monopol vedran
TRANSCRIPT
-
8/18/2019 Monopol Vedran
1/14
UNIVERZITET U BANJOJ LUCI
FAKULTET POLITIČKIH NAUKA, STUDIJSKI PROGRAM
SOCIOLOGIJE
SEMINARSKI RAD IZ PREDMETAOSNOVI EKONOMIJE
TEMA:
MONOPOL
Studenti:
Francuz VeranMan!" #$%anaKne%e&!" N!'$(aG&$zen Mar!)anaDra*a+ Verana Mentor: Pr$- Dr G$rana I(!"
#an)a Lu'a, O'.$/ar 0112-
I Uvod
-
8/18/2019 Monopol Vedran
2/14
Monopol
Ia'$ 3$4.$)! &e"! /r$) e!n!c!)a .r%!4.a, 'a$ ! &!+e n)e*$&!5 &r4.a, 6$%e 4e re"!
a .r%!+.e 3re4.a&()a $/(!' raz6ene 3r$!z&$a ! u4(u*a 3$4re4.&$6 n$&ca, na
'$6e 4e cena $r6!ra na $4n$&u 3$nue ! .ra%n)e- T$ )e 6e4.$ *e 4e 4re"u 'u3ac
! 3r$a&ac, 3r$!z&$n)a ! 3$.r$+n)a, 3$nua ! 3$.ra%n)a r$/e ! u4(u*a- S&! .! $n$4!
'$)! 4e u43$4.a&()a)u 6e7u .r%!+n!6 4u/)e'.!6a 6$*u /!.! $n$4! 3r$!z&$n$8
3$4($&ne 4aran)e !(! 6e7u4$/ne '$n'urenc!)e-
M$%e6$ re"! a '$n'urenc!)a 3re4.a&()a unu.ra+n)u 6$.$rnu 4na*u '$)a
3$'re"e .r%!+n! 6e5an!za6, a $n$4! 6e7u u9e4n!c!6a na .r%+.u 6$*u /!.!
raz(!9!.e 3r!r$e ! u.!ca)a-
M$*u za&!4.! $ /r$)a ! &e(!9!ne u9e4n!'a, .)- 'u3aca ! 3r$a&ca, 'a$ ! $ &e"e!(! 6an)e 6$*u"n$4.! 3$)a&e n$&!5, $ 4.e3ena e(a4.!9n$4.! 3$nue ! .ra%n)e, $
5e.er$*en$4.!, $n$4n$ 5$6$*en$4.! r$/a ! $ $4.a(!5 a'.$ra- U3ra&$ u za&!4n$.!
4&!5 .!5 a'.$ra ! 'ara'.er!4.!'a, )a&()a)u 4e ! raz(!9!.e .r%!+ne 4.ru'.ure, $n$4n$
.r%!+na 4.an)a- M! "e6$ 4e $&)e 3$4&e.!.! .r%!+.u ne4a&r+ene :ne3$.3une;
'$n'urenc!)e a 3$4e/n$ e.a()n$ $/ra!.! ! $/)a4n!.! 3$)a6 6$n$3$(a-
C!() ! 3r!6)ena $&e .e6e !6a &!+e4.ru'! zna9a) )er u3u"u)e na u9e4n!'e
e'$n$64'!5 a'.!&n$4.!, n)!5$&u !4c!3(!nu ! )e($&an)e, 'a$ ! na $*a7a)e na.r%!+.u-
II Glavni dio
1
-
8/18/2019 Monopol Vedran
3/14
Monopol
! Ne"avr#ena $on$uren%i&a
P$ ne4a&r+en$6 :ne3$.3un$6; '$n'urenc!)$6 3$razu6!)e&a 4e .r%!+.e *)e
3$4.$)e )ean !(! &!+e 3r!&ren!5 4u/)e'a.a, u9e4n!'a na .r%!+.u, '$)! 6$*u u.!ca.!na $r6!ran)e c!)ena ! '$(!9!na r$/a ! u4(u*a '$)e 4e nue !(! .ra%e- I6a)u"! u &!u
$&u e!n!c!)u raz(!'u)e6$ 4(!)ee"e $/(!'e ne4a&r+ene :ne3$.3une; '$n'urenc!)e<
=- M$n$3$(0- M$n$3$(!4.!9'a '$n'urenc!)a>- Du$3$(?- O(!*$3$(@- M$n$34$n- O(!*$34$n
B- Kar.e(
U 4.&arn$6 %!&$.u 'ara'.er!4.!'e 3$.3une '$n'urenc!)e 4e r!)e.'$ )a&()a)u-
Jean $ na)&e"!5 u.!ca)a e4!$ 4e u $/a (!/era(n$* 'a3!.a(!z6a 'ra)e6 =- &!)e'a
! 3$9e.'$6 =2- V!)e'a- Sa raz&$)e6 r$/ne 3r$!z&$n)e ! .e5n$($*!)e 3$)e!na
3reuze"a ra4.u, 'a$ ! n)!5$&$ u9e+"e '$)e 3$)e!na9n$ !6a)u na .r%!+.u- U
ana+n)e $/a u'u3nu 3r$!z&$n)u u 3r!&re! !6a 6an)e $ =1 3reuze"a +.$
!63(!c!ra a '$ncen.rac!)u ! cen.ra(!zac!)u 3r$!z&$n)e na 6a($6 3r$4.$ru !6a)u
&e(!'a 3reuze"a- O&a'&! u4($&! 4.&ara)u na4.ana' 6$n$3$(a- Iz ana u an.e5n$($*!)a 4e c!)en! 4&e &!+e, $' 4e 3r$!z&$n)a 46an)u)e- Su3r$.n$ $&$6 .r%!+.u
)e .r%!+.e 4a&r+ene '$n'urenc!)e u '$)e6 n!)en$ 3reuze"e n!)e $&$()n$ &e(!'$
a u.!9e na .r%!+nu c!)enu-
Su+.!na .r%!+ne 6$"! )e 6$*u"n$4. a 4e c!)ene 6!)en)a)u- Da /! na&e(!
3$.r$+a9e a &!+e 'u3u)u, 3r$!z&$7a9! 6$ra)u a 4n!ze c!)ene 3r$!z&$a +.$
u'azu)e na .$ a ne3$.3una '$n'urenc!)a ne zna9! a 3reuze"e !6a a34$(u.nu
'$n.r$(u na c!)en$6 4&$* 3r$!z&$a- Za 3r!6)er 6$%e6$ na&e4.! '$63an!)uC$ca8C$(a '$)a u u4($&!6a ne3$.3une '$n'urenc!)e 4&$) 3r$!z&$ 3(a4!ra 3$
c!)en! $ = KM- Kaa /! $&$ 3reuze"e 3$'u+a($ a 3r$a !4.! 3r$!z&$ za @ KM
$n$ /! 3r$3a($-
2
-
8/18/2019 Monopol Vedran
4/14
Monopol
!' Mono(ol
R!)e9 6$n$3$( na4.a(a )e $ *r9'!5 r!)e9! )ono" :)ean; ! (olein :3r$a&a.!;-
P$ 6$n$3$($6 4e 3$razu6!)e&a .a'a& $/(!' ne4a&r+ene '$n'urenc!)e *)e
c)e($'u3nu 3$nuu )en$* 3r!&ren$* 4e'.$ra '$n.r$(!+e )ean 3r!&ren! 4u/)e'.,
a na 4.ran! .ra%n)e 4e na(az! 6n$*$ 'u3aca- O&a'a& 6$n$3$( 4e 9e4.$ naz!&a 9!4.
6$n$3$(- U $&a'&!6 u4($&!6a na .r%!+.u ne 3$4.$)! &e(!'! /r$) 6a(!5 3reuze"a
&e" u'u3nu 3$nuu $re7u)e )en$ 3reuze"e- S.$*a 6$n$3$(!4.a, !6a)u"! u &!u
a )e )e!n! '$)! 3r$!z&$! ! nu! ne'$ $/r$, $re7u)e &!4!nu 3r$a)ne c!)ene-
Ku3c! 4e 4a6!6 .!6 ne 6$*u $'renu.! 'a ru*!6 3r$!z&$7a9!6a a(! 6$*u a$(u9e a ne 'u3u)u .a) 3r$!z&$ z/$* 3$&e"an)a n)e*$&e c!)ene, +.$ 6$%e
6$n$3$(!4.u $&e4.! u ne3$&$()an 3$($%a), 'a$ u ran!)e na&een$6 3r!6)eru-
P$4.$)e 6$n$3$(! '$ '$)!5 4e ! na 4.ran! 3$nue ! na 4.ran! .ra%n)e na(az!
)ean u9e4n!'- T$ )e .a'$z&an! /!(a.era(n! 6$n$3$(- Tu 4e .a'$7e raz(!'u)e )$+
)ena 4!.uac!)a ! .$ 'aa )e na 4.ran! 3$nue )ean u9e4n!' a na 4.ran! .ra%n)e n)!5
4a4&!6 6a($- Ta) $/(!' ne4a&r+ene '$n'urenc!)e naz!&a 4e '&az!6$n$3$(-
M$n$3$( 4e na)9e+"e )a&()a u 3r$!z&$n)! $n!5 $/ara !(! u4(u*a *)e ne 3$4.$)e4u34.!.u.!-
I4'()u9!&! 6$n$3$(!4.! 4u ana4 )a'$ r!)e.'!, a(! 3$4.$)e- Za )ean $ 3r!6)era
6$%e a 3$4(u%! ar6aceu.4'$ 3reuze"e '$)e )e $.'r!($ ne'! n$&! (!)e', na 9!)e
$.'r!"e 4e $)e()u)e 3a.en.- Sa6!6 .!6, .$ 3reuze"e 3reuz!6a 6$n$3$(, )er "e
$/!)en!6 3a.en.$6 $/!.! 3ra&$ na naz$r na (!)e'$6 4(!)ee"!5 ne'$(!'$
*$!na- Ve"!na $&!5 3r!6)era u'azu)e a 6$n$3$(!4.! ana4 3$4.$)e z/$* r%a&ne
za+.!.e- Me7u 6n$*$/r$)n!6 3r!6)er!6a 6$%e6$ u&r4.!.! ! a&an)e '$nce4!)a:3$&(a+"en)a; za ($'a(ne '$6una(ne u4(u*e, +.$ )e 3reuze"e '$)e $34'r/()u)e
$6a"!n4.&a &$$6- Me7u.!6 $&!6 3reuze"!6a '$n'uren.! (a'$ 6$*u uze.!
6$n$3$( )er .e5n$($*!)a ! nau'a na3reu)u, 3a 4e (a'$ 6$%e e4!.! a 4e 3$)a&!
3
-
8/18/2019 Monopol Vedran
5/14
Monopol
n$&a ar6aceu.4'a '$63an!)a 4a n$&!)!6, /$()!6 ! 3r!4.u3a9n!)!6 (!)e'$6- Z/$*
.$*a n!)ean 6$n$3$( n!)e 4!*uran $ na3aa '$n'urena.a-
M$n$3$(4'a '$n'urenc!)a u.&r7u)e 4e na $4n$&u 4(!)ee"e* $/ra4ca<
Mm=Qm
Q ≤1
G)e )e
-
8/18/2019 Monopol Vedran
6/14
Monopol
'! Nedovol&ni o,i) tra-n&e
P$)e!na 3reuze"a 4.!9u 6$n$3$( 3u.e6 ne$&$()ne .ra%n)e 'u3aca '$)! /!
$6$*u"!(! na4.ana' ru*$* 3reuze"a u 3$)e!n$) *ran! 3r$!z&$n)e- T$ $&$!$ 6$n$3$(a !a'$ ne6a 46e.n)! ! 3re3re'a za na4.ana' ru*$* 3reuze"a- U
4(u9a)u 3$&e"an)a .ra%n)e 3reuze"e 4e 6$%e $4n$&a.! 3$ u4($&$6 a 3r$!z&$!
e!'a4n$ 'a'$ za $6a"e, .a'$ ! za !n$4.ran$ .r%!+.e-
*! Na"tana$ (od uti%a&e) dr-ave
U $&$6 4(u9a)u r%a&a za'$n4'!, 3a.en.$6 !(! (!cenc$6 $*ran!9a&a n!&$
'$n'urenc!)e- Me7u 3r&!6 3re3re'a6a na u(a4'u ne'$* n$&$* 3reuze"a u
$re7enu *ranu )e 3$4.$)an)e r%a&n!5 $z&$(a, /ez '$)e u 4u+.!n!, .a 3reuze"a,
'a$ n! 6n$*e ru*e !n4.!.uc!)e, ne /! n! 3$4.$)a(a- U $4n$&! r%a&e )e4.e a
$z&$(a6a 3$4.a'ne 6$n$3$( ! 46an)! '$n'urenc!)u-
.! /ontrola nad vitalni) in(uti)a
Ne'! !n3u.! 4u &!.a(n! u 3r$!z&$n)! $re7en$* $/ra )er /ez n)!5 n!)e 6$*u"a
3r$!z&$n)a, 3$+.$ ne 3$4.$)! za6)ena, $n$4n$ 4u34.!.u. .!5 !n3u.a- Za 3r!6)er
6$%e6$ uze.! 6a.er!)a(e '$)! 4e '$r!4.e u 3r$!z&$n)! 9e(!'a- U'$(!'$ %e()ezara 3$4)eu)e ! &(a4n!+.&$ na .!6 &!.a(n!6 6a.er!)a(!6a '$)! 4u ne$35$n! za
3r$!z&$n)u 9e(!'a, $na )e u 6$*u"$4.! a 4e/! $/ez/!)e! 6$n$3$(-
0! Mono(ol lo$a%i&e
Za $&u 'ara'.er!4.!'u /!.n$ )e re"! a 4e $na e+a&a 3$ 4(u9a)n!6
$'$(n$4.!6a- Za ne'u 3r$!z&$n)u 3reuze"e !6a 6$n$3$( na !)e($6 *raa ! .$!4'()u9!&$ )er 3r$4.$rn$ ne6a 6)e4.a za '$n'urenc!)u-
P$4.$)e > &r4.e 6$n$3$(4'e $r*an!zac!)e '$)e na4.a)u 'a$ '$6/!nac!)a razn!5
!nu4.r!)4'!5 *rana u )en$6 3reuze"u, ! .$<
5
-
8/18/2019 Monopol Vedran
7/14
Monopol
! 1ori2ontalna $o),ina%i&a
P$&ez!&an)e razn!5 3r!&ren!5 )e(a.n$4.! '$)e !6a)u !4.u 3r$!z&$nu $4n$&u
4!r$&!n4'u /azu-
'! Verti$alna $o),ina%i&a
P$&ez!&an)e n!za uza4.$3n!5 )e(a.n$4.! '$)e 9!ne 3r$!z&$n! 3r$ce4-
*! /o),ina%i&a $o),ina%i&a
P$&ez!&an)e 5$r!z$n.a(ne ! &er.!'a(ne '$6/!nac!)e-
O&$ 4u 4a6$ ne'e $ a'.!&n$4.! 43r!)e9a&an)a 3$)a&e '$n'urenc!)e- P$4.$)! )$+razn!5 6e.$a '$)!6 4e 6$n$3$(!4.a 4(u%! a /! 4e zar%a$ na &r5u ! $ne6$*u"!$
'$n'urenc!)u a 4.a4a-
!. Pod&ela )ono(ola
P$4.$)! 6n$*$ a'.$ra '$)! u.!9u na 3$)e(u 6$n$3$(a +.$ 4e 6$%e 3$)a4n!.! u
4(!)ee"e 9e.!r! 4.a&'e na '$)e 4e 6$n$3$( !)e(!<
! Prirodni )ono(ol
P$4e/na &r4.a 6$n$3$(a '$)! 4e )a&()a 'aa )en$ 3reuze"e 6$%e 3r$!z&$!.!
u'u3nu 3r$!z&$n)u $re7ene *rane )e($.&$rn!)e ne*$ +.$ /! .$ 6$*($ u9!n!.! &!+e
3reuze"a za)en$- O&$ )e na)9e+"! ! na)($*!9n!)! $/(!' $r*an!zac!)e u 4(u9a)u
)e(a.n$4.! '$)a an*a%u)e &e(!'! 'a3!.a( ! 3ru%a )a&ne u4(u*e- Pr!6)er! za $&a) .!3
6$n$3$(a 4u &$$&$!, *a4$&$! !.- Sa raz&$)e6 .e5n$($*!)e ne'! 3r!r$n!
6$n$3$(! 3re4.a)u .$ a /uu )er 4e )a&()a)u '$n'uren.4'! 3r!&ren! 4u/)e'.!
:.e(e'$6un!'ac!)e, 6$/!(na .e(e$n!)a ! ru*!;-
'! Za$on"$i )ono(ol
6
-
8/18/2019 Monopol Vedran
8/14
Monopol
T!3 6$n$3$(a '$)! na4.a)e u.!ca)e6 r%a&e- T$ 4e e+a&a 'aa r%a&a 4&$)!6
3r$3!4!6a $re! a ne'a 3r$!z&$n)a /ue 3$&)erena 4a6$ )en$6 3r!&ren$6
4u/)e'.u- Pr!6)er 6$%e6$ 3$'aza.! na E(e'.r$!4.r!/uc!)! RS )er 4e )e!n$ $&$6
4u/)e'.u $z&$()a&a u&$z ! !z&$z e(e'.r!9ne ener*!)e-
*! E$ono)"$i )ono(ol
Na4.a)e '$ncen.rac!)$6 ! cen.ra(!zac!)$6 'a3!.a(a 3r!&ren!5 4u/)e'a.a-
.! O$to(od"$i )ono(ol
O&a 3$)e(a na4.a)e '$6/!nac!)$6 3r!r$n!5 ! e'$n$64'!5 6$n$3$(a 'aa
z/$* &e(!9!ne $3re6e n!)e rac!$na(n$ a 3$4.$)! &!+e 3r!&ren!5 4u/)e'a.a:%e()ezn!ca, raz&$ e(e'.r!9ne ener*!)e;-
!0 Mono(ol"$i "ave2i
Ka$ ne6!n$&n$4. ! $/!()e%)e .r%!+ne 4.ru'.ure 4a&re6en$* $/a, )a&()a)u 4e
6$n$3$(4'! 4a&ez!- U3ra&$ 'a$ 3$4()e!ca 3$4.$)an)a '$n'urenc!)e !z6e7u
&e(!'!5 'a3!.a(a, )a&()a 4e !n.ere4 a 4e 46an)! r!z!' ! a 4e 3$ $re7en!6u4($&!6a 3reuze"a 6e7u4$/n$ uru%u)u.
M$n$3$(4'! 4a&ez!, 3r!)e 4&e*a, 4e raz(!'u)u 3$ u%!n! .ra)an)a n)!5$&$*
43$razu6a ! 6$*u /!.! 3r!&re6en! :'ra.'$r$9n!; ! .ra)n!-
O4n$&na 'ara'.er!4.!'a 4&!5 3r!&re6en!5 6$n$3$(4'!5 4a&eza )e a 9(an$&!
zar%a&a)u 4&$)u 3ra&nu ! e'$n$64'u 4a6$4.a(n$4., a 4a6$ 3r!&re6en$ :na
$re7en$ &r!)e6e; re*u(!+u 3$)e!na 3!.an)a $ za)en!9'!5 !n.ere4a- Pr!&re6en!
6$n$3$(4'! 4a&ez! 4u< '$n&enc!)e, %en.(6en4'! 43$razu6!, r!n*$&! ! '$rner!- Tra)n! 6$n$3(4'! 4a&ez! .ra)n!)e, $n$4n$, na u%e &r!)e6e zna.n$
$*ran!9a&a)u 4&$)u e'$n$64'u 4a6$4.a(n$4. !(! 4e uru%u)u .a'$ a 4e $r6!ra
3$.3un$ n$&$ 3reuze"e :uz!)a;, 'aa 4e 3$.3un$ ! .ra)n$ *u/e 3r!)e.5$na !
7
-
8/18/2019 Monopol Vedran
9/14
Monopol
3ra&na ! e'$n$64'a 4a6$4.a(n$. '$)u 4u !6a(!- Tra)n! 6$n$3$(4'! 4a&ez! 4u<
'ar.e(!, 4!n!'a.!, .ru4.$&! ! '$ncern!-
!3 Mono(ol"$e %i&ene i )ono(ol"$i (ro4it
U u4($&!6a 6$n$3$(a c!)ene 3$ '$)!6a 6$n$3$(!4.! 3r$a)u 4&$)e 3r$!z&$e
4ar%e ! e'4.ra 3r$!.- Za&!4n$ $ .$*a a (! )e 6$n$3$( na 4.ran! 3$nue !(! .ra%n)e
:6$n$34$n;, raz(!'u)u 4e 6$n$3$(4'a 3r$a)na c!)ena ! 6$n$3$(4'a na/a&na
c!)ena-
Pr$a)na c!)ena 4e !zra9una&a na 4(!)ee"! na9!n<
PC =ck + ppf
G)e )e< ck – cijena koštanja; ppf – prosječan profit na nivou kamatne stope
Pr$a)na c!)ena u u4($&!6a 6$n$3$(a &e"a )e $ c!)ene '$)u /! $&e($ .r%!+.e
a u a.$) *ran! 3$4.$)! 4.an)e 3$.3une '$n'urenc!)e- Z/$* .$*a 4e 3r$!. '$)!
3r!4&a)a 6$n$3$(4'$ 3reuze"e 4a4.$)! $ 3r$4)e9n$* 3r$!.a u&e"an$* za !zn$46$n$3$(4'$* e'4.ra 3r$!.a-
M$n$3$(4'a 3r$a)na c!)ena 4e !zra9una&a na 4(!)ee"! na9!n<
MPC =ck + ppf +mpf
G)e )e< ck – cijena koštanja; ppf – prosječan profit; mpf – monopolski ekstra
profit
Za raz(!'u $ 6$n$3$(4'e 3r$a)ne c!)ene, 6$n$3$(4'a na/a&na c!)ena !6a
ru*a9!)u 4.ru'.uru- M$n$34$n4'a :&!+e u9e4n!'a 3$nue, )ean u9e4n!' .ra%n)e;
3reuze"a !6a)u 4a6$ )en$* 'u3ca '$)! !'.!ra c!)ene ! .a) 'u3ac z/$* 4&$*
6$n$3$(4'$* 3$($%a)a ne %e(! a 3r!zna c!)ene '$)e 3$nu7a9!6a $n$4e
8
-
8/18/2019 Monopol Vedran
10/14
Monopol
na$'nau .r$+'$&a ! $4.&aren)e 3r$4)e9n$* 3r$!.a &e" .e%! 'a .$6e a $4.&ar!
6$n$3$(4'! e'4.ra 3r$!. 3(a"a)u"! .a $/ra 3$ c!)en! n!%$) $ n$r6a(ne- Da'(e .a
6$n$3$(4'a na/a&na c!)ena 4e !zra9una&a na 4(!)ee"! na9!n<
MNC =ck + ppf −mpf
G)e )e< ck – cijena koštanja; ppf - Prosječan profit; mpf – monopolski ekstra
profit
!5 O"tali o,li%i ne"avr#ene $on$uren%i&e
P$re 6$n$3$(a 3$4.$)! )$+ raz(!9!.!5 $/(!'a ne4a&r+ene '$n'urenc!)e '$)!
za&!4e $ /r$)a u9e4n!'a na 4.ran! 3$nue ! .ra%n)e ! n)!5$&$* )e($&an)a na
.r%!+.u- Sa6!6 .!6 +.$ 4u $n! )en! $ $/(!'a, /!.n$ !5 )e 43$6enu.!- T$ 4u 4(!)ee"!
$/(!c!<
! 6uo(ol
Pre4.a&()a .a'a& $/(!' ne4a&r+ene '$n'urenc!)e *)e u'u3nu 3$nuu
'$n.r$(!+u &a 3r!&rena 4u/)e'.a- Ja&()a)u 4e u *rana6a *)e )e u(aza'
'$n'uren.a $.e%an- Su+.!na $&$* 6$e(a )e u .$6e +.$ 3$6enu.a &a 4u/)e'.a ne$z&$()a&a)u u(az n$&!6 3r!&ren!6 4u/)e'.!6a na .r%!+.e, 3a 4&$)e 3r$!z&$e
3r$a)u 3$ 3r$a)n$) c!)en! '$)a )e 6an)a $ 3r$!z&$7a9'e-
'! Oli7o(ol
Pre4.a&()a $/(!' ne4a&r+ene '$n'urenc!)e u '$)e6 ne'$(!'$ 3r!&ren!5
4u/)e'a.a '$n.r$(!+e c)e($'u3nu 3$nuu- Pr$!z&$! $(!*$3$(!4.a 4u !4.$&re6en$5$6$*en! ! !erenc!ran!- T!3!9an 3r!6)er $(!*$3$(a )e4.e .r%!+.e au.$6$/!(a-
P$4.$)e ! .a'$z&an! .a)n! $(!*$3$(! '$)! na4.a)u .a)n$ 9!)e 4e $r6!ran)e c!)ena,
3r$!z&$n)a, !$/a .r%!+.a 'r!)e $ $9!)u )a&n$4.!- C!() $&$* .a)n$* .r%!+.a )e4.e
9
-
8/18/2019 Monopol Vedran
11/14
Monopol
!z/)e*a&an)e ra.a c!)ena6a ! 6a'4!6!zac!)a 3r$!.a, a(! 6ana )e .$ +.$ )e .a)n$
43$razu6!)e&an)e u na)9e+"e6 4(u9a)u za/ran)en$-
*! Mono("on
T$ )e .a'a& .r%!+n! $/(!' u '$)e6 3$4.$)! 4a6$ )ean 4u/)e'., .)- Ku3ac na 4.ran!
.ra%n)e- Na)9e+"e )e za'$n$6 3r$3!4an$ a .a) 'u3ac 6$%e a u.!9e na c!)enu
3r$!z&$a- O&a) $/(!' 3$*$an )e za 3$)a&u e4.ru'.!&n$* 3$na+an)a na .r%!+.u
&ezan$ za 3$)a&u 6!.a ! '$ru3c!)e- U $&a'&!6 4(u9a)e&!6a .a) )ean )e!n! 'u3ac
)e na)9e+"e r%a&a-
III Za$l&u8a$
10
-
8/18/2019 Monopol Vedran
12/14
Monopol
Iz 3r!)e.5$n!5 (e'c!)a 4.e'(! 46$ &e(!'$ znan)e $ .r%!+.u, '$n'urenc!)! na
.r%!+.u ! .$'$&!6a $r6!ran)a c!)ena- M$n$3$( 6$%e6$ e!n!4a.! 'a$ ne$4.a.a'
'$n'urenc!)e, ne$4.a.a' 4u34.!.u.a za .r*$&!nu :r$/a !(! u4(u*e; !(! 3$4.$)an)e6
u(azne /ar!)ere na .r%!+.e 'a$ +.$ 4u 3r!r$n! 6$n$3$(, 3a.en.! !(! za+.!.e-
O'$
3ee4e. '$r3$rac!)a a6er!9'e 3r!&ree, 6e7u '$)!6a ! ne'$(!'$ 6u(.!nac!$na(n!5
'$63an!)a $6!n!ra)u e'$n$64'$6 ! 3$(!.!9'$6 4cen$6 A6er!'e- Ta'&a
4!.urac!)a )e ! na 6e7unar$n$6 3(anu- N)!5$&a .e%n)a za 4.a(n$6 e'43anz!)$6
3r$!z&$n)e ! $4&a)en)e6 n$&!5 .r%!+.a 3$4(e!ca )e na4.$)an)a a 4e 6a'4!6!z!ra
3r$!.-Ta'$7e, 3r$+!r!(! 46$ a43e'.e u &!u 3$4()e!ca 6$n$3$(a 'a$ +.$ 4u 3$ra4.
e'$n$64'e nee!'a4n$4.! !(! *u/!.a' !)e(a 3r$!.a u4(!)e 3$ra4.a c!)ena !
46an)en)a '&a(!.e.a 3r$!z&$a- Me7u na)/!.n!)!6 4.&ar!6a )e4.e 3r$+!ren)e znan)a
u 3$*(eu .r%!+.a ! 45&a.an)e n)e*$&$* zna9a)a za 3r!&reu 4&a'e e'$n$6!)e-
SADRAJ
11
-
8/18/2019 Monopol Vedran
13/14
Monopol
I Uvod =
II Glavni dio --0
=-= Ne4a&r+ena '$n'urenc!)a 0=-0 M$n$3$( -->=-> Fa'.$r! '$)! $&$e $ na4.an'a 6$n$3$(a ----?=-? P$)e(a 6$n$3$(a =-@ M$n$3$(4'! 4a&ez!-------B=- M$n$3$(4'e c!)ene ! 6$n$3$(4'! 3r$!. --=-B O4.a(! $/(!c! ne4a&r+ene '$n'urenc!)e -2
III Za$l&u8a$ -==
LITERATURA
12
-
8/18/2019 Monopol Vedran
14/14
Monopol
:=; #e4(a", S- M!(an, Pe.'$&!", T$$r< Meunarodna ekonomija i finansije,V!4$'a 3$4($&na +'$(a 4.ru'$&n!5 4.u!)a, Ča9a' 011-
:0; I&an!", M(aen; Jena', J$&$, N$)'$&!", Če$