piotr tederko klinika rehabilitacji · rehabilitacja ma być nieprzerwana, jednoczasowo ma być...

Wprowadzenie do zajęć z rehabilitacji

Piotr Tederko

Klinika Rehabilitacji

I Wydziału Lekarskiego WUM

http://rehabilitacja.wum.edu.pl/ Witamy na zajęciach z rehabilitacji

Warunki zaliczanie zajęć. • warunki zamiany miejsc w grupach studenckich - obowiązuje zasada:

"głowa za głowę" – po uzyskaniu akceptacji Kierownika Kliniki Warunki zaliczenia zajęć: • 1) zaliczenie kolokwium (do kolokwium dopuszczone są osoby mające

przynamniej cztery obecności na zajęciach) • 2) obecności; do zaliczenia zajęć należy odrobić wszystkie nieobecności:

zaliczenie nieobecności należy odrobić z inna grupą, ten sam dzień (np. nie było mnie w środę, więc przychodzę w środę z inną grupą)

• podczas zajęć z rehabilitacji obowiązuj zakaz korzystania z telefonów komórkowych

• podczas seminariów i zajęć praktyczny student zachowuje pilność i uwagę, i wie, że może być w każdej chwili poproszony do aktywnego udziału w zajęciach (odpowiadanie na pytania, badanie pacjenta, udział w dyskusji).

Oczekiwane efekty

• Nabycie wiedzy: – O epidemiologii

niepełnosprawności – O miejscu rehabilitacji w

systemie ochrony zdrowia i polityce społecznej

– O podstawowych interwencjach w rehabilitacji

• Nabycie umiejętności: – Zdefiniowania pojęć

niepełnosprawności i rehabilitacji

– Określenia zadań i kompetencji członków zespołu rehabilitacyjnego

• Pojęcie i znaczenie niepełnosprawności

• Rozwój pojęcia rehabilitacji

• Rola specjalisty rehabilitacji medycznej w systemie ochrony zdrowia.

• Zespół rehabilitacyjny

Plan

• Pojęcie „osoby niepełnosprawnej” wprowadziła uchwalona 9 grudnia 1975r. przez Ogólne Zgromadzenie ONZ Deklaracja Praw Osób Niepełnosprawnych.

• Prawa przedstawione w Deklaracji odnosi się do wszystkich osób niepełnosprawnych jak i ich rodzin.

Definicja niepełnosprawności

Koncepcja ICF

Aktywności Uczestnictwo Funkcje i

struktury ciała

Czynniki środowiskowe

Czynniki osobowe

Stan zdrowia

World Health Organization. International Classification of Functioning, Disability and Health: ICF . Geneva: WHO ; 2001.

każde ograniczenie bądź niemożność (wynikająca z niesprawności) prowadzenia aktywnego życia w sposób lub zakresie uznawanym za typowe dla człowieka • Uszkodzenie (impairment) - utrata lub odstępstwo od

normy w obrębie struktury lub funkcji anatomicznej, fizjologicznej lub psychologicznej człowieka.

• Upośledzenie (handicap) utrata lub ograniczenie możliwości uczestniczenia w życiu społeczeństwa, w tym samym stopniu co inni obywatele. Termin ten raczej uwidacznia konflikt pomiędzy osobą niepełnosprawną a jej środowiskiem, zwraca także uwagę na braki w środowisku i działaniach społecznych, dotyczących głównie informacji, komunikacji czy edukacji, które uniemożliwiają osobom niepełnosprawnym uczestnictwo na równych zasadach.

Definicja niepełnosprawności

wynik interakcji między osobami z dysfunkcjami a barierami wynikającymi z postaw ludzkich i środowiskowymi, które utrudniają tym osobom pełny i skuteczny udział w życiu społeczeństwa, na zasadzie równości z innymi osobami

The Convention on the Rights of Persons with Disabilities. New York, UN, 2006.

International Classification of Impairments, Disabilities and Handicaps (ICIDH). Genewa, WHO, 1980.

Urząd Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych został utworzony na mocy przepisów ustawy z dnia 9 maja 1991 r. O zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych

W latach obowiązywania powyższej ustawy, Sejm RP w dniu 27 sierpnia 1997 r. uchwalił ustawę O rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, na podstawie której Urząd ten aktualnie działa.

Definicja niepełnosprawności w Polsce

Osoba, której stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie ról społecznych, a w szczególności zdolności do wykonywania pracy zawodowej, ogranicza funkcje rodzinne, uniemożliwia korzystanie ze wszystkich dóbr społecznych.


Ustawa z 1997 r (Dz.U. Nr 123, poz. 776) O rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

O stopniu niepełnosprawności orzekają: – Powiatowe i Wojewódzkie Zespoły do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności. (działające zwykle przy Urzędach Pracy). – Krajowy Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności (instancja odwoławcza) Powiatowe / miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako pierwsza instancja; Wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako instancja odwoławcza



Zakresy orzeczeń


niepełnosprawność

stopień niepełnosprawności

przysługujące ulgi i uprawniania

• Ulgi na przejazdy • Karta Parkingowa • Zasiłki • Renta socjalna • Ulgi w muzeach • Ulgi za telefon • Abonament radiowo-telewizyjny • Ulgowa opłata paszportowa • Dofinansowanie na Sprzęt komputerowy • Ulgi Podatkowe


Niepełnosprawność w stopniu znacznym: naruszenie sprawności w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie, bez pomocy innych osób, podstawowych potrzeb życiowych (samoobsługa, poruszanie się, komunikowanie się, pełnienie samodzielne ról społecznych. Niezdolna do podjęcia zatrudnienia lub zdolna do realizowania zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej albo w zakładzie aktywizacji zawodowej. Niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym: naruszenie sprawności zdolna do wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym odpowiednio do potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności, wymagającą w celu pełnienia ról społecznych częściowej lub okresowej pomocy innej osoby. Niepełnosprawność w stopniu lekkim naruszenie sprawności w stopniu nie uniemożliwiającym wykonywania zatrudnienia na zwykłym stanowisku, nie wymagającym pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych.



uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji - należy do zadań lekarzy orzeczników i komisji lekarskich Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Orzekanie o niezdolności do pracy dla celów ustalenia uprawnień do świadczeń

Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227), Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy (Dz.U. nr 273, poz. 2711).

Osoba niezdolna do pracy - osoba, która całkowicie lub częściowo utra- ciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Osoba całkowicie niezdolna do pracy – osoba która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Osoba częściowo niezdolna do pracy osoba, która utraciła - w znacznym stopniu - zdolność do pracy zgodnej z posiadanym przez nią poziomem kwalifikacji. W przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu okresu pobierania zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej niż przez 12 miesięcy

Dokumentem niezbędnym do ustalenia prawa do świadczenia jest

oświadczenie złożone przez osobę występująca o świadczenie na druku

ZUS Np-7 i zaświadczenie o stanie zdrowia (druk ZUS N-9) wypełnione

przez lekarza leczącego, o potrzebie przyznania

świadczenia rehabilitacyjnego orzeka

lekarz orzecznik ZUS.

• Podstawą skierowania ubezpieczonego lub rencisty do ośrodka rehabilitacyjnego jest orzeczenie o potrzebie rehabilitacji leczniczej wydane przez lekarza orzecznika ZUS.

• Orzeczenie o potrzebie rehabilitacji leczniczej lekarz orzecznik ZUS może wydać:

• na wniosek lekarza prowadzącego leczenie, przy czym wniosek o przeprowadzenie rehabilitacji leczniczej może być sporządzony na dowolnym formularzu (wniosek o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS),

• podczas kontroli zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy,

• przy ustalaniu uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego, • podczas orzekania o niezdolności do pracy dla celów

rentowych

Prewencja ZUS

• 5,456 mln (14,3 % populacji) Narodowy spis powszechny (2002)

Rozpowszechnienie niepełnosprawności w Polsce

• 4 697,0 tys. (12,2% populacji) • mężczyźni/ kobiety: 46,1% / 53,9%

Narodowy Spis Powszechny (2009)

• niepełnosprawność – poczucie ograniczenia zdolności do wykonywania określonych czynności (bez związku z posiadaniem orzeczenia)

• 8,1 mln. (21,2% populacji) • Europa 26%, (Słowenia 36%, Słowacja 34%,

Chorwacja 33%, Łotwa, Estonia 31%, Węgry 28%)

Rozpowszechnienie niepełnosprawności w Polsce

European comparative data on Europe 2020 & People with disabilities. Leeds: Academic Network of European Disability Experts (ANED), 2013.

Możliwie jak najwcześniej zapoczątkowane (równolegle z leczeniem operacyjnym), postępowanie ukierunkowane na maksymalne odtworzenie czynności narządu ruchu, eksploracji pozostałych u pacjenta czynności tegoż narządu, wraz z innymi oddziaływaniami: rehabilitacją zawodową, społeczną i psychologiczną, mającymi na celu nie tylko umożliwienie powrotu pacjenta do pracy, lecz również do samodzielnej egzystencji w społeczeństwie.

Definicja rehabilitacji

Wiktor Dega (1896-1995)

skoordynowane działania mające na celu przywrócenie osobie z niepełnosprawnością pełnej lub maksymalnej do osiągnięcia sprawności, a także zdolności do pracy oraz do brania czynnego udziału w życiu społecznym(obejmuje rehabilitację medyczną, społeczną, zawodową i pedagogiczną)


htt

p:/

/wie

lko

po

lski

e.n

asze

mia

sto

.pl/

arty

kul

/zd

jeci

a/p

ozn

an-p

rof-

wik

tor-

deg

a-b

yl-

ojc

em-

kom

ple

kso

wej

,17

26

90

9,a

rtga

l,451

391

3,t

,id,

tm,z

id.h

tml

Polski Model Rehabilitacji

• Powszechność, dostępność dla wszystkich chorych, interdyscyplinarność – rehabilitacja musi obejmować wszystkie dziedziny medycyny.

• Wczesne zapoczątkowanie –usprawnianie pacjenta zarówno przed planowym zabiegiem operacyjnym jak i zaraz po zabiegu lub zachorowaniu - w postaci ćwiczeń w łóżku (ćwiczeń oddechowych, izometrycznych, biernych, wspomaganych, czynnych).

• Kompleksowość. Podejście interdyscyplinarne, zespołowe: kinezyterapia, fizykoterapia, zajęcia z logopedą, zaopatrzenie, pomoc psychologiczna, pomoc socjalna, ergoterapia, nauka szkolna w przypadku dzieci i młodzieży, pomoc instruktora zawodowego. Interdyscyplinarność - udział lekarzy różnych specjalności

• Ciągłość. Rehabilitacja ma być nieprzerwana, jednoczasowo ma być prowadzona rehabilitacja medyczna, zawodowa, społeczna. Pojęcie ciągłości rehabilitacji oznacza również kontynuację leczenia po opuszczeniu ośrodka szpitalnego, czyli rehabilitację środowiskową.

W Dega i M Weiss (Konstancin, 1963)

Polski Model Rehabilitacji w Europie

• Oficjalnie polski model rehabilitacji został zaakceptowany na posiedzeniu Biura Europejskiego WHO w roku 1970 jako za model godny naśladowania.

Ludwig Guttman i Marian Weiss (Konstancin, 1966)

Międzynarodowe definicje rehabilitacji

Użycie wszystkich środków mających na celu zmniejszenie wpływu niepełnosprawności i stanów upośledzających i stworzenie warunków, w których osoby z niepełnosprawnością osiągną optymalny poziom integracji społecznej

Martin J, Meltzer H, Eliot D. Report 1: The Prevalence of Disability among Adults. Office of Population, Census and

Surveys, Social Survey Division. OPCS Surveys of Disability in Great Britain, 1988–89. London: HMSO; 1988

• Dyscyplina mająca za zadanie optymalizację stanu funkcjonalnego, aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym

• Interwencje diagnostyczne i terapeutyczne pozostają w zgodzie określeniem rehabilitacji

• aktywny proces, podczas którego osoby z niepełnosprawnością w wyniku urazu lub choroby osiągają powrót pełnych możliwości funkcjonalnych lub, jeśli pełne ich odzyskanie nie jest możliwe, realizują swój fizyczny, psychiczny i społeczny potencjał na optymalnym poziomie i w warunkach integracji z najbardziej dla nich właściwą społecznością

Section of PRM UEMS, EB-PRM, AEMR, ESPRM. White book on physical and rehabilitation medicine in Europe. Eura

Medicophys. 2006 Dec;42(4):292-332.

Specjalista rehabilitacji w systemie ochrony zdrowia

Europejska definicja czynności medycznej

Czynność medyczna obejmuje wszystkie czynności zawodowe np. naukowe, dydaktyczne, dotyczące kształcenia praktycznego, organizacyjne, kliniczne i medyczno-techniczne wykonywane w celu promocji zdrowia i funkcjonowania , prewencji chorób, stosowania diagnostycznych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych interwencji względem pacjentów, osób, grup lub społeczności z zachowaniem wartości etycznych i deontologicznych. Działania te leżą w odpowiedzialności lekarza i zawsze muszą być wykonywane przez dyplomowanego lekarza lub pod jego/jej bezpośrednią kontrolą i na jego/jej zlecenie

Zespół rehabilitacyjny

Lekarz rehabilitacji medycznej

pedagog


struktury ciała

Czynniki środowiskowe Czynniki osobowe

Stan zdrowia

Neumann, V., Gutenbrunner, C., Fialka-Moser, V., Christodoulou, N., Varela, E., Giustini, A. & Delarque, A. (2010). Interdisciplinary team working in physical and rehabilitation medicine. Journal of Rehabilitation Medicine, 42, 4-8.

Lekarz specjalista rehabilitacji medycznej


pedagog


struktury ciała


Stan zdrowia

Rehabilitacja medyczna = medycyna fizykalna i rehabilitacja Niezależna specjalność medyczna związana z promocją funkcjonowania w aspekcie fizycznym i poznawczym, aktywnościami (w tym z zachowaniem) uczestniczeniem (w tym z jakością życia) i modyfikacją czynników środowiskowych i osobowych. Jest odpowiedzialna za prewencję, diagnostykę leczenie osób w każdym wieku ze stanami zdrowia powodującymi niepełnosprawność, również w kontekście chorób towarzyszących

Gutenbrunner C, Ward AB, Chamberlain MA, editors. White Book on Physical and Rehabilitation Medicine in Europe. Eura Medicophys 2006;42:287–332

Lekarz rehabilitacji


pedagog


struktury ciała


Stan zdrowia

Kompetencje lekarza rehabilitacji Ocena medyczna i ustalenie

rozpoznań medycznych

ocena wydolności funkcjonalnej i możliwości jej zmiany

ocena aktywności, uczestnictwa i czynników

kontekstowych

Kompetencje lekarza rehabilitacji

• Częstość błędów diagnostycznych w medycynie wykazuje dużą rozpietość (choroby wewnętrzne: 15-37%, onkologia: 4,1-44%; traumatologia: 1,6-65%)

• 25-36% pacjentów po urazie rdzenia kręgowego trafia na oddział rehabilitacji z nieprawidłowym rozpoznaniem (Tederko 2005, 2012, 2017)

• Rekomendowana jest weryfikacja rozpoznania przy przyjęciu do oddziału rehabilitacji

• Konieczne jest zapewnienie procedur diagnostycznych w rehabilitacji!!!!

Ocena medyczna i ustalenie rozpoznań medycznych



kontekstowych

Born CT, et al. Delayed identification of skeletal injury in multisystem trauma: the 'missed' fracture. J Trauma. 1989;29(12):1643-6. Tederko P et al. Trafność rozpoznań u osób po urazie rdzenia kręgowego kierowanych do rehabilitacji stacjonarnej. Ortop Traumatol Rehabil. 2012;14(2):125-36.

Tederko P et al. Znaczenie weryfikacji rozpoznania u pacjentów po urazie rdzenia kręgowego hospitalizowanych w oddziale rehabilitacji. Ortop Traumatol Rehabil 2005; 7(4): 365-373. Tederko P et al. Accuracy of referral diagnoses in patients referred to a day-rehabilitation department /in press/

Singh H et al. Errors in cancer diagnosis: current understanding and future directions. J Clin Oncol. 2007 25(31):5009–18. Graber ML, et al. Diagnostic error in internal medicine. Arch Intern Med. 2005 165(13):1493–9.

Howard J et al. Reducing missed injuries at a level II trauma center. J Trauma Nurs. ;2006 13(3):89–95. Houshian S et al. Missed injuries in a level I trauma center. J Trauma. 2002;52(4):715-9.

Pfeifer R, Pape HC. Missed injuries in trauma patients: A literature review. Patient Saf Surg. 2008;2:20. Sharma B et al. Missed diagnosis of traumatic brain injury in patients with traumatic spinal cord injury. J Rehabil Med 2014; 46: 370–373.

Kushne DS. Strategies to avoid a missed diagnosis of co-occurring concussion in post-acute patients having a spinal cord injury. Neural Regeneration Research. 2015;10(6):859-861. Furnival RA et al. Delayed diagnosis of injury in pediatric trauma. Pediatrics. 1996;98(1):56-62.


• jednoczesny pomiar funkcji, czynności i zaangażowania w kontekście środowiskowym i osobowym

• Umożliwia standaryzację i wykorzystanie wyników w kwalifikacji, doborze terapii i kryteriach jej zakończenia

Ocena medyczna i ustalenie rozpoznań medycznych



kontekstowych

Pradat-Diehl P, Azouvi P. Fonctions executives et rééducation.Masson Paris; 2006. Azouvi P, Perrier D,Van der Linden M. La rééducation en neuropsychologie. Solal Marseille; 1999.

Tennant A. Principles and Practice of Measuring Outcome. In: Advances in Physical Medicine & Rehabilitation: Assessment in Physical Medicine and Rehabilitation, Eds.Barat M, Franchignoni F. Maugeri Foundation Books,

Pavia. (ISBN 88-7963-180-2). 2004, p 35 Bethoux F, Calmels P. Guide de mesure et d’évaluation en médecine physique et de réadaptation. Paris: Roche; 2003.

budowa planu rehabilitacyjnego

prognozowanie przebiegu choroby i wyników rehabilitacji


znajomość procesu rehabilitacji i dowodów na jego skuteczność

znajomość kompetencji profesjonalistów wchodzących w skład zespołu rehabilitacyjnego

znajomość, doświadczenie i stosowanie medycznych i fizykalnych

interwencji terapeutycznych

znajomość rehabilitacyjnych środków technicznych (ortotyka, protetyka, techn.

wspomagające funkcjonowanie)

zdolność kierowania zespołem

rehabilitacyjnym


• Farmakoterapia ogólna i lokalna (np. ostrzyknięcia, pompy intratekalne) • interwencje fizykalne, • psychosocjalane, • neuropsychologiczne, • zajęciowe, • edukacyjne, • zawodowe, • pielęgnacyjne, • żywieniowe, • Interwencje w dziedzinie technologii wspomagających funkcjonowanie








rehabilitacyjnym











rehabilitacyjnym


Leczenie choroby podstawowej i towarzyszących

paliatywne

przyczynowe










rehabilitacyjnym


normalizacja napięcia mięśniowego leczenie bólu, zapalenia, zaburzeń

poznawczych i emocjonalnych poprawa wydolności

Samodzielna kwalifikacja do: Podawania toksyny

botulinowej Odbarczenia stawu

Blokad Ostrzyknięć

Kompetencje lekarza rehabilitacji znajomość procesu rehabilitacji i dowodów na jego skuteczność







rehabilitacyjnym



pedagog

Kompetencje lekarza rehabilitacji znajomość procesu rehabilitacji i dowodów na jego skuteczność







rehabilitacyjnym



pedagog

wszędzie, gdzie pierwszoplanowym działaniem jest rehabilitacja (np. w OIT, gdy ustabilizowane są podstawowe funkcje życiowe)

ustalenie realistycznych i krótko- i długoterminowych celów ustalenie celu w perspektywie pacjenta – nie celu

specyficznego działań typowych dla profesji

Koordynacja: regularne spotkania całego zespołu terapeutycznego w celu ustalenia strategii postępowania: sekwencja różnych interwencji włączanych w

odpowiednim czasie i kolejności (jest skuteczniejsze i bardziej opłacalne niż stosowanie interwencji doraźnych)

Zespół wielodyscyplinarny

Zespół interdyscyplinarny



prewencja i leczenie powikłań ocena i pomiar wyniku leczenia


McLellan DL. Targets for Rehabilitation. BMJ 1985; 290: 1514. NHS and Community Care Act 1990. London: HMSO; 1990.

Hall KM, Cope N. The benefits of rehabilitation in traumatic brain injury: a literature review. J Head Trauma 1995; 10: 1–13. Verplancke D et al. A randomised controlled trial of the management of early lower limb spasticity following acute acquired severe brain injury. Clin Rehabil 2005; 19: 117–125.

Stucki G, et al. Indikationsübergreifende Frührehabilitation (General early rehabilitation). Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin 2002; 12: 146–156. Glaesner JJ, et al. Rehabilitation im Akutkrankenhaus (Rehabilitation in Acute Hospitals). Fortschritt und Fortbildung in der Medizin Band 29. Dt. Ärzteverlag, Köln; 2005, pp 13–19.

Franchignoni F, Salaffi F. Generic and specific measures for outcome assessment in orthopaedic and rheumatological rehabilitation. p58. In: Advances in Physical Medicine & Rehabilitation: Assessment in Physical Medicine and Rehabilitation, Eds. Barat M, Franchignoni F. Maugeri Foundation Books, Pavia.2004.


Pierwotna: Unikanie choroby lub urazu

Wtórna: Unikanie konsekwencji i powikłań choroby lub urazu

Trzeciorzędowa: Unikanie wpływu następstw choroby lub urazu na aktywność i uczestnictwo. Późna

opieka pozwala utrzymać efekty uzyskane we wczesnych etapach rehabilitacji


Warner R. Stroke rehabilitation: benefits of educational initiatives. Br J Nursing 2000; 9: 2155–2162. Grahn BE, Borgquist LA, Ekdahl CS. Rehabilitation benefits highly motivated patients: a six-year prospective cost-effectiveness study. Int J Technol Assess Health Care 2004; 20: 214–221.


• Spontaniczna poprawa typowa dla niektórych chorób może być źródłem fałszywego wrażenia, że zastosowana interwencja dała pozytywny rezultat

• wczesna interwencja może przyczynić się do poprawy wyników nawet tam,

gdzie pełnego wyzdrowienia nie można uzyskać

Kompetencje lekarza rehabilitacji znajomość systemu społecznego i legislacji

dotyczącej niepełnosprawności znajomość ekonomicznych i

finansowych aspektów rehabilitacji znajomość metodyki badań naukowych w rehabilitacji



Gutenbrunner C, Lemoine F, Yelnik A, Joseph PA, de Korvin G, Neumann V, Delarque A. The field of competence of the specialist in physical and rehabilitation medicine (PRM). Ann Phys Rehabil Med. 2011;54(5):298-318

• Rozwój wiedzy na temat skuteczności i bezpieczeństwo bądź nieskuteczności określonych terapii lub programów leczenia w różnych stanach zdrowia

• Rozwój wiedzy na temat niepełnosprawności, zdrowia oraz różnych form prewencji, wraz z rozwojem instrumentów do pomiaru funkcjonowania

• Badanie naturalnego przebiegu choroby zjawisk związanych z funkcjonowaniem, niepełnosprawnością i zdrowiem

znajomość systemu społecznego i legislacji dotyczącej niepełnosprawności

znajomość ekonomicznych i finansowych aspektów rehabilitacji

znajomość metodyki badań naukowych w rehabilitacji


Gutenbrunner C, Lemoine F, Yelnik A, Joseph PA, de Korvin G, Neumann V, Delarque A. The field of competence of the specialist in physical and rehabilitation medicine (PRM). Ann Phys Rehabil Med. 2011;54(5):298-318

kompetencje edukacyjne

pacjenta

Rodziny i bliskich

opiekunów

Zespołu rehabilitacyjnego

podejmujących decyzje dotyczące polityki zdrowotnej i organizacji opieki nad osobami z niepełnosprawnością

Dziękuję za uwagę

piotr tederko klinika rehabilitacji · rehabilitacja ma być nieprzerwana, jednoczasowo ma być...

Documents