INAUGURARIS MEDICAQUAM

CONSENSU ET AUCTORITATEGRATIOSI MEDICORUM ORDINIS

INALMA LITERARUM UNIVERSITATE

FRIDERICA GUILELMAUT SUMMI

medicina et chirurgia honoresRITE SIBI CONCEDANTUR

DIE XI. M. JANUARII A. MDCCCXLIV.H. L. Q. s.

TUBLICE DEFENDET

AUCTOR

HENRICUS SCHELLENBERGRHENANUS.

Opponentibus :

SCHENCK, med. et chir. Dr.KOCK, med. et chir. Dr.VOGLER, med. et chir. Cand.

BEROLINI, TYPIS nietackiaats.

PARENTIBUS OPTIMIS»

USQUE AD CINERES COLENDIS

PIO GRATOQUE ANIMO

HASCE

STUDIORUM PRIMITIAS

D. D. D.

AUCTORr

PROOEMIUM.

orbus, quem perhibemus anginam membrana-

m, tempore priori phaenomenis multo gravio-

is magisque periculosis conjunctus erat, qua

lem de re angina maligna vocabatur. Fere

per enim in velo et tonsillis aut in pharynge

graena inveniebatur, quae res medicis tam

'

Qi niomenti, ut morbi naturam haberent,

>que processum pathologicum in larynge aut

ie «^gerent aut malum secundarium nomi-

!llt.

Alterum discrimen inter anginam membra-!am tei«poris superioris et hodierni id affe-

lum est, quod illo fere semper morbus epi-icus fuit, dum nunc saepius sporadicus est.

6

Anginam membranaceam primum observa-

mus in regionibus meridianis, nomiuatim Hispa-

nicis et Italicis, quibus in terris morbus gravis-

simae fuit indolis; ad quod comprobaudm

tantummodo referendum est, quod M. Severi

nus in Italia inferiori et in Sicilia anno 161

inter unam epidemiam circa 60,000 infantes diei

obiisse supremum enarrat A. 1739 morbi

nobis occurrit in America, sed cum indole m

nus periculosa. Fothergill sat accurate hai

epidemiam describit, sed affectio primari

nempe laryngis inflammatio, prorsus ei ignota fu

Ejusdem indolis erat angina nonnullis annis p(

apud Gallos et Helvetios. Maxime admirandi

est, quod in Germania angina maligna semj

sporadica erat. Circa annum 1770 magis n

gisque evanescunt funesta illa phaenomena

remanet tantummodo forma, quae nunc no

occurrere solet.

Varias statuerunt medici sententias de an-

nae membranaceae natura. Nonnulli putant

«avem esse membranae mucosae laryngis, tra-

ieae et bronchiorum inflammationem, quae qui-

em inflammatio in pseudomembranam soleat

xire; repugnat autem huic sententiae, quod in

nbecillioribus potissimum individuis, ubi morbi

iflammatorii in exsudatum plasticum rarissime

ixeunt, fieri potest, ut reperiatur amplissima

inginae membranaceae producti formatio, dum

bi, ubi morbum patet esse inflammatorium, ex-

sudatum illud haud raro desideratur. Alii, in-

primis Buzorini, anginae processum typhum

habent, Eisenmann eum adpellat pyrosum,

Enz morbum medullae spinalis putat. Au-

tenrieth morbum de quo agimus revera ad

inflammatorios referendum, simul autem nervi

peculiari modo affectos censet, qua de caui

eum morbis neuroparalyticis adnumerat. Schoi;

lein eandem quam Autenrieth habet sentei

tiam, ideoque refert anginam inter neurophlog(

ses, quae quidem congruunt cum Autenriethii inflammationibus neuroparalyticis. Egquoque his consentio et mihi liceat breviter de

monstrare neuropblogosis naturam, et ipse tui

quisque, cui angina nota est, judicet, num hui

morborum generi adnumeranda sit necne. Re

peritur autem in organo, quod affectum est pro

cessu neurophlogistico,major sanguinis affluxu

et partium intumescentia, deficit tamen mutatii

sanguinis,

quae existere solet in inflammationi

genuina. Neuropblogosis in certas tantum re-

giones sese quasi concentrare studet, quod phae-

nomenon in gastromalacia tibi maxime perspi-

cuum, in inflammatione vera vides contrarium,

Exorta neurophlogosi simul conamen adest bre-

vissimo tempore exsudatum producendi.

Non minus existunt mutationes in syste-

9

ite nervorum, praesertim in organo centrali

quo et imprimis exsuclatio aquae; affectiones

rvorum, quae evadant in organis afflictis, non-

ni sat notae. Febris nunquam deficit et ple-

que in casibus simul cum affectione locali

:ipit, raro uti in gangraena nosocomiali tem-

re seriori. ,

Symptomatologia.

Tria discerni possunt stadia. Primo enim

rbi tempore phaenomena et subjectiva et ob-

tiva intermittentia sunt, modo existunt, modo

>rsus evanescunt, quo fit, ut non periculosa

entur et medicus non prius requiratur, quam

rante stadio secundo. Observamus autem in

dio primo signa catarrhi aut febris catarrhalis.

Aegroti vicissim praegresso frigore incidunt

calorem et sudorem, adest simul sitis, vexat

intem tussis, sequente corporis languore et

nnolentia; animadvertis coryzam, oculos ru-

)s et lacrymis imbutos ac raucedinem;

accu-

ltui dolores capitis, qui inprimis vesperi au-

10

gentur, quo tempore febris adest. Certius tamen

sono peculiari, quo subito infans excitatur ex

somno, indicatur morbus periculosus; sonus hio

cum voce galli aut asini comparari potest, in-i

terdum illi simillimus est, quem edit sus exsan-

guis. Exorto signo hoc specifico stadium se

eundum incepisse dicimus. Interdum autec

prodromi deficiunt et sonus iste primum subito

que indicat hostem periculosum. Causa huju

soni peculiaris spasmodica quaedam est glottidi

constrictio, in qua inspiratio est diducta, exspi

ratio fit ruptim, aer per pulsus ex glottide coi

stricta protruditur, infantis vox rauca est et s

bilans, respiratio tum auditur, tum prorsus di

sideratur, sin vero adest fere sernper impedi

et sibilans. Musculi respiratorii vehement

agunt, quae quidem actio inprimis perspicua e

iu alis nasi, in diaphragmate et in sternocleid

mastoideis, qui ita exercentur, ut late promine*

et magna supra sternum exoriatur fossa. M

dicus haec tantummodo signa respiciens, pl

rumque certo certius discernere potest, uum a

11

angina, nec ne. Facies infantis est rubicunda

tcoerulea, admodum turgescens 5

oculi sunt

jguine tumidi et suffusi, pulsus durus et fire-

ens, cutis fervida. Vides infantem imis me-

llis affectum, maxima cruciatum anxietate, col-

n sursum atque in dorsum versus protenden-

m. Quodsi infans est aetate tenerior ,inquie-

s huc illuc volvitur collumqne saepius captat,

nquam demere velit respirationis impedimenta,

in autem infans aetate est provectior, anxieta-

;m conqueritur et suffocationis minas,potum

ilnat partim ob oris siccitatem, partim ut bi-

endo diluat respirationis impedimenta. Per m-

ervalla spatii varii, saepe tribus ad sex lioris

,raeteritis, saepe sequenti demum die interjecto

iymptomatibus, quae videntur esse leviora, redit

ussis illa singularis cum clangore. Ita inter-

vallis subinde brevioribus paroxysmi sese exci-

piunt et respiratio intervallis antea liberis magis

sensim impeditur, formatur denique exsudatum

in cavo laryngis, tracheae et bronchiorum atque

obsecundante natura tussis fit humidior, oritur

12

excreatio muci densi, subflavi mixtique cum sin

gulis membranae exsudatae particulis et strii

sanguinolentis, respiratione expeditiore, sedibu

plerumque largis et subviridibus.

Quodsi morbus est obstinatior, dyspnoe

et anxietas augentur summopere, vox paene pe

nitus cessat, facies fit pallida et livida, linea

menta vultus adparent mutata, nares patentes

extremitates frigescunt, cutis obducitur sudori

lentescente, sedes mittuntur subnigrae et mali

olentes, sopor accedit et coma, pulsus fit minu

tissimus, filiformis, intermittens, aegre numerabi

lis, cruciatibus ad postremum afrocissimis inori

accedit suffocando; aut interdum infantibus ae-

tate provectioribus hoc ipso stadio extremo uni-

versa repente membrana uno impetu protruditur

bronchiorum mucus celeriter evacuatur, quo facte

morbus in partem bonam inclinat. Sufficial

haecce brevis symptomatum enarratio; reliqua

magis minusve individualia sunt aut omnino mor-

bum specialiter non spectantia: omittamus igitur

illa phaenomena et largius de anginae natura et

nonum affectione, quae res a multis refuta-

disseramus. Omnino non dubitandum angi-

i membranaceam esse morbum inflammatorium,

i exoritur ex iisdem causis, ex quibus inflam-

iones aliae, comitata est symptomatibus in-

unatoriis, accedunt durante angina inflamraa-

es aliorum organorum, veluti pectoris, tolli—

denique cura antiphlogistica. Conjunctae

t tamen cum phaenomenis illis inflammatoriis

ementes nervorum affectiones, qua de re mor-

non mera inflammatio, sed uti supra jam

imus inflammatio neuroparalytica habendus,

nirandum est quod angina vera apud infan-

tantummodo invenitur. Quae res eo magis

i offendit, quo facilius aliae laryngis affeetio-

apud adultos exoriuntur. Videtur autem

sc peculiaris laryngis inflammatio, quam ple-

ique sequitur exsudatio plastica, originem

m ducere ab aegroti aetate, praesertim ab

terfecta laryngis evolutione et praevalente

sticitate. Anginam apud homines aetate pro-

'tos reperiri posse negare non ausirn, morbum

14

autem, qui vulgo apud illos angina membrani

cea nominetur, prorsus ab infantum affectio

diversum esse contendere non dubito. Qu

opinio quo facilius eluceat, liceat mihi di\en

tatem tabula ut ita dicam demonstrare. Resj

ciens autem morbi origiuem, anginam adultor

secundariam nominem, infantum primariam.

Ang. primaria.

1) Organa respiratoria

sunt primarie affecta.

Ang. secundari

2) Febris est sympto-

matica ex morbo lo-

cali.

3) Febris est inflam-

Lanynx praegresso pl

ryngis morbo secum

rie afficitur.

Morbus localis exor

decurrente morbo i

qui plerumque nati

febrilis est.

Febris est typliosa.

matoria.

4) Utimur methodo an-

tiphlogistica et quidem

plerumque fortuna se-

cunda.

Methodus antipld

stica adplicari non

est, sed potius a

vans, irritans et (

vans.

I

15

Ang. primaria.

>) Morbus est spora-

licus, certis regionibus

mdemius, nunquam con-

agiosus.

5) Morbus plerumque

invenitur in aetate in-

'antili.

7) Exsudatio plastica

i partibus inferioribus

ad superiores, ad glot-

kidern expanditur.

S) Pharynx sana est.

9) Dysphagia non ad-

est aut perparva tan-

tummodo evadit.

10) Laryngis morbo

saepius praecedunt af-

fectiones catarrhales.

11) Persaepe angina

Ang. secundaria.

Morbus omni tempore

epidemius et contagio-

sus est.

Plerumque adulti afii-

ciuntnr.

Exsudatio a partibus

superioribus ad inferio-

res propagatur.

Pharynx non sana.

Djrsphagia regulariter

adest, plerumque magna.

Symptomata laryngis

'affecti subito catarrho

non praegresso animad-

vertuntur.

Talis conjunctio raris-

sima.

16

Ang. secundaria.

Exspirationes plerum-

que foetent.

Ang. primaria,

primaria cum pneumo-

nia acuta conjuncta est.

12) Exspiratio aegroti

non comitata est pecu-

liari odore.

Res quum ita sese habeant, quis inter mor-

bos nominatos maximum esse discrimen non in-

telligat. In angina primaria trachea et larynx

sedes est morbi idiopathici, primarii et inflam-

matorii; in angina secundaria laryngis affectio

non est essentialis,

sed serius ad pharyngis

morbum accedit.

Haec divisio accurata res maximi ponde-

ris est et ad diagnosin et curam morborum il-

lorum. Alterum non minus respiciendum momen-

tum est in angina primaria inflammatio reliqua-

rum organi respiratorii partium, quae inflamma-

tio a plerisque negatur. Diligenter perscrutanti

jam larynge et trachea nondum affecta adparet

pulmonis inflammatio, saepius tamen accedit an-

ginae et ob laryngis symptomata vehementiora

17

n animadvertitur. Hunc pulmonis morbum ad

ram et prognosin maximi esse momenti nemo

gabit, nominatim si agamus dc bronchotomia.

•i adest nempe in angina sonus pulmonis cla-

5, persuasum habere possumus, illum esse in-

;rum;

reperta autem aut locali aut univer-

i obtusione, certo est certius, Iaryngitidem non

am subsistere, sed simul gravem pulmonis\

igestionem aut hepatisationem aut exsudatio-

n in pleurae saccum. Non minus adhibita

multatione pulmonis affectio elucet. Auditur

em rhonchus sonorus longe dissipatus, rhon-

is sonorus cum rhoncho mucoso, interdum

)que pneumoniae rhonchus crepitans, conjun-

s cum sono obtuso, adplicata percussione,

ec signa ab recentioribus enarrantur et ipse

nonnullis infantibus observavi5

at alia quo-

5 si£,)a>

«li respirationem bronchialem et quod

Ili dicunt bruit de cuir neuf, adparere posse

1 dubito.

Decursus.

Angina plerisque in casibus decursum acu-

2

18

tissimum habet, nec raro fit, ut infans vix se

vel duodecim horis praeterlapsis diem obeat su

premum; raro morbus per dies vel hebdomade

distractus est.

Exitus,

a) in sanitatem.

Si respirationis impedimenta manifesto m

nuuntur, si tussis minus vehemens est nec cey *

!

tis redit paroxysmis, eaque tussi mucus cu

exsudato conjunctus expeditius excreatur, si fi

bris, quae antea adfuit, per crises urinae et s«

i jl

doris solvitur, aut si aliae oriuntur crises adj

vantes, velut epistaxis, larga salivae secreti

aut exanthema miliare rubrum circa os nasciti

' hic exitus sperari potest. Interdum fit, ut pa

vuli productum pathicum solutum deglutia

quod tum in faecibus reperitur. In decursu mo:>

prosperrimo vox aliquantum temporis manet mi

tata et larynx ita vulnerabilis, ut minima obh

occasione affectio catarrhalis et angina me

branacea redeant. Solet autem angina rure

19

torta symptomatibus non tam periculosis et

ribundis comitata esse, ut in insultu primo.

egligentia parentum in una eademque infante\ \

)rbum fractum bis rediisse vidi; at phaeno-

3na insultus supremi permitia inventa sunt,

b) in sanitatem partialem.

Haud raro fit, ut infantes superata angina

dies evomant mucum purulentum et serius ob

ccorum detrimenta incidant in febrem' hecticam.

coritur quoque interdum superata angina em-

ysema partiale, vox mutata vel adeo aphonia,

c) in mortem.

Intrat mors aut’ suffocatione aut apoplexia

t asphyxia.

Diagnosis.

Quum sint morbi, qui habent nonnulla sym-imata ejusdem et similis naturae, exponam,

miodo morbi illi a nostro differant,

a. Anginae catarrhalis diagnosis.

Aegrotant potissimum tonsillae, quarum in-

lescenlia dolorifica et tactu et visu cogno-

2*

20

scenda, posterior oris pars est rubra, striis al-i

bis obtecta, plus miuusve muco imbuta. Si an;

gina catarrlialis sedem suam potissimum in vebl

et uvula habet, tunc hae partes inpriinis tumidas

sunt, ita ut aegrotus uvulam in linguam depen;

dentem sentiat. In angina membranacea ha

partes aut non aut paululum tantum affecta;

sunt. Huc accedit, quod deglutitio impedita ea

et in casibus gravioribus caput et collum prona

tur ad salivam tanquam deprimendam. In an

gina vera infantes fere semper bene deglutiun

et caput potius supinum vertunt. Tussis rat

in angina eatarrhali adest, vox non acris et s

bilans, sed rauca.

b. Diagnosis catarrhi pulmonalis.

Initio quidem morbi diagnosis non facil

est, sed eo facilior aut uno vel duobus dieb

praeteritis, si intrat vox sibilans, peculiaris tui

sis et respiratio impedita. Si in tussi catai

rhali vox aliena est, semper tamen rauca et.

exspiratione tantummodo invenitui.

*

/

21

c. Asthmatis Miliari diagnosis.

Asthma Miliari semper subito intrat, in an-

na morbus periculosus semper signis quibus-

tm indicatur, quae quidem signa interdum itaP' » s

int levia, ut non animadvertantur. In asth-

ite M. infantes statiin maximam anxietatem et

[juietem ostendunt. Asthma M. doloribus ple-

uique non conjunctum est, et si inveniuntur,

gi et obtusi sunt et potissimum in pectore

dem suam habent. I11 angina membranacea

rnper dolor adest, qui quidem dolor in larynge\

adit. In asthmate M. corporis elevatio ae-

oti meliorem efficit conditionem, in angina re-

natio exoptata est, infantes semper caput su-

ium vertunt. Tussim porro referendum est

mper siccam nec ita vehementem existere uti

angina, Wich mannus adeo contendit, istam

•e semper deficere. Febris in asthmate raro

paret, et si adparet levissima est. Affectio-

s nervosae in asthmate admodum eminent,

iua est clara et saepe mittitur, in angina rubra

t, quantitatis diminutae et tingit lintea. In

22

asthmate infantes timidae et tristes sunt, qut

tristitia etiam in intermissione non evanescit, qui

angina laborant, tristitia peculiari non afficiui

tur, saepe insultu praeterlapso hilarem praebe

faciem et ludunt. Pro differentia magna int

morbos illos id quoque habendum, quod in astl

mate non solum remissiones, sed etiam intermi

siones animadvertuntur,

in quibus infantes sau

simillimae sunt, dum anginae phaenomena nunqua

prorsus evanescunt.

Denique ex iuvantibus et nocentibus morb

discernere quoque possumus; in asthmate ani

spasmodica, uti Moschus, Asa cet., usum habei

in angina antiphlogistica maximam afferunt s

Jj

lutem, quamquam antispasmodica aegroti couc

tionem non priorem reddunt.

d. Tussis convulsivae diagnosis.

Qui tussi convulsiva laborant, hi neque d

lorem neque titillatum in trachea accusant, qu

signa in iis, qui angina afflicti sunt, nunqua

deficiunt; si titillatus iu tussi convulsiva ade,

locum suum in regione gastrica habet, et tu

23

lfantes admonet propter insultum propinquum

ualemcunque rem vicinam fulcrum adpre-

endere.

Iu angina membranacea unamquamque fere

ispirationem sequitur exspiratio; in tussi con-

alsiva solummodo inspirationem plerumque per-

ultae exspirationes.

Tum praeter breves tussis insultus neque

i respiratione, neque in voce alienatio adparet;

nge aliter, uti supra commemoravimus, res in*

/

igina sese habet. Vox autem inter insultum, * '

tussi convulsiva asininae simillima est, eam-

ie semel tantum auditam facile recognoscimus,

uc accedit, quod affectiones spasticae in tussi

mv. vehementiores sunt et longius durant,

iain in angina; totus morbus quoque decursum

cit magis chronicum quam angina membranacea,

e. Diagnosis corporis alieni in trachea.

Corpora aliena si in [laryngem vel tracheam

cidunt, plerumque tussim perspasticam produ-

uit, et si in rima glottidis haerent, brevissimo

!mpore afferunt mortem. Remissiones tussis

24

sunt maxime perspicuae et insultus horis nc

certe definitis intrant. Plerumque eruere pos

sumus rem aliquam ab aegroto deglutitam ess

Sputa sunt spumosa et in corporibus acribi

sanguinolenta.

Diagnosis igitur haud difficilis; nihilomim

tamen Goelis et Micliaelis viros sat clari

afferunt, qui corpora aliena anginam membranii

ceam et anginam corpora aliena habuerint.

Morbi, quibuscum angina confundi pofei

porro sunt tracheae polypi et phthisis tracheali

sed signa horum morborum ita manifesta sur

ut tiro tantum artis medicae in his dignoscend

dubitare possit. Omnino medicus bene eruditi

statirn anginam membr. agnoscet et rarissiu

cum morbis nominatis confundet.i

Cura.

In curanda angina discernere debemus sta

dium catarrhale et stadium anginae excultai

Medicus in stadio primo advocatus, in quo tan

tummodo levis laryngis et bronchiorum irritati

25

lest, plerumque morbum periculosum interrum-

ere potest. Optimum est remedium emeticum,

ifantem oportere lecto incubare, cibos irritantes

potus frigidos evitare, de hac re non dispu-

ndum. Simul aperienda est alvus aut reme-

is internis aut clysmate; praeferendum tamen

ibi videtur clysma.

Reperiens autem aegrotum in stadio se-

mdo, medicus maxima celeritate et energia

stem invadere debet, haesitatioque minima

usa mortis esse potest. Remedia, quibus ma-

niam fidem habere possumus, sunt sanguinis

itractiones et emeticum ex tartaro stibiato pa-

tum. In infante jam adulta venaesectio sine

Io periculo adhiberi potest, in infante juniori

rudinibus utimur. Sit autem numerus earum

ud parvus et adplicatio earundem iteretur,

mi signa et subjectiva et objectiva inflamma-

»nem persistentem indicent. Infanti trium au-

rum uno eodemque die decem adplicavi biru-

nes duaque emetica, morbique resolutio exstitit

latissima; pulmonis permagna obstructio, rhon-'

26

chus sonorus, tussis peculiaris atque reliqua g

gna periculosa tribus horis praeterlapsis, qi

quidem tempore in domicilio aegroti remanebai

valde erant debilitata.i •

Horis viginti quatuor post novus intra’

insultus sed minoris vehementiae, neque dubit

bam novam facere sanguinis detractionem atq

iterum praebere emeticum: quo factum est,

leviora tantummodo morbi symptomata resid

rent et periculosiora non amplius evaderent,

seriori' morbi decursu tartarus stibiatus refrac

dosi cum sale ammoniaco ordinatus est. D

raute inflammatione etiam calomel datum; pu

tameu prosperum eventum hoc remedio minii

effectum esse. Nonnulli volunt, uti Porter, ta

tarum stibiatum solummodo dosi refracta adp

cari,

cui curandi rationi experientia sat r

spondet.

Primus usus est tartaro stibiato in angi

membranacea Doctor Chey ne, qui quidem ^

de medicina quam maxime meritus, nominat

commendat remedium hoc praestantissimum usq

27

1 id tempus adplicandum, quo symptomata in-

immatoria evanuerint. Calomel, quamvis a

ultis in curanda angina laudetur, mihi reme-

uni primarium prorsus rejiciendum videtur, pri-

um quidem, quia ejus effectus non ita celeriter

lam optemus in conspectum venit: dein]

quia

experientia sat docuit, corpori infantili, nomi-

tim organis respiratoriis nocet. Ad tartari

ibiati effectum sublevandum interdum praeben-

m esse non dubito, quum ejus vis plasticita-

n sanguinis diminuendi arte sat confirmata et

perientia probata sit. De dosi autores dis-•

*'

epant, alii quidem praecipiunt majores, alii,* 1

Guersent, minimis tantum dosibusnos jubent

,ita ut gr. •£— i dosibus detur dimidiatis,

a re hoc spectant, ut evitetur dejectio alvi,

ia remedia interna aut directe contra morbum

n agunt, aut jam usu obsoleta sunt. Affero

itummodo cuprum sulphuricum, quod primum

H offui an no commendatum, postea Hufe-» dius praecipue praedicavit. Profecto ne-

ri non potest saepe id brevissimo tempOre

28

et certius quam tartarum stibiatum spasmun;

glottidis et dyspnoeam tollere; sed contra morbi

naturam ipsam nil aut paruin efficit, inflammatio i

que persistit uti antea. His praecipue iii casii

bus adbibendum est, ubi individuum forte et

succosum, ubi propter dyspnoeam gravem uulli

mora interposita exsudatum necesse est evacue

tur, aut ubi morbi decursu ventriculus emetici

tam torpidus factus est, ut aliis emeticis no<

amplius moveatur.

Quod spectat ad remedia externa, de ve>

naesectione jam disseruimus; clysmata aut i

tantummodo spectant, ut alvus deponatur, ai

* #

ut derivetur. Interdum unum alterumve asseq»

‘studemus. Laudanda sunt ante omnia clysmat

ex aceto, quae Autenrieth auctore consta»

ex decocto furfuris addito aceto, ita quidem, i

totidem aceti cochlearia admisceantur, quot ii

fans annos natus est.

Vesicantia, quae magnam saepe vira exer

cent, eo solum tempore mihi adplicanda viden

tur, quo inflammatio jam maxima ex parte frac

I

29

>t: morbo vigente si adhibentur, plerumque no-

jnt malumque adaugetur. Porter nominatiin

•aematuram vesicantiuin adplicationem vituperat

mulque monet semper periculosum esse vesi-

itorium * in inflammationis vicinitate imponere,

lod periculum eo magis crescat, quo minus

itea corpus sanguinis detractionibus et aliis

'acuationibus debilitatum sit. Videndum simul

it, ne justo diutius corpori adhaereant, sed

tenus tantum, dum cutis subjecta rubefacta vel

‘sicula parva formata sit. Si diutius adhae-

nt, vehementem saepe cutis inflammationem

primis in individuis irritabilibus efficiunt. Ipse

iservavi in infante aliquo vesicatorio justo diu-

is adhibito diffusam vehementem in pectoris

te inflammationem, ad quam depellendam ca-

plasmatibus usus sum.

In angina membranacea, uti in aliis inflam-

itionibus, praesertim in bronchitide, quacum

gina permagnam habet similitudinem, reperiri

mpus, quo methodus antiphlogistica nullo modo

Ihibenda, sat notum est et supra quoque ine-

30

inoratum. Adest autem hoc morbi stadium,i

cutis frigida, respiratio debilis, pulsus intermii

tens, oculi collapsi, facies pallida adparent: tui

medicamenta irritantia, uti vinum, alcohol, opiui

ammonium, fomentationes ex terebinthina calic

Nin pectus et extremitates inferiores^ interdu

fructum afferunt.

Tracheotomiam, quae in hoc quoque mori

saepe facta est, prorsus rejicio. Commendai

est haec operatio maxime a medicis Gallici*

contendunt primum aeri sine laryngis op

accessus ad pulmones aperiri, dein formata

pseudomembranain mechanice posse removei

Quod spectat ad rem priorem,

respicienda

est plerisque in casibus accessum aeris a

pulmones auxilium ferre non posse, quando es

sudato sunt impleti, et si operationem adgred

mur ad removendam pseudomembranain, plerura

que accidit, ut infantes inter operationem ipsai

anxietate cruciati exhalent animam. Huc acce

dit, quod Dr. Cheyne multis sectionibus decla

ravit exsudatum in larynge nunquam habere am

31

tudinem, ut expleat totam cavitatem, nec un-

am afferre causam mortis: hanc potius exi-

ire aut exsudatum in bronchiis, quo impedia-

sanguinis arterialisatio, aut virium collapsum,

tera. Porter, qui magnam quoque experien-

m habet in curanda angina, adsentitur Clieyne.

VITA-Naius sum ego, Ilenricus Scliellenb erg,

i XXVI mensis Februarii anno MDCCCXVIII in

50 prope Wetzlariam sito, cui nomen estDor-

,patre Er n esto Augusto, matre Maria e

ite Schr ciber, quos deus maximus hucusqueos servavit. Confessionem profiteor evangelicam.

imis literarum elementis imbutus, duodecim anno-n puer Gymnasium Wctzlariense adii, ibique perto annos et dimidium in literis eruditus sum.unde maturitatis examine ornatus, mense Aprili

ai MDCCCXXXY III. inter cives Academiae Mar-rgensis, rectore Hermann, receptus sum.

Praelectiones, quas Marburgi per duos frequen-i annos, hae sunt:

l)e logice et psychologia Clar. Sengler, detanice C'lar. Wenderoth, de rnineralogia Clar.essel, de zoologia Cei. Herold, de chemia 111.

urzer, Winkclblech et Bunsen, do anatomia

32

Beat. Buenger, de physiologia Beat. Kuerschner, de patlvol. univers. III. 11 e usi ng er, de therap

univers. 111. Nasse, <1 e anatomia pathol. Clar

F i ck.

Per semestre aestivum a. MDCCCL. apud pa

rentes inoratus sum, quo praeterlapso die XXIV. mOctobris numero civium universitatis Fridcrica<Gu ile lina

c

rectore lllustr. Lichtenstein legi

time adseriptus sum. Berolini mihi praeceptore!

fuerunt in materia medica Cei. M i t sche r li ch,

ii

clinicis chirurg. et ophthalmiatric. III. Juengken e

Dieffenbach, in clinicis medicis III. S c h o e n lei n

Cel.Wolff et Cei. Romberg, in alinico morborun

infantilium Cei. Barez et Romberg, in exercita

tionibus obstetriciis Cei. Kluge, in historia inedic

111. 11 ecker.Quibus omnibus viris, optime de me meritu

maximas ago semperque habebo gratias.

In aestate praeterita examen medicum et chirurg

absolvi, antea quidem venia a summo ministerio pe

tita, quia rigorosum tantummodo superaveram.

Tentaminibus autem et philosophico et medie

atque examine rigoroso priori tempore finitis, jat

spero fore, ut dissertatione de angina membr. t

thesibus publice defensis, summi in medicina et ch

rurgia honores in me conferantur.

T II E S E S-

1. Tuberculosis et scrophulosis variae ejusdei

morbi sunt formae.

2. Inflammationes passivae non reperiuntur.

3. Actiones reflectoriae in Epilepsia non evanescun

4. <\iiuun foetum perforare non licet.

5. Dtaeta in curandis plurimis morbis medicainin

bus efficacior.