Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын...

27
Магадлал 6-р анги

Upload: others

Post on 05-Dec-2019

40 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Магадлал

6-р анги

Page 2: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Туршилт, үржвэрийн зарчим, нийлбэрийн зарчим

A-с D хүрэх замын тоо 4x2x3=24 P-с Q хүрэх замын тоо 2+6=8

Page 3: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

6-р ангид хэллэг ба олонлог гэсэн сэдвээр “ядаж

нэг”, “яг хоѐр”, “дор хаяж нэг”, “хамгийн ихдээ”

гэх мэт хэллэгүүд болон олонлогийн үйлдэлтэй

танилцсан.

Мөн боломж тоолох үндсэн хоѐр зарчмыг дангаар

нь буюу хослуулан хэрэглэх чадвартай болсон

байх ѐстой.

Page 4: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Үзэгдлийн магадлал

Page 5: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Магадлал

7-р анги

Page 6: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Эсрэг үзэгдэл

( ) ( ) 1P A P A

Page 7: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

4111

2 3

Т, 1 Т, 2 Т, 3 Т, 4 Т, 5 Т, 6

С, 1 С, 2 С, 3 С, 4 С, 5 С, 6

1 2 3 4 5 6

т

с

2 ижил шоо орхих, хар ба цагаан шоо орхих туршилтууд ялгаатай юу?

2 ижил зоосыг зэрэг орхиход хэдэн ялгаатай үр дүн илрэх вэ?

Зоос ба шоо орхих туршилтад зэрэг орхих, дараалж орхих ялгаатай юу?

Үр дүнгийн хүснэгт

Page 8: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Н Ш У Ц

Ногоон Н, Н Н, Ш Н, У Н, Ц

Шар Ш, Н Ш, Ш Ш, У Ш, Ц

Улаан У, Н У, Ш У, У У, Ц

Цагаан Ц, Н Ц, Ш Ц, У Ц, Ц

Page 9: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Харьцангуй давтамж

Page 10: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

8-р анги

Магадлал

Page 11: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан
Page 12: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

100-аас ихгүй тэгээр төгссөн тоо 10, 7-д хуваагдах тоо 14 учир

10 14( ) , ( )

100 100P A P B

23( ) 0.23

100P A B

Page 13: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан
Page 14: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

9-р анги

Магадлал

Page 15: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

НИЙЛМЭЛ ҮЗЭГДЛИЙН МАГАДЛАЛ

Page 16: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Буудлагын A, B хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан 0.9 ба

0.7 байв. Энэ туршилтын модны схемийг байгуул. Ядаж нэг тамирчин

байгаа онох, яг нэг тамирчин байгаа онох үзэгдлүүдийн магадлалыг ол.

0.63 0.27 0.07 0.97

0.27 0.07 0.34

Page 17: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

10-р анги

Магадлал

Page 18: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

10 дугаар ангид дээрх томьѐонуудыг нийлбэрийн

дүрэм ба үржвэрийн дүрэм гэсэн нэршилээр

хэрэглэж эхэлнэ. Комбинаторикийн нийлбэрийн

зарчим ба үржвэрийн зарчимтай хольж хутгахгүй

байхыг хүсье.

Page 19: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

2. (Модны схем) Мөнх гэрэлийн сургуульдаа явах замд гурван гэрлэн дохио тааралддаг. Эдгээр гэрлэн дохио тус бүрт зогсох магадлал харгалзан 0.4, 0.8, 0.3 байсан бол Мөнхгэрэл а) аль ч гэрлэн дохио дээр зогсохгүй байх магадлалыг; б) ядаж нэг гэрлэн дохио дээр зогсох магадлалыг; в) яг нэг гэрлэн дохио дээр зогсох магадлалыг; г) яг хоёр гэрлэн дохио дээр зогсох магадлалыг тус тус олоорой.

а) аль ч гэрлэн дохио дээр зогсохгүй байх магадлал б) ядаж нэг гэрлэн дохио дээр зогсох магадлал в) яг нэг гэрлэн дохио дээр зогсох магадлал г) яг хоёр гэрлэн дохио дээр зогсох магадлал

Page 20: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

11-р анги

Магадлал

Page 21: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Нөхцөлт магадлал Хэрэв

( ) ( ) ( | )

( ) ( ) ( | )

P A B P B P A B

P A B P A P B A

( )( | )

( )

P A BP A B

P B

( ) ( ) ( )P A B P A P B

томьёо биелж байвал A, B үзэгдлүүдийг үл хамаарах үзэгдлүүд гэнэ.

Хэрэв

томьёонууд биелж байвал A, B үзэгдлүүдийг хамаарах үзэгдлүүд гэнэ.

Page 22: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

1. (Модны схем ба нөхцөлт магадлалын томьѐо) Гаалийн хэсэг

гурван шалган нэвтрүүлэх цэгтэй ба нийт ачааны 50% нь I, 30%

нь II, 20% нь III цэгээр шалгагддаг. Шалгах цэгүүдийн зөрчил

илрүүлэх магадлал харгалзан байв. Шалгалтын эцэст

нэг ачаа зөрчилтэй гарсан бол II шалган нэвтрүүлэх цэг илрүүлсэн

байх магадлалыг олоорой.

Ачаа зөрчилтэй гарах үзэгдлийг A, ачаа II шалгах цэгт ирэх үзэгдлийг H

гэе. Тэгвэл болох ба одоо -г олох

хэрэгтэй.

9

37

Page 23: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

12-р анги

Магадлал

Page 24: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

12-р анги хүртэл Хэрэглэх томьёонууд

( ) ( ) ( )P A B P A P B

( ) ( ) ( ) ( )P A B P A P B P A B

( ) 1 ( ')P A P A

Page 25: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

-Дискрет санамсаргүй хувьсагчийн тархалтын хүснэгт

-Дискрет санамсаргүй хувьсагчийн математик дундаж,

дисперс, стандарт хазайлтыг тооцоолох

-Бином тархалт, бином тархалтын математик дундаж,

дисперс, стандарт хазайлтыг тооцоолох

-Хэвийн тархалт

Page 26: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан

Бином тархалт

Зөв биш зоосыг n удаа орхих туршилт хийв. Зоосыг нэг удаа орхих

туршилтад сүлдээр буух үзэгдлийн магадлал p, тоогоор буух үзэгдлийн

магадлал q байг. p+q=1 байх нь мэдээж.

X санамсаргүй хувьсагч { 0, 1, 2, 3,…, n} олонлогоос утгаа авна.

Тэгвэл

байна. Ийм нөхцөлийг хангах санамсаргүй хувьсагч X-ийг n, p

параметр бүхий бином тархалттай байна гэдэг.

( ) , 0,1,2,....,k k n k

nP X k C p q k n

( , )B n p

Page 27: Магадлал - bagsh.itpd.mnbagsh.itpd.mn/fayluud/Magadlaliin zalgamj.pdf · Буудлагын a, b хоёр тамирчны бай онох магадлал харгалзан