qarshi davlat universiteti ruyxatga olindi ...pedagogika tarixi. ta’lim, tarbiya va ta’lim...
TRANSCRIPT
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI
Ruyxatga olindi:
№_________________________
2019 yil «____»___________
“Tasdiqlayman”
Universitet rektori
____ _____________
«____» _____________2019 yil
MUTAXASSISLIK FANLARIDAN DAVLAT ATTESTATSIYASI SINOVI
DASTURI VA BAHOLASH MEZONLARI
“Umumiy pedagogika”, “Ona - tili o‘qitish metodikasi”, “Matematika o‘qitish
metodikasi”, “Tabiat va uni o‘qitish metodikasi”, “Mehnat va uni o‘qitish
metodikasi” fanlari
5111700 – Boshlang‘ich ta’lim
bakalavriat ta’lim yo‘nalishi uchun
QARSHI – 2019
Dastur Qarshi davlat universiteti Kengashida ko‘rib chiqilgan va
ma’qullangan. (2019 yil _________________-sonli majlis bayoni).
Tuzuvchilar: QarDU “Boshlang‘ich ta’lim” kafedrasi mudiri,
P.f.d R. Shodiyev
QarDU “Boshlang‘ich ta’lim” kafedrasi dotsenti
p.f.n dots. Sh. Nurullayeva
QarDU “Boshlang‘ich ta’lim” kafedrasi
Katta o’qituvchisi f.f.b f.f.d. Sh. Raxmatullayeva
QarDU “Boshlang‘ich ta’lim” kafedrasi
Katta o’qituvchisi p.f.b f.f.d. U. Yoziyeva.
Taqrizchilar: QarDU “Boshlang‘ich ta’lim” kafedrasi professori:
T. G‘afforova
QMII “Kasbiy ta’lim”kaferasi mudiri:
Z.Raximov
I. Kirish
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining 2009 yil 22 maydagi “O‘zbekiston
Respublikasi oily ta’lim muassasalari bitiruvchilarining yakuniy davlat attestatsiyasi
to‘g‘risida”gi Nizomni tasdiqlash haqidagi 160-sonli buyrug‘iga muvofiq ushbu
dastur ishlab chiqilgan.
“5111700 – Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish” bakalavriat ta’lim
yo‘nalishi uchun mutaxassislik fanlaridan yakuniy davlat attestatsiyasi sinovi
dasturi, mazkur ta’lim yo‘nalishi o‘quv rejasining umumkasbiy fanlar blokidagi
“Umumiy pedagogika”, “Ona - tili o‘qitish metodikasi”, “Matematika o‘qitish
metodikasi”, “Tabiat va uni o‘qitish metodikasi”, “Mehnat va uni o‘qitish
metodikasi” fanlari dasturi asosida tuzilgan bo‘lib, bitiruvchi kurs talabalarining
amaliy ko‘nikma va malakalarini aniqlash uchun mo‘ljallangan. “5111700 –
Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish” ta’lim yo‘nalishi mutaxassislik
fanlaridan yakuniy davlat attestatsiyasi sinovi mutaxassislik (“Umumiy
pedagogika”, “Ona - tili o‘qitish metodikasi”, “Matematika o‘qitish metodikasi”,
“Tabiat va uni o‘qitish metodikasi”, “Mehnat va uni o‘qitish metodikasi”) fanlariga
muvofiq davlat ta’lim standartida belgilangan zaruriy mazmunidan kelib chiqqan
holda o‘quv fanlari dasturida nazarda tutilgan materiallarni talabalar tomonidan
o‘zlashtirilganlik darajasini aniqlashga yo‘naltirilgan. Bitiruvchi kurs talabalari
tomonidan bajariladigan sinov ishlari quyida belgilangan mezon asosida baholanadi.
II. Mutaxassislik fanlaridan davlat attestatsiyasi sinoviga qo‘yiladigan malaka
talablari.
“5111700 – Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish” bakalavriat ta’lim
yo‘nalishi bo‘yicha fanlardan yakuniy attestatsiya sinovi ayrim fanlar mazmuniga
qo‘yiladigan talablar bilan bir qatorda, talaba tayyorgarligining mazkur yo‘nalish
bo‘yicha davlat ta’lim standartida bitiruvchiga nisbatan nazarda tutilgan umumiy
talablarga ham javob bera olish darajasini, ko‘nikma va malakalarini aniqlash
maqsadida o‘tkaziladi.
“5111700 – Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish” ta’lim yo‘nalishi
bitiruvchi kurs talabalarining mutaxassislik fanlari bo‘yicha yakuniy attestatsiya
sinovi ixtisoslikning quyidagi fanlarining mazmuniga asosan amalga oshiriladi:
UMUMIY PEDAGOGIKA
Shaxs, ta’lim va tarbiya. Xorijiy mamlakatlardagi tarbiyaga qiskacha izoh.
Yagona pedagogik jarayon. Didaktika - ta’lim nazariyasi. Didaktikaning vazifalari.
Ta’limning rivojlanish yo‘nalishlari (konsepsiyasi): uzluksiz ta’lim konsepsiyasi,
texonologizatsiya konsepsiyasi, ta’lim paradigmalari. Didaktik
prinsiplar(tamoyillar). O‘qitish jarayoni, o‘qitishning ta’limiy, tarbiyaviy va
rivojlantiruvchi vazifalari. Ta’limning psixologik, fiziologik asoslari. Ta’limda
ilmiylik, izchillik, muvofiqlik, ijodiylik va boshka prinsigshar. Ta’lim jarayonida
motivatsiya. Ta’lim metodlari, vositalari va texnologiyalari. Umumiy va xususiy
metodlar. O‘quvchilarni mustahil fikrlashga qaratilgan metod va texnologiyalar.
Metod tanlash va motivatsiya. O‘quv adabiyozshari va ularning turlari. Elektron
o‘kuv adabiyotlari. Ta’lim turlarining o‘ziga xos xususiyatlari. Pedagogik
texnologiyalar. Ta’lim shakllari. Ta’limni tashxis etish. Tarbiya nazariyasi. Tarbiya
jarayoni, muhiti(sotsium), tarbiya prinsiplari, tarbiyaga ko‘yiladigan talablar.
Tarbiya metod va texnologiyalari. Milliy tarbiya masalasi. Tarbiya turlari. Tarbiya
va milliy g‘oya. Tarbiya va ma’naviyat. Oila tarbiyasi. Ta’lim tizimini boshkdrish.
Uzbekiston Respublikasida ta’lim tizimi. Ta’lim sohasidagi davlat siyosatining
asosiy prinsiplari.
Ta’lim muassasasi, uni boshkarish. Boshqaruvda vasiylik va homiylik
masalalari. Maxsus(korreksion) pedagogika, uning maqsad va vazifalari, uning
pedagog faoliyati uchun ahamiyati. Pedagogika tarixi. Ta’lim, tarbiya va ta’lim
muassasasi to‘g‘risidagi goyaning paydo bo‘lishi. Eng qadimgi, o‘rta, yangi va eng
yangi davrlarda tarbiya, maktab va pedagogik fikrlash tarakqiyoti. Islom madaniyati
va tarbiya. Tarbiya to‘g‘risida Sharq mutafakkirlarining qarashlari. Turkistonda
ta’lim va tarbiya. O‘zbekistonda maktab, maorif, ta’lim va tarbiyaning rivojlanish
tarixi. Mustaqillik davrida ta’lim va tarbiya. Jahonning rivojlangan mamlakatlarida
pedagogik fikrlarning xususiyatlari.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. R.A.Mavlonova, O.To‘rayeva, K.M.Xoliqberdiyev. Pedagogika.Darslik.T :.O
‘qituvchi 2008 yil
2. R.A.Mavlonova, N.H.Vohidova, N.H.Raxmonqulova. Pedagogika nazariyasi va
tarixi. Darslik T:. Fan va texnologiyalar. 2010-yil
3.K.Xoshimov, S.Ochilov.O‘zbek pedagogikasi antologiyasi.O‘quv
qo‘llanma.T:.O‘qituvchi 2010-yil
12.R.A.Mavlonova,D.Abdurahimova. Pedagogik mahorat.O‘quv qo‘llanma T:.Fan
va texnologiya 2012-yil
4. S.Nishonova, M.Imomova, R.Xasanov. Pedagogika tarixi. Darslik Т.: O ‘qituvchi
1996-yil
5. M.Ochilov. Muallim qalb me’mori. 0 ‘quv qo‘llanmaT:.O‘qituvchi. 2004-yil
6. N.Egamberdieva, Ijtimoiy pedagogika. Darslik. Alisher Navoiy nomidagi
O‘zMKN.T.: 2009-yil.
Internet saytlari
1. http://Zivonet.uz
2. http://edu.uz
3. www.nadlib.uz
4. http://teoriva.ru
Ona-tili o‘qitish metodikasi.
Boshlang‘ich sinflarda ona tili o‘qitish metodikasi fanining predmeti va
vazifalari. Sinfda o’qish darsining ta’limiy-tarbiyaviy ahamiyati va vazifalari. Savod
o’rgatish metodikasining maqsad va vazifalari. Savod o’rgatish metodikasining
ilmiy, psixologik va lingvistik asoslari. Savod o’rgatishda hozirgi zamon analiz-
sintez tovush metodi. Bolalarning savod o’rgatishga tayyorgarligini o’rganish.
Savod o’rgatish jarayoni bosqichlari. Savod o’rgatishda tayyorlov davri, bu
bosqichdagi o’qish va yozuv darslarining mavzulari hamda ish turlari. Savod
o’rgatishda mashq turlari. Savod o’rgatishda nutq o’stirish. Savod o’rgatish davrida
boshlang’ich yozuvga o’rgatish. Savod o’rgatish davrida o’qish va yozish.
Husnixatga o’rgatishning maqsad va vazifalari, ahamiyati.Yozuvlar tarixidan
ma’lumot. Husnixatga o‘rgatish tarixidan ma’lumot. Husnixatga o’rgatishning
gigienik shartlari. Yozuv materiallari va qurollari. Husnixatga o‘rgatish tamoyillari.
Husnixatga o‘rgatish usullari. 1-4-sinflarda husnixat darslari. O‘qish darslarining
tarbiyalovchi imkoniyatlari. O’qish malakasi haqida tushuncha. O‘qish
malakalarining sifatlari: to’g’ri, tez, ongli, ifodali o‘qish. O‘qish malakalarini
shakllantirish jarayonini takomillashtirish yo‘llari. Ifodali o‘qish mеtodikasining
asoslari. Boshlang‘ich sinflarda badiiy asarni tahlil qilish. Badiiy asarni tahlil
qilishning adabiy asoslari.
Boshlang‘ich sinflarda badiiy asar ustida ishlash jarayoni. Har xil janrdagi
asarlarni o‘qitish metodikasining o‘ziga xos xususiyatlari. Ertakni o‘qish
mеtodikasi. O‘quvchilarni ertak janri bilan tanishtirish. O’quvchilarni ertagni
o’qishga tayyorlash. Hikoya janridagi asarni o‘qitish mеtodikasi. Shе’riy nutqning
xususiyatlari. Shе’rni tahlil qilish uslubiyoti. Shе’rni o‘qitish darsida asosiy ish turi
ifodali o‘qish ekani. Lirik shе’rni o‘qishga tayyorlash. Masal janridagi asarlarni
o‘qitish mеtodikasi. Ilmiy-ommabop asarlarni o‘qitish mеtodikasi. Topishmoq, tеz
aytish, maqol janridagi asarlarni o‘qitish mеtodikasi. Doston janridagi asarlarni
o‘qitish mеtodikasi. Kichik yoshdagi o'quvchilarda ilmiy dunyoqarash
elementlarini shakllantirishda ona tilini o'rgatishning ahamiyati. Ona tilini
o'rgatishning lingvistik asoslari.
Boshlang'ich ta'limda o'zbek tilini o'rganish mazmuniga tavsifnoma.
Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida qo‘llaniladigan metodlar. Fonetika va grafika
asoslarini o'rgatish usuliyati. Kichik yoshdagi o'quvchilarning ona tilini
o'zlashtirishida fonetika bo‘limining ahamiyati. O'quvchilarda grammatika va so'z
yasalishiga oid tushunchalarni shakllantirishning metodik asoslari. Boshlang‘ich
sinflarda so‘zning morfemik tarkibini o‘rganish. So'z turkumlarini o'qitish
metodikasi. Otning leksik va grammatik ma'nosi ustida ishlash. Boshlang'ich
sinflarda sifat va sonni o'rganish tizimi. Mavzuni o'rganishning vazifalari. Sifat va
sonni o'rganish jarayonida o'quvchilar nutqini o'stirish. Fe’lni o‘rganish metodikasi.
Boshlang‘ich sinflarda sintaksis va punktuatsiya elementlarini o‘rganish metodikasi.
Orfografiya (imlo)ni o'rganish metodikasi. Imlo qoidasi ustida ishlash usullari.
Imloviy savodxonlikni oshirishda ta'limiy diktantlar. Ta'limiy diktant turlari. Ona
tilidan bilim, ko'nikma va malakalarini tekshirish. To’rt yillik boshlang’ich ta’lim
”Ona tili” darslariga tavsifnoma. Kichik yoshdagi o'quvchilar nutqini o'stirish yo'llari
va vazifalari. Nutq va uni o'stirish tushunchasi. O'quvchilar nutqiga qo'yilgan talablar.
Nutq o'quvchilar tafakkurini o'stirishda muhim vosita. Lug'at ustida ishlash.
Maktabda lug'at ustida ishlashning asosiy yo'nalishlari. So'z ma'nosini tushuntirish
metodikasi. O'quvchilar nutqini o'stirish tizimida sintaktik ishlar. O'quvchilar
egallaydigan sintaktik ko'nikmaning darajasi.
Bog'lanishli nutq va uni o'stirish vazifalari. Og'zaki qayta hikoya qilish va
yozma bayon. Og'zaki hikoya va yozma insho. Og'zaki va yozma insho turlari.
O'quvchilarni tarbiyalashda insonning ahamiyati. Insho mavzusi, uni yoritish.
O'quvchilar inshosini tahlil qilish. Nutqiy xatolar va ularni bartaraf qilish yo'llari.
O'quvchilar yo'l qo'yadigan nutqiy xatolarni asosiy turlari ularni to'g'rilash va oldini
olish yo'llari. Boshlang'ich sinf ona tilidan sinfdan tashqari ishlar.
Foydalanilgan aadbiyotlar ro‘yxati
1. Qosimova K.. Matjonov S., G'ulomova X., Yo'ldosheva Sh., Sariycv Sh. Ona tili
o'qitish metodikasi. T.: Noshir, 2009. - 163 b.
2. G'ulomova X.. Yo'ldosheva Sh., Mamatova G., Boqiyeva H. Husnixat va uni
o'qitish metodikasi. -T.: TDPU, 2009. - 70 b.
3. Matchanov C., G‘ulomova X., Yuldasheva Sh., A. Nisanbayeva, Aна тiлiн
оқыту адiстемесi. Т:,ТДПУ, 2013. - 277 6.
4. Paxматуллаева JI.И. Meтoдика npenoдавания родного языка. -T.: Учебной
пособие. Молия Иқтисод, 2007.
5. Abdullayeva Q. va boshq. 2-sinfda o'qish darslari. -T.: O'qituvchi. 2009. 266 b.
6. Matchonov S. va boshq. O'qish kitobi (4-sinf uchun darslik).-T.: Yangiyo'l
poligraf servis, 2009. 266 b.
7. Umarova M., Sh.Hakimova. O'qish kitobi (3-sinf uchun darslik) - T':, Cho'lpon,
2008. -240 b.
8. Umarova M. Sh.Hakimova. O'qish darslari (3-sinf uchun) -T:,Cho'lpon.
2008.-- 126 b.
9. G'ulomova X.. Yo'ldosheva Sh.. Shermatova U. 4-sinfda ona lili darslari -T.:
O'qituvchi. 2003.
10. Qosimova Q. "2-sinflarda ona t i l i darslari", T. "O'qituvchi", 1998 yil.
11. G'afforova T., Shodmonov E., Eshturdiveva G. O'qish kitobi (1-sinf uchun
darslik). - T.: Sharq, 2009. 127 b.
12. G'afforova T., G'ulomova X. 1-sinfda o'qish darslari. -T.: Sharq, 2003. -126 b.
13. Qosimova K., Fuzailov S.. Nc'malova A. Ona tili (2-sinf uchun darslik) -
T.:Cho'lpon. 2013. -127 b.
Matematika o‘qitish metodikasi.
Boshlang'ich sinfda matematika o'qitish metodikasi fan sifatida.
Boshlang`ich sinf matematika kursining mazmuni. Boshlang'ich sinf matematika
o'qitish metodikasining o'ziga xos xususiyatlari. Matematika o'qitish metodikasining
boshqa fanlar bilan aloqalari. Boshlang'ich sinflarda matematika o`qitish metodikasi
sohasida olib borilgan ilmiy ladqiqotlar va fanning muhim bo'lgan muammolari.
Boshlang'ich sinflarda matematika o'qitish metodikasining didaktik tamoyillari va
variativ o'qitish usullari.Boshlang'ich sinflarda matematika o'qitishning maqsad va
vazifalari. Boshlang'ich sinflar matematikasining tnzilishi va mazmuni.
Boshlang'ich sinflar matematikasining 5-6 sinflar va maktabgacha ta`lim bilan
bog'lanishi.Boshlang'ich sinfda matematika o'qitish metodlari.
Matematika o'qitish metodikasinmg tarixi va hozirgi vaqtdagi holati;
Boshlang'ich sinflarda matematika o`qitishni tashkil qilishda interfaol metodlardan
foydalanish. Boshlang'ich sinfda matematika o`qitishni tashkil qilish shakllari
Boshlang`ich sinfda matematikadan fakultativ darslarni o`qitishni tashkil qilish
shakllari. Ixtisoslashtirilgan boshlang'ich sinfda matematika o'qitish. Boshlang'ich
sinfda matematikadan darsdan tashqari mashg`ulotlarni tashkil etish. Boshlang`ich
sinfda matematika o`qitish o`quv vositalari. Oz komplektli maktablarda
matematika o`qitish xususiyatlari. Boshlang'ich sinf matematika darslarida
zamonaviy (innovatsion, pedagogik va axborot) texnologiyalar.Boshlang'ich
sinflarda nomanfiy butun sonlarni nomerlashga o'rgatish metodikasining umumiy
masalalari. Sonlarni nomerlashga o`rgatishga doir mashqlar o`rgatish metodikasi.
Boshlang’ich sinflarda 10 ichida nomanfiy butun sonlarni
nomerlashgao`rgatish metodikasi. Boshlang’ich sinflarda nomanfiy butun sonlarni
o’n ichida nomеrlashga doir mashqlar sestimasi.Boshlang'ich sinflarda 100 ichida
nomanfiy butun sonlarni nomerlashga o`rgatish metodikasi.
Boshlang’ich sinflarda nomanfiy butun sonlarni yuz ichida nomеrlashga doir
mashqlar sestimasi. Boshlang'ich sinflarda 1000 ichida nomanfiy butun sonlarni
nomerlashga o'rgatish metodikasi. Boshlang’ich sinflarda nomanfiy butun sonlarni
ming ichida nomеrlashga doir mashqlar sestimasi. Boshlang`ich sinflarda ko`p
xonali sonlar ustida nomanfiy butun sonlarni nomerlashga o`rgatish
metodikasi.Boshlang'ich sinflarda ko`p xonali sonlar nomerlashga o`rgatishga doir
mashqlar sestimasi.Boshlang'ich sinflarda asosiy miqdorlarni o`rgatish
metodikasining umumiy masalalari. Uzunlik o’lchov birliklarini o`rgatish
metodikasi. Uzunlik o’lchov birliklarini o`rgatishga doir mashqlar. Yuza o’lchov
birliklarini o`rgatish metodikasi.
Yuza o’lchov birliklarini o`rgatishga doir mashqlar sestimasi. Massa o’lchov
birliklarini o`rgatish metodikasi. Massa o’lchov birliklarini o`rgatishga doir
masalalar. Sig'im o’lchov birliklarini o`rgatish metodikasi. Sig'im o’lchov
birliklarini o`rgatishga doir masalalar. Vaqt o’lchov birliklarini o`rgatish
metodikasi. Vaqt o’lchov birliklarini o`rgatishga doir masalalar. Matematika
darslarida ta'lim va tarbiya birligi tamoyiliga amal qilish. Hisoblashlardagi xatolar
ustida ishlash. O`quvchilaming hisoblash ko'niklarini shakllantirish. Dars turlarini
farqlay olish, dais jarayoniga ilg'or va zamonaviy pedagogik texnologiyalarni olib
kirish. Kompyter va boshqa o'qitish texnika vositalaridan, turli ko'rgazrna hamda
tarqatma maleriallardan samarali foydalana olish. O'quvchilar bilimini tekshirish va
baholash shakllarini aniqlay olish. Matematika o`qitishda qo'llaniladigan barcha
metod va usullarni farqlash. Matematika o'qitish jarayonini, ya'ni dars va darsdan
tashqari ishlanii tashkil qilish. Sonlarni o'qish, yozish, taqqoslash va tarkibini
bilish.Hisoblash usullaridan foydalanish.
Nomanfiy sonlar ustida arifmetik amallarni o'rgatish metodikasining umumiy
masalalari. Nomanfiy sonlar ustida o`nlik mavzusida arifmetik amallarni o'rgatish
metodikasi.O`nlik konsentrida qo`shish va ayirish amallarini o`rgatish bosqichlari.
Nomanfiy sonlar ustida yuzlik mavzusida arifmetik amallarni o'rgatish
metodikasi.Yuzlik mavzusida og`zaki hisoblash usullarini o`rgatish bosqichlari.
Yuzlik mavzusida yozma hisoblash usullarini o`rgatish metodikasi. Ko`paytirish
amalini ma’nosini ochish metodikasi. Bo`lish amalini ma’nosini ochish metodikasi.
Karra jadvalini o`rgatish metodikasi.Karra jadvali yordamida yuz ichida sonlarni
bo`lishni o`rgatish metodikasi. Jadvaldan tashqari ko`paytirish va bo`lishni o`rgatish
metodikasi. Minglik konsentrida arifmetik amallarni o'rgatish metodikasi.Minglik
mavzusida qo`shish va ayirishni og`zaki hisoblash usullarini o`rgatish
metodikasi.Minglik mavzusida ko`paytirish va bo`lishni og`zaki hisoblash usullarini
o`rgatish metodikasi. Minglik mavzusida qo`shish va ayirishni yozma hisoblash
usullarini o`rgatish metodikasining bosqichlari.
Minglik mavzusida ko`paytirish va bo`lishni yozma hisoblash usullarini
o`rgatish metodikasi.Ko`p xonali sonlar konsentrida arifmetik amallarni o'rgatish
metodikasining umumiy masalalari. Ko`p xonali sonlar mavzusida qo`shish va
ayirishni og`zaki hisoblash usullarini o`rgatish metodikasi.Ko`p xonali sonlar
mavzusida ko`paytirish va bo`lishni og`zaki hisoblash usullarini o`rgatish
metodikasi. Ko`p xonali sonlar mavzusida qo`shish va ayirishni yozma hisoblash
usullarini o`rgatish metodikasining bosqichlari. Ko`p xonali sonlar mavzusida
ko`paytirish va bo`lishni yozma hisoblash usullarini o`rgatish metodikasi.Ko`p
xonali sonlar mavzusida ko`paytirish va bo`lishni yozma hisoblash usullarini
murakkab hollarini o`rgatish metodikasi.Minglik mavzusida jadvaldan tashqari
ko`paytirish va bo`lishni o`rgatish metodikasi.Ko`p xonali sonlar mavzusida
jadvaldan tashqari ko`paytirish va bo`lishni o`rgatish metodikasi. Qoldiqli bo`lishni
o`rgatish metodikasi. Amallar bajarish tartibini o`rgatish metodikasi. Qavsli
misollarda amallar bajarish tartibini o`rgatish metodikasi.
Bir necha ishora qatnashgan misollarni bajarishni (ikkita) yozish qoidalari.
Amallar bajarish tartibida bosqichlar va bajarilish tartibi. Boshlang'ich sinflarda
algebra elementlarini o`rgatish metodikasining umumiy masalalari. Ifoda
tushunchasi. Sonli va harfiy ifodalarni o`rgatish. Tenglik va tengsizliklarni
o`rgatish metodikasi bilan tanishtirish. Kamponent nomlarini bir-biriga
bog`liqligini bilganlikka asoslanib hisoblash usullari. Sodda tenglamalarni o'rgatish
metodikasi. Tenglamalarni komponentlar bilan bog`liqlik asosida bajarishni
o`rgatish metodikasi. Murakkab tenglamalarni komponent qoidasiga keltishni
o`rgatish usuli. Harfiy ifodalarda harf o`niga bir necha qiymat qo`yib
hisoblanadigan jadvallar bilan ishlashni o`rgatish.
Boshlang'ich sinflarda geometriya elementlarini o'rgatish metodikasining
umumiy masalalari. Boshlang'ich sinflarda Perimetr va yuza (Sig'im, hajm)
tushunchalarinio'rgatish metodikasi. Arifmetik masalalar yechishga o'rgatish
metodikasi. Masala va uningtarkibi. Sodda va murakkab masalalar. Masala tuzish va
uni yechish. Masala yechishga o`rgatish bosqichlari va uning mantiqiy asosi.
O'nlikdan o`tib qo`shish va yuzlikdan o`tib qo`shish va ayirishga oid masalallar
yechish metodikasi. Minglik va ko`pxonali sonlar konsentrida masalalar yechishga
o'rgatish metodikasi. Vaqt, masofa. tezlik, o`rtacha tezlikni topishga doir masalalar
yechish. Qoldiqli bo'lish. Bo`linishga doir arifmetik va matnli masalalar. Kasr
tushunchasi bilan tanishtirish metodikasi. Ulush. Butunningulushini topish.
Ulushga ko`ra butunni topish. Kasr. Maxraji 2, 4, 8 bo`lgan kasrlar tushunchasi.
Maxraji 3,4, 6,8, 12 bo'lgan kasrlarni yarim ulush bilan taqqoslash.O'nli kasrni
to'g'ri kasr ko'rinishda ifodalash.O'nli kasrlar ustida arifmetik amallar. Koordinata
burchagi. Nuqta koordnatasi. Ko'pyoq. To'g'ri burchakli parallelepiped. Fazoviy
shakllar. Kub va uning elementlari. Grafik ko'rinishdagi ob'ektlar ustida
ishlash. Sodda graliklar, diagrammalar, jadvallar. Burchak turlari. Yoyiq burchak.
Burchak gradusi. 30, 45, 60, 90 gradusli burchaklarni transportir yordamida
o’lchash. Simmetrik shakllar. Simmetriya o'qlarini topish. Ko`pyoq modellari va
ularning elementlari sonli tenglik va tengsizliklarga oid masalalar yechish.
Matematika o'qitish metodikasining taraqqiyoti tarixi hamda uningkelajakda
takomillashuvi va rivojlanish yo'llari. Matematika o'qitish metodikasining
paydo bo`lishi, taraqqiyot bosqichlari asoschilari.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. M.Axmеdov, N.Abduraxmonova, M.Jumaеv. Birinchi sinf matеmatika
darsligi. Toshkеnt. “ Turon-iqbol,” 2013-yil. 160 b.
2. Axmеdov M. .Abduraxmonova N. Jumaеv M.E. Birinchi sinf matеmatika
darsligi mеtodik qo`llanma.Toshkеnt. “ Turon-iqbol,” 2008 yil.,
3. Bikbaеva N.U, To’rtinchi sinf matematika darsligi. Toshkеnt. “O`qituvchi”
2012-yil.
4. Jumaеv M.E, Bolalarda boshlang’ich matematik tushunchalarni rivojlantirish
nazariyasi va metodikasi. (KHK uchun ) Toshkеnt. “Ilm Ziyo” 2013-yil.
5. Jumaеv E.E, Boshlang`ich matеmatika nazariyasi va mеtodikasi. (KHK
uchun) Toshkеnt. “ Turon-iqbol,” 2012-yil.
6. Jumaеv M.E. va boshqalar Birinchi sinf matеmatika daftari. Toshkеnt.
“Sharq” 2013-yil. 48 b.
7. Tadjiyeva Z.G`. va boshqalar. Boshlang`ich sinflarda matеmatikadan dars
samaradorligini oshirishda tarixiy materiallardan foydalanish. Toshkеnt.
TDPU, 2008-yil 96 b.
Elektron ta’lim resurslari1.
1.www. tdpu.uz
2. www. pedagog.uz
3. www. Ziyonet.uz
4. www. edu.uz
Mehnat va uni o‘qitish metodikasi.
Ish joyini to‘g‘ri tashkil etish. Qog‘ozga ishlov berish usullari. Qog‘ozni
ketma- ket usullarda buklab maketlar yasash. Qog‘ozni oddiy usullarda buklab
maketlar yasash. Qog‘ozni murakkab usulda buklab maketlar yasash. Qog‘ozdan
“Oq qush”ni qurish-yasash. Kartondan “Telefon” ko‘rgazmali qurolini tayyorlash.
Kartondan “Olmali daraxt” ko‘rgazmali qurolini tayyorlash. Kartondan “O‘yla, Izla,
Top” ko‘rgazmali qurolini tayyorlash.
Kvilling usulida tabriknoma tayyorlash. Mozaika usulida tabriknoma
tayyorlash. O‘quvchilarni tejamkorlikka o‘rgatish. Chiqindi idishlaridan turli
buyumlar yasash. Chiqindi materillaridan choynak tagligini yasash. Qog‘ozni
ketma- ket usullarda buklab maketlar yasash. Qog‘ozni oddiy usullarda buklab
maketlar yasash. Kartondan “Olmali daraxt” ko‘rgazmali qurolini tayyorlash.
Kartondan “O‘yla, Izla, Top” ko‘rgazmali qurolini tayyorlash.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. Mavlonova R.A., Sanaqulov X.R., Xodiyeva D.P. Mehnat va uni o‘qitish
metodikasi. O‘quv qo‘llanma. T.: TDPU. 2007-yil.
2. Sanaqulov X.R., Xodiyeva D.P. Boshlang’ich sinflarda qo g‘ozdan amaliy
ishlar. O‘quv-metodik qo‘llanma. T.:Navro‘z. 2013-yil.
3. Sanaqulov X.R., Xodiyeva D.P., Sanaqulova A.K. Mehnat ta’limi 2-sinf
darsligi. T.: Nafis bezak. 2012-yil
4. Sanaqulov X.R., Xodiyeva D.P., Sanaqulova A.K. Mehnat ta’limi 3-sinf
darsligi. T.: Nafis bezak. 2012-yil.
Tabiatshunoslik va uni o‘qitish metodikasi
Tabiatshunoslikni o‘qitish metodikasi – pedagogik fan. Tabiatshunoslikni
o’qitish metodikasi ta’limotini shakllanishi va rivojlanishi. Boshlang‘ich maktab
Tabiatshunoslik fanining ta‘lim-tarbiyaviy vazifalari. Tabiatshunoslikni o‘qitish
tamoyillari va qonuniyatlari. O’quvchilarning tabiatshunoslikka doir tasavvur va
tushunchalarini shakllantirishning metodik asoslari. Tabiatshunoslikni o’qitish
metodlari. Og’zaki metodlar. Tabiatshunoslikni o’qitishning ko’rgazmali va amaliy
metodlari. Tabiatshunoslik darslariga qo’yiladigan asosiy talablar. Dars – o‘quv
ishlarini tashkil etishning asosiy shakli. Tabiatshunoslik darslarining tiplari. Darsdan
va sinfdan tashqari ishlar. Uy vazifasi-o‘quvchilarning mustaqil tahsilining asosi.
Sinfdan tashqari ommaviy ishlar. Tabiatshunoslik fani bo`yicha o`quvchilar
bilimlarini nazorat qilishning ahamiyati. Tabiatshunoslikni o`qitish vositalari.
Maktab tajriba maydonchasi va o‘quv-tajriba uchastkasini jihozlash va ularda
mashg`ulotlarni tashkil qilish. Tirik tabiat burchagini jihozlash va ularda
mashg`ulotlarni tashkil qilish. O‘zbekistonda ta’lim islohotlari, tabiatshunoslik
ta’limi konsepsiyasi va davlat ta’lim standartlari va o‘quv dasturini rejalashtirish
tamoyillari. “Atrofimizdagi olam” predmeti, mazmuni, asosiy g‘oyalari.
“Tabiatshunoslik” predmeti, mazmuni, asosiy g‘oyalari. Oz komplektlangan
maktablarda tabiatshunoslikni o`qitishning xususiyatlari.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. Иновацион технологиялар ёрдамида таълим самарадорлигини ошириш
йўллари. Услубий тавсиялар. –т., 2004.
2. Очилов М. Янги педагогик технологиялар (ўқув қўлланма). Қарши,
“Насаф”, 2000.
3. Расулов М.. Ўрта Осиё табиатшунослик фанлари тарихи. –Т., 1993.
4. Tursunov Q.N., Nuriddinova M.I. Boshlang‘ich sinflarda ekologik tarbiya
asoslari (o‘quv qo‘llanma). Samarqand, 2003.
5. G‘afforova T., Qurbonov A., Godfri Y. Ta’limning ilg‘or texnologiyalari. Qarshi
“Nasaf” nashriyoti, 2003.
6. G‘afforova T., Nurullayeva Sh. Boshlang‘ich sinflar ona tili darslarida didaktik
o‘yinlar va mustaqil ishlar. Qarshi, “Nasaf”, 2003.
7. G‘afforova T., Nurullayeva Sh., Haydarova O. Boshlang‘ich sinflar uchun ona
tili va o‘qishdan didaktik materiallar. –T., 2004.
8. Umumta'lim maktablarining o`quv dasturlari (boshlang`ich sinflar). –2000 y.
Elektron ta`lim resurslari
1. www. tdpu. uz
2. www. pedagog. uz
3. www. Ziyonet. uz
4. www. edu. uz
5. tdpu-INTRANET. Ped
III. YaDAS topshiradigan talabalar bilimiga qo‘yiladigan talablar.
Yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlari Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining
1999 yil 8 iyundagi 194 sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan Yakuniy baholash
bosqichida “Yozma ish” usulini tadbiq etish bo‘yicha namunaviy Nizomga ko‘ra,
yozma ish usulida tashkil etiladi. Bunda “Yozma ish” ning hajmi 1000-1200
so‘zgacha belgilanadi. “Yozma ish” ni o‘tkazish uchun 3 soat vaqt beriladi.
“5111700 – Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish” yo‘nalishi yakuniy
davlat attestatsiyasi sinovlarini baholash quyidagi tartibda amalga oshiriladi:
Ushbu dasturga 5 ta mutaxssislik fanlaridan 1 tadan savol kiritilgan bo‘lib,
har bir variant 5 tadan savolga ega. Tuzilgan variantlardagi har bir savol 1-20 ballga
baholanadi. Variantdagi jami savollarni baholash yig‘indisi maksimum 100 ballni
tashkil etadi. OTMlarida talabalar bilimini nazorat qilish va baholashning reyting
tizimi to‘g‘risidagi Nizom asosida talaba yozma ish natijalariga ko‘ra 86-100 ball
to‘plasa a’lo bahoga, 71-85 ball to‘plasa yaxshi bahoga va 55-70 ball to‘plasa
qoniqarli bahoga loyiq deb topiladi. Agar talaba yakuniy davlat attestatsiyasi
sinovlari natijalariga ko‘ra 54 va undan past ball to‘plasa “qoniqarsiz” baholanadi.
Yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlarini o‘tkazuvchi komissiya a’zolari bajarilgan
ishning hajmi va sifatiga qarab ball qo‘yadilar. Ballar qaydnomaga umumlashtirilib
yoziladi.
Mutaxassislik fanlaridan yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlari quyidagi
mezon asosida baholanadi:
№ Baholash mezoni Ajratil
gan ball
1 Xulosa va qaror qabul qilish 4,0 gacha
2 Ijodiy fikrlay olish 4,0 gacha
3 Mustaqil mushohada yurita olishi 3,0 gacha
4 Olgan bilimlarini amalda qo‘llay olishi 3,0 gacha
5 Mohiyatini tushuna olishi 3,0 gacha
6 Tasavvurga ega bo‘lishi 3,0 gacha
jami 1-20 gacha
Yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlarini o‘tkazish tartibi.
“5111700–Boshlang‘ich ta’lim” yo‘nalishi bo‘yicha yakuniy davlat
attestatsiyasi sinovlari yozma ish usulida tashkil etiladi, ushbu tartib OTM kengashi
qarori asosida universitet rektori tomonidan tasdiqlanadi hamda yakuniy davlat
attestatsiyasi boshlanishidan olti oy ilgari talabalar etiboriga havola etiladi.
Talabalar yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlari dasturi bilan ta’minlanadilar, ularga
tayyorgarlik ko‘rish va maslahatlar berish uchun zarur shart sharoitlar yaratiladi.
Mutaxassislik fanlaridan yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlariga tegishli
ta’lim dasturlarini to‘liq tugatgan va o‘quv rejasida nazarda tutilgan barcha
sinovlardan muvaffaqiyatli o‘tgan talabalar qo‘yiladi.
Yakuniy davlat attestatsiyasiga kiritilgan barcha turdagi attestatsiya sinovlari
bo‘yicha talabaning o‘zlashtirish ko‘rsatkichlari reyting tizimiga muvofiq aniqlanadi
hamda yakuniy davlat attestatsiyasi komissiyasining majlis bayoni belgilangan
tartibda rasmiylashtirilgandan so‘ng shu kunning o‘zida e’lon qilinadi.
Yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlaridan o‘tolmagan talaba uch yil ichida
yakuniy davlat attestatsiyasiga qaytadan kiritiladi.
Uzrli sabablarga ko‘ra yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlariga kelmagan
talabalar rektorning buyrug‘i bilan yakuniy davlat attestatsiyasi komissiyasining ishi
yakunlanishiga qadar boshqa muddatlarda o‘tkaziladigan yakuniy davlat
attestatsiyasi sinovlariga kiritilishi mumkin.
Yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlari natijalaridan norozi bo‘lgan bitiruvchi
talabalar ariza bilan murojaat qiladilar. Ularning arizalarini ko‘rib chiqish uchun
rektor buyrug‘i bilan apellyatsiya komissiyasi tuziladi.
Yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlarini o‘tkazuvchi komissiya a’zolari shu
ta’lim yo‘nalishi bo‘yicha kadrlar tayyorlovchi kafedralar professor - o‘qituvchilari
va iste’molchi korxonalarning etakchi mutaxassislari tarkibidan jalb etiladi.
Apellyatsiya tartibi
Yakuniy davlat attestatsiyasi sinovlari jarayonida qo‘yilgan ballar (baho) dan
norozi bo‘lgan bitiruvchilar yakuniy davlat attestatsiyasi baholari e’lon qilingan
kundan e’tiboran 24 soat muddat ichida apellyatsiya komissiyasiga murojaat qilish
xuquqiga egadir.
Apellyatsiya komissiyasi o‘z xulosasini bitiruvchiga bir kun muddat ichida
ma’lum qilishi lozim.
Murojaat mazmuni faqat o‘zining ball (baho)lari haqida bo‘lsa qabul qilinadi,
lekin boshqa holatlar haqida yozilgan shikoyat arizalari qabul qilinmaydi.
“5111700 – Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish” yo‘nalishi
mutaxassislik fanlaridan yakuniy davlat attestatsiyasi sinovi savollari
1. UMUMIY PEDAGOGIKA FANIDAN
1. Shaxs, ta’lim va tarbiya.
2. Xorijiy mamlakatlardagi tarbiyaga qiskacha izoh.
3. Yagona pedagogik jarayon.
4. Didaktika - ta’lim nazariyasi. Didaktikaning vazifalari.
5. Ta’limning rivojlanish yo‘nalishlari (konsepsiyasi): uzluksiz ta’lim
konsepsiyasi, texonologizatsiya konsepsiyasi, ta’lim paradigmalari.
6. Didaktik prinsiplar (tamoyillar).
7.O‘kitish jarayoni, o‘qitishning ta’limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi
vazifalari.
8. Ta’limning psixologik, fiziologik asoslari.
9.Ta’limda ilmiylik, izchillik, muvofiqlik, ijodiylik va boshka prinsiplar.
10.Ta’lim jarayonida motivatsiya.
11.Ta’lim metodlari, vositalari va texnologiyalari.
12.Umumiy va xususiy metodlar.
13.O‘quvchilarni mustaqil fikrlashga qaratilgan metod va texnologiyalar.
14.Metod tanlash va motivatsiya.
15.O‘quv adabiyotlari va ularning turlari.
16.Elektron o‘kuv adabiyotlari.
17.Ta’lim turlarining o‘ziga xos xususiyatlari.
18.Pedagogik texnologiyalar.
19.Ta’lim shakllari.
20.Ta’limni tashxis etish.
21.Tarbiya nazariyasi. Tarbiya jarayoni, muhiti(sotsium).
22. Tarbiya prinsiplari, tarbiyaga ko‘yiladigan talablar.
23.Tarbiya metod va texnologiyalari.
24.Milliy tarbiya masalasi.
25.Tarbiya turlari. Tarbiya va milliy g‘oya.
26.Tarbiya va ma’naviyat.
27. Oila tarbiyasi.
28.Ta’lim tizimini boshkarish.
29.Uzbekiston Respublikasida ta’lim tizimi.
30.Ta’lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy prinsiplari.
31.Ta’lim muassasasi, uni boshqarish.
32.Boshqaruvda vasiylik va homiylik masalalari.
33.Maxsus(korreksion) pedagogika, uning maqsad va vazifalari, uning pedagog
faoliyati uchun ahamiyati.
34.Pedagogika tarixi kursining maqsad va vazifalari.
35. Eng qadimgi, o‘rta, yangi va eng yangi davrlarda tarbiya, maktab va
pedagogik fikrlash tarakqiyoti.
36. Islom madaniyati va tarbiya.
37.Tarbiya to‘g‘risida Sharq mutafakkirlarining qarashlari.
38.Turkistonda ta’lim va tarbiya.
39. O‘zbekistonda maktab, maorif, ta’lim va tarbiyaning rivojlanish tarixi.
40.Mustaqillik davrida ta’lim va tarbiya.
TABIAT VA UNI O‘QITISH METODIKASI FANIDAN
1. Tabiatshunoslikni o‘qitish metodikasi – pedagogik fan.
2. Tabiatshunoslikni o’qitish metodikasi ta’limotini shakllanishi va rivojlanishi.
Boshlang‘ich maktab
3. Tabiatshunoslik fanining ta‘lim-tarbiyaviy vazifalari.
4. Tabiatshunoslikni o‘qitish tamoyillari va qonuniyatlari.
5. O’quvchilarning tabiatshunoslikka doir tasavvur va tushunchalarini
shakllantirishning metodik asoslari.
6. Tabiatshunoslikni o’qitish metodlari.
7. Og’zaki metodlar.
8. Tabiatshunoslikni o’qitishning ko’rgazmali va amaliy metodlari.
Tabiatshunoslik darslariga qo’yiladigan asosiy talablar.
9. Dars – o‘quv ishlarini tashkil etishning asosiy shakli.
10. Tabiatshunoslik darslarining tiplari.
11. Darsdan va sinfdan tashqari ishlar.
12. Uy vazifasi-o‘quvchilarning mustaqil tahsilining asosi.
13. Sinfdan tashqari ommaviy ishlar.
14. Tabiatshunoslik fani bo`yicha o`quvchilar bilimlarini nazorat qilishning
ahamiyati.
15. Tabiatshunoslikni o`qitish vositalari.
16. Maktab tajriba maydonchasi va o‘quv-tajriba uchastkasini jihozlash va
ularda mashg`ulotlarni tashkil qilish.
17. Tirik tabiat burchagini jihozlash va ularda mashg`ulotlarni tashkil qilish.
18. O‘zbekistonda ta’lim islohotlari, tabiatshunoslik ta’limi konsepsiyasi va
davlat ta’lim standartlari va o‘quv dasturini rejalashtirish tamoyillari.
19. “Atrofimizdagi olam” predmeti, mazmuni, asosiy g‘oyalari.
20. “Tabiatshunoslik” predmeti, mazmuni, asosiy g‘oyalari.
21. Oz komplektlangan maktablarda tabiatshunoslikni o`qitishning
xususiyatlari
22. O`rta Osiyo allomalarining tabiatshunoslikni o`qitish fanining shakllanishi
va rivojlanishiga qo`shgan hissalari.
23. Tabiatshunoslik darslarida o`quvchilar ongi va qalbiga milliy istiqlol
g`oyasini singdirish yo`llari
24. Darsdan va sinfdan tashqari mashg`ulotlar hamda ekskursiyalarda
o`quvchilar ongi va qalbiga milliy istiqlol g`oyasini singdirish yo`llari
25. Tabiatshunoslikni o`qitish jarayonida boshlang`ich sinf o`quvchilarining
moddiy dunyoqarash asoslarini shakllantirish
26. Tabiatshunoslik darslarida o`quvchilarning ekologik madaniyatini
shakllantirish
27. Tabiatshunoslik darslarida kuzatish ishlari
28. Tabiatshunoslik darslarida labоrаtoriya mashg`ulotlari va amaliy ishlar
29. Yangi pedagogik texnologiya va faol pedagogik metodlar asosida dars
ishlanmalarini tuzish
30. Tabiatshunoslik o`qitish vositalari. Tabiatshunoslik darslarida o`quv
vositalari, multimedia, tarqatma va didaktik materillardan foydalanish
metodikasi
31. Tabiatshunoslikni o`qitishda foydalaniladigan dars turlari
32. Sinf va sinfdan tashqari mashg`ulotlarda didaktik o`yinlarni qo`llash
metodikasi
33. Ekskursiyani tashkil etish va uni o`tkazish metodikasi
34. Ommaviy sinfdan tashqari ishlarni tashkil etish. Turli mavzulardagi bayram
va tadbirlarni o`tkazish senariylarini tayyorlash
35. Tabiatshunoslik darslarida o`quvchilar bilimini nazorat qilish va
baholashning zamonaviy usullari
36. O`quv-tajriba uchastkasida mavsumiy ishlarni tashkil etish
37. Jug`rofiya maydonchasida kuzatish, amaliy va laboratoriya ishlarining
yillik rejasini tuzish.
38. Atrofimizdagi olam фанидан dastur va darsliklar tahlili
39. Tabiatshunoslikdan dastur va darsliklar tahlili
40. O`qituvchini tabiatshunoslik darslariga tayyorgarlik ko`rishi
Mehnat va uni o‘qitish metodikasi fanidan
1. O'quvchilarning mehnatga ahloqiy va ruhiy tayyorlash jarayonlari,
vazifalari.
2. Boshlang'ich politexnik bilim bilan qurollantirish.
3. Ish turlari haqida tushunchalar
4. Boshlang'ich sinflarda mehnatga o'rgatish metodi.
5. Boshlang'ich sinflarda qo'l mehnatiga o'rgatishn tashkil qilish shakllari.
6. Ko'rgazmali materiallar hosil qilishda nazariy bilimlarning o'rni.
7. Nazariy va amaliy bilimlarni uzviy bog'lashda ko'rgazma materiallarning
roli.
8. O'z-o'ziga xizmat ko'rsatish.
9. Boshlang'ich sinf mehnat dasturtarida iqtisodiy bilim tushunchalarini
shakillantirish
10. Mehnat malaka va ko'nikmalarini oshirish
11. Sinfdan tashqari ishlarning formalari (ommaviy ish, tarbiyaviy
tadbirlar, musobaqalar, to’garak ishlari, mustaqil mashg'ulot).
12. Geometrik feguralardan predmetli applikatsiyalar.
13. Tabiatni asrash. Ko'chat o'tqazish. Gul o'stirish.
14. Mehnat, hunar, odob haqida.
15. Mutafakkirlarni kasb-hunarga oid fikirlari.
16. Dars ishlanmasini tahlili.
17. Ko’rgazmalar va ish qurollari tayyorlash.
18. Turli materiallar bilan ishlash qoidalari.
19. Loyning hususiyati va ishlatish usullari.
20. Applikatsiya va mozayka ishlarining maqsadi va tarbiyaviy
ahamiyati.
21. Gazlamaning sanoatda ishlab chiqarilishi.
22. Ranglar tanlash ahamiyati.
23. Chiziq va chizmani o'qish tartibi.
24. Ekskursiyani tashkil etish, uning mohiyati va mazmuni.
25. Texnika xavfsizligi qoidalari haqida tushunchalar.
26. Mehnatga munosabat tushunchalarini o'stirish.
27. O'quvchilarni mustaqil ishlarga o'rgatish sifatida o'qitishni tashkil
qilishda didaktik ko'rgazmalar yasash metodlaridan foydalanish.
28. Ko'rgazmali materiallar hosil qilishda nazariy bilimlarning o'rni.
29. Mehnat ish qurollari, har xil turdagi materiallar bilan tanishtirish va
ulardan foydalanish qoidalari.
30. Mehnat darsini tashkil qilishning sifatini oshirish.
31. Sinfdan tashqari ishlarning maqsadi va vazifalari.
32. Badiiy applikatsiyalar.
33. Ko'p rangli applikatsiyalar haqida tushuncha.
34. Applikatsiyaning materiallari haqida tushuncha. Applikatsiya san'ati.
35. Masal, ertak, dostonlarning mazmuni va mohiyati. Mehnat darslarida
ulardan foydalanish
36. Kasb-hunar haqida tadbirlar.
37. An'anaviy kasb-hunarlar.
38. O'qituvchining vazifalari. Uy ishiga vazifa berishda baholash
mezonlari.
39. Qog'ozning turlari.
40. Materiallarning hayotdagi ahamiyati.
41. Plastilin va loy bilan ishlashni tarbiyaga ta'siri.
42. Plastilin va loy bilan ishlash qoidalari.
43. Applikatsiya va mozayka ishlarining maqsadi va tarbiyaviy
ahamiyati.
44. Ish fartugidan andoza olish va tikish
45. Gazlamaning turlar.
46. Andoza olish, o'lchash va qirqish.
47. Yumshoq o’yinchoqlar uchun andoza olish usullari.
48. Texnik rasm va chizmadan foydalanish qoidalari.
49. Ovqatlanish tartib-qoidalari.
50. Ekskursiya tashkil etishning maqsad va vazifalari.
51. Boshlang'ich sinfda mehnat o'qitish metodikasining fan sifatida o'z
oldiga qo'ygan vazifalari.
52. O'qitishning metodik sistemasi (tizimi) va uning turlari.
53. Boshlang'ich kasb-hunar tushunchalarini tarbiyalash.
54. O'qituvchilarni mehnatga amaliy tayyorlash.
55. Mehnat darslarini tashkil qilish shakillari, mehnatga o'rgatishda ish
turlarining mazmun va mohiyati.
56. Mehnatga munosabat tushunchalarini o'stirish.
57. Metod tushunchalari. Uning turlari.
58. O'quv bilish faoliyatini tashkil qilish metodi va ular orasidagi
bog'liqlik.
59. Qo'l mehnatiga o'rgatishda ish turlarining usullari
60. Mehnat samaradorligini oshirishda qo'llaniladigan usullar.
61. Boshlang'ich sinflarda mehnat kursi tuzilishining o'ziga hos
hususiyatlari va mazmuni.
62. Mehnat darslarida barcha materiallarni o'rganishdagi uzviylik.
63. Mehnat malaka va ko'nikmalarni hosil qilishda kursning amaliy
yo'nalishi.
64. Nazariy va amaliy bilimlarni uzviy bog'lashda ko'rgazma materiallarning
roli.
65. Boshlang'ich sinf mehnat dasturlarida amaliy ish turlari haqida
tushuncha.
66. Ish turlari bo'yicha yasaladigan buyumlarni bajarishda texnika
havfsizligi qoidalari.
67. Mehnat darslarini iqtisodiy bilim bilan uzviy bog’liqligi.
68. O’quvchilarda iqtisodiy faoliyatini shakllantirish
69. Mehnat darslarida ish turlari.
70. Ish unumini oshirish usullari.
71. Sinfdan tashqari ishlarning maqsadi va vazifalari.
72. Sinfdan tashqari ishlarning mazmuni va shakllari.
73. Applikatsiyaning turlari.
74. Geometrik shaklli applikatsiya.
75. Tabiat haqida tushunchalar.
76. Qishloq xujalik mehnatida ish turlarining shakillari.
77. Mutafakkirlar merosida mehnat tarbiyasi.
78. Mehnat haqida o'gitlar.
79. O'quvchilarni kasb-hunarga qiziqtirishning mutafakkirlar usullari.
80. Kasb-hunar haqida tushunchalar.
81. Darsni rejalashtirish haqida tushuncha.
82. Dars ishlanmasi tuzish.
83. Qog'oz va karton haqida tushuncha berish.
84. Ishlab chiqarishdagi xususiyatlari.
85. Turli tabiiy va mahalliy hom ashyolar haqida tushuncha.
86. Ish joylarni to’g'ri tashkil etish.
87. Plastilinning xususiyati va tarkibi.
88. Plastilinni ishlatish usullari.
89. Applikatsiya ishlari haqida tushuncha.
90. Mozayka ishlari haqida tushuncha.
91. Gazlamaning turlar.
92. Gazlamaning xususiatlari.
93. Yumshoq o’yinchoqlar uchun andoza olish usullari.
94. Matolar tanlash hususiyatlari.
95. O'quvchilarni texnik chizmachilik elementlari bilan tanishtirish.
96. Grafik tasvir turlari.
97. Texnik rasm va chizmadan foydalanish qoidalari.
98. Ovqatlanish uchun dasturxon tuzash.
99. Ekskursiya tashkil etishning maqsad va vazifalari.
100. Xona o'simliklarini to'g'ri saqalash
ONA-TILI O‘QITISH METODIKASI FANIDAN
1. Boshlang‘ich sinflarda ona tili o‘qitish metodikasi fanining predmeti va
vazifalari. Sinfda o’qish darsining ta’limiy-tarbiyaviy ahamiyati va vazifalari.
2. Savod o’rgatish metodikasining maqsad va vazifalari.
3. Savod o’rgatish metodikasining ilmiy, psixologik va lingvistik asoslari.
4. Savod o’rgatishda hozirgi zamon analiz-sintez tovush metodi.
5. Bolalarning savod o’rgatishga tayyorgarligini o’rganish.
6. Savod o’rgatish jarayoni bosqichlari.
7. Savod o’rgatishda tayyorlov davri, bu bosqichdagi o’qish va yozuv
darslarining mavzulari hamda ish turlari.
8. Savod o’rgatishda mashq turlari.
9. Savod o’rgatishda nutq o’stirish.
10. Savod o’rgatish davrida boshlang’ich yozuvga o’rgatish.
11. Savod o’rgatish davrida o’qish va yozish.
12. Husnixatga o’rgatishning maqsad va vazifalari, ahamiyati.
13. Yozuvlar tarixidan ma’lumot.
14. Husnixatga o‘rgatish tarixidan ma’lumot.
15. Husnixatga o’rgatishning gigienik shartlari.
16. Yozuv materiallari va qurollari.
17. Husnixatga o‘rgatish tamoyillari.
18. Husnixatga o‘rgatish usullari.
19. 1-4-sinflarda husnixat darslari.
20. O‘qish darslarining tarbiyalovchi imkoniyatlari.
21. O’qish malakasi haqida tushuncha.
22. O‘qish malakalarining sifatlari:toʻgʻri, tez, ongli, ifodali o‘qish.
23. O‘qish malakalarini shakllantirish jarayonini takomillashtirish yo‘llari.
24. Ifodali o‘qish mеtodikasining asoslari.
25. Boshlang‘ich sinflarda badiiy asarni tahlil qilish.
26. Badiiy asarni tahlil qilishning adabiy asoslari.
27. Boshlang‘ich sinflarda badiiy asar ustida ishlash jarayoni.
28. Har xil janrdagi asarlarni o‘qitish metodikasining o‘ziga xos xususiyatlari.
29. Ertakni o‘qish mеtodikasi.
30. O‘quvchilarni ertak janri bilan tanishtirish.
31. O’quvchilarni ertagni o’qishga tayyorlash.
32. Hikoya janridagi asarni o‘qitish mеtodikasi.
33. Shе’riy nutqning xususiyatlari. Shе’rni tahlil qilish uslubiyoti.
34. Shе’rni o‘qitish darsida asosiy ish turi ifodali o‘qish ekani.
35. Lirik shе’rni o‘qishga tayyorlash.
36. Masal janridagi asarlarni o‘qitish mеtodikasi.
37. Ilmiy-ommabop asarlarni o‘qitish mеtodikasi.
38. Topishmoq, tеz aytish, maqol janridagi asarlarni o‘qitish mеtodikasi.
39. Doston janridagi asarlarni o‘qitish mеtodikasi.
40.Kichik yoshdagi o'quvchilarda ilmiy dunyoqarash elementlarini
shakllantirishda ona tilini o'rgatishning ahamiyati.
41. Ona tilini o'rgatishning lingvistik asoslari.
42. Boshlang'ich ta'limda o'zbek tilini o'rganish mazmuniga tavsifnoma.
43. Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida qo‘llaniladigan metodlar.
44. Fonetika va grafika asoslarini o'rgatish usuliyati.
45.Kichik yoshdagi o'quvchilarda ilmiy dunyoqarash elementlarini
shakllantirishda ona tilini o'rgatishning ahamiyati.
46.Ona tilini o'rgatishning lingvistik asoslari.
47.Boshlang'ich ta'limda o'zbek tilini o'rganish mazmuniga tavsifnoma.
Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida qo‘llaniladigan metodlar.
48. Fonetika va grafika asoslarini o'rgatish usuliyati.
49. Kichik yoshdagi o'quvchilarning ona tilini o'zlashtirishida fonetika
bo‘limining ahamiyati.
50. O'quvchilarda grammatika va so'z yasalishiga oid tushunchalarni
shakllantirishning metodik asoslari.
51. Boshlang‘ich sinflarda so‘zning morfemik tarkibini o‘rganish.
52. So'z turkumlarini o'qitish metodikasi.
53. Otning leksik va grammatik ma'nosi ustida ishlash.
54. Boshlang'ich sinflarda sifat va sonni o'rganish tizimi.
55. Mavzuni o'rganishning vazifalari.
56. Sifat va sonni o'rganish jarayonida o'quvchilar nutqini o'stirish.
57. Fe’lni o‘rganish metodikasi.
58. Boshlang‘ich sinflarda sintaksis va punktuatsiya elementlarini o‘rganish
metodikasi.
59. Orfografiya (imlo)ni o'rganish metodikasi.
60. Imlo qoidasi ustida ishlash usullari.
61. Imloviy savodxonlikni oshirishda ta'limiy diktantlar.
62. Ta'limiy diktant turlari.
63. Ona tilidan bilim, ko'nikma va malakalarini tekshirish.
64. To’rt yillik boshlang’ich ta’lim ”Ona tili” darslariga tavsifnoma.
65. Kichik yoshdagi o'quvchilar nutqini o'stirish yo'llari va vazifalari. Nutq va uni
o'stirish tushunchasi.
66. O'quvchilar nutqiga qo'yilgan talablar.
67. Nutq o'quvchilar tafakkurini o'stirishda muhim vosita.
68. Lug'at ustida ishlash.
69.Maktabda lug'at ustida ishlashning asosiy yo'nalishlari.
70. So'z ma'nosini tushuntirish metodikasi.
71. O'quvchilar nutqini o'stirish tizimida sintaktik ishlar.
72. O'quvchilar egallaydigan sintaktik ko'nikmaning darajasi.
73. Bog'lanishli nutq va uni o'stirish vazifalari.
74. Og'zaki qayta hikoya qilish va yozma bayon.
75. Og'zaki hikoya va yozma insho.
76. Og'zaki va yozma insho turlari.
77. O'quvchilarni tarbiyalashda insonning ahamiyati.
78. Insho mavzusi, uni yoritish.
79. O'quvchilar inshosini tahlil qilish.
80. Nutqiy xatolar va ularni bartaraf qilish yo'llari.
MATEMATIKA O`QITISH METODIKASI FANIDAN
1.Boshlang'ich sinfda matematika o'qitish metodikasi fan
sifatida.Boshlang`ich sinf matematika kursining mazmuni.
2.Boshlang'ich sinf matematika o'qitish metodikasining o'ziga xos
xususiyatlari.
3.Matematika o'qitish metodikasining boshqa fanlar bilan aloqalari.
4.Boshlang'ich sinflarda matematika o`qitish metodikasi sohasida olib borilgan
ilmiy ladqiqotlar va fanning muhim bo'lgan muammolari.
5.Boshlang'ich sinflarda matematika o'qitish metodikasining didaktik
tamoyillari va variativ o'qitish usullari.
6.Boshlang'ich sinflarda matematika o'qitishning maqsad va vazifalari.
7.Boshlang'ich sinflar matematikasining tnzilishi va mazmuni.
8.Boshlang'ich sinflar matematikasining 5-6 sinflar va maktabgacha ta`lim
bilan bog'lanishi.
9.Boshlang'ich sinfda matematika o'qitish metodlari.
10.Matematika o'qitish metodikasinmg tarixi va hozirgi vaqtdagi holati;
11.Boshlang'ich sinflarda matematika o`qitishni tashkil qilishda interfaol
metodlardan foydalanish.
12.Boshlang'ich sinfda matematika o`qitishni tashkil qilish shakllari.
13.Boshlang`ich sinfda matematikadan fakultativ darslarni o`qitishni tashkil
qilish shakllari.
14.Ixtisoslashtirilgan boshlang'ich sinfda matematika o'qitish.
15.Boshlang'ich sinfda matematikadan darsdan tashqari mashg`ulotlarni tashkil
etish.
16.Boshlang`ich sinfda matematika o`qitish o`quv vositalari.
17.Oz komplektli maktablarda matematika o`qitish xususiyatlari.
18.Boshlang'ich sinf matematika darslarida zamonaviy (innovatsion, pedagogik
va axborot) texnologiyalar
19.Boshlang'ich sinflarda nomanfiy butun sonlarni nomerlashga o'rgatish
metodikasining umumiy masalalari.
20.Sonlarni nomerlashga o`rgatishga doir mashqlar o`rgatish metodikasi
21.Boshlang’ich sinflarda 10 ichida nomanfiy butun sonlarni
nomerlashgao`rgatish metodikasi.
22. Boshlang’ich sinflarda nomanfiy butun sonlarni o’n ichida nomеrlashga doir
mashqlar sestimasi.
23.Boshlang'ich sinflarda 100 ichida nomanfiy butun sonlarni nomerlashga
o`rgatish metodikasi.
24.Boshlang’ich sinflarda nomanfiy butun sonlarni yuz ichida nomеrlashga doir
mashqlar sestimasi.
25.Boshlang'ich sinflarda 1000 ichida nomanfiy butun sonlarni nomerlashga
o'rgatish metodikasi.
26.Boshlang’ich sinflarda nomanfiy butun sonlarni ming ichida nomеrlashga
doir mashqlar sestimasi.
27.Boshlang`ich sinflarda ko`p xonali sonlar ustida nomanfiy butun sonlarni
nomerlashga o`rgatish metodikasi.
28.Boshlang'ich sinflarda ko`p xonali sonlar nomerlashga o`rgatishga doir
mashqlar sestimasi
29.Boshlang'ich sinflarda asosiy miqdorlarni o`rgatish metodikasining
umumiy masalalari.
30.Uzunlik o’lchov birliklarini o`rgatish metodikasi.
31.Uzunlik o’lchov birliklarini o`rgatishga doir mashqlar.
32.Yuza o’lchov birliklarini o`rgatish metodikasi.
33. Yuza o’lchov birliklarini o`rgatishga doir mashqlar sestimasi.
34. Massa o’lchov birliklarini o`rgatish metodikasi.
35. Massa o’lchov birliklarini o`rgatishga doir masalalar.
36.Sig'im o’lchov birliklarini o`rgatish metodikasi.
37. Sig'im o’lchov birliklarini o`rgatishga doir masalalar.
38.Vaqt o’lchov birliklarini o`rgatish metodikasi.
39. Vaqt o’lchov birliklarini o`rgatishga doir masalalar.
40.Matematika darslarida ta'lim va tarbiya birligi tamoyiliga amal qilish.
41.Hisoblashlardagi xatolar ustida ishlash.
42.O`quvchilaming hisoblash ko'niklarini shakllantirish.
43.Dars turlarini farqlay olish, dais jarayoniga ilg'or va zamonaviy pedagogik
texnologiyalarni olib kirish.
44.Kompyter va boshqa o'qitish texnika vositalaridan, turli ko'rgazrna hamda
tarqatma maleriallardan samarali foydalana olish.
45.O'quvchilar bilimini tekshirish va baholash shakllarini aniqlay olish.
46.Matematika o`qitishda qo'llaniladigan barcha metod va usullarni farqlash.
47. Matematika o'qitish jarayonini, ya'ni dars va darsdan tashqari ishlanii tashkil
qilish.
48.Sonlarni o'qish, yozish, taqqoslash va tarkibini bilish.
49.Hisoblash usullaridan foydalanish.
50.Nomanfiy sonlar ustida arifmetik amallarni o'rgatish metodikasining umumiy
masalalari.
51. Nomanfiy sonlar ustida o`nlik mavzusida arifmetik amallarni o'rgatish
metodikasi.
52.O`nlik konsentrida qo`shish va ayirish amallarini o`rgatish bosqichlari.
53. Nomanfiy sonlar ustida yuzlik mavzusida arifmetik amallarni o'rgatish
metodikasi.
54.Yuzlik mavzusida og`zaki hisoblash usullarini o`rgatish bosqichlari.
55. Yuzlik mavzusida yozma hisoblash usullarini o`rgatish metodikasi.
56. Ko`paytirish amalini ma’nosini ochish metodikasi.
57. Bo`lish amalini ma’nosini ochish metodikasi.
58.Karra jadvalini o`rgatish metodikasi.
59.Karra jadvali yordamida yuz ichida sonlarni bo`lishni o`rgatish metodikasi.
60.Jadvaldan tashqari ko`paytirish va bo`lishni o`rgatish metodikasi.
61.Minglik konsentrida arifmetik amallarni o'rgatish metodikasi.
62. Minglik mavzusida qo`shish va ayirishni og`zaki hisoblash usullarini
o`rgatish metodikasi.
63. Minglik mavzusida ko`paytirish va bo`lishni og`zaki hisoblash usullarini
o`rgatish metodikasi.
64. Minglik mavzusida qo`shish va ayirishni yozma hisoblash usullarini
o`rgatish metodikasining bosqichlari.
65. Minglik mavzusida ko`paytirish va bo`lishni yozma hisoblash usullarini
o`rgatish metodikasi.
66.Ko`p xonali sonlar konsentrida arifmetik amallarni o'rgatish metodikasining
umumiy masalalari.
67. Ko`p xonali sonlar mavzusida qo`shish va ayirishni og`zaki hisoblash
usullarini o`rgatish metodikasi.
68. Ko`p xonali sonlar mavzusida ko`paytirish va bo`lishni og`zaki hisoblash
usullarini o`rgatish metodikasi.
69. Ko`p xonali sonlar mavzusida qo`shish va ayirishni yozma hisoblash
usullarini o`rgatish metodikasining bosqichlari.
70. Ko`p xonali sonlar mavzusida ko`paytirish va bo`lishni yozma hisoblash
usullarini o`rgatish metodikasi.
71. Ko`p xonali sonlar mavzusida ko`paytirish va bo`lishni yozma hisoblash
usullarini murakkab hollarini o`rgatish metodikasi.
72.Minglik mavzusida jadvaldan tashqari ko`paytirish va bo`lishni o`rgatish
metodikasi.
73.Ko`p xonali sonlar mavzusida jadvaldan tashqari ko`paytirish va bo`lishni
o`rgatish metodikasi.
74.Qoldiqli bo`lishni o`rgatish metodikasi.
75.Amallar bajarish tartibini o`rgatish metodikasi.
76.Qavsli misollarda amallar bajarish tartibini o`rgatish metodikasi.
77.Bir necha ishora qatnashgan misollarni bajarishni (ikkita) yozish qoidalari.
78. Amallar bajarish tartibida bosqichlar va bajarilish tartibi.
79. Boshlang'ich sinflarda algebra elementlarini o`rgatish metodikasining
umumiy masalalari.
80. Ifoda tushunchasi. Sonli va harfiy ifodalarni o`rgatish.
81.Tenglik va tengsizliklarni o`rgatish metodikasi bilan tanishtirish.
82.Kamponent nomlarini bir-biriga bog`liqligini bilganlikka asoslanib hisoblash
usullari.
83.Sodda tenglamalarni o'rgatish metodikasi.
84. Tenglamalarni komponentlar bilan bog`liqlik asosida bajarishni o`rgatish
metodikasi.
85.Murakkab tenglamalarni komponent qoidasiga keltishni o`rgatish usuli.
86.Harfiy ifodalarda harf o`niga bir necha qiymat qo`yib hisoblanadigan
jadvallar bilan ishlashni o`rgatish.
87.Boshlang'ich sinflarda geometriya elementlarini o'rgatish
metodikasining umumiy masalalari.
88.Boshlang'ich sinflarda Perimetr va yuza (Sig'im, hajm)
tushunchalarinio'rgatish metodikasi.
89.Arifmetik masalalar yechishga o'rgatish metodikasi.
90.Masala va uningtarkibi. Sodda va murakkab masalalar.
91.Masala tuzish va uni yechish.
92.Masala yechishga o`rgatish bosqichlari va uning mantiqiy asosi.
93.O'nlikdan o`tib qo`shish va yuzlikdan o`tib qo`shish va ayirishga oid
masalallar yechish metodikasi
94.Minglik va ko`pxonali sonlar konsentrida masalalar yechishga o'rgatish
metodikasi
95.Vaqt, masofa. tezlik, o`rtacha tezlikni topishga doir masalalar yechish
96.Qoldiqli bo'lish. Bo`linishga doir arifmetik va matnli masalalar.
97.Kasr tushunchasi bilan tanishtirish metodikasi.
98.Ulush. Butunningulushini topish.
99.Ulushga ko`ra butunni topish.
100.Kasr. Maxraji 2, 4, 8 bo`lgan kasrlar tushunchasi.
101.Maxraji 3,4, 6,8, 12 bo'lgan kasrlarni yarim ulush bilan taqqoslash.
102.O'nli kasrni to'g'ri kasr ko'rinishda ifodalash.O'nli kasrlar ustida arifmetik
amallar
103.Koordinata burchagi. Nuqta koordnatasi.
104. Ko'pyoq. To'g'ri burchakli parallelepiped. Fazoviy shakllar. Kub va uning
elementlari.
105.Grafik ko'rinishdagi ob'ektlar ustida ishlash.
106. Sodda graliklar, diagrammalar, jadvallar
107.Burchak turlari. Yoyiq burchak. Burchak gradusi. 30, 45, 60, 90 gradusli
burchaklarni transportir yordamida o’lchash.
108.Simmetrik shakllar. Simmetriya o'qlarini topish.
109.Ko`pyoq modellari va ularning elementlari sonli tenglik va
tengsizliklarga oid masalalar yechish.
110.Matematika o'qitish metodikasining taraqqiyoti tarixi hamda
uningkelajakda takomillashuvi va rivojlanish yo'llari.
111Matematika o'qitish metodikasining paydo bo`lishi.