ngang bằng lãi suất chương 3

3. MỐI QUAN HỆ GIỮA LÃI SUẤT VÀ TỶ GIÁ

A. Mối quan hệ giữa lãi suất và tỷ giá

Học thuyết Ngang bằng lãi suất (IRP)

Nội dung học thuyết:

Hoạt động đầu tư hay đi vay trên thị trường tiền tệ sẽ có mức lãi suất là như nhau khi quy về một đồng tiền chung cho dù đồng tiền đầu tư hay đi vay là đồng tiền nào.

IRP biểu thị mối quan hệ giữa Giá cả thị trường tài chính (i) và Giá cả thị trường hối đoái (e)

IRP gồm 2 mẫu :

• Mẫu có bảo hiểm (CIP)

• Mẫu không có bảo hiểm (UIP)

“Bảo hiểm” = bảo hiểm rủi ro tỷ giá

• Có bảo hiểm = mua (bán) lượng ngoại tệ dự kiến sẽ chi ra (thu về) vào thời điểm t theo tỷ giá kỳ hạn Ft thỏa thuận hôm nay

• Không có bảo hiểm = sử dụng tỷ giá giao ngay trong tương lai St, vào thời điểm phát sinh dòng tiền chi ra (thu về)

A. Mối quan hệ giữa lãi suất và tỷ giá

Môi trường (Giả định):

Thị trường tài chính hoàn hảo, vốn di chuyển tự do

Thông tin hữu hiệu

Kinh doanh tiền tệ quốc tế không chịu rủi ro quốc gia

Chứng khoán nội địa và nước ngoài có thể thay thế lẫn nhau

B. CPI - Ngang bằng Lãi suất có Bảo hiểm

Phát biểu CIP

Trong môi trường thị trường tài chính hoàn hảo và ở trạng thái cân bằng, chứng khoán cùng kỳ hạn và cùng độ rủi ro tại các thị trường quốc gia khác nhau phải có mức chênh lệch lãi suất ngang bằng với điểm kỳ hạn tương ứng của tỷ giá

B. CPI - Ngang bằng Lãi suất có Bảo hiểm

CIP – ngang bằng Lãi suất có bảo hiểm

• Hệ quả:• Đồng tiền có lãi suất cao hơn sẽ có điểm kỳ

hạn chiết khấu và ngược lạii=i* + ((Ft – S)/S) (1 + i*)

i = i* +fi

• Khi CIP tồn tại, nếu lãi suất hiện hành trong nước tăng lên so với lãi suất hiện hành nước ngoài, thì F t phải tăng lên để bù đắp mức chênh lệch lãi suất hiện hành ngoại tệ tăng giá so với nội tệ

p= ((Ft – S)/S= in - if (p: mức tăng (giảm) tỷ giá kỳ hạn)

CIP – ngang bằng Lãi suất có bảo hiểm

Ý nghĩa

Đối với nhà đầu tư

Đối với thị trường tài

chính

CIA

Đối với nhà đầu tư

• Khi CIP xảy ra, trong môi trường tài chính hoàn hảo và ở trạng thái cân bằng:

(F/S)(1+i*) = (1+i) =>đầu tư trong nước hay nước ngoài đều tạo

ra lợi nhuận như nhau =>các nhà đầu tư sẽ bàng quang giữa đầu tư

chứng khoán trong nước hay nước ngoài.

• Đối với thị trường tài chính:

Mức độ tồn tại trong thực tế của CIP là thước đo mức độ tự do lưu chuyển vốn giữa các thị trường tài chính

=>mức độ hội nhập, hoàn hảo của thị trường tài chính quốc tế.

• CIA

Nếu CIP không duy trì => cơ hội arbitrage lãi suất có bảo hiểm (CIA) => CIA tiếp tục tạo áp lực quay về trạng thái cân bằng CIP.

CIA – Arbitrage lãi suất có bảo hiểm

Chỉ xuất hiện khi CIB bị sai lệch

ft ‡ it – it*

Hay (1 + it) ‡ Ft/S (1 + it*)

Cơ hội arbitrage lãi suất có bảo hiểm (CIA) CIA: vay nơi có lãi suất thấp, đầu tư nơi có lãi

suất cao


Thu nhập đầu tư trong nước thấp hơn thu nhập đầu tư ra nước ngoài

1 + it < Ft/S (1 + it*)

CIA hướng ngoại: vay nội tệ, đầu tư ra ngoại tệ

Lợi nhuận CIA hướng ngoại

πt ≈ (it* + ft) - it

Thu nhập từ đầu tư trong nước cao hơn thu nhập đầu tư ra nước ngoài

1 + it > Ft/S (1 + it*)

CIA hướng nội: vay ngoại tệ, đầu tư nội tệ

Lơi nhuận CIA hướng nội

πt ≈ it – (it* + ft)


Ví dụ

Lãi suất 6 tháng của Mỹ iUS = 2.5%Lãi suất 6 tháng của EU iEU = 3.0 %

Tỷ giá giao ngay S = 1.255 USD/EUR

Tỷ giá kì hạn 6 tháng F6t = 1.255 USD/EUR

Có cơ hội arbitrade không? Nếu có, thực hiện thế nào? Nội tệ: USD, ngoại tệ: EUR Vay 1 USD tại Mỹ, chi phí lãi vay 1.025 USD Chuyển đổi 1USD thành 0.8 EUR theo tỷ giá giao ngay Đầu tư 0.8 EUR tại EU theo lãi suất kì hạn 6 tháng, thu nhập đầu tư

0.824 EUR Mua USD kì hạn 6 tháng theo F6t, có 1.03 USD

Sau 6 tháng, sau khi trừ chi phí lãi vay khỏi thu nhập đầu tư, chênh lệch lãi thu được (lợi nhuận CIA) 0.005 USD


Thu nhập đầu tư trong nước thấp hơn thu nhập đầu tư ra nước ngoài

1 + it < Ft/S (1 + it*)

Vay nội tệ, đầu tư ngoại tệVay nội tệ: 1 đơn vịĐầu tư: Mua ngoại tệ 1 dv nội tệ => 1/S dv ngoại tệ

Thu nhập: 1/S (1 + i*) dv ngoại tệ

Quy đổi: Ft/S (1 + i*) dv nội tệ

Chốt lời Int.Arb: Ft/S (1 + i*) – (1 + i) > 0


Thu nhập đầu tư trong nước cao hơn thu nhập đầu tư ra nước ngoài

S (1 + it)/Ft > 1 + it*

Vay ngoại tệ, đầu tư nội tệVay ngoại tệ: 1 đơn vịĐầu tư: Mua nội tệ 1 dv ngoại tệ => S dv nội tệ

Thu nhập: S (1 + i) dv nội tệ

Quy đổi: S (1 + i)/Ft dv ngoại tệ

Chốt lời Int.Arb: S (1 + i)/Ft – (1 + i*) > 0

Tác động của CIA hướng nội

Thu nhập đầu tư trong nước cao hơn thu nhập đầu tư nước ngoài S (1 + it)/Ft > (1 + it*)

Vay ngoại tệ, đầu tư nội tệ Vay ngoại tệ => cầu ngoại tệ tăng => đường cầu ngoại tệ dịch

chuyển ra ngoài =>làm tỷ giá kỳ hạn trên thị trường hối đoái tăng

Đầu tư nội tệ => cung nội tệ tăng => đường cung nội tệ dịch chuyển ra ngoài => làm tỷ giá giao ngay trên thị trường hối đoái giảm

Thu nhập đầu tư trong nước và thu nhập đầu tư nước ngoài tự điều chỉnh thông qua arbitrade, làm cho không còn Int.Arb:

S↓(1 + it)↓/Ft↑ ↔ (1 + it*)↑

CIP – KIÊM ĐINH THƯC TIÊN

• Về ly thuyết, khi CIP không được duy trì thì các hành vi kinh doanh chên lệch lãi suất sẽ vào cuộc, làm cho mức lại suất có bảo hiểm của các đồng tiền khác nhau trở về trạng thái cân bằng, CIP được duy trì trở lại.

• Thực tế, giữa các lãi suất có bảo hiểm luôn tồn tại một độ lệch nhất định mà các hành vi khinh doanh chênh lệch lãi suất không thể đưa các mức lãi suất này về trạng thái cân bằng CIP.

Nguyên nhân sai lệch CIP trong thực tế:


1. Chi phí giao dịch.Các hoạt động giao dịch trên thị trường ngoại hối và thì trường chứng khoáng đều phát sinh chi phí giao dịch, làm giảm thu nhập ròng vào đầu tư ngoại tệ.

Hành vi kinh doanh chênh lệch lãi suất chưa vào cuộc chừng nào chênh lệch lãi suất ngoại tệ quy nội tệ với lãi suất nội tệ còn thấp hơn chi phí giao dịch.


2. Chi phí thu thập và xử lí thông tin.

Tương tự chi phí giao dịch, chi phí thu thập và xử lí thông tin làm CIP không được duy trì trong thực tế. Tuy nhiên, với sự phát triển của khoa học công nghệ, chi phí này giảm đáng kể, nên CIP chênh lệch không nhiều


3. Can thiệp của Chính phủ

Bao gồm:• Kiểm soát và điều tiết các giao dịch tài chính.• Kiểm soát các giao dịch ngoại hối.

Hình thức can thiệp: ấn định mức lãi suất nội tệ và tỷ giá.

Lãi suất và tỷ giá không thay đổi dể phản ánh quy luật cung cầu, tồn tại chênh lệch giữa mức lại suất nội tệ so với mức lãi suất ngoại tệ quy nội tệ. Nhưng áp đăt các rào cản hành chính khiến các hành vi kinh doanh chênh lệch lãi suất không thể vào cuộc.


4. Trở ngại tài chính và thị trường không hoàn hảo.

Do:• Kí quỹ khi tham gia thị trường ngoại hối kì han.• Nguồn vốn không có săn để thực hiện mục đích đầu tư.• Tính chất không hoàn hảo của thị trường vốn: sự độc quyền,

thiếu thông tin, thị trường nhỏ be,…..


5. Tính không đồng nhất của các tài sản.

Các tài sản không hoàn toàn đồng nhất với nhau về: thanh khoản, kì hạn đến hạn, mức độ rủi ro,…

Nguyên nhân chính khiến CIP khôn thể duy trì:• Rui ro vơ nợ: xảy ra khi người phát hành chứng khoán không

có khă năng thực hiện tất cả các cam kết nợ của mình.• Rủi ro chính trị: Khả năng các nguồn vốn đầu tư ở nước ngoài

bị phong tỏa. Không được chuyển đổi sang chứng khoán khác, hạn chế đổi sang đồng tiền khác, hay bị tịch thu sung công quỹ,


ƯNG DUNG CIP

Tỷ suất lợi nhuận đầu tư thực tế:

tỷ suất lợi nhuận thực tế khi đầu tư nước ngoài

Tiêu chuân đầu tư ra nước ngoài

thu nhập đầu tư trong nước < thu nhập đầu tư nước ngoài

Tiêu chuân huy động vốn nước ngoài

chi phí vay trong nước > chi phí vay nước ngoài

CIA – MÔI TRƯƠNG CO CHÊNH LÊCH GIA

Lợi nhuận CIA hướng ngoại (vay nội địa đầu tư nước ngoài):

thu nhập đầu tư nước ngoài- chi phí huy động vốn nội địa

Lợi nhuận CIA hướng nội (vay nước ngoài đầu tư nội địa):

THUẬT NGỮ

IRP (Interest Rate Parity): Ngang bằng lãi suất: biểu thị mối quan hệ giữa giá cả thị trường tài chính và giá cả thị trường hối đoái. Học thuyết IRP cho rằng khi sức mạnh thị trường khiến cho lãi suất và tỷ giá điều chỉnh về trạng thái cân bằng thì khiến cho việc kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm không còn khả thi.

THUẬT NGỮ

CIP (Covered Interest Parity) – IRP có bảo hiểm. : Hoạt động đầu tư (hay đi vay) trên các thị trường tiền tệ quốc tế có bảo hiểm rủi ro tỷ giá sẽ có mức lãi suất là như nhau cho dù đồng tiền đầu tư (hay đi vay) là đồng tiền nào.

UIP (Uncovered Interest Parity) – IRP không bảo hiểm. Nếu thị trường hoàn hảo, chênh lệch lãi suất giữa hai đồng tiền phải phản ánh tỷ lệ biến động kỳ vọng của tỷ giá giao ngay.

THUẬT NGỮ

“Bảo hiểm” : bảo hiểm rủi ro tỷ giá Có bảo hiểm: mua bán ngoại tệ vào thời điểm t trong

tương lai sử dụng tỷ giá kỳ hạn Ft thoả thuận hôm nay.

Không bảo hiểm: mua bán ngoại tệ vào thời điểm t trong tương lai sử dụng tỷ giá giao ngay trong tương lai St (dự đoán).

THUẬT NGỮ

CIA (Covered Interest Arbitrage) – Arbitrage lãi suất có bảo hiểm: là hành vi arbitrage lợi dụng vào sự chênh lệch lãi suất giữa 2 quốc gia trong khi sử dụng một hợp đồng kỳ hạn để phòng ngừa rủi ro tỷ giá. Lợi nhuận CIA hướng nội là lợi nhuận từ việc kinh

doanh arbitrage theo hướng vay ở nước ngoài đầu tư vào trong nước

Lợi nhuận CIA hướng ngoại là lợi nhuận từ việc kinh doanh arbitrage theo hướng vay ở trong nước đầu tư ra nước ngoài.

ngang bằng lãi suất chương 3

Economy & Finance