plan gospodarki niskoemisyjnej dla miasta sanokaee energoekspert sp. z o. o. energia i ekologia plan...

1

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

Dla rozwoju infrastruktury i środowiskaSanok 21 sierpnia 2015 r.

EE energoekspert sp. z o. o.

energia i ekologiaPlan Gospodarki Niskoemisyjnej

dla Miasta Sanoka

PLAN GOSPODARKINISKOEMISYJNEJ

DLA MIASTA SANOKA

2

Spis tre ści:

1. WPROWADZENIE DO ZAGADNIEŃ OCHRONY KLIMATU

I GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ

2. PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA SANOKA

ORAZ WYNIKI INWENTARYZACJI BAZOWEJ

3. WYBRANE ŚRODKI TECHNICZNE I REGULACJE SŁU ŻĄCE

GOSPODARCE NISKOEMISYJNEJ



Dla rozwoju infrastruktury i środowiskaSanok 21 sierpnia 2015 r.



dla Miasta Sanoka

1. WPROWADZENIE DO ZAGADNIEŃ OCHRONY KLIMATUI GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ

Sanok, 21 sierpnia 2015 r.



Dla rozwoju infrastruktury i środowiska



dla Miasta Sanoka

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko



dla Miasta Sanoka

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN) - konkurs

Plan gospodarki niskoemisyjnej (PGN) ustanowił konkurs NFOŚiGWnr 2/POIiŚ/9.3/2013 (sierpień do grudzień 2013 roku).

Pozyskanie finansowania dokumentu PGN poprzedzało przyjęcieuchwały intencyjnej przez gminę.

Opracowanie planu finansowane jest w 85% ze środków POIiŚ działanie9.3 na lata 2007-2013.

W kraju wykonuje PGN: 879 gmin, wnioskowana kwota to ok. 40 mln zł.




dla Miasta Sanoka

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN)

PGN stanowi dokument o charakterze strategiczno-operacyjnymsamorządu.

PGN służyć ma wprowadzaniu gospodarki niskoemisyjnej lokalnie(ochrona klimatu, efektywność energetyczna, poprawa jakości powietrza).

Realizacja PGN należeć będzie po uchwaleniu przez Radę Miasta dozadań gminy i interesariuszy planu.

Działania gmin i działających na ich terenie podmiotów (interesariuszy),uwzględnione w PGN, będą działaniami o statucie priorytetu w procesieaplikowania o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej z nowejperspektywy finansowej 2014-2020 (POIiŚ, RPO, itp.).

Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło,

energię elektryczną i paliwa gazowe

Program ochrony środowiska

i inne

Pla

n z

aop

atrz

en

ia w

ci

ep

ło e

ne

rgię

e

lekt

rycz

ną

i pal

iwa

gazo

we

Pla

n r

ozw

oju

p

rze

dsi

ęb

iors

twa

en

erg

ety

czn

ego

Inn

e r

eal

izo

wan

e

we

wsp

ółp

racy

z

prz

ed

się

bio

rstw

ami .

..

Pla

ny z

rów

now

ażo

nej m

obiln

ośc

i m

iejs

kiej

SE

AP

-pl

an d

ział

ań

na

rzec

z zr

ówno

ważo

nej e

nerg

ii

REALIZACJA ZADAŃ

Planowanie stanowiące deklarację dobrowolną gminyPlanowanie wg obowiązującego prawa




dla Miasta Sanoka

Pla

n G

osp

od

arki

Nis

koem

isyj

nej

STRATEGIA ROZWOJU GMINY, STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

Miejscowe plany zagospodarowania

przestrzennego

BUDŻET GMINY (WPI, WPF …)

Planowanie lokalne i PGN




dla Miasta Sanoka

Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej

(2011 rok)

cel główny rozwój gospodarki niskoemisyjnej przy zapewnieniu

zrównowa żonego rozwoju kraju

cele szczegółowe

• rozwój niskoemisyjnych źródeł energii

• poprawa efektywności energetycznej

• poprawa efektywności gospodarowania surowcami i materiałami

• rozwój i wykorzystanie technologii niskoemisyjnych

• zapobieganie powstawaniu oraz poprawa efektywności gospodarowania odpadami

• promocja nowych wzorców konsumpcji




dla Miasta Sanoka

Gospodarka niskoemisyjna

Pod pojęciem gospodarki niskoemisyjnej należy rozumieć działalność, którama przynieść rozwój gospodarczy i poprawę warunków życia ludzi na tereniegminy przy założeniu niskoemisyjności realizowanych lokalnie działań.

GOSPODARKA

NISKOEMISYJNA

OCHRONA KLIMATU

POPRAWA JAKOŚCI POWIETRZA

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA




dla Miasta Sanoka

Podstawa formalna PGN

Regulacje i działania

regionalne i lokalne

Polityka krajowa

Polityka światowa

i UE

OCHRONA KLIMATU

POPRAWA JAKOŚCI POWIETRZA

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA




dla Miasta Sanoka

Polityka światowa i UEochrona klimatu i efektywno ść energetyczna

Świat: Protokół z Kioto (1997 rok) – ograniczenie wzrostutemperatury na świecie wymaga ograniczenia globalnej emisji gazówcieplarnianych do atmosfery w tempie 1–5% rocznie, aby osiągnąćw roku 2050 poziom o 25–70% niższy niż obecnie.

Europa (UE): Ratyfikacja protokołu z Kioto przez UE (2006 ro k) –osiągnięcie celów protokołu poprzez wprowadzenie pakietuklimatyczno-energetycznego 3x20% do roku 2020:- redukcja gazów cieplarnianych o 20%,- wzrost OZE o 20%, w tym 10% udział biopaliw,- wzrost efektywności energetycznej wykorzystania energii o 20%.

Szczyt klimatyczny UE 2014- ograniczenie emisji CO2 o 40% do 2030 roku.




dla Miasta Sanoka

Polityka Unii Europejskiejochrona powietrza

Dyrektywa CAFE : w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europywprowadziła po raz pierwszy w Europie normowanie stężeń pyłu zawieszonegoPM2,5. Normowanie określone jest w formie wartości docelowej i dopuszczalnej.

Dyrektywa IED : w sprawie emisji przemysłowych powstała z przekształceniai połączenia w jedną całość siedmiu obowiązujących dyrektyw, w tym dyrektyw:- w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (IPPC),- w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych

obiektów energetycznego spalania (LCP),- w sprawie spalania odpadów (WI),- (…),które straciły ważność z chwilą wdrożenia nowej dyrektywy, tj. 7 stycznia 2014 r. (za wyjątkiem LCP – od dnia 1 stycznia 2016 r.)




dla Miasta Sanoka

Polityka Unii Europejskiejochrona klimatu, efektywno ść energetyczna

Dyrektywa ustanawiaj ąca program handlu uprawnieniami (2003 r.) –ustanowienie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, promowaniezmniejszenia emisji.

Dyrektywa o charakterystyce energetycznej budynków (2010 r.) - ustanowieniewymagań energetycznych dla nowych i remontowanych budynków, certyfikacja.

Dyrektywa o projektowaniu urz ądzeń powszechnie zu żywaj ących energi ę(2005 r.) – projektowanie sprzętu o podwyższonej sprawności energetycznej, ustalaniewymagań sprawności na podstawie kryterium min. kosztów w całym cyklu życia wyrobu.

Dyrektywa o efektywno ści energetycznej (nowa z 2012 r.) - cel strategiczny –zwiększenie efektywności energetycznej o 20% do 2020 r. (zmniejszenie zużycia energiipierwotnej o 20%) - wymóg ustanowienia krajowego celu w zakresie efektywnościenergetycznej oraz długoterminowej strategii wspierania inwestycji w renowację krajowychzasobów budynków.

Dyrektywa o promocji wysokosprawnej kogeneracji (2004 r.) - zwiększenieudziału kogeneracji, zwiększenie efektywności wykorzystania energii pierwotneji zmniejszenie emisji gazów, promocja wysokosprawnej kogeneracji.




dla Miasta Sanoka

Polityka krajowaochrona powietrza

Ustawa prawo ochrony środowiska - zawiera podstawowe przepisy w prawiepolskim w zakresie jakości powietrza - w myśl art. 85 ustawy, ochrona powietrzapolega na „zapewnieniu jak najlepszej jego jakości”.

Jako szczegółowe cele ustawa określa:• utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej dopuszczalnych;• zmniejszanie poziomów substancji w powietrzu co najmniej do dopuszczalnych,

gdy nie są one dotrzymane;• zmniejszanie i utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej poziomów

docelowych albo poziomów celów długoterminowych lub co najmniej na tychpoziomach.

Dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń w powietrzu określa RozporządzenieMinistra Środowiska.




dla Miasta Sanoka

Polityka krajowaochrona klimatu, efektywno ść energetyczna

Ustawa o efektywno ści energetycznej – ustala krajowy cel w zakresieoszczędnego gospodarowania energią wyznaczający uzyskanie do 2016 r.oszczędności energii finalnej w ilości nie mniejszej niż 9% średniego krajowegozużycia tej energii w ciągu roku (uśrednienie dla lat 2001 – 2005) i zakresodpowiedzialności gmin.

Ustawa Prawo energetyczne - kogeneracja, energetyka systemowa.

Ustawa o OZE

Ustawa o systemie handlu uprawnieniami do emisji

Ustawa o charakterystyce energetycznej budynków.

Ustawa Prawo budowlane - nakładające nowe wymagania dla budynków

oddawanych do użytkowania, w tym budynków przebudowywanych.




dla Miasta Sanoka

Polityka krajowa

Krajowy plan działa ń w zakresie odnawialnych źródeł energii (2010 rok)

celem ogólnym jest zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansiepaliwowo-energetycznym kraju do 15% w 2020 roku (17% - ciepłownictwoi chłodnictwo, 19% - elektroenergetyka, 10% - transport).

Polityka energetyczna Polski do 2030 roku (2009 rok)

podstawowymi kierunkami polskiej polityki energetycznej są:• poprawa efektywności energetycznej,• wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii,• dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej

poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej,• rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw,• rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii,• ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko.




dla Miasta Sanoka

Dokumenty regionalne

Program ochrony powietrza dla strefy podkarpackiej z uwagi na stwierdzoneprzekroczenie poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10, poziomudopuszczalnego pyłu zawieszonego PM2,5 oraz poziomu docelowegobenzo(a)pirenu wraz z Planem Działań Krótkoterminowych (2013 r.)

Działania naprawcze dla terenu miasta Sanoka :� opracowanie i wdrożenie Programu Ograniczenia Niskiej Emisji, w tym:

� zabudowa wielorodzinna - podłączenie do msc lub ogrzewanie elektryczne

(dla powierzchni 60 000 m2),

� zabudowa jednorodzinna - ogrzewanie gazowe lub piece retortowe, peletowe

(dla powierzchni 85 900 m2),

� podłączenie do msc zakładów przemysłowych i spółek miejskich,

� edukacja ekologiczna.




dla Miasta Sanoka

Dokumenty lokalne - planistyczne

� Zrównoważona Strategia Rozwoju Miasta Sanoka na lata 2013 – 2024 (2014 r.)

� Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego MiastaSanoka (1999 r. + aktualizacje; zgodnie z uchwałą nr LXV/516/14 Rady Miasta Sanoka z dnia15.10.2014 r. Studium zostało uznane za nieaktualne)

� Obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego MiastaSanoka

� Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwagazowe Miasta Sanoka (2001 r.; nieaktualny)

� Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Sanoka na lata 2009-2015 (2011 r.)




dla Miasta Sanoka

Gospodarka niskoemisyjna miasta

Cele strategiczne gospodarki niskoemisyjnej ujęte w PGN:

1. Zwiększenie efektywno ści wykorzystania i wytwarzania energii.

2. Racjonalne zwi ększenie wykorzystania energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych.

3. Efektywne zarz ądzanie infrastruktur ą miasta i jej rozwój ukierunkowany na wykorzystanie rozwi ązań niskoemisyjnych.

4. Wprowadzenie niskoemisyjnych wzorców konsumpcji ene rgii i jej no śników we wszystkich sektorach gospodarki miasta.

5. Rozwój transportu niskoemisyjnego.




dla Miasta Sanoka

Regionalny Program Operacyjny

Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpac kiego na lata 2014-2020

kierunki wsparcia spójne z działaniami ujętymi w PGN:

Oś Priorytetowa III Czysta energia :

� Wytwarzanie i dystrybucja energii z OZE (kogeneracja, rozwój sieci ciepłowniczej

i elektroenergetycznej)

� Efektywność energetyczna, inteligentne zarządzanie energią, wykorzystanie OZE winfrastrukturze publicznej w tym w zabudowie mieszkaniowej (m.in. głębokamodernizacja energetyczna budynków)

� Wsparcie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych odziałaniu łagodzącym na zmiany klimatu (m.in. działania wynikające z PGN)

Oś Priorytetowa V Infrastruktura komunikacyjna :

� Zwiększanie mobilności regionalnej

� Rozwój niskoemisyjnych systemów transportu (zrównoważona mobilność regionalna)

� Zrównoważona multimodalna mobilność miejska (niskoemisyjny tabor transportu publ.)




dla Miasta Sanoka

Nowa perspektywa finansowa 2014-2020

5 celów dla UE w 2020 r.

1. Zatrudnienie

2. Badania i rozwój

3. Zmiany klimatu i energia - należy ograniczyć emisje gazówcieplarnianych zwiększyć udział energii ze źródeł odnawialnych,efektywność energetyczna powinna wzrosnąć o 20 %

4. Edukacja

5. Ubóstwo i wykluczenie społeczne




dla Miasta Sanoka

2. PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJDLA MIASTA SANOKA ORAZ WYNIKIINWENTARYZACJI BAZOWEJ




� Analiza podstaw i otoczenia formalnego PGN

� Opracowanie i wypełnienie informacją bazy danych

� Ocena stanu sektorów i systemów zaopatrzenia w energię

� Identyfikacja obszarów interwencji

� Określenie celu głównego, celów strategicznych i szczegółowych

� Bazowa inwentaryzacja zużycia energii, emisji i oze w układzie sektorów

� Określenie projektów (uczestnicy, harmonogram, nakłady i efekty)

� Analizy projektów w aspekcie ekonomicznym i środowiskowym

� Propozycje mechanizmów monitoringu i realizacji planu

� Określenie celów ilościowych planu

Zakres prac i analiz w ramach dokumentu Planu Gospodarki Niskoemisyjnej




dla Miasta Sanoka

Schemat ideowy PGN

Inwentaryzacja bazowa (Stan: KZE - MWh/rok, Emisja - MgCO2, pył, …/rok, OZE - MWhOZE/rok)

Cele strategiczne, szczegółowe i projekty(Efekty realizacji : KZE - MWh/rok, Emisja - MgCO2, pył, …/rok, OZE - MWhOZE/rok)

Cel ilościowy PGN(Stan docelowy i ograniczenie % : KZE - MWh/rok, Emisja - MgCO2, pył, …/rok, OZE -MWhOZE/rok)




dla Miasta Sanoka

� Polityka klimatyczna i ochrony środowiska UE i krajowa

� Program ochrony powietrza dla strefy podkarpackiej (2013 r.)

� Miejski Obszar Funkcjonalny Sanok – Lesko

� Strategia Rozwoju Województwa – Podkarpackie 2020 (Aktualizacja 2013 r.)

� Plan zagospodarowania przestrzennego woj. podkarpackiego (2002 r.; zmiana planu 2014/2015)

� Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło energię elektryczną i paliwa gazowe Miasta Sanoka (2001 r.)

� Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Sanoka (1999 r.)

� Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Miasta Sanoka

� Zrównoważona Strategia Rozwoju Miasta Sanoka na lata 2013-2024 (2014 r.)

� Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Sanoka na lata 2009-2015 (2011 r.)

Podstawy i otoczenie formalne PGN




dla Miasta Sanoka

Źródła danych pozyskanych dla PGN:

� Urząd Miasta Sanoka

� urzędy i instytucje szczebla wojewódzkiego i powiatowego

� przedsiębiorstwo ciepłownicze

(Zakład Ciepłowniczy SPGK Sp. z o.o.)

� obiekty użyteczności publicznej

(60 obiektów będących w zarządzie gminy, samorządu województwa i powiatu)

� właściciele budynków indywidualnych

(4 bud. mieszkalne w bazie)

� spółdzielnie mieszkaniowe

(351 bud. mieszkalnych w bazie)

� znaczące zakłady przemysłowe i usługowe działające na terenie miasta

(45 obiektów – podmiotów w bazie)

Opracowanie i wypełnienie informacj ą bazy danych




dla Miasta Sanoka

Promocja PGN:

� ankieta dla interesariuszy projektu udostępniona poprzez stronę internetową UM

oraz w wersji papierowej,

� kontakty z potencjalnymi interesariuszami projektu (administratorzy bud.

wielorodzinnych, przedsiębiorstwa energetyczne),

� publikowanie informacji na temat PGN i etapu jego realizacji na stronie

internetowej UM,

� zamieszczenie informacji na temat PGN w lokalnych gazetach,

� ulotki informacyjne,

� konferencja prasowa i spot na temat PGN.

Dotychczasowa promocja projektu




dla Miasta Sanoka

Podstawy metodyczne opracowania planu




dla Miasta Sanoka

Bazowa inwentaryzacja zu życia energii i wielko ści emisji CO 2

Założenia bazowej inwentaryzacji:

- Inwentaryzację wykonano wg danych za 2013 rok (rok bazowy);

- Inwentaryzacje wykonano w układzie sektorów i pod sektorów;

- Zużycie energii określono wg ankiet lub w wypadku braku danych oszacowano

z wykorzystaniem metodologii MŚ, GIOŚ i wskaźników KOBIZE oraz rzeczywistych

lokalnych pozyskanych od przedsiębiorstw energetycznych (top-down, bottom-up);

- Określono wielkość zużycia energii końcowej, którą dla ogrzewania przeliczono na rok

standardowy z wykorzystaniem metody stopniodni dla stacji meteo.

MIASTO SANOK – SEKTORY I PODSEKTORY INWENTARYZACJI

Budynki, urządzenia i przemysł

Obiekty użyteczności publicznejBudynki mieszkalneObiekty usług komercyjnych i przemysłuGminne oświetlenie publiczne

Transport

Środki transportu usług publicznychTransport publicznyTransport kolejowyTransport indywidualny

Inne źródła emisji

Gospodarka ściekowaGospodarka odpadamiInne źródła




dla Miasta Sanoka

Bazowa inwentaryzacja zu życia energii i wielko ści emisji CO 2

energia elektryczna KSE: 812 kg/MWh – wg Referencyjny wskaźnik jednostkowej dla projektów JI realizowanych w Polsce, KOBIZE 2013,

ciepło sieciowe: 467 kg/MWh – analiza wg danych z Zakładu Ciepłowniczego SPGK Sp. z o.o.,

gaz ziemny wysokometanowy: 210 kg/MWh – wg Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2011 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2014, KOBIZE 2013,

węgiel kamienny: 334 kg/MWh – jw.

olej opałowy: 264 kg/MWh – jw.

gaz ciekły: 225 kg/MWh – jw.

benzyna silnikowa: 247 kg/MWh – jw.

olej nap ędowy: 264 kg/MWh – jw.

LPG: 225 kg/MWh – jw.




dla Miasta Sanoka

Wyniki inwentaryzacji bazowej PGNw przeliczeniu na rok standardowy, po wyodrębnieniu przemysłu

zużycie energii na poziomie:

395 GWh/rok (łącznie z sektorem Przemysł 603 GWh/rok)

emisja CO2 na poziomie:

138 tys. Mg CO 2/rok (łącznie z sektorem Przemysł 250 Mg CO2/rok)

produkcja energii z OZE na poziomie:

7,8 GWh/rok (łącznie z sektorem Przemysł 8,2 GWh/rok)




dla Miasta Sanoka

Bazowa inwentaryzacja zu życia energii i emisji 2013

Sumaryczne ko ńcowe zu życie energii w Sanoku – bez sektora Przemysł

MIASTO SANOK – SEKTORY I PODSEKTORY INWENTARYZACJI

Budynki, obiekty, przemysł

265 GWh/rok

Transport

131 GWh/rok

Nośnik / paliwo GWh/rok

Energia elektryczna 38,7

Ciepło sieciowe 85,5

Gaz ziemny 89,2

Węgiel kamienny 42,3

OZE 7,8

Inne paliwa * 1,5

Paliwa w transporcie** 130,5

RAZEM 395,4** Olej opałowy, gaz płynny** Pb, ON, LPG




dla Miasta Sanoka

9,8%

21,6%

22,6%10,7%

2,0%

0,4%

33,0%

Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa (olejopałowy, gaz płynny)

Paliwa w transporcie(Pb, ON, LPG)

Bazowa inwentaryzacja zu życia energii i emisji - 2013

Sumaryczna emisja CO 2 w Sanoku – bez sektora Przemysł


104,5 tys. Mg CO2

Transport

33,2 tys. Mg CO2

Nośnik / paliwo Mg CO 2

Energia elektryczna

31 404

Ciepło sieciowe 39 871

Gaz ziemny 18 727

Węgiel kamienny 14 129

OZE 0

Inne paliwa * 357

Paliwa w transporcie **

33 204

RAZEM 137 691* Olej opałowy, gaz płynny** Pb, ON, LPG

MIASTO SANOK– SEKTORY I PODSEKTORY INWENTARYZACJI




dla Miasta Sanoka

22,8%

29,0%13,6%10,3%

0,0%

0,3%

24,1%

Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa (olejopałowy, gaz płynny)

Paliwa w transporcie(Pb, ON, LPG)


Sumaryczna emisja CO 2w Sanoku –z sektorem Przemysł

Budynki, obiekty, przemysł Transport

MIASTO SANOK– SEKTORY I PODSEKTORY INWENTARYZACJI

Sumaryczne ko ńcowe zu życie energii w Sanoku – z sektorem Przemysł




dla Miasta Sanoka

21,0%

24,5%24,2%

7,0%

1,4%

0,2%

21,7%

Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa (olejopałowy, gazpłynny)

41,1%

27,6%

12,3%

5,7%

0,0%

0,1% 13,3%Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa (olejopałowy, gazpłynny)

Bazowa inwentaryzacja zu życia energii i emisji - 2013Budynki, obiekty, przemysł

Obiekty użyteczności publicznejBudynki mieszkalneObiekty usług komercyjnych i przemysłuOświetlenie uliczne

Rodzaj obiektówKońcowe zu życie

energii GWh/rok

Emisja CO 2

Mg/rok

Budynki użyteczności publicznej

29,1 13 000

Budynki mieszkalne wielorodzinne

90,8 39 050

Budynki mieszkalne indywidualne

85,1 26 240

Budownictwo usługowe

35,2 13 396

Przemysł 207,2 112 332

Starty ciepła przesyłowe +

potrzeby własne źródła

22,1 10 720

Oświetlenie uliczne 2,6 2 080

RAZEM 472,1 216 818

Struktura zużycia energii

Rozkład emisji CO2




dla Miasta Sanoka

6,3%

19,6%

18,4%

5,7%

44,7%

0,6% 4,8% Budynki użytecznościpublicznejBudynki mieszkalnewielorodzinneBudynki mieszkalnejednorodzinneBudownictwo usługowe

Przemysł

Oświetlenie uliczne

Straty przesyłowe ipotrzeby własne źródeł

6,1%

18,2%

12,2%

5,2%52,4%

1,0%

5,0% Budynki użytecznościpublicznejBudynki mieszkalnewielorodzinneBudynki mieszkalnejednorodzinneBudownictwo usługowe

Przemysł

Oświetlenie uliczne

Straty przesyłowe ipotrzeby własne źródeł

36,9%

46,7%

16,4% 0,0%0,0% 0,04%

EnergiaelektrycznaCiepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa

20,3%

44,7%

34,9%

0,0%0,08%

0,06% EnergiaelektrycznaCiepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa



Obiekty użyteczności publicznejBudynki mieszkalneObiekty usług komercyjnych i przemysłuOświetlenie uliczne

Nośnik / paliwoKońcowe zu życie

energii GWh/rok

Emisja CO 2

tys. Mg/rok

Energia elektryczna

5,9 4,8

Ciepło sieciowe 13,0 6,1

Gaz ziemny 10,1 2,1

OZE 0,023 0

Węgiel kamienny

0,0 0

Inne paliwa 0,019 0,005

RAZEM 29,1 13 000


Rozkład emisji CO2




dla Miasta Sanoka

27,8%

56,0%

16,1%

0,0% 0,0% 0,0%Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa

14,7%

51,6%

33,1%

0,0%


Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa



Obiekty użyteczności publicznejBudynki mieszkalne - wielorodzinneObiekty usług komercyjnych i przemysłuOświetlenie uliczne


energii GWh/rok

Emisja CO 2

tys. Mg/rok

Energia elektryczna

13,4 10,9


Gaz ziemny 30,0 6,3

Węgiel kamienny

0 0

OZE 0,54 0

Inne paliwa 0 0

RAZEM 90,9 39,1


Rozkład emisji CO2




dla Miasta Sanoka

8,8%

0,4%

30,9%

49,7%

8,5% 1,7%

Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa



Obiekty użyteczności publicznejBudynki mieszkalne - jednorodzinneObiekty usług komercyjnych i przemysłuOświetlenie uliczne


energii GWh/rok

Emisja CO 2

tys. Mg/rok

Energia elektryczna

7,5 6,1


Gaz ziemny 26,3 5,5

Węgiel kamienny

42,3 14,1

OZE 7,3 0

Inne paliwa 1,4 0,35

RAZEM 85,1 26,2


Rozkład emisji CO2




dla Miasta Sanoka

23,2%

0,6%

21,1%

53,8%


Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa

23,0%

12,5%

64,5%

0,0%0,0% 0,0%

Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa





energii GWh/rok

Emisja CO 2

tys. Mg/rok

Energia elektryczna

8,1 6,6


Gaz ziemny 22,7 4,8

Węgiel kamienny

0 0

OZE 0 0

Inne paliwa * 0 0

RAZEM 35,2 13,4

* Olej opałowy, gaz płynny


Rozkład emisji CO2




dla Miasta Sanoka

49,3%

14,9%

35,8%

0,0% 0,0%0,0% Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa

42,4%

30,1%

27,4%0,0%

0,2% 0,0%

Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa

49,3%

14,9%

35,8%

0,0% 0,0%0,0%

Energia elektryczna

Ciepło sieciowe

Gaz ziemny

Węgiel kamienny

OZE

Inne paliwa





energii GWh/rok

Emisja CO 2

tys. Mg/rok

Energia elektryczna

87,9 71,3


Gaz ziemny 56,7 11,9

Węgiel kamienny

0 0

OZE 0,34 0

Inne paliwa* 0,02 0,01

RAZEM 207,2 112,3

* Olej opałowy, gaz płynny


Rozkład emisji CO2




dla Miasta Sanoka

53,2%39,2%

7,6% 0,0%

ON Benzyna Gaz płynny En. el.

Transport

Transport jednostek usług publicznychTransport publicznyTransport indywidualnyTransport kolejowy

Bazowa inwentaryzacja zu życia energii i emisji

Rodzaj środków transportu

Rodzaj paliwa

RazemEn elekt Pb ON LPG

Transport gminny 0,049 1,3 0,061 1,4

Transport przedsiębiorstw i jednostek publiczny

0,417 1,5 0,448 2,3

Transport publiczny 0,0 3,5 0,0 3,5

Transport kolejowy 0,0 0,012 0,0 0,012

Transportindywidualny

50,6 63,1 9,4 123,2

RAZEM 51,1 69,5 9,9 130,5

Zużycie energii w sektorze transportu [GWh/rok]

Udział paliw w sektorze transportu

Struktura zużycia energii w podsektorach transportu




dla Miasta Sanoka

1%2%

3%0,01%

94%

Transport gminy

Transport przedsiębiorstw ijednostek publicznych

Transport publiczny

Transport kolejowy

Transport indywidualny

Transport

Bazowa inwentaryzacja zu życia energii i emisji

Emisja CO 2 w sektorze transportu [tys.Mg CO 2]

Struktura emisji CO2 w podsektorach transportu

Transport jednostek usług publicznychTransport publicznyTransport indywidualnyTransport kolejowy

Struktura emisji CO2 wg rodzaju paliwa

Rodzaj środków transportu

Rodzaj paliwa

RazemEn elekt Pb ON LPG

Transport gminny 0,012 0,351 0,014 0,376

Transport przedsiębiorstw i jednostek publiczny

0,103 0,392 0,101 0,596

Transport publiczny 0 0,934 0 0,934

Transport kolejowy 0 0,003 0 0,003

Transportindywidualny

12,5 16,7 2,1 31,3

RAZEM 12,6 18,3 2,2 33,2

55,3%

38,0%

6,7% 0,0%

ON Benzyna Gaz płynny En. el.




dla Miasta Sanoka

1%2%

3%0,01%

94%

Transport gminy

Transport przedsiębiorstw ijednostek publicznych

Transport publiczny

Transport kolejowy

Transport indywidualny

Cel główny, cele strategiczne i szczegółowe




dla Miasta Sanoka

Cel strategiczny 1

Zwiększenieefektywno ści

wykorzystania iwytwarzania

energii

Cel strategiczny 2

Racjonalne zwiększenie

wykorzystania energii z OZE

Cel strategiczny 3

Efektywne zarządzanie

infrastruktur ą miasta i jej rozwój ukierunkowany na

wykorzystanierozwi ązań

niskoemisyjnych

Cel strategiczny 4

Wprowadzenie niskoemisyjnych

wzorców konsumpcji energiii jej no śników we

wszystkich sektorach

gospodarki miasta

Cele szczegółowe – kierunki działań w sektorachCele szczegółowe – kierunki działań w sektorach

Projekty do realizacjiProjekty do realizacji

Cele ilościowe PGNCele ilościowe PGN

Cel główny PGN

Poprawa jako ści życia mieszka ńców i rozwój gospodarczy Sanoka przy zało żeniu

niskoemisyjno ści realizowanych działa ń

Cel główny PGN

Poprawa jako ści życia mieszka ńców i rozwój gospodarczy Sanoka przy zało żeniu

niskoemisyjno ści realizowanych działa ń

Cel strategiczny 5

Rozwój transportu niskoemisyjnego

Cel główny, cele strategiczne i szczegółowe CS1 - Zwiększenie efektywno ści wykorzystania i wytwarzania energii

Do celów szczegółowych, należy zaliczyć:� Głęboką termomodernizację i modernizację energetyczną budynków użyteczności

publicznej i budynków mieszkalnych gminy.� Rozbudowę systemu zarządzania i monitoringu zużycia nośników energii w obiektach

użyteczności publicznej.� Przyspieszenie procesów termomodernizacji pozostałych budynków mieszkalnych.� Stworzenie systemu zachęt dla zmiany sposobu zaopatrzenia w ciepło w zabudowie

jednorodzinnej.� Niskoemisyjne budownictwo komercyjne, jako wynik stworzonego przez gminę systemu

zachęt dla właścicieli i inwestorów.� Przyspieszenie działań związanych z kompleksowym ograniczeniem niskiej emisji

i rozwojem zdalaczynnych systemów zaopatrzenia w ciepło. � Modernizacja / rozbudowa źródeł wytwórczych jako element poprawy efektywności

energetycznej systemu oraz dotrzymania dopuszczalnych, zaostrzonych norm emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych




dla Miasta Sanoka


CS2 - Racjonalne zwi ększenie wykorzystania energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych

Do celów szczegółowych, należy zaliczyć:

� Zastosowanie racjonalnych ekonomicznie rozwiązań OZE do produkcji

energii elektrycznej i ciepła/chłodu w obiektach użyteczności publicznej.

� Popularyzacja w budownictwie mieszkaniowym racjonalnych rozwiązań OZE

poprzez system zachęt dla mieszkańców.

� Popularyzacja racjonalnych do zastosowania rozwiązań OZE w obiektach

usług komercyjnych i przedsiębiorstwach.




dla Miasta Sanoka


CS3 - Efektywne zarz ądzanie infrastruktur ą miasta i jej rozwój ukierunkowany na wykorzystanie rozwi ązań niskoemisyjnych

Do celów szczegółowych, które należy osiągnąć należy zaliczyć:

� Kierowanie się zasadą spełniania warunku niskoemisyjności w podejmowaniu

decyzji administracyjnych.

� Niskoenergetyczne i mniej kosztowne oświetlenie uliczne jako wynik

modernizacji i zastosowania systemów „inteligentnego" zarządzania.

� Efektywne ekologicznie i ekonomicznie systemy energetyczne, jako wynik

modernizacji i rozbudowy




dla Miasta Sanoka

Cel główny, cele strategiczne i szczegółowe CS4 - Wprowadzenie niskoemisyjnych wzorców konsumpc ji energii

i jej no śników we wszystkich sektorach gospodarki miasta

Do celów szczegółowych, należy zaliczyć:

� Wprowadzenie systemu zamówień publicznych z uwzględnieniem kryterium niskoemisyjności, zwiększy oddziaływanie gminy na innych użytkowników energii poprzez pełnienie wzorcowej roli w zakresie energii i środowiska.

� Promocja niskoemisyjności poprzez realizacje kampanii społecznych, rozbudowę tematycznej strony internetowej oraz organizacje punktu informacji o efektywności energetycznej dla mieszkańców.

� Pełnienie wzorcowej roli przez miejskie obiekty użyteczności publicznej w zakresie efektywnego wykorzystania OZE, ograniczania zużycia energii i ponoszonych za nią kosztów.

� Świadome korzyści i efektów gospodarki niskoemisyjnej społeczeństwo jako wynik edukacji (np. powołanie lokalnego centrum konsultacji dla zainteresowanych)




dla Miasta Sanoka


CS5 - Rozwój transportu niskoemisyjnego

Do celów szczegółowych, które należy osiągnąć należy zaliczyć:

� Stworzenie alternatywy komunikacyjnej w postaci ciągów pieszo-rowerowych i punktów przesiadkowych.

� Rozbudowa i modernizacja ciągów komunikacyjnych.

� Efektywne energetycznie i ekonomicznie środki transportu w gestii miasta i jednostek publicznych jako wynik modernizacji i wymiany na niskoemisyjne




dla Miasta Sanoka

Identyfikacja mo żliwych do wdro żenia projektówZałożenia:

- identyfikacji dokonano w sektorach, które mają największy wpływ na końcowe zużycie energii i emisję CO2 w mieście;

- projekty nie związane z majątkiem miasta, zostały zgłoszone przez interesariuszy planu;

- koszty i efekty realizacji projektów określono w oparciu o uzyskane informacje lub wyliczono w oparciu o zgromadzone dane w bazie;

- harmonogram rzeczowo finansowy realizacji planu wynikający z ustaleń z interesariuszami projektów.




dla Miasta Sanoka

Projekty przyj ęte do realizacji w PGNBudynki, obiekty, przemysł

Nr Opis projektuPodmiot

odpowiedzialny za realizacj ę

Rok realizacji

Koszty realizacji

[PLN]

Ograniczenie zużycia energii

końcowej [MWh/rok]

Ograniczenie emisji

[Mg CO 2/rok]

Wprowadzenie OZE

1Termomodernizacja komunalnych budynków mieszkalnych w Sanoku, w tym zmiana sposobu zaopatrzenia w ciepło

SPGM do 2020 4 521 900 -2 026 -673 –

2Termomodernizacja budynków mieszkalnych należących do Sanockiej Spółdzielni Mieszkaniowej

SSM 2016-2020 1 170 000 -698 -324 –

3Termomodernizacja budynków mieszkalnych należących do Spółdzielni Mieszkaniowej AUTOSAN

SM Autosan do 2020 2 565 000 -410 -191 –

4Termomodernizacja budynków mieszkalnych należących do Spółdzielni Mieszkaniowej NAFTOWIEC

SM Naftowiec 2016-2017 35 000 -95 -44 –

5Termomodernizacja i modernizacja energetyczna budynków mieszkalnych należących do Spółdzielni Mieszkaniowej PRZYSZŁOŚĆ oraz kotłowni gazowej przy ul. Wolnej 48

SM Przyszłość 2015-2019 363 000 -386 -177 +

6Modernizacja energetyczna budynków SM Śródmieście podłączonych do msc oraz modernizacja kotłowni gazowej przy ul. Dworcowej 1

SM Śródmieście 2015 3 450 000 -549 -246 –

7Termomodernizacja i modernizacja energetyczna budynków w zabudowie indywidualnej wraz z zabudową OZE

Osoby fizyczne do 2020 3 900 000 -1 744 -754 +

8Modernizacja energetyczna Domu Sportowca Błonie z zabudową OZE oraz termomodernizacja obiektów oświatowych

UM Sanok 2014-2016 4 990 000 -1 625 -774 +

9 Termomodernizacja Przedszkola nr 1 UM Sanok 2017 910 000 -753 -351 –

10Rozbudowa budynku usługowego (remizo-świetlica) w Sanoku - Olchowce wraz z głęboką termomodernizacją i modernizacją energetyczną budynku

UM Sanok 2018 2 000 000 -56 -12 –




dla Miasta Sanoka




Rok realizacji

Koszty realizacji

[PLN]


końcowej [MWh/rok]

Ograniczenie emisji

[Mg CO 2/rok]

Wprowadzenie OZE

11 Termomodernizacja Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej UM Sanok 2019-2020 20 000 -0,009 -0,002 -12 Termomodernizacja Zespołu Szkół nr 4

Starostwo Powiatowe

2016 1 200 000 -10,2 -7,6 +

13Głęboka termomodernizacja budynku Urzędu Miejskiego w Sanoku

UM Sanok 2016-2018 450 000 -468 -218 -

14Rozbudowa Centrum Sportów Ekstremalnych w Sanoku wraz z zabudową OZE

UM Sanok do 2020 1 000 000 -17 -8 +

15Termomodernizacja budynku Aresztu Śledczego oraz wymiana oświetlenia

Areszt Śledczy 2016-2020 130 000 -22 -13 -16

Głęboka termomodernizacja obiektów handlowo-usługowych PSS

PSS 2016-2020 1 980 000 -28 -6 -17 Modernizacja infrastruktury elektroenergetycznej AUTOSAN

Autosan S.A. w likwidacji

do 2020 1 500 000 -147 -71 -18 Wymiana oświetlenia na LED oraz montaż OZE

Automet Group Sp. z o.o. Sp. k.

do 2020 550 000 -294 -62 +

19Termomodernizacja i modernizacja energetyczna budynku Huty Szkła „Justyna”

Huta Szkła „Justyna”

do 2020 120 000 -2 318 -487 -

20Zabudowa OZE w Spółdzielni Mleczarskiej „Mlekovita” Oddz. Sanok

Spółdzielnia Mleczarska „Mlekovita”

do 2020 50 000 -75 -61 +

21Modernizacja sieci i węzłów cieplnych miejskiego systemu ciepłowniczego w Sanoku

SPGK Sp. z o.o. do 2020 15 933 000 -4 773 -2 227 -




dla Miasta Sanoka




Rok realizacji

Koszty realizacji

[PLN]


końcowej [MWh/rok]

Wskaźniki emisji CO 2związany z produkcj ą

energii ze źródła[Mg/MWh]

Ograniczenie emisji po realizacji

kogeneracji [Mg CO 2/rok]

Wprowadzenie OZE

22

Zabudowa układu kogeneracyjnego w Ciepłowni Centralnej

Wariant IA (kogeneracja gazowa)

SPGK Sp. z o.o. 2016-2020

9 250 000 - 0,337 ok. -15 000 -Wariant IIA (kogeneracja biomasowa) 17 500 000 - 0,242 ok. -20 000 +




dla Miasta Sanoka

Projekty przyj ęte do realizacji w PGNTransport




dla Miasta Sanoka



Rok realizacji

Koszty realizacji

[PLN]


końcowej [MWh/rok]

Ograniczenie emisji

[Mg CO 2/rok]

Wprowadzenie OZE

23Rozbudowa miejskiego systemu ciepłowniczego dla podłączenia nowych odbiorców w ramach likwidacji niskiej emisji

SPGK Sp. z o.o. do 2020 1 000 000efekt uwzględniony przy termomodernizacji budynków -

24Modernizacja sieci i węzłów cieplnych lokalnego systemu ciepłowniczego

SM Autosan do 2020 550 000 -204 -95 -

25Wdrożenie zintegrowanego systemu ograniczenia emisji w ramach systemu oświetlenia w MOF Sanok-Lesko - Budowa oświetlenia ulicznego w Sanoku

UM Sanok 2018 3 391 225 -562 -456 -

26

Wdrożenie zintegrowanego systemu ograniczenia emisji w ramach systemu transportu w MOF Sanok-Lesko - Poprawa miejskiej infrastruktury transportowej w Sanoku. Budowa dworca intermodalnego

UM Sanok 2018 29 256 826 0 -65 -

27 Budowa ścieżek rowerowych

UM Sanok

do 2020 5 000 000

0 -664-

28

Budowa łącznika drogowego pomiędzy projektowaną obwodnicą Sanoka w ciągu DK nr 28 Zator - Medyka a Rondem Beksińskiego wraz z infrastrukturą techniczną, budowlami i urządzeniami budowlanymi

2019 33 457 292

29

Budowa łącznika drogowego pomiędzy projektowaną obwodnicą Sanoka w ciągu DK nr 28 Zator - Medyka a ul. Okulickiego wraz z infrastrukturą techniczną, budowlami i urządzeniami budowlanymi

2019 8 237 916

30Zaprojektowanie i budowa obwodnicy miasta Sanok w ciągu drogi krajowej nr 28 Zator-Medyka

GDDKiARzeszów

2020 172 180 936

Projekty przyj ęte do realizacji w PGNInne projekty




dla Miasta Sanoka



Rok realizacji

Koszty realizacji

[PLN]


końcowej [MWh/rok]

Ograniczenie emisji

[Mg CO 2/rok]

Ograniczenie emisji po realizacji

kogeneracji gazowej

[Mg CO 2/rok]

Wprowadzenie OZE

31

Projekty „miękkie” dotyczące efektywności energetycznej:- Promowanie gospodarki niskoemisyjnej oraz

wdrożenie PGN,- Planowanie energetyczne,- Zamówienia publiczne uwzględniające wymaganie

spełniania warunku gospodarki niskoemisyjnej,- Zarządzanie zakupem i zużyciem energii w mieście.

UM Sanok do 2020 800 000 -1 130 -426 -

Cele ilo ściowe PGN

Przyjęto do realizacji i monitorowania cele ilościowe planu

(bez modernizacji Ciepłowni Centralnej) na poziomie :




dla Miasta Sanoka

2013 2020 Ograniczenie %

Ograniczenie KZE [MWh/rok] 602 667 581 374 -21 293 -3,5 %

Emisja CO 2 [Mg CO 2/rok] 250 022 241 413 -8 609 -3,4%

Produkcja OZE [MWh/rok] 8 164 9 201 1 037 12,7%

Udział OZE w bilansie Miasta [%] 1% 2% - -

WARIANT I(bez kogeneracji)





dla Miasta Sanoka


(zabudowa w CC układu kogeneracji gazowej) na poziomie :






WARIANT IA(kogeneracja gazowa)



(zabudowa w CC układu na bazie biomasy) na poziomie :




dla Miasta Sanoka






WARIANT IIA(kogeneracja biomasowa)


Cel w zakresie redukcji emisji pozostałych zanieczyszczeńdo powietrza wyznaczony na rok 2020 wynosi:

• redukcja SO2 o 31,4 Mg czyli ograniczenie o ok. 4,1%,

• redukcja NOx o 12,7 Mg czyli ograniczenie o ok. 3,7%,

• redukcja pyłu o 3,6 Mg czyli ograniczenie o ok. 5,1%,

• redukcja B(a)P o 0,004 Mg czyli ograniczenie o ok. 6,3% .




dla Miasta Sanoka

Efektywno ść energetyczna i ekologiczna projektówEfektywność energetyczna

projektów w sektorach

Efektywność ekologiczna projektów w sektorach




dla Miasta Sanoka

59

3. WYBRANE ŚRODKI TECHNICZNEi REGULACJE SŁU ŻĄCE GOSPODARCE NISKOEMISYJNEJ






dla Miasta Sanoka


Wymagania dla budynków nowych i modernizowanych

Dnia 16.12.2002 r. Parlament Europejski przyjął tzw. dyrektyw ę EPBD2002/91/EC o charakterystyce energetycznej budynków, której celem byłowypromowanie poprawy efektywności energetycznej budynku, biorąc poduwagę zewnętrzne i wewnętrzne warunki budynku oraz opłacalnośćprzedsięwzięć.

Zgodnie z nowelizacją z 2010 r. od 2021 r. nowe budynki maja by ćwznoszone jako obiekty o bardzo niskim (prawie zerowym)zapotrzebowaniu na energię, zasilane chociażby częściowo z odnawialnychźródeł energii.

Dla budynków zajmowanych przez władze publiczne i b ędących ichwłasno ścią od 2019 r .

W przypadku modernizacji obiektów istniejących każdy remontowanyelement będzie musiał spełnić chociażby minimalne wymogienergooszczędności.




dla Miasta Sanoka

Wymagania dla budynków nowych i modernizowanych

W lipcu 2013 r. zostało podpisane rozporządzenie Ministra Transportu,Budownictwa i Gospodarki Morskiej zmieniające rozporządzenie ws.warunków technicznych (WT 2008) jakim powinny odpowiadać budynki i ichusytuowanie (Dz.U. 2013, poz. 926) - rozporządzenie stanowi wdrożeniedyrektywy ws. charakterystyki energetycznej budynków.

Nowelizacja rozporządzenia wskazuje nowe wymagania dotycząceizolacyjności cieplnej oraz „ścieżkę” dojścia do wymagań stawianychw 2021 r. (w 2019r. dla budynków władz publicznych).

Ponadto przepisy znowelizowanego rozporządzenia określają maksymalnewartości wskaźnika energii pierwotnej (EP) na potrzeby ogrzewania,wentylacji oraz przygotowania c.w.u. i potrzeby chłodzenia oraz potrzebyoświetlenia.




dla Miasta Sanoka

Nowe standardy energetyczne budynków

Rodzaj przegrodyWspółczynnik przenikania ciepła UC (max) [W/m 2 K]

do 31.12.2013

od 01.01.2014

od 01.01.2017

od 01.01.2021 *

Ściany zewnętrzne 0,30 0,25 0,23 0,20Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami

0,25 0,20 0,18 0,15

Stropy nad pomieszczeniami nieogrzewanymi i zamkniętymi przestrzeniami podpodłogowymi

0,45/0,8 0,25 0,25 0,25

Okna, drzwi balkonowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne

1,8/1,7 1,3 1,1 0,9

Okna połaciowe 1,8 1,5 1,3 1,1

Wartości współczynników przenikania ciepła dla wybranych przegród budowlanychdla temp. obliczeniowej ogrzewanego pomieszczenia ti ≥ 16oC

* od 1.01.2019 r. – w przypadku budynków zajmowanych p rzez władze publiczne oraz b ędące ich własno ścią




dla Miasta Sanoka

Nowe standardy energetyczne budynków

* od 1.01.2019 r. – w przypadku budynków zajmowanych przez władze publiczne oraz będące ich własnością

EP – wskaźnik energii pierwotnej

Rodzaj budynku

Maksymalne warto ści wska źnika EP na potrzebyc.o., wentylacji oraz c.w.u.

[kWh/( m2*rok)]

od 01.01.2014 od 01.01.2017 od 01.01.2021 *

Budynek mieszkalny:

- jednorodzinny 120 95 70

- wielorodzinny 105 85 65

Budynek zamieszkania zbiorowego 95 85 75

Budynek użyteczności publicznej:

- opieki zdrowotnej 390 290 190

- pozostałe 65 60 45

Budynek gospodarczy, magazynowyi produkcyjny

110 90 70




dla Miasta Sanoka

DZIAŁANIA SŁU ŻĄCE REDUKCJI ZUŻYCIA ENERGII W ISTNIEJĄCYCH BUDYNKACH

1. Zarządzanie zakupem i zu życiem energii

2. Audyt energetyczny obiektu

3. Docieplenie konstrukcji budynku

4. Wymiana okien

5. Modernizacja dostawy ciepła

6. Wykorzystanie OZE




dla Miasta Sanoka

ETAP I: Okre ślenie zasad gromadzenia informacji o wytypowanych obi ektach.

ETAP II: Gromadzenie i weryfikacja informacji wst ępnej o wytypowanych obiektach –założenie bazy danych.

ETAP III: Systematyczne gromadzenie i weryfikacja inf ormacji okresowych –prowadzenie bazy danych.

ETAP IV: Wykorzystanie bazy danych do:

- zakupu energii dla obiektów na wolnym rynku,

- planowania i realizacji działa ń bezinwestycyjnych,

- planowania i realizacji działa ń niskonakładowych,

- planowania i realizacji działa ń wysokonakładowych,

- ciągłego zarz ądzania zakupem i zu życiem energii w obiektach.

Zarządzanie zu życiem i zakupem energii w obiektach gminnych




dla Miasta Sanoka

Zarządzanie zu życiem i zakupem energii

Wskaźnik zużycia energii elektrycznej na powierzchnię użytkową obiektu

Wskaźnik zużycia ciepła na 1 kW mocy zamówionej




dla Miasta Sanoka

Zarządzanie zu życiem i zakupem energii




dla Miasta Sanoka

Rynek energii gminy:

- stanowi w cz ęści niezbywaln ą „własno ść” gminy,

- obejmuje transakcje handlowe w obszarze wytwarzania, p rzesyłania i dystrybucji energii,

- jest w znacznym zakresie zdominowany przez przedsi ębiorstwa,

- możliwy do kontrolowania w formie obrotu,

- jego udost ępnienie winno odbywa ć się na drodze przetargu lub udzielenia koncesji.

Zarządzanie zakupem energii Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko



dla Miasta Sanoka

WYTWÓRCY PRZESYŁ, DYSTRYBUCJA ODBIORCA KOŃCOWY

Elektrociepłownie

Kotłownie

Elektrownie Ciepłownie

Przesył energii elektrycznej

Przesył gazu

Przesył ciepła

Obiekty użyt. publicznej

Odbiorcy indywidualni

Spółdzielnie mieszkaniowe

Przemysł, usługi

Źródła gazuStacje redukcyjne

REPREZENTOWANY PRZEZ GMINĘ

Działania modernizacyjneAudyt energetyczny budynku

Zgodnie z ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej(Dz.U. 2011, Nr 94, poz. 551) audytem efektywno ści energetycznejnazywamy opracowanie zawierające analizę zużycia energii oraz określającestan techniczny obiektu, urządzenia technicznego lub instalacji,zawierające wykaz przedsięwzięć służących poprawie efektywnościenergetycznej tych obiektów, urządzeń lub instalacji, a także ocenę ichopłacalności ekonomicznej i możliwej do uzyskania oszczędności energii.

Ustawa określa zasady sporządzania audytu efektywności energetycznejoraz uzyskania uprawnień audytora efektywności energetycznej.

W audycie energetycznym analizowane są wszystkie możliwe techniczneprocesy prowadzące do obniżenia zapotrzebowania energii przez danyobiekt budowlany.




dla Miasta Sanoka

Działania modernizacyjne

Audyt energetyczny powinien zawiera ć (Art. 28 ust. 1):1) imię, nazwisko i adres zamieszkania albo nazwę i adres siedziby podmiotu,

u którego zostanie zrealizowane przedsięwzięcie (…);2) kartę audytu efektywności energetycznej;3) oznaczenie miejsca lokalizacji przedsięwzięcia (…);4) ocenę stanu technicznego oraz analizę zużycia energii obiektu,

urządzenia technicznego lub instalacji;5) ocenę efektów uzyskanych w wyniku realizacji przedsięwzięcia (…), w tym

w szczególności określenie osiągniętej oszczędności energii.

Audyt energetyczny mo żna podzieli ć na 4 etapy działania: 1) krytyczna analiza stanu aktualnego obiektu;

2) przegląd możliwych usprawnień wraz z określeniem kosztów ich realizacji;

3) analiza ekonomiczna opłacalności uwzględniająca oszczędności wynikające z usprawnień;

4) kwalifikacja zada ń i okre ślenie harmonogramu ich realizacji.

Audyt energetyczny budynku




dla Miasta Sanoka

Ocieplenie konstrukcji budynku

Mur z pustaków ceramicznych

lata 1980 - 1990 grubo ści [cm]

Mur z pustaków ceramicznych docieplony

styropianem grubo ści [cm]

40 5 10 12Współczynnik przenikaniaciepła λz [W/(m2*K)]

0,78 0,38 0,26 0,22

Efekt energetyczny [%] 0,0 50,6 67,1 71,0Mur z żelbetu

- lata 1960-1980 grubo ści [cm]

Mur z żelbetu docieplonystyropianem grubo ści [cm]

25 5 10 12Współczynnik przenikaniaciepła λz [W/(m2*K)]

2,29 0,57 0,33 0,28

Efekt energetyczny [%] 0,0 75,1 85,7 87,8


72




dla Miasta Sanoka

Wymiana okien

Okno drewnianez lat 1960-1980

wykonanie typu"szwedzkiego"

Jednodzielne okno wykonane

z profili systemu AluplastUg=1,1 [W/(m 2*K)]

Współczynnik przenikaniaciepła Uw [W/(m2*K)]

2,56 1,42

Efekt energetyczny [%] 0,00 44,53


73




dla Miasta Sanoka

Zastosowanie OZEKolektory termiczne – urz ądzenia do konwersji energii promieniowania

słonecznego na ciepło

Kolektory termiczne można podzielić na:- płaskie (cieczowe, gazowe, dwufazowe),- płaskie próżniowe,- próżniowo-rurowe (w których rolę izolacji - spełniają próżniowe rury),- skupiające (cieczowe),- specjalne (np. okno termiczne, izolacja transparentna).

Kolektor słoneczny:2 kolektory płaskie stojący zasobnik 300 l grupa pompowa regulator solarny

Cena ok. 9 000 zł netto74




dla Miasta Sanoka

Zastosowanie OZE

Panele fotowoltaiczne – przekształcaj ą światło w energi ę elektryczn ą

Ogniwa fotowoltaiczne można podzielić na:- moduły monokrystaliczne,- moduły polikrystaliczne.

Zestaw autonomiczny 12V 130W DC:moduł fotowoltaiczny monokrystaliczny 130 Wakumulator szczelny żelowy 100Ah/12Vregulator ładowania

Cena ok. 2 000 zł netto

75




dla Miasta Sanoka

Zastosowanie OZE – prosumentZgodnie z Art. 41 ust. 10 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłachenergii „sprzedawca zobowiązany jest do zakupu energii elektrycznejz nowobudowanych instalacji odnawialnego źródła energii, od wytwórcy energiiz mikroinstalacji do mocy do 3 kW włącznie po określonej stałej cenie jednostkowej,która w przypadku (…) energii promieniowania słonecznego wynosi 0,75 zł za 1kWh.

Sprzedawca zobowiązany ma obowiązek do zakupu energii elektrycznej z instalacjiodnawialnego źródła energii przez okres kolejnych 15 lat, liczony od dnia oddania doużytkowania tej instalacji.

Ceny zakupu energii elektrycznej z instalacji odnawialnych źródeł energii o mocy do3 kW obowiązują do momentu, gdy łączna moc oddawanych do użytku źródeł nieprzekroczy 300 MW lub do zmiany ich wysokości rozporządzeniem.

76




dla Miasta Sanoka

Zastosowanie OZE – prosumentZgodnie z Art. 41 ust 15 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r.o odnawialnych źródłach energii „sprzedawca zobowiązany jest do zakupu energiielektrycznej z nowobudowanych instalacji odnawialnego źródła energii, od wytwórcyenergii z mikroinstalacji o mocy powyżej 3 kW do 10 kW włącznie po określonejstałej cenie jednostkowej, która w przypadku (…) energii promieniowaniasłonecznego wynosi 0,65 zł za 1 kWh.

Sprzedawca zobowiązany ma obowiązek zakupu energii elektrycznej z instalacjiodnawialnego źródła energii przez okres kolejnych 15 lat, liczony od dnia oddania doużytkowania tej instalacji.

Ceny zakupu energii elektrycznej z instalacji odnawialnych źródeł energii o mocypowyżej 3 kW do 10 kW włącznie obowiązują do momentu, gdy łączna mocoddawanych do użytku źródeł nie przekroczy 500 MW lub do zmiany ich wysokościrozporządzeniem.

77




dla Miasta Sanoka

Zastosowanie OZEPompa ciepła – jest maszyn ą ciepln ą wymuszaj ącą przepływ ciepła z obszaru

o ni ższej temperaturze do obszaru o temperaturze wy ższej

Rodzaje pomp ciepła:- powietrzne (powietrze-powietrze, powietrze-woda),- gruntowe tzw. geotermalne (gruntowe, gruntowo-wodne),- wylotowe (powietrzno-powietrzne, powietrzno-wodne),- wodne (elektryczne, olejowe, gazowe).

Pompa ciepła:pompa ciepła z wyposażeniem 8-12 kW, COP = 4

Koszt urządzenia: 25 000 zł netto

78




dla Miasta Sanoka

Ochrona powietrza, ograniczenie niskiej emisji

Miasto:- regulaminy dofinansowania w randze uchwały rady mia sta,- miejskie programy ograniczenia niskiej emisji (PONE ) finansowane ze środków pomocowych krajowych i zagranicznych,

- obszarowe programy ograniczenia niskiej emisji ze w sparciem ze środków pomocowych krajowych i zagranicznych (cz ęsto w ramach rewitalizacji zabudowy),

- wspieranie termomodernizacji.

Wg Prawa ochrony środowiska: Art. 363 .

Wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w drodze decyzji, nakazać osobie fizycznej, której działalność negatywnie oddziałuje na środowisko, wykonanie w określonym czasie czynności zmierzających do ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko.

Art. 364.Jeżeli działalność prowadzona przez podmiot korzystający ze środowiska albo osobę fizyczną powoduje pogorszenie stanu środowiska w znacznych rozmiarach lub zagraża życiu lub zdrowiu ludzi, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wyda decyzję o wstrzymaniu tej działalności w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla zapobieżenia pogarszaniu stanu środowiska.




dla Miasta Sanoka

PONE – przykładowy zakres przedsi ęwzięć

1. Wymiana źródła ciepła:

�Kotły węglowe – retortowe,�Kotły gazowe,�Kotły olejowe,�Kotły na słomę,�Kotły na biomasę (pelety drzewne),�Ciepło sieciowe,�Pompa ciepła.

2. Montaż kolektorów słonecznych do przygotowania c.w.u.




dla Miasta Sanoka

Przykładowe etapy i efekty PONE

1. Opracowanie na podstawie ankietyzacji budynku reprezentatywnego

2. Zmiana rocznego zużycia energii w wyniku realizacji przedsięwzięć

3. Zmiana rocznych kosztów ogrzewania

4. Zamiana rocznych emisji zanieczyszczeń

5. Ocena efektywności ekonomicznej




dla Miasta Sanoka

Przykładowe roczne parametry ogrzewania w zależności od rodzaju źródła ciepła




dla Miasta Sanoka

Działania podejmowane przez gminy:

- Porządkowanie i inwentaryzacja oświetlenia miejsc publicznych i dróg,

- Regulowanie układów własnościowych punktów oświetleniowych,

- Modernizacja oświetlenia (we współpracy z przedsiębiorstwami lub samodzielnie, finasowanie np. esco),

- Inteligentne zarządzanie oświetleniem miejsc publicznych i dróg,

- Bieżące zarządzanie zużyciem i kosztami energii na oświetlenie, ewentualne wprowadzanie odnawialnych źródeł energii.

Zarządzanie o świetleniem miejsc publicznych i dróg




dla Miasta Sanoka

Transport

Działania podejmowane przez gminy:- Nowoczesny tabor niskoemisyjny- Zarządzanie ruchem- Multimobilność, elastyczność w ruchu drogowym- Ekologiczne, nieemisyjne środki transportu indywidualnego

DUOBUSKoncepcją tego napędu jest połączeniesilnika diesla i dwóch silnikówelektrycznych, które łączy moduł centralny.

AUTOBUS ELEKTRYCZNYKoszt pojazdu to około 1,7 mln zł.




dla Miasta Sanoka

Grupy działa ń nieinwestycyjnych gminy

- edukacja ekologiczna- komórki UM ds. zarządzania energią- popularyzacja efektów wykonanych działań poprzez: internet,

prasę itp.- koncepcja modernizacji i badania układu komunikacyjnego - promowanie gospodarki niskoemisyjnej - planowanie energetyczne - niskoemisyjne zamówienia publiczne - zarządzanie zużyciem i zakupem energii




dla Miasta Sanoka

Najczęściej podejmowane działania

Ilość gmin

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Skierowany do indywidualnych użytkowników program lub…

Obszarowy program lub plan ograniczenia niskiej emisji

Zarządzanie energią w obiektach gminnych

Uzyskane wymierne korzyści z zarządzania energią w obiektach…

Zakup energii w układzie rynkowym (co najmniej jeden…

Świadomy zakup energii w układzie rynkowym (kilka…

Bieżąca współpraca z przedsiębiorstwami energetycznymi

Świadoma i bieżąca współpraca z przedsiębiorstwami…

Procedury koordynacji planowania przestrzennego i…

Zarządzanie konserwacją, modernizacją i eksploatacją…

Pełnomocnik ds. energetyki, energetyk lub zespół energetyka

Ilość jednostek dla których wykonane zostały dokumenty…




dla Miasta Sanoka

plan gospodarki niskoemisyjnej dla miasta sanokaee energoekspert sp. z o. o. energia i ekologia plan...

Documents