program usuwania azbestu i...
TRANSCRIPT
Załącznik do Uchwały Nr XXIV/173/2008 Rady Miejskiej w Wągrowcu
z dnia 30 października 2008r.
PROGRAM USUWANIA AZBESTU I WYROBÓW
ZAWIERAJĄCYCH AZBEST
DLA MIASTA WĄGROWIEC
na lata 2009 - 2032
Wągrowiec, październik 2008
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie....................................................................................................................3
2. Cel i zadania „Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla miasta
Wągrowiec na lata 2009-2032................................................................................................5
3. Charakterystyka azbestu....................................................................................................6
4. Azbest a zdrowie człowieka...............................................................................................9
5. Przepisy prawne dotyczące postępowania z wyrobami zawierającymi azbest i obowiązki
z nich wynikające.................................................................................................................11
6. Informacje o ilości i stanie wyrobów zawierających azbest na terenie miasta
Wągrowca.............................................................................................................................15
7. Finansowe aspekty realizacji programu ..........................................................................26
8. Harmonogram realizacji „Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest
dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032” ..........................................................................30
9. Podsumowanie..................................................................................................................31
10. Załączniki.......................................................................................................................32
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
3
1. WPROWADZENIE
Azbest znany jest od kilku tysięcy lat. Produkcja wyrobów azbestowo-
cementowych na ziemiach polskich rozpoczęła się w 1908 roku. Skala produkcji do
drugiej wojny światowej była stosunkowo niewielka. Szerokie jego zastosowanie nastąpiło
w wyniku rewolucji przemysłowej po roku 1950. Do połowy lat pięćdziesiątych znaczne
ilości azbestu sprowadzane były z Chin, w następnych latach dominował azbest z kopalń
rosyjskich z rejonu Uralu.
Azbest wykorzystywany był jako surowiec w ponad 3000 wyrobach przemysłowych,
przede wszystkim do produkcji wyrobów budowlanych, szczególnie płyt dachowych i
elewacyjnych, rur, a takŜe wyrobów włókienniczych, przędzy, sznurów, szczeliw,
wyrobów ciernych, takich jak: klocki hamulcowe, tarcze sprzęgłowe, do filtrów w
przemyśle piwowarskim i farmaceutycznym oraz wojskowych masek przeciwgazowych.
Z uwagi na swoje niewątpliwe zalety, jak odporność na wysokie temperatury, działanie
mrozu, działanie kwasów, substancji Ŝrących a takŜe elastyczność itp. wykorzystywany był
chętnie jako cenny surowiec równieŜ w Polsce.
Na terenie kraju znajduje się ogółem 15.466 tys. ton wyrobów zawierających
azbest, w tym: 14.866 tys. ton płyt azbestowo-cementowych (1.351.500 tys. m2), 600 tys.
ton rur i innych wyrobów azbestowo-cementowych. PowyŜej 2 milionów ton wyrobów
zawierających azbest znajduje się w województwach mazowieckim i lubuskim, natomiast
od 1 do 2 milionów ton azbestu występuje w województwie wielkopolskim, łódzkim i
podlaskim. Nagromadzenie wyrobów zawierających azbest w układzie wojewódzkim
przedstawia rys. 1.
Jednak stosunkowo późno stwierdzono jego szkodliwe działanie na nasze zdrowie. Azbest
uznano za substancję rakotwórczą, konsekwencją czego jest zaliczenie wyrobów
zawierających azbest do odpadów niebezpiecznych.
Produkcja azbestu została zakazana Ustawą z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie
stosowania wyrobów zawierających azbest. (Dz. U. Nr 101, poz. 628 z 1997 r. i Nr 156 z
1998 r.). Zgodnie z tą ustawą w Polsce do 28 września 1998 roku została zakończona
produkcja płyt azbestowo-cementowych. Natomiast po 28 marca 1999 roku obowiązuje
zakaz obrotu azbestem i wyrobami zawierającymi azbest.
Zabezpieczenie i usuwanie tak znacznych ilości wyrobów wiąŜe się z duŜymi kosztami,
które nawet w zakładanym okresie (30 lat) usuwania stanowić będą znaczne obciąŜenie
finansowe.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
4
Rys. 1. Nagromadzenie wyrobów zawierających azbest w układzie wojewódzkim
powyŜej 2 mln ton
od 1 - 2 mln ton
od 0,5 - 1 mln ton
poniŜej 0,5 mln ton
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
5
2. CEL I ZADANIA „PROGRAMU USUWANIA AZBESTU DLA MIASTA WĄGROWIECNA LATA 2009-2032
Celem „Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla Miasta
Wągrowiec na lata 2009-2032” jest:
• oczyszczenie terytorium miasta z azbestu oraz usunięcie stosowanych od wielu lat
wyrobów zawierających azbest,
• ograniczenie negatywnych skutków zdrowotnych u mieszkańców miasta
spowodowanych azbestem,
• ograniczenie oddziaływania azbestu na środowisko i doprowadzenie, w określonym
horyzoncie czasowym, do spełnienia wymogów ochrony środowiska.
Zadaniem programu jest określenie warunków sukcesywnego usuwania wyrobów
zawierających azbest, a w szczególności:
a) edukacja mieszkańców Wągrowca w zakresie szkodliwości azbestu, obowiązków
dotyczących postępowania z wyrobami zawierającymi azbest oraz sposobów
bezpiecznego ich usuwania i unieszkodliwiania,
b) utworzenie bazy danych o lokalizacji istniejących wyrobów zawierających azbest,
c) oczyszczanie terenów miejskich oraz w uzasadnionych przypadkach innych
terenów publicznych z odpadów zawierających azbest,
d) odbiór odpadów zawierających azbest z nieruchomości osób fizycznych, wspólnot
mieszkaniowych i z innych zasobów mieszkaniowych,
e) monitoring zmian stanu zaewidencjonowanego,
f) działania mające na celu pozyskiwanie środków finansowych pozabudŜetowych.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
6
3. CHARAKTERYSTYKA AZBESTU.
Azbest, pod względem mineralogicznym, to włókniste skupienie minerałów z
grupy serpentynów lub amfiboli. Do grupy serpentynów naleŜy tylko jedna odmiana
azbestu, azbest chryzotylowy, wydobywany i stosowany w największych ilościach. W
grupie azbestów amfibolowych praktyczne znaczenie mają odmiany azbest amozytowy i
krokidolitowy. W niewielkich ilościach stosowany był antofilit- do produkcji filtrów- z
uwagi na wyjątkowo duŜą odporność chemiczną. Pod względem chemicznym azbest, to
uwodnienie krzemiany lub glinokrzemiany magnezu, Ŝelaza, glinu i niklu.
NiezaleŜnie od róŜnic chemicznych i wynikających z budowy krystalicznej, są minerałami
naturalnie występującymi w przyrodzie, w dodatku dość powszechnie. Większość azbestu
powstawała w skałach pochodzenia magmowego, głównie ultra-zasadowych, takich jak
perydotyt czy piroksenit. Z reguły azbest tworzy wypełnienia szczelin w tych skałach w
postaci bardzo cienkich, włóknistych monokryształów, których długość dochodzi do
kilkudziesięciu centymetrów.
Do grupy azbestów serpentynowych zaliczamy:
•••• chryzotol (azbest biały)
Jego nazwa nawiązuje do barwy i sposobu wykształcenia minerału. Jest giętki, spręŜysty,
przeświecający, nieprzezroczysty. Wykazuje podzielność na długie i cienkie włókna. Są to
najcieńsze włókna pochodzenia naturalnego. Jest koloru Ŝółtego, ale po rozwłóknieniu –
białego. Często zawiera niewielkie ilości Ŝelaza i glinu. Był eksploatowany w
największych ilościach.
Rys. 2. Włókna chryzotylu.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
7
Azbest amfibolowy występuje w wielu odmianach, róŜniących się składem i postacią
krystaliczną. Zaliczyć do niego moŜemy: amozyt, krokidolit oraz antofilit.
Z tych odmian w przemyśle mają znaczenie tylko amozyt i krokidolit, gdyŜ są najbardziej
wytrzymałe pod względem mechanicznym.
•••• amozyt (azbest brązowy lub brunatny)
Amozyt jest krzemianem Ŝelazowo-magnezowym. Jego charakterystyczną cechą jest
zdolność do rozłupywania się wzdłuŜ płaszczyzn krystalograficznych na długie, ostre i
spręŜyste włókna. Konsekwencją tej właściwości jest tworzenie większej ilości włókien
respirabilnych i większej agresywności biologicznej, czego wynikiem jest szkodliwość
pośrednia między krokidolitem i chryzotylem. Charakteryzuje się dobrą odpornością na
kwasy, alkalia, wodę morską.
Rys. 3. Włókna amozytu.
•••• krokidolit (azbest niebieski)
Jest krzemianem sodowo-Ŝelazowym. Dzięki aerodynamicznemu kształtowi oraz prostych,
ostro zakończonych włóknach łatwo przenika do płuc i pęcherzyków płucnych, ulegając
retencji (gromadzeniu), dlatego teŜ uwaŜany jest za najbardziej szkodliwy, rakotwórczy i
mutagenny. Krokidolit jest minerałem rzadko występującym. Posiada wysoką odporność
na kwasy i ługi, dzięki czemu znajduje się większe zastosowanie w przemyśle
chemicznym niŜ chryzotyl.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
8
Rys.4. Włókna krokidolitu.
•••• antofilit
Jest krzemianem magnezowym zawierającym Ŝelazo, czasem zawiera domieszki glinu.
Wykazuje charakterystyczną włóknistą oddzielność, jest kruchy a włókna są miękkie i
spręŜyste, dlatego posiada małą wytrzymałość mechaniczną i bardzo duŜą odporność
chemiczną oraz na temperaturę. Jest bardzo rzadko spotykany.
Rys. 5. Włókna antofilitu.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
9
4. AZBEST A ZDROWIE CZŁOWIEKA
Azbest to nazwa minerału włóknistego występującego w przyrodzie, który wykazuje
znaczną wytrzymałość na rozciąganie, źle przewodzi ciepło, ma właściwości
dźwiękochłonne i jest względnie odporny na działanie czynników chemicznych.
Te właściwości azbestu sprawiły, Ŝe stał się on materiałem bardzo rozpowszechnionym
w naszym otoczeniu, znajdując zastosowanie przy wytwarzaniu całej gamy wyrobów
przemysłowych, jak i produktów uŜywanych w Ŝyciu codziennym.
Wśród wyrobów azbestowych moŜna wydzielić dwie grupy produktów:
„wyroby miękkie” - których gęstość objętościowa jest mniejsza niŜ 1000kg/m3,
to słabo związane produkty azbestowe o wysokim, ponad 60% udziale azbestu
w produkcie oraz niskiej zawartości substancji wiąŜącej, do których zaliczamy między
innymi: tynki, maty, płótna, koce, sznury, szczeliwa plecione, materiały izolujące,
materiały i wykładziny cierne..
„wyroby twarde” - których gęstość objętościowa jest większa niŜ 1000kg/m3,
zawierające wysoki udział substancji wiąŜącej, zaś niski (poniŜej 15%) udział azbestu,
do których naleŜą płyty faliste i płaskie, rury wodociągowe, elementy kanalizacji.
Spójność włókien azbestowych w tych wyrobach jest tak wysoka, Ŝe praktycznie nie
uwalniają się one do środowiska (wyjątkiem jest obróbka np. cięcie lub proces
niszczenia mechanicznego wyrobu).
Wyroby azbestowe będące w dobrym stanie technicznym oraz odpowiednio
zabezpieczone nie stanowią istotnego zagroŜenia dla zdrowia ludzkiego. ZagroŜenie
jednak pojawia się wówczas, gdy zaistnieją warunki stwarzające moŜliwości uwalniania
się włókien azbestowych do otoczenia. Do sytuacji takich dochodzi najczęściej w wyniku
poddawania elementów azbestowych obróbce mechanicznej, jak równieŜ wskutek
naruszania struktury wyrobu spowodowanej naturalnym starzeniem się materiału oraz pod
wpływem oddziaływania czynników atmosferycznych.
Azbest jest zaliczany do dziesięciu najgroźniejszych substancji zanieczyszczających na
ziemi. W związku z tym, azbest znajduje się w wykazie opracowanym przez Ministerstwo
Zdrowia i Opieki Społecznej, jako niebezpieczna substancja chemiczna o udowodnionym
działaniu rakotwórczym dla człowieka. Badania naukowe udowodniły, Ŝe azbest stanowi
powaŜne zagroŜenie dla zdrowia w następstwie długotrwałego naraŜania dróg
oddechowych na wdychanie jego włókien.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
10
Największe zagroŜenie dla organizmu ludzkiego stanowią włókna respirabilne, czyli
takie, które mogą występować w postaci trwałego aerozolu w powietrzu i przedostawać się
z wdychanym powietrzem do organizmu. Są one dłuŜsze od 5 mikrometrów, mają grubość
nie większą niŜ 3 mikrometry i stosunek długości do średnicy mniejszy niŜ 3 : 1. Włókna
te wdychane do pęcherzyków płucnych, nie mogą juŜ być wydalone. Ich szkodliwe
działanie moŜe ujawnić się dopiero po wielu latach w postaci następujących schorzeń:
pylica azbestowa (azbestoza)1), międzybłoniaki2) opłucnej i rak płuca3). Im więcej jest
włókien w powietrzu, którym oddychamy, tym większe jest ryzyko zachorowania na
choroby wywołane azbestem.
Zakrojone na szeroką skalę badania przypadków międzybłoniaka wykazały zwiększoną ich
częstość w rejonach kopalń i zakładów przetwórstwa azbestu oraz w miastach. Nowotwory
te wykazują stopniowy przyrost, rocznie około 10%. Oficjalna statystyka w Polsce
wykazuje około 120 przypadków zgonów rocznie, z powodu międzybłoniaka opłucnej.
W latach 1976-1996 rozpoznano w Polsce 1314 przypadków azbestozy płuc. Biorąc pod
uwagę fakt, Ŝe okres rozwoju nowotworów związanych z działanie azbestu moŜe trwać
ponad 30 lat oraz niedostateczną wykrywalność w minionych latach i obecnie chorób
związanych z naraŜeniem na azbest, moŜna przypuszczać, Ŝe częstość rozpoznań będzie w
przyszłości wzrastać. Na przykład we Francji, gdzie badania prowadzi się na większą
skalę, stwierdzono, Ŝe nowotwór opłucnej atakuje od 400 do 600 osób rocznie.
Dopuszczalne stęŜenie pyłu azbestu w powietrzu atmosferycznym w Polsce wynosi 1000
włókien/m3 powietrza w pomiarach 24-godzinnych.
Przeprowadzone badania kontrolne środowiskowych stęŜeń włókien azbestu w
aglomeracjach wielkomiejskich wykazały najwyŜsze, ponadnormatywne stęŜenia przy
węzłach komunikacyjnych zlokalizowanych w Warszawie, Katowicach i Łodzi.
Efektem naraŜenia komunikacyjnego na azbest jest wzrost występowania zmian
opłucnowych, szczególnie uwapnionych zmian opłucnej oraz zwiększone ryzyko
międzbłoniaka opłucnej.
1) Pylica azbestowa ( azbestoza) to śródmiąŜszowe zwłóknienie tkanki płucnej, charakteryzujące się
występowaniem tzw. ciałek azbestowych lub włókien azbestowych. Proces włóknienia jest procesem przewlekłym który
jest kontynuowany nawet po ustaniu naraŜenia.
2) Międzybłoniak opłucnej jest nowotworem złośliwym występującym rzadko w populacji nie naraŜonej na pył
azbestu. Nowotwory te charakteryzują się wysoką śmiertelnością oraz krótką przeŜywalnością wynoszącą ok. jednego
roku od momentu wystąpienia najczęstszych objawów klinicznych.
3) Rak płuca jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym wywoływanym na ogół w warunkach
naraŜenia zawodowego. Azbestowe zmiany nowotworowe mają tendencję umiejscowienia się w dolnej części płuca.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
11
Nie ma w Polsce dokładnych danych dotyczących liczby osób, w przeszłości naraŜonych
zawodowo, oraz w przeszłości i obecnie naraŜonych środowiskowo. Nadal istnieje
skaŜenie środowiska pyłem azbestu, pochodzącym z tak zwanych „dzikich wysypisk
odpadów” – szczególnie w lasach i odkrytych wyrobiskach. Nadal ma miejsce pylenie – w
coraz większym stopniu – z uszkodzonych powierzchni płyt na dachach i elewacjach
budynków.
5. PRZEPISY PRAWNE DOTYCZĄCE POSTĘPOWANIA Z WYROBAMI ZAWIERAJĄCYMI AZBEST I OBOWIĄZKI Z NICH WYNIKAJĄCE.
Od 1997r. na terenie Polski obowiązuje zakaz produkcji, handlu oraz
stosowania wyrobów zawierających azbest. Zakaz taki wprowadzono ustawą z 19 czerwca
1997r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest ( Dz. U. 1997. Nr 101,
poz.628 ). W następnych latach wprowadzono szereg kolejnych aktów prawnych (ustaw i
rozporządzeń) regulujących kwestie związane z postępowaniem i usuwaniem wyrobów
zawierających azbest. Szczegółowy ich wykaz zawiera załącznik nr 1 do niniejszego
opracowania. Uzupełnieniem aktów prawnych w przedstawionym zakresie jest „Program
usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski”
przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 14 maja 2002r. oraz lokalne programy usuwania
azbestu realizowane przez gminy, powiaty i województwa.
Polskie prawodawstwo dopuszcza wykorzystywanie azbestu lub wyrobów
zawierających azbest w uŜytkowanych budynkach, instalacjach lub urządzeniach nie
dłuŜej niŜ do dnia 31 grudnia 2032 roku. W sposób szczegółowy określa równieŜ
wymagania dotyczące postępowania z wyrobami i odpadami azbestowymi, obowiązki
organów administracji, a takŜe właścicieli i zarządców nieruchomości w tym zakresie oraz
obowiązki wykonawców prac polegających na zabezpieczeniu i usuwaniu wyrobów
zawierających azbest. Podstawowe obowiązki organów samorządowych, właścicieli i
zarządców nieruchomości oraz przedsiębiorców prowadzących działalność, w wyniku
której powstają odpady zawierające azbest, przedstawiono poniŜej.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
12
Obowiązki burmistrza miasta:
� opiniowanie dla wojewody lub starosty – programów gospodarki odpadami
niebezpiecznymi, w tym zawierającymi azbest,
� gromadzenie informacji przekazywanych przez osoby fizyczne (właścicieli i
zarządców nieruchomości) o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich
wykorzystywania,
� przedkładanie wojewodzie informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania
substancji stwarzających szczególne zagroŜenie dla środowiska, w tym azbestu.
Obowiązki właścicieli, zarządców lub uŜytkowników nieruchomości:
� kontrola wyrobów zawierających azbest znajdujących się w obiektach,
urządzeniach budowlanych, urządzeniach przemysłowych lub innych miejscach
zawierających azbest,
� sporządzenie i przedłoŜenie organowi nadzoru budowlanego oceny stanu i
dokumentacji miejsca zawierającego azbest,
� usuwanie wyrobów zawierających azbest zakwalifikowanych zgodnie z
oceną do wymiany na skutek nadmiernego zuŜycia wyrobu lub jego uszkodzenia,
� sporządzenie (corocznie) planu kontroli jakości powietrza obejmującej pomiar
stęŜenia azbestu, dla kaŜdego pomieszczenia, w którym znajdują się instalacje lub
urządzenia zawierające azbest lub wyroby zawierające azbest,
� przegląd i oznakowanie, w sposób przewidziany przez prawo, miejsc, w
których był lub jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest,
� sporządzenie inwentaryzacji zastosowanych wyrobów zawierających azbest
poprzez sporządzenie spisu z natury,
� sporządzenie i przedłoŜenie marszałkowi województwa (dot. przedsiębiorców) lub
prezydentowi miasta (dot. osób fizycznych nie będących przedsiębiorcami) oraz coroczna
aktualizacja informacji o :
- wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystywania
- wyrobach zawierających azbest, których wykorzystanie zostało zakończone
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
13
� zgłoszenie właściwemu organowi architektoniczno-budowlanemu prac
polegających na zabezpieczaniu lub usuwaniu wyrobów zawierających azbest zgodnie z
przepisami budowlanymi.
Obowiązki wykonawców prac polegających na zabezpieczeniu i usuwaniu wyrobów
zawierających azbest:
� uzyskanie pozwolenia, decyzji zatwierdzającej program gospodarowania odpadami
niebezpiecznymi albo złoŜenie organowi informacji o wytwarzanych odpadach oraz o
sposobie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi (zaleŜnie od ilości wytwarzanych
odpadów),
� przeszkolenie przez uprawnioną instytucję zatrudnianych pracowników i osób
kierujących lub nadzorujących, w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przy
zabezpieczaniu i usuwaniu tych wyrobów oraz w zakresie przestrzegania procedur
dotyczących bezpiecznego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest,
� opracowanie przed rozpoczęciem prac szczegółowego planu prac usuwania
wyrobów zawierających azbest, obejmującego w szczególności:
- identyfikację azbestu w przewidzianych do usunięcia materiałach, na podstawie
udokumentowanej informacji od właściciela lub zarządcy obiektu albo teŜ na
podstawie badań przeprowadzonych przez akredytowane laboratorium,
- informacje o metodach wykonywania planowanych prac,
- zakres niezbędnych zabezpieczeń pracowników oraz środowiska przed
naraŜeniem na szkodliwość emisji azbestu, w tym problematykę określoną
przepisami dotyczącymi planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
- ustalenie niezbędnego dla rodzaju wykonywanych prac monitoringu powietrza,
- posiadanie niezbędnego wyposaŜenia technicznego i socjalnego zapewniającego
prowadzenie określonych planem prac oraz zabezpieczeń pracowników i
środowiska przed naraŜeniem na działanie azbestu.
- zgłoszenie prac polegających na zabezpieczeniu lub usunięciu wyrobów
zawierających azbest z obiektu, urządzenia budowlanego lub instalacji
przemysłowej, właściwemu organowi nadzoru budowlanego oraz właściwemu
okręgowemu inspektorowi pracy.
� zapewnienie warunków bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest z
miejsca ich występowania w sposób określony w § 8 rozporządzenia Ministra Gospodarki,
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
14
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 kwietnia 2004r. w sprawie sposobów i warunków
bezpiecznego uŜytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest,
� złoŜenie właścicielowi, uŜytkownikowi wieczystemu lub zarządcy nieruchomości,
urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub innego miejsca zawierającego
azbest, pisemnego oświadczenia o prawidłowości wykonania prac oraz o oczyszczeniu
terenu z pyłu azbestowego, z zachowaniem właściwych przepisów technicznych i
sanitarnych.
Warunkiem koniecznym bezpiecznego dla ludzi i środowiska uŜytkowania i usuwania
wyrobów zawierających azbest jest rzetelnie sporządzona inwentaryzacja wyrobów
zawierających azbest i ocena ich stanu, określająca, w zaleŜności od rodzaju, stanu i
sposobu zastosowania azbestu, stopień pilności wymiany wyrobów zawierających azbest.
W rozporządzeniach Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23
października 2003r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania
azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub
jest wykorzystywany azbest oraz z dnia 2 kwietnia 2004 w sprawie sposobów i warunków
bezpiecznego uŜytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest, załoŜono
wykonanie inwentaryzacji oraz dokonanie oceny stanu wyrobów zawierających azbest na
2004r.
Od tego teŜ roku właściciele i zarządcy obiektów zobligowani są do przekazywania
marszałkowi województwa i wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta informacji o
wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystywania oraz informacji o
wyrobach, których wykorzystanie zakończono.
Prace związane z demontaŜem, transportem i utylizacją wyrobów zawierających
azbest powinna wykonywać wyspecjalizowana jednostka posiadająca stosowne zezwolenia
oraz wyposaŜenie techniczne i socjalne zapewniające prowadzenie prac oraz odpowiednie
zabezpieczenie pracowników i środowiska przez naraŜeniem na działanie azbestu.
W przypadkach nieprzestrzegania nałoŜonych na jednostki organizacyjne i osoby
fizyczne obowiązków w zakresie bezpiecznego wykorzystania i usuwania wyrobów
zawierających azbest oraz obowiązków sprawozdawczości w tym zakresie mają
zastosowanie zapisy tytułu VI ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony
środowiska. Przewidują one w takich przypadkach odpowiedzialność karną tj. kary
aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny orzekane na podstawie przepisów kodeksu
postępowania w sprawach o wykroczenia oraz odpowiedzialność administracyjną poprzez
wstrzymanie prowadzonej przez podmiot korzystający ze środowiska lub osobę fizyczną
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
15
działalności powodującej pogorszenie stanu środowiska w znacznych rozmiarach lub
zagraŜającej Ŝyciu lub zdrowiu ludzi.
Ponadto do odpowiedzialności za szkody spowodowane oddziaływaniem na środowisko, w
tym równieŜ powstałe w wyniku postępowania z wyrobami zawierającymi azbest, mają
zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.
6. INFORMACJE O ILOŚCI I STANIE WYROBÓW
ZAWIERAJĄCYCH AZBEST NA TERENIE MIASTA WĄGROWCA.
Na terenie miasta Wągrowca od stycznia 2006r. do lutego 2008r. prowadzona była
inwentaryzacja obiektów i urządzeń, które zawierają wyroby azbestowe. NaleŜy jednak
zaznaczyć, Ŝe inwentaryzacja nie jest kompletna.
W trakcie oceny stanu istniejącego, stwierdzono stosunkowo duŜe ilości materiałów
azbestowych w istniejących budowlach i instalacjach na terenie miasta. Są to przede
wszystkim pokrycia dachowe, w postaci płyt falistych i płaskich azbestowo –
cementowych, rury i złącza azbestowo – cementowe, szczeliwa azbestowe oraz taśmy
tkane i plecione, sznury.
Stan techniczny wyrobów azbestowych na terenie miasta Wągrowiec w większości jest
dobry, w związku z czym nie musi być usunięty w sposób natychmiastowy. Osoby
fizyczne w większości zadeklarowały usunięcie tych wyrobów w terminie ustawowym,
czyli do 2032 r.
Na terenie miasta Wągrowca 476 właścicieli nieruchomości na osiedlach domków
jednorodzinnych zadeklarowało posiadanie na swoim terenie wyrobów zawierających
azbest, natomiast 62% z tych osób przeprowadziło ich inwentaryzację. Z zebranych
informacji wynika, Ŝe na terenie miasta wśród osób fizycznych występuje 38.845,52m2
azbestu, głównie w postaci płyt falistych azbestowo – cementowych stosowanych na
dachach nieruchomości. Najwięcej azbestu znajduje się na ulicy Leśnej, Durowo,
Kcyńskiej, Rogozińskiej oraz Ogrodowej. Stan techniczny tych wyrobów w większości
jest dobry.
Wśród przedsiębiorców 70% przedstawiło informację o posiadaniu azbestu. Ilość azbestu
w tej grupie wynosi 18.742,44 m2, natomiast w budownictwie wielomieszkaniowym ilość
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
16
azbestu wynosi 5.728,54 m2. Są to przede wszystkim pokrycia dachowe, w postaci płyt
falistych i płaskich azbestowo – cementowych stosowanych dla budownictwa, rury i złącza
azbestowo – cementowe, szczeliwa azbestowe oraz taśmy tkane i plecione, sznury i
sznurki. Stan techniczny tych wyrobów jest dobry. Przedsiębiorcy zadeklarowali usunięcie
tych wyrobów w większości w terminie do 2032 r.
Dane o stanie ilości wyrobów zawierających azbest przedstawiają tabele 1-3, natomiast
rozmieszczenie zinwentaryzowanych wyrobów zawierających azbest na terenie miasta
Wągrowca zilustrowano na mapie (rys. 6).
Tab. 1. Ilość wyrobów zawierających azbest w mieście Wągrowiec na poszczególnych
ulicach miasta wśród osób fizycznych.
Lp. Lokalizacja Ilość azbestu [m2] Rodzaj
1 ul. 23-go stycznia 1280 Płyty faliste a-c
2 ul. Bartodziejska 895 Płyty faliste a-c
3 ul. Berdychowska 708 Płyty faliste a-c
4 ul. Bobrownicka 1410,5 Płyty faliste a-c
5 ul. Brzozowa 20 Płyty faliste a-c
6 ul. Cysterska 913 Płyty faliste a-c
7 ul. Dębińska 721 Płyty faliste a-c
8 ul. Durowo 2934,54 Płyty faliste a-c
9 ul. Fiedlera 785 Płyty faliste a-c
10 ul. Główna Osiedla 115 Płyty faliste a-c
11 ul. Grunwaldzka 150 Płyty faliste a-c
12 ul. Grzybowa 274 Płyty faliste a-c
13 ul. Harcerska 1239,56 Płyty faliste a-c
14 ul. Iłłakowiczówny 210 Płyty faliste a-c
15 ul. Jankowska 40 Płyty faliste a-c
16 ul. Janowiecka 930 Płyty faliste a-c
17 ul. Jeziorna 510 Płyty faliste a-c
18 ul. Kalinowa 20 Płyty faliste a-c
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
17
19 ul. Kasprowicza 745 Płyty faliste a-c
20 ul. Kcyńska 2300,82 Płyty faliste a-c
21 ul. Klasztorna 160 Płyty faliste a-c
22 ul. Kochanowskiego 305 Płyty faliste a-c
23 ul. Konwaliowa 1216 Płyty faliste a-c
24 ul. Kręta 255 Płyty faliste a-c
25 ul. Ks. Wujka 254 Płyty faliste a-c
26 ul. Kulińskiego 246 Płyty faliste a-c
27 ul. Leśna 2915,2 Płyty faliste a-c
28 ul. Lipowa 380 Płyty faliste a-c
29 ul. Łąkowa 192 Płyty faliste a-c
30 ul. Marcinkowo 239 Płyty faliste a-c
31 ul. Mussolfa 230 Płyty faliste a-c
32 ul. Nad Nielbą 268 Płyty faliste a-c
33 ul. Ogrodowa 2665 Płyty faliste a-c
34 ul. OkręŜna 12 Płyty faliste a-c
35 ul. Palińskiego 280 Płyty faliste a-c
36 ul. Plac Piastowski 85 Płyty faliste a-c
37 ul. Plac Wrzosowy 430 Płyty faliste a-c
38 ul. Plac Zielony 140 Płyty faliste a-c
39 ul. Pocztowa 317 Płyty faliste a-c
40 ul. Polna 1042 Płyty faliste a-c
41 ul. Południowa 286 Płyty faliste a-c
42 ul. Powstańców Wlkp. 1062 Płyty faliste a-c
43 ul. Poznańska 711 Płyty faliste a-c
44 ul. Prusa 220 Płyty faliste a-c
45 ul. Przemysłowa 294 Płyty faliste a-c
46 ul.Przybyszewskiego 838,8 Płyty faliste a-c
47 ul. Rgielska 614,4 Płyty faliste a-c
48 ul. Rogozińska 2080,8 Płyty faliste a-c
49 ul. Rolna 258 Płyty faliste a-c
50 ul. Rynek 75,9 Płyty faliste a-c
51 ul. Rzeczna 755 Płyty faliste a-c
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
18
52 ul. Sienkiewicza 862 Płyty faliste a-c
53 ul. Skocka 454 Płyty faliste a-c
54 ul. Słoneczna 90 Płyty faliste a-c
55 ul. Słowackiego 392 Płyty faliste a-c
56 ul. Sosnowa 68 Płyty faliste a-c
57 ul. Spokojna 265 Płyty faliste a-c
58 ul. Straszewska 528 Płyty faliste a-c
59 ul. Świerkowa 32 Płyty faliste a-c
60 ul. Św. Wojciecha 240 Płyty faliste a-c
61 ul. Taszarowo 170 Płyty faliste a-c
62 ul. Tylmana 70 Płyty faliste a-c
63 ul. Ustronie 138 Płyty faliste a-c
64 ul. Wachowiaka 120 Płyty faliste a-c
65 ul. Wiejska 710 Płyty faliste a-c
66 ul. Wierzbowa 124 Płyty faliste a-c
67 ul. Wodna 460 Płyty faliste a-c
68 ul. Zaułek 22 Płyty faliste a-c
69 ul. Zielona 57 Płyty faliste a-c
70 ul. śeglarska 15 Płyty faliste a-c
OGÓŁEM 38.845,52m2
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
19
Tab. 2. Ilość wyrobów zawierających azbest w mieście Wągrowiec w budownictwie
wielomieszkaniowym.
Lp. Zasoby mieszkaniowe Lokalizacja Ilość azbestu
[m2] Rodzaj
ul. Średnia 89,84
ul. Libelta 96,16 1
Spółdzielnia
Mieszkaniowa
ul. JeŜyka 50 Os. Niepodległości 452,44
Płyty faliste a-c
2 Nadleśnictwo Durowo ul. Durowo 2012,3 Płyty faliste a-c
ul. Grunwaldzka 140
ul. Harcerska 140
Płyty płaskie a-c
ul. Bydgoska 197,39
ul. Farna 217
ul. Kcyńska 125
ul. Opacka 473
ul. Powstańców 287,13
ul. Klasztorna 310,64
ul. Poznańska 776,32
ul. Kolejowa 162,60
3 Gmina Miejska
ul. Gnieźnieńska 248,72
Płyty faliste a-c
OGÓŁEM 5.728,54 m2
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
20
Rys. 6. Rozmieszczenie zinwentaryzowanych wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Wągrowca. miejsca występowania wyrobów azbestowych
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
21
Tab. 3. Ilość wyrobów zawierających azbest w mieście Wągrowiec wśród
przedsiębiorców.
Lp. Firma Lokalizacja Ilość azbestu
[m2] Rodzaj
1 Wielkopolskie Centrum
Hodowli i Rozrodu Zwierząt
ul.
Berdychowska 1.842
Płyty faliste
a-c
2 Miejskie Przedsiębiorstwo
Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. ul. JeŜyka 0,23
Szczeliwa
azbestowe
Powiatowy Zarząd Dróg 77,35
3 Wielkopolski Zarząd Dróg
Wojewódzkich
ul.
Gnieźnieńska 72
Płyty faliste
a-c
Komenda Powiatowa
Państwowej StraŜy PoŜarnej 27
Płyty faliste
a-c
Telekomunikacja Polska S.A.
0,27
Taśmy
tkane i
plecione,
sznury i
sznurki
4
PKP Polskie Linie Kolejowe
S.A. Zakład Linii Kolejowych
ul.
Przemysłowa
77 Płyty faliste
a-c
3.047
Rury i
złącza a-c
(9345 mb) ul. Janowiecka
242 Płyty faliste
a-c
5
Miejskie Przedsiębiorstwo
Wodociągów i Kanalizacji Sp. z
o.o. w Wągrowcu
ul. Klasztorna 45 Płyty faliste
a-c
Zestawienie sieci wodociągowej w Wągrowcu wykonanej z rur azbestowo-
cementowych przedstawia tabela 4.
6 Wielkopolski Zarząd Melioracji
I Urządzeń Wodnych ul. Janowiecka 720
Płyty faliste
a-c
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
22
Stacja Kontroli i Obsługi
Pojazdów Samochodowych 116,24
Warsztat naprawy pił
motorowych 100,75
Ośrodek Sportu i Rekreacji 62,5
Zespół Opieki Zdrowotnej 324
7
Starostwo Powiatowe
ul. Kościuszki
113
Płyty faliste
a-c
8 Komenda Powiatowa Policji
ul. Taszarowo 491 Płyty faliste
a-c
Zakład Komunikacji Miejskiej 294 9
REMONDIS Sanitech Poznań ul. Skocka
440
Płyty faliste
a-c
10 Grupa Energetyczna ENEA
S.A. ul. Kcyńska 24
Płyty faliste
a-c
11 Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych nr 1 ul. Kcyńska 90
Płyty faliste
a-c
12 Przedsiębiorstwo Handlowe
AGROMA – Wągrowiec S.A.
ul.
Rogozińska 5.580
Płyty faliste
a-c
13 Gminna Spółdzielnia
„Samopomoc Chłopska”
ul.
Grunwaldzka 1.199,5
Płyty faliste
a-c
14
Wągrowieckie
Przedsiębiorstwo
Robót Mostowych Sp. z o. o.
ul. Jankowska 257,6
Płyty faliste
a-c
15 Wągrowieckie Zrzeszenie
Handlu i Usług
ul.
Gnieźnieńska 3500
Płyty faliste
a-c
OGÓŁEM 18.742,44 m2
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
23
Tab. 4. Zestawienie sieci wodociągowej w Wągrowcu wykonanej z rur azbestowo-
cementowych.
Lp. Lokalizacja Średnica
[mm]
Długość
[m]
1 23 stycznia 100 484
2 Akacjowa 100 80
3 Asnyka 100 85
4 Bobrownicka 100 738
5 Brzozowa 100 245
6 Dębińska 100 1095
7 Kalinowa 100 335
8 Kcyńska 100
150
1080
320
9 Kochanowskiego 100 225
10 Kolejowa 150 430
11 Konopnickiej 100 340
12 Lipowa 150 349
13 OkręŜna 100 190
14 Reja 150 580
15 Rgielska 200 290
16 RóŜana 100 250
17 Skośna 100 340
18 Słoneczna 100 280
19 Sosnowa 100 345
20 Straszewska 200 576
21 Średnia 100 240
22 Św. Wojciecha 100 35
23 Wodna 100 210
24 śeromskiego 100 203
RAZEM 9.345
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
24
Tab. 5. Ogólna ilość wyrobów zawierających azbest w mieście Wągrowiec
Osoby fizyczne 38.845,52 m2
Budownictwo wielomieszkaniowe 5.728,54 m2
Przedsiębiorstwa 18.742,44 m2
OGÓŁEM
Azbest
63.316,50 m2
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
25
Tab. 6. Ogólna ilość wyrobów zawierających azbest według rodzaju wyrobu.
Rodzaj wyrobu Ilość azbestu [m2]
Płyty faliste 59.989,00
Płyty płaskie 280,00
Rury i złącza 3.047,00
Inne (szczeliwa azbestowe, taśmy, sznury) 0,50
OGÓŁEM 63.316,50
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
26
7. FINANSOWE ASPEKTY REALIZACJI PROGRAMU.
W programie załoŜono, Ŝe usuwanie wyrobów zawierających azbest moŜe odbywać
się ze wsparciem finansowym Gminy, Powiatu lub Województwa w latach 2009 – 2032.
Wsparcie dla osób fizycznych dotyczyć będzie sfinansowania kosztów: demontaŜu,
zabezpieczenia, transportu i unieszkodliwienia wyrobów. Dofinansowanie ze środków
Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Powiatowego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej, zaleŜeć będzie od wielkości środków zgromadzonych w
funduszu oraz przyjętych strategii i polityki przez ww. instytucje. Szczegółowe warunki
pomocy finansowej dla osób podejmujących się usunięcia i unieszkodliwienia wyrobów
zawierających azbest określone zostaną w odrębnym Zarządzeniu Burmistrza Miasta
Wągrowca.
Dla oszacowania kosztów usunięcia i utylizacji azbestu, przyjęto następujące, jednostkowe
koszty wykonania w/w usług:
Średni koszt usunięcia wraz z utylizacją (Ku) 1 m2 płyty azbestowo – cementowej. Poziom
cen: październik – 2008: 40 zł/m2 (brutto)
1. osoby fizyczne – Ku f
Kuf = 38.845,52 m2 x 40 zł/m2 = 1.553.820,80 zł
2. budownictwo wielomieszkaniowe – Kuw
Kuw = 5.728,54 m2 x 40 zł/m2 = 229.141,60 zł
3. przedsiębiorstwa – Kup
Kup = 15.695,44 m2 x 40 zł/m2 = 627.817,60 zł
(bez uwzględnienia rur azbestowo-cementowych)
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
27
Tab. 7. Ogółem koszty usunięcia i utylizacji pokryć dachowych zawierających azbest
w latach 2009-2032.
Wyszczególnienie Koszty [zł]
Osoby fizyczne 1.553.820,80
Budownictwo wielomieszkaniowe 229.141,60
Przedsiębiorstwa 627.817,60
OGÓŁEM 2.410.780,00
Przy ustalaniu kosztów oparto się na informacjach pochodzących od firm świadczących
usługi w zakresie demontaŜu pokryć dachowych i transportu odpadów azbestowych,
działających na rynku wągrowieckim. Przyjmując, Ŝe realizacja wyniesie 23 lata,
średnioroczne koszty programu będą następujące:
A. Średnioroczne koszty usunięcia i utylizacji pokryć dachowych zawierających
azbest w latach 2009-2032.
1. osoby fizyczne – Kuf
1.553.820,80 zł / 23 lata = 67.557,43 zł / rok
2. budownictwo wielomieszkaniowe – Kuw
229.141,60 / 23 lata = 9.962,68 zł / rok
3. przedsiębiorstwa – Kup
627.817,60 / 23 lata = 27.296,42 zł / rok
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
28
Tab. 8. Zestawienie średniorocznych kosztów usunięcia i utylizacji pokryć dachowych
zawierających azbest w latach 2009-2032.
Wyszczególnienie Koszt
całkowity[zł]
Koszt
średnioroczny
[zł]
Osoby fizyczne 1.553.820,80 67.557,43
Budownictwo
wielomieszkaniowe 229.141,60 9.962,68
Przedsiębiorstwa 627.817,60 27.296,42
RAZEM 2.410.780,00 104.816,53
B. Średnioroczne koszty wykonania nowych pokryć dachowych.
Średni koszt nowego pokrycia wyniesie ok. 60 zł/m2 brutto (dachówka ekologiczna) wraz
z montaŜem.
1. osoby fizyczne – Kuf
Kuf = 38.845,52 m2 x 60 zł/m2 = 2.330.731,20 zł
Średnioroczne koszty nowych pokryć wyniosą:
2.330.731,2 zł / 23 lata = 101.336,14 zł / rok
2. budownictwo wielomieszkaniowe – Kuw
Kuw = 5.728,54 m2 x 60 zł/m2 = 343.712,40 zł
Średnioroczne koszty nowych pokryć wyniosą:
343.712,4 zł / 23 lata = 14.944,02 zł / rok
3. przedsiębiorstwa – Kup
Kup = 15.695,44 m2 x 60 zł/m2 = 941.726,40 zł
Średnioroczne koszty nowych pokryć wyniosą:
941.726,4 zł / 23 lata = 40.944,63 zł / rok
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
29
Tab. 9. Zestawienie średniorocznych kosztów wykonania nowych pokryć dachowych
w latach 2009-2032.
Wyszczególnienie Koszt
całkowity[zł]
Koszt roczny
[zł]
Osoby fizyczne 2.330.731,2 101.336,14
Budownictwo
wielomieszkaniowe 343.712,4 14.944,02
Przedsiębiorstwa 941.726,4 40.944,63
RAZEM 3.616.170,0 157.224,78
Na terenie miasta Wągrowca zinwentaryzowano równieŜ 9.345 mb rur azbestowo-
cementowych. Przyjmując średni koszt budowy nowego systemu wodociągowo-
kanalizacyjnego ok. 400zł/mb oraz doliczając koszty wykopu starego rurociągu oraz
transportu i utylizacji odpadów niebezpiecznych, koszt ten moŜe osiągnąć wysokość
550zł/mb, stąd szacunkowy koszt wymiany rur azbestowo-cementowych wyniesie:
9.345 mb x 550 zł/mb = 5.139.750,00 zł
Tab. 10. Całkowity koszt realizacji programu.
Koszty globalne [zł]
Koszty
średnioroczne [zł]
Koszty usunięcia i utylizacji pokryć
dachowych
2.410.780,00 104.816,53
Koszty nowych pokryć dachowych 3.616.170,00 157.224,78
Koszty wymiany rur azbestowo-
cementowych.
5.139.750,00 223.467,39
ŁĄCZNIE 11.166.700,00 485.508,70
Całkowity koszt realizacji programu wyniesie 11.166.700,00 zł.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
30
8. HARMONOGRAM REALIZACJI „PROGRAMU USUWANIA AZBESTU I WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST DLA MIASTA WĄGROWCA NA LATA 2009-2032”. L.p. Nazwa zadania Termin
realizacji
Jednostka
odpowiedzialna
1. Działalność informacyjna i edukacyjna skierowana do właścicieli, zarządców i uŜytkowników budowli i instalacji zawierających azbest
2009-2032
Centrum Edukacji
Ekologicznej,
Urząd Miejski
2. Inwentaryzacja ilości i stanu wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Wągrowca.
2006-2008 Urząd Miejski,
osoby fizyczne
3. Coroczna aktualizacja bazy danych dotyczącej podmiotów i ilości azbestu i wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Wągrowca
2007-2032 Urząd Miejski,
osoby fizyczne
Pozyskiwanie funduszy na realizację Programu.
Urząd Miejski
Usunięcie wyrobów
zawierających azbest
znajdujących się na terenie miasta Wągrowca.
Osoby fizyczne,
przedsiębiorstwa i
instytucje
4.
Usunięcie wyrobów azbestowych i
zawierających azbest z terenu miasta Wągrowca
Stopniowa eliminacja rur azbestowo-
cementowych z terenu miasta.
2009-2032
Miejskie
Przedsiębiorstwo
Wodociągów i
Kanalizacji
Sp. z o. o. w
Wągrowcu
5. Monitoring i ocena realizacji „Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Wągrowiec”
2009-2032 Urząd Miejski
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
31
9. PODSUMOWANIE
Na terenie miasta Wągrowiec przeprowadzono inwentaryzację obiektów i
urządzeń, które zawierają wyroby azbestowe.
W trakcie oceny stanu istniejącego, stwierdzono stosunkowo duŜe ilości materiałów
azbestowych w istniejących budowlach i instalacjach na terenie miasta. Zinwentaryzowano
w sumie 60.269m² płyt azbestowo-cementowych oraz 9.345 mb rur wykonanych z azbestu.
Stan techniczny wyrobów azbestowych na terenie miasta Wągrowiec w większości jest
dobry, w związku z czym nie musi być usunięty w sposób natychmiastowy. Osoby
fizyczne w większości zadeklarowały usunięcie tych wyrobów w terminie ustawowym,
czyli do 2032 r. Całkowity koszt usunięcia wyrobów zawierających azbest z obszaru
miasta Wągrowca wyniesie 11.166.700,00 zł.
Zgodnie z zaleceniem Krajowego Programu Usuwania Azbestu i Wyrobów Zawierających
Azbest stosowanych na terytorium Polski wszelkie prace związane z realizacją programów
dotyczących usuwania odpadów azbestowych mogą być finansowane z funduszy
pomocowych. Bardzo waŜne jest zastosowanie się właścicieli i zarządców obiektów budowlanych do
obowiązku prowadzenia okresowych kontroli i oceny stanu technicznego wyrobów
zawierających azbest oraz przekazywania właściwym jednostkom danych o ilości, stanie
i miejscu występowania azbestu. Pozwoli to na uzyskanie pełnej wiedzy na ten temat
i podejmowanie przez jednostki samorządowe skutecznych działań mających na celu
pomoc właścicielom obiektów w usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu. Istotna jest
równieŜ świadomość przedsiębiorców wykonujących prace związane z usuwaniem
wyrobów zawierających azbest. Wykonywanie tych prac wyłącznie przez
wyspecjalizowane i uprawnione w tym zakresie firmy, pozwoli wyeliminować zagroŜenie
wynikające z nieprawidłowego ich prowadzenia. Z tego względu jednym z głównych
celów niniejszego programu jest przybliŜenie jak najszerszym kręgom społeczeństwa
problematyki bezpiecznej eksploatacji i usuwania wyrobów zawierających azbest.
Upowszechnienie programu będzie skutkowało podnoszeniem świadomości społeczności
lokalnej w zakresie zagroŜeń związanych z eksploatacją i usuwaniem azbestu.
Pozwoli to lepiej poznać potrzeby w tym zakresie, precyzyjniej planować środki niezbędne
do wydania na ten cel oraz stopniowo wyeliminować wyroby azbestowe z naszego
otoczenia, co jest celem programu.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
32
10. ZAŁĄCZNIKI.
Załącznik 1
WYKAZ PODSTAWOWYCH AKTÓW PRAWNYCH
regulujących postępowanie z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest.
I. Ustawy:
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2003 r. Nr 207,
poz. 2016 z późn. zm.).
W przypadku występowania azbestu (Art. 30 ust. 3) właściwy organ moŜe nałoŜyć,
w drodze decyzji, obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego
obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa
w ust. l w/w artykułu, jeśli ich realizacja m.in. moŜe spowodować zagroŜenie
bezpieczeństwa ludzi, pogorszenie stanu środowiska bądź pogorszenie warunków
zdrowotno-sanitarnych.
2.Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów
zawierających azbest (tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20, z późn. zm.)
Zakazuje wprowadzania na polski obszar celny azbestu, wyrobów zawierających
azbest, produkcji wyrobów zawierających azbest oraz obrotu azbestem
i wyrobami zawierającymi ten surowiec. Zgodnie z ustawą produkcja płyt azbestowo-
cementowych została zakończona we wszystkich zakładach do 28 września 1998 r.,
a z dniem 28 marca 1999 r. nastąpił zakaz obrotu tymi płytami. Do wyjątków
naleŜy azbest i wyroby zawierające azbest dopuszczone do produkcji lub
do wprowadzenia na polski obszar celny spośród wyrobów określonych w załączniku nr l
do ustawy. Wykaz tych wyrobów określa corocznie Minister właściwy do spraw
gospodarki w drodze rozporządzenia. Ustawa reguluje równieŜ zagadnienia
związane z opieką zdrowotną pracowników, którzy mieli kontakt z azbestem.
3.Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych
(Dz. U. Nr 11, poz. 84, z późn. zm.).
Ustawa reguluje problematykę dotycząca substancji i preparatów chemicznych,
w tym niebezpiecznych oraz określa warunki, zakazy lub ograniczenia produkcji,
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
33
wprowadzania do obrotu lub stosowania substancji i preparatów chemicznych, w celu
ochrony przed szkodliwym wpływem tych substancji i preparatów na zdrowie człowieka
lub na środowisko.
4.Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628, z późn.
zm.).
Zgodnie z Art. l ust. l ustawa określa zasady postępowania z odpadami, w sposób
zapewniający ochronę Ŝycia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska zgodnie z
zasadą zrównowaŜonego rozwoju, a w szczególności zasady zapobiegania powstawaniu
odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a takŜe odzysku lub
unieszkodliwiania odpadów. Ustawa określa obowiązki wytwórców i posiadaczy
odpadów, w tym m.in. odpadów niebezpiecznych. Ustawa reguluje postępowanie w
zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania, w tym składowania odpadów,
a takŜe wymagania techniczne i organizacyjne dotyczące składowisk odpadów. Ustawa
wprowadza obowiązek opracowania planów gospodarki odpadami na szczeblu krajowym,
wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Ustawa określa m.in. zakres planów
gospodarki odpadami, sposób ich opiniowania i sposób monitorowania, zasadę
spójności planu z planem wyŜszego szczebla oraz określa rodzaj odpadów, które
powinny być ujęte na kaŜdym szczeblu ich opracowania.
5. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. w sprawie zmiany ustawy o odpadach oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 175, poz. 1458).
6.Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz.
627, z późn. zm.)
Zgodnie z Art. l ustawa określa zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania
z jego zasobów, z uwzględnieniem wymagań zrównowaŜonego rozwoju. Ustawa
reguluje m.in. opracowanie programów ochrony środowiska, prowadzenie państwowego
monitoringu środowiska, postępowanie w sprawie ocen oddziaływania na środowisko,
ochronę powietrza przed zanieczyszczeniem i sposób postępowania z substancjami
stwarzającymi szczególne zagroŜenie dla środowiska, ochronę powierzchni ziemi,
przeciwdziałania zanieczyszczeniom w tym: konieczność oznaczenia instalacji lub
urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest oraz miejsc, w których on
się znajduje, konieczność dokumentowania informacji dotyczącej m.in. występowania
azbestu.
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
34
7. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony
środowiska, ustawy o odpadach oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz.
1085, z późn. zm.).Ustawa reguluje sposób postępowania oraz obowiązki podmiotów
określanych ustawą. Art. 54 ustawy odnosi się do odpowiednich zapisów ustawy
z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest.
Ustawa udziela delegacji ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, do określenia
w drodze rozporządzenia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
wewnętrznych, ministrem właściwym do spraw transportu oraz ministrem właściwym
do spraw środowiska - sposobów i warunków bezpiecznego uŜytkowania i usuwania
wyrobów zawierających azbest.
8. Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów
niebezpiecznych (Dz. U. Nr 199, poz. 1671 z późn. zm).
Ustawa reguluje zasady przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, wymagania
w stosunku do kierowców i innych osób wykonujących czynności związane z tym
przewozem oraz organy właściwe do sprawowania nadzoru i kontroli w tych
sprawach. Przewóz materiałów niebezpiecznych w kraju określają przepisy zawarte w
załącznikach A i B do Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu
drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Przepisy umowy ADR oraz ustawy
określają warunki załadunku i wyładunku oraz przewozu odpadów
niebezpiecznych. Wymagane są świadectwa dopuszczenia pojazdu do przewozu
materiałów niebezpiecznych wydane przez upowaŜnioną stację kontroli pojazdów
oraz szkolenie kierowcy pojazdów w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych.
9.Ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o zakazie stosowania
wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2005 r. Nr 10 , poz. 72).
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
35
II. Rozporządzenia:
1. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie
katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).
zamieszcza rodzaje odpadów zawierających azbest na liście odpadów niebezpiecznych
w wymienionych niŜej grupach i podgrupach z przypisanym kodem klasyfikacyjnym:
- 06 07 01* - Odpady azbestowe z elektrolizy,
- 06 13 04* - Odpady z przetwarzania azbestu,
- 10 11 81* - Odpady zawierające azbest (z hutnictwa szkła),
- 10 13 09* - Odpady zawierające azbest z produkcji elementów cementowo -azbestowych,
- 15 01 11* - Opakowania z metali zawierające niebezpieczne, porowate elementy
wzmocnienia konstrukcyjnego (np. azbest) włącznie z pustymi pojemnikami
ciśnieniowymi,
- 16 01 11* - Okładziny hamulcowe zawierające azbest,
- 16 02 12* - ZuŜyte urządzenia zawierające azbest,
- 17 06 01* - Materiały izolacyjne zawierające azbest.
- 17 06 05* - Materiały konstrukcyjne zawierające azbest
2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów
dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. Nr 152, poz. 1736).
3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie zakresu
informacji oraz wzorów formularzy słuŜących do sporządzania
i przekazywania zbiorczych zestawień danych (Dz. U. Nr 152, poz. 1737)
4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2002 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. Nr 161,
poz.1335).
5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2002 r.
w sprawie sposobu przedkładania wojewodzie informacji o rodzaju, ilości
i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagroŜenie
dla środowiska (Dz. U. Nr 175, poz. 1439).
6. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r.
w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nie selektywny
(Dz. U. Nr 191, poz. 1595).
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
36
7. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 listopada 2002 r.
w sprawie najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń czynników szkodliwych
dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833).
8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości
odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U z 2003 r. Nr l, poz. 12).
9. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu,
czasu i sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów
(Dz. U. Nr 220, poz. 1858).
10. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie
zakresu i sposobu stosowania przepisów o przewozie drogowym towarów
niebezpiecznych (Dz. U. Nr 236, poz.
11. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 grudnia 2002r.
w sprawie świadectwa dopuszczenia pojazdu do przewozu niektórych towarów
niebezpiecznych (Dz. U. Nr 237, poz. 2011 z późn. zm.).
12. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003r. w sprawie
szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia,
jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. Nr 61,
poz. 549).
13. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003r. w sprawie
informacji dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia (Dz. U. Nr 120, poz. 1126).
14. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23
października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i
przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub
urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz. U. Nr 192, poz. 1876).
15. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŜytkowania
i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71 poz. 649).
16. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia
rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
37
szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia
do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz. 2573).
17. Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy z dnia 7 września 2005 r.
sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania
na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. Nr 186, poz. 1553).
18. Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy z dnia 14 października 2005 r.
sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu
wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego
uŜytkowania takich wyrobów (Dz. U. Nr 216, poz. 1824).
19. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 grudnia 2002 r.
w sprawie świadectwa dopuszczenia pojazdu do przewozu niektórych towarów
niebezpiecznych (Dz. U. Nr 237, poz. 2011 z późn. zm.).
20. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie
szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia,
jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. Nr 61,
poz. 549).
21. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie
informacji dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia (Dz. U. Nr 120, poz. 1126).
22. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23
października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i
przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub
urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz. U. Nr 192, poz. 1876).
23. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŜytkowania
i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71 poz. 649).
24. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r.
sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na
składowisku odpadów danego typu (Dz. U. Nr 186, poz. 1553).
Program usuwania azbestu dla miasta Wągrowiec na lata 2009-2032.
38
25. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r.
sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu
wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego
uŜytkowania takich wyrobów (Dz. U. Nr 216, poz. 1824).
III. ZAR ZĄDZENIA:
1. Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 marca 1996 r.
w sprawie dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń czynników szkodliwych dla zdrowia,
wydzielonych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposaŜenia
w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi (M.P. Nr 19, poz. 23)
Program usuwania azbestu dla Miasta Wągrowiec na lata 2009 - 2032
39
Załącznik 2
WYKAZ przedsiębiorstw posiadających aktualne zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie usuwania i transportu azbestu i wyrobów zawierających azbest na terenie Miasta Wągrowiec. L.p. Nazwa przedsiębiorstwa Adres przedsiębiorstwa Numer telefonu
1 Firma CARISTA Zespół Produkcji i Usług Paramedycznych-Ochrony Środowiska, Lech Knopczyk
ul. Jarochowskiego 8/8 60-235 Poznań
(0-67) 268 06 51
2 P.P.U. „TEMIPOL” Sp. z o.o. Usługi remontowo-demontaŜowe, modernizacyjne, usuwanie wyrobów zawierających azbest
ul. Konduktorska 42 40-155 Katowice
(48)322 589 49
3 Edmund Garstka EKO PLUS Usługi remontowo budowlane, usuwanie azbestu
ul. Lisia 17a 62-002 Suchy Las
(0-61)286 69 48
4 Stanisław Zacłona Firma Remontowo-Budowlana UTIL Ryczówek Usługi remontowo-budowlane, usuwanie azbestu
ul. Dolna 8 32-310 Klucze
5 EKOLOG Systems Sp. z o.o. Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
ul. KsiąŜęca 1 61-361 Poznań
(0-61) 879 31 05
6 Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe „JUKO” Usługi remontowo-budowlane, usuwanie azbestu
ul. 1-ego Maja 25 97-300 Piotrków Trybunalski
(044) 732 69 63
7 PPHU ABBA – EKOMED Sp. z o.o. Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
ul. Moniuszki 11/13 87-100 Toruń
(056) 654 86 70
8 REMONDIS Sanitech Poznań Sp. z o.o. Oddział Wągrowiec Transport i zbieranie odpadów
ul. Skocka 13a 62-100 Wągrowiec
(067) 262 13 21
9 Zakład Remontowo-Budowlany „AMBROśY” Spółka Jawna Wiesława Śliwińska Kazimiera AmbroŜy Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
ul. Meissnera 1/3 lok. 222 03-982 Warszawa
(022)831 07 64
10 Firma Budowlana, Usługi-Handel Usługi w zakresie usuwania azbestu
Os. Parkowe 5 64-630 Ryczywół
(067) 283 83 60
11 P.P.H.U. EKO – MIX Usuwanie materiałów zawierających azbest
ul. Grabiszyńska 136 50-950 Wrocław
(071) 332 41 61
Program usuwania azbestu dla Miasta Wągrowiec na lata 2009 - 2032
40
12 Przedsiębiorstwo Budownictwa Lądowego MJ Spółka z o.o. Usuwanie materiałów zawierających azbest
ul. Graniczna 6 Reguły 05-816 Michałowice
13 Zakład Murarski Janusz Owczarzak Potrzanowo Usługi w zakresie usuwania materiałów zawierających azbest
ul. Kolonia 5 62-085 Skoki
(061) 812 45 65
14 AM TRANS PROGRES Sp. z o.o. Usługi budowlano-remontowe, usuwanie materiałów zawierających zanieczyszczonych PCB
ul. Sarmacka 7 61-616 Poznań
(061) 656 97 37
15 KASTOR Tomasz Janiszewski Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
ul. Kolonia 19b/2 Leszno Górne
(048) 683 76 65 93
16 Spe – Born Sp. z o.o. Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
ul. Mielecka 21/1 53-401 Wrocław
(071) 361 46 12
17 Przedsiębiorstwo WielobranŜowe „ Wszech – Dach” Grzegorz Kuta Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
ul. Norwida 12 64-800 ChodzieŜ
(067) 282 79 55
18 Buhck Recykling Sp. z o.o. Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
ul. Romana Maya 1 61-371 Poznań
(061) 650 29 39
19 Transport – Metalurgia Sp. z o.o. Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
ul. Reymonta 62 97-500 Radomsko
(44) 685 41 35
20 ALGADER HOFMAN Sp. z o.o. Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
ul Wolczyńska 133 budynek 11 B 01-919 Warszawa .
(022) 864 9499
21 „ALBEKO” Sp. Jawna Usługi budowlano remontowe, usuwanie azbestu
Gm. Skrwilno 87-510 Kotowy
(054) 280 02 88