niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie...

30
Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego Andrzej Marciniak Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

Upload: others

Post on 15-Oct-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego

Andrzej Marciniak Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

Page 2: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego
Page 3: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Anestezjologia Intensywna Terapia 2004

Przyczyny niepowodzeń znieczulenia

podpajęczynówkowego

Maciej Łapoć, Ewa Mayzner-Zawadzka

„Historia znieczulenia podpajęczynówkowego sięga roku 1898. Zyskała sobie miano skutecznej i stosunkowo prostej w wykonaniu. Pomimo to niemal każdy anestezjolog ma na koncie bloki nieudane.”

Page 4: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

„Two conditions are, therefore, absolutely necessary to produce spinal anthesia: puncture of the dura mater and subarachnoid injection of an anesthetic agent.” Gaston Labat, 1922

Page 5: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Moore 1968 0,46 % 12386

Moore 1980; 1982 10.6 % 435

Bridenbaugh 1982 5 % 100

Levy 1985 17 % 100

Manchikanti 1987 3 % 329

Munhall 1988 4 % 200

Brun-Buisson 1988 9,8 % 337

Tarkkila 1991 3,2 % 1883

Brun-Buisson 1991 9,6 % 94

Guinard 1992 0,7 % 137

Sng 2009

0,5 % (GA) 5,5% 4,1 % (FNT iv) 0,9 % (Entonox)

800

Fuzier 2011 3,2 % 1214

Pokharel 2011 1,5 % 1197

Częstość niepowodzenia znieczulenia pp

9,5 %

Page 6: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Za niepowodzenie znieczulenia pp uważa się nieadekwatny do oczekiwanego zakres analgezji, uniemożliwiający wykonanie operacji w tym znieczuleniu

• Trzy składowe znieczulenia pp:

rozległość

jakość

czas trwania

Definicja niepowodzenia znieczulenia pp

Page 7: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Nieudane nakłucie lędźwiowe

• Błędy przy wstrzykiwaniu roztworu do przestrzeni pp

• Ograniczone rozprzestrzenianie się leku w przestrzeni pp

• Niedziałający/nieaktywny lek

• Niewłaściwe postępowanie po wykonaniu znieczulenia

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Page 8: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Punkty orientacyjne

Koniec stożka od górnej krawędzi T12 do dolnej L2

Margarido C. The intercristal line determined by palpation is not a reliable anatomical landmark for neuraxial anesthesia Linia Tuffiera wyznaczona przy pomocy USG: - 9% L4-L5 - 55% L3-L4 - 36% L2-L3 i wyżej !!! Can J Anaesth.2011 Mar;58(3):262-6.

Page 9: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Niewłaściwa pozycja chorego - maksymalne zgięcie - unikanie rotacji i bocznego skrzywienia

• Niewłaściwe miejsce i kąt wprowadzenia igły

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Nieudane nakłucie lędźwiowe

Page 10: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Patologiczne zmiany w kręgosłupie

– Kifoza

– Skolioza

– Zwapnienia więzadeł

– Następstwa osteoporozy

• Otyłość

• Chory niewspółpracujący

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Nieudane nakłucie lędźwiowe

Page 11: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Torbiel Tarlova

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Pozorne udane nakłucie lędźwiowe

• Wrodzona torbiel pajęczynówki

Page 12: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Zbyt niska dawka LMZ • Pomylenie strzykawek • Wyciek roztworu między

strzykawką a igłą • Podanie roztworu do

niewłaściwej przestrzeni

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Błędy przy wstrzykiwaniu roztworu do przestrzeni pp

P. D. W. Fettes at all.: British Journal of Anaesthesia 102 (6)

Page 13: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Ograniczone rozprzestrzenianie się leku w przestrzeni pp

Page 14: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Dane demograficzne

- wiek

- wysokość

- płeć

- ciśnienie wewnątrzbrzuszne

- anatomia kręgosłupa

- pozycja przy nakłuciu

• Technika iniekcji

– Miejsce wkłucia

– Kierunek igły

• Kierunek igły

• Kierunek ścięcia

- Turbulencje

• prędkość podania

• barbotage

• Charakterystyka płynu m-r

- skład

- krążenie

- objętość

- ciśnienie

- gęstość

• Charakterystyka LMZ

– gęstość

– dawka

– Stężenie

– Objętość

• Wazokonstryktory

Page 15: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Kifoza

• Lordoza

• Przegrody wewnątrz przestrzeni pp (więzadła podtrzymujące rdzeń kręgowy)

• Zwężenia kanału kręgowego

• Zrosty po przebytej operacji wewnątrz kanału kręgowego

• „zbyt duża” objętość płynu m-r w odcinku lędźwiowym

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Ograniczone rozprzestrzenianie się leku w przestrzeni pp

Page 16: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Ograniczone rozprzestrzenianie się leku w przestrzeni pp

„zbyt duża” objętość płynu m-r w odcinku lędźwiowym

• Obj. CSF jest głównym czynnikiem wpływającym na zakres bloku pp przy użyciu hiperbarycznej bupiwakainy

Higuchi H.: Anesth Analg 2005;101

• Obj. CSF (od Th11-12) – 50 ml (28-81 ml)

Quinn H.: ESRA 2003

• n (= 2660, niepowodzenie 2,7%, powtórne pp u 20 pacjentów (0,77%))

Stężenie bupiwakainy w nieudanych znieczuleniach pp: 3,36 – 1020 µg/ml

73 µg/ml

Steiner L.A.: BJA 2009;102

Page 17: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Ograniczone rozprzestrzenianie się leku w przestrzeni pp

Baryczność roztworu

Page 18: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Pomyłka przy napełnianiu strzykawki lekiem

• Zamiana strzykawek

• Niezgodność chemiczna mieszanych leków – Precypitacja

– Obniżenie pH

• Nieaktywny roztwór LZM

• Oporność na LZM ???

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Niedziałający/nieaktywny lek

Page 19: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

July in Miami or

July in Miami or december in Banff – can extremes of temperature cause failed spinales? Effects of temperature on Bupivacaine concentration.

Anesthesiology 2007

December in Bannf

6,4 mg/ml 6,9 mg/ml

6,1 mg/ml

Page 20: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Summer in San Diego, or failed spinal anesthesia: Chemical versus technical phenomen?

Kuczkowski K.: Annales Francaises d’Anesthesie et de Reanimation 2008;27

Page 21: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Niedziałający/nieaktywny lek

Oporność na LZM ???

• Uwarunkowana genetycznie •mutacje receptora kanału sodowego we włóknach

nerwowych • niektóre choroby np. zespół Ehlersa-Danlosa • ukąszenia skorpiona w wywiadzie

Page 22: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Zbyt wczesne i zbyt częste badanie zakresu blokady czuciowej

• Brak wsparcia emocjonalnego ze strony anestezjologa

• Niezastosowanie sedacji (i analgezji), mimo wskazań

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Niewłaściwe postępowanie po wykonaniu znieczulenia

Page 23: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Całkowity brak znieczulenia

• Znieczulenie „zbyt niskie”

• Znieczulenie jednostronne

• Znieczulenie „w łaty”

• Znieczulenie zbyt krótkie

Nieudane znieczulenia pp

Page 24: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• Powtórzenie znieczulenia pp

• Wykonanie znieczulenia zewnątrzoponowego

• Konwersja do znieczulenia ogólnego

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Całkowity brak znieczulenia

Page 25: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• heavy: zgiąć biodra i kolana chorego, przechylić stół oper. głową w dół

• izo: zwiększyć ciśnienie śródbrzuszne lub posadzić chorego

• konwersja do znieczulenia ogólnego

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Znieczulenie „zbyt niskie”

Page 26: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• heavy: ułożyć chorego na nieznieczulonej stronie

• izo: ułożyć chorego na znieczulonej stronie

• konwersja do znieczulenia ogólnego

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Znieczulenie jednostronne

Page 27: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• powtórzyć wstrzyknięcie do przestrzeni pp

• uzupełnienie lekami podawanymi dożylnie (sedacja i/lub analgezja)

• znieczulenie nasiękowe przez operatora

• konwersja do znieczulenia ogólnego

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Znieczulenie „w łaty”

Page 28: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

• uzupełnienie lekami podawanymi dożylnie (sedacja i/lub analgezja)

• znieczulenie nasiękowe przez operatora

• konwersja do znieczulenia ogólnego

Przyczyny nieudanego znieczulenia pp

Znieczulenie zbyt krótkie

Page 29: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego

Cdn.

Page 30: Niepowodzenia znieczulenia podpajęczynówkowego...(sedacja i/lub analgezja) •znieczulenie nasiękowe przez operatora •konwersja do znieczulenia ogólnego Przyczyny nieudanego