ord. prof dr. . dr. h. c. sedat alp (1 ocak 1913 - 9 ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir....
TRANSCRIPT
TÛBA-ARX 2007
ORD. PROF. DR. DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim 2006)
Türkiye Cumhuriyet inin İlk Hititoİogftı Ve Son Ordinaryüs Profesörü, ünlü bil im adamı, büyük hoçâiûkz, O r d Prof, Dr. Dr. h, c. Sedat Alp' i 9 E k i m 2006 tarihinde kaybettik; Sedai A lp . değerli çalışmaları İte Anadolu 'nun Eskiçağ tarih indeki yer inin aydın kıl ıl masında çok önemli bir rol oynamıştır.
Tar ih boyunca birçok medeniyetin, kültürün
doğup geliştiği bir coğrafya olan Anadolu 'da ilk siyasi birliği kuran Mil itlerdin Hitit Devlet i , gönümüzden yaklaşık dön bin sene önce çağının en büyük devfctlefînden biri olarak tarihe geçmiş; idari, hukuki , kültürel ve sosyal konu la rda olduğu gibi . teknoloj ide de yaşadıkları çağa damgasını vurmuşlardır.
Hitit medeniyet i araşi imlalarının ağırlık merkez in in ülkemiz toprak lan rıda olması nedeniyle, Büyük Atatürk'ün d i reki i i leriyle bu konuda bi l im adamı yetiştirilmek üzere seçilen bazı gençlerin yurtdışına gönderildiği ve bu konuda gerekli k u m m kın oluşturmak üzere çalışmalar yapıldığı bilinmektedir.
B u n u n için, Türkiye Cumhuriyet i 'n in. yetişmekte o lan başarılı Öğrenciler arasından seçerek yurtdışına yolladığı ve eğitim almasını .sağladığı Ord . Prof. Dr. .Sedat A lp . ülkesine döndüğü zaman Hititoloji kürsüsünü kimmiş, öğrenci yetiştirmeye ve bil imsel çalışmalar yapmaya l>aşkımışur. Kendis i yaptığı çalışmalarla Hitit b i l imini uluslararası seviyede ilk sıraya yükseltmiş.
O'tnın ardından
Aygül SÜEL*
yaşamım l l i l i l Medeniyetinin Anadolu ile olan sıkı ilişkisine adamıştır. Ord. Prof. Dr. Sedat Alp, çalışmalarında ve yayınlannda hiıitoloji ve arkeolojiyi sentez.lemiş, arkeolojik buluşlarını filolojik altyapı ile destekleyerek Türk arkeolojisinin i le gelişmesine büyük katkılarda I m kın muştur. Sedat Alp, üniversitedeki çalışmalarının yanı sıra bilimsel çalışmalarını ve araştırma sonuçlarını çok sayıda yayınlan ile arkeolojiye, hititolojiye ve Anadolu'ya gönül verenler ile paylaşmıştır. Prof. Alp. Hitit bil imine hi/mel verdiği Ankara Ünİver-sİtesi'nde. 40 yılı aşkın bir süre. çok sayıda öğrenci yet işti nn iştir. Hititoloji alamnda dünyadaki i lklerden olan Ord . Prof. Dr. Sedat Alp İçin Türk arkeolojisinin en önemli İsimlerinden Prof, Dr. Ekrem Aknrgal bir kitabımla şöyle bir atıfta bulunmaktadır: "...Sedat Âİp İtenim hittûlofi
konusunda bütün santiarım için sınırsıy. bir kay
nak olmuştur. Atfında kendisi A/.Ö. 2. hinytldaki
Hitit sınaimi anlamak ve o konuda çalışmak
isteyen herkesin başvıııduğu hinidir '.
O n u n . arkeolojide ve filolojide yaptığı keşifleri en doğru yommlan ile bil im dünyasına sunan çok değerli bir bil im adamı olmasının başlıca nedenleri, çalışkan, sağlam, kendine güvenen kişiliği, çok düzenli bir hayatının olması, bil imi yaşamından hiç uzak tutmaması, çok iyi bir aile büyüğü olması. kend is in in Türkiye C u m h u r i y e t i n i n kuruluş evres inde özenle yetiştirilmiş, ülkesi ile gurur duyan bir Atatürk
genci oluşu ile bağlam ilidir. Ulusal v c uluslararası çalışmalarla bi l im dünyasında kendine
A n k j u L nıiLTMlı-M. D i l V Tar ih O PflrjIvJ M t M t İStkJK OÊM W hUlMlk-ft HoUll l lU Slldl<>V. Anfcaı-j. Tüılıiyr.
16 AygOİ SÜEL
ve Türkiye'ye saygın bir yer kazandırmış olan Alp, Cumhuriyet aydını olarak çağdaşlık yolunda ışık tutmuştur. Kendisi , yurtdışından altlığı daimi profesörlük tekliflerine 'Ben cumhuriyet devr i çocuğuyum, her zaman laik Türkiye Cımıhuriyeti'ndc hizmet vereceğim' d iyerek hepimize örnek olacak hu sözleri ile cevap vermiştir, Sedat A lp ' in . Hitit bi l im çalışma la unda en önde o lmak islemesi alalarımıza ve ülkemize sah ip çıkmak adına da anlamlıdır. O. Almanya'nın en büyük gazeteler inden Zur Deutsche Ze i tung 'un başyazarı Kıeutel'in
yazı lığı gibi:
"Atatürk'ün izinden yürüyen Türk'tür/'
Osmanlı yönelimi tarafından Konya iıölgesinden alınarak Selanik bölgesine yerleştirilmiş v e Rumeli 'nin fethi savaşlarına katılan atalarına, savaşta gösterdikleri yararlılıktan dolayı çok büyük topraklar verilmiş, varlıklı bir ai lenin. Ramiz ve Ayşe Alp ' in oğlu olarak, 1913 yılında Selanik yakınında Karafeıyc'de doğmuştur.
Ort l . Prof. Dr. S. Alp, İstanbul'da başladığı İlkokulu Akhisar 'da, lise öğrenimini ise, İstanbul'da Fevziai i Lisesi (Boğaziçi LisesO'ni bitirerek tamamladı. Liseyi bit i l ince hem parasız yatılı Mülkiyeyi. (Siyasal Bilgiler Fakültesi), hem de İstanbul Darülfünununun Tıp Pakültesi'ni kazandı. Ancak yüksek öğrenim için açılan Avrupa sınavlarını kazanınca larih öğrenimi için Almanya 'ya gitmeyi tereih e t t i
Sedat A lp , yüksek öğrenimi için önce SdıulpFoıia'ya gider, orada Alman dili ve edebiyatı ile klasik Latince v e Yunanca'yı tam anlamıyla öğrenir. Aynı dönem, b u ünlü enstitünün geleneksel programı çerçevesinde ingilizce ve Fransızca eğilimi de alır. Kendis i ile beraber eğitime gönderilen öğrenciler ile birl ikte Maarif Veki l i Reşit Ga l i p Bey den bir mektup alır. Mektupta, Eski Anadolu Uygarlıklarına
yönelmeleri" tavsiye edilir. Hepsi bu mektubun Atatürk'ten alınan i lhamla yazıldığını düşünürler. Çünkü, Reşit Ga l ip Bey, Atatürk'ün en yakın çalışma arkadaşlarından birisidir. Öğrenimlerini
bu yönde sürdürme kararı alırlar. Ber l in Üniver-sitesi'ne kaydını yaptıran Sedat Alp, eskiçağ tarihi ile birl ikte arkeoloji derslerini de iz lemeye başlar, 1933-1934 ders yılında J e n a Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Sçhachermayer, Hititler ve Yunanistan'ın esk i sakinleri Akhalar üzerine bir konferans verir. B u konferansı dinleyen A lp . Hititoloji okumaya karar vermiştir. Öğrenci müfettişi Cevat Dursunoğlu'na Leipzig Üniversitesi'nde Hititoloji okumak istediğini söyler. Dursunoğlu: "Herhalde senin durumun
Atatürk'e sanılacak, bir hafta soma gel" der. Bir halta sonra gelen cevap ise. "Sedat Hititoloji'ye
hemen başlasın" şeklindedir. İşte bu, Büyük Atatürk'ün kurduğu genç cumhuriyet i sağlam temellere bağlamak için bil ime ve gençliğe verdiği önemin pek çok kanıtından biridir. O,
genç Cumhur iyet in dişinden tırnağından artırdığı olanaklarla yurtdışında okuttuğu gençlerle bizzat ilgilenmiştir.
Ord . Pro f Dr. Sedat Alp, Cumhuriyete Atatürk'ün ışık tuttuğu aydınlık çağda 1932-1940 yıllarında A lmanya 'da Ber l in-Le ipz ig ve tekrar Ber l in Üniversitelerinde Eskiçağ Ta r ih i , Hititoloj i . Sümeroloji, Asuıyoloji ve Arkeoloji öğrenimi göıiir. 1935 yılında Atatürk, Avrupa 'da okuyan gençlerin Türkiye'de kazılarda staj yapmalarım emreder Alp, staj için Boğazköy'e gider. 5edat A lp , 1934 yılında Le ipz ig Üniversitesi"ndc,
J . Fr icdrich ' in Hititoloji derslerine başlayan: ilk Türk'tür. H . Ehelo f iun yanında doktora çalışmalarına büyük bir istekle başlar; tezinin konusu "Hitit Bay ram Ritüellcrinde Memur Adları "d ir. 1938 yılında, onu yürekten sarsan üç büyük kaybı olur; hocası H . Ehe l o fun ölümü, Atatürk'ün ölümü ve babasının ölümü.
Sedat Alp ' in doktorasını, eski hocası J . Fr iedr ich ince ley ip kabul eder. Doktora sınavını da haşarıyla veren Sedat Alp, 17 Aralık 194ü'da Ber l in Üniversitesi'nde Hititoloji doktorasını tamamlar.
Sedat Alp, 1941 yılında Cumhuriyet imiz in iik
fakültesi Olarak kurulan Dil ve Tarih-Coğrafya
Fakültesine Hititoloji Asistanı olarak atanır.
Öfd Prof. Dr. tir h t: SfetÛH Alp 1?
Büyük Atatürk tarafındım çok özel bir amaçla ve özenle k u m l a n D i l ve Tarİh-Coğrafya Fakültesi tçÖİSiİide yer alan Hititoloji çok önemli ve uluslararası bil im dünyasında büyük ilgi çeken genç bir b i l im dalıdır. Yurdumu/tın tarihini orijinal kaynaklara dayanarak araştırmak ve yazmak da bu bil im dalının amaçlan arasındadır. Hitit kaynakları ile ilgili arşivler Anado lu 'da keşfedilmiştir. Esk i Anadolu tarihini ve uygarlıklarını bu belgeleri araştırıp değerlendirmeden yazmak mümkün değildir. İşte Hocam Ord . Prof. D r Sedat A lp bu son derece önemli o lan görevleri başan ile başlatmış ve yerine getirmiştir.
Doktora çalışması sürecinde bir kitaba yetecek malzemeyi hazırlamış otan Alp, hemen doçentlik tezi için çalışmaya başlar ve 1941 yılında Hititoloji Doçenti olur. Profestir Sedat Alp, 1941¬1944 yıllan arasında askerl ik hizmeti ve yedek subaylık görevini yaptı. Daha sonra 1949 yılında Di l ve Tarih-Coğrafya Faküİtesi'nde Hititoloji Profesörü, 1958 de Hititolofi Ordinaryüs Profesörü oldu.
Prof. Dr. Sedat Alp, bilimsel çalışmaları ile birlikte, 1956-1958 yıllan arasında Dil ve Tar ih -Coğrafya Fakültesi Dekanlığı yaptı. 1946'da Türk Tar ih K u r u m u üyesi, 1951'den itibaren 1983'c kadar her yıl seçimle btı Kurum'da Yönetim Kuru lu üyeliği, asbaşkanlık ve y i rmi yıl süre ile Gene l Sekreterlik görevini üstlendi. Alp, Gene l Sekreter olarak üç kez Türk Tar ih kongrelerini organize etti. Kend i s i , 1982-1983 tarihleri arasında devletleşiirilmeden önceki Türk Tar ih Kurumu 'nun son başkam olmuştur. Alp, aynca Uluslararası Akademi ler Birliği toplantılarında Türk Tar ih K u m m u ' n u temsil etmiştir.
Sedat Alp ' in yaptığı çalışmalar arkeoloji ve hiti-tolojiye yön verir niteliktedir. S. Alp' in hidrolojinin çeşitli dallarında dünyaca kabul edilmiş keşif ve buluşları vanlır. Kitap ve makaleleri uluslararası bil imsel literaiüıtie kaynak olarak gösterilmiş v e yüzlerce k e z alıntılanmıştır. Türkçe ya da Almanca olarak yayımlanmış sekiz kitabı ve Türkçe. Almanca, İngilizce ve Fransızca o lmak üzere yüze yakın bi l imsel makalesi
bulunmaktadır. B u yazıda, Prof. Dr. Alp ' in , her birinin üzerinde çok uzun zaman harcayarak ve büyük emekler vererek hazırlamış olduğu bil imsel yayınlarını ayn ayrı değerlendimte olanağı bulunmamaktadır. Yalnızca arkeolojiye ve hidrolojiye sağladığı büyük katkılarının en çarpıcı sonuçlanndan bir kısmına değinilecektir.
Hititoloji çok genç bir bil im dalıdır ve b u bakımdan bi l inmeyenler çoktur. B u bi l inmeyenler üzerinde yapılan çalışmalar, dil in çözülmesine ve bu büyük uygarlık hakkında bilgi sahibi olmamıza yardımcı olmaktadır. B u çalışmalarda d a özellikle, anlamı b i l inmeyen kel imeler , ideogramlar ve bunların Hititçe karşılıkları üzerinde çalışmak büyük önem taşımaktadır. B u konuda bir örnek vermek gerekirse; Hitit tasvir sanatında kra l l a bütünl eştirilen ve o n u simgeleyen bir nesne (asa) vardır. B u kral asasından Hitit metinlerinde de söz edilmiş olacağını düşünen Hocamın, bu konu üzerinde 1947 yılında, Journa l of Cuneiform Studies dergisinin birinci cildi, s,lö4-175 'te yayınladığı, " L a designation dtı l i tuus en bin i te " başlıklı araştırması fTürkçesi: Be l i t ten, sayı 46, 1948T
301 -319) genç Türk Hititoiojisi için büyük bir imtihan olmuştur. Çünkü, aynı konuda ünlü Hititolog A. Goetze de önemli bir araştırma yayımlamıştır (Journal of Cuncifomı Studies I , 176-185). A. Gtjetze'nin göıiişü. hocanın görüşü ile talzın takına zıE durumdadır. Uluslararası b i l im otoriteleri Sedat Alp ' in görüşüne hak verirler. B u nesnen in , Hititçe'deki karşılığı GİŞkalmuş- Hitit kralının asası' idi. Sonunda A. Goetze de Sedat Alp' in görüşünü kabul eder (KJeinasten 2, 1957, l6û not 2 ) . Metinlerde böyle önemli bir ke l imenin tespit edi lmesi. Hitit tasvir sanatında işlenen konuların da anlaşılmasına katkı sağlamıştır. Böylece, tasvirlerle metinler arasında bir paralell ik kurulabilmektedir.
Hocamın 1949 yılında yayınladığı, "Hititlerde sosyal sınıf NAM-RA'lar ve ideogram'ın Hititçe karşılığı" başlıklı araştırması (Bel leten sayı 50, 245-270, A l mancası, D i e soziale Klasse der NAM.RA- Leme u n d ihre hethit isehe
Mgût SÜEL
Bezeİehnung, İahrbuch ffir K le inas ia t ische Fo rschu ng 1 1950 - 51. 113-1.35), Sümerce "NAM.RA" sözünün Hititçe karşılığının a m u w a l a - olduğunu gösterdi. Alp' in buluşu bütün hili lologlar tarafından kabul edildi; aynı zamanda bu sınıfın haklan, görevleri ve ceza dumınlart konusunda daha geniş bir alanda Çalışma yapılması da mümkün oldu. Aradan yıllar geçmesine rağmen bu araştırma değerini hala koru maktadır.
1967 yıhndıı, kültte çok önemli bir yeri olan lİbasyon kabı gaga ağızlı testinin çivi yazılı metinlerdeki atlının ispantuwa- 'içecekleri saklamak için kullanılan uzun boyunlu kap' okluğu S.Alp tarafından bulunmuştur (l.ibasyon Kapları k Gaga Ağızlı Desti" ile "Ko l Biçimli Alet ve Hitit Metinlerindeki Karşılıkları ". Belleten 124. 513-530. Almancası Die Libationsgefasse "Schnahel-kanne" und "Amılbrmiges Gerât" Und Ihre Hethitischen lîezeichnungen. Belleten 124h 531-549).
1959 yılında yayınladığı " Z u den Köıpelieil-namen im Hethit ischen" başlıklı araştırmasında (Anatolia J l , 1-48) Prof. Dr. Alp, Hitit di l inde insan vücudunun bnzı uzuvlarının anlamlarını ilk kez ortaya koymuştur.
Orcl- Prof. Dr. Sedat Alp, biıçok Hititçe ke l i men in de anlamlarını bularak çok önemli buluşlar yapmıştır. Bunlardan bazıları şöyledir; kaitakurant- (e l i oları, bir kol şeklinde içki kabı), sapasall i- (gözcü); Saranına- (saray); bu buluşlar Hititoloji dünyasına filolojik açıdan yön ver i rken Türk bi l imine de uluslararası düzeyde kalıcı başarılar sağlamıştır. Büyük b i r emek le hazırladığı (Beitrage zur Eıtörschung des hethi-tisehen Tempels , Ktıltanlagen im Lichte der Keilschıifttexte, Neue Deulungen, Ankara 1983. T T K Yayınlan: D i z i V I , No, 23) kitabında, Hitit tapınaklarının çok önemli elemanlarından bazıları met in lerdeki is imler i ile ideni ifike edilebilmişlerdir. Örneğin: ha lentu (wa> (Hitit tapınağı sellası): a rk iu - (sunak evi ) gibi. 13u eserde, arkeolojik tasvirlerde çok önemli yeri o lan hayat ağacının Hitit met in ler indeki karşılığının eya- olduğu ela A lp tarafından
kanıtlanmıştır.
S. A lp Hocanın Esk i Anadolu coğrafyasının araştırılması ile ilgili çok önemli çalışmaları da bu kın maktadır. Kendis i birkaç coğrafi yerleşimin konumunu da beMeyePök tarihi coğrafyaya şekil venniştir. Kanes = Nesa = Kültepe, Tapigga = Maşat. Anzi l iya = Zile, Zul ias = Çekerek, Hanhana = İnandık. Tahaz imuna = Daz imon bil im dünyasına hediye ettiği diğer araştırmalar ve ver isimleridir.
S. A lp . çivi yazılı mei in ler yanında Hitit hiyerogliften üzerine de bazı keşliler yapmıştır. Yaptığı hiyerogliftik çalışmalar oklukça önemlidir. Anıtlar ve mühürler üzerindeki önemli bir hiyeroglifin 'gök' anlamına geldiğini keşfeEmişilr. (Şymbolae Hrozny I , Archıv Orientalni X V I I I . 1950, 1-8). B u buluşunun doğruluğu Karatepe yazıtjan ile de doğrulanmıştır. Ayrıta hiyerogliflerle yazılı birçok kişi adının doğru okunuşları ilk kez Alp tarafından gerçek leşti ri İm iştir U I i l i l mühür ve kitabeleı indeki Bazı Şahıs adlarının Okunuşları Hakkında / Z u r l .esung von manehen Pe rsonennamen a u f den hiero¬g lyphen hethitischen Siegeln und Inschriften, Ankara 1950), B u okunuşların birçoğunun doğru olduğu Suriye'de Ras işamra'daki Fransız kazılarında keşfedilen iki di ldeki mühürlerle de doğrulanmıştır Z i t i ( adam) hiyeroglifi daha sonra bir kaç insan isminin de okunmasına, dolayısıyla tabletlerdeki yazışmaların tanımlanma sı nda oklukça yardımcı olmuştur. Hitit anıtlarında görülen diğer bir önemli hiyerogliftin sevgi l i ' anlamına geldiği de Profesör Alp taralından keşfedilmiştir (Hine neue hiero-g lyp l i cnhe lh i t i sche Inssehrift der G r u p p e Kızıklağ-Karadağ aus der hShe v o n Aksaray und die früheı publiziertcn Inschriften derseII ien Gruppe , Anatolian Siudies Presented to Hans Gustav Güterlxjch on the occasion o f hlş 65th birthday, 1974, 17-27). B u buluşlar arasına 'vezir1
anlamına ge len hiyerogl i f in saptanması da katılabilir (Hitit Hiyerogl i f Yazısında Şimdiye Kadar Anlamı Bi l inmeyen Bir Unvan. V I I . Türk Tar ih Kongresi . I . Cilt 98H()2>.
( W f'ıtıi. Dr Dr h c. Sedat Alp 19
Ko lon i çağında (M.Ö. 2. b in in başları)
Anadolu 'da Hftfiteiîn varlığı prafafemi bil imsel literatürde uzun münakaşalara yol açmıştır ve bir sonuca varıl mam ıştır. Diğer birçok tanınmış Hititolog gibi ünlü bil im adamı I I . Uındsbergeı de Asur Koloni ler i çağında Anadolu'da Hitiıierin varlığını kabul ermek istemiyor ve 2 r b inin başında Esk i Anadolu 'da Huitili ' ler yanında bir p i iHo luv i halkının varlığını iddia ed iyordu. Sonunda Sedat Alp ' in ileri sürdüğü tez (Ankara Üniversitesi D i l ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi X . 1952, 241-256. Türkçe ve İngilizce) zafer kazanır. Prot o lu vi hipotezi terkedil ir . Böylece günümüzde Ko lon i çağında Anadolu'da llititler in varlığını kabul etmeyen bil im adamı kalmamış olur. Sedat Alp' in yaptığı arkeolojik çalışmaların birçok bil imsel anlam ve öneminin yanı sıra* Asur Ko lon i Çağının başından beri Anadolu'da Hitiıierin varlığını ispatlaması Türk arkeolojisi ve hititolojisi açısından çok önemlidir.
Kaneş ile Neşa'nın ayni kent okluğu görüşü. 1930'kı yıllarda E . Eon e r tarafından ortaya atılmıştı. 1958 yılında, D i l ve Tarih-Coğrafya Fakültesi profesörlerinden H.G.Güterbock kes in bir görüş bi ldinneden E.Forrer ' in tezini destekled i . İKanes a n d Nesa: T w o forms of one Anaiol ian place name? ErezAsmel 5, Jerusa lem. Israel Explorat ion Society, 47-50). 1963 yılında 107 sayılı Be Helen'de A l p yayınladığı b i r araştırmada (Kaniş=Anişa=Nişa, E r k e n Hitit Çağının b i r başkenti. 366-376, Al mancası Kanişa=Anİşa=Nişa, E ine Hauptstadt tier fr i ih-heihUischen Periode. 376-386) o zamana kadar kullanılmayan bir del i l ile bu tezi kuvvetlendirmiş ve desteklemiştir, birçok ünlü bi l im adamı Sedat Alp ' in hu görüşüne karşı çıkmış ve söz konusu eşitliğin imkânsız olduğunu i ler i sürmüştür. Ancak Boğazköy'de bulunan çivi yazılı bir tablet sayesinde. Alp' in savunduğu (ez zafere ulaşmıştır I H . Otten, E ine Althethitische Erzählung um die Stadt Zalpa, StlîoT 17, 1973* 57 v d ) .
Değerli Hocamın bi l im dünyasına, özellikle
Anado lu arkeolo j is ine armağanı 1953'tc
çalışmaya Başlattığı ve başkanlığını yürüttüğü
K o n y a Kaıahöyük kazılandır. A lp . b i r } Jititolog'un çivi yazısını çö/eıken gösterdiği titizliği, inceliği, arkeolojik alanda da gösterebileceğini ispatlamış ve bir filologun arkeoloj ideki başarısının örneği olmuştur.
Anadolu 'da yapılan önemli kazılardan biri o lan K o n y a - K a r a höyük kazılarının buluntuları arasında ele geçen mühürlerle Hitit sanatının ince l enmes i mümkün olmuştur. K o n ya -Kaıahöyük M.Ö, 2 r b inin başlarında Mezopotamya'nın Batı Anado lu ' ya etk i ler in in araş-tınlması açısından önemli bir noktadır. Konya -Karahöyük buluntuları. Esk i Anadolu ile Minos ve Ege kültürleri arasındaki ilişkilerin araştırılması ve Ikıylece tarihe ışık tutulması açısından oklukça önemlidir. Mühürler ile birlik¬te e le geçen GrafitoJar ve k a p işaretleri Anadolu 'da yazının araştırılması ve dünya literatürüne sunulması açısından çok değerli bilgiler vermektedir.
Karahöyük'te keşfedilen ve Eski Anado lu gliplik sanatında bir zirve oluşturan mühürler, Oıd. Prof. Dr. S. Alp tarafından uluslararası standartlara ve değerlerine layık bir biçimde işlenerek yayınlandı ve Türkçe ve yabancı dil lerde bil im dünyasının takdirlerine sunuldu (Zyl inder- und Stempelsiegel aus Karahöyük bei K o n y a . Ankara 1968 / Konya Civarında Karahöyük'te Bu lunan Sil indir ve Damga Mühürleri. Ankara 1972), B u eseıleıxle mühürlerin yalnız doğru olarak tarih-lenmesi ile yerinilmedi; aynı zamanda mühürler üzerinde İncelenen doğu-batı ilişkileri geniş ve sağlam bir temel üzerine oturtuldu, Alp ' in bu çalışmasıyla. Boğazköy, Kültepe. Alacahöyük. Acemhöyük. Konya Karahöyük ve diğer merkezlerin mühürlerinin birbirleri ile ilişki halinde incelenmesi önemli sonuçlar vermiş, Hitit mühür sanatının ince lenmes i ve köklerinin araştın İma sın da da önemli adımlar atılmıştır. Anado lu ile Suriye* G i r i l ve M iken dünyası arasındaki ilişkilerin incelenmesinde de mühürlerin önemli bir yeri vardır. Konya Karahöyük'te ele geçen buluntular İmparatorluk Çağından öncesi için elde edilmiş en büyük ko leks iyonu temsil etmekte ve bu anlamda Anadak i glipıiği
Aygül SÜFL
kapsamında saklanan dini inançların ve rimel
lerin araştın! ması ve gün ışığına çıkarılması
açısından önem taşımakladır.
Kaıahöyük kazılarında ele geçen ve arkeolojik
anlamda çok önemli diğer bir bu lumu da kap
biçimindeki tanrıça heykelidir. A lp, b u heykel in
Hitit metinlerinde adı geçen Ana Tanrıça için
düşünülen ik i tanrıçadan biri yani ya Te i ip inu
efsanesinde rastlat lığımız Hannahanrıa tasviri ya
da Karganı ış'ta önemli rol oynayan Kubaba
tasviri olabileceğini öne sünnektedir (Festschrift
für Alet İnan, istanbul 1989, 27-30).
Prof. Alp ' in arkeolojiye yaptığı büyük katkılar
dan bir diğeri de. Amasya ili Zara bucağında
bulunan ve adı 'Amasya Heyke l i ' o larak geçen
Hitit heykel ini ve diğer E lil.il eserlerini kapsamlı
b i r biçimde yayımlayarak b i l im dünyasına
sunmuş olmasıdır,
Maşat Höyük kazılan ile açığa çıkarılan yazılı
İrelgeler onun taralından incelenmiş, kendis i bu
şehrin Hitit çağındaki atlının Taptgga okluğunu
tespit etmiştir. Sedat A lp . Maşat Höyük arşivin¬
dek i 116 Hititçe tabletin metin çevirilerini ve
yorumlarını Almanca olarak ik i cilt hal inde
yayınlamış, dünyaya duyurmuştur. B u çivi yazılı
belgeler üzerinde ince ince çalışarak ve onlan
konuşturarak yaptığı filolojik çalışmalar, arke
olojik çalışmalara ışık tutmuştur. Ele geçen
tabletlerden ikisinin üzerinde yer alan mühür
baskılarım Büyük Kra l I I I . Tu tha l ya ' ya ait
olduğunu ispatlayan çalışmaları, bu tabletlerin
ve şehrin tarihlenmesinde büyük rol oynamıştır.
Prof. Alp ' in yayınladığı Maşat tabletleri, Hitit
bi l im dünyasına yepyeni bilgiler kazandırmış,
Özellikle O n a Hit it dönemini aydınlatan
çalışmalar olmuştur,
Ord. Prof. Dr. Sedat Alp ' in yaptığı araştırmalar,
çalışmalar ile edindiği bi l imsel platformdaki
saygın yeri birçok ulusal ve uluslararası ödül.
nişan, üyelik ve konferans davetleri ile tescil
edilmiştir. Bunlardan bazıları şöyledir; 1953
Münster, 1959 Londra , 1960 Be r l i n , 1978
Marburg, 1979 Münih, 1981 Mainz Üniver
sitelerinde konuk profesörlük; Türkiye- Ankara .
İstanbul, İzmir, K o n y a ; A l m a n y a - Be r l i n .
B o c h u m , Bonn . Giessen* Hamburg* Heidelberg.
Mainz. Marbuıg, Münih. Tübingen, Würzburg:
Amer ika Birleşik Devletleri- Miehigan. Chicago;
Çekoslavakya- Prag; Fransa- Paris. Ingiltere-
Londra; İsviçre- B e m , Zürih; İtalya- Floransa,
Pavia. Roma, Udine; ve J:t|X>nya- T o k y o Üniver
sitelerinde konferanslar vermiş; 1953 Ber l in
A lman Arkeoloji Enstitüsü muhabir üyeliğine,
1956 Ber l in A lman Arkeoloji Enstitüsü asli
üyeliğine, 1979 Ma inz B i l im le r Akademis i
üyeliğine seçilmiştir. Kendisi 1980 Paris College
de France madalyası, 1972 Federal A lmanya
Cumhurbaşkanı Liyakat Nişanı, 1991 Federal
A lmanya Cumhurbaşkanı yıldızlı Liyakat Nişanı,
3957 İtalya Cumhurbaşkanı Commendatore
Nişanı, 1991 İtalya Cumhurbaşkanı Grande
Ufficiale Nişanı sahibidir, 1992 Türkiye Tanıtma
vakfı Ödülünü. 1994 İstanbul Üniversitesi
Eskiçağ Bi l imler i Enstitüsü şeref üyeliğini, 1994
Türkiye B i l im le r Akademis i (TÜBA) şeref
üyeliğini, 199Û Çorum kenti fahri hemşehriliğini.
1997 Würzburg Üniversitesi Fahr i doktora
unvanım, 1998 Briıish Academy üyeliğini almış,
aynı yıl TÜBA-AR (Türkiye Bi l imler Akademis i
Arkeolo j i Derg is i Onursa l Yayın K u r u l u
Üyeliğini kabul etmiştir. 2Ü03'tc Aydın Doğan
Vakfı "Arkeoloji" ' ödülüyle ve ODTÜ Arkeoloji
Topluluğu tarafından Anado lu Arkeoloj is ine
katkılarından dolayı bir plaket ile ödüllendiril
miştir.
Hititoloji çok genç bir bil im dalı olmasına karşın,
yetişmiş bil im adamlarıyla v e onların çok değerli
araştırmalarıyla büyük bir potansiyele sahiptir.
Yapılan yoğun çalışmalara açık ve lwrrak bir
biçimde bil im dünyasına ve kamuoyuna duyur
mak için, Hititoloji kongrelerinin ya pil ma s inin
gerekl i olduğunu düşündüğümüzde duy dü
ğümüz heyecan, Hocamız O d . Prof. Dr. Sedat
Alp ' in lıöyle bir kongrenin başkanlığını yap
masını rica ettiğimizde bizi kırmayarak kabul
etmesi ile daha da anlam kazanmıştı. Böylece,
Uluslararası Hititoloji kongreleri dünyada ilk
1990 yılında Çorum'da o n u n gözetiminde
başlamıştır. Kend i s i , Çorum'da toplanan I ,
Orû. Prot Dr Dr h C Sedat Alp 21
0 3 9 0 ) , I I I . (1996) ve V . (2002) Uluslararası Hititoloji Kongrelerin in başkanlığını yapmıştır.
1992 yılında, Sedat Alp onuruna, dünyanın ünde gelen yerli ve yabancı meslektaştan ve öğrencileri (aralından beş üilde kaleme a lman. 54 makale ve 520 sayfadan oluşan 'Sedat Alp'e Armağan / FestschriFt für Sedat Alp, llittite and Other Anaio l ian and Near Eastern Studies İn Honour of Sedat A lp " başlıklı muhteşem bir armağan kitap yayımlanmıştır.
2004 yılında, Can Dündar ve Fatma Sevinç tarafından hazırlanan. "Sedat Alp. İlk Türk I lititoloğun Yaşam Öyküsü' isimli Alp ' in uzun ve dopdolu bir yaşamın öyküsünü anlatan bir kitap T U B A taralından yayımlanmıştır. Bi l in i adamlarının Ürd. Prof. Dr. Sedat A lp için yazıları da y e r a lan bu kitap insanlığa sunulan bir hediyedir.
Ölü bir dili öğrenmek, tarihi ölü di l lerde anıştırmak İğne ile k u y u kazmak gibidir. Sedat Hoca henüz Hitit bi l iminin bugünkü kadar güncel ve bilinir olmadığı zamanlarda oldukça zor şartlarda, işte İJÖylc iğne tle k u y u kazar gibi, son derece titiz çalışarak mesleğini aşkta devam ettirmiştir.
Çok değerli bir büyüğümüzü kaybettik. Hititoloji yeri do ldurulmayacak bir duayenin i yitirdi. Sevgili hocamızı 11 Ek im 'de D i l ve Tar ih -Coğrafya Fakültesinde yapılan bir törenle etmedi istirahatına uğurladık. O n u anlatanlar, sözleşmiş gibi ik i özelliğinden konuştular; çok çalışkandı; nazikt i , büyük küçük herkese karşı saygılıydı.
Oıd. Prof. Dr. Sedat A lp . Büyük Atatürk'e
verdiği başarı sözünün daima arkasında duıdu.
Hocamızın çok u z u n yıllar taşıdığı görevlerin ve sorumlulukların. Hititolog o lmaktan gurur duyan bizlerin de bil incine vararak çok sevdiğimiz Hi l i i bil iminin geleceğini düşünmek ve onu daha ileriye götürmek hepimizin boynunun borcu olmalıdır.
Bu noktada Cumhuriyet imiz in kurucusu U lu Önder Atatürk'ü sevgi ve saygıyla anmak isterim. Cumhuriyet i kurarken gösterdiği ileri gülüşü ve kararlılığını, Türkiye'de bi l imin gelişmesi Türkiye'nin değerlerine sahip çıkması ve koruması konusuna da yansıttığı için minnet duyuy-oıum. Atatürk'ün özveriyle kurduğu devletini ileri götürecek aydınlığı bi l imde araması ve bu vesile ile hocam ve hocam gibi lîaşka öğrencileri yurt dışına göndererek yetişmelerini sağlamasından dolayı kendi adıma da kendisine şükran la nmı sunuyorum.
Kilit kültür varlığı bizim zenginliğimiz olduğu gibi dünya kültür tarihinin oluşumunda da çok önemlidir. Dolayısıyla Hitit bi l inmezine doğru yapılan araştımıatar dünya kültür tarihindeki yerimizin beliden meşinde çok önemlidir. Sedat Alp' in büyüklüğü ömrünün büyük bir kısmını bu bi l ime adamış olmasından kaynaklanmaktadır. Ord . Prof. Dr. Dr. h. c. Sedat A lp . yetmiş yılı aşkın akademik hayatı süresince yaptığı çalışmalar ve bıraktığı eserleri ile yaşamaya devam edecektir. Hititoloji'ye yapmış olduğu katkılar hepimiz tarafından gönül lx>rcuyta ve saygıyla daima anılacaktır
ORD. PKOF. Dr. Dr. h. c. SEDAT ALP'İN YAYINLARI
A I P , S . .
l £ M i'nl,-ıs\ıtİt\ıngcn >\> tk-tt Jk'JiJlİi'mujJkJt r r " frtflirJrJjJfi.fl
1*M5 *ür/".ıjfi/ İA inrs j (tnrrbl.ı'ıı! frtnfi J/JC Gcmtun Jkı/ıuvrrijtf uf
Fnıf<-M>r İI.G. ÎJ"İJKYÎPÎJÎ*>. Ankara . T I H YayiriİJH . DfeJ VH]
No. 11. 1917? İlmi l • ı - • --I • - • l l . l l . .Ankara DnhBtAM 1*1 W T J J I S -
C & M j l Fenken tlrixiüV « ıV-lK2
l ?47b Şıi7i',L hn lunan İtKlf llıyı-n übt K J t a b o l I T i n - l i i n l i i '
HkT i f i l v| ihk n l ı p - t ı p t a at $trn u-'^tinı u t l P H İ H D r I 1 C ÎiüECTİKJtkJ-. Aflknm L W i t i S j ' f i : * ! t)ü w Tnrih-Cjıftfnh'ii ftj&fetf TteıgûiVi 2. H7 -1SI. ffl*I5Bj
l W c "Uflir Kiralı TV i?> ^^k^•í̂ fcftium MılıUrv
InniniCEkui-- f^r [Ih- llıllilu Kiııu Tııllıalhîi IV C l " . Ik-Hılı-n X l / 4 3 . 3 B J - W Z
22 Aygül S0EI
' • • . " . i • VMjfn.LiH-i.tu Uıuım-n llım[ır".>miju/ıı/ıİJiteıFl«ın. ,iijJpr>
t r ' . 194a ıiuıi MMpıMı " ' • • ' i ••• UIULIS~ v« m i t 111 -küpe -
ûl?kiLİım.y " U l u * - aıul H C l U t l "fiınlna" in OK llüılk- Te*i>-,
IbÂAfl xıı ib. 3 0 1 - 3 1 9 . •• '1
19*9 "Sosyal sınıF SAM.KAlaı H lıU-"i<ranluı İMİK,*.- Karçılıfj".
H d f r l y i Sîiy», 2 3 S 7 7 0
im-im * lhe * v i ah -K İJv * ı k l S A A I R A Leı i r Und ılınOV11-iv I *
HeitidiLinü-. (rirrimi./] iıif liieinj.ıiariscire Jiı/M/fıunı? [ I l i -135 .
l'Js'Jı I : • I m.-. 1 .11 ıİL-n l l ı ı m j j ı |»lu-ıı d r s 1 LUıitişelim
MniMnx.ni> u m InumkuİM". Syaılnir tlmtny I. AnfUı
• •• V I I I t-8
1930b IfrJjf I in ıf^ihf nmlııtr ı e kit.ıtvİlii'Hİıkı Uı/ı fjfı ı- .nihumt'
• •kumıtf.'n JJJJ.JI I ÎHJ.1 AUI iv.srıny \'*ı manefirrı
/Vjvmnlrtfrnıvl JI-I deri firen nJıj tf*Wjrffnlıv/k-it SH^it-irt Uf»/
Irt.-LİııftLn. Arık arı.
1932a 1 İn • l a k ı m ı n iç Hımyı-u". l'~ T h r * Tarifi K<xınrt*i. Ankara,
38-15.
1932b "Mil iller hakkımla yeni İHr kitap rııi)nıselx1iıle I Ün il le I K J -skın i i l ,1 m:ıv lxıuk ciiraemirıji ilıe H K Ü İ C S * , Ankara I iıivirsirt-tt i ' i !.,-,}, 1 .-rh.ifı- M t f M P * O M X 2 1 1 - 2 « 249-236.
1934 "At S E M ' i ' i m u L k i T ^ in EiHr 11 • • -•. lafaifa*, Afan XVTII/72. + 1 9 - 4 6 7 .
1956 " i l k L i f p 1 vım îUlimhJ. Ativıtu iMudıJııi I , 77-80.
1957 /•• • 1.-•. ı-'-f ri,-ıh 1.1111,11 m 1 İnim i * , h m " . AnıvJn tAaMHui I I l - «
l 9 6 l "Anıaiysı ( j varında Zam I I IHM^I IHIÜ lıukııyın ihtiı heykel i ile
Jıjter Ilım m ı l r f i Kmo l l ı i l ı l [rxlk r lUınvı-uatıiıiu- u m l
jiHİen- huride P H ' r • 1- • Amasya " . l . . n - • ' . 1 • 1 , : , f •• M.
191 -21ü. 117-243.
1963 ' K a m i - Aı ihj - S ıû . Fıken İlim Çuftımn l »r ILiîkeım K a n n
- Aıirİı - N i a . Kırte Iİj"|HMiiHİı i k i 1: -.!-• 1 1 - - • ı•- • 1 l v r i . u k " .
f f e f t l m gKW 107, J6&-376. .<76-LW.
1961 ' l ink i An.ıılı ıhı y.nusııUn .Menşeleri". .Valilik tauıf ıvjjısfarı
A n t e n , 57-70.
•963a "CıLİın'y-ltlIı Ar i ı l " !1 • ı'ı b u l u r u 11 l i k e n Ik i f l i / ÇJHIIJ.L ILI Mermer IdiJ'kı l'nılıhr'U/LitliL İn- Mamuındı ite ,m-Siklus-janauıJrrr. / k û w r X X I X l l . A J r t , 9-14.
1963b *Âtmânk/6t' lıulunıııM.Ü. İkinci İlin Yı l ım ;LII jlnmLııi lılrylta
m i s k i - Lıne jfiılık-nr ürs ı ı hrsmaske ı ı ım m ••
tnrLhrlılliclıen^lüIniöerhl a n * "Arvıiıılierr, ft-ft'fen X X I X 1 L 3 .
13-18. 19-23.
1967 "Ulıasy-tn K. • | -I ı-ı -ü ı ju .jı. lı M U T ık- "KıJ H M I I I I I A k Y H
I İlik M i l in l enndek l karjılıklııt 1 1 • I I •. 1 • - -.•
-Silına l n ' l k a n n e ' u m l "AmıFfMmıjıri ü r r t ı ' u m l I h j v
H t İ İ f t t f H lk-n-xbiniTiKi'iı~. İkilden XXXL<124, 313-330,
531 -319 .
•970 " F i n ;=!•••_—. -_.-— siL-:ıı-ı.-l-n-ı:ı I n . .!•. 1 I lmgırİMiıi]> v<m
AfyımLırahısar uneL e m KımııFui'ınH au^ Y j / n f m v u k l x n
Nc*-iHıır". f e* t i ı r ı f r MtTijiLji. 1-^.
•972B y.ıiintlrr • 1 ••. - ., 1 KamİHnılk Ivı k imya , Aııkır.ı
O M T T K Yaymlan. Di/t V . fa 2 6 • Knttyn ÎXann. i ı
KjmlfAUk'if hıtlmatt Silimliı *e fcmt&ı Mtilr\itlr<r. Ankar t .
T I K YiLymİjn. D Ö İ V ^ f a 3 1 .
1972b -iiiıiı uiyLmgliÎ y.ımıınila s inul iyv kııkif anUnu tıilimney^ı I h r
unt- jn" , YTJ TUı* f.ı.-ın •., MILT. - I . • .i l n 9H - ı 02 .
1973 "L l l i e W d 0 f | I , , • L|! '. | . 11 . 1 ' i I 1 ıl I J U % | ' i ı L i - ı UJXI Vut N.ılLvituel nıil I İm n . • •. .ı ınJnı aus ıkın (k 'h i e l v*MI Adıy,nııan. SmlliHtlich ™>ıı M^laıya'. A^ın'/jılfl Ilcinnclı Ommr>,
11-13.
I974fl •|t|jı a u i ıknı K-ınlu'yük". Mıımt* ilnpıjfljn. T O C T T .
•974b "KiıxL 1. 1. • •-. 1-; •" •• • •' •: I • • . K M ı k ı Unıppı-
K a r j i b j t uu* i k i N J l i e t u n Aksaray u m l üıe FrUlıtr
ı - • !• = -- -.-•! = • -. •!---- !" - •• ' .'iı||- İMj.'..'..r. -ıı.i'ı -
l'nncniLit t" IkftVı t7u.U.ıv GîiiLitxM:k ıırt tin- (Jcrjsiıın ııi lıîz 0R İÜTtlkby, I7-Z7.
L974c "Ijikı O m s y a ' d a Sıya*al llljkıknk-n UDUiıiikı". (.'uMiinınuiirt
30. yıkll'uüıırünıı Artma filf.ıbr. A n k a n . AııkLra İ'Alırerii1eı.l İVil
vu- Taıaı-raftraiya Fakiılft-y "ı ayın Xn. ? W. -İ2S-1İ6
1976 H ı Ikılı i ier m A ıumlk ı r . ıüs Pjtintuı*. S ^ ı ül Sunılnı i n
Tdıkey.
1977 " M i f J l llûyıık'Eu tı-fFeıllİLiı I lifli TalıLellnıınn l ^ ı .ıİEnıd.ı Yııkan
Voilımkik NıİH.-.innı (Yıflraly,™ lükkımL" . «MmKU fa Û37-M7/
•979k V M M f a M f sın la ueu]VJİık- i l e la 'I-LM-M ıhı 11 "-• 1. - 1 .!•
tl".i]Mİ-s k'-h I J N L I I L ' S [ l c Mjy j f - I kkıık". iJiink^Lnıı .liraJu/riEirM.
tkJapj iT> ırfJejr» ıF 7arMi4anrxJ LIPKIH: VJIK 2 9 - J V
1979b H ı m kerk i 11İtfana mrı Yr r t " . I k V k l i T " X I I I M R ' 197-F. f » l *
652.
L979C 'Ok - U j h ' * r lx - fb i t « ixn K u k ^ J i l l K m l u ı u " . F c ö h r t f İ
i f n t ı r i ı t i İ M 6.
19796 İ h l a Dönek -saray" x»Xlnıi]i kıryılıfiı. / k - ^ 1 e r t X U I I 170. 2 7 >
2 8 0 '
L979e UIİJ> I K I I I H Î M I K M i m kır T+alau' J. V H F U .lAtlır.mrtxL-f l . Plen>
Akıljojl ılB-jla. 17-25.
19PCU M>pıl-I k l y u k l e kealedıkm çn-ı I İP il T a l i h i k ı l " . •.- • Tiak TiMtfı ft-gm-y V<k [, 1979, 1 6 3 - 1 9 6 '
198Cb h h ' I k ı l ı . ı - l ı . ı ı .M . •. <.\ i k i n Mı>Jl-
HeytJk", ffeJkTi/r \XTV/17İ, 25-59.
1981 "H-Aı '1.1.1..iıı.l.ı yj/ı'. J/ j r t J A • İ lk
15-22. Ankara, T T K Yayınlan X V I . D i r t , +|.
19S2 "İİHilkim ılırtM.-! l inenkı ınk' hıılLınıEm leııarlık ııuıkleu EMİI lıueAtır H A L . J . bir in tekniL- ' . !r.l.'ı n . : X L V X 1 8 2 . 247-254
1983a ' Zum Wttf i f l der I IMIEPCIHTI Ik ininı ı ı^ ib l t î j j j i i nılılıııeiesLj
unel ıke VeHwlf.ınn EL IFKI " K - V M furir A K .•"•ı,.-,:i,ıı.ls •
• f a H p l l 5ÎL F J K I . 14-19
1983b Ik-üı.iin- TUi Ftft**itıunn ı t n ftıllırfı^-fiıen rcıııpı-/s.
ı....'.i'i.'.e. ' i im i'.lı, dı-r ••'-.•ı.-ı.vfı , . Scue /kıeiMij»''i.
Arkıra. f i l 1 ayırtbn. I h a M . S u . 2 İ
1983c " İ l k l-ıtf- ıkr lxflbiih-,h. • t . •. !• Karılına 1111 ImlılL ık-r
M a M T - T e v e ' . FA'ıtnyrc aıpr AlnvttutHktıntlr Xkirtj.s*en.s.
M M İ I I N I 6ır Mırf iUttıl. l±Ab. 19H6 " M J ^ J I Talıktk-rlnin F.ski Anaıkılıı ALıflraFi'JSIILI K.ılkıLn~. /A.
i f a 7^n/ı A ı - g m a 1. 2Z7-2J3.
1987 "Eme Sgilıııui'ax- aıı> KaralırtyUk lx-ı Kmıya', Fı-sivhnft faüH
Akur tp l fa 1. 9-16. y . . . . . . ' ı rAnalıVLJf X X I • i " " 8 j ' JMJI ,
Anlrani-
1988ı "h'ıniıfe uv iUr t r I kke r l i i u iK i -n unun Mir-lırFıyUm ık r Smheıi
Sdıimnx4-Sjııınüuri}(~. .Vıııil i ' Arına ' N. 11.'- . Atıu-JkJ ti\Hi3ti A tîfmıınt FUHUL-M.' [jıraK-tfj | n r r j ıh Umvlh /ngur-rf. Fntltm. r m . w i ' , 17-23.
1988b ~ l kılmışılı ^ııLitıy.ı iauîiyj ">|Ulx-n" und ÎJ|SJ%L|Iİ- -S|i,L|^.-r"
in i l en Mj^H-Tı-\1en~. iAmımı-nrurtF A>ae .1/ımn.s Arilıı^(.nr.
/W.«"firt/J f'iı Ik'tiifit'h Ol"'" mı» 7İ Gelujrf.tfaj;. WienkLik"n.
1-4.
19Wc ' U n - FırsE ap ıva ıame Ilıe I I ı-.ı.- ırl Analnda" . . ' •
ft.ıJtjjıif J A r Cifi STiMfj — de/ YKirtıı Öneme Anrfirr.
s. •.••"jı.i'i Ih Mmbıf Sapu l i . Marm-jıkip*» .
1988d "Mıe (h' iyrıplıy rıf A I X X T I I AmıiıJıa m ıln- IMu ie CcnHİ",
• rA-r Cffj Srrrdı fiimVicT ild \nny> Oncrtfı-
j l r r J J i " .SL-MIİJI.JIİ D i .SrudJr.ı Xapo l l n Mjr?ıı-^|ıiRi>o.
19Wff •"Fite 1 lıllibs- T ı m p k - n ıh. hı-ı-ı • . .M .. •:• "•.. *ıı^ı^[•vs,. fnslrfurtr
hjiuı*- JA.T Cifr SrınJj Flh^^ki ık-l H i l m i İ f rkmr A n r m *
-, .••MI . - i J i r S T x J i " . S a p Jı M a m f ^ n j j j r - 1 198BF tkk.kh.u-. rurmı df - m « n h e ı İn Ü v Majn-kı ie ı* ' . A X \ T V
ı1n«-rtflı '"rn-rtsıirj'i|ıjfji^«ı- /mımrjfl-mrA'
-MajalFHıyilk'. A . ıK-l-ıhfluth. Aı-.ıfk-.Tİkm d ı ı A « > u r i
Ulkf ı . - ı l ı - 1 / . . . ' i " l ı: ,' , . n J 7. +42-44-1
19fi9b "K'uıyj-Kiirjlı'lyiık'te ISırlnmın tür Artı T u n m " ! U ' Y k e l i - .
r. - i - füin lıiı £ıir i 2~ 1 ıl l-ı u : ' - 1' Alkeı>h« * T S i m i
Yayınlan.
19Wc • I Ü s İ H İ İ 1 4 « i v i l i n Îur"t5ni4s" i n i l e n .Vb^ıl-Ilrh+en-. Tahsin
I b j i i n l ' A n f t l i r r l . .Aıiin Jv Jlkl ilkr S't-jf f-^.v. m i * m ı r
Vİ r , ' -. ı • '. L . Ankara . M
1990 " The Verpllnlılııntfı'iı -ılılıan J I K I l u u i in eınem Maja l -HneT .
OııAiJtnfmW i;irvrr nm Sdmkf. OnmUtHa 59. S o ' J Sok*
Faac. 2 107-113. 1WİJ MjşJl-lFiyiikİe l.ııİLiruırı C.ivi Yaniı 1 l i l i l T ıhte l lm • UelllirİMİıe
Qfd ltd Dr Dr. // c Sedat Alp 23
kn)*, hiiliutıhı MI* lü>aı<Jf> t id, . .Ankara. T T X Yayadan M .
n u - t e . 5 L 1991b " ••: • ; I . " I B L Ankara . T T K Yayadan V I .
I h n M . «
fflk Hum 4 si n;i- I * v - i s i . - , i . -mini . L . i n p b r u n I I U J I I J I J - I İ l m i
U n * k. LJ v . . t A r c u n f i , 3-12
l + í k i 11 • • ı .. i -.', t i i i b H a n a n l m b i i l - t i - m um>0
L i r ' . I kr*¿itjiju i h n » • F fa m 4 « A- ır^pm 19-21 I t n a n u r mi,
A n t o n , i l - 2 3 1997 liahjhv.ırıın l ab ia i - I n . • m . . ki Ihj fcr Adı". Ill Ifj»• * *r
AH -g f l i s. J U f r r A - n . ln-22 Fyh i l ] * X i . Ankara . 2 I - Í " " I h r PalaM
n d r n ' ! . .: i i - :• V u f a - t - 1 J f c a h * <d * * " H T ' b i r i
1 9 9 9 Í ' T - ' . - . Í L U . . s i v f t a n r l i « * ( iq fcntb Ifbdıdıltfc
T a t t l t i v Şanyi k n a k h W - hubur Yayınlan. A. AnLara
200CB s . t k m j m t H a m r i * ' f a n * , l i u j n « ' «
t r u l i PAJ i h r r vg : i f t r f luirte- ftmnl K a U k l n k l T . nHnr j l
I ° U H H a i * .Ankara
2000b ' İ m ' . . i L . r s i j I n a b i k i Çnp >..r, * v f ln r f t^ f f a l a n h
X a u i . J - •• Ankara. T I (UTAk M a n k • ı (4jtı
2003a I h » Kra l . I I I IbOu^i l i ik- Krabbe bkkı ln|unm ln-ihiş Tal4t1
( k m l r k i M u h u r k t i " . n j u « 5 l-fc
2003b m O f a M Ankara M N i A h N K t e p U o
MAKALE HLE51İRILIİKİ
B O Z X U K T . H M . g G - H G G O T E R B O C X 1 9 4 4
" I s l a i i lmJ .A/kii fl| f Mun-lı-nnde Hulunan Ik iftarken
T a b k y V n r x V n --i - Ankara J U i r
r*nbJà|îTjfi j HÉtf Dafai | L V 7 8 9 - m N E U F E L D , É., 1 9 3 2
I '.. Fl-- ' . - . I . . " - L H . . . . . . - J i i.-s,.'..i„ v . , í ^ - O q.AW
K O S K N K R A N Z . B . 1 9 3 4
" lla-rirJjCE- m ı IM h u ^ t i e * l u f c ı ^hnT . I V A f l i n j
OheiÉÉkf W, 2 W ¡ » .
BfcÄAN. T H . . 1 9 7 1 K r I v i l i r t * - . ! * G K j i e k i m K c + i / k u * I f M f a M M
rA f luv f l r v " H - - - H
2İ Ayf-ül SÛEL
Ren. h DPnıf. Dr. Sedal Alp. Türk Tarih Kurumunda Í-Vltifi İğdemirle herjlter.
Res. 2: l-Prof. Dr. Sedal Alp. _'•£>> A f H Alp. DC İ M A Pn*^ Dr. Scdaf A/pV Çorumda ôitri hemşehrilik
Aril Truly iv 4-Pwf. Dr. Ay/ıÜt Süd'le diode Hf#B|Ü /"rt-rï/.
Res. 5 : PProt. Dr. Sedii Alp'e Alman tUımiıuıfiaşkum Liyakat Siptinnm Miiklifil tömtde. 2-()nl. Prot tkn-m Akurn.il. (•
Pnti'. Di Ktxlrei Ayiicr w-i-I'nit. Di. V/ftl Öııen lt* Iwrlikie.
Aygüt SÜtiL
Re*. & 90. Y J * ıtûnilndc TÜtîA üyeleriyle.
I-Talisin w Nimet Özitüy 2-Sedm Alp .i-Terzaıı Alp ı-Meiin Ant î-Aylun Çmtir 6-Ungin İletmek Tti/M faaooft H-Ay/iÜl Süet 9-Cehl fHpOr IO-iiuIct Q H M fî f i l Bttfar
Rtt. ?: Piof. Dr. Stoka Mf\ Prni. Dr Ahi titan ile bittikle