phap luat ve danh nghiep-read

8/6/2019 Phap Luat Ve Danh Nghiep-READ

1/107

Chuyn 1php lut v kinh tv lut doanh nghip

Phn 1

PHP LUT V DOANH NGHIP

I. NHNG VN CHUNG V DOANH NGHIP

1. Khi nim doanh nghip

Trong i sng kinh t x hi, doanh nghip l mt thc th kinh t - x hi, c tcch ch th php l c lp, thc hin chc nng ch yu l hot ng kinh doanhnhm mc tiu li nhun. Trong iu kin kinh t th trng, doanh nghip l ch thch yu ca quan h php lut kinh doanh thng mi.

Theo Lut Doanh nghip nm 2005, doanh nghip c nh ngha l t chckinh t c tn ring, c ti sn, c tr s giao dch n nh, c ng k kinh doanhtheo quy nh ca php lut nhm mc ch thc hin cc hot ng kinh doanh1.

Doanh nghip c nhng c im php l c bn sau y:

Th nht, l t chc kinh t, c t cch ch th php l c lp;

Th hai,doanh nghip c xc lp t cch php l (thnh lp v ng k kinhdoanh) theo trnh t, th tc do php lut quy nh;

Th ba,hot ng kinh doanh nhm mc tiu ch yu l li nhun. cng ltn ch hot ng ca doanh nghip.

S tn ti v pht trin ca doanh nghip vi t cch l cc thc th kinh t - xhi, l c s thc tin cho s ra i v pht trin ca php lut v doanh nghip. Phplut v doanh nghip l mt b phn cu thnh quan trng ca h thng php lut kinhdoanh. V cu trc bn trong,h thng php lut v doanh nghip c cu thnh bicc quy phm, cc ch nh php lut lin quan n vn t chc doanh nghip (gianhp th trng, qun tr doanh nghip v rt khi th trng).

2. Phn loi doanh nghip

C 05 cch phn loi doanh nghip ch yu sau:

Th nht, cn c vo tnh cht s hu v mc ch hot ng ca doanh nghip,doanh nghip c chia thnh: doanh nghip t v doanh nghip cng.

Th hai, cn c vo t cch php l ca doanh nghip, doanh nghip c chiathnh: doanh nghip c t cch php nhn v doanh nghip khng c t cch php nhn.

Th ba, cn c vo phm vi trch nhim ti sn (mc chu trch nhim ti sntrong hot ng kinh doanh ca ch s hu doanh nghip), doanh nghip c chiathnh: doanh nghip chu trch nhim hu hn v doanh nghip chu trch nhim v hn.

1Khon 1 iu 4 Lut Doanh nghip 2005

1


2/107

(Mc , phm vi trch nhim ca doanh nghi p ch c ngha v c p dng khidoanh nghi p b tuyn b ph sn).

Th t, cn c vo c cu ch s hu v phng thc gp vn vo doanh nghip,doanh nghip c chia thnh: doanh nghip mt ch s hu (doanh nghip t nhn,cng ty trch nhim hu hn mt thnh vin) v doanh nghip nhiu ch s hu (cngty c phn, cng ty TNHH 2 thnh vin tr ln, cng ty hp danh).

Th nm, cn c vo loi hnh t chc v hot ng, doanh nghip c chiathnh: Cng ty c phn; cng ty trch nhim hu hn, cng ty hp danh v doanh nghipt nhn.

3. Vn bn php lut v thnh lp, t chc qun l v hot ng ca doanhnghip

Vic thnh lp, t chc qun l v hot ng ca doanh nghip p dng theo quynh ca Lut Doanh nghip nm 2005, Lut u t nm 2005. Ngoi ra c cc vn bnlin quan nh: Ngh nh s 139/2007/N-CP ngy 05/9/2007 ca Chnh ph hng dnchi tit thi hnh mt s iu ca Lut Doanh nghip; Ngh nh s 88/2006/N-CP ngy29/8/2006 ca Chnh ph v ng k kinh doanh; Ngh nh s 108/2006/N-CP ngy

22/9/2006 ca Chnh ph quy nh chi tit v hng dn thi hnh mt s iu ca Lutu t; Ngh nh s 101/2006/N-CP ngy 21/9/2006 ca Chnh ph quy nh vicng k li, chuyn i v ng k i Giy chng nhn u t ca cc doanh nghip cvn u t nc ngoi theo quy nh ca Lut Doanh nghip v Lut u t.

Theo quy nh php lut hin hnh, trng hp iu c quc t m nc Cngha x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin c quy nh khc v h s, trnh t, th tcv iu kin thnh lp, ng k kinh doanh, c cu s hu v quyn t ch kinh doanh,th p dng theo cc quy nh ca iu c quc t . Trong trng hp ny, nu cccam kt song phng c ni dung khc vi cam kt a phng th p dng theo ni dungcam kt thun li hn i vi doanh nghip v nh u t.

Trng hp c s khc nhau gia cc quy nh ca Lut Doanh nghip v cclut c th sau y v h s, trnh t, th tc v iu kin thnh lp, ng k kinhdoanh; v c cu t chc qun l, thm quyn ca cc c quan qun l ni b doanhnghip, quyn t ch kinh doanh, c cu li v gii th doanh nghip th p dng theoquy nh ca lut .

a) Lut Cc t chc tn dng;

b) Lut Du kh;

c) Lut Hng khng dn dng Vit Nam;

d) Lut Xut bn;) Lut Bo ch;

e) Lut Gio dc;

g) Lut Chng khon;

h) Lut Kinh doanh bo him;

i) Lut Lut s;

2


3/107

k) Lut Cng chng;

l) Lut sa i, b sung cc lut nu trn v cc lut c th khc c Quc hithng qua sau khi Ngh nh s 139/2007/N-CP c hiu lc thi hnh.

4. Thnh lp doanh nghip v ng k kinh doanh

Vi yu cu ca nguyn tc t do kinh doanh, thnh lp doanh nghip c coi lquyn c bn ca nh u t. Vic thnh lp doanh nghip phi c thc hin trong

khun kh php lut. Cc quy nh v thnh lp doanh nghip mt mt nhm bo mquyn t do kinh doanh ca nh u t, mt khc phi p ng yu cu ca qun l nhnc i vi doanh nghip. Cc quy nh v thnh lp doanh nghip bao gm nhng nidung c bn sau y:

4.1. i tng c quyn thnh lp doanh nghip

Tt c cc t chc l php nhn, gm c doanh nghip c vn u t nc ngoiti Vit Nam, khng phn bit ni ng k a ch tr s chnh v mi c nhn, khng

phn bit ni c tr v quc tch u c quyn thnh lp, tham gia thnh lp doanhnghip ti Vit Nam theo quy nh ca Lut Doanh nghip. Tuy nhin, Khon 2 iu 13ca Lut Doanh nghip nm 2005 quy nh: T chc, c nhn sau y khng cquyn thnh lp v qun l doanh nghip ti Vit Nam:

a) C quan nh nc, n v lc lng v trang nhn dn Vit Nam s dng tisn nh nc thnh lp doanh nghip kinh doanh thu li ring cho c quan, n vmnh;

b) Cn b, cng chc theo quy nh ca php lut v cn b, cng chc;

c) S quan, h s quan, qun nhn chuyn nghip, cng nhn quc phng trong ccc quan, n v thuc Qun i nhn dn Vit Nam; s quan, h s quan chuyn nghiptrong cc c quan, n v thuc Cng an nhn dn Vit Nam;

d) Cn b lnh o, qun l nghip v trong cc doanh nghip 100% vn s hunh nc, tr nhng ngi c c lm i din theo u quyn qun l phn vn gpca Nh nc ti doanh nghip khc;

) Ngi cha thnh nin; ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s hoc b mtnng lc hnh vi dn s;

e) Ngi ang chp hnh hnh pht t hoc ang b To n cm hnh ngh kinhdoanh;

g) Cc trng hp khc theo quy nh ca php lut v ph sn.

Nhng i tng b cm thnh lp v qun l doanh nghip vn c quyn gp vn

vo cng ty, nu h khng thuc mt trong cc trng hp sau:- C quan nh nc, n v thuc lc lng v trang nhn dn s dng ti sn

nh nc gp vn vo doanh nghip thu li ring cho c quan, n v mnh;

- Cc i tng khng c quyn gp vn vo doanh nghip theo quy nh caphp lut v cn b, cng chc2.

4.2. ng k kinh doanh


3


4/107

ng k kinh doanh l th tc c ngha c bn, l "khai sinh"v mt php lcho doanh nghip. Theo quy nh ti iu 6 Ngh nh s 88/2006/N-CP ngy29/8/2006 ca Chnh ph v ng k kinh doanh, vic ng k kinh doanh ca doanhnghip c thc hin ti c quan ng k kinh doanh cp tnh ni doanh nghip dnh t tr s chnh (gi chung l c quan ng k kinh doanh cp tnh).

Ngi thnh lp doanh nghip phi lp v np h s ng k kinh doanh3,ng thi phi chu trch nhim v tnh trung thc, chnh xc ca ni dung h s ng

k kinh doanh. C quan ng k kinh doanh c trch nhim xem xt h s ng k kinhdoanh v cp giy chng nhn ng k kinh doanh trong thi hn mi ngy lm vic,k t ngy nhn h s; nu t chi cp giy chng nhn ng k kinh doanh th thng

bo bng vn bn cho ngi thnh lp doanh nghip bit. Thng bo phi nu r l do vcc yu cu sa i, b sung. C quan ng k kinh doanh xem xt v chu trch nhimv tnh hp l ca h s khi cp giy chng nhn ng k kinh doanh; khng c yucu ngi thnh lp doanh nghip np thm cc giy t khc khng quy nh.

Doanh nghip c cp giy chng nhn ng k kinh doanh khi c cc iukin sau y:

- Ngnh, ngh ng k kinh doanh khng thuc lnh vc cm kinh doanh;- Tn ca doanh nghip c t theo ng quy nh ca php lut4 ;- C tr s chnh theo quy nh;- C h s ng k kinh doanh hp l theo quy nh ca php lut;- Np l ph ng k kinh doanh theo quy nh ca php lut.

Khi ng k kinh doanh, doanh nghip c ghi tn vo s ng k kinh doanhv c cp giy chng nhn ng k kinh doanh. K t ngy c cp giy chng nhnng k kinh doanh, doanh nghip c tin hnh cc hot ng kinh doanh. i vingnh, ngh m php lut quy nh phi c iu kin th doanh nghip ch c kinhdoanh ngnh, ngh khi c iu kin theo quy nh.

iu kin kinh doanh l yu cu m doanh nghip phi c hoc phi thc hin khikinh doanh ngnh, ngh c th, c th hin bng giy php kinh doanh, giy chngnhn iu kin kinh doanh, chng ch hnh ngh, chng nhn bo him trch nhimngh nghip, yu cu v vn php nh hoc yu cu khc 5. Cc hnh thc ca iu kinkinh doanh c Chnh ph quy nh ti Ngh nh s 139/2007/N-CP ngy 05/9/2007.

Nu doanh nghip tin hnh kinh doanh khi khng iu kin theo quy nh th Chtch Hi ng thnh vin hoc Ch tch cng ty v Gim c/Tng gim c (i vicng ty trch nhim hu hn), Ch tch Hi ng qun tr v Gim c/Tng gim c(i vi cng ty c phn), tt c cc thnh vin hp danh (i vi cng ty hp danh) v

ch s hu doanh nghip t nhn (i vi doanh nghip t nhn) phi cng lin i chutrch nhim trc php lut v vic kinh doanh .

Sau khi c cp giy chng nhn ng k kinh doanh, doanh nghip phi cngb ni dung ng k kinh doanh trn mng thng tin doanh nghip ca c quan ng kkinh doanh hoc mt trong cc loi t bo vit hoc bo in t trong ba s lin tip vcc ni dung ch yu sau y:

3Xem cc iu t iu 16 n iu 23 Lut Doanh nghip 2005

4Xem cc iu t iu 31 n iu 34 Lut Doanh nghip 2005


4


5/107

- Tn doanh nghip;

- a ch tr s chnh ca doanh nghip, chi nhnh, vn phng i din;

- Ngnh, ngh kinh doanh;

- Vn iu l i vi cng ty trch nhim hu hn, cng ty hp danh; s c phnv gi tr vn c phn gp v s c phn c quyn pht hnh i vi cng ty c

phn; vn u t ban u i vi doanh nghip t nhn; vn php nh i vi doanh

nghip kinh doanh ngnh, ngh i hi phi c vn php nh;- H, tn, a ch, quc tch, s Giy chng minh nhn dn, h chiu hoc chng

thc c nhn hp php khc, s quyt nh thnh lp hoc s ng k kinh doanh cach s hu, ca thnh vin hoc c ng sng lp;

- H, tn, a ch thng tr, quc tch, s Giy chng minh nhn dn, h chiuhoc chng thc c nhn hp php khc ca ngi i din theo php lut ca doanhnghip;

- Ni ng k kinh doanh.

Trc khi ng k kinh doanh cho doanh nghip, cc thnh vin sng lp hocngi i din theo y quyn ca nhm thnh vin sng lp c th k kt cc hp ng

phc v cho vic thnh lp doanh nghip. Trng hp doanh nghip c thnh lp thdoanh nghip l ngi tip nhn quyn v ngha v pht sinh t hp ng k kt. Nudoanh nghip khng c thnh lp th ngi k kt hp ng hon ton hoc lin ichu trch nhim v vic thc hin hp ng .

5. T chc li doanh nghip

T chc li doanh nghip bao gm chia tch, hp nht, sp nhp v chuyn ihnh thc php l doanh nghip. Quy nh v t chc li doanh nghip l c s php lto iu kin cho doanh nghip pht trin thun li, hiu qu v a dng. Quy nh v t

chc li p dng cho cc loi hnh doanh nghip c th c s khc nhau ph hp vi cim ca tng loi hnh doanh nghip. Lut doanh nghip quy nh v t chc li doanhnghip trn c s vn dng nhng quy nh v sp nhp, hp nht, chia, tch v chuyni php nhn trong B lut Dn s.

5.1. Chia doanh nghip

Chia doanh nghip l bin php t chc li c p dng cho cng ty trch nhimhu hn v cng ty c phn, theo cng ty trch nhim hu hn, cng ty c phn cchia thnh mt s cng ty cng loi. Th tc chia cng ty c thc hin theo iu 150,Lut Doanh nghip. Sau khi ng k kinh doanh cc cng ty mi, cng ty b chia chmdt tn ti. Cc cng ty mi phi cng lin i chu trch nhim v cc khon n chathanh ton, hp ng lao ng v cc ngha v ti sn khc ca cng ty b chia hoc cth tho thun vi ch n, khch hng v ngi lao ng mt trong s cc cng ty thc hin ngha v ny.

5.2. Tch doanh nghip

Tch doanh nghip l bin php t chc li c p dng cho cng ty trch nhimhu hn v cng ty c phn, theo cng ty trch nhim hu hn, cng ty c phn ctch bng cch chuyn mt phn ti sn ca cng ty hin c (gi l cng ty b tch) thnh lp mt hoc mt s cng ty cng loi (gi l cng ty c tch), chuyn mt phn

5


6/107

quyn v ngha v ca cng ty b tch sang cng ty c tch m khng chm dt tn tica cng ty b tch. Th tc tch cng ty c thc hin theo iu 151 Lut Doanhnghip. Sau khi ng k kinh doanh, cng ty b tch v cng ty c tch phi cng lini chu trch nhim v cc khon n cha thanh ton, hp ng lao ng v cc nghav ti sn khc ca cng ty b tch, tr trng hp cng ty b tch, cng ty mi thnhlp, ch n, khch hng v ngi lao ng ca cng ty b tch c tho thun khc.

5.3. Hp nht doanh nghip

Hp nht doanh nghip l bin php t chc li c p dng cho tt c cc loihnh cng ty, theo hai hoc mt s cng ty cng loi (gi l cng ty b hp nht) hpnht thnh mt cng ty mi (gi l cng ty hp nht) bng cch chuyn ton b ti sn,quyn, ngha v v li ch hp php sang cng ty hp nht, ng thi chm dt s tn tica cc cng ty b hp nht. Th tc hp nht cng ty c thc hin theo iu 152,Lut Doanh nghip. Sau khi ng k kinh doanh, cc cng ty b hp nht chm dt tnti. Cng ty hp nht c hng cc quyn v li ch hp php, chu trch nhim vcc khon n cha thanh ton, hp ng lao ng v cc ngha v ti sn khc ca cccng ty b hp nht.

5. 4. Sp nhp doanh nghipSp nhp doanh nghip l bin php t chc li c p dng cho tt c cc loi

hnh cng ty, theo mt hoc mt s cng ty cng loi (gi l cng ty b sp nhp) spnhp vo mt cng ty khc (gi l cng ty nhn sp nhp) bng cch chuyn ton b tisn, quyn, ngha v v li ch hp php sang cng ty nhn sp nhp, ng thi chmdt s tn ti ca cng ty b sp nhp. Th tc sp nhp cng ty c thc hin theoiu 153, Lut Doanh nghip. Sau khi ng k kinh doanh, cng ty nhn sp nhp chng cc quyn v li ch hp php, chu trch nhim v cc khon n cha thanh ton,hp ng lao ng v cc ngha v ti sn khc ca cng ty b sp nhp.

5.5. Chuyn i doanh nghip

C nhiu trng hp chuyn i doanh nghip v th tc c th c quy nhcho tng trng hp chuyn i.

Th tc chuyn i cng ty trch nhim hu hn, cng ty c phn (gi l cng tyc chuyn i) thnh cng ty c phn, cng ty trch nhim hu hn (gi l cng tychuyn i) c thc hin theo iu 154 Lut Doanh nghip v Ngh nh s139/2007/N-CP ngy 05/9/2007. Ngh nh ny cng quy nh vic chuyn i tdoanh nghip t nhn sang cng ty trch nhim hu hn. Sau khi ng k kinh doanh,cng ty c chuyn i chm dt tn ti. Cng ty chuyn i c hng cc quyn vli ch hp php, chu trch nhim v cc khon n cha thanh ton, hp ng lao ng

v cc ngha v ti sn khc ca cng ty c chuyn i.i vi cng ty nh nc thc hin theo l trnh chuyn i hng nm, nhng

chm nht trong thi hn bn (4) nm k t ngy Lut Doanh nghip nm 2005 c hiulc, cc cng ty nh nc thnh lp theo quy nh ca Lut Doanh nghip Nh ncnm 2003 phi chuyn i thnh cng ty trch nhim hu hn hoc cng ty c phn.Trong thi hn chuyn i, nhng quy nh ca Lut Doanh nghip Nh nc nm 2003c tip tc p dng i vi doanh nghip nh nc nu Lut Doanh nghip nm 2005khng c quy nh. Vic chuyn i tng cng ty nh nc, cng ty nh nc c lp,cng ty m l cng ty nh nc theo hnh thc cng ty m-cng ty con hot ng theo

6


7/107

Lut Doanh nghip thc hin theo Ngh nh s 111/2007/N-CP ngy 26/6/2007. Vicchuyn i cng ty nh nc thnh cng ty trch nhim hu hn mt thnh vin thchin theo Ngh nh s 95/2006/N-CP ngy 08/9/2006. Vic chuyn i doanh nghip100% vn nh nc thnh cng ty c phn thc hin theo Ngh nh s 109/2007/N-CP ngy 26/6/2007.

Ngh nh s 101/2006/N-CP ngy 21/9/2006 quy nh vic ng k li, chuyni v ng k i Giy chng nhn u t ca cc doanh nghip c vn u t nc

ngoi theo quy nh ca Lut Doanh nghip v Lut u t.6.Gii th doanh nghip

Gii th doanh nghip l mt trong nhng th tc php l dn n chm dt tnti ca doanh nghip. Khi doanh nghip gii th, mi hot ng ca doanh nghip cchm dt, cc ngha v ca doanh nghip c gii quyt v ti sn cn li ca doanhnghip c phn chia cho cc thnh vin (ch s hu doanh nghip). Cc quy nh

php lut v gii th doanh nghip bao gm cc ni dung c bn l: cc trng hp giith, iu kin gii th v th tc gii th.

6.1. Cc trng hp gii th v iu kin gii th doanh nghip

a. Cc trng hp gii th

Quyt nh vic gii th doanh nghip thuc quyn ca ch s hu doanh nghip.Tuy nhin, khi doanh nghip khng cn tho mn cc iu kin tn ti theo quy nh ca

php lut hoc kinh doanh vi phm php lut, th bt buc doanh nghip phi gii th.Theo Khon 1 iu 57 Lut Doanh nghip, doanh nghip gii th trong cc trng hpsau:

- Kt thc thi hn hot ng ghi trong iu l cng ty m khng c quytnh gia hn;

- Theo quyt nh ca ch doanh nghip i vi doanh nghip t nhn; ca tt c

thnh vin hp danh i vi cng ty hp danh; ca Hi ng thnh vin, ch s hucng ty i vi cng ty trch nhim hu hn; ca i hi ng c ng i vi cng tyc phn;

- Cng ty khng cn s lng thnh vin ti thiu theo quy nh ca LutDoanh nghip trong thi hn su thng lin tc;

- B thu hi Giy chng nhn ng k kinh doanh.

b. iu kin gii th

Cc quy nh v gii th doanh nghip khng ch to c s php l chm dttn ti ca doanh nghip, m quan trng hn l cn bo v quyn li ca nhng ch th

c lin quan, c bit l quyn li ca ch n v ngi lao ng khi doanh nghip chmdt tn ti. V php l, vn quan trng nht trong gii th doanh nghip l gii quytnhng khon n v nhng hp ng m doanh nghip giao kt trc khi chm dt tnti. V l lun, cc khon n v hp ng ny c th c thc hin bng cc gii php:doanh nghip tin hnh thanh ton ht cc khon n v thc hin y cc ngha vhp ng; Chuyn giao ngha v thanh ton n v ngha v hp ng cho ch th khctheo tha thun gia cc bn c lin quan. Theo Khon 2 iu 157, Lut Doanh nghip,doanh nghip ch c gii th khi bo m thanh ton ht cc khon n v ngha v tisn khc.

7


8/107

6.2.Th tc gii th doanh nghip

a. Thng qua quyt nh gii th doanh nghip

Khi c cn c gii th, tin hnh vic gii th, doanh nghip phi thng quaquyt nh gii th. Quyt nh gii th doanh nghip phi c cc ni dung ch yu theoquy nh ti Khon 1 iu 158 Lut Doanh nghip. Sau khi thng qua quyt nh giith, doanh nghip phi gi quyt nh gii th n c quan ng k kinh doanh, cc chn, ngi lao ng, ngi c quyn, ngha v v li ch lin quan. Quyt nh gii th

phi c nim yt cng khai ti tr s chnh ca doanh nghip v chi nhnh ca doanhnghip. i vi trng hp m php lut yu cu phi ng bo th quyt nh gii thdoanh nghip phi c ng t nht trn mt t bo vit hoc bo in t trong ba slin tip. Khi gi quyt nh gii th cho cc ch n, doanh nghip phi gi km theothng bo v phng n gii quyt n. Thng bo ny phi ghi r tn, a ch ca chn, s n, thi hn, a im v phng thc thanh ton s n , cch thc v thi hngii quyt khiu ni ca ch n.

b. Thanh l ti sn v thanh ton cc khon n ca doanh nghip

Thanh l ti sn v thanh ton cc khon n l vn quan trng, ch yu ca

doanh nghip khi gii th. Vic thanh ton cc khon n l rt phc tp v lin quan nquyn li ca nhiu ngi, do phi tin hnh theo trnh t, th tc nht nh.

Theo Khon 2 iu 158 Lut Doanh nghip, ch doanh nghip t nhn, Hi ngthnh vin hoc ch s hu cng ty, Hi ng qun tr trc tip t chc thanh l ti sndoanh nghip, tr trng hp iu l cng ty quy nh thnh lp t chc thanh l ring.Cc khon n ca doanh nghip c thanh ton theo th t: (i) Cc khon n lng, trcp thi vic, bo him x hi theo quy nh ca php lut v cc quyn li khc cangi lao ng theo tho c lao ng tp th v hp ng lao ng k kt; (ii) Nthu v cc khon n khc. Sau khi thanh ton ht cc khon n v chi ph gii thdoanh nghip, phn cn li thuc v ch doanh nghip t nhn, cc thnh vin, c ng

hoc ch s hu cng ty.c. Xo tn doanh nghip trong s ng k kinh doanh

Sau khi thanh ton ht cc khon n ca doanh nghip, ngi i din theo phplut ca doanh nghip phi gi h s gii th doanh nghip n c quan ng k kinhdoanh. Trong thi hn by ngy lm vic k t ngy nhn h s hp l, c quan ngk kinh doanh xo tn doanh nghip trong s ng k kinh doanh.

d. Gii th doanh nghip b thu hi giy chng nhn ng k kinh doanh

Trng hp doanh nghip b thu hi giy chng nhn ng k kinh doanh, doanh

nghip phi gii th trong thi hn su thng, k t ngy b thu hi Giy chng nhnng k kinh doanh. Sau thi hn ny m c quan ng k kinh doanh khng nhn ch s gii th doanh nghip th doanh nghip coi nh c gii th v c quanng k kinh doanh xo tn doanh nghip trong s ng k kinh doanh. Trong trnghp ny, ngi i din theo php lut, cc thnh vin i vi cng ty trch nhim huhn, ch s hu cng ty i vi cng ty trch nhim hu hn mt thnh vin, cc thnhvin Hi ng qun tr i vi cng ty c phn, cc thnh vin hp danh i vi cng tyhp danh lin i chu trch nhim v cc khon n v cc ngha v ti sn khc chathanh ton.

8


9/107

7.Ph sn doanh nghip

Lut Doanh nghip nm 2005 quy nh vic ph sn doanh nghip c thc hintheo quy nh ca php lut v ph sn. Theo , vic ph sn doanh nghip tun ththeo cc quy nh ca Lut Ph sn c Quc hi thng qua ngy 15/6/2004.

II. CC LOI HNH DOANH NGHIP

1. Doanh nghip t nhn1.1. Bn cht php l ca doanh nghip t nhn

Doanh nghip t nhn l doanh nghip do mt c nhn lm ch v t chu trchnhim bng ton b ti sn ca mnh v mi hot ng ca doanh nghip6.

Doanh nghip t nhn c nhng c im php l c bn nh sau:

Th nht, doanh nghip t nhn do mt c nhn lm ch s hu. Mi c nhn chc quyn ng k thnh lp mt doanh nghip t nhn hoc mt h kinh doanh c thhoc lmthnh vin hp danh ca mt cng ty hp danh, tr trng hp cc thnh vinhp danh cn li c tha thun khc. C nhn ch s hu doanh nghip t nhn hoc h

kinh doanh c th hoc c nhn thnh vin hp danh c quyn thnh lp, tham gia thnhlp cng ty trch nhim hu hn mt thnh vin, cng ty trch nhim hu hn hai thnhvin tr ln, cng ty c phn.

Th hai, ch doanh nghip t nhn chu trch nhim bng ton b ti sn camnh v mi hot ng ca doanh nghip (trch nhim v hn). doanh nghip t nhn,khng c s phn bit t cch php l ca ch doanh nghip vi ch th kinh doanh ldoanh nghip. V ch doanh nghip chu trch nhim v hn nn ti sn c s dngvo hot ng kinh doanh ca ch doanh nghip t nhn khng phi lm th tc chuynquyn s hu cho doanh nghip.

Th ba, doanh nghip t nhn khng c pht hnh bt k loi chng khonno.

Th t,doanh nghip t nhn khng c t cch php nhn.

1.2. T chc qun l doanh nghip t nhn

iu 143 Lut Doanh nghip quy nh nhng nguyn tc qun l ca doanhnghip t nhn. Ch doanh nghip t nhn c ton quyn quyt nh i vi tt c hotng kinh doanh ca doanh nghip, vic s dng li nhun sau khi np thu v thchin cc ngha v ti chnh khc theo quy nh ca php lut.

Ch doanh nghip t nhn c th trc tip hoc thu ngi khc qun l, iu

hnh hot ng kinh doanh. Trng hp thu ngi khc lm Gim c qun l doanhnghip th ch doanh nghip t nhn phi ng k vi c quan ng k kinh doanh vtrong mi trng hp, ch doanh nghip t nhn l ngi phi chu trch nhim v mihot ng kinh doanh ca doanh nghip.

Ch doanh nghip t nhn l i din theo php lut ca doanh nghip, l nguynn, b n hoc ngi c quyn li, ngha v lin quan trc Trng ti hoc To ntrong cc tranh chp lin quan n doanh nghip.

6iu 141 Lut Doanh nghip 2005

9


10/107

1.3. Cho thu v bn doanh nghip t nhn

a. Cho thu doanh nghip t nhn

Ch doanh nghip t nhn c quyn cho thu ton b doanh nghip ca mnhnhng phi bo co bng vn bn km theo bn sao hp ng cho thu c cng chngn c quan ng k kinh doanh, c quan thu. Trong thi hn cho thu, ch doanhnghip t nhn vn phi chu trch nhim trc php lut vi t cch l ch s hudoanh nghip. Quyn v trch nhim ca ch s hu v ngi thu i vi hot ngkinh doanh ca doanh nghip c quy nh trong hp ng cho thu.

b. Bn doanh nghip t nhn

Ch doanh nghip t nhn c quyn bn doanh nghip ca mnh cho ngi khc.Khi bn doanh nghip, ch doanh nghip phi thng bo bng vn bn cho c quan ngk kinh doanh. Thng bo phi nu r tn, tr s ca doanh nghip; tn, a ch cangi mua; tng s n cha thanh ton ca doanh nghip; tn, a ch, s n v thi hnthanh ton cho tng ch n; hp ng lao ng v cc hp ng khc k m chathc hin xong v cch thc gii quyt cc hp ng .

Sau khi bn doanh nghip, ch doanh nghip t nhn vn phi chu trch nhimv cc khon n v ngha v ti sn khc m doanh nghip cha thc hin, tr trnghp ngi mua, ngi bn v ch n ca doanh nghip c tho thun khc. Ngi muadoanh nghip phi ng k kinh doanh li theo quy nh ca php lut.

2. Cng ty hp danh

2.1. Bn cht php l ca cng ty hp danh

i vi cc nc trn th gii, cng ty hp danh c php lut ghi nhn l mtloi hnh c trng ca cng ty i nhn, trong c t nht hai thnh vin (u l cnhn v l thng nhn) cng tin hnh hot ng thng mi (theo ngha rng) dimt hng chung (hay hi danh) v cng lin i chu trch nhim v hn v mi khonn ca cng ty.

Theo Lut Doanh nghip nm 2005, quan nim v cng ty hp danh nc tahin nay c mt s im khc vi cch hiu truyn thng v cng ty hp danh. Theo cng ty hp danh c nh ngha l mt loi hnh doanh nghip, vi nhng c im

php l c bn sau:

- Phi c t nht hai thnh vin l ch s hu chung ca cng ty cng nhau kinhdoanh di mt tn chung (gi l thnh vin hp danh); Ngoi cc thnh vin hp danh,c th c thnh vin gp vn;

- Thnh vin hp danh phi l c nhn chu trch nhim bng ton b ti sn camnh v cc ngha v ca cng ty;

- Thnh vin gp vn l t chc hoc c nhn, ch chu trch nhim v cc khonn ca cng ty trong phm vi s vn gp vo cng ty.

- Cng ty hp danh c t cch php nhn k t ngy c cp giy chng nhnng k kinh doanh;

- Trong qu trnh hot ng, cng ty hp danh khng c pht hnh bt k loichng khon no.

10


11/107

Nh vy, nu cn c vo tnh cht thnh vin v ch chu trch nhim ti sn,th cng ty hp danh theo Lut Doanh nghip c th c chia thnh hai loi: Loi thnht l nhng cng ty ging vi cng ty hp danh theo php lut cc nc, tc l ch baogm nhng thnh vin hp danh (chu trch nhim v hn v cc khon n v ngha vti sn ca cng ty); Loi th hai l nhng cng ty c c thnh vin hp danh v thnhvin gp vn (chu trch nhim hu hn). Loi cng ty ny php lut cc nc gi lcng ty hp vn n gin (hay hp danh hu hn), v cng l mt loi hnh ca cng ty

i nhn. Vi quy nh v cng ty hp danh, Lut Doanh nghip ghi nhn s tn tica cc loi hnh cng ty i nhn Vit Nam hin nay.

2. Thnh vin cng ty hp danh

a. Thnh vin hp danh

Cng ty hp danh bt buc phi c thnh vin hp danh (t nht l 2 thnh vin).Thnh vin hp danh phi l c nhn.

Trch nhim ti sn ca cc thnh vin hp danh i vi cc ngha v ca cngty l trch nhim v hn v lin i. Ch n c quyn yu cu bt k thnh vin hpdanh no thanh ton cc khon n ca cng ty i vi ch n. Mt khc, cc thnh vin

hp danh phi chu trch nhim v cc ngha v ca cng ty bng ton b ti sn camnh (ti sn u t vo kinh doanh v ti sn khng trc tip dng vo hot ng kinhdoanh).

Thnh vin hp danh l nhng ngi quyt nh s tn ti v pht trin ca cngty c v mt php l v thc t. Trong qu trnh hot ng, cc thnh vin hp danhc hng nhng quyn c bn, quan trng ca thnh vin cng ty, ng thi phi thchin nhng ngha v tng xng bo v quyn li ca cng ty v nhng ngi linquan. Cc quyn v ngha v ca thnh vin hp danh c quy nh trong Lut doanhnghip v iu l cng ty. Tuy nhin bo v li ch ca cng ty, php lut quy nhmt s hn ch i vi quyn ca thnh vin hp danh nh: khng c lm ch doanh

nghip t nhn hoc thnh vin hp danh ca cng ty khc (tr trng hp c s nhttr ca cc thnh vin hp danh cn li); khng c quyn nhn danh c nhn hocnhn danh ngi khc thc hin kinh doanh cng ngnh ngh kinh doanh ca cng ty; khng c quyn chuyn mt phn hoc ton b phn vn gp ca mnh ti cng tycho ngi khc nu khng c s chp thun ca cc thnh vin hp danh cn li.

Trong qu trnh hot ng, cng ty hp danh c quyn tip nhn thm thnh vinhp danh hoc thnh vin gp vn. Vic tip nhn thm thnh vin phi c Hi ngthnh vin chp thun. Thnh vin hp danh mi c tip nhn vo cng ty phi cnglin i chu trch nhim bng ton b ti sn ca mnh i vi cc khon n v nghav ti sn khc ca cng ty (Tr khi c tho thun khc) T cch thnh vin cng ty cathnh vin hp danh chm dt trong cc trng hp sau y:

- Thnh vin cht hoc b ta n tuyn b l cht, mt tch, b hn ch hoc mtnng lc hnh vi dn s;

- T nguyn rt vn khi cng ty hoc b khai tr khi cng ty hay cc trnghp khc do iu l cng ty quy nh. Khi t nguyt rt khi cng ty hoc b khai trkhi cng ty trong thi hn 2 nm k t ngy chm dt t cch thnh vin, thnh vinhp danh vn phi lin i chu trch nhim v cc khon n ca cng ty pht sinhtrc khi ng k vic chm dt t cch thnh vin.

11


12/107

b. Thnh vin gp vn

Cng ty hp danh c th c thnh vin gp vn. Thnh vin gp vn c th l tchc, hoc c nhn. Thnh vin gp vn ch chu trch nhim v cc khon n ca cngty trong phm vi s vn gp vo cng ty. L thnh vin ca cng ty i nhn, nhngthnh vin gp vn hng ch trch nhim ti sn nh mt thnh vin ca cng ty ivn. Chnh iu ny l l do c bn dn n thnh vin gp vn c t cch php l khcvi thnh vin hp danh. Bn cnh nhng thun li c hng t ch trch nhim

hu hn, thnh vin gp vn b hn ch nhng quyn c bn ca mt thnh vin cng ty.Thnh vin gp vn ch c tham gia qun l cng ty mc rt hn ch,

trong phm vi nhng vn c lin quan trc tip n quyn v ngha v ca h. khngc hot ng kinh doanh nhn danh cng ty. Php lut nhiu nc cn quy nh nuthnh vin gp vn hot ng kinh doanh nhn danh cng ty th s mt quyn chu trchnhim hu hn v cc khon n ca cng ty. Cc quyn v ngha v c th ca thnhvin gp vn c quy nh trong Lut Doanh nghip v iu l cng ty.

2.3. Ch php l v ti sn

L loi hnh cng ty i nhn, cng ty hp danh khng c php pht hnh bt

k loi chng khon no huy ng vn trong cng chng. Khi thnh lp cng ty, ccthnh vin phi gp vn vo vn iu l ca cng ty. S vn m mi thnh vin cam ktgp vo cng ty phi c ghi r trong iu l ca cng ty. Vn iu l ca cng ty hpdanh trong mt s ngnh ngh, theo quy nh ca php lut khng c thp hn vn

php nh. Trong qu trnh hot ng, cng ty hp danh c th tng vn iu l bngcch tng phn vn gp ca cc thnh vin cng ty hoc kt np thnh vin mi vocng ty theo quy nh ca php lut v iu l cng ty.

Ti sn ca cng ty hp danh bao gm: ti sn gp vn ca cc thnh vin chuyn quyn s hu cho cng ty; ti sn to lp c mang tn cng ty; ti sn thuc t hot ng kinh doanh do cc thnh vin hp danh thc hin nhn danh cng ty

v t hot ng kinh doanh cc ngnh ngh kinh doanh ng k ca cng ty do ccthnh vin hp danh nhn danh c nhn thc hin; cc ti sn khc theo quy nh caphp lut.

Thnh vin hp danh v thnh vin gp vn phi gp v ng hn s vn cam kt. Ti thi im gp vn nh cam kt thnh vin c cp giy chng nhn

phn vn gp.

2.4. Qun tr ni b

Do tnh an ton php l i vi cng chng cao nn vic qun l cng ty hpdanh chu rt t s rng buc ca php lut. V c bn, cc thnh vin c quyn t tha

thun v vic qun l, iu hnh cng ty. Theo quy nh ca Lut Doanh nghip, c cut chc qun l cng ty hp danh do cc thnh vin hp danh tha thun trong iu lcng ty. Vic t chc qun l cng ty hp danh phi tun th cc quy nh v mt s vn c bn sau y:

- Tt c cc thnh vin hp danh u c quyn iu hnh kinh doanh ca cng tyhp danh. Cc thnh vin hp danh c quyn i din theo php lut v t chc iuhnh hot ng kinh doanh hng ngy ca cng ty. Trong iu hnh hot ng kinhdoanh ca cng ty, thnh vin hp danh phn cng nhau m nhim cc chc danh qunl v kim sot cng ty.

12


13/107

- Trong cng ty hp danh, Hi ng thnh vin l c quan quyt nh cao nhtca cng ty bao gm tt c cc thnh vin. Hi ng thnh vin bu mt thnh vin hpdanh lm Ch tch ng thi kim Gim c hoc Tng gim c (nu iu l cng tykhng c quy nh khc);

- Vic tin hnh hp hi ng thnh vin do Ch tch hi ng thnh vin triutp hoc theo yu cu ca thnh vin hp danh. Trng hp Ch tch hi ng thnhvin khng triu tp hp theo yu cu ca thnh vin hp danh th thnh vin c

quyn triu tp hp Hi ng. Cuc hp ca Hi ng thnh vin phi c ghi vo sbin bn ca cng ty. Hi ng thnh vin c quyn quyt nh tt c cc cng vic kinhdoanh ca cng ty. Nu iu l cng ty khng quy nh th khi quyt nh nhng vn quan trng phi c t nht 3/4 tng s thnh vin hp danh chp thun (xem Khon 3iu 135 Lut doanh nghip). Cn khi quyt nh nhng vn khc khng quan trngth ch cn t nht 2/3 tng s thnh vin hp danh chp thun. T l c th do iu lcng ty quy nh. Khi tham gia hp, tho lun v cc vn ca cng ty, mi thnh vinhp danh c mt phiu biu quyt hoc c s biu quyt khc quy nh ti iu l cngty. Quyn tham gia biu quyt ca thnh vin gp vn b hn ch hn (xem im aKhon 1 iu 140 Lut Doanh nghip);

- Trong qu trnh hot ng ca cng ty, cc thnh vin hp danh c quyn idin theo php lut v tin hnh cc hot ng kinh doanh hng ngy ca cng ty. Mihn ch i vi thnh vin hp danh trong thc hin cng vic kinh doanh hng ngyca cng ty ch c hiu lc i vi bn th ba khi ngi c bit v hn ch .Thnh vin hp danh phn cng nhau m nhn cc chc danh qun l v kim sotcng ty; khi mt s hoc tt c thnh vin cng thc hin mt s cng vic kinh doanhth quyt nh c thng qua theo a s. Ch tch Hi ng thnh vin, Gim c(Tng gim c) c nhim v qun l v iu hnh cng vic kinh doanh hng ngy cacng ty vi t cch l thnh vin hp danh, phn cng phi hp cng vic kinh doanhgia cc thnh vin hp danh, ng thi l i din cho cng ty trong quan h vi c

quan nh nc, i din cho cng ty vi t cch l nguyn n hoc b n trong cc vkin, tranh chp thng mi.

3. Cng ty c phn

3.1. Bn cht php l ca cng ty c phn

Cng ty c phn l loi hnh c trng ca cng ty i vn. Vn iu l ca cngty c chia thnh nhiu phn bng nhau gi l c phn, ngi s hu c phn gi l cng, c ng ch chu trch nhim v cc khon n ca cng ty cho n ht gi tr c

phn m h s hu.

L loi hnh cng ty i vn, cng ty c phn mang cc c trng ca cng ty ivn, song cng ty c phn c nhng c trng ring, nhng c trng ny l c s phn

bit cng ty c phn vi cng ty i vn khc nh cng ty trch nhim hu hn.

- Vn iu l ca cng ty c chia thnh nhiu phn bng nhau gi l c phn.C phn c pht hnh di dng chng khon gi l c phiu. Mt c phiu c th

phn nh mnh gi ca mt hoc nhiu c phn. Vic gp vn vo cng ty c thchin bng cch mua c phn, mi c ng c th mua nhiu c phn. Cc thnh vin cth tha thun trong iu l gii hn ti a s c phn m mt thnh vin c th mua, chng li vic mt thnh vin no c th nm quyn kim sot cng ty;

13


14/107

C ng c th l t chc, c nhn; s lng c ng ti thiu l ba v khng hnch s lng ti a. Cng ty c phn phi lp v lu gi S ng k c ng t khi ccp Giy chng nhn ng k kinh doanh.C ng ch chu trch nhim v cc khonn v ngha v ti sn khc ca doanh nghip trong phm vi s vn gp vo doanhnghip;

- Tnh t do chuyn nhng phn vn gp: Phn vn gp ca cc thnh vin cth hin di hnh thc c phiu. Cc c phiu do cng ty pht hnh l mt loi hng

ha. Ngi c c phiu c th t do chuyn nhng theo quy nh ca php lut, trnhng trng hp b php lut hn ch;

- Trong qu trnh hot ng, cng ty c phn c quyn pht hnh chng khoncc loi huy ng vn. iu ny th hin kh nng huy ng vn ln ca cng ty c

phn;

- Cng ty c phn l doanh nghip c t cch php nhn k t ngy c cp giychng nhn ng k kinh doanh, chu trch nhim v cc khon n ca cng ty bng tisn ca cng ty (trch nhim hu hn).

3.2. Ch php l v ti sn

Khi ni n ch php l v ti sn ca cng ty c phn l ni n c phn, cphiu v mt s hot ng ca thnh vin cng nh ca cng ty lin quan n vn.

C phn l phn chia nh nht vn iu l ca cng ty v c th hin di hnhthc c phiu. Mnh gi mi c phn v tng mnh gi s c phn c ghi trn c

phiu.

C phn ca cng ty c phn c th tn ti di hai loi l: C phn ph thng vc phn u i. Cng ty c phn bt buc phi c c phn ph thng. Ngi s hu c

phn ph thng gi l c ng ph thng. Cng ty c th c c phn u i. Ngi shu c phn u i gi l c ng u i. C phn u i gm cc loi sau:

- C phn u i biu quyt: L c phn c s phiu biu quyt nhiu hn so vic phn ph thng. S phiu biu quyt ca mt c phn u i biu quyt do iu lcng ty quy nh.

Ch c t chc c Chnh ph y quyn v c ng sng lp c quyn nmgi c phn u i biu quyt. u i biu quyt ca c ng sng lp ch c hiu lctrong 3 nm, k t ngy cng ty c cp giy chng nhn ng k kinh doanh. Sau thihn , c phn u i biu quyt ca c ng sng lp chuyn i thnh c phn phthng.

- C phn u i c tc: L c phn c tr c tc vi mc cao hn c tc hng

nm gm c tc c nh v c tc thng. C tc c nh khng ph thuc vo kt qukinh doanh ca cng ty. Mc c tc c nh c th v phng thc xc nh c tcthng c ghi trn c phiu.

- C phn u i hon li: L c phn s c cng ty hon li vn gp bt c khino theo yu cu ca ngi s hu hoc theo cc iu kin c ghi ti c phiu ca c

phn u i hon li.

- C phn u i khc do iu l cng ty quy nh.

14


15/107

C phn ph thng ca cng ty c phn khng th chuyn i thnh c phn ui. Ngc li c phn u i c th chuyn thnh c phn ph thng (theo quyt nhca i hi ng c ng).

C phn l cn c php l chng minh t cch thnh vin cng ty bt k h ctham gia thnh lp cng ty hay khng v lm pht sinh quyn v ngha v ca cc thnhvin l c ng. Mi c phn ca cng loi u to cho ngi s hu n c cc quyn,ngha v v li ch ngang nhau.

C phiu l chng ch do cng ty c phn pht hnh hoc bt ton ghi s xcnhn quyn s hu mt hoc mt s c phn ca cng ty . C phiu c th ghi tnhoc khng ghi tn.

C phiu l giy t c gi tr chng minh t cch ch s hu c phn, ng thichng minh t cch thnh vin cng ty ca ngi c c phn. cc nc c nn kinh tth trng pht trin, ngi ta khng dng giy t ghi chp c phiu m a cc thngtin v c phiu vo h thng my tnh. Cc c ng c th m ti khon c phiu tingn hng v c qun l bng h thng my tnh. Theo Lut Doanh nghip nm 2005th c phiu c th l chng ch (t c phiu) hoc bt ton ghi s. Trong trng hp l

bt ton ghi s th nhng thng tin v c phiu c ghi trong s ng k c ng cacng ty. Cng ty c phn phi lp v lu gi S ng k c ng t khi c cp Giychng nhn ng k kinh doanh. S ng k c ng c th l vn bn hoc tp d liuin t hoc c hai.

C phiu c th c mua bng tin Vit Nam, ngoi t t do chuyn i, vng,gi tr quyn s dng t, gi tr quyn s hu tr tu, cng ngh, b quyt k thut, ccti sn khc, quy nh ti iu l cng ty v phi c thanh ton mt ln.

Bn cnh cc quy nh c th v c phn v c phiu trong cng ty c phn, mts quy nh v ti sn v ch ti chnh c ngha rt quan trng.

Khi thnh lp, cng ty phi c vn iu l. Vn iu l ca cng ty kinh doanhtrong mt s ngnh ngh nht nh khng c thp hn vn php nh (nu cng ty cphn kinh doanh trong nhng ngnh ngh php lut quy nh phi c vn php nh).Vn iu l ca cng ty phi th hin mt phn di dng c phn ph thng. Cc cng sng lp phi cng nhau nm gi t nht 20% s c phn ph thng c quyncho bn ca cng ty. Vn iu l ca cng ty c th c mt phn l c phn u i.

Ngi c mua c phn u i do php lut quy nh (i vi c phn u i biuquyt) v do iu l cng ty quy nh hoc do i hi ng c ng quyt nh (i vicc loi c phn u i khc).

Hi ng qun tr quyt nh thi im, phng thc v gi cho bn c phn

trong s c phn c quyn cho bn. Gi cho bn c phn khng c thp hn gith trng ti thi im cho bn, tr cc trng hp: c phn cho bn ln u tin saukhi ng k kinh doanh, c phn cho bn cho tt c cc c ng theo t l c phn hinc ca h cng ty v c phn cho bn cho ngi mi gii hoc ngi bo lnh. C

phn c bn v ngi mua c phn tr thnh c ng ca cng ty khi ghi ng v nhng thng tin v: Tn c ng, a ch, s lng c phn tng loi ca c ng, ngyng k c phn vo s ng k c ng ca cng ty.

C phn phi c thanh ton mt ln. Sau khi thanh ton c phn ng kmua, c ng c quyn yu cu cng ty cp c phiu cho mnh. Trng hp c phiu b

15


16/107

mt, b rch, b chy hoc b tiu hy di hnh thc khc, c ng phi bo ngay chocng ty v c quyn yu cu cng ty cp li c phiu.

Ngi s hu c phn c quyn chuyn nhng c phn ca mnh cho ngikhc theo quy nh ca php lut v iu l cng ty. C ng s hu c phn u i

biu quyt khng c chuyn nhng c phn cho ngi khc.

Trong thi hn ba (3) nm, k t ngy cng ty c cp Giy chng nhn ng kkinh doanh, c ng sng lp c quyn t do chuyn nhng c phn ph thng camnh cho c ng sng lp khc, nhng ch c chuyn nhng c phn ph thng camnh cho ngi khng phi l c ng sng lp nu c s chp thun ca i hing c ng. C ng d nh chuyn nhng c phn khng c quyn biu quyt vvic chuyn nhng cc c phn . Sau thi hn 3 nm, cc hn ch i vi c phn

ph thng ca c ng sng lp u bi b.

C phn c coi l chuyn nhng khi ghi ng v vo s ng k cng cc thng tin v: Tn, a ch ngi nhn chuyn nhng, s lng c phn tngloi, ngy ng k c phn. K t thi im , ngi nhn chuyn nhng c phn trthnh c ng ca cng ty.

C ng biu quyt phn i quyt nh v vic t chc li cng ty hoc thay iquyn, ngha v ca c ng quy nh ti iu l cng ty, c quyn yu cu cng ty muali c phn ca mnh. Cng ty phi mua li c phn trong trng hp ny trong thi hn90 ngy, k t ngy nhn c yu cu.

Cng ty c phn c quyn mua li khng qu 30% tng s c phn ph thng bn, mt phn hoc ton b c phn loi khc bn.

Cng ty ch c quyn thanh ton c phn mua li cho c ng nu ngay sau khithanh ton ht s c phn c mua li, cng ty vn m bo thanh ton cc khonn v cc ngha v ti sn khc. Cc c phn c mua li c coi l c phn cha bn

trong s c phn c quyn cho bn ca cng ty. Sau khi thanh ton ht s c phnmua li, nu tng gi tr ti sn ca cng ty (ghi trong s k ton) gim hn 10%, thcng ty phi thng bo iu cho tt c ch n bit trong thi hn 15 ngy, k t ngythanh ton ht s c phn mua li.

Trong qu trnh hot ng, cng ty c phn c quyn pht hnh tri phiu theoquy nh ca php lut p ng nhu cu vn cho kinh doanh. Cng ty c th phthnh tri phiu, tri phiu chuyn i v cc loi tri phiu khc theo quy nh ca phplut v iu l cng ty. Hi ng qun tr cng ty quyt nh loi tri phiu, tng gi trtri phiu v thi im pht hnh.

Vic thanh ton c tc cho cc c ng ca cng ty c phn ch c tin hnh

khi cng ty kinh doanh c li, hon thnh ngha v np thu v cc ngha v ti chnhkhc theo quy nh ca php lut v ngay khi tr ht s c tc nh, cng ty vn thanhton cc khon n v cc ngha v ti sn khc n hn phi tr.

16


17/107

Cng ty c phn l loi doanh nghip c ch ti chnh phc tp, n i hi mtch k ton, kim ton, thng k cht ch v thch hp bo v quyn li ca cc cng v cc ch th c lin quan. Lut Doanh nghip a ra nhiu quy nh v ch ti chnh ca cng ty c phn, khc phc nhng thiu st ca Lut cng ty trc ynh: Cng ty phi lp s k ton, ghi chp s k ton, ha n, chng t v lp bo coti chnh trung thc, chnh xc. Cng ty phi k khai nh k v bo co y , chnhxc cc thng tin v cng ty v tnh hnh ti chnh ca cng ty vi c quan ng k kinh

doanh. Bo co ti chnh hng nm ca cng ty do i hi ng c ng xem xt vthng qua. i vi cng ty c phn m php lut yu cu phi c kim ton, th boco ti chnh hng nm phi c t chc kim ton c lp xc nhn trc khi trnh ihi ng c ng. Bo co ti chnh hng nm phi c gi n c quan thng k,doanh nghip cp trn, c quan thu v c quan ng k kinh doanh. Tm tt bo co tichnh hng nm phi c thng bo n tt c cc c ng. Mi t chc, c nhn uc quyn xem hoc sao chp bo co ti chnh hng nm ca cng ty ti c quan ng kkinh doanh.

3.3. Qun tr ni b

C cu t chc qun l cng ty c phn gm c: i hi ng c ng, Hi ngqun tr v Gim c (Tng gim c). i vi cng ty c phn c trn 11 c ng l cnhn hoc c ng l t chc s hu trn 50 % tng s c phn ca cng ty phi c Bankim sot.

a.i hi ng c ng

i hi ng c ng l t chc c thm quyn quyt nh cao nht ca cng tygm tt c cc c ng c quyn biu quyt. C ng c th trc tip hoc y quyn

bng vn bn cho ngi khc d hp i hi ng c ng. Nu iu l cng ty khngquy nh khc th t chc l c ng cng ty c phn c s hu t nht 10% tng s c

phn ph thng c quyn u quyn ti a ba ngi tham d hp i hi ng c ng.

i hi ng c ng khng lm vic thng xuyn m ch tn ti trong thi gianhp v ra quyt nh trn c s biu quyt ti cuc hp hoc ly kin ca cc c ngc quyn biu quyt bng vn bn.

i hi ng c ng c quyn xem xt v quyt nh nhng vn ch yu,quan trng nht ca cng ty c phn nh: Loi c phn v tng s c phn c quyncho bn; bu, bi nhim, min nhim thnh vin Hi ng qun tr, thnh vin Bankim sot (nu c), quyt nh sa i, b sung iu l cng ty, quyt nh t chc li,gii th cng ty, cc quyn, nhim v c th ca i hi ng c ng c quy nhtrong Lut Doanh nghip v iu l cng ty. i hi ng c ng hp thng ninhoc bt thng; t nht mi nm hp mt ln. a im hp i hi ng c ng phi trn lnh th Vit Nam.

i hi ng c ng phi hp thng nin trong thi hn bn thng, k t ngykt thc nm ti chnh. Theo ngh ca Hi ng qun tr, c quan ng k kinh doanhc th gia hn, nhng khng qu su thng, k t ngy kt thc nm ti chnh.

Hi ng qun tr triu tp hp bt thng i hi ng c ng trong cc trnghp sau y:

- Hi ng qun tr xt thy cn thit v li ch ca cng ty;

17


18/107


19/107

c cng ty c phn khng c ng thi lm Gim c hoc Tng gim c cadoanh nghip khc.

Gim c hoc Tng gim c phi iu hnh cng vic kinh doanh hng ngyca cng ty theo ng quy nh ca php lut, iu l cng ty, hp ng lao ng k vicng ty v quyt nh ca Hi ng qun tr. Nu iu hnh tri vi quy nh ny mgy thit hi cho cng ty th Gim c hoc Tng gim c phi chu trch nhim trc

php lut v phi bi thng thit hi cho cng ty.

Cc quyn v nhim v c th ca Gim c (Tng gim c) c quy nhtrong Lut Doanh nghip v iu l cng ty.

d. Ban kim sot

Cng ty c phn c trn 11 c ng hoc c c ng l t chc s hu trn 50%tng s c phn ca cng ty phi c ban kim sot gm t 3 n 5 thnh vin nu iu lcng ty khng c quy nh khc.

i hi ng c ng bu Ban kim sot.Ban kim sot c t ba n nm thnhvin nu iu l cng ty khng c quy nh khc; nhim k ca Ban kim sot khngqu nm nm; thnh vin Ban kim sot c th c bu li vi s nhim k khng hnch. Cc thnh vin Ban kim sot bu mt ngi trong s h lm Trng ban kimsot. Ban kim sot phi c hn mt na s thnh vin thng tr Vit Nam v phi ct nht mt thnh vin l k ton vin hoc kim ton vin.

Ban kim sot thc hin gim st Hi ng qun tr, Gim c hoc Tng gimc trong vic qun l v iu hnh cng ty; chu trch nhim trc i hi ng cng trong thc hin cc nhim v c giao; Kim tra tnh hp l, hp php, tnh trungthc v mc cn trng trong qun l, iu hnh hot ng kinh doanh, trong t chccng tc k ton, thng k v lp bo co ti chnh. Quyn v nhim v ca Ban kimsot c quy nh ti iu 123 Lut Doanh nghip.

m bo tnh c lp, khch quan trong hot ng, thnh vin Ban kim sotphi c tiu chun v iu kin sau y:

- T 21 tui tr ln, c nng lc hnh vi dn s v khng thuc i tng bcm thnh lp v qun l doanh nghip theo quy nh ca Lut ny;

- Khng phi l v hoc chng, cha, cha nui, m, m nui, con, con nui, anh,ch, em rut ca thnh vin Hi ng qun tr, Gim c hoc Tng gim c v ngiqun l khc.

Thnh vin Ban kim sot khng c gi cc chc v qun l cng ty. Thnhvin Ban kim sot khng nht thit phi l c ng hoc ngi lao ng ca cng ty.

3.4.Hp ng, giao dch phi c i hi ng c ng hoc Hi ng quntr chp thun

iu 120 Lut Doanh nghip quy nh nhng hp ng, giao dch gia cng tyvi cc i tng nht nh phi c i hi ng c ng hoc Hi ng qun trchp thun.

Hi ng qun tr chp thun cc hp ng v giao dch c gi tr nh hn 50%tng gi tr ti sn doanh nghip ghi trong bo co ti chnh gn nht hoc mt t l khcnh hn quy nh ti iu l cng ty. Trong trng hp ny, ngi i din theo php

19


20/107


21/107

php lut ca cng ty, nu khng thc hin ng ngha v thng bo cho c quan ngk kinh doanh (xem Khon 1 iu 39 Lut Doanh nghip), th phi cng vi thnh vincha gp vn lin i chu trch nhim i vi cng ty v phn vn cha gp v ccthit hi pht sinh do khng gp v ng hn s vn cam kt.

Thnh vin cng ty trch nhim hu hn c quyn yu cu cng ty mua li phnvn gp ca mnh trong nhng trng hp nht nh (quy nh ti iu 43 Lut Doanhnghip).

Trong qu trnh hot ng ca cng ty, thnh vin c quyn chuyn nhng mtphn hoc ton b phn vn gp ca mnh cho ngi khc (Xem iu 44 Lut Doanhnghip). Lut Doanh nghip cn quy nh vic x l phn vn gp trong trng hpkhc (Xem iu 45 Lut Doanh nghip).

Theo quyt nh ca Hi ng thnh vin cng ty c th tng vn iu l bngcc hnh thc nh: Tng vn gp ca thnh vin; iu chnh tng mc vn iu l tngng vi gi tr ti sn tng ln ca cng ty; tip nhn vn gp ca thnh vin mi. Cngty c th gim vn iu l theo quyt nh ca Hi ng thnh vin bng cc hnh thcv th tc c quy nh ti iu 60 Lut Doanh nghip.

Cng ty ch c chia li nhun cho cc thnh vin khi kinh doanh c li, honthnh ngha v thu v cc ngha v ti chnh khc ng thi vn phi bo m thanhton cc khon n v ngha v ti sn n hn phi tr khc sau khi chia li nhun.

c. Qun tr ni b

B my qun l ca cng ty trch nhim hu hn hai thnh vin tr ln bao gm:Hi ng thnh vin, Ch tch Hi ng thnh vin, Gim c (Tng gim c). Khicng ty c trn 11 thnh vin th phi c Ban kim sot; tuy nhin, trng hp c t hn11 thnh vin, cng ty c th thnh lp Ban kim sot ph hp vi yu cu qun trdoanh nghip.

- Hi ng thnh vinHi ng thnh vin l t chc c quyn quyt nh cao nht ca cng ty bao gm

tt c cc thnh vin cng ty. Nu thnh vin l t chc th phi ch nh i din camnh vo Hi ng thnh vin. Thnh vin c th trc tip hoc y quyn bng vn bncho thnh vin khc d hp Hi ng thnh vin.

Hi ng thnh vin khng lm vic thng xuyn m ch tn ti trong thi gianhp v ra quyt nh trn c s biu quyt ti cuc hp hoc ly kin ca cc thnhvin bng vn bn.

Hi ng thnh vin gm cc thnh vin, l c quan quyt nh cao nht ca cng

ty. Thnh vin l t chc ch nh ngi i din theo u quyn tham gia Hi ng thnhvin. iu l cng ty quy nh c th nh k hp Hi ng thnh vin, nhng t nhtmi nm phi hp mt ln.

Hi ng thnh vin c th c triu tp hp bt c khi no theo yu cu caCh tch Hi ng thnh vin hoc ca thnh vin (hoc nhm thnh vin) s hu trn25% vn iu l ca cng ty (hoc t l khc nh hn do iu l cng ty quy nh). Thtc triu tp hp Hi ng thnh vin, iu kin, th thc tin hnh hp v ra quyt nh

21


22/107

ca hi ng thnh vin c thc hin theo quy nh ti cc iu t iu 50 n iu54 Lut Doanh nghip.

Vi t cch l c quan quyt nh cao nht ca cng ty, Hi ng thnh vin cquyn xem xt v quyt nh nhng vn ch yu, quan trng nht ca cng ty nh:Phng hng pht trin cng ty; tng, gim vn iu l, c cu t chc qun l cng ty,t chc li, gii th cng ty... Cc quyn v nhim v c th ca Hi ng thnh vinc quy nh trong Lut Doanh nghip v iu l cng ty (Xem iu 47 Lut Doanh

nghip).- Ch tch Hi ng thnh vin

Hi ng thnh vin bu mt thnh vin lm Ch tch. Ch tch Hi ng thnhvin c th kim Gim c (Tng gim c) cng ty. Ch tch Hi ng thnh vin ccc quyn v nhim v c quy nh trong Lut Doanh nghip v iu l cng ty. Chtch Hi ng thnh vin c th l ngi i din theo php lut ca cng ty nu iu lcng ty quy nh nh vy. Trong trng hp ny cc giy t giao dch ca cng ty phighi r t cch i din theo php lut cho cng ty ca Ch tch Hi ng thnh vin.

- Gim c (Tng gim c)

Gim c (Tng gim c) l ngi iu hnh hot ng kinh doanh hng ngyca cng ty, do Hi ng thnh vin b nhim hoc k hp ng v chu trch nhimtrc Hi ng thnh vin v vic thc hin cc quyn v ngha v ca mnh. Ch tchHi ng thnh vin hoc Gim c hoc Tng gim c l ngi i din theo phplut ca cng ty theo quy nh ti iu l cng ty. Ngi i din theo php lut cacng ty phi thng tr ti Vit Nam; trng hp vng mt Vit Nam trn ba mingy th phi u quyn bng vn bn cho ngi khc theo quy nh ti iu l cng ty thc hin cc quyn v ngha v ca ngi i din theo php lut ca cng ty.

Gim c (Tng gim c) c cc quyn v ngha v c quy nh trong LutDoanh nghip v iu l cng ty.

- Ban kim sot

Cng ty trch nhim hu hn c t mi mt thnh vin tr ln phi thnh lpBan kim sot. Trng hp c t hn mi mt thnh vin, c th thnh lp Ban kimsot ph hp vi yu cu qun tr cng ty. Khc vi cng ty c phn, trong cng tyTNHH, nhng vn nh: Quyn, ngha v, tiu chun, iu kin v ch lm vicca Ban kim sot, Trng ban kim sot hon ton do iu l cng ty quy nh.

d. Hp ng, giao dch phi c Hi ng thnh vin chp thun

iu 59 Lut Doanh nghip quy nh nhng hp ng, giao dch gia cng ty vicc i tng nht nh phi c Hi ng thnh vin chp thun. Ngi i din theo

php lut ca cng ty phi gi n cc thnh vin Hi ng thnh vin, ng thi nimyt ti tr s chnh v chi nhnh ca cng ty d tho hp ng hoc thng bo ni dungch yu ca giao dch d nh tin hnh. Trng hp iu l khng quy nh th Hing thnh vin phi quyt nh vic chp thun hp ng hoc giao dch trong thi hnmi lm ngy, k t ngy nim yt; trong trng hp ny, hp ng, giao dch cchp thun nu c s ng ca s thnh vin i din t nht 75% tng s vn cquyn biu quyt. Thnh vin c lin quan trong cc hp ng, giao dch khng cquyn biu quyt.

22


23/107

Trng hp nhng hp ng, giao dch trn y c giao kt hoc thc hinnhng cha c s chp thun ca Hi ng thnh vin th b coi l hp ng, giaodch v hiu v b x l theo quy nh ca php lut. Ngi i din theo php lut cacng ty, thnh vin c lin quan v ngi c lin quan ca thnh vin phi bi thngthit hi pht sinh, hon tr cho cng ty cc khon li thu c t vic thc hin hpng, giao dch .

4.2. Cng ty TNHH mt thnh vin

a. Bn cht php l

Trong qu trnh pht trin, php lut cng ty c nhng quan nim mi v cngty l tha nhn m hnh cng ty TNHH mt thnh vin. Thc tin kinh doanh ncta cc doanh nghip nh nc, doanh nghip ca cc t chc chnh tr, chnh tr-x hi,doanh nghi p 100% vn u t nc ngoi do mt c nhn, t chc u t v bn chtcng c t chc v hot ng ging nh cng ty TNHH mt thnh vin (mt ch shu). Lut Doanh nghip (1999) ch quy nh cng ty TNHH mt thnh vin l t chc;Lut Doanh nghip (2005) pht trin v m rng c c nhn cng c quyn thnh lpcng ty TNHH mt thnh vin. Theo cng ty TNHH mt thnh vin l doanh nghip

do mt t chc hoc mt c nhn lm ch s hu (gi l ch s hu cng ty). Ch shu cng ty chu trch nhim v cc khon n v ngha v ti sn khc ca cng ty trongphm vi s vn iu l.

Cng ty TNHH mt thnh vin c nhng c im sau y:

- Do mt thnh vin l t chc hoc c nhn lm ch s hu, chu trch nhim vcc khon n v ngha v ti sn khc ca cng ty trong phm vi s vn iu l ca cngty (trch nhim hu hn).

- Ch s hu cng ty ch c quyn rt vn bng cch chuyn nhng mt phnhoc ton b s vn iu l cho t chc hoc c nhn khc; trng hp rt mt phn

hoc ton b vn gp ra khi cng ty di hnh thc khc th phi lin i chu trchnhim v cc khon n v ngha v ti sn khc ca cng ty.

- Cng ty trch nhim hu hn mt thnh vin c t cch php nhn k t ngyc cp Giy chng nhn ng k kinh doanh v cng nh ngi ch s hu, cng tychu trch nhim v cc khon n v cc ngha v ti sn khc trong kinh doanh trong

phm vi s vn iu l ca cng ty (trch nhim hu hn).

- Cng ty trch nhim hu hn mt thnh vin khng c quyn pht hnh cphn. Tuy nhin, ging nh cng ty trch nhim hu hn hai thnh vin tr ln, cng tyny c huy ng vn trn th trng chng khon, k c vic cho bn chng khon racng chng bng cc hnh thc chng khon khng phi l c phn.

b. Ch php l v ti sn

Cc quy nh v ti sn v ch ti chnh ca cng ty trch nhim hu hn 1thnh vin c quy nh c th nh sau:

- Phi tch bit ti sn ca ch s hu cng ty vi ti sn ca cng ty. i vi chs hu cng ty l c nhn cn phi tch bit cc chi tiu ti sn ca c nhn v gia nhvi cc chi tiu ti sn trn cng v l Ch tch cng ty v Gim c (Tng gim c)cng ty;

23


24/107

- Ch s hu cng ty ch c quyn rt vn bng cch chuyn nhng mt phnhoc ton b s vn iu l cho t chc hoc c nhn khc;

- Khng c rt li nhun khi cng ty khng thanh ton cc khon n v ccngha v ti sn khc.

c. Qun tr ni b

* i vi cng ty TNHH mt thnh vin l t chc

Ch s hu cng ty b nhim mt hoc mt s ngi i din theo u quyn vinhim k khng qu 5 nm thc hin cc quyn v ngha v ca mnh theo quy nhca php lut. Ch s hu cng ty c quyn thay th ngi i din theo u quyn bt clc no.

- Trng hp c t nht 2 ngi c b nhim lm i din theo u quyn th ccu t chc ca cng ty gm: Hi ng thnh vin; Gim c hoc Tng gim c vKim sot vin. Hi ng thnh vin gm tt c nhng ngi i din theo u quyn.

- Trng hp mt ngi c b nhim l i din theo u quyn th c cu tchc ca cng ty gm: Ch tch cng ty; Gim c hoc Tng gim c v Kim sot

vin.iu l cng ty quy nh Ch tch Hi ng thnh vin hoc Ch tch cng ty

hoc Gim c hoc Tng gim c l ngi i din theo php lut ca cng ty. Ngii din theo php lut ca cng ty phi thng tr ti Vit Nam; nu vng mt qu bami ngy Vit Nam th phi u quyn bng vn bn cho ngi khc lm ngi idin theo php lut ca cng ty theo nguyn tc quy nh ti iu l cng ty.

Chc nng, nhim v, quyn hn ca Hi ng thnh vin, Ch tch cng ty,Gim c (Tng gim c) v Kim sot vin do Lut Doanh nghip v iu l cng tyquy nh (xem t iu 68 n iu 71 Lut Doanh nghip).

* i vi cng ty TNHH mt thnh vin l c nhnC cu t chc ca cng ty TNHH mt thnh vin l c nhn gm: Ch tch cng

ty; Gim c (Tng gim c). Ch s hu cng ty ng thi l Ch tch cng ty. Chtch cng ty hoc Gim c (Tng gim c) l ngi i din theo php lut ca cngty theo quy nh ti iu l cng ty. Ch tch cng ty c th kim nhim hoc thu ngikhc lm Gim c (Tng gim c). Quyn, ngha v c th ca Gim c (Tng gimc) do iu l cng ty quy nh hoc hp ng lao ng m Gim c (Tng gim c) k vi Ch tch cng ty.

5. Doanh nghip c vn u t nc ngoi

5.1. Doanh nghip lin doanha. Bn cht php l

Doanh nghip lin doanh l doanh nghip do hai bn hoc nhiu bn hp tcthnh lp ti Vit Nam trn c s hp ng lin doanh hoc hip nh k gia Chnh phVit Nam v Chnh ph nc ngoi, hoc l doanh nghip do doanh nghip c vn ut nc ngoi hp tc vi doanh nghip Vit Nam, hoc do doanh nghip lin doanh hptc vi nh u t nc ngoi trn c s hp ng lin doanh. Doanh nghip lin doanhcn bao gm c doanh nghip 100% vn nc ngoi thnh lp ti Vit Nam lin

24


25/107

doanh vi cc doanh nghip Vit Nam, c s khm cha bnh, gio dc o to, nghincu khoa hc trong nc p ng cc iu kin do Chnh ph Vit Nam quy nh.

Doanh nghip lin doanh c cc c im sau:

- Trong doanh nghiplin doanh lun c s tham gia ca nh u t nc ngoiv bn hoc cc bn Vit Nam;

- thnh lp doanh nghiplin doanh, cc bn Vit Nam s gp mt phn vn

php nh, phn cn li do cc nh u t nc ngoi gp. Theo Lut u t nc ngoiti Vit Nam, khi quy nh v vn ca doanh nghip lin doanh, cc nh u t ncngoi lun phi m bo t l vn gp t nht bng 30% vn php nh ca cng ty lindoanh, mt s trng hp quy nh ti Khon 2 iu 14 Ngh nh 24/2000/N-CPngy 31/7/2000 t l ny c th thp hn nhng khng di 20% vn php nh cadoanh nghip lin doanh;

- Doanh nghiplin doanh c thnh lp theo hnh thc cng ty TNHH. Theo, cng ty lin doanh c nhng c im nh:

+ Cc bn lin doanh, hay cc thnh vin ca doanh nghip lin doanh chu trchnhim trong phm vi phn vn cam kt gp vo vn php nh (vn iu l);

+ Doanh nghip lin doanh khng c pht hnh c phiu huy ng vn phcv cho hot ng kinh doanh.

- Doanh nghiplin doanh l t chc kinh t c t cch php nhn theo php lutVit Nam, chu trch nhim trong kinh doanh trong phm vi vn iu l ca lin doanh(vn php nh).

b. Ch php l v vn

Theo quy nh ca Lut u t nc ngoi ti Vit Nam 1996 (sa i nm2000) th ch php l v vn ca doanh nghip lin doanh c quy nh nh sau:

- Vn php nh ca doanh nghip lin doanh l mc vn phi c thnh lpdoanh nghip v c ghi trong iu l doanh nghip. Nh vy c th hiu khi nimvn php nh ca doanh nghip lin doanh tng ng vi khi nim vn iu l cadoanh nghip trong nc.

- Vn php nh ca doanh nghip lin doanh t nht phi bng 30% vn u t.i vi cc d n xy dng cng trnh kt cu h tng, d n u t vo a bn khuynkhch u t, d n trng rng, d n c quy m ln, t l ny c th thp hn, nhngkhng di 20% vn u t v phi c c quan cp giy php u t chp thun.

- T l gp vn ca Bn hoc cc bn lin doanh nc ngoi do cc bn lin

doanh tho thun, nhng khng c thp hn 30% vn php nh ca doanh nghiplin doanh. Cn c vo lnh vc kinh doanh, cng ngh, th trng, hiu qu kinh doanhv cc li ch kinh t - x hi khc ca d n, c quan cp giy php u t c th xemxt cho php bn lin doanh nc ngoi c t l gp vn thp hn, nhng khng di20% vn php nh.

- Trong qu trnh hot ng, doanh nghip lin doanh c th c cu li vn ut, vn php nh khi c nhng thay i v mc tiu, quy m d n, i tc, phng

25


26/107

thc gp vn v cc trng hp khc nhng khng c lm gim t l vn php nhxung di mc quy nh trn v phi c c quan cp Giy php u t chun y.

- Cc bn c th gp vn theo nhiu hnh thc khc nhau v tho thun xc nhgi tr vn gp (iu 7, iu 9 Lut u t nc ngoi ti Vit Nam).

- Cc bn trong doanh nghip lin doanh c quyn chuyn nhng gi tr phnvn gp ca mnh nhng phi u tin chuyn nhng cho cc bn trong doanh nghiplin doanh. Trong trng hp chuyn nhng cho doanh nghip ngoi lin doanh thiu kin chuyn nhng khng c thun li hn so vi iu kin t ra cho cc

bn trong doanh nghip lin doanh.

c. Qun tr ni b

Theo Lut u t nc ngoi ti Vit Nam nm 1996 (sa i nm 2000) th mhnh t chc qun l doanh nghip lin doanh s bao gm:

- Hi ng qun tr (HQT)

Hi ng qun tr l c quan lnh o ca cng ty lin doanh, gm i din cacc bn tham gia cng ty lin doanh. Cc bn ch nh ngi ca mnh tham gia Hi

ng qun tr theo t l tng ng vi phn vn gp vo vn php nh ca doanhnghip lin doanh. Trong trng hp lin doanh hai bn th mi bn c t nht hai thnhvin trong Hi ng qun tr. Trong trng hp lin doanh nhiu bn th mi bn c tnht mt thnh vin trong Hi ng qun tr.

Nu doanh nghip lin doanh c mt bn Vit Nam v nhiu bn nc ngoi hocmt bn nc ngoi v nhiu bn Vit Nam th bn Vit Nam hoc bn nc ngoi cquyn c t nht hai thnh vin trong Hi ng qun tr.

Ch tch Hi ng qun tr ca doanh nghip lin doanh do cc bn lin doanhtho thun c ra. Ch tch Hi ng qun tr c trch nhim triu tp, ch tr cc cuchp ca Hi ng qun tr, gim st vic thc hin cc ngh quyt ca Hi ng qun tr.

Hi ng qun tr hp thng k hoc hp bt thng nhng cc cuc hp caHi ng qun tr phi c t nht 2/3 thnh vin Hi ng qun tr i din ca cc bnlin doanh tham gia. Nhng vn quan trng nht trong doanh nghip lin doanh nh:B nhim, min nhim Tng gim c, Ph tng gim c th nht; sa i, b sungiu l doanh nghip v cc vn khc do cc bn lin doanh tho thun s quyt nhtheo nguyn tc nht tr gia cc thnh vin Hi ng qun tr c mt ti cuc hp. Ccvn khc cn li quyt nh theo nguyn tc biu quyt qu bn s thnh vin Hing qun tr c mt ti cuc hp.

- Tng gim c

Tng gim c v cc Ph tng gim c do Hi ng qun tr b nhim, minnhim, chu trch nhim trc Hi ng qun tr v trc php lut Vit Nam v vicqun l, iu hnh doanh nghip. Tng gim c hoc Ph tng gim c th nht phil cng dn Vit Nam v thng tr ti Vit Nam.

Tng gim c l ngi i din theo php lut ca doanh nghip tr trng hpiu l doanh nghip c quy nh khc.

5.2. Doanh nghip 100% vn nc ngoi

26


27/107

a. Bn cht php l

Doanh nghip 100% vn u t nc ngoi l doanh nghip thuc s hu ca nhu t nc ngoi, do nh u t nc ngoi thnh lp ti Vit Nam t qun l v tchu trch nhim v kt qu kinh doanh.

Doanh nghip 100% vn u t nc ngoi c cc c im c bn sau:

Th nht, ch th thnh lp doanh nghip 100% vn u t nc ngoi ch bao

gm mt hoc nhiu nh u t nc ngoi m khng c s tham gia ca bn Vit Nam.y l im khc bit c bn so vi doanh nghip lin doanh;

Th hai, nh u t nc ngoi u t ton b vn, ti sn thnh lp doanhnghip100% vn u t nc ngoi;

Th ba, doanh nghip 100% vn u t nc ngoi c thnh lp theo hnhthc cng ty trch nhim hu hn. Theo cc nh u t nc ngoi ch chu trchnhim v hot ng ca doanh nghip trong phm vi phn vn gp vo vn php nhca doanh nghip k c khi doanh nghip do mt c nhn nc ngoi u t vn,thnh lp v lm ch;

Th t, doanh nghip 100% vn u t nc ngoi c t cch php nhn theophp lut Vit Nam,chu trch nhim trong kinh doanh trong phm vi vn iu l cadoanh nghip (vn php nh).

b. Ch php l v vn

Theo quy nh ca Lut u t nc ngoi ti Vit Nam 1996 (sa i nm2000), vn php nh ca doanh nghip 100% vn nc ngoi t nht phi bng 30% vnu t. i vi cc d n xy dng cng trnh kt cu h tng, d n u t vo a bnkhuyn khch u t, d n trng rng, d n c quy m ln, t l ny c th thp hnnhng khng di 20% vn u t v phi c c quan cp giy php u t chpthun. Trong qu trnh hot ng, doanh nghip c vn u t nc ngoi khng cgim vn php nh.

c. Qun tr ni b

Theo quy nh ca Lut u t nc ngoi ti Vit Nam 1996 (sa i nm2000), vic thnh lp b my qun l v c nhn s ca doanh nghip 100% vn u tnc ngoi do nh u t nc ngoi quyt nh. Php lut ch quy nh ngi i dintheo php lut ca doanh nghip l Tng gim c tr trng hp iu l doanh nghipc quy nh khc.

6. Doanh nghip nh nc

6.1. Khi nim v phn loi doanh nghip nh nca. Khi nim doanh nghip nh nc

Doanh nghip nh nc c lch s tn ti kh lu i v hin ang gi vai tr ch o trong iu kin kinh t th trng Vit Nam hin nay. Trong tng giai on khcnhau, quan im php l v doanh nghip nh nc cng c nhng c th v thay inht nh ph hp vi thc tin kinh doanh. Trong thi gian u ca qu trnh i minn kinh t Vit Nam, doanh nghip nh nc c quan nim l nhng t chc kinhdoanh do Nh nc u t 100% vn iu l (iu 1 N 388/HBT ngy 20 thng 11

27


28/107

nm 1991). Doanh nghip nh nc cn bao gm c nhng t chc kinh t hot ngcng ch ca Nh nc (iu 1 Lut Doanh nghip nh nc nm 1995). Doanh nghipnh nc theo cch hiu ny c tip cn iu chnh bi php lut c s khc bit rrt vi cc loi hnh doanh nghip khc v vn ch s hu cng nh t chc v qunl hot ng ca doanh nghip.

T nhng thay i v t duy qun l kinh t v iu chnh php lut i vi ccdoanh nghip, Lut Doanh nghip nh nc 2003 c nh ngha mi v doanh nghip

nh nc. Theo Lut ny, doanh nghip nh nc c hiu l t chc kinh t do Nhnc s hu ton b vn iu l hoc c c phn, vn gp chi phi, c t chc dihnh thc cng ty nh nc, cng ty c phn, cng ty trch nhim hu hn 7. Cng c thhiu Doanh nghip nh nc l doanh nghip trong Nh nc s hu trn 50% vniu l (Khon 22 iu 4 Lut Doanh nghip 2005).

Theo quy nh ny, phm vi doanh nghip nh nc c m rng ng k,theo doanh nghip nh nc bao gm ba hnh thc l: cng ty nh nc, cng ty c

phn nh nc v cng ty trch nhim hu hn nh nc 1 thnh vin, cng ty trchnhim hu hn nh nc 2 thnh vin tr ln.

b. Phn loi doanh nghip nh nc

Cn c vo c cu ch s hu trong doanh nghi p, doanh nghi p nh nc c ccloi:

- Cng ty nh nc l doanh nghip do Nh nc s hu ton b vn iu l,thnh lp, t chc qun l, ng k hot ng theo quy nh ca Lut doanh nghip nhnc. Cng ty nh nc c t chc di hnh thc cng ty nh nc c lp, tngcng ty nh nc.C 3 loi tng cng ty nh nc l: Tng cng ty do Nh nc quytnh thnh lp v u t; Tng cng ty do cc cng ty t u t v thnh lp; Tng cngty u t v kinh doanh vn nh nc.

- Cng ty c phn: Doanh nghip nh nc di hnh thc cng ty c phn c 2

loi: Cng ty c phn nh nc l cng ty c phn m ton b c ng l cc cng tynh nc hoc t chc c Nh nc u quyn gp vn v cng ty c phn m Nhnc c c phn chi phi, c t chc v hot ng theo Lut Doanh nghip.

- Cng ty trch nhim hu hn: Doanh nghip nh nc di hnh thc cng tyTNHH c 3 loi: Cng ty trch nhim hu hn nh nc mt thnh vin l cng ty trchnhim hu hn do Nh nc s hu ton b vn iu l; Cng ty trch nhim hu hnnh nc hai thnh vin tr ln cng do Nh nc s hu ton b vn iu l; Cng tytrch nhim hu hn hai thnh vin tr ln m Nh nc c vn gp chi phi, c tchc qun l v ng k hot ng theo quy nh ca Lut Doanh nghip.

Cc cng ty c phn v cng ty trch nhim hu hn l doanh nghip nh nc,

c thnh lp, t chc v hot ng theo Lut Doanh nghip nm 2005. Vic xc nhnhng cng ty ny thuc phm vi doanh nghip nh nc c mc ch ch yu l t ramt s quy nh ring (trong Lut Doanh nghip nh nc) iu chnh mi quan hgia ch s hu nh nc vi ngi i din vn Nh nc ti doanh nghip.

6.2. T chc v hot ng ca cng ty nh nc

a. T chc qun l cng ty nh nc

7iu 1 Lut Doanh nghip nh nc nm 2005.

28


29/107


30/107

. Gii th cng ty nh nc

Gii th cng ty nh nc l chm dt s tn ti ca doanh nghip, chm dthot ng kinh doanh ca cng ty v xa tn cng ty trong s ng k kinh doanh. TheoLut Doanh nghip nh nc 2003 v Ngh nh 180/2004/N-CP ngy 28/10/2004,cng ty nh nc b xem xt gii th trong cc trng hp sau y:

- Ht thi hn hot ng ghi trong quyt nh thnh lp m cng ty khng xin giahn;

- Cng ty kinh doanh thua l 3 nm lin tip v c s l lu k bng 3/4 vn nhnc ti cng ty tr ln, nhng cha lm vo tnh trng ph sn;

- Cng ty khng thc hin c cc nhim v do Nh nc giao trong thi gian02 nm lin tip sau khi p dng cc bin php cn thit;

- Vic tip tc duy tr cng ty l khng cn thit;

Ngi quyt nh thnh lp cng ty nh nc c thm quyn quyt nh gii thcng ty nh nc. Ngi quyt nh gii th doanh nghip nh nc phi thnh lp mthi ng gii th. Hi ng gii th lm tham mu cho ngi quyt nh gii th v t

chc thc hin gii th cng ty. Trnh t v th tc gii th doanh nghip nh nc cquy nh c th trong Ngh nh 180/2004/N-CP ca Chnh ph ngy 28/10/2004.

e. Chuyn i s hu cng ty nh nc

Lut doanh nghip nh nc 2003 quy nh mt s bin php chuyn i s hucng ty nh nc nhm to iu kin cho doanh nghip hot ng c hiu qu hn. Cchnh thc chuyn i s hu cng ty nh nc bao gm:

- C phn ho cng ty nh nc

C phn ho cng ty nh nc l bin php chuyn cng ty nh nc t ch chthuc s hu ca Nh nc thnh cng ty c phn thuc s hu ca nhiu c ng. C

phn ho cng ty nh nc thc cht lgi nguyn vn nh nc hin c ti doanh nghipv pht hnh thm c phiu tng vn iu l,hay bn mt phn hoc ton b cng ty nhnc thng qua hnh thc bn c phn ca doanh nghip. Vic c phn ho cng ty nhnc c quy nh c th ti Ngh nh s 109/2007/N-CP ngy 26/6/2007 ca Chnh

ph v chuyn doanh nghip 100% vn nh nc thnh cng ty c phn

- Bn ton b cng ty nh nc

Bn cng ty nh nc l vic chuyn i s hu c thu tin ton b cng ty, b phnca cng ty ca cng ty nh nc sang s hu tp th, c nhn hoc php nhn khc. Vic

bn cng ty nh nc c thc hin trn c s hp ng. Hp ng bn cng ty nh nc

c k kt gia c quan nh nc c thm quyn (bn bn) vi mt t chc hoc c nhn(bn mua) trn c s thun mua va bn. Bn bn c quyn a ra nhng iu kin nhtnh. Bn mua c quyn chp nhn hoc khng chp nhn cc iu kin . Cc bn cquyn tho thun vi nhau i n thng nht cc iu khon ca hp ng. Trnh t, thtc bn cng ty nh nc c quy nh ti N s 80/2005/N-CP ngy 22/6/2005 vgiao, bn, khon kinh doanh, cho thu cng ty nh nc.

- Bn mt phn cng ty nh nc

30


31/107

Bn mt phn cng ty nh nc thnh lp cng ty trch nhim hu hn c 2 thnhvin tr ln, trong c 1 thnh vin l i din ch s hu phn vn nh nc.

- Giao cng ty nh nc cho tp th ngi lao ng trong cng ty chuyn s huthnh cng ty c phn hoc hp tc x.

Giao cng ty nh nc cho tp th ngi lao ng trong cng ty l vic chuyn cngty nh nc v ti sn nh nc ti cng ty thnh s hu ca tp th ngi lao ng trongcng ty c phn nh r s hu ca tng ngi, tng thnh vin vi cc iu kin rng

buc. Khc vi vic bn cng ty, khi bn cng ty, Nh nc c thu tin, i tng muacng ty c th l c nhn, t chc kinh t khc khng phi ca Nh nc, cn khi giao cngty, Nh nc khng thu bt k mt khon tin no. Do m i tng c giao cng tych c th l tp th ngi lao ng trong cng ty. Trnh t, th tc giao cng ty nh ncdo Chnh ph quy nh (Ngh nh s 80/2005/N-CP ngy 22 thng 6 nm 2005). Sau khigiao cng ty nh nc cho tp th ngi lao ng, cng ty nh nc s chuyn thnh Hptc x (hot ng theo Lut Hp tc x) hoc Cng ty c phn (hot ng theo Lut Doanhnghip).

31


32/107

Phn 2PHP LUT V U T

1. Khi nim v u t

Trc khi ban hnh Lut u t nm 2005, khi nim u t kinh doanh chac nh ngha thng nht trong cc vn bn php lut. Lut u t, vi phm vi iuchnh l hot ng u t nhm mc ch kinh doanh, nh ngha: "u t l vic nhu t b vn bng cc loi ti sn hu hnh hoc v hnh hnh thnh ti sn tin hnhcc hot ng u t"9. c bit Lut u t cn a ra nh ngha v hot ng u t

lm c s phn bit gia u t v hot ng u t, theo hot ng u t chiu l hot ng ca nh u t trong qu trnh u t bao gm cc khu chun b ut, thc hin v qun l d n u t10.

Cn phn bit khi nim u t kinh doanh vi khi nim kinh doanh (thngmi). Theo Lut Doanh nghip nm 2005, kinh doanh c nh ngha l vic thc hinlin tc mt, mt s hoc tt c cc cng on ca qu trnh u t, t sn xut n tiuth sn phm hoc cung ng dch v trn th trng nhm mc ch sinh li. Bn cnhkhi nim kinh doanh, php lut hin hnh cn a ra nh ngha php l v hot ngthng mi. Theo ngha kinh in th hot ng thng mi l hot ng mua bn, l cuni gia sn xut vi tiu th v tiu dng. Tuy nhin, cng vi s pht trin ca kinh t

th trng, khi nim thng mi c m rng n cc lnh vc sn xut, phn phi,dch v, u t... vi mc ch tm kim li nhun. V l , vic xc nh ranh gii giahot ng thng mi v hot ng kinh doanh ngy cng kh khn v t c ngha. Cth ng nht gia khi nim kinh doanh v khi nim thng mi ch, chng u lhot ng ca cc ch th kinh doanh, thng mi nhm mc ch li nhun. LutThng mi nm 2005 nh ngha hot ng thng mi thuc phm vi iu chnhca lut ny l mi hot ng nhm mc ch sinh li, trong c hot ng u t. Vicch hiu v thng mi nh vy, hot ng u t kinh doanh c coi l mt b phnca hot ng thng mi.

2. Hnh thc u t

Hnh thc u t l cch thc tin hnh cc hot ng u t ca nh u t theoquy nh ca php lut. Trong iu kin kinh t th trng, hnh thc u t kinh doanhngy cng phong ph, a dng; mi hnh thc u t c nhng c im ring nht nhv cch thc u t vn, tnh cht lin kt v phn chia kt qu kinh doanh gia cc nhu t. Cn c vo nhu cu v iu kin c th ca mnh, cc nh u t c quyn la

9 Khon 1 iu 3 Lut u t (2005)10 Khon 7 iu 3 Lut u t (2005)

32


33/107

chn cc hnh thc u t thch hp theo quy nh ca php lut. Lut u t quy nhc hai hnh thc u t: u t trc tip v u t gin tip.

2.1. Cc hnh thc u t trc tip

u t trc tip l hnh thc u t do nh u t b vn u t v tham gia qunl cc hot ng u t.

Theo php lut u t hin hnh, cc hnh thc u t trc tip Vit Nam bao

gm:a. u t vo t chc kinh t (thnh lp hoc gp vn)

u t vo cc t chc kinh t l vic nh u t b vn thnh lp mi cc c skinh doanh hoc gp vn vo vn iu l nm quyn qun tr ca n v kinh doanhang hot ng. u t vo t chc kinh t bao gm cc nhm hnh thc u t ch yusau:

- Thnh lp t chc kinh t 100% vn ca nh u t trong nc hoc 100% vnca nh u t nc ngoi. Thuc nhm hnh thc u t ny c cc hnh thc ch yul: doanh nghip t nhn, cng ty TNHH mt thnh vin (do mt c nhn hoc mt t

chc lm ch s hu), h kinh doanh.- Thnh lp, gp vn vo t chc kinh t c s hp tc gia nhiu nh u t.

nhm hnh thc u t ny, nh u t c th thnh lp hoc gp vn vo cng ty hpdanh, cng ty TNHH hai thnh vin tr ln, cng ty c phn, t hp tc, hp tc x vlin hip hp tc x.

Trong nhm hnh thc u t vo t chc kinh t, hot ng kinh doanh ca ccnh u t c tin hnh thng qua t cch php l ca cc t chc kinh t. Ngoi victun th cc quy nh ca Lut u t, vic thnh lp, t chc hot ng ca cc t chckinh t cn chu s iu chnh ca cc quy nh trong cc vn bn php lut v hnh thct chc kinh doanh (Lut Doanh nghip nm 2005).

b. u t theo hp ng:

Khc vi hnh thc u t vo t chc kinh t, nhm hnh thc u t theo hpng, u t vn kinh doanh ca nh u t c tin hnh trn c s hp ng cgiao kt gia cc nh u t hoc gia nh u t vi nh nc ( cc c quan nh ncc thm quyn). Nh u t trc tip tin hnh hot ng kinh doanh vi t cch php lca mnh ph hp vi ni dung tha thun trong hp ng. Khi nh u t la chn ut theo hp ng, ngoi vic phi tun th Lut u t, vic giao kt, thc hin hp ngcn phi ph hp vi cc quy nh chung v hp ng trong kinh doanh, thng mi.u t theo hp ng bao gm cc hnh thc sau:

- Hp ng hp tc kinh doanh (gi tt l hp ng BCC) l hnh thc u tc k gia cc nh u t nhm hp tc kinh doanh phn chia li nhun, phn chiasn phm m khng thnh l p php nhn. c im quan trng nht ca hp ng hptc kinh doanh l trong hp ng, cc bn c tha thun phn chia li nhun, phn chiasn phm .

Cc hp ng thng mi v hp ng giao nguyn liu ly sn phm, hp ngmua bn hng ha tr chm v cc hp ng khc m khng thc hin phn chia linhun hoc kt qu kinh doanh khng phi l hp ng hp tc kinh doanh. Trong qu

33


34/107

trnh kinh doanh, cc bn ca hp ng c th tha thun thnh lp Ban iu phi (iuhnh) theo di, gim st vic thc hin hp ng hp tc kinh doanh. Ban iu phihp ng hp tc kinh doanh khng phi l i din php l cho cc bn.

- u t theo hnh thc hp ng Hp ng xy dng - kinh doanh - chuyn giao(BOT), Hp ng xy dng - chuyn giao - kinh doanh (BTO) v Hp ng xy dng -chuyn giao (BT): BOT, BTO v BT l nhng hnh thc u t thng qua hp ngc k gia c quan nh nc c thm quyn v nh u t. Thi gian trc y, nh

u t ca cc loi hp ng BOT, BTO v BT ch yu l cc nh u t nc ngoi.Hin nay, cc nh u t Vit Nam bc u tham gia cc hp ng ny. Theo ,nh u t b vn xy dng, kinh doanh cc cng trnh kt cu h tng trong thi hnnht nh v chuyn giao cho nh nc theo nhng phng thc thanh ton, n b khcnhau.

Cc hnh thc BOT, BTO v BT c ngha quan trng trong vic thu ht vn ut vo xy dng c s h tng (giao thng, sn xut v kinh doanh in, cp thot nc,x l cht thi..). Thay v phi u t vn xy dng cc cng trnh kt cu h tng quantrng, Nh nc p dng nhng chnh sch u i cho nh u t c c h thngc s h tng thng qua vic nhn chuyn giao quyn s hu cc cng trnh t nh ut, bng nhng phng thc chuyn giao khc nhau.

V mt php l, s khc nhau ch yu gia cc hnh thc u t BOT, BTO v BTth hin thi im chuyn giao quyn s hu cng trnh gn vi quyn qun l, vnhnh, khai thc cng trnh ca nh u t cho nh nc v phng thc thanh ton, n

b ca nh nc cho nh u t. Trong hnh thc BOT, sau khi xy dng xong cngtrnh, nh u t qun l v kinh doanh cng trnh trong mt thi hn nht nh thuhi vn u t v c li nhun hp l, ht thi hn kinh doanh, nh u t chuyn giaokhng bi hon cng trnh cho nh nc. Vi hnh thc BTO, sau khi xy dng xongcng trnh, nh u t chuyn giao quyn s hu cng trnh cho nh nc; nh u tc nh nc dnh cho quyn kinh doanh cng trnh trong thi hn nht nh thuhi vn u t v c li nhun hp l. hnh thc BT, sau khi xy dng xong cngtrnh, nh u t chuyn giao quyn s hu cng trnh cho Nh nc; nh u t cnh nc to iu kin thc hin d n khc thu hi vn u t v c li nhun hp lhoc thanh ton cho nh u t theo tho thun trong hp ng BT.

c. u t pht trin kinh doanh:

u t pht trin kinh doanh l hnh thc u t theo , nh u t b vn m rng quy m, nng cao nng lc hot ng ca c s kinh doanh. u t pht trinkinh doanh c vai tr quan trng trong vic pht huy hiu qu s dng vn u t hinc, ng thi b sung vn u t mi, to nn tng cho s tng trng v pht trin bn

vng ca c s kinh doanh. u t pht trin kinh doanh bao gm cc hnh thc c thl: m rng quy m, nng cao cng sut, nng lc kinh doanh (thnh lp chi nhnh, vn

phng i din, cc n v trc thuc...); i mi cng ngh, nng cao cht lng snphm, gim nhim mi trng.

d. u t thc hin vic sp nhp v mua li doanh nghip, chi nhnh doanhnghip:

- Sp nhp doanh nghip l hnh thc u t c thc hin thng qua vicchuyn ton b ti sn, quyn, ngha v v li ch hp php ca mt hoc mt s cng ty

34


35/107


36/107

Bn cnh , nhm thc y s pht trin cn i trong cc lnh vc, a bn cann kinh t quc dn, thc hin c hiu qu mc ch ca Lut u t, Nh nc khuynkhch u t vo cc lnh vc v a bn nht nh. Vic xc nh cc d n c u ida trn nhiu yu t khc nhau (sn xut sn phm cng ngh cao, s dng nhiu laong, xy dng kt cu h tng, pht trin gio dc o to...).

Danh mc lnh vc u i u t, a bn u i u t, lnh vc u t c iukin p dng cho nh u t nc ngoi, lnh vc cm u t quy nh trong cc Ph lc

s I, II, III v IV ban hnh km theo Ngh nh s 108/2006/N-CP ngy 22/9/2006 quynh chi tit v hng dn thi hnh mt s iu ca Lut u t.

Cc a bn khuyn khch u t, cc d n khuyn khch, c bit khuyn khchu t, cc lnh vc u t c iu kin c quy nh bng danh mc c th, cn c voquy hoch, nh hng pht trin trong tng thi k v cam kt quc t v u t.

4. Nh u t v quyn, ngha v ca nh u t

Trc khi ban hnh Lut u t nm 2005, ch th ca quan h u t c quynh khng ging nhau gia u t trong nc v u t nc ngoi. i vi cc quanh u t trong nc, ch th ca quan h u t c quy nh trong nhiu vn bn

php lut (Lut Khuyn khch u t trong nc (sa i) nm 1998, Lut Doanh nghipnh nc nm 2003, Lut Hp tc x nm 2003, Lut Doanh nghip nm 1999 v ccvn bn hng dn thi hnh). Theo , ch th ca cc quan h u t trong nc c

phm vi rt rng, bao gm cc t chc, c nhn khng b cm u t vn kinh doanhv cc c quan qun l nh nc c thm quyn. i vi u t nc ngoi, ch th caquan h u t trc tip nc ngoi c quy nh trong Lut u t nc ngoi ti Vit

Nam nm 1996 sa i b sung nm 2000 v cc vn bn hng dn thi hnh. Ch thca quan h u t trc tip nc ngoi do Lut u t nc ngoi ti Vit Nam c

phm vi hp ch quy nh cc doanh nghip Vit Nam thuc mi thnh phn kinh t;bnh vin, trng hc, vin nghin cu trong lnh vc cng ngh, khoa hc k thut,

khoa hc t nhin. Nh u t nc ngoi (gm t chc kinh t nc ngoi v c nhnnc ngoi; Doanh nghip c vn u t nc ngoi (gm doanh nghip lin doanh vdoanh nghip 100% vn u t nc ngoi). Cc c quan nh nc Vit Nam c thmquyn k kt BOT, BTO v BT (lcc B, c quan thuc Chnh ph, U ban nhn dntnh, thnh ph trc thuc trung ng).

Theo Lut u t, ch th trong quan h php lut u t c m rng v cquy nh thng nht gia u t trong nc v u t nc ngoi. Nh u t c hiul t chc, c nhn thc hin hot ng u t theo quy nh ca php lut Vit Nam,

bao gm:- Doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t thnh lp theo Lut Doanh nghip;

- Hp tc x, lin hip hp tc x thnh lp theo Lut Hp tc x;- Doanh nghip c vn u t nc ngoi c thnh lp trc khi Lut ny c

hiu lc;- H kinh doanh, c nhn;- T chc, c nhn nc ngoi; ngi Vit Nam nh c nc ngoi; ngi

nc ngoi thng tr Vit Nam;- Cc t chc khc theo quy nh ca php lut Vit Nam.

36


37/107

Quy nh v nh u t theo Lut u t so viLut u t nc ngoi ti VitNam c m rng th hin quan im khng phn bit i x gia cc nh u tthuc cc hnh thc s hu, cc thnh phn kinh t khc nhau, khng phn bit quc tchca nh u t. y l c s quan trng m bo quyn t do v s bnh ng gia ccnh u t, p ng yu cu bo m v khuyn khch u t trong bi cnh hi nhpkinh t quc t.

Quyn v ngha v ca nh u t l ni dung c bn ca quan h php lut u

t. Quyn v ngha v ca nh u t c ghi nhn bi php lut. Trong qu trnh thchin hot ng u t, trn c s php lut, nh u t cn c th n nh cc quyn vngha v cho mnh, gn vi nhng quan h u t c th.

Lut u t quy nh ( mc nguyn tc) nhng quyn v ngha v c bn canh u t11. Ngoi ra, gn vi tng d n u t, cc quyn v ngha v c th ca nhu t c quy nh trong cc vn bn php lut thuc cc lnh vc khc nhau nh:

php lut v t chc doanh nghip, lao ng, php lut v t ai, ti nguyn, php lutv thu, php lut v qun l ngoi hi, php lut v bo v mi trng...

5. Bo m u t

Lut u t quy nh v cc bin php bo m u t ti Chng II (t iu 6n iu 12). Cc bin php bo m u t th hin tnh nht qun trong vic thc hincam kt m bo ca Nh nc i vi li ch ca nh u t, ph hp vi ni dung camkt trong cc iu c quc t v khuyn khch v bo h u t. Ni dung bo m ut theo Lut u t bao gm:

a. Bo m v vn v ti sn

iu 6 Lut u t quy nh:

- Vn u t v ti sn hp php ca nh u t khng b quc hu ha, khng btch thu bng bin php hnh chnh.

- Trng hp tht cn thit v l do quc phng, an ninh v li ch quc gia, Nhnc trng mua, trng dng ti sn ca nh u t th nh u t c thanh ton hoc

bi thng theo gi th trng ti thi im cng b vic trng mua, trng dng. Victhanh ton hoc bi thng phi bo m li ch hp php ca nh u t v khng phn

bit i x gia cc nh u t.

- i vi nh u t nc ngoi, vic thanh ton hoc bi thng ti sn quy nhti khon 2 iu ny c thc hin bng ng tin t do chuyn i v c quynchuyn ra nc ngoi.

- Th thc, iu kin trng mua, trng dng theo quy nh ca php lut.

b. Bo h quyn s hu tr tu

Theo iu 7 Lut u t, Nh nc bo h quyn s hu tr tu trong hot ngu t; bo m li ch hp php ca nh u t trong vic chuyn giao cng ngh tiVit Nam theo quy nh ca php lut v s hu tr tu v cc quy nh khc ca phplut c lin quan. Cng vi cc quy nh trong Lut u t, quyn s hu tr tu ca nhu t cn c bo h theo cc quy nh ca B lut Dn s nm 2005, Lut S hu trtu nm 2005 v cc vn bn hng dn thi hnh. Theo cc quy nh ny, cc ch th11 Xem cc iu t iu 13 n iu 20 Lut u t (2005)

37


38/107

quyn s hu tr tu c th c bo v bng cc bin php dn s, hnh chnh hochnh s.

c. M ca th trng, u t lin quan n thng mi

Ph hp vi cc cam kt quc t v u t, Lut u t quy nh vic m cath trng cho nh u t nc ngoi theo hng khng hn ch lnh vc, quy m ut, ngoi tr mt s lnh vc u t c bit (nh hng ln n an ninh, quc phng,truyn thng vn ha...). iu 8 Lut u t quy nh, ph hp vi cc quy nh trongcc iu c quc t m Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin, Nh nc

bo m thc hin i vi nh u t nc ngoi cc quy nh sau y:

- M ca th trng u t ph hp vi l trnh cam kt;

- Khng bt buc nh u t phi thc hin cc yu cu sau y:

+ u tin mua, s dng hng ha, dch v trong nc hoc phi mua hng ha,dch v t nh sn xut hoc cung ng dch v nht nh trong nc;

+ Xut khu hng ha hoc xut khu dch v t mt t l nht nh; hn ch slng, gi tr, loi hng ha v dch v xut khu hoc sn xut, cung ng trong nc;

+ Nhp khu hng ha vi s lng v gi tr tng ng vi s lng v gi trhng ha xut khu hoc phi t cn i ngoi t t ngun xut khu p ng nhu cunhp khu;

+ t c t l ni a ha nht nh trong hng ha sn xut;

+ t c mt mc nht nh hoc gi tr nht nh trong hot ng nghincu v pht trin trong nc;

+ Cung cp hng ha, dch v ti mt a im c th trong nc hoc ncngoi;

+ t tr s chnh ti mt a im c th.d. Chuyn vn, ti sn ra nc ngoi

Bin php bo m u t ny c p dng vi cc nh u t nc ngoi chot ng u t ti Vit Nam. Theo Lut u t, sau khi thc hin y ngha v tichnh i vi Nh nc Vit Nam, nh u t nc ngoi c chuyn ra nc ngoicc khon sau y:

- Li nhun thu c t hot ng kinh doanh;

- Nhng khon tin tr cho vic cung cp k thut, dch v, s hu tr tu;

- Tin gc v li cc khon vay nc ngoi;

- Vn u t, cc khon thanh l u t;

- Cc khon tin v ti sn khc thuc s hu hp php ca nh u t.

Vic chuyn ra nc ngoi cc khon trn c thc hin bng ng tin t dochuyn i theo t gi giao dch ti ngn hng thng mi do nh u t la chn. Thtc chuyn ra nc ngoi cc khon tin lin quan n hot ng u t theo quy nhca php lut v qun l ngoi hi.

. p dng gi, ph, l ph thng nht38


39/107

Theo iu 10 Lut u t, trong qu trnh hot ng u t ti Vit Nam, nhu t c p dng thng nht gi, ph, l ph i vi hng ha, dch v do Nh nckim sot.

e. Bo m u t trong trng hp thay i php lut, chnh sch

Theo iu 11 Lut u t, trng hp php lut, chnh sch mi c ban hnhc cc quyn li v u i cao hn so vi quyn li, u i m nh u t chng trc th nh u t c hng cc quyn li, u i theo quy nh mi k tngy php lut, chnh sch mi c hiu lc. Trng hp php lut, chnh sch mi

ban hnh lm nh hng bt li n li ch hp php m nh u t c hngtrc khi quy nh ca php lut, chnh sch c hiu lc th nh u t c bo mhng cc u i nh quy nh ti Giy chng nhn u t hoc c gii quyt bngmt, mt s hoc cc bin php sau y:

- Tip tc hng cc quyn li, u i;

- c tr thit hi vo thu nhp chu thu;

- c iu chnh mc tiu hot ng ca d n;

- c xem xt bi thng trong mt s trng hp cn thit.Cn c vo quy nh ca php lut v cam kt trong iu c quc t m Cng

ha x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin, Chnh ph quy nh c th v vic bom li ch ca nh u t do vic thay i php lut, chnh sch nh hng bt li nli ch ca nh u t.

g. Gii quyt tranh chp

Theo iu 12 Lut u t, c ch gii quyt tranh chp u t c quy nhthng nht nh sau:

- Tranh chp lin quan n hot ng u t ti Vit Nam c gii quyt thng

qua thng lng, ho gii, Trng ti Thng mi hoc Ta n theo quy nh ca phplut.

- Tranh chp gia cc nh u t trong nc vi nhau hoc vi c quan qun lnh nc Vit Nam lin quan n hot ng u t trn lnh th Vit Nam c giiquyt thng qua Trng ti hoc To n Vit Nam.

- Tranh chp m mt bn l nh u t nc ngoi hoc doanh nghip c vn ut nc ngoi hoc tranh chp gia cc nh u t nc ngoi vi nhau c gii quytthng qua mt trong nhng c quan, t chc sau y:

+ To n Vit Nam;

+ Trng ti Vit Nam;

+ Trng ti nc ngoi;

+ Trng ti quc t;

+ Trng ti do cc bn tranh chp tha thun thnh lp.

- Tranh chp gia nh u t nc ngoi vi c quan qun l nh nc Vit Namlin quan n hot ng u t trn lnh th Vit Nam c gii quyt thng qua Trngti hoc To n Vit Nam, tr trng hp c tha thun khc trong hp ng c k

39


40/107

gia i din c quan nh nc c thm quyn vi nh u t nc ngoi hoc trongiu c quc t m Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin.

6. u i v h tr u t

Theo Lut u t, cc quy nh v u i, h tr u t th hin quan imkhng phn bit i x gia cc nh u t. Ni dung c th ca cc u i u t linquan n t ai, thu, khu hao nhanh, chuyn l... v h tr u t lin quan n oto, pht trin dch v, chuyn giao cng ngh, pht trin h tng khu cng nghip cdn chiu sang cc vn bn php lut c lin quan. Lut u t ch quy nh mt s vn c tnh nguyn tc sau y:

6.1.u i u t

a. i tng v iu kin u i u t

Nh u t c d n u t thuc lnh vc v a bn u i u t c hngcc u i theo quy nh ca Lut ny v cc quy nh khc ca php lut c lin quan.

Vic u i u t cng c p dng i vi d n u t mi v d n u tm rng quy m, nng cao cng sut, nng lc kinh doanh, i mi cng ngh, nng cao

cht lng sn phm, gim nhim mi trng.b. Cc hnh thc u i

Th nht, u i v thu:

- Nh u t c d n thuc i tng quy nh ti iu 32 ca Lut u t chng thu sut u i.

- Nh u t c hng u i v thu cho phn thu nhp c chia t hotng gp vn, mua c phn vo t chc kinh t theo quy nh ca php lut v thu saukhi t chc kinh t np thu thu nhp doanh nghip.

- Nh u t c min thu nhp khu i vi thit b, vt t, phng tin vnti v hng ho khc thc hin d n u t ti Vit Nam theo quy nh ca Lut thuxut khu, thu nhp khu.

- Thu nhp t hot ng chuyn giao cng ngh i vi cc d n thuc din ui u t c min thu thu nhp theo quy nh ca php lut v thu.

Th hai, chuyn l: nh u t sau khi quyt ton thu vi c quan thu m bl th c chuyn l sang nm sau, s l ny c tr vo thu nhp chu thu thu nhpdoanh nghip theo quy nh ca Lut thu thu nhp doanh nghip. Thi gian cchuyn l khng qu 5 nm.

Th ba, khu hao ti sn c nh: d n u t trong lnh vc, a bn u i ut v d n kinh doanh c hiu qu c p dng khu hao nhanh i vi ti sn cnh; mc khu hao ti a l hai ln mc khu hao theo ch khu hao ti sn c nhhin hnh.

Th t, u i v s dng t:

- Thi hn s dng t ca d n khng qu 50 nm. i vi d n c vn u tln nhng thu hi vn chm, d n u t vo a bn c iu kin kinh t x hi kh

40


41/107

khn v c bit kh khn m cn thi hn di hn th thi hn giao t, thu t khngqu 70 nm.

- Nh u t u t trong lnh vc u i u t, a bn u i u t c min,gim tin thu t, tin s dng t, thu s dng t theo quy nh ca php lut v tai v php lut v thu.

Th nm, u i i vi nh u t u t vo khu cng nghip, khu ch xut,khu cng ngh cao v khu kinh t.

c. Th tc u i u t

i vi d n u t trong nc thuc din khng phi ng k u t v d nthuc din ng k u t, nh u t cn c vo cc u i v iu kin u i u ttheo quy nh t xc nh u i v lm th tc hng u i u t ti c quan nhnc c thm quyn. Trng hp nh u t c yu cu xc nhn u i u t th lmth tc ng k u t c quan nh nc qun l u t ghi u i u t vo Giychng nhn u t.

i vi d n u t trong nc thuc din thm tra u t p ng iu kinc hng u i, c quan nh nc qun l u t ghi u i u t vo Giy chngnhn u t.

i vi d n c vn u t nc ngoi p ng iu kin c hng u i, cquan nh nc qun l u t ghi u i u t vo Giy chng nhn u t.

6.2. H tr u t

a. H tr chuyn giao cng ngh

- Nh nc to iu kin thun li v bo m quyn, li ch hp php ca ccbn chuyn giao cng ngh, bao gm c vic gp vn bng cng ngh, thc hin ccd n u t ti Vit Nam theo quy nh ca php lut v chuyn giao cng ngh.

- Nh nc khuyn khch vic chuyn giao vo Vit Nam cng ngh tin tin,cng ngh ngun v cc cng ngh to ra sn phm mi, nng cao nng lc sn xut,nng lc cnh tranh, cht lng sn phm, tit kim v s dng c hiu qu nguyn liu,nhin liu, nng lng, ti nguyn thin nhin.

b. H tr o to

Nh nc khuyn khch lp qu h tr o to ngun nhn lc t ngun vn gpv ti tr ca cc t chc, c nhn trong nc v nc ngoi; Chi ph o to ca doanhnghip c tnh vo chi ph hp l lm cn c xc nh thu nhp chu thu thu nhpdoanh nghip; Nh nc h tr t ngun ngn sch cho vic o to lao ng trong cc

doanh nghip thng qua cc chng trnh tr gip o to.c. H tr v khuyn khch pht trin dch v u t

Nh nc khuyn khch v h tr cc t chc, c nhn tin hnh cc dch v htr u t bao gm: T vn u t, t vn qun l; T vn v s hu tr tu, chuyn giaocng ngh; Dy ngh, o to k thut, k nng qun l; Cung cp thng tin v thtrng, thng tin khoa hc - k thut, cng ngh v cc thng tin kinh t, x hi khc mnh u t yu cu; Tip th, xc tin u t v thng mi; Thnh lp, tham gia cc t

41


42/107

chc x hi, t chc x hi - ngh nghip; Thnh lp cc trung tm thit k, th nghim h tr pht trin cc doanh nghip va v nh.

d. u t h thng kt cu h tng khu cng nghip, khu ch xut, khu cng nghcao; khu kinh t

Cn c quy hoch, cc b, c quan ngang b v U ban nhn dn cp tnh lp khoch u t v t chc xy dng h thng kt cu h tng k thut v h tng x hingoi hng ro. i vi mt s a phng c a bn kinh t- x hi kh khn v a

bn kinh t x hi c bit kh khn, Nh nc h tr mt phn vn cho a phng cng vi nh u t u t pht trin h thng kt cu h tng trong hng ro khu cngnghip, khu ch xut theo quy nh ca Chnh ph.

7. Hot ng u t trc tip

a. Th tc u t trc tip

Lut u t quy nh v th tc u t theo hng phn bit i vi cc d nkhc nhau, da vo cc tiu ch l quy m d n v quc tch ca nh u t (nh u ttrong nc v nh u t nc ngoi). Th tc u t c s khc nhau gia 3 nhm dn u t l: D n u t khng phi lm th tc ng k u t, D n u t phi lmth tc ng k u t v D n u t phi thc hin th tc thm tra u t (xem cciu t iu 45 n iu 54 Lut u t).

b. Trin khai thc hin d n u t

Lut u t quy nh thng nht cc vn c tnh nguyn tc trong trin khaithc hin d n u t, bao gm: Thu, giao nhn t thc hin d n; Chun b mt

bng xy dng; Thc hin d n u t c khai thc, s dng ti nguyn, khong sn;Thc hin d n u t c xy dng; Gim nh my mc, thit b; Tiu th sn phm tith trng Vit Nam; Ti khon ngoi t, ti khon tin ng Vit Nam; Bo him; Thut chc qun l; Tm ngng d n, thu hi Giy chng nhn u t; Chm dt hot ng

ca d n u t; Bo lnh ca Nh nc cho mt s cng trnh v d n quan trng.8. u t, kinh doanh vn nh nc

Trong iu kin kinh t th trng, Nh nc c th b vn u t kinh doanhvi t cch mt nh u t. Nhng quy nh trong Lut u t c tnh cht l nhng quynh nguyn tc chung v u t kinh doanh vn nh nc. Bn cnh , hot ng ut, kinh doanh vn nh nc cn chu s iu chnh ca Lut Ngn sch nh nc, ccvn bn hng dn thi hnh v cc vn bn php lut c lin quan. Nhng quy nh c

bn trong Lut u t nm 2005 v u t, kinh doanh vn nh nc bao gm:

a. Nhng yu cu ca hot ng u t kinh doanh vn nh nc

Theo iu 67 Lut u t, u t, kinh doanh vn Nh nc phi p ng nhngyu cu sau:

- u t, kinh doanh vn Nh nc phi ph hp vi chin lc, quy hoch, khoch pht trin kinh t - x hi trong tng thi k

- u t, kinh doanh vn nh nc phi ng mc tiu v c hiu qu, bo mc phng thc qun l ph hp

phap luat ve danh nghiep-read

Documents