OS XOGUETES

Análise de catálogos de xoguetes dende unha perspectiva de xénero

1º ESO

Titora: C. Myriam Morán Sacristán

Trazo, decembro 2012

ESTEREOTIPOS: ETIQUETAS SOCIAIS

A METÁFORA DO PERCHEIRO

Imaxinade un percheiro. Este obxecto sería o noso corpo físico, de home ou muller (o sexo), mentres que todo aquilo que colgamos del reflectiría o que a sociedade pon enriba para construir o que é masculino ou feminino: os trazos, comportamentos que constrúen simbólicamente como é unha muller ou un home.

(Linda Nicholson, 2003).

CRITERIOS DE ANÁLISE

1.- Imaxe: a) Modelos utilizados en función de a quen vai dirixido.

b) Acción que realizan nas fotos nenas e nenos.

c) Forma de interacción e participación entre el@s.

2.- Texto: a) linguaxe sexista (uso do masculino como xenérico) .

b) vocabulario entregado en cada caso.

c) mensaxes que trasmiten.

3.- Habilidades e destrezas que desenvolven segundo o sexo.

4.- Profesións representadas.

5.- Cores, tanto das páxinas dos catálogos como dos xoguetes.

6.- Roles e valores que promoven.

IMAXE

Fotos de nenos en actitudes máis

variadas.

As nenas están menos representadas.

Clara desigualdade

VOCABULARIO

Usan moitos diminutivos

Cursi

Melindreiro

barriguita, pequeñito,

calentito, gordito, saltitos, sustito, besitos, carita.

Conduce á violencia e a

acción

Lanza, dispara, explosión, acción, atrevidos, emoción, risco, sé valente, loita.

MENSAXES ESCRITAS Ensinan ás nenas a ser mamás

amas de casa

coidadoras

“Mira si tiene fiebre”. “Si lo curas, ¿parará de llorar?” “Quítale el hipo con un sustito”. “Cuida a tu bebé”.

“Mímala”. “Dale la merienda”. “Mueve la cabeza cuando lo acaricias”.

“Nenuco niña que viene con su hermanito, que es pequeño y tiene cuerpo suave y blandito. Viene con su libro de familia”.

“Si le aprietas la pierna, da besitos”. “Mamá gatita está embarazada”.

“Balbucea y si le acaricias, se duerme”. “La cunita se coloca al lado del borde de tu cama”.

“Para que vayas siempre a la moda” “Romantic superwedding”

Ensinan agresividade

competitividade

“Vence a tus enemigos”, “Desafío para los más débiles”. “Dispara proyectiles”. “Ahora ya no tendrás vergüenza para ganar”. “Consigue la victoria”. “Desafío para os máis atrevidos”. “Vuela con precisión”. “Pilota en cualquier terreno”. “Controla la movilidad de este superhéroe interactivo”. “Espectaculares giros”.

DESTREZAS E HABILIDADES

Manuais, imaxinación e creatividade

(tricotosa, xoias, maniquies…)

Aspecto físico : moda e beleza

Coidado dos demais

Non requiren moita destreza.

Non requiren coñecementos técnicos

nin control de máquinas ou toma de

decisións.

Desenvolven a intelixencia, a

investigación.

A motricidade e audacia.

Destreza, o poder, competitividade e

forza.

Explorar e conquistar o mundo.

Precisión.

ESPECIFICACIÓNS TÉCNICAS E

ACCESORIOS Máis simples e domésticos

“Brilla en la oscuridad”. “Chupete

mágico. Cuchara mágica”. “Tiene muchas cosas y una ropa preciosa”. “Con toquillas, patucos…”. “Armario con perchero”. “Sensores de tacto. Cuando lo acaricias, relincha”. “Mastica la zanahoria”.

“Quedará genial en tu habitación”

Máis especificacións técnicas, máis funcións.

As veces son máis caros que a versión para rapazas.

“Con sensor de altitud”. “Ultramoderno”, “aerodinámico” Batería de 6V.

A mensaxe subliminal é que o neno é responsable de manexar e controlar

a tecnoloxía e ten máis habilidade para facelo.

PROFESIONES REPRESENTADAS

PROFESIÓNS FEMININAS

• Pouca variedade

• Escasa cualificación e mal pagados: limpadora, perruquera,

planchadora, caixeira de supermercado, cociñeiras.

• Ámbito privado: Ama de casa

• Responden ao estereotipo feminino de dedicación aos demais: enfermera, profesora, cantante.

• Coidado físico e a roupa: estética,

modista, diseñadora.

PROFESIÓNS MASCULINAS

• Moita máis variedade.

• Cualificación diversa.

• Ámbito público

• Uso de maquinaria: pilotos, conductores de ambulancia, camioneros, conductores de helicópteros de salvamento, aparcacoches.

• Traballo físico: constructor, albanel,

mecánico, carpinteiro.

• Traballos intelectuais: científicos,

enxeneiros, detective, astrónomo, biólogo, químicos, detective. Xoguetes electrónicos.

AS CORES DOS XOGUETES

Catálogos: Páxinas rosas

Xoguetes: rosas ou violetas na súa gran maioría

Marcas so para nenas

Páxinas azúis nos catálogos

Xoguetes: Máis cores para

elexir (azul, bermello, negro, amarelo, verde, marrón).

Marcas so para nenos.

ROLES E VALORES QUE

PROMOVEN

• Tenrura. • Afectividade • Sensibilidade • Creatividade (abalorios, crear

xoias, diseñar tarxetas) • O matrimonio. • Mostran moita preocupación

polo aspecto físico (xogos de maquillaxe, moda)

• Violencia • Agresividade • Competitividade • Preocupación pola forza física,

dan importancia á musculatura. • Valentía e superar desafíos. Os nenos aprender a arriscarse e a

desenvolver a súa intelixencia.

Perpetúan a idea de que os rapaces son heroes que viven nun mundo de acción no que se estimula a loita e a rivalidade como medio para ganar e ter éxito.

ROLES DE XÉNERO

Función secundaria

Dependen dos nenos, divírtense mirando como xoga el.

Pasivas: van de acompañante

Rol activo en tarefas domésticas. Expertas en cociña e beleza

Dirixen o xogo

Protagonistas: xogan

Activos: conducen os vehículos, arriscan, exploran…

MODELOS DE MULLER E HOME

Mulleres irreais:

Bruxas misteriosas, máxicas que fan feitizos; fadas, princesas con traxes brillantes e purpurina, sirena.

Novias románticas vestidas de blanco. Profesora, médica, enfermera, ama de

casa

Home valente, agresivo, competitivo

Non amosa emocións, forte.

Nestes xogos non hai que ganar a ninguén. Non compiten nin pelexan. Pintan, cantan ou cociñan xuntas.

Xoguetes destinados á acción. Presentan aos nenos en situacións competitivas.

Nas fotos, a nena é a caixeira. O neno é o cliente que vai comprar.

BIBLIOGRAFÍA Catálogos de xoguetes campaña 2012-2013 de: El Corte Inglés Juguetos Tiko Doco Don Dino Alcampo Toy Planet Hipercor “Publicidad, estereotipos y roles de juego desde una perspectiva de género” de Laura Gil Gómez y Estíbali Pérez Asperilla XIII Foro Galego de Educación en Igualdade: Orientación, Titoría e Construción dunha identidade libre de estereotipos “Estratexias para a promoción da igualdade no ámbito educativo” . Angel José Sebastián Junquera. PLATEGA