may 2 2009 cadadka 11aad

Madaxa Wargayska :

Maxamed Raage

May 2 2009 Cadadka 11aad

Xog-Maal waa Wargays ku hadla Afkaaga

Hooyo soona baxa Bishii labo jeer.

Bogga 14aad Qeybtii 6aad

Tifaftiraha Wargayska:

Maxamed Muuse Nuur

D oorashadii guud ee dhawaan dalka ka

dhacday waxay guul aqlabiyad ah ka

raacday xisbiga talada haya ee ANC ,

iyadoo asxaabta mucaaradka intooda bad-

dan ay afka ciida dareen, hase yeeshee xisbiga DA

ayaa guulo wax ku ool ah kasoo hoyiyey doorashada,

wargeyska codka Soomaalida Koonfur Afrika ee Xog-

Maal wuxuu idiin soo gudbinayaa faahfaahin

dhamaystiran oo doorashooyinka ku saabsan. Eeg

Bogaga 2 aad illaa 8aad

Qodobada Wargeyska

Digniin: Durreyga

Doofaarka oo ka di-

laacay K/Afrika– Eeg

boga 12 aad

Surwaalka kor u

qaado waad qaawan-

tahaye-eeg boga 8aad

ENGLSIH NEWS

PAGE 15

Xisbiga Isha mise kan Afka

keebaad codkaaga siineysaa?

Sheeko Xiiso leh– Eeg Boga

6aad

Soomaali kuma doorashada oga

qeybgalay— Eeg bogga 7aad

Soo saaristaan waxaa ku jira aayadaha Qur’aanka Kariimka iyo Axaadiista Nabigeena (SCW) Ee Fadlan hadhigin meel aan munaasan u ahayn Wargayska.

Fadlan kusoo dir wixii talooyin iyo tusaale ah ooaad wargayska u hayso E-mail [email protected] ama 26 Durban road Belville Cape Town

Xog-Maal SomaliTalk

Eeg boga 16aad

Doorashadii guud ee dalkani Koonfurta

Afrika waxaa loo dareerey maalintii arba-

cada ee taariikhdu ay ku beegneyd 22-ka

April, waxaa isu diiwaangaliyey 23

malyan oo qof, hase yeeshee waxaa cod-

kooda dhiibtey 17 milyan oo kaliya,

taasoo usoo bixidda doorashada ka dhig-

tey 77.3% boqolkiiba, 3 maalmood kadib

ayaa lasoo saaray natiijadii kama dambey-

sta ahayd.

Madaxa gudiga doorashooyinka qaranka

(IEC- Independent Electroral Commis-

sion) haweeneyda lagu magacaabo Briga-

lia Bam ayaa ku dhawaaqday natii-

jada rasmiga ah oo kama dambeysta ah:

ANC waxay heshey 65.9% oo u dhiganta

11.65 milyan oo cod, waxaa kusoo xigey

xisbiga DA oo heley 16.66% boqolkiiba

oo u dhiganta 2.95 milyan oo cod, waxaa

soo raacay xisbiga Cope oo heley 7.4%

boqolkiiba oo u dhiganta 1.31milyan oo

cod, waxaa xigey IFP oo heley 4.55%

boqolkiiba oo u dhiganta 800 cod iyo

dheeraad, waxaa iyana soo raacay xisbiga

ID oo heley 0.95% boqolkiiba oo u dhi-

ganta 162 kun oo cod, halka asxaabta soo

hartay oo dhan ay isku heleen 4.56% bo-

qolkiiba oo ah ku dhawaad hal milyan oo

qof.Tirooyinka kore waxay ka turjuma-

yaan in ANC ay heshay 264 kursi, halka

xisbiga ugu soo dhow oo ah DA uu heley

67 kursi, wallow ANC ay aqlabiyad

baaxad weyn ku guuleysatay, haddane

waxay dhibco jajab ah oo isha baasheeda

ah ku lumisey 3 duleel 2 duleed ee

kuraasta baarlamaanka si ay markaasi wax

oga badali karto dastuurka dalka iyada oo

aanan cidna kaashan, tirada loo baahnaa

waa 66.66% halka ay iminka heshay

65.90%.

Xisbiga DA ee mucaaradka ah ayaa isa-

gana wallow uu codad aad u yar ka heley

doorashada marka loo eego ANC, waxa

uu sheeganayaa guul weyn, tan koowaad

waa in ay ku guuleysteen gobolka West-

ern Cape oo ay iyaga dowlad goboleedka

dhisayaan, waxaa kale oo wehliya in ay

kordhiyaan tirada codadka ay ka heleen

doorashada marka la barbardhigo

doorashadii 2004-tii, waxay horey u

heysteen 12% boqolkiiba, iminka waxa ay

heleen 16.66 boqolkiiba.

Eastern Cape

Gobolka Eastern Cape ANC waxay

heshay 1,552,676 cod, taasoo u dhiganta

68.82% boqolkiiba , waxaa soo raacay

Congress of the People (COPE) oo heley

308,439 cod oo la mid ah 13.67 % bo-

qolkiiba, xisbiga Democratic Alliance

(DA) wuxuu heley 225,310 cod oo la mid

ah 9.99 %.

Xisbiga United Democratic Movement

(UDM) wuxuu heley 93,196 cod oo la

mid ah 4.13% . halka 13-ka xisbi ee kale

ee gobolkaasi ka tartamay ay heleen wax

ka hooseeya 1%.

Free State

Gobolka Free State ANC waxay ku gu-

uleysatay 734,688 cod (71.10%) waxaa

xigey COPE oo heley 120,018 cod

(11.61 %), DA waxay heshay 119,844

votes (11.6 %), hal dhibic oo jajab ah

ayay kala horeeyaan labbada xisbi ee

COPE iyo DA.

Xisbiga Freedom Front Plus (FF+) wuxuu

heley 20,780 (2.01%). The Dikwankwetla

Party of SA wuxuu heley 11,257 cod

(1.09 %t). asxaabta 14-ka ah ee hartay ee

ka tartantay gobolkaasi waxay heleen

taageerada dadka wax ka yar boqolkiiba

hal 1%.

Gauteng Gobolka barwaaqo sooranka ah ee Gau-

teng, ANC waxay heshay 2,660,267 cod

(63.99%) , DA waxay heshay 908,616

cod (21.86%) Cope-na waxay heshay

323,327 cod (7.78 %).

Xibiga FF Plus wuxuu heley 67,660 cod

(1.63%) halka Inkatha Freedom Party ay

qaadatay 61,856 cod (1.49 %). 15 xisbi ee

hartay waxay heleen wax ka yar bo-

qolkiiba hal.

Kwazulu-Natal

Gobolkani ay meelo ka mid ah ka taliso

boqortooyada Zulu-ga, xisbiga talada

haya ANC wuxuu ka heley 2,19,516 cod

(62.95%) waxaa xigey IFP oo heshay

780,027 cod (22.40%), DA waxay heshay

318,559 cod (9.15%) halka xisbiga Mi-

nority Front ay heleen 71,507 cod

(2.05%). Cope waxay heshay 44,890 cod

(1.29%) , halka inta soo hartay oo ah 12

xisbi ay heleen wax ka yar boqolkiiba hal.

Limpopo Gobolkani miyi xigeenka ah ANC waxay

ku guuleysatay codadkii ugu badnaa oo

dhan 1,265,631 cod (84,88%) waxaa

xigey Cope oo heley 112,325 cod

(7.53%). DA waxay heshay 51,856 cod

(3.48%), halka 15-ka xisbi ee soo haray ee

gobolkani ka tartamay ay heleen wax ka

yar boqolkiiba hal.

Mpumalanga Mpumalanga, ANC waxay heshay taa-

geerada dad gaaraya 1,110,190 (85.55%),

waxaa soo raacay DA oo heshay 97,204

cod kaliya (7.49%) iyo Cope oo heshay

37,789 cod (2.91%) . asxaabta harsan oo

ah 12 xisbi iyagu waxay heleen wax ka

yar 1%.

North West obolka North West oo ah kan ugu faqrisan

dalka ANC waxay heshay 783,794 cod

(72,89%) waxaa xigey Cope 89,573 cod

(8.33%) iyo DA oo heshay 88,728 cod

(8.25%), halka United Christian Democ-

ratic Party uu heley 56,678 cod (5.27%),

12-ka xisbi ee harsan waxay heleen wax

ka yar 1%.

Western Cape Gobolkani oo ah mid jinsado baddan

waxay guusha raacday xisbiga DA oo

heley 1,012,568 cod (51,46%) waxaa

xigey ANC oo heshay 620,918 cod

(31.55%), halka Cope ay heshay 152,356

cod (7.74%) waxaana soo raacay xisbiga

Independent Democrats (ID) oo heley

92,116 cod (4.68%). Xisbiga diinta ma-

siixiga ee ACDP wuxuu heley 28,995

cod (1.47%), asxaabta hartay oo gaaraya

17 xisbi iyagu waxay heleen wax ka yar

1%.

Northern Cape Gobolkani ANC waxay qaadatay 245,699

cod (60.75%) waxaa xigey DA 50,817

cod (12,57 %). Cope waxay heshay

67,416 cod (6.67%) ID waxay heshay

9,995 cod (4.94%) FF Plus waxay heshay

5.034 cod (1.24%) halka UCDP uu heley

4,889 cod (1.21%) iyo xisbiga ACDP oo

heley 4.041 cod (1%) .

Xog- Maal

2 May, 2009 XOG-MAAL 2

Nataa’ijka heerka qaran. Natiijooyinka Gobollada

Waxaa lagu tilmaamay doorashadii ugu cadaaladsanayd qaarada

Afrika oo dhan, waxaa joogay indha-indheeyeyaal ka socday

midowga Afrika, iyo urur goboleedka wadamada Afrikada

Koonfureed ee SADC , meeysan iman dad ka socda midowga

yurub iyo UN-ka.

Dowlada dalkani waa ay diidey in lasoo dirro kormeerayaal

caalami ah, kaliya waxay ogolaatay indha-indheeyeyaal, farqiga

u dhaxeeya labbada waxay kala tahay in kormeerayaasha ay

awood u yeelanayaan in ay farogaliyaan haddii muran dhaco,

halka indha-indheeyeyaasha aysan awoodaasi lahayd, kaliyana

ay warbixin ka diyaarin karaan.

Waa dalka kaliya ee qaaradani ku yaala oo aysan iman kor-

meerayaal Yurub ka socda, haddane ka dhacday doorasho aanan

lagu murmin, waxaana taasi ugu wacan dimoqoraadiyada tabar-

gashay iyo machadyada dhidibada adag ee dalkani ka jirra sida

kan doorashooyinka.Waxaa dadkii doorashada indha-

indheeynayay ka mid ahaa madaxweynihii hore ee dalka Nige-

ria, Obasanjo., wallow taasi su’aalo laga keeney iyadoo laga

shidaal qaadanayo diiwaanka aan wanaagsanayn ee doorashooy-

inka Nigeria oo lagu murmo.


Dad baddan oo Soomaali ah oo dalkani ku nool waxaa laga yaa-

baa in aysan ku baraarugsanayn nidaamka doorashada dalkani,

nidaamka wax loo doorto dalkani aad ayuu oga duwanyahay sida

dad baddan ay gudoonsadeen.

Marka hore waxa ay dadka dooranayaan ma ahan shaqsiyaad,

tusaale ahaan dadka ma doortaan cidda madaxweynaha u no-

qoneysa, ama baarlamaanka u galaysa, ee waxay doortaan xisbi,

xisbiga ayaa soo xulaya qofka baarlamaanka u galaya ama mad-

axweyne u noqonaya.

Inta aan doorashada la galin ayay tahay in xisbi kasta uu soo gud-

biyo magacyada dadka baarlamaanka u galaya, iyo shaqsiga mad-

axweynaha ugu sharaxan, kadib ay ololaha ku galaan sidaasi,

marka doorashada ay dhacdo inta cod ee uu xisbiga helo ayaa loo

turjumayaa kuraasta baarlamaanka, halkii kursi waxaa u dhiganta

50,000 cod (konton kun oo cod), tusaale ahaan haddii xisbiga

helo boqol kun oo cod, 2 xildhibaan ayaa baarlamaanka u galay,

waxayna u kala galayaan hadba sida ay diiwaanka ugu kala

horeeyeen markii xisbiga uu gudbinayay magacyadooda ka hor

doorashada.

Ogow kuraasta la dooranayo waa kuwa labbada aqal ee kala ah

kan qaranka iyo kan maamul goboleed kasta ee 9-ka gobol, ma-

gacyada la gudbinayo waa kala gaar.Soo xulista dadka baar-

lamaanka galaya ee xisbi kasta waxay ku timaadaa doorasho xis-

biga dhexdiisa ah, waxay diiwaanka ugu kala horeeyaan hadba

sida ay ugu kala codbadanyihiin laamaha xisbiga ee soo doortey.

Waxaa doorashada ka qeybgalay 26 xisbi oo heer qaran u tarta-

may iyo 156 xisbi oo heer gobol u tartamay.

Waa sidee nidaamka doorashada

dalkani, maxay dadku doortaan?

Doorashada iyo hufnaanteeda.

Wallow ay si hufan u dhacday doorashada guud ahaan, haddane

waxaa jirrey dhacdooyin dhowr ah oo carqalad galiyey hamsamida

codbixinta.

Gobolka Kwazulu-Natal Police-ka waxay qabteen sargaal ka tirsan

gudiga doorashada oo watta waraaqaha codbixinta oo 100 xabbo

gaaraya oo calaamaysan ka hor intii aysan furmin goobaha codbix-

inta, markiiba waa la xirey, maalin kadib maxkamad ayaa lasoo

taagay, meel kale sargaal kale ayaa laga dhacay dhamaan qalabkii

codeynta, meel kale saraakiisha doorashooyinka ayaa dadka u shee-

gey in ay ku codeyn karaan qalin rasaas oo aan loo baahneyn qalin

biiraha, wallow aysan jirrin sharci xadidaya isticmaalka qalmaanta,

haddane waxaa yaab ka muujisey madaxa koomishanka

doorashooyinka.

Dhacdo kale waxaa go’ay waraaqihii codbixinta, waxaa gabaabsi

noqdey sanaadiiqdii codbixinta oo buuxsamay, meelaha qaarkood

korontada ayaa go’dey ka hor intii uusan waqtiga dhamaanin,

meelo kale waxaa dhamaatay khaddii ciddida dadka loo marinayay,

meel kale waxaa laga heley sanaadiiq buuxda oo la halgaaday, la-

akiin waxay noqdeen kuwa horey loo tiriyey.

Dhacdo kale sargaal gudiga doorashooyinka ka tirsan ayaa gaari la

jiirsiiyey oo waa uu dhaawacmay, meel kale waxaa isku dhacay

saraakiisha gudiga iyo taageerayaasha ANC, dhacdo kale sargaal

sare oo ka tirsan xisbiga Cope ayaa toogasho lagu dilley gobolka

Eastern Cape.

Tirakoobyo kooban

20,000 goobood oo codbixin ayaa codka laga dhiib-

tey

5000 indha-indheeyyeyaal oo dalka u dhashay iyo

352 caalami ah ayaa doorashada la socday

55 milyan oo waraaqaha codbixinta ah ayaa la daaba-

cay,

450 tan oo waraaqo ah ayaa la’isticmaalay

97002 sanduuq oo codbixin ayaa la isticmaalay

4.5 milyan oo qalmaan ah ayaa loo direy goobaha

codbixinta

1500 litar oo qad ah ayaa la isticmaalay si loogu

sunto gacmaha codbixiyeyaasha

11 bakhaar ayaa la isticmaalay si loogu keeydiyo

agabka codbixinta

Dhacdooyinka doorashada

Jacob Gedleyihlekisa Zuma, wuxuu

dhashay 12-kii April 1942-dii, tuulada

Nkandla ee gobolka Kwazulu-Natal,

wuxuu ka dhashay qoys dabaqada

hoose ah , aabihii wuxuu ahaa Police

wuxuuna dhintey isagoo yar,

hooyadiis waxay ahayd booyaaso

reero u shaqaysa, iskuulka isagoo

maraya fasalka sedexaad ayay ayeey-

diis kaxaysatay wuxuuna noqdey lo’

jir.

1959-kii isagoo 17 ah ayuu ku biirey

African National Congress (ANC) ,

wuxuu sanadii 1962dii xubin ka no-

qdey garabkii hubeysnaa ee ANC

(Umkhonto We Sizwe) kadib markii

la mabnuucay ANC 1961-dii. 1963-dii

ayaa isaga iyo 45 kale oo tabobar cii-

dan qaadanayay lagu xirey meel u

dhowr Zeerust galbeedka Transvaal

(hadda North West).

Waxaa l a gu eedee y ey in uu

maleegayay afgambi dowlada ka dhan

ah waxaana lagu xukumey 10 sanno

oo xarig ah oo ku dhamaystey

jasiirada Robenne Island oo uu Nelson

Mandela ku xirnaa.

Kolkii la soo siidaayay wuxuu dalka

musaafuris ahaan oga tagay 1975-tii,

wuxuu tagay dalka Swaziland, kadib

Muzambique, wuxuuna halkaasi ku

qaabiley sanad kadib kumanaan

dhalinyaro ah oo baxsad ah kadib kac-

doonkii Soweto ee 1976.

Sanadii 1977 ayuu kamid noqdey

golihii dhexe ee ANC, wuxuu kaloo

soo qabtay xilal kala duwan illaa ugu

dambeyntii uu noqdey madaxa sir-

doonka ANC.

Wuxuu dalka kusoo laabtay 1990 –kii

kolkii mabnuucida laga qaaday ANC,

isla sanadkaasi ayaa loo doortey gu-

doomiyaha ANC guud ahaan iyo gu-

doomiyaha ANC ee Kwazulu-Nala

halkaasi oo uu doorweyn ka ciyaarey

dammintii rabshadihii ahliga ahaa ee u

dhaxeeyey taageerayaasha ANC iyo

IFP.

1997-dii ayaa loo doortey madax-

weyne kuxigeenka ANC shirkii Ma-

fikeng ee uu xilka madaxnimada ANC

kula wareegey Thabo Mbeki, labbo

sanno kadib 1999 ayaa loo magacaa-

bay madaxweyne kuxigeenka dalka

kolkii Thabo Mbeki uu madax-

weynaha noqdey.

Laakiin shaqadaasi waxaa laga direy

14-kii June 2005-tii markii ay soo

baxeen eedeymo la xariira musu-

qmaasuq, isla sanadkaasi ayaa sidoo

kale lagu soo oogey dacwad la xariirta

kufsi haweeney qaadsan cudurka HIV

AIDS-ka , sanad kadib markii

maxkamad la keeney wuxuu yiri

―galmada kadib waan ka qubeystey si

aan u yareeyo khatarta cudurka‖,

dacwada kufsiga ah waa lagu waayay

markii dambe.

18-kii December, 2007 ayaa shir-

weynihii ANC ee Polokwane loogu

doortey madaxweynenimada ANC

isagoo ka reeyey Thabo Mbeki oo

xilkaasi kula tartamayay, 10 maal-

mood kadib ayaa Zuma lagu oogey

dacwado musuqmaasuq ah, bishii

agoosto ee 2008-dii ayuu xaakim ku

waayay dacwadaasi kaasoo madaxda

dowlada ku eedeeyey farogalin

dacwada Zuma, taasi waxay

horseedey in Thabo Mbeki xilka uu ka

dego, hase yeeshee waxaa rafcaan

xukunkaasi ka qaatay hey’ada gar-

soorka kadibna dacwadii ayaa lasoo

celiyey, laakiin isla hey’adani oo lagu

magacaabo NPA ayaa horaantii bis-

hani ka laabatay dacwadihii Zuma loo

heystey kadib markii ay soo ifbaxeen

cadaymo hor leh oo ku saabsan in

dacwada lasoo maleegey.

Iminka isaga oo 67 jir ayuu todobaad

kadib fariisanayaa kursiga dalka ugu

sareeya, waxaa xilka madaxweyneni-

mada loo caleemo saarayaa 9-ka May.

2 May , 2009 XOG-MAAL 4

Waa kuma Jacob

Xaflada Caleemo saarka Zuma waxay ku kacaysaa R75 malyuun

9 ka May waxaa xaflada caleemo saarka lagu qabanayaa qasriga madax-tooyada ee Pretoria halkaasi oo inka baddan 4000 marti ah iyo tobonaan kun oo dadweyne ah isugu tagayaan. Waxaa la sheegey in xaflada ay ku kacayso aduun gaaraya R75 malyuun, qarashkani waxaa lagu isticmaali doonaa cuntada, amaanka, isgaarsi-inta, gaadiidka, iyo dhamaan agabka looga baahanyahay xaflada, waxaa qa-banqaabada la bilaabay bishii Janaayo ee sanadkani, 4 bilood ka hor intii aan madaxweynaha la dooranin, shirkado ayaa qandaraasyo lagu siiyey in ay adeegyadani fuliyaan. Qofkii aysan u suurogalin in uu maalintaasi xaadiro, wuxuu ka daawan karaa mid ka mid ahboqolka shaashadood ee laga taagayo dalka oo dhan. Waxaa kasoo qeybgalaya madaxda aduunka intooda baddan iyo wafuud kala duwan. Caleemo saarkii Thabo Mbeki 2004-tii waxaa ku baxay qarash intan la’eg.

Xog-Maal

Inta aan u gudo galin barnaamijka ama mowduuca

aan isla qeexno waa maxay Naas Nuujin.

Naas Nujin waxaa looyaqaan waa hooyada oo qeyb

dheecaankeeda ka mid ah u hurtaa cunugeeda

islamarkaana siisaa caanaha ka yimaada jirkeeda

kuwaas o ah nooca 1-aad e lagu quudiyo dha-

laanka inta uusan gaarin cunida (raashiinka)

caadiga ah ee eynu qaadano, hadaba qeexida

kadib eynu isla aragno aadamaha iyo waxa uuka

qabo Naas Nuujinta inagoo kadib cadeyn doona

Allaah SW waxa uuka yidhi.

Tignoolojiyada casriga ah ee aduunku maanta

gaaray waxa ay awood u waayeen ama ka caa-

jiseen in ay sameyaan amaba ay soo saaraan

caano la mid ah kuwa hooyada xaga walxaha ay

ka kooban yihiin, dhadhanka iyo waliba midabka

iyo uduga.Caanaha hooyada ayaa ah nafaqo

dhameystiran oo buuxin kara rabitaanka iyo kori-

inka cunuga, intaas waxaa dheer in ay caanaha

hooyadu ka kooban yihiin walxo badan oo kordhiya

difaaca cunuga, kuwaas oo inta badan dib u dhiga

ama ka hortaga cudarada ay ka mid ka yihiin

1) cudurka dabeysha (polio)

2) Hargab (flu)

3) Dhega xanuun (otitis)

4) Cudurada ku dhaca habdhiska Neefsashada

( Respiratory tract Infections)

5) iyo cudurada caloosha, Xiidmaha iyo marinka

cuntada (Gastrointestinal tract infections)

Waxaa waayadan danbe soo kordhayay in hoo-

yooyinku aysan nuujin ilmahooda hadii ay nuuji-

yaana aysan nuujin mudadii iyo waqtigii ku

haboonaa oo ay durbaba Mujuruc iyo masaasad ku

quudin ku bilaabaan.

Run ahaantii waxtarka caanaha hooyadu ma ahan

mid ku kooban intaas aan soo sheegnay balse

waxay kale oo leeyihiin caanaha hooyadu faa’iidoy-

inka soo socda.

1)Caanaha hooyada waxaa ku jira qaar ka mid

unugyada difaaca jirka oo uusan cunugu sameysan

Karin bilaha u horeya noloshiisa sida IGA, IGM,

IGG, sidoo kale caanaha hooyadu waxaa laga he-

laa borotiino la falgala birta jirka (iron binding pro-

teins) loona yaqaan Lactoferins, isugeyoo unu-

gyadan iyo borotiinadan waxa ay hakiyaan taranka

iyo koritaanka noocyo ka mid ah bagteeriyada laga

helo xiidmaha bani’aadmiga, bagteeriyadan ayaa

inta badan u keenta cuduro uu shubanku ugu

horeeyo caruurta la siiyo caanaha dadsameyga

(Formula Milk).

2)Saxarada ilmaha naaska la siiyo ayaa ah mid

Aysiidh ah kana kooban maado loo yaqaan Acetate

buffer, maadada Acetate buffer ee laga helo sax-

arada Ilmaha naaska la siiyo ayaa waxa ay ka

hortagaa koritaanka iyo waxyeelada Noocyo badan

oo Bagateeriyada ka mid ah oo la isku yiraahdo

Gram negative Bacteria taas oo inta badan Qatar

ba’an iyo cudura halis ah u keenta Ilmaha aan

naaska la niijin. 3) Caanaha hooyadu waxay kaloo ka kooban yihiin

macdano miisan oo aan qashin saarka ilmaha dhib

weyn u geysan Karin siiba kelyaha, meesha ay

caanaha dad sameyga ahi ka kooban yihiin

macdano fara badan oo halis gelin kara kelyaha

ilmaha, maxaa yeelay kelyaha ayaa ah xubinta

jirka u qaabilsan qashin saarka macdanaha iyada

oo raacineysa kaadida wax alaale iyo wixii ma-

caadin ah ee jirka siyaada ku ah.

4) Sidoo kale caanaha hooyada ayaa qani ku ah

dux aan dheregdhaafsaneyn (Unsaturated Fatty

acid) taas oo ka qeyb qaatada koritaanka mask-

axda iyo garaadka cunuga halka ay caanaha dad

sameyga ah aad ugu yartay dux-dani amaba aan

lagu ogeyn qaarkood.Ilamaha lagu quudiyo ma-

saasada (Mujuruca) ayaa inta badan aad u cayila

una nugul cuduro badan oo faafa marka loo barbar

dhigo Ilmaha naaska hooyadii la siiyo. Shaxdan hoose ayaan waxaan ku muujineynaa

sida ay ugu kala nugul yihiin cudarada inta badan

ilmaha ku dhaca Cunuga naaska la siiyo iyo midka

masaasada lagu quudiyo.

udurka Ama

Jirada

Ilmaha Naaska

la siiyo

Ilmaha Ma-

saasada la

siiyo

Dhega xanuun 3.7% 9.1%

Cudurada Ku

dhaca san-

badada iyo

feeraha

1.1% 5.6%

Shubanka iyo

mataga 3.5% 6.9%

Inta Goor ee

cusbitaal ama

takhtar loo

geeyo

1.1% 5.6%

Wadarta guud 8.2% 21.1%


Dowlad goboleedka Western Cape waxaa

ku guuleystey xisbiga mucaaradka ah ee

DA, gobolkani waa gobolka labbaad ee ay

ku noolyihiin Soomaalida ugu baddan,

haddaba waa maxay isbadalada la filayo.

Dabcan waxaa la filan karaa isbadalo

waaweyn dhankeey ahaadaataba, dhanka

wanaagsan haddii aan ku hormarno

Soomaalida waxay filan kartaa abni ka

wanaagsan kii hore taasoo dalka oo dhan

ay la wadaagayaan, hase yeeshee waxaa

kaloo la filan karaa in waxoogaa cadaadis

ah ay Soomaalida kala kulanto maamul-

kani cusub.

Ma jirri doonto cid si toos ah u bartil-

maameedsanaysa Soomaalida, taasi

micnaheedu ma ahan in aysan bartil-

maameed ahayd, xasuuso xisbigani waxa

uu matalaa danaha ganacsiyada waaweyn

ee gobolka ama dalka, Soomaalidana waa

dad ganacsada oo waliba muhaajiriin ah,

ganacsiyada xisbigani uu matalo ma ahan

kuwa jecel howlaha ganacsiga ee

Soomaalida taasina waa mid laga wada

dharagsanyahay.

Halkaasba aan ka ambo qaadno, waxa ugu

weyn ee lagu yeeli karro waa in ganacsiga

lagaa xirraa taasina waa mid aad ugu sah-

lan maamul kasta oo yimaada iyadoo loo

marayo dariiq sharci ah, looma baahna in

la yiraahdo ―ganacsiyada Soomaalida

ayaa la xirayaa‖, kaliya waxaa lasoo

saarayaa shuruuc cusub ama kuwii hore

ee jirey ayaa si haboon loo dhaqan gali-

nayaa, tusaalaha koowaad waa shuruucda

caafimaadka iyo ganacsiga, waxaa jirta

heer nadaafadeed oo ay tahay in laga helo

ganacsi kasta haddii ay tahay in uu

shaqeeyo, waa inagiiye bal ii sheega ga-

nacsiga ay Soomaalida leedahay ee shu-

ruuda nadaafada kasoo bixi karra? Waa

dhif iyo naadir, kolka maxaa hor istaagaya

in ganacsiga lagaa xirro?.

Tusaalaha labbaad waa canshuuraadka,

ganacsi kasta waa in uu diiwaan gash-

naadaa, canshuurna bixiyaa, Soomaali aad

u yar ayuu ganacsigooda diiwaan

gashanyahay ama canshuur bixiya, hadii

la xisaabiyo intii sanno ee aadan canshuur

bixinin hantidaada oo dhan dowlada ayaa

mulkineysa.

Tusaalaha sedexaad waa soonayaasha

ganacsiga, waxaa jira shuruuc xadideysa

goobaha ganacsi loogu tallo galay iyo

goobaha deegaanka loogu tallo galay,

waxayna shuruucdaasi ka mid yihiin qor-

shayaasha magaaleynta ee magaalo kasta,

xaqiiqadu waxay tahay in ganacsiyada

inta baddan Soomaalida aysan arrinkaasi

waafaqsanayn.

Tusaale kale wuxuu yahay aqoonsiga ,

qofka ganacsi furanaya waa in uu leeya-

hay aqoonsi dal-kujoog ah, Soomaali bad-

dan ayaanan heysan sharci oo ganacsiyo

leh, tusaale kale wuxuu yahay sharci mab-

nuucaya in la dhex seexdo goobaha ga-

nacsiga ama dab lagu dhex shitto oo wax

lagu karsado.

Waxaasi oo dhan iyo waxyaabo kale oo

Soomaalida loogu marmarsoon karro ayaa

buux ah, sidaasi darteed waxaa haboon in

waxyaalaha la awoodi karro wax laga

badalo.


Xisbiyada AF iyo IL!

Asxaabta doorashada ka qeybgashay waxaan ku

sheegney 156 xisbi oo heer gobol ah iyo 26 xisbi oo heer

qaran ah, ugu yaraan labbo ka mid ah asxaabta ayaa leh

astaamo iyo magacyo ku yaabgalinaya.

Midkood waxaa lagu magacaabaa ―KISS‖ , wallow ma-

gaca laga soo gaabiyey jumlad ka turjumeysa magaca

xisbiga, haddane waxaa is waafaqaya magaca soo

gaabinta marka sida uu yahay loo isticmaalo iyo astaanta

xisbiga, KISS micnaheedu waa ―shumis‖, astaanta xisbi-

gana waa af faruuryo rooseeto marsan, KISS waxaa laga

soo gaabiyey Keep it Straight and Simple Party oo micnaheedu ay tahay xisbiga toos iyo sahal ka yeelka, waxaase xusid muddan in xisbiga shumis uu afka ciida daray kadib markii uu ku guulda-raystey taasoo dabcan ka turjuntey micno ahaan

magaca xisbiga, “ haddii wax la shuminayo, ciida ayay shumiyeen” . Xisbiga kale waa New Vission ama xisbiga aragtida cusub, waxaa astaan u ah il kusoo eegeysa, dabcan magaca iyo astaanta waa kuwa is waafaqaya, waxaa laga yaabaa in aad isweeydiso “meedey ishii kale?” , sow lagama yaabo in ay daboosheen si aysan niyad jab oga qaadin natiijooyinka kusoo qormaya sabuurada weyn ee xarunta koomishanka doorashooyinka ay ka heleen dhibco aad u yar.

Madaxii hore ee sirdoonka ANC xiligii

midab takoorka, Jacob Zuma waa nin

yaqaana la macaamilka Soomaalida,

sanadkii 2008 isagoo la hadlayay ururka

jaaliyada Soomaalida dalkani ee SASA

ayuu sheegey in Soomaaaliya ay ahayd

dalka kaliya ee baasaboorkiisa ay ku

safri jireen sirdoonkii ANC oo uu isaga

madax ka ahaa, waxay u badantahay in

xitaa isaga uu ku safray baasaboorka

Soomaaliya, madaxdii jaaliyada ee la

kulantay waxay u sheegeen in sidoo

kale baasaboorka Soomaaliya ay ku

qornaan jirtey weer dhahaysa ―waxaa

loogu safri karaa aduunka oo dhan,

waxaan ka ahayn Israa’iil iyo Koonfur

Afrika‖, taasoo uu qirrey Zuma.

Xiligaasi waa mid lasoo dhaafay, hadda

waa Zuma oo madaxweyne ka no-

qonaya dalkii uu waagaasi musaafuriska

oga maqnaa, waxaa dalka jooga

Soomaali tirro baddan oo ay heystaan

dhibaatooyin aan yarayn, haddaba

maxaa laga filan karaa hogaamintiisa

dalkani.

Waxyaalaha la filan karro waxaa ka mid

ah abniga wadanka oo hagaaga taasoo

ah faa’iidada koowaad ee Soomaalida

ay heleyso, waxaa kale oo miiska saaran

in wax laga badalo sharciga dalka lagu

joogo, tusaale ahaan waxaa dhici doonta

in qaxootiga la siiyo teesarooyin (ID)

cagaaran oo laakiin ay ku qorantahay

―Non Citizen‖ ama muwaadhin ma

ahan, waxaa kale oo wax laga qaban

doonaa musuqmaasuqa diloodey xafii-

syada bixiya shuruucda, laakiin waxaa

la adkeyn doonaa waxyaalaha qaarkood.

Lama ogolaan doono qof sharci darro

dalka ku jooga, xuduudaha waa la ad-

keyn doonaa, qof kasta oo dalka dambi

ka gala waa la masaafurin doonaa, ga-

nacsiyada noocyada aan sharciga dalka

waafaqsanayn iyagana waa la mabnuuci

doonaa.

Wasaaraha arrimaha Soomaalida qus-

eysa waa tan gudaha, waxaa dhici karta

in wasiir cusub la keeno wasaarada,

sidaasina ay wax weyn isku badalaan,

waxaa la hadal hayaa Nkosasani Dala-

mini-Zuma oo ah wasiirka arrimaha

dibbada, waa haweeney qibrad baddan u

leh arrimaha Soomaaliya iyo xaaladaha

ka jirra, waxaa laga fillan karaa wanaag.

Dadka Soomaalida ah waa ay ku kala

aragti duwanyihiin Zuma, dad ayaa

qabba in Zuma uu xaaqi doono muhaa-

jiriinta, halka kuwa kale ay aaminsanyi-

hiin in wanaag uu la iman doono maa-

mulkiisa, nin ka mid ah dadka ayaa

taleefoon ku wacay wiil saaxiibkiis ah,

wuxuu weeydiiyey qofka doorashada ku

horeeya, waxaa loo sheegey in Zuma uu

ku horeeyo oo uu helayo, wuxuu had-

dane weeydiiyey in Soomaalida u roon-

yahay iyo in uu u daranyahay, waxaa

loogu jawaabay in uu ka fiicnaan doono

maamuladii hore, wuxuu yiri ―saaxiib

aan u duceyno Zuma dhamaanteen‖.

Shaqsi ahaan Zuma waa nin Afrikaani-

mada ku weyntahay, waa nin arrimaha

qaarada muhiimad gaar ah siiya, ma

ahan nin u rukuuca reer galbeedka in

baddan, mar ka mid ah intii uu madax-

weyne ku xigeenka ka ahaa dalka waxaa

lagu eedeeyey in ay lacago soo siiyeen

hogaamiyeyaasha dalalka Liibiya, iyo

Angola si uu afgambi u sameeyo, waxaa

cad xiriirka weyn ee uu la leeyahay wa-

damada Afrika badankood, gaar ahaan

Liibiya oo u ololeysa mideynta Afrika

fikirkaasi oo uu si weyn oga soo hor-

jeedey madaxweynihii Zuma ka

horeeyey.

Waa su’aal xiiso leh, waxaase kasii xiiso badan jawaabteeda oo ay jeclaan lahaayeen in ay ogaadaan Soomaalida oo dhan, laakiin ka waran haddii adiga oo dariiq socda aad aragto sawirka nin Soomaali ah oo darbiyada ku dhagan oo ay ku dul qorantahay “I doorta”? . Sawirkani waxaa la kulmay

Soomaalida Cape Town ku nool qaarkood, runtii ninka ma ahan Soomaali laakiin aad ayuu ugu egyahay, wuxuu hogaamiyaa Xisbi goboleed ka jira gobolka Western Cape oo lagu ma-gacaabo United Independent Front, si kasta oo aad u eegto waa nin aanan laga aqoonin Soomaali.

Iyadoo Soomaalida dalka joogta 98% aysan lahayn xuquuqda codeynta, iskaba dhaaf in loo codeeyee, ayaa xittaa haddii dhamaantood ay xuquuqdaasi helaan aanan laga fikiri karin in qof baarlamaanka u fariisto, sa-babtuna waxay tahay in qofka fariisto kursi baarlamaan wuxuu u baahanyahay 50,000 (konton kun) cod, Soomaalida dalka ku noolna waa 30,000 kaliya, waxaa intaasi sii dheer in beel kasta ay qof soo sharaxan doonto had-diiba qof kasta uusan isagaba isa soo sharixin. Bal malee sodon kun qof oo dhamaantood wada musharax Ah? W.Q: Cali Gacal Xasan

Xog-Maal


Kumaa doorashada Soomaalida uga qeybgalay oo tartamay?

D adkeena waa dad qaxootini-m a d a a y dilootey, kolka

ay arkaan dad saf ku jirra waxay gudoonsadaan in dadkani ay raashiin u sa-fanyihiin, koodii u baahan kula yaabi meeysid in markiiba uu horey safka ka galo oo waliba uu isku dayo in uu barmuudeeyo. Maalintii 22-dii April 2009 ee dalkani K/Afrika loo dareerey goobaha codbix-inta, waxaa naloo sheegey in Soomaali baddan ay safafka galeen iyagoo aanan lahayn xuquuqda codeynta, ma ahan wax la qariibsado in qofka uusan xittaa ogeyn sababta loo safanyahay maadaamaa uusan luuqada aqoonin oo uusan fahmeeynin wararka 24-ka sac saxaafada dalka ay tabinayso. Waxaa la sheegey in sara-akiisha doorashooyinka iyo ciidamada amaanka ay safafka ka saareen dad Soomaali ah oo sitta waraaqaha qaxootiga iyo aqoonsiyo kale oo aanan u ogolaaneynin in ay codeeyaan. Caadi ahaan in qofka qaxootinimada dalkani ku yimid uu yeesho xaqqa codeynta waxay qaadanay-

saa muddo 10 sanno ah in uu dalka ku noolaado isagoo qaxooti loo aqoon-sanyahay, laga soo bilaabo maalinta qaxootinimo loo aqoonsado ee la siiyo waraaqda “Status-ka” loo yaqaano waxay tahay in uu dalka joogo muddo 5 sanno ah oo uu qaato 3 waraaqdaasi ah taasoo lab-badii sannaba mar dhacda oo mid kale lagu badalo, kadib waxay tahay in uu qofka xaraysto codsi de-genaansho rasmi ah, kolka uu helo shahaadada de-genaanshaha rasmiga ah oo loo ogolaado ayuu xaraynayaa teesaraha ca-gaaran oo ay ku qoran-tahay “non citizen”, marka uu teesarahaasi heysto muddo 5 sanno ah oo laga bilaabayo maalintii uu heley aqoonsiga degenaan-shaha rasmiga ah. Kadib wuxuu codsanayaa muwaadhinimo taasoo uu xaq u yeelanayo in uu no-qdo mudwaadhin buuxa oo heysta teesaraha cagaaran oo ay ku qorantahay “Citizen” ama muwaadhin, markaasi wuxuu leeyahay xaqqa in uu codeeyo ama loo code eyo. W.Q: C/raxmaan Nuur Jillay.


“Surwaalka kor u qaado, waad qaawantahaye”

Qore: Tifaftiraha

Nin feetey daboolo lama yiraahdo, haduusan ahayn qof mi-

yir doorsoomey, doorkaagu waa in aad ka jeedsataa, laakiin

ka waran haddii uu ku dhex feedanayo masaajidka

dhexdiisa?

Malaha su’aashani waa hal xiraale?, mayeey!, haba ka

yaabin ma ahan halxiraale, waa xariiq jirta, bal dhugo

nuxurka.

Waxaa jirta maahmaah oranaysa ―dhajiga (dhaji= nooc ma-

saska ka mid ah) dhulkuu jooguu dhogortiisa leeyahay‖,

dhalinteena dhulkeey timaaado ayay la dhaqan noqotaa,

dalka Koonfur Afrika waxaa ka jirra nooc dharxirasho ah

oo dhalinta u ah noocii ugu dambeeyey ―aalta moodo‖, si la

mid ah labiskii Soomaaliya ee sideetameeyadii ee sur-

waarka lugaha holofka ah (abu elefaante) la xiran jirey, ti-

mahani la tuuran jirrey.

Labiskani qofka wuxuu xiranayaa kastuuno yar, wuxuu ka

dul gashanayaa surwaal jilbaha waxyar hoos u dhaafsan,

surwaalka waxaa suunka looga dhuucinayaa barida hoos-

teeda xagga dambe, xagga horane bisqinta dusheeda, waxaa

banaanka imanaya kastuumiyihii yaraa oo barida kala

baraya, haddii shaarka ama funaanada ay qarin lahayd

qeybtani banaan, iyaguna waa sheeyo aad u gaaban oo sinta

ku eg oo la arki karro qeyb jirka qofka ka mid ah.

Balaaqo ahaan waxaa lagu tilmaami karaa qof qaawan,

waxaad is leedahay qofkani surwaalka ayaa ka dhacaya,

qaarkood ma dhuuciyaan, waxay sameeyaan inta ay dabci-

yaan meesha aan soo sheegeyna geeyaan ayuu surwaalka

hoos usii dhacaa kolkaaseey maanta oo dhan ku mashquul-

sanyihiin kor usoo qadistiisa iyagoo geeynaya halkii ay ugu

tallo galeen si uusan u dabrin socodkooda.

Labiskaasi silica ah waxaa sida uu yahay u dabaqay dhalin-

yarro baddan oo Soomaaaliyeed, iyagoo xarago mooda,

kaaga daran masaajida ayay soo galaan iyagoo sidaasi ah,

kolkaasaa marka uu qofka suquudo ama rukuuco, coowra-

diisa oo dhan ayaa banaanka imanaysa.

Mid ka mid ah shuruudaha salaada waa in coowrada la as-

turaa, marka taasi laga soo taggo dadka gadaashiisa ku tu-

kanaya ayay salaada waswaas ka galaysaa marka rakco

kasta qof futadiisa banaanka taalo ku hor sajuudayo.

Qaar ka mid ah culumada masaajidada Soomaalida waxay

marar baddan ka hadleen arrintani, iyadoo dadka loo

sheego dhibaatada ay arrintani leedahay.

Tahniyad Arroos oo

farxad leh

Waxaan halkaan hambalyo

aroos ugu diraynaa arooska i yo a r o o s a d a k a l a a h

yuusuf max,ed ow cal i safiyo max,uud (faras) oo ni-

k a a x o o d a maanta ka dhacay magaalada mu-

qdisho anagoo kala ah

1 x useen m ax ,u u d f a r as 2 c / l a ah i max , uu d f a r as 3 max ,ed max ,uud fa ras 4 s a a l a n m ax , u u d f a r a s 5 a a d a n m a x , u u d f a r a s 6 ow abshir max,uud faras 7 ow c/raxmaan max,uud faras 8 farx i yo max ,uud faras 9 n a f i s o m a x , u u d f a r a s 10 xamda max ,uud faras 11 hodaney max,uud faras 1 2 r a a x o m a x , u u f a r a s 13 ow liibaan max,uud faras 14 faaduma cabdi f i idow 15 qadarey max,ed jimcaale 16 shari i fo cal i ib raahin 1 7 i b r aah i n s h i iq x a s an 1 9 i s m a a n c i i l c a t u u t i 20 cabdi macalin madoobe 21 muxumud xasan (burfuule) 2 2 y a a s i i n b u r f u u l e 2 3 c / l a a h i g o w s 2 4 m u x u m u d w e h e l i y e 2 5 c a l a a y x u s e e n 26 cabdi max,ed cali (cabdi cade) 27 max,ed deeqo muuse nuur 2 8 m a d i i n o j i i l e 2 9 q a a l i t e e r s a a l e 3 0 l u u l m a x , , u u d j a g n i

31 c/lahi nuur gacal

Waxaan leenahay hambalyo

hambalyo salaad iyo safiyo no-

qda kuwii loo aayo ubad qayr

qabana kala hela Wada

Noolaada oo Nabad ku Waara

ayaa Idin leenahay Aamiin

Aamiin aalahayow Aamiin

Tahniyad Aroos oo

kal iyo laab

1. Cabdulaahi Macalin Gacameey

2. Muuse Muude Afrax

3. Xaaji Abuukar Suuleey

4. Raxmo Maalin

5. Jawaahireey Sheekh Ibraahim

6. Sheekh Daahir Maxamed

Sharax

7. Mudane Sabriye

8. Sheekh Yuusuf Jirroow

9. Sh. Cabdullaahi Raceey

10. Maxamed Muuse

Cusmaan Macalin Fardax

Iyo guud ahaan ehelada iyo qaraa-

bada arooska iyo aroosada dadab

galay dhawaan oo kala ah Cumar

Xusseen Juun Carrabeey iyo

Marwo Fardoowso Nuur Max-

amed, waxay dadka tahniyada

diraya leeyihiin ―noqdo kuwii isku

waara, kala hella ubad kheyr qaba,

dalkooda, dadkooda, iyo diintood-

aba difaaca una dirira‖. lamaanaha

waxa ay ku aqal galeen xaafada

Bellville ee Cape Town,


Adeega Bulshada ee Xog-

Maal

Wargeyska codka Soomaalida Koonfur

Afrika ee Xog-Maal wuxuu idiin hayaa

adeegyo bulsho ama ii dhehyo oo kala

duwan.

Xog-Maal waxa uu qiimo jabban idiinku

faafinayaa tahniyadaha arooska, hamba-

lyooyinka dhalashada, tiiraanyada tahsi-

yadaha, baafinta dadka kala maqan, ii

dhehyada iyo ogeeysiisyada, iyo

dhamaan waxyaabaha aad u baahanti-

hiin ee quseeya warbaahinta.

Xog-Maal waxa uu dhamaan adee-

gyadani idiinku qabanayaa qiimo jabban

oo ku raali galiya.

Waxaa suuro gal ah in aad isweeydi-

ineysid muhiimad ku jirta in qof aroos

galay ama ilmo u dhashay aad war-

baahinta oga tahniyadeeyso, ma jirto

hadiyad ka qaalisan oo aad qof siiso oo

aan ka ahayn in aan hawada u mariso,

qofka waxa uu dareemayaa in uu jirro

qof farxadiisa la wadaagayo, taasina

waxay keeneysaa jeceyl iyo maxabo

saa’id ah.

Wax kale oo aad bakheyl ka noqotaba,

haka noqonin in aad qof u tahniyadeey-

sid.

Kala soo xariir Xog-Maal

Email: [email protected]

Cell: 0721277344 ama 0767059384

Habeenkii talaadada oo ay

taariikhdu ku beegney 21 April,

2009, abaaro 5-tii fiidnimo ayaan ka

xaadirey xafiiska qaabilaada

qaxooriga ee Nyanga, Cape Town, si

aan usoo cusbooneysiisto shar-

cigeyga aan dalka ku joogo, waxaan

kasoo safray Johannesburg oo 1500

km u jirta Cape Town, waxaan xiliga

habeenbarka ah u tagay xafiiska waa

in aan safka sii qabsado, waxaa safka

iiga horeeyey xiligaasi 15 qof safka

aniga i quseeya.anga kama kaftamo

sharciga maba fududeysto, waxaan

ogahay muhiimadiisa.

Waxaan huwanahay buste, kartoona

waan wataa, ma malayn kartid dhax-

anta meesha ka jirta, waxaa kaaga

daran suurtagalnimada in meesha

tuugo hubeysan nagu soo weerarto,

mid ka mid ah safafka waxaa ku jirra

in ka baddan 80 dhalinyaro

Soomaaliyeed oo da’doodu u

dhaxayso 17 jir illaa 30 jir,

dhamaantood waa ay cusubyihiin.

Dadka inta baddan waa ay jiifaan,

qaarkood ayaa kooxo kooxo u taagan

oo hadal dhaadheer ku sheekey-

sanay, jidka dhanka kale waxaa

joogo koox dhalinyaro ah oo dab ku

shittey meesha si ay u kulaalaan,

wax yar kadib waxaa yimid gaardi-

yaan gaari ku jooga wuxuuna amray

in dabka la dansho, sababtuna waxay

tahay meesha waxaa ka dhow war-

shado iyo xaafado isku raran ah, hal

dhimbil haddii ay ka hulaaqdo dabka

waa masiibo qaran oo ugu horey-

galaafaneysa inteena meesha joogta.

Dhowr jeer ayuu ninka soo noqno-

qdey oo uu kolba dabka damiyey.

Waaga waxaa ka dhiman saacado

aad u baddan, hurdo lama ladi karro,

soo jeed waa lama huraan, daqiiqad

kasta oo dhaaftaba waxaa soo gur-

maya dad ay keenayaan gawaari gaar

ah oo safafka ku kala biiraya, dadka

ugu baddan waxay imanayaan marka

uu waaga soo dhowyahay, markii

goorsheegto ay isku taagtey 10 saac

aroornimo ayay yimaadeen waardi-

yeyaashii dadka kala hagi jirrey.

Markii hore tartiib ayaa la’isaga

fadhiyey, laakiin nimankani ayaa

dadka sare kiciyey, iyadoo la taa-

ganyahay ayaa safafkii la galay, isku

dayga in hortaada la galo waa

200% , dadka horey iyo gadaal ayay

isu riixayaan, isbuurasho tuu ugu

darneyd, daqiiqad kasta waxaa la’is

ku heystaa ―horteeyda ha galin iyo

waan ku jirrey‖, si kale waxbo kuma

fahamtide saacadihii waaga ka dhi-

manaa oo dhan waxaan ku dhamay-

sanay inagoo is riixeyna.

Aroortii halka saac ayay yimaadeen

saraakiishii wasaarada oo ay bilaa-

been in ay gudaha galiyaan tirooyin

cayiman oo ay safafka ka

qaadanayaan, safkeena ayay ku bi-

laabeen oo warqadaha ayay naga

aruuriyeen qof kasta oo laga qaadana

horey ayaa gudaha laga sii galinayaa,

ku dhawaad 30 qof ayaa safkeena

laga siidaayay.

Markii aan gudaha galay ayaan

arkay nin aan xalay oo dhan

horteyda ka waardiyeynayay oo gu-

daha lasoo galiyey, waan arkayay

nin waardiye ah ayuu lacag siiyey,

wax weyn ilama noqon arrinta, wax-

bana kama qaban karin, waxaan

ogahay in aan ahay qofka ugu na-

siibka baddan haddiiba aan safka ku

galay oo aanan seegin.

Cabashada ugu weyn ee dadka waa

barmuudada ama waardiyeyaasha oo

laaluush xoogan ku qaata in dadka

ay safka taloowsiiyaan, gudahana

galiyaan, la yaabi meeysid in qof

kuu sheego in uu bilooyinka safka

galayay, uusan marnaba gudaha ga-

lin iyadoo dad gadaal ka yimid ay

heleyaan waxa ay doonayaan.

Aniga taasi i beerlaxawin meeyso ,

ma ahan in aan calool adkahay,

waxaan ogahay isha ay dhibaatani oo

dhan kasoo burqatay, sabar la’aanta

Soomaalida iyo qaneecaad dara-

dooda ayaa gaarsiisey heer wixii ay

xaqqa u lahaayeen ay lacag ku bixi-

yaan, ma jirro qof 5 daqiiqa doonaya

in uu saf taagnaado, haddii xittaa

100 qof ay safka kaga horeeyaan

wuxuu doonayaa in uu noqdo kan

ugu horeeya lacagna waa uu ku bixi-

nayaa.

Dhibaatada waxay gaartey heer

aanan waxbo laga qaban karin, aniga

waan soo heley sharciga laakiin

waxaan banaanka ugu imid qaar bad-

dan oo dadkii xalay dhaxanta ila

dhafray ah oo aan waxbo helin, mid-

kood ayaan ku iri ―lo’ lugaheeda

ayay isku biyo gafisaa‖, looda waa

xoolo aad u biyo jecel marka ay

warta gasho biyaha ayay dhexjiirtaa

oo biyihii dhoobeeysaa sidaasina ku

biyo gaftaa ama calaqa fuuqsataa,

Soomaalida waa la mid.

Qore: Cabdinaasir Axmed Sh.

Bashiir (saxansoxo)

Xog-Maal


N e b i g u wuxuu xanuunsanayey 18

maalmood oo ay Asxaabtu booqanayeen Xanuunkiisa,

Xanuunkii ugu horreeyay w u x u u a h a a M a d a x -

xanuun,habeenkii isniinta ee

uu maalinkeeda dhiman doono ayaa xanuunkiisii

c u s l a a d a y .

Sayid-Bilaal ayaa aadamay aadaankii salaadda subax

wuxuu istaagay albaabka guriga Nebiga, wuxuuna

yidhi: (Assalamu caleyka yaa

rasuululaahi) Faaduma ayaa tiri: 'Rasuulkii Illahey naf-

sadiisa ayuu ku mashquulsan yahay, markii salaaddii

cadaatay ayaa Sayid-Bilaal soo laabtay, wuuna salaamay

rasuulka sidii hore oo kale, dhawaaqii Bilaal waxaa

maqlay rasuulka wuxuuna yidhi: 'soo gal Bilaal', waana

soo galay Bilaal isagoo ooyaya

Rasuulkuna (SCW) wuxuu yidhi Bilaalow xanuunkii ayaa

igu cuslaatay ee ha tujiyo salaadda dadka Abuubakar

Sadiiq. Bilaal waa baxay isagoo madaxa gacmaha

saaranaya, oranaya musiibo ayaa noo timid iyo ereyo kale

oo la mid ah. Masjidkii ay uu

galay, wuxuuna Abuubakar ku yidhi 'Nebigu wuxuu ku am-

rayaa inaad salaadda tujiso' Abuubakar markii uu arkay

mixraabkii uu Nebigu (NNKH) istaagi jiray oo faaruq ah wuu

hanan waayay nafsaddiisa waana la miir daboolay waana

qeyliyay, muslimiintii oo dhanna wey qeyliyeen, qey-

ladii ayuu maqlay Nebigu

(NNKH) wuxuuna weydiiyay gabadhiisa Faadumo wuxuuna

yidhi ' Faadumoy waa maxay hugunka iyo sawaxanka

yeedhaya?' waxay tidhi Faad-umo 'Muslimiintii ayaa qeyli-

naya markey ku waayeen'.

Rasuulku wuxuu u yeedhay

Sayid Cali iyo Fadal Bin Ca-baas, weyna garba galeen

waxeyna geeyeen masajidkii salaaddii ayuuna ka bixiyay

asxaabtii, salaaddii kaddib ayuu rasuulku (NNKH) la dar-

daarmay asxaabtii wuxuuna yidhi: 'Waxaan idiin dardaar-

mayaa oo aan idiinku sagooti-nayaa cabsida Illahay iyo

inaad adeecdaan oo aad

amarkiisa qaadataan anigu waan faaruqayaa (ka ta-

gayaa) adduunyada, maan-tana waa maalintii iigu dam-

baysay adduunyada iiguna h o r r e e y s a y A a k h i r o ' .

Intaa kaddib Nebiga (NNKH) waxaa la geeyey gurigiisa,

Illahay ayaa u waxyooday

Malakul-mowt wuxuuna yidhi: 'Hoobo (u tag) xabiibkayga

(kaan jeclaa) Muxammad (NNKH) uguna tag suurad

wanaagsan una naxariiso) marka aad ka qaadaysid

nafta, markii aad u tagtid idan weydii, haddii uu kuu idmo u

gal gurigga balse haddii uu kuu diido ha u galin, kana soo

l a a b o ' .

Malakul-mowt wuxuu u tagay

Nab i geena Muxammad (NNKH) isagooo u eg nin

reer miyi ah, wuxuuna yidhi: 'Assalamu calaykum ma soo

galaa?' Faadumo ayaa la ha-dashay oo tidhi: 'Ninyahow

rasuulkii illahay wuxuu ku

mashquulsan yahay Naf-s a d i i s a ' ! !

Malakul-mowt mar labaad ayuu ku celiyey salaantii,

waxaana maqlay rasu-ulkii.Rasuulka (NNKH) ayaa

Faaduma ku yiri: 'Ma ga-ranaysaa ninka?'. Faaduma

waxay tidhi: ' Maya' rasuulku wuxuu yiri: 'waa ninka gooya

macaanyaalka, kala geeya

(kala wada) dadka is jecel, kharaabiya guryaha, camira

Qubuurta, ilmaha agoomeeya, naagahana carmal ka dhiga,

waxaana la yiraahdaa Malakul- m o w t ' .

Faaduma markay ogaatay in

ninku yahay malakul-mowt

ayay ooyday, waxayna tidhi: ' masiibo ayaa nagu dhacday,

waxaana dhimanaya rasuulkii Illahay ee ugu dambeeyey

ambiyada, waxaa naga go'ayaa wax'yigii samada ka

imaanayey, waxaan wey-neynaa hadalkii rasuulkeena,

maanta kaddibna maqli mayno salaantii Aabahay.

Rasuulku wuxuu yidhi: Faad-umoy waxaad tahay qofka

ugu horreeya ee aan is haleeleyno (isla kulmeyno)'

wuxuu kaloo rasuulku yidhi:' malakul'mowdow soo gal'

wuuna soo galay mala-kul'mowt, wuxuuna yidhi.

'Assalamu calayka yaa rasuul-

lulaah' rasuulkuna wuxuu yidhi 'wacalaykum assalam

yaa malakul-mowt, ma waxaad iigu timid inaad i soo

siyaarato mise inaad iga qaado nafta?'.Malakul-mowt

wuxuu yidhi: 'waxaan kuugu imi inaan ku soo siyaarto

kaana qaado nafta haddii aad ii idinto, balse haddii aad ii

idmi weydo waan iska no-

qonayaa! Rasuulku wuxuu yidhi: 'malakul-mowdow xag-

gee uga soo tagtay malakul-jibriil. Malakul-mowt wuxuu

yidhi:'waxaan uga soo tagay samada adduunyada', isla

markiiba waxaa yimid malakul-jibriil, wuxuuna fariistay Ne-

biga madaxiisa, wuxuuna ra-

suulku yidhi: 'miyaadan ogayn in amarkii dhawaaday?

Wuxuu yidhi:'waan ogahay rasuulkii Illaahayow'.Rasuulku

wuxuu yidhi: ' iigu bishaarey illaahay agtiisa waxa ii yaala

oo karaama ah (wanaag ah)'.

Malakul-jibriil wuxuu yidhi: 'albaabada samada waa la

wada furay, malaa'igtii illaa-

hayna saf bay galeen iyagoo sugaya ruuxdaada, albaabadii

jannada waa la wada furay'. Rasuulku wuxuu yidhi: 'iigu

bishaaree siday ahaan doon-taa ummadaydu maalinta

Qiyaamaha?'.Malakul-jibriil

wuxuu yidhi: 'waxaan kuugu

bishaaraynayaa Illaahay inuu yidhi: Jannada waan ka xari-

may (u diiday) ambiyada illaa Nabi Muxammad (NNKH)

galo, sidoo kale jannada waan ka xarimay ummadaha illaa-

hay oo dhan illaa ay um-madda Nabi Muxammad ka

galaan'.Rasuulkuna wuxuu yidhi: 'hadda ayuu diib no-

qday (wanaagsanaaday) qal-

bigaygu, igana suushay mu-r u g t i i ' .

Rasuulku wuxuu yidhi:

'malakul-mowdow ii soo dhowow'. Malakul-mowt waa

u soo dhawaaday naftii ayuuna ka jiiday illaa ruuxdii

k a s o o g a a r t o

xudunta.Rasuulku wuxuu yidhi: 'maxaa darnaan badi-

yey xaraaradda (xanuunka) mowdka', wuxuu kaloo yidhi:

'malakul-jibriilow ma waxaad dhibsatay eegtaanka wiji-

gayga?'. Malakul-jibriil wuxuu yidhi ' Illaahay xabiibkiisi-

yow ayaa awood u leh inuu eego wajigaaga adigoo

sakaraadaya'. Aanas Binu

Maalik wuxuu yidhi: ' Nabigu markay naftu kabaxaysay

wuxuu lahaa: Waxaan idiin dardaarmayaa salaadda iyo

wixii ay hanatay (milkisay) g a c m i h i i n u .

Rasuulkii Illaahay wuxuu geeri-yooday maalin isniin ah ee bisha rabiicul-awal ka mid ah,

ama loo yaqaan mowliid. Had-dii adduuniyo lagu baaqi yee-layo qof, waxaa la dayn lahaa r a s u u l k i i I l l a a h a y : Rasuulka waxaa maydhay Sayid Cali, waxaa ku shushu-bayey biyaha fadal bin Cabaas iyo Usaama bin Zayd, waana la kafanay, waana lagu tukaday, waxaana lagu aasay gurigiisii ee qolka Caa'isha (RC,) habeen arbaco ah ayaana la aasay S u u b a n a h a ( N N K H . )

Xog-Maal.


Dardaarankii Nabigeena NNKH : Waxaan idiin dar-daarmayaa salaadda iyo wixii ay hanatay (milkisay) gacmi-hiinu.

S araakiisha caafiimadka koonfur

Afrika ayaa xaqiijiyey ugu yaraan

2 qof oo la ildaran cudurka aduun-

yada kusii faafaya ee loo yaqaano Dur-

reyga Doofaarka ama ―Swine Flue‖,

cudurka oo inta la ogyahay ay u dhimatay

inka baddan 100 qof dalka Mexico oo oo

ah halka uu ka dilaacay ayay u muuqataa

in uu halkana soo gaaray. Cudurka waa mid hawada ku faafa oo la

kala qaado sidii hargabkii oo kale, ad-

uunka waxa uu ugu kala gooshayaa ra-

kaabta dayuuradaha ee booqdey wa-

damada uu ka dilaacay,labbada qof ee

iminka laga heley dalkani waa haween

booqdey billo ka hor dalka Mexico,

waxaa iminka lagu dabiibayaa isbitaalo

dalkani ku yaala. Aduunka oo dhan ayaa cabsi ku jirra

iyadoo shaashadaha ay soo bandhigayaan

muuqaalo dadka wadamada uu haleeley

oo wada afduuban oo xiran maskalaa-

tooyin afka iyo sanka lagu daboolayo. Dhanka Soomaalida dalkani ku nool, hal-

ista ugu baddan waxay foodsaari kartaa

kuwooda buufiska ku jirra ee wadamada

galbeedka u tahriiba ee dullimaadyada

isticmaala. Mar haddii dalkani laga sheegey waa wax

suurogal ah in uu u faafo si lama filaan

ah. Garoomada aduunka ayaa la dhigey

aalado heer-kul-beeg ah (Thermometer)

oo cabiraya heer kulka dadka rakaabka

ah,dadka heer kulkoodu uu aad u sareeyo

markiiba waa la baarayaa.

Astaamaha cudurka Xummad heer kulka uu ka sareeyo 30

daradajada xaraarada (kulka) Halcunka oo xaraar noqonaya ama qala-

laya Cabur sanka ah Murqaha oo xanuuna Riiraxyo (Quffac) Waxaa lagu kala qaadaa in aad qofka

taabatid ama aad u dhawaatid masaafo 2

mitir jirta ama aad guri kula noolaatid.

Koonfur Afrika wali meeysan rakibin

aalada heer-kul-beega, mana jirto daawo

gaar ah oo loo helayo aduunka oo dhan,

waxaa hadda lagula tacaalaa daawooyin

kaalmaati ah, waxaa isa soo taraysa cab-

sida cudurkani laga qabbo. Asal ahaan cudurka wuxuu ka dhashay

doofaarka la dhaqdo ee dalka Mexico,

dalal baddan waxaa la mabnuucay is-

ticmalka doofaarka, dalkani doofaar bad-

dan ayaa ku nool wallow uusan cudurka

soo gaarin. Oday Soomaaliyeed oo maqlay cudurka

ayaa yiri ―hillib doofaar cun, haddane

cudur ka qaad, waa nasiib darro weyn‖.


Digniin: Durreyga doofaarka

oo K/Afrika ka dillaacay

Muuqaalka dad afka ka duub-

tey hargabka doofaarka

Heer-kul-beeg muujinaya kulka

dadka

Wargeyska todobaadlaha ah ee Jim-

caha soo baxa ee afka dheer, Mail &

Guardian ayaa soo daabacay cadadkii

maanta warbixin tibaaxaysa jir dil

xoogan oo loo geystey soomaali boqol

qof gaaraysa oo qaxooti ah iyadoo ay

daawanayaan madax sarsare.

Dhacdada waxay dhacday 24tii

Maarso, 2009, waxayna ku dhacday 95

qof oo Soomaali ah oo ku jirey xero

qaxooti oo Pretoria ku taala oo isku

dayay in ay u talaabaan dalka Bot-

swana, marka ay joogaan meel labbada

xuduud u dhaxaysa ayaa waxaa is hor-

taagay ciidamada Botswana kuwaasoo

si xun u garaacay dadka oo ay ka mid

ahaayeen haween uur leh iyo caruur.

Waxaa daawanayay safiirka Koonfur

Afrika u fadhiya Botswana Dikgang Moopeloa iyadoo ciidamada ay xoog qaxootiga ku saareen gaadiid ay leeyihiin police K/Afrika, waxaa sidoo kale goob joog ahaa saraakiil ka tirsan UNHCR iyo wasaaraha Home Affairs-ka. Dadkii markii dalka lagu soo celiyey waxaa laga qaatay waraaqahoodii, kadibna waa la xirey, markii dam-bane waxaa lagu soo siidaayay damaanad qaad iyaga laga saxiixay oo ah in aysan baxsan doonin, qaarkood waa ay saxiixeen kuwa kalan weey diideen. Hadda waxa ay ku jiraan meel Jo-hannesburg ku taala iyadoo caawi-maadii UNHCR ugu deeqdey ay ku egtahay todobaadkan, iyada oo aanan waraaqahoodii loosoo ce-linin, dadkani waxay doonayaan in dalkoodii lagu celiyo, balse waa loo diidanyahay. Qore: Hanad Maxamed Xusseen

Soomaali la jirdiley iyadoo dad

madax ah ay goob joog yihiin

"Sidii roob oo kale ayay ilintu uga

daadaneysay, dhabanadeeda oo dhan

waxaa qooyay ilmada, maxay oohin iyo

cataw soo celinayaan mar hadii uu

goolkii shabaqa ku xarooday, hore ayuu

abwaan u yiri, "Mataqaano dawgoo,

daboolbaa ka saarane, markay dalaqti-

raabey ilamada daadisaayee, doqoneey

d a b k a a b a ’ .

"Alla yaa u sheego najma in uu aqbalkii

dhacay oo ay ku soo fool leedahay fade-

exad iyo foolxumo, feysal oo qalbiga u

daj inaya najma wuxuu yi r i ;

"Macaanto waan kaa raali galinayaa wax

kasta oo aad dhib u aragto, ma garanayo

waxa aan sameeyay ilaa hada, wax

walba waxaa iga keenay gacaliso waa

jaceylkaaga, ha iga fahmin qalad, ma ahi

ruux adiga cadaw kugu ah, dhibkaaga

waa dhibkayga, hana iga dhigin qof ka-

ligii wax qasbaday, ma garanayo sida ay

maskaxdeeydu aheyd, aniga si dhab ah

ayaan kuu jeclahay, kaftan iyo beenna

igama aha, aniga oo ka war qaba in lagu

qabo ayaan hadana ku jeclahay.

"Wuxuu iska keenay ilmo been been ah,

fiq fiq fiq matalaad ah ayuu horteeda ku

s a m e e y a y .

najma inta soo hinqatay oo ilintii iska

tirtirtay ayay ku tiri gacaliye macna

malaha wax dhib ah ma dhici doonaan,

"!!!Alla dumarku qalbi jilicsanaa, raguna

qiyaameyn ogaa. !!! Soo bari gacaliye

iyo gacaliso ayaa lagu kala seexday

ayada oo la isku faraxsanyahay.

naasir asaga oo arinta sal iyo baar ula

socdo ayuu wuxuu ula hadlayay sidii qof

war moog ah oo aan waxba la socon,

waxaa la gaaray xiligii fasaxa, naasir

wuxuu xaaskiisa telfoonka uga sheegay

inuu imaan doono xili dhaw, maadama

uu waqtigu dheeraaday mudana ayan is

arag, wuxuu u sheegay inuu aad ugu

xiisay, waxay si wacan ugu diyaar ga-

rawday imaashiyaha saygeeda, waxay

diyaar gareysay oodkac iyo macmacaan

kale, uma xumayn marwo uu ninkeedu u

soo socdo, wax ay saacaduhu is gu-

raanba, naasir wuxuu ka soo degay ga-

roonka caalamiga ah ee Bole interna-

tional airport, waxaa eeraboorka si gooni

gooni ah ugu soo dhaweeyay najma iyo

qaarka mid ah saxiibadiis, soo dhaweyn

diiran kadib, najma waxay ku aragtay

ninkeeda dhaqan aysan hore uga baran

oo ah inuu markii uu afka cunnada ka

qaadaba uu magaaladiisa galo, habeenkii

wuxu imaadaa xili dambe, maalintiina

waxaa lagu diimaa aragiisa, markii ay

waydiisay waxa u diidan inuu harsado

gurigiisa, wuxuu ugu jawaabayay, ma-

caanto aniga iyo adiga waan isku dam-

beyn doonaa, waxaa igu dhagan asxaab-

tii oo dhan oo aan wali kala

bogan, naasir wuxuu si fiican u fahmay

sheekada najma inkastoo uusan wali wax

xaqiiqo ah indhihiisa ku arag intii uu

joogay, subaxnimo bilicsan saacaduna ay

abaareysay 10:30 ayay indhaha naasir

qabteen najma oo matageysa boga iyo

calooshana ku dhagan, inta u soo dha-

waaday ayuu ku yiri maxaa kuugu dha-

cay? Ma garanayo waxaanse u

maleynayaa inay qaras isaga kay kacday,

ayay tiri najma oo wali matageyso.

"Allow ceebteena iyo ceeb Muslimba

astur" naasir wuxuu u keenay Taxi da-

badeedna u kaxeeyay Cusbitaal, waxaa

uu dhaqtarkii waydiiyay wax ay isuyi-

hiin labadooda, wuxuu u sheegay inay

tahay xaaskiisa, wuxuu u sharaxay sida

loo hayo, waxaa loo diray shaybaar,

muda markii ay joogeen ayuu dhaqtarkii

u sheegay natiijada cudurka hayo bu-

kaanka, wuxuu shegaay in xanuukaan uu

yahay mid iska caadi ah oo ay haweenku

la kulmaan marka uu uurku ku cusubya-

hay, waxba ha walwalina, ha la siiyo

cuna isku dheeli tiran buuqana halaga

ilaaliyo ayuu dhaqtarkii ku yiri naasir,

wuxuu u qoray Vitamins. Mahadsanid

inta uu yiri ayuu ilinka soo dhaafay,

markii ay guriga imaadeen ayuu naasir

furay hadalkii wuxuuna yiri sidan;

"Waxaan muddo badan iska

dhagatirayay hadalo la iiga kaa sheegay, waxaan maantay ku faraxsanahay inaan guntii soo

ogaaday oo aan si waadax ah wax walba u arkay" halkaan markii u marinayo hadalka ayuu

wuxuu telfoonka ka wacay saxaabadii una sheegay inay si

deg deg ah ku soo garaan g u r i g i i s a .

markii ay asxaabtii oo dhan isugu yimaadeen gurigiisa ayuu

k a c o d s a d a y i n a y k a dhegeystaan dalqadaha na-jma, inkastoo eey saaxiibadii ka

codsadeen inuu is dejiyo shey-daankana iska naaro, hadana wuxuu ku gaabsaday in wax shaydaan iyo caro ah aysan

heyn, waxay ku jeesteen najma. waxay waydiiyeen waxa dhacay, ayadana waxay ku afgobaadsa-

tay inaysan garaneyn halka sartu ka qurunsantahay. waxaa ka soo fakatay ilmo kulul

oo ay ku tiraysay garbasaar-keeda, dhab ahaantii waxay il-madu uga socotay sidii wabi

burqaday oo kale, waxba ha isku daalin oohin iyo cataw hor-taa ayaa la ooyay, Hadii aan na-

jmoy kaa qaldanahay si sax ah uga jawaab su’aashaan.

"aniga kulamaba joogine Yaa Uurka Kuu Yeelay"?Sheeg hee ileen aniga iyo adiga isma arag

waayadaan, wax hadal ah ayaa k a s o o b i x i w a a y a y . naasirna wuxuu ku dhawaaqay inay uga furantahay Sadax

Dalaaqo, wuxuu siiyay lacag ay meher ahaan ugu laheyd. wuxuu ka soo kaxaystay

labadiisii caruur, codsi deg deg ah ayuu u dirsaday safaarada wuxuu u sheegay in xaaskiisa

eey dhimatay iyo inaysan jirin cid ilmaha ka heyneyso, si dhaqsi ah ayaa looga soo jawaa-

bay warqadiisii. La Soco cadadka xigga

W.Q: Maxamed Nuur War-

same (Keyfane)


Naadiga sita horyaalnimada European Champions League Man-

cherter United, ayaa kula kuraasta todobaadyo ka hor loosii qab-

saday oo ay la yeelatay Kooxda Arsenal, waxa ay ku dirtay caro

iyo caloolyow daran oo ku habsaday Ciyaartoyda iyo taa-

geerayaasha Arsenal.

Kulanka xalay oo ahaa mid aan waxba la iskula harin ayaa Man-

cherter United oo garoonkeeda ku martigelisay Arsenal, waxa ay

ku tiri ima barane ha I ballansan, ka dib markii 1-0 ay ku suul

daartay kooxda ay isku wadanka ka dhisan yihiin ee kula

loolamaysa Premier ship-ka dalkaasi Ingiriiska.

Furintaankii ciyaarta, ayaa ciyaaryahanada Man. United waxa ay

ku bilaabeen dar dar iyo didig fajac gelisay xidigaha Arsenal,

waxaana isla daqiiqadii 18-aad ee ciyaarta Gool aad u qurux

badan ku lulay shabaqa Arsenal xidiga reer Man ee J. O’shea,

ka dib Kubad koorono aheyd oo in badan ku jirtay lugaha ciyaar-

toyda labada koox.

Qeybtii hore 1-0, ayaa lagu kala tagay, balse markii la isku soo

laabtay wadatashi ka dib, ayaa xidigaha Arsenal oo in badan ku

dadaalay inay bar bar dhac ka dhigaan ciyaarta, badis iskaba

daaye ay u suurta galiwaysay, ka dib markii kulankaasi 90-kii

daqiiqo uu kusoo idlaaday 1-0 oo ay Man United u dhiibtay Arse-

nal.Dhaawac Gabagabadii Ciyaarta ayaa waxaa dhaawac aan

wali heerka uu gaarsiisan yahay la ogeyn gaaray Difaaca ay ku

tashato kooxda Manchester United, ka dib markii ay si lama

filaan ah isugu dheceen gool haye Van Dar Sar, wali ma jiro

hadal kasoo baxa Maamulka kooxda oo ku aadan dhaawaca Rio

Ferdenand.

Kulamada Xiga : Kulanka kan xiga, ayaa Todobaadka nagu soo

aadan ka dhacaya garoonka Arsenal, waxaana la ogeyn in Arse-

nal ay ka aargudan karto Naadiga Manchester United iyo in iyad-

aba daaqadda laga saari doono, balse la arki doone.

Sidoo kale todobaadka soo socda waxaa indhaha caalamka lagu

hayaa kulanka 2-aad ee Chelsea iyo Barcelona oo habeen hore

isku ag dhacay barbardhac 0-0 ah.

Maamulka kooxda juve oo ka fiirsanayo haddii uu dirayo ciyaaryahan Alex Maamulka Kooxda Kubadda Cagta ah ee Juve ayaa ka

fiirsanaayso haddii ay dirayso ciyaaryahankeeda oo weerarka ugu ciyaara Alex del piero kaas oo la sheegay in uu u hanqal taagayo in uu aado kooxda Real Madrid.

Agaasimaha juve Lucia oo u waramayay jariirada dela paba ee ka soo baxda dalka talyaaniga aya sheegay in

uu aad ugu xun yahay warkaan dhagahiisa ku soo dha-cay balse wuxuu sheegay in aysan ka suuroobin del piero in uu ka hayaamo juventus oo in muddo ah la soo ciyaaray. Warkaan aya soo baxay ka dib markii ay wargeysyada dalka talyaaniga ka soo baxa ay qoreen in del piero uu

heshiis hoose la galay real ayna soo sawireen isagoo la hadlayo mas,uuliyiin ka tirsan kooxda facda weyn ee Real Madrid.


CAYAARAHA: Man. United Oo Arsenal Ku Tiri Ima Barrane, ee ha I balansan

Somalis beaten at border as SA high

commission to Botswana watched on

A group of 95 Somali refugees, including pregnant

women and children brutally beaten by Botswana’s

Military and Police forces with batons and fists as

RSA high commissioner to Botswana Dikgang Moopeloa watched on, the Mail &

Guardian reported on Friday 1st may, 2009. According to the newspapers report, the groups of Somalis were trying to return to their war-toned country because they feared further at-tacks after badly effected by May 2008 Xeno-phobic attacks.

At the time they were in no-man’s land between

South Africa and Botswana, the Botswana forces beat

the refugees and forced them into SAPS police vans,

which then drove them back to South Africa where

they were arrested and their permits taken away.

At present were also officials from the United Na-tions, South African immigration services, Na-tional Intelligence Agency and the South African Police Service. Home affairs provincial communications officer, Tsholo Jood, said a senior immigration official described how "Botswana police used sticks or batons to force the Somalis on to the South Afri-can police trucks." Jood also confirmed that Moopeloa was present, but said she did not know if he witnessed the beatings. The M&G re-ported Contacted by the newspaper Botswana government spokesperson Jeff Ramsay denied the allega-tions insisting, "There's no truth that force was used." Further, the newspaper reported that Jood said a home affairs official at the scene was so con-cerned about the beating of Halima Husain -- who was heavily pregnant -- that the official "forced" South African authorities to take her to Unit 9 clinic in Mmabatho.

Afterwards doctors told Hussein that she had a breech pregnancy and should avoid travelling, the woman sustained injuries from the head. The Botswana Press Agency described the mat-ter as "potential diplomatic headache"___ a strong term used events leading to diplomatic crises between countries. Xog-Maal understands that the Minister of plan-ning and international cooperation of Somalia Mr. Abdirahman A. Warsame was in Botswana at the time of the incident, he was attending a Japan sponsored Africa Summit. It is not clear whether he knew about it.

Refugees relieved for the smooth run of election The African refugees who are living in the coun-try expressed relieve for how the SA election were held without violence. Many of them feared that should election vio-lence happened in the country, they would have been the worst victims given the fresh memories of 2008 xenophobic attacks against them. Many of whom we spoke to expressed their hap-piness about the election, they thanked to the government and the people of South Africa for tolerance. Some of them were in jovial mood and celebrat-ing a victory for stability, they wished their home countries for the same. One group among the African refugees, the So-malis kept asking “when will our country hold free and fair election without violence?” one So-mali answered “it will be quite sometime long before we could witness such wish”.

By: Xog-Maal News Desk Team



W argeyskaada Xog-Maal waa

mid maalin kasta jaraya xud-

uudu cusub kana talaabaya

soohdin kasta, haddii ay ku

xiiso galiyeen qormooyinka Xuuraan,

sheekadi farxadii nolosheyda foolxumaa u

dambeysey iyo hal abuurka tifaftire Max-

amed Deeq, markani kaligaa ku noqon

meeysid ka bogoshada qoraalada dhaxal

galka ah ee uu Xog-Maal soo bandhigo.

Cape Town, Johannesburg, Rusternburg,

Pretoria iyo Port Elisaberth, midkaad

doonto ku akhriso Xog-Maal, macluu-

maadka aad ka akhrisatay oo aysan waxbo

gaasir ka ahayn waxaa kula wadaagaya

Soomaaliga jooga Chicago, Jamaica ama

jasiirada Lambadusa ee talyaaniga ama deg-

mada Xiingalool ee heysta qadka Internet-

ka.

Tani waxaa ugu wacan kadib markii sha-

bakada afka dheer ee caalamiga ah ee So-

maliTalk.com ay Xog-Maal ugu yaboohdey

in shabakada lasoo galinayo cadad kasta oo

wargeyska ah oo soo baxa, waxay taasi sah-

laysaa in aduunka oo dhan wargeyska laga

akhrisan karro isagoo ku naqshadaysan PDF

oo ah naqshad aanan waxbo laga badali

karin in aad akhriso mooyaane.

Markii ugu horeysey Xog-Maal waxaa So-

maliTalk lasoo dhigey 28-dii April, 2009,

cadadkii kan ka horeeyey ee tobnaad.

SomaliTalk.com waa shabakadii ugu horey-

sey ee Soomaaliyeed ee hawada soo gasha,

waxaa la asaasay sanadii 1999-kii, waxay

hawada ku jirtaa 10 sanno oo buuxda, waa

mid ka mid ah warbaahinta farro ku tiriska

ah ee dhexdhexeedka ka ah Soomaaliya,

waxaa loo asaasay u adeega shacabka

Soomaaliyeed iyo usoo tabinta wararka

xaqiiqda ku salaysan.

Shabakada waxa ay ku taqasustey qoraalada

la xariira macdanta Soomaaliya, shidaalka

Soomaaliya, badda Soomaaliya iyo waliba

hanganka Soomaaliya, waxaa kale oo ay

caan ku tahay faalooyinka ay soo qoraan

qorayaasha ugu sareeya Soomaaliya

qaarkood waana kuwa xambaarsan afkaar

siyaasadeed oo xeeldheer oo Soomaalinimo

iyo islaamnimo ay ka dhadhamayso.

SomaliTalk waa shabakad qaad weyn xagga

baaxada taasoo ay 100% uga horeeyso

dhamaan shabakadaha Soomaalida, arrin-

taasi dad yar ayaa fahmi karra, waayo

waxaa laga yaabaa in dadka ay u taagan-

tahay in web kasta oo ciwaan leh oo lasoo

kicin karro ay isku midyihiin kuwa kale oo

dhan, sidaasi ma ahan, SomaliTalk waxaa

ku rabikab aalado casri ah oo ka dhigaya

webka mid qaadkiisa iyo tayadiisu ay aad u

sarayaan, tusaale ahaan waxaad heli kartaa

qoraaladii la galiyey maalintii uu hawada

soo galay oo ah tobon sanno ka hor, wuxuu

qaadi karaa muuqaalo iyo maqal aad u bad-

dan oo ah illaa xadka aad dooneysid,

qoraalada PDF-ka iyo adeeg kasta oo web

laga filli karro.

Dhawaan ayuu webka aduunka oo dhan mar

kaliya hadal heyntiisa ay cirka martay kadib

markii lasoo dhigey warbixin 42 bog ah oo

ka hadlaysa xeebaha Soomaaliya oo lala

wareegayo, warbixintani waxay ahayd mid

muddo bilooyin baaritaan lagu wadday

soona bandhigtey xog aanan war laga

heynin oo si weyn loogu baraarugey.

Warbixinta waxay ka digtey dhul baddeed

ay Kenya ka goosanayso Soomaaliya, 2

maalmood kadibna arrintii si cad ayay u

dhacday markii Kenya iyo DKMG ay kala

saxiixdaan heshiis.

Tifaftiraha Xog-Maal Maxamed Muuse

Nuur iyo Agaasimaha wargeyska Cabdi-

naasir Saxansoxo oo isla markaasina ah

wakiilka SomaliTalk.com ee Koonfur Af-

rika ayaa maamulka SomaliTalk uga ma-

hadceliyey taageerada ay u fidiyeen war-

geyska.

Xog-Maal oo u talaabay shabakada caalamiga ah ee SomaliTalk.com

may 2 2009 cadadka 11aad

Documents