ÖÖĞĞRETRETĐĐMDE PLANLAMA MDE PLANLAMA VE VE

DEDEĞĞERLENDERLENDĐĐRMERME

DERSDERSĐĐN SORUMLUSU:N SORUMLUSU:PROF. DR. PROF. DR. ĐĐNCNCĐĐ MORGMORGĐĐLL

HAZIRLAYAN: HHAZIRLAYAN: HĐĐLAL LAL ÖÖZERZER

ANKARA 2008ANKARA 2008

DUVARIM

NE KADAR

SOLGUN

GÖRÜNÜYORSUN?

• GÜNLÜK YAŞAMDA KARŞIMIZA ÇIKAN OLAYGünlük hayatta boyaların inşaat sektöründe kullanımı

• KĐMYA KONUSU: Boyalar

GÜNLÜK YAŞAM OLAYININ KĐMYA KONUSUYLA ĐLĐŞKĐSĐ

Boyalar, 9. sınıf hayatımızda kimyakonusu ve yapı malzemeleri başlığıaltında verilmektedir Đnşaat sektöründe kullanılan, kullanımı yaygın ve yapımalzemelerinden olan boyaların bileşenleri ve kullanım alanlarıanlatılacaktır.

• Đç mekân boya renklerinin insan psikolojisi üzerinde etkili olduğu çeşitli araştırmalarla ortaya konulmaktadır.

• Bazı araştırmacılara göre, her rengin insanlar üzerinde etkileri farklıdır. Örneğin,

• sarı neşelendirici ve yakın; • mavi yumuşak, güven verici, küçük, durgun; • pembe rahatlatıcı, kuru; turuncu dikkat çekici, büyük; • kahverengi kasvetli, yakın; • mor cesaret kırıcı, ağır; • siyah ürkütücü, nötr; • bej yatıştırıcı, uzak; • kırmızı heyecanlandırıcı, büyük; • beyaz sakinlik, saflık ve uzaklık etkilerine neden olur.

Çizelge:Renklerin bireyler üzerindeki görsel ve psikolojik etkileri (Alp, 1977).

YakınKasvetliKahverengi

KüçükDurgun

Güven vericiBeceri artırıcıBarışçıl ve yumuşak hava

Mavi

HafifNötrUzak

Beceri artırıcıYatıştırıcıSakinlik verici

Bej

BüyükKuru

RahatlatıcıPembe

YakınNeşelendiriciSarı

KuruDikkat çekiciTansiyon yükseltici

Turuncu

BüyükHeyecanlandırıcı

Kırmızı

Renklerin Bireyler Üzerindeki Görsel Etki

Renklerin Bireyler Üzerindeki Psikolojik EtkisiRenkler

• Ayrıca araştırmalar, renklerin tat ve koku gibi duyguları da çağrıştırdığınıgöstermiştir. NASA’nın uzay uçuşlarında kullanacağı sentetik yiyeceklerin renklendirilmesi için bir araştırma yapılmış ve pembe, eflatun, uçuk sarı ve yeşilin koku, yumuşak sarı, açık yeşil, açık kırmızı, turuncu ve turkuazın da tat duyumlarına neden olduğu saptanmıştır (NASA, 1976).

HEDEF VE KAZANIMLARHEDEF 1: Boyalar Ve HEDEF 1: Boyalar Ve ÖÖzelliklerini Kavrayabilmezelliklerini KavrayabilmeKAZANIMLAR:KAZANIMLAR:1.1. BoyanBoyanıın tann tanıımmıınnıı yaparyapar2.2. BoyanBoyanıın n öözelliklerinden bahseder.zelliklerinden bahseder.

HEDEF2 : BoyalarHEDEF2 : Boyalarıı OluOluşşturan Maddeleri Kavrayabilmeturan Maddeleri KavrayabilmeKAZANIMLAR:KAZANIMLAR:1.1. BoyalarBoyalarıı oluoluşşturan maddeleri aturan maddeleri aççııklar.klar.2.2. BaBağğlaylayııccıılarlarıı aaççııklarklar3.3. Pigment ve dolgularPigment ve dolgularıı aaççııklarklar4.4. ÇöÇözzüüccüü ve incelticileri ave incelticileri aççııklarklar

HEDEF3: BoyalarHEDEF3: Boyalarıın Sn Sıınnııflandflandıırrıılmaslmasıınnıı Ve Boya TVe Boya Tüürlerini Kavrayabilmerlerini KavrayabilmeKAZANIMLARKAZANIMLAR1.1. BoyalarBoyalarıın sn sıınnııflandflandıırrıılmaslmasıınnıı maddeler halinde verirmaddeler halinde verir2.2. Boya tBoya tüürlerini srlerini sıınnııflandflandıırrıır.r.

HEDEF4: YapHEDEF4: Yapıılarda Kullanlarda Kullanıılan Boyalarlan Boyalarıı KavrayabilmeKavrayabilmeKAZANIMLARKAZANIMLAR1.1. YaYağğllıı sistemleri asistemleri aççııklarklar2.2. Sentetik sistemleri aSentetik sistemleri aççııklarklar3.3. Plastik sistemleri aPlastik sistemleri aççııklarklar4.4. YapYapıı ddışıışında kullannda kullanıılan boyalarlan boyalarıı aaççııklarklar5.5. YapYapıı iiççinde kullaninde kullanıılan boyalarlan boyalarıı aaççııklarklar6.6. Sentetik ve su bazlSentetik ve su bazlıı boyalarboyalarıı aaççııklarklar7.7. Su bazlSu bazlıı boyalardan plastik, saten ve parlak boyalarboyalardan plastik, saten ve parlak boyalarıı aaççııklarklar

HEDEF5: HEDEF5: ĐĐnnşşaatlarda Kullanaatlarda Kullanıılan Boya lan Boya ÇÇeeşşitlerini Kavrayabilmeitlerini KavrayabilmeKAZANIMLARKAZANIMLAR1.1. ĐĐlk astarlarlk astarlarıı, macunlar, macunlarıı, son kat astarlar, son kat astarlarıı, son kat boyalar ve vernikleri , son kat boyalar ve vernikleri

aaççııklarklar

HEDEF6: HEDEF6: ĐĐyi Bir Boyanyi Bir Boyanıın n ÖÖzellizelliğğini Ve Boya Alini Ve Boya Alıırken Dikkat Edilmesi rken Dikkat Edilmesi Gerekenleri KavrayabilmeGerekenleri Kavrayabilme

KAZANIMLAR KAZANIMLAR 1.1. ĐĐyi bir boyanyi bir boyanıın n öözellizelliğğini aini aççııklarklar2.2. Boya alBoya alıırken dikkat edilmesi gerekenleri arken dikkat edilmesi gerekenleri aççııklarklar

BOYA TERĐMLERĐ• Aderans: Kuru film tabakasının yüzey üzerinde kabarmadan,ince

tabakalar halinde kalkmadan veya çatlamadan durma kabiliyetidir. Aderans,boyanın belki de tek en önemli özelliğidir. Islak tutunma,ıslak koşullara rağmen kuru boya filminin yüzeye tutunma kabiliyeti,genellikle dış cephe boyaları için önemlidir.

• Akrilik: Yüksek performanslı akrilik esaslı boya veya su-bazlı boyalarda kullanılan sentetik polimerdir. Boyanın bağlayıcısı gibi,akrilik reçineler, kaplamanın kimyasallara dayanmasına ve ışık haslığı nedeniyle renginin kalıcı olmasına olanak sağlar

• Akrilik Reçine: Renk ve parlaklık dayanımı,alkali ve oksidasyondayanımı,sertlik, yapışma ve bağlama sağlamlığı ve film ömrü gibi özellikleri süper olarak nitelendirilen ve kaplama formülleri arasında seçkin bir yeri olan reçinelerdir. Genellikle, akrilik asit,metakrilikasit,akrilonitril ve bunların copolimerlerinin esterlerini içeren akriliasitlerin türevlerinin polimerizasyonu sonucu oluşan reçinelerdir. Akrilatreçineler olarak da bilinirler.

• Akrilik esaslı Boya: Polivinil asetat veya akrilik reçineler gibi sentetik bağlayıcılar ile yapılan su ile inceltilen boyalardır. Yağlı boyaların tersine,akrilik esaslı boyalar çabuk kurur,düzgün akar ve su ile kolaylıkla temizlenebilir. Yüksek performanslı akrilik esaslı boyalar %100 akrilik reçine içerirler.

• %100 Akrilik esaslı Boya: Bağlayıcı olarak sadece akrilik reçine kullanılmış su ile inceltilen boyalardır. Genel olarak çok kaliteli akrilik esaslı boyalar farklı birçok mimari kaplama için kullanılır,%100 Akrilik esaslı boyalar,süper aderans,uzun süreli esneklik,nefes alabilirlik,alkali dayanımı, sertlik, ve parlaklık dayanımına sahiptirler.

• Alkidler: Bağlayıcı olarak kullanılan,içeride ve dışarıda,ahşap boyalarında bulunan reçinelerdir.

• Badana: Esas olarak, kireç ile suyun karıştırılması ile elde edilir. Đçcephe dekorasyonu için kullanılır. Yıkamaya karşı dayanıklıdeğildir.

• Beyazlama: Güneş ışığına maruz kalma sonucu oluşan renk kaybı.• Elastikiyet: Boyanın,görünümünde değişiklik olmadan veya zarar

görmeden, genişleme ve daralma yeteneği. Sıcaklık değişimleri genişleme ve daralmaya sebep olur. Örneğin sarı çam tanecik boyutuna bağlı olarak farklı oranlarda genişler. Elastikiyet dayanıklılığın anahtarıdır. Akrilik bağlayıcılar elastikiyetleriyle dikkat çekerler.

• Kıvam(Viskozite): Boyanın akmaya karşı direnci. Yüksek kıvamlıboya yavaş akar; az kıvamlı boya çabuk akar.

• Solma: Işık veya sıcaklığa maruz kalan boyanın renginin açılması.

• Enamel: Genellikle yüksek parlaklıkta ama düşük parlaklık derecelerinde de olabilen ;örneğin mat enameller, düzgün yüzey oluşturma yeteneğiyle karakterize edilmiş son kat boyadır

• Film Oluşumu: Boyanın sürekli kuru film tabakası oluşturma kabiliyeti. Bu proses,su veya solventlerin buharlaşması ve bağlayıcı parçalarının birleşmesi sonucu oluşur. Sürekli kuru film suyu iter.

• PVA(Polivinil Asetat): Vinil asetat ve bir katalizörün polimerizasyonusonucu türetilen renksiz,termoplastik,suda çözünebilir,reçinemsi yüksek polimerdir. Genellikle, düşük kaliteli su-bazlı kaplamalarda akrilik esaslıboya bağlayıcı olarak kullanılır.

• Reçine: Doğal veya sentetik şeffaf ve eriyen ürünlerin büyük bir bölümüne verilen ad. Farklı renklerde bulunabilirler. Yüksek molekül ağırlığına sahip sentetik reçineler polimer olarak etki ederler.

• Titanyumdioksit,(TiO2): Boyalar,plastikler ve kauçuklarda esas pigment olarak kullanılan,yüksek opaklıkta,tebeşirsiz açık beyaz renkte pigmenttir. Mineral ilmenit veya tabi titan dioksit madeni cevherinden elde edilir.

• VOC(Uçucu Organik Đçerik): Standard test sonuçları altında buharlaşan karbon bileşikleri. Esas olarak,su hariç bütün boya solventleri VOC dir.

• Đnceltici: Đnceltici ve bağlayıcı beraber,boyanın nakil vasıtasınıoluştururlar. Su,akrilik esaslı boyalarda kullanılan, boya kurudukça buharlaşan,düzgün boya uygulamasına olanak sağlayan incelticilerdir. Yağlı boyaların incelticileri ise turpentin veya alkol(ispirto)dür.

• Pigment: Düzgün yuvarlak,doğal veya sentetik,inorganik veya organik,çözünmeyen dağılmış parçalar(toz). Bu parçalar,boya sıvısının içinde dağılarak,boyaya renk vermenin yanında,opaklık,katılık,dayanıklılık ve korozyona dayanıklılık gibi boyanın temel özelliklerini de geliştirirler. Pigment olan tozlar ve boyalar arasındaki fark genel olarak çözünürlüğün temelinde incelenmektedir. Kullanım esnasında,pigmentler, çözünmeyen ve madde içerisinde dağılan,boyalar ise çözünebilir veya solüsyon halinde bulunan malzemelerdir.

• Bağlayıcı: Bağlayıcı, pigment parçalarını, düzgün boya filmi oluşturmak üzere bağlar ve aynı zamanda boyanın yüzeye yapışmasını sağlar. Bağlayıcının cinsi ve miktarı,boyanın performans özelliklerinin -yıkanabilirlik,sertlik,yapışma ve renk dayanımı- çoğunu belirler. Kaliteli yüksek performanslı akrilik esaslı boyaların üretiminde tercih edilen

bağlayıcı, akrilik polimerler gibi reçinelerdir.

BOYALARBOYALAR

• Bir yüzeye uygulandığında, dekoratif ve koruyucu bir tabaka oluşturan malzemeye boya denir.

• Boya; çeşitli malzeme yüzeylerine, korunma, süslenme ve aydınlatma amaçları ile sürülerek sert ve ince bir tabaka oluşturan, ana maddeleri organik, metalik veya plastik esaslıpigment, bağlayıcı ve incelticilerden meydana gelmiş, renkli bir sıvı bileşimidir.

• Bağlayıcı-pigment karışım oranlarını değiştirerek macun, astar, mat, yarı parlak ve parlak boya çeşitleri yapılabilir.

Boyalar birçok kimyasal maddeden oluşmuştur. Bu

kimyasallar risk sınırının üstünde kullanıldığı takdirde insan sağlığını tehdit edici bazı

olumsuzluklara yol açmaktadır. Karbon monoksit, nitrojen

dioksit, kükürt dioksit, karbondioksit, benzen, toluen, kurşun, asbest ve mineral lifleri

gibi boya bileşenlerinin risk sınırları aşağıda verilmiştir.

100-10.000/m3Mineral lifleri

+lif/cm3Asbest

0,02 – 0,4 mg/m3 lKurşun

0,01 -1,0mg/m3Benzen, toluen vb.

600-9000mg/m3Karbondioksit

0,02-1,0 mg/m3Kükürtdioksit

0,05-1,0 mg/m3Nitrojendioksit

1-115 mg/m3Karbonmonoksit

Konsantrasyon SınırıBileşenler

BOYANIN KBOYANIN KĐĐMYASAL MYASAL

SINIFLANDIRILMASI SINIFLANDIRILMASI

�� Akridin boyalarAkridin boyalarıı ve tve tüürevleri, revleri,

�� Antrokinon boyalarAntrokinon boyalarıı ve tve tüürevleri revleri

�� Arilmetan boyalarArilmetan boyalarıı

�� Diaril metan boyalar Diaril metan boyalar

�� Triarilmetan boyalar, Triarilmetan boyalar,

Azo boyalar:Azo boyalar: --N=NN=N-- azo yapazo yapııssııtemel altemel alıınarak, narak,

�� AzoAzo boyalarboyalarıı, , azoazo grubu igrubu iççeren sentetik renklerdir. eren sentetik renklerdir. �� --N=NN=N--, , azoazo grubu yapgrubu yapııssıınnıın bir parn bir parççasasııddıır. Bu r. Bu azoazo gruplargruplarıı

kendilikendiliğğinden meydana gelmezler. inden meydana gelmezler. AzoAzo boyalarboyalarıınnıın n ççooğğu u sadece bir sadece bir azoazo grubu igrubu iççerir. Fakat bazerir. Fakat bazıı azoazo boyalarboyalarıı iki iki azoazo grubu igrubu iççerir ki bunlara erir ki bunlara diazodiazo, , üçüç azoazo grubu igrubu iççerenlere erenlere de de triazotriazo denir. Daha fazla denir. Daha fazla azoazo grubu igrubu iççeren eren azoazo boyalarboyalarııda mevcuttur. da mevcuttur.

�� AzoAzo boyalarboyalarıı, tekstil ve g, tekstil ve gııda da üüretiminde kullanretiminde kullanıılan blan büüttüün n boyalarboyalarıın yaklan yaklaşışık yk yüüzde 60zde 60--70'ini olu70'ini oluşşturur turur

�� Bir Bir azoazo boyasboyasıınnıın genel formn genel formüüllüü iiççin, iki tane organik in, iki tane organik bilebileşşik gereklidir. Bunlar, bir baik gereklidir. Bunlar, bir bağğlaylayııccıı bilebileşşen ve bir de en ve bir de diazodiazo bilebileşşenidir enidir

Metil kMetil kıırmrmıızzııssıı

�� Siyanin boyalarSiyanin boyalarıı, ,

�� Nitro boyalar,Nitro boyalar, --NO2 nitro fonksiyonel grup temel NO2 nitro fonksiyonel grup temel alalıınarak, narak,

�� Nitrozo boyalar Nitrozo boyalar --N=O nitrozo fonksiyonel grup N=O nitrozo fonksiyonel grup temel altemel alıınarak, narak,

�� Ftalosiyanin boyalarFtalosiyanin boyalarıı ve tve tüürevleri, revleri,

�� QuinonQuinon--iminimin boyalarboyalarıı veve quinonquinon ttüürevlerirevleri, ,

�� AzinAzin BoyalarBoyalarıı, ,

�� Eurhodin BoyalarEurhodin Boyalarıı, ,

�� Safranin boyalarSafranin boyalarıı ve tve tüürevleri revleri

�� Indaminler Indaminler �� Indofenoller Indofenoller �� Oxazin boyalar ve tOxazin boyalar ve tüürevleri, revleri, �� Oxazon boyalarOxazon boyalarıı ve tve tüürevleri, revleri, �� Thiazin boyalarThiazin boyalarııve tve tüürevleri, revleri,

�� Thiazole boyalarThiazole boyalarıı ve tve tüürevleri, revleri, �� Ksantin boyalar ve tKsantin boyalar ve tüürevleri, revleri,

�� Fluorene boyalar ve tFluorene boyalar ve tüürevleri, revleri, �� Pyronin boyalar Pyronin boyalar �� Rodamin boyalar ve tRodamin boyalar ve tüürevleri, revleri,

�� Fluorone boyalar, Fluorone boyalar, �� AyrAyrııca, ca, �� DoDoğğal boyalar al boyalar �� Metal komplex boyalar Metal komplex boyalar �� Pigmentler Pigmentler

�� ĐĐnorganik pigmentlernorganik pigmentler

Acridine yellow(akridinsarısı)

Alizarin( Antrokinon boyaAntrokinon boyassıı))

Auramine O (diarilmetan boyası)

BOYALARI OLUŞTURAN MADDELER

BOYA BĐLEŞENLERĐBoyalar esas olarak, � bir bağlayıcı, � pigment ve � katkı maddelerinden � oluşan çok bileşenli

malzemelerdir. � Özellikleri bileşenlerinin

niteliklerine doğrudan bağlıdır.� Boyayı oluşturan bileşenleri

bağlayıcılar, pigmentler, dolgular çözücüler, incelticiler (tinerler), yumuşatıcılar ve kurutucular olarak sayabiliriz.

BABAĞĞLAYICILARLAYICILAR

�� BoyanBoyanıın ana maddelerinden n ana maddelerinden olup, pigment ve dolgu olup, pigment ve dolgu maddelerini de bamaddelerini de bağğlayarak boya layarak boya tabakastabakasıınnıı oluoluşşturan maddeleri turan maddeleri ve boyanve boyanıın karakterini ve n karakterini ve niteliniteliğğini belirler. ini belirler.

�� BoyalarBoyalarıın hemen hemen tn hemen hemen tüüm m karakteristikleri, karakteristikleri, öörnerneğğin; in; kuruma kuruma şşekli ve sekli ve süüresi, diresi, diğğer er katmanlarla uyukatmanlarla uyuşşup up uyuuyuşşmayacamayacağığı, dayan, dayanıımmıı, , uygulama biuygulama biççimi, parlaklimi, parlaklığıığı, , uygulanduygulandığıığı yyüüzeydeki zeydeki davrandavranışışlarlarıı gibi hususlar gibi hususlar bunlarbunlarıın n babaşşllııcalarcalarııddıırr..

�� A.A.Kuruyan yaKuruyan yağğ ttüürrüü babağğlaylayııccıılarlar:: GeGeççmimişşten gten güünnüümmüüze dek boya ze dek boya yapyapıımmıında kullannda kullanıılan temel malzemelerdir. lan temel malzemelerdir. Kuruyan bir yaKuruyan bir yağığın okside olmasn okside olmasııve polimerleve polimerleşşmesi esasmesi esasıına dayanna dayanıırr. Bunlar genellikle bitkisel orijinli ya. Bunlar genellikle bitkisel orijinli yağğlar lar olup, olup, öörnek olarak rnek olarak bezir yabezir yağığı, tun, tunçç aağğacacıı yayağığı veya hayvansal balveya hayvansal balıık yak yağığıverilebilir. Ancak en yaygverilebilir. Ancak en yaygıın olarak kullann olarak kullanıılan bezir yalan bezir yağığıddıır.r.

�� B.B.Sentetik emSentetik emüülsiyon esasllsiyon esaslıı maddelermaddeler:: Kuruyan yaKuruyan yağğlar ihtiva etmeyen lar ihtiva etmeyen bu tbu tüür malzemeye r malzemeye öörnek olarak PVA veya akrilik dispersiyonlarrnek olarak PVA veya akrilik dispersiyonlarıı ggöösterilebilir. sterilebilir. Bu maddelerle Bu maddelerle üüretilen boyalar piyasada retilen boyalar piyasada plastik boyaplastik boya olarak da olarak da adlandadlandıırrııllıırlar. Katrlar. Katıılalaşşma, bma, büünyesindeki suyun buharlanyesindeki suyun buharlaşşmasmasıı ile olur. Mile olur. Müüsait sait ortam koortam koşşullarullarıında bu tnda bu tüür malzeme ile r malzeme ile üüretilen boyalar dokunma kuruluretilen boyalar dokunma kuruluğğu u seviyesinde veya bir seviyesinde veya bir üüst kat uygulamaya imkan verecek kurulust kat uygulamaya imkan verecek kuruluğğa 1a 1--2 saatte 2 saatte ulaulaşşabilir.abilir.

�� C.C.Kimyasal kKimyasal küürle katrle katıılalaşşan baan bağğlaylayııccıı:: BaBağğlaylayııccıılar iki bilelar iki bileşşenli enli malzemelerdir. Ana malzeme remalzemelerdir. Ana malzeme reççine, kullanine, kullanıım m ööncesinde kimyasal ncesinde kimyasal reaksiyonu olureaksiyonu oluşşturacak madde sertleturacak madde sertleşştirici veya htirici veya hıızlandzlandıırrııccıı ile karile karışışttıırrııllıır. Sr. Sııvvııhalde uygulanan film bahalde uygulanan film başşlatlatıılmlmışış veya aktive edilmiveya aktive edilmişş reaksiyon sonucu katreaksiyon sonucu katııhale gehale geççer. Bu ter. Bu tüür malzemelere r malzemelere öörnek olarak en yaygrnek olarak en yaygıın olarak n olarak epoksiepoksi veya veya polipoliüüretan reretan reççineleriineleri verebiliriz.verebiliriz.

�� D.D.ĐĐnorganik banorganik bağğlaylayııccıılarlar:: KarKarışışttıırrıılmlmışış olan suyun buharlaolan suyun buharlaşşmasmasıı ve priz ve priz sonucu tabaka olusonucu tabaka oluşşturan turan ççimento silikat timento silikat tüürrüü maddelerdir. Su ile maddelerdir. Su ile karkarışışttıırrıılarak larak ççimento ve kireimento ve kireçç kullanarak badanakullanarak badana olarak kullanolarak kullanııllıır.r.

PĐGMENT VE DOLGULAR

• Boyaya renk veren ve yanısıra opaklık özelliği kazandıran malzemelerdir.

• Ancak bu özelliklerin yanısıra kullanılan pigment türüne ve kullanım amacına göre kuru film kalınlığının artması boyayıbir anlamda fiziksel olarak donatma, zararlı mor ötesi ışınları absorbe etme veya yansıtma, metal yüzeylerde korozyonu önleme ve boyanın dayanımını artırma gibi sonuçları da elde edilebilir.

• Pigmentlerin boyaya renk vermesi, güneşışığının görülen renge ait ışınlarınıyansıtmasına dayanan fiziksel bir olaydır.

Pigmentler

� tabii

� sentetik

� organik ve

� inorganiktir.

� Kurşun ve çinko, boya pigmentlerine çok defa katılan maddelerdir. Ancak bunlar pulverizeedilmiş metaller olarak değil kurşun karbon, kurşun sülfat ve çinko oksit gibi kimyevi metal bileşikler olarak kullanılır. Beyaz kurşun ya saf kurşun karbon veya saf kurşun sülfattır.

Organik pigmentler inorganiklere göre daha parlak ve dayanıklıdır.

Çizelge : Renklere göre pigmentlerin kimyasal bileşimleri.

Krom yeşili CrO3.Cr203Zümrüt yeşili Cr2O3.2H2OŞevinfurt yeşili 3(CuOAs2O3)C:u(CH3COO)2Kobalt (rinmann )yeşili

Yeşil

Umbra FeO.Fe2O3+kilKahverengi

Kurşun kromat PbCrO4.Pb(OH)2Turuncu

Litarj PbOKurşun sarısı PbCrO4 Kadminyıim sarısı CdS Demir oksit Fe2O3Limon sarısı PbO.PbOCrO4

Sarı

SülyenPb3O4Kadminyum kırmızısı CdS.SeSKolkotar (Aşı boya)Fe203

Kırmızı

Kobalt mavisi (CO3O4), CaO Al2O3 Prusya mavisi Fe4(Fe(CN)6)3 Ultra marinNa8 Al6 Sb6 O28 S Bakır patolosinCu C32 HI6 N4

Mavi

Grafit tozu (C)Siyah

Alüminyum tozu (Al) Çinko tozu (Zn) Titan oksit (TiO2)Çinko oksit (ZnO) Litapon (BaSO4 - ZnS)Blenfıks (BaSO4) Üstübeç 2(PbCO3) Pb(OH)2Kurşun sülfat 2(PbSO4) .Pb(QH)2

Beyaz

KĐMYASAL BĐLEŞĐMĐRENK

ÇÖZÜCÜLER VE ĐNCELTĐCĐLER (TĐNERLER)

• Bu malzemeler boya akışkanlığının istenilen seviyeye getirilmesi ve uygulamayı kolaylaştırmak için kullanılır.

• Emülsiyon esaslı boyalar dışındaki boyalar genellikle kullanıma uygun kıvamda hazırlanmıştır. Ancak gerekli hallerde uygun tür malzemelerle inceltilebilirler. Đnceltme işlemi gerekli hallerde yüzeye daha iyi nüfuz etmesini sağlayabileceği gibi püskürtme yönteminin kullanıldığıhallerde de boya kalınlığının, vizkositesinin ayarlanmasında da yararlanılmaktadır.

• Emülsiyon esaslı boyalarda ise inceltme su ile olmaktadır.

• Đnceltmenin fazla yapılması, boyanın opaklığı, örtücülüğü ve diğer özellikleri üzerinde olumsuz sonuçlar doğurur. Đnceltmenin yapılmasının gerektiği hallerde boya üreticisinin tavsiyeleri doğrultusunda önerilen uygun incelticilerin kullanılması gereklidir.

• Mineral ispirto ve türbentin, normal yağ ve vernik boyalar için tiner olarak kullanılır.

• Xylol, soğuk tatbikli katran-zift boyaları için tinerdir.

• Su, akrilik easalı boya ,çimento boya, badana ve sair sulu boyalar için tinerdir.

• Yağlı boyaların incelticileri ise turpentin veya alkol(ispirto)dür

• Bezir yağı da tiner olarak, bilhassa harici ağaç boyaların ilk astarlarında faydalıdır.

BOYALARIN SINIFLANDIRILMASI1- Bünyesinde yer alan bağlayıcı maddelerin türlerine göre;1.1- Badana usulü1.2- Yağlı boyalara) Kurutma yağlarıb) Reçinelerc) Solventler1.3- Plastik boyalar1.4- Sentetik boyalar1.5- Selülozik boyalar 1.6- Emülsiyon boyalar 1.7- Renk açıcı boyalar.2- Kurumalarına göre boyaları;2.1- Havada kuruyan boyalar2.2- Solvent buharlaşması ile kuruyan boyalar2.3- Isı etkisi ile kuruyan boyalar2.4- Kimyasal reaksiyon ile kuruyan boyalar 3- Kullanım alanlarına göre boyalar;3.1- Mimari boyalar3.2- Endüstri boyalar 3.3- Deniz boyaları3.4- Aristik boyalar4- Parlaklıklarına göre boyaları;4.1- Parlak boyalar4.2- Yarı parlak boyalar4.3- Mat boyalar

BOYA TÜRLERĐ

1- Uygulama yeri ve uygulanan malzemeye göre;

1.1- Yapı dışı kargir yüzeylere 1.2- Yapı içi kargir yüzeylere1.3- Metal yüzeylere1.4- Ahşap yüzeylere 2- Uygulanma dikkate

alınarak;2.1- Duvar boyası2.2- Ahşap boyası2.3- Koruyucu boya 2.4- Kumaş boyası3- Uygulama şekline göre;3.1- Fırça boyası3.2- Tabanca boyası3.3- Daldırma boya 3.4- Akıtma boya3.5- Perde boya 3.6- Serigraf boya3.7- Elektrotatik boya

YAPILARDA KULLANILAN BOYA YAPILARDA KULLANILAN BOYA SSĐĐSTEMLERSTEMLERĐĐ

�� YaYağğllıı sistem:sistem: Keten yaKeten yağığı, bezir ya, bezir yağığı ve bunlarve bunlarıın ren reççine ine adadıı verilen verilen ççeeşşitli sentetik reitli sentetik reççinelerle olan karinelerle olan karışıışımlarmlarıından ndan meydana gelen bameydana gelen bağğlaylayııccıılarla yaplarla yapıılan boyalardlan boyalardıır. Hava r. Hava etkisiyle uzun zamanda kurur ve dayanetkisiyle uzun zamanda kurur ve dayanııklklııllııklarklarıı sentetik sentetik boyalara kboyalara kııyasla daha azdyasla daha azdıır. Bu sistem zamanr. Bu sistem zamanıımmıızda pek zda pek kullankullanıılmamaktadlmamaktadıır.r.

�� Sentetik sistem:Sentetik sistem: AlkidAlkid rereççinesi adinesi adıı verilen sentetik verilen sentetik esaslesaslıı bir babir bağğlaylayııccıı ile yapile yapıılan boyalardlan boyalardıır. Bu boyalar hava r. Bu boyalar hava tesiriyle daha tesiriyle daha ççabuk kuruyan, yabuk kuruyan, yüüksek parlaklksek parlaklıık ve k ve dayandayanııklklııllığıığı olan sistemi meydana getirir. olan sistemi meydana getirir. Macun, astar Macun, astar ve son kat boyalarve son kat boyalarıınnıı kapsamkapsamıına alna alıır. Bu sistem r. Bu sistem ççok ok kullankullanıılan bir sistemdir.lan bir sistemdir.

�� Plastik sistem:Plastik sistem: EsasEsasıı sentetik olan fakat su isentetik olan fakat su iççinde inde inceltilebilen eminceltilebilen emüülsiyon tipi boyalardlsiyon tipi boyalardıır. Bu sistemde r. Bu sistemde polivinilpolivinil, asetat ve akrilik ba, asetat ve akrilik bağğlaylayııccıılar kullanlar kullanıılmaktadlmaktadıır. r. Genel olarak baGenel olarak bağğlaylayııccıılarlarıın adlarn adlarıı ile isimlendirilen bu ile isimlendirilen bu sistem sistem bina ibina iççinde ve dinde ve dışıışında duvar boyasnda duvar boyasıı olarakolarakkullankullanıılmaktadlmaktadıır r

BOYALARIN KULLANIM YERLERBOYALARIN KULLANIM YERLERĐĐNE NE GGÖÖRE SINIFLANDIRILMASIRE SINIFLANDIRILMASI

a) Yapa) Yapıı iiççinde kullaninde kullanıılan boyalar:lan boyalar: Atmosfer Atmosfer etkilerine aetkilerine aççıık olmayan, yapk olmayan, yapıılarlarıın in içç kesimlerinde kesimlerinde kullankullanıılan, genelde lan, genelde polivinilpolivinil asetat ve benzer asetat ve benzer iişşlevli balevli bağğlaylayııccıı ((polivinilpolivinil propionatpropionat, , stirenstirenbutadienbutadien, , stirenstiren akrilatakrilat vb.) esaslvb.) esaslıı, silinme ve , silinme ve aaşışınmaya dayannmaya dayanııklklıı boyalardboyalardıır r

b) Yapb) Yapıı ddışıışında kullannda kullanıılan boyalar:lan boyalar: Atmosfer Atmosfer etkilerine aetkilerine aççıık, yapk, yapıılarlarıın dn dışış kesimlerinde kesimlerinde kullankullanıılan, genelde akrilik balan, genelde akrilik bağğlaylayııccıı esaslesaslıı, , ııssıı, , ışıışık k ve suyun yve suyun yııpratpratııccıı etkilerine dayanetkilerine dayanııklklıı boyalardboyalardıır r

YAPI YAPI ĐĐÇÇ MEKÂN MEKÂN BOYALARIBOYALARI

ĐĐçç mekân boyalarmekân boyalarıı; ; babağğlaylayııccıılarlarıı, , çöçözzüüccüüleri ve leri ve üüretim aretim aşşamalaramalarııggööz z öönnüüne ne alalıındndığıığında nda

a) Sentetik boyalar a) Sentetik boyalar b) Su bazlb) Su bazlıı

((ememüülsiyelsiye) ) boyalarboyalar olmak olmak üüzere zere gruplandgruplandıırrıılabilir.labilir.

Sentetik Boyalar ve ZararlSentetik Boyalar ve Zararlıı BileBileşşenlerienleri�� Genellikle Genellikle alkidalkid rereççinesinden yapinesinden yapıılmlmışışttıır ve beyaz r ve beyaz spiritspirit çöçözzüüccüüssüü

iiççerirler. erirler.

�� Renklendirme pigmenti ve CaCO3 gibi dolgu iRenklendirme pigmenti ve CaCO3 gibi dolgu iççerirler. erirler.

�� ÖÖrtrtüüccüüllüük, fk, fıırrçça kolayla kolaylığıığı, parlak bir y, parlak bir yüüzey oluzey oluşşturmasturmasıı, sararmamas, sararmamasıı, , fiziksel ve kimyasal direncinin yfiziksel ve kimyasal direncinin yüüksek olmasksek olmasıı, bu boyada bulunmas, bu boyada bulunmasııistenen istenen öözelliklerdir. zelliklerdir.

�� KullanKullanıım esnasm esnasıında iyi havalandnda iyi havalandıırmaya ihtiyarmaya ihtiyaçç duyulur. duyulur.

�� Sentetik bazlSentetik bazlıı boyalarboyalarıın incelticisi sentetik tinerdir.n incelticisi sentetik tinerdir.

�� Sentetik boyalarSentetik boyalarıın zararln zararlıı bilebileşşenleri, benzen, eter, enleri, benzen, eter, eritritoleritritol, , ftalikftalikanhidrit, anhidrit, ksilenksilen, kur, kurşşun, un, ççinko, antimon, alinko, antimon, alüüminyum, kadmiyum, minyum, kadmiyum, titanyumoksittitanyumoksit, krom, kobalt, fosfor, c, krom, kobalt, fosfor, cııva, nikel, titan, demir, va, nikel, titan, demir, trikloretilentrikloretilen ve baryumdur. ve baryumdur.

Su BazlSu Bazlıı ((EmEmüülsiyelsiye) Boyalar ve Zararl) Boyalar ve ZararlııBileBileşşenlerienleri

�� Dolgu maddesi, Dolgu maddesi, ııslatslatııccıı, k, kööppüük k öönleyici, kalnleyici, kalıınlanlaşşttıırrııccıı gibi gibi katkkatkıı maddeleri imaddeleri iççeren, beren, büünyesindeki suyun nyesindeki suyun buharlabuharlaşşmasmasııyla kuruyarak devamlyla kuruyarak devamlıı bir film tabakasbir film tabakasııoluoluşşturan, yapturan, yapıılarda dekorasyon ve hava larda dekorasyon ve hava şşartlarartlarıından ndan koruma sakoruma sağğlamak amaclamak amacııyla kullanyla kullanıılan boyalardlan boyalardıır.r.

�� Su ile inceltilirler.Su ile inceltilirler.�� Kokusuzdur. Uygulamadan kKokusuzdur. Uygulamadan kıısa bir ssa bir süüre sonra boyanan re sonra boyanan

mekânlar kullanmekânlar kullanııma ama aççıılabilir. labilir. �� ÇÇabuk kurur. abuk kurur. ĐĐkinci kat boya bir kakinci kat boya bir kaçç saat isaat iççinde inde

ssüürrüülebilir. lebilir. �� Silinebilir. Silinebilir. �� TeneffTeneffüüs etme s etme öözellizelliğğine sahiptir ine sahiptir

�� UygulanmasUygulanmasıı kolaydkolaydıır. r. �� Su ile kolayca temizlenir. Su ile kolayca temizlenir. �� Su bazlSu bazlıı boyalarda baboyalarda bağğlaylayııccıı olarak kullanolarak kullanıılan relan reççineler, ineler,

homopolimerhomopolimer, kopolimer, , kopolimer, polivinilpolivinil asetat, asetat, stirenstiren akrilik, saf akrilik, saf akrilik, akrilik kopolimer bazlakrilik, akrilik kopolimer bazlıı olup fazla miktarda pigment ve olup fazla miktarda pigment ve CaCOCaCOıı gibi dolgu maddesi kabul etme gibi dolgu maddesi kabul etme öözellikleri vardzellikleri vardıır.r.

�� Su bazlSu bazlıı boyalarda kullanboyalarda kullanıılan kallan kalıınlanlaşşttıırrııccıılardan bazlardan bazıılarlarıı kazein, kazein, soya protein, metil selsoya protein, metil selüüloz, sodyum, potasyum, amonyum loz, sodyum, potasyum, amonyum poliakrilatlarpoliakrilatlar, , polivinilpolivinil alkol, amonyum ve potasyum alkol, amonyum ve potasyum alginatlardalginatlardıırr. .

�� Su bazlSu bazlıı boyanboyanıın bilen bileşşiminde bulunan yiminde bulunan yüüzey aktif katkzey aktif katkıılar ile lar ile sabunlar, boyansabunlar, boyanıın n üüretimi esnasretimi esnasıında karnda karışışttıırmaya barmaya bağğllıı olarak olarak kkööppüürmeye sebebiyet verirler. Bundan dolayrmeye sebebiyet verirler. Bundan dolayıı su bazlsu bazlııboyalarboyalarıın n üüretimi esnasretimi esnasıında knda kööppüük kesici katkk kesici katkıılar ilave edilir. lar ilave edilir. Genellikle kGenellikle kööppüük kesici katkk kesici katkıılar, boyanlar, boyanıın uygulanmasn uygulanmasııesnasesnasıında boyannda boyanıın yn yüüzey gerilimini dezey gerilimini değğiişştirerek ktirerek kööppüük k nedeniyle meydana gelen deliklenedeniyle meydana gelen delikleşşmeyi ve meyi ve ççatlak oluatlak oluşşumunu umunu öönler. Knler. Kööppüük kesici maddelerin dik kesici maddelerin diğğer katker katkıılarla uygunluk larla uygunluk ggööstermesi gerekir. Su bazlstermesi gerekir. Su bazlıı polimerleri boya polimerleri boya üüretimi iretimi iççin yeteri in yeteri kadar esneklikadar esnekliğğe sahip dee sahip değğildir. Polimere esneklik, ildir. Polimere esneklik, plastikleplastikleşştirici bir madde ilavesi yaptirici bir madde ilavesi yapıılarak kazandlarak kazandıırrııllıır.r.

�� Su bazlSu bazlıı boyalar yboyalar yüüksek molekksek moleküül l aağığırlrlııklklıı babağğlaylayııccıılardan olulardan oluşştutuğğu u iiççin in oksidatifoksidatif bozulma bozulma olmamakta ve oluolmamakta ve oluşşturduturduğğu u filmler son derece safilmler son derece sağğlam lam olmaktadolmaktadıır.r.

�� Su bazlSu bazlıı boyalar, sentetik boyalar, sentetik boyalardan daha az miktarda boyalardan daha az miktarda insan sainsan sağğllığıığına zararlna zararlıı bilebileşşenler enler iiççermektedir. ermektedir. Su bazlSu bazlıı boyalarboyalarıın n zararlzararlıı bilebileşşenleri;enleri; propilenpropilen, , glikol, glikol, dibdibüütiltil ftalatftalat, , ftalatftalat, , kurkurşşun, un, ççinko, antimon, cinko, antimon, cııva, va, kadminyumkadminyum, krom, kobalt, nikel, , krom, kobalt, nikel, fosfor, titan ve baryumdur.fosfor, titan ve baryumdur.

••Su bazlSu bazlıı plastik ve saten boyalar beton plastik ve saten boyalar beton yyüüzeylerde, parlak boyalar ise kapzeylerde, parlak boyalar ise kapıı--pencere pencere ve metal yve metal yüüzeylerde kullanzeylerde kullanııllıır. r.

••Su bazlSu bazlıı boyalar, parlaklboyalar, parlaklıık derecelerine k derecelerine ggööre re ““matmat””, , ““yaryarıı matmat”” ve ve ““parlakparlak”” olarak olarak ssıınnııflandflandıırrıılabilir. labilir.

Mat Boyalar (Plastik Boya) Mat Boyalar (Plastik Boya) �� Su bazlSu bazlıı mat boyalara halk arasmat boyalara halk arasıında nda ““plastik boyaplastik boya”” denir. Plastik denir. Plastik

boyalar kaygan bir yapboyalar kaygan bir yapııya sahip deya sahip değğildir ve tam silinebilme ildir ve tam silinebilme öözellikleri zellikleri yoktur. Bu yyoktur. Bu yüüzden, plastik boya ile boyanmzden, plastik boya ile boyanmışış duvarlarduvarlarıın n ççok sok sıık ve k ve ııslak bezle silinmesi boyanslak bezle silinmesi boyanıın renk kaybn renk kaybıına una uğğramasramasıına ya da lekelerin na ya da lekelerin boya boya üüzerinde iz bzerinde iz bıırakmasrakmasıına neden olabilir. na neden olabilir.

�� Tavanlar iTavanlar iççin, in, öözel zel üüretilmiretilmişş su bazlsu bazlıı mat boyalarmat boyalarıın kullann kullanıılmaslmasıı tavsiye tavsiye edilir.edilir.YarYarıı Mat Boyalar (Saten Boya)Mat Boyalar (Saten Boya)

�� YarYarıı mat boyalara halk arasmat boyalara halk arasıında nda ““saten boyasaten boya”” denir. denir. �� Saten boyalar, ySaten boyalar, yüüzey hatalarzey hatalarıınnıı gizleme gizleme öözelliklerinden dolayzelliklerinden dolayıı macun macun

ya da alya da alççıı ile dile düüzeltilmizeltilmişş yyüüzeylerde dekoratif amazeylerde dekoratif amaççllıı uygulanuygulanıır. r. �� Kaygan bir yapKaygan bir yapııda olan saten boyalar, tam silinebilme da olan saten boyalar, tam silinebilme öözellizelliğğine ine

sahiptir. Su itme ve buhar gesahiptir. Su itme ve buhar geççirgenliirgenliğği i öözellikleri sayesinde suyun zellikleri sayesinde suyun boya tarafboya tarafıından emilmesine ve lekelerin silinirken boyaya ndan emilmesine ve lekelerin silinirken boyaya bulabulaşşmasmasıına izin vermezler. na izin vermezler. Parlak BoyalarParlak Boyalar

�� KapKapıı--pencere ve metal ypencere ve metal yüüzeylerde parlak boyayzeylerde parlak boyayıı tercih edenler itercih edenler iççin su in su bazlbazlıı parlak boya kullanparlak boya kullanıılabilinir. labilinir.

DIDIŞŞ CEPHE BOYALARICEPHE BOYALARI

� Sıva yapılmış her türlübeton, ytong, briket, eternitgibi yapı elemanlarının dışyüzeylerinde koruma, dekoratif ve izolasyon amaçlı olarak kullanılır. Uygulandığı yüzeyde atmosfer koşullarına dayanıklı, esnek ve örtücüfilm oluşturur. Yağış, nem, güneş ışınları ve deniz kıyılarındaki tuzlu nemin olumsuz etkilerine, endüstriyel hava şartlarına dayanıklıdır.

SSĐĐLLĐĐKONLU DIKONLU DIŞŞ CEPHE CEPHE BOYASIBOYASI

�� TanTanıım:m: Silikon katkSilikon katkııllıı, Akrilik kopolimer esasl, Akrilik kopolimer esaslıı, su bazl, su bazlıımat bir dmat bir dışış cephe cephe sonkatsonkat boyasboyasııddıır. r.

�� ÖÖzellikler:zellikler: KapatKapatııccııllığıığı yyüüksektir. Renkleri solmayan, ksektir. Renkleri solmayan, atmosferik atmosferik şşartlara ve darbeye dayanartlara ve darbeye dayanııklklıı, su itici , su itici öözelliklere zelliklere sahip bir boyadsahip bir boyadıır.r.

�� Uygulama:Uygulama: BinanBinanıın in içç ve dve dışış kkııssıımlarmlarıında, snda, sııva, beton, va, beton, eterniteternit, , ytongytong, briket v.s. y, briket v.s. yüüzeylere gzeylere güüvenle uygulanvenle uygulanıır. r. Uygulama yUygulama yüüzeyleri her tzeyleri her tüürlrlüü kirden ve eski boya kirden ve eski boya kalkalııntntıılarlarıından temizlenmelidir. Boya tasarrufu sandan temizlenmelidir. Boya tasarrufu sağğlamak ve lamak ve ddüüzgzgüün bir zemin elde etmek in bir zemin elde etmek iççin 1in 1--2 kat i2 kat içç ve dve dışış cephe cephe boya astarboya astarıı kullankullanıılmaslmasıı öönerilir.nerilir.

�� Birinci kat iBirinci kat iççin % 30 su ile inceltilir. in % 30 su ile inceltilir. ĐĐkinci kat kinci kat uygulamasuygulamasıına 12 saat sonra gena 12 saat sonra geççilmelidir. Uygulama anilmelidir. Uygulama anıında nda ortam sortam sııcaklcaklığıığı +5 derecenin +5 derecenin üüzerinde olmalzerinde olmalııddıır.r.

�� Kuruma sKuruma süüresi: resi: +25 derecede 1+25 derecede 1--2 saatte kurur. 24 saatte 2 saatte kurur. 24 saatte sertlesertleşşir.ir.

�� Boyanabilen alan:Boyanabilen alan: BoyanBoyanıın rengine ve yn rengine ve yüüzeye bazeye bağğllııolarak 1 olarak 1 LtLt. silikonlu d. silikonlu dışış cephe boyascephe boyasıı ile en az 10 m2 alan ile en az 10 m2 alan boyanabilir.boyanabilir.

�� Saklama Saklama şşartlarartlarıı:: Donmaktan koruyunuz. Donmaktan koruyunuz. ÇÇocuklarocuklarıın n ulaulaşşacaacağığı yerlerde bulundurmayyerlerde bulundurmayıınnıız. Depolama z. Depolama öömrmrüüaaççıılmamlmamışış ambalajambalajıında en az 1 ynda en az 1 yııldldıır r

AKRAKRĐĐLON DILON DIŞŞ CEPHE BOYASICEPHE BOYASI�� TanTanıım: m: Akrilik esaslAkrilik esaslıı mat bir dmat bir dışış cephe boyascephe boyasııddıır. r. �� ÖÖzellikler:zellikler: KapatKapatııccııllığıığı yyüüksektir. Renkleri solmayan, ksektir. Renkleri solmayan,

atmosferik atmosferik şşartlara ve darbeye dayanartlara ve darbeye dayanııklklıı bir boyadbir boyadıır.r.�� Uygulama:Uygulama: BinanBinanıın in içç ve dve dışış kkııssıımlarmlarıında, snda, sııva, beton, va, beton,

eterniteternit, , ytongytong, briket v.s. y, briket v.s. yüüzeylere gzeylere güüvenle uygulanvenle uygulanıır. r. Uygulama yUygulama yüüzeyleri her tzeyleri her tüürlrlüü kirden ve eski boya kirden ve eski boya kalkalııntntıılarlarıından temizlenmelidir. Boya tasarrufu ndan temizlenmelidir. Boya tasarrufu sasağğlamak ve dlamak ve düüzgzgüün bir zemin elde etmek in bir zemin elde etmek iççin 1in 1--2 kat 2 kat iiçç ve dve dışış cephe boya astarcephe boya astarıı kullankullanıılmaslmasıı öönerilir.nerilir.

�� Birinci kat iBirinci kat iççin % 30 su ile inceltilir. in % 30 su ile inceltilir. ĐĐkinci kat kinci kat uygulamasuygulamasıına ilk katna ilk katıın kurumasn kurumasıından sonra ndan sonra gegeççilmelidir. Uygulama anilmelidir. Uygulama anıında ortam snda ortam sııcaklcaklığıığı +5 +5 derecenin derecenin üüzerinde olmalzerinde olmalııddıır. Uygulama rulo ve fr. Uygulama rulo ve fıırrçça ile a ile yapyapıılabilir.labilir.

�� Kuruma sKuruma süüresi: resi: +25 derecede 1+25 derecede 1--2 saatte kurur. 24 2 saatte kurur. 24 saatte sertlesaatte sertleşşir.ir.

�� Boyanabilen alan:Boyanabilen alan: BoyanBoyanıın rengine ve yn rengine ve yüüzeye bazeye bağğllııolarak 1 olarak 1 LtLt. silikonlu d. silikonlu dışış cephe boyascephe boyasıı ile en az 10 m2 ile en az 10 m2 alan boyanabilir.alan boyanabilir.

�� Saklama Saklama şşartlarartlarıı:: Donmaktan koruyunuz. Donmaktan koruyunuz. ÇÇocuklarocuklarıın n ulaulaşşacaacağığı yerlerde bulundurmayyerlerde bulundurmayıınnıız. Depolama z. Depolama öömrmrüüaaççıılmamlmamışış ambalajambalajıında en az 1 ynda en az 1 yııldldıır [4].r [4].

KULLANIM AMACINA GKULLANIM AMACINA GÖÖRE RE ĐĐSE BOYALAR, SE BOYALAR, ĐĐLK LK ASTARLAR, MACUNLAR, ARA VEYA SON KAT ASTARLAR, MACUNLAR, ARA VEYA SON KAT

ASTARLAR, SON KAT BOYALAR OLMAK ASTARLAR, SON KAT BOYALAR OLMAK ÜÜZERE DZERE DÖÖRT RT GRUBA AYRILMAKTADIR.GRUBA AYRILMAKTADIR.

a - Đlk Astarlar :Boyama sistemlerine ve uygulanan yüzey cinsine göre farklıözellikler gösterirler. Genel özellikleri ve kullanılma amaçları şunlardır; • Yüzeyi sağlamlaştırmak • Yüzeye iyi tutunmayı sağlamak • Üzerine uygulanacak diğer kat boya malzemelerine temel oluşturarak boya sisteminin dayanıklı, uzun ömürlü olmasınısağlamak • Yüzeyin emiş gücünü azaltarak maliyetlerin azaltılmasınısağlaınak• Bazik/Alkali etkilerden son kat boyayı korumak • Yüzeyi Koruma altına almak (Antikorozif Astarlar) olup oldukça önemli bir grubudur.

b b -- Macunlar : Macunlar : �� Macunlar Macunlar ççatlak,atlak,ççukur ve pukur ve püürrüüzlerin dzlerin düüzeltilmesi zeltilmesi

amacamacıı ile ile spatulaspatula ile uygulanan bir ile uygulanan bir üürrüün grubu olup n grubu olup kullankullanıılacalacağığı yere gyere gööre re ççok farklok farklıı öözellikler zellikler ggööstermelerine rastermelerine rağğmen bir tek amamen bir tek amaçç iiççin kullanin kullanııllıırlar ; rlar ; yyüüzeyi dzeyi düüzeltmek.zeltmek.

�� MacunlarMacunlarıın kullann kullanıılmaslmasıında dikkat edilmesi gereken nda dikkat edilmesi gereken hususlar hususlar şşunlardunlardıır : r : •• Macunlar boya yardMacunlar boya yardıımcmcıı malzemeleri imalzemeleri iççerisinde en erisinde en zayzayııf f üürrüün grubu oldun grubu olduğğundan gereundan gereğğinden fazla inden fazla kullankullanıılmamallmamalııddıırlar. rlar. •• ĐĐnce macunlar; ince katlar halinde birkance macunlar; ince katlar halinde birkaçç kat kat ççalalışışmasmasıı ile kullanile kullanıılmallmalııddıırlar. rlar. •• KalKalıın dolgu isteyen yn dolgu isteyen yüüzeylere olgun dolgu macunu zeylere olgun dolgu macunu ttüürleri kullanrleri kullanıılmallmalııddıır. r. •• SeSeççilecek macun tilecek macun tüürrüü yyüüzeyin bulunduzeyin bulunduğğu ortama u ortama uyum sauyum sağğlayacak tlayacak tüürden olmasrden olmasıına na öözellikle dikkat zellikle dikkat edilmelidir. edilmelidir.

c c -- Ara Astar veya Son Kat AstarlarAra Astar veya Son Kat Astarlar : : �� ĐĐlk Astarlar ve macun katlarlk Astarlar ve macun katlarıı üüzerine son kat boyadan zerine son kat boyadan

öönce kullannce kullanııllıırlar.rlar.�� Ara kat veya son kat astarlar sadece Sentetik boyama Ara kat veya son kat astarlar sadece Sentetik boyama

sistemlerinde dsistemlerinde döört amart amaççla kullanla kullanııllıırlar. rlar.

•• ÜÜzerine tatbik edilecek son kat boyaya dolgun ve zerine tatbik edilecek son kat boyaya dolgun ve ddüüzgzgüün bir yn bir yüüzey hazzey hazıırlama amacrlama amacıı ile yapile yapıılmaktadlmaktadıır. r. •• TTüüm boya kalm boya kalıınlnlığıığınnıı artartıırarak sistemin dayanrarak sistemin dayanııklklııllığıığınnııyyüükseltmek. kseltmek. •• Katlar arasKatlar arasıında iyi bir yapnda iyi bir yapışışma sama sağğlamak lamak •• Macun KatlarMacun Katlarıınnıın emin emişşini ini öönleyerek,son katnleyerek,son katıın istenilen n istenilen parlaklparlaklııkta kalmaskta kalmasıınnıı sasağğlarlar. larlar.

�� Astarlar uyguladAstarlar uyguladııktan 10ktan 10--16 saat sonra z16 saat sonra zıımpara yapmpara yapıılarak larak üüzerine son kat sentetik bir boya uygulamaszerine son kat sentetik bir boya uygulamasıı yapyapııllıır.r.Ara veya son kat astarlar Ara veya son kat astarlar ĐĐlk Astarlar Yerine lk Astarlar Yerine KullanKullanıılmamallmamalııddıırlarrlar

d d -- Son Kat Boya ve VerniklerSon Kat Boya ve Vernikler ::�� DDışış ve ive içç ortam ortam şşartlarartlarıına gna gööre boyama re boyama

sisteminin son katsisteminin son katıı ; ; �� mekanik,mekanik,�� kimyasal ve kimyasal ve �� atmosferik etkilere karatmosferik etkilere karşışı boyama sistemini en iyi boyama sistemini en iyi

şşekilde ve dekoratif ekilde ve dekoratif öözellikte gzellikte güüzel gzel göörrüünmesini nmesini sasağğlayarak korur.layarak korur.

�� Son kat boyalar en az iki kat uygulanmalSon kat boyalar en az iki kat uygulanmalııddıır. r. Tavsiye edilen kat kalTavsiye edilen kat kalıınlnlııklarklarıında ve sarfiyatlarda nda ve sarfiyatlarda ancak koruyuculuklarancak koruyuculuklarıı mmüümkmküün olur.n olur.Son kat boyalar ve vernikler ySon kat boyalar ve vernikler yüüzey kozey koşşullarullarıına ve na ve ortama gortama gööre sere seççildiklerinde gerildiklerinde gerççek ek performanslarperformanslarıınnıı ortaya koymaktadortaya koymaktadıırlar.rlar.

SENTETSENTETĐĐK BOYAK BOYA�� TanTanıım:m: AlkidAlkid babağğlaylayııccıı esaslesaslıı, , üüststüün n öözellikleri zellikleri

olan parlak ve ekonomik bir olan parlak ve ekonomik bir son kat boyasson kat boyasııddıır.r.�� ÖÖzellikler: zellikler: ÖÖrtrtüüccüüllüüğğüü, , ççabuk kurumasabuk kurumasıı, f, fıırrçça a

kolaylkolaylığıığı, ilk parlakl, ilk parlaklığıığı, parlakl, parlaklıık kalk kalııccııllığıığı, , sararmamassararmamasıı üüststüün n öözellikleri olup, fiziksel ve zellikleri olup, fiziksel ve kimyasal etkilere direnci ykimyasal etkilere direnci yüüksektir.ksektir.

�� Uygulama: Uygulama: FFıırrçça ve rulo uygulamasa ve rulo uygulamasıında 1 nda 1 ltlt. . boya 100boya 100--150 ml., tabanca uygulamas150 ml., tabanca uygulamasıında 250nda 250--300 ml. Sentetik tiner ile inceltilir. Bir g300 ml. Sentetik tiner ile inceltilir. Bir güün ara ile n ara ile iki kat uygulaniki kat uygulanıır. Uygulanacak yr. Uygulanacak yüüzey kirden, zey kirden, pastan arpastan arıındndıırrıılmallmalııddıır.r.

�� Boyanabilen alan: Boyanabilen alan: Tek katta yTek katta yüüzeye bazeye bağğllııolarak 1 olarak 1 ltlt. ile 15. ile 15--20 m2 alan boyanabilir.20 m2 alan boyanabilir.

�� Kuruma sKuruma süüresi: resi: +25 derecede dokunma +25 derecede dokunma kurumaskurumasıı 3 saat, toz kurumas3 saat, toz kurumasıı 4saat, sert 4saat, sert kurumaskurumasıı 8 saattir [4].8 saattir [4].

YAYAĞĞLI BOYALI BOYA,,

�� Sentetik EsaslSentetik Esaslıı, Parlak , Parlak SonkatSonkat BoyadirBoyadir. . �� Her tHer tüürlrlüü ĐĐçç ve dve dışış cephe metal ve ahcephe metal ve ahşşap yap yüüzeyler zeyler îîle le

betonarme yapbetonarme yapıı elemanlarelemanlarıınnıın korunabilmesi ve dekoratif n korunabilmesi ve dekoratif ggöörrüünnüüm kazandm kazandıırrıılmaslmasıı iiççin kullanin kullanıılan, sentetik (organik lan, sentetik (organik çöçözzüüccüü esaslesaslıı), parlak ), parlak sonkatsonkat boyadboyadıır. r.

�� MMüükemmel yapkemmel yapışışma, esneklik, dayanma, esneklik, dayanıım m öözellikleri ile yzellikleri ile yüüksek ksek öörtme grtme güüccüüne sahiptir. ne sahiptir.

�� Saten alSaten alççıı, macun ve astarlama gibi alt zemin haz, macun ve astarlama gibi alt zemin hazıırlrlığıığıyapyapıılmlmışış her ther tüürlrlüü iiçç ve dve dışış cephe metal, ahcephe metal, ahşşap ve betonarme ap ve betonarme yyüüzeylerde, yzeylerde, yüüzey koruma ve dekoratif gzey koruma ve dekoratif göörrüünnüüm sam sağğlama lama amacamacıı ile kullanile kullanııllıır.r.

�� YaYağğllıı boyalarboyalarıın incelticileri n incelticileri turpentinturpentin veya alkol(ispirto)dveya alkol(ispirto)düür. r.

SATEN BOYASATEN BOYA

�� Sentetik esaslSentetik esaslıı, , ççabuk abuk kuruyan iyi yapkuruyan iyi yapışışan, an, kapatma gkapatma güüccüü yyüüksek, ksek, dayandayanııklklıı, , yaryarıı mat mat sonkatsonkatboyadboyadıırr. Saten, dekoratif . Saten, dekoratif renkleri, dayanrenkleri, dayanııklklııllığıığı ve ve silinebilme silinebilme öözellizelliğği ile ii ile iççdekorasyon, vitrin, duvar, dekorasyon, vitrin, duvar, tavan, ahtavan, ahşşap ve metal ap ve metal yyüüzey uygulamalarzey uygulamalarıı iiççin in idealdir.idealdir.

ĐĐYYĐĐ BBĐĐR BOYA HANGR BOYA HANGĐĐ ÖÖZELLZELLĐĐKLERKLERĐĐ TATAŞŞIMALIDIR?IMALIDIR?

BoyanBoyanıın kullann kullanıım alanlarm alanlarıına ve amana ve amaççlarlarıına gna gööre re ççok deok değğiişşik ik öözelliklere zelliklere sahip olmassahip olmasıı istenir.istenir.

11--ÖÖrtrtüüccüüllüük:k: BoyanBoyanıın uygulandn uygulandığıığı yyüüzeyi kapatmaszeyi kapatmasıı, y, yüüzeyi zeyi ggööstermemesidir. Boyanstermemesidir. Boyanıın iki katta yn iki katta yüüzeyi kapatmaszeyi kapatmasııbeklenir.beklenir.

22--Kolay Uygulanabilir OlmasKolay Uygulanabilir Olmasıı:: Boya fBoya fıırrçça ile uygulanda ile uygulandığıığında nda rahat bir uygulama sonucunda iyi bir yrahat bir uygulama sonucunda iyi bir yüüzey bzey bıırakmasrakmasııbeklenir.beklenir.

33--Fiziksel Etkilere DayanFiziksel Etkilere Dayanıım:m: SSüürtrtüünme, nme, ççizilme, silinmeye izilme, silinmeye dayandayanııklklııllııkk

4 4 --Kimyasal Etkilere DayanKimyasal Etkilere Dayanıım:m: Sabun, deterjan, kola, yaSabun, deterjan, kola, yağğmemeşşrubat v.s gibi maddelere dayanrubat v.s gibi maddelere dayanııklklıı olmasolmasııgerekmektedir.gerekmektedir.

55-- Atmosferik ve Atmosferik ve ÖÖzel zel ŞŞartlara Dayanartlara Dayanıım:m: YaYağğmur, gmur, güüneneşş ve ve didiğğer atmosferik koer atmosferik koşşullara dayanullara dayanııklklıı olmasolmasıı gerekir.gerekir.

66--Dekoratiflik:Dekoratiflik: TTüüm bu m bu öözellikleri barzellikleri barıındndıırmasrmasıınnıın yann yanıında nda dekoratif bir gdekoratif bir göörrüüntntüü kazandkazandıırmasrmasıı beklenir.beklenir.

BOYA ALIRKENBOYA ALIRKEN

�� BoyanBoyanıın performansn performansıınnıı, kaplad, kapladığıığı alan ve alan ve öörtrtüüccüüllüük k öözellikleri belirler. Boya alzellikleri belirler. Boya alıırken dikkat etmeniz gereken rken dikkat etmeniz gereken en en öönemli nokta, boyannemli nokta, boyanıın kapladn kapladığıığı mm²’²’dirdir. Boyan. Boyanıın tek n tek katta kapladkatta kapladığıığı alan ne kadar yalan ne kadar yüüksekse, kullanksekse, kullanıılacak boya lacak boya miktarmiktarıı da o oranda dda o oranda düüşşüük olacak demektir.k olacak demektir.

�� Su bazlSu bazlıı boya alboya alıınnıırken ne kadar su kaldrken ne kadar su kaldıırdrdığıığına, na, solventsolventbazlbazlıı boya alboya alıınnıırken tinerle inceltme oranrken tinerle inceltme oranıına bakna bakıılmallmalııddıır. r. ĐĐnceltme orannceltme oranıı ne kadar yne kadar yüüksekse, aynksekse, aynıı miktar boya ile miktar boya ile kaplanabilecek alan da dikaplanabilecek alan da diğğer boyalara ger boyalara gööre daha fazla re daha fazla olacaktolacaktıır.r.

�� Renk Renk ççeeşşitliliitliliğği de boyani de boyanıızzıı almadan almadan öönce kararnce kararıınnıızzııetkileyecek en etkileyecek en öönemli unsurlardan biridir.nemli unsurlardan biridir.

�� ÜÜretici firmada ISO belgesi olup olmadretici firmada ISO belgesi olup olmadığıığı, , üürrüün n üüzerinde zerinde TSE belgesinin bulunup bulunmadTSE belgesinin bulunup bulunmadığıığı kontrol edilmelidir.kontrol edilmelidir.

�� BoyanBoyanıın n üüretim tarihine mutlaka bakretim tarihine mutlaka bakıılmallmalııddıır. Eski tarihte r. Eski tarihte üüretilen boyalar eski renklere sahiptir.retilen boyalar eski renklere sahiptir.

ÖÖĞĞRENMERENME-- ÖÖĞĞRETMERETMEETKETKĐĐNLNLĐĐKLERKLERĐĐ

�� GGüüddüüleme: leme: �� ÖÖğğrencilere boyalar hakkrencilere boyalar hakkıında ne bildikleri sorularak konuya dikkat nda ne bildikleri sorularak konuya dikkat

ççekilir.ekilir.�� Boya renklerinin bireyler Boya renklerinin bireyler üüzerindeki gzerindeki göörsel ve psikolojik etkileri bir rsel ve psikolojik etkileri bir

tablo halinde verilip tablo halinde verilip ööğğrencinin derse motivasyonu sarencinin derse motivasyonu sağğlanabilinir.lanabilinir.�� KeKeşşfetme:fetme:�� ÖÖğğrencilerden boyalarrencilerden boyalarıı ve temel bileve temel bileşşenlerini araenlerini araşşttıırmalarrmalarıı istenir ve istenir ve

araaraşşttıırmayrmayıı gergerççekleekleşştirmeleri itirmeleri iççin in ööğğrenciler krenciler küüttüüphaneye ve internet phaneye ve internet araaraşşttıırmalarrmalarıına yna yöönlendirilir. Bnlendirilir. Bööylelikle onlarylelikle onlarıın konuya olan meraklarn konuya olan meraklarııve ilgileri arttve ilgileri arttıırrııllıır.r.

�� AyrAyrııca gidebilecekleri boya fabrikasca gidebilecekleri boya fabrikasıı var ise oraya gidip incelemelerde var ise oraya gidip incelemelerde bulunmalarbulunmalarıı istenebilir (geziistenebilir (gezi-- ggöözlem)zlem)

�� AAççııklama: klama: �� ÖÖğğrencilere konuyla ilgili sunum yaptrencilere konuyla ilgili sunum yaptıırrıılabilinir ve bulduklarlabilinir ve bulduklarıınnıı

ssıınnııftaki diftaki diğğer arkadaer arkadaşşlarlarııyla paylayla paylaşşmasmasıı isteniristenir�� AyrAyrııca ca ööğğretmen sunumu da yapretmen sunumu da yapıılabilinir.labilinir.

ÖÖLLÇÇME ME DEDEĞĞERLENDERLENDĐĐRMERME

1.1. Boya nedir?Boya nedir?2.2. Su bazlSu bazlıı boya nedir ve boya nedir ve öözellikleri nelerdir?zellikleri nelerdir?3.3. Sentetik boyanSentetik boyanıın n öözellikleri nedir? zellikleri nedir? 4.4. Boya alBoya alıırken nelere dikkat edilmelidir?rken nelere dikkat edilmelidir?5.5. ĐĐyi bir boya hangi yi bir boya hangi öözellikleri tazellikleri taşışımalmalııddıır?r?6.6. Boyalar esas olarak, bir Boyalar esas olarak, bir ……………….. , .. , …………………… ve ve

………………. olu. oluşşan an ççok bileok bileşşenli malzemelerdir. enli malzemelerdir. 7.7. ĐĐnsanlarnsanlarıın tann tanııddığıığı ve ilk kez Uzakdove ilk kez Uzakdoğğu u

üülkelerinde kullanlkelerinde kullanıılan boya, lan boya, ……………… olarak bilinir.olarak bilinir.8.8. …………………….. ,boyan.. ,boyanıın ana maddelerinden olup, n ana maddelerinden olup,

pigment ve dolgu maddelerini de bapigment ve dolgu maddelerini de bağğlayarak layarak boya tabakasboya tabakasıınnıı oluoluşşturan maddeleri ve boyanturan maddeleri ve boyanıın n karakterini ve nitelikarakterini ve niteliğğini belirlerini belirler

9.9. Sentetik bazlSentetik bazlıı boyalarboyalarıın incelticisi n incelticisi ………………. , su . , su bazlbazlıı boyalarboyalarıınki ise ,nki ise ,……………………ddıır.r.

KAYNAKLARKAYNAKLAR1.1. Http://www.Teknolojikarastirmalar.Com/eHttp://www.Teknolojikarastirmalar.Com/e--egitim/egitim/

2.2. http://www.polisan.com.tr/boyarehberi/default4.asp?y=1http://www.polisan.com.tr/boyarehberi/default4.asp?y=1

3.3. http://www.insaatofisi.com/arsiv/posts/201/http://www.insaatofisi.com/arsiv/posts/201/

4.4. http://www.boyaustasi.com/boya_sozlugu.htmhttp://www.boyaustasi.com/boya_sozlugu.htm

5.5. http://www.boyavedekorasyon.com/GenelBilgiler.htmlhttp://www.boyavedekorasyon.com/GenelBilgiler.html

6.6. http://www.yapex.com/haberdetay.asp?id=600http://www.yapex.com/haberdetay.asp?id=600

7.7. http://www.tacboya.com/Teknik%20Destek.pdfhttp://www.tacboya.com/Teknik%20Destek.pdf

8.8. http://www.http://www.tarimsalpazarlamatarimsalpazarlama.com/makale..com/makale.phpphp?id=4133?id=4133

9.9. http://www.foodhttp://www.food--info.net/tr/colour/azo.htminfo.net/tr/colour/azo.htm

10.10. http://www.tarimsalpazarlama.com/makale.php?id=4133http://www.tarimsalpazarlama.com/makale.php?id=4133

11.11. http://www.http://www.chmchm..brisbris..acac..ukuk/webprojects2002//webprojects2002/priceprice//azoazo..htmhtm

12.12. http://www.jandarma.tsk.mil.tr/kriminal/turkish%20internet/kimyahttp://www.jandarma.tsk.mil.tr/kriminal/turkish%20internet/kimya//mukboya_dosyalar/mukboya1.htmmukboya_dosyalar/mukboya1.htm

13.13. http://site.http://site.mynetmynet.com/.com/aloboyaaloboya//mynetmynet_resimlerim/_resimlerim/fircafirca..gifgif

14.14. http://www.http://www.ekosesekoses.com/.com/ekolojikyasamportaliekolojikyasamportali//ekogaleriekogaleri//uploadupload//ekosaekosanatnat/foto//foto/childchild__facebigfacebig..jpgjpg

15.15. http://www.http://www.msxlabsmsxlabs.org/forum/enteresan.org/forum/enteresan--resimler/7296resimler/7296--renklerrenkler--karisirsakarisirsa--renkrenk--kombinasyonlarinakombinasyonlarina--aitait--resimler.htmlresimler.html

�� HTTP://WWW.MARSHALLBOYA.COMHTTP://WWW.MARSHALLBOYA.COM�� http://img.mynet.com/emlakContent/boya_kdetay1.jpghttp://img.mynet.com/emlakContent/boya_kdetay1.jpg�� hazenhazen..filesfiles..wordpresswordpress.com/2007/08/renkler..com/2007/08/renkler.jpgjpg�� http://www.bogaziciboya.com.tr/v2/urundetay.asp?urun=boyama&baslhttp://www.bogaziciboya.com.tr/v2/urundetay.asp?urun=boyama&baslikik

=Boyama%20Teknikleri=Boyama%20Teknikleri�� http://www.http://www.sakaryarehberimsakaryarehberim.com/.com/picturespictures//ozelfirmalarozelfirmalar/resim1079./resim1079.jpgjpg�� http://www.http://www.tadilatcitadilatci.com/boya..com/boya.jpgjpg�� www.heskon.net/products/HeskonBoyaSanati.jpgwww.heskon.net/products/HeskonBoyaSanati.jpg�� http://www.maviyapidunyasi.com/images/boya.JPGhttp://www.maviyapidunyasi.com/images/boya.JPG�� http://www.hobilendik.com/images/OneStroke_AhsapBoyama.jpghttp://www.hobilendik.com/images/OneStroke_AhsapBoyama.jpg�� http://www.hobilendik.com/images/Kumashttp://www.hobilendik.com/images/Kumas--BoyamaBoyama--1.jpg1.jpg�� http://en.wikipedia.org/wiki/Painthttp://en.wikipedia.org/wiki/Paint�� http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Brush_and_watercolours.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Brush_and_watercolours.jpg�� http://en.wikipedia.org/wiki/Image:GreenPaintBucketRome.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:GreenPaintBucketRome.jpg�� http://en.wikipedia.org/wiki/Acridine_yellowhttp://en.wikipedia.org/wiki/Acridine_yellow�� http://www.http://www.chmchm..brisbris..acac..ukuk/webprojects2002//webprojects2002/priceprice//azoazo..htmhtm�� http://en.wikipedia.org/wiki/Alizarinhttp://en.wikipedia.org/wiki/Alizarin�� http://en.wikipedia.org/wiki/Auramine_Ohttp://en.wikipedia.org/wiki/Auramine_O�� http://en.wikipedia.org/wiki/Methyl_redhttp://en.wikipedia.org/wiki/Methyl_red�� http://www.http://www.arkiteraarkitera.com/v1/.com/v1/uruntanitimiuruntanitimi//kalecolorkalecolor//girisgiris..jpgjpg