Ratownictwo przedmedyczne

Pierwsza pomoc w nagłych przypadkach

W nieszczęśliwych wypadkach i w schorzeniach przebiegających ostro

często

pierwsze minuty decydują o dalszych losach pacjenta!

Szybka i właściwa pomoc może uratować życie.

Pamiętaj !

Zagrożenia

Rany

Krwotok

Krwawienie

Urazy stawów

Złamanie

Uraz kręgosłupa

Zatrucie

Oparzenie

Porażenie prądem

Utrata przytomności

Zaburzenia oddychania

Zatrzymanie krążenia

RanyRozróżniamy następujące rodzaje ran w zależności od ich cech charakterystycznych :

OtarciaOparzenia Rany cięteRany kłute

Rany tłuczoneRany miażdżoneRany szarpaneRany postrzałowe

Opatrywanie ranOgólne zasady udzielania pierwszej pomocy przy zranieniach

Rodzaj i wielkość opatrunku zależy od rozmiaru rany i od związanego z nią krwawienia Przed założeniem opatrunku należy odsłonić części ubrania tak, aby ranę można było obejrzeć w całości Każdą ranę pozostawiamy w stanie, w jakim ją zastaliśmy, pokrywając jedynie możliwie szybko materiałem opatrunkowym W czasie opatrywania i tamowania krwawienia ranny powinien leżeć lub co najmniej siedzieć Rany nie wolno dotykać ani przemywać, gdyż może dojść do dodatkowego zakażenia ( wyjątek – oparzenia chemiczne i termiczne ) Nie należy usuwać z rany ciał obcych Ratownik musi przez cały czas obserwować rannego, dlatego powinien zawsze znajdować się od przodu opatrywanego Jeżeli rana jest rozległa, zadaniem ratownika jest dopilnować, aby rannego obejrzał lekarz

Krwotok

k rw otok tę tn iczy k rw otok żyln y k rw otok m iąższow y

ze w zg lęd u n a rod za j u szkod zon eg o n aczyn ia

k rw otok zew n ętrzn y k rw otok w ew n ętrzn y

ze w zg lęd u n a w id oczn e ob iaw y

Podział krwotoków :

KrwotokObjawy: Krwawienie z rany, z nosa, oka, ucha, z jamy ustnej Pojawienie się krwi w wymiocinach, w moczu, w trakcie wypróżniania Bladość śluzówek oczu, ust Osłabienie Zaburzenia świadomości Przyspieszenie słabo wyczuwalnego tętna Utrata przytomności

Krwotok

Krwotok zewnętrzny Włóż sterylne rękawice gumowe.

Kontakt z krwią może być

niebezpieczny. Staraj się zachować czystość,

gdyż otwarta rana jest podatna

na zakażenie. Spróbuj opanować krwawienie

przez uciśnięcie za pomocą

opatrunku. Jeżeli opatrunek przesiąka,

nie zdejmuj go, dołóż kolejną

warstwę i silniej uciśnij.

Krwotok wewnętrzny Ułóż ratowanego w pozycji

leżącej z lekko uniesionymi

nogami. Jeśli ratowany jest nieprzytomny,

ale ma wyczuwalne tętno

i oddycha, ułóż go na boku. Wezwij Pogotowie Ratunkowe.

Pierwsza pomoc :

Krwotok

Nie wolno !!! czyścić rozległych ran usuwać z ran ciał obcych używać wąskich opasek uciskowych ( np.sznurka ) zakładać opatrunku zbyt mocno tamować krwotoku poprzez ucisk w miejscu krwawienia, jeżeli złamane są kości czaszki zostawiać ratowanego samego

Krwawienie z nosa

Pierwsza pomoc Posadź ratowanego tak, aby głowa była pochylona do przodu. W ten sposób krew nie będzie spływała do tchawicy. Uspokój ratowanego, każ mu oddychać ustami. Sprawdź, czy w nosie nie tkwi ciało obce. Każ ratowanemu wydmuchać nos. Uciśnij miękką część nosa palcami i trzymaj przez 15-20 minut. Do grzbietu nosa przyłóż zimny okład. Wezwij Pogotowie Ratunkowe, jeśli krwotok jest

masywny

Krwawieniez nosa

Nie wolno !!! układać ratowanego w pozycji

leżącej, ponieważ krwawienie

nasila się jeżeli głowa jest nisko

ułożona !

Urazy stawów

jest to zamknięte uszkodzeniestawu spowodowanezbytnim jego naciągnięciem,polegające na krótkotrwałymprzemieszczeniu powierzchni stawowych kości. Do skręcenia najczęściej dochodzi na skutek gwałtownych, nieprawidłowychruchów w stawach.

Objawy : bolesność obrzęk okolicy stawu często krwawy wylew ograniczona ruchomość

kończyny

Skręcenie

Skręcenie

Pierwsza pomoc :Unieruchomić staw i sąsiadujące z nim kości.

Nie wolno poruszać stawulub usiłować go nastawić!!!

Urazy stawów

jest to uszkodzenie stawu, w którym powierzchniestawowe trwale utraciły ze sobą styczność.Rozdzielone elementy kostne w stawie nie mogąpowrócić samoistniedo prawidłowej sytuacjianatomicznej.

Objawy : bolesność obrzęk okolicy stawu często krwawy wylew niemożliwe wszelkie ruchy w stawie

Zwichnięcie

Zwichnięcie

Pierwsza pomoc: Pozostaw staw w przymusowej pozycji

jaką sobie ustalił sam poszkodowany Często zbędne są dalsze czynności

w celu unieruchomienia Przy konieczności unieruchomienia

ustala się pozycję zwichniętego stawu w pożądanym ułożeniu za pomocą prostych środków pomocniczych

ZłamanieRodzaje złamań :

proste

wieloodłamowe,

otwarte

zamknięte

gdy kość jest złamana w wielu miejscach i na wiele części

Złamanie

Objawy :ból, bolesność dotykowazmiana zabarwienia skóryzmiana kształtukrwawieniewidoczne w ranie odłamy kostne

Pierwsza pomoc :Unieruchomić dwa sąsiadujące stawyJeżeli pojawiło się krwawienie załóż opatrunekDowiedz się od ratowanego, czy doznał innych urazówWezwij Pogotowie Ratunkowe lub zawieź ratowanego do szpitala

Złamanie

Nie wolno !!! ruszać ratowanego bez wyraźnej potrzeby przemieszczać ratowanego bez unieruchomienia złamanej części ciała samodzielnie nastawiać złamanej kończyny zostawiać ratowanego samego

Uraz kręgosłupa

Objawy:ból głowy, szyiból plecówzaburzenia oddychanianiedowładporażenie siły mięśniowejbezwiedne oddawanie moczu i (lub) stolcazaburzenia czuciautrata przytomności

Pierwsza pomoc :Wezwij Pogotowie RatunkoweStale obserwuj ratowanego.Jeśli ratowanego trzeba

umieścić w innym miejscu,

poszukaj osób, które mogą

w tym pomóc.Sprawdź,czy ratowany ma wyczuwalne tętno i czy oddycha. Jeśli nie rozpocznij reanimację

Uraz kręgosłupa

Nie wolno ruszać ratowanego, jeśli ze względu na jego

bezpieczeństwo nie jest to absolutnie konieczne!

ZatrucieObjawy :ból głowybiegunkawymiotybóle brzuchazaburzenia oddychaniazaburzenia świadomościutrata przytomności

Pierwsza pomoc : Jeśli osoba zatruta jest przytomna i nie ma przeciwwskazań, spróbuj wywołać wymioty

Podaj do picia ciepłą wodę z dodatkiem soli (ok. 1 litra), następnie wywołaj wymioty podrażniając palcem tylną ścianę gardła

Podaj tabletki węgla jako środek wiążący truciznę Jeśli objawy się nasilają, wezwij Pogotowie Ratunkowe

Zatrucie

Nie wolno lekceważyć zatruć, nawet jeśli nie wystąpiły jeszcze objawy !!!

Oparzenie

Objawy : oparzenie I stopnia – zaczerwienienie skóry ( rumień ), obrzęk,

poszkodowany odczuwa pieczenie oparzenie II stopnia – powstają pęcherze, uszkodzenie naczynia

krwionośnego, przez które może wypłynąć

osocze, skóra czerwona, poszkodowany

odczuwa piekący ból oparzenie III stopnia – martwica skóry na całej jej grubości,

uszkodzeniu ulegają receptory bólowe oparzenie IV stopnia – zwęglenie części ciała

Oparzenie

Pierwsza pomoc : Ochłodź oparzoną część ciała czystą zimną wodą Zdejmij odzież, starając się nie urazić oparzonej

części ciała Po ochłodzeniu, kiedy skóra wyschnie, załóż opatrunek Osobie przytomnej podaj środki przeciwbólowe Jeśli oparzenie jest rozległe zawieź poszkodowanego

do lekarza

Oparzenie

Nie wolno podawać niczego doustnie przy oparzeniach wewnętrznych i rozległych oparzeniach zewnętrznych smarować oparzonej skóry maściami, kremami, spirytusem lub tłuszczami spożywczymi przekłuwać pęcherzy zostawiać ratowanego samego , jeśli oparzenie jest rozległe

Porażenie prądem

Objawy :bólpoparzenia skóryzaburzenia oddychaniautrata przytomności

Pierwsza pomoc : Odłącz natychmiast ratowanego od źródła prądu.

wyłącz bezpieczniki, wyjmij z gniazdka wtyczkę urządzenia elektrycznego odsuń kabel elektryczny od ratowanego przedmiotem, który nie przewodzi prądu ( np.suchym kijem od szczotki)

Sprawdź, czy poszkodowany nie wymaga reanimacji Wezwij Pogotowie Ratunkowe

Porażenie prądem

Nie wolno dotykać osobyporażonej prądem, zanimnie odłączy się jej od źródła prądu !!!

Utrata przytomności

Pierwsza pomoc Sprawdź, czy ratowany oddycha. Jeśli nie, natychmiast

rozpocznij sztuczne oddychanie. Sprawdź,czy ma wyczuwalne tętno. Jeśli nie, rozpocznij

sztuczne oddychanie i masaż serca Jeśli ratowany jest nieprzytomny, ale ma wyczuwalne

tętno i oddycha, ułóż go na boku. Wezwij Pogotowie Ratunkowe.

Utrata przytomności

Nie wolno !!! zostawiać ratowanego samego podkładać niczego pod głowę (można spowodować zwężenie lub zamknięcie dróg oddechowych)

pozostawiać w pozycji na wznak

Zaburzenia oddychania Objawy :

przyspieszony, płytki oddech

kaszel

sinica warg i paznokci

zaburzenia świadomości

zatrzymanie oddechu

utrata przytomności

Pierwsza pomoc : Wynieś ratowanego na powietrze, jeśli jedyną przyczyną zaburzeń oddychania jest brak tlenu Połóż ratowanego na plecach i sprawdź czy oddycha. Jeśli nie, natychmiast rozpocznij sztuczne oddychanie Sprawdź, czy ma wyczuwalne tętno i czy oddycha . Jeśli nie rozpocznij sztuczne oddychanie i masaż serca

Zatrzymanie krążenia

Objawy : Utrata przytomności Zatrzymanie oddechu Brak wyczuwalnego tętna na dużych tętnicach Bladoszara barwa skóry Rozszerzone, sztywne źrenice

Pierwsza pomoc : Ułóż ratowanego na wznak na twardym podłożu Sprawdź, czy ratowany ma wyczuwalne tętno Sprawdź, czy ratowany oddycha Jeśli nie wyczuwasz tętna lub oddechu Wezwij Pogotowie Ratunkowe i rozpocznij sztuczne oddychanie i masaż serca

Resuscytacja

1. Udrożnij drogi oddechowe ratowanego.2. Odegnij głowę do tyłu, tak by broda była skierowana ku górze.3. Reanimację rozpocznij od sztucznego oddychania – po dwóch wdmuchnięciach powietrza przerwij.4. Rozpocznij masaż serca – wykonaj 15 ucisków.5. Ponownie 2 razy wdmuchnij powietrze i znów 15 razy uciśnij mostek.6. Po około minucie sprawdź, czy ratowany ma wyczuwalne tętno i czy oddycha, jeśli nie – kontynuuj reanimację, jeśli tak – kontroluj jego stan do przyjazdu Pogotowia Ratunkowego.7. Jeżeli reanimują dwie osoby, jedna wykonuje masaż serca, a druga sztuczne oddychanie. Należy wdmuchiwać powietrze w stosunku 1 : 5 , tzn. po jednym wdmuchnięciu powietrza drugi ratownik pięć razy uciska mostek.

krążeniowo - oddechowa