بررسی ساختار و مفاهیم مرتبط با رگوالتوری

پیشگامان محتوا گسترگروه تحقیق، توسعه و نوآوری

بخش اول: رگوالتوری

اهداف تنظیم مقرراتروند تنظیم مقرراتهای سازمانی رگوالتورهامدل ساختار مدیریتی سازمان های رگوالتوریساختار اجرایی در خصوص انجام وظایف نهادهای رگوالتوریصدور پروانه خدمات مخابرات و ارتباطات

انواع روش های صدور پروانهروند صدور پروانهروش صدور پروانهمفاد و محتوای پروانه ها

سیاست رقابتاصول اصلی سیاست رقابتاصالح رفتارهای ضد رقابتی

تنظیم مقررات قیمت گذاریآزادسازی ارتباطات

اهداف آزادسازیمدل های آزادسازی ارتباطات

4

اهداف تنظیم مقررات

باال بردن میزان دسترسی عمومی به خدمات پایه

ایجاد و پرورش بازارهای رقابتی برای گسترش:منابع مؤثر و کارآمدتر برای خدمات ارتباطی•افزایش کیفیت خدمات•خدمات جدید و پیشرفته•قیمت های مناسب و مؤثر•

هنگامی که بازارهای رقابتی وجود نداشته و یا در عرصه رقابت شکست خورده باشند، نهاد تنظیم مقررات از مواردی مثل باال بردن قیمت ها و یا سایر رفتارهای ضد رقابتی توسط اپراتورهای خصوصی جلوگیری

می کنند.ایجاد جو مناسبی در جهت افزایش سرمایه گذاری برای شبکه های ارتباطی و فناوری اطالعات

باال بردن سطح اعتماد همگان در بازارهای ارتباطی از طریق تنظیم مقررات و صدور مجوز به صورت شفاف و واضح

حفظ حقوق مشتریان با در نظر گرفتن حقوق بخش خصوصی

باال بردن امکان ارتباطات برای تمامی کاربران از طریق تنظیمات مؤثر و کارآمد در ارتباطات متقابل

اهداف تنظیم مقررات

5ی

ف رگوالتورظای

وصدور پروانه فعالیت و بهره برداري براي ارائه خدمات به نهادهای تازه وارد

اعمال استانداردها، ضوابط و نظام هاي کنترل كيفي و تائید نمونه تجهیزات در ارائه خدمات و توسعه

تدوين و ارائه پيشنهاد در خصوص تعيين فعاليت های غيرمجاز، تعيين جريمه در هر مورد و اعالم اعمال آن در چارچوب قوانين و مقررات پس از طي مراحل قانوني

تدوين و تنظيم مقررات، آيين نامه ها، جداول تعرفه و نرخ هاي كليه خدمات در بخش هاي مختلف، تعيين كف يا سقف آن ها به منظور حصول اطمينان از رقابت سالم و تداوم ارائه خدمات و رشد كيفي آن ها براي تصويب توسط كميسيون در چارچوب قوانين و مقررات

وصول مبالغ حق االمتياز صدور پروانه، هزينه جبران خسارت و ساير وجوهي كه طبق قوانين و مقررات مربوط به تصويب مي رسد و واريز آن به حساب هاي خزانه

نظارت برd عملdکرد دارندگان پروانه ها در چارچوب مفاد پروانه های صادر شده و رسيدگي به تخلفات و ملdزم نمودن آن ها به انجام تعهدات و وظايف از طريق اخطاريه يا لغو موقت يا دائم امتياز ها و پروانه های بهره برداري

تدوین و پيشنهاد دستور العمل ها به كميسيون و اعمال مصوبات

انجام امور تحقيقاتي و ارائه آموزش هاي تخdصصي مرتبط و اطالع رساني عمومي در زمينه خدمات در حال ارائه

تهيه و انتشار گزارش های دوره اي از وضعيت و كيفيت ارائه خدمات در كشور و مقايسه تطبيقي آن در منطقه و جهان

حمايت از صاحبان صنايع، انجمن ها و اتحاديه هاي ارائه كنندگان خدمات مربوطه و هدايت و راهبري آن در جهت كاهش امور اجرايي سازمان

انجام امور مرتبط كه از طرف مسئولین مربوطه ارجاع مي گردد.

وظایف رگوالتوری

6

بدنه مشارکتیيdه مشاركتdبدن با مدل اعضاي مجزا داراي كdه اسdت كميسdيون يdا يdك هیئت مدیره شامdل غالباً

باشند، مختلفdي ديدگاه هاي داراي بالقوه به طور كdه مي باشdد تخصdص از مختلفdي حيطه هاي داراي مي تواند سdاختار ايdن كنند. تقبdل بتواننdد را رگوالتوري موضوعات از يكdي كdه به گونه ای بخش يdا دولdت )در خاص بازيگdر يdك نفوذ تحdت آdن اعضاي كليdه زيرا باشdد، بيشتري اسdتقالل خصdوصي( نيسdتند. تصdمیم گیری های صdورت گرفتdه در ايdن مدل، وابسdته بdه نظdر يdك شخص خاص نيسdت و هرچنdد ايdن موضوع فرآینdد تصdمیم گیری را زمان dبر مي كنdد، ولdي تصميمات اتخاذشده از

پشتوانه بيشتري برخوردار استرگوالتور واحد

در اين مدل، طرح ها و تصميمات اتخاذشده از انسجام بيشتري برخوردار است، ولي همانند مدلاول نمي تواند متشكل از اعضايي با زمينه هاي تخصصي مختلف باشد، هرچند كارمندان مجرب

مي توانند نقشي مشابه با متخصصين مدل اول را ايفا كنند.

های سازمانی رگوالتورهامدل

بدنه مشارکتی

رگوالتور واحد

آفرdیقا آمرdیکdا کشورهای dبیdرdع

آسیا و اقیانوسیه

اروپا0

1020304050607080

dبدنه مشارکتی رگوالتور واحد

صددر

مقایسه دو مدل نهاد رگوالتوری در قاره های مختلف دنیا برحسب درصد

.اساساً دو مدل راهبردی سازمانی، براي نهادهای رگوالتوري وجود دارد

7برای مدیریت سازمان های رگوالتوری دو ساختار زیر در نظر گرفته شده است:

مديريت نهادهاي رگوالتوري از طریق يك بدنه مشاركتي نفر متفاوت است. اين هيئت، كليه فعاليت هاي رگوالتور را 7 تا 3تعداد اعضاي هیئت مدیره يا كميسيون اين نهادها فرد و بين

هدايت و بر آن ها نظارت دارد. يكي از اعضا، رئيس هیئت مدیره يا كميسيون است و برخي از مواقع، دو حق رأی دارد. بسته به فرآیند انتصاب رگوالتور, اعضاي اين هيئت مي توانند توسط يك بخش يا چند بخش دولتي و/يا ساير ذينفعان بخش منصوب

شوند.(، به عنوان رابط ميان CEOامور اجرايي و مديريتي اين نهادها به روش هاي مختلفي انجام مي شوند: يك مدير اجرايي )

كميسيون يا هیئت مدیره با بخش هاي مختلفي كه نهاد رگوالتوري را تشكيل مي دهد، عمل مي كند. وظايف و مسئوليت هاي اين مقام در هر كشور متفاوت است.

مدیریت رگوالتور واحدكه بر كليه سياست ها، فعاليت هاي مديريتي و اجرايي نهاد رگوالتوري نظارت و كنترل دارد، CEOاین رگوالتورها توسط یک

6 تا 2اداره مي شوند. در بيشتر مواقع اين مقام، توسط دولت مركزي منصوب مي شود )وزير ارتباطات(. دوره رياست بين سال متغير است. البته در كشورهايي مانند ايران، سودان و اتيوپي دوره مشخصي تعيين نشده است. وظايف و مسئوليت هاي

.اين مقام در هر كشوري فرق مي كند، اما به طورکلی داراي حوزه وسيعي از اختيارات و مسئوليت ها هستند

ساختار مدیریتی سازمان های رگوالتوری

مديريت نهادهاي

رگوالتوري از طریق يك

بدنه مشاركتي

مديريت رگوالتور

واحد

8پس از اين كه حوزه كاري و نوع ساختار مديريتي بنا نهاده شد، باید نحوه سازمان دهی و انجام مسئوليت هاي رگوالتوري تعيين گردد.

بخش هاي مبتني بر خدمت يا صنعت بسياري از رگوالتورها از يك ساختار عمودي )كليه موضوعات رگوالتوري( پيروي مي كنند كه متشكل است از بخش هايي كه زير نظر

رگوالتور در حوزه خدمات خاصي فعاليت مي كنند. همچنين داراي بخش هايي مي باشند كه مسئول امور اجرايي و اداري هستند. به عنوان مثال، می توان به رگوالتور كشورهاي دانمارك و لوكزامبورگ اشاره نمود.

بخش ها/ادارات مبتني بر وظيفه اين رگوالتورها از يك ساختار افقي )حوزه محدودي از موضوعات رگوالتوري( پيروي مي كنند، اما كليه خدمات بخش را پوشش

مي دهند. اين ساختار، مسئوليت حوزه هايي مشابه با موارد زير را به عهده دارد: منابع انساني و اداري، اجرا، تحليل قانوني، صدور پروانه، روابط عمومي، توسعه و تحليل فني، پژوهش و تحليل بازار، خدمات مشتري/كاربر و اداره تأمین بودجه خدمات سراسري.

به عنوان مثال می توان به رگوالتور كشورهاي شيلي و مالزي اشاره نمود.ساختار تركيبی

.رگوالتور برخي كشورها مانند كانادا، گواتماال تركيبي از دو مدل باال را پياده كرده اندبخش ها/ادارات مبتني بر پروژه

اين رگوالتورها مي توانند به صورت وظيفه اي يا مبتني بر خدمت، سازمان دهی شوند، اما درهرحال داراي ساختار افقي هستند، زيرابخش ها و ادارات مختلف آن، در صورت نياز يك پروژه به حمايت و نظر تخصصي آن ها بايستي در پروژه همكاري و مشاركت كنند.

به عنوان مثال، می توان به رگوالتور كشورهاي مراكش و مالت اشاره نمود.

ساختار اجرایی در خصوص انجام وظایف نهادهای رگوالتوری

مقررات گذاری بخش فنی صدور گواهی تأیید نمونه طراحی و برنامه ریزیصدور پروانه تعيين استانداردهاي فني نظارت بر توسعه صنعت توزيع اطالعات در خصوص

مقررات گذاري براي صنعت به عموم مردمبازيگران صنعت صدور گواهي تأیید نمونه نظارت كلي بر توسعه صنايع

مربوطه در جامعهافزايش رقابت

هماهنگي با ساير نهادها مانند پخش

پیش بینی توسعه هاي آتيتضمين برقراري اتصال تبليغ عملكرد سازمان

متقابل طراحي براي توسعه هاي آتيحل اختالفات

حوزه های تحت پوشش ساختار اجرایی رگوالتوری

9

مباحث مطرح در بخش صدور پروانه خدمات مخابرات و ارتباطات

اهداف صدور پروانه

انواع روش های صدور پروانه

روند صدور پروانه

الزامات صدور پروانه

صدور پروانه خدمات مخابرات و ارتباطات

10 صدور پروانه خدمات مخابرات و ارتباطاتاهداف صدور پروانه

هنگامی که روند خصوصی سازی بر اساس بازار باشد برای اطمینان از ارائه خدمات اصلی به عموم مردم نیاز است دولت ها •ابزار کنترلی را در دست داشته باشند.

تهیه آیین نامه خدمات اصلی

عمومیدلیل اصلی صدور پروانه برای اپراتورهای جدید ارتباطی هست، خصوصاً زمانی که اپراتور دولتی خصوصی شده باشد، •

مقررات مربوط به شبکه و پوشش خدمت اغلب در پروانه ها گنجانده شده است.توسعه شبکه ها و ارائه خدمت

عامپروانه مشخdص می کند که سرمایه گذار چه خدمتی و بر اساس چه شرایطی باید ارائه بدهد و دولت چه انتظاراتی از اپراتور •

دارد.خصوصی سازی یا تجاری کردن

یکی از دالیل اصلی صدور پروانه ایجاد رقابت و حذف سلطه گری در عرضه خدمات ارتباطی است. این روش به عنوان یک •حرکت انتقالی پذیرفته شده است و موجب ایجاد نقدینگی و کاهش بدهی می شود.

تنظیم ساختار بازار

شرایط پروانه های ارتباطی به گونه ای است که زمینه همواری را برای رقابت اپراتورهای جدید ایجاد می کند و سلطه گری •اپراتورهای اصلی را محدود می نماید و موارد ضد رقابتی و ایجdاد شرایط تجارت عادالنه مطرحd می گردد.

ایجاد چارچوب رقابتی

منابع محدود باید بین اپراتورها به صورت عادالنه و بر اساس نیاز عمومی تخصیص داده شود، به طوری که تخdصیص منابع با •انجام مناقصه و یا مزایده و یا بر اساس گسترش خدمات جدید انجام شود.

تخصیص منابع محدود

صدور پروانه جهت ارائه خدمات و یا اپراتوری خدمات ارتباطی به عنوان پشتوانه عملیات نهاد تنظیم مقررات می تواند مورد •استفاده قرار گیرد.

ایجاد درآمد برای دولت

شرایط حمایت از مصرف کننده می تواند مربوط به آیین نامه قیمت، شیوه صدور صورتحساب، مکانیزم های شکایت مشترک، •محرومیت ارائه خدمات جدید و یا ارائه خدمات ضروری به مشترک باشد.

حمایت از مصرف کننده

داشتن آیین نامه شفاف و تعیین دقیق حقوق اپراتورها و نهاد تنظیم مقررات در هنگام صدور پروانه موجب افزایش اطمینان و •جذب اپراتورهای جدید خواهد شد.

اطمینان از اجرای مقررات

11 صدور پروانه خدمات مخابرات و ارتباطات انواع روش های صدور پروانه

انواع روش ها ویژگی های اصلی

پروانه های منفرد

)پروانه های خاص

اپراتورها(

.معموالً سندی مفصل با جزییات است.غالباً از طریق یک روند انتخابی رقابتی، واگذار می شود:موارد کاربرد

الف( اعطای پروانه به منابع با حقوق محدودب( در مواردی که نهاد تنظیم مقررات عالقمند به فراهم کردن خدمتی در شرایط خاص باشد )به عنوان مثال،

جایی که اپراتور قدرت زیادی در بازار دارد(.

پروانه های عمومی

در مواقعی که پروانه های منفرد توجیه کننده نبوده ولی در مواردی که اهداف الی نهاد تنظیم مقررات توسطایجاد شرایط عمومی قابل دستیابی باشد.

.معموالً شامل شرایطی مربوط به حمایت از مصرف کنندگان و بقیه نیازهای ضروری می شود عموماً مستثنی از روند انتخاب رقابتی انجام می شود. تمام اپراتورهای واجد شرایط مجاز به ارائه خدمت

مشخص شده در محدوده پروانه هستند.پروانه های آزاد)ارائه خدماتی

که نیاز به پروانه ندارند(

.هیچ روندی برای پروانه دهی و یا مقرراتی برای ارزیابی شرایط در نظر گرفته نمی شود در موردی که فعالیتی از نظر فنی در زمره موضوعاتی قرار می گیرد که نیاز به تنظیم مقررات داشته ولی

نیازی به الزامات اجباری صدور پروانه ندارد )به عنوان مثال، خدمات اجباری عمومی( الزامات عمومی نیز می تواند از طریق مقررات عمومی تحمیل گردد )به عنوان مثال، ثبت نام به وسیله نهاد

تنظیم مقررات(

پروانه های منفرد

پروانه های عمومی

عدم نیاز به پروانه

)ارائه خدمت به صورت

آزاد(

انواع روش های صدور پروانه

12 صدور پروانه خدمات مخابرات و ارتباطاتروند صدور پروانه

صدور پروانه برای اپراتورهای وابسته به

دولتنیاز به یک روند مذاکراتی میان اپراتور

و نهاد ناظر دارد )مذاکرات بین مشاوران حرفه ای، بانک های

سرمایه گذار، وکالی اپراتور وابسته به دولت و نهاد تنظیم مقررات صورت

.می گیرد(شرکت های وابسته به وزارت که

خواهان سیاست های انحصاری بوده و اپراتورهای خواستار رقابت در بازار، مسائلی در ارتباط با رقابت مطرح

.می کنندوزارت های مالی و بانک های

سرمایه گذار، شرکت های وابسته به وزارتخانه بر روی اهدای مزایای بیشتر

بر بازار برای تسریع روند .خصوصی سازی تأکید دارند

CRAو نهادهای ICT وزارتخانه های اغلب بر روی افزایش کارایی بازارها و

ارائه خدمات بهتر با کمک سیاست رقابت تمرکز می کنند.

صدور پروانه برای اپراتورهای جدید – پروانه های منفرد

صدور پروانه برای اپراتورهای جدید روندی گزینشی است. هنگامی که هیچ اپراتوری در بازار پروانه نداشته باشد،

به راحتی می توان رویه ای شفاف و .رقابتی در بازار ایجاد کرد

صدور پروانه های عمومی

در پروانه های عمومی معیارها و شرایطی برای اپراتورهای خواهان

.پروانه تعریف شده است

ترجیحاً هر دو رویه )معیارها و شرایط( باید مورد مشورت عمومی قرار گیرند .تا شفافیت روند صدور پروانه باال رود

تمامی اپراتورهای خدمات که واجد شرایط باشند، می توانند این پروانه را

.اخذ نمایند

اگر در بازار نظام پروانه های عمومی حاکم باشد، ارائه پروانه های منفرد برای همان خدمات با پیچیدگی هایی

همراه خواهد شد

13 صدور پروانه خدمات مخابرات و ارتباطاتالزامات صدور پروانه

الزامات صدور پروانه خدمات

مخابرات و ارتباطات

شفافیتمشاوره و همفکری همگانی

هزینه های صدور پروانه

تعادل میان قطعیت و انعطاف پذیر

تفکیک صدور یپروانه از معامالت

دولتی

محدوده های خدمت دهی

معیارهای احراز صالحیت

معیار و محک گزینش

14 سیاست رقابت اصول اصلی سیاست رقابت

قدم اول در تجزیه وتحلیل رقابت و ارزیابی سطح آن و فشارهای ناشی از رفتارهای ضد رقابتی، ارائه تعریف درست از بازارسالم هست.

:که آن محصول در منطقه جغرافیایی که همان خدمات هستند و محصول بازار در تعریف بازار دو مسئله مطرح می گرددآنجا فروخته می شود.

محصول در بازار

روند پیشرفته تر و گسdترده تر تعریف بازار، زمانی است که فرض شود در بازار انحصارطلبی وجود دارد. در اینجdا سؤالی مطرح می شود و آdن ایdن اسdت کdه آیdا انحصdارطلبان می توانdد قیمdت محصdول را بdه یdک مقدار کdم ولdی مشخdص و در یdک دوره زمانdی طوالنdی باال ببرند؟ حال اگdر کاربران بdه سdمت محصdوالت جایگزیdن روی بیاورنdد و باعdث شونdد افزایdش قیمdت برای انحصdارکننده مناسdب نباشdد، در آن صdورت ایdن محصdوالت جایگزیdن نیdز در تعریdف صdحیح بازار مطرح هسdتند. تdا وقتی کdه برای این گونdه مسdائل حdد و مرزی تعیین نشده باشdد، ایdن تجزیdه و تحلیل هdا ادامdه پیدا می کننdد، تdا زمانdی برسdد کdه محصdوالت جایگزیdن باعdث افزایdش نامناسdب قیمت هdا، آن هdم بdا یک .استراتژی نادرست نگردد

اثر منطقه جغرافیایی در بازار

عامل دوم تعریف بازار، دامنه جغرافیایی آن است. هدف از تعیین محدوده جغرافیایی، شناسایی محدوده ای از بازار است که در آن رقبای تأمین کننده خدمت در نزدیکی هم فعالیت داشته و مسائل و مشکالتی رقابتی، برای اپراتورهای اصلی بازار و یا اپراتورهای

انحصارطلب به وجود می آورند. در اینجا نیز، برای ارائه تعریفی صحیح از بازار، باید محصوالت و خدمات جایگزین را نیز در نظر گرفت. .در برخی از بازار های ارتباطی، تعریف بازار از اهمیت بیشتری نیز برخوردار می شود

15 سیاست رقابتانواع رفتارهای ضدرقابتی

برای ورود بdه بازار، سdدهای مختلفdی در سر راه تأمین کنندگان اشاره شده آن ها معمول تریdن بdه ذیdل در دارد. خدمات وجود

است.

،دول__ت امتیازهای محدودیت های مثال: عنوان به انحصاری و محدودیت های صدور مجوز

_زمانی که میزان بررس_ی اقتص_ادی بر اس_اس مقیاس .تولید باال باشد، قیمت واحد محصول کاهش می یابد. بنابراین قیمت دارنdد، بیشتری مشترکیdن تعداد کdه تأمین کنندگانdی واحdد محصdول برای آن هdا نسdبت بdه تأمین کنندگان جدیdد کمتر

تمام خواهد شد.

هزینه های ثابت/اصلی، باال

ه جزءdت. به عنوان امتیازات و انحص_ارات مواردی کdاسمثال، حق کپی. ایdن موارد ممکن اسdت بر روی مبانی اصلی

رقبا ازجمله ورودی ها و خروجی های بازار تأثیر بگذارد.

انواع عملکردهای ضد رقابتی

امتناع از رابطه

اقتصادی با سایر

رقبا انسداد مشتری

سوءاستفاده از

اطالعات تجاری سایر

اپراتورها

یارانه دهی متقاطع

قیمت گذاری عمودی

بهبود موقتی

خدمت تنها به قصد حذف رقبا

قیمت گذاری

ناعادالنه

تحمیل خدمت یا

خدمات

عقد قراردادها

ی انحصاری

با تأمین کنندگ

ان

انواع رفتارهای ضد رقابتی و راه های درمان آن

16

اهداف اصلی تنظیم قیمت خدماترویکرد تنظیم قیمت

تنظیم مقررات قیمت گذا_ری

مالی مصالحه کارایی

اطمینان رگوالتوdر از درآمد کافی اپراتورها برای تأمین

مالی

مهم ترین هدفd مربوط به توزیع عادالنه سودهای نهایی بین افراد

جامعه است. مقررات قیمت گذاری باید باعث

افزایش بهره وری در تأمین خدمات شود.

اهداف اصلی تنظیم قیمت خدمات

محاسبه هزینه های عملکرد وخدمات اپراتور

ایجاد اطمینان نسبی برای اپراتور

شکل RoRتنظیم مقررات قانون مدار مقررات قیمت گذاری

است.

افزایش رقابتافزایش انعطاف قانون گذاری کاهش مداخله و مدیریت نهاد

تنظیم مقررات کاهش پرداخت یارانه دهی

متقاطع

استفاده از یک فرمول مشخص برای تعیین حداکثر افزایش

قیمت مجاز خدمات

عدم تجزیه وتحلیل در رابطه بااثرات اقتصادی

رویکرد مداخله جویانهتعیین قیمت

احتیاطی

رخ ت ن

ررامق

م ظی

تن

ایهرم

ست

گشباز

مقررات سقف قیمت

قیمت ها به نحوی تعیین می شود که باعث ترویج اهدافی مانند تساوی

حقوق مشتریان شود.

17 نحوه قیمت گذاری خدمات ارتباطی و فناوری اطالعاتمقایسه روش های قیمت گذاری

  تعیین قیمت احتیاطی نرخ بازگشت سرمایه سقف قیمت

جلوگیری از به کارگیری قدرت بازار √

مشخص بودن هزینه نهایی خدمات با استفاده از هزینه + نرخ منطقی

√ تابع مقررات بازگشت سرمایه √

عدم به کارگیری قدرت بازار با انتخاب درست در محدودیت

CPI-X

کارایی تولید × 

عدم پشتیبانی از کارایی تولید در هزینه

حسابداری تاریخی× عدم استفاده از تعرفه های

تشویقی √ افزایش درآمد با کاهش هزینه ها

بهبود کارایی به واسطه تخصیص هزینه × احتمال انحراف از هزینه × عدم تساوی هزینه خدمات

اختصاصی با هزینه ارائه آن √ ها با توجه به پیش بینی تغییر قیمتهزینه ها

بازدهی پویا √ وجود انگیزه برای سرمایه گذاری × عدم انگیزه برای ارائه

فناوری ها و خدمات جدید √ وجود انگیزه الزم برای سرمایه گذاری

ترویج رقابت √ دهی متقاطععدم یارانه × عدم کنترل اپراتور بر روی قیمت گذاری √

جلوگیری از یارانه دهی متقاطع با استفاده از به کارگیری سبد

خدمات

حداقل سازی هزینه های نظارتی رگوالتوری ×

وابستگی تعیین نرخ به زمان و دسترسی به

منابع× وابستگی تعیین نرخ به زمان

و دسترسی به منابع √ 3تعیین نرخ در دوره های زمانی ساله5یا

18 آزادسازی ارتباطاتخصوصی سازی و

.آزادسازی و خصوصی سازی باهم ارتباط تنگاتنگی دارند، اما به طور واضح سیاست ها و موضوعات پایه ای آن ها متفاوت استخصوصی سازی در حقیقت انتقال از مالکیت دولتی به خصوصی است و دراین بین مالکیت مؤسسه دولتی می

تواند به یک نهاد رقابتی و یا حتی انحصاری منتقل شود. درحالی که آزادسازی، باز کردن بازار انحصاری کاالها .یا خدمات به نفع رقابت می باشد

هرچند مدل یا روش خاصی برای خصوصی سازی یا آزادسازی وجود ندارد، اما می توان گفت که آزادسازی به مراتب سخت تر از خصوصی سازی است و البته نتایج بهتری هم به دنبال دارد. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان داده است که تقدم به کارگیری

آزادسازی بر خصوصی سازی مهم بوده و نتایج مطلوب تری را به دست می دهدتقویت حقوق مالکیت

خصوصی، تغییر ساختار شرکت ها،

آزادسازی و مقررات زدایی، اصالح

مقررات، اصالح ساختار مالی )به ویژه بازار سرمایه( و بازار

نیروی کار

تشویق و هدایت در جهت توسعه بخش خصوصی به منظور ایجاد رقابت و ورود تولیدکنندگان به بازار

واگذاری مؤسسات عمومی دولتی به

بخش خصوصی )تغییر مالکیت(

مهم ترین بحثی که مطرح می شود و به چگونگی انجام خصوصی سازی

چگونگی انتقال مالکیت و طور خاص در جامعه شکل گیری بخش خصوصی

است. به طور خالصه برای آن که خصوصی سازی هرچه بهتر صورت پذیرد، باید اقدامات زیر به طور هم زمان محقق

شوند.

19 آزادسازی ارتباطاتخصوصی سازی و اهداف اصلی از خصوصی سازی ارتباطات

ی ساز

ی ص

صوی از خ

صلف ا

اهدات

طاارتبا

كاهش تصدی گری دولت كاهش كسری بودجه و صرفه جویی درهزینه های دولت

افزايش رقابت پذيریافزايش بهره وری و تولید ملی و كارايی منابع مادی، انسانی و فناوری

افزايش سرمايه گذاری داخلی و خارجی جلوگيری از فرار سرمايه ها از كشور و دستیابی دولت به منابع مالی بخش خصوصی

گسترش مالكيت در سطح عموم به منظور تحقق عدالت اجتماعی افزايش كيفيت كاال و خدمات

افزايش رشد اقتصادی و ایجاد رونق در بازار سرمایه و گسترش فرهنگ مشارکت در کشور

افزايش سطح عمومی اشتغال و بهبود درآمد خانوارها كاهش فساد مالی و اداری جلوگیری از انحصارات آشکار و پنهان )اعطای امتیازات خاص

به اشخاص رده باالی مملکتی(جمع آوری نقدینگی و ایجاد نظام متعادل توزیع درآمد بین اقشار مختلف مردم و در نتیجه

افزايش سطح رفاه اجتماعی

20 آزادسازی ارتباطاتخصوصی سازی و اصول خصوصی سازی

مورد توجه قرار گیرد.« تقویت مالکیت خصوصی»و « افزایش سودآوری»پس از تبیین اهداف باید دو اصل مهم ه اقتصاد بازار و شکل گیری نظام بازار بهdی بdه گذر از اقتصاد دولتdد در مرحلdق نشان می دهdوصی سازی در کشورهای موفdد خصdه فرآینdمطالع

این دو اصل توجه شده است و به فراخور زمان، مکان و شرایط، زمینه های زیر را فراهم و به وجود آورده اند:

اقدامات »درونی« بنگاه در جهت افزایش بهره وری و سودآوری

این اقدامات توسط مدیران بنگاه اقتصادی انجام می شود. در این زمینه می توان به اقداماتی مانند تقویت فرهنگ عمومی

کارکنان و مدیران بنگاه، توسعه منابع انسانی، مدیریت سرمایه و افزایش بهره وری سرمایه، تجدید ساختار و مهندسی مجدد به

منظور کاهش سطوح مدیریتی و سلسله مراتب اداری و نیز ادغام فعالیت های دارای تداخل و حذف فعالیت های موازی،

توسعه امور بین الملل در جهت جذب سرمایه و فناوری، بازنگری در قراردادها به منظور شفاف سازی و همچنین تعریف

و ارائه استانداردها و شرایط خصوصی پیمان اشاره کرد.

ایجاد شرایط و بستر »محیطی« به عنوان »موتور« خصوصی سازی

این اقدامات توسط دولت صورت می گیرد. بررسی قوانین و برنامه های توسعه و اقدامات خصوصی سازی و مکمل آن در کشور نشان دهنده آن است که دولت فاقد مجموعه ای جامع،

هماهنگ و مکمل و جهت دار )به ویژه مابین نهادها و سازمان ها( با اهداف و استراتژی های کالن خصوصی سازی کشور است.

21 آزادسازی ارتباطاتخصوصی سازی و بسترهای مورد نیاز برای خصوصی سازی

حمایت های مادی هدفمند و موقت ه صورت بالعوض، معافیت مالیاتی یا تخفیف مالیاتی و وام های ب•

کم بهره باشد. در این راستا، با توجه به ساخت مالی کشور که مبتنی بر سیستم بانکی است، همراه ساختن این سیستم با

استراتژی خصوصی سازی و حمایت از افراد کارآفرین و بنگاه های خصوصی کارآمد امری بسیار ضروری است. نکته مهم در اینجا

ارائه برنامه تجاری و توسعه از سوی بخش خصوصی و نظارت و حمایت های غیرمادی کنترل در حمایت ها طبق برنامه است.

حمایت های غیرمادی که با تشکیل و یا اصالح و تقویت نهادها و •مراکزی در ابعاد و زمینه های زیر امکان پذیر می شود:

اطالع رسانی )داخلی و بین المللی(•تأمین اجتماعی و بیمه بیکاری•آموزش حرفه ای و تخصصی•مشاوره و راهنمایی•

ارائه بستر مناسب

قانون گذاری

ارائه بستر مناسب حمایتی

قوانین و مقررات مناسب برای بستر قانون گذاری

گسترش رقابت )قانون ضدانحصار(

قوانین روابط بین الملل و داخلینحوه بازگرداندن سود و چگونگی خارج کردن آن از

کشور سرمایه و زمینمالکیت خارجی

 ارزمحدودیت های تبدیل

محدودیت هایی در مورد استخدام و اخراج کارگران

22 آزادسازی ارتباطاتخصوصی سازی و چالش های خصوصی سازی

مهم است.دو عامل منجر شود، نیازمند توجه بهرشد اقتصادی به جهت این که اجرای سیاست خصوصی سازی بتواند به هدف

در اجرای این سیاست باید شرایط خاص هر کشور در نظر گرفته شود.1.

نحوه اجرا و سرعت این سیاست بسیار اهمیت دارد.2.

مانند مسائل مرتبط با رقابت و مقررات الزم آن، آثار زیان باری را در پی خواهد داشت.بی توجهی به مسائل ساختاری ، است. زیان کارگران الزم به ذکر است خصوصی سازی سریع به:شورش های آثار منفی اجتماعی خصوصی سازی سریع

شهریافزایش جرم و جنایت

احساس عدم ایمنی

شغلی

تحمیل بار اضافی بر

افراد شاغل خانواده

برخی نهادها از اجرای سریع خصوصی سازی دفاع می کنند که بازارها بهتر عمل کرده و فوراً هرگونه خأل را پر می کنند، درحالی که بسیاری از فعالیت های دولت انگیزه الزم برای ورود بخش

.خصوصی به عنوان مثال بیمه های بیکاری و نظام تأمین اجتماعی را ندارند

این مسائل درصورتی که واحد های تجاری به سرمایه گذاران خارجی واگذار شود شدت بیشتری دارد، زیرا سرمایه گذاران خارجی نسبت به سرمایه گذاران داخلی تعهد کمتری به زمینه های اجتماعی دارند. مهم ترین دلیل طرفداران خصوصی سازی مبارزه با رانت جویی و فساد و عدم کارایی است، ولی بدون ایجاد شرایط مقدماتی و تأمین مقررات الزم باوجود دولت فاسد، خصوصی سازی

.بیشتر مشکل زا می شود، زیرا بنگاه های دولتی به افرادی واگذار می شوند که تابه حال آن ها را اداره می کردند

آزادسازی ارتباطاتخصوصی سازی و آزادسازی ارتباطات

23ت

طای ارتبا

سازف آزاد

اهدا

جذب سرمایه گذاری های جدید

بهبود امکانات و زیرساخت های ملی

ایجاد اشتغال

کمک به بهبود دسترسی عام به خدمات ارتباطی

بهبود خدمات، پایین آمدن قیمت و افزایش حق انتخاب مصرف کننده نهایی

تشویق نوآوری و ابداع

درنهایت باید گفت که اجرای سیاست های آزادسازی، یعنی آزادسازی تجارت، آزادسازی بازار مالی، آزادسازی بازار سرمایه، خصوصی

سازی و ... چنانچه به درستی صورت نپذیرند نتایج نامطلوبی را به دنبال خواهند داشت.

به عنوان مثال، - آزادسازی تجاری در شرایط وجود نرخ بهره 1

باال به از بین رفتن مشاغل و ایجاد بیکاری بیشتر منجر می شود.

- آزادسازی مالی در حالت فقدان ساختار 2قانونی مناسب، بی ثباتی اقتصادی و افزایش نرخ های بهره و کاهش تولید را در پی خواهد

داشت.- خصوصی سازی در زمان فقدان سیاست های 3

رقابتی و نظارت بر انحصارات، افزایش قیمت ها برای مصرف کنندگان و کاهش تولید را

به بار می آورد.بهترین نوع سیاستی که آزادسازی را هم به دنبال داشته باشد، آن سیاستی است که به

رشد اقتصادی و کاهش فقر منجر شود و این مستلزم فهم صحیح علل و ماهیت مهم ، یعنی همان شرایط محیطی و ساختاری فقر

یک کشور و سرعت اجرای سیاست های اقتصادی است.

ما در انجام هر کاري

به بهبو_د وضعیت موجود و ارتقاء استانداردهاي جاري می اندیشیم

باور متفاوت فکر کردن ما به داریم.

021-44950406 فکس: 021-44955568تلفن : 17 واحد 5تهران – بزرگراه حکیم غرب نرسیده به ستاری – خیابان پیامبر مرکزی – خیابان مطهری – پالک