majha darshan

Upload: raghbir-singh-teer

Post on 06-Apr-2018

230 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    1/271

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    2/271

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    3/271

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    4/271

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    5/271

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    6/271

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    7/271

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    8/271

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    9/271

    qqkrwkrm AMk ivSw pMnw1. mwJy dw BUgoilk ic`qr 152. izlHyvwr mwJy dI vsoN dy vyrvy 163. mYN qy myrw mwJw 17

    4. pMjwb dw ipCokV 205. mwJw- ie`k pMCI Jwq 23pihlw AiDAwie

    (mwJy dw Dwrimk pihlU,sMpRdwvW Aqy hor m`q-mqWqr)6. rwm qIrQ 337. AMimRqsr 358. sRI Akwl q^q swihb 379. jilHAWvwlw bwZ 3810. durigAwnw mMidr 3911. ^wlsw kwlz AMimRqsr 40

    12. gurU nwnk dyv XUnIvristI 4413. iklw goibMd gVH AMimRqsr 4514. sRI gurU Arjn dyv jI 4715. sRI drbwr swihb qrn qwrn 5016 gurduAwrw nwnk sr (vyrkw) 5317 sRI gurU nwnk dyv jI Aqy btwlw 5518 gu: colw swihb fyrw bwbw nwnk 5819 sRI gurU hrgoibMd jI 5920 bwbw bu`Fw jI 6321 BweI gurdws jI 6622 ShId bwbw dIp isMG jI 6823 bwbw swihb isMG jI bydI 7224 sRI gurU qyZ bhwdr jI Aqy bwbw bkwlw 7425 bwbw p`lHw jI (ipMf buqwlw) 7726 gurduAwrw cohlw swihb 7927 ^fUr swihb 8128 is`KI dw Durw:- goieMdvwl swihb 8429 bIbI rjnI 8630 AcwrIAw bwbw sRI cMd jI audwsIn sMpRdwie 88

    31 fyrw bwbw jYml isMG Aqy rwDw suAwmI m`q ibAws 9132 bwbw hMdwl jI Aqy inrMjxI m`q (jMifAwlw gurU ) 9533 dmdmI tkswl mihqw (izlHw AMimRqsr) 9734 bwbw lwl jI g`dI iDAwn pur (izlHw gurdwspur) 10135 AihmdIAw m`q kwdIAW (izlHw gurdwspur) 10436 sMpRdwie bwbw ibDI cMd, sur isMG 11037 Bgq jlHx dws jI 11238 Bgq sYx jI 11539 bwbw lMgwh jI ( Jbwl) 11840 bwbw Sy^ P`qw 121

    41 mweI Bwgo (Jbwl) 12242 BweI su`Kw isMG jI Aqy mihqwb isMG jI 12343 ShId bwbw jIvn isMG (BweI jYqw jI) 12744 BweI bGyl isMG jI 129

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    10/271

    45 BweI qwrw isMG ipMf vW 13146 ShId BweI qwrU isMG jI 13347 ShId BweI mhW isMG jI 13548 bwbw ibDI cMd jI CInw 14049 ShId bwbw boqw isMG Aqy grzw isMG jI 14250 bwbw bIr isMG jI 14451 mwqw sul`KxI 146

    AiDAwie dUsrw(rwjnIqI Aqy mJYl)

    52 sR: j`sw isMG rwmgVHIAw 14953 jrnYl Swm isMG AtwrI 15454 ShId drSn isMG jI PyrUUUUmwn 16055 jQydwr aUDm isMG jI nwgoky 16356 bwbw Vk isMG jI (bIV swihb vwly) 16657 Bgq pUurn isMG jI 169

    58 jQydwr mohx isMG jI nwgoky 17159 kwmryf sohx isMG jI joS 17560 sR: prqwp jI kYroN 17861 sR: sohx isMG jI zlwl ausmw 18162 eISr isMG jI mJYl 18363 igAwnI krqwr isMG jI 18664 sR: guridAwl isMG jI iFloN 18865 jQydwr mohx isG jI quV 19566 sR: mnohr isMG jI ig`l 19867 kwmryf ivmlw fWg 201

    68 ikrn bydI AweI.pI. AYs 204AiDAwie qIsrw(swihq, sMgIq, koml klwvW Aqy mJYl)

    69 mwDo dws-hUsYn 20970 bwbw bu`lHy Swh 21371 hwSm Swh 21872 mhW kvI BweI sMqoK isMG jI 22273 sR: idAwl isMG jI mjITIAw 22574 Swh muhMmd 22875 mOlvI gulwm musq&w 230

    76 hwSm Swh mu^ls 23177 fw: crn isMG jI 23278 fw: BweI vIr isMG jI 23479 bwvw bu`D isMG jI 23780 gurbKS isMG pRIqlVI 24081 sR: nwnk isMG jI glpkwr 24382 cmn lwl Sugl 24583 eISvr cMdr nMdw 24884 lwlw DnI rwm cwiqRk 251

    85 mOlw b^S kuSqw 25386 sohx isMG sIql 25587 i&rozdIn Sr& 26188 bwvw blvMq 263

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    11/271

    89 BweI mohx isMG jI vYd 26590 fw: rqn isMG jI hoimaUpYQ 26891 pdm sRI soBw isMG jI Awritst 27192 jI AYs sohx isMG jI Awritst 27393 PUlW rwxI ic`qrkwr 27694 sR: Arjn isMG jI cIP eyAr mwrSl 27895 sR:krm isMG jI ihstorIAn (Jbwl) 28196 muhMmd rPI 28597 mihMdr kpUr jI 28997 iSv kumwr btwlvI 29298 gurmIq bwvw 294

    AiDAwie cOQw(Kyf jgq Aqy mJYl)

    99 mJYl Aqy hwkI 297100 pihlvwnI Aqy mJYl 300

    101 kb`fI Aqy mJYl 309102 mwJy dIAW kb`fI iKfwrnw 311AiDAwie pMjvW

    (svqMqrqw sMgRwm, gurduAwrw suDwr lihrW,kUkw lihr Aqy swikAW c mJYlW dw Xogdwn)

    103 BweI mhwrwj isMG jI 314104 kUkw AMdoln Aqy mJYl 320105 Cotw GlUGwrw 325106 morcw gurU kw bwZ 328107 kwmryf sohx isMG jI Bknw 331

    108 ShId sohx lwl pwTk 334109 bwbw gurid`q isMG jI (hIro kwmwgwtw mwrU ) 339110 ShId s: myvw isMG lopoky 345111 BweI gihl isMG C`jlv`fI 347112 sMq bwbw vswKw isMG jI ddyhr swihb 350113 ShId BweI nrwiex isMG jI(swkw nnkwxw swihb) 353114 ShId mdn lwl FINgrw 356115 kwmryf qyjw isMG suqMqr 359116 kwmryf A`Cr isMG CInw 361117 jQydwr qyjw isMG jI Bu`cr 365118 Arjn isMG gVg`j 368119 ShId BweI AmrIk isMG jI ^wlsw 374120 bwbw ieMdr isMG jI vyrkw 376121 bwbw jvwlw isMG T`TIAW 378

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    12/271

    mwJy dw BUgoilk ic`qr

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    13/271

    mwJy dw izlHyvwr vyrvw(AMkVy mrdm SumwrI-2001 Anuswr )

    izlHw AMimRqsr

    qihsIlW dw vyrvw: (4) AMimRqsr 1, AMimRqsr 2,Ajnwlw Aqy bwbw bkwlw[blwkW dw vyrvw:- 8 (Ajnwlw, cugwvW, jMifAwlw, mjITw, vyrkw, reIAw, hrswCInw, qris`kw)

    rkbw:- 2647 vrg iklo mItrkul ipMfW dI igxqI:- 699 ipMfizlHy dI ku`l vsoN:- 21,57,020 (11,52,821 mrd Aqy 10, 04, 199 AOrqW)

    izlHw qrn qwrn

    qihsIlW dw vyrvw:- iqMn (3) qrn qwrn, p`tI, ^fUr swihb

    blwkW dw vyrvw:- A`T (8) qrn qwrn iBKIivMf, vltohw, p`tI, cohlw swihb,^fUr swihb Aqy nuiShrw pMAW[kul rkbw:- 2449 vrg iklo mItrkul ipMfW dI igxqI:- 671 ipMfizlHy dI ku`l vsoN:- 9,39,057 (4,97,768 mrd Aqy 4,41,289 AOrqW )

    izlHw gurdwspur

    qihsIlW dw vyrvw:- (4) gurdwspur,pTwnkot, btwlw Aqy fyrw bwbw nwnk[kul rkbw:- 3564 vrg iklo mItrblwkW dw vyrvw:- 16kul ipMfW dI igxqI:- 1617 (v`soN vwly = 1532 Aqy by-crwZ=85)izlHy dI ku`l vsoN:- 21, 04, 011 (mrd 11,13,077 AOrqW, 90, 934)

    mwJy dy kul ipMf Aqy vsoNkul ipMf dI igxqI:- 2987blwk:- 32mwJy dI kul vsoN:- 52,00,088mwJy dw kul rkbw:- 8660 vrg iklo mItr

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    14/271

    mYN qy myrw mwJwieh myrw h`Qlw ivSw ijs lY ky mYN ilKxw SurU kIqw sI mY bVI hI sOKI ijhI

    g`l l`igAw sI[ mYN jdoN fwktr inrml isMG jI horW lWbVy imlx igAw qW aunHWh`sidAW hoieAW ikhw sI, Xwr! qUM mJYl eyN[mwJy dy ^wsyy bwry qUM swfy nwloN ijAwdwjwxdw eyN[ ielwky dI nwV nwV qoN vwik& eyN[qUM Awpxy mwJy bwry ikauN kuJ nhIN ilKdw?

    mYN aunHw dI ies g`l gMBIrqw nwl ilAw sI Aqy Gr Aw ky iqVy-iqVy ny ies ivSy qypMj ku siPAW dw iek lyK ilK ky aunHW dUsrI imlxI qy ivKwieAw sI[ myrw lyK pVH kyauh h`s pey sn[aunHW isr mwr ky kih id`qw sI, C`f Xwrw! ieh mwJw ey, mwJw ? iesiK`qy iv`c v`sx vwilAW lokW dy id`l ij`fyy ivSwl ny aunW hI ieh vI bhuq ivSwl ey[ mYNmwJy qoN bwhr bYT ky vI qyry nwloN ijAwdw jwxdw hW[

    mwJy dy mJYlW vwlI Ax^ idl iv`c jwg peI sI[ ieh audoN hor vI ijAwdw m`cau~TI sI jdoN mwJw pMjwbI s`Q buqwlw dy slwnw snmwn smwroh iv`c aunHW ny Bry iek`Tiv`c styj qoN kih id`qw ik mYN rGbIr isMG qIr, jo mwJw pMjwbI s`Q qrn qwrn dwmu`K syvwdwr vI hY, dy ijMmyN lwauNdw hW ik auh ie`k ikqwb rUp iv`c mwJy dy drSnkrvwaux[ mYN ausy idn qoN mn iv`c Dwr ilAw ik ies ivSy qy ilKxw hY[ sOKw ijhw kMm

    smJ ky smuMdr iv`c Cwl mwr id`qI[ ijauN ijauN mYN ^oj krdw igAw ieh hmwn dI pUCvWg v`DdI hI geI[ iknwrw ik`Dry lBdw hI nhIN sI[Awpxy dosqW im`qrW nwl jdoN vI bYTdw b`s iesy ivSy qy hI g`lW krdw rihMdw [

    hr koeI nvIN qoN nvIN g`l d`sdw irhw[mYN au~Dr hI dOV pYNdw[ ipMf ipMf BivAW[ mwJy dydrSn lMmy hI huMdy gey[mJYlW vwlI ij`d nw C`fI[ kdI qW r`b bOhVU eI[ bwbw jlHx dydr q`k pu`ijAw, AwzwdI sMgrwmIAW dy bUhy ^t^twey, ShIdW dy kwrnwmy ilKx leI QW QWBivAW[dOV lMmI hI huMdI geI Aqy mYN dOVdw hI irhw[ hux ies kMm iv`c AwnMd Awauxl`gw sI Aqy mn KuSI nwl Brdw jWdw sI[kdI kdI mn ieh vI cwhuMdw sI ik ieh kMmkdy mu`ky hI nw qy mY aunHW QwvW dI Bwl krdw rhW, ij`Qy bhuq kuJ vwpirAw sI, jilHAWvwlw bwZ, swkw nnkwxw swihb, nwmDwrI ShIdW dIAW QwvW Awid[

    iqRpqI huMdI geI kwrvW cldw igAw[ieh kwrz hI ieMnW ivSwl sI ik myry iek`lyvwsqy ies klwvy iv`c lY lYxw sOKw nhIN sI jwpdw sI[ mYN Awpxy kuJ XwrW dosqW vIsihXog leI vMgwirAw ijnHW ny ies kwrj iv`c myrI is`Dy jW Ais`Dy qoOr qy mdd kIqI[aunHw mYN ie`Qy Xwd nhIN krdw qW AikRqGxqw hovygI[

    mYN irxI hW sRv sRI blbIr Awsl jI, DrivMdr isMG AOlK,s: bKSIS isMGpRymI Awrirst ijs koloN mY sbMDq qsvIrw dw sihXog imilAw, sMqoK isMG gurwieAw,Cotw vIr sul`Kx idaul,gurijMdr isMG biGAwVI,sR: Swm isMG jI nwmDwrI qrn qwrn,sR:sqnwm isMG jI CInw izlHw lok sMprk ivBwg qrn qwrn dw ijnHw ny mY ipAwrAqy pUrn sihXog id`qw hY[ jy kr mYN ie`Qy bhuq hI siqkwrXog AibnwSI isMG jI ggn

    mY Qwlu jMifAwlw gurU vwilAW dI smyN smyN mY idqI syD Aqy myry v`loN mMgI hr qrHW dImdd dI aunHW v`loN kIqI pUrqI dw ijkr nhI krdw qW ieh myrw AprwD hovygw[ purwxyswihqkwrW, ilKwrIAW Aqy klwkwrW dIAW qsvIrW Aqy kuJ BulyiKAW dI nivrqI kr kyaunHW jo Aihswn kIqw hY mYN aus dw sdw irxI rhWgw[

    mYN ieh piVHAw hoieAw sI ik mnu`K dI kwmXwbI ip`Cy AOrq dw h`Q huMdw hY[ies g`l dy AslI mwAny hux myrI smJ iv`c Awey hn jdoN ies kwrz iv`c myrI supqnIsurjIq kOr ny mY GrylU aulJxW qoN dUr r`K Ais`Dy qOr qy myrI ies kwrz is`DI iv`cAid`s rUp iv`c mdd kIqI hY[ mYN ies Xogdwn leI aus dw vI DMnvwdI hW[

    auprly swry ibrqwq dw ikDry vI myrw ieh Bwv jW soc nhIN hY ik mYN ies gl dIfINg mwr irhw hW ik ieh ikqwb mYN Awpxy b`lbUqy qy ilKI hY[ieh sB kuJ jo ie`Qy drz

    hY pihlW hI mOjUd sI[ ieh quhwfIAW A`KW jW izhn iv`coN guzr cu`kw hovygw, ieiqhwskikqwbW, A^bwrW,rswilAW jW sInw-b-sInw sux ky[ mYN qW kyvl qy kyvl ieMnHW iK`lry hoeymoqIAW iek`qr kr ky ie`k mwlw dw rUp hI id`qw hY[

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    15/271

    ies kwrj pUrqI leI ijhVIAW pusqkW dw mYN AiDAn kIqw Aqy ies ivSy leImswlw jutwieAw aunHW iv`c is`K imSnrI kwlj(rij:) luiDAwxw v`loN smyN smyN jwrIpusqkW vI myrw p`Q drSk bxIAW hn[ mYN ies sMsQw dw vI qih idloN DMnvwdI hW jois`K jgq Awpxy ivrsy nwl joVn leI v`fmu`lw Xogdwn pw rhI hY[ mYN AwBwrI hWkYptn sR:ipAwrw isMG jI ieMcwrj BweI mohn isMG is`K lwiebRyrI qrn qwrn dw ijnHWny smyN smyN ies ivSy nwl sbMDq pusqkW jwrI kr ky myry kMm suKwlw bxwieAw[ v`Kv`K QwvW qy srvy krn smyN AnykW hI SuB icMqkW ny myrI mdd kIqI hY[ mYN aunHw dw vIqih idloN DMnvwdI hW[ rojwnw AKbwrW iv`c sbMDq jwxkwrIAW iek`TIAW kr ky mYN ieskwrz dI pOVI pOVI ciVHAw hW[ mY A^bwrW dIAW k`itMgz r`Kx dw jo SONk bcpn qoN hIhY[ auh SONk vI myry kMm AwieAw hY[ bhuq swrI jwxkwrI A^bwrW ny pRdwn kIqI hY[ies qoN ibnW sRI AMimRqsr jI dy drSn ieSnwn Aqy 500 swlW dI ieiqhwskfwierYktrI vI vyrvy Aqy sbMDq qwrI^W vyKx leI shweI hoeI hY[

    ieh kihMidAW hoieAW mn sMqwp vI huMdw hY ik A`j k`lH dy nOjvwn Aqy b`cyAwpxy gOrmeI ivrsy nwloN tu`tdy jw rhy hn[ Awpxy sUrbIrW, gurUAW-pIrW, ShIdW AqysvqMqrqw sMgrwmIAW ijnHW ny ies sMgrwm iv`c ih`sw pwieAw Aqy h`sdy-h`sdy PWsIAW dy

    q^iqAw qy JUul gey sn[ienHW kOmIN pRvwinAW dI bdOlq hI A`j AsIN AwzwdI dw in`Gmwx rhy hW[ auh ienHW dIAW kurbwnIAW ivsrdy jw rhy hn[ijhVIAW kOmW Awpxyivrsy, mW bolI Aqy ieiqhws Bu`l jWdIAW hn auh ijAwdw icr ijMdw nhI rihMdIAW[Bu`l-BulyKy jy kr ienHW dsW gurUAW dy nW qrqIbvwr d`sx leI kih id`qw jwvy qW iehaunHW leI Alzbry dy AOKy svwl vrgI g`l ho jWdI hY jdoN ik iPlm jgq dy iksy hIrojW hIroien dy nW auh qoqy dI qrHW bol jwxgy[

    ies pusqk dI sucwrU ivauNqbMdI leI ies dy v`K-v`K iviSAW nwl sbMDq hyTAnuswr AiDAwie bxw id`qy gey hn qW jo pwTk loVINdw ivSw lBx iv`c suivDwrhy[ivSy vwr AiDAwie hyT Anuswr hn:-(1) pihlw AiDAwie:-mwJy dIAW Dwrimk hsqIAW,AsQwn,sMpRdwvW Aqy hor m`q-

    mqWqr[(2)dUsrw AiDAwie:- rwjnIqI Aqy mJYl(3) qIsrw AiDAwie:- swihq jgq, koml klwvW Aqy mJYl(4)cOQw AiDAwie:- Kyf jgq Aqy mJYl(5) pMjvW AiDAwie:- swky, kUkw lihr, svqMqrqw sMgrwm, Cotw GlUGwrw, gurduAwrwsuDwr lihrW Aqy aunHW iv`c mJYlW dw Xogdwn[

    ADuink Xu`g kMipaUtr dw Xu`g hY[mYN smJdw hW ik swfy nwloN A`j dI pIVHI ies CyqI smJdI hY[myry kMipaUtr dy kMm iv`c myry poqry swihbdIp isMG dI kIqI mdd vImYN A`KoN proKy nhI kr skdw[ieh ikqwb ilK ky myry mn skUn vI imilAw hY qy iehAws vI hY ik jy kr 100 iv`coN 10 nOjvwn vI ieh ikqwb pVH ky Awpxy ivrsy nwl juV

    gey qW mYN smJWgw ik myrw ilKxw swrQk hoieAw hY[***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    16/271

    pMjwb dw ipCokVpMjwb do SbdW dw joV hY, pMj+Awb[ iehnW do SbdW dy smyl qoN bixAw Sbd

    pMjwb hY[ies dy SbdI ArQ hn pMj pwxI, Bwv pMj dirAwvW dI DrqI[iehI pMjwbpihlW kdy spq isMDU dy nwm nwl jwixAw jWdw sI ijs iv`c aus smNy s`q dirAwibAws, sqluj, jyhlm, rwvI, cnwb, isMD Aqy G`gr vgdy sn[smyN smyN ielwkweI vMf

    hox krky pMjwb iv`c kyvl pMj dirAw hI rih gey[ihMdusqwn dI vMf qoN pihlW vwlypMjwb dIAW h`dW ie`k pwsy kwbl nwl lgdIAW sn qW dUsry pwsy ies dw pswrw id`lIdIAW h`dW nwl lgdw sI[

    APgwinsqwn dy drw ^Ybr rwhIN jrvwxy Bwrq qy Awm krky hmly krdy rihMdysn Aqy ieQoN lutmwr krky lY jWdy sn[ iehnW lutyirAW dw swhmxw sB qo pihlW pMjwbvwsIAW nwl hI huMdw sI Aqy auhnW iehnW nwl lohw lYxw pYNdw sI[iehnW DwVvIAWiv`c mhwn skMdr vrgy joDy, nwdrSwh, mihmUd gznvI Aqy AihmdSwh AbdwlI vrgyDwVvI Kws qOr qy vrnx Xog hn[ ieh DwVvI AwauNdy lu`tmwr krdy, jvwn AOrqW ByfWb`krIAW vWg ih`k Awpxy nwl lY jWdy ijhnW gznI dIAW mMfIAW iv`c jwnvrW vWgvyicAw jWdw sI[ Bwrq dw ieh srh`dI sUbw hox krky ies hI ies julm dI B`TI iv`c

    Julsxw pYNdw sI[ ieQoN dw jn jIvn bVw hI byBrosgI vwlw sI[ hOlI hOlI ie`QoN dy vwsIvI iehnW nwl inptx leI qqpr ho gey[ auh iehnW iv`c rl ky iehnW jrvwixAW nwllu`tmwr krn jWdy Aqy auhnW dI vwpsI qy auhnW hI l`ut lYNdy sn[ lutyirAW nwl jUJxWin`q dw kMm ho igAw sI[ iesy leI iksy TIk hI ikhw hY:-

    pMjwb dy jMimAW in`q muihMmWAihmdSwh AbdwlI dI lu`t mwr ny qW lokW dy idlW iv`c Aijhw fr pYdw kIqw

    hoieAw sI ik rozwnw dI ijMdgI nrk bx ky rih geI sI[ pqw hI nhIN sI huMdw ik kdoNieh DwVvI ByfW dy ie`jV qy Syr vWgUM Aw pYxgy[ auhnW idnw iv`c Awm krky ieh khwvqlokW dy mUMh qy huMdI sI:-

    KwDw pIqw lwhy dw, bwkI Aihmd Swhy dw[iehnW hlwqW iv`c ieh pMjwbI lok hI sn jo fWg qy fyrw r`KI iehnW DwVvIAW dw

    mukwblw kirAw krdy sn[ msW msW ie`k blw gloN l`QI sI ik dUsrI gl Aw peI[ieh sI eIst ieMfIAw kMpnI, ijs ny AwpxI kutl nIqI dy shwry rwjy rjvwiVAW dIAwpsI Pu`t dw Pwiedw lYx leI pwVo qy rwj kro(Divide & Rule)dI nIqI Apxw kyhOlI hOlI Bwrq gulwmI dIAW jMjIrW iv`c jkV ilAw sI[ AMgryjW qoN AwzwdI leIvqn- pRsqW ny AwpxIAW AhUqIAW ies blI vydI qy dyxIAW SurU kr id`qIAWsn[ieiqhwskwr bySk 1857 dy Zdr AzwdI dI pihlI lVweI mMndy hn pr ieh s`cnhIN hY[ ieh gdr qW auhnW rwjy rjvwiVAW vloN muV rwj s`qw pRwpqI dw ie`k auprwlwsI, ijs lok lihr nhI ikhw jw skdw[ lok lihr jo Asl AzwdI pRwpqI dw ArMB

    sI ies qoN kwPI pihlW sMn 1850 iv`c BweI mhwrwj isMG v`loN ArMB kIqw jw cu`kw sIijhVw 1862 eI: iv`c kUkw lihr dy rUp iv`c auBirAw[ ieiqhwskwrW v`loN iehnW joiDAWdIAW kurbwnIAW A`KoN proKy krky is`K kOm dIAW kurbwnIAW nwl v`fw D`kw kIqw jwirhw hY[ kUkw lihr iv`c AMgryj rwj dy ivru`D auTweI Awvwj nUM dbwaux leI auuhnW qopW A`gy bMnH ky aufwaux dw swkw AwzwdI dy jMg dw hI ie`k rUp sI[

    ShIdW dw KUun rMg ilAwieAw[ AzwdI qW iml geI pr ies leI pMjwb jo mu`lqwrnw ipAw auh bhuq v`fw sI[sMn 1947 iv`c mulk dI vMf smyN pMjwb dy do toty ho gey[pwiksqwn qoN Bwrq Awaux leI 50 l`K qoN v`D ihMdU Aqy is`KW ihjrq krnI peI[iesy qrHW Bwrq qoN 60 l`K qoN v`D muslmwn pwiksqwn ihjrq krky gey sn[ iesAdlw-bdlI iv`c 10 l`K qoN v`D lok mwry gey[ ie`k l`K dy krIb bIbIAW-BYxW dw

    zbrdsqI mjHb qbdIl krky srh`doN aurwr jW pwr GrIN pw leIAW geIAW sn[jy iehkih ilAw jwvy ik iehnW lokW KUun dw dirAw pwr krnw ipAw sI qW koeI AiqkQnInhI hovygI[mwl fMgr dI lu`t, iejqW dI lut, AwpixAW qoN ivCoVy iehnW lokW dy id`lW dwnwsUr bx igAw sI[aus smyN lwhOr Sihr pMjwb dI isAwsq dw gVH Aqy rwjDwnI sI[ jy

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    17/271

    ieMj kih ilAw jwvy ik lwhOr pMjwb dy qwj dw hIrw sI qW glq nhI hovygw[ ies vMfiv`c lwhOr pwiksqwn dI JolI pY igAw jo A`j k`lH lihMdw pMjwb AKvwauNdw hY[

    Bwrq dy ih`sy Awey pMjwb, ijs cVHdw pMjwbkihMdy hn iv`c AMimRqsr Sihr joik rUuhwnIAq dIAW dwqW dw Kzwnw Aqy kpVy dy ivaupwr dw kyNdr sI nwl hI sbrkrnw ipAw[ ies qrHW lwhOr Aqy AMimRqsr do sky Brw isAwsq dI jwlm kYNcI dIByt cVH gey[pMjwb dy do tuu`ukVy qW hoey hI pwxIAW dI vI vMf ho geI[ieh pMjwb jo pMjWdirAwvW dI sr zmIn sI, hux BwrqI pMjwb (cVHdy pMjwb) iv`c kyvl sqluj, ibAwsAqy rwvI dirAw dw kuJ ih`sw hI rih igAw hY[ies vMf iv`c pMjwb lhU dy A`QrU roxypey sn ijhnW vyK ky AMimRqw pRIqm dI klm vI ro peI sI:-

    auT drdmMdW idAw drdIAw, qk Apxw pMjwb,A`j byly lwSW ivCIAW, qy lhU dI BrI cnwb[

    Bwrq pwiksqwn dI vMf qoN auprMq cVHdy pMjwb dIAW musIbqW dw Swied Ajy AMqnhI sI hoieAw[ sMprdwiek vwA-vroilAW ny ies dI rihMdI KUMhdI Swn vI im`tI iv`cimlw dyx dI TwxI hoeI sI[AMimRqsr kpVy dI s`nq dw Gu`g v`sdw Sihr sI[ ies dIieh s`nq hOlI hOlI pMjwb qoN bwhr PrIdwbwd v`l mMUh kr geI[ pMjwb dy btwlw Sihr

    dI lohy dI s`nq vI AwKrI swh lY rhI hY[ isAwsI cwlW dI qlvwr ( pMjwbI sUbw lihr) ny dubwrw pMjwb dy iqMn tukVy kr id`qy[ ies pMjwb iv`coN hI hirAwxw Aqy ihmwclpRdyS nvyN pRWq KVy kr id`qy[ ies qrHW Ajokw pMjwb l`qW bwhvW qo ibnW ie`k loQVwpMjwb bx ky rih igAw hY[

    ies nvyN bxy pMjwbI sUby jo Asl iv`c ie`k sUbI hI rih igAw hY BUgoilk vMfAnuswr iqMn ihisAW iv`c vMifAw jWdw hY[ies vMf dI h`dbMdI vI dirAw hI krdy hn[dirAw sqluj Aqy ibAws dw sMgm hrIky p`qx qy huMdw hY ij`Qy mwlvy, mwJy Aqy duAwbydIAw nu`krW imldIAW hn[dirAw sqluj dy auprly kMFy dy nwl l`gdw ielwkw ijs iv`cAjoky iProjpur,PrIdkot, biTMfw, brnwlw,mwnsw, PqihgVH swihb, ropV, muhwlI,mukqsr, mogw, luiDAwxw, pitAwlw Aqy sMgrUr izlHy AwauNdy hn mwlvw AKvwauNdw hY[

    dirAw sqluj Aqy dirAw ibAws dw ivckwrlw ielwkw duAwbwijs dw l&jIArQ hY do+Awbw, Bwv do dirAwvW dy drimAwn dw ielwkw[ ies ielwky iv`c jlMDr,kpUrQlw, nvW Sihr (hux ShId Bgq isMG ngr) Aqy huiSAwrpur dw ielwkw AwauNdwhY[ieQoN dy vsnIkW duAwbIey AwKdy hn[ ie`QoN dy lok izAwdw krky bwhrly dySWiv`c vsy hox krky AwriQk p`KoN kwPI KuShwl hn[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    18/271

    mwJw:- ie`k pMCI Jwq

    dirAw ibAws Aqy dirAw rwvI dy ivckwrly ielwky mwJw ikhw jWdw hY[iesielwky dI AbwdI Aqy zmIn dUsirAW BrwvW nwlo QoVHI hY[ ies iv`c AMimRqsr,gurdwspur Aqy nvW bixAw izlHw qrn qwrn jo pihlW AMimRqsr izlHy dw hI ih`sw

    sI,AwauNdy hn[ mwJy dw pswr ienHW iqMn izilHAW AMdr hI hY[ gurdwspur izlHy AMdrkwdIAW, hrcovwl, kwhvwn Aqy sRI hrgoibMdpur dw ielwkw irAwVkI AKvwauNdw hYij`QoN dy mWh kdy bhuq hI mShUr huMdy sn[ gurdwspur izlHy dw hyTlw ielwkw jo ikAMimRqsr nwl lgdw hY Bwv btwlw, fyrw bwbw nwnk klwnOr Awid bolI dy ADwr qy gUVHmwJy dw ihsw hY[ bwbw bkwlw qoN lY ky fyrw bwbw nwnk q`k dI p`tI mwJy dw hI ih`sw hY[gurdwspur dw auprlw Dwr blwk dw ielwkw bolI dy AwDwr qy mwJy qoN Awpxy Awp inKyVdw hY, pr ies dw ieh mqlb nhIN ik gurdwspur mwJw nhIN hY[pTwnkot dI A`D-pc`DI, gurdwspur,btwlw qy fyrw bwbw nwnk dIAW qihsIlW mwJy dw au~qrI ih`sw hY [jdoN ik Kymkrn Aqy p`tI iehdw d`KxI Bwg hY ijs Kwrw mwJw ikhw jWdw hY[iesqrHW AMimRqsr , qrn qwrn Aqy gurdwspur dy izlHy mwJy dI sr zmIn hY[qrn qwrn

    iv`c pYx vwlw ielwkw mwJy dw gVH jW mwJy dI DurI mMinAw jWdw hY[mwJy iv`c v`sx vwly lok mJYl AKvwauNdy hn[ieh h`fW-pYrW dy Ku`lHy, suhxIfIl-fOl, K`ulHw Kwx-pIx dy AwdI, s`jxW dy s`jx Aqy duSmxW leI duSmx suBwE r`Kxvwly lok hn[iehnW dI dosqI dI qulnw qUq dy moCy nwl huMdI hY jo CyqI kIiqAw nhINtu`tdw[jy kr iehnW dI dosqI dw ieh Awlm hY qW duSmxI dw vI kI kihxw! ieh vIisry dI huMdI hY[ iehnW dw vYr Joty vrgw huMdw hY[ ieh vYrI leI idloN vYr nhIN BulwauNdysgoN ieh vYr keI pIVHIAW q`k c`ldw hY Aqy t`brW dy t`br Kw jWdw hY[ieh h`QkVIAWAqy byVIAW iv`c b`Jy jdoN kcihrIAW iv`c qrIkW Bugqx AwauNdy hn qW ieh iehnWCxkdIAW h`QkVIAW Aqy byVIAW nUM Awpxw gihxw dsdy hn[ iehnW dw A`KV suBwAAqy mOq mKOl krn dI Awdq hI iehnW dUusirAW nwloN inKyVdI hY[

    mwJy dy mJYl nwl kOx m`Qw lwaUgw?nwl iehdy Kih ik`dW su`kw jaUgw?h`s h`s dyS leI ieh jwnW vwrdy,s`cI g`l khW ieh qW Bu`Ky ipAwr dy[mwJy qoN hY qIr vwrI sdky,mwJy dy mJYl sdw rihx v`sdy[

    mwJy dI pRhuxwcwrI vI kmwl dI hY[ipMf iv`c ie`k dw pRwhuxw swry ipMf dw pRwhuxwhuMdw hY[jykr koeI rwhgIr iksy dw Gr pu`C lvy qW ieh mJYl lok pihlW aus dI jl-pwxI nwl syvw krdy hn iPr Awp nwl jw ky jW koeI AwdmI aus nwl Byj ky aus QW

    isr phuMcwaux iv`c AwpxI ie`zq Aqy mwx smJdy hn[myly Aqy mJYl dw nhuM mws dwirSqw hY[ ij`Qy mJYl ikrswn AwpxI KyqI dI sWB sMBwl leI Awpxw psInw im`tI iv`cfolHdw hY au~Qy ivhly vyly auh myilAW dIAW rOxkW mwnxo vI ip`Cy nhIN rihMdw[ Swied kvIDnI rwmcwiqRk ny iesy vyly dw ic`qr AwpxI kivqw myly ivc j`t iv`c iK`icAw hY:-

    qUVI qMd sWB hwVHI vyc v`t ky,lMbVW qy SwhW dw ihswb k`t ky[mIhW dI aufIk qy isAwV k`F ky,mwl tWfw sWBxy kwmw C`f ky[p`g-J`gw-cwdrw nvW svwey ky,sMmW vwlI fWg auqy qyl lwey ky[

    k`Cy mwr vMJlI AwnMd Cw igAw,mwrdw dmwmyN j`t myly Aw igAw[smu`cy qOr qy pMjwb ikrswxI pRDwn sUbw hY[ SihrIkrx ny bySk ipMfW dI vsoN

    SihrW v`l iK`icAw hY pr Ajy vI duAwby mwlvy vWg ie`QoN dI izAwdw vsoN ipMfW iv`c hI

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    19/271

    v`sdI hY Aqy ikrswxI nwl hI juVI hoeI hY[mwJy dI zmIn bhuq hI aupjwaU hY ijs isMjx leI nihrI pwxI Aqy pihlW KUhW dI vrqoN kIqI jWdI rhI hY[KUhW dy pwxI nwlisMjI jwx vwlI zmIn cwhI AKvwauNdI hY[ies ielwky iv`c vgx vwlIAW mu`K nihrWApr bwrI duAwb Aqy loAr bwrI duAwb hn jo mwDo pur qoN inkldIAW hn[imsr dInIl ndI vWg Apr bwrI duAwb AMimRqsr iv`coN dI v`gdI hoeI pYlIAW isMjdI hY jdik loAr bwrI duAwb gurdwspur, fyrw bwbw nwnk, PqihgVH cUVIAW dy ielwky dw isMcweIsroq hY[

    cwhI vwhI dy qW smyN hI l`d gey hn jdoN phu-Putwly qoN pihlW hI bldW dy g`lpeIAW mhylW dI im`TI mDur Awvwz kMnIN ipAw krdI sI Aqy hwlI zmIn vwh ky ipMfv`l mUMh cu`k JwikAw krdy sn ik kdoN svwxIN aunHW leI B`qw lY ky AwvygI[mSInIkrx nyqW vwhI dw muhWdrw hI bdl ky r`K id`qw hY[ mSInW ny qW bYlW dIAW joVIAW, mhylW,KUh dIAW itMfW dw kl-kl krdw vgdw pwxI,KUh dy ku`qy dI it`k-it`k,cwtI iv`c pweImDwxI dI GuMmkwr sB BUuq kwl dIAW ikqwbI g`lW bxw ky r`K id`qIAW hn jo dwdy AqydwdIAW Awpxy poqirAW-dohqirAW prI lok dIAW khwxIAW vWg suxwieAwkrngy[mwJy dI vwhI iv`c pihlW kmwd, kpwh Aqy kxk mu`K PslW sn pr hux JonW Aqy

    kxk hI mu`K PslW rih geIAW hn[KUhW dI QW hux itaUbvYlW (bMbIAW) ny m`l leI hY[pSUAW leI p`Ty kuqrn dw kMm kdI ksrq huMdw sI pr hux qW ibjlI dw btn d`ibAw qyp`iTAW dw kuqrw ho igAw[

    jwq brwdrIAW auproN bx ky nhIN sn AweIAW[ ieh swfy smwj dI hI dyxhn[m ismrqI Anuswr mu`K qOr qy ieh vMf chuM vrxW bRwhmx,K`qrI, vYS Aqy SUdriv`c kIqI geI sI[ ieh jwq vMf nhIN sI sgoN ieh qW kMm vMf sI jo A`gy c`l ky lohy qylkIr vrgI ho geI Aqy AwpsI iBMnqw dw rUp Dwr geI hY[iesy coN Byd Bwv dw bIjpuMgirAw[aUc-nIc Aqy durkwr vrgI lwhnq vI iesy rUVIvwdI ivcwrDwrw dI hI dyxhn[ienHW vrxW dw kMm iv`idAw pRdwn krnw,dyS dI rwKI krnw,ikrswxI Aqy bwkIrihMdy Coty-moty (sPweI dw kMm jW kwmyN lok ijnHW mgroN nIvIAW jwqW dw ikhw jwx

    l`gw) kMm krnw sI[ Asl iv`c ieh kMm vMf qoN v`D kuJ vI nhIN sI pr smyN dy Pyr nyieh qRyV AYfI v`fI kr id`qI ik ieh pwVw vDdw hI igAw Aqy nIvIAW jwqW leI ie`ksrwp bx igAw[mwJy ivc v`K-v`K jwqW,goqW Aqy brwdrIAW dy lok v`sdy hn ijnHw iv`cizAwdw vsoN j`tW dI hY[j`tW iv`c rMDwvw,iF`loN, kwhlo, irAwV,m`lHI, bwjvw, Bu`lr AwidgoqW hn[ goieMdvwl dy ielwky dy Awly-duAwly kMboA brwdrI dy lok v`sdy hn, ijhVybhuq hI imhnqI Aqy kmwaU iksm dy lok hn[ienHW bwry mShUr hY:-

    kukV, kW kMboA kbIlw pwlxw[j`t, mihAW sMswr kbIlw gwlxw[AMimRqsr Aqy qrn qwrn izilHAW iv`c j`tW dIAW b`l ,Kihrw,iF`loN, mwn, ig`l ,BYl,B`ulr goqW hn[KfUr swihb dw ielwkw ijhVw pihlW KihirAw dw KfUr AKvwauNdw sI dyAwly-duAwly Kihrw goq dy lok v`sdy hn[ j`tW qoN ibnW mwJy iv`c hor vI brwdrIAW

    v`sdIAW hn[rwmgVHIAw brwdrI:- l`gp`g swry pMjwb iv`c hI ies brwdrI dy lok v`sdy hn prizAwdw krky ies brwdrI dy lok izlHw AMimRqsr Aqy qrn qwrn iv`c v`sdy hn[iesbrwdrI dw is`K-Drm, rwjnIqI, Bvn klw, ic`qr klw, suDwr lihrW Aqy svqMqrqwsMgrwm iv`c v`fw Xogdwn irhw hY[koeI Aijhw sMgrwm nhIN hovygwijs iv`c ies kOm dy mrjIviVAW ny Awpw nw vwirAw hovy[ j`sw isMG rwmgVHIAw vrgyjrnYl (rwmgVHIAw imsl) ijs dI rwjDwnI sRI hrgoibMdpur sI Aqy ijs dy jwho-jlwldIAW DuMmW cwry pwsy sn, kOx nhIN jwxdw[ ies brwdrI dIAW goqW:- bmrwh, BUeI,ivrdI, klsI, pnysr, iF`loN, s`gU, Bu`lr, mTwVU, sMDU, Bogl, sOND, mwn, nwgI, sihMbI,

    jMfU Awid hn[AroVw brwdrIdI vsoN izAwdw krky SihrW iv`c hY[ qrn qwrn Sihr iv`c iesbrwdrI dy bhuq lok v`sdy hn[ieh lok kwPI AmIr hn Aqy ienHW dw mu`K pySw ivaupwrhY[

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    20/271

    mhwSy:- ies brwdrI iv`c sYxI Aqy rwjpUq goqW dy lok AwauNdy hn, ijhVy izlHwgurdwspur dy pTwnkot dy ielwky iv`c v`sdy hn[mjHbI is`K:-ienHw dI izAwdw vsoN qrn qwrn dy Awly-duAwly dy ipMfW iv`c hY[iehizAwdw krky ijmIdwrW nwl vwhI-joqI dw kMm krdy hn pr Aj klH ienHW dy b`cy pVH-ilK ky cMgIAW nOkrIAW qy l`gy hoey hn[l`gdw hY ijvyN ienW ny jt dw jUlw Awpxy gloNlwh dyx dI Dwr leI hY[pMifq,K`qrI Aqy bwxIey:- mwJy iv`c ienHW dI vsoN Awty ivc lUx brwbr hI hY[iehizAwdw krky mwlvy iv`c v`sdy hn[rwA is`K:-ies brwdrI iv`c lubwxy Aqy sYxI goq nwl sbMDq lok hn ijhVy dirAwrwvI dy kMiFAW dy nwl nwl izlHw gurdwspur dy sRI hrgoibMdpur dy ielwky iv`c vsdy hn[

    mwJy dw pihrwvwiksy dI pihcwx krn leI iqMn cIjW iDAwn iv`c r`iKAw jWdw hY:- r&qwr,

    gu&qwr Aqy dsqwr[Bwv iksy dI cwl,bolcwl Aqy pihrwvw[mJYl dI pihcwx ienHWiqMMn g`lW dy ADwr qy kridAW swhmxy AwauNdw hY ik auh bVI mtk nwl qurdw hY[aus dI

    qor iv`c hwQI vrgI msqI vyKx imldI hY[srIrk zor dw ivauN Aqy kmwieAw hoieAwj`usw aus dUsirAW nwloN inKyVdw hY[ bolcwl iv`c auh dUsry ipAwr nwl BwaU kihky blwauNdw hY ijs dy ArQ hn-Brw[ aus dw pihrwvw Smly vwlI p`g,qrIzW vwlw glkuVqw, qyV DUvW cwdrw Aqy h`Q iv`c PiVHAw koikAW vwlw KUMfw duUroN d`s idMdw hY ik iehmJYl hY[

    mwJy dI bolIauNj qW ikhw jWdw hY ik bolI hr bwrHW kohW qy bdl jWdI hY qy ieh s`c vI

    hY[qrnqwrn dw ielwkw mwJy dI DurI mMinAW jWdw hY[ie`QoN dy lok tkswlI pMjwbI bolIboldy hn[ienHW dI bolI vI ienHW dy suBw vWg Ku`lHI-f`ulHI Aqy ipAwrI hY[izlHw gurdwspur

    dw au~prlw ielwkw (Dwr blwk) bolI dy ADwr qy Awpxy Awp mwJy nwloN v`Krw krdwhY[ies ielwky dI bolI ny phwVI bolI dw Asr kbUilAw jwpdw hY[ mJYyl Awm krkydUsry ielwky dI bolI dy SbdW nwloN v`K boldy hn[ imswl vjoN:-1. swiekl SYkl2. hjwrw isMG jwrHw ishuM3. GrvwlI bu`FI4. swiekl dI cYn mwhl5. qyry p`ly kI hY qyry mu`F kI ey[Awid Sbd mJYlW dI bolI dw mu`K AMg rhy hn[ ADuink Xug ivigAwn dw Xug hY,iv`idAw dw Xu`g hY ijs iv`c nOjvwn pIVHI pVH-ilK geI hY ijs krky aunHW dI bolI ivcoNieh lPj Alop huMdy jw rhy hn[rojwnw dI bolbwxI iv`c TyTqw qy SuDqw ny QW lY leI hY[purwxy lokW dy iehnW Boly-BwA boly jwx vwly SbdW qW hux kMn qrsdy hn[

    mwJy dw pSU DnmwJy dy vsnIk Ku`lHw Kwx-pIx dy SOkIn hox krky GrW iv`c lvyrw r`Kx dy AwdI

    hn[purwxy simAW iv`c GrW iv`c m`JW gwvW dI bhuqwq sI pr hux ies dw ruJwn Gtdwjw irhw hY[ikrswxI pySy iv`c Psl bIjxw, KUh gyVny, ghweI dw kMm, Psl dI KyqW coNFoAw-FuAweI vrgy kMm muK kMm sn ijs leI fMgrW dI loV pYNdI sI[ ies g`l dI pUrqIleI Joty,bld Aqy aUT dI loV sI[ pSU Dn dI loV Gt jwx dw mu`K kwrn mSInIkrx

    dw ijMn qW bixAw hI hY pr ies dw ieh mqlb nhI ik ieh Dn pUrn qOr qy Alop hoigAw hY[Ajy vI GrW ivc gwvW m`JW duD dI loV pUrI krn leI r`KIAW jWdIAW hn[huxvI AMimRqsr Aqy qrn qwrn dIAW mwl mMfIAW iv`c ivswKI, dIvwlI Aqy m`isAw qypSUAW dI KrId-vyc huMdI hY Aqy loVvMd fMgr KrIddy-vycdy hn[

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    21/271

    mwJy dy ru`Kie`k ru`K sO su`K ie`k At`l scweI hY[Awm ky Awm, guTlIEN ky dwm vwlI

    khwvq aus bwby dI Xwd qwzw krvw idMdI hY ijs ny AMb Kw ky guTlIAW ies Aws nwlbIj id`qIAW sn ik ies coN inklx vwly AMbW dy bUitAW qy l`gx vwly AMb aus dy pu`q-poqry Kwxgy[hirAwlI p`KoN mwJw pUrI qrHW Dnvwn irhw hY[ies ielwky iv`c twhlI,jwmn, ik`kr, byrI, AMb,qUq (Swied iesy krky hux vI gIqW iv`c Swier lok qUqW vwlyKUh dI g`l krdy hn), SihqUq, inMm Awid bhuq ru`K huMdy sn[ sB qoN pihlW mur`bybMdI dIkuhwVI ienHW ru`KW qy eynIN byrihmI nwl c`lI ik vMf smyN KyqW iv`c Awaux vwly ru`K ies dIByt cVH gey[hor ru`K lwaux dw ruJwn vI iP`kw pYNdw igAw[ GrW iv`c bwlx, PrnIcr,bUhy bwrIAW dI loV pUrI krn leI ru`K v`FIdy rhy Aqy igxqI GtdI geI[A`j ieh hwlhY ik ies ielwky iv`coN twhlI, ikkr, inMm, AMb, jwmn Aqy ie`QoN qk ik byrIAW dy ru`KvI Alop ho gey hn[ kdI qrn qwrn ielwky dy ipMf pMforI dy byr bhuq mShUr huMd y snikauNik au~Qy byrIAW bhuq huMdIAW sn[bjwrW iv`c hoky l`igAw krdy sn:-byr pMforI dy[im`Ty qy Sihd byr pMforI dy[l`fU byr pMforI dy[

    mwJy dy rsmo-irvwzvYsy qW swry pMjwb iv`c hI rsmo-irvwj Awps iv`c myl KWdy hn pr iPr vI mwJy

    dI Awpxy rsmo-irvwjW pRqI rIJ v`K hI hY[pihly simAW iv`c ipMf AweI hoeI brwq ie`kKws Gr dI nhIN sI huMdI sgoN ieh swry ipMf dI sWJI smJI jWdI sI[ brwqW do-do,iqMn-iqMn idn r`iKAw jWdw sI[ vwrI vwrI ipMf dy muhqbr AwdmI brwq dI tihl-syvw dI ijMmyvwrI Awpxy qy lY lYx iv`c &Kr mihsUs krdy sn[ieh aunHW dw AwpsIipAwr Aqy BweIcwry dw pRqIk huMdw sI[ ipCly simAW iv`c izAwdw krky jM\W GoVIAW qyjwieAw krdIAW sn[ GoVIAW dy dwxy-p`Ty dw pRbMD ipMf vwilAW v`loN hI kIqw jWdw sI[jM\ iv`c hiQAwr (bMdUkW Awid) lY ky Awaux dw irvwz sI[hux kwrW, motrW, motr

    swieklW, b`sW ny qW GoVIAW qy jM\W jwx dI g`l prI dyS dIAW khwxIAW vrgw bxwid`qw hY, jdoN koeI rwj kumwr GoVy qy cVH ky dUsry dyS dI rwj kumwrI ivAwhux jWdw huMdwsI[

    ipMf dI DI swry ipMf dI DI Aqy jvweI swry ipMf dw jvweI smiJAw jWdw sI[kwhl, Awpo-DwpI Aqy ^udZrzI ny ies imTws c`t hI ilAw lgdw hY[ mwJw vI iesmwr qoN bc nhIN sikAw[lVky-lVkI dy ivAwh smyN vtxw lwauxw, suhwg dy gIq gwauxw,GoVIAW gwauxw, jwgo k`FxI, nwnikAW dwdikAw dw ie`k dUsry is`TxIAW dyxIAW AqyjM\ bMnHxI ivAwh dy smyN hor vI im`Tw Aqy ^uSZvwr bxw idMdw sI[APsos! iesimTws iv`c hux ifsko dw rOlw Aw viVAw hY ijs ny swfy rIqI irvwjW dI jVH hI pu`tsu`tI hY[

    ivAwh smyN imlxI krnI, brwq au~qoN pYsy su`txw mwJy dIAW rIqW dw iek ivl`KxAMg hY[ mJYl audoN q`k ivAwh jwxw hI nhIN smJdw jdoN q`k h`Q iv`c bMdUk lY ky do cwrPwier nhIN kr lYNdw[ ie`k dUsry sYNt lw ky hr koeI AwpxI srdwrI dw rohb vIpwauxo nhIN tldw[ ies nzwry mn ivc Xwd kridAW pRo: mohx isMG dIAW ieh sqrWXwd Awaux qy AMdroN ie`k hOkw ijhw inkl jWdw hY:-

    ik`Qy ny auh swlU sUhy, ik`Qy ny auh iQMDy bUhy?cu`k A`fIAW pMjw lwieAw, kuVIAW gwey sohly[

    mwJy dy iqauhwr Aqy qIAW (swvyN)

    duAwby mwlvy dI qrHW mwJy iv`c vI kuVIAW-icVIAW Aqy s`j ivAwhIAW swvx dymhIny qIAW iv`c jwxw locdIAW hn[ nv-ivAwhIAW dy mwpy AwpxIAW lVkIAW pihlyswvx pyky Gr lY AwauNdy hn[ qIAW qy bx-Tx ky jwxw hr lVkI dI rIJ huMdI hY[swivAW iv`c auh AwpxIAW sKIAW shylIAW nwl id`l KolH ky Awpxy shury Gr dIAW, pqI

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    22/271

    dIAW, jyT-ijTwxI dIAW isPqW jW cuglIAW krdIAW hn[ qIAW iv`c iekTy hox dI QWipMf qoN bwhr iksy C`pV kMFy huMdI hY ij`Qy ip`plW- bohVW qy peIAW pIGW qy jvwnI dw zor,p`qy qoV ky AwpxI jvwnI dw pRdrSn krdw hY[

    swvx dy mhIny qIAW (swivAW) smyN KIr Aqy pUVy pkwauxy iek suZwq smJI jWdIhY[Swlw! ieh rIJW sdw jvwn rihx[

    pMjwbIAW myly-mswDy Aqy iqauhwr mnwaux dw bhuq sONk hY[qrn qwrn dIm`isAw jwxw mJYlW leI ivAwh vrgw idn huMdw hY[ auh Awpxy swry kMm C`f ky m`isAwjwxw nhIN Bu`ldy[keI lokW ny qW m`isAw su`KIAW huMdIAW hn ijnHW auh hr kImq qydrbwr swihb qrn qwrn Aw ieSnwn kr pUrw krdy hn[ ievyN hI mwJy dy SihrAMimRqsr dI dIvwlI Aqy ivswKI jgq pRis`D hY[ dIvwlI Aqy ivswKI dy mOky pSUAW dIBwrI mMfI lgdI hY[AMimRqsr dI dIvwlI bwry qW mShUr hY:-

    dwl rotI Gr dI, dIvwlI AMimRqsr dI[

    mwJy dIAW Awnwj mMfIAWsmu`cy qOr qy pMjwb swry dyS dw AMndwqw hY[mwJy dIAW A`j k`lH bIjIAW jwx

    vwlIAW mu`K PslW kxk Aqy Jonw hI rih geIAw hn[bySk mwJy dy kuJ ielwky iv`c ij`QyKMf im`lW hn au~Qy kmwd vI bIjAw jWdw hY pr kmwd hyTlw rkbw G`tdw jw irhwhY[mwJy dy iqMn izlHy hn ijnHW dIAW mu`K Anwj mMfIAW hyT Anuswr hn:-AMimRqsr:- BgqWvwlw, reIAw, Ajnwlw, rmdws,mjITw,vyrkw, jYNqIpur Aqy jMifAwlwgurU [qrnqwrn:- qrnqwrn,p`tI,KfUr swihb, iB`KIivMf, Jbwl,AtwrI, goieMdvwl [gurdwspur:- gurdwspur,btwlw, kwdIAW, fyrw bwbw nwnk, sRI hrgoibMdpur, kotlI sUrqm`lHI, dInw ngr, pTwnkot [

    mJYl Aqy pRvwsmwJy dIAW do kOmW j`t Aqy mjHbI isKW ny AMgryz rwj smyN POj ivc BrqI ho ky

    dyS dI r`iKAw dy kMm iv`c pUrw sihXog id`qw sI[ POj coN syvw mukq ho ky ieh mJYl hIsn ijnHW ny AwpxI rojI-rotI leI AwpxIAW muhwrW bwhrly mulkW mlwieAw, isMgwpur,mwltw, iPjI, APrIkw Aqy AmrIkw v`l moV pRvws jnm id`qw sI[ ikauNik ieh lokizAwdw pVHy-ilKy nhIN sn ies krky au~Qy ieh lok izAwdw kr cOkIdwrw hI krdy sn[ienHW lokW ny au~Qy Awpxy gurduAwry auswry jo A`gy cl ky Zdr pwrtI dy kwrkuMnW dy iek`Tyhox dw itkwxw bxy sn[ ienHW gdrI bwibAW iv`c bwbw sohx isMG jI Bknw,bwbw guridqisMG, bwbw vswKw isMG, pMifq sohx lwl pwTk, mdn lwl FINgrw swry hI mwJy dy sn[

    mJYl dy h`Q iv`c qyl nwl copVI sMmW vwlI fWg, koikAW nwl miVHAw KUMfw,DrqI hUMJdw hoieAw qyV bMinHAW cwdrw Aqy kMn qy C`ifAw hoieAw Smlw aus nUM hornWsBnw nwloN inKyVdw hY[ AijhI id`K iv`c jdoN hvw nwl aus dI qyV bMnHIN hoeI cwdr au~fky ie`k pwsy huMdI hY qW aus dy p`tW dIAW C`lIAW qy peIAW hoeIAW mornIAW auf jwx kwhlIAW jwpdIAW hn[mJYl Gr dI Srwb k`F ky pIxI, bkry v`Fxy Aqy iPr KuSI iv`cb`kry bulwauxy AwpxI Swn smJdy hn[ Gr Awey hoey pRwhuxy dI syvw Srwb Aqy kbwb nwlnw hovy qW auh ies syvw hI nhI smJdy[APsos! niSAW dI mwr kwrn KUMfy hux qurnleI KUMfIAW iv`c v`tdy jw rhy hn[ r`b KYr kry! jy kr myry rMgly mwJy dw ieho ruJwnirhw qW mY ^dSw hY ik ikDry mwJw mlIAw myt hI nw ho jwvy[ ieh fr ie`k fwiexvWg roj dI roj AMdr hI AMdr KweI jw irhw hY[

    ieh g`l kihMidAW idl frdw vI hY ik hux pihlW vrgw srU vrgw mJYl nhIN

    irhw[ auh du`D v`l ip`Cw kr cwh dw dIvwnw hY[ksrq krnI qW dUr dI g`l auh bY~ftI qoN ibnW ibsqry coN au~Txw vI AOKw lgdw hY[ Jony dI ibjweI ny DrqI dy pwxI dw qlbhuq hI hyTW lY AWdw hY ijs krky fr hY ik ikDry ieh hirAw BirAw mwJw ryigsqwnhI nw bx jwvy[ Ajoky mJYyl muMfy hux hlW dI jMGI nhI PVHdy sgoN auh motr swieklW dy

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    23/271

    hYNflW dy SukIn ho gey hn[ikrswnI v`l ruJwn nw ho ky aunHW dw ruJwn ivdySw v`l ho irhwhY[ mihMgIAW kIt nwSk dvweIAW, spryAW, KwdW dw boJ ikrswnI dw kcUmr k`FI jwirhw hY[ies mwJy dw kI bxygw soc ky mn iv`c ie`k cIs ijhI au~TdI hY[ r`b Blw kry!

    qwrU pMj dirAw dw fu`b irhw ipAwly[***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    24/271

    AiDAwie:-pihlw

    mwJy dIAW Dwrimk hsqIAW,

    AsQwn, sMpRdwvWAqym`q-mqWqr

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    25/271

    rwm qIrQ(izlHw AMimRqsr)

    mwJw drSn dy ies ivSy jo A`j dw h`Qlw ivSw hY dy ipCokV v`l Jwq mwirAWies dIAW qMdW aus AqIq nwl jw juVdIAW hn, ijs dI ip`T BUmIN irSI bwlmIk jI dIric`q rmwiex dw auh Bwg hY jdoN mirXwdw pRSoqm sRI rwm cMdr jI AwpxI pqnI sIqw rwvx dy cuMgl iv`coN Cufw ky,rwvx mwr ky, lMkw dw rwj BbISn dy ky Awp

    AXuiDAw Aw ky rwjy dy rUp iv`c ivcr rhy sn[smyN ny Aijhw gyVw KwDw ik ie`k DobI dIlweI hoeI quhmq qy Awpxy AwdrS dI pwlxw krn leI rwm dy hukm qy rwm dw Cotw BrwlCmx AwpxI BrjweI sIqw bnvws dy rUp iv`c jMglW iv`c C`f AwieAw sI[iehDwrnw hY ik ieh jMglW dw ielwkw mwJy dI DrqI qy hI sI, ijs dw Ajokw nwm rwmqIrQ krky pRis`D hY[

    rwm qIrQ dw ielwkw jo ihMdUAW dw purwqn qIrQ AsQwn hY AMimRqsr qoN cugwvyNv`l jWidAW hoieAW 10 iklo mItr dI dUrI qy siQq hY[pihly simAW iv`c ieh swrwielwkw jMgl-bIAwbwn hI sI ij`Qy sIqw bnbwsI jIvn bqIq krn leI rwm cMdr jIv`loN bnbws ByijAw igAw sI[ieh ielwkw Ajoky pMjwb dy izlHw AMimRqsr iv`c hI pYNdwhY[ ies QW qy hI rwm pu`qr lv Aqy kuS ny rwjw rwm dy ASv-myv-X`g dy GoVy dIAWvwgW PVHIAW sn Aqy GoVw moVn qoN ienkwr kr id`qw sI[ ies dy Pl svrUp aunHWbhwdrW ny rwm dy BrwvW nwl Xu`D krky aunHW pCwiVAw sI Aqy Awpxy bwhU bl dw lohwmnvwieAw sI[ieh bhwdr bwlk lv Aqy kuS koeI hor nhIN sn,sgoN aus smyN dymJYl hI sn ijhnW dy A`KV suBw dI Jlk A`j dy mJYlW iv`c vI vyKI jw skdI hY[

    rmwiex kwiv mYN im`Q mMn ky kuJ vI kihx leI iqAwr nhI hW ikauNik iesnwl iksy Drm dIAW BwvnwvW juVIAW hoeIAW hn Aqy myrw auh kihx dw koeI AwSw nhIijs nwl iksy dIAW Dwrimk BwvnwvW Tys pu`jyy[ ies lok Dwrnw mMnidAw hoieAW ikSRI rwm cMdr jI dy bhwdr spUqW lv Aqy kuS ny Awpxy ipqw nwl hI (audoN aunHW iesg`l dw igAwn nhI sI ik rwm cMdr jI aunHW dy ipqw hn) t`kr lYx dw swhs kIqw sI[

    myrw qW kyvl ieMnW hI ivSw hY[GrylU vMf swfI smwijk sm`isAw hI nhIN ipqw-pur^I s`c hY[Brw-Brw iv`c GrylUvMf huMdI AweI hY[iPr lv Aqy kuS qW dovyN hI bhwdr sn, sUrbIr sn[kOx iks dI kdoNq`k eIn mMndw? mY vI rwxI qUM vI rwxI kOx Brygw pwxI (I stout thy stout, who willcarry the dirt out)v`sdy pRvwrW iv`c vMf qy ivKryvW lwjmIN sI[sInw-b-sInw suxn iv`cAwieAw hY ik ielwkweI vMf lY ky lv Aqy kuS dI vMf ies qrHW d`sI jWdI hY ik lvny ijhVy ielwky AwpxI j`d hyTW ilAw sI aus lwhOr dw ielwkw ikhw jwx l`gwsI Aqy ijhVw ielwkw kuS ny m`ilAw sI aus ksUr ikhw jwx l`igAw[ieh dovyNielwky AxvMfy pMjwb dy mwJy dy ielwky hI sn[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    26/271

    AMimRqsr is&qI dw Gr

    ifTy sBy Qwv nhI quD jyihAw]mwJy dI ieh DrqI ijs nUM gurUAW- pIrW,sMqW-mhwqmwvW dI crn Coh pRwpq hY

    iv`c hI AMimRqsr dI pivqr ngrI hY, ij`Qy sRI hirmMdr swihb ijs nUM svrn mMidrvI ikhw jWdw hY , siQq hY[ ijs qrWH muslmwn AwpxI SrDw dw iezhwr krn leI m`kyh`j krn jWdy hn auvNy hI AMimRqsr is`KW dw m`kw hY , ij`QoN hr Drm, jwq,kOm dw pRwxIrUhwnIAq dI sugMDI ibnW iksy ivqkry Aqy Byd Bwv dy pRwpq krdw hY[

    sRI gurU nwnk dyv jI dw izlHw AMimRqsr nwl gUVHw sbMD irhw hY[Awp dy dwdwBweI iSv rwm jI dy v`fy-vfyirAW dw j`dI ipMf jwmw rwey (fyrHw swihb) sI jo hux izlHwqrn qwrn iv`c pYNdw hY[ auh jdoN vI sulqwnpur loDI qoN AwpxI BYx nwnkI iml kyAwauNdy sn qW ie`Qy Fwb dy kMFy qy bYT ky BweI mrdwny dI rbwb dIAW DuMnW qy AlwhIbwxI dw gwien kirAw krdy sn[ieh ielwkw aus smyN ie`k jMgl sI ij`Qy AMbW AqybyrIAW dy bhuq swry ru`K sn[ies QW qy hI gurU Gr iv`c ivSvwS r`Kx vwlI bIbI rjnIdy kohVy pqI dw kohV dUr hoieAw sI[ ieh auh hI C`pVI hY ijs coN kwly kW tu`BI lw hMsbx inkly sn[ sMn 1571 eI: iv`c gurU Amrdws jI ny gurU rwmdws jI ies QW qyilAw ky hukm kIqw sI:-

    gRwm quMg qy AhY auryry[ iglvwlI qy lKhu pryry[ hY sulqwnivMf ijs nwmUM[ iqs qypscm ids AiBrwmMU[ qhW jwie kir grwm vswvhu[ suMdr Awpxy sdn bnwvhu[ (sUrjpRkwS)

    sMn 1573 iv`c gurU rwmdws jI ny ies QW qy Aw ky Akbr dy smyN prgxw Jbwldy ipMf sulqwnivMf, quMg, gumtwlw, cwtIivMf Aqy iglvwlI dI pMj sO ivGw Swmlwt 12mur`bw mIl QW 700/- rupey iv`c KrId ky ies dy iv`ckwr ie`k ngr vswaux leI bwbwbu`Fw jI koloN iek mohVI gfvw ky ies ngr dw AwrMB kIqw[ aus smyN pMjwb dw v`fwngr lwhOr hI sI[ A`j dy Sihr iv`c ieh QW gurU bzwr iv`c hY[ies QW c`krwmdws ikhw jwx l`gw[ 13 jUn,1577 eI: ieh ngr Awbwd ho igAw ijs ip`CoNrwmdws sr vI ikhw jwx l`gw[ sMn 1578 iv`c bwbw sRI cMd jI gurU rwmdws jI

    imlx Awey qW srovr vyK ky aunHW bcn kIqw sI:-ieh qo hY hir jI kw Dwmu, qwl nwm AMimRqsr rwKyN[iriD isiD bwsY ies QW hI, bwsnhwr duK pwvih nwhIN[

    ies Fwb vwlI QW qy, ij`Qy byrI dw ru`K sI, gurU rwmdws jI ny 13 jUn, 1578 eI: srovr dI KudweI dw kMm ArMiBAw sI Aqy ies byrI du`K BMjnIN byrI dw nW vIgurU rwmdws jI ny id`qw sI[ 1581 eI: iv`c gurU rwmdws jI goieMdvwl swihb cly geysn ij`Qy aunHW ny pihlI sqMbr, 1581 gur gdI Awpxy pu`qr gurU Arjn dyv jI sONpid`qI sI[

    m`Gr dI sMgrWd 13 jnvrI,1588 srovr dy ivckwr hirmMdr swihb dI nINhlwhOr dy nwl lgdy ipMf mIAW mIr dy muslmwn sUPI &kIr pIr sweIN mIr muXIn-aul

    Aslwm (hzrq mIAW mIr jI) dy h`QoN rKvweI sI[ gurU jI ny aus smyN dy iksy vkqIhwkm jW bwdSwh ieh kMm nhI sI sONipAw[ ies AlOikk nzwry bwry mOlwnw z&rAlI z&r ny KUb ikhw hY:-

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    27/271

    hirmMdr kI buinAwd kI eINt hY dy rhI gvwhI,ik kBI pihly muswihb my dosqI muskweI QI[

    ieh hirmMdr swihb dI iemwrq ijs QVyH qy bxweI geI hY aus dw Awkwr 66 x 66 dwhY[ ies dy auprly guMbd dI Skl AD iKVy kMvl vrgI hY Aqy ies dw ivAws 18 cOVwAqy 8 au~cw hY Aqy ies dIAW 16 PwVIAW hn[ drbwr swihb dw ieh kmrw ijs iv`ckIrqn huMdw hY 40 x 40 dw hY[ hir kI pOVI drbwr dy ipCly pwsy hY ijQoN hr Drmdy pRwxI ibnHW iksy Byd Bwv dy AMimRq dw cUulHw lYNdy hn[ gurU swihb ny sB DrmW dIsWJIvwlqw dw pRgtwvw krn leI hI ies dy cwr drvwjy r`Ky sn jo ies gl dw pRqIkhn ik ie`Qy Awaux leI iksy Drm jW jwq dw ivcwr nhI hY[ ieh sB dw swJw mMidrhY[hir mMdr swihb dI iemwrq sMn 1590 iv`c mukMml ho geI sI[hirmMdr swihb pu`jxleI cOhW hI pwisAW qoN pOVIAW cVH ky nhIN sgoN hyTW au~qr ky AMdr dwKl hoxw pYNdw hY[gurimq ivcwrDwrw Anuswr nIvyN hox qoN bgYr qusIN prm-s`c dI Qwh nhIN pw skdy[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    28/271

    sRI Akwl q^q swihb(AMimRqsr)

    is`K Drm iv`c pMjvIN pwqSwhI q`k kyvl nwm ismrn qy hI zor id`qw jWdw sIpr julm T`lH pwaux leI Aijhw smW Aw iugAw sI jdoN BgqI dy nwl nwl SkqI dwpRdrSn krnw vI jrUrI ho igAw sI[ iesy AwSy nwl hI gurU hrgoibMd jI ny mIrI AqypIrI dy icMnH vjoN do qlvwrW pihnIAW sn[is`KW dy PYsly krn leI loV sI AwpxI

    srvoqm Adwlq dI[iesy AwSy nwl hI Akwl q^q dI sQwpnw kIqI geI sI[ies QW qysMn 1578 iv`c ksrq krn leI A^wVw huMdw sI[Akwl q^q ijs Akwl pur^ dw s`cw q^q ikhw jWdw hY, gurU hrgoibMd jI

    ny sMn 1609 eI: iv`c iqAwr krvwieAw sI[ieh iemwrq hirmMdr swihb dy iblkulswhmxy bxweI geI sI[gurU jI Awp ieQy bYT ky isKW dy hr qrHW dy msilAW dw inptwrwkirAw krdy sn[aus smyN dI mugl srkwr leI ieh ie`k qrHW nwl Ku`lHw cYlMj sI[iesQW qoN jwrI hox vwly hukm nwimAW hr is`K isr Jukw ky pRvwn krdw hY[gur iblws pw:CyvIN Anuswr:-

    SWq rUp hY mY rho hirmMdr kY mwihrjo rUp ieh TW rho Akwl q^q suK pwie]

    swkw nIlw qwrw smyN ieh iemwrq Fih FyrI ho geI sI ijs dubwrw sMn 1986iv`c bxwieAw igAw hY[Akwl qKq dy nyVy do inSwn swihb vI JuUldy idKweI idMdyhn[hirmMdr swihb dI pRkrmw iv`c byr bwbw bu`Fw jI, ShId bwbw dIp isMG jI,lwcI byr(ijs nwl m`sy rMGV dw isr k`tx smyN su`Kw isMG qy mihqwb isMG ny GoVy bMnHysn)vyKxXog QwvW hn[gurduAwry dy nyVy hI bwbw At`l dw gurduAwrw vI hY[Akwl q^qdI sQwpqI ny JUTy duinAwvI bwdSwhW dI QW s`cy pwqSwh dw skMlp sMswr swhmxy pySkIqw[ is`KW sMqpuxy dy nwl nwl ispwhI bx ky jIvn jIaUx dw mwrg drswieAw[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    29/271

    jilHAWvwlw bwg(AMimRqsr)

    AMimRqsr dI piv`qr DrqI qy 13 AprYl, 1919 AMgryz srkwr v`loN ^Un dIholI KyfI geI sI ijs iv`c iksy vI jwq, kOm, rMg-rUp dw ivqkrw nhI sI[ sB hIBwrqI sn Aqy swry hI Awpxy dyS dI AwzwdI leI soc ivcwr leI iek`qr hoey sn[aunHW

    dI iek hI pRbl ie`Cw sI, Awpxy gloN gulwmI dw jUlHw lwhux dI[ienHW inrdoS lokW dy fu`lHyhoey ^Un ny insPl qW jwxw nhI sI[ies Gtnw ny AwzwdI dI blI vydI qy h`s h`s jwnWvwrn vwly kOmIN pRvwinAW jnm id`qw sI[

    ies idl kMbwaU Gtnw dw ipCokV 1919 dy rolt AYkt nwl juVdw hY ijs rwhINpuils Aqy mYijstRytW AQwh AiDkwr iml gey sn ijs dI vrqoN kr ky auh iksyAwdmI vI S`k dy AwDwr qy hI igRPqwr kr skdy sn Aqy koeI vI sjw dy skdysn[ies iGnwauxI Gtnw ieMzwm dyx vwlw bu`cV aus smyN mweIkl aufvwier sI ijsny inh`Qy lokW qy golI clwaux dw hukm idqw sI[ie`k rIport Anuswr ies kWf iv`c1200 lok ShId hoey sn Aqy 3000 qoN v`D j^mI hoey sn[

    ies dw bdlw lYx leI ies Gtnw qoN 21 swl bwAd 13 mwrc,1940 lMfn dykYkstn hwl iv`c s: aUDm isMG ijs ny ies ^UnI swky AwpxIAW A`KW nwl vyiKAwsI,psqOL dIAW golIAW nwl mweIkl aufvwier kql kIqw sI[cyqy r`Kx vwlw q`Q hYik s: aUDm isMG ^wlsw XqImKwnw puqlI Gr AMimRqsr iv`c hI piVHAw qy bcpn qoNjvwnI iv`c pRvwn ciVHAw sI[aus ny ies qrHW kr ky BwrqIAW dy ^Un dw bdlw lY ilAwAqy Awp h`sdw- h`sdw PWsI dy q^qy qy JUl igAw sI[

    AY! SmW qyry jlny kI ksm, XUM hI jlqy rihnw[dubwrw jnm ly kr AwaUgw, mYN iPr jlny ky lIey[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    30/271

    durigAwnw mMidr(AMimRqsr)

    AMimRqsr Sihr dy bwrW drvwzy hn ijnHW iv`coN hwQI drvwzw ie`k hY[ies drvwzydy bwhrvwr pRis`D durigAwxw mMidr bixAw hoieAw hY[ieh mMidr 10 jUn 1927 eI: pMifq mdn mohn mwlvIAw jI ny sQwipq kIqw sI[ ies qoN pihlW swry DrmW dy lokijnHW iv`c ihMdU Drm dy lok vI Swml sn[auh sRI hirmMdr swihb bVI SrDw Bwvnw nwlnqmsqk huMdy sn[ aus smyN ihMdUAW dy dyvI dyviqAw dIAW mUrqIAW drbwr swihb dIpRkrmw iv`c bxIAW koTVIAW iv`c s`jIAW huMdIAW sn ijnHW qy SrDwlUAW v`loN cVHn vwlw

    cVHwvw pujwrI sWB lYNdy sn[ieMnHIN idnIN gurduAwrw suDwr lihr zorW qy sI Aqy hirmMdrswihb dy pRbMD leI SRomxI gurduAwrw pRbMDk kmytI bVI jdo-jihd nwl hoNd iv`c Aw geIsI ijs ny gurduAwry dI pRkrmw iv`coN mUrqIAW cukvw id`qIAW sn[

    snwqnI m`q dy vIrW ny Awpxw v`Krw mMdr bxwaux leI ie`k kmytI 4 jnvrI,1921 durigAwxw mMdr kmytI dy nW hyTW giTq kr leI sI ijs ny ies mMidr dIsQwpnw dw kMm AwrMB id`qw sI qy ies dw nWdurigAwxw mMidr r`iKAw sI[iesmMdr dw nkSw vI hirmMdr swihb vrgw hI bxwieAw igAw hY[ihMdU m`q mMnx vwlyies mMdr iv`c r`KIAW hoeIAW rwm- sIqw, lkCmx, Brq, SqrUGx Aqy hmwn dIAWmUrqIAW, rwm drbwr qoN ielwvw lkSmI- nrwiex, iSv-pwrvqI ,rwDw -ikRSn AqysIqlw durgw mwqw dIAW mUrqIAW hn ijnHW dI lok pUjw krdy hn[ ikhw jWdw hY ik iesAsQwn dw nW pihlW sIqlw mMdr sI [ ie`k kQw Anuswr jdoN rwm pu`qrW ny rwm dyGoVy PiVHAw sI qW rwm qIrQ dy AsQwn qy hoey Xu`D iv`c aunHW ny hmwn ie`Qy ie`kbohV dy ru`K nwl bMinHAw sI[iesy Xwd iv`c ie`Qy hmwn dw vI mMdr hY[ ijs qrHWhirmMdr swihb swrw idn Ku`lw rihMdw hY ieh mMdr swrw idn Ku`lHw nhI rihMdw[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    31/271

    is`K iemwrqswzI dw Swhkwr^wlsw kwlz AMimRqsr

    sMn 1860 dy nyVy-qyVy cotI dy is`K AwgUAW ny ieh AnuBv kIqw sI ik ies kOmkol cMgI ividAk sMsQw dI Gwt hY[ies g`l dI pUrqI leI is`K buDIjIvIAW Aqy ArQSwsqrIAW ny koiSSW jwrI r`KIAW sn[AMgryz srkwr ny 1865eI: iv`c lwhOr ivKy BwrqIBwSwvW dw ie`k ErIAYNtl kwlz SurU kIqw[ 1872eI: iv`c s: Aqr isMG jI dIAWkoiSSW sdkw pMjwbI BwSw dIAW gurmu`KI il`pI iv`c XUnIvristI p`Dr qy CpIAW 389pusqkW pyS krky aunHW ieh is`D kr id`qw sI ik pMjwbI ihMdI nwloN v`KrI BwSw hY(AwrIAw smwjI ieh kihMdy sn ik pMjwbI koeI v`KrI BwSw nhI)[s`c AWc nhI huMdI[ies leI s`c swhmxy Aw jwx qy BweI gurmu`K isMG jI (1848-1898) XUnIvristI dylwhOr kwlz iv`c pMjwbI pVHwaux leI pihly AiDAwpk vjoN inXukq kr id`qw igAw sI[pMjwbI ividAw pRwpqI v`l ieh pihlw kdm sI[

    AkqUbr 14, 1882 eI: iv`c ies kwlz pMjwb XUnIvristI iv`c qbdIl krid`qw igAw sI[ 1947 eI:iv`c dyS dI vMf ho jwx qy ies do BwgW iv`c vMf id`qw igAwsI[ iek Bwg lwhOr iv`c Aqy dUsrw cMfIgVH iv`c[swieMs ivSy qy nobl ienwm jyqU fw:

    hrgoibMd ^urwnw Aqy fw: Abds swlwm dovyN hI pMjwb XUnIvristI dy ividAwrQI rhysn[AwrIAw smwjIAW ny qW p`CmI swieMs dI iv`idAw leI 1886 eI: iv`c AwpxwfI.ey.vI kwlj lwhOr ivKy kwiem kr ilAw jdoN ik is`K AwgU vI kwlz KolHx leI kwhlysn[ aunHW dI mnSw sI ik Aijhw kwlz bxwieAw jwvy jo ^wlsw inSwny dw pRqIkhovy[

    isMG sBw dy AwgUAW ny vI ies kwrz is`DI leI pUrI lgn nwl koiSSW ArMBid`qIAW sn[ sMn 1890 iv`c ^wlsw kwlz sQwpnw kmytI dI sQwpnw ho geI ijs dyis`iKAw fwierYktr pMjwb,imstr hOlrwief QwipAw igAw Aqy fblXU. bYl ijhVy ikgOrimMt kwlz lwhOr dy ipRsIpl sn ies dw sk`qr inXukq kIqw igAw[imstrPrYfirk ipMnkot ijhVy ik lMdn iv`c mShUr ivdvwn sn ny vI ies kwlz lihr

    Awpxw pUrw smrQn dyx dw Brosw idqw [ijhVy is`K AwgU ieh kmytI bxwaux leIsrgrm sn aunHW coN vI vrnxXog ieh 121 mYNbrI kmytI iv`c ley gey sn-- sr AqrisMG jI, s: guridAwl isMG jI mwn (nwBw),dIvwn gurmu`K isMG jI (pitAwlw),mhMqkwhn isMG jI( ijnHW Awm krky BweI swihb kihMdy sn), pRo: gurmu`K isMG jI Aqy BweIjvwhr isMG jI[

    ies giTq kmytI dw AwSw sI ies kMm iv`c is`K irAwsqW dy rwijAW/SihjwidAW qoN vI AwriQk mdd leI jwvy[ mhwrwjw pitAwlw ny AwriQk mdd dy kykwlz dw srpRsq bxnw vI kbUilAw sI[kmytI dy kwrkun 26 dsMbr,1890 mhwrwjwhIrw isMG nwBw Aqy 21jnvrI,1891 mhwrwjw jgqjIq isMG kpUrQlw imly snijnHW ny mwlI mdd id`qI sI[

    ies kmytI audoN D`kw l`gw sI jdoN ^wlsw dIvwn lwhOr Aqy ^wlsw dIvwnAMimRqsr dy ivcwrW iv`c ies g`l qy mqByd ho gey ik kwlz dI iemwrq ik`Qy bxweIjwvy[ieh Sbd- Xu`D v`Ddw hI jw irhw sI ik AMimRqsr vwilAW ny sQwpqI kmytI A`gy

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    32/271

    ie`k pRwQnw p`qr, ijs qy ienHW nwl sihmqI r`Kx vwly 46,698 lokW dy hsqw^r sn Aqyies dI lMbweI 2000 Pu`t dy krIb sI r`K id`qw[ies g`l dw PYslw sr zymz lwiel,lYPtInYNt gvrnr, pMjwb qy C`f id`qw igAw, ijs ny Awpxy PYsly iv`c lwhOr nwloNAMimRqsr iv`c kwlz bxwaux qrzIh id`qI [hux mslw sI kwlz dI QW cuxn dw[ iescox iv`c v`fI soc ieh sI ik ieh Sihr dy mwrU mwhOl qoN dUr bxwieAw jwvy jW Sihr dynyVy[ lYPtInYt gvrn, pMjwb ies soc dy sn ik kwlz Sihr qoN izAwdw dUr nw hovy sgoNnyVy hovy qW ju smwgmW qy Awaux smyN rwijAW/SihjwidAW Aqy dUsrIAW pRmu`K hsqIAW sur`iKAw shUlqW auplbD ho skx[

    sr zymz lwiel,gvrnr pMjwb v`loN ieh suJwA srv pRvwn hox qy ^wlswkwlz AMimRqsr dw nINh p`Qr 5 mwrc, 1892 r`iKAw igAw[ ies imfl q`kdIAW jmwqW leI 22 AkqUbr, 1893 KolH id`qw igAw[ ies dy ArMBkI smwgm dIrIport iv`c ies qrHW drj hY:-^wlsw skUl 22 AkqUbr, 1893 hwl gyt dy nyVy svrgvwsI pMfq ibhwrI lwl dyGr iv`c KoilHAw igAw[ Awsw dI vwr dy piv`qr pwT auprMq is`iKAq sMgIqkwrW vloNSbd kIrqn krn auprMq kVwh pRSwid vrqwieAw igAw[

    ie`k swl dy smyN iv`c hI Kwlsw kwlz ie`k au~c drjy dw ividAwlw bx igAw sIijs iv`coN pRo:gMfw isMG Aqy pdm ivBUSn BweI vIr isMG vrgy skwlr Aqy pMjwbI swihqdy p`Q drSk pVH ky inkly sn[ieh kwlz hux isKW dI Swn dw pRqIk hY[ Kwlsw kwlzdw kYNps 330 eykV iv`c hY ijs iv`c kwlz dI bxI BwrqI-mugl SYlI co ivksq is`KiemwrqswzI dI ieh bxI iemwrq rlvyN pRBwv dw Jwaulw pwauNdI hY[ ies iv`c bxy hoeyhostl:- pitAwlw, nwBw, PrIdkot, hrgoibMd,jINd Aqy mwqw swihb kOr grlz hostl360 ividAwrQIAW dy rihx Xog hY[ ies qoN ielwvw kYNps ivc ie`k gurduAwrw,izmnyzIAm, ishq kyNdr, fyhrI Pwrm, kirkt styfIAm, sivMimMg pUl Aqy ivSwllwiebRyrI vI hY[ ies kwlz dy rih cu`ky kuJ ipRMsIplW dw vyrvw:-1. krnl fbXU.Awr.hOlrwief (1890-1897 eI: pihly pRDwn pRbMDkI kmytI Kwlsw

    kwlj)2. fw: jOhn kYNpbYl aumwn (1898-1899 eI:)3. ikSn isMG kpUr (1899-1900 eI:) pihlw is`K ipRMsIpl4. imstr AYm.jI.vI kOl (jUn 13,1900 -7 AprYl, 1910)5. imstr Awr.jI rweIt (7 AkqUbr, 1910-15 sqMbr, 1915)6. imstr jI.ey.vwQn (15 sqMbr, 1915 -13 mwrc, 1924)7. rwey bhwdr mnmohn (31 meI, 1924 -5 jnvrI, 1928)8. imstr gopwl rwE (5 jnvrI, 1928 - 21 meI, 1928)9. s:bhwdr ibSn isMG (4 AkqUbr, 1928 - 28 sqMbr, 1936)10. s: bhwdr BweI joD isMG (28 sqMbr, 1936 - 21 sqMbr, 1952)

    11. sR: ieMdr isMG (22 sqMbr, 1952 - sqMbr, 1957)12. fw: hrbMq isMG (9 jUn, 1958 - 17 AprYl, 1961)13. sR: blvMq isMG AnMd (20 Agsq, 1962- 30 jUn, 1963)14. sR: ibSn isMG smuMdrI (12 mwrc, 1964 - 31 AkqUbr, 1969)15. sR:Swm isMG kpUr (27 nvMbr, 1970 - 30 AprYl, 1971)16. sR: hrbMs isMG (19 meI, 1971 - 15 dsMbr, 1975)17. sR: gurb^S isMg Syrigl (15 dsMbr, 1975 - 24 AkqUbr, 1989)18. sR: hrBjn isMG soc (1 dsMbr, 1989 - 14 julweI, 1995)19. fw: AYm. AYs.iFloN (15 julweI, 1996 - 31 julweI, 2003)

    20. dljIq isMG (2005 qoN 2008 eI: hux q`k)hux ^wlsw kwlj dI pRbMDk kmytI keI hor ividAk sMsQwvW iesy kYNps ivc qyAMimRqsr AMdr hor keI QwvW qy clw rhI hY[ienHW iv`c ^wlsw grlz kwlj, ^wlswkwlj Pwr AYjUkySn, ^wlsw kwljIeyt sInIAr sYkMfrI skUl, ^wlsw kwlj mwfl skUl

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    33/271

    Aqy ADuink ividAw dy pswr vwsqy ikMny hI hor hor iviSAW dy kors vI cwlU kIqy hn[KyfW dy ^yqr iv`c ies kwlj dw sdw hI ivSyS sQwn irhw hY[ swihq, rwjnIqI, Drm,ArQcwry Aqy ivigAwn dy ^yqr iv`c ies sMsQw dw au~qrI Bwrq iv`c ivl`Kx AqyslwhxXog Xogdwn irhw hY[

    jy kr ies sMsQw dy kwrnwimAW dIAW prqW KolHIAW jwx qW ies dy rMgW iv`c horvI vwDw huMdw hY jdoN aunHW s^SIAqw dw ijkr AwauNdw hY ijnHW ny ies ividAwly qoNividAw pRwpq krky smwj iv`c bulMdIAW CoihAw[ aunHW Xwd nw krnw Xog nhINhovygw[ auh hsqIAW hn--sR: pRqwp isMG jI kYroN swbkw mu`K mMqrI pMjwb, sR: drbwrwisMG jI swbkw mu`K mMqrI pMjwb, s: qyjw isMG jI smMudrI, jnrl rijMdr isMG jIspyro, s: sohx isMG jI joS, s: inrMjn isMG jI qwilb, s: guridAwl isMG jIiF`loN, s: hukm isMG jI, mulK rwj AwnMd, BISm swhnI, s: dljIq isMG jI (h`fIAWdy mwihr), fw: pwTk jI (pihly fwierYktr pI.jI AweI), jsits hMs rwj jI KMnw, s:mnohr isMG jI igl Aqy ibSn isMG jI bydI ijnHW ny ikRkt jgq iv`c Awpxw nW cmkwky ies kwlj dy nW cwr cMn lwey hn[ ies kwlz mwx hY aunHW hsqIAW dw ijnHW nyies dI Swn vyKx leI ies iv`c Awpxy kdm r`Ky[ auh hn--mhwqmw gWDI jI

    (1920) Aqy AYfvrf ATvW XU.ky. (1921).

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    34/271

    gurU nwnk dyv XUnIvristI -AMimRqsr

    Sihr qoN AtwrI v`l jWidAW rsqy iv`c ksbw Cyhrtw nyVy gurU nwnk dyvXUnIvistI dw ivSwl Adwrw AwauNdw hY, ij`Qy ividAwrQI au~c ividAw pRwpqI leI dySbdyS qoN AwauNdy hn Aqy Awpxy igAwn dw dwierw ivSwl krky Awpxy GrW prqdyhn[ieh ividAk cwnx munwrw 1969 eI: iv`c gurU nwnk dyv jI dy pMj sO swlw jnmpurb vyly sQwipq hoieAw sI[KyfW, jYnyitks qy Drm AiDAYn qoN A`gy lwhOr dI pMjwbXUnIvristI nwl sbMD bxwaux iv`c ies XUnIvristI ny m`lW mwrIAw hn[

    rwm bwgieh bwZ vI.jy. hspqwl dy njdIk hY jo mhwrwjw rxjIq isMG jI ny bxvwieAw

    sI[ies iv`c Pldwr bUty l`gy hoey sn jo ik smyN dI mwr Aqy lwpRvwhI kwrn G`tdy jwrhy hn[A`j k`lH lok ieQy Swm svyry sYr krn vwsqy AwauNdy hn[ieh QW bVI hI rmxIkqy suMdr hY[

    AMimRqsr Sihr dy Awly duAwly vI ieiqhwsk AsQwn hn ijnHW iv`coN sMnH swihbgurduAwrw, Cyhrtw swihb, v`lw swihb (vyrkw), ShId gMj (ShId bwbw dIp isMG)cwtIivMf drvwzw, gurU kI vfwlI, gurU ky mihl, gurduAwrw BweI swlHo jI, cOrsqI AtwrI

    Kws vrnx Xog hn[ purwxy Sihr dy duAwly cwr duAwrI bxI hoeI sI ijs iv`c bwhrjwx leI drvwjy l`gy hoey sn[ienHW dy nW ies qrHW hn:-(1) hwl drvwjw, (2) rwm bwZ drvwjw, (3) mhW isMG drvwjw (4) sulqwnivMfdrvwjw, (5) cwtIivMf drvwjw, (6) iglvwlI drvwjw, (7) BgqW vwlw drvwjw (8)hkImW vwlw drvwjw, (9) ^jwnw drvwjw, (10) lwhOrI drvwjw (11) lohgVH drvwjw Aqy(12) gyt hwQI drvwjw[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    35/271

    is`K rwj dI ie`k Anmol XwdgwriklHw goibMdgVH AMimRqsr

    is`K rwj smyN pMjwb iv`c 12 imslW rwj krdIAW sn ijNnHW coN ie`k imsl

    BMgIAW dI imsl vI sI ijs ny AMimRqsr iv`c ieh iklHw bxwieAw sI jo BMgIAW dwiklHw dy nW nwl jwixAw jWdw sI[ieh iklHw 1760eI:iv`c auswirAw igAwsI[ieiqhwskwrW Anuswr 1808 eI: iv`c ieh iklHw iklHw gujr isMG BMgI dy iklHy vjoNjwixAw jWdw sI[bwAd iv`c ieh iklHw dubwrw mhwrwjw rxjIq isMG ny joD isMG dImdd nwl auswirAw sI Aqy dsvIN pwqSwhI sRI gurU goibMd isMG dy nW qy ies dw nwmiklHw goibMdgVH r`iKAw igAw[Syr-ey-pMjwb mhwrwjw rxjIq isMG ny ies iklHy sur`iKAw dy p`KoN ies dI dubwrw iklHwbMdI kIqI sI Aqy ies iv`c auh Awpxw ^jwnwr`iKAw krdy sn ijs leI qoSw^wnw bxwieAw igAw sI[iklHy dy ivckwr aunHW nyAnwj gudwm bxvwieAw,ijs iv`c Anwj BMfwr kIqw jWdw sI[ iklHy dy AMdr jwx leIpRvyS duAwr dw nwm nlvw gyt mhwrwjw rxjIq isMG dy jrnYl hrI isMG nlvw dy nWqy r`iKAw sI[

    pMjwb qy AMgryzW dy kbjy auprMq ieh iklw imltrI dI CwauxI bx igAw sI AqyaudoN qoN lY ky hux q`k ieh imltrI dy kbjy iv`c irhw hY [dyS dI AwzwdI qoN ip`CoN vI iehiklw imltrI dy kbjy iv`c hI sI pMRqU sqMbr, 2006 iv`c mOjUdw pRDwn mMqrI sR:mnmohnisMG jI ny ies dy kbjy vjoN ie`k sMkyqk cwbI mu`K mMqrI sR:AmirMdr isMG jI sONpI sIpr ies dw kbjw imltrI dy pYNQr fvIXn kol hI irhw sI[ hux Awpxw vwAdw pUrwkridAW hoieAW imqI 6 AkqUbr, 2008 ies dw kbjw pUrn qOr qy myjr jnrlpI.AYs. pwl v`loN AMimRqsr dy ifptI kimSnr s:kwhn isMG pM jI dy id`qw igAwhY[ ies qrHW 150 swl dy lMmy smyN auprMq ieh ieiqhwsk iklHw muV pMjwb pRSwsn dy

    AiDkwr iv`c id`qw igAw hY[AMgryz rwj dy smNy ies iklHy iv`c kuJ qbdIlIAW vI kIqIAW geIAW sn[ iesiv`c drbwr hwl, hvw mihl Aqy &WsI Gr bxwieAw igAw sI[ies &WsI Gr iv`c jMgyAwzwdI dy pRvwinAW &WsI id`qI jWdI sI[ies iklHy dI ie`k ^ws mhqqw ieh vI hY ik&WsI Gr dy iblkul swhmxy dw kmrw ijs iv`c irhwieS Aqy dPqr dI suivDw sIjnrl aufvwier id`qw hoieAw sI ijs ny 1919eI: iv`c ivswKI vwly idn inh`Qy AqybydoSy ihMdusqwnIAW qy golIAW dw mINh vrsw ky aunHW mOq dy Gwt auqwr id`qwsI[Aijhw Swied aus dI surKSw iDAwn iv`c r`K ky kIqw igAw sI[ieh vI ikhwjWdw hY ik fwier ikhw krdw sI ik &WsI Gr iv`c &WsI l`gx vwilAW vyK ky aus bhuq AnMd imldw hY[ieh &WsI Gr aunHW dyS BgqW dI Xwd inSwnI hY ijhVy h`s-h`s ky

    &WsIAW JUt gey sn[ies dIAW cu`p dIvwrW ijnHW ny idl ihlw dyx vwly nzwry vyKy hnA`j vI cu`p hn[pMjwb iv`c ipClI kWgrs srkwr dy smyN ies iklHy kOm dy ivrsy vjoN sMBwlx

    leI 150 kroV dw tIcw bjt iv`c r`iKAw igAw sI pr audoN Ajy ieh ieiqhwsk iklHw

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    36/271

    imltrI dy kbjy iv`c hI sI[pMjwb srkwr ny qW pihlW qoN hI ies tUirzm ivBwgrwhIN ies dw ivkws krn dw mn bxwieAw hoieAw hY Aqy iklHw goibMd gVH kOmWqrIAjwieb Gr dw drjw dyx dI qjvIj hY[jy kr ieh ikhw jwvy ik A`j dw idn ie`kieiqhwsk idn hY qW koeI AiqkQnI nhIN hovygI[ hux Awm jnqw ies vyKx dwmOkw iml skygw[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    37/271

    ShIdI sRI gurU Arjn dyv jI

    auNJ qW swrw hI is`K ieiqhws kurbwnIAW, zulm ivru`D jUJidAW ShwdqW, gaUgrIb leI pRwx inSwvr krn Aqy dyS dI AzwdI leI h`s-h`s ky &WsIAW qy JUl jwxvrgIAW GtnwvW nwl BirAw ipAw hY pr is`K ieiqhws dy pMinAW iv`c ie`k AijhwsunihrI pMnw vI drz hY ijs iv`c drz Shwdq dw swnIN ies dunIAW qy dUsrw koeI

    nhI[ ieh Dwrimk pr zulm Agy isr nw Jukwaux vwlI hsqI ny srb SkqImwn huMidAWhoieAW vI krqwr dy Bwxy im`Tw krky mMinAw sI Aqy mUMhoN sIA nw aucwridAW hoieAWAwpw Drm Aqy kOm dI Kwiqr vwr ky AijhI imswl pYdw kr id`qI ijs dy siqkwr vjoNaunHW ShIdW dy srqwj vjoN jwixAw jWdw hY[ ies mhwn Awqmw dw nW sI, sRI gurUArjn dyv jI jo is`KW dy pMjvyN gurU sn[

    gurU jI dw jnm 2 meI sMn 1563 (19 vYswK, sMmq 1620) goieMdvwl swihbivKy cOQy gurU sRI gurU rwmdws jI dy gRih ivKy mwqw BwnI jI dy audr qoN hoieAw sI[ Awppihly Aijhy gurU sn ijnHW jMmidAW hI gurmiq dI guVHqI imlI[ Awp dy nwnw gurUAmr dws jI aus smyN gurg`dI qy ibrwjmwn sn, ijnHW dI god iv`c Awp Kyfy Aqy aunHWkoloN hI Awp doihqw bwxI kw boihQw dw vrdwn imilAw[ gurU rwm dws jI dy joqIjoq smwaux auprMq gurU Arjn dyv jI bwbw bu`Fw jI ny iqlk lw ky gur g`dI qyibTwieAw[ gurg`dI iml jwx qy gurU jI dw Brw ipRQI cMd iqlimlw au~iTAw sI Aqy ausny gurU Gr dy doKIAW nwl gMF-qrup kr ky hr qrHW nwl Awp dw ivroD krnw SurU krid`qw sI[ aus ny gurU Gr AwriQk s`t mwrn leI gurduAwry dI nwkwbMdI krvw id`qIsI qy jo vI rsd jW mwieAw gurU Gr leI syvk lY ky AwauNdy sn auh bwhroN hI aunHWkoloN lY leI jWdI sI[ aunHW gumrwh kIqw jWdw sI[gurU drbwr iv`c kIrqn krn vwlyBweI blvMf Aqy s`qw BrwvW gurU jI dy ivruD BVkw ky kIrqn krn qoN vI rok id`qwigAw sI qW jo drbwr ivc kIrqn smyN SrDwlUAW v`loN cVHwvy dy rUp iv`c idqI jwx vwlImwieAw AwauxI bMd ho jwvy Aqy gurU jI leI AwriQk AOkVW pYdw kIqIAW jw skx[aus

    dI ieh soc sI ik AijhI siQqI iv`c gurU Arjn dyv jI inh`Qy ho ky aunHW dIAW imMnqWqrly krngy Aqy aunHW dy mgr mgr iPrngy[ aus dI ieh cwl kwmXwb nw ho skIikauNik gurU jI Awp iek cMgy kIrqnIeyN sn Aqy aunHW ny sMgq dy sihXog nwl AwpkIrqn krnw AwrMB kr id`qw sI[

    ieMnHIN idnIN hI gurU jI ny is`KI dw kyNdrI SihrgurU kw c`k (AMimRqsr) bxwauxwAwrMiBAw hoieAw sI ijs leI bhuq swry Dn dI loV sI[gurU jI ny sMgqW hukm kIqwik auh AwpxI kmweI dw dsvW ih`sw gurU dI golk iv`c pwieAw krn[ ies pRQw dsvMD dw nW id`qw igAw jo A`j q`k is`K jgq iv`c pRcilq hY[ ies nwl AwriQkqot iv`c kuJ kmI AweI[ gurU jI dI SwdI sMn 1589eI: (sMmq 1646) iv`c PlOr qihsIldy ipMf mwE dy vwsI sRI iksn cMd dI spu`qrI (mwqw) gMgw jI nwl hoeI ijMnHW dI ku`KoN gurU

    hrgoibMd jI dw jnm hoieAw [gurU jI dy Drm pRcwr nwl Aqy lok kilAwx dy kwrzW kwrn auhnW dw j`s cwrypwsy PYl irhw sI[ aunHW ny Awid gRMQ dI rcnw krn dw auprwlw ArMiBAw , ijs iv`cpihly cwr gurUAW dI bwxI dy nwl nwl BgqW dI bwxI vI drj kIqI jw rhI sI[ ieh

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    38/271

    sux ky kwhnw Bgq, pIlo Aqy Swh hUsYn vI AwpxI ilKq bwxI drz krvwaux dy AwSynwl gurU jI kol Awey sn pr gurU jI ny ies kcI bwxI kih ky inkwr idqw sI[AwidgRMQ dI ieiqhwsk bIV gurU jI ny BweI gurdws jI koloN ilKvw ky pUrn kIqI ijs iv`c 30rwgW iv`c bwxI drj hY[ ieh rwg hn:- sRI rwg, mwJ, gauVI. gUjrI, dyvgMDwrI,ibhwgVw, vfhMs, soirT, DnwsrI, jYqsrI, tofI, iqlMg, bYrwVI, sUhI, iblwvlu, goNf,rwmklI, nt, nrwiex, mwlI gauVw, mwrU, quKwrI, kydwrw, BYrau, bsMq, swrMg, mlwr,kwnVw, kilAwn Aqy pRBwqI[ Awid gRMQ dI bIV dI swrI bwxI BweI gurdws jI nyl`g p`g fyV swl dy smyN iv`c pUrI kIqI[ A`goN ies bIV dy auqwry vI krvwey gey snijnHW iv`coN BweI bMnoN vwlI bIV vI vrnxXog hY[gurU jI ny Awpxy smyN iv`c keI ngr vIvswey , gurU Gr iv`c SrDw Bwvnw pYdw krn leI dsvMD dI rIq SurU kIqI, Drm pRcwrleI Aqy sKI srvr m`q dy vD rhy pRBwv T`lH pwaux leI 10 swl lgwqwr mwJy iv`cgurmiq pRcwr kr ky is`KI dw gurU Gr iv`c ivSvwS fUMGw kIqw sI[Awp ny Cyhrtw, qrnqwrn Aqy krqwrpur soFIAW ngr vswey[eIrKw dw bIj Gr qoN hI Pu`t inkilAw sI[Bgq kwhnw jo cMdU dw irSqydwr sI, dI bwxI drj nw hox krky nrwz sI[ Akbr dImOq qoN ip`CoN jhWgIr g`dI qy bYTw ijs dy ivroDIAW Aqy bIrbl ny kMn Br ky jhWgIr

    gurU jI ivru`D BVkwieAw[ jhWgIr ieh vI smJdw sI ik ^usro dI bgwvq smyN gurU jI nyaus dI shwieqw kIqI sI[ ies g`l dw aus dy mn iv`c v`t vI sI[ ienHW swry hwlqW dwvwA-vrolw gurU jI dy duAwly mMfrw irhw sI[ gurU jI jwxdy sn ik bwbr ikAW Aqybwby ikAW iv`c t`kr zrUr hovygI[AwpxI ShIdI dI sMBwvnw sbMDI aunHW ny pihlW hIAwpxw S`k pRgt kridAW hoieAW aucwirAw sI :-swfw lgygw sIs,ieh inscwAwieAw[AsW hoAw qurkW iv`c jwxw, aunHW krxI hY huzq, srIr hY Cutxw, sMsw nhINkoeI, rjwie KwvMd dI hY, ies qrHW hoeI[

    A^Ir murqzw KW ny gurU jI igRPqwr krvw ky lwhOr lY AWdw sI Aqy qsIhy dyxySurU kr id`qy sn[cMdU dI bynqI qy ik auh AwpxI hyTI dw bdlw lYxw cwhuMdw hY, ies leIgurU jI aus dy hvwly kr id`qw jwvy[ Aijhw hI kIqw igAw sI[cMdU ny gurU jI q`pdI

    qvI qy bYTw ky auproN grm ryqw sIs qy pwaux vrgy qsIhy dyxy SurU kr id`qy sn[ iehzulm huMdw sux ky sweIN mIAW mIr ny vI Awh! dw nwhrw mwirAw pr gurU jI ny aus krqwr dy Bwxyc rihx dI slwh dy ky ikhw ik ieh aus krqwr dw Bwxw hY ies iv`cdKl dyxw TIk nhIN[gurU jI qsIhy sihMdy hoey imqI 16 jUn, sMn 1606 eI: (2 hwV sMmq1663) joqI joq jw rly sn[ aunHW dy srIr dirAw rwvI iv`c su`t idqw igAw sI[ies swky bwry munSI sohn lwl aumdhqul-qvwrI^ iv`c ilKdw hY:-ky gurU Arjn dirAwie n boVXo[ ky gur qyg bhwdr sIs n qoVXo[ky swihbzwdy n mrwey[SIr -Kur qoih nwih kuhwey[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    39/271

    sRI drbwr swihb (qrn qwrn)

    jpHau ijnu Arjnu dyv gurUiPir sMkt join grB nw AwXau[

    qrn qwrn Sihr AMimRqsr qoN hrI ky p`qx v`l jWidAw hoieAw 25 iklo mItrdI dUrI qy siQq hY[ qrn qwrn qoN goieMdvwl swihb, ijs is`KI dw Durw ikhw jWdw hY,22 iklomItr dI dUrI qy v`isAw hY[

    ies ielwky iv`c sKI srvr m`q dw zor idn-b-idn vDdw vyK gurU Arjn dyvjI ny ies ielwky iv`c kyNdrI ngr vswaux dw soicAw qW jo ie`QoN is`KI dw prcwr zornwl ArMiBAw jw sky[ies AwSy nwl is`KW dy pMjvyN gurU sRI gurU Arjn dyv jI ny sMn1590 eI: bwbq 10 Bwdro sMmq 1647 nyVy lgdy ipMfW nUrdI, KwrHw au~qy plwsOr dycODrIAW koloN 1800 ivGw zmIn KrIdI sI[ aus smyN ie`Qy jMgl sI Aqy jmIn dI mwlkIipMf ^wrw, plwsOr Aqy nUrdI dy cODrIAW dI sI[

    swl 1931 dI mrdm SumwrI muqwbk ies Sihr dI jnsMiKAw 10,903 sI, ijsiv`c 3234 is`K, 2535 ihMdU, 4053 muslmwn, 138 iesweI Aqy 1943 hor jwqW dysn[A`j k`lH ies ngr dI AbwdI iek l`K dy nyVy qyVy hY Aqy ie`Qy imaUNspl kmytI vIhY ijs dy 19 imaUNspl kOslr hn[ (jIvn BweI mohn isMG jI vYd iv`coN)

    ies m`isAw vwly idn gurU jI ny 48 ivGw zmIn iv`c ie`k suMdr srovr (qlwb)bxwaux leI Awp pihlw t`p lwieAw[ qlwb dI putweI dw kMm Cy swl iv`c pUrwhoieAw[ cyq dI m`isAw vwly idn sMmq 1653 (sMn 1596eI:) gurU jI ny ngr dIauswrI vwsqy Awpxy kr kmlW nwl pihlI ie`t rKI[ A`j k`lH vI cyqr Aqy BwdroN dIm`isAW dw bhuq v`fw mylw l`gdw hY[

    sroovries gurduAwry dy nwl hI ie`k bhuq v`fw srovr hY ijs dI lMbweI 999 Pu`t,

    cuVweI 990 Pu`t Aqy fuMGweI 30 Pu`t hY[ies qlwb dI KudweI 6 swl q`k cldI rhI sIAqy sMn 1653 iv`c ies dI pRkrmw p`kI krn leI pihlI ie`t lgweI geI sI[iehpiv`qr srovr sRI gurU Arjndyv jI ny ^wrw Aqy plwsOr ipMfW dI 48 ivGy jmInie`k l`K sqvMjw hjwr rupey dI mu`l KrId ky 17 vYswK, sMmq 1647 KudvwieAwsI[sMmq 1653 iv`c gurU Arjn dyv jI ny srovr p`kw krn leI Awvy lgvwey sn pries kMm iv`c ivGn pwaux leI zwlm AmIr dIn srwey nUrdIn vwly ny ie`tW curwleIAW sn[sMmq 1823 ivc s: jsw isMG rwmgVHIey ny qlwb dy do pwsy p`ky krvwey

    sn[ bwkI do pwsy mhwrwjw rxjIq isMG ny Awpxy kwrkun moqI rwm rwhIN p`ky krvweysn[ srovr dI pRkrmw p`kI krvwaux dI syvw kMvr nO inhwl isMG ny krvweI sI[ iesiv`c SrDwlU SrDw nwl ieSnwn krdy hn[ies dy AMimRq jl bwry d`isAw jWdw hY ik

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    40/271

    swl iv`c ie`k kohVI rwjI ho jWdwhY[ies srovr ivc znwnIAW dy ieSnwn krn leI poxyNbxy hoey hn ij`Qy auh ieSnwn kr skdIAW hn[ieh srovr 999x990 cOVw Aqy 30 fUMGwhY[ ies iv`c ieSnwn krn AOrqW vwsqy poxy bxy hoey hn[

    gurU kw KUh

    qrn qwrn Sihr dI dKx dI bwhI v`l iek KUh hY ijs gurU kw KUh ikhwjWdw hY[ jdoN gurU Arjn dyv jI gurduAwrw drbwr swihb Aqy srovr dI KudweI krvwrhy sn qW swry idn dy kMm kwj qoN ivhly ho ky Swm ies AsQwn qy cly jWdy sn ij`Qyies KUh qoN ieSnwn krky Awrwm kirAw krdy sn[ A`j k`lH ie`Qy Swndwr gurduAwrw hYijs gurduAwrw gurU kw KUh dy nwm nwl jwixAW jWdw hY[ qrn qwrn Sihr iv`c iesvyly lVikAW dw gurU Arjn dyv kwlj Aqy skUl, lVkIAW leI vI sInIAr sYkMfrIskUl dy nwl nwl lVkIAW vwsqy mwqw gMgw jI dy nW qy mwqw gMgw grlz kwlj AqysInIAr sYkMfrI skUl vI hY[

    mInwrw

    mhwrwjw rxjIq isMG dy poqry kMvr nO inhwl isMG ny sMmq 1896 ibkrmI 1,muqwbk sMn 1836 iv`c ieh iqMn mMizlw mInwr ijs dI aucweI 156 Put 6 ieMc hY AwpxI

    sRprsqI hyT bxvwieAw sI[ ies au~pr ciVHAW Aws pws dy 10-12mIl q`k dy ipMf nzr AwauNdy hn[ is`K rwj vyly dI ieh Adu`qIiemwrq suc`jI klw dI inSwnI hY[ies qoN ielwvw ie`Qy hor vIieiqhwsk AsQwn hn ijvyN:- bIbI BwnI dw KUh, gurduAwrw t`krswihb, JUlxyN mihl (nyVy ipMf dburjI)[ ies ngr dy nyVy nyVy dygurduAwry bOlI swihb (goieMdvwl),bIV bwbw bu`Fw jI (Jbwl) vIieiqhwsk AsQwn vyKxXog hn[is`K jgq iv`c kwrsyvw leI fyirAWdw bhuq v`fw Xogdwn irhw hY[goieMdvwl v`l jwx vwlI sVk qy fyrwbwbw jIvx isMG jI vI vrnx Xog hY jo gurduAwirAW dy kwrjW iv`c

    bhuq v`fw Xogdwn pw irhw hY[ies ielwky coN is`K jgq v`loN pMj swl leI SRomxI gurduAwrw pRbMDk kmytI dy

    jnrl hwaUs leI do mYNbr cux ky Byjy jWdy hn[lok sBw leI ie`k mYNbr Aqy ivDwn sBwleI vI ie`k mYNbr ies ielwky iv`coN cuixAw jWdw hY[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    41/271

    gurduAwrw nwnk sr(ipMf vyrkw izlHw AMimRqsr)

    sUky hry kIey iKn mwih]AMimRq idRSt sMic jIvwey]

    AMimRqsr qoN btwly jWidAW ies SwhI mwrg qy cwr ik: mI: dI dUrI qy

    v`isAw ie`k ksbw ijs dw nwm vyrkw hY AMimRqsr dy v`sx qoN vI pihlW dw ngr hY, ijs sRI gurU nwnk dyv jI dI crn Coh pRwpq hY[pihly smyN iv`c ieh mulqwn qoN btwlw q`kdw SwhI mwrg sI[ sRI gurU nwnk dyv jI sulqwnpur loDI qoN goieMdvwl dw p`qx pwrkrky hI ies rsqy, lwVw bx ky ivAwhux leI btwly pu`jy sn[ A`cl swihb jo ik btwlydy njdIk hI iek ieiqhwsk AsQwn hY ij`Qy gurU jI jogIAW dw hMkwr qoVn auprMqmulqwn jWdy hoey ies ipMf (vyrkw) ie`k jMf dy ru`K hyTW ibrwzy sn[ jMf dw auh ru`KA`j vI gurduAwry iv`c sSoiBq hY[

    ies krmW vwlI DrqI ny ie`k vyrW audoN vI gurU jI dI crn Coh pRwpq kIqI sIjdoN auh gurU AMgd dyv jI ^fUr swihb imlx jWidAW hoieAw iek mweI dI bynqI AqySrDw vyK ky kuJ smyN leI ie`Qy Tihry sn[ lokW dI kQnI Anuswr gurU jI jMf dy ru`K hyTWAwpxI ibrqI aus Akwl purK nwl joVI bYTy sn Aqy AlwhI bwxI dw aucwrx kr rhysn[ ies ngr dI ie`k du`iKAwrI mweI aunHW dI Awvwz sux ky gurU jI pws AweI AqyaunHW dy drSn kr ky inhwl ho geI sI[ aus dw b`cw sokVy dI ibmwrI nwl pIVq sI[aus dy mn iv`c iKAwl AwieAw ik jy kr aunHW dy drSn kr ky aus dw q`pdw hoieAw mnSwq ho skdw hY qW ieh ikauN nhI ho skdw ik aus dw b`cw TIk ho jwvy[ auh Awpxwibmwr b`cw GroN cu`k ilAweI Aqy gurU jI ijhVy ik AwpxIAW A`KW mUMd ky bwxI gwienkr rhy sn dy crnW qy iltw id`qw[ b`cy dy rox dI Awvwz sux ky gurU jI ny Awpxy nyqrKolHy Aqy mweI dy d`sx qy gurU jI ny aus nyVy dI C`pVI qoN ieSnwn krvwaux dw AwdySid`qw sI[ Aijhw krn qy auh b`cw muskrwauNx l`g ipAw sI[ mwqw bhuq hI KuS hoeI

    Aqy aus ny gurU jI Awpxy Gr pRSwdw Ckx leI bynqI kIqI jo gurU jI ny pRvwn krkyaus dy gRih ivKy pRSwdw CikAw Aqy ikhw ik ies b`cy ausy CpVI iv`coN pMj vwrieSnwn krvwauxw, ieh qMdrusq ho jwvygw[ gurU jI ikrq krn, nwm jpx Aqy vMfCkx dw aupdyS idMdy hoey A`gy cly gey[

    A`j k`lH aus C`pVI vwlI QW qy srovr bixAw hoieAw hYY jo vI SrDw Aqy inscynwl sokVy dI mrz vwlw pMj ieSnwn krdw hY, auh TIk ho jWdw hY[ hr swl 12-13cyqr (25-26 mwrc) eyQy do rojw joV mylw lgdw hY ijs iv`c dUr dUr qoN sMgqWAwauNdIAW hn[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    42/271

    sRI gurU nwnk dyv jIbtwlw (izlHw gurdwspur)

    gurduAwrw kMD swihb btwlwAMimRqsr qoN gurdwspur jWidAW hoieAW rsqy ivc btwlw ngr AwauNdw hY[ieh

    ngr BtIAW v`loN vswieAw igAw sI ijs B`tIAwlw ikhw jWdw sI jo smyN dy gyV

    nwlB`tIAwlw qoN btwlw bx igAw hY[ieh ngr izlHw gurdwspur dI qihsIl hY Aqylohw ieMfstrI vwlw Sihr hY[ Bwrq dI vMf qoN pihlW ieh Sihr Gu`g v`sdw sI pr dySdI vMf mgroN smyN smyN pMjwb dy tu`kVy huMdy gey ijs dI isDI st ies ngr dI snq qy vIypeI[ cVHdy pMjwb coN hirAwxw Aqy ihmwcl dw ielwkw inkl jwx kwrn ieh ksbwies vMf dI mwr sih irhw hY[ srkwr v`loN vI ies s`nq koeI izAwdw auqSwh nwimlx kwrn ieh s`nq AwKrI swh lY rhI hY[

    btwlw lohw s`nq krky mwJy dI Swn hY hI sI, ies DrqI pihlI pwqSwhI sRIgurU nwnk dyv jI dI crn Cuh vI prwpq hY[btwly dy nyVy hI A`cl swihb vI hY ij`Qy gurUjI ny is`DW nwl goStI krky aunHW dw hMkwr qoiVAw sI qy d`isAw sI gRihsq jIvn hI sBqoN au~qm hY[ swDUAW-sMqW, nwQW-jogIAW Aqy aunHW sBnw igRshqI dy drvwjy qy hI rotIleI AlK jgwauNxI pYNdI hY ijs auh inMddy hn[ gurU jI SkqI vMgwr ky aunHW dy gurUBMgr nwQ ny ikhw sI ik jy kr gurU AMqrXwmI hn qW auh d`sx ik krmMfl ik`Qy hY joaunHW ny Awp hI lukw id`qw sI[ gurU jI ny krmMfl dw pqw d`s ky aunHW hYrwn kr id`qwsI Aqy auh gurU jI mMn gey sn[ gurU nwnk dyv jI lwVHw bx bIbI sul`KxI ivAwhuxbtwly hI Awey sn, ij`Qy aunHW ny kOqk kr ivKwieAw sI[ khwxI ies qrHW hY:-

    gurU jI lwVHy dy rUp iv`c ie`k k`cI kMD dI CW dw Awsrw lY ky bYT gey jo ik ^sqwhwlq iv`c sI Aqy kdI vI if`g skdI sI[lwgoN lMGx vwlI ie`k mwqw ny Awp dy ichrydw nUr vyK ky ikhw, vy pu`qr! ieh kMD qW if`gx vwlI hY qy qUM ies dI CwvyN bYTweyN[ies qoN pryH ho jwh[ gurU jI ny h`s ky ikhw, mwqw, ieh kMD qW jugW-jugW q`k

    rhygI[ ieh kMD A`j vI kwiem hY[ ies kMD pRbMDkW v`loN SISy iv`c mVH idqw hY,ikauNik lok ies kMD dI im`tI piv`qr mMn ky ies coN im`tI k`F k`F ky leI jw rhysn[ A`j k`lH ies QW qy ie`k suMdr gurduAwrw kMD swihb sSoiBq hY[

    btwlw Sihr ny swihq jgq ie`k AYsw hIrw pRdwn kIqw sI ijs ny AwpxICotI aumry hI swihq jgq iv`c DuMmW pw id`qIAW sn[ myrI murwd iSv kumwr qoN hY ijs ies Sihr ny Awpxw nW dy ky iSv kumwr btwlvI bxw id`qw sI[ aus dIAWikrqW:- lUxW, Awty dIAW icVIAW, pIVW dw prwgw Awid pusqkW A`j vI jgq pRis`Dhn[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    43/271

    gurduAwrw colw swihb(fyrHw bwbw nwnk, izlHw gurdwspur)

    Bwrq-pwiksqwn dI srh`d au~qy ksbw fyrw bwbw nwnk hY ijs dw ieiqhws iv`cAwpxw ivlKx AsQwn hY[ ies DrqI pihlI pwqSwhI sRI gurU nwnk dyv jI dI crnCoh pRwpq hY[ Awpxy jIvn dIAW cwr audwsIAW krn auprMq auh Awpxy jIvn dwA^Irlw smW bqIq krn leI krqwrpur ijhVw ik A`j klH pwiksqwn iv`c hY, Aw v`syy

    sn qW aunHW ny ie`Qy Awpxw audwsI vwlw bwxw auqwr idqw sI Aqy sMswrI kpVy pihn leysn[ie`Qy aunHW ny 17 swl 5 mhIny 9 idn KyqIbwVI kIqI Aqy mnu`K mwqr ikrq krn,nwm jpx Aqy vMf Ckx dw aupdyS id`qw sI[JUTy krm-kWfW, AMD ivSvwSW Aqy vihmWBrmW iv`c &sI hoeI mnu`Kqw ie`k pRmwqmw dI BgqI v`l pRyirAw sI[ aunHW ny sB DrmWdw siqkwr krn dw aupdyS id`qw sI ik koeI ihMdU jW muslmwn nhI[ sB aus pRBU dI hIsMqwn hn[krqwrpur iv`c hI gurU jI joqI joq smwey sn[Awp dyh smyq hI Alop ho gey sn[AMqsmyN Awp ny jo cwdr au~pr leI hoeI sI auh hI rih geI sI[auh ihMdUAW Aqy muslmwnWiv`c ieqny hrmn ipAwry sn ik dovyN hI aunHW Awpxw smJdy sn[ muslmwn kihMdy snik ieh swfw pIr hY jdoN ik ihMdU aunHW Awpxw gurU mMndy sn[

    nwnk Swh &kIr ihMdUAW dw gurU muslmwnw dw pIrAwp jI dI AMiqm ikirAw leI dovyN hI lVdy sn ik auh Awpxy rIqI irvwjW AnuswrAMiqm sskwr jW dPn krngy[ JgVw imtwaux leI dohW iDrW ny cwdr A`DI A`DI krleI geI Aqy AMiqm ikirAw krm AwpxI AwpxI rIqI irvwz Anuswr kr id`qw igAwsI[

    rwvI dirAw krqwrpur dy nyVy hI vgdw sI[ rwvI iv`c hVH Aw jwx krkykrqwrpur Fwh l`g geI sI[ gurU jI dy spu`qr bwbw sRI cMd jI ny Awp dI BbUqI vwlwgVvw ie`QoN pu`t ky ie`QoN cwr mIl dI dUrI qy zmIn iv`c d`b id`qw sI ij`Qy Aj k`l AwpjI dy nwm qy ngr fyrw bwbw nwnk v`isAw hoieAw hY[ Awp jI dI Xwd iv`c gurduAwrw

    sRI drbwr swihb sSoiBq hY[ie`Qy sRI gurU nwnk dyv jI dw colw (gl pwaux vwlI kmIz/bsqr) vI hY[ iehcolw Awp jI dy vMS iv`coN nOvIN pIVHI coN bwbw kwblI m`l jI gurU nwnk dyv jI dy AMg dwbsqr lY ky Awey sn[ audoN qoN hI ie`Qy hr swl 4 mwrc qoN 8 mwrc q`k bVw BwrI mylwl`gdw hY ijs iv`c dUr dUr qoN sMgqW bVy hI joSo-^roS nwl AwauNdIAW hn[ieh AsQwnmwJy dI Swn cwr cMn lw irhw hY[fyrHw bwbw nwnk dy nyVy hI gurdwspur izlHy ivc ie`kksbw klwnOr hY ij`Qy mugl smrwt Akbr dI qwj poSI hoeI sI[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    44/271

    sRI gurU hrgoibMd swihb jI(ipMf gurU kI vfwlI, izlHw AMimRqsr)

    pMij ipAwly pMij pIr CTmu pIr bYTw guru BwrI]Arjun kwieAw plit kY mUriq hrgoibMd svwrI]clI pIVI soFIAw rUp idKwvix vwro vwrI]

    dl BMjn guru sUrmw vf joDw bhu praupkwrI]AMimRqsr Sihr qoN AtwrI v`l jWdI sVk rwhIN jWidAW hoieAw Cyhrtw ksbw

    AwauNdw hY ijs dy nyVy hI lihMdy pwsy v`l ie`k Cotw ijhw ipMf hY ijs dw nwm vfwlIhY[gurU hrgoibMd jI dw jnm 21 hwV sMmq 1652 (5 julweI,sMn 1595eI:) sRI gurUArjn dyv jI dy gRih ivKy mwqw gMgw jI dI ku`KoN ipMf vfwlI iv`c hoieAw sI jo A`gy c`lky gurU kI vfwlI dy nwm nwl jwixAW jwx l`gw [jdoN bwlk (gurU) hrgoibMd jI dwjnm hoieAw qW gurU Arjn dyv jI is`K Drm dy pRcwr kwrjW iv`c ruJy hoey sn[ iessmyN mwJy iv`c s^q AOV kwrn iBAwnk kwl dI siQqI bxI hoeI sI, ijs leI shwieqwvwsqy gurU jI ipMfo-ipMf phuMc ky pIVq lokW dI mdd krn iv`c l`gy hoey sn[ ies kwlAqy AOV dy smyN hI gurU jI ny ie`k Cy mwhlW vwlw KUh bwlk gurU hrgoibMd jI dy jnm dIKuSI iv`c KudvwieAw sI ijs qy ie`ko smy Cy mwhlW cldIAW hn[A`j k`lH ies AsQwndw nwm Cyhrtw hY[

    ie`k pwsy qW gurU Arjn dyv jI lok BlweI kwrjW iv`c ju`ty hoey sn jdoN ik dUsrypwsy aunHW dw Brw ipRQI cMd srkwrI Sih qy gurU jI nwl eIrKw, vYr Aqy ivroD dIAW hdWpwr krI jw irhw sI[dweI rwhIN QxW zihr lw ky Aqy spyirAW rwhIN zihrIly s`plVw ky hrgoibMd jI mwrn dIAW iGnwauxIAW koiSSW jwrI sn[ijs r`b r`Ky aus kOx mwry[ sB koiSSW inhPl swbq hoeIAW sn[ienHIN idnI mOsmIN qwp Aqy sIqlwdw vI zor sI[bwlk gurU jI vI ies dy Asr hyTW Aw gey sn pr Akwl purK dI ikrpwsdkw ies dw koeI mwrU Asr nhI sI hoieAw[ies smyN Awp dI aumr kyvl Cy swl dI

    sI[ Awp dI ividAk Aqy Ssqr isKlweI leI gurU jI pws BweI gurdws jI Aqybwbw bu`Fw jI vrgy ivdvwn sn, ijnHW koloN Awp jI gurbwxI Aqy Ssqr ividAw pRdwnkrvweI geI sI[bwbw bu`Fw jI qW ikhw krdy sn, ieh joDw muglW dy isr ieMjBMnygw, ijvyN mu`kI mwr ky gMFw BMnIdw hY[

    Akbr dI mOq ip`CoN jdoN jhWgIr qKq qy bYTw sI qW doKIAW ny jhWgIr gurU jIdy ivru`D BVkwieAw sI ijs krky gurU Arjn dyv jI igRPqwr krky lwhOr lY AWdwigAw sI ij`Qy qsIhy dy ky aunHW 30 meI, 1606 eI: ShId kr id`qw igAw sI[ is`Kjgq iv`c A`j vI gurU jI ShIdW dy isrqwj hox dw mwx hwsl hY[gurU jI dIShwdq ip`CoN bwlk hrgoibMd jI gur gdI sOp id`qI geI[ gurU ipqw dI julm ivru`Dt`kr Aqy Drm leI id`qI Shwdq dw Awp dy mn qy fUMGw Asr sI[ Awp ny mn iv`c

    PYslw kr ilAw sI ik Drm, mjlUmW Aqy gaU grIb dI r`iKAw leI hux qlvwr cu`kxIzrUrI ho geI hY[Awp ny do ikrpwnW pihn ky ies g`l v`l ieSwrw kIqw sI ik hux BgqI

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    45/271

    Aqy SkqI dw sumyl krnw smyN dI loV hI nhIN mMg vI hY[ies krm aunHW ny mIrI AqypIrI dw nW id`qw sI[ies smyN gurU jI dI AwXU 11 swl dI sI[

    drSnW leI Awaux vwlIAw sMgqW koloN Bytw vjoN Ssqr Aqy GoVy Byt lYx dI pRQwvI gurU jI v`loN hI SurU kIqI geI sI[ smyN dI nbj pihcwxidAW hoieAW Awp ny bIr rsaujwgr krn leI rwgIAW FwfIAW joiDAW dIAW bIr rsI vwrW gwaux leI ikhw sIqW jo murdw ho rhI kOm AMdr joS pYdw kIqw jw sky[ iSkwr Kyfx Aqy rwijAW vWgdrbwr lw ky PYsly krn, m`lW dIAW kuSqIAW krvwaux, SsqrW dw pRdrSn krn vrgykwrj AwrMB krnw smyN dI loV sI[Awp ny is`KW dI au~c inAW Adwlq dy qOrqy hirmMdrswihb dy swhmxy sMn 1609 eI: iv`c Akwl q^q dI sQwpnw kIqI sI[ is`KW SsqrW dI isKlweI dy ky ie`k jUJwrU Aqy zWbwj POj KVI kr idqI geI sI jo zulm Aqyzbr dw mUMh qoVvW au~qr dyx leI hr smyN q`qpr rihMdI sI[ ies POj iv`c ibnW ivqkrydy dUsry DrmW dy sUrbIr vI Swml kIqy gey sn[ gurU swihb dy iqMn mihl (pqnIAW)sn ijnHW dy nW hn:-dmodrI jI, nwnkI jI Aqy mhWdyvI jI[

    gurU jI dI ZrIbW pRqI hmdrdI Aqy r`iKAw ny gurU jI dw siqkwr lokW dy mnWiv`c bhuq vDw id`qw sI jo jhWgIr Pu`tI-A`K vI nhIN sI BwauNdw[ is`KW dI vD rhI

    qwkq aus AwpxI bwdSwhq leI ^qrw AnuBv hox l`gw sI[auh hr dUsry Drm dbwdyxw cwhuMdw sI[ iesy cwl qihq hI aus ny pihlW sMn 1619 eI: iv`c srhMd dy do pIrWSy^ Aihmd Aqy Sy^ iebrwhIm gvwlIAr dy iklHy iv`c nzrbMd krvw id`qw sI[jhWgIr kSmIr qoN muVdw hoieAw jdoN mwJy dy ielwky iv`coN lMiGAw qW aus ny gurU jI dIausqq lokW qoN suxI[ ieh aus kStdwiek lgdI sI ijs krky aus ny Awgry phuMc kygurU jI nzrbMd krn dy hukm jwrI kr gurU jI gvwlIAr dy iklHy iv`c njrbMd krid`qw[ 1621 eI: iv`c dubwrw kSmIr jwx smyN jhwgIr ny srhMd dy dovW &kIrW Aqy gurUjI C`f dyx dy hukm zwrI kr id`qy[ gurU jI dy nwl hI 52 kYd kIqy rwijAW vIirhweI idvwaux qy Awp dw nWbMdI CoV vjoN pRis`D ho igAw[ gurU jI dy AMimRqsrphuMcx qy is`K sMgqW ny KuSI dw pRgtwvw krn leI dIpmwlw kIqI[

    jhWgIr dI mOq ip`CoN aus dw pu`qr Swh zhwn q^q dw vwrs bixAw[ ies vylyqkrIbn swry hI ihMdusqwn qy muglW dI hkUmq ho cukI sI[ swrw dyS v`fy-v`fy sUibAWiv`c vMifAw hoieAw sI Aqy ienHW dy sUbydwr inXukq kIqy geyy sn[ pMjwb dy v`fy sUby-lwhOr, mulqwn Aqy srhMd sn[ lwhOr drbwr v`loN keI qrHW dy bhwny bxw ky is`KW dbwaux dIAW koiSSw kIqIAW jw rhIAW sn Aqy iesy hI kVI dw nqIjw sI ik muglWv`loN gurU jI qy cwr vwr cVHweI kIqI geI ijs iv`c lohgVH dI lVweI vrnxXog hY[is`K kONm dI pihlI ieiqhwsk jMg SwhI bwz nw moVn qoN Swh zhwn dy jrnYl mu^ilsKWn Aqy gurU hrgoibMd swihb jI drimAwn iklHw lohgVH qoN SurU ho ky c`by ipMf dI jUhiv`c smwpq hoeI[ mu^ils KWn Awpxy swQIAW smyq ies jMg iv`c gurU jI h`QoN mwirAwigAw[ ies jMg iv`c qyrW is`K vI ShId hoey ijnHW dy nwvW dw vyrvw ies pRkwr hY:-

    BweI nMd isMG, BweI jYqw isMG, BweI iprwnw isMG, BweI qoqw isMG, BweI iqrlokw isMG,BweI sWeIN dws isMG, BweI pYVw isMG, BweI BgqU isMG, BweI nMqw isMG, BweIinhwlw isMG, BweI q^qU isMG, BweI mohn jI Aqy BweI gopwl jI[ ies lVweI iv`c is`Kieiqhws Anuswr is`KW v`loN l`kV dI qop dI vrqoN kIqI geI sI[ ies lVweI dI XwdvjoN lohgV drvwjy dy AsQwn qy lohgVH gurduAwrw sSoiBq hY[

    gurU jI ny Awpxy jIvn kwl dOrwn ipMfW iv`c Drm pRcwr v`l pUrw pUrw iDAwnid`qw[ ie`k swl dy smyN qo v`D smyN q`k bwhr rih ky gurU jI vwps AMimRqsr prqy[ iesip`CoN iek swl dw smW mwJy iv`c is`KI pRcwr leI lwieAw[ BweI gurdws jI ibRD ho jwxkrky goieMdvwl jw ibrwjy sn ijQy aunHW dy Akwl clwxy dI ^br sux ky gurU jI

    goieMdvwl swihb phuMcy Aqy is`K jgq dI ies mhwn hsqI dw AMiqm sskwr Awpxyswhmxy krvwieAw[ Awp ny kIrqpur Sihr vswieAw Aqy Drm pRcwr PyrI smyN nwnkm`qy vI gey[ ie`QoN gurU jI ipMf frOlI phuMcy Aqy Awpxy Bgq rUpy dy nW qy rUpw ngr

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    46/271

    (sMn 1628 eI:), sRI hrgoibMdpur (1619 eI:) Aqy kIrqpur swihb (1616 eI:) iv`cvswieAw sI[

    ies Drm pRcwr nwl idn-b-idn gurU Gr dI SoBw vDdI jw rhI sI[ DrmpRcwr iv`c nvIN rUuh PUkx leI gurU jI ny audwsI inXukq kIqy[ ienHW audwsIAW dy auqrpRdys, ibhwr, bMgwl Aqy Awswm q`k jwx krky is`K Drm ^Ub cmikAw[ bwbw guridqwjI dy Akwl clwxw kr jwx qoN Cy swl bwAd gurU hrgoibMd swihb jI kIrqpur swihbivKy Awpxy poqry hir rwie jI gur g`dI sONp ky 6 cyqr, sMmq 1701 ArQwq 14 mwrc,sMn 1644 joiq joq smw gey sn[ ies mJYl gurU ny is`KW AMdr ie`k nvI qrHW dI rUhPUk ky lokW julm dy iKlwP t`kr lYx leI qlvwr cu`kx dw sunyhw id`qw sI, jo A`gy c`lky sRI gurU goibMd isMG jI ny Apxw ky ig`dVW qoN Syr bxwaux dw kMm pUrw kIqw[ dsmipqw dw ieh kQn smyN dI ksOtI qy ^rw auqrdw hY--

    cUM kwr Az hmw hIlqy dr Zudsq[hlwl Asq burdn bw SmSIr dsq[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    47/271

    pu`qrW dw dwnI:-

    bwbw buFw jI(ipMf k`QU nMgl, ijlHw AMimRqsr)

    is`K ieiqhws iv`c bwbw bu`Fw jI dw nW bVy hI siqkwr Aqy ipAwr nwl ilAwjWdw hY[Awp scy-su`cy Aqy krnI vwly mhW purS hoey hn ijnHW dw smW sRI gurU nwnk dyvjI qoN lY ky CyvIN pwqSwhI gurU hrgoibMd swihb jI q`k irhw hY[Awp dw jIvn ie`kguris`K dy nmUny dw jIvn irhw hY[bwbw bu`Fw jI pu`qrW dy dwnI vjoN vI jwixAw jWdwhY[

    bwbw dw jnm 7 kqk, sMmq 1563eI: iek rMDwvy j`t pRIvwr iv`c hoieAw sI[bwbw jI dy ipqw dw nwm suGy rMDwvw Aqy mwqw dw nwm mwqw gOrW sI[ mwipAW ny Awp dwnW bUVw r`iKAw[ bwbw jI dw jnm AsQwn ipMf k`QU nMgl hY ijhVw ik AMimRqsr-btwlw sVk qy AMimRqsr qoN 18 ku ik: mI: dI duUrI qy siQq hY [

    pyNfU muMifAW vWg bUVw jI vI bcpn iv`c fMgr cwirAw krdy sn[ jdoN bUVw jI dI

    aumr bwrW ku swl dI sI qW aunHW dw imlwp sRI gurU nwnk dyv jI nwl hoieAw[ gurU jInwm ismrn krvwaudy hoey ipMf kQU nMgl lwgy Tihry hoey sn ik m`JIAW cwrdy hoey bUVwjI vI ieDr Aw inkly, ijQy bwbw nwnk jI pRBU ipAwr iv`c lIn sn[SRI gurU nwnk dyvjI nwl bUVw jI dI imlxI smyN hoeI vwrqwlwp ivc bu`iFAW vrgy ivcwrW qoN gurU jI bhuqpRBwivq hoey sn[ bUVw jI dI fUMGI soc vyK ky gurU jI ny ikhw sI, aumr iv`c qW qUMb`cw eyN pr qyrIAW g`lW bu`iFAW bwibAW vrgIAW ny[ qUM b`cw nhIN qUM qW bu`Fw eyN[

    aus idn qoN hI Awp dw nW bUVw qoN bu`Fw pY igAw sI[is`K sMgq siqkwr nwlAwp bwbw bu`Fw jI vI kihMdI hY[ bwbw jI ny is`KI Dwrn kIqI Aqy gurU dy pUrn is`Kbxy[ bwbw bu`Fw jI ikrswnI krdy, nwmbwxI dw jwp krdy Aqy AweI swD sMgq dI syvwkrdy[ gurU nwnk dyv jI bu`Fw jI qy bhuq hI pRsMn sn[ gurU nwnk dyv jI ny jd gurU

    AMgd dyv jI gurg`dI sONpI qW guirAweI dI rsm bwbw bu`Fw jI pwsoN hI Adw krvweI[bwbw bu`Fw jI ny AwpxI dIrG AwXU iv`c dUsrI qoN CyvIN pwqSwhI q`k gurqw g`dI smyNiqlk lwaux dI rsm inBweI [

    pMjvyN gurU sRI gurU Arjn dyv jI ny jdoN sRI drbwr swihb AMimRqsr Aqy srovrdw kMm ArMiBAw qW Awp syvw krn vwilAW iv`c moFI sn[ies syvw kwl dI Xwd vjoNA`j vI pRkrmW iv`c auqr-pUrb dI bwhI bwbw bu`Fw jI dI byrI, mOjUd hY ijs hyTW bYTky bwbw bu`Fw jI c`l rhI kwr syvw dI ingrwnI kirAw krdy sn[ bwbw jI Awpxy h`QINvI syvw kirAw krdy sn[ hirmMdr swihb dI syvw pUrn hox ip`CoN bwbw jI Jbwl nyVy,ijhVI A`j k`lH bIV bwbw bu`Fw jI dy nwm nwl jwxI jWdI hY, iv`c gurU Gr dy fMgr

    cwirAw krdy sn[ ieh ie`k r`K sI jo gurU Gr iksy SrDwlU v`loN Byt kIqI geI sI[ies QW qy hI gurU Arjn dyv jI dI supqnI mwqw gMgw jI bwbw bu`Fw jI ny sMqwnpRwpqI dw vr idMidAW hoieAw ikhw sI, pYdw hox vwlw bwlk ie`k sUrbIr joDw hovygw jozwlmW dy isr ieMj BMnygw ijvyN mYN ieh gMFw BMn irhw hW[

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    48/271

    bwbw bu`Fw jI krnI vwly mhW purS sn ijnHW dw id`qw hoieAw vr s`c swbqhoieAw sI Aqy gurU hrgoibMd jI pYdw hoey sn, ijMnHW ny is`K ieiqhws ie`k nvW moVid`qw sI:- BgqI Aqy SkqI dy sumyl dw[ gurU Gr iv`c bwbw jI dw eynw mwx Aqysiqkwr sI ik gurU hrgoibMd jI vI grumuKI, gur-ieiqhws dI pVHweI Aqy gurbwxI qoNielwvw Ssqr ividAw, GoV AsvwrI Aqy hor srIrk isKlweI leI bwbw jI dy kol hIByijAw igAw sI[sRI gurU gRMQ swihb jI dI pihlI bIV jo ik BweI gurdws koloN sRI gurUArjn dyv jI v`loN ilKvweI geI sI, dw pihlw pRkwS hirmMdr swihb ivKy krn smyNbwbw bu`Fw jI pihly gRMQI hox dw mwx b^iSAw igAw sI[gurU Arjn dyv jI dI ShIdIauprMq gurU hrgoibMd jI aus smyN d y mugl bwdSwh jhWgIr ny gvwlIAr dy iklHy iv`ckYd kr ilAw sI qW bwbw bu`Fw jI hI mwqw gMgw jI dy hukm nwl suK-sunyhw lYx leIgvwlIAr gey sn[ bwbw jI ny rwq smyN cOkIAW dw irvwz vI cwlU kIqw sI, ijs gurU jI v`loN slwihAw igAw sI Aqy ies pRQw hmySw leI jwrI r`Kx dI qwkId kIqIsI[

    mwqw gMgw jI dy joqI joq smwaux auprMq gurU jI jMgW iv`c ruJ gey sn ies leIbwbw bu`Fw jI ny gurU jI qoN AwigAw lY ky bwkI rihMdw smW bIV swihb rih ky hI guzwrn

    dw mn bxwieAw sI[ ijs smyN gurU hrgoibMd swihb jI sRI hrgoibMdpur ivKy sn (iehngr gurU hrgoibMd jI ny vswieAw sI) qW bwbw bu`Fw jI aunHw imlx leI au~Qy gey[Awp ny ie`Cw pRgt kIqI sI ik hux auh ibRD ho gey hn ies leI bwkI dI ijMdgI dyAw^rI idn auh Awpxy ipMf k`QU nMgl pRBU BgqI iv`c guzwrnw cwhuMdy hn[ aunHW ny gurUhrgoibMd swihb jI ieh vI bynqI kIqI sI ik aunHW dyy AMiqm smyN gurU jI drSn dyxleI jrUr Awaux[

    gurU jI qoN AwigAw lY ky bwbw bu`Fw jI Awpxy ipMf Aw gey sn Aqy AMq smyN q`kie`Qy hI pRBU BgqI iv`c lIn rhy sn[ jdoN aunHW ieh AnuBv ho igAw sI ik aunHW dwAMq smW Aw igAw hY qW aunHW ny Awpxy mn ivc gurU jI ie`k ic`q ho ky Xwd kIqw[gurU jI aunHW imlx leI Aw gey sn[ gurU jI dy drSn kr ky bwbw jI 14 m`Gr, sMmq

    1688 ieh pMj BuUiqk colw iqAwg gey sn[ aus smyN bwbw jI dI aumr 125 swl dykrIb sI[ bwbw jI dIAW AMiqm rsmW gurU hrgoibMd swihb jI ny Awp hI inBweIAwsn[ DMn hY ieh mJYl ijs ny gurU Gr dI syvw krky nwmnw hI nhIN K`itAw sgoN mwJy dynW cwr cMn vI lwey[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    49/271

    BweI gurdws jI(ipMf bwsrky iglW, izlwH AMimRqsr)

    BweI gurdws jI dw nwm is`K jgq iv`c bVy hI ipAwr Aqy siqkwr nwl ilAwjWdw hY[ Awp gurU Gr dy pUrn guris`K, pRis`D Drm pRcwrk Aqy ivAwiKAwkwr sn[

    BweI swihb sMsikRq, ihMdI, PwrsI Aqy pMjwbI dy au~c kotI dy ivdvwn sn[ irSqy iv`cAwp gurU Amr dws jI dy BqIjy lgdy sn[Awp dy jnm sbMDI ieiqhwskwrW iv`c v`K v`K rwvW hn[Awp dw jnm Aqy sMmq

    purwxIAW ilKqW ivc nhI imldI pr Pyr vI ieiqhwskwrW dw ivcwr hY ik BweI gurdwsjI dw jnm sMmq 1600 qoN 1610 dy ivckwr hoieAw hY[ ieh g`l vI p`kI qrHW nhIN khIjw skdI ik Awp dw jnm Awp dy dwdky ipMf bwsrky ig`lW (izlHw AMimRqsr) iv`choieAw sI jW goieMdvwl swihb (hux ijlHw qrn qwrn) hoieAw sI ij`Qy gurU Amr dws jIAwpxy pRIvwr nwl Aw v`sy sn jo ik gurU Amrdws jI ny gurU AMgd dyv jI dy kihx qysMmq 1606 dy krIb vswieAw sI[

    BweI gurdws jI jI dy ipqw dw nwm dwqwr cMd d`isAw jWdw hY[Awp dy bcpnkwl bwry vI jwxkwrI iksy ilKq iv`c nhIN imldI pr ieh g`l mMnxXog hY ik Awp dwpwlx-poSx Aqy bcpn gurU Amr dws jI dI dyK-ryK iv`c hI hoieAw sI[ ie`Qy hI Awpny gurU Gr dy pRym rs vI mwixAw sI,iesy krky gur is`KI dI pwx Awp cVHI hoeIsI[ gurU jI dI AwigAw nwl hI Awp gur is`KI dy pRcwr leI cMby Aqy jMmU AwidphwVI ielwikAW iv`c ByijAw igAw sI[ gurU Amrdws jI dy joqI joq smW jwx qy BweIswihb gurU rwmdws jI dI syvw iv`c Aw gey sn[ aunHW dy gurAweI kwl iv`c Awp AwgryvI gey Aqy is`KI dy pRcwr dy kMm bw^UbI inBwieAw sI[ ipRQI cMd dIAW cwlW n`Qpwaux leI Awp ny bwbw bu`Fw jI, BweI swlHo jI, BweI pYVw jI Awid nwl slwh mSvrwkrky Sihr qoN bwhr nwky lvwey Aqy is`K jgq ipRQI cMd dI ies cwl qoN vwik&

    krvwieAw sI[sRI gurU Arjn dyv jI ny jdoN sRI gurU gRMQ swihb dI bIV rcx dw sMklp kIqw sIqW aunHW ny BweI gurdws jI ies piv`qr kMm leI cuixAw sI ijMnHW ny AwpxI klm AqysuMdr ilKweI nwl ieh kMm nypry cwiVHAw sI [ies kMm pUrw hox ivc keI swl l`ggey sn[ BweI gurdws jI ny AwpxI bwxI vI ilKI sI ijs iv`c BweI gurdws dIAW 40vwrW Aqy 556 kib`q sveIey ^ws qOr qy vrnx Xog hn[Awp dIAW ieh rcnwvW TyTpMjwbI bolI iv`c hn[bySk aunHW dI ilKI bwxI sRI gurU gRMQ swihb iv`c drj nhI sI kIqIgeI pr iPr vI gurU swihb v`loN ies gurU gRMQ swihb dI kuMjI kih ky snmwinAwigAw hY[

    BweI gurdws jI qIsrI pwqSwhI qoN lY ky CyvIN pwqSwhI dy kwrj kwl q`k

    guris`KI kwrjW iv`c ju`ty rhy[ Awp dI rihxI-bihxI, ivdvqw Aqy hor AnykW guxW krkyAwp jI dw swry hI bhuq siqkwr Aqy ipAwr krdy sn[ BweI swihb is`KI pRcwr leIkWSI vI gey Aqy sPlqw pUrvk pRcwr kwrj inBw ky prqy sn[ iesy dy is`ty vjoN auQyAwp ny s`q sO dy krIb pRwxIAW gurU Gr dy lV lwieAw sI[

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    50/271

    hux BweI gurdws jI bhuq hI ibRD ho cu`kyy sn ijs krky aunHW ny gurU jI pwsoNAwigAw lY Awpxw itkwxw goieMdvwl swihb ivKy bxw ilAw sI Aqy Awpxw AMqlw smWpRBU dI bMdgI iv`c bqIq kIqw sI[ sMn 1637 eI: iv`c Awp jI dw dyhWq ho igAw[ sRIgurU hrgoibMd swihb jI ny BweI gurdws jI dw sskwr Awpxy h`QIN krky AMiqm rsmWkIqIAW sn[

    ***

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    51/271

    bwbw dIp isMG jI ShId( ipMf phuuivMf,izlHw qrn qwrn )

    jau qau pRym Kylx kw cwau[ isr Dr qlI glI myrI Awau]

    ieiq mwrig pYr DrIjY[ isr dIjY kwix n kIjY]is`K ieiqhws kurbwnIAW nwl BirAw ipAw hY[ jdoN kdy vI kurbwnI dI loV peI

    qW is`K hmySW mohrlI kqwr iv`c vyKy gey hn[ svqMqrqw sMgrwm iv`c ienHW dIAWid`qIAW hoeIAW kurbwnIAW dUsrIAW swrIAW kOmW dIAW kurbwnIAW imlw ky vI aunHW nwloNikqy izAwdw hn[Drm dy nwm qy id`qIAW jwx vwlIAW kurbwnIAW leI qW ieh hmySW hIq`qpr rihMdy hn[Drm sMkt vyly mr im`tx leI ieh Awpxy AMdr AYsw zjbw r`Kdy hnijvyN pRvwny SmW dI lwt qy mr imtx leI iqAwr rihMdy hn[kurbwnIAW dI ilst qWbhuq lMmIN hY pr bwbw dIp isMG jI dI kurbwnI sB kurbwnIAW nwloN ivl`Kx hY[ iesvrgI imswl dunIAW dy ieiqhws iv`c hor ikDry vI nhIN imldI[

    bwbw dIp isMG jI dw jnm AsQwn ipMf phu ivMf pihlW ijlHw AMimRqsr iv`cpYNdw sI pr qrn qwrn nvW ijlHw bx jwx krky hux ieh qrn qwrn iv`c hY[ AMimRqsrqoN Kymkrn sVk rwhIN jWidAW hoieAW iB`KIivMf ksbw AwauNdw hY[ ieQoN lihMdy v`lksbw KwlVw vl jWidAW hoieAW iB`KIivMf qoN iqMn ku iklo mItr dI dUrI qy ieh AsQwnhY[

    bwbw jI dw jnm sMn 1862 eI: iv`c ipMf phuivMf iv`c hoieAw[ bwbw dIp isMGjI dy ipqw dw nwm BweI Bgqw jI Aqy mwqw dw nwm mwqw jIaUxI sI[ bwbw jI dy ipqwDwrimk ivcwrW vwly is`K j`t sn[ bcpn iv`c Awp dIpw kih ky bulwieAw jWdwsI[ bcpn qoN hI Awp h`fW pYrW dy KulHy sn Aqy cMgI ishq dy mwlk sn[ jdoN Awp

    Awpxy mwqw ipqw nwl AnMdpur swihb gurU goibMd isMG jI pws gey qW Awp ny au~Qy gurUjI koloN AMimRq pwn kIqw[AnMdpur swihb rih ky hI Awp ny qlvwr bwjI, GoV AsvwrIAqy hor dUsry SsqrW dI isKlweI dy nwl nwl sYink isKlweI vI leI sI[

    hor klwvW dy nwl nwl bwbw dIp isMG jI iv`c ieh gux vI sI ik aunHW dIilKweI bhuq suMdr sI[jdoN gurU goibMd isMG jI mukqsr dI jMg qoN ivhly ho ky sMn1704eI: iv`c swbo kI qlvMfI Tihry sn qW auhnW v`loN Awp ipMfoN bulw ilAw igAw sIqW jo BweI mnI isMG jI dI gurU gRMQ swihb jI dIAW bIVW ilKx iv`c mdd ho sky[sRIgurU Arjn dyv jI ny jo bIV BweI gurdws jI koloN ilKvweI sI auh aus smyN krqwpur dyDIr m`lIAW kol sI Aqy auhnW ny auh bIV gurU jI dyx qoN ienkwr kr id`qw sI[bIVWdy auqwry krn iv`c bwbw jI ny BweI mnI isMG jI dI mdd kIqI[dmdmw swihb iv`c

    Awp v`loN iqAwr kIqI bIV dmdmI bIV dy nwm nwl mShUr hY[ieh smW mugl rwj dy kihr dw smW sI[d`Kx vloN Awey isMGW qoN bwbw dIp isMGjI pqw l`gw sI ik gurU goibMd isMG jI joqI joq smw gey hn[gurU jI v`loN Byjy hoey bMdwisMG bhwdr ny Coty swihbzwidAW dw bdlw lY ky srihMd dI ie`t nwl ie`t KVkw id`qI

  • 8/3/2019 Majha Darshan

    52/271

    pr smW pYx qy bMdw isMG iv`c kurIqIAW Aw geIAW sn[ ienHW kurIqIAW dw ivroDkridAW hoieAW bwbw jI ny aus llkwirAw sI[Awp bVy hI idRV ierwdy vwly, inDVkAqy byKO& jrnYl sn[

    bwbw bMdw isMG bhwdr mugl srkwr ny gurdws nMgl dI gVHI iv`c Gyr kyigRPqwr kr ilAw sI Aqy aus 19 jUn, 1716eI: ShId kr id`qw igAw sI[bwbwbMdw isMG bhwdr dI mO