podrucje sa visokim rizikom u hidrosistemu dtd.ppt sa visokim rizikom u... · ukupni azot (kgn/dan)...

PODRUČJA SA VISOKIM RIZIKOM PODRUČJA SA VISOKIM RIZIKOM PODRUČJA SA VISOKIM RIZIKOM PODRUČJA SA VISOKIM RIZIKOM U HIDROSISTEMU DTDU HIDROSISTEMU DTD

Profesor dr Božo DalmacijaPriodno matematički fakultetPriodno-matematički fakultet

Departman za hemijuNovi Sad

1

Količina otpadnih voda u AP Vojvodini

Ukupna količina kanalisanih otpadnih voda 766000 m3/dan ili 8,9 m3/s.Struktura otpadnih voda

60% od industrije40% od stanovništva

72,7 % organskog opterećenja otpadnih voda potiče iz industrije

2

Ukupna emisija zagađenja kanalisanih otpadnih voda po Ukupna emisija zagađenja kanalisanih otpadnih voda po vrstama

Vrsta otpadnih voda Protok(m3/dan)

Suspe-ndovanematerije(kg/dan)

Ukupniazot

(kgN/dan)

Ukupanfosfor

(kgP/dan)

Sadržaj organskih

materija(ES)

Komunalne otpadne vode i sanitarne iz industrije

304726 79257 14298 4311 1436396

Biorazgradljive industrijsked d 255373 609532 12081 3952 3524753otpadne vode 255373 609532 12081 3952 3524753

Ukupne biorazgradljive otpadne vode 560099 688789 26379 8263 4961149

Norganske industrijske otpadne 205942 19062 2288 4699 295440g j pvode 205942 19062 2288 4699 295440

Ukupne industrijske otpadne vode 461315 628594 14369 8651 3820193

Ukupno 766041 707851 28667 19962 5256583

3

766041 707851 28667 19962 5256583

N d k t t t t d ih dNeadekvatan tretman otpadnih vodaNa teritoriji Vojvodine je registrovano 497 zagađivača voda:industrija 326

prehrambena 118ostala industrija 208j

stočarstvo 113naselja 44ostalo 14ostalo 14

Od 497 registrovanih zagađivača:ne prečišćava 343prečišćava 71 (sa komunalnim otpadnim vodama)prečišćava 83 (samo primarno)

5

p ( p )

Odnos količina vode prema delatnosti zagađivača na teritoriji HS DTD2%7%

poljoprivreda

proizvodnja prehrambenihproizvoda pića i stočne

46%38%

proizvoda, pića i stočnehraneproizvodnja hemijskihproizvoda

proizvodnja i preradagvožđa, čelika i obojenih

5%2%

metalasakupljanje, prečišćavanjei distribucija vode

ostalo

DELATNOST KOLIČINA VODE( 3/d )

BROJ ZAGAĐIVAČA

5%2%

(m3/dan) ZAGAĐIVAČApoljoprivreda 1 943 12proizvodnja prehrambenih proizvoda, pića i stočne hrane 52 590 / 132 000 63

proizvodnja hemijskih proizvoda 6 188 6

6

proizvodnja hemijskih proizvoda 6 188 6sakupljanje, prečišćavanje i distribucija vode 43 375 25

12%17%

3%12%

5%

17%2%

8%

5%

60%POLJOPRIVREDAPROIZVODNJA PREHRAMBENIH PROIZVODA, PIĆA I STOČNE HRANEPROIZVODNJA I PRERADA PAPIRASAKUPLJKANJE, PREČIŠĆAVANJE I DISTRIBUCIJA VODEOSTALO

64%

POLJOPRIVREDAPROIZVODNJA PREHRAM BENIH PROIZVODA, PIĆA I STOČNE HRANEPROIZVODNJA I PRERADA PAPIRASAKUPLJANJE, PREČIŠĆAVANJE I DISTRIBUCIJA VODE

OSTALO

Procentualni udeo organskog opterećenja otpadnih voda računato preko HPK po delatnosti

OSTALO

Procentualni udeo organskog opterećenja otpadnih voda

računato preko BPK po delatnostizagađivača

računato preko BPK po delatnosti zagađivača

kg HPK/dan kg BPK/dankg HPK/dan kg BPK/dan

prehrambena industrija 47 942 25 234sakupljanje, prečišćavanje i distribucija vode 13 487 6 912poljoprivreda (stočarstvo) 9 355 4 753

5%

4%

1% 10% 1% 5%

28%

5%

55%4%79%

POLJOPRIVREDAPROIZVODNJA PREHRAM BENIH PROIZVODA, PIĆA I STOČNE HRANEPROIZVODNJA I PRERADA PAPIRAOBRADA STAKLA, PORCULANA KERAM IKE I OSTALOG (BETON, CEM ENT, GIPS, KAM EN)SAKUPLJANJE, PREČIŠĆAVANJE I DISTRIBUCIJA VODE

3%4%

POLJOPRIVREDAPROIZVODNJA PREHRAM BENIH PROIZVODA, PIĆA I STOČNE HRANEPROIZVODNJA I PRERADA PAPIRAPROIZVODNJA HEM IJSKIH PROIZVODASAKUPLJANJE, PREČIŠĆAVANJE I DISTRIBUCIJA VODE,

OSTALO

Procentualni udeo opterećenja otpadnih voda suspendovanim materijama po granama delatnosti

OSTALO

Procentualni udeo opterećenja otpadnih voda rastvorenim materijama

(suvog ostatka) po granama delatnostimaterijama po granama delatnosti (suvog ostatka) po granama delatnosti

kg suspendovanih materija/dan

kg rastvorenih materija/danmaterija/dan materija/dan

proizvodnja šećera 33 293 38 497obrada mesa 2 003 5 042proizvodnja ulja 2 372 8 730

11%23%

2% 8%26%

2%

2%

2%

62%1%

1%

60%POLJOPRIVREDAPROIZVODNJA PREHRAM BENIH PROIZVODA, PIĆA I STOČNE HRANEPROIZVODNJA I PRERADA PAPIRAPROIZVODNJA HEM IJSKIH PROIZVODASAKUPLJANJE, PREČIŠĆAVANJE I DISTRIBUCIJA VODEOSTALO

62%

POLJOPRIVREDAPROIZVODNJA PREHRAM BENIH PROIZVODA, PIĆA I STOČNE HRANEPROIZVODNJA I PRERADA PAPIRAPROIZVODNJA HEM IJSKIH PROIZVODASAKUPLJANJE, PREČIŠĆAVANJE I DISTRIBUCIJA VODEOSTALO

Procentualni udeo opterećenja otpadnih voda ukupnim azotom po granama delatnosti

OSTALO

Procentualni udeo opterećenja otpadnih voda ukupnim fosforom po granama

delatnostidelatnosti

prehrambena industrija kg N/dan kg P/danproizvodnja šećera 339 66obrada mesa 350 46obrada mesa 350 46proizvodnja ulja 39 83

kg N/dan kg P/danIndustrija 4 000 600Stočarstvo 741 80Naselja 1 479 275

Prosečno dnevno opterećenje otpadnih voda

2 000

metalima po delatnostima

1 2001.4001.6001.8002.000

CrCu

Industrija koja ispušta otpadne vode sa nedovoljnim predtretmanom u

d k k li ij

400600800

1.0001.200

g/da

n CuZnMnNi

gradsku kanalizaciju

0200400

LNA

RIJ

A

AK

LA

KA I

LNA

RIJ

A

JE,

AN

JEC

IJA

NJA

IA A AĆ

AJ

NiPb

TEK

STI

IND

US

TR

OB

RA

DA

STA

MA

ŠIN

SM

ETA

LIN

DU

STR

SA

KUP

LJA

NJ

PR

EČ

IŠĆ

AVA

I D

ISTR

IBU

CV

OD

E

PR

OIZ

VOD

NP

RE

RA

DA

GV

OŽĐ

A

SA

OB

RA

10

Prosečne dnevne količine otpadnih voda k j i št j di k l HS DTD

količina otpadnih voda

koja se ispušta u pojedine kanala HS DTD

60000

70000prosek za interval

prosek za radne dane

Sezonska proizvodnja: šećerane, prerada voća i povrća itd

40000

50000

/dan

20000

30000m3

0

10000

Dunav Tisa Begej DTD"B č j

DTD"V b

Krivaja DTD "Ban.P l k

Kikindskik l

Vršačkik l

11

"Bečej-Bogojevo"

"Vrbas-Bezdan"

Palanka-Novi

Bečej"

kanal kanal

P č d t ć j HS DTDProsečno dnevno opterećenje HS DTD organskim materijama

30000

40000HPKBPKIspuštanje otpadnih

voda velikih zagađivača:

20000

30000

kg/d

an

npr. Fermin u Senti, Šećerana u Senti

10000

0DTD Novi

Sad-SavinoSelo

Tisa Begej DTD Bečej-Bogojevo

DTDVrbas-Bezdan

Krivaja Kikindskikanal

12

Selo

Prosečno dnevno opterećenje HS DTDProsečno dnevno opterećenje HS DTDsuspendovanim i rastvorenim materijama

50000 suspendovane materije

40000

50000 suspendovane materijerastvorene materije

20000

30000

kg/d

an

0

10000

DTD N i Ti B j DTD DTD K i j Kiki d kiDTD NoviSad-

SavinoSelo

Tisa Begej DTDBečej-

Bogojevo

DTDVrbas-Bezdan


13

Prosečno dnevno opterećenje HS DTDp jnutrijentima

4000 N

3000

4000 N

P

1000

2000

kg/d

an

0

1000

DTD Novi Tisa Begej DTD Bečej- DTD Krivaja KikindskiDTD NoviSad-

SavinoSelo

Tisa Begej DTD BečejBogojevo

DTDVrbas-Bezdan


14

Prosečno dnevno opterećenje HS DTD

14000

Prosečno dnevno opterećenje HS DTDmetalima

10000

12000

14000

CrCu

6000

8000

g/da

n

CuFeMnNi

2000

4000 ZnPb

0DTD Bečej-Bogojevo

DTD Vrbas-Bezdan

Kudoš Kikindski kanal

15

Opterećenje otpadnih voda po granamaOpterećenje otpadnih voda po granama delatnosti

80000

90000

100000 HPK BPKSUSPENDOVANE MATERIJE SUVI OSTATAKUKUPAN AZOT UKUPAN FOSFOR

50000

60000

70000

kg/d

an

20000

30000

40000k

0

10000

PREHRAMBENAINDUSTRIJA

POLJOPRIVREDA PREČIŠĆAVANJE VODE

16

kvantitativne i kvalitativne karakteristikekvantitativne i kvalitativne karakteristike otpadnih voda prehrambene industrije

35000

40000

45000 HPK BPKSUSPENDOVANE MATERIJE SUVI OSTATAKUKUPAN AZOT UKUPAN FOSFOR

20000

25000

30000

35000

kg/d

an

5000

10000

15000

0Proizvodnja,

obrada, hlađenje izamrzavanje

Proizvodnjašećera

Proizvodnja piva Proizvodnjaskroba i proizvoda

od skroba

Proizvodnjamargarina i

sličnih jestivih

17

životinjskog mesa masti

ANALIZA ZNAČAJNIH PRITISAKA NA ANALIZA ZNAČAJNIH PRITISAKA NA VODNA TELA NA TERITORIJI HS DTD

ispuštanje gradskih otpadnih voda kao kriterijum značajnih pritisaka usvojena su postrojenja kapaciteta > 2 000 ES (91/271/EEC) i pritisci gradskih otpadnih voda koje se bez (91/271/EEC) i pritisci gradskih otpadnih voda koje se bez prečišćavanja ispuštaju u vodotoke a čije opterećenje prevazilazi dati kriterijumispuštanje industrijskih otpadnih voda (prehrambena industrija) sa > 4 000 ES (91/271/EEC) i sa > 2 000 kg HPK/dan (ICPDR)Ispuštanje otpadnih voda poljoprivrede sa > 5 000 kgP/dan i Ispuštanje otpadnih voda poljoprivrede sa > 5 000 kgP/dan i >50000 kgN/dan (ICPDR)

18

Naselje (obuhvaćenost kanalizacijom, %)

Izmereno opterećenje koje se ispušta sa otpadnim vodama,

kgBPK5/dan

Opterećenje koje bi se ispustilo u slučaju potpune izgrađenosti

kanalizacije, kgBPK5/danRecipijent kanalizacije

Opterećenje koje se sme ispustiti na osnovu graničnih vrednosti,

kgBPK5/dan

APATIN (40) 81 202 DTD “Prigrevica-Bezdan” 51

BAČ (16) 13 87 DTD “Bački Petrovac – Karavukovo” 17

BAČKA TOPOLA (15) 171 1140 Krivaja 122

BELA CRKVA (80) 225 281 Nera 38

CRVENKA (14) 28 200

DTD “Vrbas-Bezdan”

19

SOMBOR (40) 74 185 387

KULA (25) 200 800 107

SENTA (50) 51 102Ti

101Tisa

ČOKA (30) 63 210 19

INĐIJA (10) 51 510 Inđijski potok i Ljukovo 197

IRIG (20) 35 175 Potok Jelence 15

KIKINDA (29) 108 372 Kikindski kanal 246

ALIBUNAR (30) 75 250DTD “Banatska Palanka – Novi Bečej”

42

NOVI BEČEJ (30) 82 273 39

PEĆINCI (12) 18 150 Galovica 12

RUMA (35) 510 1457 Potok Kudoš 213

STARA PAZOVA (8) 9 112 Veliki Begej 142

ŠID (60) 335 558 Šarkudin-Šidina 67

BEČEJ (38) 47 124

DTD “B č j B j ”

126

ODŽACI (38) 38 100 16DTD “Bečej-Bogojevo”

VRBAS (40) 407 1 017

SRBOBRAN (20) 4 20 14

VRŠAC (60) 155 258 Vršački kanal 253

ZRENJANIN (68) 2 721 4001 Aleksandrovački kanal, Begej 339

4 000 kgN/dan

24 000 kgBPK5/dan 600 kgP/dan

INDUSTRIJSKE OTPADNE

VODE68 517 m3/dan

(150 000 m3/dan(150 000 m /dan

36 000 kg suspendovanih

21

mat/dan

790 kgN/dan

4 900 kgBPK5/dan 90 kgP/dan

OTPADNE VODE

STOČARSTVA1 250 m3/dan1 250 m /dan

2 300 kg suspendovanih

mat/dan

22

Identifikovani problemiMineralna uljaj

U kanalu Begej (do 253 mg/kg) Kanal DTD Vrbas-Bezdan (do748 mg/kg)748 mg/kg)Jezero Ludoš (do 451 mg/kg).

PAHU k l B j iU kanalu Begej iTamiš

Pesticidi i PCBNajviše izraženo u kanalu Begej prevazilazi Holandske referentne vrednosti

23

P bl iProblemiVisoka koncentracija metala je d t kt Pl i B j K l detektovana u Plovni Begej, Kanalu “Vrbas-Bezdan”, Nadeli, Jezeru “Moravica”, Aleksandrovački kanal, Kudoš...Prosečne godišnje vrednosti za metale u rekama i kanalima su bile:

Ni 39 to 140 mg/kg,Zn 170-690 mg/kg, Cd 2.5 -23 mg/kg,Cr 47-330 mg/kg, g g,Cu 44-360 mg/kg,Pb 47-460 mg/kg, Hg od 0,06-0,4 mg/kg

24

g od 0,06 0, g/ g

ZAŠTIĆENE ZONE U VOJVODINIZAŠTIĆENE ZONE U VOJVODINI

25

Na ispitivanim lokacijama na osnovu koncentracija sezonskih merenja a i srednjih vrednosti tih merenja može se zaključiti da uglavnom svi toksični srednjih vrednosti tih merenja može se zaključiti da uglavnom svi toksični metali mogu da utiču ili utiču na prirodne osobine sedimenta, jer premašuju holandsku “target” vrednost. P t l k ij Posmatrano po lokacijama:

Koviljsko-Petrovaradinski rit (Ni, Zn, Cd, Cu), Obedska bara i Carska bara (svi sem Cr i Hg), Obeds a ba a Ca s a ba a (s se C g),jezero Ludoš (sem Hg), Gornje-podunavlje (Zn), Zasavica (Ni, Cd) i Moravica (Ni, Zn, Cd).

Povremeno je koncentracija premašila i vrednost holandske interventne vrednosti, kada se preporučuje remedijacija za: , p p j j j

bakar (Koviljsko-Petrovaradinski rit-Šlajz, Jezero Ludoš, Carska bara-Vidikovac, Zasavica) i a nikl cink kadmij m i hrom na lokaciji Je ero L doš L doš Iza nikl, cink, kadmijum i hrom na lokaciji Jezero Ludoš-Ludoš I.

Crne tačke u AP Vojvodini na

vodotocima male odotoc a a esamoprečišćavajuće

moći!

Veliki Bački kanal

Opterećenje otpadnih voda organskim materijama

HPK BPKHPK

781671; 49,8%

880; 0,1%

8344; 0,5%

12886; 0,8%BPK5

226163; 29,42%

76009; 9,89%

57512;

44714229154; 1,9%

38305; 2,4%

2483; 0,2%57512; 7,48%

6836; 0,89%

16861; 447142; 28,5%

128237; 8,2%

121333; 7,7%

FABRIKA ŠEĆERA "BAČKA" "CRVENKA" FABIKA ŠEĆERA

374026; 48,65%

2,19%

1285; 0,17%

212; 0,03%

4628; 0 60%

FABRIKA ŠEĆERA "BAČKA""CRVENKA" FABIKA ŠEĆERACARNEXFARMACOOPVITALFABRIKA ŠEĆERA BAČKA CRVENKA FABIKA ŠEĆERA

CARNEX FARMACOOPVITAL JKP STANDARDETERNA FABRIKA ARMATURE KULAJKP KULA PANON

4628; 0,60%

5229; 0,68%

VITALJKP STANDARDETERNAFABRIKA ARMATURE KULAJKP KULAPANON

29

Fabrika Vrednosti

Metali (mg/l)

Hrom Cink Kadmijum Gvožđe Bakar Nikal Olovoj

FABRIKAARMATURE

minimalne 0.23 0.15 0.00 0.05 0.03 0.06 0.00

maksimalne 5.80 3.50 0.03 0.18 3.90 11.30 0.29ARMATURE KULA

maksimalne 5.80 3.50 0.03 0.18 3.90 11.30 0.29

srednje 2.08 1.40 0.01 0.13 1.45 4.86 0.13

minimalne 0.04 - - - - - -

AD "ETERNA", Fabrika kože maksimalne 0.15 - - - - - -

srednje 0.09 - - - - - -450

500

550

600

dan)

FABRIKA ARMATURE KULAAD "ETERNA", Fabrika kože

300

350

400

450

e vo

de m

etal

ima

(g/d

100

150

200

250

Opt

ereć

enje

otp

adne

0

50

100

Cr Zn Ni Pb Cd Fe Cu

O

250

300

350

400

450

mgO

2 /l)

19981999200020012002

Sadržaj metala u vodi Velikog Bačkog kanala 0

50

100

150

200

0 2 4 6 8 10 12

BP

K5 (m 2002

2003

Bačkog kanala

600

700

Pb

0 2 4 6 8 10 12

Vreme (mesec)

Sadržaj organskih materija u vodi

200

300

400

500

µg/l

PbCrCdNiZnCu

j g jVelikog Bačkog kanala na profilu Vrbas II u toku godine

0

100

200

Uzvodnood

Crvenke

Uzvodnood Kule

Nizvodnood Kule

Vrbas I Most uVrbasu

Uzvodnood

triangla

Nizvodnood

triangla

CuMnFe

31

Crvenke triangla triangla

350

400

450

kg)

0 20

Sadržaj metala u sedimentu Velikog 100

150

200

250

300

350

once

ntra

cija

Mn

(mg/

k0-2020-4020-5020-6050-7060-80 Sadržaj metala u sedimentu Velikog

Bačkog kanala

Leva

oba

la

1/4-

L

a ka

nala

1/4-

D

bala

0-20

20-4

020

-50

20-6

0

50-7

0

0-80

0

50 Ko

Debljina mulja (cm)

Sre

dina

Des

na o

b60Debljina mulja (cm)

120

140

mg/

kg) 0-20

20-4020 60

Lokacija 3100 m nizvodno od ustave 40

60

80

100

ncen

traci

ja N

i (m 20-60

50-7060-80

kod Vrbasuev

a ob

ala

1/4-

L

kana

la

1/4-

D

bala

0-20

20-4

0

20-6

0

50-7

0

60-8

0

0

20Kon

Le

Sred

ina

Dde

sna

o 0 2

Debljina sedimenta (cm)

Primer: NADELAPrimer: NADELAStanje na terenu je takvo da usled koncentracije zagađivača na sektoru dužine oko 30 km od ustave Skrobare do ustave kod Ivanova dolazi do izrazitog narušavanja kvaliteta voda.kvaliteta voda.

Ustava “KOVAČICA”Ustava

“DEBELJAČA

33

Ustava “SKROBARA”

Sadržaj metala u vodiUstava Debeljača

8

10 Rastvoreni kiseonik Maj Oktobar

3035404550

j

Ustava Crepaja

Ustava Jabuka

Ustava Beli narcis

Ustava Kovin

2

4

6

mg

O2/l

05

10152025

μg/

l Ustava Ivanovo

I/II klasa prema sadržaju svih metala u oba perioda, osim u maju u slučaju:

Debelj

aca

Crepaja

Skroba

raBeli

narci

s

Kovin

Ivano

vo

0

0

Ni Pb Cd Zn Cr Cu

90 HPK - Maj maju u slučaju:

kadmijumakod ustave Skrobara (Jabuka) (III/IV)kod ustave Crepaja - van opsega definisanog našim P il ik

30

40

50

60

70

80

90

mg

O2/l

BPK5 - Maj HPK - Oktobar BPK5 - Oktobar

Pravilnikomžive jer je u površinskoj vodi kod ustave Kovin, detektovan sadržaj žive koji premašuje 2,1 puta maksimalno dozvoljenu koncentraciju od 1 μg/l koja je propisana za I/II i III/IV klasu.Deb

eljac

aCrep

ajaSkro

bara

Beli na

rcis

Kovin

Ivano

vo

0

10

20

34

Sadržaj organskih materija

20000 Amonijak Nitrati i nitritiOrganski azot

4000

14000

16000

18000

mg/

kg

Organski azot Ukupni azot Ukupni fosfor

Sadržaj nutrijenata i organskih materija u

Debelj

aca

Crepaja

Skroba

raBeli

narci

s

Kovin

Ivano

vo0

2000

materija u sedimenu Nadele

500 HPKBPK

140

160 Mineralna ulja Korigovana mineralna ulja

200

300

400

mg

O2/k

g

BPK5

40

60

80

100

120

Ciljna vrednost50 mg/kg

mg/

kg

eljac

a

epaja

obar

a

narci

s

Kovin

anov

o0

100

m

Debelja

caCrep

ajaSkro

bara

eli na

rcis

Kovin

Ivano

vo

0

20

40

35

Debelj

Crep

Skro

Beli na K

Ivan

Deb C Sk

Beli Iv

SADRŽAJ METALA U SEDIMENTU NADELE PRI SADRŽAJ METALA U SEDIMENTU NADELE PRI VISOKOM VODOSTVISOKOM VODOSTAAJUJU

Mesto uzorkovanjaNi Pb Cd Zn Cr Cu Hg

mg/kg

Ustava Debeljača 37 26 2,9 36 10 21 0,25

Ustava Crepaja 41 29 4,3 39 17 26 0,24

Ustava Jabuka 49 73 17 145 29 85 0,69Ustava Jabuka 49 73 17 145 29 85 0,69

Ustava Beli narcis 44 38 4,7 92 12 41 0,54

Ustava Kovin 35 24 3,5 54 20 31 0,17

U t I 38 57 1 3 644 23 285 0 84

36

Ustava Ivanovo 38 57 < 1,3 644 23 285 0,84

215

220 Ni

Holandska interventna

Sadržaj metala u sedimentu pri niskom

100

200

205

210

Holandska "ciljna"

vrednost (210 mg/kg)

mg/

kg

Ivanovo Beli narcis Skrobara

sedimentu pri niskom vodostaju

nala

- pov

ršins

ki slo

j

a kana

la - s

rednji

sloj

kana

la - d

ubins

ki slo

jLe

va ob

alaDes

na ob

ala50

0 m uz

vodn

o

0

50j

vrednost (35 mg/kg)

Sredina

kan

Sredina

Sred

ina ka

190

200

CuEmpirijskavrednost (197 mg/kg)

IvanovoBeli narcis

940Zn

Ivanovo Beli narcis

20

40

60

80

190

Teorijskavrednost (35,7 mg/kg)

mg/

kg

Beli narcis Skrobara

200

300

400900

920

Teorijskavrednost (123 mg/kg)Empirijska

vrednost (315 mg/kg)

mg/

kg

Skrobara

kana

la - p

ovrši

nski

sloj

dina k

anala

- sred

nji sl

oj

a kana

la - d

ubins

ki slo

jLe

va ob

alaDes

na ob

ala50

0 m uz

vodn

o

0

nala

- pov

ršins

ki slo

j

a kanala

- sred

nji sl

oj

kana

la - d

ubins

ki slo

jLe

va ob

alaDes

na ob

ala50

0 m uz

vodn

o

0

100

37

Sredina

ka

Sredin

Sredina

Sredina

kan

Sredina

Sred

ina ka

3.8

4.0 Cd

E i ij k

IvanovoBeli narcis100 Cr

Empirijska vrednost

0.40.50.63.0

3.2

3.4

3.6


Empirijska vrednost (3,5 mg/kg)

mg/

kg

Skrobara

30

40

50

60

70

80

90


(90 mg/kg)

mg/

kg


a - površ

inski s

lojnala

- sred

nji sloj

ala - d

ubinski s

lojLev

a obala

Desna o

bala50

0 m uzv

odno

0.00.10.20.3

a - površ

inski s

lojnala

- sred

nji sloj

ala - d

ubinski s

lojLev

a obala

Desna o

bala50

0 m uzv

odno

0

10

20

30

Sredina k

anala

Sred

ina kan

Sredina k

anal

100 PbEmpirijska vrednost (91,3 mg/kg)2 9

3.0 Hg IvanovoBeli narcis

Sredina k

anala

Sred

ina kan

aSred

ina kan

ala

20

405060708090

Teorijskavrednost (35 mg/kg)

( , g g)

mg/

kg


0.6

0.8

2.32.42.52.62.72.82.9


Empirijska vrednost (0,486 mg/kg)

mg/

kg

Beli narcis Skrobara

površ

inski

sloj

ala - s

rednji

sloj

a - dub

inski

sloj

Leva

obala

Desna

obala

500 m

uzvo

dno

0

10

a - pov

ršins

ki slo

jnala

- sred

nji sl

ojala

- dub

inski s

lojLev

a oba

laDes

na oba

la50

0 m uzv

odno

0.0

0.2

0.4

38

Sredina

kana

la - p

Sredina

kana

laSred

ina ka

nala 50

Sredina

kana

la Sred

ina kan

Sredina k

anal

K i jKrivajaCd (mg/kg)

6 00

8.00

10.00

12.00

14.00

0.00

2.00

4.00

6.00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Cr (mg/kg)

100.00

120.00

20 00

40.00

60.00

80.00

39

0.00

20.00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Pb (mg/kg)

80 00

90.00

Ni (mg/kg)

400.00

450.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

100 00

150.00

200.00

250.00

300.00

350.00

0.00

10.00

20.00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

0.00

50.00

100.00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Cu (mg/kg)

500.00

600.00

Zn (mg/kg)

3500.00

4000.00

4500.00

100.00

200.00

300.00

400.00

1000.00

1500.00

2000.00

2500.00

3000.00

40

0.001 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 0.00

500.00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Prekogranični uticajBanatski vodotoci (Primer Begeja)Tisa RUMUNIJA

41

Begej

RUMUNIJA

42

T ški liTeški metali

43

Begej metali

Cd C

egejKlasa 4

40

50

60

70

once

ntra

tion

dry

wei

ght)

surface sediment bottom sediment

600

800

380 mg/kgncen

tratio

ndr

y w

eigh

t)


Cd Cr

0 3.644 6.919 8.528 10.658 13.358 15.447 16.867 19 21.800 24.500 26.650 28.850 29.3800

10

20

30

12 mg/kg

0.8 mg/kg

Cad

miu

m c

o (m

g C

d/kg

d

Distance from the Klek gate (km)

0 3.644 6.919 8.528 10.658 13.358 15.447 16.867 19 21.800 24.500 26.650 28.850 29.3800

200

400 380 mg/kg

100 mg/kg

Chr

omiu

m c

o (m

g C

r/kg

d

Distance from the Klek gate (km)Distance from the Klek gate (km)

800

1000 surface sediment bottom sediment

1000


Cu Hg

200

400

600

800

190 mg/kgCop

per c

once

ntra

tion

(mg

Cu/

kg d

ry w

eigh

t)

200

400

600

800

1000

300 µg/kg

Mer

cury

con

cent

ratio

n (µ

g H

g/kg

dry

wei

ght)

45

0 3.644 6.919 8.528 10.658 13.358 15.447 16.867 19 21.800 24.500 26.650 28.850 29.3800

36 mg/kg


0 3.644 6.919 8.528 10.658 13.358 15.447 16.867 19 21.800 24.500 26.650 28.850 29.3800


Organske Organske zagađujuće materije

46

200

250

300

µg/k

g)

Povrsinski sediment Dubinski sediment

0 3 644 6 919 8 528 10 658 13 358 15 447 16 867 19 21 8 24 5 26 65 28 850 29 3800

50

100

150

20 µg/kg

PCB

(

Kl 3 0 3.644 6.919 8.528 10.658 13.358 15.447 16.867 19 21.8 24.5 26.65 28.850 29.380

Udaljenost od ustave Klek, km

povrsinski sediment

Klasa 3

300

400

500

ral o

ilsdr

y w

eigh

t)

povrsinski sediment dubinski sediment PAH (7-52 µg/kg)

•19 km od Kleka

0

100

200

50 mg/kg

Min

er(m

g/kg

d

•Itebej-Mlin

•Posle Itebej

47

0 3.644 6.919 8.528 10.658 13.358 15.447 16.867 19 21.8 24.5 26.65 28.850 29.380

Udaljenost od ustave Klek (km)

Reka Tisa

Detektovano zagađenje teškim metalima (Zn, Pb, Cr, Cd).Poređenjem rezultata sa Poređenjem rezultata sa Kanadskim PEL vrednostima zaključeno je da ne postoji značajno zagađenje značajno zagađenje organskim polutantima (npr. PAH, PCB, pesticidi). Detektovan je prekogranični j p gtransport nutrijenata

48

Ekološka katastrofEkološka katastrofaa na Tisina Tisi

Izlivanje velikih Izlivanje velikih količina cijanida i količina cijanida i t k it k ič ihč ih t l t l toksitoksičnihčnih metala metala u Tisuu Tisu iz rudnika iz rudnika zlata u Rumunijizlata u Rumunijijj

2.5

3

3.5

CongradMindsent

0

0.5

1

1.5

2MindsentSegedinTisasitetMartinošPadejN.Becej

09.02

.-20

10.02

.-210

.02.8

10.2.

-14 h

10.02

.-20

11.02

.-211

.02.-8

11.02

.-14

11.02

.-20

12.02

.-212

.02-11

13.02

-813

.02-16

,4515

.02-11

-45

jTitel

HVALA NA PAŽNJI !HVALA NA PAŽNJI !

50

podrucje sa visokim rizikom u hidrosistemu dtd.ppt sa visokim rizikom u... · ukupni azot (kgn/dan)...

Documents