agenda sept - okt - nov 2014

“Wat als de stenen konden spreken?” Het Britse theatergezelschap en kunstenaars-collectief WildWorks gaf het Kasteel van Gaasbeek een stem. Het vertelt over zijn meest tot de verbeelding sprekende bewoners en treedt in dialoog met zijn bezoekers.

Kom meer te weten over het noodlot van Lamoraal, graaf van Egmond, laat je betove-ren door de excentrieke markies Paul Arconati en dompel je onder in de romantische we-reld van markiezin Arconati Visconti. Jeroen D’hoe schreef voor elk van deze personages een meeslepende muziekscore en Tim Van Steenbergen strooide zijn schitterende thea-terkostuums over het parcours uit.

Ga op ontdekking, geef je ogen, oren en hart de kost en laat je verbeelding op hol slaan. Van een diner met Napoleon tot een recept voor wereldvrede ... Once upon a Castle: een droom-avontuur voor jong en oud!

» Dagelijks open van 10u tot 18u (laatste be-zoek om 17u), maandag gesloten, open op feestdagen. Tickets kosten € 10, reductie- en groepstarief € 8 p.p., € 1 tot 18 jaar, gratis tot 7 jaar. Voortaan kan je het kasteel op ei-gen tempo bezoeken. Een bezoek aan Once upon a Castle duurt ca. 90 min.

Ook een bezoek met gids duurt ca. 90 min en kost € 60 (max. 15 pers. per groep). Samen met de gids ontdek je nog meer verhalen bij deze fascinerende wereld.Info en reservering op +32 (0)2 531 01 30 of via bezoek.gaasbeek@vlaanderen.beKinderen tot 12 jaar kunnen de kasteel-verhalen op een speelse manier ontdek-ken. Daarnaast worden op aanvraag ge-zinsrondleidingen en verjaardagsfeestjes georganiseerd.Info en reservering op +32 (0)2 531 01 40 of via educatief.gaasbeek@vlaanderen.beVoor groepen (min. 20 pers.) worden op aanvraag nocturnes georganiseerd. Info en reservering op +32 (0)2 531 01 44 of via zaalverhuur.gaasbeek@vlaanderen.bewww.kasteelvangaasbeek.bewww.wildworks.biz

Once upon a Castle. Ontsluier mijn geheimenNog tot en met ZO 09.11

ColofonOpmaak: Marieke Debeuckelaere Redactie: Marieke Debeuckelaere & Luc VanackereDe agenda is een uitgave van het Kasteel van Gaasbeek, Kasteelstraat 40, B-1750 Gaasbeek, 02 531 01 30 – V.U. Luc Vanackere.

1. De toren van mijn verlangen2. Recepten en remediesBeide foto’s © Steve Tanner - WildWorks

Geniet na je bezoek in de binnentuin na met een lekker drankje!

» Nog tot 30 september, dagelijks van 14u tot 17u , maandag gesloten

Pop-up koffie- & theehuis

Met de steun vande Vlaamse overheid

erfgoedproject

1

2

“Onwaarschijnlijk mooi en verrassend. Een voorbeeld voor vele stoffige kastelen!”“Zeer leuke ervaring voor groot en klein!”“Heerlijk wegdromen en eigen fantasie nog eens laten opleven. Bedankt! Een echte aanrader!”“Whaaaaaaw, muren die fluisteren en gehei-men van het kasteel en zijn bewoners onthul-len! Héél mooi!”“Ik waande mij weer een kind in een sprookjeswereld.”“Fantastische reis en ervaring, zeer emotio-neel, een magische herinnering!”“Dit is het allerleukste kasteel dat we ooit bezochten!”“Onvergetelijk, heeft me totaal omvergebla-zen …”“We maakten een reis als Alice in Wonderland!”“Origineelste bezoek aan een museum!”“Prachtig, inspirerend voor ons verdere leven.”"Een ongewone manier om een kasteel te be-zoeken. Meer dan de moeite waard.""Een geweldige ervaring! We hebben met ons hart gevoeld wat onze ogen zagen. Bedankt."

“Je n’ai jamais vu rien d’aussi original.”“Quelle surprenante et joyeuse visite. A bientôt.”“Belle découverte originale – vaut le détour.”“Les visiteurs y participent et découvrent en même temps l’histoire du château et de ses propriétaires de manière didactique. Bravo !”“Merci d’avoir enchanté notre visite.”“Plus qu’une promenade, une source d’inspiration et de rêves. 1000 mercis !”

“Bravo ! Nos enfants furieux de venir sont finalement enchantés !”“Vous avez compris ce que veut un château.”“Merci pour ces instants de pure magie. Que d’émotions !”" Magnifique visite chargée d’histoire et de mystère ! Une belle découverte !"

“A wonderful castle brought to life! Thank you.”“This place rocks!”“The voice of the castle spoke softly and compellingly. I left thoughtful and delighted by its beauty.”“Very fascinating and exciting for the children.”“I will always remember my visit here.”“Kasteel van Gaasbeek is the best castle ever!”“A unique experience – a once-in-a-lifetime visit!”“We had great fun in the castle!!!”“We’ve been to many castles and this is a wonderful way to explore. Loved every minute of it.”“It was an interesting experience. It all seemed like scenes from a movie. I felt everything through all five senses. I hope I get to visit places like this again, soon!”"Great atmosphere, very well done! I won’t forget you either.""A balanced mix of the historical and the theatrical."

Quotes van bezoekers juni-juli 2014

Alle foto's rechts © Ana San Sebástian Blanco

Snapshots van enkele performers

Er was eens ... een kasteel. Zo ongeveer be-gint het intrigerende sprookje dat het Britse theatergezelschap en kunstenaarscollectief WildWorks heeft gecreëerd rond het Kasteel van Gaasbeek en zijn meest tot de verbeelding sprekende bewoners. Dit boek licht de bijzondere aanpak van WildWorks uitgebreid toe en geeft via tiental-len foto’s een schitterend beeld van hun visu-eel verbluffende werk in het kasteel.

» De catalogus werd uitgegeven in samenwer-king met Stichting Kunstboek, kost € 24,95 en is te koop in onze museumshop en in de betere boekhandel.

Catalogus

Aan Jeroen D’hoe werd gevraagd om voor Once upon a Castle muziek te componeren die de be-zoeker zou onderdompelen in een bad van as-sociaties en hem meteen ook zou toelaten om de diverse personages, de sfeer en de voor dit project typische ‘verwarring’ tussen historischerealiteit en gemanipuleerde herinnering in zichop te nemen, te voelen en te begrijpen. Naast deze soms enigmatische muzikale portretten van enkele kasteelbewoners schreef Jeroen D’hoe ook ‘tafelmuziek’ die fungeert als dis-crete begeleiding van een virtueel diner, en creëerde hij samen met Emma Laxton en Helen Atkinson een finale waarin de eerder gehoorde fragmenten door computermanipulatie “quasi” onherkenbaar terugkeren. Deze muziek is nu op cd verkrijgbaar.

» De cd werd uitgegeven in samenwerking met Outhere Music / Solal, kost € 19,50 en is te koop in onze museumshop en online.

7

CD

Robert Harris is zowat gespecialiseerd in his-torische thrillers, onder meer over het oude Rome en de Tweede Wereldoorlog. Vorig jaar publiceerde hij An Officer and a Spy, ondertus-sen ook in het Nederlands verkrijgbaar onder de titel De officier. Het boek leest als een trein en kreeg eerder dit jaar de prestigieuze Walter Scott prijs. Het werd geïnspireerd door Roman Polanski, die goed met Harris bevriend is, en al zijn hele leven lang gefascineerd blijkt door de zaak Dreyfus. Hoewel het fictie is, geeft het je een uitstekend beeld van de affaire die Frankrijk jarenlang heeft geobsedeerd en verscheurd.Markiezin Arconati Visconti was een fervente dreyfusarde: zij was ervan overtuigd dat de of-ficier ten onrechte van hoogverraad beschul-digd werd op basis van gemanipuleerd of tot

hysterische proporties opgeblazen bewijsmateriaal.Latent antisemitisme, de strijd tussen progres-sieve en conservatieve krachten, de hypocrisie van het militaire establishment, … speelden al-lemaal mee in een duister kluwen dat uiteinde-lijk ontward werd, met de vrijlating en rehabili-tatie van Dreyfus als resultaat. Alfred Dreyfus werd een graag geziene gast in het Parijse salon van de markiezin in de Rue Barbet de Jouy. Hij ontmoette er regelmatig Gabriel Monod, een van de belangrijkste Franse historici van die tijd. Beide heren kwamen ook in het Kasteel van Gaasbeek over de vloer, zoals blijkt uit deze door Raoul Duseigneur in 1910 genomen foto.

De officier: een literaire thriller over de zaak Dreyfus

Raoul Duseigneur, Gabriel Monod en Alfred Dreyfus voor het Kasteel van Gaasbeek, 1910, © Musée d'Orsay, Dist. RMN-GP / Alexis Brandt

Het Kasteel van Gaasbeek werd in 1921 sa-men met zijn volledige collectie door mar-kiezin Arconati Visconti geschonken aan de Belgische staat en werd nadien eigendom van de Vlaamse Gemeenschap. De markiezin was een van de grote collectionneuses van de negentiende eeuw en schonk (naast belang-rijke geldsommen) talloze kunstwerken aan het Louvre, aan het Musée des Arts Décoratifs en aan andere culturele en wetenschappelijke instellingen. Door haar uiterst vrijgevige atti-tude is Gaasbeek tot op vandaag een in Europa uniek voorbeeld van een compleet bewaard architecturaal Gesamtkunstwerk.

Zoals elk museum willen wij ons patrimonium systematisch aanvullen. Ons verzamelbeleid is er voornamelijk op gericht, belangrijke kunst- en siervoorwerpen uit de negentiende eeuw te verwerven, die passen bij de identiteit van het kasteel. Omdat ons aankoopbudget erg be-perkt is, zijn wij hiervoor in hoge mate aange-wezen op schenkingen en legaten.

Wij willen blijven inzetten op een hechte relatie met bestaande en potentiële schenkers, en doen hierbij een warme oproep naar iedereen die in de geest van onze laatste kasteelvrouw op een genereuze manier wil bijdragen aan de kwaliteit van onze collectie. Voor meer infor-matie hierover kan u steeds contact opnemen met de directie van het kasteel. In een per-soonlijk gesprek kunnen wij dan onze filosofie hierover duidelijk toelichten.

» Met een schenking of gift aan het Kasteel van Gaasbeek, een van de grote Vlaamse culturele erfgoedinstellingen, help je ons bij restauratie, aankoop van een kunst-werk of de organisatie van prestigieuze tentoonstellingen! Giften vanaf € 40 zijn fiscaal aftrekbaar. We bezorgen jou hiervoor een attest. Stortingen op rekeningnummer 375-1111004-45, IBAN BE44 3751 1110 0445, BIC BBRUBEBB, met mededeling ‘Gift aan het Kasteel van Gaasbeek’.

Schenkers gezocht

Jan-Baptist Van Rooy, De laatste ogenblikken van Lamoraal, graaf van Egmond, afkomstig uit de voormalige verzameling van H. Mayer van den Bergh, in 1978 door de familie Van Roey-Verwimp geschonken aan het Kasteel van Gaasbeek

De toren van Babel is een van de Babel-taferelen die Maarten van Valckenborch rond 1595 schilderde en behoort bij zijn beste en grootste werken. Qua compositie is er een op-vallende verwantschap met de ‘grote’ toren van Pieter Bruegel en het gelijkaardige paneel van Maartens broer Lucas. Dat het Babelthema in die tijd zo populair was in de Zuidelijke Nederlanden, is beslist geen toeval. De maatschappij verkeerde in een per-manente staat van crisis, die tot uiting kwam in politieke en religieuze repressie. De disharmo-nie was compleet en leidde tot een massieve emigratie, met name van - vaak protestantse - intellectuelen en kunstenaars. Ook de van Valckenborchs trokken hier weg en vestigden zich in Frankfurt. Het Bijbelse Babelverhaal wordt traditioneel geïnterpreteerd als een metafoor voor de menselijke hoogmoed, die door God bestraft wordt. Het is plausibel dat deze symboliek hier geassocieerd wordt met de arrogantie van de Roomse kerk.

Maar dat blijft hoe dan ook een hypothese, want het schilderij toont op een indrukwek-kende manier hoe mensen samenwerken aan een ambitieuze droom. Anderzijds voorspelt de dreigende grisaille-atmosfeer waarin het ge-schilderd werd, niet veel goeds. Volgens de kasteelinventaris van 1899 zou het paneel afkomstig zijn uit de verzameling van Jan Brant, de eerste schoonvader van Rubens. Diens inventaris, eveneens in ons bezit, maakt inderdaad melding van een ‘thoren van Babilonien, op panneel’, maar het is niet zeker of hiermee wel hetzelfde schilderij bedoeld wordt. In 1807 bevond het werk zich in het stadspaleis van Paul Arconati te Brussel, van waaruit het in de eerste helft van de negen-tiende eeuw naar Gaasbeek verhuisde. Lange tijd werd het werk toegeschreven aan Tobias Verhaecht. Pas in 1926, in het kader van een tentoonstelling van Vlaamse landschapsschil-derkunst in Brussel, werd door Arthur Laes linksonder op het paneel het monogram MVV ontdekt.

De toren van Babel

SchenkingenMet een schenking of gift aan het Kasteel van Gaasbeek, een van de grote Vlaamse culturele erfgoedinstellingen, help je ons bij restauratie, aankoop van een kunstwerk of de organisatie van prestigieuze tentoonstellingen! Giften vanaf € 40 zijn fiscaal aftrekbaar. We be-zorgen jou hiervoor een attest. Stortingen op rekeningnummer 375-1111004-45, IBAN BE44 3751 1110 0445, BIC BBRUBEBB, met medede-ling ‘Gift aan het Kasteel van Gaasbeek’.

Vragen?Wil je de agenda liever elektronisch ontvangen of heb je andere opmerkingen over de agenda? Graag een seintje!

Kasteel van GaasbeekKasteelstraat 40, B-1750 GaasbeekT +32 (0)2 531 01 30, F +32 (0)2 531 01 43kasteelvangaasbeek@vlaanderen.bewww.kasteelvangaasbeek.be

Openingstijden Van 20 april tot en met 9 november 2014, da-gelijks behalve maandag, van 10u tot 18u (laat-ste bezoek om 17u). Open op feestdagen. Voortaan kan je het Kasteel van Gaasbeek op eigen tempo bezoeken.

ToegangsprijzenStandaard tarief: € 10Reductie- en groepstarief: € 8 per persoon-18 jaar: € 1Gratis voor kinderen onder 7 jaar

Rondleidingen met gids (max. 15 personen per groep)Samen met de gids ontdek je nog meer verha-len bij deze fascinerende wereld. Reservering minstens 2 weken vooraf 02 531 01 30 of bezoek.gaasbeek@vlaanderen.be

Rondleidingen voor scholen 02 531 01 40 of educatief.gaasbeek@vlaanderen.be

Volg het Kasteel van Gaasbeek ook op Facebook en Twitter.

agenda20.04 > 09.11 Once upon a Castle Erfgoedproject01.07 > 30.09 Pop-up koffie- en theehuis Catering01.07 > 09.11 Er was eens een kasteel Gezinnen