(peer review committee)€¦ ·...

วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร Western University Research Journal of Humanities and Social Science

ปท 4 ฉบบท 1 เดอนมกราคม–เมษายน 2561 | Vol4,No.1 January- April 2018: ISSN 2465-3578

เจาของ : มหาวทยาลยเวสเทรน วตถประสงค :

1. เพอเผยแพรผลงานวจยและผลงานวชาการทมคณภาพของนกศกษาระดบบณฑตศกษา อาจารย และนกวจยทตองการเผยแพรผลงานวจยและผลงานวชาการทงภายในและภายนอก

2. เปนสอกลางในการนาเสนอความกาวหนาทางการวจยของนสต อาจารย นกวจย ตลอดจนผทรงคณวฒ และนกวชาการภายนอกไดสรางสรรคและเผยแพรผลงานวชาการ

3. เพอเปนการสงเสรมและพฒนางานวชาการของคณาจารยในมหาวทยาลยใหมความกาวหนา และนาไปสการเพมพนตาแหนงทางวชาการ ขอบเขตของวารสาร

1. วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มงเนนเปนสอกลางในการสรางองคความรและเผยแพรบทความวชาการและผลงานวจยทมคณภาพ และเปนประโยชนตอวงวชาการ ในสาขาตางๆ เชน เศรษฐศาสตร / บรหารธรกจและการจดการ รฐศาสตร/รฐประศาสนศาสตร นตศาสตร ศกษาศาสตร ประชากรศาสตร ศลปศาสตร นเทศศาสตร ภาษาศาสตร สหวทยาการดานสงคมศาสตรและมนษยศาตร และสาขาอนๆ ทเกยวของ เปนตน

2. เนอหาสวนใดสวนหนงหรอทงหมดของบทความวชาการหรอบทความวจยทสงมาขอตพมพจะตองไมอยในระหวางการ ขอตพมพหรอเคยไดรบการตพมพเผยแพรมากอนในวารสารอนๆทงในประเทศและตางประเทศ

3. การสงบทความวชาการและบทความวจยนน สามารถสงโดยตรงไปทกองบรรณาธการวารสารผานระบบ online Submission ทเวปไซต บทความทง 2 ประเภท ซงบทความทสงมานนจะถกสงใหผทรงคณวฒ ในสาขาวชาทเกยวของ ทาการประเมนแบบ Double-Blinded Review กอนทจะพจารณาจดพมพในขนตอไป

4. การรบบทความของวารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตรจะเปนบทความ ทมงเนนสรางองคความร แนวคด ทฤษฏใหมๆ ชวยขยายองคความรในแงมมตางๆเพอใหผอานสามารถเขาใจ และนาไปประยกตใชในวงวชาการทกวาง และมประโยชนตอสงคมโดยรวม ทปรกษา รองศาสตราจารย ดร.จรศกด จยะจนทน อธการบดมหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดร.จรพล จยะจนทน รองอธการบดมหาวทยาลยเวสเทรน บรรณาธการ ผชวยศาสตราจารย ดร.กฤษฎา ตนเปาว มหาวทยาลยเวสเทรน ผชวยบรรณาธการ รองศาสตราจารย ดร.กญญามน อนหวาง มหาวทยาลยเวสเทรน



กองบรรณาธการ ศาสตราจารย ดร.อนนต เกตวงศ มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดร.เชาว โรจนแสง มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช รองศาสตราจารย ดร.อภนนท จนตะน มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย รองศาสตราจารย ดร.เดชา พวงดาวเรอง มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย ผชวยศาสตราจารย ดร.สมาล รามนฎ มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย ผชวยศาสตราจารย พนฤด สวรรณพนธ มหาวทยาลยเซนจอนหน ดร.วลาสน ยนตวกย มหาวทยาลยกรงเทพ ดร.รวงทอง ถาพนธ มหาวทยาลยเจาพระยา ดร.กตตกร ดาวพเศษ มหาวทยาลยอสสมชญ คณะกรรมการกลนกรองบทความ (PEER REVIEW COMMITTEE) ศาสตราจารย ดร.บญทน ดอกไธสง มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ศาสตราจารยกตตคณ ดร.สเทพ เชาวลต สถาบนพฒนาทรพยากรมนษย

และการจดการ รองศาสตราจารย ดร.ชตมา มสกานนท มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดร.ธนากร ธนาธารชโชต มหาวทยาลยปทมธาน รองศาสตราจารย ธนโรจน หลอธนะไพศาล มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดร.ปรชา วหคโต มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดร.สรย จนทะโมล มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดวงเดอน เทศวานช มหาวทยาลยราชภฎพระนคร รองศาสตราจารย ดร. เพญศร ฉรนง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

รตนโกสนทร รองศาสตราจารย ดร.ศรดา สมพอง มหาวทยาลยเวสเทรน ผชวยศาสตราจารย ดร.พเศษ ชยดเรก มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด ผชวยศาสตราจารย ดร.จกรพนธ กตตนรรตน มหาวทยาลยราชภฏพระนคร ผชวยศาสตราจารย ดร.ชาญชย บญชาพฒนาศกดา มหาวทยาลยชนวตร ผชวยศาสตราจารย ดร.นตยา สนเธาว มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด ผชวยศาสตราจารย ดร.สตเทพ ศรพพฒนกล มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ผชวยศาสตราจารย ดร.สบพงศ สขสม มหาวทยาลยเวสเทรน ผชวยศาสตราจารย ดร.สอาด บรรเจดฤทธ มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด ผชวยศาสตราจารย ดร.วราสรร วสวรสว มหาวทยาลยเวสเทรน หมอมหลวง ดร.สรสร วรวรรณ ณ อยธยา สถาบนปญญาภวฒน พลตร ดร.สทธเดช วงศปรชญา วทยาลยปองกนราชอาณาจกร ดร.อภเทพ แซโคว มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด



ดร.แสงแข บญศร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ดร.นพฐพนธ สนทเหลอ สถาบนเทคโนโลยสวรรณภม ดร.ธนากร ศรสขใส มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ดร.พเซษฐ โสภาพงษ มหาวทยาลยศรปทม ดร.รชฎา ฤาแรง มหาวทยาลยเวสเทรน ดร.วลลภา ศรทองพมพ มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด ดร.ศนสนย เทพปญญา มหาวทยาลยกรงเทพ Asst.Prof.Dr.James Lancaster มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด คณะกรรมการบรหารวารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร อาจารยวรรณพร พทธภมพทกษ ผอานวยการสานกวจยและบรการวชาการ อาจารยณฐนนท ทองทรพย กรรมการ อาจารยวรยาภรณ ทองสข กรรมการ กาหนดการตพมพเผยแพร : วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร พมพเผยแพร 3 ฉบบตอป ฉบบท 1 เดอนมกราคม-เมษายน ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม-สงหาคม และฉบบท 3 เดอนกนยายน-ธนวาคม

บทความทกเรองทตพมพไดจะตองผานการพจารณาจากผทรงคณวฒภายนอกมหาวทยาลย จานวน 2 ทาน ทศนะและขอคดเหนของบทความในวารสารฉบบนเปนของผเขยนแตละทาน ไมถอเปนทศนะและความรบผดชอบของบรรณาธการ



บทบรรณาธการ

วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร ฉบบน เปนฉบบประจา

ปท 4 ฉบบท 1 ประจาป 2561 เนอหาประกอบดวยบทความวจยจานวน 13 เรอง 1.ปจจยทมผลตอการตดสนใจศกษาตอสถาบนอดมศกษาเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร 2.พฤตกรรมของนกทองเทยวทมตอความพงพอใจในการทองเทยวเชงสขภาพท ภโคลน คนทร คลบ จงหวดแมฮองสอน 3.การตดสนใจศกษาทางการเมองของนายชวน หลกภย กรณการทาประชามต รางรฐธรรมนญ พ.ศ. 2559 4.การศกษาปญหากฎหมายทมอทธพลตอการสงเสรมวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมขององคกรปกครองสวนทองถน : กรณศกษาอาเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบร 5.ลกษณะธรกจครอบครวทยงยน กรณศกษาบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย 6. Screening Plagiarism of Academic Work in Accordance with the Ideal Roles of Thesis Advisors 7.การดาเนนงานของชมรมผสงอายตนแบบเพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย: กรณศกษา ชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกน 8.ประสทธภาพการลงทนภาครฐกบเศรษฐกจมหาสารคาม 9.ปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลกในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกน 10.สภาพปญหาและความตองการ การจดการศกษา กรณศกษา : โรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย 11.รปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน 12.ปจจยแรงจงใจในการปฏบตงานของครในโรงเรยนอนบาลเอกชน ในเขตกรงเทพมหานคร 13.ทลายเพดาน : ทาอยางไรสตรจงเขาสตาแหนงผบรหารสถานศกษา และบทความวชาการจานวน 1 เรอง ไดแก เทคนคการวจยเพอพฒนาการเรยนร ซงเนอหาของบทความนาสนใจสาหรบนกวชาการ และผสนใจทวไป ทจะสามารถนาไปประยกตใชตามบรบท

กองบรรณาธการวารสารวจย มหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร หวงเปนอยางยงวา วารสารฉบบนจะเปนประโยชนสาหรบผอานทกทาน และขอขอบคณผทรงคณวฒทกทานทรวมใหขอคดและพฒนาบทความจนเปนฉบบสมบรณเพอเผยแพร รวมทงขอขอบคณทกทานทสงบทความวชาการและบทความวจยมาเพอลงตพมพเผยแพรในวารสารฉบบน ผชวยศาสตราจารย ดร.กฤษฎา ตนเปาว บรรณาธการ



สารบญ

บทความวจย หนา ปจจยทมผลตอการตดสนใจศกษาตอสถาบนอดมศกษา 1 เอกชนในเขตกรงเทพมหานคร Factors Affecting the Decision to Studying in Private Universities in Bangkok

จารวรรณ คาวาชมา, อารยา ขนตระกล และนพฐพนธ สนทเหลอ

พฤตกรรมของนกทองเทยวทมตอความพงพอใจในการทองเทยวเชงสขภาพ 11 ทภโคลน คนทร คลบ จงหวดแมฮองสอน Tourist’s Behavior have Influence on Medical Tourism Satisfaction at Phu Klon Country Club, Mae Hong Son Province

ชตวร ลละผลน การตดสนใจทางการเมองของนายชวน หลกภย กรณการทาประชามต 21 รางรฐธรรมนญ พ.ศ. 2559 Political Decision Making of Chuan Leekpai in 2016 Constitutional Referendum

พมพรพ พนธวชาตกล

การศกษาปญหากฎหมายทมอทธพลตอการสงเสรมวฒนธรรม 34 ชมชนทองถนดงเดมขององคกรปกครองสวนทองถน : กรณศกษาอาเภอ สงขละบร จงหวดกาญจนบร Legal problems influencing of local government for promotion aboriginal community cultural : Sungklaburi,Kancharnaburi province

ณฏฐพชา วโรดมอธพฒน, เทวราช สนโศรก, เฉลยว นครจนทร, และวรยทธ วฒงาม

ลกษณะธรกจครอบครวทยงยนกรณศกษาบรษททจดทะเบยน 45 ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย Characteristics of Sustainable Family Business: A Case of Registered Companies in SET ปานรพร บญเมฆ และชาญชย บญชาพฒนศกดา



สารบญ

หนา Screening Plagiarism of Academic Work in Accordance 55 with the Ideal Roles of Thesis Advisors

CHUTIMA MUSIKANON การดาเนนงานของชมรมผสงอายตนแบบเพอการพฒนาคณภาพ 70 ชวตผสงอาย: กรณศกษา ชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกน The Management of Aging club model for The Development of Elderly well-being : A Case study of Aging club in Ban Fang Sub-District, Ban Fang District, KhonKaen Province

ณฐชยา ดาหาร และเพญณ แนรอท

ประสทธภาพการลงทนภาครฐกบเศรษฐกจมหาสารคาม 82 The Efficiency of Government Investment and the Economy of Mahasarakham

นลน หมพงษ

ปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลก 95 ในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกน Problems Concerning Policy Implementation of Educational Decentralization of Schools in Khon Kaen Municipality, Khon Kaen Province

ศรนญา ศรสวาง และเพญณ แนรอท

สภาพปญหาและความตองการ การจดการศกษา 108 กรณศกษา : โรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลยจงหวดเลย State of Problems and Needs of Education Management Case Study : Affiliated School in the Municipality of Loei

อญชน วงษประเสรฐ และศวช ศรโภคางกล



สารบญ

หนา รปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน 120 Model of Teacher Competency Development Under Local Government Organization

ณฐชยา แกวคง, ชาญชย วงศสรสวสด และผดงชย ภพฒน

ปจจยแรงจงใจในการปฏบตงานของครในโรงเรยนอนบาลเอกชน 132 ในเขตกรงเทพมหานคร Motivation factors work behavior Performance among Kindergarten teachers in private schools in Bangkok Metropolitan area.

ปฏภาณ เหตระกล ศกดชย นรญทว

ทลายเพดานแกว: ทาอยางไรสตรจงเขาสตาแหนงผบรหารสถานศกษา 145 Shatter the glass ceiling: How women become a school administrator

นางสาวปนดดา นวธนโชต และผศ.ดร.วภาภรณ ภวฒนกล บทปรทศน เทคนคการวจยเพอพฒนาการเรยนร 157

รวงทอง ถาพนธ

Western University Research Journal of Humanities and Social Science

Factors Affecting the Decision to Studying in Private Universities

in Bangkok

1 2 3

400 ( t-

( Multiple Regression (

(

(

( (

( (

( ( (

58.63 ( ( ( ( (

( (

: ,

Abstract

influencing the decision to study in private higher education institutions in Bangkok. The samples

2 3

4 – 25 | Vol4,No. January- April 8: ISSN 2465-3578

umanities and Social Scienceee


were collected from 400 university students who were enrolled in Bangkok metropolitan area. Statistical analysis was performed by using frequency, percentage, mean, and standard deviation. T-test, one-way ANOVA, multiple comparison, and multiple regression analysis. Stepwise Regression The research found that

age group, faculty , did not affect the decision to study. affect the decision to study in private institutions in Bangkok were as follows: curriculum of the institution

price of the course and the pric

regression equation.

Keyword , Making Admission to a private educational institution

( . . 2560-2564

( , 2559

(




2.

“

” ( , 337-

2. 3. 4.




2.

7 (

2. ( 3. ( 4. ( 5. ( 6. ( 7. (

2

2560 400

3 3.2

3

(

2 5 3




2.

3. 4. 3

IOC (Index of Item–Objective Congruence

5. (

50

( –Coefficient Cronbach ( , 2545 :99 0.89 6. 7.

2 3

( , 400 2. ( ( , 2545 :23 5 3.




(Standard

- -

t-test 2

2. -test 3 Scheffe

3. (

1)

72.75 20-25 204

225 56.25 200 50 244

,000 / 280 70 2)

( ( ( ( = 4.28

( ( (

4.63

4.43




4.38

4.28

4.26

3.96

/

3.88

3)

0.05

4) ( Marketing Mix '7Ps )

(

( ( ( ( ( (




4

7




2.

3. /

2. / /

(MBA) 4 . (2555) MBA. 2560,

http://www.gotoknow.org/blog/kmandeducation/422667?locale=th.

. (

. . (

. . (

.

. (




. 30 2560,

, . (

. .

. (2558 . .

. ( . .

Mirror Higher Education Group: 447.




Tourist’s Behavior have Influence on Medical Tourism Satisfaction at Phu Klon Country Club, Mae Hong Son Province

1

(Questionnaire Frequency

(Percentage Mean Standard deviation

(One-way Anova: f-test -

20 - 25,000

- 2 2,5 – 4,000

, ,

Abstract The purpose of this research aims for: ( study tourist’s demography at Phu klon

Country Club, Mae hong son province, (2 study tourist’s behavior in Medical tourism at Phu klon Country Club, Mae hong son province, (3 study tourist’s satisfaction on Medical tourism at Phu klon Country Club, Mae hong son province. The research was conducted by representative sample around 200 persons. Data were collected using questionnaire, frequency, percentage, mean, standard deviation, One-way Anova: f-test. The finding research was: majority of answerers




are female average age between 40-49 years old, marital status is married, who has completed their education in Bachelor Degree, they career are an employee in private company and average

-25,000 per month. The purpose of travel was taken by plan, traveled with family, motivation of travel was natural attraction. -2 days, stayed in hotel, average

– 4,000 baht. In addition, the factors had influence on Medical tourism at Phu klon Country Club, Mae hong son province in overall was high level satisfaction that is to say ( environment service, (2 service providers, (3 place, (4promotion and (5 service process.

Keywords Tourists’ Behavior, Satisfaction, Medical Tourism

,

Service Mind

Marketing

Pharmacist, 2559




Independent Variables




Dependent Variables

2.

W.G.cochran , 2560

400

3. Accidental sampling

200

4 3

, , , ,

2

Check List

3




5 Rating Scale Likert’s Scale

5.

3

Index of Item – Objective Congruence: IOC

Index of Item – Objective Congruence: IOC

Reliability Try-

out 30

Cronbach’s Alpha

0.755 0.750

0.875 0.786

200

–

6

- Descriptive Statics

Frequency , Percentage , Standard

Deviation: S.D

- Inferential or Inductive Statics

t-test

(One-way Anova: f-test

57.0 40 - 49 32.0 52.5




57.5 24.5 -25,000 26.0

2

53.0 66.0

60.5 - 2 79.5 43.5 2, – 4,000

67.0 33.5 3

x S.D.

3.92 0.57 3.82 0.66

4.03 0.53 4.09 0.56

3. 0.53

3. 0.57

4 1

05




05

05

05

05

2

05

05

05




.05

05

05

.05

05

1

4.29

4.20

4. 3.95

3.85 2545




2

4.23

4.

4. 3.96

3.54 2550

3

4.08

4.07

3.89 3.82

3.76 2552

4 3.93

3.79

Internet 3.74 2545

5

– 4.02

3.79

3.68

3.53 3.

2552

–




60 4:

2545

2558 MEDICAL TOURISM 2559, http://horizon.sti.or.th/node/5.

Excellence service).

2552

2552

Marketing Pharmacist. (2559 Medical Tourism. 2559, https://www.facebook.com/mktpharmacist /posts/ :0. SMEs Knowledge Center. (2557

, http://www.sme.go.th/th/images/data/es/download20SMEs 20Knowledge 20Center/02 20 02-003 20Healthcare 20Service.PDF.





การตดสนใจทางการเมองของนายชวน หลกภย กรณการทาประชามต รางรฐธรรมนญ พ.ศ. 2559

Political Decision Making of Chuan Leekpai in 2016 Constitutional Referendum

พมพรพ พนธวชาตกล1

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาความเปนผนาทางการ เมองของนายชวน หลกภย โดยมคาถามวา

(1) ภายใตเงอนไข (conditions) อะไรททาให นายชวน หลกภย ในฐานะประธานทปรกษาพรรคประชาธปตยตดสนใจไมสนบสนนใหประชาชนรบรางรฐธรรมนญ 2559 ในการทาประชามตโดยยดมนอยบนหลกการของการเมองในระบบ (formal politics) และไมยอมแลกกบผลประโยชนทางการเมองเฉพาะหนารวมทงไมหนไปดาเนนกจกรรมทางการเมองนอกระบบ (informal politics) (2) นายชวน หลกภย จดการความสมพนธระหวางตวเขากบผตามทางการเ มอง (political followers) ทเปนสมาชกในพรรคประชาธปตยอยางไร ผลการศกษาพบวา นายชวนไดแสดงความเหนวพากษวจารณเนอหาและกระบวนการรางรฐธรรมนญฉบบของนายม ชยฤชพนธ ผานเวทวชาการในการอภปรายหวขอ “รางรฐธรรมนญฉบบใหมใหอะไรกบประเทศชาตและประชาชน” เนองในวาระศาลรฐธรรมนญครบรอบ 18 ป เมอวนท 3 เมษายน พ.ศ.2559 และออกมาประกาศสนบสนนจดยนของนายอภสทธ เวชชาชวะ หวหนาพรรคประชาธปตยทประกาศไมสนบสนนรางรฐธรรมนญของนายมชย รวมทงยงขอใหสมาชกพรรคประชาธปตยใหกาลงใจนายอภสทธ ดวยการยดถอหลกการของการเมองในระบบ คอ (1) หลกอานาจอธปไตยของประชาชนตามระบอบประชาธปไตย (2) การแยกพฤตกรรมของบคคลออกจากโครงสรางหรอระบบการเมอง เพราะนายชวนเหนวาเนอหาและกระบวนการของรางรฐธรรมนญฉบบนายมชยไมสอดคลองกบหลกการทงสองขอทนายชวนยดถอ จงเปนเงอนไขใหนายชวน หลกภย ตดสนใจออกมาแสดงความเหนไมสนบสนนรางรฐธรรมนญฉบบดงกลาวแมจะเปนสงทสวนทางกบกระแสความเหนของประชาชนในจงหวดภาคใตทเปนฐานเสยงของตนเองและพรรคประชาธปตยกตาม

คาสาคญ: ชวน หลกภย, ความเปนผนาทางการเมอง, การตดสนใจทางการเมอง, การเมองในระบบ

Abstract The objective of this research is to study political leadership of a political leader, Chuan

Leekpai, in order to answer the following questions (1) Under which conditions did he make political decisions to adhere formal politics over political interests under the realm of informal politics? (2) How did Chuan Leekpai manage his relationship with his political followers in Democrat Party? Firstly, the research found that Chuan had his political decision making for 2 points (1) Criticizing about details and procedures of the constitution drafting made by Meechai Ruchuphan, under debating topic “What advantage does the new constitution draft provide to Thailand and Thai citizens?” during 18th Anniversary of Constitutional Court Celebration on 3rd April 2016. And (2) Declaring his supports on Abhisit Vejjajiva, the leader of Democrat Party, who proclaimed to oppose the draft, as well as asking for supports from other party member on Abhisit’s stance. In the second part, the principles under formal politics, underlying his political decision are; (1) People Sovereignty under Democratic Regime and (2) Differentiation between the constitution as a political institution and individual’s behaviors.

1 นกศกษาโครงการปรชญาดษฎบณฑต สาขาการเมอง คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง



Chuan suggested that details and procedures of the draft are not in accordance with both principles that he adhered with. Hence, these are the conditions that made Chuan Leekpai politically decided to oppose the draft even if his decision was against the local people in the Southern Part of Thailand, which are his political supporters.

Key word: Chuan Leekpai, Political Leadership, Political Decision, Formal Politics บทนา

งานชนนศกษาความเปนผนาของนายชวน หลกภย ผานกรณการลงประชามตรบรางรฐธรรมนญภายใตรฐบาลทหารของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ทมนายมชย ฤชพนธ เปนประธานคณะกรรมการ รางรฐธรรมนญ เมอวนท 7 สงหาคม พ.ศ. 2559

จากการสารวจความคดเหนของประชาชนกอนถงการลงประชามตในวนท 7 สงหาคม ป พ.ศ. 2559 เพอรบรางรฐธรรมนญภายใตรฐบาลทหารของคณะรกษาความ-สงบแหงชาต (คสช.) ทมนายมชย ฤชพนธ เปนประธานคณะกรรมการรางรฐธรรมนญฉบบดงกลาว ผลปรากฏออกมาวาประชาชนสวนใหญยงไมไดตดสนใจ อยางชดเจนวาจะลงมตวารบหรอไมรบ (นดาโพล, 2559) แตเมอดผลสารวจความคดเหนเฉพาะสวนของประชาชน ทไดตดสนใจแลว พบวาสวนใหญมแนวโนมจะลงมตรบรางรฐธรรมนญและรบคาถามพวงมากกวาเสยงทจะไปลงมต ไมรบผลสารวจโพลหลายสานกกยนยนเชนนน ซงแสดงใหเหนวาเสยงของประชาชนสวนใหญทตดสนใจแลวมแนวโนมจะออกไปลงมตสนบสนนรางรฐธรรมนญรวมทงคาถามพวงดวยเชนกน

เมอหนมาพจารณาความเหนและทาทของฝายพรรคการเมองใหญสองพรรคตอการลงประชามตดงกลาว คาดเดาไดไมยากนกวาฝายพรรคเพอไทยและพนธมตรอยางกลมแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (นปช.) ตองแสดงความเหนคดคานการรบรางรฐธรรมนญและคาถามพวงอยางชดเจน เนองจากเปนฝายทยนอยฝงตรงขามกบรฐบาลทหารของ คสช. มาโดยตลอด (มตชน, 2559) อยางไรกตามปฏกรยาทเกดขนจากฝงของพรรคประชาธปตยเปนสงทนาสนใจยงกวา เพราะมทาทตอการลงประชามตแตกตางกนออกไปเปนสองฝากแนวคด

ฝายแรก คอ กระแสของการสนบสนนรางรฐธรรมนญของฝาย กปปส. นาโดยอดตสมาชกคนสาคญ ของพรรคประชาธปตยอยางนายสเทพ เทอกสบรรณและแกนนาหลายคนทตางออกมาแสดงความเหนสนบสนนใหมวลชนของตนออกไปลงมตรบรางรฐธรรมนญและคาถามพวงในการลงประชามตอยางเปดเผยผาน สอสงคมออนไลนโดยเชอมนวาการไปลงประชามตรบรางรฐธรรมนญและคาถามพวงนนจะเปนจดเรมตนของการเดนหนาไปสการปฏรปประเทศไทย (มตชน, 2559) รวมทงปฏกรยาของมวลชนฝาย กปปส. ทสวนใหญลวน เปนฐานเสยงทางการเมองของพรรคประชาธปตยดวยเชนกนตางพากนตอบรบกระแสการลงมตรบรางรฐธรรมนญคาถามพวงในการลงประชามตดงกลาวอยางทวมทน

ขณะททางฟากของหวหนาพรรคประชาธปตยอยางนายอภสทธ เวชชาชวะ ทออกมาแถลงจดยนในนามของหวหนาพรรควาตนเองไมรบรางรฐธรรมนญฉบบของนายมชย ฤชพนธรวมทงคาถามพวงดวยเหตผลหลก 3 ประการ คอ (1) รฐธรรมนญฉบบดงกลาวยงมทศทางของการปฏรปทไมชดเจน (2) ยงมชองโหว ในเรองแนวทางการปราบโกง และ (3) ประเดนทมาของ ส.ว. อาจกลายเปนเหตของความขดแยงไดในอนาคต ซงนายอภสทธยนยนวาการตดสนใจดงกลาวถอเปนการยดตามจดยนและอดมการณของพรรคประชาธปตย (โพสตทเดย, 2559)



ทามกลางกระแสของการแสดงจดยนทแตกตางกนเชนน หนงในบคคลทถกจบตามองวาจะมความเหน และทาทอยางไรตอการลงประชามตรางรฐธรรมนญทเกดขน คอนายชวน หลกภย ประธานทปรกษาของพรรคประชาธปตย อดตนายกรฐมนตรซงถอเปนผอาวโสและบคคลสาคญทสดของพรรคประชาธปตยในปจจบนทไดรบการเคารพจากนกการเมองในพรรคเปนอยางมาก (จตรลดา ศรสนท , 2550, หนา 30-31) การแสดงความเหนของนายชวน หลกภยตอประเดนดงกลาวจงถอเปนสญญาณสาคญทอาจสงผลตอการตดสนใจ แสดงจดยนของพรรคในทางใดทางหนง

ตามขาวทปรากฏกนออกมาอยางแพรหลายกคอ นายชวน หลกภยไดแสดงทาทดวยการสนบสนนจดยนของนายอภสทธ เวชชาชวะทประกาศไมสนบสนนรางรฐธรรมนญของ คสช. รวมทงยงขอใหสมาชกพรรคทกคนใหกาลงใจนายอภสทธอกดวย โดยนายชวนไดกลาวในงานอวยพรวนเกดของนายอภสทธ เวชชาชวะ หวหนาพรรคประชาธปตย ณ ททาการพรรคประชาธปตย วา “การแสดงจดยนของหวหนาพรรคแมไมมมต แตเปนจดยนตามหวใจของระบอบประชาธปไตยทมาจากประชาชนเลอก อะไรทขดแนวทางประชาธปไตยกตองใหความเหน…” (โพสตทเดย, 2559)

การแสดงความคดเหนดงกลาวของนายชวน หลกภย จงสวนทางกบความเหนของคณะกรรมการประชาชนเพอการเปลยนแปลงประเทศไทยใหเปนประชาธปไตยทสมบรณอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (กปปส.) ทมนายสเทพ เทอกสบรรณ เปนประธาน ซงออกมาประกาศสนบสนนใหประชาชนไปลงมตรบราง รางรฐธรรมนญและคาถามพวงของ คสช. เพราะเชอวาจะเปนจดเรมตนของการเดนหนาไปสการปฏรปประเทศไทย และยงสวนทางกบความเหนของประชาชนสวนใหญในจงหวดภาคใตซงเปนฐานเสยงทางการเมองของพรรคประชาธปตย ดงเหนไดจากจากการสารวจความคดเหนของประชาชนกอนถงการลงประชามตในวนท 7 สงหาคม ป พ.ศ. 2559 เพอรบรางรฐธรรมนญภายใตรฐบาลทหารของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ทมนายมชย ฤชพนธ เปนประธานคณะกรรมการรางรฐธรรมนญฉบบดงกลาว ผลสารวจปรากฏออกมาวา เมอดผลสารวจความคดเหนเฉพาะสวนของประชาชนทไดตดสนใจแลว พบวาสวนใหญมแนวโนมจะลงมตรบรางรฐธรรมนญและรบคาถามพวงมากกวาเสยงทจะไปลงมตไมรบ ผลสารวจหลายสานกกยนยนเชนนน ซงแสดงใหเหนวาเสยงของประชาชนสวนใหญทตดสนใจแลวมแนวโนมจะออกไปลงมตสนบสนนรางรฐธรรมนญรวมทงคาถามพวงดวยเชนกน (ไทยพบเอส, 2559)

เมอถงวนลงประชามต ผลปรากฏวาเสยงของประชาชนภาคใตทเปนฐานเสยงของพรรคประชาธปตยสวนใหญ ไดไปออกเสยงลงมตรบรางรฐธรรมนญคาถามพวงในการลงประชามตดงกลาวอยางทวมทน โดยผลการลงประชามตออกมาวาเสยงของประชาชนสวนใหญในจงหวดภาคใต 10 จงหวดตางลงมตรบรางรฐธรรมนญฉบบของนายมชยและคาถามพวงดวยคะแนนททวมทนจนตดอนดบ 10 จงหวดทลงมตรบรางรฐธรรมนญมากทสด (เนชน, 2559)

ผวจยเหนวาการแสดงตดสนใจทางการเมองของนายชวน หลกภย จากกรณการออกเสยงประชามตครงน เปนสงทสะทอนใหเหนความเปนผนาทางการเมองท “ไมยอมแลก” หลกการของการเมองในระบบเพอใหไดมา ซงผลประโยชนทางการเมองเฉพาะหนาและไมยอมละทงหลกการเพอคลอยตามกระแสของประชาชนทเปนฐานเสยงสนบสนนอยางชดเจน การศกษาความเปนผนาของนายชวน หลกภย ผานการตดสนใจทางการเมอง ในกรณนจงชวยใหสามารถตงคาถามและถกเถยงกบขอจากดของทฤษฎผนาแบบแลกเปลยน (transactional leader) ของ James MacGregor Burns ได กระทงสามารถนาเสนอกรอบทฤษฎในการทาความเขาใจความเปนผนา



ทางการเมองแบบใหมทสอดคลองกบความเปนจรงมากขน

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาความเปนผนาทางการเมองผานการตดสนใจทางการเมองของนายชวน หลกภย

ในเหตการณการทาประชามตรางรฐธรรมนญ พ.ศ.2559 2. เพอศกษาเงอนไขททาใหนายชวน หลกภย “ไมยอมแลก” หลกการของการเมองในระบบ

(formal politics) กบผลประโยชนทางการเมองเฉพาะหนาในระยะสนแมการตดสนใจดงกลาวจะสวนกระแสความเหนของประชาชนสวนใหญทเปนฐานเสยงกตาม

3. เพอศกษาการจดการความสมพนธระหวางนายชวน หลกภย กบผตามทางการเมองในพรรคประชาธปตย

ขอบเขตของการวจย

1. ดานเนอหา งานวจยชนนจากดขอบเขตของประเดนการศกษาอยทความเปนผนาทางการเมองในการตดสนใจ

ทางการเมองของนายชวน หลกภย จากกรณการทาประชามตรางรฐธรรมนญ พ.ศ.2559 ขณะทนายชวนดารงตาแหนงประธานทปรกษาของพรรคประชาธปตยซงถอเปนตาแหนงทางการเมองในระบบ

2. ดานระยะเวลา เกบรวบรวมขอมลตงแตชวงเดอนตลาคม พ.ศ.2558 ซงเปนเดอนทคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.)

แตงตงคณะกรรมการรางรฐธรรมนญทมนายมชย ฤชพนธเปนประธาน จนถงเดอนสงหาคม พ.ศ.2559 ซงเปนเดอนทมการจดทาประชามต

สมมตฐานของการวจย การตดสนใจของนายชวน หลกภยในกรณการทาประชามตรางรฐธรรมนญ พ.ศ. 2559 ไมไดอาศยหลกการ

แลกเปลยนเพอความพงพอใจในตลาดทางการเมอง (political marketplace) ตอรองเพอตองการใหไดมา ซงผลประโยชนสงสดทงในทางการเมอง แตใชหลกการของการเมองในระบบเปนเงอนไขในการตดสนใจวาจะยอมแลกหรอไมแลกกบผลประโยชนทางการเมองในเรองใดบาง

วธวทยาในการดาเนนการวจย เครองมอทใชในการวจย

ผวจยเลอกใชวธวทยาในการวจยเชงคณภาพ (qualitative research methodology) ผานวธการแบบ “กรณศกษา” (case studies) เปนเครองมอในการเลอกขอมลและจากดขอบเขตในการวเคราะหเพอตอบคาถามวจยเพราะ“ไมวาจะเปนกรณศกษาชนดใดกตามมกมแนวโนมเพอมงหวงแสดงการตดสนใจหรอชดของการตดสนใจ อาท ทาไมถงตดสนใจ การตดสนใจนนไดรบการนาไปปฏบตไดอยางไร และผลทเกดขนเปนอยางไร เปนตน จากทกลาวมา จงสามารถเหนไดวา “การตดสนใจ” นบเปนองคประกอบทสาคญของกรณศกษา…” (พชร สโรรส และ ธรพฒน องศชวาล, 2559, หนา 3) งานวจยชนนซงเลอกศกษาการตดสนใจทางการเมอง ของนายชวน หลกภย จงใชวธการแบบกรณศกษาเปนเครองมอในการตอบคาถามวจย



การเกบรวบรวมขอมล ผวจยเลอกเกบรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลดงตอไปน

1. ขอมลชนตน (primary source) 1.1 เอกสารทางการ (official documents) เชน บนทกการประชม และบนทกคาบรรยาย

ทนายชวน หลกภยเคยไปพดในสถาบนการศกษาโดยเลอกเฉพาะครงทมเนอหาเกยวของกบกรณศกษาของงานวจย 1.2 การสมภาษณแบบเจาะลก โดยผวจยเลอกสมภาษณนายชวน หลกภย และผใหขอมลหลก

โดยเกณฑในการเลอกสมภาษณผใหขอมลหลก คอ บคคลทมสวนรวมโดยตรงในเหตการณการตดสนใจของนายชวน ทผวจยเลอกมาเปนกรณศกษา

1.3 เอกสารทไมเปนทางการ เชน บนทกสวนตวของนายชวน และบนทกของผทเกยวของกบเหตการณทเปนกรณศกษาโดยตรง เชน บนทกของผทอยในเหตการณหรอผทเกยวของกบการตดสนใจในขณะนน

2. ขอมลชนรอง (secondary source) 2.1 การรายงานขาวและบทวเคราะหของสอมวลชนจากหลายแหลงซงผวจยเลอก

สารวจขาวและบทวเคราะหทเกยวของจาก (1) ขาวหนงสอพมพรายวนและสดสปดาหและ (2) ขาวจากสอมวลชนออนไลน

2.2 การสมภาษณสอมวลชนทเคยรายงานขาวเกยวกบเหตการณในเวลานนและผสอขาวทตดตามทาขาวเกยวกบนายชวน หลกภยมาอยางตอเนองเกน 10 ป การวเคราะหขอมล

ผวจยจะนาขอมลทไดจากการศกษามาวเคราะหและสนทนากบกรอบทฤษฎความเปนผนาทางการเมอง ของ James MacGregor Burns ในหนงสอ Leadership (Burns, 1978) ทแบงประเภทของความเปนผนาออกเปน 2 แบบหลก ๆ คอผนาแบบแปลงเปลยน (transforming leadership) กบ ผนาแบบแลกเปลยน (transactional leadership) โดยนกการเมองทอยในระบบโดยทวไปมกจะถกมองวามคณลกษณะเปนผนาแบบแลกเปลยน (transactional leader) ซงหมายถงผนาทปฏสมพนธกบผตามในลกษณะทมการแลกเปลยนผลประโยชนกบผตาม โดยผนาจะใชรางวลหรอสงตอบแทนเปนเครองมอในการจงใจผตามใหยอมกระทาตามดวยความเตมใจเพอใหบรรลเปาหมายตามทผนาตองการ ในขณะทผนากไดรบประโยชนจากความสาเรจทผตามกระทาดงกลาวไปดวย ความสมพนธระหวางนกการเมองในระบบเลอกตงกบประชาชนผเปนคนลงคะแนนเสยง/ฐานเสยง มกถกมองวา มความสมพนธกนในลกษณะน กลาวคอ นกการเมองใหสญญาวาจะดาเนนนโยบายบางอยางทชาวบานไดประโยชน เชน นโยบายประชานยม ชาวบานกจะไปลงคะแนนเสยงใหนกการเมองคนนนเพอใหไดรบเลอกตงไปใชอานาจในสภาหรอในรฐบาล ซงทงนกการเมองและชาวบานกจะไดรบประโยชนทงสองฝาย

Burns อธบายวาความสมพนธระหวางผนาแบบแลกเปลยนกบผตามนมลกษณะเปนการแลกเปลยนเพอ ความพงพอใจในตลาดทางการเมอง (political marketplace) เปนความสมพนธในลกษณะของการตอรองเพอตองการใหไดมาซงผลประโยชนสงสดทงในทางการเมองและในทางจตใจของทงสองฝาย (Burns, 1978, pp. 257-258)



นอกจากน Burns ยงใหขอถกเถยงวาบรบทของระบบการเมองในแตละทเปนปจจยทสามารถชวยสงเสรมหรอลดทอนความเปนไปไดในการมความเปนผนาทงแบบแลกเปลยนและแบบแปลงเปลยน สาหรบ Burns แลวแทบจะเปนไปไมไดเลยทนกการเมองทงในฝายนตบญญตและฝายบรหารในประเทศพฒนาแลว ทมรฐบาลซงทางานตามกลไกของระบบราชการจะสามารถเปนผนาแบบแปลงเปลยน เพราะโครงสรางโดยธรรมชาตของฝายบรหารและฝายนตบญญตไมไดถกออกแบบมาเพอรองรบนกการเมองทมความเปนผนาแบบแปลงเปลยน แตถกออกแบบมาเพอรองรบและสงเสรมความเปนผนาแบบแลกเปลยนมากกวา (Burns, 1978, pp. 362-382)

แตจากสมมตฐานเบองตนทวานายชวน หลกภย ซงเปนนกการเมองทยดมนในหลกการของการเมองระบบอยางมาก กลบไมไดเปนผนาทางการเมองทยอม “แลกเปลยน” ทกเรองเพอใหตนเองไดรบผลประโยชนทางการเมอง ตามททฤษฎอธบาย แตมบางเรองทนายชวนไมยอมแลก หรอเปนการแลกบนเงอนไขของหลกการบางอยางทตนเองยดถอ ผวจยจงเหนวาขอมลทไดจากการศกษาจะชวยใหสามารถสนทนากบทฤษฎความเปนผนาของ Burns ไดวานายชวน หลกภยเปนเชนไรเมอพจารณาจากกรอบทฤษฎการจดประเภทผนาทางการเมองดงกลาว และเปนไปไดเพยงไรทขอคนพบดงกลาวจะชวยใหสามารถนาเสนอตวแบบทางทฤษฎอธบายความเปนผนาทางการเมองทสอดคลองกบความเปนจรงมากขนอยางไร

ผลการวจย ประการแรก นายชวน หลกภย ไดตดสนใจแสดงจดยนทยดมนอยกบกรอบกตกาของการเมองในระบบ

ดวยการคดคานเนอหาของรางรฐธรรมนญฉบบของนายมชยในสองวาระดวยกน วาระแรกคอการวพากษวจารณเนอหาของรางรฐธรรมนญในการอภปรายสาธารณะหวขอ “รางรฐธรรมนญฉบบใหมใหอะไรกบประเทศชาตและประชาชน” เนองในวาระศาลรฐธรรมนญครบรอบ 18 ป วนท 3 เมษายน พ.ศ. 2559 ซงถอเปนวธการแสดงความคดเหนโดยอาศยพนท เวทวชาการ และในอกวาระหนงคอการทนายชวนออกมาแสดงความเหนตอสอมวลชนสนบสนนจดยน ของนายอภสทธ เวชชาชวะ หวหนาพรรคประชาธปตย ทออกมาแถลงไมรบรางรฐธรรมนญฉบบของนายมชย

ประการทสอง นายชวน หลกภย อาศยการยดมนกบหลกการของการเมองในระบบเปน “เงอนไข” ในการตดสนใจทางการเมองแสดงจดยนคดคานรางรฐธรรมนญ โดยหลกการทนายชวนใชตดสนใจในกรณน มอย 2 ประการ

1. นายชวน หลกภย แยกแยะระหวางระบบ กบบคคลและพฤตกรรมของคน โดยนายชวนพยายามยดมนและปกปองวาระบอบการเมองตามระบบและสถาบนการเมองในระบบไมใชสาเหตของปญหาบานเมอง นายชวนแสดงความไมเหนดวยทจะกลาวโทษวาปญหาของประเทศชาตคอปญหาทเกดจากระบอบประชาธปไตยหรอรฐธรรมนญ เนองจากนายชวนเหนวาปญหาของประเทศเกดจาก “พฤตกรรมของคน” มากกวา กลาวคอ รฐธรรมนญในฐานะกรอบกตกาหลกของการเมองในระบบไมใชสงทเปนปญหา แตปญหาเกดจากผทนารฐธรรมนญไปปฏบตอยางผดหลกการ สวนระบอบประชาธปไตยกไมใชสาเหตของปญหาเชนกน แตปญหาคอการทมผใชอานาจโดยไมยดหลกนตธรรมและหลกธรรมาภบาล โดยนายชวนกลาววา

“ในทศนะของผปฏบตอยางผมนนบทบญญตรฐธรรมนญไมใชสาเหตของปญหาบานเมอง ลองคนหาดวารฐธรรมนญ พ.ศ. 2550 มาตราไหนททาใหเกดวกฤตจนทหารตองยดอานาจในวนท 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 คนดทมาตราไหนกไมพบนะครบ เพราะฉะนนเหตของปญหาไมใชเกดจาก



ตวบทบญญตของรฐธรรมนญ แลวปญหาเกดจากอะไร ตอบไดวาเกดจากการละเมดบทบญญตของรฐธรรมนญ เกดจากใคร? ตอบไดวา จากผปฏบต ผใชกฎหมาย เมอเหตมนไมไดเกดจากบทบญญตรฐธรรมนญ เรากตองยดแนวทางประชาธปไตยทมเรองหลกนตธรรมทเราเรยนกน และตองยดหลกวาอานาจอธปไตยเปนของปวงชนชาวไทย พระมหากษตรยทรงใชอานาจนผานทางสถาบน องคกรซงเราจากนไดทกคน อยาใหเปนอยางอน เราตดสนใจมา 84 ปแลววาเรายดการปกครองในระบอบ-ประชาธปไตยในระบอบรฐสภาอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ไมใชระบอบอนอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข จะไมใชระบอบเผดจการอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

การยดอานาจเมอ 22 พฤษภาคม 2557 จนวนนเกอบสองปแลวใชไหมครบ เราเคยไดยน การใหความรและเหตผลความจรงของการยดอานาจเมอ 22 พฤษภาคม 2557 จากผมอานาจขณะนไหม เขาเคยใหความจรงอะไรไหมวาทาไมเหตการณบานเมองมนถงขนตองลมลางระบอบประชาธปไตย ตองลมระบอบ-รฐธรรมนญ รฐธรรมนญป 50 เลวรายอยางไร ถงเลกมนไป เหตการณทเกดขนเปนความบกพรองของรฐธรรมนญหรอ ตอบไดวา ไมใชมนเปนเรองพฤตกรรมของบคคล แลวสงนมนเปนขอเทจจรงทจาเปนจะตองใหประชาชนไดรบร ผมขอปกปองความถกตอง ผมไมตองการใหเราพยายามทจะทาลายความเชอถอ ในระบอบประชาธปไตย คอใหรายตอระบอบประชาธปไตย ระบอบประชาธปไตยไมใชเงอนไขของประเทศไทย ระบอบประชาธปไตยไมใชเงอนไขททาใหประเทศไมกาวหนา เปนเรองพฤตกรรมของคนทแตละคนไมเหมอนกน เปนเรองของภาคปฏบตไมใชภาคทฤษฎ…

….ผมวาเราโยนความผดใหรฐธรรมนญมากไป ถงรฐธรรมนญจะเขยนอยางไร แตหนาทในการรกษากฎหมาย คอ กตกา อยทผมหนาท การทผปฏบตละเลยไมปฏบตหนาทตามกฎหมาย ความไมมระเบยบวนยกเกดขน และนกเปนเหตผลหนงทเกดความบกพรองอนเปนเงอนไขใหเกดการอางในการยดอานาจเพราะการไมรกษากฎเกณฑกตกาทาใหมการละเมดกฎหมายของบานเมอง เปนเรองของภาคปฏบต ไมใชเพราะรฐธรรมนญ” (เอกสารการบรรยาย การอภปรายรวมในหวขอ “รางรฐธรรมนญฉบบใหมใหอะไรกบประเทศชาต และประชาชน”, วนท 3 เมษายน 2559, หนา 14-16)

คากลาวของนายชวนขางตนสะทอนใหเหนการไมยอมแลกหลกการของการเมองในระบบ เนองจากนายชวนปกปองรฐธรรมนญ และระบอบประชาธปไตยภายใตรฐธรรมนญวาไมใชสาเหตของปญหาบานเมอง แตปญหาของบานเมองเกดจากพฤตกรรมของบคลมากกวา

ตวอยางสาคญทแสดงใหเหนวานายชวน หลกภย ยดมนกบกรอบกตกาของการเมอง ในระบบโดยแยกตวระบบออกจากปญหาในเชงปฏบตและพฤตกรรมของคน คอ การวจารณวารฐธรรมนญฉบบน ถกรางขนโดนมเปาหมายเพอแกไขปญหาการทจรตคอรรปชน ซงนายชวนเหนวาหลกการสาคญของรฐธรรมนญ คอการเปนกรอบกตกาหลกในการกาหนดกฎเกณฑและโครงสรางความสมพนธเชงอานาจของสถาบนทางการเมองหลกในประเทศมากกวา รฐธรรมนญไมไดมเปาหมายหลกเพอใชเปนเครองมอในการปราบคอรปชน ดงทนายชวน กลาววา

“ทานมชยฯ ไดพดมาสามขอเมอเชาเหตผลการรางรฐธรรมนญฉบบน หนงปองกนทจรตคอรรปชน ถาทาไดกเปนเรองด แตการรางรฐธรรมนญไมใชรางมาเพอปองกนคอรรปชนครบ รฐธรรมนญเปนเครองมอปกครองประเทศ เพอกาหนดกตกา กฎเกณฑ โครงสรางความสมพนธของอานาจแตละองคกรแตละสถาบน เพอใหการบรหารบานเมองมประสทธภาพ กลไกการปราบคอรรปชนกตองเปนไปตามกฎหมาย และกลไกขององคกร ทมหนาทปราบ …ผมคดวานนไมใชเปนหลกของการใชรฐธรรมนญ เราตองการรฐธรรมนญทเปนประชาธปไตย สามารถกาหนดอานาจ บทบาท หนาทขององคกรอนเปนกลไกปกครองประเทศทสอดคลองกบความเปนจรง



และสามารถคานอานาจสมพนธซงกนและกนได ซงถากลไกดงกลาวมประสทธภาพการปราบคอรรปชน กเกดขนโดยผลพวงของกลไกดงกลาว …จรง ๆ แลวตองเขาใจวา รฐธรรมนญไมใชเขยนเพอปราบคอรรปชน เปนหลก เพราะถาเราเขาใจและเชอวากฎหมายรฐธรรมนญฉบบนปองกนคอรรปชน ถาหลงจากประกาศใชกฎหมายรฐธรรมนญฉบบนแลว ปรากฏวายงมการคอรรปชน กจะเปนความผดของรฐธรรมนญฉบบนใชไหม ซงถามปญหานเกดขนในอนาคตแลวเราไปโทษวาคอรรปชนเกดเพราะรฐธรรมนญฉบบนหรอเปนความผดของรฐธรรมนญฉบบนกคงไมถกตอง” (เอกสารสรปการบรรยาย การอภปรายรวมในหวขอ “รางรฐธรรมนญฉบบใหมใหอะไรกบประเทศชาตและประชาชน”, หนา 16-17)

ผวจยตความวา การทนายชวน หลกภย พยายามเนนยาความสาคญวาปญหาของบานเมอง เกดจาก “ภาคปฏบต” ทเปนเรองพฤตกรรมของบคคลหรอกลมคน สะทอนใหเหนวาสาหรบนายชวน ซงถกฝกฝนมาใหเปนนกกฎหมาย ทนายความ และใชชวตเตบโตอยกบการเมองในระบบนน กรอบกตกา กลไก สถาบน และหลกการของการเมองในระบบเปนสงทไมไดมปญหาในเชงหลกการหรอภาคทฤษฎใด ๆ ดวยเหตนหากจะกลาวโทษทมาของปญหากตองกลาวโทษพฤตกรรมของคน ไมใชกลาวโทษระบบ หากจะแกไขปญหากตอง แกทการใชกฎหมายทละเมดกรอบกตกาและหลกการ ไมใชแกไขทตวกตกาของระบบซงชวนเหนวาไมใชสาเหตของปญหาบานเมอง

2. หลกการเรอง “อานาจอธปไตยเปนของปวงชน” ซงเปนหลกการสาคญของการเมอง ในระบอบประชาธปไตยทนายชวนอางวาตนเองเชอมนและพยายามปกปอง เหนไดจากการทนายชวนออกมาแสดงจดยนปกปองการแถลงของนายอภสทธ เวชชาชวะ ดงทนายชวนกลาววา “การแสดงจดยนของหวหนาพรรค แมไมมมตแตเปนจดยนตามหวใจของระบอบประชาธปไตย ทมาจากประชาชนเลอกอะไรทขดแนวทางประชาธปไตยกตองใหความเหน แมเราจะไมใชผรางรฐธรรมนญ และเหนใจผรางวามเจตนาด ทางานหนก ซงผมและหวหนาพรรคกไดแสดงความเหนเกยวกบรฐธรรมนญวา ไมไดเปนปญหาบานเมองทถกยดอานาจ แตปญหาคอพฤตกรรมของคนททจรตและละเมดรฐธรรมนญ ผมเหนวารฐธรรมนญเปนกฎหมายสาคญเกยวกบโครงสรางอานาจ และความสมพนธทางอานาจ เปนสงทหวหนาพรรคไดแสดงทศนะวามจดไหนท เหนดวย ไมเหนดวย เรองคอรรปชนเราเปนผตอตานและสนบสนนการปราบคอรรปชนถารฐธรรมนญนประกาศใชแลว มคอรรปชน ความผดจะเปนของรฐธรรมนญหรอ มนไมใช เพราะรฐธรรมนญไมสามารถทาใหการทจรตหมดไปได ดงนน ในฐานะนกการเมองตองแสดงความเหน เพอเปนจดยน และตองรกษาหลกของประชาธปไตย เพราะในทสดอานาจอธปไตยเปนของปวงชนชาวไทย จะประเมนวาคนในอนาคตจะไมมศกยภาพเทาคนรนนไมได เพราะคนรนตอไปอาจมศกยภาพมากกวา หวหนายนอยในจดนวาประชาธปไตยเปนหวใจสาคญ เรากาวมาไกลแลวไมมสทธถอยหลง หวหนาแสดงจดยนแทนเรา จงขอใหทกคนใหกาลงใจดวย” (ไทยรฐ, 2559)

คากลาวขางตนของนายชวน หลกภย สะทอนหลกการสาคญสองประการตามทนายชวนเคยไปแสดงความเหนเกยวกบเรองนดวยตนเองกอนหนาน คอ การแยกปญหาพฤตกรรมของบคคลออกจากโครงสรางและสถาบนการเมองในระบบ และ หลกอานาจอธปไตยของประชาชนตามระบอบประชาธปไตย เหตผลทนายชวนสนบสนนการแสดงความไมเหนดวยตอเนอหาของรางรฐธรรมนญของนายอภสทธเนองจากเนอหาสวนใหญทนายอภสทธแถลงทง 3 ประเดน คอ 1) หลกการมสวนรวมและสทธเสรภาพของประชาชน (เชน เรองการกระจายอานาจสทองถน) 2) ทมาของสมาชกวฒสภาซงไมไดมความเปนตวแทนของประชาชน และ 3) กระบวนการมสวนรวมของประชาชนในการตรวจสอบการทจรตคอรปชน ลวนเปนประเดนทเกยวของ



กบหลกการเรอง “อานาจอธปไตยของปวงชน” ซงเปนหวใจของระบอบประชาธปไตยทนายชวนยดถอเปนเงอนไขในการตดสนใจทางการเมอง ดงนนรฐธรรมนญฉบบนซงมเนอหา “ถอยหลง” ทงเรองสทธเสรภาพ ความเปนตวแทน และการมสวนรวมของประชาชน จงถอเปนรฐธรรมนญทขดกบหลกการของการเมองในระบอบประชาธปไตยซงนายชวน หลกภยยดถอ ดวยเหตนจงเปนเงอนไขทาใหนายชวนตดสนใจออกมาแสดงจดยนคดคาน รางรฐธรรมนญฉบบดงกลาวอยางเปดเผย กลาวอกอยางหนงไดวา ประชาธปไตยทนายชวนเลอกจะปกปอง คอประชาธปไตยทปรากฏเปนสถาบนการเมองทสาคญคอ รฐธรรมนญและระบอบรฐธรรมนญ เมอนายชวน แยกสถาบนออกจากพฤตกรรมทางการเมอง การกลาวหาวาความเสอมของสงคมการเมองไทย (เชนการฉอราษฎรบงหลวง) เกดขนเพราะสถาบนการเมอง(คอรฐธรรมนญ) และการแกปญหาดวยการรฐประหารยดอานาจการปกครองลมลางรฐธรรมนญ รวมทงใหมสภารางรฐธรรมนญเพอแกปญหาความเสอมของสงคมการเมองไทยจงเปนเรองผดฝาผดตว กอใหเกดผลเสยทางการเมองระยะยาวยงกวาอยางอน

ประการทสาม การจดความสมพนธระหวางนายชวน หลกภย กบสมาชกพรรคประชาธปตยในกรณนทสาคญคอ นายอภสทธ เวชชาชวะ โดยเปนความสมพนธระหวางนายชวนในตาแหนงประธานทปรกษาของพรรคประชาธปตยกบนายอภสทธ เวชชาชวะในตาแหนงหวหนาพรรคซงนายชวนออกมาแสดงการสนบสนน โดยการดารงตาแหนงประธานทปรกษาพรรคของนายชวน หลกภย ถอเปนตาแหนงของสถาบนการเมองในระบบของพรรคการเมอง แตเปนตาแหนงทไมไดม “อานาจหนาท” (authority) และ “บทบาท” (role) ในการนาหรอตดสนใจในนามของพรรคแบบเดยวกบตาแหนงหวหนาพรรค แตมบทบาทเปนประธานทปรกษาของคณะกรรมการบรหารพรรค โดยสามารถใหคาแนะนา ทวงตง ยบยง สนบสนนกรรมการบรหารพรรคได

ผวจยเหนวาปจจยสาคญททาใหนายชวนสามารถตดสนใจแสดงบทบาทใน การสนบสนนนายอภสทธ เวชชาชวะ เรองการไมรบรางรฐธรรมนญได คอการทนายชวนดารงตาแหนงประธานทปรกษาของพรรค ซงการอยในบทบาททาใหนายชวนตองแสดงหนาทปกปองจดยนและอดมการณของพรรคตามขอบเขตความสามารถทตนเองทาไดในขณะนน นนคอการแสดงความคดเหนในพนทสาธารณะ และการออกมาสนบสนนจดยนของหวหนาพรรค

นายอภสทธ เวชชาชวะ ใหสมภาษณประกอบการทาวจยวา การออกมาแถลง ไมรบรางรฐธรรมนญของตนเองนนเปนสงทนายชวน หลกภย ไมไดทราบลวงหนา และตนเองกระทาการดงกลาวโดยไมไดพดคยกบนายชวน หลกภยมากอน แต นายอภสทธมองวาการกระทาดงกลาวเปนสงทมความเหนและความเขาใจตรงกนเนองจากเปนจดยนและอดมการณของพรรคประชาธปตย

“ผมมองวาในเชงสาระนะ มนแทบไมตองถามกน มนชดวาจดยนของพรรคฯ อดมการณของพรรคฯ กบตวรฐธรรมนญทเขยนออกมา มนคงเปนเรองทแทบจะเรยกวาเปนไปไมไดทพรรคฯ จะไปบอกวามนเปนทางออกทด เปนจดยนทด แตถามวาทานทราบไหมวาผมจะทายงไง ผมคดวาทานกคงไมทราบมากอน” (อภสทธ เวชชาชวะ, การสมภาษณสวนบคคล, 3 มนาคม 2560)

นายอภสทธ ยงเคยใหสมภาษณในรายการ “ตองถาม” ชอง Blue Sky ออกอากาศวนท 17 กรกฎาคม 2560 เกยวกบอทธพลของนายชวน หลกภยทมตอการเลนการเมองของตนเองวานายชวน หลกภยเปนนกการเมองทมอทธพลตอนายอภสทธคอนขางมาก โดยเฉพาะการกลอมเกลาใหนายอภสทธเปนนกการเมองทยดมนในหลกอดมการณทถกตองและไมยอมละทงหลกการดงกลาวตามกระแสความเหน



ของประชาชนทเปลยนแปลงไดรวดเรว นายอภสทธกลาววา “นกการเมองซงมอทธพลตอผมสงมาก คอทานอดต นายกชวน… ทานชวนจะเปนคนแรก ๆ ทเตอนผมเรองของกระแสการเมอง วามนเปลยนแปลงรวดเรว และในทสดใครทพยายามยดและตามกระแสอยางเดยวทานกบอกวามนจะไมยงยน สงทยงยนคอความเปนตวตน ทมหลกการอดมการณทมนคง ซงแมในบางครงในบางชวงจะตองเผชญกบกระแสซงอาจจะไมยอมรบหรอไมถกใจในสงทเราเปน แตถาเรายดมนตรงนโดยเฉพาะถามนอยบนพนฐานของความถกตอง อยางไรเสยมนกเปนหลกประกนทดทสดของความยงยนในการทางานทางการเมอง” (อภสทธ เวชชาชวะ, 2560)

คาใหสมภาษณดงกลาวของนายอภสทธ สะทอนใหเหนอทธพลของนายชวน หลกภย ทมตอการตดสนใจทางการเมองของนายอภสทธ โดยเฉพาะเรองการยดมนกบหลกการทถกตองในการตดสนใจ ทางการเมองมากกวาทจะคลอยตามกระแสความเหนของทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวอยตลอดเวลา ดวยเหตนถงแมการแสดงจดยนดงกลาวจะสวนทางกบกระแสความเหนของประชาชนทเปนฐานเสยงของพรรคประชาธปตยแตในฐานะนกการเมองทยดมนกบหลกการความถกตองของการเมองในระบบกตองยนยนทจะแสดงความคดเหนออกไปเชนนนแมจะทาใหตนเองไมไดผลประโยชนเฉพาะหนาทางการเมองกตาม

นายบญญต บรรทดฐาน อดตหวหนาพรรคประชาธปตย ทใหความเหนตอกรณการตดสนใจ ทางการเมองของนายชวน หลกภย ครงนวา พรรคการเมองไมจาเปนตองคลอยตามความเหนของประชาชนทกเรอง แตมหนาทตองสรางความเขาใจกบประชาชนเพอใหมองเหนผลประโยชนของการยดมนหลกการในระยะยาว นายบญญตกลาววา “ในฐานะพรรคการเมองทมจดยนอยขางประชาธปไตย ภารกจทสาคญอยางหนงของพรรคการเมองคอการสรางความเขาใจใหกบประชาชน อนนเรองใหญมาก ไมใชคลอยตามประชาชนทกเรอง ดานหนงเราจาเปนตองสนองความตองการของประชาชน แตมไดหมายความวาตองสนองความตองการของประชาชนในทกเรอง โดยเฉพาะในเรองทเราเหนโทษในระยะยาว เพราะถาเมอไหรกตาม พรรคการเมองทาตามเสยงเรยกรองของประชาชนทกเรอง แมบางเรองเปนเรองทประชาชนสาคญผด ถาพรรคการเมองทาหนาทอยางนน พรรคการเมองกจะไมมอะไรผดแผกแตกตางไปจากธรกจเอกชนทมงกาไรสงสด ถงจะทาใหเราถกผลกไปยนอยกบ เสอแดงกไมเปนไร ตองเอาหลกการมากอน”

“เรองทเรามความมนใจวาจะกอใหเกดความเสยหาย และเกดปญหาในระยะยาว พรรคการเมอง มหนาทเตอนสตประชาชนรวมทงใหความเขาใจในสงทถกตอง เพราะฉะนนแมเรามนใจวารฐธรรมนญ จะผานการทปลอยใหหวหนาพรรคออกไปแสดงอาการไมเหนดวย หรอแมแต พวกเราเองแสดงอาการไมเหนดวยน อาจจะถกคนตงขอรงเกยจกได แตวาเราจาเปนตองทา นกไมยอมแลกเหมอนกน เพราะถาเราไมทาเชนน ประชาชนอยากไดอะไรกตองการเอาใจประชาชน เพอไดคะแนนนยม หมายความวาถาเราตองการแตคะแนนนยมของประชาชนนเราไมตางอะไรกบการทาการตลาดของบรษททขายของ ประชาชนตองการของอะไรกผลตอยางนนไป ทง ๆ ทอาจจะไมมคณภาพ ของผลตภณฑเทาทควรกได พรรคการเมองไมใชองคกรทตงขนมาเพอคากาไรสงสด อะไรทประชาชนชอบกทาตามหมด แตยงมภารกจในการใหสตประชาชน มภารกจในการสรางความเขาใจทถกตองใหกบประชาชนในระยะยาวเพอประโยชนของประชาชนเอง กเทานน” (บญญต บรรทดฐาน, การสมภาษณสวนบคคล, 29 มถนายน 2560)

ผวจยเหนวาการตดสนใจของนายชวนเปนการจดความสมพนธกบสมาชกพรรคดวยการปกปองและสรางความชอบธรรมใหกบพรรคประชาธปตยวาไดออกมาแสดงจดยนปกปองหลกการของระบอบ



ประชาธปไตยซงเปนอดมการณของพรรคประชาธปตย โดยเฉพาะในขอท 3 และขอท 4 ซงระบวา “3) พรรคจะดาเนนการเมองโดยอาศยหลกกฎหมาย และเหตผลเพอความศกดสทธแหงรฐธรรมนญ และเพอเปนเยยงอยางแกอนชน รนหลงใหมความนบถอ และนยมในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยเปนประมข 4) พรรคจะไมสนบสนนระบบและวธแหงเผดจการ ไมวาจะเปนระบบและวธการของรฐบาลใด ๆ”

นอกจากนการทนายชวนออกมาใชพนทของสอมวลชนในการสนบสนนจดยนของนายอภสทธ ทประกาศไมรบรางรฐธรรมนญ ยงเปนการชวยลดแรงเสยดทานจากผเหนตางภายในพรรคประชาธปตยทไมเหนดวยกบการแถลงของนายอภสทธและเปนแสดงใหเหนวาพรรคประชาธปตยเปนพรรคการเมองทยดมนในหลกการ ของระบอบประชาธปไตยอกดวย

อภปรายผล ในเหตการณลงประชามต พ.ศ. 2559 นายชวนไดตดสนใจออกมาแสดงความเหนวพากษวจารณ

เนอหาของรางรฐธรรมนญฉบบปราบโกงของนายมชย ฤชพนธ ผานเวทวชาการ รวมทงตดสนใจออกมาสนบสนน การประกาศไมสนบสนนรางรฐธรรมนญของนายอภสทธ เวชชาชวะ หวหนาพรรคประชาธปตยผานพนทสอสาธารณะ ทงๆ ทการตดสนใจดงกลาวเปนสงทสวนกระแสกบประชาชนฐานเสยงของพรรคประชาธปตยจานวนมาก และสวนทางกบกลม กปปส. ทสนบสนนรางรฐธรรมนญฉบบของนายมชย จนทปรกษาคณะกรรมการรางรฐธรรมนญ คอ นายเจษฎ โทณะวณก ออกมาวจารณการตดสนใจของนายชวนวา“สดทายการทคณชวนหนนหลงคณอภสทธ ผมมองวาเปนการทาเพอแกไขสถานการณ ไมใชเรองของการยดหลกการ” (เจษฎ โทณะวณก, การสมภาษณสวนบคคล, 28 กมภาพนธ 2560)

แตการศกษาการตดสนใจทางการเมองของนายชวนในกรณน ผวจยกลบพบวาเงอนไขสาคญท นายชวน หลกภย ยดมนเปนหลกการในการตดสนใจ คอการทนายชวนมองวา รฐธรรมนญจะมความชอบธรรมไดตองมดลอานาจทมความเชอมโยงกบประชาชน ซงผวจยขอเรยกหลกการทนายชวนใชตดสนใจในกรณนวา คอ หลกการเร องความชอบธรรมของอานาจในระบอบประชาธปไตย (democratic legitimacy of power) หลกการดงกลาวอยบนฐานวาอานาจทเกยวของกบการปกครองในระบอบประชาธปไตยตองมทมาเชอมโยง หรอไดรบความยนยอม (consent) จากประชาชนจงจะนบวาเปนอานาจการปกครองทชอบธรรมและไดรบการยอมรบจากผถกปกครอง ซงหลกความชอบธรรมดงกลาวสอดคลองกบคาอธบายเรองความชอบธรรม ของอานาจในระบอบเสรประชาธปไตยตามทฤษฎการเมองแบบสญญาประชาคม (social contract theory) ของ John Locke (1689)

ขอคนพบดงกลาวชวาการตดสนใจของนายชวน หลกภย ไมใชการปกปองนายอภสท ธในฐานะ ตวบคคลหรอเพอเปนการแกไขสถานการณเฉพาะหนาโดยไมยดหลกการใดๆ เพราะกรณนแสดงใหเหนชดเจนวาการตดสนใจทางการเมองเชนนของนายชวนสวนทางกบความเหนของประชาชนทเปนผสนบสนนจานวนมากและขดแยงกบความเหนของแนวรวมทางการเมองอยางกลม กปปส. และนายชวนตระหนกดวาการตดสนใจดงกลาวของตนจะสงผลเชนไร การยนยนแสดงความคดเหนและจดยนดงกลาวของนายชวนจงสะทอนชดวานายชวน หลกภย เปนผนาทางการเมองแบบแลกเปลยนทยดมนกบหลกการบางอยาง (principled transactional leader) มากกวาทจะเปนผนาแลกเปลยนทยดเอาผลประโยชนทางการเมองเฉพาะหนาเปนทตงโดยไมมเงอนไขใดๆ (absolute transactional leader) ขอคนพบดงกลาว ชวยใหสามารถใหตงคาถามกบกรอบทฤษฎของ Burns ทจดประเภทผนาแบบแลกเปลยน (transactional leader)



เอาไวโดยไมไดอธบายวาผนาแบบแลกเปลยนกมเกณฑหรอหลกการบางอยางเปนเงอนไขในการตดสนใจวาจะยอมแลกหรอไมแลกกบอะไรบาง

ขอเสนอแนะ 1. การศกษาผนาทางการเมองในไทยควรหนมาใชกรอบทฤษฎผนาทางการเมองเปนแนวทางในการศกษา

มากกวาการศกษาผนาผานวธการศกษาในเชงชวประวตเทานน เพราะการศกษาในเชงชวประวตจะเนนแงมมของการศกษาประวตและบรบทในชวตของผนาทางการเมองเปนรายบคคลโดยขาดมตของการวเคราะห เพอสรางคาอธบายคณลกษณะของความเปนผนาทสามารถอธบายมากกวาระดบของตวบคคล และการศกษาผนาทางการเมองผานกรอบทฤษฎจะชวยใหสามารถอธบายและทาความเขาใจคณลกษณะของความเปนผนาทางการเมองไดชดเจนยงขน

2. ผนาแลกเปลยนแบบมหลกการในการตดสนใจ (principled transactional leader) ทคนพบจากการศกษาความเปนผนาของนายชวน หลกภย สามารถนาไปประยกตศกษาผนาทางการเมองของไทยคนอน ๆ กระทงสามารถใชอธบายความเปนผนาทางการเมองของสงคมการเมองอน ๆ หรอผนาในระดบโลกไดดวยเชนกน ในแงนจะกลาวไดหรอไมวา ขอคนพบทไดจากการศกษาผนาทางการเมองของไทยนสามารถนาไปสนทนาและตงคาถามกบทฤษฎความเปนผนาทางการเมองกระแสหลกได กระทงอาจนาไปสการสรางตวแบบทฤษฎใหมๆ ทเปนประโยชนในการศกษาผนาทางเมองทสอดคลองกบความเปนจรงมากขนในอนาคต เอกสารอางอง จตรลดา ศรสนท. (2550). ชวน หลกภย: ตนแบบผนาการเมองไทย. กรงเทพฯ: สถาบน-พระปกเกลา. ไทยพบเอส. (2559). “โคงสดทายโพลประชามตราง รธน.”กรงเทพโพลล" ช "เหนชอบ" เกอบรอยละ

50”. สบคนเมอ 20 พฤศจกายน 2560, จาก https://news.thaipbs.or.th/content/254457. ไทยรฐ. (2559). “ปชป. คกคก เบรธเดย ‘มารค’ ลกพรรคฝาย ‘หนน-ตาน’ รางฯ ตบเทาอวยพร”.

สบคนเมอ 17 พฤศจกายน 2560, จาก https://www.thairath.co.th/content/680678. นดาโพล. (2559). “ผลสารวจครงท 6: การลงประชามตรางรฐธรรมนญ 2559”. คนเมอ 15 กนยายน

2559, จาก http://nidapoll.nida.ac.th/index.php?op=polls-detail&id=415 เนชน. (2559). “ภาคใตกวาดเรยบ! 10 จงหวด โหวตรบ รธน.สงสดจบตารอยราว ปชป. -

กปปส.” สบคนเมอ 20 พฤศจกายน 2560, จากhttp://www.nationtv.tv/main/content/378512181/

พชร สโรรส และ ธรพฒน องศชวาล. (2559). Case Study หลากกรณศกษาประเดนทางสงคมและการเมอง. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย-ธรรมศาสตร

โพสตทเดย. (2559). “ชวน หนนจดยน มารค ไมรบราง รธน.” สบคนเมอ 3 สงหาคม 2559, จาก http://www.posttoday.com/politic/446477

โพสตทเดย. (2559). “อภสทธยก 3 เหตผล ไมรบรางรฐธรรมนญ.” สบคนเมอ 27 กรกฎาคม 2559,

จาก http://www.posttoday.com/politic/445225



มตชน. (2559). “เพอไทย รอนแถลงการณ ไมรบราง รธน. ทไมยอมรบอานาจ ปชช.”. สบคนเมอ 30 มนาคม 2559, จาก http://www.matichon.co.th/news/88570.

มตชน. (2559). “สเทพ มาแลว! ประกาศจดยนหนนราง รธน. ถกใจมาก-รายยาวขอดเพยบ” สบคนเมอ 20 กรกฎาคม 2560, จาก http://www.matichon.co.th/news/115515.

อภสทธ เวชชาชวะ. (2560). ตองถาม. กรงเทพฯ: สถานโทรทศนฟาวนใหม. Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper & Row.

Locke, John. (1689). Two Treatises of Government. P. Laslett (ed.), Cambridge: Cambridge

University Press. สมภาษณ เจษฎ โทณะวณก. 28 กมภาพนธ 2560.การสมภาษณสวนบคคล

อภสทธ เวชชาชวะ. 3 มนาคม 2560. การสมภาษณสวนบคคล

บญญต บรรทดฐาน. 29 มถนายน 2560. การสมภาษณสวนบคคล



รน มนษยศาสตรและสงคมศาสตรumanities and Social Sciencee

ร e

การศกษาปญหากฎหมายทมอทธพลตอการสงเสรมวฒนธรรม ชมชนทองถนดงเดมขององคกรปกครองสวนทองถน :

กรณศกษาอาเภอ สงขละบร จงหวดกาญจนบร Legal problems influencing of local government for promotion

aboriginal community cultural : Sungklaburi, Kancharnaburi province

ณฏฐพชา วโรดมอธพฒน1 เทวราช สนโศรก2 เฉลยว นครจนทร3 วรยทธ วฒงาม4

บทคดยอ ในการวจยนมวตถประสงคเพอศกษาถงปญหาดานกฎหมายทเขามามอทธพลตอการสงเสรมใหวฒนธรรม

ทองถนของชมชนใน อาเภอ สงขละบร ไดมการเปลยนแปลงวถชวตดงเดมทสบทอดกนมามการเปลยนแปลงไป วฒนธรรมดงเดมซงเปนประเพณทสบทอดรปแบบการใชวถการดารงชวตจากครงอดตมาจนถงปจจบน ลกษณะเดนของวฒนธรรมของแตละชนชาตยอมมเอกลกษณเปนของตน ซงมผลตอวถการ ดาเนนชวตทหลากหลาย ซงในประเทศไทย มประชากรทมความหลากหลายชาตพนธ หนงในนนคอ ชนชาต มอญ ในอาเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบร มกลมชาตพนธหลายหลายกลมทยงคงดารงวถชวต และวฒนธรรมของตนจนเปนเอกลกษณและกลายมาเปนวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมโดยเฉพาะกลมชาตพนธมอญทเปนแหลงทองเทยงเชงวฒนธรรมทสาคญของจงหวดในปจจบน ประเทศไทยมกฎหมายกาหนดบทบาทของรฐในระดบระหวางประเทศ ตลอดจนกฎหมายภายในตงแตรฐธรรมนญทรบรองสทธทางวฒนธรรม ของชมชนทองถนดงเดม และกาหนดหนาทองคกรปกครองสวนทองถนในการสงเสรม บารงรกษาวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมตามกฎหมายวาดวยองคการบรหารสวนตาบลและกฎหมายวาดวยเทศบาล แตการบงคบใชกฎหมายโดยมเจตนารมณสงเสรมวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดม แตในการบงใชกฎหมายเพอสงเสรมวฒนธรรมชมชนทองถนนนถามองอยางผวเผนอาจจะเหนเปนการสงเสรมตามนโยบาย แตในการการลงมอปฏบตนนเปนการกระทาทมสวนทาลายวถชวตดงเดมของชมชน อาทเชนในเรองของการใชชวตของชาวแพรมแมนารนตอยางในอดตทกอตวขนมาจากการกระทาซงกนและกนอยางสมดลระหวางวฒนธรรมของชาวนาและสภาพแวดลอมทางธรรมชาตทมนาเปนปจจยสาคญ อกทงยงมลกษณะเฉพาะเปนเอกลกษณแตกตางจากภมทศนวฒนธรรมของชมชนบนบก เพราะเรอนสามารถเคลอนตวไดตามความเปลยนแปลงของนาในรอบป และการมชวตทสมพนธกบสายนาอยางแยกขาดไมได โดยกฎหมายไดเขามาจดระเบยบทาใหวถชวตดงเดมของชมชนดงเดม ทเคยปฏบตมาเปลยนแปลงไป

คาสาคญ: วฒนธรรม, ชมชน, กฎหมาย

1 อาจารยประจาคณะนตศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน 2 อาจารยประจาคณะนตศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน 3 อาจารยประจาคณะนตศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน 4 อาจารยประจาคณะนตศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน




ร e

Abstract The objective of this research is to study the legal problems that influence the promotion

of the local culture community in Sangkhlaburi district, which bring about changes in their inherited traditional way of life–the traditional culture that being transmitted their lifestyle from the past to the present. Each ethnic group has its own unique culture, so this affects the lifestyle diversity. In Thailand, there is a variety of ethnic groups. One of them is the Mon in Sangkhlaburi, Karnchanaburi province. Many ethnic groups who still maintain their way of life and culture become unique and traditional local communities, especially the Mon, which is a major cultural attraction of the province today. As regarding to the State law, Thailand has legislated and determined the role of the State at the international level through the constitutional law to guarantee the cultural rights of traditional local communities as well as the role of department of local administration, for promotion and maintenance the culture of traditional local communities in accordance with the sub-district administrative organization act and the municipal law. However, the intention of the law enforcement to promote the culture of traditional local community, on the face of it, this promotion is based upon the policy. Practically, it is a cause for an erosion of the traditional lifestyle in the community. For example, the raft community living on Runtee riverside since in the past, has been set up in harmony with the culture of raft people and the natural environment that the water is important factor. The uniqueness of the raft community differs from the cultural landscape of the land community by the water flow through the raft house’s movement dynamically. In addition, their lives are indispensably involved with the river flow. At present, the State law and order is making the traditional way of life of the community changed.

Keywords: Culture, community, Legal

บทนา

วฒนธรรมประเพณเปนเครองมอหนงทใชในการสบทอดรปแบบวถการดารงชวตจากครงอดตมาจนถงปจจบน ลกษณะเดนของวฒนธรรมของแตละชนชาตยอมมเอกลกษณเปนของตน การสงเสรมวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมเปนสงทชมชนไดรวมสรางสรรค สบทอด จนเปนวถของชมชนและจารตของชมชนจนเปนอตลกษณ ของชมชนทตางจากชมชนอน และไดกลายเปนทนวฒนธรรม ซงเปนทรพยสนทางปญญาทสงสมสบทอดกนมาและยงดารงอยเปนสงทสงคมเหนคณคาเปนทตองการ และสามารถนามาใชประโยชนได ปจจบนตามแผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 และฉบบท 11ประเทศไทยไดเนนใหแหลงทองเทยวเชงวฒนธรรมใหมบทบาททางเศรษฐกจเพมมาขนเรอย ๆภายใตสถานการณการเปลยนแปลงทสาคญ

ทงภายนอกและภายในประเทศทจะสงผลกระทบตอทศทางการพฒนาประเทศไทยในอนาคต โดยนาทนของประเทศทมศกยภาพมาใชประโยชนอยางบรณาการและเกอกลกน พรอมทงเสรมสรางใหแขงแกรงเพอเปนรากฐานการพฒนาประเทศทสาคญไดแก การเสรมสรางทนสงคม คอทนมนษย ทนสงคม ทนทางวฒนธรรม




ร e

ซงวฒนธรรมชมชนทองถนและวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมถอเปนสวนหนงของทนวฒนธรรมทสาคญ

ทรฐตองมบทบาทในการสงเสรมใหดารงอยอยางยงยน

รฐธรรมนญไทยไดมการรบรองและสงเสรมวฒนธรรมทองถนดงเดมของไทยโดยกาหนดบทบาทหนาท องคกรปกครองสวนทองถนและชมชนในการรกษาวฒนธรรมชมชนปรากฎตามรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.2550 สวนท 12 ไดรบรองสทธของบคคลซงรวมกนเปนชมชน ชมชนทองถน หรอชมชนทองถนดงเดม ยอมมสทธอนรกษหรอฟนฟจารตประเพณ ภมปญญาทองถน ศลปวฒนธรรมอนด ของทองถน และของชาตมสทธทจะมสวนรวมกบรฐ และชมชนในการอนรกษ บารงรกษา และการไดประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพ และสทธมสวนรวมในการบรหารกจการของ องคกรปกครองสวนทองถน โดยองคกรปกครองสวนทองถนตองจดใหมวธการทใหประชาชนมสวนรวมดงกลาวดวยรฐธรรมนญกาหนดหนาทองคกรปกครองสวนทองถนใหมอานาจหนาทบารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน มสทธทจะจดการศกษาอบรม และการฝกอาชพ ตามความเหมาะสม และความตองการภายในทองถนนน และเขาไปมสวนรวมในการจดการศกษาอบรมของรฐ โดยคานงถงความสอดคลองกบมาตรฐานและระบบการศกษาของชาต การจดการศกษาอบรมภายในทองถน องคกรปกครองสวนทองถนตองคานงถงการบารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถนดวย จงเปนหนาทรฐทตองมใหมการละเมดสทธดานวฒนธรรม ทเปนการเลอกปฏบต การกดกน การเหยยดหยาม คกคาม ระงบ หามหรอเปนอปสรรค มใหบคคลกลมสถาน ภาพ กลมชาตพนธ ชมชน องคกร และประเทศทจะฟนฟ ดารงรกษาไว ประยกตใช พฒนา และคมครอง ตลอดจนการแสดงตนอยางเปดเผย ซงอตลกษณทางวฒนธรรม และอนวฒนธรรมของกลมสถานภาพ กลมชาตพนธ ชมชน องคกร และประเทศอนเปน การกระทาโดยสมครใจ อาเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบร มกลมชาตพนธหลายหลายกลมทยงคงดารงวถชวต และวฒนธรรมของตนจนเปนเอกลกษณ และกลายมาเปนวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมโดยเฉพาะกลมชาตพนธมอญทเปนแหลงทองเทยงเชงวฒนธรรมทสาคญของจงหวดในปจจบน โดยมการจดงานประจาป และเกดขยายการลงทนดานทพกสาหรบนกทองเทยวอยางสง วฒนธรรมทโดดเดนคอวฒนธรรมชาวมอญ ทมการตงถนฐานทอยอาศย สถาปตยกรรม โบราณวตถ วถชาวมอญทงดานวฒนธรรมประเพณ และพธกรรมตางๆ ทเกยวของกบพทธศาสนา ยงมความเขมแขงในการอนรกษ คอคนในชมชนยงคงปฏบตประเพณหลกๆ เชนประเพณเปงสงกรานต ประเพณตกบาตรนาผง ประเพณทาบญกลางบาน คตความเชอทางศาสนา สวนวฒนธรรมการดาเนนชวต เชน ภาษา การแตงกาย การประกอบอาชพของคน ในชมชนมการอนรกษลดนอยลง เนองมาจากนโยบายการพฒนาประเทศ ไปสความเปนสากลทาใหรปแบบ การดาเนนชวตเปลยนไป หรอระบบ การศกษาแผนใหมทาใหมการใชภาษามอญ ในชวตประจาวนลดนอยลงไป อยางไรกตามชาวมอญยงคงมแนวทางในการอนรกษทางวฒนธรรมตนเองโดยมหนวยงานของรฐ ในระดบทองถนตางๆเขามาดาเนนการในสวนทเกยวของกบวฒนธรรมและการทองเทยวบางในลกษณะทแตกตางกนไป




ร e

วตถประสงคของการวจย 1.เพอศกษาหลกกฎหมายเกยวกบการสงเสรมวฒนธรรมของชมชนทองถนดงเดมในสวนท

เกยวของกบองคกรปกครองสวนทองถน

2. เพอศกษาปญหาและอปสรรคจากการบงคบใชกฎหมายขององคกรปกครองสวนทองถน ในการสงเสรมสทธทางวฒนธรรมของชมชนทองถนดงเดม

3.เพอเสนอแนวทางการสงเสรมวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมโดยอาศยกรอบกฎหมาย ในปจจบนทมอยโดยเฉพาะอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน

ขอบเขตของการวจย การวจยในครงนมขอบเขต 2 ดาน

1. ดานกฎหมายทเปนการวจยเชงเอกสาร (Documentary research) โดยจะศกษาหลกกฎหมาย ใน 2 สวนคอสวนทเกยวของกบวฒนธรรม และชมชน เชน กฎหมายเกยวกบวฒนธรรม กฎหมายเกยวกบชมชนทองถน และสวนโครงสรางอานาจหนาทหนวยงานทบงคบใชกฎหมายทมความสมพนธกบองคกรปกครองสวนทองถน เชน กฎหมายเกยวกบองคกรปกครองสวนทองถน กฎหมายเกยวกบการทองเทยวและกฎหมายเกยวกบการศกษา ฯ

2. ดานพนทศกษา มงศกษาขอมลพนฐานทวไปขององคกรปกครองสวนทองถน และสภาพปญหาการสงเสรมวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมโดยอาศยอานาจหนาทตามทกฎหมายรบรอง เฉพาะในเขตอาเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบร

วธการดาเนนการวจย จะเปนการวจยอาศยระเบยบวธวจยแบบผสมผสาน (Mixed Method Research) ทงเชงปรมาณ

(Quantitative Research) และเชงคณภาพ (Qualitative Research) เพอศกษาปญหาในทางกฎหมาย และทางปฏบตในการบงคบใชกฎหมายของเจาหนาทในองคกรปกครองสวนทองถนทงระดบผบรหารและผปฏบตการ โดยเครองมอทใชในการวจยคอ การสมภาษณโดยใชแบบสอบถาม ในสวนระดบผบรหา รใชการสมภาษณเจาะลกโดยไมใชแบบอบถาม( In–depth interviewing) การเกบรวบรวมขอมล จากการสงเกต และการสนทนากลม (focus group)

ผลการวจย การศกษาปญหากฎหมายทมอทธพลตอการสงเสรมวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมของ

องคกรปกครองสวนทองถน : กรณศกษาอาเภอ สงขละบร จงหวดกาญจนบรและการพฒนาการทองเทยว ในปจจบนกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาต โดยผวจยไดนาเสนอประเดนสาคญ 3 ประเดน คอ 1. กฎหมายทมอทธพลตอการสงเสรมวฒนธรรมชมชนทองถนดงเดมขององคกรปกครองสวนทองถน 2. ลกษณะการมสวนรวมของกลมมอญตอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตในอาเภอสงขละบรจงหวดกาญจนบร โดยแตละประเดนมสาระสาคญ

ดงนประเดนท 1 สภาพวฒนธรรมของกลมมอญกบการจดการการทองเทยวในอาเภอสงขละบรจงหวดกาญจนบร 1.1) สภาพแวดลอมทวไปและลกษณะทางวฒนธรรมของชมชนมอญ เภอสงขละบ ร




ร e

จงหวดกาญจนบรจากการศกษาขอมลทตยภมเกยวกบอาเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบรและชมชนมอญ ในอาเภอสงขละบร พบวา อาเภอสงขละบร หรอมกเรยกกนวา สงขละ เปนอาเภอหนงทอยในจงหวดกาญจนบร ซงมอาณาเขตตดกบประเทศพมาทางดานทศตะวนตกของประเทศไทยเปนพนทมความแตกตางทางวฒนธรรม ถง 3 สญชาต ไดแก ชนชาตกะเหรยง ชาวไทย และชาวมอญ อาเภอสงขละบรถอไดวาเปนพนททมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต เนองจากเปนพนททลอมรอบดวยภเขา ปาไม และสตวปาอกทงพนทสวนใหญยงเปนพนทอนรกษ ซงกคออทยานแหงชาตเขาแหลมทครอบคลมทองทอาเภอสงขละบรและอาเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร แตในอดตอาเภอสงขละบรเคยเปนพนททอดมสมบรณ ของทรพยากรธรรมชาตเปนอยางมากทงพชพรรณและสตวปา แตเมอมการสรางเขอนเขาแหลม เพอการกกเกบนาและใชในกระบวนการผลตไฟฟาของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย จงสงผลใหพนทปาไมบางสวนถกทาลายไป และเปนผลตอไปยงความลดนอยถอยลงของทรพยากรธรรมชาต ซงเคยมความอดมสมบรณ นอกจากนอาเภอสงขละบรยงเปนบรเวณทมลานาสามสายมาไหลบรรจบกน ไดแก หวยซองกะเลย หวยบคล และหวยรนต รวมเรยกวา สามประสบ ไหลมารวมกนเปนแมนาแควนอย กลมชนชาตมอญ (Mon) เปนชนกลมนอยทมความสบเนองทางประวตศาสตรกบสงคมไทยมาตงแตอดต ตามการจาแนกกลมชาตพนธตามการตงถนฐานในประเทศไทย (Department of SocialDevelopment and Welfare, 2016) พบวา กลมมอญเปนกลมชาตพนธทมการตงถนฐานบนทราบอพยพมาจากประเทศพมาตงแตสมยอยธยาตอนปลาย ซงกลมมอญทอาเภอสงขละบรเปนคนละกลมกบกลมมอญในพนทอนๆ ของภาคตะวนตกของประเทศไทย ซงจะเรยกวา “มอญไทย” สวนกลมมอญในอาเภอสงขละบรเปนชมชนชาวมอญทอพยพเขามาทางานทงทถกกฎหมายและผดกฎหมาย หรอทชาวกาญจนบรมกจะเรยกกนวา “มอญพมา” (Burutpat, S. et al., 2011) ภาษาทใชจะแตกตางจากกลมมอญอน ๆ คอใชภาษาสายโมนก (Monic) ซงเปนสายหนงในกลมภาษามอญ–เขมร (Mon-Khmer Family) ตระกลออสโตร–เอเชยตค (Austro–Asiatic) ทพบในกลมมอญทางฝงตะวนออกตดกบประเทศกม พชา (Renardand Singhanetra–Renard, 2015) สวนใหญมวถชวตทกลมกลนและคลายคลงกบคนไทยท ว ไป คอ ประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนหลก ไดแก ทานา รวมทงการหาของปา ปจจบนมการเปลยนแปลงวถชวตดงเดมไปตามวฒนธรรมของชมชนเมอง แตกยงคงความเปนเอกลกษณและวฒนธรรม

กระแสวฒนธรรมของทองถนอยบางในชวตประจาวน เชน อาหารการกน การแตงกาย และวฒนธรรมประเพณตางๆในวนสาคญการเขาถงหมบานมอญ อาเภอสงขละบร ในปจจบนสามารถเขาถงได 2 ทาง คอ ทางการเดนเทาจากสะพานไมขามแมนาซองกาเลยจากฝงบานวงกะหรอฝงไทย ซงเปนเสนทางเชอมตออาเภอสงขละบรไปยงฝงหมบานมอญ และอกเสนทางหนงคอ การเดนทางออมเสนทางหลวงสายหลกทมงหนาไปยงบานหวยมาลยและบานเวยคะต แลวแยกมาทางซายเขาสหมบานมอญ ซงเปนถนนทนกทองเทยวสวนมากใชเพอมาสกการะเจดยพทธคยา และหลวงพออตตมะ ลกษณะบานเรอนและการตงถนฐานของกลมมอญ เปนลกษณะบานเรอนไมหลงใหญ บางบานมการตดตงสายไฟฟาระโยงระยาง มการตดตงจานดาวเทยมหรอเครองทานาอน ซงไดรบวฒนธรรมและเกดการเปลยนแปลงจากอทธพลของชมชนเมอง สวนพนทรมนาบรเวณเขอนเขาแหลม เดมมบานเรอนทสรางดวยไมไผและหลงคามงแฝก ของชมชนมอญ (Thabsakul, 2003) แตปจจบนมการเปลยนแปลงพนทแพรมนาเพออย อาศยเปนแพเพอรองรบการทองเทยว ซงพฒนาจากการสรางทอยอาศยแบบชวคราวเปนแบบถาวรและมสงอาความสะดวก




ร e

ททนสมยมากขน ลกษณะแพรมนาทสรางดวยไมไผ และแพรมนาทพฒนาขนในปจจบนวถชวต และการประกอบอาชพ ชาวมอญในอดตตงแตสมยยงไมสรางเขอนเขาแหลม ถอไดวาชมชนมอญมวถชวตทยงอาศยเกอกลทรพยากรธรรมชาตในทองถนเปนหลก อาชพหลก คอ การทาการเกษตรและการเกบหาของปา รวมไปถงการรบจางตางๆ แตเมอเวลาผานไป เมอสรางเขอนเขาแหลมเสรจกเขาสในยคของการพฒนา สงอานวยความสะดวกและเทคโนโลยตางๆ ตลอดจนมการพฒนาในแงของการทองเทยวมากขน สงผลใหปจจบนอาชพของชมชนชาวมอญสงขละบรทเกดขนนอกเหนอจากการดารงชพแบบเกษตรกรรมตามเดม คอ การคาขายโดยเฉพาะของทระลกและการคาขายของภายในหมบานนอกจากนยงมอาชพทเกยวของกบการทองเทยวเพมขนมา คอ ธรกจทพกแบบโฮมสเตย (Homestay) และการรบจางขบเรอโดยสารแกนกทองเทยวอาหารทองถน เนองจากอาเภอสงขละบรเปนบรเวณทมลานาสายมาบรรจบกนดงกลาวจงสงผลใหวตถดบหลกในการประกอบอาหารทองถน คอ อาหารจาพวกปลาแมนาตางๆ นอกจากนยงมการเกบหาของปามาใชเพอปรงอาหารรบประทานดวย เชน ผกหวานปา ลกมะตาด ยอดหวาย เหดโคนผกกด เปนตน สวนเครองเทศหรอของแหงทนามาใชปรงรสชาตอาหารจะมวตถดบททาใหแตกตางจากอาหารไทย คอ มการนาเอาเครองเทศจากฝงพมามาใชในการประกอบอาหาร อาหารทองถนทพบมากคอ ขนมจนนายาหยวก (หยวกกลวย) แกงฮงเล ผดกระเจยบ เปนตน

กระแสวฒนธรรมการแตงกาย ทงชายและหญงจะนงผา โดยหญงชาวมอญนยมนงผาซน สวนชายนยมนงโสรงแตมกพบในกลมผสงอาย นอกจากมงานเทศกาลหรองานประเพณตางๆ หญงชายมอญทกวนจงจะแตงกายตามธรรมเนยมประเพณ (Tabwiset, 2009) ซงในปจจบนผาซนของชาวมอญทอาเภอสงขละบรกลายเปนหนงในสนคาทระลกของชมชนชาวมอญทไดรบความนยมจากนกทองเทยวอยางมาก นอกจากนยงนยมทาแปงทานาคา ซงมลกษณะเปนผงสเหลอง ผลตจากเปลอก ของตนทานาคาหรอกาซานา (LicodiaAcidissima) บนใบหนาพรอมตกแตงลวดลายตางๆ แตแทจรงแลว ชาวพมาและชาวมอญนยมพอกแปงทานาคาเพอปกปองความรอนจากแดดอนรอนแรงระหวางวน ผาซนทขายในชมชนมอญสงขละบร และสาวมอญททาแปงทานาคาบนใบหนา ประเพณ และวฒนธรรมของชาวมอญ ถอเปนเอกลกษณทโดดเดน และเปนสงสาคญททาใหนกทองเทยวใหความสนใจในการมาเยอนบานมอญสงขละ อาท การชมวถชวต และการทาบญตกบาตรบรเวณสะพานมอญ ซงในอดตนนชาวมอญจะใสแตขาวในบาตรพระ สวนของกบขาวนนจะนาไปถวายทวดเปนกศโลบาย เพอใหคนเขาวดไปฟงเทศนฟงธรรม (Tabwiset, 2009) ในปจจบนจงพบเหนธรกจทเกยวกบระบบพทธพาณชยแตรายไดเขาสชาวบานเอง คอ การขายดอกไมบชาพระ และเครองตกบาตรตางๆ บรเวณสะพานมอญ

1.2) การจดการการทองเทยวในอาเภอสงขละบร ในปจจบนเมอมการสงเสรมการทองเทยวทอาเภอสงขละบร โดยอาศยเอกลกษณทางวฒนธรรมของชมชนมอญเปนจดขายทางการตลาดจงดงดดใหเกดธรกจการทองเทยวเพมมากขน โดยเฉพาะอยางยงกจกรรมการตกบาตรตามวถชวตของชาวมอญ ทสะพานมอญกลายเปนกจกรรมตองหามพลาดในการมาเยอนอาเภอสงขละบรของนกทองเทยว ซงสอดคลองกบงานวจยของ Meesomklin et al. (2015) ทกลาวถงวา หลงจากเหตการณสะพานมอญพงทลายไปเมอป พ.ศ. 2556 เปนผลใหนกทองเทยวเกดความรสกหวนอาลย (Nostalgia) ของกลมทเคยไปเยอนอาเภอสงขละบร และเปนทใหความสนใจแกผทไมเคยไปเยอน จงเปนปจจยสาาคญทสนบสนนใหเกดการทองเทยวและทาใหอาเภอสงขละบรเปนทสนใจแกประชาชนทวไปมากขน รปแบบการทองเทยว




ร e

ทปรากฏในอาเภอสงขละบร ปจจบนแหลงทองเทยวทเกยวกบวถชวตและวฒนธรรมของชนชาตมอญทสาคญประกอบดวย 1) สะพานมอญ 2) วดวงกวเวการาม 3) เจดยพทธคยา 4) เมองบาดาล และ 5) ดานเจดยสามองค ซงจากแหลงทองเทยวสาคญดงทกลาวมานสะทอนถงประเภทของการทองเทยวของอาเภอสงขละบร คอ เปนการทองเทยวเชงวฒนธรรม เรยนรประวตศาสตรและวถชวตกระแสวฒนธรรมวฒนธรรมทองถน สวนบรการดานทพก พบวาอาเภอสงขละบร มทพกใหบรการตงแตระดบโฮมสเตยทพกอาศยกบชาวบานไปจนถงรสอรทและโรงแรมระดบ 3 ดาวทมสงอานวยความสะดวกครบครนลกษณะการทองเทยวโดยชมชนของอาเภอสงขละบร พบวา ในปจจบนดานการประกอบการธรกจทองเทยว ผทเปนเจาของธรกจทองเทยว หรอเปนผดาเนนการจดการการทองเทยวสวนมากยงคงเปนคนเชอชาตไทย อาจพบชาวมอญบางกลมทอาศยอยในพนทเปนเวลามากกวา 20 ป ทเปนเจาของกจการโฮมสเตย แตทสามารถพบเหนไดทวไปคอ การรบจางขบเรอโดยสารทพบทงชาวไทยและชาวมอญหากพจารณาโดยรวมพบวา ระดบการมสวนรวมของชมชนทมผลตอการทองเทยวโดยชมชนอยในระดบมาก เนองจากชมชนทองถนยงคงเปนผประกอบการธรกจการทองเทยวดวยตนเอง ยกเวนทพกและบรการใหม ทเพงเปดใหบรการ พบวา เปนผประกอบการจากภายนอกทเขามาลงทนใหบรการการทองเทยวทอาเภอสงขละบรนอกจากนในดานการผลตสนคาและผลตภณฑทางการทองเทยว ตลอดจนสนคาทระลกพบวา การมสวนรวม ของกลมมอญพลดถนทอาเภอสงขละบรอยในระดบมาก ซงสามารถพบไดจากสนคาทระลก ไดแก ผาซน แปงทาหนาทานาคา และเครองประดบตางๆ รวมถงอาหารทองถนตางๆ ทมความเปนเอกลกษณ ของชาวมอญอยางมาก ทาใหเปนทรจกของนกทองเทยวและเปนจดเดนทใชเปนสนคาทางการตลาดของการทองเทยวทอาเภอสงขละบรกลมชนชาตมอญในอาเภอสงขละบรในปจจบน พบวา ชาวมอญทอยในพนทประกอบอาชพหลกคอ รบจาง เปดรานจาหนายของทระลก ทาประมงขนาดเลกภายในเขอนเขาแหลม ซงแตกตางกบกลมกะเหรยงซงเปนกลมทเขามาอยอาศยในประเทศไทยกอนชาวมอญ และมสทธในการจบจองทดนจะมความสามารถในการคาขายและมชองทางทามาหากนมากกวากลมมอญ อกทงในปจจบน ชาวมอญสวนใหญถอจดอยกลมทถอบตรสชมพ (หมายถงผลภยการสรบจากประเทศ พมาเขามาอยในไทย กอนวนท 9 มนาคม 2519) และบางสวนถกจาแนกวาเปนผหลบหนเขาเมองสญชาตพมาและไดรบบตรสสม ซงหมายถงไดรบสทธตางๆ นอยกวากลมผถอบตรสชมพ ในขณะทกลมชนชาตมอญถกจากดสทธในการทางาน หรอประกอบอาชพแตอยางไรกตามวฒนธรรมและเอกลกษณทางวถชวตของชาวมอญกลบกลายเปนจดขายทางการตลาดทมคณคายงตอมรดกทางวฒนธรรม ดงนนการพฒนาการทองเทยวโดยชมชนมอญ เปนไปไดยากยงในฐานะผดาเนนการจดการการทองเทยว เนองจากความไมแนนอนในการดารงชวตและการไรสทธขนพนฐานในการประกอบอาชพ

ประเดนท 2 ลกษณะการมสวนรวมของกลมมอญตอการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ในอาเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบร 2.1) ปญหาหลกในการมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ของกลมชาวมอญพบวา : 2.1.1 สบเนองจากการขยายตวอยางรวดเรวของชาวมอญพลดถนทงจากอพยพ จากพมาอยางตอเนอง และการเกดมอญรนใหมจากครอบครวเดมทตงรกรากในประเทศไทย อกทงยงมปญหาทเกดจากการขาดความรในการคมกาเนด เปนผลใหชมชนมอญพลดถนขยายตวกลายเปนชมชนขนาดใหญ ซงปญหาเหลานทาใหเกดการรกลาเขตพนทปาไมเพอขยายครอบครวและสรางทอยอาศย หรอการตงถนฐานอยางผดกฎหมายในปจจบน กระแสวฒนธรรม 2.1.2 การไมเขาใจภาษา และความแตกตางทางวฒนธรรม




ร e

ของคนไทยกบชาวมอญ เปนเหตผลหนงซงทาใหกลมชาวมอญไมสามารถรบรถงขาวสารในการจดการดานทรพยากรตางๆ และขาดความเขาใจในคณคาและความตระหนกถงการอนรกษทรพยากรธรรมชาตของไทยอยางยงยน 2.1.3 ดงทกลาวมาขางตนในเรองของสทธในการดารงชวต ดงนน บทบาทในดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตของกลมมอญยงไมคอยมความเดนชด และโอกาสในการมสวนรวมในการจดการหรอการอนรกษทรพยากรตางๆในอาเภอสงขละบรของกลมมอญอยในระดบนอยมาก เนองจากวถชวตของ ชาวมอญสวนใหญเปนไปดารงชวตเพอการเลยงชพ มใชเพอการหาผลประโยชนหรอการทากาไรเพอเปนธรกจ 2.1.4 ในอดตกลมชาตพนธทเขามาในประเทศไทยกอน คอ กลมกะเหรยง บทบาทและการมสวนรวม รวมถงสทธในการครอบครองทดนจงกระจายเฉพาะในกลมกะเหรยงเปนสวนใหญ แตอยางไรกตาม กลมกะเหรยงและกลมมอญกสามารถอยรวมกนไดโดยสนตสข หากแตวาลกษณะผลประโยชนและสทธการดารงชวตยงมความแตกตางกนอยางชดเจน

2.2) ลกษณะการมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตทพบในปจจบน พบวา ในลกษณะการรวมกลมชมชนอนรกษ ชาวมอญยงไมคอยมสวนในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตโดยตรง หรอเปนสวนหนงสมาชกกลม เชน ชมชนพทกษปา แตอาจมสวนรวมในลกษณะของเปนกลมแรงงาน หรอกลมรบจางในการดแล หรอบารงรกษาทรพยากรธรรมชาตตางๆ นอกจากนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตของชาวมอญ จะปรากฏผานขนบธรรมเนยมประเพณของชาตพนธไดแก ประเพณรดนาตนโพธ กลาวคอชาวมอญสงขละบร จะนานามารดเฉพาะตนโพธของวดวงกวเวการามเทานน เนองจากหลวงพออตตมะไดนากลาโพธ มาจากประเทศศรลงกา ซงเปนการแสดงถงความเชอและความศรทธาตอความศกดสทธของตนโพธ และเปนความเชอทางศาสนาของกลมชาวมอญททาใหมการอนรกษตนไม อนถอเปนสงศกดสทธและเปนทพงทางใจของกลมชาวมอญ ททาในวนสาคญทางศาสนา อกทงยงมลกษณะของการอนรกษทรพยากรโดยเฉพาะสตวนาและทรพยากรนา ดวยลกษณะการเลยงชพของชาวมอญทประกอบอาชพในการทาประมงขนาดเลกเปนหลก ดงนน ความผกพนระหวางวถชวตของกลมมอญกบแมนา จงมความสาคญอยางมากชาวมอญจงมความรกและตระหนกถงความสาคญของแหลงนาแหลงชวต ซงกคอ แมนาซองกะเลย ทหลอเลยงชวตมาเปนเวลานานจากรนสรน

สรปผลการวจย การคมครองภมปญญาทองถนภายใตความตกลงระหวางประเทศลกษณะของภมปญญาทองถน

มความหลากหลายสมพนธกบทรพยากรธรรมชาตและวถชวตของมนษย เชน องคความรจากการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต ความหลากหลายทางชวภาพ พนธพช อาหาร การรกษาโรคภาษา ศลปวฒนธรรม เปนตน ทาใหการคมครอง ภมปญญาทองถนไมมความชดเจน ประกอบกบ แนวคดทแตกตางกนระหวางกลมประเทศซงเปนเจาของสทธในภมปญญาทองถนทตองการหวงแหนไมใหสทธในภมปญญาทองถนถกถอครองหรอผกขาดกบกลมประเทศท พฒนาแลวซงตองการเขาถงทรพยากรธรรมชาต และภมปญญาทองถนโดยอางวาเปนมรดกรวมกนของมวลมนษยชาตททกคนสามารถเขาถงได โดยปราศจากการหวงกน จงเกดกระแสเรยกรองจากกลมประเทศกาลงพฒนาซงสวนมากจะเปนผเสยหายการถกละเมดทรพยากรธรรมชาตและสทธในภมปญญาทองถนจนในทสดจงเกดความตกลงระหวางประเทศในการคมครองทมความเกยวของกบภมปญญาทองถนขน ซงสรปไดดงน




ร e

1.การคมครองภายใตอนสญญาความหลากหลายทางชวภาพ (Convention onBiological Diversity : CBD) กลาวคออนสญญาวาดวยความหลากหลายทางชวภาพถกจดตงขนมาโดยมวตถประสงคหลก 3 ประการ คอ 1) เพอการอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ 2) เพอใหมการใชประโยชนจากสงตางๆ ทเปนองคประกอบของความหลากหลายทางชวภาพอยางยงยน 3) เพอการแบงปนผลประโยชน (Share benefit) จากการใชความหลากหลายทางชวภาพอยางเปนธรรมและเทาเทยม ( Fair and equitable) ทงน หลกเกณฑทเกยวของกบการคมครองภมปญญาทองถนภายใตอนสญญาดงกลาว คอ การทจะเขาถงและใชประโยชนจากภมปญญาทองถนจะตองมการแบงปนผลประโยชนทเกดจากการนาภมปญญาทองถน ไปใชประโยชนอยางเปนธรรมและเทาเทยมใหกบประเทศผเปนเจาของภมปญญาทองถนหรอผถอครอง ภมปญญาทองถน และการทจะเขาถงและใชประโยชนจากภมปญญาทองถนหรอแหลงทรพยากรตองไดรบความยนยอมจากประเทศผเปนเจาของภมปญญาทองถนหรอทรพยากรเสยกอน

2.พธสารนาโงยาวาดวยการเขาถงและแบงปนผลประโยชนจากทรพยากรพนธกรรมอยางเทาเทยมและยตธรรม (NagoyaProtocol on Access to GeneticResources and the Fair andEquitable Sharing of BenefitsArising from their Utilization to theConvention on Biological Diversity)ไดรบการพฒนาขนบนพนฐานแนวคดทวาประเทศมสทธอธปไตยในทรพยากรธรรมชาตทอยในขอบเขตอานาจของตน ดงนน การเขาถงทรพยากรพนธกรรมในประเทศใดจงตองไดรบอนญาตตามกฎหมายภายในประเทศนน ๆและเมอไดรบอนญาตแลวจะตองมการเจรจาตอรองเพอทาขอตกลงในการแบงปนผลประโยชนทเกดขนจากการใชรวมกน โดยผลประโยชนทแบงปนเปนได ทงผลประโยชนทเปนตวเงน เชน คาธรรมเนยม คาสทธ เงนทนการวจย และผลประโยชนทไมเปนตวเงนเชน การทาวจยรวม

3. การคมครองภมปญญาทองถนโดยองคการอาหารและการเกษตรแหงสหประชาชาตองคกรระหวางประเทศอกองคหนงทใหความสาคญกบการคมครองภมปญญาทองถนกคอองคการอาหาร และการเกษตรแหงสหประชาชาต (Food and Agriculture Organization: FAO)โดยในป ค.ศ. 1993 เอฟเอโอไดจดทาขอถอปฏบตนานาชาตวาดวยทรยยาก ร พนธกรรม (International Undertaking on PlantGenetic Resources for FoodandAgriculture) ขน โดยมหลกการใหค มครองสทธของเกษตรกร (Farmers’ Rights) และกลมชนพนเมองทมความเกยวของกบทรพยากรพนธกรรมพชสาหรบอาหารและการเกษตร (Article 9,International Undertaking on PlantGenetic Resources for Food andAgriculture) ซงถอวาเปนสวนสนบสนนใหมการคมครองภมปญญาทองถนเชนกน แตเนองจากขอถอปฏบตนไมมผลบงคบทางกฎหมาย จงทาใหการคมครองสทธของเกษตรกรไมมผลอยางจรงจงเอฟเอโอจงเรมตนรางสนธสญญาระหวางประเทศทมผลบงคบตามกฎหมาย โดยพยายามาใหสอดคลองกบหลกการของอนสญญาวาดวยความหลากหลายทางชวภาพ การคมครองภมปญญาทองถนจงเปนหวขอทถกหยบยกขนมาภายใตกรอบของสทธของเกษตรกรดวย ซงในทสดเอฟเอโอกประสบความสาเรจในการรางสนธสญญาระหวางประเทศวาดวยทรพยากรพนธกรรมพชสาหรบอาหารและการเกษตร โดยมบทบญญตเกยวกบภมปญญาทองถนโดยตรงในมาตรา 9.2(a) ซงกาหนดใหประเทศสมาชกตองมมาตรการในการคมครอง ภมปญญาทองถนทเกยวของกบทรพยากรพนธกรรมพชสาหรบอาหารและการเกษตร

4. ความคมครองศลปะพนบาน และมรดกทางวฒนธรรมจากแนวทางการคมครองศลปะพนบานตามอนสญญากรงเบอรนทไมประสบความสาเรจเทาใดนก ตอมาในป ค.ศ. 1976 องคการทรพยสนทาง




ร e

ปญญา โลกร วมกบองค การการศกษาวทยาศาตร และวฒนธรรมแห งสหประชาชาต (United NationsEducational, Scientific and Cultural Organization, UNESCO) ไดรวมกนจดการประชมระดบผเชยวชาญขนทเมองตนสเพอพจารณาแนวทางทเหมาะสมสาหรบประเทศกาลงพฒนาในการยกรางกฎหมายลขสทธ โดยมการนาเอาประเดนการคมครองศลปะพนบานขนมาพจารณาดวย และในทสดทประชมไดจดทากฎหมายแมแบบวาดวยลขสทธสาหรบประเทศกาลงพฒนา (Tunis Model Law on Copyrightfor Developing Countries อยางไรกตาม ภายหลงจากการสรางระบบกฎหมายเพอคมครองศลปะวฒนธรรมพนบานไมประสบความสาเรจเทาทควร องคการทรพยสนทางปญญาโลกจงไดแตงตงคณะกรรมาธการวาดวยทรพยสนทางปญญาและทรพยากรพนธกรรม ภมปญญาทองถนและศลปะพนบาน (The WIPO Intergovernmental Committee on Intellectual Property andGenetic Resources, Traditional Knowledgeand Folklore) เพอขยายความคมครองไปถงภมปญญาทองถนทกประเภท และวางหลกการปฏบตระหวางระบบทรพยสนทางปญญากบผลประโยชนของผปฏบตและผดแลรกษาวฒนธรรม

5. การพฒนากฎหมายคมครองภมปญญาทองถนโดยเฉพาะ เพราะในปจจบนประเทศยงไมมกฎหมายเฉพาะสาหรบการคมครองภมปญญาทองถนโดยตรงจะมแตเพยงพระราชบญญตค มครองและสงเสรมภมปญญาการแพทยแผนไทยพ.ศ. 2542 เทานนทใหการคมครองภมปญญาทางดานการแพทยโบราณ จงเหนควรใหมการตรากฎหมายเฉพาะเพอคมครองภมปญญาทองถนทนอกเหนอจากภมปญญาทางการแพทย คอ พระราชบญญตคมครองและสงเสรมภมปญญาทองถน พ.ศ. .... โดยสาระสาคญดงน

5.1 การคมครองตามกฎหมายภมปญญาทองถน ควรกาหนดไวเพยงสองประเภท คอ

1) องคความรของชมชนทองถน (Traditional Knowledge) และ 2) การแสดงออกซงศลปวฒนธรรมพนบาน (Expression of Folklore) สวน

การคมครองทรพยากรชวภาพนนไมควรกาหนดลงไปในการคมครองภมปญญาทองถน เพราะมกฎหมายทเกยวของกบความปลอดภยทางชวภาพ และกฎหมายทเกยวของกบการเขาถงและแบงปนผลประโยชนทรพยากรรองรบอยแลว

5.2 กาหนดผมสทธไดรบการคมครองเพอใหสอดรบกบหลกการสทธชมชน ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2550 มาตรา 66 เชน ผมสทธไดรบการคมครองควรเปนชมชนโดยการกาหนดขอบเขตของคาวา“ชมชน”ใหชดเจน

6. การปรบปรงแกไขระบบกฎหมายทรพยสนทางปญญาของไทย เพอปดโอกาสการนาเอา ภมปญญาทองถนหรอศลปวฒนธรรมพนบานมาขอรบควาคมครองสทธในทรพยสนทางปญญาโดยเฉพาะอยางยงกฎหมายสทธบตรควรมการปรบปรงระเบยบหรอขนตอนการพจารณาออกสทธบตร โดยอาจกาหนดขอยกเวนการออกสทธบตรแกภมปญญาทองถนหรอองคความรทเปนภมปญญาทองถนโดยตรง ทงนเพอปองกนการนาเอาภมปญญาทองถนไปใชประโยชนโดยมชอบ จงควรกาหนดขนตอน ใหผยนคาขอสทธบตรมหนาทตองแจงแหลงทมาขององคความรหรอภมปญญาทองถนอนเกยวกบการประดษฐซงมาขอรบความคมครองทงหมด รวมถงใหเพมบทบญญตการเพกถอนการออกสทธบตรได




ร e

หากในภายหลงพบวาการประดษฐทมาขอรบความคมครองนนมการเขาถงภมปญญาทองถนโดยมชอบ หรอขอถอสทธทมความซบซอนกบองคความรของชมชนทองถน เปนตน เอกสารอางอง ธนโรจน หลอธนะไพศาล. (2554). การคมครองสทธผรบบรการทางการแพทย.

วารสารกระบวนการยตธรรม. ปท 4 ฉบบท 2 (เมษายน-มถนายน). มาโรจน ขจรไพศาล. (2555). การฟองคดความเสยหายจากบรการทางการแพทยของอเมรกา.

วารสารกฎหมาย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 5 ฉบบท9. (มกราคม-มถนายน) มาโรจน ขจรไพศาล. (2555). การฟองคดความเสยหายจากบรการทางการแพทยของฝรงเศส.

วารสารกระบวนการยตธรรม. ปท 5 ฉบบท 2. พฤษภาคม-สงหาคม).




ร e

ลกษณะธรกจครอบครวทยงยนกรณศกษาบรษททจดทะเบยน ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

Characteristics of Sustainable Family Business: A Case of Registered Companies in SET

ปานรพร บญเมฆ1 ชาญชย บญชาพฒนศกดา2

บทคดยอ

วจยนศกษาปจจยและองคประกอบทม อทธพลตอความสาเรจในการดาเนนธรกจครอบครวไทย และศ กษาค ณล กษณะของธรก จครอบคร วท ม ความย งย นเป นการว จ ย เช งคณภาพ (qualitative research) ใชการสมภาษณเชงลก (in-depth interview) ในการเกบรวบรวมขอมลจากเจาของ หรอ ผบรหาร หรอผทไดรบมอบหมาย จากเจาของ ของบรษทธรกจครอบครวทเปนบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ผลการวจย พบวา ความเปนหนงเดยว สภาครอบครว ธรรมนญครอบครว การใชมออาชพทเปนบคคลภายนอกเขารวมงาน ความเปนสากลของธรกจ (มธรกรรมทางธรกจกบตางประเทศ) หลกธรรมาภบาลในธรกจ และสมพนธภาพทดกบภาคสวนทเกยวของ เปนปจจย และองคประกอบสาคญทมอทธพลตอความสาเรจในการประกอบธรกจตลอดทงความยงยนของธรกจครอบครวของไทย สวนดานคณลกษณะของธรกจครอบครวทประสบผลสาเรจในการประกอบธรกจและมความยงยน ผลการวจยพบวาธรกจครอบครวทประสบความสาเรจและมความยงยนทท าการศกษาในครงนมการประยกตใชหลกการบรหารจดการ ตามหลกธรรมาภบาล ไมเนนการใชเงนทนจากสถาบนการเงนในการดาเนนธรกจ มกระบวนการในการคดเลอกทายาทผสบทอดธรกจ ทชดเจน มการฝกอบรมทายาทใหเกดการซมซบวฒนธรรมและคานยมขององคการทเปนธรกจของครอบครว สนบสนนใหทายาทเรมทางานภายในหรอภายนอกธรกจของครอบครว มการมอบหมายใหผทจะรบสบทอดธรกจเรมทางานในองคการเรมตงแตตาแหนงขนตนกอนเขารบตาแหนงในระดบสงเพอใหเกดการยอมรบในหมพนกงาน

คาสาคญ: คณลกษณะ ความยงยน ธรกจครอบครว

Abstract This research studied factors and elements influencing the successful in doing business of

Thai family business and studied characteristics of sustained family business. The research was qualitative research design employed an in-depth interview to collect data from owners, executives, or representatives from owners of family businesses which registered in the Stock Exchanges of Thailand. The results from this study found that unity, family council, family regulations, employing external professionals, devoting good governance in business, and keeping good relationships with related parties were importance factors and elements which influenced the success in doing business and business sustainable of Thai family business. Regarding to the characteristics of success and sustained family business, the results revealed that the successful and sustained family business participated in this study applied corporate governance in their management practices. They focused on a judge and transparent procedure in selecting process of the family business’ successor. The successors were encouraged to have trainings aiming to

1 หลกสตรบรหารธรกจดษฎบณฑต มหาวทยาลยชนวตร 2 ผชวยศาสตราจารย ดร. หลกสตรบรหารธรกจดษฎบณฑต มหาวทยาลยชนวตร




ร e

absorb corporate’s culture and values of the family business. The successors were supported to learn about business from internal and external, and later, were authorized to manage to business starting from a low rank position before appointing to higher positions aiming to enlarge acceptance by employees.

Keywords: characteristics, family business, sustainable

บทนา แลงค (Lank, 1994) พบวาธรกจครอบครว (family business) เปนหนวยหนงในสงคมธรกจ ทมบทบาทสาคญอยางมากในระบบเศรษฐกจของนานาประเทศแทบทงสน และเปนรากฐาน ของธรกจขนาดใหญทวโลกธรกจรอยละ 75 ถงรอยละ 90 ของธรกจทวโลกเปนธรกจครอบครว จากการเปดเผยของกระทรวงอตสาหกรรม พบวาจานวนวสาหกจในประเทศไทย มากกวารอยละ 80 จดวาเปนธรกจครอบครว ซงไดประกอบธรกจทหลากหลายและมการกระจายตวอยในทกกลมอตสาหกรรมหรอธรกจ (กระทรวงอตสาหกรรม, 2559) นอกจากน ธรนนท ศรหงส (2556) เปดเผยวา ความแขงแกรงของธรกจครอบครว เปนกลไกสาคญในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศไทย โดยธรกจครอบครวในประเทศไทยมมลคาธรกจรวมประมาณ 28 ลานลานบาท จากมลคาธรกจรวมของประเทศทงหมด 39 ลานลานบาท หรอคดเปนรอยละ 72 ของระบบเศรษฐกจของประเทศ หากนบเฉพาะจานวนบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยท เปนธรกจครอบครว หรอควบคมกจการโดยบคคล ในครอบครว เปนจานวนมาก โดยธรกจครอบครวหลายแหงมอตราการเตบโตสงถงรอยละ 18 ตอป และเปนแหลงจางงานไดมากถง 13 ลานคน อยางไรกตามผลวจยของ โพสอรส (Poutziouris, 2000) พบวาธรกจครอบครวประมาณรอยละ 30 เทานนทสามารถสงตอธรกจจากรนแรกผกอตงไปสทายาทรนทสอง และอกประมาณรอยละ 30 จากรนทสองไปสรนตอไป มปจจยหลายดานทสงผลกระทบตอความยงยน ของธรกจครอบครวทาใหเกดการเปลยนแปลงทงจากปจจยภายในธรกจครอบครวเอง ดานครอบครว ชองวางระหวางวย ความขดแยงระหวางสมาชกในครอบครว ดานความเปนเจาของ อานาจการตดสนใจ ภาวะผนา ดานธรกจ โครงสรางการบรหารจดการ และปจจยภายนอก ทงการเปลยนแปลงทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคมทมวธการดารงชวตทเปลยนแปลงไป มเทคโนโลยและนวตกรรมใหมๆอยางรวดเรว ดงนนธรกจครอบครวจาเปนอยางยงทจะตองมการคนหาวธหรอรปแบบเพอทาใหธรกจครอบครวสามารถอยไดอยางยงยน

ความสาคญของปญหา แมวาธรกจครอบครวจะมความสาคญตอการดาเนนระบบเศรษฐกจของทกๆประเทศ รวมทงประเทศไทย

แตภายในกจการของธรกจครอบครงเองกลบมปญหาในการทาใหธรกจอยรอดและมความยงยน ในประเทศไทย เอกชย อภศกดกล (2554) กลาวถงอตราการอยรอดของธรกจครอบครวมเพยงรอยละ 30 เทานนทรอดไปถงรนทสอง ขณะทมรอยละ 12 ทรอดไปถงรนท 3 และเพยงรอยละ 3 เทานนทรอด ไปถงรนท 4 ในเรองน อาพล นววงศเสถยร (2551) ไดศกษาถงปจจยทมอทธพลตอความยงยนของธรกจครอบครวซงประกอบดวย ภาวะผนาในธรกจครอบครว การจดการเชงกลยทธ วฒนธรรมครอบครว ความไดเปรยบในการแขงขนของธรกจครอบครว คณะกรรมการบรหารและคณะกรรมครอบครว




ร e

ผวจยเหนวามปจจยอนๆ คอ การสรางความสมพนธกบลกคา ความเปนสากล ความเปนหนงเดยว ความเปนมออาชพ ธรรมาภบาล นาจะมอทธพลตอความยงยนของธรกจครอบครวมากเชนกน วจยนจงไดนาปจจยทกลาวขางตนมาเปนตวแปรในการศกษาครงน โดยผวจยเหนความจาเปนในการศกษาปจจยทมผลตอความสาเรจในการดารงรกษาธรกจครอบครวใหมความยงยน เพราะธรกจครอบครวเปนแหลงจางแรงงานพนฐาน และเปนแหลงสาคญในการสรางผลผลตมวลรวมประชาชาตของประเทศไทย ผลทไดจากการศกษาในครงนจะสามารถนาไปใชใหเปนประโยชนแกผทเกยวของกบธรกจครอบครว ตลอดทงหนวยงานภาครฐและเอกชนตอไป

คาถามการวจย 1. ปจจยหรอองคประกอบอะไรบางทมอทธพลตอความสาเรจและความยงยนของธรกจ

ครอบครวในประเทศไทย 2. ธรกจครอบครวทมความยงยนมคณลกษณะเปนอยางไร

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาปจจยทมผลตอความสาเรจในการดารงรกษาธรกจครอบครวไทยใหดาเนนธรกจ

ไดอยางยงยน 2. เพอศกษาคณลกษณะธรกจครอบครวไทยทประสบความสาเรจและมความยงยน

ทบทวนวรรณกรรม กตพงศ อรพฒนพงศ (2554) พบวาธรกจครอบครวถอวาเปนพนฐานของธรกจขนาดกลางและ

ขนาดยอม (SMEs) ทมสมาชกในครอบครวใดครอบครวคนหนงเปนผสรางขนเรยกวา ผกอตงกจการ จากนนธรกจขนาดกลาง และขนาดยอมคอยๆ พฒนาเจรญเตบโตจนกลายเปนธรกจครอบครวขนาดใหญ ในปจจบนจนหลายบรษทไดจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยหรอจดทะเบยน ในตางประเทศ อาท กลมบรษทสหพฒน กลมเจรญโภคภณฑ กลมธรกจในตระกลโสภณพานช กลมตระกลลาซา ธรนนท ศรหงส (2558) พบวาธรกจรายใหญในประเทศไทยมสดสวนทเปนธรกจครอบครวสงถงรอยละ 50 หรอประมาณ 7,500 บรษท ธรกจขนาดกลางมสดสวนสงถงรอยละ 60 โดยปจจบนธรกจครอบครวไทย มมลคาสงประมาณ 17 ลานลานบาท เคนยอนและวารด (Kenyon-Rouvinez & Ward, 2005) พบวาธรกจครอบครวประกอบดวยระบบอยางนอย 2 ระบบ คอ ระบบครอบครวและระบบธรกจ ซงมปฎสมพนธระหวางธรกจและครอบครว สตาฟฟอรดและคณะ (Stafford et al. 1999) กลาวถง ความยงยนธรกจครอบครววาเปนการบรณาการเขาดวยกนระหวางครอบครว ธรกจ และสงคม ซงกรอบแนวคดความยงยนวาเปนการดตนทนครอบครวของธรกจครอบครว โดยตนทนของครอบครวกลาวถงหนของบรษทและทรพยากรทประกอบดวยทรพยากรมนษย เงน ตนทนทางสงคม ความสมพนธระหวางบคคล และกระบวนการปฎบตทเกยวกบการจดการทรพยากรตางๆ ซงการเคลอนไหวในระบบหนงจะสามารถทาใหเขาใจระบบอนๆไดเพราะดจากการบรหารหนของบรษททมการดาเนนการนาไปสความยงยนในระยะสนและระยะยาวของบรษทไดและแสดงถงความสาเรจ คเปอรและคณะ (Cooper, Dunkelberg, & Woo, 1988) ศกาความยงยนของธรกจครอบครวโดยใชการวเคระหขอมลทางการเงนและพบวาความยงยนประกอบดวยความอยรอดระยะสนและความยงยนระยะยาว




ร e

ความสาเรจของธรกจครอบครวอยทรายรบของปปจจบนซงประกอบดวย รายได กาไร สนคาและการบรการ สรางสรรคงานใหมๆ สวน แดนส (Danes et al., 2008) กลาวถงความยงยนในระยะยาววาเปนความสาเรจรวมกนของธรกจและครอบครวในการนาเอาความ สามารถมาใชประโยชนในการทางาน ความสาเรจภายในครอบครว และธรกจเปนการเชอมกนในการสรางความอยรอดระยะสน สวนการวดความมนคงของธรกจครอบครววด จากรายได ผลกาไร และการเตบโต

แลมเบรชต (Lambrecht 2005) พบวาความยงยนของธรกจครอบครวขนอยกบการบรหารจดการของผประกอบการ 4 องคประกอบ คอ กระบวนการสบทอด (succession) ตนทนตวแทนในครอบครว (agency cost in family) ทตวแทนผถอหนสามารถทจะตดสนใจแทนเพอสรางความมงคงผลตอบแทน ใหผถอหน องคประกอบตอมาคอผลกระทบวฒนธรรม (the effects of culture) ซงเปนเรองของคานยม และความเชอซงมผลตอสมาชกในครอบครวในการดาเนนธรกจ และองคประกอบสดทายคอคนของครอบครวในสงคม (family elites in rent-seeking societies) การสรางเครอขายและความไววางใจเปนพนฐานสาคญในกระบวนการประกอบธรกจ สวน โบส (Bose, 2002) กลาววาปจจยภายในทมผลกระทบตอความยงยนของธรกจครอบครว คอ ความสมพนธกบลกคา ความเปนสากล ความเปนหนงเดยว ความเปนมออาชพ ธรรมมาภบาล เปนการบรณาการกระบวนการทางธรกจเขาดวยกนเพอใชสรางความพงพอใจ ตอความตองการของลกคาซงเกยวของกบการวเคราะหขอมลการซอของของลกคาเพอเปน

ประโยชนในการเพมประสทธภาพการใหบรการแกลกคาไดมากขน ในขณะท คาซลลาสและคณะ (Casillas, Moreno, & Acedo, 2010) กลาวถงความเปนสากลของธรกจวาเปนกลยทธทจาเปนสาหรบธรกจครอบครวทจะนาไปสความอยรอดมากกวาทางเลอกกลยทธการเจรญเตบโตอน ๆความเปนสากลของการดาเนนธรกจเปนกลยทธสรางคณคาตอการขยายและการเจรญเตบโต อยางไรกตาม ไปเปอร (Pieper, 2007) กลาวถงอกปจจยทสาคญคอความเปนหนงเดยวของครอบครว และการรวมกนเปนหนงเดยวของครอบครว วา เปนปจจยทจาเปนตอความสาเรจของธรกจครอบครว สวน (Chrisman et al., 2003) กลาวถงการสรางคานยมวา ประสทธภาพขององคกรมาจากความสมพนธในครอบครวทเชอมโยงตอมาทธรกจ โดยครสแมน กลาวถง การสรางคานยมหรอวฒนธรรมองคการวาเปนสงสาคญ และเปนผลลพธของการพยายามรกษาความเชอและแนวปฏบตทใชไดผลมาในอดตเพอใหดารงอยกบธรกจครอบครว สวนฮอลล (Hall, 2008) ใหความสาคญกบความเปนมออาชพในธรกจครอบครววาตองมมาตรฐานการปฎบตงาน อยางชดเจนตามตาแหนงหนาทและงานทตองรบผดชอบ ในขณะท แลงค (Lank, 1998) กลาววาธรกจครอบครวจะประสบความสาเรจอยรอดและยงยนไดจาเปนตองมบรรษทภบาล ในขณะท แคสปาร (Caspar et al. 2010) กลาวถงความยงยนของธรกจครอบครววาขนอยกบปจจย 5 ดาน คอ 1) ดานครอบครว (family) 2) ดานสทธความเปนเจาของ (ownership) หรอการรกษาอานาจการบรหารธรกจครอบครว 3) ธรรมาภบาลดานธรกจหรอการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาล 4) พอรตโฟลโอดานธรรมาภบาล และธรกจ คอการมโครงสรางองคการทชดเจน และ5) การมคณะกรรมการบรษททเขมแขง

เออรเวอรสมนสเตอรรต (Okonomi-og Erhversministeriet, 2007) กลาวถงธรกจครอบครวในระดบมหาชนตามแบบของเดนมารก (Danish) วาครอบครวมอทธพลในธรกจครอบครวอยางมนยสาคญ ผานทางอานาจทางการการบรหารงานในธรกจซงผแตงแบงออกไดเปน 5 ระดบ คอ 1) คนในครอบครวถอหนในกจการไมนอยกวารอยละ 50 2) คนในครอบครวถอหนในกจการรอยละ 50 และมสมาชกหนงในครอบครว




ร e

เปนประธานเจาหนาทบรหาร 3) สมาชกในครอบครวไดเปนประธานเจาหนาทบรหารหรอ CEO และสมาชกในครอบครวอยางนอย 1 คนทไดเปนคณะกรรมการบรษท 4) สมาชกในครอบครวอยางนอย 2 คน ไดเปนทงประธานเจาหนาทบรหาร และ/หรอ เปนคณะกรรมการบรษท 5) สมาชกในครอบครว คอเจาของทมหนมากทสดและสมาชกในครอบครวอยางนอย 1 คนเปนประธานเจาหนาทบรหาร หรอ เปนสมาชกคณะกรรมการบรหารดวย สาหรบในประเทศไทยนน กตพงศ อรพฒนพงศ (2554) กลาววา ธรกจครอบครวเปนองคกรธรกจทอยไดในหลายรปแบบ นบตงแตกจการทดาเนนงานโดยคนๆ เดยว หางหนสวนจากด บรษทจากด บรษทมหาชนหรอบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยกได โดยธรกจดงกลาวเจาของหรอบคคลในครอบครว เปนเจาของทงหมดหรอเปนเจาของสวนใหญ (ถอหนมากกวารอยละ 50) มอานาจควบคมในดานการบรหารจดการบรษททงทางตรงและทางออม โดยบรษทดงกลาวอาจเปนบรษททจดทะเบยบในตลาดหลกทรพยหรอไมไดจดทะเบยนกได

วธการวจย การวจยนเปนการวจยเชงคณภาพ (qualitative research) เกบขอมลโดยการสมภาษณเชงลก

(in-depth interview) เจาของ หรอ ผบรหาร หรอผท ไดรบมอบหมายจากเจาของจากบรษทแบบธรกจครอบครวทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยทาการคดเลอกตวอยางบรษททจดทะเบยน ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยแบบเฉพาะเจาะจง (purposive sampling) แบบสมภาษณแบงเปน 2 ตอน ดงน สวนท 1 ขอมลสวนบคคลของผใหสมภาษณ ประกอบดวย ดานประชากรศาสตร ปทเรมเขาสธรกจ ความสมพนธกบบรษท การเรมตนธรกจ ประเภทของธรกจ สวนท 2 เปนคาถามขอมลเกยวกบปจจยหรอองคประกอบแหงความสาเรจในการรกษาธรกจครอบครวแบบยงยน การออกแบบคาถามใหสามารถตอบคาถามการวจยและวตถประสงคการวจย คอ ปจจยทเปนองคประกอบทมผลตอการรกษาธรกจครอบครว ใหมความยงยน การดแลกากบกจการ วฒนธรรมองคการ กระบวนการคดเลอกและการถายโอนอานาจ การใชมออาชพ และอนๆ ผวจยไดทาการทดสอบความเทยงตรงของเนอหา (content validity) และความนาเชอถอได (reliability) ของแบบสอบถามกอนนาไปเกบขอมลจรง และวจยนใชการวเคราะหเนอหา (content analysis) ในการวเคราะหขอมลทเกบรวบรวมไดจากการสมภาษณเชงลก

ผลการวจย ผลการวจยพบวาผใหสมภาษณสวนใหญมประสบการณการดารงตาแหนงปจจบนเปน

ระยะเวลามากกวา 10 ป มสมาชกในครอบครวถอหนในธรกจครอบครวรวมกนมากกวารอยละ 50 มสถานะอยในรนท 2 โดยสวนใหญมสภาครอบครว (คณะกรรมการครอบครว) สวนครอบครวทไมมสภาครอบครวกมการวางแผนในอนาคตวาจะมสภาครอบครวในระยะใกลน อยางไรกตามธรกจครอบครว ทรวมในการวจยครงนสวนใหญไมมธรรมนญครอบครวทเปนลายลกษณอกษร (กฏเกณฑทใชกบสมาชกในครอบครว) ประกอบธรกจดานพลงงานและสาธารณปโภค ธรกจขอมลและเทคโนโลยการสอสาร อาหารและเครองดม พฒนาอสงหารมทรพย ผลตเฟอรนเจอร ลสซง อตสาหกรรมมอเตอรไฟฟา และคาทองคา โดยองคการของผใหสมภาษณสวนใหญมจานวนพนกงานมากกวา 500 คนขนไป และพบวาธรกจกอตงมาแลวมากกวา 50 ป




ร e

นอกจากนผลจากการวจยครงนยงพบวาเจาของหรอผบรหารธรกจครอบครวทรวมในการวจยในครงนใหความเหนวาครอบครวมความสาคญตอความยงยนของธรกจเนองจากมความเปนเจาของซงมอานาจในการบรหารจดการเปนผกาหนดนโยบาย เปนผมสวนไดสวนเสยกบประสทธภาพการดาเนนงานของธรกจ สมาชกในครอบครวเปนทมาของแหลงเงนทน การออกนโยบายหลก ๆในการบรหารจดการ และยงเปนทมาของการวางรากฐานของ คานยม และวฒนธรรมองคการ โดยผนาครอบครวเปนผปลกฝงวฒนธรรมองคกรและผนาครอบครวจะเปนผอทธพลตอความเชอ คานยม วฒนธรรมองคกรในการดาเนนธรกจครอบครวและเปนผวางรากฐานธรกจเพอสงตอใหรนตอไป สอดคลองกบ Chrisman et al. (2003) ทพบวาการสรางคานยมชวยเสรมสรางประสทธภาพขององคกร ทงนประสทธภาพจะมาจากความสมพนธของสมาชกในครอบครวทเชอมโยงตอมาทธรกจ โดยการสรางคานยมหรอวฒนธรรมองคการเปนสงสาคญและเปนผลลพธของการพยายามรกษาความเชอและแนวปฏบตทใชไดผลมาในอดตเพอใหดารงอยกบธรกจครอบครว โดยผใหสมภาษณเหนวาแมจะเปนธรกจครอบครวทดาเนนงานสวนใหญโดยสมาชกในครอบครวแตการวางแผนและการวางระบบบรหารจดการอยางตองปฎบตอยางมออาชพ โดยมความเชอมนวาการวางแผนกลยทธในการดาเนนธรกจอยางมออาชพเปนตวแปรสาคญอนหนงททาใหธรกจครอบครวประสบผลสาเรจ และมความยงยน ในการนผบรหารของธรกจครอบครวเองกจาเปนทจะตองมพฒนาความรความสามารถ จดวางระบบการดาเนนทไดมาตรฐาน มวสยทศน มการวางแผนกลยทธองคกรและแผนการตลาดท ชดเจน คดเลอกบคคลากรมออาชพเขามารวมงาน เพอสรางความเตบโตและยงยนใหกบธรกจ ผลการวจยยงพบวาครอบครวทรวมในการวจยครงนมกระบวนการสบทอดธรกจครอบครวใหแกทายาทในวธทเหมอนกนคอ การเปนแบบอยางในการทางาน และสงเสรมใหสมาชกในครอบครวไดรบรสภาพการทางานตงแตวยเดกเพอใหเกดการซมซบและการเรยนรวธการทางานและวฒนธรรมองคกร

สาหรบประเดนเรองสทธในความเปนเจาของและการกระจายการถอครองหนของธรกจครอบครว ซงในการนผลการวจยสรปไดวาองคประกอบหลกในการดาเนนธรกจครอบครว คอ การรกษาสทธในการเปนเจาของเพอใหไดครอบครวไดรบสทธในการมอานาจในการออกนโยบาย การตดสนใจ และการบรหารงานทวไปของกจการ ดงนนในผองถายสทธความเปนเจาของผานทางการซอหรอขายหนของธรกจครอบครวจงจาเปนตองเสนอขายใหกบสมาชกในครอบครวทราบกอนเปนอนดบแรก เพราะถอวาสทธดงกลาวเปนทรพยสนของตระกลซงสมาชกในครอบครวควรมสทธทจะรกษาความเปนเจาของธรกจในการซอขายหนกอนเปนอบดบแรก เพอรกษาอานาจในการบรหารกจการใหดทสดกอนทจะเสนอขายใหบคคลภายนอก นอกจากนผลการวจยยงพบวาผบรหารหรอเจาของธรกจครอบครวทรวมในการวจยครงนสวนใหญเหนวาความสาเรจของธรกจครอบครวจาเปนตองอาศยความชวยเหลอจากสมาชกคนอนๆ ของครอบครว โดยเหนวาการวางแผน วางนโยบาย และการวางระบบการบรหารจดการในธรกจเปนตวแปรสาคญททาใหธรกจประสบผลสาเรจและสงผลตอความยงยนแตผลการวจยกลบพบวาไมจาเปนทผบรหารในตาแหนงสาคญจะตองเปนสมาชกในครอบครวเทานน อาจจะเปนบคคลภายนอกทสมาชกสวนใหญในครอบครวยอมรบในคณธรรมและความสามารถ ในการประชมตางๆ ของบรษทไดเปดโอกาสใหสมาชกในครอบครวรวมประชมและเปดโอกาศใหสมาชกตางๆ มโอกาสเสนอความคดเหนในการวางนโยบาย โดยสมาชกดงกลาวจะเขารวมประชมในฐานะผถอหน หรอเฉพาะเรองทสมาชกมสวนเกยวของกได




ร e

การทสมาชกในครอบครวเขารวมประชมจะมผลตอกระทบตอโครงสรางผถอหนซงเกยวของโดยตรงกบสทธความเปนเจาของตลอดทงเรองอนๆ ทมผลกระทบตอความมนคงของกจการ

นอกจากนผลการวจยยงพบประเดนอน ๆทมผลทาใหธรกจครอบครวประสบความสาเรจอยางยงยนโดยพบวาธรกจครอบครวมวธการทชดเจนในกระบวนการคดเลอกหรอการใชพนกงาน โดยในการนพบวาสวนใหญจะคดเลอกพนกงานจากพนฐานของความรและประสบการณ ความชานาญเฉพาะทางทตรงกบหนาททตองรบผดชอบ และคดเลอกจากความตงใจและพรอมทจะทมเทในการทางานใหกบธรกจ นอกจากนธรกจครอบครวยงเหนความสาคญของการสรางความสมพนธกบธนาคารและแหลงเงนทนโดยเหนวามผลตอความยงยนอยางมาก อยางไรกตามผใหขอมลสาคญเหนพองกนวาการกอหนเพมทน ตองไดรบความเหนชอบจากสภาครอบครวและคณะกรรมการบรหารของบรษทเสยกอน ผลการวจยยงพบวาการสรางความสมพนธทดกบลกคาสามารถทาใหองคการมความยงยน โดยเฉพาะอยางยงการมความสมพนธกบตางประเทศไมวาจะเปนกจกรรมดานการนาเขาและสงออกสนคา การรวมทนกบตางชาต การขยายสาขาไปตางประเทศ ซงทาใหธรกจเหลานสามารถนาผลตภณฑหรอบรการไปจาหนายในตางประเทศได ซงผลการวจยในประเดนนตรงกบ (Bose, 2002) ทพบวาปจจยภายในทมผลกระทบตอความยงยนของธรกจครอบครว คอ ความสมพนธกบลกคา ความเปนสากล ความเปนหนงเดยว ความเปนมออาชพ ธรรมมาภบาล

ในดานการบรหารจดการภายในองคการของธรกจครอบครว ผลการวจยพบวาความเปนหนงเดยว ของครอบครวเปนปจจยทจาเปนมากตอความสาเรจและความยงยนตอธรกจโดยพบวา ความเปนหนงของครอบครวมผลตอความเหนในการวางแผนกลยทธและการบรหารจดการใหเปนในทศทางเดยวกน โดยผใหขอมลสาคญเหนพองตองกนวา ความแตกแยกในความคดของกลมเจาของจะมผลตอสนทรพย และรายไดของธรกจ ดงนนความเปนหนงของครอบครวจงเปนพนฐานสาคญในการสนบสนนการประกอบธรกจของครอบครวใหยงยน โดยจะมผลทาใหหนของบรษทมความนาเชอถอ และอยในระดบทดซงในทสดจะทาใหหนเปนทตองการลงทนของนกลงทนและทาใหราคาหนดในทสด สาหรบการบรหารงานภายในของธรกจครอบครวพบวามความจาเปนตองจางมออาชพมาชวยบรหารจดการในตาแหนงสาคญตางๆ ทสมาชกของครอบครวมคณสมบตไมเหมาะสม โดยบคคลภายนอกเหลานนจะใชความเปนมออาชพในการบรหารจดการงานตางๆ ผานกระบวนการตามโครงสรางธรกจตามตาแหนงหนาทตามกฎระเบยบของธรกจทถกตองตามกฎหมาย ทงนผบรหารมออาชพจะชวยทานาทในการกากบดแลธรกจ และตวผบรหารมออาชพเองกจะถกประเมนผลงานตามผลงานและความสามารถ และธรกจครอบครวทรวมในการวจยครงนทงหมดไดม การประยกตใชหลกการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลโดยแตละบรษทไดมการจดทานโยบาย ในการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลทแสดงออก โดยการดาเนนงานทโปรงใส ใหความยตธรรมทาการเปดเผยขอมลตอสาธารณชน โดยในแตละองคการไดมการจดทาขอกาหนดเกยวกบธรรมาภบาลในการทางาน และมการประกาศใหผบรหารและพนกงานทราบโดยทวกนผลการวจยในครงนสอดคลองกบ แลงค (Lank, 1998) ทพบวาธรกจครอบครวจะประสบความสาเรจอยรอดและยงยนไดจาเปนตองมบรรษทภบาล สวนเรองการบรหารจดการดานการเงนนน ผลการวจยพบวาธรกจครอบครวไทยในรนแรกๆ สวนใหญมนโยบายทจะไมใชบรการทางการเงนจากสถาบนการเงน เนองจากไมอยากเปนหนเปนสน และมความเสยงสงกวาการใชเงนของครอบครวในการหมนเวยนในกจการอยางไรกตามเนองจากสถานการณการแขงขนทางธรกจทเขมขนขนทงจากภายใน และจากตางประเทศ ตลอดทงบรษทเองกมความตองการ




ร e

ขยายธรกจแบบทวคณทาใหผบรหารรนปจจบนของธรกจครอบครวมความเปนอนรกษนยมนอยกวาผบรหารรนกอนหนานสามารถสรรหาเงนทนไดจากหลายแหลงคอ การใชบรการทางการเงนจากสถาบนการเงนตางๆ หรอทางเลอกอนคอ การจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยเพอทาการขายหนและระดมทนจากนกลงทน โดยไดรบความเหนชอบจากสภาครอบครวกอน

สวนประเดนสาคญทเกยวกบการสบทอดธรกจพบวา ธรกจครอบครวทรวมในการวจยครงนมการกาหนดแผนการสบทอดทายาทไวอยางชดเจนตามหลกธรรมาภบาลโดยการคดเลอกบคคลทจะมาเปนผบรหารธรกจครอบครวผานระบบความเหนชอบของสมาชกในครอบครวเสยกอน และแตละบรษทตางมวธการในการเตรยม (สราง) ผบรหารทเปนสมาชกครอบครวในอนาคตในการน โดยพบวาจะเรมตงแตชวงในวยเดกโดยใชวธการพดคยใหผทถกคดเลอกเกดการซมซบในการทางาน วฒนธรรม และคานยมขององคกร ไดรบการฝกอบรมในดานตางๆ พรอมการสนบสนนใหไปหาประสบการณในการทางานทงจากภายนอกและภายในองคการ เมอมาทางานจรงในองคกรกจะใหเรมการทางานจากตาแหนงในระดบลางกอน นอกจากนสงเสรมใหเขาใจในการทางานในทกระดบ

สรปและอภปรายผล ผลจากการวจยในครงนแสดงใหเหนวามปจจยหลายตว และองคประกอบหลายประการทมอทธพลตอ

ความสาเรจ และนาไปสความยงยนของธรกจครอบครว ประกอบดวย วสยทศนทชดเจนและมการถายทอด ความเปนหนงเดยวของสมาชกในครอบครว สทธในความเปนเจาของของครอบครวทมตอธรกจ สภาครอบครว ธรรมนญครอบครว ภาวะผนาของผนาในครอบครว กรรมการบรษททเขมแขง นโยบายในการจางมออาชพ มารวมงาน การมสมพนธกบผ เกยวของ ความเปนสากลขององคการ ธรรมาภบาลในการบรหารจดการ โดยผลการวจยครงนยนยนวาปจจยและองคประกอบทกลาวมาเหลานมผลตอดานการบรหารจดการทนาไปสความสาเรจของธรกจดวยองสาทแตกตางกน แตลวนทาใหธรกจมผลกาไรและสามารถเตบโตมาไดอยางตอเนองมากกวา 50 ป ในขณะเดยวกนเมอธรกจตองการสบทอดกจการใหสมาชกครอบครวในรนตอไป ไดมการวางแผนอยางดในการสรรหาบคคลทมความเหมาะสมตามหลกธรรมาภบาล ตลอดทงมกระบวนการเตรยม-การสรางผบรหารในอนาคตไวเปนอยางดเชนกน ทาใหผรบสบทอดสามารถเขาใจสภาพการของธรกจและสามารถรบถายทอดคานยมและวฒนธรรมองคการซงเปนสงทผลกดนใหธรกจประสบความสาเรจและยนหยดอยไดมาอยางตอเนองมาปฎบตใหเกดประโยชนตอไป ผลจากการวจยครงนจงเปนบทพสจนวาการทธรกจครอบครว (บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย) ทรวมในการวจยครงนมกระบวนการในการบรหารจดการทคลายกน ซงกระบวนการทกลาวมานแสดงผลออกมาในรปแบบของความสาเรจ และความยงยนของธรกจครอบครวทกลาวถงนคอ การทกจการสามารถดาเนนธรกจมาไดอยางตอเนองยาวนานและประสบความสาเรจมาอยางตอเนอง

ขอเสนอแนะในการทาวจยในอนาคต ขอจากดทสาคญในการวจยครงนคอการไมไดรบการตอบรบจากธรกจครอบครวในการใหขอมล

สาหรบการวจย โดยสามารถเขาใจไดวาขอมลหลายประการเปนความลบสาหรบครอบครว และเพอปกปองขอมลจากการรวไหลสคแขงทางธรกจ ผลจากการวจยในครงนจงตงอยบนพนฐานของการสมภาษณเจาของหรอผบรหารของธรกจครอบครวทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ดงนนการวจย




ร e

ในอนาคตอาจไดผลทแตกตางออกไปหากมจานวนผใหขอมลสาคญทมากกวาในครงน และอกประการคอ การวจยในอนาคตอาจทาการทดสอบความยงยนโดยเนนการวเคราะหงบการเงนของธรกจ

เอกสารอางอง กตตพงศ อรพพฒนพงศ. (2554). วางแผนสบทอดธรกจครอบครวอยางยงยน. กรงเทพฯ : ซเอด

ยเคชน. ธรนนท ศรหงส. (2556). กสกรไทยผนกพนธมตรระดบโลก ดนธรกจครอบครวไทยสสากล. สบคน

เมอ 23 พฤษภาคม 2559, จาก https://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1385698264. สนต สวณณาคาร. (2552). การพฒนากระบวนทศนการสบทอดธรกจครอบครวไทยใน

อตสาหกรรมเครองประดบทองคา. ดษฎบญฑตนพนธ ปรชญาดษฎบญฑต. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฎสวนดสต.

เอกชย อภศกดกล. (2554). การสบทอดธรกจครอบครวจดเปลยนจากรนสรน. สบคนเมอ 23สงหาคม 2557, จาก http://www.nation-education.com.

อาพล นววงศเสถยร. (2551). ปจจยทมผลตอการเตบโตทยงยนของธรกจครอบครวในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. ปรญญานพนธ ปรญญาดษฎบญฑต. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

Bose, R. (2002). Customer relationship management: Key components for Success. Industrial Management & Data Systems, 102(2), 89-97. Casillas J. C., Moreno A. M., & Acedo F. J. (2010). Internationalization of family

businesses: A theoretical model based on international entrepreneurship perspective. Global Management Journal, 2(2), 16-33.

Chrisman, J., Chua, J. & Sharma, P. (2003). Current Trends and Future Directions in Family Business Management Studies: Toward a Theory of the Family Firm. Coleman white paper series. Volume 4, Issue 1, 1-63.

Cooper, A., Woo, C. & Dunkelberg, W. (1988). Entrepreneurs Perceived Chances for Success. Journal of Business Venturing. vol. 3, issue 2, 97-108.

Danes, M. S., Stallord, K., Haynes, G., & Amarapurkar, S. S. (2009). Family capital of family firms: Bridging human, social, and financial capital. Family Business Review, 22(3).

Hall, A., & Nordqvist, M. (2008). Professional management in family business: Toward an extended understanding. Journal of the Family Firm Institute, 21(1), 51-69.

Kenyon-Rouvinez, D. & Ward, L. J. (2005). Family Business: Key Issues. New York: Palgrave Macmillan.




ร e

Pieper, T. & Klein, S. (2007). The Bulleye: A Systems Approach to Modeling Family Firms. Journal of the Family Firm Institute. Volume 20, Issue 4, 301–319.

Poutziouris, K.,Smyrnios, K. & Klein, S. (2006). Handbook of Research on Family Business. MA: Edward Elgar. Stafford, K., Duncan, A. K., Dane, S., & Winter, M. (1999). A research model of

sustainable family business. Family Business Review, 7(3), 197-208. Ward, L. J. (1997). Strategic planning for family businesses. Family Business Review,

21(3), 11-17.




ร e

Screening Plagiarism of Academic Work in Accordance with the Ideal Roles of Thesis Advisors

CHUTIMA MUSIKANON1

Abstract The roles of advisors in the preparation of thesis is a very significant role

because as the graduate studies whether it is a master's degree or a doctoral degree, the students have to conduct research being as the requirement of the curriculum. In addition, research conduction has resulted in 3 other effects: first, being scholarship of students to transform students into full-time scholars from their theses, second, developing research skills with the conduction of practical theses by themselves, and third, developing to be as an intellectual craftsmanship from the intellectual process required to complete the thesis. This article is intended to investigate the roles of the advisor in the preparation of the student's successful thesis. It is considered that the thesis is a learning process that allows students in a master's degree and a doctoral degree to develop themselves into completing graduates. Importantly, the common problem usually found and is an obstacle in graduation is about plagiarism. Therefore, one additional role of thesis advisor is to screen plagiarism firstly. Moreover, it becomes the roles of thesis advisors automatically. The advisors must pay more attention on it because not only the researcher themselves but also the thesis advisors gain an effect of it.

Keywords: plagiarism, thesis advisors, roles

Introduction Students enrolled in graduate studies, either master's or doctoral degrees, will

differ in their backgrounds, experiences, abilities, and aims of the study. Such differences can affect study behavior and thesis writing, so the consultations on various matters are different. However, even if there is variety of curriculum, the main objective of the graduate program is to produce a Master's degree and a Ph.D. being as good scholars and experienced scholars and academic and social leaders using the research process.

1 Associate Professor Dr., Western University




ร e

For master's and doctoral students, it is important to understand the purposes of the curriculum that they study in. The master's and doctoral programs they study are designed to be in line with the educational development plan, the higher education philosophy , the philosophy of higher education institutions and international academic and professional standards or not. The master's degree program aims to provide insights into the process of creating and applying new knowledge for job and social development. The doctoral level focuses on research capacity to create new knowledge or innovation which is beneficial for social and national development.

Therefore, when the students understand the purposes of the curriculum, their theses, particularly in the selection of educational issues, they have to know what to look for and what issues to study. However, the students often have problems with the topics for research conduction and the scope of the research what should it be.

Thesis advisor is an important player in solving the problems, providing advice, counselling, and encouraging to students in their theses. All of encouragement and various role in advising of the advisors from the first step to the final step to do theses will greatly affect the quality of student work. The students have to perceive the conditions of graduation in graduate studies according to the criteria of the Office of Higher Education, graduates must also publish their theses in various forums. There will be a committee to assess the quality whether offered at national or international conferences. The qualified reviewers will check for quality before publishing in the booklet of the academic conferences, published in electronic media. As a result of it, the selection of interesting titles and the quality of the thesis are what the editors or investigators are interested in, especially the titles of the thesis subject. If something is in the midst of interest or a problem of the field of particular field, then it will affect the selection process, especially in the first step of the consideration published in academic journals.

As the author has gotten involved with being thesis advisor for a long time, the experiences have been shown that the students had problems and needed the help of their advisors. The roles of advisors is one factor that contributes to success, so the expectation of a advisor’s role is important and the research or education involved is also relevant.

David V. Lamm (1997) points out that the importance of doing a thesis is to create and develop the ability of students to research by themselves, and create valuable academic work in their respective disciplines. Thesis must be a systematic academic research. Considering a good thesis, it is important to look at the quality of




ร e

the research process rather than following the research procedure. It can be concluded that thesis conduction assignment is as part of the study having three goals: the social goals is to prove that it is appropriate with the profession showing the social status, the educational goal that thesis is a practice of doing research. It is an opportunity to learn when to do their own research, they will learn problems, solve problems, manage the management, research publishing which are a necessary learning and skill process. The last goal is the scientific goal. Thesis writing is a process of finding knowledge by scientific method from problem, assumption, research design to the conclusion of the research findings.

The thesis will be accepted if it demonstrates the initiative, academic, and a variety of skills including creativity developed from thesis topic and proposal, new research design method. Importantly, the student would be to research the topic of research firstly. Being academician expresses from finding and structuring ideas from reviewing relevant papers and research. The synthesis of relevant documents and research is deeply involved. They should be able to summarize from relevant papers and research to provide a framework for defining and testing hypotheses of research or for integrating research findings into existing theories or works. Being academicians include the findings of theories, research, and the implications. They have to have the communication skills in academic writing and speaking, research design, data analysis. All of this is a matter of academic integrity.

Therefore, we will see that the thesis is not just for academic purposes or for the creation of new knowledge in accordance with the requirements of graduate studies. There are three main objectives of the thesis. First, it is to develop scholarship of students, transforming from being a full-time student to academicians from these. Second, it is to develop research skills from actual practice, and third, it is to develop as intellectual craftsmanship from the process of thinking and intellectual process that students have to apply in the theses. It is said that the thesis is a learning process that enables students to develop themselves into complete graduates. It can be seen that most of the theses are students' proud work, and many theses are the work that changed the concept and way of life of students. (Suwimol Vongvanich and Nongluk Vichatchai, 2003: 5-6).

Thesis conduction is an activity with students and graduate students because it is a part of graduate and postgraduate studies to get a degree from that institutions and to train students to do research having the ability to pioneer new knowledge in their field.




ร e

The thesis process will help to produce knowledgeable people with the good attributes. Perseverance, diligence, systematic work, and creativity are the benefits of working in various organizations. It can be said that the thesis is important, especially graduate students. They are required to complete a thesis for their study They also use their research knowledge in carrying out their mission in the profession. Plagiarism in Thailand

In academic field on researches and dissertations, the word “plagiarism” is frequently found. There are many case happened around the world because of convenient tool like Internet. The students are easy to access and research just copy and paste to their own academic work or paper without any paraphrasing or citation. Moreover, some database is easily downloaded for them so it seems to be ease for them. It shows that they have an intention to cheat.

According to Dumrongkiat (2016), he wrote an interesting article about “plagiarism”. What Plagiarism is; it is the process that copy someone else written work without citation, or even paraphrasing. At the university level in Thailand, this plagiarism problem has an enormous increase. It means that Thai students do not write an academic paper on their own, but they use the others’ research instead. He also mentioned about two cases reported with plagiarism in Thailand. However, it does not mean that plagiarism cannot be prevented or protected. Many institutions apply various detection software like Turnitin or Akarawisut which use for detecting plagiarism. This software can help in checking before handing in the academic paper. However, Dumrongkiat (2016), also mentioned that “ half of master’s theses probably not checked for plagiarism” since he is reported about two mentioned cases. Moreover, he also added that the quality of theses or dissertation is ignored but the institutions pay attention more on quantity being in business rivals to penetrate the educational business. He added more that it is about culture. This idea is also supported by Young (2013) that plagiarism is cause by cultural factor, especially in Thailand. He stated that the student usually think that no one cares about copying ( Mai Pen Rai in Thai word). It can indicate that they can correct their mistakes, and will be forgiven, so they don’t care about it (Cai and Shannon, 2010) Contrastively, Saengwichai (1998) disagreed with them and stated that this philosophy needs urgently solve for the right way because it is implanted deeply within the people.




ร e

To avoid plagiarism, it starts from the Education Ministry on Guidelines for Standard of Higher Educational Curriculum B.E.2558, one item mentions about checking for plagiarism and punishment. The institutions must use the software to check for it to avoid the problem. According to the author’s view, I would like to suggest the university to focus more on training in English Writing Course with the emphasis with plagiarism. To solve the problem, the writing course should start from writing the good thesis topic, citation, paraphrasing. Then, institutions, advisors, and students must be aware of it. The thesis advisor should have a chance to brush up their writing ability frequently. Moreover, the thesis advisors should have the right to access the plagiarism detection software by themselves. It will convenient for them to check and discuss with their thesis advisees before handing to the graduation school. Actually, this should be one of the duty of thesis advisor to detect plagiarism before go to the other step to avoid plagiarism and provide an opportunity for the students to correct it and use their own attempt to do by themselves. This seems to be the heavy duty for thesis advisors but I think being thesis advisors, it is necessary to share the responsibility with the students.

Being as thesis advisor, it is impossible to prevent the word “plagiarism” and this is the word which seems to be a big obstacle in graduation. However, the tendency of plagiarism have been increased and is a common cheating in the higher educational level like college or university levels. At University College Northampton, the research revealed that the plagiarism conduction occurred because of the lack of understanding it and inadequate guidance provision. Therefore, this occurrence cannot blame only the researchers themselves but it included thesis advisors and university regulation (Pickard, 2007). In Thailand , Young (2013) revealed that one facing problem in the university level is the academic dishonesty. He also found that this dishonesty happened because of cultural factor. This academic dishonesty or cheating is the problem that needs to solve urgently. Therefore, to solve this problem cannot solve only by researchers but thesis advisors can help as well (Aluede, et al., 2006). As the author, I would like to presented the process that the thesis advisors need to help for checking plagiarisms as in Figure 1. Although it spends a lot of time of the thesis advisor, it is necessary as a part of responsibility sharing.




ร e

The roles of the advisors and the desirable qualities of the thesis advisors In this regard, the author focuses on the acquisition of subject matter that is a

problem of research. Sometimes the advisors may think that they need to set the subject of the theses because the students are not able to decide, they have the lack of experiences or they have to let let students decide on their own problems and thesis topics. The major problem is that students do not have any idea what they are doing ,or are unsure whether they will agree with the interest that can to all students. Some students have not decided yet what they should choose to study. Consequently, thesis advisors should provide counseling in a way that will help students become confident and self-directed.

The qualifications of the thesis advisors which set as the criteria for the graduate program above are mentioned only the academic qualifications and the research experiences in the field of counseling to the students. However, the gathering of the document and research results concerned that students are expected to have a thesis advisors know and follow the university rules regarding




ร e

thesis and graduation regulations, have experiences in counseling including academic qualifications and other important attributes as following;

1 . The academic ability: thesis advisors must have academic ability, broad vision, with an up-to-date understanding of socio-economic and political societies, while also having the knowledge of the science taught and the research methodology in the field of student dissertation thesis, as well as works that show expertise in the subject field. However, thesis advisors may not need all the expertise, but must be able to give good advice and provide guidance or research methodology. When students need advice, they should have the operational competency. The thesis advisor must be able to do what the students are doing, especially teachers who advise students who are not mature or have no research experience. The thesis advisor must have sufficient understanding of the issues to give advice, make suggestions, or make good decisions about the student's thesis.

Compared to both capabilities, the ability to perform tasks is more important than operational ability. A good teacher should not be the sole advisor if he or she has no knowledge or knowledge. The truth should be told to students in their care and knowledge, and proposed to set up a thesis advisor with more than one thesis advisor should clearly define the responsibilities of each advisor including agreed guidelines for counseling and problem solving or disagreements. Moreover, advisors have to make the counseling go smoothly, do not have any conflict which students are always found.

2 . The thesis advisors must be the role model of the researcher, identify themselves as a research priority and have a good habit of working to be dispatched, such as careful care, careful attention to detail required, work effectively completed within the deadline Thesis advisors must be the ones who can produce academic and research work continuously by always thinking that they are role models for good researchers among students.

3 . Knowledge of counseling psychology, and counseling, thesis writing is a collaborative learning process between the thesis advisors and the students in charge. If both parties are willing to learn how to work together, it will make the thesis being as the happiness thing and creative experiences. Thesis advisor must know the psychology to help students learn and understand both academic and personal characteristics. There must also be other capabilities. It is also related to students, such as the ability to create creative relationships. The relationship between the thesis advisors and the students is generally found to be that of a




ร e

mentor. However, both parties may jointly determine the nature of the relationship that is conducive to the dissertation work, by clearly understanding the roles and responsibilities of each party. Therefore, there will be no problem later. As the Ability to assess students' potential and set a consistent work goal, thesis advisors should assess the student's ability to set expectations for a thesis. The correct assessment will result in a good relationship between the two parties. If it is high Students may feel that they cannot do the job so much, but if they are low, it may make you think that the teachers are insulting or boring. In addition, setting expectations must also take into account the confidence and enthusiasm of the research students of different levels.

4 . Unique features were found that desirable thesis advisors should have good personality and attitude toward students and personal personality. The desirable features are knowledgeable, trustworthy, trustworthy, ethical, sincere, sympathetic, tolerant, flexible, ethical and ethical. The features that do not desirable are the stress, lack of pay attention to students forced to follow their own ideas, temperament, and lack of counseling time for giving advice.

5 . Counseling model to obtain thesis topics has been gathered from the author's experience that the topics of the thesis need to have the format as follows.

5.1 Giving advice by following the advice of the counselors, it is important that the counselors accept the advice as a dictatorial trait.

5.2 Counseling is academic and common thinking. Students will have the feeling of being friends with the academic community. They can suggest each other with the friendly atmosphere. Moreover, they can present their idea when they disagree without any conflict.

5.3 Counseling focused on the development of student work is to facilitate the progress of student work itself. But students are responsible for the thinking process and this way if no one is suggested, students will have problems and cannot finish as their schedule.

Some students have their own confidence, but may change the mind of the topic, then the topic will be consulted to guide and make decisions. They also bring the information to choose for a reasonable consideration. unlike the first one that they cannot select by themselves even to think of any topic, the advisors refuse to recommend.

However, we often find some advisors who are not interested in follow-up without even asking what the topic is, the time may not be easy for the followers to




ร e

meet. In such cases, it is often the case that there is an opportunity for the private sector to have the knowledge and ability to conduct research, to conduct business, to undertake consultancy activities for the advisors themselves, from the beginning to the end. Research results may not be quality or may be copied from anywhere. The reputation of a counselor may be damaged if the counselor does not care for his or her students.

However, the format or conceptual framework that the consultant will use depends on the nature of the student, such as students who lack knowledge and understanding of the thesis and cannot work on their own or even think about what the research will do to be good. Therefore, the counseling of the first mentor will suit them. Highly qualified students in the field of research with maturity and confidence may find occasional counselors as necessary and can tell the topic of the thesis he intends to study. The work of advisors is necessary for the job of the instructor because students have decided with their confidence.

By reading the various educational data, many researchers have studied the success factors and expectations of students towards thesis advisors. Each researcher supports and clearly mentions that the counselor is another factor leading to student success. There are many scholars as follows.

The roles of the advisors, studied by Jitsuman Leukbangpad, studied the expected roles and roles of thesis advisors and independent educational advisors as perceived by graduate students in the Master of Political Science Ramkhamhaeng University. The expected roles were has three roles: 1. the academic / literacy role is to demonstrate his / her expertise in the subject area and to focus on research topics that match the student, 2. role model of researcher on honoring others by referring to the person or source of the feedback information applied to the research, and the role of personal attributes in generosity and the views and views of different students. The qualifications of advisors must be sincere and intended to provide advice including do not discriminate students. This will lead to a good relationship between the advisors and the students. It is compatible with the idea of Mauch and Park (2003, pp. 38-39) states that, in addition to teaching, research is another guiding force. The roles are advisors, mentors, or caretakers as a friend too for leading to confidence, and trust. Additional suggestions include advisors should give advice on the topic, do proposal and other steps from the beginning. In addition, the role of the researcher's role model as an advisor is important to being an




ร e

example, which means that the teacher is well-versed to learn more and create new knowledge, and experience that will build confidence for the students themselves.

In addition, Associate Professor Dr. Krishman Watanarong said in an online article. According to Brown & Atkins (1988, p. 120), the concept of the thesis advisor's role that will lead to student success is as follows.

1. Director means that they must share a common theme, approach, and concept. or conceptual framework of research.

2. Facilitator who is responsible for supporting, and helping with resources and experts.

3. Consultant means giving advice on techniques and methods. 4. Advisor should give an advice on time management, report writing

feedback reports, including suggestions for efficient collection of information. 5. Analyst assists in the design of the outline as well as introducing data

interpretation. 6. Independent facilitator gives students autonomy in decision-making

and supports student decision-making. 7. Supporter gives impetus for attention, including exchange of ideas. 8. Friend here is also interested in other activities that they do. 9. Manager is looking forward to the progress of the work and helps with

step-by-step work. 10. Inspector refers to a reviewer of the research process by the

procedure, and prepares progress report. Another interesting issue is the recommendation of an ideal thesis advisor

consisting of 4 characteristics as follows: 1. Help students 2. Expertise in knowledge and research topics. 3. Experience in research for many years. 4. Have time and dedicate to students.

Another interesting issue is the duties of effective thesis advisors, which the scholars had studied as follows;

Brown and Atkins (1988) had the advice that effective advisors must act as competent, must be reflect this competence in research practices, and must be able to do the methods, techniques, and knowledge analyses since this can lead them to make their supervision effective. Additionally, Abiddin, Ismail, and Ismail (2011), they stated that the following four skills are essential to be as advisors: (1) communication




ร e

skills that refer to an ability of listening and making comments in an purposeful, open, and constructive way; (2 ) promote oriented skills include an ability of identifying when a student needs help and offering the proper support; (3 ) general skills; and (4) skills specific in the of student’s interest.

Cullen et al. (1994) mentioned the 4 indicators of the effective management of research as follows;

1 ) Effective supervisory style is indicated in the skill of leadership and direction; organization of meetings; setting appropriated time to provide advice to students for developing ideas; being flexible of research choice; supporting individuality and ideas; promoting interaction with other scholars, attending conferences, and publishing before completed research.

2) Effective supervisor is competent with the student’s research reflected in familiarly related academic literature and scientific competence,.

3 ) Effective supervisor with attitude shows friendliness and approachability, supportive and positive attitude , open-minded and willing for error acceptance, being organized and stimulating, and transferring enthusiasm.

4 ) Effective academic and intellectual standing is reflected that the supervisor needs to be a flexible, creative thinker, good publication record, intellectual excellence, consistent participation in his or her own research, searching for external funding.

Other scholars have supported these ideas (Bøgelund, 2015; Egan , Stockley, Brouwer, Tripp, & Stechyson, 2009; Holbrook et al, 2014; Taylor & Beasley, 2005; Zhao, 2003; Zuber Skerrit & Roche, 2004).

Lee (2 0 0 7 ) had an attempt to help supervisors reflecting the PhD as important research skills. For maintaining a balance between the stress from conducting research, and completing the thesis on time, she presented a model with five supervisory approaches: functional, critical thinking, enculturation into the institution and the disciplinary community, emancipation/mentoring related to the student’s professional growth, and development of quality relationships.

According to the expected advisors of the students can be summarized that they expected that the advisors must be accessible, friendly, empathic, directed expertise in the field of advisors.

Dillon and Fischer (2000 ) conducted the study, they gathered the student perceptions of




ร e

academic. They surveyed faculty advisors from a Minnesota college. Faculty ranked what to be effective characteristics of an advisor (Harrison, 2009 , p. 231). Based on the data gathering, the findings showed that the top characteristics were knowledgeable, available, communication, advocacy, authenticity, accountability, and approachable (p. 2 3 1 ) . They gave reasons that these characteristics were essential in their advisor’s role for increasing development of students and guiding students in the desired way (p. 231). Moreover, there was a workshop conducted by Marques (2005) found the top five characteristics of advisors for faculty advising to be:

1) Advisors should be got involvement in and knowledgeable of the student and program.

2) Advisors should be harmonized with the students in the learning environment.

3) Advisors should be available for students in all channels. 4) Advisors should be honest with learners. 5) Advisors should maintain and develop a peer-to-peer relationship with

the adult learners. (Marques, 2005, p. 4-5) Moreover, there was a support about the desirable advisors with the findings

of “Factors to Success in Thesis and Dissertation and the Roles of a Supervisor to Achieve the Master Degree and Doctoral Degree. The factors were explained as the followings (Rugg & Petre, 2007):

Factor 1: Management: Students and supervisors need to set an agreement to work together such as meeting time management, goals, and deadlines.;

Factor 2 : Administrative support: Funds and other resources are vital for students. Sometimes, they may face with the difficulty of regulations and some administration in the school or university. Therefore, the supervisor should provide support and help the student to come across that problems;

Factor 3 : Specific technical support: The skill needs to be trained for example the specific software skill , searching skill, using the library, providing contacts with the other researchers in the field, structuring the thesis and dissertation, and training in critical reading skills. The supervisor should help providing this skill or training;

Factor 4: Broadening intellectual support: The students must have an ability to develop critical thinking and discussion;




ร e

Factor 5 : Personal support. The supervisor should provide emotional support, motivation, listening to the personal issues, and giving advice.

Recommendations I as the author would like to suggest the possible way to prevent plagiarism

as following; 1. The university should announce the clear and concise regulation for

complete the degree, particularly “plagiarism and punishment” 2. The university should decrease the responsible duty on the other work

for thesis advisors. 3. The university should develop their own plagiarism detection software to

decrease the spending for the program and also it can become the innovation of the university as well.

4. The regulation must enforce thesis advisors to sacrifice their time for advice and consultant with the punishment if there is an appeal and ignorance.

5. The graduation school should provide training in English writing course since it is the difficult skill when we need to understand and use with the thesis.

6. The graduation school should allow thesis advisors have a right to access to the plagiarism detection software.

7. The proposed process that need to check plagiarism by advisor may be useful.

8. The advisor should sign and report after the plagiarism being as the evidence to protect themselves for their own duty.

Conclusion The advisor has been very important in helping the thesis process. Therefore,

having a good thesis starting is a very important point and gives students the confidence to continue smoothly. The thesis advisor should remind themselves to sacrifice their time for advisees ,especially on the process for plagiarism. This can indicate whether the student’s success and thesis advisor’s success. The advisor should use reasonable discretion for leading students to finish their work at the designated time and the quality of their work. Moreover,




ร e

References Abiddin, N., Ismail, A., & Ismail, A. (2011). Effective supervisory approach in enhancing

postgraduate research studies. International Journal of Humanities and Social Science, 1(2), 206-217.

Aluede, O. , et al. (2006). "Academic dishonesty as a contemporary problem in higher education: how academic advisers can help." Reading Improvement, Summer 2006, p. 97+. Academic OneFile, Accessed 29th November 2017. Retrieved from http://go.galegroup.com/ps/anonymous?id=GALE%7CA148856041&sid=googleScholar&v=2.1&it=r&linkaccess=fulltext&issn=00340510&p=AONE&sw=w&authCount=1&isAnonymousEntry=true.

Bogelund. P. (2015). How supervisors perceive PhD supervision – And how they practice it. International Journal of Doctoral Studies, 10, 39-55. Retrieved from http://ijds.org/Volume10/IJDSv10p039-055Bogelund0714.pdf.

Brown, G., & Atkins, M. (1988). Effective teaching in higher education. London: Methuen.

Cai Y, Shannon R. (2010). A comparative analysis of values and shopping patterns among Chinese and Thai mall shoppers. Paper presented at the Australian & New Zealand Marketing Academy (ANZMAC) 2010 Conference. Accessed on 25th November, 2017. Retrieved from http://anzmac2010.org/proceedings/pdf/anzmac10Final00175.pdfGoogle Scholar

Cullen, D. J., Pearson, M., Sasha, L. J., & Spear, R. H. (1994). Establishing effective PhD supervision. Canberra: Australian Government Publishing Service. Received from http://nccastaff.bournemouth.ac.uk/hncharif/MathsCGs/Desktop/PGCertificate/230_full.pdf.

Dillon, R. K., & Fisher, B. J. (2000). Faculty as part of the advising equation: An inquiry into faculty viewpoints on advising. NACADA Journal, 20(1), 16-23.

Dumrongkiat, M. (2016). Plagiarism: Warnings after University Thesis Plagiarism Revealed. Bangkok Post Online. Issue. 2nd May, 2016. Accessed on 7th December, 2017. Retrieved from http://www.bangkokpost.com/news/general/955793/ohec-warns-unis-on-academic-plagiarism




ร e

Egan, R., Stockley, D., Brouwer, B., Tripp, D., & Stechyson, N. (2009). Relationships between area of academic concentration, supervisory style, student needs and best practices. Studies in Higher Education,34(3), 337–345.

Harrison, E. (2009). Faculty perceptions of academic advising: “I don’t get no respect”. Nursing Education Perspectives, 30(4), 229-233.

Holbrook, A., Shaw, K., Scevak, J., Bourke, S., Cantwell, R., & Budd, J. (2014). PhD candidate expectations: Exploring mismatch with experience. International Journal of Doctoral Studies, 9, 329-346. Retrieved from http://ijds.org/Volume9/IJDSv9p329-346Holbrook0575.pdf

Lamom, David V.(1997). Thesis Guide. Relieved November 19, 2005, from http://www.ups.navy.mil/oode36/Thesis Guide.html.

Marques, J. F. (2005). Best practices in adult advising: A team conclusion. Recruitment & Retention in Higher Education, 19(8), 4-5.

Munch James E.and Park, Namgi. (2003). Guide to Successful Thesis and Dissertation: A Handbook for Students and Faculty. 5th edition. New York. Marcel Dekker. Inc.

Pickard, J. (2007). Staff and Students Attitudes to Plagiarism at University College Northampton. Pages 215-232. Accessed on 28th November, 2017. Retrieved from http://srhe.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02602930500262528#.Wh9py7AxXIUDOI: https://doi.org/10.1080/02602930500262528.

Saengwichai D. (1998). The Khit-pen theological educational model: A new methodology for contextualizing theological education in Thailand. Accessed on 26th November 2017. Retrieved from http://didache.nazarene.org/pdfs/AsiaPac03-Saengwichai.Khit-Pen_Theological_Model.pdfGoogle Scholar

Taylor, S., & Beasley, N. (2005). A handbook for doctoral supervisors. London: Routledge.

Young, D. (2013). Perspectives on Cheating at a Thai University. Language Testing in Asia20133:6. Accessed on 25th November, 2017. Retrieved from https://languagetestingasia.springeropen.com/articles/10.1186/2229-0443-3-6DOI: https://doi.org/10.1186/2229-0443-3-6.

Zhao, F. (2003). Transforming quality in research supervision: A knowledge management approach. Quality in Higher Education, 9(2), 187-197.




ร e

การดาเนนงานของชมรมผสงอายตนแบบเพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย: กรณศกษา ชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกน

The Management of Aging club model for The Development of Elderly well-being : A Case study of Aging club in Ban Fang Sub-

District, Ban Fang District, KhonKaen Province

ณฐชยา ดาหาร1 เพญณ แนรอท2

บทคดยอ ในบทความนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาการดาเนนงานของชมรมผสงอายตนแบบเพอการพฒนาคณภาพ

ชวตผสงอาย : กรณศกษาชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกน 2) ศกษาองคประกอบ ทสนบสนนหรอสงผลใหชมรมผสงอายเปนตนแบบ 3) จดทาขอเสนอแนะในการขยายผลชมรมผสงอายตนแบบ เกบรวบรวมขอมลดวยแบบสมภาษณชนดมโครงสรางจากกลมผใหขอมลสาคญ (Key-Informants) ไดแก ผมสวนเกยวของ กบการดาเนนงานของชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง 125 คน โดยใชวธสมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental Sampling) วเคราะหขอมลโดยคารอยละ และการวเคราะหเชงเนอหาอธบายความเรยง ผลการศกษาพบวา องคประกอบทสนบสนนหรอสงผลใหชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง เปนตนแบบเพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอายท สาคญ คอ 1) การเรยนรและพฒนาการดาเนนงานอยางตอเนอง 2) การเปดโอกาสใหสมาชกมสวนรวมใน การดาเนนงานของชมรมทกขนตอน นบตงแตการมสวนรวมในการศกษาคนหาปญหาและสาเหตของปญหาทเกดขนในชมชน รวมคด รวมสรางรปแบบและวธการพฒนา เพอกาหนดกตกาหรอขอตกลงในการดาเนนงานรวมกน โดยมสวนทงในรปแบบ ทเปนทางการและไมเปนทางการ เชน การประชมประจาเดอน การสรางเวทในการพดคยแลกเปลยนความคดเหน 3) ผนาหรอประธานชมรมและคณะกรรมการบรหารชมรมมความสามารถแสวงหาความรวมมอจากภายในและภายนอกชมรมได เพอใหการขบเคลอนการดาเนนงานหรอกจกรรมเปนไปอยางตอเนอง 4) การพฒนาโดยใชทรพยากรหรอทนทางสงคมและวฒนธรรมทมอย เปนตวตงในการขบเคลอน และ 5) ชมรมมการกาหนดกตกาหรอขอตกลงรวมกนหลายรปแบบทงรปแบบทเปนทางการ คอ การกาหนดในลกษณะแบบลกษณอกษร และรปแบบทไมเปนทางการ คอ พนธะสญญาดานจตใจ ทมตอกน “วาจะรวมกนยดถอและปฏบตตาม”

คาสาคญ: ชมรมผสงอายตนแบบ, การพฒนาคณภาพชวตผสงอาย, ผสงอาย

Abstract The objective of this research were. 1) study the operation of the model of elderly club

for elderly well-being development : a case study of elderly club in Ban Fang sub-district, Ban Fang district, Khon Kaen province. 2) study the factor supporting the success of the model, 3) propose the guideling for the future development of the Aging Club. Data were collected by using structured-interview, from 125 key-informants involving in the operation of elderly club in Fang sub-district, who were selected by accidental sampling. Percentage and content analysis were used for analyzing the data. The results showed that the supporting key factors which made the elderly club in Ban Fang sub-district became the model of elderly club included: 1) Ongoing

1 นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาวชาการปกครองทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน 2 รองศาสตราจารย กลมวจยการบรหารกจการทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน




ร e

learning and operational Development, 2) allowing club members to participate in all operational stages, including: study and find problems and causes of problems in the community, jointly create the developing pattern and methods in order to define the rules or agreement for working together, both in formal and informal ways, such as, monthly meetings and discussion forums, 3 ) leader or chairman of the club and the club committees were able to seek both internal and external cooperation to operate the ongoing activities of the club 4) Developing by using existing resources or social and cultural capital, 5) there were mutual rules and agreement of the club both formal as in writing regulations and informal as moral agreement to jointly comply with.

Keywords : Public Transportation System, Public Transportation, Khon kaen Province

บทนา ชมรมผสงอายตนแบบ คอ ชมรมทมการรวมตวกนของผสงอายอยางเขมแขง เพอทากจกรรมทเปน

ประโยชนตอการพฒนาสงคม การพฒนาตนเอง และการถายทอดวฒนธรรมอนดงามแกคนรนหลง ซงชมรมผสงอายทประสบความสาเรจควรประกอบไปดวย การบรหารจดการชมรม การจดกจกรรมดแลสขภาพผสงอาย กจกรรมดานสงคม สรางเสรมสขภาพแกสมาชกชมรมผสงอาย (สานกสงเสรมและพทกษผสงอาย , ม.ป.ป. อางถงใน ปานหทย ปานสทธ, 2554) ปจจบนประเทศไทยมชมรมผสงอาย ทงสน 30,481 ชมรม โดยมวตถประสงคของการจดตงชมรมผสงอายเพอสนบสนนใหผสงอายมการรวมกลมกน เพอพบปะสงสรรคแลกเปลยนความรและชวยเหลอซงกนและกน ทงในดานสขภาพรางกาย จตใจ และสงคม การดาเนนงานของชมรมผสงอายในประเทศมเพยงรอยละ 30 ของจานวนชมรมผสงอายทงหมดทประสบความสาเรจดานดาเนนการไดอยางเขมแขง และยงยน (ชนนพทธ ประเสรฐพรรณ และคณะ, 2557) การดาเนนกจกรรมชมรมผสงอาย ปจจบนขาดการดาเนนกจกรรมของชมรมอยางตอเนอง การรวมกจกรรม ของสมาชกกลมยงมนอย ผนาชมรมและสมาชกชมรมไมทราบถงบทบาทหนาทของตนเองอยางถองแท สมาชกในชมรมยงขาดความรในเรองของกจกรรมชมรมและชมรมผสงอายไมไดรบการดแลจากองคกรปกครองสวนทองถนอยางตอเนองในการสนบสนนงบประมาณ ทรพยากร และความร จงทาใหชมรมผสงอาย สวนใหญประสบความลมเหลว กลมเลกดาเนนงานหรอลมสลายในทสด (สกญญา บญวเศษ, 2554; พนนภา บญจรง, 2557; กระทรวงสาธารณสข, 2560)

ชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกนจดทะเบยนชมรมผสงอาย กบสภาผสงอายแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนเมอป พ.ศ. 2544 เมอกอตงชมรมเรมแรกมผสงอายเปนสมาชก 286 คนปจจบนมสมาชก 820 คน คดเปนรอยละ 65.65 ของจานวนประชากรผสงอายทงหมดผลการดาเนนงานทผานมาไดกอประโยชนใหแกสมาชกและทายาทอยางมากในดานการพฒนาอาชพและรายได คอ การสงเสรมอาชพและรายไดแกผสงอายพรอมทงจดหาแหลงจาหนายให ณ ศนยหตถกรรมพนบานชมรมผสงอายบานฝางสวนดานกจกรรมทางสงคมโดยการจดตงวงดนตร “ฝางสงวย” เพอใหผสงอายทมภมปญญาดานศลปะการดนตรมโอกาส ไดแสดงความสามารถของตนตอสาธารณะชน และการจดตงโรงเรยนผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางเพอสงเสรมการเรยนรตลอดชวตเพอเพมศกยภาพของผสงอาย พฒนาสขภาวะคนในชมชนนอกจากน




ร e

ชมรมยงมผลงานทสะทอนใหเหนถงการเรยนรและพฒนาการดาเนนงานชมรมผสงอาย อยางตอเนองมประสทธภาพเปนทยอมรบทงในระดบชมชน ตาบล และจงหวดอาท เกยรตบตรจากจงหวดขอนแกน ประเภทสมาคม หนวยงานทมกจกรรมสงเสรมพระพทธศาสนา ประจาป พ.ศ. 2546 เกยรตบตรผสงอายดเดน ประจาป 2549 ของสมาคมผสงอายแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภสมเดจประศรนครนทรบรมราชชนน โลเกยรตคณชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง กรมอนามย ประจาป 2550 โลเกยรตคณ รางวลผลการดาเนนงานผสงอายดเดน จงหวดขอนแกน ประจาป 2550 โลเชดชเกยรต ประเภท คลงปญญาผสงอายดเดน ประจาป 2559 (เทศบาลตาบลบานฝาง, 2559) ซงการศกษาการดาเนนงานของชมรมผสงอายตนแบบ เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย: กรณศกษา ชมรมผสงอาย เทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกนจงเปนสงทนาสนใจศกษาเพอเปนองคความรในการดาเนนการจดการชมรมผสงอายสความเขมแขงยงยนในดานการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย อนจะเปนประโยชนตอหนวยงานทเกยวของและชมรมผสงอายอน ๆ นาไปปรบปรงการดาเนนการจดการชมรมผสงอายตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพการดาเนนงานของชมรมผสงอายตนแบบ เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย:

กรณศกษา ชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกน 2. เพอศกษาองคประกอบทสนบสนนหรอสงผลใหชมรมผสงอายเปนตนแบบ เพอการพฒนา

คณภาพชวตผสงอาย: กรณศกษา ชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกน 3. เพอจดทาขอเสนอแนะในการขยายผลชมรมผสงอายตนแบบ

ระเบยบวธวจย ดวยการศกษาน มงใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพโดยกรณศกษา เครองมอทใชในการศกษา คอ

แบบสมภาษณ โดยมผใหขอมลสาคญ (Key-Informants) คอ ผมสวนเกยวของกบการดาเนนงานของชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางในการศกษานแบงกลมผใหขอมลสาคญ ออกเปน 2 กลม คอ กลมผนาหรอผบรหารชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง และกลมสมาชกชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกน จานวน 125 คน โดยใช วธสมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental Sampling) วเคราะหขอมลโดยคารอยละ และการเคราะหขอมลเชงเนอหาแลวนาเสนอในรปของตารางประกอบความเรยงสรปผลการศกษา อภปรายผล และขอเสนอแนะดงน

สรปผลการวจย ในการศกษานสรปผลการศกษา ดงน

ขอมลสวนบคลของผใหขอมลทสาคญ พบวา ผใหขอมลสาคญสวนมากเปนสมาชกชมรมผสงอายเพศหญง รอยละ 60.0 มอายระหวาง 60-70 ป มการศกษาในระดบประถมศกษา สวนมากไมไดประกอบอาชพ และมรายไดตอเดอน 1,000 บาท หรอตากวาสภาพสงคมโดยทวไปในเขตพนทเทศบาลตาบลบานฝาง พบวา เทศบาลตาบลบานฝางมสภาพสงคมชมชนกงเมองกงชนบท อยรวมกนเปนกลม ๆ ในลกษณะเครอญาต มความเปนอยเรยบงาย และยงมการชวยเหลอเกอกลซงกนและกนอยเปนประจา โดยมศาสนาพทธทยดเหนยวจตใจซงจะเหนไดจากงานบญประเพณ พธกรรม แตละเดอนหรอฮตสบสองทมกจะเหนประชาชน โดยเฉพาะผสงอายทมความสามคครวมกนจดกจกรรมตาง ๆ ของหมบาน




ร e

ไมวาจะเปนกจกรรมทางศาสนา เชน การจดงานวดเนองในโอกาสตาง ๆ การจดกจกรรมของโรงเรยนภายในชมชน เปนตน ทาใหการดาเนนงานตาง ๆ สาเรจลลวงไปไดดวยด

1. สภาพการดาเนนงานของชมรมผสงอายตนแบบ เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกน พบวา ชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง มววฒนาการมาจากชมรมผสงอายในระดบหมบาน แลวเกดการรวมชมรมผสงอายในระดบตาบล กอตงเมอวนท 4 มถนายน พ.ศ. 2544 โดยมนายทอง ธะกอง เปนประธานชมรม การบรหารจดการชมรมผสงอาย มคณะกรรมการของชมรม 2 ชด คอ คณะกรรมการบรหารชมรมและคณะกรรมการทปรกษา โดยมการกาหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการของชมรมไวอยางชดเจน และไดมการจดทาระเบยนชมรมทเปน ลายลกษณอกษร มกาหนดวาระการประชมคณะกรรมการชมรมอยางสมาเสมอคอ ประชมทกเดอน

การดาเนนกจกรรมของชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง มทงหมด 13 กจกรรม ไดแก 1) กจกรรมจดตงศนยพฒนาคณภาพชวตและสงเสรมอาชพผสงอาย มวตถประสงคเพอเปนสถานทสาหรบการจดการกจกรรมใหบรการแกผสงอายในชมชน 2) กจกรรมอาสาสมครดแลผสงอายพการ มวตถประสงคเพอใหผสงอายพการทไมสามารถชวยเหลอตนเองได และขาดการดแลมผใหการดแล และไดรบการเยยมบานโดยอาสาสมครดแลผสงอาย (อผส.) อยางนอยเดอนละครง 3) กจกรรมฝกอาชพผสงอาย มวตถประสงคเพอใหผสงอายมอาชพและรายไดใหตนเองและครอบครว ปจจบนมทงหมด 7 กลม ไดแก กลมจกสาน กลมทอผา กลมดอกไมจนทน กลมสวนครวยคใหมปลกผกรวมกบเลยงปลา กลมสมนไพรเพอสขภาพ กลมรานคาฝางสงวย และกลมปลกผกหวานปา 4) กจกรรมศกษาดงานผสงอาย มวตถประสงคเพอเพมพนความรในการทากจกรรมรวมกน และพฒนาความคดในสงทศกษาดงานและนามาประยกตใชกบชวตประจาวน 5) กจกรรมสขสนตวนเกดผสงอาย มวตถประสงคเพอใหผสงอายไดทากจกรรมรวมกนในทก ๆ เดอน 6) กจกรรมมอบกายอปกรณผสงอาย มวตถประสงคเพอใหผสงอายไดดาเนนชวตประจาวนอยางอยางปกตสขและมความสะดวกมากขน 7) กจกรรมมอบเงนสงเคราะห มวตถประสงคเพอมอบเงนสงเคราะหครอบครวผสงอายทพการและมรายไดนอย 8) กจกรรมการถายทอด ภมปญญาเครอขายชมรมผสงอาย มวตถประสงคเพอถายทอดภมปญญาทองถน และเผยแพรสชมรมผสงอายเครอขายในเขตอาเภอบานฝาง 75 ชมรม 9) กจกรรมรวมใจเพอผสงวย มวตถประสงคเพอจดหาเงนทน ในการสนบสนนการจดสวสดการตาง ๆ และซอวสดอปกรณทจาเปนใหกบชมรมผสงอายทง 75 ชมรมเครอขาย 10) กจกรรมดนตรผสงวย “ฝางสงวย” โดยมวตถประสงคเพอใหผสงอายไดคลายเครยดเพอความบนเทง และหารายไดใหกบศนยพฒนาคณภาพชวตและสงเสรมอาชพผสงอาย 11) กจกรรมรานจาหนายผลตภณฑผสงอาย โดยมวตถประสงคเพอดาเนนกจกรรมรานจาหนายผลตภณฑผสงอาย เพอเปนศนยกลาง ในการรวบรวมผลตภณฑจากกลมตาง ๆ เพอนามาจาหนายเปนสวสดการแกสมาชกทรวมลงทน 12) กจกรรมกองทนขยะเพอการจดสวสดการผสงอาย โดยมวตถประสงคเพอลดปรมาณขยะและสรางรายไดใหแกชมรม เพอนาเงนทไดจากการขายขยะไปใชเพอจดเปนสวสดการเยยมผสงอายทตดบาน ตดเตยง และ 13) กจกรรมสงเสรมสขภาพดานการพฒนาศกยภาพสมองในผทมความจาบกพรองเลกนอย โดยมวตถประสงคเพอพฒนาระบบดแลผสงอายภาวะสมองเสอมครบวงจร และเพอใหผสงอายทมภาวะสมองเสอมไดกบการบาบดและฟนฟสมอง จนสามารถใชชวตประจาวนไดอยางปกต




ร e

ผลลพธของการดาเนนงานหรอการจดกจกรรมทาใหผสงอายมคณภาพชวตทดขนทงในเรองสขภาพกาย สขภาพจตใจ อาชพ และสงแวดลอม ในดานสขภาพพบวา จานวนผสงอายทปวยเปนโรคตาง ๆ เชน เบาหวาน ความดน ไตวาย ลดลง เนองจากไดมการสงเสรมใหความรเกยวกบการปองกน การดแลรกษาและการตรวจเยยมจากภาคเครอขายอยางนอยเดอนละหนงครงและมผสงอายทพการไดมอบอปกรณ รอยละ 12.7ดานอาชพพบวา ผสงอายทเปนสมาชกชมรมผสงอายตาบลบานฝางรอยละ 30.0 มอาชพและสรางรายไดใหกบตนเองและครอบครว ซงกลมอาชพในชมรมผสงอายตาบลบานฝางทสามารถสรางงาน และรายไดใหแกผสงอายได มทงหมด 6 กลม ไดแก กลมทอผา กลมดอกไมจนทน กลมสมนไพรเพอสขภาพ กลมปลกผกสวนครวยคใหม กลมปลกผกหวานปา และกลมรานคาผสงวย และทผานมาสามารถมอบเงนสงเคราะหแกผสงอายเพอเปนทนในการประกอบอาชพแลว รอยละ 9.4และดานสงแวดลอมพบวา จดตงเปนกลมกองทนขยะ สามารถลดปรมาณขยะในชมชนได รอยละ 35.0ของปรมาณขยะทงหมด 4,200 กโลกรมตอวน และยงสงผลชมชนบานหวบง หมท 3 ไดรบโลประกาศเกยรตคณ พรอมเงนรางวล 10,000 บาท จากโครงการประกวดชมชนปลอดขยะ ในป พ.ศ. 2555 เทศบาลตาบลบานฝาง ไดรบการคดเลอกเปนชมชนตนแบบการจดการสงแวดลอมและพลงงาน ตามโครงการขอนแกนเมองสะอาด สงแวดลอมสรางสข ในปพ.ศ. 2556

ปญหาและอปสรรคในการดาเนนงานหรอกจกรรมของชมรมผสงอายตาบลบานฝางพบม 3 ดาน ดงน ในดานคณะกรรมการชมรมมปญหา 4 ประเดน คอ(1) คณะกรรมการชมรมมหนาทหลายอยาง ทาใหการประชมคณะกรรมการบางครงมองคประชมไมครบ (2) คณะกรรมการชมรมไมใหความรวมมอ หรอไมยอมรบฟงความคดเหนของผอน (3) การเลอกคณะกรรมการชดใหมทาไดยาก เพราะไมมใครอยากรบตาแหนง และ (4) คณะกรรมการบางรายไมยอมเสยสละในการทางานและไมมจตอาสาดานสมาชกชมรมมปญหา 2 ประเดน คอ (1) ปญหาสวนบคคลของสมาชกชมรมเกยวกบความยากจนภาวะสขภาพจงทาใหการเขารวมกจกรรมลดนอยลงหรอบางรายมอาย 70 ปขนไปจงเขารวมกจกรรมไมไดและ (2) การไมเขารวมกจกรรมอยางตอเนองของสมาชกชมรมบางรายมปญหาเกยวกบการเดนทางบางรายรสกวาไมไดรบผลประโยชนอยางทตงใจไว จงไมเขารวมในกจกรรมชมรมและดานงบประมาณ มปญหาใน 2 ประเดน คอ (1)ความไมพอเพยงของงบประมาณ และ (2) ขาดงบประมาณในการดาเนนงาน

2. องคประกอบทสนบสนนหรอสงผลใหชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางเปนตนแบบชมรมผสงอาย เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย พบวา องคประกอบทสนบสนนผลใหชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง เปนตนแบบชมรมผสงอาย เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอายประกอบดวยปจจยตาง ๆ 4 ปจจย ดงน

2.1 ปจจยภายในชมรม ไดแกสมาชกชมรม คณะกรรมการชมรม ผนาหรอประธานชมรม และการจดกจกรรมทหลากหลาย ดงน 1) สมาชกชมรม มความเขาใจหลกการหรออดมการณของการตงชมรมผสงอายอยางถองแทของสมาชกชมรม 2) คณะกรรมการชมรม มการบรหารจดการชมรมแบบเปนกนเอง ใชวธขอความรวมมอใหชวยเหลอลงขนกน มการพดคยปรกษาหารอแบบไมเปนทางการของคณะกรรมการ เปดโอกาสใหสมาชกทกคนมสวนรวมในการวางแผนการดาเนนงาน และการกาหนดกจกรรมเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายเพอใหสมาชกเกดความผกพนและความรสกเปนเจาของชมรมรวมกน 3) ผนา หรอประธานชมรมมภาวะความเปนผนามจรรยาบรรณและตองเปนผททางานรวมกบเจาหนาทได และ




ร e

4) ชมรมมการจดกจกรรมทหลากหลาย ตอเนองและ ครอบคลมกจกรรมเพอสงเสรมสขภาพกาย และจตใจการพฒนาทกษะอาชพและเสรมรายไดการเยยมเยยนสมาชกกจกรรมดานประเพณวฒนธรรมและ ภมปญญากจกรรมการเพมพนความรและการแสวงหาความรและกจกรรมพเศษอน ๆ เปนตน

2.2 ปจจยภายนอกชมรมไดแก หนวยงานภาครฐท เกยวของและหนวยงานภาคเครอขายทเกยวของ ดงน 1) หนวยงานภาครฐทเกยวของใหการสนบสนนงบประมาณอยางตอเนองและ 2) หนวยงานภาคเครอขายทเกยวของ ใหการสนบสนนดานทรพยากร อปกรณ และความรทจาเปน ตอผสงอาย อยางตอเนอง

2.3 ปจจยดานสภาพแวดลอมของชมชน ไดแก การอาศยอยในชมชนแบบชวยเหลอ เอออาทรตอกน โดยศาสนาพทธ ขนบธรรมเนยมประเพณทสาคญ เปนศนยรวมยดเหนยวจตใจรวมกน ชมชนใหความเคารพนบถอผอาวโสกวา

2.4 ปจจยดานผลประโยชนไดแก มหลกประกนดานฌาปนกจสงเคราะห การดแลเอาใจใส ดานสขภาพ และการมรายไดทเพยงพอสาหรบการยงชพ

3. ขอเสนอแนะในการขยายผลชมรมผสงอายตนแบบ ผลการศกษาพบความสาเรจของตนแบบชมรมผสงอาย เทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง

จงหวดขอนแกน ดานการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย พบวา การพฒนาสชมรมผสงอายตนแบบของชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง ไดตองผานกระบวนการเรยนรและพฒนาทางสงคมมาอยางตอเนอง การจดตงเกดจากความตองการของคนในชมชน โดยชมรมผสงอาย เทศบาลตาบลบานฝาง เกดจากแนวคด การรวมของผสงอายในชมชนตาง ๆ ทอาศยอยในเขตพนตาบลบานฝาง เพอทากจกรรมรวมกน โดยมผนาชมชน เปนแกนนาในการขบเคลอนใหกลมสามารถดาเนนกจกรรมตาง ๆ ไดอยางตอเนอง การดาเนนในระยะเรมแรกของชมรมผสงอาย จะเปนแบบเรยบงายและเปนเพยงการรวมกลมพบปะพดคยกน แลวจงคอย ๆ มรปแบบชดเจน มกจกรรมทหลากหลายตามความตองการของผสงอาย แลวจงขยายและรวมกลมกนดาเนนกจกรรมตาง ๆ จากเดมทดาเนนการอยแลว เชน กลมผสงอายบานฝาง กลมผสงอายบานหวบง กลมผสงอายบานสระแกว กลมผสงอายบานโคกส กลมผสงอายบานดอนหน กลมผสงอายบานแกนเทา และกลมผสงอายบานโคกใหญ

หวใจหลกของการพฒนาสชมรมผสงอายตนแบบ ชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง คอ 1. การมทปรกษาการจดตงชมรมการตงคณะกรรมการทปรกษาในการจดตงชมรม

ผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง เปนกลยทธในการสรางการมสวนรวมจากภาคสวนอน ๆ ทเกยวของ ใหมสวนรวมในการรบรและสนบสนนการดาเนนงานของชมรมผสงอาย และเปนตวกลางชวยประสานงาน ใหแกการดาเนนงานของชมรมผสงอาย ซงมผลตอการสรางความนาเชอถอในการทางาน และถอเปนการสรางพนธมตรในการทางานทดเยยม คณะทปรกษาของชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางมทงคณะทเปนฝายสงฆ ฝายฆราวาส เชน นายอาเภอ ผบรหารของเทศบาลตาบลบานฝาง สมาชกสภาเทศบาลตาบลบานฝาง ผนาใหญ/ผนาชมชนในเขตตาบลบานฝาง ผอานวยการโรงเรยนในพนท นกวชาการหรอขาราชการเกษยณ เปนตน

2. ผนาหรอประธานชมรมผสงอายองคประกอบนเปนสวนสาคญมากและถอเปน “หวใจ” ของการขบเคลอนงาน เพราะผทจะทาหนาทเปนผนาหรอประธานชมรมผสงอายจะตองเปนผททมเท เสยสละและมความมงมนทจะสรางสรรคกจกรรมของชมรมผสงอายและทสาคญผนาหรอ




ร e

ประธานชมรมผสงอายจะตองเปนทยอมรบและศรทธาในกลมผสงอายดวยกน และทสาคญตองเปนทยอมรบและเชอถอของหนวยงานและองคกรตาง ๆทเกยวของ อกดวย

3. คณะกรรมการและแกนนารวมขบเคลอน ในการขบเคลอนการดาเนนงานของชมรมผสงอาย คณะกรรมการและแกนนารวมขบเคลอน ถอเปนอกหนงเงอนไขความสาเรจของการพฒนาสชมรมผสงอายตนแบบ ของชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางเพราะเปนกลไกหลกในการขบเคลอนการดาเนนงานหรอกจกรรมชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางใหสามารถดาเนนการไดอยางตอเนอง ซงในการดาเนนงานหรอกจกรรมชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางกไดมการกาหนดจานวนคณะกรรมการหรอแกนนารวมขบเคลอนและมการแบงหนาทหรอแบงงานภายในชมรมผสงอายไวอยางชดเจน ทาใหคณะกรรมการ และแกนนารวมขบเคลอนชวยกนขบเคลอนการทางานใหประสบความสาเรจ เปนการสรางกระบวนการ มสวนรวมใหการบรหารจดการชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางทมประสทธภาพ

4. ทมวทยากรจตอาสาหรอองคกรเครอขาย องคประกอบนถอเปนสวนสาคญอกองคประกอบหนงทถอเปนเอกลกษณทโดดเดนประการหนงของชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางเพราะใชทนทางสงคมและวฒนธรรมทม เปนตวตงในการ ทาใหกจกรรมตาง ๆ ของชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางสามารถดาเนนงานไปไดตามวตถประสงคท ต งไว เชน วทยากรจากสมาชกกล มผ ส งอายดวยกน ขาราชการบานาญ พระสงฆ รวมถงการขอความอนเคราะหวทยากรจตอาสาจากหนวยงาน องคกรตาง ๆ ทงในลกษณะเครอขายทางสงคม เชน ศนยสงเสรมพฒนาและถายทอดเทคโนโลยการใชประโยชน ไมขนาดเลกและของปาจงหวดขอนแกน ศนยฟนฟอาชพคนพการจงหวดขอนแกนคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ศนยสงเสรมสขภาพชมชนตาบลบานฝาง อาสาสมครสาธารณะสขประจาหมบาน (อสม.) อาสาสมครดผสงอาย (อผส.)สานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดขอนแกนคณะเกษตรศาสตรมหาวทยาลยขอนแกนสภาเดกและเยาวชนเทศบาลตาบลบานฝาง โรงเรยนฝางวทยาโรงเรยนชมชนบานฝางเปนตน

5. การกาหนดกตกาหรอขอตกลงรวมกน ในระยะเรมแรกกจกรรมหรอการดาเนนงานอาจไมซบซอน เพราะยงเปนกลมผสงอายขนาดเลก ตอมาเมอกลมมขนาดใหญเพมมากขนปญหา และวธแกไขปญหากจะยงยากซบซอนตามไปดวย การกาหนดกตกาหรอขอตกลงรวมกน จงเปนองคประกอบหรอปจจยทสงผลตอความสาเรจในการพฒนาชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางสชมรมผสงอายตนแบบดานพฒนาคณภาพชวตผสงอาย เพราะการกาหนดกตกาหรอขอตกลงจะตองจากความเหนพองตองกนของสมาชกชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางทเปนเหมอนพนธะสญญาดานจตใจทมตอกน “วาจะรวมกนยดถอและปฏบตตาม” ซงการกาหนดกตกาหรอขอตกลงดงกลาวทาใหการดาเนนงานของชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝางมทศทางการทางานทชดเจน แมวาจะมการเปลยนแปลงคณะกรรมการใหม แตขอกาหนดกตกาหรอขอตกลง กเปนแนวทางการทางานทสมาชกทกคนยดถอและปฏบตตามจนถงปจจบน

6. การเรยนรและพฒนาการดาเนนงานอยางตอเนอง การทบทวนตนเองและสรปผล การดาเนนงานเปนระยะ ๆ นอกจากจะทาสมาชกมสวนรวมในการดาเนนงานหรอกจกรรมของชมรมผสอายแลว ยงทาใหสมาชกคณะผบรหารชมรมเรยนรทจะแกไขปญหาทเกดจากการดาเนนงานหรอกจกรรมดวยตนเอง กระบวนการน มกเปนไปในลกษณะของสวนรวมท งในรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ




ร e

เชน การประชมประจาเดอน การสรางเวทในการพดคยแลกเปลยนความคดเหน การรวมกนดาเนนงาน ของสมาชกและคณะผบรหารชมรม เมอสมาชกคณะผบรหารชมรมเรยนรวธการแกไขปญหาไดดวยตนเอง จงกอเกดการพฒนาคณภาพชวตผสงอายใหดขน และนามาพฒนากระบวนการทางานอยางตอเนองดงเชนตวอยาง กจกรรมกองทนขยะเพอการจดการสวสดการผสงอาย ทเกดจากการมสวนรวมของสมาชก ในการศกษาคนหาปญหาและสาเหตของปญหาทเกดขนในชมชน และสมาชกรวมกนแสวงหาแนวทางแกไขปญหาโดยมหนวยงานรฐทเกยวของใหการสนบสนนในดานงบประมาณ ทรพยากร และความร กองทนขยะ เพอการจดสวสดการผสอาย เกดขนในป 2558 สบเนองจากมขยะทถกทงในชมชนและปาชมชนจานวนมาก ชาวบานเสนอปญหาขยะของชมชน มการประชมชาวบาน ผนาชมชน ผใหญบาน เจาหนาทภายในตาบล ไดขอสรปรวมกน ทาบนทกขอตกลงใหความรวมมอ การจดตงกองทนขยะเพอการจดสวสดการผสอาย โดยเทศบาลตาบลบานฝาง รวมกบภาคเครอขาย อบรมใหความรเกยวกบการคดแยกขยะจากสานกงานสงแวดลอมภาค 10 และรณรงคประชาสมพนธกบหนวยงานภาคประชาชน หนวยงานภาครฐ รวมกนคดแยกขยะและบรจาค เพอเปนการจดสวสดการใหกบผสงอาย อนดบแรกเรมไดดาเนนการโดยขอความรวมมอจากโรงพยาบาลบานฝาง สถานตารวจภธรบานฝาง โรงเรยนฝางวทยา โรงเรยนชมชนบานฝาง ทวาการอาเภอ เพอขอความรวมในคดแยกขยะและการบรจาคขยะ จากนนไดขยายผลไปยงประชาชน ในชมชนตาง ๆ ภายในพนท เพอสงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในการบรหารจดการขยะอยางเปนระบบ โดยกาหนดใหบานฝาง หมท 1, 2, 9 และ 12 เปนหมบานนารอง และเปนหมบานตนแบบการบรหารจดการขยะ และขยายผลใหครอบคลมทง 12 หมบานในเขตตาบลบานฝาง

ดงนนชมรมผสงอายทจะพฒนาใหเปนตนแบบชมรมผสงอาย เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย ควรองคประกอบดวยองคประกอบสาคญ 5 องคประกอบ ดงน

1. การเรยนรและพฒนาการดาเนนงานอยางตอเนอง ดวยวธการทบทวนตนเอง และสรปผลการดาเนนงานเปนระยะ ๆ

2. การเปดโอกาสใหสมาชกมสวนรวมในการดาเนนงานของชมรมทกขนตอน นบตงแตการมสวนรวมในการศกษาคนหาปญหาและสาเหตของปญหาทเกดขนในชมชน รวมคด รวมสรางรปแบบ และวธการพฒนา เพอแกไขปญหาและลดปญหาของชมชน การกาหนดกตกาหรอขอตกลงในการดาเนนงาน ของชมรมรวมกน รวมถงการรวมรบผลประโยชนจากกจกรรมและโครงการทเกดขนจากการมสวนทงในรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ เชน การประชมประจาเดอน การสรางเวทพดคยแลกเปลยนความคดเหน

3. ผนาหรอประธานชมรม และคณะกรรมการบรหารชมรมมความสามารถแสวงหาความรวมมอจากภายในและภายนอกชมรมได จนทาใหการขบเคลอนการดาเนนงานหรอกจกรรมเปนไปอยางตอเนอง

4. การพฒนาโดยใชทรพยากรหรอทนทางสงคมและวฒนธรรมทมอย เปนตวตงในการ 5. ชมรมมการกาหนดกตกาหรอขอตกลงรวมกนหลายรปแบบทงรปแบบทเปนทางการ

คอ การกาหนดในลกษณะแบบลกษณอกษร และรปแบบทไมเปนทางการ คอ พนธะสญญาดานจตใจทมตอกน “วาจะรวมกนยดถอและปฏบตตาม”




ร e

อภปรายผล ผลจากการศกษาอภปรายผลดงน

1. สภาพการดาเนนงานของชมรมผสงอายตนแบบ เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกน พบวา ชมรมผสงอายเทศบาลตาบล บานฝาง จดตงขนโดยผนาหรอประธานชมรมและสมาชก โดยมวตถประสงคเพอใหผสงอายไดรบการชวยเหลอดแลดานสขภาพเปนแหลงพบปะทากจกรรมรวมกนและใหความชวยเหลอซงกนและกนระหวางสมาชกชมรมผสงอายมคณะกรรมการทาหนาทในการบรหารและโครงสรางคณะกรรมการทชดเจน และมการบรหารจดการตามเกณฑมาตรฐานชมรมผสงอายฯ โดยกจกรรมสวนใหญจะเนนเรองดานสขภาพ ดานรางกายและจตใจ ชมรมมอปสรรคในการดาเนนงานและการจดกจกรรมดานการขาดแคลนงบประมาณสอดคลองกบการศกษาของ ปานหทย ปานสทธ (2554) ทพบวา อปสรรคของชมรม คอ งบประมาณมจานวนจากด

2. องคประกอบทสนบสนนหรอสงผลใหชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกนเปนชมรมผสงอายตนแบบ เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย พบวา ปจจยทสนบสนนใหชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง เปนตนแบบชมรมผสงอาย เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย ประกอบดวย 4 ปจจย ไดแก 1) ปจจยภายในชมรม ประกอบดวย สมาชกชมรม คณะกรรมการชมรม ผนาหรอประธานชมรม มวตถประสงคเดยวกน 2) ปจจยภายนอกชมรมประกอบดวย หนวยงานภาครฐท เกยวของ และหนวยงานภาคเครอขายทเกยวของในการสนบสนนงบประมาณทรพยากร อปกรณและความรทจาเปนตอผสงอายอยางตอเนอง 3) ปจจยดานสภาพแวดลอมของชมชน ประกอบดวย การอาศยอยในชมชนแบบชวยเหลอเอออาทรตอกน ชมชนใหความเคารพนบถอผอาวโสกวาและ 4) ปจจยดานผลประโยชนประกอบดวย การมหลกประกนดานฌาปนกจสงเคราะห การดแลเอาใจใสดานสขภาพ และการมรายได ทเพยงพอสาหรบการยงชพสอดคลองกบแนวคดความเขมแขงองคกรชมชน ของ ภรมย จองคาอาง (2545) ทกลาววาการพฒนาความเขมแขงของชมรมผสงอายใหเปนไปตามความคาดหวงชมชนจะตองมลกษณะเปนปกแผนอยางแนนแฟนในทางกายภาพหรอรปธรรมคอสมาชกของชมชนมศกยภาพ มการพงพาอาศยและรวมมอกนในกจกรรมตาง ๆ ทงของสวนตวและสวนรวมสอดคลองกบประเวศวะส อางถงในวนทนยจนทรเอยม(2543) ทกลาววา การมวตถประสงครวมกนความเอออาทรตอกน และความมจตวญญาณในชมชนเปนองคประกอบททาใหองคกรชมชนเกดความเขมแขง (โรงพยาบาลศรสงวรสโขทย (2556) และอกปจจยหนงทมความสาคญกบความเขมแขงขององคกรชมชนคอ การไดรบการสนบสนนงบประมาณ จากหนวยงานทเกยวของทกปเชนเดยวกบกรมกจการผสงอาย (ม.ป.ป.) สรปวา ปจจยความสาเรจของชมรมผสงอายตองมปจจยทสาคญ คอ การแสวงหาแหลงทนภายนอกและแหลงทนในพนทมาสนบสนนกจกรรมตาง ๆ และการประสานงานและทางานรวมกบหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชนอยางตอเนอง

สอดคลองกบผลการศกษาของวจตร ศรไชโย (2557) ทพบวา ปจจยทสนบสนนหรอสงผลใหนวตกรรมการจดหองสมดเคลอนทเพอนาความรสชมชนประสบความสาเรจ คอ กระบวนการทางานเปนทมของบคลากรผมสวนเกยวของ การเอาใจใสของผบรหารตอการดาเนนงาน และผลการศกษาของชยต ชานาญเนาว (2557) ทพบวา ปจจยแหงความสาเรจ คอ ดานการมสวนรวมของชมชนและภาคสวนตาง ๆ




ร e

เชนเดยวกบผลการศกษาของพนนภา บญจรง (2558) ทพบวา ปจจยแหงความสาเรจของชมรมผสงอาย คอ การสนบสนนทรพยากรจากองคกรปกครองสวนทองถนอยางจรงจงและตอเนอง

ขอเสนอแนะ ในการศกษาน มขอเสนอแนะ ดงน

1. ขอเสนอแนะสาหรบชมรมผสงอายตาบลบานฝาง 1.1 ผลจากการศกษาพบวา สมาชกชมรมผสงอายตาบลบานฝางมเพยงสมาชกสามญ

(อายตงแต 60 ปขนไป) ซงยงขาดสมาชกสมาชกวสามญ (อายตากวา 60 ป)ดงนนชมรมผสงอายตาบลบานฝาง ควรมการขยายจานวนสมาชกไปในกลมผทมอายตากวา 60 ป เพอเพมความเขมแขงใหแกชมรมผสงอายมากขนและเปนการเตรยมความพรอมกอนเขาสวยสงอายของกลมคนทมอายตากวา 60 ป

1.2 ผลจากการศกษาพบวา ชมรมผสงอายตาบลบานฝางมปญหาเกยวกบคณะกรรมการชมรมบางรายขาดความรความเขาใจในบทบาทหนาทของตนเองท ชดเจน และสมาชกชมรมไม เขา ในเจตนารมณของการจดตงชมรมอยางถองแท ดงนน ประธานชมรมผสงอายตาบลบานฝาง ควรมการประชมชแจงสรางความเขาใจกบคณะกรรมการและสมาชกชมรม โดยควรเนนการทาความเขาใจกบสมาชกเกยวกบเจตนารมณของชมรม บทบาทหนาทของคณะกรรมการชมรมและสมาชก เพอสรางความเขาใจทชดเจน ถองแท

1.3 ผลจากการศกษาพบวา ชมรมผสงอายตาบลบานฝางมปญหาเกยวกบการเลอกคณะกรรมการชดใหมทาไดยาก ดงนน ประธานชมรมควรวางแผนสบทอดงานบรหารชมรมผสงอายรวมไปถงการใหความรทจาเปนแกผมาสบทอดตาแหนงตอเพอสรางผสบทอดงานชมรมผสงอายสคนรนตอมาใหมความตอเนองยงยน

1.4 ผลจากการศกษาพบวา ชมรมผสงอายตาบลบานฝางมปญหาเกยวกบงบประมาณทไมพอเพยงและการขาดงบประมาณในการดาเนนงานดงนนประธานและคณะกรรมการชมรมควรแสวงหาเครอขายกบบคคลและองคกรทงภายในพนทและภายนอกพนทเพอขอรบการสนบสนนดานงบประมาณทรพยากร และอปกรณ เพอใหชมรมมการดาเนนงาน อยางตอเนอง

2. ขอเสนอแนะสาหรบเทศบาลตาบลบานฝาง 2.1 เทศบาลตาบลบานฝางควรประสานความรวมมอกบบคคลและองคกรทงภายในพนท

และภายนอกพนทเพอการสนบสนนดานงบประมาณและกจกรรมของชมรมผสงอายใหสามารถดาเนนการได

2.2 เทศบาลตาบลบานฝางควรสนบสนน งบประมาณทรพยากร และอปกรณ เปนประจาทกป เพอสนบสนนการดาเนนงานและกจกรรมของชมรมผสงอายใหเปนไปอยางสมาเสมอ

3. ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป 3.1 ควรศกษาคณภาพชวตของสมาชกชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง

จงหวดขอนแกนเพอใหไดขอมลในการปรบปรงการดาเนนงานชมรมผสงอายและเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพชวตของสมาชกชมรมผสงอายทพงตนเองได




ร e

3.2 ควรศกษาปจจยทเปนตวกาหนดการเขาเปนสมาชกชมรมผสงอายและความตองการเปนสมาชกชมรมผสงอายเทศบาลตาบลบานฝาง อาเภอบานฝาง จงหวดขอนแกนของกลมผทมอายตากวา 60 ป เพอใหไดขอมลสาหรบเปนแนวทางในการสนบสนนสงเสรมการเขารวมกจกรรมของผสงอายตอไปในอนาคต

เอกสารอางอง กระทรวงสาธารณสข. (2560). จานวนชมรมผสงอาย. คนเมอ 6 มนาคม 2560, จาก

http://hdcservice.moph.go.th กรมกจการผสงอาย. (ม.ป.ป.). (2560). แนวทางการจดตงชมรมผสงอาย. สบคนเมอ 1 มกราคม

2560, จาก http://intranet.dop.go.th. กาญจนาแกวเทพ. (2540). การทางานพฒนาแนววฒนธรรมชมชน :โดยถงมนษยเปนศนยกลาง.

กรงเทพฯ: สมาคมคาทอลคแหงประเทศไทยเพอการพฒนา. ชนนพทธ ประเสรฐพรรณและคณะ. (2556).กจกรรมและผลการดาเนนกจกรรมของชมรมผสงอาย

ในชมชนเมอง: กรณศกษา. สบคนเมอ 1 มกราคม 2560, จาก http://med.mahidol.ac.th/

ชยต ชานาญเนาว. (2557). รปแบบการพฒนาการดาเนนงานชมรมผสงอายตาบลหวถนน อาเภอนางรองจงหวดบรรมย.วารสารมหาวทยาลยทกษณ, 18 (2), 5-18.

เทศบาลตาบลบานฝาง. (2559). สรปผลการดาเนนงานศนยพฒนาคณภาพชวตและสงเสรมอาชพ ผสงอายเทศบาลบานฝาง. ขอนแกน: เทศบาลตาบลบานฝาง.

ปานหทย ปานสทธ.(2554). รปแบบและการดาเนนงานของชมรมผสงอายในอาเภอปากพะยนจงหวดพทลง. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาศกษาศาสตรเพอพฒนาชมชน มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

พนนภา บญจรง. (2557). การพฒนารปแบบการดาเนนงานชมรมผสงอาย ตาบลธาตนอยอาเภอเของในจงหวดอบลราชธาน.วารสารเทคโนโลยภาคใต, 8(2), 1-7.

ภรมย จองคาอาง. (2545). การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมเพอพฒนาศกยภาพของกลมผสงอายในชนบทภาคเหนอ. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสงเสรมสขภาพมหาวทยาลยเชยงใหม.

วจตร ศรไชโย. (2557). นวตกรรมการจดหองสมดเคลอนทเพอนาความรสชมชนของเทศบาล นครขอนแกน จงหวดขอนแกน. รายงานการศกษาอสระปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน.

วนทนยจนทรเอยม. (2543). ความเขมแขงขององคกรชมชนในการแกไขปญหายาเสพตดของชาวมงในจงหวดเชยงใหม. กรงเทพฯ: สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

โรงพยาบาลศรสงวรสโขทย. (2556). ชมรมผสงอาย คณภาพชมรมผสงอายเทศบาลตาบลเมองเกา อ.เมอง จ.สโขทย.สบคนเมอ 5 กมภาพนธ 2560, จาก http://www3.srisangworn.go.th.




ร e

สกญญา บญวเศษ. (2554). ความสาเรจของชมรมผสงอาย: กรณศกษาหมบานหนองด อาเภอธวชบร จงหวดรอยเอด. รายงานการศกษาอสระปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน.


4 1 – 2561 | Vol4,No.1 January- April 2018: ISSN 2465-3578

umanities and Social Sciencee

e

The Efficiency of Government Investment

and the Economy of Mahasarakham

1

3 (1)

87

2558 2,859 2,123 74.3 2559 13.4 3,244

78.7

(2)

(3)

2559 3.7 9,803 2558 6.0

28 12

19

: ,

1




e

Abstract This article is produced to present three points of view: 1 ) Analysis of the efficiency in

government investment from the ability in disbursing capital budget of government sector in Mahasarakham province. In preceding years,Mahasarakham province encountered the problem in disbursing the budget, not following the government’s plan of 87 percent, similarly to other provinces. In 2015, the province was provided the capital budget of 2,859 million baht in which 2,123 million baht, 74.3 percent, could be disbursed. Whereas, in 2016, the provided budget was 13.4 percent increased, 3,244 million baht. Moreover, the budget disbursement was 78.7 percent increased with the legal restrictions, methodological restrictions such as delayed disbursement procedure, or personal restriction such as authority’s inattention and lack of readiness in procurement which leaded to the delayed disbursement. 2) Suggestion in enhancing efficiency in disbursing capital budget of government sector in Mahasarakham province to distribute the budget into economic system and to elevate economic values. It was permitted to reform budgetallocation procedure from the starting point, which is the budget office and government sector with responsibility.Furthermore, it was also agreed to prepare government sector for the promptness in procurement by regulating government sector tostrictly operate and penalizing the violators to activate the importance of the rules. It was approved to accelerate budget disbursement procedure by improving personnel performance evaluation system through focusing on employee motivation in aiming at workaccomplishment. Finally, it was together agreed to increase people’s participation to improve and direct the official system in each area to better meet the local demand. 3) Analysis of economic impact caused by capital budget of government sector by collecting related studies. It was found that increasing disbursement of government sector results in the expansion of province gross product as well. In 2016, MahasarakhamProvincial Treasury Officeestimated that the economy of the province would be expanded at 3.7 percent;the number ofemployed people would grow up to 9,803, compared with 2015. The major supporting factor wasfrom the 6.0 percent expansion of government sectordisbursementdue to the fact that Mahasarakham is a province of which the major economic structure consists of 28 percent in agriculture and 12 percent in education. Moreover, government administration together with health and social services is 19 percentof province gross product. The disbursement through these lines of production including regular expenses, monthly salary, any form of payment, durable articles orpremises (land and building) is the important support force impacting the economic expansion of Mahasarakham.

Keywords : the efficiency of government investment, disbursement of government sector

2-3




e

( , 2559)

(Efficiency)

( ,

2559)

3 1)

2)

3)

5 GDP

GDP 3.7 2540 GDP 10.6

2559 24.2 2560 14.6




e

1

: , 2560

( 1) GDP 2553

2557

58.4 2550 – 2555 71.0 2559 66.1

87.0 ( 2) 3




e

2

: , 2560

2558 2,859

GFMIS 81 2,123 74.3 2559 13.4 3,244

78.7 ( , 2560)




e

3 /

/ 2 ( 3)

(1)

.

/

e-GP GFMIS

/

/




e

.

1 1 2 3 4

(2)

2 3

“”

. . 2535 (3)

e-GP GFMIS 2 4 1) 2) 3)

(PO) 4) 2

E-GP

PO PO GFMIS

. . 2558 2559




e

. . 2559 ( 4)

4 . . 2559

:




e

2558 8

2558 - 2559 . . .

1. 3 1) ( )

2)

3) . . .

2.

“ ”




e

( )

/ . . 2535

3. 1)

“”

2)

. .

3)

. GFMIS e-GP e-Plan




e

Management Chart

(Supply Side) (Demand Side)

2559

36,000 5

665 646 97.18

40,000 1 3

218 184 84.38

(Government Expenditure Index : G) 6.0 2.9 4.2 17.8

( 5)

5

: , 2559




e

2559

3.7 2558 6.0

28 12

19

Management Chart (2558)

- (Provincial input-output model)

(Forward Linkages)

(Backward Linkages) 1,439.87

1,471.319 3

11,363 3

7,371 610 360

(Multiplier)

( )

( ) ( )




e

. (2560). . 5 2560,

http://www.cgd.go.th/cs/internet/internet/cs/internet/internet/ .html?page_locale=th_TH.

. (2559). . : .

. (2559). 2559. .

. (2556). 2556 2557. .

. (2558). . .

. (2558). ( .) . . 2558 . .

. (2559). . . 2559. 5 d6,4kryoTN 2560 ,

http://www.bb.go.th/bbweb/?page_id=7127. . (2558).

: . . . .




ร e

ปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลก ในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกน

Problems Concerning Policy Implementation of Educational Decentralization of Schools in Khon Kaen Municipality,

Khon Kaen Province

ศรนญา ศรสวาง1 เพญณ แนรอท2

บทคดยอ งานวจยนเปนการวจยเชงสารวจซงศกษาปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลกในเขต

เทศบาลเมอง จงหวดขอนแกน โดยมวตถประสงค 1) เพอศกษาปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลกในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจทางการศกษา 2) เพอประเมนผลนโยบายการกระจายอานาจทางการศกษาของโรงเรยนขนาดเลกในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจการศกษา และ 3) เพอจดทาขอเสนอแนะเชงนโยบายการกระจายอานาจทางการศกษาของโรงเรยนขนาดเลก ในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจการศกษา เกบรวบรวมขอมลโดยวธการวจยผสมผสาน ประกอบดวยการวจยเชงคณภาพและการวจยเชงปรมาณ โดยการสารวจดวยแบบสอบถามสาหรบครผสอน จานวน 42 คน และการสมภาษณผบรหาร จานวน 10 คน โดยใชแบบสมภาษณกงโครงสราง ผลการวจยพบวา 1) ปญหาดานการนานโยบาย สการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลกในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจทางการศกษา คอ ขอจากดดานงบประมาณ เนองจากการจดสรรงบประมาณในรปแบบรายหวสงผลใหโรงเรยนขนาดเลกไดรบการจดสรรงบประมาณทนอยในขณะทตองบรหารการศกษาทง 4 ดานและกจกรรมพฒนานกเรยนในรปแบบเดยวกบโรงเรยนขนาดอน ๆ โดยเฉพาะการขาดการสนบสนนงบประมาณดานเทคโนโลย อยางไรกตามตงแตอดตจนถงปจจบนโรงเรยนขนาดเลกตองบรหารจดการศกษาภายใตความขาดแคลนและดาเนนงานเพอใหบรรลตามวตถประสงคของนโยบายทไดวางไว 2) การประเมนการปฏบตงานดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลกโดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก ( X = 4.15), (S.D. = .692 ) สามารถเรยงลาดบตามคาเฉลยจากมากไปนอยได ดงน ดานบรหารงานวชาการ ( X = 4.19), (S.D. = .728) ดานบรหารงานบคคล ( X = 4.16), (S.D. = .628) ดานการบรหารงบประมาณ ( X = 4.12), (S.D. = .664 ) และดานการบรหารงานทวไป ( X = 4.11), (S.D. = .747 ) ตามลาดบ 3) ขอเสนอแนะเชงนโยบายกลมเปาหมายมความเหนวา (1) พฒนาใหโรงเรยนมความเปนนตบคคลแบบสมบรณแบบอยางเปนรปธรรมใหอสระทางการบรหารซงจะสงผลตอการคดเลอกบคคลากรทตรงกบความตองการ (2) ทบทวนงบประมาณอดหนนรายหวใหกบโรงเรยนขนาดเลกเพอลดความเลอมลาระหวางโรงเรยน

คาสาคญ : การกระจายอานาจ การบรหารจดการศกษา โรงเรยนขนาดเลก

1 นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาการปกครองทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกนy 2 รองศาสตราจารย ดร.,อาจารยประจาสาขาการปกครองทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน




ร e

Abstract This study investigated Problems Concerning Policy Implementation of Educational

Decentralization of Small-size Schools in Khon Kaen Municipality, Khon Kaen Province. The objectives were to: 1) study problem policy implementation of education decentralization of small-size school in Khon Kaen Municipality, 2) evaluate policy of education decentralization of small-size school in Khon Kaen Municipality, 3) propose the guidelines for policy of education decentralization of small-size school in Khon Kaen Municipality. The data were obtained by mixed method; quantitative and qualitative approaches. The research instrument was used for survey data from 42 school teachers and the semi-structured interview was used to obtain data from the 10 school administrators. The findings revealed that 1) the problems encountered by the schools were the limitation of budget for students’ development. The budget was allocated based on per head of the students. The budget was assigned for various functions such as academic management, personnel management and infrastructure development. So when the school plan activities for students’ development there was insufficient budget. Most importantly the budget is not covered to technological development, 2) there overall policy implementation of education decentralization of small-size school in Khon Kaen Municipality and the individual aspect were

conducted at high level ( X =4.15, S.D= 0.692). The individual aspect can be presented as academic

management ( X = 4.19,S.D=0.728), personnel management ( X = 4.19,S.D= 0.628), budget

management ( X = 4.12,S.D= 0. 664), and general management ( X = 4.11, S.D =0.747) respectively, 3) the guidelines for policy of education decentralization of small-size school in Khon Kaen Municipality included (1) the Ministerial regulation should allow flexibility for school administrator to be able to make decision in the issue like personnel recruitment, the per head budget should reconsider to reduce inequality among different school-size.

Keywords: Decentralization, education management, small-size school

บทนา รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยไดบญญตไววา “บคคลยอมมสทธเสมอกนในการรบการศกษา

ขนพนฐานไมนอยกวาสบสองปทรฐจะตองจดการใหอยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย” (สานกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2557) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ไดกาหนดความ มงหมายในการจดการศกษาวาการจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดารงชวต การบรหารราชการแผนดนของไทยในอดตนน ไดเนนไปทการรวมศนยมากกวาการกระจายอานาจ เนองจากตองการรกษาความมนคงของชาต จงทาใหเกดปญหาตามมาอยางมากมายในระดบทองถนนนไมสามารถแกไขไดอยางเบดเสรจภายในทองถน (ชานาญ จนทรเรอง, 2556) ป พ.ศ. 2539 เกดกระแสการปฏรปการศกษาขนอกครง โดยนาสาระสาคญทางการศกษามาบญญตไวในรฐธรรมนญ และการกระจายอานาจไดกาหนดชดเจนในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2540 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต 2542 มการปรบเปลยน




ร e

การบรหารและการจดการศกษาทเนนการกระจายอานาจไปยงเขตพนทการศกษาและสถานศกษาโดยตรงทงดานงานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไป

ป พ.ศ. 2555-2558 มเดกไทยกวาหนงลานคนเขาศกษาในโรงเรยนขนาดเลกและพบวาคณภาพการศกษาทเดกไดรบนนถอวายงไมมคณภาพเพยงพอ ดวยบคลากรครทขาดแคลน และบางสวนกาลงจะเกษยณอายราชการ รวมถงงบประมาณการบรหารจดการโรงเรยนทไดรบเปนรายหวทตา ปจจบนคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานมสถานศกษาในสงกดจานวน 32,879 แหง เปนสถานศกษาขนาดเลกมจานวนทงสน 10,877 แหง คณภาพการศกษาของนกเรยนมคณภาพคอนขางตาเมอเทยบกบสถานศกษาขนาดอน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน , 2550) จากสภาพขางตนชใหเหนวาปญหาสาคญในการพฒนาคณภาพโรงเรยนขนาดเลกซงเปนปญหาหลก 3 ประการ คอ จานวนนกเรยนซงเปนปจจยหลกมแนวโนมลดลงอยางตอเนอง สงผลตองบประมาณทโรงเรยนจะไดรบเพอนามาบรหารจดการพฒนาคณภาพการศกษา ประสทธภาพในการจดการเรยนการสอนยงไมดเทาโรงเรยนในเขตเมอง ขาดอปกรณ และเทคโนโลยทางการศกษา และปญหาสาคญอกประการคอการขาดแคลนบคลากรครทมความเชยวชาญในแตละสาระการเรยนร จานวนครไมครบชนเรยน จากสภาพปญหาดงกลาวขางตน เพอใหการดาเนนงานการบรหารจดการศกษาและยกระดบคณภาพของโรงเรยนเพอสนองนโยบายดานการศกษาของกระทรวงศกษาธการไดอยางมประสทธภาพ และบรรลเงอนไขความสาเรจ รวมทงจดการเรยน การสอนไดตามมาตรฐาน มคณภาพ ลดความเลอมลา ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลกในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจทางการศกษา 4 ดาน ไดแก ดานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล และบรหารทวไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลกในเขตเทศบาลเมอง

จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจทางการศกษา 2. เพอประเมนผลนโยบายการกระจายอานาจทางการศกษาของโรงเรยนขนาดเลกในเขต

เทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจการศกษา 3. เพอจดทาขอเสนอแนะเชงนโยบายการกระจายอานาจทางการศกษาของโรงเรยนขนาดเลก

ในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจการศกษา

การกระจายอานาจทางการศกษา ความหมายของการกระจายอานาจทางการศกษา การกระจายอานาจในการบรหาร

การศกษาตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต คอ การถายโอน (Transfer) อานาจหนาทความรบผดชอบ ในการตดสนใจดานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไปจากสวนกลาง (กระทรวงศกษาธการ, 2536 : 10)โดยการทรฐหรอรฐบาลสวนกลางใหอานาจการตดสนใจในกจกรรมตางๆ กบสวนราการในระดบภมภาคหรอสวนราชการในระดบทองถนนนๆ ไดนาไปใชในการจดการศกษาโดยตรง (ภานวฒน ภกดวงศ , 2540 : 7)

หลกการกระจายอานาจการบรหารการศกษา ภานวฒน ภคดวงศ (2540 : 25) กลาวถงหลกของการกระจายอานาจจะตองมการกระจายอานาจวนฉยส งการและการบรหารลงไปยงหนวยงาน




ร e

ซงรบผดชอบทใกลชดประชาชนใหมากทสด ผรบมอบอานาจตองมความพรอมในการรบมอบหนาทความรบผดชอบและอานาจหนาทมากขน สรางดลยภาพระหวางหนาทและความรบผดชอบกบอานาจหนาททเพมขน การกระจายอานาจจะตองเปนไปเพอบรรลวตถประสงคในดานประสทธภาพ ประสทธผล และประโยชนตอประชาชนและสงคม และตองมเปาหมายทชดเจนประเมนได และตองมการตระเตรยมขนตอนใหเปนระบบเพยงพอแกการดาเนนการ

องคประกอบหลกของการกระจายอานาจการบรหาร และการจดการศกษา สานกงานเลขาธการสภาการศกษา (2549) การกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาใหเขตพนทการศกษา ในการแบงอานาจการบรหารจากสวนกลางไปยงคณะกรรมการสานกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาโดยตรง โดยแบงเปน 4 ดาน ไดแก 1) ดานวชาการ 2) ดานงบประมาณ 3) ดานการบรหารงานบคคล 4) ดานการบรหารงานทวไป

รปแบบการกระจายอานาจการบรหารการศกษา พณสดา สรธรงศร (2541 : 8-9) ไดแบงการกระจายอานาจออกเปน 4 รปแบบ คอ 1) การแบงอานาจ หมายถง การถายโอนบทบาทหนาทของสวนกลางใหกบสวนทองถนตามลาดบขนตอนของการบงคบบญชา 2) การมอบอานาจ หมายถง หนวยงานในระดบภมภาค หรอระดบทองถนหรอหนวยงานเฉพาะกจไดรบอานาจหนาทความรบผดชอบจากสวนกลางเพอดาเนนโครงการพเศษโดยมอสระในการกาหนดนโยบายการบรหารจดการดวยตนเองแตความรบผดชอบสงสดยงอยท 3) การโอนอานาจ หมายถง สวนกลางกระจายอานาจหนาทความรบผดชอบทมอยไปยงองคกรปกครองสวนทองถนอยางเตมท โดยมกฎหมายรองรบ สวนกลางมหนาทใหการสนบสนนสงเสรมและควบคมกากบทางออมและ 4) การใหองคกรเอกชนรบไปดาเนนการในกจการทรฐบาลไมอาจสามารถทาไดอยางมประสทธภาพ

การบรหารฐานโรงเรยน (School-based Management) การบรหารโรงเรยนเปนฐานนนเปนหวใจสาคญของการบรหารสถานศกษาดวยเหตผลสาคญ

คอ 1) หลกการกระจายอานาจ เปนการกระจายอานาจจากสวนกลางมายงสถานศกษาโดยเชอวาสถานศกษาคอ หนวยสาคญของการเปลยนแปลงและพฒนาการศกษาของเดก 2) หลกการมสวนรวม (Participation or Collaboration or Involvement) คอ การเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยในการจดการศกษา ไดมสวนรวมในการบรหารจดการคดและตดสนใจรวมกน 3) หลกการคนอานาจการจดการศกษาใหประชาชน (Return Power to People) เนองจากการเปลยนแปลงทางสงคมอยางรนแรง รวดเรว การจดการศกษา ในรปแบบเดมทมาจากสวนกลางซงอาจไมตอบสนองตอความตองการอยางแทจรงของชมชนทองถนได การคนอานาจตดสนใจนาจะเปนทางออก และสอดคลองกบการจดการศกษา 4) หลกการบรหารตนเอง (Self - Managing) เปนหลกความเชอวาการบรหารงานเพอใหบรรลเปาหมายสามารถทาไดหลากหลายวธ หนวยงานในสวนกลางควรจะมหนาทเพยงกาหนดนโยบาย และเปาหมาย ใหโรงเรยนจดการบรหารงานดวย 5) หลกการตรวจสอบและถวงดล (Check and Balance) โดยหลกการทวาสวนกลางมหนาทกาหนดนโยบาย และควบคมมาตรฐานแลว ใหมองคกรอสระทาหนาทตรวจสอบคณภาพมาตรฐานนโยบายของชาต เชอวาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานนาจะทาใหการบรหารโรงเรยนเกดประสทธภาพ และคณภาพมากขน (อทย บญประเสรฐ, 2543: ค-ง)




ร e

การนานโยบายไปปฏบต แนวคดการนานโยบายไปปฏบตมหลกการสาคญคอประเดนความสามารถทจะผลกดนให

การทางานของกลไกทสาคญทงหมด สามารถบรรลผลลพธทตงไวได นอกจากนยงกลาวอกวา การนานโยบาย ไปปฏบตมความสลบซบซอนในกระบวนการนานโยบายไปปฏบต ครอบคลมถงองคการ และผ เกยวของ ซงลวนมความคาดหวงและเปาหมายทตางกนไป องคการ และผเกยวของตางมบทบาท และอทธพลตอผลของการนานโยบายไปปฏบตมากหรอนอยตางกนไป แตไมมใครสามารถควบคมผลหรอทศทางของการนานโยบายไปปฏบตได (วรเดช จนทรศร, 2541 หนา 3) ซงมขนตอนในการปฏบตทครอบคลมถงการแปลงวตถประสงคหรอเปาหมายทกาหนดไวในกฎหมายหรอพระราชบญญตซงปกตจะกวาง และคลมเครอใหเปนกจกรรมหรอโครงการทชดเจนเปนรปธรรม ศภชย ยาวะประภาษ (2548 : 89) สรปเปนขนตอนได 5 ขนตอน ดงน การแปลงนโยบาย การรวบรวมทรพยากร การวางแผน การจดองคกร และการดาเนนงาน

ความสาคญของการประเมนนโยบาย การประเมนนโยบายเปนการตดตามเพอประเมนความเหมาะสมของความสอดคลองกบ

โครงสรางองคกรเพอใหทราบถงผลตามแผนทกาหนดไว ดนน (Dunn, 2008: 353-354) กลาววา การประเมนนโยบายมหนาทสาคญในการวเคราะหนโยบายไดแก 1) การใหขอมลสารสนเทศทม ความเทยงตรงและเชอถอได 2)การชวยใหเกดความชดเจน และวพากษวจารณเกยวกบคณคาทอยภายใตเปาประสงคหรอวตถประสงคของเปาหมายของนโยบาย โดยการใหนยามและระบความหมายเชงปฏบตการ ใหชดเจนเกยวกบวตถประสงค 3) การชวยใหเกดการประยกตใชวธการวเคราะหนโยบายอนๆ รวมทงการใหขอเสนอแนะและการกาหนดโครงสรางปญหา ขอมลสารสนเทศทเพยงพอเกยวกบการปฏบตตามนโยบายจะชวยในการกาหนดโครงสรางปญหาเชงนโยบายไดชดเจน และปรบปรงทางเลอกนโยบายไดอยางเหมาะสม ขณะเดยวกนเกณฑในการประเมนนโยบายกนบเปนประเดนสาคญ เกณฑในการประเมนผลนโยบายทเปนทยอมรบโดยทวไปคอ เกณฑทเนนประสทธภาพ และเกณฑทเนนประสทธผล จมพล หนมพาณช (2547 : 239) ไดอธบายไวตามรายละเอยดดงตอไปน 1) เกณฑประสทธผล ใชพจารณาผลของนโยบายทมตอความสาเรจของผลลพธ 2) เกณฑประสทธภาพ ใชพจารณาการใชทรพยากร มการใชทรพยากรนนไดอยางคมคาหรอไม 3) เกณฑความพอเพยง ใชพจารณาวาการดาเนนงานของนโยบายนนบรรลวตถประสงคหรอไม โดยอยภายใตเงอนไขทางทรพยากรทมอย 4) ความเทยงธรรม เกยวของกบเหตผลเชงกฎหมายและเหตผลทางสงคม นโยบายความเทยงธรรมคอเกยวกบการกระจายโอกาสอยางยตธรรม แตในเรองของภารคาใชจายยงไมสามารถทจะกระจายไดอยางเทาเทยม 5) ความตองการตอบสนอง เกณฑนใชพจารณาการตอบสนองความตองการ หรอความพงพอใจ 6) ความเหมาะสม เปนการพจารณาถงความเหมาะสมของนโยบาย โดยทความเหมาะสมของนโยบายหนงๆ นนไมไดขนอยทเกณฑใดเกณฑหนง แตตองมหลายเกณฑ

งานวจยทเกยวของ อรวรรณ คามาก (2554) ไดศกษาเรอง ปจจยทสงผลสาเรจของการนานโยบายการกระจายอานาจ

การบรหารและการจดการศกษาไปปฏบตในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน เขตตรวจราชการกระทรวงศกษาธการท 6 พบวา 1) ระดบปจจยทสงผลตอความสาเรจของการนา




ร e

นโยบายการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาไปปฏบต โดยรวมอยในระดบมาก 2) ความสาเรจของการนานโยบายการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาไปปฏบต ในสถานศกษาขนพนฐาน อยในระดบมาก 3) ปจจยทสงผลตอความสาเรจของการนานโยบายการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาไปปฏบตในสถานศกษาขนพนฐาน พบวา ทกปจจยมความสมพนธทางบวกกบความสาเรจของการนานโยบายการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาไปปฏบตในสถานศกษาขนพนฐาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

ตอมา กมลศกด ทองกลม (2551) ไดศกษาเรองสภาพและปญหาในการกระจายอานาจ การบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา อบลราชธาน เขต 1 ผลการศกษาพบวาพบวา 1) การกระจายอานาจการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาอบลราชธาน เขต 1 มสภาพการกระจายอานาจโดยรวม และรายดาน อยในระดบมาก และมปญหาการกระจายอานาจโดยรวมและรายดานอยในระดบนอย ตอมาเสนห เหลาเสนา (2554 : 98-104) ไดศกษาความพรอม และความคาดหวงตอการกระจายอานาจการบรหารงบประมาณ ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ในโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดชยภม พบวา 1) ความพรอมตอการกระจายอานาจการบรหารงบประมาณของผบรหารโรงเรยน อยในระดบมาก 2) ความพรอมตอการกระจายอานาจการบรหารงบประมาณ ดานพฤตกรรมการปฏบตงานของครอยในระดบมาก 3) ความพรอมตอการกระจายอานาจการบรหารงบประมาณ ดานความสมพนธ กบชมชนอยในระดบมาก 4) ความพรอมตอการกระจายอานาจการบรหารงบประมาณ ดานบรรยากาศองคการอยในระดบมาก 5) ปญหาและอปสรรค พบวา การจดสรรงบประมาณเกดความไมเปนธรรม โรงเรยนในเขตกนดาร หรอเขตยากจนจะไมไดรบการสนบสนนจากชมชนเทาทควร บางโรงเรยน ผบรหารโรงเรยนไมสนใจศกษานโยบาย และแนวปฏบตการกระจายอานาจไมเหนความสาคญของการกระจายอานาจ และอานาจการบรหารผกขาด หรอจากดไวแตคณะกรรมการหรอผมสวนเกยวของ และ พลยชย ยาวราช (2550) ไดศกษาการพฒนารปแบบการนานโยบายไปสการปฏบตสาหรบสถานศกษาขนพนฐาน ผลการวจยพบวา สภาพปจจบนและปญหาของการนานโยบายไปสการปฏบตพบวา การนานโยบายไปปฏบตยงขาดกระบวนการทเปนแนวทางทชดเจนในการดาเนนงาน ยทธศาสตรหรอแนวทางสความสาเรจของการนานโยบายไปปฏบตทสาคญ คอ ยทธศาสตรการมสวนรวมและยทธศาสตรการบรหารเชงกลยทธ รปแบบทพฒนาขนเปนรปแบบ ในเชงกระบวนการและยทธศาสตร ซงระกอบดวยองคประกอบหลก 2 สวน คอ สวนแรกเปนกระบวนการนานโยบายไปสการปฏบตสาหรบสถานศกษา และสวนทสองคอ ยทธศาสตรสความสาเรจทมความสมพนธกบกระบวนการทกขนตอน และลมยพร แหลงหลา (2551) ไดศกษาการวเคราะหปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการนานโยบายการศกษาขนพนฐานไปปฏบต ในสถานศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ พบวา 1) สภาพการนานโยบายการศกษาขนพนฐานไปปฏบตในสถานศกษา ขอคนพบเชงปรมาณพบวา โรงเรยนทง 3 ขนาด สวนใหญมการนานโยบายการศกษาขนพนฐาน ไปปฏบตครบทกนโยบายแตในโรงเรยนขนาดเลกไมสามารถนานโยบายการศกษาขนพนฐานไปปฏบตไดครบทกดานมากทสด และ 2) ปจจยสาคญทเปนอปสรรคตอการนานโยบายไปสการปฏบต ในกลมปจจยภายในไดแก ปจจยดานงบประมาณ ปจจยดานวสดอปกรณ ปจจยดานลกษณะโครงสรางของนโยบายการศกษาขนพนฐาน และปจจยดานบคลากรในกลมปจจยภายนอก ไดแก




ร e

ปจจยดานโครงสรางเศรษฐกจ ปจจยการเมอง และปจจยดานเทคโนโลย สรปไดวางานวจยดานการประเมนการนานโยบายการกระจายอานาจสการปฏบตประกอบดวยการศกษาเอกสารงานวจยทเกยวของทนาเสนอขางตนทเกยวของกบการกระจายอานาจการบรหารการศกษา ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 กาหนดใหกระทรวงศกษาธการกระจายอานาจการบรหาร และการจดการศกษาทงดาน 4 ดาน ไปยงคณะกรรมการสานกงานเขตพนท และสถานศกษาในเขตพนทการศกษาโดยตรงประกอบดวย 1) ดานการบรหารงานวชาการ 2) ดานการบรหารงานบคคล 3) ดานการบรหารงบประมาณ 4) ดานการบรหารทวไป (พระราชบญญตการศกษาแหงชาต , 2542) นอกจากน รง แกวแดง (2546) ยงไดกลาวถงการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาทง 4 ดานเพอใหสถานศกษามความคลองตวในการบรหารและการจดการศกษา โดยผวจยไดนาองคประกอบทง 4 ดาน มาเปนกรอบในการศกษาวจย

ระเบยบวธการวจย การว จ ยคร ง น เ ป น กา รว จ ย เ ช ง ส า ร วจ ( Survey research) โ ดย ใช แบบสอบถาม

(Questionnaire) และการวจยเชงคณภาพ โดยการสมภาษณกงโครงสราง (Semi – structured Interview) การเ กบรวบรวมขอมล ดา เนนการโดยการส ารวจใชแบบสอบถามครผ สอน (Questionnaire) โดยสรางขนจากการสงเคราะหแนวคด และงานวจยทเกยวของกบเรองทศกษา และไดกาหนดใหสอดคลองกบกรอบแนวคดในการวจย และการสมภาษณผบรหารสถานศกษา โดยใชแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi – structured interview) ซงเปนการสมภาษณทประกอบดวยคาถามตางๆ ในแบบสอบถามทสามารถทปรบเปลยนเพอใหเกดความชดเจนในคาตอบ ขอมลทไดจากแบบสอบถามวเคราะหโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป SPSS For Windows (Statistical Package for the Social Sciences for Windows) เพอหาคาสถต พนฐาน และขอมลจากการสมภาษณผบรหารสถานศกษานามาจดกลมคาตอบวเคราะหเชงเนอหา (Content Analysis)

ผลการศกษา การปฏบตในการนานโยบายมาสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลก จงหวดขอนแกนภายใต

การกระจายอานาจทางการศกษา โดยภาพรวมโดยภาพรวมอย ในระดบมาก ( X = 4.15) , (S.D. = .692 ) เรยงลาดบตามคาเฉลยจากมากไปนอยดงน คอ ดานบรหารงานวชาการ ( X = 4.19), (S.D. = .728) ดานบรหารงานบคคล ( X = 4.16), (S.D. = .628) ดานการบรหารงบประมาณ ( X = 4.12), (S.D. = .664 ) และดานการบรหารงานทวไป ( X = 4.11), (S.D. = .747 ) ตามลาดบ

1. ปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลกในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจทางการศกษา ผลการศกษาพบวา ปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลก มขอจากดดานงบประมาน การบรหารงบประมาณในการจดกจกรรมตางๆ เพอพฒนาผเรยนมเพยงงบอดหนนรายหว งบประมาณทงหมด 100% จะถกนามาใชใน การบรหารงานวชาการถง 70% อก 30 % จะถกจดสรรไปในการบรหารงานบคคล และอน ๆเชน ในการจายคาสาธารณปโภค โรงเรยนขาดงบประมาณสนบสนนดานเทคโนโลย ไมวาจะกปโรงเรยนขนาดเลกกตองบรหารจดการศกษาภายใตความขาดแคลน และตองดาเนนงานเพอใหบรรลตามวตถประสงคของนโยบายทไดวางไว




ร e

2. ผลการประเมนนโยบายการกระจายอานาจทางการศกษาของโรงเรยนขนาดเลกในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจการศกษา ผลการศกษาพบวา “นโยบายการศกษาเปลยนแปลงไปตามรฐมนตรกระทรวงศกษาธการ โรงเรยนตองทางานสนองนโยบายทคอนขางจะเปลยนแปลงบอย ทางานตามนโยบายทรฐมนตรวางไว การดาเนนงานในบางนโยบายจงขาดความตอเนอง โครงสรางทางการบรหารของหนวยงานทางการศกษาทไมนง และไมไดรบการกระจายอานาจดานบคคล” (ผอานวยการคนท 1 สมภาษณวนท 15/12/2559, ผอานวยการคนท 2 สมภาษณวนท 17/07/60, ผอานวยการคนท 3 15/02/60)

3. ขอเสนอแนะเชงนโยบายการกระจายอานาจทางการศกษาของโรงเรยนขนาดเลก ในเขตเทศบาลเมอง จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจการศกษา ผลการศกษาพบวากลมเปาหมาย มความเหนวา พฒนาใหโรงเรยนมความเปนนตบคคลแบบสมบรณแบบอยางเปนรปธรรม เพอความคลองตว ในการบรหารและการจดการศกษา รวมถงการคดเลอกบคลากรทตรงกบความตองการ และการสรางขวญกาลงใจในการทางาน ดานงบประมาณ ทบทวนงบประมาณเงนอดหนนรายหวใหกบโรงเรยนขนาดเลก การดาเนนนโยบายควรมความตอเนองและสอดคลอง แมจะมการเปลยนแปลงทางโครงสรางการบรหาร และในการวดและประเมนผลโดยใชผลสมฤทธระดบชาต เปนปญหาสาคญในการประเมนคณภาพสถานศกษาขนาดเลก เพราะสถานศกษาขนาดเลกไมสามารถคดเลอกนกเรยนได และพบวาเดกนกเรยน ของโรงเรยนขนาดเลกขาดประสบการณในการเรยนร นกเรยนถอเปนปจจย เพราะผลการประเมนทผานมาแสดงใหเหนวาคณภาพนกเรยนมผลโดยตรง

อภปรายผล การวจยครงนไดผลจากการทบทวนวรรณกรรมกอปรกบการสมภาษณกลมเปาหมาย

ซงมประเดนทนาสนใจ คอ ประเดนการพฒนาหลกสตรสถานศกษาไดใหขอสงเกตทนาสนใจคอ ดานวชาการประเดนการพฒนาหลกสตรสถานศกษาใหสอดคลองกบสภาพปญหา ความตองการของผ เรยน พบวา การใหโรงเรยนกาหนดหลกสตรสถานศกษาใหสอดคลองกบหลกสตรแกนกลาง และใหมสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของผเรยน ชมชนนน เปนเรองทกวางและยากเนองจากโรงเรยนขนาดเลก ขาดบคลากรทมความรและความเขาใจหรอผเชยวชาญเกยวกบการบรหารหลกสตรและการสอน อกทงยงขาดความรวมมอจากชมชนและทองถน และยงพบวามการคดลอกหลกสตรกนมา ปญหาอปสรรค ดานวชาการสอดคลองกบ สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ. (2549)

ประเดนการพฒนากระบวนการเรยนรลกษณะทมการสงเสรมใหมการพฒนาครในรปแบบ การอบรมและรวมกลมเครอขายเพอรวมกนพฒนาการแผนการเรยนการสอนเพอใหตรงความตองการของผเรยน สอดคลองกบ ปรศนา สเงน (2559) ดานการพฒนากระบวนการเรยนร โรงเรยนสงเสรมใหครจดทาแผน การเรยนรโดยเนนผเรยนและสอดคลองกบความตองการของผเรยน แตการอบรมเปนการสงบคลากรเขาไปอบรมตามทสวนกลางจดซงบางครงสงทไปอบรมอาจจะไปตรงตามความตองการของโรงเรยนหรอนามาถายทอดความรไดนอยและการจดอบรมภายในสถานศกษาแทบจะไมมเลย ประเดนการวดและประเมนคณภาพการศกษาของสถานศกษานนใชผลสมฤทธของคะแนน O-Net และ NT ซงผลสมฤทธในแตละปของสถานศกษาขนาดเลก บางปกพบวามคะแนนอยในระดบทนาพอใจ และ ในบางปกมคะแนนทตา เนองจากปจจยหลกคอนกเรยน เมอโรงเรยนไมสามารถกาหนดคณภาพของนกเรยน




ร e

ทเขามาเรยนในสถานศกษาได รวมทงบคลากรกไมไดมความถนดในทกสาระวชา และถกกาหนดสดสวนคร 1 คนตอนกเรยน 20 คน และยงตองจดการเรยนการสอนในหลายระดบ การดาเนนงานประกนคณภาพภายในสถานศกษาเปนไปตามกรอบ มการประชมรวมกนทงในลกษณะทเปนทางการและสวนใหญจะเปนลกษณะ ทไมเปนทางการเนองจากจานวนบคลากรไมไดมาก มการพดคยหาแนวทางการสอนเพอยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนเพอรองรบการประเมนการประกนคณภาพสถานศกษาในปตอๆไป

ประเดนการพฒนาการใชสอ และเทคโนโลยเพอการศกษา มการสงเสรมการใชสอในการสอน เชน สอทางไกลผานดาวเทยมสาหรบโรงเรยนขนาดเลก ไมพบวามการนานวตกรรมเกยวกบเทคโนโลยใหมๆ มาใชในการสอน ประเดนการพฒนาและสงเสรมใหมแหลงเรยนร การจดสรรแหลงเรยนรนนสวนมากจะใชแหลงเรยนรจากการจดสรรพนททมในโรงเรยน สวนแหลงเรยนรภายนอกทเปนการประโยชนรวมกน กบองคกรอนๆนน พบวาไมมการใชพนทรวมกน เนองจากพนทสาธารณะเปนความรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถน ไมมการจดสรรใหใชประโยชนรวมกนกบโรงเรยน และการออกไปแหลงเรยนรอนเปนไปในลกษณะของการไปทศนะศกษานอกสถานทตามนโยบายของกระทรวงศกษาธการ โดยในการเดนทางไปทศนะศกษาพบวาโรงเรยนขนาดเลกมตนทนทสง ซงผลการศกษาดานวชาการสอดคลองกบสานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ (2549) ไดกลาววา อานาจหนาททกระจายใหสถานศกษานาไปกาหนดกจกรรมหรอวธปฏบตดานวชาการ การกระจายอานาจใหสถานศกษา ในเรองการพฒนาหลกสตร การพฒนากระบวนการเรยนร การวดและประเมนผล การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา การพฒนาสอ นวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา การพฒนาแหลงเรยนร การนเทศการศกษา การแนะแนวการศกษา การพฒนาระบบการประกนคณภาพ การประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการ กบสถานศกษาและองคกรอนๆ

ดานการบรหารงานบคคลในประเดนการสรางสงคมแหงการเรยนร โรงเรยนขนาดเลกทกโรงเรยนสงเสรมศกยภาพดานตางๆ ของคร ใหมความสามารถเทาเทยมกบครในโรงเรยนขนาดใหญ แตในการปฏบตงานของครในโรงเรยนขนาดเลกนนตองการขวญกาลงใจในการทางาน ครและผบรหารทางานภายใตความขาดแคลน ทงงบประมาณ สอการเรยนการสอนและวสดอปกรณ โดยเฉพาะสอและเทคโนโลยนามาในการสอนทมราคาแพง ประกอบกบเงนอดหนนรายหวทตาซงจดสรรใหกบงานบคคลเพยง 5% เทานน ประเดนการพฒนาคร การอบรมแมจะมการจดอบรมและสงบคลากรครเขาอบรมในทกๆครง แตการจดอบรมตามกรอบงบประมาณสวนกลางในบางครง ไมตรงกบความตองการ เปนการอบรมในเรองเดมซา ๆรวมถงประเดนในการใชบคลากรคร ทโรงเรยนไมสามารถเลอกบคลากรใหตรงกบความตองการได กลาวคอ “คนใชครไมมสทธทจะเลอกคร” จากการศกษาการบรหารงานบคคลของโรงเรยนขนาดเลกทาไดเพยงดานการสนบสนน สงเสรมใหครพฒนาศกยภาพของตนเองอยางเตมท แมจากการศกษาจะพบวาการฝกอบรมครไมสามารถตอบสนองความตองการทแทจรงของโรงเรยนได ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ นงลกษณ วรชชย และสวมล วองวานช (2548) ในดานการปฏรปคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษามความกาวหนาหลงจากมการออกกฎหมายเพอยกระดบมาตรฐานวชาชพคร และสรางความกาวหนาใหกบครมากขน ดานทกษะความสามารถ ในการจดการเรยนการสอนของครตามแนวทางการปฏรปการเรยนรยงตองเรงพฒนาอกมาก แมกอนหนานจะมการฝกอบรมครแตกระบวนการฝกอบรมทผานมายงไมสามารถสงผลตอการพฒนาคณภาพครไดตามทมงหวง การสรรหา คดเลอกบคคลากรเปนหนาทของสานกงานเขตพนทการศกษาเปนผกาหนดและจดสรรให




ร e

สอดคลองกบ กนกวรรณ สรอยคา (2550) ผลการศกษาปญหาและอปสรรคในการดาเนนการกระจายอานาจการบรหาร ของกรณศกษา 2 โรงเรยน ดานการบรหารงานบคคล พบวา โรงเรยนไมสามารถเลอกบคลากรทจะบรรจหรอยายเขามาปฏบตหนาทในโรงเรยนได และมความสอดคลองกบ ปทมมาศ วองอรณชย (2546) ปจจยดานบคคลทกระดบทมสวนเกยวของกบนโยบาย เปนสาเหตของปญหาทงหมด เปนทงความสมพนธโดยตรงและโดยออม จงสามารถอธบายไดวาความสาเรจในการนานโยบายไปปฏบตขนอยกบปจจยทกดาน โดยคนเปนผกระทา

ดานการบรหารงบประมาณในประเดนการจดการทรพยากร การบรหารจดการบญชรายรบรายจาย มการควบคมการเบกจายเปนลายลกษณอกษรโดยฝายบญช สวนประเดนความรวมมอ และสนบสนนจากชมชนพบวา หากชมชนใดทมความเขมแขง โรงเรยนจะไดรบความรวมมอทดในการใหความชวยเหลอดานเงนทน หรอแรงงานในการปรบปรงอาคารเรยน หากชมชนไมเขมแขงกสงผลตอความรวมมอระหวางโรงเรยนกบชมชนในการจดการศกษาซงดานการมสวนรวมผบรหารกไดใหความเหนวาความรวมมอของผปกครองของโรงเรยนขนาดเลกมความแตกตางกบโรงเรยนขนาดใหญ ประเดนการจดการแจงขาวสาร พบประเดนทนาสนใจ คอ การจดสรรงบประมาณในการจดทาโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลย งบอดหนนทนอยทาใหไมสามารถพฒนาดานเทคโนโลยไดมากเทาทควร อปกรณคอมพวเตอรทม ไมเพยงพอตอนกเรยน ผลการศกษาสอดคลองกบ อานวย วงศสงห (2552) ไดศกษาการกระจายอานาจการบรหารงบประมาณในสถานศกษาขนพนฐาน อาเภอแกงกระจาน สานกงานเขตพนทการศกษาเพชรบร เขต 2 พบวา การกระจายอานาจการบรหารงานงบประมาณ โดยรวมอยในระดบมาก สอดคลองกบ เสนห เหลาเสนา (2554 : 98-104) ไดศกษาความพรอม และความคาดหวงตอการกระจายอานาจ การบรหารงบประมาณ ตามพระราชบญญตการศกษาแห งชาต พ.ศ. 2542 ในโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดชยภม พบวา ปญหาและอปสรรค การจดสรรงบประมาณเกดความไมเปนธรรม โรงเรยนทมชอเสยงจะไดรบงบประมาณมาก แตขณะเดยวกนโรงเรยนทมปญหาจะไดรบงบประมาณนอย และโรงเรยนในเขตกนดาร หรอเขตยากจนจะไมไดรบการสนบสนนจากชมชนเทาทควรเนองจากขอจากดทางดานการเงน ความร ความคด และประสบการณ

ดานการบรหารงานทวไปในประเดนการสงเสรมงานกจการนกเรยน ระบบชวยเหลอ , สารสนเทศทเกยวกบตวนกเรยน พบวา คณภาพนกเรยนในโรงเรยนขนาดเลกจากสภาพภมศาสตรทตงของโรงเรยน สวนใหญผปกครองมอาชพรบจาง การใหความสนใจดแลบตรหลานคอนขางนอย บางโรงเรยนตงอยในเขตชมชนทมลกษณะของการยายถนฐานการทางาน โรงเรยนไมสามารถปฏเสธรบนกเรยนได ซงพบปญหาวาคณภาพของนกเรยนในบางสวนไมใหความสนใจในการศกษา ไมมาโรงเรยน ตดเกม เปนตน ประเดนการประชาสมพนธงานการศกษา โรงเรยนขนาดเลกไมมเวบไซดโรงเรยนในการแจงขาวสาร การแจงขาวสารสวนมากใชการสอสารผานเสยงตามสายหมบาน และการประชมผปกครองแตละครงไมไดรบความรวมมอเทาทควรซงแตกตางจากสถานศกษาขนาดใหญทอยในเมอง ชใหเหนวาอาชพและความรของคนในชมชนกเปนสาเหตหนงททาใหขาดการมสวนรวมกบโรงเรยนในการจดการศกษา ประเดนการประสานงานกบสวนราชการ ในภาพรวมทกโรงเรยนมความพยายามรวมมอกนในสวนทเปนเครอขายการศกษา เพราะตองการทจะพฒนาคณภาพสถานศกษาใหดและเทาเทยม ลดความเหลอมลาทางการศกษา ผลการศกษาสอดคลองกบ ธระศกด มะลวงค (2554) ไดศกษาการนานโยบายการกระจายอานาจ




ร e

ทางการบรหารการศกษาไปปฏบตของสถานศกษาในจงหวดเชยงราย ในดานการบรหารงานทวไป พบวา การปฏบตงานในการนานโยบายการกระจายอานาจทางการบรหารการศกษาไปปฏบตของสถานศกษาในจงหวดเชยงราย โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก สวนดานการประชาสมพนธงานการศกษา ผลการศกษาสอดคลองกบ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ไดใหความสาคญตอชมชนในการมสวนรวมในการจดการศกษา เนนใหมสวนรวมใหชมชนไดรบทราบเกยวกบการดาเนนงานและกจกรรมตางๆ ของโรงเรยนหรอสถานศกษาเปนการสรางความนาเชอถอ ความเชอมน สรางพลง ความสามคคและความเขาใจอนดตอกนระหวางโรงเรยนกบชมชน

ขอเสนอแนะ จากการศกษาปญหาดานการนานโยบายสการปฏบตของโรงเรยนขนาดเลกในเขตเทศบาลเมอง

จงหวดขอนแกนภายใตการกระจายอานาจทางการศกษา โรงเรยนขนาดเลกควรสรางความเขมแขง ในการรวมมอกนพฒนาสถานศกษาทงจากผปกครอง ชมชน และคณะกรรมการสถานศกษา หนวยงานทรบผดชอบควรพฒนาความรและความเขาใจในบทบาทของผปกครอง ชมชนใหเหนความสาคญ ของการพฒนาคณภาพสถานศกษาและใหเขามามบทบาท มสวนรวมในการจดการศกษา เชน การอบรม ใหความรเกยวกบการมสวนรวม โดยใหความสาคญกบชมชนในการมสวนรวมในการบรหารและการจดการศกษา และสรางสถานศกษาใหเปนองคกรแหงการเรยนรเชอมตอกบองคกรภายนอกเพอใหองคกรตางๆ เขามามสวนรวมในการพฒนาสถานศกษาและนกเรยน โดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถน

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป เพอใหการบรหารและการจดการศกษาในโรงเรยนขนาดเลกในเขตชมชนมประสทธภาพ

และประสทธผล สามารถปฏบตงานเพอสนองนโยบายดานการศกษาไดอยางเตมทจงควรมการศกษาวจย ในประเดน 1) การศกษาเปรยบเทยบการนานโยบายไปปฏบตระหวางสถานศกษาแตละขนาด 2) ศกษาแนวทางการแกไขปญหาดานงบประมาณเพอลดความเลอมลาระหวางโรงเรยนแตละขนาด

เอกสารอางอง กนกวรรณ สรอยคา. (2550). การวเคราะหระดบความสาเรจของการกระจายอานาจการบรหาร

การศกษาของสถานศกษาขนพนฐานสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน: การออกแบบการวจยแบบผสมผสานตามลาดบ. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการวจยการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กมลศกด ทองกลม. (2551). สภาพและปญหาในการกระจายอานาจการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาอบลราชธานเขต 1. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฎอบลราชธาน.

กระทรวงศกษาธการ. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2). กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ.




ร e

จมพล หนมพาณช. (2547). การวเคราะหนโยบาย : ขอบขาย แนวคด ทฤษฎ และกรณตวอยาง. นนทบร: โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ชานาญ จนทรเรอง. (2556). การกระจายอานาจไทยกาวหนาหรอถอยหลง : ศกษากรณเชยงใหม

มหานคร. สบคนเมอ 10 มกราคม 2560, จาก https://goo.gl/DxqVJT.

ธระศกด มะลวงค. (2555). การนานโยบายการกระจายอานาจทางการบรหารการศกษาไปปฏบตของสถานศกษาในจงหวดเชยงราย. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา. มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

นงลกษณ วรชชย และสวมล วองวานช. (2548). รายงานการวจยการตดตามการประเมนผลการปฏรปการศกษาตามแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต. สานกงานสภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

ปทมมาศ วองอรณชย. (2546). วเคราะหปญหาการนานโยบายไปปฏบตตามการกระจายอานาจทางการศกษา. วทยานพนธ รฐประศาสนศาสนตรมหาบณฑต. สาขาวชานโยบายสาธารณะ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

ปรศนา สเงน. (2559). สภาพการบรหารงานวชาการของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตราด. วทยานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). คณะศกษาศาสตร. มหาวทยาลยบรพา

ภานวฒน ภคดวงษ. (2540). การวเคราะหเชงการเมองของพฒนาการและทางเลอกในการพฒนานโยบายการกระจายอานาจทางการศกษา. วทยานพนธ ครศาสตรดษฎบณฑต (พฒนาศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลยจฬาลงกรณวทยาลย.

พณสดา สรธรงศร. (2541). รายงานการวจยเรองการกระจายอานาจการบรหารการศกษาของประเทศไทย. กรงเทพฯ: ม.ป.ท.

พลยชย ยาวรา. (2550). การพฒนารปแบบการนานโยบายไปสการปฏบตสาหรบสถานศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธ ค.ด. (การบรหารการศกษา) กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

รง แดงแกว. (2546). โรงเรยนนตบคคล. กรงเทพมหานคร: วฒนาพานช. วรเดช จนทรศร. (2541). การนานโยบายไปปฏบต. กรงเทพฯ: สหายบลอคการพมพ. ลมยพร แหลงหลา. 2551. การวเคราะหปจจยสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการนานโยบาย

การศกษาขนพนฐานไปปฏบตในสถานศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. ปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสยาม.




ร e

ศภชย ยาวะประภาษ. (2548). นโยบายสาธารณะ. กรงเทพมหานคร: สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เสนห เหลาเสนา. (2544). ความพรอมและความคาดหวงตอการกระจายอานาจการบรหารงบประมาณตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ในโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดชยภม. วทยานพนธ ศษ.ม. (การบรหารการศกษา). บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2550). แนวทางการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาใหคณะกรรมการ สานกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาตามกฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษา พ.ศ. 2550. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2549). สงเคราะหรปแบบการบรหารสถานศกษาการพฒนาคณะกรรมการสถานศกษาและสถานศกษาเครอขายของผบรหารสถานศกษาตนแบบ รนท 1. กรงเทพฯ: ภาพพมพ.

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ. (2549). รายงานการวจยประเมนผลการกระจายอานาจการบรหาร และการจดการศกษาใหเขตพนทการศกษา ฉบบสรป. กรงเทพฯ: หางหนสวนจากด ว.ท.ซ. คอมมวนเคชน.

อทย บญประเสรฐ. (2543). หลกการศกษาแนวทางการบรหารและการศกษาของสถานศกษาในรปแบบการบรหารโดยใชสถานศกษา (School-based Management). กรงเทพฯ:

โรงพมพ ครสภาลาดพราว. อานวย วงศสงห. (2552). การกระจายอานาจการบรหารงานงบประมาณในสถานศกษาขนพนฐาน

อาเภอแกงกระจาน สานกงานเขตพนทการศกษาเพชรบร เขต 2. สารนพนธการศกษา มหาบณฑต. สาขาบรหารการศกษา. บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

Dunn, William N. (2008). Public policy analysis: an introduction. 4th ed. Upper

Saddle River, NJ.: Pearson Prentice Hall.




ร e

สภาพปญหาและความตองการ การจดการศกษา กรณศกษา : โรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลยจงหวดเลย

State of Problems and Needs of Education Management Case Study : Affiliated School in the Municipality of Loei

อญชน วงษประเสรฐ1 ศวช ศรโภคางกล2

บทคดยอ วตถประสงคของการทางานวจยครงน คอ 1) เพอคนหาสภาพปญหาทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยน

ในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย2) เพอศกษาความตองการมผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย และ 3) เพอเปรยบเทยบปญหาและความตองการของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย ซงผวจยไดใชวธวจยโดยวจยเชงคณภาพโดยมกลมเปาหมายซงเปนกลมผใหขอมลในพนทเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย การเกบรวบรวมขอมล ไดจาก ผบรหารในสานกงานเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย จานวน 5 คน ผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย ทง 5 แหง จานวน 9 คน และบคลากรทางการศกษาหรอครผสอนในโรงเรยนทง 5 แหง จานวน 30 คน รวมทงสน 44 คน โดยใชวธการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง และใชวธการสมภาษณแบบกงโครงสรางและวธการสงเกต ผลการศกษาพบวา 1) โรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลยมปญหาในการใชการหลกสตรการศกษาการเรยนการสอน ซงถกกาหนดจากสวนกลางตองการใหมการพฒนาหลกสตรใหเหมาะสมกบบรบทของทองถน 2) โรงเรยนในสงกดเทศบาล เมองเลย จงหวดเลยมปญหาไมสามารถคดเลอกนกเรยนได ควรกาหนดหลกเกณฑในการรบสมครนกเรยน 3) บคลากรทางการศกษาหรอครผสอนบางคนไมมคณภาพ ขาดประสบการณขาดความรบผดชอบ ขาดแคลนครเชยวชาญเฉพาะดาน หรอสาขาวชาเอก ไดแก คณตศาสตร ภาษาองกฤษ วทยาศาสตร เปนตน 4) การจดสรรงบประมาณไมเพยงพอตอการนาไปใชในการจดการเรยนการสอน สอ นวตกรรม และเทคโนโลยททนสมย 5) อาคารสถานทของโรงเรยนเทศบาล 1-3 มพนทนอย หรอคบแคบ เนองจากอยกลางเมอง ไมสามารถขยายพนทไดอก จงไมเพยงพอตอการจดกจกรรมนนทนาการ และการแขงขนกฬา 6) การบรหารการ จดการศกษาขององคการปกครองสวนทองถน โดยใชโรงเรยนเปนฐานในการพฒนา (School Based Management for Local Development: SBMLD)ตองไดรบความรวมมอจากคณะกรรมการสถานศกษา ชมชนสถาบนทางการศกษาและ 7) ตองมความรวมมอของ ทกภาคสวนในการสนบสนนสงเสรมและสรางความรวมมอในการพฒนาดานการศกษาของทองถน

คาสาคญ : การศกษา, การจดการศกษา, เทศบาลเมองเลย, จงหวดเลย

Abstract The purposes of this study were conducted for 1) To find out the problems which is affected the

improvement of education management of affiliated school in the municipality in Loei province. 2) To study the need which is affected the improvement of education management of affiliated school in the municipality in Loei province. 3) To compare problems and needs of affiliated school in the municipality of Loei. This study use a qualitative research as a methodology and the participants were a group of people who provides the data in municipality of Loei area. The data of this research were collected from director

1 นกศกษาหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน 2 ผชวยศาสตราจารย ดร., และนกวจยประจากลมวจยการบรหารกจการทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน




ร e

of municipality of Loei for five people, school director and deputy director in the municipality area (in totality five schools) for nine people, teachers and educational staffs as the amount of 30 people. Hence, the grand total amount of participants who are attended the study is 44 people. Data collection method which used in the study was a focus group research, structure interview, and observation. The results of the study can divided as follow: 1) The affiliated school in the municipality of Loei had the problem in using curriculum from the central, which is specified the suitable of curriculum and local environment. 2) The affiliated school in the municipality of Loei was not able to select students themselves. They should set regulations for the selection. 3) Some of the staffs and teachers are not qualified, inexperienced, irresponsible, and insufficient in the field of – for example- English Mathematics and Science. 4) The insufficient of budget allocating for modern technology in learning. 5) The buildings of 1-3 affiliated school in the municipality were not adequate and had small area hence the recreation and sport activities were faced difficulty. 6) School Based Management for Local Development (SBMLD) must have the cooperation from educational committee, community, and education institution. 7) Every group should cooperate in supporting and cooperation the improvement in the field of local education. Keyword: Education, Educational management, Municipality of Loei, Loei

บทนา

การศกษามความสาคญตอการดาเนนชวตของมนษย เพราะเปนเครองมอและกระบวนการสาคญ ตอการตอยอดเพอประกอบอาชพ เพราะการศกษาไมมทสนสด ดงนนการพฒนาใหมความกาวหนาทางการศกษานนจงมความสาคญอนดบตนๆของการพฒนาประเทศใหมความกาวหนาเขาสการแขงขนระดบโลก โดยตองมการจดการศกษาทมประสทธภาพและมมาตรฐานระดบนานาชาตมหลกการหนงจากคาแถลงนโยบายของรฐบาลทกลาวถงการมงเนนการกระจายอานาจในการศกษาไปยงองคกรปกครองสวนทองถน ชมชน และกลมผสนใจในการจดการศกษา ดวยการถายโอนโรงเรยนและสถานศกษาไปยงองคกรปกครองสวนทองถนเตมรปแบบ ยกเลกระบบเขตพนทการศกษาเพอใหสอดคลองกบการพฒนาในแตละทองถนทมความหลากหลาย และเพอใหสอดคลองกบการพฒนาในแตละทองถนทมความหลากหลาย และเพอใหโรงเรยน สถานศกษา สามารถบรหารการจดการในทรพยากรทไดรบการจดสรรจากองคกรปกครองสวนทองถน ตามนโยบายของทองถน และนโยบายการศกษาแหงชาต จากขอเสนอในการปฏรปการจดการศกษาของสานกงานผตรวจการแผนดน (2559)

การทเทศบาลเมองเลยโดยกองการศกษามหนาทความรบผดชอบเกยวกบการจดการศกษาทงการศกษาในระบบการศกษา การศกษานอกระบบการศกษา และการศกษาตามอธยาศย สงเสรมพฒนาหลกสตรการศกษาขนพนฐานใหเปนไปตามความตองการของทองถนและมาตรฐานทรฐกาหนด ทงการศกษาในระบบการศกษา การศกษานอกระบบการศกษา และการศกษาตามอธยาศย โดยรบผดชอบการวางแผนการศกษา กาหนดนโยบาย และแผนงานโครงการใหสอดคลองกบนโยบายและแผนจงหวดในป พ.ศ.2549 เทศบาลเมองเลย ไดรบการถายโอนโรงเรยนจากสานกงานเขตพนทการศกษาขนพนฐาน เขต 1 จงหวดเลย จานวน 2 แหง (เทศบาลเมองเลย จงหวดเลย, 2558) ทมจานวนนกเรยนนอย ทางเทศบาลเมองเลยไดดาเนนการพฒนาและปรบปรงใหโรงเรยนทง 2 แหงไดมมาตรฐานเพมขน โดยในปจจบนโรงเรยนทง 2 แหง ไดแก โรงเรยนเทศบาล 4 บานภบอบด มนกเรยน จานวน 197 คน และโรงเรยนเทศบาล 5 บานหนองผกกาม มนกเรยน จานวน 480 คน สาเหตทเลอก




ร e

เทศบาลเมองเลยเนองจากเทศบาลเมองเลยมโรงเรยนในสงกดจานวนมากทสด ในองคการปกครองสวนทองถน ของจงหวดเลย ทงยงสามารถพฒนาโรงเรยนขนาดเลกใหกลายมาเปนโรงเรยนขนาดกลางได

จากการศกษาเบองตนตาม แผนยทธศาสตร การศกษา ระยะสามป (พ.ศ. 2558-2560) โดยการประเมนผลการศกษาภาพรวมโรงเรยนทง 5 แหง พบผลการประเมนทมคาเฉลยตากวาเกณฑ เนองจากผลการสอบวดผลจากผลเปรยบเทยบผลการสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) กรณเปรยบเทยบโรงเรยน ในสงกดองคกรปกครองสวนทองถน กองการศกษาเทศบาลเมองเลย (2559) ในการสอบรายวชาภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา และภาษาองกฤษ ชนมธยมศกษาปท 3 คาเฉลยผลการสอบอยท 32.51% และ ชนมธยมศกษาปท 6 คาเฉลยผลการสอบอยท 36.824% ผลการประเมนการอานออกเขยนได ปการศกษา 2559 แบงคาเฉลยการอานออกเขยนไดดงน ชนประถมศกษาปท 1 คาเฉลยผลการสอบอยท 64.02% ,ชนประถมศกษาปท 2 คาเฉลยผลการสอบอยท 68.86% , ชนประถมศกษาปท 3 คาเฉลยผลการสอบอยท 62.92 และ ชนประถมศกษาปท 4 คาเฉลยผลการสอบอยท 64.04%

จากปญหาขางตน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาสภาพปญหาและความตองการทมผลตอการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย วามความคบหนาหรอลมเหลว ตามทไดระบไว ในแผนยทธศาสตรวาสามารถนาปรบใชไดจรงหรอไม เพอจะไดนาผลของการวจยมาเปนขอมลเสนอตอคณะกรรมการ ในการพจารณาและเสนอตอผเกยวของกบ เทศบาลเมองเลย จงหวดเลย เพอใชขอมลจากการวจยดงกลาวมาเปนแนวทางในการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกด เทศบาลเมองเลย จงหวดเลย

วตถประสงคของการวจย 1. เพอคนหาสภาพปญหาทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย

จงหวดเลย 2. เพอศกษาความตองการมผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย

จงหวดเลย 3. เพอเปรยบเทยบปญหาและความตองการของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย

วธดาเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง

การศกษาครงนผวจยเลอกใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพในการศกษาเฉพาะกรณ (case study) โดยการเลอกกลมผใหขอมลสาคญ (Key Informant) เพอใหตอบโจทยการวจยครงนตามระเบยบวธวจย ไดแก ผบรหารเทศบาลเมองเลย ทมสวนเกยวของกบการบรหารการศกษา ผอานวยการและรองผอานวยการรวมทง บคลากรทางการศกษาหรอครผสอน โรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลยโดยใชวธการสมภาษณแบบกงโครงสราง และวธการสงเกต ซงใชวธการเลอกแบบเจาะจงและพยายามเลอกผใหขอมลสาคญใหสอดคลองกบปญหามากทสด

การศกษาครงนเปนการศกษาจากกลมเปาหมายซงเปนกลมผใหขอมลในพนทเทศบาลเมอง เลย จงหวดเลย การเกบรวบรวมขอมลไดจาก ผบรหารในสานกงานเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย จานวน 5 คน ผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลยทง 5 แหง จานวน 9 คน และบคลากรทางการศกษาหรอครผสอนโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย ทง 5 แหง จานวน 30 คน




ร e

รวมทงสน 44 คน (สานกงานเทศบาลเมองเลย, 2558) โดยใชวธการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง โดยใชวธการสมภาษณ แบบกงโครงสรางและวธการสงเกต

เครองมอทใช และการเกบรวบรวมขอมล การศกษาครงน ใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพโดยอาศยวธการสมภาษณ และวธการสงเกตเพอเปน

ขอมลเพมเตม เครองมอทใชในการศกษาจงประกอบดวยแนวคาถามการสมภาษณแบบกงโครงสราง และเครองมอสาหรบการบนทกขอมลภาคสนาม ประกอบดวย

1. ศกษาขอมลทเกยวของกบเรองทจะทาวจย โดยศกษาจากเอกสาร หนงสอ ผลงานวจยทเกยวของเพอเปนแนวทางในการตงคาถาม

2. จดทาแบบสมภาษณทประกอบไปดวย คาถามทตองการศกษา ตามกรอบการวจย ดงน 2.1 ประเดนเกยวกบสภาพปญหาทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกด

เทศบาลเมองเลย จงหวดเลยโดยศกษาจากหลกสตรการเรยนการสอน , นกเรยน, บคลากร, งบประมาณ, อาคารสถานท, การบรหารจดการศกษาขององคกรปกครองทองถนโดยใชโรงเรยนเปนฐานในการพฒนาทองถน (School Based Management for Local Development: SBMLD) และอน ๆ

2.2 ประเดนเกยวกบความตองการมผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลยโดยศกษาจากหลกสตรการเรยนการสอน , นกเรยน, บคลากร, งบประมาณ, อาคารสถานท, การบรหารจดการศกษาขององคกรปกครองทองถนโดยใชโรงเรยนเปนฐานในการพฒนาทองถน (School Based Management for Local Development: SBMLD) และอน ๆ

2.3 ประเดนเกยวกบเปรยบเทยบปญหาและความตองการของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย โดยศกษาจากหลกสตรการเรยนการสอน, นกเรยน, บคลากร, งบประมาณ, อาคารสถานท, การบรหารจดการศกษาขององคกรปกครองทองถนโดยใชโรงเรยนเปนฐานในการพฒนาทองถน (School Based Management for Local Development: SBMLD) และอน ๆ

3.เครองมอสาหรบการบนทกขอมลภาคสนาม ไดแก สมดบนทก เครองบนทกเสยง เพอใชในการบนทกขอมลในการสมภาษณ

การวเคราะหขอมล เปนการวเคราะหขอมลจากวธการสมภาษณ และวธสงเกต โดยอาศยขอมลปฐมภมและขอมลทตยภม

ททาการเกบรวบรวมมาได สรปประเดนทสาคญเพอทาความเขาใจ อธบาย และวเคราะหกระบวนการในการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย

ผลการวจย 1. สภาพปญหาทสงผลตอการพฒนา การจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย

การรวบรวมขอมลจากกลมเปาหมาย ถงสภาพปญหาทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย โดยแยกประเดนวเคราะหออกเปน 3 กลม ไดแก ผบรหารเทศบาลเมองเลย ผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย และบคลากรทางการศกษาหรอครผสอนโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย สามารถวเคราะหไดดงน




ร e

1.1 ผบรหารเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย ปญหาทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย ไดแก

หลกสตรการเรยนการสอน ซงถกกาหนดมาจากสวนกลาง จงเปนปญหาสาคญของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย โดยนายสมพนธ คณทวลาภผล นายกเทศมนตรเทศบาลเมองเลย ไดกลาววา หลกสตรในการเรยนการสอน ถกกาหนดมาจากสวนกลางทละเลยเรองความแตกตางหลากหลายของทองถนซงไมสนองตอบตอปญหาของทองถน หรอไมเหมาะสมตอทองถนแตละแหงทมบรบทตางกน และเทศบาลเมองเลย ไมสามารถคดเลอกคณภาพเดกนกเรยนได รวมทงบคลากรทางการศกษาหรอครบางคน มปญหาในการพฒนาคณภาพการสอน ขาดความรบผดชอบ ขาดความรความเขาใจ ขาดประสบการณในการสอน และตองทาการสอนในวชาทไมตรงกบสาขาวชาหรอวชาเอกทจบการศกษามาโดยตรง ซงสอดคลองกบบทสมภาษณของ นายนคม สระเกต ปลดเทศบาลเมองเลย ทกลาววา การศกษาทผานมาแยกคนออกจากชมชน พรากคนออกจากทองถน ผเรยนไดเรยนรเรองของทองถนนอยมาก หรอแทบไมมเลย ทงหลกสตร การชวด ประเมนผลดานตาง ๆ ลวนมาจากสวนกลาง ทละเลยเรองความแตกตาง ความหลากหลายของพนททตางกนและโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย รบเดกนกเรยน สวนใหญเปนนกเรยนทเหลอจากการคดเลอกของโรงเรยนประจาจงหวด จงทาใหไมสามารถคดเลอกคณสมบตของเดกทมคณภาพได ซงเดกบางสวนจะเปนเดกทมปญหาทางดานครอบครว พอแมหยาราง หรอ อาศยอยกบ ปยาตายาย ทมฐานะยากจน ประกอบกบขาดแคลนครทมทกษะความเชยวชาญ เฉพาะดาน หรอสาขาวชาเอก เชน คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาตางประเทศ เปนตน และครบางสวนไมมความตระหนกในหนาทรวมทงขาดความรบผดชอบในหนาทดวย

1.2 ผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย สภาพปญหาทสงผลตอการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย

สาหรบผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยน จากการสมภาษณของนายสเทพ พรมรกษา ผอานวยการโรงเรยนเทศบาลศรสะอาด เทศบาล 1 กลาววา หลกสตรในการเรยนการสอนมปญหาเพราะรฐบาล และกรมสงเสรมการปกครองทองถนไดมนโยบายปรบเปลยนหลกสตรอยเสมอไดแกเพมหลกสตรลดเวลาเรยนเพมเวลาร หลกสตรโตไปไมโกง หลกสตรเศรษฐกจพอเพยง เปนตน ซงทาใหเปนภาระหนาทในการจดกจกรรมการเรยนการสอนเพมมากขนและนกเรยนรอยละ 70 มปญหาเรองเศรษฐกจสงคมเพราะผปกครองตองดนรนหารายไดมาเลยงครอบครวไมไดอยกบบตรหลานหรอตองออกไปทางานทตางจงหวดทาใหเดก นกเรยนขาดความอบอนสงผลตอการจดการศกษาไปดวย รวมทงบคลากรทางการศกษาหรอครผสอนบางคนนนสอนไมตรงวชาเอก ทตนเองถนดแตตองใชประสบการณในการสอนทมมาเปนเวลานาน โดยสอดคลองกบขอมลการตอบสมภาษณ นายประโยน วไลลกษณ ผอานวยการโรงเรยนเทศบาล 5 บานหนองผกกาม ไดกลาววา หลกสตรในการเรยนการสอน มปญหาเพราะหลกสตรผกตดกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานทกาหนดไวซงไมมความยดหยนตอทองถน ควรปรบปรงหลกสตรการเรยนการสอนทตอบสนองความหลากหลายของปญหาทงมงพฒนาคณภาพชวต ใหเหมาะสมกบเพศวย มความสมดลทงดานความรความคดและทกษะเพอใหผเรยนฝกปฏบตเปนประจาจนเกดทกษะ และสามารถนาไปใชได สงเสรมใหทองถนมสวนรวมในการพฒนาหลกสตรของตนเองเพอใหผเรยนไดรบประโยชนสงสด รวมทงปลกฝงใหผเรยนมความรกและผกพนกบทองถนของตนเอง และนกเรยนมสภาพปญหาจากครอบครว ทแตกแยกทาใหเกดปญหาตามมา ไดแก เดกนกเรยนทมพฤตกรรมไมดมความเสยงในการตดยาเสพตด




ร e

ไมสนใจหรอใสใจตอการเรยนอกปญหาทสาคญคอพอแมไปทางานตางจงหวดแลวไดฝากเดกไวกบญาตพนองจงไมมเวลาให ครอบครวทาใหเดกขาดความอบอน คอยตามใจเนองจากไมมเวลาใหหรอไมสนใจในการอบรมสงสอนเดก แตผลกภาระการอบรมสงสอนมาใหกบโรงเรยน จงทาใหเดกนกเรยนมปญหาทางสงคมตามมา สาหรบครนน มปญหาจากอตราครในโรงเรยนมไมเพยงพอ ขาดแคลนในสาขาวชาภาษาองกฤษคณตศาสตร วทยาศาสตร ปจจบนครผสอนเปนครทไมไดมทกษะความรในวชาทสอนหรอเรยกไดวา สอนไมตรงตาม วชาเอกทจบมาทาใหตองจางครอตราจางมาสอนแทน

1.3 บคลากรทางการศกษาหรอครผสอนโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย สภาพปญหาทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย

จากการสมภาษณบคลากรทางการศกษาหรอครผสอนโรงเรยนในสงกดเทศบาลเลยนน ทาใหทราบถงสภาพปญหาทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษา จากการสมภาษณ นางกหลาบ วรพล ครโรงเรยนศรสวางเทศบาล 1 กลาววา หลกสตรในการเรยนการสอนมปญหาเนองจากมการเปลยนแปลงบอยเพมวชาเพมมากขนปรบเปลยนทกป สวนนกเรยนมปญหาในการอานไมออก เขยนไมไดในชวงชนประถมตน เขาเรยนไมตรงตามเกณฑอายหรอเขากอนอายความพรอมไมมนกเรยนบานไกล มปญหาทางดานครอบครวและเดกไมคอยใสใจในการเรยน สาหรบปญหาดานบคลากรทางการศกษาหรอครผสอนมปญหาคอขาดแคลนครผสอนในวชาหลก ทงในปจจบนมครทเปนหนอยมาก ในสวนของงบประมาณในการจดการศกษานนมไมเพยงพอโรงเรยนตองการงบประมาณเพอมาพฒนาดานวสดอปกรณการจดการเรยนการสอน เชน คอมพวเตอร โปรเจคเตอร เปนตน ซงตรงกบคาใหสมภาษณ นางสปราณ พมพพฒน ครโรงเรยนเทศบาล 5 บานหนองผกกาม ทกลาววา หลกสตรในการเรยนการสอนนน มปญหาในสวนของเนอหาทมมากเกนไปทาใหเกนเวลาทกาหนดใหสอนมเนอหามากเกนความจาเปน สวนนกเรยนนนมปญหาเรองความเอาใจใสตอการเรยนนอยลงอาจสบเนองมาจากปญหาครอบครว มพฤตกรรมแสดงใหเหนในทางทไมถกตอง จงสงผลทาใหเดกนกเรยนมพฤตกรรมเลยนแบบจงตองไดรบการแกไข และพฒนาตอไป ในดานของครขาดแคลนครทจบตรงตามสาขาวชาทสอน รวมทงงบประมาณในการจดการศกษา ไมเพยงพอดานสอและอปกรณการสอน

2. ความตองการทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษา 2.1 ผบรหารเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย

มความตองการทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จากการสมภาษณ นายสมพนธ คณทวลาภผล นายกเทศมนตรเมองเลย กลาววา มความตองการใหหลกสตรทผสมผสานวชาการกบสงทเปนความจรงของโลกปจจบนในทองถนมความสอดคลองกบบรบทของทองถน โดยตองสรางและพฒนาผเรยนใหเตบโต บนความเชอมนตระหนกใหเหนถงคณคาของตนเองของทองถนและของชมชน ควรเนนหลกสตรสายวชาชพ เนนการเรยนรจากการทางานฝกความอดทนและความรบผดชอบควบคกบการมจรยธรรมคณธรรม ซงตองการใหนกเรยนมการพฒนาทกษะความรตามศกยภาพ พฒนาตนเอง พงพาตนเองได มระเบยบวนย คณธรรมจรยธรรม ในสวนของความตองการพฒนาเทคนคหรอทกษะกระบวนการเรยน การสอนของครมความตองการใหครมความสามารถในการสอนอยางมประสทธภาพโดยสามารถถายทอดความรตาง ๆ ใหกบผเรยนไดดและนาเทคโนโลยททนสมยมาปรบใช กบการสอน และนายชวลต จบด รองปลดเทศบาลเมองเลย กลาววา ตองการใหหลกสตรการเรยนการสอนมความสอดคลองกบบรบทของทองถนมากขน แตมความเปนสากล




ร e

สรางทกษะชวตใหกบผเรยนอยางเปนรปธรรมตามความความถนดและศกยภาพ พรอมทงเพมบทบาทของภาคสวนตาง ๆ ทเกยวของใหมพนทใหคร นกเรยนมโอกาสไดพฒนาศกยภาพอยางเตมท โดยมความตองการใหนกเรยนพฒนาทกษะ ใหตรงกบความถนดและความชอบของตนเอง ในสวนของการพฒนาเทคนคหรอทกษะกระบวนการเรยนการสอนของครตองมพฒนาการทรอบดานเปนทปรกษาแกนกเรยนได

2.2 ผอานวยการ และรองผอานวยการ โรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลยมความตองการทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จากการสมภาษณ นางจรชญา พาณชย ผอานวยการโรงเรยนเทศบาล 2 ศรบญเรอง กลาววา มความตองการใหหลกสตรการเรยนการสอนระดบตน ๆ เนนการอานออก เขยนได คดเลขเปนโครงสรางเวลาเรยนควรเนนไปในวชาหลก ๆ เชน ภาษาไทย คณตศาสตร และไมควรมรายวชามากเกนไปแลวคอย ๆเพมในระดบชนสงขน และไมควรกาหนดเกณฑ โดยมความตองการใหนกเรยนพฒนาทกษะทาใหอานออกเขยนไดกอน แลวทกษะอน ๆ จะตามมาและใหปลกฝงคณธรรม จรยธรรมใหนกเรยนตลอดเวลาดวยจตวญญาณของความเปนคร สวนความตองการพฒนาเทคนคหรอทกษะ กระบวนการเรยนการสอนของบคลากรหรอครขนอยทตวบคลากรทจะแสวงหาและใสใจในการพฒนาตนเอง เพราะหนวยงานจดอบรมเทคนคการสอนใหม ๆ ใหทกป ถาไมมการนามาใชหรอตอยอดความรกจะลม และเกดความสญเปลาทางการศกษา ตองการใหบคลากรหนมาใสใจการสอนมการเตรยมตว เนอหา สอ กอนสอนเสมอ รวมทงหาความรใหม ๆ ทนเหตการณในอนเตอรเนตมาสอนนกเรยน ใชสอเหลานใหเปนประโยชนมากทสด และสอดคลองกบ นายนราธป บญมา รองผอานวยการโรงเรยนเทศบาล 3 ศรสวาง ทตอบแบบสมภาษณวา มความตองการใหหลกสตร การเรยนการสอนตอบสนองพฒนาการของผเรยนจดกลมสาระการเรยนรจากกลมสาระการเรยนรทเปนพนฐานการอาน คด แลวคอย ๆ เพมรายวชาขนไปในระดบสงขนไป โดยจดทาหลกสตรทสนองตอบตอ พฒนาการของผเรยนในแตละระดบชน จดสอเทคโนโลยใหเพยงพอในแตละหองเรยน ตองการใหนกเรยนพฒนาทกษะดานความรคคณธรรมเปนคนดของสงคม สาหรบความตองการพฒนาเทคนคหรอทกษะ กระบวนการเรยนการสอนของบคลากรหรอคร ตองมการพฒนาบคลากรหรอคร จากการฝกอบรม การศกษาดงานสถานศกษาอน เพอนาแนวคดรปแบบ มาบรณาการจดการเรยนการสอนของตนเอง

2.3 บคลากรหรอครผสอนโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย มความตองการทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลยจากการสมภาษณ

นางกหลาบ วรพล ครโรงเรยนศรสะอาดเทศบาล 1 กลาววา มความตองการใหการจดหลกสตรใหเหมาะสมกบการเรยนการสอนตามสภาพทองถนและไมเปลยนแปลงหลกสตรบอย ๆ ตามรฐบาลโดยมความตองการใหนกเรยนควรพฒนา ทกษะดานอาชพ การอยรวมกนกบสงคมอยางมความสข สวนในดานของความตองการพฒนาเทคนค หรอทกษะกระบวนการเรยนการสอนนน ครตองพฒนาตนเองทนตอโลกเทคโนโลยและนามาปรบใชในการสอน สาหรบดานงบประมาณ ในการจดการศกษามไมเพยงพอ โรงเรยนตองการงบประมาณเพอพฒนาดานวสดอปกรณ ครภณฑดานการจดการเรยนการสอน เชนเครองฉายขามศรษะโปรเจคเตอร คอมพวเตอร เปนตน ซงสอดคลองกบนางสปราณ พมพพฒน ครโรงเรยนเทศบาล 5 บานหนองผกกาม ไดกลาววา มความตองการใหหลกสตรการเรยนการสอนสนองตอบตอความตองการของนกเรยนและชมชนในทองถนและสามารถนาไปใชในชวตประจาวนไดหรอสามารถตอยอดในการประกอบอาชพได และตองการใหนกเรยนพฒนาทกษะการคดวเคราะหพจารณาไตรตรอง มทกษะการดาเนนชวตทถกตองสามารถแกไขปญหาใหเหมาะสมกบวยมความรบผดชอบตอตนเองและสงคมโดยครตองพฒนาเทคนคหรอ




ร e

ทกษะในการสอนทหลากหลายใหเหมาะสมกบนกเรยนในยคไอทและตองการงบประมาณใหเพยงพอตอการจดหาอปกรณการสอน

3. เปรยบเทยบสภาพปญหาและความตองการการจดการศกษาโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลยจงหวดเลย

3.1. ผบรหารเทศบาลเมองเลย จากการศกษาสภาพปญหาและความตองการ การจดการศกษาโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย

สามารถวเคราะหในสวนของผบรหารเทศบาลเมองเลยไดวามความสอดคลองกนในดานของหลกสตรการเรยนการสอนซงมปญหาในการใชหลกสตรการเรยนการสอนทถกกาหนดจากสวนกลางและมความตองการใหมการพฒนาหลกสตรทเหมาะสมกบบรบทของทองถน เทศบาลเมองเลยไมสามารถ คดเลอกนกเรยนทเขามาเรยนในโรงเรยนได นกเรยนมปญหาทางดานครอบครวฐานะยากจนซงมความตองการใหนกเรยนมการพฒนาความรตามศกยภาพพงพาตนเองไดมระเบยบวนยคณธรรมจรยธรรม สาหรบบคลากรหรอครผสอนมปญหาดานการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนขาดความรบผดชอบ ทงยงขาดแคลนครทมความเชยวชาญเฉพาะดาน หรอสาขาวชาเอก เชน คณตศาสตร ภาษาองกฤษ และวทยาศาสตร จงตองการใหพฒนาเทคนค หรอทกษะกระบวนการ การเรยนการสอน อยางมประสทธภาพโดยสามารถถายทอดความรตาง ๆใหกบนกเรยนไดดและนาเทคโนโลยสมยใหมมาปรบใชกบสอในกระบวนการเรยนการสอนรวมทงตองการใหครผสอนมพฒนาการทรอบดาน

3.2. ผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย จงหวดเลย จากการศกษาสภาพปญหาและความตองการการจดการศกษาโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย

จงหวดเลย สามารถวเคราะหในสวนของผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย ไดวามความสอดคลองกน ในดานของหลกสตรการเรยนการสอนมปญหาเพราะรฐบาล และกรมสงเสรมปกครองทองถน มนโยบายปรบเปลยนหลกสตรอยเสมอ เชน เพมหลกสตรลดเวลาเรยนเพมเวลาร หลกสตรเศรษฐกจพอเพยง เปนตน ดานโครงสรางเวลาเรยนเนอหากระบวนการจดการเรยนร บรรจรายวชาทเรยนมากเกนไปไมเหมาะสมกบระดบชนแลวตนสงกดยงใหจดทารายวชาเพมเตมเขามาอก โดยหลกสตรการเรยนการสอนถกกาหนดจากสวนกลาง ซงบางครงอาจไมตอบสนองทองถนหรอชมชนในพนทไดอยางเหมาะสมจงมความตองการใหหลกสตรการเรยนการสอนระดบชนประถมศกษาปท 1-3 เนนทการอานออกเขยนได คดเลขเปน โครงสรางเวลาเรยนควรเนน ไปทวชาหลก เชน ภาษาไทย คณตศาสตร ภาษาองกฤษ และไมควรมรายวชามากเกนไปจากนนจงคอยเพมรายวชาในระดบสงขนในชนประถมศกษาปท 4 – 6 และมความตองการใหนกเรยนพฒนาทกษะทาใหอานออกเขยนไดกอนแลวทกษะดานอน ๆ จะตามมาโดยใหปลกฝงคณธรรม จรยธรรม ใหนกเรยนตลอดเวลาดวยจรรยาบรรณของความเปนคร สวนความตองการพฒนาเทคนคหรอทกษะกระบวนการเรยนการสอนของบคลากรหรอคร ใหแสวงหาและใสใจในการพฒนาตนเองโดยเขารบการฝกอบรมเทคนคการสอนใหมๆ ตองการใหใสใจการสอน และแสวงหาความรใหมๆ เพอนามาปรบใชในการสอนเพอใหเกดประโยชนมากทสด

3.3. บคลากรทางการศกษาหรอครผสอนโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลยจงหวดเลย




ร e

จากการศกษาสภาพปญหาและความตองการการจดการศกษาโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลยสามารถวเคราะหในสวนของบคลากรทางการศกษาหรอครผสอนในโรงเรยนสงกดเทศบาลเมองเลยไดวา มความสอดคลองกน ในดานของหลกสตรการเรยนการสอนมปญหาเปลยนแปลงหลกสตรบอยเพมวชามาก มเนอหามากเกนกวาเวลาทกาหนดใหในการสอน จงมความตองการใหหลกสตรการเรยนการสอนมความเหมาะสม ตามสภาพทองถน สนองความตองการของนกเรยน และชมชนโดยสามารถนาไปใชในชวตประจาวนได หรอตอยอดในการประกอบอาชพไดสาหรบนกเรยนทมปญหาอานไมออกเขยนไมได ไมสนใจในเวลาเรยน มปญหาครอบครว ซงมความตองการใหนกเรยนพฒนาทกษะ การคด วเคราะห รจกพจารณาไตรตรอง มทกษะการดาเนนชวตทถกตอง แกไขปญหาเนนทความเหมาะสมกบวย มความรบผดชอบตนเอง และสงคม สวนปญหาดานบคลากร หรอครมปญหาขาดแคลนผทมความสามารถในการสอนเฉพาะกลมสาระทสาคญ เชน ภาษาองกฤษ คณตศาสตร วทยาศาสตร เปนตน โดยมความตองการใหครพฒนาตนเองใหมเทคนควธการสอน ทหลากหลายมากขนทนตอโลกเทคโนโลย และนามาปรบใชในชนเรยนใหเหมาะสมกบนกเรยนมความสมยใหมรวมทงตองการงบประมาณใหเพยงพอ ตอการจดหาอปกรณการเรยนการสอน

อภปรายผลการวจย จากการศกษาวจย เรอง สภาพปญหาและความตองการ การจดการศกษาโรงเรยนในสงกดเทศบาล เมองเลย

จงหวดเลย พบวา 1. สภาพปญหาทสงผลกระทบตอการพฒนาการจดการศกษาโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย

จงหวดเลย ซงผบรหารเทศบาลเมองเลย ไดเหนปญหาจากหลกสตรการเรยนการสอนทถกกาหนดมาจากสวนกลาง ทไมสนองตอบตอปญหาของทองถน หรอไมเหมาะสมตอทองถนแตละแหงทมบรบทตางกน และปญหาดานคณภาพ ของนกเรยนทมปญหาทางครอบครว มฐานะยากจน รวมทงบคลากรทางการศกษาหรอครบางสวน มปญหาการพฒนาคณภาพการเรยนการสอน ขาดแคลนครทมความเชยวชาญเฉพาะดานหรอสาขาวชาเอก เชน คณตศาสตร ภาษาองกฤษ วทยาศาสตร ซงสอดคลองกบ วโรจน ใจบญ (2557) ทกลาววา มปญหาดานบคลากรทางการสอนมนอย แตตองไดรบผดชอบงานหลายอยาง ซงทาใหการจดการศกษานนไมเปนไปตามมาตรฐาน

ตามความเหนของผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย เหนวา หลกสตรในการเรยนการสอนมปญหา เพราะรฐบาลและกรมสงเสรมการปกครองทองถน ไดมนโยบายปรบเปลยน หลกสตรอยเสมอ ไดแก เพมหลกสตรลดเวลาเรยนเพมเวลาร หลกสตรโตไปไมโกง หลกสตรเศรษฐกจพอเพยง เปนตน ซงทาใหเปนภาระหนาทในการจดกจกรรมการเรยนการสอนเพมมากขน ในดานโครงสราง กระบวนการจดการเรยนร บรรจรายวชาทเรยนมากเกนไปไมเหมาะสมกบระดบชน และนกเรยนรอยละ 70 มปญหาเศรษฐกจ สงคม ปญหา พอ แมหยาราง ปญหาอานไมออก เขยนไมได ปญหาพฤตกรรมขาดความรบผดชอบ สาหรบบคลากรหรอครผสอน มปญหาขาดครในสาขาขาดแคลน เชน ภาษาองกฤษ คณตศาสตร วทยาศาสตร เปนตน จงตองใชครไมตรงวฒไปสอนแทน ครบางคนยงลาหลง ตามไมทนเทคโนโลย ไมกระตอรอรนในการทางาน มปญหาหนสน

สวนบคลากรทางการศกษาหรอคร มความเหนวา สภาพปญหาทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษา ของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย มปญหาหลกสตรในการเรยนการสอนทมการเปลยนแปลงหลกสตรบอย เพมวชามาก ซงไมสมพนธกบเวลาทกาหนดใหสอนเนอหาเกนความจาเปนกบความตองการของนกเรยนทจะรบได ซงในสวนของนกเรยนมปญหาดานความเอาใจใสตอการเรยนนอยลง มปญหาอานไมออก เขยนไมได ในสวนดานงบประมาณ




ร e

ในการจดการศกษาไมเพยงพอ โรงเรยนตองการงบประมาณ เพอพฒนาดานวสด อปกรณ ครภณฑดานการจดการเรยนการสอน เชน เครองฉายขามศรษะ โปรเจคเตอร คอมพวเตอร เปนตน

2. ความตองการทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษา ผบรหารเทศบาลเมองเลย มความตองการใหหลกสตรการเรยนการสอน เปนหลกสตรการเรยนการสอน

ทผสมผสานวชาการกบสงทเปนโลกของความจรงในแตละทองถน สอดคลองกบบรบทของทองถน โดยตองสรางและพฒนาผเรยนใหเตบโตบนความเชอมน ตระหนกและเหนถงคณคาของตนเอง ของทองถน ชมชน สรางทกษะชวตใหกบผเรยนอยางเปนรปธรรมตามความถนดและศกยภาพ โดยตองการใหนกเรยนมการพฒนาทกษะ ความรใหตรงกบศกยภาพ พฒนาตนเอง พงตนเองได มระเบยบวนย คณธรรม จรยธรรม สาหรบความตองการพฒนาเทคนคหรอทกษะ กระบวนการเรยนการสอนของบคลากร หรอคร มความตองการให มความสามารถในการสอน อยางมประสทธภาพ และรอบดานสามารถถายทอดความรตาง ๆใหผเรยนไดดพรอมทงสามารถนาเทคโนโลย ททนสมยมาปรบใชกบสอในกระบวนการเรยนการสอน

ผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย มความตองการใหหลกสตรการเรยนการสอนระดบตน ๆ เนนการอานออก เขยนได คดเลขเปนโครงสรางเวลาเรยนควรเนนไปในวชาหลก ๆ เชน ภาษาไทย คณตศาสตร และไมควรมรายวชามากเกนไป แลวคอย ๆ เพมในระดบขนสงขน โดยจดทาหลกสตร ทสนองตอบตอพฒนาการของผเรยนในแตละระดบชน สาหรบนกเรยนมความตองการใหพฒนาทกษะดานความร และปลกฝงคณธรรม จรยธรรมใหนกเรยน ตลอดเวลาดวยจตวญญาณของความเปนคร ซงไมสอดคลองกบ ลาไพ เหรยญตะค (2556) ทกลาววา นกเรยนสวนมากมความตองการในการจดกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชนอยในระดบมาก

ในสวนความตองการพฒนาเทคนค หรอทกษะกระบวนการเรยนการสอนของบคลากรหรอคร ตองมการพฒนาบคลากรหรอครจากการฝกอบรม การศกษาดงานสถานศกษาอน เพอนาแนวคด รปแบบมาบรณาการจดการเรยนการสอนของตนเอง ซงสอดคลองกบ ภญญดา เกดศลป (2552) กลาววา ตองใหผสอนไดรบการเขาอบรม หรอพฒนาความรความเขาใจทถกตอง เกยวกบโรงเรยนและงานททาตามนโยบายและลดความเสยหายทเกดขนจากการปฏบตงานโดยขาดความรประสบการณในงานททา

บคลากร หรอคร โรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย มความตองการทสงผลตอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองเลย โดยการจดหลกสตรใหเหมาะสมกบการเรยน การสอน ตามสภาพทองถน และไมเปลยนแปลงหลกสตรบอย ๆ หลกสตร การเรยนการสอนตองสนองความตองการของนกเรยนและชมชน ซงสามารถนาไปใชในชวตประจาวนได หรอตอยอดในการประกอบอาชพได และตองการใหนกเรยนพฒนาทกษะ การคด วเคราะห รจกพจารณาไตรตรอง มทกษะการดาเนนชวตทถกตองสามารถแกปญหาไดเหมาะสมกบวย มความรบผดชอบตอตนเองและสงคม สวนในดานความตองการพฒนาเทคนค หรอทกษะกระบวนการเรยนการสอน ครตองพฒนาตนเองใหทนตอโลกเทคโนโลย และนามาใชสอนนกเรยนได สาหรบงบประมาณในการจดการศกษาไมเพยงพอ โรงเรยนตองการงบประมาณ เพอพฒนาดานวสด อปกรณ ครภณฑ ดานการจดการเรยนการสอน เชน เครองฉายขามศรษะ โปรเจคเตอร คอมพวเตอร เปนตน

ปจจยแหงความสาเรจในการจดการศกษาของเทศบาลเมองเลย ไดแก ความเปนอสระ ฉะนนเทศบาลเมองเลย จงตองใชความเปนอสระในเรองของการศกษา อาท ในสวนของการสรางหลกสตรทผสมผสาน หรอมดลยภาพระหวางการศกษาในระบบทเปนเรองของความตองการดานวชาการ สงทเปนความจรงกบโลกของความจรงในแตละทองถน




ร e

หรอพนทซงกคอ การสรางนวตกรรมผานหลกสตรทมความสอดคลองกบชวต เปนความอสระทางความคดและวธการสอน ซงสามารถสอนและถายทอด ใหแกนกเรยนโดยวธการทหลากหลายและนาสนใจ โดยความเปนอสระ ของเทศบาลเมองเลย ในการบรหารทงบคลากรในทองถน ทรพยากรและภมปญญาทองถน ในสวนของการมสวนรวม ซงเปนการมสวนรวมในการจดการศกษาของผปกครอง ของโรงเรยนเชน มสวนรวมในการตดสนใจ วางทศทาง และดาเนนการรวมกบเทศบาลเมองเลย สถานศกษา(โรงเรยน)และนกเรยน ซงเทศบาลเมองเลยจะตองมความพรอม ในการจดการศกษา และตองสรางความเชอมนแกประชาชนในทองถน ผปกครองและนกเรยน เพอเปนการสรางเสรม การมสวนรวม เพอสรางเจตนารมณในการพฒนาการศกษาและการพฒนาทองถนรวมกน โดยเทศบาลเมองเลย จะตองเรงดาเนนการพฒนาประสทธภาพในการจดการศกษา ดงน

1.เทศบาลเมองเลย จะตองมนโยบายทชดเจนในการจดการศกษาโดยเปนการเรยนร และเชอมโยงทกสงแวดลอมเขาดวยกน อยางสอดคลองและสมดล เพอใหผเรยนเกดทงความรในเรองวชาการ และความรเทาทนตอโลกทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา

2.การเรงพฒนาและสงเสรมคร เพราะโรงเรยนควรจะตองมครทชานาญดานการศกษา เพมมากยงขนโดยเปนการจดจางครทมความชานาญเฉพาะทาง เฉพาะสาขาไดโดยอสระ สงเสรมความร และทกษะในการสอน เชน การศกษาอบรมการประชมสมมนา ซงเปนการเพมทกษะในการสอน และใหความสาคญกบการศกษาดงานทงในประเทศและตางประเทศ เพอเปดโลกทศน และมมมองของกลมผสอนใหกวางขน

3. เทศบาลเมองเลยตองปรบปรง เปลยนแปลง และพฒนารปแบบการบรหารงานภายในใหมความเหมาะสม สอดคลองกบภาระงานดานการศกษาทเพมขน เชน การปรบโครงสรางหลกสตร การปรบ และการมอบอานาจในการบรหารงบประมาณ ดานการบรหารบคคล และดานการศกษาใหแกผบรหารสถานศกษา (ผอานวยการโรงเรยน) มากขน

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช

1.นาเสนอสภาพปญหาหลกสตรการเรยนการสอน และความตองการทจะพฒนาหลกสตรการเรยนการสอนตอผบรหารเทศบาล เพอพจารณาดาเนนการ

2.ผบรหารเทศบาลผอานวยการสถานศกษา ควรพจารณาพฒนาคณภาพ และมาตรฐานของบคลากรทางการศกษา หรอครโดยมการอบรมอยางตอเนอง

3.ผบรหารเทศบาลควรพจารณาจดสรรงบประมาณใหเพยงพอตอการจดการศกษา การบรหารจดการอาคารสถานทของโรงเรยน

ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 1.ควรเพมกลมเปาหมายในการวจย เชน คณะกรรมการสถานศกษา ผนาชมชน ผปกครอง นกเรยน เปนตน

เพอใหครอบคลมกลมผมสวนไดสวนเสย 2.ควรศกษาหลกสตรแกนกลาง ในการจดการศกษาขนพนฐานตงแตกระทรวงศกษาธการ และกรมสงเสรมการ

ปกครองทองถน 3.ควรศกษาแนวทางการจดการศกษาของโรงเรยนทมคณภาพในแตละทองถน




ร e

เอกสารอางอง กองการศกษาเทศบาลเมองเลยจงหวดเลย. (2559.). แนวทางการจดการศกษาการสอนของโรงเรยนใน

สงกดเทศบาลเลย ประจาปการศกษา 2559. เลย: เทศบาล. เทศบาลเมองเลยจงหวดเลย. แผนอตรากาลง 3 ป ประจาปงบประมาณ 2558-25610. เลย : เทศบาล. ภญญดา เกดศลป. (2552). การพฒนาบคลากรในโรงเรยนสงกดเทศบาลนครเชยงราย อาเภอเมอง จงหวด

เชยงราย. ศกษาอสระครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

ลาไพ เหรยญตะค. (2556). การศกษาปญหาและความตองการในการจดกจกรรมพฒนาผเรยนโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษานครราชสมา. ศกษาคนควาอสระศกษาอสระ ครศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยนครราชสมา.

วโรจน ใจบญ. (2557). สภาพการดาเนนงานศนยการเรยนรชมชนของศนยการศกษานอกระบบการศกษา ตามอธยาศยอาเภอแมจรม จงหวดนาน. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต

สาขาการบรหารการศกษา. มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ.


Model of Teacher Competency Development Under Local Government Organization

1 2 3

การวจยมวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนโดยม

วธดาเนนการวจย 2ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การวเคราะหความตองการจาเปนเกยวกบสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ ครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน จานวน 379 คน ใชวธสมตวอยางแบบหลายขนตอน เครองมอทใชในการวจยในครงน คอ แบบสอบถาม แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คารอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานและจดลาดบความสาคญโดยใชวธ Modified Priority Needs Index(PNI modified)ขนตอนท 2 การพฒนารปแบบสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน โดยใชเทคนคการสนทนากลมผทรงคณวฒจานวน 9 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบบนทกขอมลสาหรบการสนทนากลมและแบบประเมนรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ การวเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหเนอหาและการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานผลการวจย 1. ความตองการจาเปนเกยวกบสมรรถนะหลกครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน เรยงลาดบความสาคญไดดงน ลาดบแรกคอ การมงผลสมฤทธ การพฒนาตนเอง การบรการทดและการทางานเปนทม และความตองการจาเปนเกยวกบสมรรถนะประจาสายงาน ครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน เรยงลาดบความสาคญไดดงน ลาดบแรกคอ การออกแบบการเรยนรการวเคราะหและสงเคราะห และการพฒนาผเรยนและการบรหารจดชนเรยนตามลาดบ 2. รปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนประกอบดวย 3 สวน คอ 1.สวนนา ประกอบดวย หลกการและเหตผล วตถประสงคของรปแบบ แนวคดทใชในการพฒนารปแบบสวนท 2องคประกอบของสมรรถนะและวธการพฒนาสมรรถนะคร ประกอบดวย สมรรถนะหลก สมรรถนะประจาสายงานและวธการพฒนาสมรรถนะสวนท 3กระบวนการพฒนาสมรรถนะคร ประกอบดวย กระบวนการพฒนาและเงอนไขความสาเรจโดยมกระบวนการพฒนาประกอบดวย ขนท 1 ขนเตรยมการ ขนท 2 ขนประเมนกอนการพฒนา ขนท 3 ขนพฒนา ขนท 4 ขนประเมนหลงการพฒนา ขนท 5 ขนขอมลยอนกลบซงผลการประเมนรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน โดยผเชยวชาญจานวน 9 คน ผลการประเมนความมประโยชนอยในระดบมากทสด(x = 4.51) ผลกการประเมนความเหมาะสมอยในระดบมาก (x = 4.45) ผลการประเมนความถกตองคลอบคลมอยในระดบมาก(x = 4.43) และผลการประเมนความเปนไปไดอยในระดบมาก (x = 4.39)

: สมรรถนะคร องคกรปกครองสวนทองถน

1 นกศกษาหลกสตรปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษามหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภจงหวดปทมธาน 2 ผชวยศาสตราจารยสาขาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภจงหวดปทมธาน 3 อาจารยสาขาภาควชาครศาสตรอสาหกรรม คณะครศาสตรอสาหกรรมและเทคโนโลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา เจาคณทหารลาดกระบง


120


Abstract The objectives of this research were to development of model of teacher competency development under local government organization. Study had 2 stages. Stage1:to study needs assessment of teacher competency development under local government organization. The sample were 379 teachers of Local Government Organization and used multi stage random sampling. The five-rating scaled questionnaire were used as an instrument in this research.anddata analyzed with percentage mean and standard deviation and set priority needs by Modified Priority Needs Index (PNI modified). Step 2 :Development of model of teacher competency development under local government organization. The study was consisted with 9 experts for focus group discussion. The research instruments applied for data collection were report format for recording details of focus group discussion, and the five-rating scaled assessment of model of teacher Competency development under local government organization. Content analysis was used for qualitative data gained from group discussion whereas the statistics namely mean and standard deviation were applied for analyzing quantitative data from assessment results of Model of Teacher Competency Development under Local Government Organization.Research findings were as follows: 1.The needs assessment of teacher core competency development under Local government organization ranking from the most to the least as follows: achievement motivation, self development, service mind and team work and teacher functional competencies development under Local government organization ranking from the most to the least as follows: Instructional design analysis/synthesis, student development, and classroom management. 2. Model of Teacher Competency Development under Local Government Organization consisted of 3 part. Part 1: Introduction model view point comprised of Background and Objectives, Concepts , Part2 Development method comprised of core competencies ,Functional competencies, Implementing competency development activities. , Part3 The conditions for successand step of Implementing competency development comprised of prepare, pre-test, development, post-test, feedback. The Utility aspect of the Model of Teacher Competency Development under Local Government Organization was rated at the highest level (x = 4.51) while Propriety (x = 4.45), Accuracy (x = 4.43), and Feasibility (x = 4.39) features at a high level.

Keyword (s): Teacher Competency, Local Government Organization

ในกระแสของการเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจ สงคม เทคโนโลยและขอมลขาวสารทขาม

พรมแดนมาถงกนอยางรวดเรว ซงความเปลยนแปลงทเกดขนยอมสงผลกระทบตอการศกษาอยางหลกเลยงไมได ความกาวหนาทางดานเทคโนโลยทาใหรปแบบการเรยนรและวธการแสวงหาความรมการปรบเปลยนไปจากระบบการศกษาในรปแบบดงเดมทมครเปนผถายทอดความรสนกเรยนฝายเดยวไปสรปแบบการเรยนรดวยตนเองทนกเรยนสามารถแสวงหาและสรางองคความรไดดวยตนเองเพมมากขน การเปลยนแปลงเหลานเปนสงทาทายครยคใหม ในการจดองคความรใหบงเกดตอการพฒนาผเรยน ดงนนครจาเปนตองไดรบการพฒนาสมรรถนะใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงดงกลาว เพอใหสามารถปฏบตงานหรอกจกรรมวชาชพครไดอยางมประสทธภาพตามความคาดหวงของ


121


องคการทงระดบโรงเรยน เขตพนทการศกษา และกระทรวงศกษาธการ สมรรถนะครจงเปนสงจาเปนตอการปฏบตวชาชพครใหบรรลผลอยางมประสทธภาพตามความตองการขององคการทางการศกษายคปฏรปการศกษา (สรศกด ปาเฮ, 2556) สมรรถนะของครสงกดองคกรปกครองทองถน โดยมสมรรถนะหลก 4 สมรรถนะ คอ 1.การมงผลสมฤทธ 2.การพฒนาตนเอง 3.การบรการทด 4. การทางานเปนทม สวนสมรรถนะประจาสายงาน คอ 1.การออกแบบการเรยนร 2.การวเคราะหและสงเคราะห 3.การพฒนาผเรยน 4.การบรหารจดชนเรยน หลกเกณฑและวธการประเมนผลสมฤทธของงาน และพฤตกรรมการปฏบตราชการหรอสมรรถนะ ใหเปนไปตามหลกการของมาตรฐานทวไปท ก.จ. ก.ท. และ ก.อบต. กาหนด ไดแก การประเมนผลสมฤทธของงาน เปนการจดทาขอตกลงระหวางผประเมนกบผรบการประเมน เกยวกบการมอบหมายโครงการ/งาน/กจกรรมในการปฏบตราชการ โดยการกาหนดตวชวดผลการปฏบตงาน และคาเปาหมายและพฤตกรรมการปฏบตราชการหรอสมรรถนะ เปนการระบจานวนสมรรถนะทใชในการประเมนผลการปฏบตราชการ

จากสภาพการจดการศกษาทผานมาขององคกรปกครองสวนทองถน (สงเสรมการปกครองทองถน, 2551) พบวา มาตรฐานผเรยนยงอยในระดบตาเมอเทยบกบปจจยทใชในการจดการศกษาทาใหสถานศกษาสงกดองคกรปกครองสวนทองถนจะตองเรงพฒนากระบวนการเรยนและทรพยากรเพอยกระดบมาตรฐานดานผเรยนใหเพมสงขน องคกรปกครองสวนทองถนไดพบจดออนหนงทเกยวของกบเรองน คอ บคลากรขององคกรปกครองสวนทองถนสวนใหญยงขาดบคลากรท มสมรรถนะสง หรอขาดบคลากรทมความรความสามารถในดานการจดการศกษา เชนเดยวกบรายงานผลการวจยของสานกงานเลขาธการสภาการศกษา เรองการวจยเพอพฒนานโยบายสงเสรมการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน (สานกเลขาธการสภาการศกษา, 2550) ทพบวา สภาพปญหาของการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนดานวชาการปญหาหนง ไดแก การขาดแผนพฒนาสมรรถนะครและบคลากรทชดเจน ขาดการแนะนา นเทศชวยเหลอ และตดตามผลการดาเนนงานดานวชาการ รวมถงผลจากการศกษาวจยและพฒนาสภาพปญหาและแนวทางการแกปญหาการจดการเรยนการสอนทสงผลตอการพฒนาคณภาพผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐาน สรปไดวา ครผสอนสวนใหญไมไดจบการศกษาวชาเอกในกลมสาระทสอน มภาระงานมาก ขาดความรความเขาใจในหลกสตรและการจดการเรยนการสอน มการวดผลประเมนผลไมเหมาะสม ขาดการนเทศตดตามพฒนาคร ขาดขวญกาลงใจในการทางาน ผเรยนขาดทกษะพนฐานทจาเปนตอการเรยนร ขาดอตรากาลงของศกษานเทศกทมความเชยวชาญเฉพาะกลมและผลการศกษาสภาพปญหาการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา พบวา ครไดรบการพฒนาคอนขางมาก แตยงขาดการตดตามประเมนผล หลกสตรในการพฒนาครมความซาซอน มคาใชจายเพอการพฒนาคอนขางสง ขาดการวางแผนระยะยาวสาหรบแนวทางการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา (สานกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2553) ซงสอดคลองกบสภาพปญหาดานการบรหารงานบคคลทพบวามการขาดแคลนครและบคลากรทางการศกษา และทมอยมวฒการศกษาไมตรงกบลกษณะงานทปฏบต ขาดแนวปฏบตทชดเจน ดงนน แนวทางการแกปญหาทควรดาเนนการ คอ ควรมการจดทาแผนพฒนาสมรรถนะครและบคลากรใหชดเจน ควรสงเสรมสนบสนนใหครและบคลากรไดรบการฝกอบรมและพฒนาดวย


122


วธการและรปแบบทหลากหลายอยางตอเนอง เพอใหสามารถพฒนาสมรรถนะของครไดตรงตามความตองการและเปนผลลพธของความสาเรจอยางอยางแทจรงทเกดจากวธการพฒนาและกระบวนการพฒนาในสมรรถนะคร และอกสาเหตหนงทเปนปญหาจากผลการรายงานตดตามการจดการศกษาองคกรปกครองสวนทองถนป 2551 นนพบวา การสรรหาบคลากรขาดความยตธรรม มการใชระบบอปถมภ ซงเปนปจจยหลก และผบรหารทองถน ผบรหารอปท. สมาชกสภาทองถนและบคลากรทองถนสวนใหญยงไมเหนความสาคญของการศกษา และไมเขาใจในบทบาทของการศกษาเทาทควรการแทรกแซงการเมองรวมถงการจดการศกษาของเทศบาลทมโรงเรยนในสงกด ยงมลกษณะการตดสนใจสวนใหญเปนการตดสนใจโดยนายกเทศมนตร โดยองคคณะบคคลภายในเทศบาลและทเทศบาลแตงตงมาจากบคคลภายนอกรวมกนตดสนใจ (สานกเลขาธการสภาการศกษา, 2551) ทาใหไดครและบคลากรทางการศกษาทไมมคณภาพเปนบางสวน

จากความเปนมาและความสาคญตาง ๆ ผวจยจงเหนความสาคญและสนใจในการทาวจยเกยวกบรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนเพอเปนแนวทางในการยกระดบการพฒนาคณภาพและประสทธภาพของวชาชพแหงความเปนครใหบรรลผลความสาเรจและยงไดนามาประยกตและพฒนาในการบรหารรวมกบทฤษฎการพฒนาและการบรหาร นามาพฒนารปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองทองถนทงในสมรรถนะหลกและสมรรถนะประจาสายงานทมอยนนใหมประสทธภาพยงขน

เพอพฒนารปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน

ผวจยไดศกษาแนวคดทฤษฎทเกยวของทใชในการดาเนนการวจย โดยศกษาวธการพฒนาสมรรถนะ (Macauley, 1968;Dessler, 1991;Yukl, 1998) ซงประกอบดวย 1. การอบรม (Training) 2. การใหคาชแนะ/ปรกษา (Mentoring) 3. การสอนงาน (Coaching) 4. การประชมสมมนา (Conference) 5. การแลกเปลยนเรยนร (Knowledge sharing) 6. การจดกจกรรม/การจดคาย (Organizing activities/Organizingcamps) 7. การสร าง เคร อข าย (Networking) และกระบวนการพฒนาสมรรถนะ Sleurs, Willy (ed) 2008; Delahaye, 2000; 2005; Swanson, and Holton 2001; 2009; Werner, and DeSimone, 2006; 2010, อเนก เทยนบชา (2552)., ตระกล จตวฒนาการ (2555)., เมธศน สมอมจารย (2556)., มานตย นาคเมอง (2552)., เทอดชย บวผาย (2557)., สรวฒ ยญญลกษณ (2550).) ประกอบไปดวยกระบวนการพฒนา 5 ขนตอน 1) ขนเตรยมการ 2) ขนประเมนกอนการพฒนา 3) ขนดาเนนการพฒนา 4) ขนประเมนหลงการพฒนา 5) ขนใหขอมลยอนกลบ

ผวจยครงน เปนการวจยผสมผสาน (Mixed-methods research) ซงมรายละเอยดเกยวกบ

วธดาเนนการวจย ดงน ปท 4 ฉบบท 1 เดอนมกราคม–เมษายน 2561 | Vol4,No.1 January- April 2018: ISSN 2465-3578

123


1

1.1 ประชากร คอ ครผสอนสงกดองคกรปกครองสวนทองถน ไดแก องคการบรหารสวนจงหวด

เทศบาลนคร เทศบาลเมอง องคการบรหารสวนตาบล จาก 77 จงหวด ทง 6 ภมภาค จานวน 33,064 คน (กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน, 2558)

กลมตวอยาง คอ ครผสอนสงกดองคกรปกครองสวนทองถน จานวน 379 คน คานวณหาขนาดกลมตวอยางโดยการเปดตารางเครจซและมอรแกน (Robert V. Krejcie and Earyle W. Morgan. 1970 อางใน ธรวฒ เอกะกล,2543) และการเลอกกลมตวอยางใชวธการสมแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Random Sampling) (นงลกษณ วรชชย, 2543) ดงน 1.2 เปนแบบสอบถามความตองการจาเปนเกยวกบสมรรถนะครผสอนสงกดองคกรปกครองสวนทองถนซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) แบงเปน 5 ระดบมคาความเทยงเทากบ 0.95 1.3 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหจดลาดบความสาคญความตองการจาเปนโดยใชสตร ModifiedPriority Needs Index:PNI (PN IModified)

2

2.1.1 การวเคราะหเอกสารงานวจยทงในประเทศและตางประเทศเกยวของกบรปแบบการพฒนาสมรรถนะคร 2.1.2 ยกรางรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนนาผลทไดจากการวจยตามขนตอนท 1 และขนตอนท 2

2.1.3 ตรวจสอบรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน โดยมวธการดาเนนการจดกลมผทรงคณวฒจานวน 9 คนในการสนทนากลม (Focus Group)

2.1 แบบประเมนรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ 2.2 การจดสนทนากลมผทรงคณวฒ 1. ผวจยนาเสนอประเดนขอคาถามเกยวกบการตรวจสอบรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน


124


2. ผทรงคณวฒแสดงความคดเหนและใหขอเสนอแนะเกยวกบการตรวจสอบรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน 3. ผวจยสรปประเดนและรายละเอยดขอเสนอแนะการตรวจสอบรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนจากการสนทนากลมโดยผทรงคณวฒ จานวน 9 คน 4. ผวจยไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ 2.3 ตรวจสอบรปแบบโดยการวเคราะหเนอหาและหาคาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

1. ความตองการจาเปนเกยวกบสมรรถนะหลกของครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน เรยงลาดบความสาคญไดดงน ลาดบแรกคอ การมงผลสมฤทธ (PNI = 0.16) การพฒนาตนเอง (PNI= 0.15) การบรการทด(PNI = 0.11) และการทางานเปนทม (PNI = 0.07) และความตองการจาเปนเกยวกบสมรรถนะประจาสายงาน เรยงลาดบความสาคญไดดงนลาดบแรกคอ การออกแบบการเรยนร (PNI=0.15) การวเคราะหและสงเคราะห (PNI=0.15) การพฒนาผเรยน (PNI=0.12) และการบรหารจดชนเรยน (PNI=0.12) ดงตารางท 1

1

สมรรถนะ คาเฉลยของสภาพ คาเฉลยของ I – D (I-D)D ลาดบ ทควรจะเปน สภาพทเปนจรง สมรรถนะหลก 1. การมงผลสมฤทธ 4.57 3.92 0.65 0.16 1 2. การบรการทด 4.68 4.21 0.47 0.11 3 3. การพฒนาตนเอง 4.59 3.99 0.60 0.15 2 4. การทางานเปนทม 4.73 4.39 0.34 0.07 4 สมรรถนะประจาสายงาน 1. การออกการเรยนร 4.62 3.99 0.63 0.15 1 2. การพฒนาผเรยน 4.77 4.23 0.54 0.12 3 3. การบรหารจดการชนเรยน 4.71 4.17 0.54 0.12 3 4. การวเคราะหและสงเคราะห 4.61 3.99 0.62 0.15 2

2. รปแบบการพฒนาสมรรถนครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนประกอบดวย 3 สวน คอ สวนท 1. สวนนาประกอบไปดวย หลกการและเหตผลวตถประสงคของรปแบบ แนวคดทใชในการ


125


พฒนารปแบบ สวนท 2องคประกอบของสมรรถนะและวธการพฒนาสมรรถนะครประกอบไปดวย สมรรถนะหลกและสมรรถนะประจาสายงานและวธการพฒนาสมรรถนะ สวนท 3.กระบวนการพฒนาสมรรถนะครประกอบไปดวยกระบวนการพฒนา เงอนไขความสาเรจกระบวนการพฒนา ประกอบดวย ขนท 1 ขนเตรยมการ ขนท 2 ขนประเมนกอนการพฒนา ขนท 3 ขนพฒนา ขนท 4 ขนประเมนหลงการพฒนา ขนท 5 ขนขอมลยอนกลบ ดงรปภาพน ซงผลการประเมนรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนโดยรวม พบวา ความมประโยชนอยในระดบมากทสด ( x= 4.51) มความเหมาะสมอยในระดบมาก ( x= 4.45) มความถกตองคลอบคลมอยในระดบมาก( x= 4.43) และมความเปนไปไดอยในระดบมาก ( x= 4.39) ดงตารางท 2


126


2 องคประกอบของรปแบบ ความมประโยชน ความเหมาะสม ความถกตอง ความเปนไปได การพฒนาสรรถนะ คลอบคลม

x S.D. ระดบ x S.D. ระดบ x S.D. ระดบ x S.D. ระดบ สวนท 1 สวนนา หลกการและเหตผล 4.44 0.52 มาก 4.45 0.46 มาก 4.44 0.52 มาก 4.39 0.42 มาก วตถประสงค 4.77 0.44 มาก 4.77 0.44 มาก 4.44 0.52 มาก 4.55 0.52 มาก ทสด ทสด ทสด แนวคดทใชใน 4.44 0.88 มาก 4.22 0.83 มาก 4.22 1.09 มาก 4.22 0.97 มาก การพฒนารปแบบ โดยรวม 4.55 0.44 มากทสด 4.48 0.41 มาก 4.36 0.54 มาก 4.38 0.47 มาก องคประกอบของรปแบบ ความมประโยชน ความเหมาะสม ความถกตอง ความเปนไปได การพฒนาสรรถนะ คลอบคลม x S.D. ระดบ x S.D. ระดบ x S.D. ระดบ x S.D ระดบ สวนท 2องคประกอบของ สมรรถนะและวธการพฒนา สมรรถนะคร สมรรถนะ 4.55 0.52 มาก 4.66 0.50 มาก 4.55 0.52 มาก 4.66 0.50 มาก ทสด ทสด ทสด ทสด วธการพฒนาสมรรถนะ 4.55 0.52 มาก 4.44 0.52 มาก 4.44 0.52 มาก 4.33 0.50 มาก ทสด โดยรวม 4.55 0.52 มากทสด 4.55 0.51 มากทสด 4.49 0.52 มาก 4.49 0.50 มาก สวนท 3 กระบวนการพฒนาสมรรถนะคร ขนท 1 ขนเตรยมการ 4.55 0.52 มาก 4.44 0.52 มาก 4.33 0.70 มาก 4.44 0.52 มาก ทสด ขนท 2 ขนประเมนกอน 4.66 0.50 มาก 4.44 0.52 มาก 4.44 0.72 มาก 4.44 0.52 มาก การพฒนา ทสด ขนท 3 ขนพฒนา 4.33 0.70 มาก 4.44 0.52 มาก 4.44 0.52 มาก 4.55 0.52 มาก ทสด ขนท 4 ขนประเมนหลง 4.44 0.72 มาก 4.44 0.52 มาก 4.55 0.52 มาก 4.44 0.52 มาก การพฒนา ทสด ขนท 5 ขนขอมลยอนกลบ 4.33 1.00 มาก 4.44 0.52 มาก 4.55 0.52 มาก 4.44 0.52 มาก ทสด เงอนไขความสาเรจ 4.44 0.72 มาก 4.33 0.52 มาก 4.33 0.50 มาก 4.22 0.44 มาก

โดยรวม 4.46 0.63 มาก 4.44 0.52 มาก 4.46 0.52 มาก 4.46 0.52 มาก


127


องคประกอบของรปแบบ ความมประโยชน ความเหมาะสม ความถกตอง ความเปนไปได การพฒนาสรรถนะ คลอบคลม x S.D. ระดบ x S.D. ระดบ x S.D. ระดบ x S.D. ระดบ กรณศกษาการนามา 4.66 0.52 มาก 4.44 0.52 มาก 4.44 0.52 มาก 4.33 0.50 มาก ประยกตใช ทสด (การมงผลสมฤทธ) กรณศกษาการนามา 4.44 0.52 มาก 4.33 0.50 มาก 4.55 0.52 มาก 4.44 0.52 มาก ประยกตใช ทสด (การออกแบบการเรยนร)

โดยรวม 4.51 0.50 มากทสด 4.45 0.46 มาก 4.43 0.46 มาก 4.39 0.42 มาก

1. ความตองการจาเปนในการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน

เรยงลาดบความสาคญ อนดบแรก คอ การมงผลสมฤทธและความตองการจาเปนเกยวกบสมรรถนะประจาสายงาน เรยงลาดบตามความสาคญสลาดบ ลาดบแรกคอ การออกแบบการเรยนร ซงสอดคลองกบแนวคด (เมธเมธน จตตชานนท,2555) กลาววา การมงผลสมฤทธเปนวธการจดการทเปนระบบมงเนนทผลสมฤทธหรอผลการปฏบตงานเปนหลก โดยมการวดผลการปฏบตงานทชดเจนเพอใหบรรลวตถประสงคทตงไว โดยมงคณภาพของงาน และนาผลการวจยมาปรบปรงการปฏบตงาน ทใชเปนมาตรฐานในการประเมนเพอการพฒนาสมรรถนะและแนวคดของ แบรนโก (Branco, 2003) ทไดศกษาการทานายศกยภาพของสมาชกในทม บทบาทของสมรรถนะ ทกษะทางพทธพสยและบคลกภาพของสมาชกในทม ผลการวจยพบวาทมงานในองคกรทจะประสบความสาเรจตองมการบรหารจดการโดยใชสมรรถนะเปนฐาน ซงจากการวเคราะหแบบสอบถาม พบวามสมรรถนะทสาคญทควรไดรบการพฒนาอยางยง ไดแก สมรรถนะการปฏบตงานดานการมงผลสมฤทธนนเปนอนดบแรก การมงผลสมฤทธเชนเดยวกน ซงจะเหนไดวา มความสาคญของตอทกหนวยงานตองมการพฒนาสมรรถนะการมงผลสมฤทธ รวมถงมกระบวนการ ผลผลต ผลลพธโดยสงผลตอทงองคกรเพอนาไปปรบปรงการปฏบตงานใหดยงขนซงสอดคลองกบ (วรยทธ ชาตะกาญจน, 2551) กลาววา เปนการบรหารงานทมงเนนสมฤทธผลของงานอยางเปนรปธรรมทชดเจน โดยกาหนดวตถประสงคลวงหนาตงเปาหมายทชดเจนใหไดผลผลตและผลลพธซงอาศยการสรางตวชวดความสาเรจ (KPIs) เปนเครองมอในการตรวจสอบอยางเปนระบบสวนสมรรถนะประจาสายงาน คอ การออกแบบการเรยนร เปนอกสมรรถนะหนงทมความสาคญตอการจดการเรยนการสอนของครทสงผลตอผเรยนซงตองสรางเครองมอในการประเมนผลในการออกแบบการจดการเรยนการสอนเพอสอดคลองกบผลการเรยนรทตองการและตรวจสอบกบผเรยนวาการจดกจกรรมนนเหมาะสมกบผเรยนหรอไมซงสอดคลองกบ (สมจต จนทรฉาย, 2557) กลาววา บทบาทของผออกแบบการเรยนการสอนคอรวบรวมปญหาท


128


เกดขนจากการทดลองสอนและใชสอการเรยนการสอนและพยายามซกถามคาถามจากผเรยนเพอหาคาตอบในการแกไขปญหาทพบ การซกถามนควรกระทาหลงจากการทดลองไดเสรจสนแลว เพอมใหเปนการขดจงหวะการทดลองสอนและใชสอการเรยนการสอนเพอเปนการประเมนเครองมอทใชในการออกแบบการเรยนการสอนและแนวคดของ(Richey, Klein, & Tracy, 2011) กลาววา โดยธรรมชาตของการออกแบบการเรยนการสอนเปนการทางานแบบมสวนรวม(participatory design) ดงนน ผออกแบบการเรยนการสอนจะเปนผทาหนาทอานวยความสะดวกใหกบผรวมงานในกระบวนการออกแบบ ใชการทางานเปนทมโดยผมสวนรวมไดแก ผใชในทนหมายถงคร ผเชยวชาญดานเนอหา ผมสวนไดรบผลไดผลเสยของการออกแบบ ไดแก ผปกครอง ชมชน เปนตน การดาเนนงานมการปรบปรงใหดขนเรอย ๆ ในระหวางการดาเนนการพฒนาผลผลตจะเหนวารปแบบการออกแบบการเรยนการสอนตามแนวคดการสรางความรเปนรปแบบทมความยดหยนสง เนนทกระบวนการพฒนาทสามารถปรบเปลยนวธการไดตามสภาพจรง 2. รปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนประกอบดวย 3 สวน คอ สวนท 1. สวนนาประกอบไปดวย หลกการและเหตผลวตถประสงคของรปแบบ แนวคดทใชในการพฒนารปแบบ สวนท 2องคประกอบของสมรรถนะและวธการพฒนาสมรรถนะครประกอบไปดวย สมรรถนะหลกและสมรรถนะประจาสายงานและวธการพฒนาสมรรถนะ สวนท 3 กระบวน การพฒนาสมรรถนะครประกอบไปดวยกระบวนการพฒนา เงอนไขความสาเรจ กระบวนการพฒนา ประกอบดวย ขนท 1 ขนเตรยมการ ขนท 2 ขนประเมนกอนการพฒนา ขนท 3 ขนพฒนา ขนท 4 ขนประเมนหลงการพฒนา ขนท 5 ขนขอมลยอนกลบ และเงอนไขความสาเรจ โดยผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของไดรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนมบรบททแตกตางกบหนวยงานอน โดยมแผนพฒนาครทชดเจนยงขนซงประกอบไปดวยองคประกอบตางๆ สามารถนาไปสการปฏบตและการพฒนาสงผลลพธตอเงอนไขความสาเรจ จากผลการประเมนรปแบบการพฒนาสมรรถนะครสงกดองคกรปกครองสวนทองถน สามารถนาไปเปนประโยชนไดในระดบมากทสดรวมถงสามารถนาไปเปนเอกสารทแนบกบการพจารณาเลอนตาแหนงงานหลงจากไดผลการประเมนและงายตอการนาไปใชในการพฒนาครสงกดองคกรปกครองสวนทองถนสาหรบผบรหารสถานศกษาสอดคลองกบแนวคดของ (อาภรณ ภวทยพนธ, 2555) กลาววา Job Responsibilities Matrix เปนเอกสารทอธบายรายละเอยดของงานทเปนระบบมความชดเจนกาหนดตาแหนงงาน โดยเนนวธการหรอขนตอนการดาเนนงานของตาแหนงงาน งายตอการนาไปใชเปนเครองมอตดตามตรวจสอบการทางานและเชอมโยงกบระบบบรหารและพฒนาบคลากรไดเปนอยางด และเปนแนวทางในการสงเสรมศกยภาพของครในการปฏบตงาน

1. หนวยงานสวนระดบสวนกลางใชเปนแนวทางในการวางแผนการพฒนาบคลากร ครเพอเสรมสรางจดแขงและจดออนของตนเองไดอยางตอเนอง 2. หนวยงานทกระดบใชเปนแนวทางการมงสงเสรมพฒนาศกยภาพความกาวหนาในสายอาช


129


1. ควรทาวจยศกษาเปรยบเทยบรปแบบการพฒนาครรวมกบหนวยงานอน 2. ในการทาวจยครงตอไปในเงอนไขความสาเรจควรแยกเปนเงอนไขความสาเรจในระดบองคกรและเงอนไขความสาเรจในระดบสถานศกษา

ดษฎบณฑต สาขาวชาการพฒนาธรกจอตสาหกรรมและทรพยากรมนษย ภาควชาสงคมศาสตร

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. ตระกล จตวฒนากร. (2555).

หลกสตรบรหารธรกจ

เทดชย บวผาย. (2557).รปแบบการพฒนา

2551 . หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาคอมพวเตอรศกษา คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

นงลกษณ วรชชย. (2542). ; . พมพครงท 3 กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย

มานตย นาคเมอง. (2552). หลกสตร ปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร

เมธนจตตชานนท. (2555). (Results Base Management).สบคนเมอวนท 15 กรกฎาคม 2556.จากhttp://iad.dopa.go.th/subject/RBM.doc.

เมธศน สมอมจารย. (2556). หลกสตรปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชา

การศกษา ภาควชาบรหารและพฒนาการศกษา คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลย นเรศวร วระยทธ ชาตะกาญจน.(2551). กรงเทพ 1:บ.

วพรนท (1991) จากด. สมจต จนทรฉาย. (2557). .คณะครศาสตร มหาวทยาลยราช

ภฏนครปฐม.บรษท เพชรเกษมพรนตง กรป จากด สรวฒ ยญญลกษณ. (2550).

วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตร ดษฎ บณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สรศกด ปาเฮ. (2556). เอกสารประกอบการอบรมสมมนาประถมและบคลากรทางการศกษาในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาแพรเขต 1-2 หลกสตรการพฒนาครโดยการสรางระบบพเลยงใหนกศกษา ปรญญาเอกสาขาศกษาศาสตร แขนงวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช รนท 1


130


สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2550). กรงเทพมหานคร พรกหวานกราฟฟค.

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2551). 2551. กรงเทพฯ: บรษทเพลน สตดโอ จากด.

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2553).. กรงเทพ: สกศ

อาภรณ ภวทยพนธ. (2555). Job Description JR Matrix 2. กรงเทพฯ:เอชอาร เซนเตอร.

อเนก เทยนบชา. (2552). ครศาสตรอตสาหกรรมดษฎบณฑตสาขาวชาวจยและพฒนาหลกสตรภาควชาบรหารเทคนคศกษาบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

Branco, C. K. (2003). Predicting individual team member performance: The role of team competency, cognitive ability, and personality. Dissertation abstracts international, 42(3): 1068.

Dessler, G (1991). Human Resource Management. 8th ed. New Jersey: Prentice-Hall. Delahaye, B.L. (2000). Human Resource Development: Theory to Practice. Milton:John

Wiley & Sons Australia, Ltd. . (2005).Human Resource Development: Adult Learning and Knowledge

Management. Milton: John Wiley & Sons Australia, Ltd. McCauley, C.D., Moxley, R.S. and Veslor, E.V. (1998) The center for creative leadership

handbook of leadership development. San Francisco, Jossey-Bass. Richey, R. C., Klein, J. D., & Tracey, M. W. (2011). The instructional design knowledge base.

New York: Taylor & Francis. Sleurs, Willy.(2008).Competencies for ESD (Education for Sustainable Development)

teachers: A framework to integrate ESD in the curriculum of teacher training institutes.Comenius2.1project118277-CP-1-2004-BE-Comenius-C2.1.Retrievedfrom

:www.unece.org/env/ esd/inf.../ CSCT% 20Handbook_ Extract.pdf Swanson, Richard and Holton III, Elwood F. (2009) Foundations of Human Resource

Devlopment. (2nd Ed.) San Francisco : Barrett-Koehler Publisher, lnc. Werner, J. M., and DeSimone, R. L. (2006) Human Resource Development.(5th ed).

Mason, OH: South-Western Cengage Learning . (2010). Human Resource Development. Mason, OH: South-Western Cengage Learning.

Yukl , (1998). Leadership in organizations (4” ed.), Edglewood Cliffs, New Jersey : Prentice Hall.


131


Motivation factors work behavior Performance among Kindergarten teachers in private schools in Bangkok Metropolitan area.

1 2

–

3.95

:

Abstract

This research has purpose to study factors to motivate in Teachers’ performances within private Kindergarten School in Bangkok area. Sample group is 420 teachers in private Kindergarten School in Bangkok area. Using questionnaire as the collect tools. Period of this research started

and Standard Deviation. As result, high level at average 3.95 of factors to motivate in teachers’ performances within private Kindergarten School in Bangkok area. By considered each of factors we found all of them at high level such as Physical in workplace at average of 4.02, social support at average of 3.98, authorities system at average of 3.94, and Beneficial and Quality of life at average of 3.95 in orderly. About suggestion in this research, the manager of private Kindergarten School need to support and participate in planning school planner, assign activities that consistent with learners. Support more on teachers’ beneficial and develop teachers ‘knowledge in their career.

Keywords: factors to motivate in performances, teachers in private Kindergarten School

2 ,




2545 : 9 -

2550




“”

Maslow

Alderfer

Murray




Adams

Maslow

Alderfer

Adams

Locke ,

3.




%

Rating

2.




deviation

S.D.

4.02 0.42

3.98 0.40

3.94 0.52

3.87 0.47

3.95 0.39

3.95

SD 4.08 0.88

0.80

4.03 0.79

3.94 0.93

4.00 0.84

3.97 0.95

4.04 0.80

4.06 0.92

4.02 0.42

X

X




SD

3.96 0.93

3.95 0.95

4.05 0.87

3.94 0.77

4.09 0.83

3.97 0.76

4.05 0.85

4.02 0.90

3.95 0.85

4.00 0.84

3.93 0.89

3.99 0.85

3.90 0.95

4.03 0.83

3.92

3.97 0.87

3.88 0.89

3.98 0.40

X




SD

0.93

2. 4.08 0.78 3.

3.80 0.89

4.

3.90 0.75

5. 3.85 0.90 6.

4.03 0.72

7.

3.94 0.82

SD 8. 3.94 0.78 9. 0.85

3.94 0.52

SD 3.66

2. 3.98 0.92 3. 3.85 0.97 4. 3.90 0.95

X

X

X




SD 5. 0.90 6. 0.83 7. 3.87 0.79 8. 3.86 0.80

3.87 0.48

X




“

”

-50

-26

5




.




( ).

4. .

1.

. :

Inequity in social exchange

- Abraham H. Maslow. Motivation and Personality Harper and

Row Publishers. . Existence Relatedness and Growth

.nd

Andersons Inc.

Toward a Theory of Task Motivation and Incentive. Psychological Bulletin. Explorations in Personality.

Contingencies of reinforcement. -Century-Crofts. Vroom, H.H . . Working and Motivation . .





ทลายเพดานแกว: ทาอยางไรสตรจงเขาสตาแหนงผบรหารสถานศกษา Shatter the glass ceiling: How women become a school administrator

นางสาวปนดดา นวธนโชต1, ผศ.ดร.วภาภรณ ภวฒนกล

บทคดยอ

บทความนมความมงหมายเพอนาเสนอวธการเอาชนะตนเองและเอาชนะอปสรรคทขวางกน (เพดานแกว) ตอการเขาสตาแหนงบรหารสถานศกษาของสตร และแนวทางการเขาสตาแหนงผบรหารสถานศกษาของสตร ซงประกอบดวย ปจจยสวนบคคล ไดแก มตเชงจตวทยาและมตเชงครอบครว และปจจยเชงวชาชพ ไดแก มตเชงการเมอง มตเชงองคกร และมตเชงสงคมและวฒนธรรม เพอใหสตรตระหนกถงอปสรรคในการเขาสตาแหนงบรหารสถานศกษาในมตทหลากหลาย และสงเสรมสตรใหเกดพลงและความกลาหาญในการตดสนใจเขาสตาแหนงทางบรหารมากขน นอกจากน บทความยงเปนประโยชนตอการศกษาบทบาทของสตรในแวดวงการบรหารการศกษาตอไป

คาสาคญ : การสตาแหนงบรหาร ผบรหารสตร เพดานแกว

Abstract This article aims to introduce the ways to overcome oneself and obstacles to become a school administrator. The major focuses of this article are personal factors and professional factors. The first one relate to personal conditions of women who want to become a school administrator: psychological and familial dimensions, while the latter one is regarding the environmental aspects of school administrative career: political, organizational and socio–cultural dimensions. Practically, this article would help women realize the obstacles to become school administrative and support them to build up power and courage to make a career path as school administrative position. Academically, this article will stimulate discussion about the role of women in educational administration toward further researches. Keywords : Professional factors, Women administrator, Glass ceiling

1นสตหลกสตรการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหา รการศกษา วทยาลยการจดการ มหาวทยาลยพะเยา



บทนา “ในฐานะสตร ไมมอะไรทจะมาขดขวางเราใหประสบความสาเรจ” "There is no limit to what we, as women, can accomplish”

มเชล โอบามา (2559) Michel Obama (2016)

คากลาวขางตนของมเชล โอบามา อดตสตรหมายเลขหนงของสหรฐอเมรกาสะทอนใหเหนถงความสามารถของสตรในสงคมปจจบนไดเปนอยางด ในสงคมปจจบนตองยอมรบวา บรษและสตรมความทดเทยมกนในทกดาน สตรมบทบาทในฐานะผนาในองคกร รวมถงการเปนผนาระดบประเทศมากขน

ในหนวยงานบรหารการศกษา สตรเปนบคลากรททรงคณคาอยางยง มคณสมบตทเหมาะสม กบการทางานบรหารสถานศกษา โดยมสวนสาคญในการขบเคลอนองคกรในหลายมต เชน การรเรมอะไรใหม การชวยใหเพอนรวมงานพฒนาตนเอง การทางานใหสาเรจ การคดวเคราะห และการแกปญหา ฯลฯ (Morley, 2013) นอกจากน สตรยงมความโดดเดนมากกวาบรษในบางดาน เชน การใหความสาคญกบการมสวนรวมของผใตบงคบบญชาและนกเรยน และมแนวโนมทจะบรหารงานดวยความเหนอกเหนใจ ออนโยน ประนประนอม ใสใจ เนนความรวมมอซงทงหมดนชวยใหการบรหารสถานศกษามความราบรนและมประสทธภาพมากขน (Growe & Montgomerry,1999) รวมถงยงสามารถสรางความไววางใจจากผปกครองของเดกนกเรยนไดมากกวาบรษดวย (Orphanos, 2010) ดงนน การมบทบาทของสตรในการบรหารการศกษาจงมสวนในการชวยเพมประสทธภาพและความหลากหลายใหกบการบรหารการศกษา (Morley, 2013) กลาวไดวา ผบรหารสตรมคณสมบตทโดดเดนในการบรหารสถานศกษา โดยเฉพาะอยางยง ในมตของการทางานกบผใตบงคบบญชาและผปกครอง ซงยอมสงผลตอการบรหารการศกษาในภาพรวม

อยางไรกตาม สตรกลบไมสามารถเขาสตาแหนงบรหารได เปนเพราะตองเผชญกบอปสรรคทขวางกนอย โดยอปสรรคทสกดกนสตรไมใหเขาสตาแหนงนนมกเปนสงทมองไมเหนจนมการนาไปเปรยบเทยบเรยกวาเปน ‘เพดานแกว’ (Hymowitz & Schellhardt, 1986) คณะกรรมการเพดานแกวแหงสหรฐอเมรกา (Federal Glass Ceiling Commission, 1995) ไดใหความหมาย ‘เพดานแกว’ วาเปน “อปสรรคทถกสรางขนเพอขดขวางความกาวหนาของสตรและคนกลมนอยของสงคม...ซงเปนผลทาใหสตรและคนกลมนอยนน ไมสามารถกาวขนสตาแหนงทสงขนได แมวาจะมคณสมบตทพรอมจะประสบความสาเรจกตาม” ‘เพดานแกว’ ทคอยกนขวางสตรไมใหเขาสตาแหนงผบรหารสถานศกษาทาใหหนวยงานการบรหารการศกษาตองสญเสยโอกาสในการใชศกยภาพของสตรอยางนาเสยดาย การศกษาทผานมาพบวา แมสตรจะมคณสมบตทไมแตกตางจากชาย กระทงถกมองวามคณลกษณะทจะทางานในแวดวงการศกษามากกวาผชายแตสตรกลบสามารถเขาสตาแหนงผนาในการบรหารการศกษาไดจานวนนอย (Morley, 2013) ในรอบ 4 ทศวรรษทผานมา สตรทงในประเทศพฒนาแลวและประเทศกาลงพฒนาตางกประสบกบความยากลาบากในการเขาสตาแหนงบรหารในระบบบรหารการศกษา ทงๆ ทคณสมบตโดยทวไป อาท คณวฒ การศกษา ประสบการณ ไมได



แตกตางจากผชาย (Adkison, 1981; Karam & Afiouni, 2014) ประเทศไทยตองเผชญกบปญหานดวยเชนกน ขอมลในป 2559 ชวา มผบรหารในระดบผอานวยการโรงเรยนมธยมในสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทงสน 2,250 คน โดยเปนผชายมากถง 1,986 คน หรอคดเปนรอยละ 88.27 ในขณะทเปนสตรเพยง 264 คน หรอรอยละ 11.73 สวนในตาแหนงรองผอานวยการมจานวน 3,490 คน เปนชาย 2,324 คน หรอคดเปนรอยละ 66.60 ของรองผอานวยการทงหมด ในขณะทมรองผอานวยการสตร 1,166 คน หรอคดเปนรอยละ 33.40 (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2559)

เพราะฉะนน การศกษาแนวทางในการสงเสรมสตรใหเขาสตาแหนงผบรหารสถานศกษาจงเปนเรองสาคญเพราะจะชวยใหองคกรมประสทธภาพเพมมากขนและประเทศสามารถใชทรพยากรมนษยไดอยางเตมศกยภาพ โดยกาวแรกและกาวสาคญทจะชวยใหสตรสามารถเขาสตาแหนงบรหารไดคอ การมองใหออกวาเพดานแกวทคอยขวางกนสตรคออะไร มองหาแนวทางหรอองคประกอบสาคญทจะชวยใหสตรทลายเพดานแกว รวมถงสรางเพลงและความกลาหาญใหกบสตรทอยากจะเขาสเสนทางการเปนผบรหารสถานศกษา เพดานแกว’: อปสรรคทมองไมเหนของสตรทตองการเขาสตาแหนงบรหาร “แทนทจะสอนลกสาวใหวตกกงวลถงการลองสวมรองเทาแกว คณควรจะสอนพวกเขาขจดเพดานแกว” “Teach your daughters to worry less about fitting into glass slippers and more about shattering glass ceilings.”

เมลซซา มาคอนนา (2558) Melissa Marchonna (2015)

คากลาวขางตนของเมลซซา มาคอนนา ไดถกนาไปใชรณรงคในประเดนสทธสตรอยางกวางขวาง โดยหวใจสาคญของคากลาวเสยดสอนทรงพล งนคอ การเรยกรองใหสตรหนมาใหความสาคญกบ ‘เพดานแกว’ และหาหนทางขจดมนนนเอง การจะตระหนกถง ‘เพดานแกว’ ดงคากลาวของเมลซซานน จาเปนทจะตองมการศกษาปญหาใหชดเจนและเปนรปธรรม โดยการมอง ‘เพดานแกว’ นน จาเปนตองอาศยมมมองในหลายมต รอบดาน รวมถงตองใชความรแบบสหวทยาการ อาท ความรเชงจตวทยา ความรเชงเศรษฐศาสตร และความรเชงสงคมวทยา ซงจะชวยใหมองเหนเพดานแกวและแนวทางในการทลายมนลง เพอสงเสรมใหสตรเขาสตาแหนงบรหารสถานศกษา

องคประกอบททาใหเกดเพดานแกวไดแก ปจจยสวนบคคล (Personal Factor) และปจจยเชงวชาชพ (Professional Factors) โดยมรายละเอยดโดยสงเขป ดงน (Phondej, Kittisarn & Neck, 2010; Eagly& Carli 2007; Constance, 2007; Tiao,2006)

1. ปจจยสวนบคคล หมายถง ปจจยทเกยวของกบคณลกษณะของสตรท มโอกาสเขาสตาแหนงบรหารของ

สถานศกษา ซงประกอบดวย 2 มต ไดแก



1.1 มตเชงจตวทยา (Psychological factors) หมายถง มตทเกยวกบกลไกเชงจตวทยาของบคคลทสงผลตอการตดสนใจไมเขาสตาแหนงบรหารของสตร ซงไดแก การขาดความมงมน (lack of aspiration) การหวาดกลวความสาเรจและความลมเหลว (fear of failure or success) และความรสกโดดเดยวเมออยในอานาจและการหวาดกลวความขดแยง (Isolation) การขาดความมงมน ในสภาพสงคมทชายเปนใหญ สตรมโอกาสทจะขาดความมงมนในการขนสตาแหนงในระดบสง จากดตวเองไวในตาแหนงทตากวา หรอประเมนวาตาแหนงบรหารนนไมเหมาะกบตน โดยคดวาสภาพเชนนเปนสภาพธรรมชาตของสงคม การหวาดกลวความสาเรจหรอลมเหลว สตรมกถกจดใหอยในสภาพ แวดลอมทเคยชนกบการแขงขนนอยกวาผชาย อกทงยงมกถกจากดใหอยในกรอบมากกวาผชายโดยเปรยบเทยบ ผลทตามมาคอ สตรจะไมคนชนกบการ “ถกจบตามอง” สตรจงมแนวโนมทจะหวาดกลวความสาเรจและความลมเหลวอยในตนเองสง นอกจากน ธรรมชาตการทางานของสตรททางานแบบทมเทจรงจงมกจะทาใหสตรมองวาความผดพลาดของงานเปนความผดพลาดสวนบคคลดวย ความรสกโดดเดยวเมออยในอานาจและการหวาดกลวความขดแยง สวนใหญแลวการขนสตาแหนงบรหารมกเปนกระบวนการทไมมความราบรนและหลกไมพนความขดแยง คนทขนสตาแหนงบรหารจงมโอกาสทตวเองจะรสกโดดเดยวเมออยในอานาจได โดยเฉพาะอยางยง หากกระบวนการเขาสอานาจนนมความขดแยงอยางรนแรง 1.2 มตเชงครอบครว (Familial factors) หมายถง มตทเกยวกบการจดการความสมพนธในครอบครวของสตร ซงไดแก การจดสมดลงานและครอบครว (balancing work and family) การมบทบาททขดแยงระหวางงานกบครอบครว (conflicting roles) ขอจากดในการยายถนฐาน (geographical immobility) และการสนบสนนจากคครอง (support from spouse)

การจดสมดลงานและครอบครว สวนใหญแลวไมวาสตรจะมความโดดเดนในททางานมากแคไหนกตาม ครอบครวกมกเปนสงทพวกเธอตองรบผดชอบในลาดบตน ๆ การจดสมดลระหวางงานและครอบครวจงเปนประเดนสาคญสาหรบสตรทกคนทเขาสตาแหนงบรหาร

การมบทบาททขดแยงระหวางงานและครอบครว สตรมกถกคาดหวงจากคนรอบขางใหเปนคนทดแลรบผดชอบเรองราวภายในบานมากกวาผชาย การขนสตาแหนงบรหารจงสรางความกดดนใหแกสตรเปนพเศษ เพราะบทบาทหนาทในตาแหนงบรหารและการรบผดชอบงานทบานโดยทวไปแลวมกขดแยงกน

ขอจากดในการยายถนฐาน การเขาสตาแหนงบรหาร โดยเฉพาะผบรหารโรงเรยนทตองมโอกาสในการยายถนฐานสงนนเปนขอจากดของสตรมากกวาผชาย ในกรณทเปนสตรโสด ครอบครวมกจะกงวลเรองความปลอดภยและการตองไปอยคนเดยว ในกรณของคนทมครอบครวการยายถนเพองานยงเปนไปไดยากลาบาก เพราะครอบครวสวนใหญมกไมยนยอมยายถนเพอความกาวหนาของภรรยา

การสนบสนนจากคครอง การทผชายมภรรยาโดดเดนถกมองวาเปนไดทงขอดและขอเสย โดยความโดดเดนของภรรยาจะถกมองวาเปนขอดกตอเมอความโดดเดนนนสงเสรมและสนบสนนสถานะของสาม แตในกรณทสามมสถานะดอย ความโดดเดนของภรรยามกจะสราง



ความรสกคกคามใหกบสาม ดงนน การทสตรจะขนสตาแหนงบรหารได การสนบสนนจากคครองจงเปนปจจยทสาคญยง

ภาพ 1 แสดงแผนภาพแสดงปจจยเชงบคคล

2. ปจจยเชงวชาชพ หมายถง ปจจยทฝงอยในระบบอาชพนกบรหารการศกษาอนเปนผลมาจากสงคมและ

สงแวดลอมทรายลอมวชาชพน ประกอบดวย มตเชงการเมอง มตเชงองคกร และมต เชงสงคมและวฒนธรรม ซงไดแก

2.1 มตเชงการเมอง (Political factors) หมายถง การตอรองและการจดการความ สมพนธทางสงคมระหวางบรษและสตร โดยทความสมพนธนนไมใชความสมพนธระหวางบคคล แตเปนสภาพแวดลอมทวไปของระบบทดารงอย ซงไดแก การเขาถงเครอขายผชายของสตร (Exclusion from network) ความสามารถของสตรในการสรางการยอมรบจากผชาย (getting recognition) การถกผชายลดคณคาและความสามารถในการบรหาร (demeaning) และการเขาถงทรพยากรทผชายควบคม (access to resource)



การถกตดขาดจากเครอขายเพศตรงขาม ในสงคมหรอแวดวงทผชายมบทบาทนาสง การเขาสตาแหนงผบรหารของสตรมโอกาสทจะทาใหสตรถกตดออกจากเครอขายได เชน การไมสามารถเขารวมงานสมาคม การสงสรรคกนเลยง หรอการพดคยอยางเปนการเองในหมผชาย ซงเปนสวนหนงของกระบวนการสรางเครอขายได การสรางความยอมรบจากเพศตรงขาม ผชายมกไมยอมรบความเปนผนา หรองานทมาจากการนาของสตร การทสตรจะทาใหผชายยอมรบไดจะตอง “ลงแรง” มากกวา หากเทยบกบการทผชายตองมาทางานเดยวกน การถกลดคณคาในแวดวงการบรหาร สตรมกถกลดคณคาเมอขนสตาแหนงระดบสงเมอเทยบกบผชาย เชน การถกนาไปเลนในมกตลกเสยดส ทะลงตงตง ในทางทไมเหมาะสม การเขาถงทรพยากร โดยหนาท ตาแหนงบรหารเปนตาแหนงทตองเขาไปตอรองเพอใหไดทรพยากรมาสองคกร หรอหนวยงานของตน แตสตรมกเสยเปรยบผชายบนกระบวนการเจรจา เพราะมความคลองตวนอยกวาในกระบวนการเจรจาตอรอง

2.2 มตชงองคกร (organizational factors) หมายถง คณคา บรรทดฐานและความเชอทคอยกากบวา อะไรเปนสงทยอมรบได อะไรเปนสงทยอมรบไมไดภายในองคกร หรอ หมายถง ระบบภายในองคกรทรบปฏบตตอกนมา ในแงนการศกษาเชงองคกรจะใหความสาคญความสมพนธระหวางชายและสตรทเกดขนในองคกร ซงไดแก การตอรองชองวางของเงนเดอนระหวางชายและหญง (salary gap) การทองคกรมผชแนะและแบบอยางภายในองคกรสาหรบสตรทตองการเขาสตาแหนงบรหาร (mentor and role model) และการแบงงานทไมเทาเทยมระหวางผชายและสตรในองคกรซงทาใหผลงานของเพศทงสองไมเทากน (unequal job assignment)

ชองวางระหวางเงนเดอน ในหลายประเทศชองวางระหวางเงนเดอนเปนปจจยสาคญททาใหเกดความเหลอมลาระหวางหญงกบชาย ซงโดยสวนใหญแลวเงนเดอนชายจะมากกวาเงนเดอนสตรโดยเปรยบเทยบ สงผลใหสตรมแนวโนมทจะออกจากตลาดแรงงานสงกกวาผชาย เพราะแรงจงใจในการอยในตลาดแรงงานนอยกวาโดยเปรยบเทยบ

ผชแนะและแบบอยางภายในองคกร สภาพการณทผบรหารหญงมนอยกวาผบรหารชายโดยเปรยบเทยบ สงผลใหองคกรไมสามารถสรางระบบและแบบอยางทชวยชแนะสตรรนใหมทอยากเขาสตาแหนงบรหารไดอยางมประสทธภาพ ประเดนนยงรวมถงระบบการพฒนาบคลากรดวย เชน การออกแบบหลกสตรอบรมสาหรบผบรหารมกจะเปนหลกสตรทลาเอยง (bias) ไปในทาง ทเหมาะสมกบผชายมากกวาสตร เปนตน

ลกษณะงานทไมเทาเทยม ในองคกรทชายเปนใหญ มกจะมการกระจายงานทไมเทาเทยมระหวางชายและหญง โดยผชายมกจะไดรบความไววางใจใหรบผดชอบงานทมความสาคญ หรองานทโดดเดนมากกวาสตร ผลทตามมาจงกลายเปนวา ผชายมความโดดเดนในการทางานมากกวาสตร ทงทความแตกตางในผลงานนน แทจรงแลวมเหตมาจากการกระจายงานทไมเทาเทยมกนตงแตแรก



2.3 มตเชงสงคมและวฒนธรรม (Socio–Cultural factors) หมายถง ระบบคณคาหลกของสงคมทกลอมเกลาพฤตกรรม ทศนคต ความคดวาดวยบทบาททเหมาะสมของบรษและสตร ซงไดแก การเหมารวมทางเพศ (gender stereotype) การตดภาพลกษณของผนาแบบชายเปนใหญ (masculine leader image) และการขดเกลาบทบาททางเพศของสงคม (gender socialization)

การเหมารวมทางเพศ โดยทวไปสงคมมกเหมารวมวา สตรและผชายมลกษณะบางประการทแนนอน เชน มองวาผชายใชเหตผล สตรใชอารมณ ผชายมความเดดเดยว สตรมความลงเลใจไมเดดขาด ผชายทางานดวยงาย สตรเปนคนจกจก การเหมารวมนสงผลตออยางยงทตอการเขาสตาแหนงบรหารของสตร

ภาพลกษณของผนาแบบชายเปนใหญ ประวตศาสตรของมนษยทเตมไปดวยสงครามและความขดแยงยงผลใหสงคมและองคกรปรารถนาผนาทมลกษณะแบบชายเปนใหญ เชน มความแขงกราว เขมแขง ทะเยอทะยาน ชอบแขงขน หากสงคมหรอองคกรใดทไมสามารถหาผนาทมลกษณะเชนนไดมกจะถกมองวาออนแอ และไมสามารถแขงขนได ดวยเหตน ผชายจงมกถกมองวามความเปนผนาโดยธรรมชาตมากกวาสตร และหากสตรคนใดทจะขนสตาแหนงผนาไดจะตองมภาพลกษณแบบ “สตรเหลก” หรอมลกษณะของความเปนชายอยในนน

การขดเกลาบทบาททางเพศ บทบาทของสตรทสงคมกาหนดมาแตอดตทเปนทยอมรบและสบทอดกนมาหลายชวอายคนนบเปนอปสรรคทสาคญประการหนงตอสตรทจะออกไปทางานนอกบาน สตรไดรบการอบรมบมนสยและถกปลกฝงเลยงดใหอยในสภาพทดอยกวาผชายมาโดยตลอด อนมผลสบเนองใหสตรสวนใหญและผชายเกอบทงหมดมความคดและความเชอวา ผชายเปนผนา สตรเปนเพยงผตาม



ภาพ 2 แสดงแผนภาพแสดงปจจยเชงวชาชพ

ทลาย ‘เพดานแกว’: ทาอยางไรสตรจงจะเขาสตาแหนงผบรหารสถานศกษา สตรทตองการเขาสตาแหนงบรหารในสถานศกษาจาเปนตองทลาย ‘เพดานแกว’ ใหครบมต

และรอบดาน การทลาย ‘เพดานแกว’ ดวยการพจารณาปจจยสวนบคคล เปนการทาความเขาใจระดบจลภาค (Micro-level) ซงมจดแขงในการทาความเขาใจปจจยเฉพาะบคคลโดยอาศยมมมองเชงจตวทยาและการจดการความสมพนธดานครอบครวทสงผลตอการเขาสตาแหนงบรหารของสตร การวเคราะหในระดบนชวยใหเหนปญหาทพวกเขาเผชญ รวมถงการตดสนใจและปฏสมพนธทสตร มตอสภาพปญหานนๆ

การทลาย ‘เพดานแกว’ ในระดบปจจยสวนบคคลมสวนสาคญอยางยงตอการเขาสตาแหนงบรหารของผบรหารสถานศกษาทเปนสตร เชน Gerdes (2003) พบวา ความมนใจในตนเองการมองเหนขอจากดและศกยภาพของตนเองเปนหวใจสาคญของการเอาชนะอปสรรคในการเขาสตาแหนงผบรหารสตร นอกจากน Rosynsky (2002) ยงพบวา สตรทสามารถตอรองและจดสรรเวลาระหวางงานกบครอบครวไดอยางเดดขาด มแนวโนมทจะขนสตาแหนงบรหารไดมากกวาสตรทไมมทกษะน



แนวทางในการทลายเพดานแกวจากการพจารณาปจจยสวนบคคล มดงน 1. มตเชงจตวทยา สตรตองมความมงมน มเปาหมายทชดเจนในการเขาสตาแหนงผบรหาร

เชน การมองเหนวาการเขาสตาแหนงเปนกาวสาเรจในชวต และไมยอทอเมอตองเผชญกบอปสรรค นอกจากน สตรตองมความมนใจในความสามารถดานการบรหารของตนเอง ตองเชอมนวาตาแหนงบรหารเปนตาแหนงทเหมาะกบตน และมองการแขงขนเปนเรองธรรมดา รวมถงตองเขาใจวา ความขดแยงเปนเรองปกตธรรมดาทผบรหารตองเผชญอยเปนประจา ตองมองความขดแยงในเชงบวก เชน เรยนรจากคาวจารณมากกวาการเกบมาคดมาก

2. มตเชงครอบครว สตรตองจดสมดลงานและครอบครวใหเหมาะสม ตองเชอมนวา การประสบความสาเรจในเรองงานและเรองครอบครวไมใชเรองทตองแลกกน แตสามารถดาเนนควบคกนได และมองครอบครวเปนพลงมากกวาภาระ นอกจากน สตรตองเขาใจธรรมชาตและความจาเปนในการยายถนฐานของผบรหาร โดยพยายามวางแผนอยางยดหยนเพอรองรบการโยกยายทจะเกดขน รวมถงการพดคยกบคครองหรอคนในครอบครวถงเสนทางอาชพทตนวางแผนไว

สวนการทลาย ‘เพดานแกว’ ดวยปจจยเชงวชาชพเปนการวเคราะหทครอบคลมใน 2 ระดบ โดยมตเชงการเมองและมตเชงองคกร เปนการวเคราะหในระดบกลาง (Meso-level) ซงมจดแขงในการทาความเขาใจความสมพนธทวไประหวางบรษและสตรภายในบรบทหนงๆ ซงแมจะสงเกตเหนไดไมยาก แตมความสลบซบซอน สวนมตเชงสงคมและวฒนธรรม เปนการวเคราะหในระดบมหภาค (Macro-Level) ทมจดแขงในการทาความเขาใจโครงสรางทางสงคมซงยากจะสงเกตเหนโดยทวไป

การวเคราะหปจจยเชงวชาชพมประโยชนอยางยงในการสรางแนวทางการสงเสรมการเขาสตาแหนงบรหารของผบรหารสตรดวยเชนกน เชน Zanville (2001) ไดทาการสารวจความคดเหนของผบรหารสตรในการบรหารการศกษาพบวา ผบรหารสตรเกนกวาครงรสกวาตนเองถกปฏบตแตกตางจากผบรหารชายอยางไมยตธรรม สวน Curry (2000) ทาการศกษาสตรในแวดวงบรหารการศกษาพบวา ผบรหารสตรทเขาสตาแหนงบรหารไดจะตองยนหยดพสจนตวเองและเอาชนะความกดดนสภาพแวดลอมในองคกรทกระทากบพวกเธอได นอกจากน Fitzgerald (2014) ชวา เงอนไขในตลาดแรงงาน เชน คาจางและสวสดการทเทาเทยมกนระหวางสตรและบรษมผลทาใหสตรอยในเสนทางอาชพ (career path) ในสายบรหารเพมสงขน ในขณะท Stone (2013) ชวา องคกรทสตรมความกาวหนาในเสนทางอาชพ เนองจากสภาพแวดลอมในททางานสนบสนนการทางานของสตร อาท การมตวอยาง (role model) ใหสตรทตองการเขาสตาแหนงบรหารเดนตามและคอยใหคาปรกษาแนะแนว เปนตน

แนวทางในการทลายเพดานแกวจากการพจารณาปจจยเชงวชาชพ มดงน 1. มตเชงการเมอง สตรจะตองสรางความสมพนธแบบมออาชพเพอเอาชนะความยากลาบาก

ในการเขาถงเครอขายผบรหารทผชายมบทบาทนา ตองแสดงใหเหนวาสตรสามารถเขาไปอยในเครอขายผชายไดอยางสงางาม ในสวนของการสรางการยอมรบสตรตองตระหนกถงความเสยเปรยบของตนเอง และมงทางานอยางมเปาหมายเพอสรางการยอมรบจากผชาย เชน การทางานอยางหนก การรกษามาตรฐานการทางาน ทงนแมจะตระหนกถงโครงสรางทางสงคมทตนเองเสยเปรยบ ทสาคญ



คอ สตรตองยนยนถงคณคาและศกดศรของตน จะตองไมยอมรบตอการถกลอเลยน นนทา มกตลกเสยดสในเรองเพศ รวมถงพฤตกรรมการลวงละเมดทางเพศโดยสนเชง เพอไมใหการลดคณคาของสตรเปนเรองทยอมรบไดอกตอไป

2. มตเชงองคกร สตรตองสรางเครอขายระหวางกลมผบรหารสตรเพอสรางการสนบสนนดานอารมณ วชาการ และคาแนะนาซงกนและกน โดยเครอขายทแขงแกรงของสตรจะสวนสาคญในการสรางตนแบบและระบบแนะแนวใหกบสตรทตองการเขาสตาแหนงบรหารในอนาคตดวย นอกจากการสรางเครอขายแลว สตรจะตองเขาใจกฎระเบยบและกลไกภายในองคกรของตน สามารถใชกฎระเบยบและกลไกเหลานนได เมอเหนวาสตรไมไดรบความเปนธรรมในมตตางๆ หรอในกรณทไมมกฎระเบยบและกลไกรองรบ จะตองเรยกรองสทธของสตรซงเปนสทธทระบไวในรฐธรรมนญ

3. มตเชงสงคมและวฒนธรรม สตรจะตองมองเหนความเปลยนแปลงของสงคม กลาทจะกาวขามกรอบ ขอจากด และความเชอดงเดมทางสงคมและประเพณทปลกฝงเลยงดใหสตรอยในสภาพทดอยกวาผชายมาโดยตลอด มองเหนความเปนไปไดในการสรางบทบาทใหมของสตร โดยไมยอมรบการถกเหมารวมจากวฒนธรรมประเพณทผชายเหนอกวาสตร

สรปไดวา ปญหาและทางออกของการเขาสตาแหนงบรหารของสตรอาจเปรยบไดกบ ‘เสนผมบงภเขา’ หรอ ‘เพดานแกว’ เพราะการจะขยบเสนผมหรอขจด ‘เพดานแกว’ นนทาไดไมยาก ขอเพยงแตวาสตรทตองการเขาสตาแหนงบรหารตองหาสงทบงอยใหเจอ และมความมงมน เชอมนในศกยภาพแหงตนเพอเอาชนะอปสรรคนน ในอนาคตเราจะเหนสตรเขาสตาแหนงผบรหารสถานศกษามากขน ดงคากลาวของขงเบงในวรรณกรรมอมตะ ‘สามกก’ ทวา

เพราะแสวงหา มใชเพราะรอคอย เพราะเชยวชาญ มใชเพราะโอกาส เพราะสามารถ มใชเพราะโชคชวย ดงนแลว ‘ลขตฟาหรอจะสมานะตน’

หลวกวานจง (2549) เอกสารอางอง สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2559). สถตการศกษาไทย. 4 พฤษภาคม 2560.

http://www.bopp-obec.info/home/?page_id=22308 หลวกวานจง (2549.) สามกก. แปลและเรยบเรยงโดย เจาพระยาพระคลง (หน). กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน. Adkison, J. (1981). Women in school administration: A Review of the research.

Review of Educational Research, 51(3), 311-343. Constance, B. Z. (2007). A comparative study of women in management in higher

education in South Africa and the United Kingdom. Doctoral dissertation, Education Management, University of South Africa.

Curry, B. K. (2000). Women in power: Pathways to leadership in education. New York, NY: Teachers College Press.



Eagly, A. H., & Carli, L. L. (2007). Through the labyrinth: The truth about how women become leaders. Boston: Harvard Business School.

Federal Glass Ceiling Commission (1995). Glass Ceiling Commission - A solid investment: Making full use of the nation's human capita. Retrieved May 9, 2017, from Cornell University ILR School website: https://goo.gl/G1Ztvt

Fitzgerald, T. (2014). Women leaders in higher education: Shattering the myths. London, UK: Routledge.

Gerdes, E. P. (2003). Do it your way: Advice from senior academic women. Innovative Higher Education, 27, 253-276.

Growe, R& Montgomery, P. (1999) Women and the leadership paradigm: bridging the Gender Gap. Available at https://goo.gl/Kwp72W

Hymowitz, C. & Schellhardt, T.D. (1986). The glass-ceiling: Why women can’t seem to break the invisible barrier that blocks them from top jobs. The Wall Street Journal, 24 March 1986

Karam, C. M., & Afiouni, F. (2014). Localizing women's experiences in academia: Multilevel factors at play in the Arab Middle East and North Africa. International Journal of Human Resource Management, 25(4), 500–538.

Marchonna, M. (2015). “Teach your daughters to worry less about fitting into glass slippers and more about shattering glass ceilings”, Retrieved May 9, 2017, The Quotable Coach website: https://goo.gl/DXYafA

Michelle Obama's 16 most powerful quotes about women (2016). Retrieved May 9, 2017, Telegraph 20 Dec 2016: https://goo.gl/thiqaL

Morley, L. (2013). The rules of the game: Women and the leaderist turn in higher education, Gender and Education, 25(1), 116-131.

Northhouse, P. (2014) Introduction to leadership (3rd Edition). London: Sage Orphanos, S. (2010). Are women better than men in running elementary

schools?” The parents’ perspective. Lecturer of Educational Administration, Frederick University

Phondej, W., Kittasarn, A., & Neck, P. (2010). The conditions and factors associated with successful female Leadership in Thailand: A conceptual framework. Review of International Comparative Management, 11(1), 52-65.

Rosynsky, M. O. (2002). The experience of women college presidents: An oral history. Doctoral dissertation, Rutgers, The State University of New Jersey. Dissertation Abstracts International, 63, 12A.:4178.



Stone, P. (2013) “Opting out”: Challenging stereotypes and creating real options for women in the professions’, Paper presented at the Gender and Work: Challenging Conventional Wisdom symposium, Harvard Business School, Cambridge MA.

Tiao, N. (2006). Senior women leaders in higher education overcoming barriers to success. Doctoral dissertation, Department of Leadership and Counseling, Eastern Michigan University.

Zanville, R. L. (2001). A quantitative analysis of the personal characteristics and workplace experiences of women and men as professional and community readers. Retrieved May 15, 2017. International Business and Career Community News, Networking & Strategy for Women: https://goo.gl/9pGQPN



Vol.6 No.2 (July–December

บทปรทศนหนงสอ (Book Review) รวงทอง ถาพนธ

ชอเรอง : เทคนคการวจยเพอพฒนาการเรยนร ผแตง : พชต ฤทธจรญ เกรนนา

หนงสอเรอง “เทคนคการวจยเพอพฒนาการเรยนร เปนหนงสอทเรยบเรยงแนวคดทฤษฎเบองหลงและเบองลกของเทคนคการทาวจยเพอพฒนาและแกปญหาการเรยนรทเกดขนในตวผเรยน เปนหนงสอทเปนประโยชนและนาสนใจสาหรบนกวจย ครผสอน และนกศกษาในระดบบณฑตศกษาเปนอยางยง เพราะผเขยนไดนาเสนอหลกการทสาคญของการวจยเพอแกปญหาการเรยนรรวมทงการพฒนาการเรยนรของผเรยน พรอมการยกตวอยางประกอบทชดเจน ถงกระบวนการ ขนตอน การวจย การวเคราะหปญหาในตวผเรยน ในบางบทมการนาเสนอแนวทางการแกปญหาการเรยนรทสามารถนาไปใชไดกบสถานการณจรงทเกดในชนเรยน อนสงผลประโยชนตอการจดกจกรรมการเรยนรในสถานศกษา ซงเจตนาของผเขยนหนงสอเลมน เพอใหผอานมความรความเขาใจ วเคราะห วจารณ การวจยดานการพฒนาการเรยนรได โดยนาเสนอองคความรไว 10 บท ประกอบดวย บทท 1 ใหแนวคดเกยวกบการวจยเพอพฒนาการเรยนร บทท 2 นาเสนอกระบวนการวจยเพอพฒนาการเรยนร บทท 3 แสดงวธการวเคราะหปญหาการเรยนร บทท 4 นาเสนอแนวทางการพฒนานวตกรรมการเรยนร บทท 5 บอกกลาวเกยวกบการออกแบบและการวางแผนการวจย บทท 6 ใหเทคนควธรและเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล บทท 7 แสดงวธการวเคราะหขอมลและการนาเสนอผลการวเคราะหขอมล บทท 8 บอกลาดบขนตอนการเขยนรายงานการวจย บทท 9 ฝกการวพากษวจารณจากการประเมนงานวจย และบทท 10 ใหแนวทางการนาผลการวจยไปใชพฒนาผเรยนและการจดการเรยนร โดยมสาระสาคญขององคความรสรปไดดงน สาระสาคญ

บทท 1 แนวคดเกยวกบการวจยเพอพฒนาการเรยนร ในบทนแนวคดหลกของการนาเสนอคอการเชอมโยงการวจย สการจดการเรยนร และความสมพนธระหวางวจยเพอพฒนาการเรยนรกบวจยปฏบตการแกปญหาการเรยนร โดยเนนใหเหนถงมโนทศนของการจดการเรยนร ความหมายของการวจยเพอพฒนาการเรยนร ความสาคญของการวจย เพอพฒนาการเรยนร ลกษณะสาคญของการวจยเพอพฒนาการเรยนร ความสมพนธระหวางกระบวนการจดการเรยนรและกระบวนการวจยเพอพฒนาการเรยนร หลกการ รปแบบของการวจยเพอพฒนาการเรยนร ตลอดจนบทบาทของครในการทาวจยเพอพฒนาการเรยนร

บทท 2 กระบวนการวจยเพอพฒนาการเรยนร ในบทนใหความสาคญกบการดาเนนการวจยใหเปนระบบโดยใชฐานความคดจากกระบวนการวจยเชงปฏบตการเพอแกปญหาการเรยนร โดยนาเสนอใหเหนถงกระบวนการขนตอน ของการวจยเพอพฒนาการเรยนร ตามหลกแนวคดทฤษฎของนกวชาการทงชาวไทยและตางประเทศ

157




บทท 3 การวเคราะหปญหาการเรยนร ในบทนนาเสนอนยามของคาวาปญหาการเรยนรและปญหาวจย อธบายถงกระบวนการขนตอนการวเคราะหปญหาทเกดจากการเรยนร ระดบของปญหา ประเภทและลกษณะของปญหาการเรยนร ลกษณะของปญหาวจยทด ตลอดจนเทคนควธการวเคราะหปญหาการเรยนร

บทท 4 การพฒนานวตกรรมการเรยนร สาระสาคญหลกของบทนผเขยนมเจตนาตองการใหผวจยสามารถเลอกใชนวตกรรมทเหมาะสมกบปญหาวจย โดยแสดงใหเหนประเภทของนวตกรรม กระบวนการสราง การพฒนานวตกรรมรวมทงการยกตวอยางการใชนวตกรรมในการแกปญหา

บทท 5 การออกแบบและการวางแผนวจย ในบทนแนวคดหลกของการนาเสนอเพอตองการใหผวจยสามารถออกแบบการวจย การวางแผนการวจย ดาเนนงานตามขนตอนการการวจย และสามารถเขยนโครงการวจยทดได ดวยการยกตวอยางโครงการวจยอยางชดเจนและนาสนใจ

บทท 6 เทคนควธและเครองมอการเกบรวบรวมขอมล เปนการนาเสนอใหเหนถง ประเภทของขอมลในการวจย ประเภทของเครองมอทใชเกบขอมลในแตละประเภทของขอมล ขอมลประเภทใดควรใชเครองมอประเภทใด สวนประกอบของเครองมอแตละประเภท ทงเครองมอทเปนเอกสาร เครองมอประเภทเทคนคกระบวนการ ขอด ขอจากดของเครองมอแตละประเภท ตลอดจนการสรางและการตรวจสอบคณภาพของเครองมอทใชในการวจยเพอพฒนาการเรยนรในแตละประเภท

บทท 7 การวเคราะหขอมลและการนาเสนอผลการวเคราะหขอมล มการนาเสนอหลกการวเคราะหขอมลทงเชงปรมาณ และเชงคณภาพ เชงปรมาณใชวธการของสถตทตองคานงถงจดประสงคของการวเคราะหขอมล สาหรบการวเคราะหขอมลเชงคณภาพใชวธการวเคราะหเนอหา จดทาเปน 2 ระยะ คอ การวเคราะหขอมลระหวางเกบรวบรวมขอมล และการวเคราะหขอมลภายหลงการเกบรวบรวมขอมล

บทท 8 การเขยนรายงานการวจย สาระสาคญในบทนเปนการนาเสนอ ถงจดมงหมาย ความสาคญ หลกการ ขนตอน และรปแบบ และแนวทางของการเขยนรายงานการวจย พรอมยกตวอยางรายงานการวจยอยางชดเจนและเขาใจงาย รวมทงรายละเอยดแนวทางของการเขยนสวนอางอง นอกจากนยงชประเดนขอผดพลาดในการเขยนรายงานการวจยเพอใหผวจยไดรอบคอบในการนาเสนอขอมล

บทท 9 การประเมนงานวจย ในการประเมนงานวจยผเขยนไดนาเสนอใหผอานไดเหนถง จดมงหมายของ การประเมน ความสาคญของการประเมนงานวจย รายละเอยดการสรางเกณฑการประเมนงานวจย และตวอยางเกณฑ การประเมนทดสาหรบใชประเมนงานวจย ความตรงของงานวจยเพอพฒนาการเรยนร วธการประเมนงานวจยเพอพฒนาการเรยนร ประเดนการประเมนงานวจยเพอพฒนาการเรยนร

บทท 10 การนาผลการวจยไปใชพฒนาผเรยนและการจดการเรยนร ในบทนมสาระทนาสนใจและ เปนประโยชนสาหรบครผสอน และผบรหารสถานศกษา เนองจากเปนการนาเสนอความร เกยวกบความสมพนธระหวางการวจยกบการพฒนาผเรยนและการจดการเรยนร วตถประสงคของการนาผลการวจยไปใช บทบาทของคร ในการใชผลการวจยเพอพฒนาผเรยนและการจดการเรยนร บทบาทของผบรหารในการสงเสรมการใชผลการวจยเพอพฒนาผเรยนและการจดการเรยนร แนวปฏบตในการนาผลการวจยไปใชในการพฒนาผเรยนและการจดการเรยนร พรอมกรณตวอยางการนาผลการวจยไปใชพฒนาผเรยนและการจดการเรยนร ซงแนวคดหลก

158




สะทอนคณคา คณคาทไดจากหนงสอเลมน มนใจไดวา สาระเนอหาทปรากฏสามารถทาใหผอานเขาใจกระบวนการทาวจย

เพอแกปญหาและพฒนาผเรยนไดอยางละเอยด เปนระบบ มองเหนกระบวนการ ขนตอนตามลาดบอยางตอเนอง หนงสอสะทอนคณคาตางๆ หลายประเดน ดงน

1. ใหความรความเขาใจเกยวกบการวจยเพอพฒนาการเรยนร ตลอดจนวธแกปญหาการเรยนรทเกดกบผเรยนอยางเหมาะสม

2. ชใหเหนแนวทางการวจยทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยนาเสนอผานวธการวเคราะหขอมล ทนาเสนอวธการวเคราะหขอมลทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ

3. หนงสอเลมนนาเสนอตวอยางททาใหเขาใจการทาวจยไดดยงขนในหลายประเดน ทงตวอยางการจดการเรยนรเพอแกปญหา ตวอยางการเลอกใชเครองมอในการแกปญหาและพฒนาผเรยน ตวอยางการเขยนรายงานการวจย ตวอยางเกณฑการประเมนงานวจย และตวอยางการนาผลการวจยไปใช ทงดานการพฒนาผเรยน ดานการพฒนาวชาชพคร และดานการการพฒนางานของผบรหารสถานศกษา

4. หนงสอมการเรยบเรยงและสรปทายบทงายๆ เพอใหผอานเขาใจเนอหาในแตละบทตลอดแนว มการนาเสนอตาราง แผนผงความคด แผนภมรปภาพ ทสามารถชวยใหผอานเกดความคดรวบยอดในแตละประเดนไดงายยงขน

หนงสอ “เทคนคการวจยเพอพฒนาการเรยนร” เปนหนงสอทประมวลองคความรทเปนแนวคด หลกการ กระบวนการ แนวปฏบต และกรณตวอยางเกยวกบการทาวจยเพอพฒนาการเรยนร เหมาะสาหรบนกวจย ครผสอน นกศกษาสาขาวชาทางการศกษา และผบรหารสถานศกษา ทจะใชองคความรทไดรบจากการอาน ในการสรางสรรคความรอยางเปนระบบ และทาใหสามารถรงสรรคนวตกรรมการแกปญหาการเรยนรของผเรยนผานการวจยไดอยางมคณคา

159

2. 1.

2.

3.

3.1 (In text citation)

3.2 (

2

3-6

(WWW.)

4. 4.1

4.2

.-

4.3 .

4 4. .

4.5 .

4.6

4.7 .

4.8

(peer review committee)€¦ ·...

Documents