Profilaktyka nowotworowa

Czy rak to wyrok ?

dr n.med. Marcin WOLSKILEKARZ KIERUJCYOddziaem/Poradni

Onkologii Klinicznej z ChemioterapiWielospecjalistyczny Szpital - Samodzielny Publiczny

Zesp Opieki Zdrowotnej w Zgorzelcu

Co to jest nowotwr ?

Komrka nowotworowa to Twoja wasna komrka, ktra zacza dzieli si w niekontrolowany sposb

W Unii Europejskiej nowotwory stay si gwn przyczyn zgonw osb przed 65 r..

Rak jest najczciej diagnozowany u osb w rednim i starszym wieku. Jednak do zmian w komrkach, ktre prowadz do nowotworu dochodzi znacznie wczeniej. Dlatego ju w modoci mona mie wpyw na to, czy choroba si rozwinie.

Czy raka mona unikn?

Kady moe zachorowa na raka. Niektrzy jednak, z powodu swojego stylu ycia maj znacznie

wiksze ryzyko rozwoju tej choroby ni inni. Wiadomo, co moe zwiksza lub zmniejsza to niebezpieczestwo, lecz wci jeszcze nie wiemy, ktre osoby naraone na czynniki rakotwrcze na pewno zachoruj na raka.

Stosunkowo atwo wprowadzi je w ycie. Zacznijmy ju teraz !

Jak wic naley postpowa, by by w zgodzie z reguami profilaktyki nowotworowej?

Nie pal. Nie uywaj tytoniu w adnej postaci

Stwrz w domu rodowisko wolne od dymu tytoniowego.Wspieraj polityk miejsca pracy wolnego od tytoniu.

Utrzymuj prawidow mas ciaa.

Bd aktywny fizycznie w codziennym yciu. Ogranicz czas spdzany na siedzco.

Przestrzegaj zalece prawidowego sposobu ywienia:

jedz duo produktw penoziarnistych, rolin strczkowych, warzyw i owocw;

ogranicz spoycie wysokokalorycznych produktw spoywczych (o wysokiej zawartoci cukru lub tuszczu) i unikaj napojw sodzonych;

unikaj przetworzonego misa; ogranicz spoycie misa czerwonego i ywnoci z du zawartoci soli.

Jeli pijesz alkohol dowolnego rodzaju, ogranicz jego spoycie.Abstynencja pomaga zapobiega nowotworom

Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie soneczne (dotyczy to szczeglnie dzieci).Chro si przed socem, uywaj produktw przeznaczonych do ochrony przeciwsonecznej.Nie korzystaj z solarium.

Chro si przed dziaaniem substancji rakotwrczych w miejscu pracy.Postpuj zgodnie z zaleceniami dotyczcymi bezpieczestwa i higieny pracy.

Dowiedz si, czy w domu jeste naraony na naturalne promieniowanie spowodowanewysokim steniem radonu. Podejmij dziaania na rzecz zmniejszenia jego poziomu.

Kobiety powinny pamita o tym, e:

karmienie piersi zmniejsza u matki ryzyko zachorowania na raka. Jeli moesz, karm swoje dziecko piersi;

hormonalna terapia zastpcza zwiksza ryzyko rozwoju niektrych rodzajw nowotworw.Ogranicz jej stosowanie.

Zadbaj o to, aby twoje dzieci poddano szczepieniom ochronnym przeciwko:

wirusowemu zapaleniu wtroby typu B (dotyczy noworodkw);

wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV (dotyczy dziewczt).

Jednak odpowiedzialno za wasne zdrowie kady ponosi sam.

W wietle naukowych dowodw profilaktyka zyskuje rang medycyny przyszoci.

Bierz udzia w zorganizowanych programach bada przesiewowych w celu wczesnego wykrywania:

raka piersi (u kobiet);

Kobiety po 50. roku ycia powinny bra udzia w badaniach przesiewowych w kierunku raka piersi. Badania te powinny by prowadzone w ramach programw zdrowotnych podlegajcych procedurom kontroli jakoci zgodnym z Europejskimi wytycznymi kontroli jakoci mammograficznych bada przesiewowych.

raka szyjki macicy (u kobiet).

Kobiety po 25. roku ycia powinny bra udzia w badaniach przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy. Badania te powinny by prowadzone w ramach programw podlegajcych procedurom kontroli jakoci zgodnym z Europejskimi wytycznymi kontroli jakoci bada przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy.

raka jelita grubego (zalecenie dotyczy zarwno mczyzn, jak i kobiet);

Kobiety i mczyni po 50. roku ycia powinni uczestniczy w badaniach przesiewowych w kierunku raka jelita grubego. Badania te powinny by prowadzone w ramach programw uwzgldniajcych procedury kontroli jakoci.

Co to jest nowotwr jelita grubego?

W Polsce obserwuje si najbardziej dynamiczny wzrost zachorowa na raka jelita grubego w porwnaniu z innymi pastwami europejskimi. Co wicej, wspczynnik umieralnoci na ten nowotwr jest u nas o wiele wyszy ni w pnocnych i zachodnich krajach UE.

Czynniki ryzyka

Ble brzucha, zmiana rytmu wyprnie (biegunki lub zaparcia), lady krwi w stolcu (nie bdce skutkiem hemoroidw), a take chudnicie czy anemia o niewyjanionym podou, to dolegliwoci, ktre moe powodowa nowotwr jelita grubego.

W pierwszych, kluczowych dla leczenia nowotworu etapach, ani polipy, ani rak nie powoduj blu, wic chorego zwykle nic nie niepokoi.

Tym cenniejsze s badania przesiewowe, poniewa mimo braku objaww pozwalaj wykry pocztki choroby.

Su temu dwie metody: Test na krew utajon w stolcu (FOBT). By zdiagnozowa dokadnie przyczyn obecnoci krwi w stolcu

potrzebna jest kolonoskopia, czyli wziernikowanie caego jelita grubego (w odrnieniu od sigmoidoskopii, czyli wziernikowania odbytnicy i esicy).

KOLONOSKOPIA

W Polsce od 2000 r. w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorb Nowotworowych kada osoba w wieku 50-69 lat moe si podda bezpatnej kolonoskopii. Do tego badania kwalifikuj si rwnie osoby w wieku 40-49 lat, ktrych krewni pierwszego stopnia (rodzice, rodzestwo) chorowali na raka jelita grubego.

Czy raka mona unikn?

Kady moe zachorowa na raka. Niektrzy jednak, z powodu swojego stylu ycia maj znacznie

wiksze ryzyko rozwoju tej choroby ni inni. Wiadomo, co moe zwiksza lub zmniejsza to niebezpieczestwo, lecz wci jeszcze nie wiemy, ktre osoby naraone na czynniki rakotwrcze na pewno zachoruj na raka.

www.mwolski.com.pl

ZAPRASZAMY

Profilaktyka nowotworowaCzy rak to wyrok ?Co to jest nowotwr ? Komrka nowotworowa to Twoja wasna komrka, ktra zacza dzieli si w niekontrolowany sposb Slajd numer 3W Unii Europejskiej nowotwory stay si gwn przyczyn zgonw osb przed 65 r.. Rak jest najczciej diagnozowany u osb w rednim i starszym wieku. Jednak do zmian w komrkach, ktre prowadz do nowotworu dochodzi znacznie wczeniej. Dlatego ju w modoci mona mie wpyw na to, czy choroba si rozwinie.Slajd numer 6Slajd numer 7Czy raka mona unikn?Jak wic naley postpowa, by by w zgodzie z reguami profilaktyki nowotworowej?Nie pal. Nie uywaj tytoniu w adnej postaciStwrz w domu rodowisko wolne od dymu tytoniowego.Wspieraj polityk miejsca pracy wolnego od tytoniu.Utrzymuj prawidow mas ciaa.Bd aktywny fizycznie w codziennym yciu. Ogranicz czas spdzany na siedzco.Przestrzegaj zalece prawidowego sposobu ywienia: jedz duo produktw penoziarnistych, rolin strczkowych, warzyw i owocw; ogranicz spoycie wysokokalorycznych produktw spoywczych (o wysokiej zawartoci cukru lub tuszczu) i unikaj napojw sodzonych; unikaj przetworzonego misa; ogranicz spoycie misa czerwonego i ywnoci z du zawartoci soli.Slajd numer 15Jeli pijesz alkohol dowolnego rodzaju, ogranicz jego spoycie.Abstynencja pomaga zapobiega nowotworomUnikaj nadmiernej ekspozycji na promienie soneczne (dotyczy to szczeglnie dzieci).Chro si przed socem, uywaj produktw przeznaczonych do ochrony przeciwsonecznej.Nie korzystaj z solarium.Chro si przed dziaaniem substancji rakotwrczych w miejscu pracy.Postpuj zgodnie z zaleceniami dotyczcymi bezpieczestwa i higieny pracy.Dowiedz si, czy w domu jeste naraony na naturalne promieniowanie spowodowanewysokim steniem radonu. Podejmij dziaania na rzecz zmniejszenia jego poziomu.Kobiety powinny pamita o tym, e: karmienie piersi zmniejsza u matki ryzyko zachorowania na raka. Jeli moesz, karm swoje dziecko piersi; hormonalna terapia zastpcza zwiksza ryzyko rozwoju niektrych rodzajw nowotworw.Ogranicz jej stosowanie.Zadbaj o to, aby twoje dzieci poddano szczepieniom ochronnym przeciwko: wirusowemu zapaleniu wtroby typu B (dotyczy noworodkw); wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV (dotyczy dziewczt).Slajd numer 22Slajd numer 23Bierz udzia w zorganizowanych programach bada przesiewowych w celu wczesnego wykrywania:raka piersi (u kobiet);raka szyjki macicy (u kobiet).raka jelita grubego (zalecenie dotyczy zarwno mczyzn, jak i kobiet);Co to jest nowotwr jelita grubego?Slajd numer 29Slajd numer 30Slajd numer 31Slajd numer 32Czynniki ryzykaSlajd numer 34Slajd numer 35KOLONOSKOPIASlajd numer 37Czy raka mona unikn?Slajd numer 39www.mwolski.com.pl