original article ... · pdf fileปีที่ 7 ฉบับที่ 3 ก.ย. - ธ.ค....

1 ภ.ม.,กลมงานเภสชกรรมโรงพยาบาลศรสะเกษ2 ปร.ด.,คณะเภสชศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน3 ภ.ม.,สำานกพฒนาระบบบรการสขภาพกรมสนบสนนบรการสขภาพกระทรวงสาธารณสขนนทบร

* ตดตอผนพนธ:ภญ.วชราสเมธวทยTel:045-631486,Fax:045-617627,E-mail:[email protected] M.S,DepartmentofPharmacy,SisaketHospital2 Ph.D,FacultyofPharmaceuticalSciences,KhonKaenUniversity3 M.S,BureauofHealthServiceSystemDevelopment,DepartmentofHealthServiceSupport,MinistryofPublicHealth,Non-

thaburi

* Correspondingauthor:WachiraSumethiwitTel:045-631486,Fax:045-617627,E-mail:[email protected]

OriginalArticle

ภาวะผนำาการเปลยนแปลงของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรม

โรงพยาบาลสงกดสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขวชรา สเมธวทย1*, วรรณชย เฉลมพงษ2, กตต พทกษนตนนท3

บทคดยอ

ภาวะผนำาการเปลยนแปลงของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาล

สงกดสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

วชราสเมธวทย1*,วรรณชยเฉลมพงษ2,กตตพทกษนตนนท3

ว.เภสชศาสตรอสาน2554;7(3):61-72

Received : 16August2011 Accepted :31August2011

บทนำา: การวจยครงนเปนการวจยเชงสำารวจมวตถประสงคเพอศกษาระดบภาวะผนำาการเปลยนแปลงของหวหนา

กลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาลสงกดสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขวธดำาเนนการวจย: ศกษาจาก

กลมประชากร2กลมคอกลมท1หวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาลศนย/ทวไปและโรงพยาบาลชมชน

ขนาด60เตยงขนไปใชแบบวดประเมนความเปนผนำาของตนเองจำานวน325คนและกลมท2หวหนางานเภสชกรรมใช

แบบวดประเมนความเปนผนำาของหวหนาโดยผใตบงคบบญชาจำานวน 1,069 คนโดยพฒนาแบบวดภาวะผนำาของการ

เปลยนแปลงของMeehanpong (2004) ทใชกรอบแนวคดทฤษฎภาวะผนำาการเปลยนแปลงของ Bass (1985); Avolio

et al.,(1999)มองคประกอบดงนการสรางแรงบนดาลใจการกระตนการใชปญญาและการคำานงถงความเปนปจเจกบคคล

ใชการสงแบบวดทางไปรษณยผลการศกษาวจย: ภาวะผนำาการเปลยนแปลงของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรม

จากการประเมนตนเองและประเมนโดยผใตบงคบบญชามคะแนนเฉลยอยในระดบสง (x= 3.94, S.D. = 0.35,(x= 3.74,S.D.=0.61ตามลำาดบ)แตการประเมนตนเองของหวหนาสงกวาการประเมนโดยผใตบงคบบญชาอยางมนยสำาคญทางสถต

(P <0.001) เมอศกษาภาวะผนำาการเปลยนแปลงเปรยบเทยบตามประเภทโรงพยาบาลพบวาไมมความแตกตางกนทงน

แนวทางในการพฒนาภาวะผนำาทไดจากความคดเหนของหวหนาสามารถทำาไดโดยใชวธการฝกอบรมการเรยนรดวยตนเอง

การฝกปฏบตและการศกษาอยางเปนระบบในมหาวทยาลยเมอจบการศกษาควรมการอบรมภาวะผนำาโดยการพฒนาทง

ความรบคลกภาพและสมรรถนะ

คำาสำาคญ : ภาวะผนำาการเปลยนแปลงเภสชกรโรงพยาบาล

Vol.7No3September-December2011

IJPSTransformationalLeadershipofHeadsofPharmacyDepartmentofHospitalsunderthe

OfficeofthePermanentSecretary,MinistryofPublicHealth

SumethiwitW.et al.

62

Abstract

Transformational Leadership of Heads of Pharmacy Department of Hospitals under the Office of the Perma-

nent Secretary,Ministry of Public Health

WachiraSumethiwit1*,WanneeChaichalermpong2,KittiPitaknitinan3

IJPS,2011;7(3):61-72

Introduction: Thepurposeofthissurveyresearchwastomeasurethetransformationalleadershiplevel

ofheadsofpharmacydepartmentsofhospitalsundertheOfficeofthePermanentSecretary,MinistryofPublic

Health. Methods: Therewere2samplegroups:1)headsofpharmacydepartmentsinregional/generalhospitals

and community hospitalswith 60 ormore beds (325 persons); 2) pharmacistswhowere subordinates of the

headsofdepartmentinregional/generalhospitalsandcommunityhospitals(1,069persons).ThisStudydeveloped

ameasureof thetransformational leadership withtheoreticalframeworkoftransformational leadership ofBass and

Avolio,BassandJung.Theleadershipquestionnaireconsistedofthreecomponents:1)Charismatic–Inspirational

Leadership;2) IntellectualStimulationand3)IndividualizedConsideration.Results: Itwasfoundthat the level

oftransformationalleadershipassessedbytheHeadsthemselvesandthatassessedbysubordinateswerehigh

(x=3.93,S.D.=0.36,(x=3.74,S.D.=0.62)withheadsassessinghigherlevelthansubordinates(P<0.001)Conclusion:

Self-assessed transformational leadership by heads of pharmacy departments in regional/general hospitals

andcommunityhospitalsshowednosignificantdifference.Mostoftheheadswereinterestedinimprovingtheir

leadershipbymeansoftraining,self-studylearning,fieldstudiesandformalstudiesinuniversity.Inaddition,there

should,aftergraduation,becontinuousprovisionof leadership trainingemphasizingonknowledge,personality

andcompetency.

Keywords:Transformationalleadership,Hospitalpharmacist

บทนำา

ภาวะผนำา (Leadership)หมายถงกระบวนการ

อทธพล ทเปนทางการหรอไมเปนทางการระหวางผนำากบ

ผตามอนเนองมาจากการมอำานาจและศลปะของผนำาในการ

จงใจชนำาและผลกดนกลมคนหรอองคกรใหกระทำาสงตางๆ

อยางเตมใจ เพอใหบรรลเปาหมายของกลมหรอองคกรนน

(Chaichalermpong,2009)

ภาวะผนำาเปนตวจดประกายใหกลมคนในองคกร

เกดพฤตกรรมทประสานสอดคลองและมงมนไปในทศทาง

เดยวกนภาวะผนำาจงเปนสงทสำาคญและจำาเปนอยางยงทจะ

กอใหเกดองคกรทมการดำาเนนการเปนเลศดงเหนไดจากการ

พจารณารางวลคณภาพแหงชาต(ThailandQualityAward

หรอTQA) เปนรางวลคณภาพทมเกยรตมศกดและสทธ

สงสดทมการมอบใหแกองคกรทไดรบการประเมนวามผล

การปฏบตงานเปนเลศมมาตรฐานระดบโลกโดยมเกณฑใน

การดำาเนนการ7หมวดไดแกภาวะผนำา(Leadership)การ

วางแผนเชงกลยทธ(StrategicPlanning)การมงเนนลกคา

และการตลาด(CustomerandMarketFocus)สารสนเทศ

และการวเคราะห(InformationandAnalysis)การมงเนน

ทรพยากรบคคล (HumanResource Focus) การจดการ

กระบวนการ(ProcessManagement)และผลลพธทางธรกจ

(BusinessResult)(Summapan,2003)

กองโรงพยาบาลภมภาคกระทรวงสาธารณสข

รวมกบสมาคมเภสชกรรมโรงพยาบาลไดกำาหนดมาตรฐาน

วชาชพเภสชกรรมโรงพยาบาลขนเมอป 2542 เพอให

เภสชกรทกโรงพยาบาลในประเทศไทยพฒนาตนเองใหได

มาตรฐานตามทกำาหนดพบวาภาวะผนำาและการบรหาร

จดการเภสชกรรมไดถกกำาหนดไวเปนมาตรฐานแรกทตอง

พจารณาโดยมาตรฐานทงหมดประกอบดวย 6 มาตรฐาน

ดงน(TheAssociationofHospitalPharmacy,2006)

HP

Typewriter

.

ปท7ฉบบท3ก.ย.-ธ.ค.2554

ว.เภสชศาสตรอสาน ภาวะผนำาการเปลยนแปลงของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรม

โรงพยาบาลสงกดสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

วชราสเมธวทยและคณะ

63

มาตรฐานท1 ภาวะความเปนผนำาและการ

บรหารจดการเภสชกรรม

มาตรฐานท2 การบรการเภสชสนเทศและการ

ใหการศกษาดานยา

มาตรฐานท3 การสงเสรมการใชยาอยางสม

เหตสมผล

มาตรฐานท4 การกระจายและการควบคมยา

มาตรฐานท5 อปกรณสถานทและสงอำานวย

ความสะดวกและแหลงขอสนเทศทางยา

มาตรฐานท6 การศกษาวจย

การกำาหนดมาตรฐานของสมาคมเภสชกรรม

โรงพยาบาล แสดงใหเหนถงการใหความสำาคญของภาวะ

ผนำาไดอยางชดเจนทงนเนองจากภาวะผนำาเปนปจจยหนง

ทสำาคญทจะทำาใหการดำาเนนงานขององคกรบรรลเปาหมาย

รวมถงทำาใหองคกรมการพฒนาอยางตอเนองเพอจะใหเกด

คณภาพบรการสงสดแกผปวยและประชาชนทงในแงของการ

รกษาพยาบาลและการสงเสรมสขภาพ

ในการศกษาถงทฤษฎภาวะผนำาการเปลยนแปลง

(Transformationalleadership)นกทฤษฎไดพยายามศกษา

เพอคนหาวาทฤษฎภาวะผนำาใดทเหมาะสมกบสถานการณ

ของโลกในยคปจจบนทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา

Burns (1978cited inBass and Riggio, 2006) ไดเสนอ

แนวคดภาวะผนำาการเปลยนแปลงจากผลงานวจยเรอง

ผนำาของผบรหารระดบอาวโสพบวามพฤตกรรมทแสดงออก

ของผนำาประมาณ142พฤตกรรมและม73พฤตกรรมท

สามารถอธบายภาวะผนำาการเปลยนแปลง (Transforma-

tionalleadership)และภาวะผนำาเชงจดการ(Transactional

leadership)

1. ผนำาเชงจดการ (Transactional leader)

เปนผนำาทใชหลกในการตดตอระหวางบคคล มงชแนะหรอ

จงใจใหผตามปฏบตตามเปาหมายของงาน ทำางานใหเสรจ

เปนวนตอวน

2. ผนำาการเปลยนแปลง (Transformational

leader) เปนผนำามาสการเปลยนแปลงเชอวาผนำาควรแสดง

ภาวะผนำาการเปลยนแปลงมากกวาภาวะผนำาเชงจดการ

เพราะสามารถจงใจใหผตามปฏบตงานไดมากกวาทคาดหวง

ไว

จากงานวจยของAvolioandBass(1994อางถง

ในBassandRiggio,2006)พบวาองคกรทมภาวะผนำาการ

เปลยนแปลงมความสมพนธตอคณภาพทพฒนาขน โดยม

รายละเอยดดงนดานวสยทศนขององคกร(r=0.23)ความ

พงพอใจของลกคา (r = 0.22) การประกนคณภาพ (r =

0.24)และการทำางานดานตางๆ (r=0.17)มากกวาภาวะ

ผนำาเชงจดการทมความสมพนธตอคณภาพทพฒนาทางดาน

วสยทศนขององคกร (r = -0.17) ความพงพอใจของลกคา

(r=-0.13)การประกนคณภาพ(r=0.21)และการทำางาน

ดานตางๆ(r=-0.12)

ดงนนการพฒนาผนำาอยางมประสทธภาพนน

มความจำาเปนทจะทราบขอมลภาวะผนำาการเปลยนแปลง

ของผนำาในปจจบนเพอใหไดทราบและประเมนสถานการณ

ไดวาเภสชกรโรงพยาบาลมภาวะผนำามากนอยเพยงใดควร

มการรกษาความเขมแขงหรอพฒนาความเปนผนำาในเรอง

ใด ดงนน การศกษาสถานการณปจจบน โดยการศกษา

ระดบภาวะผนำาของเภสชกรโรงพยาบาลทเปนหวหนากลม

งานและหวหนาฝายเภสชกรรม จงเปนจดเรมตนทสำาคญท

จะนำาไปสแนวทางการพฒนาผนำาในอนาคตได

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง (Transformational Leader-

ship)

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง (Transforma-

tional Leadership) หมายถงกระบวนการทผนำามอทธพล

ตอผตามทจะเหนยวนำาจงใจกระตนใหผตามปฏบตตามสง

ทคาดหวงใหสงขน และผตามมความพงพอใจทจะมงมนใน

การทำางานมากขนประกอบดวย3องคประกอบไดแก

1.1 การสรางแรงบนดาลใจ (Charismatic-

Inspirational Leadership)

หมายถงผนำามบารมเปนแบบอยางทดสามารถ

สรางแรงบนดาลใจ กระตนจตวญญาณการทำางานเปนทม

คดดานบวก และมงการทำางานทตระหนกถงคณคาของ

งานทำาใหผตามเกดกำาลงใจกระตอรอรนทจะปฏบตงานให

บรรลเปาหมายเกดความเลอมใสศรทธายอมรบความเสยง

มคณธรรมจรยธรรมสง

1.2 การกระตนการใชปญญา (Intellectual

Stimulation)

หมายถง ผนำาสามารถกระตนใหผตามเกดความ

คดสรางสรรคนำาไปสการสรางนวตกรรม และพรอมรบมอ

กบปญหาตางๆ




SumethiwitW.et al.

64

1.3 การคำานงถงความเปนปจเจกบคคล (In-

dividualized Consideration)

หมายถง ผนำาคำานงถงความตองการทจะบรรล

เปาหมายและการเตบโตของผตาม เปนทปรกษา ชวย

พฒนาศกยภาพของผตามใหสงขนทเหมาะสมกบบคลากร

ในแตละคน

คำาถามการวจย

1. หวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรม

โรงพยาบาลมภาวะผนำามากนอยเพยงใด

2. ภาวะผนำาของหวหนากลมงานเภสชกรรม

โรงพยาบาลศนยและโรงพยาบาลทวไปกบหวหนาฝาย

เภสชกรรมโรงพยาบาลชมชนแตกตางกนหรอไมอยางไร

3. แนวคดของหวหนากลมงานและหวหนาฝาย

เภสชกรรมโรงพยาบาลในการพฒนาผนำาเปนอยางไร

วตถประสงคการวจย

เพอศกษาระดบภาวะผนำาการเปลยนแปลงของ

หวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาล

สงกดสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

วตถประสงคเฉพาะ

1. เพอวดระดบและเปรยบเทยบภาวะผนำาการ

เปลยนแปลงของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรม

โรงพยาบาล โดยการประเมนตนเอง และการประเมนโดย

ผใตบงคบบญชา

2. เพอเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาการเปลยน

แปลงของหวหนากลมงานเภสชกรรมตามขนาดโรงพยาบาล

ไดแกโรงพยาบาลศนยและโรงพยาบาลทวไปกบโรงพยาบาล

ชมชน

3. เพอศกษาแนวทางการพฒนาผนำาของ

เภสชกรตามความคดของหวหนากลมงานและหวหนาฝาย

เภสชกรรมโรงพยาบาล

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทศกษาแบงเปน2กลมดงน

1. หวหนากลมงานเภสชกรรมโรงพยาบาลศนย

โรงพยาบาลทวไป และหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาล

ชมชนทมขนาด60เตยงขนไปสงกดกระทรวงสาธารณสข

จำานวน325คน

2. หวหนางานเภสชกรรมโรงพยาบาลศนย

โรงพยาบาลทวไปโรงพยาบาลชมชนทมขนาดเทากบหรอ

มากกวา 60 เตยงขนไปสงกดกระทรวงสาธารณสขคอ

หวหนางานผปวยนอกหวหนางานผปวยในหวหนางาน

คลงเวชภณฑและ/หรอหวหนางานผลตจำานวน 1,069 คน

(หมายเหต:ในโรงพยาบาลทมเภสชกรจำานวนมากการ

ประสานงานสวนใหญหวหนากลมงานจะประสานงานผาน

หวหนางานมากกวาเภสชกรปฏบตการดงนนการสอบถาม

ภาวะผนำาของหวหนากลมงานจงใชหวหนางานเปน

ผประเมน)การศกษานสงแบบวดในกลมประชากร

วธดำาเนนการวจย

เครองมอทใชในการวจย

พฒนาแบบวดภาวะผนำาของการเปลยนแปลง

โดยปรบปรงจากแบบวดจากMeehanpong (2004) ทใช

กรอบแนวคดทฤษฎภาวะผนำาการเปลยนแปลงของ Bass

(1985) และAvolioet al. (1999) แบบวดเปนแบบปลาย

ปดมลกษณะเปนRatingscaleคำาตอบม5ระดบกำาหนดให

ผตอบเลอกตอบเพยง1คำาตอบจาก5ตวเลอก5หมายถง

มากทสด4หมายถงมาก3หมายถงปานกลาง2หมายถง

นอยและ1หมายถงนอยทสดและมการสอบถามแนวทาง

การพฒนาผนำาในแบบวดของหวหนากลมงานเภสชกรรมโรง

พยาบาลศนยโรงพยาบาลทวไปและหวหนาฝายเภสชกรรม

โรงพยาบาลชมชนทมขนาด60เตยงขนไป

การสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ

มขนตอนในการสรางเครองมอตามลำาดบขนตอน

ดงน

1. ใชแบบวดภาวะผนำาการเปลยนแปลง จาก

Meehanpong (2004) ทประกอบดวยขอคำาถาม ทงหมด

20 ขอ มลกษณะขอคำาถามทางดานบวกทงหมด ซงผวจย

ไดปรบแบบวดใหเขากบกลมตวอยางปรบปรงสำานวนภาษา

จำานวน20ขอเพมขอคำาถามจำานวน4ขอแบบวดฉบบ

ใหมมขอคำาถามทงหมด24ขอดานละ8ขอ

1.1 ดานการสรางแรงบนดาลใจ

ปรบปรงสำานวนภาษาจำานวน8ขอ

1.2 ดานการกระตนการใชปญญา


เพมขอคำาถามจำานวน1ขอ





65

1.3 ดานการคำานงความเปนปจเจกบคคล


เพมขอคำาถามจำานวน3ขอ

ปรบใหเปน2ฉบบไดแก

1.1 ฉบบประเมนตนเองโดยหวหนากลม

งาน/ฝาย

1.2 ฉบบประเมนโดยผใตบงคบบญชาโดย

หวหนางาน

2. นำาแบบวดทไดใหผเชยวชาญจำานวน3ทาน

ไดแกนายแพทย เช ยวชาญ ตำาแหนงผ อำ านวยการ

โรงพยาบาลเภสชกรสงกดสำานกพฒนาระบบบรการสขภาพ

กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข และ

อาจารยพยาบาล ประจำาสาขาวชาการบรหารการพยาบาล

คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ตรวจสอบ

ความตรงตามเนอหาและนำาขอเสนอแนะไปปรบปรงแกไข

ใหมความสมบรณยงขน

3. นำาแบบวดทปรบปรงแกไขแลวไปตรวจสอบ

คาความเทยงโดยใชคาCronbachalpha(α-Coefficient)

เกบขอมลภาวะผนำาการเปลยนแปลงของเภสชกรในโรง

พยาบาลทไมใชกลมตวอยาง เพอเปนPilotstudy2กลม

ดงน

3.1 เภสชกรตำาแหนงหวหนาฝายเภสชกรรม

โรงพยาบาลชมชน จำานวน 30 ชดใชแบบวดภาวะผนำา

การเปลยนแปลงในการประเมนตนเอง คำานวณคาα ได

เทากบ0.93

3.2 เภสชกรผปฏบตงานจำานวน30ชด

ใชแบบวดภาวะผนำาการเปลยนแปลงในการประเมนโดยผใต

บงคบบญชาคำานวณคาαไดเทากบ0.93

การเกบรวบรวมขอมล

1. นำาสงหนงสออนมตการทำาวจยจากคณะ

กรรมการจรยธรรม และหนงสอขอเกบขอมลมหาวทยาลย

ขอนแกนพรอมทงแบบวดไปยงหวหนากลมงานโรงพยาบาล

ศนย โรงพยาบาลทวไป และหวหนาฝายเภสชกรรมโรง

พยาบาลชมชนทมขนาดเทากบหรอมากกวา 60 เตยงขน

ไปทกแหงทางไปรษณยเพอขออนญาตและขอความรวมมอ

ในการเกบรวบรวมขอมลชแจงวตถประสงคในการวจยราย

ละเอยดวธการเกบรวบรวมขอมลและขอความอนเคราะห

จากหวหนากลมงานชวยแจกแบบวดใหกบหวหนางาน

เภสชกรรมและผตอบแบบวดสงคนมายงผวจยโดยตรง

ภายใน 4 สปดาหโดยผวจยไดแนบซองเปลาตดแสตมปจา

หนาซองชอและทอยของผวจยเพอสงกลบทางไปรษณย

ผวจยใชเวลาเกบรวบรวมขอมลทงสน4สปดาหเนองจากม

การตอบกลบเพยง30%ผวจยจงสงแบบวดทางไปรษณย

ถงโรงพยาบาลทไมตอบแบบวด จำานวน 75 โรงพยาบาล

รวบรวมขอมลเพมอก4สปดาหรวมเปน8สปดาหระหวาง

เดอนกมภาพนธ–เมษายน2553

2. นำาแบบวดทไดรบกลบมาตรวจสอบความ

สมบรณและความถกตองกอนนำาไปวเคราะหขอมลทางสถต

การวเคราะหขอมล

1. ตรวจสอบความถกตองความสมบรณของ

แบบวดนำาคะแนนทไดไปทำาการวเคราะหขอมลโดยใช

โปรแกรมคอมพวเตอรสำาเรจรปโดยมรายละเอยดของการ

วเคราะหดงน

1.1 ขอมลตวแปรอายเพศ สถานภาพ

สมรส ระดบการศกษา ประสบการณการทำางาน รายได

แผนกทปฏบตงาน จำานวนหวหนางาน และ การไดรบการ

อบรมเกยวกบภาวะผนำานำามาแจกแจงความถและคำานวณ

คารอยละขอมลภาวะผนำา(x )การเปลยนแปลงของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมจากการประเมนตนเอง

และจากหวหนางานเภสชกรรมประเมนหวหนากลมงานและ

หวหนาฝายเภสชกรรมคำานวณโดยการใชคาเฉลยและสวน

เบยงเบนมาตรฐาน

1.2 เปรยบเทยบความแตกตางภาวะ

ผนำาการเปลยนแปลงของหวหนากลมงานและหวหนาฝาย

เภสชกรรมจากการประเมนตนเองและจากผใตบงคบบญชา

และเปรยบเทยบความแตกตางภาวะผนำาการเปลยนแปลงท

ไดจากการประเมนตนเองของหวหนากลมงานโรงพยาบาล

ศนยและโรงพยาบาลทวไป กบหวหนาฝายเภสชกรรมโรง

พยาบาลชมชนโดยใชT-test

2. การแปลผลการวเคราะหขอมล

แปลผลขอมลโดยนำาคาเฉลย(x )ไปเปรยบเทยบกบเกณฑการวเคราะหผลการประเมนไว3ระดบคอ

คะแนนเฉลย3.68-5.00หมายถงภาวะผนำาการ

เปลยนแปลงของเภสชกรอยในระดบสง


เปลยนแปลงของเภสชกรอยในระดบปานกลาง


เปลยนแปลงของเภสชกรอยในระดบตำา




SumethiwitW.et al.

66

ผลการศกษาวจย

หวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมสวน

ใหญเปนเพศหญง(รอยละ57.64)มอายระหวาง41-45ป

(รอยละ23.61)โดยมอายเฉลย42.76±7.70ปมสถานภาพค

(รอยละ70.83)จบการศกษาระดบปรญญาตรรอยละ61.81

มประสบการณในการทำางานระหวาง11-15ป(รอยละ29.86)

โดยมประสบการณเฉลย18.74±7.35ปมรายไดเฉลย/เดอน

มากกวา50,000บาท(รอยละ33.33)

หวหนางานเภสชกรรมสวนใหญเปนเพศหญง

(รอยละ 80.49) อายระหวาง 30-35 ป (รอยละ 41.98)

โดยมอายเฉลย 34.80± 6.05 ปมสถานภาพโสด (รอยละ

51.11) จบการศกษาระดบปรญญาตร (รอยละ 74.07) ม

ประสบการณในการทำางานระหวาง6-10ป(รอยละ35.08)

โดยมประสบการณเฉลย11.29±5.90ปมรายไดเฉลย/เดอน

อยในชวง30,001–40,000บาท(รอยละ41.98)

ตารางท 1 คาความเทยงของแบบวดเมอนำาไปทดลองใชกบหวหนาฝายเภสชกรรมขนาด10–30เตยงและเภสชกร

ผปฏบตงาน

คาความเทยง

ปจจยทเกยวของ หวหนาฝายเภสชกรรม หวหนางานเภสชกรรม

(n = 30) (n = 30)

ดานการสรางแรงบนดาลใจ 0.86 0.84

ดานการกระตนการใชปญญา 0.85 0.80

ดานการคำานงความเปนปจเจกบคคล 0.90 0.92

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง 0.93 0.93

ตารางท 1 คาความเทยงโดยใชคา Cronbach

alpha(α-Coefficient)เกบขอมลภาวะผนำาการเปลยนแปลง

ของเภสชกรในโรงพยาบาลทไมใชกลมตวอยางของหวหนา

ฝายเภสชกรรมและหวหนางานเภสชกรรม ผลคอ ดาน

การสรางแรงบนดาลใจ (0.86,0.84) ดานการกระตน

การใชปญญา (0.85,0.80) และดานการคำานงความเปน

ปจเจกบคคล(0.90,0.92)

จากการสงแบบวดถงหวหนากลมงานและหวหนา

ฝายเภสชกรรมพบการตอบกลบในภาพรวม จำานวน 549

คนจาก1,394คนคดเปนรอยละ39.38แบงเปนหวหนา

กลมงานโรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป และหวหนา

ฝายเภสชกรรมโรงพยาบาลชมชนทมขนาด60เตยงขนไป

จำานวน144คนจาก325คนคดเปนรอยละ44.31และ

หวหนางานเภสชกรรมจำานวน405คนจาก1,069คนคด

เปนรอยละ37.89

เนองจากไดรบการตอบกลบมาเพยงรอยละ

39.38ทางผวจยจงใชสตรสำาหรบการคำานวณขนาดตวอยาง

ประมาณคาเฉลย เพอพจารณาถงความเปนตวแทน

ประชากรของกลมตวอยางทไดรบ โดยนำาขอมลทไดจาก

การนำาไปทดลองใช(pilotstudy)กบหวหนาฝายเภสชกรรม

ชมชนและหวหนางานเภสชกรรม ในโรงพยาบาลทมขนาด

10-30 เตยง มาคำานวณขนาดตวอยาง ในสตรประมาณคา

เฉลย ไดจำานวนตวอยางทตองสมจากหวหนากลมงานและ

หวหนาฝายเภสชกรรม จำานวน 149 คน และหวหนางาน

เภสชกรรม231คนรวมทงหมดจำานวน480คน

เมอพจารณาจากการคำานวณจำานวนหวหนากลม

งานเภสชกรรมได149คนตอบกลบมา144คนคดเปน

รอยละ96.64หวหนางานเภสชกรรมได231คนตอบกลบ

มา405คนคดเปนรอยละ175.32รวมทงหมด480คนตอบ

กลบ549คนคดเปนรอยละ114.38แสดงวาจำานวนตวอยาง

ทตอบกลบมความแตกตางจากจำานวนขนาดตวอยางทได

จากการคำานวณนอยมากขอมลทไดสามารถนำามาประมวล

ผลเพอศกษาภาวะผนำาการเปลยนแปลงของประชากร





67

ตารางท 2 คาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานภาวะผนำาการเปลยนแปลงจำาแนกตามรายดาน ภาพรวมและเปรยบเทยบ

ภาวะผนำาการเปลยนแปลงจากการประเมนตนเองกบผใตบงคบบญชา

(x ) ± S.D.

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง ตนเอง ระดบ ผใตบงคบบญชา ระดบ t P

(n = 144) (n = 405)

ดานการสรางแรงบนดาลใจ 3.62±0.42 ปานกลาง 3.61±0.66 ปานกลาง 0.159 0.874

ดานการกระตนการใชปญญา 4.10±0.46 สง 3.85±0.64 สง 5.216*** <0.001***

ดานการคำานงถงความเปนปจเจกบคคล 4.06±0.38 สง 3.77±0.67 สง 6.382*** <0.001***

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง 3.93±0.36 สง 3.74±0.62 สง 4.369*** <0.001***

สญลกษณทใชในการวจย

x = คาเฉลย

S.D.= คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

T= คาสถตทใชพจารณาในt-test

P= ระดบความมนยสำาคญทางสถต

* = ระดบนยสำาคญทางสถตทระดบ0.05

** = ระดบนยสำาคญทางสถตทระดบ0.01

*** = ระดบนยสำาคญทางสถตทระดบ0.001

ตารางท2พบวาภาวะผนำาการเปลยนแปลงของ

หวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมจากการประเมน

ตนเองและการประเมนโดยผใตบงคบบญชาอยในระดบสง

(x=3.93±0.36และx=3.74±0.62ตามลำาดบ) เมอพจารณาเปนรายดานพบวาภาวะผนำาการ


อยในระดบปานกลาง-สงโดยดานการกระตนการใชปญญา

มคาเฉลยสงสดทงจากการประเมนตนเองและจากผใต

บงคบบญชา (x= 4.10±0.46 และx= 3.85±0.64 ตาม

ลำาดบ)รองลงมาคอดานการคำานงถงความเปนปจเจกบคคล

(x = 4.06±0.38 และx= 3.77±0.67 ตามลำาดบ) โดย

มภาวะผนำาดานการสรางแรงบนดาลใจมคาเฉลยตำาสด

(x=3.62±0.42และx =3.61±0.66ตามลำาดบ)

เมอเปรยบเทยบภาวะผนำาจากการประเมน

ตนเองกบการประเมนโดยผใตบงคบบญชาพบวา หวหนา

กลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมประเมนภาวะผนำาการ

เปลยนแปลงของตนเองสงกวาการประเมนโดยผใตบงคบ

บญชาอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.001 ทงในภาพ

รวม ดานการกระตนการใชปญญา และ ดานการคำานงถง

ความเปนปจเจกบคคล

ตารางท3พบวาภาวะผนำาการเปลยนแปลงจาก

การประเมนตนเองของหวหนากลมงานและหวหนาฝาย

เภสชกรรมจำาแนกตามโรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป

และโรงพยาบาลชมชนอยในระดบสง(x =3.96±0.31และx=3.91±0.38ตามลำาดบ)




SumethiwitW.et al.

68

ตารางท 3 เปรยบเทยบภาวะผนำาการเปลยนแปลงจากการ ประเมนตนเองจำาแนกตามโรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาล

ทวไปและโรงพยาบาลชมชน

x ± S.D.

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง โรงพยาบาลศนยและทวไป โรงพยาบาลชมชน t P

(n = 45) (n = 99)

ดานการสรางแรงบนดาลใจ 3.65±0.37(ปานกลาง) 3.61±0.44(ปานกลาง) 0.510 0.611

ดานการกระตนการใชปญญา 4.16±0.44(สง) 4.08±0.46(สง) 1.003 0.318

ดานการคำานงถงความเปนปจเจกบคคล 4.07±0.34(สง) 4.06±0.40(สง) 0.215 0.830

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง 3.96±0.31 3.91±0.38 0.696 0.488

(สง) (สง)

เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ภาวะผนำาการ


สวนใหญอยในระดบสงโดยดานการกระตนการใชปญญา

มคาเฉลยสงสดในทงสองกลม (x ) = 4.16±0.44และ (x )=4.08 ± 0.46 ตามลำาดบ) รองลงมาคอดานการคำานงถง

ความเปนปจเจกบคคล(x )=4.07±0.34และ(x )=4.06±0.40ตามลำาดบ)โดยภาวะผนำาดานการสรางแรงบนดาล

ใจตำาสด(x )=3.65±0.37และ(x )=3.61±0.44ตามลำาดบ)

เมอเปรยบเทยบภาวะผนำาการเปลยนแปลง

จำาแนกตามประเภทโรงพยาบาลพบวาไมมความแตกตาง

กนทงในรายดานและภาพรวม

ตารางท4เมอเปรยบเทยบการประเมนภาวะผนำา

การเปลยนแปลงจากการประเมนตนเองของหวหนากบผใต

บงคบบญชารายโรงพยาบาลพบวาสวนใหญแลวมผลการ

ประเมนทตรงกนคอรอยละ57.02หวหนาประเมนตนเอง

สงกวาผใตบงคบบญชารอยละ30.09และหวหนาประเมน

ตนเองตำากวาผใตบงคบบญชารอยละ12.89

ตารางท 4เปรยบเทยบภาวะผนำาการเปลยนแปลงจากการประเมนตนเองกบผใตบงคบบญชารายโรงพยาบาล

ภาวะผนำาการเปลยนแปลงจากการประเมนตนเองของหวหนาเปรยบเทยบกบผใตบงคบบญชารายโรงพยาบาล

ประเมนตรงกน หวหนาประเมนสงกวา หวหนาประเมนตำากวา รวม

(คน/รอยละ) (คน/รอยละ) (คน/รอยละ) (คน/รอยละ)

199(57.02) 105(30.09) 45(12.89)

สง-สง ปานกลาง-ปานกลาง สง-ปานกลาง สง-ตำา ตำา-ปานกลาง ปานกลาง-สง 349 (100)

160(45.85) 39(11.17) 96(27.51) 8(2.29) 1(0.29) 45(12.89)

หวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรม

จำานวน 144 คน ไดเสนอแนวทางการพฒนาภาวะผนำา ท

สามารถแบงเปน2ประเดนดงน

1. แนวทางในการพฒนาประกอบดวย4แนว

ทางใหญไดแก

1.1การฝกอบรม

1.2การศกษาเรยนรดวยตนเอง

1.3การฝกปฏบต

1.4การศกษาในมหาวทยาลย

2. คณลกษณะทควรพฒนาประกอบดวย 3

คณลกษณะไดแก

2.1 ความร

2.2 บคลกภาพ

2.3 สมรรถนะทจำาเปน ประกอบดวยวสยทศน

ทกษะการบรหารการทำางานเปนทมคดอยางเปนระบบ

คณธรรมจรยธรรม มนษยสมพนธ และการบรหารความ

ขดแยง





69

อภปรายผลและสรป

การศกษาภาวะผนำาการเปลยนแปลงของหวหนา

กลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาล สงกด

สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขทำาใหทราบภาวะผนำา

การเปลยนแปลงโดยสามารถอภปรายผลไดดงน

1. การเปรยบเทยบภาวะผนำาการเปลยนแปลง

ภาวะผนำาการเปลยนแปลงโดยการประเมนตนเอง

ของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาล

มคะแนนสงกวาการประเมนจากผใตบงคบบญชาอยางมนย

สำาคญทางสถตทระดบ 0.001 แสดงวาหวหนาอาจมความ

โนมเอยงในการประเมนเขาขางตนเองหรอลกนองอาจคาด

หวงจากหวหนาสงทำาใหผลการประเมนเกดความแตกตาง

กน อยางไรกตามในการศกษาน พบวามหวหนาและผใต

บงคบบญชาตามรายโรงพยาบาลจำานวนถงรอยละ57.02ท

ยงคงมผลการประเมนตรงกนเพอใหผลการประเมนทงจาก

ตนเองและผทเกยวของอยางรอบดานมากทสดPitaknitinan

(2007) ไดเสนอไววาควรเพมการประเมนเปนแบบ 360

องศาเชนประเมนโดยผอำานวยการโรงพยาบาลหวหนากลม

งานเจาพนกงานเภสชกรรมผชวยหองยา

2. การเปรยบเทยบภาวะผนำาการเปลยนแปลง

ตามประเภทโรงพยาบาล

การเปรยบเทยบภาวะผนำาการเปลยนแปลงจาก

การประเมนตนเอง ของหวหนากลมงานและหวหนาฝาย

เภสชกรรมโรงพยาบาล ตามประเภทโรงพยาบาลพบวา

ภาวะผนำาการเปลยนแปลงไมมความแตกตางกนทงในภาพ

รวมและองคประกอบแตละดาน

ผลการศกษานอาจแสดงวาประเภทของโรง

พยาบาลไมมผลตอภาวะผนำาการเปลยนแปลงของหวหนา

เภสชกรทงนอาจเนองมาจากการพฒนาภาวะผนำาสามารถ

พฒนาไดโดยไมไดขนกบประเภทของโรงพยาบาลเชนโรง

พยาบาลศนย และโรงพยาบาลทวไป มลกนองจำานวนมาก

ประมาณ 50 – 100 คน การประสานงานกบหนวยตางๆ

ในโรงพยาบาล ทำาใหหวหนากลมงานเภสชกรรมไดพฒนา

ภาวะผนำา อยางไรกตามในโรงพยาบาลชมชน แมจะมเจา

หนาทในบงคบบญชาจำานวนนอยแตการปฏบตงานคมครอง

ผบรโภคหรองานอนๆทตองพบเจอกบกลมคนทหลากหลาย

ทงประชาชนทวไปเจาหนาทหนวยงานตางๆชวยใหหวหนา

ฝายเภสชกรรมชมชนพฒนาภาวะผนำาไดดงนนจงเปนไปได

วาไมวาเภสชกรจะปฏบตงานเปนหวหนาในโรงพยาบาลแหง

ใดการพฒนาภาวะผนำาการเปลยนแปลงสามารถเกดขนได

ไมแตกตางกน

3. ภาวะผนำาการเปลยนแปลง

ภาพรวมภาวะผนำาการเปลยนแปลงจากการ

ประเมนตนเองและการประเมนจากผใตบงคบบญชาอยใน

ระดบ“สง”เชนเดยวกบผลการศกษาในกลมอาชพอนๆเชน

พยาบาล

ผลการศกษาสวนใหญในวชาชพพยาบาล พบ

วา ภาวะผนำาการเปลยนแปลง มคาสง ในดานการคำานง

ถงความเปนปจเจกบคคล (Kinnares, 2003; Booraphan,

2003;Limmahakhum,2003;Meehanpong,2004)แสดงวา

ผนำาในวชาชพพยาบาลคำานงถงความเปนปจเจกบคคลใน

เรองการมอบหมายงานตามความรความสามารถของแตละ

62

Transformational Leadership of Heads of Pharmacy Department of Hospitals under the Office of the Permanent Secretary, Ministry of Public Health Sumethiwit W. et al.

IJPS Vol. No. 3 September – December 11

การฝกอบรม

การศกษาเรยนรดวยตนเอง

การฝกปฏบต

ความร

บคลกภาพ

สมรรถนะทจาเปน

ภาวะผนาในเภสชกร

แนวทางการพฒนา คณลกษณะทควรพฒนา

การศกษาในมหาวทยาลย

ภาพท 1 แนวทางการพฒนาภาวะผนาของเภสชกรโรงพยาบาล อภปรายผลและสรป

การศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาล สงกดสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ทา ใหทราบภาวะผ น าการเปลยนแปลง โดยสามารถอภปรายผลไดดงน 1. การเปรยบเทยบภาวะผนาการเปลยนแปลง

ภาวะผนาการเปลยนแปลง โดยการประเมนตนเองของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาล มคะแนนสงกวาการประเมนจากผใตบงคบบญชา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.00 แสดงวาหวหนาอาจมความโนมเอยงในการประเมนเขาขางตนเอง หรอลกนองอาจคาดหวงจากหวหนาสงทาใหผลการประเมนเกดความแตกตางกน อย า ง ไ ร ก ต า ม ใ น ก า ร ศ ก ษ า น พบว า มห ว ห น า แ ล ะผใตบงคบบญชาตามรายโรงพยาบาลจานวนถงรอยละ 57.02 ทยงคงมผลการประเมนตรงกน เพอใหผลการประเมนทงจากตนเองและผทเกยวของอยางรอบดานมากทสด Pitaknitinan (2007) ไดเสนอไววาควรเพมการประเมนเปนแบบ 360 องศา เชน ประเมนโดยผอานวยการโรงพยาบาล หวหนากลมงาน เจาพนกงานเภสชกรรม ผชวยหองยา 2. การเปรยบเทยบภาวะผนาการเปลยนแปลงตามประเภทโรงพยาบาล

การเปรยบเทยบภาวะผนาการเปลยนแปลงจากการประเมนตนเอง ของหวหนากลมงานและหวหนาฝายเภสชกรรมโรงพยาบาล ตามประเภทโรงพยาบาลพบวา ภาวะผนาการเปลยนแปลงไมมความแตกตางกนทง ในภาพรวมและองคประกอบแตละดาน

ผลการศกษานอาจแสดงวาประเภทของโรงพยาบาลไมมผลตอภาวะผนาการเปลยนแปลงของหวหนาเภสชกร ทงนอาจเนองมาจากการพฒนาภาวะผนาสามารถพฒนาได โดย

ไมไดขนกบประเภทของโรงพยาบาล เชนโรงพยาบาลศนย และโรงพยาบาลทวไป มลกนองจานวนมากประมาณ 50 – 00 คน การประสานงานกบหนวยตางๆในโรงพยาบาล ทาใหหวหนากลมงานเภสชกรรมไดพฒนาภาวะผนา อยางไรกตามในโรงพยาบาลชมชน แมจะมเจาหนาทในบงคบบญชาจานวนนอย แตการปฏบตงานคมครองผบรโภค หรองานอนๆทตองพบเจอกบกลมคนทหลากหลายทงประชาชนทวไป เจาหนาทหนวยงานตางๆ ชวยใหหวหนาฝายเภสชกรรมชมชนพฒนาภาวะผนาได ดงนนจงเปนไปไดวาไมวาเภสชกรจะปฏบตงานเปนหวหนาในโรงพยาบาลแหงใด การพฒนาภาวะผนาการเปลยนแปลงสามารถเกดขนไดไมแตกตางกน 3. ภาวะผนาการเปลยนแปลง

ภาพรวมภาวะผนาการเปลยนแปลงจากการประเมนตนเอง และการประเมนจากผใตบงคบบญชา อยในระดบ “สง” เชนเดยวกบ ผลการศกษาในกลมอาชพอนๆ เชน พยาบาล

ผลการศกษาสวนใหญในวชาชพพยาบาล พบวา ภาวะผนาการเปลยนแปลง มคาสง ในดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคล (Kinnares, 2003; Booraphan, 2003; Limmahakhum, 2003; Meehanpong, 2004) แสดงวาผนาในวชาชพพยาบาล คานงถงความเปนปจเจกบคคล ในเรอง การมอบหมายงาน ตามความร ความสามารถของแตละบคคลสนบสนนความกาวหนาของบคลากรแตละคน ชวยเหลอและดแลบคลากรทมาปฏบตงานใหมเสมอนเปนพ เลยง ซง Booraphan (2003) พบวา พยาบาลวชาชพตองมความเขาใจ และยอมรบในความแตกตางของผรวมงาน สามารถมอบหมายงานใหผรวมงานปฏบตตามความรความสามารถ ใหคาปรกษาเมอมปญหาในการปฏบตงาน เปดโอกาสใหผรวมงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ตลอดจนชวยพฒนาความสามารถของผรวมงานแตละคน

ภาพท 1แนวทางการพฒนาภาวะผนำาของเภสชกรโรงพยาบาล




SumethiwitW.et al.

70

บคคลสนบสนนความกาวหนาของบคลากรแตละคน ชวย

เหลอและดแลบคลากรทมาปฏบตงานใหมเสมอนเปนพเลยง

ซงBooraphan(2003)พบวาพยาบาลวชาชพตองมความ

เขาใจและยอมรบในความแตกตางของผรวมงานสามารถ

มอบหมายงานใหผรวมงานปฏบตตามความรความสามารถ

ใหคำาปรกษาเมอมปญหาในการปฏบตงานเปดโอกาสให

ผรวมงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนตลอดจน

ชวยพฒนาความสามารถของผรวมงานแตละคน

อยางไรกตามผลการศกษาในครงนพบวาหวหนา

เภสชกรมภาวะผนำาการเปลยนแปลงดานการกระตนการ

ใชปญญาสงสด อาจเนองมาจากปจจบนโรงพยาบาลทำา

ระบบคณภาพHA(HospitalAccreditation)มการนำางาน

ประจำามาทำาเปนงานวจย(RoutinetoResearch)ซงสงผล

ใหหวหนาสามารถสงเสรมและกระตนใหลกนองนำางานวจย

มาประยกตใชในการปฏบตงาน การตรวจประเมนระบบยา

การตดตามความคลาดเคลอนทางยา เปนการเปดโอกาส

ใหเภสชกรสามารถเขาไปแกไขปญหาทเกดขน นอกจากน

เภสชกรสามารถคดหาแนวทางใหมๆ นำามาใชในการปฏบต

งานและเขารวมในคณะกรรมการตางๆของโรงพยาบาลเพอ

ใหงานคณภาพทระบบยาเปนปญหาสำาคญสามารถผานการ

รบรองคณภาพได

4. แนวทางการพฒนาภาวะผนำา

4.1 แนวทางในการพฒนา

ขอเสนอแนะแนวทางในการพฒนาผนำา ควรเรม

ตงแตมหาวทยาลย โดยมหลกสตรในการพฒนาผนำาทงใน

ระดบปรญญาตรและปรญญาโท และเมอจบการศกษา ได

เขาทำางานควรมการอบรมอยางตอเนองการฝกปฏบตการ

ศกษาเรยนรดวยตนเองซงเนนในดานความร บคลกภาพ

และสมรรถนะของผนำาเชนเดยวกบงานวจยของทนตแพทย

(Salangsing, 2004) ทกลาววาหลกสตรการเรยนการสอน

ตองมการปรบปรงระบบการเรยนการสอนใหทนตอการ

เปลยนแปลงของระบบสาธารณสขของประเทศสงเสรมให

เกดภาวะผนำาเชนการทำางานเปนทมความรบผดชอบความ

เสยสละเปนตนการพฒนาภาวะผนำาหลงจากทจบการ

ศกษาทนตแพทยไดแกเปดอบรมหลกสตรการสรางผนำา

ทนตแพทยไทยโดยการฝกฝนภายใตสถานการณทเปนจรง

สนบสนนและเปดโอกาสใหทนตแพทยไดศกษาตอเนองหรอ

ฝกอบรมในหลกสตรทเกยวของกบการบรหารใหมากขน

เมอเภสชกรผานการอบรมแลว ควรมการนำาไป

ใชในการปฏบตงานจรงแลวกลบเขาอบรมอกครง เพอนำา

ปญหาทเกดจากการทำางานมาเปนกรณศกษาสอดคลองกบ

การพฒนาภาวะผนำาการเปลยนแปลงของแบส (Bass and

Riggio,2006)ไดพบวาการอบรมจะมการอบรมขนพนฐาน

และการอบรมขนสงโดยจะมการกลบมาอบรมอยางตอเนอง

ทก3เดอนแลวมการตดตามผลเมอครบ1ป

4.2 คณลกษณะทควรพฒนา

ผลการศกษาในครงนพบวาคณลกษณะทสำาคญ

ของผนำา คอ ดานความร บคลกภาพและสมรรถนะ โดย

ประเดนของสมรรถนะแบงเปน7ขอคอวสยทศนทกษะ

การบรหารการทำางานเปนทม คดอยางเปนระบบคณธรรม

จรยธรรมมนษยสมพนธและการบรหารความขดแยงมความ

สอดคลองกบบทความของZilzet al.(2004)ทพบวาการ

ทจะทำาใหเภสชกรมความเปนผนำานน ตองมการพฒนาใน

5ดานคอความมคณคาในตนเอง (CoreSelf) เชนการ

มคณธรรม จรยธรรมและความซอสตยวสยทศน (Vision)

มนษยสมพนธ(Relationships)การสอนแนะ(Mentoring)

และการเรยนรอยางตอเนอง (Continuous learning) และ

งานวจยของPitaknitinan(2007)ทเสนอวาสมรรถนะความ

เปนผนำาควรประกอบดวยการมงมนสความสำาเรจการตดสน

ใจภาวะผนำาการมวสยทศนการวางแผนกลยทธจตสำานก

ดานคณภาพจตสำานกดานความปลอดภยการสอนแนะและ

การแกปญหาความขดแยงโดยการศกษาดงกลาวขางตน

ระบขอความทตรงกนคอคำาวา “วสยทศน” สำาหรบคำาอน

ทถงแมขอความจะตางกนแตความหมายของคำา มความ

คลายคลงกน

ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะจากผลการวจย

1.1 ดานการพฒนาภาวะผนำา

เมอพจารณาจากงานวจย พบวา ภาวะผนำาการ

เปลยนแปลง ดานการสรางแรงบนดาลใจ มคาตำาสด ซงม

ความคดเหนตรงกนทงจากหวหนากลมงาน/หวหนาฝาย

เภสชกรรม และผใตบงคบบญชา จงตองพฒนาภาวะผนำา

การเปลยนแปลงโดยเนน ดานการสรางแรงบนดาลใจ ใน

เรองการสรางบารมเปนแบบอยางทดกระตนจตวญญาณ

การทำางานเปนทมคดดานบวกมคณธรรมจรยธรรมและ

มงการทำางานทตระหนกถงคณคาของงานทำาใหผตามเกด

กำาลงใจกระตอรอรนทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายเกด

ความเลอมใสศรทธาและยอมรบความเสยง





71

ภาวะผนำาการเปลยนแปลงของหวหนากลมงาน

และหวหนาฝายเภสชกรรมอยในระดบสง ทงในเรองการก

ระตนการใชปญญาและการคำานงถงความเปนปจเจกบคคล

ดงนนจงควรมการคนหาผนำาทเปนแบบอยาง เพอแลก

เปลยนเรยนรกบเภสชกรในการชวยพฒนาภาวะผนำาการ

เปลยนแปลงของเภสชกรใหอยในระดบสงขน

1.2 ดานการฝกอบรม

ควรมหลกสตรการอบรมแบบตอเนองเฉพาะ

เภสชกรเพอสรางภาคเครอขายโดยใชระยะเวลาประมาณ

1ปประกอบดวยเนอหาทางทฤษฎการฝกอบรมกบผนำาท

มประสบการณการเรยนรดวยตนเองและนำาปญหาทไดจาก

การทำางานมาเปนกรณศกษา เพอชวยพฒนาภาวะผนำาใน

เภสชกรใหสงขน

2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

2.1ศกษาเปรยบเทยบในกลมตวอยางของ

เภสชกรทปฏบตงานในโรงพยาบาลเอกชนรานยาและ

โรงงานทเภสชกรปฏบตงาน เพอพฒนาภาวะผนำาของ

เภสชกร

2.2ศกษาปจจยตางๆทมความสมพนธตอภาวะ

ผนำาของเภสชกรเชน เพศ อาย ประสบการณการทำางาน

การไดรบการอบรมภาวะผนำา ความพงพอใจ บรรยากาศ

องคการและความยดมนผกพนตอองคการเปนตน

กตตกรรมประกาศ

การศกษาอสระฉบบนเสรจสมบรณเปนอยางด

ดวยความชวยเหลอและการใหคำาปรกษาจากผศ.ดร.ชาญชย

จารภาชนผศ.ดร.อารวรรณเชยวชาญวฒนาผศ.ดร.นศรา

พร เกษสมบรณ ผศ.ดร.กรแกว จนทภาษาดร.วรรณ ชย

เฉลมพงษภก.รศ. (พเศษ)กตตพทกษนตนนทนพ.ชาย

ธระสตรศ.ดร.วภาพรวรหาญและภญ.ชฎาพรโอภาสพส

ทไดกรณาสนบสนนและเปดโอกาสพรอมทงเสนอขอเสนอ

แนะทเปนประโยชนแกผวจยเสมอมาผวจยรสกซาบซงและ

ขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง

References

AvolioBJ,BassBM. Individual consideration viewed

at multiple levels of analysis a multi-level

framework for examining the diffusion of

transformationleadership.Leadership Quart

1995;6(2):199-218.

Avolio BJ, Bass BM, Jung DI. Re-examining the

components of t ransformat ional and

transactional leadership using themultifac-

torleadershipquestionnaire.J Occup Organ

Psych 1999;1-24.

Bass BM. Leadership and performance beyond

expectations. 1985.New York: The Free

Press.Bass BM. Theory of transformational

leadership redux. Leadership Quart 1995;

6(4):463-478.

BassBM.Personalsellingandtransactionaltransfor-

mational leadership. J PSSM 1997; 17(3):

19–28.

BassBM,andAvolioBJ.Transformationalleadership

andorganizationculture.PAQ, 1993;17(1):

112–121.

BassBM,RiggioRE.Transformationalleadership.2nd

ed.Mahwah,NJ: Erlbaum. 2006.

Booraphan C. Factors Influencing leadership of

professionalnursesinregionalhospitals,The

Ministry of PublicHealth.[Master ofNursing

Science Thesis in Nursing Administration].

GraduateSchool:KhonKaenUniversity; 2003.

ChaichalermpongW. Leadership development in

professional pharmacist: Challenges in

the new century. Document meeting:

Leadership development in professional

pha rmac i s t . KhonKaen . Facu l t y o f

PharmaceuticalSciences,KhonKaen University.

2009.




SumethiwitW.et al.

72

Kinnares S. The relationships between leadership

behavior of head nurses and organizational

cultureofnursingservicedepartmentasper-

ceivedbystaffnursesincommunityhospitals

ofregion6.[MasterofNursingScienceThesis

in Nursing Administration].GraduateSchool:

KhonKaenUniversity; 2003.

LimmahakhumC. The relationship Between leader-

shipbehaviorofheadnursesandmotivation

in clinical pratice of staff nurses at private

hospitals northeastern region. [Master of

NursingScienceIndependentStudyinNursing

Administration].GraduateSchool:KhonKaen

University;2003.

MeehanpongP.Relationshipsbetweentransformational

leadership of head nurses,organizational

citizenship behavior and effectiveness of

patient units as perceived by staff nurses,

general hospitals. [Master of Nursing

Admin is t ra t ion] . Facul ty o f Nurs ing:

Chulalongkorn University;2004.

Pitaknitinan K. Relationship between the leadership

competency of the chief of pharmacy

department and the achievements of the

hospitaldrugsafetystandards.[Online].2007.

[cited2009Aug1]Availablefrom:http://www.

rsu.ac.th/grad/thesis/graduate /Abstract_

Thesis/412-0027Abstract.pdf.

Salangsing D.The ideal characteristics and roles of

creating the Thai leadership dentist in the

nextdecade(2002-2013).[MasterofScience

Thesis in Dental Public Health].Graduate-

School:KhonKaen University; 2004.

SummapanN. Leadership: Driving force behind the

organization to excellence.1st ed. Bangkok:

Innographic;2003.1-5.

The Association of Hospital Pharmacy.Standard of

professional pharmacist.[Online].2006. [cited

2009Aug1]Availablefrom:http://www.thaihp.

org/index.php?lang=th&option=contentpage

&sub=29.

ZilzDA,WoodwardBW,ThielkeTS,ShaneRR,ScottB.

Leadership skills for a high – performance

pharmacypractice.Am J Health Syst Pharm

2004;61:2562-2574.

original article ... · pdf fileปีที่ 7 ฉบับที่ 3 ก.ย. - ธ.ค....

Documents