PODSUMOWANIE PRZEBIEGU STRATEGICZNYCH OCEN ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2012-2015 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2019

Lublin 2012

SPIS TREŚCI

1. WSTĘP……………………………………………………………………………………………..32. UZASADNIENIE WYBORU PRZYJĘTEGO DOKUMENTU W ODNIESIENIU DO ROZPATRYWANYCH ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH……………………………………33. INFORMACJE, W JAKI SPOSÓB ZOSTAŁY WZIĘTE POD UWAGĘ I W JAKIM ZAKRESIE ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE USTALENIA ZAWARTE W PROGNOZIE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO……………………………………………………………6

4. INFORMACJE, W JAKI SPOSÓB ZOSTAŁY WZIĘTE POD UWAGĘ I W JAKIM ZAKRESIE ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE OPINIE WŁAŚCIWYCH ORGANÓW, O KTÓRYCH MOWA W ART. 57 I 58……………………………………………………………...7

5. USTOSUNKOWANIE SIĘ DO ZGŁOSZONYCH UWAG I WNIOSKÓW……………………8

6.WYNIKI POSTĘPOWANIA DOTYCZĄCEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO…………………………………………………………………………………..8

7. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE METOD I CZĘSTOTLIWOŚCI PRZEPROWADZANIA MONITORINGU SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU………………….9

Załącznik do Podsumowania………………………………………………………………………10

1. WSTĘP

Art. 46 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływaniana środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227, z późn. zm.) nakłada na organy odpowiedzialne obowiązek przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektów, polityk, strategii, planów lub programów. Dokument „Program ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019” został sporządzony jako realizacja obowiązku wynikającego z zapisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.).Zgodnie z art. 55 ust. 3 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku…, do przyjętego dokumentu załącza się pisemne podsumowanie zawierające uzasadnienie wyboru przyjętego dokumentu w odniesieniu do rozpatrywanych rozwiązań alternatywnych, a także informację, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione:1) ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko;2) opinie właściwych organów (Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz

Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego);3) zgłoszone uwagi i wnioski;4) wyniki postępowania dotyczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli

zostało przeprowadzone;5) propozycje dotyczące metod i częstotliwości przeprowadzania monitoringu skutków

realizacji postanowień dokumentu.

W związku z powyższym do przyjętego w dniu 30 lipca 2012 r. „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019” dołącza się niniejsze Podsumowanie.

2. UZASADNIENIE WYBORU PRZYJĘTEGO DOKUMENTU W ODNIESIENIU DO ROZPATRYWANYCH ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH

Podstawowym założeniem projektu „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019” jest uzyskanie stałej i zauważalnej poprawy jakości wszystkich komponentów środowiska przyrodniczego. Proponuje on spójny, w układzie wojewódzkim i krajowym, system działań proekologicznych wzajemnie się uzupełniających. Brak jego realizacji lub realizacja fragmentaryczna (wyrywkowa) spowoduje, że założone cele nie zostaną osiągnięte, a nawet nastąpi pogorszenie się stanu środowiska w regionie.

Poniżej przedstawiono potencjalne zmiany, jakie mogłyby nastąpić w przypadku braku realizacji, w poszczególnych dziedzinach/zagadnieniach ochrony środowiska.

a) Ochrona zasobów naturalnych (przyroda, lasy, powierzchnia ziemi, zasoby kopalin)

Brak realizacji kierunków działań odnośnie ochrony lasów może, m. in. spowodować: - zahamowanie wzrostu ilościowego i jakościowego zasobów leśnych, a nawet ich zmniejszenie (np. na skutek pożarów lub w wyniku kontynuowania nieracjonalnej gospodarki w lasach prywatnych), - ograniczenie korzystnych dla środowiska funkcji ochronnych lasów, zwłaszcza w zakresie: ochrony gleb i wód, naturalnych fragmentów rodzimej przyrody oraz ich roli krajobrazowej, - zmniejszenie funkcji społecznych i gospodarczych, jak: produkcji drewna i innych surowców, zagospodarowania turystycznego oraz wypoczynku w środowisku leśnym,

- zalesienie gruntów, które nie powinny być zalesione ze względów przyrodniczych i gospodarczych Szczególnie niekorzystne skutki może wywołać ograniczenie lub zaniechanie realizacji „Krajowego programu zwiększenia lesistości” realizowanego przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Lublinie, które może spowodować: - utratę istotnego źródła dochodów rolniczych, jakie może stanowić realizacja zalesień przewidzianych do finansowania z funduszy UE, - utrzymywanie i pogłębianie się zjawisk erozyjnych na terenach lessowych o stromych stokach, - zminimalizowanie korzystnej dla rolnictwa i środowiska alternatywy zagospodarowania gruntów marginalnych w rolnictwie, - utratę potencjalnego segmentu rynku pracy na wsi, który stanowić mogą usługi zalesieniowe i pielęgnacyjne.

Brak działań w zakresie ochrony powierzchni ziemi będzie skutkował pogłębiającą się dewastacją lub degradacją przede wszystkim w wyniku działalności eksploatacji surowców energetycznych. Niewłaściwe prowadzenie gospodarki rolnej będzie prowadziło do powstawania zanieczyszczeń i spływów obszarowych do wód powierzchniowych i podziemnych, co może spowodować pogorszenie jakości wód.

b) Ochrona zasobów wodnych i racjonalne użytkowanie zasobów wody

Gospodarka wodna, w myśl ustanowionych w projekcie Programu priorytetów, powinna być prowadzona zlewniowo, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Działania przypadkowe i fragmentaryczne tylko wybiórczo rozwiążą problem kanalizacji danej wsi lub gminy. Nie będą miały natomiast istotnego znaczenia dla poprawy jakości wody w zlewni, a co za tym idzie w całym regionie. Kierowanie wszystkich środków na realizację systemu oczyszczania ścieków (bez równoległego rozwiązywania problemu spływu zanieczyszczeń powierzchniowych zarówno z terenów rolniczych, jak i z miast i terenów przemysłowych), spowoduje tylko niewielką poprawę jakości wód powierzchniowych (niewspółmiernie niską do poniesionych nakładów). Duże znaczenie dla rozwoju województwa będzie mieć realizacja programu małej retencji. W zakresie retencji wodnej zaplanowano działania na terenie gmin Rejowiec Fabryczny, Puchaczów i Wąwolnica. Do najważniejszych problemów gospodarki wodnej zalicza się także, nieprzestrzeganie w praktyce planistycznej i realizacyjnej zakazów zabudowy obszarów zagrożonych powodzią. Zakazy te, powinny być wyraźnie ustanowione w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego czy też studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz w pełni respektowane w toku realizacji. Nieprzestrzeganie tych ustaleń będzie doprowadzać do powiększenia obszarów zagrożonych klęską powodzi

c) Ochrona powietrza atmosferycznego

Brak realizacji działań przedstawionych w projekcie Programu spowoduje pogorszanie się jakości powietrza. Szczególne znaczenia ma tutaj wdrażanie programów ochrony powietrza. Emisja transportowa zwiększy się w wyniku wzrostu liczby pojazdów samochodowych przy jednoczesnym ich złym stanie technicznym i nieograniczonym ruchu samochodowym w centrach miast. Dlatego istotne dla poprawy jakości powietrza są inwestycje związane ze zmianą paliwa na bardziej ekologiczne, modernizacje sieci ciepłowniczych oraz wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych.

d) Oddziaływanie hałasu

Przyjęte w projekcie Programu działania są uwarunkowane wprowadzeniem unormowań ustawowych, które pozwolą podjąć konkretne zadania. Inwestycje komunikacyjne realizowane w najbliższych latach zarówno przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad oraz Wojewódzki Zarząd Dróg czy zarządy dróg powiatowych wykonywane będą z zachowaniem norm dotyczących hałasu. Do czasu realizacji tych inwestycji należałoby stosować działania doraźne (usprawnienie organizacji ruchu, budowa ekranów, stosowanie materiałów dźwiękoszczelnych w budynkach), zmierzające do zmniejszenia uciążliwości. Zaniechanie tych działań spowoduje rozszerzanie się obszarów już obecnie zagrożonych hałasem o następne tereny położone przy zabudowanych odcinkach dróg z udziałem całodobowego ruchu tranzytowego, w znacznej części realizowanego transportem ciężarowym. Bardzo istotnym działaniem jest wprowadzenie w opracowywanych (zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) miejscowych planach zapisów wprowadzających strefy ograniczonego użytkowania od tras komunikacyjnych i uciążliwych obiektów przemysłowych. Brak tych działań może skutkować zabudową tych terenów i pogorszeniem się warunków zamieszkiwania.

e) Oddziaływanie pól elektromagnetycznych

Na terenie województwa nie stwierdzono przekroczeń poziomów pól elektromagnetycznych. Dlatego zaproponowane kierunki działań w Programie dotyczą przede wszystkim działań prewencyjnych. Stosowanie ograniczeń lokalizacyjnych, dla obiektów podatnych na pola elektromagnetyczne w strefach zagrożeń istniejących urządzeń emitujących promieniowanie oraz zachowanie pełnych rygorów przy lokalizowaniu nowych urządzeń, pozwoli na zmniejszenie obszarów potencjalnego zagrożenia. Brak realizacji powyższych działań uniemożliwi ograniczenie ujemnych wpływów pól elektromagnetycznych.

f) Poważne awarie

Poważne awarie przemysłowe mogą wystąpić w zakładach, gdzie są produkowane, stosowane lub magazynowane materiały niebezpieczne oraz podczas transportu takich substancji. Niewypełnianie obowiązków nałożonych na zakłady dużego i zwiększonego ryzyka wystąpienia poważnej awarii wynikających z ustawy Prawo ochrony środowiska (opracowanie programu zapobiegania poważnym awariom przemysłowym, raportu o bezpieczeństwie, wewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego) będzie w sposób bezpośredni rzutować na szybkość i skuteczność ewentualnej akcji ratowniczej. Problem ten obejmuje również odpowiednie wyznaczenie i oznakowanie tras służących do przewozu materiałów niebezpiecznych. Istotne także są wszelkie inwestycje związane z doposażaniem ratownictwa chemicznego

g) Edukacja ekologiczna

Ciągle istnieje potrzeba poszerzania i dostosowywania form edukacji ekologicznej do bieżących potrzeb. W przypadku niepodjęcia działań edukacyjnych, można spodziewać się kontynuacji konsumpcyjnego modelu życia, polegającego na stałym dążeniu do podnoszenia efektywności procesów gospodarczych bez uwzględniania skutków społecznych i przyrodniczych. Takiemu „rozwojowi” towarzyszyć będzie postępująca degradacja środowiska przyrodniczego, prowadząca do trwałych i (w wielu przypadkach) nieodwracalnych zmian. Nasilona konsumpcja, która wiąże się ze zwiększonym zapotrzebowaniem na surowce i energię oraz nadmierną produkcją odpadów przyczyni się do marnotrawstwa zasobów przyrody, ludzkiej pracy i wzrostu kosztów produkcji. Będzie też następować stały wzrost zanieczyszczenia środowiska, co z kolei wpłynie na pogorszenie się

warunków zdrowotnych społeczeństwa. Jeżeli proces ten byłby kontynuowany, może dojść do zagrożenia katastrofą ekologiczną.Zachodzi więc pilna konieczność inwestowania w świadomość społeczną, zwłaszcza młodego pokolenia. Niezbędne jest ukształtowanie ekologicznej wrażliwości, kreującej nowe wzorce zachowań społecznych, nowe hierarchie i pragnienia, zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.

3. INFORMACJE, W JAKI SPOSÓB ZOSTAŁY WZIĘTE POD UWAGĘ I W JAKIM ZAKRESIE ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE USTALENIA ZAWARTE W PROGNOZIE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Obowiązek opracowania prognozy oddziaływania na środowisko nałożony został zapisami ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z 2008 r.). Wynika on z konieczności przeprowadzenia przez właściwy organ administracji postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, które odbywa się w oparciu o niniejszy dokument.

Głównym celem opracowania Prognozy jest określenie możliwych skutków w środowisku, jakie mogą wystąpić w wyniku realizacji zaktualizowanego „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019”.

Celem strategicznym polityki ekologicznej województwa lubelskiego, podobnie jak polityki ekologicznej państwa, jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego województwa (mieszkańców, zasobów przyrodniczych i infrastruktury społecznej) oraz harmonizacja rozwoju gospodarczego i społecznego z ochroną walorów środowiskowych. Cel ten będzie realizowany poprzez cele realizacyjne, którymi są: - zmniejszenie zanieczyszczeń środowiska z uwzględnieniem poprawy jakości powietrza atmosferycznego, wód i gleby oraz działań w gospodarce odpadami, - zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych w tym racjonalne gospodarowanie wodą, zmniejszenie energochłonności gospodarki, ekologiczne formy działalności w rolnictwie - poprawa stanu bezpieczeństwa ekologicznego oraz podnoszenie poziomu wiedzy ekologicznej, - utworzenie spójnego systemu obszarów chronionych, - współpraca przygraniczna w zakresie ochrony środowiska, - udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska (edukacja ekologiczna).

Wymienione cele zgodne są z „Polityką ekologiczną państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016”. Osiąganiu powyższych celów służyć będzie realizacja priorytetów ekologicznych w skali województwa. Formułując je wzięto pod uwagę szereg kryteriów, wśród których najważniejszymi są: - wymogi wynikające z ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach i ustawy Prawo wodne oraz innych ustaw komplementarnych, - zgodność z zapisami Traktatu Akcesyjnego, - zgodność z celami zawartymi w polityce ekologicznej państwa, - zgodność z priorytetami ujętymi w „Strategii rozwoju województwa lubelskiego na lata 2006-2020” oraz innymi wojewódzkimi dokumentami strategicznymi, - skala dysproporcji pomiędzy aktualnym stanem środowiska a wymaganym przez prawo.

Na obecnym etapie rozpoznania nie stwierdzono znaczącego negatywnego oddziaływania na środowisko, ludzi, dobra materialne i zabytki projektów przewidzianych do realizacji

w projekcie „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019”. Nie przewiduje się znaczącego negatywnego oddziaływania na korytarze ekologiczne skutków realizacji Programu. Nie stwierdzono znaczącego negatywnego oddziaływania na cele, przedmioty ochrony i integralność obszarów Natura 2000 zapisów projektu „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019”. W zależności od skali przedsięwzięcia, konieczne jest wykonanie raportu o oddziaływaniu na obszary Natura 2000, który powinien jednoznacznie wskazać czy dane przedsięwzięcie znacząco negatywnie oddziałuje na dany obszar (cel, przedmiot i integralność obszaru), dotyczy to szczególnie inwestycji związanych z budową biogazowni oraz ferm wiatrowych. Procedura oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko może również wykazać konieczność wykluczenia danego przedsięwzięcia z realizacji.

4. INFORMACJE, W JAKI SPOSÓB ZOSTAŁY WZIĘTE POD UWAGĘ I W JAKIM ZAKRESIE ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE OPINIE WŁAŚCIWYCH ORGANÓW, O KTÓRYCH MOWA W ART. 57 I 58

Zgodnie z art. 53 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Zarząd Województwa Lubelskiego wystąpił do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Lublinie oraz Lubelskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Lublinie (pisma z dnia 26 kwietnia 2011 r. znak: RŚ-I.7011.1.2011.AW) o wyrażenie zgody na odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu „ Programu…”. Pismem:

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Lublinie - pismo z dnia 10 maja2011 r., znak: WOOŚ.410.266.2011.MH – nie wykluczył możliwości wystąpienia znaczącego negatywnego oddziaływania na środowisko ustaleń projektu i pozostawił sprawę do rozpatrzenia.

Lubelski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Lublinie - pismo z dnia 6 maja 2011 r., znak: DNS-NZ.7016.185.2011.MW – wyraził zgodę na odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.dla projektu „Programu..”

W dniu 20 lutego 2012 r. pismem znak: RŚ-I.7011.1.2011.MK zwrócono się do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Lublinie z prośbą o uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko projektu „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019”. Pismem z dnia 7 marca 2012 r. znak: WOOŚ.411.15.2012.MH Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Lublinie określił zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie.

Po sporządzeniu Prognozy oddziaływania na środowisko projektu „Programu..” zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko Wicemarszałek Województwa Lubelskiego wystąpił do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Lublinie i Lubelskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Lublinie o zaopiniowanie projektu „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019” wraz z „Prognozą oddziaływania na środowisko projektu projektu Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019”

Projekt przedmiotowego dokumentu wraz z prognozą został zaopiniowany przez:

Lubelskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Lublinie - pismo z dnia 7 maja 2012 r. znak: DNS-NZ.7016.20.2012.MW

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Lublinie - pismo z dnia 18 maja2012 r., znak: WOOŚ.410.87.2012.MH.

Ustosunkowanie się do uwag powyższych organów zamieszczono w Załączniku do niniejszego Podsumowania.

5. USTOSUNKOWANIE SIĘ DO ZGŁOSZONYCH UWAG I WNIOSKÓW

W dniu 16 lutego 2012 r. wystąpiono do samorządów gminnych niebędących członkami związków międzygminnych, oraz do organów wykonawczych związków międzygminnych z terenu województwa z prośbą o zapoznanie się z projektem „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019” i przekazanie ewentualnych uwag i opinii. W dniu 24 lutego 2012 r. skierowano pisma z prośbą o opinię do starostw powiatowych z terenu województwa oraz instytucji podmiotów zajmujących się ochroną środowiska.

Zgodnie z art. 54 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacj o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199 poz. 1227 z późn. zm.) Zarząd Województwa Lubelskiego zapewnił możliwość udziału społeczeństwa w opracowywaniu dokumentów powiadamiając społeczeństwo poprzez zamieszczenie w dniu 19 kwietnia 2012 r. ogłoszenia w prasie o zasięgu regionalnym (Kurier Lubelski) na stronie internetowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego w Lublinie (www.lubelskie.pl) w Biuletynie Informacji Publicznej, oraz na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu. W informacji o skierowaniu ww. dokumentów do konsultacji społecznych wskazano na możliwość składania uwag i wniosków w formie pisemnej, za pośrednictwem poczty elektronicznej lub ustnie w siedzibie Urzędu, przez okres 21 dni od daty podania obwieszczenia do publicznej wiadomości. Podczas konsultacji była możliwość zapoznania się z projektem dokumentu w wersji elektronicznej zamieszczonym na stronie internetowej Urzędu www.lubelskie.pl, natomiast wersje papierowe dostępny był w siedzibie Urzędu w godzinach pracy.

W oparciu o art. 17 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, pozs. 150 z późn. zm.) zwrócono się z prośbą o zaopiniowanie dokumentu do Ministra Środowiska.Minister Środowiska pismem z dnia 18 czerwca 2012 r. znak: DZRwks-023-4/23792/12/AC przekazał pozytywną opinię do projektu „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019”.Uwagi i wnioski zgłoszone w związku z udziałem społeczeństwa oraz w toku opiniowania przez samorządy gminne i związki międzygminne oraz pozostałe organy, wraz ze sposobem ich uwzględnienia, zamieszczono w Załączniku do niniejszego Podsumowania.

6. WYNIKI POSTĘPOWANIA DOTYCZĄCEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Projekt „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019” nie przewiduje realizacji zadań mogących mieć wpływ na transgraniczne negatywne oddziaływanie na środowisko. W aspekcie transgranicznego oddziaływania na środowisko w ramach priorytetów zawartych w projekcie Programu

realizowane będą przedsięwzięcia o stosunkowo małej skali. Ich wpływ na środowisko, w większości ograniczy się do oddziaływania o zasięgu lokalnym.

7. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE METOD I CZĘSTOTLIWOŚCI PRZEPROWADZANIA MONITORINGU SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU

Analiza skutków realizacji Programu może być przeprowadzona z wykorzystaniem:

- analizy realizacji Programu w ramach obowiązkowych raportów z wykonania programu ochrony środowiska realizowanych przez Zarząd Województwa w cyklach dwuletnich, - analizy wyników Państwowego Monitoringu Środowiska realizowanego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie oraz Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, - sprawozdań z realizacji krajowych i wojewódzkich programów: Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, sprawozdania RRW-2, Program ochrony powietrza, Program ochrony środowiska przed hałasem, Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013, PO Infrastruktura i Środowisko w zakresie przedsięwzięć dotyczących ochrony środowiska, - analizy wyników monitoringu hałasu komunikacyjnego prowadzonego przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad oraz Zarząd Dróg Wojewódzkich w Lublinie, - inne.

W projekcie Programu zaproponowano system sprawozdawczości, oparty na wskaźnikach (miernikach) stanu środowiska i zmian presji na środowisko. Określenie wskaźników wymaga posiadania odpowiednich informacji pochodzących przede wszystkim z monitoringu środowiska czy też danych statystycznych. W oparciu o analizę zmiany wskaźników, w poszczególnych latach możliwa będzie ocena skutków realizacji postanowień zawartych w Programie.

Załącznik do PodsumowaniaZestawienie opinii i uwag zgłoszonych do projektu „Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019”w związku z udziałem społeczeństwa oraz w toku opiniowania przez samorządy gminne, związki międzygminne oraz uprawnione organy wraz ze sposobem ich uwzględnienia

Lp.

Wnoszący uwagi

Uwaga Sposób uwzględnienia uwag

1. Urząd Miasta Puławy

Na str.24 zmienić nazwę ,,Celu do roku 2019’’na ,,Podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa zgodnie z zasadą ,,myśl globalnie, działaj lokalnie”

Str.24 dopisać działania prowadzone przez Gminę Puławy

1. ,,Ratujemy puławskie kasztanowce” 2. ,,Zapraszamy ptaki do Puław” 3. ,,Dbaj o swoje zwierzątko i otoczenie” 4. ,,Leśna szkoła” 5. ,,Owad pożyteczny mieszkaniec miasta” Str. 28 dodać do kierunków działań do 2015 r. punkty: pkt. 5.- Wdrożenie koncepcji korytarzy ekologicznych pkt. 6 - Uwzględnienie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, zbieżnie z zapisami w Polityce ekologicznej państwa…”Str.37 Dopisać do kierunków działań do 2015 pkt 11. ochrona cennych przyrodniczo zadrzewień przydrożnych oraz terenów zieleni miejskiejpkt. 12. kontynuowanie tworzenia krajowej sieci obszarów chronionych na terenie województwa lubelskiego, w tym korytarzy ekologicznych, zgodnie z zapisami Polityki Ekologicznej Państwa…”Str.37 dopisać w ,,Stanie wyjściowym” gminę Miasto

Puławy jako przykład miasta o wysokiej lesistości(43,85%)

Str.42 zmienić nazwę ,,Celu do 2019 r.” na ,,Racjonalizacja gospodarowania zasobami wód powierzchniowych i podziemnych”.

Str 89.wprowadzić zapis o zasadniczych zmianach w gospodarce odpadami przyjętych ustawą z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy…” w zakresie przejęcia przez gminy obowiązków dotyczących zorganizowania systemu gospodarowania odpadami

Str 89 pkt 6 jest niezrozumiały i nieczytelny

Str.87 zmienić tytuł na ,,Odpady z grup 01-20” nad tab. 6 .Cele szczegółowe gospodarowania odpadami wybranych grup niebezpiecznych na terenie województwa lubelskiego, ze względu na to ,iż opisane są w niej również niebezpieczne odpady komunalne.

Nie uwzględniono

Uzupełniono

Uwzględniono

Nie uwzględniono

Nie uwzględniono

Poprawiono

Zapisy dot. odpadów pochodzą z PGO

Poprawiono

Poprawiono

Str.93 zmienić tytuł jak powyżej.Str.208-129 tabele 12-19 w kolumnie ,,Opis

przedsięwzięcia” zastosować zapisy bardziej ogólne dotyczące nazwy przedsięwzięć i zrezygnować z umieszczenia konkretnych zadań jednostkowych oraz dokonać weryfikacji zadań wymienionych w tabelach pod kątem ich merytorycznego związku z dokumentem dotyczy to min. zadania nr 2.

Str. 116 tab. 14 zaopatrzenie w wodę-przedsięwzięcia pozainwestycyjne - poz.2 wniosek o wykreślenie błędnej nazwy i wpisanie właściwej ,,Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Wodociągi Puławskie” Sp. z o.o. podobnie na stronie 118

Str. 126 tab. Nie zostały określone jednostki miary nakładów przy poszczególnych zadaniach.

Należy uzupełnić tabelę 6 w zakresie przedsięwzięć planowanych do realizacji na lata 2012-2019

Poprawiono

uzupełniono wszystkie uwagi dotyczące przedsięwzięć planowanych do realizacji w latach 2012-1019

2. Nadleśnictwo Janów Lubelski

Str.33, pkt.3.3, podpkt.3.3.1 prośba o wpisanie specjalnego programu ochrony głuszca prowadzonego na terenie czterech nadleśnictw

Należy poprawić dane liczbowe dot. lesistości powiatu janowskiego

Uzupełniono

Poprawiono

3. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie

Zamiana zapisu na stronach 22-23 dotyczącego edukacji ekologicznej prowadzonej przez LP na zapis zaproponowany przez RDLP

Ad 3.1.3 dodać zapis ,,Wzmocnienie systemów obszarów chronionych województwa Lubelskiego poprzez opracowanie dla wszystkich obszarów wymaganych prawem planów ochrony.

Ad. 3.2.4wnosi się by dodać zapis dotyczący certyfikacji gospodarki leśnej

Ad. 3.3.1 należy skorygować dane dotyczące liczby użytków ekologicznych oraz wykreślić zapis dotyczący projektu utworzenia rezerwatu ,,Wielkie Bagno” Należy także wprowadzić zapis dotyczący postępowania w stosunku do obszarów podlegających ochronie np. rezerwatów, które straciły swój cel ochrony

Ad. 3.3.2. ze względu na brak aktualnych danych należy wykreślić zapis mówiący , ze 60% lasów jest uszkodzona w wyniku oddziaływania pyłów i gazów. Obecnie nie dokonuje się szacunku w/w szkód

Ad. 3.4.1 brak oceny jaki wpływa na jakość powietrza będzie miało budowane w Świdniku lotnisko.

Ad. 3.5.3 brak zapisu mówiącego o możliwości awarii lotniczych po rozpoczęciu działania Lotniska w Świdniku. Należy określić zagrożenia. Brak też zapisów dotyczących działań zmierzających do realizacji celów ochrony środowiska w tym polityk i strategii odnośnie budowy autostrady A2

Ad.4 ,str.108 Lp.4,wymienione jest tylko nadleśnictwo Tomaszów. Powinno być RDLP Lublin i nadleśnictwa z terenu RDLP Lublin. W ostatniej

Uwzględniono

Dodano zapis

Dodano zapis

Zmieniono zapis

Uwzględniono

Nie uwzględniono

Nie uwzględniono

Zapis odnosi się do wszystkich jednostek

kolumnie ,,źródła finansowania” należy dodać ,,środki własne LP”

Str. 111 tab.13,Ochrona przyrody - Pominięto potrzebę sporządzania planów ochrony rezerwatów. Od wielu lat żaden rezerwat nie posiada planu ochrony. Sytuacja taka może zagrażać celom ochrony.

Str.112 tab. 13 Lasy. Lp.1 Uproszczone plany zarządzania lasu i inwentaryzacji stanu lasów powinna być wykonana dla wszystkich lasów innych niż własność Skarbu Państwa.Lp.2 Realizacja ochrony lasów w oparciu o plany urządzenia lasów,(w tym opracowanie nowych planów lub ich aktualizacja) dotyczy wszystkich nadleśnictw na terenie RDLP Lublin.Lp.4 Prowadzenie prawidłowej gospodarki leśnej dotyczy wszystkich nadleśnictw na terenie RDLP Lublin jak również wszystkich gmin, powiatów i właścicieli. W ostatniej kolumnie ,,źródła finansowania” dodać ,,środki własne LP”

odpowiedzialnych za realizację zadania

Uwzględniono

Nie uwzględniono

Uwzględniono

Uwzględniono

4. Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych

Str.12-13 Środowisko przyrodnicze i str 14 –Studium Urbanizacji Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego – określenie właściwych proporcji przestrzennych pomiędzy obszarami zurbanizowanymi a terenami biologicznie czynnymi, wyznaczenie stref buforowych i zaplanowanie odpowiednich fitomelioracji pozwoli na zachowanie i poprawę jakości środowiska przyrodniczego oraz wzmocni jego rolę w minimalizowaniu skutków ekstremalnych zjawisk pogodowych (np.: huragany, susze, powodzie, itp.)

Ad.3.2.1., str. 19 nie ma już Alertu Zdrowotnego

Str.35 mapa 1 –mapa jest mało czytelna a granice co najmniej części parków SA stare sprzed 1998 r.

Str. 35 Kierunki działań do 2015 r.- w punkcie 2 powinno być ,,opracowanie planów ochrony obszarów chronionych”

Str.208, tab. 12, Lp.2.- jedną z wymienionych jednostek odpowiedzialnych jest lubelska Fundacja Ochrony Środowiska naturalnego, która postawiona jest w stan likwidacji: jako jednostka odpowiedzialna w jej miejsce powinien być umieszczony Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych.

Przy omawianiu gospodarowania zasobami wodnymi nie porusza się tematu wyznaczania terenów potencjalnie zalewowych (polderów) w przypadku wystąpienia fali powodziowej. Zbyt mało uwagi poświęca się też na zatrzymaniu wody w górnych rejonach zlewni, poprzez np. fitomelioracje.

Program nie przewiduje finansowania planów

Uwzględniono

Uwzględniono Poprawiono zapis

Uwzględniono

Poprawiono

Uwaga nie została uwzględniona

ochrony parków krajobrazowych, również w kwestii poszerzenia oferty edukacyjnej.

uzupełniono

5. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

Str.58, za względu na ochronę zdrowia klasyfikuje się dwutlenek azotu a nie tlenki azotu,

Str. 61, drugi akapit, dotyczy pyłu PM2,5-powinno być ,,…nie został przekroczony poziom dopuszczalny powiększony o margines tolerancji…”,

Str. 61, akapit ,,Analiza udziału…” powinno być: ,,największy udział w emisji pyłu PM 10”

W rozdziale dot. jakości powietrza proponuję stosować termin emisja powierzchniowa zamiast emisja niska

Str. 67 zawiera Mapę 4. Występowanie i jakość wód podziemnych na terenie województwalubelskiego (wg „Raportu o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2009 roku", WIOS, Lublin2010r.). Na mapie przedstawiono graficznie m.in. jakość wód podziemnych (źródeł) badanych w 2009r. Spośród punktów pomiarowo-kontrolnych umieszczonych na ww. mapie nie zgadza się lokalizacja oraz oznakowanie punktów położonych w południowo-zachodniej części mapy.

Str. 69 Fragment: „W 2010 roku badania jakości wód podziemnych w ramach monitoringu prowadzonego przez WIOŚ w Lublinie obejmowały 61 stanowisk na studniach" jest nieprecyzyjny. Badania oraz klasyfikację wód podziemnych w sieci krajowej w ramach monitoringu diagnostycznego w 2010 r. przeprowadził Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie. WIOŚ w Lublinie nie był wykonawca monitoringu diagnostycznego wód podziemnych w sieci krajowej.

str. 70, według wykazów wód opracowanych przez KZGW na terenie województwa lubelskiego występuje 374 JCW

str. 70-71, nie może być stosowany jednakowy skrót SCWP zarówno w odniesieniu do scalonych części wód powierzchniowych jak i sztucznych części wód powierzchniowych.

str.71, skoro odnosimy się do roku 2010 to: Monitoring jednolitych części wód powierzchniowych w województwie lubelskim, zgodnie z „Programem państwowego monitoringu środowiska województwa lubelskiego na lata 2010-2012 "

str. 72 zawiera Mapę 5. Występowanie i jakość wód powierzchniowych na terenie województwa lubelskiego (wg „Raportu o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2010 roku", WIOŚ, Lublin 201 Ir.). Na mapie przedstawiono graficznie jakość jezior badanych w 2009 r. wykorzystując dane z „Raportu o stanie środowiska województwa

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

poprawiono

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

lubelskiego w 2009 r.", czyli dane wstępne, które zostały zweryfikowane przez IOŚ i opublikowane w „Raporcie o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2010 r.", który zawiera także mapę 4. przedstawiającą klasyfikację stanu ekologicznego jezior badanych w latach 2007-2009.

Str. 73, w roku 2010 wody powierzchniowe na terenie województwa lubelskiego badano w 59 punktach pomiarowo-kontrolnych zlokalizowanych na 53 jednolitych częściach wód.

Słaby stan/potencjał ekologiczny na 3 stanowiskach, tj. na rzekach Hanna, Włodawka, Żółkiewka, Kurówka i Bystrzyca; skoro na trzech stanowiskach to nie może być na 5 rzekach. Rzeki właściwe to: Czechówka, Ciemięga i Kurówka

str. 73 „Nie stwierdzono złego stanu lub potencjału ekologicznego w zakresie elementów fizykochemicznych" W odniesieniu do elementów fizykochemicznych nie istnieje określenie złego stanu lub potencjału ekologicznego. Jest stan dobry bądź poniżej dobrego.

str. 74 - jeziora; autorzy cytują dane dotyczące czystości jezior za 2010 r. z „Raportu o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2010 r.", raport ten zawiera także tabelę z ocenami stanu ekologicznego jezior badanych w latach 2007-2009 zweryfikowanymi przez Instytut Ochrony Środowiska w Warszawie a wykonanymi na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska — i te dane proponujemy zamieścić w programie.

Cytowane dane dotyczące stanu czystości jezior badanych w 2009 r. pochodzą z „Raportu o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2009 r.", ale nie podkreślono iż jest to ocena wstępna.

str. 96-97 W latach 2008-2010 WIOŚ w Lublinie nie prowadził pomiarów hałasu na terenach uzdrowiskowych i przy głównych trasach komunikacji drogowej. Badania dotyczyły tylko najbardziej ruchliwych ulic miast i w jednym roku 2009 miejscowości rekreacyjno-wypoczynkowej - Kazimierz Dolny. Badania hałasu na terenach uzdrowiskowych WIOS prowadził przed rokiem 2008. Natomiast w tym okresie, w 201 Or. przy głównych drogach krajowych i wojewódzkich zostały przeprowadzone pomiary przez GDDKiA Oddział w Lublinie i ZDW w Lublinie (łącznie w 38 punktach), w ramach realizacji wynikającego z art.175 ustawy p.o.ś. (Dz.U. z 2008 r. Nr 25 poz. 150 z późn. zm.), obowiązku nałożonego na zarządzających drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem do okresowych pomiarów poziomów w środowisku substancji lub

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

poprawiono

nie uwzględniono

energii wprowadzanych w związku z eksploatacją tych obiektów.

W przypadku pomiarów wykonanych w 2008r. i 2009r. jest zgodność co do lokalizacji i liczby punktów pomiarowych. Przy czym (dotyczy 2008r.) „Zakres przekroczeń wynosi od 1,3 dB (Zamość, ul. Jana Pawła II, pora dzienna) do 14,0 dB, a nie 12,7 dB (Chełm, ul. Rejowiecka , pora nocna)".

W roku 2010 pomiary hałasu prowadzone były przez WIOS (w 10pkt) i IOS (w 8 pkt), łącznie w 18 pkt pomiarowych (a nie 14), „zlokalizowanych w Puławach, Kraśniku, Łukowie (3 punkty), Radzyniu Podlaskim, Międzyrzecu Podlaskim, Biłgoraju, Krasnymstawie, Zamościu (4 punkty, a nie 3 punkty), Chełmie (4 punkty, a nie 1 punkt) i Hrubieszowie."

str. 98-3 wiersz od góry, zdanie: „Pomiary hałasu kolejowego przeprowadzone przez WIOŚ na obszarach miejskich nie wykazały przekroczeń poziomów dopuszczalnych", nie jest prawdziwe, gdyż WIOŚ nie prowadził takich badań.

Str. 101 - 7 wiersz od dołu Jest: „Prowadzone w województwie lubelskim badania monitoringowej.) rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania tych pomiarów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883). Powinno być: Prowadzone w województwie lubelskim badania monitoringowe (...) rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883).

.str. 102 - trzeci akapit od góry (14 wiersz od góry)

Jest: „Wszystkie pomiary wykazały bardzo niskie wartości, poniżej oznaczalności sondy pomiarowej wynoszącej 0,8 V/m.

Powinno być: Wszystkie pomiary w roku 2008 i 2009 wykazały bardzo niskie wartości, poniżej oznaczalności sondy pomiarowej wynoszącej 0,8 V/m.

W 2010* roku pomiary wykazały niskie wartości od 0,039 V/m (0,6% wartości dopuszczalnej) do 0,576 V/m (8,2% wartości dopuszczalnej).

*Inna sonda pomiarowa niż w 2008 i 2009 roku — EF 0391- próg czułości przyrządu 0,2V/m.

str. 102 - trzeci akapit od góry (14 wiersz od góry)

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

Jest: „Wszystkie pomiary wykazały bardzo niskie wartości, poniżej oznaczalności sondy pomiarowej wynoszącej 0,8 V/m.

Powinno być: Wszystkie pomiary w roku 2008 i 2009 wykazały bardzo niskie wartości, poniżej oznaczalności sondy pomiarowej wynoszącej 0,8 V/m.

W 2010* roku pomiary wykazały niskie wartości od 0,039 V/m (0,6% wartości dopuszczalnej) do 0,576 V/m (8,2% wartości dopuszczalnej).

*Inna sonda pomiarowa niż w 2008 i 2009 roku — EF 0391- próg czułości przyrządu 0,2V/m.

Tabela 14. OCHRONA ZASOBÓW WODNYCH - przedsięwzięcia planowane do realizacji w latach 2012-2019 zawiera:

Lp. 6. Realizacja programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru szczególnie narażonego w gminie Komarówka Podlaska.

4 - letni program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru szczególnie narażonego w gminie Komarówka Podlaska zostanie zakończony w połowie 2012 r. W chwili obecnej na ukończeniu są uzgodnienia dotyczące wyznaczenia na terenie województwa lubelskiego nowych obszarów szczególnie narażonych, których powierzchnia będzie blisko 24 krotnie większa niż dotychczasowy obszar w gminie Komarówka Podlaska i wyniesie 76 000 ha, co stanowi 3,02% całkowitej powierzchni województwa.

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie jest jedną z jednostek monitorujących efekty realizacji programów działań oraz kontrolującą rolnicze źródła zanieczyszczeń na obszarach objętych programami (co nie zostało uwzględnione w powyższej tabeli).

Do realizacji zadań wynikających z planowanych programów na terenach nowo wyznaczonych OSN niezbędne będzie zabezpieczenie dużo wyższych środków finansowych, niż wydatkowane były na 1 OSN w Komarówce Podlaskiej. W związku z powyższym konieczne jest uwzględnienie w programie ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywa do roku 2019" nowych obszarów szczególnie narażonych z uwagi na fakt, że realizacja działań wynikających z programów rozpocznie się już w 2012 r.

Nie uwzględniono

6. Gmina Ludwin Uwaga do rozdziału 3.4.3. Gospodarka odpadami, strona 83, mapa 8. Lokalizacja obiektów-zagospodarowania odpadów komunalnych na terenie województwa lubelskiego (stan na dzień 31.12.2010 r.). Zawarto błędne dane dot. składowiska odpadów w Gminie Ludwin - innegoniż niebezpieczne i obojętne, na którym składowane są odpady komunalne.

Mapa 8 pochodzi z Planu gospodarki odpadami województwa lubelskiego.

7. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie

Pkt 3.3.3 Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi str.46 Kierunki działań do 2015 r proponuję, aby zapis ,,Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej i Powodziowej przez regionalne zarządy gospodarki wodnej zastąpić zdaniem ,,Realizacja programu wodno-środowiskowego kraju”, ,,Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” i ochrona przed powodzią i suszą.

W pkt 3.4.2 Ochrona wód na str. 80 Kierunki działań do 2015 roku proponuję dodać punkt Ograniczanie ilości wód opadowych odprowadzanych do wód powierzchniowych z możliwością zagospodarowania w miejscu ich powstawania.

W pkt 3.4.2 Ochrona wód na str. 78 Cel do 2019 roku należałoby oprócz wymienionego celu Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych województwa dodać jeszcze inne ważne cele:

- Poprawę stanu zasobów wodnych,

- Poprawę możliwości korzystania z wód,

- Zmniejszenie ilości wprowadzanych do wód lub do ziemi substancji i energii mogących negatywnie oddziaływać na wody,

- Popraw-ochrony przeciwpowodziowej.

W pkt 342 Ochrona wód na str. 70 Wody powierzchniowe wkradł się błąd dotyczący rzedowości rzeki Bug. Wg podziału hydrograficznego Polski opracowanego przez Zakład Hydrografii i Morfologii Koryt Rzecznych instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodne] w Warszawie Bug jest rzeką III rzędu.

W Tabeli 13. OCHRONA ZASOBÓW NATURALNYCH - przedsięwzięcia planowane do realizacji w latach 2012-2019 na str. 114 Lp. 24 Budowa i udrożnienie rowów melioracyjnych wśród jednostek odpowiedzialnych za realizację zadań omyłkowo wymieniono RZGW, które należy zmienić na WZMiUW.

W pkt 5.9.5 Źródła informacji wymagane przy sporządzaniu powiatowych programów do Programów rządowych należy wymienić również

Uwzględniono

Uwzględniono

Proponowane cele ujęte są w strategii realizacji celu

Uwzględniono

Uwzględniono

uwzględniono

„Program wodno-środowiskowy kraju" oraz „Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisty", które zgodnie z art 119 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne opracowuje Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki wodnej oraz ministrem właściwym do spraw środowiska. Program wodno-środowiskowy kraju i plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy są jednymi z podstawowych dokumentów planistycznych w gospodarce wodnej. Stanowią one podstawę realizacji wymagań wskazanych w Ramowej Dyrektywie Wodnej (RDW), które obejmują działania zmierzające do spełnienia celów RDW w zakresie osiągnięcia i utrzymania dobrego stanu wód, a w szczególności ekosystemów wodnych i od wód zależnych. Dokumenty te są zatwierdzane przez Radę Ministrów i ogłaszanych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

8. Urząd Miejski w Bychawie Tabela Nr 13 „Ochrona zasobów naturalnych

- przedsięwzięcia planowane do realizacji w latach 2012-2019" - Zieleń miejska pozycja 1 zadanie pod nazwą „Aranżacja zieleni miejskiej na terenach położonych przy ul. M. J. Piłsudskiego w Bychawie". Koszt realizacji tego zadania to 52 370,00 zł, z czego 15 000,00 zł to dotacja z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie. Termin realizacji 2012 rok.

Tabela 14 „Ochrona zasobów wodnych - przedsięwzięcia planowane do realizacji w latach 2012-2019"- Gospodarka ściekowa - przedsięwzięcia pozainwestycyjne, zadanie pod nazwą „Opracowanie dokumentacji na budowę sieci kanalizacyjnej w Bychawie". Koszt zadania to 100 000,00 zł (środki własne), termin realizacji 2013 r.

Tabela 14 „Ochrona zasobów wodnych - przedsięwzięcia planowane do realizacji w latach 2012-2019"- Gospodarka ściekowa - przedsięwzięcia inwestycyjne, zadanie obejmujące:

a) Budowę sieci kanalizacyjnej w obrębie aglomeracji Bychawa. Całkowity koszt zadania to

2 579 000,00 zł (środki własne). Termin realizacji to lata 2012 - 2015, z czego wydane

zostanie: -303 000,00 zł w roku 2012 -200 000,00 zł w roku 2013 -1 000 000,00 zł w roku 2014 -4 076 000,00 zł w roku 2015

uwzględniono

uwzględniono

uwzględniono

b) Modernizacja oczyszczalni ścieków w Bychawie. Całkowity koszt zadania to4 092 000,00 zł (środki własne). Termin realizacji zadania to lata 2012-2015, z czego wydane zostanie: -0,00 zł w roku 2012 -30 000,00 zł w roku 2013 -0,00 zł w roku 2014 ^Ą 062 000,00 zł w roku 2015

Tabela 15 „Ochrona powietrza atmosferycznego - przedsięwzięcia planowane do realizacji w latach 2012-2019" - przedsięwzięcia inwestycyjne- punkt 2 Gazyfikacja gmin, zadanie pod nazwą „Gazyfikacja Gminy Bychawa". Przewidywany koszt zadania to około 20 000 000,00 zł. Termin realizacji zadania - rok 2015.

Tabela 15 „Ochrona powietrza atmosferycznego - przedsięwzięcia planowane do realizacji w latach 2012-2019" - przedsięwzięcia inwestycyjne - punkt 5, zadanie pod nazwą „Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej". Całkowity koszt zadania 4 900 000,00 zł z czego 85% stanowią środki pomocowe zewnętrzne, pozostałe środki własne gminy. Termin realizacji zadania to rok 2013 (2 500 000,00 zł), 2014 (800 000,00 zł), 2015 (800 000,00 zł), lata 2016-2019 (800 000,00 zł). Mając powyższe na uwadze powyższe prosimy o uwzględnienie w/w zapisów

uwzględniono

uwzględniono

9. Urząd Gminy Głusk W tabeli 14: ochrona zasobów wodnych -

gospodarka ściekowa -przedsięwzięcia pozainwestycyine - Opracowanie dokumentacji na budowę sieci kanalizacyjnej, w pkt 1. str. 119: uwzględnienie zapisu dot. Gminy Głusk jako jednostki odpowiedzialnej. Powyższe wynika z planowanego zadania na rok 2312 (już realizowanego ) pn. „Opracowania dokumentacji projektowej budowy sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowościach Abramowice, Prywatne, Kalinówka; Kazimierzówka w Gminie Głusk" . Koszt opracowania 2012 r, 143.0 tys. zł-środki własne.

W tabeli 14: ochrona zasobów wodnych -gospodarka ściekowa -"przedsięwzięcia inwestycyjne • Budowa kanalizacji i oczyszczalni ścieków w aglomeracji wg Załącznika 1 KPOŚK, w pkt. str. 119: uwzględnienie zapisu dot. Gminy Głusk jako jednostki odpowiedzialnej. Gmina Głusk realizuje obecnie zadanie pn. .Porządkowanie gospodarki wodno-ściekowej wzdłuż rz. Czerniejówka na terenie gm. Głusk w aglomeracji Lublin". Łączna wartość inwestycji 13,2 mln zł w tym: koszty w 2012 r. - 3,9 mln zł, Koszty w 2013 r. 4,1 mln zł.

uwzględniono

Uwzględniono

Zapisy pochodzą

Na str 91 i 106 zapisy winny uwzględniać projekt „Planu Gospodarki odpadami dla województwa Lubelskiego 2017”

z projektu PGO.

10 Urząd Gminy Strzyżewice Strona 89, ,, Systematyczne prowadzenie kontroli:

- stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych,..." Według znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach tylko właściciele nieruchomości, na których jest prowadzona działalność, którzy nie są zobowiązani do uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy, są obowiązani na dotychczasowych zasadach do udokumentowania w formie umowy korzystania z usług, j wykonywanych przez gminną jednostkę organizacyjną lub przedsiębiorcę odbierającego odpady i komunalne od właścicieli nieruchomości, wpisanego do rejestru działalności regulowanej. W przypadku pozostałych właścicieli nieruchomości gmina przejmie obowiązki w zakresie odbioru odpadów.

Gmina Strzyżewice rozpoczęła przygotowania do złożenia wniosku na realizację projektu polegającego na montażu kolektorów słonecznych na budynkach mieszkalnych oraz budynkach użyteczności publicznej w ramach RPO WL Oś Priorytetowa VI Środowisko i czysta energia, Działanie 6.2 Energia przyjazna środowisku. Planowana wartość projektu ok. 4 000 000,00 zł. Termin realizacji 2013rok. W związku z powyższym prosimy o umieszczenie lej informacji na stronie 123 w tabeli nr 15 „Ochrona powietrza atmosferycznego -przedsięwzięcia planowane do realizacji w latach 2012-2019", w punkcie 3 „Budowa OZE: kolektory słoneczne, farmy wiatrowe, biogazownie".

Zapis pochodzi z PGO

Uwzględniono

11 Miasto Łuków Należy ujednolicić zapis na str. 63 w/w Programu. W projekcie dokumentu widnieje zapis: ,,MPEC Sp. z o. o. w Łukowie (modernizacja kotła WR- 5 w technologii ścian .... ". Przedmiotowy zapis winien posiadać brzmienie: „PEC Sp. z. o. o w Łukowie „, ponieważ na terenie miasta Łuków funkcjonuje Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o. o.

uwzględniono

12 Wojewódzki lp. 1 - Opis przedsięwzięcia powinien brzmieć poprawiono

Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych

„Bieżąca konserwacja urządzeń melioracyjnych szczegółowych i cieków wodnych oraz konserwacja urządzeń i budowli wodnych" natomiast jednostka organizacyjna to ,, Starosta Rycki, Gminy: Piszczac, Radzyń Podlaski, Łaszczów, Ryki, Łuków, m. Zamość, Puchaczów, Siedliszcze, Wólka, RZSW",

lp.2.Opis i przedsięwzięcia powinien brzmieć „Budowa, rozbudowa i modernizacja wałów przeciwpowodziowych rzeki Wisły wraz z niezbędnymi urządzeniami (dolina Puławsko-Parchacko-Bochotnicka gm. Kazimierz Din., dolina Janiszowska gm. Annopol, dolina Stężycka gm. Stężyca i m. Dęblin, dolina Świeciechowska gm. Annopol, dolina Opolska gm. Wilków i Łaziska, dolina Józefowska gm. Józefów nad Wisłą, dolina Gołębska gm. Puławy, wał Azoty Puławy m. i gm. Puławy)"

lp. 6 – W opisie przedsięwzięcia „Odbudowa (kształtowanie przekroju podłużnego i poprzecznego oraz układu poziomego) koryta rzek” ująć rzekę Syroczanka F

lp. 10 – Opis przedsięwzięcia powinien brzmieć „Rozbudowa wału wstecznego rzeki Kurówki m. Puławy”

lp. 20 – Opis przedsięwzięcia powinien brzmieć „Odbudowa zbiornika Dratów wraz z doprowadzalnikiem D-M, gm. Ludwin i Ostrów Lubelski

zgodnie z sugestią

poprawiono zgodnie z sugestią

poprawiono zgodnie z sugestią

poprawiono zgodnie z sugestią

poprawiono zgodnie z sugestią

poprawiono zgodnie z sugestią

13 Biuro Planowania Przestrzennego w Lublinie

Podstawą do sporządzania Programu ochrony środowiska województwa lubelskiego, zgodnie z art. 17, w związku z art. 14, powinny być programy wykonawcze do PEP na lata2012-2015, a w szczególności Polityka ekologiczna państwa na lata 2012-2015 z perspektywą na 2019.

W założeniach wyjściowych Programu w rozdziale 2.3. Uwarunkowania wewnętrzne pominięto następujące regionalne programy:

-Program ochrony i rozwoju zasobów wodnych województwa lubelskiego w zakresie udrożnienia rzek dla ryb dwuśrodowiskowych - 2007 r.

- Program ochrony przed suszą w województwie lubelskim - 2008 r.

W rozdziale 3.2.3 Aspekty ekologiczne w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Program powinien uwzględniać kierunki wynikające z zatwierdzonej w grudniu 2011 r. Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju,

dokument programu ochrony środowiska dla województwa lubelskiego ma strukturę podobną do „Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do roku 2016”.

Uwzględniono

Poprawiono zgodnie z sugestią

nakładające obowiązki na planowanie przestrzenne rangi regionalnej. Pominięto, w szczególności, problematykę zapewnienia drożności ciągów ekologicznych w województwie poprzez identyfikację i ochronę korytarzy ekologicznych {niezrealizowany kierunek działania PEP do roku 2012). Wprawdzie przewidziano cel realizacyjny: utworzenie spójnego systemu obszarów chronionych, jednak w priorytetach nie uwzględniono konieczności zapewnienia drożności korytarzy ekologicznych.

Podobnie jak w przypadku rozdziału 3.2.1.3. Ochrona gleb, w którym przewidziano, działanie „Minimalizowanie przeinaczania gruntów ornych o najwyższych klasach \,, bonitacyjnych na cele nierolnicze", podobne działanie w brzmieniu „Minimalizowanie przeznaczania gruntów leśnych na cele nieleśne, w tym głównie lasów ekologicznie ważnych" powinno być uwzględnione w rozdziale 3.2.1.2. Ochrona i zrównoważony rozwój lasów.

W ustaleniach Programu nie nawiązano do wyników zawartych w opracowaniu pt. „RAPORT z wykonania PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO ZA LATA 2009-2010”' z sierpnia 2011 r., w kontekście konieczności uwzględnienia zadań niezrealizowanych w poprzednim okresie obowiązywania Programu.

W kierunkach działania 3.2.3. Aspekty ekologiczne w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym na 2015 r. przewidziano „Wdrożenie przepisów umożliwiających przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko już na etapie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, które jest opracowaniem planistycznym obejmującym teren każdej gminy", co zostało już uregulowane w art. 46

Nie uwzględniono. W rozdziale 3.2.1.3. Ochrona gleb nie ma takiego działania.

Plan operacyjny został opracowany głównie na podstawie ankietyzacji oraz wiedzy nt. konieczności zrealizowania niektórych przedsięwzięć, wynikającej z wymagań prawnych, a także tych, co do których stosowne zapisy znajdują się w wojewódzkich dokumentach strategicznych. Uwzględniono także przedsięwzięcia mające charakter ciągły (np. dot. edukacji ekologicznej, monitoringu, itp.).

Nie uwzględniono

ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.).

W rozdziale 3.4.2. Ochrona wód pominięto problematykę konieczności ochrony wód podziemnych w obszarach ochronnych GZWP i zlewni wód powierzchniowych (zlewnie chronione).

W rozdziale 3.4.2. Ochrona wód wymagane jest uwzględnienie GZWP nr 223, wkraczającego na teren województwa lubelskiego w gminie Łukowa, zgodnie z zasięgiem przedstawionym na stronie PIG.

Nie uwzględniono

Nie uwzględniono

14 Departament Polityki Regionalnej

ZAŁOŻENIA WYJŚCIOWE 2.2 Uwarunkowania zewnętrzne, str. 7 Program ochrony środowiska województwa lubelskiego winien być zgodny przede wszystkim: ze „Strategią Rozwoju Kraju 2007-2015"

Warto zastanowić się nad przynajmniej częściowym dostosowaniem dokumentu do projektu zapisów Długookresowej Strategii Rozwoju Kraju do 2030 roku oraz Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju do 2020 roku. Bez uwzględnienia tej propozycji dokument wchodząc w życie będzie już nieaktualny..

ZAŁOŻENIA WYJŚCIOWE, 2.2. Uwarunkowania zewnętrzne, str. 7 Program ochrony środowiska województwa lubelskiego winien być zgodny przede wszystkim: z „Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia 2007-2013" Mówiąc o perspektywie do 2019 roku można byłoby zastanowić się nad uwzględnieniem dokumentów unijnych dotyczących nowej perspektywy finansowej na lata 2014-2020 w tym strategii „Europa 2020"

Bez uwzględnienia tej propozycji dokument wchodząc w życie będzie już nieaktualny.

ZAŁOŻENIA WYJŚCIOWE, 2.2 Uwarunkowania zewnętrzne, 2.2.3 Programy operacyjne w ramach „Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013" str. 8. Z sześciu Programów Operacyjnych – trzy mają istotne znaczenie dla niniejszego programu ochrony środowiska. Są to:- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Konieczność zmiany wspomnianego zapisu z powodu zaistniałej pomyłki. PRO W nie jest programem operacyjnym w ramach „NSRO 2007-2013" jak sugeruje tytuł rozdziału. Nie jest zarządzany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, ale przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

ZAŁOŻENIA WYJŚCIOWE, 2.2 Uwarunkowania zewnętrzne, 2.2.3 Programy operacyjne w ramach

Nie uwzględniono. Strategie nie są jeszcze przyjęte.

Nie są opisywane w POŚ dokumenty poziomu UE.

Poprawiono

Uwzględniono

„Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013" str. 8 Uwaga ogólna Równie istotnym dla zachowania środowiska naturalnego jest program „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013" nazywany w skrócie PO RYBY 2007-2013 Służy on na przykład dostosowaniu przetwórstwa rybnego do wymogów ochrony środowiska.

ZAŁOŻENIA WYJŚCIOWE, 2.2 Uwarunkowania zewnętrzne, 2.2.3 Programy operacyjne w ramach „Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013" str. 10 Głównym celem Regionalnych Programów Operacyjnych... ; RPO WL niepotrzebnie opisany w tym miejscu, kiedy został uszczegółowiony dalej w podrozdziale: Uwarunkowania \wewnętrzne. Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013 powinien zostać uznany za kolejne istotne uwarunkowanie wewnętrzne, a nie część Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego w sensie podmiotowym.

ZAŁOŻENIA WYJŚCIOWE PROGRAMU, 2.3 Uwarunkowania wewnętrzne str. 10 Zatem stanowi bazowy dokument do opracowania i wdrożenia na terenie województwa lubelskiego programów wojewódzkich, współfinansowanych ze środków krajowych i funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w dwóch kolejnych okresach programowania, tj. w latach 2007-2013 i 2014-2018.

Należy zmienić nazwę: „programy wojewódzkie" na „programy rozwoju". Ponadto kolejny okres programowania to nie lata 2014-2018, lecz lata 2014-2020. Zgodnie z ustawą o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z dnia 6 grudnia 2006 r. (Dz.U. 2006 Nr 227 poz. 1658) istnieją programy rozwoju. Programy wojewódzkie funkcjonowały w okresie obowiązywania poprzedniej ustawy.

ZAŁOŻENIA WYJŚCIOWE, 2.3 Uwarunkowania wewnętrzne str. 11 Przypis 10: (...) zatwierdził nową wersję dokumentu stanowiącą jego uszczegółowienie, tj. „Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych RPO WL na lata 2007-2013".

Konieczność przeformułowania przypisu.Tak zwany: SzOP nie stanowi nowej

wersji dokumentu RPO WL 2007-2013, ale jest odrębnym dokumentem uszczegóławiającym postanowienia Regionalnego Programu Operacyjnego.

STRATEGIA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA DO ROKU 2015 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2019, 3.1

Ujęto w osobnym rozdziale

Poprawiono

Poprawiono

Układ dokumentu przyjęto za strukturą „Polityki

Wprowadzenie, str. 16-18 Uwaga ogólna Niejasna struktura części projekcyjnej Struktura celów jest następująca: cel główny - cele operacyjne - wojewódzkie priorytety ekologiczne- cele ekologiczne do 2019 roku- kierunki działań do 2015 roku. Dodatkowo nad celami ekologicznymi wprowadzono jeszcze dodatkowe kategorie t.j. Kierunki działań systemowych, Ochrona zasobów naturalnych, Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego. Nie ma sensu mnożyć bytów w hierarchii celów. Nie służy to zrozumieniu przyjętych założeń.

STRATEGIA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA DO ROKU 2015 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2019, 3.2. Kierunki działań systemowych, str. 18 Uwaga ogólna Nazwę: „stan wyjściowy" należałoby zastąpić nazwą: „diagnoza" Nazwa ta jest bardziej adekwatna do dokumentów strategicznych i operacyjnych.

STRATEGIA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA DO ROKU 2015 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2019, 3.2. Kierunki działań systemowych, str. 18 Uwaga ogólna Wystarczy pokrótce omówić działania edukacyjne lub po prostu wymienić podmioty prowadzące działalność edukacyjną w zakresie ekologii. Opis wszystkich możliwych i podejmowanych działań jest zbyt szczegółowy i nie pomaga w zrozumieniu logiki przewidzianych w przyszłości działań edukacyjnych. Godnym rozważenia jest propozycja okrojenia opisu celów w dokumencie na rzecz wprowadzenia krótkich opisów kierunków działań..

3.2 Kierunki działań systemowych, 3.2.5 Odpowiedzialność za szkody w środowisku, str. 31 Kierunki działań do 2015 roku: Udział pracowników administracji w szkoleniach na temat odpowiedzialności sprawcy za szkody w środowisku.

Należy dodać do tego kierunku działań: pracowników sądownictwa oraz podmioty gospodarcze.W opisie celu te podmioty zostały wskazane.

Ochrona zasobów naturalnych, 3.3.1 Ochrona przyrody str. 33 (...) są projektowanymi obszarami mającymi znaczenie dla Wspólnoty. Termin „Wspólnota" powinien zostać zastąpiony słowem: „Unia". Używanie pojęcia "Wspólnota" stanowi błąd. W chwili obecnej, po zmianach wprowadzonych przez Traktat z Lizbony w 2009 roku 1 termin „Wspólnota" odnosi się tylko i wyłącznie do Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (EURATOM). Jedynie słuszną

ekologicznej państwa…”

Nie uwzględniono

Pozostawiono opis, edukacja ekologiczna jest priorytetem polityki ekologicznej województwa.

Uzupełniono

uwzględniono.

nazwę stanowi: "Unia". Również wyrażenie „prawo wspólnotowe" jest niewłaściwe. Dodatkowe informacje na stronie: www.uniaeuropejska.org/unia-a-wspolnota-slow-kilka-o-nagminnosci-pewnych-bledow

STRATEGIA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA DO ROKU 2015 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2019 Uwaga ogólna

Brak numeracji celów do 2019 roku Cele ekologicznie nie zostały wymienione enumeratywnie. Jedynie nadrzędne wobec nich kategorie ponumerowano. Uniemożliwia to bezpośrednie odwoływanie się do celów.

STRATEGIA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA DO ROKU 2015 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2019, Kierunki działań systemowych, str. 26 oraz Ochrona zasobów naturalnych str. 37 3.2.1.Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska, Kierunki działań 3.3.1. Ochrona przyrody Kierunek działań 10. Prowadzenie szkoleń i edukacji (formalnej i nieformalnej) w zakresie ochrony przyrody i różnorodności biologicznej. Kierunki działań w różnych celach pokrywają się. Edukacja ekologiczna formalna i nieformalna powinna zostać zawarta w jednym celu. Nie trzeba tworzyć bytów ponad miarę.

Ochrona zasobów naturalnych, 3.3.4 Ochrona powierzchni ziemi, str. 47 Najbardziej urodzajne gleby powstałe na podłożu lessowym występują na Wyżynie Wołyńskiej, Wyżynie Lubelskiej i Roztoczu, obejmujących głównie centralną oraz południową i południowo wschodnią część województwa. Gleby dobrej jakości wytworzone na madach występują głównie w dolinach Wisły, Wieprza i Bugu. Wypadałoby wspomnieć o rędzinach. Równie dobrymi jakościowo co czarnoziemy lessowe oraz mady są rędziny wytworzone na skałach wapiennych.

Ochrona zasobów naturalnych, 3.3.4 Ochrona powierzchni ziemi, str. 47 Kierunki działań do 2014Zmienić rok na 2015 W większości przyjętych celów kierunki działań są przewidziano do 2015 roku.

Całość dokumentu np. str. 64(...) Lubelskie Przedsiębiorstwo Energetyki Ciezłej Sp. z o.o. w Lublinie Należy zastąpić „Ciezłej" wyrazem „Cieplnej". Wielokrotnie powtórzony błąd w pisowni.

3.4 Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, 3.4.1 Jakość powietrza

Nie uwzględniono

Nie uwzględniono

Uzupełniono zapisy

Uwzględniono

Uwzględniono

Nie uwzględniono.

atmosferycznego Uwaga ogólna Jakość powietrza atmosferycznego oraz odnawialne źródła energii powinny być oddzielnymi celami w ramach Programu Ochrony Środowiska WL. Dla przykładu spalanie biomasy uznawane za odnawialne źródło energii według ostatnich badań może mieć tak samo szkodliwy wpływ na jakość powietrze atmosferyczne co spalanie węgla.

Całość dokumentu np. str. 56 Uwaga ogólna Nieczytelność map Większość map w dokumencie jest w niskiej rozdzielczości. Przy powiększeniu nie ma możliwości ich odczytania.

3.4 Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, 3.4.2 Ochrona wód Uwaga ogólna

Istnieje potrzeba wprowadzenia faktycznego opisu celu. Obecny opis celu stanowi dalszą cześć diagnozy (stanu wyjściowego). Konieczne jest przedstawienie planów działań.

3.4.3 Gospodarka odpadami Przyjęte cele w gospodarce odpadami na lata 2012 – 2023 Inny horyzont czasowy niż przyjęty w dokumencie

Tytuł dokumentu: Programu Ochrony Środowiska Województwa Lubelskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019. Plan gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego stanowi odrębny dokument i jego zapisy nie powinny być bezrefleksyjnie kopiowane do POŚ. Dostosowanie horyzontu czasowe jest konieczne.

3.4.3 Gospodarka odpadami Cele główne, cele szczegółowe Wskazanie celów głównych i celów szczegółowych gospodarki odpadami zaburza hierarchię celów w ramach Programu Ochrony Środowiska. Zwykły czytelnik nie będzie w stanie zrozumieć nagłego wprowadzenia do dokumentu nowych celów zarówno głównych jak i szczegółowych. Umieszczanie dużych fragmentów Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Lubelskiego w POŚ nie służy przejrzystości dokumentu.

3.5 Odpady z grup 02 -19 3.5 Odpady z grup 02-19 Błędna numeracja treści-punkt 3.5 Odpady z grup 02-19 faktycznie stanowi dalszą część podpunktu 3.4.3 Gospodarka odpadami. Punkt 3.5 Odpady z grup 02-19 nie jest związany z następującymi po nim podpunktami 3.5.1 Oddziaływanie hałasu czy 3.5.2 Oddziaływanie pól elektromagnetycznych.

Brak nowych danych odnośnie strategii rozwoju odnawialnych źródeł energii w porównaniu do „Programu ..” z 2008r.

Nieczytelność map wynika z odczytywania dokumentu z formacie pdf. Wydruk i wersja word w lepszej rozdzielczości

Nie uwzględniono

Opracowano na podstawie projektu PGO.

Opracowano na podstawie projektu PGO

Opracowano na podstawie projektu PGO

4. PLAN OPERACYJNY NA LATA 2012-2019, 4.2 Plan operacyjny na lata 2012-2019 Uwaga ogólna

Niejasne kryteria grupowania przedsięwzięć w tabelach zbiorczych; Przedsięwzięcia nie są usystematyzowane według wskazanych uprzednio celów. Typy przedsięwzięć przeplatają się z konkretnymi działaniami.

5.ZARZĄDZANIE PROGRAMEM, 5.9 Wytyczne do aktualizacji powiatowych programów ochrony Środowiska, 5.9.5 Źródła informacji wymagane przy sporządzaniu powiatowych programów Programy rządowe

Istnieje konieczność zmiany określenia: „Programy rządowe". Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 jest krajowym dokumentem strategicznym i nie ma charakteru „programu rządowego".

Nie uwzględniono

Nie uwzględniono

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie

Opis stanu wyjściowego w Roz.3.2.2 należy uzupełnić o dokumenty wymienione w art.47 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie…, dla których również może zachodzić konieczność przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko

Należy wskazać na konieczność opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w celu uniknięcia negatywnych skutków dla środowiska przyrodniczego, w tym na przedmiot ochrony i spójności sieci obszarów Natura 2000 oraz warunki życia ludzi

Nie uwzględniono w dostatecznym stopniu zasad kształtowania struktury przestrzennej województwa

W rozdziale 3.3.1 przedstawiono niedokładne informacje dotyczące form ochrony przyrody występujących na terenie województwa

Na mapie prezentującej obszary chronione błędnie oznaczono granice Parku Krajobrazowego ,,Lasy Janowskie” w części zajmowanej przez Rezerwat Lasy Janowskie

Należy skorygować informacje dotyczące form ochrony przyrody

Należy poprawić informacje związane z farmami wiatrowymi

Należy uwzględnić informację dot. rurociągu Brody-Płock

Należy skorygować zapis dla kierunku działań dot. warunków hydrologicznych ( GZWP 406 i 407 silnie

Nie uwzględniono

Uwzględniono

Uwzględniono

Uwzględniono

Uwzględniono

uwzględniono

poprawiono

nie uwzględniono, inwestycja nie jest związana z Programem

nie uwzględniono-w ramach

narażone na niebezpieczeństwo zanieczyszczenia) narodowego programu Budowy przydomowych oczyszczalni ścieków lokalizację wskazuje gmina

Ministerstwo Środowiska

str. 5 do Programu należy wprowadzic zapisy dot. zidentyfikowanych najistotniejszych zagrożeń i ryzyk dla środowiska przyrodniczego województwa. Za punkt odniesienia należy przyjąć: rolnictwo (obciążenie środowiska ładunkami zanieczyszczeń związków azotu i fosforu); przemysł (w zakresie zanieczyszczenia atmosfery, gleby, wód powierzchniowych, n.p. Z. A. w Puławach); zabudowę mieszkalną (odprowadzanie nieoczyszczonych ścieków do gruntu lub wód powierzchniowych); układ transportowy prowadzony przez obszary chronione i uzdrowiska (np. brak obwodnicy uzdrowiska Nałęczów)

str. 8 do wyszczególnionych dokumentów strategicznych należałoby nawiązać do zapisów przygotowywanych obecnie projektów 9 strategii zintegrowanych oraz Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju. Zwłaszcza istotne moga być zapisy dotyczące projektu strategii Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko. Strategia ta formuje działania w zakresie ochrony srodowiska i energetyki w perspektywie do roku 2020. Wskazane byłoby aby zapisy dokumentu uwzględniały wytyczne wskazane w tym dokumencie strategicznym. Obecnie projekt dokumentu jest na etapie powtórnych uzgodnień międzyresortowych. informacje o dokumencie i treść dokumentu znajdują się na stronie MG i MŚ (np pod adresem http://www.mos.gov.pl/artykul/3432_projekty_dokumentow_i_strategii/16582_zawiadomienie_o_rozpoczeciu_konsultacji_spolecznych_strategii_bezpieczenstwo_energetyczne_i_srodowisko.html) Również należałoby dodać dokument „Polityka energetyczna Polski do 2030 roku” oraz Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, która została przyjęta w drodze uchwały Rady Ministrów 13 grudnia 2011r.i pokrótce omówić ich zapisy.

str.11 W ramach PO Ryby z punktu widzenia ochrony środowiska ważna jest nie tylko oś 4, ale i druga, z której fundusze przeznaczane są na zrównoważoną środowiskowo akwakulturę, m.in. na wypłacanie rekompensat dla użytkowników stawów położonych w obszarach chronionych, w tym na obszarach Natura 2000

Zmieniono

Uzupełniono

Uzupełniono

str. 12 Akapit należy rozszerzyć o pozostałe wymienione w tym rozdziale dokumenty.

Str.13 Należy uzupełnić o informację jaki procent powierzchni województwa posiada miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.

str. 63.64 W opracowaniu należy zmienić pojęcia „wody geotermalne” na „wody termalne” (zgodnie z terminologią stosowaną w ustawie Prawo geologiczne i górnicze).

Str.17 należy doprecyzować zapis w Priorytety ekologiczne - jakość wód

Str. 20 (a także strony 34-38) w podrozdziale 3.2.1. wymieniono szczegółowo wiele programów edukacyjnych prowadzonych dla społeczeństwa, natomiast w podrozdziale "ochrona przyrody" nie wymieniono w ramach jakich projektów zwierzęta są objęte "specjalnymi programami" - sugeruje się uszczegółowić podrozdziały w podobny sposób

Str. 20 W dokumencie zostaną wskazane obszary o najcenniejszych walorach krajobrazowych oraz zasady dotyczące możliwości respektowania ładu przestrzennego i ochrony wartości krajobrazów. Ustalenia zawarte w sporządzanym dokumencie będą transponowane do aktualizowanego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego.

redakcja tekstu ; Dla potrzeb realizacji postanowień Umowy w roku 1999 powstała Polsko-Ukraińska Komisja do spraw Wód Granicznych. Obszarem prac Komisji jest zlewnia Bugu od źródeł do granicy polsko-białoruskiej o powierzchni 15,5 km2 z czego w Polsce 4,8 km2 a na Ukrainie 10,7 km2. Natomiast umowa o współpracy na wodach granicznych z Białorusią jest w trakcie negocjacji.

Str.34 W podrozdziale poświęcono uwagę obszarowym formom ochrony przyrody, ze szczególnym naciskiem na obszary Natura 2000, które wymieniono z nazwy i zobrazowano na Mapie 1. W tym miejscu można by również zawrzeć np. tabelę czy dodatkową rycinę, na której podane zostałyby nazwy własne innych ustanowionych na terenie województwa form ochrony przyrody, jak rezerwaty przyrody czy parki krajobrazowe. Wydaje się to być zasadnym w świetle charakteru dokumentu, który ma na celu ujęcie w zwięzłej formie całości zagadnień związanych z ochroną środowiska na danym obszarze, co powinno uwzględniać kompleksowe wymienienie obowiązujących form ochrony przyrody.

Zmieniono

Podano ogólną informację

Nie zmieniono-cele pochodzą z programu alternatywnych źródeł energii”

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Uzupełniono

Str.34 Wymieniając projekty służące ochronie przyrody realizowane na terenie województwa lubelskiego warto również wspomnieć o projekcie ze środków Life+ pn. „Zarządzanie siedliskiem wodniczki (Acrocephalus paludicola) poprzez wdrożenie zrównoważonych systemów zagospodarowania biomasy (LIFE09 NAT/PL/000260)” prowadzonym przez głównego beneficjenta projektu Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. Projekt rozpoczęto w 2010 r. i potrwa on do roku 2014. Projekt obejmuje lokalizacje m.in. w obrębie Chełmskich Torfowisk Węglanowych, Poleskiego PN, Doliny Bugu i Bagno Bubnów. Celem projektu jest przede wszystkim połączenie powstającego ostatnio biznesu wykorzystującego biomasę jako alternatywne i neutralne dla klimatu paliwo z zarządzaniem siedliskiem wodniczki.

Str.34 Proponuje się rozszerzyć zapis o przykłady gatunków roślin i zwierząt charakterystycznych tylko dla tego regionu?

Str.34 Nie wszystkie wymienione gatunki są unikatowe w skali kraju i Europy. Zpais można uzupełnić o programy, którymi są objęte gatunki. Program dla cietrzewia nie jest obecnie realizowany.

Str.34 Obszary Natura 2000 Żurawce oraz Żmudź są obszarami już wyznaczonymi, a nie projektowanymi

Str.34 Propozycja dodania do tytułu rozdziału informacji, że będzie on dotyczył również przeciwdziałania zagrożeniom naturalnym

Str.35 Proponuje się rozszerzyć zapis o informacje o gatunkach, dla których był robiony monitoring stref ochrony ostoi oraz jak była realizowana ochrona innych gatunków i jakich gatunków dotyczyła.

Str.353 Mało czytelna Mapa 1 - Obszary prawnie chronione - niewystarczająco wyraziście zaznaczone obszary tworzące sieć Natura 2000.

Str. 38 Należy uzupełnić jeden z zapisów nt. kierunków działań do 2015 r. o potrzebę zarządzania siecią Natura 2000.

Str.42 Tytuł podrozdziału wydaje się być nieprecyzyjny. Propozycja nadania tytułu wskazującego na tematykę ochrony przed powodzią i skutkami suszy.

Str.43 Kwestie dotyczące zarządzaniem wodą są rozbite na dwa punkty: 3.3.3 Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi i 3.4.2 Ochrona wód, co powoduje brak koordynacji miedzy tymi zadaniami i skutkuje rozbieżnymi celami operacyjnymi.

Uzupełniono

Uzupełniono

Zmieniono

Zmieniono

Nie zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Nie zmieniono

Nie zmieniono

Str.44 Przeredagowanie zapisu; Mapy ryzyka powodziowego przedstawiają w szczególności:

- szacunkową liczbę mieszkańców, którzy mogą być dotknięci powodzią,

- instalacje mogące, w razie wystąpienia powodzi, spowodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości, występowanie ujęć wody, stref ochronnych ujęć wody lub obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych, kąpielisk, obszarów Natura 2000, parków narodowych oraz rezerwatów przyrody oraz w uzasadnionych przypadkach obszarów zagrożenia powodzią, której towarzyszy transport dużej ilości osadów i rumowiska, a także potencjalnych ognisk zanieczyszczeń wody.

Str.44 Uzupełnienie zapisu zgodnie z Art..88b ust.2 pkt 3) Ustawy Prawo Wodne

Str.45 Przeredagowanie zapisu zgodnie z Art.. 88c ust.9, Art..88f ust.11, Art..88h ust.10 Prawa Wodnego: Wstępna ocena ryzyka powodziowego, mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego, a także plany zarządzania ryzykiem powodziowym podlegają przeglądowi oraz, w razie potrzeby, aktualizacji co 6 lat.

Str.45 usunąć - Wydział OKI działa w ramach kompetencji dyrektora RZGW

Str.46 Propozycja dodania zapisu: W oparciu o plany gospodarowania wodami dla obszarów dorzeczy, dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej sporządzają warunki korzystania z wód regionu wodnego. Na podstawie art. 120 ust. 2 ustawy Prawo wodne dyrektor RZGW w Krakowie przystąpił w 2011r. do sporządzania warunków korzystania z wód regionu wodnego Górnej Wisły. Planuje się, że warunki korzystania z wód regionu wodnego Górnej Wisły (obejmującego m.in. część województwa lubelskiego), ustalane w drodze aktu prawa miejscowego, wejdą w życie na początku 2013 roku, po ogłoszeniu ich w Dzienniku Urzędowym województwa lubelskiego.

Zgodnie z art. 115 ustawy Prawo wodne warunki korzystania z wód regionu wodnego ustalać będą:

1) szczegółowe wymagania w zakresie stanu wód wynikające z ustalonych celów środowiskowych;

2) priorytety w zaspokajaniu potrzeb wodnych;

3) ograniczenia w korzystaniu z wód na obszarze regionu wodnego lub jego części albo dla wskazanych jednolitych części wód niezbędne dla osiągnięcia ustalonych celów środowiskowych, w szczególności w

Uzupełniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Dodano zapis

zakresie:

• poboru wód powierzchniowych lub podziemnych,

• wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi,

• wprowadzania substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego do wód, do ziemi lub do urządzeń kanalizacyjnych,

• wykonywania nowych urządzeń wodnych.

Str.45 Doprecyzować zapis ; Działania leżące w kompetencji prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej realizowane są przez podległe organa terenowe tj. dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej.

Poprawa daty zatwierdzenia planów przez RM (Uchwała Rady Ministrów dnia 22 lutego 2011 r. M.P.2011.49.549)

Str.46 Doprecyzować zapis; W dniu 11 lutego 2011r. decyzją Rady Ministrów przyjęte zostały plany gospodarowania wodami w dorzeczach, w tym plan gospodarowania wodami w dorzeczu Wisły.

Str.46 usunąćzapis - plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły - nie reguluje spraw ochrony przeciwpowodziowej

Str.46 Głównym celem planów gospodarowania wodami jest usprawnienie procesu osiągania celów środowiskowych, czyli osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód, szczególnie ekosystemów wodnych i zależnych od wód (zgodnie z Planem gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły, str. 3252 i 3253). A więc ich głównym celem jest ochrona wód, a środkiem do tego celu są działania dotyczące wód, w tym związane z ochroną przed powodzią i suszą. Z tekstu zawartego w POŚ mozna wywnioskować, że głownym celem PGW jest ochrona przed powodzią i suszą, a nie ochrona wód.

Str.47Należy uzupełnić zaproponowany zapis o informację, wynikającą z przepisów art. 88r ustawy Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145), które odnoszą się do ochrony przed suszą. Ochrona przed suszą jest zadaniem zarówno organów administracji rządowej jak i samorządowej oraz należy ją prowadzić zgodnie z planami przeciwdziałania skutkom suszy. Fragment tekstu należy przeredagować tak, aby wskazać również na inne działania organów, nie tylko te wymienione w tym fragmencie tekstu (nie ograniczając ochrony przed suszą do prowadzenia baz danych i opracowania map).

Str.47 Proponuję dopisać do listy kierunków działań do 2015 r. nieinwestycyjny kierunek działań z zakresu planowania przestrzennego.

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Usunięto

Zmieniono

Zmieniono

Dopisano

Str.47 Przeredagowanie zapisu zgodnie z Art..88r ust.1 i ust.2 oraz Art.88s ust.2; Zgodnie z wymogami ustawy prawo wodne działania związane z ochroną przed suszą w danym regionie wodnym koordynują regionalne zarządy gospodarki wodnej

Str.47Doprecyzować zapis; Zgodnie z wymogami ustawy prawo wodne działania związane z ochroną przed suszą w danym regionie wodnym koordynują regionalne zarządy gospodarki wodnej. Przy współpracy z Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej prowadzą one bazy danych na temat aktualnych warunków klimatycznych i opracowują mapy stref największego deficytu opadów, a zarazem obszarów najbardziej narażonych na wystąpienie suszy.

Str.51 Z uwagi na to, że treści zawarte w tym dokumencie powinny być aktualne zasadnym jest uwzględnienie w jego zapisach najnowszych wydanych informacji o stanie zasobów kopalin. Zamiast cytowanego "Bilansu zasobów kopalin... stan na 31.XII.2009 r." powinno sie przedstawić dane z "Bilasnu zasobów kopalin... stan na 31.XII.2010 r".

Str.52 W Nałęczowie prowadzone jest wydobycie wód leczniczych, a nie solanek.

Str.53 Nie należy podawać sumarycznej emisji gazowych zanieczyszczeń do powietrza, ponieważ ich oddziaływanie na środowisko nie jest porównywalne. Sumaryczną emisję gazów przedstawia się jedynie w przypadku gazów cieplarnianych (CO2, N2O, CH4, HFCs, PFCs, SF6) przeliczając emisję gazu innego niż CO2 na emisję ekwiwalentną emisji CO2, przy zastosowaniu wskaźników ocieplenia globalnego, określonych indywidualnie dla każdego z gazów.

Str.53 Na początku tego punktu należałoby wymienić europejskie i polskie regulacje prawne z zakresu ochrony powietrza:

Str.56 Problemem jest nie tylko opalanie węglem bardzo złej jakości ale również innym "paliwem" np. odpadami. Wobec czego należy odpowiednio uzupełnić zapis

Str.56 Należałoby dodać, że za powstawanie smogu odpowiedzialne są głównie lokalne kotłownie i paleniska domowe (wspomniane parę zdań później, 50,1% emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych), a nie sektor transportowy. Ponadto, należałoby również zaznaczyć, że pyły z emisji komunikacyjnej pochodzą głównie ze ścierania się okładzin hamulcowych i opon.

Str.58 Poza wskazaniem konieczności opracowania programów naprawczych, byłoby

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Poprawiono tabelę

Nie uwzględniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

wskazanie konkretnej daty, do której takie programy naprawcze, w sytuacji już stwierdzonych przekroczeń poziomów dopuszczalnych, miałyby zostać sporządzone.

Str. 59 Biorąc pod uwagę, że zrezygnowano z pomysłu wprowadzenia, przykładem handlu emisjami CO2, handlu emisjami SO2 oraz NOx należy zrezygnować z powoływania się na to narzędzie walki z zanieczyszczeniem powietrza.

Str.59 Należałoby dodać podpunkt - System handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, a następnie pokrótce go opisać. W tym miejscu należałoby również wyszczególnić wszystkie instalacje (42) biorące udział w systemie handlu uprawnieniami do emisji z województwa lubelskiego oraz podać ich rzeczywistą emisję w latach 2008, 2009, 2010 oraz ich udział w całkowitej emisji CO2 województwa lubelskiego oraz pokazać udział emisji gazów cieplarnianych w skali kraju.

Str.59 Należałoby usunąć lub poprawić nielogiczne zdanie: „Ważnym elementem redukcji emisji gazów jest emisja gazów cieplarnianych.”

Str.62 Należy przytoczyć dyrektywę OZE oraz cel jaki ona wyznacza dla Polski. Sugeruje się podać osiągniętą wielkość energii ze źródeł odnawialnych dla poszczególnych rodzajów OZE w latach 2009, 2010 i 2011 dla województwa lubelskiego oraz wyliczyć wskaźnik procentowy udziału energii odnawialnej w całkowitym zużyciu energii pierwotnej dla województwa lubelskiego w latach 2009, 2010, 2011.

Str.63 Nie jest jasne jaka jest różnica między używanymi w opracowaniu pojęciami energia geotermalna i pompy ciepła. Pompy ciepła wykorzystują niskotemperaturową energię geotermalną (tzw. geotermia niskiej entalpii). Należy również zaznaczyć, że w woj. lubelskim nie udokumentowano dotychczas żadnych złóż wód termalnych, nie udzielno również żadnej koncesji na wydobywanie tego rodzaju kopalin

Str.64 Należy opisać działania na lata 2012-2015 w zakresie ochrony wód powierzchniowych i podziemnych.

Str.64 Należy zamieścić informację o obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia rolniczego (zadanie ograniczenia odpływu azotu ze źródeł rolniczych umieszczone zostało na liście przedsięwzięć planowanych do realizacji w latach 2016-2019 - tabela 8 na str. 104, zadanie 6).

Str.65 Podział na 161 jednolitych części wód

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Częściowo zmieniono

Zmieniono

Częściowo zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

podziemnych obowiązuje do 2015 r. (do końca obecnego planu gospodarowania wodami), natomiast nowy podział - na 172 części wód będzie obowiązywał od 2016 r.

Str. Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 4b ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, przez jednolite części wód podziemnych, rozumie się określoną objętość wód podziemnych występującą w obrębie warstwy wodonośnej lub zespołu warstw wodonośnych.

Str.66 Na mapie 4 wskazane jest przedstawienie wyników oceny jakości wód podziemnych za 2010 r., a nie 2009 r.

Str.68 uzupełnić nazwę rozporządzenia

Str.69 Poprawa daty zatwierdzenia planów przez RM

Str.69 Propozycja zmiany zapisu; Celem operacyjnym dyrektywy jest osiągnięcie dobrego stanu ekologicznego zasobów wodnych do 2015 roku. Dobry stan wód oznacza taki stan, w którym widoczna jest możliwie jak najmniejsza ingerencja człowieka.

Str.69 Propozycja zmiany zapisu; Ramowa Dyrektywa Wodna określa podstawową jednostkę, w obrębie której planuje i realizuje się gospodarowanie wodami jako część wód (powierzchniowych/podziemnych). Zgodnie z zapisami dyrektywy jest to oddzielny i znaczący element wód powierzchniowych taki jak jezioro, zbiornik, strumień, rzeka lub kanał, część strumienia, rzeki lub kanału, wody przejściowe lub pas wód przybrzeżnych (art. 2. pkt. 10).

Str.69 Propozycja zmiany zapisu (nie może być "około"); Teren województwa lubelskiego obejmuje (w całości lub częściowo) około 140 scalonych części wód powierzchniowych z tego około 125 w należących do regionu wodnego Środkowej Wisły i około 15 należących do regionu wodnego Górnej Wisły.

Str.70 Propozycja doprecyzowania zapisu; Dla jednolitych części wód (rzek, jezior, wód przejściowych i przybrzeŜnych) powinien być osiągnięty dobry stan ekologiczny i chemiczny, dla sztucznych i silnie zmienionych części wód – dobry potencjał ekologiczny i dobry stan chemiczny.

Str.79 Nakłady inwestycyjne przedstawione w tym akapicie są nieporównywalnie małe w stosunku do planowanych kosztow, podnadto nie jest określone przez kogo te nakłady mają być poniesione. W samym Lublinie MPWiK reazlizuje projekt POIS za ponad 400 mln. zł. brutto a to

Zmieniono

Nie zmieniono

UzupełnionoPoprawiono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

oznacza iż te nakłady inwestycyjne nie zostały uwzględnione w omawianym akapicie.

Str.96 W tabeli powinny znaleść się dodatkowe kolumny z informacją na temat: planowanej liczby osób objętych działaniem w danym roku oraz do kogo skierowane jest dane działanie

Str.96 W rozdziale 3 podane zostały kierunki działań do 2015 r. dla poszczegółnych obszarów. Znaleść tam można dziłania z zakresu edukacji ekologicznej, jak np. edukacja ekologiczna nt. rzeczywistej skali zagrożenia emisją pól elektromagnetycznych. Nie ma to jednak odzwierciedlenia w tab. 6.

Str.98 Należy oszacować koszty opracowania planów ochrony dla obszarów Natura 2000 na cały okres obowiązywania programu - szacunki te można zrobić w oparciu o dotychczasowe doświadczenia RDOŚ w Lublinie.

Str.98 Należy oszacować koszty ochrony siedlisk i gatunków na obszarach Natura 2000 w latach 2015-2019.

Str.101 Zadania z zakresu "Racjonalnego gospodarowania wodami - ochrony przed powodzią i suszą" zawierają wyłącznie środki techniczne, w dodatku z przewagą konserwacji i odbudowywania wałów przeciwpowodziowych, co z punktu widzenia ochrony środowiska, jak i wymagań unijnych w tym zakresie jest niewystarczające. Należy uzupełnic listę zadań o działania bardziej przyjazne środowisku jak tworzenie polderów czy działania nieinwestycyjne - np. ograniczanie zabudowy na terenach zagrożonych powodziami.

Str.103 na końcu Tabeli - znajduje się zapis :ochrona zasobów wodnych" -i podana jest tylko kwota łącznych działań, w tabeli natomiast brak jest wyszczególnionych zadań

Str.107 dodać zapis - do przedsięwzięć pozainwestycyjnych w gospodarce ściekowej

Str.121 Ponieważ pokrycie % województwa formami ochrony przyrody jest niewystarczającym wskaźnikiem skutecznej ochrony przyrody, proponuję dodanie dodatkowego wskaźnika odnoszącego się do zarządzania obszarami chronionymi, a konkretnie do zatwierdzonych planów ochrony.

Str.121 Tabelę należałby uzupełnić o osiągnięte wskaźniki w roku 2010 i ewentualnie w roku 2011.

Str.121 Brak kryteriów oceny jakościowej dla wskaźników efektywności. W pkt. 17 udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

Zmieniono

środowiska wg oceny jakościowej powinny znaleźć się kryteria tej oceny. Podany stan na 2009 r. (średni) nie pozwala na weryfikację tego wskaźnika w latach następnych, bez kryteriów oceny.

Str.122 w pkt 3 w czwartej kolumnie wyrazy „fundusze celowe” należy zastąpić wyrazami „Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej” lub wyrazami „fundusze ekologiczne”.Uzasadnienie: Z dniem 1 stycznia 2010 r. NFOŚiGW i wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej zmieniły formę prawno - organizacyjną z funduszy celowych na odpowiednio państwową i samorządowe osoby prawne w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Str,125 Do źródeł informacji - programów krajowych należy dodać "Krajową strategię ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej" wraz z "Programem działań na lata 2007-2013"

Str.128 zdanie pierwsze i drugie powinny otrzymać brzmienie: „Zasady funkcjonowania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej określa ustawa - Prawo ochrony środowiska. Rolą tych funduszy jest wspieranie finansowe przedsięwzięć proekologicznych, a podstawowym źródłem ich przychodów są wpływy z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska i administracyjnych kar pieniężnych pobieranych na podstawie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz przepisów szczególnych.”

Str.129 przedostatnie zdanie powinno otrzymać brzmienie „Dla województwa lubelskiego Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczył w latach 2009-2010 ok. 110 mln zł., w tym 48 mln zł to transfer środków europejskich, a 62 mln zł – środki NFOŚiGW.”

Str.131 Nie wszystkie skróty użyte w dokumencie znalazły się w "Wykazie skrótów" Należy dodać m.in.. rozwinięcie skrótów GDOŚ i RDOŚ.

Str.133 Propozycja dodania zapisu; Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły - zatwierdzony przez Radę Ministrów w dniu 22 lutego 2011r. (M. P. Nr 49 poz. 549)

Poprawiono

Uzupełniono

Zmieniono

Zmieniono

Uzupełniono

uzupełniono