mİlletvekİllerİ İÇİn bİlgİ notu · 2012. 7. 25. · torba kanunla yapilan dÜzenlemelere...

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

TBMM

GRUP BAŞKANLIĞI

MİLLETVEKİLLERİ İÇİN BİLGİ NOTU

TEMMUZ 2012

1

İÇİNDEKİLER

SUNUŞ .................................................................................................................................................... 5

GENEL BAŞKANIMIZIN 24.DÖNEM 1 VE 2. YASAMA YILLARI VE 61. AKP HÜKÜMETİ

DEĞERLENDİRMESİ ........................................................................................................................... 9

İLKÖĞRETİMDE KUR'AN-I KERİM VE MEALİ, PEYGAMBER EFENDİMİZİN HAYATINDAN

ÖRNEKLER VE İLMİHAL BİLGİLERİNİN SEÇMELİ DERS OLARAK OKUTULMASI KONUSU

............................................................................................................................................................... 21

İLKÖĞRETİM VE EĞİTİM KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

DAİR KANUN TEKLİFİ ...................................................................................................................... 36

MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN .. 40

BÖLÜCÜ TERÖR KONUSU ............................................................................................................... 49

Bir Yorum; ............................................................................................................................................ 54

2/B ALANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ .................................................................................. 56

MHP’NİN 2/B KANUNUNU DEĞERLENDİRMESİ ......................................................................... 61

EKONOMİK ve SOSYAL KONULAR ............................................................................................... 62

TÜRKİYE EKONOMİSİ NEREYE GİDİYOR? .................................................................................. 68

KARŞILAŞTIRMALAR....................................................................................................................... 76

SOSYAL KONULARLA İLGİLİ BİLGİ NOTU ................................................................................. 84

TORBA KANUNLA YAPILAN DÜZENLEMELERE İLİŞKİN BİLGİ NOTU ................................ 96

ŞEHİT YAKINLARINA, GAZİLERE VE TERÖR MAĞDURLARINA TANINAN HAKLARA

İLİŞKİN DÜZENLEME KONUSUNDA SAYIN MUSTAFA KALAYCI’NIN YAPTIĞI BASIN

TOPLANTISI ...................................................................................................................................... 100

3.YARGI PAKETİ .............................................................................................................................. 103

KANUN TEKLİFLERİ ....................................................................................................................... 111

6831 SAYILI ORMAN KANUNUNUN 31. VE 32. MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI

HAKKINDA KANUN TEKLİFİ ........................................................................................................ 113

2011/2306 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARI İLE DEĞİŞTİRİLEN 5683 SAYILI

YABANCILARIN TÜRKİYE'DE İKAMET VE SEYAHATLERİ HAKKINDA KANUNUNUN 3.

MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASINDAN TÜRK CUMHURİYETLERİ VE TÜRK

TOPLULUKLARINA MENSUP KİŞİLERİN MUAF TUTULMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ

............................................................................................................................................................. 114

GELİR VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ ....... 115

GÜVENLİK TAZMİNATI KANUN TEKLİFİ .................................................................................. 116

25-26 ŞUBAT 1992 TARİHLERİNDE ERMENİLER TARAFINDAN AZERBAYCAN'IN HOCALI

KASABASINDA YAPILAN İNSANLIK DIŞI KATLİAMIN 26 ŞUBAT'IN "HOCALI

SOYKIRIMINI ANMA GÜNÜ" OLARAK KABUL EDİLMESİNE VE "HOCALI SOYKIRIMI

ANITLARININ" İNŞASI İÇİN T.C KÜLTÜR BAKANLIĞI'NIN GÖREVLENDİRİLMESİNE

İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ ............................................................................................................... 118

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

TEKLİFİ .............................................................................................................................................. 120

MUHTAR ÖDENEK VE SOSYAL GÜVENLİK YASASI, KÖY KANUNU VE ŞEHİR VE

KASABALARDA MUHTAR VE İHTİYAR HEYETLERİ TEŞKİLİNE DAİR KANUNDA

DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ .......................................................... 122

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ ....................................................................................... 124

TARIM KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ ....................... 126

2

T.C AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI ÖZÜRLÜ VE YAŞLI HİZMETLERİ GENEL

MÜDÜRLÜĞÜ'NÜN VE ÖZÜRLÜ MEMUR SEÇME SINAVININ İSMİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ

HAKKINDA KANUN TEKLİFİ ........................................................................................................ 128

ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

TEKLİFİ .............................................................................................................................................. 130

İŞ KANUNU İLE DEVLET MEMURLARI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR

KANUN TEKLİFİ .............................................................................................................................. 131

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK


ECZACILAR VE ECZANELER HAKKINDA KANUN İLE UYUŞTURUCU MADDELERİN

MURAKABESİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

............................................................................................................................................................. 133

5018 SAYILI KAMU MALÎ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNUNUN BAZI MADDELERİNİN

DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ ....................................................................... 138

2429 SAYILI ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİLLER HAKKINDA KANUNA EK MADDE

EKLENMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ ....................................................................................... 141

YAYLA VE YAYLACILK KANUNU TEKLİFİ .............................................................................. 142

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

TEKLİFİ .............................................................................................................................................. 145

KAMUDA GEÇİCİ İŞ POZİSYONLARINDA ÇALIŞANLARIN SÜREKLİ İŞÇİ KADROLARINA

VEYA SÖZLEŞMELİ PERSONEL STATÜSÜNE GEÇİRİLMELERİ, GEÇİCİ İŞÇİ

ÇALIŞTIRILMASI İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA

KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ .......................................... 146

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU'NDA DEĞİŞİKLİK


UMUMİ HAYATA MÜESSİR AFETLER DOLAYISIYLA ALINACAK TEDBİRLERLE

YAPILACAK YARDIMLARA DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA

KANUN TEKLİFİ .............................................................................................................................. 150

22/5/2003 TARİHLİ VE 4857 SAYILI İŞ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA

KANUN TEKLİFİ .............................................................................................................................. 152

DEVLET MEMURLARI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

............................................................................................................................................................. 154

29/8/1977 TARİHLİ VE 2108 SAYILI MUHTAR ÖDENEK VE SOSYAL GÜVENLİK

YASASINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ ........................................ 158

31/12/1960 TARİHLİ VE 193 SAYILI GELİR VERGİSİ KANUNUNUN BAZI MADDELERİNDE

DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ .......................................................... 159

KAMUDA AYNI İŞİ YAPMAKLA BİRLİKTE FARKLI STATÜDE ÇALIŞANLARIN MEMUR

VEYA SÜREKLİ İŞÇİ KADROLARINA ATANMASI AMACIYLA DEVLET MEMURLARI

KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ ..................................... 162

24/2/1968 TARİHLİ VE 1005 SAYILI İSTİKLAL MADALYASI VERİLMİŞ BULUNANLARA

VATANİ HİZMET TERTİBİNDEN ŞEREF AYLIĞI BAĞLANMASI HAKKINDA KANUNDA

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ ................................................................ 166

14/7/1965 TARİHLİ VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNUN BAZI

MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ ......................... 168

SOSYAL HİZMETLER KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

............................................................................................................................................................. 170

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN

TEKLİFİ .............................................................................................................................................. 171

3

TÜRKÇENİN KULLANILMASI VE GELİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ ............ 172

2004 SAYILI İCRA VE İFLAS KANUNUNUN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ ................................................................................. 176

2659 SAYILI ABLİ TIP KURUMU KANUNUNUN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ ................................................................................. 178

3218 SAYILI KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ ............. 181

5434 SAYILI T.C. EMEKLİ SANDIĞI KANUNU İLE 926 SAYILI TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ

PERSONEL KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ ................ 182

ASKERLİK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR

KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ .......................................... 183

ATEŞLİ SİLAHLAR VE BIÇAKLAR İLE DİĞER ALETLER HAKKINDA KANUNDA


TÜRKİYE EMEKLİ SUBAYLAR EMEKLİ ASTSUBAYLAR HARP MALÛLÜ GAZİLER ŞEHİT

DUL VE YETİMLERİ İLE MUHARİP GAZİLER DERNEKLERİ HAKKINDA KANUNDA


NAFAKA ALACAKLILARININ KORUNMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ ............................. 188

ORMAN KÖYLÜLERİNİN KALKINDIRILMALARI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ ............... 190

UZMAN JANDARMA KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

............................................................................................................................................................. 199

29/08/1977 TARİHLİ 2108 SAYILI MUHTAR ÖDENEK VE SOSYAL GÜVENLİK YASASI'NDA


SORU ÖNERGELERİ VE CEVAPLARI........................................................................................... 203

DİYANET ........................................................................................................................................... 205

EĞİTİM ............................................................................................................................................... 207

EKONOMİ .......................................................................................................................................... 217

ENERJİ................................................................................................................................................ 226

ESNAF VE SANATKARLAR ........................................................................................................... 255

GIDA ................................................................................................................................................... 270

HUKUK .............................................................................................................................................. 275

İSTİHDAM ......................................................................................................................................... 280

KAMU KURUMU .............................................................................................................................. 297

KÜLTÜR ............................................................................................................................................. 300

MADENCİLİK .................................................................................................................................... 301

ÖZELLEŞTİRME ............................................................................................................................... 304

SAĞLIK .............................................................................................................................................. 308

SPOR ................................................................................................................................................... 316

TARIM ................................................................................................................................................ 317

TEKNOLOJİ ....................................................................................................................................... 340

TERÖR ................................................................................................................................................ 347

ULAŞTIRMA ...................................................................................................................................... 358

ULUSLARARASI İLİŞKİLER .......................................................................................................... 364

YEREL YÖNETİMLER ..................................................................................................................... 383

5

SUNUŞ

Muhterem Arkadaşlarım,

24. Dönem İkinci Yasama’ yılını tamamlamış bulunmaktayız.

Bir yıl boyunca hepiniz takdire şayan başarılar sergileyerek partimizi parlamentoda en iyi

şekilde temsil ettiniz.

Sizlerle iftihar ediyorum.

Gerek komisyonlarda, gerekse de genel kurul çalışmalarında üstlendiğiniz millet vekâletini

layıkıyla yerine getirdiniz.

Parti politikalarımızın izdüşümünde, şahsiyetli ve vakarlı duruşunuzun yol göstericiliğiyle

Türk milletinin mesajı ve çelikten iradesi oldunuz.

Yoğun bir yasama döneminden sonra illeriniz, ilçeleriniz, beldeleriniz ve köyleriniz sizleri

hasretle beklemektedir.

Tarlasında çiftçimiz sizi görmek, fabrikasında işçimiz sizinle buluşmak istemektedir.

Aziz vatandaşlarımız sizinle bütünleşmeyi ve dertleşmeyi arzulamaktadır.

Teşkilat mensuplarımız sizlerle el birliği yaparak milletimize daha çok ulaşmayı talep

etmektedir.

Zira yapacağınız her çalışma, göstereceğiniz her çaba Milliyetçi Hareket Partisi’nin iktidarına

bir adım daha yaklaşmak olacaktır.

Hepinize verdiğiniz katkılardan dolayı teşekkür ediyorum.

‘24. Dönem Üçüncü Yasama’ yılına kadar güzel ve fedakâr çalışmalarınızı artırarak

sürdürmenizi istiyorum.

Devlet BAHÇELİ

Genel Başkan

7

Değerli Milletvekili,

TBMM 24.Dönem 2. Yasama yılı çalışmalarını tamamlayarak tatile girmiştir.

Öncelikle size uyumlu, gayretli ve başarılı çalışmalarınızdan dolayı teşekkür ediyoruz.

Tatili çok fazlasıyla hak ettiniz. Aile fertlerinizle birlikte güzel bir tatil geçireceğinizi

ümit ediyoruz.

Ancak Sayın Genel Başkanımızın son grup toplantısı konuşmasında ifade ettiği gibi;

teşkilatlarımız ve Milletimiz sizi beklemektedir. İnanıyoruz ki bu davete icabet edecek

ve yaz aylarında yoğun bir çalışma yapacaksınız; AKP Hükümeti’nin dış politikada

teslimiyetçi tavırlarını, etnik bölücü niyet ve eylemleri cesaretlendiren politikalarını ve

ekonomik hayattaki zülme dönüşen uygulamalarını halkımıza anlatacaksınız.

Size bu çalışmalarınızda yardımcı olacak bir bilgi notunu ekte sunuyoruz.

Faydalı olacağını ümit ederek saygılar sunuyoruz.

Mehmet Şandır Oktay VURAL

Milliyetçi Hareket Partisi TBMM Grup Başkan Vekilleri

9

GENEL BAŞKANIMIZIN 24.DÖNEM 1 VE 2. YASAMA YILLARI VE 61. AKP HÜKÜMETİ DEĞERLENDİRMESİ

Değerli Arkadaşlarım,

12 Haziran Milletvekilliği Genel Seçimi’nde AKP yüzde 49,80’lik oy oranıyla üçüncü defa tek

başına iktidar olmaya hak kazanmıştır.

Nitekim 61. Cumhuriyet hükümeti Başbakan Erdoğan başkanlığında 6 Temmuz 2011 tarihinde

kurulmuş, hükümet programı 8 Temmuz 2011 günü okunmuş ve güvenoyu ise 13 Temmuz’da

alınmıştır.

Bu çerçevede yaklaşık bir yıldır 61. hükümet işbaşında olup, Adalet ve Kalkınma Partisi de

iktidardaki 9,5 yıllık süreyi aşmış durumdadır.

Bir siyasi parti adına bu süre, tayin edilen plan ve programını uygulaması için elverişli ve

haddinden fazla da yeterli bir zamana işaret etmektedir.

Ne var ki 58, 59, 60. AKP hükümetleriyle geçen israf edilmiş ve boşa geçirilmiş yılların

ardından kurulan 61. hükümetin, bir yıllık süre içinde;

1-Posası çıkmış, boyaları dökülmüş ve kaportası göçmüştür.

2-Heba edilmiş ve hüsrana uğramış bir Türkiye manzarası ve ortamına herkes rahatlıkla

şahitlik edebilecektir.

3-Türkiye karanlık bir kuşağa sokulmuş, çelişkiler yumağına itilmiş ve buhranlar

çıkmazına bırakılmıştır.

4-61. AKP hükümeti Türkiye’nin sorunlarını okuyamamış, milletimizin kaygılarını

anlamlandıramamış, bu kapsamda gerekli vizyon ve uzak görüşlülüğü sergileyememiştir.

5-İktidar zihniyeti, büyük düşünen, uzun vadeli plan yapan stratejik aklın denklemini

kuramamış, konjonktürel ve küçük hesaplarla taktik mahiyetli manevralara teslim olmaktan

kurtulamamıştır.

6-AKP hükümeti, görmezden geldiği ve üstünü örttüğü anormalliklere karşı teslim bayrağını

çekmiştir.

Bu itibarla hükümetin niyeti, ilkeleri ve hedefleri başından beri şaibeli ve şüphelidir.

Ahlakı, edebi ve seviyesi ilk başlangıcından itibaren tartışmalıdır.

Milletimizin dertlerine kalıcı çare ve cevap bulma konusundaki aczi, beceriksizliği ve

bereketsizliği bir yılda tescillenmiştir.

AKP’yle kaybolan yıllar dizisine, aldatma ve kandırma serüvenine bu şekilde yeni ilaveler

yapılmış, yeni kapılar açılmış ve yeni adımlar atılmıştır.

Başbakan Erdoğan’ın çıraklık, kalfalık döneminden sonra, yıkımdaki ustalık ve maharetini

göstereceği dört yılın ilk etabı bu şekilde geçilmiştir.

Her şeyden önce 61. hükümetin ülkemizin asıl sorun ve gündeminden tamamen kopuk ve bir

haber olarak yola çıktığı, teşhis ve isabet zafiyetiyle yola koyulduğu bugün bir kez daha

anlaşılmıştır.

Türkiye’nin en önemli problemleri hükümet programında görmezden gelinmiş ve karşı

karşıya olduğu vahim hadiseler yok farz edilmiştir.

Bunların başında hiç kuşkusuz, terör ve bölücülük melanetiyle işsizlik ve yolsuzluk

uğursuzluğu yer almıştır.

10

11 Temmuz 2011 tarihinde, Meclis Genel Kurulunda, 61.hükümetin güven oylaması

görüşmelerinde yaptığım konuşmada bunlara temas etmiş, bilhassa terörle mücadele

konusunda en ufak bir irade beyanının bulunmadığını muhataplarına bildirmiştim.

Hükümet programında, hiçbir şey yokmuş gibi, terörle mücadeleden zerre kadar

bahsedilmemiş, Türk milletinin birliğine ve varlığına dönük suikastlar yok kabul

edilmiştir.

61. AKP hükümeti işin başında terör ve bölücülük sorununu sumen altı yapmış ve meseleyi

belirsizliğe havale etmekten çekinmemiştir.

Ve bu bağlamda günü kurtarmanın sinsiliğine kendini kaptırmış, bölünmenin ikaz ışıklarına

gözlerini kapatmış ve terörün acımasızlıklarına sırtını dönmüştür.

61. hükümetin terörle mücadele etme, terörün belini kırma ve bölücülüğü silmeye dönük irade

ve inancı baştan beri bulunmamaktadır.

Bunun için AKP zihniyeti, bölücü terörün seri cinayetleri karşısında eli kolu bağlanmış bir

şekilde hareketsiz kalmış, nafile ve iç boş diklenmelerden başka hiçbir şey yapmamıştır.

Başbakan Erdoğan ve hükümetinin terör ve bölücülüğe gözünü yumması hainlerin umudu ve

motivasyon kaynağı haline gelmiş ve PKK arkası arkasına saldırılarını icra ederek vatan

evlatlarının kanını dökmüştür.

12 Haziran 2011 Milletvekilliği Genel Seçimi’nden sonraki kısa zaman içinde cereyan

eden bazı terör saldırılarını içim kan ağlayarak özet halinde sizlerin bilgi ve

takdirlerinize sunmak istiyorum.

Bu kanlı bilanço hepimizi şüphesiz acılara boğmuş ve analarımızı da inim inim inletmiştir.

26 Haziran 2011 günü; Van’da askeri aracımıza saldırı düzenlenmiş; bir askerimiz şehit, üçü de

yaralanmıştır.

5 Temmuz 2011 tarihinde; Uzman Çavuş Yahya Karakaya ile Uzman Çavuş Murat

Özkozanoğlu’nu, apartman çıkışında pusu kuran bölücü caniler arkadan ve yakın mesafeden

hunharca katletmişlerdir.

14 Temmuz 2011 tarihinde; Diyarbakır’ın Silvan ve Kulp ilçeleri arasındaki ormanlık arazide,

arama tarama faaliyetinde bulunan askerlerimize, PKK’lı teröristler pusu kurup el bombası ve

uzun namlulu silahlarla saldırmış ve sonuçta 3 uzman erbaş, 10 er olmak üzere 13 evladımız

şehit düşmüştür.

1 Ağustos 2011 tarihinde; Van-Başkale karayolunda, terör örgütü militanlarını taşıyan

otomobilden, askeri araca el bombası atılması ve uzun namlulu silahlarla ateş açılması

sonucunda 3 Mehmetimiz şehit, 4’ü de yaralanmıştır.

14 Ağustos 2011 tarihinde; Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesi kırsalında askeri aracın geçişi

sırasında pusu kuran PKK’lı teröristlerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada 1’i yüzbaşı

3 askerimiz şehit olmuş, 3’ü de yaralanmıştır.

17 Ağustos 2011 tarihinde; Hakkari-Çukurca karayolunun 15'inci kilometresindeki Vali

Erdoğan Gürbüz Çeşmesi yakınlarında askeri konvoyun geçişi sırasında infilak eden mayın

sonrası birisi korucu olmak üzere 10 vatan evladı şehit düşmüştür.

28 Ağustos 2011 tarihinde; Hakkâri Şemdinli İlçesi Övenç bölgesinde askeri konvoyun geçişi

sırasında mayın patlamış ve 3 Mehmetçik şehit, 3’üde yaralanmıştır.

11

20 Eylül 2011 tarihinde; Ankara'nın Kızılay semtinin Kumrular Caddesi'nde Çankaya

Kaymakamlığı önünde patlama olmuş ve bunun neticesinde 3 kişi şehit, 3'ü ağır 34 kişi de

yaralanmıştır.

18 Ekim 2011 tarihinde; Bitlis’in Güroymak ilçesindeki hain terör saldırısında beş polisimiz,

birisi bebek üç sivil vatandaşımız şehit olmuş, çok sayıda vatandaşımız da yaralanmıştır.

Bundan bir gün sonra ise, Hakkâri’nin Çukurca ilçesinde PKK’lı katillerin düzenlediği saldırı

sonucunda 26 Mehmetçiğimiz şehit olmuş, 22’si de yaralanmıştır.

AKP iktidarları döneminde terör olayları 2002’ye göre 10 kat, şehit sayısı da 15 kat

artmıştır.

Ve ne hazindir ki, 10 Haziran 2012 gününe kadar Türk milletinin 1004 evladı Hakk’a

ulaşmıştır.( 12 Haziran 2012)

Emin olun ciğerimizi dağlayan şehitlerimizin yalnızca bir bölümünü sizlerle paylaştım.

Türkiye’nin içine düştüğü tuzağın vahametini, menfur saldırıların sadece bir kısmını ifade

ettim.

İşte 61. hükümet kurulurken olacakları idrak edememiş, teröre yönelik kararlılık

gösterememiştir.

Çünkü Başbakan Erdoğan’ın mücadele yerine müzakereyi tercih ettiği gelişmelerle netlik

kazanmıştır.

Başbakan Erdoğan temsilcileri vasıtasıyla Oslo’da PKK’yla masaya otururken; şehitler toprağa

düşmüştür.

İmralı’daki caniyle pazarlığa tutuşurken, kınalı kuzular vatan toprağına girmiştir.

İmralı’da protokoller hazırlayıp şeref kaybına uğrarken evlere Türk bayrakları asılmış,

gözyaşları sel olmuştur.

Kandil’le mesajlaşırken Anadolu’nun üzerine kar yağmış, ocaklara ağıtlar çökmüştür.

Irak’ın kuzeyindeki terör badigartı ve hamisi peşmergeyle sazlı sözlü eğlenceler düzenlerken;

Gabar’da, Cudi’de, Yüksekova’da, Silvan’da, Tendürek’te, Küpeli’de, Şırnak’ta sınır

ötesinden sızan eşkıya vatan evlatlarına pusu kurmuş, kan akıtmıştır.

“Bıçak kemiğe dayandı, Ramazan diye sabrediyoruz” mazeretlerine sığınırken alçaklar

cinayetleri için boş durmamıştır.

“Bu devran böyle gitmeyecek” sözleriyle mırıldanırken; mermiler sağanak halinde yağmış,

mayınlar patlamış, kaleşnikoflar ölüm kusmuş, roketatarlar canlara kast etmiş ve havan topları

umutları söndürmüştür.

Türk milleti ancak bir savaş şartlarında vereceği kayıplarla sarsılmış ve düşmanca tutumlarla

birlikte yaşama azmi hedef alınmıştır.

Başbakan Erdoğan’ın gürültüden ibaret beyanları, samimi olmayan çıkışları, niyeti ile

uygulamaları arasındaki ahenksizlikleri büyük badirelere yol açmıştır.

Bu kafa yapısının şimdi kalkıp bizi morg önünde nöbet tutmakla itham etmesi, yapışık

ikizi BDP’yle aynı çizgiye getirme seviyesizliği ibretlik bir manzarayı ortaya çıkarmıştır.

Unutulmasın ki her söze verilecek bir cevabımız ve dile getirilen her iftiraya söyleyecek bir

lafımız vardır.

Ancak biz, önce söze bakarız söz müdür diye, sonra söyleyene bakarız adam mıdır diye.

12

Yine de Başbakan Erdoğan’a hatırlatmak isterim ki;

Doğrudur, biz morgdaki aziz ruhlar için tıpkı hiç bitmeyecek vatan görevi gibi nöbet tutuyoruz

ve tutmaya da devam edeceğiz.

Biz şehitlerin başında beklerken, sen İmralı’da gece bekçiliğine soyunmuştun.

Biz morg önlerinde Fatiha okurken, sen bölünme nöbetinde sabaha kadar teyakkuzda

durmuştun.

Biz bayrağa sarılı kahramanları kucaklarken, sen bölücü şerefsizlerle münavebeli nöbete

girmiştin.

Biz vatan, millet, bayrak dedikçe; sen Kandil’e ümit aşılamış, Habur’da davul zurnayla terörist

karşılaşmıştın.

Senin morga gelmesine sebep olduklarını biz dualarla, gözyaşlarıyla, tekbirlerle ve tam bir

sahiplenmeyle son yolculuklarına uğurluyoruz.

Kanına ekmek doğradığın kahramanları yüreğimizde taşıyoruz.

Sen bunlardan dahi utanmıyorsun, pişmanlık bile göstermiyorsun, az da olsa vicdan azabı

duyacak davranışta bulunmuyorsun.

Sayın Başbakan unutma ki, şehitlerimizi ellerimizde, gönüllerimizde yüceltiyoruz; geride

kalanların acılarını ve yürek sızılarını her şeyimizle paylaşıyoruz.

Sen; BDP, PKK ve peşmergeyle birlikte açtığın tabut fabrikasının, kefen imalathanesinin daha

çok iş yapması için çabalarken, biz öfkemizi biliyor, niyazlarımızla şehitlerimizin aziz

hatıralarına hürmetlerimizi bildiriyoruz.

Sen kim şehidin, şühedanın hakkını ve mirasını savunmak kim.

Sen Türk milletine mezarcı başı unvanıyla çukur açarken, biz milletin ayrılmaz, bölünmez

ve parçalanmaz bir bütün olduğunu haykırdık.

Sen şehide kelle, katile sayın derken; biz şehitler ölmez vatan bölünmez diyen milli

vicdanların sesi olduk, nefesi olduk ve aşılmaz suru olarak kurduğun kutsal ittifakın karşısına

dikildik.

Biz İmralı canisinin hak ettiği cezasını çekmesi için tek başımıza çırpınırken, sen ve partin

gökkuşağı koalisyonuyla bir olup yağlı urganın ipini kesmiştin.

Bugün bizim boş sözlere, palavralara, uydurmalara karnımız toktur.

Sahte diklenmelere, hamaset nutuklarına ve istismarcı heveslere kapımız sonuna kadar

kapalıdır.

Başbakan ve hükümeti ağzıyla kuş tutsa itibar edecek durumumuz kalmamıştır.

Çünkü Türkiye’nin bugünkü açmazının, felaketlerinin ve feci bölücü terör hadiselerinin

yegâne sorumlusu Recep Tayyip Erdoğan ve zihniyetidir.

Suçlu bellidir, müsebbip ortadadır, bölücülükten sicili kararmış anlayış tüm çirkefliğiyle

meydandadır.

Muhterem Milletvekilleri,

12 Haziran Milletvekilliği Genel Seçiminden bugüne kadar AKP hükümetiyle geçen zaman

diliminde;

√ Dersim isyancılarından devlet adına özür dilenmiştir.

13

√ Milli mücadeleye karşı gelen kim varsa sahip çıkılmış ve saygı gösterilmiştir.

√ Alt kültürlerin tanınması, kimliklerin ve dillerin teminat altına alınması için adımlar

atılmıştır.

√ Ana dilde eğitim için tüm hazırlıklar yapılmış, Kürtçe’nin seçmeli ders kategorisine

sokulması için girişimlerde bulunulmuştur.

√ Uludere olayı etrafında fırtınalar koparılmış, ayaklanma provaları gemi azıya almıştır.

√ Milli bayramlar tahrip edilmiş, Cumhuriyet’in temel direkleri baltalanmış, İstanbul’un

fethi dahi hedef tahtası yapılmıştır.

√ Darüşşafaka Cemiyeti’nin Tüzüğü’nden Türk ve İslam olma şartları çıkarılmıştır.

√ İmralı canisiyle görüşme ve pazarlıklar Başbakan’ca ikrar edilmiş ve şeref

yoksunluğunun hamili kartı sahibini bulmuştur.

√ Yabancı ülkelerde PKK ile yapılan mutabakatlar deşifre olmuş, karşılıklı temenni ve

dilekler ifşa edilmiştir.

√ Terör ve bölücülük mesafe kaydetmiş, demokratik özerklik zırvası ilan edilmiş, devlet ve

millet bekası son viraja girmiştir.

√ Terör oluşumu KCK ile MİT teması ve irtibatı ayyuka çıkmış, MİT müsteşarının savcı

tarafından çağrılması üzerine kişiye özel yasal düzenleme yapılmıştır.

√ Türk Silahlı Kuvvetleri terör yuvası, genelkurmay başkanları terörist suçlamasıyla

cezaevine atılmıştır.

√ Millet iradesiyle seçilen tutuklu milletvekillerinin sorunları çözülememiş ve millet

tercihi demir parmaklıkların arkasında tutulmuştur.

√ Geçtiğimiz yılki YAŞ toplantılarındaki gelişmelerden dolayı dönemin genelkurmay

başkanı ve kuvvet komutanları istifa etmiş, Türk ordusundaki terfi sistemi alt üst edilmiştir.

√ 12 Eylül ihtilalı ile ilgili dava süreci başlatılmış ve istismar da sınır tanınmamıştır.

√ Yargıdaki sorunlar kabından taşmış, üstünlerin hukuku tescil edilmiştir.

√ Başbakan Erdoğan’ın tek adam olma isteği iyice su üstüne çıkmış partili ya da partisiz

başkanlık sistemi tartışmaları almış başını yürümüştür.

√ Arap Baharı’nın toz bulutu iyice görüş mesafesini kapatmış, tüm dikkatler Suriye’ye

odaklanmıştır.

√ BOP eşbaşkanı küresel plan ve projelere kuryelik ve taşeronlukta ileri bir aşamaya

geçmiştir.

√ Suriye’li muhaliflere kucak açılmış, İstanbul’da Suriye’nin dostları toplantısı AKP’nin

Okyanus ötesinden aldığı talimatla hayat bulmuştur.

Diğer taraftan AKP’nin yargıyı siyalaştırma çabaları dur durak bilmemiştir.

12 Eylül 2010 referandumuyla üstünlerin hukukuna son verildiğini iddia eden

Başbakan, hukukun boğazına AKP kemendini geçirmiş, adrese teslim düzenlemelerle

adaleti zayıflatmıştır.

Şimdi de üçünü yargı paketinin içerisine, özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasının

veya yetkilerinin daraltılmasının konulacağı anlaşılmaktadır. Doğaldır ki 2004 yılında

hukuk sistemine dâhil edilen bu mahkemelere çeki düzen verilmesi faydalıdır. Bugüne

kadar özel yetkili mahkemelerin adaleti zamanında, tam ve hızlı olarak uyguladığı vaki

14

olmamıştır. Tutuksuz yargılanması gerekenler yıllardır cezaevinde tutulmuş, tutukluluk

halleri fiili mahkumiyetlere dönüşmüştür. Bu olumsuzlukların Başbakan tarafından

gecikmeli olarak fark edilmesi ise görevlendirdiği bazı kamu görevlilerin şüpheli

zannıyla ifadeye çağrılmaları sayesinde vücut bulmuştur.

Başbakan Erdoğan’ın özel yetkili mahkemelere yönelik olarak “beni alın” çıkışı ve

devlet içinde devlet olduklarına değinmesi AKP’nin hukuku aslında ne hale getirdiğini

de gözler önüne sermiş, hukuk alanındaki iddialı çıkışların hepsi bu çerçevede

hükümsüz ve asılsız kalmıştır. Bütün bunlara rağmen özel yetkili mahkemelerin

muhafazası sağlanmalı, ama adaleti geciktirmelerine de müsaade verilmemelidir.

Geride kalan bir yıllık zaman diliminde, ekonomik zorluklar, iş ve aş sorunları artarak devam

etmiştir.

Yoksullukta bir gerileme, hayat pahalılığında bir iyileşme maalesef yaşanmamıştır.

Atanamayan öğretmenlerimizin çilesi bitmemiş, memurlarımızın bu yılın ilk yarısındaki zamlı

maaşları hala ödenememiştir.

Hükümet laf üretirken, sanayi üretimi istenilen düzeye gelememiştir.

Vatandaşlarımızın borçları artmış, icralar, hacizler azmış, kredi kart batakları bir hayli

fazlalaşmıştır.

Çiftçimiz üzgün, esnafımız mağdur, emeklimiz bitkin düşmüştür.

61. AKP hükümeti bir yılını bile doldurmadan başarısızlığa mahkûm olmuş ve Türk milletini

göz göre göre hayal kırıklığına uğratmıştır.

Bizim açımızdan AKP sınıfta kalmıştır.

Milletimizin üçüncü defa verdiği iktidar sorumluluğunu layıkıyla temsil edememiş, görevini

yapamamıştır. Tecrübelerimiz ışığında ifade etmek gerekirse, bundan sonra da yapabileceği bir

şeyi kalmamıştır.

Değerli Milletvekilleri,

Türkiye’nin içinde bulunduğu ortamı anlamak ve yorumlayabilmek için yakın dönemdeki üç

operasyona bakmak ve dikkatlice analiz etmek lazımdır.

1- Sözde darbe planları kapsamında 2007 yılından beridir sürdürülen darbeci avı ve

takibatıdır.

2- 2010 yılında anamuhalefet partisi CHP’nin, o dönemki genel başkanının maruz kaldığı

kaset tezgâhı ve sonrasındaki gelişmelerdir.

2- Partimizin geçtiğimiz yıl muhatap olduğu yine aynı minvaldeki rezil tertip ve kumpas

dizisidir.

Bu üç hadisenin esasen birbiriyle yakın bağ ve bağlantısının bulunduğu, belirlenen hedefler

paralelinde acımasızca sürdürülen çok yönlü devreye sokulan bir planın adım adım

yürütüldüğü kuşku götürmez bir gerçek olarak bugün karşımızdadır.

Amaç;

Türk milletinin etnik kimliklere dönüştürülerek ufalanması, Türkiye’nin üniter

yapısının aşındırılarak felce uğratılmasıdır.

Bunun için engel olarak görülenler, direnç olacağı hesap edilenler, karşı çıkacağı düşünülenler

teker teker ekarte edilmek istenmiştir.

15

Bilhassa muhalefeti sindirme kampanyasının bir ucundan AKP’nin sinsi niyetleri, diğer

ucundan ise küresel güç merkezlerinin karanlık emelleri tutmuş ve malum ittifak Türkiye’ye

yeni diye yutturmaya çalıştıkları yamalı bir elbise giydirmek için kollarını sıvamışlardır.

Bugüne kadar, Allah’a şükürler olsun ki teslim alınamayan tek kale surlarında Üç Hilal’in

dalgalandığı millet kudreti olmuştur.

İçinde AKP’nin de bulunduğu malum çevreler, yıkıma bizi ikna edememişler, sözde çözüm

arayışına ortak yapamamışlardır.

Ne yaptılarsa bizimle Türk milletinin bölünmesini dahi konuşamamışlardır.

Ne tezgâh kurdularsa, hangi oyunları sahneledilerse başaramamışlar, 43 yıllık şerefli

tarihimizden, bir asrı aşan fikri çizgimizden ve bin yıllık beraberliğe duyduğumuz bağlılıktan

bizi ayıramamışlardır.

Bunun için MHP’yi Meclis dışında bırakmak için olağanüstü ve alçakça tertipler yapılmıştır.

Devletin içine yuvalanmış AKP yönlendirmeli unsurlar, küresel istihbarat uydusu

konumundaki reziller, medyada köşe tutmuş bizce malum bazı isimler, küresel alana

eklemlenmiş oluşumlar el birliği halinde üzerimize gelmişlerse de hamdolsun sonuç

alamamışlardır.

Hatta kurgulanan oyunun içinde MHP’yi Meclis dışına itip, milliyetçiliği iyice etkisizleştirmek

amacıyla “yeni bir MHP davası” dahi açmak için hazırlık içine girilmiştir.

Çünkü MHP oldukça hainler rahat yüzü göremeyecekler, hedeflerine muvaffak olamayacaklar

ve Türk milletini 36 parçaya ayıramayacaklardır.

Bunu bildiklerinden itibarımızla oynamaya, siyasi onurumuzu kirletmeye, bizi sıfırlamaya ve

bu mümkün değilse tutsak almaya dönük ahlaksızca projeler sahnelenmiştir.

Varlığımızı tehdit olarak gören yıkım ekibi, kabahatlerini sırtımıza yüklemeye çalışmış,

ayağımızın taşa takılıp düşmesi için ısrarla önümüze tuzaklar döşemiştir.

Önce Cenab-ı Allah’ın himayesiyle, arkasından da vatansever ve milliyetçilerin yardımıyla

fitne başarısını ilan edememiş ve takip ettiği bölünme rotası elinde paralanmıştır.

Bölücülük vadisinde sürekli taraftar toplayan AKP ve güdümlü ortakçıları; sözde ileri

demokrasi nakaratı, iyi ve güzel şeyler olacak uyutması, terörist ağırlama törenleri,

omurgasız değişim çağrıları, yeni vesayetlere davetiye çıkaran yaklaşımları eşliğinde

içinde bulunduğumuz zamana kadar gelmişlerdir.

Esasen her şey net olup, bölünmeyle ilgili tüm ihaleler açık zarf usulüyle yapılmış ve

müteahhitlerini bulmuştur.

Bunlar arasında; bir tarafta milleti etnik kimliklere ayırma konusunda talimatlı AKP, diğer

yanda bundan pay kapma peşinde olan PKK’yla beraber uzaktan kumanda ettiği BDP ve

bölücü çevreler bulunmaktadır.

Bunlar teminat mektubunu Okyanus ötesinden almışlar, zaman daraldığı için aceleyle işe

koyulmuşlardır.

Şimdi de bu bölücülük kartelinde, yeni diye kendisini takdim eden anamuhalefet partisi

CHP’de yerini almıştır.

Bu kapsamda CHP, PKK’nın tezlerine sözcülük yapmaktan zerre utanç duymamıştır.

Geçen hafta dediğimiz gibi bölücülüğün şeytan üçgeni böylelikle oluşmuş ve harekete

geçmiştir.

16

Bildiğiniz gibi, AKP ile CHP heyetleri Genel Başkanlarının da bulunduğu bir ortamda 6

Haziran’da bir araya gelmişlerdir.

Kamuoyuna yansıyan bilgilerden, bu iki parti arasında aslında yeni olmayan bir mutabakatın ve

görüşlerinde dikkat çeken bir yakınlığın bulunduğu anlaşılmaktadır.

Bunun yanında Başbakan Erdoğan tarafından, bizim de ikna edilmemiz gerektiği ileri sürülmüş

ve bu yöndeki fikir CHP heyetine iletilmiştir.

Ne var ki bizim kendisiyle yıkımı konuşmadığımız gibi CHP’nin çöküş planını da

konuşmayacağımızın farkına varamamış, varsa da bizi kendince zora sokmaya çalışmıştır.

Görüldüğü kadarıyla;

√ AKP ile CHP sözde Kürt sorununda uzlaşmaya varmışlar, yanlarına yedek kulübesinde

bekleyen BDP’yi de zımnen alarak PKK’nın taleplerinde buluşmuşlardır.

√ Meclis’te gurubu bulunan partilerin olmaması halinde bile istişari nitelikli bir heyetle

çalışmalarını sürdürmeyi kararlaştırmışlar ve yıkıma birlikte gönül vermişlerdir.

Ancak Başbakan Erdoğan’ın sözde Kürt sorununu konuşması dahi, daha önce sarfettiği, “Kürt

sorunu bitmiştir, Kürt kardeşlerimin sorunları vardır” beyanlarıyla ters düşmektedir.

Gerçi bu çelişki abidesi dün dediğini bugün yalanlarken, bugünkü düşüncelerini de

muhtemelen yarın inkâr edecektir.

Bizim açımızdan CHP’nin Meclis platformunda, toplumsal mutabakat komisyonu önerisi

PKK’nın karşısına TBMM’ni çıkarmakla aynı anlama gelmektedir.

Bu doğrultuda bölücü terör gazi Meclisimize kadar inecek ve görüşleri bu çatı altında meşruiyet

kazanacaktır.

AKP hükümetinin kanlı örgütle müzakeresi yetmezmiş gibi, şimdi de süreç buraya kadar

gelmiştir.

Anamuhalefetin genel başkanı bu sarih gerçeği göremeyecek kadar millet varlığından kopmuş

ve AKP teknesinde yelken olmayı tercih etmiştir.

İktidar partisi aslında beklediği cankurtaran simidine yeni CHP’nin desteğiyle ulaşmış; yıkımla

çöküşü harmanlayarak bölücülüğün zehirli kokteylini Türk milletine içirmek için eyleme

geçmiştir.

Dikkatimizi çekmektedir ki, AKP ile CHP’nin üslubu hemen hemen aynıdır.

Bu iki zihniyet; dilleri, fikirleri, açık ya da kapalı önerileri çok benzeyen terörün arka

bahçesindeki karanlık oda müzakerecileridir.

Zira AKP ile CHP malum küresel ellerce aynı teknede hamuru yoğrulmuş, emperyalist

kundakta biçim verilerek büyütülmüş aynı bedenin iki başıdır.

Şurası hazin bir gerçek olarak karşımızdadır ki, terörü sözde Kürt sorununun bir sonucu

olarak görmek, etnik kimlikle izaha kalkışmak sömürgeci heveslerin emanetini

sahiplenmekten başka bir şey değildir.

Bilinmelidir ki, Kürt kökenli kardeşlerim bu ülkede sorun olmamış ve olmayacaktır.

Kanlı terör örgütünü Kürt kökenli kardeşlerime bağlamak her şeyden evvel vicdansızlık,

küstahlık ve arsızlıktır.

AKP’nin, CHP’nin, BDP’nin ve PKK’nın tasallutundan Türk milletini kurtarmak ise

bizim boynumuzun borcudur.

17

Sözde Kürt sorunu mamasıyla beslenenlere buradan sormak isterim ki;

√ Size göre madem Kürt sorunu vardır; o halde bu sorunun kapsamında neler ve hangi konu

başlıkları bulunmaktadır?

√ PKK terör örgütünün silah bırakması için size göre hangi tavizler verilmeli, hangi

reçeteler sunulmalıdır?

√ Sözde Kürt sorununun üzerine binen bölücülüğün seyisleri, sorun olarak neyi görmekte,

neyi kast etmektedir?

√ Çözüm diye tribün mantığıyla hareket eden bu zihniyetler; Türk milletini etnik kimliklere

bölmeyi, önce özerkliği, ardından federasyonu, daha sonra da Kürdistan’ı kurmayı mı

planlamaktadır?

√ Türkiye’nin iki milletli, iki devletli ortaklık devletine dönüşmesi için kimlerin projelerine

kapaklanmışlar, kimleri kılavuz olarak seçmişlerdir?

Bu sorulara mutlaka hem AKP hem de CHP tarafından cevap verilmelidir.

Bununla birlikte yıkım koordinatörü Başbakan Yardımcısının Kürtçe’yi seçmeli ders

yapacaklarına dair basına yansıyan çürümüş görüşleri de gelinen tehlikenin büyüklüğü

hakkında hepimize bir fikir vermektedir.

Bundan sonra da İmralı canisinin serbest kalması ve Başbakan Erdoğan’ın yeni kardeşleri

arasına karışması bizim açımızdan imkânsız olmayacaktır.

Şu hazin tabloya bakınız ki ana dilde eğitime kapı aralayan AKP, CHP ile kurduğu ittifakla

Türk milletini parçalamayı edepsizce kafasına koyduğunu göstermiştir.

Çözüm diye tempo tutanların hepsi aynı karanlık sokakta el ele tutuşmuştur.

Türk milletini bölerek çözüme ulaşılacağını, vatanı ayırarak sorunun biteceğini, devleti yararak

silahların susacağını kim iddia ediyorsa bilsin ki uşaklık ruhuna sinmiş, nankörlük zihnine

yerleşmiştir.

Şu ibretlik gelişmelere bakınız ki, bugün bizim çözüm karşısında, silahın yanında olduğumuz

hayâsızca iddia edilmektedir.

Evet biz; PKK’nın da, bölücülüğün de, şeytan üçgeninin de tam karşısındayız ve yerimizi

muhafazaya da devam edeceğiz.

Bu açıdan CHP’nin analar ağlamasın sözünü istismar olarak değerlendiriyoruz ve aynısıyla

AKP’de görüldüğünü ve yaşandığını ifade ediyoruz.

Analar ağlamasın denildikçe, maalesef onlarca acı hadise yaşanmış, şehitlerimiz kefensiz

toprağa düşmüşlerdir.

Bizim bir tek anamızın, bir tek bacımızın, bir tek kardeşimizin gözyaşlarının akmasına

tahammül etmemiz ve bunu olağan görmemiz bile söz konusu değildir.

Üstüne basa basa ifade ediyorum ki, ne AKP’nin ne de CHP’nin görüşleriyle kanın durması,

gözyaşlarının dinmesi ve acıların son bulması mümkün değildir.

Yıkım projesinin başından beridir yaşanan da bu olmuştur.

Ayrıca bizim, sözüm ona CHP’nin sunduğu öneri setinde yapılacak bir isim değişikliğiyle,

mesela CHP Genel Başkanının “gerekirse ak saçlılar deriz” uyanıklığıyla kapılarımızı

açacağımızı zannedenler büyük bir yanılgı ve yanlış içindedir.

Biz öze bakıyoruz, mazrufa odaklanıyoruz.

18

Bunun içinde yıkım koalisyonuyla masaya oturmamız, bölünme arayışlarına dördüncü ayak

olarak katılmamız önce milletimizi, sonra da kendimizi inkar anlamına gelecektir.

Dolayısıyla biz CHP’nin çağrı ve görüşme talebine esastan ve usulden kapalıyız ve bu

tavrımızı da her şart altında sürdüreceğiz.

Kabul edilmelidir ki, AKP ile CHP eğer milli mücadele yıllarında da bulunsaydı, vatanı hemen

teslim ederler ve milletimizi âdeme mahkûm etmekten asla hicap duymazlardı.

Şunu bir defa bariz olarak söylemeliyim ki, bölücü teröre müzakereci bir bakışla yaklaşıldıkça,

katiller azacak, zıvanadan çıkacak ve saldırılarını artıracaklardır.

Çare milletimizin birlikte yaşamasının teminat altına alınması, aramıza hendek kazmaya

çalışanlara fırsat verilmemesidir.

Çıkış Türk milletinde buluşmadır, millet gerçeğini anlamak istemeyenlerin hakkından

gelmektir.

Şu anda dağda veya ovalarımızda ellerinde silah bulunan teröristler vardır.

Bunların kökünü kazımaya Türk devletinin gücü yeterlidir.

Eksik olan ise milli iradeye tam olarak sadakat gösterilememesidir.

Egemenlik haklarını kullanan bir devletin, varlığına çevrilen namluyu tutan eli kırması

mubahtır, meşrudur ve bu mutlaka da sağlanmalıdır.

Bizim bölücü teröre yönelik kapsamlı hazırlığımız ve mücadele azmimiz vardır.

AKP hükümeti yapamayacağını, bu sorunu bitiremeyeceğini düşünüyorsa Türkiye seçeneksiz

ve çaresiz değildir.

Milliyetçi Hareket Partisi sorumluluk aldığı takdirde kesinlikle bölücü terörü yok etmeye ve

huzuru sağlamaya muktedirdir.

19

ÖNEMLİ KONULARDAN SEÇMELER

Kuranı Kerim ve Peygamberimizin Hayatının

Okullarımızda Ders Olarak Okutulması

Bölücü Terör

2-B Alanlarının Değerlendirilmesi

Ekonomik ve Sosyal Konular

3. Yargı Paketi

21

İLKÖĞRETİMDE KUR'AN-I KERİM VE MEALİ, PEYGAMBER EFENDİMİZİN HAYATINDAN ÖRNEKLER VE İLMİHAL BİLGİLERİNİN SEÇMELİ DERS OLARAK OKUTULMASI KONUSU

24. yasama döneminde İlköğretim ve Yükseköğretim kanunlarında değişiklik yapılması

hususunda her partiden çok sayıda Milletvekili kanun teklifi verdi.

Milliyetçi Hareket Partisi Grubu olarak bu konuda 27.02.2012 tarih ve 2012/3225 kayıt nolu

kanun teklifimiz bulunmaktadır.

TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, bu teklifleri, AKP Grup Başkan

Vekillerinin ortak imza ile verdiği teklifi esas alarak birleştirmiş çok tartışmalı oturumlardan

sonra 21 Mart 2012 tarihinde rapora bağlamıştır.

AKP Grup Başkan Vekillerinin kanun teklifinde, Milli Eğitim Alt Komisyonu ve Ana

Komisyon raporlarında İlk Öğretim okullarında Kuran-ı Kerim derslerinin seçmeli ders olarak

okutulması ve İmam Hatip Okullarının orta kısımlarının açılması konusunda herhangi bir

madde yoktur ve bu yönde AKP’li üyeler tarafından verilmiş bir önerge de

bulunmamaktadır.

AKP Grup Başkan Vekillerinin verdiği kanun teklifi ve Milli Eğitim Komisyonu’nun raporları

ekte verilmiştir. İncelendiğinde yukarıda ifade ettiğimiz hususun doğruluğu görülecektir

Kanun teklifinin kamuoyunda tartışılmaya başlanması üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Sayın

Genel Başkanı Devlet BAHÇELİ’NİN, “İlköğretimde Kuran-ı Kerim ve meali, Hz.

Peygamberin hayatı ve İlmihal derslerinin seçmeli ders olarak okutulması gerektiği” yönündeki

açıklamaları üzerine ve bu yönde MHP grubunun Genel Kurulda önerge vereceğinin ifade

edilmesi ile mesele gündeme gelmiştir.

AKP, milli eğitim sisteminin “zorunlu ve kesintisiz” yapısını kademeli;4+4+4 sistemine

dönüştürmek isterken MHP’nin “zorlaması” ile bu derslerin okutulmasını öngören değişikliği

yapmaya mecbur kalmıştır.

İlköğretimde Kuran-ı Kerimin ders olarak okutulması hususu MHP’nin programında

başlangıçtan bu yana bulunmaktadır. Bu konuda Rahmetli Başbuğ’un 1977 yılında

ÜLKÜ-BİR’İN kurultayında yaptığı konuşmayı bir dergi manşetine taşımıştır. Ekte

bulacaksınız.

Kanun teklifinin 9. Maddesinin Meclis Genel Kurulunda görüşülmesinde 4 parti grubu birer

önerge vermiştir. Önergeler geliş sırasına göre okunmuş aykırılık sırasına göre işleme

konulmuştur. Önergeler üzerinde gruplar adına 5 er dakika konuşulmuştur. Görüşme

tutanakları aşağıdadır.

Genel Başkanımızın Din eğitimi konusundaki açıklamaları: Samimiysen, içtensen, yüreğin varsa gel her şeyi bir kenara bırakalım ve imam hatip liselerinin orta kısmını birlikte ve güç birliği yaparak açalım. Biz hazırız ve buna varız. İmam hatipte okumak isteyen çocuklarımızın önünü açalım ve bir hakkı teslim edelim. Kur’an-ı Kerim’i okullarda seçmeli ders yapalım ve çağın manevi hastalığına evlatlarımızın yakalanmaması için önlem alalım. (21 Mart 2012) Ortaokul ve liselerde” Kur’an-ı Kerim ve Peygamber Efendimizin hayatının” isteğe bağlı ders olarak okutulması ve imam hatip liselerinin orta kısmının tekrardan açılması Milliyetçi Hareket Partisi’nin samimi gayret ve destekleriyle hayat bulmuştur. Elbette temel eğitim içinde, isteyen ve dileyen herkesin dininin ve inançlarının gereğini tam ve eksiksiz öğrenmesi ve bu konudaki taleplerinin karşılanması her şeyden önce devletin zorunlu görevi olarak değerlendirilmelidir. (31 Mart 2012)

22

DÖNEM: 24 CİLT: 17 YASAMA YILI: 2

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK DERGİSİ

85’inci Birleşim

29 Mart 2012 Perşembe

X.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER

İŞLER

A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ

BAŞKAN – Komisyon ve Hükûmet? Yerinde.

(x) 199 S. Sayılı Basmayazı27/3/2012 tarihli 83’üncü Birleşim Tutanağı’na eklidir.

Geçen birleşimde İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak görüşülen teklifin

birinci bölümünde yer alan 8’inci madde kabul edilmişti. Şimdi bölümde yer alan diğer

maddeleri, varsa önerge işlemlerini yaptıktan sonra oylarınıza sunacağım.

9’uncu madde üzerinde dört adet önerge vardır. Önergeleri geliş sırasına göre okutup

aykırılıklarına göre işleme alacağım.

Okutuyorum:

AKP’NİN ÖNERGESİ

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 199 Sıra Sayılı Kanun Teklifinin çerçeve 9 uncu maddesinin aşağıdaki

şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Nurettin Canikli Ayşe Nur Bahçekapılı Mustafa Elitaş

Giresun İstanbul Kayseri

Mahir Ünal Ahmet Aydın Hilmi Bilgin

Kahramanmaraş Adıyaman Sivas

Ramazan Can Mustafa Ataş Bayram Özçelik

Kırıkkale İstanbul Burdur

“Madde 9- 1739 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin mülga birinci fıkrası aşağıdaki

şekilde yeniden düzenlenmiştir.

‘İlköğretim kurumları; dört yıl süreli ve zorunlu ilkokullar ile dört yıl süreli, zorunlu ve

farklı programlar arasında tercihe imkân veren ortaokullar ile imam-hatip

ortaokullarından oluşur. Ortaokullar ile imam-hatip ortaokullarında lise eğitimini

destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve tercihlerine göre seçimlik dersler

oluşturulur. Ortaokul ve liselerde, Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamberimizin hayatı, isteğe

bağlı seçmeli ders olarak okutulur. Bu okullarda okutulacak diğer seçmeli dersler ile

imam-hatip ortaokulları ve diğer ortaokullar için oluşturulacak program seçenekleri

Bakanlıkça belirlenir.’”

23

MHP’NİN ÖNERGESİ


“…9 uncu maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz…”

Oktay Vural Mehmet Şandır İsmet Büyükataman

İzmir Mersin Bursa…”

Alim Işık Ali Uzunırmak Bülent Belen

Kütahya Aydın Tekirdağ

Nevzat Korkmaz Özcan Yeniçeri Yusuf Halaçoğlu

Isparta Ankara Kayseri

Necati Özensoy Ali Halaman Zühal Topcu

Bursa Adana Ankara

Lütfü Türkkan Celal Adan Ali Öz

Kocaeli İstanbul Mersin

Hasan Hüseyin Türkoğlu Mehmet Günal Enver Erdem

Osmaniye Antalya Elâzığ

Faruk Bal Sümer Oral Ahmet Duran Bulut

Konya Manisa Balıkesir

Kemalettin Yılmaz Meral Akşener Ruhsar Demirel

Afyonkarahisar İstanbul Eskişehir

Madde 9- 1739 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin mülga birinci fıkrası aşağıdaki şekilde

yeniden düzenlenmiştir…”

“…İlköğretim kurumları; beş yıl süreli ve zorunlu ilkokullar ile üç yıl süreli, zorunlu ve

farklı programlar arasında tercihe imkân veren ortaokullar ve imam-hatip

ortaokullarından oluşur…”

“…Ortaokullarda lise eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve

tercihlerine göre seçimlik dersler oluşturulur…”

“…Ayrıca tüm öğrencilerin tercihlerine açık, Kur'an-ı Kerim ve Meali, Peygamber

Efendimizin Hayatından Örnekler ve İlmihal Bilgileri dersleri de verilir. Ortaokullarda

oluşturulacak program seçenekleri ise bakanlıkça belirlenir.”

BDP’NİN ÖNERGESİ

“...TBMM Başkanlığına

199 sıra sayılı kanun teklifinin çerçeve 9’uncu Maddesiyle değiştirilen 1739 sayılı Kanunun 25.

maddesinin mülga birinci fıkrasının aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmesini arz ve teklif

ederiz…”

Sırrı Süreyya Önder Pervin Buldan Mülkiye Birtane

İstanbul Iğdır Kars

Hasip Kaplan Aysel Tuğluk Adil Kurt

24

Şırnak Van Hakkâri

Nursel Aydoğan İdris Baluken Emine Ayna

Diyarbakır Bingöl Diyarbakır

Halil Aksoy Levent Tüzel Hüsamettin Zenderlioğlu

Ağrı İstanbul Bitlis”

“İlköğretim ve ortaöğretim bütün yaş grubu çocuklar için zorunludur.

Bu okullarda, eğitim öğrencinin anadilinde yapılır. Eğitim dili Türkçe dışındaki dillerden

biri olan öğrencilere Türkçeyi yeterli seviyede öğrenmelerini sağlayacak dersler

oluşturulur. Okullarda Türkçe dışında hangi anadillerde eğitim yapılacağı yerel

yönetimler ile bakanlığın ortak yürüteceği çalışmalar ile ihtiyaca ve talebe göre

belirlenir.

Ayrıca ilk ve ortaöğretim eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve

tercihlerine göre seçimlik dersler de oluşturulur.

Öğrencilere verilecek hiçbir ders bir inanç, kültür, ırk, etnik köken, dil, cinsiyet, sınıf ve

zümreye ayrımcılık içeren bir içeriğe sahip olamaz.”

CHP’NİN ÖNERGESİ


Görüşülmekte olan 199 Sıra Sayılı Kanun Teklifinin 9. maddesinin Teklif metninden

çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.

Fatma Nur Serter Sedef Küçük Dilek Akagün Yılmaz

İstanbul İstanbul Uşak

Aylin Nazlıaka Ayşe Eser Danışoğlu Muharrem İnce

Ankara İstanbul Yalova

M. Akif Hamzaçebi

İstanbul

ÖNERGELER ÜZERİNE PARTİ SÖZCÜLERİ’NİN KONUŞMALARI:

MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ(CHP) (İstanbul)

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına hepinizi saygıyla

selamlıyorum.

Biraz önce dağıtılan önerge seti içerisinde iki önerge gördüm. Bu önergeler ile Türkiye

Cumhuriyeti tarihinde ilk defa okullarda ders müfredatının hangi derslerden oluşacağına

yönelik olarak bir düzenleme yapılmaktadır. Belki bazılarınız çıkıp “1982 Anayasası’yla da

bazı dersler uygulamaya konuldu.” diyebilirsiniz ancak o Anayasa’nın bir darbe dönemi

anayasası olduğunu unutmayalım. Yüce dinimizin kutsal kitabı olan Kur'an-ı Kerim bugün

ibret verici bir şekilde oy uğruna siyasete alet edilmektedir. Öyle anlaşılıyor ki Adalet ve

Kalkınma Partisi ile onun takipçileri artık bundan sonra toplumda dinlerin kutsal kitapları

etrafında bir kutuplaşmayı yaratmak istemektedirler.

Değerli milletvekilleri, devlet, vatandaşları, dinleri, inançları itibarıyla bir ayrıma tabi tutmaz.

Yönetimler, hükûmetler bütün vatandaşları eşit şekilde kucaklarlar; bütün inançlara, bütün

dinlere karşı eşit mesafede dururlar. Devletin görevi, vatandaşların inançlarını, dinlerini

25

özgürce yaşamalarının önündeki engelleri kaldırmaktır. Bu sadece, bir laik devlet tanımı

değildir; bu aynı zamanda özgürlükçü, demokratik devletin tanımıdır. Bugün, AKP ortaya

koymuş olduğu tavırla özgürlükçü ve demokrat bir hükûmet olmadığını, böyle bir anlayışa

sahip olmadığını, vatandaşların inançları arasında, onların kutsal kitapları arasında bir ayrım

yapacağını ilan etmektedir.

Değerli milletvekilleri, bütün dinler doğruluk, dürüstlük, adalet gibi kavramlardan hareket

ederler. Bütün dinler haksızlığa karşı hakkın isyanını ifade ederler. Dinlerin bütün kuralları,

ibadetler, ritüeller, ahlaki olarak iyi olanı, doğru olanı bulmak içindir. Esasen, doğru olan, iyi

olan sadece dinlere mahsus da değildir ancak dinler bu kavramları alarak bunları “ruhun

ölümsüzlüğü” ve “tanrı” gibi iki kavrama bağlamak suretiyle daha uyulması gereken, toplum

tarafından daha riayet edilmesi gereken kurallar hâline dönüştürürler ancak yapılmaması

gereken, dini siyasete alet etmektir. Sayın Başbakan 4+4+4’ün bir pazarlama stratejisi olarak

dershanelerin kapatılacağını ifade etmişti. Sayın Bülent Arınç ertesi gün onu tekzip etti,

“Dershaneler kapatılmayacak.” dedi. Şimdi, Sayın Başbakan bir başka stratejiye başvuruyor,

yüce dinimizin kutsal kitabı olan Kur'an-ı Kerim üzerinden, bu teklife karşı oluşan toplumsal

muhalefeti susturmak istemektedir. Bu, tarihten bana bir örneği hatırlattı: İslam tarihinde,

yapmış oldukları haksızlıkları ve zulümleri kader kavramı üzerinden İslam dinine dayandırarak

meşrulaştırmak isteyen bir kötü dönem vardır, Emevî devleti dönemi. Emevî Sultanı Muaviye,

Hazreti Ali’yle giriştiği mücadelede, o Sıffin Savaşı’nda, savaşı kaybedeceğini anlayınca onun

komutanı olan Amr Bin El-Âs, mızrakların ucuna Kur'an-ı Kerim’in sayfalarını geçirir ve

savaşı öyle kazanır. Sizin şimdi yaptığınız budur. (CHP sıralarından alkışlar)

Değerli milletvekilleri, buna hiç kimsenin hakkı yok. Gelin, toplumun, öğrencilerimizin hangi

noktada din eğitimi ihtiyacı var, bunu hep birlikte konuşalım, bunun düzenlemesini yapalım.

Böyle, uzlaşma aramayan, hemen biraz önce, beş dakika önce muhalefet partilerine dağıtmış

olduğunuz önergelerle, öğrencilerimize din eğitimi yönünde, vatandaşları ayıracak şekilde bir

çerçeve çizmeye çalışmak son derece yanlıştır. Bu, bizim dinimizin esasına da aykırıdır.

İslam’ın esası, tevhit ilkesi çerçevesinde haksızlığı ortadan kaldırmaktır, mülk ilişkilerini

düzenlemektir yani mülkiyet ve egemenlik ilişkilerini düzenlemektir, bunların halka ait

olduğunu ortaya koymaktır. Siz, bütün bunları bir kenara bırakıyorsunuz, bu tasarıda olmaması

gereken…

Bakın, yapmış olduğunuz İslamiyet’e uygun bir düzenleme değildir. Bunu din adına buraya

getiriyorsunuz ama gerçekten İslam’a inanmış olan kişilerin bu tasarıya koymaması gereken bir

madde var. 20 milyar dolarlık bir ihale maddesi var. 20 milyar dolarlık bir ihale maddesi…

İhalesiz AKP yandaşlarına 20 milyar dolarlık bir paketi verme maddesi. Kur’an-ı Kerim gibi

helal kavramının olduğu bir yüce kitapla bir haram ihaleyi yan yana getiriyorsunuz.

TBMM Başkanlığına

199 sıra sayılı kanun teklifinin Çerçeve 9’uncu maddesiyle değiştirilen 1739 sayılı Kanunun

25. maddesinin mülga birinci fıkrasının aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmesini arz ve teklif

ederiz.

Sırrı Süreyya Önder (İstanbul) ve arkadaşları

“İlköğretim ve ortaöğretim bütün yaş grubu çocukları için zorunludur.

Bu okullarda, eğitim öğrencinin anadilinde yapılır. Eğitim dili Türkçe dışındaki dillerden biri

olan öğrencilere Türkçeyi yeterli seviyede öğrenmelerini sağlayacak dersler oluşturulur.

Okullarda Türkçe dışında hangi anadillerde eğitim yapılacağı yerel yönetimler ile bakanlığın

ortak yürüteceği çalışmalar ile ihtiyaca ve talebe göre belirlenir.

Ayrıca ilk ve ortaöğretim eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve

26

tercihlerine göre seçimlik dersler de oluşturulur.

Öğrencilere verilecek hiçbir ders bir inanç, kültür, ırk, etnik köken, dil, cinsiyet, sınıf ve

zümreye ayrımcılık içeren bir içeriğe sahip olamaz”

Önerge üzerinde söz isteyen Sırrı Süreyya Önder, İstanbul Milletvekili.

SIRRI SÜREYYA ÖNDER (BDP-İstanbul)

Bu ülkede yüz binlerce Kürt çocuğu, yüz binlerce Arap çocuğu ilkokula ilk gittikleri gün

karşılaştıkları şey sizin bundan anladığınız kadardır. Gidiyorlar, bilmedikleri bir dilde…

Ya ben zor okuyorum çünkü bilmiyorum, sen nasıl anlayacaksın? Kürt’ün çocuğu için de böyle

işte. Hiç bilmediği bir evrenin içine giriyor ve size bu ne kadar tanıdık geliyorsa Türkçe de o

çocuğa o kadar tanıdık geliyor.

Sevgili vekiller, bu meselede Osmanlı’dan geri gitmeye hakkınız yok, atalarınızdan geri

gitmeye hakkınız yok. Onlar her çocuğun kendi ana dilinde eğitim görmesinin bütün

olanaklarını sağladıkları için bu ülkenin manevi iklimini sağlayan bir sürü müçtehit hep

Kürtlerin arasından çıktı. Hemen milliyetçi arka plan zihniniz ayağa kalkıyor ama şunu

unutuyorsunuz işte: Bugün sövdüğünüz bir sürü Kürt’ün dedesi vaktinde sizin bugünkü manevi

ikliminizi oluşturmuş ana diliyle eğitim görmesine izin verildiği için.

Bugün… Kim laf atarsa ona söylüyorum, siz de dönün sayın vekilinize deyin ki iki dakika

sabretsin. Ne anladınız bundan? Hiçbir şey. Latince bir şiirdi bu, Latince. Bir çocuğu böyle bir

yarılmaya atıp atmama meselesidir ana dil meselesi. Ne olur, ne eksilir izzeti deryanızdan,

himmetinizden? Siz Allah’ın verdiğini gasp etmeye muktedir misiniz? Kendinizi bununla nasıl

ruhsatlandırırsınız? “Bize bakıp söylemeyin.” diyorsunuz. O zaman, ana dilinde eğitimine

herkesin cevaz verecek bir şeyi oy birliğiyle kabul edelim, ben de döneyim, kendi sıramıza

bakayım. (BDP sıralarından alkışlar) Siz bunu… Allah’ın verdiğini gasp etmektir. Hele hele

medeni mi, değil mi falan gibi gereksiz ve incitici şeylere girmiyorum bile, antitezi barbarlıktır.

Hiçbirimizin hakkı yok, bir halkın dilini, medeniyet terazisinde başka bir halkın dilini tartmaya.

Tekraren söylüyorum, birazcık empati yapmanızı bütün Genel Kuruldan: Bir Kürt çocuğu,

ilkokula ilk başladığı gün -dönün, kendi Kürt vekillerinize sorun- ilkokula ilk gittikleri gün,

öğretmen “Hoş geldiniz çocuklar.” dediğinde, işte burada “… …”(x) gibi bir şeyi anlıyorlar

onlar da. Ondan sonra, o Kürt çocuğunu, doğuştan ana dili Türkçe olanla yarışa sokuyorsun ve

ondan başarı bekliyorsun.

BAŞKAN – Diğer önergeyi okutuyorum:


Görüşülmekte olan 199 Sıra sayılı Kanun Teklifinin 9 uncu maddesinin aşağıdaki şekilde

değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Şandır (Mersin) ve arkadaşları

Madde 9- 1739 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin mülga birinci fıkrası aşağıdaki şekilde

yeniden düzenlenmiştir.

“İlköğretim kurumları; beş yıl süreli ve zorunlu ilkokullar ile üç yıl süreli, zorunlu ve farklı

programlar arasında tercihe imkân veren ortaokullar ve imam-hatip ortaokullarından oluşur.

Ortaokullarda lise eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve tercihlerine

göre seçimlik dersler oluşturulur. Ayrıca tüm öğrencilerin tercihlerine açık, Kur'an-ı Kerim ve

Meali, Peygamber Efendimizin Hayatından Örnekler ve İlmihal Bilgileri dersleri de verilir.

Ortaokullarda oluşturulacak program seçenekleri ise bakanlıkça belirlenir.”

BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?

27

MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ

AVNİ ERDEMİR (Amasya) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI ÖMER DİNÇER (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Mehmet Şandır, Mersin Milletvekili.

Buyurun Sayın Şandır.

MEHMET ŞANDIR (MHP-Mersin)

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle, herkes bilmelidir ki bu topraklarda yaşayan

halkın adı Türk milletidir. Bu devlete vatandaşlık bağıyla bağlı olan herkesin adı Türk

milletidir. Türk milletinin dili Türkçedir, Türkiye Cumhuriyeti devletinin resmî dili Türkçedir;

bundan hiç kimse rahatsız olmamalıdır, bu bizim ortak paydamızdır, bu ortak paydada herkesi

kucaklıyoruz. Kendisini bunun dışında sayanlar kendi sorunlarıdır.

Değerli milletvekilleri, bakınız, bugün, burada çok hayırlı bir iş yapıyoruz. Cumhuriyet

tarihinin bana göre en önemli, Türkiye büyük Millet Meclisinin en önemli… Geleceğe kalacak,

çocuklarımızın bizi rahmetle anacağı çok önemli ve çok değerli, hayırlı bir iş yapıyoruz. Buna

katkısı olan herkesten Allah razı olsun.

Yaptığımız iş şudur: Yüzde 99’u Müslüman olan bir milletin, bir ülkenin çocuklarına kendi

inanç değerlerinin kaynaklarının eğitiminin verilmesini bir hukuk hâline getiriyoruz. Artık

milletimiz ile cumhuriyetimizi barıştırmanın zamanıdır. Bu cumhuriyet de, bu Meclis de, bu

devlet de, bu hukuk da bu millet için vardır. Siz, bu milletin değerlerini, inanç değerlerini yok

sayarak ne geleceği tanzim edebilirsiniz ne de bu küreselleşen dünyada kendinizi

koruyabilirsiniz.

Gerçekten yıllardır ağza almaya bile korktuğumuz inanç değerlerimizin temel kaynağı olan

Kur'an-ı Kerîm’in ve onun en güzel uygulayıcısı olan Hazreti Peygamber'in hayatının ve

bunların her anlayışa göre uygulama alanı olan -AKP’nin eksiği burada- ilmihâl bilgileri

öğretilmeli. Temel ve ortak payda Kur'an-ı Kerim ve Hazreti Peygamber'in hayatı, ama bunun

uygulanmasıyla ilgili, mezheplere göre, anlayışlara göre ilmihâl farklılığının da okutulması bir

imkân hâline getirmeliydi.

Milliyetçi Hareket Partisi olarak, biz, 1999 yılından bu yana, işte, size daha önce de ifade

ettiğim bu kitapta, bunun gerekli olduğunu, bunun okullarımızda okutulması gerektiğini ısrarla

vurguluyoruz. Her seçim beyannamesinde, her programımızda bunu söylüyoruz, ama iktidar

olan sizsiniz ve on yıldan bu yana iktidarsınız.

Dün Sayın Celal Adan’ın söylediği gibi, imam-hatiplerin isyanını, onların mazlumiyetini

kullanarak iktidar olup, on yıl sonra böyle bir düzenlemeyi yapmaya cesaret edebilmiş olmanızı

bile bir kazanç olarak görüyorum ama bu, Milliyetçi Hareket Partisinin Sayın Genel Başkanı

Doktor Devlet Bahçeli’nin eseridir. Onun bu meselenin arkasında durmasından sonra, biz

sözcüleri olarak bunu telaffuz ettik ve siz de gerçekten bu konuyu gerçekleştirmek noktasında

cesaret gösterdiniz.

İnanıyorum ki, biraz sonra Adalet ve Kalkınma Partisinin önergesi okunacak, o önerge -Tabii

bizim önergemize destek vermenizi arzu ederiz çünkü bizimki daha mütekâmil, ilmihâl bilgileri

okutulmalı- eksik kalır. Farklı inançlardaki insanların dinî hassasiyetlerinin eğitilmesine imkân

verilmiş olacak, bir fırsat verilmiş olacak. Dolayısıyla, biz sizin önergenize, bu konuyla ilgili

maddenin oylanmasına Milliyetçi Hareket Partisi olarak “evet” oyu vereceğiz ve korkuların

kuşatmasında, korkuların kuşatılmasında, bu milletle, bu milletin değerleriyle Türkiye Büyük

Millet Meclisini, hukukumuzu ve cumhuriyetimizi kavuşturacak, kucaklaştıracağız.

28

Hiçbir şekilde, hiç kimse bu düzenlemenin cumhuriyete karşı olduğunu düşünmemeli,

Atatürk’e karşı olduğunu düşünmemeli. Büyük Atatürk bile diyor ki: “Din mekteplerde

öğretiniz.” İşte şimdi, dini mekteplerde öğreteceğiz. Bu ülkenin insanlarının yüzde 99’u

Müslüman. Müslümanlığın kaynaklarını çocuklarımıza okutmanın hiçbir şekilde ne

cumhuriyete ne laikliğe ne de Atatürk ilkelerine aykırılığı yoktur.

MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Laikliğe aykırı. Yok öyle bir şey.

MEHMET ŞANDIR (Devamla) - Bu sebeple, ben Cumhuriyet Halk Partisinin de bu önergeye

destek vermesi ve bu şerefi paylaşmasını temenni ediyorum, talep ediyorum. (MHP

sıralarından alkışlar) Bu, bir ortak paydadır. Bu, hepimizin eseri olacaktır. Bu, bu Meclisin eseri

olmalıdır.

MEHMET ŞANDIR (Devamla) - Ben, hepinize çok teşekkür ediyorum. Çok heyecan

duyuyorum, çok sevinç duyuyorum, hayırlı olmasını diliyorum. Önergemizi desteklemenizi

bekliyorum.

AKP’NİN DİĞER ÖNERGESİ

Diğer önergeyi okutuyorum:


Görüşülmekte olan 199 Sıra Sayılı Kanun Teklifinin çerçeve 9 uncu maddesinin

aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Nurettin Canikli (Giresun) ve arkadaşları

“Madde 9- 1739 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin mülga birinci fıkrası aşağıdaki şekilde


‘İlköğretim kurumları; dört yıl süreli ve zorunlu ilkokullar ile dört yıl süreli, zorunlu ve farklı

programlar arasında tercihe imkân veren ortaokullar ile imam-hatip okullarından oluşur.

Ortaokullar ile imam-hatip okullarında lise eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin

yetenek, gelişim ve tercihlerine göre seçimlik dersler oluşturulur. Ortaokul ve liselerde,

Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamberimizin hayatı, isteğe bağlı seçmeli ders olarak okutulur. Bu

okullarda okutulacak diğer seçmeli dersler ile imam-hatip ortaokulları ve diğer ortaokullar için

oluşturulacak program seçenekleri Bakanlıkça belirlenir.’”

BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?

MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ

AVNİ ERDEMİR (Amasya) – Uygun görüşle takdirinize arz ediyoruz Sayın Başkanım.

BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI ÖMER DİNÇER (İstanbul) – Katılıyoruz Sayın Başkan.

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım;

öncelikle hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Evet, bu önergeyle gerçekten, milletimizin uzun zamandan beri beklediği, istediği, arzu ettiği

bir talebi, inşallah, biraz sonra yüce Meclisin takdirleriyle gerçekleşmiş olacaktır. Bu itibarla

bugün gerçekten tarihî bir gündür. Bugün bir gurur günüdür, bir onur günüdür. (AK PARTİ

sıralarından alkışlar, CHP sıralarından gürültüler)

Değerli arkadaşlar, bu sadece milletimizin talimatı değildir, milletimizin emri değildir.

Aynı zamanda, Anayasa’nın 24’üncü maddesinin de emridir değerli arkadaşlar.

Anayasa’mızın 24’üncü maddesi çok açık bir şekilde, herkesin anlayabileceği ve algılayacağı

29

bir şekilde diyor ki “Din ve ahlâk eğitimi ve öğretimi Devletin gözetim ve denetimi altında

yapılır…” “Din kültürü ve ahlâk eğitimi ilk ve ortaöğretim kurumlarında okutulan zorunlu

dersler arasında yer alır.” Bunun çok açık değil mi değerli arkadaşlar?

Altından, üstünden çekmeye gerek var mı?

Anayasa’nın amir hükmüdür. Anayasa’nın amir hükmüdür.

ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Niye tek başınıza...

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) - Hayır ne oluyor ya! Allah aşkına, biraz önce Sayın

Şandır destek vereceğinizi söyledi…

ALİ UZUNIRMAK (Aydın) - Madem milletin ortak değeri, niye tek başınıza yapıyorsunuz?

BAŞKAN – Sayın Uzunırmak…

OKTAY VURAL (İzmir) – Komisyonda keşke engellemeseydiniz!

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Milliyetçi Hareket Partisi biraz önce destek vereceğini

söyledi, vaz mı geçti Milliyetçi Hareket Partisi; bilemiyorum.

OKTAY VURAL (İzmir) – Komisyonda keşke engellemeseydiniz!

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) - Vaz mı geçtiniz? Sayın Şandır söyledi biraz önce, vaz mı

geçtiniz? Önemli değil.

ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Niye tek başınıza?

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen Sayın Hatibi dinleyelim.

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – AK PARTİ Grubunun desteğiyle, inşallah, milletimizin

bu talimatı yerine getirilecektir, ondan hiç kuşku duymayın. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Yani 28 Şubattan ne farkı var şimdi buranın?

OKTAY VURAL (İzmir) – Önergenizin nasıl içi boş olduğu ortaya çıktı.

ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Buranın 28 Şubattan ne farkı var? Tek başınızasınız.

OKTAY VURAL (İzmir) – Milliyetçi Hareket olmasaydı kılınız bile kıpırdamazdı.

ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Ne farkı var 28 Şubattan?

BAŞKAN – Sayın Uzunırmak…

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Değerli arkadaşlar, bakın, burada hiçbir şekilde hiçbir

kişiye, zümreye karşı bir dayatma söz konusu değildir. Çok açık bir şekilde…

ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Dün askerlerin sivilleri vardı, bugün sivillerin askerleri var. Ne

farkı var 28 Şubattan?

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Allah aşkına! Niye konuşturmamaya çalışıyorsunuz

beni?

ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Konuşturmamaya çalışmıyorum, bir şeyi protesto ediyorum.

Konuşturmamak değil, protesto ediyorum.

BAŞKAN – Sayın Uzunırmak, lütfen…

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Sizin destek verdiğiniz, vereceğinizi söylediğiniz önerge

üzerinde konuşuyorum. Allah aşkına yapmayın ya! Hiç kimseye en ufak bir dayatma söz

konusu değildir.

OKTAY VURAL (İzmir) – İkili siyaseti görün. Neredeydi teklifiniz?

30

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Çünkü önerge metnine baktığınız zaman, isteğe bağlı ve

seçimlik olarak okutulacağı çok açık bir şekilde ifade ediliyor değerli arkadaşlar. Niye bundan

çekiniyorsunuz?

OKTAY VURAL (İzmir) – Teklifinizde neredeydi? Hani vardı içinde?

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Bu imkândan herkes faydalanabilir, herkes bu imkândan

faydalanabilir.

OKTAY VURAL (İzmir) – Kaçamazsınız, kaçamazsınız.

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Düşüncesi, inancı ne olursa olsun herkes bundan

faydalanabilir zorunlu olmadığı sürece, bir dayatma olmadığı sürece.

OKTAY VURAL (İzmir) – Kaçamazsınız böyle.

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Tıpkı 1997’de uygulamaya konulan kesintisiz sekiz

yıllık eğitim dayatması gibi bir dayatma olmadığı sürece, tercihe dayalı, isteğe dayalı bir

sistemin neresi yanlış?

OKTAY VURAL (İzmir) - Nurettin Bey, böyle getirtiriz.

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Bir de bakın arkadaşlar, isteğe bağlı olarak okutulan

nedir, okutulmak istenen nedir? Kur'an-ı Kerim’dir, Hazreti Peygamber’imizin hayatıdır.

Bunun neresi yanlış?

ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) – Yanlışları dile getirmeye devam ediyorsunuz.

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – İsteyen vatandaşımız çocuklarına eğer Kur'an-ı Kerim

okutmak istiyorsa devlet bunu sağlasın, devlet bu imkânı versin. Bundan niye rahatsızlık

duyuyorsunuz? Sadece bu değil, başka hangi dinden olursa olsun…

OKTAY VURAL (İzmir) – Niye bizimkine “hayır” diyorsunuz? MHP olmasaydı ne

yapacaktınız siz?

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Hangi dinden olursa olsun çocuklarına kendi dininin

eğitimini vermek istiyorsa sistem buna müsait, seçmeli ders olarak bunlar getirilebilir. Orijinal

metninde de bu çok açık bir şekilde ifade ediliyor.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – Yeni mi aklınıza geldi?

OKTAY VURAL (İzmir) – Yoktu, hayır. Doğru demiyor. Öyleyse niye değiştiriyorsunuz?

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Bakın, bu son derece demokratik, son derece çoğulcu,

son derece vatandaşın düşüncelerini dikkate alan bir uygulamadır. Buna hiç kimsenin bir itirazı

olmaması gerekir.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – On sene sonra aklınıza geldi. Dünya işi bitti, ahiret işi on

sene sonra başladı. Önce dünya işi, sonra ahiret işi!

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Demokrat olduğunu, çoğulculuğa destek verdiğini

söyleyen hiç kimse bu öneriye itiraz edemez değerli arkadaşlar, çünkü dayatma yok, zorlama

yok, tamamen istek var. Bu milletimizin… Bakın, bazılarının milletin iradesiyle, milletle

sorunu olduğunu biliyoruz, biliyoruz.

ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) – Sizin sorununuz var, sizin!

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – O nedenle, zaten milletimiz kırk yıldan beri, elli yıldan

beri, bilemiyorum kaç yıldan beri, güvenmiyor; onu biliyoruz.

ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) – Sizin cumhuriyetle sorununuz var, cumhuriyetle!

31

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Ama bu millete hizmet etmek üzere millet bu kadrolara

görev verdi değerli arkadaşlar, bu kadrolara görev verdi; bunu unutmayın.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Hangi hizmet?

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Bu kadrolar milletimizin kendisine verdiği görevi

sonuna kadar yerine getirecektir. Onda kararlıdır, hiç kimse bunu engelleyemez. (AK PARTİ

sıralarından “Bravo” sesleri, alkışlar)

OKTAY VURAL (İzmir) – “Engelleyemezsiniz, tıpış tıpış getireceksiniz.” dedim, bak nasıl

kuzu gibi getirdiniz.

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Bakın, bu iki ders örnek olarak konulmuştur.

OKTAY VURAL (İzmir) – Daha neler var, neler!

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Bunun dışında, Bakanlık, talebe göre seçimlik derslerin

sayısını artırabilir, buna bütün dinî gruplar dâhildir.

OKTAY VURAL (İzmir) – Bu konuda maskeli siyaseti bitireceğiz, maskeli siyasetinizi

bitireceğiz! İç yüzünüzü millet görsün.

NURETTİN CANİKLİ (Devamla) – Bütün dinî gruplar dâhildir; evet, aynen öyle. Yani, belki

siz bunu algılayamayabilirsiniz, kabul etmek istemeyebilirsiniz ama bizim demokrat

anlayışımız budur, çoğulculuk anlayışımız budur ve maddenin orijinal metninde de açık olarak

belirtiliyor. Yani, bir tarafta sekiz yıllık kesintisiz eğitim dayatmasını, diğer tarafta milletimizin

emrinde olan… (Gürültüler)

OKTAY VURAL (İzmir) – Efendim, Sayın Canikli -doğrusu hayretler içindeyim- diyor ki:

“Bundan öncekinde vardı.” Elinizi vicdanınıza koyun, bundan önce aklınıza gelmedi, yoktu

içinde ya, yoktu! “Milliyetçi Hareketin isteğiyle yaptık.” deme cesaretini niye

gösteremiyorsunuz? Yürekli olun ya, yürekli olun; teşekkür edin.

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Bakın, metnin içerisinde açık bir şekilde var, maddede

var.

OKTAY VURAL (İzmir) – Yoktu, imam-hatip ortaokulları da yoktu, biz önerdik.

BAŞKAN – Sayın Vural, sözleriniz tutanaklara geçti, buyurun.

OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkan, bir de bilemiyorum, bu önergelerde önerge kabul

edildiği zaman gerekçesi kanunun maddesi mi oluyor, olmuyor mu çok bilmiyorum ama bu

gerekçe o kadar zayıf ki. İmam-hatip ortaokulları açılıyor.

AHMET AYDIN (Adıyaman) – Orada izah etti gerekçeyi.

OKTAY VURAL (İzmir) – “…Kur'an-ı Kerim ve Peygamber Efendimiz’in hayatı…” Diyor

ki, gerekçeye bakın…

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Orada gerekçeyi şifahi olarak ifade ettim.

OKTAY VURAL (İzmir) – “Okutulacak…”

BAŞKAN – Sayın Vural, yerinizden veya buyurun kürsüden ifade edin.

OKTAY VURAL (İzmir) – “Okutulacak seçmeli derslerle ilgili kamuoyundaki yanlış

bilgilendirmelere açıklık getirmek amacıyla önerilmiştir.” Yani “Bizim niyetimiz yoktu buna.”

Niyetinizin olmadığını belirtiyorsunuz burada.

BAŞKAN – Sayın Vural, teşekkür ediyorum.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – Niye destek vermediniz demin? On sene dünya malıyla

32

uğraştınız, aklınıza ahiret gelmedi!

MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Canikli milletin değerleriyle sorunlu olduğumuzu

söyledi, açıkça bir sataşmada bulundu, iki dakika söz istiyorum.

BAŞKAN – Buyurun.

MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; eğitim tartışmasının

içinde bilgisayar tartışılır, İnternet tartışılır; dinimiz, kitabımız sıcak siyasetin konusu olabilir

mi?

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) – Yazıklar olsun!

MUHARREM İNCE (Devamla) – Ne kadar ayıp! Ne kadar ayıp! Yani biz burada İnternet,

bilgisayar, okulları tartışacağımıza, “Sen mi daha iyi Müslümansın, ben mi daha iyi

Müslümanım?..” Böyle bir tartışma olur mu? Yazıktır ya, günahtır, günah; günahtır. (CHP

sıralarından alkışlar)

HİLMİ BİLGİN (Sivas) – Biz tartışmıyoruz ki!

MUHARREM İNCE (Devamla) – Bakın, değerli arkadaşlarım, yani siz o dinî eğitimden

geçmiş insanlarsınız çoğunuz, ben de geçtim o eğitimden merak etmeyin, ben kendime

yakıştıramıyorum bu tartışmaları, siz nasıl yakıştırıyorsunuz anlamıyorum. Bu kanunda bu iki

önergenin ikisi de olmasa bile zaten bu dersleri koymak mümkün.

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Buyurun!

MUHARREM İNCE (Devamla) – Mümkün bu. Sırf bunları ne için koyuyorsunuz biliyor

musunuz? Oy almak için Kur'an-ı Kerim’i kullanıyorsunuz, oy almak için! (CHP sıralarından

“Bravo” sesleri, alkışlar) Yapmayın bunu.

Kur'an-ı Kerim’le ilgili bir düzenlemede ben burada 550 milletvekilinin 550’sinin de oy

vermesini isterim. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Bunu birlikte yapmalıyız. Sizin işiniz,

gücünüz, o milyar dolarlar var ya bilgisayarlarla ilgili, onları Kur'an’la kapatmaya

çalışıyorsunuz, haramı Kur'an’la kapatmaya çalışıyorsunuz! (CHP sıralarından alkışlar) Bakın,

yapmayın bunu. Bunu yapmayın.

AHMET AYDIN (Adıyaman) – Bu olmadı, olmadı.

MUHARREM İNCE (Devamla) – Dinimiz, Kur’an-ı Kerim, sıcak siyasetin tartışma alanı

değildir.

AHMET AYDIN (Adıyaman) – Tartışma yok.

MUHARREM İNCE (Devamla) – Siz Müslümansınız, ben değil miyim?

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Öyle bir şey söylemiyoruz.

MUHARREM İNCE (Devamla) – Sizin içinizden buradan seçerim, halkın huzurunda

tartışırım, eğer onlara yenilirsem siyaseti bırakırım. Bırakın bu işleri siz. Bırakın bu işleri. [AK

PARTİ sıralarından alkışlar(!)]

Bakın, bunu sıcak siyasetin tartışma konusu olmaktan çıkarın.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MUHARREM İNCE (Devamla) – Son maddelerde göreceksiniz Cumhuriyet Halk Partisinin

direncini. Size o yetimin hakkını yedirmeyeceğiz.

Teşekkür ederim. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın İnce.

33

OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkanım, efendim, bizim de önergemiz var. Sayın

Muharrem İnce oy almak için Kur’an-ı Kerim’le ilgili önerge verildiğini ifade etti, teeddüp

ederim. Bu değerlerimiz oy için istismar edilecek değerler değildir. Bunlar hepimizin, hep

beraber, birlikte sahiplenmesi gereken değerlerdir. Dolayısıyla, böyle bir değerlendirmeyi

kabul etmemiz mümkün değildir. Böyle bir şey olmaz. (MHP ve AK PARTİ sıralarından

alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.

MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Sayın Başkan…

BAŞKAN – Buyurun Sayın Şandır.

MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Sayın Başkanım, Sayın Canikli benim konuşmamdan sonra

bir konuşma yaptı, beni de grubumuzu da ilzam edecek şekilde beyanlarda bulundu.

BAŞKAN – Ne söyledi grubunuzu ilzam edecek şekilde?

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Ben bir şey söylemedim.

ENVER ERDEM (Elâzığ) - Siz hiçbir şeyi dinlemiyorsunuz Başkanım ya.

MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Yani bizim önergemizin kabul edilmeyişinin gerekçesini

anlatırken, bizi bir anlamda bu konuyu istismar etmekle suçladı. Müsaade ederseniz düzeltme

yapmak istiyorum.

BAŞKAN – Buyurun Sayın Şandır, sataşma nedeniyle, yeni bir sataşmaya mahal vermemek

şartıyla. (MHP sıralarından alkışlar)

MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Değerli arkadaşlar, hiç olmazsa şu konuştuğumuz

konunun kutsiyetinde birbirimize hoşgörülü olalım. Lütfen.

Bizim itirazımız şudur Sayın Canikli: Eğer Komisyonda bizi konuştursaydınız, biz bu

önergeyi orada verecektik ve bu tartışma orada bitecekti ama müsaade etmediniz. Yani

bir Sayın Bakanınız çıktı -Sayın Başbakanınız bir ayrı- Milliyetçi Hareket Partisini bu

konuyu istismar etmekle suçladınız. Buna hakkınız yok. Yani biz size kendimizi ispat

etmek mecburiyetinde değiliz.

OKTAY VURAL (İzmir) – Siz kimsiniz ya?

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – İşte söylüyoruz, 99’dan bu yana, ayrıca on yıldır

iktidarsınız ve bu mazlumların oyunu alarak iktidar oldunuz ama bugüne kadar

getirmeyişiniz… Getirdiğiniz kanunda buna imkân yok.

AHMET AYDIN (Adıyaman) – Var.

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Getirdiğiniz önerge de açıkta.

Değerli milletvekilleri, suçlamak için söylemiyorum. Önünüzde Milliyetçi Hareket

Partisinin önergesi var. Beş yüz kelimelik gerekçe var. Aranızda ilim adamları var, din

adamları var. Okuyun gerekçeyi, göreceksiniz. Adalet ve Kalkınma Partisinin

gerekçesini okuyunuz, bir satır.

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Ben konuştum…

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Yani değerli arkadaşlar, yani bu konuda bizim

ciddiyetimizi sorgulamak hakkınız değil.

OKTAY VURAL (İzmir) – Hazırlıksızsınız, çalışmamışsınız. Niyetiniz hayır değil.

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Hakkınız değil ve ben tekrar ifade ediyorum: Yani

hangi gerekçeyle Milliyetçi Hareket Partisinin önergesine “hayır” oyu verdiniz

34

arkadaşlar?

OKTAY VURAL (İzmir) – Hangi? Taassup, parti taassubu…

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Biz şimdi sizin önergenize “evet” oyu vereceğiz.

Utanmayacak mıyız arkadaşlar? (AK PARTİ sıralarından gürültüler) Evet,

utanmayacak mıyız? Olur mu böyle bir şey? Yani Kur'an-ı Kerim konusunda bile biz

sizinle anlaşamıyorsak, siz bizimle anlaşamıyorsanız nasıl olacak bu iş?

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Ben konuşurken konuşturmadılar Sayın Şandır.

Yapmayın Allah aşkına.

OKTAY VURAL (İzmir) – Allah’ını seversen, ne var destekleseniz?

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Allah aşkına. Ama orada, hemen bizim önergemize

“hayır” oyunu, elini kaldırdın, bu grubun iradesini gasbettin.

OKTAY VURAL (İzmir) – Ne var destekleseniz? Yürek yok, yürek yok.

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Yanlış, teknik olarak…

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Niye yanlış olsun? (AK PARTİ sıralarından gürültüler)

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Şandır, teşekkür ediyorum.

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, kendinizi gözden geçirmenizi

istirham ediyorum…

OKTAY VURAL (İzmir) – İşte, sizin önceki önergeniz de burada. Rezalet.

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – … keskin sirke küpüne zarardır. Kendi değerlerimize

sahip çıkalım…

Hepinize saygılar sunuyor, teşekkür ediyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Buyurun Sayın Altay.

ENGİN ALTAY (Sinop) – Sayın Başkanım, Talim Terbiye Kurulu Başkanının ya da

temsilcisinin o sıralardan derhâl kalkıp Genel Kurul salonunu terk etmesi gerekir. Bunu

talep ediyorum çünkü ilköğretime müfredat koymak, ders koymak Talim Terbiyenin

işidir; bir. Bunu biz üstlenmişsek Talim Terbiye Kurulu Başkanının ya da temsilcisinin

orada işi yok. Orayı derhâl terk etmelidir ve bu teklifi, gerek MHP’ninkini gerek

AKP’nin teklifini siz burada Anayasa’ya aykırılık önergelerine rağmen işleme alarak da

bir Anayasa suçu işlediniz. Bunu da belirtmek istiyorum ve Türkiye Büyük Millet Meclisi

laik, demokratik cumhuriyetin dinamitleneceği yer değildir. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Altay, teşekkür ediyorum.

MUHARREM İNCE (Yalova) – Aynen, doğru söylüyor, Talim Terbiyenin görevini biz

yapıyoruz.

BAŞKAN - Lütfen, konuşmalarınızda bürokratları hedef almayınız. İkincisi: Anayasa’ya

aykırılıkla ilgili burada Başkanlık olarak görüşümüzü bildirdik.

Buyurun Sayın Özdemir.

MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Bu getirilen önerge, biraz önce kabul edilen önerge açıkça Anayasa’nın laiklik ilkesine

aykırıdır. Hazır AKP’nin çoğunluğu var, Mecliste başka destek de bulduklarına göre -Grup

Başkan Vekili söylüyor: “Bence bugün tarihî bir gün.” diyor. Evet, tarihî bir gün.-

35

“Cumhuriyeti kaldırdık, halifeliği yeniden ilan ettik.” desinler, daha dürüst davranmış olurlar.

(AK PARTİ sıralarından gürültüler)

Teşekkür ediyorum.

BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.

Sayın Kaplan’ın söz talebi vardır. Buyurun Sayın Kaplan.

HASİP KAPLAN (Şırnak) – Gerçekten, burada üzülerek bir tartışmaya tanık olduk çünkü

Kur’an, din, peygamber gibi kutsal değerleri gerçekten siyaset konusu yapmak üzmüştür bizi.

On yıldır iktidar AK PARTİ hükûmetleri ve Sayın Bakan ve Müsteşar, ilgililer burada. Din

dersleri vardı müfredatta. Siz bu din derslerinde bugüne kadar Kur’an-ı Kerim, Hazreti

Peygamber’in hayatını, mealini, hiç ders olarak okutmadınız mı? Okuttunuz mu, okutmadınız

mı? Bu konuda Meclisi bilgilendirseniz sevinirim.

BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Kaplan.

Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul

edilmiştir. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Doğru tavır budur.

OKTAY VURAL (İzmir) – Yürek olacak, yürek! Aferin size aferin! “Böyle tıpış tıpış

getireceksiniz.” dedim değil mi? Nasıl? Sıktı değil mi?

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, kabul edilen… (CHP sıralarından gürültüler)

KAMER GENÇ (Tunceli) – O zaman halifeliği, saltanatı da ilan edelim Sayın Başkan.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, kabul edilen önerge doğrultusunda 9’uncu maddeyi

oylarınıza sunacağım. Ancak 9’uncu maddenin oylamasının açık oylama şeklinde

yapılmasına dair bir önerge vardır. Önergeyi okutup imza sahiplerini arayacağım.

Önergeyi okutuyorum:

TBMM Başkanlığına

199 sıra sayılı kanunun 9. Maddesinin oylamasının açık oylama ile yapılmasına

müsaadelerinizi arz ederiz. ( Bu önerge MHP Grubu’nun verdiği önergedir; Bu

değişikliğe kimin nasıl oy kullandığını kayda geçirmek için verilmiştir)

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 199 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin 9’uncu maddesinin

açık oylama sonucu:

Kullanılan oy sayısı : 391

Kabul : 306

Ret : 85 (x)

Kâtip Üye Kâtip Üye

Bayram Özçelik Muhammet Rıza Yalçınkaya

Burdur Bartın

Böylece 9’uncu madde kabul edilmiştir. (AK PARTİ ve MHP sıralarından alkışlar)

Birleşime on beş dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati: 18.03

36

BU KANUN TEKLİFİNDE VE KOMİSYONDAN ÇIKAN METİNDE KUR'AN-I

KERİM VE MEALİ, PEYGAMBER EFENDİMİZİN HAYATINDAN ÖRNEKLER VE

İLMİHAL BİLGİLERİ DERSLERİNİN OKUTULMASI VE İMAM-HATİP

OKULLARININ ORTA KISMININ AÇILMASI

TEKLİFİ YOKTUR…

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ GRUP BAŞKANVEKİLLERİ İSTANBUL

MİLLETVEKİLİ AYŞE NUR BAHÇEKAPILI, KAYSERİ MİLLETVEKİLİ MUSTAFA

ELİTAŞ, GİRESUN MİLLETVEKİLİ NURETTİN CANİKLİ, KAHRAMANMARAŞ

MİLLETVEKİLİ MAHİR ÜNAL VE ADIYAMAN MİLLETVEKİLİ AHMET AYDIN'IN

TEKLİFİ;

İLKÖĞRETİM VE EĞİTİM KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- (1) 5/1/1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 7. Maddesinin

birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"İlköğretim okullarının kademeleri şunlardır:

a) Dört yıl süreli ilköğretim birinci kademe.

b) Dört yıl süreli ilköğretim ikinci kademe."

MADDE 2- (1) 222 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde

değiştirilmiştir.

"İlköğretim kurumlarının toplam eğitim süresi sekiz yıldır. Bu kurumlar, ilköğretim birinci

kademe ve ilköğretim ikinci kademe okullarından oluşur. İlköğretim birinci ve ikinci kademe

okulları bağımsız okullar halinde kurulabileceği gibi imkân ve şartlara göre birlikte de

kurulabilir."

MADDE 3- (1) 222 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında geçen

"büyüklüğüne" ibaresi "İlköğretim birinci ve ikinci kademelerinin birlikte veya ayrı oluşlarına,

büyüklüğüne" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 4- (1) 222 sayılı Kanunun Mülga 22 nci maddesi aşağıdaki şekilde yeniden

düzenlenmiştir.

"Madde 22- İlköğretim 6-14 yaşlarındaki çocukların eğitimi ve öğretimini kapsar, kız ve erkek

bütün vatandaşlar için zorunludur ve Devlet okullarında parasızdır."

MADDE 5- (1) 222 sayılı Kanuna aşağıdaki Ek 4 üncü madde eklenmiştir.

"Ek Madde 4- Bu Kanunun 76 ncı maddesinin (b) fıkrasına göre elde edilen gelirler, il özel

idarelerince, ortaöğretim kurumlarının arsa temini, binalarının yapım, bakım ve onarımı ile

diğer ihtiyaçlarının karşılanması için de kullanılır."

MADDE 6- (1) 222 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 11- Bu maddenin yayımı tarihinde ilköğretim kurumlarının 5, 6, 7 ve 8 inci

sınıflarında eğitim görenler eğitimlerini bu kurumlarda tamamlarlar." "GEÇİCİ MADDE 12-

12 yıllık zorunlu eğitim uygulamasının başlangıç tarihi Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.

12 yıllık zorunlu eğitim uygulamasına geçilinceye kadar ilköğretim ikinci kademesini

tamamlayanlara ilköğretim diploması verilir."

MADDE 7- (1) 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 22 nci maddesi

aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

37

"Mecburi ilköğretim çağı 6-14 yaş grubundaki çocukları kapsar. Bu çağ, çocuğun 6 yaşını

bitirdiği yılın eylül ayı sonunda başlar, 14 yaşını bitirip 15 yaşına girdiği yılın öğretim yılı

sonunda biter."

MADDE 8- (1) 1739 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendi


"3. İlköğretim birinci kademesinin son ders yılında öğrencilere ikinci kademede devam

edilebilecek; ikinci kademesinin son ders yılında da ortaöğretimde devam edilebilecek okul ve

programların hangi mesleklerin yolunu açabileceği ve bu mesleklerin kendilerine sağlayacağı

yaşam standardı konusunda tanıtıcı bilgiler vermek üzere rehberlik servislerince gerekli

çalışmalar yapılır."

MADDE 9- (1) 1739 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 24- İlköğretim kurumlarının toplam eğitim süresi sekiz yıldır."

MADDE 10- (1) 1739 sayılı Kanunun 25 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 25- İlköğretim kurumları, dört yıl süreli ilköğretim birinci kademe okulları ile dört yıl

süreli ilköğretim ikinci kademe okullarından oluşur. İkinci kademe ilköğretim okulları

ortaöğretim programlarıyla ilişkilendirilir. Hangi programlar için ilköğretim ikinci kademe

okullarının oluşturulacağı Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

İlköğretim kurumlarının ilköğretim birinci kademe ve ilköğretim ikinci kademe okullar olarak

bağımsız okullar halinde kurulması esastır. Ancak imkân ve şartlara göre ilköğretim birinci ve

ikinci kademe okulları birlikte de kurulabilir.

Nüfusun az ve dağınık olduğu yerlerde, köyler gruplaştırılarak merkezi durumda olan köylerde

ilköğretim birinci ve ikinci kademe okulları ve bunlara bağlı pansiyonlar, gruplaştırmanın

mümkün olmadığı yerlerde yatılı ilköğretim bölge birinci ve ikinci kademe okulları kurulur."

MADDE 11- (1) 1739 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 26- Ortaöğretim kurumları, ilköğretim kurumlarından sonra dört yıllık zorunlu

öğrenim veren genel, mesleki ve teknik öğretim kurumlarıdır. Bu okulları bitirenlere

ortaöğretim diploması verilir."

MADDE 12- 1739 sayılı Kanuna aşağıdaki Ek 2 nci madde eklenmiştir.

EK MADDE 2 -

Bu kanunda belirtilen ilköğretim birinci kademe sonrasında hangi programların açık öğretimle

ilişkilendirileceği ve zorunlu eğitim kapsamına alınacağı Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.

MADDE 13- (1) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 9 uncu maddesinin

birinci fıkrasında yer alan "İlköğretim okulunu" ibaresi "İlköğretim birinci kademeyi" şeklinde


MADDE 14- (1) 3308 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan "14

yaşını" ibaresi "Onbir yaşını", "ilköğretim okulu" ibaresi "ilköğretim birinci kademe" şeklinde


MADDE 15- (1) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 45 inci maddesi

başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir,

"Yükseköğretime Giriş ve Yerleştirme

MADDE 45- Yükseköğretime giriş ve yerleştirme aşağıdaki şekilde yapılır.

a. Yükseköğretim kurumlarına giriş ve yerleştirme işlemleri imkan ve fırsat eşitliğini

38

sağlayacak tedbirleri almak kaydıyla, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve

esaslara göre yapılır.

b. Yükseköğretim kurumlarına esasları Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen merkezi

sınavlarla girilir. Yerleştirme puanlarının hesaplanmasında adayların ortaöğretim başarıları

dikkate alınır.

Ortaöğretim bitirme başarı notları en küçüğü yüz, en büyüğü beş yüz olmak üzere ortaöğretim

başarı puanına dönüştürülür. Ortaöğretim başarı puanının yüzde on ikisi yerleştirme puanı

hesaplanırken merkezi sınavdan alınan puana eklenir.

c. Ortaöğretim kurumlarını birincilik ile bitiren adaylar için mevcut kontenjanların yanı sıra

Yükseköğretim Kurulu kararı ile ayrı kontenjanlar belirlenebilir.

d. Bir mesleğe yönelik program uygulayan ortaöğretim kurumlarının mezunlarının

Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen aynı meslek dalında yer alan yükseköğretim

programlarına yerleşmelerinde, (b) fıkrasındaki puana ek olarak, ortaöğretim başarı puanının

yüzde altısı yerleştirme puanına eklenir.

e. Mesleki ve teknik orta öğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler, bitirdikleri programın

devamı niteliğinde veya bunlara en yakın olan mesleki ve teknik önlisans yükseköğretim

programlarına sınavsız olarak yerleştirilebilir. Bu öğrencilerin yerleştirilmesine ilişkin usul ve

esaslar Milli Eğitim Bakanlığının görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılacak

yönetmelikle belirlenir.

f. Önlisans mezunları için, ilişkili lisans programlarında belirlenmiş kontenjanın yüzde onunu

geçmeyecek şekilde Yükseköğretim Kurulu kararı ile her yıl dikey geçiş kontenjanı ayrılabilir.

g. Yabancı uyruklu öğrenciler ile ortaöğretimin tamamını yurtdışında tamamlayan öğrencilerin

yükseköğretim kurumlarına kabul usul ve esasları Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir.

Uluslararası andlaşmalar gereği Türkiye'deki yükseköğretim kurumlarında burslu olarak

öğrenim görecek yabancı uyruklu öğrencilerin yerleştirme işlemleri Yükseköğretim Kurulu

tarafından yapılır.

h. Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek usul ve esaslara göre, belli sanat ve spor dallarında

üstün kabiliyetli olduğu tespit edilen öğrenciler ile Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma

Kurumunca tespit edilen uluslararası bilimsel yarışmalarda ödül kazanan öğrenciler, ilgili

dallarda eğitim yapmak kaydıyla yükseköğretim kurumlarına yerleştirilebilir."

MADDE 16- (1) 2547 sayılı Kanunun Ek 21 inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 17- 28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununun

Ek 61 inci maddesinin başlığı "Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi" şeklinde, aynı maddede

geçen "Rize Üniversitesi" ibaresi " Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi" şeklinde


MADDE 18- 2809 sayılı Kanunun ek 130 uncu maddesinin başlığı "Abdullah Gül

Üniversitesi" şeklinde, aynı maddede geçen "Kayseri Abdullah Gül Üniversitesi" ibaresi

"Abdullah Gül Üniversitesi" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 19- a) 10/12/2003 tarihli 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki

(II) sayılı Cetvelin ilgili sırası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"61) Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi"

"103) Abdullah Gül Üniversitesi"

b) 21/12/2011 tarihli ve 6260 sayılı 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu, 2/9/1983 tarihli

39

ve 78 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun

Hükmünde Kararname, 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında

Kanun Hükmünde Kararname ve eki cetveller ile diğer mevzuatta Rize Üniversitesi ve Kayseri

Abdullah Gül Üniversitesine yapılmış olan atıflar ilgisine göre Recep Tayyip Erdoğan

Üniversitesi ve Abdullah Gül Üniversitesine yapılmış sayılır.

MADDE 20- (1) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa aşağıdaki geçici madde

eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 13- Yurtiçi üretimin ve katma değerin artırılması, teknoloji kazanımının

sağlanması, daha önce yurt içinde üretimi bulunmayan ürünlerin üretilebilmesi, yeni teknoloji

ve ürünlere yönelik araştırma-geliştirme faaliyetlerinin sürdürülmesi ve bilgi toplumuna geçiş

hedefleriyle, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim

kademelerindeki okulların dersliklerine bilişim teknolojisi donanımı, yazılımı, ağ altyapısı ve

internet erişim imkânının sağlanması, dersler için çevrim içi ve çevrim dışı ortamlarda e-içerik

temin edilmesi ve e-içerik altyapısının oluşturulması, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda

görev yapan öğretmenlere ve örgün eğitim gören öğrencilere e-kitap, tablet bilgisayar ve

benzeri ihtiyaçların sağlanması amaçlarıyla Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi

İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi kapsamında, Millî Eğitim Bakanlığı ve Ulaştırma,

Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından 2015 yılı sonuna kadar yapılacak mal ve hizmet

alımları ile yapım işleri, ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç, bu Kanun hükümlerine

tabi değildir. Bu madde uyarınca yapılacak alımlara ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve

Kamu İhale Kurumunun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve

Haberleşme Bakanlığı tarafından müştereken hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 21- (1) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa

aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 20- Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi

(FATİH) Projesi kapsamında Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullara internet erişim hizmetleri

ve ağ altyapısının sağlanması için Millî Eğitim Bakanlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve

Haberleşme Bakanlığınca 2015 yılı sonuna kadar yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım

işlerinde üst yöneticinin onayıyla 15 yıla kadar gelecek yıllara yaygın yüklenmelere

girişilebilir."

MADDE 22 - a) 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 85 inci maddesinin

birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan "atanamazlar." ibaresi "atanabilirler." şeklinde

değiştirilmiş aynı fıkranın son cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.

b) 5411 sayılı Kanunun 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan

"atanamazlar." ibaresi "atanabilirler." şeklinde değiştirilmiş aynı fıkranın son cümlesi

yürürlükten kaldırılmıştır.

c) 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve

Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının

ikinci cümlesinde yer alan "atanamazlar." ibaresi "atanabilirler." şeklinde değiştirilmiş aynı

fıkranın son cümlesinde yer alan "ve bunlardan iki yıl veya daha az süreyle görev yapanlar bir

defalığına tekrar atanabilirler" ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 23- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 24- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

40

MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

İLKÖĞRETİM VE EĞİTİM KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ;

MADDE 1- 5/1/1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 3 üncü maddesi


“MADDE 3- Mecburî ilköğretim çağı 6-13 yaş grubundaki çocukları kapsar. Bu çağ çocuğun 5

yaşını bitirdiği yılın eylül ayı sonunda başlar, 13 yaşını bitirip 14 yaşına girdiği yılın öğretim

yılı sonunda biter.”

MADDE 2- 222 sayılı Kanunun 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 7- İlköğretim; 1 inci maddede belirtilen amacı gerçekleştirmek için kurulmuş dört yıl

süreli ve zorunlu ilkokul ile dört yıl süreli ve zorunlu ortaokuldan oluşan bir Milli Eğitim ve

Öğretim Kurumudur.”

MADDE 3- 222 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde


“İlköğretim kurumlarının ilkokul ve ortaokul olarak bağımsız okullar hâlinde kurulması esastır.

Ancak imkân ve şartlara göre ortaokullar, ilkokullarla veya liselerle birlikte de kurulabilir.”

MADDE 4- 222 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “büyüklüğüne”

ibaresi “ilkokullar ve ortaokullar birlikte veya ayrı oluşlarına, büyüklüğüne” şeklinde


MADDE 5- 222 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“EK MADDE 4- Bu Kanunun 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre elde edilen

gelirler, il özel idarelerince, ortaöğretim kurumlarının arsa temini, binalarının yapım, bakım ve

onarımı ile diğer ihtiyaçlarının karşılanması için de kullanılır.”

MADDE 6- 222 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 11- Bu maddenin yayımı tarihinde ilköğretim kurumlarının 5, 6, 7 ve 8 inci

sınıflarında eğitim görenler eğitimlerini bu kurumlarda tamamlar.

Bu maddenin uygulanmasıyla ilgili usul ve esaslar Milli Eğitim Bakanlığınca belirlenir;

Bakanlık bu maddenin uygulanmasıyla ilgili düzenlemeleri il, ilçe ve okul bazında yapmaya

yetkilidir.”

MADDE 7- 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 22 nci maddesi


“MADDE 22- Mecburi ilköğretim çağı 6-13 yaş grubundaki çocukları kapsar. Bu çağ çocuğun

5 yaşını bitirdiği yılın eylül ayı sonunda başlar, 13 yaşını bitirip 14 yaşına girdiği yılın öğretim

yılı sonunda biter.”

MADDE 8- 1739 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 24- İlköğretim kurumlarının ilkokul ve ortaokul olarak bağımsız okullar hâlinde

kurulması esastır. Ancak imkân ve şartlara göre ortaokullar, ilkokullarla veya liselerle birlikte

de kurulabilir.”

MADDE 9- 1739 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin mülga birinci fıkrası aşağıdaki şekilde


41

“İlköğretim kurumları; dört yıl süreli ve zorunlu ilkokullar ile dört yıl süreli, zorunlu ve farklı

programlar arasında tercihe imkân veren ortaokullardan oluşur. Ortaokullarda lise eğitimini

destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve tercihlerine göre seçimlik dersler

oluşturulur. Ortaokullarda oluşturulacak program seçenekleri Bakanlıkça belirlenir.”

MADDE 10- 1739 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 26- Ortaöğretim, ilköğretime dayalı, dört yıllık zorunlu, örgün veya yaygın öğrenim

veren genel, meslekî ve teknik öğretim kurumlarının tümünü kapsar. Bu okulları bitirenlere

ortaöğretim diploması verilir.”


“GEÇİCİ MADDE 3- Zorunlu ortaöğretim 2012-2013 eğitim-öğretim yılından itibaren

uygulanmaya başlanır. Bakanlar Kurulu uygulamayı bir eğitim-öğretim yılı ertelemeye

yetkilidir.”

MADDE 12- 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 18 inci maddesinin

birinci fıkrasında yer alan "yüzde onundan fazla" ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.

MADDE 13- 16/8/1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin (A) fıkrasının

2 numaralı bendinin (c) alt bendinde yer alan “sekiz yıllık kesintisiz ilköğretim” ibaresi

“ilköğretim ve ortaöğretim” şeklinde değiştirilmiş ve maddede yer alan “sekiz yıllık kesintisiz”

ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.

MADDE 14- 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 45 inci maddesi

başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Yükseköğretime giriş ve yerleştirme

MADDE 45- Yükseköğretime giriş ve yerleştirme aşağıdaki şekilde yapılır.

a. Yükseköğretim kurumlarına giriş ve yerleştirme işlemleri imkan ve fırsat eşitliğini

sağlayacak tedbirleri almak kaydıyla, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve

esaslara göre yapılır.

b. Yükseköğretim kurumlarına esasları Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen merkezi

sınavlarla girilir. Yerleştirme puanlarının hesaplanmasında adayların ortaöğretim başarıları

dikkate alınır.

Ortaöğretim bitirme başarı notları en küçüğü ikiyüzelli, en büyüğü beş yüz olmak üzere

ortaöğretim başarı puanına dönüştürülür. Ortaöğretim başarı puanının yüzde on ikisi

yerleştirme puanı hesaplanırken merkezi sınavdan alınan puana eklenir.

c. Ortaöğretim kurumlarını birincilik ile bitiren adaylar için mevcut kontenjanların yanı sıra

Yükseköğretim Kurulu kararı ile ayrı kontenjanlar belirlenebilir.

d. Bir mesleğe yönelik program uygulayan ortaöğretim kurumlarının mezunlarının

Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen aynı meslek dalında yer alan yükseköğretim

programlarına yerleşmelerinde, (b) bendindeki puana ek olarak, ortaöğretim başarı puanının

yüzde dördü yerleştirme puanına eklenir.

e. Mesleki ve teknik orta öğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler, istedikleri takdirde

bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya bunlara en yakın olan mesleki ve teknik önlisans

yükseköğretim programlarına sınavsız olarak yerleştirilebilir. Bu öğrencilerin yerleştirilmesine

ilişkin usul ve esaslar Milli Eğitim Bakanlığının görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu

tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

f. Önlisans mezunları için, ilişkili lisans programlarında belirlenmiş kontenjanın yüzde onunu

42

geçmeyecek şekilde Yükseköğretim Kurulu kararı ile her yıl dikey geçiş kontenjanı ayrılabilir.

g. Yabancı uyruklu öğrenciler ile ortaöğretimin tamamını yurtdışında tamamlayan öğrencilerin

yükseköğretim kurumlarına kabul usul ve esasları Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir.

Uluslararası andlaşmalar gereği Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarında burslu olarak

öğrenim görecek yabancı uyruklu öğrencilerin yerleştirme işlemleri Yükseköğretim Kurulu

tarafından yapılır.

h. Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek usul ve esaslara göre, belli sanat ve spor dallarında

üstün kabiliyetli olduğu tespit edilen öğrenciler ile Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma

Kurumunca tespit edilen uluslararası bilimsel yarışmalarda ödül kazanan öğrenciler, ilgili

dallarda eğitim yapmak kaydıyla yükseköğretim kurumlarına yerleştirilebilir.”

MADDE 15- 2547 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin ikinci

paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri tarafından üniversitelere, yüksek teknoloji enstitüleri

ile gelirlerinin en az dörtte üçünü münhasıran devlet üniversitelerinin faaliyetlerinin devam

ettirilmesi ve desteklenmesini amaç edinmek üzere kurulan ve fiilen bu çerçevede faaliyette

bulunan vakıflardan Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınanlara makbuz karşılığında

yapılan bağışlar, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları hükümlerine göre yıllık beyanname ile

bildirilecek gelirden ve kurum kazancından indirilebilir. Bu hükmün uygulanmasına ilişkin

usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”


“GEÇİCİ MADDE 61- Bu maddenin yayımı tarihinden sonraki ilk yükseköğretime giriş ve

yerleştirme işlemlerine mahsus olmak üzere bu Kanunun 45 inci maddesinin birinci fıkrasının

(b), (d) ve (f) bentleri uyarınca adayların merkezi sınavlardan almış olduğu puanlara ilave

edilecek ortaöğretim başarı puanları Yükseköğretim Kurulunca belirlenen usul ve esaslara göre

hesaplanır.”

MADDE 17- 2547 sayılı Kanunun ek 21 inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 18- 28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununun

ek 9 uncu maddesinin başlığı ile birinci fıkrasında yer alan “Zonguldak Karaelmas

Üniversitesi” ibareleri “Bülent Ecevit Üniversitesi” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 19- 2809 sayılı Kanunun ek 61 inci maddesinin başlığı ile birinci fıkrasında yer alan

“Rize Üniversitesi” ibareleri “Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 20- 2809 sayılı Kanunun ek 129 uncu maddesinin başlığı ile birinci fıkrasında yer

alan “Konya Üniversitesi” ibareleri “Necmettin Erbakan Üniversitesi” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 21- 2809 sayılı Kanunun ek 130 uncu maddesinin başlığı ile birinci fıkrasında yer

alan “Kayseri Abdullah Gül Üniversitesi” ibareleri “Abdullah Gül Üniversitesi” şeklinde


MADDE 22- 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun

eki (II) sayılı cetvelin “Yükseköğretim Kurulu, Üniversiteler ve Yüksek Teknoloji Enstitüleri”

bölümünün 53, 61, 102 ve 103 üncü sıraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“53) Bülent Ecevit Üniversitesi

61) Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

102) Necmettin Erbakan Üniversitesi

43

103) Abdullah Gül Üniversitesi”

MADDE 23- 21/12/2011 tarihli ve 6260 sayılı 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu,

2/9/1983 tarihli ve 78 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları

Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve

Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede; Zonguldak Karaelmas, Rize, Konya ve

Kayseri Abdullah Gül Üniversitelerine yapılmış olan atıflar Bülent Ecevit, Recep Tayyip

Erdoğan, Necmettin Erbakan ve Abdullah Gül Üniversitelerine yapılmış sayılır.

MADDE 24- 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa aşağıdaki geçici madde

eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 13- Yurtiçi üretimin ve katma değerin artırılması, teknoloji kazanımının

sağlanması, daha önce yurt içinde üretimi bulunmayan ürünlerin üretilebilmesi, yeni teknoloji

ve ürünlere yönelik araştırma-geliştirme faaliyetlerinin sürdürülmesi ve bilgi toplumuna geçiş

hedefleriyle, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim

kademelerindeki okulların dersliklerine bilişim teknolojisi donanımı, yazılımı, ağ altyapısı ve

internet erişim imkânının sağlanması, dersler için çevrim içi ve çevrim dışı ortamlarda e-içerik

temin edilmesi ve e-içerik altyapısının oluşturulması, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda

görev yapan öğretmenlere ve örgün eğitim gören öğrencilere e-kitap, tablet bilgisayar ve

benzeri ihtiyaçların sağlanması amaçlarıyla Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi

İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi kapsamında, Millî Eğitim Bakanlığı ve Ulaştırma,

Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından 2015 yılı sonuna kadar yapılacak mal ve hizmet

alımları ile yapım işleri, ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç, bu Kanun hükümlerine

tabi değildir. Bu madde uyarınca yapılacak alımlara ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve

Kamu İhale Kurumunun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve

Haberleşme Bakanlığı tarafından müştereken hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.”


“GEÇİCİ MADDE 20- Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi

(FATİH) Projesi kapsamında Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullara internet erişim hizmetleri

ve ağ altyapısının sağlanması için Millî Eğitim Bakanlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve

Haberleşme Bakanlığınca 2015 yılı sonuna kadar yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım

işlerinde üst yöneticinin onayıyla 15 yıla kadar gelecek yıllara yaygın yüklenmelere

girişilebilir.”

MADDE 26- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 27- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

İlköğretim okullarında Kuran-ı Kerim ve Meali, Hz. Peygamberin Hayatı ve İlmihal Bilgileri

derslerinin seçmeli ders olarak okutulması konusunda AKP ile MHP Gruplarının Meclis Genel

Kurulunda verdikleri önergelerin GEREKÇELERİ, BU KONUDAİKİ PARTİNİN

SAMİMİYET, CİDDİYET VE HAZIRLIKLI OLMAK AÇILARINDAN MUKAYESE

EDİLEBİLMESİ İÇİN ÖNERGELERİ EKTE VERİYORUZ.

AKP önergesi gerekçesi 11 kelime,

MHP önergesi gerekçesi 495 kelime,

44

AKP ÖNERGESİNDE KUR’AN-I KERİM’İN DERS OLARAK

OKUTULMASI GEREKÇESİ 1,5 SATIR İLE İFADE EDİLMEKTEDİR

45

MHP ÖNERGESİNDE KUR’AN-I KERİM’İN DERS OLARAK

OKUTULMASI GEREKÇESİ 1,5 SAYFADA İFADE EDİLMEKTEDİR

47

Yıl 1977, ÜLKÜ-BİR 5. Olağan Kurultayı;

Gençliğin manevi bir buhrana sürüklendiği, komünizmin dinsizlik propagandasının kendi öz

yurdumuzda öz çocuklarımızı elimizden aldığı fırtınalı bir dönemde, “Ülkücü Öğretmenler

Birliği”nin üzerinde önemle durduğu “Kur’an-ı Kerim” derslerinin okullarda okutulması

teklifine Rahmetli Türkeş şu cümlelerle destek veriyordu:

”Elli seneye yaklaşan Türk Milli Eğitimi, bir türlü özlenen milli muhtevayı kazanamamıştır.

İdare-i mashatçı siyasetçilerin ”reform” gayretlerinin akim kalması, yeni gelenleri şaşkınlıkla

bocalayıp, yeni ”reform” lar peşinde koşmaktan kurtaramamıştır. Bu başarısızlıkların sebebi

gayesizliktir, dünya görüşü yoksunluğudur, taklitçiliktir. Yetiştirmek istediği insana müşterek

bir vasıf vermeyi düşünemeyen bir sistem gayri milli kültürün tesirlerine açık, yabancılaşması

mukadder nesilleri kendi elleriyle yetiştiriyor demektir. İyi insan da, iyi vatandaş da sadece

dünyevi müeyyidelere bağlı olarak yetiştirilemez. Asırlardan beri insanın nefsini

frenleyen ahlak, nizam ve hayır işlerini geliştiren en ehemmiyetli müessese dindir. Bütün

dünya devletleri, bahusus Hristiyan devletler, vatandaş terbiyesinde dini birinci planda

tutarken, Türkiye’de yıllardan beri bir “Din korkusu” hüküm sürmekte, Türk

çocuklarına, Hristiyan vatandaşlarımıza sağlanan haklar dahi çok görülmektedir.

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ LİDERİ MERHUM ALPARSLAN TÜRKEŞ,

1977 YILINDA KUR’AN-I KERİM’İN ORTAOKULDA OKUTULMASI

GEREKETİĞİNİN ALTINI ÇİZMİŞTİ…

http://www.ulkuocaklari.org.tr/wp-content/uploads/2012/04/BasbugTürkes.jpg

48

Bugünkü eğitim sistemimiz içerisinde, ortaöğretimdeki seçmeli dersler arasına

imam-hatip okullarının uygulandığı şekilde, Kur’an-ı Kerim dersi de alınmalı, din bilgisi

dersi de seçmeli olarak üç saate çıkarılmalıdır. Türk vatandaşı, çocuğunun dini

terbiyesini Devletten beklemektedir. Devletin vazifesi de “iyi insan iyi vatandaş”

yetiştirmektedir. Şahsım ve partim bu meselede ÜLKÜ-BİR’in haklı taleplerini sonuna

kadar takip edecektir.

49

BÖLÜCÜ TERÖR KONUSU

Genel Başkanımızın değerlendirmesi;

Ülkemizin güvenliği, dirliği ve birliği alarm zilleri çalmaktadır.

Neresinden bakarsak bakalım, Türkiye iyi yönetilememenin tüm sancılarını yaşamakta,

istikrarsızlık ve düzensizlik halleri frenlerinden boşanmışçasına mesafe almaktadır.

Türk milleti devamlı surette aynı kâbus filmini seyretmekten, aynı türden acıların sahnelendiği

kısır döngüyle karşılaşmaktan bunalmıştır.

Oyuncuları ve senaristleri herkesçe malum olan kanlı tezgâh millet ve devlet hayatını azap

yerine çevirmiş ve bundan dolayı tahammül edilmez bir aşamaya getirmiştir.

Bölücü terörün vahşi eylemleri ve bu çerçevede her gün gelen şehit haberleri ciğerimizi

dağlamış, yüreklerimizi kedere boğmuştur.

Özellikle Hakkâri Yeşiltaş Jandarma Karakolu’na yapılan saldırıdan sonra gündeme gelen

görüşler; yapılan yorumlar ve verilen mesajlar her açıdan incelenmeli ve değerlendirmeye tabi

tutulmalıdır.

Fırsattan istifade eden çıkarcı yüzler, işbirlikçi taraflar ve melun niyetler bölücü terör

saldırılarını gerekçelendirmeye ve utanmadan mazeret bulmaya yönelmişlerdir.

1-PKK’nın içinde kontrol edilemeyen unsurların bulunduğu, bir iyi bir de kötü PKK

olduğu izlenimi kamuoyuna pompalanmaya çalışılmıştır.

Teröristin ayağına gitmeyi gazetecilik zannedenlere verilen mülakatlar, kamuoyu oluşturmaya

dönük halkla ilişkiler faaliyeti ve bölücü terörü masum gösterme kurnazlıkları ibret verici bir

manzaranın ortaya çıkmasına neden olmuştur.

Gelişmeler PKK’nın psikolojik ve stratejik avantajlar elde ettiğini, gerek siyasette, gerek

akademik çevrelerde, gerekse de medyadaki taşeronları eliyle alçak saldırılarını maskelemeye

çalıştığını göstermiştir.

Bölücülüğün yeminli temsilcileri, terörün barış ve özgürlük kamuflajıyla örtülmüş elçileri

anında devreye girmişler ve inisiyatif alarak tavşana kaç tazıya tut pespayeliğini

sergilemişlerdir.

Bilhassa bu çevreler, ne zaman çözüm sürecine yaklaşılsa, ne zaman ümit verici adımlar atılsa

ve ne zaman siyaset ön alıp üstünlük kurmaya başlasa bu tip eylemlerin hemen gerçekleştiğine

dikkat çekmişlerdir.

Barış dilinin ve demokratik iradenin sözüm ona hızlandığı bir zaman aralığında terör

saldırılarını manidar bulduklarını yüzleri kızarmadan dile getirmişlerdir.

Yani bölücü terör örgütü, yapılan sözde güzel işleri sabote etmiş ve devletin içindeki güvenlikçi

bakışın ön plana çıkmasına zemin hazırlamıştır.

2- Buradan çıkarılan sonuç ise, PKK terörüyle devlet içindeki bazı gurupların dolaylı ve

zımnen irtibat ve ilişki içinde olduğuna yönelik olmuştur.

Bölücülüğü aklamaya ve temize çıkarmaya çalışan ne kadar gafil varsa bu çerçevede buluşmuş

ve düşüncelerini pervasızca ortaya koymuşlardır.

3-Bununla birlikte, demokratikleşmenin alanı genişledikçe örgütün alanının daralacağı

safsataları ve hezeyanları, bölücülük bataklığını mesken tutmuş çürümüşler tarafından

ısrarla ortaya konulmuştur.

50

Bunların ağzından;

√ Barış için demokratik adımlar devam ettirilmeli,

√ Kimsenin bu şansı heba etme lüksü olmamalı,

√ Çözüm fırsatı sabote edilmemeli,

√ Silahlar susmalı ve bırakılmalı,

√ İyimser ortam korunmalı,

√ Barış havası sürmeli türünden söz ve beyanlar geçtiğimiz günlerde işitilmiştir.

Karanlık emelli bölücü ittifak; çözüm, çıkış ve çare zırvalarıyla bölücü terör saldırılarını

kapatmaya ve cinayetleri örtbas etmeye hayâsızca gayret etmişlerdir.

Şehide hürmet etmeyen, dökülen kanlara üzülmeyen, Türk milletine yönelmiş vahşeti

kınamaktan imtina eden ihanet simaları bölücülüğün çözüm haritasında küstahça bir araya

gelmişler ve değişik bahanelere sığınmışlardır.

Ayrıca Başbakan Erdoğan’ın her yurt dışı çıkışına, her uluslararası temaslarına denk düşen

dönemlerde, terörün namlusunu milletimize çevirdiğine dair kanaatlerde de bir hayli yoğunluk

gözlenmektedir.

Eğer Başbakan’ın yurtdışı seyahatleriyle terör saldırıları arasında hakikaten de bir illiyet bağı

kuruluyorsa, o zaman Sayın Erdoğan’ın uçaktan biraz inerek Türkiye’de kalması son derece

hayırlı ve yararlı olacaktır.

Başbakan Erdoğan’ın yurtdışında bulunmasıyla, saldırıların gerçekleşmesi arasında paralellik

yalnızca pazarlıkların kızışmasına matuftur ki, bu da bölücü terörün bilinen ve kanıksanmış

ahlaksızlığından başka bir şey değildir.

Zaten PKK terör örgütü Başbakan ve hükümetiyle her düzeyde müzakereye devam

etmektedir.

Bunun yanısıra PKK, siyasi iktidarla mayınlı, kurşunlu ve roketatarlı mektuplaşmasını

her fırsatta gerçekleştirmekte ve şüphesiz verdiği mesajlar da anında cevap bulmaktadır.

Başbakan’ın terörle mücadeleyi kast ederek; “Er veya geç bu işi başaracağız. Terörü kimse

bizimle pazarlık konusu etmesin. Biz terörü hiçbir zaman pazarlık konusu olarak da telakki

etmedik.” sözlerinin, bu kapsamda bir manası ve karşılığı da bulunmamaktadır.

Madem pazarlık yapılmadığı Başbakan tarafından iddia edilmektedir, bu durumda şu soruların

cevaplarının da kendisi tarafından verilmesi taşıdığı sorumluluğunun gereği olacaktır:

√ İmralı canisiyle görüşerek mutabakat metinleri hazırlamak pazarlık değil midir?

√ Yaklaşık bir asır önce etnik ve mezhep ikiliğini aramıza sokan sömürgeci zihniyetin

güdümünde, PKK’yla Oslo’da masaya oturmak pazarlık değil midir?

Kamuoyuna yansıyan Oslo mutabakatında, terörle mücadele eden asker ve polisin

yargılanacağı sözünü vermek pazarlık değil midir?

√ Her hain eylemden sonra bölücü örgüte “Silahı bırakırsanız operasyonlar durur”

açıklamalarını medya üzerinden iletmek pazarlık değil midir?

√ Terör örgütü mensuplarına istedikleri ülkeye gidebileceğini duyurmak ve bunu ısrarla

vurgulamak pazarlık değil midir?

√ Habur’da terörist karşılama törenleri düzenlemek, anadilde eğitim taleplerine onay

vermek pazarlık değil midir?

51

√ PKK’yı himaye eden peşmergeden yardım dilenmek, yılandan şefkat beklemek

pazarlık değil midir?

√ Türk milletini etnik kimliklere geriletmeye uğraşmak, dağdakilere af planları

hazırlamak ve Kandil’deki eşkıya başının sağlığını merak etmek pazarlık değil midir?

Bunlardan dolayı AKP, CHP ve BDP’yle aynı masaya oturmama irade ve kararlılığımız haklı

değil midir?

Bizim sözde Kürt sorunu kapsamında görüşme sürecine katılmadığımızı eleştirenler,

Anadolu’da barışa katkı vermediğimiz riyakârlığını propaganda edenler iyi bilsinler ki;

Milliyetçi Hareket Partisi Türkiye’nin çözülmesini, Türk milletinin bölünmesini ve Türk

vatanın ayrışmasını sağlayacak hiçbir masaya oturmayacak ve yanından dahi

geçmeyecektir.

Terör ve bölücülük sorunuyla sözde Kürt sorununu aynı kategoriye koyan art niyetliler zaten

ekranlarda, Meclis koridorlarında ve bu doğrultuda kurulan bölücülük ortamlarında bir

aradadırlar ve her düzeyde de beraberliklerini yürütmektedirler.

Bizi masaya gelmemekle itham edenler önce; 2003’den bugüne kadar toprağa düşen 1021

şehidin hesabını vermelidir.

Barış diyerek ihanet masasına ayak olanlar; 1 Ağustos 2009 tarihinde başlayan yıkım

sürecinden bugüne kadar geçen sürede ebediyete intikal eden 371 şehidin hakkını iki

cihanda nasıl ödeyeceklerini düşünmelidir.

İki yıl önce analar ağlamasın diyerek manevi istismarcılıkta sınır tanımayanlar, sadece 12

Haziran 2011 genel seçimlerinden bugüne kadar dualarla uğurlanan 185 şehidimizin yerde

kalan kanına insafları varsa odaklanmalıdır. ( Şehit sayıları, 26 Haziran 2012 tarihine kadardır)

Sorarım sizlere, biz daha fazla şehit gelmesi için mi ya da daha çok terör saldırısı gerçekleşsin

diye mi masaya oturacağız?

PKK’nın af edilmesi, İmralı canisinin özgürlüğüne kavuşması ve Türkiye’nin ikiye ayrılması

için mi masaya oturacağız?

Biz Kürt kökenli kardeşlerimizi sorun görenlerle, bölücülükle pazarlık yapacak kadar

alçalanlarla elbette bir araya gelmeyeceğiz, elbette masaya da oturmayacağız.

Bölücü terör örgütü PKK yıllardan beridir kan akıtmakta, vatan evlatlarımızın canına kast

etmektedir.

Tayin ettiği amaçlara ulaşmak için ise insanlığın reddettiği her çirkin yol ve yönteme

başvurmaktadır.

Terör faaliyeti bölücülüğün yalnızca bir unsuru olup, bölünmeyi sağlamaya, ayrılmayı tesis

etmeye çalışan insan kıyım makinesidir.

Terör kasapları bu yüzden her değerimize saldırmakta ve tahrip etmektedir.

Bölücü terörü koruyan, kendi hedefleri doğrultusunda maşa olarak kullanan uluslararası

mihraklar ise esasen herkes tarafından bilinmektedir.

PKK kiralık ölüm çetesi olarak; kimin işine yarıyorsa, kimin menfaatine uyuyorsa ve kimin

çıkarına hizmet ediyorsa onlar tarafından kullanılmakta ve yönlendirilmektedir.

Türkiye üzerinde hesabı olan ülkeler bu kanlı örgütü beslemekte ve istedikleri biçimde yönetip

sevk etmektedir.

Türkiye’ye husumet duyanlar, Türk milletinin Anadolu coğrafyasındaki mevcudiyetinden

52

irkilenler Kandil’deki vahşileri yedirmekte, içirmekte, giydirmekte, silahlandırmakta ve

üzerimize saldırtmaktadır.

Dönemsel olarak PKK’nın emrine girdiği güçler farklılaşmış olsa da, hedef hiç değişmemiş ve

hiç de sapmamıştır.

ABD’den Suriye’ye, Yunanistan’dan Güney Rum kesimine ve bazı Avrupa ülkelerinden

Rusya’ya varıncaya kadar PKK küresel çevrelerin stratejik planlarına kanlı menü hazırlamış ve

tetikçi olarak görev almıştır.

Bu kapsamda gittikçe uluslararası bir cinayet örgütü hüviyetine bürünmüş ve Kandil’deki

inlerde yaşamasına bu nedenle müsaade edilmiş ve edilmeye de devam edilmektedir.

Bugünkü şartlarda PKK’nın sindiği ve saklandığı yerin adresi belli ve ortadadır.

Irak’ın kuzeyindeki peşmerge reisi, terör örgütüne yardım ve yataklık yapan, aldığı

talimatlar gereğince arkasında duran bir fitne olarak hepimizin malumudur.

Gelin görün ki, Başbakan Erdoğan’ın şartlar gereğince en yakın dost ve müttefiki de bu çapulcu

olmuştur. Şu çelişkiye bakınız ki, Başbakan Erdoğan terörün çözümü konusunda peşmergenin

ağzına bakmakta, en ufak beyanlarından bile medet ummaktadır.

Hatta hükümetin sulu gözlü üyesi, Başbakanlığa vekâlet ettiği Yeşiltaş Karakol baskınından

hemen sonra, TRT Şeş’in Soranice yayına başlaması vesilesiyle peşmergeyle programa

katılmış ve birlikte kutlama yapmışlardır.

Burada başbakan yardımcısı( Bülent Arınç); “Türkiye’de yaşayan herkesin kendi kültürüne ait,

doğuştan, Allah tarafından verilen bütün hakları Kürt kardeşlerimize de, başka etnik kökene

sahip yurttaşlarımıza da tanıyoruz, tanıyacağız” sözlerini sarfetmiştir.

Dikkatinizi çekmek isterim ki, bu şuursuzluk sekiz şehidimizin hemen arkasından Barzani’ye

hitaben söylenmiştir.

Barzani de, “Artık savaşın, silahın kullanma devri geçti. Bu durum Kürt milletine daha çok

zarar veriyor” diyerek, “Sayın Başbakan’a attığı adımlardan dolayı, diğer partilerden de

çözüme yönelik önerilerde bulunanlara teşekkür ediyorum.” ifadeleriyle karanlıktan aydınlığı

taşlamaya devam etmiştir.

Bu karşılıklı takdim ve dostane yaklaşımlar sergilenirken, söz konusu başbakan yardımcısı

Barzani’ye Türkiye’de yalnızca Türk milleti vardır, haddinizi bilin diyememiş ve bir de

ar damarı çatlarcasına Barzani’den daha fazla himmet beklediklerini belirtmiştir.

Her şeyden önce peşmerge ve onun gibi düşünen terör zebanileri bilmelidir ki; son yurdumuzda

yaşayan muazzam beşeri kıymetin ismi Türk milleti olup, aramızda başkaca bir millet

kesinlikle söz konusu değildir.

Peşmerge reisinin sözde çözümden yana tavır alanlara teşekkür etmesi bir başka ilginç durumu

ortaya çıkarmıştır.

Allah’a hamd olsun ki, peşmerge bize teşekkür etmemiş ve bizi övmemiştir.

Bu durum bile başlıbaşına ne kadar doğru ve haklı olduğumuzun bir kanıtı ve belirtisidir.

Zira peşmergenin bize yönelik teşekkürü şöyle dursun, iması dahi 43 yıllık şerefli tarihimizi

yok saymak, ilkelerimizi çiğnemek anlamına gelecektir ki, bunu da inşallah dünya gözüyle

kimse göremeyecektir.

Kandil’in görevlendirilmiş muhafızı, terör ajanı olarak ikili oynamakta ve Türk milletine kefen

biçenlere durmadan makas bilemektedir.

53

Bize göre Kandil yerle bir edilmeden, 4 Ekim 2011 tarihli grup toplantısında söylediğim gibi,

Kandil’in tepesine Türk bayrağı dikilmeden terörün sonlanması mümkün değildir.

Bu tarihi görev sınırötesi hareket izni elinde bulunan AKP hükümetinin omuzlarındadır.

Türk milletinin kendisine tehdit oluşturan neresi olursa olsun buralara girmesi ve hakkından

gelmesi en tabii hakkı ve yetkisi dâhilindedir.

Bunun için Türk devleti kimseden icazet alacak değildir.

Hele hele Okyanus ötesinden izin alma iması dahi bizim tarihi birikimimiz ve millet

gerçeğimizle asla bağdaşmamaktadır.

Biz üzerinde yaşadığımız toprakları birilerinden onay alarak vatanlaştırmadık.

Birilerinin oluruyla ve işaretiyle de koruyamazlık yapmayacağız.

Kim ki topraklarımızı kirletmeye, sınır ötesinden hareketle bağrımızı yakmaya cüret ediyorsa;

bunları üredikleri yerde, mesken tuttukları alanda imha etmek Türk milletinin şeref ve onur

meselesidir.

Bu konuda milletimizin müsamahası olmayacak, topu taca atarak uyuşukluk gösterenlere

toleransı bulunmayacaktır.

“Silahları ağır, sayıları fazla” ifadeleriyle bölücü terör saldırılarına teslim olanlar, yangının

gittikçe büyüdüğünü görmeli ve Kandil’de tufan gibi esecek cesaret ve iradeyi bir an önce

göstermelidir.

Bu aşamada bölücü teröre karşı çözüm olarak sunacağım öneriler şimdilik şu ana

başlıklardan ibaret olacaktır:

1- Hükümet Meclis’ten aldığı sınır ötesi harekât iznini devreye sokmalı ve Kandil’i

dümdüz etmelidir.

2- PKK terör örgütü ön şartsız ve hiçbir mazeret ileri sürmeden silahlarını bırakmalı ve

teslim olmalıdır.

Veya militanlar son ferdine kadar teslim alınmalıdır.

3- Türk adaleti bölücü örgüt üyeleri hakkında gereğini yapmalı ve PKK’lılar verilecek

cezaları çekmelidir.

4- KCK davasıyla birleştirilerek kapsamlı ve çok yönlü bir bölücülük soruşturması

açılmalıdır.

5- Kürt kökenli kardeşlerimiz kesinlikle terör örgütüyle ilişkilendirilmemeli, bireysel

nitelikli haklarıyla ilgili çalışma ve girişimler ülkemizin diğer yörelerinde olduğu gibi hayata

geçirilmelidir.

6- Türk kimliğinin birleştirici, kapsayıcı ve yapıştırıcı özelliğine sahip çıkılmalı,

Türkiyelilik zırvasından vazgeçilmelidir.

7- Doğu ve Güneydoğu’nun sosyo ekonomik ölçekteki kalkınması için hemen harekete

geçilmeli, Kürt kökenli kardeşlerimizin işsizlik ve yoksulluk sorunları kökünden bitirilmelidir.

8- Irak merkezi yönetimi kendi topraklarındaki terör yuvalarını ya def etmeli ya da

Türkiye’nin müdahalesine saygı göstermelidir.

9- Üçlü mekanizmalarla vakit kaybedilmemeli, ABD’den insansız hava araçları değil,

kararlı ve sonuç alıcı hamleler talep edilmeli ve bu konuda tavizsiz olunmalıdır.

Ve analarımızın gözyaşı ancak bunları hayata geçirerek dinebilecek ve dökülen kanların hesabı

54

bu yollarla sorulabilecektir.

Unutulmasın ki, terör bir kader değildir.

Şayet siyasi irade olursa, inanç ve mücadele ruhu ortaya çıkarsa Allah’ın izniyle her şeyin

üstesinden gelinmesi kaçınılmaz olacaktır.

Bilinmelidir ki, Milliyetçi Hareket Partisi samimi, milli ve bölücü terörün kaynağını kurutacak

her içten adıma, her projeye destek verecek ve destek olacaktır.

Fakat bin yıllık kardeşliğimizi sorun görenlere yönelik mesafesini de mutlaka koruyacaktır.

Bir Yorum;

Millet PKK'yı hazmediyor mu? Soros Devrimleri, Kadife Devrimler, Irak ve Afganistan işgalleri ile Arap Baharı gerçekte

büyük resmin ayrıntılarıdır. Büyük resim, Soğuk Savaş sonrası “küreselleşmenin ozon deliği”

olarak ilan edilen Avrasya bölgesinin küresel sisteme eklemlenmesi sorunuydu. Küresel güçler

bölge ülkelerini modernleştirerek, liberalleştirerek ve demokratikleştirerek küresel sisteme

dahil etmeyi amaçlamıştı. Başkan ve eşbaşkanlık ilişkisi bu amaçla kurulmuştu.

Abdullah Gül, küresel ihtiyaçlar için Türkiye’nin ‘ya kendisi yapar ya da başkaları gelir yapar’

anlamına gelen sözler etmişti. Bu söylemin ardından “iyi şeyler olacak” diyerek Kürt açılımı

başlatıldı.

“Kürt açılımı”, Türkiye’nin yasal, yapısal ve anayasal bakımından küresel sisteme uygun

olarak yeniden tasarımlanması anlamına gelmektedir. Bunun için “Kürtlere yeni bir statü

verilmesi”, “demokratik özerklik” çerçevesinde kendi kendilerini yönetecek imkanların

sağlanması ve Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde iki milletli bir yapının oluşturulması

amaçlanmaktadır.

“Kürt Açılımı” adıyla başlatılan, eleştiriler üzerine de “Demokratik Açılım” adını alan

Türkiye’nin yeniden dizayn operasyonu bu bağlamda aralıksız devam ediyor. Zaman zaman

halkın tepkisi test edilerek, şartlar olgunlaştırılıp açılım değişik araçlarla sürdürülüyor.

Başbakan Erdoğan’ın Amerika’da açılımı “hazmettire hazmettire” gerçekleştireceğiz söylemi

bunu anlatıyordu.

İktidar, demokratik açılım adı altında Türk milletine karşı medya marifetiyle büyük bir

psikolojik harekât yaptı. Devlet de doğrudan kendi halkına yönelik olarak büyük bir kamu

diplomasisi uyguladı.

Yöntem şöyle işletildi: İlk önce siyasi çözüm, demokratik çözüm adı altında hiç kimsenin karşı

çıkamayacağı konular propaganda edildi. Ülkede bir savaş hali yaşandığı, otuz yıldır askeri

yöntemle çözülemeyen bir sorunla karşı karşıya olunduğu, anaların ağladığı, zulüm ve inkar

politikalarının yürütüldüğü propaganda edildi.

İmralı’nın görüşleri çarşaf çarşaf medyaya düştü. Kandil’e gazeteci çıkarıldı. Terörist başı ile

röportajlar yapıldı ve büyük gazetelerde “PKK barış istiyor” ya da “PKK silah bırakıyor”

türünden manşetler atıldı. Ardından şu veya bu konuda yeni yeni açılımların yapıldığı

duyuruldu.

Her açılım sonrasında ise PKK saldırıya geçmekte tereddüt etmedi. Bunun üzerine malum

gazeteci güruhu tarafından “çözüme karşı olan derin PKK’nın bu saldırıyı yaptığı” ilan edildi.

Demokratik/Kürt açılımının son versiyonunda da aynı stratejinin devreye sokulduğu görülüyor.

Bu noktada da AKP iktidarı, Türk milletinin reflekslerini test, tepkilerinin ise tolere edilir olup

olmadığı tespit etti, sonra da harekata geçti.

55

Hatırlanacağı üzere önce “PKK silah bırakacak” türünden haberler yayımlanmıştı. Ardından

önceki açılımda Hasan Cemal, Kandil’e çıkmıştı, bu defa Avni Özgürel, Kandil’e gitti ve Murat

Karayılan’la bir söyleşi yaptı.

Bu arada Barzani ve Talabani üzerinden PKK’nın silah bırakmaya hazır olduğu bilgisi

propaganda edildi.

Leyla Zana “Kürt sorununu Başbakan çözer” diyerek Öcalan için ev hapsi istedi. Başbakan

Zana’yla görüştü. Bülent Arınç, Öcalan’ın ev hapsinin düşünülebileceğini söyledi.

Uzun süredir sesi çıkmayan Öcalan’ın birden bire Adalet Bakanlığı’na mektup yazarak, “Beni

bu avukatlarla görüştürmeyin. BDP de PKK da beni aldatıyor” dediği iddia edildi.

İktidar ve yandaş cenahın Türk milletine karşı yürüttüğü psikolojik harekatın ürettiği sanal

çözüm beklentisi ve söylemlerine PKK, sekiz Mehmetçiği şehit eden eylemle cevap verdi.

Bu defa da AKP’nin çözümcü(!) kanadı, saldırının PKK’nın eli kanlı yöneticilerinin arasındaki

çekişmeden kaynaklandığı türünden haberleri propaganda etmeye başladı. AKP, Türk milletini,

üzerinde istediği her türlü tasarrufu yapabileceği bir kadavra olarak görüyor. İktidarın

yutturduğunu sandığı bölücülük zehrinin millet tarafından hazmedilip hazmedilmediğini

zaman gösterecektir.

56

2/B ALANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

2/B NEDİR?

1982 Anayasasının 169 uncu maddesinde: “Orman olarak muhafazasında bilim ve fen

bakımından hiçbir yarar görülmeyen, aksine tarım alanlarına dönüştürülmesinde kesin yarar

olduğu tespit edilen yerler ile 31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman

niteliğini tam olarak kaybetmiş olan tarla, bağ, meyvelik, zeytinlik gibi çeşitli tarım alanlarında

veya hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen araziler, şehir, kasaba ve köy

yapılarının toplu olarak bulunduğu yerler dışında, orman sınırlarında daraltma yapılamaz.”

Hükmü bulunmaktadır.

Bu hükme paralel olarak değiştirilen 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci maddesinin (B)

bendinde de: “31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam

olarak kaybetmiş yerlerden; tarla, bağ, bahçe, meyvelik, zeytinlik, fındıklık, fıstıklık

(antepfıstığı, çamfıstığı), gibi çeşitli tarım alanları veya otlak, kışlak, yaylak gibi

hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen araziler ile şehir, kasaba ve köy

yapılarının toplu olarak bulunduğu yerleşim alanları, Orman sınırları dışına çıkartılır.

İfadesine yer verilmiştir.

Nitelik vasfını kaybederek orman sınırlarına dışına çıkarılma işlemi 6831 sayılı Orman

Kanununun 2 nci maddesinin (B) bendinde düzenlendiği için bu suretle çıkarılan alanlara (2/B

alanları) ifadesi siyaset, bürokrasi ve halk arasında kullanılmaktadır.

İlk uygulamanın başladığı 1974 yılından 2007 yılı sonuna kadar 2/B uygulamaları ile

473.419 hektar alan orman sınırları dışına çıkarılmıştır.

2/B uygulama çalışmaları tamamlandığında yaklaşık 600.000 hektara çıkacağı tahmin

edilmektedir.

2007 YILI SONU İTİBARİ İLE 2/B SAHALARININ FİİLİ KULLANIM DURUMLARI

Köy yerleşim alanı 7.035 hektar % 1,5

Belde yerleşim alanı 8.514 hektar % 1,8

İlçe yerleşim alanı 6.624 hektar % 1,4

TOPLAM YERLEŞİM YERİ 22.233 hektar % 4,7

Sera alanı 2.365 hektar % 0,5

Narenciye alanı 8.041 hektar % 1,7

Zeytinlik, fındıklık

Meyvelik, bahçelik, v.s

111.115 hektar % 23,5

Diğer ekili alanlar 294.206 hektar % 62.2

Değerlendirilemeyecek alanlar

Otlak, yaylak

35,419 hektar % 7,4

TOPLAM 473.419 hektar

(4.734.190 dekar)

Genel Başkanımıza göre; “2B arazileri orman köylüsüne bedelsiz verilmelidir”.

57

2006 Yılı Sonu İtibariyle Yapılan

2/B Uygulamalarının Bölge Müdürlükleri ve

Bağlı İllere Göre Dağılımını Gösterir Cetveldir.

Sıra No Bölge Müd. İl 2/B Uyg.(Ha.)

1 Adana Adana 12.357

Niğde 204

Nevşehir 18

Kayseri 29

Osmaniye 1.552

TOPLAM 14.160

2 Adapazarı Adapazarı 29.643

Kocaeli 5.338

TOPLAM 34.981

3 Amasya Amasya 3.602

Çorum 181

Samsun 15.290

Tokat 3.558

Sivas 50

Yozgat 1.412

TOPLAM 24.093

4 Ankara Ankara 31.706

Çankırı 4.516

Kırıkkale 12.706

Kırşehir 254

TOPLAM 49.182

5 Antalya Antalya 45.548

6 Artvin Artvin 41

7 Balıkesir Balıkesir 34.887

8 Bolu Bolu 16.095

9 Bursa Bursa 14.534

Bilecik 1.561

Yalova 1.768

TOPLAM 17.863

58




10 Çanakkale Çanakkale 4.105

Edirne 4.122

TOPLAM 8.227

11 Denizli Denizli 4.265

Uşak 2.769

TOPLAM 7.034

12 Elazığ Elazığ 450

Bingöl 35

Bitlis 1.825

Hakkari 0

Malatya 2.645

Muş 2

Tunceli 28

Van 0

Şırnak 0

Mardin 0

Batman 0

Siirt 35

Diyarbakır 135

TOPLAM 5.155

13 Erzurum Erzurum 0

Erzincan 0

Ağrı 0

Kars 0

Ardahan 0

Iğdır 0

TOPLAM 0

14 Eskişehir Eskişehir 9.456

Afyon 10.673

TOPLAM 20.129

59




15 Giresun Giresun 50

Ordu 956

TOPLAM 1.006

16 Isparta Isparta 3.174

Burdur 8.363

TOPLAM 11.537

17 İstanbul İstanbul 18.233

Kırklareli 14.757

Tekirdağ 2.991

TOPLAM 35.981

18 İzmir İzmir 14.772

Manisa 6.848

TOPLAM 21.620

19 Kastamonu Kastamonu 2.131

20 K.Maraş K.Maraş 5.737

Hatay 3.856

Gaziantep 9.960

Adıyaman 1.860

Şanlıurfa 50

TOPLAM 21.463

21 Mersin Mersin 39.287

22 Muğla Muğla 29.138

Aydın 5.135

TOPLAM 34.273

23 Trabzon Trabzon 1.005

Rize 14

Gümüşhane 12

Bayburt 6

TOPLAM 1.037

60




24 Zonguldak Zonguldak 10.910

Bartın 1.014

Karabük 2.620

TOPLAM 14.544

25 Kütahya Kütahya 5.152

26 Konya Konya 4.895

Aksaray 512

Karaman 826

TOPLAM 6.233

27 Sinop Sinop 1.760

GENEL TOPLAM 473.419

61

MHP’NİN 2/B KANUNUNU DEĞERLENDİRMESİ

2/B KANUNU,1981 Aralık ayı itibariyle orman vasfını kaybettiği belirlenmiş ve orman

hudutları dışına çıkarılan arazilerden vatandaşlarımızın tarla, bağ, bahçe ve ev yeri olarak

kullandığı arazilerin “mülkiyet sorunu” çözümü için çıkarılan kanundur.

Bu arazilerin nasıl kullanılacağı Anayasa’nın 170. Maddesinde tanımlanmıştır. Bu maddeye

göre bu araziler, “ormanlar içinde ve bitişiğindeki köyler halkının yararlanmasına” tahsis edilir.

Bu sebeple Hükümet tasarısının adı” Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Ve

Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin değerlendirilmesi ile Hazineye Ait

Tarım arazilerinin Satışı” adını koymuştur.

Ancak kanunun, içeriği bu adın ve Anayasa’nın gereğini karşılamamaktadır. Kanuna göre 2B

arazilerinin satılmasından elde edilecek gelirin %90’ı büyükşehirlerdeki kentsel dönüşüm için

Çevre ve Şehircilik Bakanlığına aktarılmaktadır. Bu durum Anayasa’nın 170. Maddesine

aykırıdır.

2B arazileri her ne kadar kullanıcıları tarafından imar edilerek artı bir ekonomik değere

dönüştürülmüş olsa da sonuçta kamu malıdır; 75 milyon vatandaşın ortak malıdır. Kullanıcının

müktesebi korunarak değerlendirilmesi gerekir.

Ancak, elde edilecek gelirin büyük kısmının toplumun en düşük gelir seviyesindeki ve kendi

emeği ile geçimini temin etmeye çalışan orman için köylülerinin kalkınmaları için kullanılması

adaletli ve Anayasa’ya uygun bir uygulama olacaktı. Bu hususta bizim teklifimiz 2B

arazilerinin satılmasından elde edilecek gelirin %50’si orman içi ve kenarı köylülerinin

kalkındırılmaları ve yeni orman alanlarının oluşturulması için kullandırılmalıdır.

Bu kanunla özellikle orman içi ve kenarı köylüleri mağdur edilmiştir.

BİZ, Milliyetçi Hareket Partisi olarak, Vatandaşların kullandığı arazilerin mülkiyet sorununun

çözülmesi anlamında ve bu amaçla bu kanuna başlangıçta destek verdik.

BİZE GÖRE;

1-2B arazileri, ekip sürmek kaydıyla orman içi ve kenarı köylülerine bedelsiz verilmelidir.

Genel Başkanımız Devlet Bahçeli’nin bu yönde ifadeleri bulunmaktadır. Ayrıca seçim

beyannamelerimizde 2/B sorununun çözümü için önerimiz bu şekildedir.

Hükümetin getirdiği kanun tasarısının Meclis Komisyonlarında ve Genel Kurulda

görüşülmesinde MHP sözcüleri bu durumu ısrarla teklif etmiş olmasına rağmen Kanun,

AKP’nin oyları ile hiçbir ayırım yapılmadan köylüye şehirliye “rayiç değerin %70 ile

“satılmasına karar verilmiştir.

Son olarak, 2B arazilerinin Orman içi köylüsüne rayiç değerin %15’i, orman kenarı köylüsüne

ise rayiç değerin %25’i ile satılmasını teklif ettik, yine AKP’nin oyları ile reddedildi.

2-2B arazileri mutlaka kullanıcılarına satılmalıdır. Ancak, satış güç yeter bedelle ve ödenebilir

taksitlerle olmalıdır. Köylü ve çiftçi imar ederek artı değer kattığı bu arazileri ikici defa satın

alırken ödeyeceği bedeli, ürettiği ürünlerin parası ile karşılamalıdır. Bunu gerçekleştirecek bir

formül bulunmalıdır.

3- Hak sahiplerinin müracaatında alınan “dosya parası” köylülerden 200 Tl. olarak tahsil

edilmelidir.

4- Yapılan işlemler için yargı yolu kapatılmamalıdır.

62

EKONOMİK ve SOSYAL KONULAR

Türkiye gittikçe kronikleşen siyasi, ekonomik ve sosyal sorunların yumağında boğulmaktadır.

Bugün Türkiye’nin huzur ve refahı, esenliği, öz güveni, gururu ve gelecek umudu tahrip

edilmektedir. Sokaklar öfkeli, insanlar bezgindir. Ülkemizin bazı beldelerinde devlet otoritesi

kalmamıştır.

10 yıllık AKP iktidarında ülke ekonomisinin hangi temel sorunu çözülmüştür? Bu sorunun

cevabı önemlidir. Üretim, işsizlik, dış ticaret açığı, cari açık, yoksulluk, gelir dağılımındaki

adaletsiz yapı ve refah artışı konularındaki bütün sorunlar devam etmektedir. Türk halkı âdeta

borç batığına batmış ve çaresizlik içindedir. Sanayici, esnaf, çiftçi, işçi, emekli, memur borç

altında ezilmekte, kazancının çoğunu faiz olarak ödemektedir.

2003 yılından bu yana iktidarın uyguladığı politikalarla ekonomi üretimsiz hâle gelmiştir.

Ekonomiye, düşük üretimin getirdiği sorunlar hakimdir. Dolayısıyla Adalet ve Kalkınma

Partisinin ekonomi anlayışı; üretim yerine tüketimi, ihracat yerine ithalatı, istihdam yerine

işsizliği, rekabet yerine tekelleşmeyi ve tasarruf yerine de borçlanmayı öngörmektedir. Yeni

yatırımlar yapılamıyor, tasarruf da yapılamıyor.

Türkiye ürettiğinden fazla tüketen, kazandığından fazla harcayan bir ülke haline getirilmiştir.

Hane halkı borçlarının hane halkı geliri içerisindeki payı gün geçtikçe artmaktadır ve şu an

itibarıyla da yüzde 40’lara dayanmıştır. Yine tasarruf oranları da her yıl itibarıyla düşmektedir.

Bunun anlamı şudur: Yeterince üretemiyoruz ve satamıyoruz. Neden üretemiyoruz? Çünkü

girdi maliyetleri yüksektir. Uygun yatırım ortamı hâlâ yaratılamamıştır. Yatırım yapmak cazip

hâle getirilememiştir. Rantiyecilik ve paradan para kazanma hâlâ caziptir.

Orta vadeli program, AKP Hükûmetinin Dokuzuncu Kalkınma Planıyla başlattığı plansızlığın

bir yansımasıdır. Geçen yılki orta vadeli programda 2011 yılı için büyüme oranı hedefi yüzde

4,5’tu. Şimdiki orta vadeli programda gerçekleşme tahmini yüzde 7,5. Yani 3 puanlık bir sapma

ve öngörüsüzlük var. 2012 yılı için geçen yıl yüzde 5 büyüme öngörülmüştü, şimdi yüzde 4

büyüme öngörülüyor. Ne zaman orta vadeli program açıklansa, bir önceki orta vadeli

programla yakından uzaktan hiçbir alaka göremiyoruz. Hükûmetin “Bu dönem için şöyle bir

hedef koymuştuk, ancak şu nedenlerden dolayı bu hedeflerden sapıldı” demesi gerekir.

Programlarda lehte veya aleyhte bununla ilgili hiçbir izaha yer verilmiyor.

Önceki programlarıyla hesaplaşmayan, geçmişteki öngörülerinin gerçekleşip

gerçekleşmediğini tartışmayan bir belgenin ve programın geleceğe dönük projeksiyonları

ciddiyetten uzak kalır. Sanki bir önceki programın sahibi bu Hükûmet değilmiş gibi bu belgeler

hazırlanıyor. Hükûmeti ciddiyete davet ediyoruz. Eskiden hedefler saptığında, hükûmetler,

neden sapma oldu, hangi faktörler etkili oldu diyerek bir sonraki dönem bunun muhasebe ve

sorgulamasını yaparlardı.

Orta vadeli programın amacı, büyümeyi sürdürmek, cari işlemler açığını azaltmak ve böylece

makro ekonomik ve finansal istikrarı korumak olarak açıklanmıştır. Orta vadeli programın

perspektifinde noksan olan en temel konu üretimdir.

Türkiye’nin en temel ekonomik sorunu, yeterli üretim yapılamaması ve ürettiğinden fazla

tüketmesidir. Yerli üretim yabancı üretimle rekabet edemediğinden dış ticaret açığı da alıp

başını gitmektedir.

Yine, orta vadeli programda “Türkiye ekonomisi başlığı” altında 2010 ve 2011 yılları itibarıyla

faiz oranlarının düşük seviyelerde kaldığı ifade edilmektedir. Bu doğru değildir. Türkiye’de

reel faizler uluslararası faizlere göre yüksektir. O yüzdendir ki dışarıdan sıcak para girişi halen

devam etmektedir.

63

Orta vadeli programda kamuda ve özel kesimde israfı azaltmaya yönelik politikaların

uygulanacağı ifade edilmektedir. Acaba israf nerelerde, nasıl var? Hükûmet bu konuda bir

tespit yapmış mıdır? Nasıl bir politika uygulayacaktır? Bu belli değildir.

Kamu harcama politikası olarak sosyal yardım sisteminin bir bütün olarak ele alınacağı ve

yardımlardan mükerrer yararlanmanın önleneceği belirtiliyor. Demek ki devletin sosyal

yardımlarında mükerrer yararlanmalar var. Bu bir itiraftır. Ancak AKP Hükûmeti, yıllardır

sosyal yardım sistemini bütün olarak yapılandıracağını söylemesine rağmen bu konuda bir

adım atılmamıştır.

Kamu yatırım politikasında ARGE yok, yüksek katma değerli ürün üretimi yok, kamu gelir

politikasında vergi adaleti üzerinde durulmuyor. Vergi sisteminin en temel sorunlarından biri

olan dolaylı ve dolaysız vergi üzerinde hiç durulmuyor.

2002 ile 2010 yılının sonuna kadar Türkiye’deki ekonomik gelişme, sabit fiyatlarla kişi başına

millî gelirin net olarak yüzde 31 artışından ibarettir. Yani bu dönemde, 2002 yılında 4.225 dolar

olan kişi başı millî gelir iktidar tarafından 5.570 dolara çıkarılmıştır. ( Not: Kalkınma

Bakanlığı, 2012 yılı programının 16 ıncı sayfa)

Eğer daha önceki iktidarlar da AKP gibi bir performans gösterselerdi, her sekiz yılda Türkiye

yüzde 31 gelişme kaydetseydi, kişisel zenginleşme ve fert başına millî gelir açısından bu süre

içinde gelinen nokta, 1923 yılında 45 dolarlık fert başına geliri esas alırsanız, 2002 yılında AKP

İktidarı sadece 530 dolarlık kişi başı millî gelir seviyesi devralmış olurdu.

Demek ki hem AKP’den önceki performansların yüksek olduğunu görüyoruz, hem de bu 10

yılın değerlendirilmediğini ifade etmiş oluyoruz. Geçen süreyi dikkate alırsanız; 1929 buhranı,

İkinci Dünya Savaşı, ihtilaller, her türlü yokluklara rağmen Türkiye ekonomisi çok daha hızlı

bir gelişme kaydetmiştir. Diğer taraftan, başka göstergelere baktığınız zaman da aynı durumu

görüyorsunuz. Kişi başı gelişmişlik endeksinde 92’nci sırada olduğumuzu, yirmi beş yaşındaki

nüfusunuzun aldığı eğitim bakımından 126’ncı sırada olduğumuzu görüyorsunuz.

O hâlde Türkiye'nin genel göstergelerine baktığımız zaman ortada bugün söylendiği gibi, bir

tablo olmadığını görüyoruz.

Deniliyor ki: “Hangi gerekçeyi gösterirseniz gösterin, hangi realiteyi önümüze koyarsanız

koyun Türkiye'nin temel göstergeleri sağlamdır.” Bu sağlam denilen temel göstergelerin nereye

oturduğunu ve ne kadar güvenilir olduğuna da bakmak gerekir.

Sağlam denilen bu göstergeler, büyüme oranı, istihdam oranı, enflasyon oranı, bütçe denkliği,

tasarruf oranı ve borçların yapısı ve seyri gibi hususlardır. Bütün bu göstergelerin çok büyük bir

cari açık üzerine dayandığını görür, bilir ve buna göre irdelerseniz, size bugün veya dün

sağlam görünen bu göstergelerin birdenbire nasıl değiştiğini görürsünüz.

Birincisi büyüme oranıdır. Büyüme dediğimiz zaman üç büyüklüğün bir arada gözlenmesi

gerekiyor. Bunlardan birisi tüketimdir. Tüketim olduğu zaman yatırım icap ediyor, üretimin

artması gerekiyor. Tüketimi artırıp yatırımı yapmadığınız, üretimi artırmadığınız zaman

karşıladığınız tüketim başka ülkelerin üretimiyle gerçekleşen tüketimdir. Dolayısıyla, büyüme

var, ancak üretim artışı yok.

Ekonomi ithalatla yürütülüyor. Başkasının parasıyla ithalat yapılıyor. Parası olmayan tüketici

kesimler de borçlandırılmak suretiyle bu ithalat sağlanıyor. Yani başkasının parasıyla yapılan

ithalat, borçlandırılarak yapılan tüketim ve bu işi seyrederek vergi alan bir hükûmetle karşı

karşıyayız.

Bu yapı ülkemizi çok verimsiz bir dış ticaret yapısına götürmüştür.

2002 yılında ihracatımızın içinde yüzde 4,7 olan yüksek teknolojiye dayalı ürünlerin payının

64

2010 yılında 2,2’ye, 2011 yılında da yüzde 1,9’a düştüğünü görüyoruz.

Katma değeri düşen bir ihracat yapısıyla karşı karşıyayız.

Bir başka nokta istihdam konusudur. İstihdamın her yıl dalgalanan büyüme rakamlarıyla artıyor

görünmesi Türkiye’de istihdamın rakamlar üzerindeki görüntüsünü değiştiriyor olabilir ama

istihdamın kalitesini artırmıyor.

2008-2009 krizinde gördük; 1 milyon 300 bin insanımız işsiz kaldı, bunların 870 bini tezgâh

başından, sanayideki üretim yapısından koparak işsizler ordusuna katıldı. Sonraki yıllarda

“Düzeldi, sayısı arttı.” dediğimiz istihdam inşaat ve hizmet sektöründeydi. Büyük oranda tarım

sektöründeydi. Bunlar, istihdamdaki kalitenin bozulmasının işaretleridir.

Buna bir başka örnek: Ankara’da Tekel işçilerine : “Sizin razı olmadığınız ücretlerden,

dışarıda, çok daha düşüğüne çalışmak isteyen çok sayıda insan var; onun için nazlanacak

hâliniz yok.” İşte, bu istihdam kalitesinin bozulmasıdır. Toplumun mutlu ve onurlu bir üyesi

olarak, anayasal hak olan çalışma hakkına kavuşturmak yerine, ölmeyecek kadar gelirle,

çalışmaya razı etme gayreti.

Enflasyon konusunda üç nokta önemlidir. Bunlardan bir tanesi, enflasyonun “düşük” denildiği

dönemde yani bu İktidarın yönetiminde, Türkiye’de enflasyon oranları hiçbir zaman

Hükûmetin ilan ettiği ve tahmin ettiği oranlar olarak gerçekleşmemiştir. “Yüzde 4” denilmiş, 9

gerçekleşmiş; “5” denilmiş, iki haneli rakamlara çıkmış yani birçok yıl yüzde 100’ün üzerinde

şaşmalar ortaya gelmiştir.

Enflasyondaki düşme bir başarı olarak takdim edilerek bunun düşük dövizle sağlanan, ucuz

ithalatla sağlanan bir gelişme olduğu göz ardı edilmiş ve bununla iftihar edilmeye çalışılmıştır.

Enflasyonun geldiği yer; maliyetli ve yetersiz üretim yapısıdır. Bunları düzeltmeden, düşen

enflasyonun sizin elinizden düşmediğini, hangi sebepten düştüyse yine o sebepten

yükseleceğini bilmeniz gerekir.

Enflasyonla ilgili üçüncü husus, Merkez Bankası enflasyonun en büyük problem olduğunu

ifade etmeye başlamıştır. Hükûmet: “Enflasyon ciddi tehlike hâline geliyor.” demeye

başlamıştır. İş çevreleri zaten işin farkındadır. Dar gelirli başından beri, enflasyonun düşük

olduğu söylendiği dönemden beri bu sıkıntıyı yaşamaktadır. Gözler Merkez Bankasına,

tenkitler Merkez Bankasına çevrilmiştir ama görüyoruz ki iktidar, enflasyonun düşürülmesi

konusunda kendine düşenleri yapmamak suretiyle, üretimdeki yapısal bozuklukları âdeta teşvik

etmek suretiyle Merkez Bankasını bu noktada yalnız bırakmaktadır.

Bir başka husus, borçlar konusudur. Borçlarda azalma yok artış var. İç borçlar yüzde 149

oranında, 2,5 katı oranında artmış. Kamu borçları yüzde 25 oranında artmış. Diğer taraftan

Türkiye ekonomisi üreticisiyle, tüketicisiyle muazzam bir borç yapısının altında. Böyle bir

ortamda Türkiye’de borçlar üzerinden iyi ekonomik görüntü verildiğini söylemenin sadece bir

savunma ve avunma ihtiyacından ibaret olduğunu söylemek zorundayız. Tüketici borçları, hane

halkı borçları 2002’de 6,7 milyar lira iken bugün 236 milyar liraya çıkmıştır. 6 milyar lira

neresi, 236 milyar lira neresi “Bu önemli olmaz, gelirine oran neresi” derseniz, harcanabilir

gelire oranı yüzde 4 iken yüzde 45’e çıkmıştır, 11 katı üzerine çıkmıştır. Tüketicinin tüketim

takatinin bittiği, yarınki gelirlerinin bugünden tüketime harcatıldığı bir ortamda ekonominin

geleceğiyle ilgili herkesin endişe duyması son derece tabiidir. Tasarruf oranlarının yüzde 12’ye

düştüğünden bahisle cari açığın gerekçesi olarak tasarruf oranlarının gösterilmesi gibi bir yanlış

izahla da karşı karşıyayız. Bu tavır cari açığın devamlı artacağının en önemli işaretidir. Cari

açık düşük tasarruf oranının sonucu olmaktan önce düşük tasarruf oranları cari açığın

sonucudur. Cari açıkla yaptığınız ithalatla yere serdiğiniz üretimde faktör gelirleri elde

edemeyen ekonomik kesimler, ücret elde edemeyen işçi kesimi, kâr elde edemeyen iş âlemi,

65

kira gelirleri düşen gayrimenkul sahipleri, sermaye gelirleri azalan diğer kesimlerin tasarruf

etmeleri kolay değildir. Dolayısıyla, bu yapısal bozukluğun nereden geldiğine bakmadan bunu

cari açığın kaynağı yapmak doğru değildir.

İktidar mensupları dediler ki: “Cari açık karşılanabildiği sürece mesele yoktur.” Bu tam bir

mirasyedi tavrıdır. “Cari açık karşılanabildiği sürece sorun yok.” derseniz, cari açıkla yapılan

tahribatları görmez olursunuz.

Daha bilgiç bir kesim ortaya çıktı. “Cari açığın finansman kalitesi önemlidir.” dendi ve sonuç

itibarıyla Türkiye’de cari açık 80 milyar dolara dayandı. 80 milyar dolara dayanan cari açığın

yüzde 20’sine yakın kısmını, 16 milyar dolar gibi sarsıcı bir kısmını bu ekonomi “net hata

noksan” denen, “nereden geldiği belli olmayan” diye tanımlanan bir kaynaktan karşılıyor.

Yönetim nereden geldiğini bilmiyor olabilir diyelim. Peki, bunların nereye ve hangi alanlara

geldiğini de mi bilmiyor? Dolayısıyla cari açığın bu yoldan karşılanması, sıcak parayla

karşılanması, isterse doğrudan sermaye girişiyle karşılansın, mevcut işletmelerimizin satın

alınması şeklindeki uygulamalarla karşılanması millî gelirdeki adaletsizliği ve millî gelirin

göründüğü kadar vatandaşın refahına yansımıyor olmasını yeterince açıklamaktadır.

Türkiye ekonomisi stres altındadır. İş dünyası huzursuzdur. Hükümetin ekonomi yönetiminin

ritmi bozuktur.

Türkiye’de iş çevreleri huzursuzdur. Çünkü üretim yapısının nasıl bozulduğunu görmektedir. İş

çevreleri, Merkez Bankasının Hükûmetin açıklamalarına bakmakta ve telaşı görmektedir.

Milliyetçi Hareket Partisi’nin 2008 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldığı zaman

Küresel Krizi İzleme ve Değerlendirme Komisyonu kurduğunu ve bu komisyonun değerli

uzman milletvekillerinin muntazam bir çalışma sürecinde, belirli periyotlarla hem kamuoyuna

hem iş çevrelerine hem Hükûmete yapılması gerekenleri söylediğini ve bu anlamda

tavsiyelerde bulunduğunu ve üzerine düşeni yaptığını hatırlatmak istiyoruz.

Ancak, hatırlanacağı üzere o tarihte, Hükûmetin, bu sıklıkta ve bu hassasiyette iş çevrelerinin

ve kamuoyunun önünü görmesini sağlayacak çalışmalara ve açıklamalara girmediğini hepimiz

hatırlıyoruz.

Bütçe değerlendirmeleri konusunda, bütçe denkliği çok önemli bir kriterdir. Bütçe denkliği

bizde eğer yaygınlaşmış ve zenginleşmiş bir tabandan alınan vergilerden oluşuyorsa o bütçe

zenginlik getirir. Bütçe denkliğini her hâlükârda sağlayabilirsiniz.

İktidarın yüzde 70’e ulaşmış vasıtalı vergiler yoluyla sağladığı bütçe denkliğinin esasen

zenginleştiren mi yoksa fakirleştiren mi bir bütçe uygulaması olduğunu dikkatlere sunmak

istiyoruz.

Bir başka nokta: Bütçe denkliğinde arızi gelirlere sık başvuruluyor. Bunlardan bir tanesi

özelleştirmenin özellikle yabancılara satış şeklinde gerçekleştirilmesi ve buralardan sağlanan

gelirle bütçe denkliğidir. Bu yarın için millî gelirin önemli payının dışarıya akması şeklinde

olacağı için bu tür bütçe denkliğinin sağlıklı bir yol olmadığını biliyoruz. Bir başka yol,

“borçların yapılandırılması” dediğimiz arızi denemedir.

Bedelli askerlik, 2/B uygulaması vesaire, bunları alt alta koyabilirsiniz, bunlar arızi bütçe

tedbirleridir ve sağlıklı değildir. Buna dayanan tedbirlerin bir şey ifade etmediğini, geçici

olduğunu, sağlıklı bir ekonomi anlamına gelmediğini ifade etmek istiyoruz. Bu tür

uygulamalara uzmanlar “şapkadan tavşan çıkarma” diyorlar. Yani bu tedbirlerin köklü ve esas

tedbirler olmadığını ifade etmeye çalışıyorlar.

Bütçe denkliği konusunda söylenecek olan; cari açıkla sağlanan bir bütçe denkliği veya yüksek

cari açığın Türkiye ekonomisine muazzam zararlar verirken, öbür taraftan bütçeye bazı gelirler

66

sağlıyor olmasıdır. Nitekim 2012 bütçesinde ithalde alınan KDV’nin 53,9 milyar Türk lirası

öngörüldüğünü görüyoruz.

İkiz açık diye bilinen cari açık ve bütçe açığının, dış açık ve iç açık şeklindeki açığın,

Türkiye’de cari açığın dayanılmaz boyutlara çıkarken iç açığın nispeten düşürülüyor olması,

aslında bütçe açığının cari açığın içine gizlendiği gerçeğini ortaya koymaktadır.

Bütçede yüzde 2 ile 4 arasında, yüzde 1 ile 4 dört arasında olacağı kabul edilen bir büyümeye

karşılık yüzde 13’ün üzerinde gelir artışı öngörülüyor. Dolayısıyla, Türkiye ekonomisinin,

vatandaşımızın vergilerde çok zorlandığı bellidir. Hükûmet zamları 4+4 diye bir ayın, bir

dönemin düşük görünen tüketici endeksine göre yapıyor ama tahsilatlarını, vergi tahsilatlarını

onun 2 katını bulmuş olan üretici fiyatlarına göre yapıyor.

CARİ AÇIK

Türkiye ekonomisinde iktisadi faaliyetler yavaşlarken, cari işlemler açığı hala yüksek

seviyesini korurken, bütçe açığı da artmaktadır. Bunun nedeni bütçe gelirlerinin dolaylı

vergilere, üretimin ithalata bağımlı olmasıdır.

Cari açık milli gelirin yüzde 10 undan aşağıya inemiyor ve cari açıkta hala dünya

rekortmeniyiz. Ekonomideki bu tablo nedeniyle Türkiye ekonomisi 2011 yılsonu itibariyle 17.

büyük ekonomiden 18’inciliğe düşmüştür.

2002 yılında cari açık 1.5 milyar dolar, iken 2011 yılında cari açık 77 milyar dolara

yükselmiştir. Cari açık 2012 yılının ilk çeyreğinde 16.2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

2003- 2012 yılının ilk üç ayı itibariyle 312 milyar dolar cari açık verilmiştir. Hükümet

yetkilileri sürekli olarak ihracatımızın arttığından bahsetmektedir. Ancak ne hikmetse ithalat

artışından ve ihracatın ithalatı karşılama oranının düşmesinden bahsetmemektedirler. 2011

yılında 135 milyar dolar ihracat yaparken 241 milyar dolar da ithalat yapmışız. Yani 106 milyar

dolarımız dışarıya çıkmıştır. Bu nedenle önemli olan ihracatın ithalatı karşılama oranıdır. 2002

yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 70 iken 2011 yılında bu oran yüzde 56’ya

düşmüştür.

ENFLASYON

Enflasyon yüzde 11,1 yükselmiştir. Hükümetin enflasyon hedefi yüzde 5 iken, merkez

bankasının tahmini ise yüzde 6,5’tir.

AKP Hükümeti enflasyonu düşürdük diye sürekli övünmektedir. Milliyetçi Hareket Partisi

1999 yılında iktidara geldiğinde Türkiye’deki enflasyon oranı yüzde 59 idi. Milliyetçi Hareket

Partisi 2002 yılında hükümeti AKP’ye devrederken ise enflasyon yüzde 29 idi. Şu an itibariyle

enflasyon yüzde 11 civarındadır. Yani Milliyetçi Hareket Partisi enflasyonu üç yılda 30 puan

düşürürken AKP Hükümeti 10 yılda sadece 18 puan düşürmüştür.

Hükümetin hedefi yüzde 5 merkez bankasının tahmini ise yüzde 6,5 idi. Enflasyon hedefi bir

hayli şaşmıştır.

İŞSİZLİK

AKP iktidarında işsizlik rekorları kırılırken, gelir dağılımı bozulmuş, yoksulların sayısı hızla

artmıştır.

2002 yılının 3 üncü çeyreğinde işsizlik oranı % 9,6 iken, istihdam oranı % 47,4’ dür.

TUİK tarafından 15 Haziran 2012 tarihinde açıklanan işsizlik rakamlarına göre; Mart 2012

döneminde ülkemizdeki işsiz sayısı 2 milyon 615 bin kişi, istihdam oranı % 43,8, işsizlik oranı

yüzde 9,9 iken genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 17,4’dür.

67

TUİK işsizlik oranını hesaplarken İş aramayıp, çalışmaya hazır olanlar 2 milyon 158 bin kişi ile

İş bulma ümidi olmadığı için iş aramayan 774 bin kişiyi ve mevsimlik çalışan 79 bin kişiyi

hesaba katmamaktadır. Bunlar hesaba katıldığı zaman Türkiye’de gerçek işsiz sayısı 5 milyon

626 bin kişiye işsizlik oranı da yüzde 21’3’e ulaşmaktadır. Bütün veriler 2002 yılına göre AKP

döneminde istihdam oranının düştüğünü ve işsizlik oranının arttığını göstermektedir.

2012 yılının ilk çeyreğinde iş gücüne katılım oranı düşmüştür. İş gücüne katılım oranı geçen yıl

yüzde 48,5 seviyesinde iken 2012 ilk çeyreğinde yüzde 47,9’a gerilmiştir.

68

TÜRKİYE EKONOMİSİ NEREYE GİDİYOR?

Ekonominin Temel Sorunları Üzerine Genel Değerlendirme

Bugün Türkiye ekonomisi, AKP Hükümetinin ve yandaş medyanın çizdiği pembe tabloların

aksine, oldukça kırılgan bir yapıya sahiptir. İstihdam yaratmayan ve vatandaşın refahına

yansımayan büyüme, bozulan gelir dağılımı, sürdürülemez boyutlara ulaşan borç stoku, yüksek

dış ticaret ve cari işlemler açıkları, yüksek reel faiz, gerçekçi olmayan kur politikası, ithalat

bağımlısı üretim ve ihracat, giderek yabancılaşan bir finans sektörü, sıcak paraya ve dış

borçlanmaya dayanan kırılgan yapı ülkemiz ekonomisinin acı gerçekleridir.

Türkiye’nin temel ekonomik sorunu, üretmeden tüketen ve tasarruf açığı nedeniyle borçlanma

ve sıcak para girişiyle ekonomiyi ayakta tutmaya çalışan yönetim anlayışıdır. Maalesef AKP

iktidarları döneminde bu anlayış kalıcı hâle gelmiş, ithalata ve sıcak paraya dayalı ekonomi

anlayışı nedeniyle rekor düzeyde dış ticaret ve carî işlemler açıkları kaydedilmiştir. Bazı iktidar

mensupları ve yandaş kalemler “Carî açık finanse edildiği sürece sorun değildir” diye açıklama

yapmaktadır. Carî açık zaten bir sonuçtur, yani zaten finanse edilmiştir. Ama nasıl ve neyle

finanse edildiği önemlidir. Doğrudan yatırımla mı, kısa vadeli portföy girişiyle mi, sıcak

parayla mı yoksa kara parayla mı finanse edilmektedir? Bu şartlarda mecburen sıcak parayla ve

kara parayla finanse edilmektedir. Son üç yıldır carî açık artan şekilde kısa vadeli portföy

girişleriyle finanse edilmeye başlanmıştır. Bu sağlıklı bir finansman yöntemi değildir. Yapısal

önlemler alamayan AKP iktidarı “düşük kur-yüksek faiz” politikasını çözüm olarak görmekte

ve sorunu görmezden gelmektedir. Aslında yanlış buradadır, sorunun varlığını kabul etmeden

çözümü mümkün değildir. Bu düzenin devam etmesi için Hükümet kuru düşük, reel faizleri

yüksek tutmak zorundadır. Dünyada Brezilya ve Macaristan’dan sonra en yüksek reel faizi

veren üçüncü ülkeyiz. Sâdece TL'nin sembolünü değiştirerek uluslararası para olmak mümkün

değildir. Satın alma gücünü ve itibarını artırmak, TL'nin değerini artırarak kurunu düşürmek

değildir. Uluslararası anlamda bir ödeme aracı olarak, bir uluslararası para birimi olarak

kullanılmasını sağlayabilmektir. Onun için bunu yapmanın yolu da üretimi artırmaktır. Eğer

ihracatımızın yüzde 82'si ithalata bağımlıysa, yatırımımız ve üretimimiz bu ölçüde ithalata

bağımlıysa bunu gerçekleştirmek mümkün değildir.

Sorunun temelinde dış ticaret açığı bulunmaktadır. Yani ihracat artışının az olması, ithalatın

daha hızlı artması temel sorundur. Üretimi artırmadan, ithal ettiğimiz hammadde ve aramalının

yurtiçinde üretimini gerçekleştirmeden bu açık kapatılamaz. AKP Hükümeti “Bireysel

emeklilik sistemini teşvik edelim, tasarruf artsın” gibi bir palyatif çözümler önermektedir.

Yüzde 12'lere düşmüş tasarruf oranını bu yöntemle artırmak mümkün değildir. Zaten

üretemiyorsak, vatandaşın geliri artmıyorsa tasarruf etmesi mümkün değildir. Tasarruf

edemeyen vatandaş bireysel emekliliğe nasıl yatırım yapacak da, siz ona destek vereceksiniz?

Bunlar pansuman tedbirlerdir.

Sonuç olarak, Hükümet ve yandaşları ne kadar pembe tablo çizmeye çalışsa da ekonomi iyiye

gitmemekte, sorunlar daha çözümsüz hâle gelmektedir. Uluslararası kuruluşlar da Türkiye’ye

ilişkin tahmin ve beklentilerinde bu durumu dile getirerek uyarılar yapmaktadır. Türkiye’nin

not görünümünü “pozitif”ten “durağan”a düşüren uluslararası derecelendirme kuruluşu

Standard & Poors da benzer uyarılar yapmıştır. S&P’nin bu konudaki açıklaması şöyle:

“Azalan dış talep ve kötüleşen dış ticaret haddi, bizim görüşümüze göre, ekonominin yeniden

dengelenmesini daha zor hâle getirdi ve yüksek dış borç ve dolaylı vergi gelirlerine dayanan

devlet bütçesi dikkate alındığında, Türkiye’nin kredibilitesine yönelik riskleri artırdı.”

AKP yetkilileri ve yandaşları aksini iddia etse de, hem dış talep ve dış ticaret haddi ile ilgili

olarak, hem de büyük artış gösteren dış borç ve dolaylı vergilerdeki artışla ilgili olarak yapılan

uyarılar tamamıyla isabetlidir. Aslında yapılan uyarılar da çok nazik bir üslupla yapılmıştır. Bu

69

kuruluşu suçlayarak günah keçisi ilân etmek yerine, AKP Hükümeti uyarılara dikkate almalı ve

bir an önce yapısal önlemleri alarak, üretim ve yatırım seferberliği başlatmalı ve ithalata

bağımlılığı azaltarak, ihracatı artırmak üzere serbest kur rejiminden kontrollü dalgalı kur

rejimine geçmeli ve Türkiye’nin rekabet gücünü artırmalıdır. Böylece istihdamı artırmak ve

toplumun tüm kesimlerinin refah seviyesini artırarak gelir dağılımındaki adaletsizliği gidermek

mümkün olabilecektir. Bunları başarırsak, güçlü bir ekonomi oluruz ve paramızın değeri ve

itibarı artar. Yoksa, "aşırı değerlenmiş TL'nin milliyetçilik olduğunu" sanan ve ekonomiden

anlamayan, sıcak paranın esiri olmuş bir Başbakanın ve kafa karışıklığı içinde ne yaptığının

farkında olmayan ekonomiyle ilgili bakanların elinde, üretmeden tüketen ve açıklarını

borçlanarak kapatan, dolayısıyla dış ticaret ve cari işlemler açığı rekor düzeylere ulaşan bir

ekonomide paranın simgesinin bir anlamı olmaz! Sadece milletin gözünü boyamaya yarar ki,

artık millet de bu göz boyamalara ve pembe tablolara inanmıyor! Başbakan Erdoğan'ın bir an

önce yapması gereken, pembe tablolar çizmeyi ve göz boyamayı bırakıp, yatırım, üretim,

ihracat ve istihdamı içine alan bir seferberlik başlatmasıdır! Aksi takdirde bir süre sonra

Türkiye’nin de Yunanistan ve İtalya gibi daha büyük sorunlarla karşı karşıya kalması

kaçınılmaz hâle gelecektir.

Sanal Büyüme İstihdam Yaratmıyor

2002 yılında başlangıç olarak % 3 olan büyüme hedefi; para ve maliye politikalarının kararlı bir

şekilde uygulanması ve temel yapısal reformların bazılarının gerçekleştirilmesi sonucu oluşan

pozitif etki dikkate alınarak önce % 4, daha sonra da % 6.5 olarak revize edilmiştir. 2002

yılında GSMH büyümesi % 6.5'lik hedefin de üzerine çıkmış ve % 7.8 olarak gerçekleşmiştir.

2003 yılında, 5.9 oranında büyüyen GSMH, 2004’te % 9.9, 2005’te % 7.6, 2006’da ise % 6.0

oranında büyümüştür.

Ancak, 2004 yılındaki büyüme büyük ölçüde baz yılı kaydırmanın etkisi, stok değişiminin

etkisi, ithalatın payının yüksek olması gibi hususlardan etkilenmiştir. 2005 yılındaki büyümede

de benzer eğilimler devam etmiştir. 2005 yılına ilişkin büyüme oranının beklentilerin oldukça

üzerine çıkması, büyük ölçüde yılın önceki dönemlerine ilişkin büyüme oranlarının da revize

edilmesinden kaynaklandığı anlaşılmıştır.

Diğer bir önemli revizyon ise tarım sektöründe yaşanmıştır. Tarım sektöründe yılın ilk üç

çeyreğine ilişkin büyüme oranlarının yeniden hesaplanması söz konusu çeyreklerdeki GSMH

büyüme oranlarını da yükseltmiştir. Tarım üretiminin % 1.7 oranında küçüleceği beklenirken,

sürpriz bir şekilde yüzde 5.6 oranında bir artış olduğu tahmin edilmiştir. Tarımdaki bu büyüme

oranları şüpheyle karşılanmıştır. Örneğin, 2005 yılının ikinci üç ayında bu sektörde katma

değer yüzde 0.1 artmış gözükürken, yapılan revizyon sonunda artış % 8.2'ye yükseltilmiştir.

2006 yılının büyüme verilerini yeni hesaplama yöntemine göre açıklayan TÜİK, 2007'nin son

çeyrek verilerini de buna göre açıklamıştır. Yeni hesap yöntemine geçilmesine rağmen, 2007

yılının son çeyrek büyüme rakamı ise yüzde 3.4 olarak gerçekleşti. Eski yönteme göre yüzde

1.5 olan üçüncü çeyrek büyüme oranı ise yüzde 3.4 olarak revize edilmiştir. Böylece 2007

yılının tamamında büyüme yüzde 4.5 olmuş ve beklenen yüzde 5’in altında kalmıştır. Şayet

yeni hesap yöntemine geçilmemiş olsaydı yıllık büyüme oranının yüzde 3.5 civarında

kalacaktı.

Yeni hesap yöntemi ve nüfusun tahminden az çıkması, 2007 yılı büyüme ve kişi başına milli

gelir rakamlarının gerçeğin üzerinde açıklanmasını sağlamıştır. 2007'de milli gelir 658.8 milyar

dolara çıkarken, kişi başına milli gelir 9.333 dolar olarak açıklanmıştır. TÜİK tarafından

açıklanan 2007 yılı büyüme rakamları, Türkiye'nin 2001'deki ekonomik krizin ardından en

düşük büyümesini yaşadığını ortaya koymuştur. 2007 yılında yüzde 5 büyüme hedefleyen

Türkiye, yeni rakamlarla yüzde 4.5 oranında büyüyebilmiştir.

70

2008 yılına daralma ile başlayan Türkiye ekonomisi, yaşanan küresel ekonomik kriz ve geciken

önlemler ile sadece %1.1 oranında büyüyebilmiştir. 2008 yılında en az büyüme -7,6 ile

inşaat sektöründe ve -0,7 ile ticaret sektöründe olmuştur.

2009 yılının ilk çeyreğinde % 14.7 daralmayla Cumhuriyet tarihinin ikinci en büyük

küçülmelerinden birini yaşayan Türkiye ekonomisi, 2010 yılının aynı döneminde güçlü baz

etkisiyle büyüme % 9,2 olarak gerçekleşti. Ancak, “teğet geçer” denilen kriz Türkiye'de

çalışanları ve dar gelirlileri vurdu, işsizler çoğaldı, kepenkler kapanmış, borçlar katlanmıştır.

2011 büyüme oranı % 8.5 ve fert başına büyüme oranı ise yüzde 7.1’dir. 2012’de ise büyüme en

fazla yüzde 4 olarak tahmin edilmektedir. Ancak, bu tahminin tutmayacağı IMF ce OECD gibi

uluslar arası kuruluşların ve hükümet yetkililerinin açıklamalarından anlaşılmaktadır.

Türkiye’nin büyüme hızı 2012’de İMF’ye göre yüzde 2,3, Dünya Bankasına göre yüzde 2,9,

OECD’ye göre yüzde 3,3 hükümete göre yüzde 4 civarında olarak tahmin edilmektedir.

Nitekim 2 Temmuz 2012 tarihinde açıklanan 2012 birinci çeyrek verilerine göre büyüme yüzde

3,2 olarak gerçekleşmiştir.

Ayrıca, EUROSTAT ve OECD işbirliğiyle yürütülen Satın Alma Gücü Paritesi çalışmalarında

açıklanan 2011 yılı geçici tahminlerinde, 37 Avrupa ülkesi arasında yapılan karşılaştırmada 37

ülke arasında Kişi Başına GSYH hacim endeksine göre Türkiye 30. sırada yer almıştır.

Son iki yılda açıklanan yüksek oranda büyüme ve 100 milyon doların üstündeki zengin

sayısında en yüksek artış hızı sağlayan ülke olmasına rağmen uluslararası rakamlara göre de

fakirleşen ülke olmuştur. Büyüme dolayısıyla artan refahtan memura, işçiye, köylüye pay

vermediği için de yoksul sayısını en hızlı artıran ülke olmuştur.

"Teğet geçer" denilen kriz, zaten yapısal önlemleri yıllardır geciktirdiği için ekonomisinde

sorunlar yaşayan Türkiye'yi önemli ölçüde etkilediği için tarihi küçülme oranları açıklanmıştı.

Büyüme rakamları sürekli tartışılıyor diye AKP Hükümeti hemen kağıt üzerinde bir düzeltme

yaptı. İlginç şekilde, Resmî Gazetenin 25 Kasım tarihli sayısında, parite hesabında bir

değişiklik yapıldı ve Bakanlar Kurulu kararının ekindeki 2011 yılı programının tablosu

değiştirildi. Yani, bir anda, müthiş derecede zenginleştik. Kişi başına gelir kağıt üstünde 2.354

dolar artırıldı. Ama milletin cebinde, bırakın 2.354 doları, 1 kuruşluk dahi artış olmadı. Yani,

kâğıt üzerinde yapılan düzeltmeyle kağıt üzerinde büyüdük. Başka bir deyişle, dolar kuru

değiştirilerek kişi başına Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın kağıt üzerinde değiştirilmesi, reel olarak

bir değişikliğe yol açmadı. Bunun bir göz boyama ve ekonomideki acı gerçekleri saptırma

çabası olduğu kısa sürede ortaya çıktı.

İşsizlik ve Yoksulluk Kronik Haline Geldi

2002 yılında yüzde 10,3 olan işsizlik oranı 2003 yılında 10,5'e yükselmiş, 2004 ve 2005

yıllarında ise 10,3 olarak gerçekleşmiştir. 2006 yılında ise yüzde 9,9'a düşen ve 2007’de de

yüzde 9,9’da kalan bu oran 2008’de ise 11'e yükselmiştir. 2009 yılında yüzde 14 ile rekor

düzeye çıkan işsizlik oranı, 2010’da yüzde 11,9’a, 2011’de ise yüzde 9,8’e düşmüş olmakla

birlikte önümüzdeki üç yılda yüzde 10’lar civarında olacağı ve 2014 itibarıyla ancak yüzde

9,9’a düşebileceği tahmin edilmektedir.

Ayrıca, tarihsel olarak verilere baktığımızda; 2004 yılından itibaren "iş aramayıp çalışmaya

hazır olanlar" kaleminde önemli artışlar olduğu görülmektedir. Bu rakam 2002 yılında 1 milyon

20 bin kişi iken Mart 2012 itibarıyla 2 milyon 615 bin kişiye yükselmiştir. Bunlar normal

açıklanan işsizlik rakamları içinde görülmemektedir. Aslında bu kişiler de normalde işsiz olup,

bunlar içinde bir kısmı iş bulma ümidini yitirmişlerdir. İş bulma ümidi olmayanların sayısı

2002 yılında 73 bin kişi iken, 10,5 kat artışla, 2012 Mart itibarıyla 774 bin kişiye yükselmiştir.

Buradaki artışı ihmal ederek işsizlik analizi yapmak veya yıllar itibarıyla mukayese yapmak

yanıltıcı olacaktır.

71

2002'den bu yana işsizlik oranın düşürülememesinin temelinde üretim yapısındaki bozulma

vardır. Eksik istihdam ve mevsimlik çalışanlar da dahil edildiğinde gerçek işsizlik oranı yüzde

20'yi aşmaktadır.

AKP Hükümeti işsizlik oranını düşürmek için hiçbir politika üretmemiştir. Oysa yatırıma

yönlendirilen teşvikler ile istihdam artırılabilir ve işsizlik makul düzeylere düşürülebilir.

Düşük kur-yüksek faiz politikası dolayısıyla TL’nin değerli olması nedeniyle, ara malı ve ham

madde ithalatı artmaktadır. Sanayide yüzde 70, ihracatta yüzde 80 ithal ara malı

kullanılmaktadır. Ara malının da ithali ile istihdam oranı düşmekte ve ithal ettiğimiz ülkenin

katma değeri artırılmakta ve istihdamına katkı sağlanmaktadır. Buna rağmen, hükümet ve

Merkez Bankası, kur rejimini değiştirmemekte hatta bu durumu sürdürmekte ısrar etmektedir.

Türkiye’de istihdam yaratmayan sanal büyümeye paralel olarak, ülkemizde yoksulluk da

artmaktadır. 2002'den bu yana işsizlik oranındaki artışın temelinde üretim yapısındaki bozulma

vardır. Eksik istihdam ve mevsimlik çalışanlar da dahil edildiğinde gerçek işsizlik oranı yüzde

20'yi aşmaktadır. İstihdam yaratmayan sanal büyümeye paralel olarak, ülkemizde yoksulluk da

artmaktadır.

Ekonomide üretim kadar bunun dağılımı ve istihdam da önemlidir. Memur maaşları

tartışmasında siyasi iktidar, yalnızca enflasyonu tartışmıştır. Ekonomide gelir artışından yani

büyümeden memura refah payı verilmemiştir.

Türkiye, 40 OECD ülkesi arasında emeklilere en az harcama yapan ülkeler arasında sondan 5..

2012 yılının ilk yarısında ödenen emekli aylıkları, Türk-İş’in Nisan 2012 ayı için 940 T.L.

olarak hesapladığı dört kişilik ailenin “açlık” sınırının sadece yüzde 89’unu karşılıyor.Buna

göre işçi emeklilerine ödenen 835,5 liralık en düşük aylık 27 günlük beslenmeye güçlükle

yetiyor. Emekli aylığı Aralık 2011 için hesaplanan 3 bin 60 liralık yoksulluk sınırının ancak

yüzde 27’sini karşılıyor

TÜİK’in (Türkiye İstatistik Kurumu) yaşam koşulları araştırmasına göre; vatandaşların yüzde

87,5’i evden uzakta bir hafta tatilin giderinin karşılayamıyor. Vatandaşın yüzde 57’si

‘borçlarımı hiç ödeyemiyorum’ diyor. Halkımızın yüzde 83’ü limitine kadar borçlu.

Halkımızın yüzde 63’ü ‘et ve balık’ yiyemiyor, yüzde 81,7’si evlendiği mobilyalarla devam

ediyor; yüzde 65,7’si beklenmedik harcamaları karşılayamıyor; yüzde 36,8’i kışın soğukta

oturuyor yani evinin ısınma ihtiyacını tam olarak karşılayamıyor.

Dış Ticaret Açığı ve Cari Açık Rekor Düzeyde

Dış ticaret açığı ve cari açık Cumhuriyet döneminin rekorlarını kırmakta ve ekonomide

kırılganlık artmaktadır. Cari açıkta hızlı artışın nedenleri olarak; aşırı değerli TL'nin ithalatı

ucuzlatması, yurt dışı kredi maliyetlerinin düşük olması nedeniyle bu ithalatın dış finansmanla

karşılanması, bu süreçte yabancı girdi kullanımındaki artışın yerli üretim ve istihdamı olumsuz

yönde etkilemesi ve yerli üretimin ve ihracatın giderek artan ölçüde aramalı ve enerji ithalatına

bağımlılığının dış ticaret açığını sürekli olarak artırması olarak sıralanabilir. Uluslar arası

petrol, hammadde, metal ve altın fiyatlarındaki artışlar da cari açık üzerindeki baskıyı

artırmaktadır. Cari açığın bu düzeyde yüksek olması ekonomideki kırılganlığı ciddi derecede

artırmaktadır. 2002 yılından bu güne cari işlemler açığının GSMH'ya oranı %10’un üzerine

çıkmıştır.

Cari işlemler açığının boyutunun yanı sıra, nasıl finanse edildiği de önemli bir konudur.

Türkiye'de cari açığın önemli bir bölümü sıcak para ile finanse edilmektedir. Yüksek reel faiz

ise ekonomiye sermaye girişini artırmakta ve böylece bir yandan ülke kaynakları faiz olarak

yurt dışına aktarılmakta, öte yandan cari açığın finansmanında kullanılan sıcak para, kurlar

üzerinde baskı yaparak ekonomide sanal göstergeler oluşmasına sebep olmaktadır. Üretim

72

yapımızdaki bir diğer bozulma da ihracatın giderek daha fazla ithalata bağımlı hale gelmesidir.

İthalat yapıp düşük katma değerle ihraç etme giderek yaygınlaşan bir üretim modeli haline

gelmiştir. Bunun anlamı daha az istihdamdır.

2002 yılında 36,1 milyar dolar olan ihracat 2011 yılında 135 milyar dolara, 2002 yılında 51,6

milyar dolar olan ithalat ise 2011’de 241 milyar dolara çıkmıştır. Böylece aynı dönemde dış

ticaret açığı 106 milyar dolara yükselmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise 2002 yılında

yüzde 70 iken 2011’de yılında yüzde 56'ya düşmüştür.

Dünyada birkaç yıldır yaşanan krize paralel olarak Avrupa’da dış talebin düşmesi, Türkiye’nin

ihracatını olumsuz etkilemektedir. Avrupa’nın Türkiye dış ticaretindeki payı önce yüzde 55’ten

yüzde 45’lere şimdi de yüzde 40’ın altına düşmüştür. Başta Körfez ve Afrika ülkeleri olmak

alternatif pazarlar sayesinde bu azalış telafi edilmiş görünmektedir. Ancak, başta Libya, Mısır

ve Suriye olmak üzere bazı ülkelerde yaşanan gelişmeler bu durumun sürdürülemez olduğunu

göstermektedir.

İhracatta bütün şartlar zorlanarak gerçekleştirilen artış, değerli kurun ve ithalata bağımlılığın

arttığı bir ortamda sürdürülebilir değildir. İthalattaki artış hızının, ihracattan fazla olmasına, dış

ticaret açığının yükselmesine ve cari açığın da hızla artmasına neden olacaktır.

2011 yılında cari açık 77,2 milyar dolara ulaşmıştır. 80 yılda 44 milyar dolar cari açık veren

Türkiye, AKP Hükümetinin olduğu 9 yılda 294 milyar dolar açık vermiştir. Türkiye 4 trilyon

dolarlık ekonomik büyüklüğe sahip olan ABD’den sonra Dünyada en fazla cari açık veren

ikinci ülkedir.

Türkiye ekonomisi sıcak parayla büyümekte, başka bir deyişle el parasıyla büyür görünmekte,

ancak sıcak para girişiyle adeta soyulmaktadır. 2002 yılında 6,6 milyar dolar olan sıcak para

girişi Nisan 2012’de 117,7 milyar dolara ulaşmıştır.

Sıcak paranın Türkiye’ye gelme nedeni ise düşük kur- yüksek faizden kaynaklanan yüksek

kardır. 2002 yılında Türkiye’ye getirilip Hazine iç borçlanma kağıdında tutulan 1 milyon dolar,

Mayıs 2012 itibarıyla 4 milyon doları aşmıştır. Avrupa’da 9 yılda yüzde 35 kazanan yabancı

tefeciler ve yatırımcılar Türkiye’de 9 yılda yüzde 400 kazanmaktadır. 2002 yılında TL’ye

dönüştürülerek Borsaya 1 milyon dolar yatırım yapan yabancı yatırımcı Mayıs 2012 itibarıyla

parasını 5 milyon dolara yükseltmiştir.

Türkiye’nin; 2003-2011 yıllarında yabancılara doğrudan yatırım ve portföy yatırımı, dış borçlar

nedeniyle ödediği kar ve faiz payı tam 101,1 milyar dolardır.

Tabii ki bütün bu resmi para girişlerinin yanı sıra, kayıtdışı para girişi de son yıllarda önemli

ölçüde artmıştır. 2011 yılında Türkiye’nin ödemeler dengesinde yer alan “net hata ve noksan”

kalemi, yani kayıt dışı döviz girişi 12.5 milyar dolara ulaşmıştır. 2012’nin ilk dört ayında da 3

milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2002’de bu rakam -756 milyon dolardı. Kısacası Türkiye

kendini “sıcak para” ve “kara para” ile finans etmeye çalışmaktadır.

AKP İç ve Dış Borçta da Rekor Kırdı

2002’de 129,6 milyar dolar olan dış borç stoku AKP’nin iktidar olduğu 10 yıllık sürede sürekli

artarak 2011’de 306 milyar dolar olmuştur. 2002 sonunda 180 milyar dolar olan kamu iç ve dış

borç stoku 2011'de 291 milyar dolara yükselmiştir. Türkiye’nin brüt dış borç stoku ise 2012 yılı

ilk çeyreği itibariyle 318,2 milyar dolara yükselmiştir.

Özel kesim borç stokunda da son 10 yılda hızlı bir artış yaşanmıştır. 2002'de 43 milyar dolar

olan özel kesim dış borç stoku 2012 yılının birinci çeyreği itibariyle 207,6 milyar dolara

ulaşmıştır. Ayrıca özel sektörün kısa vadeli borç stoku 78,2 milyar dolara ulaşmış olup, kur

riski aşırı derecede artmıştır.

73

Kamunun yanı sıra, özel sektörün borcundaki hızlı artış da üretmeden tüketen ve borcu borçla

kapatan bir ekonomik yapının özel sektörde de hakim olduğunu ve sürdürülemez bir yapıya

dönüştüğünü göstermektedir. Türkiye'nin özel kesim dış borcu dahil toplam borç stoku

2002'deki 224.4 milyar dolar düzeyinden yüzde 135 oranında artışla 527 milyar dolara

ulaşmıştır.

Başbakan Erdoğan "Borç yiğidin kamçısıdır" veya "Bunlar leblebi çerez" gibi sözlerle borçları

hafife almakta ve kamu net borç stokunun GSMH'ya oranının düşmesini tek borç göstergesi

olarak kullanmaktadır. Oysa brüt borç stokunda rekorlar kırılmıştır. AKP iktidarı ise brüt borç

stoku, net borç stoku, borçların milli gelire oranı gibi uydurma istatistiklerle milleti

oyalamaktadır.

Vatandaş Borç Batağında

Vatandaşlarımızın durumu maalesef perişandır. 2002 yılında 10 milyon olan icralık dosya

sayısı 2010’da 20 milyona yükselmiştir. 2002’de 499 bin olan protestolu senet sayısı, 2009’da 1

milyon 600 bine, 2010’da ise 1 milyon 107 bine yükselmiştir. Nisan 2012 itibarıyla dört aylık

rakam ise 402 bindir. 2,2 milyon kişi bankalara borcunu ödeyememektedir.7 milyar 300 milyon

lira ödenemeyen tüketici ve kredi kartı borcu bulunmaktadır. Vatandaşın bankalara borcu 34

kat artarak 234 milyar liraya ulaşmıştır.

2002 yılında vatandaşların bankalara olan tüketici kredisi ve kredi kartları borcu 6,5 milyar

liraydı. Son 9 yılda vatandaşların toplam borcu 234 milyar liraya ulaştı. 2002’de yüzde 7,5 olan

vatandaşın borcunun gelirine oranı, 2011 sonunda tam 6 kat artarak yüzde 44,7’ye ulaşmış

bulunmaktadır. Yani vatandaşın harcadığı her 100 liranın 44,7 lirası borçtur. 2002 yılında 1

milyon 655 bin vatandaşımızın tüketici kredisi borcu varken, 2011 yılı sonunda bu rakam 12

milyon 381 bine çıkmıştır. Bu kadar borçlanan vatandaş, borçlarını bankalara düzenli bir

şekilde ödeyememektedir. Batık tüketici ve kredi kartları borçları 9 yılda tam 25 kat arttı. 2002

yılında takipteki (yani ödenemeyen) borç 278 milyon lira iken, 2012 yılı mayıs ayı itibarıyla

tam 7,3 milyar liraya yükselmiştir.

2002 yılında karşılıksız çek tutarı 2 milyar 204 milyon lira iken 2011’de ise 11 milyar 807

milyon liraya yükselmiştir. 2002’de protestolu senet sayısı, krizden yeni çıkmamıza rağmen

499 bin iken 2011’de 919 bine çıkmıştır.

2002’de yıllık icra dosyası sayısı 10 milyon 26 bin iken, 2011’de bu rakam 20 milyon 506 bine

yükselmiştir. Başka bir deyişle 2002’nin tam iki katı kadar eve icra gelmiş bulunmaktadır.

Esnaf ve Sanatkarın Hali Perişan

Esnaf ve sanatkar borçlarını ödeyemez hale gelmiştir. Ekonomi bir borç ekonomisi olmuştur.

Esnaf ve sanatkarlar piyasadaki durgunluğun yanı sıra ağır vergi yükü altında ezilmektedir.

AKP döneminde, esnaf ve sanatkar sicilinde kayıt sildirenlerin sayısındaki yükselme,

protestolu senet ve karşılıksız çek rakamlarında görülen yüksek artışlar ve vergi mükellefi

sayısında görülen azalma esnaf, sanatkar ve bütün ticaret erbabının faaliyetlerini yürütmekte

sıkıntıya düştüğünü açıkça göstermektedir.

TCMB verilerine göre protestolu senet ve karşılıksız çek miktarında, AKP iktidarı döneminde

yüksek oranda artış görülmektedir. Bu durum, AKP'nin ekonomi politikasının esnaf ve

sanatkar kesimini borçlarını ödeyemez ve iş yapamaz hale getirdiğini göstermektedir.

Protestolu senet sayısı 2011 yılında 919 bine ulaşmış, protestolu senet tutarı ise 2011 yılında

4.9 milyar YTL'ye yükselmiştir. Karşılıksız çek miktarında da her geçen yıl artış görülmekte

olup, 2011 yılında 1.397.166 seviyesine ulaşan karşılıksız çek miktarında 2002 yılındakine

göre yüzde 87 oranında artış olmuştur. Protestolu senet ve karşılıksız çek rakamlarında görülen

sürekli artışlar, esnaf, sanatkar, işadamı ve sanayicinin sıkıntı içinde olduğunu, borçlarını

74

ödeyemez hale geldiğini ve açıklanan yüksek büyüme rakamlarına rağmen reel sektörün

bundan pay alamadığını açıkça göstermektedir.

AKP iktidarının ve yandaşlarının çizdiği pembe tablolara rağmen, hiçbir kesimin durumunda

iyileşme görülmemektedir. Ödenmeyen kredi kartı ve bireysel kredi borçları ile zirai kredi

borçları, çalışan kesimin, emeklilerin ve çiftçilerin de durumunun iyi olmadığının bir

göstergesidir. AKP Hükümeti bir an önce kafasını kumdan çıkarıp, krizi ciddiye almalı ve

gerekli önlemleri planlamalı ve acil olanları hemen gerçekleştirmelidir.

Enflasyon Hedefleri Tutturulamıyor!

Merkez Bankası 2002 yılı başında para politikasının genel çerçevesine ilişkin yaptığı duyuruda,

para politikasında nihai hedefin enflasyon hedeflemesine geçmek olduğunu, ancak gerekli ön

koşullar tamamlanmadan enflasyon hedeflemesine geçilmeyeceğini duyurmuştur. 2002-2005

döneminde TCMB tarafından ‘Örtük Enflasyon Hedeflemesi’ uygulanmıştır. Bu süre zarfında,

dalgalı kur rejimine uyum artmış ve enflasyon hedeflemesi rejimine geçiş için elverişli bir

ortam oluşmasına yönelik önemli mesafeler alınmıştır. Örtük enflasyon hedeflemesinin

ardından, 2006 yılında açık enflasyon hedeflemesi rejimine geçildi. Ancak, 2006 yılında yüzde

5’lik hedefe karşılık yüzde 9,65’lik bir gerçekleşme ile yüzde 93’lük bir sapma ve yine 2007

yılında da benzer bir durum ile yüzde 4 olarak hedeflenen, sonra yüzde 5.8’e revize edilen

enflasyon oranı, 100’den fazla bir sapma ile yüzde 8.39 olarak gerçekleşti. 2008 yılında ise

yüzde 4 olarak hedeflenen enflasyon oranı yüzde 10,06 olarak gerçekleşmiştir.

2008 yılında enflasyonun % 10.06 olarak hedefin çok üzerinde gerçekleşmesi sonucunda

sonraki yıllarda da yüzde 4’lük hedefin tutturulamayacağı anlaşılınca, 2009-2011 dönemi

enflasyon hedefleri değiştirilmiş ve sırasıyla 7.5, 6.5 ve 5.5 olarak belirlenmiştir. Küresel

iktisadi faaliyetteki daralmayla birlikte uluslararası emtia fiyatlarında gözlenen hızlı düşüşler

ve mali tedbirler kapsamında gerçekleştirilen v ergi indirimleriyle yılın ilk yarısında

enflasyonda belirgin bir düşüş gözlenmiştir. 2009 yılının son çeyreğinde temelde baz etkisi ve

işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artışlar nedeniyle yıllık enflasyon bir miktar yükselmekle

birlikte temel fiyat göstergeleri düşük seyrini korumuştur. Bu gelişmeler sonucunda enflasyon

2009 yılı sonunda yüzde 6,53 düzeyi ile yüzde 7,5 olan hedefin altında, ancak belirsizlik

aralığının içinde gerçekleşmiştir. 2010 yılında yüzde 6,5 olarak hedeflenen enflasyon 6,4 olarak

gerçekleşmiştir.

2011 enflasyon hedefi % 7,8 idi fakat yıl sonunda %10.45 olarak gerçekleşti.2012’de Merkez

Bankası %5 hedef koymasına rağmen enflasyonun yılsonunda iyimser tahminle %6,5

gerçeklemesini beklemektedir. 2012 Haziran ayı enflasyonu %8,9 olarak açıklanmıştır.

Para ve Kur

AKP Hükümeti enflasyonu ve kuru kendi haline ve Merkez Bankası’na bırakmıştır. Değerli

TL, bir yandan rekabet gücümüzü düşürürken bir yandan da cari açığın artmasına yol açmakta

ve zengin-fakir arasındaki fark açılırken sanal zenginlik yaratılıyor. Türk Lirasının aşırı değer

kazanması, döviz karşısında reel değerinin artması demektir. Türk Lirası’nın aşırı değer

kazandığı konusunda kamuoyunu yanıltıcı beyan ve yazılar yazılmaktadır. Başta Merkez

Bankası Başkanı TL’nin değerli olmadığını savunmaktadır. Aslında Türk Lirasının ne kadar

aşırı değerlendiğini Merkez Bankası’nın hesapladığı “reel efektif döviz kuru endeksleri”

göstermektedir. Reel efektif döviz kuru endeksleri hem TÜFE, hem de TEFE (şimdi ÜFE) fiyat

artışlarına dayalı olarak hesap edilmektedir. Endeks değerlerinin yüzün üstünde olması, liranın

aşırı değerli olduğunu, tersi ise dövizlerin değerli olduğunu göstermektedir. Merkez Bankası

reel efektif kur endeksini, fiyat rekabetinin önemli bir göstergesi olarak tarif ediyor... Yani Türk

Lirasının değerlenmiş olması durumunda, Türkiye’nin dış rekabet gücü düşüyor ve ihracat

mallarımız diğer ülke mallarıyla rekabet edememektedir.

75

Merkez Bankası’nın 2003 ve TÜFE bazlı reel kur endeksine göre, 2004 yılında döviz kuru

dengede kaldı. 2005’ten sonra TL değerlendi. Ocak 2008 tarihinde 131.7 oldu. Yani o tarihte

TL yüzde 31.7 oranında aşırı değerli para idi. 2012 yılı Mayıs ayında reel kur endeksi,

116,6’dır. Yani TL hâlâ yüzde 16.6 oranında aşırı değerlidir. TL aşırı değer kazandığı için,

Türkiye rekabet gücünü kaybetmektedir. İthal girdi oranı da yüzde 72’ler düzeyine çıkmıştır.

İhracat mallarımızın üretiminde yüzde 80 oranında ithal girdi kullanılmaktadır. İthalattaki

artışın daha büyük olmasıyla, cari açık da artış kaydetmektedir.

76

KARŞILAŞTIRMALAR

Milli Gelir Büyümesi 2011 yılında yüzde 8.5 iken 2012 yılında Hükümetin hedeflerinin altına

inerek yüzde 3’lere düşecektir.

AKP dönemindeki son on yılda ortalama büyüme oranı yüzde 4’ler düzeyindedir. Bu büyüme

oranı Türkiye’nin ortalama büyüme oranı düzeyindedir.

AKP döneminde tasarrufların milli gelir içindeki payı yüzde 24’lerden Yüzde 12’lere

düşmüştür. Vatandaşın tasarruf yapacak hali kalmamıştır.

Eskiden vatandaşa sorulduğunda, bankaya para yatırmaya ve fon almaya gittiği cevabı

alınırken, şimdi kredi borcu ve fatura ödemeye gittiği cevabı alınmaktadır.

AKP döneminde İşsizlik oranları yüzde 15’lere yükselmiş ve bütün istatistiki cambazlıklara

rağmen AKP’nin iktidara geldiği dönemin altına indirilememiştir. Halen yüzde 10’lar

düzeyindedir.

İthalat azalmasına rağmen cari işlemler dengesi açığı milli gelirin yüzde 8’i gibi çok yüksek

düzeyde seyretmeye devam etmektedir.

AKP iktidara geldiğinden buyana ülkemiz yaklaşık 550 milyar dolar dış ticaret açığı vermiştir.

Aynı dönemde verilen cari işlemler açığı ise yaklaşık 370 milyar dolara ulaşmıştır.

Ülkenin toplam borcu AKP iktidara geldiğinde 220 milyar dolar iken 600 milyar dolara

yaklaşmıştır.

Bu dönemde özel sektörün dış borcu ise 45 milyar dolardan 204 milyar dolara yükselmiştir.

Dışarıdan borç bulmaya çalışan özel sektör büyük bir kur yükü altına girmiştir.

Kurlardaki en ufak bir değişme özel sektörü büyük sıkıntıya sokmaktadır.

AKP iktidara geldiğinden bu yana 4 kere yatırım teşvik paketi uygulamaya koymuştur. Her biri

başarısız olunca yenisini uygulamaya başlamıştır. Kamu sabit sermaye yatırım hedefleri bile

sabit fiyatlarla azalmaktadır.

AKP iktidara geldiğinde vatandaş gelirinin her yüz lirasının 5 lirasını borç olarak öderken şimdi

50 lirasını borç olarak ödemektedir.

Bankalardaki mevduatların toplam kaynaklara oranı 1994 yılından buyana en düşük düzeye

inmiştir.

Her yüz kredi kartı sahibinden yetmiş beşi kredi kartlarını asgari limitlerden ödeyebilmektedir.

Bu nedenle bankalar kredi kartı sahiplerinin limitini artırmaya çalışmaktadırlar.

Ödenmeyen çeklerden dolayı mahkûmiyeti kesinleşenler 100.000’i aşmıştır. Üst mahkemede

ise 130.000 bekleyen dosya vardır. Toplamı 250.000 dolayındadır. Cezaevlerinde ise 100.000

insan vardır. İşin vahametinin ortaya çıkmasından sonra çek kanununda değişiklik yapılmıştır.

Ancak, 2012 Yılının ilk beş ayında karşılıksız çıkan çek sayısı yüzde 56.4 oranında artarak

344.000’e ulaşmıştır. 2012 Yılının mayıs ayında ise karşılıksız çıkan çek sayısı bir önceki yıla

göre yüzde 118 oranında artarak 83.000’e ulaşmıştır. Merkez Bankası tarafından duyurulan

yasaklanan çek sayısı Mayıs 2012'de geçen yılın aynı ayına göre 18 kat artışla 91 bin 722’e

yükseldi.

Mahkemelerin bildirimleriyle Merkez Bankası'nca duyurulan yasaklama kararı alınmış

birikimli çek sayısı ise yılın ilk 5 ayında geçen yılın aynı dönemine göre 7 kat artarak 22 bin

381'den 157 bin 388’e ulaştı.

İlk defa memur maaş farklarını AKP altı ay süreyle ödememiştir. Bu farklarının bütçe açığını

77

artıracağı korkusunu topluma yaymaya çalışmaktadırlar.

Çiftçiyi perişan etmişlerdir. Açıklanan hububat fiyatları maliyetleri bile kurtarmamaktadır.

Geçen yıl Ocak-Haziran döneminde imalat sanayi kapasite kullanımı yüzde 74,6

seviyesindeyken, bu yıl Ocak-Haziran döneminde yüzde 74,1’e gerilemiştir.

Geçen yıl Ocak-Nisan döneminde sanayi üretim artışı yüzde 12,9 seviyesindeyken, bu yıl

Ocak-Nisan döneminde sanayi üretim artışı yüzde 2,6’ya gerilemiştir.

Geçen yıl Ocak-Mayıs döneminde yıllık ihracat artışı yüzde 20,1 seviyesindeyken, bu yıl yüzde

12,7’ye gerilemiştir.

Ocak-Mayıs döneminde toplam binek otomobil üretimi geçen yıla göre yüzde 12,3 azalmıştır.

Trafiğe kaydı yapılan motorlu taşıt sayısı Ocak-Nisan döneminde geçen yılın aynı ayına göre %

12,9 azalmıştır

2011 yılı Ocak-Mart döneminde açılan şirket sayısı 16.366 adet iken 2012 yılı Ocak-Mart

döneminde açılan şirket sayısı yüzde 21,3 azalarak 12.885 adede gerilemiştir.

Geçen yıl 17 Haziran 2011 tarihinde ödenmeyen takibe düşen toplam kredi borcu 18,7 milyar

TL iken, 15 Haziran 2012 haftasında 20,1 milyar TL tutarına yükselmiştir.

Geçen yıl Ocak-Mayıs döneminde karşılıksız çıkan çek sayısı 22.381 adet iken, bu yıl aynı

dönemde 157.388 adede yükselmiştir.

Geçen yıl Ocak-Mayıs döneminde protesto edilen senet sayısı 353.740 adet iken, bu yıl protesto

edilen senet sayısı 401.541 adede yükselmiştir.

24 Haziran 2011 haftasında ticari kredi faizleri yüzde 10,6 iken, 22 Haziran 2012 haftasında

yüzde 14,7’ye yükselmiştir.

Geçen yıl Temmuz başında dolar kuru 1,62 TL iken, bu yıl 1,81 TL’ye yükselmiştir.

78

GSYH (Cari Fiyatlarla)

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2012 1Ç

GSYH (MilyarTL) 351 455 559 649 758 843 950 953 1.099 1.295 1.426 329

GSYH ( Milyon $) 233 304 393 484 531 649 742 617 732 772 822 183

FERT BAŞINA GSYH (ABD $)

3.519 4.534 5.782 7.029 7.610 9.234 10.436 8.559 10.022 10.044 10.973

Kaynak: TÜİK

2012 yılı için OVP hedefleri kullanılmıştır.

Sektörel Büyüme Hızları (%)

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 1Ç

Tarım 2,8 7,2 1,4 -6,7 4,1 3,6 2,4 5,3 4,0

Sanayi 11,3 8,6 8,3 5,8 1,1 -6,9 12,8 9,2 3,5

İmalat 11,9 8,2 8,4 5,6 0,8 -7,2 13,6 9,4 17,5

Hizmetler 9,8 8,5 7,2 6,0 0,6 -3,2 8,6 9,0 4,3

İnşaat 14,1 9,3 18,5 5,7 -7,6 -16,1 18,3 11,2 4,6

Ticaret 12,7 8,2 5,8 5,3 -0,7 -8,6 11,7 11,0 12,5

Ulaştırma 10,7 11,7 6,8 7,1 1,6 -7,2 10,6 10,8 13,3

GSYH 9,4 8,4 6,9 4,5 1,1 -4,8 9,2 8,5 3,2

Kaynak:TÜİK

79

Yurtiçi İşgücü Piyasasında Gelişmeler (1000 kişi)

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009* 2010 2011 2012 Mart

Sivil İşgücü 23.650 24.289 24.565 23.250 23.114 23.805 24.748 25.641 26.725 26.431

Sivil İstihdam 21.147 21.791 22.046 20.954 20.738 21.194 21.277 22.594 24.110 23.817

İşsiz 2.493 2.498 2.520 2.295 2.446 3.274 3.776 3.046 2.615 2.615

İşsizlik Oranı(%) 10,5 10,3 10,3 9,9 10,3 11,0 14,0 11,9 9,8 9,9

Genç Nüfus İşsizlik Oranı(%) 20,5 19,7 19,3 18,7 20,0 20,5 25,3 21,7 18,4 17,4

İşgücüne Katılma Oranı(%) 48,3 48,7 48,3 48 46,2 46,9 47,9 48,8 49,9 48,6

Kaynak: TÜİK

Fiyat Hareketleri (Yıllık Yüzde Değişme)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012Haz.

Toptan Eşya Fiyatları Endeksi

(TEFE*, yıl sonu) 32,7 88,6 30,8 13,9 13,8 2,6 11,58 5,94 8,11 5,9 8,9 13,3 6,44

Tüketici Fiyatları Endeksi

(TÜFE, yıl sonu) 39,0 68,5 29,7 18,4 9,3 7,7 9,65 8,39 10,06 6,5 6,4 10,5 8,9

Kaynak: TÜİK

* 2004 ve 2005 yılı için TEFE yerine Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) yayınlanmaya başlamıştır.

80

Türkiye Brüt Dış Borç Stoku

(Milyon ABD Doları) 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Ç1

Kamu Sektörü

Kısa Vadeli Stok 915 1.341 1.840 2.133 1.750 2.163 3.248 3.598 4.290 7.013 10.683

Uzun Vadeli Stok 63.618 69.503 73.828 68.278 69.837 71.362 75.040 79.866 84.686 87.136 90.228

Toplam Dış Borç Stoku (I) 64.533 70.844 75.668 70.411 71.587 73.525 78.288 83.464 88.976 94.149 100.911

TCMB Kısa Vadeli Stok 1.655 2.860 3.287 2.763 2.563 2.282 1.874 1.776 1.576 1.269 1.275

Uzun Vadeli Stok 20.348 21.513 18.123 12.662 13.115 13.519 12.192 11.529 10.251 8.430 8.419

Toplam dış BorçStoku(II) 22.003 24.373 21.410 15.425 15.678 15.801 14.066 13.305 11.827 9.699 9.694

Özek Sektör

Kısa Vadeli Stok 13.854 18.812 27.078 34.024 38.547 38.707 47.405 43.671 71.603 75.543 78.284

Uzun Vadeli Stok (*)

29.202 30.058 36.852 50.710 82.594 122.385 141.630 129.126 119.797 127.057 129.358

Toplam Dış Borç Stoku (III) 43.056 48.870 63.930 84.734 121.141 161.092 189.035 172.797 191.400 202.600 207.642

Türkiye Brüt Dış Borç Stoku (I+II+III)

129.592 144.087 161.008 170.571 208.406 250.418 281.389 269.566 292.203 306.447

318.247

Türkiye İç Borç Stoku

(Milyon TL) 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011*

Ödemeler 141.060 166.357 183.553 174.492 157.552 155.733 138.547 144.927 183.732 132.138

Anapara Ödemeleri 97.591 113.721 133.500 135.222 118.893 114.193 94.030 98.165 141.583 97.074

Faiz Ödemeleri 43.469 52.636 50.053 39.270 38.659 41.540 44.516 46.762 42.148 35.064

Borçlanma 125.303 158.238 163.596 155.520 125.581 118.033 113.547 153.343 164.420 113.011

Net Borç Kullanımı 27.712 44.517 30.096 20.299 6.688 3.840 19.517 55.177 22.837 15.937

İç Borç Stoku 149.870 194.387 224.483 244.782 251.470 255.310 274.827 330.005 352.841 368.778

Tahvil 112.850 168.974 194.211 226.964 241.876 249.176 260.849 315.969 343.317 368.778

Bono 37.020 25.413 30.272 17.818 9.594 6.134 13.978 14.036 9.525 0

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Not: Döviz cinsinden borçlanmaların itfa tarihlerinde oluşan kur artışları stoktan düşülmüştür. * 2011 yılı Aralık ayı itibarıyladır.

81

Ödemeler Dengesi

ÖDEMELER DENGESİ ANALİTİK SUNUM * (Milyon ABD Dolar) 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

2012

Ocak-Nisan

A- CARİ İŞLEMLER HESABI -626 -7.515 -14.431 -22.309 -32.249 -38.434 -41.524 -13.370 -46.643 -77.238 -21.209

1. İhracat f.o.b. 40.719 52.394 68.535 78.365 93.613 115.361 140.800 109.647 120.902 143.406 50.889

2. İthalat f.o.b. -47.109 -65.883 -91.271 -111.445 -134.669 -162.213 -193.821 -134.497 -177.347 -232.877 -72.861

Mal Dengesi -6.390 -13.489 -22.736 -33.080 -41.056 -46.852 -53.021 -24.850 -56.445 -89.471 -21.972

3. Hizmetler Dengesi: Gelir 14.031 17.952 22.941 26.898 25.549 28.930 35.564 33.922 34.743 38.959 8.896

4. Hizmetler Dengesi: Gider -6.146 -7.441 -10.144 -11.742 -11.994 -15.647 -17.816 -16.606 -19.250 -20.686 -5.965

Mal ve Hizmet Dengesi 1.495 -2.978 -9.939 -17.924 -27.501 -33.569 -35.273 -7.534 -40.952 -71.198 -19.041

5. Gelir Dengesi: Gelir 2.486 2.246 2.651 3.644 4.418 6.423 6.889 5.164 4.477 3.952 1.566

6. Gelir Dengesi: Gider -7.040 -7.803 -8.260 -9.483 -11.074 -13.531 -15.253 -13.355 -11.616 -11.726 -4.293

Mal, Hizmet ve Gelir Dengesi -3.059 -8.535 -15.548 -23.763 -34.157 -40.677 -43.637 -15.725 -48.091 -78.972 -21.768

7. Cari Transferler 2.433 1.020 1.117 1.454 1.908 2.243 2.113 2.355 1.448 1.734 559

B. SERMAYE HESABI -8 -61 -51 -51 -30 0

C. FİNANS HESABI 1.172 7.162 17.702 42.685 42.689 49.287 34.707 10.065 58.929 66.370 19.895

8. Yurtdışında Doğrudan Yatırım -143 -480 -780 -1.064 -924 -2.106 -2.549 -1.553 -1.464 -2.464 -2.527

9. Yurtiçinde Doğrudan Yatırım 1.082 1.702 2.785 10.031 20.185 22.047 19.504 8.411 9.038 15.874 5.013

10. Portföy Hesabı-Varlıklar -2.096 -1.386 -1.388 -1.233 -3.987 -1.947 -1.244 -2.711 -3.524 2.688 577

11. Portföy Hesabı-Yükümlülükler 1.503 3.851 9.411 14.670 11.402 2.780 -3.770 2.938 19.617 19.298 5.852

11.1. Hisse Senetleri -16 905 1.427 5.669 1.939 5.138 716 2.827 3.468 -986 775

11.2. Borç Senetleri 1.519 2.946 7.984 9.001 9.463 -2.358 -4.486 111 16.149 20.284 5.077

12. Diğer Yatırımlar-Varlıklar -777 -986 -6.983 -553 -13.479 -4.969 -12.058 10.987 7.012 11.283 1.613

12.1. Merkez Bankası -30 -28 -24 -16 0 2 2 2 4 2 1

12.2. Genel Hükumet

-42 -116 -32 -31 -29 -108 -1

12.3. Bankalar 643 348 -5.324 -149 -11.018 -3.389 -10.255 6.396 13.158 -520 1.036

12.4. Diğer Sektörler -1.390 -1.306 -1.635 -388 -2.419 -1.466 -1.773 4.620 -6.121 11.909 577

13. Diğer Yatırımlar-Yükümlülükler 1.603 4.461 14.657 20.834 29.492 33.482 34.824 -8.007 28.250 19.691 9.367

13.1. Merkez Bankası 1.336 497 -209 -787 -1.268 -1.450 -1.791 -901 -553 -1.965 -394

82

13.2. Genel Hükumet -669 -2.194 -1.163 -2.165 -712 82 1.742 1.602 3.580 1.989 -138

13.3. Bankalar -2.016 2.846 6.564 10.524 11.704 3.736 9.457 514 27.254 9.976 7.034

13.4. Diğer Sektörler 2.952 3.312 9.465 13.262 19.768 31.114 25.416 -9.222 -2.031 9.691 2.865

Cari,Sermaye ve Finansal Hesaplar 546 -353 3.271 20.376 10.440 10.845 -6.878 -3.356 12.235 -10.898 -1.314

D. NET HATA VE NOKSAN -758 4.450 1.071 2.824 185 1.170 4.120 4.147 2.733 11.912 2.897

GENEL DENGE -212 4.097 4.342 23.200 10.625 12.015 -2.758 791 14.968 1.014 1.583

E. REZERV VARLIKLAR (*) 212 -4.097 -4.342 -23.200 -10.625 -12.015 2.758 -791 -14.968 -1.014 -1.583

14. Resmi Rezervler -6.153 -4.047 -824 -17.847 -6.114 -8.032 1.057 -111 -12.809 1.813 -1.004

15. Uluslararası Para Fonu Kredileri 6.365 -50 -3.518 -5.353 -4.511 -3.983 1.701 -680 -2.159 -2.827 -579

16. Ödemeler Dengesi Finansmanı

(*)

Eski sunumdaki karşılık kalemleri Rezerv Varlıklar kalemine dahil edilmiştir.

İstatistik Genel Müdürlüğü

Ödemeler Dengesi Müdürlüğü

Kapanan Şirket ve Kooperatifler 2007 2008 2009 2010 2011

Ocak-Mayıs 2011

Ocak-Mayıs 2012

Değişim

Kurulan Şirketler

55.350 49.003

43.239 50.423 53.409 25.041 18.986 -24,18

Kooperatif 1.152 1.547 1.033 533 421 -21,01

Ger.Kişi Tic.İşl. 48.673 46.401 44.375 50.943 60.430 28.223 31.437 11,39

Tasfiye Şirket 13.460 16.560 20.487 9.189 8.908 -3,06

Kooperatifler 2.444 3.004 2.723 975 763 -21,74

Kapanan Şirket

9.954 9.578

10.402 11.400 13.095 5.819 5.614 -3,52

Kooperatif 1.841 2.042 1.896 635 803 26,46

Ger.Kişi Tic.İşl. 23.595 37.343 32.292 29.921 41.130 18.708 16.545 -11,56

83

Karşılıksız Çek ve Protestolu senetler

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Mayıs2012

Protestolu senet miktarı (bin) 499 480 590 921 1.178 1,471 1.574 1.600 1.107 919 401.541

Protestolu senet tutarı (bin) 816 908 1.652 2.803 4.054 5.732 6.760 7.771 5.247 4.902 2.316

Karşılıksız çek miktarı 742.968 831.302 893.939 1.006.557 1.144.740 1.324.664 1.537.194 1.910.650 900 594.836 344.196

Negatif Nitelikli Kredi

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Nis.12

Ferdi Kredi 882 8,579 6,017 12,335 31,735 105.286 208.195 151.673 246.421 162.352

Kredi Kartı 4.899 41.126 67,353 110,701 133,198 248.336 326.469 261.969 338.767 241.132

Toplam 5.781 49.705 73,37 123,036 164,933 353.622 534.664 413.642 585.188 403.484

VERGİ Mükellef sayıları

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012mayıs

Gelir vergisi mük. 1.729.260 1.735.722 1.774.568 1.691.499 1.712.719 1.724.366 1.701.865 1.683.308 1.693.316 1.703.754 1.741.128

KDV mükellefi 2.887.598 2.142.949 2.230.815 2.165.516 2.225.811 2.268.925 2.266.053 2.249.950 2.271.049 2.293.765 2.325.729

Basit usule tabi mük. 810.167 820.621 814.532 792.706 775.141 762.111 744.188 743.500 728.850 714.693 709.472

84

SOSYAL KONULARLA İLGİLİ BİLGİ NOTU

İŞSİZLİK

Anayasamıza göre, Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını

geliştirmek için çalışanları korumak, çalışmayı desteklemek ve işsizliği önlemeye elverişli

ekonomik bir ortam yaratmak için gerekli tedbirleri almakla yükümlü bulunmaktadır.

Ancak bugün itibariyle ülkemizde en önemli sorun işsizliktir, yoksulluktur, güvencesiz

istihdam koşullarıdır, uzaklaşılan, piyasalaştırılan sosyal devlet anlayışıdır.

AKP'nin büyüme modeli istihdam dostu değildir. AKP Türkiye'de işsizliği ve buna bağlı olarak

da yoksulluğu sistematik olarak destekleyen ve bundan da nemalanan bir sosyoekonomik

modeli ayakta tutmak suretiyle insanlarımızı ianeye muhtaç ve mecbur hale getirmiştir.

Ülkemizde 2002 yılında %10,3 olan işsizlik oranı, 2009 yılında % 14’e yükselerek tarihi rekor

kırmış, 2010 yılında % 11,9, 2011 yılında da % 9,8 düzeyinde gerçekleşmiştir. 2012 Mart ayı

itibariyle de % 9,9’dur.

2002 yılında 2.464.000 kişi olan işsiz sayısı, 2012 Mart ayı itibariyle 2.615.000’dir.

Ancak, TÜİK'in hesaplamalarında işsiz sayısına dâhil edilmeyen iş aramayıp çalışmaya hazır

olanlar 2002 yılında 1.020.000 iken, 9,5 yılda 2.159.000 kişiye yükselmiştir. Bunlar dâhil

edildiğinde 2002 yılında % 14 olan işsizlik oranının 2012 Mart ayı itibariyle % 16,7 oranına

yükseldiği görülmektedir.

Ayrıca, İş bulma ümidi olmayanların sayısı 2002 yılında 73 bin kişi iken, 2012 Mart ayı

itibariyle 774 bin kişiye yükselmiştir. AKP döneminde iş bulma ümidi olmayanlar on kattan

fazla artmıştır. İşsizler, iş bulma ümidini kaybettikleri için işsiz olduklarını dahi beyan

etmemektedirler.

Hükümetin 2012 yılı büyüme hedefinin % 4 gibi düşük olması, hatta OECD ve IMF’nin % 2’ye

kadar inen tahminleri, önümüzdeki dönemde ülkemizde işsizliğin önemli oranda artacağını

göstermektedir.

AKP Hükümetleri 9,5 yılda işsizliğe bir çözüm bulamamış olup, bunu da pişkince itiraf ederek,

başarısızlığını ve beceriksizliğini ortaya koymuştur.

Türk gençliğinin işsizliği AKP zihniyetinin hiç umurunda değildir. AKP yetkilileri kendi

çocuklarında ve çevrelerinde holding patronu olanları gördükçe, herkesi öyle zannetmektedir.

YOKSULLUK, BORÇLULUK

Sosyal devletin temel amacı herkese insan onuruna yaraşan asgari bir yaşam düzeyini

sağlamaktır.

Büyük Türk Hakanı Oğuz Kağan duasında şöyle demektedir: “Türk ülkesinde adaletten başka

şey hüküm sürmesin… Türk yurdunda yoksulluk o kadar azalsın ki, fakirlik suç sayılsın.”

Sosyal devlet olmanın en özlü ifadesi böyle olabilir.

Ülkemiz maalesef adaletsiz uygulamaları ayyuka çıkan, Türk Milletini işsizliğe ve yoksulluğa

mahkum eden bir iktidar tarafından 9,5 yıldır yönetilmektedir.

Hükümetin gizlemeye çalıştığı ve yapısal nitelik kazanmış bozulmalar toplumdaki ümitsizliği

daha da arttırmaktadır. Bunların başında orta kesimin yok olması, toplumun doğrudan zengin

ve fakir ayrışmasına uğratılması gerçeği geliyor. Nitekim çok büyük bir kısım fakirleşirken

devlet imkânları ile zenginleşen haksız rekabet üstünlüğüne kavuşturulan kesimler süratle

birbirinden ayrıştırılmaktadır.

85

Bir tarafta türedi zenginler bir tarafta sadakaya muhtaç hale getirilen geniş kitleler. Orta kesimi

yok edilmiş bir toplumun savrulmayacağı istikamet yoktur.

AKP İktidarının bugüne kadar uyguladığı ekonomi politikasında üretim perspektifi yoktur.

AKP üretim yerine tüketimi, ihracat yerine ithalatı, istihdam yerine işsizliği, rekabet yerine

tekelleşmeyi, tasarruf yerine borçlanmayı teşvik etmiştir.

Sürdürülebilir büyümenin en önemli yapı taşlarından biri olan tasarrufların düzeyi AKP İktidarı

döneminde sürekli olarak düşmüştür. Cumhuriyet tarihimizin en düşük tasarruf oranını 2011'de

gördük. Tasarrufların düzeyi %20’lerden AKP İktidarı döneminde sürekli olarak düşmüş olup

milli gelirin yüzde 13’üne kadar inmiştir. Bu nedenle ülkemizde dış tasarruflara bağımlı bir

yapı oluşmuştur.

Ülkemizde 2002 yılında GSYH’nın sadece binde 3'ü olan cari açık, 2011 yılında GSYH’nın

yüzde 10'una ulaşmıştır.

Cari açığın faturası da vatandaşa çıkarılmaktadır. "Yunanistan'ın durumuna düşeriz." korkusu

da verilerek; bir taraftan insafsızca yüksek vergi zamları yapılmış, bir taraftan da asgari

ücretliye, memura, emekliye düşük maaş zamları verilmiştir.

Üretim ekonomisi için yapısal çözüm tedbirlerinin uygulamaya konulması ve cari açığa karşı

önlemler alınması yönünde MHP olarak yıllardır yaptığımız uyarıları hiç dikkate almayan AKP

Hükûmetleri, tasarruf açığını kapatma konusuyla bu yıla kadar ilgilenmemiştir.

Cari açığın oluşturduğu tehdit, Hükûmet tarafından geç de olsa nihayet kabul edilmiştir. Bu

nedenle Hükûmet, vatandaşın tasarruf etmesini istemekte ve buna yönelik bazı tedbirler

uygulamaya koymaktadır. Vatandaşın geliri geçimini sağlamaya yetmiyorsa nasıl tasarruf

edecek?

Bugünkü asgari ücret, bugünkü maaşlar, bugünkü emekli aylıkları çalışanların ve emeklilerin

zorunlu ihtiyaçlarını asgari düzeyde bile karşılamamaktadır. 700 liralık asgari ücretin, emekli

aylığının neresinden tasarruf edilecek?

Ürünü para etmeyen, gübre alamadığından tarlasına gübre atamayan çiftçi hangi gelirinden

tasarruf edecek? Hayatın güçlüklerine direnen esnafımız iş yeri kirasını, sosyal güvenlik

primini dahi ödemekte güçlük çekerken nasıl tasarruf edecek?

Sayın Başbakan kredi kartı mağdurlarına "Cebindeki kadar harca kardeşim." diyor. Güzel bir

uyarı, ama vatandaşın cebinde para mı var?

Sayın Başbakan değil miydi "Bizden bir yılda bir şey beklemeyin ama üç yılın sonunda cebiniz

dolacak." diyen. Bir yıl değil, üç yıl değil, dile kolay tam dokuz buçuk yıl geçti.

Vatandaşlarımızın cebi dolmadı ama kredi kartı limitleri doldu, kredi limitleri doldu, gırtlağına

kadar borç doldu.

Aylık geliri yetmeyen vatandaşımız geçimini borçla sağlamaya çalışmaktadır. Gelecek

yıllardaki gelirlerini şimdiden tüketen vatandaşlarımızın geleceği ipotek altına alınmıştır.

TÜİK verilerine göre nüfusun yaklaşık üçte ikisi ciddi finansman sıkıntısıyla karşı karşıyadır.

19 Aralık 2011 tarihinde açıklanan Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'na göre maddi

yoksunluk oranı 2009 yılında yüzde 63, 2010 yılında ise yüzde 63,5 olarak hesaplanmıştır.

TCMB Finansal İstikrar Raporlarına göre 2002 yılında 6,7 milyar lira olan vatandaşın borcu,

2011 yılında 251,9 milyar liraya ulaşmıştır. Bu borçların içinde konut, taşıt, ihtiyaç kredisi ve

kredi kartı borçları bulunmaktadır.

AKP İktidarı boyunca vatandaşın geliri yaklaşık 3,4 kat artarken borçları 37,6 kat artmıştır, faiz

ödemeleri de 9,2 kat artmıştır.

86

2002 yılında vatandaşın 100 liralık gelirine karşılık 4,7 lira borcu varken, 2011 yılı itibariyle

100 liralık gelirine karşılık 51,7 lira borcu bulunmaktadır.

İşte, AKP'nin dokuz buçuk yıllık icraatının özeti. AKP Hükûmeti vatandaşta tasarruf edecek hâl

bırakmamıştır.

ÜCRET POLİTİKALARI VE ZAMLAR

Ülkemizde enflasyon ile mücadelenin temel aracı olarak ücret politikaları kullanılmaktadır.

Asgari ücret başta olmak üzere bütün ücretleri ve buna bağlı olarak ta emekli aylıklarını

enflasyon düzeyinde artırmak, ekonomik bir tercih olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu durum, çalışanların ve emeklilerin satın alma gücünü zayıflatmış, enflasyon ile mücadelenin

en ağır yükü çalışan ve emekli kesimin üzerine aktarılmıştır.

Her fırsatta kendi hükümeti döneminde milli gelirin artması ile övünen AKP, bu tercihi ile gelir

dağılımında, çalışanlar ve emekliler aleyhine ciddi bir bozulmaya neden olmuştur.

İnsanımızın “Ülkemiz zenginleşiyor da biz neden zenginleşemiyoruz” sorusunu sıklıkla

sormalarının arkasında yatan gerçek ise işte budur.

Ücretlerde “sefalet” düzeyi devam etmektedir. Asgari ücrete 2012 yılı ilk altı ayı için yüzde

5.91 ikinci altı ayı için ise yüzde 6.09 artış yapılmıştır. Buna göre, 16 yaşını doldurmuş işçiler

için aylık net ücret ilk 6 ay için 701.14 TL, ikinci altı ay için ise 739.80 TL olmuştur.

Bugünkü asgari ücret ile çalışanların zorunlu ihtiyaçlarını asgari düzeyde bile olsa, karşılaması

mümkün değildir.

Zaten düşük belirlenen asgari ücretten bir de bir de vergi, prim gibi kesinti yapılmaktadır.

Böylece asgari ücret, tespit edildiği andan itibaren yetersiz, çelişkili ve tutarsız olmaktadır.

Asgari ücret, çalışanın kendisine ve ailesine insan onuruna yaraşır bir hayat sağlayabilecek

düzeyde olmalıdır. Net asgari ücret, mutlaka açlık sınırının üzerinde olmalıdır. Asgari ücretten

vergi alınmamalı, ücretlilerin vergi yükü de düşürülmelidir.

Milliyetçi Hareket Partisi olarak hazırladığımız “31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi

Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi”ni TBMM’ne

sunduk.

Bu Kanun Teklifi ile, asgari ücretten gelir vergisi alınmaması, bütün çalışanların ücret

gelirlerinin asgari ücret kadar kısmının vergi dışı bırakılması ve ücretlilerin vergi yükünün

hafifletilmesi amaçlanmaktadır.

Ücret politikaları ile çalışan ve emekli kesim üzerinde baskıcı ve sindirici bir yönetim biçimini

benimseyen hükümet, milyarder yaratma konusunda ise oldukça cömert davranmaktadır. Kriz

dönemlerinde dahi dolar milyarderi sayısı dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan

Japonya’dan daha fazla artan Türkiye, gelir dağılımının en fazla bozuk olduğu ülkeler arasında

da ilk sıralarda gelmektedir.

AKP Hükümetinin uyguladığı politikalar sonucu, sıcak para yoluyla ülkemiz küresel soyguna

maruz bırakılmıştır. Halen 110 milyar dolar civarındaki sıcak para diye anılan kısa vadeli

yabancı sermaye, ülkemizde yıllardır çok yüksek kazanç elde etmiştir.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun Ekim ayı verilerine göre, 51 milyon mudi 10

bin liranın altında mevduata ve toplam mevduatın % 4,7’sine sahip iken, sadece 43 bin mudi 1

milyon liranın üzerinde mevduata ve toplam mevduatın yüzde 47’sine sahip bulunmaktadır.

Milyonerler kulübüne son 1 yılda 9 bin 755 milyoner eklenmiştir.

Küresel patronların, sıcak para tacirlerinin, faizcilerin ve tefecilerin yüksek karlar elde ettiği,

87

paradan para kazanmanın revaçta olduğu ülkemizde, asgari ücretliler ile memur ve emeklilerin

büyük çoğunluğu açlık sınırının altında aylık almaktadır.

Aylık geliri yetmeyen vatandaşımız geçimini borçla sağlamaya çalışmaktadır. 2002 yılında 6

milyar lira olan kredi kartları ve tüketici kredisi borçları 9 yılda tam 38 kat artarak 230 miyar

lirayı aşmış durumdadır.

Ülkemizde açlıkla boğuşan milyonlara karşılık, her yıl binlerce yeni milyonerler üreten çarpık

ve adaletsiz bir gelir dağılımı hakim olmuş, üretmeden tüketen ve ürettiğinden fazlasını

harcama döngüsüne saplanmış bir ekonomik düzen meydana gelmiştir.

Ekonomik sıkıntılardan dolayı çiftçiler, esnaf ve sanatkarlar ile dar ve sabit gelirliler başta

olmak üzere toplumun büyük çoğunluğu ciddi sorunlarla karşı karşıya bulunmaktadır.

Girdi fiyatlarındaki yüksek artışlar ve yetersiz destekler çiftçimizi çaresiz bırakmıştır.

Ürünlerini düşük fiyatlarla satmak zorunda bırakılan Çiftçimizin durumu her geçen gün daha da

kötüye gitmektedir.

Mahallede, çarşıda, işhanında, pazarda, sanayi sitesinde ekmeğini kazanabilmek için didinen

esnafımız dükkan kirasını ödeyemez hale gelmiş, her mahallede kurulan büyük alışveriş

mağazaları küçük esnafı yok etme noktasına getirmiştir. Nakliyeci esnafımız, kamyoncularımız

artık 10 numara yağ bile alamamakta, yanık yağla tekerini döndürmeye çalışmaktadır.

Fakir fukara, garip guraba edebiyatıyla, en kahraman Rıdvan edalarıyla, yüce dinimizi de

istismar ederek, hitap ettikleri kesimlerin oylarını kotaranlar, iktidarları döneminde bu

kesimleri unutmuş, türedi zenginler, mutlu azınlıklar, imtiyazlı sınıflar, seçkinler zümresi

oluşturmuştur.

Hükümet tasarruf artışını, tüketimi kısarak sağlamayı hedeflemektedir. Hükümetin bırakın

refah artışından vatandaşa pay vermeyi, tasarruf tedbirleri yoluyla, vergi artışları ve zamlarla

vatandaşın mevcut refahından bile pay almayı hedeflediği görülmektedir.

AKP Hükümeti yüksek oranlı zamlarla milletimize adeta zulüm uygulamaktadır. Vatandaş her

gün yeni bir zam haberi ile karşı karşıya kalmaktadır. Son aylarda elektrikten doğalgaza,

benzinden mazota, telefondan otomobile kadar birçok mal ve hizmetin vergileri artırılarak

yüksek zamlar yapılmıştır. Yılbaşından itibaren de onlarca harç ve damga vergisi yüzde 15

oranında zamlanmıştır.

Halen kullanılan ilaçlar için emekliler % 10, sigortalılar % 20 katılım payı ödemekte iken, buna

ilave olarak reçetede yer alan üç kutu 3 kalem ya da kutuya kadar ilaç için 3 lira, sonraki ilave

her bir kalem ya da kutu ilaç için 1 lira katılım payı ödenmesini öngören yasal düzenleme

yapılmıştır.

Sağlık harcamalarındaki yüksek artışın önüne geçemeyen AKP Hükümeti bunun faturasını

vatandaşa çıkarmaktadır.

Asgari ücretliler, işçiler, memurlar, emekliler ile dul ve yetimler daha maaşları artmadan,

alacakları maaş zammından çok daha fazlasını ödemekle karşı karşıya bırakılmıştır.

SOSYAL YARDIMLAR

Sosyal yardım sistemi sağlıklı bir şekilde işlememektedir. Sistemden kimlere, hangi şartlarla,

ne miktarda, ne zaman kadar sosyal yardım yapılacaktır sorusunun cevabını bulmak mümkün

değildir. Sistem bir hak olarak değil, bir lütuf olarak bu yardımları düzenlemektedir. Sağlanan

yardımların standardı düşüktür.

Yardımlar daha ziyade siyasi iktidarın takdirlerine göre yapılır gibi bir görüntüye sahiptir.

Sistem keyfiliklere ve siyasi kullanıma müsait durumdadır. Sistem AKP tarafından fütursuzca

88

istismar edilmekte, siyasi rant aracı olarak görülmektedir.

Yaşlılık ve muhtaçlık maaşları yanında özürlü maaşları gibi konularda şartları uyan vatandaşlar

müracaatları halinde bu haklardan yararlanabilmektedir. Ancak mevcut sistem talep eksenli

olduğundan, talep edilmedikçe söz konusu haklardan yararlandırma kendiliğinden

olmamaktadır.

Sosyal yardım sisteminin sorunları genel olarak; etkili kontrol ve denetim sisteminin olmaması,

kaynak tahsis eden kurumla denetim birimlerin farklı olması, proje ve yardımların etkinlik ve

yerindelik kontrolünün yapılmaması, yardımların dağıtım ve hedef kitlenin tespitinde objektif

kriter eksikliği, çerçeve sosyal yardım yasasının olmaması, yardımların hak temeline

dayandırılmaması, mütevelli heyet üyeliği seçiminin yeterince duyurulmaması, siyasilerin yön

vermesi, sosyal yardım hizmeti sunan kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının ortak veri

tabanının olmaması, veri paylaşımından kaçınılması, ortak terminolojinin olmaması, sosyal

yardım alanında faaliyet gösteren çok sayıda kurum ve kuruluşun olması ve bu durumun

yardımlarda mükerrerliğe yol açması gibi konular sıralanabilir.

GAZİLER İLE ŞEHİT YAKINLARI, 65 YAŞ, ENGELLİLER

AKP; referandum sürecinde yaşlılar, engelliler, gaziler ve şehitlerimiz ile dul ve yetimler için

özel ayrımcılık getirileceğini taahhüt etmiş olduğu halde; bugüne kadar özel ayrımcılık

getirecek hiçbir düzenleme yapmamıştır.

Bugün itibariyle; 65 yaş aylığı 116 lira, bakıma muhtaç engelli aylığı 351 lira, diğer engelliler

ile engelli yakını aylığı ise 234 lira, muharip gazilerin şeref aylığı 415 lira, 15 yıllık emekli

geçici köy korucusunun aylığı 342 lira civarındadır.

Bu kesimlere çok cüzi aylıkları reva gören söz de verdiği halde görmezden gelen AKP

Hükümetidir.

Milliyetçi Hareket Partisi olarak 65 yaş aylığının, engelli kardeşlerimizin maaşlarının

artırılması, gazilerimiz ile şehitlerimizin yakınlarının haklarının genişletilmesi, iyileştirilmesi

ve aralarındaki mevcut eşitsizliklerin giderilmesi için verdiğimiz kanun teklifleri Meclisin

gündeminde beklemektedir.

Türk vatanını bölmeye çalışanlara karşı, bayrağımızın yere düşmemesi için canını feda eden

şehitlerimizin yakınları ile gazilerimizin geçim sıkıntısı içinde olmalarını hiçbir vicdan asla

kabul etmez.

Gaziler ile şehit yakınlarının sorunlarına çözüm getirmek hepimizin sorumlulukları arasında

yer almaktadır.

1005 sayılı Kanunda şeref aylığı düzenlemesinde gazilerimizin halen çalışıp çalışmaması

durumuna bağlı olarak ücret farklılaştırılması öngörülmektedir. Bu durum aylığın bağlanma

gerekçesi olan gazilik kriteri dışında bir kriterin esas alınması sonucunu doğurmak suretiyle

“şeref” kriterinin farklılaştırılmasına, gazilerimiz arasında az şerefli çok şerefli gibi bir

değerlendirmeye yol açmaktadır. Bu ayıp ortadan kaldırılmalıdır.

Yine güvenlik güçleri ile birlikte zor şartlarda terörle mücadele görevini yapan geçici köy

korucularının çalışma şartlarının ve özlük haklarının iyileştirilmesi ve mağduriyetlerinin

giderilmesi gerekmektedir.

MUHTARLAR

Köy ve mahalle muhtarlarına ödenen 415 TL düzeyindeki maaş günümüz şartlarında çok

yetersizdir.

Yıllardır Muhtar maaşlarının iyileştirileceği sözünü veren AKP Hükümetlerinin tüm içişleri

89

bakanları, “Ben de emekli olursam herhalde bir köyde muhtarlığa aday olabilirim.” diyerek

umut veren Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç, sözlerini tutmamış ve muhtarlarımızı aldatmıştır.

Muhtarlara verilen maaş, sürekli muhatap oldukları resmi kurumlara gidip gelmeleri için

gerekli ulaşım giderlerini ancak karşılamaktadır. Muhtarlık görevinin yürütülmesi için zorunlu

olan elektrik, telefon, kırtasiye, internet, temsil, ağırlama ve diğer harcamalar, muhtarların aile

bütçelerine ilave yük getirmektedir.

Sayıları 53 bini bulan muhtarların birçoğu sosyal güvenlik primini yatıramadığından sosyal

güvenceden yoksun duruma düşmüşler, icralık olmuşlardır. Muhtarları bu duruma düşürmeye

kimsenin hakkı yoktur.

Milliyetçi Hareket Partisi olarak muhtar aylığının, en az asgari ücret düzeyinde olması için

verdiğimiz kanun teklifleri Meclisin gündeminde beklemektedir.

EŞİT İŞE EŞİT ÜCRET

Kamu Görevlilerinin Mali Haklarının Düzenlenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun

Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 666 sayılı Kanun Hükmünde

Kararnamenin ücret sistemine ilişkin değişiklik getiren hususları 15 Ocak 2012 tarihinde

yürürlüğe girmektedir.

Yaklaşık 405 bin memurun maaşlarında artış yapılması ve 9 yıldır münferiden yapılan

düzenlemelerle kontrolsüz bir şekilde gelişen ücret adaletsizliğinin hükümet tarafından farkına

varılmış olması olumlu görülmekle birlikte, katılımcı bir şekilde hazırlanmayan bu KHK ile

ücret sistemi sadeleştirmek yerine daha da karmaşık hale getirilmekte, maaş artışı ağırlıklı

olarak üst kademeye yapılmakta, alt kademe ile üst kademe arasındaki ücret yelpazesini alt

kademe aleyhine bozmaktadır.

Çoğu memurun maaşında artış olmaması nedeniyle çalışma barışı olumsuz etkilenebilecektir.

AKP yeni bir “personel rejimi” ve “ücret rejimi” nin süratle hayata geçirileceğini taahhüt

etmesine rağmen 9 yıldır bu yönde bir adım atmamıştır.

Öğretmen, akademik personel, emniyet mensupları, din görevlileri, sağlık personeli, TSK

personeli gibi bazı unvanlarda bulunanların maaşlarında ise artış yapılmamıştır.

EMEKLİLER VE İNTİBAK YASASI

Emekli, dul ve yetimlerin tamamına yakını açlık sınırının altında aylık almaktadır. AKP

Hükûmeti emeklilere hep umut vermiştir. Ancak emeklileri sürekli aldatmış ve hayal

kırıklığına uğratmıştır.

Emekliler arasındaki maaş adaletsizliğini gidereceğini vaat etmesine karşın, daha da adaletsiz

hâle getirmiştir.

Emeklilere banka promosyonu verileceği söylenmiş ancak bu söz de boş çıkmıştır.

Emekli aylıkları arasındaki eşitsizlikleri gidereceğini yıllardır söz vermesine rağmen yerine

getirmeyen ve emeklileri sürekli hayal kırıklığına uğratan AKP Hükümeti, çıkan Kanunu

“İntibak düzenlemesi” olarak takdim etmesine karşın, yapılan düzenleme emekli aylıkları

arasındaki eşitsizlikleri gidermemektedir.

Zira, yapılan düzenlemede;

- Sadece, 2000 yılı öncesinde 506 sayılı Kanuna göre bağlanan aylıklarla ilgili bazı

hesaplamalar yapılmaktadır. Bu aylıkların 2000 öncesi için yeniden hesaplanmasında aylık

bağlama oranları düşük tutulmakta, 2000 yılından 2008 yılına taşıma işleminde de GSYH artış

oranlarının %75’i esas alınmaktadır.

90

- 2000 yılı öncesi bağlanan Bağ-Kur emekli aylıkları ile ilgili benzer bir hesaplama

öngörülmemektedir. Sadece 1479 sayılı Kanuna tabi (Esnaf Bağ-Kur) olanlara dair

1/4/2002-30/6/2002 döneminde yürürlükte bulunan gelir basamakları ile ilgili tespit edilen bir

yanlışlık düzeltilmektedir.

- Bu hesaplamalara göre oluşacak aylıklarla ilgili geriye dönük bir ödeme sözkonusu

olmadığı gibi yeni aylıkların 2013 Ocak ayından itibaren ödenmesi öngörülmektedir.

- Yüksek prim ödeyerek hizmet satın alan SSK emeklileri (Süper emekliler) ile basamak

satın alan Bağ-Kur emeklilerinin mağduriyeti hiç dikkate alınmamaktadır. 506 sayılı Kanunun

geçici 20 nci maddesine tabi sandıklardan aylık alanları kapsamamaktadır.

- Gerek SSK, gerekse Bağ-Kur’lu olarak 2000 yılından itibaren emekli olanların

aylıklarındaki eşitsizlikler görmezden gelinmektedir. Hele ki, 2008 Ekim ayından sonraki

hizmetler için bağlanan emekli aylıklarının yüksek oranda düşmesi konusu tamamen göz ardı

edilmektedir.

- Emekli sandığı ile SSK ve Bağ-Kur emekli aylıkları arasındaki eşitsizliklerden hiç

bahsedilmemekte, yanına bile yaklaşılmamaktadır.

Dolayısıyla bu bir “intibak düzenlemesi” değildir. Kısmi bir iyileştirmedir.

AKP Hükümeti samimi değildir ve hiç samimi olmamıştır. Emeklilik şartlarını ağırlaştıran,

emeklilik yaşını 65 yaşa yükselten, emekli aylıklarının refah payını düşüren, 2008 yılından

sonraki hizmetler için bugünkü aylıkların yarısı kadar emekli aylığı bağlanmasını öngören

kanunu çıkaran AKP Hükümetidir. Bu kanundan dolayı, gelecek yıllarda eski ve yeni

emeklilerin aylıkları arasında uçurum oluşacağı açıktır.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR

Sosyal güvenlik politikalarının en önemli amaçlarından birisi, insanlar arasında oluşturduğu

güvenlik ağları ile toplumsal eşitsizlikle mücadeleyi desteklemektir. Bu anlamda devlet, tüm

bireyler için eşit hak ve yükümlülükler içeren bir sosyal güvenlik sistemi kurgulamakla

yükümlüdür.

Ülkemizde de sosyal güvenlik hakkı, Anayasa ile teminata bağlanmış olup, devletin

yükümlülüğü altında bulunmaktadır.

İşe başladıkları tarihte yürürlükte olan mevzuata göre emeklilik için gerekli prim ödeme gün

sayısı ve sigortalılık süresini tamamladıkları halde, bir başka ifadeyle emekli olma hakkını elde

ettikleri halde bir de yaş şartına tabi tutulmaları birçok vatandaşımızı mağdur etmiştir.

İşe girdiği tarihte tabi olduğu mevzuata göre emeklilik için gereken sigortalılık süresi ve prim

ödeme gün sayılarını tamamlayan vatandaşlarımıza emekli aylığı bağlanmadığı gibi bir de

sağlık sigortası primi ödemekle karşı karşıya kalmışlardır.

Kazanılmış hakları ellerinden alınan, emeklilikte yaşı bekleyen vatandaşlarımız haklarını

aramakta, TBMM’den çözüm beklemekte, bu mağduriyetlerinin giderilmesini sağlayacak

düzenleme yapılmasını istemektedir.

Milliyetçi Hareket Partisi emeklilik hakkını elde ettiği halde emeklilik için yaşı bekleyenlere

emeklilik hakkının verilmesi gerektiği görüşündedir. Bu konuda sözkonusu mağduriyeti

gidermeye yönelik olarak gerekli kanun teklifi ve önergeler vermiştir.

Hatta, TBMM’nde kabul edilen ve kamuoyunda intibak yasası diye adlandırılan Kanunun

görüşmeleri esnasında verdiğimiz teklif ile; 2000 yılından önce sigortalı olanlardan, sigortalı

oldukları tarihte yürürlükte olan mevzuata göre emeklilik için gerekli prim gün sayısı ve hizmet

yılı şartlarını tamamlamış olanlara, yaş şartı aranmaksızın emekli aylığı bağlanması önerilmiş,

ancak AKP Grubunun oylarıyla reddedilmiştir.

91

SÖZLEŞMELİLER, BELEDİYE VE ÖZEL İDARE ÇALIŞANLARI

Kamuda aynı yerlerde, aynı işi yapmalarına rağmen statüleri nedeniyle çalışanlar arasında idari,

mali ve sosyal haklar yönünden birçok farklılık bulunmaktadır.

Bu durum, Anayasa ile güvence altına alınan eşitlik ve adalet ilkelerine aykırı olduğu gibi,

çalışanların motivasyonunu ve çalışma barışını olumsuz etkilemektedir.

AKP iktidarı döneminde, asli ve süreklilik arzeden birçok kamu hizmeti; 4/B’li sözleşmeli

personel, özel kanunlara göre sözleşmeli personel, 4/C’li geçici personel, geçici ve mevsimlik

işçiler, taşeron şirket işçileri eliyle yürütülür hale gelmiştir.

657 sayılı Kanun, memurlar eliyle gördürülmesi mümkün olmayan geçici işlerin ifası için

istisnai hallere münhasır olmak üzere sözleşmeli ve geçici personel istihdamını mümkün

kılmıştır. Hal böyle iken, uygulama ve gelenek de bu hükmün lafzına ve ruhuna uygun olarak

işlemekte iken, son on yıldır bu istisnai uygulamalar asıl istihdam şeklinin önüne geçmiştir.

Bu yanlış uygulama ile birlikte de birçok mağduriyet ortaya çıkmıştır. En büyük mağduriyet ise

yandaş olmayan ve bu istisnai yollarla iş bulamayanlardadır. Bunlar girdiği merkezi sınavı

kazanıp ataması yapılamayan, bir türlü sıra gelemeyen ve sıra gelmeden de kadroları istisnai

yollarla doldurulanlardadır. Hükümetin bu yanlışı derhal durdurması gerekir.

Bununla birlikte, uygulamadaki tutarsızlığın ve aynı statüdeki kişilere yapılan farklı

uygulamaların giderilerek kendi içinde hakkaniyetin sağlanması, eşitsizliğin, haksızlığın,

adaletsizliğin ve ayrımcılığın giderilmesi de gerekmektedir.

12 Haziran 2011 seçimlerinden bir hafta önce çıkarılan 632 sayılı KHK ile 657 sayılı Kanunun

4/B maddesi ile 4924 sayılı Kanun uyarınca sözleşmeli personel pozisyonlarında çalışanların

memur kadrolarına atanmışlardır.

Yıllardır en temel insan hakkından dahi mahrum bırakılan, ailelerinden koparılan, güvencesiz

bir geleceğe mahkûm edilen sözleşmeli personelle ilgili çağrılarımıza, AKP seçim öncesi oy

kaygıyla da olsa kulak vermiştir.

Ancak, 200 bin civarında sözleşmeli memur kadrolarına atanırken, başta il özel idareleri ve

belediyeler olmak üzere birçok kamu kurum ve kuruluşundaki sözleşmeli personel ve 4/C

mağdurları kadroya alınmamıştır.

Dolayısıyla, bazı sözleşmelilere sağlanan hakların, başta il özel idareleri ile belediyeler ve bağlı

kuruluşlarında çalışanlar olmak üzere kamuda çalışan diğer sözleşmelilere verilmemesi,

Anayasa ile güvence altına alınan eşitlik ve adalet ilkelerine aykırıdır.

AKP Hükümeti, bu KHK ile de en iyi bildikleri şeyi, ayrımcılığı, adaletsizliği ve mağdur

etmeyi yine başarmıştır.

Başta belediyeler ve il özel idarelerinde olmak üzere sözleşmelilere kadro sözü veren

Başbakan’dır. Sözleşmelilere kadro çalışması yapıldığını açıklayan ve aylar önce

“Önümüzdeki Bakanlar kurulunda bu durumu gündeme getirebiliriz. 'diyen de “Başbakan

Erdoğan'ın bu konuda bir televizyon kanalında bir ifadesi olduğunu Çalışma Bakanıdır.

Ancak verilen sözler hep fos çıkmıştır.

Yine özellikle mahalli idarelerde geçici işçi statüsünde çalışan teknik personel bulunmakta

olup, onlar da mağduriyetlerinin giderilmesini beklemektedir.

4/C MAĞDURLARI

Kamuda üvey evlat muamelesine tabi tutulan bir başka çalışan kesim de 4/C lilerdir.

Bir yılda 11 ay çalıştırılan, aile yardımı alamayan, iş güvenceleri olmayan, aldıkları yetersiz

92

ücret ile ayakta durmaya çalışan 4/C'li personele, AKP Hükümeti ayrımcılık yaparak kadro

vermeyince onların tepkisini yatıştırmak için Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı 12

Haziran seçimleri öncesi yandaş memur sendikasını ziyareti esnasında 4/C'li personele aile

yardımı müjdesi vermiştir. Ancak, verilen bu söz seçimden sonra unutulmuştur.

657 sayılı Kanunun 4/C maddesi kapsamında yapılan atama işlemi hakla, hukukla ve insafla

bağdaşmamaktadır.

AKP hükümetinin “bunlar ortada kalmışken 4/c kadrolarına atadık” açıklaması pişkinliktir.

Zira ortada bırakan da AKP Hükümeti’nin kendisidir.

Ayrıca, AKP’nin köle çalıştırma anlayışı burada da tezahür etmektedir. Demek istiyorlar ki 4/C

lileri işe aldık, istediğimiz parayı veririz, istediğimiz gibi çalıştırırız, istediğimizi yaparız.

Anlayış bu

4/C’liler mağdur edilmektedir. Aynı işi yapan emsallerinin aldığı mali ve sosyal hakları

alamamaktadır. Diğer sözleşmelilerden alınmayan sözleşme damga vergisi dahi 4/C’lerden

alınmaktadır.

GEÇİCİ VE MEVSİMLİK İŞÇİLER

Ülkemizde geçici ve mevsimlik işçilik adı altında da bir dram yaşanmaktadır. Yüz binlerce işçi

devletin asli ve sürekli işlerini yapmalarına rağmen, yılın belli dönemlerinde işten

çıkarılmaktadır. Üstelik hizmet akdi askıya alınan işçinin yeni dönemde işe çağrılıp

çağrılmayacağı ise belirsizdir.

Geçici statüyle çalışan bir işçinin ne zaman işten çıkartılacağını ne zaman işe başlatılacağını,

işe başlayıp, başlamayacağını bilemeden hayata tutunmaya çalışması son derece zordur. Bu

şekilde çalışanların yaşadığı psikolojik baskıyı ve sıkıntıyı geçici işçi olarak çalışmayanların

bilmesi mümkün değildir.

AKP’nin eşitliğe sığmayan adaletsiz uygulamalarının haddi hesabı yoktur. 2007 seçimlerinin

hemen arefesinde siyasi rant hesabıyla geçici işçilerin kadroya alınması ile ilgili çıkarılan,

04/04/2007 tarihli 5620 sayılı Kanunla yaklaşık 220 bin geçici işçiye kadro verilmiştir.

Fakat, Kanun 2006 yılında en az 6 ay çalışanları kapsadığından, birçok geçici ve mevsimlik işçi

bu kapsama girememiştir. 20 veya 25 yıldır bu kadroyu bekleyen işçiler yararlanamamıştır, tek

suçları 2006 yılında 6 ay çalışmaması. Başta şeker fabrikalarında olmak üzere uzun yıllardır

mevsimlik işçi olarak çalışanlar kadroya alınmamıştır.

Sayın Başbakan ‘geride kalan yaklaşık 20 bin geçici işçinin durumu bizleri üzmüştür’ demişti.

‘Bu geçici işçi kardeşlerimizin sorununu çözmek inşallah yine bizlere nasip olur’ demişti.

Ancak bugüne kadar bu durum düzeltilmemiş, mağduriyet devam etmektedir.

TAŞERON İŞÇİLERİ

Gerek kamu kesiminde ve gerek özel kesimde sendikalaşma oranları ve sendikalı işçi sayıları

giderek gerilemektedir. Bu ise çalışma hayatında toplu iş hukukundan bireysel iş hukukuna ve

taşeronlaşmaya giden bir süreci desteklemektedir.

AKP döneminde kamuda kadrolu işçi istihdamı azalırken, güvenceli istihdam biçimleri yok

edilmektedir. Temizlikten güvenliğe, iş makinası operatörlüğünden mühendise, büro işlerinden

ameliyathanelere varıncaya kadar her işte taşeron işçisi çalıştırılır hale gelinmiştir.

Türkiye’nin dört bir yanında yüz binlerce işçi, iş güvencesinden yoksun biçimde, ağır çalışma

koşullarında, hakları ihlal edilerek, sendikasız, asgari ücretle, taşeron şirketler vasıtasıyla

çalıştırılmaktadır.

93

Taşeron işçileri insanca çalışma koşullarından uzak, iş güvencesi olmadan, sendikasız, izin

hakkı ve fazla mesai verilmeden, günde 12 saati bulan sürelerde köle gibi çalıştırılmaktadır.

Taşeron işçileri tabiri caiz ise sesi kısılmış, elleri kolları bağlanmış, komutla hareket eden

bireyler haline getirilmiştir. İşten atılma korkusuyla seslerini çıkaramamaktadırlar. Her

sözleşme dönemi sonunda yeniden sözleşme imzalamama korkusu yaşıyorlar. İşten

çıkarılanlara ihbar ve kıdem tazminatı verilmiyor. Maaşlarını düzenli alamıyorlar.

İnsan onuruna yaraşır, düzgün işlerin sunulması esas olması gerekirken, evrensel normlardan

uzak kalarak, kar mantığıyla, fazla çalıştırılan, ancak karşılığı ödenmeyen, bir nevi kölelik

sistemini andıran taşeronlaşma kabul edilemez bir durumdur.

Çalışma Bakanı, “Kamuda 426 bin, özel sektörde de 420 bin taşeron işçi var. Taşeronluk

kölelik gibi. Bu kabul edilemez.” diye açıklama yapmıştır. O halde, bu kölelerin efendisi de

AKP Hükümetidir.

AKP Hükümeti, ortaçağ zihniyetini hortlatmış, taşeronlaşmayı politikasının esası olarak

uygulamış ve bundan da siyasi nema sağlamıştır.

Taşeron müteahhitlerce işe alınacak işçilerin tamamı AKP'li siyasetçilerin referanslarıyla işe

alınmaktadır, aksi hâlde firmanın ihalesi iptal edilmektedir. Taşeron şirket işçileri işten çıkarma

tehdidiyle AKP’ye oy vermeye zorlanmakta, AKP’nin siyasi mitinglerinin kadrolu elemanı

haline getirilmektedir.

Taşeron işçilerinin sahibi de yok. Bu işçiler taşeron müteahhit ile devletin arasına sıkışmış

durumdalar. Bu işçilerin çoğu asgari ücretle, hatta bankaya yatan asgari ücretin bir kısmını

müteahhide vermek zorunda kalarak çok düşük ücretle çalışmaktadır.

Her geçen gün sorunları daha da artan taşeron işçilerine sahip çıkılmalı, çalışma şartları ve

ücretleri iyileştirilmelidir. Devletin asli ve sürekli hizmetlerinde çalıştırılan taşeron işçileri

mutlaka kadrolara atanmalıdır.

SENDİKA(SIZ)LAŞMA

AKP döneminde sendikal örgütlülük zayıflamış, sendikalaşma oranı düşmüştür.

Özelleştirme, taşeronlaştırma, esnek istihdam, dar, yasakçı ve adeta sendikalaşmayı zorlaştıran,

sendikal örgütlenmeyi zayıflatan politikaların yanı sıra, özel sektörde işverenlerin hukuka

aykırı uygulamalarla işçilerin sendikalaşmasını engellemesi ve hükümetin buna göz yumması,

Türkiye’de sendikal örgütlenmenin her geçen yıl erimesine yol açmaktadır.

OECD’nin son sendikalaşma verilerine göre Türkiye’nin durumu içler acısıdır. Türkiye yüzde

5.9’luk sendikalaşma oranıyla OECD ülkeleri arasında sonuncu durumdadır. OECD verilerine

göre 2001 yılında yüzde 10 olan sendikalaşma oranı 2009’da 5.9’a gerilemiştir.

Sendikalar demokrasinin damarlarıdır. Sendikacılığın kan kaybetmesi demokrasimiz açısından

da bir zaaftır.

Toplumun örgütsüzleştirilmesi ve oluşturulan korku imparatorluğu neticesinde, AKP

Hükümetinin yanlış politikalarına, adaletsiz ve ayrımcı uygulamalarına karşı gerekli tepkinin

verilmemesinin adı da ekonomide istikrar olarak takdim edilebilmektedir.

Ne yazık ki ülkemizde insanların zulme isyan ruhu bastırılmış, hak arama duygusu köreltilmiş;

evdeki bulgurdan olma riskiyle karşı karşıya bırakılmış, ölüm korkusuyla sıtmaya razı

edilmiştir.

Bugünlerde, krizle boğuşan Yunanistan’da sendikalaşma oranı yüzde 24, İtalya’da yüzde 35

olduğu dikkate alındığında, Türkiye’nin sendikalaşmayı önleyerek sözde istikrarlı bir ekonomi

gerçekleştirmiş Ne kadar az sendika, o kadar çok istikrar!

94

TOPLU İŞ İLİŞKİLERİ KANUN TASARISI - TOPLU İŞ SÖZLEŞME YETKİSİNDE BARAJLAR

2012 yılı itibariyle SGK verilerine göre işçi sayısı 11 milyon kişidir. Sendikalarda örgütlü işçi

sayısı 885.000 kişidir. Toplu sözleşme kapsamındaki işçi sayısı da 580.000 kişidir.

Sendikalaşma oranı %5'lere kadar düşmüştür. Kamuda örgütlü işçi sayısı belediyeler de dahil

olmak üzere yaklaşık 360.000 kişidir. Özel sektörde örgütlenme oranı % 2’dir.

Toplu İş İlişkileri Kanunu Tasarısı’nın TBMM Sağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler

Komisyonunda alt komisyon ve komisyon görüşmeleri tamamlanmış ve değiştirilerek kabul

edilen Tasarı Genel Kurul’un gündeminde beklemektedir.

Toplu pazarlık hakkı konusunda özgürlükçü anlayışı kısıtlayan 2821-2822 sayılı yasaları

çağdaşlaştırma, özgür ve demokratik bir örgütlenme ve toplu pazarlık hakkı kurmayı

hedefleyen bu yasa tasarısı hedeflerin oldukça uzağındadır.

Bu düzenlemede işkolu barajı ve işyerinde çalışan işçilerin “yarıdan bir fazlası” şartı devam

etmekte, işletme barajı ise % 40’a indirilmekle birlikte varlığını korumaktadır. Çifte baraj

sistemi ILO’nun yıllardır eleştirerek kaldırılmasını istediği sistemdir.

Mevcut 28 işkolu sayısı Hükümet tasarısında 18'e indirilmiş, Komisyon’da ise 21 olarak

belirlenmiştir. İşkolu sayısının azaltılması sendikalar açısından ek baraj etkisi yaratacaktır.

Tasarının 41 ve Geçici 6’ncı maddelerine göre, toplu iş sözleşme yetkisi alabilmek için aranan

işkolu barajı;

- Hükümet tasarısında % 10’dan % 3’e düşürülmüş,

- Alt komisyon görüşmelerinde bu baraj % l’e düşürülmüş,

- Komisyon görüşmelerinde ise; %1 barajın yanı sıra asgari 2000 üyeye sahip olma şartı

getirilmiş; beş yıl süreyle, Ekonomik ve Sosyal Konseye üye konfederasyonlara bağlı olmayan

işçi sendikaları için bu baraj %3 şeklinde belirlenmiş ve % 1 barajını, binde beş ile yüzde üç

arasında değiştirmeye Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.

Bu düzenleme, mevcut yasaya göre yetki alabilen bazı sendikaları yetkisiz bırakacaktır.

5 yıllık süreyle; Ekonomik ve Sosyal Konseye üye konfederasyonlara bağlılık durumuna göre

Sendikalar için farklı işkolu barajı öngörülmesi Anayasanın eşitlik ilkelerine aykırıdır.

Bakanlar Kuruluna verilen yetki de, Hükümetin sendikalar üzerinde vesayet kurma

düşüncesinin devam ettiğini göstermektedir.

Hükümet Tasarısında yer alan ve 2009 yılı istatistiğine göre yetki almış ve toplu iş sözleşmesi

bağıtlamış sendikaların beş yıl süreyle baraja tabi olmayacaklarını düzenleyen fıkra da

Tasarıdan çıkarılmıştır. Bu durum, sendikaların barajı aşmamaları halinde halen toplu iş

sözleşmesi kapsamında olan işçilerin bu şemsiyenin dışına çıkmasına yol açabilecektir.

Tasarı, sendikal örgütlenme hakkını ortadan kaldırıcı bir düzenleme olup, işyeri sendikalarına

yaşam hakkı vermemekte ve toplu pazarlık hakkının kullanımını engellemektedir.

Tasarı ile yapılan düzenleme ILO normlarına, Anayasamıza ve Avrupa Sosyal Şartına

doğrudan aykırıdır.

KAMU ÇALIŞANLARI SENDİKALARI

Türk endüstri ilişkileri bakımından üzerinde durulması gereken bir başka konu ise kamu

görevlileri sendikalarında meydana gelen gelişmelerdir.

Kamu görevlileri sendikalarının hükümetlerin teklif ettiği ücret artışı dışında hükümetlere dişe

dokunur bir tekliflerini kabul ettiremedikleri de bilinmektedir. Bu durum da sendikalcılığın

95

geleceği hakkında olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmemektedir.

Anayasa 53’ncü maddesinde değişiklik yapılmış ve kamu görevlilerine toplu sözleşme hakkı

tanınmıştır. Aradan yaklaşık 1,5 sene sonra da kanun çıkarılmıştır.

Bu Kanun uyarınca toplu sözleşme sürecinde bütün yetki en çok üyesi olan sendikaya

verilmekte, diğer sendikalar tamamen işlevsiz bırakılmakta ve göstermelik hale getirilmektedir.

Sendikal çoğulculuk hiçe sayılmaktadır.

Kamu görevlilerinin çoğunluğunu temsil etmemekle birlikte, üye sayısı itibariyle diğer

konfederasyonlardan daha fazla üyeye sahip olan bir konfederasyona, toplamı kamu

görevlilerinin çoğunluğunu oluşturan diğer konfederasyonlara rağmen, bütün kamu görevlileri

adına bağlayıcı karar alma yetkisinin verilmesi, toplu pazarlık görüşmelerinin mantığına ve

demokratik ilkelere aykırıdır. Böyle bir düzenlemenin uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu

açıktır.

Kamu görevlilerinin grev hakkının olmaması da uluslararası sözleşmelere aykırıdır. Aslında

sendikal haklar bölünemez. Grev yasaklı toplu sözleşme ve sendika hakkı olamaz. Türkiye’nin

onayladığı ve Anayasanın 90. maddesi gereği iç hukuktan üstün olan çalışma hayatı ile ilgili

başta Uluslararası Çalışma Örgütü sözleşmeleri olmak üzere uluslararası sözleşmelere göre

kamu görevlilerinin de tıpkı diğer çalışanlar gibi grev hakkı vardır.

Grev hakkı sadece “devlet adına yetki kullanan” dar bir memur grubu için sınırlanabilir. Bütün

memurları kapsayan bir grev yasağı uluslararası sözleşmelere aykırıdır. İLO raporlarında da,

grev yasağının yalnızca devlet adına yetki kullanan ve temel hizmet yürüten memurlar için söz

konusu olabileceği kaydedilmiştir.

Milliyetçi Hareket Partisi; memur ve diğer kamu görevlilerinin tanımının yeniden yapılarak,

daraltılmış memur kavramı dışındaki çalışanların çağdaş sendikal haklara kavuşturulmasını

savunmaktadır.

96

TORBA KANUNLA YAPILAN DÜZENLEMELERE İLİŞKİN BİLGİ NOTU

Öğrenim durumu itibarıyla en az ilkokul düzeyinde eğitim almış olanlara sürücü belgesi alma

imkanı verilmektedir.

Adliyeye gitmeden adli sicil kaydına ücretsiz ulaşılabilmesi sağlanmaktadır.

Tıp fakülteleri öğrencilerine intörn eğitimi döneminde oniki ay süreyle aylık ücret (Yaklaşık

310 TL) ödenecek.

2011 yılında getirilen öğrenim affından süresi içerisinde başvurmamaları nedeniyle

yararlanamayanlar, ilişiklerinin kesildiği yükseköğretim kurumuna başvuruda bulunmaları

hâlinde öğrenimlerine başlayabilecek.

Gençlik ve spor faaliyetleri ile bu faaliyetlerle ilgili kamp, eğitim ve hazırlık çalışmalarında

süreklilik arz etmeyecek şekilde görevlendirilenler sigortalı sayılmayacak

Disiplin cezası sonucu memuriyetleri sona erip, 2006 yılında disiplin affı kapsamına girenler,

memuriyetlerinin sona erdiği tarih ile 22/6/2006 tarihi arası dönem hizmetlerinden sayılacak ve

primleri Kurumunca ödenecektir.

30.000 öğretmen kadrosu ve 30.000 polis kadrosu ihdas edilmektedir.

Polis ve öğretmen kadroları ihdası olumlu olmakla birlikte, aylıkları yetersiz hale gelen bu

kesimlerin, verilen sözlere rağmen özlük haklarının iyileştirilmesi yönünde bir düzenleme yine

yapılmamaktadır.

Boş bulunan 40.000 öğretmen kadrosuna Bütçe Kanunundaki sınırlamalara tabi olmadan 2012

yılı içinde atama yapılabilmesi öngörülmektedir.

Öğretmen ihtiyacı ve atamayı bekleyen öğretmenler dikkate alındığında, 2012 yılında atama

yapılması öngörülen 40.000 öğretmen kadro sayısının çok yetersiz kalacağı görülmektedir.

Birçok okulda öğretmen ihtiyacı giderilemeyecektir.

Özürlü evde bakım ücreti ödemelerinde; aile geliri belirlenen kriteri aşanlara çıkarılan borç ve

faizi ile ilgili kolaylaştırma ve kademeli af getirilmiştir.

Engellilerin erişebilirliği için süre uzatılmaktadır.

2005 yılında 5378 sayılı Kanun ile şehir alt yapılarının, kamu binalarının, toplu taşıma

araçlarının, kamuya açık işyerlerinin özürlülerimiz için erişilebilir hale getirilmesi için

öngörülen 7 yıllık süre bir yıl uzatılmış, kişi ve kurumlara, özürlü konfederasyonlarının

temsilcilerinin de üyesi olacağı bir komisyon tarafından 2 yıla kadar ek süre verilmesi ile

birlikte, para cezası verebilmesi öngörülmüştür. Ayrıca bu cezaların da erişilebilirlikle ilgili

projelerin finansmanında kullanılması imkânı getirilmiştir.

Sigortalılar ve aylık alanlar da sosyal yardım alabilecek

Hane içindeki kişi başına düşen geliri aylık net asgari ücretin 1/3 ünden az olan kişiler sigortalı

olsa da, emekli aylığı alsa da sosyal yardım kapsamına alınmaktadır.

Temmuz 2012 itibariyle net asgari ücrete göre, hane içindeki kişi başına düşen geliri 246,6

liranın altında kalan, yani, 4 kişilik bir aileye göre 986,4 liranın altında geliri olanlar kapsama

girmektedir.

Böylelikle asgari ücretlilerin, emeklilerin ve kamu çalışanlarının çoğunluğunun sosyal yardıma

muhtaç hale geldiği tescil edilmektedir

Afetlerden zarar görenler sosyal yardım kapsamına alınmaktadır.

Afetten zarar görenlerin 3294 sayılı Kanun kapsamına alınması doğru değildir. Afetten zarar

97

görenlerle ilgili kanunlarda iyileştirme yapılması daha doğru olacaktır.

Şehit yakınları ile gazilerin beklentileri karşılanmamakla birlikte, bazı haklar verilmektedir.

Şehit yakınlarına tanınan istihdam hakkı birden ikiye çıkarılmıştır. Hükümet tasarısında

şehitlerimizin büyük çoğunluğunu oluşturan bekâr şehit ailelerine 2’nci iş hakkı verilmeyerek,

ayrım yapılmaktaydı. Şehit ve gazilerin yüzde 85’i bekârdır. Milliyetçi Hareket Partisi olarak

önerimiz ve ortak çalışma ve mutabakat ile bu durum düzeltilmiştir. Bu istihdam hakkını

kullanabilecekler içerisine şehidin eşi, çocuğu, kardeşinin yanı sıra şehidin anne ve babası da

eklenmiştir.

Şehit olan erbaş ve erlerin anne ve babalarında aranan malullük ve muhtaçlık şartı

kaldırılmıştır. Ayrıca anne babaya ödenen bu maaşa bir alt taban (asgari ücretin net tutarı kadar)

getirilmiştir. Böylelikle şehit erbaş ve erlerin anne veya babalarının maaşlarında azami 265

TL’ye kadar bir artış söz konusu olacaktır.

Şehit yakınları ile gazilere ödenen maaşlarda emsal maaş uygulaması (Sanal intibak

uygulaması) ile ilgili eksiklik, eşitsizlik ve aksaklıklar giderilmiştir. Böylelikle terör nedeni ile

şehit veya gazi olmuş erbaş ve erlerin kendilerine veya yakınlarına aylık bağlanırken eğitim

durumuna bakılmaksızın maaşlarında iyileştirme yapılmıştır. Aylıklarda 320 TL’ye kadar artış

öngören bir düzenleme getirilmiştir.

Terörle mücadele kapsamında patlayıcı maddeye bağlı olaylar ile görevlere gidiş dönüşler

esnasında meydana gelen kazalar sonucunda yaralanan ve hayatını kaybeden kamu görevlileri,

er ve erbaşlar ile görevli sivillerin de Terörle Mücadele Kanunu kapsamında haklardan

yararlanması öngörülmüş, bir iş hakkı verilmiştir.

Terörle mücadelede şehit olanların yakınları ve gazilere yapılacak gayrimenkul hibelerine

muafiyetler getirilmiştir.

Şehit yakınları ve gazilerin toplu taşıma araçlarından ücretsiz yararlanmaları ile ilgili

aksaklıkları giderecek düzenleme yapılmıştır.

2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun amaç kısmına “ trafik ve

yol güvenliği ile tutuklu ve hükümlülerin sevk ve nakillerinde görevli iken meydana gelen

olaylar” eklenmiş, mülki idare amiri ile ilgili dar kapsam genişletilmiştir.

Polis okulları ve askeri okullarda okumaya hak kazanıp geçici kaydı yapılan veya yaşları on

sekizin altındaki öğrencilerin teröre hedef olması sebebiyle yaşamını yitirmesi veya malul

olmaları durumunda aylığa hak kazanabilmeleri ve diğer haklardan yararlanabilmeleri

sağlanmıştır.

Başkasının yardım ve desteği olmadan yaşayamayacak derecede ağır malul olan gazilerimize

sağlanan bakım desteği köy korucuları ve sivil vatandaşlara da verilerek bu destek asgari

ücretin net tutarının iki katına çıkarılmıştır.

Terörle mücadelede görevlerini ifa ederken yaralanan kamu çalışanı ve sivillerin malullükleri

kesinleşinceye kadar her türlü sağlık ve tedavi hizmetlerinden herhangi bir katılım payı

alınmaksızın yararlandırılmaları amaçlanmıştır.

Terörle mücadelede malûl olan gazilerimizin tedavi sürecinde ihtiyaç duyduğu her türlü

ortez/protez ve diğer iyileştirici ve rehabilite edici araç gereçlerin bedellerinin hiçbir katılım

ücreti veya fark alınmadan Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanması düzenlenmiştir.

Gazilerimizin sağlık durumlarında meydana gelmesi muhtemel değişiklikler nedeniyle

maluliyet derecelerinin yeniden tetkik edilmesini talep etme hakkı verilmiştir.

98

Kamu işyerlerinde eski hükümlü işçi çalıştırma yükümlülüğüne Terörle Mücadele Kanunu

kapsamında yaralanmış fakat maaşa hak kazanamayacak derecede malul olan erbaş/erlerin de

alternatifli olarak alınması düzenlenmiştir.

Toplu Konut Kanununun kapsamına harp malullerinin tamamı dahil edilmiştir.

Özel harekat ve operasyon tazminatının tedavi döneminde ödenme süresi 12 aydan 24 aya

çıkarılmıştır.

Terör eylemlerinin ortaya çıkarılması, etkilerinin azaltılması veya bertaraf edilmesinin

sağlanmasında etkin rolünden dolayı hayatını kaybeden veya sakat kalan sivil vatandaşlarımız

bu kanun kapsamına alınmıştır.

Şehit yakınları ile gaziler de sosyal yardım kapsamına alınmaktadır.

Şehit yakınları ile gazilerin aylıklarında gerekli iyileştirmeyi yapmayıp onları sosyal yardım

kapsamına alması AKP Hükümetinin bir ayıbıdır.

Uludere’de ölen kaçakçılara, bir de maaş bağlanmaktadır.

Terör mağdurlarına net asgari ücret düzeyinde (Yaklaşık 740 TL) aylık bağlanması

öngörülmüştür. Uludere’de ölenler de bundan yararlanacaktır.

Terör eylemleri veya terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle ölen ve

yaralananlara aylık bağlanması kabul edilmiştir. Buna göre; yaralananlardan çalışma gücü

kaybı yetkili sağlık kuruluşları tarafından üçüncü derece olarak tespit edilenlere net asgari

ücretin % 60’ı, ikinci derece olarak tespit edilenlere % 80’i, birinci derece olarak tespit

edilenlere tamamı, ölenlerin mirasçılarına da net asgari ücretin 5510 sayılı Kanunun 34 üncü

maddesine göre paylaştırılarak aylık bağlanması öngörülmüştür.

Şehit aileleriyle gazilerimize geniş imkânlar sunulacağı sözleri verilmesine karşın, Hükümet

Tasarısında ve buna paralel olarak Torba kanunda yapılan düzenlemelerde; şehit yakını ve

gazilerin aylıklarında gerekli iyileştirme yapılmazken, Uludere’de ölenlere maaş bağlanması

başta şehit aileleri ve gazilerimiz olmak üzere Türk milletini üzmüştür.

Şehit babasına 65 bin lira veren AKP Hükümetinin Uludere’de ölen kaçakçılara kişi başına 123

bin Türk Lirası tazminat ödemesine yönelik tepki ve öfke hala dinmemiş iken, üstüne bir de

aylık bağlanması hangi aklın ve mantığın ürünü olarak değerlendirilecektir?

Başbakan, Tasarı ile ilgili taleplerini iletmek üzere AKP genel merkezi önünde toplanan şehit

aileleri ve gazilere 5 dakikasını ayırmazken, aynı gün Leyla Zana ile 1,5 saat görüşmüştür. Bu

durum Sayın Başbakan'ın başında bulunduğu AKP iktidarının kime ve neye hizmet ettiğini

açıkça göstermektedir.

TÜBİTAK ve ÖSYM’ne şirket kurma yetkisi verilmektedir.

AKP Hükümetinin bir taraftan yoğun bir şekilde kamu şirket ve varlıklarını özelleştirirken, bir

taraftan da yeni şirketler kurması çelişkili bir durumdur.

Bazı bakanlık ve kurumlarda yeni birimler oluşturulmakta ve kadrolar ihdas edilmektedir.

AKP zihniyeti bir taraftan kendilerine hoyratça müşavirlikler dağıtıp, yeni arpalıklar

oluştururken, bir taraftan da vatandaşa hizmet eden askerlik şubelerini ve adliyeleri birer birer

kapatmaktadır.

Diyanet İşleri Başkanlığına 25 başkanlık müşaviri, Sanayi Bakanlığının yurtdışı teşkilatına 10

müşavir, Yurtkur’a 5 müşavir, ÖSYM Başkanlığına 5 müşavir ve 2 daire başkanı kadrosu ihdas

edilmektedir.

Sanayi Bakanlığında yurtdışı teşkilatı oluşturulmakta, ÖSYM Başkanlığında 2 yeni daire

99

kurulmakta ve ÖSYM başkan yardımcısı sayısı 2’den 3’e, Kamu İhale Kurumu başkan

yardımcısı sayısı da 3’ten 4’e çıkarılmaktadır. ÖSYM Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği ve

Başkanlık Müşavirliği kadroları istisnai memuriyet kapsamına alınmaktadır. Afet ve Acil

Durum Yönetimi Başkanlığında Başkan, Başkan Yardımcısı, Daire Başkanı ve I. Hukuk

Müşaviri kadrolarına atanabilmek için aranan üniversite mezunu olma ve 5 yıllık iş tecrübesi

şartı kaldırılmaktadır.

Yarım kalmış teşvikli yatırımlar için yine kolaylıklar getirilmektedir.

Özelleştirilen elektrik dağıtım şirketlerinin denetimi EPDK’dan alınıp Enerji Bakanlığına

verilmektedir

EPDK tarafından yapılması öngörülen elektrik dağıtım şirketlerinin denetim yetkisi Enerji

Bakanlığına verilmekte olup, Bakanlığın bu denetimi ihtisas sahibi kamu kurum ve

kuruluşlarına yetki devri suretiyle veya yetkilendireceği denetim şirketlerine hizmet satın

almak suretiyle yaptırabilmesi öngörülmektedir.

İhalelerin yandaşlara verilmesi sağlama alınmakta, kamu ihale sisteminden kaçılmaktadır.

İlan yapılmayan ihalelerde, ihale dokümanı sadece idare tarafından davet edilenlere satılacak.

Böylece ihale dokümanını sadece yandaşlar alacak.

AKP döneminde bugüne kadar kabul edilen birçok düzenlemede olduğu gibi bu Kanunda da

4734 sayılı Kamu İhale Kanunundan istisna kılınan mal ve hizmet alımları bulunmaktadır.

ÖSYM Başkanlığının kurduğu veya iştirak ettiği şirketten sınav faaliyetlerinin yürütülmesine

yönelik olarak yapılacak mal ve hizmet alımları Kamu İhale Kanunundan istisna edilmektedir.

Dava açma hakkı kısıtlanmakta, yargıdan kaçılmaktadır

“İşsizlik Sigortası Fonu gelirlerinden yapılan vergi kesintileri için dava açılmaz, görülmekte

olan davalarda davayı gören mahkemece, karar temyiz edilmiş ise Danıştayca karar verilmesine

yer olmadığına ve vekalet ücretine hükmedilmeksizin tarafların yaptıkları masrafların

üzerlerinde bırakılmasına karar verilir” şeklindeki düzenleme doğrudan yargıya müdahale

olup, Anayasaya aykırıdır.

Sayıştay denetimi etkisizleştirilmekte, denetimden kaçılmaktadır

Sayıştay denetimi göstermelik bir hale dönüştürülmektedir. Denetim raporlarının içeriği

sınırlanarak denetlenen idarelerin uygun görmediği bir denetim raporu düzenlenmesi imkansız

hale getirilmektedir.

Sayıştay bağımsız dış denetim kurumu olmaktan çıkarılmakta, bakanlık, hatta denetlenen

kurumun denetim birimi konumuna sokulmaktadır.

AKP Hükümeti yolsuzlukları kolaylaştırmak adına denetim sistemini engel olmaktan

çıkarmaktadır. Türkiye hiçbir dönemde yolsuzluğu ve kanunsuzluğu kendisi için bir hak ve

imtiyaz olarak gören böylesine bir iktidar tarafından yönetilmemiş ve diktatörlük hevesleri hiç

bu kadar gemi azıya almamıştır.

AKP zihniyetinin sahip olmuş olduğu eksik ve mahsurlu demokrasi anlayışı sonucunda; artık

hükümet olmak, milletimizin yüksek menfaatinin sağlanmasının aracı olarak değil, adeta

yağmacılığın, zenginleşmenin vasıtası olarak görülür bir konuma gelmiştir.

100

ŞEHİT YAKINLARINA, GAZİLERE VE TERÖR MAĞDURLARINA TANINAN HAKLARA İLİŞKİN DÜZENLEME KONUSUNDA SAYIN MUSTAFA KALAYCI’NIN YAPTIĞI BASIN TOPLANTISI

4.7.2012

Değerli Basın Mensupları; 302 sıra sayılı torba kanun teklifi dün yasalaşmıştır. 302 sıra sayılı

kanun teklifinin 3 üncü bölümüne şehit yakınları, gaziler ve terör mağdurları ile ilgili değişiklik

yapan maddeler eklenmiştir.

Milliyetçi Hareket Partisi olarak yapılmak istenen olumlu düzenlemelere gereken destek, katkı

ve imza verilmiştir.

Üzerinde mutabakat sağlanan düzenlemeler uygulamadaki bazı önemli eksiklikleri

gidermektedir. Ancak şehitlerimizin dul ve yetimleri ile gazilerimizin beklentilerini tam olarak

karşıladığı söylenemez.

Yapılan düzenlemede yer alan konular şunlardır:

- Şehit ve gazilerin yüzde 85’i bekârdır. Hükümet tasarısında şehitlerimizin büyük

çoğunluğunu oluşturan bekâr şehit ailelerine 2’nci iş hakkı verilmeyerek, ayrım yapılmaktaydı.

Milliyetçi Hareket Partisi olarak önerimiz ve ortak çalışma ve mutabakat ile bu durum

düzeltilmiştir. Bu istihdam hakkını kullanabilecekler içerisine şehidin eşi, çocuğu, kardeşinin

yanı sıra şehidin anne ve babası da eklenmiştir.

- Şehit yakınları ile gazilere ödenen maaşlarda emsal maaş uygulaması ( Sanal

intibak uygulaması) ile ilgili eksiklik, eşitsizlik ve aksaklıklar giderilmiştir. Böylelikle terör

nedeni ile şehit veya gazi olmuş erbaş ve erlerin kendilerine veya yakınlarına aylık bağlanırken

eğitim durumuna bakılmaksızın maaşlarında iyileştirme yapılmıştır.

- Terörle mücadele kapsamında patlayıcı maddeye bağlı olaylar ile görevlere gidiş

dönüşler esnasında meydana gelen kazalar sonucunda yaralanan ve hayatını kaybeden kamu

görevlileri, er ve erbaşlar ile görevli sivillerin de Terörle Mücadele Kanunu kapsamına alınarak

haklardan yararlanması öngörülmüş, bir iş hakkı verilmiştir.

- Terörle mücadelede şehit olanların yakınları ve gazilerine yapılacak gayrimenkul

hibelerine muafiyetler getirilmiştir.

- Şehit yakınları ve gazilerin toplu taşıma araçlarından ücretsiz yararlanmaları ile ilgili

aksaklıkları giderecek düzenleme yapılmıştır.

- 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun amaç kısmına “

trafik ve yol güvenliği ile tutuklu ve hükümlülerin sevk ve nakillerinde görevli iken meydana

gelen olaylar” eklenmiş, mülki idare amiri ile ilgili dar kapsam genişletilmiştir.

- Polis okulları ve askeri okullarda okumaya hak kazanıp geçici kaydı yapılan veya

yaşları on sekizin altındaki öğrencilerin teröre hedef olması sebebiyle yaşamını yitirmesi veya

malul olmaları durumunda aylığa hak kazanabilmeleri ve diğer haklardan iştirakçiler gibi

yararlanabilmeleri sağlanmıştır.

- Başkasının yardım ve desteği olmadan yaşayamayacak derecede ağır malul olan

gazilerimize sağlanan bakım desteği köy korucuları ve sivil vatandaşlara da verilerek bu destek

asgari ücretin net tutarının iki katına çıkarılmıştır.

- Terörle mücadelede görevlerini ifa ederken yaralanan kamu çalışanı ve sivillerin

malullükleri kesinleşinceye kadar her türlü sağlık ve tedavi hizmetlerinden herhangi bir katılım

payı alınmaksızın yararlandırılmaları amaçlanmıştır.

101

- Terörle mücadelede malûl olan gazilerimizin tedavi sürecinde ihtiyaç duyduğu her türlü

ortez/protez ve diğer iyileştirici ve rehabilite edici araç gereçlerin bedellerinin hiçbir katılım

ücreti veya fark alınmadan Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanması düzenlenmiştir.

- Gazilerimizin sağlık durumlarında meydana gelmesi muhtemel değişiklikler nedeniyle

maluliyet derecelerinin yeniden tetkik edilmesini talep etme hakkı verilmiştir.

- Kamu işyerlerinde eski hükümlü işçi çalıştırma yükümlülüğüne Terörle Mücadele

Kanunu kapsamında yaralanmış fakat maaşa hak kazanamayacak derecede malul olan

erbaş/erlerin de alternatifli olarak alınması düzenlenmiştir.

- Toplu Konut Kanununun kapsamına harp malullerinin tamamı dahil edilmiştir.

- Özel harekat ve operasyon tazminatının tedavi döneminde ödenme süresi 12 aydan 24

aya çıkarılmıştır.

- Terör eylemlerinin ortaya çıkarılması, etkilerinin azaltılması veya bertaraf edilmesinin

sağlanmasında etkin rolünden dolayı hayatını kaybeden veya sakat kalan sivil vatandaşlarımız

bu kanun kapsamına alınmıştır.

- Torba Kanun ile sosyal yardımların kapsamı genişletilerek; şehit yakınları ve gaziler

sosyal yardım kapsamına alınmıştır. Şehit yakınları ile gazilerin aylıklarında gerekli

iyileştirmeyi yapmayıp onları sosyal yardım kapsamına alması AKP Hükümetinin bir ayıbıdır.

- Terör mağdurlarına net asgari ücret düzeyinde aylık bağlanması öngörülmüştür.

Uludere’de ölenler de bundan yararlanacaktır.

Bu düzenlemelerden son iki konuya Milliyetçi Hareket Partisi olarak karşı çıkılmış ve destek

verilmemiştir.

Şehitlerimizin dul ve yetimleri ile gazilerimiz için önerdiğimiz fakat bu düzenlemeler

kapsamına alınmayan konular şunlardır:

- Şehit yakınları ile gazilerin aylıkları iyileştirilmelidir.

- Maluliyet zam oranları artırılmalıdır.

- Gazilerimize de ikinci iş imkanı verilmelidir.

- Şehitlerin ve vefatı hâlinde gazilerin anne ve babasına ayrı ayrı olmak üzere en az asgari

ücret tutarında aylık bağlanmalıdır.

- Devlet Övünç Madalyası verilenlere de şeref aylığı bağlanmalıdır.

- Malul gazilerimizden çalışanlara üç bin altı yüz prim gün sayısını doldurmaları hâlinde

yaşlılık aylığı bağlanmalıdır.

- Vazife malullerinin de kullandıkları her türlü ortez, protez, araç gereç ile ilaç ve tıbbi

malzeme hiçbir kısıtlama olmaksızın ve katılım payı alınmaksızın karşılanmalıdır.

- Vazife malullerine de faizsiz konut kredisi hakkı tanınmalıdır.

- Şehit ailelerine ve gazilerimize sosyal konut verilmesi uygun olacaktır.

- Bu teklifte Muharip Gazilerle ilgili hiçbir düzenleme yer almamıştır. Şeref aylığı hiçbir

şarta bağlı olmadan kesintisiz ve eşit olarak ödenmelidir.

- Kore ve Kıbrıs gazilerine “Devlet Madalyası “ verilmelidir.

- Özel Öğretim kurumlarında şehit ve gazi çocuklarına ayrılan kontenjan arttırılmalıdır.

- Malul gazilerimize ÖTV’siz araç alımındaki bürokratik engeller kaldırılmalı ve ayrıca

KDV istisnası getirilmelidir.

102

- Gazi veya malûl rahatsızlanıp hastaneye gitmesi gerektiğinde eşleri bu araçları

kullanamamaktadır. Gazi ve malûllere verilen bu araçları eşleri de kullanabilmelidir.

Büyük devletler şehidi ve gazisi için vereceklerinin hesabını düşünmezler. Çünkü şehitler ve

gaziler ülkesi için vereceklerini hiç düşünmeden vermişlerdir.

Değerli basın mensupları;

AKP Hükümetince TBMM’ne sevk edilen Tasarının 14 ve 15 inci maddeleriyle Uludere’de

ölenlere de aylık bağlanması öngörülmüştür. Milliyetçi Hareket Partisi olarak bu maddelere

karşı çıkmamıza rağmen AKP tarafından verilen önergelerle bu maddeler Torba Kanuna

eklenmiştir. Böylelikle kaçakçılık yaptıkları sabit ve net olan Uludere’de ölenlere aylık

bağlanacaktır.

Bilindiği üzere, terör eylemleri veya terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler

nedeniyle zarara uğrayan kişilerin, bu zararlarının karşılanması amacını taşıyan 5233 sayılı

Kanunda, (7000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunan

miktarın; yaralananlara yaralanma derecesine göre altı katı tutarını geçmemek üzere, ölenlerin

mirasçılarına elli katı tutarında nakdî ödeme yapılması hükmü bulunmaktadır.

Şimdi de bu Kanun kapsamında ölen ve yaralananlara aylık bağlanması kabul edilmiştir. Buna

göre; yaralananlardan çalışma gücü kaybı yetkili sağlık kuruluşları tarafından üçüncü derece

olarak tespit edilenlere net asgari ücretin % 60’ı, ikinci derece olarak tespit edilenlere % 80’i,

birinci derece olarak tespit edilenlere tamamı, ölenlerin mirasçılarına da net asgari ücretin 5510

sayılı Kanunun 34 üncü maddesine göre paylaştırılarak aylık bağlanması öngörülmüştür.

Şehit aileleriyle gazilerimize geniş imkânlar sunulacağı sözleri verilmesine karşın, Hükümet

Tasarısında ve buna paralel olarak Torba kanunda yapılan düzenlemelerde; şehit yakını ve

gazilerin aylıklarında gerekli iyileştirme yapılmazken, Uludere’de ölenlere maaş bağlanması

başta şehit aileleri ve gazilerimiz olmak üzere Türk milletini üzmüştür.

Şehit babasına 65 bin lira veren AKP Hükümetinin Uludere’de ölen kaçakçılara kişi başına 123

bin Türk Lirası tazminat ödemesine yönelik tepki ve öfke hala dinmemiş iken, üstüne bir de

aylık bağlanması hangi aklın ve mantığın ürünü olarak değerlendirilecektir?

Başbakan Erdoğan, Tasarı ile ilgili taleplerini iletmek üzere AKP genel merkezi önünde

toplanan şehit aileleri ve gazilere 5 dakikasını ayırmazken, aynı gün Leyla Zana ile 1,5 saat

görüşmüştür. Bu durum Sayın Başbakan'ın başında bulunduğu AKP iktidarının kime ve neye

hizmet ettiğini açıkça göstermektedir.

Saygılarımızla.

103

3.YARGI PAKETİ

Genel Başkanımızın değerlendirmesi ile 3.Yargı Paketi;

“AKP’nin yargıyı siyasallaştırma çabaları dur durak bilmemiştir.

• 12 Eylül 2010 referandumuyla üstünlerin hukukuna son verildiğini iddia eden

Başbakan, hukukun boğazına AKP kemendini geçirmiş, adrese teslim düzenlemelerle adaleti

zayıflatmıştır.

• Şimdi de üçünü yargı paketinin içerisine, özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasının

veya yetkilerinin daraltılmasının konulacağı anlaşılmaktadır. Doğaldır ki 2004 yılında hukuk

sistemine dâhil edilen bu mahkemelere çeki düzen verilmesi faydalıdır. Bugüne kadar özel

yetkili mahkemelerin adaleti zamanında, tam ve hızlı olarak uyguladığı vaki olmamıştır.

Tutuksuz yargılanması gerekenler yıllardır cezaevinde tutulmuş, tutukluluk halleri fiili

mahkumiyetlere dönüşmüştür. Bu olumsuzlukların Başbakan tarafından gecikmeli olarak fark

edilmesi ise görevlendirdiği bazı kamu görevlilerin şüpheli zannıyla ifadeye çağrılmaları

sayesinde vücut bulmuştur.

• Başbakan Erdoğan’ın özel yetkili mahkemelere yönelik olarak “beni alın” çıkışı ve

devlet içinde devlet olduklarına değinmesi AKP’nin hukuku aslında ne hale getirdiğini de

gözler önüne sermiş, hukuk alanındaki iddialı çıkışların hepsi bu çerçevede hükümsüz ve

asılsız kalmıştır. Bütün bunlara rağmen özel yetkili mahkemelerin muhafazası sağlanmalı, ama

adaleti geciktirmelerine de müsaade verilmemelidir.”

BİZE GÖRE,

2012 Ocak ayında TBMM’ne gelen 3.Yargı paketi, birçok kanunda değişiklik yapan bir

torba yasaydı. Özellikle İcra İflas Yasası’nda “ev eşyası ve takım tezgâhlarının

haczedilememesi” düzenlemesi( Bu konuda MHP grubu olarak verdiğimiz ve kanun

tasarısı ile Adalet Komisyonu’nda birleştirilen 23.08.2011 tarih ve 2011/120 kayıt nolu

kanun teklifimiz bulunmaktadır) ve tutuklu milletvekillerinin serbest bırakılmasına

imkan verecek “adli kontrol” sisteminin önerilmesi kamuoyunda olumlu karşılanmıştır.

107 maddelik tasarıda birçok konuda itirazlarımız olmuştur.

Ancak bir AKP klasiği olarak son anda bir gece yarısı önergesi ile ÖZEL YETKİLİ

MAHKEMELERİN yeterince tartışılmadan kaldırılması doğru olmamıştır; getirilen

sistemin yeni sorunlara sebep olacağı endişesindeyiz.

Yargı’da yapılan düzenlemelerle ilgili olarak aşağıda iki yorum sunuyorum.

1- 3.ÜÇÜNCÜ Yargı paketi Meclis’ten geçti.

Ceza sistemimizde değişenler ve değişmeyenler nelerdir?

Bazı kritik davalarda tahliyeler beklenebilir mi?

Evvela şunu belirteyim, günlük dilimizde “terör” ve “darbe” suçları denilen yargılamalarda

önemli hiçbir değişiklik olmadı. Aynı hakimler ve savcılar esas itibariyle aynı yetkilerle

görevlerine devam edecek. ÖYM’lerin kalkmasıyla darbe girişimlerinin başlayacağı yolundaki

kaygılara gerek kalmadı.

Peki, "ÖYM’ler aynen devam ediyor " denilebilir mi? Hayır...

“Terör” ve “darbe” suçlarıyla diğer bazı “örgütlü” suçlara yine aynı mahkemeler bakacak fakat

şüpheli ve sanıkların savunma ve delillere ulaşma hakkı güçlendirilmiştir. Yasama organı,

yargıya “özgürlükler önemlidir” mesajı da vermiştir...

İzmir Belediyesi’nde çete!

104

İzmir Büyükşehir Belediye’sinde 170 sanıklı “haksız çıkar sağlamak için kurulmuş örgüt”

davasında, Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu hakkında 397 yıl hapis isteniyor! Belediye

başkanlığı örgüt başkanlığı gibi sayıldığından!

Başbuğ’un genelkurmay başkanlığı yaparken terör örgütü başkanlığı yapmış sayılması gibi!

İzmir davası başta Cumhurbaşkanı Gül olmak üzere, vicdanların isyan ettiği bir davadır.

Bu dava da aynı heyet tarafından, yeni bir usuli işleme gerek görülmeden aynen devam

ettirilecek...

Bu dava bakımından yeni düzenlemede Anayasa’ya aykırı gördüğüm bir husustan bahsetmek

istiyorum.

Anayasa’ya aykırı

Yeni düzenlemede bir ayırım yapmaktadır: Terör ve darbe suçlarında üst düzey bir makamdan

izin almadan soruşturma açılabilecektir... Bunun dışındaki “örgüt” suçlarında ise soruşturma

yapılması üst makamdan “izin” alınmasına bağlı olacaktır. Buna göre İzmir davasının aynen

yürümesi için üst idari makamın izni gerekecekti... Fakat “açılmış olan davalarda” izin

alınmasına gerek olmadığı yolunda kanuna “geçici madde” konulduğu için İzmir davası da

olduğu gibi devam edecek (geçici madde, 2/6).

Bu birkaç yönden Anayasa’ya aykırıdır: Kanun koyucu hem bu suçları terör ve darbe suçları

kadar ağır görmemiştir, hem sırf “açılmış dava” olduğu için izin gerekmediğini belirterek aynı

ağırlıktaki usul hükümlerine bağlamıştır! Bu hem “eşitlik” ilkesine hem “sanığın lehine olan

hükmün uygulanması” prensibine aykırıdır. Burada ‘görev’le ilgili usul meselesini aşan bir

“maddi hukuk” sorunu vardır. Yargıtay içtihatları da bu yöndedir.

Anayasa Mahkemesi iptal edebilir.

Yasamadan yargıya mesaj

Hükümet baştan itibaren “terör” ve “darbe” davalarının yeni düzenlemeden etkilenmeyeceğini

söylüyordu. Öyle olmuştur, ÖYM’ler kalkmış, mahkeme heyetleri ve suç tanımları olduğu gibi

kalmıştır.

* Fakat parlamento yargıya bazı mesajlar vermiştir:

* Müebbet hapsi gerektiren suçlamalarda bile, tutuklu sanık “adli kontrol”e bağlı olarak tahliye

edilebilecektir!

* Soruşturmalarda tutuklama, arama gibi kararları “özgürlük hâkimi” denilen özel bir hâkim

verecektir.

* Tutuklama sebepleri kanuni klişe ile değil, somut olgularla müzekkereye yazılacaktır.

* Üst sınırı iki yılı aşmayan suçlarda tutuklama kararı hiç verilemeyecektir.

Yargısal aktivizm

Hukuk tarihinin öğrettiği bir derstir: “Yargısal aktivizm” denilen yargının yetkilerini aşırı

kullanması olayı, daima toplumda huzursuzluk yaratır ve yasama organı da karşı düzenlemeler

yapmak zorunda kalır. Bizde de böyle olageliyor.

AİHM’nin evrensel hukuka uygun bulduğu kurallar yargının aşırı tutuklamacı aktivizmiyle

toplumsal bir sorun haline geldiği için yeni düzenlemeler gerekmiştir.

Bu düzenlemeler üzerine, umarım “ölçülü ve orantılı” tahliyeler olur.

Özel yetkili’ kalkıyor ‘özel yetki’ sürüyor

105

Ha kel Ali, ha Ali kel gibi mi? Biraz öyle!.. Terör, darbe ve örgütlü uyuşturucu suçlarında

yargının yetki yetersizliği gibi bir zaafa uğramasından korkuluyor.

Öte yandan, biraz öyle değil!.. Çünkü söz konusu ‘özel yetki’ maddeleri Terörle Mücadele

Kanunu’na aktarılırken bazı daraltmalar yapılacak: Savunma hakkı ve avukatların delillere

ulaşması önündeki kısıtlamalar kaldırılacak. Soruşturma aşamasında tutuklama, arama, teknik

takip konularında nöbetçi hakimler değil, işi bu olan ayrı bir hakim kadrosu kurulacak,

“özgürlük hakimi” denilen yargıçlar...

Nasıl bir izin sistemi?

Dün akşamüstü itibari ile hükümet katındaki görüşmelerde mutabakata varılan diğer bir nokta

da “izin sistemi”nin geri getirilmesidir. Biliyorsunuz, CMK 250’ye göre, katalog suçlarda, MİT

Müsteşarı, komutan, genel müdür vb. “sıfat ve memuriyetleri ne olursa olsun” herkes hakkında

savcılar doğrudan soruşturma açabiliyor. MİT için özel kanun çıkarıldı. Şimdi 250. madde

Terörle Mücadele Yasası’na aktarılırken bu ifade çıkarılacak, eski izin sistemine dönülecek!

Fakat...

İstisna getirilecek, “terör, darbe, örgütlü uyuşturucu...” suçlarında savcıların izinsiz dava

açabileceği belirtilecek! Yani, görülmekte olan davalar için izin gerekmeyecek.

Görülüyor ki, radikal bir değişiklik olmayacak. Aynı mahkemeler bu defa CMK’ya göre değil,

MTY’ye göre ‘özel’ bazı yetkiler kullanacaklar. Biraz kapsamı, biraz da yetkileri daraltılmış

olacak.

Eyvah bu suçlar takipsiz kalacak diye telaşlanmak için de, bu mahkemelerden kurtulacağız diye

sevinmek de gereksiz gözüküyor.

Tutuklama sorunu

ÖYM’lerin en çok tepki çeken yönü, ölçüsüz tutuklamalardır. Sabaha karşı baskınlar,

sansasyonel ev aramaları toplumdan gelen eleştirilerle sona ermiş gözüküyor ama tutuklama ve

uzun süreli tutukluluk sıkıntısı aynen devam ediyor.

Mahkemeler ‘anlayışlı’ bakarlarsa, öngörülen yasa değişikliğinde kendilerine üç mesaj var:

- Biri, soruşturma aşamasında tutuklama, yakalama, arama, teknik gibi konulara, işi bu olan

“özgürlük hakimleri”nin bakacak olmasıdır.

- Diğeri, Üçüncü Yargı Paketi’nde tutuklama sebeplerinin soyut kanuni klişeleri sayarak değil,

somut olguları yazarak belirtilmesi hükmü getirilmektedir.

- Üçüncüsü, aynı pakette, tutuklu sanığı serbest bırakarak “adli kontrol” uygulaması imkânı

getiriliyor.

Bu düzenlemelerde yasakoyucu, mahkemelere “Tutuklamalarda özgürlüklere özen

göstermiyorsunuz” mesajını vermektedir. Mahkemeler yasakoyucunun bu mesajını ve kamu

vicdanındaki huzursuzluğu dikkate alarak artık ‘tutuklamacı’ tavırlarını gözden geçirmelidir.

Kaçmayacağı belli, toplanmış delilleri karartamayacak, elebaşı olmayan, silahsız, bombasız

insanları yıllarca tutuklu bulundurmanın anlamı yok.

Aceleye getirilmesin

Üçüncü Yargı Paketi aylarca müzakere edilerek olgunlaştı. ÖYM’lerin düzenlenmesinde ise

tuhaf bir acelecilik görülüyor.

“Bu mahkemeleri kapatalım” demek kolay ama bunun uygulamada yeni görevlendirilecek

mahkemeler arasında yetki kargaşasına, davaların yeniden yıllarca uzamasına yol açacağı, son

bir iki gün içindeki tartışmalarda görüldü...

106

Bu mahkemelerin bakacağı davaları yeni kurulacak istinaf mahkemelerine verme fikri önce

cazip görüldü, fakat bunun hem eşitlik hem ihtisas ilkesine aykırı olacağı yine son bir iki gün

içindeki tartışmalarda fark edildi.

Ayrıntıya girmiyorum, bu kadar kritik ve karmaşık konularda aceleyle kanun yapmak,

giderilmek istenen sakıncalardan daha büyük sakıncalara yol açabilir.

Yarın Üçüncü Paket yasalaşsın. ÖYM konusunda aceleye gerek yok. Sadece politikacıların

görüş bildirmesi yetmez. Kamuoyunda tartışılsın, baroların, yargıçların, hukuk camiasının

görüşü alınsın.

Pakette neler var

Pakette yargıyı ve icra iflas işlemlerini hızlandıracak hükümler var. Basın hürriyetinde ve

“propaganda” suçlarının cezalarında iyileşmeler öngörülüyor. Belki hepsinden önemlisi,

mahkemeler gerektiğinde “tutukluluk” yerine sanık veya şüphelinin “adli kontrol”e bağlı

olarak tahliye edilmesine karar verebilecekti.

Toplumdaki siyasi gerilimi aşağıya çekebilecek bir tasarıdır bu. AİHM kararlarının da

gereğidir... Ben baştan beri destekliyorum.

Fakat AK Parti’de bazı milletvekilleri terörle mücadeleyi zaafa uğratmasından endişe ediyorlar.

Muhalefetin de tatilden önce çıkaralım diye bir ısrarı yok.

Modern ceza felsefesi

Eski çağlarda suçlulara çok ağır, hatta bedeni cezalar verilirdi. Asırların tecrübeleriyle

çağımızda geçerli felsefe, cezanın “ölçülü” olmasıdır, çok ağır olmayan suçlarda hükümlünün

topluma kazanılmasıdır.

Adalet Bakanlığı’nın hazırladığı “Denetimli Serbestlik Kanunu” buna iyi bir örnektir. Nisan

başında kabul edilen bu kanuna göre, cezasının büyük bölümünü çeken hükümlülerden iyi

halleri görülenler “denetimli serbest” bırakılıyor: Belirli bir yerden ayrılmamak, kamunun

gösterdiği ücretsiz ve eğitici bir işte çalışmak, psikolojik yardım almak gibi...

Kadın ve çocuk hükümlülere daha bir kolaylık sağlanıyor.

Bu kanunla, iki ayda 17 bin hükümlü cezaevlerinden çıktı. Hiçbiri bugüne kadar ciddi bir suç

işlemedi.

Bugün cezaevlerinde 91 bini hükümlü, 35 bini tutuklu 126 bin kişi var! Islah olabileceği

görülmüş olan 17 bin kişi hâlâ mı “içeride” olmalıydı?! Aşırı kalabalık koğuşların nelere yol

açabileceğinin son örneğini Urfa’da gördük işte.

Yargı Paketi ve ceza siyaseti

Çağımızda “ceza siyaseti”nin temel amaçlarından biri “ıslah” olduğu gibi, kişilere ve kamu

düzenine fiilen zarar vermeyen, nefret ve şiddet de içermeyen yazı, konuşma ve gösteri

hareketleri de suç sayılmıyor.

Bu ilkelere uymayan aşırı ceza uygulamaları, modern toplumda “caydırıcı” olmuyor, aksine,

zamanla kitlelerin sisteme yabancılaşması, öfkelerin kabarması gibi sonuçlar doğuruyor. “Ceza

siyaseti”nin amacı, böyle sonuçlara yol açmak olamaz.

Ben Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in reform çabalarını çağımızın ceza felsefesine uygun

buluyorum. “Denetimli Serbestlik” gibi 3. Yargı Paketi de böyledir.

Mart ayından beri terörün tırmanması milletvekillerinde anlaşılabilir bir çekingenlik yarattı.

Normalleşmeyi terörün nasıl engellediğinin bir örneğidir bu. Yine de 3. Yargı Paketi’ni

destekliyorum, çünkü toplumsal gerilimi bir ölçüde azaltacak olması teröre değil, hukuk

107

devletine yarar sağlayacaktır.

2- Yaratılan beklenti ve tutuklu milletvekilleri

TBMM son yasama günlerinde çıkardığı torba yasayla, tutuklu milletvekillerine özgü özel bir

düzenleme yapmamıştır. Genel bir düzenleme ile mahkemenin takdirine bağlı olarak soruna

çözülebilir bir imkân yaratmıştır. Yapılan değişiklikle, tutuklu milletvekilleri konusu ülkenin

gündeminden çıkarılabilir hale gelmiştir. TBMM yaptığı düzenlemeyle tutuklu milletvekilleri

sorununa doğrudan değil dolaylı olarak bir çözüm yolu getirmiştir.

Umulur ki tutuklu milletvekilleri sorunuyla doğrudan ilgili olan ve TBMM’nin yaptığı son

yasal değişiklikle kaldırılan ÖYM’ler verecekleri tahliye kararıyla kamu vicdanını rahatlatırlar.

TBMM yasada yaptığı değişiklikle, ağır ceza gerektiren ‘suçlarda adli kontrol ve denetimli

serbestlik’ için öngörülen üst sınırı kaldırmıştır. Daha önce bu üst sınır üç yıldı. Tutuklu

milletvekilleri üç yıldan daha fazla ceza gerektiren suçlardan yargılandıkları için tutuksuz

yargılanmalara yönelik talepler sürekli olarak mahkeme tarafından reddediliyordu. Bu yeni bir

durumdur.

TBMM ve hükümet açıkça mahkemenin takdirine bağlı olarak milletvekillerinin tutuksuz

yargılanmalarından yana bir irade ortaya koymuştur. TBMM ve hükümetin bu düzenlemeye

ihtiyaç duyması iradesinin tahliye yönünde olduğunu göstermektedir.

Bu durum “tutuklu milletvekilleri” konusunda ciddi bir irade değişikliğinin kanıtıdır.

Konuyla ilgili olarak TBMM Başkanı Cemil Çiçek, “Özel Yetkili Mahkemeler kaldırıldı.

Meclis, tutuksuz yargılama ve halen yargılanan tutuklu sanıkların tahliyesi konusunda yargının

elini güçlendirdi. Yargı bunu dikkate alacaktır” dedi. Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ,

“Serbest yargılama esas olmalıdır. Tutuklu vekillere bakıldığında ise biz adli kontrolün üst

sınırını kaldırdık, yeni bir imkân verdik. Buna artık mahkemeler karar verecektir” demiştir.

Kuvvetlerin ayrılığı ve erklerin birbirlerinin sınırlarını müdahale etmemeleri demokratik hukuk

devletinin gereğidir. Yargının, yasamanın sınırlarına girmemesi ve millet iradesine saygı

göstermesinin kanıtı olarak, tutuklu milletvekilleri konusunda gereği yapılacaktır.

Yasaları sanık aleyhine yorumlama, yetkilerin çok geniş olarak kullanılması ve uzun tutukluluk

süreleriyle ÖYM’ler adeta özdeşleşmiştir. Yapılan yeni düzenlemeyle Türkiye, Özel Yetkili

Mahkemeler’in ürettiği sonuçları artık taşıyamayacağını ortaya koymuş bulunmaktadır.

Konuyla ilgili bütün tarafların bu hassasiyet içinde hareket ederek Türkiye’yi geren ve

kutuplaştıran tavırlardan kaçınılması toplumsal bir zorunluluk halini almıştır.

Yasada yapılan değişiklikle kamuoyunda tutuklu milletvekilleri konusunda yaratılan iyimser

hava ve beklentilere rağmen AKP’nin çelişkili tavrı sürüyor. Konuyla ilgili olarak AKP’nin

ikircikli bir tavır sergilediği görülüyor.

Son olarak AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Tanrıverdi, tutuklu milletvekillerinin

tutuksuz yargılanmasına yönelik olarak mahkemenin tahliye kararı verme ihtimaline karşı bir

duruş sergilemiştir. O, “Kimse yargıdan birilerini kaçırmaya çalışmasın. 14. maddeden

yargılandıkları bilindiği halde listelerinden aday gösteren, milletvekili yapılarak

kurtarılmalarını hedefleyenler, kesinlikle yargı önünden bunları kaçırmayı düşünmesinler”

demiştir. Daha önce de Başbakan Erdoğan, “sorun AKP’nin değil” diyerek tutuklu

milletvekilleri konusunda olumsuz tavrını açıkça ortaya koymuştu.

İlhan Cihaner ise “Bu yasayla tutuklu milletvekilleri tahliye olamayacaklar. Devam eden ve

kamuoyunda rahatsızlık oluşturan haksız tutuklamalar, kaçma ve delilleri karartma şüphesi

gerekçesiyle verilmiş tutuklama kararlarıdır. Kaçma ve delilleri karartma gerekçesiyle verilmiş

tutuklama kararlarında adli kontrole hükmedilemez” diyor.

108

Hukuki varlığı elindeki işlerin bitimiyle sınırlandırılmış olan ÖYM, tutuklu milletvekilleri

konusunda vereceği kararla TBMM’nin iradesi, yaratılan beklenti ve kamu vicdanını dikkate

alıp almadığını ortaya koymuş olacaktır.

Türkiye’nin gerilime, kamplaşmaya ve kutuplaşmaya değil sükûnete, toleransa ve karşılıklı

hoşgörüye olan ihtiyacı her zamankinden daha fazladır. Umut taşımakta ve iyimser olmakta

sakınca yoktur.

109

MİLLETVEKİLLERİMİZİN TBMM

FAALİYETLERİ

TBMM

GENEL

I. YASAMA YILI II YASAMA YILI TOPLAM

KANUN TEKLİFLERİ 12 149 161 738

ARAŞTIRMA

ÖNERGELERİ 20 245 265 980

YAZILI SORULAR 22 3774 3796 9141

SÖZLÜ SORULAR 1078 1078 2177

GENSORULAR 1 1 12

GENEL GÖRÜŞME 3 3 10

GÜNDEM DIŞI

KONUŞMA 94 94

357

111

24. Dönem 1. ve 2. Yasama Yılında

Milletvekillerimizin Verdiği

Bazı

KANUN TEKLİFLERİ

113

6831 SAYILI ORMAN KANUNUNUN 31. VE 32. MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1: 6831 Sayılı Orman Kanunun 31. Maddesinin 1. Fıkrasında "Mülki hudutları içinde

verimli Devlet ormanı bulunan köylerde köy nüfusuna kayıtlı ve köyde devamlı oturan ihtiyaç

sahibi hane reislerine, köyde barınmaları için yapacakları ev, ahır, samanlık" ibaresinden sonra

gelmek üzere "arı kovanı" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 2: 6831 Sayılı Orman Kanunun 32. Maddesinin 1. Fıkrasında "Mülki hudutları içinde

verimsiz devlet ormanı bulunan köylerde, köy nüfusuna kayıtlı ve köyde devamlı oturan hane

reisleri ile hudutları içinde verimli devlet ormanı bulunan ve nüfusu 2500'den aşağı olan

kasabaların muhtaç halkına kendi ihtiyaçlarına sarf etmeleri şartıyla yapacakları, ev, ahır,

samanlık" ibaresinden gelmek üzere "arı kovanı" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 3: Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4: Bu Kanun hükümlerini bakanlar kurulu yürütür.

GENEL GEREKÇE

Orman Kanununun değişik 31. ve 32. Maddeleri mülki sınırları içinde verimli veya verimsiz

devlet ormanı bulunan köylerde, o köy halkına ev, ahır, samanlık, ambar ve kümes yapımları

için yapacak emvalini ormandan verilmesini hükme bağlamaktadır.

Ayrıca Orman Köyleri Kalkındırma Fonu'ndan kredilendirilen köy sakinlerine de

ormanlarımızın korunup geliştirilebilmesi adına bu maddeler çerçevesinde ucuz yapacak emval

tahsisi yapılabilmektedir.

Ancak Orman Kanunun ucuz kereste tahsisi konusundaki bu ilgili maddelerinde arıcılık

faaliyetleri yer almamaktadır.

Arıcılık faaliyetlerinde ülkemizde yaygın olarak Lansroth tipi fenni kovanlar kullanılmakta

olup kuluçkalık ve ballıktan oluşan bir fenni kovan için yaklaşık 80 dm3 keresteye ihtiyaç

duyulmakta ve 1 m3 keresteden 12 kovan imal edilmektedir.

Kullanılan fenni kovanlar zaman içinde yıpranarak kullanılmaz hale geldiklerinden

yenilenmeleri gerekmekte veya arıcılık işletmelerinin büyütülmesi için yeni kovanlara ihtiyaç

duyulmaktadır. Yetiştiricilerimiz kovan imalatında kullanacakları keresteyi piyasadan yüksek

maliyetle temin ettikleri için ucuz alternatif kavak vs. ağaçlara yönelmektedirler. Kavak vs.

ağaçtan imal edilen an kovanları hem dayanaksız hem sağlıksız ağaçtan yapılan kovanlar

özellikle kış aylarına kolonilerinin soğuktan zarar görmesine neden olmakta ayrıca dayanıksız

oldukları için an kolonilerinin gezdirilmesini engellemektedir. Gezginci arıcılık artık verimini

olumlu etkilediği için giderek artmaktadır. Hem an yetiştiricilerinin gelişmesi, sağlıklı

kolonilerin artması ve hem gezginci analığın geliştirilerek bal üretiminin artması için

kovanların sağlıklı ve dayanıklı malzemeden üretimi şarttır.

Orman köylüsü için an kovanı kümes kadar ahır kadar önemli ve gereklidir.

114

2011/2306 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARI İLE DEĞİŞTİRİLEN 5683 SAYILI YABANCILARIN TÜRKİYE'DE İKAMET VE SEYAHATLERİ HAKKINDA KANUNUNUN 3. MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASINDAN TÜRK CUMHURİYETLERİ VE TÜRK TOPLULUKLARINA MENSUP KİŞİLERİN MUAF TUTULMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ

MADDE 1) Türk cumhuriyetlerine vatandaşlık bağıyla bağlı olan kişiler ve Türk

topluluklarına mensup olan bireyler, 2011/2306 sayılı Bakanlar Kurulu karan ile değiştirilen

Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkındaki 5863 sayılı kanunun 3'üncü

maddesinin birinci fıkrasından muaftır.

MADDE 2) Bu kanun yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.

MADDE 3) Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

GENEL GEREKÇE

Türkiye ile Türk cumhuriyetleri, Kırım Türkleri, Balkan Türkleri, Irak Türkmenleri, Ahıska

Türkleri, Doğu Türkistan'da yaşayan soydaşlarımız başta olmak üzere diğer Türk toplulukları

arasındaki tarihsel kardeşlik bağı ülkemiz ve soydaşlarımızın yaşadığı bölgeler arasındaki

ilişkilerin yoğun olmasının başlıca sebeplerindendir. Uzun yıllardan beri tarihsel, kültürel ve

soy beraberliğinin yanı sıra; gerek evlilik yoluyla akrabalıklar kurulmuş gerekse de ticari,

kültürel ve eğitim ilişkileri ile sıkı bağlar tesis edilmiş olan Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri ve

toplulukları arasında güçlenen bağ süreklilik arzeden bir gereklilik haline gelmiştir.

Türk Cumhuriyetleri ve toplulukları ile Türkiye arasındaki uzun zamandan beri gelişen dostluk

zemininde siyasi, ekonomik, kültürel alanda yer yer işbirliğine kadar uzanan ilişkiler iki taraf

için de büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, 28094 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmış

olan 2011/2306 sayılı Bakanlar Kurulu karan ile yapılan değişiklikte yer alan "5683 sayılı

Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanunun 3'üncü maddesinin birinci

fıkrasındaki süre, vize muafiyet süresi veya vizede belirtilen kalış süresi yeterli ise yabancının

Türkiye'den çıktığı gün itibarıyla önceki 180 gün zarfında 90 gün olarak uygulanır." ifadeleri

Türkiye'de yoğun bir şekilde faaliyet göstermekte olan bireyleri, şirketleri ve grupları olumsuz

yönde etkilemektedir. Bahsi geçen kişilerin Türkiye'den çıkış yaptıktan sonra 90 gün içerisinde

tekrar ülkemiz sınırlarına girememeleri işlerinde aksamalara yol açmaktadır. Türk

topluluklarının ve Türk cumhuriyetlerinin bu yasa kapsamına alınmaması ve muaf tutulması

hem iki kısım arasındaki kardeşlik bağlarını kanıtlayacak hem de soydaşlarımızın

mağduriyetini giderecektir. Bunun yanı sıra söz konusu düzenleme, Nahçıvan ve İğdır başta

olmak üzere sınır ticaretinin de kötü yönde etkilenmesini ve bu nedenle hayatın birçok alanında

zorluklar yaşanmasını engelleyecektir.

Türk cumhuriyetlerinin vatandaşı olan kişilerin pasaportlarının bu kapsamda

değerlendirilmeleri için yeterli olacağı gibi çeşitli Türk topluluklarına mensup olan

soydaşlarımız için bölge ile ilgili dernek/vakıf statüsünde olan sivil toplum kuruluşlarının

yönetim kurulu kararı sonucu verilecek olan belgeler bu uygulamanın sınırlarını belirlemek

açısından yeterli olabilecektir. Bu yasada, söz konusu değişiklik yapılmadığı takdirde Türkiye

ve yukarıda belirtilen topluluklar arasında yüksek önem arz eden ilişkiler en alt seviyelere

kadar gerileyecek, bu durum hem ilişkilerin dostluk zeminine hem de Türkiye Cumhuriyeti'nin

genel manada çıkarlarına ters düşecektir.

115

GELİR VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 94 üncü maddesinin

onbirinci fıkrasının (d) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer,

MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. i

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Tarımsal desteklerden vergi kesilmemesi amaçlanmıştır.

MADDE 2 - Yürürlük maddesidir.

MADDE 3 - Yürütme maddesidir.

GENEL GEREKÇE

Tarım, gelişmişlik düzeyine bakılmaksızın her ülke için olduğu kadar, insanlık için de

hayati öneme sahip, vazgeçilemez ve stratejik bir sektördür. Toplumun artan ve

çeşitlenen gıda maddeleri talebinin karşılanmasına ek olarak, gıda, dokuma, deri ve ilaç

gibi tarıma dayalı sanayiler ile istihdama ve ihracata olan önemli katkısı, tarıma girdi

veren sanayilere pazar olması, biyolojik çeşitlilik ve çevreyle olan ilişkileri, tarımın pek

çok açıdan öncelikli sektör olarak ele alınmasını zorunlu kılmaktadır.

Tarımın stratejik öneminin ve bütün insanlık için vazgeçilmezliğinin idrakinde olan

bütün gelişmiş ülkeler bugün tarım sektörlerini sosyal ve ekonomik açıdan ayrı bir gözle

değerlendirmekte ve desteklemektedirler. Bunun içindir ki AB bütçesinin yaklaşık %

45'ni tarım bütçesi oluşturmaktadır. Ancak Türkiye bütçesinin yüzde 2 si tarıma

ayrılmaktadır. ABD'de kişi başına düşen tarımsal destek miktarı 17.918 dolar, AB'de

1.861 dolar iken, Türkiye'de ise 151 dolardır.

Tarımsal desteklemeler bu kadar az olmasına rağmen 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı

Gelir Vergisi Kanunu'nun 94 üncü maddesinin 11 inci fıkrasında Doğrudan Gelir Desteği

ve Alternatif ürün kapsamında yapılan destekler dışında ödenen tüm tarımsal

desteklerden vergi kesilmesi öngörülmektedir. (2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu

Kararı ile yüzde 0 )

Devlet tarafından tarımı desteklemek amacıyla yapılan bu ödemelerden 193 sayılı Gelir

Vergisi Kanunu'nun 94 üncü maddesinin 11 inci fıkrasına göre vergi kesilmesinin

öngörülmesi aynı kanunun "Teşvik ikramiye ve mükafatları" maddesini düzenleyen 29

uncu maddesinin birinci fıkrasına aykırılık teşkil etmektedir.

Bu kanun teklifiyle tarımsal destekleme ödemelerinden yapılması öngörülen gelir vergisi

kesintisinin kaldırılması amaçlanmıştır.

116

GÜVENLİK TAZMİNATI KANUN TEKLİFİ

Amaç

MADDE 1- Bu kanunun amacı; barışta güven ve asayişi korumak, kaçakçılığı men, takip ve

tahkikle görevli olanlara bu görevlerinden dolayı ya da görevleri sona ermiş olsa bile yaptıkları

hizmet nedeniyle verilecek olan güvenlik tazminatı esas ve yöntemlerinin düzenlenmesidir.

Kapsam

MADDE 2- Bu kanun;

a) İçgüvenlik ve asayişin korunması veya kaçakçılığın men, takip ve tahkiki konularında

görevlendirilen:

1- Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik

Komutanlığı personelini,

2- Silahlı Kuvvetler mensuplarını,

3- Köy Korucularını,

4- Milli İstihbarat Teşkilatı mensuplarını,

5- Çarşı, mahalle ve kır bekçilerini,

6- Gümrük Muhafaza memurlarını,

b) Güven ve asayişi ihlal eden eylemlere ve kaçakçılığa ilişkin olayların soruşturma ve

kovuşturma işlemlerini yürüten adli ve askeri hâkimleri, Cumhuriyet savcı ve yardımcılarıyla

askeri savcı ve yardımcılarını; kapsar.

Güvenlik tazminatı

MADDE 3- Bu kanun kapsamına girenlerden;

a) Köy korucularına (2.500) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı

tutarında;

b) Diğer güvenlik mensuplarına (5.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısının

çarpımı tutarında; güvenlik tazminatı verilir.

MADDE 4- Bu kanun kapsamına girenlerden;

a) Köy korucularının emekli maaşlarına 50 TL,

b) Diğer güvenlik mensuplarının emekli maaşlarına 100 TL, seyyanen artış yapılır.

Yürürlük


Yürütme


MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu kanunun çıkartılış amacı belirtilmiştir.

MADDE 2- Güvenlik Tazminatından kimlerin yararlanacağı düzenlenmiştir.

MADDE 3- Güvenlik Tazminatı miktarları düzenlenmiştir.

MADDE 4- Güvenlik Tazminatından yararlananlara yapılacak seyyanen zam düzenlenmiştir.

117

MADDE 5- Yürürlük maddesidir.

MADDE 6- Yürütme maddesidir.

GENEL GEREKÇE

Terörü ve şiddeti bir yöntem olarak benimseyen ve amacına ulaşmak için bunları meşru gören

anlayış, Türkiye Cumhuriyetinin bekasını, milletimizin huzur ve güvenini ve insanlığı tehdit

etmektedir.

Terör ve anarşi, insanımızın can ve mal güvenliğini, milli birliğimizi, demokrasimizi ve

ekonomik gelişmemizi tehdit eden en büyük tehlikelerden biridir.

Güvenlik görevlileri, yurt içinde ve yurtdışında görevlerini ifa ederlerken veya sıfatları kalkmış

olsa bile bu görevlerini yapmalarından dolayı terör eylemlerine muhatap olmaktadır.

Güvenlik görevlileriyle zaman zaman operasyonlara katılan, diğer zamanlarda bulundukları

bölgenin güven ve asayişini sağlayan korucular ise görevleri gereği hayatlarını tehlikeye

atmalarına rağmen çok az ücret almaktadır.

Terör örgütlerinin, eylemlerinin finansmanını büyük ölçüde sınır kaçakçılığı ile sağladığı

bilinmektedir. Sınır kaçakçılığıyla mücadele eden en önemli birimlerden biri de gümrük

muhafaza memurlarıdır.

Vatanımızın birlik ve bütünlüğünü korumakla görevli güvenlik güçlerinin yaptıkları iş ile

aldıkları ücret arasında adaletli bir bağ yoktur. Bu kanun teklifiyle güvenlik görevlilerinin

yaptıkları görev ile aldıkları ücret arasındaki adaleti bir nebze de olsa sağlanması

amaçlanmıştır.

118

25-26 ŞUBAT 1992 TARİHLERİNDE ERMENİLER TARAFINDAN AZERBAYCAN'IN HOCALI KASABASINDA YAPILAN İNSANLIK DIŞI KATLİAMIN 26 ŞUBAT'IN "HOCALI SOYKIRIMINI ANMA GÜNÜ" OLARAK KABUL EDİLMESİNE VE "HOCALI SOYKIRIMI ANITLARININ" İNŞASI İÇİN T.C KÜLTÜR BAKANLIĞI'NIN GÖREVLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ

MADDE 1) 25-26 Şubat 1992 tarihine Azerbaycan'ın Hocalı kasabasında insanlık dışı

muameleler sonucunda hayatını kaybedenlerin anısının ülkemizde unutulmaması için her yılın

26 Şubat tarihi "Hocalı Soykırımı'nı Anma Günü" olarak kabul edilmiştir.

MADDE 2) 25-26 Şubat 1992 tarihine Azerbaycan'ın Hocalı Kasabasında insanlık dışı

muameleler sonucunda hayatını kaybedenlerin hatıralarının ülkemizin çeşitli yerlerinde

yaşatılması için Ankara, İstanbul, İzmir, Iğdır, Ardahan, Kars, Bursa, Kocaeli, Manisa, Kocaeli

ve inşası istenen diğer illerimizde T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı görevlendirilmiştir.

MADDE 3) Yürürlük maddesidir.

MADDE 4) Yürütme maddesidir.

GENEL GEREKÇE

25-26 tarihlerinde Ermeniler tarafından Azerbaycan'ın topraklarına yapılan saldırıda,

savunmasız Azerbaycan Türkleri hedef alınmış ve Hocalı kasabasında sivil halk toplu olarak

zalimce katledilmiştir. Resmi verilere göre Hocalı'da yaşanan insanlık dramında 106'sı kadın,

83'ü çocuk, 70'ten fazlası ise yaşlı olmak üzere toplam 613 Azerbaycan Türkü kendilerine

uygulanan vahşice işkence sonucu hayatına kaybetmiştir. Kadın, erkek, bebek, yaşlı denmeden

Hocalı'da yaşayan sivil halkın topluca katledildiği bu soykırımda 487 kişi ağır yaralı olarak

kurtulmuştur. 1275 kişi rehin alındığı ve 150 kişinin ise kaybolduğu bu vahşet hala olayın

şahitlerinin zihinlerinde hala canlığını yitirmekte, ayrıca bu soykırım inkarı mümkün olmayan

belgelerle ispat edilmektedir.

Hocalı kasabasının etrafı kuşatılarak halkın kaçmasına izin verilmemiş, insanların gözlerinin

oyulduğu, tırnaklarının işkence ile söküldüğü, kafalarının, kulaklarının, burunlarının ve

vücutlarının çeşitli uzuvlarının kesildiği bu katliam insanlığın hiçbir değeriyle bağdaşmadığı

gibi uluslararası hukuk alanındaki temel sözleşmelerde bulunan birçok kanuna da aykırıdır.

Hocalı'da yaşananlar, 10 Aralık 1948 tarihinde kabul edilen İnsan Hakları Evrensel

Bildirgesi'nin "Hiç kimseye işkence ya da zalimce, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele ya

da ceza uygulanamaz" diyen 5. maddesi ve "yaşama hakkına" ilişkin 3. maddesiyle hiçbir

şekilde bağdaşmamaktadır. Bunun yanı sıra, 9 Aralık 1948 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel

Kurulu'nun 260 A (III) sayılı kararıyla kabul edilen "Soykırım Suçunun Önlenmesine ve

Cezalandırılmasına Dair Sözleşme"nin 2. maddesinde ne tür faaliyetlerin "soykırım" suçunu

oluşturduğu belirtilmiştir ve bu tanımlar Hocalı'da yaşanan olaylarla birlikte

değerlendirildiğinde Hocalı'nın bir soykırım olduğu açıkça görülmektedir. 2. maddenin a

bendinde yer alan "bir grubun üyelerinin katledilmesi" ve b bendinde yer alan "grup üyelerinin

bedeni ve akli açıdan ciddi biçimde zarar verilmesi" koşulları ile Hocalı'da meydana gelen

olaylar birebir uyuşmaktadır. Hocalı'da meydana gelen hadiselerin, Avrupa İnsan Hakları

Sözleşmesi'nin 3. maddesinde "Hiç kimse işkenceye veya insanlık dışı ya da aşağılayıcı

muamele veya cezaya tabi tutulamaz" ifadeleriyle yasaklandığı da burada belirtilmelidir.

Ayrıca, aynı sözleşmenin 2. maddesinde de hiçbir bireyin yaşamına kasten son verilemeyeceği

ifade edilmiştir. Bunların yanı sıra, Hocalı Soykırımı Cenevre Sözleşmesi, Vatandaş ve Siyasi

Haklar Konusunda Uluslararası Sözleşme, Ateşkes Zamanında ve Askeri Çatışmalar Zamanı

Kadın ve Çocukların Korunması Beyannamesi'nin ilgili maddelerine de karşı olarak işlenmiş

119

suçtur. Ayrıca, Hocalı katliamı, uluslararası hukukta saygın bir yere sahip Nürnberg

Mahkemesi Kuruluş Senedinde ve Mahkeme Kararında Tanınan Uluslararası Hukuk İlkeleri

Metni'nin 6. ilkesinin II. bendinin c. fıkrasında tanımlanmış olan "insanlığa karşı işlenen

suçlar" kapsamında de değerlendirilmesi elzemdir.

Bunlara rağmen, Hocalı'da kendi yaptıklarını unutan Ermenistan devlet olarak ve diaspora

teşkilatları olarak yurtdışında Türkiye aleyhine çalışmalarına hız kesmeden devam etmiş ve

"sözde Ermeni soykırımı" iddialarını çeşitli ülkelerin meclislerinde ve senatolarında kabul

ettirmiş, hatta bunun cezalandırılmasına ilişkin bazı yasaların çıkartılması için seferber

olmuşlardır. Bunun en son örneği, ifade özgürlüğü hiçe sayılarak Fransa Senatosu'nda kabul

edilen sözde Ermeni soykırımını inkâr yasasının onaylanması olmuştur. Ne var ki, Fransa'nın

önde gelen basın organlarından biri olan Le Monde gazetesi 14 Mart 1992 tarihinde "Ağdam'da

bulunan basın mensupları, Hocalı'da öldürülmüş kadın ve çocuklar arasında kafa derisi

soyulmuş, tırnakları çıkarılmış üç kişi görmüşler. Bu, Azerilerin propagandası değil bir

gerçektir." ifadeleriyle Hocalı'da yaşananları anlatmıştır.

Ermenistan ve Ermeni diasporasının asılsız ve temeli olmayan yasalara karşı gereken cevabı

vermek için siyasal alanda özellikle yasama merciinde çeşitli çalışmaların yapılması büyük

önem arz etmektedir. Siyasal alanda alınacak kararlar toplumsal olarak yankı bulacak ve sosyal

alanda haklı tepkilerin verilmesi için bir ortam hazırlayacaktır. Bu bağlamda, Fransa'ya

gereken tepkinin verilmesi için özellikle başkent Ankara'da bulunan Paris Caddesi'nin isminin

"Hocalı Caddesi" ve Dögol Caddesi'nin ise adının "Hocalı'da soykırıma uğratılan Türklerden

birisinin ismi ile" değiştirilmesi de gündeme getirilmelidir. Bunlardan başka, Türkiye'nin

Hocalı katliamını soykırım olarak tanıması, İslam coğrafyasında ve Türk dünyasında benzer

kararların alındığı bir süreci başlatmak açısından önemlidir.

"Türkiye ile Azerbaycan iki devlet tek milletidir" sözü ve "Azerbaycan'ın sevinci sevincimiz,

kederi kederimizdir" sözlerinden hareketle, Iğdır, Kars, Ardahan, Ankara, İstanbul, İzmir,

Bursa, Kocaeli ve çeşitli diğer şehirlerimizde inşa edilecek anıtlar ile Hocalı'da yaşanan keder,

hem paylaşılmış olacak hem de tarih bilinci ve iki ülke arası dostluk bağlan canlı tutulmuş

olacaktır. Yurtdışında Ermeni diasporası öncülüğünde "sözde Asuri, Keldani soykırımları"

yaratılmaya çalışılmakta ve bu bağlamda Avusturalya, Fransa gibi ülkelerde yapılan anıtlar göz

önüne alındığında, uluslararası alanda tüm devletlerin şahit olduğu bir soykırım olan Hocalı'nın

öncelikle TBMM tarafından Soykırım olarak tanınması önemlidir.

120

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 25/10/1984 tarihli 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin

dördüncü fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.

"v) Çiftçilere tarımsal üretimde kullanılmak amacıyla yapılan motorin teslimleri. ( Bakanlar

Kurulu dekar başına ve ürün türüne göre teslim miktarını belirleme yetkisine sahiptir.)

y) Tarımsal sulama, kültür balıkçılığı ve kümes hayvanları çiftliği büyükbaş ve küçükbaş

işletmeleri ve fideciler, entegre sera tesisleri, kesme çiçek üreten ve paketleyen tesisler ile

tohumculuk kuruluşları gibi tarımsal üretimde bulunan işletmelere elektrik teslimleri.

z) Gübre, ilaç, tohum, fide ve yem teslimleri."



MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Çiftçilerin üretimde girdi olarak kullandıkları ürünler Katma Değer Vergisinden

istisna tutularak üretim maliyetinin düşürülmesi amaçlanmıştır.



GENEL GEREKÇE

Son yıllarda girdi fiyatları, ürün fiyatlarına göre oldukça yüksek miktarlarda artış göstermiştir.

Tarım Reformu adıyla uygulanan politikalar çiftçilerimizin satın alma gücünün büyük bir

oranda azalmasına yol açmış, çiftçilerimiz ve ülkemiz tarımı açısından önemli tahribatlar

yapmıştır.

Ülkemizde üretilen tarım ürünlerinin maliyetlerinin yüksek olmasının sebebi, tarım sektöründe

kullanılan üretim girdilerinin pahalı olmasıdır. Ürün maliyet kalemleri olan gübre, mazot,

elektrik, ilaç, yem, fide ve tohumlarda uygulanan KDV oranlarının kaldırılması tarım

sektöründe maliyet sorununun hafifletilmesinde önemli bir katkı sağlayacaktır.

Doğrudan Gelir Desteğinin kaldırılmasıyla desteklerin özellikle girdi desteklerine yönelmesi

arzu edilmiştir. Ancak, açıklanan gübre ve mazot destekleri de bu beklentiyi

karşılamamaktadır.

2 Kasım 2011 tarihi itibariyle pompa satış fiyatı 3 lira 80 kuruş olan motorinin yüzde 49.58'i

vergilerden oluşmaktadır. 1 litre motorinde 1 lira 30 kuruş yani yüzde 34.33 ÖTV, 58 kuruş

yani yüzde 15.25 KDV olmak üzere toplam 1 lira 88 kuruş vergi payı bulunmaktadır.

Dünya ile rekabet edebilmek için rekabet ortamını iyileştirmek gerekmektedir. Fransa çiftçisi

mazotu Türk çiftçisine göre % 40 daha ucuza kullanmaktadır. 2010 yılında çiftçinin mazotta

ödediği vergi 5,8 Milyar TL'dir. Tarımda kullanılan mazot miktarı yaklaşık 3,3 milyar litredir.

Verilen mazot desteği, tarımda kullanılan mazota ödenen bedelin % 5'ini ancak karşılamıştır.

Bu da mazot için çiftçi tarafından ödenen KDV'den bile çok düşüktür.

Gübre fiyatlarındaki sadece son bir yılda yaşanan ve yüzde 60 ile yüzde 100'lere varan yüksek

artışlar nedeniyle üreticiler gübre kullanamaz hale gelmiştir. 2011 yılı ürün maliyetlerinde

gübre masraf oranının buğdayda % 12, pamukta % 19, mısırda % 20 dolayındadır.

Çiftçinin 2010 yılında gübre için ödediği bedel yaklaşık 3,8 milyar TL'dir. 2010 yılında gübre

desteği için ödenen 704 milyon TL, gübre masrafının ancak % 18'ini karşılamıştır. 2011 yılı

121

için gübre destekleri % 9-17 arasında artırılmıştır. Gübre fiyatlarındaki bu artışın devam etmesi

halinde açıklanan destek miktarının gübredeki KDV'yi bile karşılaması mümkün değildir.

Tarımsal sulama, kültür balıkçılığı ve kümes hayvanları çiftliği, büyükbaş ve küçükbaş

işletmeleri ve fideciler, entegre sera tesisleri, kesme çiçek üreten ve paketleyen tesisler ile

tohumculuk kuruluşları gibi tarımsal üretimde bulunan işletmelerde kullanılan elektrikte yüzde

18 KDV bulunmaktadır.

Aslında Katma Değer Vergisi (KDV), tüketicilerin ödemiş olduğu bir vergi olmasına rağmen,

üretici kesimler arasında sadece çiftçiler, üretimde kullanmış oldukları girdiler için Katma

Değer Vergilerini kendileri ödemek zorunda kalarak üretim maliyetlerinin artmasına neden

olmaktadır. Bu sebeple üretim maliyetlerinin düşürülmesi ve üretim artışının sağlanması

amacıyla tarımsal üretimde kullanılan ilaç, gübre, tohum, fide, yem, mazot, elektrik

girdilerinde ödenen Katma Değer Vergisinin kaldırılması gerekmektedir.

122

MUHTAR ÖDENEK VE SOSYAL GÜVENLİK YASASI, KÖY KANUNU VE ŞEHİR VE KASABALARDA MUHTAR VE İHTİYAR HEYETLERİ TEŞKİLİNE DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 29/8/1977 tarihli ve 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasasının 1

inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Köy muhtarları ile şehir ve kasaba mahalle muhtarlarına, her yıl belirlenen brüt asgari ücret

miktarında aylık ödenek verilir. Köy ihtiyar heyeti ile şehir ve kasaba mahalle ihtiyar heyeti

üyelerine ise her yıl belirlenen asgari ücretin yüzde 25'i oranında her ay " Huzur Hakkı"

ödeneği verilir."

MADDE 2- Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Kanununun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde


"MADDE 3- Köy muhtarları, şehir ve kasaba mahalle muhtarları ile ihtiyar heyeti üyelerinden

bir sosyal güvenlik kurumundan emekli aylığı almakta bulunanların bu aylıkları alacakları

ödenekler dolayısıyla kesilmez."

MADDE 3- 18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanununun 13 üncü maddesinin birinci

fıkrasının (12) ve (13) numaralı bentleri yürürlükten kaldırılmış, maddeye aşağıdaki bent

eklenmiştir.

"38- Her köye il özel idaresi tarafından köy odası yaptırılır. Köy odalarının elektrik, su,

yakacak, telefon ve internet giderleri il özel idaresi bütçesinden ödenir."

MADDE 4- 10/4/1944 tarihli ve 4541 sayılı Şehir ve Kasabalarda Mahalle Muhtar ve İhtiyar

Heyetleri Teşkiline Dair Kanunun 21 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 21- Harçlar münhasıran muhtarlara aittir. Muhtarlar bu harçları mahallenin zorunlu

giderleri için kullanır. Muhtarlık hizmetleri, mahalle muhtarlıklarına ilgili belediyeler

tarafından tahsis edilen bürolarda yürütülür. Muhtarlık işlerinin tedviri için lüzumlu elektrik,

ısıtma, aydınlatma, yakacak, telefon ve internet hizmetleri usulüne göre ilgili belediye

bütçesinden ödenir."

MADDE 5- Şehir ve Kasabalarda Mahalle Muhtar ve İhtiyar Heyetleri Teşkiline Dair Kanuna

aşağıdaki madde eklenmiştir.

"EK MADDE 1- Muhtarlar, görev yaptıkları illerdeki belediyeler ait toplu taşıma araçlarından

ve görev yaptıkları il sınırı içinde Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollarına ait trenlerden

ücretsiz yararlanırlar."



MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Köy muhtarları ile şehir ve kasaba mahalle muhtarlarına her yıl belirlenen brüt asgari ücret

miktarında, köy ihtiyar heyeti ile şehir ve kasaba mahalle ihtiyar heyeti üyelerine ise her yıl belirlenen

asgari ücretin yüzde 25'i oranında her ay " Huzur Hakkı" ödeneği verilmesi amaçlanmıştır.

MADDE 2- Bu maddeyle herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan emekli aylığı almakta olan

muhtarların, bu kanun gereğince alacakları ödenek nedeniyle emekli aylıklarının kesilemeyeceği

düzenlenmiştir.

MADDE 3- Bu madde ile köylere İl Özel İdareleri tarafından Köy Odası yaptırılması ve Köy Odalarının

zaruri giderlerinin İl Özel İdareleri bütçelerinden ödenmesi düzenlenmiştir.

MADDE 4- Bu madde ile şehir ve kasaba mahalle muhtarlıklarının hizmet bürolarının ilgili belediye

123

tarafından ilgili muhtarlara tahsis edilmesi ve bu büroların zaruri giderlerinin ilgili belediye tarafından

ödenmesi düzenlenmiştir.

MADDE 5- Bu madde ile muhtarların görev yaptıkları illerdeki belediye tarafından yürütülen toplu

taşıma araçlarından ve görev yaptıkları il sınırı içinde Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollarına ait

trenlerden ücretsiz yararlanması amaçlanmıştır.



GENEL GEREKÇE

Türk- İş'in 2011 yılı Ekim ayı " Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması"nın sonuçlarına göre; 4

kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapılması gereken gıda

harcaması tutarının (açlık sınırı) 913 lira 29 kuruştur. Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut

(kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu

diğer harcamaların toplam tutarının (yoksulluk sınırı) 2 bin 974 lira 90 kuruştur.

01.07.2011-31.12.2011 tarihleri arasında belirlenen brüt asgari ücret miktarı 837,00 TL'dir.

Sayılan 53 bini bulan köy muhtarları ile şehir ve kasaba mahalle muhtarları aylık olarak

aldıkları 380 TL ile açlık sınırının altında geçim mücadelesi vermektedir.

Vatandaşlarımızın birçok işlemini çalışma saati anlayışından uzak bir şekilde özveri ile yerine

getirmeye çalışan muhtarlarımızın büyük çoğunluğu sadece muhtar maaşı ile geçinmeye

çalışmaktadır. Diğer yandan almış oldukları aylık, sigorta primlerini ödemeye dahi

yetmemektedir.

Köy ihtiyar heyeti ile şehir ve kasaba mahalle ihtiyar heyeti üyeleri kanuni görevleri karşılığı

hiçbir ücret almamaktadır.

Muhtarlık hizmetlerinin verildiği binaların kira, elektrik, su, yakacak, telefon ve internet gibi

zaruri giderleri çoğu zaman muhtarlar tarafından karşılanmakta, bu da muhtarlara ayriyeten bir

yük olmaktadır.

Köy muhtarları ile şehir ve kasaba mahalle muhtarları bölgelerinin sorunlarının çözümü

konusunda mülki idare amirleri ve yerel yöneticilerle sürekli temas halinde olmakta, sık sık bu

yöneticileri ziyaret etmektedir. Bu ziyaretler sırasında ulaşım masraflarını kendileri

karşılamaktadır.

Yaşamış olduğu bölgeye ve halkına hizmet için büyük özveride bulunan muhtarlarımızın, bu

olumsuz ekonomik şartları ancak yaşanabilir bir maaş seviyesi ile düzeltilebilecektir.

Muhtarların maaşlarını asgari yaşam seviyesine yaklaştırmayı amaçlayan kanun teklifim ile

muhtarlarımızın ve onların ailelerinin bir nebze nefes alması sağlanmış olacaktır.

124

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası

Kanununun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde yer alan "(4) numaralı alt

bendi" ibaresi "(1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri" şeklinde, (b) bendinde yer alan "(4)

numaralı alt bendi hariç olmak üzere diğer alt bentlerine" ibaresi "(3) numaralı alt bendine"

şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 2-5510 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin on beşinci fıkrasının (c) bendinde yer alan

"(4) numaralı alt bendi hariç olmak üzere diğer alt bentlerine" ibaresi "(3) numaralı alt bendine"


MADDE 3- 5510 sayılı Kanunun geçici 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 14 - 1/10/2008 tarihinden önce iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife

malûllüğü, malûllük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar hakkında sosyal güvenlik destek

primine tabi olma bakımından bu Kanunla yürürlükten kaldırılan kanun hükümlerinin

uygulanmasına devam edilir. Bunlardan bu maddede değişiklik yapan Kanunun yürürlüğe

girdiği tarih itibariyle,

a) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve (4) numaralı alt

bentleri kapsamında çalışanların,

b) 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre vazife malullüğü aylığı bağlananlardan bu Kanunun 4

üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında çalışanların,

c) Harp malûlleri ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980

tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre aylıkları

hesaplanarak ödenen veya asayiş ve güvenliğin sağlanması ile ilgili kanunlara göre vazife

malullüğü aylığı bağlananlardan bu Kanun kapsamında çalışanların,

d) 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa göre yaşlılık aylığı bağlananlardan bu

Kanun kapsamında çalışanların,

ve sonradan çalışmaya başlayacakların almakta oldukları emeklilik veya vazife malullüğü

aylıkları kesilmez. Bunlar hakkında sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri

uygulanır.

3713 sayılı Kanuna göre vazife malûllüğü aylığı almakta olanlar, sınıf veya görev değiştirerek

çalışmaya devam eden iştirakçiler ile aynı Kanun kapsamına giren olaylar sebebiyle vazife

malûllüğü aylığı alan ve bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi

kapsamında çalışan veya daha sonra çalışmaya başlayan er ve erbaşların, bu Kanunun yürürlük

tarihinden sonra müracaat tarihlerini takip eden aybaşından itibaren bu Kanunla yürürlükten

kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre görevlerinden ayrılmasına

gerek kalmaksızın alınacak emekliye sevk onayına istinaden vazife malûllüğü aylıkları

bağlanarak ödenir. Bu kapsamda olup da görevlerinden emekliye ayrılanlar hakkında, bu

Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem

yapılır.

Ancak, birinci fıkrada sayılanlardan;

a) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışanlar için

sosyal güvenlik destek primi oranı 80 inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazançlar

üzerinden 81 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen prim oranına yüzde 30

oranının eklenmesi suretiyle bulunan toplamdır. Yüzde 30 oranının dörtte biri sigortalı, dörtte

üçü işveren hissesidir. Bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek primine tabi

125

olanların prim ödeme yükümlüsü bunların işverenleridir. Bunlar hakkında sadece iş kazası ve

meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır.

b) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi

kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınacak belgelerle

doğrulamak kaydıyla faaliyette bulunulmadığına ilişkin süreler hariç olmak üzere çalışılan

süreleri için, sosyal güvenlik destek primi oranı olarak bu Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü

fıkrasının (b) bendinde belirtilen hükümler uygulanır."



MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Esnaf ve sanatkârlardan, emeklilik döneminde faaliyetlerine devam edenlerden

yapılan sosyal güvenlik destek primi kesintisinin kaldırılması amaçlanmıştır.

MADDE 2 - Vazife malullüğü almakta olanların esnaf olarak çalıştıkları süre içerisinde sosyal

güvenlik destek priminden muaf olmaları amaçlanmıştır.

MADDE 3 - Geçici maddede değişiklik yapılarak 5510'dan önce sigorta kapsamına girmiş

olanların emekli olduktan sonra esnaf olarak çalışmaları halinde emekli aylıklarından kesilen

sosyal güvenlik destek priminin iptali amaçlanmıştır.



GENEL GEREKÇE

Sermaye ve refahın tabana yayılması, gelir dağılımının iyileştirilmesi ve bu suretle sosyal

dengelerin korunmasını sağlayan esnaf ve sanatkârımız; sosyal, ekonomik ve kültürel

bakımdan ülkemizin çok önemli bir kesimini teşkil etmektedir.

Anayasa'nın 173"üncü maddesi gereğince küçük Esnaf ve Sanatkârın devlet tarafından

korunması ve desteklenmesi gerekmektedir. Esnaf ve sanatkârlarımızın başta finans ve kredi

olmak üzere, vergi, mesleki eğitim ile hukuki ve idari problemlerinin bir program çerçevesinde

çözülmesi gerekmektedir.

Ülkemizdeki işyerlerinin yüzde 99'u esnaf ve küçük işletmelerden oluşmaktadır. İstihdamın

yüzde 77'si, ekonomide yaratılan katma değerin yüzde 36'sı esnaf tarafından sağlanmaktadır.

Kendi istihdamını sağlamanın yanında ülkemizdeki en fazla istihdamı da sağlayan, devletine

yük olmadığı gibi vergisini ve sigortasını ödeyerek bütçeye finansman sağlayan esnaf ve

sanatkârımız zor günler geçirmektedir. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine

ülkemizde 1 milyon 935 bin esnaf bulunmaktadır. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları

Konfederasyonunun verilerine göre 2005 - 2010 yılları arasında 912 bin esnaf kepenk

kapatmıştır. 2011 yılının ilk 9 ayında 116 bin 395 esnaf iş yerini kapatmıştır.

Esnaf ve sanatkâr üzerindeki istihdam maliyetlerinin azaltılması gerekirken ekonomik olarak

zor günler geçiren esnaf ve sanatkârlardan, emeklilik döneminde faaliyetlerine devam

edenlerden yüzde 15 Sosyal Güvenlik Destek Primi kesilmektedir. Esnafın mevcut sorunlarının

üzerinden gelmekte zorlandığı bir dönemde bu uygulama esnaf ve sanatkârın sıkıntılarını daha

da artırmaktadır.

Kanun teklifimizle; emekli olan ve iş yeri açan esnaf ve sanatkârların, emekli aylıklarından

yapılan Sosyal Güvenlik Destek Priminden (SGDP) muaf olmaları, vazife malullüğü almakta

olanların esnaf olarak çalıştıkları süre içerisinde SGDP'den muaf tutulmaları, 5510'dan önce

sigorta kapsamına girmiş olanların emekli olduktan sonra esnaf olarak çalışmaları halinde

emekli aylıklarından kesilen Sosyal Güvenlik Destek Priminin iptali amaçlanmıştır.

126

TARIM KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununun 21 inci maddesinin birinci

fıkrasında yer alan " gayrisafi millî hasılanın yüzde birinden" ibaresi "gayrisafi yurtiçi hasılanın

yüzde bir buçuğundan" şeklinde değiştirilmiştir.



MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu madde ile GSYH'dan tarımsal desteklemelere verilen kaynak miktarı yeniden

düzenlenmiştir.



GENEL GEREKÇE

Tarım, gelişmişlik düzeyine bakılmaksızın her ülke için olduğu kadar, insanlık için de hayati

öneme sahip, vazgeçilemez ve stratejik bir sektördür.

Toplumun artan ve çeşitlenen gıda maddeleri talebinin karşılanmasına ek olarak, gıda, dokuma,

deri ve ilaç gibi tarıma dayalı sanayiler ile istihdama ve ihracata olan önemli katkısı, tarıma

girdi veren sanayilere pazar olması, biyolojik çeşitlilik ve çevreyle olan ilişkileri, tarımın pek

çok açıdan öncelikli sektör olarak ele alınmasını zorunlu kılmaktadır.

AKP iktidarları döneminde; Tarımın Gayri Yurtiçi Hasılaya olan katkısı düşmüş, tarımsal

ihracatımız tarımsal ithalatı karşılayamaz duruma gelmiş, ekilen biçilen tarımsal alanlar

azalmış, tarım topraklan terk edilmiş, tarımda çalışan sayısı düşmüş, köylerimiz boşalmış,

çiftçimizin, köylümüzün geliri her geçen yıl azalmış ve borç batağına sürüklenmiştir.

2050 yılında dünya nüfusu 9,2 milyara ulaşacak, tarım ürünlerine talep yüzde 80 artacaktır. Bu

nedenle tarımın önemi daha da artacaktır. Son 10 yılda Türkiye'nin tarımsal ithalatı 40 milyar

dolan geçmiştir. Türkiye tarıma gerekli desteği vermezse tamamen ithalatçı olacaktır. Bu

nedenle tarım sektörünü ekonomik anlamda sadece "kar - zarar" noktasından değerlendirmek

doğru değildir.

Ülkemizde son 9 yılda, toplam % 65 enflasyon artışı olmasına rağmen girdi fiyatlarında

ortalama % 150, yani enflasyonun yaklaşık üç katı artış olmuş, ürün fiyatları ise yerinde

saymıştır. Bu duruma göre çiftçi bir taraftan enflasyona diğer taraftan da 3 misli artan yüksek

girdi fiyatlarına ezdirilmiştir. Bu anlayışla tarımda üretimi artırmak, dışa bağımlılığı azaltmak

ve rekabet etmek her geçen gün daha zor olacaktır.

Ülkemizde girdi fiyatları çok yüksek olduğu için tarımsal ürünlerin üretim maliyeti de

yükselmekte, bu nedenle Türk çiftçisi diğer üreticilerle rekabet edememektedir. Birleşmiş

Milletler Gıda ve Tarım Örgütü FAO'nun 2009 yılı verilere göre; Türkiye, buğday üreticisi 121

ülke arasında buğdayı en pahalıya üreten 21 inci ülke, pirinç üreticisi 81 ülke arasında pirinci en

pahalıya üreten 16 ncı ülke, mısır üreticisi 114 ülke arasında mısırı en pahalıya üreten 26 ncı

ülke, soyada 79 ülke arasında 22 nci ülke, tütün üreten 100 ülke arasında tütünü en pahalıya

üreten 21 inci ülke konumundadır.

Tarımın stratejik öneminin ve bütün insanlık için vazgeçilmezliğinin idrakinde olan bütün

gelişmiş ülkeler bugün tarım sektörlerini sosyal ve ekonomik açıdan ayrı bir gözle

değerlendirmekte ve desteklemektedirler. Bunun içindir ki AB bütçesinin yaklaşık % 45'ni

tarım bütçesi oluşturmaktadır. Ancak Türkiye bütçesinin yüzde 2 sini tarıma ayrılmaktadır.

127

ABD'de kişi başına düşen tarımsal destek miktarı 17.918 dolar, AB'de 1.861 dolar iken,

Türkiye'de ise 151 dolardır.

Tarım Kanununun 21 inci maddesine göre, tarımsal desteklemelere bütçeden ayrılan kaynak

gayrisafı milli hasılanın yüzde birinden az olamaz. Bu miktar yeterli değildir. Ancak AKP

Hükümeti kendi çıkardığı bu kanuna da uymamaktadır. Ortalama her yıl tarımsal desteklere

ayrılan miktar GSYH'nın yüzde 0.5'ni geçmemektedir.

Türkiye yıllardır tarımda kendi kendine yetebilen ülkeler arasında yer alırken, Türkiye şimdi

pek çok üründe ihtiyacının altında üretim yapmaktadır. TUİK'in Nisan 2010 yılında açıkladığı "

bitkisel ürün denge" verilerine göre Türkiye sadece şekerpancarı, nohut ve patates de kendi

kendine yetmektedir. Türkiye ihtiyacı olan ayçiçeğinin yüzde 47 sini, kırmızı mercimeğin

yüzde 45 ini, yeşil mercimeğin yüzde 66 sini, mısırın yüzde 80 ini, kuru fasulyenin yüzde 84

ünü üretebilmektedir. Buğday, arpa, pirinç, mısır, pamuk, çay, ayçiçeği, soya, susam ve daha

birçok ürün ithal edilmektedir. Türkiye, sahip olduğu tarımsal potansiyeli iyi değerlendirse

bugün etten bakliyata, bitkisel yağdan pamuğa birçok ürünü ithal etmek zorunda

kalmayacaktır.

Türk tarımının bu süreçten çıkarılıp, ülke ekonomisinin önemli bir unsuru ve kalkınmanın itici

güçlerinden birisi haline getirmek, tarım kesimini güçlendirmek için tarıma verilen desteklerin

artırılması gerekmektedir.

128

T.C AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI ÖZÜRLÜ VE YAŞLI HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'NÜN VE ÖZÜRLÜ MEMUR SEÇME SINAVININ İSMİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1) T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel

Müdürlüğü'nün ismi T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri

Genel Müdürlüğü olarak değiştirilmiştir.

MADDE 2) Özürlü Memur Seçme Sınavı'nın ismi Engelli Memur Seçme Sınavı olarak

değiştirilmiş ve ÖMSS olan kısaltmasının yerine EMSS'nin kullanılması uygun görülmüştür.

MADDE 3) Bu kanun yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.

MADDE 4) Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1) Engelli vatandaşlarımıza karşı davranışlarımızın en başta üslup yönünden

düzeltilmesi ve gerek devlet düzeyinde gerekse sosyal düzeyde durumlarının "özürlü" olarak

değil "engelli" olarak tasviri engelli vatandaşlarımıza daha nazik bir bakışın ve bu çerçevede

daha kapsamlı reformların kapılarını aralayacaktır. Bu bağlamda, T.C Aile ve Sosyal

Politikalar Bakanlığına bağlı olarak faaliyet göstermekte olan Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel

Müdürlüğü'nün ismindeki "özürlü" ibaresi yerine "engelli" ibaresi konulması gerekmektedir.

MADDE 2) Birinci maddeye benzer şekilde Özürlü Memur Seçme Sınavı'nın isminde benzer

şekilde "özürlü" kelimesinin yerine "engelli" sözcüğünün konularak Engelli Memur Seçme

Sınavı olarak değiştirilmesi çağdaş standartların yerleştirilmesi bakımında önemlidir.

MADDE 3) Yürürlük maddesidir.

MADDE 4) Yürütme maddesidir.

GENEL GEREKÇE

Ülkemizin nüfusunun yaklaşık yüzde 12'sinin engelli olması bizlere hiç de küçümsenemeyecek

bir oranın Türkiye'de engelli olarak yaşamını devam ettirdiğini ve bu bağlamda engelli

vatandaşlarımıza yönelik politikaların üretilmesi gerektiğini göstermektedir. Engellileri toplum

yaşamına entegre etmek, engelli vatandaşlarımızın istekleri doğrultusunda biçimlenecek bir

dünya oluşturmak onların yaşam sevinçlerini artıracak, toplumumuzun tüm katmanlarıyla

ahenkli bir biçimde hareket etmesine katkıda bulanacaktır. Bunların sevindirici sonucu ise

sosyal dayanışmanın güçlenerek toplumun her alanında görülmesi olacaktır.

Türkiye'de engelli vatandaşlarımızı kucaklamak yerine onların hayatlarını kolaylaştırmak için

devlet tarafından kurulan kurumların isminde "engelli" yerine "özürlü" kelimesinin tercih

edilmesi ise son derece üzücü bir durumdur. Bunun en çarpıcı örneklerinden biri olarak, hem

psikolojik hem ekonomik hem de sosyal alanda engellileri desteklemesi gereken ve

vatandaşlarımızın Önündeki engelleri kaldırması gereken Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı

bünyesinde 683 sayılı KHK ile kurulan "Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü"

karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla, çağdaş yaklaşımlar ışığında kurumun isminin

değiştirilmesi zaruri hale gelmiştir.

Öte yandan, engellilere karşı geliştirilen üslubun yanlış olduğu onları iş hayatına kazandıracak

bir sınavın yapılmasında da ortaya çıkmıştır. ÖMSS'nin (Özürlü Memur Seçme Sınavı) ismi ve

sınav esnasındaki bazı uygulamalar sınava gölge düşüren noktalar arasında yer almıştır.

Özürlülerin yararına yönelik geliştirmelerin konu alınacağı reformlara sınavın isminin

değiştirilmesinden başlamak gerekecektir. Altı çizilmesi gerekir ki, insanlarımızın kendi elinde

olan bir özründen dolayı değil ellerinde olmayan gelişmeler sonucu akli ve ya fiziki bakımdan

129

bazı engelleri oluşmuştur. Kaldı ki, engelli vatandaşlarımızın hayatın çeşitli alanındaki

başarılar cesaret timsali olarak karşımıza çıkmaktadır.

Siyaset değil insaniyet bağlamında yapılacak düzenlemelerle engellilerin haklarının

iyileştirilmesini ve devlet duyarlılığının geliştirilmesi bağlamında "Özürlü Memur Seçme

Sınavı" ve "Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü"nün ismindeki "özürlü"

kelimelerinin çıkartılarak yerine "engelli" kelimelerin konulması daha çağdaş bir uygulama

olacaktır.

130

ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 6/6/2002 tarihli ve 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunun 7 nci maddesinin

birinci fıkrasının sonuna aşağıdaki bent eklenmiştir.

"d) Çiftçilere tarımsal üretimde kullanılmak amacıyla yapılan teslimleri, (Bakanlar Kurulu I

sayılı listede yer alan ürünlerin vergisiz teslimlerinin esas ve usullerini dekar başına ve ürün

türüne göre belirleme yetkisine sahiptir.)"



MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Çiftçilerin tarımsal üretimde kullandıkları motorine ÖTV istinası getirilmektedir.



GENEL GEREKÇE

Ülkemizde üretilen tarım ürünlerinin maliyetlerinin yüksek olmasının sebebi, tarım sektöründe

kullanılan üretim girdilerinin pahalı olmasıdır. Son yıllarda girdi fiyatları, ürün fiyatlarına göre

oldukça yüksek miktarlarda artış göstermiştir. Tarım Reformu adıyla uygulanan politikalar

çiftçilerimizin satın alma gücünün büyük bir oranda azalmasına yol açmış, çiftçilerimiz ve

ülkemiz tarımı açısından önemli tahribatlar yapmıştır.

2 Kasını 2011 tarihi itibariyle pompa satış fiyatı 3 lira 80 kuruş olan motorinin yüzde 49.58'i

vergilerden oluşmaktadır. 1 litre motorinde 1 lira 30 kuruş yani yüzde 34.33 ÖTV

bulunmaktadır.

Doğrudan Gelir Desteğinin kaldırılmasıyla desteklerin özellikle girdi desteklerine yönelmesi

arzu edilmiştir. Ancak, açıklanan mazot destekleri bu beklentiyi karşılamamaktadır. 2010

yılında çiftçinin mazotta ödediği vergi 5,8 Milyar TL'dir. Tarımda kullanılan mazot miktarı

yaklaşık 3,3 milyar litredir. Verilen mazot desteği, tarımda kullanılan mazota ödenen bedelin

%5'ini ancak karşılamıştır.

Dünya ile rekabet edebilmek için rekabet ortamını iyileştirmek gerekmektedir. Fransa çiftçisi

mazotu % 40 daha ucuza kullanmakta, Polonya çiftçisi mazotu ÖTV'siz almaktadır. Üretim

maliyetlerinin düşürülmesi için çiftçinin kullandığı mazotta ÖTV istisnası getirilmelidir.

Bu kanun teklifiyle üretim maliyetlerinin düşürülmesi için çiftçinin kullandığı mazotta ÖTV

istisnası getirilmesi amaçlanmıştır.

131

İŞ KANUNU İLE DEVLET MEMURLARI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesinin birinci

fıkrasında yer alan "yüzde dört" ibaresi "yüzde yedi" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 2- 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 53 üncü maddesinin

birinci fıkrasında yer alan "% 3" ibareleri n% 7" şeklinde değiştirilmiştir.



MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu maddede kamuya ait işyerlerinde 4857 sayılı Kanun kapsamındaki engelli işçi

istihdamının artırılması amaçlanmaktadır.

MADDE 2- Bu madde kamu kurum ve kuruluşlarında 657 sayılı Kanun kapsamındaki engelli

memur istihdamının artırılmasını amaçlamaktadır.

MADDE 3- Bu madde yürürlük maddesidir.

MADDE 4- Bu madde yürütme maddesidir.

GENEL GEREKÇE

Türkiye nüfusunun önemli bir bölümü engelli vatandaşlarımızdan oluşmaktadır. Ülke

nüfusumuzun yüzde 12.29'u yaklaşık 8.5 milyon kişi engelli olarak hayatını idame ettirmeye

çalışmaktadır.

Engelli vatandaşımızdan 8 milyonu bugün eğitimden sağlığa, istihdamdan ulaşıma kadar her

alanda sıkıntı çekmektedir. Bu vatandaşlarımıza yönelik imkânlar artırılmalı ve biran önce

hayata geçirilmelidir.

Ülkemizdeki engelli nüfusun 3 milyon 783 bini erkek, 4 milyon 648 bini de kadın engelli

vatandaşlarımızdan oluşmaktadır. Erkek engellilerin toplam nüfusa oranı yüzde 11.1 iken,

kadın engellilerin oranı da 13.4 tür. Ayrıca, engelli nüfusun yüzde 12.69'u kentlerde, yüzde

11.67'si de kırsal kesimde yaşamaktadır.

Kamu kurumlarından yeterince rehabilitasyon ve bakım hizmeti bile alamayan engelli

vatandaşlarımızın en önemli sorunlarından birisi de işsizliktir. Kamu kurum ve kurumlarındaki

kadro yetersizliği nedeniyle bugün ülkemizde, engelli vatandaşlarımızın çok az bir bölümü iş

gücüne dâhil edilebilmiştir.

Kamu kurum ve kuruluşlarında bugüne kadar toplam 20.829 engelli vatandaşımız iş gücüne

dâhil edilmiştir. Bu engellilerimizden; 1150 kişi işitme, 360 kişi konuşma, 865 kişi işitme ve

konuşma, 1342 kişi zihinsel, 9889 kişi ortopedik, 3621 kişi görme ve 3600 kişisi de diğer

engelli gruplardan oluşmaktadır.

Bu rakamlardan da anlaşılacağı gibi kamuda istihdam edilen işçi ve memur sayısı çok yetersiz

durumdadır. Engelli vatandaşlarını toplumla bütünleştirmek ve iş gücüne kazandırmak sosyal

devletin en önemli görevleri arasında yer almaktadır. Devlet bu görevini yerine getirmek

amacıyla kamu için öngörülen engelli kadroları artırılmalıdır.

Bu nedenle, Ülkemizde sayıları 8.5 milyonu bulan engelli nüfusu dikkate alarak; kamu kurum

ve kuruluşları için yüzde 4 olarak öngörülen engelli işçi istihdamı ile yüzde 3 olarak öngörülen

engelli memur istihdamının yüzde 5 oranına çıkarılması yerinde olacaktır. Kanun teklifimiz bu

amaçla hazırlanmıştır.

132

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ


Kanununun 41 inci maddesinin (ı) fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

(i) "Tabii olduğu sosyal güvenlik kurumuna göre emekli yaşını

doldurduğu halde halen çalışan veya mücbir sebeple sosyal güvenliğe ara vermiş olanların

tamamlayamadıkları eksik süreleri,"

MADDE 2- Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 41 inci maddesinin 4 üncü

fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

(a) "Birinci fıkranın (a),(b),(d),(e),(f),(g)/(h) ve (i) bentleri gereği borçlananlar borçlandığı

tarihteki 4 üncü maddenin birinci fıkrasının ilgili bendine göre,"



MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu maddede tabii olduğu sosyal güvenlik kurumuna göre emekli olabilme yaşını

doldurduğu halde mücbir sebeplerle tamamlayamadıkları eksik süreleri olduğu için emekli

olamayanlara borçlanarak eksik sürelerini tamamlamaları düzenlenmiştir.

MADDE 2- Bu madde hizmet süresi borçlanmasının hangi kapsamdaki sigortalılar olduğu

belirtilmiştir.

MADDE 3- Bu madde yürürlük maddesidir.

MADDE 4- Bu madde yürütme maddesidir.

GENEL GEREKÇE

Ülkemizde uzun süredir devam eden ekonomik kriz ve buna bağlı olarak ortaya çıkan işsizlik,

toplumun hemen hemen bütün kesimlerini etkilemektedir.

Pek çok sektörde yaşanan mali kriz nedeniyle işten çıkarmalar artmıştır. Türk sanayinin

lokomotifi durumunda olan tekstil, otomotiv ve inşaat sektöründe yaşanan kriz yüzünden çok

sayıda işyeri, fabrika ve atölye kepenk kapatmıştır. Peş peşe kapanan bu iş yerleri binlerce

kişinin işsiz kalmasına neden olmuştur.

Ülke gündeminden hiç düşmeyen işsizlik sorunundan en fazla etkilenen kesimlerden birisi de

sigortalı olarak çalışan kesim olmuştur. Kapanan iş yerleri nedeniyle işini kaybeden

sigortalılar, emeklilik yolunda önemli darbe almıştır.

Bu vatandaşlarımızdan, emekli olma yaşını dolduranlar, kapanan işyerleri nedeniyle işsiz

kaldıkları için eksik sürelerini tamamlayamamışlardır. Bu sigortalılar, gençlerin bile iş

bulmakta zorlandığı ve iş bulamadığı ülkemizde işsiz kalmışlardır. Belli yaşın üzerindeki bu

sigortalı vatandaşlarımızın iş bulama şansları da neredeyse yok denecek kadar azalmıştır.

Bu nedenle, belli bir yaştan sonra iş bulmanın zorlukları göz önünde bulundurularak

sigortalının tamamlayamadığı eksik süreleri ödenmesi yoluyla, isteyenlere emeklilik imkânının

sağlanması gerekmektedir. Kanun teklifimiz bu amaçla hazırlanmıştır.

133

ECZACILAR VE ECZANELER HAKKINDA KANUN İLE UYUŞTURUCU MADDELERİN MURAKABESİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 24/12/1953 tarihli ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun'un 1 inci

maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Eczacılık; hastalıkların teşhis ve tedavisi ile hastalıklardan korunmada kullanılan tabii ve

sentetik kaynaklı ilaç hammaddelerinden değişik farmasötik tipte ilaçların hazırlanması ve

hastaya sunulması; ilacın, analizlerinin yapılması, farmakolojik etkisinin devamlılığı, emniyeti,

etkinliği ve maliyeti bakımından gözetimi, ilaçla ilgili standardizasyon ve kalite güvenliğinin

sağlanması ve ilaç kullanımı sonucu ortaya çıkan çok yönlü sorunlara çözüm getirilmesine

ilişkin faaliyetleri yürüten sağlık hizmetidir."

MADDE 2- Aynı Kanun'un 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Serbest eczaneler, eczacılık yapma hakkını haiz bir eczacının sahip ve mesul müdürlüğünde

yönetmelikte belirlenen belgelerle il sağlık müdürlüğünce düzenlenmiş ve valilikçe onaylanmış

bir ruhsatname ile açılır. Ruhsatname konusunda meydana gelecek sorunların çözüm yeri

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumudur.

Eczane açmak, devretmek veya başka bir yere nakletmek isteyen eczacılar, bulunduğu ilin

sağlık müdürlüğüne dilekçe ile başvurur. Eczane açmak isteyenlerin belgelerinin tam olması

halinde ruhsatname düzenlenir. Düzenlenen ruhsatnameler Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve

Tıbbi Cihaz Kurumuna ve Türk Eczacıları Birliğine bildirilir. Eczane açmak üzere

ruhsatnamesini almış bir eczacının mahalli belediyeden ayrıca bir iş yeri ruhsatı alması ve

mahalli belediyeye harç ödemesi zorunlu değildir.

Serbest eczane sayıları, ilçe sınırları içindeki nüfusa göre en az 3500 kişiye 1 eczane olacak

şekilde düzenlenir. Hiç eczanesi olmayan yerleşim birimlerinde nüfus kriterine bakılmaksızın

bir eczanenin açılmasına müsaade edilir. Ancak bu şekilde açılan eczanelerin başka yerlere

naklinde nüfus kriteri işletilir. Aynı ilçe içerisinde faaliyet gösteren eczanelerin nakillerinde

nüfusa göre eczane açılması kriteri uygulanmaz.

Eczane açılmasına ilişkin kriterler belirlenirken ilçelerin sosyoekonomik gelişmişlik

sıralamasına göre sınıflandırma yapılır. Bu sınıflandırmaya göre ilçelere ilçe katsayısı verilir.

Eczacılara, o ilçede mesleki faaliyetlerini sürdürdükleri yıl sayısı ile ilçe katsayısının çarpımı

kadar hizmet puanı verilir. Hizmet puanı hesaplanırken ilçe katsayısı doktora yapmış olanlar

için 1,25 kat olarak uygulanır. Eczacılara, meslekte geçirilen toplam yıl sayısı ile eczacının

hizmet puanı çarpımı sonucu tespit edilen yerleştirme puanı verilir.

Nüfus kriterlerine göre eczane açılabilecek yerler, her yıl en az iki kez olmak üzere Bakanlıkça

ilan edilir. İlan edilen yerlere müracaat eden adaylardan yerleştirme puanı en yüksek olanlar

eczane açma hakkı kazanır. Yerleştirme puanının eşit olması halinde kur'a çekilir.

Eczane ruhsatnamesi kanunun altıncı maddesine göre iptal edilen eczacı bir yıl süre ile ilan

edilen yerlere müracaat edemez. Eczanesini devretmiş bir eczacı yeni bir eczane açmak

istediğinde yerleştirme puanı yarı oranında düşürülür.

Serbest eczanelerde, reçete sayısı ve/veya ciro gibi kriterlere göre belirlenen sayıda ikinci

eczacı çalıştırılması zorunludur.

Serbest eczane açmak veya serbest eczanelerde mesul müdür olarak çalışmak isteyen bir eczacı

en az bir yıl müddetle hizmet sözleşmesine bağlı olarak mesul müdür eczacı ile birlikte serbest

eczanelerde yardımcı eczacı olarak çalışmak zorundadır. Hastane eczanelerinde veya ikinci

eczacı olarak serbest eczanelerde en az bir yıl süre ile çalışanlar, yardımcı eczacı olarak çalışma

134

şartını yerine getirmiş sayılır. Yardımcı eczacıların, il sağlık müdürlüğü ve/veya bölge eczacı

odalarının denetimlerinde üç kez eczanede görevi başında mazeretsiz olarak bulunmadığının

tespiti halinde çalışma süresi kabul edilmez.

Yardımcı eczacılara asgarî ücretin birbuçuk katından, ikinci eczacılara da asgari ücretin üç

katından aşağı olmamak üzere taraflarca belirlenecek ücret ödenir. Yardımcı eczacı ve ikinci

eczacı çalıştırılması ile ilgili usul ve esaslar Türk Eczacıları Birliği'nin görüşü alınarak Sağlık

Bakanlığınca belirlenir."

MADDE 3- Aynı Kanun'un 6 ncı maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (c) bendi ve maddeye

aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"c) Muvazaalı olarak eczane açıldığı tespit edilirse."

"Muvazaalı olarak eczane açmaktan dolayı ruhsatnamesi iptal edilenler, beş yıl süreyle eczane

açamaz."

MADDE 4 - Aynı Kanun'un 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Eczane sahip ve mesul müdürü iken askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına alınanlar

askerlik hizmeti süresince; yüksek lisans veya doktora eğitimi alacaklar bu eğitim süresince;

milletvekili, belediye başkanı, Türk Eczacıları Birliği başkanlık divanı üyeleri bu görevleri

devam ettiği müddetçe eczanelerine bir mesul müdür atamak zorundadırlar. Türk Eczacıları

Birliği Başkanlık Divanı üyelerinin eczanelerine atanacak mesul müdürün maaş ve kanuni

giderleri Türk Eczacıları Birliği bütçesinden ödenir."

MADDE 5 - Aynı Kanun'un 26 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Eczanelerde günlük reçetelerin kaydına mahsus Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış bir

kayıt sistemi bulunur. Bu kayıt sistemi elektronik de olabilir. Kayıt ve takip sistemlerine ilişkin

usul ve esaslar Sağlık Bakanlığınca belirlenir."

MADDE 6 - Aynı Kanun'un 28 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Sağlık Bakanlığından ruhsat almış ilaçlar ve geleneksel bitkisel tıbbî ürünler, Sağlık

Bakanlığının iznine tabi homeopatik tıbbî ürünler ve enteral beslenme ürünleri dahil özel tıbbi

amaçlı diyet gıdalar, özel tıbbi amaçlı bebek mamaları münhasıran eczanede satılır.

İlgili bakanlıktan izin/ruhsat veya fiyat alınarak üretilen veya ithal edilen gıda takviyeleri,

eczacılık, ziraat ve veterinerlikte kullanılan ilaç, kimyevi madde ve diğer sağlık ürünleri,

kozmetik ürünler, tıbbi malzemeler, anne sütü ve beslenme yetersizliğinde kullanılan çocuk

mamaları ile erişkinlerin metabolizma bozukluklarında kullanılan tüm destekleyici ürünler ve

Türk Eczacıları Birliği tarafından çıkarılan bilimsel yayınlar eczanelerde satılabilir."

MADDE 7 - Aynı Kanun'un 35 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Eczanenin hizmet verdiği saatlerde mesul müdür eczacı, ve varsa ikinci eczacı ve yardımcı

eczacılar, görevi başında bilfiil bulunmak mecburiyetindedir.

Hastalık ve sair mazeretlerle eczanesinden 24 saatten fazla süreyle ayrılmak zorunda kalan

eczacı/mesul müdür keyfiyeti il sağlık müdürlüğüne bir yazı ile bildirir. Ayrılış müddeti onbeş

güne kadar devam edecekse eczaneye varsa ikinci eczacı, yoksa il sağlık müdürlüğüne

bildirilmek koşulu ile eczanesi bulunmayan bir eczacı, yoksa mahallin serbest tabibi

muvafakatleri alınarak nezaret eder. Ayrılış müddeti on beş günü aştığı takdirde eczaneye

mesul müdür tayini zorunludur. Aksi takdirde eczane kapatılır. Şu kadar ki birden fazla sayıda

eczane bulunan yerlerde eczacının talebi ile iki yılı geçmemek üzere eczane kapalı tutulabilir."

MADDE 8- Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanunun 38 inci maddesi ile 2313 sayılı

kanunun 18. maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

135

MADDE 9- Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanunun 40 inci maddenin birinci fıkrasındaki

"1 inci maddede sayılan yerleri" ibaresi "eczane" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 10 - 24/12/1953 tarihli ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanuna

aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 3- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği takvim yılında eczacılık yapma hakkını

haiz eczacılar ile eczacılık fakültelerinde okumakta olan ve okumaya hak kazanmış bulunanlar

hakkında bir defaya mahsus olmak üzere nüfusa göre eczane açılmasına ve nakline dair

sınırlamalara ve yardımcı eczacı olarak çalışma zorunluluğuna ilişkin hükümler uygulanmaz.

Bu kimseler, sahip ve mesul müdürlüğünü yaptıkları eczaneleri bir sefere mahsus olmak üzere

devredebilirler.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte serbest eczanesi bulunan eczacılar, bir defaya mahsus

olmak üzere herhangi bir kısıtlamaya tabi olmaksızın eczanesini bulunduğu ilçe dışına

nakledebilir ve devir edebilirler.

GEÇİCİ MADDE 4- Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelik, Kanunun yürürlüğe

girmesinden itibaren altı ay içinde Sağlık Bakanlığınca hazırlanarak yürürlüğe konulur.


MADDE 12- Bu Kanun hükümlerini Sağlık Bakanlığı yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- 6197 sayılı Yasa'nın 1. Maddesi değiştirilmiştir. Eczacılık tanımı tüm dünyada

olduğu gibi ülkemizde de toplumun değişen ihtiyaçları çerçevesinde genişlemekte, bu nedenle

ilgili madde, eczacılığı sadece belirli ticarethaneler açma veya mesul müdürlük yapma olarak

tanımladığı için eczacının toplumda üstlendiği rolü tarif etmekte yetersiz kalmaktadır.

Maddede bu tanım yerine, eczacı, ilacın üretimden dağıtımına tüm aşamalarında sorumlu olan

sağlık hizmet sunucusu olarak tanımlanmıştır.

MADDE 2- 6197 sayılı Yasa'nın 5.maddesi değiştirilmiştir. Bununla, uygulamada eczane

ruhsatlarının düzenlenmesi yönünden Yönetmelik değişikliği ile yapılan yetki devri Kanun'a

dercedilmiştir. Yine madde ile ülke genelindeki eczanelerin eşitsiz dağılımını ve yeterinden

fazla eczane açılmasının ortaya çıkardığı milli gelir israfını önlemek amacıyla, Avrupa Birliği

ülkelerine benzer, nüfus kriteri esas alınarak eczane açılmasını sağlayacak düzenleme

öngörülmektedir.

Yine madde ile gerek hizmet sunumu gerekse eczacı istihdamını arttırmak ve yeni mezun

eczacıların, eczane açmadan önce, eczane hakkında bilgi ve mesleki deneyim edinmelerini

sağlamak amacı ile yardımcı eczacı kavramı getirilmiştir. Madde ile bu eczacıların çalıştırılma

koşulları da tanımlanmış olmaktadır,

Diğer yandan, hastalara eczacının verdiği hizmetin kalitesini ve süresini artırmak açısından,

ilgili maddede "ikinci eczacılık" tanımlaması yapılmakta ve reçete sayısı ve/veya ciroya göre

ikinci eczacı çalıştırma zorunluluğu getirilmektedir. Ülkemiz, eczane sayısının çok fazla ancak

eczacı sayısının yetersiz olduğu ülkelerden bir tanesidir. Bu madde ile hem eczane

sınırlamasından kaynaklı olası bir istihdam daralmasının önüne geçmek, ancak daha da

önemlisi, eczacı başına düşen hasta sayısını azaltarak, hastaların eczacılık hizmetlerinden daha

etkili bir biçimde yararlanmasının sağlanması amaçlanmıştır.

MADDE 3- Eczacılık alanında muvazaa, eczacılık diplomasının eczacı dışındaki kişilerce

bedel karşılığı kullanılarak yasal olmayan şekilde eczacılık faaliyeti icra edilmesidir. Bu durum

eczacılık mesleği açısından telafisi mümkün olmayan etik bozulmalara, halk sağlığı açısından

da büyük sorunlara yol açmaktadır. Bu nedenle muvazaalı eczanelerin tespiti ve faaliyetinin

durdurulması çok büyük bir önem taşımaktadır. Bu maddede yapılan değişiklik ve eklemeler ile

136

muvazaa ile mücadelenin çerçevesi çizilerek caydırıcılık sağlanması amaçlanmıştır.

Bu maddenin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle, madde güncellenerek muvazaa halinin

tespiti durumunda eczane ruhsatnamesinin iptali prosedürü açıklığa kavuşturulmaktadır.

Maddeye eklenen (c) bendi ile 6197 sayılı Yasa, eczacılık meslek etiğini belirleyen temel metin

olan ve 6643 Sayılı Kanun'a dayanılarak çıkarılan 27.07.1968 tarih ve 12961 Sayılı Türk

Deontoloji Tüzüğü'nün eczacının, kanunlara aykırı fiillere iştirak edemeyeceği veya yardımcı

olamayacağı; 6643 sayılı Türk Eczacıları Birliği Kanunu ile 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler

Hakkındaki Kanun'a uygun olmayarak veya muvazaa yoluyla tıp mensubu olan veya olmayan

kişilerle açık veya gizli anlaşma yaparak eczane veya ecza dolabı açamayacağını öngören 11.

maddesi ile uyumlu hale getirilmektedir. Bu bend ile ayrıca caydırıcılık amacına uygun

biçimde muvazaa yoluna başvuran eczacıların 5 yıl süre ile eczane açamayacağı hükme

bağlanmaktadır.

MADDE 4- Madde ile eczaneye mesul müdür atanacak haller, gelişen koşullar itibariyle

uygulamadaki eksiklikleri de giderecek ve Kanun ile sağlanan amaca daha iyi hizmet verecek

şekilde düzenlenmiştir. Yine maddede Türk Eczacıları Birliği Başkanlık Divanı üyelerinin

eczanelerine mesul müdür atanması, mesul müdürün maaş ve yasal giderlerinin Türk Eczacıları

Birliği bütçesinden karşılanmasına karar verilmiştir.

MADDE 5- Madde ile özellikle eczacılık alanında tamamen elektronik ortama taşınan /

taşınması planlanan (e-rapor, e-reçete gibi) işlemler ile gelişen teknolojiye uyumlu olarak

kayıtların elektronik ortamda da tutulabilmesi, kâğıt israfı ve kırtasiye işlemlerinden

arındırılması, kayıtların kontrolünün ve reçete takibinin daha kolay ve sağlıklı yapılması

amaçlanmıştır.

MADDE 6 - Yapılan değişiklikle, kontrolsüz ve bilinçsiz kullanıldıkları takdirde toplum

sağlığını tehdit edebilecek ilaçların, geleneksel bitkisel tıbbi ürünlerin ve bazı diğer ürünlerin

münhasıran eczanelerden sunulabilmesi, bu ürünlerin eczane dışında sağlıksız koşullarda ve

kontrolsüz olarak satışının engellenmesi ve halk sağlığının korunabilmesi için ürün skalası

düzenlenmiş, sadece eczanelerden satılan ve eczanelerde satılabilecek olan ürünler ayrıntılı

olarak belirlenmiştir.

MADDE 7- Maddedeki değişiklik ile eczacının ve varsa ikinci ve yardımcı eczacının,

eczanenin başında bilfiil bulunması gerektiği ifade edilmiş, hastalık ve sair nedenlerle

eczaneden ayrılma durumunda ayrılış süresine göre yapılacak işlemler ve eczanenin nasıl

hizmet vereceği, günümüz koşullarına göre yeniden belirlenmiştir.

MADDE 8- İlgili madde ile eczanelerde satılan uyuşturucu maddelere ait defterlere ilişkin

düzenleme yapan 2313 Sayılı Kanun'un 18. Maddesi mülga edilmiştir. Zira günümüzde eczacı

bu ilaçları ne kadar ve kimlere sattığını diğer tüm ilaçlar gibi İlaç Takip Sistemi'ne bildirmek

durumundadır. Aynı madde ile 6197 sayılı Kanun'un 38 inci maddesi de kaldırılmıştır. Eski

maddede yer alan hüküm gereği, eczacının ilçesinde bulunan tüm hekimleri ve çalışma ve evde

bulunduğu saatlerini bilmesi ve bunu hastaya bildirmesi mümkün olmadığı gibi, pratik olarak

da zaten işlememektedir.

MADDE 9- Aynı Kanun'un 1 inci maddesi değişmiş olduğundan, maddeye gönderme yapan

"birinci maddede sayılan yerler" ibaresi, "eczane" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 10- GEÇİCİ MADDE 3- Bu madde ile halen eczacılık yapma hakkına sahip olanlarla

Kanun'un yürürlüğe girmesinden önce Eczacılık Fakültesine girmeye hak kazanmış veya halen

Eczacılık Fakültesinde okuyanların Kanun ile getirilen kısıtlamalardan bir defaya mahsus muaf

olmasını ve hak kaybına uğranmasını önlemeye yönelik düzenleme getirilmiştir. Ayrıca

Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihte serbest eczanesi bulunan eczacılara bir defaya mahsus

olmak üzere Kanun ile getirilen kısıtlamalardan etkilenmeden eczanesini devir ve

137

nakledebilmesi, böylece hak kaybına uğranmasının önlenmesi amaçlanmıştır.

GEÇİCİ MADDE 4- Madde ile kanun değişikliği ve yeni düzenlemeler ile ilgili hususları

içeren yönetmeliğin Sağlık Bakanlığı'nca hazırlanarak yürürlüğe konulacağı süre

belirlenmiştir.


MADDE 12- Bu Kanun hükümlerini Sağlık Bakanı'nın yürüteceği belirtilmiştir.

GENEL GEREKÇE

Eczacılık hizmetlerinin kalitesinin yükseltilmesi, nitelikli halk sağlığı hizmeti sunulabilmesi,

etik sorunların önlenmesi, eczacılık mesleğinin ve mesleki olarak verilen hizmetlerin

gerektirdiği yapısal değişikliklerin gerçekleştirilmesi, Avrupa Birliği'nin eczacılıkla ilgili

müktesebatına ve günümüz koşullarına uyumun sağlanabilmesi büyük önem arz etmektedir.

Bu nedenle, 1953 yılında yürürlüğe konulmuş olan ve bazı hükümlerinin günümüz şartlarına

cevap veremediği uygulamalar ile tespit edilen 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında

Kanun'da bazı değişikliklerin yapılması gerekmiştir. Bu değişikliklerle, eczane açılması yetkisi

Valiliklere devredilerek meslek kuruluşu yöneticilerinin bölgelerindeki eczanelerin

faaliyetlerini daha iyi takip edebilmelerini ve eczacıların eczane açarken zaman

kaybetmemelerini sağlamak için daha önce yapılan bazı idari düzenlemelerin Kanun'a

dercedilmesi ile kanuni zemine oturtulması sağlanacaktır.

İşlerliği kalmamış maddelerin kaldırılması ve mesleği icra koşullarının güncel duruma uyumlu

hale getirilmesini sağlayan yeni düzenlemeler ile, eczacılık-sağlık hizmetinin geliştirilmesini,

ülkenin her yerinde eşit olarak verilmesini sağlayacaktır. Ülke genelindeki eczanelerin eşitsiz

dağılımını ve yeterinden fazla eczane açılmasının ortaya çıkardığı milli gelir israfını önlemek

amacıyla, Avrupa Birliği ülkelerine benzer, nüfus kriteri esas alınarak eczane açılmasını

sağlayacak düzenleme öngörülmektedir.

Ayrıca Kanun ile ilaç ve geleneksel bitkisel tıbbi ürünlerin münhasıran eczanelerden

sunulabilmesi için eczanedeki ürün skalası yeniden düzenlenmektedir.

Kanun ile eczacının tanımı çağın gereklerine uygun ve hasta odaklı olarak yeniden yapılmış,

yine gerek hizmet sunumu gerekse eczacı istihdamını artırmak ve yeni mezun eczacıların,

eczane açmadan önce, eczane hakkında bilgi ve mesleki deneyim edinmelerini sağlamak amacı

ile yardımcı eczacı kavramı ve hastalara yönelik hizmetin kalitesini artırmak ve eczacı

istihdamını sağlamak için reçete ve/veya ciroya göre ikinci eczacı çalıştırılması düzenlemesi

getirilmiştir.

Ülkemizde halk sağlığı açısından önemli bir sorun olan muvazaanın önlenmesi konusunda da

yasa önemli bir katkı sunmaktadır. Diğer yandan, eczacının eczanede bulunmadığı sürelerde

mesul müdür çalıştırılması koşullan da Kanun ile yeniden düzenlenmiştir.

Kanun ile teknolojik gelişmeler ve bunların eczacılık alanındaki kullanımı göz önünde

bulundurularak, eczanelerde elektronik kayıt yapabilme imkânı getirilmektedir. Aynı imkân

2313 sayılı Kanun'un ilgili maddesinin değiştirilmesi ile eczanelerden satılan uyuşturucu

maddeler için de geçerli olacaktır.

Kanun, çıkışından daha önce eczacılık yapma hakkını kazanmış veya eczacılık fakültesini

kazanmış, okuyan kişilerin haklarını da saklı tutmaktadır.

Yukarıda açıklanan gerekçeler ile eczacılık hizmetlerinin kalitesinin yükseltilmesi, nitelikli

halk sağlığı hizmeti sunulabilmesi, etik sorunların önlenmesi, Avrupa Birliği'nîn eczacılığa dair

müktesebatına ve günümüz koşullarına uyumun sağlanabilmesi amacıyla işbu teklif

hazırlanmıştır.

138

5018 SAYILI KAMU MALÎ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNUNUN BAZI MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1.-. 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol

Kanununun 16 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Orta vadeli program, malî plan ve bütçe hazırlama rehberi

MADDE 16.-Maliye Bakanlığı, merkezî yönetim bütçe kanunu tasarısının hazırlanmasından

ve bu amaçla ilgili kamu idareleri arasında koordinasyonun sağlanmasından sorumludur.

Merkezî yönetim bütçesinin hazırlanma süreci, Bakanlar Kurulunun, uygun göreceği ayın

sonuna kadar toplanarak kalkınma planlan, stratejik planlar ve genel ekonomik koşulların

gerekleri doğrultusunda makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel

ekonomik büyüklükleri de kapsayacak şekilde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca

hazırlanan orta vadeli programı kabul etmesiyle başlar. Orta vadeli program, Bakanlar

Kurulunun uygun göreceği ayın sonuna kadar Resmî Gazetede yayımlanır.

Orta vadeli program ile uyumlu olmak üzere, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider

tahminleri ile birlikte hedef açık ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif

tavanlarını içeren ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan orta vadeli malî plan, Bakanlar

Kurulunun uygun göreceği ayın sonuna kadar Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara

bağlanır ve Resmî Gazetede yayımlanır.

Bu doğrultuda, kamu idarelerinin bütçe tekliflerini ve yatırım programını hazırlama sürecini

yönlendirmek üzere; Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi Maliye Bakanlığınca,

Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi ise Devlet Planlama Teşkilatı

Müsteşarlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunun uygun göreceği ayın sonuna kadar Resmî

Gazetede yayımlanır.

Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Programı Hazırlama Rehberi, bütçe tekliflerinin

hazırlanmasına esas olmak üzere, kamu idarelerince uyulması gereken genel ilkeleri, nesnel ve

ölçülebilir standartları, hesaplama yöntemlerini, bunlara ilişkin olarak kullanılacak cetvel ve

tablo örneklerini ve diğer bilgileri içerir.

MADDE 2.-. 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun Merkezî yönetim

bütçesinin hazırlanması başlıklı 17 nci maddesinin birinci fıkrasımn (a) bendi ile Merkezî

yönetim bütçe kanun tasarısının sunulması başlıklı 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a)

bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 3.- Bu Kanun hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 4.- Bu Kanun

hükümleri Bakanlar Kurulu tarafından yürütülür.

MADDE GEREKÇELERİ

l. MADDE: Orta vadeli ekonomik ve mali programı ortaya koyan ve bütçeye yön veren OVP ve

OVMP; Hükümet tarafından 5018 sayılı Kanunun 16 mcı maddesinde öngörülen sürede'

yayımlanmamaktadır. Bu durum, global bir kriz ortamının yaşandığı dünyada ekonomiye yön

veren yatırımcılar açısından; plan metinlerinin kredibilitesi açısından önemli bir konu haline

gelmektedir. Üç yıllık perspektifte hazırlanan bu metinlerin zamanında hazırlanmaması taraflar

nezdinde güveninin azalmasına yol açmaktadır. Bunun yanında, OVP ve OVMP'lerin

zamanında çıkmaması Parlamentonun bütçe hakkını kullanamaması anlamına gelmektedir. Bu

nedenle, 5018 sayılı Kanunun 16 mcı maddesi ile yayımlanmaları süreler bağlı olan Orta Vadeli

Program ile Orta Vadeli Mali Plan'm yasal yayımlanma sürelerinin değiştirilmesi gereği ortaya

çıkmıştır. Bu nedenle Hükümetlerin gereğini zamanında yerine getirememesinden kaynaklanan

zorlukların ortaya çıkaracağı olumsuzlukların bertaraf edilmesi amaçlanmıştır.

139

2. MADDE: Kanun Teklifinin 1.maddesinin değiştirilmesine paralel zorunluluk olduğu için bu

maddeye ihtiyaç hasıl olmuştur.

3. MADDE: Yürürlük maddesidir.

2. MADDE: Yürütme maddesidir.

ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİLLER HAKKINDA KANUNA GENEL

GEREKÇE

5018 sayılı Kanun çerçevesinde oluşturulan Orta Vadeli Harcama Sisteminde; en önemli aşama

çok yıllı bütçelemenin politik ve mali temellerini belirleyen makro çerçevenin oluşturulmasıdır.

Makro çerçeve Orta Vadeli Program (OVP), mali çerçeve ise Orta Vadeli Mali Plan (OVMP)

tarafından oluşturulmaktadır.

Makro çerçeveyi belirleyen ilk doküman olan OVP, kalkınma plânları ve uzun vadeli strateji ile

uyumlu olan Hükümet politikalarının, hem merkezî düzeyde hem de sektör düzeyinde

açıklanmasıdır.

Makro çerçeveyi belirleyen ikinci doküman olan OVMP, Hükümetin maliye politikası ya da

mali strateji beyanı olması nedeniyle, kamunun gelir gider tahminleri ve borçlanma ile ilgili

varsayımları, risk senaryolarını içermesi, geçmişle karşılaştırma yapma imkânı verecek bir veri

setini sunması ve OVP'deki önceliklerle ilgili olarak harcamacı kuruluşlara ne kadar kaynak

ayrıldığının, program önceliklerinin ödenek tavanlarına ne kadar yansıtıldığının açıklanması

beklenen bir dokümandır OVMP'lerden beklenen, dünyadaki eğilimlere paralel olarak

hükümetlerin mali hedeflerini ve program (3 yıl) boyunca uygulayacağı maliye politikasını açık

bir şekilde kamuoyuna duyurması işlevini yüklenmesidir.

Orta Vadeli Program (OVP) ile Orta Vadeli Mali Plan (OVMP) dayanan üç yıllık mali

perspektif, 5018 sayılı Kanunun 18 inci maddesinde tanımlanan kapsamlı bütçe paketi ile

birleştiğinde; Parlamentonun, bütçe hakkım etkin bir şekilde kullanmasına yönelik olarak

önemli bir bilgi ve veri altyapısına sahip olmasının hedeflendiği görülmektedir. 5018 sayılı

Kanun; Parlamentonun, OVP ve OVMP ile makro düzeyde hükümet politikaları hakkında üç

yıllık bir perspektifle kaynak ve harcama boyutunu değerlendirebilmesini hedeflemiştir.

Ancak; Orta vadeli ekonomik ve mali programı ortaya koyan ve bütçeye yön veren OVP ve

OVMP; aşağıdaki tabloda ortaya konulduğu gibi 5018 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinde

öngörülen sürede yayımlanmamaktadır. Bu durum, global bir kriz ortamının yaşandığı dünyada

ekonomiye yön veren yatırımcılar açısından; plan metinlerinin kredibilitesi açısından önemli

bir konu haline gelmektedir. Üç yıllık perspektifte hazırlanan bu metinlerin zamanında

hazırlanmaması taraflar nezdinde güveninin azalmasına yol açmaktadır. Bunun yanında, OVP

ve OVMP'lerin zamanında çıkmaması Parlamentonun bütçe hakkını kullanamaması anlamına

gelmektedir.

Bu nedenle, 5018 sayılı Kanunun 16 inci maddesi ile yayımlanmaları süreler bağlı olan

Orta Vadeli Program ile Orta Vadeli Mali Plan'ın yasal yayımlanma sürelerinin

değiştirilmesi gereği ortaya çıkmıştır.

140

Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Planın Yayımlanma Tarihleri

Orta Vadeli Program Orta Vadeli Mali Plan

2011 yayımlanmadı. 2011 yayımlanmadı.

10.10.2010 10.10.2010

16.09.2009 18.09.2009

28.06.2008 08.07.2008

21.06.2007 03.07.2007

13.06.2006 15.07.2006

31.05.2005 02.07.2005

5018 sayılı Kanunun 16ına Maddesi:

Mayıs ayı sonuna kadar

5018 sayılı Kanunun 16ıncı Maddesi:

Haziran ayının 15'ine kadar

Teklif ile; uygulanmasına başlandığı 2005 yılından bu yana (59. 60. ve 61. AKP hükümetleri)

zamanında yayımlanamayan Orta Vadeli Program ile Orta Vadeli Mali Plan'ın hazırlanma

süreleri ile bu metinlerin TBMM'ye sunulması ve görüşülmesi ile ilgili maddelerde değişiklik

yapılması öngörülmektedir. Bu çerçevede;

- Bu güne kadar, (6 yıldır), zamanında yayımlanmayan Orta Vadeli Program ile Orta Vadeli

Mali Plan'ın yayımlanma sürelerini düzenleyen 5018 sayılı Kanunun 16 inci maddesindeki

süreler yerine, Hükümetin takdir ettiği tarihte yayımlama imkanı sağlanmaktadır. Böylece,

Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinin kanunları uygulamamak zorunda kalması önlenmekte, söz

konusu metinleri hazırlamakla yükümlü bürokrasinin gereksiz çaba içine girerek zaman israfı

önlenmektedir. Daha da önemlisi bütün gerekli çalışmaları yapabilecek sayı ve yetenekteki

Türkiye Cumhuriyeti Devletinin bürokratları da görevlerini ihmal ediyor duruma düşmek gibi

bir yanlış algılamadan kurtulmuş olacaklardır.

- Bunlardan daha önemli olarak; Türkiye'nin 3 yıllık mali perspektifi hakkında genel çerçeve

çizen söz konusu metinleri takip eden yerli ve yabancı yatırımcılar nezdinde, Hükümetin

kredibilitesinin korunması amaçlanmaktadır.

- Dünyada mali bir krizin konuşulduğu şu günlerde, dış dünyaya da Türkiye için güven

verilmesi amaçlanmaktadır. Böylece Hükümet hem hukuki gerekliliği yerine getirmeyerek

suçlu duruma düşmeyecek, hem de Türkiye Cumhuriyeti'nin ekonomik hedefleri

öngöremiyormuş durumuna düşürülmesi engellenmiş olacaktır.

141

2429 SAYILI ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİLLER HAKKINDA KANUNA EK MADDE EKLENMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 17.03.1981 tarihli ve 2429 Sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller hakkında

kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

EK MADDE 1- Her yılın 21 Mart günü "Nevruz Bayramı" olarak kutlanır.

MADDE 2- Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3- Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

GENEL GEREKÇE

Bilindiği gibi milletleri yaşatan, millet hayatını devamlı kılan ve "tarih sahnesinde bende

varım" dedirten en önemli temel dinamik kültürdür. Bütün kültürlerin ilk şekillerinde en önemli

tören yıllık yenilenme törenleridir. Burada, yeni yıl doğanın uyanışı, yeniden canlanışı ile

birlikte başlar. Doğa ve insanın koşutluğu daha doğru bir söyleyişle; insanın da doğanın bir

parçası olduğu vurgulanır. İçinde bulunduğumuz kültürde bu "yeniden doğuş"a işaret eden

günün adı 'Nevruz'dur.

Türkler arasında baharın gelişi -ve Ergenekon rivayetinden hareketle- kurtuluş sembolü olarak

kutlanan Nevruz, Türklerin yayılmış olduğu bütün coğrafyalarda tarihin ilk dönemlerinden

itibaren kutlanmış ve halen de kutlanmaktadır.

Türklerde yılbaşı ilkbaharda, gece ile gündüzün eşit olduğu (ilkbahar ekinoksu) 21 Mart

günüdür. Divanü Lûgat-it- Türk'de ve 12 Hayvanlı Türk Takvimi'nde yılbaşı 21 Mart günü,

yani Nevruz'dur. Nevruz Türk toplulukları arasında Nevruz, Noruz, Navnz, Ergenekon, Bozkurt,

Çağan, Yeni Gün, Ulusun Ulu Günü gibi adlarla kutlanmıştır.

Halk tabakalarına 'millet' duyuşu veren unsurların başta geleni ritüellerin ortaklığıdır. Millet

duyuşunu zaafa uğratmaya yönelik eylemlerin ilk hedefleri arasında da bu ortaklığı ortadan

kaldırmak bulunur. Nitekim Türkiye öyle bir süreç yaşamıştır ki; Nevruz, Türklükten

ayrıştırılarak yaratılmak istenen bir kimliğin bayrağı yapılmak ve bayramın birleştirici,

bütünleştirici özü yerine ayrılıkçı ve çatışmacı bir öz konulmak istenmiştir.

Bayramlar, toplumu oluşturan fertlerin birlik ve beraberliğine vesile olan ve kırgınlıkları,

küskünlükleri ortadan kaldıran özel günlerin en başta gelenlerindendir. Nevruz'u 'ayrıştırıcı'

olmaktan çıkartıp yeniden 'birleştirici' hâle getirmenin yolu, onu Mdeoloji'den alıp yeniden

'kültür'e yerleştirmektir. Böyle bir amacı hayata geçirebilmek için yani nevruzun ayrışmaya

değil, birleşmeye hizmet etmesi için bu bayram günü resmi tatil ilan edilmeli ve millet

bütünlüğü içerisinde coşkuyla kutlanmalıdır.

Tüm Türk Cumhuriyetleri'nde resmi bayram olarak kutlanan bu müstesna günün bizde

de resmi bayram ilan edilmesi; ortak bir geçmişin ortak yaşanacak bir geleceğe öncülük

etmesine de hizmet edecektir. Bu sebeple dili, tarihi, tüm maddi ve manevi kıymet hükümleri

bir olan büyük bir milletin sevinçleri, bayramları da bir ve ortak olmalıdır.

142

YAYLA VE YAYLACILK KANUNU TEKLİFİ

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı; kadimden beri yayla olarak kullanılmakla olan kamuya ait

alanların tespiti ile Mahalli idareler tüzel kişilikleri veya şahıslar adına, tahsislerinin

yapılmasını sağlamaktır.

Kapsam

MADDE 2 - (1) Bu Kanun, İnsanların serinlemek, dinlenmek ve doğal ortamından

yararlanmak amacıyla yaz mevsiminde geçici olarak ikamet ettikleri, kadimden beri bu amaçla

kullandıkları ve yayla diye bilinen alanların tespitini tahsisini ve diğer hususları kapsar.

Tanımlar

MADDE 3 - (1) Bu Kanunda geçen ibarelerden,

Bakanlık: Orman ve Su İşleri Bakanlığını,

Genel Müdürlük: Orman Genel Müdürlüğünü,

Yayla Tespit Komisyonu : Bu Kanun hükümleri uyarınca kurulan ve hangi alanların

yayla olarak ilan edileceğini tespit eden komisyonu,

Yayla Alanı: Yayla tespit komisyonunca sınırları tespit edilen alanı,

Yayla Tahsis Sözleşmesi : Yayla olarak tespit edilen alanlardaki parsellerin

tahsisine ilişkin esasları içeren ve yaylacı ile Genel Müdürlük arasında imzalanan sözleşmeyi,

Yaylacı: Tespit edilen yayla alam içindeki parsellerden yayla

tahsis sözleşmesi ile yararlanan gerçek ve tüzel kişilikleri ifade eder.

Yayla komisyonu ve teknik ekipler

MADDE 4 - (1) Yaylaların tespit ve tahsisi Orman ve Su İşleri Bakanlığınca yapılır. Bu amaçla

valinin onayı ile bir vali yardımcısı başkanlığında, Baro tarafından görevlendirilecek bir

hukukçu ve vali tarafından görevlendirilecek konu uzmanı bir ziraat mühendisi, Milli Emlak

Müdürlüğünden bir temsilci, Kadastro Müdürlüğünden bir teknik eleman, Ziraat Odası

Başkanlığından bir temsilci ve ilgili orman teşkilatından bir orman mühendisinden oluşan bir

Yayla Komisyonu kurulur.

(2) Valinin uygun görmesi halinde komisyona o ilde bulunan yayla derneklerinden en fazla üç

tanesinin temsilcisi de dâhil edilir.

(3) Yayla alanları bulunan il merkezi ve ilçelerde komisyona bağlı olarak çalışacak ve tespit,

ölçme, harita yapma ve yer gösterme çalışmalarını yapmak üzere ilçelerde kaymakamın, illerde

valinin onayı ile "teknik ekipler" oluşturulur. Bu ekipler; il veya ilçede görevli bir ziraat

mühendisi, Kadastro Müdürlüğünden bir teknik eleman, Millî Emlak Müdürlüğünden bir

temsilci, bir orman mühendisi ile yayladan yararlanan köy ise köyün muhtarı, belediye ise

belediye temsilcisi ile komisyonun teklifi ve valinin onayı ile seçilen iki mahallî bilirkişiden

oluşur.

(4) Yayla Komisyonu ve teknik ekiplerin çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.

Yayla Olarak Tahsis Edilecek Yerler

MADDE 5 - (1) Komisyonca tespit edilecek ihtiyaca göre aşağıda belirtilen yerlerin yayla

olarak şahıslara ve Mahalli idarelere tahsis edilir.

a) Kadimden beri yayla olarak kullanılan yerler ile aynı amaçla kullanılmak üzere köy veya

143

belediyelere tahsis ya da terk edilen yerler,

b) Devletin hüküm ve tasarrufunda veya Hazinenin mülkiyetinde bulunan arazilerden etüt

sonucu yayla olarak yararlanılabileceği anlaşılan yerler.

(2) Bu Kanuna göre tahsis edilecek orman sayılan yerlerde;

a) Yayla olarak tespit edilecek ve Bakanlar Kurulu tarafından Kamu Yararı kararı alınan alan,

il genelindeki toplam orman sayılan yerlerin binde 5'ini geçemez.

b) Yayla olarak tespit edilen orman alanının üç katı kadar alanın ağaçlandırma bedeli ve

ağaçlandırılan bu alanın üç yıllık bakım bedeli, üst hakkı tahsis edilen kişi tarafından Orman

Genel Müdürlüğü hesabına, doğrudan belirtilen ağaçlandırma ve bakım işlerinde kullanılmak

şartıyla gelir olarak kaydedilir ve kaydedilen tutar karşılığı ödenek öngörülür.

(3) Orman ve Su işleri Bakanlığının tasarrufuna geçen taşınmazların gerçek ve tüzel kişilere üst

hakkı tesis edilmesi, kiralanması ve bunlar üzerinde irtifak hakkı tesisine ilişkin esaslar ile

süreler, bedeller, hakların sona ermesi ve diğer şartları belirlemeye Bakanlık yetkilidir. Bu

taşınmazlar üzerinde bağımsız ve sürekli nitelikli üst haklan dâhil olmak üzere irtifak hakkı

tesisi ve bunlardan alt yapı için gerekli olanlar üzerinde, alt yapıyı gerçekleştirecek kamu

kurumu lehine bedelsiz irtifak hakkı tesisi, Orman ve Su işleri Bakanlığının uygun görüşü

üzerine Maliye Bakanlığınca belirlenen koşullarla yapılır.

(4) Yayla bölgesinin tamamı veya alt bölgeleri için imar plânları Orman ve Su İşleri

Bakanlığınca yapılır/yaptırılır ve onaylanır. Bu plânlar ile oluşan parseller, tahsis

sözleşmesinde Öngörülmüş olmak ve tahsis süresini aşmamak koşuluyla, adına tahsis yapılan

ve lehine bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakkı tesis edilen kişi tarafından üçüncü şahıslara

kiralanabilir, işlettirilebilir veya lehine tapuda tesis edilen üst hakkı devredilebilir. Bu şekilde

tahsis edilen alanlarda gerçekleştirilen her türlü bina, tesis ve bağımsız bölümleri de aynı usule

tâbidir.

Yönetmelik

MADDE 6- (1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Çevre ve Şehircilik

Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından altı ay içerisinde

çıkarılacak müştereken bir yönetmelikle tespit edilir.

GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren yayla alam olarak tespit

edilen yerlere ilişkin olarak 6831 sayılı Orman Kanununun 17. Maddesi çerçevesinde açılmış

tüm davalar açılmamış sayılır.

GEÇİCİ MADDE 2 (1) Bu kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren yayla alanı olarak ilan

edilen yerlerdeki binaların ilim ve fenne uygun olup olmadıkları, ilim ve fenne uygun olarak

yapılmayan binaların hangileri olduğu ve hangilerinin yıkılması gerektiği çalışmaları 5 yıl

içinde Bakanlık tarafından yapılır.

MADDE 7 - (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 8- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Amaç maddesidir.

MADDE 2- Kanunun kapsamı düzenlenmiştir. MADDE 3- Tanımlar maddesidir.

MADDE 4 (1)Yayla alanlarının tespiti ve diğer hususlarda görevli komisyon ve teknik

ekiplerin oluşması ve görevlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır.

MADDE 5 Orman niteliği taşıyan ve taşımayan ancak kadimden beri yayla olarak kullanılan

144

alanların şahıs ve tüzel kişiliklere tahsisi amaçlanmıştır.

MADDE 6- Kanunun uygulanmasını gösterir yönetmelik çıkarılması amaçlanmıştır.

GEÇİCİ MADDE 1 6831 sayılı Orman Kanunun 17. Maddesi çerçevesinde tüm davaların

düşmesi amaçlanmıştır

GEÇİCİ MADDE 2 Kadimden beri yayla alanı olan yerlerin ilim ve fenne uygun hale

getirilmesi için çalışmalar yapılması amaçlanmıştır.

MADDE 7-Yürürlük maddesidir.

MADDE 8-Yürütme maddesidir.

GENEL GEREKÇE

Kültürümüzde yaylacılık, geçmişten beri süregelen ve zaman içinde şekil değiştirerek, Akdeniz

iklim kuşağında yaşayan insanlarımızın yaz aylarında sıcaktan ve sivrisinekten uzaklaşmak için

başvurdukları geleneksel nitelik kazanan bir olgudur. Yani yaylacılık bölge insanı için lüks

değil bir ihtiyaç olmuştur. Yaz aylarında yaşanan bunaltıcı sıcaklar nedeniyle yöre halkı,

nispeten daha serin ve kuru bir havaya sahip olan yaylalara yönelmekte, bu durum orman

arazileri üzerinde kurulmuş olan yaylalara talebi arttırmakta ve beraberinde orman alanları

üzerinde baskı oluşturmaktadır.

Osmaniye İlimiz, Doğu Akdeniz bölgesinde, Çukurova'nın doğuya uzanan son noktasında yer

almakta olup, % 42 si ormanlarla kaplıdır. İlimizde ormanlık alanlarda yaylacılık, sıcak iklimin

de bir sonucu olarak geleneksel bir yaşam biçimi olarak ortaya çıkmıştır. Osmaniye sınırlan

içerisinde 555 Ha orman alanı, yaylacılık geleneği altında yaklaşık 30 bin adet konut, kulübe ve

baraka gibi yapılarla işgal edilmiştir. Yaylacılık yasal bir zemine oturtulmamış, olay bir sorun

olarak gün geçtikçe büyümüş, karmaşık bir hal alarak çözümü güçleşerek günümüze kadar

gelmiştir.

Ülkemizde yaylacılıkta en büyük problemlerin yaşandığı Osmaniye, Adana ve Mersin il

sınırlarında orman içi ve bitişiğinde yüzlerce yayla merkezinde on binlerce yayla evleri

bulunmakta ve yüz binlerce kişi bu yaylalardan istifade etmektedir. Buralara asfalt yol, elektrik,

su, PTT, sağlık ocağı gibi tüm kamu yatırımları yapılmıştır. Bu süreçte orman teşkilatının

binlerce vatandaşla mahkemelik olduğu bir gerçektir.

Bu olumsuz tablo her geçen gün, gerek dünyada ki küresel ısınmadan, gerekse de halkın sosyo

ekonomik durumuna bağlı olarak artacağı aşikârdır.

Türkiye'de insanların yararlanmasına yönelik Yayla ve Yaylacılık mevzuatı yoktur. Öncelikle

anayasamızın 169 ve 170 maddesi çerçevesinde Yayla ve Yaylacılık Kanunu çıkartılmalıdır.

Teklif ile bu alanda kaosa neden olan ciddi büyüklükteki bir boşluk giderilmek istenmektedir.

145

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü

maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine aşağıdaki ibare eklenmiştir.

"ve faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının şevki için

gerekli ana ve yardımcı makineler ile elektronik seyir yardımcı cihazları ve/veya haberleşme

teçhizatları ve tamamlayıcı donanımları imalatı olanlara bu makine ve teçhizatların yurtiçi

imalatı ile ilgili olarak yapılacak teslim ve hizmetler,"



GENEL GEREKÇE

3065 Sayılı Kanun'un 13 ncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile sağlanan KDV

muafiyeti, armatör ve tersanecilik faaliyetlerini kapsarken, yat ve gemi teçhizatı üretimine

ilişkin teslim ve hizmetleri kapsamamaktadır.

Oysa ortalama bir yat ve yük gemisinin inşa maliyetinin büyük kısmı yat ve gemi teçhizatına

yapılan harcamalardan kaynaklanmaktadır. Türk armatör ve tersanecileri inşa

ettikleri/ettirdikleri yat ve gemiler için ihtiyaç duydukları ana ve yardımcı makineler, radarlar,

elektronik seyir yardımcı cihazları ile diğer teknik ekipman ve sair yat ve gemi teçhizatını yurt

dışından ithalat yoluyla temin etmektedir.

Bu nedenle, yıllardan beri Türk yat ve gemi inşa sektöründe yerli ürün katkı payı %50

civarındadır. Bu da ülkemizde inşa edilen her yat ve geminin maliyetinin yaklaşık yarısı kadar

döviz kaybı demektir. Bunun temel nedeni söz konusu ekipman ve teçhizatın ülkemizde ya hiç

ya da yeterli düzeyde üretilmemesidir.

Bu kanun teklifi ile Türkiye'de yat ve gemi inşa yan sanayine (yat ve gemi teçhizatı üretimine)

yönelik sabit sermaye yatırımlarını günümüz koşullarına uygun olarak teşvik etmek amacıyla,

yat ve gemi teçhizatı üretimine ilişkin teslim ve hizmetler de 3065 Sayılı Kanun'un 13 (a)

maddesi kapsamı içine alınmış olacak ve bu sayede; yat ve gemi teçhizatı üreticileri KDV

nispetinde teşvik edilmiş olacaktır.

Dolayısıyla yat ve gemi inşa üretimi için yerli sermaye yatırımları artacak, mevcut tesislerin

küresel rekabet gücü yükselerek gerek istihdam sağlanacak ve gerekse zaten zor elde edilen

dövizin yurtdışına çıkması önlenecektir.

Sonuç olarak; yat ve gemi inşa yan sanayinde dışa bağımlılığı azaltma, ülkemiz yat ve gemi

inşa yan sanayinde kullanılan malzeme ve her türlü teknolojinin yerli imkânlarla

karşılanabilmesine yönelik altyapı imkânlarının oluşturulması ve geliştirilmesi teşvik

edilecektir.

146

KAMUDA GEÇİCİ İŞ POZİSYONLARINDA ÇALIŞANLARIN

SÜREKLİ İŞÇİ KADROLARINA VEYA SÖZLEŞMELİ PERSONEL

STATÜSÜNE GEÇİRİLMELERİ, GEÇİCİ İŞÇİ ÇALIŞTIRILMASI İLE

BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA

KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1-4/4/2007 tarihli ve 5620 sayılı Kamuda Geçici İş Pozisyonlarında Çalışanların

Sürekli İşçi Kadrolarına veya Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçirilmeleri, Geçici İşçi

Çalıştırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanuna aşağıdaki ek madde

eklenmiştir.

"EK MADDE 2- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte,devlet üniversitelerinde halen yılı

içerisinde usûlüne uygun olarak vizesi yapılmış geçici iş pozisyonlarında toplam 6 ay veya

daha fazla süreyle çalışmış olanlardan fabrika, şantiye, atölye, çiftlik, arazi gibi işçi

istihdamının zorunlu olduğu yerlerde işçiler eliyle gördürülmesi gereken işlerde fiilen

çalışanlar sürekli işçi kadrolarına(4/D), bunların dışında kalan geçici işçiler ise istekleri hâlinde

Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (A) fıkrası hükümleri uyarınca eğitim

düzeyleri ve hizmet sürelerine uygun memur kadrolarına ilgili mevzuattaki sınırlamalara tabi

olmaksızın atanırlar. Aynı şartlarda çalışıp da askerlik, doğum veya sağlık kurulu raporuyla

belgelendirilen sağlık sorunları sebebiyle iş sözleşmeleri askıda kalanlar da bu madde

kapsamında değerlendirilir."



MADDE GEREKÇELERİ

"EK MADDE 2-Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte, devlet üniversitelerinde halen yılı

içerisinde usûlüne uygun olarak vizesi yapılmış geçici iş pozisyonlarında toplam 6 ay veya

daha fazla süreyle çalışmış olanlardan fabrika, şantiye, atölye, çiftlik, arazi gibi işçi

istihdamının zorunlu olduğu yerlerde işçiler eliyle gördürülmesi gereken işlerde fiilen

çalışanlar sürekli işçi kadrolarına(4/D), bunların dışında kalan geçici işçiler ise istekleri hâlinde

Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (A) fıkrası hükümleri uyarınca eğitim

düzeyleri ve hizmet sürelerine uygun memur kadrolarına ilgili mevzuattaki sınırlamalara tabi

olmaksızın atanırlar. Aynı şartlarda çalışıp da askerlik, doğum veya sağlık kurulu raporuyla

belgelendirilen sağlık sorunları sebebiyle iş sözleşmeleri askıda kalanlar da bu madde

kapsamında değerlendirilir. "Bu madde ile yüksek öğretim kurumlarında çalışan geçici

statüdeki işçilerin pozisyonlarına uygun 4/A ve 4/D kadrosuna alınması amaçlanmıştır.



GENEL GEREKÇE

Bilindiği üzere 'geçici iş pozisyonunda' çalışan işçilerin sorunlarına çözüm olmak ve Kamu

Sektöründe çalışan geçici işçilerin sürekli işçi kadrosuna ya da sözleşmeli personel statüsüne

alınmalarını sağlamak amacıyla, "5620 sayılı Kamuda Geçici İş Pozisyonlarında Çalışanların

Sürekli İşçi Kadrolarına veya Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçirilmeleri, Geçici İşçi

Çalıştırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" 21.04.2007 tarih ve

26500 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmişti.

5620 sayılı kanunun amacı, genel gerekçesinde; geçici işçi istihdamının başlangıçtaki

amacından uzaklaştığı, özellikle geçici işçi alımına ve istihdamına yönelik olarak mevzuattan

147

kaynaklanan boşluklar ve esneklikler, kurum ve kuruluşlar açısından bu istihdam şeklini

diğerlerine göre daha tercih edilir hale getirdiği, bu kapsamda çalışan personelin iş mevzuatı

hükümlerine tabi olmasına rağmen, işçi istihdamıyla ilgisi bulunmayan alanlarda bile geçici

işçi çalıştırılmasının yaygınlaştığı, geçici işçi istihdamının başlangıç amacıyla fiili durumu

arasında büyük sapmalar meydana geldiği, bu nedenle geçici iş pozisyonlarında çalıştırılan

geçici işçilerle ilgili yeni bir düzenleme yapılması zorunluluğu olarak ifade edilmiştir

2007 yılında çıkarılan 5620 sayılı yasa ile geçici işçilerin yaşadığı sorunlara sınırlı bir çözüm

getirilmiş ve bir kısım işçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Sözleşmeli Personel Statüsüne

geçirilmeleri sağlanmış, ancak gerek yasanın sınırlı kapsamı, gerek idarelerin hatalı yorumları

ve gerekse raporlu sürelerin yasada öngörülen 6 aylık süreden sayılmaması nedeniyle, bu

haktan yararlanamayan pek çok geçici işçi bulunmaktadır.

Yasa sürekli işçi kadrosuna geçirilebilmek için 2006 yılı içerisinde usulüne uygun olarak vizesi

yapılmış geçici iş pozisyonlarında toplam 6 ay ve daha fazla çalışmış olmak ile; fabrika,

şantiye, atölye, çiftlik, arazi gibi işçi istihdamının zorunlu olduğu yerlerinde işçiler eliyle

gördürülmesi gereken işlerde fiilen çalışmaları şartlarını aramıştır.

İdareler, doğum izni ve raporlu olmaları nedeniyle çalışmayanların bu sürelerini 6 aylık sürenin

hesabında dikkate almamışlardır. Bu nedenle 2006 yılında 6 ay çalışma koşulunu yerine

getirmediği gerekçesiyle bu haktan yararlandırılmayan geçici işçiler bulunmaktadır.

Öte yandan fabrika, şantiye, atölye, çiftlik, arazi gibi işçi istihdamının zorunlu olduğu yerlerde

çalışma şartı idarelerce sınırlı yorumlanmış böylece pek çok geçici işçi bu yasadan

yararlanamamıştır.

2007 yılında çıkan 5620 sayılı Kanun genel anlamıyla belirli aylarda ( 6-7-10-12 ) çalışan tüm

vizeli işçileri kapsamasına rağmen araya giren bazı maddelerde; istihdamın zorunlu olduğu

yerler(çiftlik, atölye, şantiye, arazi, fabrika) ve istihdamın zorunlu olmadığı yerler (büro

işçileri) gibi bir ayrıma gidilerek maliyeden vizesi çıkıp bulunduğu yerde yıllardır hizmet veren

büro işçileri kapsam dışı tutulmuştur Normalde maliyeden vizesi çıkan ve tüm şartları kanun

kapsamında tutan vizeli işçi sadece büroda çalıştığı için sürekli işçi kadrosu yerine kendisine

sözleşmeli personel statüsüne geçmesi ya da geçici işçi olarak kalması yönünde teklif yapılmış

ama çeşitli hak kaybına uğradıkları için mağdur olan büro İşçileri geçici işçi statüsünde

çalışmak zorunda kalmışlardır. Ayrıca Geçici işçilerin daimi işçi ve sözleşmeli personel gibi

becayiş ya da tayin hakkı bulunmamaktadır. . Bu Kanun farklı kurumlarda farklı şekilde

uygulanmıştır Ör: Mahalli idarelerde (İzmir Torbalı Belediyesinde çalışan geçici büro işçileri

07.12.2007 tarihinde ve M.35.6.TOR.0.10/10-7/41 kararıyla kadroya alınmıştır) ve Kültür

Bakanlığındaki geçici büro işçileri daimi işçi kadrosuna alınırken, üniversiteler kapsam dışı

olmuştur. Bu kanun çıktığı takdirde zaten 12 ay çalışıp devlete külfeti olmayan ve devlet

memuru ve sözleşmeli personelle aynı işi yapan binlerce geçici işçinin sorunlarına çözüm

olacaktır.

Nitekim "DEVLET MEMURLARI KANUNUNUN 4 ÜNCÜ MADDESİNİN (B) FIKRASI

İLE 4924 SAYILI KANUN UYARINCA SÖZLEŞMELİ PERSONEL POZİSYONLARINDA

ÇALIŞANLARIN MEMUR KADROLARINA ATANMASI AMACIYLA DEVLET

MEMURLARI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

HÜKMÜNDE KARARNAME1 ile 657 sayılı yasanın 4/B fıkrasında tanımlanan sözleşmeli

personele benzer bir hak tanınmıştır.

148

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI

KANUNU'NDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1: 31.05.2006 tarihli ve 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası

Kanunu'na aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE 37: Mülga 506 sayılı Kanunla Sosyal Sigortalı, 31.05.2006 Tarihli ve 5510

Sayılı Sosyal Sigortalar ve 'Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 4/A'lı sigorta kapsamına

alınanlar, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde Kuruma borçlanma

talebinde bulunarak, borçlanma taleplerinin kabulünün kendilerine tebliği tarihindeki

82.maddeye göre belirlenen asgari günlük kazanç üzerinden hesaplanacak malullük, yaşlılık ve

ölüm sigorta primi borcunu, tebliğ tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde Kuruma ödemek şartı

ile çalışma sürelerinin tamamını veya bir bölümünü borçlanabilirler.

Borçlandırılan hizmetler, prim veya kesenek ödemek suretiyle geçmiş veya daha önceki

borçlandırılmış hizmetlerle birleştirilir.

Kanuna göre borçlandırılacak hizmetlerin toplamı 15 yılı geçemez.

Sosyal güvenlik kuruluşlarına prim ödeyerek geçen hizmetler ile 18 yaşın altında geçen

hizmetler borçlandırılamaz.

Borçlanan sigortalının ölümü halinde, borçlanma tutarının tümü veya hakkın doğumuna

yetecek bölümü birinci fıkradaki koşullarla hak sahipleri tarafından ödenir.

Belgelerdeki bilgilerin doğruluğu konusunda Kurumca yapılacak veya yaptırılacak inceleme

sonucunda gerçeğe aykırı bulunan borçlanma belgeleri geçerli sayılmaz, bu belgelere göre

yapılmış bulunan işlemler iptal edilir.

Gerçeğe aykırı belge düzenleyenler ile ilgili sigortalılar Kurumun bu yüzden uğrayacağı

zararları müştereken ve müteselsilen %50 fazlası ve kanuni faizi ile birlikte ödemekle

yükümlüdürler. Bunlar hakkında ayrıca genel hükümlere göre ceza kovuşturması da yapılır.

MADDE 2: Bu kanun hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3: Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1: 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenecek bir ek

madde ile Sosyal Güvenlik Kurumu'na tabi 4/A'lı vatandaşlarımızın geçmişe dönük prim

borçlarına yönelik bir ödeme kolaylığı getirilmesi amaçlanmıştır.

MADDE 2: Yürürlük maddesidir.

MADDE 3: Yürütme maddesidir.

GEREKÇE

Bilindiği gibi Anayasamızın 10.maddesi "herkesin kanun önünde eşit olduğunu", 60.Madde ise

"Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır

ve teşkilatı kurar" hükmüne sahiptir.

Geçmişte Bağ-Kur'lu vatandaşlarımıza geriye dönük hizmet borçlanması yapılmak suretiyle,

Bağ-Kur'lu vatandaşlarımızın yaşadığı mağduriyetler giderilmiş. Fakat SSK'lı vatandaşlarımıza

bu kolaylıklar getirilmemiştir. Sadece mülga 506 Sayılı Kanuna, 2167 Sayılı Kanunun

14.maddesi ile eklenen "bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılan film, tiyatro, sahne,

gösteri ve saz sanatçıları, müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri uğraşıları içine alan bütün

güzel sanat kollarında çalışanlar, düşünür ve yazarlar" tanımına uyan vatandaşlara 2959 sayılı

149

kanunla 506 Sayılı Kanuna eklenen geçici madde, daha sonra 3395 sayılı kanunla 506 Sayılı

Kanuna eklenen geçici madde ve son olarak 4056 Sayılı Kanunla, 506 Sayılı Kanuna eklenen

Geçici 80.Madde ile hizmet borçlanması imkânı getirilmiştir. Bu imkândan yararlanmak sadece

belli bir zümrenin değil bu kanuna ve şuanda 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu'na bağlı her

vatandaşın Anayasamızın 10. maddesi gereği hakkıdır. Sanatçılarımız gibi aynı sosyal haklara

sahip ve genelde aynı sıkıntıları çeken öncelikle mevsimlik çalışan tarım işçileri, inşaatlarda

sezonluk çalışan işçiler ve diğer bütün işçi statüsüne giren vatandaşlarımız da sanatçılarımıza

tanınan bu kolaylıklardan faydalanmalıdırlar.

Yapılan düzenleme ile işçi statüsündeki bütün vatandaşlarımızın bu kolaylıktan faydalanması

amaçlanmıştır.

150

UMUMİ HAYATA MÜESSİR AFETLER DOLAYISIYLA ALINACAK

TEDBİRLERLE YAPILACAK YARDIMLARA DAİR KANUNDA

DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla

Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 23- 1/1/1952 yılından bu maddenin yayımı tarihine kadar umumi hayata

müessir afetlerden dolayı 7269 sayılı Kanuna veya afetlerle ilgili hükümleri kapsayan diğer

kanunlara göre emanet, ihale veya evini yapana yardım yoluyla yapılan veya yaptırılacak olan

binaların maliyet ve borçlandırma bedellerinin % 15'ini geçmeyecek şekilde ve 25/3/2004 ile

28/3/2004 tarihlerinde Erzurum-Ilıca, Aşkale, Çat ve çevresinde meydana gelen deprem afeti

nedeni ile tek katlı konut, ahır üstü konut ve ahırlardan hak sahibi olan ve bu yapıları inşa edilen

ailelerin borçlandırılmasına esas maliyet bedellerinin % 50'sini geçmeyecek şekilde bu

bedellerden Bakanlar Kurulu kararıyla indirim yapılır."

MADDE 2 - Bu Kanun yayımı tarihinde girer.


MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- 1/1/1952 yılından bu maddenin yayımı tarihine kadar umumi hayata müessir

afetlerden dolayı 7269 sayılı Kanuna veya afetlerle ilgili hükümleri kapsayan diğer kanunlara

göre emanet, ihale veya evini yapana yardım yoluyla yapılan veya yaptırılacak olan binaların

maliyet ve borçlandırma bedellerinin % 15'ini geçmeyecek şekilde ve 25/3/2004 ile 28/3/2004

tarihlerinde Erzurum-Ilıca, Aşkale, Çat ve çevresinde meydana gelen deprem afeti nedeni ile

tek katlı konut, ahır üstü konut ve ahırlardan hak sahibi olan ve bu yapılan inşa edilen ailelerin

borçlandırılmasına esas maliyet bedellerinin % 50'sini geçmeyecek şekilde bu bedellerden

Bakanlar Kurulu kararıyla indirim yapılması amaçlanmıştır.



GENEL GEREKÇE

Erzurum ili; 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derecede tehlikeli deprem bölgesinde olup Erzurum Havzası

Doğu-Güneybatıdan Dumlu ve Erzurum fay zonları ile Batı- Kuzey Batıdan Aşkale fay zonu ile

ve Güneyden Tabya- Kandilli fay zonu tarafından sınırlandırılmıştır. Son yüz yılda (1901-2004

yıllan Büyüklüğü Magnutudu=m) 1901 m= 6,1 Erzurum, 1924 M=6,8 Pasinler, 1952 M=5,8

Pasinler, 1983 M= 6,7 Horasan, 1984 M=5,7 Balkaya, 1999 M=5,l Şenkaya ve 2004 M=5,l, 5,3

Aşkale depremleri meydana gelmiştir. Erzurum ilinin kuzeydoğusunda heyelan olayları, ilin

genelinde ise su taşkınları yoğun olarak yaşanmakta ve kış aylarında aşın yağış alan bölgelerde

çığ afeti vuku bulmaktadır.

Erzurum ilinin sosyo-ekonomik yapısı sonucu, il genelinde mevcut yapı stoku büyük oranda

yerel malzeme ve yerel imkânlarla yapılmış mühendislik hizmeti almamış yapılardan

oluşmaktadır. Afetlerden dolayı afetzede hak sahipleri için ihale veya Evini Yapana Yardım

(EYY) metodu ile yaptırılan, tek katlı konut, ahır üstü konut ve bağımsız ahır yapımı için

borçlandırmaya esas üst yapı maliyet bedelleri 15.000 TL ile 61.000 TL arasında

değişmektedir.

Afetzedelerin, çiftçilik ve hayvancılığın dışında başka bir gelir kaynağı olmadığı ve

borçlandırma maliyet bedelleri ile faiz yükü yüksek olduğu için afetzedeler ipotekli

borçlandırma taksitlerini düzenli bir şekilde ödeyememektedirler. Bu nedenle banka tarafından

151

icra işlemleri başlatılmaktadır. Bu yüzden ilin genelinde birçok afet konutu boş kalmakta ve

metruk evler yığını meydana gelmektedir. Benzer nedenle Marmara depremi sonrası konut ve

işyerinden hak sahibi afetzedelerin 7269 sayılı afet kanunun 1051 sayılı kanunla eklenen 4 üncü

maddesi gereğince emanet, ihale ve evini yapana yardım yoluyla yapılan veya yapılmakta olan

ve yapılacak binalarla kanunun geçici 6 ncı maddesi kapsamına giren binalann borçlandırma

bedellerinin yansına kadar 31.03.2006 tarih ve 2006/10283 sayılı Bakanlar Kurulu Karanyla

yaklaşık 85 milyon TL indirim yapılmıştır.

Afet konutlarının maliyet bedellerinin indirimine esas "15.5.1959 tarih ve 7269 sayılı kanunun

1051 sayılı kanunla yeniden düzenlenen ek 4 üncü maddesi gereği 1972 yılında yayınlanmış

bulunan yönetmeliğin afetzedelerin gelirlerine ilişkin hükümleri güncellenmemiştir. Bu

nedenlerle ve Marmara Deprem bölgesindeki afetzedelere nazaran gelir seviyesi daha düşük

olan Erzurum Afetzedelerinin konut maliyet bedelinde kanun teklifimizdeki oranlarda indirimi

yapılması gereklidir.

152

22/5/2003 TARİHLİ VE 4857 SAYILI İŞ KANUNUNDA

DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 22.5.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa aşağıdaki "ek madde" eklenmiştir. '

" EK MADDE-1- Kamu kurum ve kuruluşlarında belirsiz süreli hizmet akdi ile çalışan işçiler,

eş durumu, sağlık sebepleri ve diğer kamu kurumlarının talebi halinde kurumlar arası

mutabakat sonucunda, hak edilmiş olunan kıdem tazminatının naklen atamayı yapacak olan

kuruma aktarılması kaydıyla, atanması mümkündür. Ancak, naklen tayin olan işçinin toplu iş

sözleşmesine göre veya işveren durumundaki kamu kuruluşu ile yapmış olduğu sözleşme

hükümleri uyarınca almakta olduğu her türlü ödemenin brüt tutarı naklen tayin olduğu kamu

kuruluşunda en yüksek ücret alan sürekli hizmet akdi ile çalışan işçinin ödemelerinin aylık brüt

tutarını geçemez.

Naklen atanan işçi, atandığı kuruluşta atanma tarihinden önce yürürlüğe girmiş olan ve

uygulanmakta olan mevcut toplu iş sözleşmesi hükümlerinden faydalanır."

MADDE 2- Bu Kanun yayınladığı tarihte yürürlüğe girer.


MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu madde ile belirsiz süreli hizmet akdiyle kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan

işçilerin diğer kamu kurum ve kuruluşlarına naklen atanabilme hususu düzenlenmiştir. Naklen

atanmanın eş, sağlık ve naklen atanılacak olan kurumun talebi çerçevesinde yapılacağına işaret

edilmiştir.


MADDE 3- Yürütme maddesidir

GENEL GEREKÇE

Kanun teklifi ile, kamu kurumlarında çalışan işçi statüsündeki personelin, diğer kamu

kurumlarına nakline imkan sağlanmaktadır.

Bilindiği gibi halen işçilerin nakline ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Hizmet akdine

bağlı çalışılıyor olması sebebiyle uygulamada da bir nakil işlemi yapılmamaktadır. Ancak adı

nakil olmasa da işçiler fiilen bir kurumda çalışırken başka kamu kurumunda işe

başlayabilmekte bu durumda ise kıdem tazminatı ile ilgili sorunlar ortaya çıkmaktadır. Yargıtay

işçilerin birikmiş kıdem tazminatlarının gittiği kamu kurumuna devredilebileceğine

hükmetmiştir. Yargıtay'ın bu kararı bazı sorunları çözmüş olsa da hizmet akdi ile çalışılıyor

olmasından kaynaklanan statü sorununa bağlı engelleri ortadan kaldırmamaktadır.

Kanun teklifi ile bu konudaki sorun giderilmekte, yasal boşluk doldurulmakta ve işçilerin bu

hususa ilişkin mağduriyetleri önlenmektedir.

Ülkemizin ekonomik, sosyal ve kültürel yapısının bir gereği olarak 4857 sayılı kanun

kapsamında çeşitli kamu kurum ve kuruluşunda sürekli hizmet akdi ile çalışan işçiler

mevcuttur. Bu işçilerin eş durumu ve sağlık sebepleri bir kamu kuruluşundan diğerine naklen

atanma talepleri söz konusu olmaktadır.

Kamuda çalışan 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memurlar ile 399 sayılı Kanun

Hükmünde Kararnameye tabi sözleşmeli personelin kuruluşlar arasında nakilleri yapılmakta

iken, sürekli hizmet akdi ile çalışan işçilerin kurumlar arasında tayin olmaması Anayasanın

kanunu önünde eşitlik başlıklı 10'uncu maddesine aykırı olduğunda kuşku yoktur.

153

Yapılacak olan düzenleme ile esasında kamu hizmetini yürüten kamu kurumlarının personel

politikası açısından hiçbir sakınca yaratmayacak olan düzenleme ile ailesel bütünlük

sağlanacak, personelin verimi en üst sıraya yükselmiş olacaktır.

Dolayısıyla teklif edilen düzenleme ile bu alandaki yasal boşluğun doldurulması

amaçlanmaktadır.

154

DEVLET MEMURLARI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin

“ORTAK HÜKÜMLER” bölümünün (B) fıkrasının (3) numaralı bendi yürürlükten

kaldırılmıştır.

MADDE 2- 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesinin "II- Tazminatlar" kısmının "D) EMNİYET

HİZMETLERİ TAZMİNATI" bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“D) EMNİYET HİZMETLERİ TAZMİNATI

a) Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda bulunanlardan;

1.Emniyet Genel Müdürü için % 335 ine,

2. Birinci Sınıf Emniyet Müdürlüğü kadrolarına atananlardan;

-Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, Polis Akademisi Başkanı, Ankara, İstanbul

ve İzmir İl Emniyet Müdürleri için % 305 ine,

-Daire Başkanı, I.Hukuk Müşaviri, Diğer İl Emniyet Müdürleri, Polis Meslek Yüksek Okulu

Müdürü, POMEM Müdürü, PMEM Müdürü, Polis Koleji Müdürü ve Koruma Müdürleri için

% 285 ine,

-Diğerleri için % 265 ine,

3.İkinci Sınıf Emniyet Müdürlüğü kadrolarına atananlar için % 245 ine,

4.Üçüncü Sınıf Emniyet Müdürlüğü kadrolarına atananlar için % 230 una,

5.Dördüncü Sınıf Emniyet Müdürlüğü kadrolarına atananlar için % 215 ine,

6.Emniyet Amirliği kadrolarına atananlar için % 200 üne

7.Başkomiser kadrolarına atananlar için % 185 ine,

8.Komiser kadrolarına atananlar için % 170 ine,

9. Komiser Yardımcılığı kadrolarına atananlar için % 157 sine,

10. Kıdemli Başpolis kadrolarına atananlar için % 152 sine,

11. Başpolis Memuru kadrolarına atananlar için % 147 sine,

12. Polis Memurlarından;

-1 ve 2 nci derecelerden aylık alanlar için % 142 sine,

-3 ve 4 üncü derecelerden aylık alanlar için % 132 sine,

-5 ve 6 ncı derecelerden aylık alanlar için % 122 ine,

-7 ve 8 inci derecelerden aylık alanlar için % 112 ine,

- 9 uncu dereceden aylık alanlar için % 102 sine,

13. Çarşı ve mahalle bekçileri için % 92 sine,

14. a) Zorunlu hizmet bölgesi illerde fiilen görev yapanlar için ayrıca % 35 ine,

b) Özel Harekat, Asayiş, Trafik ve Çevik Kuvvet birimleri ile Polis Merkezi Amirliklerinde

fiilen görev yapanlar için ayrıca % 25 ine,”

MADDE 3- 657 sayılı Kanunun Ekli (I) sayılı Ek Gösterge Cetvelinin "VII. EMNİYET

HİZMETLERİ SINIFI" bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

155

UNVANI Derece Ek

Gösterge

VII. EMNİYET HİZMETLERİ SINIFI

a)Emniyet Genel Müdürü

1 7000

b) Emniyet Genel Müdür Yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, Polis

Akademisi Başkanı, Ankara, İstanbul ve İzmir İl Emniyet Müdürleri 1 6000

c) Daire Başkanları, I. Hukuk Müşaviri, Diğer Birinci Sınıf Emniyet

Müdürleri,

1

5000

d) Kadroları bu sınıfa dahil olup da İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Sınıf

Emniyet Müdürü ile Emniyet Amiri sıfatını kazanmış olanlar

1

2

3

4

4000

3600

3000

2200

e) Başkomiser, Komiser, Komiser Yardımcısı, Kıdemli Başpolis,

Başpolis ve Polis Memurlarından;

aa) Yüksek öğrenimliler 1

2

3

4

5

6

7

8

3600

3000

2200

1600

1300

1150

950

850

bb) Diğerleri 1

2

3

4

5

6

7

8

3000

2200

1600

1300

1200

1100

900

800

MADDE 4- Bu Kanun, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 5- Bu Kanun hükümlerini, Bakanlar Kurulu yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Madde ile, Emniyet Hizmetleri Sınıfında görev yapan üniversite veya yüksek okul

mezunu polis, başkomiser ve emniyet amirlerinin emekli müktesebinin birinci dereceye kadar

yükselebilmesi ve birinci dereceden emekli olabilmeleri sağlanmakta, böylelikle diğer

156

memurlar ile aralarında olan eşitsizliğin giderilmesi öngörülmektedir.

MADDE 2- Madde ile, Emniyet Hizmetleri Sınıfında çalışanların ağır çalışma şartları ve

emsallerine yapılan ödemeler dikkate alınarak emniyet hizmetleri tazminatında kademeli

olarak iyileştirmeler yapılması amaçlanmaktadır.

MADDE 3- Madde ile, başka sınıflarda çalışan memurlarda olduğu gibi Emniyet Hizmetleri

Sınıfında çalışanlara da 8. dereceye kadar ek gösterge verilmesi ve emsali çalışanlara verilen ek

göstergeler de dikkate alınarak bazı unvanların ek göstergeleri yeniden düzenlenmektedir.

Böylelikle halen çalışanlar ile emekli emniyet personelinin mağduriyetleri giderilmektedir.



GENEL GEREKÇE

Emniyet hizmetleri sınıfı mensupları 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında kamu

görevi yapan memurlardır. Görev şartları ve özellikleri göz önünde bulundurularak kendilerine

özgü ayrı bir kanunlarının mutlaka düzenlenmesi gerekmektedir.

657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin “ORTAK HÜKÜMLER” bölümünün (B) fıkrasının (3)

numaralı bendine göre; emniyet hizmetleri sınıfı mensuplarından,

- Emniyet müdürleri ve bu sıfatı taşımakta olan emniyet teşkilatı mensupları birinci

derecenin son kademesine,

- Başkomiser ve emniyet amirleri ikinci derecenin son kademesine,

- Diğerleri ise üçüncü derecenin son kademesine kadar yükselebilmektedir.

Görevde iken birinci derecede çalışabilmekte, ancak birinci derecenin gösterge ve

tazminatlarına hak kazanılamamaktadır. İster meslek yüksekokulu bitirsin, ister üniversite

bitirsin, hatta isterse doktora yapsın birinci dereceye yükselememektedir. Bu nedenle birinci

dereceden emekli olunamamaktadır.

Hâlbuki yine 657 sayılı Kanuna göre meslek yüksekokulu ve üniversite mezunu olan diğer

memurlar birinci dereceye yükselebilmekte ve bu dereceden emekli olabilmektedir.

Dolayısıyla emniyet hizmetleri sınıfı için açıkça bir eşitsizlik söz konusudur.

Yine 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa göre Emniyet hizmetleri sınıfı dışındaki diğer

memurların büyük bir kısmı 8.dereceden itibaren ek göstergeye hak kazanmaktadır. Emniyet

hizmetleri sınıfında ise ek göstergenin 4. dereceden başlaması haksızlıktır.

Ayrıca; ek gösterge rakamları ve tazminatları da emsallerinden düşük tespit edilmiştir.

3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun 15 inci maddesine göre;

"Beşinci, altıncı, yedinci ve sekizinci meslek derecelerine dahil emniyet teşkilatı

mensuplarından yüksek mektep mezunu olanlar kaymakamlıklara muadildir.

Bunlar arasında Siyasal Bilgiler Okulu veya lise muadili tahsil görmüş hukuk mezunları

kaymakamlıklara ve aynı derecedeki kaymakamlar da emniyet müdürlüklerine naklen veya

terfian tayin edilebilirler.

Dördüncü ve daha yukarı meslek derecelerindeki emniyet teşkilatı memurlarından yüksek

tahsil görmüş olanlar, maaşlarının miktarına göre o maaşı alan Dahiliye memurlukları

derecelerine muadil memurluklara naklen veya terfian tayin olunabilirler."

Yasadan da anlaşıldığı üzere komiser, başkomiser, emniyet amiri ve 4.sınıf emniyet müdürü

157

rütbesindeki yüksekokul mezunu emniyet hizmetleri sınıfı personel kaymakama denk

sayılmıştır. Ancak, daha sonraki yapılan düzenlemelerde bu denklik ve denge özellikle maaş

durumunda 05.07.2006 tarih ve 5540 sayılı kanunla bozulmuştur.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu incelendiğinde mesleğe yarışma ile giren Genel İdari

Hizmetler Sınıfı Uzman kadrolu personelin, Teknik Hizmetler Sınıfının, Sağlık Hizmetleri

Sınıfının ve Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfının özlük hakları açısından emniyet teşkilatı

personelinden çok ileride oldukları görünen bir gerçektir. Emniyet Teşkilatına alınan

personelin de yarışma usulü ile kuruma alınması ve çalışanlardan amir Sınıfının tamamının,

memur sınıfının ise yaklaşık % 80 inin üniversite veya yüksek okul mezunu olduğu gözden

kaçırılmamalıdır.

Gerek çalışırken gerekse emekli olduktan sonra polislerin saygın, itibarlı ve güvenilir bir hayat

sürdürebilmelerini temin amacıyla özlük hakları iyileştirmesi mutlak yapılmalıdır.

Teklif ile Emniyet Hizmetleri Sınıfı mensuplarının;

- Üniversite veya yüksekokul mezunu olanların, mükteseben birinci dereceye kadar

yükselebilmeleri ve birinci dereceden emekli olabilmeleri sağlanmakta,

- Emniyet Hizmetleri Tazminatı oranları artırılmakta,

- Ek göstergelerinde, emsalleri esas alınarak iyileştirme yapılmakta ve 8. Dereceye kadar

ek göstergeler belirlenmektedir.

158

29/8/1977 TARİHLİ VE 2108 SAYILI MUHTAR ÖDENEK VE SOSYAL

GÜVENLİK YASASINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

TEKLİFİ

MADDE 1- 29/8/1977 tarihli ve 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasasının

1’nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Köy ve mahalle muhtarlarına brüt asgari ücret tutarı kadar aylık ödenek verilir. Bu ödenek,

muhtarlıkların bulunduğu yerleşim biriminin idari yapısı ve nüfusu gibi kriterleri ayrı ayrı veya

birlikte dikkate almak suretiyle İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine bir katına kadar farklı

olarak belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.”


MADDE 3- Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Muhtarlara verilen aylık ödenek tutarının brüt asgari ücret olarak belirlenmesi ve

bu ödeneği, muhtarlıkların bulunduğu yerleşim biriminin idari yapısı ve nüfusu dikkate

alınmak suretiyle bir katına kadar farklı olarak belirlemeye Bakanlar Kurulunun yetkili

kılınması öngörülmektedir.



GENEL GEREKÇE

Muhtarlar seçimle iş başına gelen kamu görevlileridir.

Muhtarlar, vatandaşların sorunları ile en başta ve en yakın şekilde karşı karşıya gelmektedir.

Köy ve mahallelere idari hizmetlerin sunulmasında, yerel hizmetlerin götürülmesinde ve

vatandaşın birçok sorunun çözülmesinde, muhtarlar önemli görevler üstlenmektedir.

Muhtarlar, devletle vatandaşlar arasında iletişim kurulmasında, vatandaşların beklentilerinin

ilk elden yetkili makamlara aktarılmasında önemli bir görevi yerine getirmektedir.

Aldıkları aylık ödenekleri günümüz şartlarında yeterli olmaması nedeniyle, halen sayıları 53

bini bulan köy ve mahalle muhtarlarımız geçim mücadelesi vermektedir. Muhtarlara verilen

aylık ödeneğin önemli bir kısmı, sürekli muhatap oldukları resmi kurumlara gidip gelmeleri

için yaptıkları ulaşım giderlerine harcanmaktadır.

Muhtarların aldığı aylık ödenek, muhtarlık görevinin yürütülmesi için zorunlu olan internet,

elektrik, telefon, kırtasiye, temsil, ağırlama ve diğer harcamaları karşılamaya yetmediğinden,

muhtarların aile bütçelerine ilave yük getirmektedir.

Ayrıca, muhtarların birçoğu sosyal güvenlik primini yatıramadığından sosyal güvenceden

yoksun duruma düşmüşlerdir.

Bu Teklif ile muhtar ödeneğinin, en az brüt asgari ücret olarak belirlenmesi öngörülmektedir.

159

31/12/1960 TARİHLİ VE 193 SAYILI GELİR VERGİSİ KANUNUNUN

BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA

KANUN TEKLİFİ

MADDE 1– 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 32 nci maddesi

aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir..

“Asgarî geçim indirimi

Madde 32 – Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır.

Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi

kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt

tutarıdır. Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu

süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen

tutar ile 103 üncü maddenin ikinci fıkrasındaki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine

uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi

suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.

Ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra, varsa teşvik amaçlı

diğer indirim ve istisnalar dikkate alınır.

Asgarî geçim indiriminin uygulamasına ilişkin usûl ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.”

MADDE 2–193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesi aşağıdaki şekilde


“Esas tarife:

Madde 103 – Gelir vergisine tabi gelirler;

9.400 TL’ye kadar % 15 (ücret gelirlerinde 12.000 TL’ye kadar % 10)

23.000 TL’nin 9.400 TL’si için 1.410 TL (ücret gelirlerinde 12.000 TL’si için 1.200 TL),

fazlası % 20

53.000 TL’nin 23.000 TL’si için 4.130 TL (ücret gelirlerinde 80.000 TL’nin 23.000 TL’si için

3.400 TL), fazlası % 27

53.000 TL’den fazlasının 53.000 TL'si için 12.230 TL (ücret gelirlerinde 80.000 TL’den

fazlasının 80.000 TL’si için 18.790 TL), fazlası % 35

oranında vergilendirilir.”



MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1– 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Asgarî geçim indirimi”

başlıklı 32 inci maddesi ile Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde uygulanacak asgarî

geçim indirimi belirlenmiştir.

Mevcut hükümlere göre asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli

olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık

brüt tutarının; ücretlinin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için

% 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar

için % 5’i olarak öngörülmüştür.

Teklifte ise ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16

160

yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının tamamı asgarî geçim

indirimine konu edilmektedir.

Bu değişiklikte, ilgili mevzuata göre çalışanların zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için

belirlenmesinin öngörülmüş olması nedeniyle asgari ücretten gelir vergisi alınmaması

amaçlanmaktadır. Bu durum, bekar asgari ücretli için halen 658,95 TL olan net asgari ücretin %

7,1 oranında artmasını sağlayacaktır.

Böylelikle; asgari ücretliden vergi alınmaması ve bütün çalışanların ücret gelirlerinin asgari

ücret kadar kısmının vergi dışı bırakılması sağlanmaktadır.

MADDE 2– 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Esas tarife:” başlıklı 103 üncü maddesi ile

gelir vergisine tabi gelirlere uygulanacak belirlenmiştir.

Mevcut hükümlere göre 2011 yılı itibariyle ücret gelirleri;

9.400 TL’ye kadar % 15

23.000 TL’nin 9.400 TL’si için 1.410 TL, fazlası % 20

80.000 TL'nin 23.000 TL’si için 4.130 TL, fazlası % 27

80.000 TL’den fazlasının 80.000 TL’si için 19.520 TL, fazlası % 35

oranında vergilendirilmektedir.

Teklifte ise; tarifedeki % 15 vergi nispetinin % 10 olarak uygulanması ve bu oranın

uygulanacağı ücret geliri tutarının da (2011 yılı rakamlarıyla) 12.000 TL’na yükseltilmesi

öngörülmektedir.

Bu değişiklikte; çalışanların gelir vergisine esas yıllık ücret gelirinin 12.000 TL’lık kısmına

%10 vergi oranının uygulanması suretiyle ücret gelirlerinden alınan gelir vergisinin azaltılması

amaçlanmaktadır. Bu Teklifin 1 inci maddesinde öngörülen asgari geçim indirimi ile birlikte

dikkate alındığında özellikle düşük ücret alan çalışanların ücretlerinde önemli tutarda bir artış

sağlanmaktadır. Böylelikle; asgari ücret vergi dışı kalmakta ve çalışanların vergi yükü kısmen

hafifletilmektedir.

MADDE 3– Yürürlük maddesidir.

MADDE 4– Yürütme maddesidir.

GENEL GEREKÇE

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde “Çalışan her kimsenin kendisine ve ailesine insanlık

haysiyetine uygun bir yaşayış sağlayan ve gerekirse her türlü sosyal koruma vasıtalarıyla da

tamamlanan adil ve elverişli bir ücrete hakkı vardır” hükmü yer almaktadır. Ücretin temel insan

haklarının güvencesi altında bir sosyal hak niteliğini taşıması, asgari ücretin kaynağını ve

temelini oluşturmaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının “Ücrette Adalet Sağlanması” başlıklı 55 inci maddesinde

de, “ücret emeğin karşılığıdır” denilmekte ve çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret

elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alma

konusunda Devlete görev verilmektedir. Aynı maddenin son fıkrasında da, “Asgari ücretin

tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde

bulundurulur” denilmektedir.

22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu'nun 39 uncu maddesi gereğince, iş sözleşmesi ile

çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin asgari ücretini tespit

etmekle, kamu ile işçi ve işveren temsilcilerinden oluşturulan Asgari Ücret Tespit Komisyonu

görevli bulunmaktadır.

161

Asgari Ücret Yönetmeliği’nde, “Asgari ücret: İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı olarak

ödenen ve işçinin gıda konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün

koşullarına göre asgari düzeyde karşılamaya yönelik ücrettir” şeklinde tanımlanmaktadır.

Halen (1/7/2011-31/12/2011 döneminde) uygulanan ve Asgari Ücret Tespit Komisyonunun

28/12/2010 tarihli ve 2010/1 sayılı Kararı ile işçi temsilcilerinin muhalefetine karşılık

oyçokluğuyla belirlenmiş olan asgari ücret tutarı aylık 837 TL’dır.

Asgari ücretin bugünkü tutarıyla, çalışanların aileleri ile birlikte gıda, konut (kira, elektrik, su,

yakıt), giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari

düzeyde bile olsa, karşılaması mümkün değildir.

Ayrıca, asgari ücretten gelir vergisi, sosyal sigorta ve işsizlik sigortası işçi payı, damga vergisi

vb. kesintiler yapılmaktadır. Zaten düşük belirlenen asgari ücretten yine kesinti yapılmaktadır.

Böylece asgari ücret, tespit edildiği andan itibaren yetersiz, çelişkili ve tutarsız olmaktadır.

Asgari ücretin, yönetmelikte tarif edildiği şekilde, zorunlu ihtiyaçları günün koşullarına göre

asgari düzeyde karşılamaya yönelik belirlenmelidir.

Asgari ücret, çalışanın kendisine ve ailesine insanlık onuruna uygun bir yaşayış sağlayabilecek

düzeyde olmalıdır. İşçiye ödenen net asgari ücret, mutlaka açlık sınırının üzerinde olmalıdır.

Ücretlilerin vergi yükü de düşürülmelidir.

Bu Kanun Teklifi ile asgari ücretin vergi dışı bırakılması ve ücretlilerin vergi yükünün

hafifletilmesi amaçlanmaktadır.

162

KAMUDA AYNI İŞİ YAPMAKLA BİRLİKTE FARKLI STATÜDE

ÇALIŞANLARIN MEMUR VEYA SÜREKLİ İŞÇİ KADROLARINA

ATANMASI AMACIYLA DEVLET MEMURLARI KANUNUNDA

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1– 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa aşağıdaki madde

eklenmiştir.

“EK MADDE 43- Bu Kanuna tabi kurumlarda, kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli

görevler hizmet alımı yoluyla müteahhit personeline gördürülemez.

Memur statüsü dışında sözleşmeli ve geçici statüde istihdam edilecek personelin sayısı bu

Kanuna tabi idarelerin dolu memur kadrolarının yüzde birini geçemez.”

MADDE 2– Devlet Memurları Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 40- Kamu kurum ve kuruluşlarının merkez, taşra ve döner sermaye

teşkilatlarında, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte bu Kanunun 4 üncü maddesinin (B)

fıkrası ve (C) fıkrası ile özel kanunlarında yer alan hükümlere istinaden sözleşmeli ve geçici

personel pozisyonlarında çalışmakta olan ve 48 inci maddede belirtilen genel şartları

taşıyanlardan otuz gün içinde yazılı olarak başvuranlar, durumuna uygun aynı unvanlı 190

sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerde yer alan memur kadrolarına, aynı

unvanlı memur kadrosu olmaması halinde, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli

cetvellerde yer alan kadro unvanlarıyla sınırlı olmak ve personelin nitelikleri dikkate alınmak

suretiyle Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca belirlenen memur kadrolarına,

bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde kurumlarınca atanırlar.

Birinci fıkra kapsamındaki idarelerde geçici veya mevsimlik işçi ya da taşeron işçisi

statüsünde çalışanlardan otuz gün içinde yazılı olarak başvuranlar, niteliklerine uygun sürekli

işçi kadrolarına bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde Maliye

Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanacak esaslar

çerçevesinde kurumlarınca atanırlar.

Birinci fıkra kapsamındaki idarelerde, memurlar eliyle gördürülmesi gereken asli ve sürekli

görevlerde geçici işçi ya da taşeron işçisi olarak çalışanlar hakkında da birinci fıkra hükümleri

uygulanır.

Birinci fıkra kapsamındaki idarelerde fabrika, şantiye, atölye, çiftlik, arazi gibi yerlerde bedeni

çalışılması ağırlıklı olan ve işçi istihdamının zorunlu olduğu yerlerde işçiler eliyle

gördürülmesi gereken işlerde sözleşmeli ve geçici personel pozisyonlarında fiilen çalışanlar

hakkında da ikinci fıkra hükümleri uygulanır.

Bu madde hükümlerine göre memur kadrolarına atananların, sözleşmeli veya geçici statüde

geçirdikleri hizmet süreleri, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak

kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilir. Bunlar,

atandıkları kadronun mali ve sosyal haklarına göreve başladığı tarihi takip eden aybaşından

itibaren hak kazanır ve önceki aldıkları mali ve sosyal haklar hakkında geriye dönük herhangi

bir mahsuplaşma yapılmaz.

Bu maddenin uygulamasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Maliye Bakanlığı ve

Devlet Personel Başkanlığı yetkilidir.”

MADDE 3 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

163

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Anayasamızın 128 inci maddesinde “Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer

kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu

hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle

görülür” hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi kurumlarda, kamu hizmetlerinin

gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin hizmet alımı yoluyla müteahhit personeline

gördürülmesinin yasaklanması amaçlanmaktadır.

Ayrıca, kamuda memur statüsü dışında sözleşmeli ve geçici statüde istihdam edilecek

personel sayısına sınırlama getirilerek, Devlet Memurları Kanununa tabi idarelerin dolu

memur kadrolarının yüzde birini aşmaması öngörülmektedir.

MADDE 2- Devlet Memurları Kanununa eklenen Geçici 40 ncı madde ile;

- 4/B’li sözleşmeli personel,

- Özel kanunlara göre sözleşmeli personel,

- 4/C’li geçici personel,

- Geçici ve mevsimlik işçi,

- Taşeron şirket işçisi

statüsünde kamuda çalışanların, durumlarına uygun memur veya sürekli işçi kadrolarına

atanmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.

Böylelikle kamuda aynı işi yapanlar arasında eşitsizliğin, haksızlığın, adaletsizliğin ve

ayrımcılığın giderilmesi amaçlanmaktadır.



GENEL GEREKÇE

Son yıllarda, devletin asli ve süreklilik arzeden birçok görevleri;

- 4/B’li sözleşmeli personel,

- Özel kanunlara göre sözleşmeli personel,

- 4/C’li geçici personel,

- Geçici ve mevsimlik işçiler,

- Taşeron şirket işçileri

eliyle yürütülür hale gelmiştir.

Maliye Bakanlığı verilerine göre, kamuda 2011 yılı sonu itibariyle; 2.416.159 memur, 169.282

sözleşmeli, 21.872 geçici personel (4/C), 357.613 sürekli işçi, 21.622 geçici işçi bulunmaktadır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nın TBMM’de yaptığı açıklamaya göre de kamuda 426 bin

taşeron işçisi çalıştırılmaktadır.

Kamuda sağlıklı ve tutarlı bir personel politikası uygulanmamakta olup, özellikle seçimler

arefesinde kanunlar çıkarılarak sözleşmeli personel ve geçici işçiler kadrolara alınırken,

akabinde tekrar aynı statüde personel alımı yapılmaktadır.

Kamuda aynı yerlerde ve hizmetlerde, aynı işi yapmalarına rağmen statülerinin farklı olması

nedeniyle çalışanlar arasında idari, mali ve sosyal haklar yönünden birçok farklılık

164

bulunmaktadır. Bu durum Anayasa ile güvence altına alınan eşitlik ve adalet ilkelerine aykırı

olduğu gibi, çalışanların motivasyonunu ve çalışma barışını olumsuz etkilemektedir.

Anayasamızın 128 inci maddesinde “Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel

kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin

gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür” hükmü

yer almaktadır.

657 sayılı Kanun, memurlar eliyle gördürülmesi mümkün olmayan geçici işlerin ifası için

istisnai hallere münhasır olmak üzere sözleşmeli ve geçici personel istihdamını mümkün

kılmıştır. Hal böyle iken, uygulama ve gelenek de bu hükmün lafzına ve ruhuna uygun olarak

işlemekte iken son on yıldır bu istisnai uygulamalar asıl istihdam şeklinin önüne geçmiştir.

Bu yanlış uygulama ile birlikte de birçok mağduriyet ortaya çıkmıştır. En büyük mağduriyet ise

yandaş olmayan ve bu istisnai yollarla iş bulamayanlardadır. Bunlar girdiği merkezi sınavı

kazanıp ataması yapılamayan, bir türlü sıra gelemeyen ve sıra gelmeden de kadroları istisnai

yollarla doldurulanlardadır.

Bu yanlışın derhal durdurulması gerekmektedir. Bununla birlikte, uygulamadaki tutarsızlığın

ve aynı statüdeki kişilere yapılan farklı uygulamaların giderilerek kendi içinde hakkaniyetin

sağlanması da gerekmektedir.

Bu çerçevede, 4/6/2011 tarihli ve 27954 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 632 sayılı

Kanun Hükmünde Kararname uyarınca, kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra

teşkilatı ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, 657 sayılı Devlet Memurları

Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası ile 4924 sayılı Kanun uyarınca sözleşmeli personel

pozisyonlarında çalışanlar memur kadrolarına atanmışlardır.

Ancak, 200 bin civarında sözleşmeli memur kadrolarına atanırken, başta il özel idareleri ve

belediyeler olmak üzere birçok kamu kurum ve kuruluşundaki sözleşmeli personel ve 4/C

mağdurları kadroya alınmamıştır.

Dolayısıyla, bazı sözleşmelilere sağlanan hakların, başta il özel idareleri ile belediyeler ve

bağlı kuruluşlarında çalışanlar olmak üzere kamuda çalışan diğer sözleşmelilere verilmemesi,

Anayasa ile güvence altına alınan eşitlik ve adalet ilkelerine aykırıdır.

Yine özellikle mahalli idarelerde geçici işçi statüsünde çalışan teknik personel bulunmakta

olup, onlar da mağduriyetlerinin giderilmesini beklemektedir.

Diğer taraftan, 663 sayılı KHK ile vekil ebe-hemşirelerin 4/B'li sözleşmeli kadrosuna alınması,

mali ve sosyal haklarında iyileştirmeler getirmesi açısından olumlu bir gelişme olarak

değerlendirilse de tüm sağlık çalışanlarının memur kadrolarına alınmaması tutarsızlık ve

adaletsizliktir. Ayrıca, bu hakkın 3 Kasım 2010 tarihinden 2 Kasım 2011 tarihine kadar

kesintisiz bir yıl çalışma şartına uyan vekil ebe-hemşirelere tanınması, bu şartı taşımayanlar

için büyük haksızlık oluşturmuştur.

04/04/2007 tarihli 5620 sayılı Kanunla yaklaşık 220 bin geçici işçiye kadro verilmiştir. Fakat,

Kanun 2006 yılında en az 6 ay çalışanları kapsadığından, birçok geçici ve mevsimlik işçi bu

kapsama girememiştir. Yıllardır bu kadroyu bekleyen geçici ve mevsimlik işçiler

yararlanamamıştır.

Kamuda üvey evlat muamelesine tabi tutulan bir başka çalışan kesim de 4/C’lilerdir. 657 sayılı

Kanunun 4/C maddesi kapsamında yapılan atama işlemi hakla, hukukla ve insafla

bağdaşmamaktadır.

Yine, kamuda başta sağlık birimlerinde olmak üzere yüz binlerce işçi, iş güvencesinden yoksun

biçimde, ağır çalışma koşullarında, hakları ihlal edilerek, sendikasız, asgari ücretle, taşeron

165

şirketler vasıtasıyla çalıştırılmaktadır.

İnsan onuruna yaraşır, düzgün işlerin sunulması esas olması gerekirken, evrensel normlardan

uzak kalarak, kar mantığıyla, fazla çalıştırılan, ancak karşılığı ödenmeyen, bir nevi kölelik

sistemini andıran taşeronlaşma kabul edilemez bir durumdur.

Bu kanun Teklifinde; kamuda sözleşmeli ve geçici personel pozisyonlarında çalışanlar ile

geçici, mevsimlik ve taşeron işçisi olarak çalışanların memur veya sürekli işçi kadrolarına

atanabilmeleri öngörülmektedir.

166

24/2/1968 TARİHLİ VE 1005 SAYILI İSTİKLAL MADALYASI

VERİLMİŞ BULUNANLARA VATANİ HİZMET TERTİBİNDEN ŞEREF

AYLIĞI BAĞLANMASI HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani

Hizmet Tertibi Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanunun 1’inci maddesinin birinci fıkrası


“Milli mücadeleye iştirak eden ve bu sebeple kendilerine İstiklal Madalyası verilmiş bulunan

Türk vatandaşları ile 1950 yılında Türk Tugayının Kore'ye ayak bastığı Ekim ayında başlamak

ve 1953 yılı Pan-Munjon Ateşkes Anlaşmasına kadar Kore'de fiilen savaşa katılmış olan Türk

Vatandaşlarına ve 1974 yılında Temmuz 1 inci ve Ağustos 2 nci Barış Harekatına Kıbrıs'ta

fiilen görev alarak katılmış olan Türk Vatandaşlarına, hayatta bulundukları sürece, 16 yaşından

büyük işçiler için uygulanan 30 günlük brüt asgarî ücret tutarı esas alınarak vatani hizmet

tertibinden aylık bağlanır. Bu aylık başka bir gelir veya aylık alınıp alınmadığına, ya da bir işte

çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın kesintisiz ve tam olarak ödenir. Hak sahibinin ölümü

halinde bu aylık dul eşine %75’i, çocukları ile anne ve babasına % 25'i oranında bağlanır.”



MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Milli mücadeleye iştirak eden ve bu sebeple kendilerine İstiklal Madalyası verilmiş

bulunan Türk vatandaşları ile Kore'de ve Kıbrıs'ta fiilen savaşa katılmış olan Türk

Vatandaşlarına, vatani hizmet tertibinden bağlanan aylıklarının, brüt asgarî ücret tutarına

yükseltilmesi ve bu aylığın, başka bir aylık veya gelir alsa da, çalışsa da, her hal ve şartta

ödenmesi, ayrıca ayrıca gazinin ölümü halinde dul eşinin yanı sıra çocukları ile anne ve

babasına da aylık bağlanması öngörülmektedir.



GENEL GEREKÇE

Anayasamızın 61’inci maddesinde; Devletin, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleriyle,

malûl ve gazileri koruması ve toplumda kendilerine yaraşır bir hayat seviyesi sağlaması,

10’uncu maddesinde de; harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için

alınacak tedbirlerin eşitlik ilkesine aykırı sayılmaması amir hükümleri bulunmaktadır.

24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibi

Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanuna göre; İstiklal Harbi, Kore ve Kıbrıs gazilerimize

şeref aylığı bağlanmaktadır. 2011 yılı Temmuz ayı itibariyle şeref aylığı alan gazilerimizin

dağılımı aşağıdaki gibidir.

167

Şeref aylığı alan gaziler Kişi sayısı

İstiklal harbi gazisi dul eşi (Hayatta kalan gazi bulunmamakta) 659

Kore harbi gazisi 5.365

Kore harbi gazisi dul eşi 8.059

Kıbrıs harbi gazisi 30.695

Kıbrıs harbi gazisi dul eşi 4.161

Toplam 48.939

Kaynak: SGK - Temmuz 2011 Aylık İstatistik Bülteni

1005 sayılı Kanuna göre, İstiklal Harbi, Kore ve Kıbrıs gazilerimizden;

- Sosyal güvenlik kurumundan gelir veya aylık almayan ve bir işte çalışmayanlara net

asgarî ücret tutarı,

- Sosyal güvenlik kurumundan gelir veya aylık alan ya da bir işte çalışanlara ise 5750

gösterge rakamının her yıl Bütçe Kanunu ile tespit edilen memur maaş katsayısı ile

çarpılmasından bulunacak miktarda, aylık bağlanmaktadır.

Buna göre İstiklal Harbi, Kore ve Kıbrıs gazilerimiz ile dul eşlerine 2011 yılı ikinci yarısında

ödenen aylıklar aşağıdaki gibidir.

Herhangi Bir Sosyal Güvenliği Olan Herhangi Bir Sosyal Güvenliği Olmayan

Aylık Tutarı(TL) Aylık Tutarı(TL)

İstiklal harbi gazisi dul eşi 290,84 İstiklal harbi gazisi dul eşi 449,41

Kıbrıs harbi gazileri 387,79 Kıbrıs harbi gazileri 599,21

Kıbrıs harbi dul eşi 290,84 Kıbrıs harbi dul eşi 449,41

Kore harbi gazileri 387,79 Kore harbi gazileri 599,21

Kore harbi dul eşi 290,84 Kore harbi dul eşi 449,41

Kaynak: SGK - Temmuz 2011 Aylık İstatistik Bülteni

Görüldüğü üzere, şeref aylığı bağlanmasında vatana hizmet durumu dışında, gazilerin aylık

veya gelir alıp almaması, çalışıp çalışmaması durumuna bağlı olarak ücret farklılaştırılması

yapılmaktadır. Bu durum aylığın bağlanma gerekçesi olan “vatana hizmet” kriteri dışında bir

kriterin esas alınması sonucunu doğurmak suretiyle “şeref” kriterinin farklılaştırılmasına yol

açtığından, aylık bağlama amacına uygun değildir.

Ayrıca, milli mücadeleye iştirak eden ve bu sebeple kendilerine İstiklal Madalyası verilmiş

bulunan gazilerimiz ile Kore'de ve Kıbrıs'ta fiilen savaşa katılmış olan gazilerimize bağlanan

aylıkların, gazilerimizin hizmetleriyle ölçülmesi sözkonusu dahi edilemez. Ancak,

gazilerimizin geçim sıkıntısı içinde bulunmaları da asla kabul edilemez. Anayasamızın 61’inci

maddesine göre de Devletin toplumda gazilerimize yaraşır bir hayat seviyesi sağlaması görevi

bulunmaktadır.

Bu Kanun teklifi ile, Anayasamızın 61’inci maddesinde yer alan amir hükümler de dikkate

alınarak, gazilerimize bağlanan aylıkların, hiç olmazsa brüt asgarî ücret tutarına yükseltilmesi

ve başka bir aylık veya geliri olsa da, çalışsa da bu aylığın ödenmesi, ayrıca gazinin ölümü

halinde dul eşinin yanı sıra çocukları ile anne ve babasına da aylık bağlanması

öngörülmektedir.

http://www.sgk.gov.tr/wps/wcm/connect/55106ae1-247f-457d-8fda-04a616a8b60c/2011+MAYIS+AYI+AYLIK+%C4%B0STAT%C4%B0ST%C4%B0K+B%C3%9CLTEN%C4%B0.pdf?MOD=AJPERES

http://www.sgk.gov.tr/wps/wcm/connect/55106ae1-247f-457d-8fda-04a616a8b60c/2011+MAYIS+AYI+AYLIK+%C4%B0STAT%C4%B0ST%C4%B0K+B%C3%9CLTEN%C4%B0.pdf?MOD=AJPERES

168

14/7/1965 TARİHLİ VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI

KANUNUNUN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI

HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 43 üncü maddesinin

eki I sayılı Cetvelde yer alan “IV – EĞİTİM VE ÖĞRETİM HİZMETLERİ SINIFI”

bölümünün “(b) Öğretmen ve diğer personel” bendi ekteki şekilde yeniden düzenlenmiştir.

“b) Öğretmen ve diğer personel 1

2

3

4

5

6

7

8

3600

3000

2200

1600

1300

1150

950

850”

MADDE 2- 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesinin "II- Tazminatlar" kısmının "B- EĞİTİM,

ÖĞRETİM TAZMİNATI" bölümünün birinci fıkrasının;

(a) bendinde geçen “% 100 üne” ibaresi “% 150 sine” şeklinde,

(b) bendinde geçen “% 95 ine” ibaresi “% 140 ına” şeklinde ve

(c) bendinde geçen % 85 ine ibaresi de “% 130 una” şeklinde




MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Özellikle emekli öğretmenlerimizin aylıklarında iyileşme yapmak amacıyla 657

sayılı Devlet Memurları Kanununun 43 üncü maddesinin eki cetvelde yer alan öğretmenlerin ek

göstergeleri yükseltilmektedir.

MADDE 2- Öğretmenlerimizin maaşlarında iyileştirme yapmak amacıyla 657 sayılı Kanunun

152 nci maddesinde yer alan eğitim-öğretim tazminat oranları yükseltilmektedir.



GENEL GEREKÇE

Türk milletinin sosyal, kültürel ve ekonomik alanda sürdürülebilir bir gelişmeyi sağlayabilmesi

için, öncelikle eğitim ve öğretimin kaliteli, bilimsel yöntemlerle yürütülmesi gerekmektedir. Bu

da ancak öğretmenlerimizle mümkün olacaktır.

Türk öğretmenleri, 2023 Lider Ülke Türkiye hedefinin gerçekleşmesinde en önemli itici güç

olacaktır.

169

Öğretmenlerimiz, vatanımızın her yöresinde, her türlü imkânsızlığa ve zorluğa rağmen idealist

bir ruhla hizmet etmekte, devletimizin gülen yüzlerinden birisi olarak tüm vatandaşlarımıza

ayrım gözetmeksizin yeni ufuklar açmak için gayret göstermektedir.

Geleceğimizin teminatı çocuklarımızın yetişmesinde fedakârca, vefakârca ve özverili bir

biçimde gayret gösteren öğretmenlerimiz her türlü takdire fazlasıyla layıktır.

Ne var ki, kısıtlı imkânlar çerçevesinde ve hayatın getirdiği birçok zorluklara takılmadan

gelecek nesillerin hazırlanmasını ve yetişmesini sağlayan öğretmenlerimizin gereken ilgiyi

görmediği bir gerçektir.

Maddi sorunların baskısı altında ezilen, itibar ve saygınlığı her geçen gün zayıflayan bir

mesleğin Türkiye’nin güçlenmesi, milletimizin ilerlemesi yolunda ne denli katkı sağlayacağı

tartışmalı bir konu olarak karşımızdadır.

Son olarak, 2 Kasım 2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 666 sayılı KHK ile memur

maaşlarında yapılan iyileştirmelerden öğretmenlerimiz maalesef yararlanamamıştır.

Çocuklarımıza bir harf öğretebilmek için en ücra köşelerde heyecanla görev yapmaya çalışan,

milletimizin aydınlık geleceğine katkı vermek için fedakarca hizmet veren öğretmenlerimizin,

ekonomik problemler karşısında çaresiz kalmaları asla kabul edilemez.

Kendi ailelerinin temel ihtiyaçlarını karşılayabilmekten uzak kalmış bir mesleğin

mensuplarının, bu ağır ekonomik şartlar altında görevlerini layıkıyla yapmalarını beklemek

insaflı bir yaklaşım değildir.

Bu kutlu mesleğin mensuplarının hangi gerekçeyle olursa olsun çözemediğimiz sorunlarının

milletimizin geleceğinde ağır bir bedelinin olacağını bilmek ve öngörmek durumundayız.

Bu amaçla hazırlanan Kanun Teklifi ile;

- Öğretmenlerimizin maaşının bulundukları derecelere göre 275 TL ile 330 TL arasında

artırılması,

- Emekli öğretmenlerimizin maaşının da 304 TL artırılması,

öngörülmektedir.

170

SOSYAL HİZMETLER KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanununun ek 7 nci maddesinin

birinci fıkrasında yer alan “net asgarî ücret tutarının 2/3’ünden” ibaresi “iki aylık net asgari

ücret tutarından” şeklinde ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bakıma muhtaç özürlülere sunulacak bakım hizmetinin karşılığı olarak belirlenecek kişi

başına aylık bakım ücreti tutarı, iki aylık net asgari ücret tutarından özürlünün ortalama aylık

gelirinin düşülmesi suretiyle bulunacak miktarda belirlenir. Ayrıca özür oranının yüzde elliyi

aşan kısmının bir aylık net asgari ücret ile çarpımı sonucu bulunacak miktar aylık bakım ücreti

tutarına eklenir. Her durumda ödenecek tutar üç aylık net asgari ücret tutarından fazla olamaz.”



GENEL GEREKÇE

Evde bakım ücreti ilgili kanunla; "Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamı esas

alınmak suretiyle kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre kendisine

düşen ortalama aylık gelir tutarının, bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3’ünden daha az

olduğu bakım raporu ile tespit edilmesi, özürlü bireyin heyet raporu veren hastanelerden

alacağı özürlü sağlık kurul raporunun yüzde 50 ve üzeri ile ağır özürlü kısmında mutlaka 'Evet'

yazan bir ibare bulunması, özürlü bireyin başkasının yardımı olmadan hayatını devam

ettiremeyecek şekilde bakıma muhtaç olması gerekli olduğunun bakım heyeti raporu ile tespit

edilmesi. “şeklinde belirlenmiştir.

Ülkemizde, yüzde 50’nin üzerinde bir sağlık kurulu raporu alarak engelini ortaya koyanların

ailesine yapılacak olan yardım noktasında baz alınan kıstasların yeniden değerlendirilerek

değiştirilmesi, daha adil bir düzenleme getirilmesi gerekmektedir.

Evinde engelli aile bireyi olan pek çok sayıda vatandaşımız; aile gelir tespitinde esas alınan

gelir seviyesinden dolayı büyük mağduriyet yaşamaktadır. Gelir seviyeleri birbirine çok yakın

ailelerden, çok az bir farkla sınırı geçenlerin uğradığı haksızlık bunun bir göstergesidir. Aile ve

Sosyal Politikalar Bakanlığında bu konuyla ilgili bir komisyon kurulmalıdır. Bakım

ücretlerinin tespitinde esas alınan gelir miktarında yeniden düzenleme yapılmalıdır. Bu

durumdaki tüm ailelere standart maaş verilmesi yerine daha adil bir dağılım sağlayabilecek üst

bir limit tespit edilerek, ücretlerin bu üst limite göre belirlenecek oranlarda azaltılıp artırılması

sağlanmalıdır.

Bakım ücretlerinde esas alınan diğer bir kıstas olan sağlık kurulu raporlarında da yeni bir

düzenleme getirilmesiyle daha adil bir uygulama sağlanmalıdır. Örneğin ağır derecede bir kalp

yetmezliği olan ve ya görme özürlü bir vatandaşımızın evde bakımı ile felç hastalığı geçirerek

tamamen yatağa bağımlı bir vatandaşın evde bakımı noktasında önemli fark bulunmaktadır.

Hem maliyet hem gösterilen özveri ve emeği tek bir standart ücretle değerlendirmek haksızlık

oluşturmaktadır. Bu haksızlığa adil bir iyileştirme noktasında, sağlık kurullarından alınmış olan

raporlarda tüm hastalıkların özür derecelerinin yaş dikkate alınarak ayrı oranlarda yeniden

belirlenmesi ve bu oranlar üzerinden kademeli olarak değerlendirme yapılması gerekmektedir.

171

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI

HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa aşağıdaki geçici

madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 22- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 41 inci maddesinin (b)

bendinde öngörülen sürücü belgesi alacak olanlarda aranan en az ortaokul veya sekiz yıllık

temel eğitimi bitirmiş bulunmaları şartı, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 4 yıl

süreyle aranmaz. İlkokul mezunu olmaları yeterli sayılır.”



GENEL GEREKÇE

Sürücü belgesi alınmasında ilköğretim mezunu olma şartı uygulaması, 1996 yılında Karayolları

Trafik Kanunu'nda yapılan değişiklikle başlamış, uygulamanın başlama tarihi önce 2000, daha

sonra da 2004 yılına ertelenmişti. 2004-2006 yılları arasında yaklaşık 1,5 yıl hayata geçirilen

düzenleme 5 Temmuz 2006 tarihinden itibaren 5 yıl süreyle ertelenmiş 05.07.2011 tarihinden

itibaren uygulamaya girmiştir.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre ülkede 18 milyonun üzerinde ilkokul mezunu

vatandaşımız bulunmaktadır Eğitimlerini çeşitli sebeplerden dolayı devam edemeyen

vatandaşlarımız içerisinde halen sürücü belgesi almamış çok sayıda ilkokul mezunu mevcuttur.

Çağımızda, kendi aracı ile ulaşımlarını sağlamak isteyen vatandaşa eğitim seviyesi nedeniyle

araç kullanamazsın demek insan haklarına aykırıdır. Modern çağda araç kullanmak insani bir

haktır. Yasanın yürürlüğe girmesinden önce ehliyet almış ilkokul mezunlarının daha çok trafik

kazasına karıştığıyla ilgili kapsamlı bir çalışma sonucu ortaya konan istatistiki bir bilgi de

yoktur.

Bir çok konuda kriter olarak aldığımız Avrupa Birliği Ülkelerinde sürücü belgesi ile ilgili

eğitim şartı bulunmamaktadır. Bu ülkelerinin birçoğunda ehliyet almak için okuryazar olmak

yeterli sayılmaktadır. Çünkü güvenli araç kullanımı, beceri kazanma işidir. Bu beceriyi her

eğitim seviyesindeki kişi kazanabilir. Ehliyet alabilmek için önemli olan araç kullanma

becerisini kazanmış olmak, trafik işaret ve levhalarını tanımak ile kuralları biliyor olmaktır.

Eğitimle ilgili böyle bir sınırlama getirildiğinde ilkokul mezunu vatandaşlarımız komşu

ülkelerden fahiş fiyatlarla sürücü belgesi almakta, almış oldukları sürücü belgelerini ülkede

değiştirmektedirler. Sürücü belgesi alma konusundaki eğitim şartı, sürücü belgesiz araç

kullanımlarını arttırmakta, sahte diploma hazırlama ve sahte ehliyet verme gibi kanunsuzluklar

ortaya çıkarmakta istenen amaç hasıl olmamaktadır.

Kanun teklifi ile mevcut uygulamanın ortaya çıkardığı mağduriyetin ve eşitsizliğin giderilmesi

amaçlanmaktadır.

172

TÜRKÇENİN KULLANILMASI VE GELİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve İlkeler

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, Türkiye Cumhuriyeti dâhilinde Türkçenin ahengini ve

doğal gelişimini bozabilecek etkilerden korunmasını, kendi özüne ve dil bilgisi kurallarına

uygun bir şekilde geliştirilmesini düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2-(1) Bu Kanun ile Türkçenin korunmasına ve geliştirilmesine yönelik alınacak

önlemleri, uygulanacak yaptırımları ve eğitim-öğretim kurumlarında eğitim dili olarak

Türkçenin etkinliğinin arttırılmasına ilişkin ilke ve düzenlemeleri kapsar.

İlkeleri Şunlardır:

MADDE 3- (1) a) Dilin doğru kullanımını ve kullanıcıların dil eğitimini geliştirmek ve kişiler

arası iletişimin bir aracı olarak dilin özüne ve dil bilgisi kurallarına uygun bir şekilde

geliştirilmesi koşullarının yaratılmasını sağlamak.

b)Yurt içinde ve dışında Türkçe ile eğitimi ve Türkçenin öğretimini desteklemek.

c) Sınırlarımız içinde ve dışında Türkçeyi geliştirmek.

d) Türkçenin, bir dünya dili olarak uluslararası kullanımını yaygınlaştırmak, hak ettiği

saygınlığı kazanmasını sağlamak.

e) Toplumda Türkçe sevgisinin güçlenmesine katkıda bulunmak.

İKİNCİ BÖLÜM

Türkçenin Geliştirilmesi

Okullarda Türkçe öğretimi ve değerlendirilmesi

MADDE 4- (1) Okul öncesi eğitim kurumlarında yabancı dille eğitim ve yabancı dil öğretimi

yapılamaz.

(2) İlköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretimde eğitim dili olarak Türkçeden başka dil

kullanılamaz. İlköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretimde öğrenciler Türkçe, Türk Dili ve

Edebiyatı, Dil ve Anlatım derslerinden başarılı olmadıkça yılsonu başarı ortalaması ile veya

herhangi bir kurul kararı ile başarılı sayılamazlar ve bu derslerden başarılı sayılmadıkça da

mezun olamazlar. Bu derslerden başarısız olanlar af kapsamına da alınamazlar.

(3) Yükseköğrenime giriş ve kamu personeli alımı sınavlarında, Türkçe bilgisini ölçen sorular,

toplam soru sayısının yüzde % 30’undan az, % 70’inden fazla olamaz.

Yazışma ve toplantılarda Türkçe

MADDE 5- (1) Kamu kurum ve kuruluşlarında, kamu tüzel kişiliklerinde ve noterliklerde her

türlü belge, sözleşme ve yazışma Türkçe olarak düzenlenir. Muhatapların yabancı uyruklu

olması durumunda, yabancı dille yazışma ve sözleşme yapılabilir; ancak bu belgelerin de

Türkiye Cumhuriyeti uyruklu muhataplar için ülke içindeki dağıtımında Türkçe çevirilerinin

yapılması ve kullanılması zorunludur.

(2) Türkiye’de yapılacak her türlü resmî toplantı ve görüşmelerde, Türkiye’yi temsil edecek

kişilerin konuşmalarını Türkçe yapmaları zorunludur. Türkiye dışındaki toplantı ve

173

görüşmelerde de Türkçe kullanmak esastır. Ancak zorunluluk hâlinde, istisnai hâllerde başka

dil kullanılabilir.

(3)Yukarıda sayılan hususları denetlemeye ve bunlara yaptırım uygulamaya kamu görevlisinin

birinci sicil amiri görevli ve yetkilidir.

Gazete ve dergilerde Türkçe

MADDE 6- (1) Ulusal gazete ve dergilerde Türkçenin doğru kullanımı esastır. Türkçenin

yazım kurallarına ve doğru kullanımın riayet etmeyen; Türkçede olmayan yabancı

kelimeleri sistemli olarak kullanan gazete ve dergiler, ayrıca bunların yazarları cezai

işleme tabi tutulur.

(2) Yerel gazete ve dergilerin Türkçeyi doğru kullanması esastır. Türkçe yazım ve imlâ

kurallarına uymayan yerel gazete ve dergiler, ayrıca yazarları cezai işleme tabi tutulur.

(3) Ulusal ve yerel gazete ve dergiler, Türk Dil Kurumu tarafından türetilen yeni

kelimeleri kullanmakla yükümlüdürler.

(4) Yukarıda sayılan hususları denetlemeye ve bunlara yaptırım uygulamaya Basın İlan

Kurumu görevli ve yetkilidir.

Radyo ve televizyonlarda Türkçe

MADDE 7- (1) Ulusal ve yerel yayın yapan radyo ve televizyonlarda Türkçenin doğru

kullanımı esastır.

(2) Türkçede olmayan yabancı kelimeleri sistemli olarak kullanan ulusal radyo ve

televizyonlar, ayrıca program yapımcıları ve yönetmenler cezai işleme tabi tutulur.

(3) Ulusal yayın yapan radyo ve televizyonlarda, haftada bir saatten az olmamak kaydıyla ve

07.00 ila 24.00 saatleri arasında Türkçenin öğretilmesi, özendirilmesi ve sevdirilmesine yönelik

programlar yapılıp yayımlanması zorunludur. Bu konudaki düzenleme, denetim ve yaptırım

uygulaması Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından yerine getirilir.

(4) Orijinal sürümdeki filmler, müzik eserleri ve dinî ayinler dışındaki radyo televizyon

yayınlarının Türkçe olması zorunludur.

(5) Ulusal ve yerel yayın yapan radyo ve televizyonlar, Türk Dil Kurumu tarafından

türetilen yeni kelimeleri kullanmakla yükümlüdürler.

(6)Yukarıda sayılan hususları denetlemeye ve bunlara yaptırım uygulamaya Radyo ve

Televizyon Üst Kurulu görevli ve yetkilidir.

Sunucu yeterlik belgesi

MADDE 8- (1) Ulusal yayın yapan radyo ve televizyonlarda görev yapacak sunucuların,

Türkçeyi doğru ve kurallara uygun telaffuz edebildiklerini gösteren bir “yeterlik belgesi”ne

sahip olmaları zorunludur.

(2) Yeterlik belgesini verme konusunda Türk Dil Kurumu görevli ve yetkilidir.

(3) Yeterlik belgesi sahibi olmayan sunucu çalıştıran veya sunucuları Türkçeyi doğru ve

kurallara uygun kullanmayan radyo ve televizyonları denetlemeye ve bunlara yaptırım

uygulamaya Radyo ve Televizyon Üst Kurulu görevli ve yetkilidir.

http://turkceyasam.blogcu.com/

http://www.tdk.gov.tr/

174

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Türkçenin Korunması

Kurum ve kuruluş adlarında Türkçe

MADDE 9- (1) Türkiye’de faaliyet göstermek üzere, yürürlükteki mevzuat uyarınca kurulan

bütün kurum ve kuruluşların ad ve unvanları Türkçe olmak zorundadır. Türkiye’de iş yapan

yabancı firmalarda ve Türkiye’de satışı yapılan isim hakkı alınmış yabancı mal, ürün ve

hizmetlerde Türkçe ad ve unvan kullanma zorunluluğu aranmaz.

Ürün mal ve hizmet adları ile ilan, reklam ve tanıtımlarda Türkçe

MADDE 10- (1) Bir ürün, mal ve hizmetin adında, sunuluşu, tanıtımı, kullanım kılavuzu,

garanti belgesi, fatura ve makbuz gibi belgelerinde; yazılı, sözlü, görsel araçlarla yapılan her

türlü ilan, reklam ve tanıtım faaliyetlerinde Türkçe kullanılması zorunludur. Her türlü iş yeri,

faaliyet alanı ile araç ve gereçlerde kullanma, işaret, uyarı ve yönlendirme yazı ve levhaları

Türkçe olacaktır.

(2) Zorunlu hâllerde, Türkçeden başka dillerin kullanılması da gerekiyorsa, bu dillere ilişkin

yazılı ve sözlü ifade ve metinler, Türkçeden daha önce, daha kapsamlı, daha okunaklı ve daha

belirgin olamaz.

Ölçüt ve başvuru kurumu

MADDE 11- (1) Kurum ve kuruluşların ad ve unvanları ile mal ürün ve hizmetlerin adlarının

Türkçe olmasında ölçüt, Türk Dil Kurumunca yayımlanan Türkçe sözlüklerin son baskısında

ve yine Türk Dil Kurumunca yayınlanmış derleme ve tarama sözlüklerinde madde başı olarak

yer almış kelime ve deyimlerle Türkçe dil bilgisi kurallarına uygun olarak bunlardan türetilmiş

kelime ve deyimlerden oluşmasıdır.

(2) Türk kültür ve tarihine ilişkin özel adlarla Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarının adları da bu

Kanunun kapsamına giren konularda kullanılabilir. Türkçe sözlerden ve özel adlardan

kısaltmalar ve birleştirmeler yapılabilir.

(3) Yukarıda belirtilen kaynaklar dışında kalan bir kelimenin ad olarak kullanılması; ancak

Türk Dil Kurumunun açık oturum oluru ile mümkündür.

Yaptırım

MADDE 12-(1) Bu Kanun’daki hükümlere uyulmaması durumunda yasağa konu levha, tabela

ve yazılar ilgili belediye tarafından; belediye olmayan yerlerde köy ihtiyarlar kurulu tarafından

ortadan kaldırılır. Ayrıca sorumlular hakkında, yetişkinlere ait asgari ücretin aylık brüt tutarının

on katından az olmak üzere ticari kuruluşlarda bir önceki yıla ait vergi matrahının binde beşi

tutarında para cezası uygulanır.

2) Yazılı, sözlü ve görsel araçlarla yapılan her türlü ilan, reklam ve tanıtım faaliyetlerinde

denetim ve yaptırım uygulanması ilgili valiliklerce yerine getirilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Geçici Hükümler

GEÇİCİ MADDE 1- Bu Kanun kapsamına giren ve Türkçe olmayan ad ve unvanlar ile

bunlara ilişkin levha, tabela ve yazılar, bu Kanun’un yürürlüğe girmesinden başlayarak en geç 1

yıl içinde değiştirilir.

GEÇİCİ MADDE 2- Bu Kanun’un uygulanmasına ilişkin tüzük ve yönetmelikler, Kanun’un

yürürlüğe girmesinden başlayarak en geç altı ay içinde çıkarılır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

http://turkceyasam.blogcu.com/

175

Son Hükümler

Yürürlük


Yürütme


GENEL GEREKÇE

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 3’üncü maddesi “Türkiye devleti, ülkesi ve milletiyle

bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir”. Hükmüne yer verilmiştir. Gelişmiş, çağdaş ülkelerde

toplumun birlik ve beraberliğini sağlayan coğrafyayı vatanlaştıran, yaşanan mekâna anlam

kazandıran temel unsur “dil” dir. Türkçemiz yüzlerce yıllık kültür hayatımızın,

medeniyetimizin gerekçesidir. Rahmetli Yahya Kemal’in ifadesiyle “annemizin ağzımızdaki

ak sütüdür”.

‘Türk insanını saran kumaşın markasının bile yabancı olmasından onu kıskanırım’ sözü aşırı

duyarlılık içerse de Türkçe’nin bozulma ve yozlaşma konusunda geldiği aşama ciddidir.

Türkçenin korunmasına, gelişmesine, gelecek nesillere iletilmesine büyük özen gösterilmelidir.

Dili yozlaşan, yabancı dillere karşı, gerek toplum hayatında gerekse bilim ve eğitimde geri

plana düşen bir milletin geleceği ciddi şekilde tehlikeye düşer. Her alanda kendi dilini hâkim

kılmayan milletler kendilerini başkalarının gerçekliğini yaşamaya mahkûm ederler.

Başkalarının anlam ve kuramlarıyla dünyayı algılayan bireyler, hayatta başkalarının maddi

pratiklerini yaşamak eğilimi içinde olacaklar ve düşünce dünyasında başkalarının

sorunsallarına çözüm getirmeye gayret edeceklerdir.

Türkçe sözcüklerin, deyimlerin, konuşma biçiminin bozulması doğrudan Türkçe düşünmeyi de

etkilemektedir. Bu noktada Türk olmak biraz da Türkçe konuşmak anlamına gelmektedir.

Farklı kültürel toplumların birbirini etkilemeleri yüzyıllar içerisinde doğal görülebilse bile, bir

milletin gündelik hayatını düzenleyen kuralların olabildiğince arındırılarak topluma sunulması

daha doğru olacaktır. Türkçe’nin toplum hayatındaki işlevi dikkate alınmalı, bunun milli bir

politika şeklinde benimsenmesi ve yürütülmesi sağlanmalıdır.

Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde başta büyükşehirlerimiz olmak üzere birçok şehrimizde

cadde ve sokaklarında alelusul yazılmış çok sayıda işyerleri ve ticari kuruluş levha ve tabelası

bulunmaktadır. Günümüzde, Türk alfabesi ve Türkçe kelimeler ile yazılan işyeri ve ticari

kuruluş levha ve tabela sayısı azınlıkta kalmış durumdadır. Türkçe vatanında giderek köşeye

sıkışmaktadır.

Sorun yalnızca yabancı tabela, ad ya da levha sorunu da değildir. Türkçe’nin mevcut haliyle

varlığı tehdit altındadır. Sözgelimi, bir işyeri adını “etçi” yerine “ethçi” bir başkası “perdeci”

yerine “perdecci”, bir başkası da “Kafe Keyif” yerine “Cafe Ceyf” biçiminde tabela

koymaktadır. Türkçe herkesin keyfine göre eğilip, bükülen ve üzerinde oynanan bir dil haline

gelmiştir. Bu durumun devamı halinde elli yıl sonra bambaşka, Türkçe olmayan bir Türkçeyle

karşı karşıya kalınacaktır.

Teknolojideki gelişmeler, televizyon, internet ve ulaşım yoğunluğu dile gerekli özen

gösterilmediği için Türkçeyi tehdit eder hale gelmiştir. Bu süreç ciddiyetsizlik, bilgisizlik ve

yetersizlikle birleşince Türkçe iyiden iyiye yozlaşmanın ve bozulmanın tehdidi altına girmiştir.

Esasında Türkçenin yasayla korunma ihtiyacının ortaya çıkmasından daha elim, vahim ve

acıtıcı bir durum olamaz. Çünkü dili millet konuşur, millet yaşar ve millet korur. Bu konuda hiç

kuşku yoktur. Ancak teknolojik gelişmeler, kültürel ilişki yoğunluğu, internet, televizyon ve

nesiller arası kopukluk böyle bir ihtiyacı Türkiye’de zorunluk haline getirmiştir.

176

2004 SAYILI İCRA VE İFLAS KANUNUNUN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 82. maddesinin 2 ve 3. bentleri aşağıdaki

şekilde değiştirilmiştir.

“2- Borçlunun mesleğini sürdürmesi için gerekli olan, eşya, alet ve edevat,

3- Para, kıymetli evrak, antika, değerli taş ve madeni süs eşyaları hariç olmak üzere, ev

eşyaları,”

MADDE 2 - Bu Kanun yayımından itibaren yürürlüğe girer.


MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Yapılan düzenleme ile madde daha anlaşılır hale getirilmiş ve özellikle borçluların,

kendi ve ailesinin geçimini sağlamak için sürdürdüğü mesleğinin icrası bakımından gerekli

olan eşyalar haciz kapsamı dışında tutulmuştur.

Üçüncü bentte yapılan değişiklik ile de ev eşyalarının, para, kıymetli evrak, antika, değerli taş

ve madeni süs eşyası haricindeki ev eşyalarının tümüyle haciz kapsamının dışına

çıkarılmaktadır.



GENEL GEREKÇE

İcra İflas Kanunu’nun günümüz ihtiyaçlarını karşılamadığı hem uygulayıcılar, hem bilim

çevreleri bakımından ifade edilmektedir. Hazırladığım kanun teklifi ise haczedilmesi mümkün

olmayan eşyalar bakımından hem daha çağdaş bir anlayışın ifadesi olup, hem de milyonlarca

insanımızın beklentisini karşılama amacındadır.

Ülkemiz, ekonomik yapı, ticari alışkanlıklar, finansal araçları kullanmada tecrübesizlik gibi

sebeplerle, icralık ihtilafların yoğun yaşandığı bir durumdadır.

Bütün yıkıcılığı ile yaşadığımız ekonomik kriz icralık ihtilafların sayısında patlama

yaşanmasına neden olmuştur. Ne yazık ki genel olarak ekonomimiz, ticari hayat ve istihdam

alanlarında yaşanan kayıt dışı durum, bu ihtilafların varlığında ve çoğalmasında önemli

etkenlerden biri olmaktadır. Sonuç itibariyle neredeyse borçsuz vatandaşımız bulunmamakta,

vatandaşımızın geneli icra takibi tehdidi altında hayat mücadelesini sürdürmeye çalışmaktadır.

Memurumuz, işçimiz, esnafımız, çiftçimiz, emeklilerimiz, işsizimiz ya borçlu ya kefil olarak,

evine haciz geleceği gerilimi altında, ruhsal travma yaşamaktadır.

Evine haciz gelip, eşyaları kaldırılan insanlarımız içinde intihar edenler, cinnet geçirenler,

kendisi ya da yakınlarına zarar verenler her geçen gün artmaktadır. Binlerce baba, eş ve

çocuklarına karşı borcu sebebiyle evinden eşya kaldırılmasına neden olma mahcubiyeti

yaşamaktadır. Haciz suretiyle evden eşya kaldırılması birçok ailenin parçalanmasına da neden

olmaktadır. Evinden eşya kaldırılan babalar, eşi ve çocukları karşısında saygınlığını kaybettiği

gibi toplum karşısında da statü kaybına uğramaktadır. Evinden eşya kaldırılan eş ve çocuklar bu

durumu hayatları boyu devam edecek bir aşağılanma olarak görmekte, bulundukları sosyal

çevrede zor duruma düşmektedirler. Çoğu zaman ise sorumsuz ya da hesapsız borçlanmalar

sebebiyle meydana gelen icra takibinin mağduru, bu duruma neden olan kişi değil, biçare eş ve

çocukları olmaktadır.

177

Bazen de evden eşya kaldırma hususunda alacaklılar tarafından daha uzun prosedür gerektiren

diğer yöntemleri kullanmak yerine, evden eşya kaldırmak adeta şantaja dönüşmektedir.

Daha fazla ailenin parçalanmaması, daha fazla üzücü olay yaşanmaması adına, ev eşyalarının

haczinin kapsam dışına çıkartılması amaçlanmaktadır.

İnsanlık tarihinin de, insan haklarına saygının en üst seviyeye ulaştığı çağımızda modern

dünyanın standartlarının çok altında yaşam mücadelesi veren Türk halkının evinden ev eşyası

haczi ve kaldırılması, çağdışı bir uygulama olarak devam etmektedir. Teklifimizle çağdışı bu

durum kaldırılmaya çalışılmaktadır.

Önerdiğimiz değişiklik ile ev eşyası haczinin farklı uygulamalara neden olan ve borç tahsili

amacından ziyade cezalandırma biçimine dönüşen mevcut hali yerine, para, kıymetli evrak,

antika, değerli taş ve madeni süs eşyası haricinde ev eşyalarının haczi tümden kaldırılmaktadır.

Böylece icra görevlileri bir eve ancak kapsam dışında tutulan eşyanın olup, olmadığına bakmak

için girebilecektir.

Teklifimiz alacaklıların, alacağına ulaşmasını önleme amaçlı değildir. Elbette alacaklının hakkı

da kutsal ve savunmaya değerdir. Ancak bundan böyle kimse ev eşyası kaldırarak, alacak

tahsili yapamayacağı bilinci ile ticari yaşamını yeniden tanzim etmelidir.

Mevcut uygulama alacak tahsili bakımından, yukarıdaki mahsurları yanında çok da işe

yaramamaktadır. Çoğu zaman kaldırılıp götürülen eşyalar, haciz ve satış masraflarını

karşılamamakta, depolarda çürümektedir. Ne alacaklının ne de borçlunun işine yaramamakta

mahkemelere sayısız iş yükü, taraflara da geri dönüşü zor masraf olarak yansımaktadır.

178

2659 SAYILI ABLİ TIP KURUMU KANUNUNUN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 2659 Sayılı Adli Tıp Kurumu Kanunu’nun 1. maddesinin 1. fıkrasının sonunda

bulunan "Adalet Bakanlığına bağlı" ibaresi kaldırılmış ve aynı fıkranın sonuna aşağıdaki cümle

eklenmiştir.

"Adli Tıp Kurumu adli görevleri bakımından bağımsızdır."

MADDE 2- 2659 Sayılı Adli Tıp Kurumu Kanunu’nun 9. maddesinin birinci fıkrasında

bulunan "Adalet Bakanlığınca" ibaresi kaldırılmış, yerine "Adli Tıp Kurumu Başkanlığınca"

ibaresi eklenmiştir.

MADDE 3- 2659 Sayılı Adli Tıp Kurumu Kanunu’nun 10. maddesinin 1. fıkrasında geçen

"Adli Tıp Kurumu şube müdürlükleri, bu Kanun’un 1’inci maddesi gereğince Adalet

Bakanlığınca ağır ceza mahkemesi bulunan yerlerde kurulur” cümlesi, "Adli Tıp Kurumu şube

müdürlükleri, bu Kanunun 1’inci maddesi gereğince Adli Tıp Kurumu Başkanlığınca ağır ceza

mahkemesi bulunan yerlerde kurulur" şeklinde düzenlenmiş ve 2. fıkrada geçen "Adalet

Bakanlığınca" ibaresi, "Adli Tıp Kurumu Başkanlığınca" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 4- 2659 Sayılı Adli Tıp Kurumu Kanunu’nun 13. maddesinin b. fıkrasında geçen

"İhtisas Kurul başkan ve üyeleri ile daire başkanı" ibaresi kaldırılmış, fıkra aşağıdaki şekilde


"Zorunluluk halinde şube müdürü, uzman ve diğer görevlilerin yerlerini değiştirmek,"

MADDE 5- 2659 Sayılı Adli Tıp Kurumu Kanunu’nun 26. maddesinin 1. ve 3. fıkrası

aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, 2. fıkra yürürlükten kaldırılmıştır.

"Adli Tıp Kurumu Başkanı, Bakanlar Kurulunun teklif edeceği üç aday arasından

Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Başkan yardımcıları, adli tıp ihtisas kurulları başkan ve

üyeleri, Adli Tıp Kurumu Başkanının, uzman elemanlar veya üniversitelerin ilgili fakülte

öğretim üyeleri veya yardımcıları arasından, her unvan için göstereceği üç aday içinden

Bakanlar Kurulu tarafından atanırlar"

"Birinci fıkra dışında kalan personelin atamaları Adli Tıp Kurumu Başkanlığınca yapılır"

MADDE 6- 2659 Sayılı Adli Tıp Kurumu Kanunu’na aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 5- Bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten bir yıl içinde adli tıp kurumu

Başkentimiz Ankara’ya taşınır.”

MADDE 7 - Bu Kanun yayımından itibaren yürürlüğe girer.


MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Maddede yapılan değişiklikle Adli Tıp Kurumu özellikle adli bilirkişilik görevinin

niteliği gereği hem Anayasa hem Usul Yasaları ile uyumlu hale getirilmek adına Adalet

Bakanlığına bağlı olmaktan çıkarılarak, yargı bağımsızlığı ile paralel şekilde bağımsız hale

getirilmek istenmektedir. Yine Adli Tıp Kurumunun adli görevleri bakımından bağımsızlığı

ayrıca maddeye eklenen bir cümle ile pekiştirilmektedir.

Fıkrada yapılan değişiklik ile de alt birimler kurma inisiyatifi, birinci fıkrada getirilen kurumun

bağımsızlığı doğrultusunda Bakanlıktan alınıp, Kurum Başkanlığına verilmektedir.

MADDE 2- Adli Tıp Kurumun birinci maddede değiştirilen statüsüne ve bağımsız hale

getirilen statüsüne paralel olarak grup başkanlıkları kurma inisiyatifi Bakanlıktan Kurum

179

Başkanlığına verilmektedir.

MADDE 3- Yapılan değişiklik ile her iki fıkrada Bakanlık inisiyatifinde olan iş ve işlemler için

Kurumun bağımsızlığına paralel olarak Kurum Başkanı yetkili kılınmıştır.

MADDE 4- Değiştirilen b bendinde Adli Tıp Başkanlar Kurulunun görevleri içerisinde ihtisas

kurul başkan ve üyeleri ile daire başkanlarının da zorunluluk halinde yerlerini değiştirme

yetkisi olduğu ifade edildiğinden bu düzenleme belirtilen personel üzerinde kararlarını

etkileyecek baskı unsuru olabileceğinden adı geçen personel kapsam dışına çıkarılmıştır.

MADDE 5- Yapılan düzenleme ile bağımsız hale getirilen Kurumun, Bakanlar Kurulunun

önereceği üç isim içerisinden tarafsız Cumhurbaşkanlığı makamınca atanması

amaçlanmaktadır. Yine başkan yardımcıları, ihtisas kurulları başkan ve üyelerinin atanmaları,

Kurum Başkanının teklif edeceği üç kişi arasından Bakanlar Kurulunca atanacaklar

belirlenmektedir. Sair personel için ise Kurum Başkanı yetkilendirilmiştir. Maddedeki

düzenleme ile atama esasları kurumun bağımsızlığı ile orantılı hale getirilmiştir.

Geçici madde 5- Türkiye Cumhuriyeti Devleti Anayasal esaslara göre yürütülen bir devlettir.

Nitelikleri Anayasada belirtilmiş olup başkenti Ankara’dır. Tarihsel sebepler dışında hiçbir

neden yokken Adli Tıp Kurumu Başkanlığının, Başkent dışında bir ilimizde olması devlet

geleneğimize uygun değildir. Bu nedenle Başkente taşınması öngörülmektedir.



GENEL GEREKÇE

Ülkemiz bakımından hayati öneme sahip olan kurumlardan birisi Adli Tıp Kurumu, uzun

zamandır olumsuz haberlerle gündeme gelmektedir. Oysa Adli Tıp Kurumu adalet işlerinde

bilirkişilik görevi yapmak, alanına giren konularda bilgilendirici etkinlikler düzenlemek

amacıyla kurulmuştur. Kuruluş Kanunu’nda ise Kurumun görevleri, adli makamların adli tıpla

ilgili taleplerine göre bilimsel ve teknik görüş bildirmek, adli tıp uzmanlığı ve yan dal

uzmanlığı eğitimi vermek, adli tıp ve adli bilimler alanında bilgilendirici etkinlikler

düzenlemek ilgili kurumlarla birlikte eğitim programları uygulamak ve hizmetlerin görülmesi

sırasında yapılması zorunlu sağlık hizmetlerini vermek olarak belirlenmiştir. Yine Kanun’dan

anlaşıldığına göre Adalet Bakanlığı hesabına burslu öğrenci okutma, yurtdışında eğitim

yaptırma adli tabip ve uzman yetiştirme görevleri de Kurumca yapılmaktadır.

Görüldüğü üzere birçok adli olayda Adli Tıp Kurumunun vereceği raporlar adaletin tecellisi

bakımından belirleyici olabilmektedir. Adli Tıp Genel Kurul kararları nihai olmakla beraber,

mahkemelerin delilleri takdir yetkisi varlığını sürdürmektedir.

Genel olarak Türk Hukuku’nda bilirkişilik müessesesi henüz çağdaşlaşmasını

tamamlayamamış istismara açık, zaman zaman da mahkeme kararı için doğrudan etki gücüne

sahip olmaya devam etmektedir. Bilirkişilik kurumunun halen genel standartlarının

belirlenebildiği ifade edilemez. Bu anlamda Adli Tıp Kurumu geleneği geçmişi birikimi ile

eksiklerine rağmen göz dolduran kurumlarımızdan biridir.

Adli Tıp Kurumunca verilen bir takım raporlar tartışma konusu olabilmektedir. Özellikle son

zamanlarda Kurumun çocukların cinsel istismarı olaylarında verdiği raporlar zaman zaman da

birbiriyle tezat oluşturan raporlar, kamuoyunda Kuruma karşı güveni zedelemektedir. Yakın

zamanlarda yine bir cinsel istismar suçuyla ilgili rapor veren kurulun, bir üyesi düzenlenecek

raporla ilgili baskılara maruz kaldığını, diğer üyelerin de bu baskılar doğrultusunda karar

vermek durumunda kaldıklarını, kurumun iş yükü nedeniyle sağlıklı çalışamadığını, iki üç yıl

sonraya randevu verilebildiğini, bazı raporların ise randevusuz siyasi taleplerle öne alınmasının

180

ya da doğrudan rapor verilmesinin temin edildiği gibi gerekçelerle daha fazla dayanamadığını

belirterek istifa etmiştir.

Bu tartışmalar göstermektedir ki ortada kayıtsız kalınamayacak ölçüde ciddi bir sorun vardır.

Sorunun temel kaynağı Kurumun kuruluş yapısından doğmaktadır. Mahkemeler Anayasamıza

göre bağımsız ve tarafsızdırlar. Hâkimlik ve savcılık mesleği ise yargının bu nitelikleri

bakımından anayasal güvence altındadırlar. Yargılama Usulü Mevzuatlarında bilirkişilik

kurumunun da tarafsız olacağı Kanun hükmü ile düzenlenmiştir.

Bu duruma karşın en temel görevi Kuruluş Kanunu’nda ifade edildiği üzere adalet işlerinde

bilirkişilik görevi yapmak mahkemeler ve savcılıklar tarafından gönderilen Adli Tıpla ilgili

konularda bilimsel ve teknik görüş bildirmek olarak belirlenen Adli Tıp Kurumunun, Adalet

Bakanlığına bağlı bir kurum olarak öngörülmesi büyük bir çelişkidir. Kuruluş gerekçesi

bilirkişilik olan bir kurumun bakanlığa bağlı bir kurum olarak kurulması, personelinin idari

hiyerarşiye göre belirlenmesi, özel bütçesinin olmayışı, verilen görevin niteliği ile

uyuşmamaktadır. Kuruluş Kanunu birinci maddesinde Adalet Bakanlığına bağlı olarak Adli

Tıp Kurumu kurulduğu belirtilmektedir. Kanun’un birçok maddesinde de Bakanlığın Kurum

üzerinde çok geniş yetkilere sahip olduğu anlaşılmaktadır. Birçok önemli davada verilecek

karar için referans olan Kurum raporlarının, Bakanlığa bağlı bir Kurum tarafından

düzenlenmesi, insan hakları sözleşmesinde belirtilen adil yargılanma hakkına aykırı olduğu

gibi, Adli Tıp Kurumu, adli makamlar adına bilirkişilik görevi yaptığı için Anayasamızda

belirtilen yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı ilkelerine, usul yasalarımızda belirtilen

bilirkişilerin tarafsızlığı ilkelerine de açıkça aykırılık taşımaktadır.

Sonuç olarak arz ettiğimiz Kanun Teklifimizle yukarıda belirttiğimiz sakıncaları gidermek

amacıyla kurum mevzuatının usul yasaları, Anayasa ve uluslararası hukukla uyumlu hale

getirmek adına. Adli Tıp Kurumunu, Adalet Bakanlığına bağlı bir kurum olmaktan çıkarıp adli

görevleri bakımından, bağımsız hale getirmeyi amaçlamaktayız. Teklifimizin yasalaşması

halinde adalete olan güven artacağı gibi Kurumun saygınlığı da pekişecektir.

Adli Tıp Kurumu Başkanlığının Cumhuriyetimizin Başkentinde olması gerektiği

düşünüldüğünden, bir geçici maddeyle bu hususu sağlanması amaçlanmıştır.

181

3218 SAYILI KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 3218 Sayılı Kanunda 29 Ocak 2004'te yapılıp 6 Şubat 2004 tarihli Resmi Gazetede

yayımlanan değişikliğin Geçici-Madde 3 "b" bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“b) Bu bölgelerde faaliyet gösteren üretim ruhsatı sahibi ve kurucu-işletici şirketlerin istihdam

ettikleri personele ödedikleri ücretler Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne tam üyeliğin gerçekleştiği

tarihi içeren yılın vergilendirme döneminin sonuna kadar Gelir Vergisinden müstesnadır.

Ancak, bu madenin yürürlüğe girdiği tarih itibari ile ruhsatlarında belirtilen süre Avrupa

Birliği'ne tam üyeliğin gerçekleştiği tarihten daha önceki bir tarihte sona eriyorsa, istisna

uygulamasında, ruhsatta yer alan sürenin bitiş tarihi dikkate alınır".

MADDE 2 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.


GENEL GEREKÇE

Ülkemizde istihdamın ve yatırımların arttırılması ve yabancı sermayenin bu amaçlarla

ülkemize çekilmesi büyük önem arz etmektedir. 2004 yılında yapılan değişiklikle Serbest

Bölgelerdeki yabancı ve yerli yatırımlar durma noktasına gelmiştir.

Bu değişiklikle birçok firma yatırım kararından vazgeçmiş ve bazıları da faaliyetlerini

durdurmuştur.

Serbest Bölgelerde oluşan bu olumsuz tablonun değiştirilmesi ve yeniden canlandırılması

amacıyla çalışanları ilgilendiren Gelir Vergisi istisnasının uzatılması uygun olacaktır.

182

5434 SAYILI T.C. EMEKLİ SANDIĞI KANUNU İLE 926 SAYILI TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’nun

EK-81'inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Milli İstihbarat Hizmetleri ve Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolar ile çarşı ve mahalle

bekçisi kadro unvanı esas alınarak emekli aylığı veya EK 77'nci madde kapsamına girenler

hariç olmak üzere vazife malullüğü veya adi malullük aylığı ödenenler ile Subay, Astsubay,

Uzman Jandarma ve Uzman Erbaşlardan emekli aylıklarıyla birlikte makam tazminatı

ödenmesine hak kazanamamış olanlara, her ay emekli aylıklarıyla birlikte 100 TL tutarında

ayrıca ödeme yapılır."


MADDE 3- Bu Kanun Hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- MİT, Emniyet hizmetleri sınıfına mensup emekli personel ile çarşı ve mahalle

bekçilerinin emekli aylıklarına her ay ödenmesi öngörülen 100 TL’den, TSK Personeli

emeklilerinin de faydalandırılması amaçlanmaktadır.

MADDE 2- Yürürlük maddesi.

MADDE 3- Yürütme maddesi.

GENEL GEREKÇE

5473 Sayılı Kanun ile TC Emekli Sandığı Kanunu’na EK 81'nci madde eklenerek, MİT,

Emniyet Hizmetleri sınıfına mensup emekli personel ile çarşı ve mahalle bekçilerinin emekli

aylıklarına her ay 100 TL. ödeme yapılması ön görülmüştür. Aynı durumda bulunan, TSK

Personeli Emeklileri ise maddede yer almamıştır. Yapılan düzenleme ile TSK Personeli

emeklilerinin mağduriyetlerinin giderilmesi amaçlanmaktadır.

Bahse konu personelin emekli aylıklarına seyyanen 100 TL. zam yapılması hususu benzerleri

esas alınarak daha önce gündeme gelmiştir. Bu konuda Milli Savunma Bakanlığınca şifahi

olarak yapılan açıklamalarla müspet yaklaşılmış ancak yaklaşık iki yıldır herhangi bir gelişme

olmamıştır.

183

ASKERLİK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 5837 Sayılı Askerlik Kanunu ile bazı Kanunlarda değişiklik yapılmasına dair

Kanun’un 2. maddesinin (b) şıkkının ikinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"12/04/1991 tarihli ve 3713 sayılı terörle mücadele Kanunu kapsamında hayatını kaybeden

Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli; Subay, Astsubay, Uzman Jandarma ve Uzman Erbaşlarla

askerlik hizmetini yerine getirmekte olan yükümlülerin kendilerinden olma erkek çocukları ile

aynı anne ve babadan olan kardeşlerinin tamamı, istekli olmadıkça silah altına alınmaz ve

silah altındakiler istekleri halinde terhis edilir."



GENEL GEREKÇE

Maddenin mevcut halinde;

12/04/1991 Tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında hayatını kaybeden

Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının erkek çocuk ve kardeşleri arasında hiçbir makul izahı

olmayacak şekilde ayrım yapılmıştır.

Bu ayrım yasal ve vicdani eşitlik ilkelerini açıkça ihlal etmekte, Türk Silahlı Kuvvetlerinde

birlikte görev yapan, yan yana şehit düşen mensuplarının birlik ve beraberliğini

zedelemektedir.

Üstelik bu farklı uygulama; neredeyse bir ömrü vatan ve milletine, devletin ülkesi ve milletiyle

bölünmezliğine adamış, çok uzun sürelerle terörle mücadele görevi yürüten; Subay, Astsubay,

Uzman Jandarma ve Uzman Erbaşlarla, onların aile fertlerini rencide etmektedir.

184

ATEŞLİ SİLAHLAR VE BIÇAKLAR İLE DİĞER ALETLER HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 10/7/1953 tarihli ve 6136 Sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler

Hakkında Kanunun 13’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan "bir yıldan, üç yıla kadar

hapis" ibaresi "iki yıldan, beş yıla kadar hapis", "otuz günden yüz güne" ibaresi ise "altmış

günden yüz yirmi güne" şeklinde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasına "ev veya iş yerinde"

ibaresinden önce gelmek üzere "özel araç," ibaresi ile dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümle

eklenmiştir.

"Pek az sayıdaki mermilerin yalnızca hatıra maksadıyla bulundurulmasının anlaşılması

halinde ceza verilemez."


MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar kurulu yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- 6136 Sayılı Kanunun 13. maddesinin birinci fıkrasında, düğün, nişan, sünnet, asker

uğurlama gibi güzel geleneklerimizin, kadın, erkek, çocuk birlikte yaşandığı ortamlardaki acı

kayıplarımız ve ruhsatsız silahlarla işlenen suçlardaki artışlar mevcut düzenlemedeki yaptırımı

caydırıcılıktan uzak hale getirdiği düşünüldüğünden bir yıldan üç yıla kadar olan hapis cezası,

iki yıldan beş yıla çıkarılırken, otuz günden yüz güne kadar öngörülen adli para cezası ise altmış

günden yüzyirmi güne çıkarılmıştır.

6136 Sayılı Kanunun 13. maddesinin 3. fıkrasına halen ev ve işyerinde silah bulundurulması

halinde taşımaya göre daha az ceza öngörülen düzenleme içerisine özel araçlarda silah

bulundurma hali de ilave edilmektedir

6136 Sayılı Kanun’un 13. maddesinin 4. fıkrasında söz konusu silah ya da mermilerin ev veya

işyerinde bulunduruluyor olması daha az cezayla cezalandırıldığında bu eleştiri doğru

olmayacaktır. Kanun teklifimiz ile ruhsatsız silahı ev veya işyerinde bulundurmanın değil

bizzat üzerinde taşımanın cezası artırılmaktadır.



GENEL GEREKÇE

Ülkemizde ruhsatsız silah taşımak veya bulundurmak, mevcut Kanunlarımıza göre suç olarak

kabul edilmektedir. 6136 Sayılı Yasa’daki müeyyidelere rağmen bahsedilen suçun işlenme

yüzdesi azalmadığı gibi artarak devam etmektedir. Silah taşıma isteğinin geleneksel sebeplere

ya da korunma ihtiyacına dayandırıldığı göze çarpmaktadır. Ancak son bir yıl içerisinde on

beşe yakın çocuğumuzun serseri kurşun tabir edilen sırf silahla ses çıkarma arzusunun tatmini

sonucu hayatını kaybettiğini hatırlayınca ve yine düğün, bayram, sünnet asker uğurlama, şenlik

gibi kadın, erkek, çocuk birlikte olunan yerlerde yapılan silah atışları sonucunda birçok

trajedinin yaşandığı da toplumsal gerçeğimiz olarak karşımıza çıkmaktadır. Bazen hayatını

kaybeden, düğünü yapılan çiftlerden biri olmakta, bazen askere gidecek gencimizin annesi

olmakta, bazen de masum yavrularımız olmaktadır. Bu sebeple güzel amaçlar için bir araya

gelmiş, toplumsal dayanışmanın en güzel örneklerinin sergilendiği mutluluk tablosu bir acı

tablosuna dönüşmekte ortama renk katacağını düşünen insanlar ise bir yakının vefatına neden

olabilmektedir.

Bu nedenlerle mevcut Kanun’daki yaptırımların yetersiz kaldığı, caydırıcı olmaktan uzak

bulunduğu anlaşılmaktadır.

185

Kanun teklifimiz ile ruhsatsız silah taşımanın mevcut Kanun’da belirlenen cezası artırılmak

istenmektedir.

Kanun teklifimiz ile ruhsatsız silahı ev veya işyerinde bulundurmanın değil bizzat üzerinde

taşımanın cezası artırılmaktadır.

Sanıldığının aksine ülkemizdeki silahla işlenen suçların çok büyük bir kısmı ruhsatsız silahlarla

işlenmektedir. Bu gerçek karşısında silah bulundurmak isteğinin gerekçelerine göre daha geniş

kapsamlı bir çalışmaya ihtiyaç olduğu muhakkaktır.

Kanun teklifimiz içerisinde halen ev ve işyerinde silah bulundurulması halinde taşımaya göre

daha az ceza öngörülen düzenleme içerisine özel araçlarda silah bulundurma hali de ilave

edilmektedir. Yine Kanun teklifimiz içerisinde pek az mermi bulunması, mermilerin vahim

olmaması halinde verilecek cezanın düzenlendiği fıkraya söz gelimi hatıra olarak saklanan

birkaç tane merminin de aynı kapsamda değerlendirilmesinin mağduriyetlere yol açtığı

gözlemlendiğinden bir istisna getirilmektedir.

186

TÜRKİYE EMEKLİ SUBAYLAR EMEKLİ ASTSUBAYLAR HARP MALÛLÜ GAZİLER ŞEHİT DUL VE YETİMLERİ İLE MUHARİP GAZİLER DERNEKLERİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 16.06.1983 tarihli ve 2847 sayılı Türkiye Emekli Subaylar Emekli Astsubaylar

Harp Malûlü Gaziler Şehit Dul ve Yetimleri ile Muharip Gaziler Dernekleri Hakkında

Kanun’un adı "Türkiye Emekli Subaylar, Emekli Astsubaylar, Emekli Uzman Erbaşlar, Harp

Malûlü Gazileri, Şehit Dul ve Yetimleri ile Muharip Gaziler Dernekleri Hakkında Kanun"


MADDE 2- 2847 sayılı Kanun’un 1'nci maddesinde geçen "Türkiye Emekli Astsubaylar"

ibaresinden sonra gelmek üzere "Emekli Uzman Erbaşlar" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 3- 2847 sayılı Kanun’un 2'nci maddesinin (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Maddeye (b) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (c) bendi eklenmiş ve diğer bentler buna

göre teselsül ettirilmiştir.

b- Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği; Türk Silahlı Kuvvetlerinde Emeklilik veya maluliyet

nedeniyle ayrılan Astsubaylar,

c- Türkiye Emekli Uzman Erbaşlar Derneği; Türk Silahlı Kuvvetlerinde Emeklilik veya

maluliyet nedeniyle ayrılan Uzman Erbaşlar,

MADDE 4- 2847 sayılı Kanun’un 4'ncü maddesine aşağıdaki bent (c) bendi olarak eklenmiş ve

diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.

c- Türkiye Emekli Uzman Erbaşlar Derneğine, bu derneği kurma hakkına sahip olanlar,

bunların eşleri ile dul ve yetimleri,

MADDE 5- Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 6- Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu madde ile Kanun’un adının değiştirilmesi öngörülmektedir.

MADDE 2- "Emekli Uzman Erbaşlar" ibaresinin madde kapsamına dahil edilmesi

amaçlanmıştır.

MADDE 3- Madde kapsamına "Türkiye Emekli Uzman Erbaşlar Demeği" ibaresi

eklenmektedir.

MADDE 4- Bu madde ile Uzman Erbaşların Türkiye Uzman Erbaşlar Derneğine üye

olabilecekleri öngörülmektedir.



GENEL GEREKÇE

1983 yılında çıkarılmış olan 2847 sayılı Türkiye Emekli Subaylar, Emekli Astsubaylar, Harp

Malulü Gaziler Dernekleri hakkında kanun ile askeri kökenli Derneklerin hangileri olacağı

belirtilmiş olup Kanun’un 6’ıncı maddesinde "Bu Kanun’la kurulması öngörülen derneklerin

dışında; aynı amacı güden, bu derneklerin isimleri ile veya bunların başına ekler yaparak asker,

gazi, muharip, askeri okul adlarını ve benzeri isimleri kullanarak dernek kurulamaz"

denilmektedir.

187

Türk Silahlı Kuvvetlerinde 1986 yılında çıkartılan 3269 Sayılı Kanun ile Uzman Erbaşlık bir

sınıf olarak yer almaya başlamıştır. 2847 sayılı kanunun yayınlama tarihi Uzman Erbaş

Kanun’un yayınlanma tarihinden öncedir 1983 yılında çıkarılan 2847 Sayılı Kanun’un 2’inci

maddesi b bendi de "Türkiye Emekli Astsubaylar Demeği Türk Silahlı Kuvvetlerine sağlık

veya maluliyet nedeniyle Astsubaylar ile Uzman Çavuş ve Uzman Jandarma Çavuş tarafından

kurulur" denilmiştir.

Bu madde ile Uzman Erbaşların Türkiye Emekli Astsubaylar Derneğine üye olabilecekleri

ifade edilmiştir. Ancak Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği Tüzüğü’nde bu Derneğe sadece

TSK’da Astsubay olarak görev yaparken sağlık veya maluliyet nedeniyle ayrılanların üye

olabilecekleri belirtilmiştir. Bu durumda emekli Uzman Erbaşların bir dernek adı altında

örgütlenmeleri engellenmiş olmaktadır. 1983 yılında çıkarılan Kanun’da yer alan Uzman

Çavuş ifadesi 1986 yılında çıkarılan Uzman Erbaş Kanunu’nda Uzman Erbaş olarak yer

almıştır. Uzman Erbaş ifadesi Türk Silahlı Kuvvetlerinde sözleşmeli olarak görev yapan

Uzman Onbaşı ve Uzman Çavuşları ifade etmektedir.

1983 yılında çıkarılan 2847 Sayılı Kanun ile Emekli Uzman Erbaşların dernek kurma hakları

engellenmiştir. O yıllarda sayıları fazla olmayan Uzman Erbaşlar bu gün görevde olan ve

emekli olanlarla birlikte 50 bin kişilik bir sayıyı geçmişlerdir. 1983 yılında çıkarılmış olan bu

Kanun’un günümüz gereksinime uygun olmadığı, yetersiz kaldığı açıktır. Ayrıca Avrupa

Birliği uyum yasaları çerçevesinde imzalanan uluslararası anlaşmalarda bireylerin örgütlenme

hakkı önündeki engeller kaldırılmış, 2004 yılında çıkarılan 5233 Sayılı Dernekler Kanunu 3.

maddesi 1. bendinde "fiil ehliyetine sahip olan gerçek veya tüzel kişiler önceden izin

almaksızın Dernek kurma hakkına sahiptir" demektedir. Ayrıca Anayasa’nın 90’ıncı maddesi

5’inci bendinde usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası anlaşmalar Kanun

hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasa’ya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine

başvurulamaz denilmekte aynı Kanun’a 07.05.2004 tarih 5170/7 maddesi ile eklenen ek cümle

ile "usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası

antlaşmalarla Kanunların aynı konumda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek

anlaşmalarla milletlerarası anlaşmalar hükümleri esas alınır" demektedir. Bu nedenle açıkça

Uluslararası anlaşmalara aykırı hale gelen ve örgütlenme özgürlüğünü engelleyici hale gelmiş

olan 2847 sayılı yasanın 2 inci maddesine e fıkrası eklenerek emekli Uzman Erbaşların

örgütlenmelerinin önündeki engellerin kaldırılması sağlanacaktır.

188

NAFAKA ALACAKLILARININ KORUNMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesinde eşinden kendisi ve çocuğu için

mahkemece bağlanan nafaka bedellerini tahsil edemeyen diğer eşin sorunlarına yardımcı olmak

üzere Nafaka Takip Müdürlüğü kurulur.

MADDE 2- Eş ve çocuk için mahkemelerce bağlanan ve icra takibi sonunda icra

müdürlüğünün kararı ile tahsilinin mümkün olmadığı anlaşılan nafaka alacakları alacaklıların

muhtaç olduklarının mülki amirce tespiti halinde 1. madde de oluşturulan müdürlük

bütçesinden bir yıl süre ile ödenir.

Ödeme süresi Muhtaçlığın sürmesi halinde bir yıl daha uzatılabilir.

Yapılacak ödeme aylık brüt asgari ücretten fazla olamaz

MADDE 3- Kurum ödediği nafaka bedelleri miktarınca alacaklının halefi olup, borçludan

tahsil hakkına sahiptir.

MADDE 4- Nafaka alacaklısı, muhtaçlığı bittiğinde ya da borçlunun ödeme imkânı

doğduğunda durumu kuruma bildirmek zorundadır. Bu durumlarda ödeme sonlandırılır. Haksız

ödemelerin iadesi sağlanır.

MADDE 5- Müdürlüğün bütçesine ayrılacak pay yanında gerçekleşen her evlilik işlemi

üzerinden bir miktar tahsile Bakanlar Kurulu yetkilidir.

GEÇİCİ MADDE 1- Bakanlık Kanun’un yayımı itibariyle üç ay içinde uygulamaya ilişkin

Yönetmeliği yayınlar.

MADDE 6- Bu kanun yayımı tarihinden itibaren yürürlüğü girer.

MADDE 7- Bu kanunun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütmekle yetkilidir.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Nafaka alacağını tahsil edemeyen eşe yardımcı olmak için ilgili Bakanlık

bünyesinde bir müdürlük kurulacağı öngörülmektedir.

MADDE 2- Nafaka alacağını, borçlunun ödeme kabiliyetinin olmadığının adli makamlarca

kesinlik kazanması ve alacaklının muhtaç olması durumunda belli şart ve miktarda oluşturulan

müdürlükten ödenmesi amaçlanmaktadır.

MADDE 3- Ödeme yapan kurum, alacaklının halefi olacak ve borçludan tahsil hakkını

kullanacaktır

MADDE 4- Nafaka alacaklısının muhtaçlığının bitmesi ya da borçlunun ödeme imkanına

ulaşması halinde ödemenin kesileceği, varsa haksız ödemelerin geri alınacağı

düzenlenmektedir.

MADDE 5- Kurulacak müdürlüğe merkezi yönetim bütçesinden pay ayrılacaktır, ancak sosyal

riski muhtemel faydalanacaklara da yansıtmak mantığı içinde Bakanlar Kuruluna yeni

gerçekleştirilecek evlilik işlemleri üzerinden kurum bütçesine kaynak oluşturmak adına bir

miktar belirlemeye yetki verilmektedir

GEÇİCİ MADDE 1- Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin süresi belirlenmektedir.



189

GENEL GEREKÇE

Ülkemizde 2010 rakamları hariç olmak üzere son beş yılda 1 milyon boşanmanın gerçekleştiği

bir vakıadır. Toplam aile sayısının neredeyse % 10’u olan bu oran ürkütücüdür. Boşanan çiftler

hangi şartlar içerisinde hayatlarını sürdürmekte ve daha da önemlisi her yıl artarak devam eden

boşanmalar nedeniyle kaç çocuğumuz aile sıcaklığından uzak, maddi ve manevi yetersizlikler

içerisinde yaşam mücadelesi vermektedir, maalesef doğru düzgün istatistiği bile

bulunmamaktadır.

Bu durumdaki çocukların suça itilmeleri, zararlı bağımlılıklara maruz kalmaları ve istismarları

daha kolay olduğu için bu meseleye verilecek emek ve kaynak daha büyük sosyal maliyetler

ödememek bakımından da önemlidir.

Tarafları belirli bir sosyo-ekonomik düzeydekiler dışında kalan boşanmaların çok önemli bir

kısmı ekonomik sıkıntılar ya da halk tabiriyle "geçim sıkıntısı" nedenine dayanmaktadır.

Sayısız ev reisi ailesini geçindirecek bir işe ve gelire sahip değildir. Bu şekilde başlayan

huzursuzluk ailelerin parçalanmasına neden olmaktadır.

Boşanma davaları sürerken genelde mağdur kadın ve çoğunlukla da varsa çocuk da anneyle

kaldığı için mahkemeler tedbir nafakası takdir etmekte ve çoğunlukla da dava sonunda iştirak

nafakası olarak devamına karar vermektedirler.

Aslında mahkeme kararlarını incelerseniz talep edilmişse neredeyse tamamına yakınında

nafakaya hükmedildiği görülecektir. Bu görüntü dram dolu, acı ve çaresizlik dolu, devasa bir

sorunu yokmuş gibi göstermektedir. Çünkü özellikle geçim sıkıntısına yani aile reisinin ailesini

geçindirecek iş ve gelire sahip olmaması nedenine bağlı boşanmalarda mahkemece bağlanan

nafaka çok önemli oranda borçlusunun ödeme kabiliyetinin yokluğu sebebiyle tahsil

edilememektedir. Zaten ödeme imkanı olsa bu boşanmaların önemli bir kısmı yaşanmayacaktır.

Şu durumda evrak üzerinde nafaka bağlanmış ve mağduriyeti giderilmiş gibi görülen eş ve

çocuk aslında tahsil edemeyip çaresizlik içerisinde sürünürken toplumun geneli ve devlet

organları durumdan haberdar değildir.

İşte bu mağduriyeti eş ve çocuklar bakımından gidermek adına ilgili bakanlığın bünyesinde bir

müdürlük kurulmasını, belli koşullar dairesinde tahsil edilemeyen nafaka alacaklarının bu

kurumca alacağa halef olmak üzere ödenmesini teminen bu teklif verilmektedir.

190

ORMAN KÖYLÜLERİNİN KALKINDIRILMALARI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

Amaç ve Kapsam

Madde 1- Bu kanunun amacı, orman sınırları dışına çıkartılan yerlerin değerlendirilmesi

suretiyle kaynak yaratılarak, yeni orman alanlarının kurulması, nakline karar verilen orman içi

köyler halkının naklen yerleştirilmesi ve orman köylülerinin kalkındırılmalarının

desteklenmesidir. Kapsam olarak 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2'nci maddesi ile orman

sınırları dışına çıkarılan yerleri kapsar.

Madde 2- Orman kadastro komisyonlarınca orman sınırları dışına çıkartılan yerler, Orman ve

Su işleri Bakanlığının talebi üzerine Hazine adına tescil edilir. Bu yerlerden, 6831 sayılı Orman

Kanunu'nun, 2'nci maddesinin (A) bendine göre çıkartılanlar Orman ve Su İşleri Bakanlığı

emrine Hazine adına çıkarılan diğer yerler ise, Maliye Bakanlığı emrine geçer.

6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2'nci maddesinin (A) bendi kapsamına giren yerler için orman

sınırları dışına çıkartma ile orman sınırlandırması, tespit, tefrik ve tescil işlemlerine karşı

yapılan İtirazlar ve açılan davalar, bu kanuna göre yapılacak işlemleri durdurmaz. Bu konuyla

ilgili davalarda yürütmeyi durdurma ve tedbir kararı verilemez. Bu yerlerde hak iddia edenlerin

açtıkları davalar, davacılar lehine sonuçlandığında bu taşınmazlar genel hükümlere göre

kamulaştırılır.

Orman İçi Köyler Halkının Nakli ve Yerleştirilmesi

İmar, İhya ve İfraz İşlemleri

Madde 3- 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2'nci maddesinin (A) bendi kapsamında orman

sınırları dışına çıkartılan ve Hazine adına tescil edilen yerler Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve

ilgili kuruluşlarca birlikte ıslah, imar ve ihya edilir.

Islah, imar ve ihya işlemleri tamamlanan bu yerler, tarımsal işletme tipleri, verim değerleri ve

yerleşim planları, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve ilgili kuruluşlarla birlikte hazırlanır. Bu araziler bu plan

esaslarına göre ifraz ve Orman ve Su İşleri Bakanlığının talebi üzerine yeniden tescil edilir.

Yerleşim amacına uygun ifraz ve tescil edilen bu yerlere kısmen veya tamamen yerleştirilecek

orman içi köyler halkı Orman ve Su İşleri Bakanlığınca tespit edilir. Nakil ve yerleştirme 6831

sayılı Orman Kanunu ve 2510 sayılı İskan Kanunu ve bu kanun hükümlerine göre yürütülür.

Nakil, Mülkiyet Devri ve Kamulaştırma

Madde 4- Kısmen veya tamamen yerleştirilecek orman içi köyler halkının nakil isteklerine ait

yazılı başvuruları üzerine, köy içinde kalan taşınmaz malların rayiç değerleri tespit edilir.

Tespit edilen rayiç değerde anlaşma olduğu takdirde bu bedel, nakledilecek orman köylüsüne

tahsis edilen taşınmaz bedeline mahsup edilir.

Tespit edilen rayiç değerde anlaşma olmaması halinde kamulaştırma işlemi yapılır. Kısmen

veya tamamen yerleştirilecek orman içi köyler halkına ait taşınmaz mallara anlaşma ile oluşan

bedelden veya kamulaştırma ile oluşan bedelden daha yüksek değerde taşınmaz mal tahsis

edildiğinde aradaki fark bedel peşin veya 20 yıl (yirmi yıl) içinde yıllık eşit taksitlerle faizsiz

olarak tahsil edilir. '

Bu taşınmaz malların mülkiyeti, Orman ve Su İşleri Bakanlığının yazılı talebi üzerine kısmen

veya tamamen nakledilen ve hak sahibi orman köylüsü adına Tapu Sicil Muhafızlıklarınca

tescil edilir.

191

Yükümlülük ve Geri Alma

Madde 5- Islah, imar ve ihya edilerek mülkiyeti devredilen taşınmaz mallar, tespit edilen

dağıtım amaçları dışında kullanılamaz, miras hükümleri dışında bölünemez, her ne sebeple

olursa olsun başkalarına devir ve temlik edilemez. Taksim ve satış suretiyle uyuşmazlığın

giderilmesi talebine ve satış vaadi sözleşmelerine konu olamaz, haczedilemez. Bu hususlar

devir anında tapu kaydının beyanlar hanesinde belirtilir.

Ancak, yönetmelikte belirtilecek zorunlu hal ve şartlarda kiraya verilebilir, ortaklık yoluyla

işletilebilir veya bir bütün olarak bu kanunda belirtilen bir başka hak sahibine Orman ve Su

İşleri Bakanlığının izni ile devredilebilir.

Yükümlülükleri yazılı uyarıya rağmen yerine getirmeyenlere tahsis edilen taşınmazlar Orman

ve Su İşleri Bakanlığının yazılı talebi üzerine Maliye Bakanlığınca geri alınır, tapuda Hazine

lehine terkin işlemi yapılır. Karar ilgiliye tebliğ edilir.

Orman köylüsünün yapmış olduğu ödemelerin tamamı faizsiz olarak ve varsa taşınmaz mal

üzerinde kendisi tarafından yapılmış ilave yapı ve tesislerin rayiç bedeli defaten ödenir.

Geri alma karar ve talebi hakkında tedbir kararı verilemez. Ancak ilgilinin dava açma hakkı

saklıdır.

DEĞERLENDİRME İŞLEMLERİ

Otlak, yaylak ve kışlakların değerlendirilmesi

Madde 6- 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2/B maddesi kapsamına giren otlak, kışlak ve

yaylaklar Maliye Bakanlığınca mülki hudutlar içinde bulunan orman köy veya kasabasına bir

bütün olarak, gerektiğinde birden fazla orman köy veya kasabalarına hayvancılıkta kullanılmak

üzere bedelsiz olarak tahsis edilir.

Tarım Alanına Dönüşmüş Yerlerin Değerlendirilmesi

Madde 7- 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2/B maddesi kapsamına giren tarla, bağ, bahçe,

meyvelik, zeytinlik, fındıklık, fıstıklık (Antep fıstığı) gibi tarım alanları ve buralardaki yapı ve

tesislerin yerleri; orman sınırları dışına çıkartıldıkları tarihteki fiili durumlarına göre ifraz

edilerek rayiç bedelleri peşin veya 10 yıllık (on yıl) süre içinde ve eşit taksitle alınmak üzere,

Maliye Bakanlığınca kullananlara satılır.

Taksitli ödemelerdeki borçlanmalara T.C Ziraat Bankasının zirai kredilere uyguladığı yıllık

faiz oranı uygulanır.

3402 sayılı Kadastro Kanunu’na göre bu yerlerin kadastrosu öncelikle yapılır. Kadastro

sırasında, fiili kullanım durumuna göre sınırlandırılması ve Hazine adına tespiti yapılacak bu

yerler üzerindeki kayıtlar ve tasarruf edenlerin isimleri, kadastro tutanağının beyanlar

hanesinde gösterilir. 3402 sayılı Kanun’un 11'nci maddesinde belirtilen askı ilanı hariç diğer

ilanlar yapılmaz. Bu madde hükmünden yararlandırılmasında sulu toprakta 40 dönüm (kırk

dönüm) kuru toprakta 100 dönüm (yüz dönüm) sınırlamasına uyulur. Miktar fazlaları Hazine

adına tespit edilir.

Rayiç bedelin belirlenerek kullananlara tebliğinden itibaren bir ay içinde satın alınmak

istenmemesi halinde bu yerler genel hükümlere göre satılır.

Bu arazilerden kamu hizmetine tahsis edilen veya bu maksatla fiilen kullanılan taşınmaz

mallarda bu madde hükmü uygulanmaz.

Köy Yapılarının Toplu Olarak Bulunduğu Yerleşim Sahalarının Değerlendirilmesi

Madde 8- 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2/B maddesi kapsamına giren, köy yapılarının toplu

192

olarak bulunduğu yerleşim sahaları, orman sınırları dışına çıkarıldığı tarihteki fiili durumlarına

göre ifraz edilerek üzerinde yapısı bulunanlara rayiç bedelleri peşin veya 10 yıllık (on yıl) süre

içinde ve eşit taksitle alınmak üzere, Maliye Bakanlığınca satılır.

Taksitli ödemelerde 7. madde hükmündeki faiz oranları uygulanır. Bu şekilde satılamayan

taşınmazlar genel hükümlere göre değerlendirilir. Bu arazilerden kamu hizmetine tahsis edilen

veya bu maksatla fiilen kullanılan taşınmaz mallarda bu madde hükmü uygulanmaz.

Belediye ve Mücavir Alanlardaki Yerleşim Sahalarının Değerlendirilmesi

Madde 9- 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2/B maddesi kapsamına giren belediye ve mücavir

alan sınırları içinde kalan imarlı ve imarsız yerler fiili işgal durumuna göre ifraz edilir. İfraz

sonucu oluşan parsellerden üzerinde yapı ve tesisler bulunanlar kullanıcılarına, rayiç bedeli

peşin veya 5 yıllık (beş yıllık) süre içinde ve eşit taksitle alınmak üzere Maliye Bakanlığınca

satılır.

Taksitli ödemelerde T.C Ziraat Bankasının vadesiz mevduat faiz oranları uygulanır.

Kullanıcısına yapılan tebligattan itibaren otuz gün içinde satın alınmayan yerler ile yapı ve tesis

bulunmayan parseller, Maliye Bakanlığınca genel hükümlere göre satılır.

Bu arazilerden kamu hizmetine tahsis edilen veya bu maksatla fiilen kullanılan taşınmaz

mallarda bu madde hükmü uygulanmaz.

İtiraz ve Kadastro

Madde 10- Taşınmazlarda sahiplilik iddiasında bulunanların itirazları ile rayiç bedellere

itirazlar yapılan işlemleri durdurmaz, itiraz mahkemeye intikal etmiş ise kesinleşen mahkeme

kararına göre işlem yapılır.

Nakledilecek orman içi köyler halkının değiştirilecek veya kamulaştırılacak taşınmaz

mallarının kadastro hizmetleri ile bu kanunun 7, 8 ve 9'uncu maddeleri hükümlerine göre

değerlendirilecek yerler için ihtiyaç duyulan kadastro hizmetleri, Maliye Bakanlığı ile Orman

ve Su İşleri Bakanlığının talebi üzerine Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce öncelikle

yerine getirilir.

Nakledilen orman içi köyler halkının, bu Kanun hükümlerine göre değiştirilen veya

kamulaştırılan Devlet ormanları içindeki arazilerinin orman kadastrosu, Orman ve Su İşleri

Bakanlığınca öncelikle yaptırılır.

Rayiç Bedel Tespiti

Madde 11- Bu Kanuna göre değerlendirilecek taşınmazların rayiç bedellerinin tespiti, aşağıda

belirtilen komisyonlarca yapılır:

a)Orman içi köylülerinin nakil ve yerleştirilmeleri ile ilgili bu Kanunun ikinci bölümünde

belirtilen taşınmazlar için, Orman ve Su İşleri Bakanlığınca kendi personelinden oluşturulacak

beş kişilik komisyon.

b) Kanunun 7 ve 8'inci maddelerine göre satılacak taşınmazlar için, Hazine taşınmazlarının

ihale yoluyla satmaya yetkili satış komisyonuna, ilgili köy muhtarının katılımı ile oluşan

komisyon.

c) Kanunun 9'uncu maddesinde belirtilen taşınmazlar için, Hazine taşınmazların ihale yoluyla

satmaya yetkili satış komisyonu.

Orman Köyleri Halkının Desteklenmesi ve Ağaçlandırma

Madde 12- Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Devlet ormanları içinde ve bitişiğinde oturan köyler

halkının geçim seviyesinin yükseltilmesi için gerekli tedbirleri alır. Bu maksatla sağlanacak

193

işletme araç ve gereçleri ile gerekli diğer girdiler doğrudan veya kredi yolu ile karşılanır.

Orman içi köyler halkının kısmen veya tamamen nakledilmesi sonucu boşaltılmış olan Orman

içindeki arazi, depo ve tesis yerleri, Orman Genel Müdürlüğünce öncelikle projelendirilip

Devlet ormanı olarak derhal ağaçlandırılır.

Özel Gelir ve Özel Ödenek

Madde 13- Bu kanun uygulamasından elde edilen gelirler genel bütçenin (B) işaretli cetveline

özel gelir kaydedilir.

Özel gelir kaydedilen tutarlar, nakledilecek orman köylülerine ait taşınmazların

kamulaştırılmasında, 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 2'nci maddesinin (A) bendi kapsamında

orman sınırları dışına çıkartılan yerlerin ıslah, imar ve ihyasında, naklen iskan harcamalarında,

orman köylülerinin kalkınmalarının desteklenmesi ve yeni orman alanlarının tesisi amaçlarında

kullanılmak üzere, Orman ve Su İşleri Bakanlığı bütçesine özel ödenek kaydedilir.

Özel gelir ve özel ödenek kaydedilen miktarların, önceki yıllarda kullanılmayan kısmı, ertesi

yıl bütçesine devredilir.

Muafiyetler

Madde 14- Bu kanun hükümlerinin uygulanmasında yapılacak tescil/devir ve kayıt düzeltme

işlemleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.

Yürürlükten Kalkan Hükümler

Madde 15- Bu kanun ile 2924 sayılı kanun ve 4706 sayılı Hazineye ait Taşınmaz Malların

Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında

Kanunun geçici 2’nci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

Yönetmelik

Madde 16- Bu kanunun uygulanmasına ait usul ve esasları belirleyen Yönetmelik, Orman ve

Su İşleri Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görüşleri alınarak Maliye Bakanlığınca

bu kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde hazırlanır.

Geçici Madde 1- Bu Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla 2924 sayılı Orman Köylülerinin

Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun gereğince Orman ve Su İşleri Bakanlığınca

hak sahipleri rayiç bedel tespiti ve satış işlemlerine başlanmış olup da tapuları henüz

verilmemiş olan yerlere ait dosyalar, bu Kanuna göre işlem yapılmak üzere Maliye Bakanlığına

devredilir.

Ek Madde 1-

Bu Kanun kapsamına giren yerler, 2510 ve 4753 sayılı Kanunlar gereğince Hazinece bedeli

tahsil edilerek kişilere dağıtılmış ve bu kişilere hükümsüz sayılan kayıtlar karşılığında başkaca

bir yer verilmemişse bu kişilerden ikinci defa bedel alınmaz.

Ek Madde 2-

6831 sayılı Orman Kanunu'nun 1744 sayılı Kanunla değişik 2'nci maddesi, 2896 ve 3302 sayılı

Kanunlarla değişik 2/B maddesi kapsamına giren taşınmazlardan; fiilen orman olduğu Orman

Genel Müdürlüğünce tespit edilen yerler talep üzerine, Maliye Bakanlığınca orman yapılmak

üzere Orman Genel Müdürlüğüne tahsis edilir.

Madde 17- Bu kanun yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.

Madde 18- Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

194

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1- Kanunun amacını düzenleyen bu maddede öncelikle ormandan çıkartılan yerler

değerlendirilerek kaynak yaratılacak ve bu kaynak ile nakline karar verilen orman içi köyler

halkı nakledilecek ve yeni orman alanları kurulacaktır. Nakledilemeyen orman köylüleri de bu

kaynakların desteği ile yerinde kalkındırılacaktır.

Bu madde ile değerlendirmeye tabi tutulacak ormandan çıkartılan yerlerin dökümü yapılmıştır.

Madde 2- Ormandan çıkartılan yerler Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nca tapuya tescil ettirilecek

ve bu yerlerden tarıma açılmak maksadı ile ormandan çıkartılan yerler orman içi köyler

halkının naklen iskan edilmesinde kullanılacağı için bu yerlerin Orman ve Su İşleri Bakanlığı

emrine orman sınırları dışına çıkartılan diğer yerlerin de değerlendirilmek üzere Maliye

Bakanlığı emrine tahsisi uygun görülmüştür.

6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2/A maddesi ile orman sınırları dışına çıkarılacak arazilere

orman içi köyler halkı iskan ve naklen yerleştirilecekleri için bu yerlerin tespit, tefrik ve tescil

işlemleri sırasında yapılabilecek itiraz ve açılması muhtemel davaların bu kanuna göre

yapılacak çalışmaları engellemesine imkan vermesi önlenmek istenmiştir. Açılan davalar dava

sahipleri adına sonuçlandığında da bu yerlerin genel hükümlere göre kamulaştırılması

sağlanmıştır.

Madde 3- Orman Kanunu'nun 2-A bendi gereğince orman sınırları dışına çıkartılan bu yerlerin

imar ihya ve ıslah edilerek kullanılacak ve yerleşilebilecek araziler haline getirilmesi

mecburiyeti vardır.

Bu ıslah, imar ve ihya hizmetleri Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik ile diğer

ilgili kamu kuruluşları ile birlikte yapılacaktır.

Islah, imar ve ihyası tamamlanan yerlerin kullanım şekil ve amaçlarına göre düzenlenmesi,

yerleşim planlarının hazırlanması da Orman ve Su İşleri Bakanlığı – Gıda, Tarım ve

Hayvancılık Bakanlığı – Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile ilgili kuruluşlarca birlikte

yürütülecek ve bu plan içinde ifrazen oluşacak yeni durum tekrar Orman ve Su İşleri

Bakanlığı'nın talebi ile tescile tabi tutulacaktır. Planlamanın öngördüğü yapılar da devletçe

tamamlandığında orman içi köyler halkının kısmen veya tamamen naklen ve iskanen

yerleşimine hazır olacaktır. Nakil ve yerleşim 6831 sayılı Orman Kanunu, 2510 sayılı İskan

Kanunu ve bu Kanun hükümlerine göre yürütülecektir.

Madde 4- Orman içi köylülerinin naklinde köylünün isteği esas alınmış olup kısmen veya

tamamen nakil işlemlerinde devlet zorlaması söz konusu değildir.

Nakil işlemlerinde öncelikle naklini isteyen köylünün köydeki taşınmaz mallarının rayiç değeri

belirlenecek, anlaşma halinde bu değer, bedelde anlaşma olmadığında bu yerler

kamulaştırılacak ve bunun sonucu oluşan değer esas alınarak orman içi köylü, nakledilecek

yere yerleştirilecek ve bu rayiç değerler yerleşme yerindeki taşınmaz değerlere mahsup

edilecektir. Bu değerlendirmeler sonunda vatandaşımız borçlu kalır ise bu borçta 20 yıllık eşit

taksitler halinde faizsiz olarak ilgilisinden tahsil edilecektir.

Madde 5- Islah, imar ve ihya edildikten sonra nakledilecek orman köylüsüne tahsis edilen ve

adına tescil edilen taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılmasına, devir ve talik edilmesine

miras hükümleri dışında bölünmesine, haczedilmesine engel olunmak istenmiş, ancak

yönetmelikle belirlenecek zorunlu şartlarda kira yolu ile ortaklık yoluyla işletilmesine imkan

tanınmıştır. Aksi durumlarda bu yerler bu kanunda belirtilen bir başka hak sahiplerine Orman

ve Su İşleri Bakanlığı izni ile devredilebilecektir.

Yukarıdaki madde hükümlerine rağmen yükümlülüklerine yerine getirmeyenlere ait

195

taşınmazlara ait tahsis Orman ve Su İşleri Bakanlığınca geri alınarak tapuda terkin işlemi

yapılacaktır. Bu durumda köylünün ödediği önceki bedellerle bu yere daha sonradan yapılmış

tesisler varsa bunların bedeli de rayiç değerden peşin ve defaten kendisine ödenecektir.

Geri alma işlemi dava konusu olabilecek ama tedbir kararı verilemeyecektir.

Madde 6- Ormandan çıkartılan otlak, yaylak ve kışlaklar Maliye Bakanlığınca hayvancılıkta

kullanılmak üzere bulundukları yerdeki köy ve kasabaya bedelsiz olarak tahsis edilecektir.

Madde 7- 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2/B maddesi kapsamında tarımsal alana dönüştükleri

için Hazine lehine orman sınırları dışına çıkartılan yerler ve bu yerdeki yapı ve tesisler fiili

durumlarına göre bu maddenin üçüncü fıkrasına göre ifrazı ve tapulaması yapıldıktan sonra bu

yerleri kullananlara rayiç bedelleri peşin veya on yıllık eşit taksitlerle Maliye Bakanlığınca

satılacaktır. Taksitli ödemelerde kanunda belirtilen faiz oranı alınacaktır.

Belirtilen rayiç bedelin kullanana tebliğinden itibaren bir ay içinde bu yerin satın alınmak

istenmemesi halinde bu yerler genel hükümlere göre yine Maliye Bakanlığınca üçüncü kişilere

satılabilecektir. Yine de satılmaması halinde bu yerler devlet ormanı olarak ağaçlandırılacaktır.

Bu tür araziler önceden kamu hizmetine tahsis edilmiş ise veya hali hazırda bu amaçla fiilen

kullanılıyor ise böyle yerlere bu madde hükmü uygulanmayacaktır.

Bu yerlerin 3402 sayılı Kadastro Kanunu'na göre kadastrosu yapılacak ve bu işlemlerde bu

kanunda belirtilen esaslara yer verilecektir.

Madde 8- Köy hudutları içinde kalan toplu konut alanları ve tarım alanları öncelikle bu

kanunun 7'nci maddesi içinde fiili kullanım durumları esas alınarak ifraz ve kadastro işlemleri

tamamlandıktan sonra bu yerleri kullananlara rayiç değeri peşin veya bu kanunun 7'nci

maddesinde öngörülen faiz oranları esas alınarak on yıllık süre içinde yıllık eşit taksitler

halinde ödenmek üzere Maliye Bakanlığınca devredilecektir.

Bu yerlerde de önceden kamu hizmetine tahsis edilmiş veya fiilen bu maksatla kullanılan bina

ve tesis varsa bu yerler madde uygulamasına tabi olmayacaklardır.

Rayiç bedelin kullanana tebliğinden itibaren bir ay içinde bu yerlerin satın almak istememesi

halinde bu yerler genel hükümlere göre Maliye Bakanlığınca üçüncü kişilere satılır.

Satılamayan yerler devlet ormanı olarak ağaçlandırılır.

Madde 9- Belediye ve mücavir alan sınırları içinde kalan yerlerin fiili kullanım durumları esas

alınarak ifraz işlemleri tamamlandıktan sonra bu yerler kullanıcılarına rayiç bedeli peşin veya

beş yıllık süre içinde ve eşit taksitle alınmak üzere Maliye Bakanlığınca satılacaktır.

Bu yerlerde de önceden kamu hizmetine tahsis edilmiş ve fiilen bu maksatla kullanılan bina ve

tesis varsa bu yerler madde uygulamasına tabi olmayacaktır.

Kullanıcısı tarafından satın alınmayan yer Maliye Bakanlığınca genel hükümlere göre

satılacaktır.

Madde 10- Taşınmazlarda sahiplilik iddiasında bulunanların itirazları ile rayiç bedellere

itirazların yapılan işlemleri durdurmayacağı ancak yargı kararının kesinleşmesi üzerine yargı

hükmü gereğince işlem yapılacağı düzenlenmiştir.

Bu kanunun 7, 8 ve 9'uncu madde hükümlerine göre değerlendirilecek yerler için ihtiyaç

duyulan kadastro hizmetlerinin öncelikle yerine getirileceği düzenlenmiştir. Nakledilen orman

içi köyler halkının değiştirilen veya kamulaştırılan devlet ormanları içindeki arazilerinin orman

kadastrosunun öncelikle yapılacağı hususu düzenlenmiştir.

Madde 11- Bedel tespitini yapacak komisyonlar, kanun teklifi ile yapılan düzenlemeye uygun

hale getirilmiştir.

196

Madde 12- Devlet ormanları içinde ve bitişiğinde oturan köyler halkının yaşam seviyesinin

yükseltilmesi için gerekli tedbirlerin alınacağı husus belirtilmiştir.

Orman içi köyler halkının kısmen veya tamamen nakledilmesi sonucu boşaltılmış olan yerlerin

devlet ormanı olarak derhal Orman Genel Müdürlüğü'nce ağaçlandırılacağını düzenlemiştir.

Madde 13- Bu kanunun uygulanmasından elde edilen gelirlerin kanunun amacına ve

Anayasaya uygun kullanımını temin amacıyla bu madde düzenlenmiştir.

Madde 14- Bu kanun hükümlerinin uygulanmasında yapılacak tescil devir ve kayıt düzeltme

işlemlerinde muafiyet maddesidir.

Madde 15- Yürürlükten kalkan hükümleri gösteren düzenlemedir.

Madde 16- Kanunun uygulanmasıyla ilgili çıkarılacak yönetmeliğin ne şekilde hazırlanacağına

ilişkin düzenleme getirilmiştir.

Geçici Madde 1- 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında

Kanun gereğince satış işlemlerine başlanmış olup da henüz tapuları verilmemiş olan yerlere ait

dosyaların bu kanuna göre işlem yapılmak üzere Maliye Bakanlığına devredileceğini

düzenlemiştir.

Ek Madde 1- Bu kanun kapsamına giren yerler 2510 ve 4753 sayılı Kanunlar gereğince bedeli

tahsil edilerek kişilere dağıtılmış ve başkaca bir yer verilmemişse bu kişilerden bir bedel

alınamayacağına ilişkin düzenleme getirilmiştir.

Ek Madde 2- 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 1744 sayılı Kanun’la değişik 2'nci maddesi, 2896

ve 3302 sayılı Kanunlarla değişik 2/B maddesi kapsamına giren taşınmazlardan; fiilen orman

olduğu Orman Genel Müdürlüğünce tespit edilen yerlerin talep üzerine, Maliye Bakanlığınca

orman yapılmak üzere Orman Genel Müdürlüğüne tahsis edileceği hususunda düzenleme

getirilmiştir.

Madde 17- Yürürlük maddesidir.

Madde 18- Yürütme maddesidir.

GENEL GEREKÇE

1961 Anayasasının 131'nci maddesi 15/10/1961 öncesi itibariyle insanlarca sahiplenerek tarım

alanlarına, toplu konut alanlarına dönüştürülmüş orman alanlarının orman sınırları dışına

çıkartılmasına imkan verirken, 1982 Anayasası 'nın 169'ncu maddesi ormandan iki farklı

çıkartmaya imkan vermiştir. 1982 Anayasası'nın 169'ncu maddesine göre 1961 Anayasası'nda

olduğu gibi ancak tarih farkı ile 31/12/1981 tarihi öncesi itibariyle insanlarca sahiplenilerek

tarım alanlarına, toplu konut alanlarına dönüşmüş orman alanlarının orman sınırları dışına

çıkartılmasına imkân verirken ayrıca hiç sahibi, kullanıcısı bulunmayan ancak tarım alanlarına

mutlak dönüştürülmesinde kesin yarar görülen yerlerin de orman sınırları dışına çıkartılmasına

imkân verilmiştir.

1961 Anayasası ormandan çıkartılan yerlerin ne şekilde değerlendirileceği hakkında bir hüküm

getirmemişken, 1982 Anayasası'nın 170'nci maddesi ormandan çıkartılan yerlerin nasıl

değerlendirileceğini de göstermiştir.

Buna göre 31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tamamen

kaybetmiş yerlerin değerlendirilmesi ve ayrıca bilim ve fen bakımından orman olarak

muhafazasında yarar görülmeyen yerlerin tespiti ve orman sınırları dışına çıkartılması ve ihya

edilerek orman köylüsüne tahsisinin yasa ile yapılması gerektiğini öngörmüştür.

Anayasa'nın 170'nci maddesinde yer alan bu iki amacı gerçekleştirmek üzere yine maddenin

verdiği yetkiyle bu uygulama kanunu hazırlanmıştır.

197

1982 Anayasasının 170'nci maddesini biraz daha gerçekçi değerlendirirsek göreceğiz ki

sahiplenerek tarım alanlarına toplu konut alanlarına dönüştürüldüğü için Hazine lehine orman

sınırları dışına çıkartılan yerler ile buna karşılık hiç sahipliliği bulunmayan ve halen de orman

vasfını taşıyan yerler, mutlak tarıma açılması zorunlu olduğundan orman sınırları dışına

çıkartılmış ise bu yerler öncelikle devletçe imar ve ihya edilip kullanılmaya, yerleşmeye uygun

hale getirildiğinde bu yerlere sadece ve sadece orman içi köyler halkı yerleşebilecektir.

Anayasamızın 170'nci maddesi de bu durumların kanunla düzenleneceğini emretmiştir.

Anayasanın 170'inci maddesinin öngördüğü uygulama kanunu olan 2924 sayılı Kanun’un

büyük bölümü çeşitli sebeplerle yürürlükte değildir. Kalan hükümleri de uygulamaya yeterli

değildir. Bu kanun teklifi Anayasanın 170'nci maddesinde yer alan amaçların

gerçekleştirilmesini sağlayacak yeni uygulama kanunu olacaktır.

1961 Anayasasının 131'nci maddesine göre 15/10/1961 tarihi öncesi itibariyle, 1982

Anayasasının 169'ncu maddesine göre de 31/12/1981 tarihi itibariyle günümüze kadar toplam

500.000 HEKTARA yakın orman alanımız sahiplenilmiş olarak tarım alanına, toplu yerleşim

alanına dönüşmüş olduğu için HAZİNE LEHİNE ORMAN SINIRLARI DIŞINA

ÇIKARTILMIŞ durumdadır ve bu yerler çıkartılma tarihleri itibariyle 10-20-40 yıldır

kullanıcıların elindedir.

Bu gün itibariyle Akdeniz-Ege-Marmara-Trakya Bölgelerinin orman kadastrosu ve ormandan

çıkartma işlemlerinin tamama yakını sonuçlandırılmıştır. Bu yerlerde yeni bir ormandan

çıkartma çalışması yapmak bugünkü hukuki prosedür içinde hukuken mümkün değildir.

Mersin-Antalya-Muğla-İzmir-İstanbul ve Bursa il sınırları içinde orman tanımından çıkarılan

arazi alanı olarak 160.000 Hektar civarında olup bu yerler

narenciye-muz-sera-zeytinlik-fundalık-toplu yerleşim yerleri olarak tarımsal-mesken rayiç

değerleri çok yüksek olan yerlerdir. Bu yerlerin çok az miktarı orman köylüsünün elinde olup

bu köylülerimizin mali durumlarının gerçek ormanlarda yaşayan fakir orman köylüsü ile de

aynı olmadığı bir gerçektir.

Orman vasfını kaybediş tarihleri itibariyle 10-20-40 yıldır birilerinin elinde bulunan Devlete o

günden bu yana bir kuruş ödemeyen, aksine bu kullanan kişilere harici senetlerle alınıp satılan,

yeniden orman yapılması mümkün olmadığı için Anayasa gereği orman tanımından çıkarılan

bu Hazine arazilerinin kullananların elinden alınıp bu yerleri orman içi köyler halkına tahsis

edebilmekte mümkün olamayacağından bu konunun bu yerlerin rayiç değerler üzerinden

değerlendirerek sağlanacak mali kaynağın orman köylüsünün kalkındırılmasına imkân

verecektir.

Bu arazilerin değerlendirilmesinden ede edilecek mali kaynaklar Hazinenin özel hesabına

toplanacak ve bu kaynaklarla;

a)Yerinde kalkındırılması mümkün olan orman köylümüze yeterli krediler sağlanarak yerinde

kalkındırılmaları sağlanacaktır.

b) Yerinde kalkındırılmaları mümkün görülmeyen orman içi köyler halkımız istekleri halinde

6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2/A maddeleri kapsamında orman tanımından çıkarılan bu

yerlere naklen yerleştirilmelerini sağlayacaktır.

c)Nakledilecek orman içi köyler halkına ait arazi ve evlerinin bedelleri ödenecek ve yerleri

ağaçlandırılacaktır.

d) Yeni orman alanlarının yetiştirilmesi sağlanacaktır.

Orman tanımından çıkartılmış Hazine arazileri rayiç değer üzerinden değerlendirilirken

arazilerin bulundukları yer itibariyle tarımsal arazi değerleri mesken değerleri dikkate

198

alınacağından dağlık arazilerde yaşayan orman içi köyler halkımız mağdur olmayacağı

düşünülmüştür.

Ormandan çıkan yerlerin rayiç değerler içinde değerlendirilmesini ormanlarımızın

yağmalanmasına sebep olacağı ileri sürülmektedir. Kulağımıza hoş gelen bu ses gerçeği

anlatmamaktadır. Ormanlarımız etkin biçimde korunamadığı için klasik sözcükle 2B alanları

oluşmakta sonra da bu yerlerin çözümü Anayasa içinde aranmaktadır. Kesin çözüm yeni 2B

alanlarının oluşumunu önleyecek ormanları koruma tedbirlerinin acilen uygulamaya

konmasıdır. Bu yapılabildiğinde zaten ormandan çıkartılacak yer olmayacaktır. Devlet

ormanlarına izinsiz yapılmak istenen bina tesis derhal yıkılabilse, ormandan açılan sahaya

dikilen fidan, ağaç, mahsuller derhal sökülse ve bu yerler derhal orman alanı olarak

ağaçlandırılsa, bu yerlere elektrik-yol-su gibi kamu hizmeti yasaklansa kimse orman tahribine

ve orman alanlarına yerleşmeye kalkmaz. Orman sınırlandırılması ve ormandan çıkartma

işlemlerinin tamamlandığı yerlerde bir daha orman sınırlandırması ve ormandan çıkarma

yasağını kanuna koysak şikâyetçi olduğumuz yeni 2B'ler oluşmaz.

Bu Kanun Anayasa hükmü içinde Hazine lehine orman sınırları dışına çıkartılmış orman tanımı

ile alakası kalmamış onlarca yıldır işgalde kişiler elinde kalan devlete ait taşınmazların orman

köylüsü lehine kullanılmak üzere rayiç değerlerinin devlete kazandırılması yolunda bir tasfiye

kanunudur.

199

UZMAN JANDARMA KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 28.05.1988 tarihli ve 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu’nun 33’üncü Maddesi

aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"MADDE 33- Uzman Jandarmalar Hakkında 926 Sayılı TSK Personel Kanunu’nda belirtilen

gösterge tablosu; Lise ve Dengi Okul mezunlarına uygulandığı şekilde 10’uncu derece 1’inci

kademeden başlayacak şekilde yeniden düzenlenir.

Uzman Jandarma naspedilmeden önce askeri eğitimde geçen süre emeklilikten sayılır.

Uzman Jandarmalardan iki yıl süreli yüksek öğretim yapanlara bir kademe, üç yıl süreli yüksek

öğretim yapanlara iki kademe, dört veya daha uzun süreli yükseköğretim yapanlara ise bir

derece verilir.

İki veya daha uzun süreli yüksek öğretim yaptıktan sonra uzman jandarma naspedilenlerin

intibakları, yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uzman jandarmalığa nasıplarında yapılır.”



GENEL GEREKÇE

Uzman Jandarmaların, meslekle ilgili müracaatlarında, lise ve dengi okul mezunu olma şartı

bulunduğu halde, ortaokul ve dengi okul mezunu gibi derece ve kademe ile mesleğe başlamakta

ve emekli olmaktadırlar. Yani mesleğe giriş şartı ile uygun derece ve kademeden mesleğe

başlamaları arasında uyum yoktur. Açık bir yasa ihlali vardır.

Uzman Jandarmalar gerek meslek öncesi, gerekse mesleki görevleri sırasında yüksek tahsil

yapabilmektedir. Bu durumda olan uzman jandarmaların derece ve kademeleri yapmış

oldukları bu tahsille mütenasip hale getirilmesi ve subay/astsubaylarda olduğu gibi benzer

haklardan yararlanmalı, eşitlik sağlanmalıdır.

Subay ve astsubayların; harp okulu veya astsubay meslek yüksekokulunda geçen askeri eğitim

süreleri emeklilikten sayıldığı halde, uzman jandarmaların nasıptan önceki bir yıllık askeri

eğitimleri emeklilikten sayılmamaktadır. Dolayısıyla subay ve astsubaylara nazaran bir hak

kaybı söz konusudur.

200

29/08/1977 TARİHLİ 2108 SAYILI MUHTAR ÖDENEK VE SOSYAL GÜVENLİK YASASI'NDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- Köy muhtarları ile şehir ve kasaba mahalle muhtarlarına brüt asgari ücret miktarı

kadar aylık ödenek verilir.

Bu rakamı; muhtarlıkların bulunduğu yerleşim biriminin idarî yapısı ve nüfusu gibi kriterleri

ayrı ayrı veya birlikte dikkate almak suretiyle İçişleri Bakanlığı'nın görüşü ve Maliye

Bakanlığı'nın teklifi üzerine bir katına kadar farklı olarak belirlemeye Bakanlar Kurulu

yetkilidir.

Bu ödenek damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

Bu ödeneğin karşılığı her yıl İçişleri Bakanlığı bütçesine konulur ve yılı içinde söz konusu

bütçeden il özel idare bütçelerine aktarılır.

Muhtar ödeneği, her ayın onbeşinci günü il özel idareleri tarafından ilgililere peşin olarak

ödenir.

MADDE 2- Köy muhtarları ile şehir ve kasaba mahalle muhtarlarından bir sosyal güvenlik

kurumundan emekli aylığı almakta bulunanların, bu aylıkları; muhtarlık ödeneği ve harçlardan

alacakları prim dolayısıyla kesilmez.


Kanunu'nun 4'üncü maddesi kapsamında sigortalı sayılmayı gerektirecek bir çalışması

bulunmayan veya bu kapsamda aylık ve gelir almayan köy ve mahalle muhtarları, 5510 sayılı

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.

Bunlardan yeniden bu görevlere seçilmeyenler veya ayrılanların Sosyal Güvenlik Kurumu ile

ilişkileri, kanuni primlerini ödedikleri sürece devam eder.

MADDE 4- Bu Kanun yürürlüğe girmesinden önceki muhtarlık hizmetleri istekleri halinde

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümlerine göre

borçlandırılmak suretiyle değerlendirilir. Geçmiş hizmetlerin değerlendirilmesi için ilgililerin

en geç bir yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvurmaları gerekir.

MADDE 5- Köy ve mahalle muhtarlarına verilecek ödeneğin özel idare bütçelerine

aktarılması, köy ve mahalle muhtarlarına ödenmesinin esas ve usulleri; mahalle muhtarlarının

harç tahsilatının ve paylarının ödenme biçimi ile köy ve mahalle ve ihtiyar heyetleri tarafından

verilecek resmi evraka ait basılı kağıtların tip, örnek ve bedellerine ilişkin hususlar Maliye

Bakanlığı'nın görüşü alınarak İçişleri Bakanlığı'nca en geç 3 ay içerisinde çıkarılacak bir

yönetmelikle belirlenir.

MADDE 6- 18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanunu ile 15/4/1944 tarihli ve 4541 sayılı

Şehir ve Kasabalarda Mahalle Muhtar ve İhtiyar Heyetleri Teşkiline dair Kanunun bu Kanuna

aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 7-15/4/1944 gün ve 4541 sayılı Şehir ve Kasabalarda mahalle Muhtar ve İhtiyar

Heyeti Teşkiline Dair Yasanın 20 nci maddesinin son fıkrası aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir:

Yoksullukları mahalle muhtarı tarafından kabul edilenlerden ve üçüncü maddenin ikinci

bendinde yazılı işlerden harç alınmaz.

MADDE 8 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 9 - Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür

201

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu madde ile muhtarların aylık ödenekleri günümüz şartlarına göre yeniden

düzenlenmiştir.

MADDE 2- Bu maddeyle herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan emekli aylığı almakta

olan muhtarların, bu kanun gereğince alacakları ödenek nedeniyle emekli aylıklarının

kesilemeyeceği düzenlenmiştir.

MADDE 3- Muhtarlık görevinde bulunanların Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası

kapsamına alınmalarını ve istekleri halinde bu durumlarının devam edebilmesi

düzenlenmektedir.

MADDE 4- Daha önce muhtarlık hizmeti yapanların geçmiş hizmetlerinin, ilgililerin en geç bir

yıl içinde başvurmaları durumunda sosyal Güvenlik Kurumu'nca değerlendirileceği

düzenlenmiştir.

MADDE 5- Bu madde ile muhtarlara yapılacak ödemelerle ilgili esas ve usulleri düzenleyen bir

yönetmelik çıkartılması gerektiği düzenlenmiştir.

MADDE 6- Madde ile ilgili kanunlardaki bu kanuna aykırı hükümlerin yürürlükten

kaldırılması düzenlenmiştir.

MADDE 7- Madde ile yoksullukları mahalle muhtarı tarafından kabul edilenlerden harç

alınmayacağı düzenlenmiştir.



GENEL GEREKÇE

Halen sayıları yaklaşık 53 bini bulan köy muhtarları ile şehir ve kasaba muhtarlarımız aylık

olarak aldıkları 280 TL ile geçim mücadelesi vermektedirler.

Günümüzde vatandaşlarımızın birçok işlemini özverili bir şekilde yerine getirmeye çalışan

muhtarlarımız, çalışma saati anlayışından uzak bir şekilde üzerlerindeki bu iş yükünü, gerekli

sorumluluk anlayışı çerçevesinde yerine getirmektedirler.

Muhtarlarımızın çoğunluğunun sadece muhtar maaşları ile geçinmeye çalıştığı da günümüz

gerçeğidir. Diğer yandan almış oldukları aylık, sigorta primlerini ödemeye dahi

yetmemektedir.

Birleşmiş Milletlerin yayınlamış olduğu son "İnsani Gelişme Raporu'nda" üç puan gerileyip

79'uncu olan ülkemizin üçte birinin Dünya Bankası tarafından hazırlanan "Türkiye: Ekonomik

Reformlar, Yaşam Standartları ve Sosyal Refah Araştırmasına göre yoksulluk sınırında

olduğunu gözler önüne serilmektedir.

Yaşamış olduğu bölgeye ve halkına hizmet için büyük özverilerde bulunan muhtarlarımızın, bu

olumsuz ekonomik şartları ancak yaşanabilir bir maaş seviyesi ile düzelebilecektir. Maaşlarını

en az asgari ücret seviyesine çıkarmayı amaçlayan kanun teklifim ile muhtarlarımızın ve

onların ailelerinin bir nebze nefes alması sağlanmış olacaktır.

203

24. Dönem 1. Ve 2. Yasama Yılında

Milletvekillerimizin Verdiği

Bazı

SORU ÖNERGELERİ VE CEVAPLARI

205

DİYANET

SORU ÖNERGESİ

Yüce dinimizin emri olan Hac farizasını yerine getirmek isteyen yüzbinlerce vatandaşımızın

yıllardır sıra bekledikleri bilinmektedir. Birçok vatandaşımızın dile getirdiği, AKP iktidarları

döneminde Hac kontenjanlarının yetersiz kaldığı ve 5-6 yıldır sıra beklediği halde bir türlü hac

sırasının gelmediği iddialarıyla ilgili olarak;

1. Ülkemizde halen Hacca gitmek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına başvuru yapmış kaç

vatandaşımız bulunmaktadır?

2. Bu vatandaşlarımızın müracaat sayılarına (ilk, ikinci vb.) göre dağılımları nasıldır?

3. 2002-2011 yılları arasındaki kontenjan, müracaat ve Hacca gönderilen sayılarının yıllara

göre dağılımı nasıl olmuştur?

4. Anılan dönemde hacca giden vatandaşlarımızın Diyanet İşleri Başkanlığı ve özel şirketler

kanalıyla gönderilenlerinin sayıları nasıldır?

5. Halen Hacca gidecek adayların belirlenmesinde kullanılan kur'a yöntemi nasıldır? Bu

konuda daha önce başka hangi yöntemler denenmiştir?

6. Her yıl artan ülke nüfusu ve yoğunlaşan Hac müracaatlarına rağmen kontenjanların

artırılamadığı iddiaları doğru mudur? Doğru İse kontenjanın artırılamama sebepleri nelerdir?

7. Hükümetinizce Hac kontenjanlarının artırılması ve yıllardır sıra bekleyenlerin

mağduriyetlerinin giderilmesine yönelik ne gibi tedbirler alınmış ya da alınmaktadır?

CEVAP

Ülkemizde düzenlenen hac ve umre organizasyonları ile alakalı tüm kriterler Bakanlıklararası

Hac ve Umre Kurulu tarafından belirlenmektedir.

2009 yılından önce normal kur'a sistemi uygulanmaktaydı. Her yıl müracaatlar alınarak

bilgisayar ortamında kur'a çekilmekte ve herkes eşit şartlara haiz olmaktaydı. Ancak 2009

yılından itibaren anılan Kurul önceki yıllarda müracaat eden hacı adaylarına daha fazla imkan

tanımak amacıyla kat sayılı kur'a sistemini benimsemiştir. Bu sistemde hacı adayı kur'aya

girdiği yılların kat sayısı çarpımı sonucu elde edilen rakam kadar kur'a sisteminde yer

almaktadır. Örneğin: 3 yıldır müracaat eden bir hacı adayı kur'a sisteminde 3x3-9 kere ismi yer

almaktadır.

1987 yılında Ürdün'ün başkenti Amman'da yapılan İslam Ülkeleri Dışişleri Bakanları

toplantısında alınan karar uyarınca; Suudi Arabistan Krallığınca her yıl İslam ülkelerine

nüfuslarının binde biri oranında hac kotası uygulanmaktadır. Bu çerçevede ülkemizin resmi hac

kontenjanı 70.000 olarak belirlenmiş olup, bu oran 2007 yılı haccından itibaren de 74.000'e

çıkartılmıştır.

Ancak, ülkemizden hacca gitmek üzere son yıllarda müracaat eden vatandaşlarımızın sayısında

görülen yoğun artış nedeniyle ek kontenjana ihtiyaç duyulmakta, bu nedenle de son yıllarda

Suudi Arabistan Krallığı Hac Bakanlığı ile yapılan hac protokol görüşmelerinde ek kontenjan

talebinde bulunulmakta ve bilahare, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Dışişleri Bakanlığınca, anılan

ülke nezdinde yapılan girişimler sonucu, talep edilen ek kontenjanı alma imkanı olmaktadır

SORU ÖNERGESİ

Her yıl ülkemiz adına yurtiçinden ya da dışından umre veya hacca gidecek vatandaşlarımızın

Diyanet İşleri Başkanlığı(DİB)'na ek olarak başkanlığın kontrolünde özel şirketler aracılığıyla

da Suudi Arabistan'a götürüldükleri bilinmektedir. Ancak, özel şirketler aracılığıyla umreye

206

veya hacca giden vatandaşlarımızın-birçoğunun mağdur edildiği iddiaları kamuoyunu rahatsız

etmektedir. Bu konuyla ilgili olarak;

1. 2011 yılı içinde umre veya hac farizası için ülkemiz adına yurtiçinden ve yurt dışından kaç

vatandaşımız Suudi Arabistan'a gitmiştir? Bu vatandaşlarımızın DİB ve özel şirketler

aracılığıyla gidenlerinin sayıları nasıldır?

2. Vatandaşlarımızı Suudi Arabistan'a götürecek özel şirketler hangi kriterlere göre

seçilmektedir? Bu şirketler kimler tarafından belirlenmektedir?

3. Suudi Arabistan'a hacı adayı götüren özel şirketlerin büyük bir bölümünün iktidara

yakınlığı ile bilinen şirketler olduğu ve korundukları iddiaları doğru mudur?

4. Bugüne kadar özel şirketler hakkında DİB'na ne tür şikâyetler gelmiş ve bunlar hakkında

Hükümetinizce nasıl bir işlem yapılmıştır?

5. Vatandaşlarımızdan gelen şikâyetler sonucunda şimdiye kadar kaç şirketin sözleşmesi iptal

edilmiştir?

6. DİB tarafından sözleşme hükümlerine uymadıkları gerekçesiyle haklarında dava açılan

şirketler var mıdır?

7. Varsa kaç şirket hakkında dava açılmıştır? Açılan davaların kaçı ne şekilde sonuçlanmıştır?

8. Umre ya da hac dönemlerinde değişik nedenlerle Özel şirketler tarafından mağdur edilen

vatandaşlarımızın mağduriyetlerinin önlenmesi konusunda Hükümetinizce ne tür tedbirler

alınmış ya da alınmaktadır?

CEVAP

Hac ve umre organizasyonu düzenleyecek seyahat acentelerinin niteliklerine ilişkin her yıl

Diyanet İşleri Başkanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı arasında kriterler belirlenmektedir,

2011 yılında hac seyahati düzenleyecek seyahat acentelerinde aranan kriterler aşağıda

belirtilmiştir:

1. 01/01/2008 tarihinden önce A grubu seyahat acentesi işletme belgesi almış olması,(A grubu

seyahat acentesi geçici işletme belgesi süresi hariç)

2. Daha önce düzenlemiş olduğu hac veya umre organizasyonları nedeniyle Bakanlıklararası

Hac ve Umre Kurulu'nca; 2011 yılı için hac veya umre organizasyonu düzenlemekten men

edilmemiş olması,

3. Diyanet İşleri Başkanlığı ile kendi adına sözleşme imzalayarak; 2008, 2009 ve 2010

yıllarında fiilen en az bir defa hac veya umre organizasyonu düzenlemiş olması.

Söz konusu kriterlere haiz acentelerden hac organizasyonu düzenlemek üzere Diyanet İşleri

Başkanlığına müracaat eden tüm acentelerle sözleşme imzalanmıştır.

Bugüne kadar seyahat acenteleri organizesi ile giden vatandaşlarımız tarafından çeşitli

şikayetler Diyanet İşleri Başkanlığına intikal etmiş olup, söz konusu şikayetler hakkında

Diyanet İşleri Başkanlığınca inceleme ve soruşturma yaptırılmış, soruşturma neticesinde

düzenlenen teftiş raporları Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulunda görüşülerek sözleşme

hükümleri uyarınca ilgili acentelere çeşitli cezalar (Uyarma, Kınama, süreli ve süresiz hac ve

umre organizasyonu düzenlememe gibi) uygulanmıştır.

Hac ve umre organizasyonu düzenleyen seyahat acenteleri tarafından sözleşme hükümlerine

uyulmaması halinde ilgili acentelerin durumu Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulunda

görüşülerek sözleşme hükümleri uyarınca çeşitli cezalar (Uyarma, Kınama, süreli ve süresiz

hac ve umre organizasyonu düzenlememe gibi) verilmektedir.

207

2006 yılından bu zamana kadar 114 seyahat acentesine Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulu

tarafından ihlal ettiği sözleşme hükmüne göre, uyarma, kınama, süreli ve süresiz hac ve umre

organizasyonu düzenlememe gibi çeşitli cezalar verilmiştir.

Seyahat acenteleri tarafından hac ve umre organizasyonlarında mağdur edilen vatandaşların

mağduriyetleri ilgili Acente tarafından yatırılan teminatla giderilmektedir

EĞİTİM

SORU ÖNERGESİ

1- Zat-ı alinizin imzasıyla Temmuz-2011’de yayınlanan, "Öğrenci kayıt ve kabullerinde ve

diploma karşılığı bağış alınmaması" Genelgeye uyulmadığı için hakkında soruşturma

başlatılan müdür sayısı ne kadardır?

2- Bahsi geçen müdürlere yönelik yapılan suçlamaların konusu nedir?

3- Genelgenin arkasından okul müdürlerine, okulların eğitim ve öğretimlere hazırlanması

talimatı geçilmiş midir?

4- Okulların eğitime hazırlanması için okul müdürlüklerine verilen kaynak miktarı ne

kadardır? Bu kaynak yeterli midir?

5- Okullara, temizlik, kırtasiye, fotokopi, bilgisayar onarım ve alımları, yakacak, güvenlik ve

yardımcı hizmetli personel için ne kadar ödenek ayrılmaktadır?

6- Eğer bu kaynaklar yetersizse, okul müdürleri okulları eğitim ve öğretimlere hazırlamak için

nereden kaynak bulacaklardır?

7- Okul müdürlerinin bağış altında aldıkları paraları nerelere harcadığının denetimi

yapılmakta mıdır?

8- Okul müdürleri ve velileri karşı karşıya getirmemek, okul müdürlerini zan altından

kurtarmak için, Bakanlığınıza bağlı okullara ayrılan ödenek miktarını arttırmayı düşünüyor

musunuz?

CEVAP

İl eğitim denetmenleri tarafından "Öğrenci Kayıt ve Kabullerinde ve Diploma Karşılığı Bağış

Alınmaması" konulu ve 2011/40 sayılı Genelge kapsamında ülke genelinde yapılan

inceleme/soruşturma sonuçlarına göre; 2.771 okuldaki soruşturma çalışmalarının

tamamlanarak yöneticilerine disiplin cezası teklifinde bulunulmuş ve 2.943 okulda ise

soruşturma çalışmaları halen devam etmektedir.

2012 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile Bakanlığımızın eğitim öğretim ile diğer

faaliyetleri için temizlik, kırtasiye, fotokopi, bilgisayar onarım ve alımları, yakacak ve

güvenlik hizmetlerine ayrılan ödenek tutarları aşağıda belirtilmiştir.

ÖDENEKLER ÖDENEK TUTARI (TL)

Tüketime yönelik mal ve malzeme alımları 820.443.695

Yolluklar 73.059.569

Görev giderleri 612.939

Hizmet alımları 2.153.884.524

Temsil ve tanıtma giderleri 631.600

Menkul mal alım bakım ve onarım giderleri 13.486.613

Gayrimenkul mal bakım ve onarım giderleri 11.282.060

Tedavi ve cenaze giderleri 500.000

208

SORU ÖNERGESİ

1- Milli Eğitim Bakanlığınca Saran Matbaacılık tarafından çıkartılan ve Ortaöğretim 9. sınıf

Türk Edebiyatı dersinde okutulan ders kitabında, Arif Nihat Asya'nın Bayrak şiirinin,

"Sana benim gözümle bakmayanın

Mezarını kazacağım.

Seni selâmlamadan uçan kuşun

Yuvasını bozacağım" mısralarının çıkarılmasının nedeni nedir?

Şiirde yer alan bu ifadeden kim, neden rahatsız olmuştur?

3- Bu mısraların geçtiğimiz eğitim dönemlerinde ders kitaplarında yer almasına rağmen, bu

eğitim döneminde kaldırılmasının gerekçesi nedir?

4- Milli Eğitim Bakanlığınca bastırılan ve ilk ve ortaöğretim öğrencilerinin ders kitaplarında

bulunan Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi'nin kaldırılması düşünülmekte midir?

5- İlköğretim okullarında ders başlamadan önce okutulan "Öğrenci Andı"nın kaldırılması

düşünülmekte midir?

6- Atatürk İlkeleri ve İnkılap tarihi derslerinin kaldırılması düşünülmekte midir?

CEVAP

Ortaöğretim Türk Edebiyatı 9 uncu sınıf ders kitabı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının

28.06.2006 tarihli ve 283 sayılı Kurul Kararı ile kabul edilmiş ve beş yıllık okutulma süresini

tamamlamıştır. 2011-2012 eğitim öğretim yılından itibaren yeniden hazırlanan, 17.12.2010

tarihli ve 231 sayılı Kurul Kararı İle kabul edilen ders kitabı kullanılmaktadır.

Söz konusu ders kitabında yer alan Arif Nihat Asya'nın "Bayrak" şiirindeki "Sana benim

gözümle bakmayanın/Mezarını kazacağım./Seni selamlamadan uçan kuşun/Yuvasını

bozacağım." mısralarında yer alan "kuş yuvasını bozma" sözcük gruplarının; Türk Edebiyatı,

Dil ve Anlatım Dersi Ders Kitaplarını İnceleme ve Değerlendirme Ölçütlerindeki "Ders

kitabına alınan metinler, öğretim programında Ders Kitabının Hazırlanması ve Metin Seçimi

başlığı altında verilen açıklamalara uygun olmalı." ifadesi ile öğretim programında belirtilen

"Seçilen metinler öğrencileri iyiye, güzele, doğruya yöneltmeli; iyi alışkanlıklar

kazandırmalıdır." yargısından hareketle olumsuz düşünce ve davranışlara neden olacağı ve

bunun bayrak, vatan ve millet sevgisini aşılayan bir şiirde, bu seviyedeki öğrenciler tarafından

yanlış anlaşılabileceği düşünülerek söz konusu mısralar çıkarılmıştır.

Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliğinin 8 inci maddesinin (ç)

fıkrasının 8 ve 9 uncu bentleri hükmü gereğince Türk Bayrağı ile İstiklal Marşı, Öğrenci Andı,

Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi ve Atatürk resmi, Bakanlığımızca ilköğretim ve ortaöğretim

öğrencilerine ücretsiz olarak dağıtılan tüm ders kitaplarında bulunmak zorundadır.

Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin 12 nci maddesinde; "İlköğretim

okullarında öğrenciler, her gün dersler başlamadan önce öğretmenlerin gözetiminde topluca

Öğrenci Andı'nı söylerler." denilmektedir.

İlköğretim ve ortaöğretim T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük derslerinin kaldırılması

konusunda Bakanlığımızın herhangi bir çalışması bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

22 Kasım 2010 tarihinde büyük bir tören ile ilan edilen Fatih Projesi (Fırsatları Arttırma ve

Teknolojiyi İyileştirme Hareketi) kapsamında yürütülen çalışmaların, sizin de gözünüzün

209

önünde; "Bir grup insana imkan yaratma ve teknoloji yoluyla haksız kazanç elde etme" haline

dönüştürülmesi süreci yaşanmaktadır. Bunun için sadece yukarıdaki tabloya bakmak yeterli

olacaktır.

1. Bu sürecin aynen devam etmesine müsaade etmeyi mi düşünüyorsunuz? Yoksa ülke,

millet, devlet çıkarlarım düşünerek devam ettirilen Kleptokratik oyuna müdahale edecek

misiniz?

2. Fatih Projesinin daha birinci aşaması olan Akıllı Tahtaların Temini işi içinde oynanan

oyunları görmezden gelmek mümkün müdür?

3. Bu bölümle ilgili olarak, Bakanlığınız bürokratları tarafından hazırlanan ve Ulaştırma

Bakanlığı'na gönderilen ihale şartnamesi ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından ilan edilen ihale

şartnamesinde talep edilen özellikler neden belirli bir marka ve ürünü tarif etmektedir?

4. MEB tarafından istenilen teknik özelliklerdeki ürün için patent başvurusu bile MEB'in

şartnameyi hazırlamasından sonra ortaya çıkmış ise, MEB bünyesinde çalışanlar arasında

müneccimlik düzeyinde ileri görüşlü bürokrat bulunmakta mıdır?

5. Bu ihale şartnamesini hazırlayan bürokratınızın aynı zamanda söz konusu patent

müracaatında "Buluş Sahibi" olarak yer alması tesadüf müdür?

6. Bakanlığınızın Fatih Projesinin önemli bir sorumluluğunu üstlenmiş olan bir bürokratının

aynı zamanda ihaleye teklif verecek olan bir ticari firma ile birlikte bir ürün patenti almasını

etik açıdan ve hukuki açıdan nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu ihale ve söz konusu bürokratınız

hakkında bir işlem yapmayı düşünüyor musunuz?

7. Böylesine önemli mali sonuçlan olan patentlerde ortalama olarak kazanç bedelinin %10'u

Buluş Sahiplerine telif ücreti olarak ödenmektedir. Birinci fazda Vestele 340 milyon TL

tutarında bir ihaleyi aktarmayı başaran Bakanlığınız bürokratına Vestel tarafından ödenmesi

muhtemel telif ücreti 8,5 milyon TL civarına ulaşmaktadır. Bir telif bedeli ödemesi yapılmış

mıdır? Böyle bir ödemeyi önlemek üzere Bakanlık tarafından alınmış bir tedbir var mıdır?

8. İhale şartnamesinde ihaleyi kazanan firmanın tüm patent haklarını Bakanlığa

devredeceğine dair bir hüküm var mıdır? Vestel tarafından Bakanlığınıza patent devri

yapmanın altında ihale sürecine yapılmış olan itirazların etkisi olmuş mudur? Eğer konu

hakkında bir itiraz süreci olmasaydı yine de Vestel tarafından patentler Bakanlığınıza

devredilecek miydi?

9. Bakanlığınız bu patentleri nasıl kullanmayı ve izlemeyi düşünmektedir? Vestel tarafından

bu patentlerinizin başka ürünlerde ve projelerde kullanılması durumunda bunu nasıl izlemeyi

düşünüyorsunuz? Bu patentlerin kullanılmasının engellenmesi mümkün müdür?

10. Bakanlığınız bu patentleri İkinci ve diğer fazlarda temin edilecek akıllı tahtalar için başka

üreticilere de kullandırmayı düşünüyor mu? Böyle bir durumda diğer isteklilerden herhangi bir

bedel alınacak mı? Vestel'in Bakanlığınıza devrini yaptığı patentler ile yeni ihalelerinizde de

adrese teslim olarak işleri almaşım nasıl engellemeyi düşünüyorsunuz?

CEVAP

Yazılı soru önergesinde baştan sona kullanılan üslup bir milletvekiline yakışmadığı gibi, baştan

sona başta şahsım olmak üzere, Bakanlığımız bürokratlarını ve Bakanlığımızın hükmü

şahsiyetini zan altında bırakıcı, itham edici ve suç isnat edici bir tarzda olup hukukun evrensel

temel ilkelerine uymamaktadır.

Eğitimde Fatih Projesinin ilk etabı olan akıllı tahta ihalesi Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme

Bakanlığı tarafından Kamu İhale Kanunu mevzuat hükümleri çerçevesinde şeffaflık,

210

rekabetçilik, eşit muamele, güvenirlik ilkelerinin tümüne uygun olarak bütün isteklilerin teklif

verebildiği açık ihale usulü ile yapılmıştır. Otuzdört firma istekli olarak şartname dokümanı

satın almış ve birçok yerli ve yabancı firma teklif vermiştir. İhale itirazlar üzerine Kamu İhale

Kurumunca incelenmiş, 19.12.2011 tarihli ve 201 - 4230 nolu kararla itirazlar reddedilmiştir.

İhale şartnamesinde belirli bir marka ve ürün tarif edilmemiştir.

İhale öncesinde akıllı tahta ile ilgili patentler Bakanlığımızda olmakla birlikte, şartnamede

herhangi bir patent veya patentte geçen bilgi ve ölçüler işaret edilmemektedir. İhale

şartnamesinin hazırlanması ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca yapılan

ihalenin değerlendirilmesi ile ilgili sürecin hiçbir aşamasında patentte adı geçen bürokratımız

görev almamıştır.

Patentlerin tüm fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihaleden önce 16.11.2011 tarihinde Millî Eğitim

Bakanlığına devredilmiştir. Dolayısı ile ihale tarihinden önce de, sonra da patentler Millî

Eğitim Bakanlığına ait olduğundan kimseye fikri veya sınai mülkiyet anlamında bir telif ücreti

ödenmesi söz konusu olmamıştır.

Ayrıca bir patentte buluşçu ve/veya tasarımcılar bir kurum ya da işyerinde çalışıp haklarından

feragat etmişlerse bunların ilgili patentten herhangi bir ekonomik kazanç elde etmeleri de

mümkün değildir. Bu konudaki ekonomik hak, patent sahibi olan Millî Eğitim Bakanlığınındır.

Kısacası ilgili bürokrata bir ödeme yapılması mümkün olmadığı gibi yapıldığına dair iddialar

da asılsızdır.

Bakanlığımız ilgili patentin, patent başvurusu ve endüstriyel tasarım tescil başvurusundan

kaynaklanan tüm ayrıcalık ve haklar üzerinde hiçbir kısıtlama ve ihtiyat olmaksızın tam devrini

almıştır. Dolayısıyla yüklenici firma tarafından başka ürünlerde kullanılması durumunda yasal

süreci başlatabilecektir. Bakanlığımız yurt dışına ihracat yapılması için imalat yapılması

durumunda tüm fikri ve sınai hakları takip etmekle yükümlüdür.

Bakanlığımız, Millî Eğitim Bakanlığı patenti olan akıllı tahta için yapılacak bundan sonraki

alımlarda da rekabeti sağlamak için gerekli her türlü tedbiri alacaktır. Patent Bakanlığımızda

olduğu için izin almak şartı ile yerli yabancı tüm firmalar bu tahtayı üretip ihalelere

katılabilirler.

Ülkemizdeki yatırım teşvik uygulamaları 16.07.2009 tarih ve 27290 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanarak yürürlüğe giren 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında

Karar kapsamında sürdürülmektedir. Genel teşvik sistemi, bölgesel teşvik sistemi ve büyük

Ölçekli yatırımlara yönelik teşvik sistemi olmak üzere üç aşamalı destek mekanizmasının

uygulanmakta olduğu mevcut karar kapsamında Önümüzdeki dönemde Bilecik ilinde

gerçekleştirilecek yatırımlar;

Genel teşvik sistemi aracılığıyla kararname ekinde yer alan teşvik edilmeyecek yatırım konuları

ile aranan şartları sağlamayan yatırım konuları hariç olmak üzere, asgari sabit yatırım

koşullarını sağlamaları halinde gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası destek

unsurlarından,

Bölgesel teşvik sistemi aracılığıyla kararnamenin "Bölge Bazında Desteklenecek Sektörler"

başlıklı Ek-2 bölümünde Bilecik ili için belirlenmiş olan yatırım konularında

gerçekleştirilmeleri ve öngörülen asgari yatırım tutarlarını/kapasitelerini sağlamaları halinde

gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, vergi indirimi ve yatırım yeri tahsisi destek

unsurlarından,

Büyük ölçekli yatırımlara yönelik teşvik sistemi aracılığıyla kararnamenin "Büyük Ölçekli

Yatırımlar" başlıklı Ek-3 bölümünde yer alan yatırım konularında gerçekleştirilmeleri ve

öngörülen asgari yatırım tutarlarını sağlamaları halinde gümrük vergisi muafiyeti, KDV

211

istisnası, vergi indirimi ve yatırım yeri tahsisi destek unsurlarından faydalanmaya hak

kazanmaktadır.

Diğer taraftan, Bilecik ilinde seramik sektöründe gerçekleştirilecek yatırımlar asgari 1 Milyon

TL tutarında olmaları halinde genel teşvik sistemi kapsamında, asgari 5 Milyon TL tutarında

olmaları halinde ise genel teşvik sistemine kıyasla daha fazla destek unsurunu bünyesinde

barındıran bölgesel teşvik sistemi kapsamında desteklenmektedir. Bununla birlikte, mermer

sektöründe gerçekleştirilecek asgari 1 Milyon TL tutarındaki yatırımlar da bölgesel teşvik

sistemi aracılığıyla desteklenmektedir.

Öte yandan, cari açığın azaltılması ve "2023-500 Milyar Dolar İhracat" vizyonunun hayata

geçirilmesi hedefleri çerçevesinde, ithalat bağımlılığı bulunan ara mallarının Türkiye'de

üretimini sağlayacak bir üretim altyapısının hazırlanması, bunun yanı sıra, Türkiye'deki

teknolojik değişime ve dönüşüme daha fazla katkı sağlayacak ve yaratılan katma değeri

artıracak destek sisteminin güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda, Türkiye'deki teşvik

sisteminin belirtilen amaçlara hizmet edecek şekilde yeniden gözden geçirilmesine yönelik bir

çalışma başlatılmıştır.

SORU ÖNERGESİ

1- Ülkemizdeki toplam öğretmen açığı ne kadardır?

2- Erzurum'daki vekil öğretmen sayısı ne kadardır?

3- Erzurum'daki öğretmen açığı ne kadardır? İlçelere göre dağılımı nedir?

4- Erzurum'daki öğretmen açığının branşlara göre dağılımı hangi şekildedir?

5- Erzurum'daki öğretmen açığını kapatmak için herhangi bir çalışma yapmayı

düşünüyor musunuz?

6- Erzurum'daki öğretmen açığının eğitimde kaliteyi düşürdüğü yönündeki

eleştirilere katılıyor musunuz?

7- Erzurum'daki öğretmen açığı ne zaman giderilecektir?

CEVAP

30.04.2012 tarihli Bakanlığımız MEBBİS Norm İşlemleri Modülü verilerine göre;

Bakanlığımıza bağlı resmi eğitim kurumlarında 116.005 öğretmen ihtiyacı bulunmaktadır.

17.04.2012 tarihi itibariyle Erzurum ilinde vekil öğretmenler dahil 501 ücretli öğretmen görev

yapmaktadır. Ayrıca il/ilçe milli eğitim müdürlüklerince ihtiyaca binaen yapılan duyuru

sonucunda, dilekçe ile yapılan başvurulara göre Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve

Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın 9 uncu maddesi kapsamında eğitim

fakültesi mezunları başta olmak üzere potansiyel aday durumuna göre diğer fakülte ya da

yükseköğretim mezunlarından ücretli öğretmen görevlendirmesi yapılmaktadır.

30.04.2012 tarihi itibariyle Bakanlığımız MEBBİS Norm İşlemleri Modülü verilerine göre;

Erzurum ilinde normu bulunan alanların öğretmen ihtiyacını gösterir çizelge ekte yer

almaktadır.

Bütçe Kanunlarının verdiği yetkinin yanında Bakanlar Kurulunca Bakanlığımıza tahsis edilen

ve Maliye Bakanlığınca kullanım izni verilen toplam öğretmen kadroları illerin öğretmen

ihtiyaç oranları dikkate alınarak il milli eğitim müdürlüklerine dağıtılmakta, il milli eğitim

müdürlükleri de kendi illerine ayrılan kontenjan ölçüsünde atama yapılacak alanlar ile bu

alanlara atanacakların istihdam edileceği eğitim kurumlarını belirlemektedir. Belirlenen bu

eğitim kurumlan atama döneminde sisteme yansıtılarak atanacak öğretmen adaylarının

212

tercihine sunulmaktadır.

Ağustos 2012 atama döneminde Bakanlığımıza tahsis edilecek kadro belirlendikten sonra

Öğretmen İhtiyacı bulunan iller ve alanlar bazında gerekli planlama yapılacaktır.

SORU ÖNERGESİ

Kürtçeyi seçmeli dersler arasında görme hayalini açıklayan Milli Eğitim Bakanı Ömer

Dinçer'in, "Esnek bir sistem kuruyorsanız; Almanca, İngilizce öğretiyorsanız niçin isteğe bağlı

olarak Kürtçe dersi vermeyesiniz? Seçimlik ders olmasında ne mahzur var?" dediği ayrıca

gerekirse zorunlu din dersinin kaldırılabileceği de basma yansımıştır.

Buna göre;

1. Kürtçenin seçmeli ders olarak okutulması hususunda bir çalışma bulunmakta

mıdır? Bulunuyorsa bu çalışmalar nelerdir?

2. Zorunlu din dersinin kaldırılacağı iddiaları doğru mudur? Dinci bir gençlik

yetiştirmekten bahseden hükümetiniz zorunlu din dersini kaldırarak: mı

dindar gençlik yetiştirme çalışmalarına başlamıştır?

3. Bir milletin diliyle Kürtçe eğitimini denk tutmaya kalkmak hangi aklın ve

bilimsel verinin ürünüdür? Bu açıklamalar bahsi geçen dile bir resmiyet

kazandırma çabaları mıdır? Hükümet eliyle olmayan bir dil inşa edilmeye mi

çalışılmaktadır?

CEVAP

Bakanlığımızın ilköğretim ve ortaöğretimde Kürtçenin seçmeli ders olarak okutulması ve

zorunlu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinin kaldırılması konusunda herhangi bir çalışması

bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

FATİH (Fırsatları Arttırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi) Projesini başlatan MEB,

okulöncesi, ilköğretim ile ortaöğretim düzeyindeki tüm okulların 620.000 dersliğine dizüstü

bilgisayar, LCD Panel Etkileşimli Tahta ve internet ağ altyapısı sağlamak için çalışma

başlatmıştır. Projenin 5 yılda tamamlanması planlanmıştır. Bu internet hizmetleri Öğrencilerin

evlerinde ve diğer tanımlanmış alanlarda da alınabilecektir.

Buna göre,

1- FATİH projesinin faaliyete geçmesiyle matbaa, kâğıt, kitapçı, yayıncı piyasasını oluşturan

yüz binlerce esnaf ve bunların ailesi nasıl etkilenecektir?

2- Milyonlarca tabletin kullanımında oluşacak olan bakım-onarım gider ve sorunları nasıl

aşılacaktır?

3- Öğrencilere ücretsiz dağıtılması öngörülen ve bir tanesinin fiyatının yaklaşık 1600 TL olan

Tablet Bilgisayarın yerine neden fiyatı yaklaşık 300 TL olan dizüstü bilgisayar tercih

edilmemiştir?

CEVAP

Eğitimde FATİH Projesinin hayata geçirilmesiyle birlikte şu anda kitap ve defterlerin

kaldırılması gibi bir durum söz konusu değildir. Ayrıca çeşitli yayıncı kuruluşlara dijital

yayınlarla ilgili bilgilendirme çalışmaları yapılmış ve yayıncıların dijital yayınla ilgili

çalışmaları başlattığı görülmektedir.

Bu cihazlar tedarikçi firma garantisi kapsamında olacaktır. Ayrıca her okula gönderilecek

213

yedek tabletler ile bakıma giden tabletin bakım-onarımı tamamlanıncaya kadar öğrenciler

yedek tabletleri kullanacaklardır.

Dizüstü bilgisayarların piyasa fiyatları alımı yapılan tablet bilgisayarların fiyatlarının çok

üstünde olup alınacak tablet miktarı düşünüldüğünde bu cihazların fiyatlarının soruda geçen

rakamın çok altında gerçekleşeceği öngörülmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi, 15.04.2000 tarihli ve 24021 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe

giren "Taşımalı İlköğretim Yönetmeliği" hükümleri doğrultusunda uygulanan taşımalı eğitim

sistemi, ne yazık ki son yıllarda birçok sorunun doğmasına ve mağduriyetin yaşanmasına neden

olmuştur. Anılan Yönetmeliğin 9. maddesinin (c) ve (d) bentlerinde yer alan en az 10 ve 60

öğrenci sayılarını dolduramadıkları gerekçesiyle ülkemizin orta ve batı bölgelerinde yeni

yapılmış birçok okulda eğitim öğretim gören öğrenciler başka okullara taşınırken, doğu ve

güneydoğu bölgelerinde aynı yönetmelik hükümlerinin dikkate alınmadığı iddiaları

kamuoyunda ciddi rahatsızlıklara neden olmaktadır. Diğer yandan, öğrencileri taşınan köy veya

beldelerdeki okul binalarının çürümeye terk edilmesi, o köy veya beldenin öğretmenlerimizin

bilgi, görgü ve irfanından yoksun bırakılması, taşıma sırasında meydana gelen kazalar

nedeniyle yaşanan mağduriyetler vb. gibi olumsuzluklar bugüne kadar uygulanan bu sistemin

değiştirilmesi ya da kaldırılması gerektiğini ortaya koymuştur. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Bugüne kadar ülkemiz genelinde taşımalı eğitim uygulaması sonucu kaç ilköğretim okulu

kapatılmıştır?

2. Bu uygulama sonucunda kapatılan okul sayılarının illere göre dağılımı nasıldır?

3. Öğrencisi taşınan okullardan kaçı Belediye sınırları içinde bulunmaktadır?

4. Bu yönetmelik hükümlerine uymadığı halde hangi illerimizde kaç ilköğretim okulu açık

bulunmaktadır? Bu okullara atama yapılan öğretmen sayısı nedir? Bu öğretmenler toplam kaç

öğrencimize eğitim öğretim hizmeti vermektedir?

5. Halen ülkemiz genelinde Taşıma Merkezi İlköğretim Okullarının sayısı nedir? Bu okulların

kaçında rehber öğretmen bulunmaktadır?

6. Taşımalı eğitim uygulaması nedeniyle bugüne kadar meydana gelen trafik kazalarında kaç

öğrencimiz hayatını kaybetmiştir?

7. Anılan yönetmeliğin 9. maddesinin (d) bendinde yer alan "en az 60 Öğrenci" sınırının "30

Öğrenciye" indirilmesi sağlanabilir mi?

8. Ülkemiz kaynaklarının daha etkin kullanımı ve taşıma nedeniyle ortaya çıkan

olumsuzlukların azaltılması, için anılan yönetmeliğin değiştirilmesi ya da yürürlükten

kaldırılmasına yönelik bir çalışmanız var mıdır? Varsa çalışma ne aşamadadır? Bakanlığınızın

konuya ilişkin görüşü nasıldır?

CEVAP

Öğrenci azalması nedeniyle kapanan okullardaki öğrenciler taşımalı ilköğretim uygulaması

kapsamında taşınmakta olup taşımalı uygulamasından dolayı kapatılan okul bulunmamaktadır.

15.961 ilköğretim okulunun öğrencileri taşımalı ilköğretim uygulaması kapsamına alınarak

eğitim öğretime erişimleri sağlanmıştır. Ayrıca, taşımalı ilköğretim uygulamasıyla 6, 7 ve 8

inci sınıfı olmayan köy okullarının öğrencileri de taşınmaktadır.

Ülke genelinde öğrenci azlığı nedeniyle iller bazında öğrencileri taşımalı ilköğretim kapsamına

alman okul sayıları tablo halinde ekte sunulmuştur.

214

Taşımalı İlköğretim Yönetmeliğinin Öğrencisi Taşınacak Okul ve Yerleşim Biriminin

Özellikleri başlıklı 9 uncu maddesinin (f) bendinde; "Öğrencisi taşınacak okul ve yerleşim

birimlerinin belediye sınırları içerisinde bulunmaması" hükmü yer almaktadır.

Ancak, daha önce köy statüsünde olup belediye sınırları içine alınan, toplu taşıma hizmeti

verilmeyen, taşıma merkezi ilköğretim okuluna en az 2 km uzaklıkta olup ve önceki yıllarda

öğrencileri taşımalı ilköğretim kapsamında öğrenim gören okulsuz yerleşim birimlerindeki

zorunlu öğrenim çağındaki öğrenciler taşımalı ilköğretim kapsamına alınarak okula erişimleri

sağlanmaktadır.

Ülkemiz genelinde taşıma merkezi ilköğretim okullarının sayısı 5.956'dır. Taşımalı ilköğretim

uygulaması kapsamında bir yılda ortalama 40.000 araçla 14.400.000 sefer yapılmakta olup

uygulamanın başladığı 1989-1990 öğretim yılından bu güne kadar 22 yılda toplam 120 trafik

kazası meydana gelmiş ve bu kazalar sonucunda 48 öğrencimiz yaralanmış, 62 öğrencimiz de

hayatını kaybetmiştir.

Yeterli sayıda öğrencisi bulunan yerleşim birimlerindeki okulların açık tutulması

hedeflenmiştir. Bu sayı 30'a çekildiğinde taşıma kapsamına alınacak öğrenci sayısı artacağı gibi

bu yerleşim birimlerindeki okullar kapatılarak bu okul binaları atıl duruma düşecektir. Bu

nedenle Bakanlığımızca bu yönde yürütülen bir çalışma bulunmamaktadır.

Kimsenin eğitim öğretim hakkından yoksun bırakılmayacağı ilköğretimin kız ve erkek bütün

vatandaşlar için zorunlu ve devlet okullarında parasız olduğu Anayasanın 42 inci maddesi ile

güvence altına alınmıştır.

Taşımalı ilköğretim uygulaması; öğrenci azlığından dolayı okul yapımı uygun olmayan ve

çeşitli sebeplerle okulu kapatılan yerleşim birimlerindeki zorunlu ilköğretim çağındaki

çocukların okula erişimlerini sağlayan bir uygulamadır.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi, ilk kez 2010-2011 eğitim öğretim yılında Bakanlığınızca başlatılan "Taşımalı

Ortaöğretim Uygulaması" bazı illerimizde yeni sıkıntıların yaşanmasına ve Taşımalı İlköğretim

Uygulamasında olduğu gibi birçok ilimizde bazı okulların kapatılmasına yol açmıştır. Anılan

uygulamalarla taşıma ve yemek ihalelerinde kayırmacılık yapıldığı, yeni yapılmış birçok okul

binasının birkaç öğrencinin eksik olması bahane edilerek atıl duruma düşürüldüğü iddialarıyla

ilgili olarak;

1. Halen Taşımalı Ortaöğretim Uygulamasında hangi mevzuat ve kriterler geçerlidir?

2. Bakanlığınızca 2010-2011 eğitim öğretim yılından itibaren ülkemiz genelinde uygulamaya

konulan Taşımalı Ortaöğretim Uygulaması nedeniyle kaç ortaöğretim okulunun öğrencileri

başka yerleşim yerlerindeki taşıma merkezlerine taşınmıştır?

3. Bu uygulama nedeniyle şimdiye kadar toplam kaç öğrenci taşıma kapsamına alınmıştır? Bu

öğrencilerin okul türlerine göre dağılımları nasıldır?

4. Öğrencileri başka okullara taşındığı için atıl duruma düşen okul binalarının ve bu okulların

sahip oldukları derslik sayılarının illere göre dağılımları nasıldır?

5. Taşımalı ortaöğretim uygulaması kapsamında taşıma merkezi olarak kullanılan okulların

türlerine ve bulundukları illere göre dağılımları nasıldır?

6. Taşımalı eğitim kapsamına alınması nedeniyle kapatılan ortaöğretim kurumlarında görevli

bulunan öğretmenler ve diğer personel hangi kriterlere göre ve nerelere görevlendirilmişlerdir?

7. Taşımalı ortaöğretim uygulaması nedeniyle kapatılan okullarda bulunan öğrencilerin başka

okullara taşınması amacıyla yapılan ihale sayılarının yıllara göre dağılımı nasıldır? Yapılan

215

ihalelere katılan taşıma şirketlerinin sayısı ne kadardır?

8. Benzer şekilde taşımalı ortaöğretim uygulaması kapsamında şimdiye kadar yapılmış yemek

ihalelerine katılan ve ihale kazanan şirketlerin sayılan nasıldır?

9. Taşıma ve yemek ihalelerini kazanan bazı taşıma şirketlerinin iktidara yakın olmaları

sebebiyle ve siyasi baskılarla ihale kazandıkları iddiaların doğru mudur?

10. Bazı illerdeki ortaöğretim okullarının öğrenci sayısının yeterli olmasına karşın öğretmen

atanamadığı veya ihale kaygılarıyla kapsama dahil edildiği iddiaları nasıl değerlendirilebilir?

11. Bakanlığınızca anılan uygulamada yaşanan sorunların çözümüne yönelik olarak ne tür

tedbirler alınmış ya da alınmaktadır?

CEVAP

Bakanlığımızın 01.10.2010 tarihli Genelgesi (2010/60) ile 2010-2011 eğitim öğretim yılı için

ilk defa 9 uncu sınıflar için uygulanan Taşımalı Ortaöğretim Uygulamasında, ilköğretim

okullarından mezun olup çeşitli nedenlerle ortaöğretime erişimde sorunlar yaşayan öğrencilerin

okullara erişimlerinin sağlanması amaçlanmıştır.

2011-2012 eğitim öğretim yılı için Taşımalı Ortaöğretim Uygulaması 9 ve 10 uncu sınıf

öğrencilerine yönelik olarak 06.06.2011 tarihli (2011/35) ve 14.10.2011 tarihli (2011/55)

Genelge esasları, 19.12.2011 tarihli Makam Onayı ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu

hükümleri doğrultusunda uygulanmaktadır.

Taşımalı Ortaöğretim Uygulamasında, ortaöğretime erişimde sorunlar yaşayan 9 ve 10 uncu

sınıf öğrencileri ikamet ettikleri yerleşim biriminden alınarak öğrenim görmekte oldukları

okullarına, ders bitiminde de okullarından alınarak yerleşim birimlerine götürülmekte ve

öğrencilere öğle yemeği verilmekte olup planlama, ihale aşamaları ve uygulamaya ait iş ve

işlemler 06.06.2011 tarihli (2011/35) Genelgede görevleri belirtilen planlama ve değerlendirme

komisyonlarınca yürütülmektedir.

Söz konusu uygulama kapsamında 2011-2012 eğitim öğretim yılında 77 ilde 69.923 kız 87.637

erkek olmak üzere toplam 157.560 ortaöğretim öğrencisi Taşımalı Ortaöğretim

Uygulamasından yararlanmaktadır.

77 ilde uygulamadan yararlanan öğrencilerin taşınacağı ortaöğretim okulları il millî eğitim

müdürlüklerindeki planlama ve değerlendirme komisyonlarınca belirlenmektedir.

Taşımalı Ortaöğretim Uygulamasının 2012-2013 eğitim öğretim yılında da uygulanmasına

yönelik çalışmalar devam etmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi, Bakanlığınızın 2012 yılı bütçesine ilişkin görüşmeler sırasında tarafınızdan

yapılan sunumda; "2003 yılından 31.10.2011 tarihine kadar 30.030'u hayırseverlerimiz

tarafından olmak üzere toplam 169.325 dersliğin yapımı tamamlanarak eğitim ve öğretimin

hizmetine sunulduğu" ifade edilmiştir. Diğer yandan tarafımdan verilen 7/541 esas numaralı

soru önergesine verilen 27.12.2011 tarih ve 8482 sayılı cevabi yazıda da toplam 15.961

ilköğretim okulunun öğrencilerinin taşımalı ilköğretim uygulaması kapsamına alınarak eğitim

öğretime erişimlerinin sağlandığı belirtilmiştir. Bu konuyla ilgili olarak;

1. 2003-2011 döneminde yapılan dersliklerin illere göre dağılımları nasıldır?

2. Taşımalı eğitim uygulaması nedeniyle atıl duruma düşen toplam 15.961 adet ilköğretim

okulunun sahip olduğu derslik sayısı ne kadardır?

3. AKP hükümetleri döneminde açılan ve kapatılan derslik sayılan kıyaslandığında elde edilen

216

sonuç Bakanlığınızca nasıl değerlendirilebilir?

4. Taşımalı eğitim nedeniyle eğitim öğretim faaliyetleri sona erdirilen okulların çoğunlukla

orta ve batı illerimizde olmasının sebebi nedir?

5. Aynı dönemde Bakanlığınızca yapılan öğretmen atamalarının illere göre dağılımları nasıl

olmuştur?

6. Doğu ve güneydoğu illerinde taşımalı eğitim nedeniyle kapatılan okul sayılarının diğer

illere göre oldukça düşük değerlerde olmasının sebebi nedir?

7. Ülkemiz genelinde çok sayıda dersliğin atıl kalmasına neden olan ve bölgeler arasında

ayrımcılığa yol açan uygulamaların değiştirilmesine yönelik olarak Bakanlığınızca yürütülen

bir çalışma var mıdır?

8. Varsa çalışma ne aşamadadır? Yoksa Bakanlığınızca bu konuda ciddi bir çalışma

başlatılabilir mi?

CEVAP

24.02.2012 tarihi itibariyle öğrenci azlığı nedeniyle taşıma kapsamına alınan 13.955 okulun

toplam derslik sayısı 27.059'dur. Okul binası kullanılamayacak derecede hasarlı olması

nedeniyle öğrencileri taşıma kapsamına alınan 2.097 okulun toplam derslik sayısı 6.418'dir.

Taşımalı İlköğretim Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinde belirtilen "Öğrencisi taşımalı

ilköğretim kapsamına alınacak okul ve yerleşim birimlerinin seçiminde;

a) Yerleşim biriminde okul bulunmaması,

b) Doğal afet ve başka nedenlerle okul binasının kullanılamayacak derecede hasarlı olması,

c) 1 inci, 2 nci ve 3 üncü sınıflarda toplam öğrenci sayısının 10 dan az olması,

ç) Yerleşim birimindeki ilköğretim okulunda 4 üncü, 5 inci, 6 ncı, 7 nci ve 8 inci sınıflar için

yeterli sayıda derslik bulunmaması ve bu sınıflardaki toplam öğrenci sayısının 60'tan az olması,

d) Öğrencisi taşınacak yerleşim yerinin taşıma merkezi ilköğretim okuluna uzaklığının iklim

şartları ve yol güvenliğine göre en az 2 km olması esastır. Gerektiğinde bu uzaklığın 1,5 km'ye

kadar indirilmesine planlama komisyonu karar verebilir.

e) Öğrencisi taşınacak okul ve yerleşim birimlerinin belediye sınırları içerisinde bulunmaması

özellikleri aranmaktadır.

İllerde kurulan planlama ve değerlendirme komisyonları Yönetmeliğin 9 uncu maddesi

hükümleri doğrultusunda okulsuz yerleşim birimleri, öğrenci azlığı sebebiyle kapanan okullar

ile okul binaları kullanılamayacak derecede hasarlı olan okulların öğrencilerinin okula

erişimlerini sağlamak amacıyla öğrenciler taşıma kapsamına alınmaktadır. Bölgeler arası ayrım

söz konusu değildir.

İlköğretim kurumlarına ait bina ve eklentilerinin yapım, bakım ve onarımları 222 sayılı

İlköğretim ve Eğitim Kanununun 76 ncı maddesi gereğince oluşturulan bütçeden finanse

edilmek üzere aynı Kanun hükümlerine göre il ilköğretim kurumları yapım programı dâhilinde

valiliklerce planlanarak yapılmaktadır.

Bakanlığımız merkezi yönetim bütçesinden de illerin derslik ihtiyacı dikkate alınarak anılan

Kanuna göre il özel idarelerine yardım amaçlı ödenek gönderilmektedir. Bu nedenle atıl

durumda kalacak hiçbir yatırıma da yer verilmemektedir.

Ancak ülkemizde yaşanan göç olgusu nedeniyle eskiden yapılmış olan binalarımız

boşaltılmakta ve bu binaların atıl durumda kalmaması için köy tüzel kişiliklerine diğer kamu

217

kurum ve kuruluşlarına geçici tahsisi yapılmaktadır.

NOT: 201 I ve 2012 yılları sayılarına 632 saydı KHK ile sözleşmeli iken kadroluya atanan

62.090 öğretmen dâhildir.

SORU ÖNERGESİ

Ülke düzeyinde topyekun bir kalkınma hamlesinin en önemli öğesi olan eğitim alanında hemen

hemen her ilimizde çeşitli fiziki sorunlar gözlenmektedir. Okullarda verilen eğitimin kalitesini

de doğrudan etkileyen bir unsur olarak okulların fiziki yetersizlikleri ve eksikliklerinin bir an

önce giderilmesi gerekmektedir.

Buna göre,

1) Ülkemizde ilköğretim ve ortaöğretim okullarında derslik başına düşen öğrenci sayısı nedir?

Avrupa Birliği ve OECD ülkeleri ile ayrı ayrı yapılacak olan değerlendirmede ülkemizin

derslik başına düşen öğrenci sıralamasındaki yeri nedir?

CEVAP

Türkiye'de ilköğretim kademesinde derslik başına düşen ortalama öğrenci sayısı 2009 yılı için;

devlet okulları+özel okullarda 25,6 olup OECD ortalaması ise 21,4'dür. Özel okullarda 19,2

olup OECD ortalaması ise 20,5'dir.

Devlet okullarında sınıf mevcutları OECD ortalamasının üstünde iken özel okullarda ise OECD

ortalamasının altındadır.

SORU ÖNERGESİ

1- 1971 yılında Türk üniversitelerine bağlanmasının ve Milli Eğitim Müfredatına dâhil

edilmesinin istenilmemesi üzerine kapatılan ve son zamanlarda çok tartışılan, dış baskılar

sonucu açılması istenilen "Heybeli Ada Ruhban Okulu'nun" eğitim-öğretime yeniden açılması


2- Hükümetinizin bu konuya bakış açısı nedir?

CEVAP

5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 3 üncü maddisinin (c) bendinde; "...Askerî

okullar, emniyet teşkilâtına bağlı okullar ve din eğitimi-öğretimi yapan kurumların aynı veya

benzeri Özel öğretim kurumları açılamaz." hükmü yer almaktadır.

EKONOMİ

SORU ÖNERGESİ

Hurdaların kaynağının sokak ye çöp olduğu bilinmektedir; Bunların büyük bir bölümü sokak

toplayıcıları tarafından toplanıp hurdacılara satılmaktadır. Satılan bu hurdaların kayıt altına

alınabilmeleri için gider pusulası ile giriş yapılıp kayıt altına alınmaktadır. Gelir vergisi

kanununun 94/13 maddesi; uyarınca esnaf muaflığından yararlananlara mal ye hizmet alımı

karşılığında yapılan ödemelerden hurda mal alımları için %2 oranında gelir, vergisi tevkifatı

yapılmaktadır. Mal alımında bu miktarın satıcıdan kesilip maliyeye tevkifatı gerekmektedir.

Bu kesinti sokak toplayıcılarıyla esnafımız arasında büyük sıkıntılar çıkarmaktadır.

Bu kapsamda;

1 -%2 stopajın kaldırılması yönünde bir çalışmanız var mıdır?

2-Kayıt dişiliğin önlenmesi ve sahte belge kullanımının engellenmesi yönünde yeni düzenleme

yapmayı düşünüyor musunuz?

218

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (7) numaralı bendine

göre; ticari işletmelere ait atıkları mutat olarak veya belli aralıklarla satın alanlar hariç olmak

üzere, bir işyeri açmaksızın kendi nam ve hesabına münhasıran kapı kapı dolaşmak suretiyle

her türlü hurda maddeyi toplayarak veya satın alarak bu malların ticaretini yapanlara veya

tekrar işleyenlere satanlar esnaf muaflığından yararlanmaktadır.

Öte yandan, aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 13/b bendi uyarınca, esnaf

muaflığından yararlanan kişilere hurda mal alımları karşılığı yapılan ödemeler üzerinden %2

oranında vergi tevkifatı yapılmaktadır.

Esnaf muaflığı kapsamında olan kişilerden hurda mal alımlarda uygulanan %5 oranındaki

vergi tevkifatı, 2005/9266 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile 01/09/2005 tarihinden geçerli

olmak üzere %2'ye indirilmiş olup, Bakanlığımızda tevkifat oranının tamamen kaldırılması ile

ilgili bir çalışma bulunmamaktadır.

Bakanlığımız Gelir İdaresi Başkanlığının 5345 sayılı Kanunla belirlenen görevleri

çerçevesinde vergi kayıp ve kaçağının Önlenmesi konusunda gerekli tedbirleri almakta, kayıt

dışı ekonomiyle mücadele kapsamında vergi mevzuatında yer alan hükümleri uygulamakta ve

yürütülen mücadelenin daha etkin olarak sürdürülebilmesi bakımından yıllık programlarda

belirtilen esaslara uygun olarak diğer kurum/kuruluşlarla da koordineli olarak çalışmalarını

sürdürmektedir.

Bu çerçevede ekonomik faaliyetlerin kayıt altına alınarak vergi toplanması ve bu ekonomik

büyüklüğün vergi, istihdam ve millî gelir boyutlarıyla da kavranmasına yönelik olarak

hazırlanan "Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı (2008-2010)" 05/02/2009

tarihli ve 27132 sayılı Resmi Gazetede 2009/3 sayılı Başbakanlık Genelgesi olarak

yayımlanmış ve Planda yer alan eylemlere ilişkin gerçekleşmeler Bakanlığımız Gelir İdaresi

Başkanlığınca takip edilmiştir.

Öte yandan, 2011 Yılı Programının 31 No.lu Tedbirinde, söz konusu Eylem Planının

2011-2013 yıllarını kapsayacak şekilde güncelleneceği hususuna yer verilmiş, bu çerçevede,

2008-2010 dönemi Eylem Planında yer alan eylemlere ilişkin gerçekleşmeler ile kurum ve

kuruluşlardan gelen eylem önerileri değerlendirilmek suretiyle hazırlanan "Kayıt Dışı

Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı (2011-2013)" 21/12/2011 tarihli ve 28149 sayılı

Resmi Gazetede yayımlanan 2011/21 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Başbakanlık Genelgesinde, Eylem Planı uygulama sürecinin izlenmesinin

Bakanlığımız Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yerine getirilmesi, her bir eylem için

belirlenen koordinatör kuruluşun eylem gerçekleşmelerini Gelir İdaresi Başkanlığına üçer

aylık dönemler itibariyle raporlaması ve Eylem Planı gelişmelerinin izleme ve değerlendirme

kurullarınca periyodik olarak gözden geçirilmesi öngörülmektedir.

Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı (2011-2013), gönüllü uyumun

artırılması, denetim kapasitesinin güçlendirilmesi, yaptırımların caydırıcılığının artırılması,

veri tabanı paylaşımı ve toplumsal farkındalığın artırılması amacıyla hazırlanmış olup,

Bakanlığımız sorumluluğunda ve kamu kurum/kuruluşları ile koordinasyon içinde

yürütülmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek, 30 Ocak 2012 günü yapmış olduğu basın

açıklamasında, 6111 sayılı Yeniden Yapılandırma Kanunu kapsamında yaklaşık 39,4 milyar

liralık borcun yapılandırıldığını belirtmiştir.

1- Yeniden yapılandırılan yaklaşık 39,4 milyar liralık söz konusu kamu alacağının vergi ve

vergi dışı olarak dağılımı nedir?

219

2- Yeniden yapılandırılmış olan vergi borçlarının, türleri itibariyle, ayrımı nedir?

3- Yeniden yapılandırılan yaklaşık 39,4 milyar liralık miktarın içinde, matrah artırımına

tekabül eden bölüm ne kadardır?

4- Yukarıdaki 1,2 ve 3 nolu soruların cevabında belirtilecek yapılandırılan borç tutarlarından

31.12.2011 tarihine kadar gerçekleştirilen tahsilatın miktarı ne kadardır?

CEVAP

6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık

Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik

Yapılması Hakkında Kanun 25.02.2011 tarihli ve mükerrer 27857 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanmış ve Kanunun bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına ilişkin hükümleri yayımı

tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Kanun kapsamında 39,4 Milyar TL tutarında borç yapılandırılmış olup, bu tutarın

5,1 Milyar TL/sini matrah artırımına ilişkin başvurular oluşturmuştur. 31.12.2011 tarihi

itibariyle 6111 sayılı Kanun kapsamında toplam 13,3 milyar TL tahsil edilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek, 30 Ocak 2012 günü yapmış olduğu basın

açıklamasında, 6111 sayılı Yeniden Yapılandırma Kanunu kapsamında yaklaşık 39,4 milyar

liralık borcun yapılandırıldığını belirtmiştir.

1-Yeniden yapılandırılan yaklaşık 39,4 milyar liralık söz konusu kamu alacağının vergi ve

vergi dışı olarak dağılımı nedir?

2- Yeniden yapılandırılmış vergi borçlarının türleri itibariyle dağılımı ve 31.12.2011 tarihine

kadar gerçekleştirilen tahsilatın miktarı nedir?

CEVAP

6111 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan vergi borçlarına ilişkin yazılı soru önergesinde

yer alan hususlara ilişkin cevabımız …. tarihli ve …. sayılı yazımızla bildirilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

05/04/2012 tarihinde Sayın Başbakanın açıkladığı yeni teşvik paketi ile ülkemiz 6 guruba

ayrılmış ve yeni teşvik uygulamasında, bölgesel sistem yerine, "İl Bazlı Bölgesel Teşvik

Sistemime geçildiği belirtilmiştir. İllerin, Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksine göre

gurupların oluşturulduğu belirtilmiştir.

Bu kapsamda;

1- İllerin sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi yapılırken hangi parametreler kullanılmıştır?

2- 2003 yılından sonra illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi yenilenmiş midir?

Yenilenmişse illerin sıralaması nasıl oluşmuştur? Elazığ ilimiz 2011 itibari ile kaçıncı

sırada yer almaktadır.

3- Hızlı bir şekilde göçün olduğu, işsizliğin arttığı, tarım ve hayvancılığın neredeyse

yapılamadığı Elazığ ilimiz, hangi parametrelere dayanarak 4. Gurupta yer almıştır?

4- Elazığ ilinin 4. grupta yer almasının nedenleri Keban Hidroelektrik Barajı ve Ferrokrom

tesislerinin gelirleri midir? Bu iki tesisin gelirinin Elazığ insanının gelir seviyesini

yükselten faktörler olarak görülmesi doğru bir yaklaşım mıdır?

5- Elazığ ve Kütahya ilinin, 4. grupta yer alması ile ilgili bakanlık bürokratlarınız arasında

tereddüt ve tartışmalar olmuş mudur?

220

6- Elazığ ilinin, 5. ve 6. gruplara alınması ile ilgili bir düşünceniz var mıdır?

CEVAP

"İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması" 2003 yılında

Kalkınma Bakanlığı tarafından hazırlanmıştır. Bu kapsamda halihazırda uygulanmakta olan

teşvik sistemi de söz konusu çalışmanın sonuçları doğrultusunda şekillenmiştir. Ancak,

yaklaşık 10 yıldır geçerli olan çalışmanın güncel veriler kullanılmak suretiyle revize edilmesi,

bu süreçte gelişen ve değişen ekonomik ve sosyal koşulların dikkate alınması, yatırımcılar

tarafından Bakanlığımıza intikal ettirilen en önemli konuların başında gelmekteydi.

Bu çerçevede, Kalkınma Bakanlığı tarafından sosyal ve ekonomik gelişmişlik endekslerinin

güncellenmesi ve bu çerçevede iller ile il gruplarının yeniden sıralanmasına yönelik çalışma

başlatılmıştır. Bakanlığımızca yürütülen yatırım teşvik mevzuatı çalışması ile Kalkınma

Bakanlığı tarafından hazırlanan "İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması

Araştırması" çalışmaları eş zamanlı ve koordineli olarak yürütülmüş ve 5 Nisan 2012 tarihinde

Sn. Başbakanımız tarafından kamuoyuna açıklanmıştır. İllerin gelişmişlik seviyelerine göre

sıralandığı söz konusu, çalışma kapsamında kullanılan kriterler, ilgili Bakanlık tarafından

belirlenmiştir. Kalkınma Bakanlığı çalışmasında, ağırlıklı olarak TÜİK veri tabanından temin

edilen, tutarlılığı ve güvenilirliği yüksek toplam 61 adet sosyal ve ekonomik gösterge

kullanmış olup tamamen bilimsel yöntemler kullanmak suretiyle illeri gelişmişlik seviyelerine

göre sıralamıştır. Bu çalışmanın sonuçları ise yatırım teşvik sisteminin uygulanmasına esas

teşkil edecek yeni bölgesel haritanın oluşturulması aşamasında kullanılmış ve ülkemiz

gelişmişlik seviyelerine göre farklı özellikler arz eden 6 bölgeye ayrılmıştır.

"Yeni Yatırım Teşvik Sistemi" ve "İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik

Sıralaması Araştırması" çalışmaları Sn. Başbakanımız tarafından kamuoyuna açıklanmadan

önce Ekonomi Koordinasyon Kurulunda ilgili tüm Bakanların katılımıyla defalarca

görüşülmüş olup tüm tarafların üzerinde uzlaştığı bir yapı ortaya konmuştur.

Kalkınma Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen söz konusu çalışma dinamik bir yapı arz

etmekte ve çalışmanın belli aralıklarla güncellenmesi öngörülmektedir. Bu kapsamda,

gelişmişlik seviyesi değişen illerin, yatırım teşvik mevzuatının uygulanması açısından daha

gelişmiş bölgeye veya daha az gelişmiş bölgeye kayması mümkün olabilecektir.

SORU ÖNERGESİ

Türkiye Cumhuriyeti ile AB ülkelerindeki mevcut durumun daha iyi anlaşılabilmesi için 2000-

2011 yılları arasında;

1- Ülkemizde ve AB ülkelerinde vergi gelirleri içinde dolaylı ve dolaysız vergi oranları nedir?

2- Ülkemizde kurşunsuz benzin, Euro dizel ve LPG'nin litre satış fiyatları nedir? Bu ürünlerin

1 litresinden alınan vergi tutarları nedir? Aynı şekilde AB ülkelerinde kurşunsuz benzin, Euro

dizel ve LPG'nin litre satış fiyatları nedir? Bu ürünlerin 1 litresinden alınan vergi tutarları

nedir?

CEVAP

Ülkemizdeki vergi yükleri ile OECD ve Avrupa Birliği ülkeleri vergi yüklerinin sağlıklı bir

kıyaslamasının yapılabilmesi için, Avrupa Birliği ve OECD ülkelerinde olduğu gibi, sosyal

güvenlik primlerini de hesaplamalara dâhil etmemiz gerekir. OECD hesaplamalarına göre

dolaylı-dolaysız vergilerinin toplam vergi gelirleri içindeki payına baktığımızda yayımlanmış

karşılaştırılabilir uluslararası verilerin olduğu 2010 yılı için sosyal güvenlik primleri dâhil ve

iadeler hariç tutulmak üzere OECD ülkelerinde ortalama olarak toplam vergi gelirleri içinde

dolaysız vergilerin payı yüzde 66,5 dolaylı vergilerin payı ise yüzde 33,5 olarak

221

gerçekleşmiştir. Ülkemiz için yapılan hesaplamalarda aynı yıl için sosyal güvenlik primleri

dâhil ve iadeler hariç tutulmak üzere toplam vergi gelirleri içinde dolaysız vergilerin payı yüzde

52,1 dolaylı vergilerin payı ise yüzde 47,9 olarak gerçekleşmiştir.

OECD bölgesinde temel vergi kalemlerinin yıllar itibariyle rakamları ile artış oranlarına

bakacak olur isek, 1965-2008 dönemi itibariyle OECD bölgesinde toplam vergi gelirleri

içerisinde KDV ve ÖTV gibi genel tüketim vergileri % 67 oranında artış göstermiştir. Mal ve

hizmetler üzerindeki vergileri oluşturan kurumlar vergisi sadece % 11 oranında artarken gelir

vergisi artışı sabit kalmıştır. Görüldüğü gibi, genel olarak tasarrufların ve yatırımların teşviki

suretiyle büyümeyi destekleme amaçlı bir vergi politikası tercihi olarak tüketim vergilerine

daha çok yönelim gösterilmektedir.

Bu yönelimin diğer bir göstergesi ise KDV oranlarında yapılan artışlardır. Son zamanlarda,

Avrupa'daki pek çok ülke KDV oranlarında artış yapmış ya da yapma hazırlığı içindedir. 2011

yılında genel KDV oranlarını; İngiltere %17,5'ten %20'ye, İtalya % 20'den % 21'e, Portekiz

%21'den %23'e, Polonya %22'den %23'e, Letonya %21'den %22'ye, Slovakya %19'dan %20'ye

yükseltmiştir.

Yine; Macaristan hâlihazırda % 25 olan genel oranı önümüzdeki yılbaşından itibaren yüzde

27'ye artırmayı, İrlanda hâlihazırda % 21 olan oranı önümüzdeki yıllarda birkaç puan daha

artırmayı planlamıştır.

İki yıl önce genel KDV oranı Yunanistan'da yüzde 19 iken bu süre içinde yüzde 23'e,

İspanya'da yüzde 16'dan yüzde 18'e yükseltilmiştir.

2009 yılında, AB genel KDV oranı ortalaması %19,8 iken yapılan artışlarla beraber 2011

yılında bu oran %20,7'ye yükselmiştir.

Ülkemizle Avrupa Birliği ülkeleri arasında karşılaştırma yapılabilmesi amacıyla açıklamada

ülkemiz için 06.12.2011 tarihinde geçerli olan akaryakıt fiyatları ve 09.12.2011 tarihli döviz

kuru dikkate alınarak Euro olarak kullanılacaktır.

Ülkemizde 1 litre kurşunsuz benzin 1,72€ olup bunun 1,03€' su vergidir. Satış fiyatı

içerisindeki vergi payı %60,08 olmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinde kurşunsuz benzinin

fiyatı 1,146 (Bulgaristan) ile 1,64€ (Yunanistan) arasında değişmektedir. Vergiler bakımından

0,53€ (Güney Kıbrıs Rum Kesimi) ile 0,99€ arasında değişmektedir. Satış fiyatı içerisindeki

vergi payı bakımından Hollanda (%61,03), Yunanistan (%60,38) ve İngiltere'nin (%60,31)

arkasından dördüncü sırada yer almaktayız.

Euro dizel bakımından ülkemizde 1 litresinin fiyatı 1,59€ olup, bu fiyatın 0,77€'su vergidir.

Satış fiyatı içerisindeki vergi payı %48,62 olmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerindeki satış fiyatı

1,20€ (Bulgaristan) ile 1,64€ (İngiltere) arasında değişmektedir. Vergiler bakımından 0,48€

(Lüksemburg) ile 0,95€ (İngiltere) arasında değişmektedir. Satış fiyatı içerisindeki vergi payı

bakımından İngiltere (%57,77), İsveç (52,34), İrlanda (%49,79), Almanya (%49,07) ve

İtalya'nın (%48,88) altında yer almaktayız.

LPG'nin kilogram satış fiyatı ülkemizde 0,95€ olup, 0,44€'su vergidir. Satış fiyatı içerisindeki

vergi payı %45,84 olmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinde satış fiyatı 0,59€ (Lüksemburg) ile

0,85€ (Fransa) arasında değişmektedir. Vergiler bakımından 0,09€ (Lüksemburg) ile 0,30€

(Slovakya) arasında değişmektedir. Satış fiyatı içerisindeki vergi payı %14,89 (Lüksemburg)

ile %42,48 (Slovakya) aralığındadır.

SORU ÖNERGESİ

Vergi gelirlerimizin Türkiye’nin kamu net borçlarına oranı nedir? Bu oran itibariyle Avrupa

ülkeleri ve dünyadaki sırlamamız nedir?

222

CEVAP

Ülkemizde kamu net borçlarının genel kamu gelirlerine oranı 2010 yılı için %88,13 olmuştur.

Aynı yılda Avrupa Birliği'nde bu oran %141,98 Gelişmiş Ülkelerde %182,89 G7 Ülkelerinde

%215,67 olarak gerçekleşmiştir. Ülkelerden örnek verecek olursak 2010 yılında bu oran

Yunanistan'da %461,47 Japonya'da %435,43 ABD'de %275,21 Almanya'da %158,50

İngiltere'de %193,14 İspanya'da %153,79'dur.

Ülkemizde bu oran 2002 yılında %213,69 olarak gerçekleşmiştir. Aynı oran 2003 yılında

%177,78 2004 yılında %157,23 2005 yılında %128,69 2006 yılında %103,81 2007 yılında %93

2008 yılında %89,61 ve 2009 yılında %101,53 olmuştur.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi, AKP hükümetleri döneminde ekonomideki kötü gidişin durdurulması amacıyla

2006-2009 yıllarında YTL, 2010-2012 yıllarında TL simgeli banknotlar basılmış, şimdi de ne

olduğu belli olmayan ve kamuoyunda farklı tartışmalara neden olan yeni simgeli banknotların

altyapısı hazırlanmaya başlanmıştır. En büyük banknot değeri 2006'da 50 YTL iken 2010'da

200 TL'ye çıkartılarak emisyon hacmi ciddi miktarlarda yükseltilmiştir. 01.03.2012 tarihli

medyada yer alan yeni TL simgesi üzerinde başlatılan farklı yorum ve değerlendirmelerle ilgili

olarak;

1. Merkez bankası tarafından yapılan bir yarışma sonucunda seçildiği belirtilen yeni TL

simgesinin, Ermenistan para simgesine benzerliğinin özel bir gerekçesi var mıdır?

2. Seçilen yeni simge konusunda bakanlığınızın ve ilgili diğer birimlerin de görüşleri alınmış

mıdır? Alındı ise bakanlığınızın resmi görüşü nasıl olmuştur?

3. AKP hükümetleri döneminde Türk parasından 6 sıfır atılmasıyla başlayan yeni para

basımına yönelik işlemler sonucunda bugüne kadar basılan YTL ve TL simgeli banknot

miktarlarının yıllara göre dağılımı nasıl olmuştur?

4. Halen ülkemizdeki emisyon hacmi ne kadardır? Bu emisyon içerisindeki banknot ve madeni

para miktarlarının payları nasıldır?

5. Emisyonda yer alan banknotların cinslerine göre miktarları nasıldır?-. .

6. Para değişimlerine gidilen 2006 ve 2010 yıllan ile izleyen yıllarda ne kadar yeni para basımı

yapılmıştır? Basılan paraların yıllara göre dağılımı nasıl olmuştur? ;

7. Anılan yıllarda ve sonrasında basılan yeni paralar nedeniyle emisyon hacimlerinin

değişimleri nasıl olmuştur?

8. 01.03.2012 tarihli medyada yer alan ve ne olduğu anlaşılamayan yeni TL simgesine

geçilmek istenmesinin bilimsel ve ekonomik gerekçeleri nelerdir?

9. Yeni simgeli para kullanımına hangi tarihte geçilecektir? Bu amaçla toplam ne kadar yeni

para basılması planlanmıştır? Basılan yeni paralarla emisyon hacmi ne kadar artacaktır?

10. Yeni simgeli 500 ve 1000 TL'lik banknotlar da basılacak mıdır? Basılacaksa hangi

banknotlar ve madeni paralardan ne miktarlarda basım yapılacaktır?

11. Yapılan bu uygulama örtülü bir devalüasyon değil midir? Bunun gizlenmesi için yeni

simgenin Ermenistan para birimi simgesine benzetildiği iddiaları doğru mudur?

12. TL simgesindeki değişiklik kararının iptal edilmesi sağlanabilir mi?

13. Bakanlığınızın konuya ilişkin görüşü nasıldır?

223

CEVAP

Türk lirasının ülkemizde ve dünyada ilgili alanlarda özgün, kolay anlaşılabilir, akılda kalıcı bir

şekilde temsil edecek bir simge belirlemek üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası

tarafından bir "TL Simge Yarışması" düzenlenmiş ve yarışmaya ilişkin başvuru şartlan 8 Eylül

2011 tarih ve 2011-54 sayılı basın duyurusu ile kamuoyuna duyurulmuştur.

Yarışmaya vatandaşlar yoğun ilgi göstermiş olup, Değerlendirme jürisinin çalışmaları

sonucunda finale kalan yedi tasarım üzerinde Banka yönetimi tarafından yapılan değerlendirme

sonucunda, birincilik ve teşvik ödüllerine layık görülen tasarımlar kararlaştırılmıştır. Daha

sonra, yarışma şartnamesi çerçevesinde, birinci seçilen eser Banka grafikerlerinin çalışmaları

sonucunda, geometrik açıdan estetik bir temele oturtulmuş ve TL simgesi olarak kullanılmasına

karar verilmiştir.

TL simgesi olarak kullanılmasına karar verilen tasarım ve yarışma sonuçlan, 1 Mart 2012

tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Banka

yetkilileri ve basın mensuplarının katıldığı bir lansman toplantısı aracılığıyla kamuoyu ile

paylaşılmıştır.

Ülkemizde ilk kez gerçekleştirilen paramızdan 6 sıfır atılması operasyonu kapsamında 1 Ocak

2005 tarihinden itibaren dolaşıma verilen E8 Emisyon Grubu Yeni Türk Lirası banknotlar ile 1

Ocak 2009 tarihinden itibaren dolaşıma verilen E9 Emisyon Grubu Türk Lirası banknotlara

ilişkin olarak, Banknot Matbaası Genel Müdürlüğünde basılan ve Emisyon Genel

Müdürlüğünce teslim alman banknot miktarları aşağıdaki tabloda yer almaktadır:

Yıl Banknot Miktarı

(Adet)

Banknot Miktarı (Tutar)

2005 1.406.760.000 36.517.616.000.-YTL

2006 892.238.000 28.790.331.000.-YTL 2007 613.048.000 21.177.660.000.-YTL 2008 241.966.000 2.770.970.000.- YTL 2009 1.540.246.000 74.352.650.000.- TL 2010 664.794.000 24.315.260.000.-TL 2011 758.455.000 37.197.460.000.-TL

Emisyon hacmi, Merkez Bankası tarafından ihraç edilen (piyasaya sürülen) banknotların

toplam tutarını ifade etmekte, "Tedavüldeki Banknotlar" olarak da adlandırılmaktadır. 23 Mart

2012 tarihi itibarıyla emisyon hacmi (dolaşımdaki banknot miktarı) adet olarak 1.055.620.972,

tutar olarak 53.730.678.663,25 TL'dir.

Madeni paraların üretimi ve dağıtımı T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı'na bağlı Darphane

ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilmekte olup, adı geçen Kurumun

Internet sitesinde Ocak 2012 sonu itibarıyla piyasaya verilen madeni para miktarının adet

olarak 2.735.974.700, tutar olarak 998.076.745 TL olduğu belirtilmektedir.

224

31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla dolaşımda bulunan banknotların cinslerine göre miktarları şu

şekildedir:

Kupür Tutar % Dağılım Adet % Dağılım

200 TL 12.301.059.400,00 22,32 61.505.297,0 5,69

100 TL 25.862.219.250,00 46,93 258.622.192,5 23,94

50 TL 11.507.108.575,00 20,88 230.142.171,5 21,31

20 TL 2.882.853.660,00 5,23 144.142.683,0 13,34

10 TL 1.469.114.860,00 2,67 146.911.486,0 13,60

5 TL 665.762.957,50 1,21 133.152.591,5 12,33

Toplam 54.688.118.702,50 99,25 974.476.421,5 90,21

Diğer 415.054.943,75 0,75 105.737.641,0 9,79

Genel Toplam 55.103.173.646,25 100,00 1.080.214.062,5 100,00

Yıl Tutar Değişim

2004 13.465.236.966

2005 19.612.018.803 45,65%

2006 26.815.150.603 36,73%

2007 27.429.388.907 2,29%

2008 31.743.434.114 15,73%

2009 38.340.278.128 20,78%

2010 48.937.559.941 27,64%

2011 55.103.173.646 12,60%

Emisyon hacmi, Merkez Bankası tarafından ihraç edilen (piyasaya sürülen) banknotların

toplam tutarını ifade etmekte, "Tedavüldeki Banknotlar" olarak da adlandırılmaktadır. Bu

paralar ya bireylerin elinde, ya da bankaların kasalarında nakit olarak tutulmaktadır. Emisyon

hacmi, yeni bir banknotun ya da emisyon grubunun tedavüle verilmesinden ziyade, temel

olarak bireylerin para talebi tarafından belirlenmektedir. Para işlem, ihtiyat ve spekülasyon

amaçlarıyla talep edilmektedir.

Bireylerin para talebi faiz ve enflasyon oranlarında gerçekleşen veya gerçekleşmesi beklenen

değişmelere, para teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak değişebilmekte ve dolayısıyla

emisyon hacmini etkilemektedir. Ayrıca, Merkez Bankasının para politikaları uygulamaları

kapsamında gerçekleştirdiği çeşitli işlemler de emisyon hacmi üzerinde etkili olmaktadır.

Paramıza kazandırılan itibarın bir sonucu olarak son yıllarda uluslararası piyasalarda Türk

Lirasının kullanımı artarak sürmektedir. Küresel piyasalarda değişik para birimlerinin

kullanılmasına ilişkin olarak Uluslararası Ödemeler Bankası'nın (BIS) yapmakta olduğu anket

sonuçlarına göre, 2010 yılında Türk lirası kullanımı 2007 yılına göre 3 kattan fazla artmıştır.

Bunun yanında, Türk lirası yabancı yatırımcılar nezdinde bir yatırım aracı olarak da işlem

görmektedir. Türkiye piyasası kapalı olduğu zamanlarda dahi Türk lirası pozisyonu olan

yabancı kurumlar, yurt dışı piyasalarda kendi aralarında Türk lirası cinsinden işlemler

gerçekleştirebilmektedirler. Artık Türk lirası sadece ülkemizde değil, Avrupa'dan Amerika'ya,

Amerika'dan Asya'ya uzanan geniş bir coğrafyada 24 saat boyunca işlem görmektedir.

Bankamız Kanunu, Bankamızı "Hükümetle birlikte Türk lirasının iç ve dış değerini korumak

için gerekli tedbirleri almak" la görevlendirmiştir. Bu görev gereğince, Türk lirasına

kazandırılan itibarı perçinlemek ve dünyada bilinirliğini artırmak amacıyla bir simgeye ihtiyaç

duyulmuş olup, Türk lirasını anlaşılabilir, özgün, estetik, elle yazımı kolay ve akılda kalıcı

şekilde temsil edebilecek bir simge belirlemek üzere, "TL Simge Yarışması" düzenlenmiştir.

Türk lirası banknotlarda simge kullanımı mevcut E9 emisyon grubunda ve bu grubun yeni

tertiplerinde söz konusu olmayacaktır. Bugün itibarıyla 500 ve 1000 TL'lik banknotların basımı

söz konusu değildir.

225

SORU ÖNERGESİ

Türkiye genelinde olduğu gibi, İstanbul'da da tüketiciler gelirlerini dikkate almadan, hayat

standartlarını maksimize edecekleri oranda harcama yaparak değiştirme eğilimindedir. Bu

yaşam tarzını da ancak tüketici kredisi ya da kredi kartı kullanarak gerçekleştirdikleri

görülmektedir.

Günümüz ekonomik sisteminin vazgeçilmez parçalarından biri olan banka kredi kartlarının

faydaları ve zararları hakkında yapılan bir araştırmada, sosyo-ekonomik ve demografik

faktörler ile kredi kartı sahipliği ve kullanımı arasında kesin bir ilişki bulunduğu

belirtilmektedir.

Kredi kartları; ödeme kolaylığı, sağladığı kredibilite, kaynakların transferi gibi ekonomik

sistem içerisinde bireylere birçok kolaylık sağlayan bir araç olarak önemli özelliklere sahiptir.

Ancak, ülkemizde kredi kartı ile harcama eğilimi yüksek olduğundan ekonomik krizlerin

yaşandığı dönemlerde borçların ödenmeme riski de yüksektir. Dolayısıyla cari açığm kredi

kartıyla kapatılmaya çalışılması ve zamanla borcun döndürülemez hale gelmesi birçok sorunu

beraberinde getirmekte ve sosyal bunalımların ve aile facialarının yaşanmasına varan sorunlar

yaşanmaktadır.

Bu kapsamda;

1- İstanbul'da toplam kredi kartı borcu nedir? Kredi kartı borcu nedeniyle icra takibine

düşen kişi sayısı kaçtır? Bunların toplam borcu ne kadardır? İcra takibine düşen kredi

kartı borçlarının toplam kredi kartı borcuna oranı nedir?

2- Vatandaşlarımızın kredi kartı borcu nedeniyle içine düştüğü borç batağından

kurtulması için kredi kartı borcu yapılandırması ile ilgili bir çalışmanız var mı? Var ise

hangi aşamadadır? Yok ise böyle bir çalışma yapmayı düşünüyor musunuz?

3- Kredi kartı kullanımında; kalıcı esaslara bağlı gelire oranlı, limit tespitli bir düzenleme

çalışmanız var mı? Var ise hangi aşamadadır? Yok ise böyle bir çalışma yapmayı


4- Kredi kartları kullanımında sigorta sistemi var mı? Yok ise böyle bir sistem getirmeyi


CEVAP

1) Aralık 2011 itibarıyla, kredi kartı verilerine ilişkin olarak www.bddk.org.tr adresinde yer

alan 'TİNTÜRK- Finansal Türkiye Haritası" uygulamasından derlenen bilgiler aşağıdaki

tabloda gösterilmektedir. Diğer taraftan, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

(BDDK) veri tabanında il bazında kredi kartı müşteri sayılarına ilişkin bilgi bulunmamaktadır.

Kredi Kartları

Toplam Borç Tutarı*

Takipteki Kredi

Kartları Toplam

Borç Tutarı (1000

TL)**

Takipteki Kredi Kartları

Toplam Borç Tutarının

Kredi Kartları Toplam

Borç Tutarına oranı

İstanbul İli 20.290.854 TL 1.019.377 TL %5,02

Türkiye Geneli 59.014.352 TL 3.523.721TL %5,97

* "Kredi Kartları Toplam Borç Tutarı", takipteki kredi kartları borç tutarını da içermektedir.

** "Takipteki kredi" Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi

ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik uyarınca

vadesinin üzerinden 90 gün geçtiği halde ödenmemiş veya vadesinden 90 gün geçmemiş olsa

http://www.bddk.org.tr/

226

bile ödenmeyeceğine dair güçlü emareler bulunan ve Tekdüzen Hesap Planında Takip

hesaplarında izlenmesi gereken kredileri ifade etmektedir.

2) Kredi kartı borçlarının yeniden yapılandırılmasına yönelik bir programın yürürlüğe

konulması kanun ile düzenlenebilecek olup, söz konusu hususa ilişkin olarak BDDK nezdinde

yürütülen herhangi bir çalışma bulunmamaktadır,

3) Kredi kartı limitlerinin tespitine ilişkin usul ve esaslar; 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi

Kartları Kanununun 9 uncu maddesi ile 10.03.2007 tarihli ve 26458 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanan Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmeliğin 22 nci maddesinde

düzenlenmiş bulunmaktadır. Dolayısıyla, kredi kartı limitlerinin tespitine yönelik yeni bir usul

ve esas belirlenmesi kanun değişikliğini gerektirmekte olup, BDDK nezdinde bu yönde

yürütülen herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.

4) 5464 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca, kartların kullanımı için gerekli olan kod

numarası, şifre veya kimliği belirleyici başka bir yöntemin kullanıldığı hallerde bu bilgilerin

kaybolması veya çalınması halinde kart hamili; yapacağı bildirimden önceki yirmidört saat

içinde gerçekleşen hukuka aykırı kullanımdan doğan zararlardan yüzelli Türk Lirası ile sınırlı

olmak üzere sorumlu olup, kart çıkaran kuruluş, yapılacak talep ve ilgili sigorta prim bedelinin

ödenmesi koşulu ile kart hamilinin bahse konu yüzelli Türk Lirası tutarındaki sorumluluğunun

sigortalanmasını sağlamakla yükümlüdür.

Bu itibarla, kredi kartı kullanımına özgü genel bir sigorta uygulaması 5464 sayılı Kanun

kapsamında düzenlenmemiş olup, kredi kartı bilgilerinin çalınması veya kaybolmasına ilişkin

sigorta uygulaması yasal mevzuat ile hüküm altına alınmıştır.

ENERJİ

SORU ÖNERGESİ

BİL Genel Müdürünün gerek BOTAŞ Teftiş Kurulunca tespit edilen hususlar gerekse

Başbakanlık Teftiş Kurulu ve Sayıştay tarafından yapılan tespitler ve raporlanan hususlar

gereğince görevinden uzaklaştırılması gerekmektedir. Buna göre;

1- BİL Genel Müdürü neden hala görevinde bulunmaktadır?

2- BOTAŞ Genel Müdürünün görevden alınmasıyla bir ilgisi var mıdır?

3- 2011 yılı itibariyle al ya da öde kapsamında; Rusya'ya 1.100 milyon dolar, İran'a 1.330

milyon dolar ve Azerbaycan'a 200 milyon dolar toplamda 2.630 milyon dolar

ödenmiştir. Bu bedelin 700 milyon dolan telafi edilmiştir. Kalan 1.970 milyon dolar

ileri ki yıllarda telafi edilecektir. Gaz alınmadan ödenen bu bedeller BOTAŞ'ı

finansman darboğazına sokmakta, bu durum bankalardan kredi alımını zorunlu

kılmakta ve finansman giderleri BOTAŞ'ı zararlı göstermektedir. Bu durum ise zam

yapmaya gerekçe oluşturmaktadır. Fiyat ayarlamaları 6 ay öncesi miktarlardan

hesaplanmaktadır. Son yıllarda doğalgaz fiyatlarında artma olmadığı gibi Dünya

pazarlarında fiyatı düşme eğilimi göstermektedir. Diğer bir deyişle, son 6 ayda

doğalgaz fiyatları artmadığı gibi dolarda da önemli bir artış yapılmadığından yapılan bu

zamların tek nedeni al ya da öde kapsamında fazlalıktan ödenen yaklaşık 2 milyar ABD

doları mıdır?

CEVAP

1. Söz konusu raporlara Bakanlığımca gerekli cevaplar verilmiş olup Genel Müdür

mevzuata uygun olarak görevine devam etmektedir.

2. BOTAŞ Genel Müdürlüğünde yapılan görev değişiminin BİL Genel Müdürlüğü ile

227

ilişkilendirilmesi doğru bir yaklaşım olmayacaktır.

3. Al ya da öde ile ilgili miktarların ödemeleri, doğal gazın satıcısı olan tarafın yaptığı

yatırımların bir garantisi olarak değerlendirilmekte ve genellikle yapılan uzun dönemli

doğal gaz alım-satım anlaşmalarında asgari alım taahhüdüne (al ya da öde miktarlarına)

ilişkin hükümler yer almaktadır. Bu hükümler çerçevesinde asgari alım taahhüdünün

altında kalınan miktarlar için o dönemdeki kontrat fiyatları üzerinden belli bir oranda

ödeme yapılmakta ve daha sonraki yıllarda bu gaz miktarı telafi edilmektedir. Telafi

edilen bu miktarlar için telafi dönemindeki fiyatlar üzerinden, asgari alım taahhüdü

çerçevesinde daha önce yapılmış olan ödeme oranından arta kalan oranda ödeme

yapılmaktadır. Diğer bir deyişle asgari alım taahhüdü çerçevesinde yapılan ödemeler

boşa gitmemekte, herhangi bir kayba yol açmamakta ve telafi esnasında yapılacak

ödemelerden düşülmektedir.

Bilindiği üzere, ülkemiz 5 ülkeden doğal gaz ithalatı yaparak doğal gaz ihtiyacını

karşılamakta olup, doğal gaz alım satım anlaşmalarının fiyat formülleri, uluslararası

ham petrol ve petrol ürünlerine baz edilmiştir. Hesaplamalarda, geçmişe dönük 6 veya

9 aylık ortalamalar dikkate alınmaktadır. Ham petrol ve petrol ürünleri fiyatlarındaki

değişiklikler doğal gaz alım fiyatlarına aynen yansımaktadır. Bununla birlikte; doğal

gaz alım maliyetlerini doğrudan etkileyen ABD Dolar kurundaki değişimler de satış

fiyatlarının belirlenmesinde etken unsurlardandır.

Soru önergesinde sözü edilen Dünya pazarlarındaki fiyat düşüşlerinin ABD'de son

yıllarda bulunan kaya gazı fiyatlarının çok düşük olması, kaya gazının ABD

piyasasında yarattığı arz fazlalığı ve bu piyasanın arz talep değişikliklerinden doğrudan

etkilenen likit bir piyasa yapısına sahip olmasından kaynaklandığı

değerlendirilmektedir. Ancak bu sadece Amerika piyasasına özgü bir durum olup,

Uzak doğu piyasasında artan doğal gaz talebi nedeniyle, Türkiye'nin de içinde

bulunduğu Avrupa piyasasında ise artan petrol fiyatları nedeniyle doğal gaz fiyatları

artış göstermiştir.

Doğal gaz toptan satış fiyatlarımızdaki güncellemeler yukarıda özetlenen maliyet

unsurlarındaki değişimlerden kaynaklı olup "Al ya da Öde" yükümlülüklerimizden

kaynaklanmamaktadır. Ayrıca, BOTAŞ doğal gaz toptan satış fiyatlarını belirlerken

pazarın durumunu, ülkenin ekonomik şartlarını, piyasa fiyat istikrarını v.b. hususları

dikkate almakta olup, EPDK'nın tarife ile ilgili kararları doğrultusunda alım ve işletme

giderlerini ve piyasa koşullarını dikkate alarak mümkün olan en makul seviyede

fiyatlarını belirleyerek uygulamaya koymakta ve doğal gazı tüketicilere mümkün olan

en makul fiyat seviyesinde sunmaya çalışmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Türkiye petrol ihtiyacının %90'ını ithalat yolu ile karşılamakta iken bunun da yaklaşık %31'ini

İran'dan almaktadır. Fakat 30 Mart 2012 Cuma günü Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın

Taner YILDIZ tarafından "İran'dan aldığımız ham petrol miktarında bir miktar kısıtlamaya

gidilerek, Libya'dan ithalat yapacağımız" belirtilmiştir. Bu açıklamalar ışığında;

1- İran petrolü ile Libya petrolü arasında bir kalite veya fiyat farkı var mıdır? Var ise

neden daha önce İran'dan alınan petrolde kısıtlamaya gidilerek Libya'dan ithalat

yapılmamıştır?

2- İran'dan aldığımız petrolden yapılacak kısıtlama ne kadar olacaktır? Libya'dan da aynı

oranda mı petrol ithal edilecektir?

3- Bugüne kadar Libya'dan ham petrol ithalatı yapılmış mıdır ve yapılmakta mıdır?

228

Yapılmakta ise hangi oranlarda yapılmaktadır?

4- Libya Hükümeti ile ithalat konusunda bir görüşme olmuş mudur? Görüşme oldu ise, ne

zaman, nerede ve kimler arasında yapılmıştır? İthalat anlaşması ne zaman

imzalanacaktır?

5- -Amerikan Büyükelçisi Francis J. Riccardione'nin 29 Mart 2012 Perşembe günü,

"Ankara'nın İran petrolü ithalatını azaltmasını umduğu" yönündeki açıklamasının ertesi

gününde böyle bir beyanatta bulunulması tesadüf müdür?

6- -Bu açıklamanın, Avrupa Birliği ülkelerinin İran'dan petrol ithal edilmesine ambargo

konulması için yaptıktan çalışma ile bir ilgisi var mıdır?

CEVAP

1,2,3. Ham petrol kalitesi temel olarak gravitesi (API) ve içerdiği kükürt oranına göre

sınıflanarak fiyatlandırılmaktadır. API yükseldikçe kalite arttığı için birim ham petrol fiyatı

artarken içerdiği kükürt oranı düşmesi ham petrol fiyatını yükselten bir başka faktördür. Libya

ham petrolü 35,8 API ve %0,39 kükürt oranında olup, referans ham petrol olan Dated Brent

ham petrolün üzerinde fiyatla satılan hafif ham petroldür. Buna karşılık İran ham petrolü iki

cins olup; İran Heavy 29,6 API ve %2,1 kükürt, İran Light ham petrolü ise 33,4 API ve % 1,44

kükürt içermektedir. Ayrıca ham petrol cinslerinden elde edilen ürün komposizyonu da

farklılık gösterdiği için ham petrol fiyatlarının direkt karşılaştırılması doğru olmayacaktır.

Bununla birlikte ham petroller arasındaki fiyat farklılıkları piyasadaki arz/talep dengesine ve

sezon durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir.

Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. (TÜPRAŞ)'den alınan yazılı cevapta özetle; "ham petrol

alımlarının kararı, yıllık, aylık ve haftalık lineer programlarının analizleri sonucunda ortaya

çıkmaktadır. Bu analizlerde ham petrollerin fiyatları, ilgili ham petrolden elde edilebilecek

ürünler ve ürün talepleri dikkate alınarak alınacak ham petrol cinsine ve üretim

kompozisyonuna karar verilmektedir. Bu çerçevede son yıllarda Libya ham petrolü yerine

Kazakistan ve Rusya-Sibirya hafif ham petrolü tercih edilmiştir. Mevcut konjoktürde ise

kaynak çeşitlendirmesi çerçevesinde alternatif kaynak olarak Libya ham petrolü tekrar tercih

edilmiştir. Gelecekte oluşacak veya değişebilecek konjonktüre göre TÜPRAŞ alım portföyünü

değiştirilebilecektir. İran'dan ham petrol İthalatında yaşanabilecek azalmanın Libya'nın yanı

sıra Suudi Arabistan, Irak, Rusya Federasyonu ve Kazakistan gibi alternatif kaynaklardan

temini mümkün olabilecektir.

2003-2006 döneminde ortalama 4,6 milyon ton ithalatı yapılan Libya ham petrolü, 2007

yılında fuel-oil ve kalorifer yakıt taleplerinin daralması nedeniyle 300 bin tona gerilemiştir.

2008 yılından sonra ise dönüşüm ve kükürt giderme ünitelerinin tamamlanması ile

optimizasyon programları çerçevesinde İran, Kazakistan ve Rusya Federasyonu ham petrolleri

gibi alternatif kaynaklara yönelinmiştir." denilmektedir.

4. TÜPRAŞ'dan alınan yazılı cevaba göre; Libya ham petrolü ikmali için görüşmeleri "Libya

Ulusal Ham petrol Şirketi" ile yürütülmüş ve gerekli anlaşma 1 Şubat 2012 itibariyle

sonuçlandırılmıştır

5.6. Enerji strateji ve politikamız; ülkemiz ulusal çıkarları ve uluslararası konjonktür

gözönünde bulundurularak oluşturulmakta ve uygulanmaktadır. Bu bağlamda TÜPRAŞ,

uluslararası piyasalardaki bütün gelişmeleri dikkate alarak petrol kaynaklarının

çeşitlendirilmesi, tedarik zincirinde riskin dağıtılması, fiyat ve navlun avantajlarının

sağlanması için ham petrol alım operasyonlarında optimizasyona ve çeşitlendirmeye gitmiştir.

229

SORU ÖNERGESİ

Özelleştirilen ve henüz devirleri tamamlanmayan elektrik dağıtım şirketlerinin kayıp-kaçak

(KK) bedellerini elektrik faturalarına yansıtarak abonelerden almaya devam etmeleri,

faturalarını düzenli ödeyen vatandaşlarımızı rahatsız etmektedir. Enerji Piyasası Düzenleme

Kurulu (EPDK)'nin özelleştirme sonrasında kayıp kaçağın önlenmesine dönük yatırımlarda

kullanılacağı gerekçesiyle savunduğu kayıp-kaçak bedelinin tüketiciden tahsil edilmesi

uygulamasında dürüst vatandaşlarımız mağdur olmakta ve devlete olan güvenleri giderek

kaybolmaktadır. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Vatandaşlarımızı rahatsız eden bu uygulama hangi tarihte ve hangi yasa kapsamında

başlatılmıştır?

2. Bu uygulama sonucu yıllar itibariyle günümüze kadar ne kadar ayıp-kaçak bedeli elde

edilmiştir? Bu para nerelerde ve nasıl harcanmıştır? Bu para ile kayıp-kaçağın önlenmesi veya

azaltılmasına yönelik hangi yatırımlar yapılmıştır? Bu yatırımların tutarı nedir?

3. Ülke genelinde toplam abone sayısı ne kadardır? Toplam kaç aboneden "KK Bedeli" adı

altında para tahsil edilmektedir?

4. Dağıtım şirketlerinin, ülkemizin birçok ilinde elektrik faturasını ödemeyen ve kaçak

elektrik kullandığım tespit ettikleri abonelerin elektriklerini yaklaşık 10 gün içinde kestikleri

halde;' elektriğini kesmeye gidemedikleri şehirler var mıdır? Varsa gidemedikleri bu yerlere

polis veya asker yardımıyla gitmeyi denemişler midir?

5. Bir vatandaşın yapmış olduğu "Bu durum, her şeyden önce bir vicdan meselesidir, kul

hakkıdır. Kaçak elektrik kullanan nasıl ki benim hakkımı yiyorsa, onun ücretini haksız yere

bana ödetenler de kul hakkına giriyorlar" şeklindeki yoruma katılıyor musunuz?

6. Kaçak elektrik kullanımı nedeniyle şehirler itibariyle hakkında dava açılan abone veya

vatandaş sayısı nedir?

7. "Dağıtım şirketleri elektriği hem satıyor hem de okuma parası alıyor. Üstelik aynı binadaki

iki ayrı evden farklı tutarlar tahsil ediyor. Bu kabul edilebilir bir uygulama değildir." yönündeki

şikâyetler doğru mudur?

8. Abonelerin faturalarına yansıtılarak "Dağıtım Bedeli" adı altında alınan ücretler nasıl ve

hangi mevzuata göre belirlenmektedir?

9. Dağıtım ve kayıp-kaçak bedeli olarak alınan bedellerin iptal edilmesi konusunda

Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? Varsa çalışma ne aşamadadır? Yoksa bu haksızlığın

giderilmesi sağlanabilir mi?

CEVAP

1,8.9: Kayıp-kaçak bedeli 4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu (Kanun) kapsamında

tüketicilere tahakkuk ettirilmektedir: Kanunun; 1 inci maddesinde elektriğin yeterli, kaliteli,

sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması

için, rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterebilecek, mali açıdan

güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik enerjisi piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız

bir düzenleme ve denetimin sağlanması amaçlanmıştır. Kanun kapsamında hazırlanmış olan

ikincil mevzuatta ise kayıp-kaçak bedeline ve uygulanmasına ilişkin detaylı hükümler yer

almaktadır.

Kanunda yer alan tarifelerin düzenlenmesi kapsamında 2003 yılından beri Enerji Piyasası

Düzenleme Kurumunca düzenlenen tarifelerde enerji bedeli hesaplamalarında hedef

kayıp-kaçak oranları da dikkate alınmıştır. 2003 yılı öncesinde de enerji fiyatları içerisinde

230

enerji maliyetinin bir unsuru olarak kayıp-kaçak maliyetleri de dikkate alınmaktaydı.

2006-2010 dönemini kapsayan tarife uygulama döneminde hedef kayıp-kaçak oranları her bir

şirket için ayrı ayrı belirlenmiş ve enerji bedeli hesaplanırken bu oranlar dikkate alınmıştır.

2011 yılından itibaren ise maliyet kalemlerinin ayrıştırılması söz konusu olup faturada daha

önce perakende satış (aktif enerji) bedeli içerisinde yer alan kayıp-kaçak bedelinin ayrıştırılarak

serbest tüketiciler de dahil tüm dağıtım sistemi kullanıcılarına yansıtılması uygulamasına

geçilmiştir.

Dağıtım faaliyeti, elektrik enerjisinin 36 kV ve altındaki hatlar üzerinden naklini

gerçekleştirmek için gerekli olan tesis ve şebekenin tesisi ile bu tesislerin işletilmesi ve

bakımını kapsamaktadır. Dağıtım tarifeleri Elektrik Piyasası Kanununun 13 üncü maddesi

gereğince elektrik enerjisinin dağıtım tesisleri üzerinden naklinden yararlanan tüm gerçek ve

tüzel kişilere eşit taraflar arasında fark gözetmeksizin uygulanacak dağıtım hizmetine ilişkin

fiyatları, hükümleri ve şartlan içermektedir.

Dağıtım bedeli, Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği, Gelir ve Tarife Düzenlemesi

Kapsamında Düzenlemeye Tabi Unsurlar ve Raporlamaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ ve

diğer ikincil mevzuat kapsamında belirlenmektedir. Dağıtım bedeli dağıtım sistem kullanım

fiyatını kapsamakta olup dağıtım hizmetinin sunulabilmesi için yapılan dağıtım sistemine

ilişkin yatırım harcamaları, işletme ve bakım giderleri dikkate alınarak hesaplanan ve tüm

dağıtım sistemi kullanıcılarından tahsil edilen bir bedeldir. Dağıtım bedeli enerjiye, perakende

satış hizmetine, sayaç okumaya, iletime ilişkin maliyetleri içermemektedir.

Kayıp-kaçak bedeli ve dağıtım bedeli hususunda yürürlükte olan mevzuat ve uygulama

yukarıda açıklanmıştır.

2, 4, 5, 6: Kayıp-kaçak bedeli birim enerji için belirlenen ve enerji maliyetlerini yansıtan bir

bedeldir. Dolayısıyla, tüketicilere tahakkuk ettirilen bu bedel enerji maliyetinin bir unsuru

olarak dikkate alınmaktadır. Diğer yandan, dağıtım şirketlerinin kendileri için belirlenmiş olan

hedef kayıp-kaçak oranının altında bir kayıp-kaçak oranını değişik önlemler alarak, yatırım

yaparak gerçekleştirmeleri halinde ortaya çıkabilecek kar ilgili şirkete kalmaktadır. Dağıtım

şirketlerinin kendileri için belirlenmiş olan hedef kayıp-kaçak oranına ulaşamamaları halinde

ortaya çıkabilecek zarar da yine ilgili şirkete bırakılmakta olup bu zararın tüketicilere

yansıtılması söz konusu değildir. Dolayısıyla, uygulama döneminin her bir tarife yılı için hedef

kayıp kaçak oranlarının belirlenmesiyle tüketicilerin daha düşük kayıp-kaçak bedelinden

fiyatlandırılması sağlanırken, dağıtım şirketlerinin daha düşük kayıp oranlarını

gerçekleştirecek şekilde faaliyet göstermeleri teşvik edilmektedir.

TEDAŞ Genel Müdürlüğü 2003 yılından itibaren yapmış olduğu etkin kayıp kaçak tarama

çalışmaları sayesinde, toplamda yaklaşık 40 milyon abonenin kontrolünü gerçekleştirmiştir.

Yapılan bu kontrollerde 1,7 milyon abonede kaçak kullanım tespiti yapılarak, 8,6 Milyar kWh

(2 Milyar TL) kaçak tahakkuku gerçekleştirilmiş, 523 bin abone hakkında ise savcılığa suç

duyurusunda bulunulmuştur. Bu çalışmalar sonucunda kayıp kaçak oranı 2002 yılındaki %

21'lerin üzerindeki seviyeden 2009 yılında % 15,6 seviyesine kadar düşürülmüştür. Ayrıca,

Türkiye genelindeki orta gerilimden enerji alan trafolu aboneler ile alçak gerilimden beslenen

yüksek tüketimli müşterilerin kontrollerinin daha yoğun olarak yapılabilmesi için, dağıtım

şirketlerinde/illerde yetişmiş aktif olarak bu görevi yapan, konusunda uzman deneyimli

personellerden oluşturulan mobil ekipler, TEDAŞ Genel Müdürlüğü merkezinden koordine

edilerek, özellikle kayıp kaçağın yüksek olduğu illerdeki denetim ve kontrol faaliyetlerini

sürdürmüştür.

01.01.2011-13.10.2011 tarihleri arasında TEDAŞ Genel Müdürlüğüne bağlı dağıtım şirketleri

tarafından savcılığa verilip hakkında dava açılan abone sayısı 45494 adettir.

231

3: Ülke genelinde toplam dağıtım sistemi kullanıcısı sayısı 2010 yılı itibariyle 32.484.440 olup

tüm bu aboneler kayıp-kaçak bedelini ödemekle yükümlü durumdadırlar.

7: Kanunda perakende satış hizmeti; perakende satış lisansına sahip şirketlerce, elektrik enerjisi

ve/veya kapasite satımı dışında tüketicilere sağlanan diğer hizmetler olarak tanımlanmıştır.

Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde, perakende satış hizmetinin kapsamı, elektrik enerjisi

ve/veya kapasite satımı dışında, tüketicilere sağlanan sayaç okuma, faturalama gibi diğer

hizmetler olarak tanımlanmıştır. Sayaç okumaya ilişkin perakende satış hizmet bedeli sayaç

okuma maliyetlerini yansıtan bir bedeldir. Söz konusu bedel tüm dağıtım sistemi kullanıcılarına

kWh (birim enerji) başına tahakkuk ettirilen bir bedeldir. Sayaç okuma bedeli Elektrik Piyasası

Tarifeler Yönetmeliği ve tarifelere ilişkin tebliğler kapsamında belirlenmektedir.

Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliğine "Geçici Madde 11- Perakende satış hizmeti fiyatı 20

i 1-2015 döneminde kWh üzerinden uygulanmaya devam edilir." hükmü eklenmiş ve

perakende satış hizmeti bedeli, Perakende Satış Hizmet Geliri ile Perakende Enerji Satış

Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğin 3 üncü maddesinde yer alan hükme istinaden

sayaç okuma ve sayaç okuma dışındaki perakende satış hizmeti bedeli olarak ayrıştırılarak kWh

bazında belirlenmiştir. Dolayısıyla, sayaç okuma bedeli kullanılan enerji miktarı dikkate

alınarak hesaplanan bir bedeldir. Bu nedenle, faturalama periyodunun kısaltılması

tüketicilerden alınacak sayaç okuma bedelinin daha fazla olacağı anlamına gelmemektedir.

Halihazırda, sayaç okuma bedeli ile faturalandırma sıklığı arasında bir ilişki bulunmamaktadır.

Ancak, sayaç okuma bedelinin abone başına belirlenmesine ilişkin çalışmalar devam

etmektedir.

CEVAP

Kaçak elektrik kullandığı tespit edilen 1,7 milyon elektrik abonesi için kaçak kullanım bedeli

olarak toplam 2 milyar TL. tahakkuk ettirilmiş olup, söz konusu miktarın Elektrik Dağıtım

Bölgelerine göre dağılımı şöyledir.

1- Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. %31

2- Vangolü Elektrik Dağıtım A.Ş. %1,5

3- Araş Elektrik Dağıtım A.Ş. % 0,8

4- Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. % 0,5

5- Fırat Elektrik Dağıtım A.Ş. % 0,6

6- Çamlıbel Elektrik Dağıtım A.Ş. % 0,4

7- Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş. %11

8- Meram Elektrik Dağıtım A.Ş. %7

9- Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. %3

10- Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. %2

11- Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş. %1,5

12- Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş. %1,5

13 Trakya Elektrik Dağıtım A.Ş. %1

14- İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım A.Ş. %3

15- Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş. %1

16- Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. %1

17- Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş. % 37 ,

18- Menderes Elektrik Dağıtım A.Ş. %1

19- Göksu Elektrik Dağıtım A.Ş. %1

20- Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. % 0,8

Kaçak elektrik kullanımı nedeniyle tahakkuk ettirilen 2 milyar TL'den, 534,9 milyon TL. tahsil

edilmiştir.

232

Normal yollardan tahsil edilemeyen kaçak elektrik bedelleri için hukuki süreç işletilmektedir.

Kaçak elektrik kullandıkları tespit edildikten sonra itirazda bulunan abonelerin durumları

Kaçak İtiraz Komisyonlarında görüşülmekte olup, sonucuna göre gerekli işlemler

yapılmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi 2010 yılında uygulamaya konan "Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması Usul

ve Esasları" doğrultusunda belirlenen birim enerji bedelinde vatandaşlarımıza yansıyan bir

ucuzlama sağlanamamıştır. Diğer yandan bu süreçte BOTAŞ Genel Müdürlüğünün bu

kapsamın dışında tutulduğu iddiaları da hem sektörde faaliyet gösteren işletmeleri hem de

vatandaşlarımızı rahatsız etmektedir. Bu konuyla İlgili olarak;

1-Halen sanayi tesislerinde, işyerlerinde ve konutlarda tüketilen elektrik enerjisinin Maliyet

Bazlı Fiyatlandırma Mekanizmasında dikkate alınan faktörler hangileridir?

2-Anılan yerlerde tüketilen elektrik enerjisinin belirtilen yöntemlerle hesaplanan birim maliyet

değerleri ve bu birim maliyetin maliyet unsurlarına göre dağılımları nasıldır?

3-Belirtilen yerlerde kullanılan elektrik enerjisinin birim satış bedelleri, birim maliyet değerleri

esas alınarak mı belirlenmektedir? Halen belirlenmiş tarife değerleri nasıldır?

4-2010 ve 2011 yıllarında BOTAŞ'ın Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması kapsamı

dışında tutulduğu, 2012 yılı ve sonrasında da aynı kararın uygulanacağı iddiaları doğru mudur?

5-Doğru ise bu uygulamanın gerekçeleri nelerdir? Konuya ilişkin olarak Bakanlığınız görüşü

nasıldır?

6-Bakanlığınızca uygulanan bu farklılık nedeniyle vatandaşlarımızın uğradığı mağduriyetin

giderilmesi ve fazladan ödemek zorunda kaldıkları enerji bedellerinin iade edilmesi ya da

mahsuplaşması konusunda Bakanlığınızca yürütülen bir çalışma var mıdır? Varsa çalışma ne

aşamadadır?

7-Elektrik bedellerinin ucuzlatılması ve piyasadaki farklı uygulamaların giderilmesi konusunda

Bakanlığınızca hangi tedbirler alınmış ya da alınmaktadır?

CEVAP

1,2,3,7: Elektrik fiyatlarının belirlenmesine yönelik olarak Enerji KİT'leri 14.02.2008 tarih ve

2008/T-5 sayılı Yüksek Planlama Kurulu (YPK) Kararı ile 01.07.2008 tarihinden itibaren

Maliyet Bazlı Fiyatlandırma (MBF) Mekanizmasına geçmiştir. Söz konusu Karar gereğince

maliyet ve döviz kurlarındaki değişimler fiyatlara yansıtılmakta ve satış fiyatları bu Karar

uyarınca belirlenmekte ve uygulanmaktadır.

MBF ile maliyetler; döviz kurundan kaynaklanan maliyetler, işçilik maliyetleri, kömür alım

maliyeti, doğalgaz alım maliyeti, fuel-oil alım maliyeti ve sıfır bakiye maliyeti (piyasanın

tümünde gerçekleşen enerji alım/satım arasındaki farkın üreticilere yansıtılması) kalemlerinden

oluşmaktadır. Her bir portföy üretim grubu için söz konusu YPK Kararı ekinde üretim

kaynaklarının maliyet ağırlık oranlarına göre formülasyonlar belirlenmiştir. Dolayısı ile

maliyet kaleminin sadece birinde gerçekleşen düşüş ya da artış tek başına anlamlı

olmamaktadır. Ayrıca maliyetlerdeki değişim dönemsel olmakla birlikte, MBF Usul ve Esasları

Genelgesine göre maliyetlere göre belirlenen fiyatlar yılsonu mali hedeflerine bağlı olarak

yeniden tespit edilebilmektedir. Hazine Müsteşarlığı, MBF'nin uygulanmasına ilişkin gerekli

gözetim ve koordinasyonu yapmaktadır.

Faturalara yansıyan elektrik fiyatları aşağıdaki unsurlardan oluşmaktadır;

233

A) Vergi, Fonsuz Ve Paylar Hariç Elektrik Bedelleri

a) Elektrik Enerjisi Bedelini oluşturan kalemler aşağıda verilmiştir.

• EÜAŞ ve TETAŞ'tan geçiş dönemi sözleşmeleri kapsamında yapılan alımlar,

• Kasım-Aralık 2011 ve Ocak 2012 aylarında dengeleme ve uzlaştırma piyasasında gün

öncesi dengeleme ve dengeleme güç piyasası kapsamında gerçekleşen enerji alış-satış miktar

ve tutarları,

• Aynı aylarda 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun (Kanun) 3 üncü maddesinin birinci

fıkrasının (c) bendinde yer alan hüküm kapsamında kendi üretim şirketi ile yapılan ikili

anlaşmalarla alınan enerji miktar ve tutar bilgileri ve diğer üretim şirketlerinden ikili

anlaşmalarla alınan enerji miktar ve tutar bilgileri,

• Lisanssız Üretim Yönetmeliği (LÜY) kapsamındaki mikro kojenerasyon tesislerinden satın

alınan enerji miktar ve tutarları,

• Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine ilişkin

Yönetmelik (YEKDEM) kapsamında perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiye yansıtılan net

bedeller,

• Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi (PMUM) tarafından mevzuat çerçevesinde dağıtım

şirketlerine fatura edilen sıfır bakiye düzeltme tutarı, geçmişe dönük düzeltme kalemi, piyasa

işletim ücreti, iletim ek ücreti ve süresinde ödenmeyen alacaklar payı gibi kalemler,

• Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikler kapsamında oluşan ilave

maliyetler,

• Ekim-Aralık 2011 dönemine ait ve serbest tüketici hareketleri dikkate alınarak hazırlanmış

fiili dört zamanlı enerji bilançoları.

b) Dağıtım Bedeli

c) İletim Bedeli

d) PSH (Diğer) Bedeli

e) PSH (Sayaç Okuma) Bedeli

f) Kayıp Bedeli

B) Vergi Fon Ve Paylar

- TRT Payı, Enerji Fonu, Belediye Tüketim Vergisi, KDV

Uygulanan metodolojiye göre, dağıtım şirketlerinin kendileri için belirlenmiş olan hedef

kayıp-kaçak oranına ulaşamamaları halinde ortaya çıkabilecek zarar da yine ilgili şirkete

bırakılmakta olup bu zararın tüketicilere yansıtılması söz konusu değildir. Dolayısıyla,

uygulama döneminin her bir tarife yılı için hedef kayıp kaçak oranlarının belirlenmesiyle

tüketicilerin daha düşük kayıp-kaçak bedelinden fiyatlandırılması sağlanırken, dağıtım

şirketlerinin daha düşük kayıp oranlarını gerçekleştirecek şekilde faaliyet göstermeleri teşvik

edilmektedir. EPDK'nın dağıtım şirketlerine uyguladığı tarife metodolojisi ve TEDAŞ Genel

Müdürlüğünün 2003 yılından 05.04.2012 tarihine kadar yapmış olduğu etkin kayıp kaçak

tarama çalışmaları sayesinde, Türkiye genelinde toplamda yaklaşık 44,8 milyon abonenin

kontrolü gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu kontrollerde 9,68 Milyar kWh (2,37 Milyar TL) kaçak

tahakkuku gerçekleştirilmiş ve 598.241 abone hakkında ise savcılığa suç duyurusunda

bulunulmuştur.

Diğer taraftan, yerli kaynaklarımızın ekonomiye kazandırılması ve bunun sonucunda ithal

234

kaynak kullanımının azaltılmasına yönelik olarak gerekli yasal düzenlemeler yapılmış ve

ikincil mevzuatlar yayınlanmıştır. İhtiyaca göre gereken yeni düzenlemeler de yapılmaktadır.

4,5,6: Bilindiği üzere doğal gaz ithal bir enerji kaynağı olup yapılan uluslararası anlaşmalar

çerçevesinde temin edilmektedir. Doğal gaz satış fiyatını oluşturan unsurlardan biri olan güncel

alım fiyatları uluslararası ham petrol ve petrol ürünü fiyatlarına endeksli formüllerle

belirlenmekte olup ham petrol/petrol ürünlerindeki ve dolar kurundaki fiyat değişimleri doğal

gaz satış fiyatlarına etki etmektedir. BOTAŞ Genel Müdürlüğü, doğal gaz toptan satış

fiyatlarını belirlerken; pazarın durumunu, ülkenin ekonomik şartlarını v.b. hususları dikkate

alarak ilgili mevzuat çerçevesinde, mümkün olan en makul seviyede belirleyerek uygulamaya

koymaktadır.

14.02.2008 tarihli YPK Kararı gereğince BOTAŞ Genel Müdürlüğü, 2008 yılı Temmuz

ayından itibaren Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Uygulamasına geçmiştir. Yine, YPK'nın

21.12.2010 tarihli Kararı ile "Enerji KİT'lerinin uygulayacağı Maliyet Bazlı Fiyatlandırma

Mekanizmasının Usul ve Esasları'nın BOTAŞ Genel Müdürlüğü tarafından geçici olarak 2010

ve 2011 yıllarında uygulanmamasına 540 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci

maddesine göre karar verildiği" belirtilmiştir. Bu uygulama nedeniyle bir mağduriyet söz

konusu değildir.

SORU ÖNERGESİ

Bakanlığınız internet sitesinde yayınlanmış olan 10/03/2012 tarihli "Petrol Arama Üretim

Sektörü 1. İstişare Toplantısı" konuşma metninizde, elektrik kayıp kaçak oranlarıyla ilgili

olarak; "... AK Parti hükümetlerinden önce yüzde 25'ler civarında olan kayıp kaçağın, şu anda

yüzde 15'lere düştüğünü, ama yeterli olmadığım söylemeliyim. 2015 yılına kadar bu yüzde

201ara düşecek " şeklinde ifadeler yer almaktadır. Ancak, TEDAŞ tarafından en son

yayınlanan 2010 Yılı Raporunda söz konusu kayıp kaçak oranlarının, 2002 yılı için %20.9,

2010 yılı için ise %18.6 olduğu belirtilmiş ve 1995 yılından buyana en yüksek kayıp kaçak

oranı 2000 yılında %21.6 olarak verilmiştir. Bu konuyla ilgili olarak;

1. AKP'nin iş başına geldiği 2002 yılı öncesinde hangi yıl veya yıllarda elektrik kayıp kaçak

oranlan %25'ler civarında olmuştur?

2. TEDAŞ tarafından en yüksek kayıp kaçak oram olarak yayınlanan, 2000 yılı için %21.6,

2002 yılı için ise %20.9 değerleri doğru mudur?

3. Doğru ise tarafınızdan söylenen ve AKP öncesinde %25'ler civarında olduğu belirtilen

kayıp kaçak oranım kullanmanızın gerekçesi nedir?

4. Bu değer hangi resmi yayında yer almaktadır veya size hangi birim tarafından

verilmektedir?

5. Tarafınızdan söylenen ve TEDAŞ tarafından yayınlanan iki değer arasındaki %4 oranındaki

farkın bugünkü piyasa fiyatlarıyla karşılığı kaç paradır?

6. 2002 yılında %20.9 olan kayıp kaçak oranının 8 yılda ancak %18.6 seviyesine

düşürülebilmiş olmasının sebepleri nelerdir?

7. AKP hükümetleri döneminde, 8 yılda % 2.3'lük bir kayıp kaçak azalmasını yeterli buluyor

musunuz?

8. Bakanlığınızca 2015 yılı için hedeflenen %10'luk kayıp kaçak oram hangi bilimsel

bulgulara dayanılarak belirlenmiştir?

9. Bu hedefe ulaşılabilmesi için Bakanlığınızca hangi tedbirler alınmış ya da alınmaktadır?

235

CEVAP

1-5: Elektrik kayıp-kaçak oranı Bakanlığımca yürütülen etkin çalışmalar sonucunda azalan bir

seyir izleyerek 2011 yılı sonunda %15 düzeyine düşürülmüştür. Teknik kayıpların Dünya

ortalamaları düzeyine yaklaştırılması ile ilgili olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu

(EPDK) tarafından 21 dağıtım şirketine 2011-2015 yılları arasında yaklaşık 9 Milyar TL

yatırım hedefi verilmiştir (Bu yatırımlar EPDK tarafından hem fiziksel hem de finansal

anlamda denetlenmektedir). Buna göre dağıtım bölgelerinde kayıp kaçakta önemli oranda

düşüş beklenmekte olup ülkemiz genelinde kayıp kaçak oranlarının 2012 yılından 2015 yılma

kadar yıllar itibariyle %13, %12, %11 ve %9 olarak gerçekleşmesi hedeflenmiştir.

Cevaplar 6-9: Kayıp-kaçak bedelleri hesaplanırken, 16.12.2010 tarihli EPDK Kurul Kararı ile

21 dağıtım bölgesi için belirlenmiş olan 2011-2015 dönemi kayıp-kaçak hedef oranları dikkate

alınmıştır. Hedef kayıp-kaçak oranları taraflar arasında hiçbir ayrım yapmayan, elektrik

sistemindeki kayıp-kaçakları azaltmayı amaçlayan bir yöntem dahilinde hesaplanmıştır. 4628

sayılı Kanun hükmü gereğince TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından teklif edilen tarifeler,

24.08.2006 tarihli EPDK Kurul Kararı ile 01.09.2006-31.12.2010 dönemi için onaylanmıştır.

TEDAŞ tarafından sunulan tarife teklifi içerisinde kayıp-kaçak hedeflerinin hesaplanmasında

kullanılmış olan yöntem 2011-2015 yıllarını içeren ikinci tarife dönemi için kayıp kaçak

hedeflerinin belirlenmesinde de kullanılmıştır.

Bu yöntem gereğince; mevcut kayıp-kaçak oranlarının teknik kayıp seviyelerine indirilebilmesi

için 5 ya da 10 yıllık hedefler koymak yerine kademeli bir geçiş süreci tanımlanmasının daha

uygun olacağı düşünülmüştür. Özellikle kayıp-kaçak oranı yüksek olan illerde ilk yıllarda

yapılacak çalışmalar ile önemli iyileştirmeler olacağı, ancak teknik kayıp seviyesine

yaklaştıkça iyileşme oranlarında da bir düşüş yaşanacağı öngörülmüş olup, belirlenecek

kademeli sürecin bu gerçeği yansıtması hedeflenmiştir.

Bir sonraki aşamada, her müessese ve bağlı ortaklık mevcut kayıp-kaçak oranı ve hesaplanan

teknik kayıp arasındaki farka göre ilgili kademeye yerleştirilmiştir. Kademeler arasındaki

kırılma noktaları Türkiye şartları bazında teknik kayıp +%5 ve teknik kayıp +%10 olarak

öngörülmüştür. Dolayısıyla, mevcut kayıp/kaçak oranları belirlenen teknik kayıp seviyelerinin

%5 ve daha az üzerinde olan müessese ve bağlı ortaklıklar birinci kademeye, %10 ve daha az

üzerinde olan müessese ve bağlı ortaklıklar ikinci kademeye, %10'dan daha çok üzerinde olan

müessese ve bağlı ortaklıklar üçüncü kademeye yerleştirilmiştir.

Müesseseler ve bağlı ortaklıklar ilgili kademelere yerleştirildikten sonra her kademe için

tanımlanan yıllık değişim oranlarına bağlı olacak şekilde iyileştirmeye tabi tutulmuştur.

Örneğin, üçüncü kademedeki bir müessese ya da bağlı ortaklık teknik seviyesinin %10

üzerinde bir kayıp/kaçak oranına ulaşana kadar üçüncü kademedeki iyileştirme oranına, teknik

kayıp + %10 seviyesinden itibaren ikinci kademedeki iyileştirme oranına, teknik kayıp + %5

seviyesinden itibaren üçüncü kademedeki iyileştirme oranına tabi tutulmuştur. Her kademedeki

iyileştirme oranları, incelenen uluslararası firmalardan her dönem için en iyi örneklere göre

belirlenmiştir.

EPDK tarafından ikinci uygulama dönemine esas kayıp kaçak hedefi oranlarının

belirlenmesinde birinci uygulama döneminde kullanılan ve yukarıda açıklanan metodolojinin

uygulanmasının uygun olacağı değerlendirilmiş ve aynı yöntem 2011-2015 yıllarını kapsayan

ikinci uygulama dönemine ilişkin kayıp kaçak hedeflerinin belirlenmesinde kullanılmıştır.

%18,6 olarak ifade edilen değer TEDAŞ Genel Müdürlüğü dağıtım şirketlerinin ortalama

kayıp-kaçak değeri olup EPDK'dan lisans alan diğer dağıtım şirketleri ile birlikte kayıp-kaçak

ortalama değeri 2011 yılı sonu itibariyle %15 düzeyindedir. 2012-2015 yıllarına dair elektrik

kayıp-kaçak hedefi yukarıda açıklanmıştır. Uygulanan metodolojiye göre, dağıtım şirketlerinin

236

kendileri için belirlenmiş olan hedef kayıp-kaçak oranına ulaşamamaları halinde ortaya

çıkabilecek zarar da yine ilgili şirkete bırakılmakta olup bu zararın tüketicilere yansıtılması söz

konusu değildir. Dolayısıyla, uygulama döneminin her bir tarife yılı için hedef kayıp kaçak

oranlarının belirlenmesiyle tüketicilerin daha düşük kayıp-kaçak bedelinden fiyatlandırılması

sağlanırken, dağıtım şirketlerinin daha düşük kayıp oranlarını gerçekleştirecek şekilde faaliyet

göstermeleri teşvik edilmektedir.

EPDK'mn dağıtım şirketlerine uyguladığı tarife metodolojisi ve TEDAŞ Genel Müdürlüğünün

2003 yılından 05.04.2012 tarihine kadar yapmış olduğu etkin kayıp kaçak tarama çalışmaları

sayesinde, Türkiye genelinde toplamda yaklaşık 44,8 milyon abonenin kontrolü

gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu kontrollerde 9,68 Milyar kWh (2,37 milyar TL) kaçak

tahakkuku gerçekleştirilmiş ve 598.241 abone hakkında ise savcılığa suç duyurusunda

bulunulmuştur.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi, AKP hükümetleri döneminde elektrik dağıtım işletmelerinin önemli bir bölümü

özelleştirilmiş olmasına rağmen birim elektrik fiyatları ucuzlatılamamış ve vatandaşlarımız bu

süreçte önemli oranlarda elektrik zamlarıyla karşılaşmışlardır. Bu dönemde kayıp kaçak

oranlarında beklenen düşmeler de sağlanamamıştır. Elektrik dağıtım bölgelerinin birçoğunda

kayıtlı elektrik abonelerinin önemli bir bölümünün hayali abone olduğu ve hayali aydınlatma

aboneleri üzerinden elektrik dağıtım şirketlerine hazine tarafından önemli miktarlarda

aydınlatma bedeli ödemelerinin yapıldığı iddia edilmektedir. Bu konuyla ilgili olarak;

1. 2002-2012 döneminde bakanlığınızca yapılan elektrik kaçak tarama sayılarının ve tespit

edilerek tahakkuka bağlanan kaçak sayılan ve nektarlarının dağıtım bölgelerine göre değişimi

nasıl olmuştur?

2. Anılan dönemde tahakkuk ve tahsil edilen kaçak elektrik miktarları ve tutarlarının elektrik

dağıtım bölgelerine göre dağılımı nasıldır?

3. Anılan dönemde kaçak elektrik kullanan abonelerden savcılığa gönderilenlerin bölgelere

göre değişimi nasıldır? Savcılığa bildirilmeyen aboneler niçin bildirilmemiştir?

4. Anılan dönemde kaçak elektrik kullanan abonelerden yapılan tahsilat oranlarının çok düşük

değerlerde kalmasının sebepleri nelerdir?

5. Bu konuda Bakanlığınızca yapılmış ya da yaptırılmış bir çalışma var mıdır? Varsa

çalışmada hangi bulgulara ve sonuçlara varılmıştır?

6. Bazı dağıtım bölgelerindeki elektrik abonelerinin önemli bir kısmının hayali abone olması

nedeniyle kayıp kaçak oranlarının belirli değerlerin altına düşürülemediği iddiaları doğru

mudur?

7. Doğru ise 2002-2012 döneminde dağıtım bölgelerindeki hayali abone sayılan ile dağıtım

şirketlerinin Hazineden aldıkları aydınlatma bedellerinin ve bu bedeller içindeki hayali abone

aydınlatma oranlarının yıllara göre değişimi nasıl olmuştur?

8. Hayali aboneler için Hazineden Ödenen bu paraların ödenmemesi ve hayali abonelerin

belirlenerek ayıklanması konusunda Bakanlığınızca şimdiye kadar ne gibi çalışmalar yapılmış

ve hangi önlemler alınmıştır?

CEVAP

1-5: Elektrik kayıp-kaçak oranı Bakanlığımca yürütülen etkin çalışmalar sonucunda azalan bir

seyir izleyerek 2011 yılı sonunda %15 düzeyine düşürülmüştür. Teknik kayıpların azaltılması

ve Dünya ortalamalarına gelmesi ile ilgili olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)

237

tarafından 21 dağıtım şirketine 2011-2015 yılları arasında yaklaşık 9 Milyar TL yatırım hedefi

verilmiştir (Bu yatırımlar EPDK tarafından hem fiziksel hem de finansal anlamda

denetlenmektedir). Buna göre dağıtım bölgelerinde kayıp kaçakta önemli oranda düşüş

beklenmekte olup ülkemiz genelinde kayıp kaçak oranlarının 2012 yılından 2015 yılına kadar

yıllar itibariyle %13, %12, %11 ve %9 olarak gerçekleşmesi hedeflenmiştir.

EPDK'nın dağıtım şirketlerine uyguladığı tarife metodolojisi ve TEDAŞ Genel Müdürlüğünün

2003 yılından 05.04.2012 tarihine kadar yapmış olduğu etkin kayıp kaçak tarama çalışmaları

sayesinde, Türkiye genelinde toplamda yaklaşık 44,8 milyon abonenin kontrolü

gerçekleştirilmiş ve tahakkuka bağlanan kaçak sayısı yaklaşık 1,85 milyon olarak tespit

edilmiştir. Yapılan bu kontrollerde 2,37 milyar TL bedelli 9,68 Milyar kWh kaçak tahakkuku

gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda 584,3 milyon TL tahsil edilmiştir. Ayrıca, 598.241 abone

hakkında ise savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur. Yürürlükteki mevzuatlar

doğrultusunda işlem yapılmakta olup tahsil edilemeyen kaçak elektrik bedellerinin tahsilatı için

hukuki süreç izlenmektedir. Diğer taraftan, kaçak itiraz komisyonunca haklı bulunan

abonelerden dolayı tahsilat oranları bir miktar düşüş göstermektedir.

6: Söz konusu iddialar gerçeği yansıtmamaktadır.

7,8: Elektrik dağıtım şirketleri, aydınlatma ve trafik sinyalizasyon abonelerinin tüketimlerini

4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun geçici 17. Maddesi uyarınca 01.01.2009 tarihinden

itibaren Hazine Müsteşarlığından talep etmektedirler. Talepler Hazine Müsteşarlığının

yayımladığı "Aydınlatma Bedellerinin Dağıtım Şirketlerine Ödenmesine İlişkin Usul ve

Esaslar Genelgesi" çerçevesinde incelenmekte ve ödenmektedir.

2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu E-cetvelinin 9. Maddesi ve Hazine Müsteşarlığının

"Aydınlatma Bedellerinin Dağıtım Şirketlerine Ödenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Genelgesi"

çerçevesinde genel aydınlatma ve trafik sinyalizasyon abonelerinin tüketim talepleri ile ilgili

dağıtım şirketlerine yapılan ödeme taleplerinin gerçek değerler ile uyumlu olup olmadığı

hususunda gerekli denetim ve çalışmalar sürdürülmektedir. Ayrıca, söz konusu hususlarda

Bakanlığım ve Hazine Müsteşarlığının azami hassasiyet gösterdiğinin bilinmesinde fayda

mülahaza edilmektedir.

SORU ÖNERGESİ-CEVABI

Dağıtım sisteminde kayıp oluşan kayıp/kaçak oranı 2009 yılında %15,6 olarak gerçekleşmiştir.

2009 yılında iletim ve dağıtım kayıplarının toplamının tüketime sunulan elektrik enerjisine

oranı %14,5 seviyesindedir: Bu oran Almanya ve Japonya'da %5, ABD'de %7'dir. EPDK

tarafından 2006-2010 yılları arasında belirlenen kayıp/kaçak hedef oranları ile gerçekleşme

oranlan arasında büyük farklılıklar vardır.

Dicle EDAŞ için; 2009 hedefi % 41,58 iken gerçekleşme oranı % 73,01'dir. Dicle EDAŞ'ın

2010 hedefi ise%36,83'tür.

Vangölü EDAŞ için 2009 hedefi % 40,03 iken gerçekleşme oranı % 55,57'dir. Vangölü EDAŞ

için 2010 yılı hedefi ise % 35,45'tir.

Araş EDAŞ için 2009 hedefi % 20,25 iken 2009 gerçekleşme oranı % 27,70'tir. 2010 hedefi ise

%17,95'tir.

1-Dağıtım sisteminde oluşan kayıp/kaçak oranı 2009 yılında %15,6'dır. Bu oran 2010 ve 2011

yılında nedir? Kayıp/kaçak oranın bu kadar yüksek olmasının nedeni nedir?

2-Ülkemizde, 2009 yılında iletim ve dağıtım kayıplarının toplamının tüketime sunulan elektrik

enerjisine oranı % 14,5 seviyesindedir. Bu oran Almanya ve Japonya'da % 5, ABD'de % 7'dir.

Bu oranın yüksek olmasının nedeni nedir? Kayıp kaçak oranını düşürmeyi düşünüyor

238

musunuz?

3-İletim ve dağıtımda kayıp ve kaçakların önlenmesi için herhangi bir çalışma yapılmış mıdır?

4-2010 ve 2011 yıllarında iletim ve dağıtımdaki kayıp kaçak miktarı nedir?

5-Kayıp-kaçak nedeniyle 2011 yılında tüketicilerden fazladan yapılan tahsilat miktarı nedir?

CEVAP

1- Elektrik kayıp-kaçak oranı 2010 yılında %14,7 ve 2011 yılında ise yaklaşık %16 seviyesinde

gerçekleşmiştir. Bunun yanı sıra ülkemiz genelinde kayıp kaçak oranlarının 2012 yılından 2015

yılına kadar yıllar itibariyle %13.5, %12.3, %11.2 ve %10.3 olarak gerçekleşmesi

hedeflenmiştir. Uygulanan metodolojiye göre, dağıtım şirketlerinin kendileri için belirlenmiş

olan hedef kayıp-kaçak oranına ulaşamamaları halinde ortaya çıkabilecek zarar yine ilgili

şirkete bırakılmakta olup bu zararın tüketicilere yansıtılması söz konusu değildir. Dolayısıyla,




edilmektedir.

2-Kayıp-kaçak oranının düşürülmesi için gerekli düzenlemeler yürürlükte olup, yukarıda özet

olarak açıklandığı üzere çalışmalar sürekli olarak devam ettirilmektedir. Elektrik Piyasası

Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'nin 13 üncü maddesinde kaçak elektrik tüketimi

tanımlanmakta ve kaçak elektrik tüketiminin tespiti halinde, dağıtım şirketinin

yükümlülüklerine ve uygulanacak yaptırımlara yer verilmektedir. Kaçak elektrik kullananların

tespiti halinde gerekli yaptırımların uygulanması Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin bahsi

geçen hükmü ve 29/12/2005 tarihli ve 622 sayılı Kurul kararı ile onaylanan "Kaçak ve Usulsüz

Elektrik Enerjisi Kullanılması Durumunda Yapılacak İşlemlere İlişkin Usul ve Esaslar" hükmü

çerçevesinde uygulanmaktadır.

Yukarıda da açıklandığı gibi; uygulanan metodolojiye göre, dağıtım şirketlerinin kendileri için

belirlenmiş olan hedef kayıp-kaçak oranına ulaşamamaları halinde ortaya çıkabilecek zarar

yine ilgili şirkete bırakılmakta olup bu zararın tüketicilere yansıtılması söz konusu değildir.

Dolayısıyla, uygulama döneminin her bir tarife yılı için hedef kayıp kaçak oranlarının

belirlenmesiyle tüketicilerin daha düşük kayıp-kaçak bedelinden fiyatlandırılması sağlanırken,

dağıtım şirketlerinin daha düşük kayıp oranlarını gerçekleştirecek şekilde faaliyet göstermeleri

teşvik edilmektedir.

3-Teknik kayıpların azaltılması ve Dünya ortalamalarına gelmesi ile ilgili olarak Enerji

Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından 21 dağıtım şirketine 2011-2015 yılları

arasında yaklaşık 9 Milyar TL yatırım hedefi verilmiştir (Bu yatırımlar EPDK tarafından hem

fiziksel hem de finansal anlamda denetlenmektedir). EPDK'nın dağıtım şirketlerine uyguladığı

tarife metodolojisi ve TEDAŞ Genel Müdürlüğünün 2003 yılından 17.05.2012 tarihine kadar

yapmış olduğu etkin kayıp kaçak tarama çalışmaları sayesinde, Türkiye genelinde toplamda

yaklaşık 45 milyon abone kontrolü gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu kontrollerde 9,74 Milyar

kWh (2,39 Milyar TL) kaçak tahakkuku gerçekleştirilmiştir.

4-2011 yılındaki iletim kaybı %1,99 olup dağıtım kaybı ise %16 düzeyinde gerçekleşmiştir.

İletim gerilimi seviyelerinde şebeke kayıpları uluslararası normlarda %2-%3 seviyelerindedir.

Ülkemizde ise üretim-tüketim dengesine bağlı olarak değişim göstermekle birlikte iletim kaybı

uluslararası standartlara uygun düzeydedir.

2010 yılı dağıtım kayıp-kaçak miktarı yaklaşık 25.000.000 MWh, 2011 yılı dağıtım

kayıp-kaçak miktarı ise yaklaşık 28.000.000 MWh'tir. Hedef kayıp-kaçak oranları baz alınarak

tarifelerin hesaplanmasında dikkate alınan 2011 yılı tarifeye esas kayıp-kaçak miktarı ise

239

23.142.000 MWh'tir.

5-2011 yılı genelinde tarifelerin belirlenmesinde 3,33 milyar TL'lik kayıp-kaçak maliyeti

dikkate alınarak birim bedeller belirlenmiştir.

SORU ÖNERGESİ-CEVABI

Dağıtım şirketleri 2011 yılı için EPDK Kararı ile belirlenen sayaç sökme ve takma bedellerini

adeta bir yaptırım aracı gibi kullanmış ve bir anlamda abone, sayacının değişimine rıza

göstermeye zorunlu bırakılmıştır.

1-2008, 2009 ve 2010 yıllarında dağıtım bölgelerinde on yıllık damga süresini doldurmuş

mekanik elektrik sayaçlardan kaçı, elektronik elektrik sayaç ile değiştirilmiştir?

2-Elektrik dağıtım şirketleri tarafından 2011 ve 2012 yılında sökülen sayaç sayısı kaç adettir?

3-Bu sayaçların sökülmesi ve yerine yeni sayaçların takılması karşılığı sayaç ücreti de dahil

olmak üzere 2011 ve 2012 yılında elektrik abonelerinden toplam kaç lira tahsil edilmiştir?

CEVAP

1: Bilindiği üzere, 31.12.2009 tarih, 27449 (4. Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan

"Ölçü ve Ölçü Aletleri Muayene Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik"

uyarınca elektrik sayaçlarının periyodik muayenesinin 10 yılda bir yaptırılması zorunludur. Söz

konusu değiştirilen sayaç sayısı 2.600.175'dir.

2: Elektrik Dağıtım Şirketleri tarafından 2011 yılı ve 2012 yılı Mayıs ayı itibariyle sökülen

toplam sayaç sayısı 2.317.000'dur.

3: Sayaç ücreti de dahil olmak üzere söz konusu bedel 102.094.785 TL olmuştur.

SORU ÖNERGESİ

Bakanlığınızca elektrik ve doğalgaza zam yapılmayacağı yönünde yapılan açıklamalara

rağmen, 1 Nisan 2012 tarihi itibarıyla elektriğe ortalama %9 oranında, doğalgaza ise %18.72

oranında zam yapılmıştır. Vatandaşlarımızın ciddi ölçüde tepkisine ve mağduriyetine yol açan

bu zamlarla ilgili olarak;

1. 2002-2012 döneminde elektrik ve doğalgaza yapılan bileşik zam oranlan toplamı ne

kadardır?

2. Aynı dönemde memur ve işçiler ile emeklilere yapılan maaş zamlarına ilişkin oranlar

toplamı nasıldır?

3. Elektrik ve doğalgaza yapılan 1 Nisan şakası gibi yüksek oranlardaki bu zamların

gerekçeleri nelerdir?

4. Bakan olarak "elektrik ve doğalgaza zam yapılmayacağı" yönündeki açmamalarınıza

rağmen zam yapılması, vatandaşla alay etme anlamına gelmez mi?

5. Bu durum, kamuoyunda "siyasetçilerin söylediğinin tersi yapıldığı" yönündeki yaygın

görüşü doğrulamakta mıdır?

6. Yapılan doğalgaz ve elektrik zamlarında ülkemizdeki doğalgaz ve petrol lobilerinin etkili

olduğu iddiaları doğru mudur?

7. Sabit ve dar gelirli vatandaşlarımızın mağduriyetine yol açan son doğalgaz ve elektrik

zamlarının geri alınması düşünülmekte midir?

8. Bu konuda Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır?

9. Konuya ilişkin Bakanlığınız görüşü nasıldır?

240

CEVAP

1: 01.04.2012 tarihinden itibaren uygulanacak fonsuz tarifeler Enerji Piyasası Düzenleme

Kurulu tarafından onaylanarak www.epdk.org.tr bağlantı adresinde yayınlanmış ve halen

detayları ile birlikte bu bağlantı adresinden ulaşılmaktadır. 2002 yılı Ocak ayı ve 2012 yılı

Nisan ayı tarifelerinin karşılaştırılması aşağıda verilmiştir.

VERGİ, FON VE PAYLAR HARİÇ ELEKTRİK FİYATLARI (kr/kWh) BAĞLANTI TİPİ 1 NOLU 2 NOLU 4 NOLU 4 NOLU FİYAT DEĞİŞİM TARİHİ

(YIL-AY)

Sanayi Tarımsal Sulama Ticarethane Mesken

2002-01 9,720 9,550 13,650 11,480 2012-04 17,306 20,467 26,458 25,886 Doğal gaz ithal bir enerji kaynağı olup yapılan uluslararası anlaşmalar çerçevesinde temin

edilmektedir. Doğal gaz satış fiyatını oluşturan unsurlardan biri olan güncel alım fiyatları

uluslararası ham petrol ve petrol ürünü fiyatlarına endeksli formüllerle belirlenmekte olup ham

petrol/petrol ürünlerindeki ve dolar kurundaki fiyat değişimleri doğal gaz satış fiyatlarına etki

etmektedir. BOTAŞ Genel Müdürlüğü, doğal gaz toptan satış fiyatlarını belirlerken; pazarın

durumunu, ülkenin ekonomik şartlarını vb. hususları dikkate alarak ilgili mevzuat

çerçevesinde, mümkün olan en makul seviyede belirleyerek uygulamaya koymaktadır.

Doğal gaz fiyatları, ağırlıklı olarak evsel kullanıcıları içeren abone grubu ve sanayi kullanıcıları

içeren serbest tüketici grubu için farklı oluşmaktadır. 2003 yılından itibaren her yılın Ocak ayı

itibarıyla BOTAŞ Genel Müdürlüğünün serbest tüketici, dağıtım şirketi konut satış fiyatları ile

ortalama perakende satış fiyatı aşağıda verilmiştir (Fiyatlar KDV hariç düzenlenmiş olup ÖTV

içermektedir).

Ocak Ayı Doğal Gaz

Fiyatları (TL/Sm3)

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

BOTAŞ-Serbest

Tüketici Satış Fiyatı

(ÖTV Dahil)

0,2809 0,2344 0,2949 0,3566 0,4502 0,4823 0,7997 0,4943 0,4943 0,5650

BOTAŞ-Dağıtım Şirketi

Konut Satış Fiyatı (ÖTV

Dahil)

0,2535 0,2138 0,2859 0,3566 0,4568 0,4980 0,8358 0,5289 0,5289 0,6048

Ortalama Perakende

Satış Fiyatı (KDV

Hariç) (Aboneler)

0,3278 0,2760 0,3279 0,3743 0,4776 0,5160 0,8604 0,5471 0,5472 0,6435

2: Söz konusu husus Bakanlığım görev ve sorumluluk alanında bulunmadığından oranların

Maliye Bakanlığından sorulması uygun olacaktır.

3-8: Elektrik fiyatlarının belirlenmesine yönelik olarak Enerji KİT'leri 14.02.2008 tarih ve

2008/T-5 sayılı Yüksek Planlama Kurulu (YPK) Kararı ile 01.07.2008 tarihinden itibaren

Maliyet Bazlı Fiyatlandırma (MBF) Mekanizmasına geçmiştir. Söz konusu Karar gereğince

maliyet ve döviz kurlarındaki değişimler fiyatlara yansıtılmakta ve satış fiyatları bu Karar

uyarınca belirlenmekte ve uygulanmaktadır. MBF ile maliyetler; döviz kurundan kaynaklanan

maliyetler, işçilik maliyetleri, kömür alım maliyeti, doğalgaz alım maliyeti, fuel-oil alım

maliyeti ve sıfır bakiye maliyeti (piyasanın tümünde gerçekleşen enerji alım/satım arasındaki

farkın üreticilere yansıtılması) kalemlerinden oluşmaktadır. Her bir portföy üretim grubu için

söz konusu YPK Kararı ekinde üretim kaynaklarının maliyet ağırlık oranlarına göre

formülasyonlar belirlenmiştir. Dolayısı ile maliyet kaleminin sadece birinde gerçekleşen düşüş

ya da artış tek başına anlamlı olmamaktadır. Ayrıca maliyetlerdeki değişim dönemsel olmakla

http://www.epdk.org.tr/

241

birlikte, MBF Usul ve Esasları Genelgesine göre maliyetlere göre belirlenen fiyatlar yılsonu

mali hedeflerine bağlı olarak yeniden tespit edilebilmektedir. Hazine Müsteşarlığı, MBF'nin

uygulanmasına ilişkin gerekli gözetim ve koordinasyonu yapmaktadır. Yine, doğal gaz ithal bir

enerji kaynağı olup, yapılan uluslararası anlaşmalar çerçevesinde temin edilmektedir. BOTAŞ

Genel Müdürlüğü doğal gaz toptan satış fiyatlarını belirlerken pazarın durumunu, EPDK'nın

tarife ile ilgili kararlan doğrultusunda alım ve işletme giderlerini ve piyasa koşullarını dikkate

alarak mümkün olan en makul seviyede fiyatlarını belirleyerek doğal gazı tüketicilere

sunmaktadır.

Tüketicilerin enerjiyi en uygun maliyetle kullanabilmelerine yönelik olarak petrol ve doğalgaz

aramalarına önemli kaynaklar ayrılmaktadır. Bununla birlikte, birincil enerji kaynaklan

bakımından dışa bağımlılığımızı azaltmak ve buna yönelik olarak yerli enerji kaynaklarımızdan

azami ölçüde yararlanılmasına sağlamak için rekabetçi bir enerji piyasası oluşumu

çerçevesinde gerekli yatırımlar yapılmakta ve mevzuatlar hazırlanarak yürürlüğe

konulmaktadır. Ayrıca bu yöndeki hedeflerimiz "Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği

Strateji Belgesi"nde ve Bakanlığımız Stratejik Planında da yayınlanmıştır. Tüm bu

uygulamalar sonucunda maliyetlerin düşürülmesi ve böylece oluşacak kazanımların nihai

tüketiciye yansıtılması için çalışmalarımız yoğun olarak sürdürülmektedir.

6: Söz konusu iddialar gerçeği yansıtmamakta olup fiyat değişimlerinin gerekçesi yukarıda

açıklanmıştır.

SORU ÖNERGESİ

Bakanlığınız komşumuz İran'dan ham petrol alımında %20'lik bir ambargoya gidildiğini

açıklamıştır. Ayrıca yapılan bu kesintinin de Libya'dan karşılanacağı belirtilmiştir. Buna göre;

1-İran'dan alınan petrolün boru hatlarıyla doğrudan taşınıldığı göz önünde bulundurulursa

Libya'dan alınacak petrol hangi yollarla taşınarak ülkemize getirilecektir. Libya'dan

getirilecek olan petrolün taşıma maliyeti ne kadar olacaktır?

2-Libya'dan alınacak olan petrolün maliyeti İran ile kıyaslandığında ortaya çıkacak mali tablo

nasıldır?

3-İran'a uygulanan petrol ambargosunun yanında, halihazırda yine İran'dan almakta

olduğumuz doğalgaza da bir ambargo uygulanacak mıdır?

4-Şayet doğalgaza da ambargo uygulanacaksa bu oran ne kadar olacaktır? İran'dan alınmayan

miktar hangi ülke veya ülkelerden temin edilecektir? Bakanlığınızın bununla ilgili bir ön

çalışması mevcut mudur?

CEVAP

1-2. Enerji strateji ve politikamız; ülkemiz ulusal çıkarları ve uluslararası konjonktür göz

önünde bulundurularak oluşturulmakta ve uygulanmaktadır.

TÜPRAŞ'tan alınan yazılı cevapta özetle; "ham petrol alımlarının kararı, yıllık, aylık ve

haftalık lineer programlarının analizleri sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu analizlerde ham

petrollerin fiyatları, ilgili ham petrolden elde edilebilecek ürünler ve ürün talepleri dikkate

alınarak alınacak ham petrol cinsine ve üretim kompozisyonuna karar verilmektedir. İran'dan

ham petrol İthalatında yaşanabilecek azalmanın Libya'nın yanı sıra Suudi Arabistan, Irak,

Rusya Federasyonu ve Kazakistan gibi alternatif kaynaklardan da temini mümkün

olabilecektir.

Ham petrol kalitesi temel olarak gravitesi (API) ve içerdiği kükürt oranına göre sınıflanarak

fiyatlandırılmaktadır. API yükseldikçe kalite arttığı için birim ham petrol fiyatı artarken

içerdiği kükürt oranı düşmesi ham petrol fiyatını yükselten bir başka faktördür. Ayrıca, ham

242

petrol cinslerinden elde edilen ürün kompozisyonu da farklılık gösterdiği için ham petrol

fiyatlarının direkt karşılaştırılması doğru sonucu vermemektedir. Bununla birlikte, ham

petroller arasındaki fiyat farklılıkları piyasadaki arz/talep dengesine ve sezon durumuna bağlı

olarak değişiklik göstermektedir." denilmektedir.

Bu bağlamda Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. (TÜPRAŞ), uluslararası piyasalardaki bütün

gelişmeleri dikkate alarak petrol kaynaklarının çeşitlendirilmesi, tedarik zincirinde riskin

dağıtılması, fiyat ve navlun avantajlarının sağlanması için ham petrol alım operasyonlarında

optimizasyona ve çeşitlendirmeye gitmiştir.

3-4. BOTAŞ Genel Müdürlüğü ile İran Ulusal Gaz Şirketi (NIGC) arasında 8 Ağustos 1996

tarihinde imzalanan 25 yıl süreli "Doğal Gaz Alım Satım Anlaşması" çerçevesinde İran'dan

Türkiye'ye doğal gaz ithalatı hâlihazırda devam etmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Benzin ve motorin fiyat farkının nedeni; rafineriden 1,69 TL'ye çıkan benzin pompada 4,69

TL'ye, rafineriden 1,66 TL'ye çıkan motorin pompada 4 TL'ye satılıyor. Motorinin satış

fiyatındaki düşüklük, vergisinin 71 kuruş daha az olmasından kaynaklanıyor. Türkiye ürettiği

benzinin yarısını tüketemiyor. Böyle olunca, tüketemediği benzini yurt dışına 1,50-1,60 TL

civarında ihraç ediyor! İddiaları yazdı basınımızın köşe yazarları ve uzmanlarımız tarafından

dillendirilmektedir. Bu nedenle;

1-"Rafineriden 1,66 TL'ye çıkan motorin pompada 4 TL'ye satılıyor. 1,69 TL'ye çıkan benzin

de pompada 4,69 TL'ye satmaktadır. Türkiye ürettiği benzinin yarısını tüketemiyor ve

tüketemediği benzini yurt dışına 1,50-1,60 TL civarında ihraç ediyor." iddiaları doğru mudur?

2-Bu iddialar doğru ise; üretilip tüketilemeyen benzin dış ülkelere 1,50-1,60 TL civarında

satılırken kendi yurttaşlarımıza neden satılmamaktadır? 1,50-1,60 TL fiyatlarla yurt içinde

satılmamasının gerekçeleri ve kanuni dayanakları nelerdir?

CEVAP

Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.'den alınan cevapta özetle; "03.05.2012 itibariyle uluslararası

piyasalar baz alınarak oluşturulan benzinin rafineri çıkış fiyatı 1,50 TL/LT iken motorin fiyatı

1,60 TL/LT'dir. Bu ürünlerin akaryakıt pompa satış fiyatı üç fiyat bileşeninden oluşmaktadır.

Bunlar; Rafineri Satış Fiyatı/İthalat Fiyatı, Dağıtıcı Şirket/Bayi Maliyet ve Kar Payı ve Sabit

tutarlı ÖTV ve ÖTV dahil olmak üzere yukarıdaki toplam tutar üzerinden hesaplanan KDV'dir.

Ayrıca, motorin ve benzinin ÖTV yapısı farklılık arz etmektedir. Benzin tüketimi üretimden az

olduğundan üretimin yüzde 50'sinden fazlası ihraç edilmektedir." denilmektedir.

Diğer taraftan, vergi düzenlemeleri hususu Bakanlığım görev ve sorumluluk alanında

bulunmadığından ÖTV farklılığı ve KDV hususlarının Maliye Bakanlığından sorulması uygun

olacaktır.

SORU ÖNERGESİ

Elektriğe yüzde 9,57 ve doğalgaza yüzde 14,3 oranında zam gelmiştir. Elektrik ve doğalgaz

zamlarına, döviz kurundaki artışlar gerekçe gösterilmektedir. Bu durumda zamların devamının

geleceği görülmektedir. Gelen zamların bir nedeni de uzmanlar tarafından "doğalgaz

anlaşmalarındaki hatalar ve yanlışlar" olarak gösterilmektedir. İthal ettiğimiz doğalgazın

fiyatındaki artış ve döviz fiyatındaki artış da bunda etkili olmakla birlikte esas etken "Otomatik

Fiyat Ayarlaması Sistemi"nin işletilmemesidir. Bu sistem yani "Otomatik Ayarlama Sistemi"

34 aydır çalıştırılmamaktadır. Buna göre;

1- "Otomatik Fiyat Ayarlaması Sisteminin oluşturulmasının sebebi nedir? Bu sistem bugün

işlemekte midir ve işlemekteyse hangi işlevi yerine getirmektedir? İşlememekteyse bunun

243

sebebi nedir?

2- Gelen zamların bu sistemin işletilmemesi ile bağlantısı var mıdır?

CEVAP

14.02.2008 tarih ve 2008/T-5 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile 01.07.2008 tarihinden

itibaren Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizmasına geçilmiş ve mevcut durumda elektrik

fiyatları bu karar uyarınca belirlenmekte ve uygulanmaktadır.

Bilindiği üzere, doğal gaz ithal bir enerji kaynağı olup yapılan uluslararası anlaşmalar

çerçevesinde temin edilmektedir. Doğal gaz satış fiyatını oluşturan unsurlardan biri olan güncel

alım fiyatları, uluslararası ham petrol ve petrol ürünü fiyatlarına endeksli formüllerle

belirlenmekte ve bu bağlamda güncel alım fiyatları geçmiş 6-9 aylık ham petrol ve petrol

ürünleri fiyat ortalamasına göre hesaplanmaktadır. Bu çerçevede BOTAŞ Genel Müdürlüğü,

ülkemizin pazar ve ekonomik koşullarını dikkate alarak tüketiciye mümkün olabilen en makul

koşullarda doğalgaz sağlamaya çalışmaktadır. Doğalgaz satış fiyatları iki yılı aşkın bir süredir

artmadığı gibi 2009 yılı Şubat ve Mayıs aylarında sırasıyla % 17 ve % 25 oranında indirim

yapılmıştır. Ancak, BOTAŞ Genel Müdürlüğü uluslararası ham petrol ve petrol ürün fiyatları

ile döviz kurundaki artışlara bağlı olarak, 01.10.2011 tarihinden geçerli olmak üzere doğalgaz

nihai tüketici fiyatlarında artış yapmak durumunda kalmıştır.

SORU ÖNERGESİ

1: Adalet ve Kalkınma Partisi iktidara geldiği 3 Kasım 2002'den itibaren Ankara Büyükşehir

Belediyesinin kullandığı doğalgaz miktarı kaç Türk Lirası'dır?

2: -Ankara Büyükşehir Belediyesinin BOTAŞ'a olan borcu var mıdır? Var ise kaç Türk

Lirası'dır?

3: Bakanlığınız Ankara Büyükşehir Belediyesinin BOTAŞ'a olan borcunu diğer kamu

kaynaklarından karşılamış mıdır? Karşıladı ise ne kadarını karşılamıştır?

CEVAP

1: BOTAŞ Genel Müdürlüğü tarafından 31.12.2002 - 30.04.2012 tarihleri arasında Ankara

Büyükşehir Belediyesine toplam 9,6 milyar TL'lik doğal gaz faturası düzenlenmiştir.

2,3: Ankara Büyükşehir Belediyesi EGO Genel Müdürlüğünün BOTAŞ Genel Müdürlüğüne

olan borçlan hakkında, 12 Haziran 2007 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren

5669 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun

hükümleri uygulanacaktır. Bu çerçevede EGO Genel Müdürlüğünün borçlan yaklaşık 677

milyon TL olarak belirlenmiş ve bu borcun Başkent Doğal Gaz Dağıtım A.Ş.'nin

özelleştirilmesini müteakip BOTAŞ Genel Müdürlüğüne ödenmesi hükme bağlanmıştır.

SORU ÖNERGESİ

Elektrik tüketimine bağlı olarak kesilen faturalarda tüketim dışı birçok maliyet unsurunun

vatandaşlarımıza fatura edildiği bilinmektedir. Son günlerde kamuoyunun dikkatini çeken ve

medyada geniş yer tutan konulardan biri olarak karşımıza çıkan elektrik faturalarına yansıtılan

kaçak-kayıp bedeli vatandaşların tepkisini çekmekte ve dürüst vatandaşları adeta cezalandırır

gibi haksızlığa uğratan bu uygulamaya son verilmesi bakımından yetkililerin adım atması

yönünde bir kamuoyu oluştuğu da görülmektedir. Bu çerçevede;

1-2002 yılından günümüze kadar ülkemizde, yıllar itibariyle, coğrafi bölgeler bazında elektrik

tüketim miktarı ve parasal değeri ne kadardır?

2-2002 yılından günümüze kadar ülkemizde, yıllar itibariyle, coğrafi bölgeler bazında kaçak

244

elektrik tüketim miktarı ve parasal değeri ne kadardır?

3-Elektrik tüketimine bağlı olarak düzenlenen faturalara ne zamandan beri kayıp-kaçak bedeli

yansıtılmaktadır?

4-Kayıp-kaçak bedeli olarak günümüze kadar faturalara yansıtılan toplam tutar yıllar itibariyle

ne kadardır?

5-Faturalara yansıtılan kayıp-kaçak bedeli nasıl hesaplanmaktadır ve dayanağı nedir?

6-Kaçak elektrik kullanımını engellemeye yönelik ne tür faaliyetler yapılmakta ve yaptırımlar

uygulanmaktadır? Uygulamalarınızın caydırıcı olduğunu düşünüyor musunuz?

7-Kayıp-kaçak bedelinin dürüst vatandaşlara ödettiril m e si uygulaması daha ne kadar devam

edecektir?

8-Kayıp-kaçak bedelinin dürüst vatandaşlardan tahsil edilmesi konusunda ne düşünüyorsunuz?

CEVAP

1,2,4,6,7,8: Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'nin 13 üncü maddesinde kaçak

elektrik tüketiminin tespiti halinde kaçak tespit süreci, dağıtım şirketinin yükümlülükleri ve

yaptırımlara yer verilmektedir. Dolayısıyla, kaçak tüketimin tespiti halinde yapılacaklar bu

maddede hüküm altına alınmakta ve kaçak enerji kullanımının tespiti halindeki süreç

tanımlanmaktadır.

TEDAŞ Genel Müdürlüğünce 2003 yılından 24.11.2011 tarihine kadar yapılan etkin kayıp

kaçak tarama çalışmaları sayesinde, toplamda yaklaşık 43 milyon 189 bin abonenin kontrolü

gerçekleştirilmiştir. Yapılan etkin çalışmalar sonucunda kayıp kaçak oranı önemli oranda

azaltılarak % 15 seviyesine kadar düşürülmüş olup, 2015 yılı itibariyle de %9 seviyesine

düşürülmesi hedeflenmiştir.

Söz konusu kayıp-kaçak oranlarına www.tedas.gov.tr bağlantı adresinde yayınlanan 2010 yıîı

faaliyet raporundan ulaşılmaktadır.

2011-2015 dönemi için belirlenen kayıp-kaçak hedefleri her bir dağıtım bölgesi için Enerji

Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından yayınlanmıştır. Burada dağıtım şirketlerinin kendileri

için belirlenmiş olan hedef kayıp-kaçak oranına ulaşamamaları halinde ortaya çıkabilecek zarar

ilgili şirkete bırakılmakta olup bu zararın tüketicilere yansıtılması söz konusu değildir.

Dolayısıyla, uygulama döneminin her bir tarife yılı için hedef kayıp kaçak oranlarının

belirlenmesiyle tüketicilerin daha düşük kayıp-kaçak bedelinden fiyattandın İması sağlanırken,

dağıtım şirketlerinin daha düşük kayıp oranlarını gerçekleştirecek şekilde faaliyet göstermeleri

teşvik edilmektedir.

3. 5: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) 2001 yılında kurulmuştur. Kanunda yer alan

tarifelerin düzenlenmesi kapsamında 2003 yılından beri EPDK'ca düzenlenen tarifelerde enerji

bedeli hesaplamalarında hedef kayıp-kaçak oranları dikkate alınmıştır. 2003 yılı öncesinde de

enerji fiyatları içerisinde enerji maliyetinin bir unsuru olarak kayıp-kaçak maliyetleri dikkate

alınmaktaydı. 2006-2010 dönemini kapsayan tarife uygulama döneminde hedef kayıp-kaçak

oranları belirlenmiş ve enerji bedeli hesaplanırken bu oranlar dikkate alınmıştır.

Kayıp-kaçak bedeli 4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında tüketicilere tahakkuk

ettirilmekte olan bir bedeldir. Kayıp-kaçak uygulamasına ilişkin detaylı hükümler Elektrik

Piyasası Tarifeler Yönetmeliği ve ilgili tebliğlerinde, Elektrik Piyasası Dengeleme ve

Uzlaştırma Yönetmeliği, Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği, Organize Sanayi Bölgelerinin

Elektrik Piyasası Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliklerinde

yer almaktadır.

http://www.tedas.gov.tr/

245

SORU ÖNERGESİ


(KK) bedellerini elektrik faturalarına yansıtarak abonelerden almaya devam etmeleri

konusunda Bakanlığınızca cevaplandırılmak üzere TBMM Başkanlığına sunmuş olduğum

7/238 Esas numaralı soru önergesine verilen 19.10.2011 tarih ve 1542 sayılı cevabi yazınızda;

"... 2006-2010 dönemini kapsayan tarife uygulama döneminde hedef kayıp-kaçak oranları her

bir şirket için ayrı ayrı belirlenmiş ye enerji bedeli hesaplanırken bu oranlar dikkate alınmıştır.

2011 yılından itibaren ise maliyet kalemlerinin ayrıştırılması söz konusu olup faturada daha

önce perakende satış (aktif enerji) bedeli içerisinde yer alan kayıp-kaçak bedelinin

ayrıştırılarak serbest tüketiciler de dahil tüm dağıtım sistemi kullanıcılarına yansıtılması

uygulamasına geçilmiştir." denilmektedir. Aynı yazıda, 2010 yılı itibariyle toplam 32.484.440

adet abonenin kayıp-kaçak bedelini ödemekle yükümlü oldukları belirtilmiştir. Kayıp-kaçak

bedelinin tüm abonelerden tahsil edilmesi uygulamasında dürüst vatandaşlarımız mağdur

olmakta ve devlete olan güvenleri giderek kaybolmaktadır. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Kayıp-kaçak oranlarının her bir dağıtım şirketi için ayrı ayrı belirlenip enerji bedelinin

hesaplanması uygulamasından 2011 yılından itibaren vazgeçilerek tüm abonelere aynı

oranlarda yansıtılmasının gerekçeleri nelerdir?

2. Halen tüm abonelere ait faturalara yansıtılan kayıp-kaçak elektrik oranları ne düzeydedir?

2011 yılı toplam elektrik abonesi sayısı ne kadardır?

3. Kayıp ve kaçak elektrik oranlarının dağıtım şirketlerinin bulunduğu bölgelere göre

değişimleri nasıldır?

4. Dağıtım bölgelerindeki kaçak elektrik ve kayıp elektrik değerlerinin ayrı ayrı tespit edilerek

kayıp ve kaçak elektrik oranlarının 2011 yılı öncesinde olduğu gibi dağıtım bölgelerine göre

ayrı ayrı yansıtılması konusunda bir çalışmanız var mıdır?

5. Varsa çalışma ne aşamadadır? Yoksa bu konuda Bakanlığınızın görüşü nasıldır? Böyle bir

çalışma başlatılabilir mi?

6. Kayıp ve kaçak elektrik konusunda yatırım yapan dağıtım şirketlerin ve kaçak elektrik

kullanmayan vatandaşlarımızın haklarını da korumak amacıyla Bakanlığınızca ne tür önlemler

alınmış veya alınmaktadır?

7. Dürüst vatandaşların cezalandırıldığı mevcut sistemin değiştirilmesi ne zaman

gerçekleştirilebilecektir?

CEVAP

1-5: 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu (Kanun)'nun geçici 9 uncu maddesindeki "Geçiş

dönemi süresince ulusal tarife uygulamasının gerekleri esas alınır." hükmü gereğince 2012 yılı

sonuna kadar yurt genelindeki aynı abone grubundaki tüm elektrik müşterileri için aynı tarifeler

belirlenmektedir. Ulusal tarife uygulaması Kanun gereğince 2006-2010 döneminde de

yürürlükte olan bir uygulamadır. Dolayısıyla, bu uygulamaya ilişkin de 2011 yılından itibaren

herhangi bir değişiklik söz konusu değildir.

Ülkemiz dağıtım sistemi kullanıcısı sayısı 32.564.000 civarındadır. Kayıp-kaçak bedelinin

toplam fonsuz tarifeler içerisindeki payı abone grubuna göre değişiklik göstermektedir.

2011-2015 dönemini kapsayan dönem için dağıtıma esas kayıp-kaçak hedeflerine

www.epdk.org.tr bağlantı adresinden ulaşılmaktadır.

6.7: TEDAŞ Genel Müdürlüğünce 2003 yılından 24.11.2011 tarihine kadar yapılan etkin kayıp




246

azaltılarak % 15 seviyesine kadar düşürülmüştür. 2015 yılı itibariyle de %9 seviyesine


Dağıtım şirketlerinin kendileri için belirlenmiş olan hedef kayıp-kaçak oranına ulaşamamaları

halinde ortaya çıkabilecek zarar da yine ilgili şirkete bırakılmakta olup bu zararın tüketicilere

yansıtılması söz konusu değildir. Dolayısıyla, uygulama döneminin her bir tarife yılı için hedef

kayıp kaçak oranlarının belirlenmesiyle tüketicilerin daha düşük kayıp-kaçak bedelinden

fiyatlandırılması sağlanırken, dağıtım şirketlerinin daha düşük kayıp oranlarını

gerçekleştirecek şekilde faaliyet göstermeleri teşvik edilmektedir.

SORU ÖNERGESİ



konusunda Bakanlığınızca cevaplandırılması talebiyle TBMM Başkanlığına sunmuş olduğum

7/238 Esas numaralı soru önergesine verilen 19.10.2011 tarih ve 1542 sayılı cevabi yazınızda;

"... Yapılan kontrollerde 1.7 milyon abonede kaçak kullanım tespiti yapılarak 8.6 Milyar kWh

(2 Milyar TL) kaçak tahakkuku gerçekleştirilmiş, 523 bin abone hakkında ise savcılığa suç

duyurusunda bulunulmuştur." denilmektedir. Aynı yazıda, 2010 yılı itibariyle toplam

32.484.440 adet abonenin kayıp-kaçak bedelini ödemekle yükümlü oldukları da belirtilmiştir.

Kaçak kullanım yapanların ancak üçte biri hakkında suç duyurusunda bulunulmuş olması,

kaçak elektrik kullanmayan dürüst vatandaşlarımızın mağduriyetine ve devlete olan

güvenlerinin giderek kaybolmasına yol açmaktadır. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Kaçak elektrik kullanıldığı tespit edilen toplam 1.7 milyon abonenin ve 8.6 Milyar kWh'lik

kaçağın elektrik dağıtım bölgelerine göre dağılımları nasıldır?

2. Kaçak elektrik bedellerini zamanında ödemediği gerekçesiyle şimdiye kadar kaç abonenin

elektriği kesilmiş durumdadır?

3. Elektrikleri kesilen abonelerin dağıtım bölgelerine göre dağılımları nasıldır?

4. 1.7 milyon aboneden sadece 523 bin abone hakkında savcılığa suç duyurusunda

bulunulmasının sebebi nedir?

5. Diğer aboneler hakkında niçin suç duyurusunda bulunulmamıştır?

6. Bazı dağıtım bölgelerinde abonelerin sayaçlarını okumaya giden şirket elemanlarının tehdit

edildiği ve okuma yaptırılmadığı iddiaları doğru mudur?

7. Doğru ise bu tür durumlarda Bakanlığınızca nasıl bir işlem yapılmaktadır?

CEVAP

1-5: Yapılan etkin çalışmalar sonucunda kayıp-kaçak oranı önemli oranda azaltılarak % 15

seviyesine kadar düşürülmüştür. 2015 yılı itibariyle de %9 seviyesine düşürülmesi

hedeflenmiştir. Kayıp-kaçak oranlarına www.tedas. gov.tr bağlantı adresinden ulaşılmaktadır.

6,7: Dağıtım Şirketleri personelinin abonelerin sayaçlarını okumaları sırasında meydana

gelebilecek olası risklere karşı gereken önlemler alınmakta ve yürürlükte bulunan mevzuata

göre gereği yapılmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Elektrik dağıtım şirketlerinin sayaç okuma uygulamasından rahatsız olan vatandaşlarımızın

şikâyetleri konusunda Bakanlığınızca cevaplandırılması talebiyle TBMM Başkanlığına sunmuş

olduğum 7/238 Esas numaralı soru önergesine verilen 19.10.2011 tarih ve 1542 sayılı cevabi

yazınızda; "... Sayaç okumaya ilişkin perakende satış hizmeti bedelinin sayaç okuma

http://www.tedas/

247

maliyetlerini yansıtan bir bedel olduğu, söz konusu bedelin tüm dağıtım sistemi kullanıcılarına

kWh (birim enerji) başına tahakkuk ettirildiği, ancak sayaç okuma bedelinin abone başına

belirlenmesine ilişkin çalışmaların devam ettiği" belirtilmiştir. Özellikle fazla miktarda elektrik

enerjisi kullanan ve düzenli olarak elektrik bedelini ödeyen vatandaşlarımızın mağduriyetine

yol açan bu uygulama ile İlgili olarak;

1. Halen elektrik faturalarına birim enerji başına tahakkuk ettirilen oranı ne kadardır^

2. Elektrik Piyasası tarifeler Yönetmeliği ve tarifelere ilişkin tebliğler kapsamında belirlendiği

ifade edilen sayaç okuma bedelinin elektrik kullanımı arttıkça artması adaletli bir uygulama

mıdır?

3. Anılan Yönetmeliğe "perakende satış hizmeti fiyatı 2011-2015 döneminde kWh üzerinden

uygulanmaya devam edilir" hükmünün yer aldığı Geçici Maddenin elektrik dağıtım

şirketlerinin baskısıyla sonradan eklendiği iddiaları doğru mudur?

4. Bu madde vatandaşlarımızın aleyhine olan bir madde değil midir?

5. Sayaç okuma bedelinin abone başına ve kullanımdan bağımsız olarak belirlenmesine

yönelik çalışmalar ne aşamadadır?

6. Bu çalışmanın bir an önce tamamlanması sağlanabilir mi?

CEVAP

1-6: Dağıtım Şirketlerinin 'Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri'ne ilişkin verilere

www.epdk.org.tr bağlantı adresinden ulaşılmaktadır.

Sayaç okumaya ilişkin perakende satış hizmeti bedelinin abone bazında hesaplanması için

çalışmalar devam etmektedir.

Yürürlükte bulunan Yönetmelik ve Tebliğlerin hazırlanması sırasında önergede ifade edilen

iddialar söz konusu olmamıştır.

SORU ÖNERGESİ



konusunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının cevaplandırması talebiyle TBMM

Başkanlığına sunmuş olduğum 7/238 Esas numaralı soru önergesine anılan Bakanlıkça verilen

19.10.2011 tarih ve 1542 sayılı cevabi yazıda; "... Yapılan kontrollerde 1.7 milyon abonede

kaçak kullanım tespiti yapılarak 8.6 Milyar kWh (2 Milyar TL) kaçak tahakkuku

gerçekleştirilmiş, 523 bin abone hakkında ise savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur."

denilmektedir. Aynı yazıda, 2010 yılı itibariyle toplam 32.484.440 adet abonenin kayıp-kaçak

bedelini ödemekle yükümlü oldukları da belirtilmiştir. Kaçak kullanım yapanların ancak

üçte biri hakkında suç duyurusunda bulunulmuş olması, kaçak elektrik kullanmayan dürüst

vatandaşlarımızın mağduriyetine ve devlete olan güvenlerinin giderek kaybolmasına yol

açmaktadır. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Kaçak elektrik kullanıldığı tespit edilen toplam 1.7 milyon abonenin kaçak elektrik

kullanım bedeli olarak tahakkuk ettirildiği belirtilen toplam 2 Milyar TL'nin elektrik dağıtım

bölgelerine göre dağılımları nasıldır?

2. Şimdiye kadar kaçak elektrik kullanımı nedeniyle tahakkuk ettirilen 2 Milyar TL'nin ne

kadarı tahsil edilebilmiştir?

3. Normal yollarla tahsil edilemeyen kaçak elektrik bedellerinin tahsilatı konusunda nasıl bir

yol izlenmektedir?


248

4. Şimdiye kadar kaçak elektrik bedellerini ödemeyen kaç abone söz konusudur? Bunların

elektrik dağıtım şirketlerine göre dağılımları nasıldır?

5. Şimdiye kadar haklarında savcılığa suç duyurusunda bulunulmayan kaçak elektrik

kullanıcıları konusunda Bakanlığınızca nasıl bir takibat yapılmaktadır?

6. Kaçak elektrik kullandıkları tespit edildikleri halde bu aboneler hakkında şimdiye kadar

savcılığa suç duyurusunda bulunulmamasının sebepleri nelerdir?

7. Kaçak elektrik kullanım bedellerinin dağıtım şirketlerinden tahsil edilmesi yönünde bir

çalışmanız var mıdır? Varsa çalışma ne aşamadadır?

8. Yoksa Bakanlığınızın bu konudaki görüşü nasıldır? Böyle bir düzenleme gerçekleştirilebilir

mi?

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) yönetim kurulu tarafından; "ülkemizde

elektrik kayıp ve kaçak oranların düştüğü, enerji bedelinin azaldığı, ancak bunun senetlere

yansımadığı, 01.01.2012 tarihinden itibaren yürürlüğe giren yeni elektrik tarifesinin

tüketicinin aleyhine, ancak dağıtım şirketlerinin lehine pek çok düzenleme içerdiği yönünde

yapılan ve medyaya da yansıyan açıklama kamuoyu tarafından dikkatle izlenmiştir.

Milyonlarca elektrik abonesini yakından ilgilendiren bu konuyla ilgili olarak;

1. 2012 yılın başından itibaren yürürlüğe konan yeni elektrik tarifesinin tüketicilerin aleyhine,

ancak dağıtım şirketlerinin lehine pek çok düzenleme içerdim iddiaları doğru mudur?

2. Doğru ise bu tür bir düzenlemeye neden ihtiyaç duyulmuştur"

3. Anılan düzenlemede eskisine göre hangi yeni değişikliklere yer verilmiştir"

4. Söz konusu yeni düzenlemeyle, birim enerji başına alman kayıp-kaçak enerji bedelinde

%16.36, net enerji bedelinde ise %1.43 düşüş yaşanmasına rağmen dağıtım hizmet bedelinin

%20.7, perakende hizmet bedelinin ise %7.11 oranında artış iddiaları doğru mudur7

5. Yeni düzenlemeyle, tüketiciler aleyhine olan sayaç okuma uygulamasından yargı kararı

gereğince vazgeçilirken, meskenlerden %150'ye varan sayaç okuma bedeli alınmasının

yolunun açıldığı yönündeki açıklamalar nasıl değerlendirilebilir-Böyle bir uygulamaya neden

ihtiyaç duyulmuştur"

6. Bakanlığınızca yapılan ve milyonlarca abonenin mağduriyetine yol açan yem düzenlemenin

elektrik dağıtım şirketlerinin korunması amacıyla çıkartıldı ve birçok dağıtım bölgesinde kaçak

elektrik kullanmayan vatandaşlarımızın adeta cezalandırıldığı iddiaları doğru mudur?

7. Dürüst vatandaşlarımızın mağduriyetine ve devlete karşı güveninin zedelenmesine yol açan

söz konusu uygulamanın iptali veya mağduriyetlerin giderilerek daha adil bir elektrik

tarifesinin oluşturulması yönünde bakanlığınızca yapılan bir çalışma var mıdır7

8. Varsa çalışma ne aşamadadır7 Yoksa anılan konuda yeni bir düzenleme gerçekleştirilebilir

mi? Konuya ilişkin bakanlığınız görüşü nasıldır7

CEVAP

Cevaplar 1-5: Elektrik tarifelerinde elektrik dağıtım şirketlerinin lehine düzenlemeler yapıldığı

iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır. Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması uygulanmakta

ve tarife tablolarında yer alan enerji bileşeni üçer aylık bazda enerji alım maliyetlerinin

değişmesi ile değişmektedir. Perakende satış lisansı sahibi elektrik dağıtım şirketlerinin enerji

alım kaynakları EÜAŞ, TETAŞ, PMUM, yenilenebilir enerji kaynakları, ikili anlaşmalar ve

kendi üretim şirketleri şeklinde çeşitlilik göstermekte, her bir alım kaynağının fiyatları

249

belirlenmekte ve tarifelere yansıtılmaktadır. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’nca

kayıp enerji maliyetleri hesaplanırken ve tarifelere yansıtılırken 2011-2015 dönemi için

onaylanan hedef kayıp kaçak oranları esas alınmıştır. Söz konusu oran geçen yıl onaylı

rakamlar üzerinden %15,14 iken bu yıl %13,55 seviyelerine çekilmiştir. Böylece dağıtım

şirketleri önceki yıl muhatap oldukları kayıp kaçak enerji risklerine ilaveten iki rakam

arasındaki farktan kaynaklanan riskleri de yönetmek durumunda bırakılmışlardır.

EPDK'ca ikinci uygulama dönemi (2011-2015) başlamadan evvel referans gelir belirlendiği ve

ilgili yıllara ait gelir tavanları TÜFE ile güncellendiğinden söz konusu düzenlemeler

yapılmıştır. Bunun yanında 2010 yılında elde edilmesi gereken gelirler ile elde edilen gelirler

arasındaki farkı gösteren gelir farkı düzeltme bileşeni de 2012 yılı gelir tavanı hesaplamalarına

yansıtılmıştır. Ayrıca, gelir tavanı hesaplamalarında uygulama dönemlerinin ikinci yıllarında

hesaplanması ve tarifeye yansıtılması gereken yatırım farkı düzeltme bileşeninin dikkate

alınması da mümkün olabilmektedir. Dağıtım, iletim ve perakende satış hizmeti faaliyetleri ile

ilgili olarak önceki uygulamalar devam ettirilmiş olup yeni bir düzenleme yapılmamıştır

Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde, perakende satış hizmetinin kapsamı, elektrik enerjisi

ve/veya kapasite satımı dışında, tüketicilere sağlanan sayaç okuma, faturalama gibi diğer

hizmetler olarak tanımlanmıştır. Sayaç okumaya ilişkin perakende satış hizmet bedeli sayaç

okuma maliyetlerini yansıtan bir bedeldir. Söz konusu bedel EPDK tarafından "Perakende satış

hizmeti fiyatları, abone grupları ve/veya gerilim seviyeleri bazında ayrı ayrı olmak üzere sabit

ve/veya değişken bir bedel olarak belirlenir. Sayaç okumaya ilişkin perakende satış hizmeti

fiyatı okuma başına uygulanır.'" şeklinde değiştirilmiştir. Yani tüketiciler tüketmiş oldukları

enerji miktarına göre değil sayaç okuma işlemi başına sabit bir fiyatla ücretlendirileceklerdir.

Cevaplar 6.7.8: Yapılan düzenlemelerin milyonlarca abonenin mağduriyetine yol açtığı,

elektrik şirketlerinin korunması amacıyla çıkarıldığı ve kaçak elektrik kullanmayan

vatandaşların cezalandırıldığı iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır. Kayıp-kaçağın maliyetinin

"Ortalama Kayıp Kaçak Bedeli Fiyat Tavanı" içerisinde dağıtım bölgesindeki tüm

tüketicilerden karşılanmasını dağıtım şirketlerinin lehine ve bir kısım tüketicilerin aleyhine

özellikle yapılmış bir düzenleme olarak nitelendirmek doğru bir değerlendirme değildir. Yeni

düzenleme elektrik piyasası için öngörülen uzun vadeli yapıyla uyumu tesis etmek,

kayıp-kaçağın maliyetinin tüketiciler arasında eşit paylaşımını sağlamak, 4628 sayılı Elektrik

Piyasası Kanunu ve Strateji Belgesinde öngörülen mekanizmaya yönelik ileride çıkabilecek

sorunları ortadan kaldırmak amacıyla ilgili mevzuat çerçevesinde hayata geçirilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi, ülkemizin özellikle güneydoğu ve doğu illerinin birçoğunda kaçak elektrik

kullanımı yıllardır önlenememiştir. Bu durumdan rahatsızlık duyan milyonlarca vatandaşımız

olup anılan illerde çalışan devlet memurları başta olmak üzere çok sayıda vatandaşımızın

konuya ilişkin şikâyetleri sürmektedir. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri illerinde elektrik kullanımında son 5 yıla ait

ortalama kayıp-kaçak oranları nasıldır?

2. Anılan illerimizde özellikle kaçak elektrik kullanımının çok yüksek olmasının sebepleri

nelerdir? Bu konuda Bakanlığınızca bugüne kadar bir araştırma yapılmış mıdır? Yapıldı ise

ne gibi sonuçlara ulaşılmıştır?

3. Şimdiye kadar anılan illerden kaçak elektrik kullanımı ihbarı ya da şikâyetleri konusunda

Bakanlığınıza ulaşan yazılı veya sözlü başvurular olmuş mudur? Oldu ise bu başvurularla

ilgili olarak Bakanlığınızca ne gibi işlemler yapılmıştır?

4. Anılan illerde şimdiye kadar yapılan denetimler sonunda kaç abonenin kaçak elektrik

250

kullandığı tespit edilmiştir?

5. Kaçak elektrik kullanan abonelerin kaçı hakkında yasal işlem yapılmış ve ne kadar ceza

tahakkuk ettirilmiştir?

6. Anılan illerde çalışan denetim ekiplerinin etkin çalışamadığı, göstermelik denetlemelerde

bulundukları ve bazı tehditlerle karşılaştıkları iddiaları doğru mudur?

7. Doğru ise bu konuda bakanlığınızca ne gibi tedbirler alınmış ya da alınmaktadır?

8. Anılan Bölgelerimizde görev yapan devlet memurları başta olmak üzere kaçak elektrik

kullanmayan dürüst vatandaşlarımızın, kaçak elektrik kullanımının önlenmesinde devletin

ilgisizliğinden rahatsız oldukları iddiaları doğru mudur?

9. Bu durumun hükümetinizce 2009 yılında başlatılan sözde demokratik açılım projesiyle bir

ilişkisi var mıdır? Yoksa anılan bölgelerde devletin güvenlik zafiyeti mi söz konusudur?

CEVAP

Cevap 1:

• Dicle Elektrik Dağıtım Şirketinin 2006-2010 yılları ortalama kayıp-kaçak oranı %64,9

• Vangölü Elektrik dağıtım Şirketinin 2006-2010 yılları ortalama kayıp-kaçak oranı %55,9

• Araş Elektrik Dağıtım Şirketinin ise 2006-2010 yılları ortalama kayıp-kaçak oranı %27,8,

olarak gerçekleşmiştir.

2011-2015 dönemini kapsayan ikinci uygulama dönemi için dağıtıma esas kayıp-kaçak

hedefleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından uygulamaya konulmuştur. Buna göre

söz konusu dağıtım bölgelerinde kayıp kaçakta önemli oranda düşüş beklenmekte olup ülkemiz

genelinde ise kayıp kaçak oranları 2011 yılından 2015 yılına kadar yıllar itibariyle % 15, % 13,

% 12, % 11 ve % 9 olarak hedeflenmiştir.

Cevaplar 2-8: Türkiye geneli ve söz konusu bölge dahilinde elektrik kayıp-kaçağı ile etkin

olarak mücadele yapılmakta ve bununla ilgili olarak mobil ekiplerin kurularak etkin olarak

çalışması dahil alınması gereken tüm önlemler alınmaktadır. Bu kapsamda TEDAŞ Genel

Müdürlüğünün 2003 yılından 26.01.2012 tarihine kadar yapmış olduğu etkin kayıp kaçak

tarama çalışmaları sayesinde, toplamda yaklaşık 43,86 milyon abonenin kontrolü

gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu kontrollerde yaklaşık 1,8 milyon aboneye 9,5 Milyar kWh

(2,31 Milyar TL) kaçak tahakkuku gerçekleştirilmiş ve 592.359 abone hakkında ise savcılığa

suç duyurusunda bulunulmuştur. Ülkemiz genelinde yapılan bu çalışmalar sonucunda kayıp

kaçak oranı önemli oranda azaltılarak % 15 seviyesine düşürülmüştür. 2015 yılı itibariyle de

%9 seviyesine düşürülmesi hedeflenmiştir. Dağıtım şirketlerinin kendileri için belirlenmiş olan

hedef kayıp-kaçak oranına ulaşamamaları halinde ortaya çıkabilecek zarar da yine ilgili şirkete

bırakılmakta olup bu zararın tüketicilere yansıtılması söz konusu değildir. Dolayısıyla,




edilmektedir.

Cevap 9: Elektrik hizmetleri yönünden her hangi bir güvenlik zaafiyeti söz konusu olmayıp

kayıp-kaçak ile yapılan etkin mücadele ve 2011-2015 yılları elektrik kayıp-kaçak oranlarına

ilişkin hedeflerimiz yukarıda açıklanmıştır.

SORU ÖNERGESİ

Özelleştirilen ve henüz devirleri tamamlanmayan elektrik dağıtım şirketlerindeki kaçak elektrik

kullanım bedelleriyle ilgili olarak verdiğim 7/1337 Esas numaralı soru önergesine Maliye

251

Bakanlığınca verilen 10.01.2012 tarih ve 249 sayılı cevabi yazıda; "... Kaçak elektrik kullandığı

tespit edilen 1,7 milyon elektrik abonesi için kaçak kullanım bedeli olarak toplam 2 milyar TL

tahakkuk ettirildiği, bunun ancak 534.9 milyon TL'sinin tahsil edildiğF belirtilmiş ve tahakkuk

ettirilen kaçak kullanım bedelinin Elektrik Dağıtım Bölgelerine göre dağılımı verilmiştir. Buna

göre; tahakkuk ettirilen kaçak elektrik bedellerinin %37'sinin Boğaziçi Elektrik Dağıtım

A.Ş.'de, %31'inin Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.'de, %11'inin Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş.'de,

%7'sinin Meram Elektrik Dağıtım A.Ş.'de kalan bölümünün ise daha küçük oranlarda olmak

üzere diğer 16 dağıtım bölgesinde gerçekleştiği belirtilmiştir. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Çoğu dağıtım şirketine ait Elektrik Dağıtım Bölgelerinde kaçak elektrik kullanım bedeli

tahakkuk oranları %1 ve altında bir oran olurken Boğaziçi ve Dicle elektrik dağıtım

bölgelerinde çok yüksek olmasının altında yatan gerçekler nelerdir?

2. Yüksek oranların çıktığı Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.'ye

ait dağıtım bölgelerindeki kaçak elektrik tahakkuklarının anılan bölgelerin kapsadıkları illere

göre dağılımları nasıldır?

3. Kaçak elektrik bedellerini zamanında ödemedikleri gerekçesiyle şimdiye kadar kaç

abonenin elektriği kesilmiş durumdadır?

4. Belirtilen nedenle elektrikleri kesilen abonelerin dağıtım bölgelerine ve bulundukları illere

göre dağılımları nasıldır?

5. Bazı dağıtım bölgelerinde abonelerin sayaçlarım okumaya giden şirket elemanlarının tehdit

edildiği ve okuma yaptırılmadığı iddiaları doğru mudur?

6. Doğru ise bu tür durumlar için Bakanlığınızca nasıl bir işlem yapılmaktadır ve ne tür

tedbirler alınmıştır?

7. Bakanlığınızın şimdiye kadar tahsil ettiği toplam miktarın çok düşük kalmasının sebebi

nedir?

8. Şimdiye kadar tahsil edilemeyen tahakkuk miktarları için Bakanlığınızca nasıl bir işlem

yapılmıştır?

9. Normal yollarla tahsil edilemeyen miktarlar için Bakanlığınızca hukuki sürecin başlatıldığı

kaç abone vardır? Bunlardan tahsil edilecek toplam miktar ne kadardır?

Kaçak elektrik bedelleri ile ilgili 7/1337 sayılı yazılı soru Önergesine ilişkin olarak, 10.01.2012

tarih ve 249 sayılı cevabi yazımızda belirtilen oranlar, bölgeler bazında kaçak elektrik

kullanımının tahakkuk oranlarını değil, Türkiye genelinde kaçak elektrik kullanım bedeli

olarak tahakkuk ettirilen tutarın bölgelere dağılımını ifade etmektedir.

Türkiye genelinde kaçak elektrik kullanım bedeli olarak tahakkuk ettirilen tutarın bölgelere

dağılımına bakıldığında Boğaziçi ve Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. ile diğer bölgeler arasındaki

fark, Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş.nin elektrik tüketimi bakımından Türkiye'nin en büyük

bölgesi olması ve buradaki kayıp-kaçak miktarının dahi bazı bölgelerin net tüketimini

geçmesinden, yine Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.nin de elektrik tüketimi bakımından büyük

bölgeler arasında yer alması ve kayıp kaçak oranının en yüksek olduğu bölge olmasından

kaynaklanmaktadır.

Öte yandan görev bölgesindeki çalışma şartları, (her ne kadar diğer dağıtım bölgelerinden

personel görevlendirilmesi yapılmakta ise de) kalifiye personel sıkıntısı, abonesiz elektrik

kullanımları ve il merkezlerine yoğun göç, söz konusu iki bölgede kaçak kullanımının

artmasına sebep olmaktadır.

Boğaziçi ve Dicle Elektrik Dağıtım AŞ.nin kaçak elektrik tahakkuklarının kapsadıkları illere

dağılımı, 2011 yılı için, yıl sonu itibarıyla aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

252

Elektrik Dağıtım Bölgeleri Kapsadığı İller Kaçak Tahakkuk Miktarları

(TL)

Boğaziçi EDAŞ İstanbul (Avrupa yakası) 77,1 milyon

Dicle EDAŞ Diyarbakır 14,2 milyon

Mardin 47,7 milyon

Siirt 27,2 bin

Şanlıurfa 33,9 milyon

Batman 545,1 bin

Şırnak 201,6 bin

Kaçak elektrik kullandığı tespit edilenlerin elektriği, yürürlükteki mevzuat çerçevesinde tespit

edildiği anda kesilmektedir. Kaçak elektrik kullandığı tespit edilerek, elektriği kesilen kullanıcı

sayılarının illere göre dağılımı ekli tabloda belirtilmiştir.

Bazı elektrik dağıtım bölgelerinde, elektrik sayaçlarını okumaya giden görevlilerin tehdit

edildiği, okuma yaptırılmadığına ilişkin olarak, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.ye hiçbir

şikayette bulunulmamıştır.

Kaçak elektrik kullandığı tespit edilerek, kaçak kullanım bedeli tahakkuk ettirilen elektrik

kullanıcılarından ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde tahsilat yapılmaktadır.

2003 yılından 2010 yılsonuna kadar yapılan kayıp kaçak tarama çalışmalarında toplam

39.906.280 elektrik kullanıcısının kontrolü gerçekleştirilmiştir. 1.719.664 kullanıcıda kaçak

kullanım tespit edilerek, 8,816 milyar Kwh (2,072 milyar TL) kaçak tahakkuku yapılmış ve bu

miktarın 540,55 milyon TL.si tahsil edilmiştir. Kaçak elektrik kullandıkları tespit edilen

536.570 kullanıcının dosyalan tekamül ettirilerek Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda

bulunulmuştur. Kayıp kaçakla mücadele ülke genelinde devam etmekte olup, 2011 yılı için yıl

sonu itibarıyla (özelleşen şirketler hariç), 3.765.353 elektrik kullanıcısının kontrolü

gerçekleştirilmiş, kaçak elektrik kullandığı tespit edilen 103.760 kullanıcıya 238.7 milyon TL.

kaçak elektrik bedeli tahakkuk ettirilmiştir. Bu miktarın 36.6 milyon TL'si tahsil edilmiş, kalan

kısmın tahsiline ilişkin çalışmalar devam etmektedir. Kaçak elektrik kullandıkları tespit edilen

54.266 kullanıcının dosyaları tekamül ettirilerek, Cumhuriyet Savcılıklarına bildirilmiştir.

253

2011 Yılı İtibarıyla Kaçak Elektrik Kullandığı Tespit Edilerek, Elektriği Kesilen Abone

Sayısını Gösterir Liste

Elk. Dağ. Bölgeleri Kapsadığı İller Kaçak Elk. Kullandığı

Tespit Edilen Abone

Sayısı

Toplam

Dicle EDAŞ Diyarbakır 3.430 12.476

Mardin 1.744

Siirt 8

Şanlıurfa 6.437

Batman 739

Şırnak 118

Vangölü EDAŞ Bitlis 202 2.847

Hakkari 224

Muş 1.218

Van 1.203

Araş EDAŞ Ağn 1.738 3.225

Erzincan 44

Erzurum 923

Kars 229

Bayburt 10

İğdır 243

Ardahan 38

Toroslar EDAŞ Adana 12.900 22.701

Gaziantep 3.108

Hatay 1.299

Mersin 5.041

Osmaniye 290

Kilis 63

Akdeniz EDAŞ Antalya 5.531 5.671

Burdur 93

İsparta 47

Gediz EDAŞ izmir 5.217 5.792

Manisa 575

AYEDAŞ İstanbul Anadolu

Yakası

15.177 15.177

Boğaziçi EDAŞ istanbul Avrupa Yakası 33.287 33.287

Trakya EDAŞ Edirne 321 2.584

Kırklareli 180

Tekirdağ 2.083

Genel Toplam 103.760

SORU ÖNERGESİ

1. Ülkemizde elektrik kullanımında kayıp-kaçak oranının, toplam elektrik üretim ve dağıtımına

göre oranı nedir?

2. Bahsi geçen oranın, iller ve coğrafî bölgeler bazında dağılımı nedir?

3. Faturalar üzerinde 16 harf karakterine kadar kısaltma yapılabilirken, yine elektrik

faturalarında diğer kesintilerin açık olarak gösterilirken, kayıp-kaçak oranının elektrik

254

faturalarında "KK Bedeli" olarak kısaltılmasının nedeni nedir?

4. Kayıp-kaçak kesintisinin haksız olarak alındığı gerekçesiyle açılan davalarda, tüketici lehine

karar verildiği görülmektedir. Bu kararlar dikkate alınarak, faturalardan kayıp-kaçak bedelinin

alınmaması yönünde bir düzenleme yapılması düşülmekte midir? Yoksa vatandaşların dava

açarak, yargı yükünü arttırması beklenecek midir? Bu doğrultuda yargının aldığı ilk kararlar

uygulanacak mıdır?

5. Elektrik üretim ve dağıtım Özelleştirmeleri şartnameleri hazırlanırken, tüketici lehine

koruma tedbirlerinin alınmadığı, aksine dağıtıcı firmaların kollandığı anlaşılmaktadır. Bu

şartnameyi hazırlayanlar hakkında, hukuki ve/veya idari bir işlem yapılmış mıdır? Yapılması


CEVAP

1,2. TEDAŞ Genel Müdürlüğünce 2003 yılından 24.11.2011 tarihine kadar yapılan etkin kayıp



azaltılarak % 15 seviyesine kadar düşürülmüştür. 2015 yılı itibariyle de %9 seviyesine


Söz konusu elektrik üretim bilgilerine www.teias.gov.tr bağlantı adresinden, kayıp-kaçak

oranlarına ise www.tedas.gov.tr bağlantı adresinde yayınlanan 2010 yılı faaliyet raporundan

ulaşılmaktadır.

3,4. Kayıp-kaçak bedeli elektrik sisteminde ortaya çıkan kaybın maliyetinin kayıp-kaçak hedef

oranlan ölçüsünde karşılanabilmesi amacıyla belirlenen bir bedeldir. Dağıtım şirketlerinin

kendileri için belirlenmiş olan hedef kayıp-kaçak oranına ulaşamamaları halinde ortaya

çıkabilecek zarar da yine ilgili şirkete bırakılmakta olup bu zararın tüketicilere yansıtılması söz

konusu değildir.

Kayıp-kaçak bedeli perakende satış tarifesinin bir unsuru olarak faturalarda yer almaktadır.

Tarifelerin uygulanması lisans sahibi şirketler bakımından yasal bir zorunluluktur. Dağıtım

şirketlerinin işlemleri ile ilgili itiraz/temyiz gibi yasal süreçlerin tamamlanması ve Enerji

Piyasası Düzenleme Kurumu Kararlarına karşı açılmış olan davaların sonuçlanmasmı

müteakip, kesinleşen yargı kararları ve mevcut birincil mevzuat çerçevesinde gereken işlemler

yapılacaktır.

5. Dağıtım ve üretim özelleştirmeleri şartnameleri ile ilgili olarak tüketici lehine koruma

tedbirleri alınmadığı ve dağıtıcı firmaların korunduğu yönündeki iddialar gerçeği

yansıtmamaktadır. 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun amacı 1. maddesinde elektriğin

yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin

kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet

gösterebilecek, mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik enerjisi piyasasının

oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin sağlanması olarak

belirlenmiştir. Bu bağlamda, elektrik enerjisi sektöründe serbestleşmeyi esas alan yeniden

yapılanmanın temel amacı arz güvenliği bakımından gerekli yatırımların yapılmasını

sağlayacak yatırım ortamının oluşturulması, rekabet ortamının sağlayacağı sektördeki

verimlilik artışı yoluyla elde edilecek kazanımların tüketiciye yansıtılmasıdır. Dağıtım ve

üretim özelleştirmeleri ile de enerji alt yapısının geliştirilmesine katkıda bulunulacak ve özel

sektör marifetiyle yatırımların yapılması sağlanacaktır.

SORU ÖNERGESİ

Ülkemizin değişik bölgelerinde ve Özellikle de Karadeniz'in birçok ilinde HES Projeleri ile

adeta bir doğa katliamının yapıldığı, bölgede geçimim idame ettiren vatandaşlarımızın

http://www.teias.gov.tr/

http://www.tedas.gov.tr/

255

geçimini sağladıkları toprakların susuz bırakıldığı ve yöre insanının göçe zorlandığı iddiaları

kamuoyunda devamlı dile getirilmektedir.

Bu kapsamda Hükümetleriniz döneminde;

1- Karadeniz Bölgesinde HES Projesi için kaç lisans verilmiştir? Verilen HES Projelerinin

ÇED raporu olmayanı var mıdır?

2- Lisansı verilen HES Projelerinden kaç tanesi bitmiştir? Kaç tanesi yapım, kaç tanesi

proje aşamasındadır?

3- Söz konusu HES Projelerinin, çevresinde bulunan yerleşim alanlarının yaşam

standartlarının değişmesine etkisi ne yöndedir? Açıklar mısınız?

4- Tarım ve hayvancılık ile geçimini sağlayan bölge insanımızın HES projeleri nedeniyle

maddi kaybının araştırılması ve gerekli tedbirlerin alınması yönünde Bakanlığınızca her

hangi bir çalışma yapılmış mıdır? Yapıldı ise sonuçları nelerdir? Maddi kayıpların

karşılanması yönünde hangi adımlar atılmıştır?

5- Projelerin uygulandığı bölgelerde doğal sit, tarım ve yaşam alanlarında meydana getireceği

tahribata karşı önlem alınmış mıdır? Alındı ise bu önlemler nelerdir?

CEVAP

CEVAP 1-2. Karadeniz Bölgesinde lisans verilen HES projesi toplamı 236 olup; bunlardan

54'ü işletmeye alınmış, 115'i inşaat aşamasındadır. Planlama aşamasında 290 adet HES projesi

mevcuttur. Projelerin tamamı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecinden geçmiştir.

CEVAP 3-4-5. HES projeleri, ÇED sürecinde kapsamlı bir düzenleme ve incelemeden

geçmekte; doğal ve sosyo-ekonomik çevre üzerinde meydana gelebilecek olumsuz etkilerin

önlenmesine yönelik çalışmalar, bu esnada ele alınmaktadır.

Firmalarla imzalanan su kullanım hakkı anlaşmaları çerçevesinde tesis edilen HES

projelerinde; bölgedeki vatandaşlar mağdur edilmeden, vatandaşın ve tabiatın ihtiyaç duyduğu

su hakları teminat altına alınarak, suyun arta kalan kısmından enerji üretilmesi

hedeflenmektedir. Projelendirilmede; taşınmaz kültür varlıklarının korunmasıyla alakalı

gereken hassasiyet gösterilmekte, koruma ve kullanma dengesi gözetilmektedir.

ESNAF VE SANATKARLAR

SORU ÖNERGESİ

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu, hem kendilerine ait işlerinin hem de ülke

ekonomisinin canlanması için esnaf ve sanatkâr kesimine yönelik teşvik ve destek paketi

hazırlanmasını istemektedir.

Bu bilgiler ışığında;

1. Teşvik ve destek paketi konusunda bir çalışmanız var mıdır?

2. Bu pakette, esnaf ve sanatkâr kesiminin yer alması sağlanacak mı?

3. Yer alması sağlanacak ise esnaf ve sanatkâr kesimine hangi destek ve teşvikleri getirmeyi

planlıyorsunuz?

CEVAP

Esnaf ve sanatkarlar; Ülkemizde ekonomik ve sosyal kalkınmanın dengeli biçimde sağlanması,

dağıtılması ve sürdürülmesine yaptıkları katkı, işsizliğin azaltılması ve yeni istihdam

alanlarının yaratılmasında oynadıkları rol ve piyasa koşullarında meydana gelen değişmelere

hızlı uyum sağlayabilen esnek yapıları nedeniyle ekonomik, toplumsal ve sosyal yönlerden

256

vazgeçilmez bir konuma sahiptir.

Esnaf ve sanatkarlara hizmet etmenin önemli alanlarından birinin söz konusu kesimin teşvik ve

destek ihtiyaçlarının yeterli düzeyde karşılanması olduğu bilinmekte olup, bu anlayışla,

Bakanlığımca, esnaf ve sanatkarların mevcut durumları irdelenmekte, var olan sorunlarının

temeline inilmek suretiyle doğru ve rasyonel çözümler üretilmeye çalışılmaktadır.

Başka bir ifadeyle, Bakanlığımın yapılanmasına ilişkin 3/6/2011 tarih ve 640 sayılı "Gümrük

ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname"

hükümleri doğrultusunda esnaf ve sanatkarların desteklenmesine ilişkin olarak Bakanlığımca;

esnaf ve sanatkarların sorunlarının tespit edilmesi ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi,

sorunların çözümüne yönelik olarak ilgili kurumlar nezdinde girişimde bulunulması, esnaf ve

sanatkarların rekabet güçlerinin artırılması, araştırma, geliştirme ve yenilikçilik yeteneklerinin

geliştirilmesi, pazarlama, hammadde ve tezgâh temini amaçlarıyla teşvik ve destekler

verilmesi, iç ve dış pazar imkanlarının araştırılması, kredi ve finansman ihtiyaçlarının

karşılanması amacıyla gerekli düzenlemelerin yapılmasını teminen çalışmalar aralıksız bir

şekilde yürütülmektedir.

Öte yandan, esnaf ve sanatkarlara, Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifleri (ESKKK)

kefaletiyle, Türkiye Halk Bankası tarafından, işletme, yatırım, ıskonto kredisi başlıkları altında

uygun vade ve limitlerle kredi seçenekleri sunulmaktadır. Bu kredilerde, Bakanlar Kurulu

Kararı gereğince, Hazine Müsteşarlığı, faiz oranının % 50'sini sübvanse etmektedir. Bu

itibarla, esnaf ve sanatkarlara kullandırılan kredilerde faiz oranı, 1 yıldan kısa vadeli kredilerde

% 5; 1 yıldan uzun vadeli kredilerde ise % 6 olarak belirlenmiştir.

Esnaf ve sanatkarlara, 2002 yılında Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifleri

(ESKKK) kefaletiyle, Türkiye Halk Bankasından kullandırılan kredilerin tutarı 153 milyon TL

iken; bu tutar 2011 yılının Aralık ayı sonu itibarıyla, 5.5 milyar TL'ye çıkartılmıştır. Bu dönem

içerisinde verilen kredi tutarı 36 kat artmış, 2002 yılında kredi kullanan kooperatif ortak sayısı

63.520 kişi iken; bu sayı 2011 yılının Aralık ayı sonu itibarıyla 244.700 kişiye ulaşmıştır.

Bununla birlikte, esnaf ve sanatkarlara verilen kredi üst limiti 2002 yılında 5.000 TL iken; 2008

yılının başından itibaren kademeli olarak 35.000 ve 100.000 TL'ye yükseltilmiştir. Kredilerde

vade 2 yıl ile 4 yıl arasında değişmektedir.

Diğer taraftan, Küçük ve Orta Ölçekli işletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı

(KOSGEB) tarafından Türkiye genelinde, 2003-2011 yılları arasında, 86.692 esnaf ve

sanatkara 416.895.357 TL tutarında destek sağlanmıştır. Söz konusu tutarlar, 30/11/2011 tarihi

itibarıyla gerçekleşen ödeme tutarlarına ait kesin rakamlardır.

Bununla birlikte, "KOSGEB KOBİ Finansman Destek Kredilerinin "2003-2010", "Ölçek

Endeksli Büyüme Kredisi Destek Programı", "İhracat Destek Kredisi Programı-2010" ve "Acil

Destek Kredisi Programı-2011" isimli programlarına Türkiye genelinde başvuran 202.949

işletmeye 11.234.042.168 TL tutarında kredi sağlanmıştır.

Öte yandan, 2003-2011 (21/11/2011 tarihi itibarıyla) yılları arasında, Türkiye genelinde,

47.552 kişinin katılım sağladığı 1.426 adet girişimcilik eğitimi düzenlenmiştir.

SORU ÖNERGESİ

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu; şoför, minibüsçü ve servisçi esnafına bir sefere

mahsus olmak üzere KDV ve ÖTV alınmadan araçlarını yenileme imkânı verilmesini talep

etmektedir.


1. Hem esnafımızın hem de vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğine önemli katkılar

257

sağlayacak olan bu talep karşısında hükümet olarak bir çalışmanız var mıdır?

2. Bu konuda çalışma yapmayı düşünüyor musunuz?

3. İktidarınız döneminde, bu veya buna benzer bir konuda uygulamanız olmuş mudur? Olmuş

ise hangi kurum ve kuruluş araçlarına karşı böyle bir uygulamanız olmuştur?

CEVAP

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu'nun şoför, minübüsçü ve servisçi esnafının

Katma Değer Vergisi ve Özel Tüketim Vergisi alınmadan araçların yenilenmesine yönelik

talebi 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununda ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi

Kanununda düzenleme yapılmasını gerektirmekte olup, bu konuda düzenleme yapma yetkisi

Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne aittir.

4972 sayılı Kanunun 10. maddesiyle Özel Tüketim Vergisi Kanununa eklenen geçici 3.

maddeyle 07.08.2003 - 31.12.2004 tarihleri arasında 4760 sayılı Kanuna ekli (II) sayılı

listedeki kayıt ve tescile tabi 20 ve daha büyük yaştaki taşıt araçlarının, adına kayıtlı olan

gerçek ve tüzel kişiler tarafından, bu araçların bir daha kullanılmamak üzere hurdaya

çıkartılarak hurdaya çıkarılan araçla aynı cinsten bir aracın ilk iktisabında ÖTV indirimi

uygulanmış, bu uygulamadan adına Kanun kapsamında kayıt ve tescilli araç bulunan gerçek ve

tüzel kişiler yararlanmıştır.

Öte yandan, Bakanlığımızca yukarıda bahsi geçen konu ile ilgili olarak yapılan herhangi bir

çalışma bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Taşıma Kanunu ve Taşıma Yönetmeliği hükümlerine gereği Ulaştırma Bakanlığının yetki

verdiği ilgili kurum veya kuruluş tarafından ilgililere mesleki yeterlilik belgeleri (K1, SRC,

ODY ve ÜDV) verilmektedir.

1-Söz konusu belgelerin, Esnaf ve Sanatkarlar Odalarınca üyeleri ile sınırlı olmak kaydıyla

verilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmayı düşünüyor musunuz?

CEVAP

03.09.2004 tarihli ve 25572 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Karayolu

Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliği; Karayolu Taşıma

Yönetmeliği kapsamında faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kişiler ile bunlar tarafından

istihdam edilen/edilecek kişilerden Mesleki Yeterlilik Belgesi'ne sahip olma şartına tabi

olanları ve bunlara eğitim verecek kurum ve kuruluşlar ile eğiticileri kapsamaktadır.

Söz konusu Yönetmeliğin "Mesleki Yeterlilik Eğitiminden Muafiyet" başlıklı 8 inci maddesi

ile "Mesleki Yeterlilik Eğitiminden ve Sınavından Muafiyet" başlıklı 9'uncu maddesi'nde

muafiyet şartları hükme bağlanmıştır.

Mesleki yeterlilik konusunda bugüne kadar yaşanan tecrübe, Bakanlığımıza intikal eden görüş,

öneri, ihtiyaç ve talepler göz önüne alınarak ve bu konudaki mevzuatın amaç ve hedeflerine

uygun gerçekleşmesini teminen 06.07.2009 tarihli ve 2009/15 sayılı Bakanlığımız Genelgesi

yayınlanmıştır.

Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliğinin Geçici 2'nci

Maddesine istinaden muafiyet kapsamında Mesleki Yeterlilik Belgesi almak isteyen ÜDY,

ODY ve SRC türü Mesleki Yeterlilik Belgelerinin başvurularının incelenmesi,

değerlendirilmesi amacıyla Gazi Üniversitesi ile Bakanlığımız arasında 01.07.2010 tarihinde

"T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Uhdesinde Bulunan bir Kısım İş ve

İşlemlerin Gazi Üniversitesi Karayolu Ulaştırması Uygulama ve Araştırma Merkezi

258

Tarafından Yürütülmesi Amacıyla Yapılan Yetki Devrine İlişkin Protokol" imzalanmıştır.

Muafiyet kapsamında doğrudan verilecek ODY ve ÜDY Mesleki Yeterlilik Belgelerinin Esnaf

ve Sanatkarlar Odalarınca üyelerine de verilmesi amacıyla bugün için bir değişiklik yapılması

düşünülmemektedir.

SORU ÖNERGESİ

Taksici Esnafı Belediye sınırları dışında veya yerleşim yerlerine (havaalanı, tren garları, deniz

limanları vb.) taşıdıkları aynı yolcuya dönüşte bu hizmeti verememekte, bu durum taksici

esnafımızı zorda bıraktığı gibi aynı ticari taksi ile dönmek isteyen müşteri veya yurt dışından

gelen turistlere dönüş hizmeti verilememektedir. Taksici Esnaflarımızın, bulundukları yerleşim

merkezinden bu merkezin dışındaki herhangi bir noktaya aynı yolcuyu taşımaları için gerekli

düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.

1. Taksici Esnafımızın bahse konu mağduriyetlerinin giderilmesi için gerekli önlemleri ne

zaman almayı planlıyorsunuz?

2. A1 yetki belgesine sahip gerçek ve tüzel kişilerin belediye sınırları ve mücavir alan

içerisinde yolcu taşımalarının yasaklanması için bir çalışmanız bulunmakta mıdır?

CEVAP

2003 yılından itibaren uygulamaya konulan mahalli idareler reformu kapsamında, merkezi

idare tarafından yürütülmesi zorunlu olmayan hizmetlerin kaynaklarıyla birlikte yerel

yönetimlere devredilmesi anlayışı benimsenmiştir. Bu çerçevede çıkarılan 5393 sayılı Belediye

Kanunu ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile belediye sınırları içerisinde kara,

deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi

sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile

karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek

ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların belediyelere verdiği trafik

düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek belediyelerin yetki ve imtiyazları arasında

sayılmıştır.

Bu kapsamda ticari taksi sayılarının, bilet ücret ve tarifelerinin, zaman ve güzergâhlarının

belirlenmesi ile durak yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek ile

ilgili iş ve işlemleri yürütme yetkisi belediye sınırları içerisinde il ve ilçe trafik

komisyonlarından belediyelere geçmiştir.

Taksi esnafının yolcu taşıması ile ilgili alt düzenlemeler, şehrin taksi sayısı, durak yerleri,

şehirdeki bölgelerin taksi ihtiyaçları vb. hususlar dikkate alınarak belediyeler ve ilgili odalar

tarafından yapılmaktadır.

Otomobil ile yurtiçi yolcu taşımacılığı yapma yetkisini ihtiva eden Al Belgesi, 4925 sayılı

Karayolu Taşıma Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılan Karayolu Taşıma Yönetmeliği

kapsamında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından verilmekte olup,

Bakanlığımızca bu konuda bir düzenleme yapma çalışması bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Ticari Taksi, Minibüs ve Servis araçlarının sayılarının belirlenmesinde belediyeler yetkili

kılınmıştır. Bu uygulamada bazı haksızlıkları da beraberinde getirmektedir.

Buna göre;

- Ticari Taksi, Minibüs ve Servis araçlarının belirlenmesi yetkisinin önceden olduğu gibi İl ve

İlçe Trafik Komisyonlarına verilmesi gerekmektedir. Söz konusu yetkinin İl ve İlçe Trafik

Komisyonlarına verilmesi için Bakanlığınızca bir çalışma yapılmakta mıdır?

259

CEVAP

2003 yılından itibaren uygulamaya konulan mahalli idareler reformu kapsamında, merkezi

idare tarafından yürütülmesi zorunlu olmayan hizmetlerin kaynaklarıyla birlikte yerel

yönetimlere devredilmesi anlayışı benimsenmiştir. Bu çerçevede çıkarılan 5393 sayılı Belediye

Kanunu ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile belediye sınırları içerisinde kara,

deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi

sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile

karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek

ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların belediyelere verdiği trafik

düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek belediyelerin yetki ve imtiyazları arasında

sayılmıştır. Bu kapsamda ticari taksi, minibüs ve servis araçlarının sayılarının belirlenmesi ile

ilgili iş ve işlemleri yürütme yetkisi belediye sınırları içerisinde il ve ilçe trafik

komisyonlarından belediyelere geçmiştir.

Belediyeler ticari taksi, minibüs ve servis araçlarının belirlenmesi ile ilgili işlemleri anılan

Kanun hükümleri ve Bakanlar Kurulunun 02.04.1986 tarih ve 86/ 10533 sayılı Kararının bu

Kanun hükümlerine aykırı olmayan hükümleri çerçevesinde yürütmekte olup, mezkûr yetkinin

tekrar il ve ilçe trafik komisyonlarına verilmesiyle ilgili bir çalışmamız bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

İstanbul her yıl devlet bütçesine yüzde 40 yapmış olduğu katkıya karşılık, devlet

harcamalarından aldığı pay ise % 7-8 dolayındadır.

Toplam vergilerin yaklaşık % 37'si İstanbul'dan toplanmakta olup, hem iç hem de dış ticarette

merkezi bir öneme sahiptir. İstanbul'da ticaret sektöründe yaratılan katma değer, il toplam

katma değerinin yüzde 26,5' ine ulaşmaktadır. Ticaret sanayiden sonra İstanbul'un en önemli

sektörü durumundadır. Türkiye genelinde ticaret sektöründe yaratılan katma değerin ise yüzde

27'si İstanbul'a aittir.


1- İstanbul'da 2007-2011 yıllan arasında, yıllara göre bağlı olduğu odadan kaydını sildiren

esnaf sayısı nedir?

2- İstanbul'da 2007-2011 yıllan arasında, yıllara göre Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve

Kefalet Kooperatifinden, Kooperatif aracılığıyla veya direkt bankalardan esnaf kredisi

kullanımı ne kadardır? Kullanılan krediden ödenemeyen kredi miktarı ve oranı nedir?

3- Zor durumda bulunan esnaflarımıza kredi geri ödemesinde bir kolaylık sağlamayı


4- İstanbul'da 2007-2011 yıllan arasında, yıllara göre esnaflarımıza; rekabet güçlerinin

artırılması, araştırma, geliştirme ve yenilikçilik yeteneklerinin geliştirilmesi,

pazarlama, hammadde ve tezgah temini amaçlarıyla teşvik ve destek verilmiş midir?

Verildi ise, miktarı nedir?

260

5-

CEVAP

1) 2007-2011 yılları arasında, İstanbul'da, bağlı olduğu odaya kayıt yaptıran ve odasından

kaydını sildiren esnaf ve sanatkar sayısına ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Yıl Tescil Terkin

2007 14.155 22.741

2008 14.558 14.930

2009 13.437 8.449

2010 14.439 7.771

2011 17.761 12.675

2012 2.031 840

TOPLAM 76.381 67.406

2) Esnaf ve sanatkarlara, Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifleri (ESKKK)

kefaletiyle, Türkiye Halk Bankası tarafından, işletme, yatırım, iskonto kredisi başlıkları altında


Kararı gereğince, Hazine Müsteşarlığı, faiz oranının % 50'sini sübvanse etmektedir.

Bu itibarla, esnaf ve sanatkarlara kullandırılan kredilerde faiz oranı, 1 yıldan kısa vadeli

kredilerde % 5; 1 yıldan uzun vadeli kredilerde ise % 6 olarak belirlenmiştir.






Bununla birlikte, esnaf ve sanatkarlara verilen kredi üst limiti 2002 yılında 5.000 TL iken;

2008 yılının başından itibaren kademeli olarak 35.000 ve 100.000 TL'ye yükseltilmiştir.

Kredilerde vade 2 yıl ile 4 yıl arasında değişmektedir.

Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez

Birliği(TESKOMB)'nin 2011 yılı verilerine göre; İstanbul İlinde Birliğe kayıtlı 20.869

ortaktan, 6.647'si toplam 671.635.522 TL tutarında kredi kullanmıştır.

3) Esnaf ve sanatkârın kredi ve kefalet kooperatiflerine olan borçlarının yeniden

yapılandırılmasına ilişkin olarak, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri

Birlikleri Merkez Birliği (TESKOMB) tarafından 9/3/2011 tarihli ve 2011/5 sayılı genelge

çıkartılmıştır.

Söz konusu düzenleme ile, yaklaşık 60 bin esnaf ve sanatkar ile bunların 120 bin kefilinin 490

milyon TL civarındaki anapara borcunun yeniden yapılandırılmasına ve böylece esnaf ve

sanatkarların kooperatiflere olan yaklaşık 215 milyon TL'lik gecikme cezası borcunun

silinebilmesine imkân tanınmıştır.

Buna göre, kredi borcu 31/12/2010 (bu tarih dahil) tarihinden önce kooperatif takibine intikal

eden ortakların 15 Nisan 2011 tarihine kadar başvurmaları kaydıyla;

• Takibe intikal eden kredi borcu anapara tutarının 1/3'ünü (üçte bir) peşin, kalanını iki

taksitte ödeyecek (peşin ödemeden sonraki iki ay içerisinde) ortaklardan gecikme faizi

tahsil edilmemesi,

261

• Kredi borcunun yılsonuna kadar taksitlendirilmesi talep edildiği takdirde, borcun

kooperatif takibine intikal ettiği tarihten başvurunun yapıldığı tarihe kadar yıllık % 5

gecikme faizi uygulanması ve bu şekilde tespit edilen toplam borcun yılsonuna kadar

faizsiz olarak taksitlendirilmesi,

• Kredi borcunun 24 aya kadar taksitlendirilmesi talep edildiği takdirde, borcun

kooperatif takibine intikal ettiği tarihten başvurunun yapıldığı tarihe kadar yıllık % 12

gecikme faizi uygulanması ve bu şekilde tespit edilen toplam borcun 24 aya kadar

faizsiz olarak taksitlendirilmesi imkânı sağlanmıştır.

Bununla birlikte, söz konusu genelge ile yeniden yapılandırmadan yararlanacak borçluların,

taksitlerini 2 defa üst üste ödememeleri halinde, yeniden yapılandırma işleminin iptal edilmesi

öngörülmüştür.

4) Esnaf ve sanatkarlar, toplumun tüm kesimlerine yönelik üretimleriyle, ekonomik büyümeye

ve sosyal sisteme katkı sağlayan, ekonomik dinamizmin ve canlılığın kaynağını oluşturan,

refahı tabana yayan, istihdama önemli düzeyde katkı veren, bunların yanı sıra istikrarın da

temel mekanizması olarak kabul gören bir kesimdir.

Bakanlığımca yürütülen Esnaf ve Sanatkarlar Değişim, Dönüşüm, Destek Strateji Belgesi (3D)

ve Eylem Planı (ESDEP)'nda, esnaf ve sanatkarların değişim ve dönüşüm yönünün

belirlenmesi amacıyla; "Büyümeyi, sürekli gelişmeyi ve kalıcı olmayı hedefleyen, ahlaki

değerlerden ödün vermeyen, ulusal ve uluslararası gelişmeleri takip eden, teknolojiyi

kullanmak ve müşteri ile birebir ilişki kurmak suretiyle müşteriye özel mal ve hizmet

üretebilen, işbirliği ve ortak çalışmaya açık olan bir esnaf ve sanatkar" vizyonu ortaya

konulmuştur.

Ayrıca, esnaf ve sanatkarların sorunlarının çözümüyle ilgili olarak "7 Öncelik ve 30 Tedbir"

geliştirilmiştir. ESDEP, sadece kredi ve finansman değil, vergi, eğitim, yenilikçilik, alt yapı ve

kümelenme, mevzuat ve AB kaynaklarını da içerecek tedbirlerle önceliklendirilmiştir.

Bu tedbirler doğrultusunda, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme

İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) tarafından İstanbul İlinde, 2003-2011 yılları arasında 23.274

esnaf ve sanatkara 126.993.675 TL tutarında destek sağlanmıştır. Söz konusu tutarlar,

30/11/2011 tarihi itibarıyla gerçekleşen ödeme tutarlarına ait kesin rakamlardır.


Endeksli Büyüme Kredisi Destek Programı" ve "İhracat Kredisi Destek Programı-2010" isimli

programlarına İstanbul İlinde başvuran 32.834 işletmeye 2.675.239.832 TL tutarında kredi

sağlanmıştır.

Bu destek programları neticesinde, İstanbul İli, Türkiye genelinde söz konusu desteklerden

yararlanan iller arasında birinci sırada yer almaktadır.

Diğer taraftan, 2003-2011 (21/11/2011 tarihi itibarıyla) yılları arasında, İstanbul İlinde, 6.151

kişinin katılım sağladığı 192 adet girişimcilik eğitimi düzenlenmiştir.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi personel taşımacılığı yapan minibüs ve otobüslerle ilgili Karayolu Düzenleme

Genel Müdürlüğü'nce verilmiş olan taşımacılık belgeleri, yönetmelikle yapılan değişiklikle D4

belgesine çevrilmiş, D4 belgesini alma şartları içerisinde araçların 19 yaşını geçmemiş olması

şartı getirilmiştir. Mevcut yasalara göre 25 yaşını doldurmuş olan araçlar devlet tarafından

hurda kapsamında geri alındığından 19 yaş üzerindeki araç sahipleri, araçlarının 25 yaşına

gelmesini bekleyene kadar geçimlerini sağlayamayacaklardır.

Bu konuyla ilgili olarak;

262

1-D4 belgesi alacak araçlardaki yaş sınırının 25 yaşa çekilmesi konusunda Bakanlığınızca

yapılan bir çalışma var mıdır? Varsa çalışma ne aşamadadır? Yoksa bu konuda bir düzenleme

yapılabilir mi?

2- 19 yaşını geçmiş olan bu araçlar bu belgeyi alamayacakları için ne tür bir belge ile

faaliyetlerini devam ettirmeleri sağlanabilir mi?

3-Belirtilen konudaki mağduriyetlerin giderilmesine yönelik olarak Bakanlığınızca ne tür

önlemler alınmış ya da alınmaktadır?

CEVAP

Bakanlığımızca yayımlanan 30.10.2011 tarih ve 2011/KUGM-16/YOLCU numaralı Genelge

çerçevesinde, D4 yetki belgesi kapsamında yapılacak taşıma mesafesine bakılmaksızın iliçi

yolcu taşımaları ile 100 kilometreye kadar şehirlerarası yolcu taşımalarının usul ve esasları

düzenlenmiştir.

4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa dayanılarak hazırlanan Karayolu Taşıma

Yönetmeliğinin "Taşıtların Yaşı, Cinsi ve Diğer Şartlar" başlıklı 24'ncü maddesinin T inci

fıkrasının (a) bendinin 7'nci alt bendi; " Dİ, D2 ve D4 yetki belgeleri eki taşıt belgelerine asgari

kapasitenin dışında kaydedilecek otobüsler için yaş sınırı aranmaz. Dİ ve D2 yetki belgeleri

için asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal otobüsün ilk başvuru ve faaliyet süresince 10

yaşından; D4 yetki belgeleri için asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal otobüsün ilk

başvuru ve faaliyet süresince 19 yaşından büyük olmaması şarttır." hükmüne amirdir.

Bu itibarla; D4 yetki belgesi için asgari kapasite şartının ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş 19

yaşından büyük olmayan 1 adet özmal otobüs olduğu dikkate alındığında, D4 yetki belgesi eki

taşıt belgesine asgari kapasitenin dışında kaydedilecek otobüs geçerli fenni muayeneleri

olduğu sürece yaş şartı aranmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi yük taşımacılığında K belgesi ile faaliyet gösteren motorlu yük taşıma ve iş

makinalarının yönetmeliğinde yapılan değişiklik nedeniyle "leasing firmaları" kanalı ile alınan

araçlar söz konusu belgeyi alamamaktadır. Leasing bir kiralama sistemi olduğundan bu

araçları alanların her ay ödemesi gereken belli taksitleri vardır. îcra-i faaliyet yapamayan bu

araçların sahipleri büyük sıkıntı çekmektedirler.


1- Yönetmelikte, söz konusu araçların faaliyetlerini sürdürebilmesi ve almak zorunda

oldukları bu belgeleri alabilmeleri için anılan yönetmelikte herhangi bir değişiklik yapmayı


2- Anılan araçları kiralayan vatandaşlarımızın leasing firmalarına olan borçlarını

ödeyebilmeleri için Bakanlığınız aracılığıyla bir kredi kolaylığı sağlanabilir mi?

Bakanlığınızca bu konuda bir çalışması var mıdır?

CEVAP

Bakanlığımızca, eşya taşımacılığı faaliyetinde bulunmak üzere düzenlenen ve sözleşmeli taşıt

kayıt edilebilen yetki belgesi türleri mevcut olup, bu tür yetki belgelerine Leasing sözleşmesi

kapsamında edinilen taşıtların kayıt edilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, yalnızca özmal

taşıtların kayıt edilebildiği K türü yetki belgelerine Leasing sözleşmesi kapsamında edinilen

taşıtların kayıt edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

263

SORU ÖNERGESİ

İstanbul ilimiz ülkemizin en kalabalık ilidir. İstanbul'da yaşayan vatandaşlarımızın huzurlu ve

güvenli bir şekilde yolculuk yapabilmeleri için, İstanbul'da hizmet veren ticari taksiciler için

belirli kolaylıklar sağlanmalı ve taksici esnafının da, güvenli bir şekilde çalışması

sağlanmalıdır. Ancak İstanbul'da şu anda kayıtlı olarak faaliyet gösteren ticari taksi sayısı

onsekiz bin iken, kayıtsız olarak korsan taksi diye tabir ettiğimiz araç sayısı da yaklaşık on bini

geçmektedir. Bu durum vatanını her şeyden üstün tutan, kendisine borç kılınmış vergilerini

aksatmadan ödeyen, dürüst esnafımıza karşı yapılan bir haksızlıktır. İstanbul'da Ulaşım

Koordinasyon Merkezinin (UKOME) almış olduğu karar gereğince ticari taksilere ve taksi

dolmuşlara her 5 yılda araç yenileme zorunluluğu getirilmiştir. Ancak yüksek ÖTV bedelleri bu

zorunluluk karşısında esnafımızı zor durumda bırakmış ve bu uygulamayı imkânsız kılmıştır.

İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı olan İSPARK ise umuma açık olan yerlerdeki taksi

duraklarından her araç başına 50 kuruş ile 1 TL her giriş çıkışta ücret almaktadır. Bu durum

karşısında taksilerde akşama kadar direksiyon sallayan şoförlerimiz, evlerine bir ekmek parası

dahi götüremez duruma gelmişlerdir.


1. İstanbul'da faaliyet gösteren korsan taksiciliğin önlenmesi için yaptığınız çalışmalar var

mıdır? Varise nelerdir?

2. İstanbul'da her beş yılda araçlarını yenilemek zorunda kalan ticari taksi esnafımız için ÖTV

alınmamasıyla ilgili çalışmalarınız var mıdır?

3. UKOME yani Ulaşım Koordinasyon Merkezi'nin almış olduğu her beş yılda araç yenileme

zorunluluğu hangi yasa ve kanunda yer almaktadır?

4. İSPARK'ın taksilerin duraklarına giriş çıkışlarında almış olduğu paralar ne amaçta

alınmaktadır? Eğer alınan bu paralar yasal ise hangi kanunda yer almaktadır?

CEVAP

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun Ek-2 (Araçlar motorlu araç tescil belgesinde

gösterilen maksadın dışında kullanmak ve sürülmesine izin vermek... 590 TL para cezası ve 15

gün süre ile trafikten men, sürücü aynı zamanda araç sahibi değilse aynı miktarda para cezası

araç sahibine de yazılır.) maddesine istinaden başta ticari taksilerin hizmet verdiği saha olmak

üzere anılan ticari faaliyet alanlarına tecavüz ettikleri gerekçesi ile bazen İlgili birimlerin

personeli tarafından gerçekleştirilen istihbaratın, bazen de vatandaşlar tarafından yapılan

ihbarların değerlendirilmesi sonucunda tespit edilen araçlar ve sürücülerine yönelik cezai

işlemlerin uygulandığı,

Bu kapsamda, Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce 2006 ile 2011 yıllan arasında korsan

taşımacılık yapan toplam 30.678 araç sürücüsüne 2918 sayılı Karayolları Kanununun Ek-2

maddesine istinaden cezai işlem uygulandığı,

Ayrıca, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne istinaden

İl ve İlçe Trafik Komisyonları tarafından kullanılan yetkilerin, 23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı

Resmi Gazete'de yayımlanan 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu İle Büyükşehir

Belediyelerine devredilmesi nedeniyle, kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin

gerektirdiği bütün işlemlerin yürütülmesine ilişkin yetkiler ile Büyükşehir sınırlan dahilinde, İl

Trafik Komisyonunun yetkilerinin Ulaşım Koordinasyon Merkezleri tarafından kullanılır

hükmü çerçevesinde, önergede belirtilen diğer hususların Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Ulaşım Daire Başkanlığı ile İSPARK Anonim Şirketi hizmet alanına girdiği İl Emniyet

Müdürlüğünden alınan bilgilerden,

264

İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları dahilinde yasal olarak faaliyet gösteren "T" seri plakalı

ticari taksilerin Büyükşehir Belediyesince her yıl ruhsatlandırıldığı,

5216 sayılı Kanun'un 7/f ve 9. maddeleri ile Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri

Yönetmeliğinin 18/d maddesi hükümleri çerçevesinde, Büyükşehir Belediye sınırları dahilinde

taksi taşımacılığı yapan araçların çalışma şekil ve şartları ile teknik özelliklerinin UKOME

tarafından belirlendiği, taksi taşımacılığında hizmet kalitesinin yükseltilmesi amacıyla araçlara

0-5 yaş sınırı uygulaması getirildiği,

2010 Avrupa Kültür Başkenti, 2012 Avrupa Spor Başkenti payesi gibi global ölçekte Önemli

statülere sahip olan İstanbul'da; şehir içinde trafikte müşteri arayan taksicilerin sebep olduğu

trafik yoğunluğunun giderilmesi, taksi ve taksi durakları ile ilgili hizmet kalite ve

standartlarının geliştirilerek kamu yararının sağlanması, taksi duraklarından bütün taksicilerin

eşit derecede yararlanmasının temin edilerek taksici esnafının mağduriyetinin giderilmesini

sağlayabilmek amacıyla, kent ulaşımının önemli birimlerinden olan ticari taksi işletmeciliğinin

tek merkezden yönetilmesi ve kontrol edilmesi gerekliliği duyulduğu, bu doğrultuda, 5216

sayılı Kanun'un 7/f ve 26. maddelerine istinaden alınan muhtelif tarih ve sayılı Belediye Meclisi

kararlarıyla, Büyükşehir Belediyesi Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü kontrol ve

denetiminde olmak üzere, ticari taksi yönetim merkezinin kurulması ve işletilmesi ile taksi

durak ve park yerlerinin işletilmesinin belediye iştiraki İSPARK. A.Ş.'ye verildiği, önergede

bahsedilen ücretlerin bu kapsamda alındığı, Büyükşehir Belediye Başkanlığından alınan

bilgilerden anlaşılmıştır.

SORU ÖNERGESİ

1. 1964 yılında kabul edilen ve 2005 yılına kadar yürürlükte kalan 507 sayılı Esnaf ve

Sanatkarlar Kanununda 'Geçimini sınırlı olarak kamyonculuk, otomobilcilik ve şoförlükle

temin eden kimseler' meslek odalarına üye iken; 21.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5362

sayılı Esnaf Kanunu ile geçimini şoförlük yaparak sağlayanlar meslek odalarından kayıtları

silinerek işsiz, sosyal ve eğitimsiz bırakılmıştır. Esnafımızı mağdur durumuna düşüren bu

yanlış uygulamayı düzeltmeyi düşünüyor musunuz? Eğer böyle bir girişiminiz var ise, bunları

ne zaman gerçekleştireceksiniz?

2. 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 9.maddesi ve UKOME Yönetmenliğinin 17.

maddesinde değişiklik yaparak, UKOME toplantılarına taşımacı esnafının da üye olarak

katılabilmesi hususunda gerekli düzenlemeleri yapmayı düşünüyor musunuz? Düşünüyor

iseniz bunu ne zaman gerçekleştireceksiniz?

3. 5216 sayılı Büyükşehir, 5393 sayılı Belediye Kanunu ile Taksi, Minibüs ve Servis

araçlarının belirlenmesinde Belediyeler yetkili kılınmıştır. Bu yetkinin önceden olduğu gibi

tekrar İl ve İlçe Trafik komisyonlarına verilmesi hususunda herhangi bir girişiminiz var mıdır?

Var ise, bunları açıklar mısınız?

4. 4925 sayılı Taşıma Kanunu ve Taşıma Yönetmenliği hükümleri gereği Ulaştırma

Bakanlığının yetki verdiği ilgili kurum veya kuruluş tarafından ilgililere mesleki yeterlilik

belgeleri verilmektedir. Esnaf ve Sanatkârlar odaları üyeleri tarafından kullanılacak belgeler,

üyeleri ile sınırlı olmak kaydıyla bu belgelerinde diğer kurum ve kuruluşların yanında yetkili

Odalar tarafından da verilmesi hususunda herhangi bir çalışmanız var mıdır? Var ise bunları

açıklar mısınız?

5. Kİ Belgelerinde, belge sahibinin mesleği bırakması halinde, diğer şahıslara devretme

yetkisinin verilmesi ve 25 ton istiap haddinin 20 tona indirilmesi ile ilişkin her hangi bir

uygulamanız olacak mıdır? Eğer olacak ise, bunları açıklar mısınız?

6. Zor şartlar altında çalışan nakliyeci ve taksici esnafının, araçlarını yenilemek ve dolayısıyla

265

trafikte güvenli bir biçimde hizmet verebilmeleri açısından ÖTV'nin kaldırılmasıyla alakalı

veya bir defaya mahsus ÖTV ve KDV muafiyeti getirilmesi hususunda her hangi bir çalışmanız

var mıdır? Var ise bunları açıklar mısınız?

CEVAP

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 9 ucu maddesinde büyükşehir içerisindeki

ulaşım hizmetlerinin koordinasyon içerisinde yürütülmesini teminen, büyükşehir belediye

başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve

kuruluş temsilcilerinin katılacağı ulaşım koordinasyon merkezlerinin kurulacağı, toplantılara

ayrıca gündemdeki konularla ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının (oda üst

kuruluşu bulunan yerlerde üst kuruluşun) temsilcilerinin de davet edilerek görüşlerinin

alınacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu Kanuna göre çıkarılan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliğinde

de paralel hükümlere yer verilmiştir.

Bu düzenlemelere rağmen Büyükşehirlerdeki ulaşım koordinasyon merkezi toplantılarına ilgili

kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının davet edilmedikleri ve görüşlerinin

alınmadığı şeklinde çeşitli oda temsilcilerinin Bakanlığımıza yaptıkları başvurular üzerine

Bakanlığımızca 20/10/2006 tarih ve 10572 sayılı ve 14/06/2007 tarih ve 15242 sayılı

Genelgeler hazırlanarak Valiliklere ve belediyelere gönderilmiştir. Söz konusu genelgelerde

katılımcılığa verilen önem vurgulanmış, belediye hizmetlerinin sunulmasında ilgili tarafların

görüşlerinin alınmasının önemi belirtilmiş ve Ulaşım Koordinasyon Merkezlerinin

toplantılarına, toplantı konusuyla ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının davet

edilerek görüşlerinin mutlaka alınması istenmiştir.

Söz konusu soru önergesinin 4'ncü sorusunda bahsedilen mesleki yeterlilik belgelerinin diğer

kamu ve kuruluşların yanında yetkili Odalar tarafından da verilmesi hususunda herhangi bir

çalışmamız bulunmamaktadır.

Ayrıca, 5'nci soruda bahsi geçen Kİ yetki belgesinin gerçek kişinin kanuni mirasçıları dışında

asgari %25 hisseyle ortağı oldukları tüzel kişilere devri mümkün olup, Kİ yetki belgelerinde

istiap haddinin, 20 tona indirilmesi düşünülmemektedir.

SORU ÖNERGESİ

Esnaf ve sanatkârlar; genelde ülkemizin, özelde de Türk ekonomisinin bel kemiğini teşkil eden

İstanbul'un, ekonomik ve toplumsal hayatının sürdürülmesinde en önemli sosyal ve ekonomik

bir katmandır.

Dolayısıyla esnaf ve sanatkârlarımızın İstanbul'da; ekonomik ve sosyal kalkınmanın dengeli

biçimde sağlanmasına, bunun ahenkli bir biçimde dağıtılmasına ve sürdürülmesine yaptıkları

katkı asla göz ardı edilemez. Şüphesiz ki tüm bunların yanı sıra, işsizliğin azaltılması ve yeni

istihdam alanlarının yaratılmasındaki katkılarıyla her zaman umut kapısı olmuşlardır.

Fakat kendilerine gerekli yardım ve desteklerin verilmemesiyle beraber, kendi kaderlerine terk

edilmişlerdir.

1. Vergi Usul Kanununun 176 ncı maddesindeki birinci sınıf tüccar, ikinci sınıf tüccar

ayırımına, esnaf ve sanatkâr diye bir derecelendirme daha eklemeyi düşünüyor musunuz?

Böyle bir çalışmanız var ise, bunu ne zaman gerçekleştirmeyi düşünüyorsunuz?

2. Esnaf ve sanatkârların işyerini açma tarihinden başlayarak beş yıl süreyle ticari kazancına

sıfır vergi oranı uygulaması ve beş yıldan sonra ise kademeli oranla vergi uygulanmasını


266

3. Esnaf ve sanatkârların istihdam ettiği işçilerin asgari ücrete tekabül eden kısmından vergi

almamayı düşünüyor musunuz? Bu yönde bir çalışmanız var mıdır? Var ise, açıklar mısınız?

4. Esnaf ve sanatkârların işyerinde kullanılan elektrik, su, doğalgaz giderlerine %50 indirim

yapmayı düşünüyor musunuz? Bu yöndeki çalışmalarınızı açıklar mısınız?

5. Esnaf ve sanatkârlardan alınan sigorta primini azaltmayı ve emekliye ayrılanlardan destek

primini kaldırmayı düşünüyor musunuz? Bu yönde çalışmalarınız var mıdır? Var ise

hangileridir?

6. İntibak Kanununu çıkarma çalışmalarınız var mıdır? Var ise, bu Kanunu ne zaman

çıkarmayı planlıyorsunuz?

7. Esnaf ve sanatkârların kredi taleplerini karşılamayı ve faiz oranlarını düşürmeyle ilgili

çalışmalarınız var mı? Var ise, bunları açıklar mısınız?

CEVAP

1-2-3) Gelir vergisine tabi olan ticaret ve sanat erbabı; kazancın tespit usulü bakımından basit

usulde veya gerçek usulde vergilendirilmekte olup gerçek veya basit usulde vergilendirme

kapsamında bulunan mükellefler, yıl içerisinde elde ettikleri gerçek kazançları dikkate alınmak

suretiyle kendi beyanlarına göre vergilendirilmekte ve mükelleflerin kazançları ile orantılı

olarak vergi ödemeleri hedeflenmektedir.

Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununda yer alan götürü usulde vergilendirme esası 1/1/1999

tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılarak yerine basit usulde vergilendirme esası

getirilmiş olup, anılan Kanunun 47 ve 48 inci maddelerinde yer alan genel ve özel şartları

topluca taşıyanlar, 51 inci maddede yazılı faaliyetlerde bulunmamak kaydıyla basit usulde

vergilendirmeden yararlanabilmektedir.

Basit usulde vergilendirilen mükelleflere, defter tutulmaması, muhtasar ve geçici vergi

beyannamesi verilmemesi, kayıtlarının meslek odalarında tutulması, teslim ve hizmetlerinin

katma değer vergisinden istisna olması ve günlük hasılatları için gün sonunda toplu belge

düzenlenmesi gibi ilave bir takım avantajlar sağlanmıştır.

Öte yandan, 5615 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması

Hakkında Kanunla 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda yapılan düzenleme ile vergi indirimi

uygulaması kaldırılarak "Asgari Geçim İndirimi" sistemi getirilmiştir. Söz konusu sistem;

mükellefin kendisi, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi ile bakmakla yükümlü

olduğu çocukları için ve 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin brüt tutarı

üzerinden belirli oranlarda indirimler uygulanması ve bu indirim tutarına isabet eden gelir

vergisi miktarının ücretlinin hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmesi suretiyle

uygulanmaktadır.

Asgari geçim indirimi uygulaması ile ücretlilerin medeni hali dikkate alınarak aylık 66,48 TL

ile 113,03 TL arasında hesaplanan asgari geçim indirimi tutarı, ücret üzerinden hesaplanan gelir

vergisinden düşülmektedir. Başka bir ifade ile, asgari geçim indirimi uygulaması nedeniyle

asgari ücretin %58,88 ile %100'ü vergi dışı bırakılarak istihdam üzerindeki vergi yükü önemli

ölçüde azaltılmakta ve ücretlinin eline geçen tutar da asgari geçim indirimi kadar artmaktadır.

Öte yandan, Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı mali yapılandırma yasası olan "6111 Sayılı Bazı

Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun"la mükelleflere;

• Birikmiş borçlara ödeme kolaylığı,

• Mükellef ile vergi idaresi arasındaki davaların sulh yoluyla çözümü,

• İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan vergiler için kanundan yararlanma,

267

• Matrah ve vergi artırımında bulunan mükelleflere önemli avantajlar,

• İşletmedeki emtia ile kayıtlarını uygun hale getirmek isteyen mükelleflere kolaylıklar,

• Pişmanlıkla beyan uygulamasının teşviki,

• Yapılandırılan borçların taksitle ve kredi kartıyla ödenebilmesi,

hususlarında önemli imkanlar getirilmiştir. Bu uygulamadan esnaf ve sanatkarların önemli bir

kesimi de yararlanmıştır.

Diğer taraftan, Maliye Bakanlığınca hazırlık çalışmaları devam eden Gelir Vergisi Kanununun

yeniden yazımı çalışmalarında, küçük esnaf ve sanatkarların vergilendirilmesine ilişkin

hususlar da değerlendirilmektedir.

4) Esnaf ve sanatkarların işyerinde kullanılan elektrik ve doğalgazda indirim yapılmasına

yönelik olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yürütülen bir çalışma bulunmamaktadır.

Bununla birlikte, enerji fiyatlarının belirlenmesi 1/7/2008 tarihinde yürürlüğe giren "Maliyet

Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması" kapsamında yapılmakta olup söz konusu mekanizma, 4628

sayılı "Elektrik Piyasası Kanunu"nun geçici 9 uncu maddesinde belirtilen geçiş dönemi

süresince de yürürlükte kalacaktır. Bu mekanizma, hammadde kaynaklarındaki maliyet ve

döviz kurlarındaki değişimlerin fiyatlara yansıtılmasını sağlamaktadır.

Diğer taraftan, bazı illerde vergi ve sigorta primi teşvikleri uygulamak, enerji desteği sağlamak

ve yatırımlara bedelsiz arsa ve arazi temin etmek suretiyle yatırımları ve istihdam imkanlarını

artırmak amacıyla çıkartılmış olan 5084 sayılı "Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı

Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" yürürlüktedir.

Bu Kanun;

a) Vergi ve sigorta primi teşvikleri ile enerji desteği açısından Devlet istatistik Enstitüsü

Başkanlığınca 2001 yılı için belirlenen fert basma gayri safi yurt içi hâsıla tutarı, 1500 ABD

Doları veya daha az olan iller ile bu iller dışında kalan ve Devlet Planlama Teşkilatı

Müsteşarlığınca 2003 yılı için belirlenen sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre endeks

değeri eksi olan illeri,

b) Bedelsiz arsa ve arazi temini açısından (a) bendindeki iller ile kalkınmada öncelikli yöreler

kapsamındaki diğer illeri, kapsamaktadır.

5) Sosyal Güvenlik Kurumunca, aylık bağlandıktan sonra ticari faaliyete devam etmesi

nedeniyle 2012 Ocak döneminde aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılan

kişi sayısı 528.267'dir.

5510 sayılı "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu"nda sosyal güvenlik destek

primi kesintisine tabi çalışma; ilk defa bu Kanuna göre sigortalı olup yaşlılık aylığı bağlananlar

için 30 uncu maddede; Kanunun yürürlük tarihinden önce iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife

malullüğü, malullük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve Kanunun yürürlüğe girdiği

tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında ise geçici 14

üncü maddede düzenlenmiştir.

5510 sayılı Kanunun geçici 14 üncü maddesinde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce

iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malullüğü, malullük ve yaşlılık veya emekli aylığı

bağlananlar ve Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek

çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu

Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümlerin uygulanmasına devam edileceği hüküm altına

alınmıştır.

Bu itibarla, sosyal güvenlik destek primi uygulamasını kaldırmaya veya oranını düşürmeye

268

yönelik bir çalışma yapılmamaktadır.

6) Emekli aylıklarının intibakı; aylıkların genel düzeyinin artırılmasından ziyade çalışma

hayatı boyunca çalışma ve prim ödeme koşullarını eşit düzeyde gerçekleştiren aynı yaşta

emekli olan, fakat emekli oldukları tarihin farklı olması nedeniyle aylık hesaplama

yöntemlerindeki değişiklik sebebiyle farklılaşan emekli aylıklarının eşitlenmesi olarak

değerlendirilmektedir.

İntibak taleplerinin temelinde, çalışma süreleri ve kazançları aynı olan sigortalılara eşit aylık

miktarının ödenmesi yatmakta ise de, aylık bağlama sistemlerinde yıllar itibariyle değişiklikler

yapılmakla birlikte sigortalılara, emekli olmaya karar verdikleri tarihte mevcut koşullarıyla

yürürlükte bulunan emeklilik sistemi kurallarına göre aylık bağlanmıştır. Aylık bağlama

usullerinin belirli dönemlerde değişmesi nedeniyle aylıklar arasında farklılıklar

bulunabilmektedir.

Bununla birlikte, intibak işlemlerinin yapılması yönünde Sosyal Güvenlik Kurumunca teknik

çalışmalar tamamlanmıştır. Yapılan çalışmalar neticesinde; 2000 yılından önce emekli olup

halen aylık almaya devam eden yaşlılık 1.635.384, malullük 31.258, ölüm 1.076.789 olmak

üzere toplam 2.743.371 kişi bulunduğu anlaşılmıştır. Ayrıca, 2000-2008 yılları arasında

gerçekleşen yıllık TÜFE'nin tamamı ve gelişme hızının %75'i uygulanmak suretiyle, 2000

yılından önce emekli olanların %70'inin yani 1.913.442 kişinin bir şekilde bu uygulamadan

faydalanacağı tespit edilmiştir.

İntibak işlemi sonucunda, emekli aylıklarında 2012 Ocak ayı artışları ile birlikte en fazla 322

TL'lik bir artış olacağı öngörülmektedir.

7) Esnaf ve sanatkarlar; Ülkemizde ekonomik ve sosyal kalkınmanın dengeli biçimde

sağlanması, dağıtılması ve sürdürülmesine yaptıkları katkı, işsizliğin azaltılması ve yeni

istihdam alanlarının yaratılmasında oynadıkları rol ve piyasa koşullarında meydana gelen

değişmelere hızlı uyum sağlayabilen esnek yapıları nedeniyle ekonomik, toplumsal ve sosyal

yönlerden vazgeçilmez bir konuma sahiptir.

Esnaf ve sanatkarlara hizmet etmenin önemli alanlarından birinin söz konusu kesimin teşvik ve

destek ihtiyaçlarının yeterli düzeyde karşılanması olduğu bilinmekte olup, bu anlayışla,

Bakanlığımca, esnaf ve sanatkarların mevcut durumları irdelenmekte, var olan sorunlarının

temeline inilmek suretiyle doğru ve rasyonel çözümler üretilmeye çalışılmaktadır.

Başka bir ifadeyle, Bakanlığımın yapılanmasına ilişkin 3/6/2011 tarih ve 640 sayılı "Gümrük

ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname"

hükümleri doğrultusunda esnaf ve sanatkarların desteklenmesine ilişkin olarak Bakanlığımca;

esnaf ve sanatkarların sorunlarının tespit edilmesi ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi,

sorunların çözümüne yönelik olarak ilgili kurumlar nezdinde girişimde bulunulması, esnaf ve

sanatkarların rekabet güçlerinin artırılması, araştırma, geliştirme ve yenilikçilik yeteneklerinin

geliştirilmesi, pazarlama, hammadde ve tezgâh temini amaçlarıyla teşvik ve destekler

verilmesi, iç ve dış pazar imkanlarının araştırılması, kredi ve finansman ihtiyaçlarının

karşılanması amacıyla gerekli düzenlemelerin yapılmasını teminen çalışmalar aralıksız bir

şekilde yürütülmektedir.

Öte yandan, esnaf ve sanatkarlara, Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifleri (ESKKK)

kefaletiyle, Türkiye Halk Bankası tarafından, işletme, yatırım, ıskonto kredisi başlıkları altında


Kararı gereğince, Hazine Müsteşarlığı, faiz oranının % 50'sini sübvanse etmektedir. Bu itibarla,

esnaf ve sanatkarlara kullandırılan kredilerde faiz oranı, 1 yıldan kısa vadeli kredilerde % 5; 1

yıldan uzun vadeli kredilerde ise % 6 olarak belirlenmiştir.

269






Bununla birlikte, esnaf ve sanatkarlara verilen kredi üst limiti 2002 yılında 5.000 TL iken; 2008

yılının başından itibaren kademeli olarak 35.000 ve 100.000 TL'ye yükseltilmiştir. Kredilerde

vade 2 yıl ile 4 yıl arasında değişmektedir.

Diğer taraftan, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı

(KOSGEB) tarafından Türkiye genelinde, 2003-2011 yılları arasında, 86.692 esnaf ve

sanatkara 416.895.357 TL tutarında destek sağlanmıştır. Söz konusu tutarlar, 30/11/2011 tarihi

itibarıyla gerçekleşen ödeme tutarlarına ait kesin rakamlardır.


Endeksli Büyüme Kredisi Destek Programı", "İhracat Destek Kredisi Programı-2010" ve "Acil

Destek Kredisi Programı-2011" isimli programlarına Türkiye genelinde başvuran 202.949

işletmeye 11.234.042.168 TL tutarında kredi sağlanmıştır.

Öte yandan, 2003-2011 (21/11/2011 tarihi itibarıyla) yılları arasında, Türkiye genelinde,

47.552 kişinin katılım sağladığı 1.426 adet girişimcilik eğitimi düzenlenmiştir.

SORU ÖNERGESİ

1. Taksi taşımacılığı yapanlar müşteri alırken veya indirirken ana arterlerde yeterli sayıda

müsait cepler olmadığı için müşterinin söylediği yerde durduğundan dolayı trafik

aksamaktadır. Bu yüzden trafik polisleri arkadan şoförlerin haberleri olmadan plakaya ceza

yazmaktadırlar. Taksici esnafımızın bu mağduriyetini gidermek için her hangi bir çalışmanız

var mıdır? Var ise açıklar mısınız?

2. 4925 Sayılı Karayolu Kanunu ve Karayolu Taşıma Yönetmenliğinde yetki belgesi alımı ve

yenileme iş ve işlemlerinde, Ticaret, Ziraat ve Sanayi Odalarının yanında Esnaf ve Sanatkârlar

Odalarının da yer almasına karşın yetki belgesi alım ve yenileme işlemlerinde bu belgeler

Ticaret Odaları tarafından verilmektedir. Ticaret Odaları gibi Esnaf ve Sanatkârlar Odalarının

da kendi üyelerine bu belgeleri verebilmeleri ile alakalı her hangi bir çalışmanız var mıdır? Var

ise bunları açıklar mısınız?

3. Korsan Taksi taşımacılığını önlemek için yeni bir yasa çıkarma çalışmalarınız var mıdır?

Var ise bunları açıklar mısınız?

4. Kamyonetçi esnafımızın aracı boş haldeyken istiap haddi 3,5 ton gelmektedir. Kantara

çıktığında boş iken bile ceza uygulanmaktadır. Ancak bu durumdan esnafımızın kurtulması için

istiap haddinin 4,5 ton veya 5 tona çıkarılması hususunda her hangi bir çalışmanız var mıdır?

Var ise açıklar mısınız?

CEVAP

Kontrol ve denetleme görevi yürüten güvenlik güçlerimiz görevlerini yürütürken imkanlar

dahilinde teknik ve elektronik araç, gereç ve cihazlarla (fotoğraf makinesi, EDS, MOBESE,

video kameralı radar ve alkolmetre vb.) karşılaştıkları trafik kaza ve ihlallerini delillendirmek

suretiyle trafik kuralı ihlalinde bulunan sürücülere 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve

bağlı yönetmelik hükümleri doğrultusunda yasal işlemler yapmaktadır.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 116 inci maddesinde araçların tescil plakasına göre

Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenecek haller belirlenmiştir. Denetimde

etkinliğin ve caydırıcılığın sağlanması, trafik kural ihlallerinin önlenebilmesi ve denetimden

270

beklenen sonucun alınabilmesi için trafik kural ihlalinin tespit edildiği anda sürücü ikaz

edilerek yasal işlem yapılmaktadır.

Korsan ve mükerrer plakalı olarak taşımacılık yapanlar hakkında 2918 sayılı Karayolları Trafik

Kanunu'nun EK-2 nci maddesi gereğince 650 TL para cezası uygulanmakta ve araçlar 15 gün

süre ile trafikten men edilmektedir.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin olarak hazırlanan ve

06/10/2011 tarihinde yürürlük işlemleri başlatılan tasarı ile ticari amaçlı yolcu taşımacılığı

yapılabilmesinin çeşitli şartlara bağlanması ve bu hizmetlerin disiplin altına alınmasına yönelik

çalışmalar yapılmaktadır.

Her türlü yasa dışı oluşum ve faaliyetlere karşı sürdürülen mücadele korsan taşımacılık

faaliyetlerinin tamamen ortadan kaldırılması ve taşımacılık ile ilgili tüm alanların kontrol ve

denetim altına alınmasına yönelik planlı, programlı ve zaman zaman da merkezden destekli ve

katılımlı özel denetimler yapılmaktadır.

GIDA

SORU ÖNERGESİ

Geçtiğimiz günlerde basında çıkan haberlerde, "Dışarıda satılan yiyeceklerin denetimi zayıf, 30

milyon insan ne yediğini bilmiyor" şeklinde açıklamaların yapıldığı ve sadece İstanbul'da

faaliyet gösteren 60 binden fazla gıda işletmecisi olduğu ve bunları denetleme konusunda

devletin yetersiz kaldığı belirtilmiştir. Özellikle et, süt, salça ve yoğurt gibi çok tüketilen

ürünlerde taklit ve karıştırma yapıldığı, sucuk, salam ve sosis gibi ürünlerde bu işlemlerin çok

sık olduğu, içlerine bağırsak, akciğer, karaciğer karıştırıldığı ve at, eşek, domuz gibi

hayvanların etlerinin de bazı ürünlere katıldığı iddiaları kamuoyunda ciddi endişelere yol

açmıştır. Ayrıca raf ömrünü uzatmak için yoğurtlara domuzdan yapılan toz jelatin ilave edildiği

ve bazı koruyucu maddelerin sağlığa zararlı olduğu vurgulanmıştır. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Bakanlığınızın ALO GIDA 174 hattına son yıllarda yıllık ortalama ne kadar ihbar telefonu

gelmiştir?

2. Bu ihbarların ne kadarı hakkında inceleme veya araştırma başlatılmıştır? Yapılan çalışmalar

sonucunda ne tür sonuçlara ulaşılmıştır9

3. Gıda üretim izni olduğu halde yukarıda belirtildiği gibi sağlıksız gıda maddeleri üreten

işletmeler hakkında nasıl bir işlem yapılmaktadır? Sağlıksız ürünleri satın alanlar ve satanlar

hakkında ne tür cezalar verilmektedir?

4. Piyasada satılan çoğu firmalara ait sütlerde antibiyotik bulgusuna, bazı ürünlerde de

Aflatoksin Ml'e rastlandığı ve bu maddenin karaciğer kanseri, sarılık ve siroza yakalanma

riskini artırdığı iddiaları doğru mudur?

5. Halen ülkemizde kaç adet Gıda Kontrol Laboratuvarı bulunmaktadır? Bunların

yetkilendirme yıllarına, kamu ya da özel sektöre ve bulundukları şehirlere göre dağılımları

nasıldır?

6. Gıda Kontrol Laboratuvarının denetimleri kimler tarafından ve nasıl yapılmaktadır?

7. Gıda Kontrol Laboratuvarlarında gerçek ya da tüzel kişiler tarafından yaptırılacak

analizlerde nasıl bir uygulama söz konusudur? Analiz bedellerinin 80-400 TL aralığında

değiştiği iddiaları doğru mudur?

8. Ülkemizde yukarıda belirtilen türlerde sağlıksız üretimlerin engellenmesi ve denetimlerin

artırılması konusunda Bakanlığınızca ne tür önlemler alınmış veya alınmaktadır?

271

CEVAP

Geçtiğimiz günlerde basında çıkan haberlerde, "Dışarıda satılan yiyeceklerin denetimi zayıf, 30

milyon insan ne yediğini bilmiyor" şeklinde açıklamaların yapıldığı ve sadece İstanbul'da

faaliyet gösteren 60 binden fazla gıda işletmecisi olduğu ve bunları denetleme konusunda

devletin yetersiz kaldığı belirtilmiştir. Özellikle et, süt, salça ve yoğurt gibi çok tüketilen

ürünlerde taklit ve karıştırma yapıldığı, sucuk, salam ve sosis gibi ürünlerde bu işlemlerin çok

sık olduğu, içlerine bağırsak, akciğer, karaciğer karıştırıldığı ve at, eşek, domuz gibi

hayvanların etlerinin de bazı ürünlere katıldığı iddiaları kamuoyunda ciddi endişelere yol

açmıştır. Ayrıca raf ömrünü uzatmak için yoğurtlara domuzdan yapılan toz jelatin ilave edildiği

ve bazı koruyucu maddelerin sağlığa zararlı olduğu-vurgulanmıştır.


1) Alo Gıda Hattına, açıldığı 14.02.2009 tarihinden 19.12.2011 tarihine kadar vatandaşlarımız

tarafından ihbar, şikayet, öneri ve bilgi alma amaçlı 551.630 arama gerçekleştirilmiştir. Bu

aramalardan 86.237 adet başvuru kayıt altına alınmış olup, 82.817 adedi sonuçlandırılmıştır.

2) Denetim gerektiren ihbarlar için gerekli kontroller yapılmış olup, denetimi yapılan

başvuruların %17'si için cezai işlem uygulanmıştır. Uygulanan cezai işlemlerin; %70'i idari

para cezası, %24'ü üretim /faaliyetten men, %6'ı ise Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusu

şeklinde gerçekleşmiştir.

3) 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 29 uncu maddesi

kapsamında; Bakanlık, tüketicilerin azamî seviyede korunması amacıyla, gıda ve yem ile ilgili

genel ve özel hijyen esasları ile tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları ilkelerine dayalı

düzenlemeleri, resmî kontrollerin yapıldığım belirten sağlık işareti, tanımlamaya ilişkin

işaretlemeler ve izlenebilirlikle ilgili diğer özel düzenlemeleri kapsayan hijyen esaslarını

belirlemektedir. İşletmesini kayıt/onay altına aldırmak, Bakanlıkça belirlenen hijyen

kurallarına uymak ve tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları ilkelerine dayanan gıda

güvenilirliği sistemini kurmak ve uygulamak gıda işletmecisinin yükümlülüğüdür.

Bakanlıkça, onaya tâbi bir işletmenin ilgili mevzuatta belirlenen şartlara uygun faaliyette

bulunmadığının belirlenmesi durumunda, bu işletmenin faaliyetini durdurur, bu faaliyetle ilgili

onayı geçici olarak askıya alınır. Askıya alma süresi, belirlenen eksikliklerin tamamının

giderilmesine kadar devam eder. Bu eksikliklerin askıya alma tarihinden itibaren bir yıl

içerisinde karşılanmaması durumunda onay Bakanlıkça iptal edilmektedir.

Gıda ve yem ile ilgili yaptırımlar ise Kanunun 40 ve 41 inci maddelerinde düzenlenmiştir. Buna

göre; İnsan tüketimine uygun olmayan gıdalar, masrafları sorumlusuna ait olmak üzere

piyasadan toplatılır ve mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilmektedir. Bu ürünleri

üreten veya piyasaya arz edenler hakkında kamunun sağlığına karşı suçlar kapsamında

Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulmaktadır.

Bakanlık tarafından belirlenen hijyen esaslarına aykırı hareket eden birincil üretim yapanlara

bin Türk Lirası, perakende işyerlerine ikibin Türk Lirası, diğer işyerlerine beşbin Türk Lirası

idarî para cezası, üçüncü fıkrasında belirtilen esaslara uymayan yem ve gıda işletmecilerine

ikibin Türk Lirası idarî para cezası verilmektedir.

Bakanlıktan onay alması gereken işletmelerden, onay almadan üretim yapanlara onbin Türk

Lirası, depo ve satış yerlerine beşbin Türk Lirası idarî para cezası verilmektedir. Bu

işletmelerin faaliyetleri durdurularak ürünlerine el konulur ve mülkiyetinin kamuya

geçirilmesine karar verilmektedir.

Resmî kontrol sonucu bozulduğu, kokuştuğu, ambalajı ürüne zarar verecek şekilde hasar

gördüğü, son tüketim tarihi geçtiği tespit edilen ürünlerin piyasada bulunması, satışa veya

272

tüketime sunulması hâlinde işyeri sahiplerine bin Türk Lirası idarî para cezası verilmektedir.

Ürünlere el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilmektedir.

Yapılan resmî kontroller sırasında, işyerinin tamamının veya bir bölümünün insan sağlığı ve

gıda güvenilirliği, hayvan sağlığı ve yem güvenilirliği açısından tehlike oluşturması ve acil

tedbirleri gerektirmesi durumunda, üretimin tamamı veya tehlike oluşturan bölümünün

faaliyetleri durdurulur. Üretim yerlerine beşbin Türk Lirası, perakende işyerlerine bin Türk

Lirası idarî para cezası verilir. Bunların, eksikliklerini giderinceye kadar faaliyetine izin

verilmez. İnsan sağlığı ve gıda güvenilirliği, hayvan sağlığı ve yem güvenilirliği açısından

tehlike oluşturmayan ve acil tedbirleri gerektirmeyen diğer durumlarda, görülen

uygunsuzlukların giderilmesi için altı ayı aşmamak üzere süre verilmektedir. Verilen süre

sonunda uygunsuzlukların giderilmemesi durumunda, üretimin tamamı veya uygunsuzluğun

olduğu bölümünün faaliyetleri durdurulur, üretim yerlerine beşbin Türk Lirası, perakende

işyerlerine bin Türk Lirası idarî para cezası verilmektedir.

4) 5996 sayılı Kanunun Gıda ve Yem İle İlgili Yaptırımlar başlıklı 40. Maddenin (d) bendi Gıda

Kodeksine Aykırılık hususunu içermektedir. Bakanlığımızca yürütülen kontrol ve denetimlerde

sütlerde antibiyotik kalıntısına ve aflatoksin Ml'e rastlanabilmekte olup, bunlarla ilgili gerekli

yasal işlem yapılmaktadır.

5) Ülkemizde hali hazırda 65 Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı, 41 Kamu Laboratuvarı

bulunmaktadır. 2002 yılında 6 adet, 2003 yılında 4 adet, 2004 yılında 8 adet, 2005 yılında 3

adet, 2006 yılında 6 adet, 2007 yılında 5 adet, 2008 yılında 9 adet, 2009 yılında 9 adet, 2010

yılında 6 adet ve 2011 yılında 11 adet Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı yetkilendirilmiştir.

6) Gıda Kontrol Laboratuvar denetimleri Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü koordinatörlüğünde

01.10.2010 tarih ve 27716 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kontrol

Laboratuvarlarının Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esaslarının

Belirlenmesine Dair Yönetmelik hükümlerine göre yetkilendirilmiş uzman laboratuvar

personeli tarafından yapılmaktadır.

7) Gıda Kontrol Laboratuvarlarında gerçek ya da tüzel kişiler tarafından yaptırılacak

analizlerde analiz bedelleri analiz yapılacak ürün ve analiz çeşidine göre değişmektedir.

Ücretler "Gıda Kontrol Laboratuvarlarının Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile

Çalışma Usul ve Esaslarının Belirlenmesine Dair Yönetmelik" kapsamında her yıl

Bakanlığımızca belirlenmektedir

8) AB mevzuatına uyum kapsamında hazırlanan 5996 Sayılı "Veteriner Hizmetleri Bitki

Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu" ise 13.12.2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu kapsamda

Bakanlığımızca ülke genelinde yürütülen gıda denetim ve kontrolleri, rutin denetim ve kontrol

programlarına ilave olarak risk esasına dayalı olarak yürütülmektedir.

Bu kapsamda, gıda üretim, satış ve toplu tüketim yerlerine 2002 Yılında 39 Bin adet 2010 yılı

ve 2011 yılı ilk 10 ay itibariyle toplam 693 Bin denetim yapılmıştır. Toplam 56 Bin numune

alınmış 21 Bin etiket kontrolü yapılmıştır. Denetim ve kontrollerinde alman numunelerin

analizleri 107 özel ve kamu laboratuvarında gerçekleştirilmiştir.

Bu kapsamda gıda denetim ve kontrol hizmetlerinde görev yapan kontrol görevlisi sayısı 2002

yılında 820 iken 2011 yılı itibariyle bu sayı 4.600 olmuştur.

Bakanlığımız sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve meslek kuruluşları temsilcileri ile ilk

defa Gıda Stratejik Planım hazırlamış olup, bu plana bağlı olarak, ürün bazında 15 ayrı eylem

planı oluşturulmuştur.

Gıda işletmelerinde çalışan personelin hijyen konularında eğitimlerinin ön planda tutulduğu

yeni eğitim modelleri geliştirilerek hijyen güvenliği sağlanmış olup, son teknolojik

273

gelişmelerden yararlanılarak denetim etkinliği artırılmaktadır. Bu kapsamda denetimin ve

denetçinin izlenebileceği interaktif mobil denetim projesi hazırlanmış, tam teçhizatlı gezici

denetim araçları, görsel medya imkanları (kamu spotu) kullanılmaya başlanmıştır. Ayrıca her

eve bir gıda denetçisi sloganı ile öğrenci ve ailelerine yönelik "Genç Gıda Denetçileri" gibi

projeler yürütülmektedir. Böylece tüketici bilinci ve farkındalığı yaratılması sağlanmaktadır.

Mevzuata uygunsuz faaliyet gösteren işletmeler açıklanacak, ayrıca mevzuata uygun faaliyet

gösteren firmaların belli kriterler çerçevesinde kamuoyu ile paylaşımı sağlanmaktadır.

Böylelikle sadece uygunsuz işletmelerin ifşası değil iyi olan işletmelerin ödüllendirerek

yönlendirme anlayışı ile çalışmalar devam etmektedir. 2009 yılında, Ülkemizde yapılamayan

analizlerin yapılabilirliğini sağlayacak ve diğer laboratuvarlara hakemlik yapacak Ulusal Gıda

Referans Laboratuvarı faaliyete geçirilmiştir. Laboratuvar 2010 yılında öncelikli olarak GDO

ve Mikrobiyoloji birimi faaliyete geçirilerek, bu kapsamda birçok analizi yapması sağlanmıştır.

Ülkemizde her türlü gıda ve yemlerde tarama, izolasyon ve miktar olarak GDO analizi

yapabilen laboratuvar sayısı son 2 yılda 3'ten 22'ye çıkarılmıştır.

2002 yılında akredite kamu laboratuvarı yok iken, 2011 yılında 26 adet kamu laboratuvarı

akredite hale getirilmiştir.

Gıda güvenirliliğinin sağlanması amacıyla son 4 yılda laboratuvarlarımızda yapılabilen analiz

çeşidi sayısı 350'den 1.097'e çıkarılmıştır. Pestisit analizlerinde tespit edilebilen parametre

sayısı 2006 yılında lOO'ün altında iken 2011 yılında 634'e çıkarılmıştır. 2008 yılına kadar

sadece pestisit analizinden akredite olan Kamu laboratuvar sayısı 6 iken, 2011 yılında bu sayı

11'e çıkarılmıştır.

2009 yılında tüm laboratuvarlarımızca yaklaşık 2,2 Milyon analiz yapılmıştır. 2010 yılı ve 2011

yılı ilk altı ayda toplam 3,9 milyon analiz yapılmıştır.

SORU ÖNERGESİ

Bakanlığınızca yapılan kontrollerde, "Yüzde 100 dana etinden üretilmiştir." ibaresi olmasına

rağmen bazı ürünlerde tavuk ve hindi eti çıktığı yönündeki medyaya da yansıyan haberler

kamuoyunda ciddi endişelere yol açmıştır. Anılan konu ile ilgili olarak;

1. Halen ülkemizde üretilen hangi ürünlerde "yüzde 100 dana etinden üretilmiştir." ibaresi

bulunmaktadır? Bunların listesi kamuoyu ile paylaşılmış mıdır?

2. Bu ürünlerde tavuk, hindi eti veya başka madde çıkan kaç markaya ait ürün vardır? Bu

durumdaki ürünlerin veya markalann listesi kamuoyu ile paylaşılmış mıdır?

3. Anılan hileli ürünlerin hangi illerimizde üretildiği ya da satıldığı tespit edilebilmiş midir?

Tüm illerimizde bu durumdaki ürünlerin toplatılması sağlanmış mıdır?

4. Sağlandı ise her marka bazında hangi miktarda ürün toplatılmış ve bu ürünler nasıl imha

edilmiştir?

5. Bu ürünleri üreten firma veya kuruluşlara şimdiye kadar ne kadar ceza kesilmiş ve kesilen

cezaların ne kadarı tahsil edilebilmiştir?

6. Kesilen ve tahsil edilen cezaların yıllara ve kuruluşlara göre dağılımları nasıldır?

7. Bakanlığınızca yapılan kontroller hangi mevzuat kapsamında yapılmaktadır? Anılan

mevzuatta hangi suçlar için ne tür. cezalar uygulanmaktadır?

8. Mevzuatta öngörülen cezaların yetersiz kaldığı iddiaları doğru mudur?

9. Ülkemizde üretimi yapılan anılan gıdalarda hileli ürünlerin imalatının ve pazarlamasının

engellenememesinin altında yatan gerçekler nelerdir?

274

10. Ülkemizde üretilen veya satılan bazı gıda maddelerindeki sağlıksız üretimlerin

engellenmesi ve denetimlerin artırılması konusunda şimdiye kadar Bakanlığınızca ne tür

önlemler alınmış veya alınmaktadır?

CEVAP

Bakanlığımızca, tüketicinin aldatılmasının önlenmesi ve gıda güvenilirliğinin temini amacıyla,

risk esasına göre, ön bildirim gereken hâller dışında, önceden haber verilmeksizin, yıllık

denetim programlarının yanı sıra şüphe, şikâyet, ihbar, inceleme, izlenebilirliğin sağlanması ve

gözetim amaçları ile BİMER ve 174 ALO GIDA kapsamındaki ihbar ve şikâyetler

çerçevesinde ürün ve firmalara yönelik olarak etkin piyasa denetim ve kontrolleri

yürütülmektedir.

Bu kapsamda, özellikle merkezi ve bütüncül bir yaklaşımla, gıda zincirinin tüm aşamalarında,

tüketici sağlığının korunması ve güvenilir gıda arzının sağlanması amacıyla, ürün ve risk

bazında değerlendirmeler yapılarak Merkezde Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü

koordinasyonunda, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüklerimiz tarafından denetim

programları uygulanmaktadır. Türk Gıda Kodeksine aykırı ürün üreten işletmeler hakkında, 10

Bin Türk Lirası idari para cezası verilmektedir. İl Müdürlükleri tarafından 2011 yılında 400.000

adet işyeri denetlenmiş, eksikleri görülen işyerlerine İdari para cezası uygulanmıştır.

Yapılan denetim ve kontroller sonucunda 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda

ve Yem Kanunu ve bu Kanun kapsamında çıkarılan alt mevzuatlara aykırılık tespit edilen ürün,

kişi ve firmalar hakkında aynı Kanun kapsamında gerekli yasal işlemler yapılmaktadır. Gerekli

yasal işlemler 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun "gıda

ve yem ile ilgili yaptırımlar" 40'ıncı ve "hijyen ve resmi kontroller ile ilgili yaptırımlar " başlıklı

41 'inci maddelerinde belirtilmektedir.

Ayrıca, yapılan analizler sonucunda, 5996 Sayılı Kanun'da yer alan "tağşiş tanımı" kapsamında

uygunsuzluğu tespit edilen veya insan sağlığının tehlikeye atan firmaların isim ve markaları ile

taklit ve tağşiş tespit edilen ürünlerinin parti/seri numaraları Bakanlığımız web sayfasından

fwww.tarim.gov.tr') kamuoyuna duyurulmaktadır

SORU ÖNERGESİ

13/8/2010 tarihli ve 27611 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Genetik Yapısı Değiştirilmiş

Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmeliğin 6'ncı maddesinin birinci fıkrasına "e) GDO ve

ürünlerinin, insan ve hayvanların tedavisinde kullanılan antibiyotiklere. direnç genleri

içermesi halinde, bu ürünlerdeki direnç genlerine yönelik bilimsel araştırma sonuçlarının

insan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevre ve biyolojik çeşitliliğe zararlı olmadığı Risk

Değerlendirme Komitesi raporu ve Kurul kararı ile tespit edilmedikçe bu ürünlerin ithal

edilmesi ve piyasaya sürülmesi," şeklindeki bent 22 Şubat 2012 tarihli ve 28212 sayılı Resmi

Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

1. Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden, yönetmeliğin 6. maddesinin birinci fıkrasına

eklenen bendin yürürlüğe giriş tarihine kadar geçen sürede insan, hayvan ve bitki sağlığı ile

çevre ve biyolojik çeşitliliğe zararlı olmadığı tespit edilmeden ithal edilen ürün var mıdır, varsa

ne kadar ürün ithal edilmiştir?

2. Söz konusu bendin, yayım tarihinden itibaren yaklaşık 18 ay sonra yönetmeliğe eklenmesi

hangi ihtiyaçtan doğmuştur?

CEVAP

13/08/2010 tarihli ve 27671 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Genetik Yapısı Değiştirilmiş

Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmeliğin 6'ncı maddesinin birinci fıkrasına "e) GDO ve

http://fwww.tarim.gov.tr'/

275

ürünlerinin, insan ve hayvanların tedavisinde kullanılan antibiyotiklere direnç genleri içermesi

halinde, bu ürünlerdeki direnç genlerine yönelik bilimsel araştırma sonuçlarının insan, hayvan

ve bitki sağlığı ile çevre ve biyolojik çeşitliliğe zararlı olmadığı Risk Değerlendirme Komitesi

raporu ve Kurul kararı ile tespit edilmedikçe bu ürünlerin ithal edilmesi ve piyasaya

sürülmesi," şeklindeki bent 22 Şubat 2012 tarihli ve 28212 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bakanlığımızca Biyogüvenlik Kurulu tarafından yapılan risk değerlendirmeleri sonucunda

onaylanmamış genlerin ithaline izin verilmemektedir.

Biyogüvenlik Kurulu tarafından 28.01.2012 tarihinde yapılan kamuoyu açıklamasıyla, bugüne

kadar hayvan yemi olarak kullanımının uygunluğuna karar verilen ürünlerin antibiyotik direnç

geni içermediği bildirilmiştir.

13.08.2010 tarih ve 27671 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Genetik Yapısı Değiştirilmiş

Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmeliğin" 6. maddesinin birinci fıkrası e bendinin

eklenmesi, Danıştay 10. Dairesinin 2010/13445 E. Sayılı dosya üzerine açılan dava ile ilgili

Danıştay 10. Dairesinin vermiş olduğu kararda belirtilen hususta yapılmıştır.

HUKUK

SORU ÖNERGESİ

Gaziantep; stratejik önemi, yüksek işçi kapasitesi, Suriye'ye sınır olması, GAP koridorunun

girişinde bulunması, Doğu ve Batı arasında köprü özelliği taşıması dolayısıyla bulunduğu

bölgede bir cazibe merkezidir. Ekonomik yönden çevresinde bulunan 18 ili etkisi altında

bulunduran Gaziantep, bu yüzden sürekli olarak göç almaktadır. Gaziantep il nüfusunun %

49'u, 0-19 yaş grubu içerisindeki çocuklardan oluşmaktadır. Son yıllarda Gaziantep'te çocuk

suçlarında ve buna bağlı olarak çocuk suçlarıyla ilgili davalarda belirgin bir artış tespit

edilmiştir. Gaziantep Barosu Çocuk Haklan Komisyonu tarafından yapılan araştırmada,

Gaziantep Adliyesi'nde çocuk davalarıyla ilgili derdest dosya sayısının her geçen gün arttığı

tespit edilmiştir. Derdest dosya sayısının fazlalığından iş yükü giderek büyüyen 2 adet çocuk

mahkemesi, bu davalarla başa çıkamamaktadır. Muhatap olunan kesimin çocuk olması

dolayısıyla yargılama sırasında ekstra gayret ve Özen gerekmektedir. Bu ise ancak iş

yoğunluğunun azaltılmasıyla mümkündür. Ayrıca Gaziantep Adliyesi'nde çocuk savcısı tektir

ve çocuk ağır ceza mahkemesi de bulunmamaktadır.

Buna göre:

1. Gaziantep çocuk mahkemelerindeki derdest dosya sayısı ne kadardır?

2. Gaziantep Adliyesi bünyesinde yeni bir çocuk mahkemesi kurulması için Bakanlığınızca

yürütülen çalışma var mıdır?

3. Gaziantep Adliyesi bünyesinde bir çocuk ağır ceza mahkemesi kurulması planlanmakta

mıdır?

4. Gaziantep Adliyesi'ndeki çocuk savcısı sayısının arttırılması düşünülmekte midir?

5. Gaziantep çocuk mahkemelerinde mevcut sosyal hizmet uzmanı, psikolog ve pedagog sayısı

ne kadardır? Bu sayı yeterli midir? Değilse bu alanlarda personel atanması düşünülmekte

midir?

CEVAP

I- Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığının 02/04/2012 tarihli yazısıyla;

A- Gaziantep 1. Çocuk Mahkemesinde 1029, 2. Çocuk Mahkemesinde 800 derdest dava

276

dosyasının bulunduğu;

B- Gaziantep çocuk mahkemelerindeki ortalama yargılama süresinin 7 ay olduğu;

C- Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan iş bölümü gereği bir çocuk savcısı

görevlendirildiği, mevcut iş durumu dikkate alındığında yeni bir çocuk savcısı

görevlendirilmesine gerek bulunmadığının değerlendirildiği,

Bildirilmiştir.

II- 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununun 25. maddesi gereğince çocuk mahkemeleri,

bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak, belirlenen yerlerde

Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak kurulmaktadır.

Yeni bir mahkeme kurulması yönündeki çalışmalar, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun

24/02/2009 tarihli ve 74 sayılı İlke Kararıyla belirlenen iş sayılan göz önünde bulundurularak

yapılmaktadır. Anılan bu Karar gereğince yapılan değerlendirme ve çalışma sonunda, Hâkimler

ve Savcılar Yüksek Kurulunun 08/03/2012 tarihli ve"664 sayılı Kararıyla bildirilen olumlu

görüş çerçevesinde 11/04/2012 tarihi itibarıyla Gaziantep 3. Çocuk Mahkemesi kurulmuştur.

Gaziantep çocuk mahkemelerinde hâlen 1 psikolog, 1 pedagog ve 1 sosyal çalışmacı görev

yapmakta olup, her mahkemede yeterince sosyal hizmet uzmanının görev yapması için

Bakanlığımızca yürütülen çalışmalar devam etmektedir.

III- Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından Bakanlığımıza iletilen 26/04/2012 tarihli

cevabî yazıda, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 09/03/2012 tarihli Kararıyla,

Gaziantep Adalet sarayında çalışmak üzere, 2012 yılı Yaz Kararnamesiyle 10 Cumhuriyet

savcısının daha atanmasının öngörüldüğü bildirilmiştir.

IV- Gaziantep Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi kurulmasına ilişkin bakanlığımızca yürütülen bir


SORU ÖNERGESİ

Ülkemizdeki olumsuz ekonomik tablonun yansımalarından birisi de Mahkemelerdeki icra

takibi dosyalan ve kişilerin ticari ilişkilerinden doğan mahkeme süreçleridir.

1) 2002-2011 yuları arasında ve yıllar itibariyle Antalya ilinde icra müdürlüklerince icra

takibi yapılan kişi sayısı nedir? Bu takiplerin kaç tanesi hacizle sonuçlanmıştır?

2) 2002-2011 yılları arasında ve yıllar itibariyle Antalya ilinde karşılıksız çek ve senet

vermek suçlarına ilişkin dava sayısı nedir? Bu davaların Antalya adliyelerindeki toplam

davalara oranı nedir?

3) 2002-2011 yılları arasında ve yıllar itibariyle karşılıksız çek ve senet vermek suçuyla kaç

kişi hakkında tutuklama kararı çıkmıştır?

CEVAP

Bakanlığımıza yöneltilip yazılı olarak cevaplandırılması istenilen 7/477 Esas Nolu soru

önergesinin cevabı aşağıda sunulmuştur.

Antalya Cumhuriyet Başsavcılığının 23/12/2011 tarihli yazısı ve ekindeki istatistik verilerle;

1- Hacizle sonuçlanan icra dosyalan sayısının, dosya çokluğu nedeniyle tespit

edilemediği;

2- 2002 yılında hakkında icra takibinde bulunulan kişi sayısının 82.170; 2003 yılında 72.556;

2004 yılında 61.497; 2005 yılında 100.307; 2006 yılında 108.945; 2007 yılında 111.802; 2008

yılında 145.398; 2009 yılında 208.612; 2010 yılında 234.027; 2011 yılında 31/10/2011 tarihine

277

kadar 154.037 olduğu;

3- Karşılıksız çek veya senet vermeye bağlı dava sayısının 2002 yılında 5.643 (genel dava

sayısına oranı %11,5); 2003 yılında 4.637 (genel dava sayısına oranı %8,7); 2004 yılında 3.437

(genel dava sayısına oranı %5,9); 2005 yılında 4.774 (genel dava sayısına oranı %7,5); 2006

yılında 3.796 (genel dava sayısına oranı %7,7); 2007 yılında 6.569 (genel dava sayısına oranı

%9,5); 2008 yılında 8.923 (genel dava sayısına oranı %11,8); 2009 yılında 8.686 (genel dava

sayısına oranı %10,3); 2010 yılında 4.400 (genel dava sayısına oranı %5,2) ve 2011 yılında

31/10/2011 tarihine kadar 2.131 (genel dava sayısına oranı % 3) olduğu;

4- 2002-2011 yıllarında,- karşılıksız çek veya senet vermeye bağlı olarak tutuklama karan

verilmediği, bildirilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi, karşılıksız çek suçuna verilen adli para cezaları ile icra ceza mahkemelerince

taahhüdü ihlal davalarında verilen disiplin veya hapis cezaları, borcun ödenmesini hızlandıran

tazyik hapsi niteliğindeki uygulamalar birçok vatandaşımızın mağduriyetine sebep olmaktadır.

Bu konuda; ilgili mahkemelerce verilen disiplin ve tazyik hapsi kararları 06/04/2006 tarih ve

26131 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konan "Ceza İnfaz Kurumlarının

Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük"ün 193. maddesi

gereğince, bu amaçla ayrılan defterlere kaydedilmekte ve disiplin hapsi ve tazyik hapsi

kararları için kurumda ayrı bir kayıt tutulmaktadır. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Halen Bakanlığınıza bağlı mahkemelerce, karşılıksız çek suçu nedeniyle açılmış ve şimdiye

kadar sonuçlandırılmış dava sayıları ne kadardır?

2. Karşılıksız çek suçu nedeniyle 2002-2011 döneminde verilen adli para cezası tutarları ile

bunların tahsil oranlarının yıllara göre dağılımı nasıl olmuştur?

3. Halen karşılıksız çek suçundan dolayı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevlerinde olan

vatandaşlarımızın sayısı nedir?

4. 2009 yılında yapılan bir düzenleme gereğince taahhütte bulunarak cezaevinden çıkan ya da

cezaevine girmekten kurtulan vatandaşlarımızın sayısı ne kadardır?

5. 2002-2011 döneminde icra ceza mahkemeleri tarafından karşılıksız çek suçu nedeniyle kaç

kişi hakkında disiplin veya hapis cezası verilmiştir? Bu cezaların yıllara göre değişimleri nasıl

olmuştur?

6. Anılan tüzük hükümleri gereğince ayrı ayrı kayıtları tutulan disiplin hapsi ve tazyik hapsi

kararları doğrultusunda cezalandırılan vatandaşlarımızın sayıları yıllara göre nasıl değişmiştir?

7. Son yıllarda giderek artan bu tür cezaların sebepleri nelerdir? Hükümetinizce uygulanan

yanlış ekonomi politikalarının bu cezalar üzerinde etkisi olmuş mudur?

8. Karşılıksız çek suçundan dolayı verilen adli para cezalarının kaldırılması ya da yeniden

yapılandırılması konusunda Bakanlığınızca yürütülen bir çalışma var mıdır? Varsa çalışma ne

aşamadadır?

9. Yeniden tutuklamaların beklendiği 2012 yılında bu sorunun çözümü Bakanlığınızın görüşü

nasıldır?

CEVAP

I- 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu hükümleri çerçevesinde, resmî istatistiklerin

üretimine ve yayımına ilişkin temel ilkeler ile standartları belirlemek, ulusal ve uluslararası

düzeyde ihtiyaç duyulan alanlarda güncel, güvenilir, zamanlı, şeffaf ve tarafsız veri

278

üretilmesini sağlamak amacıyla, Türkiye istatistik Kurumu Başkanlığı tarafından hazırlanan ve

Bakanlar Kurulunca kabul edilen "Resmî İstatistik Programı (2007-2011)" 30/12/2006 tarihli

ve 26392 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Resmî istatistik Programı,

kurumlardan gelen görüş ve öneriler doğrultusunda, 2008 ve 2009 yıllarında, Bakanlar Kurulu

Kararıyla revize edilmiştir.

Resmî istatistiklerin üretimine ve organizasyonuna ilişkin temel ilkeleri ve standartları

belirlemek; Ülkemizin ihtiyaç duyduğu alanlarda veri ve bilgilerin derlenmesini,

değerlendirilmesini, gerekli istatistiklerin üretilmesini, yayımlanmasını, dağıtımını sağlamak

üzere, Resmî İstatistik Programında istatistik sürecine dâhil kurum ve kuruluşlar arasında

Ulusal Veri Yayımlama Takvimi belirlenmiştir.

Verilerin hangi kurum tarafından, ne zaman ve ne şekilde yayımlanacağını gösteren Ulusal

Veri Yayımlama Takvimi, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından her yılın başında

kamuoyuna açıklanmaktadır. Programda görev alan kurum ve kuruluşları bir sonraki yılın veri

yayın tarihlerini belirleyerek, Ulusal Veri Yayımlama Takviminde yer almak üzere, her yılın 15

Aralık tarihine kadar, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığına iletmektedirler.

Söz konusu bu Takvime göre, 2011 yılı adalet istatistiklerinin yıl sonu itibarıyla derlenmeye

başlanacak olması nedeniyle 2011 yılı adalet istatistikleri sunulamamış olup, Bakanlığımız

kayıtlarından karşılıksız çek keşide etmek suçundan, 2009 yılında 429.664 kişi hakkında dava

açıldığı, 249.346 kişi hakkında mahkumiyet kararı verildiği; 2010 yılında ise 388.142 kişi

hakkında dava açıldığı, 133.721 kişi hakkında mahkumiyet kararı verildiği anlaşılmıştır.

II- Soru önergesinde yer alan diğer hususlarla ilgili olarak Bakanlığımızda herhangi

bir istatistiki veri bulunmamaktadır.

III- 05/01/2012 tarihi itibarıyla, Ceza infaz kurumlarında mülga 3167 sayılı Çekle

Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun ile 5941 sayılı

Çek Kanununa muhalefet suçlarından 1.504 kişi bulunmaktadır.

IV- A- Ceza hukukunda yaptırımların ölçülü ve orantılı olması, ayrıca ceza hukuku

yaptırımlarının son çare olarak uygulanması ilkeleri gereğince karşılıksız çek keşide etmek

suçunun sadece idarî nitelikte bir tedbir olarak çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı

uygulanmasını sağlamak amacıyla, Bakanlığımızca hazırlanan "Çek Kanununda Değişiklik

Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" 31/1/2012 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul

edilerek 6273 sayılı Kanun olarak yasalaşmıştır.

B- Düzenlemeyle;

1- idari yaptırım kararı verme süreci aşağıda belirtilen şekilde işleyecektir:

a) Çeke karşılıksızdır işlemi yapılması üzerine hamil altı ay içinde Cumhuriyet savcısından çek

düzenleme ve çek hesabı açma yasağına karar verilmesini talep edebilecektir.

b) Bu talep üzerine Cumhuriyet savcısı şartları oluşmuş ise çek düzenleme ve çek hesabı açma

yasağına karar verecektir.

c) Verilen bu karar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına elektronik ortamda bildirilecek ve

ayrıca, hakkında yasaklama kararı verilen ilgiliye tebliğ edilecektir.

c) Hakkında çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verilen kişi, bu karara karşı

Kabahatler Kanunu hükümleri uyarınca başvuru yoluna gidebilecek ve yapılan başvurunun

kabulü hâlinde yasağın kaldırılması hâlinde durumun Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına

bildirilecektir.

ç) Karşılıksız kalan çek bedelini, faizi ile birlikte tamamen ödenmesi veya tedbir kararının

verildiği Cumhuriyet başsavcılığına başvurularak talebin geri alınması hâllerinde çek

279

düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kaldırılacak ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına

bildirilecektir. Ayrıca, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı, kararın verildiği tarihten

itibaren on yıl geçmesi üzerine Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca re'sen silinecektir.

2- Ayrıca Kanunda;

a) Muhatap bankanın her çek yaprağı için ödemekle yükümlü olduğu tutarın "altıyüz" liradan

"bin" liraya çıkarılması;

b) Hamiline çek defteri yaprağını kullanmadan hamiline çek düzenleme fiili için öngörülen

adlî nitelikteki yaptırımın idarî nitelikte bir yaptırıma dönüştürülmesi;

c) Çekin üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde, çekin ibraz edilmemesi

halinde, muhatap bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin yükümlülüğünün sona

ermesi;

ç) Üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazının

geçersiz olduğuna ilişkin hükmün 31/12/2017 tarihine uzatılması, hükümlerine yer verilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

AKP'li Bakan ve Milletvekilleri tarafından sürekli olarak AKP İktidarı döneminde kişi başına

gelir miktarının 3 bin dolardan, 10 bin dolara çıktığı -ifade edilmektedir. Bunun anlamı 9

yıldaki refah artışının üç kattan fazla olduğudur. Ancak ne var ki refah seviyesindeki artış,

üzücü toplumsal olaylarda bir azalmaya sebep olmamış, aksine yıldan yıla artarak devam eden

bir cinnet durumu ortaya çıkmıştır.

1. 1999 yılından bugüne kadar kadına karşı işlenen suç miktarı ile kadın cinayetleri sayısı

kaçtır?

2. 12 Eylül 2010 tarihinde yapılan değişiklikle Kadın-Erkek eşitliğine vurgu yapan 10'uncu

madde 2. fıkrasına eklenen "Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak

yorumlanamaz" hükmü 12 Eylül 2010 tarihinde yapılan Halkoylaması sonucunda Anayasa'da

yer almıştır. Halkoylamasından bu yana kadınlara yönelik olarak alman tedbirler nelerdir?

CEVAP

Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü ile İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel

Müdürlüğü arasında 26/12/2006 tarihinde "Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesinde Polisin Rolü

ve Uygulanacak Prosedürler Eğitimi Projesi Protokolü" imzalanmıştır.

Proje kapsamında oluşturulan 245 kişilik eğitici kadro ile 1294 polis merkezinde yaklaşık 40

bin Emniyet Teşkilatı personeline hizmet içi eğitim verilmiştir. Bu eğitimlerde kadına yönelik

şiddet, aile içi şiddet, toplumsal cinsiyet eşitliği, mağdurlara yaklaşım tarzı ve mevzuat konuları

işlenmiştir. Yine bu Protokol kapsamında Emniyet Teşkilatında aile içi şiddetin önlenmesine

ilişkin gerçekleştirilecek her türlü eğitim faaliyetini yürütebilecek, uzman eğitici grubu

yetiştirilmesi amacıyla "Aile İçi Şiddetin önlenmesinde Polisin Rolü Uzman Eğitici Eğitimi

Projesi" hazırlanmış olup, 24 uzman eğitici yetiştirilmiştir.

Aile içi şiddetle mücadeleye ilişkin güvenlik hizmetlerinin ülke genelinde koordine içerisinde

yürütülmesini, mevcut hizmetlerin geliştirilmesini, yapılan çalışmaların ilgili kurum ve

kuruluşlarla birlikte yürütülmesini sağlamak amacıyla Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde

"Aile İçi Şiddet ile Mücadele Şube Müdürlüğü" kurularak 03/08/2011 tarihinde faaliyete

geçirilmiştir.

280

İSTİHDAM

SORU ÖNERGESİ

Devlet Personel Başkanlığı verilerine göre; Ağustos 2011 itibariyle kamuda istihdam edilen

özürlü memur sayısı 20.829. açık özürlü memur kadrosu 23.360'tır. Ancak bu hesaplamalar

yapılırken 633, 634, 635, 637, 638, 639, 640, 641, 644 ve 645 sayılı Kanun Hükmünde

Kararnamelerle Kurulun Bakanlıklar bu hesaplamaya dahil edilmemiştir. Ayrıca birçok kurum

ve kuruluş ile yeni kurulan üniversiteler de bu hesaplamaya dahil edilmemiştir. Dolayısıyla

Kamuda açık bulunan Özürlü kadro sayısı çok daha yüksektir. Yine Ağustos 2011 itibariyle

kamuda boş bulunan özürlü işçi kadro sayısı 965'tir.

2011 yılsonu Devlet Personel Başkanlığı verilerine göre; Kamu İdarelerinde 1.824.628'i

memur, 156.451'i sürekli işçi, 291.155'i sözleşmeli, 1.807 kapsam dışı personel olmak üzere

2.274.041 personel çalışmaktadır.

30 Nisan 2012 itibariyle kamudaki memur kadrosunun toplamı 2.574.685 kişidir. Ancak bu

kadroların yüzde 72.73'ü, yani 1.872.504'ü dolu, 702.181'i boştur.

Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından 2002 yılında yapılan, "Türkiye Özürlüler Araştırması

2002" ile ülkemizdeki engellilerin sayısal durumu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına

göre ülkemizde 8.431.937 kişi engelli olarak yaşamını sürdürmektedir. Bunun genel nüfusa

oranı yüzde 12,29'dur. Engellilerin yüzde 77.81 'i işgücüne dahil değildir.

29 Nisan 2012 tarihinde (ÖMSS) Özürlü Memur Seçme Sınavı yapılmıştır. 16 Aralık 2011

tarihinde yaptığınız ve Anadolu Ajansının abonelerine geçtiği bir açıklamanızda

2012 Mart ayında (ÖMSS) Özürlü Memur Seçme Sınavı yapılacağı ve bu sınav sonucunda 20

bin özürlünün işe alınacağım söylemiştiniz. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşarı 27

Nisan 2012 tarihinde yaptığı açıklama da 7 bin kişinin yerleştirileceğini söylemiştir. Devlet

Personel Başkanlığının bağlı bulunduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk ÇELİK 4

Nisan 2012 tarihli Meclis Genel Kurulunda yaptığı açıklamada, Özürlü sınavı sonucuna göre 3

bin 512 personelin atanacağım açıklamıştır.

1: 29 Nisan 2012 tarihinde (ÖMSS) Özürlü Memur Seçme Sınav sonuçlarına göre kaç engelli

istihdam edilecektir?

2: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı olarak Özürlü Memur Seçme Sınavı sonuçlarına göre 20

bin engellinin istihdam edileceğini açıklamışken müsteşarınızın bu sınav sonuçlarına göre 7 bin

engellinin atanacağını açıklamasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

3: Devlet Personel Başkanlığının bağlı bulunduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk

Çelik 4 Nisan 2012 tarihinde TBMM Genel Kurulunda yaptığı konuşmada, "özürlü, engelli

personel seçme sınavı 29 Nisanda yapılacak. Bu sınav sonucuna göre 3.512 personelin ataması

yapılacak." şeklindeki beyanatını nasıl değerlendiriyorsunuz?

4: Bu beyanatlar sizin açıklamalarınızla çelişmiyor mu?

CEVAP

1: ÖMSS 29/04/2012 tarihinde ÖSYM tarafından yapılmıştır. Geçerlilik süresi boyunca, kamu

kurum ve kuruluşlarınca ÖMSS sonucuna göre veya kura ile yerleştirme yapılması amacıyla

Devlet Personel Başkanlığına kamu kurum ve kuruluşları tarafından intikal ettirilen kadrolar;

unvanı, sınıfı, derecesi, adedi, atanacaklarda aranacak eğitim düzeyi ve diğer nitelikleri

itibariyle Devlet Personel Başkanlığınca kontrol çalışmasına tabi tutulacak olup, bu çalışmalar

sonuçlandırıldıktan sonra yerleştirme yapılacak kadrolara ilişkin bilgiler ÖSYM tarafından

Tercih Kılavuzunda ilan edilecektir.

281

2-3-4: Sınav öncesinde Bakanlığımızca yapılan açıklamalar boş özürlü memur kontenjanı

sayısı kapsamında yapılan açıklamalar olup; 657 sayılı Kanun'da yapılan değişikliğin en önemli

unsurlarından biri olan ve ÖMSS'nin özürlü kontenjanı açığı bulunduğu sürece yapılacağı

hükmünde anlamım bulan bakış açısını ve özürlü kontenjanlarının doldurulmasına yönelik

kararlılığı teyit edici niteliktedir. Dolayısıyla rakamlar arasında bir çelişki bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Ulusal basında "TÜİK' in istihdamı belirlerken yaptığı anketin ilk sorusunda: "Bu hafta 1 saat

bile çalıştın mı?" diye sorulduğunu, aksine işin niteliği, süresi, elde ettiği ücretin TÜİK

tarafından dikkate alınmadığı belirtilmektedir. Bunun yanı sıra 1 saati değil de 15 saat kıstas

alındığında işgücü sayısının belirtilen değerlerden daha düşük çıkacağı hatta 831 bin 130

kişinin işsizler listesine girmekten saat farkıyla kurtulduğu, Türkiye' de 1 saatlik çalışmanın İş

sahibi olmaya yetmeyeceği ve 1 saat kriterinin Türkiye'ye uygun olmadığı iddia edilmektedir.

TÜİK istihdam hesaplamalarında basında iddia edilen durum söz konusu mudur? Eğer böyle

bir durum söz konusu ise Denizli ilinde bu şekilde istihdam edilen kaç kişi vardır?

CEVAP

Türkiye'de istihdam ve işsizliğe dair veriler, 1988 yılından beri düzenli olarak uygulanmakta

olan hanehalkı işgücü anketlerinden elde edilmektedir. Söz konusu anket 1988-1999 yılları

arasında yılda iki kez uygulanmıştır ve 2000 yılından itibaren aylık olarak uygulanmaktadır.

Araştırmada, uygulanmaya başlandığı ilk tarihten itibaren istihdam ve işsizliğin ölçümü

konusunda Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından belirlenen ve tüm ülkelerce

benimsenen tanım ve kavramlar esas alınmıştır. ILO 13. Çalışma İstatistikçileri Konferansında

(1982) kabul edilen bu tanımlara göre;

Referans döneminde (her ayın Pazartesi ile başlayan ilk haftası) ücretli, maaşlı, yevmiyeli,

kendi hesabına, işveren veya ücretsiz aile işçisi olarak en az bir saat bir iktisadi faaliyette

bulunan veya bir işle bağlantısı olan kişiler istihdamda kabul edilir.

Gerek Avrupa Birliği'ne üye ve aday ülkeler gerekse işgücü anketini uygulamakta olan diğer

ülkeler, istihdam ve işsizliğin ölçümünde ILO kriterlerini esas almaktadır. Türkiye İstatistik

Kurumu da 1988 yılından itibaren uygulamakta olduğu hanehalkı işgücü anketinde istihdamın

ölçümü için bu tanımı esas almaktadır. Sayısal göstergeler ancak karşılaştırılabilir olduğu

durumda bir anlam ifade edeceğinden, ülkeye Özgü tanımlar yapılarak üretilecek veriler,

sadece uluslararası karşılaştırılabilirliği ortadan kaldırmayacak, aynı zamanda ülke için de her

durumda kullanılabilir olmayacaktır. Bu nedenle, temel konularda gerçekleştirilecek her

araştırma için metodolojik esaslar uluslararası düzeyde belirlenmektedir. Ülkelerin metrik

sisteme geçiş gerekçeleri, resmi istatistiklerde de tek bir uluslararası standardın kullanılmasını

zorunlu kılmaktadır. Mevcut durumda, TÜİK tarafından uluslararası standartlar esas alınarak

üretilen istihdam ve işsizlik verileri ILO, OECD, EUROSTAT, IMF, Dünya Bankası gibi

uluslararası kuruluşlarca kullanılmakta ve diğer ülke verileri ile birlikte yayımlanmaktadır.

Hanehalkı işgücü araştırmasında yukarıda verilen tanım kapsamında istihdamda olduğu

belirlenen kişilere ise yaptıkları işin niteliğini tespite yönelik pek çok soru yöneltilmektedir

(işyerinin ekonomik faaliyeti, kişinin o işyerinde yaptığı iş, işe ne zaman başladığı, işin

süreklilik durumu, haftalık çalışma süresi, o işten elde edilen gelir, başka bir iş

arayıp/aramadığı vb.).

Bununla birlikte Türkiye çalışma saatleri açısından, Avrupa'nın en yüksek değerlerine sahiptir.

2010 yılında Türkiye genelinde haftalık ortalama çalışma süresi 49,3 saat iken, AB'de 37,5'tir.

Tam zamanlı çalışan kişiler içerisinde haftalık ortalama çalışma süresi ise Türkiye'de 53,2 saat

iken, AB'de 41,6 saattir. Dolayısıyla, "1 saat" daha çok sembolik bir kriter olup, Türkiye'de

ortalama çalışma saatleri çok yüksektir.

282

SORU ÖNERGESİ

1-4857 Sayılı Kanuna göre Kamu Kurumlarında Daimi Kadrolu İşçiler arasında bulunan

Üniversite mezunu işçilerin memuriyete geçirilmesiyle ilgili bir çalışma yapılacak mıdır?

2-BelediyeIer ve Kitler hariç kamu kurumlarında çalışan lisans mezunu kaç işçi

bulunmaktadır?

3-Kamu kurumlarında daimi kadroda istihdam edilen özürlü işçilerin referandumla kabul

edilen engellilere pozitif ayrımcılık uygulanır kapsamında memuriyete geçirilmesiyle ilgili bir

çalışmanız var mıdır?

CEVAP

190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında olan kamu kurum ve kuruluşlarında

(89.285) adet daimi işçi çalışmaktadır. Ancak daimi işçilerin eğitim durumlarını gösterir

istatistiki bilgi veri tabanında bulunmamaktadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen özürlü işçilerin memuriyete geçirilmesiyle

ilgili herhangi bir çalışma yapılmamaktadır.

Öte yandan, kamu personel sisteminin aksayan yönlerine ilişkin çalışmalar ise Devlet Personel

Başkanlığında devamlı olarak yapılmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi geçtiğimiz günlerde medyada çıkan haberlerde, kamu ihalelerine fesat

karıştırıldığı ve ihale alamayan firma sahipleri lehine rapor çıkarılarak 5 bin ila 35 bin TL

arasında maddi menfaat sağlandığı iddiasıyla Kamu İhale Kurumu'na (KİK) yönelik olarak

Ankara polisinin düzenlediği operasyonda, 12 kişinin tutuklandığı belirtilmiştir. Ayrıca polisin

kamu ihalelerinde yolsuzluğu önlemekle görevli özerk kamu kurumu olan KİK'e yaptığı

baskında ortaya çıkarılan yolsuzluğun boyutunun çığ gibi büyüdüğü ve yolsuzluk yapılan

ihalelerin şimdilik olmak kaydıyla 1 milyar lirayı bulduğu bildirilmiştir. Bu konu ile ilgili

olarak;

l. Halen Kamu İhale Kurumunda kaç kurul üyesi bulunmaktadır? Anılan kurul üyeleri kaç yıldır

bu görevlerde bulunmaktadırlar?

2. Halen kurumda raportör olarak çalışan personel sayısı ne kadardır? Bu kişiler kaç yıldır

raportörlük yapmaktadırlar?

3. Anılan kurumda ihaleye fesat karıştırıldığı iddia edilen ihalelerin sayısı ve toplam ihale

tutan ne kadardır? Bu ihaleler hangileridir? Bu ihalelerden raportörlerin raporları sonucu iptal

edilen ihale var mıdır?

4.- 2002-2012 döneminde anılan kurum tarafından yapılan ve itiraz edilen ihale sayılarının

yıllara göre dağılımları nasıl olmuştur?

5. Yapılan itirazlar sonucu kaç ihale iptal edilmiştir?

6. Yapılan bu itirazlar nedeniyle KİK ne kadar gelir elde etmiştir? Bu yolla elde edilen gelirlerin

yıllara göre değişimi nasıl olmuştur?

7. Anılan dönemde KİK kurul üyeleri ve raportörlere yapılan ödemelerin yıllara göre dağılımı

nasıl olmuştur?

8. Kamuoyuna KİK yolsuzluğu olarak yansıyan haberler sonucunda kaç kurum personeli

hakkında soruşturma veya inceleme başlatılmıştır?

9. İhale yolsuzluğunda adı geçen firmaların AKP'ye yakınlığı ile bilinen bazı firmalar olduğu

283

iddiaları doğru mudur? Doğru ise bu firmalar hangileridir ve haklarında nasıl bir işlem

yapılmıştır?

10. Hangi kurumlar KİK kapsamı dışındadır? Kapsam dışına hangi yıllarda alınmışlardır?

11. TKİ alımlarının ihale yasası kapsamı dışında bırakılmasının sebebi nedir?

12. Zaman zaman kömür yolsuzluğu olarak medyaya yansıyan iddialar hakkında şimdiye kadar

Bakanlığınızca herhangi bir işlem yapılmış mıdır?

13. KİK tarafından yapıldığı iddia edilen yolsuzluk ve usulsüzlükler hakkında şimdiye kadar ne

tür işlemler yapılmış ve hangi önlemler alınmıştır?

CEVAP

1-Halen Kamu İhale Kurumunda 8 Kurul Üyesi bulunmakta olup, 7 üye 24/04/2007 tarihinde, 1

üye ise 17/09/2009 tarihinde göreve başlamıştır.

2-Kurumda raportör unvanında istihdam edilen personel bulunmamaktadır.

3-Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında. Kamu İhale

Kurumundan istenilen muhtelif belgeler Cumhuriyet Savcılığına tevdi edilmiş olup,

incelemenin niteliği ve sınırları ile kapsamı hakkında herhangi bir bilgi alınması söz konusu

değildir.

4-2002-2012 döneminde Kamu İhale Kurumu tarafından, Kurumsal ihtiyaçlara yönelik olarak

2004 yılında 2, 2005 yılında 5, 2006 yılında 8, 2007 yılında 7. 2008 yılında 8, 2009 yılında 7,

2010 yılında 7, 2011 yılında 4 ve 2012 yılında 1 ihale yapılmıştır.

Kurum tarafından yapılan ihalelerden 2'sine yönelik olarak itirazen şikayet başvurusunda

bulunulmuş olup, söz konusu başvurular hakkında Kamu İhale Kurulu tarafından itirazen

şikayet başvurusunun reddine karar verilmiştir.

5-4734 sayılı Kanunun 53/b-l maddesinde ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına

kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine

uygun olmadığına ilişkin şikayetleri inceleyerek sonuçlandırmanın Kamu İhale Kurumunun

görevleri arasında olduğu hükmü yer almaktadır.

Yine anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasında, ihalelere yönelik olarak yapılan

itirazen şikayet başvurusu hakkında Kurum tarafından gerekçeli olarak;

a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek

hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,

b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye

uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,

c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme

imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya

itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kamu İhale Kurumunun görev alanında

bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilmektedir.

Bu çerçevede 2003-2011 yılları arasında ihale sayısı, şikayet sayısı ve itirazen şikayet

başvuruları hakkında alınan Kamu İhale Kurulu karar dağılımı aşağıdaki tabloda yer

almaktadır;

284

YILLAR İHALE SAYISI ŞİKAYET SAYISI İPTAL DÜZELTİCİ

İŞLEM 2003 35.587 1.231 150 49

2004 95.105 2.024 274 155

2005 141.977 2.983 386 274

2006 166.025 4.602 735 3.17

2007 148.016 4.736 1.048 395

2008 150.594 5.592 1.078 574

2009 127.505 2.954 586 524

2010 133.341 4.281 436 1.333

2011 124.626 4.670 441 1.459

6-4734 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen ihalelere yönelik olarak Kamu İhale

Kurumuna yapılan itirazen şikayet başvurularından alım türüne ve işin yaklaşık maliyet

tutarına göre, Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin (2) numaralı alt bendinde öngörülen

miktarlarda başvuru bedeli alınmaktadır.

Aşağıdaki tabloda 2003-2011 yıllan arasındaki Kuruma yapılan itirazen şikayet

başvurularından elde edilen gelirler yıllar itibariyle gösterilmektedir;

YILLAR İTİRAZEN ŞİKAYET BAŞVURU GELİRİ (TL)

2003 123.788,00

2004 338.910,00

2005 556.672,00

2006 747.387,00

2007 1.078.264,00

2008 1.398.375,00

2009 5.369.458,00

2010 9.767.043.00

2011 9.786.113,00

8- Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen ve kamuoyuna yansıyan soruşturma

kapsamında, 2 Kurum personeli görevinden uzaklaştırılmış ve haklarında idari soruşturma

açılmıştır.

9- Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında, Kurumdan istenilen

muhtelif belgeler Cumhuriyet Savcılığına tevdi edilmiş olup, incelemenin niteliği ve sınırları

ile kapsamı hakkında herhangi bir bilgi alınması söz konusu olmamıştır. 5271 sayılı Ceza

Muhakemesi Kanununun 157 nci maddesinde "Kanunun başka hüküm koyduğu haller saklı

kalmak ve savunma haklarına zarar vermemek koşuluyla soruşturma evresindeki usul işlemleri

gizlidir." hükmü gereği herhangi bir açıklama yapılması mümkün olmadığından yazılı soru

önergesinde yer alan 9 uncu soruya ilişkin olarak herhangi bir değerlendirme yapılması söz

konusu değildir.

10- 4734 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde Kanun kapsamında yer alan kamu kurum ve

kuruluşları sayılmak suretiyle belirlenmiştir. Söz konusu maddede herhangi bir kamu kurumu

veya kuruluşu Kanun kapsamı dışında tutulmadığı gibi muafiyette tanınmamıştır. Ancak işin

niteliğinden dolayı Kanunda belirtilen usullere göre ihalesi yapılamayan işlere ilişkin olarak,

Kanunun 3 üncü maddesinde istisna düzenlemelerine yer verilmiş ve bu maddede istisnalar

sayılmak suretiyle belirlenmiştir.

Diğer taraftan, 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanununun 18 inci maddesinde Köylere

Hizmet Götürme Birliklerinin, 5189 sayılı Kanunla 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununa

285

Eklenen Ek 33 üncü maddesinde Kablo TV ve İşletme Anonim Şirketi (Türksat A.Ş.nin ve

5449 sayılı Kanunun 27 nci maddesinde Kalkınma Ajansının, 4734 sayılı Kanuna tabi olmadığı

hükümleri yer almaktadır.

11-6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel

Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde

Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 177 nci maddesiyle, 4734 sayılı Kanunun 'istisnalar'

başlıklı 3 üncü maddesine (r) bendi eklenmiş, bu doğrultuda; fakir ailelere kömür yardımı

yapılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararnameleri kapsamında; işleticisi kim olursa olsun,

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğünün kendisine veya bağlı ortaklık veya

iştiraklerine ait olan kömür sahalarından yapacağı mal ve hizmet alımları istisna kapsamına

alınmıştır.

SORU ÖNERGESİ

12 Haziran 2011 seçimleri öncesinde (28 Mayıs 2011) bir televizyon kanalında yaptığınız

programda, kamuda çalışan sözleşmeli personelin, Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile

birkaç gün içinde kadroya alınacağım, yetişmemesi halinde de hemen seçimin arkasından

çözeceğiniz problemlerden bir tanesinin sözleşmeli personel konusunun olacağım belirtiniz.

Gazetecinin hangi sözleşmelileri kapsadığı sorusuna verdiğiniz cevap aynen şu şekildedir

"Kim sözleşmeliyse, hangi Bakanlığımızda olursa olsun -Milli Eğitim, Sağlık- nerede olursa

olsun, hepsini bu noktada çözerek bu işi bitirmiş olacağız."

Sözleşmeli personel konusunun seçim öncesi çözülmediği, seçimden, sonra ise bazı

Bakanlıklarda çalışan sözleşmeli personelin bir kısmının 653 sayılı KHK ile kadroya alındısı

kamuoyu tarafından bilinmektedir.

Ancak, seçimlerin üzerinden 4 aydan fazla bir zaman geçmesine rağmen 5393 Sayılı Belediye

Kanunu'na göre tam zamanlı çalışan kadro karşılığı sözleşmeli personel için kadroya alınma

sözü yerine getirilmemiştir.

Diğer yandan, bir kısım Bakanlıklardaki sözleşmeli personeli kadroya alıp, dıçer

Bakanlıklardaki sözleşmeli personeli mevcut statülerinde tutmak eşitlik ilkesine aykırı

düşmektedir.

SORU: Hükümetiniz olarak Belediyeler ve Mahalli İdarelerde çalışan sözleşmeli personelin

kadroya geçirilmesi ile ilgili bir çalışmanız var mıdır?

CEVAP

Bakanlığımın mahalli idarelerde sözleşmeli olarak çalışan personelin kadroya geçirilmesine

yönelik bir çalışması bulunmamaktadır

SORU ÖNERGESİ

Emniyet Teşkilatı mensupları özlük hakları ile ilgili birçok sorunlar yaşamaktadır. Meslek

yüksekokulu ve üniversite mezunu olan memurlar birinci dereceye yükselirken, polis

memurları ister meslek yüksekokulu ister üniversite bitirsin birinci dereceye

yükselememektedir.

Polis memurları çalışırken birinci derecede kadroda çalışabilmekte, ancak birinci derecenin

gösterge ve tazminatlarına hak kazanamadıkları İçin üçüncü dereceden emekli edilmektedirler.

Bu nedenle polis memurlarının emekli maaşları çok azalmaktadır.

Kamuda çalışan personelin mesai saatleri günlük ortalama 8 saat iken, polislerin haftalık

mesaisi ortalama 75 saati bulmaktadır. Diğer kamu görevlileri hafta sonu, dinî ve resmî

bayramlar, yılbaşı, diğer özel günlerde isti-rahat ederken polis teşkilatı bugünlerde güvenliği

286

sağlamak için çok daha fazla çalışmaktadır. Diğer kamu görevlileri asli görevleri haricinde

verilen başka görevlerden ek ödeme alırlarken polisler aynı yerde görevli olmasına karşın

hiçbir zaman ek ödeme alamamaktadır.

Bu kapsamda;

1- Emniyet mensuplarının sosyal haklardan, tazminatlardan yararlanma konuları ile emekli

maaşlarının birinci dereceden ödenmesi hususunda bir çalışma yapmayı düşünüyor musunuz?

2- Diğer Kamu kurumlarında genel idare hizmetleri sınıfında çalışan personel ile emniyet

teşkilatı sınıfında görev yapan personel arasında eşitsizliğin giderilmesine yönelik

bakanlığınızca bir çalışma yapılmakta mıdır?

3- Emniyet Teşkilatı çalışanlarına, 2007 ve 2011 seçimleri öncesinde 1!

özlük haklarının

düzeltileceği, meclisin ilk oturumunda bu konunun görüşüleceği" yönünde Hükümet üyelerince

verilen sözleri yerine getirecek misiniz?

4- Ülkemizde diğer memurlar haftalık 40 saat mesai yapmakta iken hafta da ortalama 75 saat

aktif görev ifa eden ve bir yılda Türkiye'deki ortalama memur mesaisinden iki ay on gün fazla

mesai yapan Emniyet Teşkilatı mensupları standart olarak ve ortalama ayda 260 TL olarak

yansıtılan fazla mesai ücreti yerine, yasal çalışma saatinden fazla çalışan her saatin

hesaplanarak maaşa yansıtılacağı bir ücret politikası getirmeyi düşünüyor musunuz?

5- Fazla mesai ücreti verilemediği durumlarda ise, başka ülkelerde uygulandığı şekliyle,

emniyet personeline ilave izin uygulaması getirmeyi düşünüyor musunuz?

CEVAP

631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile komiser, komiser yardımcısı ve polis

memurlarından yüksekokul mezunu olanların kadroları saklı kalmak kaydıyla, maaş ve

müktesep dereceleri birinci derecenin 4 üncü kademesine kadar yükseltilerek, gerek fiilen

çalışırken, gerekse emekliye ayrıldıktan sonra özlük hakları bu derece ve kademe üzerinden

yürütülmektedir.

Emniyet Hizmetleri Sınıfı personeli için öngörülen ek gösterge puanları 657 sayılı Devlet

Memurları Kanunu'nun "Hizmet Sınıfları İtibariyle Unvan veya Aylık Alınan Derecelere Göre

Ek Göstergeler" başlıklı I Sayılı Cetvel'de gösterilmiştir. Kıdem derece ve kademesi olarak 1

inci dereceye yükselmiş bir polis memuru çalışırken ve emekli olduğunda 2200 ek göstergeden

maaşını almaktadır.

Buna göre fakülte ve yüksekokul mezunu bir polis memurunun kadro derecesi 3, derecesi 1,

kademesi 4 ve ek göstergesi ise 2200 olarak düzenlenmiştir. Bu nedenle yeniden düzenlenme

yapılabilmesi için Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığının görüşleri doğrultusunda

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda değişiklik yapılması gerekmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Bakanlığınızca değişik zamanlarda TAR-GEL kapsamında her yıl 2500 Mühendis ve Veteriner

Hekimin istihdamına yönelik açıklamalarda bulunulmuştur. Ancak 2011 yılında

gerçekleştirilmeyen bu alımların 2012 yılında da yapılıp yapılmayacağı konusundaki belirsizlik

sürdürülmektedir. Bu konuyla ilgili olarak;

1) Şimdiye kadar Bakanlığınızca TAR-GEL projesi kapsamında istihdam edilen personel sayısı

ne kadardır? Bu personelin kadro ve meslek grubuna göre dağılımları nasıldır?

2) Anılan proje kapsamında 12 Haziran 2011 seçimleri öncesinde söz verildiği halde 2500 adet

personelin 2011 yılında işe alımının gerçekleştirilmemesinin sebebi nedir?

287

3) Binlerce kişinin beklediği söz konusu personel alımlarının şimdiye kadar yapılmamasının

gerekçesi nedir?

4) Söz konusu personel alımları 2012 KPSS öncesi yapılabilecek midir?

5) TAR-GEL kapsamında 2012 yılı personel alımlarında Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekim ve

Su Ürünleri Mühendisi kontenjanları nasıl olacaktır?

CEVAP

Bakanlığımız bünyesinde TARGEL projesi kapsamında köy ve beldelerde 657 sayılı Kanunun

4/B maddesine göre sözleşmeli pozisyonda görev yapmak üzere 2007 ve 2011 yılları arasında

5824 Mühendis, 2909 Veteriner Hekim olmak üzere toplam 8733 sözleşmeli personelin ÖSYM

Başkanlığı tarafından yerleştirmesi yapılmış olup, halihazırda 7501 personel görevlerine

devam etmektedir.

2012 yılında 657 sayılı Kanunun 4/B maddesine göre TARGEL projesi kapsamında görev

yapmak üzere 2500 adet Mühendis ve Veteriner istihdam edilmesine yönelik çalışmalar

sürdürülmekte olup, alınacak yeni Mühendis ve Veteriner Hekimler Bakanlığımız taşra

teşkilatında (köy/beldelerde) görevlendirilecektir

SORU ÖNERGESİ

2 Kasım 2011 tarihli ve 28103 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren

666. sayılı Kamu Görevlilerinin Mali Haklarının Düzenlenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve

KHK’lerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile kamuda çalışanlar

için eşit işe eşit ücret prensibine göre maaş ödenmesi konusunda bir düzenleme yapılmıştır.

Bakanlığınız değişik birimlerinde, yaptıkları iş itibariyle diğer personelden daha az bilgiye

sahip olmamakla birlikte daha fazla sorumluluğa sahip şef kadrosunda çalışanlara söz konusu

KHK hükümlerinin uygulanması sonucunda maiyetindeki personele göre daha az ücret

ödendiği, diğer personelin ücret durumunda belirgin bir düzelme olduğu halde, şef kadrosunda

çalışanların ücretlerinde yeterli bir düzelme olmadığı, bunun da eşit işe eşit ücret hakkaniyetine

uymadığı şeklinde şikayetler alınmaktadır.

Soru: Yaptıkları işin gereği olarak, bir değerleme uzmanı gibi çalışan, muhasebe ve saymanlık

hizmetlerini sorumlu sıfatıyla yöneten, bir avukat gibi savunma hazırlayan ihalelerin

değişmeyen komisyon üyesi olan şeflerin özlük haklarının yetki ve sorumluluk hiyerarşisine ve

eşit işe eşit ücret prensibine uygun olarak düzeltilmesi hususunda yeni bir düzenleme yapmayı

düşünür müsünüz?

CEVAP

Kamu personelinin mali ve sosyal hakları, genel olarak personel kanunlarında başta hizmet

sınıfı, kadro ve görev unvanı ve derecesi, eğitim durumu gibi kriterler esas alınmak suretiyle

belirlenmektedir. Mali hakların belirlenmesinde ayrıca, yapılan görevin önemi. sorumluluğu ve

riski ve benzeri hususlar da önem arz etmektedir. Bu çerçevede kamu görevlilerinin almakta

oldukları toplam maaşları, yapılan göreve bağlı olarak farklılık arz etmektedir.

Bilindiği üzere, 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile "eşit işe eşit ücret" politikasının

gereği olarak aynı hizmet sınıfında, aynı veya benzer kadrolarda bulunan personel arasındaki

ek ödemelerden kaynaklanan ücret dengesizliği ortadan kaldırılarak kamu hizmetlerinin daha

etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilmesi sağlanmış olup söz konusu soru önergesinde

belirtilen konuya ilişkin olarak Bakanlığımızca yürütülmekte olan bir çalışma

bulunmamaktadır.

288

SORU ÖNERGESİ

2003 yılından itibaren günümüze kadar kamu kurum ve kuruluşlarına KPSS ya da özel yetenek,

kurum veya mülakat sınavlarına tabi olmaksızın açıktan atama yoluyla kaç kişi alınmıştır?

CEVAP

2003 yılından itibaren günümüze kadar kamu kurum ve kuruluşlarına KPSS ya da özel yetenek,

kurum veya mülakat sınavlarına tabi olmaksızın (657 sayılı Devlet Memurları Kanununun

59'uncu ve 92'nci maddeleri ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında açıktan

atama yoluyla alınan personel sayısı 1.377'dir.

SORU ÖNERGESİ

657 sayılı Devlet Memurlarına Kanunu’na ya da 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye

göre çalışan kamu görevlilerinin kurumlar arası nakilleri yapılabildiği halde, kamuda çalışan

işçilerin kurumlar arası nakillerinin “işçi kadrosuna mensup personelin tabi oldukları

mevzuatta böyle bir düzenlemenin olmadığı” gerekçesiyle yapılamadığından, onca insanın

eşlerinden, çocuklarından ayrı yaşamak zorunda kaldıkları yönünde üzüntülerini belirten

mektup ve mesajlar alınmaktadır.

Devlet Personel Başkanlığının resmi internet sitesindeki sık sorulan sorular bölümünde

“Sürekli ya da geçici işçilerin kurumlar arası naklen atanmaları iş mevzuatı gereğince mümkün

bulunmamakla birlikte, aynı kurum içinde yer değiştirmeleri meri mevzuat çerçevesinde

mümkün olabilmektedir” şeklinde bir açıklama bulunmaktadır.

Devlet memurları ile sözleşmeli personele tanınan bu hakkın, kamu işçisine tanınmaması,

Anayasamızın “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve

benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir” şeklinde ifadesini bulan

Anayasanın 10'uncu maddesine aykırı bir durum oluşturmaktadır.

Soru: Kamuda işçi olarak çalıştırılan personelin bir kamu kurumundan diğer bir kamu

kurumuna naklen atanmasıyla ilgili bir düzenleme yapılması düşünülmekte midir?

CEVAP

4857 sayılı İş Kanununun 8'inci maddesinin birinci fıkrasında, iş sözleşmesi; bir tarafın (işçi)

bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan

sözleşme olarak tanımlanmış ve aynı maddenin üçüncü fıkrasında da; "Yazılı sözleşme

yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşulların, günlük

ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerim, ücret ödeme dönemini,

süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları

hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. Süresi bir ayı geçmeyen belirli süreli

iş sözleşmelerinde bu fıkra hükmü uygulanmaz. İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona

ermiş ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde işçiye yazık olarak verilmesi zorunludur. "

şeklinde bir düzenleme yapılmıştır.

Buna göre, kamu kurumlarında çalışan işçilerin ücretleri ile diğer mali ve sosyal haklarının da

sözleşme ile belirlenmesi gerekmekte olup, kamu kurumlarında çalışan işçilere yönelik

sözleşmeler ise genellikle toplu iş sözleşmesi şeklinde düzenlenmektedir. Ancak, 2822 sayılı

Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu gereğince kamu kurumlarının tamamını

kapsayacak şekilde tek bir toplu iş sözleşmesi yapılamadığından (işçilerin farklı sendikalara

üye olmaları, işkollarının farklı olması, sendikaların farklı taleplerde bulunması ve her bir

kamu kurumunun ayrı bir işveren olarak kabul edilmesi gibi sebeplerle), her bir kamu kurumu

için ayrı ayrı toplu iş sözleşmesi düzenlenmesi zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla, bir

kamu kurumunda çalışmakta iken hak kazanılmış olan ücret ile diğer mali ve sosyal hakların,

289

başka kamu kurumuna geçiş yapılması durumunda aynı şekilde sürdürülebilmesine imkan

bulunmamaktadır. Bu durumun aksine bir düzenleme yapılması halinde ise, çalışmakta

oldukları kamu kurumu için geçerli olan ücret ile diğer mali ve sosyal hakları saklı kalmak

suretiyle başka bir kamu kurumuna geçecek işçiler neticesinde aynı işyerinde aynı işte çalışan

ancak farklı farklı ücret alan işçiler şeklinde sürdürülebilirliği olmayan bir yapı ortaya çıkacağı

düşünüldüğünden, kamu kurumlarında çalışan işçilerin başka bir kamu kurumuna naklen

geçişine ilişkin bir düzenleme yapılmasının uygun olmayacağı değerlendirilmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Elazığ ilimizin de bağlı bulunduğu, Malatya ilimizdeki Devlet Demiryolları 5. Bölge

Müdürlüğü bünyesinde yaklaşık 800 insanımız geçici olarak çalışmaktadır. Ülke genelinde ise

DDY'de geçici çalışan işçi sayısı 2000'den fazladır. Bu geçici işçiler, genellikle kış aylarında

teressubat dediğimiz tabiat olaylarından dolayı yolların zarar görmesi halinde ve trenlerin

yoldan çıkması hallerinde geçici olarak, yılda 3-5 ay sırayla çalıştırılıp tüm yıl boyunca

beklemektedirler.

Bu kapsamda;

1-Geçici işçilerin sorunlarını çözme gibi bir projeniz var mı?

2-Yıllardır kadro alacağız diye bekleyen bu işçilerimize daimi kadro tahsis etme gibi bir

çalışmanız olacak mı? Olacak ise bir tarih verebilir misiniz?

CEVAP

Geçici İşçi Çalıştırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 5620 Sayılı

Kanun gereğince verilen geçici iş pozisyonu dahilinde yılda 179 günü geçmemek üzere geçici

işçi çalıştırılmaktadır. TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğünde 5620 Sayılı Kanun kapsamında

3261 geçici işçi, daimi işçi kadrosuna geçirilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

2010 yılında Kamu Kurum ve Kuruluşlarındaki tüm uzmanların kamu kurumlan arasındaki

geçişi önlemek ve haklarının eşitleneceği söylemiyle yola çıkan hükümet, 666 sayılı KHK ile

uzmanları eşitlemek yerine merkez ve taşra ayrımına giderek uzmanlığı kategorileştirmiştir.

Bakanlığınızdaki personelin arasındaki ücret dengesizliği bu ayrımla artmakta ve çalışma

barışını bozmaktadır. Maliye Bakanlığı merkez teşkilatı, bağlı ve ilgili kuruluşları göz önüne

alındığında, uzmanlaşma oranı Gelir İdaresi Başkanlığında % 98 iken, Gider birimlerinde

(Muhasebat, Muhakemat, Milli Emlak, Personel, İdari Mali İşler, Bümko, Masak) uzmanlaşma

oranı % 10 dur. Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğünde Hukuk Müşavirliği

ve Avukat dışındaki personele ödenen %5'Iik vekâlet ücreti 02.11.2011 659 sayılı KHK ile

korunmuş, aynı tarihli mükerrer resmî gazetede yayınlanan 666 sayılı KHK'nrn 1. maddesi ile

(ek madde 12/dd bendi) 31.12.2011 tarihi itibarı ile kaldırılmıştır.

Buna göre,

1. 666 sayılı KHK ile uzmanları eşitlemek yerine merkez ve taşra ayrımına giderek

derinleştirilen bu adaletsizliği gidermeyi düşünüyor musunuz?

2. Bakanlığınızda personel arasındaki çalışma barışını bozan ücret dengesizliğine bağlı olarak

aynı yerde aynı işi yapan çalışanlar arasında ücret dengesizliğini giderecek misiniz?

3. Maliye Çalışanlarının ücretleri genel idare hizmetleri sınıfında belirlendiğinden 666 sayılı

KHK ile Bakanlığın tüm çalışanları mağdur edilmiştir. Bu mağduriyetin giderilmesi için

çalışanların özel hizmet tazminatının Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığında olduğu gibi

yükseltmeyi veya Mali Hizmetler sınıfı oluşturmayı düşünüyor musunuz?

290

4. Bakanlığınıza bağlı ve ilgili kuruluşlarında yılan hikâyesine dönen yardımcı hizmetler sınıfı

için görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavını ne zaman açacaksınız?

5. Bakanlığınızda Gelir ve Gider ayrımcılığının sebebi nedir? Bu ayrımcılığı gidermeyi


6. Bu güne kadar çalışanlarına aynı gün verilip geri alman özlük haklan ile ilgili neden sessiz

kalınmaktadır?

7. Kamu düzeninde hiç görülmeyen bir düzenleme ile Kontrolörler ve denetim elemanları

uzman yapılmıştır. Kontrolörler Maliye Bakanlığı Uzmanı, Milli Emlak ve Muhasebe

Denetmenleri Defterdarlık Uzmanı yapılarak, Gelir idaresinde ise Denetmenler Vergi Müfettişi

yapılarak statüleri ellerinden alınmıştır. Bakanlığınızdaki bu farklı uygulamanın sebebi nedir?

8. Ek ödemelerin emekli keseneğine dahil edilerek emekliliğe yansıtılması konusunda

çalışmanız var mı?

CEVAP

1- Kamu personelinin mali ve sosyal haklan, genel olarak personel kanunlarında başta hizmet

sınıfı, kadro ve görev unvanı ve derecesi, eğitim durumu gibi kriterler esas alınmak suretiyle

belirlenmektedir. Mali hakların belirlenmesinde ayrıca, yapılan görevin önemi, sorumluluğu ve

riski ve benzeri hususlar da Önem arz etmektedir. Bu çerçevede kamu görevlilerinin almakta

oldukları toplam maaşları, yapılan göreve bağlı olarak farklılık arz etmektedir.

Bilindiği üzere, 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile "eşit işe eşit ücret" politikasının

gereği olarak aynı hizmet sınıfında, aynı veya benzer kadrolarda bulunan personel arasındaki

ek ödemelerden kaynaklanan ücret dengesizliği ortadan kaldırılarak kamu hizmetlerinin daha

etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilmesi amaçlanmıştır.

Söz konusu Kanun Hükmünde Kararname ile getirilen yeni sistem uyarınca "ücret" ve

"tazminat" adlı iki ödeme unsurundan kapsama dahil idarelerin sadece merkez teşkilatına ait

uzman unvanlı kadrolarda bulunan personelin yararlanması ve farklı kamu idarelerinde aynı

hizmet sınıfında aynı veya benzer unvanlı kadrolarda bulunan personel arasındaki ücret

dengesizliğinin ortadan kaldırılması amaçlanmıştır, Bu nedenle, söz konusu KHK ile ücret

dengesizliği bulunmayan personele yönelik herhangi bir ücret artışı öngörülmemiştir.

Anılan düzenleme ile bakanlık, müsteşarlık, başkanlık, bağımsız genel müdürlük taşra

teşkilatlarında Özel yarışma sınavı sonucunda mesleğe uzman ve denetmen yardımcısı olarak

alınıp belirli süreli meslek içi eğitimden sonra özel bir yeterlik sınavı sonunda uzman ve

denetmen unvanlı kadrolara (mevzuatı uyarınca söz konusu kadrolara atananlar dahil) atanan

personele aynı oranlarda ek ödeme öngörülmüştür.

Buna göre, Maliye Bakanlığı taşra teşkilatında görev yapan Defterdarlık Uzmanları diğer

Bakanlıklar taşra teşkilatında görev yapan kariyer uzmanlar ile aynı oranda ek ödemeden

yararlanmaktadırlar.

Diğer taraftan, kurumların merkez teşkilatlan, kendi görev alanlarına ilişkin ülke geneline

yönelik hizmet politikası üretmek ve planlama yapmak, uygulama birliğini sağlamak ve taşra

birimleri arasında koordinasyona yönelik hizmet yürütmektedir. Oysa, kurumların taşra

birimleri il genelinde ya da bir bölge genelinde hizmet üretimini yürütmekle görevli

bulunmakta, hizmet alanı ve sorumluluk bir il ya da bir bölge ile sınırlandırılmış

bulunmaktadır.

2- 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kamu hizmetlerinin düzenli, süratli,

etkin, verimli ve ekonomik bir şekilde yürütülmesini sağlamak üzere kamu hizmetlerinde iş

bölümü ve koordinasyonun sağlanması, benzer hizmetlerin tek kuruluş veya birim tarafından

291

yürütülmesi ve kaynak kullanımında israfın önlenmesine yönelik olarak unvan

standardizasyonun sağlanması amaçlanmıştır.

Söz konusu amaca yönelik olarak kamu hizmetlerinin özelliğine ve gereklerine göre kariyer ve

liyakat ilkeleri doğrultusunda yetişmiş nitelikli personelin, en etkin şekilde istihdamını

sağlayacak şekilde düzenleme yapılmış olup, bu düzenlemede kamu yararı ve hizmet gerekleri

gözetilmiştir.

659 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 17 nci maddesinin beşinci fıkrasının (h) bendi ile

178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 14 üncü maddesinin dördüncü

fıkrasında; "İlgili mevzuatında düzenleme yapılıncaya kadar, Maliye Uzmanı ve Maliye Uzman

Yardımcılarına 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesine göre yapılacak zam ve tazminat

ödemelerinde Devlet Bütçe Uzmanı ve Devlet Bütçe Uzman Yardımcıları için belirlenmiş olan

puan ve oranlar esas alınır. Bu madde uyarınca Maliye Uzmanı ve Maliye Uzman Yardımcısı

kadrolarına atanmış sayılan Başkontrolör, Kontrolör ve Stajyer Kontrolörler, bu maddenin

yayımı tarihinde 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı merkez

denetim elemanları için belirlenmiş olan zam puanları ile özel hizmet ve denetim tazminatı

oranlarından, aynı usul ve esaslar çerçevesinde yararlanmaya devam ederler. Bu zam ve

tazminatlardan yararlananlara Maliye Uzmanı ve Maliye Uzman Yardımcıları için öngörülen

zamlar ile özel hizmet ve denetim tazminatı ödenmez" hükmüne yer verilerek, Maliye Uzmanı

ve Maliye Uzman Yardımcısı kadrolarına atanan kontrolör ve stajyer kontrolörlerin mali

hakları korunmuştur.

3- 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesinin "III-Ortak Hükümler" başlıklı bölümünde,

maddede sayılan zam ve tazminatların hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara

ödeneceği, miktarları, ödeme usul ve esaslarının kurumların yazılı isteği ve Devlet Personel

Başkanlığının görüşü üzerine Bakanlığımız tarafından hazırlanarak anılan maddede belirtilen

nispetleri aşmamak üzere Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulacağı hüküm altına

alınmıştır.

Bu çerçevede, söz konusu talepler konuya ilişkin çalışmalar kapsamında değerlendirilebilecek

olup, bunun dışında soru önergesinde belirtilen hususlara ilişkin olarak Bakanlığımızca

yürütülmekte olan bir çalışma bulunmamaktadır.

4- Gelir İdaresi Başkanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin

eğitim ve sınavlara ilişkin maddeleri uyarınca Başkanlık Makamının 21/03/2012 tarihli onayı

ile 28/05/2012-22/06/2012 tarihleri arasında görevde yükselme eğitimi ve 15/07/2012 tarihinde

ise görevde yükselme sınavı yapılacaktır.

5- Bakanlığımız personeli arasında gelir ve gider ayrımcılığı bulunmamaktadır. Söz konusu

sınıflandırma hizmet alanı itibarıyla yapılmaktadır.

6- Bilindiği üzere, 2/11/2011 tarihli ve 28103 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 659 sayılı

Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin

Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 18 inci maddesinin üçüncü fıkrası ile

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 146 ncı maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten

kaldırılmış; 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi ile avukatlık vekalet ücreti

ödemesine ilişkin düzenleme, 657 sayılı Kanunun 146 ncı maddesinin yürürlükten kaldırılan

hükmünde olduğu şekliyle korunmuştur.

Diğer taraftan, 2/11/2011 tarihli ve 28103 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 666 sayılı Kanun

Hükmünde Kararnameyle ise; aylıklarım 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre alanlar

da dahil olmak üzere personele mali haklar kapsamında değişik adlar altında ve farklı tutarlarda

yapılan ilave ödemeler kaldırılarak tek bir ek ödeme sistemi getirilmiş ve farklı kurumlarda

aynı hizmet sınıfında, aynı veya benzer unvanlı kadrolarda çalışan kamu görevlilerinin aynı

292

tutarda ek ödemeden yararlandırılmaları sağlanmıştır.

Yeni yapılan düzenlemelere paralel olarak mevcut kurumsal ek ödemelere ve fazla çalışma

ücretlerine ilişkin hükümler yürürlükten kaldırılmış olup, bu düzenlemelerle kamu personeli

arasındaki ücret dengesizliğinin giderilmesi amaçlanmıştır.

Nitekim 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yapılan düzenlemede de hukuk

birimlerinde görev yapan hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü, avukatlar

dışındaki personele avukatlık vekalet ücreti ödenmesine yönelik hükümler de bu gerekçeyle

yürürlükten kaldırılmıştır.

SORU ÖNERGESİ

Kamu kurum ve kuruluşlarında görevli memurlardan aynı unvan ve pozisyonda çalışanların

almış oldukları maaşlar arasında, baz, kurumlarda ek ödeme vs adı altında yapılan ödemelerden

ötürü çok ciddi farkların bulunduğu bilinmektedir. Ek ödemeden kaynaklanan ücret

adaletsizliği sebebiyle kamu kurum ve kuruluşlarında tırmanan bu rahatsızlık zaman zaman dile

getirilmekte ve çözüm için Hükümetin adım atması beklenmektedir.

Ücret adaletsizliği sebebiyle, özellikle kariyer meslek sahibi konumundaki denetim elemanları

ile uzmanların, çalıştıkları, kurumlarından ayrılarak ek ödemesi olan kurumları tercih etmek

suretiyle sürekli bir hareketlilik yaşandığı da bir gerçektir.

Maaşlar arasındaki bu dengesizlik nedeniyle, kurumlar açısından yetişmiş eleman temininde

veya mevcut yetişmiş elamanı tutamamanın ortaya çıkardığı sorunların yanı sıra, ayrıca bu

durum diğer memurların moral ve motivasyonlarını olumsuz etkilemekte ve adalet duygusunu

zedeleyen bu sorun sebebiyle kamu hizmetleri yeterince etkili ve verimli sunulamamaktadır.

Bu itibarla;

1- Hangi kurum ve kuruluşlarda çalışanlara ek ödeme yapılmakta, hanelerine

yapılmamaktadır?

2- Yapılan ek ödeme miktarları her kurumda aynı mıdır? Bir farklılık varsa bunun gerekçesi

nedir?

3- Ek ödemesi olmayan kurumlarda çalışanların maaşlarının iyileştirilmesi konusunda

Hükümet ne düşünmektedir? Bu konuda yapılan bir çalışma varsa kapsamı ve niteliği nedir?

4- Bugüne kadar hiç ek ödeme alamayan veya nispi olarak az alan memurların uğramış

oldukları maddi kayıpların telafisi için ne düşünülmektedir?

CEVAP

Çeşitli adlar altında ilave ödemeden yararlanan Maliye Bakanlığı; Gelir İdaresi Başkanlığı;

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı; Ulaştırma, Denizcilik ve

Haberleşme Bakanlığı; Sağlık Bakanlığı gibi kurumların personeli ile herhangi bir ilave

ödemeden yararlanmayan kamu personeli arasında oluşan ücret dengesizliğini gidermek

amacıyla 21/3/2006 tarihli ve 5473 sayılı Kanunla 375 sayılı 657 sayılı Devlet Memurları

Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar

Kanunu, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı

Kanunu ile Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması,

Devlet Memurları ve Diğer Kamu Görevlilerine Memuriyet Taban Aylığı ve Kıdem Aylığı ile

Ek Tazminat Ödenmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye ek 3 üncü madde eklenmiş

ve bu tarihten itibaren ilave ödemeden yararlanmayan personele de ek ödeme yapılmaya

başlanmıştır.

Yapılan bu düzenlemelerle aynı hizmet sınıfı ve kadro unvanında bulunan personel arasında

293

ilave ödemeler nedeniyle var olan ücret dengesizliği önemli ölçüde giderilmiş ve kamu

personelinin tamamı ek ödemeden yararlanmaya başlamıştır. Ancak 375 sayılı Kanun

Hükmünde Kararnamenin ek 3 üncü maddesi uyarınca genel ek ödemeden yararlanan kamu

personeli ile kurumsal ek ödemesi bulunan kurumların personelinin yararlandığı ek ödeme

oranları arasında farklılık bulunmaktadır.

02.11.2011 tarihli ve 28103 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 666 sayılı Kanun

Hükmünde Kararnameyle de; genel ek ödeme ile kurumsal bütün ek ödemeler de dahil olmak

üzere personele mali haklar kapsamında değişik adlar altında ve farklı tutarlarda yapılan ilave

ödemeler yürürlükten kaldırılarak tek bir ek ödeme getirilmiş ve farklı kurumlarda aynı hizmet

sınıfında, aynı veya benzer unvanlı kadrolarda çalışan kamu görevlilerinin aynı tutarda ek

ödemeden yararlandırılmaları sağlanmıştır. Söz konusu Kanun Hükmünde Kararname, özü

itibarıyla farklı kamu idarelerinde aynı hizmet sınıfında ve aynı veya benzer unvanlı kadrolarda

bulunan personel arasındaki ücret dengesizliğinin ortadan kaldırılmasına yönelik bir düzenleme

olup, tüm kamu idareleri için uygulanacak genel bir maaş ve ücret artışı düzenlemesi değildir.

Bu nedenle, anılan Kanun Hükmünde Kararnameyle ücret dengesizliği bulunmayan personele

yönelik herhangi bir ücret artışı öngörülmemiştir.

Buna göre; 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle 375 sayılı Kanun Hükmünde

Kararnameye eklenen ve 15/1/2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan ek 9'uncu maddenin

birinci fıkrasında;

"Aylıklarım 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 2914 sayılı Yükseköğretim Personel

Kanununa göre almakta olan personele, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (II)

sayılı Cetvele dahil pozisyonlarda istihdam edilen sözleşmeli personele, subay, sözleşmeli

subay, astsubay, sözleşmeli astsubay, sözleşmeli subay ve astsubay adayları ile uzman

jandarma ve uzman erbaşlara, mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemeler dahil almakta

oldukları toplam ödeme tutarı dikkate alınmak suretiyle aynı veya benzer kadro ve görevlerde

bulunan personel arasındaki ücret dengesini sağlamak amacıyla, en yüksek Devlet memuru

aylığına (ek gösterge dahil), ekli (I) sayılı Cetvelde yer alan kadro ve görev unvanlarına karşılık

gelen oranların uygulanması suretiyle hesaplanan tutarda ek ödeme yapılır." hükmüne yer

verilmiştir. Bu hüküm gereğince, 15/01/2012 tarihinden itibaren herhangi bir kurum ayrımı

yapılmaksızın aynı hizmet sınıfında ve kadro veya görev unvanında bulunan personele aynı

tutarda ek ödeme yapılarak kamu idareleri ve kamu personeli arasındaki ücret adaletsizliği

giderilmiş olacaktır.

SORU ÖNERGESİ

08/05/2008 tarihinde yürürlüğe giren 575 Sayılı kanun ile Çarşı ve\Mahalle Bekçileri Yardımcı

Hizmetler sınıfından çıkartılarak Emniyet Hizmetleri sınıfına dahil edildiler. Ancak bu sınıfa

dahil edilmelerine rağmen Emniyet Hizmetlerinde bulunan diğer personelin yararlandığı özlük

haklarından yararlanamamaktadırlar.

1. Çarşı ve Mahalle Bekçileri Emniyet Hizmetleri sınıfına geçmelerine rağmen Fiili Hizmet

(yıpranma) zammından yararlanamamaktadır. Bu aksaklığın giderilmesi için bir çalışma

yapmayı düşünüyor musunuz?

2. 657 sayılı Kanunun 152 Maddesinin Tazminatlar kısmında Çarşı ve Mahalle Bekçileri,

Yardımcı hizmetler sınıfında iken % 72 olan görev tazminat oranı, Emniyet Hizmetleri Sınıfına

geçmelerine rağmen değişmemiştir. Polis Memurlarının tazminat oranlan göz önünde

bulundurularak makul bir oranla mağduriyetin giderilmesi hususunda bir çalışma yapmayı


3. 1966 yılında yürürlüğe giren 772 Sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanununun da yer alan

"Gün Batımı Gün Doğumu çalıştırılırlar" ibaresinin değiştirilmesiyle ilgili bir çalışma yapmayı

294


4. Çarşı ve Mahalle Bekçilerini halihazırda giymiş oldukları elbiselerin değiştirilip çağımıza

uygun hale getirmeyi düşünüyor musunuz?

CEVAP

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesine göre "Yardımcı Hizmetler

Sınıfı"nda yer alan çarşı ve mahalle bekçilerinin görev unvanı, 08/05/2008 tarihli resmi

gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5757 sayılı Kanunla "Emniyet Hizmetleri Sınıfı" olarak


Çarşı ve mahalle bekçileri de dahil olmak üzere tüm emniyet hizmetleri sımfı personelinin

tazminat oranlarının yükseltilmesine yönelik Bakanlığımızca hazırlanan taslak çalışma Maliye

Bakanlığına gönderilmiştir.

772 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre çarşı ve mahalle bekçileri gündüz

çalıştırılamamaktadır. Gündüz çalıştırılabilmeleri için her iki ayda bir Valilik ve Kaymakamlık

onayı alınması gerekmekte olup, uygulamada bugüne kadar herhangi bir aksaklık meydana

gelmemiştir. Ayrıca, söz konusu personelin giyim kuşam yardımı ile ilgili 5757 sayılı Kanunda

herhangi bir değişiklik yapılmamış olup, ilgili birim koordinesinde çalışma devam etmektedir.

SORU ÖNERGESİ

14.12.2011 tarih ve 7/2001 sayılı soru önergeme verilen cevapta eksik kısımlar bulunması

nedeniyle bazı soruları tekrarlıyor ve aşağıdaki sorularıma cevap verilmesini arz ediyorum.

1. 7/2001 sayılı soru önergemde, vasıfları itibariyle kamu görevi yerine getiren ve sosyolojik

tanımlarıyla kanaat önderi olarak tanımlanan din görevlilerine, neden cami ve çevresinin

temizlenmesi görevinin verildiği sorusuna, tarafınızca "camii görevlilerini yalnızca ibadet

edilen mekânların temizliğini yapma görevi verilmiştir" cevabı iletilmiştir.

Bu cevap doğrultusunda, esas itibariyle görevi dinimizle ilgili ibadet ve eğitim vasfı taşıyan

cami görevlilerine, ibadet edilen mekânların temizliğini yapma görevi verilmesinin nedeni

nedir?

2. 7/2001 sayılı soru önergemde yer alan 4 nolu soruda, Diyanet işleri Başkanlığının Görev ve

Çalışma Yönergesinin 107 ve 108 inci maddeleri hükmünce, imam-hatip ve müezzinlere,

çeşitli yerel birimlerle irtibat kurularak cami ve çevresinin temizliğini yaptırmak görevi

verildiği dikkate sunularak, bunun gerçekleşmemesi durumunda temizliğin kim tarafından

yapılacağı sorulmuş, tarafınızca bu soruya da, "camilerin temizliği konusunda yerel birimlerle

görüşmeler ve koordinasyon müftülükler tarafından yürütülmektedir" cevabı verilmiştir.

Bu kamu görevlisinin, cami temizliği yaptırılması konusunda çeşitli birimlere ricacı konuma

getirilmesi yerine, cami ve çevresinin temizlik işinin düzenli hizmet olarak verilmesi için

herhangi bir düzenleme yapılması düşünülmekte midir?

3. Türkiye'de ibadete açık camii sayısı ne kadardır?

4. Bünyesinde temizlik görevlisi bulunan camii sayısı ne kadardır?

CEVAP

1. 2. Cami görevlilerine yalnızca ibadet edilen mekânların temizliğini yapma görevinin

verilmiş olması, temizlik için ayrı bir personelin bulunmamasından kaynaklanmaktadır. Ayrıca

özellikle şehir merkezlerindeki camilerde imam-hatiplerin yanında müezzin kayyımlar

istihdam edilmekte, "Diyanet İşleri Başkanlığı Görev ve Çalışma Yönergesinde" cami

temizliğinin müezzin-kayyımların görevlerinden birisi olduğu belirtilmektedir.

295

3. Ülkemizde 83.574 cami ibadete açıktır.

4. Yirmi (20) camide hizmetli, 13.656 camide de görev alanları arasında cami temizliği de yer

alan müezzin - kayyımlar görev yapmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

1: Kamu kurum ve kuruluşlarının kaçı engellilerin erişebilirliğine uygun hale getirilmiştir?

2: Yol, kaldırım, yaya geçitlerinin ne kadarı engellilerin erişebilirliğine uygun hale

getirilmiştir?

3: Yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel hizmet sunan

umuma açık yerlerin ne kadarı engellilerin erişebilirliğine uygun hale getirilmiştir?

4: Büyükşehir Belediyelerinin ve belediyelerin kaçında şehir içinde sunulan toplu taşıma

hizmetleri engellilerin erişebilirliğine uygun hale getirilmiştir?

5: Bu zamana kadar kaç engellinin istihdamı sağlanmıştır?

6: Ülke genelinde toplam engelli sayısı nedir, bu sayının illere ve bölgelere göre dağılımı

nasıldır?

7: İstihdamları sağlanan engellilerin toplanı engelli sayısındaki oranı nedir?

CEVAP

1-2-3-4: 5378 sayılı Özürlüler Kanununun Geçici 2 nci maddesi, engelli vatandaşlarımızın

toplumsal yaşama tam, eşit ve etkin katılımları ile hizmetlerden diğer bireylerle eşit biçimde

faydalanmalarını sağlamaya yönelik önemli ve öncü nitelikte bir düzenlemedir. Kamu kurum

ve kuruluşları ile yerel yönetimler konuya ilişkin yükümlülüklerini farklı düzeylerde yerine

getirmiş olup, devam etmekte olan hazırlık süreci 07.07.2012 tarihi itibariyle sona erecektir.

Bakanlığımız tarafından 12.12.2011 tarihinde 81 İl Valiliğine gönderilen yazıda, ulaşılabilirlik

konusundaki yasal zorunluluklar hatırlatılmış, Özürlüler Kanununun geçici 2 nci ve 3 üncü

maddeleri ile hüküm altına alman hususların tüm illerde yapılı çevreyle ilgili görev ve

sorumlulukları olan ilgili kurum ve kuruluşlarca uygulanmasına yönelik tedbirlerin Valilikler

tarafından ivedilikle alınması talep edilmiştir.

Ayrıca Bakanlığımız tarafından kamu kurum ve kuruluşları ile yerel yönetimler tarafından

yerine getirilmesi gereken yükümlülüklere destek vermek amacıyla;

• Ulaşılabilirliğin sağlanması için örnek uygulamalar yapılması yoluyla, doğru

uygulamaların ülke geneline yaygınlaşması için kamu duyarlılığının artırılmasının

amaçlandığı "Örnek Engelsiz Kent Projesi" çalışmaları,

• Bakanlığımız tarafından tüm Türkiye'de 7 bölgede yerel yönetimleri mevzuat ve teknik

eğitim anlamında bilgilendirmeyi amaçlayan "Ulaşılabilirlik Bölgesel Paylaşım

Toplantıları",

• Türkiye Belediyeler Birliği işbirliği ile belediye birlikleriyle yerel düzeyde yapılan

toplantılar sürdürülmekte, konuya ilişkin çalışmalarımız devam etmektedir.

5: Devlet Personel Başkanlığı verilerine göre. 2011 yılı Ağustos ayı itibariyle kamu

kurumlarında engelli kontenjanında istihdam edilen 20.829 engelli memur bulunmaktadır.

Türkiye îş Kurumu verilerine göre 2011 yılında kamu ve özel sektörde çalışan toplam 83.435

engelli işçi bulunmaktadır.

6: Türkiye genelinde engellilerin sayısını netleştirmek üzere Bakanlığımızca çalışmalar hızla

sürdürülmektedir. Bu kapsamda Ulusal Özürlüler Veri tabam' na (ÖZVERİ) kayıtlı, yaşayan ve

296

adresi bilinen 1.241.854 engelli birey bulunmaktadır.

7: 2005 yılından günümüze engelli istihdamında önemli gelişmeler kaydedilmiştir. 2011

yılında istihdam edilen engelli işçi sayısı 2005 yılma oranla % 64, engelli memur sayısı da %

138 artış göstermiştir. Söz konusu dönemde istihdamları sağlanan engellilerin toplam engelli

sayısına oranına ilişkin veri toplama çalışmalarımız devam etmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın koordinasyonunda yürütülmekte olan İŞKUR'un da

sorumlu olduğu Sosyal Politika ve İstihdam Faslının 2. Açılış kriterinde "...kadınların işgücü

piyasasına katılımına özel bir önem vermek suretiyle cinsiyet eşitliğinin her alana

yaygınlaştırılması yaklaşımı benimsenmelidir" denilmektedir.

Bu kapsamda İŞKUR, istihdam oranının artırılması, cinsiyet eşitliğinin iyileştirilmesi amacıyla

Avrupa Birliği (AB) fonları, British Council, ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü), Dünya

Bankası, Avrupa Eğitim Vakfı ve Birleşmiş Milletler Kurumlan ile işbirliği içinde çeşitli

projeler yürütmektedir. Kadınlara girişimcilik, çocuk-yaşlı bakımı, v.b. eğitimler

verilmektedir. Bu projelerin temel amacı, yaşlı ve çocuk bakımı nedeniyle uzun süre işsiz kalan

ve işgücüne dahil olmayan kadınları işgücüne dahil etmek olarak açıklanmıştır.

1. Bu zamana kadar kadın istihdamının artırılmasına yönelik ülke çapında İŞKUR

liderliğinde kaç projeye destek sağlanmıştır?

2. Bu projeler sonunda kaç kadına sertifika verilmiştir?

3. Sertifika alan kaç kadının istihdamı sağlanmıştır?

4. Bu projelerin başarıya ulaşıp ulaşmadığı nasıl ölçülmektedir?

5. Projelerin temel amacı, yaşlı ve çocuk bakımı nedeniyle uzun süre işsiz kalan ve işgücüne

dahil olmayan kadınları işgücüne dahil etmek ise, çocuk bakıcılığı, yaşlı bakıcılığı, v.b.

alanlarda verilen eğitimler, kadınların sosyal hayata katılımını desteklemek yerine, daha çok

eve kapanmasına yol açmaz mı?

CEVAP

Kadınların işgücü piyasasına katılımlarının düşüklüğü ve kadınlar arasındaki işsizlik oranının

yüksekliği işgücü piyasasının kilit sorunlardan biridir. TÜİK'ten alman verilere göre kadınların

işgücüne katılım oranı 2011 yılı Temmuz ayı itibariyle yüzde 30,3 ve kadın istihdam oranı

yüzde 29,4'tür. Bu rakamlar yüzde 62,1 kadın istihdam oranına sahip AB ile kıyaslandığında

dikkate değer farklılıkları ortaya koymaktadır.

Dezavantajlı grup içerisinde kabul edilen kadınların, istihdam oranını arttırmak kadını işgücüne

ve istihdama katarak ekonomik kalkınmayı, sosyal eşitliği ve toplumsal uyumu sağlamak

ülkemizde uygulanan sosyal politikaların temel amaçları arasında yer almaktadır. Bu kapsamda

İŞKUR tarafından uygulanan projeler ile kadınların istihdam edilebilirliklerini arttırmak,

onların daha çok ve daha iyi işlere girişlerini kolaylaştırmak ve kadınların işgücüne

katılımlarını önleyen engelleri azaltmak amaçlanmaktadır. Bu sayede kadınların sosyal hayata

katılımı desteklenmektedir.

Kadın istihdamının arttırılmasına yönelik ülke çapında İŞKUR liderliğinde dört projeye destek

sağlanmıştır. Bu projeler. Aktif İşgücü Programları Projesi (AİPP 1), Aktif İstihdam Tedbirleri

ve İŞKUR'a Yerel Düzeyde Destek Projesi (AİTP 2), Kadın İstihdamının Desteklenmesi

Operasyonu, Genç İstihdamının Desteklenmesi Operasyonu'dur.

Aktif İşgücü Programlan Projesi'nde (AİPP 1) 19.247, Aktif İstihdam Tedbirleri ve İŞKUR'a

Yerel Düzeyde Destek Projesi'nde (AİTP 2) 4.734, Kadın İstihdamının Desteklenmesi

297

Operasyonu'nda 9.494, Genç İstihdamının Desteklenmesi Operasyonu'nda 3.792 olmak üzere

toplam 37.267 kadına sertifika verilmiştir.

Aktif İşgücü Programları Projesi'nde (AİPP 1) 4.596, Aktif İstihdam Tedbirleri ve İŞKUR'a

Yerel Düzeyde Destek Projesi'nde (AİTP 2) 573, Kadın İstihdamının Desteklenmesi

Operasyonu'nda 928 olmak üzere toplam 6.097 kadının istihdamı sağlanmıştır.

Bu projelerde kullanılan başarı kriterleri; istihdamı gerçekleştirme oranı, kaynakları verimli

kullanmak, girişimci kadın kursiyerlerin başarısı, unutulan mesleklerin canlandırılması, yerel

şartların zorluklarını aşıp sonuca ulaşabilmek, bölgede ihtiyaç duyulan mesleklerde nitelikli

eleman yetiştirmek, Türk ve AB mevzuatına uygun şekilde projeleri yürütmektir.

KAMU KURUMU

SORU ÖNERGESİ

1 - Kamu kurum ve kuruluşlarına ait binaların ne kadarı kira karşılığı kullanılmaktadır?

2- Bu binalara ödenen kira miktarı toplamda ne kadardır?

3- Kamuya ait kuruluşların kamu binaları dururken kiralama yoluyla hizmet almalarının

nedeni nedir? Devlete ait binalar hizmet açısından yetersiz mi kalmaktadır?

4- Son 10 yıl içinde kiralama karşılığı kullanılan kamu binalarına yapılan tadilat miktarları ne

kadardır?

5- Kamuya ait binaların şehir merkezinden uzak, rayiç bedeli yüksek yerlere taşınmasının ve

buralarda kiralama yoluyla kullanılmasının nedeni nedir?

6- TOKİ, Türkiye'nin her yerine düşük Ödemeli bina yaparken, kamuya ait birimlerin yüksek

bedeller karşılığı kiralık bina kullanmasının nedeni nedir?

7- TOKİ'ye kamu adına kullanmak üzere neden bina yaptırılmamaktadır?

8- Başbakanlık ve bağlı birimlerin Ankara'da kiralayarak kullandığı bina sayısı ne kadardır?

9- Bu binalara ödenen kira bedeli ne kadardır?

10- Bu binalara yapılan tadilat tutarı ne kadardır?

CEVAP

Kamu kurumlarında hizmet binası ihtiyacı, kira, satın alma veya yaptırma yolları ile temin

edilmektedir. Yeni kurulan idareler genellikle kiralama yapmak zorunda kalmaktadırlar.

Kamu kurumlarının hizmet binası kiralama, satın alma veya yaptırma tercihi, imkânların

değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkmaktadır.

Merkezi yönetim bütçesine dahil 104 kamu idaresinin (30'u genel bütçeli idare, 40'ı yüksek

öğretim kurumu olmak üzere 67 özel bütçeli idare ile 7 düzenleyici ve denetleyici kurum)

hizmet binası kiralama giderleri için 2011 yılında yapılan harcamalar idareler itibariyle ekli

tabloda gönderilmektedir.

298

Kurum

Kod

Kurum Adı Hizmet Binası

Kiralama

Giderleri

01 CUMHURBAŞKANLIĞI 0

02 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ 275.284

04 YARGITAY 683.220

05 DANIŞTAY 147.528

07 BAŞBAKANLIK 390.959

07.77 8ASIN-YAYIN VE ENFORMASYON GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2.472.666

07.82 HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 523.241

07.86 DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI 2.923.544

08 ADALET BAKANLIĞI 4.262.620

09 MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI 12.878

10 İÇİŞLERİ BAKANLIĞI 8.142.950

10.81 JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI 8.088

10.82 EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2.875.013

10.83 SAHİL GÜVENLİK KOMUTANLIĞI 984

11 Dr ŞİŞLERİ BAKANLIĞI 15.091.869

12 MALİYE BAKANLIĞI 396.270

12.76 GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI 17.928.745

13 MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI 856.826

14 BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI 1.860.324

14.81 TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2.902.515

15 SAĞLIK BAKANLIĞI 23.377.486

16 ULAŞTIRMA BAKANLIĞI 4.020

16.81 DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI 9.237

18 ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 1.346.230

21 KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI 7.919.414

27 ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI 659.239

28 EKONOMİ BAKANLIĞI 760.361

30 GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI 398.914

31 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 259.540

33 ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI 7.313

38.04 HACETTEPE ÜNÎVERSİTE5Î 9.901

38.05 GAZİ ÜNİVERSİTESİ 7.400

38.06 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 1.233.151

38.09 MARMARA ÜNİVERSİTESİ 30.895

38.10 YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 4.188

38.11 MİMAR SİNAN GÜZEL 5ANATLAR ÜNİVERSİTESİ 341.288

38.15 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ 25.704

38.16 ANADOLU ÜNİVER5İTESI 277.080

38.17 SELÇUK ÜNİVERSİTESİ 16.520

38.21 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ 3.376

38.22 ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ 600.124

38.23 KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 8.470

38.30 İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ 77.156

38.32 HARRAN ÜNİVERSİTESİ 1.386

38.38 BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ 12.760

38.39 KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ 2.800

38.41 CELAL SAYAR ÜNİVERSİTESİ 750

38.43 MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ 4.178

38.46 ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ 495

299

38.49 GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ 3.811

38.50 MUĞLA ÜNİVERSİTESİ 25.552

38.51 KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ 3.500

38.52 KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ 1.433

38.61 NAMIK KEMAL ÜNİVERSITE5İ 1.635

38.62 ERZİNCAN ÜNİVERSİTESİ 2.880

38.66 BOZOK ÜNİVERSİTESİ 14.667

38.68 ORDU ÜNİVERSİTESİ 280.001

38.70 KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ 7.560

38.77 ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ 49.329

38.79 BİLECİK ÜNİVERSİTESİ 36.492

3B.80 BİTLİS EREN ÜNİVERSİTESİ 7.300

38.85 MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİ 154.148

38.87 ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ 104.878

38.89 BAYBURT ÜNİVERSİTESİ 165

38.91 HAKKARİ ÜNİVERSİTESİ 694.617

38.92 İĞDIR ÜNİVER5ITE5İ 92.783

38.93 ŞIRNAK ÜNİVERSİTESİ 157.488

38.95 YALOVA ÜNİVERSİTESİ 158.405

38.97 YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ 180.000

3B.98 BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 49.500

38-99 İ5TANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ 563.400

39.01 İZMİR KATİP CELEBİ ÜNİVERSİTESİ 35.000

39.03 KAY5ERÎ ABDULLAH GÜL ÜNİVERSİTESİ 24-659

39.04 ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 202.000

40.01 ÖLÇME SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞI 6.429

40-02 ATATÜRK KÜLTÜR, DİL VE TARİH YÜKSEK KURUMU 979.831

40.03 ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ 18.576

40.05 TÜRK DİL KURUMU 9.900

40.08 TÜRKİYE BİLIM5EL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU 1.224.952

40.09 TÜRKİYE BİLİMLER AKADEMİSİ BAŞKANLIĞI 538.434

40.10 TÜRKİYE ADALET AKADEMİSİ BAŞKANLIĞI 1.060.604

40.13 YÜKSEK ÖĞRENİM KREDİ VE YURTLAR KURUMU GENEL

MÜDÜRLÜĞÜ

24.915.927

40.14 SPOR ŞENEL MÜDÜRLÜĞÜ 774.151

40.15 DEVLET TİYATROLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 3.087.875

40.16 DEVLET OPERA VE BALESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 1.966.016

40.19 HUDUT VE SAHİLLER SAĞLIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 235.769

40.21 TÜRK AKREDÎTASYON KURUMU 1.012.346

40.22 TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ 802.679

40.27 TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU 57.463

40.28 SAVUNMA SANAYİ MÜSTEŞARLIĞI 3.532.732

40.30 KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE

DESTEKLEME İDARESİ BAŞKANLIĞI

717.370

40.32 TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI 1.607.349

40.34 GAP BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI 647.368

40.40 MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 32.880

40.41 CEZA VE İNFAZ KURUMLARI İLE TUTUKEVLERİ İŞ YURTLARI

KURUMU

10.119.303

40.50 ME5LEKI YETERLİLİK KURUMU BAŞKANLIĞI 243.240

40.51 YURTDIŞI TÜRKLER VE AKRABA TOPLULUKLAR BAŞKANLIĞI 2.110.958

42.02 BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU 2-196.734

300

42.03 SERMAYE PÎYA5ASI KURULU 1.866.353

42.04 BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU 11.357.435

42.05 ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU 3,492.058

42.06 KAMU İHALE KURUMU 7.119.624

42.07 REKABET KURUMU 106.148

42.09 TÜTÜN VE ALKOL PİYA5A5I DÜZENLEME KURUMU 1.147.545

MERKEZİ YÖNETİM 184.994.153

SORU ÖNERGESİ

1. Makamınızca kullanılan 06-RDK-46 plakalı BMW 7 serisi marka araç Bakanlığınızın

demirbaşına mı kayıtlı yoksa kiralık mıdır?

2. Eğer kiralıksa kira bedeli, hangi kurum tarafından karşılanmaktadır ve toplam yıllık maliyeti

ne kadardır?

CEVAP

Önergeye konu edilen araç, Bakanlığım demirbaşlarında kayıtlı olmadığı gibi, Makamımca

kiralık olarak da kullanılmamıştır.

KÜLTÜR

SORU ÖNERGESİ

1: Bakanlığınızca hazırlanan "Türk Sineması Prestij DVD Seti" adını taşıyan çalışma

tamamlanmış mıdır?

2. Bahsi geçen çalışma kapsamında Türk Sinemasını tanıtmak amacıyla seçilen filmler

hangileridir?

3. Bu filmler hangi kriterler göz önünde bulundurularak seçilmiştir?

4. Filmleri seçen ekipte kimler yer almaktadır?

5. Basında yer alan haberlerde, seçilen filmler ağırlıklı olarak cezaevleri, ölüm orucu, 12 Eylül

ve işkence temalı olduğu işlenmiştir. Bu haberler doğru ise, adı içerisinde Kültür ve Turizm

olan bir Bakanlığın, Türkiye'yi bu temalarla tanıtmasının gerekçesi nedir?

6. Bu tür filmlerin Türkiye'nin tanıtımında kullanılacak olmasının, Türkiye'nin turizmine ve

tanıtımına yapacağı katkı ne şekilde olacaktır?

CEVAP

Çalışma kapsamında Türk Sinemasını tanıtmak amacıyla seçilen filmler "Sonbahar,

Mommo-Kız Kardeşim, Uzak İhtimal, Pandora'nın Kutusu, İki Dil Bir Bavul, Aşk Tesadüfleri

Sever, Beynelmilel, Babam ve Oğlum, 120, Selvi Boylum Al Yazmalım" filmleridir.

Sinemamızı yurt dışı temsilciliklerimiz aracılığı ile yabancı dostlarımıza tanıtmak, ortak

çalışmalar için bir ilham kaynağı oluşturmak, yurt içi ve yurt dışından gelen konuklarımıza

Türk Sinemasını tanıtıcı bir "Türk Film Seçkisi" armağan etmek düşüncesiyle ulusal ve

uluslararası alanda elde edilen başarıları, halkımız tarafından izlenme ve beğenilme ölçüsü,

geçmiş ve günümüz Türk Sinemasının gelişimini yansıtabilmeleri ve filmlerin yapımcılarından

gerekli izinlerin alınabilmesi gibi ölçütler göz önüne alınarak hazırlanmış, şu anda çoğaltım

aşamasındadır.

301

MADENCİLİK

SORU CEVAP

Eti Maden adı ile 1935 yılında kurulan ve 1998'de Eti Holding yapılanması ile özellikle bor

ürünleri alanında faaliyet gösteren Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Kamu Kuruluşları

arasında ihracatta 1. sırada yer alarak ülkemiz ekonomisi için ne kadar önemli bir yere sahip

olduğunu göstermiştir. Türkiye Dünya bor rezervlerinin yaklaşık %72'sini elinde

bulundururken, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü 2011 yılında 2 milyon ton bor ürünü

satarak 831 milyon dolarlık ihracat yapmıştır. Dünya bor piyasası 1,5 milyar ABD Doları iken

Türkiye'nin bu pazardaki payı 850 milyon dolarla yaklaşık %57'dir.

Bununla birlikte, 1985 yılında çıkarılan 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamına alınan 2840

sayılı Kanun'un 2. Maddesi'nde "Bor tuzları, uranyum ve toryum madenlerinin aranması ve

işletilmesi Devlet eliyle yapılır" denilmekte ise de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nca

hazırlanan ve son olarak 20 Mart 2012 tarihinde TBMM Başkanlığı'na gönderilen bir Kanun

Tasarısı ile mevcut Kanun'un 2. maddesine eklenen fıkrada "Bu madenlerin üretilmesi ve

zenginleştirilmesi, teknik, ticari ve ekonomik sebeplerle ürünün mülkiyeti ruhsat sahibinde

kalmak üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde ihale edilmek suretiyle

üçüncü şahıslara gördürülebilirler. Ancak üçüncü şahıslara gördürülecek işlerin ihale süresinin

üç yıldan fazla olması durumunda konuya ilişkin talepler Yüksek Planlama Kurulu tarafından

karara bağlanır" denilmektedir. Bu bilgiler ışığında;

1. Dünya bor talebinin %40'ını karşılayan ve 2010 yılında GSMH'ye 250 milyon TL katkı

sağlayan adı geçen kurumun ana faaliyet alanı olan bir işten el çektirilmek istenmesinin sebebi

nedir?

2. Bu Kanun Tasarısı hazırlanmadan önce gerekli ve yeterli fizibilite çalışması yapılmış mıdır?

Yapıldı ise GSMH'ye yıllık 250 milyon TL'den ne kadar fazla katkı sağlayacağı

hesaplanmıştır?

3. Yıllık 20-30 milyon dolarlık yatırımlarla Türkiye'nin adeta lokomotifi olan bu vazgeçilmez

kaynakları değerlendiren kuruluşta çalışan 1000'lerce personeli nasıl değerlendirmeyi

düşünüyorsunuz?

4. Eti Maden'in tek rakibi olan Rio Tinto'nun bir kuruluşu olan US Borax'in, üretim sıkıntısı

içinde olduğu ve müşterilerinin taleplerini karşılayamadığı gerçeği var iken ve bu ülkemiz için

bir avantaj teşkil ederken bor rezervleri ile kamu tekeli neden kırılmak istenmektedir?

5. Başbakan Sayın Recep Tayyip ERDOGAN'ın 2005 yılında Avustralya'ya yaptığı seyahatin

ve Dünya bor talebinin %30'unu karşılayan US Borax adlı şirketin uzantısı olan BHP-Billiton

isimli firmanın yetkilileri ile yaptığı görüşmenin hazırlanan Tasarı ile ilgisi var mıdır?

CEVAP

1,2.4,5. Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü (Eti Maden) üretim, pazarlama ve satışlarda

gerçekleştirilen atılımlarla 2005 yılından itibaren bor ürünlerinin Dünya'daki en büyük

ihracatçısı durumuna gelmiştir. 2011 yılı yatırımları 88.657.000 TL olarak gerçekleşmiş olup

% 97'si yurtdışına yapılan satışlardan 828.564.241 milyon ABD $'ı satış hâsılatı elde edilmiştir.

Bu doğrultuda Eti Maden'in, Dünya bor pazarındaki lider konumunu güçlendirmek ve pazar

payını artırma amacı doğrultusunda gereken çalışmalar yapılmaktadır. Eti Maden yıllardan beri

işbölümü, uzmanlaşma ve verimlilik kavramlarını dikkate alarak üretim yapacağı tesislerin

mühendislik hizmetlerinden yapım işlerine, dekapaj işlerinden cevher üretimine, idari bina ve

fabrikalarda temizlik işlerinden yemekhane işlerine, tahmil, tahliye ve torbalama işlerinden

üretilen ürünlerin limanlara veya varış noktalarına kadar nakliyelerini de içeren bir kısım işleri

302

dışarıdan hizmet alımı yaparak temin etmektedir.

2840 sayılı Kanunda değişikliği öngören Kanun Tasarı Taslağında Kanunun 2. maddesine; "Bu

madenlerin üretimi ve zenginleştirilmesi, teknik, ticari ve ekonomik sebeplerle, ürünün

mülkiyeti ruhsat sahibinde kalmak üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri

çerçevesinde ihale edilmek suretiyle üçüncü şahıslara gördüreb i lirler. Ancak üçüncü şahıslara

gördürülecek işlerin ihale süresinin üç yıldan fazla olması durumunda konuya ilişkin talepler

Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanır." fıkrasının eklenmesi söz konusudur.

Söz konusu teklif; uygulamadaki birtakım farklılıkları gidermek, Bor, Uranyum ve Toryum

madenlerinin üretim ve zenginleştirme aşamasında günün teknolojisine uygun üretim

yöntemlerinin hızlı ve etkin olarak uygulanabilmesini sağlamak ve/veya üretim maliyetlerini

düşürebilmek için bir kısım işleri hizmet alımı yoluyla gerçekleştirebilmesine olanak tanınması

amacıyla hazırlanmıştır. Bu yasa değişikliği ile Eti Maden'in rekabet gücünün ve karlılığının

arttırılarak ülke ekonomisine azami katkı sağlaması hedeflenmektedir. Dolayısıyla, bu yasa

değişikliği ile Eti Maden'in ana faaliyetinden uzaklaşması veya kamu tekelinin kırılması gibi

bir durum söz konusu değildir.

3. Söz konusu yasa değişikliği sonrasında, dışarıdan satın alınacak hizmet sonrası ürün

mülkiyeti özel sektöre geçmeyeceğinden pazarlama işinin de özel sektör eliyle yapılması

mümkün değildir. Ayrıca mevcut çalışan personelin yanı sıra yapılan yeni yatırımların devreye

girmesi ile birlikte personel alımları da devam etmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Ülkemizde şimdiye kadar verilmiş olan maden arama ve işletme ruhsatları ile halen çalışan

maden işletmeleriyle ilgili olarak verdiğim 7/2672 ve 7/2673 Esas numaralı soru Önergelerine

Bakanlığınızca verilen 02.02.2012 tarihli, 247 ve 248 sayılı cevabi yazılarda; "...halen

ülkemizde toplam 30.962 adet ruhsatın bulunduğu, 2002-2011 döneminde toplam 12.051

ruhsatın el değiştirdiği, işletme izni düzenlenen ruhsat sayısının 8.523, faaliyetleri durdurulan

ruhsat sayısının 2.830, maden alanlarının ekonomiye kazandırılması için hazırlık aşamasında

bulunan dosya sayısının da 1.651 olduğu, madencilik sektörünün GSYİH içindeki miktarının

yıllara göre giderek arttığı" ifade edilmiştir. Bazı soruların cevapsız bırakıldığı bu konuyla

ilgili olarak;

1. Halen çalışmakta olan maden işletmelerinde toplam kaç kişi istihdam edilmektedir?

2. Sektörde istihdam edilen çalışanların ne kadarı kayıtlı, ne kadarı da kayıt dışı çalışanlardan

oluşmaktadır?

3. Sektörde çalışanların toplam ne kadarı taşeron işçisi olarak çalıştırılmaktadır? Bu amaçla kaç

adet taşeron firmasından hizmet alımı yapılmıştır?

4. Halen çalışmakta olan maden işletmelerinde 2010 ve 2011 yılı maden üretimleri ne kadar

olmuştur?

5. Madencilik sektörünün GSYİH değerleri içindeki paylarının 2002-2011 yıllarına göre

değişimleri nasıl olmuştur? Madencilik sektörü paylarının yıllara göre önemli bir değişim

göstermemesinin sebepleri nelerdir?

6. İptal edilen maden işletme ruhsatlarının iptal gerekçeleri nelerdir? Bu alanların nasıl

değerlendirilmesi düşünülmektedir?

7. Hazırlık aşamasında bulunan dosyalar nasıl uygulamaya açılacaktır? Bu dosyalara ait maden

alanlarının yabancı ortaklarla işletmeye açılacağı iddiaları doğru mudur?

8. Madencilik sektöründe kredi kullanım miktarı ve kredi kullanan işletme sayılarının çok

303

düşük değerlerde kalmasının sebepleri nelerdir?

9. Bakanlığınızın madencilik sektörünün denetiminde uyguladığı kriterler nelerdir?

10. Bu sektördeki kayıt dışı ekonomi ve istihdamın kontrol altına alınması için Bakanlığınızca

ne tür tedbirler alınmış ya da alınmaktadır?

11. Bakanlığınızın konuya ilişkin 2012 yılı programı nasıldır?

CEVAP

1.2,3: Maden işletmelerindeki istihdam edilen çalışan sayısı ve bunların kayıtlı çalışıp

çalışmadıklarının tespiti ile ilgili denetimler hususunun Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı

ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından sorulmasının uygun olduğu

değerlendirilmektedir.

Bakanlığım Bağlı Kuruluşu MTA Genel Müdürlüğü, İlgili Kuruluşları TKİ, TTK, EÜAŞ ve Eti

Maden Genel Müdürlüklerinde hizmet alımı yapılan aktif durumdaki taşeron firma sayısı 277

olup çalışan toplam taşeron personel sayısı ise 2011 yılı sonu itibariyle 15.688'dir (15.688

taşeron işçisinin 6.279'u EÜAŞ Genel Müdürlüğüne ait olup bu taşeron işçilerin bir bölümü

madencilik alanında bir bölümü de elektrik üretim tesislerinde hizmet vermektedir).

4,5: 3213 sayılı Maden Kanununda yapılan değişikliklerle sektörde hareketlilik sağlanmış,

sektörün ihracat ve milli gelir içindeki payında önemli artışlar olmuştur. Bu bağlamda

ülkemizin maden kaynakları çantacı olarak tabir edilen oyunculardan kurtarılarak gerçek

yatırımcının önü açılmıştır.

Bakanlığımca izlenen madencilik strateji ve politikaları sonucunda maden ihracatında önemli

oranda artış olmuş olup; 2002 yılında yaklaşık 685 milyon $ olarak gerçekleşen maden

ihracatımız 2010 yılında 3 milyar 655 milyon $ ve 2011 yılında ise 3 milyar 876 milyon $

olarak gerçekleşmiştir. Gayri Sari Yurt İçi Hasıla (GSYİH) içindeki madencilik payının

2002-2011 yılları arası değişimi ise dolar bazında aşağıda verilmiştir.

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

GSYİH içindeki

Payı (Milyon S)

1.900 2.600 3.600 5.200 6.200 8.100 10.200 9.200 10.500 11.500

2011 yılında yapılan maden üretimlerine dair üretim beyanları 2012 yılı Nisan ayında Maden

İşleri Genel Müdürlüğüne verilmektedir. 2011 yılı Nisan ayında verilen 2010 yılı üretimlerine

ait veriler aşağıda verilmiştir.

Maden Türü 2010 Birim

Karbondioksit 13.696 m3

Mermer 4.287.526 m3

Maden 538.687.353 ton

Cevaplar 6,7,11: Ruhsat sahipleri 3213 sayılı Maden Kanununun ilgili maddelerine göre terk

talebinde bulunabilmekte olup Kanunun öngördüğü şartları taşıması halinde ruhsatların terk

işlemleri yapılmaktadır. Bunun yanı sıra 3213 sayılı Maden Kanunu ve 06.11.2010 tarih ve

27751 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği"nin

aşağıda bir bölümü verilen maddelerine göre vecibelerini yerine getirmeyen ruhsatlar iptal

edilmektedir.

• 'Arama Faaliyeteri' 16. Madde,

• 'Genel Arama Dönemi 18. Madde,

• 'Detay Arama Dönemi 19. Madde,

304

• 'Proje Eksikliklerinin Tamamlanması' 28. Madde,

• 'Üretim Yapılmayan İşletme Ruhsat Sahaları ve Tesisler' 37. Madde,

• 'Beyan Usulü'91. Madde.

Maden İşleri Genel Müdürlüğünce maden alanlarının ekonomiye kazandırılması için

09.01.2012 tarihinde başlayan sahaların ihale süreci devam etmekte olup 10.04.2012 tarihi

itibariyle 1.092 sahanın ihalesi tamamlanmıştır. Tamamlanan bu ihale süreci ile 142,7 milyon

TL gelir elde edilmiş ve 88 adet ruhsat düzenlenmiştir. Yeni sahaların ihale sürecine dair

hazırlık çalışmaları da devam etmektedir. Ayrıca, ihaleye hazırlık aşamasında olan ruhsat

alanlarının yabancı ortaklar ite işletmeye açılacağı yönündeki iddialar gerçeği yansıtmamakta

olup söz konusu ruhsat dosyalarının ihale süreci yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri

çerçevesinde yapılmaya devam edilecektir.

Cevaplar 8-10: Benzer konuda verilen ve süresi içerisinde cevaplanan yazılı soru önergenize

verilen cevapta da açıklandığı üzere Maden İşleri Genel Müdürlüğüne yapılan maden arama,

işletme tesis konularındaki talepler değerlendirilerek uygun bulunanlara kredi verilmektedir.

Madencilerden gelen talep üzerine uygun görülerek kullandırılan kredi miktarı; 2003 yılı

1.100.000 TL, 2004 yılı 1.774.500 TL ve 2007 yılı 375.000 TL olup kredi tahsis edilen firma

sayısı ise; 2003 yılı (8), 2004 yılı (14) ve 2007 yılı (4) olmuştur.

Maden ruhsatlarının denetimi 3213 sayılı Maden Kanunu ve 06.11.2010 tarih ve 27751 sayılı

Resmi Gazete'de yayımlanan "Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği"nin 74. Madde

ve 75. Madde'si hükümleri çerçevesinde yapılmaktadır. Burada herhangi bir kişi veya firmaya

ayrımcılık yapılması gibi bir husus söz konusu değildir.

Madencilik sektöründe yapılan faaliyetlerin denetimi etkin olarak yapılmakta ve bu konuda

ilgili diğer Bakanlıklar ve Kurumlar ile sürekli koordinasyon halinde çalışılmaktadır. Bunun

sonucu olarak yukarıda açıklandığı üzere madencilik sektörünün GSYIH içindeki payı 2002

yılına oranla önemli artış göstermiştir.

ÖZELLEŞTİRME

SORU ÖNERGESİ

Hükümetlerinizce 2003 yılından buyana yapılan özelleştirme ihalelerisin birçoğuna devlete

olan vergi borçlarını ödemeyen firmaların da katıldığı ve bazı Özelleştirmeleri kamuoyunda

iktidar partisine yakınlığı ile bilinen bu durumdaki firmaların aldıkları iddia edilmektedir.

Kamuoyunda ciddi rahatsızlıklara yol açan bu konuyla ilgili olarak;

1. 2003-2012 döneminde yapılan özelleştirme ihalelerinde, Hazineye vergi borcu bulunduğu

halde katılan ve ihaleleri kazanan firmaların bulunduğu iddiaları doğru mudur?

2. Doğru ise bu durumdaki firmaların özelleştirme ihalelerine katılmaları yasal mıdır?

3. Devlete olan vergi borcunu ödemedikleri halde özelleştirme ihalelerini kazanan firmalar

hangileridir?

4. Bu durumdaki firmalar hangi özelleştirme ihalelerim almışlardır?

5. Bu firmalardan hangileri İhale sonrasında vergi borçlarını ödemişlerdir?

6. Halen anılan dönemde yapılan Özelleştirmelerde ihale kazandığı halde devlete vergi borcu

bulunan kaç firma vardır? Bu firmalar hangileridir ve Hazineye olan vergi borçları ne kadardır?

7. Bunların iktidara yakınlığı ile bilinen firmalar olduğu iddiaları doğru mudur?

8. Anılan dönemde Hazineye olan vergi borçlarını ödemedikleri halde özelleştirme ihalelerine

katılarak ihale kazanan firmalardan kaçı ile mahkemelik olunmuştur?

305

9. Bu durumdaki firmalar hangileridir? Bakanlığınızca açılan ve sonuçlanan davaların yıllara

göre dağılımı nasıldır?

10. Anılan davaların kaçı sonuçlanmıştır? Sonuçlanan hangi davalar, Bakanlığınız lehine ve

nasıl sonuçlanmıştır?

CEVAP

4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'un 18'inci maddesinde, özelleştirme

yöntemleri, değer tespiti ve ihale usulleri belirtilmiş, 37'nci maddesinde de ihale usullerine

ilişkin esasların idarece çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

Gerek 23 Ağustos 2000 tarihinde gerekse 29 Kasım 2003 tarihinde yayımlanan Özelleştirme

Uygulamalarında Değer Tespiti ve İhale Yönetmeliklerinde, özelleştirme ihalelerinde

uygulanacak usul ve esaslar belirlenmiştir. Bu düzenlemelerde, özelleştirme ihalelerinde

isteklilerde vergi borcu noktasında bir şart aranmamaktadır.

Vergi Usul Kanunu'nun "Vergi mahremiyeti" başlıklı 5'inci maddesi ve Amme Alacaklarının

Usulü Hakkında Kanun'un 107'nci maddesi hükümleri nedeniyle bilgi verilememektedir.

Ancak belli bir miktarın üzerinde vergi borcu olan veya kesinleşen vergi ve cezası olan

mükellefler ilan edilmektedir. 2011 yılı için 200 bin lirayı geçenler vergi dairelerinin ilan

yerlerinde, 1 milyon lirayı geçenler de Gelir İdaresinin İnternet sitesinde ilan edilmiştir.

Dolayısıyla, Özelleştirme İdaresi Başkanlığında söz konusu soru önergesine konu edilen

hususlara ilişkin bilgi ve belge bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

2005 Şubat ayında; İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Özelleştirme Yüksek Kurulu

(ÖYK) ile bir protokol yaparak, 2005 Mart ayında, TDİ 'ye bağlı şehir hatlarının yönetimi;

vapur ve iskeleler ile birlikte İDO'ya devredilmiştir.

İDO'dan ayrı bir tüzel kişilik ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki olarak kurulan İstanbul

Şehir Hatları Turizm ise, 2010 yılı Eylül ayında bünyesine devredilen ve İstanbul Deniz

Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İDO)'dan ayrılan 34 adet yolcu vapuru ve 49 şehir hatları

iskelesinde hizmet vermektedir.

Ancak 1987 yılında kurulan İstanbul Deniz Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. 8 Nisan 2011

tarihinde Özelleştirilerek, 16 Haziran 2011'de TASS Denizcilik ve Ulaştırma Hizmetleri

Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye devredilmiştir.

Oluşan bu yeni durum sonrası yapılan açıklamalarda; özleştirilmeden önce İDO bünyesinde

Taşeron firma adına, Marmara Denizi sınırlan içerisinde değişik unvanlarda "Belirli Süreli İş

Sözleşmesi" ile her yıl kağıt üzerinde giriş çıkış yapılarak yenilenen mukavele kapsamında

yıllardan bu yana görev yapan işçilerin bir kısmının İDO bünyesinde kaldığı belirtilmektedir.

Özelleştirilme sürecinden önce “Belirli Süreli iş Sözleşmesi” ile hak etmedikleri bir ücret

uygulamasıyla karşı karşıya kalan işçiler, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına ve

İstanbul Deniz Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye mağduriyetlerinin giderilmesi yönünde

yapmış oldukları girişimlerden bir sonuç alınamamıştı.

Ayrıca, özelleştirme öncesi İDO'da görev yapan ve değişik isimlerde taşeron firma adına

çalışan personellerin, ihaleyi alan yeni şirketin bünyesine aktarılacağı dile getirilmekle

birlikte, bu personellerden kazanılmış haklan olan kıdem tazminatları ve geriye dönük fazla

çalışma mesai ücretleri gibi ödenmemiş haklarına yönelik nasıl bir uygulama yapılacağı

hususu belirsizliğini korumaktadır.

Diğer taraftan, özelleştirme sonrası oluşan yeni yönetim, İDO'nun yeni fiyat politikasını

306

belirlemiş ve bu kapsamda, "dinamik fiyatlandırma sistemi"ne geçildiğini duyurmuştur.

Söz konusu fiyatlandırma politikası ile kamu yararının ve eşitlik ilkesinin yok sayıldığı bir

sürece girildiği görülmektedir.

Şöyle ki; "Dinamik Fiyatlandırma Sistemine göre havayolu şirketlerinde olduğu gibi, erken

bilet alan yolcular daha ekonomik şartlarda seyahat edebilir iken, sefer saati yaklaştıkça bilet

fiyattan yükseliyor. Bu uygulama, bir yandan ekonomik seyahat etmek isteyen vatandaşların

daha erken bilet almaşım teşvik ederken, seyahat zamanına yakın bilet alanlar ise daha yüksek

fiyattan yolculuk yapıyorlar.

Ancak, kar amaçlı ve rekabetin oldukça yoğun olduğu havayolu taşımacılığında uygulanan bu

sistem ile, kamu yararının gözetilmesinin ve eşitlik prensibinin Öncelikli olduğu ve özellikle

rekabetin olmadığı kısa mesafeli yolculuklarda uygulanması kabul edilebilir bir durum

değildir.

Çünkü İDO'nun bu uygulaması, tatil kararını aylar öncesinden vermesi mümkün olmayan veya

bilet almak için maaş bekleyen insanları mağdur ederken, Özelleştirilen şirketin bir kamu

kuruluşu gibi tekel niteliği kazanmasına da neden olmaktadır.


1- İDO'nun özelleştirilmesine ilişkin çalışmalar için danışmanlık hizmeti alınmış mıdır?

Alındı ise kimden hangi yöntemle alınmıştır? Danışmanlık hizmeti için ödenen ücret

nedir?

2- İDO'nun satış sürecinden önce her hangi bir kurum/kuruluş veya meslek odalarından

görüş alınmış mıdır? Alındı ise isimleri nedir?

3- İDO'nun Özelleştirilmesi, Türkiye Denizcilik İşletmeleri tarafından bedelsiz olarak

İstanbul Büyükşehir Belediyesine devredilen şehir hatları işletmesi devir protokolüne

uygun mudur?

4- Çalışanların mağduriyetinin önlenmesi bakımından kazanılmış haklan ve Özelleştirme

sonrası durumları hakkında bir tedbir alınmış mıdır?

5- İDO'nun özelleştirilmesi sonrasında devredilen araç, gereç, iskele, bina v.b. menkul ve

gayrimenkuller nelerdir? Bunların kayıtlı değerleri nedir?

6- İDO'yu devralan kuruluşa hangi hak ve imtiyazlar tanınmıştır? Satış sözleşmesinde

imtiyaz sınırlaması var mıdır?

7- Satış sözleşmesinde; taşıma ücretlerinin belirlenmesi hususunda kamu menfaati dikkate

alınmış mıdır? İDO'yu devralan kuruluşun ücret belirleme yetkisi hangi kıstaslara

göredir?

8- IDO'da uygulamaya konulan "dinamik fiyat" uygulaması vatandaşlarımız arasında

büyük tepkilere neden olmaktadır. Özelleştirme öncesi sabit fiyat uygulaması söz

konusuyken yeni uygulamada fiyat her an değişebiliyor. Bu durumun kamu yaran

gözetilerek düzeltilmesi yönünde her hangi bir girişimde bulunmayı düşünüyor

musunuz? Düşünmüyorsanız vatandaşa yapılan bu fahiş fiyat uygulaması hakkında ne

düşünüyorsunuz? Bu uygulama vatandaşa yapılan mali bir zulüm değil midir?

CEVAP

Söz konusu soru önergesinin l'inci, 2'nci ve 3'üncü maddelerinde belirtilen sorulara ilişkin İDO

A.Ş.'nin yıllara göre ciro ve kar-zarar tutarları ile yıllara göre personel sayısı ve 31.12.2010

tarihli bilançosunu gösterir tablolar ilişikte sunulmuştur.

307

1- İDO A.Ş.'nin özelleştirme çalışmalarına yardımcı olmak üzere, 4046 sayılı Kanun

hükümleri çerçevesinde yapılan ihale ile danışmanlık hizmeti aldığı, Danışmanlık Hizmet

Alımı Sözleşmesinin, özelleştirme geliri üzerinden basan primi ödenmesi esasına dayalı

olduğu, danışman konsorsiyumuna 2.238.600 (İki milyon İki yüz otuz sekiz bin altı yüz)

Amerikan Dolan basan priminin ödendiği,

2- İDO A.Ş.'nin özelleştirme çalışmalarında 4046 sayılı Kanunun 26. maddesi uyarınca

gerekli desteğin sağlanması için Özelleştirme İdaresi Başkanlığından talepte bulunulduğu ve

bu kapsamda görevlendirilen uzmanların katlımı île Özelleştirme çalışmalarının yürütüldüğü,

3- Türkiye Denizcilik İşletmeleri tarafından Büyükşehir Belediyesine devredilen şehir

hatlarının işletilmesinin, 5216 sayılı Kanunun 26. maddesine istinaden Meclis Karan ile,

sermayesinin %90'ının Büyükşehir Belediyesine ait olan İstanbul Şehir Hatları A.Ş.'ne

devredildiği, bu devrin, Büyükşehir Belediyesi ile TDİ arasında imzalanan devir protokolünde

yer alan "Belediye'ye devredilen gemiler, iskeleler ve terminaller, bu protokolün amacına

uygun olarak Belediye tarafından üçüncü şahıslara, iştiraklerine işlettirilebilir veya kiraya

verilebilir." hükmüne uygun olduğu,

4- 7- İDO A.Ş.'nin özelleştirilmesine ilişkin İhale Şartnamesi ve Hisse Satış

Sözleşmesinde, ŞİRKET'te 4857 sayılı İş Kanunu ve 854 sayılı Deniz İş Kanunu'na tabi olarak

çalışan personelin kanunlardan ve toplu iş sözleşmelerinden doğan tüm haklarının

korunacağının hüküm ve taahhüt altına alındığı, İDO A.Ş.'nin bu soruya cevaben Büyükşehir

Belediyesine gönderdiği yazıda, çalışanların mağdur edilmediği, taşeronların geçmiş yıllardan

gelen haklarının verildiği, taşeron sistemi uygulamasının kaldırılarak gurup şirketlerde

çalışanların istihdam edildiği,

5- 8- ŞİRKET'in özelleştirilmesine ilişkin İhale Şartnamesi ve Hisse Satış Sözleşmesi

çerçevesinde ŞİRKET hisselerinin alıcıya bütün hak ve yükümlülükleri ile devredildiği, devir

tarihi itibarı ile ŞİRKET'in mülkiyetinde 20 (yirmi) deniz otobüsü, 8 (sekiz) hızlı feribot ve 17

(On yedi) arabalı vapurun mevcut olduğu, Büyükşehir Belediyesi mülkiyetindeki 5 (beş) deniz

otobüsü ve 2 (iki) hızlı feribotunun ise 30 yıl süre ile Gemi Kullanım Hakkı Sözleşmeli

çerçevesinde ŞİRKET'e kiralandığı, iskelelerin de yine kiralanmak suretiyle İDO A.Ş.

tarafından kullanıldığı,

6- 9- İDO A.Ş. hisselerinin tüm hak ve yükümlülükleriyle devredildiği, İhale Şartnamesi

ve Hisse Satış Sözleşmesinde alıcının; yürürlükteki ilgili mevzuata, Kamu Kurum ve

Kuruluşlarının, UKOME ve Denizcilik Müsteşarlığının yetkileri dahilindeki karar ve

talimatlarına, gemi ve iskele kullanım sözleşmeleri ile hat, ruhsat ve izinlere ilişkin

yükümlülüklere uyacağı, olağanüstü hal, doğal afet, seferberlik ve savaş hallerinde

kullanımında olan iskele ve gemileri Büyükşehir Belediyesi, Türk Silahlı Kuvvetleri ve diğer

ilgili kurumların kullanmasında Öncelik sağlayacağı hüküm ve taahhüt altına alındığı,

7- 10-5216 sayılı Kanunun 7/f ve 9. maddeleri uyarınca İstanbul İl sınırları içerisindeki

toplu taşıma hatlarında uygulanacak sefer ve ücret tarifelerinin UKOME'nin onayına tabi

olduğu, UKOME kararlarının belediyeler ve bütün kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgililer için

bağlayıcı olduğu, bu sebeple, hisse devir sözleşmesinde taşıma bedellerinin tayin edilmesine

ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği,

8- 11- Belirtilen hususta İstanbul Deniz Otobüsleri A.Ş.'den bilgi istenildiği ve gelen

cevabi yazıda; Dinamik fiyatlandırmanın "erken al-ucuz al" yöntemiyle yapılan bir satış

sistemi olduğu, bu uygulama ile bilet alımını erken gerçekleştiren müşterilerin sabit fiyat

dönemine göre daha ucuz olan kampanyalı biletleri satın alabilme şansına sahip olduğu, yeni

fiyatlandırma ile hem sefer doluluk oranlarının artmış olduğu, hem de daha önce fiyatlar

nedeniyle bu hizmetten yararlanamayan yolcuların da seferleri kullanabilmelerinin

308

sağlandığının belirtildiği, Büyükşehir Belediye Başkanlığından alınan bilgilerden

anlaşılmıştır.

SAĞLIK

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği üzere 4857 sayılı İş Kanununun 74.maddesi Analık halinde çalışma ve süt izni

esaslarını içermektedir. Söz konusu maddede; Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve

doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıştırılmaması

esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta

sure eklenir. Ancak sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse

doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda kadın işçinin çalıştığı

süreler doğum sonrası sürelere eklenir.

Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve

sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir" hükmü yer almaktadır.

Doğum yapan kadın işçilerimize kanunla tanınan yasal izinler yeterli olmamakta ve söz konusu

izinler bittikten sonra tekrar tekrar rapor alarak bu süreleri uzatmaktadırlar.

Gerekçe: Doğum sonrası anne-bebek birlikteliğinin süresi bebeğin bedensel, zihinsel ruhsal

gelişiminde olumlu katkı sağlamaktadır. Emzirme süresinin uzunluğu ise ülkemizde her 8-10

kadında bir görülen meme kanserinin oluşumu üzerinde azaltıcı etki yapmakta ve anne

sağlığını olumlu yönde etkilemektedir. Söz konusu sürenin aile bütünlüğünün ve aile

bağlarının artmasına olan yararı da bilinen bir gerçektir.

1- Doğum sonrası anneler verilen yasal izin sürelerinin bebeklerin ek gıda aşaması olan 4-6 aya

kadar ücretli olarak veya kısmi ücretli olarak izinli sayılmaları konusunda bir çalışmanız var

mıdır?

CEVAP

Bilindiği üzere, 4857 sayılı İş Kanununun "Analık halinde çalışma ve süt izni" başlıklı 74'üncü

maddesinde, "...

İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik

halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli

izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.

Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt

izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi

belirler. Bu süre günlük çakışma süresinden sayılır." hükmü öngörülmüştür.

Bu çerçevede, doğum yapan kadı işçilerimizin yasal izin sürelerinin haricinde belirli bir süre

daha ücretli veya kısmi ücretli olarak sayılmaları konusunda Bakanlığımızda herhangi bir


SORU ÖNERGESİ

19 Ağustos 2011 tarihli Klinik Araştırmaları Hakkında Yönetmelikle; taraf olunan uluslararası

anlaşma ve sözleşmeler ile Avrupa Birliği standartları ve iyi klinik uygulamaları çerçevesinde,

gönüllü insanlar üzerinde gerçekleştirilecek klinik araştırmaların tasarımı, yürütülmesi,

kayıtların tutulması, rapor edilmesi, geçerliliği ve diğer hususlarda bilimsel ve etik

standartların sağlanması ve gönüllülerin haklarının korunmasına dair usul esaslar

düzenlenmiştir.

Özellikle ABD kökenli ilaç firmaları kendi ülkelerindeki sıkı denetimlerden dolayı deney

309

yapamamakta, deneylerini yasalardan kaçmak ve düşük maliyetle gerçekleştirmek için az

gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri seçmektedirler. Ülkemizde de bu konuda faaliyet

gösterdikleri bilinmektedir. Bu yönetmelikle izin verilen uygulama sonucunda, gönüllü

vatandaşlarımız imzaladıkları formlarla ölümle dahi sonuçlanabilecek bedelleri göze

almaktadırlar. Nitekim kamuoyunda son günlerde de gündeme geldiği üzere üniversite

öğrencileri harçlıklarını bile gönüllü kobaylıktan karşılamaya çalışmakta ve bedenlerini araç

haline getirebilmektedirler.

Bu çerçevede;

1- Ülkemiz ilaç şirketlerinin kobay ülkesi haline dönüşmesini önleme konusunda yasal

altyapı hazırlamayı düşünüyor musunuz?

2- Ticari yol ve yöntem haline getirilerek pek çok sağlıklı ama işsiz vatandaşımıza tuzak

olan gönüllü kobaylığın önlenmesi konusunda ne gibi önlemler almaktasınız?

CEVAP

1- Ülkemizde yürütülmesi planlanan klinik ilaç araştırmaları hakkında yasal düzenlemeler

birçok dünya ülkesinden önce ele alınmış ve hukuki bir zemine dayandırılmıştır.

14 Nisan 1928 tarihli ve 863 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 'Tababet ve Şuabatı

Sanatlarının Tarz-ı İcrasına Dair Kanun’un 70 inci maddesinde hastadan olur alınmadan bir

müdahalede bulunulmayacağı belirtilmiştir. 19 Şubat 1960 tarihli ve 10436 sayılı Resmi

Gazete'de yayımlanan Tıbbi Deontoloji Tüzüğü'nün 10 uncu maddesinde yine kişinin

bilgilendirilmesi hususuna değinilmiştir. Aynı Tüzüğün, 11 inci maddesinde deneme amacıyla

yapılacak her türlü işlemin deney hayvanları üzerinde yeterince denenmiş olması hususu

hüküm altına alınmıştır.

1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 'Kişinin Hakları ve Ödevleri' başlıklı ikinci

bölümünün 17 inci maddesinde kişinin oluru alınmadan araştırma yapılamayacağı hükmü

getirilmiştir.

1987 tarihli Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'nun 3 üncü maddesinin (k) bendinde Sağlık

Bakanlığından izin alınmadan ve araştırmaya katılan kişilerin oluru olmadan o kişiler üzerinde

araştırma yapılamayacağına bir kez daha değinilmiştir.

Tüm bu düzenlemeler doğrultusunda ve bunlara aykırı olmamak koşulu ile birtakım

yönetmelikler ve kılavuzlar da bunu izleyen yıllarda çıkarılmıştır.

İlaç araştırmalarına özgü ilk yönetmelik 29 Ocak 1993 tarihli ve 21480 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanan 'İlaç Araştırmaları Hakkında Yönetmelik'tir.

Keza 26.09.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 90.maddesinde insanlar

üzerinde yapılan klinik araştırmaların hangi hallerde suç unsuru oluşturduğu ve bu durumda

verilecek cezalar belirlenmiştir.

6 Nisan 2011 tarihli ve 6225 sayılı Kanun ile Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'na eklenen Ek

10 uncu madde ile Ülkemizde; herhangi bir tedavi yöntemi veya araçlarının veyahut ruhsat

veya izin alınmış olsa dahi ilaç ve terkipleri, geleneksel bitkisel tıbbi ürünler ile tıbbi cihazların

bilimsel araştırma amacıyla insanlar üzerinde kullanılabilmesi için, Sağlık Bakanlığından ve

ilgili etik kuruldan izin alınması gerektiği yönünde hüküm kurulmuştur.

Bu Kanun'a istinaden 19 Ağustos 2011 tarih ve 28030 sayılı Resmi Gazete'de "Klinik

Araştırmalar Hakkında Yönetmelik" yayınlanmıştır. Bu Yönetmeliğin amacı; taraf olunan

uluslararası anlaşma ve sözleşmeler ile Avrupa Birliği standartları ve iyi klinik uygulamaları

çerçevesinde, gönüllü insanlar üzerinde gerçekleştirilecek klinik araştırmaların tasarımı,

310

yürütülmesi, kayıtlarının tutulması, rapor edilmesi, geçerliliği ve diğer hususlarda bilimsel ve

etik standartların sağlanması ve gönüllülerin haklarının korunmasına dair usul ve esasları

düzenlemektir. Yönetmeliğin uygulanmasını göstermek üzere çok sayıda Kılavuz yürürlüğe

konulmuştur.

Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere klinik araştırmalara ilişkin olarak ülkemizde yasal

alt yapı yaklaşık seksen yıllık bir geçmişe sahiptir. Uygulanmakta olan klinik araştırmalar

hakkında mevzuat Avrupa Birliği ve gelişmiş ülkelerin mevzuatı ile paraleldir.

2- Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelikte "Sigorta teminatı dışında, gönüllülerin

araştırmaya iştiraki veya devamının sağlanması için destekleyici tarafından herhangi bir ikna

edici teşvikte ve/veya mali teklifte bulunulamaz. Ancak gönüllülerin araştırmaya iştiraki ile

ortaya çıkacak masraflar ile sağlıklı gönüllülerin çalışma günü kaybından doğan gelir azalması

araştırma bütçesinde belirtilir ve bu bütçeden karşılanır" hükmü yer almaktadır.

Yine yürürlükte olan İyi Klinik Uygulamalar Kılavuzu'nda "Etik Kurul, gönüllülerin

araştırmaya katılmasından dolayı oluşabilecek ulaşım, yemek gibi masrafların gönüller

üzerinde herhangi bir zorlamaya neden olmaması veya olumsuz bir etkisi olmaması için

ödemelerin tutarını ve ödeme yöntemini incelemelidir. Gönüllülere yapılacak ödemeler salt

olarak gönüllünün araştırmayı tamamlaması koşuluna bağlı olmamalıdır". "Etik Kurul,

gerekirse ödemenin gönüllüler arasında dağıtılmasının nasıl yapılacağı hususunda bilgi talep

edebilir." ve "Etik Kurul, gönüllülere yapılacak ulaşım, yemek gibi masraflara ilişkin bilgilerin

yazılı bilgilendirilmiş gönüllü olur formunda ve gönüllülere sağlanacak olan diğer yazılı

belgelerde yer almasını sağlamalıdır." hükümleri yer almaktadır.

İlgili hükümlerden de görüleceği üzere gönüllülere ödeme yapılmasına ilişkin olan düzenleme

yalnızca sağlıklı gönüllülerde yapılan çalışmalarda (BY/BE, Faz 1) ulaşım, yemek gibi

masrafların dışında makul ölçüde; çalışma günü kaybından doğan gelir azalmasına ilişkindir.

Bunun dışında herhangi bir ödeme yapılması söz konusu değildir. Neticeten yapılan bu

ödemelerin de, ticari yol ve yöntem haline getirilmemesi için gerekli önlemler alınmıştır.

Elbette uygulayıcıların mevzuat hükümlerini uygulamaları önem taşımaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Toplumu zehirleyen uyuşturucu maddelere karşı ülkelerarası mücadelenin önemi her geçen

gün artmaktadır. Çünkü bu konudaki kaçakçılık olayları sınır tanımaz bir yöntemle

yapılmaktadır.


1. Uyuşturucu maddelerle mücadele konusunda hükümet olarak hangi çalışmaları

yapıyorsunuz?

2. Toplam kaç ülke ile uyuşturucu ile mücadele konusunda işbirliğine gidilmektedir?

3. Ülkemizde son 10 yıl içinde yapılan operasyonlarda toplam ne kadar uyuşturucu madde ele

geçirilmiştir?

CEVAP

Uyuşturucu madde suçlarıyla mücadele kapsamında 20 Kasım 2006 tarihinde "Bağımlılık

Yapıcı Maddeler ve Bağımlılıkla Mücadele Ulusal Politika ve Strateji Belgesi" hazırlanarak

Başbakanlık onayı ile yürürlüğe girmiştir. Söz konusu belge doğrultusunda hazırlanan î inci ve

2 nci eylem planları ile yasal olmayan bağımlılık yapıcı maddelerin ülkemize girişinin

engellemesine yönelik tedbirlerin artırılarak alınması, hudut ve sınır kapılarımızda kaçakçılıkla

daha etkin bir şekilde mücadele edilmesi amacıyla çeşitli faaliyetlerin icra edilmesi

öngörülmektedir.

311

Uyuşturucu madde kaçakçılığıyla mücadelede işbirliği geliştirmek ve bilgi alışverişinde

bulunmak amacıyla, kolluk kuvveti temsilcilerinin ve ülkemizde bulunan yabancı ülke

uyuşturucu irtibat görevlilerinin katılımıyla toplantılar düzenlenmekte olup uluslararası

toplantılara da iştirak edilmektedir.

Başta kaçakçılık olmak üzere her türlü yasa dışı faaliyetlerle mücadelede kurumlar arası

eşgüdümün sağlanması, kolluk kuvvetlerinin operasyonel bilgi ve tecrübelerinin paylaşılması,

işbirliği alanlarının artırılması amacıyla, tüm kurum ve kuruluşlarla toplantı ve çalıştay

faaliyetleri yürütülmektedir.

Kaçakçılıkla mücadelede görev alan kolluk kuvvetleri, başta mevzuat olmak üzere ihtiyaç

duyulan tüm konularda temel branş eğitimi almakta ve zaman zaman çeşitli kurslara tabi

tutulmaktadırlar

Ayrıca uyuşturucu madde kaçakçılığında hem transit, hem de hedef ülke olan Türkiye üretim

ve tüketim bölgelerinde yer alan ülkelerle işbirliğini geliştirerek uyuşturucu kaçakçılığına son

vermeye çalışmaktır. Uluslararası bir sorun olan uyuşturucu madde kaçakçılığı ile mücadelede

ülkeler arası ikili işbirliği ve bilgi paylaşımına ihtiyaç duyulmakta olup bu doğrultuda Ülkemiz

ile 86 ülke arasında Güvenlik İşbirliği Metni imzalanmıştır.

Uyuşturucu ile mücadele kapsamında son on yıl içerisinde kolluk kuvvetlerince 328.749,86 kg

esrar, 73.377,55 kg eroin, 1453,68 kg kokain ve 65.875.401 adet uyuşturucu hap ele

geçirilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

2827 sayılı Nüfus Planlanması Hizmetleri Hakkındaki Kanun nüfus planlaması esaslarını,

gebeliğin sona erdirilmesi ve sterilizasyon işlemlerini, acil müdahale ile gebeliği önleyici ilaç

ve araçların temin, imal ve saptanmasına ilişkin hususları düzenlemektedir. Söz konusu

Kanun'un 2.maddesi, "Gebeliğin sona erdirilmesi ve sterilizasyon, devletin gözetimi ve

denetimi altında yapılır" şeklindedir. Gebeliğin sona erdirilmesi ise aynı Kanun'un 5.

maddesine göre yapılmaktadır ve 5. madde ise "Gebeliğin onuncu haftası doluncaya kadar

annenin sağlığı açısından tıbbi sakınca olmadığı takdirde istek üzerine rahim tahliye edilir.

Gebelik süresi on haftadan fazla ise rahim ancak gebelik, annenin hayatını tehdit ettiği veya

edeceği veya doğacak çocuk ile onu takip edecek nesiller için akli maluliyete neden olacağı

hallerde Doğum ve Kadın Hastalıkları Uzmanı ve ilgili daldan bir uzmanın objektif bulgulara

dayanan gerekçeli raporları ile tahliye edilir." şeklindedir. Yine aynı Kanun'a dayanan

14/11/1983-83/7395 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile; 18/12/1983 tarih ve 18255 sayılı resmi

gazetede yayınlanan Rahim Tahliyesi ve Sterilizasyon Hizmetlerinin Yürütülmesi ve

Denetlenmesine İlişkin Tüzüğün 2. Bölümünde; On haftayı geçmeyen gebeliklerde rahim

tahliyesi: Madde 3; "... Rahim tahliyesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanlarınca yapılır.

Ancak Bakanlıkça açılan eğitim merkezlerinde kurs görerek yeterlik belgesi almış Pratisyen

Hekimler, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanının denetim ve gözetiminde menstrüel

regülasyon yöntemi ile rahim tahliyesi yapabilirler" şeklindedir. Bu bağlamda;

1- Eskişehir Devlet Hastanesi'nde; gebeliği sona erdirecek niteliğe ve beceriye ulaşmak için

kurs görerek yeterlik belgesi almış Pratisyen Hekimler, 2011 yılı Kasım ayından itibaren rahim

tahliyesi yapmamaktadırlar. Söz konusu hastanede Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları

bulunmasına rağmen onlar da rahim tahliyesi yapmamakta ve tahliye için başvuran hastalar geri

çevrilmektedir. Bu durumun nedeni veya nedenleri nelerdir?

2- 2009 yılından itibaren ülke genelinde kaç rahim tahliyesi yapılmıştır ve illere göre dağılımı

nasıldır?

3- 2009 yılından itibaren rahim tahliyesi yapılan kadınların sosyo demografik özellikleri

312

nelerdir?

4- Gebelikleri sonlandırılan kadınların, gebeliklerinin sonlandırılma gerekçeleri nelerdir?

5- On haftanın üzerinde kaç gebelik sonlandırılmıştır ve sonlandırılma gerekçeleri nelerdir?

6- Ülke genelinde, Menstrüel Regülasyon kursu alan kaç pratisyen hekim vardır?

CEVAP

1- Soru 2'nin cevabında yer alan tabloda Eskişehir'de 2011 yılı rahim tahliyesi sayıları

belirtilmiş olup bu sayılardan da anlaşılacağı üzere sözü edilen hastanede rahim tahliyesi

yapılmaması veya rahim tahliyesi için başvuran hastaların geri çevrilmesi söz konusu değildir.

Ayrıca değerlendirilmesi gereken önemli bir diğer durum da rahim tahliyesinin bir aile

planlaması yöntemi olamayacağıdır. Söz konusu işlem ancak güvenli korunma yöntemlerini

uygulayan çiftlerde bu yöntemlere karşılık çok az sayıda karşılaşılabilecek yöntem

başarısızlığına bağlı gebeliklerde kullanılabilecek bir yaklaşımdır. Bu düşünceden hareketle

ülke genelinde birinci basamak sağlık kuruluşları ve aile sağlığı merkezlerinde sunulmakta olan

aile planlaması danışmanlık ve yöntem sunumu hizmetlerinin yanısıra yürütülmekte olan

düşükten önce ve düşük sonrası aile planlaması eğitimleri ve danışmanlığı hizmetlerine özel

önem gösterilmektedir.

2- 2009-2011 yılları Eskişehir'de ve ülke genelinde gerçekleşen Rahim Tahliyesi Sayıları

toplamı aşağıdaki tabloda yer almaktadır:

Yıllar Eskişehir Türkiye

2009 628 60.140

2010 578 58.186

2011 405 69.364

3- Söz konusu veriler özel araştırma konusudur ve bu nedenle rutin veri bildirim sisteminde yer

almamaktadır. 2008 Türkiye Nüfus Sağlık Araştırması'nda bu tür bilgiler bulunmaktadır. 2013

Türkiye Nüfus Sağlık Araştırması'nda da araştırma kapsamına dahil edilmesi planlanmaktadır.

4- Bilindiği üzere 2827 sayılı Nüfus Planlanması Hizmetleri Hakkındaki Kanun'un 5.

maddesinde "Gebeliğin onuncu haftası doluncaya kadar annenin sağlığı açısından tıbbi sakınca

olmadığı takdirde istek üzerine rahim tahliye edilir." ifadesi yer almaktadır. İsteğe bağlı rahim

tahliyelerinde gebeliğin sonlandırılma gerekçesi sorgulanmamaktadır. Söz konusu veriler

ancak kapsamlı nitel araştırma ile belirlenebilir olup Bakanlığımız rutin veri bildirim

sisteminde yer almamaktadır.

5- Söz konusu veriler rutin veri bildirim sisteminde yer almamaktadır.

6-Ülke genelinde Menstrüel Regülasyon kursu alan pratisyen hekim sayısı: 1076'dır.

SORU ÖNERGESİ

Son dönemde medyada çıkan haberlere göre, Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel

Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamaya göre; guatr hastalığı (hipotiroidizm) tedavisinde

kullanılan 'Levotiron Tablet 100 mcg' adlı ilacın '02512' serisine, sara hastalığı (epilepsi)

tedavisinde kullanılan 'Karazepin Tablet 400 mg 30' adlı ilacın '1170' serisine ve kalp hastalığı

tedavisinde kullanılan 'Damtrin Fort Tablet' adlı ilacın da tüm serileri için 2'nci sınıf B

seviyesine çekme karan alındığı ifade edilmiştir. Tüm sağlık kuruluşları, eczane ve

hastanelerin, bu ilaçlan ilaç depolarına veya üretici firmalara iade etmeleri istenmiştir. Bu

konuyla ilgili olarak;

1. Anılan ilaçların iade edilmesi karan kimler tarafından ve hangi gerekçelerle alınmıştır?

313

2. Bu ilaçların geri toplatılması ve zararları konusunda Bakanlığınızca yapılmış bir çalışma

var mıdır? Varsa çalışmanın sonuçlan nasıldır?

3. Anılan ilaçlar hangi üretici firmalar tarafından üretilmektedir? Bu ilaçlar ülkemizde kaç

yıldır kullanılmaktadır?

4. Anılan ilaçlan kullanarak zarar gören hastaların tedavileri ve yan etkilerinden kurtulması

için hangi önlemler alınmış ya da alınmaktadır?

5. Hastaların bu ilaçların kullanımından doğan zararlarının telafisi için ilaç üreticisi

firmalardan tazminat alınması konusunda bir çalışma yapılmış mıdır?

6. Anılan ilaçlan kimlerin kullandığı takip ve tespit edilebilmekte midir?

7. Anılan ilaçlarda kare kod bulunmakta mıdır? Bulunmakta ise kare kodlu ilaçları alanlar ile

irtibata geçilerek, kullanımının önüne geçilmesi konusunda herhangi bir çalışma yapılmakta

mıdır?

8. Şimdiye kadar vatandaşlarımızın buna benzer konularda bilinçlendirilmesine yönelik

olarak Bakanlığınızca herhangi bir çalışma yapılmış ya da yapılmakta mıdır?

9. Anılan konularda bakanlığınızca ne tür tedbirler alınmış ya da alınmaktadır?

CEVAP

1,2-Ülkemizde piyasada mevcut ilaçlarla ilgili olarak, Bakanlığımızca piyasa kontrolleri

kapsamında yılın ilk yarısı ve ikinci yarısı olmak üzere; ülkemizde kullanım yüzdesi, üretim

yerinin niteliği ve ilacın kullanımındaki faktörler (mevsimsel etkenler vb) vb. göz önünde

bulundurulmak suretiyle seçilen ürünlerin gerekli inceleme ve analizleri yaptırılmaktadır.

Yapılan inceleme ve analiz sonuçlarına göre ürünlerin uygun bulunmaması hâlinde, firmalara

gerekli uyarılar yapılmakta veya ürünün ilgili mevzuat çerçevesinde firmalar tarafından etkin

ve hızlı bir şekilde piyasadan geri çekilmesi sağlanmaktadır.

Tüketicinin sağlığı açısından kullanılması sakıncalı görülen farmasötik ve müstahzar, madde,

malzeme ve terkipler ile bitkisel preparatların piyasadan kısa sürede ve etkin bir şekilde geri

çekilmesi ve toplatılması Sağlık Bakanlığı Farmasötik ve Tıbbî Müstahzar, Madde, Malzeme,

Terkipler ile Bitkisel Preparatların Geri Çekilmesi ve Toplatılması Hakkında Yönetmelik

hükümleri çerçevesinde yürütülmektedir.

Söz konusu Yönetmelikte geri çekme işlemlerinin sınıflandın İması ve seviyelendirmesi

öngörülmüş olup; Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde ikinci sınıf geri çekme; "Geçici, tedavi

edilebilir, sağlık sorunlarının çıktığı, bunun muhtemel olduğu durumlar" şeklinde tanımlanmış,

7 nci maddesinde de B seviyesi geri çekme için, "Perakendeci seviyesine kadar (eczane,

hastane eczaneleri, kurumlar v.s.) iner. İkinci sınıf geri çekmeler bu seviyede yapılır."

denilmiştir.

Bakanlığımızca belirtilen mevzuat çerçevesinde yapılan inceleme ve analizler neticesinde;

1-Karazepin 400 mg Tablet adlı ürünün 1170 parti numaralısının çözünme testi ortalamasının

(%59,9/60 dk), firma spesifikasyonu (min. %75/60dk) altında bulunması ve çözünme testi

yönünden uygun bulunmaması üzerine 2. sınıf B seviyesinde geri çekme işlemi uygulanmıştır.

2-Levotiron Tablet 100 mcg adlı ürünün 02512 parti numaralısının çözünme testinde çözünen

etkin madde miktarı % 35.60 oranında bulunması (Firma Spes. Min. %70 /45 dak.) ve

numunenin firma spesifikasyonuna uygun bulunmaması üzerine 2. sınıf B seviyesinde geri

çekme kararı uygulanmıştır.

Bu Karar ile, "ilaçta görülen ciddi yan etkilerden dolayı meprobamat etken maddesini içeren

oral ilaçların güvenilirliği ve etkinliğine ilişkin yapılan incelemenin tamamlandığı,

314

meprobamatın faydalarının risklerinden fazla olmadığı ve meprobamat içeren tüm oral ilaçların

ruhsatlarının askıya alınması gerektiği sonucuna varıldığı" bildirilmiştir. Konu, 2 Şubat 2012

tarihinde Bakanlığımız bünyesinde toplanan "Beşeri Tıbbi Ürünlerin Güvenliğini İzleme,

Değerlendirme ve Danışma Komisyonu" tarafından incelenmiştir. Komisyon tarafından,

ürünün Türkiye'de de ruhsatının askıya alınması hususunun "Beşeri Tıbbi Ürünleri

Ruhsatlandırma Danışma Komisyonu" tarafından değerlendirilmesi yönünde karar alınmış

olup, 7 Mart 2012 tarihinde Bakanlığımız Beşeri Tıbbi Ürünleri Ruhsatlandırma Danışma

Komisyonunca; ilacın kontrollü bir biçimde 2012 yılı sonuna kadar piyasadan çekilmesi,

üretiminin ve dağıtımının durdurulması karan alınmıştır.

3- Danitrin Forte Tablet'in ruhsat sahibi "Deva Holding A.Ş.", imalatçısı Deva İlaç San. ve Tic.

A.Ş.'dir. İlaç ruhsat tarihi 15.06.1968, ruhsat numarası ise 90/50'dir.

Karazepin 400 mg Tablet'in ruhsat sahibi "Toprak İlaç ve Kimyevi Mad. San. ve Tic. A.Ş"dir.

İlaç ruhsat tarihi 11.10.1999, ruhsat numarası 193/89'dir.

Levotiron 100 mg Tablet'in ruhsat sahibi, "Abdi İbrahim İlaç San. ve Tic. A.Ş." dir. İlaç ruhsat

tarihi 27.09.1972, ruhsat numarası 111/40'dır.

4-Danitrin ile alakalı olarak, Türkiye Farmakovijilans Merkezi'ne (TÜFAM) bir yan etki

bildirimi ulaşmamıştır. Hekimlerin, meprobamat içeren ürünleri yeni hastalara başlamaması ve

ilacın kullanımına ilişkin advers etki oluşması durumunda TÜFAM'a ve ruhsat sahibine bilgi

verilmesi gerektiği hususunda ilacı reçete eden hekimlere bilgilendirme mektubu

gönderilmiştir.

5-Hastaların bu ilaçları kullanmasından doğan herhangi bir zarar bildiriminde

bulunulmadığından firmalardan tazminat alınması şeklinde bir çalışma yapılmamıştır.

6-İIaç Takip Sistemi, Farmasötik ve Tıbbi Müstahzar, Madde, Malzeme, Terkipler ile Bitkisel

Preparatların Geri Çekilmesi ve Toplatılması Hakkında Yönetmelik uyarınca, her türlü geri

çekme işlemini olması gereken yere göre yapabilme yeterliliğine sahiptir.

Bu Yönetmelik gereğince, Kalite Kontrol Programlama Şubesi'nin kararı doğrultusunda,

istenilen sınıf ve seviyede geri çekme işlemi anlık olarak gerçekleştirilmektedir. Bu işlem

gerçekleştiği andan itibaren ürünle ilgili üretim, alış, satış veya sarf işlemi, istenilen düzeye

göre engellenmektedir.

Ayrıca, Sistemin veri tabanından, geri çekme işlemi Öncesinde verilen ilaçların hangi reçete

numarası ile reçetelendirildiği tespit edilebilmektedir. Hasta bilgileri ise, medula sisteminde

tutulmaktadır.

7-Anılan ilaçlarda karekod bulunmaktadır. İlacı alan hastanın reçete numarasından takiple,

Sosyal Güvenlik Kurumu ile ortak çalışma yaparak hastalara tek tek ulaşılabilecektir. Ancak,

böyle bir hasta bulunmadığından geri çekilen ilaçları alan hastalan takip etmek ihtiyacı

bulunmamaktadır. Geri çekilen ilaç, sistem üzerinden alınamaz ve satılamaz. İTS ilacın hastaya

ulaşmasını baştan engellemektedir.

CEVAP 8,9- Konu ile ilgili olarak yapılan geri çekme işlemleri ve dağıtılan "Sayın Sağlık

Mesleği Mensubu Mektubu" Bakanlığımız Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu web sitesinden

duyurulmaktadır.

Danitrin Forte Tablet adlı ürünün 2012 yılı sonuna kadar piyasadan geri çekilmesi nedeni ile

ilacı reçete eden hekimlere 23.03.2012 tarihli Bakanlık yazısıyla "Sayın Sağlık Mesleği

Mensubu Mektubu" dağıtılması gerektiği ruhsat sahibine iletilmiştir. Söz konusu mektup

Bakanlığımız Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu web sitesinden yayımlanmıştır. Mektupta,

hekimlerin meprobamat içeren ürünleri yeni hastalara başlamamalan, meprobamat içeren

315

ürünleri kullanan hastaları değerlendirmeleri, hastalık durumuna göre "Angina pectoris,

koroner spazm ile beraber görülen kalp hastalıkları" endikasyonları için tedaviyi ani olarak

kesmeden uygun bir alternatif tedaviye geçmeleri, meprobamat içeren ürünleri reçete ederken

tedaviyi ani olarak kesmeleri hâlinde hastanın yoksunluk sendromuna girebileceğini ve ilaca

ulaşma fırsatının azalacağını geri çekme tarihini de dikkate alarak değerlendirmeleri gerektiği

vurgulanmıştır. İlaca ait geri çekme kararının, vatandaşımızın sağlığının önemli ölçüde

etkilenecek olması sebebi ile alınması durumunda basınımız aracılığı ile duyuru yapılmaktadır.

Tüm duyurular aynı zamanda internet sitemizde yayımlanmaktadır. Alınan kararların toplumda

panik oluşturmamasına da dikkat edilmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Havaların ısınmasıyla birlikte tekrar kene vakaları yaşanmaya başlamıştır. Son üç gün

içerisinde Kastamonu ilinde vatandaşımız hayatını kaybetmiş 15 den fazla vatandaşımızda

kene ısırması sonucu Kırım Kongo kanamalı hastalığı teşhisiyle hastaneye kaldırılmıştır.

Yaşanan bu olaylar vatandaşlarımızı tedirgin etmektedir.

Buna göre;

1) Kene vakalarına karşı Kastamonu da Bakanlığınız tarafından herhangi bir tedbir alınmış

mıdır?

2) Kene vakalarının yılın bu mevsiminde artmasının sebepleri nelerdir?

3) Kene olaylarına karşı Sağlık Bakanlığı ile ortak bir çalışma yapılmakta mıdır?

4) Sağlık Bakanlığından herhangi bir ilaç tedariki yapılmış mıdır? Yapıldı ise bu ilaçlar kene

olaylarına karşı kullanılmış mıdır?

5) Bundan sonra kene olaylarının yaşanmaması için hangi tedbirleri almayı düşünüyorsunuz?

6) Bakanlığınızın keneyle mücadele eylem, planı mevcut mudur? Var ise ön görülen mücadele

yöntemleri nelerdir?

7) Kene olaylarına karşı kırsal kesiminde yaşayan vatandaşlarımızın bilgilendirilmesine

yönelik hangi çalışmalar yapılmaktadır?

CEVAP

Kenelerin yaşam döngüsüne göre en aktif dönemleri Nisan-Ekim ayları arası olduğundan, bu

dönemde vakalarda artış görülmektedir.

Bakanlığımızca, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı ile mücadele kapsamında

vatandaşlarımızın bilgilendirilmesi ve kene popülasyonunun azaltılması amacıyla Sağlık

Bakanlığı ile koordinasyon içerisinde çalışmalar yürütülmektedir.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı virüsünün taşıyıcısı olan kenelerle mücadele

kapsamında Sağlık Bakanlığınca ilaç alımı gerçekleştirilmiş olup, söz konusu ilaçlar

Bakanlığımız İl/İlçe Müdürlüklerimizce kene mücadelesi için kullanılmaktadır.

Bakanlığımızın keneyle mücadele eylem planı mevcut olup, kene ile taşınan Kırım Kongo

Kanamalı Ateşi hastalığı, hastalıktan korunma ve kene popülasyonunun azaltılması için

yapılacak uygulamalar hakkında İl Müdürlüklerimiz talimatlandırılmıştır.

Bakanlığımız tarafından eğitim çalışmaları ile kene popülasyonunun azaltılmasına yönelik

ilaçlama mücadelesi etkin bir şekilde sürdürülmektedir.

316

SPOR

SORULAR

Ülkemizin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bazı belediyelerin

Mezopotamya Kulüpler Birliği adı altında bir lig oluşturulduğu basında yer almıştır. Bu birliğe

üye takımlardan Kızıltepe Belediyespor Kulübü başkanı ve Kızıltepe Belediye Meclis üyesi

Aslan Başboğa söz konusu lig ile ilgili olarak "Türkiye Futbol Federasyonu'na alternatif bir

ligi kurduk" demiştir. Bu açıklama ile ilgili olarak Türkiye Futbol Federasyonu tarafından

yapılan açıklamada "Mezopotamya Kulüpler Birliği'nin düzenlediği organizasyon bir lig değil,

turnuvadır" denilmiştir.

Bununla ilgili olarak;

1- Adı geçen birliğin yasal bir statüsü var mıdır?

2- Adı geçen birliğe üye olan spor takımları, maçlarını Gençlik ve Spor Bakanlığı'na ait

tesislerde mi yapıyorlar?

3- Adı geçen birlik yasal değil ise ve buna rağmen maçlarını Gençlik ve Spor Bakanlığı'na ait

tesislerde yapıyor ise, buna izin veren sorumlular hakkında bir işlem yaptınız mı?

4- Adı geçen birliğin maçlarına il hakem kurulları tarafından hakem ataması yapılıyor mu?

5- Yapılıyor ise bu atamayı yapan sorumlular hakkında bir işlem yaptınız mı?

6- Bütün bu yapılanlar, yasal olmayan bir yapının Devlet eliyle resmi bir statü kazandırma

çalışması mıdır?

7- Kızıltepe Belediyespor kulübünün yaptığı açıklama mı yoksa TFF yetkililerinin yaptığı

açıklama mı doğrudur?

8- Demokratik açılım denilen yıkım projesinde Bakanlığınızın misyonu bu mudur?

CEVAP

5894 sayılı Kanun'un 3/b maddesinde TFF'nin görevleri arasında "Futbolun gelişmesini ve yurt

sathına yayılmasını sağlamak " da sayılmaktadır. TFF de kanunla kendisine yüklenmiş olan bu

görev doğrultusunda, futbolu yurt sathına yaymak amacıyla Herkes İçin Futbol (HİF)

organizasyonunu geliştirmiştir. HİF'in ana amacı, Türkiye çapındaki tüm futbol turnuvalarını

kontrol altına alarak lisanslı futbolcu sayısını arttırmak ve bu sayede futbolu yaygınlaştırarak

geliştirmektir.

Bu doğrultuda bir futbol turnuvası yaparak futbol oynamak isteyen kişilere, "HİF Turnuvaları

Talimatı" ve "HİF Lisans Talimatımda belirtilen esaslar çerçevesinde bir HİF Lisansı verilerek

bu kişilerin hem lisanslı futbolcu olmalarını hem de futbolu daha bilinçli ve kurallarını

öğrenerek oynama imkânı sağlanmıştır.

TFF'nin HİF turnuvalarına dahli ve sorumluluğu' kendisine yapılan usulüne uygun turnuva

başvurusunu kaydetmek, katılımcılara HİF Lisansı vermek ve talep edilirse müsabakalara

hakem göndermekten ibarettir. Turnuvanın organizasyonu, müsabakaların tarih ve saatleri ile

oynanacağı statların belirlenmesi, vs. gibi hususlar tamamen turnuvayı düzenleyen kişilerin

sorumluluğunda olup, TFF'nin bu hususlarda bir katılımı bulunmamaktadır,

HİF turnuvaları organizasyonu çerçevesinde TFF HİF Turnuva Modülü'ne 07.01.2012

tarihinde Diyarbakır HİF İl Sorumlusu Akif Gözmen tarafından "Mezopotamya Kulüpler

Birliği" isimli bir HİF futbol turnuvasının girişi yapılmıştır. Bu turnuvanın başvurusu internet

üzerinden sisteme girilmek suretiyle yapılmıştır. Başvuru yapılırken, "notlar" bölümünde

"...Mezopotamya kulüpler birliği deplasmanlı futbol turnuvası düzenleyecek..." denilmektedir

317

TFF tarafından bu turnuvaya herhangi bir izin verilmesi söz konusu olmayıp, sadece

turnuvanın usulüne uygun olarak yapılan başvurusu onaylanıp HİF Turnuvası olarak kaydı

yapılmıştır. Mezopotamya Kulüpler Birliği Derneği'nin TFF nezdinde bir üyeliği veya tescili

bulunmamaktadır.

HİF Turnuvaları Talimatı'nın "Hakemler" alt başlıklı 5. maddesi şu şekildedir:

"Madde 5. Hakemler

(1) Turnuva kapsamında oynanan müsabakalarda, Müsabaka Sorumlusu'nun başvurusu

üzerine TFF İl Hakem Kurulları tarafından atanan HİF Hakemleri görev yaparlar.

(2) Hakemlerin ücretleri, turnuva öncesinde bütün müsabakalar için toplu olarak Turnuva

Yürütme Kurulu tarafından İl Hakem Kurulu'na ödenir."

Anılan madde uyarınca, yukarıda belirtilen HİF turnuvasına talep üzerine İl Hakem Kurulu

tarafından hakem ataması yapılmıştır.

Futbol müsabakalarına hakem atamaları Türkiye Futbol Federasyonu'na bağlı olarak görev

yapan İl Hakem Kurulları taralından yapılmakta olup Gençlik Hizmetleri ve Spor İl

Müdürlükleri ile bir ilgisi bulunmamaktadır.

Mezopotamya Kulüpler Birliği adı altında ve bu Birliğe üye olduğu ifade edilen kulüplerden,

Gençlik ve Spor Bakanlığının hiçbir tesisi için başvuru olmadığı gibi tesislerimizin mezkur

Birliğe tahsisi de söz konusu olmamıştır.

TARIM

SORU ÖNERGESİ

Türkiye sahip olduğu tarımsal potansiyeli yeterince değerlendirememektedir. Verimliliği

artıracak, aynı alandan daha fazla ürün elde edilmesini sağlayacak, dışa bağımlılığı azaltacak

modern teknolojiler bilinmesine rağmen uygulanmaması da düşündürücüdür.

Uygulanan tarım politikaları ile Çiftçimiz, ürünlerini maliyetlerinden daha düşük fiyatlarla

satmamak adına arsalarını atıl durumda bırakmaktadırlar. Mazot, gübre, tohum, ilaç ve yem

hammaddeleri gibi tarımsal girdilerin büyük bölümünde dışa bağımlı olmamız ve

çiftçilerimize destek verilmemesi neticesinde ülkemizde tarım arazilerinde ürünler

ekilmemektedir. Buna göre;

1) Önemli tarım girdilerimizi oluşturan Mazot, gübre, ilaç ve yem gibi hammaddelerinde ÖTV

ve KDV'nin kaldırılması ve bu konularda çiftçimize destekler verilmesi konusunda ne tür

çalışmalar yapmaktasınız?

2) Atıl durumda bulunan tarım arazilerinin yeniden aktifleştirilerek ülke kazancının artırılması

ve mağdur olan çiftçilerimizin durumlarının düzeltilmesi açısından ne tür çalışmalar

yapmaktasınız?

3) Sulamada ve tarım işletmelerinde kullanılan elektrik tarifeleri farklılaştırılarak çiftçilerimize

daha düşük elektrik temin edilmesi yönünde çalışmalarınız var mıdır?

CEVAP

Bakanlığımızca, mazot fiyatlarının artması karşısında çiftçilerimizin mağdur olmaması için

2003 yılından itibaren mazot destekleme uygulamasına başlanılmıştır. 2003-2011 döneminde

çiftçimize 3 Milyar 482 Milyon TL mazot destekleme ödemesi yapılarak çiftçimizin mazot

maliyetinin ortalama %17'si karşılanmıştır. 2012 yılı Mart ayı başında ise 578 Milyon TL

mazot desteği ödemesi yapılmıştır.

318

Kimyevi gübre desteği 2005 yılında ilk kez doğrudan çiftçiye ödenmeye başlanmıştır.

2005-2011 döneminde 2 Milyar 793 Milyon TL gübre destekleme ödemesi yapılarak

çiftçimizin gübre maliyetinin ortalama %15'i karşılanmıştır. 2012 yılı Mart ayı başında ise 692

Milyon TL gübre desteği ödemesi yapılmıştır.

Yem bitkileri desteklemeleri 2000 yılında 2000/467 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile

başlatılmıştır. 2000/467 sayılı kararname ve uygulama esaslarının belirlendiği tebliğ ile birlikte

yonca, korunga, fiğ, macar fiği, silajlık mısır, sorgum türleri, hayvan pancarı, yem şalgamı,

tritikale ile fiğ karışımları ve yapay çayır mera tesisleri destekleme kapsamında

değerlendirilmiştir. 2011 yılı yem bitkileri destekleme uygulamalarında ise yukarıdaki yem

bitkilerine ek olarak yem bezelyesi ilave edilmiş olup, ayrıca tek yıllık yem bitkileri ile

buğdaygil yem bitkileri karışımına da destek verilmektedir.

Ayrıca fark ödemeleri kapsamında yem hammaddesi olarak kullanılan; dane mısır, buğday,

arpa, yulaf, çavdar, tritkale, soya gibi ürünlere pirim desteği verilmektedir. Fark ödemeleri

kapsamında 2002 yılında toplam 186 Milyon TL prim desteği verilmiş iken, destek miktarı

2011 yılında 2 Milyar 502 Milyon TL'ye ulaşmıştır.

Sulamada ve tarım işletmelerinde kullanılan elektrik tarifeleri farklı olup, elektrik tarife

fiyatlarının belirlenme yetkisi Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığının çalışma alanına

girmektedir. Bu kapsamda Bakanlığımızca, sivil toplum örgütleri ve sulama birliklerinden

gelen talepler doğrultusunda Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ve Enerji Piyasası Düzenleme

Kurulu nezdinde girişimlerde bulunulmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürlüğü tarafından çiftçilerimiz için

toplam 3 milyar 382 milyon TL kredi kullanıldığı belirtilmektedir. Bu bilgiler ışığında;

1) Kredi kullanan çiftçilerimizden borçlarını ödeyemeyecek durumda olanların toplam sayısı

kaçtır?

2) Kredi borçlarından dolayı takibe alınan veya haciz işlemi başlatılan çiftçi var mıdır?

3) Var ise bu takibe alınan ve haciz başlatılan çiftçi sayısı kaçtır?

4) Bu çiftçilerimiz arasında Kahramanmaraş İlimizden toplam kaç çiftçi vardır?

5) 2012 yılında çiftçilerimize toplam ne kadar kredi sağlamayı hedefliyorsunuz?

CEVAP

Tarım Kredi Kooperatiflerince ortaklara kullandırılan kredilerin vadelerinde ödenememesi

halinde, kendilerine 90 günlük ek süre tanınmaktadır. Bu süre içerisinde haklarında herhangi

bir icra takibi yapılmamaktadır. Borcun 90 günlük süre içerisinde de Ödenmemesi halinde ilgili

ortaklara ihtarname gönderilerek borçlarını ödemeleri talep edilmektedir. İhtarnamede

belirtilen süre içinde borçlarını ödememeleri halinde ise ilgili ortağın sağlık sebepleri, ölüm,

ailevi sıkıntı, yangın ve benzeri gibi sosyal ya da afete dayalı bir mazereti yoksa haklarında İcra

İflas Kanunu hükümleri çerçevesinde icra takibine başlanılmaktadır.

İcra takibinde olan ortaklar da dahil olmak üzere, Kooperatiflere vadesi geçen borçlarını ödeme

istek ve gayreti içerisinde olan ortaklara, borçlarım Ödeyebilmelerini teminen bazı ödeme

kolaylıkları sağlanmaktadır.

01.02.2012 tarihi itibariyle kanuni takipteki krediler hesabında borcu bulunan ve 31.12.2012

tarihine kadar müracaat eden borçlulara (ortaklar, kefilleri ve varisler); bu tarihten 31.01.2012

tarihine kadar temerrüt faizi yerine ilgili dönemlerde geçerli normal faiz oranı üzerinden,

01.02.2012 tarihinden ödeme tarihine kadar ise temerrüt faiz oram üzerinden basit usulde faiz

319

hesaplanmak suretiyle oluşturulacak yeni borçlarım defaten ödeme imkanı sağlanmaktadır.

Diğer yandan, bahse konu ödeme kolaylığından yararlanma şartlarını haiz olmayan vadesi

geçen borcu bulunanların, ödeme günü itibariyle faizli borçlarının en az % 25'ini peşin

ödemeleri kaydıyla kalan borçlan için ürün hasat dönemi, ürün satış zamanı, gelirin elde

edileceği dönem ve talepler de dikkate alınarak, peşinat ödeme tarihinden itibaren 1 yılı

geçmeyecek şekilde bir veya birden fazla taksitle ödeme imkânı sağlanabilmektedir.

Ayrıca, ortakların Kooperatiflere olan vadesi geçen borçlarının asgari %75'inİ ödemeleri

kaydıyla, kalan kısmı için yeni kredi kullandırılarak borçlarına mahsup edilebilmektedir.

Kahramanmaraş İlinde faaliyet gösteren Kooperatiflerce 2011 yılında 3.083 ortağa 48,2

Milyon TL kredi kullandırılmıştır.

Kahramanmaraş İlinde kullandırılan kredilerden 14.03.2012 tarihi itibariyle borçlarının

kendilerine sağlanan ödeme kolaylıklarına rağmen ödemeyen ortaklardan 240 ortak hakkında

İcra İflas Kanunu hükümleri çerçevesinde icra takibi sürdürülmektedir. Bu ortaklarının

Kooperatiflerine müracaat etmeleri halinde, mevcut ödeme kolaylıkları çerçevesinde borçlarını

ödeyebileceklerdir.

2012 yılına ait "T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime

Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin 2012/2781 sayılı

Bakanlar Kurulu Karan" 22.02.2012 tarih ve 28212 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

2012 yılında uygulanacak düşük faizli tarımsal kredilerin; konulan, indirim oranlan ve kredi

limitleri bahsi geçen Bakanlar Kurulu kararında yer almaktadır. "T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve

Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi

Kullandırılmasına İlişkin Uygulama Esasları Tebliği" ise 07.03.2012 tarih ve 28226 sayılı

Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

2012 yılında düşük faizli tarımsal kredilere ilişkin uygulamalar yukarıda bahsedilen

mevzuatlar çerçevesinde uygulanacak olup, üreticilerimizin uygun koşullarda düşük faizli

tarımsal kredilerden faydalanması sağlanacaktır.

SORU ÖNERGESİ VE CEVAP

"Çiftçi Mallarının Korunması Hakkındaki Kanun" 02.07.1941 tarihinde kabul edilerek "Çiftçi

Mallarını Koruma Başkanlıkları" kurulmuştur. Bu Başkanlıkların görev tanımları net olarak

belirli olmamakla birlikte, faaliyetlerinden dolayı İçişleri, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, Maliye

ile Adalet Bakanlıklarına bağlı olarak çiftçilerimizin mallarını ve çevreyi de koruma amacı ile

görevleri yapmaktadırlar. Bu kapsamda;

1) Türkiye genelinde, hangi il ve ilçelerde Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlıktan

bulunmaktadır?

2) Bu Başkanlıklarda toplam kaç personel istihdam edilmektedir?

3) Bunların bütçeleri nasıl belirlenmektedir, mali ve faaliyetleri ile ilgili denetimleri nasıl

yapılmaktadır?

4) Çiftçilerden alınan hizmet karşılığı ücretler nasıl belirlenmektedir, fiyat artışları neye göre

yapılmaktadır, alınan ücretler bölgelere göre farklılık göstermekte midir, gösteriyor ise bunun

sebebi nedir?

5) Çiftçilerimiz talep etmedikleri halde kendilerine koruma (bekçi) tahsis edilmekte midir, bu

talebe rağmen yine de ücret alınmakta mıdır?

6) Yargıtay'ın "çiftçilere yapılacak doğrudan gelir desteği ödemeleri, diğer kamu Kurum

alacaklarına mahsup edilemez" hükmü bulunmasına rağmen, çiftçilerin hesaplarına yatan

320

doğrudan gelir destekleri "Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlıkları" tarafından bloke ettirilmiş

midir? Bloke ettirilmiş ise hangi hükme dayanarak bu uygulama yapılmıştır?

7) Türkiye genelinde hangi ilçelerde Çiftçi Mallarım Koruma Başkanlıkları tarafından

çiftlerimizin doğrudan gelir desteklerine bloke konulmuştur?

8) Kayseri İli Melikgazi İlçesi Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığı tarafından, Melikgazi İlçesi

çiftçilerinin bloke ettirilen doğrudan gelir desteklerini alabilmeleri konusunda ne yapmayı

düşünüyorsunuz?

9) Kayseri İli Melikgazi İlçesi Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığı tarafından, Melikgazi İlçesi

çiftçilerinin trafik ekiplerince bağlanan tarım araçları ve özel otolarını alabilmeleri için ne

yapmayı düşünüyorsunuz? Bundan sonra bu ve benzeri olayların yaşanmaması için bir

çalışmanız var mı?

10) 71 yıl önce çıkarılan 4081 sayılı Kanun'u günümüz şartlarına uygun hale getirerek, hem adı

geçen Başkanlıkların daha iyi koşullarda çalışmalarını, hem de çiftçilerimizin verdikleri ücret

karşılığında kendilerini daha güvende hissetmelerini sağlamayı düşünüyor musunuz?

CEVAP

1-2-3-4) Çiftçi Mallarını Koruma Meclisi Başkanlıklarının bulunduğu yerlerle ilgili olarak,

4081 Sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanun'un 2. Maddesinde "Köy sınırları

içinde, Şehir ve kasaba haricinde olup, belediye hududu içinde veya dışında bulunsun, zirai

mahsulat istihsal edilmekte olan sahalarda tatbik olunur," ifadesi yer almaktadır.

Çiftçi Mallarını Koruma Meclisleri Başkanlıklarının bütçeleri 4081 Sayılı Kanun'un 7.

Maddesine göre tespit edilmektedir. Konuyla ilgili denetimler ise anılan kanunun 11. Maddesi

hükümleri gereği Murakabe heyetiyle koruma ve ihtiyar meclislerinin muamelat ve mesaisi

Vali veya onun tavzif edeceği kimseler tarafından devamlı surette teftiş edilerek yapılmaktadır.

Çiftçilerden alınan hizmet karşılığı ücretlere ilişkin uygulamalar, 4081 Sayılı Kanunun 15, 16,

ve 18. Maddelerinde belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda yürütülmektedir.

5) 4081 Sayılı Çiftçi Mallarının korunması Hakkında Kanun'un, 29/03/2011 tarih ve 27889

sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren değişik 34'üncü Maddesinde; "Kamu

kuruluşları ile gerçek veya tüzel kişilere ait tarımsal işletmelerin kendi koruma tedbirlerini

almaları durumunda, bu işletmelerden koruma ücreti alınmaz ve bu işletmelere koruma

sandığından herhangi bir tazminat ödenmez. " ifadesi yer almaktadır.

Bahse konu Kanun değişikliği tarihi olan 29.03.2011 tarihinden itibaren Çiftçi Mallarını

Koruma Başkanlıklarına dilekçe verenlerden kendi koruma tedbirlerini almaları durumunda bu

tarihten sonraki koruma ücretleri alınmamaktadır.

6-7-8-9-10) Kayseri ili Melikgazi İlçesinde Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığı tarafından,

alacaklarına karşılık 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun ilgili

maddeleri doğrultusunda, çiftçilerin banka hesaplarına, Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı

çiftçilerin desteklemelerine ve trafikteki araçlarına bloke konulmuştur.

Bakanlığımızın konulan blokelerin kaldırılması ile ilgili herhangi bir yetkisi bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Çiftçilerimizin sorunları her geçen gün artmaktadır. Mazot ve gübre fiyatlarının yüksekliği ile

çiftçilerimiz arazilerini boş bırakmaktadırlar. Birçok çiftçimiz "Kamu ve özel bankalardan

kredi alabilmek için arsalarını ipotek ettirmekte ve borçlarını ödeyememeleri sebebiyle

arsalarına bankalar tarafından el konulmuştur. Bu durum tarım ürünleri yetiştiriciliğinde ciddi

azalmalar meydana getirmiş ve dışa bağımlılığı artırmıştır.

321

1) Çukurova bölgemizde çiftçilerimiz kamu ve özel bankalara olan toplam borçları ne

kadardır? Bu borçların yeniden yapılandırılarak tarıma ivme kazandırılması konusunda

Bakanlık olarak ne tür çalışmalar yapılmaktadır?

2) Tarımın en önemli girdileri mazot ve gübredir. Bu iki önemli girdinin çiftçilerimize özel

fiyatlardan verilmesi konusunda çalışmalar yapılmakta mıdır?

3) Türkiye'de çiftçiliğin yaşaması adına bu yıl uygulayacağınız politikalar ve desteklemeler

nelerdir?

4) Çukurova bölgemizde çiftçilerimize karşılıksız ödenen para miktarı 2011 yılında ne

kadardır?

CEVAP

1) Hükümetimizce tarımın finansmanında önemli bir rol üstlenen tarımsal kredilerde uygun

koşullar ve düşük faiz uygulamasının yanında sürdürülebilir bir politika benimsenmiştir. Bu

kapsamda 2002 yılında %59'dan devralman tarımsal yatırım ve işletme kredileri için cari faiz

oranı, 2011 yılında sulama ve hayvancılık faaliyetlerinde sıfıra (faizsiz), diğer tarımsal

faaliyetlerde ise %5'e düşürülmüştür.

Ziraat Bankası tarafından kullandırılan tarımsal kredi vadeleri, işletme kredilerinde 18 aydan

24 aya, yatırım kredilerinde ise 5 yıldan 7 yıla çıkarılmıştır.

Böylece sektörde yatırım yapılması, üretim ve gelirlerin artırılması ile sürdürülebilirliğin

sağlanması için önemli bir kaynak sağlanmıştır.

Bununla birlikte, tarımsal kredilerin geri dönüş oranlarında son 9 yılda önemli miktarda artış

olmuştur. 2002 yılında; Ziraat Bankası'nca kullandırılan tarımsal kredilerin geri dönüş oranı

%38, Tarım Kredi Kooperatiflerinin ise %71 iken, 2011 yılında; Ziraat Bankası'nca

çiftçilerimize kullandırılan kredilerin geri dönüş oranı %99'a, Tarım Kredi Kooperatiflerinin

ise %98'e ulaşmıştır.

Konuyla ilgili olarak Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürlüğünden

alınan cevabi görüş aşağıda yer almaktadır.

Çukurova bölgesini kapsayan Mersin Bölge Birliğine bağlı kooperatif ortaklarının toplam 299

Milyon TL borcu bulunmaktadır. İcra takibinde olan ortakların da dahil olmak üzere,

kooperatiflere vadesi geçen borçlarını ödeme istek ve gayreti içerisinde olan ortaklara,

borçlarını ödeyebilmelerini teminen bazı ödeme kolaylıkları sağlanmaktadır.

Diğer yandan, bahse konu ödeme kolaylığından yararlanma şartlarını haiz olmayan vadesi

geçen borcu bulunanların, ödeme günü itibariyle faizli borçlarının en az % ^5'ini peşin

ödemeleri kaydıyla kalan borçları için ürün hasat dönemi, ürün satış zamanı, gelirin elde

edileceği dönem ve talepler de dikkate alınarak, peşinat ödeme tarihinden itibaren 1 yılı

geçmeyecek şekilde bir veya birden fazla taksitle ödeme imkânı sağlanabilmektedir.

Ayrıca, ortakların kooperatiflere olan vadesi geçen borçlarının asgari %75'ini ödemeleri

kaydıyla, kalan kısmı için yeni kredi kullandırılarak borçlarına mahsup edilebilmektedir.

Konuyla ilgili olarak T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğünden alman cevabi

görüş aşağıda yer almaktadır;

31.01.2012 tarihi itibarıyla Çukurova Bölgesindeki (Adana, Hatay, Mersin, Osmaniye)

çiftçilerin normal hesaplarda izlenen toplam tarımsal kredi bakiyesi 1.947.223.000 TL, tasfiye

olunacak alacaklar hesaplarında izlenen tarımsal kredi bakiyesi ise 17.268.765 TL'dir.

2) Bakanlığımızca, mazot fiyatlarının artışı karşısında çiftçilerimizin mağdur olmaması için

2003 yılında ilk kez mazot desteği verilmeye başlanmıştır. Bu kapsamda 2003-2011

322

döneminde toplam 3 Milyar 482 Milyon TL mazot destekleme ödemesi yapılarak,

çiftçilerimizin mazot maliyetinin ortalama %17'si karşılanmıştır.

2005 yılından itibaren de gübre desteği doğrudan çiftçimize ödenmeye başlamış olup,

2005-2011 döneminde toplam 2 Milyar 793 Milyon TL gübre destekleme ödemesi yapılarak

çiftçimizin gübre maliyetinin ortalama % 15'i karşılanmıştır.

Mazot ve gübre desteklerine 2012 yılında da devam edilecektir.

3) Bakanlığımızca halihazırda 61 kalemde destekleme yapılmakta olup, bunun 52'si 2002

yılından sonra başlatılmıştır. Bakanlığımızca 2003-2011 döneminde toplamda 43 Milyar

TL'nin üzerinde nakit tarımsal destek ödemesi yapılmış olup, 2012 yılında ise 7,2 Milyar TL

tarımsal destek ödemesi yapılması planlanmıştır.

Bakanlığımızca 2012 yılında üreticilerimize;

• Alan Bazlı Destekler (Mazot, gübre, toprak analizi, iyi tarım, organik tarım vb.),

• Fark Ödemesi Destekleri (Kütlü pamuk, kanola, aspir, dane mısır vb. 17 adet ürüne

verilmektedir.),

• Hayvancılık Desteklemeleri,

• Diğer Tarımsal Destekleme Ödemeleri (Sertifikalı tohum, fidan desteği vb.),

• Kırsal Kalkınma Destekleri,

• Telafi Edici Ödemeler Kapsamındaki Tarımsal Destekler (Çay budama masrafları,

patates siğili vb),

• Tarımsal Sigorta Destekleri başlığı altında tarımsal destekler verilecektir.

4) Tarımsal Destekleme ödemeleri kapsamında Çukurova bölgesindeki illerimize 2002 ve

2011 yıllarında yapılan ödeme miktarları aşağıda belirtilmektedir.

• Adana'da 2002 yılında toplam 45 Milyon TL tarımsal destek verilmiş iken, 2011

yılında 210 Milyon TL destek verilmiştir.

• Hatay'da 2002 yılında toplam 30 Milyon TL tarımsal destek verilmiş iken, 2011 yılında

128,1 Milyon TL destek verilmiştir.

• Mersin'de 2002 yılında toplam 20,6 Milyon TL tarımsal destek verilmiş iken, 2011

yılında 78,2 Milyon TL destek verilmiştir.

• Osmaniye'de 2002 yılında toplam 5,9 Milyon TL tarımsal destek verilmiş iken, 2011

yılında 37,6 Milyon TL destek verilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

AKP hükümetleri döneminde uygulanan yanlı ve yanlış tarım politikalarının birçok

vatandaşımızı mağdur ettiği bilinmektedir. Ülkemizdeki bitkisel ve hayvansal üretimin en

temel girdilerinden olan gübre ve yem fiyatlarındaki aşırı yükselme nedeniyle birçok çiftçimiz

tarım ve hayvancılık faaliyetlerini kısıtlamak zorunda kalmıştır. Son günlerde akaryakıta

yapılan yeni zamlarla kırsal mazotun fiyatı 4 1 L/litre'yi aşmıştır. Bu konuyla ilgili olarak;

1. Ülkemizde 2002-2012 döneminde tüketilen gübre ve yem miktarlarının yıllara ve

çeşitlerine göre dağılımları nasıl olmuştur?

2. Anılan dönemde tüketilen yem ve gübre miktarlarının ne kadarı ithal edilmiş ve bu amaçla

ne kadar döviz harcanmıştır?

3. Anılan dönemde tarımsal amaçla kullanılan mazot miktarlarının ve bu amaçla yapılan

323

desteklerin yıllara göre değişimi nasıl olmuştur?

4. Bakanlığınızca verilen mazot, gübre ve yem desteklerinin 2002-2012 döneminde, yıllara ve

coğrafi bölgelere göre değişimi nasıl olmuştur?

5. Halen Bakanlığınızca verilen mazot, gübre ve yem desteklerinin, şimdiye kadar ihmal

edilen bölge ve illerde artırılarak çiftçilerimizin mağduriyetlerinin giderilmesi konusunda

Bakanlığınızca yürütülen bir çalışma var mıdır?

6. Varsa çalışma ne aşamadadır? Yoksa böyle bir çalışma yapılabilir mi?


CEVAP

Ülkemizin 2008 yılı gübre üretimi yaklaşık 2,9 Milyon ton olarak gerçekleşmiş iken, 2011 yılı

sonunda %30 artışla yaklaşık 3,8 Milyon tona ulaşmıştır. Gübre tüketimimiz ise 2009 yılında

5,3 Milyon ton iken, 2011 yılı sonunda %10 azalışla 4,8 Milyon tona gerilemiştir.

Bakanlığımızca, topraklarımızda sürdürülebilir tarımı devam ettirmek, aşın gübre

kullanımından kaynaklanan kirlenmeyi önlemek, gübrenin maliyetini azaltmak ve toprak

analizine dayalı gübre kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla 2009 yılında uygulamaya konulan

uygun gübre kullanımı için toprak analizi uygulaması ile bilinçsiz ve aşın gübre uygulamasının

önlenmesine yönelik çalışmalar yapılmış olup, gübre desteğinde 50 dekar ve daha büyük

araziler için toprak analizi yaptırma şartı getirilmiştir. 2005 yılından bugüne toplam 256

Milyon TL toprak analizi desteği ödemesi yapılmıştır.

Gübre ithalatımız; 2009 yılında yaklaşık 3 Milyon ton iken, 2011 yılında %25 azalışla yaklaşık

2,2 Milyon tona gerilemiştir. Gübre ihracatımız ise; 2009 yılında 221 Bin tondan, 2011 yılında

%146 artış ile 543 Bin tona yükselmiştir.

Bakanlığımızca, gübre desteği 2005 yılında ilk kez doğrudan çitçiye ödenmeye başlamış olup,

2005-2012 döneminde 3 milyar 478 milyon TL gübre destekleme ödemesi yapılarak

çiftçimizin gübre maliyetinin ortalama %15'i karşılanmıştır. 2012 yılı için yapılacak gübre

destekleme ödemesi birim tutarı ortalama %5,3 oranında artırılmıştır.

Bakanlığımızca 2003 yılında başlatılan uygulama ile ilk kez mazot desteği verilmeye

başlanmıştır. Bu kapsamda 2003-2012 döneminde toplam 4 Milyar 54 Milyon TL mazot

destekleme ödemesi yapılarak, çiftçilerimizin mazot maliyetinin ortalama %16'sı

karşılanmıştır. 2012 yılı için yapılacak mazot destekleme ödemesi birim tutarı ortalama %7

oranında artırılmıştır.

Mazot ve gübre desteklemeleri Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilere alan bazlı ve ürün

gruplarına göre değişen miktarda yapılmakta olup, bu miktar bölgenin tarımsal arazi varlığına

bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

Bakanlığımızca hayvancılık sektöründe önemli bir girdi olan yem bitkileri üretimi

desteklenmiştir. Bu kapsamında, 2003-2011 yılları arasında toplam 2 Milyar 745 Milyon TL

yem bitkileri desteği ödenmiştir.

Ayrıca fark ödemeleri kapsamında yem hammaddesi olarak kullanılan; dane mısır, buğday,

arpa, yulaf, çavdar, tritikale, soya gibi ürünlere prim desteği verilmektedir. Fark ödemeleri

kapsamında; 2002 yılında toplam 186 Milyon TL prim desteği verilmiş iken, 2011 yılında 2

Milyar 502 Milyon TL'ye ulaşmıştır.

Karma yem (etlik piliç yemi, yumurta yemi, besi yemi, süt yemi ve diğer yemler) üretimimizde

ise son yıllarda artışlar görülmektedir. 2009 yılında 9,5 Milyon Ton olan karma yem

üretimimiz, 2011 yılında ise 13,1 Milyon tona ulaşmıştır.

324

SORU ÖNERGESİ

Bakanlığınızca yapılan tarımsal yatırım ve desteklerin daha çok seçim bölgeniz olan Diyarbakır

ile diğer Güneydoğu illerine yapıldığı ve iller arasındaki ayrımcılığın son yıllarda giderek

arttığı iddialarıyla ilgili olarak;

1) 2002-2012 döneminde Diyarbakır iline yapılan tarımsal yatırım ve desteklerin toplamı ve

yıllara göre dağılımı ne kadardır?

2) Anılan dönemdeki bu yatırım ve desteklerdeki artış oranı ile tarımsal üretimdeki artış

oranlan birbirine uygun mudur?

3) Aynı dönemde Güneydoğu illerinin Türkiye genelinde yapılan tarımsal yatırımlardan

aldıkları payların yıllara göre değişimi nasıl olmuştur?

4) İllerin nüfusları ve tarımsal yatırım payları birlikte değerlendirildiğinde diğer illere göre

Güneydoğu illerine pozitif ayrımcılık yapıldığı iddiaları doğru mudur?

5) Diyarbakır ve Güneydoğu illerinde bazı hayali tarım ve hayvancılık işletmelerinin

desteklendiği iddiaları doğru mudur?

6) Bu konuda anılan illerde şimdiye kadar Bakanlığınızca herhangi bir inceleme ya da

soruşturma yapılmış mıdır?

7) Yapıldı ise ne tür yolsuzluk ve usulsüzlükler tespit edilmiş ve devlet ne kadar zarara

uğratılmıştır?

8) Yapılan yolsuzluk ve usulsüzlüklerde, anılan illerin sizin seçim bölgeniz olmasının bir etkisi

var mıdır?

CEVAP

Bakanlığımızca ülkemizin tüm il ve ilçelerinde tarım sektörünün geliştirilmesi ve

üreticilerimizin refah düzeylerinin yükseltilmesi amacıyla önemli destekler verilmekte ve

birçok proje yürütülmektedir. Tarımsal destekler ilin veya ilçenin; tarımsal potansiyeli, çiftçi

sayısı, tarımsal alanı, ürün çeşidi, hayvan sayısı vb. faktörler ile üreticilerin destek için yapmış

oldukları başvurulara göre değişmektedir. Bu sebeple her ilin aldığı toplam destek miktarı

farklılık göstermekte olup, bu çerçevede illere veya bölgelere göre tarımsal destek

miktarlarında bir ayrıcalık yapılması söz konusu değildir.

Örneğin, 2011 yılında Kütahya ilimize 20,3 Milyon TL hayvancılık desteği verilmiş iken,

Diyarbakır'a 18,2 Milyon TL destek verilmiştir. Yine 2003-2011 döneminde Kütahya'ya

toplamda 78 Milyon TL hayvancılık desteği verilmiş iken, Diyarbakır'a toplam 52,2 Milyon TL

hayvancılık desteği verilmiştir.

GAP-DAP uygulamaları kapsamında kurulan hayvancılık işletmeleri ve tesisler 5 yıl süreyle

yılda 1 defa Bakanlığımızca ve 6 ayda 1 defa da İl Müdürlüklerimizce incelenmektedir.

Tüm tarımsal desteklemelerde başvurular ile yapılan Ödemelerin kontrolleri, ülkemizin tüm il

ve ilçelerinde Bakanlığımız il ve ilçe müdürlüklerince ilgili mevzuatlar çerçevesinde hem

sahada hem de idari idari olarak yapılmakta olup, herhangi bir uygunsuzluk tespit edildiği

takdirde ilgili mevzuatlar çerçevesinde gerekli işlemler yapılmaktadır. Ayrıca Bakanlığımız

Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından bu kapsamda gerekli kontrol ve incelemeler de

yürütülmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi, AKP hükümetleri döneminde ülkemizdeki bitkisel ve hayvansal üretimin en

temel girdilerinden olan mazot, gübre ve yem fiyatlarındaki aşırı yükselmeler çiftçilerimizin

325

tarım ve hayvancılık faaliyetlerini olumsuz yönde etkilemiştir. Diğer bazı faktörler yanında

vergi yükünün fazla olmasından da kaynaklanan yüksek mazot, gübre ve yem fiyatlarıyla ilgili

olarak;

1. 2002-2012 döneminde ülkemizde satışı yapılan mazot, gübre ve yem çeşitlerinin birim satış

fiyatlarının yıllara göre değişimi nasıl olmuştur?

2. Anılan dönemdeki bu birim satış fiyatları içindeki KDV, ÖTV ve varsa diğer vergilerin

miktarları veya oranlarının yıllara göre değişimi nasıldır?

3. 2002-2012 döneminde her yıl tarımsal amaçla kullanılan mazot, gübre ve yemden alınan

vergilerin toplam tutarları ne kadar olmuştur?

4. Tarımsal üretimin en önemli girdileri durumundaki mazot, gübre ve yemden alınan vergi

oranlarının düşürülerek çiftçilerimizin mağduriyetlerinin giderilmesi konusunda

Bakanlığınızca yürütülen bir çalışma var mıdır?

5. Varsa çalışma ne aşamadadır? Yoksa böyle bir çalışma yapılabilir mi?


CEVAP

100 TL tutarındaki benzin fiyatının içerisinde KDV ve ÖTV dâhil toplam vergi yükü 2002 yılı

sonunda 70,2 TL iken, 03/05/2012 tarihi itibariyle 57,5 TL'ye düşmüştür. 100 TL tutarındaki

motorinde 2002 sonunda vergi yükü 59,2 TL iken 03/05/2012 tarihi itibariyle 47,9 TL'ye

düşmüştür. Vergi yükünde meydana gelen bu düşüş sonucunda, 2002 yılında hem benzin hem

de motorin üzerindeki vergi yükünde Türkiye birinci sıradayken, 30/04/2012 tarihli Avrupa

Birliği enerji bülteni ve 03/05/2012 tarihli akaryakıt fiyatlarına göre ülkemiz, vergi yükü

sıralamasında benzinde üçüncü, motorinde ise yedinci sıraya gerilemiştir.

2002-2012 döneminde ülkemizde satışı yapılan mazot, gübre ve yem çeşitlerine ait çiftçinin

ödediği birim satış fiyatları TÜİK tarafından yayımlanmamakta olup, Tüketici Fiyat Endeksi

(TÜFE) kapsamında yayımlanan mazot birim fiyatları ile 2003-2012 dönemlerinde Üretici

Fiyatları Endeksi (ÜFE) kapsamında yayımlanan gübre ve yem birim fiyatları tabloları ekte yer

almaktadır.

KDV oram yem için %8, gübre için ise %18 olarak uygulanmakta olup, 2002 yılından itibaren

söz konusu oranlarda herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Mazot için ise; Özel Tüketim

Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı cetvelde belirtilen tutarda özel tüketim vergisi ve %18 oranında

katma değer vergisi uygulanmaktadır.

Mazot, gübre ve yemden alınan vergilerin yıllara göre tutarları, Gelir İdaresi Başkanlığınca

yayımlanan Yıllık Faaliyet Raporlan ile Muhasebat Genel Müdürlüğü tarafından aylık olarak

çıkarılan Kamu Hesapları Bültenlerinde detaylı bir şekilde yer almaktadır. Söz konusu süreli

yayınlara Bakanlığımız birimlerinin resmi internet sitelerinden (www.gib.gov.tr,

www.muhasebat.gov.tr) ulaşmak mümkündür.

Çiftçilerimizin üzerindeki mazot, gübre ve yemden kaynaklanan yüklerin azaltılması için de

yoğun şekilde çalışılmaktadır. Ülkemizde, 2005 yılında ilk kez gübre desteği doğrudan çitçiye

ödenmeye başlamış olup, 2005-2012 döneminde 3 Milyar 478 Milyon TL gübre destekleme

ödemesi yapılarak çiftçimizin gübre maliyetinin ortalama %15'i karşılanmıştır. 2012 yılı için

yapılacak gübre destekleme ödemesi birim tutan ortalama % 5,3 oranında artırılmıştır.

Ayrıca, ülkemizde en çok kullanılan 6 çeşit gübrenin (%21 Amonyum Sülfat, %26 CAN, %33

Amonyum Nitrat, ÜRE, DAP ve 20.20.0) son üç yıllık dönemdeki fiyatları; %29 ile %97

oranında artarken, aynı dönemde dünya gübre ve hammadde fiyatları %79 ile %125 oranında

http://www.gib.gov.tr/

http://www.muhasebat.gov.tr/

326

artış göstermiştir. Ülkemizdeki gübre fiyat artışı dünya gübre fiyat artışının altında kalmıştır.

2003-2012 döneminde toplam 4 Milyar 54 Milyon TL mazot destekleme ödemesi yapılarak,

çiftçilerimizin mazot maliyetinin ortalama %16'sı karşılanmıştır. 2012 yılı için yapılacak mazot

destekleme Ödemesi birim tutan ortalama %7 oranında artırılmış olup, peyzaj ve süs bitkileri,

özel çayır, mera ve orman emvali alanları için dekar başına 2,7 TL; hububat, yem bitkileri,

baklagiller, yumru bitkiler sebze ve meyve alanları için dekar başına 4 TL ve yağlı tohumlu

bitkiler ve endüstri bitkilerinin yetiştirildiği alanlar için dekar başına 6,4 TL mazot desteği

ödemesi yapılması öngörülmüştür.

Hayvancılık sektöründe önemli bir girdi olan yem bitkileri üretimi de desteklenmiş olup,

2003-2011 yıllan arasında toplam 2 Milyar 745 Milyon TL yem bitkileri desteği ödenmiştir.

Ayrıca, fark ödemeleri kapsamında yem hammaddesi olarak kullanılan; dane mısır, buğday,

arpa, yulaf, çavdar, tritikale, soya gibi ürünlere prim desteği verilmektedir. Fark ödemeleri

kapsamında; 2002 yılında toplam 186 Milyon TL prim desteği verilmiş iken, 2011 yılında 2

Milyar 502 Milyon TL'ye ulaşmıştır.

Bakanlığımız; izlenen ekonomik programlar, bütçe hedefleri ve gerçekleşmelerim de göz

önünde bulundurarak vergi yüklerini azaltmaya çalışmakta ve bu konuda toplumsal fayda en

üstte tutulmaktadır. Başta çiftçilerimizin üzerindeki vergi yükü olmak üzere, genel olarak vergi

yüklerini azaltmaya yönelik çalışmalarımız bütçe imkânları ölçüsünde sürdürülmektedir.

Bunun yanı sıra, yapılacak mevzuat ya da oran değişikliklerinin umulan toplumsal faydayı

sağlayıp sağlamayacağı, diğer vergisel uygulamalar açısından olumsuz bir sonuç doğurup

doğurmayacağı, amaçlanan sosyal faydanın başka vasıtalarla sağlanıp sağlanamayacağı gibi

hususlar da göz önünde bulundurulmaktadır.

Bu çerçevede, önergede sorulan mahiyette vergi oranlarının düşürülerek gübre, yem ve mazot

teslimi yapılması, sektörün yapısından kaynaklanan nedenlerle uygun değerlendirilmemekte

olup, bu hususta bir çalışmamız bulunmamaktadır.

Tablo 1. Mazot Birim Fiyatları, 2002-2012

MAZOT (TL) (TL) (TL) (YTL

)

(YTL

)

(YTL

)

(YTL

)

(TL

)

(TL

)

(TL) (TL) 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 200

9

201

0

2011 2012 OCAK 940.188 1.360.77

3

1.356.45

3

1,75 2,05 2,13 2,52 2,36 3,02 3,3435 3,89

2 ŞUBAT 942.193 1.436.76

0

1.361.45

2

1,78 2,05 2,15 2,60 2,29 3,01 3,4278 3,87

7 MART 976.370 1.527.89

9

1.405.55

4

1,87 2,07 2,21 2,78 2,30 3,08 3,6514 3,99

3 NİSAN 1.005,08

9

1.435.69

8

1.405.76

3

1,94 2,13 2,26 2,94 2,37 3,08 3,6069 3,99

9 MAYIS 1.048.50

2

1.400.52

7

1.440.92

5

1,88 2,23 2,26 3,10 2,37 3,08 3,547 HAZİRAN 1.087.88

4

1.396.48

9

1.480.65

3

1,96 2,36 2,25 3,17 2,46 3,07 3,6199 TEMMUZ 1.142.15

6

1.395.89

9

1.549.53

8

2,00 2,40 2,27 3,19 2,38 3,03 3,7009 AĞUSTO

S

1.174.43

4

1.395.75

5

1.607.64

9

2,02 2,36 2,28 2,88 2,54 3,07 3,7625 EYLÜL 1.218.48

0

1.374.92

5

1.627.52

5

2,10 2,29 2,31 2,83 2,55 3,06 3,8009 EKİM 1.249.92

0

1.355.73

3

1.751.52

0

2,10 2,24 2,31 2,76 2,60 3,07 3,8501 KASIM 1.234.69

2

1.355.87

9

1.793.79

1

2,03 2,20 2,55 2,70 2,69 3,11 3,8332 ARALIK 1.264.67

8

1.355.95

5

1.793.80

5

2,02 2,23 2,52 2,44 2,68 3,25 3:8525

j

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

327

Tablo 2. Gübre ve Yem Birim Fiyatları, 2003-2012

Ölçü KG KG TON TON

YIL Büyükbaş

hayvan yemi

Kümes hayvan

yemi

Azot, fosfor ve potasyum

içeren, % 10'u azot olan

gübreler

B.y.s. azot ve

fosforlu gübreler

2003 (TL) 284.540 433.036 251.490.479 247.996. 2004 (TL) 338.982 504.814 300.676.426 303.639.

2005 (YTL) 0,32 0,47 328,12 328 2006 (YTL) 0,33 0,48 344,96 337

2007 (YTL) 0,40 0,56 419,22 395 2008 (YTL) 0,46 0,64 903,75 889 2009 (YTL) 0,43 0,68 627,68 572 2010 (TL) 0,46 0,69 581,21 552 2011 (TL) 0,59 0,82 838,45 803 2012 (TL) 0,61 0,83 911,17 863

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

SORU ÖNERGESİ

9 Nisan 2012 tarihinde Sayın Başbakan ve ilgili Bakanlar tarafından kamuoyuna büyük umutlar

pompalayarak açıklanan yeni teşvik sisteminde tüm gıda ve tarımsal yatırımlar destek kapsamı

dışında bırakılmıştır. Bu konuyla ilgili olarak;

1) Anılan teşvik sisteminde gıda ve tarım yatırımlarının destek kapsamı dışında bırakılmasının


2) Bu konuda Bakanlığınız görüşü alınmış mıdır? Alındı ise Bakanlığınızın konuya ilişkin

görüşü nasıl olmuştur?

3) Alınmadı ise konu hakkında Bakanlığınızca şimdiye kadar herhangi bir girişimde

bulunulmuş mudur?

4) Yeni teşvik sisteminde gıda ve tarım sektörlerindeki yatırımların kapsam dışında

tutulmasında nişasta bazlı ürünleri üreten veya pazarlayan uluslararası gıda şirketlerinin

skisinin olduğu iddiaları doğru mudur?

5) Bakanlığınızın, gıda ve tarım yatırımlarının teşvik edilmesi ve tarımsal üretimin

desteklenmesi konusunda 2012 yılı programı nasıldır?

CEVAP

Yeni teşvik sistemine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı henüz Resmî Gazete'de

yayımlanmamakla birlikte; Ekonomi Bakanlığı tarafından kamuoyuna yapılan ön bilgilendirme

sunumlarında, gıda, tarım ve hizmetler sektörünün teşvik sistemi kapsamı dışında

bırakılmasına ilişkin bir husus bulunmamaktadır.

Yayımlanacak Bakanlar Kurulu Kararının ekinde yer alacak, teşvik kapsamında olmayan

yatırımlar ve teşvik için aranan şartları sağlayamayan yatırım konularında yatırım yapılmaması

koşuluyla, kararda belirtilecek asgari yatırım kapasitesi ve tutarını karşılayacak yatırımlar, yeni

sistem kapsamında verilen desteklerden faydalanacaklardır.

Bakanlığımızca son 9 yılda tarım sektörü önemli oranda desteklenmiştir. Bu kapsamda tarımsal

destekler; verimlilik, kalite, sağlık ve kırsal kalkınmayı esas alacak şekilde, pazar ihtiyacını göz

önünde tutularak yeniden düzenlenmiş ve daha etkin hâle getirilmiştir.

Çiftçimize nakit olarak verilen tarımsal destek miktarı önemli oranda artırılmıştır. 2002 yılında

328

1 Milyar 868 Milyon TL olan toplam tarımsal destekler, 2011 yılında 7 Milyar TL'nin üzerine

çıkmıştır. 2003-2011 döneminde tarım sektörüne Bakanlığımız cari transfer bütçesinden

aktarılan nakit tarımsal destek miktarı, fiyat desteği, faiz sübvansiyonu, ihracat desteği vb.

kaynaklar hariç, toplamda 43 Milyar TL'yi aşmıştır. 2012 yılı ürünlerine ise yaklaşık 7,6 Milyar

TL destek ödenmesi planlanmaktadır.

Bakanlığımızca tarım sektöründe verimlilik ve üretim artışı, kalite, gıda güvenilirliği gibi farklı

amaçlarla verilen birçok desteğin yanında tarımsal yatırımlara yönelik olarak ta önemli

destekler sağlanmakta ve yatırımcıların finansman ihtiyacını karşılamak amacıyla Ziraat

Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından düşük faizli krediler verilmektedir. Bu

kapsamda yürütülen destek ve kredi uygulamalarının bazıları şu şekildir;

• Bakanlığımızca 2006 yılında başlatılan Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi

Programı kapsamında, depolama, ürün işleme, paketleme ve ambalajlama, sulama ile

makine-ekipman alımlarına %50 hibe desteği verilmektedir. Tarım-sanayi entegrasyonunu

hedefleyen bu proje ile 2006-2012 döneminde 3.243 tesis tamamlanmış ve 32 Bin kişiye

istihdam sağlanmıştır. 827 tesisin yatırımı ise devam etmektedir. Bu proje 2015 yılına kadar

devam edecektir.

• Bakanlığımızca tarımsal amaçlı kooperatiflere, genel bütçeden ve Kırsal Alanda Sosyal

Destek Projesi kapsamında yatırım ve işletme kredisi desteği sağlanmaktadır. Bu çerçevede

2003-2011 döneminde 1.900'ün üzerinde kooperatif projesine 1,8 Milyar TL kredi

kullandırılmıştır.

Doğu Anadolu Bölgesinde kombine ve etçi ırklarla kurulan damızlık işletmelerine, Güney

Doğu Anadolu Bölgesinde ise süt işletmelerine, inşaat için %30, makine ve damızlık hayvan

alımı için %40 oranında hibe desteği sağlanmaktadır.

Tarımın finansmanında önemli bir rol üstlenen tarımsal kredilerde uygun koşullar ve düşük faiz

uygulamasının yanında sürdürülebilir bir politika benimsenmiştir. Bu kapsamda 2002 yılında

%59 olan tarımsal yatırım ve işletme kredileri faiz oranları, kademeli olarak düşürülerek, 2011

yılında cari tarımsal kredi faiz oranı sulama ve hayvancılık faaliyetlerinde sıfıra (faizsiz), diğer

tarımsal faaliyetlerde %5'e düşürülmüştür. Bu uygulama ile tarımsal kredi miktarları büyük

oranlarda artmıştır. 2011 yılı sonu itibariyle Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri

tarafından kullandırılan tarımsal kredi bakiyesi 22,3 Milyar TL'ye ulaşmıştır. 2012 yılında da

düşük faizli kredi uygulaması devam etmektedir.

AB Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı, Kırsal Kalkınma Bileşeni (IPARD) kapsamında

ülkemize 2007-2013 döneminde 874 Milyon Avro kaynak ayrılmış olup, bu kaynak hibe olarak

kullandırılacaktır. Bu kapsamda Bakanlığımızın ilgili kuruluşu olan Tarım ve Kırsal

Kalkınmayı Destekleme Kurumu tarafından IPARD programında belirlenen 42 ilimizde; et ve

et ürünleri, süt ve süt ürünleri, meyve-sebze, su ürünleri ve kırsal kalkınma amaçlı projelere

%50 ile %65 arasında hibe desteği sağlanacaktır. Bu çerçevede AB Komisyonu tarafından

akreditasyonu tamamlanmış 20 ilimizde bugüne kadar 6 başvuru çağrı ilanına çıkılmış olup,

uygun bulunan projeler desteklenmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi, ülkemizde AKP iktidarları döneminde şeker fabrikalarının özelleştirilmesine

yönelik çalışmalara ağırlık verilerek bugüne kadar bazı şeker fabrikaları özelleştirme adı

altında iktidar yandaşı olarak bilinen bazı şirketlere neredeyse hurda fiyatlarıyla satılmışlardır

Bu dönemde şeker pancarı ve pancar şekeri üretimi kısılmış, nişasta bazlı şeker (NBŞ) veya

tatlandırıcı üretimi ise her yıl artırılarak sürdürülmüştür. Bu sektörde faaliyet gösteren olarak

ithalatının özendirildiği iddialarıyla ilgili

329

1. 2002-2012 döneminde ülkemizdeki mısır üretiminin ve mısır ithalatının yıllara göre değişimi

nasıl olmuştur?

2. Anılan dönemde ithal edilen mısırın ülkelere göre dağılımı nasıl olmuştur?

3. Anılan dönemde gerçekleştirilen mısır ithalatının ithalatçı firmalara göre dağılımı nasıl

olmuştur?

4. Halen ülkemizde mısır ithali izni verilen firmalar hangileridir?

5. Ülkemizde anılan dönemde ithal edilen ve üretilen mısırın kullanım alanlarına göre dağılımı

nasıl olmuştur?

6. Tatlandırıcı sektöründe kullanılan mısırın birkaç firmanın tekelinde olduğu ve çoğunlukla

ithal mısırın bu sektörde kullanıldığı iddiaları doğru mudur?

7. Doğru ise anılan firmalar hangileridir ve tatlandırıcı sektöründe ithal mısır kullanılmasının


8. 2002-2012 döneminde ülkemizdeki NBŞ ve pancar şekeri üretimleri ile tüketimleri yıllara

göre nasıl gerçekleşmiştir?

9. Anılan dönemde NBŞ üretiminin giderek arttığı ve bakanlığınızca özendirildiği iddiaları

doğru mudur? Doğru ise bunun sebepleri nelerdir?

10. NBŞ ve/veya pancar şekeri üretimleri için Bakanlığınızın ne tür destekleri söz konusudur?

Anılan destekler ne zamandan beri verilmektedir?

11. Bakanlığınızın ülkemizdeki şeker pancarı ve pancar şekeri üretiminin artırılarak: mısır

ithalatının ve NBŞ üretiminin sınırlandırılmasına yönelik bir çalışması var mıdır? Varsa

çalışmanın içeriği ve uygulama takvimi nasıldır?

12. Bakanlığınızca şimdiye kadar anılan konularda ne gibi önlemler alınmıştır?

CEVAP

1-2-3-4-5-6-7) Bakanlığımızca dane mısırın da içinde olduğu, ülkemizde arz açığı bulunan ve

stratejik açıdan önemli 17 ürüne fark ödemeleri kapsamında prim desteği verilmektedir. Bu

kapsamda 2002 yılında toplam 186 Milyon TL olan prim desteği, 2011 yılında 2 Milyar 502

Milyon TL'ye yükselmiştir. Ayrıca Hayvancılığa yönelik yem bitkileri destekleri kapsamında

silajlık mısıra da destek verilmektedir. Bununla birlikte mısır üreticilerimiz mazot, kimyevi

gübre, tohumluk ve toprak analizi desteklerinden de yararlanmaktadırlar.

Bakanlığımızca sağlanan destekler ve yürütülen projelerle ülkemizin mısır üretimi önemli

oranda artmıştır. TÜİK verilerine göre mısır üretimimiz son 9 yılda %100 artarak 2002 yılında

2,1 Milyon tondan, 2011 yılında 4,2 Milyon Tona yükselmiştir. Önceki yıllarda ithalat ile

karşılanan mısır ihtiyacımızın bugün tamamına yakını yerli üretim ile karşılanmaktadır.

TÜİK verilerine göre ülkemizin mısır ithalatı son 9 yılda çok önemli oranda azalmıştır. İthal

edilen mısırın önemli bir bölümü yem sanayinde kullanılmaktadır. Mısır ithalatı 22 firma

tarafından gerçekleştirilmiş olup, yıllara göre değişmekle birlikte; AB ülkeleri, Rusya,

Azerbaycan, Türki Cumhuriyetleri, ABD, Kanada, Arjantin, Libya, Mısır gibi ülkelerden mısır

ithalatı yapılmıştır.

Mısır, gıda sanayinde, endüstriyel tüketimde veya doğrudan insan yiyeceği olarak

kullanılmaktadır.

CEVAP 8-9-10-11-12) TÜİK verilerine göre, 2010/11 dönemi şeker pancarı yeterlilik derecesi

%100, şeker yeterlilik derecesi %115 dir.

330

Bakanlığımızca şekerpancarı ürününe, mazot, gübre ve toprak analizi destekleri verilmekte

olup, 2011 yılı ürünü için destekleme ödemeleri 2012 yılı Mart ayında yapılmıştır. 2012 yılı

şeker pancarı ürününe 6,3 TL/da kimyevi gübre desteği, 6,4 TL/da mazot desteği ve 2,5 TL/da

toprak analizi desteği verilecektir.

2002/03 ile 2010/11 dönemi arasında ortalama NBŞ üretimi 450 Bin ton, pancar şekeri üretimi

2 Milyon ton olarak gerçekleşmiştir.

Nişasta bazlı şeker (NBŞ) türü, 4634 sayılı "Şeker Kanunu" öncesinde yürürlükte olan ve 1956

yılında yürürlüğe konan 6747 sayılı Kanun kapsamında yer almadığından, 4634 sayılı "Şeker

Kanunu" öncesinde herhangi bir düzenlemeye tabi olmadan üretimi serbestçe

yapılabilmekteydi. 19/04/2001 tarihli ve 24378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe

giren 4634 sayılı "Şeker Kanunu" ile, bu şeker türleri Kanun kapsamına alınmış ve ülke toplam

kotasından alacağı pay belirli bir seviyede sınırlanmış ve yeni nişasta bazlı şeker fabrikası

kurulması için Şeker Kurulu'ndan kota temin etme zorunluluğu getirilerek, pancar ve pancar

şekeri üretimi koruma altına alınmıştır.

SORU ÖNERGESİ

2001 yılından itibaren ülkemiz bankacılık sektörü yabancı bankaların ilgi odağı olmaya

başlamıştır. O günden bu yana yüksek sermaye gücüne ve likiditeye sahip olan dünyanın büyük

bankaları, ortaklıklar yoluyla ülkemizdeki güçlerini arttırmış ve birçok bankayı satın

almışlardır. Yabancı bankaların payı Almanya'da yüzde 5, İtalya'da yüzde 8, İspanya'da yüzde

10, Hollanda'da yüzde 11, Danimarka'da yüzde 17, Avusturya ve Fransa'da yüzde 19,

Yunanistan'da ise yüzde 20 olarak görülürken Türk bankacılık sektöründe yabancı sermaye

payı %50'ler seviyesine ulaşmıştır.

Çiftçilerin kullandığı kredi miktarı 20 milyar liraya ulaşırken bunun büyük bir kısmı ise özel

bankalara aittir. Yabancı sermayeli bankalar, çiftçinin Ödeme gücüne bakmaksızın üretime

değil tüketime yönelik krediler vermekte, çiftçileri ödeme güçlüğüne düşürmekte ve haciz

uygulamalarıyla topraklarına el koymaktadır. Girdi maliyetlerinde oluşan artışa rağmen devlet

desteği alamayan, ürünü de para etmeyen çiftçi, bazı yabancı bankaların cazip imkânlarla

sunduğu kredi karşılığında ipotek altına aldırdığı tarlasını da kaybetme noktasına gelmiştir.

1- Türkiye'de yabancı bankaların bankacılık sektöründeki payı nedir? Bu oran AB ülkeleriyle

kıyaslandığında yüksek midir?

2- 2002 yılında yabancı bankaların kullandırdığı kredi miktarının toplam krediye oranı nedir,

2011 'de ne olmuştur?

3- Türk çiftçisinin 2002 yılında yerli bankalara olan borcu nedir? 2011 yılında ne kadar

olmuştur? Türk çiftçisinin 2002 yılında yabancı bankalara oian borcu ne kadardır? 2011 yılında

ne kadardır?

4- 2011 yılı itibariyle Çiftçilerimizin bankalardan çektikleri kredi miktarı ne kadardır? Bu

kredilerin bankalara göre dağılımı nasıldır?

5- Yabancı bankalardan kaç çiftçimiz ne kadar kredi çekmiştir? Bunun karşılığında ne kadar

arazi ipotek altına alınmıştır?

6- Çiftçilerimiz yabancı bankalardan kredi çekerken arazisini ipotek olarak göstermektedir.

AKP Hükümetleri döneminde yabancı bankalar kredi borcunu ödeyemeyen kaç çiftçimizin kaç

dekar arazisini haczetmiştir?

7- Türkiye'de kurulan yabancı bankalar ile merkezi yurtdışında olup da Türkiye'de şubesi

bulunan yabancı bankalar tarafından Ege bölgesinde ve Trakya'da kaç çiftçimizin kaç dekar

arazisi ipotek altında alınmıştır?

331

8- Manisa ilimizde yabancı bankalardan kredi çekip borcunu ödeyemediği için arazisine

bankaca el konulmuş kaç çiftçi vardır? Kaç dekar arazi haczedilmiştir?

9- Manisa İlinde yabancı bankalara borçlarından dolayı hakkında haciz işlemi yapılan çiftçi

var mıdır? Varsa kaç çiftçinin, kaç dekar arazisi kaç liralık icra takibindedir?

10- Bankalara veya Tarım kredi Kooperatiflerine olan borçlarından ötürü, hakkında haciz

işlemi başlatılan çiftçi var mıdır? Varsa kaç çiftçi, kaç liralık İcra takibindedir?

CEVAP

1) Eylül 2011 itibarıyla, ülkemizde küresel sermayeli bankaların toplam bankacılık aktifleri

içindeki oransal payı %21,9'dur. Söz konusu orana yurt dışı yerleşiklerce tutulan borsa payı

olan %19,8 eklendiğinde, küresel sermayenin toplam aktifler içindeki payı %41,7 olmaktadır.

Ülkemizde bankacılık sektöründe küresel sermayeli bankaların payı Avrupa Birliğinin (AB)

yeni üye ülkelerine göre düşük (Slovakya %88,8, Romanya %85,6, Litvanya %78,0 gibi),

AB'nin eski üyelerine göre (Fransa %3,5, Almanya %5,1, İngiltere %30,3) gibi yüksektir.

Küresel sermayenin payı ülkelerin serbestleşme politikalarının uygulanmaya başlanmasıyla ilk

yıllarda yükselmekte, sonraki dönemde tedrici bir azalma eğilimine girmektedir. Ülke

ekonomilerinin kriz döneminde uyguladıkları ekonomi politikaları ve krizin bankacılık

sektörüne yansımaları küresel sermayenin payı üzerinde etkili olabilmektedir.

2)

3) Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) veri tabanında çiftçi kredisi adı

altında bir kredi türü bulunmamakta olup, tarım kredisi bilgileri aşağıdaki tabloda

gösterilmektedir.

332

4)

5) BDDK veri tabanında sadece takipteki tarım kredilerine ilişkin veriler bulunmakta olup,

bankalarca tarım kredisi kullandırılan kişi sayılarına ilişkin bilgiler yer almamaktadır. Bu

çerçevede, takipteki tarımsal kredilere ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Diğer

taraftan, takipteki tarım kredileri olarak mütalaa edilen kredilerin, mutlaka icra takibine konu

olmuş kredi olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

6, 7) 5 inci sorunun cevabında da belirtildiği üzere, BDDK veri tabanında soru önergesinde

istenilen detayda bilgiler bulunmamakta olup, sadece takipteki tarım kredilerine ilişkin bilgiler

yer almaktadır.

Diğer taraftan, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamında Türkiye'de faaliyet göstermek üzere

anonim şirket olarak kurulan bankalar ayrı tüzel kişiliği haizdir. Banka tüzel kişiliği, bankada

hissesi bulunan şahısların kişiliğinden ayrıdır ve bankaların sahip olduğu taşınmaz mal

varlıkları da bankanın ortaklarına değil, banka tüzel kişiliğine aittir. Bu çerçevede, banka

hisselerinin yabancı uyruklulara satılması, bankaların mülkiyetinde bulunan taşınmaz mal

varlıklarının mülkiyetinin banka ortaklarına geçmesi anlamına gelmemektedir.

Ayrıca, 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 57 nci maddesine dayanılarak hazırlanan ve

01.11.2006 tarih, 26333 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Bankaların

Kıymetli Maden Alım Satımına ve Alacaklarından Dolayı Edindikleri Emtia ve

Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik"in 5 inci

maddesinin birinci fıkrası uyarınca bankalar, alacaklarından dolayı edinmek zorunda kaldıkları

varlıkları edinme gününden itibaren üç yıl içinde elden çıkarmak zorundadırlar.

8, 9) Manisa ilinde yabancı sermayeli bankalarca kullandırılan zirai kredilere ilişkin bilgiler

aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. Diğer taraftan, iller bazında kredi bilgileri BDDK internet

sayfasında yayımlanan "Fintürk-Finansal Türkiye Haritası" uygulamasından elde

edilebilmektedir. Bu uygulamaya http://ebulten.bddk.org.tr/haritalama/harita.aspx adresinden

ulaşılabilmektedir.

333

*Zirai Krediler; Tarım Kredilerine ek olarak varsa ilgili il için balıkçılık kredilerini de

içermektedir.

10) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamında bulunan bankaların Eylül 2011 tarihi itibarıyla

takipteki tarım kredileri toplamı 900.634.000 TL'dir. Diğer taraftan, BDDK veri tabanında

tarım kredi kooperatiflerine ilişkin herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

2011 yılı içerisinde düzenlediğiniz bir basın toplantısında, "2002'de yüzde 4 olan hayvancılık

desteklerinin tarım destekleri içindeki payının, 2011 yılında yüzde 26'ya yükseltildiğini"

söylemektesiniz.

Ülkemizde alışık olmayan bir uygulama ilk defa 2010 yılında AKP İktidarı döneminde

başlamıştır. Et fiyatlarındaki artışı kontrol etmek amacıyla canlı hayvan ithali yapılmıştır.

Kurban Bayramının yaklaştığı şu günlerde medyada yeniden canlı hayvan ithalatı yapılacağı

haberleri yer almaktadır.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜÎK)'nun yayınladığı istatistiklere göre yıllar itibariyle Türkiye

hayvan varlığı incelendiğinde, 2002 yılında büyük ve küçükbaş hayvan varlığı 41.878.37 baş

iken, bu sayı 2006 yılında 43.232.086, 2007 yılında 42.870.109, 2008 yılında 40.514.391, 2009

yılında 37.688.958, 2010 yılında ise 40.837.450 baş olmuştur. 2010 yılı hayvan varlığı 2002

yılındaki hayvan varlığının altında kalmış, iktidarınızın 2006-2010 yıllarındaki 5 yıllık

döneminde de azalan bir seyir izlediği görülmüştür.

Üretim miktarları da şu şekildedir:

Büyük ve küçükbaş hayvan eti üretimi 2002 yılında 763.623 ton, 2006 yılında 793.349 ton,

2007 yılında 575.611 ton, 2008 yılında 482.000 ton ve 2009 yılında 412.600 ton olmuştur.

İktidarınız döneminde canlı hayvan sayısı ve et üretim miktarı artmadığına, aksine belirgin bir

azalma gösterdiğine göre hayvancılığa verilen desteklerin yerinde kullanılmadığı

anlaşılmaktadır.

Diğer yandan et ithalatı ile ilgili TÜİK istatistikleri de şu şekildedir:

1999-2002 yılları arasında canlı hayvan ile et ve yenilen sakatat ithalat tutarı 97 milyon 348 bin

dolar, 2003-2009 yıllarında 153 milyon 702 bin dolar iken 2010-2011 (Ağustos ayma kadar)

yıllarında 1 milyar 631 milyon 844 bin dolara yükselmiştir.

Son yıllardaki hayvan varlığı ve et üretimindeki azalma, 2010 ve 2011 yıllarında yapılan canlı

hayvan ithalatının Sayın Başbakan'ın sürekli ifade ettiği gibi et fiyatlarının spekülatif amaçlı

yükseltilmemesi üzerine olmadığını, et arzındaki düşmeye bağlı olduğunu net biçimde ortaya

koymaktadır.

1. 2002 ve 2011 yılında tarıma verilen toplam destek tutarı ve hayvancılığa ayrılan destek

tutarı ne kadardır?

2. TÜİK tarafından açıklanan hayvan varlığı ve üretim miktarlarına göre hayvancılığa verilen

334

destek artışının ülke hayvancılığının ilerlemesine bir katkısının bulunmadığı ve 2010

yılındaki et fiyatlarının yükselmesinin spekülatif olmadığı, fiyat artışının et arzındaki

azalmaya bağlı olduğu fikrine katılıyor musunuz?

3. 2011 yılında hayvancılık desteklerine ayrıldığını ifade ettiğiniz tutarların bölgeler itibariyle

dağılımı nasıldır?

CEVAP

1) 2002 yılında tarıma verilen toplam destek tutan 1,868 Milyar TL iken 2011 yılı Ekim ayı

sonu itibariyle 5,958 Milyar TL tarımsal destek ödemesi yapılmış olup, yılsonuna kadar bu

rakamın 6,990 Milyar TL'ye ulaşması öngörülmektedir.

2002 yılında hayvancılığa 83 Milyon TL destekleme yapılmış iken 2011 yılı Ekim ayı sonu

itibariyle 1,498 Milyar destekleme ödemesi yapılmıştır.

2) Hayvancılık desteklerinin miktar ve etkinliğinin artırılması ile hayvancılığa yönelik

yürütülen önemli projeler, sektörde üretim ve verim artışları sağlamasının yanında

hayvancılıkta işletme ölçeğini de yukarılara taşımıştır. Ülkemizde son 8 yılda büyükbaş hayvan

sayısı %\6, kültür ırkı hayvan sayısı %127 artmıştır. 50 başın üzerinde hayvan bulunduran

çiftlik sayısı %456 artarak 4.300'den 24 Bin'e ulaşmıştır.

Bakanlığımızca yürütülen ıslah çalışmaları sayesinde hayvan başına verimde önemli gelişmeler

sağlanmıştır. Bu çerçevede hayvan başına ortalama süt verimi %67, hayvan başına ortalama et

verimi %18 oranında artmıştır.

Bununla beraber 2002 yılında 8,4 Milyon ton olan süt üretimi 2010 yılında 13,5 Milyon tona

çıkmıştır.

Bakanlığımızca ithalattaki vergi indiriminden sonra günlük olarak fiyat takibi yapılmakta olup,

26 Nisan 2010 tarihinde ortalama 16.13 TL olan dana karkas fiyatı 16.11.2011 tarihi itibariyle

15.19 TL olmuştur. Vergi indiriminden sonra dana karkas fiyatları düşüş eğilimine girmiş ve

bugün itibariyle düşüş oranı % 6.32 olarak görülmektedir.

3) 2011 yılı Ekim ayı sonu itibariyle bölgelere göre hayvancılık destekleme miktarlarına ilişkin

bilgiler aşağıdaki tabloda sunulmaktadır.

BÖLGELERE GÖRE HAYVANCILIK DESTEKLEME

MİKTARLARI (TL)

AKDENİZ BÖLGESİ 110.088.859

EGE BÖLGESİ 580.396.181

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ 99.358.371

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ 186.711.524

KARADENİZ BÖLGESİ 121.276.219

İÇ ANADOLU BÖLGESİ 223.661.060

MARMARA BÖLGESİ 173.491.373

SORU ÖNERGESİ

Fındık Türkiye'nin en önemli ihracat ürünlerinden birisidir. AKP Hükümeti, Fiskobirlik yerine,

devlet adına fındık alımı için ilk kez 2006'da TMO'yu görevlendirmiştir, TMO, 2006-2007 ve

2008'de 3 yıl üst üste devlet adına fındık alımı yapmıştır.

Hükümet, 2009 fındık ürün sezonunda 3 yıl süre ile "yeni fındık stratejisini" uygulamaya

koyunca TMO'nun fındık alım görevi sona ermiştir. TMO, 3 yıldan beri fındık almamaktadır.

Ancak elindeki stoklarla fındık piyasasında en güçlü aktörlerden biri olmuştur.

Bu çerçevede TMO yönetimi, yaptığı değerlendirme sonucunda piyasada ihtiyaç olduğu için 20

335

Haziran 2011 itibariyle deposundaki 2008 ürünü fındığı 15 Ağustos 2011'e kadar satışa

sunmaya karar vermiştir. Satışa sunulan fındıklar için fiyat 4,8 lira olarak ilan edildi.

Ancak daha sonra TMO 20 Haziran'da satışa sunduğu 2008 ürünü kabuklu fındığın fiyatını 28

Temmuz 2011 tarihinde 4.8 liradan 1 lira artırarak 5.8 liraya çıkararak fındık piyasasına

müdahale etmiştir.

Fındık üreticileri için yeni ürün hasadına başlamanın arifesinde piyasaya giriş fiyatının artması

olumludur. Böyle olmakla beraber, bu fiyat artışının neden stok satışına başlandığı ifade edilen

tarihte yapılmamış olduğu ve bu satışın neden belirlenen süreden daha kısa sürede

tamamlanmış olduğuna yönelik çeşitli sorular kamuoyunda cevaplandırılmayı beklemektedir.

Bu konuya ilişkin olarak aşağıdaki sorularımın Anayasanın 98 inci İç Tüzüğün 96 ve 99 uncu

maddeleri gereğince Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakam M. Mehdi Eker tarafından yazılı

olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

SORU 1) TMO devlet adına hangi yıllarda ne kadar fındığı, kaça satın almıştır?

SORU 2) TMO stoklarındaki fındık ne kadardır? Yıllar itibariyle satış miktarı ve fiyatı ne

olmuştur?

SORU 3) TMO'nun 20 Haziran 2001 tarihinde depolarındaki fındığı 15 Ağustos 2011 tarihine

kadar satışa sunmasının sebebi nedir?

SORU 4) TMO'nun, sezona kısa bir süre kala bu defa satışa sunduğu fındık fiyatını 28 Temmuz

tarihinde artırmasının gerekçesi nedir? Bu fiyat artışı neden 20 Haziran 2011'de yapılmamıştır?

SORU 5) TMO'nun stoklarındaki fındığı satacağım ifade ettiği dönem neden kısaltılmıştır?

SORU 6) TMO'nun satışa sunduğu fındığa talep ne kadar olmuştur? Hangi firmalar ne kadar

talepte bulunmuş ve parasını yatırmıştır?

SORU 7) TMO'nun, 20 Haziran ile 28 Temmuz tarihleri arasında 4.8 liradan sattığı fındık

hangi firmalara teslim edilmiştir? Parası yatıp ta teslim edilmeyen fındık miktarı ne kadardır ve

hangi firmalara aittir?

CEVAP

1) 2006/10865 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile TMO'ya verilen fındık piyasalarına

müdahale görevi, Yeni Fındık Stratejisinin uygulamaya konulduğu 2009/15202 sayılı

Bakanlar Kurulu Kararı ile sonlandırılmıştır. ~

TMO'nun alımla görevlendirildiği 2006, 2007 ve 2008 yıllarında toplam 694 bin ton alım

yapmış olup karşılığında 2,83 Milyar TL ödeme yapmıştır.

2) Alımla oluşan 694 Bin ton fındık stoku, yapılan değerlendirme çalışmaları sonucu 118 Bin

tona indirilmiştir.

TMO, piyasa düzenleme görevi çerçevesinde, arz açığının oluştuğu dönemlerde yapmış olduğu

kabuklu findik satışlarıyla, piyasa ihtiyacını karşılamış olup satış fiyatlarının belirlenmesinde

piyasa fiyatları ve resmi rekolte tahminleri göz önünde bulundurulmuştur.

YILLAR İTİBARİYLE KABUKLU FINDIK SATIŞ MİKTAR ve FİYATLARI

2008 2009 2010 2011 TOPLAM

Miktar (Ton) 14.920 44.207 48.310 82.983 190.420

Fiyatı (TL/Kg)* 4,00 4,10 4,80-5,00 4,80-5,80

3) 2010-11 döneminde üretici elinde stok kalmayıp piyasalarda arz açığının oluşmaya

336

başlaması neticesinde ihracatımızın bu durumdan olumsuz etkilenmemesi için; 601 tonluk ilk

rekolte tahmini ile mevcut piyasa fiyatları dikkate alınarak stoklanınız, 20 Haziran 2011

tarihinde satışa açılmıştır.

TMO, faaliyet alanına giren diğer ürünlerde olduğu gibi fındıkta da, üretici mağduriyetini

önlemek için satışlarım hasat dönemi öncesinde sonlandırmaktadır.

4) Temmuz ayının ikinci yarısından itibaren, daha önce öngörülen üretim miktarının

gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması nedeniyle artan talep ve fiyat seyri dikkate alınarak; satış

fiyatlarımız, 28 Temmuzda 4,8 TL/Kg.dan 5,8 TL/Kg.'ma çıkarılmıştır,

TMO fiyatları, piyasadaki fiyat seyrine göre düzenlenmiş olup fiyatların üretici lehine

gerçekleşmesi sağlanmış ve yeni hasat döneminde oluşabilecek üretici mağduriyeti

önlenmiştir.

5) TMO, piyasa istikrarının temini ve üretici mağduriyetinin oluşmaması için azami dikkat

göstermektedir.

Bu kapsamda; üreticiden piyasalara olan arz tamamlanıp piyasalarda arz açığı oluşmadıkça

stoklarını satışa açmamakta ve hasat dönemi başlamadan önce de satışlarını sonlandırmaktadır.

2011 yılı satışlarımız, 20 Haziran tarihinde deklare edildiği üzere 15 Ağustos tarihinde hasat

dönemi öncesinde sonlandırılmıştır.

6) TMO hesaplarına yatırılan 380 Milyon TL ürün bedeline karşılık toplamda 37 farklı firmaya

83 Bin tonluk kabuklu fındık satışı yapılmıştır.

7) Satış fiyatlarının yeniden düzenlendiği 29 Temmuz 2011 tarihi öncesinde 36 ayrı firmaya

toplam 55 Bin ton, 5,80 TL/Kg.lık fiyat düzenlemesinin yapıldığı, tarih sonrasında ise 27 ayrı

firmaya toplam 28 Bin ton satış yapılmıştır.

Fiyat düzenlemesi öncesinde en fazla ürün satın alan firmalar, 5,80 TL/Kg.lık fiyat

düzenlemesi sonrasında da en fazla satış yapılan firmalar olmuştur.

Dolayısıyla, düzenleme öncesi ve sonrasında fındık satışı yapılan firmaların sıralamasında

önemli bir değişiklik söz konusu değildir.

Fiyat düzenlemesinin yapıldığı 29 Temmuz 2011 tarihinde TMO avans hesabında bakiye ürün

bedeli olan firmalar, düzenleme sonrasında da yeni fiyatlardan ürün almaya devam etmişlerdir.

Yatırılan ürün bedellerine karşılık gelen teslimatlar ise tam olarak yapılmıştır.

Firma bazında satış yapılan miktarlar, firmaların büyüklükleri ile ilgili olup 2011 yılında en çok

satış yapılan firmalar, 2010 yılı ve daha öncesi dönemlerde de en çok fındık satışı yapılan

firmalar olmuştur. Dolayısıyla parası yatırılıp da ürün teslim edilmeyen firma olmamıştır.

SORU ÖNERGESİ

Avrupa Birliği uyum çalışmaları çerçevesinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından

Kılıç ve Tulina balıkçılığına yönelik olarak getirilen yasaklamalar, ilgili balıkçılarımızı son

derece mağdur etmiş olmasına rağmen, AB'deki uygulamalara paralel olarak uğranılan

zararların karşılanmadığı sektör temsilcileri tarafından ifade edilmektedir. Bu çerçevede;

1- AB uyum mevzuatı gerekçesiyle mağdur edilen driftnet avcısı yaklaşık 100 balıkçı

gemisinin, AB ülkelerindeki uygulamalarda olduğu gibi uğradıkları zararların karşılanması için

bir teknik ve mali yardım programınız var mıdır? Varsa yardımlar hangi takvim dahilinde

yapılacaktır?

2- Balıkçıların uğradığı zararların karşılanması konusunda Avrupa Birliği Bakanlığı ile

Bakanlığınız arasında bir görüş ve uygulama farklılığı var mıdır?

337

3- AB mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında, balıkçılık faslıyla ilgili müzakerelere henüz

başlanmamasına rağmen, peşinen getirilen yasakların ülke ve sektör açısından gerekçesi nedir?

4- Birçok Avrupa ülkesi, yasaklamaları başlatmadan balıkçıların uğrayacakları zararları

tazmin eden programlan yürürlüğe koymuşken, Bakanlığınızın yasaklan uygulamadaki

acelesinin ve zararların tazmin edilmesi konusundaki gecikmesinin sebepleri nelerdir?

5- Kılıç ve Tulina avcılığının ülke ekonomisine sağladığı katkılarla ilgili 2003 yılından

itibaren 2012 yılına kadar yıllar itibariyle ekonomik verileri nelerdir?

6- Zarara uğrayan balıkçı kuruluşlarıyla Bakanlığınız arasında yargıya intikal eden bir

anlaşmazlık var mıdır? Varsa yargı süreci hangi aşamadadır?

CEVAP

1, 2, 3, 4) Tulina ve kılıç balıklarının farklı yöntemlerle avlanmaları mümkün olduğundan,

balıkçıların söz konusu türleri avlayamamaktan kaynaklanan bir mağduriyet söz konusu

değildir.

Bu konuda; Bakanlığımız ile Avrupa Birliği Bakanlığı arasında görüş ve uygulama farklılığı

bulunmamaktadır.

Avcılığa ilişkin düzenlemeler kaynakların sürdürülebilirliği temel ilkesi kapsamında

yapılmaktadır. Bu düzenlemelerin yapılması sırasında üyesi olduğumuz uluslararası ve

bölgesel balıkçılık kuruluşlarının aldıkları kararlar da dikkate alınmaktadır. Drift-net ağlarının

kullanımı, üyesi olduğumuz Uluslararası Atlantik Ton Balıklarını Koruma Kurulu (ICCAT) ve

Akdeniz Genel Balıkçılık Komisyonu (GFCM) kuralları gereği yasaktır. Bu husus, Avrupa

Birliğinde de 1998 yılından itibaren yasaklanmıştır.

Drift-net ağlarının kullanımına ilk yasaklama 1998 yılında gelmesine rağmen, bu ağ çeşidi ile

avlanma yöntemine, 2011 yılına kadar, tolere edilebilecek azami süre tanınmıştır. Yaklaşık 13

yıl geçiş süreci olarak kullanılmıştır. Avrupa Birliği uygulamalarında da drift-net avcılığının

yasaklanması karşılığında doğrudan yapılmış bir destekleme ödemesi bulunmamaktadır.

5) Su ürünleri istatistikleri TUİK tarafından toplanarak, her yıl yayınlanmakta olup, Tulina

önemli miktarda avlanmadığı için, su ürünleri istatistikleri içinde yer almamaktadır. Kılıç

balığının toplam Deniz ürünleri içerisindeki payı ise 2010 yılı itibariyle %0,47'dir.

6) Bakanlığımız aleyhine yürütmenin durdurulması istemiyle açılmış olan bir dava ret

edilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği üzere 2011 Eylül ayında yaklaşık kilogramı 6 TL'den pazara inen fındık, kısa sürede 7

TL'ye, yılsonuna doğru da 7,70 TL'ye kadar yükselmişti. Ancak 2012 Ocak ayında TMO'nun

piyasaya satış yönlü müdahalesinin ardından istikrarını kaybeden fındık piyasası, başka

faktörlerin de etkisiyle; Nisan 20Î2 fındık fiyatlarının Nisan 2012 itibariyle 5,5 TL'nin altına

gerilemesine yol açmıştır.

Bütün bu olumsuzluklar sonucunda Karadeniz ekonomisinin can damarı, Türkiye'nin tarım

ürünlerindeki en büyük ihracat kalemi olan fındık üzerine oynanan oyunlar başta fındık

üreticisini, doğrudan ya da dolaylı olarak geçimini fındıktan sağlayan insanları ve ilgili esnafı

mağdur ve perişan etmiş bulunmaktadır. Ülke ve bölge ekonomisi için son derece önemli olan

bu konuda, hükümetin ve özellikle Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın yaptığı çalışmalar

ve uyguladığı politikalar, büyük önem taşımakta ve konuyla ilgili pek çok soru kamuoyu

tarafından cevaplandırılmayı beklemektedir.

1- Yeni fındık piyasada halen 5,5 TL'nin altına düşmüş iken TMO'nun stoklarındaki fındığı

338

kilogramı 6,5 TL'den iç piyasaya satma ısrarının gerekçesi nedir?

2- Yeni sezon fındıkla karıştırılan TMO fındığının yurtdışından geri çevrilen miktarı ne

kadardır?

3- Yurt dışından geri çevrilen TMO fındığın ne kadarı iç piyasaya sunulmuştur?

4- Dünya ülkeleri, kendi insanlarının sağlığı açısından alfatoksin miktarı yüksek olan

fındıkları iade ederken; halen TMO'nun iç piyasaya sürdüğü fındık insanımızın sağlığı

açısından sakıncalı değil midir?

5- Halen TMO'nun satışa sunduğu fındığın aflatoksin yönüyle insan sağlığı açısından zararlı

olmadığına dair Türkiye Halk Sağlığı Kurumu'nun (Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi

Başkanlığı) bir raporu bulunmakta mıdır? Varsa bu rapor kamuoyuna açıklanmış mıdır?

6- TMO, stoklarında yağlığa ayrılacak ne kadar fındık bulunmaktadır? TMO stoklarındaki

fındığın hangi takvim dâhilinde yağlığa ayrılması planlanmaktadır?

7- Fındığın 7,70 TL olduğu 2012 Aralık ayında 100 kg iç fındık ortalama 920 ABD dolarına

ihraç edilirken, fındık 5,5 TL olduğu halde yaklaşık 840 ABD dolarına ihraç edildiği doğru

mudur?

8- İç piyasa fiyatlarında %30-35 düşüş olurken, ihracat fiyatlarında aynı paralelde düşüş

olmaması, düşüşten esas zarar edenin üretici olduğunu ortaya koymaktadır. Fındık üreticisi ve

esnaf piyasadaki düşüşten zarar ederken, düşüşü kazanca çevirenler kimlerdir?

9- TMO satış yönlü piyasaya müdahale edip fiyatların düşmesine yol açarken, Önümüzdeki

dönemde alım yönlü müdahale etme ve fiyatları yükseltme gibi bir politikası var mıdır?

CEVAP

TMO, stoklarındaki 2008 mahsulü kabuklu fındık için belirlediği 6,50 TL/Kg fiyat üzerinden

yaklaşık 3 Bin Tonluk satış gerçekleştirmiştir. Ancak, 2012 yılına yönelik rekolte tahmin

çalışmalarında 750 Bin Tonluk bir üretimin öngörülmesi nedeniyle, elinde stok bulunduranların

hızlı bir şekilde ürünlerini elden çıkarmaya çalışması, dış alıcıların ise alımları yavaşlatması,

fındık fiyatlarında düşmenin nedeni olarak değerlendirilmektedir.

Levant kalite kabuklu fındık piyasalarda 02.05.2012 tarihi itibariyle 6,20 TL/Kg fiyattan işlem

görmektedir. Bu fiyata alan bazlı gelir desteği kapsamında yapılmış olan ödemeler de dahil

edildiğinde üretici eline 7,70 TL/Kg geçmektedir.

Hasadın başlayacağı 2012 Ağustos ayma kadar piyasalarda bir miktar arz açığının oluşacağı ve

açığın karşılanmasına dönük TMO stoklarına ihtiyaç duyulacağı beklenmektedir. Piyasalardan

talep gelmesi öngörülmeyen 25 Bin Ton fındığın ise yağlık imalat çalışmalarına başlanmıştır.

Bakiye kısmın değerlendirilmesi ise bilahare yapılacaktır.

Levant kalite kabuklu fındığın Aralık 2011 ayı ortalama piyasa fiyatı 7,10 TL/Kg olup, iç

fındığın ortalama ihraç fiyatı ise 8,30 $/Kg'dır.

Ayrıca, yurtdışından geri çevrilen TMO ürünü söz konusu değildir.

TMO tarafından elinde bulunan stoklar her dört ayda bir kimyasal analize tabi tutulmakta olup,

aflatoksin, asit ve peroksit değerlerine bakılmaktadır.

Kabuklu fındık stoklarının satışa açılmasından önce de söz konusu analizler yapılmış olup,

insan sağlığı açısından sakıncalı ve satışa mani bir husus tespit edilmemiştir.

TMO, stoklarındaki ürünlere ait analizlerini, bünyesinde bulunan ve birçok konuda akredite

olmuş "Ürün Teknolojisi ve Laboratuvar Şube Müdürlüğünde" yapmaktadır.

339

2006/10865 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile TMO'ya verilen fındık alım görevi, Fındık

Stratejisi kapsamında yürürlüğe giren 2009/15202 sayılı Kararname ile sonlanmış olup,

piyasalar arz ve talep dengesi doğrultusunda şekillenmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Bafra ovası Samsun ilimizde sulama alanlarının en yaygın olduğu ilçe konumundadır. Yeraltı

sularından sağlanan pompalar yardımıyla tarımsal sulama işlemi halen devam etmektedir. Bu

amaçla verilen tarımsal sulama aboneleri sayısı 8.000 civarındadır. Tarımsal sulama

abonelerinin yaklaşık 3.000 YEDAŞ işletmelerine borçludur.

Çeltik mısır, sebze başta olmak üzere suya ihtiyaç duyan tüm ürünlerin sulanması halen yeraltı

sularından ve pompa ile yapılmaktadır. Bu sulama şekli ile elektriğe duyulan ihtiyaç bir o kadar

artmıştır. Tarımsal sulamada ve diğer abonelerde olduğu gibi elektrik borçları daha önce

yapılandırma kapsamında alınmış ve birçoğu yapılandırılmış. Yapılandırma taksitleri ödenmesi

sırasında çiftçilerimizin mazot, gübre, tohum v.b. giderlerindeki fahiş fiyatlarda meydana gelen

artışın yanında birde tarımsal sulama abone borçları eklenince bu ağır yükü kaldıramaz hale

gelmiştir. Bölgemizde 2011 yılı sonunda çeltik hasadı sırasında fiyat normal seviyesinde iken

yeni yılda düşen fiyatlar yüzünden tarımsal sulamaların taksitlerinin büyük ölçüde zamanında

ödenemediği anlaşılmaktadır.

Tarımsal sulama borçlarının yeniden yapılandırılması ile ilgili olarak bu güne kadar

yapılandırılan taksitlerin ödenemeyen kısımları, yeni yapılmış taksitlerin kalan bölümleri,

borcu olduğu halde taksitlendirme yapılmamış olanlar dahil olmak üzere tüm borçların yeniden

taksitlendirilmesi konusunda bir çalışma yapmayı düşünüyor musunuz?

CEVAP

25.02.2011 tarih ve 27857 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6111 sayılı Kanunun 17.

Maddesinin 10. Fıkrası ve diğer ilgili maddeleri kapsamında, TEDAŞ veya hissedarı olduğu

Elektrik Dağıtım Şirketlerinin elektrik tüketimlerinden kaynaklanan alacaklarının yeniden

yapılandırılmasına ilişkin işlemler hazırlanan 'Uygulama Usul ve Esasları' çerçevesinde

yürütülmektedir.

Yazılı önergede yer alan hususlar ile ilgili olarak Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş.

(YEDAŞ)'den alman cevapta özetle; "Şirketimiz faaliyet alanında bulunan tüm abonelere abone

grubu ayrımı yapılmaksızın 6111 sayılı yasa kapsamında taksitlendirme imkanı sunulmuş ve

tarımsal sulama abonelerinin de bir çoğu bu kapsamda borçlarını taksitlendirmişlerdir. Yasa

kapsamında yapılandırma yapamayan abonelerimize de her zaman taksit yapma imkanı

tanınmakta ve talepte bulunanların taksitleri yapılmaktadır. Müşteri memnuniyeti odaklı

hizmet anlayışı ve kaliteli hizmet anlayışı ile müşterilerine 7/24 hizmet vermekte olan,

Çalık-YEDAŞ'ta yukarıda bahsi geçen aboneler ve diğer tüm abonelerin mağduriyetine

sebebiyet verilmemesi ve ödeme kolaylığı sağlanması amacı ile daha önce taksit yapılıp

yapılmamasına bakılmaksızın kredi kartı ile 18 aya kadar taksit imkanı sunulmaktadır. Kredi

kartı ile yapılan taksitlendirmelerde abonelerimiz hem 6111 sayılı yasadaki faiz affından

faydalanmakta hem de borçlarım 18 ayda ödeme imkanı bulmaktadır." denilmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Bakanlığınızın 2009/50 tarih ve 27331 sayılı resmi Gazetede yayımlanan tebliğe göre Samsun

ili 2011 yılında Alan Bazlı Fındık Desteklemesi kapsamına alınmıştır. Ödemeler 12/04/2012

tarihinden itibaren üreticilerimize ödenmeye başlanmıştır. Samsun ilinde sistemden

kaynaklanan bir takım hatalar sonucunda Fındık üreticilerimizin bazıları desteklerini

alamamışlar ve mağdur olmuştur.

1.Fındık üreticilerimizin bu mağduriyetinin giderilmesi için Alan Bazlı Fındık Desteklemesi

340

ödemelerinde süre uzatmayı düşünüyor musunuz.?

2.Sistem açılarak mağdur olanların mağduriyetlerini önlemeyi düşünüyor musunuz?

CEVAP

2009 Yılı Programında yer alan 98'no'lu Tedbir gereği; 2009-2011 yıllarında Fındık ürününün

desteklenmesine ilişkin uygulamanın rasyonel hale getirilmesi amacıyla Yeni Fındık Stratejisi

uygulaması başlatılmıştır. Yeni Fındık Stratejisi, 2011/1424 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile

fındık üretimine izin verilen 14 İl (Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Samsun,

Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Sakarya ve Kocaeli) ve 105 ilçede

uygulanmıştır.

Yeni Fındık Stratejisi kapsamında fındık üretimine izin verilen sahalardaki üreticilerimize

"Alan Bazlı Gelir Desteği Ödemesi" yapılmıştır. Fındık "Alan Bazlı Gelir Desteği Ödemeleri"

kapsamında;

• 2010 yılında 2009 yılı ürünü için 295.575 üreticiye 649 Milyon TL

• 2011 yılında 2010 yılı ürünü için 339.565 üreticiye 708 Milyon TL

• 2012 yılında 2011 yılı ürünü için 353.506 üreticiye 707 Milyon TL olmak üzere, toplam 2

Milyar TL destekleme ödemesi yapılmıştır.

"Alan Bazlı Gelir Desteğine" başvuru süresi 01.06.2011 tarihinde başlayıp 31.12.2011

tarihinde son bulmuştur. 2009/50 ve 2010/15 No'lu Tebliğler gereği süresi içinde müracaat

edemeyen üreticilerin 2011 Yılı Fındık "Alan Bazlı Gelir Desteğinden" yararlanmaları mevzuat

gereği mümkün görülmemektedir.

TEKNOLOJİ

SORU ÖNERGESİ

Temmuz 2007 tarihli 2007/16 sayılı T.C. Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü

genelgesinde; "Vatandaşlık kartı, kart okuyucuları ile ilgili sistem ve teknolojilere ilişkin

güvenlik kriterleri TÜBİTAK-UEKAE tarafından uluslararası standartlar da dikkate alınarak

belirlenecek, bu kriterlere uyuma ilişkin güvenlik denetimi TÜBİTAK-UEKAE tarafından

yapılacaktır." Ayrıca "Vatandaşlık kartında, TÜBİTAK-UEKAE tarafından geliştirilen milli

akıllı kart işletim sistemi kullanılacaktır. TÜBİTAK-UEKAE tarafından geliştirilen tüm

teknolojilerle ilgili fikri ve sınai haklar; 1007 Kodlu TÜBİTAK Kamu Kurumlan Ar-Ge

Projeleri Destekleme Programı ve TÜBİTAK Birimlerince Yürütülen Projelere İlişkin Kamu

Ar-Ge Projeleri Fikri Haklar Esasları çerçevesinde sözleşmelerle belirlenecektir" hükmü yer

almaktadır. Bu çerçevede, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, e-devlet

kapsamındaki bütün işlemlerin tek kartla yapılabileceği 'e-kimlik' uygulaması için iki ay sonra

1 milyar lira bedelli bir ihale açacağını duyurmuştur Bu uygulama ile Türkiye'de ve

yurtdışındaki vatandaşlarımızı kapsayacak şekilde 100 milyon çipli kimlik imal edilecektir.

Açılacak e-kimlik ihalesinin en büyük taliplisinin yine Fransız Devlet şirketi Gemalto firması

olduğu bilinmektedir. Fransa gibi birçok gelişmiş demokratik ülkelerde vatandaşların önemli

kimlik bilgilerinin yer aldığı stratejik kurumlara ait ihalelerin güvenlik' gerekçesiyle "yabancı"

ülke şirketlerine verilmediği ve kendi kurumlarına yaptırdığı bilinen bir husustur.

Bu bilgilere göre;

1. Başbakanlık genelgesiyle 'e-kimlik' uygulaması için görevlendirilen ve 2007 yılından beri

bu proje için hazırlanan TÜBİTAK'ın devre dışı bırakılacağı ve ihalenin Fransa devletinin

kontrolündeki Gemalto şirketine verilebileceği iddiaları doğru mudur?

2. Gelişmiş hiçbir ülke stratejik açıdan önemli bu tarz işleri güvenlik açığı gereği yabancı

341

firmalara vermezken, vatandaşımıza ait özel bilgilerin bir Fransız şirketinin eline geçmesi

ihtimali güvenliğimiz açısından sizi rahatsız etmiyor mu?

3. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 'e-kimlik' uygulama işinin

TÜBİTAK'a verilmesi düşünülmekte midir?

CEVAP

1-Bilgi Toplumu Stratejisi eki Eylem Planının 46 Nolu eyleminde öngörülen ve 2007/16 Sayılı

Başbakanlık Genelgesi doğrulumunda Bolu İlinde yürütülen ve 1 Kasım 2010 tarihinde

tamamlanan "Akıllı Kart Tabanlı Güvenli Hektronik Kimlik Doğrulama Sistemi Geliştirimi ve

T.C Kimlik Kartı Tasarımı" isimli TARAL projesi kapsamında TÜBİTAK tarafından

geliştirilen Ulusal Akıllı Kari İşletim Sistemi ve yazılımlar kullanılacaktır,

2-e-Kimlik Projesinin yabancı bir şirkete verilmesi söz konusu değildir. Vatandaşlarımıza ait

Özei bilgiler herhangi bir yerli yabancı firmanın erişimine açılmayacaktır. Proje kapsamında

kişisel verilerin mahremiyetine ilişkin her türlü tedbir alınmaktadır.

3-e-K.imliğe yönelik çalışmalar TÜBİTAK ile işbirliği içerisinde yürütülmektedir.

SORU ÖNERGESİ

1- TÜBİTAK'ın yeni Başkanı ve Başkan Yardımcıları neye göre seçilmiştir? Devletin en

önemli kurumlarından bir tanesinin, yaşları itibari ile tecrübesiz, 401ı yaşlarındaki bu kişilerin

mevcut projeleri anlama ve yönetme becerisine sahip olacağına nasıl ve kimler tarafından karar

verilmiştir?

2-°Gizli" ve "Milli Gizli" gizlilik dereceli projeler yapan TÜBİTAK'ın üst yönetimine yeni

atanan kişi ve kadrolar için güvenlik soruşturması yapılmış mıdır?

3- Milli savunma için "gizli" gizlilik dereceli projelerde görev yapan çalışanlar ne amaçla

TÜBİTAK'a daha yeni atanan yönetim kadrosu tarafından görevlerinden el çektirilmiştir?

4- Geçmişte Kıbrıs'ta ambargo ile karşılaşan ve bir mermiye bile muhtaç kalan ülkemizin, vatan

savunmasının bel kemiği olabilecek yeni nesil milli teknolojileri gizlilikle geliştiren ekiplere ve

projelere ihtiyacı yoksa, bugün yüce Meclise sunulan yeni TÜBİTAK bütçesi, TÜBİTAK'a

yeni atanan kadro tarafından ne amaçla ve kimler için kullanılacaktır?

5- Önceki AKP dönemlerinde Meclisten istenen bütçelerle başlatılan projeler, yüksek

meblağlar harcanarak kurulmuş altyapılar, var olan yatırımlar, geliştirilmeye çalışılan milli

teknolojiler neden şimdi sonlandırılmaya çalışılmaktadır? Bu amaçla hangi ülkelere hizmet

etmektedir?

6- Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Yüce Ordusu için geliştirilen, gizlilik sınıflandırmasına tabi

olan ve terörle mücadelede yurt savunması için yıllardır bin bir zorlukla geliştirilmeye çalışılan

milli teknoloji projelerini durdurmanın, bu projelerin işleyişini engellemenin ve bu projeleri

yürüten başarılı kadroların ortadan kaldırılarak, kurumların içinin boşaltılmasının ve çalışanları

beyin göçüne zorlamanın amacı nedir?

7- Bu istek kim tarafından yapılmış, tetik kimin tarafından çekilmiştir? TÜBİTAK'a yeni

atanan Başkan ve Başkan Yardımcıları milli değerleri koruyacağına, ne amaçla bu rezaletin baş

aktörleri olmuştur ve hangi gruplara hizmet etmektedir?

8- TÜBİTAK'a yeni atanan üst düzey yönetim kadrosunun başındaki kişilerden kimlerin Sayın

Ali Babacan ile akrabalık ilişkileri vardır? Bu göreve getirilmelerinde bu akrabalık ilişkilerinin

bir katkısı var mıdır?

9- Sayın Başbakan göz göre göre bunca riski neden almaktadır?

342

CEVAP

1- TÜBİTAK Başkan ve Başkan Yardımcılarının seçilme usul ve esasları, 24.07.1963 tarih ve

11462 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 278 Sayılı "Türkiye Bilimsel ve Teknolojik

Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanun" çerçevesinde açıkça belirtilmektedir.

Buna göre TÜBİTAK Başkanı, 278 sayılı TÜBİTAK Kuruluş Kanununun 5 inci maddesi

uyarınca, aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt

bendinde belirtilen nitelikleri taşıyanlar arasından; Bilim Kurulu'nun aday gösterdiği iki

adaydan birisinin Başbakan tarafından Cumhurbaşkanına teklifi ve Cumhurbaşkanının onayı

çerçevesinde atanır. TÜBİTAK Başkan Yardımcılarının seçimi de, yine aynı maddede

düzenlenmiştir. Sahip olmaları gereken yüksek nitelikler Başkan ile benzerlik arz eden başkan

yardımcıları, Başkana yardımcı olmak üzere Başkanın önerisi ile Başbakan tarafından atanırlar.

Bu çerçevede, Kanunun 4 üncü maddesinin yukarıda belirtilen alt bendinde, Kurumun

potansiyel başkan ve yardımcıları tanımlanırken "... bilimsel ve teknolojik alanlarda eser,

araştırma ve buluşlarıyla temayüz etmiş ve/veya araştırma ve teknoloji yönetimi konusunda

yetkinliği olan, bilimsel ve teknolojik sistem, kurum ve birimleri başarı ile kurmuş ve/veya

yönetmiş olması gerekir" ifadelerini kullanmaktadır.

TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak, Kanunda belirtilen söz konusu niteliklere

fazlasıyla haiz, deneyimli bir akademisyen ve yöneticidir. İki yılı Üniversitede Rektörlük

görevi olmak üzere toplam on üç yıl doktora sonrası öğretim üyeliği ve bunun yanında özel

sektörde danışmanlık görevlerinde bulunmuşlardır. Prof. Altunbaşak'ın araştırmaları bugüne

kadar 170'den fazla makale ve 40'dan fazla patent/patent başvurusu ile sonuçlanmıştır. Bunun

dışında, sanayi ve devlet tarafından desteklenen projelerde, doktora öğrencileri ile birlikte

çalışmalarına devam etmektedirler.

Bunun yanı sıra, TÜBİTAK Başkşn Yardımcısı Dr. Kıvanç Dinçer de Kanunda belirtilen

niteliklere fazlasıyla sahip, dinamik bir akademisyenimizdir. Dr. Dinçer bu alanda yirmi iki

yıllık tecrübe sahibi olup on altı adet konferans yayını, Uluslararası dergilerde yayınlanmış üç

adet çalışması ve Türkçe yayınlanmış on üç makalesi bulunmaktadır. Dr. Dinçer, Syracuse

Üniversitesi'nde sekiz, Başkent Üniversitesi'nde ise üç ar-ge projesinde görev almış, TÜBİTAK

- UEKAE bünyesinde gerçekleştirilen yirmi dört projenin çoğunda ise yönetici pozisyonunda

çalışmıştır.

2-TÜBİTAK bünyesinde güvenlik soruşturmalarıyla ilgili hususlar ilgili mevzuata uygun

olarak yürütülmektedir. Pozisyonu gerektirdiği takdirde belirli personel için arşiv araştırması

ve/veya güvenlik soruşturması yaptırılmaktadır.

Yönetici atamaları yapılmadan önce kurum tarafından arşiv araştırması yaptırılmaktadır.

Söz konusu atamaların önemli bir kısmı kurumda veya savunma sektöründe uzun yıllardır

çalışan üstün nitelikli kişiler arasından yapılmıştır. Bu kişilerin Güvenlik Belgeleri halihazırda

mevcuttur.

3- Milli Savunma için "gizli" gizlilik dereceli projelerde görev yapan TÜBİTAK çalışanlarının,

yeni atanan yönetim kadrosu tarafından el çektirilmesi gibi bir durum söz konusu değildir.

4- Yeni TÜBİTAK bütçesi, 278 sayılı Kanun ile Kurumun üstlendiği görevleri gerçekleştirmek

için belirlenen stratejik plan ve hedefler çerçevesinde, halen devam eden ve yeni yapılacak olan

projelerde kullanılacaktır.

5- önceki dönemlerde başlatılan projeler, kurulu altyapılar, yatırımlar ve geliştirilmeye çalışılan

milli teknolojilerin şimdiki dönemde sonlandırılması söz konusu değildir. Aksine, hizmet

süreçlerinde devamlılığı savunan bir Hükümet olarak önceki dönemlerde başlatılan proje ve

343

yatırımlar geliştirilerek devam ettirilmektedir.

6- Milli teknoloji projelerini durdurma, bu projelerin işleyişini engelleme ve bu projeleri

yürüten başarılı kadroları ortadan kaldırma durumu söz konusu değildir ve olamaz da. Tam

aksine henüz daha yeni 26/01/2012 tarihinde savunma sanayimiz ve uzay havacılık sanayimiz

açısından büyük önem arz eden ve Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı ve Savunma

Sanayi Müsteşarlığı ortak iştiraki olan TUSAŞ-TAİ tesisleri ve yönetimi ziyaret edilmiştir. Bu

tesislerde gerçekleştirilen gerek savaş ve nakliye uçağı yapımı ve modernizasyonu gerekse

helikopter, insansız hava aracı ve uydu yapımı çalışmalarının, savunma sanayi ve uzay

havacılık sanayimiz açısından daha da geliştirilmesi noktasında önemli konular TUSAŞ

yönetimiyle birlikte istişare edilmiştir. TUSAŞ'ın bu değerli çalışmalarının savunma sanayi ve

havacılık sektörüne dair bizim 2023 yılı hedeflerimizin gerçekleşmesinde önemli bir rol

oynayacağı düşünülmektedir. Benzer şekilde ASELSAN ve HAVELSAN gibi kuruluşlarımızın

da çalışmaları, TÜBİTAK ile birlikte koordineli olarak yürütülmektedir.

7- Birinci sorunun cevabında da belirtildiği üzere, TÜBİTAK 278 sayılı Kanun hükümleri

çerçevesinde yine aynı Kanun hükümlerine göre atanan yöneticiler tarafından idare

edilmektedir. Bu bağlamda, soruda geçen herhangi bir durum söz konusu değildir.

8- TÜBİTAK üst düzey yöneticilerinin, Başbakan Yardımcımız Sayın Ali Babacan ile birinci

derecede akrabalık ilişkisi bulunmamaktadır. Bununla birlikte, TÜBİTAK üst düzey yönetici

atamaları, birinci sorunun cevabında da belirtildiği üzere, 278 sayılı TÜBİTAK Kuruluş

Kanununun 5 inci maddesi uyarınca yapılmıştır.

9- TÜBİTAK ortaya koyduğu "Ülkemizin rekabet gücünü ve refahını artırmak ve sürekli

kılmak için toplumun her kesimi ve ilgili kurumlarla işbirliği içinde, ulusal önceliklerimiz

doğrultusunda bilim ve teknoloji politikaları geliştirmek, bunları gerçekleştirecek altyapı ve

araçları oluşturmaya katkı sağlamak, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemek ve

yürütmek, bilim ve teknoloji kültürü oluşturmakta öncü rol oynamak" misyonu çerçevesinde,

faaliyetlerini sürdüren Türkiye'nin bilim ve teknoloji politikalarının gerçekleşmesine öncülük

eden bir kurumumuzdur. Basına da yansıdığı şekilde, TÜBİTAK'ın koordinasyonunu ve

sekretaryasını yaptığı 27/12/2011 tarihinde Sayın Başbakanımızın başkanlığında toplanan en

son Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu'nun 23. toplantısında:

• Ulusal Yenilik Sistemi 2023 Yılı Hedefleri,

• Ar-Ge, Yenilik ve Girişimcilik Destek Mekanizmalarında Bütünsellik, Uyum ve Hedef

Odaklılığın Sağlanması için Koordinasyon Kurulu Oluşturulması,

• Ar-Ge Yoğun Başlangıç Firmalarını Etkinleştirmek ve Sayılarını Artırmak Amacıyla

Politika Araçlarının Geliştirilmesi,

• Üniversitede Yenilikçiliğin ve Girişimciliğin Tetiklenmesi Amacıyla Politika Araçlarının

Geliştirilmesi,

• Girişimcilik Kültürünün Yaygınlaştırılması,

• Kamu Alımlarının ve Kullanım Hakkı Tahsislerinin Yeniliği, Yerlileşmeyi ve Teknoloji

Transferini Teşvik Edecek Şekilde İyileştirilmesi,

• Bilim Merkezlerinin Yaygınlaştırılması,

• Yerli Patentlerin Lisanslanmasını Teşvik Edecek Politika Araçlarının Geliştirilmesi,

hususlarından oluşan önemli stratejik kararlar alınmıştır. Ülkemizin bilim, sanayi ve teknoloji

politikaları için büyük önem arz eden bu kararların gerçekleşmesinde, TÜBİTAK yeni

yönetimiyle birlikte etkin bir rol üstlenecektir.

344

SORU ÖNERGESİ

Günümüzde vatandaşımıza; yani biz tüketicilere hizmet veren bankalar, hava, deniz ve kara

nakil araçlarının irtibatlaşma birimleri, paralı televizyon kanalları, hastaneler, vatandaşa

yaygın hizmet veren diğer kurum ve kuruluşlar; tüketicilerin kendilerine ulaşmaları için 444'lü

hatların dışında kalan bütün seçenekleri, yani normal telefon hatlarını (faksla ve e-mail ile

ulaşma olanaklarını) devre dışı bırakarak, tüketicileri yüksek ücretli 444'lü hatlara

yönlendirmektedirler.

Bu olumsuz durumdan uzun süreden bu yana mağdur olan ve bir türlü çözüm bulamayan

tüketicilerimizin şikâyetleri de her geçen gün biraz artmaktadır. Bu bağlamda;

1) Firmaların; malını ve hizmetini satmak, mevcut hizmetini devam ettirmek için, böyle bir

yöntemle vatandaşlarımızın alacağı hizmete daha fazla ücret ödemesine neden olmasını

Tüketiciden sorumlu bir Bakan olarak nasıl karşılıyorsunuz?

2) Bu tip 444'lü hatların görüşme ücreti dakika bazında kaç liradır?

3) 444'lü tüketici hatları hangi yasal mevzuata göre uygulamada olup, sağlıklı çalışıp,

çalışmadığı ne şekilde denetlenmektedir?

4) Tüketicilerimizden 444'lü hatlar ile ilgili Bakanlığınıza 2007 yılından bu yana kaç adet

şikayet olmuş, sonucunda hangi işlemler yapılmıştır?

5) Yüksek ücretli 444'lü hatların kapatılarak, diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi ücretini

malını, hizmetini satmak isteyen firmaların ödediği ve tüketicilere ücretsiz olan 800'lü hatlara

geçilmesi yönünde Bakanlık olarak bir çalışma başlatmayı düşünüyor musunuz?

6) Tüketicilerimizin diğer mevcut mağduriyetleri hakkındaki çözüm önerileriniz hangi tarihte

yürürlüğe girecektir?

CEVAP

1) Bilindiği üzere, serbest piyasa ekonomilerinde, satıcı ve tüketiciler arasındaki fiyata dayalı

ilişki, arz ve talep unsurlarına bağlıdır. Bu doğrultuda, firmalar, sundukları mal ve hizmetlere

dair müşteri ilişkilerine ilişkin işlemlerini gerçekleştirmek üzere kamuoyunda 444'lü numaralar

olarak bilinen bilgi ve danışma hizmetleri numaralarını kullanmaktadır. Bu numaralar, içerdiği

mali külfete karşın; tüketicilerin bilgilendirilmesi, tercih yapma imkanlarının genişletilmesi ve

olası tüketici mağduriyetlerinin hızla önlenmesi açısından önemli bir işleve sahip

bulunmaktadır. Öte yandan, tüketicilerin her zaman için söz konusu numaralan aramayı tercih

etmeme gibi bir hakları da bulunmaktadır. Bu takdirde, tüketici-satıcı işlemleri; internet, posta

ya da şahsi başvuru yollarıyla da yürütülebilmektedir.

Bununla birlikte, Bakanlığım, serbest piyasa şartlarının gerektirdiği durumlar saklı kalmak

kaydıyla ve mevzuatın çizdiği yetki ve görev sınırlan dahilinde, söz konusu numaralar

nedeniyle yaşanılacak tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilmesi için azami çaba göstermeye

devam etmektedir.

2) İletişim hizmeti sağlayan firmalar uygulayacakları tarifeleri, 5809 sayılı "Elektronik

Haberleşme Kanunu"nun "Tarifelerin Düzenlenmesi" başlıklı 13 üncü maddesi uyarınca, ilgili

mevzuat ve Kurum düzenlemelerine aykırı olmayacak şekilde serbestçe

belirleyebilmektedirler. Bu doğrultuda, anılan firmalar, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme

Bakanlığı'nın ilişkili kuruluşu olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile imzaladıkları

imtiyaz sözleşmelerinin ilgili hükümleri kapsamında anılan Kurumca belirli aralıklarla

belirlenen "Mobil Elektronik Haberleşme Hizmetleri Azami Ücret Tarifesi"nde yer alan ilgili

azami sınıra aykırı olmamak kaydıyla, tarifelerini ve tarifelere ilişkin uygulama esaslarını

serbestçe belirleme imkanına sahiptir.

345

3-4-5) 444'lü numaraların iletişim hizmeti sunan firmalarca kurallara uygun bir biçimde

işletilip işletilmediğinin denetimi, asli olarak, telekomünikasyon sektörünün düzenleyici ve

denetleyici otoritesi olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından, anılan Kurum

sorumluluğundaki mevzuat hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.

Bununla birlikte, 444'lü numaraların tüketicilerin ekonomik koşullarında yaratabileceği

zararların Önüne geçmek amacıyla Bakanlığımca da, 4077 sayılı 'Tüketicinin Korunması

Hakkında Kanun" hükümleri çerçevesinde sorumluluk üstlenilmektedir. Bu doğrultuda, 444'lü

numaraların; "Her Yöne" veya benzer bir biçimde tanıtılan ve/veya tüketicilere sunulan

tarifeler kapsamında ayrıca ücretlendirilmesinin yarattığı tüketici mağduriyetleri karşısında,

Bakanlığıma konuyla ilgili olarak yapılan başvurularda, söz konusu tarifelerde 444'lü

numaralarla yapılan görüşmelerin paket fiyatının yanı sıra ücretlendirilmesinin, 4077 sayılı

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 4/A maddesinde; "Sağlayıcı tarafından bildirilen

reklam ve ilanlarında veya standardında veya teknik kuralında tespit edilen nitelik veya niteliği

etkileyen niceliğine aykırı olan ya da yararlanma amacı bakımından değerini veya tüketicinin

ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik

eksiklikler içeren hizmetler" şeklinde ifade edilen "ayıplı hizmet" kapsamında

değerlendirilmesi gerektiği Bakanlığımız görüşü olarak belirtilmiştir.

Bu görüş ışığında, Bakanlığımıza başvuran tüketicilere, sahip oldukları tarifenin niteliğine

göre; tüketici sorunlarının asli çözüm yeri olan Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri'ne

başvurarak yasal haklarını talep etmeleri gerektiği bildirilmektedir.

Bakanlığımızın yaklaşımına oldukça benzer bir şekilde; Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu

tarafından yapılan ve 1 Nisan 2012 tarihinde uygulamaya girecek olan düzenlemeye göre;

tüketicilerin hak ve menfaatlerinin gözetilmesi ve 444'lü hizmetlerden uygun ücretlerle

faydalanılması gerekçeleriyle, mobil işletmecilerin "Her Yöne" paketleri kapsamında Türk

Telekomünikasyon A.Ş. yönüne tanımlanan görüşme sürelerinin, 444'lü numaralar için de

kullanılması öngörülerek bu konudaki tüketici mağduriyetlerinin ortadan kaldırılması

amaçlanmıştır.

444'lü hatlar ile ilgili olarak yapılan tüketici başvurularına ilişkin Bakanlığımda istatistiki bir


6) Bakanlığım, 4077 sayılı "Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun"dan aldığı yetkiyle,

tüketicilerimizin ekonomik hayatta karşılaştığı sorunların çözümünde, gerek merkez teşkilatı

gerekse her il ve ilçe merkezinde örgütlenmiş bulunan Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri

aracılığıyla faaliyetlerini aralıksız bir biçimde yürütmektedir. Bu bağlamda, Tüketicinin

Korunması Hakkında Kanunda Değişiklikler İçeren Kanun Tasarısı dahil olmak üzere

tüketicileri koruyucu faaliyetlerin daha ileri bir konuma taşınması için gerekli çalışmalar

sürdürülmektedir.

SORU ÖNERGESİ

2001 yılı 57'nci Hükümet döneminde Türkiye'de ilk kez Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın

Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı üe birlikte projelendirip, pilot

uygulamasını başlattığı 'Okul Sütü Projesi'ni AKP iktidarı 2003 yılında son vermiştir.

9 yıl aradan sonra hatırlanıp, tekrar hayata geçmesi çocuklarımız için olumlu olacaktır.

Ancak;

1-) 25.03.2012 tarihli, 2957 sayılı Resmi Gazete'de 'Okul Sütü Programı Uygulama Esasları

Hakkında Kararı'na gerekçe olan Bakanlığınızın 10/1/2012 tarihli ve 636 sayılı yazısı ile

Bakanlar Kurulu'na Okul sütü projesi için UHT (Ultra High Temperature - çok yüksek sıcaklık)

süt mü, Pastörize süt mü teklif edilmiştir?

346

2-) 9 yıldır uygulanmayıp, 2012 yılında devlet organizasyonu ile de olsa bu proje kapsamında

ilkokul çağındaki çocuklarımıza UHT sütten daha sağlıklı olan pastörize süt neden temin

edilememektedir? Bundan sonraki yatırım destek planlamalarında pastörize süte öncelik

verilecek midir?

3-) 2012 yılından itibaren dağıtımı başlayacak olan süt uygulaması bir eğitim-öğretim yılının

tümünü kapsayacak mıdır? Yoksa belli aylarda mı süt dağıtımı yapılacaktır? Bakanlar Kurulu

kararında ifade ettiğiniz 'Çocuklarımızın dengeli beslenme suretiyle gelişme oranlarının

artırılması', süt dağıtımı yapılmayan aylarda nasıl olacaktır?

4-) 2013 yılında 'Okul Sütü' projelerinde çocuklara UHT süt mü, pastörize süt mü dağıtılması

planlanmaktadır?

5-) Bugün büyükşehir belediyeleri bu tip sosyal destek projelerini uzun zamandan bu yana

başarıyla yürüterek, proje kapsamında üreticiden aldığı sütü dağıtmaktadır? Sizin

uygulamanızda neden üretici yerine sanayici seçilmiştir?

6-) Bakanlar Kurulu Kararı'nda bu projenin birincil amacının çiğ sütün bol olduğu dönemlerde

çiğ süt fiyatlarında istikrar sağlamak olduğu ifade edilmektedir. Bu bağlamda 1 litre çiğ sütün,

çiğ süt üreticilerine maliyeti nedir?

7-) 1 litre pastörize sütün (kağıt kutuda) sanayicilere maliyeti nedir? 1 litre UHT sütün

sanayicilere maliyeti nedir?

8-) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu gereğince 31 Mart 2012 tarihine kadar

Kalkınma Bakanlığı'na gönderilme zorunluluğu bulunan 2013-2017 planlı dönem Stratejik

Plan çalışmalarınızın hangi döneminde, hangi yılında Türkiye hayvancılıkta kendi kendine

yeterli ülke haline gelebilecektir. Cari açığı da tetikleyen et, besilik, kasaplık canlı hayvan

ithalatının ne zaman duracağı bu çalışmada yer alacak mıdır? Değilse; 2013-2017 planlı

döneminde gerçekleştirilecek et, canlı hayvan, besilik hayvan ithalatının toplam malî

portresinin ne kadar olacağı, plânda ne şekilde yer almıştır.

CEVAP

1-2-3-4-5) 25.03.2012 tarihli ve 28244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren

2012/2957 sayılı Okul Sütü Programı Uygulama Esasları Hakkındaki

Bakanlar Kurulu Kararı'nın 2. maddesinin birinci fıkrasında "günde 200 ml uzun ömürlü sade

kutu süt dağıtılır. " hükmü yer almakta olup, kullanılacak sade kutu sütlerin UHT içme sütü

olması esası getirilmiştir.

Sade kutu sütlerin; uzun ömürlü olması nedeniyle, UHT kutu sütü olması tercih edilmiştir.

Bakanlar Kurulu Kararı gereği süt arzının arttığı dönemler dikkate alınarak Okul Sütü

Programı uygulanacaktır. Program gereği tatil günleri hariç tutulmuştur.

Programın uygulanmasında UHT üretim bandına sahip her işletme, ister sanayici olsun ister

üretici olsun bu kapsamda yer alabilmektedir.

6) Bir litre çiğ sütün maliyeti aylık olarak; bölgelere, işletme büyüklüklerine, hayvan ırklarına

ve verimliliğe göre değişiklik göstermektedir. 2012 yılının ilk dört ayında 1 litre soğutulmuş

sütün satış fiyatı ortalama 0,80 TL'dir.

Bakanlığımızca; çiğ süt desteği kapsamında 2011 yılının ilk üç ayında sığır-manda sütüne 0,08

TL/İt, koyun-keçi sütüne 0,15 TL/İt, 2. ve 3. üç aylık dönemler için sığır-manda sütüne 0,06

TL/İt, koyun-keçi sütüne 0,15 TL/İt, destek verilmiştir.

7) 1 litre kutu sütün maliyeti, süt temin imkânlarına göre firmaların kendileri tarafından

hesaplanmakta olup, tek bir maliyetten söz etmek mümkün olmamaktadır.

347

8) Ülkemiz et piyasasında meydana gelen fiyat dalgalanmalarının önüne geçilebilmesi,

halkımızın beslenmesine katkı sağlanması ve besilik materyal ihtiyacının karşılanması

amacıyla piyasalara ithalat yolu ile müdahale edilmesi zorunlu hale gelmiş, bu kapsamda

kasaplık ve besilik canlı hayvan ile sığır eti (karkas) ithalatına izin verilmiştir.

TERÖR

SORU ÖNERGESİ

1 - İktidara geldiğiniz 2 Kasım 2002 tarihinden itibaren terör örgütü PKK tarafından

gerçekleştirilen eylem, olay, gösteri sayısı ne kadardır? Bu olaylarda şehit veya gazi olan TSK

ve Emniyet Teşkilatı mensubu sayısı ne kadardır?

2- Dönemin İçişleri Bakanı Beşir Atalay tarafından açıklanan "Kürt Açılımı" projeniz

sonrasında gerçekleşen eylem, olay ve gösteri sayısı ne kadardır? Bu dönemde şehit veya gazi

olan güvenlik görevlisi sayısı ne kadardır?

3- Haziran 2011 itibariyle meydana gelen olaylarda şehit veya gazi olan güvenlik görevlisi ve

olaylarda Ölen veya yaralanan sivil vatandaş sayısı ne kadardır? Kaçırılan güvenlik mensubu,

kamu görevlisi ve sivil vatandaş sayısı ne kadardır?

4- Zat-ı aliniz, Hakkâri Çukurca'da meydana gelen terör saldırısının ardından "Sözün bittiği

yerdeyiz" açıklamasını yaparken, PKK-MİT görüşmelerinin basına yansıması ile birlikte

müzakere sürecine devam edileceği beyanında bulundunuz. Terör olayları bu kadar artmış,

sivil vatandaşlar hedef haline gelmişken müzakere sürecinde muhatap kim veya kimler

olacaktır? Müzakere sürecini kim ve/veya hangi kurum yürütecektir?

CEVAP

Terör örgütünün amaçları ve faaliyetlerinin önüne geçilebilmesi amacıyla etkin bir terörle

mücadele programı yürütülmektedir. Terör örgütleriyle yürütülen etkin mücadele sırasında 02

Kasım 2002-16 Aralık 2011 tarihleri arasında meydana gelen 11.734 eylemde 788 güvenlik

görevlisi şehit olmuş, 4487 güvenlik görevlisi de yaralanmıştır.

01 Kasım 2009-19 Aralık 2011 tarihleri arasında ise; meydana gelen 885 olayda 208 güvenlik

görevlisi şehit olmuş, 473 güvenlik görevlisi de yaralanmıştır.

Haziran 2011 yılı itibariyle ise 118 güvenlik görevlisi şehit olmuş, 41 vatandaşımız hayatını

kaybetmiştir. Aynı dönem içerisinde 436 güvenlik görevlisi ile 195 vatandaşımız da

yaralanmıştır. Ayrıca, 85 vatandaşımız kaçırılmış bilahare 75'i serbest bırakılmıştır.

SORU ÖNERGESİ

19 Ekim 2011 tarihinde 24 askerimizin şehit olduğu Hakkari Çukurca'daki kalleş PKK

saldırısından sonra yaptığınız açıklama "Son dönemde yoğunluk gösteren terör faaliyetleri

terör örgütünün birilerinin maşası olduğunu çok net olarak ortaya koymuştur. Terör örgütü

Türkiye'nin huzuruna, kardeşliğine ve İstikrarlı büyümesine kast eden odakların taşeronu

olduğunu bu son olaylarla bir kez daha göstermiştir" dediniz.

Buna göre;

1- Terör örgütü kimlerin maşasıdır?

2- Terör örgütü hangi odakların taşeronudur? Bildiğiniz "odaklar" kim ya da kimlerdir?

3- Bildiğiniz ülke, grup, topluluk ya da kişiler varsa bunları kamuoyu ile paylaşacak mısınız?

CEVAP

Uluslararası toplumdan terörün her türlüsüyle mücadele ederken uluslararası yükümlülüklerine

348

uygun davranmasını beklemekteyiz. Terörizme karşı uluslararası işbirliğinin seçici

olamayacağına inanıyoruz ve terörizmin tüm biçimlerinin yok edilmesi için birlikte çaba sarf

edilmesi gerektiğini her platformda dile getiriyoruz.

Terör örgütünün ülke dışındaki yapılanmasının ve sahip olduğu uluslararası desteğin ortadan

kaldırılması için Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Hükümeti geçmişte olduğu gibi bugün de

yoğun bir çaba sarf etmektedir. Terörizme karşı yürütülen mücadelenin en önemli

boyutlarından biri olan teröre ve terör örgütü yandaşlarına yönelik dış desteğin kesilmesini

teminen, başta komşularımız olmak üzere, tüm dost ve müttefik ülkelere bu yöndeki

sorumluluklarının üstlenmeleri ve somut dayanışma sergilemeleri hususunda her vesile ile

çağrıda bulunulmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Son günlerde yazılı ve görsel basında sık sık gerek haber olarak ve gerekse mülakat şeklinde eli

kanlı terör örgütü mensupları ve avukatları aracılığı ile bebek katili liderleri tarafından

"hükümetle anlaşmaya varıldığı, mutabakat sağlandığına" dair ifadeler yer almaktadır.

1. Böyle bir mutabakat var mıdır? Somutlaşmış anlaşma var mıdır?

2. Var ise; içeriğinde neler vardır, basında yer alan hususlar doğru mudur?

3. Bu hususları Yüce Meclis ve Türk Milleti ile paylaşmayı düşünüyor musunuz?

CEVAP

Yazılı soru önergesinde ifade edilen ve basında yer alan iddialar gerçeği yansıtmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Ülkemizin Güneydoğu Bölgesi'nde demokratik toplum kongresi adı altında bir yapılanma

meydana gelmiştir. Bu yapı ülkenin her yanında konferanslar düzenlemekte, bölücülük

faaliyetlerinde bulunmakta, isyan provaları yapmakta, vatanın birliği ve bütünlüğüne zarar

verecek girişimlerde ve açıklamalarda bulunmaktadır. Buna rağmen güvenlik güçleri ve

sorumlular bu faaliyetlere göz yummakta ve hiçbir işlem yapmamaktadır.

Bunun yanında 31 Mayıs 2011 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Artvin Mitingi

öncesinde yaşanan olaylarda Savcılık olaylarda kullanılan taşları ve sopalan silah olarak

görmüş ve akabinde de fail olarak yakalanan vatandaşlara 2 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası

istemiştir. Ayrıca Başbakan'ın katıldığı roman açılımında pankart açan öğrenciler ' tutuklanmış

ve 19 ay sonra tahliye edilmişlerdir. Bunun yanında Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan

Kuzu'ya ve AB Bakanı Egemen Bağış'a yumurta atan öğrencilere de 4 yıl hapis istenmiştir.

Malatya'da konser bileti satan 4'ü üniversite öğrencisi 6 kişi de 1 ila 13 yıl arasında değişen

oranlarda hapis cezasına çarptırılmıştır. Ayrıca bir Karadeniz Teknik Üniversitesi öğrencisi,

bir gazetede KTÜ Rektörünü eleştiren bir yazı yazdığı için 11 ay 20 gün hapis cezası ile

cezalandırılmıştır. Bununla beraber demokratik ve kurallara uygun bir şekilde yürüyüş ve

miting yapmak isteyen işçiler ve kamu çalışanlara izin verilmemekte ve verilse dahi gösteriler

sırasında göstericilere güvenlik kuvvetleri çok sert müdahale etmektedirler.

Bununla ilgili olarak;

1. Demokratik toplum kongresinin yasal statüsü nedir?

2. Demokratik toplum kongresi yapılanmasının aleni olarak bölücülük yapmasına rağmen

faaliyetlerine neden izin verilmektedir?

3. Demokratik toplum kongresinin en son 30.01.2012 tarihinde yaptığı genel kurul

toplantısıyla ilgili Bakanlığınız bir işlem yapmış mıdır?

349

4. Aysel Tuğluk'un DTK eş başkanı sıfatıyla 11.01.2012 tarihinde yaptığı açıklama hakkında

bir işlem yapılmış mıdır? Yapılmadı ise yapmayı düşünüyor musunuz?

5. Aysel Tuğluk'un DTK eş başkanı sıfatıyla 16.01.2012 tarihinde Diyarbakır'da yaptığı

açıklama hakkında bir işlem yapılmış mıdır? Yapılmadı ise yapmayı düşünüyor musunuz?

6. Sizce taş ve sopa kullanmak bölücü faaliyetler yapmaktan daha büyük bir suç mudur?

7. Hopa ve roman açılımı olayları içinde Başbakan olmasaydı emniyet güçleri ve savcılık

aynı tutumu gösterirler miydi?

8. Bir toplantıda pankart açmanın karşılığının 19 ay tutuklu kalınmasının sizce mantıklı bir

açıklaması var mıdır?

9. DTK'nın yaptığı gayri yasal olan bu faaliyetler ile ilgili olarak görevlerini yapmayan

Cumhuriyet Savcıları hakkında bir soruşturma açtınız mı veya açtırmayı düşünüyor

musunuz?

10. Sizce ülkemizde adil ve bağımsız bir yargı sisteminden söz etmek mümkün müdür?

CEVAP

I- Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının 07/03/2012 tarihli ve 2012/2800-2 B.M.

sayılı yazısıyla,

A- 28/01/2012 ve 29/01/2012 tarihlerinde düzenlenen Demokratik Toplum Kongresi 6. Ara

Dönem Toplantısına katılan soru önergesinde adı geçen milletvekilinin, okuduğu toplantı

sonuç bildirgesiyle ilgili olarak ve 12/01/2012 tarihinde, Diyarbakır Belediye Konuk Evinde

düzenlediği basın toplantısıyla ilgili olarak, Ceza Muhakemesi Kanununun 250. Maddesi ile

Yetkili Cumhuriyet Başsavcı Vekilliğince iki ayrı soruşturma başlatıldığı, soruşturmaların

hâlen derdest olduğu;

B- Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı kayıtlarında yapılan araştırmalarda, soru önergesinde

adı geçen milletvekilinin, 11/01/2012 ve 16/01/2012 tarihlerinde Diyarbakır ili genelinde,

herhangi bir açıklama yaptığına veya bu açıklamalara dayanılarak soruşturma başlatıldığına

dair kayda rastlanmadığı,

Bildirilmiştir.

II- A- 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının;

1- "Yargı yetkisi" kenar başlıklı 9. maddesinde, yargı yetkisinin Türk Milleti adına

bağımsız mahkemelerce kullanılacağı;

2- "Mahkemelerin bağımsızlığı" kenar başlıklı 138. maddesinde, hâkimlerin

görevlerinde bağımsız oldukları; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî

kanaatlerine göre hüküm verecekleri, hiçbir organ, makam, merci veya kişinin, yargı

yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremeyeceği, genelge

gönderemeyeceği, tavsiye ve telkinde bulunamayacağı; görülmekte olan bir dava hakkında

Yasama Meclisinde yargı yetkisinin kullanılmasıyla ilgili soru sorulamayacağı, görüşme

yapılamayacağı veya herhangi bir beyanda bulunulamayacağı;

B- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun;

1- "Bir suçun işlendiğini öğrenen Cumhuriyet savcısının görevi" kenar başlıklı 160.

maddesinde;

"(1) Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir

hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen

işin gerçeğini araştırmaya başlar.

350

(2) Cumhuriyet savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi

için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri

toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.",

2- "Cumhuriyet savcısının görev ve yetkileri" kenar başlıklı 161. maddesinde;

"(1) Cumhuriyet savcısı, doğrudan doğruya veya emrindeki adlî kolluk görevlileri aracılığı ile

her türlü araştırmayı yapabilir; yukarıdaki maddede yazılı sonuçlara varmak için bütün kamu

görevlilerinden her türlü bilgiyi isteyebilir. Cumhuriyet savcısı, adlî görevi gereğince nezdinde

görev yaptığı mahkemenin yargı çevresi dışında bir işlem yapmak ihtiyacı ortaya çıkınca, bu

hususta o yer Cumhuriyet savcısından söz konusu işlemi yapmasını ister.

(2) Adlî kolluk görevlileri, elkoydukları olayları, yakalanan kişiler ile uygulanan

tedbirleri emrinde çalıştıkları Cumhuriyet savcısına derhâl bildirmek ve bu Cumhuriyet

savcısının adliyeye ilişkin bütün emirlerini gecikmeksizin yerine getirmekle yükümlüdür.

(3) Cumhuriyet savcısı, adlî kolluk görevlilerine emirleri yazılı; acele hâllerde, sözlü

olarak verir. Sözlü emir, en kısa sürede yazılı olarak da bildirilir.

(4) Diğer kamu görevlileri de, yürütülmekte olan soruşturma kapsamında ihtiyaç duyulan bilgi

ve belgeleri, talep eden Cumhuriyet savcısına vakit geçirmeksizin temin etmekle yükümlüdür.

(5) Kanun tarafından kendilerine verilen veya kanun dairesinde kendilerinden istenen adliye

ile ilgili görev veya işlerde kötüye kullanma veya ihmalleri görülen kamu görevlileri ile

Cumhuriyet savcılarının sözlü veya yazılı istem ve emirlerini yapmakta kötüye kullanma veya

ihmalleri görülen kolluk âmir ve memurları hakkında Cumhuriyet savcılarınca doğrudan

doğruya soruşturma yapılır. Vali ve kaymakamlar hakkında 2.12.1999 tarihli ve 4483 sayılı

Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri, en üst

dereceli kolluk amirleri hakkında ise, hâkimlerin görevlerinden dolayı tâbi oldukları yargılama

usulü uygulanır.

(6) Ağır cezayı gerektiren suçüstü hâllerinde, bu Kanunun hükümleri uygulanmak koşuluyla,

vali ve kaymakamların kişisel suçlarından dolayı haklarında genel hükümlere göre soruşturma

yapılması kaymakamların mensup oldukları il ve valilerin bulundukları ile en yakın il

Cumhuriyet başsavcısına aittir. Bu suçlarda kovuşturma yapmaya, soruşturmanın yapıldığı

yerin görevli mahkemesi yetkilidir.

(7) Yetkisizlik kararı ile gelen bir soruşturmada Cumhuriyet savcısı, kendisinin de yetkisiz

olduğu kanaatine varırsa yetkisizlik karan verir ve yetkili savcılığın belirlenmesi için

soruşturma dosyasını, yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesine en yakın ağır

ceza mahkemesine gönderir. Mahkemece bu konuda verilen karar kesindir."

Hükümlerinin yer aldığı malûmlarıdır.

C- Mülga 04/04/1929 tarihli ve 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 148.

maddesinde düzenlenen "Kamu davasını açmak için Adalet Bakanı Cumhuriyet savcısına emir

verebilir." hükmü 14/07/2004 tarihli ve 5219 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına

Dair Kanunun 3. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış ve benzer bir hükme 04/12/2004 tarihli ve

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda da yer verilmemiştir. 5271 sayılı Kanunun 170.

maddesinin birinci fıkrasındaki "Kamu davası açma görevi, Cumhuriyet savcısı tarafından

yerine getirilir." hükmü ile 160. maddesinin birinci fıkrasındaki "Cumhuriyet savcısı, ihbar

veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu

davası açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya

başlar." hükümleri çerçevesinde kamu davasının açılması konusunda Adalet Bakanının

Cumhuriyet savcısına emir verme yetkisi bulunmamaktadır. Kamu davasının açılması

konusunda görevli ve yetkili kılınan makam Cumhuriyet başsavcılıkları olup, bu bağlamda

351

telkinde bulunulması ya da talimat verilmesi de söz konusu değildir.

III- Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Sekreterliğinin 07/03/2012 tarihli

yazılarıyla, soru önergesine konu savcılar hakkında yapılan herhangi bir inceleme ve

soruşturmanın bulunmadığı bildirilmiştir.

IV- Soru önergesinde yer alan diğer hususlarla ilgili olarak içişleri Bakanlığıyla

yazışmalar devam etmekte olup, Bakanlığımıza bilgi iletildiğinde ayrıca cevap verilecektir.

SORU ÖNERGESİ

Türkiye ile İsrail arasında 2005 yılında TİHA (Türk İnsansız Hava Aracı) niteliğinde anlaşma

imzalanmıştır. Anlaşmaya göre 10 adet İnsansız Hava Aracına 183 milyon ödenmesi

kararlaştırılmıştır. Anlaşma şartlarında Eylül 2007 de teslim edilecek olması, uçakların 30 bin

fit irtifada ve en az 24 saat uçuş yapacak nitelikte olması taahhüt edilmiştir. Anlaşmalar

doğrultusunda 2008 yılında da İsrail'den 'taktik' kategorisinde üç adet insansız hava aracı da

istenmiş ve 15 milyon dolar ödenmiştir.

Sözleşmede belirtilen tarihler de teslim edilmesi gerekirken deneme ve kabul aşamalarını

geçemediği için İnsansız Hava Araçları teslim alınamamıştır. İlgili firmanın yükümlülüklerini

ihmal etmiş ve şartlarını yerine getirmemiş olmasına rağmen Savunma Sanayi Müsteşarlığı

firma hakkında herhangi bir cezai yaptırımda bulunmamıştır. Anlaşma şartlarına uygun

olmadığı halde teslim edilmeye çalışılan insansız hava araçları daha sonra aradaki pürüzlerin

giderildiği belirtilerek teslim alındığı açıklanmıştır.

Basında çıkan haberlerde İnsansız Hava Araçlarının teslim süresinde ve performansı

konusunda sıkıntılar yaşanmasından dolayı geri gönderildiği ancak daha sonra Test

uçuşlarında İnsansız Hava Araçlarının istenilen yüksekliğe çıkamamasına ve havada kalmada

sorun yaşamasına rağmen teslim alındığı iddia edilmektedir. Bu sebeple de 3 adet İnsansız

Hava Aracının düştüğü. 2 sinin tamamen kullanılamaz olduğu. 3 ünün motor arızaları

nedeniyle yedek motorla uçtuğu ve 5 ininde bakım için gönderildiği İsrail'den bakım onarım

süresinin geçmesine rağmen gönderilmediği iddia edilen diğer konulardır.

Milli Savunma Bakanlığının da gelinen noktada herhangi bir açıklama yapmamış olması bilgi

kirliliği yaratılmasına da sebep olmakta kamuoyunun yanlış bilgilendirilmesine devam

etmektedir.

Buna göre;

1- İddia edildiği gibi İnsansız Hava Araçlarının teslim alındığında test uçuşlarında ve havada

kalma süresinde sorunlar yaşadığı doğru mudur? Doğru ise İnsansız Hava Araçlarının

kusurlu bir halde teslim alınmasına hangi bürokratlar tarafından onay verilmektedir? Bu

konuyla ilgili herhangi bir çalışmanız olacak mıdır? Şayet kararları verenlerin hataları

tespit edilirse herhangi bir yaptırım uygulanacak mıdır?

2- İsrail'den alınan İnsansız Hava Araçlarının üç tanesinin düştüğü belirtilmektedir. Düşen

İnsansız Hava Araçlarının düşme sebepleri nelerdir? Bununla ilgili Bakanlığınızın

herhangi bir çalışması bulunmakta mıdır?

3- İnsansız Hava Araçlarının teslimatında yaşanan gecikmelere rağmen ilgili firmaya cezai

yaptırım uygulanmamasında ki sebep nedir? İsrail'le yapılan askeri anlaşmalar herhangi bir

uluslararası hukuk kuralına dayanmakta mıdır?

4- İsrail'le yapılan anlaşmalarda bakım onarım süresi içerisinde teslim edilmediği takdirde

cezai yaptırım uygulanacağına dair bir madde bulunmakta mıdır? İsrail'in gösterdiği tavra

karşı Bakanlığınızca yapılan herhangi bir çalışma bulunmakta mıdır?

352

CEVAP

1. Sistemlerin kabulü ilgili tarafların katıldığı bağımsız heyet tarafından

gerçekleştirilmektedir. İnsansız Hava Araçları (İHA) sistemleri kabul ve testleri, Sözleşmeye

göre hazırlanan muayene ve kabul test prosedürleri çerçevesinde yapılmıştır.

2. Değişik projelerde kaza/kırım olmuştur. Sözleşmeleri kapsamında değerlendirmeler

yapılmış ve gerekli uygulamalar gerçekleştirilmiştir.

3. Tüm ülkeler ile yapılan savunma/askeri anlaşmalar uluslararası hukuk kurallarına

dayanmaktadır. Bu suretle sözleşmede yer alan hükümler çerçevesinde, teslimatlarda yaşanan

gecikmelerden dolayı ilgili firmaya diğer hukuki haklar saklı kalarak gecikme cezası tahakkuk

ettirilmiştir.

4. Sözleşmelerde ürünlerin bakım onarım süresi içerisinde teslim edilmediği durumlarda

gecikme cezası uygulanacağına dair madde bulunmaktadır. Bu çerçevede, sözleşme

kapsamında ürün, prototip veya hizmetlerin proje uygulama takvimine uygun olarak teslim/ifa

edilmemesi durumunda cezai müeyyideler uygulanmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Türkiye Cumhuriyetinin ilk yıllarında etnik bir fitneyi başlattığı için tarih kitaplarına 'hain'

olarak anlatılan ve 1925 yılında İstiklal Mahkemesi kararıyla idam edilen Şeyh adına bir cami

yaptırılacağı iddia edilmektedir.

Buna göre;

1. Bahsi geçen iddia doğru mudur?

2. Şayet doğruysa devletin astığı bir hain adına cami yaptırılması açılım politikasının bir

parçası mıdır?

3. Bundan sonra kimler adına cami yaptırılması düşünülmektedir? Bölücü başı, bebek katili,

İmralı canisi adına da bir cami yaptırmayı düşünüyor musunuz?

CEVAP

İçtüzüğün 67 nci maddesinin ikinci fıkrası "Başkanlığa gelen yazı ve önergelerde kaba ve

yaralayıcı sözler varsa, Başkan gereken düzeltmelerin yapılması için, o yazı veya önergeyi

sahibine geri verir." hükmünü amirdir.

İlgi önergenizde yer alan (3) numaralı sorunun ikinci sorusu, İçtüzüğün anılan hüküm

kapsamında görüldüğünden önergeniz işleme konulamamış ve ekte iade edilmiştir. Söz

konusu kısım çıkartıldığı veya İçtüzük hükümlerine göre yeniden düzenlendiği takdirde

önergeniz işleme konulabilecektir.

Bilgilerinizi rica ederim.

SORU ÖNERGESİ

02.05.2012 tarih ve 2012/4665 sayılı önergem, TBMM Başkanı Sayın Cemil Çiçek imzasıyla

22.05.2012 tarihinde İçtüzüğün 67. maddesinin ikinci fıkrası "Başkanlığa gelen yazı ve

önergelerde kaba ve yaralayıcı sözler varsa, Başkan gereken düzeltmelerin yapılması

için, o yazı veya önergeyi sahibine geri verir." şeklindeki hükmü uyarınca tarafıma geri

gönderilmiştir.

Buna göre;

1. Önergemdeki kaba ve yaralayıcı ifade dediğiniz "Bölücü başı, bebek katili, İmralı

canisi" ifadeleri yerine siz bu şahsı tarif ederken hangi ifadeleri kullanmaktasınız?

353

2. Başbakan gibi siz de bu katile "sayın", şehide "kelle" diyenlerden misiniz?

3. Kimi yaralayıcı ifade kullandığım konusunu açıklar mısınız?

4. "Yaralayıcı" olarak nitelendirilen ifadelerimden bebek katili mi yaralanmıştır?

5. "Bölücü başı, bebek katili, İmralı canisine "yaralayıcı" söz söylenilmesine karşı onu

korumak TBMM'nin görev ve sorumluluğu mudur?

6. TBMM başkanlığına verdiğimiz önerge ve tekliflerde "Bölücü başı, bebek katili,

İmralı canisi" ifadelerini kullanmak için bir yerden izin almamız mı gerekmektedir?

Şayet gerekiyorsa nereden izin almamız gerekmektedir?

7. Bu talihsiz yazınızdan dolayı bütün şehit ve gazi aileleri başta olmak üzere bu

milletten özür dileyecek misiniz?

CEVAP

İlgi soru önergenize konu, İçtüzüğün 67'nci maddesinin ikinci fıkrasının "Başkanlığa gelen

yazı ve önergelerde kaba ve yaralayıcı sözler varsa, Başkan gereken düzeltmelerin yapılması

için, o yazı veya önergeyi sahibine geri verir. " hükmü uyarınca iade edilen yazılı soru

önergeniz, önergede bahsi geçen şahıs için kullanılan ifadelerden dolayı iade edilmemiş olup,

söz konusu kişi adına, İslam dininin ibadet mekânı olan cami yaptırılmasının düşünülmesi

hususunun soru konusu yapılmış olması, kaba ve yaralayıcı nitelikte değerlendirilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

Bakanlığınızca uygulanan sağlık politikalarındaki boşlukları fırsat bilen terör örgütünün,

"Doktor-eczacı-sahte hasta" üçgeni ile ilaç vurgunu yaptığı ve Bakanlığınızın Çalışma ve

Sosyal Güvenlik Bakanlığıyla işbirliği içinde ilaç yolsuzluklarına yönelik başlattığı

incelemelerde PKK'nın ilaç yolsuzluğunda etkin rol oynadığı, Güneydoğu'da faaliyet gösteren

eczane ve doktorlar ile anlaşan örgüt mensuplarının, hasta olmayan hatta Kandil'de bulunan

yüzlerce örgüt üyesine yüz binlerce liralık ilaç yazdırdığı ve devletin bu ilaçlar için eczanelere

ödediği paraların da örgüt-doktor ve eczacı arasında paylaşıldığının belirlendiği yönündeki

iddialar medyaya da yansımıştır. Kamuoyunda ciddi rahatsızlıkların yaşanmasına neden olan

bu konuyla ilgili olarak;

1. Bakanlığınız ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan incelemelerde

anılan konuda ne tür yolsuzluklar ve usulsüzlükler tespit edilmiştir?

2. Anılan çalışmada tespit edilen ve Bakanlığınızı ilgilendiren yolsuzluk ve usulsüzlüklerle

ilgili olarak ne tür işlemler yapılmış ve hangi sonuçlar elde edilmiştir?

3. Bakanlığınıza bağlı kurum ve kuruluşlarda çalıştığı halde anılan ilaç yolsuzluğu olaylarına

adı kansan doktor ya da eczacıların sayısı nedir?

4. PKK terör örgütü mensuplarının Kandil'de bulunan örgüt üyelerine ilaç yazdırdıkları ve

yazılan ilaçlar için devletin eczanelere ödediği paraların örgüt-doktor-eczacı arasında

paylaşıldığı iddiaları doğru mudur?

5. Doğru ise bu ilaçlan yazanlar ve verenler hakkında Bakanlığınızca ne tür işlemler yapılmış

ya da yapılmaktadır?

6. Anılan konuyla ilgili olarak, "Aile hekimliği ciddi suiistimaller başlattı. Bir kişi elinde

onlarca kimlikle geliyor. Doktor, 'hastalar nerede' dediğinde önce 'Çok hastalar' ya da 'kar

yolları kapadı' gibi bahaneler üretiliyor. İlaç yazılmazsa tehdit başlıyor. Bu isimler özellikle de

göreve yeni başlayan genç doktorları hedef olarak seçiyor" şeklindeki basma da yansıyan iddia

ve bilgiler doğru mudur?

354

7. Doğru ise bu tür tehditlere karşı şimdiye kadar Bakanlığınızca ne tür önlemler alınmış ve

uygulamaya konulmuştur?

8. Aile hekimliği uygulamasının yemden değerlendirilerek gerekli düzenlemelerin

yapılmasına yönelik bir çalışmanız var mıdır? Varsa çalışma ne aşamadadır?

CEVAP

Gerek hükümet olarak yolsuzlukla mücadelede gerekse Bakanlık olarak sağlıkta yolsuzlukla

mücadele kapsamında hizmet veren ve denetleyen personelimiz üzerinde yolsuzluk karşıtı bir

kültür geliştirilmeye çalışılmaktadır. Sağlıkta yolsuzlukla mücadelemiz zafiyet göstermeden

devam etmekte, tüm iddialar incelenip/soruşturulmaktadır.

Bakanlığımız İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğünün görev alanında bulunan "İlaç Takip

Sistemi" ile ilaç kutu bazında üretiminden tüketimine kadar, tekelleştirilmiş özelliklerini

kullanarak takip edilmektedir.

"İlaç ve reçete yolsuzlukları" ile ilgili Bakanlığımıza intikal eden her türlü şikayet ve ihbar

dilekçeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı müfettişleri

tarafından düzenlenen raporların tamamı Teftiş Kurulu Başkanlığımız tarafından

değerlendirilerek, konuyla ilgili derhal inceleme/soruşturma başlatılmakta veya mahallinde

incelenmek üzere Valiliklere intikal ettirilmektedir. Tüm müfettiş raporları muameleye

konulmakta, suçlu olduğu belirlenen kamu görevlileri hakkında adli, idari ve disiplin işlemleri

uygulanmaktadır.

Ancak; haklarında inceleme ve soruşturma yapılan doktor ve eczacıların sayısı ile

soruşturmaların sonuçları bağlamında soru önergesinde herhangi bir zaman dilimi aralığı

öngörülmediğinden ve istatistiki bilgi elde etmek ayrıntılı arşiv araştırması gerektirdiğinden,

yasal cevap verme süresi içerisinde araştırmanın sonuçlanması da mümkün bulunmamaktadır.

Yine, PKK terör örgütü-doktor-eczacı ilişkisi ile ilgili olarak Bakanlığımızda herhangi bir veri

bulunmadığı gibi terörle mücadele eden birimlerden de herhangi bir bildirim Bakanlığımıza

ulaşmamıştır.

Ayrıca, aile hekimliği ile ilgili iddialar konusunda;

Bilindiği üzere aile hekimleri tanımları gereği kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile

birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini yaş, cinsiyet ve hastalık

ayrımı yapmaksızın her kişiye kapsamlı ve devamlı olarak belli bir mekânda vermekle

yükümlü, gerektiği ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile

hekimliği uzmanı veya Bakanlığımızın öngördüğü eğitimleri alan uzman tabip veya tabiplerdir.

Aile hekimleri kendisine kayıtlı kişilerin ilk değerlendirmesini yapmak için altı ay içinde ev

ziyaretinde bulunur veya kişiler ile iletişime geçer, evde takibi zorunlu olan özürlü, yaşlı,

yatalak ve benzeri durumdaki kendisine kayıtlı kişilere evde veya gezici/yerinde sağlık

hizmetlerinin yürütülmesi sırasında kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci

basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini verir. Dolayısıyla Aile

hekimleri, kendisine kayıtlı kişileri bir bütün olarak ele alıp, kişiye yönelik koruyucu, tedavi ve

rehabilite edici sağlık hizmetlerini bir ekip anlayışı içinde sunarlar.

Soru önergenizde yer alan "doktor-eczacı-sahte hasta" üçgeninde aile hekimlerinin etkin

olduğu ve ciddi suiistimaller bulunduğu yönündeki iddialarla ilgili Bakanlığımıza intikal eden

bir belge veya rapor bulunmamakla birlikte, söz konusu iddialar hakkında aile hekimliği

mevzuatında düzenleme zaten mevcuttur. Buna göre 30/12/2010 tarihli ve 27801 sayılı Aile

Hekimliği Uygulaması Kapsamında Sağlık Bakanlığınca Çalıştırılan Personele Yapılacak

Ödemeler ile Sözleşme Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 de yer alan Aile

Hekimliği Uygulamasında Uygulanacak ihtar Puanı Cetvelinde "Gerçeğe aykırı rapor ve belge

355

düzenlemekten" 50 ihtar puanı almaları durumunun yanı sıra mezkur yönetmeliğin 14.

maddesinin üçüncü fıkrası gereğince bir sözleşme dönemi içinde, verilen ihtar puanlarının yüz

puana ulaşması hâlinde sözleşmeleri, ilgili vali tarafından sona erdirilebilmektedir. Bununla

birlikte aile hekimleri 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunda

konunun geçtiği hükümlerden de sorumludurlar. Ayrıca aile hekimleri ve aile sağlığı

elemanları, Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinin 29 uncu maddesi hükmü çerçevesinde,

olağan dışı denetimler hariç olmak üzere, altı aylık aralıklarla denetlenir. Yapılan denetimler

sonucunda ilgili mevzuat ve sözleşme şartlarına aykırı fiillerin tespit edilmesi hâlinde

aykırılığın mahiyetine göre; haklarında adli, idari ve mali hususlar yönünden gerekli işlemler

tesis edilir.

SORU ÖNERGESİ

Ülkemizi ve milletimizi bölmek isteyen terör örgütüyle yapılan mücadele sonucunda yüksek

maliyetlere rağmen kazanılmış, bölücü terör örgütü 2002'ye kadar hiçbir eyleme

bulaşamayacak kadar da zayıflamıştı. Ancak 2002 sonrası giderek etkinlik kazan terör örgütü

kanlı eylemlerine yeniden başlamış ve her geçen gün bu eylemlerini artırmıştır. Bu çerçevede

bölücü terör örgütü ile mücadele hususu tartışılmış ve kamuoyunda terör örgütüyle müzakere

yapılmasının terörü cesaretlendirdiği, örgüt ve sözde yöneticilerinin muhatap alındığı hususu

eleştiri olarak gündeme gelmiş, ancak bu hususlar hükümet tarafından tamamen red edilmişti.

Ancak geçtiğimiz günlerde terör örgütüyle yürütülen müzakerelere ilişkin ses kaydı pek çok

yayın organında yayınlanmış ve hükümet bu görüşmeyi yalanlamamış hatta bu görüşmelerin

tabii olduğu bizzat hükümet temsilcileri tarafından ifade edilmiştir. Bu çerçevede medyaya

"Beşinci Oslo Görüşmesi" olarak yansıyan ses kaydındaki görüşmenin hükümet tarafından

sahiplenildiği, kabul edildiği anlaşılmaktadır.

Pek çok ulusal basın organlarında da yer alan ve içeriğinden terör örgütüyle bir müzakere

görüşmesi olduğu anlaşılan söz konusu ses kaydında terör örgütüyle pek çok konuda

mutabakata varıldığı anlaşılmaktadır. Bu ses kaydında Başbakan'ın özel temsilcisi olduğunu

söyleyen kişi: "Çünkü görüyorsunuz ki yüzde doksan-doksan beş gelen bütün konularda

birleşen bir genel çizgiye gelindi. Ama orada olumlu bir hava var. Kendi dünyasında böyle bir

psikoloji içerisinde. Fakat ona şunu söyledik, biz Türkiye'deki siyasi rejimi ve şartları dikkate

aldığımız zaman şu an hiç kimsenin özellikle sayın başbakanın çıkıp böyle bir şeyi ifade etme

şansı yok," demektedir. Yine başka bir MİT görevlisi olduğu anlaşılan kişi aynı ses kaydında

"Diyorum ki yürümekte olan bir süreç var. Bu süreç önemli bir süreç. Bizim bugüne kadar

yürüttüğümüz karşılıktı çalışmalarla gelinmiş olan bir süreçtir. Kendi kendine falan olmadı bu

birlikte yürüttüğümüz çalışmaların sonucudur. Gerek devletin hazırlanmasında gerek

toplumun hazırlanmasında gerek örgütün hazırlanmasında şu masada yürüttüğümüz

çalışmaların çok büyük katkısı olmuştur, Beğenseniz de beğenmeseniz de yeterli bulsanız da

bulmasanız da bir yıl içerisinde yürüttüğümüz çalışmalar bugün bu meseleyi Türk kamuoyunda

ve Türk parlamentosunda tartışılabilir bir hale getirmiştir. Bunu bu kadar küçümsemek gibi

kimsenin bir lüksü yoktur kimse küçümseyemez bu bir İkincisi bugün itibariyle geldiğimiz

noktada önümüzde işte hazırlığını yapmakta olan bir hükümet ortaya neyi koyacağını neyi

yapıp neyi yapamayacağını işte hukukçulara vermiş adalet bakanlığı ayrı bir çalışma

yürütüyor." Demektedir.

Medyaya yansıyan bu ifadelere ilişkin olarak; aşağıdaki sorularımın Anayasanın 98 inci İç

Tüzüğün 96 ve 99 uncu maddeleri gereğince Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından yazılı


1-Imralı canisi ve terör örgütüyle yüzde doksan-doksanbeş oranında mutabakat sağlanan

konular nelerdir?

2-Sağlanan mutabakat çerçevesinde terör örgütüyle birlikte yürütülen çalışmalar nelerdir?

356

3-Kamuoyunun hazırlanması için yurtiçine yönelik yürütülen kampanyaların sınırları nerede ve

hangi seviyede tutulmuştur?

4-Üzerinde yüzde doksan-doksanbeş mutabakat sağladığınız konuların topluma, devlete,

benimsetilmesinde parlamentoda, hükümette ne gibi faaliyetler yürütülmüştür?

CEVAP

MİT Müsteşarlığı, istihbari çalışmalarını ilgili mevzuata uygun şekilde ve terörle mücadele

konusunda yürütülen faaliyetlerin bir parçası olarak yerine getirmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Hükümeti Anayasamızın 2. maddesinde nitelikleri sayılan

hukuk devletine yönelik en büyük tehdidi oluşturan terörle mücadelesini meşru ve hukuki

zeminde kararlılıkla sürdürecektir.

SORU ÖNERGESİ

Ülkemizi ve milletimizi bölmek isteyen terör örgütüyle yapılan mücadele sonucunda yüksek

maliyetlere rağmen kazanılmış, bölücü terör örgütü 2002'ye kadar hiçbir eyleme

bulaşamayacak kadar da zayıflamıştı. Ancak 2002 sonrası giderek etkinlik kazan terör örgütü

kanlı eylemlerine yeniden başlamış ve her geçen gün bu eylemlerini artırmıştır. Bu çerçevede

bölücü terör örgütü ile mücadele hususu tartışılmış ve kamuoyunda terör örgütüyle müzakere

yapılmasının terörü cesaretlendirdiği, örgüt ve sözde yöneticilerinin muhatap alındığı hususu

eleştiri olarak gündeme gelmiş, ancak bu hususlar hükümet tarafından tamamen red edilmişti.

Fakat geçtiğimiz günlerde terör örgütüyle yürütülen müzakerelere ilişkin ses kaydı pek çok

yayın organında yayınlanmış ve hükümet bu görüşmeyi yalanlamamış hatta bu görüşmelerin

tabii olduğu bizzat hükümet temsilcileri tarafından ifade edilmiştir. Bu çerçevede medyaya

"Beşinci Oslo Görüşmesi" olarak yansıyan ses kaydındaki görüşmenin hükümet tarafından

sahiplenildiği, kabul edildiği anlaşılmaktadır.

Pek çok ulusal basın organlarında da yer alan ve içeriğinden terör örgütüyle bir müzakere

görüşmesi olduğu anlaşılan söz konusu ses kaydında terör örgütüyle pek çok konuda

mutabakata varıldığı anlaşılmaktadır. Bu ses kaydında Terör örgütü elebaşlarından Mustafa

Karasu : "Biz belki birinci Oslo görüşmesinde olmadı ama İkinci Oslo görüşmesinden sonra

hep şunu söyledik. Artık esas konulara girmemiz gerekiyor. Güven artırıcı önlemler yapılıyor

işte biz ateşkes ve tek taraflı eylemsizlik kararı alıyoruz. Türkiye'de bazı şeyler yapılacak Kürt

sorununda adım atılacak deniyor bunlar hep söyleniyor. Sonunda dördüncü Oslo'da daha

somut bir karara gidilerek önderlik yol haritası verecekti ve bunun üzerinde neler yapılacağı

konusunda müzakere edilecekti. Bu konu dördüncü Oslo'da var. Şimdi biz buraya gerçekten

beşinci Oslo'ya müzakere için geldik." Derken, bu görüşmede yer aldığını ses kaydından

öğrendiğimiz hükümet görevlisi: "Tamam bende diyorum ki önderliğin yol haritası elimde.

Maddeleri de belli. Haydi buyrun müzakere edelim." şeklinde cevap vermektedir.

1- Terör örgütü elebaşının sözde "önderlik yol haritası" size verilmiş midir?

2- Kanlı terör örgütünün hükümete verdiği ve hükümetin de yurtdışındaki teröristlerle

paylaştığı anlaşılan sözde "önderlik yol haritası" neleri içermektedir?

3-Sözde "önderlik yol haritasında terör örgütüyle müzakere edilmesine izin verdiğiniz konular

nelerdir ve bu konularda bugüne kadar AKP hükümeti tarafından atılan adımlar hangileridir?

4-Beşinci Oslo görüşmesinden önceki diğer dört görüşmede neler konuşulmuş ve hangi sözler

verilmiştir?

CEVAP

Terörle mücadele ülkemizin en önemli konularından birisidir. Terörle mücadeleye ilişkin

357

olarak devletimizin bütün kurumları ile çok yoğun ve kapsamlı bir çalışma yürütülmektedir.

Entegre bir strateji çerçevesinde bütüncül bir bakış açısıyla soruna yaklaşılmaktadır. Devletin

bütün mekanizmaları ortak bir strateji üzerinde ve uyum içinde çalışmalarını sürdürmektedirler.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Hükümeti Anayasamızın 2. maddesinde nitelikleri sayılan

hukuk devletine yönelik en büyük tehdidi oluşturan terörle mücadelesini meşru ve hukuki

zeminde kararlılıkla sürdürecektir.

SORU ÖNERGESİ

1- 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011 yılları arasında terörle

mücadelede ülkemizde kaç asker ve polisimiz şehit düşmüştür?

2- 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 201O, 2011 yılları arasında terörle

mücadelede ülkemizde kaç asker ve polisimiz gazi olmuştur?

3- 2002 yılından günümüze kadar terörle mücadelede için ne kadar para harcanmıştır?

CEVAP

2002-2011 yılları arasında ülke genelinde meydana gelen terör olaylarında 81 polis, 734 asker

şehit olmuş, 2960 polis ile 2134 askerde yaralanmıştır.

Terör örgütleriyle mücadele kapsamında yapılan harcamalar, Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu

doğrultusunda hazırlanan bütçe kalemlerine aktarılan ödenekler ile yürütülmektedir.

SORU ÖNERGESİ

Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin ve Başbakan

Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın, Irak sınırında 28 Aralık 2011 gecesi

düzenlenen hava operasyonunda Irak'tan kaçak mal getiren 34 kişinin hayatını kaybettiği

Uludere ziyareti basına yansıdı. Bu ziyaretle ilgili olarak basına yansıyan görüntülerde

operasyonda hayatını kaybedenlerin yakınlarının yakalarında bir kart olduğu ve bu kartlarda

isimleriyle birlikte "şehit annesi" "şehit babası" ve "şehit yakını" şeklinde ifadelerin olduğu, söz

konusu yaka kartlarını takmayanların ise mekana alınmadığı iddiaları yer aldı.

Medyaya yansıyan bu konuya ilişkin olarak; aşağıdaki sorularımın Anayasanın 98 inci İç

Tüzüğün 96 ve 99 uncu maddeleri gereğince İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin tarafından yazılı


1-Sözkonusu ziyarette medyaya yansıyan görüntülerde operasyonda hayatını kaybedenlerin

yakınlarının üzerinde görülen "şehit annesi" "şehit babası" ve "şehit yakım" şeklinde yazılı

yaka kartları kim tarafından verilmiştir?

2-Valiliğin bu kartların verilmesinde bir tasarrufu olmuş mudur?

CEVAP

28/12/2011 tarihinde Irak sınırında düzenlenen hava operasyonunda hayatını kaybeden

otuzdört kişinin Şırnak İli Uludere İlçesi Gülyazı Köyünde ikamet eden ailelerine Başbakan

Yardımcısı Sayın Beşir Atalay ve beraberindeki heyet tarafından yapılan taziye ziyaretine

ilişkin hizmetler, Anadolu örfüne göre taziye sahipleri ve köy halkınca organize edilmiş olup,

Şırnak Valiliği tarafından ziyaret boyunca gerekli güvenlik önlemleri alınmış ve

provokatörlerin taziye alanına girmesine izin verilmemiştir.

SORU ÖNERGESİ

29 03 2012 tarihinde TRT 6'nın müzik programında Saat 15.30'daki yayına giren Hozan Diyar

adlı şarkıcının klipinin daha önce PKK’nın yayın organ, olarak bilinen ROJ TV stüdyolarında

358

çekildiği iddiaları medyada yer almıştır.

1-Haberde söz konusu klip TRT 6 Stüdyolarında mı çekilmiştir?

2- Klipin 2008 yılında YOUTUBE'de yayınlandığı doğru mudur? O tarihlerde TRT fm yayında

olmadığı düşünülürse, adı geçen klip TRT6 stüdyolarında çekilmemişse hangi televizyon

kanalından alınmıştır?

3-Bu klipin ROJ TV stüdyolarında çekildiği ve oradan alındığı doğru mudur?

4.TRT 6 ile ROJ TV arasında bu yayınların paylaşımı konusunda bir anlaşma var mıdır?

CEVAP

TRT 6 kurulduğu günden bu yana kamu yayıncılığı bilinci ve hassasiyetiyle yayınlarını büyük

bir titizlikle yürütmektedir.

TRT 6'da yayınlanan hiçbir klip TRT stüdyolarında çekilmemiştir. Hozan Diyar adlı şarkıcının

klibi TRT 6 kanalında yayınlanan pek çok klipten biridir ve yayınlanan klipler sanatçılar

tarafından, kendi imkanları ile çekilmektedir.

Youtube, Dailymotion, Vimeo, İzlesene gibi onlarca video paylaşım sitesinde binlerce hatta

milyonlarca klip ve müzik parçası paylaşılmıştır. Bu videoların ne zaman kimler tarafından,

nerede çekildiği ve hangi amaçla yayınlandığı TRT'nin bilgisi dışındadır. Hali hazırda TRT

arşivlerinde Türkiye, Irak, Suriye, İran ve Avrupa'da çekilmiş yüzlerce Kürtçe klip bulunmakta

olup, repertuar ve içerik denetiminden geçen bu klipler müzik saati programında yayın

gereklerine uygun sıklıklarla yayınlanmaktadır.

Kurumumuz bir kamu yayıncısı olarak 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu çerçevesinde

telif konularına çok hassas ve saygılı bir yayın ilkesi izlemektedir. Bu bağlamda müzik

yayınlan, kanunun bağlayıcılığı ile MÜYORBÎR, MÜ-YAP, MESAM gibi meslek birlikleriyle

yapılan anlaşmalar çerçevesinde yapılmaktadır. Roj Tv ile yayınların paylaşımı dahil hiçbir

şekilde bir anlaşma yapılmamış ve bu konulara ilişkin bir görüşme söz konusu olmamıştır.

ULAŞTIRMA

SORU ÖNERGESİ

C2 Yetki Belge sahipleri, bu belge ile uluslararası ticari eşya taşımacılığı yapmakta iken,

yapılan bir değişiklik ile, bu belge sahiplerine yurt içi ticari eşya taşımacılığı yapma yetkisi de

verilmiştir. Uluslararası taşımacılık yapan bu araçlar yurt dışına çıkıp dönüşlerinde yüksek

kapasiteli tanklarına ucuz mazot alarak yurt içine getirmekte, K1 Yetki Belgesi yurt içi

taşımacılığı yapan kamyoncu esnafımıza haksız bir rekabet oluşturmaktadırlar.

Buna göre;

1-C2 Yetki Belge sahiplerine sonradan verilen yurt içi eşya taşımacılığı yetkisinin kaldırılarak

haksız rekabetin önüne geçilmesi gerekmektedir. Bahse konu sorunun çözümü için gerekli

düzenlemeleri ne zaman yapmayı planlıyorsunuz?

CEVAP

Karayolu Taşıma Kanunu ve İlgili Yönetmeliklerde yer alan hükümler uyarınca C2 yetki

belgesi sahiplerinin yurtiçinde taşıma yapmasına engel bir hal bulunmamaktadır. K1 yetki

belgesi sahipleri C2 yetki belgesi almak için mevzuatta belirlenen şartları sağlamaları halinde,

yönetmeliğin 19. maddesi çerçevesinde belgelerinin değiştirilmesi mümkün bulunmakla

birlikte, C2 yetki belgesi için öngörülen şartları sağlayan tüm gerçek ve tüzel kişilere C2 yetki

belgesi düzenlenebilmektedir.

359

SORU ÖNERGESİ

D4 yetki belgesi sahiplerinin sadece tarifeli ve tarifesiz olarak 100 kilometreye kadar

şehirlerarası ve taşıma mesafesine bakılmaksızın il içi ticari yolcu taşımacılığı yapacakları

belirtilmiştir.

1-D4 türü yetki belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişilerin, belediye sınırları ve mücavir alanlar

içinde yolcu taşımalarının önlenmesi için gerekli düzenlemelerin bir an önce yapılması

gerekmektedir. Bahse konu düzenlemeleri ne zaman yapmayı düşünüyorsunuz?

2-D4 yetki belgeli taşımacıların servis taşımacılığı yetkisinin kaldırılması için bir çalışmanız

bulunmakta mıdır?

CEVAP

Bakanlığımızca yayımlanan 31.10.2011 tarih ve 2011/KUGM- 16/YOLCU numaralı Genelge

çerçevesinde D4 yetki belgesi kapsamında yapılacak taşıma mesafesine bakılmaksızın iliçi

yolcu taşımaları ile 100 kilometreye kadar şehirlerarası yolcu taşımalarının usul ve esasları

düzenlenmiştir.

Belediye sınırları içerisindeki karayoluyla yapılacak olan taşımayla ilgili yetkinin öncelikli

olarak 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ve 5393 sayılı Belediye Kanunu çerçevesinde

Büyükşehir Belediyeleri ve ilgili Belediyelere ait olduğu göz önünde bulundurulduğunda, D4

yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı taşıtlar ile de gerekli diğer şartların sağlanması

kaydıyla Belediye sınırları (Belediye mücavir alanı dahil) içerisinde bir noktadan başka bir

noktaya taşıma yapılması mümkün bulunmamaktadır.

Ayrıca, bahse konu Genelgenin 1 inci maddesinin (a) fıkrasının 3 üncü bendi ile D4 yetki

belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı taşıtlar ile de gerekli diğer şartların sağlanması kaydıyla 100

Km'ye kadar şehirlerarası ve/veya iliçi servis taşımacılığı yapılabilecektir.

Bu itibarla; 2918 sayılı Kanuna istinaden verilen tahditli plakalı taşıtların, 5393 ve 5216 sayılı

Kanunlar gereğince, şehiriçi toplu-taşımacılık yapmak üzere yetkilendirildikleri kayıt ve tescil

edildiği Belediyenin sınırları dışına/dışından taşıma yapmalarının mümkün olmadığı dikkate

alındığında, B2, D2 veya D4 yetki belgesi eki taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlar ile 100 Km 'ye

kadar şehirlerarası ve/veya iliçi servis taşımacılığı yapmalarının engellenmesi halinde, bu

taşımaların kim yada kimler tarafından yapılacağı konusunda bir belirsizlik oluşacak ve bu

durumda ülkemiz açısından telafisi mümkün olmayan zararlara ve trafik güvenliği açısından

büyük bir kargaşaya yol açılmış olacaktır. Ayrıca servis taşımacılığıyla ilgili yeni bir

düzenleme çalışmalarımız devam etmektedir:

SORU ÖNERGESİ

1-K1 Belge sahiplerinin mesleği bırakmaları halinde belgelerini diğer şahıslara

devretmelerinin sağlanması için gerekli düzenlemeleri ne zaman yapmayı planlıyorsunuz?

2-K1 Belge sahiplerine verilen 25 ton istiap haddinin 20 tona indirilmesi için bir çalışmanız

bulunmakta mıdır?

CEVAP

Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nin 22 maddesinde yetki belgesi devir şartları belirlenmiş olup,

yönetmeliğin 22.nci maddesi uyarınca taşımacılık faaliyetini bırakan yetki belgesi sahipleri

talep etmeleri halinde belgelerini birinci derecedeki yakınları veya % 25 hisseye sahip olduğu

bir tüzel kişiliğe devredebilmektedirler.

Öte yandan 27.02.2006 tarihine kadar K1 yetki belgesi almak üzere müracaat eden veya belge

ücretini yatıran ve bu kapsamda kendilerine K1 yetki belgesi düzenlenen gerçek kişilere eşya

360

taşımaya mahsus ticari bir birim taşıta sahip olmaları kaydıyla 25 ton asgari taşıma kapasitesi

şartı aranmamakta olup, gerçek kişi adına düzenlenmiş mevcut K1 yetki belgelerinin büyük bir

kısmı bu kapsamda tanzim edilerek verilmiştir.

Ancak, taşımacılık sektöründeki arz-talep dengesini sağlamak ve sektöre girişlerin kontrol

altına alınması amacıyla yetki belgelerinin sağlanması gereken asgari kapasite şartları

belirlenmiş olup, bu kapsamda gerçek kişilerin K1 yetki belgesi taleplerinde 25 ton, tüzel

kişilerin K1 belgesi taleplerinde 75 ton şartı aranmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Batı ülkelerinde uğursuz olduğuna inanıldığı için 13 rakamı genellikle kullanılmamaktadır. Bu

bağlamada uçaklarda 13 no'lu koltuklar da yoktur. Batılılar uğursuzluğuna inandıkları için 13

rakamını kullanmamaktadır. Türk Hava Yolları uçaklarının çoğunda da 13 no'lu koltuk yoktur.

Koltuk numaraları 12 den 14'e sıralanmaktadır. Bu durum Batılıların Batıl inançlarının taklidi

anlamına gelmektedir. Bu durum onların bu batıl itikatların yaygınlaştırıp,

meşrulaştırmaktadır.

Bilindiği gibi 571 yılı İslam'ın yüce peygamberinin doğum tarihidir. Bu tarihin 5+7+1=13

etmektedir. Yine bilindiği gibi Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul 1453 yılında

fethedilmiştir. Bunun toplamı da 1+4+5+3=13 etmektedir.

Türk Hava Yollarının çoğu uçaklarında 13 numarasının bulunmamasının nedeni nedir?

CEVAP

Türk Hava Yolları A.O.(THY)'nın, % 49.12 oranındaki hissesi kamuya ait olup, Şirket

faaliyetleri özel hukuk hükümlerine göre yürütülmektedir.

Soru önergesinde yer alan hususlar THY'ye sorulmuş alman cevabi yazıda, "THY filosundaki

bazı uçaklarda 13. sıranın hali hazırda mevcut olduğu, tüm uçaklarda da 13. sıranın olması

yönünde bir değişikliğe gidilmesinin düşünüldüğü, gerekli değişikliğin yapılması hususunda

çalışmaların sürdürüldüğü" belirtilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

Bilecik, ulaşım açısından son yıllarda önemi daha da artmış olan, çevre yolu projesinin

gerçekleştiği, Yüksek Hızlı Tren hattının inşasında önemli aşamalara gelindiği, çevre

vilayetlere bağlantı yollarının yapımının devam ettiği bir vilayet olmasına rağmen;

bahsettiğimiz bu projelerin, nihayete ermesi ve bu anlamda gündeme gelmesi gereken

tamamlayıcı projelerle desteklenmesi, gerek ilimizin gerekse bölgemizin gelişmesi açısından

stratejik hamleler olacaktır.

Bu kapsamda;

1-Yüksek Hızlı Treni İstanbul'a ulaştıracak olan Bilecik il sınırları içerisinde bulunan hatlarda

önemli adımlar atıldığı müşahede edilmektedir, fakat kamuoyuna doğru bilgi verilmemektedir.

Bu proje ne zaman nihayete erecektir?

2-Yüksek Hızlı Tren, Bilecik il sınırlan içerisinde duracak mıdır? Bu anlamda YHT Projesi

kapsamında Bilecik iline yeni istasyon yapılacak mıdır?

3-Çevre yolu üzerinde ne gibi düzenlemeler düşünülmektedir? Çevre yolu projesi kapsamında,

Bilecik'e yönelik yeni çalışmalar var mıdır?

4-Vilayetimiz genelinde sıkıntıya sebep olan ara yollar ve bağlantı yollar ne zaman

tamamlanacaktır? Söğüt - Eskişehir yolu neden tamamlanmamaktadır?

5-Söğüt-Bozüyük yolu düzenlenmemiştir. Bu yolun yapımı ile ilgili yeni projeler var mıdır?

361

6-Vezirhan - Gölpazan yolunun devam eden çalışmaları ne zaman sona erecektir?

7-Pazaryeri ilçesine girişi sağlayan, Bilecik-Bozüyük yolu üzerinde kavşak düzenlenmesine

rağmen, alt ve üst geçit neden yapılmamıştır? Eğer alt ve üst geçit projesi yapılmayacaksa,

hayati öneme sahip olan bu noktada hangi tedbirler düşünülmektedir?

8-Çeşitli vesilelerle Pazaryerini ziyaret eden bakanların, kamuoyuna söz vermelerine rağmen,

Pazaryeri-İnegöl arası yol projesi başlamamıştır. Bu konu ile ilgili ne gibi çalışma vardır?

9-Gölpazan - Yenipazar arasında yeni yol çalışması var mıdır? Varsa bu konuda ne gibi

çalışmalar yapılmıştır?

CEVAP

Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı Tren Projesinin 2013 yılı sonunda tamamlanması planlanmakta

olup, proje kapsamında Bilecik ilimize bir istasyon yapılması planlanmaktadır.

Öte yandan Karayolları Genel Müdürlüğünce Bilecik il sınırları içinde yürütülen yol yapım

çalışmalarına ilişkin ayrıntılı bilgiler aşağıda yer almaktadır.

Bozüyük- Bilecik- Mekece Yolu; Bilecik ilinin doğusundan çevre yolu olarak geçmektedir.

Bilecik Belediye Başkanlığı tarafından bu yol üzerinde şehirler arası Otobüs Terminali

yapılması planlanmaktadır. Bu kapsamda, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından, mevcut

yolun 38'inci km'sinde bulunan 5x5 boyutundaki kavşak köprüsü genişletilecek olup, proje

çalışmaları Bilecik Belediyesi ile koordineli olarak yürütülmektedir.

Söğüt-Eskişehir Ayrımı il yolunun proje uzunluğu 25 km olup, 2008 yılında ihale edilmiş,

Söğüt çıkışından itibaren çalışmalara başlanılmıştır. 2010 yılında 6 km'lik kesim, 2011 yılında

5 km'lik kesim olmak üzere toplam 11 km'lik kesim tamamlanarak trafiğe açılmıştır. 2012

yılında 10 km'lik kesimin bütçe imkanları dahilinde tamamlanması hedeflenmektedir.

Söğüt-Eskişehir Ayrımı yolunun geriye kalan 4 km'lik kesiminin 2013 yılında tamamlanarak

hizmete sunulması planlanmaktadır.

Bozüyük- Söğüt il yolunun proje çalışmaları ihaleli olarak devam etmekte olup, 23,4 km.lik

kısmın iş programına göre projesinin 2012 Mart ayında tamamlanması planlanmıştır. Zemin

etütleri çalışmaları devam etmektedir.

Vezirhan-Gölpazarı Devlet yolunun Dikenlik Varyantı mevkiindeki 7 km'lik kesimin ihalesi

yapılmış olup, 2011 yılı sonuna kadar 3,5 km'lik kesim sathi kaplamalı tek yol olarak

tamamlanarak trafiğe açılmıştır. 2012 yılında kalan 3,5 km'lik kesimin tamamlanarak trafiğe

açılması hedeflenmektedir.

Bozüyük-Bilecik-Mekece Devlet yolu projesinde Pazaryeri ayrımında üç kollu eş düzey kavşak

yer almakta olup, Pazaryeri bağlantısı onaylı projesine göre tamamlanmıştır.

Pazaryeri- İnegöl arasında herhangi bir proje çalışması bulunmamakta olup, 2011 yılında 1

km'lik kesimde iyileştirme çalışmaları ile 21 km'lik kesimde asfalt yenileme ve onarım

çalışmaları yapılmıştır. Rutin bakım ve trafik hizmetleri periyodik olarak yapılmaktadır.

Gölpazarı-Yenipazar il yolu, 02.12.2011 tarihinde 2011 yılı yatırım programına alınmıştır. 28,2

km uzunluğunda olan sözkonusu yolun projesi mevcuttur.

SORU ÖNERGESİ

Yapmış olduğunuz birçok açıklamada; bölünmüş yolların en büyük faydasının kazaları yüzde

80-90 oranında azalttığını ve bunu da bölünmüş yolların artmasıyla başardığınızı dile

getiriyorsunuz.

Ancak Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2002 yılında 439 bin 958 trafik kazası

362

meydana gelmiş ve bu kazalarda 4 bin 169 vatandaşımız hayatını kaybederken, 116 bin 45 kişi

de yaralanmıştır. 2009 yılında ise 1 milyon 53 bin 346 kaza olmuş, 4 bin 324 vatandaşımız

hayatını kaybetmiş. 201 bin 380 vatandaşımız yaralanmıştır. 2010 yılı verilerine göre de 1

milyon 104 bin 388 kaza olmuş, 4 bin 45 kişi hayatını kaybetmiş, 211 bin 496 kişi de

yaralanmıştır. Yani bazı basın yayın organlarında çıkan beyanatınızın tam tersi bir durum söz

konusudur.

Bu kapsamda;

1-Hükümetiniz döneminde trafik kaza sayısında meydana gelen artışa, bölünmüş yolların

kalitesiz ve denetimsiz yapılmasının neden olduğunu düşünüyor musunuz? Düşünüyorsanız

hangi önlemleri alacaksınız? Düşünmüyorsanız trafik kazalarının artışını neye bağlıyorsunuz?

Açıklar mısınız?

2-Devamlı iftihar sebebi saydığınız duble yolların yapılmasından itibaren bir yıl dahi

geçmeden meydana gelen çökmeleri ve bozulmaları neye bağlıyorsunuz?

3-Bu çökmelerin ve bozulmaların yol yapım aşamasında yeteri kadar denetlenmemesi sonucu

geçici veya kesin kabullerinin yapılmasının etkili olduğunu düşünüyor musunuz?

Düşünüyorsanız kaç müteahhide hangi yaptırımlar uygulanmıştır?

4-Karayollarmda trafik kazalarına neden olan bölgelerde alt ve üst yapıda güvenliği artırmak

için yürütülen bir çalışmanız var mıdır? Var ise bu çalışmalar nerelerdir? Yok ise böyle bir

çalışma yapmayı düşünüyor musunuz?

5-Trafîk Kazaları sonucu meydana gelen can ve mal kaybının azaltılması için bilimsel verilere

dayalı bir çalışmanız var mı? Var ise bunlar nelerdir?

6-Karayollannda devam eden yatırımların denetimleri yeterince yapılmakta mıdır? Yapılıyor

ise ne sıklıkla yapılmaktadır? Denetimlerin sonuçlan ile ilgili bir değerlendirme yapılmış

mıdır? Yapıldı ise sonuçlan nelerdir?

CEVAPLAR:

Bölünmüş yolların hizmete alınması ve yollarımızın geometrik standartlarının iyileştirilmesi

sonucunda; yaralanmalı, ölümlü ve maddi hasarlı kaza sayısında önemli ölçüde azalma olduğu

yapılan istatistikî çalışmalarla tespit edilmiştir. Kaza karakterleri değişmiş ve özellikle kafa

kafaya çarpışmaların önlenmesi sonucu ölümlü kazaların sayısında azalmalar olmuştur.

Emniyet Genel Müdürlüğü'nün en son yayınladığı Kaza İstatistikleri Raporlarını

incelediğimizde; tüm ülke çapında meydana gelen kazalarda artış olmakla birlikte, Karayolları

Genel Müdürlüğü'nün sorumluluk ağında olmayan şehir içindeki maddi hasarlı kazalar ve

2008 yılından sonra tarafların kendi kusurlarını kabullenerek aralarında anlaşmaya vardıkları

kazalar çıkarıldığında, kaza sayılarında azalma olduğu görülmektedir.

Kaza istatistiklerinde uluslararası değerlendirme kriteri; Can Kaybı (100 Milyon Taşıt x km)

değeridir. Araç sahipliği ile karayollarında kullanım ve seyahat sürelerindeki artışla birlikte

söz konusu can kaybı (100 Milyon Taşıt x km) değerini mukayese ederek konuyu inceleyecek

olursak;

Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre ülkemizdeki Motorlu Kara Taşıtları sayısı 2001

yılında 7.342.888 iken, 2011 yılında 16.089.528 adede ulaşmıştır. Kısaca taşıt sayısı son 10

yılda % 119 artmıştır.

Karayollarımızda kullanım ve seyahat süresi 2003 yılında 52.349 Milyondan 2011 yılına

85.495 Milyon değerine ulaşarak % 63 oranında artış göstermiştir.

Hızla yükselen bu oranlara rağmen, trafik kazalarında Can Kaybında (100 Milyon Taşıt x km)

363

değeri 2003 yılında 5.72'den 2011 yılında 3.37'ye düşerek % 41 oranında bir azalma

gerçekleşmiştir.

Emniyet Genel Müdürlüğü'nün Kaza İstatistikleri Raporlarında yer alan kusur oranlarını

incelediğinde ise 1995 yılında % 1,51, 2000 yılında % 0,77 olan yol kusurları bugün itibariyle

% 0,28 seviyelerine inmiştir. Söz konusu istatistikte, trafik kazalarındaki kusur oranlarının

dağılımı aşağıda verilmektedir.

Sürücü : % 88,59

Yaya : % 10,45

Araç : % 0,30

Yolcu : %0,38

Yol kusuru : % 0,28

Yol kusurlarından kaynaklanan bu düşük orana rağmen karayolları personeli çok titiz bir

şekilde söz konusu yol kusurlarını incelemekte ve gerekli iyileştirmeleri yapmak için her türlü

yeniliği, teknolojiyi, arge çalışmasını yapmaktadır. Ayrıca karayolu ağının fiziki ve geometrik

standartlarının daha iyi duruma getirilmesi, bölünmüş yolların yapımı, kaza kara noktalarının

iyileştirilmesi, yol üstyapısının standardının yükseltilmesi, trafik işaretlemelerinin ve

sinyalizasyon sistemlerinin en gelişmiş teknoloji ve yöntemlerle yapılması, Bitümlü Sıcak

Karışım Kaplamalı yollarda termoplastik yatay işaretlemeye ağırlık verilmesi, güvenli yol

tasarımı ve etkin işaretleme yapılması, akıllı ulaşım sistemlerinin ve affedici yolların

yaygınlaştırılması gibi çalışmalarını da program dahilinde sürdürmektedir.

Karayolları Genel Müdürlüğünde yapılan ihaleli ve emanet işler; "Yapım İşleri Genel

Şartnamesi"nde yer alan hususlar ile "Karayolları Teknik Şartnamesi"nde belirlenen şartlar

başta olmak üzere gerekli genelge ve yönetmelikler dikkate alınarak, projesine uygun olarak

yapılır ve yaptırılır. Her ihalenin sözleşmesinde bu hususlar belirtilmektedir.

Yapım İşleri Genel Şartnamesinin Madde 25 - (l)'de belirtildiği üzere taahhüt konusu yapım

işinin her türlü sorumluluğu, kesin kabul işlemlerinin idarece onaylanacağı tarihe kadar

tamamen yükleniciye aittir. Yüklenici, gerek malzemenin şartnameye uygun olmamasından ve

gerekse yapım işlerinin kusur ve eksiklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek bütün onarım

ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini bedelsiz olarak derhal yapmak zorundadır.

Ayrıca, yapım işlerinde yüklenici ve alt yükleniciler; yapının fen ve sanat kurallarına uygun

yapılmaması, hileli malzeme kullanılması ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve

ziyandan, yapının tamamı için işe başlama tarihinden kesin kabul tarihine kadar sorumlu

olacağı gibi kesin kabul tarihinden itibaren de on beş yıl süreyle müteselsilen sorumludur.

Müteahhidin kusurundan kaynaklı yollarda meydana gelen bozulmalar; işin yıllara sari

yapılması nedeniyle bedelsiz olarak yapım müteahhidine yaptırılmaktadır.

Yol yapım çalışmalarının her aşamasında kalite kontrolleri yapılmakta olup, bu hususta

Karayolları Genel Müdürlüğü tüm çalışanları iş yoğunluğuna rağmen gerekli hassasiyetleri

göstermektedir.

Karayolları Genel Müdürlüğümün 2012 yılı Yatırım Programında yer alan; "Trafik Güvenliği"

ve "Kaza Kara Noktalan" global projeleri ile sorumluluğunda bulunan tüm yollarımızda trafik

güvenliğini sağlamak amacı ile yatay ve düşey işaretleme, kaza kara noktası iyileştirmeleri oto

korkuluk, sinyalizasyon vb gibi çalışmalar rutin olarak sürdürülmektedir.

Trafik güvenliğine yönelik yapılan çalışmalarda; öncelikle meydana gelen trafik kazalarının

yoğun olduğu kesimler tespit edilerek yapılan kaza analizlerine göre kısa, orta ve uzun vadede

alınacak önlemler belirlenmekte ve acil olanlardan başlanarak gerekli iyileştirmeler

364

planlanarak yapılmaktadır. Bu iyileştirmelere örnek olarak; yoldan çıkma türünde kazaların

yoğunluk kazandığı keskin virajlı bir yolda kurp yarıçapının büyütülerek araçların

savrulmadan güvenli geçişinin sağlanması, kazaların yoğunlaştığı bir kavşakta görüşün kısıtlı

olması nedeniyle kavşak ve çevresinde geometrik düzenleme yapılarak güvenli durma-görüş

mesafesi ya da yanal görüş mesafesinin oluşturulması, eğimli yollarda ağır tonajlı vasıtaların

diğer araçların konvoy olması nedeniyle hatalı sollamaya sebebiyet veren ve karşılıklı

çarpışmaların yoğunluk kazandığı kesimlerde Tırmanma Şeridi yapılması veya gidiş ve geliş

yönlerinin fiziki ayırıcı ile ayrılarak yada diğer bir deyişle Bölünmüş Yol yapılması ile

sorunlar giderilmektedir.

Dünyanın pek çok ülkesinde de uygulanan ve yapılan bilimsel çalışmalar sonucu uygulamaya

başlanan "Oran-Kalite-Kontrol" Metodu kullanılarak Kaza Analizleri yapılmakta ve "Kaza

Kara Noktaların Tespiti" yöntemi uzun yıllardır Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından da

uygulanmaktadır. Tüm ülke çapında meydana gelen kazalara ait "Ölümlü", "Yaralanmalı" ve

"Maddi Hasarlı" Kaza Verileri Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel

Komutanlığından temin edilmektedir.

Yollardaki mevcut "Yıllık Ortalama Günlük Trafik" değerleri ile birlikte kaza verileri özel

programlarla analiz edilmektedir. Bu analiz sonucunda aynı tür kazaların aynı yerde birden

fazla tekrarlanması durumu belirlenmektedir. Belirlenen kriterlere göre karayolu üzerinde bir

kesimin "Kara Nokta" olarak nitelenebilmesi için o kesime ait hesaplanan kaza tekrarı, kaza

tekrarı oranı ve eşdeğer ağırlık değerlerinin tamamının ilgili kritik değerlerden büyük olması

lazımdır. Bu şekilde belirlenen kesimler "Kara Nokta" Ham Listesini oluşturmaktadır. Bu

listeler Karayolları Bölge Müdürlükleri Personeli tarafından yerinde incelenerek

kesinleştirilmektedir. Kesinleşen Kaza Kara Noktalar Karayolları Web Sitesinde de

yayınlanmaktadır.

Kaza Kara Noktalarında kazaların oluş şekilleri ile bağlantılı olarak yapılması gereken

iyileştirilmeler belirlenmekte ve "Kaza şiddetine" göre yapılan sıralama ile Yatırım

Programına alınmaktadır. İyileştirme yapılan kesimler en az 3 yıl boyunca izlenmekte ve

öncesi-sonrası kaza sayıları ve şiddetleri kıyaslanarak, yapılan iyileştirmelerin "kaza azaltma

faktörleri" tespit edilmektedir. Bu incelemeler gelecekte yapılacak iyileştirmelerin daha

güvenli olması için ışık tutmaktadır.

ULUSLARARASI İLİŞKİLER

SORU ÖNERGESİ

TBMM Adalet Komisyonu, yabancılara mülk satışına ilişkin, Tapu Kanunu ve Kadastro

Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı'nı görüşerek kabul etmiştir. Yapılan

düzenleme ile yabancıların edinebilecekleri taşınmazların ve sınırlı ayni hakların oranlarının

azımsanamayacak ölçülerde artırıldığı görülmektedir. Bu bilgilerin ışığında;

1-Ülke genelinde, kişi basma alınabilecek azami taşınmaz miktarının ve sınırlı aynî hakların

2,5 hektardan 30 hektara çıkartılmasının sebebi nedir?

2-Tasarı'da, "Bakanlar Kurulu gerekli gördüğü hallerde bu miktarı iki katına çıkartabilir"

ibaresi vardır. Bakanlar Kurulu hangi durumlarda bu miktarı iki katına çıkartacaktır?

3-Yabancıların alabilecekleri taşınmazların ve sınırlı ayni hakların oranı ilçe merkezindeki

alanın %10'unu geçemez şeklinde olan uygulamanın, yeni düzenleme ile dağ ve göl alanları

dahil edilerek ilçe yüzölçümünün %10'u şeklinde değiştirilmesinin sebebi nedir? Bu değişiklik

yapılırken, bu oranın Ülkemiz yüzölçümünün %10'una tekabül edeceği ve yüzölçümü baz

alındığında Ülkemizin bir anlamda %10'unun yabancılara satılmış olacağı göz önüne alınmış

mıdır?

365

4-Sayın Bakan'ın, düzenlemenin amacının %60'ı yatırımları çekmek şeklinde bir beyanı

olmuştur. Geriye kalan %40 ile nasıl bir kazanım sağlanacaktır?

5-Yabancılarla ilgili olan bir konuda, Dışişleri Bakanlığı'ndan görüş alma ve mütekabiliyet

şartının kaldırılmış olmasının gerekçesi nedir? "Dışişleri Bakanlığı'nın onay verdiği ülke

vatandaşları" şeklindeki bir sınırlama yeterli midir?

6-Yapılan bu değişikliklerle Ülkemiz menfaatleri açısından ne hedeflenmektedir?

CEVAP

Tapu Kanunu ve Kadastro Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun ile ülkemizin

yabancı sermaye yatırımlarını yönlendirebilecek bir konuma getirilmesi hedeflenmiştir.

Bu Kanun uyarınca, Bakanlar Kurulu, ülkenin ekonomik durumunu, yabancıların taşınmaz

ediniminin faydalarını, oluşturabileceği sakıncaları bir bütün olarak değerlendirmek suretiyle

yabancıların ülkemizden taşınmaz edinebileceği alam iki katma kadar çıkarabilecektir.

2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 35 inci maddesinin eski hükmü uyarınca yapılan uygulamada

yabancı gerçek kişiler uygulama ve mevzii imar planına tabii alanlarda taşınmaz edinebilmekte

edinim miktarı da bu alanların %10'u oranına tekabül etmekteydi. Yeni yeni hukuki düzenleme

ile uygulama ve mevzii imar planına dâhil alanlar dışında ancak özel mülkiyete konu alanlar

dâhilinde de yabancı taşınmaz edinimi söz konusu olabilmektedir.. Yabancı gerçek kişiler özel

mülkiyete konu ilçe yüz ölçümünün %10 una kadar olan alanlarda taşınmaz edinebilmektedir.

Ancak bu oran ülke yüzölçümümüzün %10'una tekabül etmemektedir. Zira Devletin hüküm ve

tasarrufu altındaki tescil dışı alanlar (dağlar, göller, dereler v.s.) ile hazine adına kayıtlı yerler

yabancıların taşınmaz edinebilecekleri alanların dışında kalmaktadır.

2644 sayılı Kanunun 35 inci maddesinin eski halinde aranan karşılıklılık şartının belirlenmesi

Türk vatandaşlarının yabancı ülkelerdeki taşınmazlardan edinip edinememe durumuna göre

Dışişleri Bakanlığı tarafından belirlenen ülke uyrukları ile bunların edinim şartları üzerinden

olmaktaydı. Yeni Kanunda ise bu konuda "Uluslararası ikili ilişkiler yönünden ve ülke

menfaatlerinin gerektirdiği hallerde Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen ülkelerin vatandaşı

olan yabancı uyruklu gerçek kişiler Türkiye'de taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilirler"

hükmü yer almaktadır. Bu hüküm uyarınca Bakanlar Kurulu, ülkemizden taşınmaz

edinebilecek ülke uyruklarım ve edinim şartlarını belirlerken gerekirse Dışişleri Bakanlığından

görüş alarak vereceği kararda bu hususları değerlendirebilecektir.

Kanunun eski hali uyarınca mütekabiliyet ilkesinin katı bir biçimde uygulanması, ülkemizden

taşınmaz almak ve bu suretle de ülkemizde yatırım yapmak isteyen, ancak ülkesi ile ülkemiz

arasında karşılıklılık bulunmayan ülke vatandaşı gerçek kişilerin yatırımları için başka alanlara

yönelmesine sebep olmaktaydı. Yapılan düzenleme ile hangi ülke vatandaşlarına, hangi

şartlarda taşınmaz satışı yapılabileceğinin belirlenmesi hususunda Bakanlar Kurulu'na yetki

verilerek, ülkemize sermaye girişinin önündeki engeller kaldırılmış ve ülkemizin yabancı

gerçek kişilerin yatırımlarını yönlendirebileceği bir konuma getirilmesi hedeflenmiştir. Zira

Bakanlar Kurulu bu listeleri belirlerken alacağı kararlar ile karşılıklılık esası nedeniyle

ülkemizde yatırım yapamayan yabancı ülke vatandaşı gerçek kişilerin de önünü açabilecektir.

SORU ÖNERGESİ

Bilindiği gibi uluslararası arenada Türkiye'yi temsil Türkçeyi temsil anlamına gelmektedir.

Kendi dili ile kendini temsil edemeyen toplumlar müstemleke toplumlardır. 1975 yılından bu

yana yapılmakta olan Eurovision şarkı yarışması kültürlerin tanıtılmasını sağlayan bir

yarışmadır ve her ülke şarkılarıyla ve danslarıyla kendi kültürünü, gelenek ve göreneklerini

göstermeye çalışır. Son zamanlarda Eurovision şarkı yarışmalarına katılan Türk sanatçılar

366

Türkçe ile değil İngilizce ile yarışmalara katılmaktadırlar ve Türkiye katılmış olduğu bu

uluslararası yarışmalarda Türkçe ile değil de İngilizce ile temsil edilmektedir. Bu durum aynı

zamanda Türkçe'nin müzik dili olarak bazı sanatçılar tarafından kullanılmadığı anlamına

gelmektedir.

Kültür ve Turizm Bakanlığının amacı Türk kültürünü dolayısıyla da Türkçeyi evrensel kültür

haline getirmek ve Türkçeyi hem bilim, hem de sanat alanında işlevsel halde devamlılığını

sağlamak, ülkemizin doğal, kültürel ve tarihi değerlerini ortaya çıkarmak, korumak,

geliştirmek, gelecek nesillere aktarmak ve toplumsal bilincin oluşmasında bilgiye erişimi

kolaylaştırmak Türk kültürünü dünyaya tanıtmaktır.

Eurovision Şarkı Yarışmasına dilimiz olamayan başka dillerle katılmakla gençliğimizin zihnini

bulandırmak anlamına gelmektedir.

Buna bağlamda;

1. Türkçe'nin uluslararası alanda tanıtılması, yaygınlaştırılması ve gelecek nesillere aktarılması

konusunda Bakanlığınızın ne gibi çalışmaları vardır?

2. Hangi ödül, bir dilin onur ve haysiyetinden daha büyüktür, daha yücedir ve daha kıymetlidir?

3. Uluslararası yarışmalara Türkçe ile katılımın teşvik edilmesi için Kültür ve Turizm

Bakanlığınca herhangi bir çalışma yapılmakta mıdır?

CEVAP

Türkçenin uluslararası alanda tanıtılması, yaygınlaştırılması ve gelecek nesillere aktarılması

konusunda Bakanlığımız Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünce "Türk Kültür, Sanat

ve Edebiyatının Dışa Açılımı Projesi (TEDA)" gerçekleştirilmektedir.

Türk kültür, sanat ve edebiyatının yurt dışında tanıtılması ve Türkçe'nin yazı dili birikiminin

dünya dillerine kazandırılması amacıyla 2005 yılından bu yana yürütülen ve özünde bir çeviri

ve yayım destek projesi olan TEDA 2011 yılında da başarıyla devam etmiştir. Haziran ve Ekim

aylarında toplanan TEDA Danışma ve Değerlendirme Kurulu gelen başvurulan

değerlendirerek 2011 yılı I. ve II. Döneminde toplam 182 eserin desteklenmesine karar

vermiştir. Böylece 2005-2011 yılları arasında 50 ülke ve 42 farklı dilde toplam 985 esere

destek verilmiştir. Bu desteklerden 19 Mart 2012 tarihine kadar 727 eser yayımlanmış ve

okurlarıyla buluşmuştur.

İlki 1-2 Haziran 2007, ikincisi ise 29-30 Mayıs 2009 tarihleri arasında gerçekleştirilen

"Çevirmenleri ve Yayıncılarıyla Türk Edebiyatı Uluslararası Sempozyumu"nun üçüncüsü

Bakanlığımız, Boğaziçi Üniversitesi Çeviribilim Bölümü, Türkiye Yayıncılar Birliği, Basın

Yayın Birliği, Kitap Çevirmenleri Meslek Birliği (ÇEV-BİR) ve telif ajansları işbirliğinde yurt

içi ve yurt dışından yazarlar, çevirmenler, akademisyenler, editörler, yayınevi yöneticileri ve

telif ajanslarının katılımıyla 27-28 Mayıs 2011 tarihleri arasında Boğaziçi Üniversitesinde

gerçekleştirilmiştir. Sempozyumun iki yılda bir periyodik olarak gerçekleştirilmeye devam

edilmesi hedeflenmektedir.

Bu sempozyumlarda Türk edebiyatının klasik ve çağdaş eserlerinin Türkçe dışındaki dillere

çevirisi ve yurt dışında yayınlanmasına yönelik deneyimlerin paylaşımının yanı sıra, Türk

edebiyat yapıtlarının farklı dünya dillerine çevrilmesinde ve o dillerde yayımlanmasında

izlenen yöntemler; yazarlar, çevirmenler, akademisyenler, editörler, yayınevi yöneticileri ve

telif ajansları tarafından tartışılmış ve çeşitli bildiriler sunulmuştur. Katılımcıların katkılarıyla,

önemli değerlendirmelerin ve son derece verimli projeksiyonların ortaya koyulduğu

Sempozyum, Türk edebiyatının evrensel yolculuğunda yeni ufukların açılmasına ve

belirginleştirilmesine katkı sağlamıştır.

367

Bakanlığımız, Arma Lindh Vakfı ve AB Kültür Programı Fonlarından LAF (Literatüre Across

Frontiers) ile partneri olan ulusal edebiyat enstitüleri işbirliğiyle 26-28 Mayıs 2011 tarihleri

arasında İstanbul'da "Avro-Akdeniz Alanında Edebi Değişim ve Çeviri Konferansı" ile LAF

(Literatüre Across Frontiers) 10. Yılı Uluslararası Çeviri Fonları Yöneticileri Toplantısı

gerçekleştirilmiştir. Çevirmenleri ve Yayıncılarıyla Türk Edebiyatı III. Uluslararası

Sempozyumuyla ortak bir oturumun da düzenlendiği Konferansa, ulusal enstitüler, Avrupa

Güney-Doğu Akdeniz’deki vakıflar ve kuruluşlar, Avrupa edebiyat ve çeviri ağları, Anna

Lindh Vakfı, Avrupa Yazarlar Konseyi, CEATL (Avrupa Kitap Çevirmenleri Birlikleri

Konseyi), EUNIC (Kültür için AB Ulusal Enstitüleri), Avrupa Birliği, UNESCO ve diğer

kuruluş temsilcileri ile edebiyat ve çeviri politikaları uzmanları, çevirmenler, yazarlar,

kültür-sanat gazetecilerinden oluşan yurt dışı ve yurt içinden ilgililer katılmıştır.

Çeviri Atölyeleri;

Türk Edebiyatının başka dillere aktarımı alanında son yıllarda güçlenmekte olan çeviri

hareketine yetkin edebiyat çevirmenleri, yeni çeviri eserler kazandırmak ve TEDA Programını

güçlendirmek amacıyla çeviri atölyeleri düzenlenmektedir.

Türk Edebiyatı Çevirmenleri Cunda Atölyesi (TEÇCA);

Bakanlığımız ve Boğaziçi Üniversitesi işbirliği ile 2006 yılından bu yana hedef dil olarak

İngilizceyi kapsayan Türk Edebiyatı Çevirmenleri Cunda Atölyesi (TEÇCA)

gerçekleştirilmektedir. 2010 yılından itibaren Türkiye'nin de taraf olduğu Avrupa Birliği

Kültür Programı Fonlarından yararlanmak amacıyla, projeye İngiltere'de bulunan Aberystwyth

Üniversitesi tarafından yürütülen LAF (Literatüre Across Frontiers) da dâhil edilerek TEÇCA

Projesi üç taraflı bir proje haline getirilmiş ve 2011 yılında 13-22 Haziran tarihleri arasında

gerçekleştirilmiştir. Atölyenin mevcut ortaklar ile 2013 yılına kadar sürdürülmesi

planlanmıştır.

Türkçe-Almanca/Almanca-Türkçe Çeviri Atölyesi (TAÇAT), Türkçe-Fransızca/

Fransızca-Türkçe Çeviri Atölyesi (TÜFÇAT);

Bakanlığımız ve Alman Çevirmenler (Deutscher Übersetzerfonds) Kuruluşu işbirliğiyle

Türkçe-Almanca/Almanca-Türkçe Çeviri Atölyesi (TAÇAT)"nin ilki 29 Ekim-4 Kasım 2011

tarihleri arasmda İstanbul Büyükada'da7 Bakanlığımız ve Fransa Ulusal Kitap Merkezi (CNL)

ile bu kuruma bağlı çeviri birimi olarak faaliyet gösteren College International des Traducteurs

Litteraires (CITL) işbirliğiyle "Türkçe-Fransızca/ Fransızca-Türkçe Çeviri Atölyesi

(TÜFÇAT)"nin ilki ise yine Büyükada'da 11 - 21 Kasım 2011 tarihleri arasında

gerçekleştirilmiştir.

İngilizce, Almanca ve Fransızcaya yönelik atölye çalışmaları katılımcılarından ve atölyeler

için iş birliği içinde olduğumuz kurumsal proje ortaklarından olumlu geri dönüşler alınmıştır.

Bu nedenle, TEDA'nın çeviri kalite yönetim çerçevesini genişletmek amacıyla küresel ölçekte

en çok konuşulan dillerden olan İspanyolca, Rusça, Çince ve Arapça için de 2012 yılında iki

dilli çeviri atölyeleri düzenlenmesi planlanmıştır.

Türk-Alman/Alman-Türk Tarabya Çeviri Ödülü;

Türk-Alman/Alman-Türk Tarabya Çeviri Ödülü 2010 yılından itibaren, "Kültürlerarası

Diyalog ve Anlayış için Ernst Reuter Girişimi" çerçevesinde Bakanlığımız, Almanya Federal

Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı/ İstanbul Goethe Enstitüsü, Robert Bosch ve S. Fischer

Vakıflarının işbirliği içerisinde verilmeye başlanmıştır. 31 Ekim 2011 tarihinde Aya İrini'de

yapılan Ödül töreninde Türk edebiyatının Almanca'ya ve Alman edebiyatının Türkçe'ye

nitelikli çevirileri için 2 adet Büyük Ödül, 2 adet Yeni Nesil Teşvik Ödülü ve 1 adet çalışma

bursu verilmiştir. Türk-Alman/Alman-Türk Tarabya Çeviri Ödülü'nün üçüncüsü 2012 yılında

368

da verilecektir.

Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı;

Bakanlığımızca, Türk edebiyatının uluslararası alanda tanıtımının bir parçası olarak 30.

Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı etkinlikleri çerçevesinde 13-14 Kasım 2011 tarihleri arasında,

yurt dışından kitap fuarları yetkilileri, telif ajansları ve yayınevleri temsilcilerinin ve yurt

içinden ise sektör temsilcilerinin katılımıyla "2013 Londra Kitap Fuarı Hedef Pazar Ülke

Türkiye" basın toplantısı ile "Uluslararası Kitap Fuarları", "Edebiyat Metinlerinin Sinemaya

Uyarlanması" ve "Türkiye'nin Çeviri Atölyeleri" konulu paneller gerçekleştirilmiştir.

2012 yılında da İstanbul Kitap Fuarı kapsamında Bakanlığımızca, Türk edebiyatının

uluslararası alanda tanıtımına yönelik yurt dışından sektör temsilcilerinin katılımıyla bir dizi

etkinlik düzenlenmesi planlanmaktadır.

Edebiyat Eserlerinin Teşvik Edilmesi;

Bakanlığımızca, Türk edebiyatının ve Türkçenin geliştirilmesine yönelik olarak hazırlanan

"Edebiyat Eserlerinin Teşvik Edilmesi Hakkında Yönetmelik'te özgün eser üretecek yazar veya

yazarlara projeleri karşılığında maddi teşvik verilmesi hedeflenmektedir. 2012 yılı Mart

ayından itibaren yürürlüğe konulan bu yönetmelikle Türk edebiyatına büyük katkıları olacak

ve özgün eserler yaratacak yazarların teşvik edilmesi sağlanarak, edebi çalışmalarının

yaygınlaştırılması yoluyla Türk kültürüne önemli katkılar sağlanacaktır.

Edebiyat Eserleri Teşvik Projesi Danışma ve Değerlendirme Komisyonu tarafından süresi 3 ay

olarak belirlenen projeye 138.000, 6 ay olarak belirlenen projeye 276.000 ve 1 yıl olarak

belirlenen projeye 552.000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından elde

edilecek miktarı geçmemek üzere destek sağlanacaktır. Komisyon tarafından belirlenen teşvik

tutarının % 30'u proje başlangıcında, % 40'ı projenin gelişim ve gerçekleşmesine ilişkin izleme

raporunun Bakanlıkça kabul edilmesinden sonra ve % 30'u proje tamamlandıktan ve kabul

edildikten sonra ilgililere ödenir. Edebiyatımızın gelişmesini ve Türk insanın edebiyatla daha

çok ilgilenmesini sağlayacak bu düzenlemenin edebiyatımıza çok önemli katkılar sağlaması

beklenmektedir.

Yunus Emre Enstitüsü;

Türkçenin uluslararası alanda tanıtılması, yaygınlaştırılması ve gelecek nesillere aktarılması

hususunda, Vakıf Kanunu'nda belirtilen amaçlarını gerçekleştirmek için yurt içi ve yurt dışı

eğitim öğretim faaliyetlerine devam eden Yunus Emre Enstitüsü öncelikle Türkçe'nin bir

dünya dili olarak yabancı ülkelerde öğretilmesi konusunda faaliyetlerde bulunmak, ve Türkçe

üzerinden Türkiye’nin tanıtım faaliyetlerine katkıda bulunmak üzere hâlihazırda 19 ülkede

(Bosna Hersek, Arnavutluk, Mısır, Makedonya, Kazakistan, İngiltere, Belçika, Suriye,

Kosova, Romanya, Lübnan, Ürdün, İran, KKTC, Japonya ve Almanya'da müstakil; Gürcistan,

Peru ve Polonya'da üniversite bünyesinde temsilcilikler olmak üzere) bulunan 24 Yunus Emre

Türk Kültür Merkezinde, şu anda 2095 öğrencinin kayıtlı olduğu Türkçe kurslarında

çalışmalarım sürdürmektedir.

Yunus Emre Türk Kültür Merkezlerinde düzenlenen Türkçe kurslarında, kolaydan zora ve

özelden genele, sarmal yapıda dil öğretimi uygulanmakta ve eğitim öğretim sürecinde etkili

olan görsel ve işitsel kaynakların kullanımına önem verilmektedir. Yeni konuların öğretildiği

esnada öğrenilmiş ve kazanılmış bilgi ve becerilerin tekrarına özen gösterildiği kurslarda,

öğretim sistemi Avrupa Konseyi Ortak Dil Kriterleri ve dil düzeyleriyle paraleldir. Dört temel

dil becerisi olan dinleme, konuşma, okuma ve yazmanın birlikte verildiği dersler, günlük dil ve

akademik dil ayırt edilmeksizin uygulanır.

Eğitim-öğretim sürecinde kullanılacak ders araç gereçlerini hazırlama hedefi doğrultusunda,

369

Enstitü bünyesinde Türkçe Öğretim Seti çalışmaları için Avrupa Dil Portfolyosu'na göre

kitapları inceleyebilecek yeterlikte ve hikâye yazarlığı yönünden uzmanlaşmış yazarlardan

oluşan bir kitap yazım ekibi oluşturulmuştur. Öğretim Seti; ders kitapları, çalışma kitapları,

Öğretmen/kılavuz kitapları, okuma kitapları/metinleri, sözlükler, resimli konuşma kartları ve

sesli görüntülü materyaller için senaryolardan oluşacaktır.

Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin dil yeterliklerini becerilere (okuma, konuşma, yazma,

dinleme) göre ölçen, "Avrupa Konseyi Ortak Dil Kriterleri'ne uygun, evrensel ve tüm dünyada

kolaylıkla uygulanabilecek, İngilizcedeki TOEFL muadili standart bir yeterlik smavı

geliştirmek amacıyla "Türkçe Yeterlik Sınavı" (TYS)'nın hazırlık çalışmaları yürütülmektedir.

Bu yıl içerisinde, pilot uygulamalarına başlanması planlanan ve yabancı öğrencilerin

Türkiye'de lisans veya lisansüstü eğitim almasına imkân tanıyacak TYS'nin çerçeve programı

ve sınav modeli tamamlanmıştır. Bilgisayar tabanlı bu sınav için Enstitü binasında, TYS

Kontrol Merkezi ve Enstitü'ye bağlı olarak faaliyet gösteren 19 ülkedeki 24 Yunus Emre Türk

Kültür Merkezinde ise teknolojik altyapıya sahip sınav merkezleri kurulması planlanmakta ve

Türkiye'nin yükseköğretim alanındaki tanınırlığını ve etkinliğini artırabilmesi noktasında

uluslararası öneme sahip TYS için çalışmalara devam edilmektedir.

Yunus Emre Enstitüsü, her yıl Yunus Emre Türk Kültür Merkezleri bünyesinde yürütülen

Türkçe kurslarında başarılı olan öğrencilere yönelik Türkçelerini geliştirecek ders ve

uygulamaların yanında Türk dili, kültürü ve Türkiye'nin sosyo-ekonomik yapısıyla ilgili

seminerlerin verildiği, Türkiye'nin tarihî ve turistik mekânlarının gezildiği "Türkçe Yaz

Okulu" programları düzenlemektedir. İletişim dili olarak Türkçe'nin kullanıldığı bu

organizasyonlara Yunus Emre Türk Kültür Merkezlerinde başarılı olanların yanı sıra yurt

dışındaki birçok üniversitenin Türkoloji bölümlerinde okuyanlar ile Türkiye Cumhuriyeti

Büyükelçilikleri tarafından belirlenen genç ve dinamik katılımcılar da dâhil edilmektedir.

Katılımın tamamen ücretsiz olduğu Türkçe Yaz Okulu'na gelen misafirlerin ulaşım,

konaklama, eğitim ve yemek gibi masrafları Yunus Emre Enstitüsü ile sponsorlar tarafmdan

karşılanmaktadır. Birçok üniversite ve kamu kuruluşu ile ticaret ve sanayi odalarının

katkılarıyla hazırlanan programlarda, bulundukları ve ziyaret ettikleri şehirlerin öne çıkan

tarihî ve turistik yapılarını gezme ve yörenin kültürünü tanıma imkânı bulan misafirler daha

hızlı ve rahat hareket edebilmeleri amacıyla gruplara ayrılmakta ve gruplarında çok farklı

milletlerden arkadaşlar edinip Türkçe konuşarak pratik yapma imkânı bulabilmektedirler.

Temmuz 2012'de düzenlenmesi planlanan Türkçe Yaz Okulu'na yaklaşık 300 kişinin katılması

planlanmaktadır.

Türkiye'nin kültürel mirasım, Türk dilini, kültürünü ve sanatını tanıtmak amacıyla çeşitli

kurumlar ve üniversiteler ile işbirliği ve tanıtım protokolleri imzalanmaktadır. Söz konusu

protokoller; yurt dışındaki Yunus Emre Türk Kültür Merkezlerine öğretim elemanı

görevlendirme, yeni Yunus Emre Türk Kültür Merkezleri kurma, Türkçe kurslarına destekler

sağlama, yurt dışında Türkiye'yi tanıtıcı kütüphaneler oluşturma, hizmet içi eğitim seminerleri

düzenleme, yurt dışından Türkiye'ye öğrenci getirme ve Uzaktan Türkçe Öğretimi gibi

konularda işbirliğini kapsamaktadır. Yunus Emre Enstitüsünün şu an itibariyle 33 üniversite ve

bunun yanı sıra YÖK, TRT ve Millî Eğitim Bakanlığı gibi devlet kurumları ile British Council

gibi kültür enstitüleriyle çeşitli tanıtım ve işbirliği anlaşmaları bulunmaktadır. Batı ve Doğu

Avrupa, Balkanlar, Orta Asya, Uzak Doğu ve Orta Doğu'da bulunan ve her geçen gün sayısı

artmakta olan 24 Yunus Emre Türk Kültür Merkezi bölgelerindeki eğitim fuarlarına katılarak

yüksek öğretim sistemimizi tanıtmakta ve aynı zamanda Kültür Merkezlerinde kurulan yüksek

öğretimi tanıtma köşelerinde de üniversitelerden alman tanıtım broşürleri vasıtasıyla ilgililere

çeşitli bilgiler aktarmaktadır. Tanıtım etkinlikleri, doğrudan üniversitelere başvuru yapabilecek

olan yabancı öğrencilerin Türkiye'ye gelmeden önce Türk üniversiteleri ile eğitim sistemini

daha iyi tanımalarına imkân sağlamakta ve böylelikle Türkiye'ye gelecek öğrencilerin tercih

370

edecekleri bölümlere ilişkin önceden bilgi sahibi olmalarına yardımcı olunmaktadır.

Yabancılara Türkçe öğretimi özel bir ihtisas alanıdır. Bundan dolayı bu alanda görev yapacak

öğretim elemanlarının çağdaş dil öğretim yaklaşım, yöntem ve teknikleriyle donatılmış bir

biçimde yetiştirilmesi Yunus Emre Enstitüsünün temel hedefleri arasındadır. Bu bağlamda,

Yabancılara Türkçe Öğretimi alanında ihtiyaç duyulan okutmanları yetiştirmek amacıyla bu tür

sertifika programları ihtiyaçlara göre belli aralıklarla düzenlenmektedir. Enstitü bünyesinde

bugüne kadar 4 adet sertifika programı düzenlenmiştir.

Türkçe öğretimi alanında Yunus Emre Türk Kültür Merkezleri vasıtası ile modern teknikleri ve

materyalleri eğitimcilerin hizmetine sunmak, öğretmenleri en son gelişmelerden haberdar

etmek ve yeni kazanımları paylaşmak, yurt dışındaki iki dilli Türk çocuklarına verilen eğitimi

daha nitelikli hâle getirmek ve Türkçe öğretmenlerinin donanımlarını artırarak eğitim

standartlarını yükseltmek gibi amaçlar doğrultusunda yurt dışında belirli aralıklarla Türkçe

öğretmenlerinin eğitimine yönelik seminerler düzenlenmektedir. Ekim 2011'den beri sırasıyla

Brüksel, Amman, Kahire, Saraybosna ve Bükreş'te bu bağlamda seminerler düzenlenmiştir.

Ayrıca, Bakanlığımızca Türk Müziği'nin ve Türk Müziği çalgılarının tanıtılması,

yaygınlaştırılması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla yurt dışı etkinlikleri

düzenlenmekte olup, ülkemizdeki sorumlusunun Türkiye Radyo Televizyon Kurumu olduğu

Eurovision Şarkı Yarışması'na Bakanlığımızın herhangi bir müdahale yetkisi

bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Başbakan olarak görev yaptığınız 58. ve 59. Hükümet dönemleri ile halen devam ettiğiniz 61.

Hükümet döneminde birçok toplantı, mülakat ve beyanatınızda "Büyük Ortadoğu Projesi ya da

Ortadoğu ve Kuzey Afrika projesi"nin eşbaşkanı olduğunuzu ifade etmektesiniz.

1. Anılan proje kimler tarafından hazırlanmıştır, içeriğinde neler vardır? Eski ABD Dışişleri

Bakanı Condolezza Rice'ın bir mülakatta belirttiği gibi "Bu proje kapsamında bazı ülkelerin

sınırlarının değişebileceği, bu ülkelerin arasında, Türkiye'nin de bulunduğu" hususu doğru

mudur?

2. Zikrettiğiniz eşbaşkanlık vazifesi, Devletimiz tarafından imzalanmış bir antlaşmadan mı

kaynaklanmaktadır? Eğer öyleyse, bu antlaşma hangi antlaşmadır? Usulüne göre yürürlüğe

girmiş midir?

3. Eğer herhangi bir antlaşma yok ise Türkiye Cumhuriyeti Başbakanına Türk Milleti ve

TBMM dışında hangi makam, mevkii, kuruluş tarafından vazife, unvan ve sıfat verilebilir?

CEVAP

Geniş Orta Doğu ve Kuzey Afrika (GODKA) girişimi, bölgede barış, istikrar, sürdürülebilir

kalkınma ve ekonomik refahı amaçlayan bir dönüşüm projesi olarak ortaya çıkmıştır. GODKA,

8-10 Haziran 2004 tarihlerinde ABD'nin Georgia eyaletindeki Sea Island kentinde düzenlenen

G-8 Zirvesi sırasında başlatılmıştır.

Söz konusu girişimin dayandığı temel anlayış, demokrasinin ve buna ilişkin reformların bölge

ülkelerine dışarıdan dayatılamayacağı ve reform dinamiğinin esasen bölgeden kaynaklanması

gerektiğidir. Hedefi ise, bu doğrultuda, bölge ülkelerine ihtiyaç duydukları desteği

sağlayabilmek olarak belirtilmiştir.

Ülkelerin söz konusu projede yer almaları, tamamen kendi iradelerine bırakılmıştır.

Türkiye'nin GODKA girişimine ilişkin yaklaşımında aşağıdaki faktörler etkili olmuştur:

- Bölge halkları, hukukun üstünlüğü, iyi yönetişim, insan hakları, özgürlük, demokrasi gibi

371

evrensel değerleri hak etmektedir.

- Ancak bu yöndeki dönüşümün, herhangi bir dış dayatma olmaksızın, tamamen bölge

ülkelerinin kendi iç dinamiklerinden kaynaklanması gerekmektedir.

- İlgili ülkelerin kendi İç dinamikleri sonucunda evrensel değerler temelinde, özellikle

demokrasi alanında kaydedilecek gelişmeler, bölgemizde bir demokrasi kuşağı oluşmasına

katkı sağlayacaktır. Bunun gerçekleşmesi, bu bölgede güvenlik, istikrar ve barışın tesis

edilmesini esas alan dış politika hedeflerimizle uyumludur.

- Ancak, ülkelerin toprak bütünlüğü, egemenliği ve sınırların dokunulmazlığı uluslararası

hukukun temel ilkeleridir. Bu ilkelere riayet edilmesi elzemdir.

Ülkemiz gündeme geldiği dönemde bu girişime tamamen bu ilkeler doğrultusunda yaklaşmış

ve bölgedeki ülkelerin kalkınma ve demokratikleşme ihtiyaçlarına destek olabilecek

uluslararası bir çaba olarak değerlendirmiştir. Nitekim, ülkemiz, bölgenin en önemli

demokratik ve önde gelen ülkesi vasfıyla, yapılan davet üzerine, anılan girişime "demokratik

ortak" sıfatıyla katkıda bulunmuştur. Bu katkı, tamamen kendi Özgür ve serbest irademizle,

herhangi bir akdi, siyasi veya başka bir yükümlülük altına girmeksizin gerçekleştirilmiştir. Bu

anlamda Türkiye, kendi tecrübelerinin ışığında, bölge ülkelerinde evrensel değerler temelinde

yürütülecek reform çalışmalarına tamamen kendi Özgür iradesiyle nasıl katkı yapabileceği

anlayışından hareket etmiştir.

GODKA girişiminin eşbaşkanlığı, kişiler tarafından değil, dönemsel temelde biri G-8 dönem

başkanı, diğeri de bölge ülkesi olmak üzere iki ülke tarafından üstlenilmektedir. Halihazırda,

Türkiye'nin, anılan girişim kapsamında, eş-başkanlık veya herhangi bir başka rolü

bulunmamaktadır. GODKA'nın eşbaşkanlığı Fransa ve Kuveyt tarafından yürütüldüğü

bilinmektedir.

Öte yandan, Türkiye'de belirli çevrelerin, uzun zamandır herhangi bir fonksiyonu kalmamış ve

gündemden düşmüş bulunan GODKA girişimini, ısrarla ve sürekli olarak gündemde tutmaya,

bu girişime yukarıda açıklanan mahiyetinden farklı anlamlar yükleyerek, ülkemizi veya

Hükümetimizi gizli bir gündemin veya komplonun parçası olarak takdim etmeye çalışması da

esefle karşılanmaktadır.

Bu bağlamda, bizde Önceki Hükümetler dahil olmak Üzere, hiçbir Türkiye Cumhuriyeti

Hükümetinin, bölge ülkelerinin toprak bütünlüklerine, sınırların değişmezliği ve egemenlik

ilkelerine aykırı hareket etmesi, bu yönde olabilecek herhangi bir tasavvurun veya planın

parçası olması düşünülemez ve böyle bir durum geçmişte olmadığı gibi, bugün de sözkonusu

değildir. Dahası, izlediğimiz dış politika, bu yönde olabilecek her türlü girişimin önünde bir set

oluşturacak nitelikte olduğu gibi, bölgesel barış, istikrar ve güvenliğin en büyük teminatıdır.

SORU ÖNERGESİ

Geçtiğimiz aylarda Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile ülkemiz arasında yapılan anlaşma

ile yalnızca terörle mücadelede kullanılacağı açıklanan Predator adı verilen İnsansız Hava

Aracı (İHA)'dan 4 tanesi, ABD'nin Irak'taki askeri üssünden İncirlik üssüne getirilerek

ülkemizin kullanımına verilmiştir. Dış İşleri Bakanı Sayın Ahmet Davutoğlu da yine yapmış

olduğu bir açıklamasında Predator olarak adlandırılan İHAların uçuş güzergahının ülkemiz

tarafından belirleneceğini açıklamıştır. ABD ile anlaşmaya varıldığı açıklanan konular ise

kamuoyunda merak konusu olmuştur.

Bu doğrultuda;

1 -Predatorlar konusunda anlaşmaya varılan şartlar tam olarak nelerdir?

2-lncirlik Üssü'ne getirilen Predatorlar'ın kumanda merkezi basında yer aldığı gibi ABD'de

372

midir yoksa İncirlik'te midir?

3-ABD'den istenilen Predatorlar için herhangi bir ücret ödenecek midir? Ödenecekse bu ücret

ne kadardır? İHA'lar için ciddi önemde olan bakım masrafları göz önünde bulundurulduğunda,

bakım masrafları hangi ülke tarafından karşılanacaktır?

4-Eğer Predatorlar için ABD'ye herhangi bir ücret ödenmeyecekse bunun karşılığında ne teklif

edilmiştir?

5-Anlaşmaya göre Predatorlar terörle mücadelenin yanı sıra başka bir amaç için ya da başka

bir ülkeye karşı bilgi toplamak amacıyla da kullanılabilecek midir?

CEVAP

Amerika Birleşik Devletleri 2007 yılından bu yana ülkemize PKK'yla mücadele alanında

istihbarat desteği sağlamaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'ne ait insansız hava araçları

(İHA) bu bağlamda PKK'yla mücadeleye yönelik olarak Kuzey Irak üzerinde bizim talep ve

önceliklerimiz doğrultusunda istihbarat toplamaktadır. Yakın geçmişe kadar Irak'ta konuşlu

İHA'lar tarafından sağlanan söz konusu destek, Amerika Birleşik Devletleri'nin Irak'taki askeri

varlığını geri çekmesine bağlı olarak, 23 Kasım 2011 tarihi itibariyle İncirlik'ten

sağlanmaktadır. Bu amaçla, Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye arasında Kasım ayının

başında bir Mutabakat Muhtırası imzalanmıştır.

İncirlik'te bu çerçevede Amerika Birleşik Devletleri'ne ait dört adet Predator tipi silahsız İHA

konuşlandırılmış durumdadır. İHA'lar münhasıran PKK'yla mücadeleye yönelik olarak

kullanılmaktadır. Kuzey Irak'ta hangi bölgelerde istihbarat toplayacağı Türk makamlarının

talebiyle belirlenmektedir. İHA'ların Kuzey Irak'a intikal ederken Türkiye hava sahasında

izleyecekleri rota, olağanüstü durumlarda takip edecekleri güzergah dahil olmak üzere,

önceden tespit edilmiştir. Söz konusu hava araçlarının toplayacağı görüntüler gerçek zamanlı

olarak Türk askerî makamlarının da hazır bulunduğu merkezde izlenmektedir. Dolayısıyla,

İHA'ların amaçları dışında kullanılmaları veya bilgimiz dışında herhangi bir görüntü

toplamaları fiilen mümkün değildir. İHA'ların İncirlik'ten kalkış ve İncirlik'e iniş izinleri Türk

makamlarının kontrol ve onayına tabidir. Uçuşları sırasında İHA'ların seyirleri radarlar

tarafından izlenmektedir.

Masrafları Amerika Birleşik Devletleri tarafından karşılanan bu destek için ülkemiz herhangi

bir mali sorumluluk altına girmemiştir.

SORU ÖNERGESİ

2009 yılında İsrail'e kiralanabilmesi için ihale kanununda değişikliğe gidilerek Suriye

sınırındaki mayınlı arazilerin "taşınmazların temizlenme karşılığı tarımsal faaliyetlerde

kullandırılmasına" ilişkin hükmünü anayasa mahkemesi iptal etmiştir. Tekrar gündeme gelen

mayınlı arazilerin temizlenmesi işinde çok büyük rantın döneceği iddiaları basında fazlaca yer

almaya başlamıştır.

Buna göre;

1- Temizlenmesi düşünülen arazilerin toplam büyüklüğü ne kadardır?

2- Mayınlı arazilerin Türk Silahlı Kuvvetler bünyesinde temizlenebilmesi için her hangi

bir çalışma yürütülmekte midir?

3- Mayınlı arazilerin temizlenmesi işinde herhangi bir usul söz konusu mudur? Arazilerin

temizlenmesi ihalesinde hangi aşamalar izlenecektir?

4- İki yıldan fazla zaman geçmesine rağmen mayınlı arazilerin ihalesi hala neden

yapılmamıştır?

373

5- İddia edildiği gibi ihale yapılamamasının ardında rant paylaşma hususunda çıkan

anlaşmazlık mı yatmaktadır?

6- Temizlenecek araziler için maliyet hesaplaması yapılmış mıdır? Yapıldıysa maliyet

hesabı neye göre yapılmıştır? Açıklar mısınız?

7- Mayınlardan temizlenecek arazilerin değerlendirilmesi hususunda herhangi bir

çalışmanız bulunmakta mıdır? Bulunmakta ise ne şekilde değerlendirilmesi

düşünülmektedir?

8- Filistin topraklarının İsrail tarafından işgal altında olduğu savunulurken, 2009 yılında

vatan topraklarımızın İsrail'e 49 yıllığına peşkeş çekilmeye çalışılmasının arkasında

hangi duygu yatmaktadır? Açıklar mısınız?

CEVAP

1. Türkiye-Suriye sınırındaki mayınlı alanların toplam büyüklüğü 190,5 km2dir.

2. Mayınlı arazilerin Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde temizlenebilmesi için herhangi bir

çalışma yürütülmemektedir. Bu bölgede yapılacak mayın temizliği, insani amaçlıdır. Türk

Silahlı Kuvvetlerinin sahip olduğu mayın temizleme yeteneği ise; muharebe alanında

temizleme veya geçit açmaya yöneliktir.

3. Mayın temizleme işi "Hizmet Alımı" şeklinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu İstisnalar

(3.b) Mal ve Hizmet Alımları Yönergesi esasları gereği yaptırılacaktır. Mayın temizliği

ihalesinde "Belli İstekliler Arasında İhale Usulü" yöntemi uygulanacaktır.

4. Türkiye-Suriye sınırında bulunan mayınların temizlenmesi sorumluluğu, 17 Haziran 2009

tarihinde yayımlanan 5903 sayılı Kanun ile Millî Savunma Bakanlığına verilmiştir.

Sorumluluğun alındığı tarihten itibaren; bölgedeki mayınlı alanlar yeniden ölçülmüş, arazi

keşif çalışmaları gerçekleştirilmiş, mayın temizliği konusunda gerekli mevzuatı oluşturmak ve

mayın temizleme ihalesinde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, kaynakların

verimli kullanılmasını sağlamak maksadıyla çalışmalar yapılmıştır. Hâlihazırda, Millî

Savunma Bakanlığına müracaat eden mayın temizleme firmalarını/iş ortaklıklarını

değerlendirme çalışmaları devam etmektedir.

5. Türkiye-Suriye sınırındaki mayınlı alanların temizlenmesine ilişkin ihale, 5903 sayılı

Kanun esaslarına göre yapılmaktadır.

6. Temizlenecek araziler için mevcut mevzuat kapsamında maliyet hesaplaması yapılmıştır.

7. 5903 sayılı Kanun gereği mayınlardan temizlenecek araziler, tarımsal amaçlı

kullanılacaktır.

SORU ÖNERGESİ

Anayasa Mahkemesi Başkanının ABD Ankara Büyükelçisini ziyaretine ilişkin olarak verdiğim

7/476 Esas No'lu soru önergesi süresi içerisinde cevaplandırılmamıştır. Konuya ilişkin

kamuoyu hassasiyetinin devam ettiği bilinmektedir. Anayasa Mahkemesi Başkanının

29.01.2010 tarihinde ABD'nin Ankara Büyükelçisini ziyaret ederek yürürlükteki Anayasanın

değişmesi gerektiği konusunda bilgi verdiği yönünde 27 Eylül 2011 tarihli bir ulusal basında

yer alan iddialar kamuoyunda ciddi rahatsızlıklara yol açmıştır. Atalarımızın şehit olarak

bizlere bıraktığı bağımsız Türkiye Cumhuriyeti Devletinin en yüksek mahkemesinin başkanı

sıfatıyla yapıldığı iddia edilen söz konusu ziyaretle ilgili olarak;

1. Anılan tarihte yapıldığı ve Wikileaks belgelerinde "Ref:A.09 Ankara 1765 B. Ankara 107"

kod numarasıyla yer aldığı iddia edilen görüşme hangi amaçla yapılmıştır?

374

2. Anılan görüşmeye ilişkin Wikileaks belgesinde ne gibi bilgiler yer almaktadır?

3. Wikileaks belgesinde yer alan ifadeler, anılan tarihli ulusal medyada yer alan ifadeleri

doğrulamakta mıdır?

4. Anılan görüşme, kimin talebi üzerine gerçekleştirilmiştir?

5. Görüşme ABD Büyükelçisinin talebiyle gerçekleştirilmiş ise görüşme niçin Anayasa

Mahkemesi Başkanının makamında değil de ABD Büyükelçiliğinin makamında yapılmıştır?

6. Görüşme Anayasa Mahkemesi Başkanının talebi üzerine gerçekleştirilmiş ise bu görüşme,

Bakanlığınız ya da Hükümetin bilgisi dâhilinde mi yapılmıştır?

7. Bu tür bir görüşmenin yapılması doğru mudur?

8. ABD Büyükelçiliği makamında yapılan böyle bir görüşme, T.C. devletinin ve bağımsız

yargının bağımsızlığına gölge düşürmemiş midir?

9. Bakanlığınızca anılan görüşme ve görüşmeye katılanlarla ilgili olarak nasıl bir işlem ya da

değerlendirme yapılmış veya yapılmaktadır?

CEVAP

I- Anayasanın dayandığı temel görüş ve ilkeleri belirten "Başlangıç" Bölümünde, kuvvetler

ayrımının Devlet organları arasında üstünlük sıralaması anlamına gelmeyip, belli Devlet yetki

ve görevlerinin kullanılmasından ibaret ve bununla sınırlı medenî bir işbölümü ve işbirliği

olduğu; yine Anayasanın 9. maddesinde yargı yetkisinin Türk milleti adına bağımsız

mahkemelerce kullanılacağı; Anayasa Mahkemesinin Anayasa'da yüksek mahkemeler arasında

birinci sırada sayıldığı;

6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun,

Başkanın görev ve yetkilerini belirleyen 13. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde

"Mahkemeyi temsil etmek" ve (h) bendinde "Gerekli gördüğü takdirde basına ve kamuoyuna

Mahkemeyle ilgili bilgi ve demeç vermek veya bu maksatla başkanvekili, üye veya raportör

görevlendirmek" hükümlerine yer verildiği malûmlarıdır.

Anayasanın ve Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun,

anılan hükümleri çerçevesinde, Adalet Bakanlığının yüksek mahkeme olan Anayasa

Mahkemesinin iş ve işlemlerini denetlemeye ve değerlendirmeye yönelik bir görevi ve yetkisi

bulunmamaktadır.

II- Anayasanın 98. maddesinin ikinci fıkrasında, Türkiye Büyük Millet Meclisinin bilgi edinme

ve denetim yollarından biri olan "soru"nun, Bakanlar Kurulu adına, sözlü veya yazılı olarak

cevaplandırılmak üzere Başbakan veya bakanlardan bilgi istemekten ibaret olduğu; aynı

maddenin son fıkrasında da soru ile ilgili önergelerin verilme şekli, içeriği ve kapsamı ile

cevaplandırılma, görüşme ve araştırma yöntemlerinin Meclis içtüzüğü ile düzenleneceğinin

öngörüldüğü; Türkiye Büyük Millet Meclisi içtüzüğünün; "Soru" kenar başlıklı 96. maddesinde

"soru"nun kısa, gerekçesiz ve kişisel görüş ileri sürülmeksizin; kişilik ve özel yaşama ilişkin

konulan içermeyen bir önerge ile Hükümet adına sözlü veya yazılı olarak cevaplandırılmak

üzere, Başbakan veya bir bakandan açık ve belli konular hakkında "bilgi istemek"ten ibaret

olduğunun belirtildiği; "Sorulamayacak konular" kenar başlıklı 97. maddesinde de, başka bir

kaynaktan kolayca öğrenilmesi mümkün olan konular ile tek amacı istişare sağlanmaktan ibaret

konuların ve konusu evvelce Başkanlığa verilmiş gensoru önergesiyle aynı olan soruların

sorulamayacağı hükme bağlanmıştır.

III- Anayasanın ve Türkiye Büyük Millet Meclisi içtüzüğünün yukarıda belirtilen hükümleri

dikkate alındığında, soru önergesinde yer alan hususlara ilişkin sorulara cevap verilmesine

375

yasal imkân görülememiştir.

IV- Bununla birlikte, soru önergesinde yer alan sorulara ilişkin iddialarla ilgili ayrıntılı

açıklamalar içeren, Anayasa Mahkemesi Başkanlığının resmi internet sitesinde de yayımlanan

28/09/2011 tarihli Basın Açıklamasında,

"Ulusal bir gazetede; Anayasa Mahkemesi Başkanı olarak 29 Ocak 2010 günü ABD'nin Ankara

Büyükelçisine yapmış olduğum ziyaret sırasında cereyan eden konuşmaları mahkememiz

kararları hakkında Büyükelçi'ye 'bilgi verme' 'arz etme', 'sunum yapma' 'rapor verme' gibi

sözcükler kullanılarak gerçeği hiçbir şekilde yansıtmayan tanımlamalarla kamuoyu

yanıltılmıştır.

Belirtilen tarihte ABD'nin Ankara Büyükelçiliğine Mahkeme Başkanı olarak yaptığım ziyaret,

ABD Büyükelçisinin daha evvel Anayasa Mahkememizi ziyaretine karşılık olarak

gerçekleştirilmiş bir iadeyi ziyarettir. Bu ziyaret Anayasa Mahkemesini temsil görevimin bir

gereği olarak yapılmıştır.

Ülkelerin Yüksek Mahkemeleri arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinde önemli görevler

üstlenen Büyükelçilerin kurumlara bu tür ziyaretlerde bulunması ve buna karşılık verilmesi

bugüne kadar olmuş, bundan sonra da olmaya devam edecektir. Karşılıklı yapılan nezaket

ziyareti sırasındaki konuşmaları 'bilgi arz etme', 'rapor verme' gibi ifadelerle tanımlamayı

ancak, ahlaki ve milli değerler konusunda sorunları olan yorum sahipleri yapabilir.

Söz konusu nezaket ziyareti kapsamında, Siyasi Partilere ilişkin kapatma davaları hakkında

yapılan konuşmaların, anılan davaların çok önceden sonuçlanması, kesin karara bağlanması

gerçeği karşısında ileri sürülen yorumlar ve tanımlamalar geçersiz kalmaktadır.

Niyet okumaya dayalı onursuzluk ve seviyesizlik olarak nitelenebilecek bu yorum ve

tanımlamaları şiddetle reddediyorum.", ifadelerine yer verilmiştir.

SORU ÖNERGESİ

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ABD’de iken Merkez Kuvvetleri Komutanı Orgeneral

James Mattis Ankara’ya gelip Genelkurmay Başkanı Necdet Özel ile görüşmüştü. Daha bu

görüşme sıcaklığını yitirmeden NATO’nun bir numaralı komutanı Oramiral James Stavridis

geldi ve Genelkurmay Başkanı Necdet Özel ile buluştu.

Yapılan bu görüşmelerin konusunun Suriye olduğunu belirtmek artık rutinin tekrarı haline

geldi. Kamuoyunda özelde kalan bir gündem maddesi “PKK operasyonları sırasında

yakalandığı iddia edilen iki ABD’li subay” konusu iddiaları vardır.

Bu nedenle;

1-PKK operasyonları sırasında iki ABD’li subay yakalandığı iddiaları doğru mudur? Doğru ise;

İki ABD’li subay ile ilgili yabancı komutanlardan bir talep gelmiş midir? Bir talep geldiyse

Genelkurmay Başkanı Necdet Özel ne cevap vermiştir?

CEVAP

İki ABD'Iİ subayın bölücü terör örgütü üyelerine karşı yürütülen operasyonlarda yakalandığı

iddiası doğru değildir. Bu nedenle, Genelkurmay Başkanı'na nezaket ziyaretinde bulunan ABD

Merkez Kuvvetleri Komutanı ve NATO Avrupa Müttefik Kuvvetleri Komutanı (SACEUR) ile

gerçekleşen görüşmeler sırasında böyle bir konu gündeme gelmemiştir.

SORU ÖNERGESİ

Suriye içindeki olaylarda kışkırtıcı rol oynadığı, isyancıları eğittiği, stratejik yerlere saldırı

planları yaptığı iddia edilen tutuklu 49 Türk istihbaratçının serbest bırakılması için MIT’ten bir

376

heyetin Suriye’nin başkenti Şam’a gittiği ve eli boş döndüğü yazılı ve görsel basınımızda yer

almaktadır.

Bu nedenle;

1.Suriye içindeki olaylarda kışkırtıcı rol oynadığı, isyancıları eğittiği, stratejik yerlere saldırı

planları yaptığı iddia edilen tutuklu 49 Türk istihbaratçının serbest bırakılması için MİT’ten bir

heyetin Suriye’nin başkenti Şam’a gittiği ve eli boş döndüğü iddiaları doğru mudur?

2.Aynı dinin, aynı coğrafyanın iki kardeş ülkesi olduğumuzu ve “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh”

düsturumuzu da göz önüne alarak yıllarca olan geçmişimize yakışmayacak bu iddialara açıklık

getirmeyi ve de kamuoyuyla paylaşmayı düşünüyor musunuz?

CEVAP

Güvenlik görevlilerimizin Suriye’de tutuklandığına dair basında yer alan haberlerin gerçekle

ilgisi bulunmamaktadır.

Bu yöndeki haberlerin mesnetsiz olduğu, basın mensuplarımızın soruları üzerine zamanında

Bakanlığımız Sözcüsü tarafından da ifade edilmiş ve kamuoyu bilgilendirilmiştir.

Öte yandan, gerek Türkiye Cumhuriyeti kurulduğundan bu yana dış politikamızın temel

dayanağını oluşturan “yurtta barış, dünyada barış” anlayışımız, gerek bunun günümüze

yansıması olarak dile getirdiğimiz “komşularla sıfır sorun” ilkesi, Türkiye’nin etrafında bir

barış, istikrar, güvenlik ve refah kuşağı oluşturulmasını hedeflemektedir. Suriye’deki

gelişmeler de bu mercekten izlenmektedir.

Son dönemde Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da yaşanan olaylar bölgemizde halkların meşru talep

ve beklentilerinin karşılanmasının daha fazla ertelenemeyeceğinin işaretidir. Tabandan gelen

taleplerden kaynaklanan değişim ve dönüşüm süreci, esasen tarihi perspektif içinde geç kalmış

bir normalleşme süreci niteliğini taşımaktadır. Bölge halklarının meşru talep ve beklentilerinin

karşılanması, bölgede kalıcı istikrar ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasının tek yolu

haline gelmiştir.

Yakın coğrafyamızda yaşanmakta olan değişim ve dönüşüm süreçlerinde, halkların sesine

kulak veren bir dış politika izleyen ülkemiz, Suriye’deki gelişmeleri de bu çerçevede takip

etmektedir. Mevcut değişim ve dönüşüm süreci Suriye halkı tarafından sahiplenilmeli ve

yönlendirilmelidir.

Dolayısıyla, Suriye’deki olayların- başından itibaren halkın meşru taleplerinin yerine

getirilmesini savunan ülkemizin, köklü tarihi, kültürel ve insani ilişkilere sahip olduğumuz

Suriye halkının iradesi hilafına bir politika izlemesi söz konusu olamaz.

SORU ÖNERGESİ

Antalya iklimsel, coğrafi ve ekonomik özellikleri ile uluslararası düzeyde ülkemiz adına en

önemli cazibe merkezlerinden birisi olarak öne çıkmaktadır. Bu durum Antalya'daki

gayrimenkul satışlarını da doğrudan etkilemektedir. Özellikle yabancılara gerçekleştirilen

satışlar ülkemizin ve Antalya bölgesinin ekonomik sistemini ve sosyal örgütlenmesini olumsuz

etkileyecek düzeye ilerlemektedir.

Buna göre;

1- 2003-2012 yılları arasında Antalya'da yabancı gerçek ve tüzel kişilere satışı gerçekleştirilen

toprak alanı ne kadardır? Bu alanların ne kadarı tarım arazisidir?

2-Antalya'da yabancı gerçek ve tüzel kişilere satışı gerçekleştirilen Hazine arazisi var mıdır;

varsa bu arazilerin alanı nedir?

377

CEVAP

1- 01.01.2003 - 28.05.2012 döneminde Antalya'da 44.313 yabancı gerçek kişiye satılan 35.662

adet taşınmazın toplam alanı 6.957.858m2, 280 yabancı sermayeli tüzel kişiye satılan 2.067

adet taşınmazın toplam alanı ise 1.526.149,30 m2 dir.

Bakanlar Kurulu Kararı ile Türk vatandaşlığından çıkarılanlar dışında, yabancı gerçek kişilerin

tarım arazisi edinmeleri mevcut mevzuat uyarınca mümkün değildir.

2-Antalya'da yabancı gerçek ve tüzel kişilere satışı gerçekleştirilen hazine arazisi

bulunmamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

Rusya Federasyonu tarafından Sochi limanının yük trafiğine kapatılması, bu limana alternatif

olarak gösterilen limanlarda yaşanan aşın yoğunluk ve altyapı eksiklikleri ülkemizin, özellikle

Karadeniz bölgesinin ve sonuçta ihracatçılarımızın mağduriyetine sebep olmaktadır. Bu

çerçevede;

1- Kapatılan Sochi limanına alternatif olarak önerilen Adler Limanı'nın Trabzon ilinden

denizyolu ile yapılacak tarifeli yük trafiğine açılması hususunda Rusya Federasyonu üst düzey

makamları nezdinde Bakanlığınızca ne tür girişimlerde bulunulmuş ve hangi çalışmalar

yapılmıştır?

2- Sochi limanının yük trafiğine kapatılmasından bu yana ülke ve bölge ekonomisinin uğradığı

kayıplara ilişkin yapılmış bir çalışma var mıdır? Varsa buna ilişkin veriler nelerdir?

3- İhracatta Denizyolu ulaşımının yanı sıra Rusya Federasyonu'na karayolu ile kısa sürede

ulaşımı sağlayacak Gürcistan-Abhazya güzergâhındaki Abhazya kapısının açılması için başta

Gürcistan makamları olmak üzere ilgili devletler nezdinde Bakanlığınızca yapılan girişimler ve

çalışmalar nelerdir?

4- Rusya Federasyonu'na yönelik Doğu Karadeniz'den yapılan ihracatın, özellikle ulaşım

sorunları nedeniyle olumsuz etkilenmemesi için gerek ülkemizde ve gerekse ilgili ülkeler

nezdinde Bakanlığınızca varsa yürütülen diğer proje ve çalışmalar nelerdir?

CEVAP

1- Soçi Şehir İdaresi'nin, 6 Nisan 2010 tarihi itibariyle yük taşıtlarının şehir içine girişini

yasaklayan kararı neticesinde, Soçi Limanı'na giden yük gemilerinin limana girişinin

durdurulması üzerine; söz konusu kararın, alternatif bir liman bulununcaya kadar askıya

alınmasını teminen, başta şahsım tarafından Dönemin RF Başbakan Yardımcısı İgor Seçin

nezdinde olmak üzere, her türlü siyasi, bürokratik ve diplomatik girişimlerde bulunulmuş ve

Limanın yük trafiğine kapatılması 1 Eylül 2010 tarihine ertelenmiştir.

Bu çerçevede ilk olarak, Liman yük trafiğine kapatılmadan, Bakanlığımdan bir heyet ile Soçi

Limanı'na alternatif olabilecek limanlar konusunda görüş alışverişinde bulunmak ve yerinde

incelemeler yapmak üzere 16-20 Nisan 2010 tarihlerinde Rusya Federasyonu Krasnodar ve

Rostov bölgelerinde yer alan limanlara bir çalışma ziyareti gerçekleştirilmiş ve 20 Nisan 2010

tarihinde Moskova'da RF Bölgesel Kalkınma Bakan Yardımcısı Y. Osintsev ve RF Ulaştırma

Bakan Yardımcısı V. Olersky ile görüşmelerde bulunulmuştur.

17-18 Eylül 2010 tarihlerinde Ekonomi Bakanlığı başkanlığında bir heyet ile Soci/RF'ye bir

çalışma ziyareti gerçekleştirilmiş ve Adler limanına yönelik talep ve beklentilerimiz Krasnodar

Birinci Vali Yardımcısı ve RF Ulaştırma ve Bölgesel Kalkınma Bakan Yardımcılarına iletilmiş,

anılan yetkililer tarafından, Adler limanından sadece Soçi Kış Olimpiyat Oyunları hazırlıkları

kapsamında yük taşımacılığı yapılacağı ifade edilmiştir. Bununla birlikte Adler Liman

378

işletmesi yetkilileri ile görüşmelerde, RF Ulaştırma Bakanlığının görüşlerinin aksine, liman

idaresinin Trabzon'dan yük ve yolcu kabulü konusunda oldukça istekli oldukları anlaşılmış ve

söz konusu ziyaret sonrasında yapılan görüşme ve temaslar neticesinde 22 Ekim 2010 tarihinde

Liman İdaresi ile Doğu Karadeniz İhracatçıları Birliği arasında, limanın kullanım şartlarını

düzenleyen bir Mutabakat Zaptı imzalanmıştır. Ancak, sözkonusu Mutabakat Zaptı, RF Federal

Ulaştırma Bakanlığı tarafından Adler Limanı'nın, yaş meyve sebze ve yolcu taşımacılığında

kullanılmasına olumlu bakmaması nedeniyle hayata geçirilememiştir.

15 Aralık 2010 tarihinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ve Türk-Rus Karma Ekonomik

Komisyonu (KEK) Eşbaşkanı Sayın Taner Yıldız ile RF Başbakan Yardımcısı ve KEK

Eşbaşkanı Sayın İgor Seçin İstanbul'da bir görüşme gerçekleştirmişler ve söz konusu toplantıda

Adler Limanı'nın kullanımı konusu gündeme getirilmiştir.

Söz konusu görüşmelerde RF tarafınca, Adler Limanı'nın Türkiye'den gidecek gemilere

açılması konusundaki talebimizin, yine 2014 Soçi Kış Olimpiyatları ileri sürülerek

karşılanamayacağı, Türkiye'den inşaat malzemeleri haricinde kullanıma açılmayacağı

bildirilmiş ve konuya ilişkin ısrarlı tutumları sonucunda bu limana ilişkin çalışmalarımız

sonuçsuz kalmıştır.

2- Soçi Limanı, ağırlıklı olarak Trabzon Limanı'ndan RF'ye yapılan yaş meyve ve sebze

nakliyatlarına yönelik olarak kullanılmakta idi. Anılan Limanın kapatılması sonrasında söz

konusu sevkiyatlar ağırlıklı olarak, Rusya'daki varış noktalarına yakınlık itibariyle Samsun

Limanı'ndan RF'nin güney bölgesindeki bir başka liman olan Tuapse Limanı'na yapılmaya

başlanmıştır. Ayrıca, Kavkaz Limanı konusunda, başlangıçta fiziki özellikleri nedeniyle

taşımacılarımız ve ihracatçılarımız tarafından bazı tereddütler yaşanmışsa da son dönemde bu

liman da armatörlerimiz tarafından kullanılmaya başlanmıştır. 2010 yılında ülkemizin RF'ye

yönelik 897,9 milyon dolar olan yaş meyve, sebze ve mamulleri ihracatı 2011 yılında 942,2

milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

Diğer taraftan; Trabzon'un, Rusya Federasyonu ve Orta Asya ülkelerine yönelik ihracatta tekrar

bir cazibe merkezi haline getirilebilmesi amacıyla Bakanlığımız ve Doğu Karadeniz İhracatçı

Birlikleri (DKIB) tarafından yürütülen çalışmalar çerçevesinde, Trabzon ile Rize arasındaki

Çamburnu beldesinde bulunan ve tersanecilik faaliyetleri için deniz dolgusu suretiyle

oluşturulan alanda bir lojistik merkez kurulması ve bu bölgenin Gürcistan üzerinden Rusya

Federasyonu- Hazar Denizi- Kazakistan ve Azerbaycan- Hazar Denizi- Türkmenistan

güzergâhlarında oluşturulacak ticaret yolları ile desteklenmesine yönelik bir proje hazırlığına

başlanmış ve proje çalışmaları, Ekonomi Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı başkanlığında, 8

Şubat 2012 tarihinde Trabzon'da, kamu ve Özel sektör temsilcilerinden oluşan geniş katılımlı

bir toplantı ile başlatılmıştır.

Bilahare, tersanecilik faaliyetleri için tahsis edilmiş olan sahanın hukuki durumunun açıklığa

kavuşturulması amacıyla, 9 Mart 2012 tarihinde Bakanlığımızda; Ulaştırma Denizcilik ve

Haberleşme Bakanlığı (UDHB) Alt Yapı Yatırımları Genel Müdürlüğü ile Deniz Ticareti Genel

Müdürlüğü, Maliye Bakanlığı, Milli Emlak Genel Müdürlüğü, Trabzon Valiliği, Belediye

Başkanlığı ve Ticaret ve Sanayi Odası ile Doğu Karadeniz İhracatçı Birlikleri Genel

Sekreterliğinin katılımlarıyla bir toplantı düzenlenmiş olup çalışmalara devam edilmektedir.

3- Gürcistan'ın Abhazya bölgesi üzerinden Rusya Federasyonu'na taşımacılık yapılması

konusu, Gürcistan'ın söz konusu bölgeye ilişkin karar ve uygulamaları nedeniyle

gündemimize alınmamaktadır.

Buna karşılık, yine Gürcistan üzerinden, farklı bir sınır kapısının kullanılması suretiyle Rusya

Federasyonu'na ve buradan da Orta Asya'ya yönelik ihraç taşımacılığının başlatılmasına

yönelik girişimlere devam edilmektedir.

379

4- Doğu Karadeniz'den RF'ye yönelik yapılan ihracatın, özellikle ulaşım sorunları

nedeniyle etkilenmemesi ve kesintisiz olarak sürdürülebilmesini teminen, alternatif

güzergâhların belirlenmesine yönelik çalışmalar Bakanlığımız koordinasyonunda, ilgili

kamu ve Özel sektör kuruluşları ile işbirliği halinde yürütülmektedir.

Gürcistan ile RF arasındaki Kazbegi-Verhni Lars Sınır Kapısının kullanılması suretiyle, sevki\

atlarımızın Gürcistan üzerinden RF'ye ulaştırılması ve söz konusu güzergâhın, Trabzon ile Rize

arasındaki Çamburnu beldesinde bulunan ve tersanecilik faaliyetleri için deniz dolgusu

suretiyle oluşturulan alanda kurulması için çalışmalara başlanılan lojistik merkez ile

desteklenmesi çalışmaları devam etmektedir.

Söz konusu güzergâhın Türk taşımacıları tarafından, gerek RF'ye yönelik ve gerekse RF

üzerinden üçüncü ülkelere yapılacak taşımalarda kullanılabilmesi amacıyla görüşme ve

temaslarda bulunmak üzere Gürcistan ve RF'ye yönelik karayolu ile bir çalışma ziyaretinin

düzenlenmesi ve güzergâh üzerinde Gürcistan ve Rus makamları ile görüşmeler

gerçekleştirilmesini teminen, RF ve Gürcistan makamları nezdinde girişimde bulunulmuştur.

Söz konusu ziyaretin, Haziran ayında gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

SORU ÖNERGESİ

ABD yetkilileri tarafından, "Büyük İsrail hedeflerine uygun olarak Ortadoğu ve Kuzey Afrika

bölgelerinde bulunan 24 İslam ülkesinin sınırlarının değiştirilmesini amaçlayan bir genişleme

projesi" olarak tanımlanan Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) eş başkam olarak

görevlendirildiğiniz yönünde zaman zaman kamuoyuna da yansıyan haberler 74 milyon Türk

insanının vicdanını rahatsız etmektedir. Nitekim kendi ifadenizle, "...Biz Büyük Ortadoğu

Projesinin eş başkanlarından birisiyiz, bu proje içerisinde Diyarbakır bir yıldız, bir merkez

olabilir... " şeklindeki açıklamalarınız, vatandaşlarımızın kafasında önemli soru işaretlerine

neden olmaktadır. Son dönemde Mısır, Tunus, Libya gibi ülkelere yaptığınız ziyaretlerin ve

İsrail hükümetine karşı yaptığınız suni çıkışların BOP kapsamında gerilemeye başlayan ABD

menfaatleriyle de ilişkili olduğu iddialarıyla ilgili olarak;

1. Ülkemizin bir Başbakanı olarak, eşbaşkanı olmakla övündüğünüz BOP'un amaçları nelerdir?

Bu amaçlar içinde Türkiye'nin ne gibi avantajları sözkonusudur?

2. BOP'un asıl başkanı kimdir? Şimdiye kadar kimler BOP asbaşkam veya eşbaşkanı olarak

görev yapmışlardır?

3. Eşbaşkanlık görevi size kim ya da kimler tarafından verilmiştir? BOP eş başkan lığı

göreviniz hala devam etmekte midir?

4. Eşbaşkanlık görevi size ne zaman ve ne kadar süreyle verilmiştir? Bu görev yazdı mı yoksa

sözlü olarak mı verilmiştir?

5. BOP'un diğer eşbaşkanı kimdir? Diğer eşbaşkan da sizinle aynı şartlarda mı

görevlendirilmiştir?

6. Son dönemde bazı Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinde yaşanan halk ayaklanmaları ve

sizin bu ülkelerden bazılarına yaptığınız geziler de BOP amaçları içinde yer almakta mıdır?

7. ABD projenin neresindedir? Yapılanların ABD menfaatleriyle ilişkisi var mıdır?

8. ABD eski Dışişleri Bakanı tarafından tanımlanan BOP içinde yer alan 24 İslam ülkesi

hangileridir?

9. Coğrafik sınırları değiştirilmek istenen bu ülkeler içinde Türkiye de var mıdır? Varsa

ülkemiz sınırlarının değiştirilmesinin amaçlandığı böyle bir projede eşbaşkanhk görevinde

bulunmanız uygun mudur?

380

10. Irak, Suriye, İran ve Türkiye'nin bazı bölgelerini de içine aldığı belirtilen Birleşik Kürdistan

Projesi de BOP'un amaçlarından birisi midir?

11. BOP, eşbaşkanlık sistemi, projenin amaçları, ülkemizin kazanç ve kayıpları ve gelinen

noktalar konusunda TBMM çatısı altında bir bilgilendirme toplantısı yapmayı düşünüyor

musunuz?

CEVAP

Geniş Orta Doğu ve Kuzey Afrika (GODKA) girişimi, bölgede barış, istikrar, sürdürülebilir

kalkınma ve ekonomik refahı amaçlayan bir dönüşüm projesi olarak ortaya çıkmıştır. GODKA,

8-10 Haziran 2004 tarihlerinde ABD'nin Georgia eyaletindeki Sea Island kentinde düzenlenen

G-8 Zirvesi sırasında başlatılmıştır.

Sözkonusu girişimin dayandığı temel anlayış, demokrasinin ve buna ilişkin reformların bölge

ülkelerine dışarıdan dayatılamayacağı ve reform dinamiğinin esasen bölgeden kaynaklanması

gerektiğidir. Hedefi ise, bu doğrultuda, bölge ülkelerine ihtiyaç duydukları desteği

sağlayabilmek olarak belirtilmiştir.

Ülkelerin sözkonusu projede yer almaları, tamamen kendi iradelerine bırakılmıştır.

Türkiye'nin GODKA girişimine ilişkin yaklaşımında aşağıdaki faktörler etkili olmuştur:

- Bölge halkları, hukukun üstünlüğü, iyi yönetişim, insan hakları, özgürlük, demokrasi gibi

evrensel değerleri hak etmektedir.

- Ancak bu yöndeki dönüşümün, herhangi bir dış dayatma olmaksızın, tamamen bölge

ülkelerinin kendi iç dinamiklerinden kaynaklanması gerekmektedir.

- İlgili ülkelerin kendi iç dinamikleri sonucunda evrensel değerler temelinde, özellikle

demokrasi alanında kaydedilecek gelişmeler, bölgemizde bir demokrasi kuşağı oluşmasına

katkı sağlayacaktır. Bunun gerçekleşmesi, bu bölgede güvenlik, istikrar ve barışın tesis

edilmesini esas alan dış politika hedeflerimizle uyumludur.

- Ancak, ülkelerin toprak bütünlüğü, egemenliği ve sınırların dokunulmazlığı uluslararası

hukukun temel ilkeleridir. Bu ilkelere riayet edilmesi elzemdir.

Ülkemiz gündeme geldiği dönemde bu girişime tamamen bu ilkeler doğrultusunda yaklaşmış

ve bölgedeki ülkelerin kalkınma ve demokratikleşme ihtiyaçlarına destek olabilecek

uluslararası bir çaba olarak değerlendirmiştir. Nitekim, ülkemiz, bölgenin en önemli

demokratik ve önde gelen ülkesi vasfıyla, yapılan davet üzerine, anılan girişime "demokratik

ortak" sıfatıyla katkıda bulunmuştur. Bu katkı, tamamen kendi özgür ve serbest irademizle,

herhangi bir akdi, siyasi veya başka bir yükümlülük altına girmeksizin gerçekleştirilmiştir. Bu

anlamda Türkiye, kendi tecrübelerinin ışığında, bölge ülkelerinde evrensel değerler temelinde

yürütülecek reform çalışmalarına tamamen kendi özgür iradesiyle nasıl katkı yapabileceği

anlayışından hareket etmiştir.

GODKA girişiminin eşbaşkanlığı, kişiler tarafından değil, dönemsel temelde biri G-8 dönem

başkam, diğeri de bölge ülkesi olmak üzere iki ülke tarafından üstlenilmektedir. Halihazırda,

Türkiye'nin, anılan girişim kapsamında, eş-başkanlık veya herhangi bir başka rolü

bulunmamaktadır. GODKA'nın eşbaşkanlığı Fransa ve Kuveyt tarafından yürütüldüğü

bilinmektedir.

Öte yandan, Türkiye'de belirli çevrelerin, uzun zamandır herhangi bir fonksiyonu kalmamış ve

gündemden düşmüş bulunan GODKA girişimini, ısrarla ve sürekli olarak gündemde tutmaya,

bu girişime yukarıda açıklanan mahiyetinden farklı anlamlar yükleyerek, ülkemizi veya

Hükümetimizi gizli bir gündemin veya komplonun parçası olarak takdim etmeye çalışması da

381

esefle karşılanmaktadır.

Bu bağlamda, bizde önceki Hükümetler dahil olmak üzere, hiçbir Türkiye Cumhuriyeti

Hükümetinin, bölge ülkelerinin toprak bütünlüklerine, sınırların değişmezliği ve egemenlik

ilkelerine aykırı hareket etmesi, bu yönde olabilecek herhangi bir tasavvurun veya planın

parçası olması düşünülemez ve böyle bir durum geçmişte olmadığı gibi, Bugün de sözkonusu

değildir. Dahası, izlediğimiz dış politika, bu yönde olabilecek her türlü girişimin önünde bir set

oluşturacak nitelikte olduğu gibi, bölgesel barış, istikrar ve güvenliğin en büyük teminatıdır.

SORU ÖNERGESİ

Didim açıklarında bulunan Eşek ve Bulamaç Adası 1549 yılında Kanuni sultan Süleyman

döneminde Türk egemenliğine girmiştir. Adalar 462 yıldır bütün resmi belgelerde Türk

egemenliğinde görülmektedir.

2004'e kadar boş olan, günü birlik turlarla halkın piknik ve denize girmek için gittiği Eşek ve

Bulamaç adalarına önce Yunan vatandaşlarının yerleşip binalar yapıldığı, ardından da Yunan

askerlerinin yerleştirildiği, 31 Aralık 2008 tarihinde Yunanistan Genelkurmay Başkanı ve Kara

Kuvvetleri Komutanı, 5 Ocak 2009'da da Yunanistan Cumhurbaşkanının adalara gelip askerleri

ve vatandaşları ziyaret ettiği, denize haç atma töreni düzenlendiği, bu adalara giden Türklere

pasaport sorulduğu yönündeki iddialar kamuoyunda yer almıştır.

Bu kapsamda;

1. Didim açıklarında bulunan Eşek ve Bulamaç adalarının resmi statüsü nedir?

2. Bu adalar hangi ülkeye aittir?

3. Kamuoyunda bu adalarla ilgili yer alan iddialar doğru mudur?

4. Eğer doğruysa hükümetiniz ve bakanlığınız bu konuda herhangi bir girişimde bulunmuş

mudur?

CEVAP

Doğu Ege Adalarının aidiyeti ve silahsızlandırılmış statülerine ilişkin temel belgeler 1923

Lozan ve 1947 Paris Barış Antlaşmalarıdır. Aidiyet ve silahsızlandırma konusunda Lozan Barış

Antlaşması’nın 6, 12, 15 ve 16. maddeleri, Paris Barış Antlaşması’nın da 14. maddesi ayrıntılı

hükümler ihtiva etmektedir.

Ülkemiz ile Yunanistan arasında Ege Denizi'yle alakalı olarak, bazı adacık ve kayalıkların

aidiyeti dâhil bir dizi sorun bulunmaktadır. Bu sorunların tümü mevcut diyalog kanalları

çerçevesinde bu ülkeyle ele alınmaktadır. Ülkemiz, bu sorunların tümüne hakkaniyete uygun

olarak ve ülkemizin temel hak ve menfaatleri dikkate alınarak kalıcı çözümler getirilmesini

arzulamaktadır.

SORU ÖNERGESİ

03.06.2011 tarihli 634 no'lu Kanun Hükmünde Kararname ile AB Bakanlığının görevi 2.

maddede Avrupa Birliği Bakanlığının görevi; 1173 sayılı Milletlerarası Münasebetlerin

Yürütülmesi ve Koordinasyonu Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla,

Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğine hazırlanmasına yönelik yapılacak çalışmaların

yönlendirilmesi, izlenmesi ve koordinasyonu ile üyelik sonrası çalışmaların koordinasyonunu

yürütmektir.

1959 yılında başlayan AB sürecimiz 8 Mart 2001'de Katılım Ortaklığı Belgesi imzalanarak

onaylanmıştır. 2005 yılında gündüz gözüyle havai fişek gösterileri yapılarak AB ile

müzakerelerin resmen başladığı da hükümetiniz yetkililerince ilan edilmiştir. AB'ye beraber

382

başvurduğumuz ülkelerin tamamının kabul edildiği bir dönemde ülkemiz katılım şartı olan 33

fasıldan sadece birini kapatabilmiştir. Hükümetiniz son olarak da Rum Kesiminin Avrupa

Birliğine dönem başkanı olmasıyla AB sürecinin Türkiye için önemli olmadığına vurgu

yaparak müzakerelerin durduğunu belirtmiştir.

Buna göre;

1- 3 Ekim 2005 tarihinde AB'ye üyelik müzakerelerinin başladığı belirtilerek gündüz '

gözüyle havai fişek gösterileri yapılmıştır. Ancak 6 yıl geçmesine rağmen 33 Faslın

sadece bir tanesi kapatılabilmiş ve gelinen noktada müzakerelerin durduğu

belirtilmiştir. Bu süreçte Avrupa Birliği Genel Sekreterliği ve devamı niteliğinde ki

Avrupa Birliği Bakanlığının Avrupa Birliği'ne üyelik için yürütülen müzakerelerde

başarılı olduğu düşünülmekte midir? Açıklar mısınız?

2- 634 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile görevi Türkiye'nin Avrupa Birliği

üyeliğine hazırlanmasına yönelik çalışmaların yönlendirilmesi olarak tanımlanan

Avrupa Birliği Bakanlığı, müzakerelerin durmasıyla birlikte fonksiyonunu yitirmiştir.

Avrupa Birliği Bakanlığının müzakerelerin durması sebebiyle lağvedilmesi

düşünülmekte midir? Açıklar mısınız?

3- Fasılların kapatılabilmesi hususunda hangi çalışmalar yapılmıştır? Fasılların

kapatılabilmesi için hangi çalışmaların yapılması gerekmektedir? Açıklar mısınız?

CEVAP

3 Ekim 2005 tarihinde Türkiye'nin Avrupa Birliği katılım müzakerelerinin başlamasının

üzerinden altı yıldan fazla bir süre geçmesine ve Türkiye bu yolda gerekenleri yapmaya devam

etmesine rağmen ne yazık ki süreçte ilerleme kaydedilememektedir. Bunun en önemli nedeni

de AB'nin akıl tutulması yaşadığı bir dönemden geçiyor olmasıdır. Öte yandan, Avrupa

bütünleşmesi tarihinin en büyük krizlerinden birini yaşıyor ve genişleme politikası AB'nin

öncelikli gündem maddeleri içinde yer almıyor. Bu yüzden Türkiye, daha önce hiçbir ülkenin

karşılaşmadığı uygulamalarla, AB'nin çifte standartlarıyla mücadele etmek durumunda

kalıyor.

Müzakere sürecinde yaşanan sorunlara rağmen, Türkiye'nin AB reform süreci durmamıştır,

durmayacaktır. Biz Hükümet olarak siyasi blokaj olsun olmasın tüm fasıllardaki

çalışmalarımıza kararlılıkla devam ediyoruz. Fasıllar açılsın açılmasın uyum çalışmaları

Avrupa Birliği Bakanlığı koordinasyonunda titizlikle sürdürülmektedir. AB sürecinde atılan

adımlar her şeyden önce vatandaşlarımızın daha yüksek yaşam standartlarına kavuşması için

vazgeçilmezdir.

Tüm kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içinde çalışan Avrupa Birliği Bakanlığı,

Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılım süreci çerçevesinde yürütülen siyasi, ekonomik ve

toplumsal reformların koordine edildiği bir Bakanlık, adeta bir reform izleme ve yönlendirme

merkezidir. "Avrupa Birliği Bakanlığı" Avrupa Birliği'nin değil Türkiye'nin bir kurumudur.

Bakanlığımız, hem reform sürecine sahip çıkmakta, hem de müzakerelerde yaşanan her türlü

sıkıntıya rağmen, ülkemizin çıkarlarını sonuna kadar savunmaktadır.

Avrupa Birliği Bakanlığı için Türkiye'nin gerçek AB gündemi demokrasidir, özgürlüklerdir,

insan haklarıdır, kalkınmadır, refahın yaygınlaştırılmasıdır. AB sürecinin esas amacı

vatandaşlarımızın daha iyi koşullarda yaşaması, çocuklarımızın daha sağlıklı büyümesi,

Türkiye'de demokrasi ve insan haklarının güçlendirilmesidir. Bu nedenle, Avrupa Birliği

Bakanlığı olarak bizim çalışmalarımızın amacı salt AB üyeliği değildir, temel hedefimiz her

alanda AB standartlarının yakalanmasıdır.

Genetiği Değiştirilmiş Organizma içeren ürünlerin bebek mamalarında kullanılmasının

383

yasaklanmasından, tehlikeli maddelerin insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden güvenli bir

şekilde taşınmasına, plajlardaki yüzme suyunun kalitesinden, özürlü vatandaşlarımızın

istihdamına, tüketici haklarının korunmasından, enerji verimliliğinin artırılmasına kadar

toplumsal yaşamın hemen her alanım kapsayan binlerce yasal düzenleme ile ülkemizdeki

yaşam standartlarında köklü bir dönüşüm yaşanmaktadır. Bu nedenle Hükümetimiz için AB

reformları, AB'nin reformları değildir, Türk milletinin reformlarıdır.

Nitekim Hükümetimizin izlediği kararlı politikalar ve Avrupa Birliği Bakanlığı

koordinasyonunda yürütülen kapsamlı uyum çalışmaları sayesinde bugün siyasi blokajlar

kalkmış olsa, Türkiye 12 ayda 10 faslı, 18 ayda ise 15 faslı açabilecek durumdadır.

Fasılların teknik kapanış kriterlerinin karşılanması için de gerekli adımlar atılmaktadır. 2011

yılında Türkiye 2 fasılda teknik kapanış kriterlerini karşılamıştır. Avrupa Komisyonu 18 Mart

2011 tarihinde "Trans-Avrupa Ağlan" faslının, 14 Nisan 2011 tarihinde ise "İşletme ve Sanayi

Politikası" faslının teknik kapanış kriterlerin karşılandığım tarafımıza bildirmiştir. Ancak Ek

Protokol Şartından dolayı bu fasıllar geçici olarak kapatılamamaktadır.

Sonuç olarak, gümrük birliğinden, mali işbirliğine, topluluk programlarından, sivil toplum

diyaloguna pek çok alam kapsayan Türkiye-AB ilişkileri Avrupa Birliği Bakanlığı'nın

koordinasyonunda aktif bir biçimde devam etmektedir. Müzakere sürecinde yaşanan sorunlara

ve AB'nin içinde bulunduğu krize rağmen, Türkiye-AB ilişkileri her iki taraf açısından

vazgeçilmezdir. AB dünya genelinde kişi başı refahın en yüksek olduğu bölgedir. Gerek siyasi

gerek ekonomik açıdan dünyanın en gelişmiş coğrafyası olan AB'ye üyelik hedefi bizim için

ulusal bir meseledir. Bu süreçte kilit rol oynayan ve adeta bir reform mutfağı olarak çalışan

Avrupa Birliği Bakanlığı da, Hükümetimizin Türkiye'nin değişimine ve dönüşümüne atfettiği

önemin bir yansıması olarak çalışmalarına devam etmektedir.

YEREL YÖNETİMLER

SORU ÖNERGESİ

Nüfusu 2000 kişinin altında olduğu gerekçesiyle daha önce yapılan bir düzenlemeyle tüzel

kişilikleri sona erdirilen Belde Belediyelerinin birçoğunun, kapatıldıkları gerekçesiyle yeterli

miktarda ödenek gönderilmediği için borçlarını ödeyemedikleri iddialarıyla ilgili olarak;

1. Halen nüfusu 2000'den az olduğu gerekçesiyle tüzel kişiliği sona erdirilen Belde

Belediyelerine 2010 ve 2011 yıllarında toplam ne kadar ödenek verilmiştir?

2. Halen anılan belde belediyelerinin kaçı borçlu durumdadır?

3. Borcu olan belde belediyelerinin' SGK, maliye ve diğer kurum veya kuruluşlara olan

borçlan toplamı ne kadardır?

4. Borçların kurumlara ve belediyelere göre dağılımı nasıldır?

5. Anılan belediyelerin tüzel kişiliklerinin sona erdirildiği gerekçesiyle yeterli miktarda ödenek

gönderilmediği iddiaları doğru mudur?

6. Anılan belediyelerden hangilerine, Bakanlığınızca ne miktarlarda ek ödenek sağlanmıştır?

CEVAP

6/3/2008 tarihli ve 5 747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırlan İçerisinde İlçe Kurulması ve

Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun hükmü uyarınca nüfusu 2000'den az

olan belde belediyelerinin tüzel kişilikleri, ilk genel mahalli idareler seçiminden geçerli olmak

üzere kaldırılarak köye dönüştürülmüştür. Anılan Kanunun geçici birinci maddesinin ikinci

fıkrasıyla da söz konusu yerleşim yerleri için 2380 sayılı Kanun uyarınca verilen payların, tüzel

kişiliğin kalktığı yıl için İçişleri Bakanlığınca bildirilen nüfus esas alınmak suretiyle on yıl

384

süreyle, ilgili il özel idarelerine gönderileceği hükme bağlanmıştır. Tüzel kişilikleri kaldırılan

belde belediyeleri, 5747 sayılı Kanunun eki (44) sayılı listede belirtilmiştir. Bunlar;

1- Konya İli Hadim İlçesi Göynükkışla,

2- Zonguldak İli Ereğli İlçesi Öğberler,

3- Ankara İli Çamlıdere İlçesi Peçenek,

4- Kırıkkale İli Keskin İlçesi Ceritmüminli,

5- Kırıkkale İli Merkez İlçesi Ahılı,

6- Adana İli Kozan İlçesi Hacıbeyli,

Adı geçen belediyelere, 2/7/2008 tarihli ve 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere

Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun hükümleri gereğince genel

bütçe vergi gelirlerinden,'2010 yılında toplam 1.171.149 TL, 2011 yılında ise toplam 1.465.964

TL pay aktarılmış olup, söz konusu belde belediyeleri arasında borçlu durumda olan belde

belediyesi bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, Bakanlığımız Bütçesinin "Belediyelere Yardım" tertibinde yer alan ödenekten,

nüfusu 2000'den az olduğu için tüzel kişiliği kaldırılan belediyelere 2010 ve 2011 yıllarında

herhangi bir yardım yapılmamıştır.

SORU ÖNERGESİ

1. Bakanlığınız tarafından belediyelere hangi adlarla nakdi ve ayni yardım yapılmaktadır?

2. Bu yardımları alabilmek için belediyelerin talepte bulunmaları gerekmekte midir?

3. Yardımların belirlenmesinde ve dağıtılmasında hangi kurallar uygulanmaktadır?

4. 2011 yılı (Ekim ayı sonu itibariyle) içinde hangi belediyelere hangi adla ne kadar yardım

yapılmıştır?

5. Yardımların dağıtılmasında siyasi takdir hakkı kullanılmakta mıdır?

CEVAP

1- Bakanlığımızca yerel yönetimlere yapılan nakdi ve ayni yardımlar kapsamında; Turizm

Öncelikli Yöre Belediyelerine katkı mahiyetinde, Çevre Gelirlerin Takip ve Tahsili ile Tahsilat

Karşılığı Öngörülen Ödeneğin Kullanımı Hakkında Yönetmelik kapsamında; atıksu arıtma

tesisi, katı atık düzenli depolama alam, kanalizasyon, çevre kirliliğinin giderilmesi (çöp

toplama aracı, çöp konteynır, ilaçlama vb) ve müşavirlik hizmetlerine (çevre projeleri) şartlı

nakdi yardım yapılmaktadır.

İller Bankası AŞ.Genel Müdürlüğü tarafından İl Özel İdareleri ve Belediyelerin mahalli

müşterek hizmetlerine ilişkin projeler geliştirilmekte, bu idarelere danışmanlık ve denetim

hizmetleri de vermektedir. Ayrıca Yıllık Kardan Ayrılan Ödeneğin Kullandırılmasına İlişkin

Yönetmelik kapsamında Belediyelerin harita, imar planı, İçme suyu, atıksu, katı atık, kent bilgi

sistemi ve benzeri kentsel alt yapı projelerinin finansmanına proje bedelinin belli oranında hibe

katkı sağlanmaktadır.

2- Turizm Öncelikli Yöre Belediyelerine yapılan katkılar ile Çevre Gelirlerin Takip ve Tahsili

ile Tahsilat Karşılığı Öngörülen Ödeneğin Kullanımı Hakkında Yönetmelik kapsamında

yapılan ardımlar için Belediyelerimizin Bakanlığımıza talepte bulunmaları gerekmektedir.

Turizm Öncelikli Yöre Belediyelerine yapılan katkı mahiyetindeki yardımlar kapsamında,

belediyelerin turizm potansiyeline sahip olduğuna ilişkin rapor hazırlayarak Bakanlığımıza

müracaat etmesi gerekmektedir. Bakanlığımızca da ilgili belediyenin, turizm potansiyeli olup

385

olmadığına, sunduğu projenin turizme katkı sağlayıp, sağlamayacağı gibi kriterler

doğrultusunda gerekli inceleme ve teknik analizler yapılmakta ve talep edilen hususta yardım

sağlanabilmektedir.

Çevre uygulamaları kapsamında gerçekleştirilen yardımların değerlendirilmesinde; öncelikle

belediyelerin katı atık birliğine üyelik durumu, belediyelerin bulunduğu su havzasının önceliği

ve nüfus durumu hususları dikkate alınarak teknik olarak incelenmektedir. Teknik olarak uygun

görülen talepler doğrultusunda Belediyelerimize bütçe imkânları çerçevesinde yardımlar

yapılmaktadır.

İller Bankası Genel Müdürlüğü tarafından 2011 yılında Mersin ilindeki belediyelerden;

Köseçobanlı, Yeşiltepe, Atalar, Bahşiş Belediyelerinin kanalizasyon şebeke projesi için,

214.500.TL, Bozyazı Belediyesi atıksu arıtma tesisi projesi için 135.000 TL, Ayaş ve Esmeli

Belediyelerinin içmesuyu projesi için 262.500 TL, Fındıkpınarı Belediyesinin harita ve imar

planı yapımı işi İçin 110.250 TL, ayrıca Güzelyayla, Kuskan, Tekeli Belediyelerinin içmesuyu

inşaatları için 3.275.000.TL olmak üzere toplam 3.997.250 TL hibe katkı sağlanmıştır.

SORU ÖNERGESİ

Toptan et satışlarında uygulanan KDV oranının % 8'den % l'e düşmesiyle ilgili beyanlarınız

yazılı ve görsel medyada yer almıştır.

Basına yansıyan sözlerinizin özet hali şu şekildedir:

- 2007 yılında çok sayıda gıda maddesinde bir indirim yapılmıştır. Bir kısmının oram

yüzde 18 iken yüzde 8'e, bazıları yüzde 8'den yüzde l'e indirilmiştir. Şimdi bu safhada

etle başlandı.

- Birinci amaç, bu sektör üzerindeki vergi yükünün azalmasıdır.

- Toptan ette KDV'nin yüzde 8'den yüzde l'e düşürülmesi kayıt dışılığın önlenmesi

açısından çok önemli bir adımdır.

- KDV indirimi devlet açısından daha fazla gelir getirmesi beklentisini taşır.

- Et fiyatlarında bu bir miktar düşüşe yol açar. Sonuçta artık tüketici de üretici de bu işi

işleyen bir manada et sanayicisi de sonuçta daha az vergi ödeyecek, daha az vergi

ödeyeceğinden dolayı bunun tüketici fiyatlarına, perakende fiyatlarına mutlaka bir

olumlu etkisi olacaktır.

- İnsanlar vergi sebebiyle daha yüksek bir fiyatla ürün almamalıdırlar.

1. 2007 yılında toptan et teslimlerinde uygulanan KDV oranı % l'di, İndirim yapıldı dediğiniz

dönemde 30 Aralık 2007 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2007/13033 sayılı Bakanlar

Kurulu karan ile büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin toptan tesliminde % 1 oranında KDV

uygulanmakta iken bu oranın % 8' çıkarılması kararlaştırılmıştır.

Kısacası işaret ettiğiniz dönemde toptan etin tesliminde uygulanan KDV oranında bir düşme

değil artış söz konusudur. Şimdi ise toptan etin tesliminde 2007 yılındaki uygulamaya dönüş

yaparak KDV oranını tekrar % l'e çekiyorsunuz.

2. Bu uygulamadan 4 yıl sonra vazgeçmenizin sebebi nedir?

3. KDV oranlarının düşmesi kayıt dişiliğini önleme açısından önemli ise, 2007 yılında hangi

saikle zaten % 1 olan KDV oranını % 8'e yükselttiniz?

4. Bir yandan sektör üzerindeki vergi yükünü hafifletmekten bahsederken, diğer yandan

devlet açısından daha fazla gelir getirmesi beklentisi bir çelişki değil midir? Bir malda

devletin tahsil ettiği KDV oranı % 8'den, % l'e düşmekle vergi geliri nasıl artabilir? Eğer bu

386

görüşte ısrarlı iseniz, o dönemde % 1 ile daha fazla vergi tahsilinden neden vazgeçtiniz?

5. Perakende et satışında KDV oranı yine % 8'de kalacağına göre, toptan et fiyatlarındaki %

7'lik bir azalış tüketicinin ödeyeceği vergiye ne kadar yansıyacaktır? Dolayısıyla tüketici et

fiyatlarında yüzde kaç indirim olacaktır?

6. İnsanlarımızın vergi sebebiyle daha yüksek bir fiyata ürün almamaları gerektiğine bizler de

canı gönülden inanmaktayız. Et fiyatında tüketiciye de yansıyan bir fiyat indiriminin ancak

ve ancak perakende et fiyat satışındaki KDV oranının düşüşü ile gerçekleşeceğine

inanmaktayız. Bu meyanda başta et olmak üzere, vatandaşın tüketmek zorunda kaldığı

temel gıda maddelerinin perakende teslimlerindeki KDV oranlarım düşürme konusunda da

Maliye Bakanlığı ile bir çalışma yapmayı düşünüyor musunuz?

CEVAP

Ülkemiz et ve canlı hayvan piyasasında özellikle son dönemde meydana gelen aşın fiyat

artışlarının önüne geçilebilmesi ve halkımızın dengeli beslenmesine, katkı sağlanması

amacıyla, piyasalara ithalat yoluyla müdahale edilmesi zorunlu hale gelmiş, Et ve Balık

Kurumu Genel Müdürlüğü ile hayvancılık konusunda faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlara

kasaplık ve besilik canlı hayvan ithalat müsaadesi verilmiştir. Yapılan ithalat, piyasalarda

olumlu etki yaratmıştır.

Ülkemizde bulunan birçok boş durumdaki besi işletmesi, besi sığın ithalatı ve getirilen 0 faizli

ve %5 faizli hayvancılık kredileri ile işletmelerini değerlendirmeye başlamışlar ve ülkemiz besi

sığır sayısında artış olmuştur.

Ülkemiz kırmızı et ihtiyacının karşılanması, piyasaların düzenlenmesi ve aşın fiyat artışlarının

önüne geçilebilmesi amacıyla ithalata devam edilmektedir.

27/11/2011 Tarih ve 28125 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2011/2466 Sayılı Bakanlar

Kurulu Kararı ile toptan et teslimlerinde KDV oram % 8'den %1'e düşürülmesi ile fiyatta

ucuzlama hedeflenmiştir. Bu uygulama ile;

• Bakanlığımızca verilen desteklerin kayıtlı üreticilere verilmesi ile kayıtlılık artacak,

• Artan kayıtlılıktan dolayı kamunun çeşitli kalemlerden almakta olduğu vergi

gelirleri artacak,

• Üreticiden ve toptan et satışı yapanlardan alınacak verginin azalması ile ruhsatlı

mezbaha ve kombina kesimleri artacak, kesimler daha hijyenik ortamlarda yapılacak,

• Tüketicilerin daha sağlıklı et tüketmesi sağlanacak,

• Toptan et alımlarının daha ucuzlaması ile üretici daha ucuza et alabilecek,

• Gerçek üretim ve tüketim rakamlarının bilinmesi ile planlamalar daha sağlıklı

yapılabilecektir.

Bakanlığımızca, hayvancılık öncelikli sektör olarak ele alınmış olup, bu kapsamda hayvancılık

destekleri, sektörün gelişmesi ve verimliliğin artmasına yönelik olarak etkinleştirilmiş ve

önemli oranda artırılmıştır.

2002 yılında tarımsal destek bütçesi içerisinde hayvancılığın payı % 4,4 iken, 2011 yılında bu

oran % 26'ya çıkarılmıştır. Aynı şekilde hayvancılıkta destek kalemi sayısı 2002 yılında sadece

4 iken, bugün 27'ye çıkarılmıştır.

Hayvancılık destekleri kapsamında; 2002 yılında hayvancılığa toplam 83 Milyon TL destek

verilmiş iken, 2011 yılı Aralık ayı itibariyle ise 1.7 Milyar TL destekleme ödemesi yapılmıştır.

Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerince tarım kesimine kullandırılan kredilerde faiz

387

oranı hayvancılık sektörü için %100 sübvanse edilerek 1 Ağustos 2010 tarihinden itibaren

hayvancılık sektöründe faizsiz kredi uygulaması başlatılmıştır. Bu kapsamda, 2010 yılı

Ağustos ayı ile 2011 yılı sonu itibariyle 6 Milyar TL'nin üzerinde sıfır faizli kredi

kullandırılmıştır.

Ayrıca, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde hayvancılığın geliştirilmesi

amacıyla bu bölgelerde hayvancılık işletmelerine yönelik olarak hibe desteği uygulaması

başlatılmıştır. Bu kapsamda GAP ve DAP illerinde 2011 Aralık ayı itibariyle toplam 185 proje

gerçekleşmiş, 21.135 baş hayvan desteklenmiş ve 77,7 Milyon TL. hibe desteği verilmiştir.

Hayvancılık desteklerinin miktar ve etkinliğinin artırılması ile hayvancılığa yönelik yürütülen

önemli projeler, sektörde üretim ve verim artışların sağlamasının yanında hayvancılıkta işletme

ölçeğim de yukarılara taşımıştır. Ülkemizde son 8 yılda büyükbaş hayvan sayısı %16, kültür

ırkı hayvan sayısı %127, hayvan başına ortalama süt verimi % 67, hayvan başına ortalama et

verimi %18 oranında artmıştır. 50 başın üzerinde hayvan bulunduran çiftlik sayısı % 456

artarak 4.300'den 24 Bin'e ulaşmıştır.

Uygulanmakta olan desteklemeler sayesinde; ıslah çalışmalarına hız verilmesi, kayıt sisteminin

geliştirilmesi, kaba yem açığının kapatılması, hayvan sağlığı hizmetlerinin yaygınlaştırılması,

örgütlülük bilincinin yerleşmesi gibi temel problemlerin çözülmesi ve Avrupa Birliği

normlarında çiftçilerimizin üretim yapması hedeflenmektedir

mİlletvekİllerİ İÇİn bİlgİ notu · 2012. 7. 25. · torba kanunla yapilan dÜzenlemelere...

Documents