regulacje

7
1 Warszawa, 28 lipca 2014 r. Informacja dotycząca działań Ministerstwa Gospodarki w następujących obszarach: 1) Program Lepsze Regulacje 2015, 2) ustawy deregulacyjne, 3) Ordynacja podatkowa, 4) upowszechnienie mediacji i arbitrażu. Program „Lepsze Regulacje 2015” Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów i Rządowym Centrum Legislacji opracowało Program „Lepsze Regulacje 2015”, którego głównym celem jest zapewnienie rozwiązań systemowych i organizacyjnych, niezbędnych dla tworzenia i oceny prawa w oparciu o dowody analityczne, które będzie nakierowane na rozwiązywanie rzeczywistych problemów społeczno-gospodarczych, w tym zmniejszenie kosztów wykonywania działalności gospodarczej oraz podniesienie konkurencyjności polskiej gospodarki. Podejmowane działania w ramach tego programu wynikają z jednego z priorytetów strategicznych Ministra Gospodarki: Lepsze regulacje prawne. Program dotyczy dwóch obszarów: (a) doskonalenia procesu tworzenia prawa, (b) zmian w regulacjach prawnych, tj. przeprowadzania inicjatyw legislacyjnych o charakterze uproszczeniowym/modernizacyjnym, które skutkują poprawą otoczenia regulacyjnego przedsiębiorców. Działania te są bardzo istotne, gdyż jakość otoczenia prawnego jest jednym z czynników determinujących rozwój przedsiębiorczości w Polsce. Główne cele realizowane poprzez działania przewidziane w Programie to: 1. Ograniczenie nadprodukcji prawa i częstotliwości wprowadzanych zmian. 2. Poprawa jakości stanowionych i obowiązujących przepisów prawnych. 3. Upowszechnienie konsultacji publicznych w procesie legislacyjnym. Ad.1. Rząd ograniczył problem tzw. inflacji prawa i zwiększył jego przewidywalność: liczba uchwalonych ustaw w obecnej kadencji Sejmu zmniejszyła się o około 40% w porównaniu do takiego samego okresu poprzedniej kadencji; wprowadzono zasadę „dwóch terminów”, zgodnie z którą przepisy określające warunki wykonywania działalności gospodarczej wchodzą w życie dwa razy w roku (1 stycznia i 1 czerwca) z co najmniej 30 dniowym vacatio legis, co wpłynie na dalsze ograniczenie inflacji prawa w przyszłości. Ad. 2. Wdrożono mechanizmy służące poprawie jakości prawa poprzez: istotną poprawę jakości, szczegółowości i kompletności przeprowadzanych ocen skutków regulacji (OSR), wskutek czego zmniejszono ryzyko wprowadzani a do przepisów prawa zbędnych obciążeń administracyjnych wobec obywateli i przedsiębiorców („deregulacja prewencyjna”); przeprowadzenie inicjatyw legislacyjnych o charakterze deregulacyjnym skutkujących ograniczeniem kosztów regulacyjnych o przynajmniej 0,5% PKB. Ad. 3. Minister Gospodarki uruchomił elektroniczną platformę konsultacji publicznych (Konsultacje Online), która w tym roku została przekształcona w Rządowy portal konsultacji publicznych. Konsultacje coraz częściej zaczynają się już na poziomie przygotowywania założeń (tzw. prekonsultacje publiczne). Ponadto coraz bardziej powszechną formą zasięgania opinii przez administrację stały się bezpośrednie spotkania robocze z interesariuszami.

Upload: piechocinski

Post on 29-Nov-2014

3.915 views

Category:

Government & Nonprofit


0 download

DESCRIPTION

Informacja dotycząca działań Ministerstwa Gospodarki w następujących obszarach: 1) Program „Lepsze Regulacje 2015”, 2) ustawy deregulacyjne, 3) Ordynacja podatkowa, 4) upowszechnienie mediacji i arbitrażu.

TRANSCRIPT

Page 1: Regulacje

1

Warszawa, 28 lipca 2014 r.

Informacja dotycząca działań Ministerstwa Gospodarki w następujących obszarach:

1) Program „Lepsze Regulacje 2015”,

2) ustawy deregulacyjne,

3) Ordynacja podatkowa,

4) upowszechnienie mediacji i arbitrażu.

Program „Lepsze Regulacje 2015”

Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów i Rządowym

Centrum Legislacji opracowało Program „Lepsze Regulacje 2015”, którego głównym celem

jest zapewnienie rozwiązań systemowych i organizacyjnych, niezbędnych dla tworzenia i

oceny prawa w oparciu o dowody analityczne, które będzie nakierowane na rozwiązywanie

rzeczywistych problemów społeczno-gospodarczych, w tym zmniejszenie kosztów

wykonywania działalności gospodarczej oraz podniesienie konkurencyjności polskiej

gospodarki.

Podejmowane działania w ramach tego programu wynikają z jednego z priorytetów

strategicznych Ministra Gospodarki: Lepsze regulacje prawne. Program dotyczy dwóch

obszarów: (a) doskonalenia procesu tworzenia prawa, (b) zmian w regulacjach prawnych, tj.

przeprowadzania inicjatyw legislacyjnych o charakterze uproszczeniowym/modernizacyjnym,

które skutkują poprawą otoczenia regulacyjnego przedsiębiorców. Działania te są bardzo

istotne, gdyż jakość otoczenia prawnego jest jednym z czynników determinujących rozwój

przedsiębiorczości w Polsce. Główne cele realizowane poprzez działania przewidziane w

Programie to:

1. Ograniczenie nadprodukcji prawa i częstotliwości wprowadzanych zmian.

2. Poprawa jakości stanowionych i obowiązujących przepisów prawnych.

3. Upowszechnienie konsultacji publicznych w procesie legislacyjnym.

Ad.1. Rząd ograniczył problem tzw. inflacji prawa i zwiększył jego przewidywalność:

liczba uchwalonych ustaw w obecnej kadencji Sejmu zmniejszyła się o około 40%

w porównaniu do takiego samego okresu poprzedniej kadencji;

wprowadzono zasadę „dwóch terminów”, zgodnie z którą przepisy określające

warunki wykonywania działalności gospodarczej wchodzą w życie dwa razy w roku

(1 stycznia i 1 czerwca) z co najmniej 30 dniowym vacatio legis, co wpłynie na dalsze

ograniczenie inflacji prawa w przyszłości.

Ad. 2. Wdrożono mechanizmy służące poprawie jakości prawa poprzez:

istotną poprawę jakości, szczegółowości i kompletności przeprowadzanych ocen

skutków regulacji (OSR), wskutek czego zmniejszono ryzyko wprowadzania do

przepisów prawa zbędnych obciążeń administracyjnych wobec obywateli

i przedsiębiorców („deregulacja prewencyjna”);

przeprowadzenie inicjatyw legislacyjnych o charakterze deregulacyjnym skutkujących

ograniczeniem kosztów regulacyjnych o przynajmniej 0,5% PKB.

Ad. 3. Minister Gospodarki uruchomił elektroniczną platformę konsultacji publicznych

(Konsultacje Online), która w tym roku została przekształcona w Rządowy portal konsultacji

publicznych. Konsultacje coraz częściej zaczynają się już na poziomie przygotowywania

założeń (tzw. prekonsultacje publiczne). Ponadto coraz bardziej powszechną formą zasięgania

opinii przez administrację stały się bezpośrednie spotkania robocze z interesariuszami.

Page 2: Regulacje

2

Ustawy deregulacyjne

W latach 2011-2013 z inicjatywy MG weszły w życie trzy ustawy o charakterze

deregulacyjnym1, w ramach których dokonano 284 zmian w 109 ustawach. Rozwiązania

zostały wypracowane we współpracy z partnerami społecznymi oraz innymi resortami.

Obecnie w Sejmie trwają prace nad kolejną inicjatywą, tj. projektem ustawy o ułatwieniu

wykonywania działalności gospodarczej. 22 lipca br. odbyło się I czytanie sejmowe. Projekt

został skierowany do prac Komisji Nadzwyczajnej do spraw związanych z ograniczaniem

biurokracji. Propozycje tej czwartej transzy zmian powinny wejść w życie 1 stycznia 2015 r.

Ustawy stanowią realizację polityki polegającej na ułatwianiu wykonywania działalności

gospodarczej i redukcji zbędnych obciążeń „krok po kroku”.

A. ustawy deregulacyjne - uchwalone

W ramach trzech dotychczasowych ustaw wdrożono m.in. następujące rozwiązania:

umożliwienie składania oświadczeń w miejsce zaświadczeń oraz załączania

zwykłych kopii zamiast przedkładania oryginałów dokumentów lub ich

poświadczonych kopii w ponad 200 procedurach administracyjnych,

ułatwienia w metodzie kasowej rozliczania podatku VAT dla małych podatników

(zniesiono obowiązek zapłaty podatku VAT przez małego podatnika w

rozliczeniach kasowych, gdy kontrahent będący czynnym podatnikiem VAT nie

zapłaci mu za dostarczony towar lub wykonaną usługę),

ułatwienia w skorzystaniu z tzw. ulgi na złe długi w VAT (odformalizowanie

procedur – zmniejszenie obowiązków informacyjnych związanych ze

skorzystaniem z ulgi i wprowadzenie automatyzmu w stosowaniu),

ułatwienia w korzystaniu z leasingu (skrócenie minimalnego wymaganego okresu

trwania leasingu nieruchomości – z 10 do 5 lat; umożliwienie objęcia umową

leasingu prawa wieczystego użytkowania gruntów; umożliwienie zmiany stron

umowy leasingu w trakcie podstawowego okresu umowy leasingu; umożliwienie

ustalenia wartości przedmiotu ponownego leasingu według jego wartości

rynkowej, a nie tylko historycznej jak było do tej pory),

umożliwienie zawierania umów leasingu z osobami fizycznymi nieprowadzącymi

działalności gospodarczej (leasing konsumencki),

obniżenie kosztów sądowych wpisu do rejestru przedsiębiorców o połowę,

redukcja kosztów związanych z publikacją sprawozdań finansowych (zwolnienie z

obowiązku publikacji sprawozdania finansowego w Monitorze Polskim B –

dotychczasowy koszt prawie 800 zł za stronę),

zniesienie obligatoryjności uzyskiwania opinii uprawnionych rzeczoznawców ds.

bhp w zakresie projektów budowy lub projektów przebudowy,

zobowiązanie MF do wydania ogólnej interpretacji podatkowej na wniosek

podatnika w sytuacji, gdy organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej

niejednolicie stosują prawo,

skrócenie z 10 do 5 lat okresu przedawnienia należności z tytułu składek do ZUS

i KRUS, co przekłada się na wzmocnienie pewności przedsiębiorców co do stanu

zobowiązań wobec ZUS oraz zmniejszenie kosztów związanych

z przechowywaniem dokumentów,

1 Ustawa z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.

U. Nr 106, poz. 622, z późn. zm.),

Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr

232, poz. 1378),

Ustawa z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. poz.

1342).

Page 3: Regulacje

3

zmniejszenie częstotliwości przekazywania ubezpieczonemu przez płatnika

informacji o zapłaconych składkach do ZUS i NFZ (zmniejszenie kosztów

związanych z przygotowywaniem i drukowaniem dokumentów),

wydłużenie o 6 miesięcy (do 30 września następnego roku) terminu na

wykorzystanie zaległego urlopu (elastyczność kształtowania organizacji pracy),

usprawnienie kontaktu administracji z przedsiębiorcami (wprowadzenie publikacji

interpretacji przez ZUS, NFZ, KRUS; zniesienie uznaniowości administracyjnej

w zakresie określenia prawa niższych zaliczek na podatek dochodowy),

ograniczenie obowiązku przekazywania informacji przez podmioty korzystające ze

środowiska (zmniejszenie liczby organów, do których przedsiębiorcy zobowiązani

są przekazywać informacje – z 3 organów do 1, tj. marszałka województwa),

umożliwienie tzw. kredytu pod zwrot VAT (możliwość udzielenia podatnikowi

kredytu, którego zabezpieczeniem będą środki z tytułu przysługującego zwrotu

podatku VAT).

Korzyści finansowe dla gospodarki z wprowadzonych rozwiązań mogą sięgać kwoty nawet 8

mld zł rocznie, głównie w postaci zaoszczędzonych środków wynikających z redukcji

obciążeń biurokratycznych.

B. ustawa deregulacyjna – w toku prac

W projekcie ustawy o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej (tzw. IV ustawa

deregulacyjna) procedowanym w Sejmie, zawarto kolejnych ponad 40 rozwiązań z zakresu

prawa gospodarczego, mających na celu uproszczenie regulacji, redukcję niektórych

obowiązków informacyjnych, doprecyzowanie zagadnień budzących wątpliwości, wsparcie

inwestycji oraz podniesienie efektywności pracy. MG szacuje, że wprowadzenie zmian

przyniesie przedsiębiorcom oszczędności w wysokości ok. 0,9 mld zł rocznie, głównie dzięki

redukcji obowiązków informacyjnych (dodatkowo redukcja obowiązków informacyjnych

pozwoli przedsiębiorcom efektywniej wykorzystać przynajmniej 21 milionów godzin rocznie,

które dotychczas poświęcali na ich wykonywanie). Niektóre zmiany są pozornie nieduże, ale

wszystkie propozycje odpowiadają na konkretne, zidentyfikowane w praktyce obrotu

gospodarczego bariery prowadzenia działalności gospodarczej - wynikają, zarówno z

problemów sygnalizowanych przez przedsiębiorców i organizacji ich reprezentujących, jak

i propozycji zgłoszonych przez inne resorty i organy administracji.

a) Pakiet portowy

Jednym z najważniejszych celów regulacji jest zwiększenie konkurencyjności polskich

portów i terminali przeładunkowych. Służą temu propozycje tzw. pakietu portowego, tj.

skrócenie czasu kontroli granicznych i koordynowanie ich przez administrację celną oraz

wydłużenie terminu na rozliczenie VAT dla upoważnionych importerów AEO.

b) wsparcie polskich eksporterów

W celu wsparcia inwestycji projekt zawiera ułatwienia w dostępie do ubezpieczeń

eksportowych gwarantowanych przez Skarb Państwa (KUKE) oraz do finansowania

inwestycji ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i

wojewódzkich funduszy. Proponowane regulacje, precyzujące kryteria ustalania krajowego

pochodzenia produktu finalnego powinny więc zwiększyć skalę wykorzystania przez

przedsiębiorców tego instrumentu, a tym samym poprawić efektywność działalności

eksportowej.

c) wsparcie inwestycji w ochronę środowiska

Rozszerzenie podmiotowego i przedmiotowego zakresu udzielania poręczeń w zakresie

ochrony środowiska i gospodarki wodnej ułatwi dostęp do zewnętrznego finansowania, np.

EBOiR. Rozwiązania umożliwią zaangażowanie szerszej grupie przedsiębiorców.

Jednocześnie mogą być zachętą do korzystania z wytworzonych przez polskich producentów

Page 4: Regulacje

4

nowoczesnych urządzeń, maszyn, instalacji oraz technologii, zapewniających racjonalne

gospodarowanie zasobami, poprawę efektywności energetycznej oraz stanu środowiska.

d) ułatwienia w handlu transgranicznym

Proponujemy umożliwienie wydawania niepreferencyjnych świadectw pochodzenia przez

inne niż organy celne i podmioty, tj. Krajową Izbę Gospodarczą (KIG). Upoważnienie KIG-u,

który ma 27 oddziałów w Polsce, do wystawiania niepreferencyjnych świadectw pochodzenia

na potrzeby eksportu produktów do krajów trzecich, zapewni możliwość wyboru przez

eksportera miejsca uzyskania świadectwa i ułatwi dostęp do tej usługi.

Projekt ustawy umożliwi również samodzielne wystawianie paszportów roślin szerszej grupie

podmiotów. Dotychczasowe rozwiązanie, tj. wystawianie paszportów przez wojewódzkiego

inspektora ochrony roślin i nasiennictwa na formularzach udostępnianych przez Głównego

Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa, było kwestionowane przez przedsiębiorców jako

stwarzające nadmierne obciążenie. Zakup formularzy jest bowiem kosztowny a prawidłowe

ich wypełnienie skomplikowane i czasochłonne. W związku z tym proponowane rozwiązanie,

określające minimalne wymagania jakie powinien spełniać paszport, uprości cały proces

wystawiania tych dokumentów i zminimalizuje koszty producentów materiału roślinnego,

którzy zostaną upoważnieni do samodzielnego ich wystawiania.

Ułatwieniem dla importerów jest proponowana regulacja umożliwiająca wwiezienie

importowanych z państw trzecich produktów roślinnych, które nie podlegają kontroli

fitosanitarnej, przez większą liczbę punktów granicznych. Wynikający z obecnych przepisów

obowiązek wprowadzania importowanych towarów przez wyznaczone punkty wwozu

niezależnie od tego, czy podlega on obowiązkowi przeprowadzenia granicznej kontroli

fitosanitarnej, stanowi utrudnienie dla podmiotów, które generuje dodatkowe koszty.

e) uławienia podatkowe

Projekt zawiera również kilka zmian ułatwiających rozliczenie w podatku akcyzowym. We

współpracy z Ministerstwem Finansów proponujemy wprowadzenie wiążącej informacji

akcyzowej, tzw. WIA (na wzór wiążącej informacji taryfowej), której uzyskanie od urzędu

celnego zwiększy pewność prawną przedsiębiorców co do zastosowania właściwej stawki

akcyzy. Ponadto, proponujemy zmniejszyć obowiązki informacyjne w zakresie obrotu olejami

opałowymi oraz zastąpić obecną kontrowersyjną i kosztowną sankcję w podatku akcyzowym,

nakładaną na sprzedawcę olejów za nieterminowe przekazanie do organu celnego zestawienia

oświadczeń od nabywców, karą grzywny z kodeksu karnego skarbowego (podobne

konsekwencje jak niezłożenie w terminie deklaracji podatkowej czy też wymaganej

przepisami prawa podatkowego informacji podatkowej). Jednocześnie rozszerzamy zakres

możliwości zastępowania dotychczasowych oświadczeń dotyczących przeznaczenia paliw

opałowych, oświadczeniami składanymi w okresowej umowie zawartej miedzy sprzedawcą a

nabywcą na wszystkie podmioty zajmujące się obrotem paliwami płynnymi, co powinno

skrócić czas niezbędny do wykonania obowiązkowego zestawienia oświadczeń.

f) zwiększenie dostępu do bezpłatnej pomocy prawnej

Projekt przewiduje także rozwiązania bezpośrednio wpływające na obywateli, np. zwolnienie

z PIT wartości świadczenia bezpłatnej pomocy prawnej uzyskanej przez osoby niezamożne

korzystające z pomocy społecznej oraz uzyskujące zasiłki rodzinne przyznane w drodze

decyzji administracyjnej. Osoba taka zobowiązana będzie do złożenia oświadczenia o

pobieraniu ww. świadczeń. Regulacja ta pozwoli szerszej grupie osób skorzystać z takiej

pomocy. Aktualnie, ze zwolnienia od PIT mogą skorzystać jedynie osoby, które otrzymały

bezpłatną pomoc prawną o jednorazowej wartości nie większej niż 200 zł od

świadczeniodawcy, który dokonuje tego świadczenia w związku z jego promocją lub reklamą.

Page 5: Regulacje

5

g) wparcie mobilności pracowników

Proponujemy również zwolnienie pracowników z podatku PIT z tytułu uzyskania świadczenia

dowozu do zakładu pracy transportem zbiorowym (autobusem, busem), organizowanym przez

pracodawcę. Dzisiaj wiąże się to z koniecznością prowadzenia ewidencji dla celów ustalenia

przychodów poszczególnych pracowników z tego tytułu. Ze względu na skomplikowany

charakter rozliczeń, przedsiębiorcy niejednokrotnie nie wykazują tego typu działań lub nie

umożliwiają pracownikom takiej opcji. Wprowadzana regulacja upraszczająca system

rozliczeń w tym zakresie powinna wpłynąć na promocję zatrudnienia osób bezrobotnych,

mieszkających na terenach gmin o szczególnym zagrożeniu bezrobociem.

h) inne ograniczenia kosztów wykonywania działalności gospodarczej

W projekcie proponujemy także dalsze ograniczanie obowiązków administracyjnych.

Przykładowo umożliwienie zachowania ważności orzeczenia lekarskiego przez nowego

pracodawcę w przypadku zatrudnienia na podobne stanowisko uprości procedury związane z

zatrudnianiem pracownika, co będzie sprzyjać zwiększeniu mobilności pracowników.

Kolejnym rozwiązaniem jest zastąpienie obecnego systemu rozliczania podatku dochodowego

z tytułu użytkowania pojazdu służbowego do celów prywatnych uproszczonym systemem

ryczałtowym. Obecnie pracodawcy zgłaszają problemy co do prawidłowego określenia

skutków podatkowych z tego tytułu. Prosty i nieuciążliwy system naliczania podatku,

uzależniony od pojemności samochodu, rozwieje wątpliwości pracodawców w jaki sposób

ustalać przychód pracownika, a w konsekwencji wyeliminuje ryzyko podatkowe.

Projekt zawiera również regulację mającą na celu zmniejszenie kosztów rozpoczynania

działalności gospodarczej - zniesienie obowiązku obligatoryjnego uzyskiwania przez

przedsiębiorców potwierdzania zgłoszenia rejestracyjnego dla celów VAT (obecnie

przedsiębiorca musi zapłacić 170 zł za potwierdzenie zgłoszenia rejestracyjnego). Naczelnik

urzędu skarbowego będzie wydawał taki dokument wyłącznie na wniosek przedsiębiorcy.

Proponujemy także zniesienie obowiązku sprawdzania przez płatników, po zakończeniu roku,

prawidłowości danych przekazywanych do ZUS w raportach miesięcznych. Obowiązek ten

stanowi dodatkowe obciążenie, gdyż płatnik, mając świadomość odpowiedzialności karnej z

tytułu przekazania nieprawdziwych danych lub ich zatajenia, i tak potwierdza ich zgodność.

Zniesienie tego obowiązku może przynieść korzyści dla przedsiębiorców w wysokości ok.

600 mln PLN z tytułu czasu zaoszczędzonego na dokonywanie tej czynności.

Rekomendacje zmian Ordynacji podatkowej

Ministerstwo Gospodarki przygotowało rekomendacje zmian Ordynacji podatkowej.

Głównym celem jest zmiana systemu podatkowego, w tym procedury kontroli i poboru

podatków, a także wynikające z tego relacje z aparatem podatkowym i kontroli skarbowej.

Przygotowane rekomendacje zmierzają do stworzenia aktu ogólnego prawa podatkowego,

którego zasady powinny stanowić punkt wyjścia dla przepisów szczegółowych.

Rekomendacje zawierają kluczowe zasady ogólne, którymi powinny kierować się organy

skarbowe w postępowaniu z podatnikami m.in.:

zasadę zaufania do podatnika,

zasadę, że ciężar dowodu w postępowaniu podatkowym i kontrolnym spoczywa na

organie podatkowym,

zasadę, że organy skarbowe podejmują wszelkie działania w celu dokładnego

wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy zgodnie z interesem

publicznym i słusznym interesem podatnika,

zasadę wyczerpującego informowania podatnika o okolicznościach faktycznych i

prawnych mających wpływ na rozstrzygnięcie sprawy,

Page 6: Regulacje

6

zasadę ugodowego załatwiania spraw podatkowych, zasadę rozstrzygania spraw na

korzyść podatnika w razie wątpliwości interpretacyjnych (in dubio pro tributario)

zasadę niepogarszania sytuacji podatnika w postępowaniu odwoławczym.

Dokument był opiniowany przez członków Zespołu do spraw Doskonalenia Regulacji

Gospodarczych, składającego się z organizacji przedsiębiorców i instytucji otoczenia biznesu

oraz przez Krajową Radę Przedsiębiorczości. Do dokumentu mogli zgłaszać również uwagi

wszyscy zainteresowani tematyką, wysyłając swoje spostrzeżenia do MG. Wszystkie

podmioty poparły główne cele projektu rekomendacji, jakimi są nowa systematyka Ordynacji

podatkowej wraz z zasadami ogólnymi postępowania podatkowego i kontrolnego oraz

poprawa relacji pomiędzy podatnikiem, a organem podatkowym, których realizacją byłaby

„Karta Rzetelnego Podatnika” jak również zasada rozstrzygania na korzyść podatnika w razie

wątpliwości interpretacyjnych (in dubio pro tributario) oraz zmiany w zakresie interpretacji

ogólnych i indywidualnych przepisów prawa podatkowego.

Przedmiotowy dokument wraz z uwagami zgłoszonymi podczas konsultacji zostaną

przekazane Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego, o której powołanie

zawnioskował Minister Finansów.

Upowszechnienie mediacji i arbitrażu

Porównując do innych krajów, rola mediacji oraz innych polubownych metod rozwiązywania

sporów w polskiej gospodarce jest nadal niewielka. Biorąc pod uwagę długi czas

postępowania sądowego oraz fakt, że koszt takiego postępowania dla przedsiębiorcy jest

średnio prawie 5-krotnie wyższy niż koszt mediacji, konieczne jest podjęcie działań, które

ułatwią dostęp i wykorzystanie polubownych metod rozwiązywania sporów. W związku z

powyższym w celu upowszechnienia wykorzystywania polubownych metod rozwiązywania

sporów w najbliższym czasie podejmiemy następujące działania:

opracowanie projektu ustawy o wspieraniu polubownych metod rozwiązywania sporów

utworzenie sieci Centrów Arbitrażu i Mediacji.

Powyższe działania przyczynią się nie tylko do skrócenia czasu na rozstrzygnięcie sporu

(mediacja trwa znacznie krócej niż postępowanie sądowe) oraz obniżenia kosztów

przedsiębiorcy z tym związanych, ale również do odciążenia sądów od niektórych spraw, co

w dłuższej perspektywie powinno wpłynąć pozytywnie na czas rozstrzygania sporów na

drodze sądowej. Efektem pośrednim będzie wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki.

A) Projekt ustawy – główne zmiany obejmą:

a) w zakresie mediacji:

wprowadzenie obowiązku informowania przez stronę w piśmie wszczynającym

postępowanie sądowe (np. pozwie) o próbach polubownego rozwiązania sporu przed

wszczęciem procesu. W przypadku braku informacji lub nieuzasadnionej odmowy

uczestnictwa w postępowaniu polubownym, sąd będzie mógł nałożyć swoistą sankcję

m.in. zobowiązując do zwrotu kosztów procesu niezależnie od wyniku sprawy,

wprowadzenie obowiązku informowania przez sąd, na każdym etapie sprawy, o

możliwości skierowania sprawy do mediacji. Sędzia będzie mógł także nakazać stronom

wzięcie udziału w posiedzeniu informacyjnym na temat mediacji,

uznanie kosztów mediacji prowadzonej na skutek skierowania przez sąd za wydatki

sądowe, co umożliwi zwolnienie strony od kosztów mediacji, a także wypłatę

wynagrodzenia mediatorowi w toku postępowania tymczasowo ze środków Skarbu

Państwa,

Page 7: Regulacje

7

określenie warunków jakie muszą spełniać mediatorzy, określenie programów szkolenia

podstawowego, a także wprowadzenie obowiązków ciągłego podnoszenia kwalifikacji.

Takie standardy przyczynią się do zwiększenia zaufania wobec mediatorów,

uznanie kosztów związanych z zawarciem ugody i wynagrodzenie mediatora za koszty

uzyskania przychodu na gruncie przepisów podatkowych, analogicznie do rozwiązania

istniejącego dla kosztów sądowych,

wprowadzenie obowiązku korekt zobowiązań podatkowych (CIT i PIT) tak, aby jedna

strona pomniejszała swój przychód, natomiast druga strona nie zaliczała do kosztów

uzyskania przychodu części lub całości wierzytelności objętej ugodą.

b) w zakresie arbitrażu:

Celem proponowanym zmian jest usprawnienie postępowania postarbitrażowego. W związku

z tym proponujemy:

skrócenie postępowań postarbitrażowych poprzez uczynienie ich postępowaniami

jednoinstancyjnymi,

skrócenie terminu na wniesienie skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego z

obecnego terminu 3 miesięcy do 2 miesięcy, co również przyspieszy postępowanie,

wprowadzenie równego standardu dla postępowań sądowych i arbitrażowych w zakresie

skutków ogłoszenia upadłości dla tych postępowań. Toczące się postępowania

arbitrażowe będą kontynuowane a zapis na sąd polubowny nie będzie tracił mocy.

Będzie to szczególnie korzystne w sytuacjach, gdy postępowanie przed sądem

polubownym znajduje się już na zaawansowanym etapie, a strony poniosły jego koszty,

wprowadzenie obowiązku przesyłania stronom przez arbitra oświadczenia na piśmie o

bezstronności i niezależności w sprawie (zwiększenie zaufania stron do arbitrów,

zapobieżenie toczeniu się postępowań arbitrażowych w sytuacji konfliktu interesów).

B) sieć Centrów Arbitrażu i Mediacji

Oprócz powyższego projektu ustawy MG wspiera tworzenie Centrów Arbitrażu i Mediacji. W

ramach projektu pilotażowego zostaną utworzone regionalne centra działające według

jednolitych standardów, integrujące lokalne środowiska, gdzie z zachowaniem poufności oraz

bezstronności przedsiębiorcy będą mogli rozwiązać spór w sposób polubowny i pozasądowy,

głównie poprzez mediację. Obecnie takie Centra powstają w 6 miastach: Białystok, Katowice,

Kraków, Lublin, Poznań i Warszawa. Oficjalne otwarcie centrów nastąpi na przełomie

sierpnia i września 2014 r.