1Kon. 19,16-21 — "Ga maar weer terug"In die dagen zei de Heer tot Elia: “Gij moet Elisa, de zoon van Safat, zalven tot uw opvolger als profeet.” Elia vertrok en trof Elisa, de zoon van Safat, terwijl die aan het ploegen was. Twaalf koppels ossen gingen voor hem uit; hijzelf bevond zich bij het twaalfde. Toen Elia langs kwam, wierp hij Elisa zijn mantel toe. Elisa liet de ossen in de steek, liep Elia achterna en zei: “Laat mij eerst afscheid nemen van mijn vader en mijn moeder; dan zal ik u volgen.” Hij antwoordde hem: “Ga maar weer terug; heb ik je soms tot iets verplicht?” Hierop ging Elisa naar de ossen terug, slachtte er twee, kookte het vlees op het hout van de jukken en gaf het aan het werkvolk te eten. Daarna vertrok hij, volgde Elia en werd zijn dienaar.

Gal. 5,1.13-18 — "Bemin uw naaste als uzelf"Broeders en zusters, voor de vrijheid heeft Christus ons gemaakt. Houdt dus stand en laat u niet weer het slavenjuk opleggen. Gij werd geroepen om vrije mensen te zijn. Misbruikt echter de vrijheid niet als voorwendsel voor de zelfzucht; dient elkaar in liefde. Want de hele wet is vervat in dit éne gebod: “Bemin uw naaste als uzelf.” Maar als ge elkaar blijft bijten en klauwen, vrees ik dat ge elkaar op de duur zult verslinden. Ik bedoel dit: leeft naar de Geest, dan zult ge niet uitvoeren wat de zelfzucht dicteert. Wat de zelfzucht wil, strijdt met de Geest, en omgekeerd, het verlangen van de Geest komt in botsing met het egoïsme. Die twee liggen met elkaar overhoop, zodat ge niet kunt doen wat ge zou willen doen. Maar als ge u door de Geest laat leiden, staat ge niet onder de wet.

Lc. 9, 51-62 — "Niet omzien..."Toen de dagen van zijn verheffing hun vervulling naderden, aanvaardde Jezus vastberaden de reis naar Jeruzalem en zond boden voor zich uit. Deze kwamen op hun tocht in een Samaritaans dorp om er zijn verblijf voor te bereiden. Maar de Samaritanen ontvingen Hem niet, omdat Jeruzalem het doel van zijn reis was. Toen de leerlingen Jakobus en Johannes dit gewaar werden, vroegen ze: “Heer, wilt Gij dat wij vuur van de hemel afroepen om hen te verdelgen?” Maar Hij keerde zich om en wees hen op strenge toon terecht. Daarop vertrokken zij naar een ander dorp. Terwijl zij onderweg waren, zei iemand tot Hem: “Ik zal u volgen, waar Gij ook heen gaat.” Jezus sprak tot hem: “De vossen hebben holen en de vogels hun nesten, maar de Mensenzoon heeft niets waar Hij zijn hoofd op kan laten rusten.” Tot een ander sprak Hij: “Volg Mij.” Deze vroeg: “Heer, laat mij eerst terug gaan om mijn vader te begraven.” Jezus zei tot hem: “Laat de doden hun doden begraven; maar gij, ga heen en verkondig het Rijk Gods.” Weer een ander zegde: “Ik zal U volgen, Heer, maar laat mij eerst afscheid nemen van mijn huisgenoten.” Tot hem sprak Jezus: “Wie de hand aan de ploeg slaat, maar omziet naar wat achter hem ligt, is ongeschikt voor het Rijk Gods.”

‘PREEK VAN DE WEEK’Bezoek onze webstek: www.preekvandeweek.be – E-mail: info@preekvandeweek.be13de zondag door het jaar – C-jaar 2016

"Navolging" 

1Kon. 19,16-21 – Gal. 5,1.13-18 – Lc. 9,51-62

Preek van de week"Navolging"

Met het evangelie dat we vandaag lezen begint Jezus zijn reis naar Jeruzalem. Dat is zijn doel. Daar zal zich de ontknoping van zijn leven afspelen. Doelbewust gaat hij er heen. Deze reis gaat door Samaria. Dat is niet zonder gevaar vanwege de tegenstelling tussen Joden en Samaritanen die wel in JHWH geloven maar toch een eigen cultusplaats hebben. Daarom: wie op tocht ging naar Jeruzalem werd niet graag gezien in Samaria. Dat blijkt ook uit de boden die door Jezus op weg worden gestuurd: zij zijn absoluut niet welkom. Zij willen doen wat de profeet Elia deed toen hij door de koning bedreigd werd. Elia smeekte vuur uit de hemel af om zijn tegenstanders te vernietigen. Jezus handelt anders: geen vuur uit de hemel, maar het vuur van de geest die in Jeruzalem over zijn leerlingen zal neerdalen om hen te bezielen met de geest die leven geeft.

Op zijn reis naar de hoofdstad horen we verschillende mensen naar Jezus toekomen en zeggen: we willen u volgen. En het antwoord dat Jezus geeft luidt: maar ik heb niets, ik heb u niets te bieden. Het is heel intrigerend te zien hoe Jezus de roepingen ontmoedigt. De mensen die zichzelf presenteren krijgen harde woorden te slikken. Dat is toch vreemd wanneer je dat vergelijkt met onze manier van doen. Wanneer iemand zich presenteert om mee te doen in een kerkelijk instituut, dan leggen we die in de watten, we besteden er de beste zorgen aan. In het evangelie zegt Jezus niets in die aard. Integendeel. Hij zegt: het is helemaal niet zo simpel om me te volgen. Meegaan naar Jeruzalem betekent dat men Gods koninkrijk op de eerste plaats zet. Dat is de zin van die radicale uitspraken van Jezus.

Navolging behelst drie aspecten. Jezus navolgen betekent zich gezonden weten om vrede te brengen, zieken te genezen, doden te doen opstaan. Dat is de fundamentele boodschap die we bij Jezus beluisteren; mensen mogen niet doodgaan. Ze moeten kunnen vrij zijn. We moeten elkaar leven geven. Daarom zal onze aandacht en zorg in eerste instantie uitgaan naar mensen die niet kunnen meedoen in de gewone gang van zaken in onze samenleving. Aan de armen moet de blijde boodschap verkondigd worden. Het is duidelijk dat er heel verschillende vormen van solidariteit met de armen mogelijk zijn, en dat dit heel zeker op een persoonlijke manier zal moeten ingevuld worden. Maar het blijft overeind dat de arme mens, de uitgerangeerde, de lijdende niet uit de aandacht mag verdwijnen. Meer zelfs, dat hij een centrale plaats zal blijven innemen in onze geloofsgemeenschap. Dat is niet populair. De navolging van Jezus is geen kermistent. Maar wie arme ménsen kent , wie verstoten ménsen leert kennen, wie zieke of eenzame ménsen nabij is zal ook de voldoening van deze nabijheid leren smaken.

Een tweede aspect van de navolging is dat ieder van ons een eigen antwoord moet geven op het appèl dat van het evangelie uitgaat. Navolging is een persoonlijke zaak. Ik moet geen Gandhi of Romero worden. Ik moet mezelf worden in navolging van Jezus. Ik hoef me niet gefrustreerd te voelen dat ik me niet kan meten aan die grote voorgangers en voorgangsters. Maar ik ontloop niet de vraag naar mijn persoonlijke inzet. Er is een richtvraag die ons hierbij kan helpen. Deze luidt: wat is voor mij vandaag een brandende kwestie waar ik bij betrokken wil zijn, door welke nood word ik zo geraakt dat ik me daarnaar wil omkeren, waarvoor ik veel (alles?) wil over hebben om mijn beste krachten aan te besteden. Uiteraard is hierbij zelfkennis heel belangrijk: doe ik dat om in de belangstelling te komen, om er eigen profijt uit te halen? Of gaat het echt om iets of iemand die me ter harte gaat? Het is een vraag die me dichter bij mijn verantwoordelijkheid zal brengen.

Een derde aspect van de navolging is de betrokkenheid. Je komt in het leven van een ander mens terecht. Of je laat iemand in jouw leven toe. Iemand of iets wordt onderdeel van je agenda. Dat is niet vrijblijvend. Je wordt er door opgeroepen, ook wanneer het je niet zo lekker uitkomt. Je levenskring verruimt erdoor. Hij wordt er ook mede door bepaald. De verrijking die we ervaren betekent tegelijk bijkomende beperking.

Lucas schreef voor de derde generatie christenen, waar hij af te rekenen kreeg met de dreiging van enige gezapige zelfgenoegzaamheid. Hij sprak scherpe taal. Dat maakt het ook voor ons duidelijk.

@preekvdw.