc của thị trường

thẻ thanh toán cả về số lượng và chất lượng. VCB đã triển khai các dịch vụ thanh

toán thẻ với việc ứng dụng công nghệ thông tin, trang bị hệ thống công nghệ thẻ

hiện đại và phát hành nhiều loại thẻ khác nhau, nhằm phục vụ tốt nhất cho các

khách hàng. VCB luôn tự hào là một trong những Ngân hàng hàng đầu về dịch

vụ thẻ thanh toán ở thị trường Việt Nam.

4.3.1.1 Môi trường quốc tế

Cuối năm 2006 Việt Nam trở thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế

giới WTO. Sự kiện này đã tạo ra nhiều cơ hội học hỏi, tiếp xúc và trao đổi kinh

nghiệm nhằm phát triển hệ thống Ngân hàng trong nước ngày càng vững mạnh.

Ngân hàng là một trong những lĩnh vực được cam kết sẽ mở cửa khi nước ta gia

nhập WTO, và với lộ trình mở cửa trong vòng 7 năm, đến 2008 Việt Nam sẽ phải

mở bỏ dần các quy định về việc khống chế tỷ lệ tham gia góp vốn, dịch vụ, giá trị

giao dịch của các Ngân hàng nước ngoài. Tuy nhiên việc gia nhập WTO cũng

mang lại những thách thức không nhỏ cho ngành Ngân hàng đặc biệt là sự cạnh

tranh gay gắt từ phía các nước ngoài, mà lĩnh vực thẻ là một thị trường đầy tiềm

năng để phát triển.

www.kinhtehoc.net



56

4.3.1.2 Môi trường kinh tế

Nền kinh tế nước ta đang bước vào thời kỳ tăng trưởng nhanh chóng với

nhiều thành tựu nổi bật. Quá trình hội nhập đã và đang diễn ra mạnh mẽ trên hầu

hết các lĩnh vực của nền kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ.

Hơn nữa lĩnh vực này lại có mối quan hệ rất mật thiết với nền kinh tế. Kinh tế

phát triển đồng nghĩa với thu nhập của người dân ngày càng được cải thiện và

nâng cao, nhu cầu sử dụng thẻ thanh toán cũng theo đó mà tăng lên mà phương

án tối ưu là sử dụng dịch vụ nào tiện lợi, ít tốn chi phí và thời gian. Ngày nay, xã

hội ngày càng phát triển cuộc sống hối hả không ngừng vận động, chạy theo sự

vân động không ngừng đó các sản phẩm, dịch vụ ngày phải ngày càng mới, hiện

đại hơn để đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe của khách hàng. Ngân hàng

muốn phát triển thị trường thẻ vững mạnh phải thu hút thêm được các khách

hàng mới bên cạnh việc giữ chân được khách hàng truyền thống của mình. Thu

nhập là một nhân tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển của thị trường thẻ VCB nói

riêng và của cả nước nói chung.

4.3.1.3 Môi trường pháp lý

Việt Nam là một nước có nền kinh tế và chính trị rất ổn định so với các nước

khác trong khu vực và trên thế giới. Nhà nước ta đã ban hành nhiều chính sách

khuyền khích tăng trưởng các ngành kinh tế đặc biệt là thương mại và dịch vụ,

một lĩnh vực đã và đang phát triển mạnh nên rất cần được nhà nước quan tâm và

tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất. Việc phát triển thị trường thẻ là một vấn đề khó

khăn, vì đây là một thị trường cạnh tranh khá quyết liệt bởi các ngân hàng đều

nhận thức vai trò quan trọng của việc nắm giữ thị phần thẻ trong hiện tại đối với

sự thành công của kinh doanh trong tương lai. Để một thị trường thẻ hoạt động

được tốt, Chính phủ cần vạch ra một lộ trình hội nhập nhất định, theo đó, cần có

những văn bản pháp quy cụ thể (như luật giao dịch, thanh toán điện tử, chữ kí

điện tử…) nhằm quy định quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia. Mặt khác,

Chính phủ cũng cần có những chính sách, quy định việc bảo vệ an toàn của

người tham gia, những ràng buộc giữa các bên liên quan đến những sai sót, vi

phạm vô tình hoặc cố ý gây nên rủi ro cho chính bản thân người chủ thẻ hoặc các

chủ thể khác, kể cả những quy định liên quan đến những tầng lớp dân cư không

www.kinhtehoc.net



57

phải là chủ thẻ cũng có thể gây nên tổn thất, rủi ro cho ngân hàng như làm hỏng

các trang thiết bị giao dịch tự động đặt tại nơi công cộng.

4.3.1.4 Hạ tầng công nghệ - khoa học kỹ thuật

Một trong những yếu tố quyết định thành công của việc kinh doanh dịch vụ

thẻ là yếu tố khoa học công nghệ và cơ sở vật chất mà mỗi Ngân hàng có thể

trang bị. Những cải tiến và phát triển về khoa học công nghệ đã tác động mạnh

mẽ đến hoạt động kinh doanh của Ngân hàng đặc biệt là dịch vụ thẻ ATM. Việc

khách hàng lựa chọn sử dụng dịch vụ thẻ đối với Ngân hàng nào phụ thuộc rất

lớn vào các tiện ích mà thẻ thanh toán mang lại cũng như số lượng máy ATM mà

Ngân hàng đó hiện có có thể đáp ứng được nhu cầu của khách hàng hay không.

Hiện nay, một vấn đề mà các Ngân hàng tham gia dịch vụ thẻ tại thị trường

Việt Nam nói chung và của VCB nói riêng đang gặp phải là hệ thống chấp nhận

thẻ (ATM và POS) còn chưa đủ lớn để khuyến khích các tầng lớp dân cư sử dụng

thẻ trên diện rộng. Ngoài ra, các Ngân hàng với quy mô kinh doanh nhỏ nên gặp

rất khó khăn trong việc đầu tư đồng bộ hạ tầng công nghệ, các giải pháp phần

mềm (thường rất tốn kém) để triển khai hệ thống kinh doanh thẻ.

4.3.2 Yếu tố môi trường vi mô

4.3.2.1 Khách hàng

Để việc sử dụng thẻ ATM như một thói quen trong cộng đồng là một vấn đề,

đặc biệt đối với những người lớn tuổi, người hưu trí.... Trong khi đó, đối với

những người trong độ tuổi từ 18 đến 45 việc có một chiếc thẻ ATM để chi tiêu

mỗi khi cần thiết là điều đơn giản vì ở độ tuổi này, họ khá “nhạy” đối với những

sự thay đổi của công nghệ mới và năng động trong việc tìm kiếm những ứng

dụng mới phục vụ cho cuộc sống của mình. Nhưng đối với người lớn tuổi lại

hoàn toàn khác, họ thường ít chấp nhận rủi ro và ít khi chấp nhận mở thẻ. Họ lúc

nào cũng quan niệm cất giữ tiền trong mình là tốt nhất, mặt khác nếu sử dụng

máy ATM thì họ cho là khá phức tạp để rút tiền của mình để sử dụng,chi tiêu cho

các sinh hoạt trong đời sống hằng ngày. Đó cũng là một vấn đề khó khăn trong

việc phát triển loại hình thẻ thanh toán ở độ tuổi này.

Bên cạnh đó thì trình độ nhận thức về vai trò của thẻ thanh toán cũng là yếu

tố quan trọng quyết định đến ý định sử dụng thẻ ATM của khách h àng. Thời gian

gần đây, việc nhận thức và chấp nhận sử dụng các dịch vụ thanh toán thẻ của

www.kinhtehoc.net



58

nhiều tầng lớp dân cư đã được cải thiện đáng kể. Khi người dân có nhận thức và

hiểu biết nhất định về vai trò của công nghệ mới nói chung và vai trò của thẻ

ATM trong giao dịch nói riêng sẽ dễ dàng ra quyết định sử dụng thẻ. Hiện nay,

VCB Cần Thơ đã tiếp cận được với các đối tượng là nhân viên tại các doanh

nghiệp, học sinh, sinh viên, những đối tượng rất nhạy bén trong việc nhận thức

và tiếp cận những loại hình công nghệ mới.

Trình độ và ngành nghề làm việc cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng

đến việc chấp nhận mở thẻ. Đa số những người sử dụng thẻ thanh toán là cán bộ

công nhân viên các công ty, doanh nghiệp họ là những người có thu nhập khá trở

lên và thu nhập rất ổn định, nhu cầu sử dụng thẻ là rất lớn do các doanh nghiệp

sử dụng hình thức trả lương qua thẻ vừa tiết kiệm được chi phí và thời gian. Bên

cạnh đó, một số lượng lớn sinh viên, học sinh tại các trường đại học, cao đẳng,

đại học tại chức cũng có nhu cầu sử dụng thẻ thanh toán để nhận tiền chu cấp từ

gia đình gởi cho. Sử dụng dịch vụ thanh toán thẻ giúp họ tiết kiệm được chi phí,

rủi ro và đặc biệt là thời gian. Trong khi những phương thức chuyển tiền theo

cách truyền thống thường tốn rất nhiều thời gian và chi phí.

Một yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến việc quyết định mở thẻ của khách hàng

là phí mở thẻ và số tiền ký quỹ. Trong khi các cán bộ công nhân viên rất dễ dàng

chấp nhận mở thẻ mặc dù phí mở thẻ và ký quỹ cũng khá cao, do họ là những

người làm việc và có thu nhập khá ổn định nên số tiền để mở thẻ là không đáng

kể. Còn đối với đối tượng là sinh viên, học sinh thường không có thu nhập nên

cũng khó khăn quyết định trong vấn đề mở thẻ hay không do số tiền mở thẻ là

khá lớn. Dựa trên đặc điểm này mà VCB Cần Thơ cũng có những chính sách ưu

đãi nhất định như: miễn phí mở thẻ, giảm số tiền ký quỹ… đối với những đối

tượng là sinh viên, học sinh để khuyến khích họ sử dụng dịch vụ thẻ của Ngân

hàng, cũng như mang lại cho họ những lợi ích nhất định từ dịch vụ thanh toán

thẻ.

4.3.2.2 Ngân hàng

* Số lượng máy ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ

Trong điều kiện chi phí đầu tư lắp đặt cho một máy ATM là khá lớn thì Ngân

hàng nào đủ khả năng mang lại sự sẵn sàng cho người sử dụng (số lượng, địa

điểm đặt máy, mức độ bao phủ thị trường) thì Ngân hàng đó sẽ chiếm ưu tế trên

www.kinhtehoc.net



59

thị trường. Một khách hàng sử dụng sẽ không chấp nhận tốn quá nhiều thời gian

để đến nơi có máy rút tiền. Thực tế đã chứng minh, số lượng máy ATM của VCB

nói chung và của VCB Cần Thơ nói riêng được đánh giá là nhiều nhất so với

những Ngân hàng khác và đã giành được rất nhiều ưu thế để khai thác và phát

triển thị trường thẻ. Từ khi mạng lưới ATM của VCB Cần Thơ ra đời với chỉ 2

máy ATM được lắp đặt, đến nay VCB Cần Thơ đã có tổng số lượng máy ATM

lên đến 30 máy và được lắp đặt tại những địa điểm hợp lý như siêu thị, các trung

tâm thương mại, trường học, các khu dân cư… Tuy số lượng máy ATM của

VCB Cần Thơ là khá lớn nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng máy hằng

ngày của các chủ thẻ. Trung bình mỗi ngày mỗi máy phải đáp ứng khoảng 750

lượt khách (chỉ tính mỗi khách hàng thực hiện 1 giao dịch trong 1 ngày). Nếu các

chủ thẻ chỉ thực hiện giao dịch mỗi lần tốn khoảng 3 phút mỗi giao dịch thì suốt

cả ngày 24/24h mỗi máy chỉ đáp ứng được 480 lượt, còn khoảng 270 khách hàng

không thể sử dụng dịch vụ. Tuy nhiên trên thực tế thì thời gian sử dụng máy

ATM của các khách hàng chủ yếu là từ khoảng 6h sáng đến 12h tối, khoảng thời

gian còn lại rất ít khách hàng sử dụng. Như vậy trên thực tế mỗi ngày 1 máy

ATM chỉ có thể đáp ứng tối đa khoảng 360 khách hàng, còn hơn một nửa lượng

khách hàng còn lại không có máy để sử dụng. Do chi phí mua và lắp đặt các máy

ATM là khá lớn nên số lượng máy ATM không thể tăng nhanh như tốc độ tăng

của số lượng thẻ được phát hành. Mặt khác, các địa điểm đặt máy chỉ bao phủ

kín chủ yếu là ở Quận Ninh Kiều còn các ở các Quận khác chỉ được lắp đặt chỉ

vài máy nên chủ thẻ muốn giao dịch phải đi rất xa mới có thể thực hiện giao dịch

được đó cũng là hạn chế làm giảm số lượng thẻ phát hành ở các Quận ngoại ô.

Không chỉ hạn chế về hệ thống máy ATM; hệ thống điểm chấp nhận thẻ

ATM cũng còn khá ít so với nhu cầu giao dịch. Phần lớn các địa điểm bán hàng

hóa dịch vụ ở Cần Thơ có quy mô vừa và nhỏ, trong khi việc lắp đặt các máy

chấp nhận thẻ cũng tốn một chi phí khá lớn (khoảng 1.000 USD). Bên cạnh đó

thì các điểm chấp nhận thẻ phải trả cho Ngân hàng một mức ký quỹ và một tỷ lệ

chiết khấu nhất định trên giá trị thanh toán của khách hàng. Đây cũng là một khó

khăn cho ĐVCNT, bởi vì số lượng người thanh toán qua thẻ không nhiều chủ

yếu là khách nước ngoài, còn người dân chúng ta chỉ thích sử dụng chi tiêu và

thanh toán bằng tiền mặt là chính. Trong khi đó, ĐVCNT lại phải đầu tư khá lớn

www.kinhtehoc.net



60

vào thiết bị chấp nhận thẻ cũng như phải tốn chi phí cho các giao dịch, điều này

là nguyên nhân chính làm cho các cửa hàng trên địa bàn thành phố nói chung ít

chịu làm đơn vị chấp nhận thẻ cho VCB Cần Thơ.

* Các tiện ích do thẻ ATM mang lại

Với đặc trưng là loại hình công nghệ mới, hiện đại những ngân hàng phát

hành và cấp thẻ có càng nhiều tiện ích thì càng có khả năng thu hút được sự quan

tâm sử dụng của khách hàng. Tiện ích đầu tiên mà chúng ta có thể dễ dàng nhận

biết là chủ thẻ sẽ được VCB cung cấp dịch vụ suốt 24 giờ/ngày và tất cả các ngày

trong năm, không phải mang một lượng lớn tiền mặt trong người dù đi bất cứ

đầu. Bên cạnh những tiện ích thường có đối với thẻ ATM như gửi, rút tiền,

chuyển khoản, thấu chi… thẻ thanh toán của VCB còn mở rộng các tiện ích

thông qua việc cho phép thanh toán tiền hàng hóa, thanh toán tiền điện, nước,

bảo hiểm, chi lương, thanh toán trực tuyến, mua card điện thoại … đã cho phép

người sử dụng thuận tiện hơn trong việc thanh toán khi có nhu cầu liên quan phát

sinh. Tuy nhiên, các tiện ích trên thẻ thanh toán của VCB có phần hơi ít nếu so

với các tiện ích của thẻ Đa năng Đông Á chẳng hạn. Khách hàng sử dụng thẻ

thanh toán của VCB chủ yếu để rút tiền và chuyển khoản chứ chưa sử dụng các

dịch vụ thanh toán khác trên thẻ điều này cũng khiến Ngân hàng ít tăng cường

các tiện ích trên thẻ. Một nguyên nhân khác làm cho khách hàng ít sử dụng thẻ để

thanh toán là do thói quen và tập quán sử dụng tiền mặt để chi tiêu, thanh toán

tiền hàng hóa, dịch vụ trong khi thanh toán bằng thẻ lại rất tiện lợi, tốn ít chi phí

và thời gian. Vấn đề là ở các chủ thẻ chưa quen với hình thức thanh toán mới này

nên ít khi sử dụng và cũng không muốn sử dụng, điều này cũng là một trở ngại

với Ngân hàng khi triển khai các dịch vụ tiện ích mà khách hàng lại là các đối

tượng sử dụng thẻ.

Những tiện tích của thẻ không chỉ tạo ra bởi duy nhất ngân hàng phát hành

thẻ mà còn phụ thuộc rất nhiều vào việc Ngân hàng đó có tham gia các liên minh

thẻ hoặc các hệ thống chuyển mạch thẻ hay không, điều đó cho phép một người

nắm giữ thẻ của Ngân hàng này cũng có thể rút và thanh toán tiền thông qua máy

của Ngân hàng khác. Hệ thống liên minh thẻ sẽ làm giảm được chi phí đầu tư lắp

đặt các thiết bị đọc, nhận thẻ, chia sẻ chi phí giữa các Ngân hàng và điều quan

trọng nhất là việc mang lại sự thuận tiện, dễ dàng trong quá trình sử dụng thẻ

www.kinhtehoc.net



61

thanh toán của các khách hàng khi được giao dịch tại các Ngân hàng khác hệ

thống với Ngân hàng phát hành thẻ. Hiện nay, liên minh thẻ của VCB bao gồm

14 thành viên và VCB cũng đã tham gia vào 2 hệ thống chuyển mạch tài chính là

Banknet và Smarlink, trong tương lai sẽ tạo thành một hệ thống liên kết toàn

quốc giữa các Ngân hàng.

4.3.2.3 Đối thủ cạnh tranh

Thị trường thẻ là một thị trường rất tiềm năng để phát triển, việc phát hành

thẻ sẽ mang lại cho chính Ngân hàng một nguồn vốn nhàn rỗi rất lớn từ số dư

trên các tài khoản thẻ, từ đó làm tăng nguồn vốn kinh doanh và mang lại lợi

nhuận cho Ngân hàng. Trong những năm gần đây có khá nhiều Ngân hàng tham

gia phát hành thẻ và cạnh tranh khá quyết liệt với VCB nên thị phần thẻ của VCB

ngày càng giảm cũng là điều tất yếu. Tuy nhiên, với những lợi thế sẵn có như: cơ

sở vật chất, kỹ thuật, nguồn vốn, khách hàng truyền thống.. VCB vẫn giữ được vị

trí dẫn đầu trong dịch vụ kinh doanh thẻ của mình và đang tiếp tục phấn đấu để

giữ được vị thế của chính Ngân hàng trên thị trường.

Trong thời gian sắp tới, Việt Nam sẽ dần phải dỡ bỏ các quy định và việc đổ

bộ của các Ngân hàng có vốn nước ngoài vào Việt Nam là điều tất yếu khi chúng

ta đã gia nhập WTO. Môi trường cạnh tranh giữa VCB và các Ngân hàng sẽ càng

trở nên gay gắt trên tất cả các lĩnh vực kinh doanh, đặc biệt là dịch vụ thẻ. Tuy

nhiên, với sự am hiểu về thị trường, có uy tín cùng với lịch sử phát triển lâu đời

cũng là những lợi thế nhất định mà VCB có được.

Bên cạnh đó không thể không kể đến các Ngân hàng có thế mạnh và giành

được nhiều thị phần thẻ trên địa bàn như: Ngân hàng Đông Á, Eximbank Cần

Thơ (Ngân hàng xuất nhập khẩu), Sacombank Cần Thơ (Ngân hàng Sài Gòn

thương tín); Ngân hàng ACB (Ngân hàng Á Châu), Techcombank Cần Thơ

(Ngân hàng Kỹ Thương)…có nhiều chính sách khuyến mãi, hậu mãi cùng với sự

linh hoạt trong khâu tiếp thị nên các Ngân hàng này đã thu hút được một lượng

lớn khách hàng sử dụng thẻ ATM. Ngân hàng Đông Á với chính sách miễn phí

làm thẻ cho tất cả các đối tượng cùng với một số ưu đãi khác đã nhanh chóng

giành lấy thị phần thẻ, và hiện nay chiếm thị phần thẻ của Ngân hàng này là 25%

trên cả nước, chỉ đứng sau VCB. Việc khách hàng có thể tự gửi tiền vào tài

khoản qua máy ATM mà không cần phải đến Ngân hàng là một điểm đặc biệt thu

www.kinhtehoc.net



62

hút một lượng lớn khách hàng đến với dịch vụ thẻ của Ngân hàng này. Mặt khác

việc tăng cường hệ thống thanh toán thẻ ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ cũng

là một hình thức khá tốt để thu hút thêm khách hàng đến với dịch vụ thẻ. Vì vậy

điều quan trọng để VCB giữ chân được khách hàng cũ và thu hút thêm khách

hàng mới là tiếp tục gia tăng các tiện ích cũng như chất lượng phục vụ của dịch

vụ thanh toán thẻ nói riêng, và các dịch vụ khác nói chung, bên cạnh đó là những

hình thức khuyến mãi, ưu đãi đối với khách hàng của mình.

4.4 PHÂN TÍCH SWOT VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA NGÂN

HÀNG TRONG TƯƠNG LAI

4.4.1 Phân tích SWOT

4.4.1.1 Điểm mạnh

- Ngân hàng ngoại thương Việt Nam chi nhánh Cần Thơ là một trong những

Ngân hàng được thành lập sớm nhất trên địa bàn và có uy tín trên thị trường.

- Có nguồn vốn hoạt động kinh doanh rất lớn.

- VCB có vị trí địa lý thuận lợi, nằm trên Đại lộ Hòa Bình trục đường chính

của Thành phố Cần Thơ.

- VCB có nhiều phòng giao trực thuộc và rải đều trên địa bàn Thành phố.

- VCB là Ngân hàng đầu tiên đưa dịch vụ thẻ thanh toán vào sử dụng trong

công chúng.

- Có số lượng máy ATM và đơn vị chấp nhận thẻ lớn nhất so với các ngân

hàng khác trên cùng địa bàn.

- Có một lượng lớn khách hàng truyền thống.

- Đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao, nhiệt tình trong

công tác khách hàng.

4.4.1.2 Điểm yếu

- Hoạt động marketing chưa được chú trọng và phát triển.

- Các dịch vụ tiện ích trên thẻ thanh toán còn ít chưa đáp ứng được nhu cầu và

đòi hỏi ngày một khắt khe của khách hàng.

- Số lượng máy ATM tuy có nhiều nhưng vẫn không đủ để khách hàng sử

dụng và phân bố không đồng đều trên địa bàn.

- Số tiền được rút trên 1 ngày còn hạn chế nếu khách hàng có nhu cầu chi

tiêu, mua sắm nhiều

www.kinhtehoc.net



63

- Số tiền ký quỹ trên thẻ còn khá nhiều.

4.4.1.3 Cơ hội

- Cần Thơ là trung tâm kinh tế của cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

- VCB sắp được mở rộng về cả quy mô và diện tích trên nền của Khách sạn

Hòa Bình cũ, trước mắt là mở rộng diện tích của phòng giao dịch chứng khoán.

- Ngân hàng Nhà nước khuyến khích sử dụng phương tiện thanh toán không

dùng tiền mặt (trước mắt là trả lương qua thẻ) nhằm giảm lượng tiền trong lưu

thông, và giảm thiểu các chi phí không cần thiết cho doanh nghiệp và cá nhân,

thúc đẩy nền kinh tế phát triển.

- VCB luôn tích cực trong việc đầu tư máy móc,công nghệ, kỹ thuật mới.

- VCB đang gia tăng tiện ích cho thẻ thanh toán khi mua hàng hóa trên các

Website và thanh toán trực tuyến trên các Website chấp nhận thanh toán bằng thẻ

ATM.

- Thu nhập và trình độ của người dân ngày càng cao, từ đó họ dễ dàng chấp

nhận trong việc sử dụng và thanh toán thông qua thẻ ATM.

- Thị trường thẻ là một thị trường tiềm năng và nhu cầu sử dụng của người

dân là rất lớn.

- Thành phố đang có những cải thiện đáng kể về cơ sở hạ tầng, đặc biệt là khu

vực Nam Cần Thơ.

- Việt Nam gia nhập WTO, các rào cản thương mại quốc tế dần bị xóa bỏ.

4.4.1.4 Thách thức

- Các Ngân hàng trên địa bàn được thành lập ngày càng nhiều.

- Sự cạnh tranh quyết liệt về cả số lượng và chất lượng của dịch vụ thẻ thanh

toán từ các Ngân hàng trên cùng địa bàn.

- Khách hàng có xu hướng sử dụng các loại thẻ cùng loại của các Ngân hàng

khác do có nhiều tiện ích hơn.

- Việc bảo mật cho khách hàng ngày càng khó khăn do các tội phạm thẻ sử

dụng các thủ đoạn ngày càng tinh vi.

- Khó khăn trong việc giữ chân các nhân viên có chuyên môn, nghiệp vụ giỏi.

- Việt Nam gia nhập WTO, VCB phải chịu thêm sức ép từ các Ngân hàng

nước ngoài.

www.kinhtehoc.net



64

4.4.1.5 Ma trận SWOT

SWOT

Những điểm mạnh (S)

1. Được thành lập sớm ở

Cần Thơ và có uy tín.

2. Nguồn vốn hoạt động

kinh doanh lớn.

3. Vị trí địa lý thuận lợi.

4. Nhiều PGD trực thuộc.

5. Là Ngân hàng đầu tiên

phát hành thẻ ATM.

6. VCB có số lượng máy

ATM nhiều nhất trên địa

bàn.

7. Có nhiều khách hàng

truyền thống.

8. Đội ngũ cán bộ có trình

độ chuyên môn cao.

Những điểm yếu (W)

1. Hoạt động Marketing chưa

được chú trọng

2. Tiện ích trên máy chưa đáp

ứng nhu cầu khách hàng.

3. Các máy ATM bố trí không

đồng đều giữa các khu vực

4. Số tiền ký quỹ còn khá lớn,

số tiền rút 1 ngày còn hạn chế.

5. Số lượng máy ATM còn

thiếu so với nhu cầu, hệ thống

kết nối chưa được hoàn chỉnh.

Những cơ hội (O)

1. Cần Thơ là trung tâm

kinh tế của cả vùng, cơ sở

hạ tầng được cải thiện

đáng kể.

2. VCB Cần Thơ sắp mở

rộng quy mô kinh doanh.

3. Nhà nước khuyến

khích sử dụng thanh toán

không dùng tiền mặt.

4. Thanh toán trực tuyến

trên các Website chấp

nhận thanh toán thẻ

ATM.

5. Thu nhập và trình độ

Các chiến lược SO

(S1,S2,S3,S4+O3,O4)

Đẩy mạnh chính sách

phát hành thẻ thông qua

các chương trình hướng

dẫn, tuyên truyền rộng rãi

đến người dân và không

ngừng gia tăng tiện ích

cũng như các hình thức

thanh toán qua thẻ. Ngân

hàng cần có những chính

sách khuyến khích các

doanh nghiệp, công ty trả

lương cho nhân viên qua

tài khoản thẻ ATM nhằm

Các chiến lược WO

(O1,O2,O3+W1,W2) Thực

hiện tốt công tác tuyên truyền

quảng bá dịch vụ thẻ Ngân

hàng đến đông đảo tầng lớp

dân cư, đồng thời có biện pháp

hướng dẫn làm thay đổi thói

quen sử dụng tiền mặt trong

thanh toán.

(O5+W3) Gia tăng số lượng

các máy ATM và các điểm

chấp nhận thẻ, cần bố trí lại

các địa điểm đặt máy để thuận

tiện cho việc sử dụng và thanh

toán cho các khách hàng.

www.kinhtehoc.net



65

người dân ngày càng cao.

Nhu cầu sử dụng thẻ

thanh toán là rất lớn.

6. Gia nhập WTO, các rào

cản thương mại bị xóa bỏ.

tiết kiệm chi phí và thời

gian và giảm lượng tiền

mặt trong lưu thông.

Nguy cơ (T)

1. Có nhiều Ngân hàng

cạnh tranh trong lĩnh vực

thẻ thanh toán.

2. Khách hàng sử dụng

thẻ của Ngân hàng khác

do có nhiều tiện ích.

3. Bảo mật tài khoản ngày

càng khó khăn.

4. Khó khăn trong việc

giữ chân nhân viên có

chuyên môn, nghiệp vụ.

5. Gia nhập WTO chịu

thêm sức ép từ các Ngân

hàng nước ngoài.

Các chiến lược ST

(S5,S6,S7+T1) Đa dạng

hoá các sản phẩm, dịch

vụ thẻ hiện có nhằm cạnh

tranh với các loại thẻ

khác trên thị trường.

(S8+T4,T5) Có chính

sách ưu đãi thích hợp

nhằm giữ chân các cán bộ

công nhân viên có trình

độ, chuyên môn.

(S1,S3,S7+T5) Tận dụng

những lợi thế sẵn có như:

khách hàng truyền thống,

am hiểu thị trường và có

uy tín thu hút thêm các

khách hàng mới tiềm

năng đến với dịch vụ thẻ.

Các chiến lược WT

(W1,W2+T1,T2) Tăng cường

nghiên cứu thị trường, gia tăng

các tiện ích trên máy, mở rộng

các phương thức thanh toán

trên dịch vụ thẻ nhằm đáp ứng

tối đa nhu cầu của khách hàng

sử dụng

(W2,W4+T2,T2) Đổi mới

công nghệ, chuyển từ hình

thức sử dụng thẻ từ sang thẻ

chíp theo chuẩn EMV, từ đó

tăng tính bảo mật thẻ cho

khách hàng sử dụng. Bên cạnh

đó thực hiện việc miễn giảm

các chi phí phát hành thẻ và

tăng hạn mức rút tiền.

(W5+T2) Tích cực đầu tư,

nâng cấp hệ thống thanh toán

thẻ của Ngân hàng nói chung

và tại các đơn vị chấp nhận thẻ

nói riêng. Hoàn thiện hệ thống

thanh toán thẻ theo chuẩn

chung thống nhất của các hệ

thống chuyển mạch toàn quốc.

www.kinhtehoc.net



66

4.4.2 Định hướng phát triển dịch vụ thẻ của Ngân hàng trong tương lai

Trên cơ sở những thế mạnh sẵn có của VCB và trong giai đoạn hội nhập kinh

tế như hiện nay, Ngân hàng cần đẩy mạnh hơn nữa chính sách phát hành thẻ

thông qua các chương trình hướng dẫn, tuyên truyền rộng rãi đến các tầng lớp

dân cư và không ngừng gia tăng tiện ích cũng như các hình thức thanh toán qua

thẻ, từ đó dần thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt trong thanh toán.

Thực hiện chỉ thị 20 của Ngân hàng nhà nước và đề án thanh toán không dùng

tiền mặt, Ngân hàng cần có những chính sách khuyến khích các doanh nghiệp,

công ty trả lương cho nhân viên qua tài khoản thẻ ATM nhằm tiết kiệm chi phí

và thời gian, giảm lượng tiền mặt trong lưu thông mà bước đầu là việc thực hiện

trả lương đối với các đơn vị hưởng lương từ Ngân sách Nhà nước.

Đa dạng hoá các sản phẩm, dịch vụ thẻ hiện có nhằm cạnh tranh với các loại

thẻ khác trên thị trường. Tích cực đầu tư, nâng cấp hệ thống thanh toán thẻ của

Ngân hàng nói chung và tại các đơn vị chấp nhận thẻ nói riêng. Hoàn thiện hệ

thống thanh toán thẻ theo chuẩn chung thống nhất của các hệ thống chuyển mạch

toàn quốc.

Tăng cường nghiên cứu thị trường, đổi mới công nghệ, chuyển từ hình thức

sử dụng thẻ từ sang thẻ chíp, tăng tính bảo mật thẻ cho khách hàng sử dụng.

Miễn giảm các chi phí phát hành thẻ và tăng hạn mức rút tiền.

Có chính sách ưu đãi thích hợp nhằm giữ chân các cán bộ công nhân viên có

trình độ, chuyên môn.

www.kinhtehoc.net



67

CHƯƠNG 5

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ

HOẠT ĐỘNG KINH DOANH DỊCH VỤ THẺ ATM

5.1 HẠN CHẾ - NGUYÊN NHÂN

Khó khăn đầu tiên đối với VCB nói riêng và tất các các Ngân hàng triển khai

dịch vụ thẻ thanh toán nói chung là thói quen thanh toán của người Việt Nam.

Nền kinh tế nước ta đang dần phát triển, thu nhập của dân cư ngày càng được cải

thiện nhưng vẫn còn ở mức thấp, những sản phẩm thỏa mãn nhu cầu thiết yếu

chủ yếu được mua sắm ở chợ “tự do” cộng với thói quen sử dụng tiền mặt, đơn

giản, thuận tiện không dễ nhanh chóng thay đổi. Mặt khác, dù số lượng thẻ được

phát hành và số người sử dụng khá lớn nhưng chủ yếu là để rút tiền. Đây là

nguyên nhân quan trọng gây khó khăn cho việc triển khai thanh toán không dùng

tiền mặt giảm lượng tiền mặt trong lưu thông cũng như việc phát triển dịch vụ thẻ

của Ngân hàng.

Bên cạnh thói quen sử dụng tiền mặt thì nhận thức và hiểu biết nhất định về

vai trò của thẻ ATM trong thanh toán của người dân vẫn còn khá thấp. Vì vậy, họ

chỉ xem thẻ ATM như một nơi cất giữ tiền an toàn và có thể rút một cách dễ dàng

chứ chưa thấy được hết vai trò cũng như sự tiện lợi trong thanh toán mà thẻ ATM

mang lại.

Số lượng máy ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ của VCB Cần Thơ tuy có

vượt trội so với các Ngân hàng khác nhưng vẫn chưa thể đáp ứng nhu cầu ngày

càng lớn của các khách hàng sử dụng. Nguyên nhân chính là do chi phí đầu tư và

lắp đặt các trang thiết bị này khá lớn, trong khi tốc độ phát hành thẻ lại rất nhanh

nên số lượng các máy đọc thẻ, thanh toán không thể đáp ứng kịp theo nhu cầu

của người sử dụng. Bên cạnh đó, tại các địa điểm đặt POS nói chung lại có khá ít

người sử dụng nên các cửa hàng cũng không có ý định để lắp đặt máy.

Ngoài ra, các địa điểm đặt máy của VCB Cần Thơ cũng phân bố không đồng

đều giữa các quận chủ yếu được đặt tại Quận Ninh Kiều, còn các quận ngoại ô

chỉ có một số ít cũng gây khó khăn cho khách hàng trong việc sử dụng. Nguyên

nhân chủ yếu là nhu cầu trong Thành phố sẽ cao hơn ở các Quận ngoại ô, trong

khi lắp đặt các máy ở nội ô sẽ tạo sự dễ dàng cho Ngân hàng trong việc bảo

www.kinhtehoc.net



68

dưỡng, nâng cấp hệ thống máy ATM cũng như đảm bảo được an ninh cho khách

hàng và máy ATM.

Một vấn đề hạn chế hiện nay nữa là các loại thẻ thanh toán của các Ngân

hàng khác không ngừng gia tăng các tiện ích cho người sử dụng trong khi các

tiện ích trên thẻ VCB cũng chưa có những cải thiện đáng kể ngoài những chức

năng thanh toán thông thường như: rút tiền, chuyển khoản, thanh toán tiền điện,

nước… nếu đem so sánh với những loại thẻ khác hiện có trên thị trường như thẻ

Đa năng Đông Á, thẻ Success của Agribank chẳng hạn. Ngoài ra, vấn đề an ninh

trên tài khoản thẻ của người sử dụng tại các Ngân hàng nói chung và tại VCB nói

riêng cũng chưa được quan tâm đúng mức, chưa có những hướng dẫn cụ thể

nhằm giảm thiểu tối đa những rủi ro cho khách hàng của mình.

Thêm vào đó, việc các Ngân hàng kết nối chưa đồng bộ với nhau cũng làm

hạn chế hoạt động kinh doanh thẻ. Việc kết nối chưa đạt hiệu quả là do khi mới

bắt đầu, mỗi Ngân hàng đều tự trang bị và đầu tư cho mình nên hệ thống máy

ATM giữa các Ngân hàng là không đồng bộ, các phần mềm, phần cứng còn tồn

tại nhiều điểm không tương đồng. Mỗi Ngân hàng có một chuẩn khác nhau, do

đó việc liên kết giữa các Ngân hàng còn gặp nhiều khó khăn, Ngoài ra, biểu phí

dịch vụ giữa các Ngân hàng cũng chưa được thống nhất nên dẫn tới việc kết nối

giữa các Ngân hàng còn chậm.

Một hạn chế khác cũng quan trọng là Ngân hàng chưa có chính sách

marketing một cách hợp lý và sâu rộng đến các tầng lớp dân cư. Trong khi các

Ngân hàng khác miễn phí mở thẻ và giao thẻ tận nơi cho khách hàng thì việc

khuyến mãi của VCB Cần Thơ chỉ dừng lại ở việc giảm phí mở thẻ và giảm mức

ký quỹ. Đây cũng là một hạn chế trong dịch vụ thẻ của VCB Cần Thơ khi môi

trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay.

Từ những mặt hạn chế trong dịch vụ thẻ thanh toán của VCB Cần Thơ nói

riêng và của các Ngân hàng nói chung, trên cơ sở đó đưa ra các giải pháp nhằm

khắc phục hạn chế và nâng cao hoạt động của dịch vụ thẻ, góp phần nâng cao tỷ

lệ thanh toán không dùng tiền mặt trong dân cư.

www.kinhtehoc.net



69

5.2 GIẢI PHÁP

5.2.1 Tăng số lượng máy ATM và các ĐVCNT

Dịch vụ thanh toán thẻ của Ngân hàng sẽ không thể phát triển hoặc chỉ dừng

lại ở một mức nào đó nếu mạng lưới ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ còn nhỏ

hẹp, ít ỏi như hiện tại. Mạng lưới nhỏ hẹp dẫn đến các giao dịch, thanh toán bằng

thẻ trở nên phức tạp, tốn nhiều thời gian mất đi tính tiện ích vốn có của việc sử

dụng thẻ thanh toán. Hiện nay, ở Việt Nam nói chung và VCB Cần Thơ nói riêng

tuy số lượng máy rút tiền và đơn vị chấp nhận thẻ đã tăng nhưng chỉ trên phương

diện tổng thể, còn ở khía cạnh khác thì nó còn khá khiêm tốn. Việc nâng cao

năng lực hạ tầng của toàn hệ thống ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ là cần thiết

từ đó mở ra cơ hội kinh doanh cho dịch vụ thẻ thanh toán của VCB Cần Thơ.

Hiện nay số lượng thẻ ATM Connect 24 của Vietcombank Cần Thơ đạt mức

xấp xỉ 25% trên toàn thị trường thẻ. Do đó để thuận tiện cho các chủ thẻ trong

việc sử dụng thẻ thanh toán thì cần phải tăng số lượng các máy rút tiền tự động

và phải bố trí các máy này rải rác đều khắp các khu vực trong thành phố. Tránh

tình trạng quá tải tại các khu dân khu, khu làm việc trong khi phần lớn các máy

ATM đều được đặt tại trung tâm của thành phố.

Đối với các đơn vị chấp nhận thẻ thì cũng còn khá khiêm tốn chủ yếu ở các

địa điểm có đông người mua sắm, vui chơi như trung tâm giải trí, siêu thị, nhà

hàng, khách sạn. Vietcombank Cần Thơ nên chú trọng đến việc phát triển các

đơn vị chấp nhận thẻ tại các nơi bán hàng, nhà trọ, nhà nghỉ… vì ở đây cũng có

nhu cầu sử dụng thẻ thanh toán rất lớn. Bên cạnh đó, Ngân hàng nên xem xét

giảm mức chiết khấu cho các đơn vị chấp nhận thẻ, đây cũng là một hình thức để

khuyến khích các cơ sở kinh doanh chấp nhận thanh toán thẻ của khách hàng

thay vì phải thanh toán bằng tiền mặt như trước.

Ngân hàng cũng cần trang bị kiến thức cho các nhân viên tại các đơn vị chấp

nhận thẻ thông qua các lớp tập huấn ngắn hạn cũng như cung cấp các trang thiết

bị cần thiết tại đơn vị chấp nhận thẻ, giải quyết kịp thời các sự cố xảy ra trong

việc thanh toán thẻ tại các đơn vị chấp nhận thẻ.

5.2.2 Tăng các dịch vụ tiện ích trên máy ATM

Việc thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt trong phần lớn tầng lớp dân cư là

một điều khó khăn. Trước tiên, VCB Cần Thơ cần phải tích cực ứng dụng công

www.kinhtehoc.net



70

nghệ hiện đại, mạnh dạn đầu tư phát triển dịch vụ thanh toán thẻ. Thêm vào đó,

Ngân hàng phải không ngừng gia tăng các tiện ích trên thẻ làm cho người dân

quen dần với phương thức thanh toán bằng thẻ, xem thẻ ATM như một vật dụng

quen thuộc trong ví tiền của họ.

Hiện nay, các tiện ích trên thẻ còn khá ít, khách hàng chỉ có thể rút tiền mặt,

xem số dư, chuyển khoản. Gần đây khách hàng mới có thể sử dụng tài khoản của

mình để mua card điện thoại, trả tiền bảo hiểm. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển

như hiện nay và nhờ công nghệ thẻ hiện đại, sắp tới rất nhiều dịch vụ giá trị gia

tăng sẽ được triển khai thêm. Trong đó phải kể đến thanh toán hóa đơn dịch vụ

(điện, nước, điện thoại, truyền hình..), mua vé xe bus, tàu, ô tô hoặc truy vấn,

chuyển khoản qua điện thoại, thanh toán trực tuyến qua Internet đối với những

Website chấp nhận thanh toán bằng thẻ... Theo đó, chủ thẻ có thể sử dụng các

dịch vụ gia tăng trên chiếc thẻ và hoàn toàn có thể thay thế các giao dịch bằng

tiền mặt trong tương lai gần, vừa giảm được chi vừa tiết kiệm được thời gian.

Ngoài ra Ngân hàng nên tạo điều kiện cho khách hàng thanh toán hóa đơn bằng

thẻ tại các điểm POS ở các khu, các quán ăn uống, các cửa hiệu…một mặt sẽ

quảng bá được hình ảnh của Ngân hàng, mặt khác cũng mang lại lợi ích cho các

chủ thẻ và chính địa điểm thanh toán đó.


thống nhất

Việc cạnh tranh trong các lĩnh vực, dịch vụ kinh doanh giữa các Ngân hàng là

điều tất yếu không thể tránh khỏi, đặc biệt là dịch vụ thẻ. Với việc phát triển dịch

vụ thẻ ATM riêng lẻ như hiện nay, hệ thống ATM của mỗi ngân hàng chỉ chấp

nhận thẻ do chính mình phát hành, các thiết bị đầu cuối của ngân hàng này không

đọc được thẻ của các ngân hàng khác hoặc là từ chối giao dịch, do đó phạm vi

mở rộng mạng lưới cung cấp dịch vụ rất hạn chế. Tuy nhiên trong những năm

gần đây, đã có những sự liên minh, liên kết giữa các nhóm Ngân hàng để tạo ra

các mạng lưới thanh toán thẻ rộng hơn đồng thời cũng giảm bớt gánh nặng về

đầu tư trang thiết bị, cơ sở hạ tầng. Vì vậy, việc thành lập các liên minh thẻ cũng

như tham gia vào các liên minh này là một bước đi quan trọng và cần thiết. Nếu

liên minh thẻ được thành lập thì thẻ do Ngân hàng Vietcombank phát hành không

chỉ sử dụng được trên các máy trong cùng hệ thống mà các máy ATM của hệ

www.kinhtehoc.net



71

thống Ngân hàng khác trong liên minh thẻ cũng sử dụng được và ngược lại. Có

vậy, việc sử dụng thẻ thanh toán mới được mở rộng nhanh chóng trong cộng

đồng dân chúng và sự thuận lợi của thẻ được nâng lên rất nhiều. Từ đó xóa dần

tâm lý thích giữ tiền mặt trong đại đa số người dân Việt Nam, góp phần tăng khả

năng kinh doanh, làm cho xã hội phát triển ngày càng hiện đại và văn minh.

Hiện tại, liên minh thẻ do VCB đứng đầu gồm 14 thành viên, bên cạnh đó

VCB cũng đã kết nối vào 2 hệ thống chuyển mạnh thẻ toàn quốc là Banknet và

Smartlink. Các hệ thống chuyển mạch thẻ này sẽ không cạnh tranh với các Ngân

hàng thành viên trong dịch vụ thẻ mà chỉ đóng vai trò chủ đạo, đưa ra một nền

tảng hạ tầng kỹ thuật chung, phát huy tối đa hiệu quả của các thiết bị đầu cuối

của mọi thành viên, tạo điều kiện thuận lợi cho tất cả các khách hàng thực hiện

giao dịch thẻ trong hệ thống. Việc phát triển các hệ thống này sẽ là nền tảng quan

trọng thúc đẩy thị trường thẻ phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Bên cạnh đó, các mối

liên kết này sẽ tạo ra sự cạnh tranh nhất định với các Ngân hàng nước ngoài

trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay.

5.2.4 Tăng tính bảo mật và an toàn cho thẻ thanh toán

Thẻ thanh toán là một phương tiện thanh toán rất phổ biến trên thế giới nhưng

với người dân Việt Nam đây vẫn là một hình thứ thanh toán mới mẻ và hiện đại.

Một mặt, do những hiểu biết về thẻ còn hạn chế của các chủ thẻ cùng với những

thủ đoạn ngày càng tinh vi của các tội phạm thẻ đã trở thành một vấn đề nghiêm

trọng làm ảnh hưởng lớn đến niềm tin nơi khách hàng đối với dịch vụ thẻ của

Ngân hàng. Do đó, Ngân hàng cần có những biện pháp nhằm phòng ngừa và hạn

chế tối đa rủi ro trong quá trình phát hành và thanh toán thẻ của khách hàng từ đó

tạo được sự tin cậy cho người sử dụng thẻ. Ngân hàng cần có những biện pháp cụ

thể như:

Tích cực đầu tư đổi mới, nâng cấp cơ sở vật chất, hệ thống thanh toán thẻ, áp

dụng các công nghệ khoa học hiện đại vào dịch vụ thanh toán thẻ của Ngân hàng

và các đơn vị chấp nhận thẻ. Cần có những văn bản hướng dẫn cụ thể cho khách

hàng và các đơn vị chấp nhận thẻ cách sử dụng thẻ, thanh toán thẻ, lưu giữ các

giấy tờ có liên quan đến quá trình thanh toán hàng hoá, dịch vụ qua thẻ.

www.kinhtehoc.net



72

Thay đổi công nghệ thẻ từ trước đây bằng công nghệ thẻ chíp theo chuẩn

EMV để giảm thiểu đến mức thấp nhất các hành vi gian lận, cũng như việc làm

thẻ giả.

Đẩy mạnh công tác thẩm định khách hàng trước khi phát hành thẻ. Khi phát

hành thẻ cần đưa ảnh của chủ thẻ lên bề mặt thẻ, giúp các đơn vị chấp nhận thẻ

nhận dạng được chủ thẻ cũng như an tâm hơn trong quá trình kiểm tra và thanh

toán thẻ.

Lắp đặt các Camera tại các máy ATM cũng như tại các đơn vị chấp nhận thẻ

để khi có sự cố xảy ra thì Ngân hàng sẽ dễ dàng xử lý và cũng tạo được tâm lý an

toàn cho khách hàng khi sử dụng dịch vụ thẻ của Ngân hàng.

Bên cạnh việc phòng ngừa rủi ro của Ngân hàng và những cơ quan có trách

nhiệm thì tự bản thân khách hàng phải biết tự bảo vệ cho chính mình. Không bao

giờ đưa số PIN cho người khác biết kể cả những người thân, cũng như không cho

người khác mượn thẻ. Nếu nghi ngờ thẻ đã bị mất cắp thất lạc hay dữ liệu trên

thẻ bị rò rỉ ngay lập tức hãy báo cho trung tâm thẻ của Vietcombank hay đến chi

nhánh phát hành thẻ gần nhất để ngân hàng khóa tài khoản nhằm bảo đảm an

toàn tuyệt đối cho tài khoản thẻ.

Có những biện pháp xử lý nghiêm khắc kể cả truy tố hình sự đối với các hành

động gian lận liên quan đến thanh toán thẻ như: ăn cắp thông tin trên thẻ, sở hữu

thẻ giả mạo hoặc chấp nhận thanh toán khi đã biết có sự lừa đảo, gian lận…Bên

cạnh đó Ngân hàng cũng phải có những biện pháp để bảo đảm an toàn trên tài

khoản thẻ cho những khách hàng sử dụng từ đó tạo được tâm lý an toàn cho

khách hàng sở hữu và sử dụng dịch vụ thẻ.

5.2.5 Thực hiện tốt công tác khách hàng

Khách hàng luôn là ưu tiên hàng đầu trong bất kỳ một loại hình kinh doanh,

dịch vụ nào, nếu không có khách hàng thì Ngân hàng sẽ khó khăn trong việc triển

khai các dịch vụ của mình.. Do đó, công tác khách hàng cần phải được quan tâm

một cách đúng mức và hợp lý nhằm đảm bảo cho hoạt động của Ngân hàng được

thuận lợi nhất. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, các Ngân hàng phải rất nổ

lực trong việc giành lấy khách hàng, thu hút thêm khách hàng mới trên nền tảng

giữ chân được các khách hàng cũ, truyền thống. Một số giải pháp mà Ngân hàng

có thể thực hiện là:

www.kinhtehoc.net



73

Ưu tiên đầu tư cơ sở vật chất, công nghệ hiện đại vào dịch vụ thanh toán thẻ,

luôn đảm bảo cung cấp đầy đủ và đa dạng hóa các dịch vụ hiện có, sự đa dạng

của các dịch vụ sẽ đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Điều động tất

cả các nhân tố có liên quan đến việc cung cấp sản phẩm, dịch vụ cho khách hàng

nhằm nâng cao khả năng sử dụng của khách hàng đối với những sản phẩm dịch

vụ của Ngân hàng bao gồm cả những cán bộ nhân viên, marketing …

Đưa ra những chính sách khuyến mãi, hậu mãi thích hợp cho khách hàng,

đảm bảo nắm bắt được các tin tức một cách kịp thời, chính xác, nắm vững được

thị trường. Tạo điều kiện thuận lợi nhất cho khách hàng sử dụng sản phẩm của

mình.

Thường xuyên tổ chức hội nghị khách hàng để có thể thăm dò được ý kiến

của khách hàng trong việc sử dụng sản phẩm, dịch vụ của Ngân hàng. Từ đó, duy

trì củng cố những mặt mạnh và khắc phục những mặt còn hạn chế, ngày càng

hoàn thiện sản phẩm, dịch vụ thẻ của Ngân hàng để đáp ứng ngày một tốt hơn

cho khách hàng sử dụng dịch vụ thanh toán của VCB Cần Thơ.

Bên cạnh việc Ngân hàng mở ra các dịch vụ ưu đãi cho người sử dụng thẻ,

cũng cần có chính sách khuyến khích người dân sử dụng thẻ ATM vì những tiện

ích nhất định, để từ đó mở rộng việc thanh toán qua thẻ giảm lượng tiền mặt

trong lưu thông cũng như giảm được các chi phí không cần thiết. Phối hợp với

các cơ quan chức năng, thông tin đại chúng nhằm xây dựng, tuyên truyền các

hoạt động về thẻ, thông qua việc phổ biến giáo dục cho mọi người về cách sử

dụng thẻ cũng như các tiện ích mà thẻ thanh toán mang lại.

5.2.6 Nâng cao nghiệp vụ của nhân viên

Nhân tố con người luôn là nhân tố quan trọng quyết định sự thành công của

bất kỳ loại hình kinh doanh, dịch vụ nào. Do đó, để dịch vụ thẻ của Ngân hàng

hoạt động đạt hiệu quả cao thì công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ

nghiệp vụ cho tập thể các cán bộ công nhân viên Ngân hàng là một điều vô cùng

cần thiết. Vì vậy, ngân hàng nên thực hiện những việc sau:

Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức đào tạo và truyền thông để phổ cập kiến

thức cho đội ngũ cán bộ, nâng cao trình độ nghiệp vụ về các dịch vụ ngân hàng

hiện đại nói chung và các dịch vụ thanh toán thẻ nói riêng.

www.kinhtehoc.net



74

Nâng cao trình độ nghiệp vụ của nhân viên Ngân hàng trong công tác phát

hành, sử dụng và thanh toán thẻ, mở các lớp tập huấn thường xuyên cho các nhân

viên tại các đơn vị chấp nhận thẻ. Công tác đào tạo không chỉ dừng lại ở phần lý

thuyết mà cần phải cho những cán bộ chủ chốt đi nghiên cứu thực tế ở các Ngân

hàng nước ngoài để họ học hỏi và vận dụng những tiến bộ mới khi về nước.

Tổ chức các buổi hội thảo trao đổi kinh nghiệm về nghiệp vụ thẻ, các chương

trình tập huấn đào tạo giữa các tổ chức phát hành thẻ với nhau.

Không chỉ có những nhân viên phụ trách hoạt động kinh doanh thẻ mà đòi hỏi

tất cả các nhân viên trong Ngân hàng đều phải có kiến thức, nghiệp vụ chuyên

môn cơ bản, sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của khách hàng mọi lúc, mọi nơi

giúp khách hàng hiểu rõ hơn về dịch vụ thẻ. Từ đó, góp phần tuyên truyền thu

hút thêm khách hàng đến với dịch vụ thẻ thanh toán của Vietcombank nói chung

và Vietcombank Cần Thơ nói riêng.

Luôn có thái độ phục vụ ân cần đối với tất cả các khách hàng khi đến giao

dịch tại chi nhánh của Ngân hàng qua đó sẽ tạo được sự tin tưởng, dễ chịu từ phía

khách hàng khi sử dụng các dịch vụ do Ngân hàng cung cấp nói chung và của

dịch vụ thẻ nói riêng, góp phần thúc đẩy hoạt động thanh toán thẻ của Ngân hàng

ngày càng phát triển.

5.2.7 Tăng cường công tác quảng cáo, tiếp thị

Trong xu thế nền kinh tế dịch vụ ngày nay, hoạt động marketing, xúc tiến,

thiết lập kênh phân phối, cổ động truyền thông, quảng cáo có tác động rất quan

trọng đến sự phát triển của thị trường thẻ. Bởi đơn giản là tâm lý khách hàng cá

nhân có thói quen bắt chước theo số đông, chịu tác động của qui luật bầy đàn

trong tiêu dùng dịch vụ, nhất là những dịch vụ nhạy cảm. Nếu chỉ thụ động ngồi

chờ khách hàng đến mình thì chắc chắn Ngân hàng sẽ mất đi thị phần của mình

trong điều kiện cạnh tranh gay gắt như hiện nay.

Do thẻ thanh toán là một phương tiện thanh toán hiện đại và mới mẻ, nên việc

các khách hàng thiếu thông tin về tính năng và cách thức sử dụng thẻ là một

trong những khó khăn cho việc phát triển dịch vụ thanh toán thẻ của Ngân hàng.

Marketing và truyền thông về công dụng, tính an toàn, tiện ích và sự phù hợp với

sự phát triển của nền kinh tế đóng một vai trò quan trọng, giúp cho người dân có

một cái nhìn và sự hiểu biết toàn diện về loại hình dịch vụ này. Những lợi thế của

www.kinhtehoc.net



75

các phương tiện quảng cáo khác nhau như báo, tờ rơi, quảng cáo ngoài trời,

telemarketing, tiếp thị qua mail trực tiếp, internet… có thể giúp cho Ngân hàng

quảng bá mạng lưới tự phục vụ ATM, nâng cao hình ảnh mạng lưới ATM và của

chính thương hiệu VCB trong nhận thức của người dân. VCB Cần Thơ cần có

các chính sách khuyến mãi, chương trình có thưởng, những ưu tiên cho khách

hàng sử dụng thẻ sẽ góp phần giữ chân các khách hàng cũ, truyền thống và thu

hút được các khách hàng mới, tiềm năng.

Bên cạnh đó, VCB Cần Thơ cần phối hợp với các doanh nghiệp, công ty để

khuyến khích họ sử dụng thẻ thanh toán để trả lương cho nhân viên thông qua tài

khoản của thẻ thanh toán, giảm thiểu được chi phí phát lương không cần thiết.

Đẩy mạnh công tác mở rộng đối tượng sử dụng thẻ thông qua các chương

trình chuyên đề về “Thẻ thanh toán và lợi ích mang lại”. Bên cạnh việc phát hành

miễn phí các hướng dẫn về cách sử dụng thẻ thanh toán cũng như lợi ích của nó

sâu rộng trong cộng đồng dân cư.

www.kinhtehoc.net



76

CHƯƠNG 6

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

6.1 KẾT LUẬN

Qua những số liệu phân tích ở trên có thể thấy được hoạt động phát hành và

thanh toán thẻ của VCB Cần Thơ qua 3 năm (2006-2008) là khá tốt và ngày càng

được mở rộng. Kết quả này được thể hiện qua số lượng thẻ được phát hành cũng

như doanh số thanh toán qua các năm đều có sự tăng trưởng. Phát triển dịch vụ

thẻ đã tạo ra một hình thức huy động vốn rất lớn cho VCB Cần Thơ từ đó làm

tăng khả năng kinh doanh cũng như mang lại thêm lợi nhuận cho Ngân hàng.

Bên cạnh đó, việc mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng được Nhà

nước ủng hộ và khuyến khích thông qua các văn bản pháp lý nhất định, đặc biệt

là dịch vụ thẻ. Và trong tiến trình hội nhập kinh tế diễn ra mạnh mẽ như hiện nay

việc mở rộng các hình thức thanh toán thẻ là một bước đi cần thiết và đúng đắn

nhằm nâng cao hình ảnh, vị thế của VCB Cần Thơ nói riêng và của cả hệ thống

nói chung. Cùng với tiện ích và sự an toàn mà thẻ thanh toán mang lại sẽ dần

thay đổi được thói quen chi tiêu tiền mặt trong đại đa số người dân Việt Nam.

Ngoài sức hấp dẫn đối với khách hàng thẻ thanh toán còn có sức hấp dẫn đối với

các Ngân hàng vì đây là một hình thức thanh toán mới, hiện đại, văn minh, và thị

trường thẻ nói chung sẽ là một thị trường tiềm năng để phát triển trong một tương

lai gần.

Để có được vị thế như ngày hôm nay, VCB Cần Thơ luôn không ngừng cải

tiến các dịch vụ trên thẻ cũng như đầu tư đổi mới, nâng cấp hệ thống thanh toán

ngày càng hoàn thiện để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng. Tuy nhiên, với

việc gia nhập WTO thì môi trường cạnh tranh sẽ càng trở nên gay gắt, do đó

VCB Cần Thơ cần phải đẩy mạnh hơn nữa những chính sách quảng bá, tuyên

truyền nhằm thu hút nhiều hơn nữa lượng người đến với dịch vụ thẻ của Ngân

hàng. Thúc đẩy hoạt động thanh toán thẻ nói riêng và thanh toán không dùng tiền

mặt nói chung, giảm lượng tiền mặt trong lưu thông, tạo tiền đề cho nền kinh tế

xã hội phát triển, phù hợp với quá trình hội nhập kinh tế hiện nay. Có như vậy

mới thực sự đưa hoạt động thẻ thanh toán vào phổ biến trong dân chúng và nâng

cao được hoạt động kinh doanh của Ngân hàng.

www.kinhtehoc.net



77

6.2 KIẾN NGHỊ

6.2.1 Kiến nghị với Ngân hàng nhà nước

Cần nghiên cứu xây dựng một văn bản cụ thể về quá trình phát hành và sử

dụng thẻ để đảm bảo quyền lợi của ngân hàng và quyền lợi của người sử dụng.

Cần có những chính sách khuyến khích người dân tham gia sử dụng loại hình

thanh toán không dùng tiền mặt nhằm giảm lượng tiền lưu thông trên thị trường.

Đồng thời tạo mọi điều kiện thuận lợi, đáp ứng các yêu cầu về cơ sở hạ tầng

nhằm nâng cao chất lượng phục vụ cho hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng.

Cần có những chính sách, quy định việc bảo vệ an toàn của người tham gia,

những ràng buộc của các bên liên quan đến những sai sót, vi phạm vô tình hoặc

cố ý gây nên rủi ro cho chính bản thân chủ thẻ hoặc các chủ thẻ khác, kể cả

những quy định liên quan đến những tầng lớp dân cư không phải là chủ thẻ cũng

có thể gây nên tổn thất, rủi ro cho Ngân hàng như làm hỏng các trang thiết bị

giao dịch tự động đặt tại nơi công cộng. Xử lý nghiêm những trường hợp vi

phạm.

Đẩy mạnh việc thực hiện chỉ thị 20 “Trả lương qua tài khoản” trong các

doanh nghiệp, công ty nhằm giảm lượng tiền mặt trong lưu thông.

6.2.2 Kiến nghị với VCB cần thơ.

Ngân hàng cần quan tâm nhiều hơn đến việc thực hiện các chương trình

khuyến mãi, ưu đãi, quảng cáo, tiếp thị thông qua các phương tiện thông tin đại

chúng như báo, tạp chí, tivi, internet… nhằm giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của

Ngân hàng đến đông đảo người dân. Bên cạnh đó cần chú trọng công tác khách

hàng, hướng dẫn cho khách hàng hiểu rõ những lợi ích, an toàn khi sử dụng thẻ

ATM trong thanh toán từ đó thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt trong dân

chúng.

Cần đầu tư, nâng cấp trang thiết bị hiện đại, đổi mới kỹ thuật, công nghệ

Ngân hàng bên cạnh việc hoàn thiện hệ thống kết nối theo một chuẩn chung

thống nhất.

Thường xuyên tổ chức tập huấn nâng cao trình độ nghiệp vụ của cán bộ công

nhân viên trong Ngân hàng mình. Có chính sách khen thưởng đối với những

nhân viên tích cực, khuyến khích thích đáng cho những nhân viên thực hiện công

www.kinhtehoc.net



78

tác khách hàng giỏi. Bên cạnh đó cần có chính sách ưu đãi để giữ chân cán bộ

công nhân viên trong môi trường cạnh tranh như hiện nay.

Cần thực hiện khảo sát thị trường, nghiên cứu vị trí đặt máy và số lượng máy

ATM cho phù hợp với nhu cầu sử dụng hằng ngày của khách hàng. Tạo điều kiện

thuận tiện cho khách hàng khi đến giao dịch tại máy ATM. Bên cạnh đó, cần

khắc phục tình trạng có liên quan đến máy ATM như: thiếu tiền, nuốt thẻ…

www.kinhtehoc.net



79

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Giáo trình Nghiệp vụ Ngân hàng thương mại(Thạc Sĩ Thái Văn Đại)

2. Bài giảng Kế toán Ngân hàng (Thạc Sĩ Trần Quốc Dũng)

3. Bài giảng Quản trị học căn bản

4. Luận văn với đề tài “ Nghiên cứu nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh

thẻ ghi nợ tại Vietcombank Cần Thơ", sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Việt

lớp Ngân hàng 6A2.

5. Báo cáo tài chính của VCB, VCB Cần Thơ

6. Tài liệu, tạp chí Ngân hàng do các cán bộ VCB Cần Thơ cung cấp

7. Và một số Website:

www.vietcombank.com.vn

www.vcbcantho.com.vn

www.vietbao.vn

www.vietnamnet.com.vn

www.vnba.org.vn

www.kinhtehoc.net



66

CHƯƠNG 5

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ

HOẠT ĐỘNG KINH DOANH DỊCH VỤ THẺ ATM

5.1 Hạn chế - Nguyên nhân

Khó khăn đầu tiên đối với VCB nói riêng và tất các các Ngân hàng triển khai

dịch vụ thẻ thanh toán nói chung là thói quen thanh toán của người Việt Nam.

Nền kinh tế nước ta đang dần phát triển, thu nhập của dân cư ngày càng được cải

thiện nhưng vẫn còn ở mức thấp, những sản phẩm thỏa mãn nhu cầu thiết yếu

chủ yếu được mua sắm ở chợ “tự do” cộng với thói quen sử dụng tiền mặt, đơn

giản, thuận tiện không dễ nhanh chóng thay đổi. Mặt khác, dù số lượng thẻ được

phát hành và số người sử dụng khá lớn nhưng chủ yếu là để rút tiền. Đây là

nguyên nhân quan trọng gây khó khăn cho việc triển khai thanh toán không dùng

tiền mặt giảm lượng tiền mặt trong lưu thông cũng như việc phát triển dịch vụ thẻ

của Ngân hàng.

Bên cạnh thói quen sử dụng tiền mặt thì nhận thức và hiểu biết nhất định về

vai trò của thẻ ATM trong thanh toán của người dân vẫn còn khá thấp. Vì vậy, họ

chỉ xem thẻ ATM như một nơi cất giữ tiền an toàn và có thể rút một cách dễ dàng

chứ chưa thấy được hết vai trò cũng như sự tiện lợi trong thanh toán mà thẻ ATM

mang lại.

Số lượng máy ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ của VCB Cần Thơ tuy có

vượt trội so với các Ngân hàng khác nhưng vẫn chưa thể đáp ứng nhu cầu ngày

càng lớn của các khách hàng sử dụng. Nguyên nhân chính là do chi phí đầu tư và

lắp đặt các trang thiết bị này khá lớn, trong khi tốc độ phát hành thẻ lại rất nhanh

nên số lượng các máy đọc thẻ, thanh toán không thể đáp ứng kịp theo nhu cầu

của người sử dụng. Bên cạnh đó, tại các địa điểm đặt POS nói chung lại có khá ít

người sử dụng nên các cửa hàng cũng không có ý định để lắp đặt máy.

Ngoài ra, các địa điểm đặt máy của VCB Cần Thơ cũng phân bố không đồng

đều giữa các quận chủ yếu được đặt tại Quận Ninh Kiều, còn các quận ngoại ô

chỉ có một số ít cũng gây khó khăn cho khách hàng trong việc sử dụng. Nguyên

nhân chủ yếu là nhu cầu trong Thành phố sẽ cao hơn ở các Quận ngoại ô, trong

khi lắp đặt các máy ở nội ô sẽ tạo sự dễ dàng cho Ngân hàng trong việc bảo

www.kinhtehoc.net



67

dưỡng, nâng cấp hệ thống máy ATM cũng như đảm bảo được an ninh cho khách

hàng và máy ATM.

Một vấn đề hạn chế hiện nay nữa là các loại thẻ thanh toán của các Ngân

hàng khác không ngừng gia tăng các tiện ích cho người sử dụng trong khi các

tiện ích trên thẻ VCB cũng chưa có những cải thiện đáng kể ngoài những chức

năng thanh toán thông thường như: rút tiền, chuyển khoản, thanh toán tiền điện,

nước… nếu đem so sánh với những loại thẻ khác hiện có trên thị trường như thẻ

Đa năng Đông Á, thẻ Success của Agribank chẳng hạn. Ngoài ra, vấn đề an ninh

trên tài khoản thẻ của người sử dụng tại các Ngân hàng nói chung và tại VCB nói

riêng cũng chưa được quan tâm đúng mức, chưa có những hướng dẫn cụ thể

nhằm giảm thiểu tối đa những rủi ro cho khách hàng của mình.

Thêm vào đó, việc các Ngân hàng kết nối chưa đồng bộ với nhau cũng làm

hạn chế hoạt động kinh doanh thẻ. Việc kết nối chưa đạt hiệu quả là do khi mới

bắt đầu, mỗi Ngân hàng đều tự trang bị và đầu tư cho mình nên hệ thống máy

ATM giữa các Ngân hàng là không đồng bộ, các phần mềm, phần cứng còn tồn

tại nhiều điểm không tương đồng. Mỗi Ngân hàng có một chuẩn khác nhau, do

đó việc liên kết giữa các Ngân hàng còn gặp nhiều khó khăn, Ngoài ra, biểu phí

dịch vụ giữa các Ngân hàng cũng chưa được thống nhất nên dẫn tới việc kết nối

giữa các Ngân hàng còn chậm.

Một hạn chế khác cũng quan trọng là Ngân hàng chưa có chính sách

marketing một cách hợp lý và sâu rộng đến các tầng lớp dân cư. Trong khi các

Ngân hàng khác miễn phí mở thẻ và giao thẻ tận nơi cho khách hàng thì việc

khuyến mãi của VCB Cần Thơ chỉ dừng lại ở việc giảm phí mở thẻ và giảm mức

ký quỹ. Đây cũng là một hạn chế trong dịch vụ thẻ của VCB Cần Thơ khi môi

trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay.

Từ những mặt hạn chế trong dịch vụ thẻ thanh toán của VCB Cần Thơ nói

riêng và của các Ngân hàng nói chung, trên cơ sở đó đưa ra các giải pháp nhằm

khắc phục hạn chế và nâng cao hoạt động của dịch vụ thẻ, góp phần nâng cao tỷ

lệ thanh toán không dùng tiền mặt trong dân cư.

www.kinhtehoc.net



68

5.2 Giải pháp

5.2.1 Tăng số lượng máy ATM và các ĐVCNT

Dịch vụ thanh toán thẻ của Ngân hàng sẽ không thể phát triển hoặc chỉ dừng

lại ở một mức nào đó nếu mạng lưới ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ còn nhỏ

hẹp, ít ỏi như hiện tại. Mạng lưới nhỏ hẹp dẫn đến các giao dịch, thanh toán bằng

thẻ trở nên phức tạp, tốn nhiều thời gian mất đi tính tiện ích vốn có của việc sử

dụng thẻ thanh toán. Hiện nay, ở Việt Nam nói chung và VCB Cần Thơ nói riêng

tuy số lượng máy rút tiền và đơn vị chấp nhận thẻ đã tăng nhưng chỉ trên phương

diện tổng thể, còn ở khía cạnh khác thì nó còn khá khiêm tốn. Việc nâng cao

năng lực hạ tầng của toàn hệ thống ATM và các đơn vị chấp nhận thẻ là cần thiết

từ đó mở ra cơ hội kinh doanh cho dịch vụ thẻ thanh toán của VCB Cần Thơ.

Hiện nay số lượng thẻ ATM Connect 24 của Vietcombank Cần Thơ đạt mức

xấp xỉ 25% trên toàn thị trường thẻ. Do đó để thuận tiện cho các chủ thẻ trong

việc sử dụng thẻ thanh toán thì cần phải tăng số lượng các máy rút tiền tự động

và phải bố trí các máy này rải rác đều khắp các khu vực trong thành phố. Tránh

tình trạng quá tải tại các khu dân khu, khu làm việc trong khi phần lớn các máy

ATM đều được đặt tại trung tâm của thành phố.

Đối với các đơn vị chấp nhận thẻ thì cũng còn khá khiêm tốn chủ yếu ở các

địa điểm có đông người mua sắm, vui chơi như trung tâm giải trí, siêu thị, nhà

hàng, khách sạn. Vietcombank Cần Thơ nên chú trọng đến việc phát triển các

đơn vị chấp nhận thẻ tại các nơi bán hàng, nhà trọ, nhà nghỉ… vì ở đây cũng có

nhu cầu sử dụng thẻ thanh toán rất lớn. Bên cạnh đó, Ngân hàng nên xem xét

giảm mức chiết khấu cho các đơn vị chấp nhận thẻ, đây cũng là một hình thức để

khuyến khích các cơ sở kinh doanh chấp nhận thanh toán thẻ của khách hàng

thay vì phải thanh toán bằng tiền mặt như trước.

Ngân hàng cũng cần trang bị kiến thức cho các nhân viên tại các đơn vị chấp

nhận thẻ thông qua các lớp tập huấn ngắn hạn cũng như cung cấp các trang thiết

bị cần thiết tại đơn vị chấp nhận thẻ, giải quyết kịp thời các sự cố xảy ra trong

việc thanh toán thẻ tại các đơn vị chấp nhận thẻ.

5.2.2 Tăng các dịch vụ tiện ích trên máy ATM

Việc thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt trong phần lớn tầng lớp dân cư là

một điều khó khăn. Trước tiên, VCB Cần Thơ cần phải tích cực ứng dụng công

www.kinhtehoc.net



69

nghệ hiện đại, mạnh dạn đầu tư phát triển dịch vụ thanh toán thẻ. Thêm vào đó,

Ngân hàng phải không ngừng gia tăng các tiện ích trên thẻ làm cho người dân

quen dần với phương thức thanh toán bằng thẻ, xem thẻ ATM như một vật dụng

quen thuộc trong ví tiền của họ.

Hiện nay, các tiện ích trên thẻ còn khá ít, khách hàng chỉ có thể rút tiền mặt,

xem số dư, chuyển khoản. Gần đây khách hàng mới có thể sử dụng tài khoản của

mình để mua card điện thoại, trả tiền bảo hiểm. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển

như hiện nay và nhờ công nghệ thẻ hiện đại, sắp tới rất nhiều dịch vụ giá trị gia

tăng sẽ được triển khai thêm. Trong đó phải kể đến thanh toán hóa đơn dịch vụ

(điện, nước, điện thoại, truyền hình..), mua vé xe bus, tàu, ô tô hoặc truy vấn,

chuyển khoản qua điện thoại, thanh toán trực tuyến qua Internet đối với những

Website chấp nhận thanh toán bằng thẻ... Theo đó, chủ thẻ có thể sử dụng các

dịch vụ gia tăng trên chiếc thẻ và hoàn toàn có thể thay thế các giao dịch bằng

tiền mặt trong tương lai gần, vừa giảm được chi vừa tiết kiệm được thời gian.

Ngoài ra Ngân hàng nên tạo điều kiện cho khách hàng thanh toán hóa đơn bằng

thẻ tại các điểm POS ở các khu, các quán ăn uống, các cửa hiệu…một mặt sẽ

quảng bá được hình ảnh của Ngân hàng, mặt khác cũng mang lại lợi ích cho các

chủ thẻ và chính địa điểm thanh toán đó.


thống nhất

Việc cạnh tranh trong các lĩnh vực, dịch vụ kinh doanh giữa các Ngân hàng là

điều tất yếu không thể tránh khỏi, đặc biệt là dịch vụ thẻ. Với việc phát triển dịch

vụ thẻ ATM riêng lẻ như hiện nay, hệ thống ATM của mỗi ngân hàng chỉ chấp

nhận thẻ do chính mình phát hành, các thiết bị đầu cuối của ngân hàng này không

đọc được thẻ của các ngân hàng khác hoặc là từ chối giao dịch, do đó phạm vi

mở rộng mạng lưới cung cấp dịch vụ rất hạn chế. Tuy nhiên trong những năm

gần đây, đã có những sự liên minh, liên kết giữa các nhóm Ngân hàng để tạo ra

các mạng lưới thanh toán thẻ rộng hơn đồng thời cũng giảm bớt gánh nặng về

đầu tư trang thiết bị, cơ sở hạ tầng. Vì vậy, việc thành lập các liên minh thẻ cũng

như tham gia vào các liên minh này là một bước đi quan trọng và cần thiết. Nếu

liên minh thẻ được thành lập thì thẻ do Ngân hàng Vietcombank phát hành không

chỉ sử dụng được trên các máy trong cùng hệ thống mà các máy ATM của hệ

www.kinhtehoc.net



70

thống Ngân hàng khác trong liên minh thẻ cũng sử dụng được và ngược lại. Có

vậy, việc sử dụng thẻ thanh toán mới được mở rộng nhanh chóng trong cộng

đồng dân chúng và sự thuận lợi của thẻ được nâng lên rất nhiều. Từ đó xóa dần

tâm lý thích giữ tiền mặt trong đại đa số người dân Việt Nam, góp phần tăng khả

năng kinh doanh, làm cho xã hội phát triển ngày càng hiện đại và văn minh.

Hiện tại, liên minh thẻ do VCB đứng đầu gồm 14 thành viên, bên cạnh đó

VCB cũng đã kết nối vào 2 hệ thống chuyển mạnh thẻ toàn quốc là Banknet và

Smartlink. Các hệ thống chuyển mạch thẻ này sẽ không cạnh tranh với các Ngân

hàng thành viên trong dịch vụ thẻ mà chỉ đóng vai trò chủ đạo, đưa ra một nền

tảng hạ tầng kỹ thuật chung, phát huy tối đa hiệu quả của các thiết bị đầu cuối

của mọi thành viên, tạo điều kiện thuận lợi cho tất cả các khách hàng thực hiện

giao dịch thẻ trong hệ thống. Việc phát triển các hệ thống này sẽ là nền tảng quan

trọng thúc đẩy thị trường thẻ phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Bên cạnh đó, các mối

liên kết này sẽ tạo ra sự cạnh tranh nhất định với các Ngân hàng nước ngoài

trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay.

5.2.4 Tăng tính bảo mật và an toàn cho thẻ thanh toán

Thẻ thanh toán là một phương tiện thanh toán rất phổ biến trên thế giới nhưng

với người dân Việt Nam đây vẫn là một hình thứ thanh toán mới mẻ và hiện đại.

Một mặt, do những hiểu biết về thẻ còn hạn chế của các chủ thẻ cùng với những

thủ đoạn ngày càng tinh vi của các tội phạm thẻ đã trở thành một vấn đề nghiêm

trọng làm ảnh hưởng lớn đến niềm tin nơi khách hàng đối với dịch vụ thẻ của

Ngân hàng. Do đó, Ngân hàng cần có những biện pháp nhằm phòng ngừa và hạn

chế tối đa rủi ro trong quá trình phát hành và thanh toán thẻ của khách hàng từ đó

tạo được sự tin cậy cho người sử dụng thẻ. Ngân hàng cần có những biện pháp cụ

thể như:

Tích cực đầu tư đổi mới, nâng cấp cơ sở vật chất, hệ thống thanh toán thẻ, áp

dụng các công nghệ khoa học hiện đại vào dịch vụ thanh toán thẻ của Ngân hàng

và các đơn vị chấp nhận thẻ. Cần có những văn bản hướng dẫn cụ thể cho khách

hàng và các đơn vị chấp nhận thẻ cách sử dụng thẻ, thanh toán thẻ, lưu giữ các

giấy tờ có liên quan đến quá trình thanh toán hàng hoá, dịch vụ qua thẻ.

www.kinhtehoc.net



71

Thay đổi công nghệ thẻ từ trước đây bằng công nghệ thẻ chíp theo chuẩn

EMV để giảm thiểu đến mức thấp nhất các hành vi gian lận, cũng như việc làm

thẻ giả.

Đẩy mạnh công tác thẩm định khách hàng trước khi phát hành thẻ. Khi phát

hành thẻ cần đưa ảnh của chủ thẻ lên bề mặt thẻ, giúp các đơn vị chấp nhận thẻ

nhận dạng được chủ thẻ cũng như an tâm hơn trong quá trình kiểm tra và thanh

toán thẻ.

Lắp đặt các Camera tại các máy ATM cũng như tại các đơn vị chấp nhận thẻ

để khi có sự cố xảy ra thì Ngân hàng sẽ dễ dàng xử lý và cũng tạo được tâm lý an

toàn cho khách hàng khi sử dụng dịch vụ thẻ của Ngân hàng.

Bên cạnh việc phòng ngừa rủi ro của Ngân hàng và những cơ quan có trách

nhiệm thì tự bản thân khách hàng phải biết tự bảo vệ cho chính mình. Không bao

giờ đưa số PIN cho người khác biết kể cả những người thân, cũng như không cho

người khác mượn thẻ. Nếu nghi ngờ thẻ đã bị mất cắp thất lạc hay dữ liệu trên

thẻ bị rò rỉ ngay lập tức hãy báo cho trung tâm thẻ của Vietcombank hay đến chi

nhánh phát hành thẻ gần nhất để ngân hàng khóa tài khoản nhằm bảo đảm an

toàn tuyệt đối cho tài khoản thẻ.

Có những biện pháp xử lý nghiêm khắc kể cả truy tố hình sự đối với các hành

động gian lận liên quan đến thanh toán thẻ như: ăn cắp thông tin trên thẻ, sở hữu

thẻ giả mạo hoặc chấp nhận thanh toán khi đã biết có sự lừa đảo, gian lận…Bên

cạnh đó Ngân hàng cũng phải có những biện pháp để bảo đảm an toàn trên tài

khoản thẻ cho những khách hàng sử dụng từ đó tạo được tâm lý an toàn cho

khách hàng sở hữu và sử dụng dịch vụ thẻ.

5.2.5 Thực hiện tốt công tác khách hàng

Khách hàng luôn là ưu tiên hàng đầu trong bất kỳ một loại hình kinh doanh,

dịch vụ nào, nếu không có khách hàng thì Ngân hàng sẽ khó khăn trong việc triển

khai các dịch vụ của mình.. Do đó, công tác khách hàng cần phải được quan tâm

một cách đúng mức và hợp lý nhằm đảm bảo cho hoạt động của Ngân hàng được

thuận lợi nhất. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, các Ngân hàng phải rất nổ

lực trong việc giành lấy khách hàng, thu hút thêm khách hàng mới trên nền tảng

giữ chân được các khách hàng cũ, truyền thống. Một số giải pháp mà Ngân hàng

có thể thực hiện là:

www.kinhtehoc.net



72

Ưu tiên đầu tư cơ sở vật chất, công nghệ hiện đại vào dịch vụ thanh toán thẻ,

luôn đảm bảo cung cấp đầy đủ và đa dạng hóa các dịch vụ hiện có, sự đa dạng

của các dịch vụ sẽ đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Điều động tất

cả các nhân tố có liên quan đến việc cung cấp sản phẩm, dịch vụ cho khách hàng

nhằm nâng cao khả năng sử dụng của khách hàng đối với những sản phẩm dịch

vụ của Ngân hàng bao gồm cả những cán bộ nhân viên, marketing …

Đưa ra những chính sách khuyến mãi, hậu mãi thích hợp cho khách hàng,

đảm bảo nắm bắt được các tin tức một cách kịp thời, chính xác, nắm vững được

thị trường. Tạo điều kiện thuận lợi nhất cho khách hàng sử dụng sản phẩm của

mình.

Thường xuyên tổ chức hội nghị khách hàng để có thể thăm dò được ý kiến

của khách hàng trong việc sử dụng sản phẩm, dịch vụ của Ngân hàng. Từ đó, duy

trì củng cố những mặt mạnh và khắc phục những mặt còn hạn chế, ngày càng

hoàn thiện sản phẩm, dịch vụ thẻ của Ngân hàng để đáp ứng ngày một tốt hơn

cho khách hàng sử dụng dịch vụ thanh toán của VCB Cần Thơ.

Bên cạnh việc Ngân hàng mở ra các dịch vụ ưu đãi cho người sử dụng thẻ,

cũng cần có chính sách khuyến khích người dân sử dụng thẻ ATM vì những tiện

ích nhất định, để từ đó mở rộng việc thanh toán qua thẻ giảm lượng tiền mặt

trong lưu thông cũng như giảm được các chi phí không cần thiết. Phối hợp với

các cơ quan chức năng, thông tin đại chúng nhằm xây dựng, tuyên truyền các

hoạt động về thẻ, thông qua việc phổ biến giáo dục cho mọi người về cách sử

dụng thẻ cũng như các tiện ích mà thẻ thanh toán mang lại.

5.2.6 Nâng cao nghiệp vụ của nhân viên

Nhân tố con người luôn là nhân tố quan trọng quyết định sự thành công của

bất kỳ loại hình kinh doanh, dịch vụ nào. Do đó, để dịch vụ thẻ của Ngân hàng

hoạt động đạt hiệu quả cao thì công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ

nghiệp vụ cho tập thể các cán bộ công nhân viên Ngân hàng là một điều vô cùng

cần thiết. Vì vậy, ngân hàng nên thực hiện những việc sau:

Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức đào tạo và truyền thông để phổ cập kiến

thức cho đội ngũ cán bộ, nâng cao trình độ nghiệp vụ về các dịch vụ ngân hàng

hiện đại nói chung và các dịch vụ thanh toán thẻ nói riêng.

www.kinhtehoc.net



73

Nâng cao trình độ nghiệp vụ của nhân viên Ngân hàng trong công tác phát

hành, sử dụng và thanh toán thẻ, mở các lớp tập huấn thường xuyên cho các nhân

viên tại các đơn vị chấp nhận thẻ. Công tác đào tạo không chỉ dừng lại ở phần lý

thuyết mà cần phải cho những cán bộ chủ chốt đi nghiên cứu thực tế ở các Ngân

hàng nước ngoài để họ học hỏi và vận dụng những tiến bộ mới khi về nước.

Tổ chức các buổi hội thảo trao đổi kinh nghiệm về nghiệp vụ thẻ, các chương

trình tập huấn đào tạo giữa các tổ chức phát hành thẻ với nhau.

Không chỉ có những nhân viên phụ trách hoạt động kinh doanh thẻ mà đòi hỏi

tất cả các nhân viên trong Ngân hàng đều phải có kiến thức, nghiệp vụ chuyên

môn cơ bản, sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của khách hàng mọi lúc, mọi nơi

giúp khách hàng hiểu rõ hơn về dịch vụ thẻ. Từ đó, góp phần tuyên truyền thu

hút thêm khách hàng đến với dịch vụ thẻ thanh toán của Vietcombank nói chung

và Vietcombank Cần Thơ nói riêng.

Luôn có thái độ phục vụ ân cần đối với tất cả các khách hàng khi đến giao

dịch tại chi nhánh của Ngân hàng qua đó sẽ tạo được sự tin tưởng, dễ chịu từ phía

khách hàng khi sử dụng các dịch vụ do Ngân hàng cung cấp nói chung và của

dịch vụ thẻ nói riêng, góp phần thúc đẩy hoạt động thanh toán thẻ của Ngân hàng

ngày càng phát triển.

5.2.7 Tăng cường công tác quảng cáo, tiếp thị

Trong xu thế nền kinh tế dịch vụ ngày nay, hoạt động marketing, xúc tiến,

thiết lập kênh phân phối, cổ động truyền thông, quảng cáo có tác động rất quan

trọng đến sự phát triển của thị trường thẻ. Bởi đơn giản là tâm lý khách hàng cá

nhân có thói quen bắt chước theo số đông, chịu tác động của qui luật bầy đàn

trong tiêu dùng dịch vụ, nhất là những dịch vụ nhạy cảm. Nếu chỉ thụ động ngồi

chờ khách hàng đến mình thì chắc chắn Ngân hàng sẽ mất đi thị phần của mình

trong điều kiện cạnh tranh gay gắt như hiện nay.

Do thẻ thanh toán là một phương tiện thanh toán hiện đại và mới mẻ, nên việc

các khách hàng thiếu thông tin về tính năng và cách thức sử dụng thẻ là một

trong những khó khăn cho việc phát triển dịch vụ thanh toán thẻ của Ngân hàng.

Marketing và truyền thông về công dụng, tính an toàn, tiện ích và sự phù hợp với

sự phát triển của nền kinh tế đóng một vai trò quan trọng, giúp cho người dân có

một cái nhìn và sự hiểu biết toàn diện về loại hình dịch vụ này. Những lợi thế của

www.kinhtehoc.net



74

các phương tiện quảng cáo khác nhau như báo, tờ rơi, quảng cáo ngoài trời,

telemarketing, tiếp thị qua mail trực tiếp, internet… có thể giúp cho Ngân hàng

quảng bá mạng lưới tự phục vụ ATM, nâng cao hình ảnh mạng lưới ATM và của

chính thương hiệu VCB trong nhận thức của người dân. VCB Cần Thơ cần có

các chính sách khuyến mãi, chương trình có thưởng, những ưu tiên cho khách

hàng sử dụng thẻ sẽ góp phần giữ chân các khách hàng cũ, truyền thống và thu

hút được các khách hàng mới, tiềm năng.

Bên cạnh đó, VCB Cần Thơ cần phối hợp với các doanh nghiệp, công ty để

khuyến khích họ sử dụng thẻ thanh toán để trả lương cho nhân viên thông qua tài

khoản của thẻ thanh toán, giảm thiểu được chi phí phát lương không cần thiết.

Đẩy mạnh công tác mở rộng đối tượng sử dụng thẻ thông qua các chương

trình chuyên đề về “Thẻ thanh toán và lợi ích mang lại”. Bên cạnh việc phát hành

miễn phí các hướng dẫn về cách sử dụng thẻ thanh toán cũng như lợi ích của nó

sâu rộng trong cộng đồng dân cư.

www.kinhtehoc.net



75

CHƯƠNG 6

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

6.1 Kết luận

Qua những số liệu phân tích ở trên có thể thấy được hoạt động phát hành và

thanh toán thẻ của VCB Cần Thơ qua 3 năm (2006-2008) là khá tốt và ngày càng

được mở rộng. Kết quả này được thể hiện qua số lượng thẻ được phát hành cũng

như doanh số thanh toán qua các năm đều có sự tăng trưởng. Phát triển dịch vụ

thẻ đã tạo ra một hình thức huy động vốn rất lớn cho VCB Cần Thơ từ đó làm

tăng khả năng kinh doanh cũng như mang lại thêm lợi nhuận cho Ngân hàng.

Bên cạnh đó, việc mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng được Nhà

nước ủng hộ và khuyến khích thông qua các văn bản pháp lý nhất định, đặc biệt

là dịch vụ thẻ. Và trong tiến trình hội nhập kinh tế diễn ra mạnh mẽ như hiện nay

việc mở rộng các hình thức thanh toán thẻ là một bước đi cần thiết và đúng đắn

nhằm nâng cao hình ảnh, vị thế của VCB Cần Thơ nói riêng và của cả hệ thống

nói chung. Cùng với tiện ích và sự an toàn mà thẻ thanh toán mang lại sẽ dần

thay đổi được thói quen chi tiêu tiền mặt trong đại đa số người dân Việt Nam.

Ngoài sức hấp dẫn đối với khách hàng thẻ thanh toán còn có sức hấp dẫn đối với

các Ngân hàng vì đây là một hình thức thanh toán mới, hiện đại, văn minh, và thị

trường thẻ nói chung sẽ là một thị trường tiềm năng để phát triển trong một tương

lai gần.

Để có được vị thế như ngày hôm nay, VCB Cần Thơ luôn không ngừng cải

tiến các dịch vụ trên thẻ cũng như đầu tư đổi mới, nâng cấp hệ thống thanh toán

ngày càng hoàn thiện để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng. Tuy nhiên, với

việc gia nhập WTO thì môi trường cạnh tranh sẽ càng trở nên gay gắt, do đó

VCB Cần Thơ cần phải đẩy mạnh hơn nữa những chính sách quảng bá, tuyên

truyền nhằm thu hút nhiều hơn nữa lượng người đến với dịch vụ thẻ của Ngân

hàng. Thúc đẩy hoạt động thanh toán thẻ nói riêng và thanh toán không dùng tiền

mặt nói chung, giảm lượng tiền mặt trong lưu thông, tạo tiền đề cho nền kinh tế

xã hội phát triển, phù hợp với quá trình hội nhập kinh tế hiện nay. Có như vậy

mới thực sự đưa hoạt động thẻ thanh toán vào phổ biến trong dân chúng và nâng

cao được hoạt động kinh doanh của Ngân hàng.

www.kinhtehoc.net



76

6.2 Kiến nghị

6.2.1 Kiến nghị với Ngân hàng nhà nước

Cần nghiên cứu xây dựng một văn bản cụ thể về quá trình phát hành và sử

dụng thẻ để đảm bảo quyền lợi của ngân hàng và quyền lợi của người sử dụng.

Cần có những chính sách khuyến khích người dân tham gia sử dụng loại hình

thanh toán không dùng tiền mặt nhằm giảm lượng tiền lưu thông trên thị trường.

Đồng thời tạo mọi điều kiện thuận lợi, đáp ứng các yêu cầu về cơ sở hạ tầng

nhằm nâng cao chất lượng phục vụ cho hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng.

Cần có những chính sách, quy định việc bảo vệ an toàn của người tham gia,

những ràng buộc của các bên liên quan đến những sai sót, vi phạm vô tình hoặc

cố ý gây nên rủi ro cho chính bản thân chủ thẻ hoặc các chủ thẻ khác, kể cả

những quy định liên quan đến những tầng lớp dân cư không phải là chủ thẻ cũng

có thể gây nên tổn thất, rủi ro cho Ngân hàng như làm hỏng các trang thiết bị

giao dịch tự động đặt tại nơi công cộng. Xử lý nghiêm những trường hợp vi

phạm.

Đẩy mạnh việc thực hiện chỉ thị 20 “Trả lương qua tài khoản” trong các

doanh nghiệp, công ty nhằm giảm lượng tiền mặt trong lưu thông.

6.2.2 Kiến nghị với VCB cần thơ.

Ngân hàng cần quan tâm nhiều hơn đến việc thực hiện các chương trình

khuyến mãi, ưu đãi, quảng cáo, tiếp thị thông qua các phương tiện thông tin đại

chúng như báo, tạp chí, tivi, internet… nhằm giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của

Ngân hàng đến đông đảo người dân. Bên cạnh đó cần chú trọng công tác khách

hàng, hướng dẫn cho khách hàng hiểu rõ những lợi ích, an toàn khi sử dụng thẻ

ATM trong thanh toán từ đó thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt trong dân

chúng.

Cần đầu tư, nâng cấp trang thiết bị hiện đại, đổi mới kỹ thuật, công nghệ

Ngân hàng bên cạnh việc hoàn thiện hệ thống kết nối theo một chuẩn chung

thống nhất.

Thường xuyên tổ chức tập huấn nâng cao trình độ nghiệp vụ của cán bộ công

nhân viên trong Ngân hàng mình. Có chính sách khen thưởng đối với những

nhân viên tích cực, khuyến khích thích đáng cho những nhân viên thực hiện công

www.kinhtehoc.net



77

tác khách hàng giỏi. Bên cạnh đó cần có chính sách ưu đãi để giữ chân cán bộ

công nhân viên trong môi trường cạnh tranh như hiện nay.

Cần thực hiện khảo sát thị trường, nghiên cứu vị trí đặt máy và số lượng máy

ATM cho phù hợp với nhu cầu sử dụng hằng ngày của khách hàng. Tạo điều kiện

thuận tiện cho khách hàng khi đến giao dịch tại máy ATM. Bên cạnh đó, cần

khắc phục tình trạng có liên quan đến máy ATM như: thiếu tiền, nuốt thẻ…

www.kinhtehoc.net



78

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Giáo trình Nghiệp vụ Ngân hàng thương mại(Thạc Sĩ Thái Văn Đại)

2. Bài giảng Kế toán Ngân hàng (Thạc Sĩ Trần Quốc Dũng)

3. Bài giảng Quản trị học căn bản

4. Luận văn với đề tài “ Nghiên cứu nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh

thẻ ghi nợ tại Vietcombank Cần Thơ", sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Việt

lớp Ngân hàng 6A2.

5. Báo cáo tài chính của VCB, VCB Cần Thơ

6. Tài liệu, tạp chí Ngân hàng do các cán bộ VCB Cần Thơ cung cấp

7. Và một số Website:

www.vietcombank.com.vn

www.vcbcantho.com.vn

www.vietbao.vn

www.vietnamnet.com.vn

www.vnba.org.vn

www.kinhtehoc.net


luan van tot nghiep ke toan (60).pdf

Documents