millingen aan de rijn - bro...sociaal-economisch beleidsplan 2007 – 2017. inleiding 3 doelstelling...

Millingen aan de RijnVitaal hart van De Gelderse PoortSociaal-economisch beleidsplan 2007 – 2017

Inleiding 3Doelstelling 3Beleidsomgeving 3

Millingen aan de Rijn 4Geografische ligging 4Bevolking 4Beroepsbevolking 5

Economische structuur 6Provinciaal en regionaal beleid 6Lokaal beleid 6Detailhandel in Millingen aan de Rijn 7Vrijetijdssector (toerisme en horeca) 7Starters en opheffingen in Millingen aan de Rijn 8

Sociale structuur 10Nationaal beleid 10Lokaal beleid 10Volkshuisvesting 11Ruimtelijke ordening 11Cultuur en sport 12

Visie en doelen 14Economisch 14Sociaal 14

Conclusie en aanbevelingen 15Inleiding 15Conclusies 15Aanbevelingen 15Speerpunten 15

Uitvoeringsprogramma 16

Speerpunt 1 16Acties 161 Revitaliseren Molenveld 162 Contactfunctionaris 163 Actief startersbeleid 174 Ontwikkeling bedrijfsverzamelgebouw 17

Speerpunt 2 181 Toename verblijfs accommodatie stimuleren 182 Romeins verleden benadrukken in promotie en producten 183 Kunstprofilering Rijnkade, Millingen 194 Natuur verbinden met detailhandel, centrum 195 Verbreden en concentreren horeca aanbod 19

Speerpunt 3 201 Streven naar clustering (MKB) voorzieningen 202 Citydressing, sfeerverhogende maatregelen 203 Ontwikkelen Kulturhus 214 Actief gemeentelijk aankoopbeleid 21

Geraadpleegde stukken 23Geraadpleegde personen 23Colofon 23

Inhoud

Mil l ingen aan de Ri jn 2

Inleiding

De gemeente Millingen aan de Rijn staat bekend als ‘het hart van De Gelderse Poort’ vanwege haar centrale en unieke ligging in dit gebied. De Gelderse Poort is een grensoverschrijdend natuur ontwikkelings gebied van ongeveer 20.000 hectare. Het betreft het stroomdal van de rivier de Rijn en strekt zich uit tussen Arnhem, Nijmegen, Kleef en Emmerich.

Direct ten westen van Millingen bevindt zich de gemeente Ubbergen. Ubbergen en Millingen vormen samen het gebied ‘de Ooijpolder’. Aan de oost en zuidzijde grenst Millingen aan de Duitse gemeenten Kleve en Kranenburg. De Rijnregio tussen Nijmegen en Emmerich wordt aangeduid als de ‘Duffelt’. De noordgrens van de gemeente wordt gevormd door de Rijn. Ter hoogte van Millingen splitst de Rijn zich in de Waal en het Pannerdens Kanaal.

De gemeente heeft een regionale functie. De ligging, aan de rand van Nederland en op enige afstand van zowel Nijmegen als het Duitse Kleve, heeft van Millingen een zelfstandig functionerende gemeente en gemeenschap gemaakt. Deze gemeenschap dient voldoende ruimte te krijgen om de eigen dynamiek op te vangen (lokale be hoefte aan woningbouw, bedrijventerreinontwikkeling en detailhandelvoorziening), maar kent geen bovenlokale taakstelling. Omvangrijke uitbreiding is daarom niet aan de orde. Dergelijke uitbreidingen verhouden zich ook niet met de landschappelijke waarden die rondom Millingen aanwezig zijn in de vorm van de Ooijpolder en – in groter verband – De Gelderse Poort.

In 2004 is door de Kamer van Koophandel voor Centraal Gelderland onderzoek gedaan naar de regionale economie in de regio rondom Nijmegen. De resultaten van dat onderzoek geven inzicht in de verschillen, overeenkomsten en de dynamiek van de betreffende dorpseconomieën.

De gemeente Millingen aan de Rijn wil een proactieve rol spelen in de ontwikkeling van de eigen dorpeconomie. Samen met de Millingse Onder nemersvereniging (MOV) zijn begin 2006 de resultaten van de enquête Dorpseconomie Millingen aan de Rijn gepresenteerd.

DoelstellingNaar aanleiding van de uitkomsten van de enquête Dorpseconomie Millingen aan de Rijn heeft het college van burgemeester en wethouders initiatief genomen om bouwstenen te verzamelen ten einde te komen tot het opstellen van een sociaal economisch beleidsplan 2007 – 2017. Het doel van het gemeentelijk sociaal economisch beleid is:

het versterken van de lokale economie •door een doelgericht en geïntegreerde inzet van ruimtelijke en sociaaleconomische instrumenten, resulterend in een jaarlijkse groei van de werkgelegenheid van minimaal 1%.het aangaan van interne en externe part•ner ships en samenwerkings ver banden, teneinde het voorzieningen niveau waar wenselijk en mogelijk te optimaliseren.

Om deze doelstelling te kunnen realiseren, worden onderstaande onderzoeksvragen beantwoord:

Hoe ziet Millingen aan de Rijn er op •sociaal economisch gebied anno 2007 uit?Hoe ziet de economische structuur eruit?• Welke kansen en bedreigingen kan de •gemeente Millingen aan de Rijn voor de sociaal economische ontwikkeling de komende tien jaar verwachten? Welke randvoorwaarden zijn nood•zakelijk voor een gezond ondernemersklimaat met behoud van werkgelegenheid nu en in de toekomst?

Welke ruimtelijke en economische •instrumenten moeten worden ingezet ter versterking van de economie? Welke samenwerkingsverbanden en •partnerships zijn zinvol voor Millingen aan de Rijn?

BeleidsomgevingDe gemeentelijke economische beleidsvisie staat niet op zichzelf en wordt deels ingekaderd door nationaal, provinciaal en regionaal beleid. Hiermee moet rekening gehouden worden en hierdoor wordt de gemeentelijke beleidsruimte beperkt. Nationale en provinciale plannen bepalen in belangrijke mate de gemeentelijke speelruimte op het gebied van verkeersinfrastructuur, ontwikkeling van bedrijfsterreinen e.d. Binnen de Stadsregio Arnhem Nijmegen (KAN) worden veel ruimtelijk, economische en sociale vraagstukken ge zamenlijk, dat wil zeggen regionaal, uitgewerkt. Echter er zijn wel degelijk kansen en knelpunten die op gemeentelijk niveau kunnen worden opgepakt. Te denken valt aan het creëren van gunstige en noodzakelijke randvoorwaarden (bijv. snelle regelgeving m.b.t. vergunningen), faciliteren van het lokale bedrijfsleven (één loket, zakelijke site) en het waarborgen van een aantrekkelijke woon en werkomgeving.

Sociaa l economisch bele idsplan 2007–2017 3

Millingen aan de Rijn

Geografische liggingMillingen aan de Rijn ligt ten oosten van Nijmegen aan de Rijn ter hoogte van de splitsing met het Pannerdens Kanaal, direct tegen de Duitse grens. Op het grondgebied van de gemeente ligt een deel van het be kende natuurgebied Millingerwaard, onderdeel van het nationale landschap De Gelderse Poort. Gezien de relatief geïsoleerde ligging heeft Millingen een verzorgingsfunctie opgebouwd, die ook gericht is op om liggende dorpen aan weerszijde van de grens.

BevolkingOp 1 januari 2007 telde Millingen 5.866 inwoners (2.937 mannen, 2.929 vrouwen). Tien jaar geleden, op 1 januari 1997, was dit aantal nagenoeg gelijk: 5.771 (2.902 mannen, 2.869 vrouwen). De leeftijdsopbouw in Millingen verschilt met die van Gelderland op twee leeftijdsklassen: de groep van 15–24 jarigen was op 1 januari 2005 in Millingen relatief wat kleiner en die van 45–64 relatief wat groter. Dit kan wijzen op een op handen zijnde vergrijzing. Ook de toekomstverwachtingen wijzen hierop, zie daarvoor hoofdstuk 4.

Bevolking Millingen a/d Rijn jaarlijkse groei 1995 – 2007

Jaar Mannen Vrouwen Totaal Jaarlijkse groei

Gelders gemiddelde

1995 2839 2839 5678 – –

1996 2843 2828 5671 0.12% 0.62%

1997 2902 2869 5771 1.76% 0.52%

1998 2952 2937 5889 2.04% 0.51%

1999 2972 2943 5915 0.44% 0.59%

2000 2953 2922 5875 0.68% 0.65%

2001 2950 2921 5871 0.07% 0.79%

2002 2982 2949 5931 1.02% 0.77%

2003 2970 2941 5911 0.34% 0.57%

2004 2958 2956 5914 0.05% 0.33%

2005 2939 2949 5888 0.44% 0.26%

2007 2937 2929 5866 0.19% –

Bron: CBS/Bewerking:Onderafdeling Stedelijke Ontwikkeling, Dienst REW, Provincie Gelderland

Leeftijdsopbouw Millingen a/d Rijn per 1-1-2005

Leeftijd Mannen Vrouwen Totaal Percentage Gelders gemiddelde

0 – 14 jaar 589 539 1128 19.2 19.0

15 – 24 jaar 306 283 589 10.0 11.9

25 – 44 jaar 844 840 1684 28.6 28.6

45 – 64 jaar 872 827 1699 28.9 26.3

65 – 79 jaar 273 326 599 10.2 10.7

80 > 55 134 189 3.2 3.4

Totaal 2939 2949 5888 100.0 100.0

Bron: CBS/Bewerking: Onderafdeling Stedelijke Ontwikkeling, Dienst REW, Provincie Gelderland

Mi l l ingen aan de Ri jn 4

Verdeling beroepsbevolking over de verschillende sectoren

Sector Aantal bedrijven

%Millingen

% Gelderland

% Nederland

Aantal werknemers

Landbouw en visserij 9 3 3 3 15

Industrie 19 6 6 5 143

Bouw 35 11 8 8 86

Groothandel 29 9 9 9 56

Detailhandel 67 21 13 12 251

Horeca 14 4 4 4 62

Vervoer 26 8 3 4 125

Financiën 5 2 2 2 11

Adviesdiensten 17 5 11 11 46

Facilitaire diensten 14 4 7 8 31

Persoonlijke diensten 27 8 8 8 45

Algemene diensten 4 1 3 3 9

Zakelijk beheer 55 17 24 23 53

Totaal 320 100 100 100 933

Bron: KvK centraal Gelderland, 2006

Beroepsbevolking en niet-werkende werkzoekenden (NWW)

Nederland (**) Gelderland Groesbeek Heumen Millingen

aan de Rijn Ubbergen

Beroepsbevolking 2005 (*) 10.943.000 916.600 8.750 7.880 2.410 4.100

Niet Werkende Werkzoekenden (NWW) 31 dec 2005 671.476 72.750 647 515 218 321

NWW in% van de beroepsbevolking, dec 2005 6,1% 7,9% 7,4% 6,5% 9,0% 7,8%

NWW 31 dec 2006 554.213 60.458 583 461 171 301

NWW mutatie dec 2006 t.o.v. dec 2005 17,5% 16,9% 9,9% 10,5% 21,6% 6,2%

Bron NWW: CWI(*) Bron: Provincie Gelderland, Bureau Economisch OnderzoekCBS heeft geen beroepsbevolkingcijfers van Millingen en Ubbergen(**) Bron beroepsbevolking: CBS

BeroepsbevolkingMedio 2006 stonden in Millingen 320 onder nemingen, met in totaal 933 werknemers, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel voor Centraal Gelderland. Dit is exclusief (semi)overheid en vrije beroepen die nu nog niet verplicht ingeschreven staan bij de Kamer.

Eind 2005 was 9% van de Millingse beroepsbevolking werkzoekend. Dat was veruit het hoogste percentage van de regiogemeenten. Eind 2006 was het aantal met ruim 21% gedaald tot circa 7%.


Economische structuur

De gemeente Millingen aan de Rijn kent 12,6 ha bruto oppervlakte bedrijventerrein (11,6 ha netto). Hiervan is 9,6 ha volledig uitgegeven en er is via een wijzigingsbevoegd heid nog 2 ha beschikbaar. De werkgelegenheid in de gemeente is sinds 1997 gegroeid met gemiddeld 2,5% tot 933 banen.

Provinciaal en regionaal beleidDe provincie heeft aan Millingen aan de Rijn een lokale taak toebedeeld; de kern van de gemeente bezit een lokale functie voor werken. De gemeente moet voldoende mogelijkheden bieden voor de lokale behoefte aan bedrijventerrein. Het betreft zowel nieuw vestiging, uitbreiding als verplaatsing van bedrijven. De (ontwerp) bedrijventerreinennota van de provincie (2002) legt de Stadsregio een taakstelling op van 878 ha voor de periode 20012020, waarvan voor de ‘overige gemeenten’ (waaronder Millingen) 115 hectare Deze 115 ha moet verdeeld worden over de gemeenten Angerlo, Bemmel, Didam, Doesburg, Groesbeek, Heumen, Millingen, Renkum, Rheden, Rijnwaarden, Rozendaal, Ubbergen.

Lokaal beleidVoor Millingen is dus slechts een beperkte taak weggelegd voor de periode tot 2020. Gemeentespecifieke cijfers ontbreken. Uit de enquête dorpseconomie komt naar voren dat er momenteel weinig behoefte lijkt te zijn aan extra ruimte voor bedrijvigheid binnen de gemeente. Het realiseren van een bedrijventerrein is geen doel op zich. Achterliggende gedachte is het creëren van werkgelegenheid, om een dynamische en leefbare gemeenschap te behouden en te versterken. Bedrijven die een bijdrage leveren aan de werkgelegenheid, en in ruimtelijke en functionele zin passend bij de maat en schaal van Millingen, hebben in dat opzicht de voorkeur.

Voor bedrijven die qua maat en schaal niet bij Millingen passen, heeft een oplossing buiten de gemeentegrenzen in principe de voorkeur. De mogelijkheden daarvoor zal de gemeente in voortdurend overleg met (buur)gemeenten in KANverband verkennen.

Bedrijven gelegen binnen een overwegend woongebied en die uit hun jasje groeien en/of op gespannen voet staan met de woon omgeving, worden bij voorkeur en zo mogelijk herplaatst op het bedrijventerrein.Het vertrekpunt voor bedrijvigheid is eveneens een zuinig ruimtegebruik. Dit betekent dat (rest)ruimte op het bestaande bedrijventerrein zo optimaal mogelijk wordt benut.

Naast intensivering, door onbenutte ruimte in te vullen, kan door het verruimen van de bouw en gebruiksmogelijkheden op het bestaande terrein tot een intensivering van het gebruik worden gekomen. Te denken valt aan ruimere maatvoering van de be bouwing, onder en boven het maaiveld, collectief parkeren etc. De mogelijkheden hiertoe kunnen per bedrijf, afhankelijk van de aard van de activiteiten, verschillen. De gemeente Millingen aan de Rijn kiest dan ook voor een zorgvuldig vervolgtraject om de mogelijkheden te verkennen en actief deze vorm van zuinig ruimtegebruik te stimuleren en de voorwaarden daarvoor te scheppen.

Bedrijventerrein MolenveldOp het bedrijventerrein Molenveld zijn momenteel 25 bedrijven gevestigd. Deze 25 bedrijven bieden werkgelegenheid aan 174 personen. Er blijkt potentieel een restruimte van 2 hectare beschikbaar. Het gaat om een aantal onbenutte terreinen op percelen van gevestigde bedrijven en een strook tussen het bedrijventerrein en de Rijndijk, die deels onbebouwd is en waar een manege is gevestigd. Deze laatste zone heeft momenteel nog geen bestemming bedrijfsdoeleinden. Er is een wijzigingsbevoegdheid opgenomen in het bestemmingsplan die een bedrijfsmatige invulling mogelijk maakt.

De bereikbaarheid vanuit Nijmegen is redelijk, zowel met eigen als met openbaar vervoer. De ontsluiting richting Kleve is slecht, omdat alle verkeer over de smalle Heerbaan door het centrum moet.

Samengevat zijn de kenmerken van bedrijven terrein Molenveld:

Niet volledig uitgegeven•Beperkte leegstand•Geen herstructureringsplannen•Slechte ontsluiting via Heerbaan en •centrum richting KleveRedelijke openbaar vervoersverbinding •met Nijmegen

•Nettooppervlaktebedrijventerrein(ha) 11.6

•Uitgegevenoppervlaktebedrijventerrein(nettoha) 9.6

•Planologischevoorraadterstond/nietterstonduitgeefbaar

oppervlakte bedrijventerrein (netto ha)2.0

•Waarvanterstonduitgeefbaaroppervlaktebedrijventerrein(nettoha) 2.0

Bron: Provincie Gelderland/Rijksplanologische Dienst

Bruto en netto (uitgeefbare) terreinen (>1 ha.) in hectaren, situatie per 112006


Detailhandel in Millingen aan de RijnMillingen kent 58 detailhandelbedrijven met in totaal 227 werknemers. Opvallend is de ruime spreiding en de versnippering van het aanbod. Er is geen sprake van een kernwinkelgebied. Zelfs in de belangrijkste “winkel”straat (Heerbaan) is de onderlinge afstand tussen de winkels groot.De ontwikkelingsplannen aan de Heerbaan op de locatie van ’t Stupke zijn een belangrijke stap in de versterking van het centrum. De locatie van de huidige Rabobank en van de voormalige troefmarkt bieden kansen voor de ontwikkeling van sociaalculturele activiteiten of dienstencentrum en clustering van detailhandel.

Samengevat kenmerkt het centrum van Millingen zich door:

Kleinschaligheid•Langgerektheid•Versnipperd aanbod, geen •kernwinkelgebied

Kansrijk op korte termijn (tot 2009):

Verbeteren naamsbekendheid•1 loketfunctie•Fietsknooppuntensysteem•Bereikbaarheid hoogwatervrije steiger•Samenwerking Duitse gemeenten •

Kansrijk op lange termijn (realisatie na 2009):

Kunst als recreatief product•Bouw replica Romeinse Liburna •en museale invullingBestemmingsplan buitengebied aanpassen•Landschapsontwikkelingsplan (LOP)•Ontwikkeling Plas van Biesterveld•

Kansrijke projecten met resultaten op korte termijn en op lange termijn

Vrijetijdssector (toerisme en horeca)

Toeristisch beleid Millingen aan de RijnIn 2004 heeft de raad van de gemeente Millingen aan de Rijn de nota Recreatie en Toerisme 2004 – 2010 vastgesteld. Toerisme en recreatie is daardoor benoemd tot speerpunt van beleid. Deze sector laat als enige sector in Gelderland groei zien. Gezien het karakter van de gemeente biedt de sector volop economische kansen. De vrijetijdssector is een belangrijke werkgever in Millingen.

In de Nota Recreatie en Toerisme zijn vier doelstellingen geformuleerd die ten grondslag liggen aan de keuzes:

Bevorderen leefbaarheid•Economische meerwaarde•Duurzaamheid•Integrale benadering•

•Aandeel2001 8.0

•Geldersgemiddelde,aandeel2001 5.4

•Aandeel2005 8.2

•Geldersgemiddelde,aandeel2005 5.5

•Absoluteomvang2005 100

Bron: Provincie Gelderland, Bureau Economisch Onderzoek/Provinciale Werkgelegenheidsenquête

Aandeel werkgelegenheid toerisme en recreatie in de totale werkgelegenheid (20012005)


Kenmerken van de toeristische sector in Millingen aan de Rijn:

Kleinschalig•Vooral dag/weekeind toerisme.•Natuurgericht•Eenzijdig horeca aanbod•Toerisme speerpunt van gemeentelijk •beleidKom Millingen profiteert te weinig van •Millingerwaard

Starters en opheffingen in Millingen aan de RijnIn de periode 2001 tot en met 2005 zijn in Millingen 72 bedrijven gestart. Dit komt overeen met het landelijke en het Gelderse beeld. Opvallend is het relatief grote aandeel startende bedrijven in de detailhandelsector (meer dan landelijk gemiddelde). De groei doet zich meer voor in de traditionele sectoren.

Tussen 2001 en 2005 zijn er 72 bedrijven gestart en 61 beëindigd. In de detailhandel waren de mutaties het grootst. Per saldo zijn er in 5 jaar 11 bedrijven in Millingen aan de Rijn bijgekomen (toename van 4%).

Ten einde de doelstellingen te realiseren zijn in de nota zeven opdrachten geformuleerd, geconcretiseerd in actiepunten. Uiteindelijk moet dit leiden tot meer bezoekers die langer blijven en meer besteden in de gemeente Millingen aan de Rijn.Naar aanleiding van een evaluatieanalyse is een onderscheid gemaakt tussen kansrijke projecten met resultaten op korte termijn en op lange termijn.

Vrijetijdssector Millingen aan de RijnVolgens de gegevens van de Kamer van Koophandel zijn in Millingen aan de Rijn 15 bedrijven actief in de vrijetijdssector. In totaal zijn 66 personen werkzaam in deze sector. De gemeente kent relatief weinig verblijfsaccommodaties, die gezamenlijk circa 13.000 overnachtingen realiseren (vergelijk: in Groesbeek worden jaarlijks ruim 200.000 overnachtingen gerealiseerd). Het horecaaanbod is eenzijdig en er is geen sprake van horecaconcentratie bijvoorbeeld in de vorm van een horecaplein.


Startende bedrijven Millingen

KvK sector 2001 2002 2003 2004 2005


Industrie 0 2 0 0 0

Bouw 1 2 4 0 5



Horeca 0 1 0 1 0

Vervoer 0 2 0 0 1






Totaal 9 13 11 13 26

Bron: Regiobase kamer van koophandel / MutatiebalansNum: K09/18122006/JBEK6WLCGJ

Opheffingen Millingen

KvK sector 2001 2002 2003 2004 2005


Industrie 1 0 0 0 1

Bouw 0 2 3 0 1



Horeca 0 1 0 2 1

Vervoer 2 1 0 1 0






Totaal 18 8 11 12 12

Bron: Regiobase kamer van koophandel / MutatiebalansNum: K09/18122006/JBEK6WLDDG


Sociale structuur

De inwoners van de gemeente Millingen aan de Rijn hebben een eigen sociaalculturele identiteit. Dit uit zich in een sterke gemeenschaps zin, dorpsbinding en verenigings leven. De verhuis geneigdheid is laag.

De gemeente hanteert ter ondersteuning van de dynamiek in de gemeenschap de volgende uitgangspunten:

voldoende ruimte bieden om te bouwen •in de kern van de gemeente voor de eigen behoefte;het Uitvoeringsprogramma Woningbouw •van de provincie Gelderland en de hieraan ten grondslag liggende bevolkings en huishoudensontwikkelingsprognoses zijn vooralsnog gebruikt voor de fasering van het woningbouwprogramma. Niet uitgesloten wordt dat op grond van uitgangspunten van de Stadsregio een groter woningbouwprogramma gerealiseerd wordt, dan wel dat ruim telijk kwalitatieve overwegingen en/of woonbehoeftecijfers aanleiding geven tot bijstelling van het programma;ruimte bieden voor behoud en ont•wikkeling van werkgelegenheid, aansluitend op de kwantitatieve en kwalitatieve vraag, maar wel passend bij de maat en schaal van Millingen en binnen de ruimtelijke mogelijkheden.

De bevolkingsprognose, gemaakt door de provincie Gelderland, laat voor Millingen een zorgelijk beeld zien voor de komende jaren. Daar waar de totale bevolking van Gelder land tussen 2005 en 2030 met 4,5% toeneemt, blijft de bevolking in Millingen nagenoeg gelijk.

Tot 2040 wordt zelfs een afname van 5,5% voorspeld. Opvallend is dat de bevolking sterk vergrijst. In 2030 zal 27% 65 jaar of ouder zijn, in 2040 maar liefst 30%.

Zonder maatregelen om extra woningbouw te realiseren, zal het draagvlak voor de (winkel)voorzieningen afnemen. Dat heeft gevolgen voor het totale aanbod. Overigens is hierbij sprake van een “kipei” situatie; om in Millingen voldoende nieuwe bewoners te trekken, zal er eveneens een aantrekkelijk economisch klimaat moeten zijn.

Nationaal beleidZuinig en zorgvuldig ruimtegebruik is sinds enkele jaren één van de peilers van het ruimtelijk beleid in Nederland. Het concentreren van functies als wonen en werken in en rond grotere kernen, het zoeken naar intensiveringmogelijkheden, ‘lege plekken’ of herstructureringslocaties binnen bestaand stedelijk gebied en het voeren van een restrictief ruimtelijk beleid voor de kleinere kernen zijn hiervoor de basisprincipes. Naast een kwalitatief ruimtelijke goede woon en leefomgeving, met aandacht voor de inrichting van de openbare ruimte, cultuurhistorische elementen en landschappelijke waarden, is een woon en leefomgeving afgestemd op de kwalitatieve en kwantitatieve woningbehoefte van groot belang. Leefbaarheid binnen de kern wordt voor een belangrijk deel gevoed door een afgestemd voorzieningenniveau en een woningaanbod dat aansluit op de lokale behoefte.

Lokaal beleidIn de gemeente Millingen aan de Rijn is het benutten van inbreidingslocaties voor woningbouw al geruime tijd aan de orde. Dit is bijvoorbeeld één van de uitgangspunten van de Structuurschets 1996. Uitbreiding van de kern wordt immers fysiek belemmerd door de aanwezigheid van de rivierdijk. Daarnaast ligt Millingen aan de Rijn in een waardevol landschap, onlangs bestempeld als Nationaal Landschap Gelderse Poort, waardoor de gemeente voorkeur heeft voor het bebouwen van geschikte locaties in het bestaande komgebied.

De identiteit van de kern wordt in belangrijke mate mede bepaald door fysiekruimtelijke factoren als de grootte, de aanwezige functies, het karakter van het bebouwingspatroon, de ligging in de omgeving en de aanwezigheid van karakteristieke, beeldbepalende elementen.

Bij nieuwe ontwikkelingen in de kern is het uitgangspunt het versterken van de eigen identiteit, onder meer door behoud en versterking van de karakteristiek van de ruimtelijke structuur. De eigen identiteit wordt daarnaast gekenmerkt door een dorpse ontwikkeling (kleinschaligheid, functiemenging en een gelijkmatig tempo van ontwikkeling).

Bevolkingsprognose Millingen a/d Rijn 2005 – 2040

Jaar 0 14 15 24 25 39 40 54 55 64 65+ Totaal

2005 1145 595 1141 1516 725 761 5883

2010 1084 687 861 1582 880 799 5893

2020 985 640 909 1170 1071 1143 5918

2030 964 538 962 924 887 1580 5855

2040 819 567 870 1070 572 1640 5543

Bron: Provincie Gelderland, Dienst REW / Onderafdeling Stedelijke Ontwikkeling


Voor de gemeente Millingen aan de Rijn is de beleidslijn ‘inbreiden voor uitbreiden’ een van de uitgangspunten. Zij geeft hier invulling aan door zoveel mogelijk beschikbare inbreidingslocaties voor woningbouw te benutten. Bij het toekennen van prioriteiten aan de verschillende locaties spelen de volgende overwegingen een rol:

de bijdrage aan het oplossen van een •ruimtelijk, milieuhygiënisch en/of functioneel knelpunt;de bijdrage aan een volkshuisvestingvraag.•

Bij realisering van inbreidingslocaties is de gemeente in grote mate afhankelijk van externe factoren, die een belangrijke invloed op de fasering en uiteindelijke realisering van de locaties kunnen hebben. Denk bijvoorbeeld aan de maatschappelijke haalbaarheid. Overigens is de grond veelal in eigendom van de gemeente. Uitvoering van de opgenomen fasering betekent daarnaast ook een forse gemeentelijke inspanning. Om de fasering en de voortgang van de ontwikkelingslocaties zo goed als mogelijk te sturen, wordt deze fasering jaarlijks geëvalueerd en geactualiseerd. De gemeente zal daartoe een monitoringssysteem (moeten) opzetten. De jaarlijkse monitoring en, waar nodig, aanscherping van fasering en/of programma zal bij voorkeur in overleg met de provincie Gelderland plaatsvinden. Indien door omstandigheden verschuivingen c.q. aanpassingen in de fasering noodzakelijk blijken te zijn, moeten alternatieven worden bekeken.

Voor uitbreiding zal de gemeente optimaal gebruik maken van de ruimte die de provincie biedt binnen het Nationale Landschap.

VolkshuisvestingDe bevolking in de gemeente Millingen is sinds 2000 niet meer gegroeid. Prognoses laten zien dat tot 2020 het aantal inwoners slechts minimaal stijgt met gemiddeld minder dan 10 personen per jaar. Door gezinsverdunning blijft het aantal huishoudens iets harder stijgen; tot 2015 met gemiddeld 20 per jaar en van 2015 tot 2020 met gemiddeld 12 per jaar. Het aantal benodigde nieuwbouwwoningen wordt bepaald door drie factoren: de groei van de eigen woningbehoefte, het aantal vestigende huishoudens uit andere gemeenten en het vasthouden van potentieel vertrekkende huishoudens. De huidige bouwplannen omvatten 450 woningen. Dit betekent dat, met de berekende woningbehoefte van 166 woningen van de Millingse bevolking tot 2015, er voor vestigers en potentiële vertrekkers 284 woningen beschikbaar komen. Bij het uitblijven van voldoende vraag van vestigers en potentiële vertrekkers, kan het verstandig zijn de bouwplannen te tempo riseren.

Ruimtelijke ordeningDe hoofdkoers van het beleid voor de ontwikkeling van de kern op het gebied van wonen en werken is:

een zuinig ruimtegebruik door zoveel •mogelijk binnen ruimtelijke kwalitatieve maatstaven gebruik te maken van inbreidingslocaties;voorrang geven aan mogelijkheden om •door middel van woningbouw de ruimtelijke kwaliteit en leefomgeving te verbeteren. Daarbij gaat het om het oplossen van milieuhinderlijke, stedenbouwkundige en/of functionele knelpunten. Bedrijfssaneringen zijn daar voorbeelden van;waar mogelijk versterken van de relatie •tussen de kern c.q. het wonen en de belangrijkste structuurdrager van de gemeente: de rivier en de dijk;de bijzondere potentie van de dijk en •de rivier benutten door nieuwe ontwikke lingen aan de dijk mogelijk te maken volgens het ‘’ja, mits’’ principe. Dit houdt in dat de ligging aan de dijk als inspiratie bron voor de stedenbouwkundige invulling geldt;het behoud en versterken van structuur•lijnen, patronen en cultuurhistorische elementen zoals karakteristieke open groene ruimtes in de dorpskern;het behoud van visuele relaties vanuit •de kern met de omgeving. Dit betekent zoveel mogelijk zichtrelaties in stand houden of creëren en waardevolle open gebieden respecteren in het licht van nieuwe ontwikkelingsrichtingen;inspelen op dynamiek. Dat wil zeggen •dat met de situering van nieuwe functies rekening wordt gehouden met lopende ontwikkelingen c.q. bestaand stedelijk gebied, teneinde versnippering van het buitengebied tegen te gaan.


Bestemmingsplannen per gebied in Millingen aan de Rijn

Gebied Beleid

Centrumgebied, winkelconcentratiegebied (het gebied aan de Heerbaan, tussen de van Lyndenstraat en de Bijensteeg)

•Nieuwecentrumfunctieszijnmogelijk•Maximaleflexibiliteittussencentrumfuncties•Nadrukopdetailhandel

Centrumgebied, overig (Heerbaan, vanaf de Zalmstraat tot aan de van Gilsstraat, voor zover niet behorend tot het winkelconcentratiegebied)

•Specifiekbestemdefuncties•Geennieuwecentrumfuncties,weluitbreidingvandebestaande

functies•Groteremengingvanfuncties(detailhandel,wonen,horeca,

zakelijke dienstverlening)

Buiten centrum (overige bebouwde kom)•Bestaandenietwoonfunctiespositiefbestemd•Beleidgerichtopverplaatsingnaarhetcentrum•Zeerbeperkteuitbreidingsmogelijkheden

Bestemmingsplan Kom MillingenDe visie op de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van de bebouwde kom van Millingen aan de Rijn is in beginsel gericht op het beheer van de bestaande situatie. Daarnaast wordt ruimte gegeven aan nieuwe ontwikkelingen. Bij het opstellen van het bestemmingsplan zijn de volgende uitgangspunten geformuleerd:

behoud en versterking van de huidige •ruimtelijke en functionele structuur in het plangebied;het bieden van een zo groot mogelijke •flexibiliteit ten aanzien van bouw en gebruiksmogelijkheden; met name in het centrumgebied wordt gestreefd naar het bieden van voldoende ruimte voor ontwikkelingen;behoud van de kwaliteit en belevings•waarde van de privébuitenruimten bij de woningen.

Het bestemmingsplan Kom Millingen heeft een overwegend conserverend karakter waarbij bestaande functies en gebruik worden vastgelegd.

Bestemmingsplan buitengebiedRuimte voor kleinschalige, levensvatbare •toeristische bedrijvigheid.Ontwikkelen van beleid voor vrij•komende agrarische bedrijfsgebouwen.

Cultuur en sportOp het gebied van sport en vrije tijd is Millingen aan de Rijn een kleine gemeente met groot aanbod. De twee schutterijen en de carnavalsvereniging drukken een culturele stempel op het leven in het dorp. Daarnaast zijn er verschillende stichtingen die zich inzetten om de cultuur van Millingen aan de Rijn te behouden en bevorderen.

Met meer dan 30 sportaanbieders is er een sportaanbod voor jong en oud. Teamsporten zoals voetbal, volleybal en korfbal bevinden zich in Millingen aan de Rijn. Ook andere sporten waaronder tennis, schietsport, paardrijden en wandelsport komen in Millingen aan de Rijn aan bod. Sporthal de Duffelt biedt in het centrum van het dorp ruimte voor indoorsport en aan de rand van het dorp ligt sportpark De Hove.

Bloeiend verenigingsleven.•Verouderde sportaccommodatie.•Verouderd sociaalcultureel centrum.Plannen verplaatsing sportvelden.•Plannen sober Kulturhus.•


Visie en doelen

Millingen aan de Rijn profileert zich als het vitale hart van De Gelderse Poort. Speerpunt van gemeentelijke beleid is behoud en zoveel mogelijk versterking van de werkgelegenheid in samenwerking met de regio. Hierbij staat behoud van het aantal inwoners en liefst een lichte groei daarvan centraal. Zonder een actief sociaal economisch beleid stagneert of verkleint het aantal inwoners en zal er onvoldoende draagkracht zijn om het voorzieningenniveau op peil te houden.

EconomischBij de economische ontwikkeling wordt gezocht naar activiteiten die bij het groene profiel van de gemeente aansluiten, zoals kleinschalige recreatie en toerisme. Ook in de toekomst zal Millingen zich blijven onderscheiden door de ligging in het groen en aan de rivier van een in toenemende mate verstedelijkte omgeving van de regio Arnhem Nijmegen. Millingen aan de Rijn is zich bewust van haar prachtige omgeving. De gemeente ziet het als haar plicht deze schoonheid te behouden. Investeringen in de economie worden gedaan met aandacht voor duurzame ontwikkeling en gaan gepaard met oog voor de ecologie.

Millingen aan de Rijn en omgeving heeft de potentie een grotere toeristische trekpleister te worden dan het nu al is. Een (overnachtings)haven en accommodaties voor meerdaags verblijf zijn hiertoe mogelijke sleutels. Agrariërs worden gestimuleerd gebruik te maken van de ruimte die de overheid hen in het toeristische segment biedt. Ook de inzet van kunst in de meest brede zin van woord en verschijningsvorm kan bijdragen aan de toeristische aantrekkelijkheid van Millingen. Inmiddels zijn met diverse partijen (RWS, Provincie, Stadsregio Arnhem Nijmegen) gesprekken gestart, teneinde de haalbaarheid van bovenstaande zaken te inventariseren.

Hierbij wordt na vaststelling van toeristische doelstellingen ook gekeken naar de mogelijkheden van externe financiering vanuit Euregio Rijn Waal, Stadsregio, etc. Millingen aan de Rijn zal zich profileren als een gemeente waar het klimaat voor toeristen gunstig is. Initiatieven die leiden tot meer toeristische bezoeken aan de gemeente zullen worden gestimuleerd.

In het Raadsprogramma 2006 – 2010 wordt geconstateerd dat bedrijvigheid de lokale economie en de plaatselijke werkgelegenheid stimuleert. Millingen aan de Rijn kiest voor vestiging van kleine ondernemingen. Speciale aandacht zal uitgaan naar een bedrijfsverzamelgebouw voor startende ondernemers. Millingen aan de Rijn wil zich profileren als een gemeente waar het klimaat voor kleine ondernemers gunstig is. De gemeente zal initiatieven stimuleren en initiëren die leiden tot vestiging van meer kleine ondernemingen in de gemeente.

De ambitie van de gemeente Millingen aan de Rijn is een gezonde en duurzame economische ontwikkeling te bevorderen door de groei van lokale bedrijven zo goed mogelijk te faciliteren. De gemeente wil niet louter reageren op vragen uit het bedrijfsleven, maar zich ook proactief opstellen om het ondernemersklimaat te verbeteren.

SociaalGemeente Millingen aan de Rijn is zich bewust van het feit dat verlies van voorzieningen van grote invloed is op de leefbaarheid van de gemeente. Dit leidt tot een uiterste inspanning om zoveel mogelijk voorzieningen te behouden en te optimaliseren. Waar mogelijk en zinvol wordt publiekprivate samenwerking en samenwerking met buurgemeenten gezocht.

Bij woningbouwprojecten wordt indien mogelijk de samenwerking gezocht met de woningbouwcorporatie. Recent zijn tussen gemeente en woningbouwcorporatie nieuwe afspraken vastgelegd in een convenant. Uitgangspunt is niet de hoeveelheid te bouwen woningen maar de aansluiting van de projecten bij de vraag. Tweede uitgangspunt is dat een volledige wooncarrière in Millingen aan de Rijn mogelijk moet zijn. Een actuele visie met prognoses over de strategische benodigde en gewenste woningbehoefte is dan noodzakelijk.

Samengevat kiest Millingen aan de Rijn de komende jaren voor:

Duurzame economische ontwikkeling •met aandacht voor mensen (people), milieu (planet) en bedrijfsleven (profit).Actief vestigingsbeleid kleine •ondernemers.Actief wervingsbeleid startende •ondernemers.Ontwikkeling bedrijfsverzamelgebouw•Jaarlijkse groei werkgelegenheid van •minimaal 1%.Stimuleren (kleinschalige) recreatie •en toerisme.Voorzieningenniveau (mkb, cultuur •en sport) optimaliseren, bij voorkeur in afstemming met buurgemeenten.Woningbouwprojecten afstemmen op •de vraag volgens het contourenbeleid.Versterking dorpskern door •aankleding en door clustering van voorzieningen.Actief aan en verkoopbeleid om •doelstellingen te realiseren.


Conclusie en aanbevelingen

InleidingIn deze nota is een nieuw sociaal economisch beleid in gang gezet. Een beleid dat uitgaat van duurzaamheid met aandacht voor mensen, natuur en milieu en voor het bedrijfsleven onder het motto people, planet, profit. In dit hoofdstuk wordt het geformuleerde beleid omgezet in concrete acties. Het zijn acties waarbij de gemeente optreedt als een van de partners die verantwoordelijk dragen voor de sociaal economische ontwikkeling van Millingen aan de Rijn. Hierna volgen de belangrijkste conclusies en aanbevelingen, die resulteren in een drietal speerpunten.

ConclusiesBedrijventerrein Molenveld heeft •beperkte groeimogelijkheden. Binnen het vastgestelde kader is nog ruimte beschikbaar door middel van optimalisatie van het ruimtegebruik. Leegstand is aanwezig.Millingen kent relatief veel MKB •bedrijven. Er is geen sprake van een kernwinkelgebied, geen centrumvorming.De vrijetijdssector is kleinschalig en •heeft een eenzijdig aanbod. Deze sector biedt groeikansen.Millingen kent relatief veel startende •bedrijven, vooral in de traditionele sectoren. Starters worden nauwelijks gefaciliteerd. Toename van aantal bedrijven is 4% over de afgelopen 5 jaar.Zonder maatregelen zal de bevolking van •Millingen in de komende 25 jaar met circa 10% afnemen, waardoor het draagvlak voor een adequaat voorzieningenniveau onder druk komt te staan.Tot 2015 heeft Millingen de mogelijkheid •circa 300 tot 350 woningen te bouwen. Huidig aanbod sluit onvoldoende aan bij de vraag, met name met betrekking tot kleinere woningen voor ouderen.Op sociaalcultureel gebied kent •Millingen een bloeiend verenigingsleven. Accommodaties zijn (sterk) verouderd.

Aanbevelingen

Bedrijventerrein MolenveldRevitaliseren, optimaliseren •ruimtegebruik.Parkmanagement invoeren, •contactfunctionaris aanstellen.Actief acquisitiebeleid starters opstellen.•Stimuleren ontwikkeling bedrijfs•verzamelgebouw.

CentrumStreven naar clustering voorzieningen.•Actief gemeentelijk aankoopbeleid.•Citydressing ontwikkelen, sfeer •ontwikkelen.

WoningbouwInbreiden en uitbreiden waar mogelijk •(Nationaal Landschap).Maximale ruimte provincie benutten.•Uitkomsten woonbehoefteonderzoek •(in kader van woonvisie) respecteren.

Toerisme en recreatieToename verblijfsaccommodatie •stimuleren.Romeins verleden benadrukken in •promotie en producten.Kunstprofilering van Rijnkade.•Natuur verbinden met kom Millingen •(detailhandel, horeca).Verbreden en concentreren van horeca•aanbod.

Sociaal cultureelClustering van voorzieningen, bv. volgens •de Kulturhus gedachte.Commerciële activiteiten combineren •met sport en/of sociaalculturele activiteiten, bv. fitnesscentrum of sporthal.

Speerpunten

Op basis van deze aan bevelingen komt het college tot de volgende drie speerpunten van beleid voor de komende jaren.

Speerpunt 1Aandacht voor en ondersteuning van het Millings bedrijfsleven.

Speerpunt 2Kansen voor toerisme en recreatie optimaal benutten.

Speerpunt 3Realisatie sociaal, sfeervol en samenhangend centrum in Millingen.


Uitvoeringsprogramma

Speerpunt 1

Aandacht voor en ondersteuning van het Millings bedrijfsleven

Acties1 Revitaliseren Molenveld

Parkmanagement2 Contactfunctionaris3 Actief startersbeleid4 Ontwikkeling

bedrijfsverzamelgebouw

Wat willen we bereiken?Binnen dit speerpunt wil de gemeente Millingen aan de Rijn de relatie met de bestaande bedrijvigheid verbeteren. Allereerst moet de gemeente doen waar zij in essentie voor is: voorwaarden scheppen voor een goed ondernemersklimaat in het dorp: voldoende ruimte voor bedrijvigheid, goede infrastructuur en een klantgerichte dienstverlening. Daarbij past open en structurele communicatie tussen overheid en bedrijfsleven.

Wij vinden dat de betrokkenheid van de gemeente als bestuursorgaan bij het lokale bedrijfsleven en de lokale economische ontwikkeling moet verbeteren. Uit de resultaten van de Enquête Dorpseconomie Millingen aan de Rijn (februari 2006) blijkt dat zowel de ambtenarij, als het college en de raad op dit punt slecht scoren. Gemiddeld 50% van de ondernemers geeft aan de gemeente voor haar betrokkenheid bij het lokale bedrijfsleven en de lokale economische ontwikkeling een onvoldoende. Wij streven er naar dat minimaal 50% van de ondernemers over 5 jaar de gemeente met een voldoende zal beoordelen.

De activiteiten die binnen dit speerpunt worden uitgevoerd moeten leiden tot een aantoonbare groei van de werkgelegenheid. Wij streven naar een jaarlijkse groei van de werkgelegenheid in Millingen aan de Rijn van minimaal 1%.

Toelichting op de acties

1 Revitaliseren Molenveld, Parkmanagement

Doel van de actieIntensiveren en herstructureren van het bedrijventerrein. Komen tot optimalisatie van het ruimtegebruik. Leegstand tegengaan.Om de kwaliteit van het vernieuwde bedrijventerrein in stand te houden zal parkmanagement worden geïnitieerd, waar ondernemers samen en met de gemeente het beheer op zich nemen.

Wat doen we al?Periodiek overleg met Millingse Ondernemersvereniging (MOV) en Kamer van Koophandel voor Centraal Gelderland.

Wat gaan we doen?Inventarisatie van knelpunten en •mogelijkheden Molenveld.Optimalisatie van infrastructuur.•Organiseren van parkmanagement.•

Met wie gaan we dat doen?MOV, individuele bedrijven, Oost NV, Kamer van Koophandel, Euregio Rijn Waal.

Wanneer gaan we dat doen?2008 – 2012

Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Totale kosten zijn nu moeilijk in te schatten. Dekking kan voor een deel komen uit provinciale stimuleringsmiddelen voor kleine kernen en de Subsidieregeling Economische Beleid van de provincie Gelderland.Cofinanciering t.b.v. vooronderzoek

t 25.000,– opnemen in nieuw beleid.

2 Contactfunctionaris

Doel van de actieDoor meer in contact te treden met het Millingse bedrijfsleven en het leren kennen van wensen en problemen, kan het gemeentebestuur beter geadviseerd worden en kan de dienstverlening aan de ondernemer klantgerichter worden.

Wat doen we al?Afdeling Inwonerszaken heeft tijdelijk en in deeltijd een bedrijvencontactfunctionaris aangesteld. Er is periodiek overleg met de ondernemersvereniging op zowel bestuurlijk als ambtelijk niveau.

Wat gaan we doen?Permanente bedrijvencontactfunctionaris •aanstellen, al dan niet in regionaal verband met Groesbeek en Ubbergen (fysieke contactfunctionaris).Relevante bedrijfsinformatie op •gemeentelijke website plaatsen onder aparte categorie: bedrijveninfo (virtuele contactfunctionaris).Periodieke werkgeversbenadering met •betrekking tot bij elkaar brengen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt.Jaarlijks minimaal 4 bedrijfsbezoeken •door college.Minimaal 1 keer per jaar toelichting •geven op het gemeentelijke beleid tijdens één van de ondernemerscafé avonden.

Met wie gaan we dat doen?Afdeling inwonerszaken (in casu Economische zaken) van de Gemeente Millingen aan de Rijn.

Wanneer gaan we dat doen?Continue

Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Website aanpassen PMt 25.000,– per jaar (52 weken, 6 uur per week a t 75,–), inpassen in programma inwonerszaken


3 Actief startersbeleid

Doel van de actieOndernemers die willen starten worden begeleid bij de oprichting van het bedrijf. Lokale en regionale ondernemers ruimte bieden om een bedrijf te kunnen starten.

Wat doen we al?nihil

Wat gaan we doen?Deelname van Millingen aan •het startersplatform en op www.startwijzer.nl.Deelname aan de landelijke startersdag •van de Kamer van Koophandel.

Met wie gaan we dat doen?Met de ondernemers zelf, met ondersteuning van gemeente en Kamer van Koophandel.

Wanneer gaan we dat doen?Continue

Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Taak van de contactfunctionarisCofinanciering van activiteiten door bedrijfsleven, Kamer van Koophandel.

4 Ontwikkeling bedrijfsverzamelgebouw

Doel van de actieRealiseren van een bedrijfsverzamelgebouw dat zich richt op startende ondernemers in het midden en kleinbedrijf.

Wat doen we al?Reactief ingaan op vragen uit de markt.

Wat gaan we doen?Proactief mogelijkheden onderzoeken, •locatieanalyse uitvoeren.Overleg voeren met project•ontwikkelaars.

Met wie gaan we dat doen?Projectontwikkelaars, particulier initiatief, Kamer van Koophandel, provincie Gelderland, Euregio Rijn Waal.


Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Begeleidingsuren door contactfunctionarisFinanciering door marktpartijen.


Speerpunt 2

Kansen voor toerisme en recreatie optimaal benutten

Acties1 Toename verblijfsaccommodatie

stimuleren2 Romeins verleden benadrukken

in promotie en producten3 Kunstprofilering Rijnkade4 Natuur verbinden met

detailhandel, centrum5 Verbreden en concentreren horeca

aanbod

Wat willen we bereiken?Het Rijk van Nijmegen kent een rijke cultuurhistorie, met een variatie aan archeologie, historische geografie en bouwkunde. Millingen aan de Rijn vormt hierin geen uitzondering, met name niet op de eerste twee aspecten. Door ruimtelijke ontwikkelingen is veel verloren gegaan of dreigt dit te gebeuren. Ook onwetendheid en onzichtbaarheid maken het cultuurhistorisch erfgoed kwetsbaar. Het college onderkent de grote betekenis van cultuurhistorie voor het gevoel van identiteit, de ontwikkeling van toerisme en onze kennis over het verleden. Vroeger was cultuurhistorisch erfgoed vooral het domein van een kleine groep geïnteresseerden; tegenwoordig is het ook een aantrekkelijke en essentiële bouwsteen van het lokale toeristische product.

Millingen is ook een natuurrijke gemeente. Jaarlijks genieten vele duizenden toeristen en recreanten van de schoonheid die natuur, landschap en rivier te bieden hebben. Het is onze ambitie om de belevings en gebruikswaarde van het landelijk gebied van de gemeente te vergroten. Vergroten van de fysieke en virtuele toegankelijkheid van het landelijk gebied is noodzakelijk om het landschap beleefbaar te maken. Het zichtbaar maken en houden van ons cultuurhistorisch erfgoed is daarbij essentieel. Vooral het Romeinse verleden biedt in dit opzicht volop kansen. Naast behoud van de ecologische waarden en landschappelijke kwaliteiten zet het college in op verdere ontwikkeling hiervan in termen van economisch perspectief, sociale netwerken en culturele identiteit.

Het college kiest daarom voor versterking van de toeristische sector door middel van een vijftal gerichte activiteiten, waardoor een jaarlijkse groei van het aantal overnachtingen met minimaal 5% gerealiseerd moet worden.


1 Toename verblijfs accommodatie stimuleren

Doel van de actieRealiseren van meer overnachtingsmogelijkheden binnen de gemeente, waardoor meer mensen in Millingen verblijven en de directe en indirecte bestedingen toenemen. Het college zet met name in op het segment vakantiewoningen/bungalows, dat op dit moment niet is vertegenwoordigd in Millingen. Kernbegrippen zijn in dit verband hoogwaardig en kleinschalig.

Wat doen we al?Stimuleren bed en breakfast mogelijkheden, toestaan uitbreiding kampeerplaatsen bij de boer.

Wat gaan we doen?Ontwikkeling verblijfsaccommodatie b.v. •plas van Biesterveld.Aanpassen bestemmingsplan Kom •Millingen en Buitengebied om meer verblijfsaccommodatie mogelijk te maken.

Met wie gaan we dat doen?Projectontwikkelaars, particulieren, provincie Gelderland, Stadsregio Arnhem Nijmegen.


Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Kosten zijn nu moeilijk in te schatten. Dekking zal voor het overgrote deel uit particuliere middelen moeten komen.Provinciale stimuleringsmiddelen voor kleine kernen (Vitaal Gelderland, PMJP, ROP).Cofinanciering gemeente Millingen opnemen in nieuw beleid.

2 Romeins verleden benadrukken in promotie en producten

Doel van de actieMillingen positioneren als belangrijke plaats aan de Limes (uitgesproken als liemes), de grens van het voormalige Romeinse Rijk en het grootste archeologische monument van ons land. Het Romeinse verleden inzetten als promotieinstrument ten einde meer en nieuwe bezoekersdoelgroepen te bereiken.

Wat doen we al?Tentoonstelling “In de luwte van de Limes” in infocentrum Gelderse Poort, een Euregionaal project in samenwerking met de gemeenten Kleve en Overbetuwe.Periodiek overleg met nationaal programmabureau LIMES.

Wat gaan we doen?Romeinse cultuurhistorie zichtbaar en •beleefbaar maken in infocentrum.Historisch verantwoorde replica bouwen •van een Romeins patrouilleschip, een zogenaamde Liburna.

Met wie gaan we dat doen?Particuliere ondernemers, Scheepswerf Bodewes, CWI/ROC, provincie Gelderland, Euregio Rijn Waal, RBTKAN.


Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Totale investering t 500.000,–. Hiervan wordt t 250.000,– door de provincie Gelderland bijgedragen. Cofinanciering gemeente Millingen t 50.000,–. Overige

t 200.000,– via o.a. Euregio Rijn Waal en particuliere cofinanciers.



3 Kunstprofilering Rijnkade, Millingen

Doel van de actieRelatie versterken tussen rivier, natuur en dorp door middel van (twee)jaarlijkse kunst en cultuuractiviteiten in de zomermaanden. Natuurlijke omgeving in combinatie met aansprekende en spraakmakende kunst en cultuuruitingen teneinde meer en nieuwe bezoekersdoelgroepen te bereiken.

Wat doen we al?Subsidiering en ondersteuning van Stichting Kunstcommissie Millingen aan de Rijn.

Wat gaan we doen?Rijndijk tussen de Millingerwaard en •Bimmen inrichten als tijdelijk openluchtmuseum voor moderne kunst.Verbindingen leggen met het dorp door •middel van kunst, cultuur en poëzieroutes.

Met wie gaan we dat doen?Stichting Kunstcommissie Millingen aan de Rijn, Kunstenaars Rijk van Nijmegen, horeca en detailhandel Millingen, Provincie Gelderland, Euregio Rijn Waal.

Wanneer gaan we dat doen?2009 en 2011

Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Kosten afhankelijk van opzet van de activiteit. Financiering mogelijk door bijdragen van o.a. VSB en Prins Bernhard fonds, Euregio Rijn Waal, Gelderland Cultuurland. Cofinanciering gemeente Millingen

t 10.000,–.

4 Natuur verbinden met detailhandel, centrum

Doel van de actieRelatie versterken tussen het buitengebied en het centrum van Millingen ten einde (een deel van) de vele bezoekers aan de natuur rondom Millingen ook het centrum te laten bezoeken en daardoor de bestedingen te stimuleren.

Wat doen we al?Opname van Millingen in een aantal doorgaande wandel en fietsroutes.

Wat gaan we doen?Wandelroute aanleggen door de •uiterwaarden.Tracé van het voormalige jaagpad •verbinden met centrum.Combinatie maken met kunst en •cultuuractiviteiten.Fietsknooppuntensysteem doortrekken •naar Duitsland.Informatiepaneel parkeerplaatsen •Millingerwaard.Informatieboekje “Dagje Uit Millingen” •verbeteren.

Met wie gaan we dat doen?Via Natura, ANWB, RBT KAN, Provincie Gelderland, Euregio Rijn Waal.


Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Totale projectkosten t 30.000,–. Cofinanciering gemeente Millingen t 10.000,–.

5 Verbreden en concentreren horeca aanbod

Doel van de actieInnovatie is ook voor de horecabranche een belangrijke weg naar verbetering van het rendement en de arbeidsproductiviteit. Breder aanbod in de Millingse horecasector creëren ten behoeve van gedifferentieerde toeristische doelgroepen en (regio)inwoners, ten einde de bezoekers langer in de gemeente te laten verblijven.

Wat doen we al?Incidenteel en individueel overleg met horecaondernemers.

Wat gaan we doen?Actief inspelen op ontwikkelingen als •Food and Health Valley.Voorlichtingsbijeenkomst(en) voor •Millingse horeca op het gebied van bedrijfsinnovatie.Horeca actief wijzen op trends als •biologisch en bewust leven en beleving en authenticiteit.Bestemmingsplannen aanpassen met •verruiming van mogelijkheden voor starters en uitbreiding bestaande bedrijven.

Met wie gaan we dat doen?Horeca in Millingen, Kamer van Koophandel, Bedrijfschap Horeca, Vrienden van het platteland, Provincie Gelderland.


Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Kan in beginsel budgettair neutraal.


Speerpunt 3

Realisatie sociaal, sfeervol en samenhangend centrum in Millingen

Acties1 Streven naar clustering (MKB)

voorzieningen2 Citydressing, sfeerverhogende

maatregelen3 Ontwikkelen Kulturhus4 Actief gemeentelijk aankoopbeleid

Wat willen we bereiken?Binnen dit speerpunt wil de gemeente de samenhang van voorzieningen in het dorp verder versterken. Een geconcentreerd centrum van Millingen bestaat eigenlijk niet. Dat is van oudsher zo gegroeid, maar het staat een evenwichtige sociaal economische ontwikkeling in de weg. Sociaalculturele voorzieningen, winkels en toeristische bedrijven liggen verspreid door het dorp, waardoor van een onderlinge samenhang, laat staan versterking van elkaar nauwelijks sprake is. Juist in de kleinere dorpen op het platteland is het op peil houden van voorzieningen essentieel voor het voortbestaan van het dorp als gemeenschap, als levende cultuur. Want als voorzieningen verdwijnen, als winkels de deuren sluiten dan houdt het hart langzaam op met kloppen. Concentratie van voorzieningen, onder andere door de inrichting of bouw van een “kulturhus”, kan deze neerwaartse spiraal ombuigen.

Wij vinden dat, overigens zonder het specifieke karakter van het dorp aan te tasten, gestreefd moet worden naar een compact en aantrekkelijk centrumgebied. Hiervoor dienen keuzes gemaakt te worden om het winkelgebied meer te concentreren. Sfeerverhogende maatregelen dragen hieraan bij. Ook de locatie van een toekomstig “kulturhus” is een wezenlijke factor binnen de realisatie van onze wensen. Economische activiteiten ontwikkelen betekent ondernemerschap tonen, initiatief nemen, creativiteit laten zien en vooral durven. Een actief gemeentelijk aankoopbeleid past bij deze instelling.


1 Streven naar clustering (MKB) voorzieningen

Doel van de actieVersterken centrumfunctie van Millingen.•Uitbreiding en versterking van het •winkelaanbod.

Wat doen we al?Inbedding van voorzieningen op lege plekken in het dorp (plan Stüpke, Rabobank).

Wat gaan we doen?Beleid uit bestemmingplan Kom Millingen •proactief uitvoeren en waar nodig verruimen.Nieuwe functies toestaan •(bijv. toeristischrecreatief).Maximale flexibiliteit tussen •centrumfuncties.Nadruk op detailhandel.•Optimaliseren, uitbreiden en eventueel •verplaatsen van de weekmarkt.

Met wie gaan we dat doen?Projectontwikkelaars, Volkshuisvesting, Rabobank, ondernemers, particulieren

Wanneer gaan we dat doen?Permanent

Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Kan in beginsel budgettair neutraal. Begeleidingsuren door contactfunctionaris

2 Citydressing, sfeerverhogende maatregelen

Doel van de actieHet centrum van Millingen moet (weer) voelen als de huiskamer van het dorp: je bent er graag, het is er gezellig en je wilt er niet meer weg.

Wat doen we al?Welkomstborden bij entree van de •gemeenteDiverse bloembakken langs de Heerbaan•

Wat gaan we doen?Bewegwijzering uniformeren en •optimaliseren.Sfeerverlichting in centrum tijdens de •wintermaanden.Vlaggen in de zomermaanden.•Welkomstborden verfraaien.•Openbaar groen beter bijhouden •(Groenbeheersplan nauwgezet uitvoeren).Overleg horeca met betrekking tot •uitstraling van de terrassen.

Met wie gaan we dat doen?MOV, individuele ondernemers, horeca, particulieren, verenigingen en stichtingen.

Wanneer gaan we dat doen?2008 en daarna.

Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Projectafhankelijk, streven is naar publiekprivate samenwerking. Verlichtingsplan: totale kosten t 25.000,– (voor totaal 5 jaar), Cofinanciering gemeente Millingen

t5.000,–.



3 Ontwikkelen Kulturhus

Doel van de actieHet voorzieningenniveau op het platteland staat onder druk. Ontmoetingsplekken, winkels, scholen en zorginstellingen verplaatsen zich naar de steden. Om dit tij te keren biedt het Kulturhusconcept een oplossing. Een kulturhus is een combinatie van verschillende voorzieningen onder één of meerdere daken, waarin samenwerking de sleutel is. Het kan gaan om VVV, bank, postvoorziening, bibliotheek, peuterspeelzaal, kinderopvang, schoolruimte, spreekkamers voor artsen, fysiotherapeut e.a., vergaderfaciliteiten en ontmoetingsplekken. De bibliotheek is hierbij in veel gevallen de vertegenwoordiger van de brede dienstverlening op het terrein van informatie, educatie en cultuur. Al deze voorzieningen onder één (beheers)management en één programmering vormen de kenmerken van een Kulturhus.

Voor dit actieonderdeel zal een aparte rapportage worden opgesteld, waarin de opzet, uitvoering, kosten en exploitatie nader worden uitgewerkt.

4 Actief gemeentelijk aankoopbeleid

Doel van de actieDoor middel van strategische aan en verkoop van panden en gronden, invloed verkrijgen en kunnen uitoefenen op de invulling van functies in het centrumgebied. Daardoor kunnen bestaande structuren worden doorbroken en kan op termijn clustering van functies worden gerealiseerd.

Wat doen we al?Nihil.

Wat gaan we doen?Strategische aan en verkoop van panden en gronden, teneinde invloed te verkrijgen en kunnen uitoefenen op de invulling van functies in het centrumgebied.

Met wie gaan we dat doen?Projectontwikkelaars, Stichting Volkshuisvesting, Rabobank, ondernemers, particulieren.

Wanneer gaan we dat doen?Per direct wanneer zich mogelijkheden voordoen.

Wat kost het en hoe gaan we dat betalen?Afhankelijk per object.


Geraadpleegde stukkenDorpseconomie, Kamer van Koophandel Centraal Gelderland, oktober 2004•Provinciaal Economische Verkenning, Provincie Gelderland, september 2006•Ondernemerschapmonitor Regio Nijmegen en de Betuwe 2006, Kamer van Koophandel Centraal Gelderland, januari 2007•Masterplan Vrijetijdsindustrie, MKB Nederland, september 2005•Maak het in Gelderland, Sociaal Economisch beleid 20072011, Provincie Gelderland, februari 2007•Raadsprogramma 20062010, Gemeenteraad Millingen aan de Rijn•Presentatie resultaten enquête dorpseconomie Millingen aan de Rijn, februari 2006•Gelderland in vier bedrijven, Provincie Gelderland, december 2006•Werken aan een Plan van Aanpak Economie Millingen aan de Rijn, Seinpost Adviesbureau, juni 2006•Koop en Bezoekstromen in de Euregio Rijn Waal op gemeenteniveau, Nijmegen, Centre for Border Research, januari 1999•Vriendelijke, Boeiender, Mooier, Burgerplatform Millingen aan de Rijn, april 2007•Regionaal Plan 2005 – 2020, Stadsregio Arnhem Nijmegen, oktober 2006•Bevolkingsprognose Gelderland 2007, Provincie Gelderland, februari 2007•Woningbehoefteonderzoek 2007 Gemeente Millingen aan de Rijn, Atrivé, juni 2007•Provinciale werkgelegenheidsenquête Gelderland 2006, Provincie Gelderland, afdeling EZ, 2007•Vitaal Gelderland, Provinciaal meerjarenprogramma 20072013, december 2006•Bestemmingsplan “Kom Millingen”Gemeente Millingen aan de Rijn, BRO, juli 2004•Bestemmingsplan Buitengebied Gemeente Millingen aan de Rijn, Poederoyen, februari 2007•Natuurontwikkeling en regionale economie in De Gelderse Poort, Alterra, Wageningen UR, 2007•

Geraadpleegde personenMw. M.H.J. Hendriks, Regioadviseur Kamer van Koophandel voor Centraal Gelderland•J. van Campen, voorzitter Millingse Ondernemersvereniging MOV•H. Meijnders, directeur Rabobank Groesbeek – Millingen aan de Rijn•W. Thijssen, Millingse Ondernemersvereniging MOV•P. van Dam, Burgerplatform Millingen aan de Rijn•

ColofonDit is een uitgave van de Gemeente Millingen aan de Rijn

FotografieGemeente Millingen aan de Rijn, RBT KAN,Sjaak Neijenhuis, Anja Middelkoop

Vormgeving & drukwerkThoben Offset Nijmegen

Begeleiding & coördinatieIR³, Nijmegen

Met dank aan:


Heerbaan 115Postbus 36566 ZG Millingen aan de RijnT. 0481431988F. 0481433221E. [email protected]. www.millingenaanderijn.nl

millingen aan de rijn - bro...sociaal-economisch beleidsplan 2007 – 2017. inleiding 3 doelstelling...

Documents