psikiyatrik nozoloji
DESCRIPTION
Psikiyatrik nozoloji. Doç. Dr. Cengiz Kılıç Abant İzzet Baysal Üniversitesi İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı. Psikiyatrik belirtilerin tanımı ve sınıflama. Neden tanımlama gerekli? Sınıflamanın yararları Sınıflama sistemleri DSM ICD. Genel görünüm ve davranış. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
11
Psikiyatrik nozolojiPsikiyatrik nozoloji
Doç. Dr. Cengiz KılıçDoç. Dr. Cengiz KılıçAbant İzzet Baysal ÜniversitesiAbant İzzet Baysal Üniversitesiİzzet Baysal Tıp Fakültesiİzzet Baysal Tıp FakültesiPsikiyatri Anabilim DalıPsikiyatri Anabilim Dalı
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
22
Psikiyatrik belirtilerin Psikiyatrik belirtilerin tanımı ve sınıflamatanımı ve sınıflama
Neden tanımlama gerekli?Neden tanımlama gerekli? Sınıflamanın yararlarıSınıflamanın yararları Sınıflama sistemleriSınıflama sistemleri
– DSMDSM– ICDICD
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
33
Genel görünüm ve Genel görünüm ve davranışdavranış Giyim, kuşamGiyim, kuşam Göz ilişkisi kurmaGöz ilişkisi kurma PostürPostür Sosyoekonomik düzeyle uyumlu Sosyoekonomik düzeyle uyumlu
davranışlardavranışlar Uygunsuz veya garip davranışlarUygunsuz veya garip davranışlar Saldırgan, savunucu davranış Saldırgan, savunucu davranış
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
44
Giyim, kuşamGiyim, kuşam
Sosyoekonomik düzeyle uygun Sosyoekonomik düzeyle uygun mu?mu?
Tuhaf, acayip giysiler taşıyor mu?Tuhaf, acayip giysiler taşıyor mu? Yaşına ve ortama uygun mu?Yaşına ve ortama uygun mu? Temizlik düzeyiTemizlik düzeyi Renkler ve uyum?Renkler ve uyum?
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
55
Göz ilişkisi kurmaGöz ilişkisi kurma
Göz ilişkisi hiç kurmama veya Göz ilişkisi hiç kurmama veya aşırı (rahatsız edecek derecede) aşırı (rahatsız edecek derecede) kurmakurma
GüvensizlikGüvensizlik UtangaçlıkUtangaçlık SanrılarSanrılar
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
66
PostürPostür
Sandalyede oturuşu nasıl?Sandalyede oturuşu nasıl? Öne eğilmiş mi, yaslanmış mı?Öne eğilmiş mi, yaslanmış mı? Sandalyeyi dolduruyor mu, ucuna Sandalyeyi dolduruyor mu, ucuna
ilişmiş mi?ilişmiş mi? Başı öne eğik mi, dik mi duruyor?Başı öne eğik mi, dik mi duruyor?
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
77
Uygunsuz veya garip Uygunsuz veya garip davranışlardavranışlar
Patavatsız konuşma içeriğiPatavatsız konuşma içeriği Aşırı samimi konuşmaAşırı samimi konuşma Cinsel içerikli konuşmaCinsel içerikli konuşma Küfürlü konuşmaKüfürlü konuşma Kur yapma, sarkıntılıkKur yapma, sarkıntılık Uygunsuz davranış (kaşınma, Uygunsuz davranış (kaşınma,
esneme, telefona cevap verme, esneme, telefona cevap verme, kalkıp dolaşma, eşyayı karıştırma..)kalkıp dolaşma, eşyayı karıştırma..)
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
88
Saldırgan davranışSaldırgan davranış
Sözel saldırgan davranış Sözel saldırgan davranış (tehditkar veya yüksek sesli (tehditkar veya yüksek sesli konuşma)konuşma)
Fiziksel saldırganlık (vurma, eşya Fiziksel saldırganlık (vurma, eşya fırlatma...)fırlatma...)
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
99
SavunucuSavunucu davranışdavranış
Kısa cevaplarKısa cevaplar Spontan konuşma azdırSpontan konuşma azdır Herşeye olumlu cevap verme Herşeye olumlu cevap verme
eğilimieğilimi Aşırı uyumlu tutumAşırı uyumlu tutum Aşırı dikkatlilik ve ayrıntıcılıkAşırı dikkatlilik ve ayrıntıcılık Bilgi vermemeye özen gösteren Bilgi vermemeye özen gösteren
konuşma, tutum veya kıyafetkonuşma, tutum veya kıyafet
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1010
KonuşmaKonuşma
Az veya çok konuşmaAz veya çok konuşma Hızlı veya yavaş konuşmaHızlı veya yavaş konuşma Konuşmama (mutizm)Konuşmama (mutizm) Bilgi ileten/iletmeyen konuşma Bilgi ileten/iletmeyen konuşma
(içerik)(içerik)
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1111
BilinçBilinç
Uyanıklık düzeyiUyanıklık düzeyi FarkındalıkFarkındalık Bilinç sislenmesi ve komaBilinç sislenmesi ve koma
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1212
Yönelim (orientation)Yönelim (orientation)
Yeri, zamanı, kişiyi, bilme tanımaYeri, zamanı, kişiyi, bilme tanıma Bozulma sırası =>zaman, yer, kişiBozulma sırası =>zaman, yer, kişi Kişi yönelimi ancak çok ağır beyin Kişi yönelimi ancak çok ağır beyin
hastalıklarında ve disosiyatif hastalıklarında ve disosiyatif bozukluklarda bozulurbozukluklarda bozulur
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1313
DuygulanımDuygulanım
Duygu (emotion, feeling)Duygu (emotion, feeling) Duygulanım (affect)Duygulanım (affect) Duygudurum (mood, mizaç)Duygudurum (mood, mizaç)
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1414
Duygulanım: tanımlarDuygulanım: tanımlar
DuyguDuygu: dış ve iç uyaranlara tepki : dış ve iç uyaranlara tepki olarak yaşanan, bedensel ve olarak yaşanan, bedensel ve ruhsal bileşenleri olan yaşantılarruhsal bileşenleri olan yaşantılar
DuygulanımDuygulanım: iç ve dış uyaranlara : iç ve dış uyaranlara duygularla tepki verebilme yetisiduygularla tepki verebilme yetisi
DuygudurumDuygudurum: Uzun süreli, görece : Uzun süreli, görece istikrarlı duygulanım istikrarlı duygulanım
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1515
Duygulanımda Duygulanımda bozuklukbozukluk ArtmaArtma: taşkın, kabarmış, labil, : taşkın, kabarmış, labil,
çökkün..çökkün.. AzalmaAzalma: soğukluk, apati, küntlük, : soğukluk, apati, küntlük,
sığlıksığlık SapmaSapma: uygunsuzluk, ambivalans, : uygunsuzluk, ambivalans,
aleksitimialeksitimi
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1616
BellekBellek
Unutma ve hatırlamaUnutma ve hatırlama Tespit belleği (işleyen/anlık Tespit belleği (işleyen/anlık
bellek)bellek) Yakın bellekYakın bellek Uzak bellekUzak bellek Bellek muayenesiBellek muayenesi
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1717
YargılamaYargılama
Bilinç ve bellek sağlam olduğu Bilinç ve bellek sağlam olduğu halde bozulabilirhalde bozulabilir
Kişinin SED’ne bağlı olarak Kişinin SED’ne bağlı olarak değişebilirdeğişebilir
Toplumun kültürel değişimine Toplumun kültürel değişimine paralel olarak değişebilirparalel olarak değişebilir
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1818
ZekaZeka
Zeka-eğitim ilişkisiZeka-eğitim ilişkisi IQ testleriIQ testleri Zekanın türleriZekanın türleri Zeka kalıtsal mı, gelişir mi?Zeka kalıtsal mı, gelişir mi? Irklararası farklılık var mı?Irklararası farklılık var mı?
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
1919
DüşünceDüşünce
En iyi muayene yolu konuşmayı En iyi muayene yolu konuşmayı incelemekincelemek
Biçimi ve içeriğinde bozukluk olabilirBiçimi ve içeriğinde bozukluk olabilir Düşünce akışında hızlanma, Düşünce akışında hızlanma,
yavaşlamayavaşlama Düşünce durması: bloklarDüşünce durması: bloklar Ayrıntıcı veya çevresel Ayrıntıcı veya çevresel
konuşma/düşünmekonuşma/düşünme Çağrışım bozukluklarıÇağrışım bozuklukları
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2020
Düşünce akışında Düşünce akışında bozukluklarbozukluklar Artma: hızlanma, fikir uçuşmasıArtma: hızlanma, fikir uçuşması Azalma: yavaşlama, durma, Azalma: yavaşlama, durma,
bloklarbloklar Sapma: düzensiz, uygunsuz, Sapma: düzensiz, uygunsuz,
neolojizm, enkoherans, kelime neolojizm, enkoherans, kelime salatası, stereotipi, klang çağrışımsalatası, stereotipi, klang çağrışım
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2121
Düşünce içeriğinde Düşünce içeriğinde bozukluklarbozukluklar Artma: içerikte artışArtma: içerikte artış Azalma: fakirleşmeAzalma: fakirleşme Sapma: kuşku, obsesyon, sanrı, Sapma: kuşku, obsesyon, sanrı,
aşırı uğraş, yarı-sanrıaşırı uğraş, yarı-sanrı
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2222
Düşünce bozuklukları: Düşünce bozuklukları: tanımlartanımlar ObsesyonObsesyon (takıntı): rahatsız edici, (takıntı): rahatsız edici,
tekrarlayan, direnmeye rağmen tekrarlayan, direnmeye rağmen gelen düşüncelergelen düşünceler
SanrıSanrı (hezeyan): mantıklı tartışma (hezeyan): mantıklı tartışma ile değiştirilemeyen, saçma/tuhaf ile değiştirilemeyen, saçma/tuhaf inanç veya fikirinanç veya fikir
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2323
Soyut düşünceSoyut düşünce
Çocuklukta soyut düşünce yoktur. Çocuklukta soyut düşünce yoktur. “Ağırbaşlı” terimini somut anlar. “Ağırbaşlı” terimini somut anlar. Yaş ilerledikçe soyut düşünmeyi Yaş ilerledikçe soyut düşünmeyi öğreniröğrenir
Bazı hastalıklarda somut Bazı hastalıklarda somut düşünme devam eder.düşünme devam eder.
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2424
Gerçeği değerlendirmeGerçeği değerlendirme
Düşünce ve duygulara ait olanla Düşünce ve duygulara ait olanla dış dünyayı birbirinden ayırt dış dünyayı birbirinden ayırt edebilme yetisiedebilme yetisi
Bazı hastalıklarda (scz) bozulurBazı hastalıklarda (scz) bozulur
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2525
Muhakeme (yargılama)Muhakeme (yargılama)
Neden-sonuç ilişkisi, doğru-yanlış, Neden-sonuç ilişkisi, doğru-yanlış, sosyal değerler ve normlar, sosyal değerler ve normlar, yasalar, suç kavramı.. gibi yasalar, suç kavramı.. gibi konuları kavrayabilme becerisikonuları kavrayabilme becerisi
Organik mental bozukluklarda Organik mental bozukluklarda başka bozukluklar ortaya başka bozukluklar ortaya çıkmadan muhakeme bozukluğu çıkmadan muhakeme bozukluğu ortaya çıkabilirortaya çıkabilir
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2626
Algı ve bozukluklarıAlgı ve bozuklukları
Tanım: Duyu organlarımızdan gelen Tanım: Duyu organlarımızdan gelen uyarıların algı merkezleri tarafından uyarıların algı merkezleri tarafından işlenmesi ve tanınmasıdırişlenmesi ve tanınmasıdır
Algılamada azalma, artma veya Algılamada azalma, artma veya sapmadan söz edebiliriz sapmadan söz edebiliriz
AzalmaAzalma: scz, depr: scz, depr ArtmaArtma: mani, hipomani: mani, hipomani SapmaSapma: scz, mani, organik mental : scz, mani, organik mental
bzk. bzk.
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2727
Algı ve bozukluklarıAlgı ve bozuklukları
YanılsamalarYanılsamalar VarsanılarVarsanılar
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2828
Yanılsama (illüzyon)Yanılsama (illüzyon)
Algı yanılması da denirAlgı yanılması da denir Var olan bir nesnenin çeşitli nedenlerle Var olan bir nesnenin çeşitli nedenlerle
farklı bir şekilde algılanmasıdırfarklı bir şekilde algılanmasıdır Bilinç sislenmesi, alkol veya madde Bilinç sislenmesi, alkol veya madde
etkisi, yorgunluk, uykusuzluk vb. etkisi, yorgunluk, uykusuzluk vb. nedenlere bağlı oluşabilirnedenlere bağlı oluşabilir
ÖrneklerÖrnekler: hortumu yılana benzetmek, : hortumu yılana benzetmek, duvar kağıdı desenini gerçek sanmak, duvar kağıdı desenini gerçek sanmak, birisi size sesleniyor sanmak vb.birisi size sesleniyor sanmak vb.
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
2929
Varsanı (halüsinasyon)Varsanı (halüsinasyon)
Nesnesiz algı da denir.Nesnesiz algı da denir. Olmayan bir kişinin sesi duyulur veya Olmayan bir kişinin sesi duyulur veya
hayali görülürhayali görülür Uyanıkken olması önemli (rüyadan ayırt Uyanıkken olması önemli (rüyadan ayırt
edin!)edin!) Komşudan gelen sesler varsanı olabilir!!Komşudan gelen sesler varsanı olabilir!! Hipnogojik, hipnopompik halüsinasyonHipnogojik, hipnopompik halüsinasyon Duygudurumla uyumlu halüsinasyonDuygudurumla uyumlu halüsinasyon
İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı
3030
VarsanılarVarsanılar
En yaygın olanlar işitme ve görmeEn yaygın olanlar işitme ve görme Kendi isminin çağrıldığını duyma Kendi isminin çağrıldığını duyma
varsanı mı?varsanı mı? Dokunma, koku ve tat sanrısı ne Dokunma, koku ve tat sanrısı ne
durumda görülür?durumda görülür? 6. his sanrısı var mıdır? 6. his sanrısı var mıdır?