การบรหารความเสยงของโครงการ

Project Risk Management

Key Topics Covered in This Chapter

ความหมายของค าวา “ความเสยง (Risk)” และความส าคญของการบรหาร

ความเสยงของโครงการทด

สวนประกอบตาง ๆ ทเกยวของกบการวางแผนการบรหารความเสยง

ข นตอนของการชใหเหนถงความเสยง พรอมท งเครองมอและเทคนคทสามารถ

ชวยชใหเหนถงความเสยงของโครงการได

ส งใดบางทเกยวของกบการตรวจจบและควบคมความเสยง

ความเสยงคออะไร

ความเสยง คอ เหตการณทอาจเกดขนในอนาคต และอาจมผลกระทบ

(ดานลบ) ตอการบรรลวตถประสงคขององคกร ท งในทางกลยทธ การปฏบตงาน

และการเงน

ความเสยง คอ โอกาสทจะเกดความผดพลาด ความเสยหาย การร วไหล

ความสญเปลา

ความเ สยง คอ เหตการณท ไ มพงประสงค ท ท า ให งานไมป ระสบ

ความส าเรจตามวตถประสงคและเปาหมายทก าหนด

What is Risk?

ความหมายของการบรหารความเสยงของโครงการ

การบรหารความเสยง หมายถง วธการบรหารจดการท เปนไปเพอการ

คาดการณ และลดผลเสยของความไมแนนอน ทจะเกดขนก บโครงการ ท ง น

เพอใหโครงการสามารถบรรลวตถประสงคไดโดยมประสทธภาพมากขน

การบรหารความเสยง (Risk Management) เปนกลวธท เปนเหตเปนผลท

น ามาใชในการบงช วเคราะห ประเมน จดการตดตาม และสอสารความเส ยงท

เก ยวของก บกจกรรม หรอกระบวนการด าเนนงานของโครงการ เพอชวยให

โครงการลดความเสยงใหเหลอนอยทสด

การบรหารความเสยง เปนการท านายอนาคตอยางมเหตมผล มหลกการ

และหาทางลดหรอปองกนความเสยหายในการท างานของโครงการแตละข นตอน

ไวกอนลวงหนา

Project Risk Management

การบรหารความเส ยงของโครงการประกอบดวย 6 ข นตอนหลก ๆ

ดงตอไปน

1. การวางแผนการบรหารความเสยง (Risk Management Planning)

2. การชใหเหนถงความเสยง (Risk Identification)

3. การวเคราะหความเสยงเชงคณภาพ (Qualitative Risk Analysis)

4. การวเคราะหความเสยงเชงปรมาณ (Quantitative Risk Analysis)

5. การวางแผนตอบรบความเสยง (Risk Response Planning)

6. การตรวจจบและควบคมความเสยง (Risk Monitoring and Control)

Project Risk Management

Project Risk Management

การวางแผนการบรหารความเสยง

ประกอบดวยกระบวนการตดสนใจเลอกวธการ ทจะเขาถงและวางแผนงาน

เกยวกบการบรหารความเสยงของโครงการ

ในระหวางข นตอนน ผจดการโครงการและทมงานจะจดท าแผนการบรหาร

ความเสยง (Risk management plan) ซงจะแสดงข นตอนตาง ๆ ในการบรหาร

จดการความเสยงตลอดท งโครงการ แผนการบรหารความเสยงทดจะตองเปนแผน

ทถกสรางขนภายหลงจากทผจดการโครงการและทมงานไดจดการประชมเพอท า

แผนจ านวนหลายครงอยชวงเวลาหนง และท าการพจารณาทบทวนเอกสารขอมล

ส าคญ ๆ ทเกยวของกบโครงการ ไมวาเปน สญญาโครงการ WBS และบทบาท

และหนาทความรบผดชอบภายในโครงการ พรอม ๆ ไปกบนโยบายของกจการ

เกยวกบการบรหารความเสยง

Risk Management Planning

การวางแผนการบรหารความเสยง (ตอ)

แผนการบรหารความเสยงควรจะบงบอกถง

วธการบรหารความเส ยง

บทบาทและความรบผดชอบตอกจกรรมการบรหารความเส ยงท จะเกดขน

งบประมาณและตารางเวลาทจะตองใชในการท ากจกรรมเหลานน

ค าอธบายคาตวเ ลขและวธการแปลผลการว เคราะหความเส ยง ท งเช ง

คณภาพและเชงปรมาณ

หลกเกณฑเบองตนเกยวกบความเส ยง

รปแบบการจดท ารายงานส าหรบกจกรรมการบรหารความเส ยง

วธการท ท มงานโครงการจะตดตามดแล และจดบนทกความกาวหนาของ

กจกรรมดงกลาว

Risk Management Planning

การชใหเหนถงความเสยง

เปนการพจารณาและท าความเขาใจวาความเสยงหรอผลลพธท ไมไดคาดหวงไว

แตอาจจะเกดขนไดนนมอะไรบาง ทนาจะมผลกระทบตอโครงการ แลวท าการบนทก

รปลกษณะของความเสยงดงกลาวไวเปนลายลกษณอกษร

ผจดการโครงการและทมงานสามารถชใหเหนถงความเสยงทอาจจะเกดขนได

อยางมาก ภายหลงจากทไดน าเอกสารและขอมลทเกยวของมาทบทวนและพจารณา

รวมกน เอกสารและขอมลเหลานน ไดแก แผนการบรหารความเส ยง เอกสารท

เกยวกบการวางแผนงานอน ๆ ขอมลเกยวกบความเสยงในหลาย ๆ ดาน และขอมล

ในอดตทเกยวกบความเสยงของโครงการทมลกษณะทคลายคลงกน เปนตน

Risk Identification

การชใหเหนถงความเสยง (ตอ)

สาเหตของความเสยงทมกจะเกดขนกบโครงการทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

จะมใหเหนอยจ านวนมาก ดงตวอยางตอไปน

1. สาเหตของความเสยงทเกดจากการบรณาการ (Integration)

ไดแก การวางแผนทไมดเพยงพอ การจดสรรทรพยากรและการจดการเชง

บรณาการอยางไมมประสทธภาพ และการละเลยทจะพจารณาทบทวนโครงการทได

ด าเนนการเสรจสนสมบรณไปแลว เปนตน

Risk Identification

การชใหเหนถงความเสยง (ตอ)

2. สาเหตของความเสยงทเกดจากขอบเขตงาน (Scope)

ไดแก การก าหนดขอบเขตงานและกจกรรมทจะตองท าในโครงการอยางไม

ละเอยดรอบคอบ และสมบรณเพยงพอ เปนตน

Risk Identification

การชใหเหนถงความเสยง (ตอ)

3. สาเหตของความเสยงทเกดจากเวลา (Time)

ไดแก ความผดพลาดจากการประมาณการดานเวลาหรอทรพยากรทมอย ความ

ผดพลาดในการวเคราะหและควบคมเสนทางวกฤตและเวลายดหยนของกจกรรมตาง

ๆ ในโครงการ และการน าเสนอหรอเปดตวระบบสารสนเทศทางธรกจใหม ๆ ของค

แขงขน เปนตน

Risk Identification

การชใหเหนถงความเสยง (ตอ)

4. สาเหตของความเสยงทเกดจากตนทน (Cost)

ไดแก การประมาณการดานตนทนทผดพลาด และความไมแนนอนทางดาน

เงนทนและเหตการณทเกยวของ (ซงอาจเปลยนแปลงไดในอนาคต) เปนตน

5. สาเหตของความเสยงทเกดจากคณภาพ (Quality)

ไดแก การไมใหความส าคญในเรองของคณภาพและการประกนคณภาพของ

โครงการ เปนตน

Risk Identification

การชใหเหนถงความเสยง (ตอ)

6. สาเหตของความเสยงทเกดจากทรพยากรบคคล (Human resources)

ไดแก การแกปญหาความขดแยงระหวางสมาชกของทมงานอยางไมม

ประสทธภาพ การวางโครงสรางของทมงานโครงการ และการก าหนดหนาทความ

รบผดชอบใหกบสมาชกทมงานทไมดเพยงพอ และการไมเปนผน าทดเพยงพอของ

ผจดการโครงการ เปนตน

Risk Identification

การชใหเหนถงความเสยง (ตอ)

7. สาเหตของความเสยงทเกดจากการตดตอสอสาร (Communications)

ไดแก การไมใหความส าคญกบการวางแผน หรอการตดตอสอสารระหวาง

บคคลทเกยวของ และการละเลยทจะปรกษาหารอกบบคคลส าคญ ๆ ท เก ยวของเปน

ระยะ ๆ อยางตอเนอง เปนตน

Risk Identification

การชใหเหนถงความเสยง (ตอ)

8. สาเหตของความเสยงทเกดจากความเสยง (Risk)

ไดแก การไมเหนความส าคญของความเสยง และการวเคราะหความเส ยงอยางไม

มประสทธภาพและผดพลาด เปนตน

9. สาเหตของความเสยงทเกดจากการจดหาทรพยากรภายนอก (Procurement

)

ไดแก สถานการณหรอเงอนไขจากปจจยภายนอกทไมสามารถบงคบควบคมได

และระดบความสมพนธท มกบผจดหาทรพยากรภายนอกและคแขงขน เปนตน

Risk Identification

การชใหเหนถงความเสยง (ตอ)

เทคนคในการรวบรวมขอมลทเหมาะสม เพอใชในการช ใหเหนถงความเส ยง ก

ถอเปนส งส าคญอกอยางหนงท ผ จดการโครงการและทมงาน จะตองค านงถงใน

ระหวางการด าเนนงานตามข นตอนของการชใหเหนถงความเสยงน

เทคนคในการรวบรวมขอมลท นยมใชกนโดยท วไปส าหรบโครงการทางดาน

เทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก

Risk Identification

เทคนคในการรวบรวมขอมลเพอใชในการชใหเหนถงความเสยง

Brainstorming

เปนวธการทกลมคนกลมหนงพยายามทจะชวยกนสรางสรรคความคดหรอ

หาทางออกใหกบปญหาทเกดขน ผานการรวบรวมความคดทอสระ ไมตองพงการ

พนจพเคราะหมากนก

อยางไรกตาม การใช Brainstorming จะตองถกด าเนนการอยาง

ระมดระวงเพอใหแนใจไดวา วธ Brainstorming ไมไดถกใชมากจนเกนไปหรอถก

ใชอยางผด ๆ วธนเหมาะสมท จะใชในการระบความเส ยงท นาจะเกดขนก บ

โครงการเทคโนโลยสารสนเทศในเบองตน เพอใชในการวเคราะหความเส ยงเชง

คณภาพและเชงปรมาณในข นถดไป

Risk Identification

เทคนคในการรวบรวมขอมลเพอใชในการชใหเหนถงความเสยง (

ตอ)

Delphi Technique

เปนการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนเอกฉนทจากคณะผเชยวชาญทชวยกน

ท านายเหตการณทจะเกดขนในอนาคต วธนประกอบดวยกระบวนการพยากรณ

อนาคตทเปนระบบ และอาศยความชวยเหลอกนของผเชยวชาญแตละคนทท างาน

อยางอสระและไมเปดเผยตวตน โดยผานการตอบค าถามดวยวธเขยนค าตอบเปน

รอบ ๆ จากการน าค าตอบจากค าถามรอบกอนหนามาพจารณารวมดวย

Risk Identification

เทคนคในการรวบรวมขอมลเพอใชในการชใหเหนถงความเสยง (

ตอ)

Interviewing

เปนวธการคนหาความจรงดวยการเกบรวบรวมขอมลผานการพดคยกนซง

ๆ หนา (Face to Face) การพดคยกนทางโทรศพท การพดคยผานทาง E-mail

หรอการสงขอความอเลกทรอนกส (Instant messaging)

วธนเหมาะสมทจะน าไปใชในการสอบถาม ผท มประสบการณจากโครงการ

เทคโนโลยสารสนเทศ ทมลกษณะคลายคลงกนมากอน เพอใหทราบถงความเส ยง

ทอาจจะเกดขนได เชน ความเสยงเกยวกบการใชโปรแกรมส าเรจรปโปรแกรมใด

โปรแกรมหนง หรอความเสยงเกยวกบการด าเนนโครงการกบผใชหรอลกคารายใด

รายหนง เปนตน

Risk Identification

เทคนคในการรวบรวมขอมลเพอใชในการชใหเหนถงความเสยง (ตอ

)

Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats (SWOT) Analysis

เปนอกวธหนงทสามารถถกน ามาใชในการระบความเสยงทอาจจะเกดขนได

โดยอาศยมมมองกวาง ๆ ของทมงานโครงการเก ยวกบความเส ยงท เปนไปไดของ

โครงการทพจารณาอย ผานการวเคราะหจดแขงและจดออน (Strengths and w

eaknesses) ขององคกร โครงการ และทมงานเอง ประกอบกบโอกาสและลางราย

(Opportunities and Threats) ทอาจจะเกดขนไดจากสภาวะแวดลอมภายนอก

Risk Identification

การวเคราะหความเสยงเชงคณภาพ

เปนข นตอนของการประเมนความเปนไปไดและผลกระทบของความเส ยงท ระบ

ไว รวมถงการอธบายลกษณะและการวเคราะหความเสยงเพอทราบถงระดบของความ

เสยง และท าการเรยงล าดบความส าคญของผลกระทบทความเส ยงเหลานนจะมตอ

วตถประสงคของโครงการ

Qualitative Risk Analysis

การวเคราะหความเสยงเชงคณภาพ (ตอ)

การวเคราะหในลกษณะนสามารถกระท าไดโดยใชเครองมอและวธการท

เหมาะสม ไดแก

1. Probability/Impact Matrix

2. Top Ten Risk Item Tracking

3. Expert Judgment

Qualitative Risk Analysis

การวเคราะหความเสยงเชงคณภาพ (ตอ)

1. Probability/Impact Matrix

เพอท าการก าหนดความเส ยงท ส าคญตอโครงการเทคโนโลยสารสนเทศทก าลง

พจารณาอย ดงท เหนไดจากรป

Qualitative Risk Analysis

1. Probability/Impact Matrix (ตอ)

ผจ ดการโครงการสามารถจดท า Probability/Impact Matrix ข นมา

เพอใชวเคราะหความเส ยงเชงคณภาพเก ยวกบความนาจะเปนและผลกระทบของ

ความเส ยง โดยก าหนดใหดานหนงของตารางเปนตวแทนของความนาจะเปน (Pro

bability) ทจะเกดความเส ยง ซงสามารถแบงออกเปน 3 ระดบ คอ ระดบนอย

ระดบกลาง และระดบมาก ขณะทอกดานหนงของตารางเปนตวแทนของผลกระทบ

(Impact) อนอาจจะเกดขนไดจากความเส ยง โดยแบงออกเปน 3 ระดบเชนกน

คอ ระดบต า ระดบกลาง และระดบสง เปนตน

Qualitative Risk Analysis

1. Probability/Impact Matrix (ตอ)

วธนสามารถแสดงใหผท เก ยวของและทมงานโครงการ เหนถงความ

เส ยงท มความส าคญและจ าเปนตองใหความสนใจเปนพเศษ ภายหลงจากทท งผท

เกยวของและทมงานโครงการไดชวยกนประเมนและจดวางความเส ยงท ก าหนดไว

ลงในตารางตามต าแหนงท เหมาะสม โดยค านงถงระดบของความนาจะเปนทจะเกด

ความเส ยงและระดบของผลกระทบทความเส ยงนน ๆ จะมตอโครงการเทคโนโลย

สารสนเทศทก าลงพจารณาอย (ในกรณท ความเส ยงนนจะเกดขนจรง)

Qualitative Risk Analysis

2. Top Ten Risk Item Tracking

เพอจดล าดบความเส ยงของโครงการและวเคราะหแนวโนมท จะเกดข นใน

อนาคตของโครงการ

วธนท าใหผจ ดการโครงการและทมงานสามารถเหนความเปล ยนแปลงของ

ความเส ยงไดตลอดอายของโครงการ เนองจากมการตดตามตรวจสอบปจจยความ

เส ยงท ส าคญ ๆ เปนระยะ ๆ โดยการก าหนดหรอจดอนดบ 10 อนดบแรกของ

แหลงท มาของความเส ยงของโครงการ

Qualitative Risk Analysis

2. Top Ten Risk Item Tracking (ตอ)

แสดงตวอยาง Top Ten Risk Item Tracking

Qualitative Risk Analysis

แหลงทมาของความเสยง

การจดอนดบรายเดอนความคบหนาในการแกปญหาความ

เสยงเดอนนเดอนท

แลวจ านวนครงทเกด

การวางแผนโครงการทผดพลาด 9 10 2 ก าลงด าเนนการตรวจสอบและปรบปรง

การก าหนดขอบเขตงานทไมชดเจนเพยงพอ 5 1 3 จดประชมเพอเพมความชดเจน

การมทมงานทมความรความสามารถไม

เพยงพอ8 9 5 สนบสนน/ชวยเหลอดานขอมลเอกสาร

การใหความส าคญกบคณภาพมไมเพยงพอ 1 6 3 จดการฝกอบรมดานการควบคมคณภาพ

การตดตอสอสารกบผทเกยวของอยางไม

เพยงพอ10 2 4 ใหผจดการโครงการประสานงานมากขน

การประมาณการดานตนทนทคลาดเคลอน 3 5 2 ตรวจสอบและปรบปรงงบประมาณ

การประมาณการดานเวลาทคลาดเคลอน 2 8 4 ตรวจสอบและปรบปรงตารางเวลา

การขาดผน าทดมประสทธภาพ 6 3 3 เปลยนผจดการโครงการเมอเดอนทแลว

การขาดการท างานเปนทมทมประสทธภาพ 7 4 5 ประชมทมงานเพอปรบปรงการท างาน

การใชโปรแกรมส าเรจรปทผดกฎหมาย 4 7 3 จดหางบประมาณเพมเพอซอโปรแกรม

2. Top Ten Risk Item Tracking (ตอ)

จากตาราง จะสรปขอมลการจดอนดบแหลงท มาของความเส ยงในชวง

ระยะเวลาปจจบนเปรยบเทยบกบอนดบท ถกจดไวในชวงระยะเวลากอนหนาน

จ านวนครงท แหลงท มาของความเส ยงนน ๆ ปรากฏอยใน 10 อนดบ ภายใน

ชวงระยะเวลาหนง และความคบหนาท ทมงานไดพยายามแกปญหากบความ

เส ยงนน ๆ นบจากการด าเนนการตดตามตรวจสอบครงสดทายทเกดขน

Qualitative Risk Analysis

3. Expert Judgment

มองคกรจ านวนมากทน าความรสก สญชาตญาณ และประสบการณของ

ผเช ยวชาญมาใชในการว เคราะหความเส ยงเชงคณภาพ ซงบางครงไดถก

น ามาใชแทน ขณะทบางครงไดถกน ามาใชควบคไปกบวธการอนเพอวเคราะห

ความเส ยง โดยวธ Expert Judgment ผท มความเชยวชาญและประสบการณ

จะสามารถก าหนดความเส ยงวาอยในระดบสง กลาง หรอต า โดยจะพงพา

หรอไมพงพาวธการวเคราะหท ทนสมยกได เนองจากการวเคราะหความเส ยงท

ทนสมยแตซบซอนกอาจมขอเสยไดเชนกน

Qualitative Risk Analysis

การวเคราะหความเสยงเชงปรมาณ

เปนการวดความเปนไปไดและผลทจะตามมาของความเส ยง และการ

ประมาณการผลกระทบทความเส ยงเหลานนจะมตอวตถประสงคของโครงการ

การวเคราะหความเส ยงในลกษณะน มกจะถกจดท าข นภายหลงจากท

ไดมการวเคราะหความเส ยงเชงคณภาพเสรจสนลง

แตอยางไรกตาม การวเคราะหท ง 2 ลกษณะ อาจจะถกจดท าขนพรอม

ๆ กน หรอถกจดท าแยกกนกได ทมงานของโครงการเทคโนโลยสารสนเทศบาง

โครงการอาจท าการวเคราะหความเส ยงเชงคณภาพเพยงอยางเดยวกเปนไปได ซง

ธรรมชาตของโครงการและงบประมาณดานเงนทนและเวลา มผลกระทบโดยตรง

ตอการตดสนใจเลอกวธการวเคราะหความเส ยง โครงการเทคโนโลยสารสนเทศทม

ขนาดใหญ น าสมย และซบซอนมกจ าเ ปนตองใชการวเคราะหความเส ยงเชง

ปรมาณหลากหลายวธพรอม ๆ กน

Quantitative Risk Analysis

การวเคราะหความเสยงเชงปรมาณ (ตอ)

วธการวเคราะหความเส ยงเชงปรมาณท เปนท นยมใชกนโดยทวไป คอ

Decision tree analysis

การวเคราะห Decision tree เปนวธการวเคราะหขอมลผานการสราง

แผนผงเพอชวยในการตดสนใจเลอกทางเลอกทดท สดในสถานการณท เปนท

ยอมรบกนวา ผลลพธท จะเกดข นในอนาคตเปนเรองท ไมแนนอน หรอไม

สามารถท านายเหตการณท จะเกดขนในอนาคตไดอยางชดเจน

Quantitative Risk Analysis

การวเคราะหความเสยงเชงปรมาณ (ตอ)

เทคนคทมกถกน ามาใชประกอบการวเคราะห Decision tree ไดแก

การค านวณคาเงนในอนาคต (Expected monetary value – EMV) ซงเปนผล

คณของความนาจะเปนทจะเกดความเส ยงและคาเงนของความเส ยงนน ๆ

Quantitative Risk Analysis

การวเคราะหความเสยงเชงปรมาณ (ตอ)

Quantitative Risk Analysis

ความนาจะเปน (P) ประมาณการผลสมฤทธ คา EMV

P = 0.20 + 300,000 = +60,000

Project #1

P = 0.80 - 40,000 = -32,000

P = 0.20 - 50,000 = -10,000

Project #2 P = 0.10 - 20,000 = -2,000

P = 0.70 + 60,000 = +42,000

Project #1: EMV = 60,000 – 32,000 = 28,000

Project #2: EMV = -10,000 – 2,000 + 42,000 = 30,000

ตวอยางแสดงการค านวณคา EMV โดยใชการวเคราะห Decision tree

การวเคราะหความเสยงเชงปรมาณ (ตอ)

จากตวอยาง แสดงการค านวณคา EMV โดยอาศยการวเคราะห

Decision tree เพอชวยในการตดสนใจเลอกด าเนนโครงการใดโครงการหนง

ใน 2 โครงการ คอ Project #1 และ Project #2 หรอเลอกด าเนนทง 2

โครงการ (ถาเปนไปได) หรอไมเลอกด าเนนโครงการใดเลย

การหาคา EMV จ าเปนจะตองท าการประมาณการคา ความ

นาจะเปน (P) หรอโอกาสท เหตการณแตละเหตการณจะเกดข นและการ

ประมาณการผลสมฤทธของโครงการ โดยอาศยการใชวจารณญาณของผท ม

ประสบการณ และความเช ยวชาญในโครงการเทคโนโลยสารสนเทศท ม

ลกษณะทคลายคลงกน

Quantitative Risk Analysis

การวเคราะหความเสยงเชงปรมาณ (ตอ)

จากตวอยาง ทมงานโครงการเทคโนโลยสารสนเทศไดประเมนแล ว

วา Project #1 มโอกาสทจะไดท าสญญาด าเนนการจรงอยประมาณ 20% (

P = 0.20) และจะสามารถท าก าไรใหกบกจการและทมงานประมาณ 300,00

0 บาท ขณะทความนาจะเปนทโครงการดงกลาวจะไมไดรบการพจารณาจาก

ผวาจางมถงประมาณ 80% (P = 0.80) ซงจะท าใหกจการตองสญเสยเงนทน

ประมาณ 40,000 บาท โดยไมสามารถเรยกกลบคนมาไดอก การประมาณ

การคาความนาจะเปนและผลสมฤทธของ Project #2 กสามารถกระท าไดใน

ลกษณะเดยวกบ Project #1

Quantitative Risk Analysis

การวเคราะหความเสยงเชงปรมาณ (ตอ)

โดยสรปแล ว จะเหนไดวา ผลรวมคา EMV ของ Project #1

เทากบ 28,000 บาท (60,000 – 32,000) ขณะทผลรวมคา EMV ของ P

roject #2 เทากบ 30,000 บาท (-10,000 – 2,000 + 42,000) ซงสามารถ

สรปไดวา จากผลการวเคราะห ท ง Project #1 และ Project #2 เปนโครงการ

ทมโอกาสจะท าก าไรใหกบกจการได เนองจากคา EMV โดยรวมเปนคาบวกทง

2 โครงการ ดงนน ในกรณท กจการมขอจ ากดในดานทรพยากร เ ชน ดาน

เงนทน ดานเวลา และดานบคลากร เปนตน และจ าเปนทจะตองเลอกด าเนน

โครงการใดโครงการหนงใน 2 โครงการดงกลาวเทานน กจการควรตดสนใจ

เลอกด าเนน Project #2 เนองจากมคา EMV โดยรวม (30,000 บาท) สง

กวาคา EMV โดยรวมของ Project #1 (28,000 บาท)

Quantitative Risk Analysis

Project #1: EMV = 60,000 – 32,000 = 28,000

Project #2: EMV = -10,000 – 2,000 + 42,000 = 30,

000

การวางแผนตอบรบความเสยง

เปนการก าหนดขนตอนทจะใชโอกาสทมอยใหเกดประโยชน และ

วางแผนการตงรบและตอสกบความเส ยงหรอการคกคามท อาจจะเกดข น

เพอท จะไปใหถงเปาหมายของโครงการ

Risk Response Planning

การวางแผนตอบรบความเสยง (ตอ)

กลยทธหลกท มกจะถกน ามาใชในการตอบรบความเส ยง ไดแก

การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance)

โดยการพยายามปองกนไมใหเกดความเส ยงดวยวธแกปญหาทตนเหต

เชน การใชโปรแกรมส าเรจรป และอปกรณท ไมน าสมยแตคนเคยมานานแลวกบ

โครงการเทคโนโลยสารสนเทศโครงการใหม จะสามารถปองกนความเส ยงท

อาจจะเกดขนได จากความไมคนเคยกบการใชโปรแกรมส าเรจรปรนใหมลาสด

เปนตน

Risk Response Planning

การวางแผนตอบรบความเสยง (ตอ)

การยอมรบความเสยง (Risk Acceptance)

เปนการยอมรบผลทอาจจะเกดขนถาความเส ยงเกดข นจรง ซงอาจ

เปนการยอมรบโดยปรยายและปรบเปลยนแผนใหเหมาะสมกบสถานการณ หรอ

อาจเปนการยอมรบและก าหนดแผนเพอแกปญหาเมอความเส ยงนนเกดขนจรง

ยกตวอยาง เชน ถาทมงานโครงการไดรบทราบขอมลการข นราคา

ของอปกรณคอมพวเตอรท จ าเปนตองใชในโครงการ ทมงานอาจจะยอมรบความ

เส ยงท ราคาอปกรณจะขนและใชอปกรณชนเกาท ลาสมยไปกอน หรอทมงาน

อาจจะวางแผนการจดหาอปกรณใหมดงกลาว ดวยการรวมทนกบทมงานหรอ

กจการอนทตองการใชอปกรณดงกลาวเชนกน

Risk Response Planning

การวางแผนตอบรบความเสยง (ตอ)

การถายโอนความเสยง (Risk Transference)

เปนการโอนยายผลลพธของความเส ยงและความรบผดชอบไปยง

บคคลอน ซงกลยทธนมกจะถกน ามาใชกบความเส ยงดานการเงน

ยกตวอยาง เชน ทมงานโครงการอาจซอกรมธรรมประกนความ

เสยหายโดยเฉพาะกบอปกรณพเศษทจ าเปนตองใชในโครงการ เปนตน

Risk Response Planning

การวางแผนตอบรบความเสยง (ตอ)

การบรรเทาความเสยง (Risk Mitigation)

เปนการลดผลกระทบของเหตการณท มความเส ยงโดยการลด

ความนาจะเปนทเหตการณดงกลาวจะเกดขน

ยกตวอยาง เช น การใชโปรแกรมส าเ รจรปท ถกกฎหมาย

การใชบคลากรทมความรความสามารถเหมาะสมกบงาน การตรวจสอบและ

ทบทวนแผนของโครงการใหบอยมากขน เปนตน

Risk Response Planning

การตรวจจบและควบคมความเสยง

เปนการตรวจสอบความเส ยงท มอยแลว การชใหเหนถงความเส ยง

ใหม ๆ ท เพ งเกดขน และการประเมนประสทธภาพของความสามารถในการลด

ความเส ยงตลอดอายของโครงการ

ขนตอนของการตรวจจบและควบคมความเส ยง เก ยวของกบ การ

จดการกระบวนการการบรหารความเสยง (Risk management proc

esses) และแผนการบรหารความเสยง (Risk management plan) เพอ

พรอมทจะโตตอบเมอเกดเหตการณท มความเส ยงขน

Risk Monitoring and Control

การตรวจจบและควบคมความเสยง (ตอ)

การจดกา รก ระบวนการการบรหา รความเ สยง

(Risk management processes) หมายถง การสรางความมนใจวา การ

ตนตวดานความเส ยงเปนสงท ไดด าเนนการอยภายในทมงานโครงการทงหมด

ตลอดระยะเวลาของโครงการ

การบรหารความเส ยงของโครงการไมไดหยดอยเพยงท การ

วเคราะหความเส ยงเบองตนเทานน ในบางครง ความเส ยงท คาดวาจะเกด

สดทายอาจจะไมเกดกได หรอโอกาส (ความสญเสย) ทจะเกดความเส ยงนนม

นอยลง แตกลบกลายเปนวา ความเส ยงท ไดถกคาดการณไวกอนหนานนม

โอกาสทจะเกดขนไดมากกวา หรอมมลคาของความสญเสยท ประมาณการได

สงกวา

Risk Monitoring and Control

การตรวจจบและควบคมความเสยง (ตอ)

ในทางเพ มเตม ความเส ยงใหม ๆ จะตองไดรบการพจารณ า

ตลอดเวลาทโครงการถกด าเนนการอย ความเส ยงท ไดรบการพจารณาขนใหม

จ าเปนจะตองถกน ามาผานข นตอนเดยวกบความเส ยงอน ๆ ท ถกพจารณาใน

ระหวางการประเมนผลความเส ยงในชวงแรก การด าเนนการตาม

แผนการบรหารความเสยง (Risk management plan)

แตละแผนใหแล ว เสรจ เ ปนการตรวจจบความเส ยงบนพนฐานของ

สถานการณส าคญ ๆ ท ไดก าหนดไว แลวตดสนใจอยางเหมาะสม เพอลด

อตราความเส ยงท มอยใหนอยลง

Risk Monitoring and Control

การตรวจจบและควบคมความเสยง (ตอ)

ตวอยาง เครองมอทใชในการตรวจจบและควบคมความเส ยง

การตรวจสอบความเส ยงของโครงการ (Project risk audits)

การพจารณาทบทวนเกยวกบความเส ยงเปนระยะ ๆ (Periodic risk reviews) เชน

วธการจดเรยงอนดบความส าคญ 10 อนดบแรกของความเส ยง

การจดการมลคาท เพมขน (Earned value management)

การตรวจวดผลการปฏบตงานดานเทคนค (Technical performance measurement)

การวางแผนโตตอบกบความเส ยงท เพมขน (Additional risk response planning)

ผลทคาดวาจะไดรบจากขนตอนน คอ การด าเนนการแกไขความผดพลาด

ค าขอปรบปรงโครงการ และการปรบปรงแกไขแผนโครงการตาง ๆ ท

เกยวของ

Risk Monitoring and Control

ใชในการวางแผนควบคกบการบรหารงาน บรหารโครงการ หรอบรหารองคกร

ผลการด าเนนงานบรรลวตถประสงค

ระบและบรหารจดการความเสยงทส าคญไดทนเวลา

ประโยชนของการบรหารความเสยง

คณคาของการบรหารความเสยง

การบรหาร

ความเสยง

อยางมประสทธผล

ความสามารถในการ

ลดความสญเสย และ

เพมโอกาสตอโครงการ

โครงการสามารถ

บรรลวตถประสงค

ความส าเรจ

=

=

a=

แตละกลมจดท าแผนการบรหารความเสยงทอาจสงผลใหโครงการลมเหลว โดยการวเคราะห

ความเสยงเชงคณภาพ แบบ Top Ten Risk Item Tracking

ระบถงแหลงทมาของความเสยง และ แนวทางในการแกไขปญหาความ

เสยง

Any Question?

Q & A

1. เอกสารประกอบการเรยนการสอนรายวชา การบรหารโครงการและเทคโนโลยสารสนเทศ,

ผชวยศาสตราจารย ดร. กตตนช ชลกาวทย

Reference