makroekonomia 1 inflacja mgr Łukasz matuszczak
DESCRIPTION
Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak. Dzisiejsza kartkówka. Saldo Rachunku Bieżącego wynosi -700 mln EUR Saldo Rachunku Kapitałowego wynosi 200 mln EUR Saldo Rachunku Finansowego wynosi 1 300 mln EUR - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/1.jpg)
Makroekonomia 1
Inflacja
Mgr Łukasz Matuszczak
![Page 2: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/2.jpg)
Czym jest pieniądz?
Pieniądz: pewien powszechnie akceptowany towar
(choć nie koniecznie), za pomocą którego dokonujemy płatności za dostarczone dobra i usługi lub wywiązujemy się ze zobowiązań (np. spłata długu)
Środek wymiany
![Page 3: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/3.jpg)
Funkcje pieniądza
Środek przechowywania wartości (tezauryzacji), pozwalający dokonywać zakupów w przyszłości
Jednostka rozrachunkowa: W krótkim okresie - umożliwiająca wyrażanie
cen i prowadzenie rozliczeń W dłuższym okresie - Miernik odroczonych
płatności
![Page 4: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/4.jpg)
Jakie mogą być rodzaje pieniądza?
Towarowy – rolę pieniądza spełnia towar mający równolegle inne zastosowania (złoto, muszle, paciorki, kozy, zęby wrogów…) – tzw. Handel barterowy / „handel na sztych”
Symboliczny – środek płatniczy, którego wartość nabywcza znacznie przekracza koszt wytworzenia tego pieniądza (współczesne banknoty, monety)
Bezgotówkowy (IOU – I owe you) – środek wymiany, którego podstawą jest wierzytelność przedsiębiorstwa lub osoby fizycznej. Najdynamiczniej rozwijająca się forma pieniądza. (depozyty, czeki bankowe, karty płatnicze)
![Page 5: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/5.jpg)
Czym jest inflacja? (I)
Wzrost przeciętnego poziomu cen dóbr, usług (i czynników produkcji) w jakimś okresie czasu.
Stopa inflacji to wzrost wyrażony w postaci procentowej odnoszący się do pewnego przedziału czasu.
Innymi słowy jest to zjawisko spadku wartości pieniądza, czasami zwane zjawiskiem iluzji pieniądza.
![Page 6: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/6.jpg)
Czym jest inflacja? (II)
Czysta inflacja – ceny wszystkich dóbr wzrastają w tym samym tempie
Deflacja – spadek przeciętnego poziomu cen dóbr i usług
Dezinflacja – spadek tempa wzrostu cen (spadek inflacji, nie spadek poziomu cen)
![Page 7: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/7.jpg)
Problemy związane z inflacją.
W przypadku towarów innych niż pieniądz możemy obserwować zmiany ich ceny wyrażone w pieniądzu.
Nie można mierzyć zmian wartości pieniądza w innym pieniądzu on również może zyskiwać lub tracić na wartości.
Możliwe jest jednak śledzenie cen innych towarów, gdyż tylko ich obecność sprawia, że pieniądz ma rację bytu.
Trudność prognozowania inflacji.
![Page 8: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/8.jpg)
Pomiar inflacji
Indeks cen
Laspeyers (CPI)
Paasche (Deflator)
Fisher
Indeks ilości
Laspeyers
Paasche
Fisher
i ii
i itiL qp
qpY
00
0
i iit
i ititP qp
qpY
0
PLF YYY
i ii
i iitL qp
qpPI
00
0
i iti
i ititP qp
qpPI
0
PLF PIPIPI
![Page 9: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/9.jpg)
Indeksy zmian wartości nominalnych
Indeks nie bierze pod uwagę zmiany w strukturze konsumpcji (zmiana koszyka dóbr)
i ii
i ititNOM qp
qpY
00
LPPLNOM YPIYPIY
![Page 10: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/10.jpg)
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych (pot. inflacja)
Obliczany jest w oparciu o wyniki:
badania cen towarów i usług konsumpcyjnych na rynku detalicznym
badania budżetów gospodarstw domowych, dostarczającego danych o przeciętnych wydatkach na towary i usługi konsumpcyjne; dane te wykorzystywane są do opracowania systemu wag.
![Page 11: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/11.jpg)
Wartości realne vs. nominalne
Sam wzrost wartości PKB nie musi wcale oznaczać, że wzrosła produkcja.
Wzrost wartości = wzrost produkcji i wzrost cen.
Wzrost wynagrodzenia nie musi wcale oznaczać, że staliśmy się bogatsi Zarabiamy więcej, ale ceny też wzrosły.
Aby prawidłowo ocenić skalę zmian wielkości makrekonomicznych (o ile więcej wytworzono w ciągu roku towarów i usług, o ile realnie jesteśmy bogatsi) należy wyeliminowanie efektów wzrostu cen.
![Page 12: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Wartości realne vs. nominalne
W przypadku PKB i innych wartości należy wyliczyć je w cenach stałych wycenić je w kolejnym roku tak, jakby ceny nie uległy zmianie.
PKBNominalny – liczony w cenach bieżących (zawierających efekty inflacji);
PKBRealny – liczony w cenach stałych (lub uzyskany przez zastosowanie deflatora, wyrażającego wpływ inflacji
PKBRealny= PKBnominalny/deflator).
![Page 13: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Wartości realne vs. nominalne
Cena realna = cena jakiegoś dobra wyrażona w stosunku do przeciętnych cen np. płaca realna = płaca nominalna/ przeciętny poziom cen (indeks cenowy)
Realna stopa procentowa gdzie (i) – nominalna stopa procentowa
,cenowy indeks
1
ir
![Page 14: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/14.jpg)
Inflacja na rynku pieniądza
Oznaczenia: 𝜋 – inflacja ∆M – zmiana nominalnej podaży pieniądza ∆L – zmiana realnego popytu na pieniądz
𝜋= Δ − 𝑀 Δ 𝐿 Stopy procentowe:
![Page 15: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Wartości realne vs. nominalne
Za pomocą uproszczonego równania Fishera: 𝑟= − ,𝑖 𝜋𝜋 = ΔP/P = (P1 – P0)/P0
Gdzie:r – realna stopa procentowa i – nominalna stopa procentowa,
Δdeflatora PKB ≈ Δnomin.PKB – ΔrealnegoPKB Δrealne płace ≈ Δnominalne płace – inflacja
![Page 16: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/16.jpg)
Realny kurs walutowy
Relatywna cena dóbr pochodzących z różnych krajów wyrażona w jednej walucie
Pokazuje konkurencyjność krajowych producentów im wyższy, tym wyższa cena dóbr zagranicznych wyrażona w walucie
krajowej, im wyższy tym większa jest konkurencyjność danego kraju, sprzyja to wzrostowi eksportu netto danego kraju.
gdzie P* - poziom cen za granicą, P – poziom cen krajowych
Przykład (to jest tylko przykład, nie mylić z BigMac Index Purchasing Power Parity):
nominalny kurs walutowy , cena BigMac’a w Polsce = 6 PLN,
taki sam BigMac w Strefie Euro = 3 Euro
P
ePer
*
EUR
PLN,95493
1,97 6
395,3
PLN
EUREURPLN
er
ZadanieNa podstawie danych z dysku sieciowego oblicz
realny kurs walutowy w wymianie handlowej pomiędzy Polską, a USA.
![Page 17: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/17.jpg)
Koszt inflacji
koszt zdzieranych zelówek koszt zmienianych jadłospisów koszt realnej stopy procentowej drenaż podatkowy opodatkowanie dochodów z kapitału opodatkowanie dochodów firm koszt redystrybucji koszt niepewności
![Page 18: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/18.jpg)
Ilościowa teoria pieniądza
Związek między ilością pieniądza w obiegu a poziomem cen V- Szybkość obiegu pieniądza czyli szybkość, z jaką
zasoby pieniądza krążą w gospodarce. Średnia liczba transakcji obsługiwana przez jednostkę płatnicza w danym okresie czasu.
M – ilość pieniądza gotówkowego w gospodarce P – przeciętny poziom cen Y – ogólna liczba transakcji w obrocie towarowym (ilość
dóbr i usług)
V
Y
P
M
![Page 19: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/19.jpg)
Popyt na pieniądz
Popyt na pieniądz (L)- popyt na zasób pieniądza w ujęciu realnym (skorygowany o poziom inflacji). Zależy od poziomu stóp procentowych, dochodu oraz inflacji.
Motyw transakcyjny – codzienne wydatki, ilość środków będących do natychmiastowej dyspozycji. Zależy od poziomu dochodów: L=f(Y)
Motyw przezorności – na niespodziewane wydatki… Motyw portfelowy (spekulacyjny) – wynika z niechęci do
ryzyka. Jesteśmy gotowi zrezygnować z części potencjalnych zysków w zamian za poczucie większego bezpieczeństwa finansowego: L=f(Y)
![Page 20: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/20.jpg)
Podaż pieniądza
Podaż pieniądza (M)– wartość zasobów pieniądza znajdujących się w obiegu
Depozyty (D) – suma pieniędzy złożonych w banku na przechowanie przez właścicieli wkładów (deponentów)
Rezerwy (R)– ilość gotówki, jaką posiada bank i którą może przeznaczyć na natychmiastową wypłatę w przypadku żądania właścicieli wkładów
Stopa rezerw – stosunek wartości rezerw do wartości depozytów (R/D)
![Page 21: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/21.jpg)
Miary podaży pieniądza
Baza monetarna (H) – zasób pieniądza wielkiej mocy. Łączna suma banknotów i bilonu w obiegu pozabankowym (CU) i w posiadaniu banków (R).
M0= baza monetarna (H) = CU + R M1= M0 + detaliczne i hurtowe wkłady (depozyty) na
żądanie M2= M0 + wkłady detaliczne i udziały w towarzystwach
budowlanych M3= M1 + wkłady terminowe i certyfikaty depozytowe
sektora prywatnego M4= M3 + udziały i wkłady przedsiębiorstw budowlanych
+ gotówka, wkłady i certyfikaty banków w posiadaniu towarzystw budowlanych
![Page 22: Makroekonomia 1 Inflacja Mgr Łukasz Matuszczak](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081515/5681578f550346895dc52313/html5/thumbnails/22.jpg)
Mnożnik kreacji pieniądza
Stopa rezerw: re= R/D Stosunek gotówki w obiegu do depozytów: cu=CU/D Podaż pieniądza = pieniądz w obiegu (CU) + depozyty (D)
M= CU+D = cu*D + D = D*(1+cu) Baza monetarna = pieniądz w obiegu + pieniądz w bankach
H = CU+R = cu*D + re*D = D*(cu+re) Mnożnik kreacji pieniądza (MM):
Uproszczony mnożnik
111
recu
cuMMMMH
recu
cuHM
reMM
1