1

កនេសៀវេភៅនាវកៃវឆ�ាត

អង�ការទស�នៈពភពលោក®

2

The Vanguard Series: តរសតរយផលវបរកបដោយ ភាពចនរបរឌត ដើមបបរយទធបរឆាងការជញដរមនសស

នងចណាកសរកគមានសវតថភាព។

កនសៀវភៅនាវកឆាលាត

អងគការទសសនៈពភពលោក គជាអងគការមនសសធម គរសដបរសទមយដរលបដរជាញាចតដធវើការជាមយកមារ គរសារ នងសហគមន ដើមបជនះភាពករករ នង អយតតធម។ ផអរកលើជនឿផនរកគរសដសាសនារបស យើង អងគការទសសនៈពភពលោក បដរជាញាចតដធវើការ ជាមយបរជាជនងាយរងគរះបផតរបសពភពលោក។ អងគការទសសនៈពភពលោក បមរើបរជាជនគរបរប ដោយមនបរកានសាសនា ពជសាសន ឬភរទឡើយ។

© អងគការទសសនៈពភពលោកអនដរជាត ឆានា ២០១៤

ISBN 978-0-918261-41-0

3

តើការជញដរជាអវ? តើការធវើចណាកសរកជាអវ?..............២

ចបាប នងអនសញញានានាពាកពនធជាមយការជញដរ

មនសស....................................................................................៦

បញជផទៀងផទាត៖ ចណាកសរកដោយសវតថភាព.................១១

គរនរការសមរចចតដ...........................................................១៩

បញជផទៀងផទាត៖ ការធវើដណើរដោយសវតថភាព.................២០

បញជផទៀងផទាត៖ ឯកសារសខានៗ.....................................២៣

បញជផទៀងផទាត៖ សវតថភាពពរលអនកមកដល......................២៨

របៀបទរសពទតរឡបទៅផទះ...............................................៣១

លរខទរសពទកនងគរមានអាសនន ......................................៣៣

អវដរលតរវធវើ បរសនបើអនកតរវបានគរជញដរ..................៣៦

មាតកា

1

2

តើការជញដរមនសសជាអវ?

តើការធវើចណាកសកជាអវ?យោងតាមមាតរ ៣ វាកយខណឌ (ក) នរពធសារបាាលប នយមនយជាអនតរជាតរបសពាកយ ការជញដរគ៖

ការករងបរវញចរមមានយាងហោចណាស គការ ករងបរវញច ដោយពរសយាចារលើជនដទរ ឬការករង បរវញចផលវភរទកនងទមរងដទរទៀត ពលកមម ឬសរវា ដោយបងខទាសភាព ឬការអនវតដបរហាកបរហរល ទាសភាពទាសជាខញកញជះ ឬការដក ហតយកសររាងគ។

ការជរើសរស ការដកជញជន ការផទររ ការផដល ទសចត ឬការទទលបគគលណាមយតាមមធយាបាយ នរការគរាមកហរង ការបរើកមាលាងឬការបងខតបងខកនង ទមរងដទរទៀត ការបនល ការបោកបរស ការរលោភ បពានដោយបរើអណាច ឬសាថានភាពងាយរងគរះ ឬ ការផដល ឬទទលយកកមរ ឬអតថបរយោជននានា ដើមបទទលបានការយលសរបពជនណាមានាកឲយអាច គរបគរងលើជនណាមានាកទៀតសមរបគោលបណង នរការករងបរវញច។

3

ការជញដរមនសសមានធាតផស ៣ ដចខាងករម៖

ការជរើសរស

ការដកជញជន

ការផទររ

ការផដលទសចត

ការទទលយក

មនសសណាមានាក

ការគរាមកហរង

បរើកមាលាង

ការបងខតបងខ

ការពងរត

ការបោកបរស

ការរលោភបពាន

ដោយអណាច

ឬដោយបរើភាព

ងាយរងគរះ

ការផដលជាថនរ

ឬអតថបរយោជន

ការករងបរវញច

រមទាងពរសយា

ចារលើជនដទរ

ការករងបរវញច

ផលវភរទ

ពលកមមដោយ

បងខ

ទាសភាព ឬការ

អនវតដបរហាក

បរហរល

ការដកហតយក

សររាងគ

ការករងបរវញច

កនងទមរងដទរ

ទៀត

ទងវើ មធយាបាយ គោលបណង

= ការជញដរមនសស++

ការជញដរមនសស គជាការបោកបញឆោត ឬការបងខ មនសសឲយធាលាកចលកនងទមរងការងារដរលមានលកខណៈ ករងបរវញចដរលគរពបាកកនងការចាកចរញ។ ជារឿយៗការ ជញដរមនសសចរើនពាកពនធជាមយការនាយកជនរងគរះ ចរញពកនលរងដរលពកគររសនៅទៅកានកនលរងដទរទៀតដោយបងខ កនងគោលបណងដើមប ករងបរវញចលើពកគរ។

UNODC. ‘Human Trafficking’ https://www.unodc.org/unodc/en/human-trafficking/what-is-human-trafficking.html?ref=menuside.

4

ការបងខ៖ មនសសដរលតរវបានជញដរអាចតរវ បាន បងខតាមវធផសរងៗជាចរើន។ មនសសមយចនន តរវបានគរបញឆោតតាមរយៈការបរបថា ពកគរនង ទទលបានការងារលអពរលពកគរទៅដល ហើយ បនាទាបមកពកគរតរវបានបងខឲយធវើការផសរងមយ ទៀត។ មនសសមយចននតរវបានចាកសោរទកនៅ កនងរោងចករ ឬនៅលើទក ហើយពអាចចាកចរញ បាន។ មនសសមយចននតរវបានគរបរបថាអនក ជញដរនងធវើអវមយាាង អាករកចពោះពកគរ ឬគរ សារពកគរ បរសនបើពកគរចាកចរញ។ ទាងនរះ គជាឧទាហរណផសរងៗមយចននសដអពការបងខ។

ការបោកបញឆោត៖ ពពណនាពសកមមភាពនរការលាកបាង ឬការនយយភតកហកខសពការពត ឬ ការនយយដោយមនសោមាះតរង។

ការករងបរវញច៖ ពរលជនណាមានាកបរើបរសជន ដទរ តាមធមមតាសមរបផលបរយោជននោះ ពកគរកពងករងបរវញចពអនកទាងនោះ។ ពរលមនសស តរវបានគរជញដរ ពកគរបរហរលជាអាចតរវ បាន ករងបរវញចតាមរយៈការបងខតបងខឲយធវើការងារដរល ពកគរពចងធវើ បងខតបងខឲយធវើការ ដើមបទទល បានបរកកមរតចតច បងខឲយធវើការដរលទាកទង ជាមយផលវភរទ ឬបរហរលជាអាចតរវបានគរដកយកសររាងគកាយទៅលក។

•

•

•

5

ការជញដរកមារ៖ បរសនបើកមារតរវបានគរករងបរវញច ដើមបការងារផលវភរទ ឬផនរកណាមយនររាងកាយ ទងវើទាងនរះតរវបានចាតទកថាជាការជញដរកមារ។ ដើមបចាតទកថាកមារតរវបានជញដរ ពកគរពចាបាច តរវបងាហាញថា ពកគរតរវបានបងខតបងខ ឬតរតតរ នោះឡើយ។ ជាការគរបគរនដោយគរនតរបងាហាញ ថាមានសកមមភាពនរណាមានាក ដើមបដាកកមារទៅកនង សាថានភាពដរលមានលកខណៈករងបរវញចនោះគ ជា ការជញដរកមារ ហើយ។

ចណាកសរក៖ ពាកយចណាកសរកមាននយថា ជា ដណើរ ដរលមនសសណាមានាកផលាសទដើមបទៅធវើ ការងារ។ ពាកយជនចណាកសរកសដៅលើមនសស។

6

ចបាប នងអនសញញានានាពាកពនធ ជាមយការជញដរមនសស សនធសញញាអនដរជាត

UNCRC

កនងឆានា ១៩៨៩ ថានាកដកនាពភពលោកបានគនាកនងអងគការសហបរជាជាតដើមបសរសរអនសញញា សដពសទធ កមារ (CRC)។ CRC រៀបរាបអពសទធដរល យវជនករម អាយ ១៨ ឆានាគរមាន។ CRC តរវបានចះហតថលរខាដោយ បរទរសនានាចរើនជាងអនសញញាដទរទៀត។ បរទរសចន បរទរសថរ បរទរសកមពជា បរទរសវៀតណាម បរទរស ឡាវ នងបរទរសមយានមាា សទធតរបានចះហតថលរខា លើអនសញញាទាងអសនរះ។ ដោយហរតថា បរទរស របសអនកបានចះហតថលរខាលើ CRC ហើយ នោះមាននយថាបរទរសរបសអនកបានពរមពរៀងថា យវជន រសនៅកនងបរទរសទាងនរះគរតរមានសទធ យោងទៅតាម អវដរលមានរៀបរាបកនងសនធសញញានរះ។2

ពធសារ Palermoសនធសញញាអនដរជាតដសខានដើមបទបសាកាតការជញដរគ ពធសារ Palermo។

សមរបពតមានបនថរមសមចលទៅ www.unicef.org/crc/.ឈមាះផលវការ2 ពធសារដើមបទបសាកាត បងការប នងដាកទណឌកមមការជញដរមនសសជាពសរសសដរ នងកមារដើមបបនថរមទៅលើអនសញញា អងគការសហបរជាជាត បរឆាងទៅនងបទឧករដឋឆលងដរន2។ សមរបពតមានបនថរមចលទៅ www.palermprotocol.com/general/the-palerno-protocol.

7

ឯកសារនរះបានផដលនយមនយការជញដរមនសសថា

ពធសារ Palermo តរវបានចះហតថលរខាដោយបណាដា បរទរសចនន ១៥៥ ដោយកនងនោះរមមានទាង៖

ការជរើសរស ការដកជញជន ការផទររ ការផដលទ សចត ឬការទទលបគគលណាមយតាមមធយាបាយ នរការគរាមកហរង ការបរើកមាលាង ឬការបងខតបងខ កនងទមរងដទរទៀត ការពងរត ការបនល ការបោក បរស ការរលោភបពានដោយបរើអណាច ឬសាថាន ភាពងាយរងគរះ ឬការផដល ឬទទលយកកមរ ឬ អតថបរយោជននានាដើមបទទលបានការយលសរបពជនណាមានាកឲយអាចគរបគរងលើជនណាមានាកទៀតសមរបគោលបណងនរការករងបរវញច។

បរទរសកមពជា ឆានា ២០០៧

សាធារណរដឋបរជាធបតរយយឡាវ ឆានា ២០០៣

បរទរសថរ ឆានា ២០០១

បរទរសចន ឆានា ២០១០

បរទរសមយានមាា ឆានា ២០០៤

បរទរសវៀតណាម ឆានា ២០១២

8

ចបាបជាតបឆាងនងការជញដរមនសស

ការជញដរមនសសគជាបទឧករដឋនៅកនងបរទរសកមពជា ចន សាធារណរដឋបរជាធបតរយយឡាវ មយានមាា ថរ នងវៀតណាម ដរលសទធតរជាបរទរសគោលដៅសមរប ជនចណាកសរក។

បរទរសកមពជាតាមនយរបសចបាប កមារតរវបានកណតនយមនយ

ថាជាជនដរលមានអាយករម ១៨ ឆានា កនងបរទរសកមពជា។ការជញដរមនសសតរវបានចាតទកថា ជាបទឧករដឋ

នៅកនងបរទរសកមពជា នៅករមចបាបសដពការបងការបការ ជញដរមនសស នងការករងបរវញចផលវភរទ (ឆានា ២០០៨)។ ចបាបនរះគរបដណដបលើទាងបរស នង សដរ។

កនងបរទរសកមពជាការរលោភសរពសនថវៈ គជាបទ លមើសពរហមទណឌ។

សាធារណរដឋបរជាមានតចនចបាបពរហមទណឌរបសបរទរសចនពមាននយមនយ

ជាកលាកអពអនតជនឡើយ។ កនងចបាបមយចននកនង បរទរសចន អនតជនតរវបានពពណនាថា ជាមនសសដរល មានអាយករម ១៨ ឆានា បនដរនៅមានភាពពចបាសលាសថា តើចណចនរះតរវអនវតដកនងករណនរការជញដរដររ ឬទរ។

ចបាបពរហមទណឌរបសសាធារណរដឋបរជាមានតចន ចាតទកការជញដរជាបទឧករដឋ។ បនដរចបាបនរះឆលើយតបទៅនងការជញដរសដរ នងកមារបណណោះ បនដរមនបញជាកអព

9

ការជញដរបរសឡើយ (មាតរ ២៤០, ២៤១, ២៦២)។មាតរ ២៤៤ ហាមឃាតការបងខតបងខនយោជតឲយធវើការដោយដាកកហតលើសររភាពរបសពកគរ។មាតរ ៣៥៨ នង ៣៥៩ ហាមឃាតពរសយាចារដោយបងខ។មាតរ ២៣៦ ចាតទកការរលោភសរពសនថវៈជាបទឧករដឋ។មាតរ ៤១៦ ដាកបនទកលើរដឋកនងការសងគរះសរដ/កមារ ដរលតរវបានចាបពងរត។

សាធារណរដឋបរជាធបតរយយឡាវ ទាកទននងការជញដរមនសស ចបាបពរហមទណឌឡាវ

កណតនយមនយអនតជនថា ជាមនសសដរលមានអាយ ករម១៨ ឆានា។

ចបាបពរហមទណឌឡាវ (ឆានា ២០០៤) ចាតទកការ ជញដរមនសសថាជាបទឧករដឋ (មាតរ ១៣៤)។

ចបាបសដពការបងកើតការការពារសដរ (ឆានា ២០០៤) ក ហាមឃាតការជញដរសដរ នងកមារផងដររ ជាពសរសគ នៅកនងមាតរ ២៤។

បរទរសមយានមាាទាកទងនងការជញដរមនសស ចបាបបរឆាងការជញដរ

មនសស (ឆានា ២០០៥) ពពណនាថាកមារជាមនសសមានអាយករម ១៨ ឆានា។៤

ផនរក ៣ ក នរចបាបនរះចាតទកការជញដរមនសសជាបទលមើសឧករដឋ។

៤ចបាបបានបរងចរករវាងកមារ (ករមអាយ ១៦ ឆានា) នងយវជន (អាយ ១៦-១៨ ឆានា) បនដរបាននយយថាទាកទងនងការជញដរនរណាមានាកនៅករមអាយ ១៨ ឆានា គតរវបានចាតទកថាជាអនតជន។

10

ចបាបពរហមទណឌរបសមយានមាាចាតទកការរលោភសរព សនថវៈជាបទលមើសឧករដឋកនងផនរកទ ៣៧៥ នង ៣៥៦។

បរទរសថរផនរកទ ៤ នរចបាបបរឆាងការជញដរមនសស (ឆានា ២០០៨)

បានកណតនយមនយកមារថា ជាជនទាងឡាយណាដរល មានអាយករម ១៨ ឆានា។

ផនរកទ ៤ នងទ ៦ ចាតទកការជញដរមនសសជា បទលមើសឧករដឋ។

បរទរសវៀតណាមចបាបសដពការការពារ ការថរទា នងការអបរកមារ (ឆានា

២០០៤) កណតនយមនយកមារថា ជាជនទាងឡាយ ណាដរលមានអាយករម ១៦ ឆានា។ ចបាបពរហមទណឌ វៀតណាម (ឆានា ១៩៩៩) មនបានកណតនយមនយសដពអាយរបសកមារឡើយ។

ការជញដរសដរ នងកមារ (មនមរនបរស) គតរវចាត ទកជាបទលមើសឧករដឋកនងបរទរសវៀតណាម ករម ចបាបពរហមទណឌវៀតណាម (មាតរ ១១៩ នង ១២០)។

បរទរសវៀតណាមមានចបាបបរឆាងការជញដរដរលតរវបានអនមតកនងឆានា ២០១១ ហើយចលជាធរមានកនងខរ មករា ឆានា ២០១២។ ការជញដរមនសសតរវបានចាតទកជាបទលមើសឧករដឋនៅករមចបាបនរះ ហើយ រដាឋាភបាលបានឈានជហាានដើមបអនវតដចបាបថមនរះ។

ការរលោភសរពសនថវៈតរវបានចាតទកជាបទលមើសឧករដឋនៅករមចបាបពរហមទណឌ (មាតរ ១១១- ១៥)។

11

បញជផទៀងផទាត៖ចណាកសកដោយ សវតថភាព

សមឆលើយសណរទាងអសនរះនៅពរលអនកចាបផដើម ការពភាកសាដបងអពការផលាសទទៅទទលយកការងារនៅ ករសហគមនរបសអនក។ សមពភាកសាសណរទាងនរះជាមយគរសាររបសអនក។

ពតមានអពគោលដៅរបសអនក

បញជផទៀងផទាត បាទ/ចាស ទរ

តើអនកដងថាអនកកពងទៅ ទណា ឬទរ?បរសនបើដងសមសរសររឈមាះ ទកនលរងនោះនៅតរងនរះ៖................................................................................

តើអនកសាគលនរណាមានាក ដរល រសនៅកនងទកនលរងដរលអនក នងទៅនោះ ឬទរ?

តើអនកមានលរខទរសពទរបសជននោះ ឬទរ?

12

តើអនកអាចទរសពទទៅកានជននោះឲយធវើគរោងដើមបជបជាមយអនក ពរលអនកមកដលបានដររ ឬទរ?

តើការធវើដណើរតរឡបមកវញចណាយអសថលរបនាមាន? សមសរសររចននទកបរកនៅទនរះ៖...........................

តើតរវចណាយថលររសនៅ អសបនាមានកនងទកនលរងដរលអនកនងទៅ បរសនបើអនកពបានទទលការងារពរលអនកមកដលដបង? សមសរសររចននទកបរកនៅទនរះ៖..............................................................................................

ពតមានអពការធវើដណើរ

បញជផទៀងផទាត បាទ/ចាស ទរ

តើអនកដងអពរបៀបដើមប តរឡបមកបរទរសកណើត

រអនកបានបញចប ឬទរ?

13

តើអនកមានលយគរបគរនដើមបរសនៅមយរយៈពរលអនក ទើបមកដលដបង នងសមរប ថលរធវើដណើរតរឡបមកវញ ឬ ទរ? (សមចងចាថា វាជាការ គរះថានាកណាស បរសនបើ

ឬបរសនបើអនកតរវខចលយគរ ដើមប បងថលរបរកសមរបអនក ជរើសរសនោះ។ ជារឿងគរះថានាកណាសកនងការមកដល កនលរងធវើការថមដោយជពាកលយអនកជរើសរសបគគលក ឬនយោជក។)

តើអនកកពងធវើដណើរជាមយមតដភកដឬទរ?

14

តើអនកមានសាគលនរណាមានាកដរលតរវបានជលឲយធវើការងារតាមរយៈមនសស ឬភានាកងារជរើសរសបគគលកនរះពមនមកទរ?..................................................................................

តើអនកដរលធាលាបទទលការងារពមននោះតរឡបមកលរងផទះខលះ ឬទរ?..................................................................................

តើអនកដរលធាលាបបានទទលការងារនោះបានទរសពទមកកានគរសាររបសគត ឬទរ?..................................................................................

តើការងារនរះសាដាបទៅហាកដចជាការងារដទរទៀតដរលអនកធាលាបបានលដររ ឬទរ?..................................................................................

តើការងារនរះផដលបរកឈនលដចគនានងការងារចណាកសរកដទរទៀតដរលអនកធាលាបបានល ឬទរ? (បរសនបើសាដាបទៅហាកដចជាលអពរកហសពការពតនោះបរហរលជាការកហក។)..................................................................................

ពតមានអពការងារ

បញជផទៀងផទាត បាទ/ចាស ទរ

15

តើអនកដរលរៀបចការងារសមរបអនកនោះ បរបអនកអពឈមាះករមហនដរលអនកនងធវើការឲយ ឬទរ? សមសរសររឈមាះនោះនៅទនរះ៖.........................................................................................................................................

តើជននោះអាចបរបអនកអពអាសយដាឋាន នងលរខទរសពទរបសករមហន ឬទរ? សមសរសររនៅទនរះ៖..............................................................................................................................................

16

តើអនកមានសាគលនរណាមានាកដរលតរវបានជលឲយធវើការងារតាមរយៈមនសស ឬភានាកងារជរើសរសបគគលកនរះពមនមកទរ?..................................................................................

តើអនកដរលធាលាបទទលការងារពមននោះតរឡបមកលរងផទះខលះ ឬទរ?..................................................................................

តើអនកដរលធាលាបបានទទលការងារនោះបានទរសពទមកកានគរសាររបសគត ឬទរ?..................................................................................

តើការងារនរះសាដាបទៅហាកដចជាការងារដទរទៀតដរលអនកធាលាបបានលដររ ឬទរ?..................................................................................

តើការងារនរះផដលបរកឈនលដចគនានងការងារចណាកសរកដទរទៀតដរលអនកធាលាបបានល ឬទរ? (បរសនបើសាដាបទៅហាកដចជាលអពរកហសពការពតនោះបរហរលជាការកហក។)..................................................................................

ពតមានអពការងារ បញជផទៀងផទាត បាទ/ចាស ទរ

17

បរសនបើអនកទៅកានបរទរសដទរ តើអនកមានលខតឆលងដរននងទដាឋាការធវើការងារសមរបបរទរសនោះ ឬទរ?..................................................................................

តើអនកអាចបើករកមើលឈមាះនងអាសយដាឋានរបសករមហនតាមអនធណរតបានទរ?..................................................................................

តើអនកមានកចចសនយា ឬទរ?..................................................................................

បរសនបើមនមានកចចសនយាតើអនកបានពភាកសាអពលកខខណឌការងាររបសអនក ឬទរ?..................................................................................

តើអនកអាចអាន នងយលខលម សារកចចសនយាទាងមល ឬទរ?..................................................................................

តើអនកយលសរបជាមយខលមសារទាងអសដរលមានចរងកនងកចចសនយា ឬទរ?..................................................................................

ឯកសារ បញជផទៀងផទាត បាទ/ចាស ទរ

18

តើអនកនងយកទរសពទដរទៅជាមយអនកដើមបឲយអនកអាចទនាកទនងមកកានគរសារអនកវញ ពរលអនកទៅឆាងាយឬទរ?..................................................................................

តើអនកសាគលអងគការ ឬមនសសដើមបទនាកទនងនៅកនងទកនលរង/បរទរសដទរនោះ ឬទរ បរសនបើមានអវមយាាងមនលអកើតឡើង ហើយបរសនបើអនកតរវការជនយ នងសវតតភាព? ............................................................................................................................................................................

មនសសដើមបទនាកទនង

បញជផទៀងផទាត បាទ/ចាស ទរ

សមបនថរមគនតរបសអនកនៅទនរះ (ឧទាហរណផអរកទៅតាមបរទរសជាកលាក)។_____________________________________________________________________________________________________________________..................................................................................

ចមលើយរបសអនកឆលើយ បាទ/ចាស កានតរចរើន បាននយថា

ផរនការរបសអនកមានសវតថភាព។

19

គរនការសមចចតដ

20

បញជផទៀងផទាត៖ ការធវើដណើរដោយ សវតថភាព

សមតរតពនតយថាតើចណចមយណាខលះដរលអនកបានបពរញរចហើយ

សវរងរកជមរើសសមរបការធវើចណាកសរកដរលមាន ឯកសារតរមតរវ។វាមានសវតថភាពជាង។..................................................................................

សមបពរញបញជផទៀងផទាត៖ ចណាកសរកដោយសវតថ ភាព នងឯកសារសខានៗ មនពរលអនកចាកចរញ។..................................................................................

ទនទរញលរខទរសពទដើមបទរសពទតរឡបមកផទះវញពបរទរសថមមនពរលអនកចាកចរញ។..................................................................................

ទកសណៅឯកសាររបសអនកមយចបាបជាមយនរណាមានាកដរលអនកទកចតដ នៅផទះរបសអនក(បរសនបើអនក ជបបញហា ឬបាតឯកសារអនកអាចឲយគរសាររបសអនកជយអនកបាន)។.................................................................................

21

សមកានសណៅឯកសារថតចមលងជាមយអនកឲយនៅដាចដោយឡរកពឯកសារសណៅដើម។..................................................................................

ធវើដណើរដោយមានលយគរបគរនសមរបរសនៅមយ រយៈដោយមនមានការងារ នងបរកសមរបតរឡបមកផទះវញ។..................................................................................

រកសាកនសៀវភៅអនកនាផលវដឆាលាតវរជាមយអនក ឯកសារ របសអនក នងលយរបសអនកនៅកនងកនលរងមានសវតថភាពលាកបាងពភនរកគរនៅកនងសមលៀកបពាករបសអនក។..................................................................................

22

សមចងចា៖

សមធវើដណើរ ជាករមជាមយជនចណាកសរកដទរ ដចរបអនក (ការបោកមនសសចរើននាក កនងពរលតរ មយមានការលបាកជាងការបោកមនសសតរមានាក ហើយ ពរលអនកនៅជាករម មាននយថាអនកមានមតដភកដដើមប សឲយជយ)។

តរវបរកានចតដសងសយចពោះមនសសចមលរកមខ (ពក គរអាចជាអនកជញដរមនសស)។

សនបើនរណាមានាកពយាយមដាកសមាពាធឲយអនក បរគលឯកសាររបសអនកឲយគរសមសរទៅកានអនកធវើ ដណើរដទរទៀត ឬមនដរដើមបជយអនក។

សមកដើរតាមជនមនសាគលមខនៅសាថានយរថភលើង ឬសាថានយឡានករង។

ពយាយមជៀសវាងកចលទៅកនងយនយនតឯកជន ឬឡានទរស។

23

បញជផទៀងផទាត៖ ឯកសារសខានៗ

ខាងករមនរះគជាបញជលរខទរសពទ នងឯកសារដរលអនកគរយកតាមខលនគរបពរលវរលានៅពរលអនកធវើចណាក សរក។

សមថតចមលងឯកសាររបសអនកចននពរចបាប។ទកឯកសារថតចមលងមយចបាបជាមយគរសារអនក ហើយ

យកមយចបាបតាមខលន។ សមរកសាឯកសារថតចមលងរបស អនកនៅកនលរងផសរងពឯកសារពតបរកដ ធវើដចនរះបរសន បើកនងករណឯកសារដើមបាត ឬតរវគរលច អនកមាន សណៅថតចមលងដើមបបងាហាញដលអាជាញាធរ។

លរខទរសពទ ឬឯកសារដរលអនកគរពយាយមរកឲយបាន សមសរសររលរខទរសពទ នងអាសយដាឋាននៅកនងចនោលាះ ខាងករមបរសនបើអនកមាន៖

លរខទរសពទរបសគរសារអនក

លរខទរសពទរបសមនសសដរលនៅកនលរងធវើការនោះរចហើយ

24

លរខទរសពទរបសមនសសដរលអនកសាគលដរលកពងរសនៅកនងកនលរងគោលដៅរបសអនក

លរខទរសពទរបសបណាដាញទរសពទជនយ/អងគការករ រដាឋាភបាលនៅកនលរងដរលអនកតរវទៅកនងករណអនកតរវការជនយ។

ឈមាះ នងអាសយដាឋានទកនលរងដរលអនកតរវធវើការ។

ឈមាះ នងអាសយដាឋានទកនលរងដរលអនកតរវធវើការ។

លរខទរសពទបលស។

25

ឈមាះ នងអាសយដាឋានរបសសាថានទតបរចាបរទរសអនកនៅកនងកនលរងបរទរសគោលដៅរបសអនក។

ឈមាះ នងអាសយដាឋានរបសអងគការកររដាឋាភបាលដចជា World Vision នៅកនលរងបរទរសគោលដៅថម របសអនក។

26

លខតឆលងដរន (បរសនបើតរវធវើដណើរទៅកានបរទរសផសរងទៀត)។..................................................................................

ចបាបថតចមលងលខតឆលងដរន(ឲយទៅអនកដទរតរសណៅថតចមលងបណណោះ ជានចចកាលតរវទកលខតឆលងដរនរបសខលនជានចច)។..................................................................................

ទដាឋាការសមរបបរទរសគោលដៅ (បរសនបើតរវធវើដណើរទៅបរទរសផសរងទៀត)។..................................................................................

សណៅថតចមលងទដាឋាការ។..................................................................................

សណៅកចចសនយាការងាររបសអនក។..................................................................................

ទរសពទដរបរសនបើអាចធវើ

សមស

ររ

ដៅ។)..................................................................................

បញជផទៀងផទាត បាទ/ចាស ទរ

27

លយគរបគរនដើមបបងថលរសបតរធវើដណើរតរឡបមកកានបរទរសរបសអនកវញបរសនបើអនកមានបញហា។..................................................................................

បនថរមគនតរបសអនកនៅទនរះ។______________________________________________________________________________..................................................................................

អនកមានរបសកានតរចរើនកនងបញជនរះ បាននយថា អនកនងកានតរមានសវតថភាពជាមន។

28

សវតថភាពពលអនកមកដល

អវដរលអនកគរធវើពរលអនកមកដល

សមគសសញញា នៅពរលដរលអនកបានធវើចណចទាងនរះ ..................................................................................

ទកនលរង នងតបនដរលអនករសនៅ។ រៀនអពរបៀបពនយលដលអនកដទរ អព ទកនលរងដរលអនករសនៅ។ (ការធវើបរប នរះនងជយអនកអាចពនយលថា អនកនៅ តរងកនលរងណា បរសនបើអនកមានបញហា)។

ទរសពទទៅកានគរសាររបសអនកឲយបាឆាប បផតបនាទាបពអនកមកដល (សៀវភៅមគគទរសកអនកនាផលវឆាលាតវររបសអនកនងពនយល អពរបៀបទរសពទតរឡបទៅផទះ)។ សម បរបអនកផទះអពកនលរងដរលអនកកពងរសនៅ ហើយបរសនបើអាចធវើបានសមផដល លរខទរសពទរបសមតដភកដដរលពកគតអាចតរមកអនកបាន។

29

ទរសពទទៅកានឪពកមាដាយអនកឲយបានទៀង ទាត។ ជាការលអ បរសនបើអនកបានធវើ ផរនការជាមយឪពកមាដាយអនក កនងការ ទរសពទ ទៅរកពកគតមយដងកនងមយ សបាដាហនៅថងរ នងមាងដដរល។ នរះមាន នយថា បរសនបើអនកបាតខលន ហើយ មនបានទរសពទ ពកគតនងដងថា អនក ជបបញហា។ សមបរបពកគរ បរសនបើ អនកមានបញហាអវមយ។ សមនយយបរប ឪពកមាដាយអនកអពបញហាដរលអនកជប។

ទៅមើលកនលរងដរលអនកនងតរវធវើការ។ សមរចចតដថា តើលកខខណឌការងារអាច ទទលយកបាន ឬទរ។

រកសាទនាកទនងជាមយជនចណាកសរកដរលអនកបានធវើដណើរមកជាមយ។ កសាងបណាដាញមតតភកដដរលសថតនៅកនង សាថានភាពដចអនក។ បនដរចរចងចាថាមនសសជាចរើនតរវបានជញដរដោយមនសស ដរលពកគរសាគល។

ដើរជវញតបនដរលអនករសនៅ សកសាឲយ ដងអពទកនលរងរបសបលស នងទតាង ឡានករង។

30

សាកសរថាតើមានមជឈមណឌលសហគមន ឬ អងគការកររដាឋាភបាលណាដរលផដល សរវាដលជនចណាកសរក ឬទកនលរង សមរបជនចណាកសរកអាចជបជគនា ឬ ទរ។ សមទៅលរងកនលរងទាងអសនរះ។

បរសនបើអនកសមរចចតដបញជនលយមក ផទះ សមសរមតដភកដរបសអនកអពវធដពរញ នយមកនងការបញជនបរកទាងនោះមកផទះ។ មនតរវផញើលយមកផទះដោយដាកកនងសរម សបតរឡើយ ពរះលយនោះអាចនង តរវគរលច។

31

បរសនបើអនកមានទរសពទ អនកគរយកទរសពទនោះទៅតាមខលនពរលអនកធវើចណាកសរក។ បនដរសមកាតដរល យកពបរទរសរបសអនកនងមនដណើរការកនងបរទរសដទរ ឡើយ។ តាមធមមតាអនកអាចទញសមកាតបងបរកជា មនថមមយសមរបទរសពទរបសអនកពរលអនកមកដលកនងបរទរសថម។

បរសនបើអនកពមានទរសពទទរ បរទរសគោលដៅជាចរើន ដចជា បរទរសថរ ឬមាាឡរស មានហាងកាហវរអនធណរត ដរលអនកអាចបងបរកដើមបទរសពទមកផទះបាន។

ដើមបទរសពទមកបរទរសរបសអនក អនកអាច៖

ចច៖ ០០១រចហើយ៖ ចចលរខកដបរទរសរបសអនករចហើយ៖ លរខកនងបរទរសរបសអនក ដោយលប លរខ ០ ដបងចរញ

ខាងករមនរះគជាលរខកដនរបរទរសផសរងៗ៖បរទរសកមពជា៖ ៨៥៥ បរទរសចន៖ ៨៦បរទរសឡាវ៖ ៨៥៦ បរទរសវៀតណាម៖ ៨៤បរទរសថរ៖ ៦៦ បរទរសមយានមាា៖ ៩៥

របៀបទរសពទទៅផទះ

០០១ + លរខកដបរទរស + (គមានលរខ ០) + លរខទរសពទ។

31

32

(សមរបបគគលកបរចាបរទរសរបសទសសនៈពភពលោក សមរកសាលរខកដទាងអស បនដរគសសញញាសមាគលលរខ កដដរលពាកពនធសមរបបរទរសរបសអនក។)

ឧទាហរណ បរសនបើលរខទរសពទរបសអនកកនងបរទរស កមពជា គ ០១២ ៨២០ ៥៤៤ នោះដើមបទរសពទមកផទះពបរទរសថរ

ឧទាហរណ បរសនបើលរខទរសពទរបសអនកកនង បរទរសវៀតណាម គ ០១៨ ៤៤២២១១ នោះដើមបទរសពទ ទៅបរទរសវៀតណាមពបរទរសថរ

អនកចច ០០១ ៨៥៥ ១២ ៨២០ ៥៤៤

អនកចច ០០១ ៨៤ ១៨ ៤៤២២១១

33

លខទរសពទជនយគអាសនន

បរទរសកមពជា

បរទរសចន

នាយកដាឋានការពារកមារ 1280នគរបាលជាត៖ 1288ភនពរញ៖ 017 276 222បាតដបង៖ 017 256 222បនាទាយមានជយ៖ 017 260 222សៀមរាប៖ 017 258 222កពងធ៖ 017 254 222កពងឆានាង៖ 017 326 222

青少年维权 បណាដាញទរសពទទានហរតការណយវជន 12355妇女维权 បណាដាញទរសពទទានហរតការណរបសសដរ 12338劳动维权 បណាដាញទរសពទទានហរតការណសទធការងារ 12333市长热线 បណាដាញទរសពទទានហរតការណរបសអភបាលករង 12345报警热线 បណាដាញទរសពទទានហរតការណបលស 110

34

បរទរសវៀតណាម

បរទរសឡាវ

បណាដាញទរសពទទានហរតការណបរឆាងការជញដរ៖ 1800 1567 មជឈមណឌលធនធានជនចណាកសរក (MRC)៖ (84) 3936 6633នាយកដាឋានសើបអងករតបទឧករដឋ MPS៖ 694 4037

020 548 389 69

ករសងកចចការសវល (MCA) ដណើរការមណឌលផដល ទជមរកនៅទទាងបរទរសចនដោយកនងនោះជនចណាកសរកកអាចទៅរកករសងនរះដើមបសជនយផងដររ។

ខាងករមនរះគជាលរខទរសពទចននបខសរដរលជន ចណាកសរកអាចបរើបរសដើមបសជនយកនងករណមាន អាសនន។

35

បរទរសថរ

បរទរសមយានមាា

ជនចណាកសរកអាចទរសពទទៅលរខ 1300សជនយ។ កនងខរតដមយចននលរខទរសពទទានហរត ការណ មានអនកបកបរដរលនយយភាសាបរទរសជតខាង។

លរខទរសពទបណាដាញទរសពទទានហរតការណបរឆាងការជញដរមនសសគ៖95-67-412555

95-67-412666

95-949-555666

95-949-555777

95-949-555888

95-949-555999

UNIAP,UNICEF, IOM, Save the Youth, World

Vision and AFXB មានកមមវធបរឆាងការជញដរ មនសស

1191 គជាលរខដើមបទរសពទទៅទនាកទនងបលសបរឆាងការជញដរមនសស។1417 គជាលរខសមរបយវជនទរសពទសដបនាមាន។

36

តើតវធវើដចមដច បសនបើអនកតវបានគជញដរ

បរសនបើអនកតរវបានគរផលាសទចរញពកនលរងមយ ទៅកានកនលរងមយទៀតដោយអនកជញដរនោះសម ផដាតភនរករបសអនករកសញញា ឬផលាកសមាគលនានា។ សមពយាយមកណតថា តើអនកនៅកនលរងណា។ សមលង រកមើលសាថានយរថភលើង លរខផលវជាតឈមាះ ករង ឬអគរធៗ។ សមចងចាពតមានលមអត។ នរះមាន នយថាបរសនបើអនកអាចរកផលវដើមបទរសពទបាន អនក អាចពពណនាអពកនលរងដរលអនកកពងសថតនៅ។

បរសនបើអនកតរវបានគរបងាខាងដោយផទយពឆនទៈរបស អនកឲយធវើការងារដចជាកនងផទះបន ឬរោងចករនោះសមពយាយមសាគលឈមាះ ទកនលរងដរលអនកតរវ បានគរបងាខាងទក។ បរសនបើមានសវតថភាព សម នយយទៅកានមនសសជវញអនក ដើមបឲយដងថាតើ ពកគរដងថាតើអនកកពងនៅកនលរងណា ឬទរ។

សមចងចាមខរបសអនកជញដរ។

បរសនបើអនកគតថាតរវបានគរជញដរ សមធវើ ផរនការមនអនកធវើសកមមភាព។ មនតរវបណដាយ ឲយអនកជញដរដងថាអនកកពងគតថា អនកតរវបានគរ ជញដរឡើយ សមធវើតាមគរសរបពរលដរលអនកសមលងរកមើលវធដើមបគរចខលន។

.

.

.

.

37

បរសនបើអនកតរវបានជញដរទៅឲយលកភរទ សម ពយាយមបញចះបញចលបរសឲយបរើសរមអនាមយ។

សមទរសពទទៅកានលរខទរសពទគរអាសននដរលអនកមានកនងកនសៀវភៅនាវកឆាលាត។

បរសនបើអនកតរវបានគរជញដរ ហើយពបានទទលបរកបៀវតស ហើយនយោជកបរបអនកថា បរសន បើអនកធវើការមយឆានា ឬពរឆានាទៀតអនកនងទទលបាន លយចរើននៅទបផតនោះសមកទកចតតនយោជករប នោះ។ ជារឿយៗ អនកជញដរតរងពយាយមបោក បញឆោតជនចណាកសរកតាមវធនរះ ហើយជនចណាក សរកពបានទទលលយនោះឡើយ។

.

.

.

38

កនេសៀវេភៅនាវកៃវឆ�ាត

អង�ការទស�នៈពភពលោក®