młode Życie - pismo młodzieży szkół średnich nr 4

8/6/2019 Mode ycie - Pismo modziey szk rednich nr 4

1/14

Cena z 5.

PISMO MODZIEY SZK REDNICHN r . 4. Tczew, dn ia 17-go kwietnia 1946 r. Rok. I.

Chrzecijaskie serce wierzy i ufa w chwalebnezmartw ychwst anie i prawd ziwy ywot wieczny. Ni ekarmi si pustymi frazesami, ale dosownie wyznajesowa Pa na : Jam jest ywot i zmartwy chwsta nie.

Caa natura zapowia da zmartwychwstanie, o no jestgodem drzew, krzeww, ono jest widoczne na kwiecistej ce, na pagrkach i w gajach; powietrze wiosenne przenika wo ywota; srebrne chmur ki zdobice

bkit nieba, gwiazdy, kwiaty, licie rzucaj radosnehaso wiary wielkanocnej: zmartwychwstaniemy!

Czar wiosny zdobi zielon emali nadziei czoo budzcej si natury; o zmartwychwstaniu piewa wykluwajcy si listek roliny; o zmartwychwstaniumwi robaczek ze zocistymi skrzydekami; o zmartwychwstaniu piewa ptak na gazce bzu obsypa negopera mi rosy. W nat urze caej mam y obra zy zmartwych wstania, ale s one tylko mglist ym, nie do ny msymbolem prawdziwego zagadnienia wiary, ktre

brzmi w w eso ym alleluja. Prag niem y w szacie chwayi z palm w rku obo k wozu tryumfalnego Zwycizcy mierci w olniewajcym blasku nadziei ywota

wiecznego.Spogldamy ze wzruszeniem na Chrystusa pe

nego chway, czujemy jeszcze zy w oczach, ale jupo go dn y umiech zjawia si na twarzy naszej. Czymgby kto przypuci, e po wielkopitkowej katastrofie tak nagle znajdziemy si wrd radocii chway? Kto sprawi, e zagmatwane kb owis kopodoci i nienawici nie stao si puapk i kajda-nami cierpicego Boga Czowieka, ale promieniemchway Pan a mierci i zma rwyc hwst ania ? Co tu zasplot przeciwiestw, jaka c udow na gama kol orw !Tam dwie belki, kilka gwodzi, zamane, zniszczone,koron cierniow uwieczone zwoki, tu chwalebnyzmartwychwstay Chrystus, Pan ycia i mierci!

Tam potok ez Matki Bolesnej, tu wit soca,lnice krople rosy przygldaj si zmartwychwstaniu!Ta m jki zbolaej duszy, tu rad osn e alleluja! Niechsi nasza dusza upaja tym pog odn ym wid okiem,

dajmy jej chwile wytchnienia od okrut nych poku szwtpienia i niewiary; o bud my w sobie nadzieje!Nie bjmy si, nie trapmy, nie wtpmy, ale wierzmyi miejmy otuch.

Podniemy swoje umczone gowy; zmartwych wstanie u szczytu wiary promieni eje blas kiem. Szukalicie Syna Boego, czulicie odraz do Krzya?Ot Krzy nad grobem Zmartwychwstaego ju nieodstrasza, wtpliwoci wasze si rozwiay; tajemnicaycia, mierci, cierpienia zostaa rozwizana . Na kamie Chrystusowego grobu znkany czowiek skaniaswoj gow, tam znajdzie wypoczynek jego przeladowane, niespokojne serce; tam czuje zefir niemiertelnoci i ywota wiecznego.

A co si stanie z tymi, kt rzy nie wierz, ktrzys po dl i? Co si stanie z kultem naturalizmui zmys owo ci? Co si stanie ze zwyro dnia ludzkoci i jej zdege nerowa n cywilizacj? C z tego,e nam zawraca gowy swoim ogromem? Nie smucie si, spjrzcie na pitko w Gol go t , na tum gapi w, na dny ch sensacji wcz gw, na prnopini zgrai, gdzie s w pogodny poranek chwalebnego zmartwychwstania? Widz c pusty grb, zamykaj oczy, s lepi na wiato chway.

Nad marnymi objawami smutnego niby postpu, wzniemy wonne gazki uwielbienia, skomygow i padnijmy na kolana przed Krlem wiecznejchway, a z duszy naszej wyrwie si rado sna , nie

zrwnana pie:A l l e l u j a . . .

Ks. A. urekprefekt Pastw. Gimn. i Lic

N a s z y m C z y t e l n i k o m i s y m p a t y k o ms k a d a m y s e r d e c z n e y c z e n i a

W e s o y c h w i tR E D A K C J A i A D M I N I S T R A C J A

M O D E G O Y C I A "

Zmartwychwstaniemy


2/14

Szkolnictwo w powiecie Tczewskim W ko cu marca 1945 r. przy hu ku dzia

i zgieku wojennym rozpocza si organizacja szkolnictwa w powiecie Tczew skim. W dniu 26. marcazostay uruchomione pierwsze trzy publiczne szkoypowszechne w Tczewie z udziaem 14-tu si nauczy

cielskich. Wa ru nk i byy okr opne , gdy zniszczenia wojenne nietylko nie oszczdziy szk, ale przeciwnie w ogro mnej mierze zniszczyy je, co j est zrozumiae, gdy w gmachach tych uchodzcy wrg szukasobie chwilowego schronienia i odpoczy nku. Po nad80% urzdze szkolnych, wszystkie niemal pomocezostay zniszczone, budynki zniszczone tak, e bliskopoowa nie nadawaa si do uytku wogle, a reszta bya bez szyb, drzwi z podziurawionymi dachamii cianami.

Najgorsze, e brak byo nauczycieli. Inspekto rat Szkolny i Dyrektorzy Szk rednich musielimontowa wasne warsztaty pracy zdoby biura,urzdzenia, maszyny do pisania, umeblowanie i personel biurowy.

Skromne grono pracownikw owiatowychosobicie nie miao dachu nad gow, brak byoaprowizacji, Kurat orium Gda skie go Ok r gu Szkolnego nie byo jeszcze zorganizowane, gdy wybrzeestao w ogniu walki.

Do koca czerwca wszyscy praco wali bez pensji,yjc wicej cud em ni chlebem. Byy chwile takcikie, e czsto musielimy odej od pracy, gdyogro m tru dno ci przeras ta siy i moliwoci. Postanowilimy jednak wytrwa, zdajc sobie spraw, eod naszej silnej woli zaley odbudowa szkoy polskiej na tym terenie, na ktrym okupant z zaciekoci t pi nie tylko sowo , ale kady przejaw mylipolskiej. Brak miejsca, by zilustr owa cay dalszy

przebie g w ysik w. Kto na d tym nie pracowa, nie potrafi zrozumie wysiku i nakadu pracy w odbudo wie szkolnictwa.

Podczas wakacji zostay ur uchom ione kursynauczycielskie. W jesieni przy udzia le Staro stwaPowiatowego, Inspektorat Szkolny sprowadzi 5000m2 szka na oszklenie szk. Rozpo czy si koniec znerem ont y oraz wer bun ek nauczycieli i profes orw.Modzie z entuzjazmem zabraa si do pracy, uczcsi bez pod rc zni kw, bez szyb, w zimnie, nie poz

wolia si skoni do adny ch przerw. W midzyczasie z inicjatywy Inspektoratu Szkolnego powstaynowe szkoy: Liceum pedagogiczne, Gimn. Handlowe w Tczewie i Gi mn . w Gni ewie Dzi najgorsze jest

ju poza nami.

Pomimo tysicy trudnoc i szkolnictwo polskie szybko siodbudowao, moe najlepiej i najprdzej w porwnaniu z inny-mi dziedzinami ycia w zniszczonym kraju. Zattnio nowe ycie

w szkoach polskich, modzie pospieszya by powetowa utra-cony czas. W padzierniku 1945 r. zostao zorganizowane wTczewie Gimnazjum Kupieckie. Ju w pierwszym roku szkolnymzostay utworzone dwie klasy liczce po 50 uczniw. W cigukilku miesicy stan uczniw wzrs do liczby 245, a w styczniu1946 r. zostaa utworzona klasa I licealna. ycie organizacyjnerwnoczenie ze wzrostem liczby uczniw, szybko si rozwijao.Powstay rne organizacje modziey, ktre nas do siebie zbli-

aj i wychowuj nowe kadry kierownikw i pracownikwhandlu polskiego. Najpierw zorganizowalimy samorzd szkolny,

Obecnie funkcjonuje 75 publ. szk powszechnyc h w powie cie z liczb oko o 10.000 uczni w podkierownictwem 224 nauczycieli: przedwojenn liczbnauczycieli szk powszechnych przekroczylimyo 24 osoby.

Czynnych jest 20 przedszkoli przy liczbie 27nauczycieli z okoo 1.000 dzieci. W samym Tczewieposi ada my: 9 przeds zkoli i 5 szk powszechny ch,Gimn. i Lic. Oglnoksztacce, Lic. Pedagogiczne,Gim n. Mechaniczne, Gim n. Kupieckie i Lic. Han dlow e,Lic. Rolnicze oraz Roczn Szko GospodarstwaRodzi nneg o. Jeeli doda do tego Gi mn . w Gniewiei Pelplinie oraz popoudniowy Wyszy Kurs Nauczycielski w Tczewie z dum powied zie mo emy,e pierwsza kadra pracownikw owiatowych, ktraprzybya rok temu do Tczewa, spenia dobr ze swjobowizek. Pods umow anie wyn ikw i osigniszkolnict wa odb yo si w dni u 30 marca b. r. napowiatowym Zjedzie pedagogicznym, zorganizowa-nym przez Zarzd Powiatowego Koa Zw. Nauczycielstwa Pols kiego . Zjazd odb y si w auli past w.Gimn. i Lic. w Tczewie, przy udziale ponad 300nauczycieli i zaproszonyc h goci. Cz artystyczn wykonaa modzie gimnazjalna, wywoujc szeregwzrusze u obecnych poziomem artystycznym i treci pro gra mu. W przem wienia ch i referatach o g bokiej treci poruszono wszystkie sprawy i zagadnieniadotyczce organizacji szkoy i ideau wychowawczego.Mwcy zgodnie stwierdzili, e stawiamy w odrodzonym pastwie na modzie, w ktrej jako starszespoeczestwo chcemy widzie godnych nastpcw

wielkiej idei zjednoczenia Na ro du Polskiego. Chcemy widzie w Mo dy m Lesie tych, ktr zy ujm ponas w krzepkie donie w zgodnym wysiku, trud od

budowy Polski demokratycznej, na zasadach spra wiedliwoci i adu spoecznego, poszanowania prawkadego obywatela, gdzie mio bdzie jedynym czynnikiem i wyrazem stosunku czowieka do czowiekai regulatorem stosunku obywatela do Pastwa, a Pastwa do Obywatel a. Krew i cierpienia Na ro du,a prze de wszystkim modziey walczcej i gincejtysicami w histor ycznej walce z kr wioerczym okupantem, niechaj bd gleb, na ktrej nie wzronieani jedno krzywe drzewo w Modym Lesie, niech

bd testamentem pracy i drogowskazem szczytnejtwrczej i rzetelnej pracy dla Pastwa i NaroduPolskiego .

Edward Jagusiak

Inspektor Szkolny

ktry rozpocz sw prac od dnia 12 lutego 1946 r. Samorzdszkolny zaj si odrazu tworzeniem innych zwizkw; w krt-kim czasie powstaa spdzielnia uczniowska", ktra przyspo-sobi nas do przyszej pracy w narodowym ruchu spdzielczym.Nastpnie powstao Koo Ligi Morskiej, Zwizek Harcerzy, So-dalicja Mariaska, Komrka P. C. K., Biblioteka szkolna , Re-dakcja gazetki i wreszcie w stadium organizacji Koleeska KasaOszczdnoci. Wszystkie te zwizki i kka modziey wi sicis spjni, gdy maj jeden cel : wsplnymi siami podniez gruzw nasz kultur duchow i gospodarcz !

Irena TiuchtiejwnaLiceum Handlowe

Gimnazjum i Liceum Handlowe

a


3/14

Wicej radociU progu wesela Wielkanocnego przyjrzymy si

bliej radoci i dusz y rad osn ej. Na wiecie jest juztyle trosk i kopot w, zmartwienia i narzeka, e

wydawa by si mo go , i inaczej by nie moe Aprzecie tak jest, od nas tylko zaley jaki kier unek

nad amy nasze mu yciu Cho cia czasy dzisiejsze sistotnie nadzwyczaj trudne, to przecie kt, jak niemodzie ma prawo, mono, a nawet obowiz eknie sztandar wesooci.

Gd yb y nam brako fantazji, odwag i i hum oru , byoby to objawem le wrcym na przyszo osile i zdrowiu narodu.

Pomylmy teraz, w jaki sposb moemy kadydzie ycia uczyni dniem radosnym.

Kady czowiek odczuwa potrzeb radoci. Jestona nieodzown dla zdrowia tak ciaa jak i duszy.Oywczy wpyw radoci, a tym samym zwikszonydopy w krwi do mzgu i lepsze odywianie komu-rek nerwowych

Przygnbienie duchowe osabia dziaalno oddechu i serca, zmniejsza przypyw krwi do mzgui wywouj e najpierw zabu rzenia w funkcjach a p ote m

w caym organizmie. W ten sposb wpyw radoci wywouje fizjolo

giczne i psyc holo gicz ne skut ki rozszerza puca,uatwi a dziaanie serca, a tym samym po dn os i yciepsychiczne, przez co mona nawet zapobiec choro

bie, albo gdy ju powstaje, zaegna j.To byo by jedn, d odatni stron medalu, a

przyjrzyjmy si innym zaletom.Rado podwaja siy i zdolno do pracy, oywia

wol i tw rczo, czyni czowieka m nym i nieustraszonym.

Z radoci rodz si czsto wielkie zamiaryi szlachetne czyny. On a pom aga at wo znosi tr ud yi przeciwnoci. Budzi dob ro i uczynno Zblialudz i do siebie, uatwia sto sun ki t owarz yskie i zaciska wzy przyjani.Codziennie rozszerza si zakres naszego poznania,a wiedza techniczna nie spotyka ju prawie niepokonanyc h trudno ci; a jednak nie daje nam to radoci.Kult ura nowoczesn a nie jest w stanie, mimo wielki egopostpu technicznego, zadowoli duszy ludzkiej, prze-ciwnie uboy j, przytacza, pust oszy, przez co koczy si na d otkliw ym ni edobo rze radoci. Schillersusznie powiedzia, e przecenianie ksztacenia umysu kosztem woli i charakteru jest chorob duchownaszych czasw i przynioso nam nieszczcie.

Nas uczcych si, interesuje to bardziej, nikogokolwiek, bo wyksztacenie, ktre obejmuje jedynie pami i umys, nie potrafi zadowoli i uszczli wi czowieka wewntrznie.

ycie nasze cierpi na uwid radoci. Panuje wnim nerwo wo . Czas em za wiele w nim rozrywek,a zawsze za mao radoci. Za mao wesoej pienipyncej w gbi serca. C je dna k mamy czyni,aby znale zadowolenie i r ado ? Trzeba odpowiedzie: szukajmy jej tam, gdzie mona jznale na prost ej dro dze obowiz ku, na grnej ciece ycia chrzecijaskiego, w zdrowej atmosferze powane j pracy. Ni e prag nijmy wielkich radoci i mae, ale liczne, maj nie mniejsz war to,

pod obn ie jak drob no mcy deszcz gbiej przenikado ziemi, anieli ulewa. Mae radoci... Do tego nies po trz eb ne: ani duy majtek, ani wysok ie s tano

wisko, ani sawa. Kapi ta rado ci wcale nie wzrastarwnomiernie z kapitaem pieninym. Skromne wymaga nia zabezpieczaj posi ada nie radoci, chciwo

j niszczy. Kto nie gardzi maymi radociami, leczumie je ceni, i uytkowa, ternu rzeczywicie nigdy

nie zabraknie dob rego nastroj u. ad en grunt ycianie jest osta tecznie tak twa rdy i kamien isty, eby niemogo na nim co zakwitn

Ni e szemrajmy na to , e przy ry s zawszekolce. Czy nie lepiej jest wsp y z tymi, ktrzynie martwi si, e dzie jest pooony midzy dwiema noca mi, lecz ciesz si, o noc jest po oo namidzy dwoma dniami. Pikne drzewa, cicha dolina,pog rki i las, ruch obokw , obcowa nie ze szczerymi, szlache tnymi dusza mi spra wia im peniejsz rado, ni innym dalekie podr e, pot ne zjawiskaprzyro dy, oraz szumne towarzystwa i zabawy. Dlanich nie ma ciemnej chmury, ktra nie miaaby srebrnego rbka. Chciabym zwrci szczeglniejsz uwa

g na jedno natura lne r do duchow o cielesnejradoci, zdrowe j wesooci i wieoci mod zie cze j:na wiczenie cielesne, gry, gimnastyk, wreszcie sport.

Warto zastanowi si nad tym dzi, gdy wzrastapok ole nie sabowite i zasiedziae, ktr e ju nguywa nie umie, i nie znajduje wcale przyjemnoc i

we wzmacniajcych pieszych wycieczkach. Ile niedos twa std powstaj e, ile j drn ej radoci przez totracimy!

A teraz uderz my w sedno rzeczy. Co to jestrad o ? In nym ra do sprawi. Co to jest szczcie? Innyc h szczliwymi czyni. W tym tkwi pogodz enie mioci wasnej z mioci blinie go. Ni emo na zaywa cenniejszego wesela na d to, kt rego

inn ym si dosta rcza i z nim i zaywa. Gd yb y takieprzekonanie objo i przenikno szerokie koa, rado szy bko by wzro sa. By oby to wyzw olenie m siod wielu wrog w ludzkoci, i przyczynioby si dorozwizania pewnej czci kwestii spoe cznyc h. Czowiekowi nowoczesnemu grozi najwiksze nie

bezpi ecze stw o, aby si nie sta obcym swej wewntrzn ej istocie. Tu naley te szuka przyczyny zaniku w nim rad oci. Bowiem nowoc zesna kultu ranie sprzyja yciu wew nt rzn emu . Za mao mamyzrozumienia dla pikna przyro dy. Wzra sta pokole nieludz i, ktre pdz i ycie bez waciw ego zetkniciasi z przyro d, obj tne na pikn o niebi os, czystostrumieni i na ycie zwierzt i kwiatw .

Chciejmy zebra wszystkie myli i stawi sobiepytan ie. Czy brakuje n am okazji i po wo du do zadowolenia? Napewno nie. Przyroda, dom rodzinny,szkoa, praca, mwi rozmaitymi gosami o radocii o rzeczach miych. Za ma o tylko przysuchuj emysi tym gosom, nie dolatuj do naszych uszu wrdzgieku wiata.

Nie naley jednak zapomina, e wszelka prawdziwa rado musi by za suon a, i e mon a jejzaywa tylko jako nagrod za ycie porzdne.Miejmy ot uch i nadziej ju teraz, zanim nast pizwrot ludzkoci do rozumnego, chrzecijaskiego po

jcia ycia, zanim w ten sposb pokryje si konieczny popyt na rado. Wanie rado jest rodkiempomocniczym do wywoania tego uroku, lekarstwem,ktre przyspieszy powrt do zdrowia.

Kaz. Bdzkiki. II. lic.


4/14

SEN I PRZEBUDZENIE... WIOSNY.MOTTO OD REDAKCJI

Tyle ycia, co jest w pieni,Tyle szczcia, co czek przeni...

Ja k chodno i nieprzyjem nie, stam td zionieprzejmujce zimno, co takiego wielkiego, co dawisw, si., potg . Zn al azam si u pod n a pochy eg omur u. Ogar nia mnie podziw dla tej olbrzymiej bu

dowli. Co to jest? Gdzie ja jest em? Odwracam go w, w oddali majaczy raz bkitna, raz czarna jakhe ba n wst ga wielk iej rzeki. Czy to Wisa? O nie,tu na brzegach nie ma paczcych brzz, ni starychpochylonych wierzb, nie ma tego hymnu naszej wiosny, nie sy cha sowikw. Coraz bar dzie j zdziwiona, zadaj sobie pyt anie , gdzie jes tem ? Dop iero spiczaste dachy domkw, przylepione pod palmami, roz janiaj moje myli. Tera z ju wiem , jes tem w Egi pcie, u stp piramid, w starym domostwie faraonw.

Krtkie sowa, ktrych znaczenia nie rozumiem,przerywaj kbice si myli. Prz ede mn jakbyspod ziemi wyrosa posta Araba. Pochy lona pieri chu de rce ka mi sdzi o podeszy m wieku , za

byszczce dziwny m blas kiem oczy, mwi o sile imodoci duchowej tego dziwnego czowieka. Rka wycignita wskazuje mi dziwny otwr w murze,ktreg o przed tym nie widziaam. Ogarn mnie naj pierw strach, potem szalona ciekawo, na kocu nie

jasne przeczucie czego dziwnego, co si za chwilstanie.

Idziemy dugim korytarzem, wkoo nas panujeciemno, bo maleka lampka owietla tylko biaeszaty mego przewodnika, potgujc jeszcze bardziejniesamowite wra enie. Ciekawo zabija rodzcy si

we mni e str ach. Kor yt ar z staje sie coraz wszy,poch ylam y gowy, by mc i dale j. Coraz bar dzie j

bra k mi powie trza . Chc si cofn, ucieka , wrc ido domu, do swoich. Od wra ca m si ju, gdy wt emz tyu z szumem i zgrzytem zsuwaj si cikie pod

woje, dotykam rk drzwi, przelatuje przez mzgmyl jak byskawica i straszne sowa za p n o je mi si, wosy na gowie, lecz strach przeobraa si powoli w drcz ce oczekiwa nie. eby nie taciemno dokoa, byoby naw et nie ta k strasznie.

Wtem z lewej strony sysz wyrane chrobotanie, oBoe, czyby szczury ? Czy jes tem skaza na na po wolne kona nie? Czy ma m czu, ja k t e okro pnestworzenia bd pozbawiay mnie po kolei wszystkichczonk w? Sku li am si,, jak mog am, rce scho

wa am pod siebie. St uko t w cianie to cich, to sta

waj si, bliszy. Fiat voluntas Tua" szeptay nietylko wargi, ale caa moja dusza. Ja k gdyby na znakaski, jasn e wia to olepio mni e. Co zarz ucon o mi

Sosno!Codzie spotykam Ci na drodzeCzy rankiem, gdy si mieje soce,Czy po rozmikej glinie chodz,Codzie s potyk am Ci na drod ze ..Czasem w takt wiatru rozszumianaGami w bkit jasny bijesz...Czasem tak smutna zadumana,Oblicze w chmurne niebo kryjesz...

Czasem hulaka wiatr szalony,Przeleci w tacu ponad tob,

na gow, co lekkiego i dwoje mocnych ramion zaczo mn ie prowa dzi. Idziem y. O Boe, dziki Ci,e nie szczury. Znw jaka obca mowa, ja jedn akpodwiadomie rozumiem, e mam odda komu pokon . Le pokor nie prze d jak wielkoci, gdyprzypominaj mi si sowa nie bdziesz mia bogw cudz ych pr zed e mn ". Podnosz, si z dum,

spogl dam dokoa. To, co zobac zyam , przech odzionawe t najbujniejsze wyt wor y mojej fantazji. Marmur owe schody prowa dziy na podium, na kt ry msta zoty, wysadzany drogimi kamienia mi tron. Wspaniae kolumny w stylu przypominajcym ko-ryn cki i. wijce si mode wino, budziy zachwyt.wiato lila rozlewao dokoa czaro wne blaski. Wonny aromat drani nieprzyzwyczajon do tego, pieri o zgrozo, zaczam kicha.

Zdobne w przedziwne tiary gowy zgromadzonych tam dostojnikw, poruszyy si dostojnie, a naj wspanialsza z tiar, ta na gowie faraona zadrgaa kon- wulsyjnie. Jednoczen ie poczuam ukuci e, jakby wtysi cu czci mego zmczon ego ciaa. To zgorszen itakim zachowaniem obecni, skierowali swoje jado

wite spojrzenia w moj stron. Nawet mimo mojejsawetnej odwagi zadraam, i wtedy usyszaampotny gos faraon a: Niewiasto o bladej twarzy,rzeknij, skd przybywasz"?

Z Tczewa odp ar am do prozaic znie. Nierozumia.

Odwracam si bezradnie i sysz wyranie czyjszept i sowa mw, mw. Ta m na pnoc, nad morzem, w. kra ju noweg o adu... Ale gos wyd aj e mi sidziwnie znajomy. Kto to moe by? Odwr acam si;

widz; chud, wysok syl wetk , odzian w tog. Odziwo, toga zaczyna si zsuwa. Oczom moim uka

za si wysoki jegomo, odziany w kurtk sportowi narci arskie spodnie. Prze cier am oczy, to to przecie nic nadzwyczajnego, tylko kolega Raczkowski,a dalej te wca le nie fara on tyl ko profesor X. Wumie dostoj nikw widz coraz wicej znajomychtwa rzy ta m oto witobliwa, kole ank a Hali na, tumodociana Wisia o znudzonej twarzy, dalej tworzca wiersze Wanda, ziewajcy kolega, zwany admiraem, jeszcze dalej z luboci oddaj cy si; algebrzeSiewruk, na kocu skulony, ale wielki Hildebrand VII, no i w ogle wszyscy z klasy w komplecie. Mniezmczonej jeszcze podr po Egipcie zadaj jakiepytan ia... O bogow ie nie mi ert eln i! Ja przecie, spaam. Wic to by tyl ko sen? Zgadni jcie prosz, na

jakiej to lekcji mogo si sta?Gowacka Alicja

A ty wybijasz mu pokonyZielon gow... W noc ciemn myl, e Ty paczesz,e skarysz si caym jestestwemGa o ga si koaczez guchym szelestem ..I wtedy dusza ma si lka,Ze mnie odnajdzie, e uwiziSamotno i piosenka

Twoich gazi.... Wanda GronkiewiczI. Lic.

4


5/14

Skiwski ziewn, szeroko rozdziawiajc gb oducha do ucha . Ukazay si, dwa rzdy lnicych, biaych zbw. Pr ze ta r zasp ane oczy i spo jrz w okno.

Tfu! Na psa ur ok ! zgo rszy si.Na dworze by pochmurny, nudny ranek, My

drobny kapuniaczek, powlekajc wszystko lnicpatyn i przysaniajc mg.Tadeusz Skiwski przecign si, wystawiajc tro-

ch przydugie w stosunku do tapczanu nogi na zewntrz i ziew n po raz drugi. Pop raw io mu to snhumor i przywrcio ch do ycia, bo zerwa si nagle i wiel kimi susami dopad drzwi. Uchyli} je i wyjrza, czy mlek o ju jest. Stao , W zi dzb anek i przy oy do ust. Po dobrej chwili odj pus ty. Mank ietami nocnej koszuli otar usta i rozejrz si po pokoju.

Mao tam byo sprz tw, a wszys tkie dziwnieasyme tralne. Szafa przyja z niewiado mych przy

czyn ksztat rombu, tapczan imitowa doskonale map plastyczn, w kcie sta} postument z powykrcanych drutw, ktrego przeznaczenia trudno by byosi domy le, gd yb y nie chwie jca si na szczyciemiednica. Krzes a byy pene zoliwoci i pu ape k.Istn e wilcze doy. Najniebezpi eczeniejsze egzempla rze by y poznacz one kred przez przyjaci Skiw-skiego.

Skiwski sta niezdecydowany na rodku pokoju,gdy zad zwo ni telefon. Zy m okiem spojrza na brz czcy aparat.

Ju zaczynaj pomyla. By} sta rym wsp pracownikiem redakcji Modych Si". W cigu du

goletniej pra cy przyzwyczai} si do tych ran nyc halarmw, ktre go jednak zawsze zociy. A mo e to nie oni,moe... nie doko czy

swej myli, bo z za ciany rozlego si energiczne pukanie . Ssiedzi dopom inali si; ciszy. Po rw a suchawk i wrzasn wojowniczo:

Hallo!Czy pan Skiwski?

Tak, rodz ony syn swego ojca odm rukn .Bez facecji, panie Skiwski!Tu mwi wony Zachodniego Zwizku Kupcw

Zawodowy ch! Urzd ujemy do dziesitej odkrzykn i rzuci suchawk.

Teraz dopiero wdzia spodnie, poczym cignw

szy koszul;, podszed do stojcej w kcie miski i zacz si my. Z przyjemnoci nu rz a w zimnej wodzie ca gowi, otrzepujc si potem i pryskajc naokoo.

Wanie koczy, gd yzadzwoni znowu telefon. Wytar si z caym spokojem, potem podszed do

apara tu. Po umyciu nab ra animuszu.Tu Skiwski! przyzna si odwanie.Sucha j Tadek, nie rb hecy. Sta ry si wcieka,

e nie ma jeszcze twojego artykuu ... Mwi jegoprzyjaciel.

Ty Kazik, nie cpaj si! Dopiero sta ry do mnietelefonowa . No i co mu powiedzia?

Ja? e tu m wi wo ny z ZZK Z-t u i e urzdu jemy do 10-tej.Suchaj Tadek, ty robisz kaway, a tu numer ma

i na maszyn;, a two jej nowe li nie ma. W szys tkozoone, gotowe.... Nie ma i nie bd zie ! Czy ty my lisz, e ja cuda potrafi robi? Eks cent rycz na przygoda w Paca now ie, czyli sen" . Piszcie sami do cikiej. Ja wczoraj Jus ty na obchodziem, a oni od sa

mego rana spa nie daj!Rzuci suc haw k. Z finezj zacz wyka czaswoj toalet/. Du szy czas zaj kraw at , potem w osy. Osta tnie spojrzen ie w lust ro i go towy. Ktopuka.

Uchy li drzwi. Przed nim sta chopak redakcyjny.

Uszanowanie dla pana! Pa n reda ktor przysalist. Wp uci go do rodka . Pa n Skiwski nie wie, aledzisiaj to sdny dzie w redak cji. Stare go o maoszlak nie trafi. Pa nn a Wisia zawie ruszy a gdzieklucz od kasy. Pa nn a Wan da spnia si jak zwykle,

wic sta ry kl jak szewc. A najlepiej techni czny.Zb unt ow a si i powiedzia sta rem u w oczy, sam syszaem, e on nie jest chopcem na posyki, ani suca. Na wet pan n In skrzycza, cho jej si torza dko zdarza. Taki ch rzeczy jeszcze nie byo informowa Skiwskiego jednym tchem.

A potem jeszcze ta sprawa z pask nowel doda poufale. Skiwski ode bra list i prz eda r go nap. Zna te listy. Zaczyna y si grni e i chm urni e,

waday burz i piorunami, a koczyy si zazwyczajpogod. Rzuci go w skrzynk! do wgli.

Suchaj Jzek, skoczysz po buki!Tak jest panie szefie! - chopa k wypry si

subicie. Wysa chopaka, pote m post awi kawna gaz, wycign: maso, n, filiank i czeka. Wanie wraca Jzek, gdy znowu zadwicza telefon.

Choroba nadaa! nie szuka zbyt estetycznejformy dla wyra eni a swych uczu. Chwil by niezdecydowany czy podnie suchawk czy wycignpalto i wyj, zrobi to pierwsze.

Panie Skiwski, c pan wyrabia? W telefoniedwicza miiy gos wice-redaktorki panny Wandy.

A askawa pani. Co wyra biam ? Nowele! Nowele,humoreski, skecze, felietony. Co Bg zdarzy. A wanie jestem przy pracy skama z galanteri.

Pan pisze?N a tu ra l n i e !Kiedy bdzie gotowa? Pa nn a Wand a bya

rzeczowa. No, za godzin...Z cikim west chni enie m poo y suchawk;.

Spojrza na umiechajcego si Jzka i odsun wiee buki. Straci apetyt.

Co ja mu napi sz ? Za godzin...Psiakrew! uly sobie.Prz ed nim na stole bieliy si kar tki papieru.

Usiad, wzi piro do rki i z rozmachem napisa:Ze skutki Justyna, czyli ranek dziennikarza po bibceimieninowej.

Za godzin pdzi ulicami na Gwarn do redakcji. By bez niadani a godny, ale w zotym hu mo

rze. St ar y si ucies zy i... moe bdzi e zaliczka .Za nim drepta Jzek, niosc buki i maso.

Bogdan Buzalski

Ze skutki Justyna.czyli ranek redaktorski po bibce imieninowej


6/14

Listy do Redakcji.

ECHA PIERWSZEGO' KWIETNIA

O dniu radoci! Ty dniem hum oru . Dniem , wkt rym s wszystkie miechy roku. Prirna-Apr ilisto dzie szczcia; kady zabobonny wypadek grocyniebezpieczestwem w tym dniu przeciwnie staje si

wesoym mieche m i hu mo re m pospou. I w naszejszkole by niele pomylany i uoony ten dzie. Chotroch mielimy bury ze strony czcigodnych profeso-rw, no ale trudno, przecie sam pan profesor Dworak tak si wyr azi w swym opowiadaniu: Ludupracujacy na awie szkolnej Nie siedmy na rumowiskach jak szczury, ale wyj dm y na soce , bo idzie

wiosna!" Nam dwa razy tego powta rza nie trzeb a byo . Wic ju koo 3-ciej lek cji caa szko w pa rku. Za wyj tkiem mum ii egipskich, kt re zostay

w klasie i wszy stkie nasze grzeszki wy pie wa y. No,ale w ten dzie to si wszystko przebacza.

Szkoa szalaa na koryt arza ch. Napr no biedny wony lat a i krzycza, by si troch ustat kowa .Poszed gdzie to jaki chopiec dolecia do dzwonka i zacz dzwoni, prze z co godzin y lekc yjne by yniewiado me. Nareszcie si skoczyo, gdymy poszlido parku i tam zakoczyli ten dzie, po ktrym zostay mi takie obszerne i mie wspomnienia.

Maria Dreliszak, KI. I.

PRZECI WKO MAE STWU JUDY MA I JOAS I

Szano wny Panie Reda ktor ze! W zwizku z zamieszczonym w Nr. 3 Modego ycia" art yku em

wstpnym, pozwol sobie na wystpienie z propozycj opublikow ania ankiet y, na tem at : Czy Ju dy m

powinien, oeni si z Joasi,, czy ni e? " Rozwi zanietego zagadnienia poruszone zostao w kocowej czci art yku u wstpn ego i mimo caego uznan ia dla

Apostoa XIII, nie znalazo u mnie aprobaty.Fatalnym w skutku byo zetknicie si Apostoa

XIII z Ju dym em . I c ucz yni z naszego bezdo mnego boha tera ? Zab ra mu ca aureol ideau, czynicze zwykego dorobkiewicza - dobroczyc, czowiekatuzinkowego, nie dajcego ze siebie nic oprcz pienidzy. I gdzie tu sam idea prac y dla ludzi z bud "50/o wolnego czasu Judym zmuszony jest powiciJoasi, a 25% bbnom", gdy przy jego cechach charakteru, ju nie praca dla spoeczestwa, ale troskao wasn rodzin; wysuwa si na pierwszy plan.

ZOTE MYLINa iwn i myl, e w yciu mo na i trzeba wybierazawsze midzy przyjemnociami i cierpieniami.Sabi jeeli nawet wiedz, e trzeba zawsze wybieramidzy cierpieniem takim, a cierpieniem innym sprzekonani e umiejtno ycia polega na wybraniucierpienia mniejszego.Silni wiedz, e caa mdro pole ga na wybieraniucierpienia nie tyle mniejszego, co wyszego moral nie.

Farsa jest dobr zabaw, ale traged ia jest pod wign i-ciem duszy Jest w tr agedii jakie tchn ienie wielkoci.

C

A moe wanie przez Joasi (kobiety to materia-listki!!! istoty niezgruntowane) , ktrej marzenie oziemiance" czy lepiance" przeksztacio si (pardon! przebudowao) w will, zostaby zamczonym" jak kuzyn Nienaski?

Szkoda, e Aposto XIII nie posiada trzeciej cechy charakteru samokrytycyzmu. Moe wanie uJudyma nie spryt i dowcip, ale zanalizowanie swych

wad i zalet wydaoby podane rezultaty? Moe wanie ocena wkadu, jakoci i wyniku pracy.Moe do tego gorceg o serc a idea list y nal eao

tylko doda zimnej kropli kalkulacji Wn. M a ?Ja bdc Apostoem XIII, wytknbym Judymo

wi raczej drog naszkicowan przez samego autora.Rozstanie z Joasi dobrze, nawet b. dobrze! Reakcja jak zwykle: tsknota, bl, cierpienie i td, i td.No, ale bdmy realni!

Porywa go wir pracy spoecznej, w ktrej Judym pragnie jednoczenie znale ukojenia i zapomnienie... Tsknot a i cierpienie ute mpe row ay troc hszewsk pasj", reszty dokonaa silna wola i samo-kryty cyzm . No i wreszcie, wreszcie pozy tyw ne wy

niki pracy (nie baseny pywackie, korty tenisowe iszklane domy!) i zadowolenie z samego siebie.

Czy mio Judyma do Joasi trwaaby wiecznie?Z iskry powstaa i b. prdko by si spopielia. Nie

wiem jak kto, ale ja z dwojga (zego czy dobrego) wy brabym raczej przywizanie i wierno pracy spoecznej, ni mio do kobiety (puchu marny), ktrai ta k z biegie m czasu prze kszt aci a by si, tyl ko wprzywizanie.

Czy denia Judyma ograniczay siei do uszczliwienia garstki robotnikw: korta mi tenisowymi,pywal niam i, czy nawe t koloniam i robot nicz ymi zogr dki em czy raczej dy on do podn iesi enia stopy

yciowej caej klasie robotnicz ej, szukajc oparciapord szerszej warstwy lekarzy?Czy on jeden zdolny by otoczy opiek, wszyst

kich? Czy chodzio mu o znalezienie podatne go gruntu, na ktrym rzucone ziarno wydaoby niezawodneplony?

Ent uzja zmu Ju dym owi nie brak o, a szewskpasj" nie by chyba obciony dziedzicznie?

Aposto XIV. KI.?

P. S. Co do poczucia hu mo ru u Ju dy ma to sdz, ernia niemniejsz y od samego Apostoa XII I.Czy Aposto XIII byby zdolny po wywr ceni usi do- rowu, upaprany" glin podnie siz umiechem jak Judym?

Tragedia polega na tym, e czowiek o potnejosobowoci podejmuje zadania nad siy.

T. D. N.

Przysowia gazdw z Istebnej

1. Co si pr d ko nieci, to nie dugo wieci.2. Co jest zacne, nie jest acn e.3. G dy nima chci, wie jak si wykrc i.4. Kie dy mieszek jako ciele, to si znajd przyjaciele

kiedy mieszek jak o ata, nima siostry ani brata.5. Na gupie go nie trzeb a gnoja wozi, nawoz i go

sam na si


7/14

wiat przygdc z y l i y w o t u c z n i a p o c z c i w e g o .

ZAJC I KOTGdy wychodz z domu, wyszukuj sobie naj

pikniejsz i malo wnic z drog , gdzie mog mni e

spotka prz ygo dy. Nigd y si nie piesz, ale zawszeprzycho dz na czas. Wybi eram sobie drog przezpar k. O tej porze ro ku ju wier ki pachn, i czuzbliajc si wio sn. Kieruj; si na ciek grsk,aby nacieszy si wra enia mi. Gdy id, jest mi prz y jemni e, nie czuj naw et, e nios ze sob ksiki. Tui tam piewaj przecudnie skowronki i inne ptaki.Pewnego razu z krzakw wylecia miody zajczek.Biege m, aby nacieszy si jego widokiem.. Nag le zkrzakw wyskoczy kot i przeci zajczkowi drog,ten, nie wiedzc, co czyni, przelecia mi koo samychng i zagbili si w nagich, bez lici krz aka ch . By emz powodu wrae i przygd bardzo szczliwy. Przyszedem w dobrym humorze do szkoy.

Wjcik, ki. I C.

OKO PROFESORSKIE

Na dwik, dzwonka, gwar, jaki panowa na koryta rzac h, wzmg si. Potr cajc sir nawzajem, bieglimy jede n przez drugiego do klasy. Tu w r d hu kui haasu sadowilimy si w awka ch. Wreszcie uciszyo si cokolwiek, niektrzy bowiem poczli gorczkowo powt arza zalege lekcje. Pom imo to p.profesor wszed na ha rm id er zmiesz anych gosw,ktry musia uciszy, przyczem, twa rz jego cignasi, jak zwyk le w tak ich chw ilac h. Zacz a si lekcja.Jeden z uczniw koczy czyta rozpoczt na po

przedniej lekcji czytan k. Nast pnie inn y streszcza j. Bied ak poci si i znoi. Pie rws ze sowa wy kr zt usi jako tako, ale nastpne dochodziy do naszych uszu

jako niezro zumia e post kiwa nia tylko. Serca biynam gwatownie, bo kady rozumia, e sam nie lepiej

by potrafi. Takie przy najm niej odniosem wraen ie.Sam te nie wiedziaem, co bym pocz wyrwany doodpowiedzi, gdy nie uwa a em jak naley. Teraz

wyrzu ca em sobie to zanie dbani e. Przecie to dosyciekawe. Nie tylko ciekawe, ale i wane. Tymcz asemtu obok mnie siedzcy kolega zosta wywoany doodpowiedzi. Zad ra em na myl, e mnie moe spotka to samo. Ju na we t oko prof esors kie spoczo na

mni e. Z ka man szczeroci podni osem wzro k. Naszczcie p. profeso r zda si, za po mn ia o mni e. Wszystkich zajy sowa wypis ane na tablicy. Tym razemuwa ae m ju przykadnie.. Znik a obawa.

Teraz odpo wiad abym miao. Znow u poczuemsi pewnym siebie, lecz za bardzo si tym przejem,

bo gdy wan ie zostaem wy rw an y do odpowiedzi,przekonaem si, e nie bya ona warta ani zamanegoszelga. Zamias t mni e, odpow iedzi a p. profeso r. Zab rzm i dzwonek. W gowie mi szumiao. Dotyc hczas lekcja jzyka polskiego bya zawsze bardzo przy jemn dla mnie, a dzi? Gnbio mnie jakie niew ytumaczone uczucie. Przyp omni aem sobie mimowolisowa jednego z moich opie kunw : Nie ktr e lekcje same przez si s mie, ale kad mona sobie uczyni przyjemn przez naleyty udzia w niej".

B. Zauski, KI. II b.

DZWONI PNIEJGdy dzwonek zwiastuje koniec trzeciej lekcji, a

zaczcie duej pauzy, kady z popiechem rzuca sweksiki i kajety, by by jak najprdzej na boisku i rozkoszowa si wiosennym powietrzem, ktre niedawnodo nas przyb yo. Podczas duej pau zy zaywa si po

wietrza, ale zarazem, duo sportw, jak granie w pik non i rczn, w berka, stawanie na rkach i td.

Dua pauza jest najmilsz chwil dnia, bo wtedy uma- wia si rne zbirki na pik i inne gry, zaatwia sisprawy koleeskie bd to na sowa, bd to na. pici. Gdy dzwon ek oznajmi, e czas i do klasy, kadyze spuszczon, gow idzie tak pomau, e profesorowielub dyurni musz ich napdza, a kady mruczy podnosem, czyby to ten pan wony nie mg przeduytej pauzy i dzwoni pniej?

-Zieliski Wawrzy niec, KI. I C.DZWONI. WCZENIEJ...

Na kor yta rza ch ciasno i zamieszanie. Jed ni wychodz na szkolne podwrze, drudzy spaceruj po koryta rzu, gono rozmawiajc, lub uczc si zadanejlekcji. Trzeba wtedy uwaa, aby si nie przewr cio czyje nogi, aby si usun z drogi rozpdzonemuchopcu, ktry pewnie zapomina, e jest w gmachuszkoln ym, a myli, e biega po ce. Dzie wczy nki

jednak s uwaniejsze i nie skacz, jak chopcy, leczspaceruj spokojni e. Biegaj one te, ale uwaaj,aby kogo nie potr ci lub nie przewr ci . Musimy

jednak zrozumie, e chopcy nie mog zachowywasi i jak dziew czyn ki, gdy s wicej ener gic zni i silniejsi. Wybiegaj wic niekt rzy na podwrze, i tamkopi pik lub nawet pudeko od konserw, a gdy jestnieg, to bij si ku la mi ze niegu. Bia da wt edydziewczynkom . Mao kt ra wyjdzie na podwr ze z

tych odwaniej szych i to tylko wtedy, gdy musi. Obsypuj j wtedy chopcy niegiem, krzyczc z radoci, jakb y przynajmniej zdobyli obwaro wan fortec. Wtakich chwilach stawaam, w oknie i przygldaam si. -ich bitwie.

Lecz gorzej byo, gdy sama musiaam wyj dosklepu. Prz emy ka am si wte dy po liskiej ciece, ado trot uaru . Takie wypr awy byy jednak nieczstei wychodziam z. nich zawsze cao, bo nawet nie bardzo mokr a. Wolaa m jed nak chodzi po koryt arzui. czeka dzwonka, ktry zawsze witaam z westchnieniem ulgi. Blochwna Krystyna, KI. I c.

Z PA NA HITLEROWCA

Moje ulu bio ne zwierz to pies. Lub i psa, poni e- wa jest lo najwierniejsze zwierz, ktre istnieje nawiecie. Chc pisa o moim psie, ktrego posiadaem

w czasie okupa cji. By to wilk. Mia em go zawsze wpokoju, gdy spaem, siada przy moim ku i nikogonie dopuszcza. Chodzi zawsze ze mn, a na we t kiedy szedem do szkoy, szed za mn.. Przez cay czasczeka cierpliwie, a si skoczyy lekcje i razem szlimy do domu.

Gdy wojska hitlerowskie ponosiy klsk za klsk, by li u nas onier ze niemi eccy na kwa ter ze. Kiedy odjedali, porucznik niemiecki zabra mego psa.Bardzo paka em, ale po dwch dniach przylecia

Lu ks do domu . Chc to kr t ko opisa. Przychodz;ze szkoy i patrz pies sobie ley spokojnie na moim. ku i pi. Led wo go pozna em, wycie czony,

7


8/14

zmcz ony, z wielk ran na nodze. Gdy mni e ujrz a,sko czy na mni e, a si prz ewrci em . Od tego czasupolubi em go jeszcze wicej . Kied y wojska niemie ckie cofay si, zobaczyem, poruczn ika, kt ry swegoczasu za br a Luk sa. Chodzi po pod wr zu i szukapsa, a gdy go ujrza, wycign z pochwy rewolweri zastrzeli go. By em ta ki zy, zrozp aczony, e wziem grub pa i chciaem si rzuci na hitlerowca, ale

gdy mi pogrozi broni, zrez ygno waem z tego. ako -,pywaem mego przyjaciela, gdy ju rosyjskie granatyhuc za y nad emn . Z. K. KI. I b.

ISKRA W POMIENIACH Wiosna! Po dugim let arg u zimowych mrocznych,

dni pierwsze ciepe promi enie kwietn iowego socapoczy rozdmuchiwa w nas, rozpala iskr modegonaszego ycia w pomie radosny, szczcia . Jak drze

wa wypuszczaj, nowe pczki, wiosenne odnogi, tak w nas zaczy rozwija si nowe uczucia, marzenia,nadzieje , proj ek ty na przyszo. Zdaw a by si mogo, e budzimy si ze snu do innego ycia, peni wiary we wasne siy i w promienn jasn przyszo.

Wiosna! Z chwil, dgy ostatki niegu zamieniaysi w kau wody znikajcej szybko, pocza si, budzi do ycia prz yroda , jesz cze w pobli u nieg lea, a ju biae gwki kwiatw podnosiy si do soca, goszc wiatu, e krlewna wiosna nadesza.

Za jej tchnieniem gazie drzew ciemniej, zdajesi, e mona wyczu krce w nich soki. Rowy, ki,tra wni ki, okrywa wiea, zielona szata. Ziemi a oddycha pen piersi. Po na d obsz ara mi pl uno si si specyficzny zapac h ycia, zapa ch wios ny! Naw et mid zymroczne mury miast, do wilgotnych ciemnych suteryndociera powiew wiosennego wiatru.

Futschik Elbieta, KI. III.

PAMITNA NOC

Ojciec i brat najmodszy byli w lagrze w Kokoszkach. O dwch braciach starszych nie mia am adnej

wiadomoci, suyli w wojsku niemieck im. Jak o 15-letnia dziewczynka wraz z 60-cio letni matk byam W obozie w Pustelniku.

Noc kwiet niowa zalewa a lager. Ch mu ry wype niy kotlin sklepienia lobrzym i czar nymi zwaami ustay si w swej onicy i wiat zda si mart

wym morzem urok w. Na zboczu przezieraa przezmroki rzeka Drwca, pena bkitw gbokich, szkliasi niemiaa pod usk nocy, i na tle majaczyy kuli

ste kon tur y sosen i wierkw. Zega r wyb i 5-t godzin na d ra ne m. Cay obz zbudzi si. Wnet zaczlisi uwija na okoo bar ak w ludzie jak mrwki. Jed nipieszyli do Drwcy po wod, drudzy godni biegli jakdzikie zwierzta do kuchni po kawaek chleba suchego. Por ane k by pikny. Pt aki wiergota y zgiekli wie, sejmikoway w lesie. Koncert srebrzystych dzwoneczkw gar dlan ych rozl ega si po sennym, w blaskach wypoczywajcym lagrze.

Nagle jak grom zabrzmia rozkazujcy gos hitlerowca : Don ner wet ter ! p r dko do pracy, co tu robicie,moe ma m wa m dzi spr awi Pri ma Aprilis? co wy,psy polskie! Wycign pistolet i zacz strzela na

okoo nas. Chcc nie chcc zabr ali my si do prac y.Min dzie. Wiecz orem po cao dzie nny m tru dzi e ipracy, bez mycia i picia zsunam si, w rg barakui znuona zasnam.

W nocy ocknam si, przypomniaam sobie so wa, ktre wypowiedzia mj brat najmodszy, gdy za bierano go do Sztutthofu.

Siost ro nie pacz... ja wr c, pomszcz, si...pomszcz, si za braci, ojca, matk i ciebie, gdziekol wiek bdziesz , odna jd c i i uwiozi z sob. Te sowa brzmi ay mi zawsze w uszach. Czsto zap yty waa msama siebie: gdzie jes t br at ? Czy przek rad li si do od

dziau partyzanckiego w okolice Pustelnika, i niedugo wyrwie mnie ze szponw hitlerowskich?

Tej nocy z sercem, dr cy m popi eszy am nadrzek . Zrazu nios a mni e nadz ieja zota, lecz gdy zbliyam si do wody, nie dostrz egam nic. Rzeka umiecha a si do mn ie zocicie. Nie kie dy dzikie gobie,kawki i kaczki szyboway nad gow, szczliwe, wolne, wzniesione pon ad morza niedoli ludzkiej. Czasem wietrzyk wpada znienacka w, smugi gaikw i jakpsiak, szeleci, chrzci} tajemniczo i ludzkim szeptem powtarza sowa:

Nie pacz, ja pomszcz si,... Wstpia we mnie smtna cisza nocna i przeszy

dreszcz lodowaty, bo zdao si, e jaki wilkoak zoliwy mu sn mnie cichym gosem: nie yje... nieyje, spocz ywa tam , gdzie dale ko w Sztu tthof ie. zyspy ny mi po twarz y, ale pomy la am sobie: Moe brat yje... i strudzony idzie borem lasem, biedny mj bra t koch any . Coraz ciemniej robi o si na wiecie.

Rap te m pr ze da r cisz wist od str ony lasu. Otaram zy i caa w oko i ucho zamieniona, pochyliam sinap rz d. Ze rw a am si na nogi. C to? szelest.

Boe! brat mj, bra t mj !Hejha krzyknam a echo odbio si o pyt

wody, lecz jakby wicher skrzydlaty ogarnia mnie tysicem iskier radosnych, porywa w krain; czarownych

bani. Nareszcie. wisnem, by ci oznajmi, e nadchodz,... Wrciem z lagru... Mw ie m z ojcem, a teraz przyszed em Ci wyzwol i. Gdzie mam a, m w czy yje

jeszcze, gdzie jest, musz biec oznajmi, i przyszedem cay zdrw...

Duszyska Apolonia, KI. I b.

WIOSNA YCIA

Wiosna tego roczn a prz ysz a do nagl e. W cigukil ku dni zmie nio si wszy stk o nie do pozn ania. Szczeg lnie u nas w Gr kac h daje si; ona odczu. Do

pobliskich jeziorek przyleciao dzikie ptactwo i napenio okolic wrzask iem . Ozimi ny zieleniej, ugor y pokrywaj si zielon trawk, z pomidzy ktrej wyklu

waj si sto krot ki. Pcz ki na drz ewac h poczynajrozwija si. Soce wieci coraz mocn iej , coraz du ej. Rolnicy wycigaj zardzewia e narzd zia i rusza j w pole. Od rana do nocy warczy po pagrkachtr ak to r. Gospo darz e piesz z zasiewe m, kad y wyciga ostatnie ziarno, bo wie, e jak posieje, tak izbierze.

Po polach biega rozradowana dzieciarnia nie wiadomo skd siej tyle tych dzieci, wzio. Moje modszesiostry caymi popoudniami na dworze, nie maj te

ochoty nic robi i wszystkie zajcia na mnie spadaj,ale niec h sobie uyj pk i maj ochot. Ojciec caymidniami, gdy nie jest w szkole, zajmuje si gospodarstwem. Ma wiele kopotw, bo na wszyst ko brak


9/14

fundusz w. Babci te przyby o si. Prz ez ca zimchorowaa, ale teraz, gdy na wiecie taka pogoda iwiee powietrze, to i babci wraca otucha, a z ni siy.

Najwicej kopotw ma matka; od rana do nocyna nogach, a rzad ko kiedy spocznie. Co do najstarsze jsiostry, jest ona niezbadana, widz tylko, e pilniejzabra a si; do nau ki. I we mnie te nas ta a wiosna;z ni zaczam szesnasty rok, i wiosn ycia. Doty ch

czas yam jak gdyby bez celu, bo nie miaam wytknit ej drogi. Teraz zaczynam myle o zawodziedla siebie, zaczynam rozumie, czym jest dla mnie nauka. Pamita musz, e jak sobie pociel, tak si

wypi; e jak przygotuj si do ycia tak je przejd.Zdaje mi si!, e jestem tym, rolnikiem wiosnujcym, wic pami ta musz o zbiorach. Ogarn ia mni e jakilk przed tym co bdzie: czy ja wystarczajco przygotuj si do ycia.

Cigle jeszcze pocigaj mnie dziecinne zabawy,a mi wstyd przyzna si, bo mam ochot biega razem z dziemi po polu. I jest em teraz taka zm ienn a:czasem jestem cierpliwa, czasem nie, czasem powana,czasem rozbawiona, czasem wesoa, czasem smutna

i tak naprzem ian . Ale to jest wiosna, a na wiosn wie j wiatry zmienne.

Zofia Warcholwna, Kl. III.

WALKA

Po lekcjach ze wszystkich klas wysypuj si uczniowie i uczennice. Niejedni si miej, cieszc si,e dobrze odpowiedzieli profesorowi na kade pytanie.Inni znowu e zdoali unikn pytania, gdy ich

dzwonek wybaw i. Niejedni s. smut ni, bowiem dniatego wanie im si nie powiodo. Ka dy teraz pieszydo domu. Ja, zaraz po powroci e zjadam popiesznieobiad, ktry ju na mnie czeka i od razu zabieram sido lekcji. Wypr acowa nie z polskiego zrobiem, geografii sie nauczyem, no i dotychczas wszystko poszoskadnie, a nagle przy mate maty ce utkne m, Oto

w tej chwili zajrzao sonko do mego pokoju, wrbelek zawie rka za oknem i nie wyt rzy ma em, Co nie widzialnego odwrcio moj, uwag od lekcji. Mylimoje pogoniy w dal i pomylaem sobie, jak piknieto musi by teraz w parku, na polu lub lesie . Mylimoje popyny daleko i zobaczyem w nich ki, pokry te wie zieleni. Dalej zoba czyem rzek, sre

brzc: si w socu milionem brylantw. I nagle obraztak wesoy i przyjemny zmieni si; na przykry i smutny. Zobaczyem w mylach Warszaw zburzon i natychmiast signem wspomnieniem do przy krychchwil okupacyjny ch. Stan mi przed oczyma jak y

wy, krccy si czsto gestapowiec w swym wstrtnym mundurze, postrach naszej dzielnicy i wieleinnych przykrych momentw z tego okresu odnowiomi sie w pamici. Machnem gniewnie rk i wtem kleks duy niebieski kleks zrobi si skutkiemmojego gwatownego ruc hu i to mnie moment alnieocucio. Opr zyt omn ia em i zaczem, szuka ra dy nato wiel kie nieszczcie, bibu y! Ja k na zo, gdziesi zapodziaa. W kocu wy ta r em kleks i zab rae m

si do dalszej pracy. Niestety , nie mogem jej wykona, co mn ie drczy o. Ale co? Na oknie brz cz aa

muc ha. Czy ona bya tem u winn a? Zaczem, j, chwyta. Nic z tego. Ucieka na gr ne okienka. Postawi-em sobie krzeso i dalej rozpoczo si polowanie. Byem jeszcze o tyle niezgrabny, e przewrciem krzeso, na kt rym staem. Run em jak dugi na ziemii nabie m sobie porz dnego guza. Ale z guzem przy-sza wcieko. Tak dugo gn ae m nieszczsn much, a j dostaem . Z tri umf em zaniosem j do

biurk a i tam ch ciaem j zabi. Wosy mi opady naczoo, wic podgarnlem je rk do gry i przy tymruc hu nagle spojrza em na obraz Serc a Jezusowego.Str uch lae m. W mojej rce draa muc ha o swoje ycie. Nie, zabi jej nie mogem, gdy Pa n Je zus tam

w obrazku przem wi do mnie w mych mylach: N ieczy tego, wr do zadania, a na pewno je rizwiesz".Puciem j i zabraem si), przeegnawszy si! uprzednio, do na uki . Uda o mi si zada nie dobr ze rozwiza.Zamy kajc zeszyt, gboko odet chn em : nareszcie!...a mucha brzczaa na oknie.

Mar ian Widomski, KI. II b.

Kacze Doy

Gmina Sworne Gacie

Szanowny obywatelu Radachturze!Siadm do stoa i psira sie chytm bo am

sie dowiedziaa e bodaj i Pan chce sia obani.M m i ja cha do tego stanu wiac pisza do Panalist, a moe z tym do rych tu do dzi m. A wiac jazdom wysoka ciamna brunetka, mom czorne oczya figura to mm jak pa nia nka, e ja k w niedzielaz kocioa wylyza to wszykie ludz ie na mnie lep-

sie wywalaj.Doma to my se tera dycht dobrze stojim cho

zanim sie do swoji pracharyji dochrapelim to ojciecu pana za parobka suy a matka na dachlnka gasipasa. Ter a mm y swoich psian morg w, na tymchaupa, dwa szkapy, jedna klampa, dwa winie i tro-cha kurw. Mm dwa siostry i trzech bratw. Siostrysie dycht wszystkie obanili a z bratw jano jedan.Dr ug i suy we wojsku i lata na fligrach a trzeci jekulawy i chwyci sie dycht lekiego chleba bo je zapsisark a u recenwalta. Mus za i Pa nu to napsisa, e wyprawy mm te ju trocha. Do spania mm wyry,do jak w i ma nt lw knag i a po mo im weseliskudostana od ciotki Melci jednego cielaka i prosiaka.

Do arcia ty co wyry chtowa potrafsia. Nafrysztyk zayrka i gla chleba, na maltych klsk walbo bul ww na szpyrach a do wieczerzy sie tyco znadzie.

Szanowny obywatelu: prosz jak Pan zamanw-szy w naszy wsi bandzie i kiele naszy chaupy p rzecho dzi to niech Pan do nas wst mpsi . U nasdwierze s durc ham apan. Ted y bym tak rychtycho naszym weselisku pogadeli.

Pozdrawiam Pana przez koszyk od wininiech sie Pan wnet namyli.

Z powaaniem

Marcjanna Sroka

9
http://ch.orowa.ila/http://ch.orowa.ila/


10/14

Bakterie s to twory drobne, niewidzialne goymokiem, jedn okom rko we, najb ardzie j zblione pod

wzgldem fizjologicznym do grzybw. Komrki skadaj si z cienkiej bony, wewntrz zawieraj plazm prze wa nie bezbar wn. Do dzisiaj nie rozstr zygnito, czy bakterie posiadaj jdra (wystpuj maje

kuleczki w ksztacie jdra). Niektre bakterie posiadaj zdolno ruchu przez wytwarzanie cienkichrzsek protoplazm atycznyc h. Rozmnaaj si przezpodzia, rozszczepienie podune, lub poprzeczne swego ciaa i std otrzymay one nazw; grzybkw roz-szczepkowych. Nosz one te nazwo drobnoustrojw lub mikrobw. Pasteur, uczony francuski, wykrydwa rodzaje bakterii:

1. a e r o b a drobnoustrj, yjcy tylko w dostpnie powietrza,

2. a n a e r o b a drob nou str j, kt ry ginieprzy dostpie powietrza

Bakt erie odgrywaj wielk rol w gospodarce,

np. bakterie nitryfibaeyjne pobieraj azot z powietrza.

Bakterie moemy podzieli na kilka grup:1. Z i a r e n k o w c e kulistego lub jajowa

tego ksztatu. Zalenie od jego czy lec pojedynczoczy po dwa mwimy o mono- i diplokokach,

Jeeli s poczone acuszkowato, nazywamy je paciorkowcami, jeeli maj skonno do czeniasi w krupki albo zlepki w ksztacie winogron, to da

jemy im nazw gronkowcow.2. L a s e c z n i k i paec zki. Nie kt r e z n ich

wyrastaj na dusze nitki nibynki.3. K r t ki krtk ie zgite laseczki, ktr e

naley uwaa za niedoskonale formy krtkw, lubich odamki nazywane mtwikami.

Bakterie stay si przedmiotem oglnego zainteresowania od czasu Pasteura, bakteriologia staa sikonieczn nauk dla ludzkoci. Jednak Loeuwenhoekporaz pierwszy ujrza tajemniczy obcy wiat, zaludniony tysicami istot najrozmaitszego ksztatu i gatunku Anto ni Loeuwenhoek nieznany prawie nikom u, wspominany bardzo rzadko, zasuy na miano pier wszego pogromcy bakterii. Urodzi si w Holandii,o yciu jego niewiele wiemy, uniwersytetem jego bysklep okciowy, w kt r ym wystpowa} jako sprzedawca. Wiek XVII.

Przyjemnie jest widzie przez mikroskop przedmioty powikszone. Dzi uczony kupuje sobie no

wiutki mikroskop, patrzy przez soczewk i robi swo je obserwacje. Ale Loewenhoek, ten pracowa nad ty-gielkami, ranic sobie palce, szlifowa sam szkieka(miay one zaledwie 1/8 cala w rednicy). Wytrwaodaa mu nagrod, pierwszy zobaczy w kropli wodyobcy wiat, ktry y i rozwija si. Zapisa to sowami najmniejsze z owych stworze jest tysic razymniejsze ni oko dorosej wszy". W jednej kropli

wody zaprawionej pieprzem mieci si przeszo2 mil. 700 tys. ywych istot. On te przekonaj si, e

bakterie gin. w tern. 100 C. Wykrycie mikroskopudao ludzkoci wiele, po czci dao bro z wrogaminiewidzialnymi, a groniejszymi od widzialnych.

Koeller z Jeny zbudowa specjalny aparat, wycznie dla celw naukowych. Jest to rodzaj aparatu

fotograficznego poczony z mikroskopem. Po sfotografowaniu mamy obraz dwa razy wikszy, ni widziany przez mikro skop. Obchod zenie si z tak imapa ra tem wym gaa wielkiej ostronoci. Pra ce nadfotografowaniem bakterii przeprowadzane s w nocy,gdy miasto jest upione i niema ruchu ulicznego po

wodujcego wibracje gmachu.Bakterie maj zdolno otorbiania si prze

chodzenia w stan ycia, tajonego, tak jak pierwotniaki: pantofelki cysta, siemi. S to postacie wegetac yjn e". Te za mus imy odrni od zarodni kw,ktre gin dopiero w temp. 150 st. C. dziaajc przezcztery godziny, para wodna o temp. 100 st. C. tpitylko postacie wegetacyjne, a nie zarodniki .

Drobnoustroje rozwijaj si, po czci na mart wym podcielisku organiczengo pochodzenia np.:zwierzcych lub rolinnych trupach w wdzie. Na zywamy je pasorzy tami trupiem i saprofitami.

W przeciwiestwie do pasorzytniczych drobnoustro jw, ktre yj w cielea wyszych organizmw. Dopasor zyt w nale zaraz ki chorb infekcyjnych, kt

re te nazywamy drobnoustrojami chorobotwrczymi. Niektre bakterie wywouj w swych poywkachpewne przemiany chemiczne: gnicie biaka fermentacja octowa alkoholu, mleko wa cukr u mlekowegozale od dziaania bakterii. Niektre bakterie wytwarzaj gazy i barwiki np.: gronkowiec zocisty wyrabia barwnik zoto ty, Prcz tego bakterie wyrabiaj pewn e ciaa zasadowe zwan e ptoma inam i.Daleko szkodliwsze od ptomain baterii s toksyny niektryc h bakterii chorobotwrczych. Toksyny te sproduktami przemiany materii, a po czci wydzielinami bakterii. Dziaanie bakterii w organizmach mona wytumaczy w ten sposb, e wytworzone przeznie trucizny w otoczeniu miejsca zakaonego Wywo

uj uszkodzenie i obumarcie tkanki, mog te przenikn do krwiob iegu wyrzdz ajc szkod caemuorganizmowi i spowodowa najrniejsze objawy chorobowe, midzy innymi, gorczk, Laseczniki bonni-cy rozmnaajc si w gardle wytwarza toksyny,kt re przeszedszy do sokw organizmu , powodujcikie objawy chorobowe. Organizm moe wyrabiapewne rodki obronne przeciw bakteriom, a miano

wicie takie, kt re czyni truc izny bakt ery jne nieszkodliwymi antytoksyny i po drugie takie, ktre zwracaj si przeciw samym bakteriom, szkodzim, zabijaj i rozpuszczaj. Toksyna i antytoksyna w pewnych stosunkach ilociowych cz si ze sobna obojtn, mieszanin. Bakterializmy powstaj pod wpywem zarazkw wkraczajcych do tkanek, ktre warunkuj nabyt czynn odporno. Mog one niszczy i rozpuszcza ten gatunek baterii, pod wpywemktrego powstay. Jeeli np. morskiej wince zapo-moc wstrzyknicia wcielimy laseczniki cholery, a poupywie 2 4 tygodni wstrzykniemy tej wince do jamy brzusznej znw b. zoliw elaseczniki cholery,to one znikn: w przecigu krtkiego czasu, mianowicie rozpuszcz si. winka nie choruje, poniewa miaa nabyt odporno przeciw zaraz kom cholery.

Wkraczajce do organizmu bakterie gin nie tylko wskutek dziaania,znajdujcych si we krwi substancji bakteriobjczych, ale i pod wpywem komrek,

ktre mog poera bakterie i zniszczy je w swoim wntrzu ; komr kami takimi s przede wszystkim

10


11/14

wieloksztatnojdrzaste leukocyty biae ciakakrwi, od 5.500 8.000 w 1 mm sze., w odrnieniuod czerwonych ciaek krwi erytrocytw, ktrych

w jednym milimetrze jest do 7 mil. Leukocyty wyra biaj nieprzy jazne dla bakt erii pro duk ty (leukiny)z pytek krwi powstaj.take bakteriobjcze substancje.

Jednym z pierwszych uczonych, ktry wynalaz

dzielne fagocyty" ciaka uodporniajce byEliasz Miecznikw. Miecznikw majc lat 27 (1888 r.) by ju- profesorem zoologii na uniwersytecie. Gorcyzwolennik darwinizmu. Kiedy razu pewnego siedzcnad mikroskopem nad brzegiem cieniny meksykaskiej, obserwowa komrki modziutkiego zwierztka morskiego, przysza mu myl, e komrki te musz mie jakie znaczenie przy zwalczaniu obcych ciai szko dnik w. Posta nowi } przekona si, czy jego spostrzeenie jest suszne. Wzi kolec rany i wbi wciao zwierztka. Nastpnego dnia przez mikroskopujrza mnstwo owych bezbarwnych komrek, ktrechciay pochon i unicestwi obce ciao. W ten sposb dziki dowiadczeniu stwierdzi on, e fagocyty

komrki poerajce powoduj odporno w ciele czo wieka i zwierzcia; t rol speniaj u nas biae ciaka krwi.

Ple, jak wszystkie drobno - ustroje, wywoujefermenty. Wiele dowiadcze w tym kierunku czyni}francuski uczony Pasteur (1822 1895). Syn garbarza wsiowego, lata swojej modoci spdzi we Francji, majc lat 28 obj katedr chemii uniwersytetu

w Stra ssbu rgu. Nie odrazu zacz si inter esowa bakteriami. Pierwsze prace dotyczyy zalenoci midzy budow krysztaw a ich wasnociami. Dopierogdy jeden z gorzelnikw uda si, do niego z prob,szukajc u niego pomocy, nie odmwi mu, ale za

bra si; do tak wanej kwestii. Wino tego gorzelnika

zaczo si psu. On za traci b. duo. Nie widzcprzyczyny, uda si do Pasteura. W bre w opinii uczonego niemiec kiego Liebiga,

Pa st eu r lczc nad mikroskopem udowodni, eprocesy fermentacyjne, kinicie mleka, powstawaniealkoholu z cukru lub sodu, psucie si wina, wreszcie

wszelkie procesy gnilne s rezultatem dziaalnoci yciowej drobnoustrojw niewidzialnych goym okiem,ale za to rojc ych si; pod szkie kiem mik ros kop u.

Pasteur sta si twrca nauki o yciu tych dro bnoustrojw, (drody czy bakterii), czyli tak zwanej bakteriologii. Od niego pochodzi tak zwana pasteryzacja czyli wyjaawianie rodkw ywnoci,przez ogrzewanie do temp. 70 st bo wtedy ginprawie wszystkie drobnoustroje. Wykaza on nonsen-sowno mniemania, jakob y drobnous troje rodziysi same z siebie np.: glisty z misa. Poprzednikiem

jego by Spaianzanni, woski bakteriolog w wieku 17,ktry po czci udowodni, e bakterie musz, mierodzicw.

Panowa o wwczas mniemanie, w co wierzonowicie, e wystarczy zabi modego byczka, pochowa 'go w pozycji stojcej, a po miesicu z rogw jego

wyfrunie pszczeli rj. Byy to pojcia dla nas b. dzi wne, ale musimy wiedzie, e Niewidzialne Towarzystwo Krlewskie", zaoone w Anglii, wierzyo

w to wicie, nalea do niego twrca wiedzy chemicznej

Robert Boyle oraz Izaak Newton. Pasteur udowodni,(Cig dalszy w nastpnym numerze)

wito Owiaty 1 3 maja.Dnia 22 marca b. r. Rada Minist rw, na prob

Obywate lskiego Komitet u wita Owiaty, ktryzorganizowany zosta na wniosek Prezydium RadyKsiki, powzia nastpujc uchwa:

Nawizujc do najlepszych tradycji odradzajcej si Polski, ktre znalazy wyraz w XVII

w. w pracach Komisji Edukacyjnej i demokra

tycznych reformach Konstyt ucji 3-go maja,a pniej w poczynaniach wszystkich epok budzenia si spoeczestwa do samodzielnego bytu.

Nawizujc do tradycji walki mas pracu jcych o narodowe i spoeczne wyzwolenie,ktrej symbo lem by dzie 1 maja, walki o pendemokratyzacj ycia, o upowszechnienie owiaty j dbr kulturalnych, uznajc w peni naglcpotrzeb podniesienia poziomu owiaty i kulturyprzy udziale najszerszych mas Na rod u, RadaMinistrw postanawia przeznaczy dni 1 3maja na doroczny obchd

W I T A O W I A T Y z tym, e w kady m rok u wysunit y bdzie

jeden z dzia w lub czynn ikw pracy owiat o wej, jako naczelny temat obchodu. W roku biecym temate m tym b dzie

ksika, ze szczeglnym uwzgldnieniem zagadnie bibliotek publicznych, w zwizku z wejciem w ycie Dek ret u o bibli oteka ch i opiecenad zbiorami bibliotecznymi.

Wyk on an ie niniejszej uchway powierzasi Ministrowi Owiaty, w porozumieniu z Ministrami Kultury i Sztuki oraz Informacji i Propagandy, w myl postanowie ObywatelskiegoKomitetu Swita Owiaty, zorganizowanegoprzez Rad Ksiki. W zwizku z powysz uchwa Rady Ministrw,

dnia 10 kwietnia b.r. zost a pow oa ny w Tczewie Powiatowy i Miejski Obywatel ski Komitet wita Owiaty.Przewodniczcym Powiatowego Komitetu zosta

ob. Edward Jagusiak Inspektor Szkolny.Na przewodniczcego Miejskiego Obywatelskie

go Komitetu zosta wybrany ob. Franciszek Szych-liski dyr. Gimna zjum i Liceum Oglnokszt accego.

Analogicznie na terenie caego powiatu zostay po woane Gmi nne Obyw. Komitety Swita Owiaty.

Komitety bd miay za zadanie organizowanieob ch od w i uroczyst oci zwizanych ze witemOwiaty w swoich rodo wiska ch.

W pierwszym rzdzie Komitety dy bd dogrom adz enia ksiek i fund usz w na organizacjmiejscowych bibliotek publicznych i towarzystw opieki nad bibliotekami.

Miasto Tczew posiada ju Miejsk Biblioteki Czytelni im. Uczestnikw Walk o Niepodlegociprzeznaczon w pierwszym rzdzie dla doros ychczytelnikw, ktra powstaa dziki wysikowi ZarzduMiejskiego i tutejszego spoeczestwa.

Modzi e wszystkich zakad w naukowy ch naterenie m. Tczewa , jak rwnie w powiecie, oczekuje

jeszcze cigle na ksik.Niech naczelnym hasem wita Owiaty na

naszym terenie stan si wezwania:Stwrzmy Centraln Bibliotek dla uczcej simodziey.Modzie czeka na ksik polsk.Szkoy bez bibliotek to twierdze bez broni.

( N )


12/14

Wiadomoci miejscowe11. Hali na Guziska ,, 12 1/212. Edw ard Felini ak ,, 1213. Andrzej Prociewicz ,, 1014. Stanisaw Trb is ki 9 1/215. L. Fran kows ki 416. Bog dan Buzalski l1/217. Jerzy Puc ek 1

Piciu ostatnich graczy nie rozegrao wszystkich przewidzia-nych partii ktre uzn ano za przegrane walkowerem. Trzejpierwsi otrzymali dyplomy.

O dczy t o e r o ms k i mNau cz. Liceum Tad. Dw ora k wygosi w dni u 31 marca w auli Gimn . i Lic. Oglnok szt odczyt publiczy n. t. eromski jako artysta myliciel i pat rio ta" . Odczyty t ego rodzaj u przygotowywane s z myl gwnie o maturzystach , to te poza p p.profesorami gromadz przewanie mod inteligencj miastai amatorw literatury. Cena wstpu wynosi 10 z.

He n r y k S i e n k i e w i cz W ramac h tego samego cyklu odby si w dni u 7 kwietnia

odczyt o Sienkiewiczu, ze specjaln ym uwz gldn ienie m odbiciasprawy chopskiej i walki ze wiatem germaskim, jak przed-stawa w swych powieciach ten najwikszy pisarz polski.

Kronika Szkolna

Liga Mo r s k aKo o Ligi Morskie j przy tutejszy m Zakadzi e powsta o z

pocztk iem marca b. r. Dni a 17. 3. odb y o si zebran ie organizacyjne, na ktrym dokon ano wy boru zarzdu. Na stpnieomwiono cele i zadania Ligi Morskiej w ogle i na terenie zakaduZaproj ektow ano szereg referatw zwizanych z morzemi spor tem eglarskim. Poza tym zamierza Liga Morska urzdzi wycieczk statkiem do Gdaska, w celu zwiedzen ia port u. Pro jekt ten spotka si z ogln aprobat zebranych i sympatykw

Z. G. K. S.Prowadzi stae treningi siatkwki, za treningi lekkoatletyki

bd odbyway si na stadionie. Dziki systematycznym trenin-gom Z. G. K. S. ma nadziej wzi udzia z powodzeniem wprzyszych zawodach.

G. K. S.

Ost atn io powsta a przy G. K. S. sekcja jun ior w, liczca30 czo nkw . Sprawno ich fizyczna jest ko ntr olo wan a przezseniorw tego klubu . Cay G. K. S. odbywa regularne treningi

Kko HistoryczneKk o Histo ryczn e powsta o 24. II. 46 r. Na pierwszym

zeb ran iu omawi ano cele i zadania kka, ktre ma swymi refe-ratami, wspomaganymi przez przezrocza pogbi wiedz tak wanej gazi nau ki jak jest hi storia, matka wszystkich nauki nauczycielka ycia. W najbliszej przyszoci zostan wygoszone 2 referaty o powst ania ch W opraco wan iu jest referat na tem at

Sprawa polsko niemiecka na tle dziejw polskich!

Rozrywki umysoweSzarada trudna

Czwarta pita i druga od meta",kiedy wysza na pierwsze i drugie , wycigali rycerze kolczugi co w powietrzu wisiao, jak metan.Rka druga i trzecia tak lnia;

serca ludu,

jak pite szste,chocia pierwsze pite mwiy,e znw natn ludzi, jak kapusty.Czwarte pierwsze czuy te burz;co tu gada , u sze trzeci ego I miaa to by w caej naturzecaa czyli wojna, kolego!

Torebki!Pocztwki i bilety wielkanocne .

Papiery pakowe! Torebki,

12

Podrczniki szkolne, pomocnicze i lektura dla wszystkich szki klas, ksiki powieciowe aktualne, naukowe , dla modzieyatrakcyjne opowieci, dla dzieci pikne bajeczki obrazkowe , dl arolnikw, praktyczne podrczniki na czasie, ksiki zawodowei praktyczne domowe, i duo inny ch w wielkim wyborze. Nu ty

najnowsze utwory.

Przybory szkolne, owki, stalwki, obsadki, kredki zeszyty, brulio.ny, bloki rysunkowe, notesy, wieczne pira, owki autom-cz t er o ko l o r o we i t. d. Przybory biurowe, papiery, maszynki do spinana aktdziurkacze, kaamarze, bibularze, agendy terminowe i t d. Ksigi kontowe i ha ndlowe. Bibua krepowa we wszystkich kolorach i duo innych artykuw w wielkim

wyborze.

K s i g a r n i a S p d z i e l c z a Z . N . P . T c z e w , ul . K o c i u s z k i 2 1 .p o I e c a

I . D Z I A . K S I G A R S K I , II. D Z I A P A P I E R N I C Z Y

Akademia Wielkopostna W niedzie l dni a 7. IV 46. odbya si w auli

gimnazjum mskiego przy ulicy Stalina akademia,urz dzon a staraniem ,,Caritasu'" przy farze w Krzya.

Przemwienie inauguracyjne wygosi dyrektorgimn p. Szychliski

Cz artystyczn otwara orkiestra P. K. P.Racem Neuvin la. Ch r Halka odpiewadwie pien i: O bon Jez u" i wita mowa Chryst usa", poczem wystpi li solici, uczn iowi e gimn . i Lic.Oglnok szta. cego. Hali na Zieliska (sopr an) wykonaa swoim miym gosem Ari z Mesja sza" Haen del'a , Stefan Ceyrowski (teno r) odpiewa Sta-

bat Mate r" Ch opi na . Pie, niezbyt szczliwie wybrana nie pozwolia modemu piewakowi wykorzysta swoich moliwoci, nakadajc hamulce dynamice jego gosu . Mi mo tego, przejcia w falset wykona z zadziwiajc precyzj i atwoci.

Po kilku minutowej przerwie, w cigu dalszymprogramu, odpiewa chr gimnazjalny pieni: T yktra sowem " i Powszedni spowie d" Psalm zXVI. w. Nas t pn ie Elbieta Milk (mezzo sopr an) wykonaa z uczuciem Mater dolo rosa ". Du et El bieta Milk i Stefan Ceyro wski, w pieni P odKrucyfiksem " wypad dobr ze. Szczeglnie modypiewak mg rozwin teraz peni swego gosu.

Wzrusze nie wywoaa w suchaczach recytacjaSkrzypce Matk i Boskie j", wyko nan a przez p. dyr.ukaszewskiego. Akademi zakoczya orkiestraP. K. P. Wieczorn Cisz" Jensena.

Akademia zostaa powtrzona we wtorek 9. IV. 46dla modziey szkolnej i szerszej publicznoci.

Spoeczestwo z gbokim zadowoleniem przy jo akademi, jako pierwsz powan pozycj w bilansie rozrywek kultural nych naszego miasta Spodzie wamy si i nie organiczy si on do tej jednej , aleprzy poparciu miarodajnych czynnik w, dostarczy naszemu miastu szeregu pod obn ych rozrywek muzyczno- wokalnych. , W B

Tu rn ie j s z a c h o wySekcja szachowa klub u sportowego Wisa " przeprowadzia

w marcu turni ej o mistrzo stwo m. Tczewa. Udzi a brao 17graczy. Uroczys te zakoc zenie turn ieju odb y o si dnia 17marca w kawia rni Neh rin ga. Pierwsze miejsce uzyska Tad.Dworak , drugi e Wa d. Bala, trzecie Guzi ski Alfons. Szczegowatabela przedstawia si nastpujco:

1. Tadeus z Dwo rak pu nk t w '292. Wa dys aw Bala ,, 273. Alfons Guzi ski ,, 254. Bolesaw Goleb ski ,, 235. Wit old Prociewi cz ,, 226 Rud oli Fitz 21 1/27. Pawe Pucek 208. Anto ni Nehri ng ,, 181/29. Zygmu nd Runowski ,. 151/2

10 Roman Watk owski 14


13/14

ad na torebk a to p ie rws zy krok do eleg ancki ego wy gl du ! Wsz elk ie fasony z pow ie rz ony ch mater ia w , przer bki ze starych toreb, repera cje, od w ie anie, ma lo wa ni e w yk on uj e sz yb ko i sol idnie tylko,

jedyna galanteria skrzana


14/14

Redaguje Kolegium redakcyjne. Redaktor naczelny Janusz PASIERB. Godziny przyj : redaktor naczelny: Wt o rk i i r o d y 1 1 1 2 godz.. sekretarka redakcji: w t o r k i , p i t k i i s o b o t y 10 .3 0 1 2 . A d r e s r e d a k c j i i a d m i n i s t r a c j i ; T c z e w , u l. 3 0 - g o S t y c z n i a , Gimnazjum i Liceum OglnoksztaI pitro, obok Sekretariatu.

Ce ny o g o sz e : Drob ne za wyr az z 3. Due 1/4 (125/90 mm. ) kolumny z 200.

Drukarnia w Tczewie, pod arz. Pastw., ul Kociuszki 21. telefon 1468 3

Mode ycie" jest nie tyl ko pismem modzie y szk rednic h,ale rwnie jedynym organem reklamy prasowej

w Tczewie i okolicy . Ni e naley zapomina , eprzyjmujemy take d r o b n e o g o s z e n i a

młode Życie - pismo młodzieży szkół średnich nr 4

Documents