Dyrektor Pawel abara

Klerownllł artystyczny Krzysztof Piotrowsl1i

Kierownik muzyczny Wojc iech Rodel1

Kierownik llteraclłl Jacel1 Milłolajczyl1

operetka w 3 aktach

Libretto: Victor Leon i Leo Stein

Przekład I opracowanie: lózet Slocwirisl11 I Tadeusz Janicl11

Teksty piosenek: Jerzy Jurandot

Retyseria: Maria Sanova

Kierownictwo muzyczne: Wojciech Rodel1

Dekoracje: Barbara Kędziersl1a

Kostiumy: Tatiana Kwiatl1owsl1a

Refyserla światła: Dariusz Pawelec

Choreo11rafia: Zofia Rudntcl1a

Przy11otowanle wokalne: Grażyna Gnner

Przygotowanie chóru: Barbara Stanisz

Asystent reżysera: Katarzyna Wyslucha

Asystent choreografa: Jacel1 Nowosiel lłl

Prawa do wystawienia posiada Verlall Fellx Bloch Erben Przedstawiciel nu Polskę . Musll~verlall und Buhnenvenrieb Zurich AG. Zurlch

Obsada

Hanna Glawarl

Danllo Danllowlcz

Mlrt?o Zeta

Walentyna

Kamll de Rosi!Jon

Niequs

Kromow

Boqdanowłcz

Priczłc

Cascada

Raoul St. Brioche

Sylviana

OLQa

Prast?owia

Inspicjent

Sufler

Grażyna Brodz i ńska Anita Maszczyk Maqdalena Pilarz-Bobrowslla

Krzym f Caban Michal Mus1ol

Ireneusz Miczlla Janusz Rata]czall

Wioletta Bfalll Beata W!tllowslla-Glill

Łukasz Gaj Adam Sobierajsl:!I

Jerzy GoScinsll l

Jerzy Bymar

Arkadiusz Dołęga

Wiesław Gawafel1

Marcin Kotarba Kamil Zdebel

Tomasz Bialell

Anna Jal!iesz-B!asial1

Jolanta Kremer

Danut Wlduch-Jaqielsl1a

oraz chór balet I orl11esrra Gllwicllleqo Teatru Muzyczneqo pod dyrekcją Wojciecha Rodł1a

Marei:! Mi11dal

Danu ta franczewsl1a

\!! spcl>talllu wyilnr?y>tdno ut~or-r C'c:..-r /J . ...i1.•on d'~m<'ur? <1p.: rc11>1 Drc1 IVJl:.·r 05earn .Strau>u (tcllst polsl>i M s~nom. arunznc1.i A Marbo) I il<Jnt'il/IZ oper •tbt :r-1c f>ilTJ>kl• focquc:;a Ottcnbach.:J

Z „W~sołą wdówką'' w tl~ Gdy z początlliem maja 1891 roku na wiellllm wledernkim koncercie qalowym 11u czci Johanna Straussa mlodziutl!i . zaled\vie dwud.zlestojednolemi lwpelmistrz 25 . pullw piechoty stacjonuiąceqo w Losonczu. franciszet? Lehar. wręcza! wiell1lcmu mistrzowi oqromny wieniec laurowy. nlln nie zdawał sobie sprawy. iż po raz pierwszy i ostami stanęli naprzeciw siebie !?ról walca i jego następcat

Franc isze11 Lehar urodzi! się 30 11wlemia 1870 robu w węqiersbiej miejscowoscl Komarom Związany z rmią jeqo ojciec. też franciszel1. był muzylllem (dyryllentem 1 kompozytorem). Nic więc dztwne­qo, iż wychowywaneqo w środowistm muzycznym chłopca muzyl1a wciąqala już od dzlecir'l5t\t?a. l już wó,vczas ujawni ł się jeqo niepospolicy talent mu­zyczny. Maly Lanzi (tałł nazywano qo w d.ziecln ­scwie) dora5ta! więc otocrony muzyllą . A qdy wraż­liwy chlopiec usłyszał po raz pierwszy Franciszl:ia Liszta (lmmpozymr dyryqowaf swym oratorium Chrystus w Klausenburqu). \V jeqo .dziecięcej du­szyczce pojawiła się swiadomosć. iz muzyka może być nie tyll1o rozrywką I nie tylllo sposobem zara­biania na życie ·· - j ałl sam pózn1ej naplsal. Edukację muzyczną zallonczyl Lehar \V 1888 roku . w klasie skrzypiec (podczas lloncertu dypfomoweqo wyllo­nal lloncert e-moll Maxa Brucha). \V tym samym rollu zostal lloncertmistrzem orlliesrry polączo­

nych teatrów Barmen i Elberfeld. Kolejne lata 10

prowadzenie orlllestr wojs11owych, Losoncz. Pula .

Franct;zdi Lchor

Triest. Budapeszt . a od listopada 1899 - Wiedeń . Wciąż w roli kapelmistrza \VOjsl1oweqo. Pierwsze llompozycje Lehara 10 utwory orl?iestralne. o charaluerze popularnym. pisane zresztą z mysią o repertuarze takich wlaśnle orlllestr (a więc marsze. walce. tancazje). dających często lloncerty promenadowe

Ambic je tworzenia muzyki scenicznej przyszleqo twórcy operetell zostały rozbudzone wrażeniem . jał1ie wywarły na nim opery wlosl?lch werystów. qłównle Rycersflo 1vlesnla· cza Masca11nieqo i Pajace Leoncavalla. Jes1 początek lat dziewięćdziesiątych XIX stulecia i Lehar podejmuje próbę lwmponowania operetel!. Wtedy to. z mysią o ot\vartym lion kursie kompozytorskim (oqlosił qo książę Ernest li. władca panstewl1a sal?sonsl1o-lwbur­sllo-qorajs11ieqo) na jednoaf:nową operę niemlecl1ą. Lehar lmmponuje Rodryqa do libret­ta osnutego na motywach pochodzących z popularnej wówczas literatury zbójnickiej . Ro<iry~ nie zestal zauważony na konkursie. nlqdy też nie był pol:!azany na scenie i po­został zupelnie zapomniany Warto jednal1 wspomnieć, Iż l?onl!urs ów .wyqrał „ opera Josefa fi:irstera (jedneqo z pierwszych pedaQogó\v Lehara). Róia z Ponteredry. I na<:\1:1a tej . tytułowej krainy· pojawi się tO lat póżn!ej w IVeso!ej wdó1uce choć w odrobinie zmie­nionej wersji Pomevedro.

Powodzenie tio!ejnych operetek Lehara byto dosć zróżnicowane.. f\utwschfla (Kullułl?a . Lipsl1 1896) sul1cesu nie odniosla. Szybllo też ze zla ze sceny jej przeróblla Ta1/cma. Po­chodzące z 1902 rollu IViener Frauen (Wieder't5111e łmbietl1i. Wiedeń) I Der Rastelbinder (Druciarz. Wieden) pewien ;uł1ces już odniosły. Wyzwolily m.łn . taką 010 ocenę twórczo­ści l!ompozytora .po dluqiej przenvie nareszcie znów mamy kompozytora. lltór)I wie.

1al? pisac operetl?i · Kolejną opcret l?ę. Der Gouereaue (Bosl?i małzonel? . Wieden 1904). przyjęt na\Vet entuzjasrycznie, ale ntuzjazmu t~o starczyło zaledwie na czterdzie"ci przedstawień . Porażl:ią oilazała się natomiast opere11:ia Die Juxhetrat (Malżeńs1wo dla żar­tu. Wiedeń 904) Pe\\?Tlle ze wzqlędu na .malo popisową· rn uzyilę i n ai\\?Tlą . chwila­mi wręcz niedorzeczną . fabułę. Potem. w lurym 1905 rotm. odbyła się jeszcze premiera wspomn ianej już Tatiany, l?tóra również bardzo szybRO zeszła ze sceny

Rol? 1905 zalmńczyla jednal:i pr micra (30 qrud nia. Wiedeń) operetl?i. Rlór . • wstrząsnę­la Swiatem'". n ieśmlen eln i \Vesolef wdówki.

Przypomnl1rny, iż libretto do operetl?i Druciarz napisał Victor L~on . a do /Jo_klego mal­"'onka wspóln ie z Leo Steinem. O tych librcclsmch wybitny znawca dziejów operetl:!I. Bernard Grun. napisal .Vicror l.ć n ( 1859-1940) był to niespożyty. trysl?ający enerQią 1e­a1raln spryciarz. Jalm autor I reżyser chciał tchnąć nowe siły w orieretce. lecz wrodzon mu instynRty artystyczne za11luszane byly zawsze przez SRlonnosc1 do tliczu 1 tiomercy1-nosci. Leo St In ( 1861-1921) byl urz dnlRiem Kole! Poludniowej. czfO\vi !?Iem lnteflqent­nym, doswiadczonym I pełnym humoru, a qdy wtarqnąl do cechu iedeństllch libreci­sców. niebawem stal się jednym z 1e110 najwybitniejszych i najbardziej utalentowanych czlontlów· Ci wla~nie dwaj li breciści zainteresowali się dziewiętnastowieczną !mm dią Henrieqo Mellhaca I:Attdcłle del flćlllon. Sztutla ich z fascynowa ła. ol:ionall 11 i ęc pew­ne1 adaptacji dostosowane; do oczel:iiwan współczesnej fm publicznoSci (przeniesienie al?cj i do Paryża. nad, nie bohacerce boqatei wdówce Hannie Glawari. obywatelstwa Czarnogóry - maleqo pai1scewl:ia serbsllleqo). I rat/I tetlst libretta zaproponowal i Ry­szardowi Heuberqerowl Dlaczego jemu? Leon swój dotychczasowy najwię!?szy su!?ces odniósł jal:io współautor (z H inrichem v n Waldberqfem} libretta operetl:!I !Ja! 111 ope­rze. właśnie Heuberqera. Zaprezentowane jednati traqmenty muzyl:i1 do noweqo libret ta, sl:iomponowane przez Heuberqera. nie spełn i ły ocze!?iwan librecistów. ucjan Kydryri.sl:!i. polstl i bio11ra1 l.eh!\ra, pisał . to j uż nie był Heuberqer z Balu w operze. lecz Heuberqer z Atlademil - nudny, Stdromodny. nie do wytrzymania nawet przez pdrę mlnuc. d co dopier pr z cafy spelltatlf!"' . Zaczęl i więc szutiać inneqo ROmpozytora. I wtedy .do qry weszli" setlretarz Theater an der Wien. Emil S1elninqer. I dyret11or teqo 1ea1 ru , Wi lhelm Karczaq. Pierwszy z nich wsl?azal właśnie Lehara. druqi - bez prze!?onania, ale raczej z brallu altemarywneqo roZ\i:>iązan 1 u , wyznaczy! datę premiery na qrudzien 1905 rot/u. Termin. fatalny fretiwencyjnie . nie by! rrainy. Przyljlotowan ie d premiery też szły por­n!e , oszczędne stare del:ioracje i ROSllumy. zbyt mała liczba prób. Rezyserem zoscal Viccor Lćon. Rolę ryc ulową objęla Mlzzi Gunther ( 1879-1961 ). wybi tn a austriacba śpiewacztla operettlowa. Partnerował jej, jal:io hrabia Danilo. Louis Treumann ( 1872-1944). popl!lar­ny wtedy tenor. amant operetl<owy. I choć premiera przeb1~la przy słabc1 frel?wencji , jeden z \Viedens!?ich luyryRów napisał o niej. i ż .stała się oqromnym sutlcesem dz iętli

wspaniałej muzyce opartej na rozsądnym libretcie i dostlonalej 11rze at/torów" (Volilsblatt 1906). Kolejne przedstawienia przebieqaly podobnie (zaplanowano ich ot.mlo sześćdzie­sięciu), ale już od 01<0!0 trzydzlesteqo \Vszystl?o się z.m i ni!o. fr !?wen ja wzrosla. bra­wa ta fy się qlośne. a I melodie peretl:ii zago$ci!y w wiederisl:ilch Rawiamiach !Vesola 1vdó1vba utrzymala się na scenie Thcatcr an der Wren blistlo dwa i pól ratlu. osiągając ponad czterysta przedstawieni o bylo teqo powodem? Oddajmy qlos LucjanO\VI Ky­dryńsll i emu: .. Muzylla l.eh!lra po mistrzO\VSR wydobyla podl?reśllla wszelRie smaczl?I tellstu. oszo!omila i nwencją melodyczną wlakiwie tlażdą z licznych arii. arieteR. p i eśrn czy duetów - to wspan iały. natychmiast wpadający w ucho, a dziś już tllasyczny prze­bój . A przy tym różnorodność nascrojów. til lma tu. rytmllli. różnorodność brzmien ia!· A Bernard Grun dodał . Iż .. ów zaslla lwjąco odmienny rodzaj wypowiedzi wydżwiqnąl ll7esolą 1udó1vkę. a z n i ą cały qatunel:i operetl:i i. z zacisznej wledensl10ścl na wlell:!oświato­wy m iędzynarodowy poziom· Cóż więc legio u podscaw tej wielce oszałamiającej popu­larnośc i. najpierw wiedenslł1ej . a od 1906 rot/u luż światowej? Przede wszystl:ilm pięlrne

mel die, wstępna aria Hanny i Danlty, duet G!upi. f!/upi /eid:iec ren (często widowany w inscenizacjach. a przecież byla to pierwsza stl mponowana przez Lehara melodia tej operetl:ii zaaRc:eptowana przez Leona!). słynna 117i//a (została ona stworzona dla /Joskiego malżonba i nie wytlorzystana w tym utworze) i , najwspanialszy chyba. duet finałowy Usta milczą, dusza sple1va_ W melodiach tych znajdujemy w1edenslli sencyment. francustią lel:!­ROść . węqierstli temperament I slo\vlańs!?ą melodyjność . A w doborze srodl:iów wyrazu uderza smlałość ortliest racjl, rozwinięcie I poqłęblerne bo11atej tradycji wiedeńsRich tlla­syRów opcretlłl Nic więc dziwne110. Iż Artur Nitllsch. światowej sławy dyryqent. będący wówczas dyrel:irorem Stadttheater w Llpsl:iu . wyscawil Wesolą 1vdówbęw operze. I czynią to do dzisiaj nawet b<1rdzo renomowane I prestiżowe teatry operowe świata'

llksola wdó1vba żyje fuż sto szesć lat. W tym ol?resie doczellała się około millona przed­stawlen. Liczba plyt zawierających melodie z niej sięga pięćdziesięciu milionów ~zem­plarzy. a olłresie 1906-20t0 z stal w całości zarejestro\vana osiemdziesiąt siedem razy (na LP. CD, VHS. DVD) PolsRa fonoqrafia odnotowała dwa na11ranl t J operetl:il opublil:iow11ny w 1993 rol?u na l?asetach audio zapis spel?tatllu Operetl:ii Kratiowslllej z polowy lat pięćdziesiątych (z Iwoną Borowictlą. Kazimierzem Roqowstllm. pod dyretl­cją Tadeu.sza DobrzańsRleljlO) oraz naqrana w 1999 rollu na płycie CD ścleżlła muzyczna dol:ionana przez Operę na Zaml:iu w Szczecinie (z Izabellą Turhan. Bogusławem Zalaslń-tilm. pod dyreR<:ją Warcisława Kunca}. W rot/u 1993 panię Walentyny z tejże opcrecl:ii

naqrala dla EMI polstla artystRa. Elżbleta Szmy1tla. 117esolą 1vdówkq zainteresował się też lilm . Znane są trzy Jej el?ranizacje: z 1925 rotiu . w doble tlina niemeqo. w rezyseril Ericha on Stroheima, z rotiu 1934, wersja dżwtęllowa Ernesta Lubitscha (z Jeaneue Mac Donald

i Maurice 'em Chevalierem) 1 z 1952 rot/u . w reżyserii Cunlsa Bernharda. z Laną Turner i Fernando Lamasem (lenor sam wysp1ewal wszysttlie arie i duetyI) Lucjan Kydrynstli w swej J:islążce o Leharze informuje też. li powodzenie !Vesolej wdór•ki Inspirowało pro­ducentow różnych przedmiotów użytl:iu codzienneqo. Pojawiły się więc tlapelusze. buty. tor bl?i darnstlie. ygara a la Wesola 1udowlla, a nawet serwowano tlotlecy i tlol:itajle z ty­tułem utworu w nazwie. Po terenie monarchii austro-węqlerstliej llursowaly natomiast poclą.qi el?spresowe lC7eso/a wdó1vka.

lezwytlla popu larnoSć utworu wyzwollla różne pretensje I protesty. Kompromisem za­l:!ończyly się żądania spadl?oblerców H Mellhaca. zmienione zostały nttzwisl:ia dwóch bohaterów operettli (Danllo I le.qus). qdyż występowały one w rodzinie panującej w l?sięstwle Czarnoqóry. Zmieniono też na Pontevedro nazwę operettloweqo państew­l?a . Zarzuty wobec Lehara dotyczące rzetiomeqo pla11iatu melodii. zljlloszone w Chica­.qo, zostały oddalone jal:io bezpodstawne. Nie sprawdziła się tal?że jedna z ncqarywnych recenzji .pan Lehar nie jes t żadnym oryqinalnym twórcą I czerpie swe motywy albo z czarnoqórsl?ieqo foltlloru. albo z francustliej opery l?ornlczner (Adolphe Brlsson .• Les Temps ". 1909 r )

Na polstią prapremierę lli'eso/e/ wdówki nie czel:iano zbyt dłuqo. 16 listopada 1906 rol:!u pol?azano ją w warszawstlim Teatrze NowoSci. W ljllównych partiach wystąpill Witlroria Kaweclla (Hanna) i Józef Redo (Dani Io). Staranna ortllestracjd IOQiRa tlompozycyjna za­Ch\vyCaly wybrednych tlrytytl w . . hoć ll7dó1vce zarzucano .libretto qlupie jałl stołowe no11f" (pisał .. Kurier Warszawstlf" z 1906 rollu} Malo znanym incydentem związanym z ll7e­so/4 1udówbą i występującą w niej czołową w wczas divą operetilową. Wilnorią Kawectlą ,

był fa11l oberwania się z sufitu sali piata ryntlu. l:itóry spadł na widown i ę. Nie dz.ialo się to podczas premiery. lecz znacznie później . w Teacrze Wodewil w 1921 lub 1922 rotiu. Warto jeszcze wspomnieć. Iż w rol:iu 1943 Jan Kiepurd. mie zl:iający wówczas w Stanach Zjednoczonych. wyreżyserował !!7e.io/q wdo1vkę w The Malcslic Theatre na Broadwayu. Sam zaśpiewał partię Danily. a partnerowała mu. jatlo Hanna. małżontia . Marta Eq.qerth JnscenizaC)a cieszyła się wieltlą populamo>clą. była prezentowana na licznych scenach

merył?ar'lsRich. a po wojnie cal<Ze w Anqltl. Francji. we Włoszech f w Niemczech. Artysta nasz do roll tej powrócił jeszcze w Stanach Zjednoczonych w 195 roku. a rol:I przed śmiercią (zmarł w 1966 rol:lu) \17}'Stąpil w nie j w Berl inie Zachodnim.

W polskiej powojennej tradycji wyl<onan Weso/ej wdó1trkiwyróżnily się przede wszystl:l1m Wanda Polansl:l<J, nieżyj ąca już Iwona Borowlclm. a tał?że Grażyna BrodzJńsł?a .

Calą twórczo~ć Franciszka Leh!lra można podzielić na dwa ołuesy: pierwszy. to dwa­dziescl<J osiem operetell sł?omponowa nych w latach 1896-1924. O twiera je wspomniana Już Ku/w/ka, a zamył?a Cio-Cto (mlala swą premierę w Wiedn iu. 8 marca) Wśród nich. i nie tyll:lo \Vśród nich. prym wiedzie oczywiScie „nieśm iertelna" Wesofa wdo1t>ka. Ale ial<ze I !?tika innych cieszyło się I cieszy dufym powodzeniem. Wymieńmy je Hrabia luksembu~ (l 909) . Cyąanska milosc ( l910: w rol:lu 1943 miała miejsce premiera ostamiej operettli LehEi.ra Garaboncias Diak. była to nowa wersja \V i aśnic C_vgańskiej milosci) . SkOLv­ronek (l.'Vo die Lerche sinqt 1918). frasquita (1922) Wlasciwle wszysttlie operetló!i Lehara z oweqo ol<resu jeqo twórczo~ci nie odbieqaly od standardów obowiązujących w tym czasie. Pamiętać jednal:I należy. jak pisa ł Grun. ii .wraz z Leharem odzyskala operetló!a po oł?resie zubożenia l spłyce ni a swój sens Inny zresztą sens I inny rytm Basn ustąpila miejsca współczesności Czulość serca zastąpiło libido. naiwność - psycholo11ia . owa operetka przynlosla ze sobą nO\ve 11eoerahe I nową socj olol)ię . Operetlw żyta . przema­wia la do współczesne) sobie publicznosci. a publicznosć z entuzjazmem ją holubila"

Wiosną 1924 rolm poznał Lehar Richarda Tau bera ( 1880-1948). czlowieko o \17}'jątkowej osobowoSci. ló!ulrurze. a nade wszystko Spiewaló!a o p1 ęló!nym qlosie tenorowym . Tau ber byl ulubieńcem ca lej swo1el 11cneracj i To dzięRi niemu berli nsRa prapremiera Pagani­niego Lehara stała się sensacją . „otwierając dziełu droqę do swiatowej kariery· I od­tąd kolejne opererl<i Lehara. Carewicz ( 1927). Fryaeryka ( 1928). Kr,1Jna uśmiechu ( J 929. przeróbRa Żólre~o kaltana z 1923 roló! u). Piękny ;esr s1viat ( 1930. nowa \Vers1a Nareszcie samych z 1914 roló!u) i Giud/ua (1934) pisane byly z mysią o Richardzie Tali berze jaló!o wyl<onawcy qlówne] partii renorO\VeJ w ló!ażdej z nich. A Tauber powrarzal niezmien­nie: „ja nie śpiewam operetló!i. ja śpiewam Lehara" (Ich sinqe Re inc Operctte. ich sinl)e Lehar) Związel:I z Tau berem sam Lehar ORreś!ll RiedyS mianem .. braci pozbawionych IURSUSU węzłów Rrwi"

Prawdą jest jedna!<. iż muzyczne kreacji:: tych tzw . • operetek Trtuberow kich" stawały się dosć schematyczne 1 bardzo podobne do siebie. pozbawione Indywidualno ci bo­haterów. Bohatero\Vie owych operetek to zwył? le mężczyżn l samoudręczenl rozterkami uczucia mifoSci. w koń cu rezy11nujący z niej .w imię wyższych celów" Miało ro oczywi­ście pewien wpływ na niejako „ znużenie" Rrytyló!ów i publiczn ośc i . a co zu tym idzie na odbiór i ocenę jeq dziel Oqólnle rzecz ujmując . operetló!i Lehara z re110 okresu mają wymowę liryczno-d ramatyczną. są bo11a te muzycznie. efeRtowne. pozba\vione happy endu i wprowadzają do operet'Ri Izy.

Po dru11iej wojnie światowej badano sprawę „flirtu" Lehara ' nazistami. , le poddano qo jednak proceSO\\'i denazyfitlacji . nie bojl:lotowano jeqo opereteR. Siedemdziesięcio­o)mioletni llompozytor zmarl 24 pażdziernil:la 1948 roku w swojej posiadlosci w Bad lsch l.

Dla rozwoj u operetki jaló!o qatunllu zasluqi Franclszl<a Lehara są bezsporne i ogromne. Najlepiej scharal11eryzowal je w swej llslążce o l?Ompozytorze L. Kydrynsl:li Przytocz­my więc tę charal1lerystyi;?ę, .Lehar byl tym. ló!tóry wiedeńsló! i ej operetce przywrócił jej ,;wiemoSć. wprowadzając szereg nowych rozwiązar'I muzycznych i konstruł:icyjnych

o decydującym znaczeniu dla roz\voju tej formy. On pierwszy polączyl spiew z tańcem I ruchem scenicznym (co dziś jest niemal żelazną zasadą musicalu). on unowoczclni l

i rozbudowa! lnsrrum ntację . przyswajając operetkowym partyturom doświadczenia Puccinieqo a nawet Richarda Straussa. Niezrównany liryl:I o slowiaństllej l:llonnoScl do tęskneqo sentymentalizmu. lączyl cudownie liryczne arie z pll:lanterią I paryskim dO\V­cipem muzycznym swobodni obraca! się w ló!limacle zar wno salonów Wiednia. jak i tlabaretów Paryża. a taló!że w tl llmacie rzewnych pieSnl rosyjstlich. w muzyce oriental­nej. hiszpanslliej . \vęqierskier .

Jeqo rn uzyl:la wciąż pozostaje peł na wdzięku 1 niesłychanie melodyjna.

Opracowano m1 podsta\.;oic. Bernard Grun [);:1~'f.: upcrc1k1. PWM 197 4

Lucjan KydryńsllL Usr.1 mile~. dusza ::.pit.' lr'i1. Wrd RTV t CJ<l2

Jaceł! ChodorowsRI

„ W~soła wdówka" - str~szcz~ni~ libr~tta

'fłkt pi~rwszy W salonie parysRieqo poselstwa ks ięstwa Pontevedro odbywa się tajna narada dyploma­tów. Poseł Mirtlo Zeta informuje podwładnych . że w Paryżu pojawiła się wlasnie Hanna Glawarl . wdowa po pontevedryjsllim bankierze 1 1edyna dzledziczló!a jeqo !onuny. sza­cowanej na dwadzieścia milionów. Krajowe zródla przypuszczają. że wesoła wdówł:ia \vyprawilc się do stolicy europe1sł:iich salonó\V 'I: celu malezienla 11andydata na Jru­qie110 męża. Oznaczałoby to .wyprowadzenie" miltonów z I< ięstwa I jeqo bankructwo. Zeta \17}'jasnia lmleqom. na czym poleqa Ich patriotyczny obowlązell lltóry~ z nich musi ożenić lę z Hanną. ratując sł?arblec ojczyzny. Sęk w tym. że panowie Kromow. Boqda­nowicz i Pnczic mają na qlowie ważn iCJ SZe sprawy - pilnowanie własnych żon. narażo­nych na parysl11e salonmve pokusy - l ani myśfą rozwodzić się czy tym bardziej żenić Zeta nakazuje zatem sprowadzić swą ostatnią nadzieję - hrabieqo Danilę Danllowicza. sell retarza posels twa i znane\:IO birbama . wie lbiciela parysló!ich \Jryzete11. To 1e110 uro­ló!owi powierzyć chce zadan ie ratowania zaqrożonych finaruó\\ Rsięstwa. Rzecz jasna żaden z dyplomatów nie jest w stanie dochować pansiwowej tajemnicy i o wszr~tklm natychmiast dowiadują się ich żony. a zaraz potem adorarorzy tych ostatnich. Francuscy ló!awa lerowie jatl na llomendę porzucają wielbione przez siebie pontevedryjsllie bóstwa i ruszają do boju o ręl:lę boqatej Hanny. Tylko Kamil de Rosillon nie chce wyrzec się mi­łosci do Walentyny. żony posła Zety. Pisze na jej wachlarzu wyznanie mJlosci. Walentyna jedna!< odrzuca jeqo konkury I. postanawia ożenić qo z Hanną.

Ale oto w poselstwie pojawia się sama wesela 11dówt.?a. atychmiast obłeqają j ą isme tabuny Ront.?urentów. Han nę bawi cala sytuacja. b przec i eż zdaje sobie sprawę z praw­dmvych intencji adoratorów. Taił czy Inaczej. zaprasza wszystlłich nazajutrz na przyjęcie. Rtóre wyprawi we wlasnym palacu

Wr szci iednaR Niequsowi . Rancełlsc i e poselstwa. udaje się sprowadzi ć Danłlę. Hrabia jest je5Zcze nieco zawiany I nuci pod nosem słynną ari ę lVieczorem fest Maxim.. Gdy tyll?o dostrzeqa w salonie wolną l<anapę . natychrniilSt zwa!d się na n ią 1al? d luqi. po­stanawiając despat .. pracowicie" spędzone ostatnie dni i noce. Tal:.? \Vlasnie z.a ta je qo Hanna. Daniło z.e zdumieniem rozpoznaje w niej swoją dawną ul?ochaną . Szyblło poz.najemy burzliwe lwleje Ich z.wiąz.Iłu . Ona była wtedy uboqą dziewczyn<J. on chcial Jej zapewnić życic . zczę!. li \t'IC i dos tatni Postawi I \V lłasyn ie wszystl?o. co posiada I I - rzecz jasna - prze11ra l UcieRI. by zająć się pol l tyl?ą On wyszła wówczas za mąż za stareqo ba n t.?łera . Rtóry zma rł osiem dni po lub1e. Do Hanny dotarły włeScl o wielce .parysl?irn" trybie życia dawneqo lwchanl<a. n zaś nie może jej rybaczyć malżen­

~twa . Wdówt.?a wspomimt tabunach adora tor w. Rtórzy towarzyszą jej na l<ażdym t.?rol<u . przesclqając się w \Vyznaniach miloscl. oczyw1scie w walce o 1e1 miliony. Dani Io unosi się honorem I zarzet.?a. że w tal<im razie. by niqdy nie moqla o nim powiedzieć

teqo sa meqo. z jeqo ust nie usłyszy słów : .K cham c i ę". To s i ę jeszcze ol<aże. mówi do ~1ebie w duchu wdówt.?a.

Tymczasem z1_1ubiony przez Walentynę wachlarz dostaje się w ręce zazdro nil<a Kromo­wa . P wny. ' ż należy do Jeeo żony. dyplomata s l?arży się na jej niewiemosć Zecie. Poseł próbuje ratować biedaczl<ę I oświ adcza. iż wachlarz na l eży do . Walentyny i że wręczył

110 jej on sam . Następnie spotyl<a s i ę wre:.zcle z Danllem . pra11nąc powierzyć mu m isję zdobycia ręl<i Hanny. Niestety. ten. pamiętając os :r;ie j obietnicy. l<a teqorycznie odmawia . Postanawia jednali popsuć szylłl parys1<1m Ronl<urentom i chociaż w ten sposób spró­bować urarować sl<arb l<sięsrwa. Gdy Hanna odrzuca wszystlllch partnerów d rartca i przelłornie \t'l}'biera Danilę. ten oqlasza. że odstąpi taniec temu z adoratoró v. l<tóry przellaże pol<ażną sumę n d broczynny cel Wszyscy paryżanie wycofują się ralllem Zdemast.?owawszy I odprawiwszy w ten sposób l<onllurentów. hrabia może już z czystym sumieniem zata liczyć 11alca z wesołą wdówt.?ą.

'(1kt drugi Bal u Hanny Glawarf. Gospodyni wita 11oścl plęlłną pi eś nią \tli/Io. och \Vilio ..

Zeta dochodzi do wnlost.?u. że najpoważniejszym t.?ont.?urentem d ręt.?i wdówll i jest Ka­mil de Rosillon. Na szczęście Niequs spieszy mu donieść . że paryża nin jednoczesnie za­bieqa o wz11 Jędy pewn j Pondevedryjlll. zamężnej damy Posel z satysfalK J ą srwlerdza. lż nal zy zdema !<ować ową wiarołomną żonę I zmusić Kamila do jej poślubien ia . Gdyby tylRo wiedzia ł. ze mówi o własnej Walentynie . . Tal:.? czy inaczej. powierza Da nile zadanie wytropieni · oblelłtu westchnień Kamila, w czym może mu pomóc 11achlarz. na Rtórym hrabia rozpozna ł pismo de Roslllona

Danilo rozpoczyna ś ledztwo . Dysllretnie wypytuje !<olejne żony dyplomatów, us l!u1ąc znależć boqdanl<ę Kamila Wlasciwle ponosi na rym polu porażllę. c1 le za to po chw ili wie już wszystl?o na temat t~o . jat.?ich adora torów Pondevedryjt.?i usił u ją ul<ryć przed swo­imi mężami. Rozpętuje się prawdziwe piel<lo. ijdyż zdemast.?owanle sa lon \t'l}'Ch intry11 wywołuje popłoch wśród paryst.?lch Rawalerów i wściell!ość zdradzanych pontevedryj-

sllich mężów. Ach kobiery. kto poznac was chce. niech na dluf!O zapomni o snie ... - pozo­staje zaśpiewać tym ostarnim. Tal? czy inaczej. Danile udaje się dopiąć sweijo· !<olejni adoratorzy Hann _ wymyllają się chyll<iem z jej domu

TymczCJsem porzucony przez hrabieq wachlarz odnajduje Walentyna Pra11nle odpra­\Vić Kamila -z bólem. ale raz na zawsze By mu o tym powiedzieć . zaprasza qo do altan-111 Pisze na wachlarzu. że jest przyzwoi tą mężatl<ą I nie hce zdradzać malżonl<a .

W altance llolejną tajną radę hce Z\Volać Zeca . ale iequs. lltóry widzia ł znil<ających

w niej lwchanRó\V, osirzeqa 110. że rest już zaj ęta . Poseł domysla się . że w rodt.?u schron Ili się Kamil ze swoją l<ochanllą . Rozl<azuje llanceli5cie pilnować tylne110 wyjścia. a sam naj­pierw podsłuchuje a potem usiluje podpatrzyć amory zalłochanej pary. Naql.: z przera­żeniem w wiar lomnej ddmle rozpoznaje własną żonę . W~ciel<ly postanawia zdema lw­wać Walentynę . Każe orworzyc drzwi alrany Jat.?leż jesr ieqo zdumienie. 11dy wychodzi z niej Kamil z . Hanną. To ie11us szybRo .podmienił" damy. próbując rato\vać honor ż ny posla . Ku rozpaczy Ponrevedryjczyl<ów. wesoła wdówl<a 011lasza zaręczyny z Kami­lem de Rosi lion . . ajbardziej zdruzqotany 1esc Damic ..

'(1kt trz~ei Hanna Glawari zapra za qoścl do t.?abarecu .Chat Noir" Sprowadza nawet 11ryze1Ri. a wszystl<o po o. by Danllo poczuł się )aR u siebie w domu Zera przel<azu]e podwład ­

nym i ście hiobowe wieki !<olejna depesza z ojczyzny nie pozostawia najmni .jszych wątpliwości co do rozpaczllwcqo !>tanu jej finansów. Ostarnla desl<ą ratunllu jest apel do uczuć patriotycznych Hanny, z Rtórym ma się do nief zwrócić , rzecz jdsna. Danilo Wdówl?a zwierza mu się jednał? . że poseł i ministrowie me muszą się martwić. ponie\t"a ż nie ma zamiaru wychodzie za Kamll<1 Praqnie tyll<o. by hrabia wyznał jej mllosc. Lecz temu honor ciąqle nie pozwala wypowiedziec upraqnlonych slów. Obojqu pozostaje za­śpiewać słynny duet Usta milczą du:iZIJ śpiewa - kocham ię.

Tymczasem. qdy tylllo hrabia przet.?azuje Zecie pomyślne wieści o ocalonej forrunie, cala lntryqa w altance nCJqle wychodzi na faw: Niequs przynosi wachlarz. w lltórym Walenty­na nieopatrznie rozpoznaje swą wlasnosć Zera jest j uż pewien. że ro ona miała schadzl<ę

z Kamilem. uroczyście oqlasza zarem. że czuje się zwolniony z przysięll i malzensll1ef I . prosi o ręt.?ę Han nę. Ta niespodziewanie wyjawi . Iż jej mąż zastrzeql w testamencie. że w wypadl<u jej malżenstwa miliony przepadają . . Na to tyll?o czeRal Danilo. Rtóry na­r:ychmiasr wyznaje milosc wdówce. W rym momencie Hanna t.?onczy przef\vane zdanie miliony przepadają n rzecz noweqo malżont.?a . Pozostaje już tyll<o p \lodzić Walentynę z Zerą . Poseł czyta wypisane jej ręRą na wachlarzu zapewnienie przywiązaniu do wier­ności malżenslliej I naqle nic j uż nie stoi na przeszllodzie temu. by od5plewa qroml<i fi nał Ach. kobiety. kto po:nac 1r;as chce. „

JM

„ w~~oła wdówka" przy Nowym ~wi~ci~ Nasza premiera Wcsolej 1vdóivlli będzie fuż czwartą r ałizacją Leharowskieqo operetł?o­we110 superprzeboju na qłiwicti i e i scenie. W ciąqu bez mała sześćdziesięciu lat pO\vojen­neqo życia muzyczno-te.malneqo w Gfi,vicach. dzięk i temu tytu lmvi tutejszych wielbi­cie li qaiunku w niezapomnianych llreacjach czarowa ly najw i ęllsze gwiazdy operetki na 'Sląsl<u.

Ciekawa. ze wzl)lędu na czasy powstan ia. była juź pierwsza realizac1a Wdó1vkiw Ope­retce Sląsl< ie / w 1953 rol<u Od ut\Vorzenia n wej wówczas sceny m inął zaledw ie rok i był to dopiero trzeci ty tul na fef afiszu . Na ksz tałt nleSm1enelneqo dzieła wpłyną ! wte­dy w znaczący sposób „duch czasów·· l<ażący podciąfilaC pod socrea listyczne posili laty nawet treści operetkowych ltbrett Witold Zdzitowiecl1J, reżyse r spel< tal<lu. pisał w je110 pro11ram1t<,

„ owy przelllad IVesolef 1vdó1ulll. dokonany przez Jana Rzecllle110. jest równ i eż i adaptacją tej operet1<1. Zachowując uswięcone tradycją początki nieluórych popularnych numerów. jal:I np. Usra milczą. Jusza spiciua. „ lfllllio. \Vi!!io. J, uoMaxim mknę ... itd .. tlumacz-adapta tor dol2onal całeqo szerequ zmian naświetlających istotny sens akcji scenicznej. (. )

W dawnym tellścle slyszymy cląqle wyraz ojc.zyzna. tall więc hr Danilo rozpoczyna swą \Vejsciową piosenllę od ~łów:

Ach. czeflóż re ojczyzna chce. ::e naweE 11' nocy budzi mnie.

Slusznie twierdzi tlumacz. że uważa! w wy~oce niewsl2azane ośm ieszanie te110 rodzaju poj ęcia. sl2ierowując cale ostrze ironll przeciwko monarchi/ 1 je j biuroRrarycznym dyplo ­marolkom I oto dz iś Danilo śpiewa tal<

cf!, czeflóż UJ monarchia chce. Ze nawet li" nocy budzi mnie

Dawny przel21ad roll się od Ironicznych aluzji pod adr sem ojczyzny nO\vy uwypuRla wyraźnie różnicę między monarchią czamogórsRą a czarnoqórsllim narodem. ludem. z kt6re110 pochodzi Hanna

Tłu macz tratnle podllreslll ten moment ludowosci królowej salon 1v. przeciwstawiając pros totę i szczerość 1vdówki kosmopoli tycznemu szy/lo1ui i m raln mu zepsuciu wielkie­~o swic11a Paryw ·

W partii Hanny występowały w 1953 roku Maria Artyl1iewicz. Xenia Grey I Halina Hof­man. a Danllę śpiewa l i na zmianę Aleksand r Sawin i Henryk Trojanowski. Dyryqowali Zbi.qn iew Lipczynsl<i i Ant n! Popiallllewlcz Spel<tal11 pojawił się na afiszu Operetl<i $1ą­sl<iej I 7 1 nizy.

J uż bez socjal isrycznych .ulepszen·· ll7esola 1rdó1riki1 pO\vtórzyla sul<ces z lat p i ęćdziesią­

tych w 1977 rol2u . pod kierownictwem muzycznym l)oleslawa Ocla l w reżyserii Józefa Ora,vca Spcl<tal<I .. na leżar wówczas 11lównie do Stanisława Ptaka, l<tóry wystąpi ! jallo Danilo. oraz do Krystyny Sta rośclk, błyszczącej w tytułowej roll \Vdó\i:>R i Euqenia Wybra­niec pisała w .Trybunie Robotnicze/"

_Wytrawny atltor 11liwictliej Operetki Józef Orawiec ( . ) uczynił z operetl:li Lehara dzieło strawne dla współczesne110 widza a jest to bodaj na)istorniejsze zwycięstwo. o jakie winni wa lczyć rea lizatorzy mu­zyczno-komediowych utworów sprzed 80 z eórą lat

Any ci Operetki S l ąskie j doskonale znafą •klucze orwiera jący bramy powodzenia wszystkich chociaz zabawnych. to przecież niekiedy z lekka ramO!-kowych muzycznych lwmedii kluczem tym je::.t zamierzony dystan5 do kreowane1 postaci. m wia-nych przez nią k\l;"estil. rodzących się •Ron!llRtów• mil snych zawodów i patetycznych wyznali . Czy-nią to •W zmowie• z publiczno cią. da1ąc je1 zmić. "" 'Jj iż sami świetnie się bawią, \Vięc do spontan icznej zabawy zapra za ją również widowni\:.

Mistrzem te110 rodzaju konwencji jest Stanlslaw Ptak. który tworzy aunosferę spelmiklu wyko-rzystu jąc za ró,vno s'vą nieprzeciętną inreli11encję llrd111u aktorską. lak I maksymalną swobodę na sceni" Jeśli nie popada przy tym w sza rzę o co w rworczosc1 teqo typu nietrudno - jest po prostu dowcipny I rym właśn i e dowcipem podbija w1downu~ . Z pewnością byliby mu za to wdzięczni nie tylko wyżej wymienieni twórcy libretta \'Il przypadl:iu \f'eso!t:f 1udo11'ki Sian1slaw Ptall ma okazję błyszczeć w dodatku jako aktor. demonstrowuć po w i e lokroć już sprawdzoną k ultu rę wokalną . a na,vet inne r dza je przydatnych umie­jętności (taniec) A ze mimo tych za let interpretacyjnych nie uwierzyli my w bezinte­resowną miloSć Ptaka do bogatej wdówki? Nie rozstrzyqajmy. czy autorzy przellonali aktora. czy też doświadczenie ał?1orskie zdominowaio po11 i ąd autorów

Mnó l\vem \Vdz i ęku . urody oraz zczyptą wyrachowania l sprytu obdarzyla posiać

wdówki Krystyna Swrosclll. l)yła bezbłędną partner!? Sr.an isła\va Ptal?a. S\'C'letnie raclzlla sobie z czołO\"fITTI trudno ciami w kalnymi. Jakle postaci przez nią kre­owane j powierzył lmmpozy­tor" (.Trybuna RobotnicZtJ" 1977/137)

Wt rowal jej recenzent Dz1enml1a Zachodnic110" . M.

Józef Michalo,v>ki. .Wano również posłuchać

ballady o Wilii. piesni i arieli \Vd wki - Hanny Glawari. w uroczym wykonaniu divy Operetlli S ląslliej. Krystyny Starośclti . Warto obserwowac. jati kulturalnie operuje S\VOim lellll lm. milym 111osem. z jaką swobodą osiąqa 11ón;. \V}'trzymufe termaty. z Jakim sma­lliem i uczuciem interpretuje >Woją \VOkalną panię .

a słowa uznania zas ł u11uJe też Krysryna Sca roScłk za ak1orsl1ą ro l ę wdówki. w której wyqrywa swój wdzięk lmblecy z intu icyjną prosm1ą i natura l nością ( .)

Rol ę al11orsllą i pa n ię \'VOl:ialną Danlfy obsadzono w Wi!jo/ej wdó1uce aż potrójnie. Wyllo­nawcami mają być Jacek Labuda. Jerzy Michalus I Stanisla\>:> Ptatl . Na 1111\>:>lcl:iJej prem ie­rz rolę rę powierzono u l ubień owi śląsl<lej publiczności. świememu l:iomlllowi I al:ito­rowl charallterysrycznemu, Stanislawowi Ptallowi. choć jeqo emploi nie l<waii filluje fi!O do ro ll amanta typu Dan!ly. Wszallże llapltal sympatii i uznan ia. jallie zdobył StaniSław Ptall poprzednimi. znallomirymi często. l<reacjami. zaważy!. że i w rej rol i przyjęto 110 i oklaslliwano bardzo ~!Orąco · (..Dzienni !< Zachodni"" t977/134)

W 1992 rolw Operetlla Sląsl:ia We.solą wdowkę wystawiła z ollazji jubileuszu 40-lecla wla­snej historii Klerownlccwo muzyczne sprawował Włodzimierz Romanowslli, a reżysero­

wał Dan iel Ku rosi!<. Aucorzy pro1iramu jubileuszu wpadli na pOm)'SI . by w l!lównych paniach utworu występo­

wały z jednej w ony dawne qwlazdy Opererl<i, a z dru­fi!lei - mlodzl arryscl. mający

I< ztaltować jej nowy reper­tuar Panię Hanny Glawari ~piewaly więc Barbara Balda. Klnqa Chelm i ńsl<a. Leolladia Duży. Wanda Polańsl<a i Anna Wilczyńslw . o Danily Mie­czyslaw Blaszczyl:i . Stanlslaw

1r.:.<0/11 ird,1wka. Op"r~tliu $14~1w 1 <><i2 roli Ptall oraz Alellsander Zura-wiecl:ii

Bo11umiła Mll:la pisała o premierze w .. Gazecie Katowicllie r" .Sobotnia premiera jest dopracowana. przemvsla na. Pięl:ine QI sy: Barbara Balda -wy­rafinowana wdówl<ii i Klaudia Kidoń - urolliiwa Walentynlla oraz towarzyszący Im Mie· cz)'slaw BlaszczyR - hrabia Da n iło i Jan Ba llarin - wicehrabia Camll . wyśpiewują arie dol< ładnie I precyzyjnie. Podoba się męsi;!I l:lw!n tel z li all tu· Co do kobiL't. oraz milosne duety Walentyny z Camilem i Manny z Danilem (szczeqólnre bisowany Usra milczą . . )

Niedzielna premiera pelna była spontan rczności , swobody, improwizaqi. Nic dziwneqo. wszaR sprawdzeni artyśc i - operetRowe 11Wiazdy: Wandc Poiansl:la. Ryszarct WojtRowsl:ii i Stanisław Ptall - stan ęły przed swoją publlcznoScią. RzeczywiS<:ie. n widown i zasiedli w więl!szo~ci !udzie starsi, l<tórzy ze wzruszeniem siuchal! I ol<lasl<lwall swych uiublenców.

Już pierwsze pojawienie się PoiańsllieJ . P1al<a czy Woj1l:lowsl!ieqo witano dluqorrwal)'ITll. 1iromR1mi brawam i Zas prawie wszystl:lie popularne opercL11owe numery (arie, duety} byly wieloRrotn!e bisowane. Rewelacyjny Ptall . dodając mnóstwo własn J'Ch . nie ilbretto­wych teRstów. ja!:> zawsze bawił publi czność Po l ańslla ocza rowała swą dumą I dy5rynll­cją. zaś Woj tllowsl<i pi ęl:inym. l irycznym 1ilosem wySpiewal uczucia Carnila de Rosillon . Wiele humoru wprowadzili też qra j ący w obu przedstawieniach Jerzy Mtchaius (hrabia Zeta) I Jerzy Sledziń Ili (llanceiista Niequs) . Finałowe brawa i owacje trwaly ponad l:iwa­drans·· (.Gazeta Ka towiclla" 1992/282)

Spelltalll z 1977 rollu na llliwlcl<icj scenie za11rano 193 razy: wers1a 1ubileuszowa z 1992 ro llu pod szyldem Operetki S iąsllie j I Teatru Muzyczneqo w Gii icach pojawila się na afiszu 115 razy.

oprac. JM

Maria ~artova Ab ol\>:>entka Al<ademii Muzycznej w Warszawie. jed­na z ostatnich uczennic prol Ady Sari. Studia wotlai­ne llonrynuowala w Mediolanie i Paryżu . Po debiucie w Teatrze Wielll im w Warszawie 1 Operze Wroc!awsllier ka r ierę wol:ia ! n ą związa ła ze scenami europejskim!. śpiewając qłówne panie we Francji . iemczech. Szwa1-canl. Włoszech. Izraelu i Srnn<1ch Ziednoczonych. Szcze116Ine uznan ie zdobyła I nterpretacją partii Tatiany w Eu(/enfuszu Onlefflnie Piotra Czajllowsl:iieqo Wycho­wana wśród wiell<ich rworców współczesne1io tealru. tal:iich ja!< Grotowski, Kantor. Szajna i inn i. odczuwała potrzebę przel<roczenia 11ranlcy, l:itóra dzieli wyl<onaw­ców od prawdziwe110 sensu I llsztaitu teatru. W Paryżu spo11lała Bronislawa liorowicza . ucznia Leona Schille­ra . wybitne110 re±ysera operoweqo. co stalo się począt­l< iem zmian w jej tyciu artystycznym. Ola telewizji poi· sl:ii i i francusl<le j zrea!izowala ftlmy dol<umentaine poSwięcone wybitnym postaciom polsl<it:qo i francusl<ieqo fyci l<ulturalne110. z udzialem wybimych al<torów ral<lch. jaR Leslie Caron . Andrzej Seweryn. Maria Lab rit. Alexandra Stewart. Od 2002 roku wspoł­pracuje jal<o reżyser z teatrami operowymi. Zrealizowala do tej pory następujące spel<­tal<le: Pola111/acze pere!Georqesa Blzetcl i Wolny suze/ecCarla Marii von Webera w Teatrze Wielkim w Poznani u. Bai maskowy Giuseppe \7erd ieqo i Księżniczka czardasza Emmerich Kalmana w Operze na Zamllu w Szczecinie (nominacja do naqrody Zlota Maska). Hello. Dolly! Jerry·c110 Hermana . .Jl? ulicę Marry eqo Warrena (Zlata Maslla w RtHeqorii Przed­stawienie Rol:iu) oraz RaqtimeStephena Flaherry'eqo w Gllwlclllm Teatrze Muzycznym

Wojei~eh J.{od~k Dyryfi!ent KierowniR muzyczny Gliwiclli~ Teatru Muzyczneqo. I dyryqent filharmonii lubelslliej. dyry-11em gośclnny filharmonii Pomorskiej w Byd11oszczy. Prowadzi l<lasę dyryqentury w Al<ademi! Muzycznej we \l7roclawlu. W latach 1998-2003 studiował dyryqen­turę w Riasie prof Martla Pijarowslll~ w Akademii Muzycznej we Wroclawiu . Ulloriczył również Filoioqię Slowlarisllą na Unlwersytecle Wrocławskim oraz insty· ru r Języlla Rosyjskieqo Im . Puszkina w Mosllwie. W 2003 rol<u zdobył l i naqrodę na 111 Prze11lądz.ie Dyry1ientów im . Witoldil Lutoslawsl<leqo w Bialymstoku W 2005 rollu wyqral Ilon kurs na stan wiSko asysten ta Antonieqo Wita w Filharmorni Narodowej w Warszawie. 1idzie pracowal w fa tach 2005-2007 Współpracuje z wieloma zespolami syrnfonlcZn)'ITl i. m. ln. z Orl<iestrą Filharmonil arodo­wej w Warszawie. Orl:iiestrą .Sinfonia Varsmna·. Narodową OrRlestrą Polskiefi!O Radia w Katowicach. Polsl<ą Orl:l lestrą Radiową . Orl<iestrą .Sinfonia lu'Ventus· oraz orl<ie:;rraml filh11 rmonicznyml z \17roc!awia. Poznania, Gdanslw. todzl. Krallowa. Rzeszowa Przy11oto­wywal premiery m.in. dla Theatre Montansier w Wersalu (Apollo i ffiłlcyntMozarta) . Xanten

Sommertestspiełe (CZdrod::icjski Dec ozana. inauquracja 2008). Teatru Muzycznego Capi­tol we Wrocławi u (My Fair lady Locweqo). testlwalu .WratLslavla Cantans" (Mały kominiar­czyk Brntena). Od 2002 rolw 11oscł requ lam1e z zespołem Opera Poislla w naiważniejszych salach 11 ncenowych Europy (Drem . H mbur11. Monachium. Salzbur11. Wiedeń. Zurych). W 2008 I 2009 rollu wystąpi! na festiwalu .Sinfonia Varsovla swojemu miastu" W maju 2009 rołrn zainauqurowal Międzynarodowy Fc:.cn.vał .Wlrtuozr we Lwowie. dyry11ując IX ~-ymfonią L. van Beethovena z Chórem i Orl1iestrą f1łharmonii Lwowsłłiej . Dyskoqralia Wojciecha Rodlla zawiera naQranla muzyki symfonicznej . filmowej i rozrywllowej .

·33arbara Kgdzi1Zrska Sceno11raf i J;iosllumoloq. ullończyła Liceum Tcchni­lli Teatrainei 1 Atiadcmię Szruk Pięlmych w Warswwie Jest autorllą scenoqrnfii do wielu \VidO\vi 11 I spclltallll telewizyjnych. teatra lnych. operowych i baletowych. W jej dorobllu są również wielllie łłoncerry te~tiwa lowe

Współpracowała z lal1imi teatrami t instytucjami 1al1 Teatr Wielki-Opera a rodowa w Warszawie. Opera Kra­llowstia . Opera Wrocław Ila. Opera Siąsłła, Opera Nova \I:' Byd11oszczy, Teatr Wielllt w Lodzi. Narodowy Stary Sta­ry w Krallowie. Teatr Powszechny. Teatr Ateneum I Teatr Syrena w \lłarszawle. Telewizja Polslla W 2008 rollu na otwarcie nowej siedziby Opery Krallowskiej wystawio­no opefii Diabty z loudun Krzysztofa Penderecl11eqo. do lltóreJ zaprojelltowala sceno11rafię W repertuarze kra­llowslliej opery pozostają następujące spelltalllt.: z jej cenoqrahą ToscaG. Puccinieqo. luc/a::lcJmmt•rmooruG Donizettieq . CarmenG. Bizeta .

Straszny d1uor S. Mont uszli! i Baron cyf{Ońslli 1 Straussa. W Teatrze Wielti1m w Warszawie zrea li zowała , CZ/Jrodziejski lletW. . Mozarta . Fidelia L an Beethovena. l'fJfo~zllę 1!' (!ierze G. Rossinie110. Kniazia Igora A Borodina. Woaeclla A Berqa i Amadysa:: aliiG.f Haendla. a w Operze Wrocławskiej Halkę i Scrnszny dwór S. Monłuszlli oraz Carmen G. Bizeta I operę ChopinG. Oreficeqo Jej prace były wielol1ro1ni1.: na11radzane

Tatiana Kwiatkowska Absolwentka warsza\vslliej Akademii Sztull PlęJ;inych. Jal1 sceno11raf J wszechstronnych zainteresowaniach ma w dorobku znallomite projekry opracowane dla teatrów dramatycznych (min do Hamleta I Wesotych kumoszek z !Vind~oru W Szetispira I Marii Stuart J. Slo­wacllleqo) I muzycznych (do 1 OC) w 1'17encc/I J. Straus­sa. Hrabi (/O luxcmburga F. Lehara. Cnoc/i1uej Zuzann: J. Gilberta. Koca 11• butach B. Pawlowsllieqo - polslla prapremiera w 1997 r. w Operze Nova w Byd\!oszczy -Pierścienia 1 roty W. Rudzinsllieqo. C.zcnronego Kaptur/la J. Szajny-Lewandowsl1iej) . Od \Vielu lat pracuje jatio sceno11rat w Telewizji Polskiej Jest autorllą scenoqrafil i l:lostiumó\V do Kabaretu Olqi Lipinslliej i w ielu innych

qlo:inych widowisl1. np. do odznaczoneqo Zlorym ERranem Cwpurka. Wyrazem uznania dla jej ol;zonań ;myscycznych jest d ullrotnle przyznana dllroda Prezesa Rady Mini­strów raz aqroda dla ajlepszeq Scenoqrafa Widowi5R dlcJ Dzieci przyznana na festi­walu w Poznaniu. Stale wspólpracuJe z warszaw l11m Teatrem Syrena. qdzie zrealizowała kifl1anaście wldowisR muzycznych t rewit. m.ln. łl'rófmr;ą Sniegu. Tafla noc nie po1r;tórzy się 1vięcejczy ff fragranti. W 2002 r zostala odznaczona Zlotym Krzyzem Zaslu11i. W 2004 rol1u zaprojel1tO\Vala scenoqrafię do baletu Dziadek do orzechó1• P. CzaJRows11ieqo w Gliw1c­l1im Teatrze Muzycznym W 2005 rol1u rozpo zę!a współpracę z Mazowiecl1im Temrem Muzycznym .Operetłła" w Warszawie. 11dzie zreallzowala ~ceno11rafie do Księżniczki c::ar­das;:a 1 Hrabiny Maric_v E. Kalmana oraz Zemsty nietoperza J. Straussa i 11ostiumy do Lrle­so/Ł'f u:-dó1vki F. Lehara. Opracowała scenoqrafię i ROStlumy do spcl1talllu Edith i Marlene E. Patall i (naqroda na festiwalu tca1ró\i:> letnich w Warszawie). spelltal11u muzyczn~o Cale Sax z piosenł?ami Aqnieszlli Osiecl1iej. a tatlże do spe11taRll A-NA-lf.łl~ sptyną obłoki z piosel111ami M Grechury i R bmf swoje z piosenl1ami 'rl. Mlynarsl1icqo. W 2006 roił u zaprojelltowala 110 tłumy do naqrodzoneqo qlówną na11rodą na VI Festiwalu Dwa Te­atry· spel1tal1Ju TV Juliusz Cezar W. Szel1spira. a w 2008 rollu scenoqrahę do spel1t8Rlu mu­zyczne~o Cl1opin w Ameryce A S1rzelecl1ieq . Jest tallże twórcą sccnoqralii do pel11alllu teatraineqo Dzien \Va/entego i. Wyrypajewa i MaydayR Cooneya W rollu 2009 otrzyma la Teatralną Ndllrodę Muzyczną im. Jana Kiepury \i:> łłateqori i NaJlepszy Scenoqrat.

Zofia 'Rudnicka Tancerlla. choreoqraf. pedaqoq I adiunllt Uniwersytetu Muzyczneqo im. Fryderylla Chopina Warszawie. Po uli liczeniu Warszawsl11ej Szlloly Baletowej 'X')?Stępowala Jako solistka w repertuarze baletowym w Teatrze WielRim w Warszawie. qdzle również przyqorowywala choreo~ra­lic do per I baletów. Od początłłu llariery wspólpraco­wala z TVP. qdzie występowalC1 jal1o qwiazda proqramó\V rewiowych. muzycznych I baletowych. Przyqorowywala też choreoqra!ie do widowlsll teatralnych. Kabaretu Olqi Lipłl'lsl11ej. proqramów rozrywlmwych i fi lmow baleto­wych. m.ln PodróŻ'f' magiczne/ z muz. Andrzeja Zieliń­sl1łe110 z Gerardem Willliem w roli qlównej . RównolC11le wspólpracowała z teatrami dramatycznymi i muzyczny­mi Zrobiła choreoqrafie do llłlllunastu operetek I musi­cali. 111111unastu oper i tyluż pel11al1łi baletowych. w rym prapremierowych: Nienasycenia wq Witllaceqo z muz. Tomasza Stańko I la Dolec titta z muz

Ino Rory (obydwa w Teatrze Wiell1im w Warszawie) WspOlpracuje z war.;zawsllą szl1olą ba­letową przyqotowując choreoqrafie na llonccrry i 11onl1ursy. a mllże wylllada na 111erunl1u taniec lliclecl1.1ej WSU Na Uniwersytecie Muzycznym pro\vadzi kompozycj tar'lca i dyplomy studentów pedaqoqllli baletowej Wlelollrotnie wspólprncowala z Teatrem Rozrywlli w Cho­rzowie. qdzie za autorski spelltallł baletowy Rudolf r7alentmo do muz Krze>1mira Dębskieqo otrzymała Złotą Masllę ''=' 2004 rollu W GhwlcRim Teatrze Muzycznym pl'Z}1!otm.vala chore­oqralie do spelltallll Księżniczka czardasza E KJ I mana l lli7edcli kil kn.'lt" J. Straussa ornz autor­slla choreoqrafię baletu Dziadek do or=echów P. Czajkowsllieqo. Współpracuje z warszawslllm Teatrem Polonia. a tallże Sceną Prezcmacje. l)dzie opracowała ostatnio choreoqratię do Ka­baretu zagubionych facetó1v- paryskieqo przeboju teatralneqo. Przyqotowany przez nią w1e­czOr balet \V'j Z tańcem pr;:e;: Europę reprezentował w 2007 rollu Pobll<; na Dnit1ch Kultury EuropejsRiej w Indiach. Kontal<t z Kielecllim Teatrem Tańca zaowocował \V 2008 rollu spe-

cjalnie stworzoną dla zespołu choreoqrafią pt Rozlloszna lelłlłruc bytu do muz. WA Mozarta. Dla Opery Nova w By<4!oszczy zrcalizowala na otwarcie Festiwalu Operoweqo w 2010 rolw slynny Taniec flOdzln w Giocondzie Ponchiel!ieqo w reż K. azara. horeoqralia do We.ro/ej wdówki F. Lehara będzie jej druqą realizacją teqo speluaklu

Grażyna Grinfl,r Piani tka. akompania tor. teore tyk muzyki. pedaijloq.

bsolwentl<a Wydzta lu Kompozycji i Teori i Panstwowej \l]yź5zej Szko!y Muzycznej \Q Katowica h. Klasę fone­pianu ul<ończyla u pro!. W Szlachty. Od t976 była za ­trudniona w Państwowej Operze Sląsll1e 1 w Bytomiu. qdzie wspólpracowala z dyrelltor m apoleonem Sles­sem. W latact1 1982-200 I pracowala w Operetce Slą­slliej w Gliwicach. a nas tępnie w Tea trze Muzycznym. wspólucze.stnlcząc w przyqorowaniach i realizacjach przedstaw!en W licznych lmncenach towarzyszyla na scenie między innymi Wandzie Polanskiej l Stanlslawo ­wl Ptallowl. becnie pelnl funkcję kierownika woi<al­neqo w Gliwlcl<im Teatrze Muzycznym Wspó lpracuje z ar tystami tea trów muzycznych ·- opery i opcrett?i -biorąc udzial w licznych reaiiwciach przedstawień mu­zycznych. Almmpaniuje także na koncertach arrystom GTM. pery. operetki i splewającym alltorom

<l3arbara ~tanisz Kierownill chóru GliwicRicqo Teatru Muzyczneqo. pe­daijlOq. wokalis1ka. dziennikarka I iryRladowca ilkade­micRi. Sludlowala na Uniwersytecie Wroclaw kim oraz na Uniwersytecie JaqiellonsRim w Krakowie na Wydzia­le Filozoficzno-f-Hstorycznym. W cym czasie zdobyla również \vyksztalcenle muzyczne Ponadto uRor'lczyla Podyplomowe Studia Filozoficzno-Reli111oznawcze na Uniwersy1ecle J aqieilońsl<im a tal?że Podyplomowe tudia Lol!Qpedyczne na Uniwersytecie Wroclawsi<lm

i w DolnoSląsRle j Szllole \t]yższeJ we Wroclaw iu. Swoią droqę zawodową rozpoczęła w Krakowsllim Teairze Mu­zycznym. Póznlej podjęła pracę \Q Państwowej Operze Siąslliej w Bytomiu. a następnie w Pan twowym Zespole Ludowym Pie ni i Tańca .. Mazowsze· Najdłużej zwią­

zana byla z Pa ństwowym Zespołem Ludowym Pi ni i Tańca .Sląsll . qdzie pelntla tunkcjc solisrlli. asystentll1 I pedaqoqa Jak hórmls1rz GTM zrea1izowala naslępujące przedstawienia: \Vicdemkc1 kre1v f Zemsta nietoperza J. Straussa. K1via1 Hawaii P Abrahama. Kraina usmiechu F. Lehara . Hmblna Marica E. Kalmana. OJrmen G. Bizeta. Anna &renina A. Zarycllieqo wq L. Tolstoja . Hello Dolly J. Hermana. Ragume S. Fiaheri:y' 110. Koc w butach A Hundziaka. Z batutą i humorem. & tuta. frak I elefanCja. \V/eden moich marzeń oraz Europa moich marzeń

Zastępca dyrel11or Gló"7ny specjalista ds. finansowych

Gfó"7ny ilsięl?O"'Y Administrator zarządzający

Gló"7ny specjalista ds. reafizacil pro)eluow i marl!etfn11u

Asystent dyrel!tora Klerownil! chóru

Kiero"7nll! wol!alny Klero"7nil! baletu

Dyry11encl

Korepetytorzy

Dział Koordynacji Pracy Artystycznej

Biuro Obslul!i Widzo"7 I Promocji Teatru

Impresariat

Klerownll! Kancelarii Sel!retariat

Klerownll! techniczny Rel!wlzytor

Bryqadler sceny Oswie1lenie

Realizacja dtwlęllu

lolania Witllo-..;lla Lucyna Lenlllcwlcz Adam RałlO\<'. Ri Joanna Rallowsłla

razyna Mlczl!a Al!nie>zl!a Szczo1lla Barbara Stanisz Grażyn Grincr Anna S1wczyll Bassem Allil:!!. Adam Mazon Przemysław Neumann. Maciej Nlcs1ołow lit . Sebastian Pcrlo~llJ. Wojciech Rodcłl. Andrzej RosOI. Ruben Silra. PdWCI _zczcpalisl>i Dorota Dal1szcwtcz. Grazyna Gnncr. Adam Mazon. Krzy5.Ztoł Solłl> Wloktta Zalęclia - l11crownill Jolanta Klaczl!owslla Klnqa Knapiłl - lllcrownlll Jaqoda Czumall Joanna Jcndryczllo. Lullasz Mitlla. Anna Za>adzinsl!a Jolanta Szymura - łlicrownill Beata Sol?olowsl1a Jolanta Łabial1 Stelania Pollora Addm Pratu..:h Tcrc!>i!Opyd 1

Jaroslav: ,\.lalloymowlcz Wacia-.. Cuun clił

Grzcqorz Zlcrold . Andrzc1 &ąc'Z}ń5l11. lu~cl! Sllorupu

Dclloracjc i t10suumy wyllonały pracownic Gliwlcllie110 Teatru Muzyczneqo Klcrownil! proc. ma łarsl!o-modelatorsl!lel lldrbarn Ciszcll

6ry11adlerzy pracowni llrawieclla dam$1la Irena Sla-..msllil łlrewlecl!a męsl!a J ustynd Gell us zdobnicza Janina Lubllo-..sl!a taplcersl!a Jarosla-.. Jochacz stolarsl!a Ryszard Si.:rny rerblersl>a Zoha \lałujlo rryz)ersl!a , Edyto Bratllo1r.lla

Zaopatn:enle Grzc11orz Wojta.>l!hl> i Garderobiane Alcłlsandra Rachw.ił-ilcdnarsłla (b~adlcr) .

Sranblawa GraboS. Tcre..'11 Otall. Urszu l.i Sllubclla Redal!c)a proqramu

Profel!t afisza I opracowanie 11raf. programu Profel>t plal!atu I oll.ladłll prC>ilramu

Jaceil Mtl>Olajczy~ K.Ebcth Studio Ry5zard l<tlja

GllwicRi Teatr Muzyczny

ul No\ry Świat 55/57 . H-100 Ghw1cc tel: 32 230 67 18 (ccncrnld) . Rezerwacja blletow: 32 232 13 39 (ila>aJ. 32 230 49 68. 32 23 t 80 38 (Bturo Ob~luq1 Widzów I Promocji) . 32 301 5 t Q3 (aax) . c-matl bow<11 tcarr.1111-..icc.pl Impresariat. al Przyjaznl 18. cl 32 231 88 13 lllno Amoli ul Dolnrch Wa!Ow J tel 32 231 56 <19. Kwartet $1ąsl!I tel 32 251 21 24 c-mall ~ilestans(" yahoo.com

Sceny GTM: Scena przy Nowym $wiecie (ul Nowy !:>wiat 55/57). Scena w Ruinach (al Przyjaznl 18). Scena BaJila-Kino Amol! (u l Dolnych Walów 3) .:-mail 111m(!1 tca1r~llwlcc pl

WVNI. teatl" 111 lwice.pl

Dyrektor: Pawel Gabara

Gliwicki Teatr Muzyczny pl

Partnerzy:

<(> HOTEL DIAMEN.T I res GLIWICE

Patroni medialn i:

DZIENNIK ZACHODNI

ITIVI PiiU·#U3ł aa rllllełl111.i„

Kwiaciarnia

:Bib<Zloty u ®oroty www.blbelotyudoroty. pł

nasze .pl

FAN~ ••,..wiAMLa:;;c• ,._

ego