Öykü ( hikaye )

Öykü Öykü ( Hikaye )( Hikaye )

Öykü ( Hikaye )Öykü ( Hikaye )

Gerçekleşmiş ya da Gerçekleşmiş ya da gerçekleşmesi mümkün gerçekleşmesi mümkün olayların kişi, zaman ve olayların kişi, zaman ve

mekâna bağlı olarak mekâna bağlı olarak farklı bir kurguyla farklı bir kurguyla

anlatılmasına anlatılmasına "öykü "öykü (hikâye)"(hikâye)" denir. denir.


Orta Çağda özellikle Orta Çağda özellikle Hindistan’da Hindistan’da Bin Bir Bin Bir

Gece MasallarıGece Masalları, , sağlam bir hikâye sağlam bir hikâye

geleneğinin varlığını geleneğinin varlığını bildirmiş;bildirmiş;


Rönesans’tan Rönesans’tan özellikle XIX. özellikle XIX.

yüzyılda romantizm yüzyılda romantizm ve realizm ve realizm akımlarının akımlarının gelişmesiyle gelişmesiyle

bağımsız bir tür bağımsız bir tür hâline gelmiş,hâline gelmiş,


İtalyan İtalyan yazar yazar

BoccacioBoccacio’nun ’nun

DecameroneDecamerone adlı adlı hikâye kitabı bu türün hikâye kitabı bu türün

başlangıcını başlangıcını oluşturmuştur.oluşturmuştur.


Türk edebiyatında Türk edebiyatında destan destan

döneminden döneminden başlayarak gelişen başlayarak gelişen

bir anlatma, bir anlatma, hikâye etme hikâye etme

geleneği vardır.geleneği vardır.


Divan edebiyatında Divan edebiyatında mesnevimesnevi, , halk halk

edebiyatında âşıklar edebiyatında âşıklar tarafından kahvelerde ve tarafından kahvelerde ve köy odalarında söylenen köy odalarında söylenen halk hikâyelerihalk hikâyeleri bu türün bu türün

önemli örneklerini önemli örneklerini oluşturmuştur.oluşturmuştur.


Bu dönemde Bu dönemde meddahlar meddahlar

tarafından el, yüz ve tarafından el, yüz ve ses taklitleriyle ses taklitleriyle

anlatılan meddah anlatılan meddah hikâyeleri de hikâye hikâyeleri de hikâye türünün bir örneği türünün bir örneği

olmuştur.olmuştur.


Tanzimat Tanzimat Döneminde Döneminde yapılan ilk yapılan ilk tercümeler tercümeler

aracılığıyla Türk aracılığıyla Türk edebiyatı modern edebiyatı modern

hikâyeyi hikâyeyi tanımıştır.tanımıştır.


1871’de 1871’de yayımlanan yayımlanan

Emin Nihat’ın Emin Nihat’ın

Müsameretname'Müsameretname'si si

ilk öykü ilk öykü denemesi;denemesi;


Ahmet Ahmet Mithat Mithat

Efendi’nin Efendi’nin

Letaif i Letaif i RivayatRivayat'ı 'ı

ilk öykü;ilk öykü;


Samipaşazade'nin Samipaşazade'nin

Küçük ŞeylerKüçük Şeyler'i 'i ise ise

Batılı anlamda Batılı anlamda

ilk öykü olarak ilk öykü olarak

kabul kabul edilmiştir.edilmiştir.


Servet-i Fünun Servet-i Fünun Döneminde hikâye Döneminde hikâye iyice gelişmiştir. Bu iyice gelişmiştir. Bu

dönem yazarları dönem yazarları hikâyeyi romanın hikâyeyi romanın yanında bir uğraş yanında bir uğraş

olarak ele almışlardır. olarak ele almışlardır.

Halit Ziya Uşaklıgil, Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf,Mehmet Rauf,


Millî Edebiyat Millî Edebiyat DönemiDöneminde Halide Edip nde Halide Edip

Adıvar, Yakup Kadri Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Reşat Karaosmanoğlu, Reşat

Nuri Güntekin hem Nuri Güntekin hem roman hem hikâye roman hem hikâye

yazmış;yazmış;


Ömer Seyfettin ve Ömer Seyfettin ve Memduh Şevket Memduh Şevket

Esendal Esendal hikâyeyle hikâyeyle uğraşmış ve uğraşmış ve hikâyenin hikâyenin

yaygınlaşmasını yaygınlaşmasını sağlamışlardır.sağlamışlardır.


Cumhuriyet Cumhuriyet Döneminde Türk Döneminde Türk hikâyeciliği en hikâyeciliği en

parlak dönemini parlak dönemini yaşar. yaşar.


Edebiyatımızda kısa Edebiyatımızda kısa hikâyeyi başlı başına hikâyeyi başlı başına

bir tür olarak bir tür olarak önemseyen ilk yazar önemseyen ilk yazar

Ömer Seyfettin Ömer Seyfettin olmuş, olmuş, MaupassantMaupassant

tarzı hikâyenin tarzı hikâyenin öncüsü olmuştur. öncüsü olmuştur.


Ömer Seyfettin ve Hikâyelerinde tasvir

ve ruh çözümlemesinden çok olaya önem

vermiş, hikâye ile toplumu düzeltmek

istemiştir.

Öykü ( Hikaye )Öykü ( Hikaye )Hikâyeye modern bir hava Hikâyeye modern bir hava getiren hikâyeci getiren hikâyeci Memduh Memduh

Şevket EsendalŞevket Esendal ise günlük ise günlük hayattan kesitler sunarak hayattan kesitler sunarak ÇehovÇehov tarzı denen durum tarzı denen durum hikâyesinin öncüsü olmuş; hikâyesinin öncüsü olmuş;


Memduh Şevket Memduh Şevket Esendal Esendal hikâyelerinin hikâyelerinin

temelinde insan sevgisini; temelinde insan sevgisini; köylünün, kenar mahalle köylünün, kenar mahalle

insanının, küçük memurların insanının, küçük memurların gösterişsiz hayatlarını gösterişsiz hayatlarını

anlatmıştır.anlatmıştır.

Öykü ( Hikaye )Öykü ( Hikaye ) Diğer bir Diğer bir

durum/kesit durum/kesit

yazarı olan yazarı olan Sait Sait Faik Faik

Abasıyanık Abasıyanık da da hikâye-hikâye-

lerinde “lerinde “küçük küçük insanıinsanı" "

ele almış, insan ele almış, insan sevgisi-sevgisi-

ni dile getirmiştir.ni dile getirmiştir.


Sait Faik'i diğer Sait Faik'i diğer yazarlardan ayıran yazarlardan ayıran

özellik özellik kendi kendi kişiliğini hikâye kişiliğini hikâye

kişileriyle birleştirip kişileriyle birleştirip onlarla birlikte onlarla birlikte yaşamasıdır.yaşamasıdır.

Öykü ( Hikaye )Öykü ( Hikaye ) MaupassantMaupassant Tarzı Tarzı HikâyeHikâye

Aslolan "olay"dır.


Olay örgüsü kişi, zaman ve

mekâna bağlıdır.


Olaylar Olaylar serim, serim, düğüm, çözüm düğüm, çözüm

bölümlerine bölümlerine uygun verilir.uygun verilir.


Olay Olay beklenmedik beklenmedik

bir sonla bir sonla biter.biter.

Öykü ( Hikaye )Öykü ( Hikaye ) ÇehovÇehov Tarzı Hikâye Tarzı Hikâye

Hikâye olaya Hikâye olaya dayanmaz.dayanmaz.


Günlük Günlük hayattan bir hayattan bir kesit sunar.kesit sunar.


Hayatın doğallığı Hayatın doğallığı içindeki içindeki

insanların insanların davranışları davranışları

yansıtılır.yansıtılır.


Serim, Serim, düğüm, düğüm, çözüm çözüm

bölümleri bölümleri bulunmaz.bulunmaz.


Abartılmamış Abartılmamış gerçekler gerçekler

anlatılır. Belli anlatılır. Belli bir sonucu bir sonucu

yoktur.yoktur.

Öykü ( Hikaye )Öykü ( Hikaye ) Halk HikayeleriHalk Hikayeleri

Âşıklar Âşıklar tarafından tarafından anlatılır.anlatılır.


Manzum - Manzum - mensur mensur

karışıktır.karışıktır.


Anonimdir.Anonimdir.


Aşk ve Aşk ve kahramanlık kahramanlık

konuları konuları işlenir.işlenir.


Olağanüstü Olağanüstü özellikler özellikler vardır.vardır.


Belirsiz bir yer Belirsiz bir yer ve zamanda ve zamanda

geçer.geçer.

Öykü ( Hikaye )Öykü ( Hikaye ) Ben Merkezli Ben Merkezli HikayelerHikayeler

Kişisel bunalım Kişisel bunalım ve çıkmazlar ve çıkmazlar

anlatılır.anlatılır.


Kahraman Kahraman kendi ruh hâlini kendi ruh hâlini

ve hayal ve hayal dünyasını dünyasını yansıtır.yansıtır.


I. tekil kişiyle I. tekil kişiyle anlatılır.anlatılır.


Her konuda Her konuda yazılabilir.yazılabilir.


Birey, dış Birey, dış dünyayı olduğu dünyayı olduğu değil kendi ruh değil kendi ruh durumuna göre durumuna göre olması gerektiği olması gerektiği gibi algılar ve gibi algılar ve

anlatır.anlatır.

Öykü Öykü ( Hikaye )( Hikaye )

Öykü ( hikaye )

Documents