proteza e krahut

Upload: papadinka-leplebia

Post on 25-Feb-2018

245 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    1/15

    Universiteti i PrishtinsFakulteti i MjeksisDepartamenti i Fizioterapis

    Punim seminarik nga lnda : Fizioterapia te personat me ekstremitetet amputuara

    Tema: Proteza e krahut dhe rehabilitimi

    Prof: Sebahat Zeqiri Studentt: Neshe Zekerija Edin ilibani

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    2/15

    Pas amputimit t gj!mt!rs s siprme" si edhe gj!mt!rs sposhtme" lind ne#oja pr rekonstruktimin dhe z#endsiminfunksional t pjess s humbur$

    %e termin amputim nnkuptohet mnjanimi i ekstremitetit ntrsi ose nj pjese t tij$ Shkaqet m t shpeshta pr amputim

    jan:&mtimi i rnd traumatik i ekstremitete#e$'jendjet patologjike t eshtra#e p$sh: tumoret$

    Ndr!shimet gangrenoze pr shkak t smundjes s en#e t gjakut$Smundjet metabolike me komplikime t en#e t gjakut(angiopatia diabetike)$%alforma*ionet kongjenitale$

    Z#endsimi funksional i pjess s humbur bhet me proteznprkatse sipas ni#elit t amputimit$

    Ni#elet e amputimit pr ekstremitetin e siprm jan:+mputime t gishtrinj#e n ni#el t n!jes: a) interfalangealedistale" b) interfalangeale proksimale" *)baz$

    &ezartikulimi i gishtit$+mputimi gjatsor i gishtit" s bashku me ko*kn metakarpale$

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    3/15

    +mputimi transmetakarpal$&ezartikulimi i shuplaks$+mputimi i parakrahut: a) n pjesn distale (,-. e poshtme)" b)n mesin e parakrahut" *) n pjesn proksimale (,-. esiprme)$&ezartikulimi i brr!lit$+mputimi i krahut: a) n pjesn distale (,-. e poshtme)" b) nmesin e krahut" *) n pjesn proksimale (,-. e siprme)$&ezartikulimi i supit (n ni#el t n!jes /-S)$&ezartikulimi i gj!mt!rs s siprme n trsi me skapuln apoamputimi inters*apulotorakal (forequarter)$

    Fazat e rehabilitimit t pa*ient#e me amputim jan:,$ Faza e preamputimit (nse amputimi sht i plani0kuar)1$ +mputimi.$ Faza e postamputimit2$ E#aluimi i gjendjes s t smurit me amputim pr protetim3$ Faza preprotetike4$ Faza protetike

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    4/15

    ,$ Faza e preamputimit:

    56jo faz prfshihet #etm n rastet kur amputimi sht iplani0kuar$ N kt faz bhet prgatitja psiko0zike e pa*ientit pramputim$ Para amputimit aplikohet kinezioterapia prkondi*ionimin e prgjithshm t pa*ientit$

    1$ Faza e amputimit:

    5Sipas indika*ionit zgjedhet edhe teknika e amputimit e *ila do taplikohet dhe sht n kompeten* t kirurgut q do ta kr!ejamputimin$

    .$ Faza e postamputimit:

    5N kt faz duhet t kemi kujdes n pre#enimin e komplikime#epostoperati#e si p$sh: njtja e *ungelit" shfaqja e hematoms"infektimi i plags" etj$ Poashtu n kt faz sht me rndsiprgatitja e *ungelit pr protetim" 7ka nnkupton pre#enimin ekontraktura#e t n!je#e t mbetura t ekstremitetit" for*imi i

    muskulaturs s *ungelit" bandazhimi" si dhe programi prkondi*ionim t prgjithshm$

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    5/15

    Pr kto qllime aplikohen: %agnetoterapia si biostimulues pr ushq!eshmri dhe oksigjenim

    m t mir t *ungelit$ 8aseroterapia pr konsolidim t plags$ Elektroforeza pr konsolidim t plags dhe z#oglim t dhimbjes$ 9r!mat interferente pr perfuzion m t mir" trheqje t edems

    dhe z#oglim t dhimbjes$ 6inezioterapia: ushtrime t fr!mmarrjes" pozi*ionimi i gj!mt!rs s

    amputuar" ushtrime akti#e deri n ku0j t dhimbjes" ushtrime prfor*imin e gj!mt!r#e t shndosha$

    %asazha e *ungelit pr qarkullim dhe ushq!eshmri m t mir$

    2$ E#aluimi i gjendjes s t smurit me amputim pr protetim:

    5Pr e#aluim merren paras!sh: mosha" gjendja e prgjithshme

    shndetsore" moti#imi dhe bashkpunimi i pa*ientit" konstitu*ioni itrupit dhe gjendja e *ungelit$

    3$ Faza preprotetike:

    5 N kt faz objekti#at jan: kujdesi pr *ungelin dhe bandazhimi$

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    6/15

    4$ Faza protetike:

    56jo faz 0llon me marrjen e protezs de0niti#e$ 'jat ksaj faze

    duhet ta aftsojm pa*ientin pr: endosjen e drejt t protezs$ %irmbajtjen e protezs$ Shfr!tzimin e drejt t saj$

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    7/15

    Protezat duhet t jen sa m funksionale" tlehta" komfore si dhe estetike$

    ;sht mir t dijm se #etm gj!sma e njerz#eme amputime t ekstremitete#e t siprmemarrin shrbime protetike" dhe nj pjes e kt!renuk dshirojn t bartin protez ose n #itin epar q 0llojn t bartin protezn e largojn atdhe #azhdojn nj jet pa protez$

    6emi d! lloje t proteza#e:,$ Protezat mekanike1$ Protezat mioelektronike

    ,$ Protezat mekanike funksionojn nprmjetfuqis s trupit" prkatsisht segmentitproksimal nga ni#eli i amputimit$

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    8/15

    1$ Protezat mioelektronike akti#izohen me energjinelektrike nga bateria dhe energjin e krijuar ngakontrak*ionet e muskuj#e$

    . T d! llojet e proteza#e kan a#antazhet dhedisa#antazhet e t!re$. Protezat mekanike jan m pak t kushtueshme" m t

    lehta n pesh" m t lehta t riparohen dhe ofrojn njfeedba*k m t mir t tensionit n trup$ %irpo

    disa#antazhet jan dukja e jashtme dhe jan t #shtira tprdoren nga ana e disa pa*ient#e pr shkak se jan tbazuara n for*n dhe aftsit e pa*ientit$

    . Protezat mioelektronike n dukje jan m t prafrta menj dor reale" punojn me bateri kshtu q l#izjet

    trupore nuk jan aq t rndsishme pr punn e t!re sidhe sigurojn nj for* kapse m t mir$ &isa#antazhet jan kostoja e lart pr blerje dhe riparim" jan t bazuaran qndrueshmrin e bateris" si dhe jan m t rndan pesh" por koh#e t fundit baterit e reja kan

    ndihmuar n uljen e peshs dhe rritjen e kapa*itetit dhe#oltazhs$

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    9/15

    Po ashtu pjesa e shuplaks mund t jet n formt grepit ose e konstruktuar n mn!r estetiken form t shuplaks reale$

    Pa*ientt zakonisht zgjedhin at estetike prshkak t pamjes" mirpo ato ne form t grepit

    jan shum m funksionale$ Po ashtu ekzistonedhe nj form tjetr e pjess terminale tprotezs (shuplaks) e *ila ka komponentn qz#endson gishtin e madh dhe nj komponentq i prgjigjet gishta#e tjer$

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    10/15

    N koht e fundit jan n prodhim pjestterminale q kan aftsi shum t mira kapse sidhe jan t plani0kuara prodhimet e shuplaka#eme senzibilitet t *ilat ndihmojn pa*ientin t dijse me 7far for*e duhet t kap nj trup" 7fartemperature dhe konsisten*e ka trupi" etj$

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    11/15

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    12/15

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    13/15

    Edhe pse protetika sht duke u a#an*uar 7dodit" nuk ka ndonj protez q mund t kr!ej trfunksionet e panumrta t gj!mt!rs s siprmee #eqanrisht pjess terminale t saj < shuplaks$6shtu q n rast se pa*ienti e ka t amputuarnjrn dor" dhe kjo sht dora dominante"punohet n aftsimin e dors tjetr pr kr!erje t

    funksione#e si p$sh: t shkruarit$ Po ashtu mundt aftsohet q n disa akti#itete tprditshmris t prdor m shum gj!mt!rt eposhtme (shputn) dhe dhmbt$

    Po ashtu me kta pa*ient sht shum merndsi t punojm pr mbajtje sa m t drejt tposturs s trupit" kjo sepse kta pa*ient shumshpesh mund t ken probleme me skolioz prshkak t dispropor*ionit t peshs s gj!mt!r#e$

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    14/15

    A team of regenerative sc ientists and surgeons atMassachusetts General Hospital successfully grew asemi-functional rat forelimb in the l ab, employing atechnique p reviously used to build bio-articial organs. Ifsomeday p erfected, the experimental approach could beused to create h uman limbs suitable for transplantation.

  • 7/25/2019 Proteza e Krahut

    15/15

    Faleminderit pr vmendje