"results of basic and applied research of the artificial intelligence group of the wcl,"...

18
1 Human Human Computer Computer Interaction Interaction & Artificial & Artificial Intelligence Intelligence 16 Φεβ 2012 16 Φεβ 2012 Κ.Σγάρμπας Κ.Σγάρμπας Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Βασικής και Εφαρμοσμένης Βασικής και Εφαρμοσμένης Έρευνας Έρευνας στην Ομάδα Τεχνητής Νοημοσύνης του ΕΕΤ στην Ομάδα Τεχνητής Νοημοσύνης του ΕΕΤ Επ.Καθ. Κ.Σγάρμπας Επ.Καθ. Κ.Σγάρμπας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Εργαστήριο Ενσύρματης Τηλεπικοινωνίας (ΕΕΤ) Εργαστήριο Ενσύρματης Τηλεπικοινωνίας (ΕΕΤ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

Upload: ieee-student-branch-university-of-patras

Post on 06-May-2015

419 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

1

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Βασικής και Εφαρμοσμένης Βασικής και Εφαρμοσμένης

ΈρευναςΈρευναςστην Ομάδα Τεχνητής Νοημοσύνης του ΕΕΤστην Ομάδα Τεχνητής Νοημοσύνης του ΕΕΤ

Επ.Καθ. Κ.ΣγάρμπαςΕπ.Καθ. Κ.ΣγάρμπαςΤμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας ΥπολογιστώνΤμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών

Εργαστήριο Ενσύρματης Τηλεπικοινωνίας (ΕΕΤ)Εργαστήριο Ενσύρματης Τηλεπικοινωνίας (ΕΕΤ)ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

2

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Δυναμικά ΛεξικάΔυναμικά Λεξικά

3

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

4

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

5

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

λύνω λύν + ω

έ + λύν + σα έλυσα

(Μορφολογική ανάλυση)

(Μορφολογική σύνθεση)

(Συσχέτιση με παράγωγες)

Κατάληξη: υπόθεση γραμματικής πληροφορίας

Μορφοφωνητικές αλλοιώσεις

Μορφολογική ΕπεξεργασίαΜορφολογική Επεξεργασία

6

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

ψαράδεςψαρ+1άδεσ

1: Word ___|____ STEM N01 | +1άδεσ N ψαρ μέρος_λόγου:ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ γένος:ΑΡΣΕΝΙΚΟ αριθμός:ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ πτώση:ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΚΛΗΤΙΚΗ

έδεσανQ+δέν+S5αν

1: Word _______|_______ PREF V V1 Q+ δέν +S5αν

μέρος_λόγου:ΡΗΜΑ φωνή:ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ έγκλιση:ΟΡΙΣΤΙΚΗ χρόνος:ΑΟΡΙΣΤΟΣ πρόσωπο:ΤΡΙΤΟ αριθμός:ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

πλεγμέναQ+πλέκ+M1μέν+α 1: Word __________|___________PREF V V1 N62 Q+ πλέκ +M1μέν +α μέρος_λόγου:ΡΗΜΑ φωνή:ΠΑΘΗΤΙΚΗέγκλιση:ΜΕΤΟΧΗ χρόνος:ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ αριθμός:ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ γένος:ΟΥΔΕΤΕΡΟ πτώση:ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΚΛΗΤΙΚΗ

7

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

\lf +ός

\lx Ε1

\al #

\fe

\lf ουραν

\lx Ν1

\al Ε1

\fe ουσ αρσ

\gl sky

1 2

3

σ:ς

@

#σ:@

@:0#

σ:@

@

σ:ς

@

@:0

σ:ς <=> __ @:0* #σ:ς <=> __ @:0* #

σ σ @ # @ ς @ 0 # @1: 2 3 1 1 12. 0 0 2 1 03. 2 3 3 0 1

8

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Συντακτική ΑνάλυσηΣυντακτική Ανάλυση(Unification-Based Grammar)(Unification-Based Grammar)

το κίτρινο σπίτι και η μεγάλη γέφυρα έχουν χτιστεί σχετικά πρόσφατα ΠΡΟΤΑΣΗ ________________________|________________________________ ΣΥΝΟΛΟ_1 ΣΥΝΟΛΟ_3 ΣΥΝΟΛΟ_4 ___________________|_____________ | | ΟΝΟΜΑ_1 ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΣΥΝΟΛΟ_2 ΡΗΜΤΥΠΟΣ ΕΠΙΡΡΠΡΟΣΔ_1 __________|__________ και | ____|____ ______|______ΑΡΘΡΟ_1 ΕΠΙΘΠΡΟΣΔ_1 ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ_1 ΟΝΟΜΑ_2 ΡΗΜΑ_1 ΡΗΜΑ_2 ΕΠΙΡΡΗΜΑ_1 ΕΠΙΡΡΠΡΟΣΔ_2 το | σπίτι ___________|____________ έχουν χτιστεί σχετικά | ΕΠΙΘΕΤΟ_1 ΑΡΘΡΟ_2 ΕΠΙΘΠΡΟΣΔ_2 ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ_2 ΕΠΙΡΡΗΜΑ_2 κίτρινο η | γέφυρα πρόσφατα ΕΠΙΘΕΤΟ_2 μεγάλη

ΠΡΟΤΑΣΗ: [ cat:ΠΡΟΤΑΣΗ ]ΣΥΝΟΛΟ_1: [ cat:ΣΥΝΟΛΟ αριθμός:ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ γένος:ΟΥΔΕΤΕΡΟ είδος:ΟΝΟΜΑΤΙΚΟ

πτώση:ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ]ΣΥΝΟΛΟ_2: [ cat:ΣΥΝΟΛΟ αριθμός:ΕΝΙΚΟΣ γένος:ΘΗΛΥΚΟ είδος:ΟΝΟΜΑΤΙΚΟ

πτώση:ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ]ΣΥΝΟΛΟ_3: [ cat:ΣΥΝΟΛΟ αριθμός:ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ είδος:ΡΗΜΑΤΙΚΟ πρόσωπο:ΤΡΙΤΟ

φωνή:ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ χρόνος:ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ έγκλιση:ΟΡΙΣΤΙΚΗ ]ΣΥΝΟΛΟ_4: [ cat:ΣΥΝΟΛΟ είδος:ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟ ]ΟΝΟΜΑ_1: [ cat:ΟΝΟΜΑ αριθμός:ΕΝΙΚΟΣ γένος:ΟΥΔΕΤΕΡΟ πτώση:ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ]ΟΝΟΜΑ_2: [ cat:ΟΝΟΜΑ αριθμός:ΕΝΙΚΟΣ γένος:ΘΗΛΥΚΟ πτώση:ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ]ΡΗΜΤΥΠΟΣ: [ cat:ΡΗΜΤΥΠΟΣ αριθμός:ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ πρόσωπο:ΤΡΙΤΟ

φωνή:ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ χρόνος:ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ έγκλιση:ΟΡΙΣΤΙΚΗ ]ΕΠΙΘΠΡΟΣΔ_1: [ cat:ΕΠΙΘΠΡΟΣΔ αριθμός:ΕΝΙΚΟΣ βαθμός:ΘΕΤΙΚΟΣ γένος:ΟΥΔΕΤΕΡΟ

πτώση:ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ]ΕΠΙΘΠΡΟΣΔ_2: [ cat:ΕΠΙΘΠΡΟΣΔ αριθμός:ΕΝΙΚΟΣ βαθμός:ΘΕΤΙΚΟΣ γένος:ΘΗΛΥΚΟ

πτώση:ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ]

9

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Ορθογραφική-Φωνητική Ορθογραφική-Φωνητική Μετατροπή (Gr-Ph)Μετατροπή (Gr-Ph)

10

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Φωνητικό ΑλφάβητοΦωνητικό Αλφάβητο

11

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

# Aποτέλεσμα:# Η μετατροπή σε φωνητική# γραφή απλοποιείται # δραματικά. Μπορεί να# επιτευχθεί μόνο με εντολές# tr και sed σε ~50 γραμμές# κώδικα:

tr -s 'βδκλμνπρστ' | \tr $FROM $TOWS | \...sed -e 's/τζ/j/g' | \sed -e 's/τσ/c/g' | \sed -e 's/ντ/d/g' | \sed -e 's/πτ/pt/g' | \...tr 'ζκπμντγ' 'zkpmnty' | \...sed -e 's/ξ/ks/g' | \sed -e 's/ψ/ps/g' | \...

1. Ηχητική Διάκριση1. Ηχητική ΔιάκρισηΚάθε δυνατό ζευγάρι διαφορετικών κατηγοριών πρέπει να διαφοροποιείται ηχητικά με αντιληπτό και μετρήσιμο τρόπο.

2. Κωδικοποίηση Βασισμένη στον Ήχο2. Κωδικοποίηση Βασισμένη στον ΉχοΑν δυο φωνήματα ακούγονται ίδια, τότε πρέπει να έχουν ίδια αναπαράσταση, ανεξάρτητα από την ορθογραφία τους.

3. Απλοποίηση3. ΑπλοποίησηΣύνθετα φωνήματα πρέπει να διαχωρίζονται σε απλά, εφ'όσον το επιτρέπει ο κανόνας Ηχητικής Διάκρισης.

Προδιαγραφές ΑλφαβήτουΠροδιαγραφές Αλφαβήτου

4. 4. Αντιστοίχιση Αντιστοίχιση Ένα-προς-έναΈνα-προς-έναΜόνο ένα σύμβολο ανά φωνητική κατηγορία. Διαφορετικά σύμβολα σε διαφορετικές κατηγορίες. Έτσι δεν χρειάζεται να ελέγχουμε τα συμφραζόμενα.

5. Κανονικότητα5. ΚανονικότηταΌμοια φαινόμενα αναπαριστώνται με τον ίδιο τρόπο. Πχ. αν κάποια ουρανικά σύμφωνα αναπαριστώνται με κεφαλαίο γράμμα, τότε όλα τα ουρανικά πρέπει να ακολουθούν το ίδιο πρότυπο.

Προδιαγραφές ΣυμβόλωνΠροδιαγραφές Συμβόλων

12

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

WATCHERWATCHERWebAgent forTextCollection fromHypermediaEnvironments andResources

13

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Εξαγωγή Κανόνων Gr-Ph με Εξαγωγή Κανόνων Gr-Ph με Δέντρα ΑποφάσεωνΔέντρα Αποφάσεων

14

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Διάγνωση Συνθηκών Διάγνωση Συνθηκών Διαταραχών ΆγχουςΔιαταραχών Άγχους

15

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Αντίδραση Ανοσοποιητικού Αντίδραση Ανοσοποιητικού στον H1N1στον H1N1

K-MeansK-Means

Time Varying Dynamic Time Varying Dynamic Bayesian NetworksBayesian Networks

16

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Κβαντικός Διαχωριστής Κβαντικός Διαχωριστής ΠιθανότηταςΠιθανότητας

X X

X

X

X

H

∣s ⟩

∣q ' ⟩

∣d ⟩

∣s ⟩

∣q ⟩

∣0 ⟩

A∣s q ⟩ =for s=0

A∣0 ⟩(a∣0 ⟩+b∣1 ⟩) = a A∣00 ⟩+b A∣01 ⟩ = a∣0 + ⟩+b∣01 ⟩ =

a∣0 ⟩ (∣0 ⟩+∣1 ⟩√2 )+b∣01 ⟩ = a

√2∣00 ⟩+ a

√2∣01 ⟩+b∣01 ⟩ = a

√2∣00 ⟩+( a√2

+b )∣01 ⟩

17

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

18

Human Human Computer Computer

Interaction Interaction & Artificial & Artificial

IntelligenceIntelligence16 Φεβ 201216 Φεβ 2012Κ.ΣγάρμπαςΚ.Σγάρμπας

Ομάδα Τεχνητής Νοημοσύνης Ομάδα Τεχνητής Νοημοσύνης ΕΕΤΕΕΤ

http://www.wcl.ece.upatras.gr/ai