VIŠESPRATNE ZGRADE

VEZE I NASTAVCI

Raspored nastavaka

Kod čelične skeletne konstrukcije pri montaži je potrebno međusobno povezati u radionici izrađene elemente. Pri tome se na mestima glavnih nosećih elemenata sustiču vertikalni stubovi i horizontlani nosači međuspratne konstrukcije ili krov koji leže u dvema međusobno upravnim osovinama.

Veza nosača i stubova

Da bi veza bila sigurna i ekonomična mora biti izvedena tako da:

se uređajima za dizanje bez problema može dovesti u položaj za montažu;

u toku montaže može da primi neku silu;

se može podešavati;

nisu potrebna posebna pomoćna sredstva za montažu (skele i sl.).

Podela konstrukcije na montažne elemente treba da osigura njihov maksimalni stepen radioničke izrade, uzimajući u obzir nosivost i gabaritne dimenzije raspoloživih transportnih sredstava, a stim u vezi i ekonomičnost prevoza.

Podela konstrukcije na montažne elemente

Radi ubrzanja i povešanja kvaliteta radova na montaži formiraju se veći montažni sklopovi težine do 20 t, koji osiguravaju visoku tačnost montažnog skopa, a samimtim veliko skraćenje toka montaže. Montažni sklopovi mogu biti ravanski i prostorni.

Prostorni montažni sklopovi

Montažni nastavci stubova

Pri montaži, stubovi se dopremaju na gradilište u najvećim mogućim dužinama, čak i preko 20 m. Montažne dužine stubova izrađenih od valjanih profila su najčešće ograničene na 15 m, iz razloga tehnologije proizvodnje. Veoma teški stubovi dolaze na gradilište u još manjim dužinama iz razloga nosivosti montažnih kranova. Iz različitih razloga, npr. zbog promene preseka stuba, potrebno je izvesti nastavak stuba u radionici, to su radionički nastavi za razliku od montažnih.

Izbor konstrukcije nastavka zavisi od uzajamnog odnosa između najvećeg ekscentriciteta e = M/N, dobijenog za kombinaciju Mmax, Nodg i Nmin, Modg i "poluprečnika" jezgra preseka r.

Kod zglobnih, a nekada i kod okvirnih sistema, pri delovanju računskih opterešenja, ekscentriciteti su relativno mali (e < r) tj. u poprečnom preseku se ne javljaju naponi zatezanja pa se nastavak izvodi po pravilima za centrično pritisnut stub.

Montažni nastavak aksijalnih stubova

Montažni nastavci izvedeni podvezicama sa običnim ili visokovrednim vijcima pogodni su za otvorene poprečne preseke stubova. Kod rešenja nastavka stubova različitih poprečnih preseka obavezno se moraju upotrebiti podmetači.

Montažni nastavak stuba sa podvezicama u vijčanoj izradi

Radionički nastavci stubova skoro uvek izvode zavarivanjem, a često se zavareni spojevi primenjuju i kod montažnih nastavka stubova pogotovu kada vijčani montažni nastavak nije prihvatljiv zbog velikog broja vijaka ili lokalnog zadebljanja na mestu veze.

Montažni nastavci stubova u zavarenoj izradi.

Kod primene montažnih nastavaka stubova u zavarenoj izradi sa čeonim pločama krajevi stuba se moraju dodatno obraditi. Pri direktonom zavarivanju stubova sandučastog preseka na montaži, da bi se sprečilo punjenje stuba vodom ili prljavštinom na svom kraju se hermetički zatvara poklopcem od tankog lima.

Obrada krajeva montažnih komada sandučastih stubova

Čeona ploča se može dimenzionisati prema slici, gde je P pripadajuća sila u nožici gornjeg stuba, a e ekscentričnost (odstojanje težišnih linija nožica). Tada momenat savijanja u čeonoj ploči iznosi M = P∙e, a kasnijim sračunavanjem sadejstvujuće širine bm i otpornog momenta bm∙t /6 može se proveriti napon u njoj.

Statička šema za proračun čeone ploče

Ako je razlika izmedju gornjeg i donjeg montažnog komada velika neophodno je u produžetku nožica gornjeg stuba izvršiti ukrućenje rebra donjeg stuba.

Ukrućenja u produžetku nožica stuba

Pri različitim dimenzijama gornjeg i donjeg dela stuba moguće je uraditi i kontinualan prelaz‚kako je to pokazano na slici.

Kontinualni prelaz sa stuba većeg na stub manjeg preseka

Jedan od najviše primenjivanih nastavaka stubova u zgradarstvu je pomoću čeonih ploča. Čeone ploče moraju punom površinom medjusobno nalegati. Stubovi u nastavku moraju imati idealno ravne čeone ploče potpuno upravne u odnosu na osu stuba, tako da se kod većih profila i opterećenja čeone površine moraju posebno tačno obraditi. Ako velike čeone ploče u ravni naleganja nisu idealno ravne, ili su se iskrivile pri zavarivanju tada naležna površina mora još jednom da se obradi. Pri preciznom postavljanju može se na mestu nastavka jedan deo sile preuzeti direktnim kontaktom, a ostali deo treba prihvatiti vijcima.

Montažni nastavci stubova čeonim pločama

Oslanjanje stubova Presečne sile koncentrisane u osnovi čeličnog stuba moraju biti prenesene

kroz čeličnu oslonačku ploču na betonske fundamente tako da dopušteni napon pritiska u betonu ne bude prekoračen.

Pri montaži stope stuba ostavlja se dimenzionalna razlika izmedju donje površine oslonačke ploče i gornje površine fundamenta od 30 do 50 mm. U toku montaže privremeno oslanjanje se postiže čeličnim podmetačima i klinovima, kojima se konstrukcija dovodi u projektovani položaj. Kada je podešavanje završeno, prostor ispod ploče se zaliva ili zaptiva injektirajućom masom. Pošto injektirajuća masa očvrsne, čelični podmetači i klinovi se uklanjaju.

Oslonačka ploča može biti izvedena kao tanka sa ukrućenjima ili debela. Horizontlane sile u osnovi stubova mogu u mnogim slučajevima biti

prenesene putem trenja. Medjutim, velike horizontalne sile zahtevaju specijalnu konstrukciju, naročito ako je vertikalno opterećenje u stubu relativno malo pa se može javiti odizanje usled dejstva vetra. U takvom slučaju sa donje strane oslonačke ploče mora biti zavaren neki element (pljošti čelik, komad nekog valjanog profila) koji će preneti horizontlane sile na fundament.

Oslonačka ploča stubova

Zglobna veza stuba za fundament

Na slici prikazane su tri mogućnosti ostvarenja zglobne veze stuba za fundament:

linijsko ležište za stub sandučastog poprečnog preseka, tačkasto pokretno ležište za stub sandučastog preseka, zglobno ležište (dozvoljava rotaciju bar oko jedne ose poprečnog

preseka) kada se oslonački deo stuba sužava koncentrišući presečne sile direktno u zglob.

Zglobno oslanjanje

Uklještena veza stuba za fundament

Kod uklještenih stubova pored aksijalnog opterećenja u stopi stuba se javljaju i momenti savijanja. Ako se usled momenata savijanja na ivici ležišne ploče javljaju sile zatezanja, one se moraju prihvatiti odgovarajućim vezama. U tu svrhu se koriste anker vijci ubetonirani u temelj ili postavljeni u anker-kutije prethodno ubetonirane u temelj. Ukoliko su anker vijci unapred ubetonirani, moraju se pažljivo postaviti u projektovani položaj i držati u njemu putem šablona u toku betoniranja.

Uklještena veza stuba sa temeljom

Za praktičan proračun sile ankerisanja koristi se uprošćen i za praksu zadovoljavajući postupak. Napon pritiska u betonu ispod ležišne ploče pri uklještenoj nožici stuba je trouglastog oblika pa se aksijalna sila N i momenat uklještenja M zamenjuju sa P∙e pri čemu je odstojanje e zamenjujuće sile P od ose stuba dobijeno iz izraza e = M/N.Ako se sada trougaoni dijagram pritiska pojednostavljeno uzme kao ravnomerno rasproredjeni pritisak na dužini c = h/4 dobija se:

sila pritiska zatezanja Pri širini ležišne ploče d dobija se

površina pritiska A =c∙d, a napon pritiska na beton ispod ležišne ploče iznosi

σb= D/A.

a

baPD

a

bPZ

Statička šema za proračun sile zatezanja i pritiska

Kod malih horizontalnih sila često je dovoljna sila trenja od pritiska stuba za rpijem horizontalne sile smicanja. Medjutim, kod relativno malih sila pritiska stubova, a značajnih horizontalnih sila potrebno je sa donje strane ležišne ploče predvideti smičuće elemente.

Smičući element

Veze stubova sa podvlakama i podnim nosačima Ovim vezama se prenose vertikalna opterećenja sa podnih nosača i podvlaka na

stubove. U zavistnosti od presečnih sila koje treba da se vezom prenesu razlikuju se sledeći

tipovi veza: a) Zglovna veza kojom se prenose samo transverzalne sile. Transverzalna sila iz rigle

pretvara se u aksijalnu silu u stubu. Ovakva veza, izvedena čak i sa više vijaka tretira se kao zglovna jer vijci poseduju značajni stepen fleksibilnosti (dopuštaju rotaciju rigle).

b) Kontinualna veza pri kojoj se momenat savijanja iz rigle ne prenosi na stubove već samo transverzalne sile. Da bi ovo bilo ispunjeno vezu treba tako konstruktivno rešiti da se obezbedi kontinuitet rigle, dok se stub zglobno vezuje za gornju i donju nožicu rigle;

c) Ukoliko je krutost stubova zanemarljiva u odnosu na krutost rigli, tada se veza može pouzdano statički tretirati kao zglovna iako je izvedena kao kruta;

d) Krute veze se javljaju kod čvorova ovakvih sistema koji moraju da prenesu momente savijanja i transverzalne sile;

e) Polukrute veze se projektuju da prenesu transverzalnu silu i deo moment savijanja u čvoru. Svrha ovog tipa veze je da obezbedi delimični otpor rotacije kraja rigle i bez komplikovanog načina izrade čvora.

Tipovi veza rigli i stubova

Odnos momenat rotacija za različite tipove veze

Zglobne veze

Zglobna veza vijcima u poredjenju sa drugim tipovima veza je prostija, jednostavne izrade i montaže, ne zahteva visoku tačnost izrade i dozvoljava praktično slobodno obrtanje rigle u odnosu na stub. Izdvajaju se sledeći tipovi ovakvih veza:

zglobna veza sa priključnim limom ili priključnim ugaonicima,

zglobna veza sa čeonom pločom,

zglobna veza sa oslonačkom stolicom.

Zglobna veza sa priključnim limom

Zglobna veza sa priključnim ugaonicima

Zglobna veza sa čeonim pločama Upotreba oslonačke stolice

Zglobna veza rigle I stuba od kružne cevi

Kontinualne veze

Kod kontinualne veze stub se u vezi nastavlja i zglobno vezuje uz riglu. Često je povoljno konstrukcijsko oblikovanje zglobne veze stuba za kontinualno propušten nosač pomoću tankih čeonih ploča. Ako ovo nije slučaj onda se moraju formirati posebni zglobovi.

Kontinualna veza stuba i rigle

U varijanti kada rigla prelazi preko stuba mogu se javiti sledeće dve varijante:

stub se završava čeonom pločom preko koje se ostvaruje vijačna veza sa riglom. U produžetku pojaseva stuba na rigli su zavarena ukrućenja koja ne moraju obavezno ići celom visinom rebra;

oslonac rigle na stub se može sfernim ležištem koje osigurava precizno definisanu tačku oslanjanja.

Kontinualna veza stuba i završne rigle

Krute veze Zatežuće sile, koje se javljaju usled savijanja rigle, mogu se preneti putem

kontinuitet lamele, koja deluje kao čeona ploča izmedju gornjeg i donjeg dela stuba. Pritisak iz donjeg pojasa rigle prenosi se putem upasovanih ili zavarenih podmetača. Ovakav tip veze je ujedno i montažni nastavak stuba (slika a i b).

Smičuće sile iz rigle se mogu preneti na kontinuirani stub putem priključnih limova zavarenih za njega. Sile iz nožica rigli prenose se putem kontinuitet lamele koje su vijcima vezane za nožice rigli (slika c).

Krute veze rigle i stuba u vijčanoj izradi

Klasična kruta veza rigle i stuba pomoću čeonih ploča i visokovrednih vijaka je često primenljivo rešenje. Drugi način izvodjenja je takodje primenom čeonih ploča ali i kontinuitet lamela u zategnutoj zoni. Pri ovim rešenjima treba naglasiti da zategnuta kontinuitet lamela i glave vijaka smetaju oslanjanju podnih ploča.

Moguća su i rešenja u kojima se prenos sile zatezanja iz nožice rigle u stub vrši se pomoću T profila.

Krute veze rigle i stuba sa čeonim pločama

Krute veze rigle i stuba u vijčanoj izradi

Veza rigle od dva U profila sa stubom sandučastog preseka može se izvesti u vijčanoj izradi tako što rigla obuhvata stub i svojim rebrom je spojena vijcima za čeoni lim. Još jednostavnija veza istog tipa ostvaruje se ukoliko je stub I preseka (otpada čvorni lim).

Kruta veza rigle od dva U profila sa stubom

Kruta veza rigle i stuba u zavarenoj izradi

Krute veze rigle i stuba u zavarenoj izradi

Krute veze rigle i stuba u zavarenoj izradi

Pri upotrebi krstastih formi stubova oslanjanje rigli se vrši preko stolica od ugaonika zavarenih za vertikalne limove stubova. Istovremeno te stolice vrše funkciju ukrućenja stuba. Rigle se vezuju za stolicu vijcima, a zatim vezuju sa stubove pomoću trapezoidnih ploča zavarenih za nožice rigli. Kruta veza rigle i stuba krstaste

forme

Kod cevnih stubova sa radijalno postavljenim riglama smičuće sile se predaju preko vertikalnih oslonačkih limova zavarenih po dužini stuba. U tom slučaju radi obezbedjenja zida stuba od proboja, u vezi se postavljaju dve okrugle ili poligonalne ploče zavarene za telo stuba, vertikalna rebra i nožice rigli. Ove ploče vrše funkciju ukrućenja preko kojih se predaju oslonački momenti na stub. Nedostatak ove veze je teško izvodljiv montažni šav izmedju nožica rigli i kružnih ploča.

Kruta veza radijalno postavljenih rigli i stuba

Kruta veza rigle i stuba u kombinovanoj vijčano-zavarenoj izradi

Krute veze završne rigle i stuba

Nastavci podnih nosača i podvlaka

Nosači čija je dužina isporuke manja od transportne dužine, moraju se u radionici nastaviti obično sučeonim varom. Sučeoni nastavak se iz razloga racionalnosti predvidja u oblasti malih momenata savijanja.

Radionički sučeoni nastavak nosača

Položaj radioničkog nastavka

Montažni nastavci nosača uglavnom se rade u vijčanoj izradi, što je posebno pogodno za nosače koji leže jedan iznad drugog. U ovakvom slučaju podvezice na gornjoj nožici ne ometaju montažu podnih ploča, a uz to je i ceo montažni nastavak pristupačan. U suprotnom, montažni nastavci se izvode sa čeonim pločama.

Montažni nastavci nosača u vijčanoj izradi

Veza podnih nosača za podvlaku

Slično kao i kod veze stuba i horizontalnih nosača medjuspratne konstrukcije tako i veza izmedju podnih nosača i podvalaka može biti zglobna, kontinualna i kruta.

Tipovi veza podnih nosača za podvlaku

Što se tiče medjusobnog visinskog položaja podnog nosača u odnosu na podvlaku on može biti različit.

Mogući visinski položaji podnih nosača u odnosu na podvlaku

Zglobne veze

Najjednostavniji tip zglobne veze je kada podni nosači leže preko poda. U tom slučaju veza se izvodi preko nožica običnim vijcima. U slučaju potrebe rebara podnih nosača i podvlaka mogu imati vertikalna ukrućenja na mestu oslanjanja.

Zglobna veza podnog nosača i podvlake

U najvećem broju slučajeva u praksi podni nosači su manje visine od podvlaka, pa se u tom slučaju veza izvodi preko priključnog lima zavarenog za rebro podvlaka i običnih vijaka.

Zglobne veze pomoću priključnih limova i ugaonika

Da bi se izbeglo ukrajanje podnog nosača na mestu veze može se zglobna veza podnog nosača izvesti preko čeonih ploča. Medjutim ovakav način veze zahteva male tolernacije pri izradi.

Zglobna veza sa čeonom pločom

Montaža se bitno može pojednostaviti upotrebom podvezica i ravnog isečenih podnih nosača. Ovakav nastavak je dvosečan i jednostavan za izradu, mada ima nešto veći broj vijaka u odnosu na prethodna rešenja.

Zglobna veza sa podvezicama

Kada je podni nosač veće visine od podvlake, formira se pravougaoni priključni lim bez isecanja podnog nosača. Ovo nije skupo rešenje ali momenti savijanja koji se javljaju u priključnom limu prouzrokuju torziju podvlake. Kako ovakvo rešenje ne daje estetski povoljan izgled, ako je priključak vidljiv, njegov izgled se može popraviti povijanjem donje nožice ka podvlaci.

Zglovna veza kada je podni nosač veće visine od podvlake

Kontinualne veze

Na slici je dat slučaj kada je podni nosač kontinuiran preko gornjeg pojasa podvlake. Ovo je najekonomičniji tip veze, jer je potrebno postaviti samo nekoliko vijaka kroz nožice oba nosača. Na oba nosača trebaju biti zavarena vertikalna ukrućenja na mestu oslanjanja.

Kontinualna veza

Krute veze

U slučaju kada je podni nosač manje visine od podvlake, prenos sile zatezanja u gornjoj nožici podnog nosača je omogućen putem kontinuitet lamele koja prolazi kroz isečeno rebro podvlake. Pritiskujuća sila u donjoj nožici se prenosi takodje preko kontinuitet lamele ili putem upasovane pločice.

Ako su gornje nožice podnog nosač i podvlake u istom nivou, zategnuta kontinuitet lamela leži preko gornjeg pojasa podvlake.

Kada su oba nosača iste visine i u istom nivou, gornja i donja nožica podnog nosača moraju biti isečene. Zatežuće i pritiskujuće sile se prenose preko kontinuitet lamela postavljenih preko gornje i ispod donje nožice podvlake.

Krute veze podnih nosača i podvlake u vijčanoj izradi

Zavarene veze daju estetski mnogo povoljniji izgled, a takodje i čistiji tok sila. Ako je zavarivanje izvršeno korektno postiže se skoro potpuna monolitizacija. Medjutim, koštanje i montaža zavarenih spojeva je mnogo veća od vijačnih.

Krute veze podnih nosača i podvlaka u zavarenoj izradi

Odredjivanje mesta veze Pri izradi konstruktivnih rešenja trebalo bi da se mesta veze rasporede sa

dužnom pažnjom. Prema rešenju sa slike a postoji četvorostrana veza nosača medjuspratne

konstrukcije za stub, pa se dobijaju nejednake dužine podnih nosača. Zbog različitih veza podnih nosača, jednom za stub, a jednom za podvlaku dobijaju se i različite veze podnih nosača. Veća ujednačenost veza i sa time povezan veći broj istih čeličnih elemenata dobija se usvajanjem šeme prikazane na slici b. U takvom slučaju su podni nosači za polovinu polja pomereni u odnosu na osovinu stuba, pa stubovi imaju samo dvostranu vezu, tj. samo vezu podvlaka.

Izmeštanje mesta veze

Slika prikazuje šta se dobija pomeranjem montažnog nastavka stuba, veze nosača i nosećih elemenata za prihvatanje fasade.

Izmeštanje montažnog nastavka stuba, nosača i elemenata za prihvatanje fasade

Veze u horizontalnim spregovima

U mnogim slučajevima medjuspratna konstrukcija formira krutu horizontalnu dijafragmu, medjutim ako to nije slučaj neophodno je postaviti horizontalni spreg.

Horizontalni spregovi od okruglog čelika su u horizontalnoj ravni jako meki. Da bi se ostvarile nosivost sprega obavezna je primena zateznih navrtki.

Horizontlani spreg od okruglog čelika

Horizontalni spregovi od ugaonika mnogo je krući u odnosu na spreg od okruglog čelika. Pri ovakvom rešenju treba voditi računa a o slobodnoj konstruktivnoj visini tj. o mogućnošću postavljanja podne ploče pa je moguće jednu dijagonalu uraditi od pljošteg čelika. Ako je konstruktivno moguće, dobro je da se štapovi sprega vode unutar nosača i po sredini rebra.

Kod vrlo velikih horizontalnih sila, usvajaju se preseci za elemente ispune koji su kruti na pritisak tj. I ili U profili.

Horizontalni spreg od ugaonika i ugaonika i pljošteg čelika

Horizontalni spreg

Horizontalni spreg sa ukrštenim dijagonalama

Veze uvertikalnim spregovima

Sistem rešetkastog nosača se upotrebljava i kod vertikalnih spregova višespratnih zgrada. Pojasevi ovih spregova su obično stubovi, a vertikale podni nosači ili podvlake. Dijagonalni štapovi ispune su oblikovani zavisno od veličine i tipa opterećenja, a takodje i od njihove dužine. Spreg može biti projektovan tako da dijagonale budu opterećene samo zatezanjem ili alternativno pritiskom i zatezanjem. Treba težiti da težišne linije stubova, podnih nosača i štapova ispune budu centrisane. Dijagonalne štapove treba postavljati tako da po mogućstvu formiraju uglove bliske 45 sa ostalim štapovima. U širokim zgradama mogu se formirati spregovi sa ukrštenim dijagonalama koji se pružaju preko nekoliko spratova.

Vertikalni spreg sa ukrštenim dijagonalama

Čvor vertikalnog sprega uz stub

Vertikalni spreg sa K - ispunom

Centrisanje štapova vertikalnih spregova

Veze u rešetkastim nosećim fasadama

Rešetkaste noseće fasade i veze u čvorovima

Rešetkaste noseće fasade i veze u čvorovima.

Veza čeličnih nosača za zidna platna i jezgra

Zidna platna izvode se od amiranog betona livenog na licu mesta, prefabrikovanih armiranobetonskih elemenata ili od opeke. Armiranobetonski zidovi kao najviše primenljivi mogu formirati jezgro ili biti u vidu nezavisnih zidova koji primaju horizontalne sile u svojoj ravni. Stepenišni podesti, podne ploče i armiranobetonska plata formiraju torzione krute poprečne preseke. Nezavisni armirano betonski zidovi moraju se u pravcu poprečnom na zid stabilizovati ojačanjima, ubetoniranim i uklještenim čeličnim stubovima ili vezom za konstrukciju koja je kruta u tom pravcu.

Troziono krut presek jezgra, podesta i podne ploče

Prijem poprečnih horizontalnih sila kod nezavisnih armirano betonskih zidova

Veza čeličnih nosača sa armiranobetonskim zidovima ostvaruje se pomoću ostavljenih otvora u zidovima, ili ubetoniranih konalnih ispusta. Kruta veza podne ploče medjuspratne konstrukcije sa zidovima ostvaruje se armaturnim petljama i preklapanjem armature, a zatim zalivanjem fuga.

Veza čeličnih nosača i armiranobetonskih zidova

Povezivanje armature zidova i podne ploče

Sile koje medjuspratna konstrukcija treba da prenese na armiranobetonske zidove su:

vertikalna sila V usled stalnog i korisnog opterećenja,

horizontalna sila H u podužnom pravcu podnih nosača usled dejstva vetra ili termičkih uticaja u tom pravcu,

horizontalna sila T od vetra upravnog na podni nosač, kao i od temperaturnih uticaja u tom pravcu,

momenat uklještenja M, koji se može izbeći odgovarajućom konstrukcijom veze.

Prilične teškoće pri montaži konstrukcije se javljaju usled malog stepena dimenzionog slaganja, odnosno male preciznosti izvodjenja betonskih elemenata u poredjenju sa čeličnim. Dimenzione tolerancije koje treba primeniti pri betoniranju na licu mesta predpostavljaju da radove izvodi dobro obučena radna snaga i da se betoniranje vrši u oplati sa greškama u granicama 2-3 cm. U slučaju kada se betoniranje vrši kliznom oplatom može se pojaviti odstupanje i do 10 cm od teorijske ose pri visinama većim od 100 m. Pri upotrebi prefabrikovanih betonskih elemenata moguće je računati sa znatno manjim tolerancijama.

U ovakvim slučajevima mogu se primeniti sledeći tipovi veza: Pomoću priključnih limova položenih u beton. Priključni lim može biti

ankerovan u beton putem ugaonika ili anker vijcima. Pomoću vezne ploče koja je ubetonirana i osigurana ankerima i

priključnog lima koji je za nju zavaren. Ovakav tip veze se primenjuje pri betoniranju kliznom oplatom.

Pomoću spojne ploče u vidu stolice od zavarenog ubetoniranog nosača koji je ankerovan putem ugaonika.

Formiranjem niša u betonskim elementima. Mana je znatna nepreciznost koja je izražena pri betoniranju na licu mesta, naročito na kontaktnoj ležišnoj površini.

Formiranjem linijskog ležišta nosača gde je donja ležišna ploča postavljena i fiksirana u projektovani položaj pre montaže čelične konstrukcije.

Veza čeličnih nosača za armiranobetonske zidove

Veza montažnih armiranobetonskih zidova i čelične konstrukcije

Da bi se izbegla nenaglašenost u izvodjenju betonskih radova i montaže čelične konstrukcije mogu se primeniti i prefabrikovane armiranobetonske ploče, sa i bez toplotne izolacije, koje se mogu montirati istovremeno sa čeličnom konstrukcijom. Ovakve montažne armiranobetonske ploče ispunjavaju polja izmedju čelične konstrukcije. Pri manjim horizontlanim silama zaostale bočne i horizontalne fuge zapunjavaju se malterom. Širina fuge mora biti dovoljna da se fuge mogu dobro ispuniti (obično je dovoljno oko 2cm).

Fuge izmedju čelične konstrukcije i montažnih zidnih ploča

Kod velikih i visokih polja zidne ploče se moraju pridržavati protiv bočnog preturanja. Ako se javljaju velike horizontalne sile, zidne ploče treba ankerisanjem čvrsto vezati za čeličnu konstrukciju.

Osiguranje zidnih ploča protiv bočnog preturanja

Ubetonirani čvorni limovi, koji su pomoću ankera sa kukom ili vijcima-moždanika ankerovani u zidnu betonsku ploču omogućavaju korektnu vezu sa čeličnom konstrukcijom. Veza anker-ploče za čeličnu konstrukciju može biti izvedena vijcima ili zavarivanjem.

Ankerovanje zidnih ploča

Da bi se obezbedila kompletno zatvorena površina zida, armiranobetonski zidne ploče se mogu montirati iza, ispred ili sa obe strane čeličnih stubova.

Montaža prefabrikovanih zidnih ploča preko stuba

Veze vešaljki i zatega kod ovešenih zgrada

Veza podnih nosača i vešaljki

ZIDOVI

Kod čeličnog skeletnog sistema spoljašnji i pregradni zidovi po pravilu imaju funkciju samo prostornog zatvaranja objekta ili dela objekta bez statičkog sadejstva. Usvajanje ravni spoljašnjih zidova iz tog razloga može biti slobodno izabrano tj. oni mogu da leže ispred ili iza stuba a izuzetno retko u istoj ravni.

Položaj stubova u odnosu na fasadnu konstrukciju

Prema tipu izrade razlikuju se masivni, zidani i montažni zidovi. Kod montažnih zidova postoje fasadne zid zavese i montažni pregradni zidovi. Zid zavese se uobičajeno rade od aluminijumskih panela i prozora. Montažni pregradni zidovo se uglavnom izvode od gipsa ili gips-kartonskih ploča sa ili bez izolacije.

Pod masivnim zidovima podrazumevaju se betonski i armiranobetonski zidovi najčeiše protivpožarnih ili noseći o kojima je ranije bilo reži.

Zidani zidovi se rade kao podrumski, protivpožarni i pregradni a opeka (pune i šuplje) ili od blokova od lakog betona (puni i šuplji).

Podvlake ili podni nosači ispod zidova se računaju samo za težinu delova koji obrazuju jednakostranični trougao (dejstvo svoda) gde je dužina stranica jednaka rasponu. Opterećenje od međuspratne konstrukcije treba uzeti u obzir samo ako se nalazi unutar trougla opterećenja. Za koncentrisana opterećenja dopušta se raspodela pod 60°. Ako se konncentrisano opterećenje nalazi izvan trougla opterećenja, tada trebaju da se uzmu u obzir samo ako im se napadna tačka nalazi unutar raspona nosača ili ispod horizontale koja leži 25 cm iznad vrha trougla. Takvom koncentrisanom opterećenju treba dodati težinu horizontalno šrafiranog zida.

Opterećenje čeličnog nosača od zida iznad njega